UNIVERZITET U TUZLI

RUDARSKO - GEOLOŠKO – GRAĐEVINSKI FAKULTET

GRAĐEVINSKI ODSJEK
PREDMET: ŽELJEZNICE

PROJEKTNI ZADATAK

Student: Rifet Krekić Asistent:Amir Džananović

Tuzla, Juni 2018.

TEHNIČKI OPIS

1. UVOD :

- Na osnovu projektnog zadatka, pristupljeno je izradi Glavnog projekta pruge, normalnog

kolosjeka širine 1435 mm.
- Kolosijek je projektovan u dužini 1745 m.

- Računska brzina koja je usvojena 80 km/h. Usvojen je poluprečnik R=1200 m. Iz tehničkih

propisa za usvojeni poluprečnik horizontalne krivine i projektnu brzinu određeno je nadvišenje
spoljne šine u krivini i ono iznosi h=40 mm, a bočno ubrzanje p=0,1499 m/s2.

2.POSTOJEĆE STANJE:

- Teren na kome je planirana gradnja kolosijeka je relativno dobrog sastava bez primjećenih
deformacija tla.
- Teren je pretežno ravan te raspolaže sa dobrim uvjetima za postavljanje kolosijeka.Na lokaciji
su postojali pomoćni objekti koji su uklonjeni a lokacija očišćena.Postoje otvoreni kanali
obloženi betonom koji prate kolosijeke svojim tokom, te isti su upojeni u obližnje propuste.

3.OPIS TEHNIČKOG RJEŠENJA

3.1. SITUACIJA

- Trasa pruge je projektovana u dužini od 1+745 m, sa širinom kolosijeka od 1435 mm.

Ovaj dio pruge se spaja na glavni kolosijek skretničkim uređajima. Odvajanje je riješeno
ugradnjom proste skretnice sa uglom 8º.

- Sa profila P-6 na stacionaži 0+125,00 m počinje prvo horizontalno zaobljenje

kolosijeka čiji radijus iznosi R=1200 m i završava na profilu P-32 na stacionaži 0+725,00 m.

- Sa profila P-35 na stacionaži 0+785,00 m počinje drugo horizontalno zaobljenje

kolosijeka čiji radijus iznosi R=1200 m i završava na profilu P-49 na stacionaži 1+065,00 m.

- Elementi horizontalnih i vertikalnih krivina kolosijeka su proračunati te su

prikazani tabelarno na grafičkim prilozima koji su sastavni dio ovog projekta.

- Oblik projektovane trase pruge proizašao je iz uslova konfiguracije terena i rezervisanog platoa
koji je predstavljen od strane investitora, za smještaj normalnog kolosijeka

- Širina planuma kolosijeka je projektovana minimalno 5400 mm u dvostranom padu od 4,00 %.

Prilikom projektovanja vodilo se računa da se kompletan teren kolosijeka uredi u pogledu
vizuelnog smisla te po pitanju odvodnje oborinskih i površinskih voda. Zahtijevani modul
stišljivosti planuma je min 40 MPa. U slučaju da se ne postigne projektovani modul stišljivosti
planuma potrebno je izvšiti zamjenu postojećeg zemljanog materijala. Zamjenu izvršitiu
kamenim materijalom granulacije 50-150 mm – šakavcem. Zahtjevani modul stišljivosti
tamponskog sloja je 60 Mpa.
2.2. UZDUŽNI PROFIL

- Kod projektovanja nivelete pruge poštovala se fiksna visinska tačka i to postojeća niveleta
pruge na mjestu upajanja u postojeći kolosjek.

2.3. POPREČNI PRESJEK PRUGE I ODVODNJA

- Pruga u poprečnom presjeku projektovana je prema važećim propisima i to :

Minimalna širina planuma 5400 mm.
Debljina zastorne prizme 450 mm,
Nagib planuma je dvostrani i iznosi 4%.
Nagib škarpe na prizmi projektovan je 1:1,25.

- Nagib škarpi u poprečnim profilima dat je u usjeku 1:1 a u nasipu 1:1,5.

Prilikom izvođenja radova investitor treba da izmjeni nagib kosina škarpi usjeka ukoliko je
materijal slabiji od predpostavljenog. Kosine nasipa potrebno je humuzirati odmah po izgradnji
nasipa.

- Odvodnja trupa pruge predviđena je otvorenim zemljanim kanalom koji je obložen betonom u
debljini 5 cm.

2.4. GORNJI STROJ

- Projektovane su standarne šine tipa UIC-60 kao i na ostalim okolnim kolosjecima,sa

standardnim odgovarajućim sitnokolosječnim priborom sa rasporedom pragova na osovinskom
razmaku od 650-700 mm.
- U sitnokolosječni pribor spadaju : podložne pločice, pričvrsne pločice, pričvrsni vijci, prstenaste
elastične podloške, trifoni i kaični ekseri.

- Upotrebljeni pragovi su od bukovog drveta. Dužina pragova je 2500 mm, visina 150 mm, a
širina 260 mm. Svi pragovi moraju biti osigurani od prskanja drveta i impregnisani. Ne smije se
koristit drvo za pragove sa truhlim vlaknima, uraslom korom , truhlim čvorovima, sa
horizontalnim prsnućem i sa srcem na gornjoj površini.Drvo mora biti posječeno u kasnu jesen
ili zimu, jer tada ima manje sokova pa ga manje napadaju insekti, manje se vitoperi i puca, bolje
se suši i skuplja i uspješno impregnira.

- Zastornu prizmu raditi od tucanika granulacije 30-70 mm.Tucanik treba da ima propisanu
čvrstoću da je jedar, žilav, otporan na mraz, bez prslina i prljavština i ne smije upijati
vodu.Debljina zastorne prizme d=450 mm.

- Spajanje šina vrši se vezicama na poduprtim osloncima na dvostrukim drvenim pragovima.

- Na kolosijeku je projektovana jedna prosta skretnica na drvenim pragovima u zastoru od

tucanika. Za pomenute tipove skretnica izrađeni su nacrti koji su sastavni dio projekta.

- Zabravljivanje (zatvaranje) skretnica vrši se ručnim postavnim uređajem.

Postavljanje skretnice u određeni polozaj (pravac, skretanje) spojna motka i „Lastin rep“
prolaze kroz uklopnik i pri izlazku iz uklopnika lastin rep izlazi iz ležišta u spojnoj motki i
zabravljuje skretnicu. Skretnice su opremljene skretničkim signalima koji pokazuju u kom se
polozaju skretnica nalazi (pravac ili skretanje).

- Pričvršćenje šina za pragove je izvršeno preko rebrastih podložnih pločica koje omogućavaju
prenos pritiska šine na veću površinu praga, te se time zaštićuju pragovi od prekomjernog
utiskivanja šine, a time i produžavanje vijeka trajanja.Rebraste pločice prčvršćene su za pragove
sa 4 tirfona.
 - Na trasi kolosijeka projektovana je i određena saobraćajna signalizacija koja određuje nagib
kolosijeka i polozaj nagiba te potrebna horizontalna zaboljenja kolosijeka.

- Projektom je predviđeno da se kolosijek osigura sa dodatnim mehanizmima na bočna

pomjeranja kolosijeka što je predviđeno u horizontalnim zaobljenjima krivina na svakom pragu
obostrano.Pored mehanizma za bočna pomjeranja kolosijeka predviđena je i ugradnja
mehanizma protiv putovanja šina što je predviđeno na skretnici te na svakom pragu obostrano
na kolosijeku.

2.5. OPREMA PRUGE, SIGNALNO SIGURNOSNA POSTROJENJA.

- Kad se izgradi donji stroj pruge, onda se vrši ponovno obilježavanje osovine pruge po planumu,
obilježavanje kriviskih elemenata PPK, PKK, SKK, KKK, I KPK, provjera nivelete planuma i
konačno mjerenje dužine pruge-stacionaže, počev od početne stanice, odakle nova pruga
prolazi, pa do kraja pruge.Kao prolazna tačka uzima se sredina početne stanice.

- Kad se položi kolosjek po obilježnoj osnovi, onda se moraju postaviti stalne oznake za
kontrolnu osovine i visine kolosjeka i krivina. Takođe se postavljaju i stalni kilometarskii
hekometarski znaci, kao i padokazi.

- Oznaka za kontrolu osovine i visine kolosjeka postavljaju se u pravom dijelu pruge na

međusobnom razmaku od 25 m, a u krivinama na početku i kraju prelazne krivine i u sredini
kružnog luka.

- Oznake raditi od kratkih šina, koje se postavljaju u betonske temelje ugrađene u trup nasipa, sa
glavom šine u smijeru stacionaž. Ova šina je na odstojanju 1,20 m mjereno od unutrašnje ivice
spoljne šine u kolosjeku. Odstojanje od 1,20 m označava se zarezom na šini. Ove oznake služe i
za kontrolu visine kolosjeka, na taj način što se gornja površina oznake postavi na visinu GIŠ-a
unutarnje šine kolosjeka. Ukoliko oznaka nije tako postavljena, onda visina GIŠ-a se obilježava
horizontalnim zarezom na šini u kom slučaju se šina oboji bojom ispod zareza, na širini oko 5
cm.

- Na početku i kraju prelazne krivine i luka, postavljaju se stalne oznake od šine sa upisanim
podacima za krivine. Na početku i kraju prelazne krivine upisuju se na nožici šine (PPK),
odnosno (KPK) i dužina prelazne krivine (L), a na početku i kraju luka (PL), odnosno (KL),
poluprečnik krivine (R) i nadvišenje spoljne šine (h).Stalne oznake za krivine ugrađuju se na
ivici planuma.

- Kilometarski i hektometarski znaci rade se isto od šina sa upisivanjem na nožici kilometara,

odnosno hektometara. Ovi se znaci postavljaju ivicom planuma, sa desne strane od osovine
pruge, gledano u pravcu rasta stacionaže.

- Padokazi se postavljaju na mjestima preloma nivelete. Na tabli od livenog gvožđa upisani su

veličina i dužina nagiba nivelete pruge.Nagib je obilježen crvenom bojom, a dužina nagiba
crnom. Tabla mora biti okrenuta prema
pravcu vožnje i udaljena od osovine kolosjeka najmanje 2,50 m. Gornja ivica table je na 2,50 m
iznad gornje ivice pruge, tako da je vidljiva mašinovođi.
PRORAČUN ELEMENATA HORIZONTALNIH KRIVINA

Prosječno dnevno opterećenje iznosi 11 000 t/dan, što na godišnjem nivou iznosi 4 015 000 t/god i u
odnosu na taj podatak usvojen je rang pruge II-a. Minimalni radijus iznosi Rmin=300 m , maksimalni
nagib iznosi i=25‰ , a maksimalna brzina iznosi V= 80 km/h

Šestarski korak:

L = 693,2431 m

e=1m

Δh = 719-713 = 6 m

∆ℎ·100 6·100
i=(1,05÷2,0)·𝐿 = 1,06 ·693,2431 = 0,816506844 %

𝑒·100 1·100
K= =0,816506844= 122,4729 m
𝑖

Usvojen radijus R=1200 m

Nadvišenje spoljne šine u krivini:

h=7,1*V²/R = 7,1 * 80² / 1200 = 37,87 mm

USVOJENO: h=40,0 mm

8𝑉ℎ 8∗80∗40
Dužina prelaznice L = 1000 = = 25,6 m , usvojena dužina prelaznice L = 30 m
1000

Dužina projekcije:
𝐿³
l= L-40𝑅²= 29,99 m

Ortogonalna udaljenost početka odnosno kraja kružne krivine od tangente:

2
√(1+( 𝑙 ) )³
2𝑅
k= *l²= 0,12495m
6𝑅

Ugao koji zahvata tangent u tački na početku ili kraju kružne krivine:
3𝑘
tgτ= => τ= 0,716˚
𝑙

Udaljenost dodirne tačke kružne krivine poluprečnika R+f od početka ili kraja prelaznice:

a= l-R*sinτ= 14,99 m

Razmak za koji treba paralelno pomjeriti kružnu krivinu ka centru krivine da se ubaci prelaznica:

f= k+R*cosτ-R= 0,031 m
Proračun prve krivine: α=27,171˚

Dužina tangente:

T= (R+f)*tgα/2 +a= (1200+0,031)*tg27,171/2+14,99 = 304,99 m

Dužina cijele krivine:

𝛼−2𝜏 27,171−2∗0,716
D= R*π*( 180 )+2*L= 1200*3,14*( )+2*30 = 598,80 m
180

Dužina bisektrise:

S= (R+f)*(secα/2-1)+f= (1200+0,031)*[1/cos(27,171/2) -1] + 0,031 = 34,57 m

Proračun druge krivine: α=12,045˚

Dužina tangente:

T= (R+f)*tgα/2 +a= (1200+0,031)*tg12,045/2+14,99 = 141,59 m

Dužina cijele krivine:

𝛼−2𝜏 12,045−2∗0,716
D= R*π*( 180 )+2*L= 1200*3,14*( )+2*30 = 282,165 m
180

Dužina bisektrise:

S= (R+f)*(secα/2-1)+f= (1200+0,031)*[1/cos(12,045/2) -1] + 0,031 = 6,69 m

Bočno ubrzanje :

p=V2/12,96*R - g*h/s = 802/12,96*1200 - 9,81*40/1500 = 0,1499 m/s2

PRORAČUN ELEMENATA VERTIKALNIH KRIVINA

minR=Vmax2 = 6400 m

Proračun prve krivine: usvojeno R=50 000 m , nagib i1=0 , nagib +i2= 8,24‰

∆i = i1 + i2 = 8,24‰

Tg = R*∆i / 2000 = 206 m

Ymax= Tg2 / 2*R = 0,424 m

Proračun druge krivine: usvojeno R=55 000 m , nagib +i1=8,24‰ , nagib +i2= 0‰

∆i = i1 + i2 = 8,24‰

Tg = R*∆i / 2000 = 226,60 m

Ymax= Tg2 / 2*R = 0,467 m

Proračun treće krivine: usvojeno R=85 000 m , nagib +i1=0‰ , nagib +i2= 6,38‰

∆i = i1 + i2 = 6,38‰

Tg = R*∆i / 2000 = 271,15 m

Ymax= Tg2 / 2*R = 0,432 m