Αρβελέρ από την Ειδωλολατρία στο Χριστιανισμό

Από την εποχή του Ιουστινιανού ο οποίος κατόρθωσε έστω και προσωρινά να
επανενώσει τον ρωμαϊκό κόσμο κάτω από την εξουσία της Πόλης μπορούμε να πούμε
ότι ο ευρωπαϊκός κόσμος ταυτίζεται με τον χριστιανικό. ( 130 )

Θρησκευτικές διαφωνίες στις ανατολικές επαρχίες με επακόλουθες κεντροφυγείς

τάσεις. Αιρέσεις ( μανιχαίοι, μοντανιστές, μαρκιωνικοι, καθαροί, και άλλοι ).

Καρλομάγνος ( 800 ) και νέος δυτικός κόσμος μέ την επίδραση των νέων κυρίαρχων
των Γερμανικών λαών απομακρύνονται από το Βυζάντιο και την εκκλησία του. Ο
χριστιανισμός επωφελήθηκε από μεγαλύτερη πνευματική ενότητα και συνέβαλε ώστε
να εξασφαλισθεί γοργή κοινωνική ενσωμάτωση σε έναν υπό εκκόλαψη κόσμο.
Αντίθετα στην ανατολική αυτ εμφανίζονται πολιτιστικές διαφορές ανάμεσα στις
ανατολικές και τις δυτικές επαρχίες όπου η ελίτ της Πόλης φέρθηκε σαν εκπρόσωπος
των ευρωπαϊκών συμφερόντων ( ήταν πιο κοντά στη Ρώμη από ότι στην Αλεξάνδρεια
) . Οι αντιδράσεις των επαρχιών έχουν συχνά θεωρηθεί ως το αίτιο της γρήγορης
εξάπλωσης των αράβων στις συγκεκριμένες περιοχές. Έριδα για την αληθινή φύση
του χριστού και κατά συνέπεια για τον ορισμό της ορθής πίστης ( ορθοδοξία ) .
Βυζαντινή ανατολή – μοναχούς και ασκητές ενώ δύση κοινοβιακούς μοναχούς. Οι
διαφορές αυτές βρίσκονται και στις εικαστικές τέχνες και τα γράμματα. Ανατολική
λογοτεχνική παραγωγή διηγήσεις θαυμάτων και εξύμνηση διδαχών που επιτρέπουν
να διάγει κανείς άμωμη ζωή ενώ απέναντι ορθώνεται το έργο των πατέρων της
εκκλησίας που είχαν γαλουχηθεί με τη αρχαία φιλοσοφική σκέψη, έστω κι αν δεν
έπαψαν να την διορθώνουν ( κλήμης ο αλεξανδρεύς, καππαδόκες, Ιωάννης ο
Χρυσόστομος, Ευσέβιος Καισαρείας ) Λατίνοι και έλληνες ρήτορες που περιφέρονται
στο αυτοκρατορικό περιβάλλον και αργότερα στη δύση ο Βοήθιος και ο Ισίδωρος της
Σεβίλλης. Όλοι οι τελευταίοι έχουν λάβει την ίδια παιδεία και ανήκουν στον ίδιο
περίγυρο με τους μορφωμένους αριστοκράτες, όλοι είναι θιασώτες των Μουσών
( Μουσικοί άνδρες ).

Η συνύπαρξη Εθνικών και πρώτων Χριστιανών συγγραφέων προσφέρει μια σχετική

ομοιογένεια στην κοινωνία της ύστερης Αρχαιότητας ( 4 – 6 ) όσον αφορά την ελίτ.
Ορισμένοι νεότεροι ιστορικοί θεωρούν ότι οι διαφορές εθνικών – χριστιανών
εκδηλώθηκαν κυρίως στην συμπεριφορά του απλού λαού που ζούσε μακριά από τους
λόγιους των πόλεων και δεν είχε τα προνομία που προσφέρουν η καταγωγή ο πλούτος
και η μόρφωση. Τι πιο φυσικό λοιπόν να γίνουν αυτοί οι αγροτικοί λαοί και
μειονεκτούντες οι πρώτοι προσήλυτοι σε μια θρησκεία που έβαζε στην ίδια μοίρα
όλους ( δούλους – δεσπότες, Εθνικούς - Ιουδαίους, Έλληνες και βαρβάρους). Δεν
εκπλήσσει ότι οι βάρβαροι πύκνωσαν τις γραμμές των πρώτων χριστιανών.
Ερχόμενοι σε επαφή με την ΡΑ εισέρχονται στην ιστορία και όταν προσηλυτίζονται
κάνουν την είσοδό τους σε ότι θα γίνει εν μέρει και χάρη και σε αυτούς ο Ευρωπαϊκός
πολιτισμός.

Η μετάβαση στο Χριστιανισμό αποκρυσταλλώνει τις μείζονες αλλαγές που

σημάδεψαν την Ευρώπη κατά την μετάβαση στην εποχή του μεσαίωνα. Ο μεγάλος
αριθμός των εθνικών θεών αποκάλυπτε τον κατακερματισμό του αρχαίου κόσμου σε
κατηγορίες σχεδόν κοινωνικο-επαγγελματικές. Ο μονοθεϊσμός, αντίθετα, εκφράζει
μια τάση για πολιτική και νομική ένωση, που προδιαγραφόταν από τον ρωμαϊκό νόμο
και υπογραμμίζεται από την ισότητα ενώπιον του Θεού. Κατ’ αυτήν την αντίληψη η
ανθρωπότητα συγχέεται με την Οικουμένη, τον πολιτισμένο κόσμο, στον οποίον
κατοικούν άτομα υπεύθυνα. Αυτοσεβασμός και σεβασμός των άλλων αναγορεύονται
σε θεμελιακές αξίες. Και δεσπόζουν έκτοτε στην Ευρώπη με διάφορες μορφές μέχρι
τις μέρες μας. Απορρέουν από τη ευτυχή ένωση της ελληνικής παιδείας, της
ρωμαϊκής ανθρωπότητας και τη διδασκαλία του Χριστιανισμού. Όταν Αθήνα και
Ρώμη αποδέχτηκαν τη Ιερουσαλήμ και το Ευαγγέλιο ένα μέρος της Ασίας εισχώρησε
στην Ευρώπη. Χρειάστηκαν 4 αιώνες για να εδραιωθεί γόνιμος διάλογος ανάμεσα
στην Ευρώπη και Ασία και συντελέστηκε η μετάβαση από την αρχαιότητα σε μια νέα
περίοδο η οποία επέτρεψε να τεθούν τα θεμέλια μιας ελληνορωμαϊκής Ευρώπης ως
προς τις βάσεις τις χριστιανικής εν τω γίγνεσθαι και διαρκώς εμπλουτιζόμενης από
την άφιξη νέων λαών.