Professional Documents
Culture Documents
INSETE 2019 Outlook
INSETE 2019 Outlook
Οι ροές εισερχόμενου τουρισμού στην χώρα, ειδικά σε περιόδους απουσίας επενδύσεων που αλλάζουν ουσιωδώς την
μορφή του ελληνικού τουριστικού προϊόντος ώστε να προσελκύει νέες αγορές, εξαρτώνται α) από γεωπολιτικές
εξελίξεις που καθιστούν κάποιον ή κάποιους ανταγωνιστικούς προορισμούς λιγότερο ή περισσότερο ελκυστικούς για
λόγους ασφαλείας, β) από τις οικονομικές εξελίξεις στις διεθνείς αγορές στο βαθμό που αυτές επηρεάζουν την πρόθεση
και δυνατότητα των κατοίκων τους να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, και γ) από τις προσβάσεις που έχουμε στις αγορές
αυτές που, για την Ελλάδα, είναι σε πολύ μεγάλο βαθμό αεροπορικές.
Η παρούσα μελέτη εστιάζει στις οικονομικές εξελίξεις των διεθνών αγορών και στις προσβάσεις που έχουμε σε αυτές,
καταγράφοντας α) τα βασικά μακροοικονομικά δεδομένα (ΑΕΠ, ισοτιμίες, Δείκτες Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης ή
Οικονομικού Κλίματος) για τις οικονομίες των σημαντικότερων αγορών μας και β) την ζήτηση που υπάρχει για
αεροπορικές θέσεις προς ελληνικούς προορισμούς, όπως αυτή αποτυπώνεται από τον προγραμματισμό των
αεροπορικών εταιρειών για πτήσεις προς τα Περιφερειακά αεροδρόμια της χώρας (δηλαδή όλα πλην Διεθνούς
Αερολιμένα Αθηνών). Η καταγραφή γίνεται για τις 18 μεγαλύτερες αγορές του Ελληνικού τουρισμού, βάσει εισπράξεων,
που αντιπροσωπεύουν το 79% του συνόλου των εισπράξεων του εισερχόμενου τουρισμού στην Ελλάδα για το 2017.
Παράλληλα, για κάθε χώρα, δίνονται στοιχεία για τον εξερχόμενο τουρισμό από την χώρα αυτή και την συγκριτική θέση
της Ελλάδας μεταξύ των διαφόρων προορισμών, αλλά και για την σημασία της χώρας στον εισερχόμενο τουρισμό της
Ελλάδας και τους κυριότερους προορισμούς που επισκέπτονται.
Για κάθε αγορά, τα στοιχεία αποτυπώνονται σε μια σελίδα ώστε ο αναγνώστης να αποκτήσει μια εποπτική εικόνα για την
αγορά αυτή. Στην επόμενη σελίδα παρουσιάζεται ο τρόπος ανάγνωσής τους. 2
Πώς διαβάζονται τα στοιχεία, τα διαγράμματα και οι πίνακες
Σημαία Mε 2 λόγια, ποιa είναι η προοπτική της ζήτησης από την εκάστοτε χώρα για την θερινή
σεζόν 2019 με βάση τους οικονομικούς της δείκτες, και τον προγραμματισμό αεροπορικών
θέσεων από την χώρα αυτή προς τα περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας.
Οι προοπτικές της τουριστικής κίνησης στα Περιφερειακά αεροδρόμια της Ελλάδας βάσει του προγραμματισμού των
θέσεων των αεροπορικών εταιρειών στις 31/01/19 για την θερινή περίοδο του 2019 δείχνουν τάσεις σταθεροποίησης με
ενδεχόμενη ελαφρά καθοδική τάση. Συγκεκριμένα, μετά την ιδιαιτέρως υψηλή αύξηση +21% στον προγραμματισμό
θέσεων για την περυσινή σεζόν, σε συνέχεια αυξήσεων και τις προηγούμενες χρονιές, φέτος παρατηρείται μείωση -7%
(-1,3 εκ. θέσεις) σε σχέση με τα αντίστοιχα περσινά στοιχεία για την θερινή περίοδο του 2018. Η μείωση αυτή μπορεί εν
μέρει να θεωρηθεί και ως ‘διόρθωση’, αφού η πραγματοποιθείσα αύξηση αφίξεων το 2018 ανήλθε σε +11%, δηλαδή
περίπου 10% χαμηλότερη από την αύξηση στον προγραμματισμό θέσεων. Σε κάθε περίπτωση, επισημαίνουμε ότι αφενός
ο προγραμματισμός αλλάζει διαρκώς καθώς εξελίσσεται η σεζόν, και αφετέρου οι αφίξεις υπολείπονται του αριθμού
θέσεων, αναλόγως της πληρότητας των αεροπλάνων. Συνεπώς η τελική μεταβολή αεροπορικών αφίξεων θα διαφέρει
από αυτήν του προγραμματισμού.
Σημαντικό ρόλο για τη μειωμένη ζήτηση αεροπορικών θέσεων την θερινή περίοδο του 2019 παίζουν:
- η επιβράδυνση της οικονομίας στην Ευρωζώνη: οι οικονομίες της Ευρωζώνης προβλέπεται το 2019 να αναπτυχθούν
με μικρότερους ρυθμούς ανάπτυξης σε σχέση με το 2018 αλλά και σε σύγκριση με προηγούμενες προβλέψεις,
- η μη ολοκλήρωση της συμφωνίας της ΕΕ με το Ην. Βασίλειο για τους όρους του BREXIT και η ανασφάλεια που
δημιουργεί η προοπτική ενός no-deal BREXIT,
- η δυναμική επάνοδος της Τουρκίας ως τουριστικού προορισμού (με πολύ ανταγωνιστικές τιμές),
- η χρεωκοπία της Germania, η οποία είχε προγραμματίσει ~ 381 χιλ. θέσεις. Είναι πιθανή η απορρόφηση (μέρους) των
χαμένων θέσεων από άλλες αεροπορικές εταιρείες που θα αποτυπωθεί στον επόμενο προγραμματισμό,
- τέλος, το ζεστό περυσινό καλοκαίρι στην Ευρώπη που επηρέασε την ταξιδιωτική συμπεριφορά στις χώρες αυτές είτε
οδηγώντας σε ‘staycations’ είτε σε αναβολή της λήψης της απόφασης για διακοπές στο εξωτερικό.
Περίληψη και Συμπεράσματα - 2
Αναφορικά με την θέση της Ελλάδας στον εξερχόμενο τουρισμό των εξεταζόμενων αγορών το 2017, παρατηρούμε ότι
σε όλες βρίσκεται στο top-10 των κυριότερων τουριστικών προορισμών με εξαίρεση τις αγορές της Ρωσίας (11η) και
των ΗΠΑ (22η). Ειδικότερα, κατέχει την 1η θέση στις γειτονικές αγορές της Βουλγαρίας, της Τουρκίας και της Κύπρου,
την 2η θέση στην αγορά της Ρουμανίας ενώ στην γειτονική Ιταλία κατατάσσεται στην 5η θέση. Αξιοσημείωτη είναι η
θέση της Ελλάδας στις αγορές του Ην. Βασιλείου (6η), της Γερμανίας (6η), της Γαλλίας (8η) και της Ολλανδίας (8η). Η
εικόνα διαφοροποιείται σημαντικά όσον αφορά τους Μεσογειακούς προορισμούς*, με την Ελλάδα να βρίσκεται σε όλες
τις αγορές στο top-5 των κυριότερων προορισμών.
* Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Τουρκία, Κροατία, Αίγυπτος, Τυνησία, Μαρόκο, Μάλτα, Κύπρος,
Περίληψη και Συμπεράσματα - 3
Συμπερασματικά, με βάση τον προγραμματισμό των θέσεων των αεροπορικών εταιρειών για το 2019, και την εξέλιξη
των οικονομιών των αγορών μας, ως γενική εικόνα για την θερινή σεζόν φέτος καταγράφεται επιβράδυνση του ρυθμού
ανάπτυξης των οικονομιών των αγορών μας και μείωση στον προγραμματισμό εισερχόμενων αεροπορικών θέσεων από
τις αγορές αυτές.
6
Προγραμματισμός Διεθνών Αεροπορικών Θέσεων Θερινής Περιόδου
στα Περιφερειακά Αεροδρόμια, 2018 - 2019
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ
ΑΝΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΟ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟ, 2018 - 2019 Ο προγραμματισμός θέσεων στις 31/01/19 στις
Αριθμός επιβατών
εισερχόμενες πτήσεις στα Περιφερειακά αεροδρόμια για
2018 2019 Δ Δ%
Ηράκλειο 4.359.317 4.321.349 -37.968 -1% την θερινή σεζόν 2019 είναι μειωμένος κατά -7% ή -1,3
Ρόδος 3.315.329 3.167.358 -147.971 -4%
Θεσσαλονίκη 2.340.516 1.960.326 -380.190 -16% εκατ. θέσεις σε σύγκριση με τον αντίστοιχο της θερινής
Κέρκυρα
Κως
2.082.084
1.723.693
1.916.290
1.626.595
-165.794
-97.098
-8%
-6%
σεζόν 2018 στις 31/01/2018 .
Χανιά 1.530.933 1.295.007 -235.926 -15%
Ζάκυνθος 1.074.444 956.898 -117.546 -11%
Μύκονος 664.778 732.723 67.945 10% Τις μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς
Σαντορίνη 714.460 690.906 -23.554 -3%
Κεφαλονιά 438.278 458.455 20.177 5% καταγράφουν τα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης (-380 χιλ.
Άκτιο
Καλαμάτα
457.203
210.199
385.987
223.478
-71.216
13.279
-16%
6%
θέσεις ή -16%), των Χανίων (-236 χιλ. θέσεις ή -15%), της
Σκιάθος 259.116 210.193 -48.923 -19% Κέρκυρας (-166 χιλ. θέσεις ή -8%), της Ρόδου (-148 χιλ.
Άραξος 120.097 169.796 49.699 41%
Σάμος 213.328 158.783 -54.545 -26% θέσεις ή -4%) και της Ζακύνθου (-118 χιλ. θέσεις ή -11%).
Καβάλα 186.332 153.249 -33.083 -18%
Κάρπαθος 140.184 138.905 -1.279 -1%
Μυτιλήνη
Βόλος
102.607
39.298
87.885
35.580
-14.722
-3.718
-14%
-9%
Τέλος, αύξηση καταγράφουν τα αεροδρόμια της Μυκόνου
Σητεία 36.333 21.195 -15.138 -42% (+68 χιλ. θέσεις ή +10%), του Άραξου (+50 χιλ. θέσεις ή
Λήμνος 18.374 11.314 -7.060 -38%
Κύθηρα 6.166 6.020 -146 -2% +41%), της Κεφαλονιάς (+20 χιλ. θέσεις ή +5%) και της
Χίος 1.080 1.080 0 0%
Πάρος 0 900 900 Καλαμάτας (+13 χιλ. θέσεις ή +6%). Επίσης 1 νέα σύνδεση
Σύνολο 20.034.149 18.730.272 -1.303.877
Πηγή: ΕΑΣΠ - Επεξεργασία INSETE Intelligence
-7%
καταγράφεται για την Πάρο.
7
Προγραμματισμός Διεθνών Αεροπορικών Θέσεων Θερινής Περιόδου
ανά Εξεταζόμενη Αγορά στα Περιφερειακά Αεροδρόμια 2018 - 2019
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΩΝ ΘΕΣΕΩΝ ΘΕΡΙΝΗΣ ΠΕΡΙΟΔΟΥ ΑΝΑ
ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΗ ΑΓΟΡΑ, 2018 - 2019
Αριθμός επιβατώ ν
2018 2019 Δ Δ%
Τις μεγαλύτερες μειώσεις σε απόλυτους αριθμούς
Ην. Βασίλειο 4.008.464 3.749.378 -259.086 -6% καταγράφουν οι αγορές της Γερμανίας (-624 χιλ.
Γερμανία 4.012.208 3.387.722 -624.486 -16%
θέσεις ή -16%), του Ην. Βασιλείου (-259 χιλ. θέσεις ή
Ιταλία 1.316.476 1.353.077 36.601 3%
Πολω νία 1.295.756 1.347.557 51.801 4% -6%), της Ρωσίας (-165 χιλ. θέσεις ή -14%), της
Γαλλία 945.148 1.090.722 145.574 15% Σουηδίας (-155 χιλ. θέσεις ή -21%) και της Ελβετίας
Ολλανδία 1.070.175 989.925 -80.250 -7%
Ρω σία 1.139.809 974.960 -164.849 -14%
(-147 χιλ. θέσεις ή -27%).
Σουηδία 738.558 583.692 -154.866 -21%
Τσεχία 575.078 547.877 -27.201 -5%
Αύξηση καταγράφουν οι αγορές της Γαλλίας (+146
Αυστρία 582.508 519.600 -62.908 -11%
Δανία 546.894 453.843 -93.051 -17% χιλ. θέσεις ή +15%), της Πολωνίας (+52 χιλ. θέσεις
Βέλγιο 468.516 418.876 -49.640 -11% ή +4%), της Τουρκίας (+48 χιλ. θέσεις ή +51%), της
Ελβετία 537.194 390.194 -147.000 -27%
Κύπρος 297.679 217.742 -79.937 -27%
Ιταλίας (+37 χιλ. θέσεις ή +3%), της Ρουμανίας (+32
Ρουμανία 139.432 171.253 31.821 23% χιλ. θέσεις ή +23%) και της Βουλγαρίας (+10 χιλ.
Τουρκία 94.727 142.936 48.209 51%
θέσεις ή +179%).
Βουλγαρία 5.724 15.998 10.274 179%
Λοιπές 2.259.803 2.374.920 115.117 5%
Σύνολο 20.034.149 18.730.272 -1.303.877 -7%
Πηγή: ΕΑΣΠ - Επεξεργασία INSETE Intelligence 8
Αγορές που εξετάζονται*
Γερμανία 10
Ηνωμένο Βασίλειο 11
Γαλλία 12
ΗΠΑ 13
Ιταλία 14
Ολλανδία 15
Ρωσία 16
Ρουμανία 17
Βέλγιο 18
Ελβετία 19
Κύπρος 20
Τουρκία 21
Βουλγαρία 22
Σουηδία 23
Αυστρία 24
Πολωνία 25
Δανία 26
Τσεχία 27
9
* κατά φθίνουσα σειρά συνολικής δαπάνης στην Ελλάδα
Μικτή η εικόνα για την γερμανική αγορά, με αύξηση του ΑΕΠ (αν και αναθεωρημένο
προς τα κάτω σε σύγκριση με το 2018) και μείωση του δείκτη καταναλωτικής
εμπιστοσύνης και της ζήτησης για αεροπορικές θέσεις (-16%). Όλα τα Περιφερειακά αεροδρόμια
εμφανίζουν μείωση με εξαίρεση τον Άραξο και την Κεφαλονιά. Οι μεγαλύτερες μειώσεις σε
απόλυτους αριθμούς καταγράφονται στα αεροδρόμια της Θεσσαλονίκης, του Ηρακλείου, της Κω
και της Κέρκυρας.
23
Μικτή εικόνα για την αυστριακή αγορά,: αφενός η οικονομική συγκυρία είναι θετική με αυξανόμενο
ΑΕΠ, αν και αναθεωρημένο προς τα κάτω σε σύγκριση με το 2018, και βελτίωση της καταναλωτικής
εμπιστοσύνης και, αφετέρου, υπάρχει σημαντική μείωση (-11%) του προγραμματισμού για αεροπορικές θέσεις
– οι μεγαλύτερες απώλειες σε απόλυτες διαφορές παρατηρούνται στην Ρόδο και την Κω, ενώ αύξηση
παρουσιάζεται μόνο στα αεροδρόμια Ηρακλείου, Θεσσαλονίκης, Μυκόνου, Κεφαλονιάς, Μυτιλήνης και Βόλου.
Επίσης, έχει προγραμματιστεί 1 νέα σύνδεση με το αεροδρόμιο της Πάρου για το 2019.
26
Μικτή εικόνα για την τσεχική αγορά, εξαιτίας αφενός μεν της θετικής οικονομικής συγκυρίας
(ανατίμηση της τσέχικης Κορώνας έναντι του Ευρώ και βελτίωση της καταναλωτικής
εμπιστοσύνης) και αφετέρου της μειωμένης ζήτησης (-5%) για αεροπορικές θέσεις. Όλα τα Περιφερειακά
Αεροδρόμια καταγράφουν μείωση με εξαίρεση το Ηράκλειο, την Ρόδο, την Κέρκυρα, την Κεφαλονιά και
την Σάμο. Οι μεγαλύτερες απώλειες σε απόλυτες διαφορές σημειώθηκαν στην Κω, το Άκτιο και την
Σαντορίνη.
27
Πηγές
• UNWTO 2017.
• Έρευνα Συνόρων της Τράπεζα της Ελλάδας, 2017.
• Ευρωπαϊκή Επιτροπή, European Performance and Forecasts (χειμώνας 2018 - 2019).
• OECD, Δείκτης Καταναλωτικής Εμπιστοσύνης, 2014- 2018.
• Eurostat, Δείκτης Οικονομικού Κλίματος 2018 - 2019.
• Ναυτεμπορική, βασικές ισοτιμίες νομισμάτων.
• Εθνική Αρχή Συντονισμού Πτήσεων (ΕΑΣΠ).
28
www.insete.gr
intelligence@insete.gr
210-3244368
29