Pseudo Plutarh PDF

You might also like

Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 280

Digitized by Google

Qigitizei by Google
PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILO S.OPHORVM
LIBRI V.

EDVARDO CORSINO
INTERPRETE.
IIPMA

Digitized by Google
Digiti^ed by Google
B

11 A O Y T A P X O Y
n E P TftN APESKONTilN
I

TOIS «lAOSOtOIS
B I B A I A E.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
L t B R 1 V.

LATINE REDDIDIT, RECENSVIT /


ADNOTATIONIBVS.VARIANTIBVS LE C T I ON I
~
DISSERTATIONIBVS ILLVSTRA Y IT

EDVARDVS CORSINVS
CLER. REG. SCHOLARVM PIARVM
in pisana acad. philosophiae professor.

FLORENTIAE. C1D. ID CC. L. EX IMP. TYPOGRA PHIO


SVPERIORVM ADPROB ATIONE.

Digitized by Google
Digitized by Google
EMMANVELI
COMITI RICHECOVRTIO
«i?-,
£•8 -V *-
v7
'

V2&W8.1W-

EDVARDVS CORStNVS.

Aeleftis, atque divina pro-


pemodum Sapientiae cauf-
fa, & ita a Veteribus
origo
partim fabulis , parti m etiam elegantiflimis ima-
ginibus adumbrata fuit, ut illa vel a primis uf-
que temporibus nonnifi ab optimo, ac praeftan-
tilfimo Numine nobis concefla merito cenfere-
tur Ex pluribus tamen fymbolis , ac imagini-
.

t bus,

Digitized by Google
DEDICATIO
bus, quae in explicanda Sapientiae origine, at-
que natura a Philofophis adhiberi confueverant,
nulla fortafle aut illuftrior , aut nobilior videri fa-
cile poterit, quam quae in celeberrima Prome-
thei fabula continetur. Ille nimirum, quum hu-
mano corpori, quod Iovis imperio partim ex lu-
to, partim ex variis animantium partibus undi-
que difle&is ,
unaque rite compofitis effinxerat,
fpiritum, motumque deefle confpiceret, caelum
conlcendifle, accenfamque e Sole facem in ter-
ras. detulifle dicitur , ut exinde Palladis aufpi-
cio , praefidioque humano pectori vigor acce-
deret ; adeoque vita, ratio, fapientia ,
animuf-
que ipfe pulcherrima Pfyches imagine ,
ac no-
mine defignatus humano capiti infunderetur.
Qua quidem omnibus elegan-
hiftoria a Poetis
tiffimcmemorata non modo perennis, atque im-
mortalis animi noftri natura,, fimul que ratio.de-
monftrata fuit, qua ..

Igneus efl olli vigor , & caele(lis origo ;


(,)

verum etiam prima, atque (incera caulTa nobis


offenditur, ex qua Sapientia, vel ut a Pythago-
ra vocari iam coepit tanquam uber-
, Philo fophia
rimo ,
fanfti (limoque Hinc So- fonte profluxit.
(i)
crates optimo, maximoque iure Philofophiam
ipfam
(r) Virg. Acneid. Lib. VI. ver. 730. (») Apud Cicer. Tufc. I. c. 16. fit de Leg. L
c. ij. OiTic II. c i.
.

Digitized by Google
;

DEDICATIO
ipfam donum , & inventum Deorum vocavit ,
quo
nihil a Diis immortalibus uberius , nihil florentius ,

hominum vitae datum efl aut


nihil praeflabilius ,
(l)
dabitur nec aliud facem illam fuifle dixit, qua
Prometheus hominum pe&ora incendifle fertur,
quam puriorem quandam , vividamque lucem,
quae in exploranda rerum natura, divinarum, hu-
manarumque rerum cognitione comparanda hu-
manis animis aflfulfiflet. Quam vero late , fe-
liciterque caeleftis ille Sapientiae fptendor ma-
naverit qu3 mira mortalium fauftitate ingeni-
,

tus ille veritatis intuendae ardor doclrinaeque ,

gloria ex uno in homines alios propagata fue-


rit, adeoque tenebras, quibus occulta veritas, ac
ipfa rerum natura circumfepta fuerat, difpulerit,
non aliunde melius ,quam ex PhilofophicaHifto-
ria deprehendi poterit. Etenim ubi maxima,
ac infinita fere opinionum varietas obfervetur,
quae tum a veteribus, tum a recentioribus etiam
Philofophis inventae fuerant ,
ut ipfarum praefi-
dio nobiliores Naturae efFeclus exponerent, facile
profe&o intelligi oftendique etiam poterit acer-
,

rima ingenii noftri vis irrequieta mentis hu- ,

manae celeritas incorporea cogitandi facultas,


,

quae humanis animis indita five divinitus im- ,


t i prefli

(i) Apud Piat, in Philad>o.

Digitized 3y
I Google
.

DEDICATIO
prefta fait ; ut optime proinde, fapienterque
plurimi exi (limaverint humanae mentis, animi-
que noftri hiftoriam in hac ipfa Philofophica Hi-
(loria contineri. Itaque mirari plane non pof-
fumus (i aureolus ille
, Plvtarchi liber , qui va-
riaseiufmodi Phyficorum fententias nitida, ac-
curataque ferie complebitur , adeoque merito
de Placitis Philo fophorum infcribi folet , tanto o-
limin pretio haberi, atque in amoribus ede con-
fueverit. Vt enim ceteras praeftantifli mi Scripto-
ris laudes praeteream, in Libris illis veluti pri-
ma nafcentis adhuc Philofophiae naturalis facies
ingenue , fuifque fere coloribus exhibetur; per-
ennis illa temporum feries oftenditur qua na- ,

turalium rerum cognitio ex parvis initiis pro-


feba fenfim adoleverit ; mira opinionum varietas
accurate defcribitur, quae florentibus in Graecia
Philofophorum Sebis erupit; methodus etiam il-
ia, legefque nobis affulgent, quas olim Veteres in

inquirenda veritate ufurparunt ; ut ipfi non mo-


do ceteris pone fequentibus facem praetulifle,
fed in explicandis etiam plerifque Naturae eflfe-
bibus palmam praeripuifle merito exiftimentur
Ac certe quidem haec maxima dobiflimi Viri
gloria , fimulque eximia Operis huius praedantia
me pridem impulerat , ut Budaei , Xylandri , Cru-

Digitized by Google
,

DEDICATIO
ferii aliorumque (ludia aemulatus de illo iterum
,

excudendo (ic cogitarem, ut latinae interpreta-


tioni , quae ab illis etiam adornata iam fuerat
„ fplendor aliquis adiungeretur ; neque modo ca-
(ligatiffima graeci textus editio, preflior, atque
fincera ipfius interpretatio Le&orum oculis exhi-
beretur, fed quidquid etiam ipfi illuftrando , cor-
rigendoque adnotaveram meliori quo poterat or-
dine fubiiceretur. Ita nimirum de Philofophica
Hiftoria mereri, (ludiofis Adolefcentibus confu-
lere, impofitam demum provinciam aliqua ratio-
ne ornare me polle putaveram ,fi praeclarum il-
lud veteris Sapientiae (pecimen,uberemque phy-
ficae eruditionis thefaurum novo fortafle eultu
decoratum proponerem rquumque do&iflimi Viri,
quibus Academia Pifana difciplinarum omnium
laude florentiflima commendatur, qua accuratif-
(imis fiderum obfervationibus , qua feverioris Geo-
metriae, atque Mechanicae Facultatis praefidio,
qua purioribus Chimicae Phyficae Medicae-
, ,

que Difciplinae luminibus naturalis do&rinae (lu-


dia nova uberiorique luce perfundunt ego quo- ;

que fymbolam veluti conferrem atque com- ,

munem hanc Spartam pro ingenii mei viribus ad-


ornarem. Hinc vereri certe vix poteram ne
conatus hic meus aequis, honeftifque iudicibus*
inge-

Digitized by Google
,,

dedicatio
ingenuis nimirum tum veteris , tum recentio-
risetiam Philofophiae cultoribus probari poflet ;
qui quum veritatem per varias Philolophorum
Secias difperfam efle intelligant, e re futurum
exiftiment fi dirtidenres illae Veterum fententiae
proferantur; atque ita cum nobilioribus Recentio-
rum placitis conferantur ,
ut exinde robur ,au£lo-
ritatem, novumque decus accipiant. Tibi fane,
Illvstrissime, ac Excellentissime Vir, confilium
hoc meum ,
fufceptique laboris genus aliquo in
pretio haberi, probarique poffe confido; quippe
quum optime ,
riteque perfpexeris quod ex na-
turalis Philofophiae (ludiis tum acrior in humanis
animis ,
ac honeflifiima voluptas exoritur ,
tum
uberior Rerum publicarum longeque plu-
felicitas,

rima vitae degendae praefidia manare pofiimt;


ut illa proinde (ludiorum genera eximio prorfus
amore complebaris; quumque honeftiflimas Fa-
cultates omnes , quae providentiflimi Caesaris
munificentia ac liberalitate apud nos florent
,

aufpicio , praefidioque tuo fovere confueveris


naturalis tamen Philofophiae (ludia impenfius co-
lere, ac promovere videaris. Id vero facilius ea
quoque de caufla fperare,mihique polliceri pofle
videbar quod plurimis iampridem atque prae-
, ,

claris amoris in me tui fignificationibus obflriclus

Digitized by Google
DEDICATIO
cffem , eorumque beneficiorum dignitate, atque
amplitudine commoverer, quibus, mihi, ftudiif-
que meis veluti praefentiflimum fidus affulfifti;.
ut non de me folum , fed de univerfo quoque
Scholarum Piarum Ordine quam qui maxime me-
rereris. Alte nimirum animo inlederat,.noftrum~
que omnium oculis obverlatur eximius amor il-
le ac humanitas, qua nos ubique comple&i, In-
,

ftituti noftri confilium probare Scholarum Pia-


,

rum decori, atque ornamento confulere confue-


vifti; ut tuorum in nos meritorum immortalis fit
in nobis futura , ac iucundiflima recordatio. Ita-
que tantum abeft, ut mirari fortafle cui liceat
quod (ludiis h ifce meis Te unum aufpicem atque ,

patronum felegerim ; nihilque mihi vel optabi-


lius .vel iucundius efte puraverim ,quam ut Opus
iflrud T ibi confecrarum tuoque infcriprum nomi-
,

ni prodiret, quod optimo potius, maximoaue


iure illud Tibi deberi intelliget : ut nimirum a-
liquod obfequii in Te noftri fpecimen ,
fimulque
memoris ,& grati monumentum exta-
animi mei
ret„ Atque urinam quidem ea in me foret, Moe-
cenas optime, ac beneficentiflime ,
ingenii vis ,
do&rinae copia, & orationis uberras, ut nobilius
aliud , Ttque dignum obfervantiae in Te meae
fpecimen offerre nunc poflem» fimulque praecia-

. ia*

Digitized by Google
.

dedicatio
rasanimi tui dotes , fapientiam in primis , aequi-
tatem, prudentiam, comitatem , optimarum Ar-
tium amorem , publicae , privataeque felicitatis
ftudium, in graviffimis quibufque rebus geren-
dis alacritatem , atque conftantiam celebrare ;
quibus apud omnes non Etruriae folum , fed ce-
terarum quoque Gentium confenfione ,
gravifli-
moque fapientiffimi Caesaris iudicio commenda-
ris. Quandoquidem vero ab eiufmodi laudibus pro
rei dignitate efferendis partim ingenii mei tenui-
tate partim modeftia tua prohibeor , id unum
,

oro, obteftorque Te ,ut exiguum hoc obfequii


mei pignus ea, qua cetera comple&i foles, huma-
nitate excipias; mequeTiBi devin&iffimum amo-
re , fuffragio ,
praefidioque tuo ornare pergas

P LV-

Digitized by Google
)

PLVTARCHI
VITA.
Hacronca in ipfis fere Boeotiae > Pbocidifque finibus
polita ,
quamvis Troianis etiam temporibus ceteris
Graecorum urbibus accenferetur > ab Homero
Paufania (1> , aliifque Scriptoribus Arnes nomi-
ne celebrata , atque a Lycophrone antiquita- W
tis gloria commendata fuerit; polleris tamen aera»
ribus infrequens adeo, tenuis, & obfcura fuit, ut ab
illuflrifolum Philippi Macedonis victoria nomen, a Plutarchi vero
gloria fplendorcm, aerernumque decus acceperit. Etenim ingens illa
Graecorum clades , qua vaferrimus imperator prope Chaeroneam
Olympiadis cx. anno 3. feptima Meragirnionis Attici, hoc eft Augu-
fli Romani, menfis dic Corinthios, Thebanos, Athenienfes invicem

foederatos proftravit, adeoque Graecis omnibus fervidi iugum im-


pofuit, Vrbem illam celebrem ,pollerifque memorandam reddidit
Plutarchi vero fama nullis unquam feculis interitura , iucundam , fi-
mulque perennem patriae Vrbi gloriam , comparavit; quum praefer-
tim ille non modo Chacronae ortum duxerit , verum etiam eximia
prorfus caritate patriam dilexcrit, ipfam Romae ceterifque praeclaris
Vrbibus praetulerit, fuifque civibus, ac gentilibus fapientiam, velu-
ti hereditarium munus, reliquerit.

I!. Certe Plutarchus ipfc, licet miferam hanc patriae conditionem

fcmel iterumque memoret, qua fub Triumviris V el Luculli & tem-


a po-

(1) llud. II. ve., fo;. (») J n Bcror. e 40. (;) Stoph. in Arne. (4) C:flin<1 r v.644. (f) Stnb.
Lib. IX. pig 414. Vid. Faft. Altic.
Tom I pag. J i
3
(A) Io Antonio psg. 84S. (; In Cimone p 475.

Digitized by Google
.

ii PlvtarchiVita.
poribus premebatur
, eiufque infrequentiam Traiani, vel Hadriani
Caefaris aetate eleganter alibi (l> diferteque defcribat , fe tamen in il-
la lucem adfpexifle pluribus in locis (>)
nitide diferteque gloriatur .*
ut
illeproinde a Scriptoribus omnibus Cbaeronenjis nomine deiignari >
atque a cognominibus aliis > veluti charactere diflingui confueverit ,

Honefliffimo tamen loco eum natum fuifle , eaque gente , quae tum
antiquitate, tum honoribus, tum opibus etiam inter cives excelleret,
facile ex variis fuprcmifque honoribus inferri poteft , quos Plutarchi
pater, & Plutarchus ipfe vel adolefcens adhuc, vel natu grandior in
patria obtinuit <>', firuulquc cx praeclaris prudentiae , honeftatis, ac
magnificentiae laudibus, quibus ille patrem, avum , proavum que ho-
neftavk Quemadmodum enim Nicarchi, proavi fui, qui Triumviris
.

rerum potitis , ipfoque Actiacae vi&oriae tempore floruit in Anto- ,

nio meminit; ita Lampriam avum fuum eodem loci <*> fimulque
in Sympoftacis memoravit, patrifque mentionem alibi iniecit; exi-
miam iplius prudentiam & comitatem veluti exemplum proponens Ini- .

que perfpicuis eiufmodi Plutarchi teflimoniis apparet , Nicafchum eius


proavum Actiacae vifloriae temporibus, hoc efl anno V. C. 7 i 3 .fuper-
llitem adhuc fuifle, quod natali Plutarchi anno fubtilius definiendo
conferre poterit; neque plurimum fortafle ego fallar, (1 Plutarchi .

patrem avo cognominem fuifle, adeoque eodem ipfo Nicarcbi notak'


ne donatum coniecerim ; quum id apud Graecos in more pofi.tum
foret ut plerumque nepos ab avo nomen reciperet , ut eleganter
,

ait Ovidius:

Vota pater folvit , nomenque imponit avitum ,.

Iphis avus fuerat W) .

Nihil hic tamen aflerere , vel definire ego velim ; quum Plutarchus
ipfe patris nomen ubique diflimulaverit,. illudque incertum plane, nul-
lique Scriptori memoratum fuerit.
III. At ipfa annus
quoque Plutarchi aetas, verufque natalis ipfius
incertus effe confpicitur; quum praefertim veteres
illi
,
qui Scriptores
praeflantiflimi Viri memoriam literis confignarunt
aut ambiguis, va- ,

gis, obfcurifque charafteribus illum expreflerint , aut aliquando va-


rias in partes abire , planeque diflidere videantur. Etenim Suidas
ita breviflime Plutarchi aetatem , fimulque vitam comple&itur ,
n^irafXfit ,
XaipuviU ,
rr,e Boiuriac ,
ycyovut exi t5 T pxiavou tou Kaitrapm yj'a-
rav ,
in Tpoejip , fieralas ii uurta Tf«V«»ic r?} rC» IV* ru* «J/ac irpov/ralf
(0 1 ° Cicerone pag. 846. (1) In Syll# pag. 46*. Cimone pag. 4-9. Roman Qyaeft.p iS 7 De Roman.
Fortun. pag. 318 De Curiof. pag. fif (») Sympof. Lib II. quaeft- 8. (4) Pag- 848 (f) Pag
(S) Lib. I. quacft. 5. pag. 611. (7) Pncc Pjlitic. pag. 8 » 5 . (87 Metam. IX. ver. 710.

Digitized by Google
. , , .

Plvtarchi Vita. i i i

fttjjiva tu* xtura rl/v 'lAAu^iJa ap%S>rap Tapil; rlit auraO yyupiic ti iiarpzTTtrfat
'iyptt^e <5i «aa u . Plutarchus , Cbaeronenfis , Boeoti us : qui vixit Traiani
Imperatoris temporibus , & ante. Traianus autem dignitate confutari
eum ornavit edixitqtte ne quis Magiftratus in Illyria Jine eius confcn-
, ,

fu quidquam faceret Scripfit multa Photius Codice 145. aderit idum


. .

iri tou N ipuvoe Jub Nerone vixifle Chronologus Alexandrinus ad an- .

num V. C. 810. five Chr. 67. qui in Capitonis , & Rufi confularum in-
ciderat , obfervavit : xaric rtoro* yjtnw Amiam wxpk Papalnt fyzs yy ,

xj ,
iptiiut S'( ytj Mwurioe , nsarapyo! tpi Aivopoi eyvvp/frtTO circa
idem tempus Lucianus apud Romanos magnus celeber habebatur
fi- & :

militer autem Mufonius, <&• Plutarchus Pbi/ofopbi florebant Deni- .

que Eufcbius in Chronico ad annum 3. Olymp. ccxxiv. five Chr. 110.


Vrbis Romae conditae 873. adnotavit: rTA6r«f^»« x*ipo«t« Zi^rot , ,

(£ AyaJspwtH ptS.S<roQoi iyraplfaro Plutarchus Chaeronenfis , Sextus , &


Agatbobulus Pbilojopbi florebant . Atque ifta fere a Scriptoribus de Plu-
tarchi aetate prodita funt i quibus aperte erudimur illum Neronis
quidem temporibus floruifle j fed ad ipfam tamen Traiani Caefaris
aetatem perveaide : quorum utrumque perfpicuis etiam eiufdem Plu-
tarcht iplius tedimoniis oftendi potcd, ubi de Nerone, Othone, Vi-
tellio, Vefpaliijno , Tito, ac Domitiano loquitur, qui proxime Ner-
vae , ac Traiani tempora praecederunt Ac de mortis quidem tem- .

pore , extremaque Plutarchi fene&ute mox opportunius ego dif-


feram .

IV. Quod ad natalem ipfius annum attinet, Rualdus qui Plu- ,

tarchi Vitam ex eius feriptis accurate collegerat, ipfius ortum cir-


ca annum Chr. 50. incidide feliciter obfervavit quo Claudio Nero- ,

nis praeccfTori nonus imperii annus agebatur . Etenim Plutarchus in


Libro de EI Delphici Templi foribus inferipto ait: <k 91 xajirxt rspi
rov *th », tcc pii* aCrlc ipZxp tj* fiprety rct 3' exeiyv: ipvrx*
, urb tou rbru i§ ,

t ut A lyu* ulrt* , a t «Aa< rori 'o> xxipbv Irtifau bUpvv riKara/iiy A’f*- ,

fiaviu , *3
ritu» IcMur 9it!ji oyrwv cVTXvSa rr,( cturfa umpixt opiolut epirea-oCtr/ii .

Quum ergo apud Templum confedffemus


inquirere , alia , eir alia ipfe

ex iftis interrogare coepijfem: ipje locus, ipfaque difputatio eorum memo-


riam mihi renovavit , quae quo tempore Nero apud De/pbos efi peregri-
natus , eodem in loco , eademque quaeftione oborta , Ammonium differ er e
audiveramus Itaque, fubdit Rualdus, quum Nero Caefar in Grae-
ciam concederit , ibique Pythicis, atque Olympicis Ludis certaverit
anno 3. Olymp. ccxi. V. C. 8n hoc ed undecimo Neronis anno, &
Chr. 68. fi tunc Plutarchus adolefcens z rat eaque tamen aetate, qua
Ammonium de fubtilionbus argumentis diderentem audire, fuamque
a * 6c ipfe

Digitized by Google
.

IV PtVTARCHI V i T A.
& ipfc fcntentiara proponere, atque ingeniofe probare portet , is fex-
turadecimum.aut duodevicefimum aetatis annum egiffe debuit , ut proin-
de iprtus natalis in quinquagcfimum Chrifti annum proxime inciderit

Atque optime id quidem, feJicitcrque Rualdus; cuius eximiam hanc
coniecluram ex ipfo quoque tempore , quo Plutarchus Romam ac-
ceflit , perfpicue certoquc confirmari poffe putaverim Quam- .

vis enim Rualdus tempus illud fibi incompertum effe teftetur, adeo-
que primum Plutarchi adventum, aut fub Vefpafiano, aut Vtrellio ,
aut Othone, aut Galba contigiffe dixerit <>, perfpicuo tamen Plutar-
chi iplius loco ll> deprehendi quod ille Romae ante annum Chr. 79.
,

Vefpafiano vetere adhuc imperante verfabatur Etenim ille, de mira .

canis cuiufdam folertia differens, ait. e* yt n petStipa


1
ei»

$ 3K'I fto» watfijVii» yev&fitiio: i» P'u’/iti


, ut re rivrat h&puwut 1$
Kaltrapa ( rafij» i yifwv OWTanwif ip ru MafxfAAa Ss&rpu
) eu/iraSeTc
ywl&ut Vuam tamen Cattis difciplinam non videor mihi debere Jtlentio
.

premere , cuius /pedator Romae fui .... ea res commovit animos omnium
hominum , ip(iufqae etiam Vefpajianifenis, qui una tum in theatro Marcelli
aderat Itaque quum Vefpafianus lenior anno Chr. 79. e vivis exceflerit,
.
,

ac Tito Vefpafiano filio imperium reliquerit , anno Chr. 78. Plutarchus


iani doftrinae gloria fpe&atiifimus Romae florere non poterar , ut infe-
rius obfervabitur nifi tricefimum circiter aetatis annum attigifler.
,

V. Proxime poft Plutarchum ipfum , qui natu maximus fuif-


Ic duo fratres alii Timon
videtur ,
ac Lamprias editi funt , .

Vtriufquc meminit Plurarchus ipfe in Sympofiacis m ,ficuti Lampriam


in Libro de E Delphico 1memoravit, Timonifque laudes, quem im-
penlius dilexiffe fertur , in Libro de Fraterno Amore celebravit -
Quinctiam praeter hos fratres unicam , aut plures etiam furores ha-
buille creditur. Etenim Suidas de Sexto Chaeronenfi loquens , afferir
lilum Plutarchi HtMpiiov» ex forore nepotem fuillc ; quamvis Eutro-
pius, c4) , &
Capitolinus ubi de Sexto ipfo Antonini Caefaris prae-
ceptore differunt , obfcurius loquantur , ipfumque folum Plutarchi
nepotem fuiffe memorent. Plurimi quoque Cornelium Frontonem Plu-
tarchi nepotem Fuillc atque ex Frontonide Cornelii forore Longinum
,

Rhetorem prodiiffc putant ; quod nimirum Sarisbcrienfis Corne-


lium ipfum Plutarchi neporem fuiffe dixerit ; Suidas aurem perfpicue
tcilctur Longinum Frontonidis filium ab avunculo Frontonem here-
dem inftitutum effe . Itaque Fabricius Sextum Chaeronenfem , ei?*
Cornelium Frontonem, qui Marcum Antonium erudiverunt , fratris, vel
fo-
(i)Cap.i;. (a) De Anima’. Comparat (]) LiK . quadi, . i. pjg 6 t 6 6 ij.
.
(4) Pag. 3S f. (7) Pag 4?7-
(6 ) Lih. VIII '7) Csp 3. (S) Polient. Lib ult. c 13. Jc 19 (; ) Bibi. Grate. Tom IV’ pag- 43;. iie-
Tcui III. pag. 33C.

Digitized by Google
.

Plvtarchi Vita. v

fororis adeoque Plutarchi nepotes fuifie dicit , Longinum au-


filios ,

tem ipfius pronepotem» quod antea Rualdus ipfe, fed hacfitanter,


coniecerat Dodiilimo tamen Viro Sarisberienfis error
. nominifque ,

fimilitudo facile impofuit. Etenim Marcus Cornelius Fronto Antonini,


Verique praeceptor a Capitolino i'» , Gellio M , aliifquc memoratus,
a Frontone Rhetore certiflimc didingui debet, qui Emefa oriundus,
Athenis docuit , ibique moriens Longinum fororis filium heredem in*
flituit. Id optime Fabricius ipfe in Bibliotheca Latina ( »> obfervavit,
ubi Frontones varios enumerans , Oratorem Antonini magiftrum ,

ab Emefeno Rhetore Suidae laudato, dirtinguit. Quo tamen loci Fa-


bricius Gatakerum, opinor, fcquutus fallitur ubi Cornelium Fronto-
nem Gellio memoratum Lib. ix. c. 8 a Marco Frontose Confutari
diftinguendum efle arbitratur , qui tertio Conful fub Traiano pro-
ceffifle dicitur, 8c quem Gellius ipfe Lib. u. c. 16. laudavit. Siquidem
in utroque Gellii loco unus idemque Orator delignatur , qui modo
Fronto , modo Fronto Cornelius , modo M. Fronto vocatur Certe .

Sidonius <> Frontonem illum, qui Antoninum erudivit , folo Fronto-


nis nomine defignavit^ Fronto Antonini praeceptor ab ipfo Cacfare
confulari dignitate ornatus fuit , ut Aufonius in Gratiarum aflione ad
Gratianum tedatur: ac ne coniecturas alias hic perfequar unus idem- ,

que Fronto a Gellio laudatus videtur, quum ille utrobique Fronto-


nem pedibus laborantem, deque Grammaticis rebus accurate difleren.
tem , fe convcniffc memoret. Ceterum tum M. Cornelius Fronto, ipli-
que cognominis , fed aetate paullo inferior Emefenus Rhetor , nihil ,

ad Plutarchi genus fpecdavir , ut Sexti Chaeroncnlis indar , illius aut


e fratre aut e forore nepos dicatur ; nec aliunde, ut opinor in Sarif-
bcrienfi mendum irrepfit, nili quod in illo non Sextus folum Chae-
ronenlis, fed etiam Cornelius Fronto Plutarchi nepos vocatur; quum
tamen uterque Antonini quidem praeceptor , at non uterque Plutar-
clii nepos dicendus ellet

VI. Sed ut a Plutarchi genere, poftcrifque digrediar eiufque vi- ,

tam, atque indituta compleflar una cum Lampria ac Timone fra-


,

tribus primos aetatis annos , atque adolcfcentiam ipfam Plutarchus in


patria exegifle, ibique liberalibus difciplinis operam dedifle, videtur ;
quum utrumque fratrem iam literis indru&um fecum Athenis vixific ,
doclorumque virorum confuctudine floruifle tedetur. Certe fc iuve-
nem adhuc Athenis egregiis difciplinis omnibus imbutum fuifle at- ,

que Ammonii praefertim confuctudine, praeceptifque plurimum pro-


feciffe Plutarchus ipfe demondrat
, in Sympofacis '*>; quemadmodum
Am -

(r)C,p S. (l) Lib. II. c- XIX. c *. (3)L;b.IV C.7. (4) Ub.IV. Epift. 3 (j)LH> IH.qtncff l-

Digitized by Google
, ,

vi Plvtarchi Vita.
Ammonium praeceptorem fuum appellat Libro de di/crimine adulatorie
C7* amici » eiufque honorifice vanis in locis mentionem iniicit ,ubi
de gravilTimis rebus illum differentem inducit , aut munera , & hono-
res ab illo Athenis fufeeptos deferibit Quin etiam, fi Eunapio fi-
.

des habenda fit , integram fere Ammonii ipfius vitam, rcfque ab illo
praeclare gcflas .variis inlocis Plutarchus expreflerat. Quandoquidem
tamen plurima Plutarchi (cripta exciderunt , praefertim vero Liber ,
quem ille infcripfit : A’/*fc«wo{ # Ttf) tu ,
Ttj xanij. ovnivxi m
Ammonius, fvenor/ ineunde cum vitio vitam traduci ac Lamprias in Ca-
talogo num. 83. memoravit; mirari non politi mus fi pauca admodum
& obfcura de Ammonii genere .patria, moribus rebufque geflis oc- ,

currant. Certe Rhetorem hunc ex Aegypto oriundum fiuilTe, Euna-


pius unus nos docuit, nihilque prorfus de Ammonii origine , atque
aetate ex fupcrftitibus Plutarchi libris cxfculpi poteft . Hinc Cl. Fa-
bricius varios Ammonios in Bibliotheca Graeca ll> accurate enume-
rans , Ammonium Plutarchi praeceptorem ab Ammonio illo difiin-
guendum exiftimar, qui in Scholiis ad Hermogenem, ab Ammo- &
nio Grammatico Lamprenfis vocatur
Libros ,
plurefque
xffi (Ixiiiv, Kj §vt'-uv de Aris, Sacrificiis, Athacneo
Harpocrationi ,

Schohaflae Hermogenis. & Ammonio laudatos, confcripfir. At ego


fufpicor unum eumdemque Aminonium fui Ile , qui ab Eunapio qui-
dem Aegyptius, a ceteris autem Lamprenjis vocatur; quod ille ni-
mirum in Aegypto quidem editus fuerit, Athenis tamen lares fixe-
rit, ibique in Lamprenfcm Populum, adeoque Ercchtcidem Tribum ,
adfeitus vitam tranfegerir. Certe Ammonius Plutarchi praeceptor
Athenis IrfZTtryoc Praetor fuit ut in Sympofiacis l <> legitur .adeoque Alagi-
,

flris ac Ephebis de literarum gloria certaturis praeerat. Hoc ipfo Praeto-

ris munere iterum tertioque Ammonium decoratum fujfle tellaturPlutar-

chus in Sympofiacis '^.ubi Thrafylli quoque Ammonii filii mentionem inic-


cit. Quis vero exifiimet Aegyptio viro patrios Athcnicnfium honores ac
magiflratus obtigide, nili ille prius folemni conftantique ritu Athe-
nienfis civitatis iure donatus in aliquam Athcnicnfium Tribum, Po-
pulumque Atticae jquemadmodum prorfus Plutarchus ipfe
adfeitus cfiet
le Athenicnfi civitate donatum, atque in Leonridcm Tribum coopta-
tum cire gloriatur in Sympofiacis tf) , quod Hadriano quoque Sophillae
contigerat, ut ex Philoflrato in Fartis Atticis'®’ obfervavi ? Nec ipfa cer-
te Librorum indoles, & argumentum /ZvpCy, <£ SvAur de Aris, &
Sacrificiis , qui ab Ammonio Lamprenfi editi memorantur , ab Am-
1710 -

f ) P 0« 730
I . /t) Libr. ZJk IV. e. :<5- pjg. 171. ( J Lib IX- qujcfl. I. (4) Lib- VIXI quieft. 3.
(jjl/b. 1 qjneft »0. (O/Tom I.p 46.

Digitized by Google
,,

Plvtarchi Vita. VI

monii noflri (ludiis, atque do&rina plurimum diffident. Etenim Plu-


tarchus lpfe non modo omnigenam Ammonii fui eruditionem in Sym-
poliacist,)
, alibique commendat; fed ipfum quoque de Oraculis, de
Divinatione , de Sacris ritibus, de Ludis, de Bacchi, Deorumqus no-
minibus in Synipoiiacis ipfis, ll) in Libro de Defefiu Oraculorum, &
Libro de Ei dillerentem inducit; ut nihil proinde Iit cur Opera ,qaae
ab Ammonio Lamprenfi edita memorantur, Ammonio noftro,.Plutar-
cbi magiltro tribui non poffint: quemadmodum plurimum forraflenon
fallar ii lubtiliorem, penitioremque Aegyptiarum rerum. Sacrorum ,

Deorum, rituumque cognitionem, quam Plutarchus Libro de Jfide in


ac UJiride uberrime expofuit, ex Ammonii ipfius , Aegyptii nimirum
dofhilimique viri , fontibus hauftam putaverim ; quamvis Plutarchus
ipfe fc Aegyptum invifiife dicat , feque Alexandria reducem , Lam-
pria avo adhuc fuperftite , defcnbat in Sympofiacis: ut mirari proin-
de quis poflit , quod Plutarchum in Aegypto fuifse Daccrius nega-
verit <>.
VII. Quamvis autem maxima Athenienfis Vrbis gloria , Eleufi-
ois, &
lliili confpeftus arfliflima demum neccffitudo, quae cum plu-
,

rimis doflis Vir.s ipli intercefserat , Plutarchum Athenis immoran-


tem Romam tamen pollrcmis Vefpaliani Cae-
iucundiflime retineret,
faris temporibus apprime carus, ma-
invifit, ibique principibus viris
xima ingenii dodlrinaeque gloria floruit . Ceteros inter
, eruditionis ,

Romanorum proceres, qui ipfum adire, confulcre, eiufquc praeceptis


St amicitia frut confuevcrant , Arulenum Ruflicum Plutarchus ipfe me-
moravit in Libro de Cnriofitate (5) , quem a Domitiano Caefare invidia
percito fublatum fuifse ,tuma Plutarcho, tum a ceteris etiam Scri-
ptoribus erudimur. Itaque, quum Lucii lunii Aruleni caedes circa an-
num Chr. 83. V. C. 83 5 . contigerit, Plutarchus iis temporibus Ro-
<

mae iortafse verfabatur , ad quam, Vefpaliano imperante, iampridem


appulerat. Quandiu vero Romae fubfliterit Plutarchus , aperte conii-
ci, vel definiri non poteft. Rualdus quidem Gap. 21. quadraginta
propemodum annos Romae cum vixifsc arbitratur, ibique uberrimam ,

atque accuratam Romanarum rerum cognitionem haulifse quam dein- ,

de in patriam redux, devexa iam aetate tum in Romanorum Proce-


rum Vitis, tum in Quaeflionibus Romanis, tum in aliis etiam Ope-
Mediocrem tamen operam fe Latinis literis
ribus literis confignavir.
ac linguae addifeendae dedifle ingenue modeileque teftatur lS) ; quod
publicis, privatifquc negotiis occupatus, penitiorem libi, uberiorem-
que Latinae linguae cognitionem comparare prohiberetur.

(1} Liib- lII.quc/L 1. (i)Lib. ix.quacfl. i}. (j)Lit.V <ju»elt. f. (4}Pag 1 6»- (/) Pag. jn- (*)In Dcmoftlj

Digitized by Google
»
,

viii P l v t a r c h i Vita.'
tamen ex quo primum Romam acceflerat aliquan-
VIII. Interim ,

do Graeciam tum privatae, tum publicae rei cauffa revifilTe vide-


tur; quum praefertim in Sympofiacis fe Romam
reducem ab ami-
cis convivio exceptum fuide tefletur. Certe non Romae, fed in Grae-
cia folum Roma iam redux uxorem duxit . Quoto aetatis ipfius an-
no id contigerit incompertum libi, obfcurumque ede tcflatur Rualdus.
Id ego primum ex pulcherrimo Plutarchi loco deprehendide videor,
quo ipfius coniugium pod annum Chr. 96. contigide perfpicue de-
monftratur , dum Plutarchus ipfe quinquagefimum fere aetatis annum
attigerat. In Amatorio Plutarchus Autobulum filium una cum Fla-
viano loquentem , atque ea , quae patri contigerant accuratidime de- ,

feribentem, inducit. Itaque Autobulus narrat patrem , quum uxorem


recens duxidet, nondumque ex illa liberos fulccpifier, ad Erotia, quin-
quennalia nimirum Thefpienfium Feda, Thefpias Amori Iaera fa&u-
rum concedide, ibique cum plurimis, qui convenerant, de Amore »
eiufquc viribus difputade Inter alia Autobulus Eponines, five Epo-
.

niilae cafum accurate dclcribit


,
quae novem annis in lubterranco fpe-
cu una cum lulio Sabino coniuge dclitefcens , duos ibi filios peperit
quorum unus in Aegypto deinde periit alter , inquit Plutarchus, nu-
,

per admodum Delphis nobifeum fuit. Sabinum ipfum eiufquc coniugem


a Vefpaliano Caefarc fublatam fuide narrat; eiufque fceleris poenas a
Vefpartano iratos Deos exegide dicit, quod univerfa ipfius familia
funditus deleta, & exflin&a iam foret. Haec omnia a Plutarcho Thef-
piis tunc immoranti narrata fuide dicit Autobulus , hoc cfi Autobu-
li nomine Plutarchus ipfe deferibit, eamque de Amore difputationem

& Sabini hidoriani his verbis abfolvit : e* r*CO* fiv & rurtip ep# Tf/ii

tpares zutc7< t c/fvrijrai /Syov


, tuv Gso-tiZ*
i yyut en : hic aiebat pater finem
difputatioui de Amore fuiffe impofitum in vicinia Thefpienjinm . Sabini
caedes plcrifquc Hiftoriae Auguflae Scriptoribus memorata extremo
fere Vefpafiani Caefaris anno, hoc clt Chr. 78. vel 79. contigerat;
eiufque familia in Domitiano Caefare exflinfta fuit anno Chr. 96. ut
proinde proxime pod cladem illam Sabini filius, vicefimum circiter
annum agens Delphos adire potuerit. Ergo Plutarchus anno Chr. 9 6.
recens uxorem duxerat, aut cerre ex illa nondum liberos fufeeperat.
Itaque, ut id obiter moneam, fi hoc coniugii tempus rite fcliciterquc
deprehenderim , perfpicue inferri inde poterit quod Plutarchus ipfe
Libros illos , in quibus filios de gravidtmis rebus tum Delphis tum ,

Athenis diderer, tes inducit, atque Autobuli filii nuptias deferibit , fc-
nex admodum, ac feptuagenario fortafle maior exaravit. Exinde quo-
que
(1) Lib.I. quacS. 7.

Digitized by Google
£ .,

Pittaschi Vita.' ; ix

que manifefliffime inferri debet «quod A‘rtpUyiictra RwiAiu» £r/>«njy£» ,

Apophtegmata Regum, &


Imperatorum, quae ad Traianum Impera-
torem direfta 1'unt, atque inter lincera patris opera num. 106. a Lam-
pna recenfcntur, cognomini Plutarchi filio, hoc ett, ut Voffius Lib. 11 .
c. io. exiftiinavjt, Plutarcbo iutuori adfcribi nonpoffunt: at nec ipfe

quoque Prologus', quem Plutarcbo patre indignum Rualdus , adeoque


Plutarcho filio adlcribendum exiftimat Cap. xxl a Plutarchi filiis
edi potuit, quum extremo Traiani Caefaris anno , hoceft V. 870» C
Chrifli 1 1 7. nullus ex Plutarchi filiis vicefimum aetatis annum atti-
gerit. Itaque, fi Prologus ille Plutarchi vim, indolem, doftrinam-
que non redolet, non a Plutarchi filio , fcd a recentiore Rhetore
adieclus temereque confictus fuit; quemadmodum certe Plutarchi ad
Traianum ipfum Epiftola a Sansbericnfi exfcripta,ab aliquo fiippo-
lita fuit., qui Plutarchum Traiani Caefaris praeceptorem fuifle fin-
xit.
IX. Eo tamen tempore, quo Plutarchus uxore nuper du£ta
Thefpias concelfit, patrem adhuc fuperftitem habuifle legitur , cum
quo limulque Plutarchi focero iimultas intercelfcrat , ut in eodem
Amatorio Plutarchus ipfe reflatur . Soceri autem nomen, quem Chae-
ronenfcm fuifle conficimus , Plutarchus in Sympoliacis (l) expreffit , ubi
Alexio yaufifii Socer, eiufque opinio de quadam Hefiodi fententia memo-
ratur. Alcxionis autem filiam ,& Plutarchi coniugcm Timoxcnae nomine
vocatam fuifle Plutarchus ipfe demonftrat in Confilatione ad uxorem u) .
Etenim ibi uxorem de filiolae Timoxcnae morte, quae biennis , in-
terim dum Plutarchus Athenis erat, e vivis cxceflit ,confolatur, cam-
que matri cognominem fuifle dicit. Ex hac ipfa quoque Plutarchi
EpiAoia perfpicue apparet ipfum ex Timoxena coniugc ante filiolam
,

hanc quatuor iampridem filios fufeepifle; quorum taincn natu maximus


avi fortafle Nearchi nomen referens , limulque Charon adhuc infans
obierat. Itaque dum Plutarchus uxorem confolabatur , duo folurn
ipforum filii fuperflites erant , Autobtdus , opinor » ac Plutarchus ,
quibus pater aureolum Librum de procreatione animae <*’ infcripfit
Ira fe Delphos una cum filiis, diffimulato ipforum nomine , venifle
dicit in Libro de EI <«'; filios fuos natu minores memorat in Sympo-
fiacis itidemque in Sympofiacis
, Autobuli filii nuptias deferibit
quas Sofius Senecio Cbacronenfis civis praefentia fua Chaerona ve-
niens honefiaverat ; quod nempe, opinor, non Chaeronae , fed Athe-
nis fortafle Autobulus uxorem duxiflet. Sofius autem ille, cui Plu-
b ur.

t') t.fb. vii. e. 5. (i) Pag. tfe>8.


(}) Pag. 101». (4) Pag. 38/. (j) Lib, VIII. Quacrt. 5)
(6) Lib. IV. quacft 3.

Digitized by Google
X PlTTASCHl VlTAr
tarchos non modo Sympoliacorum Libros , fed Parallelas etiam
Vitas infcriplit , iis temporibus maxime excelluit , quippe qui, quum
futieclus antea Conful fuilfet, confulares fafces fecundo obtinuit an-
no Chr. 99. moxque anno 100. tertium , quartumque anno 107.
Conful procellit, iifque honoribus egregie perfun&us in patria de-
mum tranquillam vitam , Plutarcho adhuc fuperllite , tranfegic . At
praeter Autobulum hunc , &
Plutarchura , quorum nomina in pa-
tris fcriptis occurrunt, Lampriam quoque proavo, & patruo cogno-
minem Plurarchi filiis accenfendum efle Suidas ollendir : AaprpUt
Xaifuf-ut t/U . Vy/txtye rlt xkx !h i Tarijf auro ii typa^e Tf p) xasTfC
E‘AAij»i*fc
, ij : Iutmprias P/utarcbi Cbaeroneujis filius .
Scripjit Indicem eorum Operum, quae ipjius pater de Graeca, Ro-
mana Hiftoria ediderat . Ac certe Lampriac ipfius Epiftola adhuc
luperefl, qua fingula patris Opera, maxima cx parte amilTa , recenfet.
Praeter filios illos, atque Timoxenam, quam biennem obulfe di-
ximus, Eundicem quoque, coi, & Polliano eius viro Praecepta Co-
niugalia infcripfit Plurarchus cius filiam fuifle putavit lonlius l °. Id
,

unde Scriptor ille coniecerit , fe ignorare fatetur Menagius ; Fabri-

cius vero Ionfii fenientiam exinde quoque refellit


,
quod Plutarchus
Timoxenam uxorem poli quaruor filios iampridera editos filiolae
quoque defiderio flagralTe dixerit. Ergo inquit ille , a /cripta bac
Confolatione ad Couiugalia Praecepta intercejjtjfe oportuit fpatium vigin-
tiplus minus annorum , Ji Eurydicem P/utarcbi fi/iam ejje ftatuamns .
At fieri fortaffe poterat , ut Eurydice ante fratres in lucem edita
foret , iterumque mater pofl quatuor filios alterius etiam filiae defi-
derio urgeretur
;
praefertitn fi ante Timoxenae ortum Eurydice iam
nupta fuerat. Vt tamen ingenue fatear, nihil ex Plutarcho exfcul-
pi potell nili quod Eurydice Chaeronenfis aut certo Chaeronae edu-,

cata fuerat . Ait enim : tfpixToe iit reet puvett tyeir reipiS itu/tcu , it
Sura irap’ Ijui» femper habere incumbas vo-
avtxifi^xtet : in ore
ces ijlas , quas virgo etiamnum e nobis per cepijih quae verba .opinor,
lonlius arripuit, ut xap 1t de patria folum Plurarchi domo intel-
tiiJ.

ligeret , adeoque Eury dicem Plurarchi filiam cxillimaret.


X. Quemadmodum vero Athenis, & Romae quoque , nbi ma-
ximam aetatis partem tranfegit , eximia prorfus gloria Plutarchus ex-
celluit; ita quoque Chaeronae, in qua poftremos vitae annos partim
feribendo ,
partim variis Philofophiae partibus illuflrandis tranquil-
le pacateque duxit , nobiliora munera , fuprcmofque honores obti-
nuit. Etenim, ficuti adolefcens adhuc patriae nomine ad Proconfu-
lc»
(1) Hftor Phil Pag 238 (*) Hiftor. Mulier. Phiiofcph,

Digitized by Google
, ,

P l VT A R C H I V I T A. XI

lem Legatus fuit, ut in Praeceptis Politicis 10 reflatur, ita fuprematn


Archontis Eponytni dignitatem libi collaram fuifle memorat in Sym-
pojiacis U1 , feque multis Pythiadibus Apollini curam atque operam
lmpendiffe refert in Libro An feni gerenda Refpublica W non quod: :

multis quinquenniis ut explicavit Amiotus, aut quadrienniis, ut


Amioti cenlor Rualdus interpretatur publico quodam munere pcr- ,

funclus fuerit ; fed , quod folo Pythiorum Feftorum tempore curator ,

electus, Feltis ipfis praefederit Id vero gravius atque illuflrius quod .

Suidas ait: it aura T pciia»1t rf,< rw» Yvxru» x^lot Tforha^i pqii-
tx tu» «ar* Ttjv ifi/ivfiia K‘pxji»Tuv Tapi( tj« xurtu ynujt* c n iixrpxrrirtxi
Traianus autem dignitate Confutari eum ornavit, edixitque , nequis
Magiflratus in Illyrico fine eius confenfu quidquam faceret Nec alia .

fortafle ratione vel fenfu intelligi debet quod a Syncello traditur


-quod nimirum UfiirxpX,ot Xatfuvebt Qikoripot lrir(artueiv E‘AAaJif vtj tou
A vr«*farofo< itar£<ra^ ytipxiU Plutarcbus Cbaeronenfis Pbilofopbus Curator
Graeciae ab Imperatore conftitutus fuit iam Jeuex-, nili quod Caefans
iudu cautum erat, ne fine tanti viri conlilio, ac futfragio maximae ,
graviorefque res in Illyrico , & Graecia a Magifl ratibus decerneren-
tur. Quod vero Suidas ipfe teftatur, quod «vr» t pxix»U t»* ru» bri-
,
ru» &Z“tt Plutarcho ipfi Traianus confularcs honores conceffit , non ita
intelligi profecto debet , ut obfervavit Fabricius , quod Plutarchus
Hypatam Theflaliae urbem lares tranflulerit , ut incptiffime inter-
pretatur Petitus Obferv. Mifcell. Lib. II. c. io. aut aliquando Conful
procellerit , ut Vo.Tms exillimavir Lib. II. c. 10 fed quod eo folum .

Confulatus genere decoratus fuerit , qui honorarius dicebatur. Hinc


prorfus immerito Dacerius Suidam erroris arguit, perinde quafi Plu-
tarcho Confulatus Romani dignitatem illam conceflerit, quae nulli-
bi cerre, five in Fallis, five in Plutarchi Libris memoratur. At, fi
perfpicuum Suidae teftinionium rite exponatur , neque a remporura
illorum confuetudine , neque a Plutarchi dignitate, neque ab indul-
gentiflhni Caefaris ingenio abhorrebit. Itaque mirari non pofTumus fi
Plutarchus eiufmodi civium patriaeque amore, Caefarum benevolen-
tia, variifque honoribus decoratus tranquillam potius, honcllamque ,

feneclutem C aeronae quam Romae alibiquc ducere maluerit i quam-


, ,

vis id ille pariae folum amore fe praeftirifle tefletur;ne fcilicet Urbs


in gloria incolifque propemodum deflituta infrequentior adhuc ma-
,

gifque deferta fieret, fi civis unos ex illa pedem cxtulifler. Ceterum


diuturnus ille , ac tranquillus Plutarchi in patria fecefTus non Chae- ,

ronae folum , cuius cives ad honeflifiimas facultates omnes excitavit»


b i prae-
() Pag. 8 lS. (i) Lib. VI. Quadi. 8. b LibII.qiueft.io. (}) Pag. 7J».

Digitized by Google
XI PtvTARCHi Vita..
praefcrtirn vero filios, &
Sextum fororis filium erudivit, ipHlquc
doctrinae gloriam veluti hereditariam reliquit ; fed maximo quoque
literarum bono ac faullitate contigiflc confpicitur . Etenim umverfa
fere, quae ab ipfo literis confignata funr, Chaeronac fcripta viden-
tur ; & quamvis accurate tempus intelligi , vel definiri non pollit ,
quo quiique Liber editus ab illo fuerit > plerique tamen in patriae fe-
cefiu, atque devexa iam fenio aetate exarati videntur; quum gravif-
iimo Scriptori unus idemque tum vitae, tum feribendi finis fuifse me-
rito exiftimetur.
XI. Qua vero aetate, quoque tempore fupremum hunc diem
Plutarchus obierit, haclenus incompertum ac obfcurum fuit. Rual-
dus , qui natum illum exifiimat qumquagcjimo Chrifti anno nihil de ,

mortis anno coniccit. Fabricius opinatur illum anno 4. vd 5» Ha-


driani Imperatoris circa annum V. C. 87(5. Chr. 1*0. obiifib r adeo-
que feptuaginta aetatis annos illi concedit Dacerius vero Plutarchi
.

mortem ante Hadriani Cacfaris imperium hoc eff annum Chr. 1 1 7. ,

contigifie dicit ; ideoque vel 61. vel <Sj. aetatis annos ipfum vixille
putavit. Mihi vero lingula Plutarchi loca fubtilius exploranti nonnulla
occurrerunt, quibus ipfius aetatem o£h>gefimum quoque annum ex-
ccflifie, adeoque duodevicelimum etiam Hadriani Caefaris annum ,
hoc eft V. C887. a Chrifio nato 154. attigifie oftendatur. Vr enira
omittam Plutarchum ipfum in Libro an feni gerenda Rrfpublica, fe-
admodum fenem vocare, Autobuli filii nuptias ille deferibit, quacnon-
nifi proxime ad annum Ghr. uo. contigerunt Huc etiam accedir .

quod, nili plurimum forralle ego fallor, ubi Hadrianus Imperator


Athenas invilir, ibique Ludos edidit , Plutarchus ipfe non modo'
fuperltes»fcd Athenis etiam dillerens erat. Etenim ille in Sympofacis (1 ’
refert fe a Serapione qui Lcontidis
,
T
ribus choro vicerat convivio ,

exceptum fuifle. Tum fubdit quod i- iyl» &r«»»r*n|» ,

ayu*c$(T£yros hSo&x >9 iwyaAoTfCTut OiAoxaTTB rov ftxnKloH ruit QvXsut ,

ifii Txeun xowywTO' : fuerat certatum acerrima contentione fpleudide ,


J'
ac magnifice praemia di ponente Philopappo , Imperatore autem omni-
bus Tribubus ex aequo fumptus praebente Siquid coniechiris hic alle-
.

quor, haec acerrima Athcnienfium Tribuum contentio , ac effufa


Imperatoris liberalitas ad ilia tempora referri deber, quibus Hadria-
nus Imperator Athenis agens multa in Atbemenfes contulit , pro
M
&
Agonotheta refedit ut ait Spartianus; live, ur Eufcbius
, , Athenis
. agonem edidit ; live ut Dio , & Xyphilinus u> tellatur , ri riai-fAAtfW
QWLacfi.av oiiwiofitjrxejai Tslt El/tyru irerfs\ji ( , A'yum Ir’ «ur» jtarceif-
r
«*.
(ij Lib. I. Quccft. 10. f>^In Chronie »d m 4. Olymp. 1,7. f 3) Tn ItjJruno;

Digitized by Google
,
, :

P t v t A.a.c » i V i t A. xm
rara , ^ £pi?fi*r* xlAAa to7« lyaplearo : Templum Pdnbellenium voca-
tum , propter quod
aedificare Graecis permifit Agonem iuflituit, rna-
guamque pecuniam Atbenienjibus largitus efl Itaque quum Hadrianus .

Imperator Agonem illum ediderit, adeoque Agonothetae , ac Ar-


chontis etiam Eponymi munus Athenis fufeeperit anno Chr. 13*. hoc
eft i Olymp. cxxvu. ut in Faftis Atticis demontlravi ; fi Plutar-
chus Agonem illum, ut opinor, expreflit, anno Chr. 133. adhuc fu-
perfies erat, ut Agonis memoriam». Imperatoris largitionem, Leon-
tidis Tribus victoriam literis conlignarer . Itaque ad quintum , ac odo-
gefimum faltem aetatis annum pervenit Plutarchus nifi fortafle po- ,

tius nonagefimum ipfum attigerit. Nec infolens certe ac nimia aetas


illa videri poterit, quum , ut longaevos Scriptores alios omittam ,

lfocrates quinque ac nonaginta annos natus Panegyricam orationem


compofuerit; Theophrafius undeecnteftmo aetatis anno Charafteres
ediderit atque, ne a domefticis Plurarcho exemplis difcedam , Nicar-
chus Plutarchi proavus aetate pronepotem attigerit * adeoque decre-
pitus obierit.
XII. De mortis autem genere altum ubique apud Scriptores omnes
filentium -
r nifi quod Artemidorus w ,, qui proxime poft Plutarchum
floruit , ipfius fomnium aegritudinem
, , morremque ita memorat
i nxuritpyjt tlt rb apxyb arxfhxivtiy (/Tb rS E’pj*3- ctyijir-c! eiomt. k} rij eribsti
6TtMfhaT& nc ai/rJ rb* foeipov xj fixKxpm 'teer^xi aiirb raro d.
, f<ptf
^
vnf Tb tit Tb* ttpxtb aurb xrajix Itrtfy rij* vtfpfixhhtfx' . E“royt )s
,

1
if ut'o rffc xxxZt hxxt!y.tvot x} ite tit' fiaicpav air&a.-.t : Plutarchus
,

iu caelum afeeudere a Mercurio dubius fibi videbatur ; ac poflridie i)i

fomitis interpretatur efl quidam ipji fomnium illud, dixitque beatum ipfum
futurum , atque eius in caelum afcenfum excellentem felicitatem ignifl- f
eare. Itaque infirmus decubuit, morboque graviter oppreffits <£• paullo
foft obiit.Itaque Plutarchus , ut exinde quoque fatis aperte colligitur ,
ad extremum ulque vitae fpiritum Ethnicorum Religionem , quam
eonftantiffime profeflus erat, retinuit ; quamvis honeftatc morum ,
gravitate, carirare in patriam, ceterifque moralis Philofophiae lumi-
nibus, & egregiis animi dotibus ad Chriftianorum dogmatum nor-
mam , quam ignorare certe non poterat , proxime accederet; ut
proinde veteres Ecclefiae Patres plurima Plutarchi dogmata lauda-
verint, eademque opportune Ethnicis aliis obiecerint. Ilinc celebres
illi Ioannis Euchairarum Metropolitae vcrficuli..

E“t££ ruat 3 aA 010


/
rC* «AAirffw»
,
T?c «•!;{ «tuA^c {{«AfsSaw r Xp u;t pu.
'
W.i-
fi) Tomo It. pig. 107. (») Oairocrit. Lib. TV-

Digitized by Google
. ,
. ,

XIV Plvtarchi VitaJ


TlXiruv» nxirap^ov IfeAotS fio i

A"fi<pu y&f flti i§ rb» Aiyo» rb» rfjro»


To7c «7« nS/xoic 'fyyisa Tpoer epvKoret .
Hycoija *» ut 0i bc cru rJ» oAwr ,
-
E/
EVraO&a T?e (rijc ^f^brtjToc fiStor
Ai ijv uret» rete iupeicv <rv£eit Sekttt

Si quos Averni liberare nexibus


Tibi conftitutum ejl , Cbrijle , non credentium.
Precibus Platonem redde ac Plutarcbum meis ;
Vter que quorum moribus , /nitentia
Accejfit ad leges tuas quam proxime
Quod Ji Deum ejfe Te Vntverfi pridem eos
Latuit , modo bos nunc experiri gratiam
Concede , qua gratis beare omnes cupis.

Ea quoque maxima , flmulque vera Plutarchi laus, quod ex veteri-


bus Scriptoribus omnibus, qui ad haec ufquc tempora pervenerunt
nullus omnino, vel ubertate rerum, vel argumenti varietate, vel in-
credibili eruditionis copia iucundior, utilior, & gravior ede confpi-
citur; ut optimo preinde maximoque iure dixerit Gaza, quod fi Li-
bros omnes in mare proiicere cogeretur, Plutarchum unum fervare ,
vel omnium certe poftremum amittere niteretur ; quod nimirum in
illo veteris quidam fapientiae thefaurus , atque pulcherrima aliorum
praecepta in unum compcfita viderentur.
;

P i i t a i c h i Vita. iv
SZ '’!C' V/-' ,

• §..il i'"'” '

Lutarchum cuius antea vitam > refque memoratu


, di-
gniflimas partim ex Scriptoribus aliis , partim ex
vanis iplius Operibus inquirere limulque comple-
ri libuit , aetatem omnem , praefertim vero pollre-
mos vitae annos , quos in patria tranquillo , hone-
fioque otio traduxit , legendis» fcribendifque Li-
bris impendrdci facile cx admirabili ipfius poly-
mathia, fubtilique do£trinarum omnium peritia, Graecae, Romanae,
Barbaraeque Hilloriae cognitione deduci poterit , quae in lingulis
fere iplius Operibus effulget . Ipfa quoque Operum varietas , ac nu-
merus perfpicue id oftendit ; quum in Lampriae Catalogo aio. PIu-
tarchi patris Opera memorentur ; quumque Catalogus ipfe in line mu-
tilus obfervetur ; alia quoque plurima ab illo exarata fuiffe confici-
mus , quae maxima tamen, atque incredibili literarum iaftura interci-
derunt. Ex plurimis tamen Plutarchi Operibus, quae ad haec ufque
tempora pervenerunt , nullum eft certe , fi parallelas Graecorum , &
Romanorum Vitas exceperis, quod uberius, clarius incredibilem &
Iblertiflimi Viri laborem , atque induftriam in evolvendis , exfcriben-
difque Veterum feriptis ofiendant, quam Libri V. quos ille dc variis.
Pbilofopborum Placitis infcripfit . Quamvis enim Xylandcr Plutarchi
interpres liberius ille quidem, fed vere tamen, dixerit injaniunt , qui
bis Libris ledis jcire
Je putant quid de quaque in iis propofita re fenfe-
rint Pbilofophi perfpicue tamen apparet illorum Placita a Plutarcho
colligi , atque in unum veluti corpus rite componi non potuiffe, nili
ex fuperftiiibus adhuc feptuaginra fere Veterum Phiiofcphorum Li-
bris, aut cerre, ex innumeris Scriptoribus aliis haec haulla , accura-
teque explorata fuillent. Quinetiam brevitas ipfa,. quam in hoc feri-
bendi genere libi propofuit Platarchus, quamvis alicubi Philofopho-
rum fententiam paullo obfcuriorem reddiderit , ut fuis in locis op-
portune obfervabitur; eximiam tamen ipfius eruditionem do&rinam- ,

que demonllrat quum opinio quaedam ab Auclorc fufius expolita ,


;

paucis omnino verbis exprimi contrahique non pollk nili prius ipfius ,

vis, nativufque fenfus fubtiliter, accurarequc perfpeflus fuerit ; neque


rudes aliae , ac incelebres quorundam Phyficorum opiniones omit-
ti, nifi lingula Veterum feripta explorata, diiigenterque excuffa
fuiffenr.
IL Certe Plutarchus ipfe ingenue profitetur fefe varia , ac illu-
ftrio-

Digitized by Google
: y

XVI PlttarckI Vita,


ftrioraPhilofophorum Placita compendio folum complefti , vel in
epitomen redigere voluiffe. Hinc in Larnpriae filii Catalogo quo il- ,

le patris Opera recenfuit , num. 59. Opus ille inferibirar ntfl rfi»
ipembru, QjAos^poic Qvtikyk EV<ro/i*i« BlfiAiz E. De Placitis Pbilojopborum

Pbyficae Epitomes Libri V. quod nimirum Plutarchus ibi dc Pbyftca fo-


lum ,non vero de ceteris Philofophiae partibus differendum fufeepe-
riti brevique oratione, velut epitome quadam , varia Phyficorum
Placita fit profequutus . Ita quoque a Scriptoribus illis , qui eximium
hoc Plutarchi Opus laudarunt , exindeque plurima refellendis praefer-
tim Ethnicorum erroribus derivarunt ,' fub Zuvzyuytc Colleftionis nomi-,
ne defignantur . Cyrillus Alexandrinus Lib. II. contra Julianum pag. 5 1.
’t®ij y&p tu rtf) «utO» hry/at «» cayai 4 TlAuTUfXpt 'a> rpu r» pi/2 Aiu pvrmO
tsyfiaruv Zvvttyuyfc: Dixit enim de ijlis vir multum fubtitis , accura- &
tus, Plutarchus in primo volumine ColleBionis Dogmatum Phyficorum ;
quemadmodum pag. 3 6. iam dixerat: riAwrap^oc rabv, irhp *£>» Ttfa.li-
TiU uk cirtffiot ytyotht io ruievrlpa r»5« tu» fvrnuSy ioyfiurun Zvvayuyijts

Plutarchus igitur, fini vir apud ipfos non obfcurus fuit in fecundo vo-
,

lumine Collectionis Dogmatum Pbyjicorum . Frequentius tamen Ttfl t£x


ipeoxirruv to7( O.Aorotpeic ScypotTui De Placitis Pbilojopborum titulo lau-
dari folet , unde Eufebius de Praeparat. Evangel. Db. XIV. ait :

cito twv nxovripyov, iv ait Irlypuipe Tifl tuiv aperxit/TUt ratt 4>iAoa4 <pji{ <pw<-

kI» ioyft&Tu» Ex Plutarchi libris , quos de Pbilofopborum Placitis , ad res


confer ip/it iteramque Libro XV. dijrv •§ raura
Pbyjicas pertinentibus ,

r»Je riAi/raf^u ypapijc b tj rut Ttfi tIitu* oxi rO»r« xpeo^urlfiii, alat

Siljat cvtayuyuv rirov quoque non abunde , quam


yplcpti t 4 x rpixor : Jjia
de rebus anti-
cx illo Plutarchi operum hauriemus , ubi colletlas bifee
Haec
quorum una recentiorumque fententias bunc in modum exponit .
ipfa vero Patrum & Scriptorum teftimonia
,
ca quoque de cauffa li-
quoque maxima Operis huius prae-
bentius hic profero , quod exinde
illos , non 3 cognomine Plu-
liantia , ac dignitas inferatur; Librofque
live Pltitarcbo imiore, ut perperam Voffius in Opere de
tarchi filio,
fed a Plutarcho ipfo, exa-
Hijlor. Graecis IJb. II. c. 10. exiftimavit ;
in Larnpriae Catalogo , qui
ratos effc oftendatur . Vt enim omittam
Vofiii tamen aetate nondum affulferat , Opus illud Plutarcho patri

nitide diferteque tribui, Eufebius . Suidas, ceterique Scriptores omnes,


nomen hic alibiquc faepius ufurpanr, non alium
ubi folum Plutarchi
quam celeberrimum Scriptorem ,
Plutarchum nempe pa-
profeflo ,

propemodum Theodoretus Libro II. Tera-


trem ,
defignant. Ita
Opus aliud, neque Plutarchum alium iplms auflo-
peutic. neque
ubi Plutarchum Actium, ac Porphynum fcripfif-
rem defignat
® ,
,
1C

litized by Google
Plvtarchi Vita. xvn

fc dicit ufit-KivTur Ts 7« de Placitis Philofopbcrrum .

111. Quod autem ad A-erium hic a Theodoreto memoratum at-


tinet , Opus illud ,
quod n<j>i 4>jAo<racptc IVo pias De Pbilofopbica Hijloria
inferibitur , atque inter Galeni Opera circumfertur , a iulio Martia-
no Rota Galeni interprete Actio ipli tribuituradeoque in luntina
;

Galeni editione in Claile fpuria recenfetur; a Chartcrio in ni-


licuti

tidiflima Parifienfi editione anni 1


63 y. Tomo II. exhibetur. Aetius
autem ille Theodoreto memoratus, & a Medico & ab Haeretico ,

certiflime diflingui debet, Fabricius; quorum uterque


ut obfervavit
Chriflianus erat Actius autem ille, qui a Theodoreto Pilofophicam
.

Hiftoriam cdidifib dicitur, Ethnicus luerat; quum Theodorctus ipfe


Aetium illum Ethnicis velut Ethnicum opponat Quamvis autem Ali- .

tius ille, live ut appellari iam folet , Galenus Plutarchi plerumque


verbis loquatur, alicubi tamen cx Scriptoribus aliis quaedam exferi-
plifle videtur ; unde Fabricius ad Empiricum Hypotb . Ub. 11 1. c. 4.
jcg. 3». Galenum ex Empirico Philoibphorum opiniones de rerum
principiis expreflifle dicit ; licet Empiricus ipfe quaedam ex Plutarcho
potius defumpfifle mihi videatur ; hoc ell & Empiricus & Galenus etiam ,

ex uno eodemque Plutarchi fonte fementias illas exprcflerint . Por-


pbvrii autem Opus a Theodoreto laudatum prorfus intercidit , quo
dotliflimus hic Scriptor Phiiofophorom Placita, Plutarchi inftar,
fed methodo fortafle diverfa , digefTilIc videtur Denique Plutarchi .

vefligiis inlfitifTe , idcoquc Actium , aut Galenum fere aemulatus efle


videtur loannes, qui a Stobis Macedoniae fecundae urbe, quam pa-
triam habuifle creditur , Stobaetu vocatur ; quamvis fortalle melius
Stobenjis appellandus ellet, Ulc nimirum, ut Septimum filium in Phy-
lleis, atque Ethicis erudiret, praeter Eclogas Ethicas, in quibus illu-
ffriora morum praecepta ex plurimis Philofophorum ac Poetarum ,

fententiis complexus cft , Phyjicas etiam Eclogas edidit , in quibus


plurima Philofophorum Placita de variis Phyiicae, vel naturalis di-
fciplinae capitibus exponit . Quamvis aurem alicubi Scriptor ille ge-
nio fuo indulgeat, atque a Plutarcho mire diflideat; pluribus tamen
in locis eadem prorfus Plutarchi verba, fed alio tamen ordine, ex-
feribir ; plurcfque Philofophorum fententias a Plutarcho omiffas inter-
ferit. Quandoquidem vero, ut erudite Fabricius obfervavit in Bibi.
Graeca , in vero & genuino Scriptorum a Stobenfi laudatorum ca-
talogo, qui apud Photium occurrit , Philofophus nullus Themiftio
recentior nominatur , nullufque prorfur ex plurimis Ecclefiae Patribus
in Eclogis Ethicis memoratur , Stobaeus ipfe Thcmifiii aetatem pro-
xime attigifle, atque a Chrifliana Religione abhorruiiTe videtur. Eius
c Ope-
Lib. V. e. 30, f. 1.

Digitized by Google
xvru PtVTARCHl V L T A ..

Opera Phyficae nimirum ,& Morales Eclogae > ex gracco Sambuci ».


,

& Sirleti Codice, addita Guilelmi Canreri. latina, interpretatione pro- ,

dierunt Antuerpiae anno 1575. iterumque Genevae. anno 1609. Quam-


vis autem Canterus fe 146. horarum, fpatio interpretationem hanc ab-
folvifte teftetur, fe tamen 130. locorum emendationes in margine ad-
notafie dicit , fimulque Capitum, titulos qui in Stobaeo deerant , ex
,

Plutarcho addidilTc : quo plane fieri oportuit > ut Canterus alicubi


Plutarchi potius, quam Stobaei, textum exprerterit Ex duabus au- .

tem Canteri editionibus priorem folum mihi contreftafle licuit adeo- ,

que Stobaei loca iuxta paginarum feriem. indicavi ; quamvis 60. Ca-
pitum feries, quam in Libro I. hoc e(l in Phy ficis Eclogis , Photius.
invenerat , & Codice clxv. exhibuit , longe alia multoque praeftantior
videatur: ut proinde plurima in vulgatis Stobaei Codicibus excidifse
debeant; plurima quoque adhuc munia, ac vitiata (int , quibus in.
nova Stobaei editione medelam adhiberi pofie Fabricius admonuit ».
atque mirifice optavit»
IV. Ceterum, ut ex tribus illis Philofophicae Hiftoriae Scripto-
ribus qui ex uberrimo Plutarchi fonte hortos fuos irrigarunt, ad
,

Plutarchum revertar, quum Plutarchns ipfe aliquando plurima quae ,

certo quodam Opere complexus erat, in alio iterum Opere pro re


nara opportune exferiberet, pleraque, quae in his quinque Placitorum
Libris exprefierat , in Opus aliud tranllulifle videtur ,
quod a Lam-
pria num. 173. EVitc^ Pby/ica Epitome appellatur . Quinetiam.
Lamprias ipfe Opus aliud eiufdem propemodum argumenti delignare
videtur num. 185. ubi Patris Opus inferibit n«pi rtoalwv ^ $v-
dKur ififKSrTu» De Vrbium aedificatione > Pbyjicorum Placitis. At ibi.
quis poterit in eiufmodi Operis inferiptionem , Lam-
facile fufpicari
priaeque textum errorem aliquem irrepfille , adeoque duos difiidcntis
plane argumenti Libros temere confufos , fi ve permixtos fuilfe Quid .

enim cum prima Vrbium origine, aedificatione &


(imutque cum. ,

Phylicis Philofophorum Placitis commune efie poteft? Quamdiu ta-


men ex melioribus fortalTe codicibus lux aliqua non oriatur , vulga-
tam hanc Lampriae lettionem retineri pofie putaverim Fieri nimi- .

rum potuifse fufpicor, ut Plutarchus in Opere memoraro varias Phy-


ficorum fententias non de naturalibus rebus aliis exprefierit ; fcd va-
ria folum ipforum placita de nativa Vrbium quarundam indole, fi-
tu, aere, falubritate, phyficifque, plane dixerim , Vrbium afiecliom-
bus memoraverit. Certe Plutarchus ipfe in Libro ^ep) TaAuxpayfaoswi,-

de Curiofitate ita de Chaerona loquitur:


,
r>/, e^v xurpiSa -r^t {t-

Qupov dKftt» rlv ijA iop IfdionTa SeiM1« ixl rS Tlxpvuftv


np ,
eri Txt inaTof.it rpax^vai A fyutiy Ixro rS Xa/pw Kt : Ojio modo patriam
meam

Diqitizf
, ,

Pivtarchi Vita. xix

tueam vento qui flat ab occafu," prius obverfam


,
<£• Solis decumbentis

radios vefperi ex Parnafla admittentem, in ortum a Cbaerone converjam


ferunt . Itaque fortaUe in Opere , quod nunc n«p< trittm , d
n btttrK&vTu* infetibitur Plutarchus Vrbium quarumdam originem
<pvn*. 5 , ,

novamque veluti aedificationem memoraverat , fimulque Phylico-


rum Placita de Vrbium ipfarum fi tu, nativifquc affectionibus expref-
ferat.
V.Quemadmodum vero plurima , quae in Epitome Phyfica ,
.aliifqueLibris explicaverat Plutarchus , in quinque Placitorum Li-
bros ; ita quoque nonnulla , quae
tranllulit in quinque Libris iliis prcl-
iius, atque obfcunus exprefla fuerant, in Libris aliis expofuit , qui in
Lampnae Catalogo num. do.infcribuntur: 7« imputo) ,
£/3’.

Stromatei , Hiflgrici , Vbi Fabricius adnotavit in Codici-


Poetici lxu.
bus aliis legi f,r. lxvi. Eiufmodi Stromatum Libros citavit Eufebius
De praepar. Evangel. Ub. I. c. 4. & $. atque exinde varia Philofo-
phorum Placita de Telluris figura exfcripfit, quae multo contraftius
in Lib. lll.de Placitis cap. 10. occurrunt . Hinc Operis titulum in
Lampciae Catalogo mutilum , ac imperfectum 'efle putaverim ; quod
.nimirum Libri illi non Hiflorici folum, ac Poetici , fed Pbilojophici
quoque , ac Pbyftci fortace fuerint , ut in iis Plutarchus commode ,
opportuneque de Telluris figura diflerere, variafque de illa Philofo-
phorum opiniones complecti poflet. Ac plurimus profe&o fplendor
in definienda eiufmodi Librorum ferie, ac varietate haberetur, fi ri-
te coniici, vel definiri etiam pollet , quo qoifque ordine, ac tempore
confcnptus eirer , verumque tempus oflendi quo quinque Placitorum ,

Libri prodierunt. Sed haec obfcura prorfus, & incomperta efle de-
bent ;
quum nulla omnino lux, aut ex Plutarcho, aut e Scriptoribus
aliis aflulgear Illud unum perfpicuis , certifque charafteribus depre-
.

•hendifie videor, quod hi Placitorum Libri ante annum V. C. 843. li-


ve Chr. 90. exarati non fuerant . Etenim Plutarchus ipfe Libro III.
c. a. ubi dc Cometis, aliifque id genus diflerit, Boethi quoque fen-
tentiam exponit , qui emphaticas fp^cies illas non aliud , quam laxati,
rariorifque aeris apparentiam efle dixit. At Boethus ille, quem Plu-
tarchus in Sympof. Lib. vm. qtt. 3. &
in Libro de Pythiae Oraculis dif-
ferentem inducit , adolefcens adhuc mm
Geometriae, tum Sophiflicae
arris ftudiis addictus erat , moxque fenror Philofophiam amplexatus
Epicuri caflris nomen dedit. Itaque, quum Boethum, una cum Am-
monio iam tertium Athenis Praetore , adeoque fuperftice , ac fene
Philofophiae nuper addiflum , & loquentem inducat , idque circa qua-
dragefimum Plutarchi annum contigifle videatur , Plutarchus neque
celebrem iam Boethi opinionem memorare, neque Libros Placitorum

'Di
.

XX Plvtarchi V nk
citius exarare poterat. Atetiam id contigifle ex Plurarchi Li-
ferius
bro de Pythiae Oraculis inferri poteft , ubi Boethus ipfe loquens exhi-
betur . Liber autem ille Traiano iam imperante exaratus fuit , ut opti.
me coniecit Rualdus; iis nimirum temporibus , quibus languente iam
Oraculorum fama, ac celebrirate, novum ipfis fplendorem addere,
aut certe veterem dignitatem affercre Ethnici conabantur, quod poft
Traiani Caefaris initium, adeoque annum Chr. 98. V. C. 851. con-
tigifle debuit.
VI. Quanta verp Librorum eiurmodi , vel Plutarchiani Operis
utilitas , atque praedantia dfe debear, non ex perfpicuis folam Eufe-
bii, Cyrilli , aliorumque teftimoniis antea laudatis apparet; fed ex
ipfo quoque argumento facile deduci poteft. Vt enim mittam pluri-
mas, & difsidcntcs adeo Veterum Philofophorum fententias in illis
nativo quodam ordine ac expreftas videri
difpolitas, quae ex variis
,

dilieflifque Libris inquirendaefuerant, ut facile intelligi deprehendi—


que pollet quid de quaque re illuftriores Philofophi exiftimarint , fen-

tentiae plurimae in Libris ipfis expofitae reperiuntur , quae vix , ac


ne vix quidem aliis ex fontibus hauriri portent ; quum integra Scri-
ptorum illorum Opera prorfus exciderint. In fcivtenriis illis recen*
lendis , aut invicem conferendis eximia quaedam voluptas in nobis
exoritur, ubi variam Philofophorum indolem, cogitandi vim expio— ,

randaeque Naturae methodum contemplamur; praefertim vero plu-


rimis. in locis aperte confpicimus veteres Philofophos illos a primis
ulque temporibus mira prorfus fblertia, ac felicitate veras effectuum
quorumdam cauffas inveffigaffe ; eamque prorfus illorum originem
oftendifle , quae nuperis deinde temporibus recepta , atque mirifice
probata fuit ut proinde plurima Phylleorum Placita quae nunc
:
,

primum affui fi fle atque a recontioribus inventa fuiffe putantur, ve-


,

teribus etiam perfpe&a, ac tradita videantur. Itaque maximo optimo-


que iure Fabricius optare fe dixit, ut hi Placitorum Libri quemad- ,

modum alii quoque aureoli Plutarcbi Libelli ,feparatim exflarent ex~

cufl in iuvenum ufus ; neque Voluminum magnitudine fieret , ut Scbolts


omnibus, & iuvenum fere Mttfcis exulet Plutarehus Quamvis enim
Moralia, ut inferibi iam folent, Plurarchi Opera, adeoque Placi-
torum Libri latine redditi frequentius occurrant ; graecus tamen
ipforum textus vix , ac ne vix quidem nili in ingenti univerfo-
,

rum Operum colle&ione occurrit ; ut proinde verus Plurarchi


,

fenfus iplius praelidio facile intelligi pravaeque Interpretum opinio-


,
nes corrigi non poflint.
VII. Ac Graece quidem & Larine hi Placitorum Libri feorfim
a ceteris Plutarchi Operibus ex Budaei verfione prodierunt apud Her-
va-

Digitized by Googfe
.

Pivtabchi Vita. xxt

vagium Bafileae anno 1531. ut Fabricius obfervavic ; fedexem.-


in 4.
plaria illa vix ullibi rcperiuntur , eademque mihi ceteras omnes Plu-
tarchi interpretationes , atque editiones undique conquirenti invenire
non licuit. Ita propemodum rara eft eiufdem Operis editio Pariliis
iterataapud Bogardium anno 1544. quae, licet a Fabricio omifla
fuerit quibufdam tamen Bibliothecarum indiculis obfervatur ; quem-
, in
admodum in iplis etiam latina Operis huius editio iam inde ab an-
no 1505. Pariliis apud Ioannem Petit facla memoratur. Atque hanc
principem fane editionum oinnium quae cum Latina Budaei verlio-
,

ne prodierint , fuifle putaverim ; quum- iplius Epiflola qua Plutar- ,

chum a fe Latine redditum Germano Ganeio Parlamentari Conlilia-


rio ,ac Bcllovacenfis Eccleliae Decano confccravit , Kalendis Ianua-
riis anni. 1502. exarata fuerit. Haec ipfa Budaei interpretatio ite-,
rum cum ceteris Plutarchi Moralibus Veneriis anno 1509. fol. edita
foit; quemadmodum in Balilccnfi Plutarchi editione anni 1s42.Sc 1560.
a Frobenio & Epifcopio curata , limulquc in nitidifllma editione
quam Pariliis anno 1572. Henricus Stephanus abfolvit, iterum excu-
fa fuit; quamvis Fabricius Libros de Placitis Philofophorum a lano
Cornario latine redditos elTe telletur . Proxime poli editas Budaei
interpretationes, novam aliam aggreffuseft Guillelmus Xylander, quae
latine folura lucem adfpexir anno 1571. iterumque «579. & 1592.
frmulquc cum graeco textu Francofurti anno 1620. moxque elegan-
tiffi me typis regiis Pariliis anno 1624. edita fuit, additis ubique Hen-
rici Stephani, & Xylandri iplius adnotationibus Poftremam Operis
.

huius interpretationem Jatinam adornavit Herniannus Crufcrius , eam-


que Bafileae anno 1573. edidit; quamvis editionis huius mentionem
accuratilfimus Fabricius praeterierit . Quemadmodum vero lingula
Plutarchi opera ex Graecis codicibus quos accurare confuluit gal-
,
,
licc reddidit lacobus Amiotus ; ita quoque Philofophorum Placita
perfpicue accurateque interpretatus cft ; ciufque pulcherrima interpre-
tatio annis 1567. 1574. 2579. 1613. Sc i6i<5. cxcufa fuit. Ex Italis-
aurem unus, quod noverim , Marcus Antonius Gandinus quinque Pla-
citorum Libros italice reddidit qui Venetiis anno 1614. prodiere;
,
quamvis Fabricius in contexenda Interpretum , feu verfionum ferie
hanc omiferir. Anglicam , Hifpanam , Germanicam paraphrafes a
do£bs Viris adornatas praetereo quippe quum illas confulerc
,

non potuerim ; Germanicam vero neque intclligere profefto pof-


fem
VIII. Itaque mihi latinas quidem Budaei, Xylandri, Cruferii , Gal-
licam vero Amioti, Italicam Gandini interpretationem evolvere, con-
fulere, imitati fubinde libuit; feb uberior tamen fplendor cx Amio-
to

Digitized by Google
: . . ,,

xxn Plvtarchi Vita.


to folum, &
Xylandro plerumque in obfcurioribus locis affulfit. Ete-
nim > nequidquam de inepta Gandini paraphraii hic loquar , quam il-
le non ex Graeco , fed ex Latino folum , Plurarchi codice > atque
infeliciter ille quidem & abfurde concinnavit
, Crufeni interpretatio
.

quamvis a ceteris aliquando diflideat, longe tamen illis inferior effe


confpicitur ; licet ipfras paraphrafis , qua Parallela , fi ve Vitas a Plu-
rarcho editas latine reddidit, ob elegantiam , gr facilitatem, inquit
Fabricius, interpretationi Xylandri praeferatur. Budaeus autem inge-
nue modefteque fatetur in emendando exemplari Graeco exfudandam Jibi
laboris partem non contemnendam fuijje j quippe quod unicum naflus
erat literis iam exolefcentibus
,
Ingenue quoque modefteque fatetur fe
interpretationem illam brevi temporis fpatio abfolutam , veluti pri-
mum (ludiorum fuorum fpecimen, ediditle ita Germanum Ganciura
alloquens
Accipe primitias nojlrae , Germane , Minervae,
Nare , fed infejla ne , precor , ipfe legas
Egerit egregie mecum fortuna, cavere
Si potui culpam , gloria nulla licet.
Gloria quaeretur forfan , limatior olim
Si Jlylus evadet , Parca nec invideat.

Denique teftatur quod fibi colligenda , corrogandaque ex non paucis an-


floribus iifque clajjiariis latina verbafuerunt non facile cuilibet obvia ;
ex quo fane delicatiori latinorum verborum deleclu , & obfoletis
interdum, ambiguis, obfcurifque vocibus, quae ab illo ufurpantur,
non mediocris fubinde perplexitas in iplius interpretationem mana-
vit Si tamen naevos illos fuftuleris , plurefque interdum voces , ac
.

periodos fuppleveris quas Budaeus interpres omifit, fortafte quod in


,

graeco iplius codice minime exftarcnt , Budaei interpretatio graeCo


textui accurate refpondet, eatnque prorfus graecae linguae peritiam
in Budaeo adhuc adolefcentc demordi rat, qua aetate grandior, mira-
que eruditionis copia fpedatiflimus maxime excelluit . Budaeo fplen-
didam hanc facem praeferente facile profefto fuerat Xylandro Libros
ipfos latine reddere ; quum praefcrtim ipfe tum ex manuferiptis Co-
dicibus , tum ex Aldina veteri editione , tum ex Eufebio praefidium
libi comparaflet. Liberior tamen .alicubi iplius interpretatio , fcnfus po-
tius aliquando quim Plutarchi verba exponit; ac interdum etiam»
,
,

ubi verborum vis, aut fenfus obfcurior videretur , divinando potius


quam interpretando, Auctoris mentem exprefltt. Ceteris otnnibusca-
Itigatior , longequc accuratior Amiotus; qui, quamvis uberius alicu-
bi , atque explicatius Plutarchi fenfum expofuerit , plura tamen iplius

Digitized by Google
PtvTARCHi Vita. xxiu

loca, quae perplexa fuerant, conie&uris illuftrans ira fupplevit , uc


ad Au&oris mentem propius acceflerit . Eximia vero ac praedantiifi-
ma interpretatio partim Amioti ipiius diligentiae, partim Turnebido-
ftrinae adferibi debet ; cuius conlilio fuffragioque in obfcurioribus locis
Atniotum adiutum fuide tellatur Fabricius, variilque in locis grae-
cum Plutarchi textum ab Aniioro, facem fortaffe Turnebo praeferen-
te, emendatum fuiffe obfervavit.. Atque ifta quidem breviffime de va-

nis Scriptoribus, qui haec Plutarchi Opera qua interpretando, qua


corrigendo , qua variis adnotationibus illuftrando adornarunt; non mo-
do, ut praeclara ipforuni merita offenderentur verum etiam ut ea,
qua par eft , modcltia, honeltate, gratique animi fenfu indicarem qui-
bus pradidiis , Aucloribus , Sc exemplis in hac eiufdem Operis inter-
pretatione profecerim.
IX. Qua vero de cauda de hoc ipfo Plutarchi Opere iterum la-
tinc reddendo, ac illuftrando cogitaverim, quidque in illo iterum ex-
cudendo , ornandoque pracfUterim breviffime exponam ut univerfa
demum methodus, Sc ratio odendatur, qua clanffimo huic, & exi-
mio Scriptori novam quamdam uberioremque lucem affundi pofle pu-
tavi. Itaque ,
quum e re futurum ede intelligeretn (i graccus Plutar-
chi textus iterum minori forma ac feorlkn excufus Eruditorum ma-
,

nibus tereretur, illum Hcnrici Stcphani fidem & exemplar iequutus,-


,

ac curate exprelfi.. Deinde vero, cum nulla ex latinis interpretatio-


nibus, quae iam pridem editae fuerant , accurate Plutarchi veterum-
que Phyficorum mentem exprimere videretur , fatius, atque opportunius
exifiimavi Ii novam, melioremque proponerem , quae Plutarchi verbis
prefiius infifteret. Itaque verbum fere verbo reddere fum conatus;,
quum optime intelligeretn , atque Xylandri- inprimis exemplo depre-
hendidem in hoc feribendi genere & argumento , fi verbum aliquod
temere Scriptoris verbis adiungatur , univerfam fere iplius fententiam
perturbari ut merito fubinde haerere arque ambigere quis podit an
,

expredus , an vero- potius ab interprete con-


fenfiis ille Plutarchi verbis
ceptus videatur. Ne tamen latina interpretatio graecis ita vocibus
reddendis adftricla, obfcurior aliquando , afperior, minufque concin-
na fieret, nonnulla fubinde verba interferui quibus illa concinnior, &
clarior efficeretur ; fed haec tamen italico , ut inquiunt , charactere
exprimenda curavi , ut repente, intelligi poffec quid a Plutarcho ipfo
traditum , quid ab interprete adiectum fuerit . In qua quidem interpre-
tandi ratione docti ffi mos Viros illos auftores ducefque fum fequutus,
qai hac ipfa methodo Ariffotelis Opera reddidere , ut in nitidiffima
jpffus editione Paridis a Du-Valio curata anno 1654. confpicitur.
Quum vero propoiitum mihi foret verum Plutarchi, adeoque vete-
rum

Digitized by Google
. . , ,,

•XXIV Plvtarchi Vita.


rum Philofophorum fenfum quorum ,
ille placita preflius ubique , con-
tractius , &
obfcurius complc&itur, exponere , lingulas illorum fen-
tentias ex melioribus fontibus aliis haurire volui ; ex fingulis nem-
pe Philofophorum ipforum Libris, fi quidem fupererant , aut certe
ex Empirico, Laertio, Ariftotele, Cicerone, aliifquc pluribus, qui
veteres Phyficorura fententias fufius , &
accuratius expreffere ; aut
ex ipfo denique Plutarcho , qui in Libris aliis pleraque Philofopho-
ram placita fufius defcripfit. Denique, quum maxima horum Libro-
rum pars a Galeno in Hijloria Pbitofopbica ab Eufcbio in Praepa-
ratione Evangeitca , a Scobaeo in Eclogis Phyjicis exferipta fuerit, ut
fuperius eft obfervatum ; lingula Plutarchi loca , integrumque textum
cum Eufebii > Galeni , Stobaei textu contuli , ut inde lectionum va-
rietatem , &
quidquid etiam illullrando, corrigendo , reftituendoque
Plutarchi textui conferre poterat , accuratiflimc excerperem. Quantum
vero fplendoris , atque praefidii in plurimis Plutarchi locis illuttran-
dis explicandifque ex eiufmodi collatione lim confequutus, facile profedo
intclligct, quicumque breves adnotationes illas infpexerit, quas fingu-
lis Plutarchi Capitibus fubieci; quum mutilos aliquando, hiulcos &
Plutarchi textus fuppleverim , depravatos emendaverim , obfcuros
atque perplexos opportune illuftraverim. Neque folum Galeni, Eu-
lebii , &
Srobaei loca opportune fubieci ; fed interdum etiam ex Scri-
ptoribus aliis ea telliraonia protuli , quae Plutarchi verbis illuftrandis
aut confirmandis conferre plurimum videbantur; cetera tamen, quae
plurima ex Lipfio Gaflcndo , Stanleio proferri poterant, diflimulans ;
ne novam potius Placitorum Collectionem contexere, quam Plutarchi
Libros exponere viderer
X. Id vero potius illuflratido Plutarchi Operi , variifque Philo-
fophorum Placitis ab ipfo memoratis uberius adhuc , accuratius&
exponendis conferre ccnfui; fi in ipfo veluti Operis huius limine Phi-
lofophorum omnium feriem ira contexerem ut ipforam aetas meliori,
,

quo poterat , ordine offenderetur. Ita nimirum explorata lam , nitidc-


que definita Philofophi alicuius aetate, facile opinionis etiam antiqui-
tas inferri poterat, quae ab illo propofica, vel probata fuir; adeoque
intelligi quis alteri in explicanda rerum natura praeluxerit ; qua tem-
porum ferie melior, & accuratior in dies Phyficae cognitio prodierit,
quam denique antiquae opiniones aliquae cenferi debeant, quae licet
a reeentioribus Philofophis inventae videantur, a Plutarcho tamen ex-
poiitae, atque a Veteribus traditae fuerant, quod fufius a nte ramen
& opportunius Diirertatione II. univerfo huic operi fubie&a demonffra-
bitur

SYL-

Digitized by Goo<
, ,

XXV

SYLLABVS PHILOSOPHORVM
Q_V ORVM PLACITA
A PLVTARCHO PROFERVNTVR.
Lcmaeom Crotoniata adolcfccns adhuc Pythagoram iam
1'encm audividc fertur a Iamblicho tn vita Pythagorae
c. 23- & Ariltotele Metapbyf. I. e. 5. omniumque
primus ex Laertio Libro VI 11 f. 83. de naturalibus .

rebus fcriplit, & de medicis etiam rebus plura reli-


quit. Olympiade 6 5. floruide dicitur. De illo Fabri*
c. 1 3 pag. 491. & Sta nl eius Par. VIII. pag. 813.
.

Anaxagoras Clazomenius anno 1. Olymp. 70. natus , anno t.


OI.7S. Athenas concedit, ibiqae 30. annis moratus efl . Lapidem e
caelo cafurum anno 2. Ol. 78. praedixerat , eumque lapidem in Ae-
gos potamumanno 4. eius Ol. decidifle feribit Eulebius, quamvis in
Oxonienti Chronico cafus ille ad annum 4. Ol. 77. referatur An. .

no 3. Ol. 82. Athenis Lampfacum migravit, ibique anno 1. Ol. 88.


e vivis excellit, non autem 78. ut feribit Laertius, quum Socrates ,
Laertio ipfo terte, Anaxagoram audiverit. De Anaxagora Fabricius
Lib. II. c. 33. pag. 813. & fufe Stanleius Par. II. pag. 100.
Anaximander Milejius natus eft anno 3. Ol. 4». quum Laer-
tius Lib. II. feg. i. ipfum anno 2. Ol. 58. fexagedmum quartum ae-
tatis annum egirte, paulloque poft obiific dicat. Zodiaci obliquita-
tem deprehendide dicitur Ol. jo. Ad Olympiadem tamen 68. pervenifle
debuit , ut Anaximenes ipfum audire potuerit. De illo Fabricius
Lib. II. 23. pag. 814.
c. &
Stanleius Par. II pag. 96.
Anaximenes &
ipfe Milejius Anaximandri fodatis a Simplicio ,

Cicerone vocatur. Qtjamvis a Suida Ol. 55. & ab Eu-


difcipulus a
febio Ol. 56. anno
2. floruide dicatur , Apollodorus tamen apud
Laertium tertatur ipfum natum fuiile Ol. 6 3. Videndus Fabric. Lib. II.
c. 23. pag. 8 i 5. & Stanleius Par. II pag. 98.
Antipho. Tredecim, qui hoc ipfo nomine vocati fuerint lon-
fius lib' IV. de Scriptoribus Hijlor. Pilofopb. enumerat, quos tamen
Fabricius lib. II. pag. 8 86. ad novem revocari pode putavit.
c. 26.
Inter illos tamen folum occurrunt , qui de Phyflcis fcripfide
tres
videantur , ut ipforum Placita hic a Plutarcho laudari poflint Ita- .

que Antipho quidam Sophida ab Ariftotele memoratur Lib. //. Phy.


d fic.

Digitized by Google
..

xxvi S y l u a b r s P h v l o s o, p h o a v if

Jic. c. i. & Ubi L c. 10. ubi ipfius. opinionem dc Cir-


c. i. 8c Elencb.
culi quadratura, & rerum orta proponit. Antiphon- alius Atbenienfis
Oneirocrita fomniorum coniedator , praefligiator a, Suida , Cicerone
II. de Divinat, e. 20. &
c. 51 . aliifque pluribus nominatur, qui So-

cratis aemulus, ac adverfarius a Laertio dicitur Ub. II. feg. 4 6. De-


nique Antipho alius ab Athenaeo Ub. XIV. c. 1 7. citatur , qui Geor-
gica edidit. Si Plutarchus Antiphontis nomine horum aliquem defi.
gnavit, facilius, opinor, primum indicavit.
Araivs So/is, five ut alii putant, Tarfi, in Cilicia natus Athe-
nis- diu Philofophiam coluit moxque una cum Perfeo Stoico in
,

Macedoniam concedit , ibique Antigono regi carus», vitam, finivit.


Itaque, quum Antigonus ab anno 3. Ol. 125. ad ann. 1. Ol. 133.
Macedoniae regnum occupaverit , Arati aeras hinc facile definitur
Vidi Fabricius Ub. III; c, 18 p. 451. .

Archelavs Atbenienfis , live Milefius , primus Ionicam Scholam


Mileto Athenas tranftuhflc dicitur , fortalfe quod Anaxagora Lam-
pfaci florente Athenis, ipfe docuerir . Itaque Athenis circa Ol. 82.
fioruit . Vid. Fabriaus. &£.//. c. 23. pag. 815. & Stanl. Part. II..
pag. 108..
Aristarchvs Samius Cleanthis Stoici temporibus floruit , a quo
,

violatae religionis acculatus fuit quod Telluri motum concederer.


Itaque quum Cleanthes- Ol. 129. Zenoni Stoico in fchola fuccef-
,

ferit, ea- aetate Ariftarchus fortalfe Cleanthe iunior vixide debuit.. Vid.
Fabricius Ub. HI. c. 5. pag. 89.
Aristoteles Stagiris in MacedOnia natus anno I..OB 99. Athe-
nis Platonem anno 1. Ol.’ 1.03. audire coepit eoque defundo, an-
no Ol. 108. in Macedoniam Alexandri, praeceptor concedit
t.

Oi anno 2. Philippo mortuo Athenas reverfustredecim annos in


III.

Lyceo docuit. In Chalcidem Euboeae fecedit anno 1. Ol. 114. ibi-


que anno 3. eiufdem Olympiadis annos natus 63. e vivis excedit .
Haec, aliaque plura ad Ariftotelis aetatem fpeclantia accuratius ex-
pofui in Fadis Atticis Tomo II. pag. 2 6. Vid. Fabricius Ub. III.
c. 6. pag. 107. & Stanleius Par. V- pag. 410.

Asclepiades Prujiade, vel , ut antea dicebatur, Cio Bithyniae urbe


natus, oratoriam primum , mox medicam artem excoluit. Pom-
peii magni temporibus fioruit, eoque medico ufus efi Cicero , ut
ipfe tefiatur, Lib. /. de Oratore c. 14. Vixit annis 150. Videndus Fa-
bricius Ub. VI. c. 9. pag. 87.
Afclepiades alter Galeno memoratus .Neronis proximorumque
Caefaruru aetate floruit j quemadmodum C. Calpurnius Afclepiades
Pru-

Digitized by Google
Sylla ovs Puilosophorvm. «VII

Prufa ad Olympiam
oriundus Traiani temporibns vixit . natufque
anno V. C. 840. feptuagenarius interiit . Fabricius ibidem pag. 90.
Itaque ambiguum plane , quem ex Afclcpiadis id is delignet Piutar-
chus ubi variis in locis Afdepiadis opiniones exponit i quum uter-
que de rebus medicis Libros ibi a Fabricio receniitos ediderit •
Berosvs Babylone natus, in Infula, 'ac Vrbe Coo, Aftrologiam
exercuit. Athenis illi ftattiam inaurata lingua ob divinas eius prae-
dictiones politam Tefert Plinius Ubro VII. c. 37. Alexandri Magni ,
ac Ptolomaei Philadelphi temporibus floruit; adeoque ad Oh <2 5.
pervenifle debuit. De Berofo Fabricius Ub. III. c. ao. pag. 5 16.
Boethvs . Adolcfcens adhuc Sophifticam artem exercuit* mox-
que Geometriae fludiis additlus Epicuri fententiam in Philolophia
defendit ex Plurarcho Sympof. Ub. VIII. qu. 3. dum adhuc Ammo-
nius tertio Athenis Praetor floreret Ita . Plutarchus illum in Libro
de Pythiae Oraculis ex Epicuri fententia diflerentem inducit . Itaque
T raiani , atque Hadriani temporibus , ut in Plutar-
floruifle videtur
chi vita obfervavi.
Callimachvs Cyrene primum, in qua natus, tum AleXandriae
floruit Philadelphi, fimulque Evergetis aetate Itaque quum Ever- .

getes anno a. Ol. 133. Philadelpho patri fuccefferit, Callimachus ad


illa tempora referri debet. Fabricius Ub. III. c. 19. pag. 479.
Cleanthes ex Affo Lyciae urbe AJJtus vocatus Zenoni Citieo,
quem undeviginti annos audiverat, lucceflit Ol. 129. Quum ex Laer-
tio quidem 80. ex Luciano vero 99. annos vixiflet , Scholam Chry-
fippo reliquit, Vid. Stanleius Par. VII. pag. 643. Fabricius Ub. III. &
c. 15 pag. 394-
.

Crates Mallotes ex Pergamo oriundus Romam


ab Attalo rege
,

circa Ol. 143. ablegatus, Panaetium erudivit. Quamvis Grammaticus


foret , Stoicis tamen Philofophis accenfetur a Suida , Panaetiique
praeceptor a Strabone vocatur . De illo Fabricius Ub. III. c. ij.
pag. 401 .
Chrysippvs Sokn/is e Cilicia , aliquando tamen Tarfenjis voca-
tus, quod ipfius pater Tarfo Solos migraflet » Cleanthi in Schola fuc-
ceflit, obiitque annos natus 73. Ol. »43- De illo Stanleius Par. VII.
pag. 6j6. & Fabricius Ub. III. c. 1 5. pag. 392,
Demetrivs. Quamvis Philofophi plures hoc ipfo nomine voca-
ti fuerint, quum tamen Plutarchus Demetrii huius nomen cum Leu-

cippi, Metrodori, & Epicuri nomine coniunXerit, ipforumque An-


gulis opinionem de infinito atomorum numero adfcripferir , nullus
dubito quin hic Plutarchus Demetrium Laconem Protarchi difeipu-
d 2 lum

Digitized by Google
XXVttl SyltABVS PHILOSOPHO* VM 1 .'

Ium defignaverk, qui a Laertio Lib.X. feg. 1 6. itidem que a Strabo-


ne Lib. XIV. & Empirico Hypotb. Lib. III. c. 1 7. memoratur Quum- .

Epicurum audiverit, facile ad Ol. 130. referri, ille poterit.


Democritvs Abderita , quamvis ab aliis Milejius dicatur , er
Apollodoro quidem , cui inhaeret Stanleius, natus eft Ol. 80. ex
Thrafyllo autem quem fequitur Petavius, anno 3. Ol. 77. Certe
,

Diacofmum fe fcripfifTe dicit 730. annis a Troia capta, quod ex


Eratofthenis calculo in Ol. 84. incideret; a Fabricio vero pag. 805,
Democritus ipfe prorfus immerito ad annum *. Ol. 79. revocatur ,
quo nondum ille natus erat , aut certe vix decimum aetatis annum
agebat. Leucippum , &
Anaxagoram audivit; cum Archelao, Sc
Oenipode verfatus, &
apud Aegyptios, aliafque Gentes ad annum-
ufque o&ogefimum peregrinatus eft. Laertius illi 100. Phlegon 104.
Lucianus 108. Hipparchus 109. aetatis, annos illi concedit Itaque- .

poft Olymp. 101. obiifle debuit. De Hio Fabricius Lib. II. e. »3.
pag. 8 a?.. Stanleius Par. X. pag. 8 85.
Diagoras Melius Democriti fervus , &
auditor. Atheifmi afser-
tor a plerifque dicitur, eiufque impietatis poenas evafurus Arhenis
profugit. Ol. 91. De illo Fabricius Lib. II. c. 13. pag. 817.
Dicaearchvs MeJJdttae in Sicilia natus, Ariftotelis auditor, adeo-
que aetate fere fuppar fuit . Geographicas Graeciae Tabulas quas ,

Theophrafto infcripferar , ille moriens in teftamento memoravit apud


Lsertium Lib. V f. ji. Itaque facUe anno 3. Ol. 113. qua Theo-
phraftus obiit, Dicaearchus iam e vivis excefTerat. Videndus Fabri-
cius Lib. III. c. 11. pag. 195. & Dodvellus Differt, de Dicaearcho §. VI.
fr VII.
DioctES a Plutarclio laudatu9 non alius fbrrafle fbit, quam Dio-
cles Caryflitis alter Hippotrates appellatus ,
qui poftremis Antigoni
Gonatae temporibus floruit, adeoque Zenoni Stoico coaevus circa
Ol. iid. vixiffe debuit. De hoc Fabricius Lib. VI. c. 7. pag. 583. Dio-
clcs tamen alter Stratonis Phyfici auditor , eiufque tcftamenti cura-
tor memoratur a Laertio Lib. V. feg. 6x. Is etiam Medicam artem
profeffus circa Ol. 130. floruifle videtur. Fabricius huius meminit
Tot». III. pag. $69.
Diogenes ex Seleucia Babyloni proxima fuit , adeoque Babylo-
nius etiam vocatus eft . Vna cum Carneade & Critolao Athenien-
,

fium Legatus Romam anno V. C. 598. Cicero, qui DeOjf. III.


venit
(. 1 u eum magnum , & gravem Stoicum appellat , ipfum diu vixifle
affirmat in Catone. De hoc Stanleius Par. VII. pag. 6ss & Fabricius

Lib. III. c. 15. pag. 401.


.
Dio-

Digitized by Google
.

Syllabvs PnrcasopHO&vM. XXIX

Diogenes alter Apolhniates ex Laertia, at-


Anaximenis auditor fuit
que a Sidonio Anaxagora collega iunior vocatur Plura de Natura, da .

Mundo , aliifque fcripiit j nullufque dubito quin Plutarchu& hunc de-


fignaverit. Fabr. Lib. II. e. 23. pag. 817.
Ecphantvs Pythagoricae Seftae alumnus Crotoniata fuit , atque ab
Ecphanto Syracufano diflingui folet » qui apud Origenem in Pbilofo*
Jfbumenis , & Stobaeum in Eclogis Pbyficis pag. 48. laudatur Stobaeus .

ipfe in Eclogis Ethicis de Regno, &


Iambhchus in Vita Pythagorae
c. 3 6. Ecphanti meminit. Vid. Fabricius Lib. II. 0. 13. pag. 501*
Quamvis autem ipfius aetas incerta fit, Architae tamen, Timaei, &
Philolai temporibus vixifle ille debuit, adeoque Olympiadem 100. at-
figifle
Empedocles Agrigenti in Sicilia natus anno 4. OL 7 6. Parme-
nidis aemulus , atque Architae auditor fuifTe dicitur . Pythagoram
quoque iam fenem ab illo auditum fuifTe nonnulli memorant i quo-
rum utrumque temporum rationi repugnat. Annos natus 60. five 77 -
five 109. e vivis exceffit . De Empedocle Fabricius Lib. II. c. 12.
pag. 473- & Stanleius Par. VIII. pag. 81 r.
Ephorvs Cumanus, adeoque Ariftoteli coae-
Ifocratis difcipulus ,

vus. Libros edidit , quibus 7 50. annorum hifloriam complexus eft de-
linens in vicefimo Philippi Macedonis anno, hoc eft 1. Ol. 110.
pofl quem, ut videtur, e vivis exceffit. De illo Voffius in Hift.
Graec. Lib. T. c. 7. & Fabr. Lib. II. c. 2 6. pag. 901.
Epicvrvs Athenis ex Gargetto Atticae Populo anno 3. Ol. 109.
feptimo Gamelionis die natus eft. Quartodecimo aetatis anno Phi-
lofophiae (ludiis addi&us Democritum impenfe coluit Poftquam in .

Samo, Tei, Colophone, alibique verfatus efler , anno- 2. Ol. 118.


Athenas reverfus in hortis docere coepit. Obiit anno 2. Ol. 127.
decimo Gamelionis die. Vid. Fabricius Lib. I1L c. 33. pag. 803. fic
Stanl. Par. XII. pag. 924,
Epigenes Byzantius Aftrologiae (ludiis apud Chaldaeos operam de-
derat, ut teftatur Plinius lib. VIH. c. 56. qui ipfum auctorem gravem
inprimis appellat A
Seneca quoque Nat. Quaeft. lib. VII. c. 3.
.
Cen- &
fonno laudatur. Quamvis ipfius aetas incena fit, antiquioribus tamen
Aftronomis accenferi ille debet. De Hio Fabr. Lib. III. c. 5. num. 8.
Erasistratvs hilietes ex Infula Ceo , Theophrafti quidem audi-
tor , Stratonis vero Phylici praeceptor
fuit ex Laertio lib. V. feg. 61.
Seleuci Regis , eiufque filii Antiochi aetate floruit, hoc eft
anno 4.
Ol. 114, qua Seleucus moriens Antiocho regnum reliquit . Fabric.
Ub. III. c. 11 .fag. 300. & lib. VI. c. 9. pag. 131»
Eia-

Digitized by Google
,

XXX SYLLABVS P HILOSOFHOIYM»


Eratosthenes Cyrepe in Lybia ratus anno 4. Ol. 116. miri
omnigenae eruditionis gloria floruit . A Ptolemaeo Evergete , quem
anno 4. OL 139. obiiffe in Agonifiic. Differt, pag. 64. dcmonftravi »
Alexandrinae Bibliothecae praefectus fuit ibique anno 1. vel 3.OI. 146.
,

obiit; quum Lucianus illi 81. alii 80. aetatis annos adfcribant Vid. .

Fabricius lib. III. c. 18. pag. 471.


Evdoxvs Guidius Archytae Tarentini, 8c Platonis etiam audi-
tor floruifle dicitur a Laertio Zib. III. feg. 77. circa Ol. 103. Fa-
bricius Lib. III. e. y. pag. 85. &
Stanleius Par. VIII. pag. 825.
Evhemervs a Plutarcho Tegeates, a Polybio MeJJenius , ab Ar-
nobio Agrigentinus vocatus , Deorum Hilloriam ex Epigrammatis ,
quae in ipforum Templis fupercrant , collegiffe dicitur, ut illos mor-
tales homines, non Deos , futfle demonflrarct Hinc ille ceteris Atheis
.

accenfetur ; eiufquc Librum latinis verfibus Ennius reddidit. Calian-


dri Macedonum regis aetate vixit, qui regnare eocpit anno I. Ol. 114.
De Voffius in Hifior. Graec. Lib. I. c. 11.
illo
Evpirides ex Phyle quidem Atticae populo oriundus fuit . Sala-
mine tamen eodem ipfo die natus efl, quo Athenienfes navali prae-
lio Pcrfas fuperarunt, hoc eft 20. Boedromionis die anno 1. Ol. 7 5,
quamvis ipfius nativitas in Oxonienfi Marmore ad annum 4. Ol. 73,
referatur, Duodevicefimo anno ab Anaxagora difcedens Tra-
aetatis
goedias fcnbere incoepit Apud Archelaum Macedoniae Regem obiit
.

anno 3.OI. 93. Sifyphus eius Tragoedia anno 1. Ol. 91. in fcenam
prodiiffe dicitur, quam Aelianus Var. Hifior. II. c. 8. memoravit.
De Euripide Fabricius lib. II. e. 18. pag. 639.
Evthymenes MaJJiTtenfis Geographicae do&rinae gloria excelluit
adeoque inter veteres Geographos a Marciano reccnfetur , atque ab
Artemidoro, qui circa Ol. 169. floruit, laudatur. De illo Voflius in
Hifior. Graec. lib. 111. pag. 2B6. Fabricius lib. IV. c. 2. pag. 37.
Heraclides Ponticus appellatus quod Heracleae in Ponto natus
eflet, Ariftotelis auditor fuit ex Laert. lib. V. feg. 86. adeoque circa
Olymp. tio. floruiffe debuit. De illo Fabricius lib. III. c. »i.
pag. 302.
Heraclitvs Epbejtus Xenophanis, ac Hippafi auditor fuiffe dici-
tur. Floruit circa Ol. 69. ac fexagenarius hydrope interiit. De illo
Fabricius lib. II. c. 23. pag. 799. Stanleius Par. IX. pag. 827.
Herodotvs in HaUcarnaJfo Cariae urbe natus anno 1. Ol. 74.
Thurios una cum Athenienfibus in coloniam profedlus eft anno 3.
Ol. 83. annoque primo Ol. 84. Hilloriam feribere aggreffus eft.
Quum Peloponnefiaci belli tempora attigerit , quod anno 1. Ol. 87.
exar-

Digitized by Google
SYLLABVS P H. I. t OS O PH 0 R V M . XXXI'

exarfit faltem ;z. annos vixifle: debuit.


, De illo Fabricius Lib. II
C. 20 .pag. 6 95.
Herophilvs Cbalcedonius , five. Cartbaginenjis Diodoro Crono-
coaevus, adcoque Arifloteli fere fuppar, Anatomen Medicamque ,

artem egregie promovit . De eius Opcribus> fufe Fabricius. Lib. VI.


‘ 8 7-
HipftARCHys ex Suida,. & Strabone Niceae in Bithynia natus flo-
ruit ab OL i J4< ufque ad Ol. 163. ut ex Ptolemaei Libro II. 1 IL &
Yoflius obfervavit . Ex Bithynia, ubi, Ptolomaeo tefte, in Libro de
inerrantium .fiderunt, apparentiis AJlronomicaS' obfervationcs- incoepe-
rat» Rhodum migravit, ibique pliires accuratas obfervationesra lias&
inftituit , ut Ptolemaeus ipfe Lib. V. Almag. tcftatur
; ur proinde
Bi-
thynus a Rbodio Hipparco immerito diflinguatur . Egregia iplius in-
venta, librofque recenfet Fabricius Lib. III. c. 5, pag. 94.
Hippasvs Metaponti, live Crotone in. Calabria natus , adolefcens
Pythagoram iam fenero , Empedoclis inflar, audivifle fertur. Nihil
fcripris. edidifle ille dicitur a Laertio Lib. VIII.. fig; 7: De Hippafo
Fabricius Lib. II. c. 13. pag. 50 j.& Stanleius Par. VIII. pag. 124.
Hippo Rbeginus, quem aliiSamium, alii. Metapontinum dixere,
inter Pythagoricos veteres enumeratur . Eius tamen aetas incerta eft ;
nifi quod ille ante Ol.. 100. floruifle videtur ,
quum ipfius Ariftotelcs
meminerit. De. illo Fabricius* II. c. 23. pag. 819. Quandoquidem-
vero a Clemente Alexandrino, & Arnobio Hippon ipfeideo Melius;
vocatur quod, Diagorae^ Melii inflar Ddos negarer, Diagora ipfo
, .

aliquanto iunior, vel ipfi coaevus videtur adeoque. circa. Ol. 90.
;

floruerit..
Hippocrates in Infula
Coo 27. Agriani menfis die anno-i. Ol. 80..
natus maximam vitae partem in Theflalia duxit Athenienfes pefte ,

gerculfos anno 3. Ol. 87. liberavit; quamque aetatis armo 8j. vel ut
alii dicunt 90. aut 104. aut demum
109. exegifler, Laridae obiit ••
Videndus Fabricius Lib. II. c. 24. pag. 841.
Hipponax Epbefius a patria pulfus. Clazomenem* migravit, un-
ae; Clazomenius alicubi nominatur. Hic 60. floruifle dicitur a OE
Plinio Lib. XXXVI. c. 5. Elipponax etiam alius Grammaticus longe
iunior ab Athenaeo laudatur Lib. XI. c. 8. Vtriufque- meminit Fa-
bricius Lib. II. c. 15 pag. 581. Neutrius tamen Hipponaflis mentio-
.

nem- a Plutarcho Lib. V. c. 7. fafUm efle putaverim ibique Hipponis


potius nomen legendum efle conieci*.
Leophanes . Quamvis Fabricius Lib. IV. c. 11. inter Auditores a
Plutarcho memoratos hunc etiam rccenfucrit , fortafle tamen Leopbants
no-

Digitized by Google
,

XXXtl SYCLABVS PhILOSOPUORVM.


nomen aut in Plutarchi textum temere irrepfit , aut vitiatum efl , ut
ad Librum V. c. 7. obfervavi. Si vulgatum Plutarchi textum fcqua-
mur, Leophanes ille Ariflotcle, adeoque Ol. 100. antiquior fuit,
quum ab Ariftole memoratus dicatur.
Levcippvs aut Melius, aut potius Abderita Zenonis quidem Elea -
tis , ac Melifli difcipulus , Democriti vero praeceptor fuit ex Laerr.
IX. feg. 30. Itaque circa Ol. 85. floruifle debuit . De illo Stanleius
Par. X. pag. 884. &
Fabricius Lib. II. c. 23. pag. 819.
Melissvs Samo oriundus , Parmenidis auditor , Zenonis Eleate &
magiller floruit circa Ol. 84. ex Laertio IX. feg. 24. Videndus Fa-
bricius Lib. II. e. 23. pag. 820. & Stanleius Par. X. pag. 880.
Metrodorvs Lampfaci natus efl ex Strabone Lib. XIII. quamvis
a Laertio Atbenienfts dicatur, ha Epicuri praeceptoris veftigiis in-
ftitit , ut a Cicerone de Fin. II. c. 28. alter prope Epicurus vocetur.
Annos agens 63, moriens Epicurum fuperflitem reliquit ex Laertio
X. feg. 18. &
23. Itaque circa OL 125. obierit. Vid. Fabricius Lib. III.
c. ii- pag. 812.
Oecetes a Cicerone Acad. IV.c. 39. Nicetas a Laertio Lib.VIIIfeg.8s.
Hicetas vocatus ,SyracuJius fuit , caeloque flante Tellurem moveri dixit.
Oenipodes Cbitis Allronomiae laude celebris in Graecia floruit cir-
ca OL 70. Cyclus ab illo inventus ante Metonis Enneadecaeteridem ufur-
patus fuit-, idque proxime poft Ol. 7,-. conrigilTe Dodvellus exifti-
rnavit. Videndus eximius hic Auftor Dijfert. V. de Cyclis pag. 261.
& Fabricius Lib. II. c. 13. pag. 512.
Parmenides Eleates Xenophanis atque ut alii putant , etiam
,

Anaximandri auditor floruit Ol. 6 9. quamvis in depravato Laer-


tii textu legatur 59. Ad Olympiadem 80. pervenifle debuit, quum
Socrates illum , Platone tefle, adolefcens audierit . Vid. Fabricius
Lib. II. c. 2$. pag. 798. Stanleius Par. X. pag. 876.
Philolavs Archytae auditor, Crotone quidem editus efl, fed He-
racleae tamen vitam duxit Eius Libros Plato , qui ipfius videndi
.

cupidus in Italiam advenerat, 400. aureis nummis ab heredibus re-


demit. Itaque, quum primum Platonis iter in Italiam anno 1. Ol 98.
contigerit, ut in peculiari DifTertatione oflcndi, Philolaus ad Olym-
piadem illam pervenit, ut optime proinde Laertius Lib. IX. feg. 38.
illum Democrito coaevum fuifle dixerit. De Philolao Fabricius
Lib. II. c. 23. pag. 513.
Plato
Atheuieujis ex Colytto Atticae Populo , 7. Thargelio-
nis die anno 3. Olymp. 87. natus efl ut peculiari DifTertatione in
,

Gorianis Symbolis deuionftravi . Anno 1. Ol. 98. Tarentum venit, ut


Ac-

Digitized by Google
.

S V L L A B V S PltUOSOrHOKVH. XXXUI

que Pythagoricos ibi florentes inviferer . Mox Syracufas concefltt ,

iterumque Ol. 103. & anno 4. Ol. 104. in Siciliam rediit. Anno 1.
Ol. 105. ex Sicilia redux Athenas reverfus eft , ibique ineunte an-
no 1. Ol. to8. e vivis excellit Plaronis vitam Stanlcius Par. IV.
.

pag a 7 9. & Fabricius Lib. III. c. 1 .pag. 1. expofuic ; quos variis in


locis corrigendos efle obfervavi.
Polybvs, vel ut alii vocant, Polypus, ac Polybius , Hippocra-
tis auditor , ac gener fuit, lpfi liber ille tribuitur , qui inter Hip-
pocratis Opera inferibitur de Natura hominis, quemadmodum Ari-
ftotcles in Hijlor. Animal. Lib. III. c. 3. quaedam ex Polybi Libro de
viflus ratione citavit. Itaque Polybus ille circa O). 90. floruifle de.
buit. Videndus Fabricius Lib. VI. c. 9. pag. 37 6. & Lib. II. c. 24.
pag. 8 65. Fortafle Polybi Librum rtfi puna railiu Plutarchus defi-
gnavit, ubi Polybi iplius fententiam exponit.
Posidonivs Apameae quidem in Syria natus eft , quum tamen
Rhodi vixerit, ibique eum Cicero, & Pompeius etiam audiverit,
Rhodius appellatus eft. Romam conceflir anno 4. Oiymp, i8i,hoc
eft V. C. 702. Vid. Stanlcius Par. VII. pag. 656. Sc Fabricius Lib. III
c. 15. pag. 409.
Pythagoras in Infula Samo natus eft anno 4. Ol. 43. ut Ben*
tleius exiftimavit, live 3. Ol. 48. ut Loydius , five denique 4, Ol. ja.
ut Dodvellus arbitratur , Itaque Fabricius inter extremas opiniones
mediam eligendam efle opinatur, quum praefertim Antilochus apud
Clementem Alexandrinum Strom. I. ipfius aetatem anno 2. Ol. 49»
adferibat. Quum Thaletem , Pherecydem , Epimenidem audiflet Py-
thagoras Ol. j8. Luciferi naturam inveftigavit . Ol. 63. anno 3. in
Periiam abduftus, anno 1. Ol. 67. in Italiam conceflit, atque Cro-
tone 20. annis degens Italicam feclam inftituit. Denique 117. vel,
ut alii putant, 99. annos natus e vivis excellit. Fabricius Lib. II. e. 12.
pag. 456. & Stanlcius Par. VIII. pag. 6j8.
Majftlienjis Alexandrini Magni aetate vixifle creditur,
Pytheas
hoc Ol. 110. Certe Eratofthenc, quem Ol. 1 26. natum efle iam
eft
dixi antiquior ille fuit , ut ex Strabone apparet Lib. II. De illo Vof-
,

fius in Hifior. Graec. Lib. IV. c. 1 1. &


Fabricius Lib. IV. c. 2. pag. 37.
Selbvcvs Aftronomi huius neque patria , neque aetas ab Hifto-
.

ricismemoratur; qui tamen illum, Pythagoraeorum inftar, Telluri


motum conceflifle teflantur. Quum tamen Plutarchus in Quaeflioni-
bus Platonicis Ariftarchum, mox Seleucum eius fententiae auctorem
nominaverit, eamque ab AriftaYcho quidem ut hypothefim folum
,

explicandis fiderum phaenomenis accommodatam a Seleuco vero ve* >

Digitized by Google
xxxtv Svllabvs Fhilosophorvm.
lut exploratam certamque thefim propugnatam efle dixerit, non im-
,

merito fufpicari quis poterit Seleucum poft Ariftarchum , adeoque


Ol. 140. floruiffe, (iquideni Ariftarchus ipfe Archimedis aetate vi-
xit, ut pluribus cxillimatum. Vid. Vollius de Scientiis Matbrmat. c. 1 3.
Socrates Atbeuieujis Anaxagoram, moxque Archelaum audivit.
Ipfius aetatem , ortus ac mortis fere diem ha&enus incompertum in
,

Fuji is Atticis demonftravi Tom. II. pag. 45. &


47. Oftendi nimirum
‘quod ille exeunte Thargclione menfe anni 1. 01 93. feptuagenario .

maior haufta cicuta interiit; adeoque Apfephion , quo Archonte 6 .

Thargelionis dte natus erat , ad annum 3. Ol. 77. referri deber.


De Socrate plura Fabricius Lib. II. c. »3. pag. 815. & Stanleius
Par. III. pag. 1 10.
Strato ex Lampfctco oriundus , Theophraflo in Peripatetica Scho-
la fucccflit anno 3. Ol. 113. & Ol. 127. e vivis excellit. De illo Fa-
bricius Lib. III. c. 1 1. pag. 3 1. & Stanleius Par. V. pag. 498.
1

Thales e Phoenicia quidem oriundus, fed Mileti natus anno 1.


Ol. 33. Sapientis nomen anno 3. Ol. 48. Archonte Athenis Dania-
lia obtinuit, ut accuratius in Agonijhcis DiJJertationibur contra Meur-
fium pag. 33. demonllravi. Obiiire dicitur anno 1. Ol. 58. adeoque
non 87. aut 90. ut apud Laertium legitur, fed 91. annos vixifTe ille
debuit. De illo Fabricius Lib. II. e. }5.pag. a 38. & Stanleius Par. /.
pag. 1.

Theodorvs Cratetis Athenienfis, Anniceridis, Zenonifque Stoi-


ci auditor ,
quum aperte Deos negarer , Atbeus vocatus efl ex Labr-
tio Lib. IF. Jeg. 23. Ex praeceptorum aetate ipfius etiam aetas infer-
ri potefl, qua circa Ol. 130. floruifle videtur.
Theophrastvs in Erefo natus ArHiotelis auditor
Lesbvis urbe
fuir ,
fuccefiit anno 3. Ol. 1 14. eamque moriens
ipfiquc in Schola
anno Ol. 123. Stratoni reliquit. Quamvis Laertius 83. vitae annos
3.

illi tribuat, alii verifimilius 107. concedunt, adeoque in lucem pro-


dierit anno 4. Ol. 96. Vid. Fabr. Lib. III. c. 9. pag. 234. Stan- &
leius Par. V. feg. 491.
Timakvs Locrus , Ocelli Lucani veftigiis infifiens , Librum de Na-
tura vel de Vniverfo edidit , quem fere exfcripfit Plato poflquam
,

Timaei ipfius, aliorumque Pythagoricorum defiderio incenfus Italiam


inviferat , ut ait Cicero de Fhiib. V. c. 29. Itaque Ol. 98. anno r.
Timaeus adhuc fuperftes erat.
Xenocrates Cbalcedonius Platonis auditor cum Speufippo in ,

Academica Schola fucceififfet anno 2. Ol. 110. obiit anno 1. Ol. 116.
annos agens 82. ex Laertio Lib. IV. feg. 3. <&• 14. ex Luciano vero
. in

Digitized by Google
.

Syllabvs PH 1 L OS O P II O R V M . XXXV

quam pror-
in Longaevis 84. Itaque ipfius nativitas in Ol. 9;. inciderat;
fus immerito Meurfius iarvati Scaligeri teftimonio
deceptus ad an*
num 1. Ol. 91. revocaverat» iplique 102.. aetatis annos concederar .
De illo Fabricius Lib. III. c. 3. pag. 68. In Plutarcho tamen Lib. II.
c. 1 5. pro Xenocrates legendum eilc Zeno , Crates , opportune iam

obfer vari
Xenophanes Colophonius Ol. 40. natus • ut Apollodorus apud
Clementem Alexandr. I. Strom. teftatur, ab Cufebio quidem Ol.
a Laertio vero Ol. 60. floruifle dicitur. Lucianus 91. Cenforinus ul-
tra 100. aetatis annos illi concedit. Senior ex patria in Siciliam ve*
nit ,
ibique Parmenidem, aliofque Eleaticae Sellae alumnos inftituir.
De c. 2 3. pag. 79 6. &Stanleius Par. X. pag. 871.
illo Fabricius Lib. II.
Zeno
Eleates Parmenidis, ac MelilTi Auditor Leucippum, ac Pe-
riclem erudivit. Itaque iam ante Ol. 87. floruifle debuit, qua Peri-
cles Athenienfium in Bello Peloponneflaco imperator obiit. Vid: Stan-
leius Par. X. pag. 881. &
Fabricius Lib. II. b. 23. pag. 824.
Zeno Cittii in Cypro natus Cratetem primum, mox Stilpo-
nem , Xenocratem aliofque , audivit tum Stoicam Se£tam inflituir ,
ipfiquc annis j8. praefuit. Antigoni Gonatae temporibus floruit, qui
Macedoniae Regnum , ab Ol. 125. ad Ol. 13$. obtinuit. Annos natus
98. e vivis excedit , quum 80. aetatis anno litcras ad Antigonum feri-
pfldet. De illo Fabricius III. c. 1 5. pag. 413. & Stanleius Par. VII.
pag. S4 1 *

In-

Digitized by Google
xxxvt

INDEX ALTER
In quo fmgulct Plutarcbi loca exhibentur , in quibus ille-

Pbtlofopbi cuiufque Placita memoravit .

A
|Lcmaeon Libro II. c. 1 6. libro IV. c.. 16. 17. 18. Li-

bro V. c. 3. 14- »<*• >7- *4- 3°-


Anaxagoras 17. 19. $o..Ltbro II.
Libro I. c. 3. 7-
2. 1 . 3*
c. 8. 13. 1 6. 10. 1 1 2 3. s s* 30. Libro III. c. 1.
.

is. 16. Libro IV. c. 1. 19. libro V. c. 7.


5.
19.

. 20. 2 s.
Anaximander /j/>ra I. c. 7- libro II. c. 15. i<S. 20. 21. 22.
3-.

14. 2 s. 28. Libro III. c. 3, 7. 10. 16. Ztfro V. c. 19.


Anaximenes Libro I. c. 3. Z/£r<>. II. c. 11. 14. i<5. 19* **• *3* z 9-
III c. 4. 5. 10.. 15. 15.
Antipho libro II. c. 28. libro, III. c.. 16..

Aratvs libro II. c. 19.


Archelavs Libro I: c. 3.
Aristarchvs Libro II. c. 24..
Aristoteles in Prooemio, & Libro I. c. i> 2. 3, 7; 9* 10 * 11,1 *• l °‘

18; 19. 23. 29, Libro 7* 9* ,0 * 11,1 7* lo * **•


II. c. 2*. 3. 4- s-
10. 20. Ltbro V».
29. Libro III. c. k 2. 3. 15. 17. libro IV. c. 2. 6.

c. 1. 3. 5* & 7- 17. 18; 20. 23. 2 5. 26.


Asclepiades Z^ro IV. c. 2. 22; Libro V. c 10. 11 • 3°*-

B
Berosvs Z/£ro II. c, 29..
Boethvs Libro III. c. 2.

C
Cleanthes libro II, c. 14. i<5-
Crates Libro 11. c. 1 5-

Chrysippvs Libro I. c. 28. Libro IV. c. 12. 15 .

De:

Digitized by Google
Index Alte*. xxxvu

D
Demetrivs Libro I. c. 1 8„
Democritvs Libro I.. c. 3. 7. 17. 18. 13. 25. 26. Libro II. c. 1.

3. 7. 15. 16. 20. 25. libro III.c. 1. a. 10. 12. 13. ij. 1 5. Zi-
bro IV. c. 1. 3. 4. 4. 5. 7. 8. 10. 13. 14. 19. libro V. c. 2. 3. 5. 7.
16. 20.
Diagoras Libro I. c. 7.
Dicbarchvs Libro IV. c. 2. libro V. c. 1.
Diocles libro V. c. 9. 13. 14. 18. 29. 30.
Diogenes libro II.. c. 1. 8. 13. 21. 23. 32. libro LII. c. 2. li-
bra. IV. c. 5. 16. 18. libro. V. c. 15. 20. 24.

E
Ecphantvs libro II I. c. 1 3.

Empedocles libro I. c. 3, s. >3- 1 5. 17. 18. 24. 26. 30; Libro II.

c. 1. 6. 7. 8. 10. 11. 13. 13. 20. 21. 23.. 27. 3«; Libro III. c. 8. 16.
Libro IV. c. 5. 9. 13. 14. 16. 17. 22. libro V. c. 7. 8. 10. 11. 12. 14.
15.18. 19. 21. 22. 24. 25. 2(5. 2(5. 27. 28.
Ephorvs Zi£ro IV. c. 1.
Epicvrei Libro V. c. 2(5.,
Epicvrvs Zi£ro I. c. 3. 7. 8: 13. 18. 20. 23. 24. 29^ Libro II.
c. 1. 2. 3. 4. 7. 13. 2i. 22. libro Ili. c. 8. i(5 . Ztfrs IV. c. 5« 9. 13.
14. i<5 . 17.. 22. Libro V. c. 7. 8. 10. n. 12. 14. 15.. 19. 19. »1. 22.
24. 2 j. 26. 2(5. 27. 28.
Epigenes Z/ir» III. c. 2.
Erasistratvs Libro IV. c. 5. Libro V. c. 9. 10. 29. 30.
Eratostbenes libro I. c. 2 1. libro II. c. 31.
Evdoxvs Libro II. c. 9. libro IV. c. i.
Evhemervs libro I. c. 7.
Evripides libro V.c. 19.
Evthymenes libro IV. c. 1..

H
Heraclides libro II. c. 13. 22. libro IIT. c. 1. 13. Libro IV.
c. 9.
Herachtvs libro I.c. 3. 13. 23. 27. 28. Libro H. c- 17. 21. 24.
25. 27. 28. 32. libro III. c. 17. libro IV. c. 3. Libro V. c. 23.
Hs-

Digitized by Google
xxxvni Index Alter.
Herodotvs Libro IV. c. i.
Herophilvs Libro I. c. 13. Libro IV. c. 5. 22. Libro V. c. 2.

15. 29.
Hipparchvs Libro IV. c. 1 3.

Hippasvs Libro 1 c. 3. .

Hippo Libro V. c. 5.
Hippocrates Libro V. c. 18.
Hipponax Libro V. c. 7. 7.

L
Leophanes Libro V. c. 7.

Levcippvs Libro I. c. 1. 18. Libro II. c. 7. Libro III. c. 10. 1 x.li-


bro IV. c. 8. Libro V. c. 7. 2 5.

M
Mathematici Z/iro V. c. 18.
Metrodorvs Libro I. c. s • i8- Libro II. c. 1. 15. 17. 18. ao Li-.

bro \\l. c. 1. 2. 3. 4, 5. 7. 9. is- »6-

o
Oecetes Libro III. c. 9.
Oenopides Libro II. c. 12.

Parmenides Libro I. c. 24. 25. Libro II. c. 7. 2<S. Libro III. c. 1.

11. 15. Libro IV, c. 5. Libro V. c. 7. 7. 11.


Peripatetici in Prooemio.
Philolavs Libro II. c. 5. 20. Libro III. c. 11. 13.
Plato Libro I. c. 2. 3. 5. 6. 7. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 15. 17. 19»
21. 22. 23. 26. 26. 27. 18. 29. Zi^n? II. c. 4. 5. 6. 6. 7. 9. 10. 13.
15. 16. 17. 19. 20. 21. 23. 25. ±9. Libro III. c. 5. 1 j. 1 < 5. 17. Li-
bro IV. c. 2. 4. 5. 6. 7. 7. 8 . 13. 16. 19. 20. Z/iro V. c. 1. 3. 15.
20. 24. 2(5.

Polybvs Z/^ro V. c. 18. 18.


Posidonits Libro I. c. 28. libro II. c. 9. Libro III. c. 1.

Pvthagoras Libro l. c. 3. 7. 8. 11. 21. 23. 24. 2 s. Libro II.


c. 1.

Digitized by Google
Index Alter. XXXIX

c. i. 4. 6. 6. 10. 11. 21. 14. 25. Libro III. c. 5. 15. 16. 17. Li-
bro IV. c. a. 4 5. 6. 7. 7. 8. 1 3. 1 6 . 19. 10. Libro V. c. 1. 3. 15. io.
24. i<5 .

Pythagorici Libro L c. 14. 15. Libro II. c. 9. 1 j. 19- 30. Li-


bro III. c. 1. 2. Libro IV. c. 3. 14.
Pytheas Libro III, c. 17.

Selevcvs libro II. c. 1. libro III. c. 17.


Socrates libro I. c. 3. 7. 10.
Stoici in Prooemio & Libro I. c. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 11. 18.
10. 22. 27. 29. 19. Libro II. c. 1. 1.6. h, 14. 17 . 20. 21. 23. 25.
2 6. 27. 29. 30. libro III. c. 3. 7. 8. 9. 10. 15. Libro IV. c. 3. 4. 5.
7. 8. 9. 10. 11. 15. 19. 21. 23. Libro V. c. 1. 9. 10. 11. 11. 13. .1 s»
16. 17. 23. 24. 16. 30.
Strato Libro III. c. 1. Libro IV. c.. 5. »3. Libro V. c. 8.

Thales libro I. c. 2. 3. 7. 8. 23. Libro II. c. 1. 11. 13. 22. 24.


28. Libro III. c. 9. 10, 13. Libro IV. c. 12.
Theodorvs Libro I. c. 7.
T heophrastvs in Prooemio , 8c Libro I. c. 1.
Timaevs Libro III. c. 17. Libro V. c. 18.

X
Xenocrates Libro II. c. 1 5.
Xenophanes Libro II. c. 4. 13. 18. 20. 22. 24. 24. 23. Libro IU.
c. 2. 9. 11. Libro V. c. 1.

z
Zeno Eleates Libro I. c. 24. libro V. c. 4.
Zeno Stoicvs Libro I. c. 3. ij. libro IV. c. 21.

EV<-

Digitized by Google
. ,

EV/aiMTOurrflK Si Te fi Qutem i»«yxa<o» rite tm rforfpv* Stfat e-uixTXfX^xji-

f3am> ,
2r#< rJ rcp) avrijt xreip>jravro • arut rx /un tipq/ihia xaA&c ,

ti Se ftijri xaAiSt, Taro «iA»p*Super,

Confiderantes aurem de Natura , necefle eft ut fimul Antiquorum


opiniones comprehendamus , quicumque aliquid de ea pronuntia-
runt : ut ea , quae fcite di&a fune, fumamus i liquid vero infeite > id
vitemus

Artfiot. de Anima Lib. I. c. ia.

Digitized by Googli
IIAOYTAPXOY
nEPI TJIN APE2KONTHN
TOIE $lAOSO$OlS
B I B A I A E.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
LIBRI V.

EDVARDO CORSINO
INTERP RETE

Digitized by Googl
. . .. . . , . . .

Te5 ripurou B<(3a id nAOTTAPXOT Hir i Primi Plvtarciu


ITff) tw» ufecrxovTwv roi« /)f Placitis Pbilofophorum
<PiAo5-sif«i{ )
t* xtpa/.aia. Capita.

UID
T r

X*7cv
iqt
T/«

4>i;vi«

<Ji«p4f*«
.

AVZ» » xx)
a.
$oi-

*
Q Quo
Elementum.
fit Natura
differant Principium

IU.
,
i-

ac
u.

ITffi ru» ,
ri ttfiv , r- Dc Principiis quid fine
nsc OT/v/?ljXfV o Koffpot 4'. Quomodo coaluerit Mundus iv.

An Mundus unicus fit. v.


E» rb n»ir i.

Tl&f» SfJ^oi' ©*®5 fttifU- Vnde notionem Dei habuerint ho-


mines. vl *
«T0».
Quid fit Deus VIt -
T/c 4 0*4«
De Geniis, ac Heroibus, viu.
ITffi Axipfouv ,
xal H 'pvur. »?.

nt() t"a>i« •
y i.
De
De
Materia
Idea.
ix.
x.
Tlefi filat
XI.
ntf) Airlu» t si. De Caufiis.
XII.
TIsfi Zufi&Tur . s[i-. De Corporibus
XIII.
riffi E’A«%^(tf». sy\ De Minimis.
XIV.
ITsf) Z^ifftarwr . 4'. De Figuris .

De Coloribus. XV.
IU fi Xfafiaroi*. tl.

Ilffi Tof*iic Xuii&tuv. t*’. De Divifione Corporum XVI.

tUfi Mi^eut xa) Kfxmut De Mixtione, & Temperatione. xvn.


,
De V aCuo . xvm.
riffi KevoO .

De Eoco. X1X ’
ntf) utou *$.
xx.
VUp) Xvp»i X . De Region t ,fiu Receptaculo
xxl *
ITffi Xfivou .
XX. De Tempore.
xxl1
II*f) O urlat ‘Xgovov . */3'. Dc Natura Temporis. -

De Motu xxn i.
ITffi Kn»)Vfuc •
.

*5*.
ITffi Tevlreus , xx) 4>&«fa«. De Generatione,& Corruptione xxiv.
«4. De Necefiitate .
xxv *
ITffi A’viy*tjf •

x4 . De Natura Neceflitatis. xxvi.


Ilffi Ouffiat A'*«yx>|c •

De Fato. xxvn -
ITffi Eiftaf(i/>x« • «t-
De Natura Fati. xxvm.
ITf^i Oufiat EifiSf^bw)!. x>f.

De Fortuna. xx,x -
ITffi T iJjpjc *y.
De xxx*
Ilffi <5wf « A'. Natura.

ITAOr-

Digitized by Google
, , » ,

II AOYTAPXOY 3

nEPI TiiN APESKONT fl N


TOI2 $lAOSO$OIS
bibaion a.

PLVTARCHI
PHILOSOPHORVM
DE PLACITIS
sparti
B R i. ‘'w,a

JE Phyfica ('I , vel naturalium re- [EAAflvrtc riv Purncby Ttt-


rum dodrina loquucuri necef- paivrttv A Syoy , iyayaaloy
farium ducimus univerfam Phi- iy6pu9 a liiSbt h apyalt
lofophiae iraQttionem in ipfo
iieAt&ai rqy r ijt QiAo-
(latim initio dirtribuere ; ut fcia-
tropiut •Jtpayp.areiay 7/
mus quid
Pbilofopbia ipfa fit ; Ac
etiS/xey r/ f <r<
>$ Toqot pipat aurtit
quota ipfius pars enarratio naturae vel Pby- ,
,

jua , cenjeri debeat Itaque Stoici dixere fa-


. t Quirini) hi%oSot. oi pe e iy I r«7-
pientiam quidem efie di vinarum.humanarum- ko) ‘ipatrat , -ry» piy tropiav , ehai
que rerum fcientiam U> ; Philofciphiam vero Jeiut re nat Icy^poittyut iriftj/iiir •

utilis vel convenientis Artis exercitatio- ii


Tij* ptAotropiay utkh nv ri^yift l-
nem : quod autem conveniens homini , vel sririjitiu . er infitior ii elyat piay
utile fit unice maximeque virtutem efie;
atur&Tu Tti» aperify aperiet ii rit
Juprema vero virtutum genera , fi ve virtu- ,

tes maxime generales effe tres , naturalem •yetiKurarat rpelt , punxi/y ,


,

nimirum , moralem , Ac rationalem ; ob eam- AoytKtjy , h' ijy airiay x} r^ipeptje


que caudam tribus etiam ex partibus Phi- fciy >i piAofcpl» , Ijt rb fiV» , <p u -
lofophiam conftared); quarum illa quidem triKoy rb Se
, , tf,x.'ov , rb ii, Ao yi.
phyfica, vel naturalis i alia vero ethica,
Jive xbv
(i) Quod optime accurateque Plutarchus /apientiae ; autem efl , ut a vettriim thi-
Sapientia
$*'*’**•> vocavit ,

Xylandcr natura* cognitionis rationes


Budacus naturae enarrationem,
Cru fenus na-
lofofhis
narum
definitum efi , rerum divinarum ,
cauj/arumque
huma- &
, , , quibus hae res continentur ,
turalem hfioriam interpretaturi quum tamen Li- m /cientia .

bris illis Plutarchus neque natural.s cognitionis ra-


(j) Quamvis hanc Philofophiae divifionem t Ze-
tiones neque naturalem h: Horiam comple&i vo-
, none inventam dixerit Laertius Vll.feg jp. idque
luerit i fcd varia lolum PhLoiophorum P Licita ex- Plutarchus etiam hic innuere videatur ea tamen
;
ponere . quae de praecipuis Phylacae, vel naturalis ex Academicis & Pcrpateticis in Stoicos proflu*
,

difcipl.nae, capitibus ferebantur, Itaque brevius , & xit, ut Cicero teliatur de Orat T fic L.br. de Pi-
accuratus , ut opinor , Piutarchi mentem operiC nibus IV. c, a- Ceterum Stoicorum
,
fenteutia fufius
que finem exprefti. exponitur ab Empyr. Pyrrh. Hypeth Lib. //. c a. . &
(a) Hoc ipium , dilfimulato Stoicorum nomine Seneca Epift 8p atque de varia apud varios Philo»
expreflit Cicero Offic. c quidquam aliud
//. a. nec fophiae d.vifionc partiumque numero , & ordine a-
, quam
rjl Pbilofopbia fi interpretari velis fit* dium £mpyr*cus Lib-
,
g t /• adv . Logicos figm. i.

Digitized by Google
o 9 . . ,, , . ' .

* Plttarc 1 Liber I.

kIy. >$ <pun*l» p}», 'ora» srep) xpV- yfw moralis autem logica vel ratio-
; alia ,

fXtt (ifTlSflSY , XSt) TU» i» X >}J|.


nalis Jit Ac phyfica quidem pars ejl quum
.

xbx Si re xarijo ^oAijpeW x«p) rb» de Mundo, ac de iis, quae in Mundo iunt,
,
inquiramus ethica vero quae circa huma-
;
#i$P<eti»o» |3/ov • Aoyixb* ii , rb xe- ,

nam vitam occupatur , logica autem, quam


f) rb» Aiyc» ,
o jisAfxrixby xa-
dialecticam quoque vocant circa ratio- ,
touri» . A' pitporlhr^ Si xu) ©£o<pf«w , nem. Ahistoteles (*) vero , ac Theophra-
xa) o^eSh x«»r « oi Utpirurtinxo) stvs omnefque fere Peripatetici Philo-
,

i<f/Aov rijy QitoercQia» vrut • atuy- fophiam ita diviferunt Neceflarium ejl in- .
,

xah» rht riXtio» JtsSpct 1 JewjijTixb»


quiunt perfeflum hominem & ea, quae
fltCLt TuV CVTht , na) TfUKTIKOY TW1
lunt , fpecuiari i ea , quae convenientia &
deovruv , t5t Si xa) Ik rourur
fuerint , operari . Id vero licet ex exemplis &
iftis intelligere. Quaeritur ex. gr. an
fol
cvuStiv , oh» , {ijTftrai «’ £wo» , Jj animal , vel non animal fit , (iquidem ani-
ftij %uov , i ijAiot , tixfp if&rai . i mal videtur efifie Qui hoc inquirit , fpecu- .

xSro ii fyrw» , JiuptjrixSc Isi». i- lator eft neque enim quidquam ampliua
;

ii yip rt xAroy JeupelTCti tj rb 8 » confiderat, quam ut id quod eft, inquirat.


,

£j)r«7rar ep-oiuc f< urtipot i xitrp. ot


Similiter an infinitus fit Mundus, & an ex-
t|u t*
tra Mundum aliquid fit: fiquidem haec om-
ifii , xa) f/ r6 xiapw
nia fpeculabiiia contemplationi folum , five
•taura yap v&»ra Jtupxnxk . fa- Juli e tl a fiunt Rurfus autem vel altera ex ,
rtlrcti x£( xftAu fliorcvei» , xa) parte inquiritur quomodo vitam inftituere
xii« TpiigarSai rixtur rporijxti , xa) quomodo filiis praeefTe , & quomodo im-
xSf ufXf ;» , xa) x5« vofL&trur . Tau- perium magiftratumque gerere , & quo-
,

ra yap xaira cvixa ri xp«|ai £ij- modo leges ferre deceat Haec enim o- .

mnia operationis cauda inquiruntur ; & ho-


relrai • xa) tqi» i reiourot Tfaxri-
mo , qui eiufmodi Jit , praflicus , vel ope-
*bc «»ij'p.
rator erit.

|
K E 4». A. C A P V T I.

T/ fci
-
(pia *?. Quid Jit Natura.

E 17«) ii wp&xtaai tph rk tpuoixk


Jiupjtai , ivayxalo» yiyoCpiai S>j-
A«ra< t/ xerf ir/» i) punc «ta- .
Q Vandoquidem vero nobis propofitum
eft res naturales contemplari
,
necef-
farium exiftimo prius offendere quid Na-
xo» yip mifrie^ixt ftlv (furicP^ytlv tura ipfia fit i abfurdum enim foret eniti
quidem de Natura difTerere, hoc ipfum ve-
iytotl» ii «urb tSto rijy r?{ ^u-
ro ignorare , quae Jit Natarae vis , quidte
«uc iu»apu» . ?w u» , xari rb» A’~ Naturae nomine intelligatur Itaque Natu-
pi^orfA))» ,
(pur/c , «p^if tuvitmt xa) ra iuxta Aristotelem eft principium mo-
Y,PC tus,
fi) Ita Laertius Lih V. f 18. ex Ariftotelc dixit Cr ItgUm rtfrrri | qmtmm Leniet «m Minino Phi-
Atti» «2nm ri» ut« Mym rlrr
'f** Uftphiu pari fit ftl ut mflrumntum rxaclijfimum .
;

*THt«r . ri» /i Sic/pi|T»xi» * iu ri Vfiutriai re» r» x5j- Hinc Ariftotcles in V. Mttaph Liire t 1. dixit quod
*•» , m»i r*>iTut«t t » /1 $tr(vrut5 Tf,~( ‘S->iro/P SivfintK*! 4>vrn r xmt , ,

T«> T* ^W«tf , iu Apyix?» . i Ttt >£ 71 x4 * e>SLbfpif , (-lieAoyix. trtt funt Philo fophiar tbrortticat , Motht-
ft»’ *; ipy*»«» duphctm tjft Thilcfo- mutic» , Thyficu Theclcfito quod ibi nimirum i.o-
, i

fhiat raticnrm ; mheram


agrnJo ia vtrfari , tjA«m giccn .vduti inftrumcntum al.arumque praefidium , ,

frachcam i r» centtm^Undo alteram , ejuam t beor et i- omiferit unde ttiam Cicao Rhtt. I dicit quod
:

tam appellavit . ^ actionem pertinere Ethicen , ($r pina Thilofophui tft , jum ctufttt tx duxlu/ , Ihyf-
EoiitUen . xii butUigmtiam fbyfutn , t», C' tthitu-

Digitized by Google
t ; . ,

De Placitis Philo sophorvm. 5

tus Sr quietis io illo cui primo ineft & , , tipejiiat |r a Tpuruc hi, na) i xx-
non fecundum accidens (*> Etenim omnia, ra mipfiffitiKfc . t&vtx ykp rk ipu-
quae confpiciuntur , quaecumque neque a ficva ora jjDjrs viro ruyflt fujre usti
,
Fortuna neque a Neceflitate fiunt , ne-
,

que divina funt , neque divinam eiufmodi


ir&ytcvic , pulte hi jtlct ,
fitlre retau-

caufTam habent, naturalia dicuntur, fuam- ti)v curia* 'iytt ,


<puTix.cc Aeytrxi ,>§

que naturam habent: ut terra , ignis, aqua, pus- ro Hia* iytt . olor ,
yij , irup
acr , plantae , animalia . Adhuc autem & USup , aijp , pura , . in Si tau-
illa , quae Eunt , ut pluviae , grandines , ra tx y militia ,
o/i(3poi
,
yiXa^at,
fulmina , turbines , venti Siquidem ilia .
Ktpxvito), Tftjciipf; uvepioi • taura ykp
,
principium aliquod habent; quodlibet enim
apXfl* iyei rivi . tt ykp aiiSroe 'ina-
iliorum non ab aeterno eft , fed a princi-
pio quodam generatur. Atque ifta certe, tpov tutu» hi » aAA’ aro , rivat apy/ c t

ut animalia plantae , principium genera- yivcrai . xxi Taura /lirroi olor (<£z ,
,

tionis (>) habent


,
primumque in illis prin- pura , apyifr ytrfotut 'iytt - I» Se ri-
cipium eft Natura ; neque motus folum , ron ij Qurit apyif tot puri» h 1
,
u
fed etiam quietis. Quaecumque enim prin- /livor Ktrtjceuc a>A« xa) Kptjiiac 'ora ykp
, .

cipium motus accepere, haec ipja finem


apyfiv Kivijrtue 'e'Aa(3s , raura Sivarat
quoque fortiri , vel interire poliunt ; ideo-
que propterea Natura motus, & quietis prin- AatjSeJ» ti, reAfurijv Sik touto hv ij .

cipium eft. P uni apyj) Kinfrevt t?; , na) vspefitai ,

C A P V T It. K E 4>. B.

Quo differant Principium ,


ac Elementum T in Sixptfsi apyh , xx; qoiyelor

A Ristoteles quidem, ac Plato Prin-


cipium, atque Elementa differre exi-
ftimant. Thales vero Milefius idem arbi-
O l' /lir

riA irvva 3iap>‘ptiv qyvvrai ap-


yxy ,K«i <toiyi1a . ©x/ijc Si 0 MiAijj-is;
tt» irep) A’piforcAiir , kx'i

tratur effe Principium ac Elementa . Quam- ,


Tauro» vofii&t ipyfir, qotytla. TAeJca»
maxime tamen inter fe differunt Siquidem .

Elementa compotita funt ; Principia vero di- Se oro» Sixpipit «AAijAmv . rk fiet ykp
cimus efle neque compofita , neque effe- etotyfiia , hi rutHira • rkc Si apykc
Qa ut Elementa quidem vocamus Terram,
; (pafiev fivai 8rt rurSirout , ure airo-
Aquam, Aerem, Ignem; Principia vero TetirfizTz . oiov , qoiyjela fiet xat.

n terea dicimus quod non habeant ali-


prius , ex quo generentur ; quoniam
alioquin non hoc, quod genitum eft , Prin-
Aou/ier ,

yjtt Si Atyofiev Sta tuto oti


t) Tporepor
yt,v , uSup

u yervanu
,
aepa ,

,
rup' ap-

•ere)
'iyjt

ux
if«
rat , Ariilotclis opinionem exprcfsit
:
perinde quafi
Natura iuxta Ariftotelera extrinfecum quoddam prin-
Galcnus c. VI i. Stotacus pig. : 1 cipium foret a quo res producerentur , ac defrue-
,

rentur i quum umen principium illud , five Natu-


(i) Celebris haec Naturae definitio ab Ariftotele ra ab Anflotele , ceteri fque admifla refcus ipfr in-
traditur Lii II Tbf c. i. hx 4. trinfeca adeoque morus 6c qnutu uomine non
fit i ,

(1) Quamvis in graeco testu voces illae itfivt ortm ac hterhus , ut Plutarchus exifrmavit j fed
vrivw, principium grntrationii ret.neri facile pofsint affc&iones omnes intelligantur , quae produ&i* rebut
libentius tamen legerem .«vvhis principium conveniunt. Vide Arifr II. Fbyf. c- i.
motu fic enim optime appofiteque mox fubdere-
;

tur Naturam non modo wirt** motui fed etiam 1 CU


iftpduf tpuittii, principium efse. Ceterum Plutarchus
ambigue, oMcureque , ut Xj Under ipfe iam vide-
. Gal. c- VI. 5. 1. Stob. p. a 8 .

Digitized by Google
,,, .

6 Plvtarchi Liber I.

tsat *rXSt T “ r ® * H 5 cipium erit; fedillad potius ,ex qno geni-


ycyltufras . rr.t i'e yijt xx) ru viaret tum Ct. Terra vero , & Aqua quaedam
priora funt , ex quibus illarum utraque ge-
isi nta Tpbrepa , i? u» yfyo»tii tj
nita five produtla fuit; Materia nempe fi-
,
1'Atj apoppei ura xx) aeiiijt x) ro
,
ne forma) ac fine fpecie exifiens ; & For-
*Ji)a« ,
‘o xxbovpev ftr eblytiat' k, ij
ma, quam Entelechiam vocamus , 6: Priva-
sipi ri ( . apaprant ut i bxbiit , soi- tio. Itaque fallitur Thales Aquam Princi-
yftlov xai Ta pium , atque Elementum fimul appellans .

k e r. C A P V T III. (i)

riffi t 5in ipyftv , rl ttrif. De Principiis quid fint.

0
Jb b
Abiit
raiv

cu'np
i

urot ap^xi
M ibfatot
arip^vxro ro viup
rijt
apXfft tiS» c»-
• 5 o*ff
<PiberopUt
"'Hales Milefius
dixit Aquam. Videtur autem
Philofophiam inchoalTe <*i f atque ab ipfo
Ionica SeSa denominata eft , Etenim pfu-
rerum principium
vir
effit

ille

Kj xt’ «dtS q I’«hx>j alptstt t/soitij- res fuerunt Philofophiae fucceffiones . Tha-
•yoftuSit . iyhotro yxp rbelsxi iix lesvero, quum in Aegypto philofophatus
Soyxi Quboroptat . piborep>irat it iu edet, aetate iam grandior Miletum venit;
Aiyvrrai qA&fy fl{ MiAijro» Tf«ff/3 u- idemque ex Aqua omnia fieri , atque
dixit
viciffim in Aquam omnia refolvi Exinde
Tffet •
S{ viarot rarra tivai .

vero primum id coniicit quia animalium


tit vlup er a* tu uvzbCtaSai soyafc-
,
omnium femen quum humidum fit 10 .prin-
TXI H ix TUTU TfUTOi , 'iri ru TUi tO» cipium eft; atque
,

proinde venfimile fit ita


%cZt» q yotr, , xpyij is‘t vypa oura urat
,

omma quoque ex humido principium habe-
tixbt xa) rit rutra ii\ vypu Tqy *PXk* re. Secundo vero quia Plantae lingulae hu-
'iyjtv. ievrepov, ori rutra ri pura vypC more nutriuntur , fruflufque ferunt ; hu-
more vero defticucae exarefeunt Tertio
rpepsrai xai xapropoptl , ufioipoOvrx ii, .

denique quia ipfe folis ac ftellarum


{ nipaitsrai rpirot , ori xj auro rb rCp ru ,

ignis > & Mundus ipfe aquarum halitibua


qA.tf kx) ro ru» cispu» ruit rtSt viaret» nutriunturQuamobrem & Homervs eiuf-
.

otta^ujj.iirtri rplQerat , xai «urbe o x 6 r- modi generationem fupponit de Aqua di-


/jloc . itet ruro xx) dpLtipot raurq» rijt cens

ylttnt (ssrorfoerut
,
rep) ru viarot
£t 'xcxtbt orrtp ylttnt, ratresu Oceanus, qui omnibus origo eft Ais
tItvktxi.
aW Ana-
e m . lofophiae
quod
au&orem primumque ducem hic intclligcre:
ille nimirum, ut Laertiusait Libr.I f. 24

Cal. c. V. Stob. p. zS. 27. Eu C XIV. e. 14. vi pl primus de Sutura dijfrruit quem* :

admodum Cicero de Nat, I e. 10. tefhtur quod


(1) Xylander , Bona pars huius Capitis refertur Thales ipfe primus de talibus rebus quaefi1 it Vid.
ab Lufebio Lifc. XIV. Eufcb. in Chron Cyril contra luliass L:b I. Simplic-

„ qui volet, comparabit mihi en.m omnem leftio- ;


in /. Pbyf. ttx 6 Thcmift. Orat 1 y. & Stanl.

„ nis divcifitatcm adnotare non libet , itemque 01- C 6 .

jf ditiis . (?) Stobaeus ,


qui Plutirchum totidem verbis cx-
(1) Quod Plutarchus hic a (Terit Thaletem **l*t fcrpfit , habet irim humi da fubjiantia quod
, fic etiam intelligi foitafle poteft ut quamvis ferri prflit , m tius tamen accurate ex*
ille inter Tli lHophos excellucrit ,
priocipemque lo- p-eflum videtur- Eadem Thaletis opinio , erufquc ar-
cum occupaverit: unde Budacus , Crufcnus , Xybn- gumenta ab Ariltotcic proferuntur Mttapb l t. j.
der ambigue reddiderunt illum Pbilofephiae frituiptm Vide Lacrf. I. f 17.
fuiflc. Mihi vero libuit Thaletem ipfum vcluti Phi- (4) lliad E. v- 24 6.

Digitized by Google
. . ; . , , .. .
,

De Placitis Philosophorvm. 7

Anaximander vero Milefius rerum prin- A’na^ifix»ifoc ii o MiAijjtoe Qqtri tuy


cipium dixit e (Te Infinitum; fiquidem ex em >o rijv apyfiqY tlvxt rb itTtipoY
'

illo omnia fieri, atque in illud omnia


in-
ok yxp tutu vxytx ytreAxi ,
xx) its
terire . Proptcrea infinitos quoque Mun- tuto txytx ip^sift&ai , 3 ib xxi ysv-
dos generari, atque iterum in illud ipfum, uretpou; nirpove xx's txPiy
v&sxt
ex quo fuSi fuerant, corrumpi. Itaque di-
<p Seips&xi eit rb u ytoerxi . Aiyei
cit cur Infinitum fit 0>,ut nempe generatio
fingula reparans , atque producens nulla ra- io, hx r» ccretpbv istv ; "trx ptj 3 iA- h
tione deficiat. Is vero fallitur non dicens AtiVtj i
)
yherif M (tpityapirq fipupratet ,

quid fit Infinitum illuti; an fit Aer, vel aqua, it uTot, /ei) Alyur r! l<;t rb cireipov,
vel terra, vel alia quaedam corpora. Ita- trirepo» eajp sti» , yi
vioip , ^ yi , $
que aberrat materiam quidem exponens, ecp-xpraret uv ty,v
cieAx rivat ffujixrx . ,
effectricem vero cauffam auferens Infinitum .

fiii uAijv UTOpxivbjitvoc t'o 3 i ttoioHy «1 -


enim nihil aliud eft quam materia ; materia ,
,

vero atliva vel efficiendi vis U) efie non tiov avxipuy . rb yip «Tfifov ,
uiiv atAAa
,

poteft ,
aut quidpiam producere , nili effi- tj 1!a*( , eftv • eu Suvxtxi H r, uAij tUxt
ciens caujfia iupponatur. irepytix ,
uv fxlt rb xoiouy osrexfijraii

Anaximenes vero Milefius rerum prin- A'yxSijJthiic it S MtAtfnoc , £px>> v TtSv


cipium A iirem <J) ejfe dixit. Ex ifto fiqui- Sytuy iepx arsp^Yxro • eat yxp tutov tx
dem omnia fieri , rurfumque in illum refol- eehrx yht&ai ii/ elc aurbv eribiv hex-
ut noftra , inquit. Anima , quum fit
,
vi :

Aer nos tuetur atque confervat , univer-


Autr&ai , olor wypi ((pijtriv) h
it vj
,
utrx ,tTuyxpxTel Kficcc 0-
fumque Mundum fpiritus , atque Aer con- t
,ripa, xifp 19

tinet ( fynonima quippe funt Spiritus , Ao» rbv xitTfkOY TYtCfiM aijp reptl^ei

& Aer. Fallitur autem ille ex fim- & fiiytTxiii avYUYUfJtui a>ip k} crHuftx . x-
plici uniformique Aere 6t fpiritu anima- axk ou ftovoe 1-
, , (ixpTXYti ii dy uroc , e?
lia conflare exiftimans . Impoffibile eft
dtiit al poc TVtupLXToe iox&v iruvttfXYXS
enim materiam folam veluti rerum prin-
TX Sx. eciuVXTOY yxp XpXfitY fllXY
cipium fubiici , ex qua omnia fiant fed
ifi tx xxtTX ,
uAtjv rilv oytuy , taca?»!-
efficientem quoque cauffam fupponere o-
portet ut ad efficiendum poculum non Jo-
••
yxi • «AAat xx) rb xotuY xItioy yjvi osro-
lum argentum fufficit nifi efficiens quo. ,
rftivai .ciov,ux. ctpyvpoe xpxti xpbe rb
que cauftd fuerit , hoc eft argentarius Si- . 'ixxupx ytv(tt$xi at fi-h xj rb xoiouy ,

militer & de aere , & ligno , & alia ma- % ,tcvtI<;iy b ifyupoxbxoe .
opoiac Jt)
teria qualibet tu ^atAxS tu JuAou ij tms «AAijc 1 uAij<

Anaxagoras Clazomenius principia re- A’vat?6tycfat 6 KAa^afifv/o« ,


xpyitt
rum Homoeomerias, vel fimilares partes
TUY OYTUY TXS bp. 0 ttlptftixt UT:tp>) tXTO ,

ejfe dixit Ipfi nimirum inexplicatum maxi-


auru irofurxTcv thxi t ut
.
iioKti ylcp
me in

{ I ) Stolatus hic legit eryti St tn hntlfurte 1-


,, ix.1i.7x, , ivi-- i7xi quod figni Scantius videtur,
.

rir itaque dicit quod infinitum eft : Scuti mox ha- „ ut mox pro . ifUTitn^ii ,
quod malo
bet rl oxoatmu' tauffia efficient fuhiicintur At (3) Non Acrem io lum , fed 2c Infinitum^, illi tra.
in Eufelro legitur ivifhrrxi Supponatur. Ita Eufe- buit Laertius II feg- «t« «i*v X'I* “*• ,
7.
J-
bius ,pfe legerat t»x fundit iSMixy , xi yt,ins Ift- iuni/m hic Meem , C? Infinitum frincipietm effit di-
«jMm ut ne quid deficiat , ejy generatio , quot re- xit ;
quod nimirum Aerem illum , ex quo cuncia
feret Sed P.utarchi ledlio retinenda; nili potius fierent , infinitum efle ccnfrret ut Cicero Acttd- IV.
legatur x«i -/i>wu
q
iaf ifufuin ut nihil deficiet , fir c. 37. dicit Anaximenem pofuifie infinitum Aer n ,
rerum frodutlio fukfifttut , perennis fit & fed tn qutu ex eo orientur
,
definita Ex Acre .

(a) Xyl „ Ad verbum actu tffit non fetoft ; rcCtc vero gigni Terram , Aquam , cr Ignem , tum ex hit
« enim pro ciipyux , inf/uu. Eufebius , ,& pro omniet

Digitized by Google
, , , , . ,
, . , . ..

8 P L V T, A It C II I Liber I.

ite r2 /iij forcc Suiaret! n yitet&ut me videtur e(Te quomodo ex eo, quod
pSfiper&ai tic rb pij fo . rpolpiiu yiu non eft , fieri quidpiam poffit; vel
corrum-
v;ov</tpbpe^o. «rAijx ku) poooeiSii. olcv pi in id , quod non eft . Itaque dicebat ille,
, ,

rbv dsupy/ptior uprov fimplicem, atque uniformem cibum fumi-


, r# vSvp vhoirtt
mus ut triticeum panem bibentes aquam
,
*) in raurifc rijc rpcipijs rplperai $p)£ ;
atque ex hoc cibo capillus vena, arteria
,
«PAe^. apTtjpia >tO_pa bqa , ^ ra
, , , . nervi, ofla, cereraeque corporis partes
Aoiira pipia
nu-
. rarus os ympiuur ipo- triuntur; quumque haec fiant, neque tamen
Aoyijrfos iqts ori ck T(j rpt><py rj vpoo- ex nihilo produci pojjint , fatendum eft
quod
«prfcfi^j) vitra i?) rct atra
, ri, r ut U in fumpto cibo res omnes
reperiuntur,
atque ex iis, quae infunt, omnia augentur;
forat vitra aberat i$ in ixr/»
9 atque proinde in eiufmodi cibo funt partes
t 5 T P 0<Py pipia alpetroc yessifrixi, k,
fanguinis procreatrices ,/ive gignendo /an-
rsupuv ,
^ £AAus rut a yt
i$ o?*«v , guini accommodatae, nervorumque /militer,
>,'lyu Sevpyiri pipia u yap Stl vitra . & ofiium, aliorumque partes, quae menti con-
tv) rift airfyint uviyttv tn uprot,^ ,
fpicuae fmt Neque enim omnia ad fen-
vSvg raCra Kararneia^ei «A A’ Lv fum revocare oportet, quod nimirum pa-
rvroie t?i A iya Seuptircc pipia . ivb nis & aqua ifta efformet ; fed in
,
iftis po-
tius partes funt, quae mente percipi
rfi ut opoia ra plpiq ehai it r rpoipg
,com-
jj
prehendique poftint . Hx eo quod igitur in
T°'< yttupltoit , ipaioptpilcec aurae i cibo fint partes fimiles illis quae in corpo-
aihvre m) a^ae rut forat avepy- re generantur , partes illas
,
fimilaresvoca-
taro • K) rae ph opoieptpdat wAijr ,
vit, rerumque principia ej/e dixit. Ac fi-
to Se voiout airiet , rb t tut rbt ri milares quidem partes Materiam; Men. •

vitra Siura^ipetet. tem vero quae omnia difpofuit efficien-


up%era.i S\ cu- , ,
tem caufiam ej/e putavit Sic enim exor-
rve ,
ditur
Cf pu vitra 5» »5« St au- Simul Res omnes erant Mens vero
, .
ip/as
ra Suppe ,
i$ iieairptin ,
diremit , atque difpofuit 0)

yjvpxra Xiyvv ra vpiypara . avo- ea ,


quae facta funt Res appellans Ana-
, .

Seartce ut estt ori xagoras igitur probandus eft quod Materiae


rrj" J/Ajj rbt re%ti-
Artificem adiunxerit.
rtjt vporife v^st-
A’p^/Aaoc A’voXXoSiSpu K^ptaloe cd- Archelavs Apollodori filius Athenien-
pa avtipot,^ Tqt vtp) «uros vuntirttra fisinfinitum Aerem eiufque denfitatem
,
»
, ac
raritatem veluti rerum Principia pofait
i$ putant, Turvt 2 b rb pev
vup , , tltat ; at-
que ex illis quidem hanc Ignem, illam ve-
rb Si ZSvp urai pit ut hpe&e aMtj-
ro Aquam efle potavit U) Atque ifti qui-
.

.
Am(
dem
C 1 ) Certe Arirtoteles Metaph. I. e. 5. dicit quod ponentem Ita propemodum Thales Cicerone te fle d$
Anaxagoras «< tiftn i$*m xmf Xiyerrme, ri( Knt. I c. IO Aquam
«iVjf dixit tjfr initium rerum ; Deum
wpirtfm qua/i fabrius comparatus ad antiquiores vana nutem tnm Mentem , qune ex Aqua cunfln fingeret
dicentes apparuit Sed Ariftotcles ipfe apud Empyri* De hac Anaxagotae opinione vid Plato in FharJmt
CUm. I. adv. Phyf ft 7. x*i Efusor ipwnt £*«-* r tt Cic. Acnd IV c. 37. dt Vnrverf k Nue I. c 11.
K_>.« ^ofjAtut t#» Themift Omt
, icj
^
E‘Ai dtrv , fuj
xthis XV. Xenoph Memer. IV. Plutareh.
T*f ti" rufer r muret Qfstur, KUrarHtvu^errt^ in Pericle Clcm: Slrem II. Tei tuli de Anima: C.y-
yuf ry r Sr ehw yiitru , L^furm rvpx»fl>M(k* r*» . ril contra Iuli an. 6 Tatian. Orat centra Grntcei
Wf* td» Kitrrtxrt xml rvrmyuyer rur enti mirlar ait & Iofeph II centra Appime Produs in Timaeum
Hermelimum Clazomsnium , Parmenidem Eleatem , & (a) Itaque, fi Plutarcbuni audias, nullam Arche-
«V diu anu H<finium t« ftnftfft : Vnmtrforum •-
, laus Terrae caufsam 8c originem cxprefsit.
Laertius
*irn ortum quum vtllmt conjl.sutn , Amcrtm ni- tamen C. 6 1, obfeurius
II. licet
,
quatuor elemento-
nmpferunt , t unquam taujfam mntnum , fr tu cem- rum originem aut formationem ita cx Archelai fen-
ten-

Digitized by Google
. . , . . , . . , . ,

De Placitis P ni i osopho r vm 9

dem poft Thaletem fibi ordine fucceden- Aoic vatie SiaSo^alt ynlpcm ,

tcs fhitolophiam ,
quae lomca dicitur , t^y^iiasLU lVnxtj» or/iAT/i^Joiri ip,Ao-
perfecerunt C«). eo<f4xv xvrb ©uiAijtm .

Ab vero Pbilofopbicae fedae , vel


alio ilecMt i 'e «xi «AAijs no&a-
Jucteffionis Pythagoras Samiusprincipio ybpctt Mntr£p%oii , b rpSTOc
Mnelaichi jfiiii/ qui prtmns Phdofophiam , pito-o<plctr Tt/Toi via i*an TpoTuyo- (ij

hoc nomine appellavit numeros illorutn- , ,


fevTM , veh «fi&pour , ^ rkt
que proportiones f* » quas 6c harmonias ap- 1
vae ly tutoh , ais
trufi/jtergtcee ap-
pellat Principia ejji dixit; quae vero ex
,
>
$
pLovtxc xatAf? • tu Sc e£ upipSTcpuv e.v-
utrilque compofita funt , haec Elementa
vocavit , quae geometrica nuncupantur . &sr« suyjfia «aAaufwv*
, ytufitr^t- ,

Vnitatem quoque infinitumque binarium , *& xiAw 3 rif» fioruSu 1$ aS-


in Principiis enumerat Eiujmcdi vero Prin- .
(isoe SvxSct & ruit affuit . ttTstJti
cipiorum hoc quidem tuxta Pythagoram 3 'e aiiTai r$y peti lr)
upyfiy ij rii
ad crTedlricem , ac formalem caulfam diri-
xonfrixo» airiov sihr.bv (ortp et;)
gitur , quae Mens <1>, nimirum Deus, M>
,
,

vero ad palfivam, ac ma- vove b 5t"oc)))Ji er) rb mtStjTntbv re


eft ; alterum
terialem quae eft Mundus adlpcSabilis Kj uAiko» oxtf et; i» b bpxrot xbfjxo; •
,

Porro numeri naturam dicebat eile dena- fbxi Se r»)» QCff/y rS StKttS» .

rium. B ua-

tentia deferibit : »a<vi tU C.tu ytrierwt , partes aliquaecx Aqua fecretac Ignem conftfruerint
$ipp«r , x«i ^vxf af duas ejfe generationis
dixit que Haram relinquere Poftremis autem verbis exprimi- .

tur elementis illis locum


taujfas
inh-crens
, calidum
Mcnagius
& frigidum. Mcibomius , ipfique
humiJum rekribcndum
piorum gravitati conve-
nientem contgiflci ut pro nde Terra ab Aerii» Ac'r
i

aderunt S--*d immerito . Siquidem Veteres (impii- ab Igois amoitu contineatur Itaque, quum Aiche-
ci umforrmquc materiae qualitates fibi invicem con- laus ex Acre vel dentato , vel rarefacto dementa ce-
trarias adiunxere , ut Parmenides cx Anftotcle Big- tera exprcila , fercta , vel formata dixerit , optime
I** , K«t calidum 0* frigidum pofuiflc di- Simplicius ia
1 Phyf. 8c Auguibnus Civit. Dei VlIT.
.

citur *, £c Scuto, qui ex Empyrie o Hyfotb. III c 4. c.a hunc Ansxagurac conlcut.re dixerunt i quod ifte

f 51. r«4 ir«oTerx« qualitate/ admiliisc dicitur, cx nimirum diilimiucs omnium elementorum pi tes ia
Stobsco f0i%um ut* 4^'/Ct 49 dtmrrtf* ac frigidum po- Aeris fubfbuuia delitefirerc ex.ftimavetit , qu e dein-
iu it i hoc eft, ut legendum
arj;tror 1* &«/» i» , , de raritatis , ac denliiatis ope fecciiKremur , ac ele-
mti 4 «'^'«» caiifUtm frigidum Deinde vero Licr- & menta formarent
Non
tius Archelai rationem exponens ait • it *iy«< (1) ita intelligi profc&o debet ut in Ar-
uirm it tu, ;^»i . Tmif**»*e ‘PdTi i4 tiup in t #5 chelao lomca Seifla defient qu ppi* quae ad
, Clito-
Stffjuu p *».>• fjuit itf r« Tupiiti cvlcurtu in- , ma:hum ufque a Laert.o producitur i fcd i^uod
iit yrp. KK.Se it mpappif iij>* yindt isn « ^1» , Phyficae, fi.c do&ruue , ltud.um a Tha-naturabs
ix# t »5 iifH , i it ixo ris ri XVpe< xtetpefU^ lete intbtutum m Archcbo defccer.t quum So- j

xfUTurtu liquentem colore aquam qua iu igneam na-


: , crates Archelai fucccltor morum potius , quam na-
turam coojijiit , terram tffiiare qua vero circumfluit , turae , ilocirijum tradiderit. H nc optime Lacrtms
aerem gignere atque adeo illam quidem ad aere }
, ait II 1 16. de Archcbo quod 1 ^vn«
hanc autem ad ignit motu eontiacri Meaagius h c fCU f« tuti *>j£ti t» etvim n <pjir in* QiAstrctpcx Zm-
Laerti textum foihcitat, atque legit pro »J*rp aquam Kpatrvt m» io i**» affellatut eft Pb.fuus ,

iy fer bumiatum Sed vulgata leaio retinenda vide-


. Cr in 'eo oej.it Phyfica Pbilojofbia , Socrate Merae
tur § quum elementum Aquic iux-
Plutarchus iplc Itrn introducente VhJ. Cie* Tufc V. c 4.
ta Archcbum cx Acie denCto conrrctoquc produ- (a) Hinc apud Empyrscum adv Arttbm IV- f. ».

cum cxprcflcrit i iLuti v,c flim cx liquente rare- & adv. Log. 2. f. ^4

fadloque Aquae cSemcrto Ae; aple producitur, ut • . • d{iJyud Siti Kutt rTi«r*l»
Archelaus apud Laertium docet. Longe difficilius . . . numero autem omnia ajjimilaatur
eft intclligere qui ex Aqua m Ignem concreta pro- (3) Itaque corrigendus Stobacus, in quo legtur
duci potuerit Terra . Vt commodus ftnius aliquis oxff »> 4 » igtu»i , 0 quae Caelum » nimirum
cx Laertii verbis exfrulpatur , ita voces illas >.«*£« Deut eft •

fuu 114 ri rvpSiiif rw»V«r« , una yv rcdJidaim (4) Hinc Deus a Pythagoricis «piSp^ «p«5/t«w
qua in igneam naturam Aqua ft cernitur j hoc eit ubi mmerui numerorum dicebatur ex Hierocle p« 1 66.

Digitized by Google
. . . . . ,

13 P l r T u ch i Liber
fiiXft yif rC» Sina rdtvce E'hAtjvfCi rium . Siquidem *d denarium ufque , vel de-
* iA- cem , Graeci omnes . omnefque Barbari nu-
ratree p&ffiettoi apiS/ioGrit , l<p’
merant , ad quem quum pervenerint , ad
&o>rff x*Aiv d»«xoiS«’iy itr) vi)»
Rurfumque
,
unitatem iterum revertuntur .

/xovoJa . i$ r<£» 3Ua traMt 36-


dicit denarii vim , ac potcjlatrm in qua-
V0ftit ifi» i* ro7« riuct ffi, dj tJ t«- tuor , & quaternario contineri prupterca :

rp«Jt •
rb otiTiov , e
* r»« «srb t?c jm* quod progrediens nume-
(tquis ab unitate

td3ae ataro3uv navit rpir^ent riSfit) ros adiungendo <«> componat, ad quatuor
,
ufque progreflus .denarium numerum com-
touc «f (&py< , a^ft rJ» T«oj*ftt» rpc«A-
plebit ; fin vero quaternarium excefle-
&:cv c*irA»|f««i rb» d{’*« if&fiif ii»
rit» denarium quoque fuperabtt Vt, (i .

de vatpfieUifTat rb» tJc rtvfa3ot , na\ quis ponat unum , adiungatque duo , 4c
TUV <5fxa {jUCfCKTfJtlTai . oUt , «r tria , & iftis quatuor , denarium nume-
r« $d'u na) Suo Tporffltf, ^ vpia,
'it, rum complebit. Itaque numerus omttit
rut 3ena tAjj- quoad unitates quidem , in denario j at
i
£ rt5r#ic vltrapa, rot
fwcrfi iiirt i d.i^aie nurit . iuxtavim 1 in quaternario continetur
fiet f lovxia cv toU 3 tna ,
naret 3i Quamobrem Pythagorici , ac fi iusiu-

Sutap.it it tcJ< rirruprt . Si b i- randum (»> Tetrade feu quaternario con-


(JJ^syyojro oi nu}ayof<>tcl , <hc ptyiqv ceptum maximum ,
fanfliJ/imumjte foret »

tfKH etTOt r>j{ T(T piSct, dicebant

Ou iit
f rot dfttrlff \J/U£« irapxSStrm Non per illum , qui nojlrae animae dedit
rerpanvut quaternarium ,

Uctykt ahau Qurtut fi^upar 1 e- Fontem , qui babet originem perennis na-
turae.
J£OU«t» .

Nofira etiam anima inquit . ex quater-


19 ij qpivfpx vf/ujoj ( Pijt)») ix vtvp&So c ,

nario conftituitur 1 ex mente nimirum ,


ffuyxfirar W»ix< yap »5» di{a»,
fcientia,
opinione , fenfu ; ex quibus ars
miafhtatt ra<ra
, if ar» k) ear<<r»jf*tj ,
omnis , & fcientia conftituitur , nofque ipfi
aure) Aeyixc) irph »:u« fi';» eu» compotes fumus . Itaque mens uni-
rationis
K notae iw 6 yit( tpue navit pnaSx tas eft fiquidem mens fecundum unitatem
;

&cvpetvui aio» eroAAfl» Striet dtSpv- fpeculatur i ut, quum multi fint homines fin- ,
,

guli quidem omnes fenfu percipi • (J com*


1

irui , ci ait ir) pipoue tirit atxi-


pre-
cSv

(t) Xftander .. Tp#&f**i* eft in roanulcripto : ad V ii. MeurGus in Denarie Trthaferice veTa

„ rem periode eft : itd <]uae poftea fequuntur , Pythagorici quidam non dvj-f , ftd «4-xi dixe-
„ irfwZtiT» probant rint , inde opinor natum quod Pythagoras animum
mentem rm »yxij>-x— etrtbre collocaverit*
(i) Apud Stohaeum ut n*v!ru «aras t« vwf*A»r ac ii iir

ut fi iterat mtxim» foret Itaque VOX >»«» in Sto- ut ait Laertius Vili feg. io
(g) Xylandtr „ Vox A.«,Vftir»<i , fi Auftor
Pro voluit
baci textu , ex quo exciderat , ad. ungenda . ifi»-

Quama proprie loqui , hic ftare non poteft fi propnera-


X* animat in Srobaeo tegitur eapiri . ,,
•,

ai* aurem in Empyrico aJ-tr Antbm. IV. f i ver- „ tem neglexit . fallam fententiam gignit . Sola
en.m
fu* ilb eidem prorfu* ratione legantur ac in Plu- „ individua frnt‘untur , nedum Itrale-Swru illo n'odo
tarcho tamen hoc eft ttivtr Lc -u o: I v. 94 - ,, dici pofliot Enimvtro ph lofophioe , 8c analyti-
j alibi ,

habetur firuti apud Porpbytium , 8c Iam- „ esc taliones docent uieiteru cive legendum ut .

j
Tt ' m vocat Ari*
„ pro i iSilr lego i *xi< T'**

blichum Vim Pythtgortu c rp legitur v«t« jrorri ,

Scr pror bus iuiiurandum illud effer- „ ftoteles indiv duum fpcciei 1 hunc hominem, vc-
In-Vii 1 aliter

fed xcra IcCt o eft ut ex Hierocle > & „ bi gratia ,Xylandtum Scriptus hic
Plutitrhum ,
tur ;

Theone appiret ; unde MaertAius Sera». /. r. A. ait „ men lofrate impreflis non coiit 1 Interputem (tl-
„ vo hoooic hic non motor Denique
mutilum efse
fer qui re(i rei ummtu numerum dedit tjfe

quMteruuit* -
„ k>-

Digitized by Google
; . . ,, ; . •,

De Placitis Ph i l o sof ho n vm II

prehendi, vel definiri non poliunt , quum a-fltfro/ , arepiXurroi , xa) areipot aXX'
,
tnfiniti illi fed hominem unumfo-
fint auro rSro krjpuror ha ptbror rooCpur
Ium concipimus , cui nemo unquam fi-
» Irvtfr 'ifioiot' na) ’irror ha
milis fuit . Equum etiam unum folum
concipimus individui vero vel fingu-
.
phoy roSper , es 3e ir) plpovt
, tltrit «.
;

Iares equi funt infiniti. Omnes fiquidem reipoi . ra yip ei3ti r aura ravra d,
,

fpecies illae, ac genera unitatum infiar yh\i xarlt h tvaiat thrl . 3n na) iri
funt i ideoque Pythagorici unicuique il- hoc indrou aurur rouror S por aro~
lorum definitionem eamdem tribuentes af- 3‘3imt Xiycurt
, {Zcr Xayixlr $
ferunt ede dicendum animal rationale , ,
i<hcr pifurifiabr farior . ita rZro ir
animal hinniens : itaque hac de cauda
touc i) jiovitt aT ravra toSpur
mens , qua fpecies , vel genera ifta con- , . xa)
cipimus, unitas efi Indefinitum vero bi- 4 3va c 3e 4 abptqot 4 iriftipt) tixb-
narium merito fcientia dicitur ; quaeli- Tue. rasta yap arite/fa , xa) rara
bet enim demonftratio omnifque fcien- , r'u;it irspfftifc , rpbc 3h xa) rit <tvX~
tiae adhuc autem & fyllogif-
perfuafio , Xoyir fioc I* rirur ipoXoyovphur rb
mus quilibet ex quibufdam concedis , id
ifKpir^urouiuro» irvriyei xa) pa3lut
quod ambiguum iy controverfum erat ,

concludit , aliudque facile oftendit quo-


aroteUrurai lirtptv ir
:
, 4
rum omnium comprehendo fcientia ell xariX^it «<ri. Jis ifa dr 3vit . $
quae proinde binarium fuerit . Opinio ve- 3i 3i$a rpidf 1 k xaraXtyeut hir
ro merito propter comprebenfionem vel
,
ti/Xoyut 5rt roXXZr fair 4 36£x
ex comprehenfione ternarius eft ; quad , 4 •

3} rpiac rX8$ot, ut, rpirpaxapet Aa-


opinio multorum fit , ternarius autem fit ,

multitudo ut ,, Ter beati Danai vxas- 3 ia riro oix iyxfitfi rifr rpii-
: Propte-
rea ternarium non admittit (t). 3a,
Heracutvs Hippasvs Metaponti- , & H‘pixXeiroe , xa) Vrraro t S Mera-
nus principium univerforum Ignem exi. rsrrTrot apxhr rtSr oAwv th rvp. ix
Jlimarunt . Ex Igne enim omnia fieri ,
rvpbt yap T a aretur a yireaSai xa)
atque in Ignem omnia interire dicunt il- ,
,

ioque extinQo univerfa in Mundo ede eie rup rirra reXsurar Xiyovtt • r&-
faaa . Etenim primum quidem cradidi- Tot/ 3i xxTaafisvyviifaou , xorptoroitU
mam (») ipfius partem in fe ipfam com- o$ai ra rirra . rpvror pch yap rb ra-
pref- B 1

„ locum de Pythagorie» Philofophia Citis liquet. thagorM &


opinionem ,& ternarium admiferie. Itaque
Pythagorae tamen fententiam .eiufque vim aflequu- raoU levique mutatione ego legerim /ik tSr» *»
tut non eft Xylander. Ea nimirum Pythagorae «yuptrit TW Tfmf* propterta
igitur ternarium admit-
mens fuerat quod finguli quidem homines ienfu tit ; quod nempe ex Pythagorae fententia detur o-
percipi cognofcique poftunt ; fed individua tamen pimo i op.njo autem ipia temariui fit hoc eft
omnia , ex
, hoc eft homines omnes infiniti , inttm- tabus, five multis, ab intellc&u nodo
comprehcn-
fnhenfitilti funt ; adeoque fenfu percipi non pof- fis oriatur adeoque trias ipfi , five ternarius ad-
;
funt j ut exinde inferret hominis ideam vel co- raitti deb»t. Fortafic quoque referibi poflet dm ra-
gnitionem non ex individuis omnibus, quae infi-
nita , adeoque incomprehcofibilia funt i fed ex u-
™. ^ b*e*n* TV Tfimfe proptere a opinio ter
nartum admittit quod illa nempe ex pluribus
nfca communique hominis idea , hauriendam efte- antea perceptis oriatur. Verum Piutarcbi
Itaque nihil in Piutarcbi textu refingi debet Quum- textus
. non corruptus iblum fed mutilus etiam
que communis illa & abftradia nominis idea a
, eft ; ex-
cid!fic nempe videtur quidquid de fenfu dicen-
fiugulari cuiuslibet hominis idea dirtindh fit, a- dum erat.
deoque nullum individuum communi ilii notioni fi-
2 1** Laetus IX /. 8. ex Heraclito docet wJp
n, ') e T( ) .

°P , ‘ roe dixit Plutarchus quod univetfali ho- ,l
srvpiv kpuoipw rk xurru kfmtm*
minis ideae , five naturae a nobis abllraflae IBiit rn
'*V
, Mi mutoduru *« yuifat** ignem tltmen -
Irvxir mmo fmilii fuit, tum
efle

Locus man.tcftc depravatus


> '&Htfytic vieijfitudine tum raritate tum
f 1
1
,
quum cote Py- denjitau conflare quae fiunt omnia • Atque m-
,

Digitized by Google
,: , , . , £-, .

11 Plvtarchi Libe*
y^vpitplqaTe» auri eit auri aveiMS- prefTrm /i ve compedam Terram efFccif- ,

peto» yi vectat iretra araya- fe ; deinde vero Terram ab l^nis vi


y?» ,
difgregatam Aquam produxifle ; Aq am
Auf/,hit» riju yij» , uro t 8 tu p'm tfnicei ,
vero exhalatam (1) fecifle Aerem , tte-
u)up «Tsrf AtJo'9'a i , uradupiupuvc» Si
rumque Atundum , atque omnia corpo-
aippa yfocrSui t4a« ii to» xicpu» i
ra ab Igne in conflagratione diflolvi de-
Teo ra t* citaara uri Tupoi k»aX ou-
bere (-) . Itaque principium edicit Ignem,
«&«< et rj Uruputei . apxfin « 0 » ra quod ex illo omnia fiunt ; finem ve-
Tuf , 'in in toutcu ra t aura • rfAoc ro quod & in ipfum omnia refolvun-
Si, 'in tlt t Sto ctvu/uirui ree Txtra .
ti) tur.
EV/xot\>fot NtaxAfW A’Jt)y*7«c **r« Epicvrvs Neoclis filiusAthenienfis ex
£s»,pb*.ptTiv (pii.ocoptjcac ’f<pi) r«c «f Democriti fententia philofophatus prin-
,
cipia rerum dixit effe corpora quae ra-
%&{ TtSv cvru» cupara Aoyw Seupif- >

tione confpicua , ft ve percepta fint , ina-


ra ,
apiropra xfrou ,
ayittepra , aiStx , nis expertia , ingenita, perennia, incor-
cepSapra e ure SpaucSfyxi SuvJcptva ,
, ruptibilia, quae neque frangi, neque ex
otire SixrAarpi» ex tu» pep u» AaCeiv , partibus formari (*),five compinge , ne-
ars aAAaiwJijfai ’ tltat Si aura >,oyu que alterari poflint. Ea vero mente co-
Beupipra raura pivro i xtvelciai iu rS
,
gnofei pofle ; cademque in vacuo, at-
que per vacuum moveri. Efle vero 4e
xi» u> Sia rS xe»3' fivai ii i£ au-
vacuum ipfum infinitum , & corpora quo-
ri ri xfvov uvttpov xai rit cupiar a ,
que infinita . Haec autem
tria corpori-
aretpx . cupfitfiipxhxt Si rolt cupx- bus ipfis accidere , figuram , magnitudi-
ct rpta raura, cyfipx, piytQoc ,
(2x- nem, (7 gravitatem. Etenim Democri-
fu • Aijjx 5 xfiTo« pi> yap 'ebeye Jua tusquidem, duo Jolutn dixit magnitu- ,

p.tyt$6< re •
i 3’ E't! xcupa r6- dinem nempe , & figuram ; Epicurus au-
^ cyfipa tem tertium iftis adiccit gravitatem . Si-
roif Xj rplrov t o (Sipot fxl&ijxfv . a tay
quidem neceflarium efi , inquit ille, cor-
xvp yccp
( ip»)T) ) xivfirSai
ra cupiara pora gravitatis impulfu moveri quoniam ;

ry ra (Sapovc TAgyjj * exfl ou xivij- alioquin minime movebuntur . Atomorum


Sejcerxi . eJrai ii ri o-^ippiara t u» <i- vero figuras comprchenfibilcs.or/ definitas
rcpiu* vipiXtpTTa , a* uTitpa . pi/ y&ji efle putavit , non infinitas ;neque enim ha-
fivai pire rpiaito- matas , aut uncinatas , neque triculpides,
fiijrf ayxiyfafii^ ,
neque armillares (3) Hias efle;eiufmodi quip.
nSyp , pujre xptxoetSn • raura yap ra
pe figurae facile frangi poflunt , Atomi ve-
cyfiparx CuSpau$-x for ui Si arfl-
, ro perpeflionis expertes atque infrangibi- ,

pot axa&f/c , a 8 js«u<roi . <iia Si 'e- lesfunt,propriafque figuras habent mente


£f7y capiar a A iy« Siufij ra. xai ei- confpicuas ; Atomufque dicitur non quia
mini-
dc intcBigi exponique debet quod Heraclitus ipfe mids &calida, txbalathnir vero calida ficca. &
•pud Laertium IX f 8 dixerit yinri«i x«rr» x*r' . (j) Quamvi* ita quoque Cufebius cxprelTerit , for-
«•eriTMTrT» univtrfa fecundam contrzrictA-
fieri tafle tamen legendum ***>.ilurShu Ceterum dc hac
»em i quemadmodum
xkrtm, «r* yurrB«i o- Vnivcrfi cnuft one videtidus Empyricus Hypoth,!.
ttiniu contentione fieri ut Atiftoteics refert Etbic. ,
c, 19. 8c M. Antoninus gc Laert IX * /. 8«
Hiem. 8 . f. a. &
Procius i» Tim. I. (3) Iuftinus ia Varacnefi legit iJtx)mrtt coag-
(t) Duo Ara^r/arAn-r exhalationum genera ab mentationem a
Heraclito diduiguebantur , tefle Laertio IX- f. 9 .
(4) Xjrlander hic habet «pocMi/r armillaria 9
As fu'n Xetinrfat arti XKJefer, •
As 7r rasnuAs Ad/ quum tamen «riwiiffi liliata legeretur Ceterum
quidem fplendiiar , ac purae ,
Ad/ trer» ohfete, hK in parte mirus accurate Plutarchum Epicuri
rat quemadmodum Ariftotclca Mctcor . L /. a* fententiam expreflifle obfervavit Gaflend. Lib- III-c 6.
A rwra !c ArdAv/a.derr diftinguit tri 7 ** urwQte, quum ex Cicerone N<*f. Deor, I. c. 14. Jtcad% &
jut, QtrTit vypr* rai , tttnilvwutewe, ft hlp* 1 V9 c • 38. 8c La£bnt. Injlit* II, c. 17. Epicurus ha-
fue «n |if w efi enim balilut quidem natur * hu • matat , uncinatas, aduncae atomos adauferit.

Digitized by Google
,, U , , ••

De Placitis Philosophorvm
fiirai ttrefus o v% 'in teh «Axyi?» , miniraa fic , fed quia dividi non poteft;

«AA’ oti u Jurarx/ r/ , ctrz- quum perpeffioms incapax , atque inanis


expers iit. Itaque, fi quis dixerit Ato-
9i>{ ouira,i$ &p,ho%oc x«w 0. tiss ikt
a-
mum , is corpus indivifibile dicit , & per-
uTOiisy u$i>xut;op hlytt kx)
, ,
peflionis incapax , & inanis expers Quod .

t ailj , aphoxov kivo 0 . an 3i i^iv vero fit, vel de fur Atomus , manifeftum eft :
«rofici , rot<p • xa) ycip 1 <»« saiytla fiquidem elementa funt, quae perenniter per-
ae) £w» xtvx
ovtcc, i) futat. xj feverant, & animalia vacua , atque unitas (0.
E !(* rfietcMji Mfrwvac A’Kf«ya»r7»:« Empedocles Metonis filius Agrigentinus
Elementa quidem quatuor effe dicit , I-
rJrTafa [te* Aly*i <?oiy;«7i* > T "P »
gnem, Aerem, Aquam , Terram; duas
pa , uJwf ytjv * Sto <Je apyixat Suta-
,
vero praecipuas , vel principiorum vires ;
utit , ipiAtzy re , Xj nixos' a» pe» i}
Amicitiam & Contentionem quarum
, ;

inunxi/ ,
rb Si , Siaipenxil ' <p<j- illa quidem uniens haec vero dirimens ,

7) Je auro),' fit . Sic autem ait ( 0 .

Tijirapct tuv tmtuii p>i%upaTtt TptS- Quatuor omnium radices primum au-
di'.
TOV CtHOUt .

Ztvt aiSl/p ,
H"pfj ts tptffofias , !}
Jupiter Aether , & luno vivifica , &
Pluto ,
i’ A’ i3unli(
Neftifque quae lacrimis irrigat al-
Nifcic y, i) SaxfuoK riyyei xfouvw- ,

veum humanum .
(jf&TtIOV .

Aia pCet yip Afyji Tq» £/s-iv rov alSip *


Fervorem enim , atque Aethera Iovem
, 19
vocat ; Aerem Iunonem vivificam ; Ter-*
H npi)r t« <J)ff«cr/3ioi» ,
ro» «fpa • rijv J<
ram vero Plutonem ; Ne/timque & hu- ,

yij», A’iSutla' Nifciv ii $ xpoi/rw- 1


manum alveum exiftimat ejjc femen, &
jix jSpoTltoy olove) rb firtpjia, xj Tb wtap . Aquam.
Su« So-
( Pnftremi haec verba io Eulcbio dcfWenn-
1
) videtur nihil differre unitates dicere , vel exim
tur; nulbquc dubium quin mirifice vitiati illa fint. £ua corpufcula ; €c Metaphyf• c. 6 • tclh- XU ,

Gifietulus Lib. III- c. y. legendum connc-t re*/!.* rur Pythagoricas unitates magnitudinem ha-
»' r» xt.« *»4{Mjjk elementa in vacuo agitata / bere . At ticri etiam poteft , ut Piutarchus ibi noni
live T«f KSf«V X,£i. fICfMt* , live 0 explicet quid Atomi nomine intcl ligatur i fcd fo-
vaeuo fiereta j aut x«i t« «in» , *** n lum ut GaHendus exidimat rationem afferat cur
* ,

inane ,
<£- unitas : perinde quafi dicatur ideo Atomus exiAcrc > vel admitti debeat. Itaque in
/tomos ex A ere quod perpetua rerum omnium
i hac hypothcfi lucrem **i v«p in myua. au <V-
elementa nihil fint aliud quam inane unitas
Sed in hac hypothcG oAendererur ideo Atomum exi-
,
, & • t* t *** %vfta xir'« , ««i ^ /Aei*4 etenim dantur
elementa , quae perennia fint i [dantur patia
j
flcre quod unitas , hoc cft Atomus ipia , cxiRat : vacua , Csr unitas : ut fcalus nimirum fit quod
quod vitiofum diilcrcndi genus P.utarcho, vel Epi- fi non cxiAercnt Atomi , fcd corpora quaccumqcc
curo affingi faiic non potent. Budacus integram in infinitum divifibilia forent prima corpora, vel ,

quidem paiodum iplam omiHt. Xylander anima- elementa , concifis piorum pattibus , dcArui , peri-
i

lia inania , (r unitatem exprimit Am.otus cor . re , variarique poAcot . fic fpjtia .quaelibet concifis
fora inania , Qr unitatem interpretatur j perinde particulis repleri j adeoque n fi darentur Atomi , ne-
,
:

quali non «s- , fed r*f*xT * , feriptum foret. Mihi que elementa perenniter confcrvan , neque fpatia
vero locus iflc ita conirditura reftitui polle vid<> uCa vacua fupcreAe polTcnt.
tur : #t( <Ti , live ri f$ ita «- cu*o<,, five (a) Vcrfus ilii ita proriiis a Laertio PIII. /. 7 6 %
• ns« 7« p io fciyjTm mu «*t« , Mi tr&-u.xra Heraclito, Athenagora, fic Empyr I. adv, Vbyf
iptpn ftt/d vere fint atomi mani- fec • 361. proferuntur $ niG quod ibi Empyr;cus
frjlum efl : funt enim elementa perpetuo du- legit Zt-Ji ,
quod in Plutarcho quoque olim
rantia, (^r corpora inanis expertia <&* /W/- feriptum videtur i quum Plutarchus ipfc mox di-
,
vifibtlin : nift cui libeat poftrcmam vocem cat Iovis nomine r«» aetherem intcISigi
:
quod
retinere ,
quum Atomus ipfa unitatis no- inut ;,.e profe£fo foret , fi in verfibus ipfis 'Lw, tu-
mine a’iqu .ndo delignata hicrit j ut Ariftoteles ipfc lupi ter aether haberetur. Sed a Clcmcmc
de Anima II. e. <S, obfervavit quod &£tii f •*- Strow • VL ita proferuntur
Su t***J*i ^yw f
t rufAuri» r/vxf* T*r**

Digitized by Google
, . ,,. : . » , ,;

14 Plttakcri Libis I.

Ewiepariff EoiQfatlfKV A’5ifv«7o« , 19 Socrates Sophronifci filius Athenien-.


FDirav A'flftmt Afyralot , ai ykp fis , ac P lato Ariftonis filius (j ipfe
aura) x tp) xavrbs ixxrtpu !6!-xi , rpelc Athenienfis ( eaedem quippe utrioTque de
rl» &f‘ov rij» fa ifv i-
Vniverfo opiniones) tria Principia (>) fia-
kpyfic , , ,
tuuut , Deum , Materiam , Ideam . Deus
iixv . tqi Si i Sei; 4 vou; , 0 Aif Je
autem eft Mens j Materia primum ge-
ri uroKefywvoy rpSrou y tricet 19 p$s- nerationis > corruptionifque fubieflum ;
jJiae oia-i* iccupsaro < 'cv r«7; Idea vero incorporea natura in cogita-
f« ,

tonari 9 raU /pxvTxciait rS &Mti *


tionibus, & imaginationibus Dei txiflens :
2 Ji &«k y oue hi *& xitrpou Deufque Mundi mens eft.
A’f<?ofiAi)C 3i Nsxo/A^su r.xaytt- Aristoteles Nicomachi filius Stagi-
rita Principia quidem effe dicit Entele-
piript ipxJkt f*iy itTtMyftav , ijros
,
chiam five Formam , Materiam , Priva- ,
(iJot CAify , fiptiri» • ?oi£:7« ie rer-
, tionem ; Elementa vero effe quatuor
raja , xijXTTQr <W r/ av/x» afolpuf quintumque praeterea corpus quoddam
apuri^XipTor aethereum immutabile.
Ziinn Mututu Ktneh *PX*< /xiv w Zeno Mnafeae filius Cittienfis Princi-
pia quidem txiftitaat effle Deum , & Ma-
,

&«hv , >9 Tijy CAijy , «y 4 ptiv i?) reu


teriam ; quorum ille quidem effeiftrix
roiilr aiTiot , i Ji rS xa^rir , ?«-
caufla , ifta vero patiens fit Elementa :
j;t7* J) rhrufa. H‘ <Js touj-uv alptctt
vero quatuor.
iVaAfxif Tfaaijyaffu&ij , ^ia rl t4v FIu- Iftorum autem Se£la Italica vocata fuit
Sayipav iu IVaAia cyoXacai .
pitrhy quod Pythagoras in Italia docuerit. Si-
yap axb Hxfiu ty,c rrarpiiot tj flo- quidem e patria Samo Polycratis tyranni-
Aoxf«rst/c ri/favysJf farapisfom .
de offenfus migravit.
ix«. CA-

TiVrtfpn t£f r«r** p.^*ax«r# tfmw


i **vt tt *«» A 'iitim perinde qmfi in Pbtsrelii codici-
n»f , M4 i»iWp , MM 7<ii«r »/* «uJlfH «rAf bus vmetas aliqua invedta foret. Vid. Fabricius ad
T#i Empyr. loco eit• Laertius quidem pro T*yyu
E* y«p v«r , «V* t* «i» 1 3c« r irfirn , #r- ( irrigat alveum habet ix^rutpu*
o*» r •
fod Plutarchi leftio retinenda >
quam Rmp/ricus
etiam , Athenagoras » Heraclitus , 6c Stobacus ex-
Quatuor omnium radicet primum audi preflere
Ignem, (y A^uam Gr Terram , atque Ae- , ( 1
) Laertius tamen 111, f, 69 , ait quod Plato
theris immenfam altitudinem . tm xitrrt t aripya , ©IO» , UW iiXm ,

£x £j/ enim componuntur quaecumque erant , ” HMt »5* wfCTetyofiutt f x«( «ut a» duo rerum
quaecumque erunt , Gr quaecumque funt. omnium Principia Pofuit , Deum , & Materiam i
Deumque ipfum Qr mentem & cauffam voca-
Quamvis autem Nertis nomine non ieiunium, ut vit ; quod nimirum Idea in Deo , velut opifice
inepte apud Stobaeum interpretatur Cinterus fed , reperiatur : adeoque ad Deum referatur. Sed Apu-
Aqua intdiigarur £ic a w» natare , vel a »**» leiua de Doffr, Piatu Chalcidius in Timae,
!•
/?«rre vocata j 8c lovisvoce /f»j/ exprimatur * in Origcnos in Philofopb « Cyri II adv. Iulian, //.
ceteris ita differunt Interpretes , ut Iunonis iwm- Alcinous , Stobacus , Empyricus , Ciem. Alexan-
Stoici , aliique Aerem , alii Terram intelligant i drinus Thcodorctus tria Platoni Principia tri-
,

ficuti viciflirn A»J«wc aliis Tora aliis Aer vo- ,


buunt Materiam vero ex Platoni» bypothefi evy-

catur .
Quin etiam Stobacus jpfe Plutatarchum rr* Xt mt9 T f 0 *f coaevam Deo fuifle cx Origene *
‘CTibcns hic legit H^t» ^ rv A«f» ahifquc audimur.

Digilized by Google
a , , . , , -

De Placitis Pa i l os o p h o r v m. «5

C A P V T IV. K E <*>. A.

Quomodo coaluerit Mundus, n& evriwncv 4 Ko rpot

A/f Vndus
paflus eft fO
.
circumflexa fpbterieaque
gura praeditus hac ratione com-
Qautn indivifibilia corpo-
fi-

O
rbt rpirar
* Totrvr nSrpoe avrlftf ve pintuXar-
e^tytari itsx>!pxTio-pim
piro)
ruror . tu e ieripui» rap&-
,

ra temerario, fortuitoque motu praeaica


rur aTpor6.;ror , k) ro^a/a» exirr «» rrpr
forent , atque aflidue . celerrimeque cir-
ca punSum idem inter ft agitarentur, xiwfCiv awixj&t rt , i, risura mru-
,

inulta corpora in locum unum glomerata aura , sraAAi rupara tsvr-


pirter tie rb
/•ve colle ff funt , varietatem proinde fi- 4 J‘4r f»ur« romebiav ^o»-
,

gurarum , &
magnitudinum habentia. E- ra ij axnp-tcrotr , d, ptyejur . bcjfot-
i

lufmodi vero corporibus in locum unum fopirur 3’ lu raurS rurar , r» pir


itu contradis , quaecumque quidem e-
'cVa ptlfoa , d, ^apvrara , v irrue
rant maiora , & graviflima , omnino fub-
federe ; quaecumque vero At exigua, ut enaSifev * oVa ii pLinflt k) rep.Qepn ,

At rotunda Ac laevia , Ac lubrica erant , k, Atra , tuiAie&a taura d) i?«0A i-


,
,

haec in ipfa corporum concurfione eli- (2ero narae r i» rur rupirur rvroSor ,
fa , exprejfa , atque in fublime fublata tlt re rb puriupor iretpipero’ iit f’ ur
funt. Vbi vero vis illa impellens , ac in fu- H-eXire ftf» i) t>ifxrixij Sutapit pereu-
blime ferens defecit , impetufque corpo-
plfcvra, uniri 3i nytr >j xAijyij vpoc rb
ra non amplius in fublime adduxit , ac
periupor , ixaAutro ji taura naru <f>t-
prohibita funt illa deorfum ferri , im-
pulla funt ad loca quae recipere pot- pt&at , Ini fero vpbt rus roro ve 7cut
,
erant eiufmodi vero erant loca cir- ivrapircve 3l%at$at euroi 3i tirar oi
cumpofita ; atque ad illa multitudo cor- vifilj , d^ vpbt rourovs rb vXij^ot rw»
porum circumnexa fuit ; invicem vero rapter av TtpienXS.ro’ vepivXtniuera 3't
circumflexa corpora iuxta circumfllexio-
«AAijAorc narie rij* wtpi nXartv rbv eu
nem banc Caelam effecerunt i quumque 3' aurge txip* m
paror lyirrnrar rffc
atomi eadem natura praeditae variae, plu-
rimaeque fint , ut di&um eft , in fublime yxi Qvttut ai iropoi votntXat ovrxi
trulae fiderum fubftantiam effecerunt ; ( xa&we ilpnrae ) vpbt rb ptriapor il;-
multitudo vero corporum > quae exhala- 6) Superas , rij* riSr aripur tpvnv cc-
ta fuerunt , percuflit Aerem , ipfum- wertXovr , rb 31 tXHJh reSr ana&u*
que elifit ; ille vero iuxta motum hunc piupirur ruparvr 'erX^rre rbr aepa ,
xj
Jpirans , ac fere in fpiritum converfus ,
ruror IfiQxifit , Trevparovperoe 3'e 5-
fimulquc fidera complexus, ea circum-
rot nares rijr nlvtinr , d± rvprept-
duxit fubUmemque illorum vertiginem
,

quae modo confpuitur confervavtt . De- ,


Xappirur ra £<tpx , rvprtpiijye retu-
inde vero ex fubfidentibus quidem cor- ra , ^ t«jv yOr TtpiQopla auriSr pi-
(9- Teu-
tr

Gil. c. VII. J.
a. Stob- p fi. Euf XIV. „ exifuenefUiH legitur iej?m«rir«i C-pite eodem •

e }i „ g*fpntT* abnue F.ufehiu, S*f rtmta abnvt


Quim*u hiec Vnireifi formino nulli Philafopha
f i) Xplanirr „ miam , non mlrn : fine no- nitide dift.n&eque a Plutircho tribuitur, bpnuto
ftrvm enim rem Indice rneliut congruit Apud lanien , ceterifque Atomorum fiutorrbus adfcnbr de-
Eufcbium tib. Praeparat. XV. pro rvnrvu i- bet.

Digitized by Google
, ,. . ,

1 6 Plvtarchi Liber I.

ritepov eQu/arre, x£xf ira tx fitt rute foribus genita cft Terra ex elatisve-
;

vt tyfxxijflii >t yn ex ’ Ai tiSu ro in fublime Caelant ,


Ignis Aer.
,
H!T( vfi£ofj.hur cufcwbt , rO( , itjp ,
Quum vero materia multa adhuc Ter-
in
t#AA;'« i'e uAsft Srt Ttpitt^pL^iitjf id ra coerceretur , atque illa a ventorum
t g y»t ,
TVKywpfattc re T«t/rij« xara impulfibns atque rmiffis etiam a fideri-
,
Tt< «n tSx XK>/|xarui> Tkisyat , xai
bus auris condenfata foret , exigua quae-
rit; aro tuv dqiptes eiifxc , xpooe)bi-
libet ipfius figura ftve pars elifa , vel
flero xaf i fuxpopcfqc abnuar ir/ibe
exprrjfa fuit , humidamque fubfiantiam
Txvrijt , xai tijv vy f«» piio-iv iyex- t
vel Aquam genuit i
illa vero quum
va ,
ftv<;ir.tS( it aur t( iiaxeiftini xu- , ,

fluida furet, ad excavata loca, quae re-


TttpiftTo rpoc rolc xciAatt rirouc , xat
Suvaphvi %ufr,a-ui Tt xai Stilat , >j
cipere , & continere poterant , delata

xaj’ «uro ro viup i)Toqair , ixoila-


eft ; vel eadem Aqua per fe fubfi flens

vro Ksiphcv; t6t ovs ‘ r.ic /uo fubiefla loca excavavit. Itaque praeci-
ve robt
«x xvpiuTarct ru xbtrpou rbo rpS- puae Mundi partes hac ratione produ-
tjv rSrox e/mij^i). clae funt

X E <J>. E. . > t •
' ; C A P V T V.
* ’
t


Ei h rb n«».
1 «...
An Mundus unicus Jit,

,•

O
Tax
I‘ fiVv Ari
f«» Ax£<p*iVa»ro , e? itj xai ro
i^airxv titai xai rb cujian-
Tg« <?#S< (va xcr- CJToici quidem

fum
pronunciarunt
& corporeum
Mundam unicum efle
,
ipfumque & Vn.ver-
(>/, quidquid nempe
corpore conflaret, clTe dixerunt.
xix .

E’ftxf^oxAgf ie Koffjio» ftir ««, EmfiiDoclesautem Mundum quidem


oii (iivTsi rb xax fJvas rov xoirnov
unicum efle dixit-, non tamen Mundum
,
ede Vniverfum , fed exiguam quamdam
A A A* oAiyox r< tou raxrbt fAffiec , reliquam vero
ipfius Vniverfi partein v
Aoixo» Af^ijx cJx«(. Principium (ij, informemque m*,eriam efle ,
riAa- Pla-
GJ. c VII. i t- Stob. p. -ji. Euf XIV. auttm quod tjl cum Munit extrinflcui ina-
,

c. 3; - ne , 6" propterea Totum quidem effe finitum .


cjl enim nitui Mundut : Vniverfum autem
(i) Stobaeus Se ^ em t# t 5» *<p«e-«» »7mu r« efc infinitum ; tale enim efl inane , quod eft
«Tfv^MM-iME ; periode quali dtxiflent Mundum cfTc extra Mundum ,
Vniverfum corporeum compagem nempe ex cor- ,

(-, Xylander „ A^yi* J*« n» wAe» . pio his
poreis rebus omnibus cdmp^fitam j idemque (im- i, ?crbis cit ctiim in Aki.no , vox una *?%**
, •

ius in Eulebio, qui legit jum w r<vp*Ti*J* & fjf „ quod mendum amroidvc tere non ignaro veteris
quae corpore» Jint Empyncus tamen Mundum , ,
,, Phiiofop l.ac erat lacilc neque fcFcIleT.'t Bud.cum ,

ac Vniverfum m Stoicorum fententia diftin^ucn- „ Interpretem Mea lectio eft manuii ripti Codi»
dum efle tcftatur J. adv, Pbyf. f. 331 . ilii ni- >f cis , 8c Eufebiana • Paullo ante re r*f** tum .
mirum dicebant iomQtftvt t« «a«e , mu t# *i* ,i Euicbius r« erufMbruuk rpk t«e n xirmu )
i' An iMtt ystf uiw Aiyrn ;<> jur^xr ititat ra „ ldcm xftt di
ru* t» K-9'Tfiiti t£«n» «»}* mjm' .
im rSr* r« pir Galenus , & Stobaeus habet «*A*n materiem •
«JUr TffCif ttruiHtt titx* , yatp * xicfjbct;’ Eufebius tamen ad vcr«m bitioncm pn p.us j<. re-
t« x£» «rupe r»»»re yl»f T< t£ hcc ia * -
dit : ri it itenria «fyv ii»«* rw u>r» reliquum
y.oit m differre Totum , & Viiiver (um , Nam Tv vero inertem ac oriolam materiam ejfe Atque .

tum quidem dicunt ejfe Mundum; Vniverfum ita certe Eudacus ,


Crufcr.us , fic Xy Under rcdd.dcre .

Digitized by Google
i , ; .
. , ,

De PlacItis Philo sophorvm. 7

Plato vero quod nnicus Mandas .at- flArcru» fi rtxpatperxi rb !ox 5v , ori
que Vniverfum unicum./'/ (ut illi vide- fit n6rpos x) h rb rS.y tat rptuy Ik
,
batur) ex tribus coniicit; quod nimirum
t3 py eluta rif.etoy fkv pii Taura srs-
perferus ille non foret nifi omnia con- ,
t

tineret; quod fimtlis exemplari (i) non (‘•W r5 py 'irecrSut


iit sr«- opotey rl
eflet , nifi unigenitus foret; quod incor- pafeiypari , ciy py poyoyeyyt y • Ix, t 5
ruptibilis (*) ipfe non eflet, fi quid ex- pij fcea&ai «urbi/ Hpbzpro» , iecr y
tra ipfum reperiretur . Ad Platonem ta- rs idurlpu «ori. Hfbc Sh rbv Wikru-
men dicendum (5) quod perfe&us efse va pyrioy ori u rlAetst 0 xSirpct

a-
,
pofejl Mundus quamvis omnia non con- , 3i ykp tSo/tcl Tepidet , i, yap i uyQpw-
tineat fiquidem etiam homo perfe&us
;
Tot fqt rite tot, «A A' u t kyra Teptiyft,
eft , non omnia tamen continet
fed & ;

exemplaria (4), quae ai unius , eiujiem- 1


$ sroAAi Tupafstypark eq-n Ss-Tsp It’ /

que formae fimilituiinem efle (ia fuerint, kyfptkvruy, k) oinuiir , k, £vypx<pivy . t ut


plurima funt , ut in flaruis it domibus it , , fi rlteiot tiTtp el-ujey ti «ora te-
,
pifluris .
Quomodo vero perfeflus (c) , fi piftye7c§xi fCyxrxt; £f>§aproe Jb ix ’i-
quid extra illum exiftere five circumrota-
svr , i3i fuyarut eivat , yfnjrbc uy . MiJ-
ri poflit ? Incorruptibilis vero non eft ,

neque efse poteft quumgenitus fit. Tpbiupot 3i (pyriv arorov thzt er pe-.
,

Metrodorvs vero dicit abfurdara efle ykiSt reSioi 'ira qkyvi ysnySyvat
fpicam unam in praedio magno, unumque , ^
Mundum in infinito fpatio produflum efle
itx xirpor h rui areipqi . irs ib £-
Quod vero numero , vel multitu-
infinitus Tfipot xxrct Tb TAijJoe , SfiXov U t5
dine fit Munius ex eo manifeflum eft quod xTftpa rbt ainx thttt . ei yap b pby
infinitae funt caudae. Si enim Mun- xbxfioc Tfrtpxaphst r it 3e airtx xkr
dus quidem finitus eft cauflae vero om- ,

ret uTftpx ir
nes , ex quibus Mundus iftc genitus eft, , II; 0 Je 0 xbap-.t yiyo-
infinitae , Mundos etiam alios infinitos efle ftr , uvkyxy arclptut ilyxt , «rcu yap
necefle Siquidem ubi cauflae omnes
eft .

rie Tkyra airtx ixel i£ ret arere A etrpa-


fuerint & e fle it as etiain omnes, aut
, ibi
,

Tx “iri a fi
infiniti efle debent ai % r*

. Eiufmoii vero Alundi ,
sjroi iiropot ,

cauflae funt vel Atomi, vel Elementa. <;t>yjix


CA- KE*.
C

(1) Galenas hic interierit nn-lf, T » «WS «r- noa omnia compledbtur. Pcrfpfcuc tamen appirct
I*» ideft incorruptibili Mundo. quod PJutarchus hic fecundae Piaton s ration: itjoc* :

(*) Galenus hic habet IvicS». currit, ut afler.t Mundum exemplari quidem fuo
r* V» 'X.“ non incorruptibilem
,

‘i ipfum hoc eft archetypo Muodo ,fimikm efle pofle quam-


futurum fi qui
, impcrtcdlum, vel deficient ba.
,
vis etiam muitiplcx «ple fit quum exempla ad
beat , five aliqoid ia ipfo defit «
unrns, eiufdcmquc archetypi fim.litudinem eftorma*
#
(?) Licet tucc in Eoiebio quoque totidem ver- ta multa efle pofiint , ut multae Ihtuae Scc
b>» occurrant , locus tamen man, ferte depravatus
(f) Nifi plurimum falor , hacc verba alieno pror-
Itaque ex contextu fic facile reftitui debet i fus m loco pofira fijnt , atque ad fupcTiorcs vetfus
i eie/oH
ril.iUf imi winm Ti(ilx „ quod non .deo transIctTi hoc eft repente poft illa rcft.tui debent
,
perfertus eft Mundus quod omnia contineat five txt yjn x»rta xtf H%r, ;finon omnia compleatur t
potius »T1 TiAlHS i nir/OH . ii ««i /u, rlfii- Sx enim optime Plato ebrius aflereret Mundum
X“ quod perfeClut eft Mundut , etfi non omnia perfeftum efle non pofle nifi omnia cor.t. neret
, j
contineat .
quomodo enim perfertus ille fit quid extra
, fi
(q) XyUndcr huius argumenti vim minime afle- ipfum moveatur moxque terna P^tonis ratio per-
quutus interpretatur multa eiut rei exem- & Ip.cuc fubiicerctur
?
incorruptibilem nempe Mundum
tu fuppeditant flttuae , domus pielurae; quod
, clTc non pofle
,

nili unicus admittatur.


,
tfernpe res aliqua perfecta elfe potell
,
quamvis illa

Digitized by Google
, 3 . , .».

18 PtvTARCHi Liber
K E <J>
CAPUT Vf.

lU$e» 'ivmtm eVjji» &«5 u&puroi, Vude notionem Dei habuerint bomin et .

O
i
§
pf£o»T«i

Tvpiiiei
ei Etwixo)
, «5x
Si r!j»

eurw
?£o»
rS

ftrv
Je/« tvrin
wtv[t.x rotpot,
filopftjv, jxs-
S
Toici Dei naturam
ritus r/f
formam quidem non habens , tranfmutans
definiunt : Spi-
inteUigentia praeditus , igneus
ita

autem fe in quaecumque vult ; feque o-


raCa AAo» <?i t/< « juA£t*i i$ awf?
f ,
mnibus aflimilans Huius vero notionem
tSw
.

cf»3io vpisvov tV^o» ff i'mra»


.
habuerunt primum quidem accipientes il-
rara xfcJrov fii» aro rS «alXowc tm,/ lam a pulchritudine rerum quae confpi- ,

ifipziroftimv irporAapiflavotret . yjb ciuntur nihil enim pulchrum fruftra


: ac ,

yap tw» xaA»» tixti x, ut 'irv^e yi ,


fortuito ; fed cum arte quadam opifice

vtTM , aAAa ft£f£t tiw ri^vife Stq- vel effedrice producitur pulcher autem , ;

eft Mundus ; idque perfpicuum eft ex fi-


(iicvpyvTKt ‘ xaAot Si o xiapet •
iijAov
gura 4t colore & magnitudine atque ex
, ,
,

Se i* tu (TX^trrtt , ^ tou
varietate fiderum quae circa Mundum .

r« , $ rS iteyijove , $ r«c rtpi rb» vel in extremo Mundi ipfius anbitu , re-
feriuntur Atque ex figura quidem pulcher

xifptot TiSt asifut troixiAiac .

fietSilt Si i *i Tpt.it ,
S TatTuv r3i eft Munius Sphaericus enim , rotunda-
que figura praeditus eft Mundus , quae fi-
Tfur£u£i pero* yap t5t«
figuris omnibus excellit ; haec una
.
gura
to7c iauToO pipari* iptotovrcti . repi- fiquidem fuis partibus alfimilatur ; quum-
<f>epi|< t
^£ Si»
f dpi Tcpiiperf que rotundus ille fit , rotundas etiam
partes habet i? propter hoc etiam quod ,
i ix t57o y*p i xara t'op ITAarbiya,^ ;

figura fphaerica ceteris omnibus nobilior


rjj X£(J)a Aj" rb separaro* rvtiepiy^ »ou«‘
fit, iuxta Platonem, mens, res facratiffi-
x| rb yjZux Se xaA b* *
ttvuvacrts ykp ma , in rotundo capite conftituta eft . Co-
lor etiam Mundi pulcher eft caeruleo fi- ;
ite%pv<rui , 8 TopQupat ftf» l<ti pieAa»-
quidem Caelum colore tingitur , qui pur-
repov ?/A(3»iT«» ^b ’£^f< r}v troibrijra.
pura quidem ftve purpureo colore oblcu-
,
3iSt raurij» t$|» ai ria» tu rqt %p oiat rior eft , fplendidam vero qualitatem ha-
trwrbm Siaxirruv rijAix*i»Ti|» rS bet, ic propter hanc caudam coloris in-
c* Toyursuv <Jia?i)/jiar«» tentione tantum aeris fpatium pervadens
pot arb^-aiTi» .
ex tanto intervallo confpicitur . Ex ma-
S-fcoptJrai . •$ bx tu ffy&out xaAjj* gnitudine quoque pulcher eft Mundus . Ex
r«»T«» y«f tiS» ifioyevux to rfpi/^o», omnibus enim homogeneis five in quoli- ,

bet rerum genere id quod continet alia,


xxAb» Sc £i£a» , 19 S it/Spoi . ir/rj At7 rb ,

pulchrum eft ut animal & arbor ‘Denique


,
, .

xaAAoc tou xocptcv xai ree CpxitS-


& ea quae apparent. Mundi pulchritudi-
,
ptva O* fib» .
pap Aofbc xuxAos e» «- nem perficiunt Obliquus enim circulus .

pa»a! Sixp&peit fi SuMit treire/xrArai. diverfis imaginibus in Caelo variegatur ( • )

T3 Vni

C VI. „ fcm etiam fi non extarent apud Aratum hi vttfui


, j 4 f. In Arato autem pro |u.rrk l' itvrn legttur
VIII. „ uu vx' irr,J. Sed quid attinet ea adnotare
quum
Gei c.
.

Manu.
„ «**;*„* Arati fint in manibua omnium
?

(1) Xplander. A,“ In « jcaAm. S c emendaf- „ fcnptua pro aijm|V habet biynuftni. Sed illud
nta-

Digitized by Google
. , , , ,,, , , . l , . , -

De Placitis Philosophokvm. «9

Vai farti Cancer inejl , pojl illum Tf M xapx'eot Iqs, Xlve 3‘ er)
3'
rS,
vero Leo, pitrec «uror
Pojl ipfum yirgo . “Pojl illam Chelae nxpjleat . H’i’ iri o X*)Aal , nas
if Scorpivs ipje SSKOpTtOC CSVT&C •

Et Sagittarias , & Capricornus , pojl To((vrtjc re , na) xsySxeput • ir) 3’

Capricornum vero alyoxlpqi >


Aquarius , pojique illum fiderei Pi- T‘3po%6o(. Avo 3' «uror ir 'XJvet
fces duo astpbuenc
Pojl bos Aries , Taurujqne ,
pojl quem Toi/c 31 pira xpsit • raCpoc 3' iri
Gemelli .
rS 3i3upoi re.

Alia quoque innumera in limitibus aliis pvpla 3 ’ «AAa xaj’ ipoiat rS xio-pu
Mundi convexitatibus tecit Deus ; unde & repixXxanc reroieixte . tyey Eipirs3tj;
Euripides ait (i),
ptir),
Tempus
Caeli fplendor varium The asepurbe upaeS reXat "Xpleoe
Pulchrum variegatum opus Arti/icis KaAo» raixsXpca rlxroeot rofiov .
Japientis •

Exinde quoque notionem Dei accepimus. Vx.i^apitv 31 i% rirov heoiae •


Jeou
Semper enim & Sol , & Luna 4c re- ,
ael re ylsp »jA io< , k, reXr,r)f kJ rh Xostcc
liqua lidera fub Terram labentia, vel re-
rue aspue rijv vriytsoe Qiphp csstyjjie-
voluta, icerum limilia quidem coloribus (>)
aequalia vero magnitudinibus , iifdemque ra b'fmix pie iexriXXtt ro)c xpupu-
locis, atque temporibus oriuntur. Quam- ne , Irx 31 rolt piyljeat , xxtcc ro-
obrem ii ,qui Deorum cultum tradiderunt rove xari Xf^ ovc «l* aurohe . 3so-
per tres formas nobis illum expofuerunt; rtp os repi rtie Je<Se rapaiier ec ireCar-
primam quidem naturalem; fecundam ve- piv 3scc rpsue >}f*7y l^ij^xae tl3ue
,
ro fabulolam ; tertiam vero Tumentem te- ,

fiimomum ex eo , quod omnia legibus ad-


r purae pie rS pvrixoO , ieurtpoe 31
roiniftrentur. Ac Phyfica quidem vel na- t5 iiv^mov ,
rpiroe 3i roG rry pexp-
,

turalis ratio a Philofophis docetur ;fabu- rupiae ix rue eS/iue tiXyjpiroe 3ioixt1
lofa vero a Poetis ; ex legibus vero de- oj ut . 3i3xTXiras 31 ri pile (fivjixoe vrb
Jumpta, vel leges ipfae femper ab una- rue QiXotipue ,
r'o 31 pu/^sxoe uro rue
quaque Civitate confiituuntur. Omnis ve- roitirue , r'o 3i eopuxbe e£>’ ixtcsw ari
ro de Diis dodrina feptem in Tpecies di- riXiuc aveisxras , Sixtpesrut ile 3tj
f
ftribuitur.Ac prima quidem ejl illa , quae rutra 3i3aytf tlt t"3q irri- e, rpurov pie,
ex apparentibus , atque fublimibus de duci- ro ix rue fxieoptletie,^ pstrtupwe Siis . yap
tur c 1 i-

» magis Poeticum. In fine huius Capitis legendum ft *TLne*U,XT*


fuferior* ffr habere f enfuerunt . Scriben-
rt£l e V
t , mrtfrxtf ifr»*5
Jium^
ti dum enimtiuerat non »«*< , (ed *«Ais $%ta ut XpM n«A»r xeUsAUsa rixrxen cxQeZ
h eft perfp.cuum in manuioipto f neque ullo medo gravefaue fonitur
n quadrat ****% In Hcfiod» verfu non video cur Tor.itru fielUtuw Caeli eorpur
„ uftimf quod Principem iignificat (unde Homero Temferi/ pulchrum variegatum opus arti
fi.
it lupi ter vxut", ufUmrtef ) C r
eumque fccerir Bu- eit fapentit .
ta daeus. Eft enim epitheton , non proprium.
() Ita Empyrkus i. gJv. Fbyf. {. 74. verfus (») In
ifto* eiprcllit
B.ifilfcnli Caleni ed.tione legatur vupMv 4
(orporihut,* fcd perfp cua rerum feries ofteodit fcf**
paci (oloribus retinendum cllc.

Digitized by Google
, . .

10 Plvtarchi Liber
brcnxr 'iryov irb riiy ipxiroplruv f«r ; fiemidem Dei notionem ex apparen-
ij>wvus Tbtrsvi [ityeck ijj ruptyurtat ovrat tibus aftris habuerunt bominet videntes
illamagnae fyinphoniae caudas ede il-
ttitlovt ,
rsr xypi*tt( tpspxv re x) yii- ,

lorum que motibus diem nobbemque bye- , ,


«ra ystpueot re ^ Jfpsc avaraA «;
, ,
mem i: aeftatem ortum occafumque
, , ,

te 16 iutriiat '
i£ ra uxb r(i« yS* £w«- tertis ordinibus peragi , & animalia quoque,
ywi<ie*a ,
xapiroyoytfu.eya . Iib rratTjjp fruebufque a Terra produci . Quare Cae-
ji>y £d;|;y «ursit o «f»vb; iyrxpyfir ,
lum quidem videbatur illis ellc Pater Ter- ,

ptjrifp ib rttru» i( o pby tffarbt , ra vero Mater; atque ex tllts Caelum qui-
ij yfi .

dem Pater quod aquarum


pluviarumque
wut!>( ,
itk rb ra« twv uJaroiv ix£ u- ,

cfiluxus femmis ordinem, vitemque ha-


,

cs« <rsr!f putret Vjrtiy ra£</ ’


« is yi)
, beant; Terra vero macer, quod haec illa
pijrijp , <Jia rb iiyfs^xt raura , n- recipiat ac pariat ; videnteique fiderafem-
,

ktsiv . C/fTsyrft $b «e/ rou« a?/f«« ^ae- per £f‘«™ , five currentia <>), Solemque ,
rae , eir/ow re tu jsaftlc b[p«C tjAisy re ac Lunam caufsas efi e , quod nos
x) reA^yi]» ,
Tfonjyafeurav. eis videamus (i), S<»4 Deos Hia vocaverunt.
isCrepsy is texi rpiror rSirov nbt Jealis In fecundum vero , tertiumque locum
htlbov , eis re rb pAaTro* , *ai rb u- Deos diviferunt in noxios atque iuvan- .

£>fASv ’ TS ^ { (*by u^eAouyras ,


Aia , tes Ac iuvantes quidem e(fe putarunt
.

H”p«r , E'pp>iv , Aijpqrpay roi/s Je CAa. Iovem lunonem Mercurium , Cererem


, ,
.

srroyras , noi»as , E‘piy»i5at , „ Noxios vero Diras, Furias , Martem,


TMrci/s apiTit/psuoi yxteToii; ceras, xai quos proinde ve tuti faevos , violentofque
Ciatiue riraprov xj xlpTTov Tpsrr.Ssi-
. placant. Quartum vero, quintumque lo-
xasriro7s xpxypxti , xa> to7s arajen , tum afbionibus atque afFeciibus conftitue- ,

xa&aTf p E“pwra A Cppiiiripj lib^cv , ,


runt : aeque ajfiethbus quidem , veluti A-
TpayptXTav is, E’Av ia , Alxijv , Eu- mori , Veneri , Cupidini; asionibus ve-
rop-tar exrov ib tctcv TparbAa/3e rb ro ut Spei , Iuftitiae , Aequitati • Sex-
.

UTb rcJy ercnjTwr TeTAarpiAo y • HV/a* tum vero locum accepit id quod a Poe- ,

^os yap (3;i/Aopi£»cs ro7c yf»njrc7c 5e»7< tis confiflum efil Hedodus (3) enim volens .

raripa cy^ijcrai , tifffyayt ron}roi/£ au- genitis, cognatij que Diis Patrem confti-
tuere ille genitores iftos adduxit
ro s yeyyijropas

Koiay re ,
Kpe7ov 9’, TVepioya r’ , I’a- Coeumque , Creiumque , & Hyperio-

orerby re* nem ,


6* Iapetum ••

qua-
/A

bti •••- curate «preflit XyUoder ubi Latine redd dit: cum-
(1) Clemens in Prctrept. Si«><
•«
p.arr’T<i 7»; Urtfui Stellat , ex eo quod illae mo- que viderent Jlellat perpetuo moveri , ir
in cauf-

verentur , Deoi vocarunt ; ficuti Simplicius in E- fa nobu ejfe ,


ut Solem , dr Lunam contempla-
s*s in t;ix in, S remur , Deorum eit nomen fecerunt per ndc
fi(l. Encbir. e 38 si Sit. ,

i^usli Dei nomen non Soi*,3c Lunae, fed ajlrtx


*i(» *. ii' *. —r. inifMora» ex eo quod movean-
currant vel celeriter torquean- un.re conceflum foret aut ipfe Sol ac Luna folo
tur , lice efl ,
;

aprorum lumine, live praefid o conlpicerctur Cete-


tur , ita appellarunt .

in Prcptrrptiea rum Solem Lunam itidemque ftelUs omnes e Ile


(2) Mciundcr ,pud Clemcnt , ,

Deos docuit etiam Pythagoras apud Laert. Tui,


w
-im 27, H Xisv TI , KOI nXs* *«i sis aXSxt Ara-
, ri 7—, Sii wfurrsitw ufUrn f,
,

f*t diai &«( 1 Deorumque


notuiim , veluti perfpi-
tti i* ttvfdi te* siis ssAAvs itent
cuo certoque argumento , et fiderum ordine , mo-
conii rntia pr.m.s hominibus affuUifle ptaeckre
Sc! , te enim oportet adorare primum Deorum, tu ,

ter quem videre eH alios Deoi oftend t Cicero Nat. Deoe. 11 . e. 37. 8c Demo-
critus apud Empyr. I. adv. Vbjfieet /fj. >4.
J:x]uc Plutarchi • auorumque fententiam minui ac- (j) Theogon. verf. 134.

Digitized by Google
, . ,, ,,

De Placitis Philo sophorvm 21

quapropter hoc Deorum genus a Poetis ef- itet tuto t$ itujix.lv kU>.»txi . eflicjtcv
ficiunt fabulofum vocatur . Septimum vero
31 , K»t £t) t uti ,
t'o Stet rott fit
extremuinque locum illis concejferunt , qui
humano quidem more geniti ,fed propter fi» Kotoov 2 !ov
(
euepyerlxt InreTifiiiitl-
beneficentiam erga communem vitam ho- vov , otvSfOFrivuc 31 ytvvtijbrat , ut H‘-
norati , atque in Deos relati iunt, ut Her- paxhia, ut Atotxoupovt , ut Aibutrov .
cules , Diolcuri , Bacchus . Humana vero
ItvipuToetSelt J[’ auroh< 'ipatuv iivat ,
forma praeditos Deos illos efie dixerunt,
3 i 3 ti tuv
1

quia id , quod divinum eft .omnium quidem fiiv cctccxtuv r'o Jelov xvptu-
eft praelia ntiffimum ; animalium vero pul- T&V 31 %UUV
TCCTOV , uvjpwrot *«A-
cherrimum if exornatum, 6" multifariam
virtute , iuxta mentis conftitutionem , opti-
Mqox tceMttittiitbov %r»f 3ia<piput , xxr3e
mum eft homo. qui ceteris o-
Illis igitur ,
ri)p tu vou suqxmv , ro xfart^ov . roig
tnnibus excellunt , optimum funditer at-
Uv UfiettUOUITt tI KfSCTtqoV ijtOtUt Xj XX-
que pulcherrimum () formae genus ideo- ,

que humanam formam convenire exifhma- Kut %%tiv 3 ietc>iJ>i<rciv ,

runt.

K E K. Z\
C A P V T VII.

Quid fit Deus . T/c tetv i Otit.

P Hilofophorum
lius ( s ) , Theodorus Cyrenaeus , ic

Evhemerus Tegeaces Deos omnino non


aliqui , ut Diagoras Me-
E
Kupwzlot
’NIOI tSv
yopxt
,
o

*,
tpiXo-r&tpwj
Mi/tjViot
Euy/tepot 6
,
, kx J& rtp A»a-
^ OeiSupot i
Teye&mc, ku-
efie dixerunt . Evhemerum vero Calli, Jihcu <pxai jtq tlvxt Jeout . tov 3 s Eiif-
machus etiam Cyrenaeus perftringic in ftepcv K, Ku/.bi/xuyot i Kl/pi)y«7« uinT-
lambis, feribens (}) TiTXt h Tolt ixjtfiott
, ypatfuv
In Ei f

(0 HK tefcribendnm edi Xybnder optime Xyland r . O' M*xu«. hoc rc&c Cortcdlor
(s)
admonuit. Mihi vero potus usAXici» aftriim fui - „ quum Aldinus Se fcriptus Codex legant Mi-
rcpofuit s

eherrimum convenire legendum clTc videtur : ut ,, Xxcies quomodo etiam apud Suidam priore lo-
,

quemadmodum nempe dixerat Plutercbui homi- „ co legitur. Citat Sc haec Eufcbius, & MxXms ha-
nem xuAAirw pulcherrimum & x/unreu optimum ; ,
„ bet. De Evhtmaa vide annotata in Ifidcm Plu-
adeoque humanam formam Diis tribuendam ita , „ tarchi a nobis.
quoque haec ipfa humana forma agurirer , Xylandtr . Callimachi verfos funt fcazontes
( 5)
rxSOiecr hic appelletur .
Quamv s autem Interpretes „ & cooltant ,
fi pso »«x<ier legas ^«a»iu» , aut potius
omnes haec oblcuriora lutatchi verba ita redd.de-
'
„ fequare manul-iiptum Codicem, ubi pto cuOao eft
tint , ut ambiguum videatur an humana forma Diis
„ au>*uei { tamrth r.r r./xi el^antius fit,
omnibus, live fisjum Heroibus frptimoquc Deo- ,
,, quam
ror risXstui . Ex eodem pro iXi« ,
rum generi conceffa fit atque Budacus ptaefett
, ; m „ legi i>»»s atque ita et.am Budacum video legille s
id Heroibus folum tribuens interpretetur, Hae de
„ vett.t enim conferti .

eaufra eos qui inter hominet optime vitam e-


, De Evhem.ro folc Gyraldus in Ili flor ia Pot-
i erunt , praeflahiiijfima eodem modo parte hone- arum Dial. III. Is Libium edidit lifdf ara y/a-
Batot animadverterunt ; pcrfpicuum eft ta-
ejfe t>.< [aerae Rtcenfionit , in quo titulos , A in-
men id ibi Piutatchum non do falis Heroibus , fed feriptiones onmes collegit , quae in antiqu ftimis
de Diis omnibus , intellexi fie Graecorum templis habebantur , ut offenderet illos
qui tanquam Dii a Graecis colebantur, vere Deos
C. VII. non efse. Meminit eius l.i' ri etiam Cicero Nat. I.
t . 41. ubi a.t quod in illo S$r mortes , f/fulturae &
Gai c. VIXI- Stob. p. ia, Eu£ XIV. c. i dcttionjl fantur Veorum ,-additqur L'brum pfu I -a- m
tinis verfibus ab Ennuo redditum fuifle, Vid- Li£L

Inf.

Digitized by Google
, ,
. .

11 Plvtarchi Liber I,

E t« t)> refove Ufrt ilht SeCre,


Tf'o /« Templum fuburbanum con ferti venite }
Ou rov riAai £<£Axfoy i tA xrac Zx.it , .
V hi, qui antiquum aereum finxit lavem ,
aXxQv £3nta v|/^f(
Senex Juperbus impios libros fpirat (>).
Tifuy (2i /3Ai'« .

Eiufmodi vfrc Libri fune ii quos ille con-


TxCt' ’eqi rk Ttp) rou fitj thxi jt- ,

Jcripfit ut Deos non efle probaret . Ev-


tu{ • Kt) Eufiri3>i< i rpayuioiroibt i-
(0 etiam Tragoedus aperte quidem
Ripiuis
froitxti<lxe§ai oi/K ij&<A i)« , loquicpinionemque juam prodere noluit
i

JoJKvt rbv A!‘fito» Txyo* * cy&pijvs i« Areopagum veritus i hac vero ratione de-
rei/rov t!iv rpbrov . riv ykp Ziju- claravit . Sifyphum enim veluti opinionis
Qcv tlniyayt Tfo?«ri)v raurijf Jl- illius aufiorem induxit . atque una cum
ilio hac lententia loquutus eft (}). „ Erat
(»{ , i$ m/vi|yoffi/rey «urou raurj) rj
» enim tempus , inquit , quando hominum
H’» ykp ypbvoc ( pxriy ) 8r’
ytvfj.i) ,,
„ vita inordinata, & ferinae limilis, &
„ urzKTot tii avdpwfuv Cicc , xal (h ,» violentiae adminiAra erat „ Deinde di-
ii , iV^iioc wTijp/rijf „ t- cit iniuAitiam legibus indudis repreAam
TAir* (pijj-l Tijy cuspidi Mijvjiai iS- fuifle . Quandoquidem vero Lex manife-
/**»

Iult. Lib.I. C. II. Augull Civit Dti VII. e. 7. t3rchi verbis oriri inde potait , lubet integros Euri-
Empyrie. 1» adv. Phyf.f» jq» Oblcurts autem Cai- pidis verius fubiicere*
l.machi verbis hoc innui videtur Evheraerum ipfum
Jovem sertum fnxiffe s noo ut opinor quod ar- , HT » #t' 5» uraxTte, its$»vn*n fiif
tificis inftar illud effinxerit; fed quod lovcm ipfum K*M Sr>(uie*tx ,

a CiraeciS euhum non aliud efle dixerit .


quam ae- Or’ lix i» 'ittSlXm in t*2t, lr$)U4fi9 «r,
ream ftatuam illam ,
quae Jovi/ nomine vocaba- O-JT M/ XoXntFjXrtt Tt?i KMHUq »y|f#T*
tur. KttXitrd fjtr u ictis th Zrtf»r-ct r ett,t$

Xylandcr Pro^XK in Manufcripto eft 4'»'


(i) ©iH»i Ktsjtrxi, Ha Am t tf

,, x* Lqu.dem qu.d fit fiifr>at vt/£»«, non latis vi- Twvs Bptru* , TW f fit

„ deo i fortattis eo fenfu eft di&um , quo Tercn- ire t* »*TH iZ*[*Mfiiuci .

„ tius hommes frigere dixit : ut intclbgas Evhe* E^ur’ ixuin TMftuipmtn /mu ci fifoct
M meri Libros ad luburhanum fanum proft.tiflc , Ariyii Uvtm« tfy* f*>n w fetanto friet ,
•» ac frteuifse. Attff» i' txfetrrct , riNuMra piuet it tat
Verius hi apud Eufebtum funt omitti Ben- . Uvex tft «AXe$ ntti nrfei yrnpote it*Mf
tWus ibi legendum exiftiroat 4**™» radit , exa- Vr/cmett , c% tmrttunn i^tvpcn ente^
rat , feribit ; 8c Petitus ia Mifeellsneis Obfer- n itifMt i«i *uxoia. xif» Xacffet

x/stm Lib. I, cap. x. , exfuit , vomit • Ufmnrttn» , ii Aiyora , ii


? f miri rt 9

Quum Limen tmpyricus etiam advtrf. Phy/. U tertUa it re Ili» us-rynamrt t

fe&, Jt. legerit 4*X* 1 Fabricius id retinendum ex fi'( ifi Aaiftm* it^tlrm r*AA*.» &U» ,

ft mat atque de frigido improbatoque Scriptore


;
Nief ***** _
tuti $et t Qftton rt , *u
explicandum. Mihi vero libuit interpretari fpirat * n{tri%*it rt rdvTtt , tau q>vna Itita
loquitur , effutit s quod Evhemems nempe im- ( T*p* i ) ri» re A%J|» 1» fiftitZ,

pios libros , tmpiafque doffrinas lov s templo m Ol ii ri» lAi i ventem*


proferret hoc eft * ut Theophilus Antiochenus ait
;
E ‘i* «1 roe rvyy « /JnAiqu wui
t r»4 ^pe»«»
Lib 111 re fyk* u>t n iiu 3»b? i AA* rm nitrea > Tvr' Bjfi Aiini S*iir< re
Aeuafori*! nullet tmnina Deoe effe £fin • rvrti rv( Aeyn* xurei\ Atyew
J
fed omnia cafu adminijlrari . AtixypteuTu* 'vitra iscrrytrttrc ,

(4) Eur pdcmab impietatis nota, quam illi Plu-


tn^r utAinJ/xt rv Aiye
tarchus imir.t egregie defendk Barndius
, Vid Bad. Aiii ri< S1V4 &C-
in Lex» Crft • & Fabricium ad Empyr. adv •
Pbyf. J. /. 54 . £r«f tempus quando erat inordinata homi- ,

(Q Verius iftos Empyrirus non Euripidi fed ,


vita , num
Cntiae adferibit , cui quaedam Eurlpdis Dramata E/ ferina , ac violentiae adminiflra ;
ex Athenaeo Libr. XI. tribuebantur. Defumpti vero Quando neque ullum praemium bonis erat ,
fiint ex Eur
p dis Sifypbo qui in fcenam produt
; :
, Nef«r vscijfim poena ulli OT4//V confli tuta
O ymp. XCI Quandoquidem vero plurima lux Pin- fuerat :

Et

Digitized by Google
. . , . , k
,
.

De Placitis Pk i l o s o r h o r v m.
lias quidem iniuflicias coercere potuit > oc- fitev tltrayotyq ere) yitp i rbpiot v
cultafque tamen perpetrabant multi, tunc
P*npk Tu» ah)t>!is.tCTav etpyetv iSutaro ,
callidus quidam vir adflitit docens quod ,
upupa re r,3txov» rohho) rore r)c <ro-
quamvis revera Deus non exijlat , femper ,

tamen oportet mendaci fermone verita' <P'm a»hp ireqriTe» ut 3e1 oce) peuiel
rem hanc excaecare , hominibufque fua- Xfsya Tuphutrat t«v ihtjjeta» , x, rel-
dere uxi rcuc dttfpurovt

Quod eft Genius perenni vigens vita fi‘< 'itpt 3aifs.u» etpyiTU fabhuv dos ,
Qui ifla audit (f videt fapitque val- 0'c txut’ axi et (2 hirti , <ppo»ti r’
de
, ,
£
xyx»
Tollantur enim inquit!') valeant que Poe-
, ,
irqptjrfu yap (pqrt») i rcofrixoc Ajj-
ticae hae nugae, (imulque Callimachu s di-
fsi ab» Kahhtjid^qt ru hiyo»n
cens (*)

Si Deum nofti , Ei ftb» ohrja ,


Scito etiam quod divino huic Genio pof- Vaft oti d, 3aipu»t pffai res» iuvarft»
ftbile eft quodcumque facere.
neque enim Deus poteft omnia facere ; O u3) yxp i febt 3 u» arat rfits rottl»
quoniam , fi Deus elt, faciat nivem ni- Iret t ot ye , ei feot iqt, rotetru rii»
gram

Ei mihi videntur homines leget


poflea (a) Xylander, Sequentia de Sifypho coufufa funt
Pofuijfe ultrice t , ut luftilia Tyrannus vel „ Quis enim eft ille , qui Arifpi/ri* ? fn Cd-
domina effit „ limae hi ver fu faiptus (tyu ante ponit, ut
Ceneris mortalium , &
iniufiitiam fervam „ fit Pentameter
haberet »* «Mr$«
Puniebatur autem fiquit peccaret. lV$* Sri MI p‘f£«i Xttrr* ivtarir .

Deinde pofiquam a publicis ac mauifeflis qui- Ifta cum fupeTioribus cohaerere certe non poflunt
dem leget
ne Euripides Callimachum , qui longe poli ipfum
Jbduxerunt eoe operibus faciendis vi cohi- floruit, citare, ipiumque , 8c Platonem retdlcre videa-
bitos , tur- Itaque certiilime eius Philofophi nomen hic exci-
Occulteque tamen perpetrabant , tune mihi dit quem Plutarchus loquentem inducit . Ille vero vel
,

sudetur Epicurus , vel Epicureus aliquis efle debet quum


}
Callidus quidam alius , defapient eonfiUe vir Epscurci his omnino ratonibus atque d.&criis con-
F u iffe , qui mortalibus invenient quomodo tra Deum 8c Platonem Deorum afTcrtorem uteren-
,

Incuteretur aliquis metus malit , etiam fi tur Ita


. Vclleius Epicureus apud Ciceronem N*f,
occulte Decr. I. e • 8. ait Audite non commentitias ,:

Facerent , vel dicerent , vel rog itarent aliquid • futilefque fententiai ; non opificem , aedificato-
Hinc propterea Numen introduxit dicens remque Mundi Platoni i de Timaeo fac* eadetn-
Quod ejl Genius incorruptibili fierent vita , que fere argumenta producit ut oftendat Mundum
Meni eque audient , &
vitient , eogitanfque.fip neque a Deo creatum, neque hominum eaufTa pio-
Curans ifla fir naturam d‘vinam ferent
, du&um efle quae in Plutarcbo leguntur Ira quoque
,

A quo quidquid dictum fuerit inter homines ad Epicurum ipfum referri debet quidquid inferius
auditur ,
contra Amxagoram , (t Platonem obiicitur ; quum
Qui fartum omne videre poterit . certe Plutirchiis ahter omnino de Deo fenfrrit
Eliam fi autem eum filentie aliquid eegites (i) Xylander quidem cx Callimachi verbis pi ul-
malum lum inverfis pentametrum fieri pofle obfov-mt. Sed
Hoe ipfum non latebit Veos ; Menr enim om- concinnior Gaflcndi ledf.o ,
qui lingula Callimachi
nia videns verba retinens ita diftinxit

Diis inefi . Atque fermones hot ipfis homi- E*» , *V$» dii U-tti JthSUrltl ff|£*|
nibus dicent IIJm -

Dortrinarum omnium fuavijfimam introduxit Si Deum nofii , fcito quod etiam felici huic
Falfo occultant veritatem fermone . Deo facere
Omm fojfibilc efi *
#

Digitized by Google
U ui - . ,

*< Plvtarchi Liber I.

yjitx fifaxiKtv rb Se rup 4/U X/iy >


, & jjram , ignemque frigidam , 4: id ,
quod
Kxfrjustov op}be , «ai ro hxtriov . x) ledet ,
redutni nc viciffira . Nam etiam
Plato grandiloquus dicens ,, Deus effin-
yif n>irw o neyetAopvvot rirbiv „ O
xit Mundum ad fui exemplum „ iuxea
Jebs iirAert ro» xtafec» Tfbc eavrou
,, veteris Comoediae Poetas beccefelenas
irihiyp-x . $£fi Aifptt /StmeiMAifvsu , ita- boc rjl obfoletas , nugas redolet Quomo- .

ri yf rouc rijc itpyxixs xuptaSixs mij- do enim fe ipfum refpiciens Mundum ef-
r£t erus yap aura! arerifuv 'errA*- finxit; vel quomodo Deui , fi quidem Mun-
«£» , »j iric rpatpoetSq rbv &£ 0» o»r« do Jimilis , & fphaericus fit, homine vi-
rxTcivSrepov atBrpur ;
lior (i; , atque mi'ferior , exiftat ?

O* <5s A’»»£xyifa{ (pijsd» iis elstjxei Anaxagoras autem ait , quod initio im-
mota erant corpora ; divina vero mens
icar’ apices rls cuilxtx , ycv; S's au-
illa difpofuit , omniumqne generationes
ris (JiCKis-fitjarf &£ou j k at r at ystitnts
fecit Plato vero prima corpora non quie-
.

r£> oAsvv 'tToirpei . 6 rTAaru» u;£


51 fcentia , fed inordinate mota , fuppo-
Ignora UTiSero ros Tpurx ruptura , fuit ; unde, inquit, Deus cognofccns or-

ar&r.rws Se xiruptsvx. Sio t§ Jsbs (piffiv) danem confufione meliorem efTe, illa di-
i— iterat tl’( ragis stragi as es) fiehriuv, fpofuit. Itaque pariter uterque aberrat

Siexis-jx^re raura 5» lapra-


quod ipfi Deum ad humanas res con-
, xoivCs tif
verfum , vel hominis gratia Mundum fa-
vovriy aupi repsi ,
'ir ro» Jw» Irolq-
bricantem , fecerunt Siquidem beatum , Cc .

eae eTispep&nsvoy ruv urjfurltuy 3 , incorruptibile animal , omnibufque bonia


Kj tuto u xispiv rbv xhry. o» xararr.sua- repletum omnifque mali incapax , totum
,

£ovra . rb yap ptxx&piov , iipBzp- exiltens circa folicitudinem , complexum-


rov <gu o» , fftiftTfTAijfWfi/KO» re rran que propriae felicitatis', atque incorrupti-
bilitatis , ad humanas res converti non
rals ieyajo , x) x«xS sravrbs ciSc
poteft : infelix enim effiet, [i operarii. vel
«ro» cAo» o» rrep) rr,v evtoyry tm;
, artificis inflar laborans , atque anxius in
iSixt euSaifXovias , xyjxfoixs , utert- Mundi molitionem incumberet Deinde
sptpls es) rur ivjpurivuv Tpxypui- Deus ille quem Anaxagorat , , ir Plato
w. «axoiJaifis» (/[’ a» fiij , tpyarov dicunt vel ante fecula non erat quan-
,

Siv.qv , i$ rixrovos ay^opiopuv £, /xf


do corpora five immota erant , five in-
,
ordinate movebantur; vel dormiebat , vel
(iftvtSv eis rf,s rS xirpteu xararxeutiv .
vigilabat, vel nullum ex iliis. Ac neque
x) t*A<» J &fb< , o» Af'ya/7/» ,
ijrs/ rb»
primum admittere licet, Deus enim ae-
'eptrporjev aluta «x 5» , ore >j» «x/- ternus neque fecundum
; fi enim dor- ;

»»jra ri rup-xra , 3 ««trix imveiro , miebat ab aeterno Deus mortuus e- ,

>) exoifiaro , vi lypiiyopei , >j ouj/rf- rat aeternus enim fomnus mors eli Sed
; .

pov rourto». x^ «re rb Tfwrb» 4?( JJ- neque capax fotnni Deus ; immortale e-
nim Dei & id , quod morti finitimam
IgxtSai ( S ykp Bebf alutios ) ovre
,
,

fit multum inter fe diffident. Si vero vi-


,
rb Seuripov . ei ysep eusiptaro eg alu-
gilans erat Deus vel aberat feu deficie-
,
tosi Jebs , ere^rtfxei' aiitios yap ut- bat a felicitate, vel beatitudinem comple-
tcs i Baixros tsw • aAA' oSre Ssxn- verat (t).Ac neque iuxta primum beatus
xot utoou Jsis

rb yap astat xrcv rou c(i Deus; iUe nimirum , cui quidpiam ad
&i tj bea-

Vt commodu» frafus aliquis lutetur ntrcf-


(i) , mine deteriorem efle ? Cnte Bmheus a Piurairhi
fario tox aliqua intclligi fupplcriquc dcte , ut tTxt fcnfu maxitre .iterat ubi rcAdit aut quomodo plebo-
dixit: ut fenfus nimi-um ut: aut qua ratione fttm ,
qxum Jit etiam ipfe brevior homine >
dixit Plato Deum , Jiquidem fpbaericut Jit , bt- (a) Melius in Eufcbio xnetefSro ir TV pua **pi,rsr

Digitized by Google
. . ., , . ,, t , . ,, , . . . .

De Placitis Fhuosofhoith. 25

J««0, tI lyybt favarou.Tolb xsyuftttxi beatitudinem defit , felix non eft ; ne-
£
ti S'e tjr i JtU iypt/yopuf ijr 01 ivUurer que iuxta fecundum ; namque ille , cui
tic iuSaifutiar 5j TfT^puxii paxapiirti- nihil deeft inanes omnino inutUefque
,
Tct . X) ure Kurit rb Tpurov paxkpibc Iqiy quidpiam
operationes , fi efficiet , aggre-
0 Jeic (
rb yitp Tara» t<< (uSaipoviae
dietur . Deinde vero , quo pado , fi
u paxiptou )
uti stari rb Seurepot .
priih
quidem Deus efl- , eiufque cura huma-
ii lt\eiray,x(yai( ipe^Xey iriytipeiv vpk.
nae res adminiltrantur , improbus qui-
%e<rt Twc Si ,
tixep 0 &foc ic< ,
s$ r ji toutu
dem felix eft , honedus vero contra-
<P(>o*t!Si rot xccricu rfpvTor olxovoptlrai
ro pi/ xipitfAov euruyel, ro ii aqt toy
ria patitur ? Siquidem Agamemnon , qui
erat
xctsytt ; A’yzplpyuy re yap
A’ppiTepov , fixriAevc r’aya)i( , xpa-
Vtrumque if Rex bonus , f fortis bel-
lator li) ,
npSs t’ a’i%piiTl)(
\xro pci%o$ , xx) pu^xXiSot sjrrijjr),* ab adultero tamen , atque adultera fu-
iicfioipottjbii ,
ku'i 0 toutcv ii euyys- peratus dolo periit ; eiulque gentilis Her-
»i[f H*p«Aijc t oXX» tiSv iTiXupaivcpl- cules ,
qui humanam vitam a multis cor-
vu* ruptelis purgavit, a Deianira veneno
Tbv a&fxTivov (Sior xttj&pxc , vri in-
feblus dolo peremptus eft
Afiuyeipxt puppaxei/Otie iSoAoQovijJii
QxAijt voCv tu xbapou ov . a ’xa- Thai.es Deum Mundi mentem rjfe di-
(*)

ZipxySpot nui ccsfyat upaytouc


xit. Anaximander li> caeleftia fidera
Jeout .
Deos effie Democritvs () Deum e/Je
AiJ pixpiToi mu» Tb» Jtbv ip.Tuptei)Sj , mentem igneam, animamque Mundi. Py-
toO xSfpou 4/U^ilv n vjxybpuc T iSy
tv,v
thagoras cx Principiis Vnitatem quidem
«PX3 ' poy&Sa Jfbv, xxi rk- effie Deum , & bonum ,
qua; eft unius (r>
ya^ov , >J rit eq)y sj rou i»be (putri t natura < mens ipfa. Inlinitum vero bina-
aiiTOi 0 rout • rij» 3 aopifov SvaSx Sal-
rium efte Daemonem , & malum circa
, ,

pota Tb xa r.hy quod binarium eft multitudo materialis ;


1
if , Ttp) ijy l^t rb uAtstb»
TAij^oe eqi Si xx) SpxTO! 0 xiapot .
eft etiam Mundus vifibilis.
Socratcs , & Plato Deum dixerunt
Zuxparyit nAarw» T« £v rb povc- effie

?u>t. 1$ uurotpvic ,t 1> potxiixbv rb ovtois


aliquid , unum
unigenitum , a fc ipfo
, genitum , lingulare, vere bonum t fingu-
otyx^Sv T&yTX Se TXVTX TulV SvopaTOlV
.
Ia vero haec nomina ad mentem
dirigun-
(it to» »ou» T-reCSu . vcve uy S Jtbr tur . Iraque Deus eft mens , feparata for»
pi- ® mi
*ut pcrftflu/ erat io beatitate ; ita prorius ubi „ mitur 1 cuius fit haec de Deo dilputat.o. Piutar-
Plutarchus babcr ii , concinnius in Kuicb.o » chi quidem non ell haec lentent.».
Icg tur /4r»)di» y'*p . In Stobaco autem legitur >~r <• :
(1) Homcr Ibad. Lib. Iit. re- 179 ©.i» i« av i e;*.,. J,r Democritui Deum efte
f di-
f() Paullo uberius 8c accuratius in Stobaeo *rt reZ mentem in
. cit it ne fptaera* Jimili
rrr ©ss» , ,n Galeno
. . Arafir Ji xai Ju rtS reyjii. VCfO »icr 11 rryfi ir&tUjeuou . tai TM xe<rtAV •^vyt,e
a*t vyp*u eviuthn 5 »ne» mentem Mun-
rtrr^ixyi iceret Ventem in ifne [fbaerira forma praedito eam-
Deum • * tiivioamejue vim eiementare
r fT' . que Mundi Animam efle
,
*
bumidum pervadere ipfumque movere • , (*) Pyihago jc Piacirum i.rdem omnino verbis er«
;

( ) Irnbaeus rr itmipr t rit*'*-, Sri»; raelos infi.


: prefiit Stobaeus ; nifi quod in Plutarcho it'«, (piin*
»rSa/ Deer , Hciati Galenus de Anaximandro
a*t reo : unius , vel unitat.s natura in hoc autem in(
“ Tl ’" ! 9 *»t * 5 «‘ M/*i(n inf«itas menter e
1
/Te «s mentis natura Icpptum ronfpicitur } atque
Deoi rxifhmat Vterrjuc tamen ex Plutarcho pofticma ve ba »f»
cor- it &c. in Stobaco deiiderantur
ngendus Sic Stob;cus intra legit ti btir
itr^dr divinitate Ni- •

f4 ) Xylaoder ,, Apud F.ufcbium : Arnit^rret Ji« hiltjmcn m


Piutarcho mutari debet quum ctam in*
»1 * nvpt rQenp-uit rit ririaav d-t^F» quae ]c“ tenus die dicat x 4
;

Dio
,
*x« it anima verti (ore»
11 efl haud dub.e genu. na- Cctcium uon expn*

Digitized by Google
. . . . ,
.

26 Plttarchi Liber I.

ma hoc ,
eft ab omni materia fecreta ,
nul- ptd» elSoc , rovrh;i t« apiyec riene u-
iique patibili rei permixta . Ajjc , pqSt») Txjnrqi cuprerMypito».
Aristotele» (upremum quidem Deum A'fi<prfAijf roy pi» asuriru Sebv ,

feparatam formam effe , Vniverfi fphae- elSoc Xfiipisbe erifiefinxira v) ctpaipqi


rae fuperimminentem , quae fphaera eft
rau Txerbc , i) nt ici» cujepto» Cu-
aethereum corpus quintum ab illo voca-
pa vb rlprro» ut ' avrod x«Aa ipt-
tum . Quum vero corpus eiufmodi in ,

fphaeras natura quidem contiguas , ratio- vo» . Siypiipleiu fe rourov xxtcc cpulpxc,
ne vcrOi vel mente feparatas atque diftin- Tjj pie picet aveapeii ,
tu Aoyw St «-
ffas dividatur , quamlibet fphaerarum ani- yupicphac ,
exiq tj» oierat rut cpxtpu»
mal cfle arbitratur ex anima , & corpo- £woy ehcst cur^ero» in cuparoe, •
19 \J/uxtft
re compofitum : quorum corpus quidem cupa
a» rb pe» , es)» aijlpu» ,xi»oipevov
aethereum eft , ac circulari motu revo- ’
xuxMpoptxtSc i) Se Abyoa ixi»ij-
lutum ; anima vero mens immobilis , atque ,

ob energiam , motus cauda toc , airroc rijc xmtceui xar’ e»lpyttx»


Stoici (i> communias Deum pronan- O i Sruixil Kotebrepo» Sei» otTopai-
ciant e fle Ignem artificem vel arte praedi- vovrui Tup rrjrwxb» , oS 5 (2 xSi£o» , It)
tum , ordine ac via procedentem ad Mundi yevlcei xocpou epTepiei^piroc t arrae
generationem : qui Mundus feminales ra- *"
Toiw crepparixcbe Aoysuc , xaj’
tiones omnes completlitur (*' , iuxta quas
lingula fecundum Fatum fiunt Spiritus e- .
xx$a xaj' eipapplvq» yiverxi 19 r»eupa
tiam eft Deus univerfum quidem Mundum p'e» SiiIxo» Si’ 0A0 u tou xicpov , rue 5 i

pervadens ,ex varietate vero materiae W. Tpocqyopiae perxbxpfixvo» Si' oAijt t?C
quam univerfam penetrat fubinde nomina ,
oAijc , Si' qc xtyupqK.ei wx fxbbil-ei . Jebr
immutansDeum infuper ejje dicunt 4c
.
Si 9 t'o» xbepo» , xxi roue keeipxe , 1
$
Mundum & Stellas & Terram fupre-
, , ,
yij», rb» S’ aeurccTu tccvtv» »ou»
mumque Deorum omnium ejje mentem ,
l» uiSspi .
quae in aethere reperitur
Eucvrvs humana quidem forma Deos EVixot/pos a»JpuTosiSeU p't» Tairtt c
omnes praeditos ejje ; omnefque illos ra- raw Jeobe ,
A 6 ya> Si T aerae roirove
tione folurn percipi U>, cognofcique pofle pro-
Jeupnrobe Sii tijv terroplpetx» rf,e tu»
pter tenuitatem partium quae in fimula- ,

cris aut imaginibus divinae fubftantiae re- tiSuXuv pi ceue ' i S’ ttirbe ctfoxe rlc-
feriuntur Ipfe quoque hrs quatuor na-
capat picei e xark ye»oe xpjaproue rue.
turas a ias fecundum genus incorruptibi-
Atomos, Vacuum, Infinitum, Se ri £ropa to xe»o» rb u-reipov
les ponit , , , , ,

& Similitudines . Similitudines autem illae T<i« opoiiritTuc ’ aurai S'e h 'tyo»rai opoi-
limitares etiam partes , atque Elementa quo-
cpheixi 1
9 <;o‘Xiict .
que ab Epicuro dicuntur. 1

CA- KEK.

Slot- paipes T, Ane» Itk weuTVt • x »,»»7;


fi) Stoboeus hic habet #* 2rvix*i istfn -*‘ r *

ftux spare,, ia*^,T»i nares partem ipfiue


ress Ivtitu. ni
ei Deum mente perceptum • ,

Stobaei leAio ifuxif intepe 4 Dei penetrantem omnia , quae multii nominibus
{ 1)
(,ongc accuratior
appellatur, fecundum variat viret. Vid. Cic.
eontinent ; quod nimirum non Mundus ipfe a

dir.no fpiriiu Vel igne penetratus ; fcd ignis ipfe N at. II. c, 40 .
divif-
,

d.einufquc Spiritus Mundam pervadens rerum imi- ( 4 ) Pciperam in Stobaco legitur eiap-res,

femina in fc compScAatur bilet i Aquidem Arnfus concinnitas poftulat , ut


eium reluli
Eufcbius. Siapiers confpicuot legatur j atque ita piotAis Laer-
(•.) Xylanier „ Ai» r«s uAik , rcSius
tius X- /. IJ 9 ait er Epicuri lententia r»s 3>»s ai-
„ Idem a
Manuicriptus ri«p«Aa»Jin , quod pro -

. ararer, a, ru-eens iiS,e,Mds»s


*ya Sisfeoi ,Tia. . . .

„ dativo Angulari reftituendum


eft
Deo 1 ratione confpisi pofte perfellot hu-
Hiec Stoicorum opinio eadem prorfus ratione- a . . . .

Laertio exprimitur VII. [ 147’ S u °d ocrope « mana [petit e

Digitized by Google
a . » . ,,.

De Placitis PH t L O IOPHORVM. (17

k E $ H', C A P V T VIII.

TU?) Attipbru » , H'g£uv De Geniis , ac Heroibus .

Apaxttphuc i) rS T(() $e&» Ai- A Ppolice convenienterque termoni de Diis ,


ya> rt» Tf?) iatpbta» ,
xa) i}- de Geniis , atque Heroibus eft differen-
puu» isopqrlo» . ©«Aijf , TTvJaySpat ,
dum Thales , Pythagoras , Plato Stoi-
.
,

ci Genios animatas fubftantias (O effe dixe-


ITA arw , ai Erui xo) , 3 ai potat vr&p-
runt Heroas etiam effe animas ab hu-
ysiv ouriac ^uyjxkt . ejtai ii ti, ijpwas
manis corporibus , quibus antea coniunftae
rite xe%upicrpitac tj/v^iic tu» nupocTtn»’ fuerant f feparatas > ac bonos quidem bo-
xj iyajoht /ii» rat btya^at ,
xaxolt ii nas ; malos vero malas. Epicvrvs vero
r&t <pauA«c . EV/xoufsc ii ailiv tow- nihil illorum , nimirum , neque Genios > ne-

tuv iyxpi»et. que Heroas, admittit. (‘>

K E <J>. 0'. C A P V T IX.

Thp) T°Aii{. De Materia.

Y AH es) ri i/Toxelpeto»
»(tet, Xj (pjopa , ^ ralt «AAa/s

fwr«/3 aAa7{. o/ atri 0 «Ac« xa) Ilyja-


wpiSro» ye-
M Ateria eft primum 0 ) generationis
& corruptionis, aliarumque muta-
tionum fubieflum. Thaletis , atque Py-
thagorae fe&atores & Stoici verfatilem ,

yifV , tij CS EtuVxsI TfiTTflV , )$ «AAoiut^ii altera bilem , mutabilem , fluxamque U) o-


>9 furaj3 A»frijv , >9 peusij» »At(» }«’ oA« mnino U) materiam omnem ponunt .Demo-
rj)i> s/An» • oi aro Aepoxpiru ar ajij criti feflatores prima rerum principia, A-
roc orptSra , rij» airopo» . Xj rb xetb» ,
x) toraum nempe tc vacuum , hi incorporeum ,
to ueruparo» A’pisorth>it TUixtuv , perpellioms mutationifque expertia effe di-
,
. , 19
Ttj
cunt . Aristoteles , & Plato maceriam effe
Dt cor-
C. VIII. C. I X.

Gi). c VIII. $. EuC XIV c 4J- Stobaeus p. 19. Euf. XIV. c. +4-

(1) Itaque corrigendus Galeni textus , io quo legi-


(j) ,t Xytan. UfCiw yuiru, non
”;mry. Sic Ml-
tur u<4 fubjlantiar phyfiear j quum n nulcriptus, tc ipia ratio. Eulebiui Lib. XV. hanc
certe Pythagoras Daemonas , atque Heroas animat „ vocem omiiit.
dic putaverit • Hinc ille , ut ait Laertius VUL f. $a. (4) Protagoras etiam apud Empyr .Pjrrb. Hipoth
«»*«« n r#> itlf
/
yvv£* Ja^Aur , ’*} rimu A*s- I. r. 31. docuit vA* pWirfKi Materiam fluxam fi. ,

Tf' . «£ h' p*'«-4 univerfum aerem ve vir.atsilem effe. Atque ita certe vox ilia mteiligi ,
animabur refertum <£• Daemonas , «c ejfe , exponique debet i quamvis minui accurate Cruterius
Hero.tr ejfe putavit
Heraclitus etiam apud • Sic fluitantem totam ex toto ; perinde
interpretetur
Laertium IX. /. 7. «irr* 4'*%** N
r
, }**•
dixit w quali Philofophiilli de locali iolum materne motu
fbittrr xtifK omnia animarum ejfe, ac Daemonum non vero potius de fota iplra* aiteratiooc > loqueren-
plena , Vt Thales apud Laert.um lpfum Lib.l /.a 7. tur .

ait ri» x'trpun , XMI rr>Jtptp Munm (fj Budaeus interpretatur omnino ; nec video
dum animatum ac Daemonibut plenum • Vid.
,
cur Xylandcr voces illas h' «Au reddiderit per emiver-
Ariftoteles De An.l.
e. 8. 8c ©c. de Leg • I/. c. ii. fum. Stobaeus autem bic habet ,A* ii rm liA.
(a) Haec Epicuri fententia clarius a Galeno ex- univerfam in fefe materiam ]
quod nimirum qnie-
primitur UtrifUi rvrur iTmi <rvyju*«p«pt>) neutro f iflo- libct Materiae fors in quamlibet aliam Materiae putem
rum, hoc eft aut Daemonum , aut Heroum» ejfe converti , mutarique poilit Stoicorum vero comcn a-
.

eoneeftit • pud Stobaeum ipiiim oiniiuu.

Digitized by Google
i . . . . u • . . , %,

23 Plvtarchi Liber I,

corpoream, fine forma 0), fine fpecie , tJj» 8 A#» crajfiarofiJiJ , x) apcpCpce , hr-
fine quidem natura quali,
figura ; ac fua eiSiov aiy^fiXTisev usrotov fil» oro»
, ,
tatis omnis expertem, formarum verofu-
iir) ry iSlsc ifZxpoii» Se tuo
fcept licem, ac fi nutrix ilia , mater, 4c
tiitSr ohv rifyvitv x} ixfj.aye1et , x}
effigiatum l*> foret, five fubielhtm ex quo ,
,

formae exprimantur Qui vero ve! Aquam .


fiijrffa yerh^ut . ol Se uSuf A {yceret ,
,

vel Terram, vel Ignem, vel Aerem, ma- ySf , IjrCp , J)


««V® T *fy CAu», «k-
teriam efle dicunt , iJJi non amplius illam fri Sfioflp0 » avr»|x Afyevnv ,
a», i g-J-
informem fed corpus Cj> effit dicunt Qui ,
. p.a ci Se ri ajiffij xa) ric aro-
,
vero corpufcula partibus defiituta atque ,
ftsoc , ffpuf piy
atomos veluti materiam ponunt informem ,

illam admittunt

C A P V T X K E d>. I.
De Idea
rjj«.
Dea eft incorporea <> natara ipfa qui- ,
At« ovfia uaujUtTCt • avrJ|
I dem minime <r> per fe fubfiftens ma- ,
1
e<r'i»

Spesuir« xxS’ «i/ri-x eiHoei^ovTa ii


jury p.i)

terias vero formae expertes informans , ef ,

figians ,
efficienfque ut illae appa-
nobis Tite aa.if<pcvi vAxt , ahia ytvsjxh r\
reant W . Socrates , & Plato Ideas na- tUs tStuo Stiieui . lii)x/>«Tijt ,
riA«-
tu-
( ) Itaque corrigendus F.ufcbius, in quo legitur iJ- tatur yjrrf corpus t «f »ec atomorum auderes
.
.

bene figuratam. It* Poftdonius etiira apud fine forma quod ab Atomiflarum feritent -a perfpi-
:

Stobacum allcrit Materiam efle uxuee , tuti cuc abhom* luquc rclcnbendum mAA« eif*»- ti J$
qualitatis , formae expertem • & ru ufj. jpJJ, x«i t«? mrlfuut qui vero torpora par-

tur.
(aj
Ille
Vocem hanc
nmiium
Piato cx
ait rx*
Timaeo mutuatus
u>mi ***
vide- tium expertia y & atomos admittunt &c,
kju yntaruuu Materiam cfie fub
Tlf* , t uliuant ,
C X.
seOum , & matrem , nutriremque Gr genitri-
,

cem i ficuti Occlus etiam Materiam iptiim vocavit Gal C. VI §. <S Stob p }o, Euf. XIV. c- 4f.
kmI Murti t 7 ( ytuVi«< fubiedum
,

recipiens generationis ipfius Itaque tum ex Plu-


(4) XyL », Legendum iri» aru/Mtrec- Aldus , k no~
rarcho, tum cx OceJo appaict im/meyUx voce pioprie »» fter quod coitc&u erat tac.Ie » etiam Ii
cetpuTet ,

accuratcquc non fubiedum recipiens intciligi , expo- „ farpfus Liber ros non monuifleti led & Eufebiu*
nique polle ;
quum vox alia , & wu»I*xfi „ refte habet Ex quo & re ipfa didici \t* expun-
. 1

pracccflcrit i fed potius fube&ura, m


quo formae vel* „ gendum » 8c mu ante inferendum in hac ii-
uti delitcfcant adeoque cx illo educantur ut nempe i
„ nitore.
Materia ipfa formas illas» quas in potentia contine- Itaque fallitur Crufctius ,
qui c*pu ru, retinuit
bat , aflu recipiat ac ens illud adu evadat, quod an- } adeoque corporis jntcrpictatur , quamvis in Stobaeo
tea potentia iolum erat ; ut ciar^us adhuc ait Arifto- quoque cu/auth habeatur
tcles i uvn b>ii • 5» *uTatf**t , iu*yt'u iyinre Ma- (5-) Xy lauder ex.ftimavit particulam f*« expungen-
teria ipfa ,
quod eras potentia ,
adu fit • Eiufmo- dam efle » adeoque legendum «n« ucifuareo , uv-
di vero Materia a Platon cis conii itura ita a Cicerone th fju ir Iftrmira *ul kuSs* iuurn» : Juijlantia in-
,

deferib tur Acad, IV. c. 37. J’/.i to Materia in


ex corporea ; ipfa fubfifiitos , natura fua . Certe
fe omnia recipiente Mundum ejfe faftum ren/et a Stobacus etiam & Eufebius habent iwm ptr vPicm-
,

Deo fempi ternum Itaque Plato in Timaeo perlpicuc r* iuirjK* ipfa quidem fubfiftens fecundum
docet utiiverla non ex nihilo, fedeo»(|uod non erat ta- fe ipfam ;
quamvis in Galeno legatur «vtm ftut i
le , talia heri >£ v» irr** i%* it** re* 0#«» uvtu Jv»-
: iuru ipfa quidem non fubfiftens • Pcrlpicuus
Ifxtxi ex iis , quae talia non erant , haec Deum tamen verborum fenfus requirit, ut Xylandri emenda-
eonfii tuere i ficuti Xenbdcs apud Empyricum adv tio p.aeferatut ; adeoque in Plutarchi lentent a Ideae
Logicos I • /. 53. ait i* r «5 p* «T»! vi» re y*»•- veluti incorporeae fubftantiae quaedam concipiantur j

f*.
it» ymirhiu ex eo y quod non erat 9 omne quod quod Platoni , aliifque
pluribus arnfifle coofpicimus.

fit 9 fieri * 6 Pro /m^***« apparentiae in Stobaei


( )
firoulque *

(3) Eadem prorfus in Stobaeo repetiuntur i nili etiam Galeni , textu longe concinnius feriptutn con-
quod ille ita definit • . . • ripa iit ei 1 fpicitur iiarulun ordinis , difpofitionis : perinde
»•< t 'tu. itrtfMti , ettvtfptf ; :
quod Cautcrus inter pie- quafi Ideae cauHac liat cius ordinis > formae , vel
difpo-

Digitized by Google
. , ;

De Placitis Philosophorvm.
i 'jt yofi^xs loeiu uto-
r(,t ijXtjt cutriat ritf turas ejje fupponunt a matena feparatas»
, & imaginationibus
in cogitationibus Dei
AupSxvti h roU voiputt, >§ i» rait Qav-
nimirum mentis Aristote-
».

> fubfiflentes •
, T«re?i tu »5,
TasUut t5 &eS vptsurttt
les vero Formas quidem \ atque Ideas ,
A’p<?9 t^AijC , di CiS» fJtf v arlAiTS idixt ,
non a Materia tamen feparatas (») , admi-
b pir Ke^ufiTpinat Tij( uAi){ , i w* y£- fit (») , vel extra id , quod a Deo fa&um
y*>bc rb uto tou J^cu , e/ irb Z»)- eft . Stoici a Zenone inftituti notiones <l>
ireoc Erv/jul cvvtypuTX iptrtfx rzt noftras mentijque nojlrac conceptus Ideas
,

ipxlxT.
ejje dixerunt.
idixt

K E 4>. IA'» C A P V T Xf.

tl«/ii A(’r(W. De Cauffis .

A ITiSii
3 fvp^xtni
t?i rb
ti
iroriXtTpx
. riAarur rpi%vt rb
, >|

«1 *
C Aufsa efl id, quod efficit 41 aliquid h
vel propter quod aliquid contingit,
Pla-
difpofitionis ,
quae ia materia reperitur. Hanc tero Clum ejl a Deo : ut nen^pe expri m atur Arlftotelem
le&ioncm tacilc praetulerim » quod accuratius in ilia Ideas, ac formis quidem admiGtle , fed non tamen
Idearum vis adeoque Platonis fententia * cxpr.ma-
,
a materia feparatas , Vel extra id , quod fa~
tur , qui materiam Idearum ope non apparere lolum» Cium efl a Deo , collocatas i fed potius Ideas , ac For-
fed etiam exornari , formari , difponiquc voluit. Hinc nxs iptas rebus a Deo produfkjs intrinfccas efle di-
ille apud Laertium UU /• 77«. rus it Vitas 3$' carat xiiic Id autem optime cum celeberrima Ariftotelis
-

«m«{ Ttfks , ut vbv t*i*5t' itiiu t* £urii opinione confentit qui rerum formas rebus ipfis in-
,

cuncira uaxif irtf ama ideas eaujfas quajdam , trinfecas , ac inhaerentes dic putavit. Fortaflc quo-
ac principia ponit ; ut ea, quae natura eonjta que rderibi etiam pofTct »1 ut t# yty&ct, struxerat :

fiunt y talia fint , qualia ipfa Junt • ex quibus id , quod produflum ejl , ejl ejformatum 7
( J Galenus
1
rits v^jk i fequentdquc quod ni miram Idearum ac Formarum vi , 8c ope ,

voces omifit. Materia perficitur, iliarumque veluti imprelTtone qu,-


4
(a) Xyt. „ E (i* ytymii r*5 W* r*tT ©i #5 lego cura dam figuratur , atque difiiuguitur ; ut una Materiae pars
„ Eufcbio pro i »{ •» 7*y«u? tb i»# ru> €>*©£! quae ,
ab alia , compolitum , rifc&us unus ab alio fcccr-
,, verba nullum fenTum gigountj ideoque ea Budacus nitur. Ceterum Formas iftas , atque Ideas, quae pro-
„ diiTimuLwit Illa autem fic intelKgo Anftoteicm a- , ductis rebus intrinfecae , itr.preflacque forent , agno-
n lienum fuifle a fcotentia, quae Mundum a Deo vit ctiim Pythagoras Etenim ille, ut Stobaeus me-
•i creatum dicit morat, tb» \tylfM»» *dn » t at, r«s «f»9-
loiat it
Budaeus integras voces iftas omifit , Cruferius in- [&*?; , tu»! r iris B»j>r*»vi*j; itvrit , ui t«k KaAKf&iitif
terpretatur quod ex aliquibus facium ejl a Deo i
:
ytaffinr nK«?r, fcQtre v *>r vuparvt ea , quae
fed ambiguo nulloque fenfu quod nimirum Grae-
, :
Formae , & ideae vocantur , tn numeris , &
ca verba mirifice implexa , ac vitiata fint Nul- harmoniis ipforum , & /is, quae geometrica
lus autem hic nobis cx Slobaeo , vel Galeno fplen- dicuntur , pofuit a corporibus feparata •
dor affulgere poteft j quum Stobacus quidem inre- (:) H.iec paullo uberius Sc clarius apud Stobaeum .•

gram periodum , five Ariftotelis fententiam omife- , p*T% avvxd furetis tlrxt , inemu,ar» , xtt 1 (Pxrrar #
rit Galenus autem in verbis illi defient
j
A*« t» r*s Ideas non exifientes ejfe ; fed no-
rik

corrigique
uAjk Itaque locus
debet- Ac
ifte conieCtura folum tentaxi
Xylandri quidem interpretatio
tione t , &
pbantafmata animae cxiftjmav.t.
'
ferri vix poteft • Quamvis enim fententia illa Arifto- C XI.
tclitemere attingeretur , quod ipfe Mundum a Deo
creatum efle negaverit , quid illa Mundi creatio cum Gal c. VI. 5 * *• Stob. p. 51.
quaeftione an rerum Ideae a corporibus fepiratae ,
vel corporibus jpfis impreflae fiut? ut proinde ArK (4I ,, Xylander „T« axeriXtvfMt lego h arertlur*
ftotelcs corporibus ideo feparatas negafle dica-
illa a „ fM , rationem 8c ufum Linguae Graecae rcfpi-
,
tur , quod Mundus non a Deo fed ab aha , caufla, ,, ciens.
creatus fit ? Iaque partim Eufebii » parti m Piutar- Longe tamen clarior , 8c accuratior Stohaci le-
chi vcftigiis infiftcns levi fac. liquemutatione pro dio xlrttr Iri li } r* kxariXtc-pu Cauf/a
, : ejl id ,
i «t* y>7»k>s v# 0 *b 0t«S legerem S «3 per quod ejftttm producitur.
r

Y*Y«i r#s ivi rei ©i 5 vel extra ii , quod f*+

Digitized by Google
. . . .. ( . , . ,,

PtvTARCHi Liber I.

Plato trifariam caufTam divi Jit Dicit . cttTtsv . p^s) yip vQ’ oZ, «5 , Tpbt 0 .

enim aliam effe canjjam, a qua aliam ,ex , uvpiwTtpot Jb itytirett Tb v<p* eu . rb
qua ; aliam ad quam praeftantiflimam
3't r,v rb rotout 8 l?i tout . YlvSaybpac
vero exiftimat eam a qua ; haec autem ,
i§ A’pmoTlr.iff ret pier rpurx dirtat k-
,
erat efficiens , quae eft Mens. Pytha-
SUfCXTX •
TX ii kxt k furojgfir KXTX
couas, & Aristoteles to primas quidem
, fi

c-v/Jtpe 2 rjK 0( rfit sufixrtxfit itro qaseuc •


CaufTas incorporeas tjje dicunr-.cK vera, quae ,

per participationem , vel fecundum acci- fiflTt' tltxt rb, xhsfittt sufix.-ei Etuiko)
dens , corporea
caujjae fint fubflantia prae- vitra rx dtrtx , suu-utikx • Ttcvptx-
ditas ; ideoque 1*1 Mundum efTe corpus t« yxp
Stoici Cauflas omnes corporeas efTe di-
xerunt, quippe quum fpiritus Ul Jinf

C A P V T XII. K E <J>. IB'.

De Corporibus riffl SuftATur,

C Orpus eft Ulid, quod triplici extenfione


i
praeditum eft ; latitudine nimirum,
altitudine, longitudine; five eft extenfio,
Cfp.x iqt rb Tfiyfi itaqxTot
t et , (2a}si
tItutoi oror ip'
,

sctvrCt
p.ijxti .

,
fi

fi
0 ytM
Tb KXTtyot
, vXx-
ar-

aut moles natura fua renitens , taUui ni- rivor TlAccrut S fctjre j3atfb ptifrt
, ,
mirum, vel corporibus aliis re/ijlens ; five
Ksu/por fip) rjj piset cu yt tS 0 lutea
moles locum occupans . tr> Plato exifii- ,

mat Corpus id effe , quod ubi fuerit in t 6 Tat vxecpyjy . iu ii yt tu ahXorptu


proprio loco , natura pia neque grave , ytti petor ,
rore te Cnt fsyett • c* 81
neque leve eft ; in alieno vero loco po- rfi« teCseut povljr tjrot vpU (2ap6r>)Ta
litum, tunc nifum, atque ex ipfo nifu mo- fi KovpbrijTa . A 'pstgarltoit pxpCrxTOt
mentum vel ad gravitatem , vel ad levita- [ih ehat Tijr yr\t kxKht . ko vphaTot
tem habet. Aristoteles graviflimum qui- ii , rb xvp • xipx ii dj uiup a>Xor*
dem corpus ait efTe conftanter («> <f ubique , ,

Terram , leviflimum vero, Ignem ; Aerem oi Etvikoi iuo per cx ritres-


vero CM-

Pj-tbagorac nomen intercidit re- pho tribuatur fcd ab ipfo Plutarclio tradita videa«
fi) „ Xylon, Poft >

lilio eius fententiae ,


quam eundem Arifloteli» fuif- rur ;
Stobaeus Cbryjippo ,& FeJid$nio
tamen iiiam

non arbitror. adferibit Epicurus etiam apud Empyricum adv.



fc
Stobaeo Pythagorae hic foluru non Ari-
At in ,
Mntbem. /• fcgntt dixit corpus cllc & «r«-
Jlotelis •nomen habetur ideoque fententia illa
i (ive t« f+trie irr*TiATs*< trina tixtenjione praeditum ,
Cau flatum divifio , non Ariftoteli . fcd Pytlugorae eum rejijl entia. Ita Mathematici spui Empyricum
tribuenda foret. Atque ipfum quoque Arijlctclii no- ipfum ibi definiunt rft%n e ut furat trifariam exten-
men Stobaeus quidem «pteflerat i fed ut triplicem fum m Phyfici vero *v**» iurmnrm molem rejijl entem •

CiulTarum diviiionem Platoni probatam , ab Ariflo- (y) Duae voces illae in Stobaeo defiderantur.

tele quoque receptam efle diceret adeoque in P!u- s (6) Vox in Stobaeo , qui Piutarchum toti-
tarcho non Pythagoras , &
AriJIotele/ fcd PlaSo , ,
dem verbis cxferipfcrat , omittitur.

©• Ari detriti luendum eflet. (7) Itaque corrigendus Stobaei textus, ubi de Ze-
( aj Poflrema haec verba io Stobaeo defiderantur none Stoico toquens ait ; i xatsrws dt o puteat,

hinc etiam apparet Stoicos flttp* unu acifct tuti x»p non omnino
(3) Perfpicue
fpiritus nomine non incotporcam fubflantiam quan-
autem corput quodlibct gravitatem habere ; fed
dam fed tenui Cimum folura , atque infcnfibile cor-
i
gravia efse aerem , ignem Ibi pcripicue ccr-&
pus intcllexiflc :
quod facile phitibu» tcftimoniis aliis toque pro Capn rderibendum *•<#* levia j ntfi po-
poffet tius integra Sto.ccrum fententia fic exprimatur :
ollendi
c. x i r. fietfn unu V*' *** bdw{ xeZ$* u/tu itpm ,

Gal. c. VI. § 4 Stob. p. 31. fed gravia efse terram ,


(£• aquam ; levia au-
tem effe aerem , & ignem : adeoque cxfcnptor a
Cotporis definitio nulli Philofo- primo t»*i ad fecundum temere transiverit
(4) Quatr.vii haec

Digitized by Google
, , . .

De Placitis PniLosorHoerH. jt

apuv eo titione Ktiltpx , Tup , xlpx • vero , & Aquam aliter alibi Ji habere.
Stoici (7> duo quidem ex quatuor Ele-
jio 3i (Zxftx u3up Kj yfr. tu>C<po»
, ,
mentis levia effe dixerunt Ignem , atque
yxp {srxpx.ii 8 (futret ou veuei iero t3 ABrem duo vero gravia Aquam & Ter-
,•
,

ram : enim eft id


leve quod natura ,
iilou fiinv (2xpb 3e rb ch pira». (la-
vel impulfu (t), a me-
ftsa , non alieno nutu ,

pi/ 3s uk tes rb fihai . E'riKovfot 3‘e, dio proprio recedit grave vero, quod adj

irepityTTX ehai roc rupcarx ’ kx) tx medium fertur ; medium autem ipfum
t

grave non eft. Epicvrvs autem exifti-


rpurx 3i «tA x' t'x 31 1% cntituv avy- mavit incomprehenfa , vel infinita efle
corpora ; ac prima quidem iimplicia efje ,
xpijiara rxrrx fi ifot t^eii/ . xms-
concretiones vero ex corporibus ipfis for-
t$at 3's tx utoux , rb pii y nari [ipa- matas omnes gravitatem habere. Move-
ri autem Atomos illas quidem ad per-
, rb Si kxt x rxptyxhtrip , ros ,

pendiculum , alias vero oblique vel ad de- ,


3i una KitoOfi evx ,
xari xAijyijii , xa- clinationem atque ex Atomis illis , quae
=

ri TXhjl.it, in fublime feruntur alias ex pulfii alias


, ,

ex trepidatione vel conctiffione moveri .


,

k e *. ir. C A P V T XIII.

ITffl Z' hxyiquv De Minimis ,

E
eotytlx
MTsJaxAijf rpi tiSv
%eia>»

,
fypaCtrputrx
rp)* eoi%eiwv ,
rcffipu» eoi-
ihiyjex
inoiojttpn ,
oiotel

orcp
E Mpedocles

partibus praedica
1») ance quatuor Elementa

fragmenta quaedam minima limilibus


, hoc eft rotunda . fuijfe
dicit quae veluti elementa fuerint ante
te) epoyyuhx tVpxxheiroi i^r.y^hnx
Elementa. Hbraclitvs etiam ramenta quae-
Tttx ihiyjex nai xpepij tiaxyti
,
dam minima U) ,partiumque expertia intro-
ducit .
KE4>.
CA-

(i) Quamvis in editis Piutarchi codicibus hic h> pedocles appellatur jfed inGalenolegiturTvis Quidam-
beatur i imi non movetur prrfpicuum eft tamen ,
(j) Heracbti lententiam Scobaeus totidem omnino
particulam * non delendam cfle Siquidem ratio . ver- veTbis exprciTit i
Galenus tamen legit Of nxirara bre-
borumque contextus omnino poftulat ut leve di. viffima ; atque poft vocem hreryu introducit voces
catur quod natura fua a proprio medio mo-
lilud iftas adiunglt m-iti* fs.no. h-r.a cogitatione folum
vetur grave. vicilfim quod natura fua
ac recedit •,
eomprebenfa Cetemm plurima, quae ad hoc Piu-
ai medium ipfum vergit ac impellitur Particu- . . tarchi Ciput.fcu Minima , fpAhxc poftbnt , ex III.
lam quulem ipfarn agoovifle videtur Budaeus adeo- , Piutarchi piius Capite defumi debenti ubi de Ato.
que non .ivn fed »f*rn nutu legiflc
, quippe qui : mis * ipfr-rjmque affertoribus ille difteruit Id unum
periodum hanc ita reddidit Levia enim funt . opportune monuiltc libet quod in Stobaeo de Mi-
natura non nutu a proprio ipferum medio Ex-
, . nimi i differente Anaxagorae quoque . 8c Leucippi
inde quoque corrigendus Stobaei textus in quo , lententia ita profertur A‘m^sycfas ris «ts^ms a.Ai-
legitur MMpn yoe 'vxdfx' 1 pdeu «r Mas rv illo fidro , . ryjiUma ' *> Muuruoo t* - ..-i-i,’, t l.rv -u, er^ i ubi
voces temere tranfpofitae fuis in locis reponi debent,
C XIII. ut Anaxagorae quidem iiocuunpZ , Leucippo vero i r.
tTibuantur i adooque reddendum eft: Anaxagorae'
Gal. c. X. §. 1. Stob. p. 33. Jimilaret partes multiplicis figurae effe putat
licui' dr Leucippus atomos multiplicem vasiamque

(>) Ia Stobaeo quoque opinionis huius ViStot Em- figuram habere dixit.

Digitized by Google
, .. . , v . ,

JJ PtrTAncHi Liber I.

C A P V T XIV. r e * ia'.

De Figuris n.-pl Zytipirur .

F
rici
igura
&
eft fuperficies , fit circumfcriptio
extremitas corporis <•>. Pytgago-
corpora quatuor Elementorum iphae-
ypx <pit
Xttfx.sK e?lv
rlpxt auputrot c i uro
,
ierupaittx ,
xcti

.
Ttpt-

rica (O exijlimarunt folumque Ignem o- ,


Uuirxyopu , ufixi^KOt tx aupxrx rutu
rrrnivm fupremum conicae, vel turbinatae rtTTUpuv ^oiyilur piror 3s t4 xrwra- ,

figurae ejje dicunt. TOV TVp KUVOllbti.

C A P V T XV. X E X IE'.

De Coloribus Yltfi Xfcepurur .

C Olor eft vifibilis qualitas corporis .


Pythagorici colorem vocarunt fuper-
ficiem corporis. EmpvdocLes id, quod po*
X Pupot
ci
cc?)

rivSuycpixoi
ero/Sr ijc ru'parot
yjoicct
ifocrr,

arexxbo vr
rtjr ixipirtixr tu trJ.-p.aTct - U‘prc3o-
ris vifus Plato flammam a cor-
congruit.
poribus exeuntem partes vifui commenfu-
Kb.f.t ro roic t bptit T»j« oij/tw c*ap~
ratas habentem Zeno Stoicus primas ma- .
pirror • n?txTur QAiya atri tu rupx~
teriae figutas fi ve texturas o* ordines co- Tur ,0-uppeTpu peptx iyovtrar rpbc ri-r
lores efle putavit. Pythagorici colorum o\J/tr, Ztjva» 4 Xticikoc t a ypupala erpurm
genera album , St nigrum , rubrum ,
palli- ihai trytipariapcu: ri-c ufyc . oi atro I7i/-
dum effe dicunt illorumqne difcrimina
,
fayipu tx yltri r ur ypupxlur tevxir ,
ex variis Elementorum mixturis oriri
re plAav , ipvSpor , uypbr t at 3'e 3ia-
ii, •
atque animalium colores ex ipfa quoque
locorum tj), atque aeris varietate pende- cpbfac Tuy ypuparur etxpct ra< erodat p.t.
re. Hat Tur soiyjiu» * TU( ii rtSr £uur tt,

erapx rac troiKiMaC Tt$y rpoetur ,i$ Tur


ai p ter .

KE4>. C A-
C XIV. T«tr« iit ».»: Ignit elementum effe fyraniidem ,
jitrtt cerput otio laterum ; Aqua * , cvrpus z>i-
«al. c VI. %. S. ginti laterum s Terrae autem rubum ; adeoque
neque Terram in ifla mutari , neque in Terram
(i) Figurae definitio, quae nulli certe Pailofopho ifia converti . Vjdc Apule um De Dogmat Platon,
hic adfcrib tur . in Stobsei textu prorfui omimtur Denique Cleanthe* Stocu* Pythagor:m irritatus apud
(i) Quamvis haec ipfa Pythagoricorum opinio ea* Stohacum ro irc^ in^MBro xamuite, Ignem dixit eo-
dem prorfus ratione in S; obaro quoque expiimatur i nica figura praeditum effe ; (cd nihil tamen de
pcrfpcuum cft tamen Plutarchum jpfum hic decipi . Elementis aliis adiecit-

fio. que non conflare. Etenim Lib II c S dcfcribens C. X V.


figurat quas lingulis Elementorum partibut Pythago-
,

rici tr.bucbant nitide d.iertequc docet cubicam ab


, . Gal- c X. $ i- Stob. p. jf.
iilit figui. raTtrrae. pyramidalem Igni, oSatdrieum
Aer. , dodeiaidricam Vmvcrfi 1'phacrae concedam ef- ( 3 ) Xylander Pro rfnZr legendum dico rtxmt
le : ut t.r le proinde intclligi compomque non polTit >» Nota cft ne longum Ca^am, Hippocratici Libelli
,

qui eontidalem igni , fphicricam vero figuram Ele- »* hac de rc inlcriptio


«rcnt s ali s adlcnplerit Sic etiam Plato , quem Plu- Quamvis tamen Hippocratis Liber T»pi iif*n t £-
tarchus Lib II c. iS dicit Pythagoram imitari , apud ixrvr , rir*n , de aeribus ,
aquis , loris inicriha-
Laert um docet Lib III / 80. rii/,i i»». - turjfirri fortafle poteft ut Aldinus codex verae leftio-
aifn rt s.r—ic,— blit—f t» i.Ktrdilfn -1 ", ni* veftig a nobis frrv-verit; atque in PJutarcho non
•i * ~ ii . etu foin 7 ,, iit rairt fjbtrufiaAXta . pri Tcxtrt , fcd ciborum tegendum Et.

Digitized by Google
. •, .. . . l ,

Da Placitis Pkiiosophoitm n
K E 4>. 1*7 • c a p v t xvi.

ZvpetTu»
De Divificte Corporum .

Thf) TOfiiic

O I' crb 6aAeu


0 >fr& rufixT» , 4 T/AfT« tle &•
, i$ rit&aySpcv res-
T Haletis atque Pythagorae fe-
llatores corpora perpeffioui obnoxia,
4c in infinitum quoque divifibilia dixerunt
t») >

retpo» % txi UT&pavt, 5 rk ape pii i- vel Atomos, five partium expertia 0) cor-
M •** ««'P 0 *
ivtijtei ph
*V* Ta *
tlt «-
pora confidere , neque divifionem in illis
infinitum abire pofle . Aristoteles
fuiy • in
iSapit. tutem exiftimavit corpora potentia quidem
reifov , cmAfJC«f
in infinitum dividi pojfe a&u vero nequa- ,

quam.
K E ®. IZ.
C A P V T XVII.

n«fi M&M , ^ Kpartvf . Ve Mixtione ,& Temperatione.

O
A'»«?*yep«»
I* (ii»

pllpit
kp-yaiot

»
ttur’

$
iAAaiWi»
Aiffi^KflTo»
ri< T ">'

«/
«ari
Jfc Ttjl
*-«-
V
ri
Eteres

dixerunt
tiones ,
(i) quidem Elementorum mix-
qualitatum
Anaxagoras vero
mutatione
,
, fie-
ac £>e-

p#&6a-<v * E(iT£io*Aijt J4 <* pntporipu* mocritvs partium textura, ve appofitio-


'iy.
E «e.

c. xvi. ITII*#,. &nfctxflr*t Ai , HH CwvtMfH ,1« Afiproe diJ


vifibilia in infinitum . Democritut vr re , fif
Stoh p. 3J. Epicurus atomvr &c. eamque lefliooem , «ddito
Democriti, Jt Epicuri nomine Amioiul ipfe rtee,
(i) Totidem omnino verbi* T tuletis , altorumque perit
fen tentum cxprdTit Stofcucus j fed poftrema verba (») Nullus dubito quin Demoetitua etiam , ‘qui
poft i.Tiipo» in illo driidcrantur . Mirari vero quis t«s Arii*»* , Koi t — n/Mfn atomvr , atque par-
potTit quid Xyknder oppofitam prorfus fcntcntiain tium expertia corpora te. ipfe admifit, eadem cor-
Philofopbis ift.s adfcriplerit ubi interpretatur: Tb *- pora inledilia dixerit . Itaque in Stobaeo nbi de-
letir , dr Pythagorae f«{latores negant in infi- pravate nunc lejtitur r* /—t*
nitum progredi fettionem eorum corporum , quae ivkc Jki rifw’ Democritue dixit tina par-
motibus funt obnoxia ; fed fubjifiert in iis , ter ,
ve! in partibus feliionem itfinerc , rctcribi
,
quae individua funt , Qy atomi dicuntur • Pro- debet mpi vis »/Mfi in eorporibur partium ex
-

pius ad Ph lofophorum illorum adeoque Plutarchi , pertibui .


mentem accefTme videtur Budaeus, qui Philofophos
Thaletis, atque Pythagorae fdhtorrs doas n cls/Tcs C XVII.
didingutt i adeoque reddit: Qui Thaletis ,
Py m
tbagoracque vefligiis in/iflunt , patibilia cor - Ga!. ci X. 5 - f. Stob p 3 <J-
pora in infinitum fe&ilia dicunt » Alii indi
vidua , impartibilia buiufmodi ejfe negant , (;) Plutarchus hic habet oi pi. :< veteret ,
nec ad infinitum feflionem procedere ; quem- Stobaeur legit ttv kki .1’ ir auro *i.„ iTiki

admodum prorfus Cruferius interpretatur .* Tha - t»> tm v• . >j t ... iiitti* , T balet , eiufque fueeefforet
lis , & Pythagorae fuceeffores patibilia corpo- temperationem efie dicunt Elementorum mixti v-
ra , Qy in infinitum feClilia • Alii corpufcula net Quutrquc ille Anx\ogcrae , ac Dtmceriti no-
infedilia , Qr individua confificre ; neque ejfe men omiievit , Icntentiam iilam ,
qUac a Plutarcbo
eorum in infinitum feclionem Cadendus autem . rhibfophis iftis tribuitur, eidem Thaleti, emlque
riutarchi locum mutilum ac hiulcum efie putavit j
fctlaloribuf adfaribrrc videtur . Itaque mutilum Sto-
ideoque referibendum exiftiraat . . . r^ara *• taci locum ex FiuUrcho fupplevit Canteiua.

Digitized by Google
» . ,
, . . n . ;

34 Plittarch I L l 1 E R I.

ne. Empedocles < iJ autem ex minoribus oyxuv ri foi%e7a ruyvphu , artp i.


molibus U) Elementa componit , quae olan) soiyjlx cpo-^iiu-j
minima funt , ac veluti elementa ele-
<r<»
^ .

UlZTuiv fth rpix riii.gr x yip JfAfi


mentorum Plato tria quidem corpora (i)
.
( «
Kvpiut «uri ehgi ?ai%f7x , y) irparon-
( non enim ipfa proprie Elementa efle
vel appellari vult ) Ignem nempe , Aerem , fia^ei» ) rperri tit «AAqAa , Tup , ai-
Aquam ,
in fe mutuo converti » Terram t* , uiup. rq* Se yn* , tii r* rari.'»
vero in illorum aliquod matari , fivt con- «fi(ri/3Aqror
verti non pofl*e.

C A P V T XVIII. K E <J>. IH.

De Vacuo k«s,

P tonem
Hyfici

Empedocles
omnes
(f) ufque
ait
a

(7>
Thalete W) ad Pla-
Vacuum ignorarunt
: Nihil Vnivcrfi va-
O
rttv .
l* «T8
%pi
E’jXT£<?o*Aii,-
nXuTuvot
©iAla pvTitti)
t'o
rarret pil-
Ktvh an-lyeu-
OiiSh ri rau sra» -
cuum eft five abundans . Levcippvs , ,
,

Drmocritvs Demetrivs Metrodobvs, TQ« X£»0» T£A«I , 0U& TipigffOV . A £<5-


, ,

Epicvrvs Atomos quidem multi -ldine in- )UTira« , , At^rpoc ,


Mq-
dixerunt ; Vacuum vero ma-
finitas ejje TfWoifoC , fcVixuufsK , ri ftiv iirepi.% ,
gnicudiue infinitum. Stoici W intra Mun- urttpx ri rAq^.i • r» St Ktvo» Mrei-
dum ?•’

(i) Empedocli f nomini Xenocratis etiam a Sto- fae Naturae circuitus 9 quum circulari ambi-
baeo adjungitur. Minima vero corpufcula quibus Elc* ,
tu fue genera complexus fit , fecum ipfe &
menta componi dixit Empedocles , alterari » mutari congredi fludcat , comflringit omnia , locumque
vel invicem converti non polTc putabat ut Arifto- , vacuum relinqui nufquam patitur • Ac certe
tclcs aflcr.t de Generat • I• tex. a. lUtex» 38« & Timaeus ipic cx quo ibas de Vn. verto op mones
,

C'er l» Phyfic» tex 1$. I» Meteor. e . 3. & cxccrpfcrat Plato, dicit : !iur«rr« i* •* «m' , v-
" (:j Ncicjo qui Cruler.us p«» «y**t inter- tv «riAhVnw omnia igitur plena funt >
pretetur minimis modis * nec vacui quidquam relinquunt
(%) Iatcgrac voces diae parcuthdi inclufac jQ Sto- (6) Itaque perfp cuc , certoquc corrigendus Sto-
baeo de iiderantur ; nec odendi facile poterit Igni , baeus quo, in
legitur *r*v**r*» agnoverunt »
Aeri, atque Aquae elementi nomen a Platone ne- Quamvis enim plurimi cx Veteribus vacuum admi>
gatum cile Videndus Alcinous de dotlr • Piat»
• ferint pcrfpicue tamen Piutarchi mens fuit quod
;

e. ix- Gottiuie fupenus di£ta in Gap. III- Veteres illud ignorarunt • Ita Zeno Eleates apud
Laertium IX. /• xy» ait «/«» u*m vacuum non
C. XVIII. ejfe •

(7)Xylander „ O»/» n r* «T Notiflimum


Gal, C X- 4. Stob. p 38. ,1 cd Empedoclem vetiibus luam Phyfiologiam £cti-
„ plille- Itaque fu; legerem
(4) Galcnux neque Thaletem neque ipfios fcr.ten- ,

tiam hanc memorat ; Ccd ibi legit d f»


»» tm utro** *i»ir ihtti xiyurt Pythagorici in Mun-
itsn r« xunei xnnt vix , uti m periret
do vacuum ejfe dicunt
(j) Stobaeus voces ilLas ufque ad „ aut ut apud Homerum .
,
Kw . . *

Platonem omifit- Pcrfpicuum tamen cft cx eodem Quamvis tamen Plutarchus, eiufquc Interpretes
Stobaeo Platonem dixille «»«> m *£«< p*ti **i*s omnes Empedoclis verba de Vacuo intellexerint
t 5 x»briMu, ptn i» tZ Vacuum non effe ne-
xlrjuvM vereor nc Pbilofophusille w»*5 nomine imperfeflum ,
que extra Mundum neque in Mundo ; idque a deficiens , inutile ,
vanum intellexerit j ut illi , vc-
Platone ficin Timaeo dcmonftratur : i ri t«*tcs luti contrario , *i(trr'ct abundans ,
excedens , fu -
mptodot , irudn e-vf-oTifiiXxSi ra( yin\ uoaXorifli utra, perfluum opponat , live xtptrrtt i pium t* **»•
nxl iuma fitXirixi tvut>xi r^tyyK xu»~ veluti fynonymum adieccrit
t* , mi Ki»n» «Jio.,*» i a Auvsr^ju Vniver - (S; Eadem ptorfus in Stobaeo reperiuntur ; nifi
quod

Digitized by Coogle
. . . :

De Placitis Philoiophoetm. 35
pov tm fiey&ei , Ol Zruixoi cerlc tu dom Vacuum nullum efTe ; extra ipfum
* 6rixu uHlv tlvat nevit , ij-u&tv 3' au- vero infinitum. Aristoteles ll
'tantum Va-
ri xTeifOt A^irorlAije torovrov tltai cui extra Mundum efle,
ut Caelum re-
fpirare pojfit ; ftquidem
ri> nevit ixrbc r6 xlttfiou , £qe ctta- Caelum ipfum
r
igneum efTe .
xvtlv r'ov oupaviv • thai yotp aura» ru-
fitot .

K E <J>. 10 C A P V T XIX.
'Cltpi TStu . Se Loco.

| Aaruv ri pira^TTixlv rCv tt- pLAto Locum ii ejpr Aixit quod for-
,
B iiit , 8jr«p ("pqxe peratpoptx It rqv mas recipere , unamque pofl aliam
KaS&Tfp riva atfitmerr potefl tdtoqac Materiam
5a>I» > ri&xir^* Jf?a- fic me-
i§ ;
,
taphorice Locum vocavit , veluti nutri-
fuv^v. tCfiqoTthqa rl 'ftry.aTot tu ti-
cem quamdam , ac fufceptricem U>. Ari-
fiiyjavrot cvv&ttov t2 reptty/ipitta. stoteles (j) Locum
effit putavit extremi-
1 Continentis ccr r >* contiguam
P° con-
temo
KE*. E * C A-

quod inipfo
«
legitur
»»»•;
non tl

Z(»
Xr«;«W Stoici, fed z*.
, &• jb/ «i) ;;/* in-
Hur ' «
«t"* •"* r.i muiptutt; io ,
u.axntrr, . ... ,ui rir >T/w x/i,., i, T*~
Ilituti iunt f Stoici Et ccrtc quidem opinionem (
.
v< v«p ui, Jitfi^tu rv ptr., iv,J, Pythagorei
hunc Sroicia omnibus communem tuiiTc Plutarchus quoque dixerunt effe Inane : (fi- j„ Caelum
ipPe demon (trat
in Libro adv, Stoico:
(fi dt re - quafi refpiret , ingredi ex infinito fpiritu
pugnent . St cicer, Laertius Vll. /. 140. Empyricus
adv. Logico: 1 , f. 114,
& hoc efie primum in numeri : inane
. .

enim
dijtt riguere eorum naturam Ubi vides luxatum
(r) Locum hunc miniicc depravatum ede nemo
vitutumque Stobaci textum ex Arilloteie
non videt quum Anfloteli opmio quaedam temere cotriaen- “
hic affingatur
,
dum efle .
quae protfus ab illius lententia abhor-
,
ret. Veram Plutarchi lediidnem
a Stobaeo nobi»
confervatam effe putaverim C. XIX-
it> tjuo legitur i A‘ft- ,

erriaes tr TiritfTm iva* (sis Ani*— IT|„| yfip 11 10.1 ct


:
Stob. p. 3!. jp.
f*
r,
_
nuSayiftm m, , ui iv-.tr 1.. t, ri
{* T“
"•'l" sno/tm to, , io inuniten: Ari-
fO Xylander Lego ..
/lotele: IV. Phyficorum Sic Aldu. .

; Vacuum in Cae-
fic ait fc
lo ponunt Pythagorei
» Manuictiptus non /ifn/uah•- quid interiit , no-
,
tanquam illud ex eo fpi-
ritum ducat. Itauue non
,
„ tum cft itaque 8c
fupra legendum Ctp. 9.
i
Clutarchi fed exlcrpto-
,
& quidem ut opinor,
Stobaeus paullo aliter,
ris vitio fententia
hoc Plutarchi loco Arifto-
,lla in ,
aceurattus vi «5 tn/^nn, v,y«, i wV„»
:
teh vciuti audtori tribuitur quam Aridoteles ipfe de
,
corporis extremitatem immobilem
Pythagoricis traditam e(Te memoravit. Ac ete-
certe qui- n m Ariftotelej hanc etiam Loci
dem Andoteles IV. Phyfic. t. 8 .tex. aficCJionem , (eu
j<5. ait: charadterem expreflit Phy/. IV. f . 6
» tfarm: ui tl Ib&aytfm, uu'„,
ui , UK. quod
hnlrti. nempe Locus immobilis effe debeat

Digitized by Google
. . , , ,

3« Plvtarchi Liber i,

C A P V T XX. K E <J>. K.

De Regione ,
fea receptaculo npp} xipxt,

S RegionemEmcvrvs Vacuam, Locum,


Toici,

Et Vacuum quidem
poris ;
ii
inter fe differre putarunt.
efle privationem cor-
Locum vero
effe id , quod oc-
O
fit»
l’

ptiv

Ktrov
Erwrxo)
umor
tlyott
,

,
>5
r&Toe
Ipt/play
EYiiwiipoc
, yjipzy •
cuparot
iiatpl-


rb
too
cupatur a corpore ; ac Regionem effe quae ii rSroy , rb iyipeyoy bitis rtO irupct-
,

non tota,fed ex parte Jolum, occupatur, ro( • r i/y iit yupay rb ex plfovt iyo-
ac (>) dolium a vino. peto» , loa-rig Iri rijc rS oioeu ti&«-

CAPVT XXI. K E 4>. KA.

De Tempore. TUp) Xp 6 yu.

Ythagoras Tempus efle putavit fphae- JPJT bayipac


F ram continentis (a) corporis Plato (j)
mobilem aeternitatis imaginem vel du-
. pts* tS
rbv
repilxoy ros
Xf^or
tlvui
tsjv
• nAara»
; «rivet tixiya xrvijrijv , tj Siaqqpa riit t8
ra t tonem ,five extenfionem motus Mundi.
x&rpou Kiyfreve •
E'parotr&fn(t rijv t8
Eratosthenes Solis motum.
fatu ro pdcty,

CAPVT XXII. K E <J>. KB’.

De natur * Temporis .
n«fd ou<r/«c Xpoyy

naturam Temporis
P Lato
vit
(4 )
Caeli motum. SroicoRvm plu-
motum ipfum. Pbilofopbi plures io-
effe puta-
I
A 1
T Airuv
vS xmrty
ouritsy

ol
ypbyov rqy
vMlou c rtcv
tS ipa-
SrwrxC»
res
ge- au-

C. XX. (}) Vtramque Platonis opinionem ita expreflit


Laert. Lib. III • f, 73, Xp«re» y»l tSm luit* r«J «r
Cal X- <• <- s,oh - P- 38 39 * r» tiit ii t 5 i^iui p«poty Xfarer Ut at .....
«nv rtZ KtrfMt furtis v* unu *m»,

(1) Haec ultimi verbi in Stoboeo, qui fuperiora ikfteu y\tf vnitfXjM iwTcr , xau unit Tempus
tamen accurate cilctipferat , omittuntur. fempiterni imaginem fxttum efle . • . Caeli au-
tem motum Tempus efle • • • • Idcirco abfque
C. XXI. Mundi natura non conflare Tempus • Simul e -
nim atque conditus fuerit (<? Tempus illi ad-
Cal. C. X- I T Sbb. p. ij. 10. 11. fuifse • Timaeo tempus aliquando
Itaque Plato in
genitum efle five caepi fle docet quod nimirum ,*

(1) Quamvis
haec Piutarchi ledio ferri poffit . lon- illud una cum Caeli motu originem acceperit i
ge tamen concinnius. U accuratius in Galeno legi*
tur Tifiix»»* 'i**!
:
i eominentie n»t Catii ; C. XXII.
duafque voces illas ea Plutarcho excidide putaverim
Ariftotel» W. Flyf- e. 10. ait quod .1 ri. x(i- Cal. c. X f- 7# Srob. p. 10. 11.
T,, rtZ wv* «W paeti, •( it tw epaifae
Marv alii quidem Tempus Vniverji motum effe (4) Stobacus pcriochem iflam omifitj quod ni-

dicunt i alii vero [ph.ieram ipfam , ubi Simpli- mirum eadem fere Platonis lententia in iupenori
cius primam quidem Platoni , alteram vero fcaten- Capite’ exprefla iam fuerit- Galeous autem ait nA*-
ttam Pythagorae aJftiibat^ Tar rv *o[tUr rauT? «Aiv Piat 9 motum buttf Solita

Digitized by Google
, . . .

De Placetis Philosophorva. 37

•i5r!j* rijr xhifTiv '


x) o/ n'tr tA*/om genitum effit Tempus dixerunt ; Plato ve-
ro» vomor nA*r«y y«- r° ge niro ™ *««* intelligentiam <>i »«-
«yiyyuroy
«rto x«r’ ItW.
, «?iS

** «*«««•

K E <J>. Kr. C A P V T XXIlt


D« Motu .

flepl Krri)Vf»c.

Ythagouas # Plato «if Mo-


P
-•
(») ,
f“TT9vsyJp« IIA£roo» xinja-it , i?) Jia- ,

tus eft differentia quaedam, vel alte-


,
* *
ratio in materia. Aristoteles a/f ^uoi/ Mo-
Qopxrtt , » irepSriii a> vAjf . Apisa-
rixqt , ivTiXiyjua *ty»)Tau . A^ixfiro; rar #/ affar mobilis , five perfeflio (3)
ly ylyoc rijc xiyi)«w c , rh *«ri srACf- quod movetur. Democritvs uni-
illius,
y/ov •
EV/xvpoo M» e'l3q rljt Kivfreut, cum Motus genus vel obliquum U) fi- ,

rb xari fiSai)» i$ t'o xar* rrapty- mifit Ewcvrvs duas Motus fpecies
,
mirum ad perpendiculum , 4c ad declina*
kXitiv • H :
pSpiXot Kivijreut Ttjv ptir A6-
tionem. Herophilvs hunc quidem Mo-
yu Seupt/rljv ,
<?« aia-jqrqy . H‘p** tum ratione, hunc vero etiam fenfu per-
«Ar/roc fiptfiitty «£> » 4 Tuiy
cipi ,
cogitoficique poffe (5). HeracliTvs («)

oAuy atri per (


t<ri y«f> ruro riy w- quietem quidem , ac permanentiam es
Xfwy ) uivvitriv 3b itiior fisy roTs aiStmt , corporibus omnibus aufert; quum illa mor-

pSxpriir 3b to 7« ^flaprois
• tuorum fit perennem vero Motum pe-
:

rennibus ; interiturum vero interituris con-


te Ait .

KE+. C A-

(i) Iu prorfus cr Epicuri lententia Lucretius mriw , ; «minxi, alium efit eius ,
quod po-
tenti * mobile qu» mobile efl . Celebrem au*
lib. 1. ver. 4 6». efl ,
tem hanc Motus definitionem tradidit Ariftotclcs Ebjfn

Tempus item per fe non etl ; fed rebus ab 111. e. t. rex. 4. dr eap. '3. tex. 1.

ipfis (4) Stobaeus v« «ix fxlm'


Confequitur fenfus .............. (j) .Hrrophiii quidem fcntentiaro iifdem eerb.s
K-
fentire faten - eiptclTit Stobaeus fed repente umen adiecit:
Nec per fe quemquam Tempus i

rntnnmfm eurus «oeci, meline.. Afelepiadet . Afs-


dum efl
1

Semesum a rerum motu ,


plaeidaqut quiete. tum omnem fenfibilem efle dixit
(') Preflius haec a Stobaeo proferuntur; etenim
poit vocem Aqif 11 aufert , fublita mrcuthefi repen-
C. XXIII.
,

te fubdit xirvr* Ji tms ir5 in» IvnJtJw motum ve-


:

.VI- Stob. p. 40. ro corporibus omnibus tribuit ; fscuti Ar.ftotele»


(. 3.
de Anima 1 . e. x. de Heraclito loquens ait it «*
WV» fi ll»«* T* Hera ni.nH.ni «i,T» »«i .i .
(») Pythagorae quidem opinionem hinc
tribuit ,

etiam Stobaeus ; fed Platonis tamen ibi nomen o- moveri autem res uni verfat 6" ipfe , 6"
complures arbitrabantur-
mittit
.

«5
...
#»>»(*»
(j) Stobaeus bic legit ; inp/iim i>'*i

Digitized by Google
. . . . ,

3 « Plttarchi Liber I.

C A P V T XXIV. K E $>. KA.

De Generatione , i? Corruptione ntp) riAnui Qjopic.


,

P Armenides, Melissvs, Zeno


nerationem , corruptionemque rerum
fuftulerunt propterea quod Vniverfum
(i) ge-
n ApnetiSric
puv yiotetr
, M£Aic««
, pSapxi
,

,
Zajucov

3 tk rb »0-
arjf-

immobile Jive immutabile exiftimarunt.


,
ftifyiv rb Tav «xiMfrox , E'(iTb 3 ox^s 3 b
Empedocles !>) autem , Sc Epicvrvs , St Ktt) EV/kv/oCi eriurtt brot picrit crv»~
omnes quicumque ex minutorum corpo-
aSpotrit-bt rZ* Aetrroptfpl» xo-
rum coticurfu f Jj ,
vel concretione Mun-
dum componunt concretiones quidem , , eHoTotoCtn , $
1 esvynpiirut /th ,
3 tx~
•c difcretiones introducunt ; generationes xpirtK ciriyovrt Q$o-
ytrireic k}
vero, St corruptiones non proprie (). ,

pie ou KVfiuc ", i yap kxtcc toi br


Neque enim generationes iftae ex illo-
rum fententia fecundum qualitatem ex al- icMoturiuc , xarcc 3b rotrix ix curam
teratione ; fed ex concretione fb/ur/t fecun- SfoiariioO Tcturctc ytve <r&«( . Tlu^uySpat,
dum quantitatem (r) fiunt . Pythagoras!#)
irirrec
& omnes quicumque materiam perpef- Ktt't tlcot erajijrij» ri/r uAq» u~
fionis capacem fupponunt , generationem > Tort^errat , xuptuc ylnctr ipjopkr
, 1
$
St corruptionem proprie , rigorojeque fie- ytrstr^at ex
. yicp uXbotutrtut qotfceiur ,
ri dicunt res enim ex alteratione ,Sc con-
;

vcrfione ,St refoiutione Elementorum fieri


*) iporij e , x«) atxlvstxt txutz yl-
exijiimant vear^xt.

CA- KE$.

C. XXIV. » nuftripfo Noflcr, &


Aldus Kriri*. Praepofitio hic
locum noo habens , &
pro altera , ob notarum fi-
Gil. c X. i *• Stob. p. 4j. !• militudincm kmtm, & /**r« , introdudba*
Certe in Stobaeo qnoque legitur #r#* uti rv>xS(*<*
fi) Hic a Stobaeo quidem omittitur , fortafie quod rfiett quicumque iuxta ccncurfum •
ili: Plutarchum de Zenone Stoico hic loqui conie- (4) Quamvis hic Galenus habeat «'«'/«t apte f *p-

cerit ,
cui Parmenidis ac MeiiiTi opinio communis , pofite i nihil tamen in Plutarchj textu mutaverim;
e(Tc non potent Sed de Zenone Eleate res eft qui ,
quum praefert jm mox wfln apud Galenum ipfum
Parmenidis, alioiumque fententiis admifit. Ceterum occurrat

ita Parmenidis ac Meliffi opinionem


Ariftotelc» cx-
. (f) Galenas pauIJo uberius , 6c accuratius *x>.* %*-
preilit Lib. III. de Caelo r. 1 . f»i' y«t auri. «• vic , xiti rvuL-tfevru^et ylytTitt rlt veturm
yiiKt , ps.fi» *«Si yif in yl. -
fed iuxta additionem , C7* concretionem fiunt
yuH«i Qxrv , iirt Qtuiitrbx* rS» i’tui «'»- univ:rfa •
$.uin !tu£, .i.» oi rifi MiAirr.* ti. uti (i> Haec Stobaeo fic efferuntur, ««i
in w«Ww<.
Quidam enim ipforttm generationem e me- yttirnti , tuti Qlefiu, xxputtrn , Ml' p,| lf , Kf ic U

die corruptionemque tollunt . Nihil enim eo-


,
* *. «M viYxfur» y(yntr$xi tx difsolutione ge- &
rum , quae funt generari , aut corrumpi ; fed ,
nerationi/ , &
corruptionis , eompofitionem 9
fotum ita nubit videri dicunt i ut Melifiut at- ,
mixtionem , temperationem , (£* eonfufionem fla -
que Parmenides . Videndus Empyr.cus Pyrrhen tuunt • Sed ipfa tamen ienfus pcrfpicuita* exigit*
Nypotbef. t-ib. III. e. 8. ut in Stobaeo non yviri#( *<*• generatio - ,

<31 Mobacus Empedocli & Epicuro Anaxagoram ,


w/ , 6* corruttionis , icd yoini; , «ti
quoque, tc Democritum diierte adiungit Ac ceric o erat 1 enes , cr corruptiones legatur ; ideoque in
Arirtotdcs de Central. I. tex. 1. dicit quod Ans- Philofophorum illorum fententia ortus ipfe, atque
ugoras T>» •.«».« .vr.sei propriam genc atio- interitus , cctcraeque mutatiooes omnes ex Elemen-
nis vocem ignoravit torum unione, ac difsolutione producantur-
Xylander „ uutm cuiuSr.urua’ lego ex Ma-
(3)

Digitized by Google
. . , -, . . ; .

De Placiti» Pmiosoi hoi »m.


K E 0. KE,
C A P V T XXV.
Utp) A'»&y*n( De Neceffitate

0
aykyxry
AA?<
itJ
'ttpi)
,

yitp
Vtryyp&rttTo*
r& Ta »t 6 <
Tfgixilf^xi
iyuyxf

rZi
tlv^ayipM
xoaaoi
xpx-


T Half.s ait ;(') validiflima ejl Neceffitas;
fiquidcm omnia fuperat ,vol Vniver-
fo dominatur Pythagoras Neceflitatem
Happ-iylJt;; , kj AqpixfiTot T&rra xxris dixit Mundo circumpofitam efle . Parme-
kviyx tjv nides ( ! ) atque Democritvs omnia iuxta
rijr aurii» Jb slyati xa) ei - ,

Neceflitatem fieri ipfamque eamdem efle


liappfriiy , i£ 3lxii» , 19 rpieoitt » , *j xo- 4cFatum, ii luflitiam, Jc Providentiam»
fjis Toiov
Mundique opificem.

K E 0. K<?.

Tlep) utri ac AVj*yxij« . De Natura Necejfitatis .

1 fAarai» rac pth eic Tpovotx» £yei lato nonnulla quidem ad Providen-
1 ta ii e 'e avccyxtiy . E’(*rf JoxA^f
,

P fj)
tiam refert , alia vero ad Neceflita-
uoria» iy&yxtu ahia» r3» ap- tem Empedocles naturam
. Ncceflitntis ejje

<;o i^eiay
dicit cauflam quae Principiis , ac Elemen-
yfiy , 4 t<5 r
,
. Atiiiixpnot rijy
tis ad operandum . Democritvs re-
utitur
ueTiTviriat , t qy Qbopity
1$ 19 tAifyij»
nilum , motionem ( 4 ) impulfumque mate- >

r«< u^>)S * riA^rw» iri fch rijn i/Aiji»


riae. Plato aliquando quidem Materiam,
ire 3 'e rijv rou toioS»toi erpie rvjy 8- aliquando vero operantis habitudinem, or-
Aljtr
aX,- TIV • dinem fi ve refpellum ad Materiam Neccf-
,

fitatem ejfe putavit..


KE0. C A-
C. XI* C. XXVI.

Gal c. X. $ 9. Stob- p. ij. 16. GaLc. X- 5 - 10. Stob p. ii.

( i ) Celebre hoc Thaletis effatum ita cum aliis Graecus Stobaei textus hic corrigi fupple-
a Laertio profertur Lib • J. feg% JJ» IlpirjS«V»r«
irrui iyimrei
m (3)
rique debet. Etenim in ipfo legitur:»)* /*)>
,

yitp . «ItA^rei , xcru>«f , f»iV ttm.1«»(tyMT , «•rlut ^purtuv T*r Icfyjve , xxe rit s*et-

u» yitp 0JS« .
fjbiytfw , r«7i( • itr*yTtc yitp yuft haec quidem in Providentiam Hecefsita-
riyifir, tt/f jut TCMrTcf yitp rfi^d t#*t« .
tem eaujsam quae utitur Principiis , ac Ele-
, ,

iuuyxn. >p«nT yitp xurruf treQmntror £»*>»;, «n tr- , mentis • Itaque rcftitueodum rl* /*l» %\ w{ei*t«i t :

fiTttu yit ; w«rr« Antiquiffimum eorum omnium ,


:
tu Ji u\ iumyn*» M«t «aue/wm Scc haee quidem•

quae funt , Deut ; ingenitus enim • Pulcherri- in Providentiam refert haee vero in N ceefsi- ,

mum Mundus , a. Deo enim fattus efl . Maxb .atem : ejfe vcro% Neeefsitatem (ire. Siquidem
mum lorus ,
rapit enim omnia . Veloeifsimum mox Stobaeus ipfe Empedocl s opipionem codetn
mens j
nam
univerfa difeurrit . fortifsi
per prorfus tr.odo deferibit, qui m Plutarcho reperitur.
mum necefsitas ; eunda enim fuperat • Sapitn- 4 ) Xylander 9 K«* r 'n»
(
legjtur, evidenti
tifsimum tempus , invenit namque omnia • Ita- ,» fallltalc . Certe ^siitt fciibi dctbuifle , e re ipCi ii-

que pro x«rr«; Vniverfi » vel cuiuslibet quod in ,


•> quet.
%
Plutarcho legitur, xarrut omnium fefetiberem pror- , Galenus etiam legerat ^«rie» motionem , fed in-
fus ut in Stobaeo quoque reperitllr Ceterum de fequentem vocem *Anyw impulfum om Ierat; Sto-
variis iftis Thaletis diAis videndus Plutarcbus in baeus autem Democriti nomen , eiuLue tecntiaiu
Conviv* Vll . Sapient • praeteriit
(1) Philofophis »ftis in Stobaci ItlW Lcwipptu
etiam adiuugitur* .• i

Digitized by Google
. . . 1 , . , .

40 Pivtarchi Liber I.

C A P V T XXVIt. K E 0. KZ.

Dt Fato
ntpl Elpapptnpe.

H
tatcm
Ekaclitvs omnia ioxta Fatum fieri di
xit; ipfumque Fatum c(Te etiam Necef-
Plato ( '5 Fatum quidem fupcr hu-
.
H Pithtirot
3b
Tiara kx§’ hpxt>p(»iv,Tiiy
aurip uripyjty ȣ at&yxrjy
riAiT u» lyxplyti pty rijy tipaffihtpt iri
manam vitam animumque admittit ; J'ed ,

tamen infuper etiam adducit caufsam ex TuV avSfuirtnev tptiyfiy ^ fiiur ,


cut-
nobis ipjis profeBam Stoici cum Platone ttriyet 3t m) ri/y xap’ ifotae alriay •

conveniunt; ac Neceflitatcm quidem im- ei XruiKt ) nhttruvt ipipepCt , >9 rij»


mobilem infuperabilem violentamquecauf.
, , ph atiyxtjy etylx ijt6 » (paaiy ttiTict»
fam ejfe dicunt; Fatum vero complexum (iittfiiuj*

Tij» di t!papply>iv cofirAs-
ordinatum caufTarum; in quo complexu ea
xij» airtuv TtTxynintv , ia niptrA*-
quoque caujfa contineatur quae in nobis ,

xji rh xap’ ipat £S<r« rk pia ei-


eft unde quaedam quidem fatalia alia ve-
ti,
; ,

ro non fatalia funt. pxfbai ,


rk 3i avet pipilat ,

A V T K E <J>. KH.
C P XXVIII.

' De natura Fati n £f ) eiiflat Eipappfrttt

H Euaclitvs Fati naturam ejfe dixit


mentem aut rationem quae Vniverfi
fubftantiam pervadit ; ipfum vero Fatum
, , H
J<iixo»t«"
Ps£kA £ <to«
roy Sik
oitrtaf

auro 3( ift rb ai$tp:oy <t ri-


rifc oinriae
tipapphttt A iyev
roO xayrbt

aethereum coimus e(Te velati femen (^ge- ,


pa exippa rij( r6 xayrot yeylrs tue
,
nerationis Vniverfi Plato perennem ra- .

tionem perennemque legem naturae V ni-


.
riAW h&yoy cii3tov , tij yopay H3io*

veri! . ChRysippvs <i> ipiritalem vim Vni- t? c tS rxyrbe Cpieeat • Xputrirrot 33-
verfum ordine adminiftrantem; ac rurfus yaptv r»fi/ft*Tixijit r&Zfi tS traarbe
in Definitionibus ait Fatum eft Mundi r«A ty ia E I-
Juxijrixtjv . k, toJ,- 'epote
ratio > vel lex illorum , quae in Mundo
,

funt pxt-

C. XXVII. exufa creat A fuijfc dicendum ejf : Ita quoque


Stoici» atque illotum princeps Chryfippui liberos liu-

6too. p. i>- manac voluntatis a^his cum mvariabili Fatorum ordi-


ne componi polTc putavit, ut ubatime ollcndit Ci-
(l) Quamvis , Gmulque Stoicorum
hic Tlatonis cero de Tote c. 17 -

noir.cn , ac opinio a omida tucr,: : per- Stobaco C XXVIII.


fpTUum tamen P.jtonis fcntentia humanae
cfl in

voluntatis actus a Fato, Gmulque a libeto iplius ar- Gal. c, X. $ 1 - Stob p. 1 ».

bitrio oriri Etenim Piato in Timaeo docet^ : M«.


ij « ‘uyTtr, ( z) Haec Heracliti fententia juullo aliter a Stobaco
fbtyfutn y*f *ot TtZit tu uir/UMt yiuot ,

ti f «ia* tu rvuTeiciut iyom/u Mundi enim huius defirribitur i ait enim rus rw *mrfn yuitrtt^ t

generatio ex necejjitatii mcntifque unione mix- ti aripie^» ftiirfM femen ortUT rerum o*

'ta efl apud Laertiam Lib. 111, f, 7 i- ‘ T,t ^


Ita mniuMyCertaeque periodi menfur a Galenus tJtem •

ibi legit arxifu.* r?s ri» x*rr*t ytrun** femen gene-


utria* hei iot tu fuit t.u ytutou i *tu* tu l' ‘i utuy-
, ,

xstiuo unitu, Pw* , touriu Quoniam vero cauf-


, : rat ionit omnium rerum
retf xmjt
[at ,
inquit ,
duae funt , alia quidem e men- fg) Galenus wnvf***ut *r, t£ vino

tis fapicr.tia ejfcfla s alia vero nrcrjfaria ex fp iri talem , ac ordinem Vniverfi •

Digitized by Coogle
. ,•, . . , ,,,

Db Placitis Philosophorvm. 4«

/ut/pivil {«(* i t5 xSf/M Aiyot , 5j »i/iot funt , ac providentia adminiffrantur : vel


r&» ovtuv i» Tui ahu-a, r ptrolx StoiKupl- ratio , fecundam quam ea ,
quae fuere
»uv . I) Xbyoc x«9’ 8» ri fih yeyovora fafla funt ; quae funt, fiunt ; ac futura
, ,
fient. Reliqui vero Sroict 0> Cauflarum
ylyove ret Si ytvbpita , yfaerat ' rSc Si

feriem , inviolabilem nempe illarum ordi-


yevqolpuyx ye»tjutrai. oi Ztoiko) tlp- ,
nem i & connexionem . Posidonivs ter-
fiib» ah tui» , rovrlst r d(ir , i£ enouvSe-
tium a Iove. Siquidem primum e (Te lo-
triv araptefixTO» , TloveiSufiot Tffrtjv a- vem , fecundum Naturam, tettium vero
ir8 Ai6e • TpvTov jj.1 v yitp chat rh Aia Fatum.
Sevrepov t i» ipufir , rpiro» Si rif» etpap-
fj.lv>!» •

K E <J>. K0. C A P V T XXIX.

De Fortuna .

Lato Fortunam
J“JA
iruv
ra
ahia»
rvfJ.(ieS>!Kit
h tfoutptriKoU
, na) sr*p«xo/c(5-
na-
P ejje putavit caufiam ,
quae in iis , quae elefla fiierint (*>
accidat,& confequaiur per accidens. Ari-
Jtjjca . A'fi«MrlAtjc alrlav narit ovpc- stoteles caufiam per accidens in iis ,
quae iuxta appetitum alicuius amore fiunt,
Cernit h ro7c xaSr’ offjLtj» 'itixfic
occultam , atque inflabilem . Differre ve-
rivat yivifievoit , uStjA:» , na) asaro», ro Cafum , five Temeritatem , a Fortuna .
SinQepfi» Si riic t uy^t ro aurigaro»’ Quod enim a Fortuna fit (l>, five for-
tuitum eft , hoc temerarium quoque Ca-
ro ftiv yetp ari r uyyt , i$ rauropi futnque fore; atque in iis omnino, quae
rn elvai h roi t rp anrhit rxvrut • ri gerenda fint, reperiri Cafum vero, vel
illud, quod temerarium fit, a Fortuna non
S’ aurigaro» ,
ovx, ari r&yjt •
( e»
fieri ; quippe quod ia rebus non gerendis
•yap t«(< H'-> rp&Ztvt') xa) tij» pii» ru- vel extra operationem confiftat : ficuti
ru» AoyiKur' t 8 Si aurifiarov ,
quoque Fortunam quidem dixit rationali-
X»!» ,

bus fotum ; Cafum vero temeritatemque ra-


kx) riS» Aoyixuv kx) ru» a\6yuv $uut
tionalibus fimul ac irrationalibus animali-
na) ru» u-Spjxuv rafiiruv . Eirixovpoc bus , atque inanimatis etiam corporibus
itauqxnv ahia» r fatur ait convenire Epicvrvs Fortunam ejfie puta-
,
Xfivaic , rpi •
XUf .
F vit

fi) Galenum hic optime legit 0 ‘i ii « A>w TrteTtui f >) Paullo felias .atqoc aliter Stoharus fententiam hanc
sii i vero Stoici ; fiquidem iam Chryfippt , itidem exprimit : im» .T >C *«;«..
Stoici , nomen , ac
opin o praeccflerat In Stobaeo . nifUTtufua, kui KX 7 XT’,
tamen jr.te^ra haec periodus prorfus omittitur 5 qui rt>*s Kfl!hrn i,«a>2*Tir„ r%irn caufiam eorum ,
Zenonis tamen , Pofidouii , Panaetii , & Chryfippi quae confilio carent ; caufiam ex eventu, quae
mentem expreflerat • Perfpicue hanc vim er Fati illa eafu cjnfequatnr s ac mutabilem eonfilii fe-
Stercorum lententia ita deferbit Antoninus Lib • V- cundum fcopum habitum,
fect. 31 * Tfl» 2i* T*!< vriiv? fiixoiTOi htyet Jut wrnt'
y
(3) Itaque cotrigendut Galeni textui, in quo legi-
rut, tvs *ar te xt fictus muyuAvas «m wifMw* tur : t, fut, yap a*o T^m
nara aorc/na-a it.ai
re xu> rationem illam , quae res cmner permeat h tu. etenim id quod Fortuna
, fit , fecundum
ac per aevum omne Jlatit periodis Vniverfum temeritatem fieri fixe. In Stobaei veto textu mira
hoc adminijlrat perplexitas obfnvatur ,quae facile cxPlumcho dirimi,
c.xxix. cotrigique poteft.

Gal. c. X. $. ia, Stob. p. ij. 1 6 .

Digitized by Google
. -i , , -

41 Plvtarchi Liber I,

vi e cauflam perfonis , temporibus , locif- Ton. A’tx^xySpx( > xad 01 ErwYxor &-
que minime conflantem , aut convenientem. Sqhtv ar^puriru Aoytaixui &
airixr .
Anaxagoras , St Stoici Fortunam effle di-
xerunt cauflam humanae ratiocinationi oc- /ii
»
yccp tinxi xar’ atiyn ijx , # Si x»^’
cultam. Etenim nonnulla quidem iuxta Ne- e/fsapjx^wja $c Se xatri rpoaiptti* > «
,
ceflltatcm fieri , alia vero iuxta Fatum;
alia iuxta eleftionem alia iuxta Fortu-
,
nara tvX,i» , & Ji xar& rb
nam > alia denique iuxta Cafum . top .

C A P V T XXX. K E 0 A.

De Natura . ITff) Qurexe.,

Mpedoclf.s Naturam (i Juflulit ,eam- pfon


E >
que nihil (*) omnino efle dixit ; fed
mixtionem folnm , divullioViemque Elemen-
E
pet
Mre^oxAfie
ii
yec^
t3»
aurae
soixetue, 1$ iiitxaip
Ir
ptfftr

rji
urat

Tpura Qun--
/tifix-

.y pi-
torum admijit . Ita enim fcribit in I. Phy-
fico tjl

Aliud autem tibi dicam . Natura nihil A"AAo ii tci ipita, p Cnt 0 vib
ejt omnium etx&PTUt
Mor- ©»!)•

c. XXX. vanyisciTtiuis /u*£tpivff*i rr fi viis l£vi hrm '/1,,'rlai .


ii* <tv<rn t*,#i utAirn. Ji u-x/. , * lue v*vr«v t£>.

GjL c. VI. § x. iwSe


N*ti«i . * yif rfa . V- ?;•».( i,o*i

(1) Quieumquc Empedoclis » Sc Anaxagorac fca Oi 3* viir^jw ili »a» tAxi^vr» ».

tentias hic a Plutarcho memoratas confideret facile , H*tm xximSr*T*4U 71 , tuti t^aAAvrS*«i ini>P| .

intelligct op.niones illas ad Cap- XXIV'. revocandas


edi i quum certe Plutarchus ipfe ie Natura, in I. Tstvnt ykf tu trtf ix iy* 3 «i>ro; ixl ,
rw$ ir et T^«r
Cap, te dincrucrit Itaque Stolneus integrum Cipuc
.
fu in mjc arxifu ytnra, i\>x tv itt fju i ena , i fi
illud omifiti Galenus vero ,Jc Empedoclit , 5c Ana- , itXSu T«r xiuri
$y»ftcr r*mVl ri «p »K ro f*en i»r rtroAvV* ,

x arerac nomen diflimulans hoc unum ait <h»r» t*- : cx* dt re ipf* controvtrfium fuiffe cum iit f
: .

tis ./at >4yvrt rnjas Itnj;»» , ilmaittii . A AA*1 P


:
fui ortum cx eo , quod nvn ejfet , >taturae vo-
« vyrfiTa liat. .* *«i«{ici* t„ v*
ver vor emfJbirMi i -
cabulo notabant Id que bi maxime indicant ver-
rv inAv/aSwvvi Naturam quidam effla dicunt
: fui.
fpirilum arte inJlruCIum , 6" viam fa.ientem i Stulti , non enim ipjit prolixae funt curae 9,
alii corferum coniunlUonem , ili" dijiunilionen* Qui fieri, quod antea nen erat , fperant ;
Naturam effle exijlimant . Eiufmodi vero opinio- Vel perire ,
(&* deperdi omnino ..
num primam Plutarchus Cap VII. Stoic.s adlcripic-
rat
; alteram vero hoc ipita Capite tribuit Anaxa- Hi quidem verfur eiut funt ,
qui' alta voce in-
gurae clan et auritit hominibut , non fe ortum ; fed
(a) Id innuere videturAriflotclcs tbyffl II. Cap. I. ex eo, quod non fit , ortum ner are : neque in-
ubi Naturam a Philofoph s quibutdam negatam efle teritum; fed eum interitum , quo ret in nibi
fubindicat; fi.uti deElementorum mixtione ab Em- Ium redigatur •
p rJoclc admifln ille diflerit I. Pbyf. C. 1 • Verum (5) Dc Empedoclis Opfre quoJ ille carminibus ,

Empedocles, cetsrique Philoluphi ala Anllotcie me- irtpi Qjnoi', dc Satura ttr plfcrat videndus Laertius ,

morati non hebetes adeo ftupdiquc tuere, ut rerum VIII* fcg. Cf. Cicerone Orat, I.c • 50. Lucretius
ortum intcTitumquc, five Naturam, negarent; fed il- Lib. 1 , ver» 731* Empedoclis ipfius exemplo Phi •

lud unum afferebant quod genitae res ex n.h.lo ori- loLus etiam xifl •t otrt*t do Satura IcripHiTc dici-
,

ri, atque in mhtlum refolvi vel interire noo poterant. tur a Laertio VIII f eiufque Liber citatur a
Veram hanc Empxtorlis opinionem accurate deferibit Theone de Mufica c . 49. 8c Nicorr.acho Lib • I»
P utarchus adverfut Colotem ub'| ait Empedocli Hannonic • & Iambi in Ai/Vcw. Aritbm •

Digitized by Google
, ,

De Placitis Philosophorym. 43

ou3i Ttt ouf.oy.ipov davetroio Mortalium neque finis ullus mortis i»,
©ji) r&y ,
,

terimentis ,
rsf.evT ^
A'ff.it, fiito» ilIZk re 3tito.a%lt re Sed mixtio filum, & difigrcgatio mix-
torum
luyivrup
iroyj^erat Ejl, Natura vero a mortalibus homini-
E' fi.
Qvrit 31 (iforolt
bus nominatur .

iyJpuTOIMI .

Anaxagoras fi militer Naturam concretio-


A’>x^xySpue iy-oiut t!jv ©ua »»
-
, tvyu.pt-
nem filum ,
diferetionemque ej]'e dixit
<nu kx) 3i£*piri¥ , reurlsi ybetrit ,
*« hoc eft generationem , & corruptionem .

QSop iv .

LIBRI PRIMI FINIS.

F 4 Tao

Digitized by Google
(. . .. . s . . . .. .. . .. .

4+
Tc 5 Seurlpou R/3 a/»v riAOTTAPXOT Libri fecundi PLVTARCHI
nep) rl> uperxhruv rol) <t>ibor6<poi ( de Placitis Philofophorum
Tic xepfaaia . CAPI T A.
|"-TEp) K(rpuu . i. P%E Mundo i.
n.-pi XS?fiSU . /3'. LJ De Mundi figura. ii.

Ei Bp«|/ugo« o xirpios . y ’.
An Mundus animacus fit. m.
Ei stpjapros i xirpios . i'. An incorruptibilis Mundus. IV.
ri^ft- rp{p(T«l O KS 7;JiS( . i. Vnde nutriatur Mundus. V.
AVa tj/u> Tsi%eiui Jjp£*r» KO- A quibus Elementis Mundi opifi’
«pisTaf"? i . <r'. cium incepit Deus. VI.
n*p) rameus rS xSrpou. De ordine Mundi. VII.
TU Ij air/a tS toi» xSt/mp eyx/ifqvai.ij. Quae caufla inclinationis Mundi . vm.
n«p) r3 fXT^C rS KS7/J.U ,fi t-TI jcmv.$'. An extra Mundum fit vacuum . IX.
TU* 3e£ik toj xsrpisu , tCj rlm Quae dexterae Mundi partes, quae
aplc;ep& . !i finiftrae X*
n«pi tu upa»ou , rfc tj tout» uti* . i4. De Caelo quae fit ipfius fubftantia
: . xi.
n^i Siaipire a* ovpayB, r« Tivout De divifionc Caeli in quot cir- ••

xukAuc haipelrxi V- culos dividatur Xli.


TU 4 ut/* t(J» islpu* , ^ TUS Quae fit Aftrorum fubftantia . &
TvyfVijxav» •r'- quomodo conftituta fint. XIII.
ITff) T^if/xiru» astpuv . «r. De figura fiderum XIV.
n.-p) r*£cu( xqlpu* ei. De ordine fiderum . XV.
nsp) ri)t rut afapuy Qspxt » *i De fiderum latione , & mo-
xitfaeue IT \ tu. XVI.
rUQiv tpLcri^cuTui ol arepst. •i'. Vnde illuminentur fidera XVU.
Ih(i ruy aspuv r&f xuMupthuy De ftellis quae , diofeuri vocan-
OlOTKbtpUV . <4. tur. XVIII.
n ep) {TiTijuatr/ac isplpuy , T(S{ De praefignificatione fiderum , &
yinrxt %eipt<cy , xj $tpss 18 '.
quomodo ac hiems, & aeftas fi . xix.
nep) outi* jjA/ou . x '
De fubftantia Solis XX.
n ep) (ttylbut falsu . x&. De magnitudine Solis. XXI.
nep) rty/xxrst falsu . */3'. De figura Solis XXII.
nep) rpsrur falsu . xy\ De converfionibus Solis. XXUI.
nep) inAfi^Si)! falsu x3\ De eclipfi Solis. xxiv.
nep) surias ceX fate . xt.
f
De fubftantia Lubae. XXV.
nep) ntyijut reAfatit. XT De magnitudine Lunae.
. XXVI.
riffi ay^itxros vrAijujt. *r. De figura Lunae. XXVII.
riffl puriffiu» eehfar, . WJ. De illuminationibus Lunae. XXV1I1.
lle() hAei^/eas a-eAij*ij« .
»5*. De Eclipfi Lunae XXIX.
rispi ejipiresis aurSis ,
3i2c ri yeu - ‘

De apparentia ipfius , cur terrea


3tjS pxiterui . A’. videatur xxx.
ntf> «To?ij'pt*m tSJc treXfalf ,
8 De diftantia Lunae ,
qua a Sole
tu ijA/su. Ai. diffidet. XXXI.
I7fpi hixura , Toros f'xi<ru TtXv De anno quantufque fit magnus
,

tA* ttvu.hu* & jj.tya; hietur i; . A/3 Planetae cuiuslibet annus . xxxii.
ruor-

Digitized by Google
. ,

45

IIAOYT APXOY
- nEPI T 51 N APE 2 KONT 51 N
TOI 2 4>lAOSO$Ol 2
bibaion B.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
liber II. <»

nFOOIMIOK. PROOEMIVM.
ETEAEKD2 roitu» i'tv irep)
Vum fermonem de Principiis
rerum ac Elementis , atque
xfcb > sotyjiuv , i$ rSy
*i iis quae ad illa pertinent ,
,
sute aurose Ao-
ipfifque connexa funti abfol-
yo» ,
t^o/xxi Tf'oe rbr rerim , nunc ad fermonem il-
UTarOesp-ltTat ,
er) tSv lum convertar , qui eft de effeQis ;ab eo au-
«t'o toC repiexrixuT&Ttv x urcat b- fpicatus, quod omnium maxime continens &
extrinfecutn eft , adeoque effeSus omnes com-
sr^safiitoc .
pleffitur
K E <P. A. C A P V T I.

Tll (i Kisptou . De Munda.

n
it aiiTiZ
T faySpzs Xfurof
3a ut
T&fyut
xefio^t
.
,
atifJM.se
K&ffiov
€LxA iis, xz) ai ut' au-
,
rij»

Ik
rut
rijc
pVnrAGORAs omnium
forum complexum atque
ex pulchritudine ,
(O primus univer-

ix ordine qui in
compagem
illo re-
voS pe-

fi) Xylander Huius Libri inscriptio ia Manu- Cjp. i-


,, fcripto eft , Hi.. t«i uftnutruf QMtevptt ,

,, quomodo etiam
ftrtxi* f.yudciw brinintt, jfluSai*» .3'. Galeu. c XI. Stob. pag-47.4S.pt.
n in Indice horum Ligorum eft in noftro Codice
,i Et fane de mturae tantum obfcuritate, non aliis fa) Quamvis haec opinio Pythagorae iildem o-
ii item Phdofophiac partibus > Philofophorum fenten- ranino verbis a Caleno, 2c Stobaeo crprimatur; Laer-
i, tiae referantur , idque etiam Praefatio praefefert i tius tamen Lib. VIII. feg 48. non univerfam rerum
» ut hic efli genuinus Operis rideatur Index- omnium compagem, td Caelum dumtaxat , Mundi
ne-

Digitized by Google
). . V . . . , i,

46* Plvtarch Libes II.


peritnr, Mundum vocavit .Thales '>, eiuf- roC etx t'ov Ktapav . Atj/rfofirflt ,
que fe&acores Mundum unicum efie puta- na) E’riKCVfot xal » tsutmp
runt Democritvs (»>, & Epicvrvs ,

rite Mi/rpSSupoe drelpsue xirp. ove it


pforumque difcipulus Metrodorvs infinitos ,

Mundos in [patio unucquaque () infinito rui urclfu r.xroe T&trxv npirrarit .

pofitos exifiimarunt Empedocles folis or- EfiTcSoxXijt v-if» t tu ijA lov XBpiSpo-
bitam vel cireumcurfum circumfcriptionem pil> eiteu irepiypxipiir rS xSapov , xx)
Mundi itlumque
, huius terminum e fle dixit. touto -ripae aiiTou Ei/eunoe urti-
Selevcvs (j) Mundum infinitum efie puta-
fot rb» nituit . Aioyittte to fit trat
vit. Diogenes niverfum quidem infinitum,
Mundum vero finitum elTe dixit. Stoi- urupot , rot Si xirpot rerepxrfxi . o
Totum atque Vniverfum exifti.
ci differre Eruite) Siapigsit rb rxt kx) ro oA«»
,

mant Siquidem Vniverfum una cum Vacuo, t 2» ftt yap thai rb «ii, netu ci-
quod illud in fe compleBitur , infinitum («>) reipot , SA:v St yjep\e rou ntvov r by
efie; Totum vero fine Vacuo, a quo circum- niapat ‘
utts au rb uiiro eltxi rb 5-
funditur, cKe Mundum tr) proindeque Vni- , Ajk kx) Tit xiap-or.
verfum ac Mundum non idem effe dixerunt ,

C A P V T II. K E f . Ii.

De figura Mundi.
(6)
Hffl ttXKP-xret K(trpu .

(7)

S Toici (8) fphaericum Mundum efie puta-


runt, ahi vero coni , alii ovi (*> figu-
ra
O I'

npot ,
Erui kc)
«AAc; Si
aipxipaeJH rb» x«-
KuvoetSii , oi
mu-
Si

nomine a Pythagora vocatum cfib tcflatur . r«, l.ar.f (4.) In Galeno voces illae urit nara» xifUarw cx»
itfiref (itunx-di kct}*** , testi ir* yij» «-fvyyvM» . . ciderunt; in Stobaeo vero prorip/cor*’ ,
habetur *•-
it €>t , «s et Z nmt, iYrtiia , v cireumdu&um .

primumque fuijfe ,
qui Caelum appellaret Mun *
( 1) Seleuci Diogeoifque fententia in Galeno defi-
,

dum , Terramque rotundam • Id autem Tbco - detatur Stobacus autem Seleuco Heraclidem, Diogc-
;

(2)
pbrajlus Parmenidi , Zeno Hejiodo ajjtgnant . Sic nique Mclifium adiungit.
Aoonymus etiam » qui Pythagorae vitam edidit a Pho» Itaque corrigendus Stobacus , in quo legitur
tio rcccnfitam , Mundi nomen a Pythagora inven- x»
«i»(8) uuq tu Itxufm una cum -vacuo infinito •
tum , atque *f*>Z Caelo foli tributum elle refert Sequens pcriochc in Stoboeo omittitur s certe,
(3) que haec inutilis , ac depravati videtur
( i Vocet iftac suti •< ir' mirsv in Caleni textu (9) Etenim fi ,

defiderantur atque optime id quidem meritoque- Si-


,
Vnivciium, quod infinitum cft , Vacuo, & Tofo,
quidem Anaximander Thaleti* fucccflor , Anaxime- veluti duabus partibus, componitur ,ac Totum ipfum

nes etiam, £c Archelaus Ionicae fcdlae alumni non a vacuo diftinftum atque fccTctum crt Mundus, qui
,

unicum , fed infinitos Mundos admifcrciUt illos proin-


tieri modo potait, ut Totum ipfum hic a Mundo
de Stobacus pag 5 1. Democrito. Epicuro . Me- & differre d,catur ? Itaque vel periodus integTa eft de-
trodoro acccnfuerit quemadmodum viciflim Pytha-
•,
lenda * vel potius pro «*•» Totum hic nus Vniver-
goram , Empedoclem , Ecphantum , Parmenidem , fum refcribi debet j nili foTTalle cui libeat particulam

Mei. Ilum , Hrracl.tum , Anaxagoram .Plaroncm Ari- , i folum expungere} ut proinde cx fuperioribus rite
ftotelcm , Zenonem Thaleti coniunxcratt Vid. Simpl. inferatur Totum ab Vnivtrfo quidem , fed non a
in VIII. PfcyC & Lacrt. IX. f. 31. Mundo , diftingui. Minus accurare Xylander: qui in-
In Aeliano tamen qui L:b II- c. xy Vara ,
terpretatur totum mundum feorflm ab inani fubjiflere •
hifior. Democritum de infinito Mundorum numero C. II.
coram Alexandro Macedone di fiet entem inducit pro Gal c. XI 5 2. Stob. p 55 34.
Democriti Anaxarchi nomen reicribi debet Vide Plu- . Hoc ipfum non modo Stoicis , fed Leucippo
tar. de Tranqu • Animi. quoque, Democrito , Pydugor.o.s , & Platoni adlcri-
Pio vocibus his Galeno legitur t*i • tvt*
in 1 b;t Stobacus .

uo&tfy*rtin AicixiT^c- & huius Epicuri magifler Leu - Plutarchus quidem hic nullum cp n'onis huius
r

cippus ; & ceTtc qutdeni infinitos omnino Mundos audtorem exprimit; at illa Empedoch apud Stobaeum
a Leucippo, fimulque Democrito ad ilTos clfc Laer- m tr-buitur ; rJ mi nstfax>aerCm\ T.r tteru>m x.ueSen Murtt

t us aperte mercotat Lib IX. Ceg 31. dum proxime ad ovi fpeeitm di/poni •

Digitized by Google
. , . . .

De Placitis Philosoehorv*. 47

ice i!n EVhcetifM ife , hSf^se-Jat f<>» ra praeditum exiftimarunt . Epicvrvs au-

sim» v<pxtpoti3tlt rauc x6Tpov(,h3i^tv)as tem ait pofle quidem fphaericos e(Te Mun-
dos pofle remeo alias etiam figuras ha-
ii Mi irlfo/t .
_
bere
,

K E <K. r. C A P V T III.

E*’ ipL^vypt i xSfjxce, /fo Mundus animatus fit.

O
XOUfiSfO».
I* fti»
T5V xbOflCf
Al)f»£*ffT£{
«AAo»
, Mi
ii
rr&VTte
vpsvslx

'ip^uypv

E'ir*'xsu-
hoi- A
putarunt
Lii quidem omnes animatum Mun-
dum ,ac Providentia admimftr.uumt'1
Democbitvs autem, fit Epicv-
•,

,
rvs, fit quicumque indivifibilia corpora
pc( , xxl oVo» ri icro^a. eiTtyyou»-
vel Atomos, ac Inane admittunt, neque
t« ,
m» ri xsrir ,
evrs f/t\ po%or , cu- animatum li/mn e/7> contendunt , neque
re vfouoix iioiKtltrJxt , ipvrei ii t »»» Providentia adminiftrari , fed a Natura
aAoya). A’p< aT ° r ^1Cj cBr’ o- quadam rationis experte Aristoteles ne- .

que totum Mundum in partilius omni-


Ao* ii* oAue , eure ftijy alr^nfrixbu ,
bus animatutu, neque fenfu, neque ra-
1»)
eUrt Aoyixo» eure wffi* et/re «•fe-
, ,
tione neque intelligentia praeditum exi-
,

ro/* i( 0 <Kouftevo» r* fx;v yip oup«-


.
ftimavit, neque Providentia gubernatum.
»»* rouTce* aT&nTuu xoituvelv • [ cip«»- Etenim caeleilibus quidem corporibus haec
pstc yap irtptiytit ifivj/uycuf , ^ £wr<- omnia convenire ( quum fphaeras anima-
xa<] ri ii Tiptytia p. ifieric cturuir ,
tas viventefque contineant ) terreftria ve-

r!jc i’ sura{/« xares rvp(3el3i)*i < i ro nihil illorum fortiri ; fed ordine filum ,
,
per accidens tamen non antecedente vel
T£cijyeun?Hii« ij.fTiyetr .
dirigente caufla donari

K E <t>. A. C A P V T IV.

E» utpjaprsi i xorpci An incorruptibilis fit Mundus

Ythagor as <', fit Plato W Mundum a


Y~\^J
*•
a yh xt
UTi JfOU
• *3 ^
TCP
riAarup
XCSjiCV • dj
yfHjrbv
P (5)
xerunt
Deo genitum
; ac
fi ve
produthtm ejfi di-
natura quidem fua corrupti-
rh pie ,
'itor- in i rjj" <p uaei , [ ai- bi-
c3«-
,.;0 .?v: . >

C. lir. C. IV.

Cal. c. XI. «• j> EuC c. XXXIV. Stob p. 48. Gal. c XT. { 4. Eufcb c XXX/V'- Stob. p- 44'
46. 48. 45>.

(1) Xyl under . „ Nam spud Eufcbiuro , huius Ci


(4) Pythagorae fententia psullo aliter a 5 'ol
aco
pitull infetiptioni additur ... eVuc»ji»ir«(
,,
pig. 48- effertur.* Th/9ayif*i ^w» yin>*Ti» k*«t‘ i »»**»-
,, Placet.
«* ni xerfd** , i **-x yjitt» rytbxfcrjr ait Mun-
Hinc Stobseu» una cum Democrito, 8c Epicu-
•.

(a)
ium quoad cogitationem quidem nofiram , non
ro Leucippum quoque memorat , qui certe primus
Inanit, atque jttomerunt. » (ferior habebatur. Vjd- vero r empore genitum effc i cadcmquc opinio vci-
.

Laert IX. ftg. >r. bis piis Heraclito mox sdlcribitur


_ minjfqac accurate Plato-
Stobaeus *>,* ei ,A«, iir» Xee/uter, MMfir&C. ,
Obfcurius hic certe ,
(5)
lcDic^iam expreflit P.utarchus pcrituic quali to
quae podremac voces »n Gakuo dclunt . ois :

Digitized by Google
: . . ;, r X . T .

48 Plvtarchi Liber II.

bilem, quum corporeus (0 adeoque fenfibi* crfaroit ybtp litat it* rb trufixr utor]
lis fit\ non cire tamen interiturum Provi- i ptijv (pjxfiprifiiifo yt , xpsroi* , t$
ventia 6t folicitudine Dei ipfum conjervan-
trutoXy jtoG. E’xi*ovpoe pjxprit , on
tf . Epicvrvs corruptibilem cffe dixit quod
& genitus fit , ut animal, ut planta. Xe- dy yitt/rb , w {Zot , ut purot 5««
nophanes U) ingenitum ac perennem , & votpdrti; ,
ayhtfTo v , df uti tat ,
ttx) up-
incorruptibilem effit Mundum. Aristoteles Japro» rbv r.otsp.ot . K' ptsarihtit , r»
eam Mundi partem quae infra Lunam
,
vxb T»jv trtdojytit ro G tabr/icv ptbpoe xx-
referitur ,
perpeflioni obnoxiam e (fit vo- Sifrbv h tu dj xeplyet* xtjpat-
,
luit, in qua terreftria quoque corpora cor-
utrat .
rumpuntur .

C A P V T V. K E <1>. E.

Vade nutriatur Mundus. nijeit rpiipiTxi b xSo-ftct.

A Ristoteles ait fi nutritur Mundas ,


corrumpetur etiam i fed nullius nu-
tritionis indiget, adeoque perennis etiam
A
p.tui
’PtTTOT(htit
dj

Ttvot
pfeptjstTxt
Ixtisirat
, Et rpipirat
, «AAi
rpapije
b

ftijv

Stic
ubapiot
0 uii-

tSt»
,

vel incorruptibilis e(le debet . Plato tl> Mun- dj alitae. ET A«r«> eturbv aurui rbx
,
dum ipfum fibi ipu ex eo quod per mu-
,
XOCpMV £K roG pfitotrot KCtT (tf 0-
tationem interit, nutrimentum ptaebere .

(3aAqy rb rptyor xaplyesbxt . 4>rAb-


Philolavs duplicem Mundi corruptionem
efie putavit aliquando quidem igne ex
•' Xxae , iirr ifv tlvxt rijv p^aplcy ,
rorb
Caelo defluente ; aliquando vero lunari W> f
th t% ovpxvou xvpbe puivroe , rori
aqua , ob aeris converfionem effufa ; ifto- S'e e£ vixTot cf Atjrraxau , xepuepapfi rS
rumque corporum evaporationes aut hali- Mpet axoyu^itroe • xa) toutuiv elvat
tus Mundi cibos effit
T*i uvffbvtixsttt t popae roG xotr/asu

CA- KE4».

ta Mundi fubftantia ab ipfo Deo ptoduSa fuerit curo Stoicos adiecerat, Xenophanis nomen > atque fe«-

quum tamen aliunde conflet Platonem cctcrofquc tentiam omittit-


Philofophos omnes Mundi matetiam ingenium, ae- C. V.
ternam fuaque natura fubfifteotcm admififle , quam
de.mlc Deus fecreverit , ornaverit , miraque rn.one Gal cXl. § f. Euf. c. XXXVI. Stob. pag. 47 -
d.fpofuerit Itaque vera Platonis fententia cx Pluur- 48. 49.
cho ipfo repetenda in Qutrfi P /atonici 1 : Quum
Munius confiet duabus partibus , corpore , & (}) Preflius haec Platonis opinio a
Stobaeo expri-
xtrfust icp' istvrtv , fiptrat Mundus ex fetpfo
anima , corpus spuiiem ntn genuit Deus , fed mitur :

a materia exhibitum informavit , .re concinna- nutritur .


terminis ac figuris devinciens (4) Galenus cetera Plutatcho confer nens hic ha-
vit , fuifque ,

Anima autem mentit bet '{ riSnui rsfi r»t urif*; OTif^ieu-irio
definienfijuc infinitum. ,
ex aqua lunari circa fiellat fuperfufa Sed de-
rationis , concentufque particeps non opus modo ,
.

pravata Galeni le&io cx Plutarcho colligenda flu-


&
-

fed pars efl Dei ; neque ab ipfo fatla , jei-


dacus aquam illam non ex Luna , fed cx Acte velu-
de ipfo , &
ex ipfo extitis • r ,
ti Lunari vertigine comprcflo, defluere cxifl'mavits
Xylandcr A Artari» t'a f tmu iu t, „ Eule-
(1 )
.

reddidit enim: tum ex aqua lunari vertigine


bius melius dor, rufoaauta .
t

quoque ac MellTum Stobaeus ex Acre cfliila.
(:) Parmenidem ,
At Galenus, qui Epi-
pag 44. Xenophani ccniuagit .

Digitized by Google
. , (, .

i
De Placitis Philosophorvm. 49

K E <t. <?'. C A P V T VL j

A’iro rolov a-roi^f/ou >jp£*ro xorjAOToitly A quo Elemento (1) Mundi opificium
i 0:6« .
inceperit Deus

O
KttTfu
I'

Tijv

<t>i/TntoI

yitesu tS
apx*l
axb yffc
xoirptt
S/farSa! (pxn
, xa&«Tfp
axi
n«-
P Hysici IA Mundi generationem a Ter-
ra, veluti a centro, incepiffe dicunt:
fiquidem initium fphaerae centrum e//. Py-
thagoras is ) ab Igne qui tuoque Elemen- ,

&ayofa« axi Tupb« , k) tS x*ptxr« soi^siu * to (> Empedocles Aethera quidem omnium
,

E’fixeJoicAiic to» (aV» ai&tfci ,


xptiro» Ji«- primum fecretum fuifle dicit , fecundum
Kfijgpai Seurepot 3 'e
,
Tb xup •
f?>’ a) vero Ignem ; poft ipfum Terram , ex qua
,

«yav xsf/r^yyc^^ilf t>j converlionis impetu (r> valde conllrida e-


rij» yi?» , e£ i«
manaverit Aqua atque ex illa Aerem va-
,
pCfii) Ttis xffiipopat aya (3^vr«/ Tb t!J«p»
,
porit inflar exhalatum. Ac Caelum quidem
{{ » Ji>fiia&ijya< tsv «fpa , x) ye*!<Hiai Tb» ex aethere formarum efle, Solem vero ex
jxiv wpxvb» rx tS xijipot , to» i* >|A(o» Igne: ex ceteris vero terre dria corpora
ea rrvgit x<A»(^i!»a< ib e* Tti» i’AA«» T4£ cotnpadla fuifle. Plato fl vifibilcm Mun-
xfptyf ia . riAira» Tb» ipro» xotrpov dum ad intelligibilis Mundi exemplar faflum
yeyo»£»ai xpb« irapk 3tiy[i.a tS »o>[tS xb-
fuifle ; ac vifibilisquidem Mundi primam
partem efle animam poft iftam vero id
trpu.Tti $'e iparS xirp-ts xpoWpa» /iit el- ,

quod corporeum eft : ex corporeis autem


»ai tp)v Jit/ydjv, 4i«r* ib Taurij» T'o<ru- rebus id quod ex Igne Terra compo- &
ptarceijfc , to ix irtipoc pibv ,
tJjc yvjf nitur , primum » quod vero ex Aqua &
xfwTo», DJ«toc ^b 19 abfoc Seurepo* . llu- Aere , lecundum/tti^b . Pvthahoras ,quum
SaySpxc, xe»t£ ovTojy sspetSt t quinque fint folidorum , quae mathematica
vocantur, figurae, ex cubo quidem Ter-
«x£p xaA(7rai >9 fta6ijja«Tixa , ex ftio

yRv
ram genitam fuifle dicit , ex pyramide ve-
t6 xuCh yfyo»b»«i Ttj» , c*
ro Ignem, ex oQacdro vel 080 f'acieram
t?c xupafiiJoc to rvf ex Se tS ox-
Jb ,

TCti-
G 1 fi-

fc luturam; partem exhalantem in acrem


CAP. VI. abiifle, et
cuius parte emicaverit ignit . Aliitamen Stoici , ac
XXXVII. Stob.p.47- Zeno ipfc aliter alibi rerum ortum expreflit Vid.
Gd. c. XI. §. «. EufcK c. .

Staolcius pag. Itaque vulgata le&io retineri for*


46- 49- 1'-
tafTe poteft ied illud tamen obfervandum quod Vby*
,

AVI xW» »f». ficorum nomen, primumque placitum, quod a Plu-


(1) Xy Under „ Eufckius infcribit
tarcho illis tribuitur , in Galeno prorfus omittitur.
»i non r-^enr
(1) Longe concinnior , ac fortafie vera Stobxci ]c- (3) Vtraque Pythagorae opinio in hoc Capite me*
Qio in quo p. 47 pto 4»tTiK» i Flyjfei baletur X-rxi-
morata iifdcm omnino verbis a Stobaeo exprimituri
,
.
ntfi quod ille utramque una coniungit , unamque poft
ko’ Stoici. Quid enim ic Pbvlici quidam a Plular* !

cho memorati pure.r i perimfc quafi ceteri , qui •


aliam exponit •

mox rccenfcntur , VI. (ci non efibnt ? Ad haec ar- (4) Voces iftac m! ri^rnr in Galeno dei

guirenris , ac te > jm is aliis apparet Stoicis opinio*


funt: ac merito id quidem, quum Pythagoras nulli*

nem iliam arrififie Cleanthes apud Stcbae-


. Siqu :
dcm bi quintum Elementum quoddam , Ariftotelit iq*

em ipfum pag. jd.eiiftimavit univctfa Natura Igne ftar, admiferit.

tcccnfa mediam partem primum fubfcdiilc,


ipfiua (5) Xy lauder ,, Euiebius habet r* rmrfnt*
ptoximafque cxtindbs
deinde ac difpofitaa
pattes :
m f«( ubi nos habemus ri{ rri^#^.
uillc; ficut Zeno Stoicorum pater apud Lacr. Vili (6) Platonis opinio ex ipfis fere Pythagorae fon-
leg. 14». ait inccnlac trateriac partem fponte fubfi- tibus hau fta fufius a Plu tarcho exponitur in Sym-

dentem in Tertam coaluihc, pattem aqueam retiuuif- fo/. rw, quuttt, & in gutefl, F loton, n, J,

Digilized by Google
. ,;.
,, , L , »

jo F ivTARCHi Liber I

figura Aerem, tx icofaedra, fine figura raiifc u rl» aipx , l* 31 t 3 tlnofxt-


viginti jacierum Aquam ex dodecaedro ; 3(u rb u3aip , i* 31 rat 3to3ex.xl3pot*
denique, fivt figura duodecim facitrum Tauros cpalpxv Ufiruv di
rijv Tot .

Vniverfi fi>haeram . Plato vero in illis


^ it toutok ru^xyopi^ei .
etiam Pythagoran» aemulatur

C A P V T VIL K E *. Z.

De ordine Mundi.. Tlep) rameae tu Kirpv.

exijlimavit eoronas quaj- TtpirtrXty-


P Armenides
dam circumplexas if alias 10 aliis lu-
perimpofitas efle ; hanc quidem ex raro
i
|
* 1 pbat
Kpjievl3qc t parat
e;

lr«AA»(Aauc
etvxt

, r«» fti» ix tu
31
etpxci , riji> 31 ix tu runvu • iuxtScc
illam vero ex denfo compofitam ; invicem
xAAtjAxit xai mciravc (tf-
vero permixtas ex luce, & oblcuritate,
ex. <J)urb<, ,

r«{u rourar • xai rl xsptiytjr 3i tri-


quae inter illas regeritur ; & corpus illud
quod eiufmodi coronas omnes continet cat , Telyjwc d/xijv crepiar iiTScpyecv .
muri indar folidum e (Te Levcippvs .
W,4t AfwxiTrcc, Asipoxpiroc %‘ruv* nu-
Uemocritvs tunicam membranamque ,
cir-
xAw, k, \jjthu Tepireivcuci ral xic/uu) .
ca Mundum extendunt . Epicvuvs quo- W-
E’riKt/pae iriuv puer xocjiur apxiov tI
rumdam quidem Mundorum terminum ra-
hiur 3i toutux tk
pat , •sur.th • i£
rum effle quorumdam vero dcnfutn
,
; at-
pch rirx xi vupcetx ra 31 inhepru,
que illorum terminorum quofdam quidem ,

mobiles quofdam autem immobiles ejfie Wcxrur Tup Tptrov eJtx xidlpx, ju&’ ,
,

Plato primum fupremumque collocat Ignem, Sp itpx , ip’ i u3aip TfAevralat. 31


deinde Aethera , poft iplum Aerem poft , yiv e viare 31 rbr aijepx ra cupi cur*

uem Aquam , extremamque Terram '?) areret . A^icarlAijt Tfiro» jtlr aepx
2liquando vero Aethera cum Igne coniun- iraSij, rrijiTTor 3i n cipcx ,
pttj' S.
git,

fere tres Acris regiones circa Tellurem difpofitac con<»


CAP. VII.
cipi. ac diflingui folent Itaque in hac hfpothefi cir~
tufeb. c. XXXVIII. Stob. jag. f<x f i. ca Tellurem, quam Parmenides rotundam cfle iam.
dixerat , pluies eiufmodi regiones , cortices , aut co*

(t Xy Under „
Legebatur hx>»x*t Sod Eufe- ronac concipiendae forent i quarum una ab alia derdW
)
tate ac raritate, fplcndorc quoque, ac oblcuritate di-
„ biaoam le&ioncm repofui prfpicue confcntaneam
p,i*T «< 3i Idem tcdlius habet fuperiore ftingucrctur : ca ptopem^ura ratione, qua Lcibni-
„ .

,, verfu iir' i*}*)** , nara 8c. fcr.ptus habet »V *A- tius, ut (iderum motum exponeret , unWetfum Gad
fputium, ac fublbntiam variis corticibus aut regioni-
n ArAm
Stobaeusquum PHitarchum totidem verbis exferi- bus fibi coocentiicis compoficam efle putavit.
rtfxtn (a) Longe ebrius, fic accuratius haec Leucippi,
pfiflct poQ nwmfx ta adiecit .

T0 fMVXlTXTB nttciif 5T»f( it , t£» Deniocritique fententia io Stobaeo deferibitur , ubi.


kxUXMlq « Ksti xkcW. ^oll voces illas t£ Mrp m repente fubiicitur AI* r*»
fxpj. li.iyit TB» fW(T«lT«TIC* ,

lx*p%w Itaque fufpiCOT perio- kyxtf petivi kfftet iurxtxXtyUvuet ptr fitllaj feticti*-
c »**s • *•! .

cxcidiflc quam Libra- conttxtxm perinde quali exptimatur tuni-


chera hanc in Plutarchi textu
rius a primo ad fecundum vx*p%ur intcric&a omit- cam ac membratum illam Mundo circumpoiitam ftcll*»-
Ceterum coronas ifhs , & vcluti diflingui ac interpungi . V-id Lacrt-Lib lXX.jj,
tens temere tranfihvcrit. ,

corooarum mixturam quis nitide iatdligat aut Par- , (5) Quum Platonis opinio mox memorata in ea-

iKcn.dis op nioncm nobis accurate deferihat f Illud


: dein i pia voce 7*» terram defrnat ,
Librarius a pri-
mae ad fecundae periodi finem temere excurrens inte-
tUU4in cooi icere fortafle liceat c»r ortarum nomine
quaedam inticcm mixta , contigua fibique rieras voces omtfcrit, idcoquc in grarco Budaei tex-
pon ferta ,

debere fed cortices fere libi concen- tu tota Ariftotelis opinio exciderit , optime Budacus
parallela intelligi ^

tricos , quorum uuut al.um ambiret, quemadmodum bic quatiam icejfc adnotavit*

Digitized by Google
. ,, . , ,.

De Placitis PHI LOSOfHO A V H. Sl

ilp* uSwp rttev- git, fivt confundit AristOTM.ES primum


Tx^qrit , Tvf , , ,
quidem Aerem perpelfionis mutationifque
rxlav Si yf,» • tvtvv Si rdit (uv oii-
expertem , quincumque velati corpus (>•
fUVtOtt OCToSlS&VCil TljP Xl/aAlXI{P JC< V»J* quoddam . Poft hoc mutabilia corpora
nimirum Ignem, Acrem, Aquam, ulti-
TW» Si ut’ ixtlva TiTaypivom
yir *
mamque Terram. Ex his la> vero corpo-
rolt pi» koCQoK T«» ,
to 7( ii ribus caeleftibusquidem circularem mo-
tum tribuit autem infra haec dif-
,
ceteris
^«*-
(Sa[hi rk> k aru. £’pTtSoK)-if ft«j
poficis levibus quidem motum furfum ;
vraurb; equrac, pK
S’ upirpirouc robi to- gravibus vero deorfum Empedocles ne- .

*« que omnino conflantia , neque definita Ele-


VCV< Tu» SOi&iu» «>^* «'«'«
>
mentorum loca i fed omnia aliquo modo
iW.ijAw» ptT*kap&&»H» . locum cum aliis aut invicem permutare

K E d>. H. C A P V T VIII.

Ti'« diri» rS ro» tlrpo» Quae cMu/fa inclinationis

iytmcA/r&at • Mundi .

A
rSit
lnylwf! («t* rb
,

e-u^ai rb» «oejM» k, rk (ux


y»fi lE*y*y &*
iyxAiJijra» tu; rbc
A’»*?ay$p«

,
,
i

U D
malia e
fortuito
Iogenes
fticucus
,Anaxagoras poflquam con»
fuerat Mundus
Terra edufta fuerant,
modo quodam
atque ani-

in
,

auflralem
Mundum
fui
tlrpo » i* T “ auTetixTu k rb pemp- partem iadinafle , fortafle tamen provi-
plpoc, Iro» uro rpovci*; dentia, ut hae quidem Mundi partes inha-
fifitov «ur3
<V* i pi» rtxa « o!x>itx yhrjat , 'i
3i bitabiles fierent hae vero habitabiles ef-
,

tixtirk pff» tu tbrpts .


xari v[i64<» fe pojjent iuxta frigus , ardorem ac tem- ,

euxparfa» . E>- periem <l> , quae tn ipfis reperitur . Em-


i$ hTUfuti» , >$
pedocles aere folis impetui cedente , Vr-
weSoKlfc ,
TU *ipot "&»*<* T 8 rS fas inclinatas efTe putavit & boreales
,
T«« i>KTOUC , <£, uidem Terrae partes elevatas fuifTe, au-
V>) »

CbfilX U^‘U^K»Xt ,
t3s Jb TOTia rales vero depreflas, eaque proinde ra-
Tflt (A£V

T*Tntu^a»*i,tuA rb» oAo» torpe» . tione totum Mundum ejpe inclinatum .

K E . ©* C A P V T IX.
i

llep) rS ixrbc t3 xctpu ii f<r» «rf». An extra Mundam Jit Vacuum*.

O I<

»m TU
(xen «rb nt/J»y5ftt
xbOfXB ««Tb» ,
» ^xrb;
£.’« S
el.
X»u-
T»fl
TpYrHAcoaici quidem Vacuum extra Mun-
dum efTe dixerunt in quod , & ex
Gi quo
(i) Legi enim wiwr-rm yrn cZfui
XyUxier „ Op- VIII.
quae pcrfpiece apud Eufcbium vera ledtio > non
„ im : tu omnino legendum eum oodesn, Gal. c- XI S *• Euf. c. XXXIX. Stob p j+.
non ilf* .
Stohacui habet xi/urru ti r»^«- (3) Vox ifb, quae m Gilcni textu exciderat, re-

(ij Eatiema pars i fla , vel ArrftoCcLs opinio ia ftituroda i illae nimirum Terrae regiones habitabile»
praefertim eSe vocariqoe poflunt io quibus lennpe-
Stobaeo ;»g. jl. proifus omittitur ,

iics habeatur.

Digitized by Google
- t .. ,.v
,

Si PtvTARCHi Liber II,

quo refpirst Mundus Stoici (<> vero infi- . **ii 6 KhrjJiof 9 ko) i( ou* oi 31
nitum Vacuum extra Mundum admittunt , xoi 9
ei 0 katcc rijv Tuportv av* Iverat^
in quod Mundus ipfe in conflagratione re- rb uTetpov . Uont^dvtof 9 &T£tpov
folvatur. Posidonivs tamen Stoicus in Li- r#v h
ahA’ otrov aVrapKK StAlutriv
bro I. b) de Vacuo, non infinitum ait Va-
riS Tpvra srepV iwv5 A*pt<zoT£x*it eteye
cuum , fed quantum fufficiens Jit ad diflo- .

lutionem Mundi. Aristoteles dixiteffe Va- stevSv , IlAirwv , fiijre ixroc v&
cuum. Plato neque extra Mundum, ne- tortiou , [itfre irro; (juiJw ehzt Kevhv -
que intra Vacuum ullum ede putavit

C A P V T X. K B I-

Quaenam dexterae Mundi partes, Tta* r*t K.6?(iov , ^ xUm


quae JiniJlraei zpt-epx

Plato Aristoteles T^tTfoylpa ; A 9


pt<?ortXw »
P Ythagoras ,

dexteras Mundi partes orientales ejje


dixerunt , a quibus initium motus accipiunt
,
(i>
* * 3e£ik r5
, riA<£rwy
xuv^eu
,

rct avaro Ai*&


piptl , ap* w* ij ap%*] rijc xtvtjreue » &p*~
Jidera, fmiftras vero occidentales Empe- .

do-

CAp. IX. ret, haec adnotavit: Fortafie intelligcndum quod


Arifioteles admifer it Vacuum non in Mundo, fed
Gal. c XI. §. 9. Eufcb. c. XX.. Stob. p. 39.
extra Muodum, ut caf • 18. Lib, 1• Sed etiam

Periodum hanc, veramque Stoicorum opinio*


extra Mundum Vacuum negavit : Kam J. dat
(1)
Caelo caf» 9 ait di ditor «n udi toto*, mI
nem neque Xylander , neque Budaeus feliciter cx- :

prclfit Ilie nimirum interpretatur ; Stoici inane ef*


.
«w, idi
xpitH *«*» r 5 ipmS Ergo fallitut .

Plutarchus vel legendum cum Eufebio pndU *


fe 9 in quod quidem conflagratione fua Mundus ,

di/solutum eat : perinde quali ro ad Mun-


Adde quod Plutarchus tribuit bic Pythagoria
dum referatur Budaeus autem ait: Stoici quo in con-
-
ei/, quod Lib. /• cap, 18. tribuerat Arifioteli
(JX dicit ex Arifiotele cadum eJfe igneum ,
quod
flagratione uni verfi infinitum refolvetur : ac fi
non Mundus ao univcifum , fed infinitum ipfum , falfutn efi Sed polhcma in parte Vigcrius hic fid-
litur ipfique depravatus Plutarchi texrus impofuit
diflolvi debeat. Itaque vera Stoicorum quorumdam ;

Etenim ut ad Lib. I. c. 18. oblcrvavi, ibi Arillotc-


lententia fuit Vacuum, in quod Vmvcrfunv rcfolve- ,

lcsnon fuam , fed Pytlugorae folum fententiam


tur , infinitum efie • Hinc vox urtut, quae proxi- ,

me exptefiit adeoque Plutarchi loco rite a me reftituto


praeccflerat , hic etiam intclligcnda i & pro t« j

nullus prorfus in Plutircho error nulla in Ariftotele


Strupo» legendum cura Eufcbio metipw; atque in Sto- ,

baeo ubi depravate nunc legitur: •* Xr mmi tum **-


incendant, a repentur.Qoamvis autem Xylander Eu*
fcbii legionem , mihi tamen
ipia prorfus
praetulerit
»«, *•’< 2 Mrk tv ttuevpuetr mutotvm e etirtt-
•bfurda videtur plures illi de Vacuo Libri ab
quum
f*i ir Stoici dixere elTe Vacuum , in quod Mun-
:
i

dus infinitus in exufiione refolvatur r perlpicue memorentur j atque Anfto-


Ariftotele exarati nullibi
tclcs ple de Vacuo non in I- fod in IV. Phy ficorum.
i
certoque referibendum i «irpi, 'mnif*. Vide Laert*
Lib VII- fcg 145, Libro diflerat. An vero Pofidonius etiam Librum de
(a) Xylander ,, E'» rm xpinumpl *»5 Manu- .
Vacuo fcripfcrit ignoramus- Chryfippus tamen fic
ipfe Stoicus Librum de Inani edidit , qui a Plu-
•» feriptus mdius videtur diftinguere i» t f •

tarcho in- Libro adv. Stoicos memoratur . Itaque


», n*pi x»S A’fir ficc- fed talf* fententia Ariftotcli
Galeni potius textum probaverim , in quo omifl^,
». tribuitur, ut Sc huic alias, 8c aliis. At enim Eu-
prriodo quam hic de Ariftotele Plutarchus exhibet ».
n febiannm legionem cur non appono, quum fit ,

»» haud dubie genuina? fl{»( rv> dmjtoea it trpu- .


perfpicue legitor n totrut , x*i A’ptCTttot Tl M non
TMntpl ki »5 A'fU5-eri^»K ponii* if»** xtrit InfcnbitaU-
ro* fite. adeoque Ariftotelis nomen ac fententia
1,
fcorfim, fod una cura Platonis nomine ac fententia
m tem Capitulum modo fic: n»?« r#<f «hta*.
memoratur
Ac certe qu dem Plutarchus in exprimenda Arifto*
telis opinione abeTravit, ni fi fortaile potius in ipfius
CAP. X.
textum error irrcpfit- Vigcrius qui Eufebii textum
Eufcb. c. XLI* Stob. p. 34.
,

illo liravit , ut Plutarchi locum aliqua ratione defende* (3) Ariftotclcs Lib. II. de Caelo e. 1.

Digitized by Google
3 m ,

De Placitis Philosophorvm. 53

ftp2s ie, t» 3vrt%& E'(xT£^okA?c . iel-icc docl es dexteras quidem tjje putavit , quae
pie»ra kutx rfo ^epiyby rpoTiKoy api. iuxta aeftivum tropicum ; liniflras vero,
,
quae iuxta hiemalem vel auftralem funt 9
^epk ie, t£ xara tw xeinepufo . ,

vel boreales .

K E 4>. IA. C A P V T XI.

Tltpi Oupavou , r'« n tuitu oiirfa . De Caelo ,


quae ipfius natura ?

A
ftnio»
’N«£f|i/niC t'k>
rar» , yytr,*
thai rb» o iipaufo II; aepot avpra-
.
Ttpiipopav
E’piTi »k*k( sepi-
,
rij >

A Naximenes circumferentiam msxime


extrinfecam >boc eft extremum Caeli
ambitum terreftrem CO
docles folidum
ejje dixit Empe-
efle caelum ex aere ab
.

yeyrse CtI tu('o< x,po<;aA/oei3lc, rb tu- igne » vel ignis vi compago formatum
puiet aipuiet Lv exarSpu r*ir r pei<r<pxi- 4 cryftalli tpjumque Caelum igni-
inftar C*>j
fixv ttpU^oyra . pfptfarlMpt Ix. ri/urru tum «aereumque corpus in utroque hemi-
ru’H*re( rupit e* fphaerio continere . Aristoteles ex quinto
, ^
corpore , bos eft puriffbno igne (>) vel ca-
Htyparac .
lidi fngidique mixtura Caelum conflare.
KE<K CA-

CAP- Xt. rir, eamque ferxeffris naturae vel qualitatis efle pu-
Quod vero Xylaodcr hanc Anaximenis
taverit . opinio-
Gal c. XII. Eafeb- c. XLII. Slob. p. fij> nem cum alia conferri pofie coniccit, qua Anaxi-
menes fidem non fupra Terram fcd circa ipfam , con- ,

() Xylander ,, Eufcbius infcribit wtfi ifam * At* verti dixit » exinde quoque refellitur* quod in hac

** que ciuldem libri au&oritate fretus t* »$•#*» etiam Anaximenis opinione, quaecumque illa fit* fi-
r» «*«« legi * & rcpcmo pro iis . quae inepta erant, &. deram ramen locus, adeoque Oclom , fcinpcr ab
m ubique recepta n» t£*>r«rw . Et videtur haec fco- ipfii Tellure , adeoque ab extimo Te.lurii ambitu. di-

.» tenua* quae Caelum non eficnifi extremi terrae cir- flmgucrctur Ac ne cooie&uras alias hic perfequar *
.

»> culirevolutionem ftatuit, optime convenire cum co p Srobacus Aniximcnis atque Parmen.dis opinionem
t» quod idem Anaximenes tradidit Stellas non iupra , una complectitur r Parmenides autem Caelum coronis
-

« Terram fcd circa eam «revolvi Diog. Laert. Lib. II r


, quibufilam invicem complexis conflare extremaraque ,

Xylandri fententiae, vel interpretationi favere pluri- ipfius partem muri infiarfolidam clTc putavit j ut optime
mum poter. t Stotaei leftio , in quo habetur ; AV«- proinde intclligatur » cur Anaximenes partem ilbm
b/*«’rn , jum llxpuiiri Jni rni t>r i\ur*tTu r>$ tmefirem Denique monutile libet
cfie cenfiierit .

yni utMi ri» Anaximenes , Or Parmenides nomine non rotationem , converffionem ,


amb it umTol luris maxime extrinfeeum effit Cae- aut motum ,
fcd circumferentiam , extremam nempe
lum putarunt perinde quafi Caeli nomine non
; > vel revoluti orbis partem
totati * fignificari ,
quam
aliod, quam elatior, atque extima Terrae pars* dico- Anaximenes folidam terreamque cfie putavit.
etur. Sed Cadum tamen terrae mifccfc, atque Phi- (a) Per peni m
Galenus habet svp'i
lolophos illos longe ,
quam par cft , ineptiores finge- ignis eryjlalliformif Nam Laertius Lib.Vlll,• &
*e videtur, qui ablurdam adeo fententiam illis tribuen- feg 77. aflerit iuxta Empedoclem «iri» u^v
dam eite contendat Itaque a recepta Plutarchi Ic- Caelum ipfum cryflalLinum cfie. Quum
fltione ego recedere velim j quum praefcrti
nihil vero mox Caelum aeris ,ac ign
dicatur :
s fubfiantiam
ipi’a Capitis t tulo , vel argumento conveniat , camquc continere melius fortafle lcgactur
, mi w-
nobis Anaximenis fententiam exhibeat* quae quam- p't( rvfm* y»T«< -
vis falfa fit, a communi tamen temporum iliorum Vox ifia in Eufebii textu prorfts omittitur*
(3)
Thilofophia minime abborret Certe Ariftoteles ipfc . ubi legitur U xtpxrv ripa t#*,S &c. In Stobaeo
l.ib I- de Caelo c. p. ait vp«»i» A»?»/**» m» vruc» vero non modo vox *vfi<* fcd ceterae quoque mox
v*?<lr%*Tm t5 rto *tfup*pZ< Caelum diximus infequentes defiderantur . Ac certe quidem tantum
fubfiantiam ultimae Vniverjt converfionis , ni- abefi ut Arifiotdes Caelum vel ex igne, vel ex cali-
hiicuc proinde efle poteft cur Anaximenes etiam in do fiigidoque * ccterifque Elementorum qualitatibus
Mundo, vel Caelo iienetr* xipup*p«u maxime exti- confiarc dixerit* ut oppi<iitun potius docuerit Lib.I.
mam, ultimamque circumferentiam non diftioxe- de Caelo C* 19. Itaque vel tota haec periodus de-
lenda i

Digitized by Google
. « .

5+ Plvtarchi L i B E 1 II,

C A P V T XIL K E <J*. IB.

De divifione Caeli : in quot circulos IT ep( Stetiplreue ol paviti , tit Tirov


dividitur » xuxAo vt Siatpeirat .

T IaLes .Pythagoras^ illorum feflato-


res univerfi Caeli fphaeram in quin-
que circolos divifam efle dixerunt, quos
Zonas appellant. Eiujmodi vero Circulo-
apalpav
TluSay&peu , oi ar' ivrov ,
AAijt ,

Ttfv ru txvtc; ovpavaS


fupitpi&tu
xuxAcui rivre
tic ovi ruat ,

rpocuyopcvovfi ^uvai xxAtlr at Si i fili


rum hic quidem arfltcus , femperque ap- .

parens vocatur hic autem aeftivus tro- nurui apxtixk re i$ aetpxvtit i 31,
,

picus , hic hiemalis tro-


alius aequidialis ,
rpirtxk • 6 Si idiipceptv te * S ih,
fivoi ,

picus , ifte
vero antarflicus ,& inapparensa Xeipepuoe tportxk i Si , ivrapxrtxk '

Circulus autem ille qui Zodiacus appella-* re iipanje Aofk Si role rp it) pclaott
4 .
tur, tribus mediis (obtenditur t>> obliquem txaCXXtira* ra-
i xaAovpaevot ^teStaxie
eofque tres medios contingit <*>. Omne»
,

gcrnJ/atW ruv ptlruv rptuv vlcirac Si


autem circulos meridianus circulus ab ar*
,

flo ad oppofitum duflus ad reflos angulos aiiTeitt i ptcirtifJtCptvie t ptx c pju; aro ruv
fecat <0. Pythagoras omnium primus Zo- £pxruv It) rh *»r/f ovv r lp.nt . Uv^ayopae
diaci circuli obliquitatem obfervafle dici- xptirot eTtvtvoifxevai Alyerat rijv Ao|w-
tur > quam tamen Oenopides Chius ut tnv tu £ aStaxou xvxAcv , y/vTivx Oivori-
obfervationem propriam (ibi vindicat.
Sui i X/oc is IStar hrlvotuv o-<pen piserat .

C A P V T XIII. k e t. ir.

£,uae fit natura fiderum , i? quomodo T << j ovata tui xsipwv , i£ t£c
coufiituta Junt . tsvH^xaatv .

T Hales (idera

fed ignita, exifiimavit


ignea ex igneo corpore, quod
terredria quidem effe,
. Empedocles
aether in
©
xvpuSovt,
AAijt
&e;pa
yeuStp
.

8 rep i aiSipp ev
fili ,

E^TtSoxAfje rvptva ix rS
iavra rtptl-
Vj/uro pa SI ree

fe yp*

ic genuina leflio in Plutarchi texta


CAP. XII
»el potius vera ,

Gjicno duce , reft.tucnda , in quo legitur 1» sri^irr»


A'M* ii U *»(«! tcc ut nempe poltrema
Gal. c. XII. Stob. pag 5»-
Ime opinio non Atiftoteli , fed Philofophis aliis ad-

fCTibnur, quorum quidam Caelum ex igue , alii ex


ealido frigdoque compofuerint Certe Stobaeus in (t) Galenus legit ix,/S>MrSxi , ceterafque voces u-

hoc ipfo C-pitc expofita Empedoclis opinione repente mnes ommittit . Stobaeus *r»«i»a*r«> rafa^aiu ,
Stobaeus vi mnutfi.
fhbdit . A ‘«{ifuiwpvs
•’«
9‘M** . *»' 4»«’“ (a) rl
Zva, wfi.w Thales ipfc Zod.acum cumque obliquum
(j) Si
,
t*. VCfiaOMTf
, , ,

T '„ . Alftrmtot 8tc Anaximander ex agnoverat, ut fupetius tcftatur Plutarchus, atque per-
calidi frigidique mixtura. Parmenidet , He- fp cue ex Laertio 1 feg. aj. deducitur , obliquitas
;

,
Zeno igneum efte Caelum illa neque a Pythagora, neque ab Oetiopde primum
rae litui , Strata ,

dixerunt. Arijlotelcs &c. Achilles tamen Tatius deprehenia dici debet.

cap. j. eadem prorfus, quae Plutarchus habet.

Digilized by Google
e . . , , , ; . ,

De Placitis PmLosor roava. 55

yta» If&Aivf* xar^ r%p Tpau/v Stiupt- fe ipfo continent in priina rerum fecretio-
ne emifitUl. Anaxagoras 0> circumpo-
»•)
nr fintfcy&fat tl» irt putei puto» «ide-
.
fltum aethera natura quidem igneum cfle
fu', Tupir»» pbt thcu aark
rlp ovttU» ,
putavit ; quum vero violentia circumrotatio*
tS ii IvTOPitt rvii ti^<w)«w iuapxk- nis aut vertigiais lapides U> ex Tellure ab-
tytrct virpovt i» riit yis , <j «araipAi» ripit flet eofque ineendiflet > eos in (idera
t

|u»r« roCrovt fceptahui htoyhnt, *w* • convertiffe . Diogenes (idera pumicofa , ea-

mp&ilt TOt Ctespz ilXTVMC ii ZUTOt vtfll- demque Mundi (J) lpiracula exiftimat . Ad
,

iraAi» ® «uros utpa- haec Diogenes «) ipfe arbitratur inappe-


$ei tS abcptoti
rentes quidem vel inconfpicuos lapides
»tic j*b A&«i* , snVrosra; ii rsAAixic Terram caden-
illos effe faepius vero in
isrl rijp yiji» «/3e»»u»&*i , ttaj&rep rbv tes extingui; ficuti lapideum lidus , quod
i» Aiyhc roTap.aU rupotii&t KxrcvitfMx ignis fpecie in Aegos fluvium decidit . Em-
aqlfu rer^tvo» E 'ftT{JoxA5< rsw /4f» pedocles W quidem (idera Cae-
inerrantia
arXanit a^ipat ru»SeSttr§ai t m *pue;&\- la, veluti cry (latio inlixa putat, errantia
A» , mlt Se rA«*i(Ta« ctttirjai . EIa*- vero foluta e(l'e . Plato Juiera exiftimavit
maiori quidem ex parte ignea , fiJ partes
tsw i* plp r3 tA«/?ou ftigcu» , tvpitout
tamen alias ex aliis etiam elementis for-
lisriyonT at Si tu» uAAu» WXiiu» Xenophanes fidera
tiri
,
glutinis in fla r .

x6AAi)? ,
S6»c^i»ij« e* ex nubibus incenfis ac quotidie extinifli» ,

Tvpvphw» , e(2tv»vpthto» Si traxqqt componi iterum node accendi , ut car-


iva^uruftU punrup aaSarep robi
if/ispar , bones ; ortus vero occafufque ftderum non
&&pax.a r«{ yip <i»«roA«« x, T«{ iv-
.
aliud, quam nubium accendones e(Te ,
&
ex tinctiones Heraclides Pythagorici
«/« ,
£i»«t i£ c(ii<ni ( . H paxAei- . , 4c

quod-
Sne- r

CAP. X1IL terrti parier ai Juam traxife naturam , &


igneas rediiiJijfe , Unie dr Solem majlxm vel-
Gal c. Xtlt Euf. c XXX. Stob. p- 53- (4- uti ferri ejfe volebat , ut faulto fofi iicetur
Itaque idera non igniti , inccnliquc lapidei (orent
1

(0 Stobaeus i'«f • is» fc '»« *v»i‘x«* quos aether violenta pereonique vertigine ex Tellure
4'* quod ner in fr contentum incendit •- Ici lii* abreptot in fublimc evexerit ied concrementa quae- ,

leno uraen bicvifljrac Ef»**J****t svfu* celeris o- dam aut molca ex terrelribus partieulia in fublimc
,

elatis ibique incenfis compotitae


,

(i) Fortafle melior, 8c accuratior Galeo» IcCtio,- .


(y) Longe clarius, ac uberius hsce a Stobaeo dr~
«;3, p * m>* Attber* non alud, quam fcrtbuntur . liiurmits i, aoru oiw^ii ri %*rfar d,m ,

aerem igneum» aut ignitum exiflimavit - ii lan;, rvinatfiipiftrSas oi rets px>, oCs a f a «.
partes igneas cfle apud Arifto-
(j) S-jperat Mundi
Csoiis >airv, , *mi **e' «iri rir' itarnliov; » T, r r;rr»£;

texrm quoque docuit Atuxagoras Mtteor, L c . 3, is vsAA**is iri »5s lyis r&inorlou exhalatio- Munii
(4) Ita apud Laertium
Lib II fcg u. ait Ana- nes ipfar putat , atque igtuxt ; ac circumferri
xagoras #Jn( • i* 0/7*111» • tj r^»- urna cum pcrfpicuit jlellis lapiies obfcuroP , ca-
j» ««pinnprii «vifiuM, **i nnSirr* x*T»t%Shi- que ie cauffa nominis expertes qui mssnunquasn ,

n crati caelum omne ex lapidibus efl con~ in terram ielap/i ext i nguanlur •
fiitutum irebemtoti circuitu conflare , «V/4#
, (6j Altera haec Diogen $ op.nto a Galeno prorfus
rtmijjione lapfurum . Quamvis tamen Aiuxagorac omittitur i foctalle quod illa non ogeni fcd Aoa- D ,

fententia eadem fete ratione a Plutarcho in Lyf~»dri xagorae potius, ajfcribenda Videretur. Certe Stobaeu*
xrita exprimatur mitius tamen longeque verilimi- pag. 5 ). op.nioocm hanc Auximeoi adicTibit Aw*-
lius illam Achtlln Tatius expofuit . Ifagogc in Ara-
tum cap. JL Etenim ibi Anaxagoras docet ^«rit (j) Haec altera Empedoclis opinio iifdcm prorfus
tw xfviw r»&u» »• **f verbis a Stobaeo defcribitur fcd fuperiori eiuldcm -,

i*i Tist iila» Qvrw a»«ur%it€tu ,


iuiatup» irM^rtu , Empedoclis placito fubneditur .-In Galeno vero proi-
Mi' T*5 yiK T»r» . «3«» MMi 7 CV iiAl*» UHU fus omittam
fMiJpm , »; ipiuu» .
pcfl primam elementorum (b) Voces ilbe a Stobaeo omittuntur.
/teret i enem , ignem fep arant em [t > nonnullas

Digitized by Google
. , ., , . . . .

56 Plttarchi Liber II.

quodlibet (i Jus Mundum ede dixerunt qui Stft1


$ oi TluSayiptioi', eiutfot rtbv iql-
io infinito Aethere t«> Terram , Aeremque
fuv k 6 th ov ura(X,t>» 1 y?" rsfiixpora ,
& Aethera contineat. Eadem vero dog.
csipes re $ ul^ip* , 1 b areifu Mips
mata in Orphicis, vel Orphei Carminibus
efferuntur; Orphici enim quamlibet ftel-
mures 31 res 3byp.esrec b ro7s O’f<pixo7;

lam in Mundum effotmant. Epicvrvs ni- tpiferess' MenoroioCri yicp 'inaror rue
hil illorum reprobat illi, quod fieri goc- ifipa» . EVixsujw ou3b aroyivusKti rou-
eft , infiftens rur, rS bteyppobov

C A P V T XIV. K E <t>. IA.

De fiierum figura. Elffl cryfifiuros attigue

M
S
Toici fidera Mundi , Solis , St Lu-
nae inftar , fphaerica exiftimarunt
Cleanthes coni , vel turbinis forma . Ana-
ximenes (}) clavorum indar infixa vel im-
O I' ZrutKoi
KxS&rsp rlv Kbrpo»
«Asjhjv. KAeas&tjs xuvoeiiclt. K' ta^ip-brtt
trtpxipiKov. reus icelpac
k, ijAiov *a)
,

paQa crydallino corpori . Quidam vero «jAciie 3'iksiv uarxTirnybxi tb xpvm A-


igneas laminas ede, aut folia, veluti pi- AofnJrj, hioi Si ti r«Aa ehost tripis* ,

tluramenta linrep {o>ypos^p.osrts

C A P V T XV. K E «t. IE.


/

De ordine fiierum .
nefi ra&us atflpuv .

X Enocrates
ficie fidera
(«) inuna eademque fuper-
moveri is) exiilirn.it .
Alii
^iEtottp&Tiit
Hr oitrai tuveirSas
«tari [u&s
reiis
eripavelese
u~ipxc ,

a>-
oi 3’

(1) Vor *&{pt in Eufcbio defideratur. Galenus fubnefH poflet •! i' *XMi Zrmml alii vero Stoici .
autem habet yvt tuti aChipa b rm itxi i>* Itaque vel plurimum ego fallor, vel hic o!im feri»
*ifi ommifib it i fu t*. ptum fuerat Zk>** Zeno , pro quo deinde Xenopba -
CAP. XIV- „
net KmfinK irreplit Ac ccrtc quidem Stoic>$, eo-
Eufcb. c. XXXI. nimque principi Zenoni fcntenti.im hanc arrinfle cx
Stobaco deduci potcfl ,
qui pag 48. haec habet :

(a)Integra haec opinio , quemadmodum etiam Ttvrixx «s t en p* 1* «rr,


itx^tttit itript/t itruru/^ret
portrenu, in Eufcbio prorlus ommittitur. titmu Ti , T<* dl T ItttlltCTt fit 7 it

(3) Sententiam hanc Anaximeni^ ita Stobaeus itxXxain , rtratx^tn ixi fMf txupxn^eti ,

pag p 3. cum ceteris coniuoxerat '*>*** Hkv Karttxt- itf tuti opstT*» rit di *A*tmp*,ttit iuc' aX>.tn C 9 *«t
r
xt
XV/tMU rie Stfptt rm xftfrtAAMt&i Stellat Vclut dX- xiteut, ii** nXsuufJbitm «ri t« rm
vos cryflallo inhaerere • atrfjttirt fixarum forro Jlellarum infini-
CAP XV r
. tum effe numerum ,
errante s autem inferiorem
Gal. c. XIII. Euf: c. XLVI. Stob- p. fj. 5-4. obtinere Et fixas quidem idem folum ,
locum •

ut appareat ,
errantes vero non item ;
• occupare
(4,) Xylander ,, Rcdlius Eufcbius paittt ixtymtutri tamen ut fub illarum fphaera omnes harum
„ (i pro i <p««Ve> za Hoc
dtaitan* nolui dilTimubrc contineantur • Hinc, ut opinor, C*alcnu$ utrarr.que
„ videri mihi aliquando Xenocratis nomen in Xeno» opinionem quarum unam Zenoni ,aham Stoicis aliis
,

phanem, forte etiam vicitlim, mutatum . tributam viderat , Stoicis tribuit , adeoque hoc Caput
Quamv s Xenophanis nomen pro Xenocrate fae- exorditur Oi 'Zrenaal Stoici •
psus irrepfcrit , nullus hic tamen vel Xenophani vel , (p) Clarius hc, ut videtur, Stobacus , in quo pro
Xenocrati locus efic poteft ; fcd Stoicmum aliquis hic moveri , legitur *ux(xi difponi •
laudari exprimique debuit i ut rite deinde adpofiteque

Digitized by Google
, t • , t . , . , ,

De Placitis Philosophor vm. 57

Alii vero Stoici ftcllos alias ab aliis alti-


«AA« ZtuUo) Tpo t£v erepe» tous tri-
t udi ne profunditate differre Democri-
&
fovi h 24 '*' » A»J ttoKfiTot , rh ,

tvs inerrantia quidem fidera primo Jupre-


[i.)» irtevi) VfiiTov ,
peera lb r*Cr* t«u«
meque loco ponit poft illa vero Planetas ('< •
srAavtfrat , ip’ o« ijAioe , <p«j<popa» ,
ot- poil illos Solem Phofphorum aut Vent- ,

Aifytjy .
ElAiiruv /xera rij» tuv «rAaea» rtm Lunam u' Plato poft inerrantium
,
.

fi tum primum /i Jus Saturni


collocat quoti
&£«•«, rpeXror ^aleoera Aeyipievt» , rbir
Phaenon vocatur • Secundum Phaetonta
tS Kpoeow ieurepw > tpjt&airr» , rbv tS

Iovis tertium Pyroenta Martis quartum


Aab«* rpirov Tupowr* , t» rS aV o: * i

ftellam Veneris Phofphorum; quintum Stil-


,

rtraprov lais-pip» rbi> t 3s A’<pfaJ‘* fextum Solem fe-


>
bonta fidus Mercurii ; ,

me ' TSfLTrif i
«jiAfevra , rbc roO E'p* ptimum Lunam Ex Mathematicis non- .

fiS’ eV.Toy ,
«A»y f^hiiov ,
ra»
trf/ifvijv . nulli quidem fentiunt ut Plato ; alii ve-

Ixa&iepeaTiaw» rivet f&lv , Jis FIA^ri» ro (»> Solem Planetarum omnium medium
txvtuv rbv J|A «* A- ejje opinantur Anaximander Ul it Metro-
rivU 31 fiifiv .

dorvs Chius & Crates omnium quidem ,


siu^ip.x» 3 pae Cj MiJfpbJapos i X<«S . 19
,
fupremum pofitum efie Solem poft illum >

Kpinjc fauritTu pt£> tcivtwv rbe «Aia» re- vero Lunam; infraque illos inetrautia fi-

refotae , fter’ «urbe Je t»|v «A>ji'i|, * “ T0 dera, 6c Planetas.


aureus r* arAae» rCr £<ppuv, 19 Totis
TAXiijral .

K E *. J«. C A P V T XVI.

De latione , ix motu Siderum •


riepJ ruv af/pa» (papas , 19 x«»iffflE« .

Naxagoras .Democritvs Clean-

A ’Na£*y6pa5 AijfiJiepircs, KAeaeJije


ix’ avaroAS» iri iurpat (fipt-
,

rSai
>

A thes ftellas
H
omnes ab ortu in occafum
,

fer-

(i)Stobacui in exprimenda Democriti fcoterttia t„, «t Ht i' Saa» rirut Soltm in rir.
cttlo maiori cirt» Lunam frrri . Terram
vebi,
delinit in , rcliquifquc roccs ommittit
At illa
in Galeno c-ulcm prorfus ratione , qua in Plutarcho, circum medium ft in orbem convertentem , at-
Vhofpbo* que tffe Solii circulum extimum , Lunae , vero
recenfetur , niix quod ipfc Auroriferi ,
vel

rt nomeo h.c praeteritquidem Dcmocri- . Ac certe Terrae proximum , eeterie in medio borum po-
rus fixum, conllmtcmque Veneri locum inter So- fitir . r
Untius III feg 74- «»«
lem, ac Lunam tribuifle non videtur ; fcvc quod Ve- (i) Iti p optmodum
nerem ipftm circa Solem , vcluti centrum , torqueri fi hxif p i, ri, r5( v« •»«>» £,Am. h ti ri •£»- ,

H K*n h ii rC; ixmru HAjtf.xAf Lunam


i!!c crederet; five quod verum Planetarum ordinem, fjmu ,

nc fi tum nobis incompertum e fle ce oleret Hinc ilac . quidem fupra Terrae circulum in proximo So- ,

apud Ori^enem iu Phtlofcpbumenis ait io«i rir p, i» lem in fuperioribue vero vaga fidera ferri »
,

polhcmi hacc opinio in Stobaeo


sr[Vm> rutru 1 jiit k tm ,
ifr» r#i< *»>ahk turri' (j) Quamvis
<Tt irXaLr.Tcc', tCV «vr*{ •£»*» *irc» ityn infra p* leter m.fla fuerit , celeberrima tamen feotentia in-

Lunam efie.fupra Solem , deinde Jlellat jfixas» nu:-tuia fuetat, de qua fufim DilT. I. & II difputa-

Vianet as vero inaequalem altitudinem habere • bitur •

Quandoquidem vero in Stobaeo legitur , (4 ) Eadem Stobaeus niG quod Metrodori . &
. . . . xp*T* I*vb vi* ivA**?, puris /i 'Tturt* rit« Crateti nomen ommittit.
xAmlrsf, ibiquc Ontcrus Leucippi nomen inferuit,
id optime , accuratcquc fa&om .Siquidem Leucippus OAP XVI.
apud Laertium IX fe£. 30. & 33. docuit eplpirb** GaLc. XIII. Euf. c- XLVII. Stob. pag f J. S4-
r:t HVA»» h Uitifyt sr ttl 7 «p» SlMuj» . t*» ynr
•vtair <?** rif» Ta utret hiupAnu , • • , untt fi t Sr (f) Stobaeus accurate Plutatchum exprimens De-
ts \>Lv ****** i$«r* Tof, tu XiApthv Tfcvyf.flTa- metrii* tamen, 8c Cltantbit nomen hic praeterit.

Digitized by Google
, • . , .. ,

58 Plvtarchi Liber II,

ferri . Alcmaeon ,
& Mathematici Plane- t&a» rivTut riuo «?/)>«. A’A*fittiw >
tas inerrantibus ab occafu adverfos ire ; isaJiftiariKcl ro'vt trAanfrai role
k) oi
quippe in ortum moveri. Anaximander U> uro yicp Suffid»
urhuvfriy iiairiavi •

a circulis > fphaerifque, quibus illorum


fi- A’»a|</A«v-
deram quodlibet affixum eft , deferri Ana- It’ ituToXlcc anTiptfCttjui .
.

ximenes 1*1 uno eodemque modo fider* SfOt ,


uro TUI KVK/iUI , Kj TU! rQUipuV ,

fupraTerram, & circum ipfam converti. i<p’ uy e*a?ac peCijuf , iptfttfui . AVa-
Plato <J>,& Mathematici Solem, Vene- fipjyiJC , IptltK iri rHy yi,y ,
nui repi
rem ac Mercurium aequali curlii , vel
,
aurij» sfipetrjai touj a?-pac . riA ecruv ,
celeritate praeditos effe , eodem nempe tem-
Kj oi pa^tiaaTixui , iroipopuvt eiyai
pore periodum conficere , exifiimanint
rbv % Aio* ,
r&v iurcf opoy ,
rh «r/A/3 «vra v

C A P V T XVII. K E ^ I

Vnde illuminentur Sidera. ptiri^oiTUi oi cc^ifes

M Etrodor vs
le illuminari
Stoici fidera ex terreftri evaporatione , vel
halitibus e Terra in Jublime elatis , nutri-
<sl inerrantia
.
omnia a So-
Heraclitvs, &
M
pzr.?.eirc;
UrpHafot aravTut roCt irXunlt
iirbr 5 iJa/u rpoT>.ifs.rec^ai
, k, ai ZruUo\ , Tpipetfcsi
H'-

ri . Aristoteles caeleflia corpora cibo non Toi/< asifuc ex rfa tnyeiov ayujupiz-
indigere) non enim corruptibilia» fed pe- reus. A’fi?arfAij« hirnea tu vpu-
,
ren- tix

(1) Stobaeus Ariflotelem quoque adiungit.


illi
***p y *r » *APiie r/pl yb moveri
fidera non fuper-
(1) Xylander ,, Ani^hk ifinun «r l n* yvr- Terram , fed circa- Terram
Quamvis tamen in .
i» fciiptus Ito habet. RcdtilVimc, Ongene» Srobaeo, varufquc Laertii Codicibus a Mc-
At vera Icfifcio , vcrufquc Anaximenis fenfus a Sto- nagio laudatis , legatur Ixap yb » cqmquc legio-
baco nobis exprimitur : ** Ixo n» yb et , k aa* mfi
nem improbaverit Mcnagius, nihil tamen in vulga-
mviw t»« u<tt ftxf non fubter Terram 9 to Origenis textu mutarim Nam licet ille a Laertio,.

fed e ires ipfam , Jldlas converti ; quod nempe 8c Stobaeo d.lTidcrc v.dcatur, plane tamen confcu-
iidera non circulari motu circa Tellurem torqueren-
tit quod nempe fidera non fupra adeoque etiam
:
tur ; fcd
,
quod Tellus p(i in ;
borealibus fui partibus
non infra Tcmm circulari motu fcd obiiouo circa ,
elatior cfiet , fidera poftquam in occidente fubter ho- ipfam torqueantur. Ceterum Eufebius Aniximen.s
rzontem deprefla fuerant , verfus borcales Terne nomen, eiufquc fententiam ommilit.
partes oblique verterentur atque ad orientem dedu&a
(j) Xflander L/V
,
,, Platonis fententii eadem in
jtcrum fu per horixontem ipfum afceRderent» atque
bro de Oraculis dejitit fuit relata •
otirentur . Clare id Origcnes in Fhilofopbumenis u
*t>i\-b«t t»T« yb t* utrf* „ KBjkt 'inpet v-

rn>*tPtt<rtr . k>\tt xt*l yb ,


*•', ri(i rb ifbtttfKi x*-
C A P: XVII
€Tfi<ptTtu 70 Wx» it tt» xAm»
Gal c. XIII. Euf c. XLVIIF, Stob. pag,
fex v.t* yb yiitu.uet a>Ji ia-* rit r?s p\
rivan fistfir ruixauxtet , tuti iiu rb x>jtbx yuit Mv~
f 4) Stratonem , ac Diotimum Tyrium Metrodoro
T'V yttafieiiry uxerrum moveri fubter fidera non coniungit Stobaeus Galenus autem habet
Terram , ut alii fuppofuerunt , fed circa Ter -
yAxnJrit* kxt r*Z fAiVp inerrantia ac errantia fi-
r *m , eo fere pacto , quo pileus circa caput
,

no dera a Sole illuminari; quae vera Metrodori lehteiv-


JIrum convertitur i occultari autem Solem non tia, fimulque.ut op nor, rntegra Plutarchi leftio ccn-
quafi fu b Terra verfantem , fed ut a Terrae feri debet; ne fcilicet inerrantia folum , ac remotiora
partibus eminenticribus contectum
, ac proprer fidera a Sole ; errantia vero ac proximiora aliunde
,
iufir nem , qua tunc ab illo abjumus
, diflan- illuftrari dicantur.
tiam. Laertius cutem Lib, 11. feg,
3. ira Ana- (5) Xylanier ,, Eufebius x^tx^iatic^x». S^
Xsrr.cnis fcntcntiam expreflit. xo&r^fti rlt urp* miuuta hacc quivis pro fc obiervet

Digitized by Google
, , p . . . . ,

De Pi acitis PlItLOSOFHOXVM. Jp

w* rpoQyf i yctp Q^apric , etXX' iitia. rennia illa fune Plato , it Stoici ,
quem*
nAaTuv , x*) oi Sruinol , ut oAo, tI> admodum univerfum Mundum, i/a quo-
que fidera ex feipfis (•> nutriri.
xla-poi/ **) rk £f(a f{ «OtsS» rpi-
<pnrfxt .

K E 4>. IH. C A P V T XVIIL

riffi TUU CtslfUV 7 Sit XXl.Hp.tVXt De Stellis


,
quae Diofcuri
Aiorxoufu» . vocantur.

>—jkEKs^anj?

xxrk
roptrovi
rijv Troii*
tsuc fxl tIv trAaiai» Qxt-
olei
xit^rtv
aslpat ,

TXfx?.kprov7a
tiplXia tivai
.
X parentes
Enophanes
Stellas fuper navibus ap-
nubeculas l»l efle puta-
vit , iuxta qualitatem motus micantes .
Metrodorvs U> fcintillas efie oculorum
Mtjrf«Jwfo{ r«» ifi»Tuv ct p^x/pZt peri cum pavore , it conflernatione cernen-
iicvi ,
Xj Y.&TSITPql-tUt £tX«l ^A/SlfJoVaC .
tium.

K E <t>. 10 . C A P V T XIX.

Tlff) trijqnxa-ia; &si(vv , Xj rrZt De praefigat ficati one Siderum , cr quomodo


ymrxt xct[j.u» x, Jlpot hiemi , ac aeflas fiat .
,

Lato W
n
7uy
Airuv
Jepitkt
a<;efu* emolat
,
t at irmipxaixo 7 at 7t
rat yeiptptvxo xara rke
n x) Surpkt ytvc
P
que ,
fignificationes
tum hiemales iuxta fiderunt , Solif-
4c Lunae , aliarumque tum erran-
tium tum inerrantium JitUarum ortus , oc-
,
tum aeftivas,

trjxt ts TtS» «AAoiy


sjAitr Kj , , q cafufque fieri exiftimavit Anaximenes
xAanfru», xj «trAainSv . A’»2£/fif»»jC vero propter hanc quidem .nimirum Lu-
/ii» Taurijy ,
pyjit r&Tuv ,
Sik tov nam , nihil i florum fieri ; fed unice pro-
fatot (ioyoy. Eiiia|o( , A' t ar:« ,
xs/v£{ pter Solem tJ>. Evooxvs , Aratvs , (7)
Jm* H 2. com-
(i) Xylander m grarco textu legit i£ *vrm ,'a* opioio praetermifla fit, Galenus tamen hanc expri-
idem Jlellit , atque univerfo
ileoque interpretatur mit. Iceitque ma^Jii. tif.i

Mundo nutrimentum e/fe . Vulgatam hanc Plutar- C A P XIX


chi Icftioocra firmare videtur Eulcbius qui habet Gal c. XIII. Stob. pag. 53. p+-
,

«rf* i| «*tw TftyirSai fidera ex eodem alimento (4) Phtonia opinio ufque ad vocem vStriat eodem
nutriri; Gmulquc Stobacus.in quo Jcgitur *«»£*« prurfus modo a Stobaeo quoque defcnbitur , qui ce-
Te» Ktrf*n cXti , xett t«« urt* aCrx r fi$ur$*t teras tamen voces omnes ommiitit. Significationes
eadem communique ratione Mundum univer * autem illae ,quae a fiderum ortu oecafiiquc pendent, ,

fuen , atque ajlra ex eodem cibo nutriri • Mihi ml-.i fiunt aliud . ut optime obfievvavit Budaeus ,quam
vero concinnior ac vera Plutarchi Ic&io videtur
, injigner airh mutationes ; five, ut reddit Xylan-
•{ xCtI» ex feipjis : ut quemadmodum nempe di- der indicatione t uejl.it 'it , atque biemit
, quae
xerat Plato C#p v Mundum cx fcpfo part.bus fa- tempejlates a/mi vocari etiam folent.
tifccntibus alimentum fumerc, ita queque nunc afle-
( j) Stobaeus habet
lia rit HAmv y.l/m praeccdentiUis
rat fidera ex fc ipfis nutriri. vocibus omuino rcfecatis, ut proinde non Plutarchi,
fcd Stobaci textum cxprelfient Xylander interpreta,
,

C A P. XVIII. tus Anaximenes ad fotum haec refert Solem.


Gal. c XIII. Eufctius c. IL. Stob. pag (6) Facile in Phaer.omcms ab Anonymo Vitae A-
rati Scriptore memorat. s
,
quae teropohs imur.a ex-
GaVrns
(i; mpl?,rr «« tv<t«» ciderunt
(3) Quamvis io Stobaco Metrodori nomen, ciufque (7) Phaenomen .V. 10,

Digitized by Google
. , . ,. .

tfo B LVTARCHl L 1 1 B I II.

communicer propter omnia fidera , in qui- Stoc tirrui r#b« iqlptet , lr oh <pn*
bus dicit •'

a)»,.

Ipft tnim bat( figna in Catto firma- Auro; yttp r&3e viffMtr'' ‘at vpttrm
vit ivipi&y
Aftra difiribaens ,
providitqut in an- A"qp* 3ia*p (»«{ • krntyctra J[’ elt
num intturb»
Stellas
,
quae maxima faBa fignifica A\ip*t ohe pitoqa rervypiba traj--
rent.
pxiioier

C A P V T XX.
K E <b. K.

De fuhftantia Solis.
n«f( vi Ut ii A/a .

A Naximander ait Solem e(Te orbem vt-


ginti 0Q0 (>) vicibus Tellure maio-
rem apfidem
, ,feu curvaturam rotae curu-
A 'pix^!pxv3po;
y.uisixocxtri.aiiirx rije yr,t
,
xvxAo» clvtti

, appx-
ittuA-

lis fere iimilem habentem , eamque conca- rf/« rpoyfi ri/r d\J/l3a Txpsnrhyno» t-
vam , £r plenam igne . Quae quidem apfis Xpora , xoiAqr , xAtj;i) T 0 f.it •
V KUT&-.
quadam ex parte per orificium ignem ri j
dpot imCpxitvitit it* <eop.lv rb rrup ,
exhibeat, velati per fifhilae foramen (>>;. urrep Stic trpippijpst «vAS i£ rvr’ ti-
atque ignem hunc nobis ex orificio (i> ap- vxi ros Seeop&vqt in TugtSiur-
j fiior.
i

parentem e (Te Solem . Xenophanes illam


rue avvxjpoi&filrwy p. i»rqc i/ypic
id
conjlare dixit igniculis () ex humida exha-
ara^vptiietet <niva$poi{ 6 » ruv ii rb»
latione prodeuntibus , atque una concre- ,

tis, compingentibufque Solem; aur<»> So- JjAio» •


5) riipof TtTvpxp.fror . Ol Srwi-
lem ko)

CAP. XX. vo lumen effundentem rudior fpargere , quibus


Gal. c. XIV- Eufeb. c. XXIII- Stob pig. ff- circumquaque ccllujlrat •
f6. J 7 . (3) Itaque apparet orificium iftud iuxta
Anaximan-
drum Terrae circulo aequalem cfle oportere » quum.
(i) Itaque corrigendus Theodoretus in Thcraprut. Soi ab ipfo Telluri aequalis ponatur.
Lib. 1 ubi c.rculum hunc , aut orbem Colis a6 vi- (4} Xyiander „ n rit
cibus Tena maiorem ab Anaximandro poni tefla- t , rofjetne, ex Eufebio inferendum cft apud eumdetn
tur. M .tu tupZt TTXvatfbuai*;
Vox Stobaeo ex
( i) illa in Stoboeo ommittitur . Viciflim Ga- (j) Hacc opinio, quae verbis ipfis a
Itr.us ait *<. it nf** i[x*p,cx Plutarcbo proin- primitur , non Xenophani , fed Thcophnfto , perperam
de corrigendus . Eufcbius Plutarcbo confentit : nfl tribuitur; fed ita tamen, ut in Stobaeo , Eufc- &
quod pro miras habet Uq*tuu . Longe tamen bio quoque Sol non irem^uf*nm , nubet in -
clarius haec Anaximandri fententia ab Achille Tatio ctnfa e fle , (ed J* »i^i> srnrv^pw» ex nubibur
defetibitur : TUIS I* , m Icti acti A , Qxrl accenjis confhrc dicatur clarius id cxprcflit Galenus:
;

x.urxt i. «Itu tt (fis • CjealWS l%**T** Tpo%*o ,rH| S» Tai %nt£t kruaSt r 'a xoptm rui* evtifxurS** , ii
V**T I» r» ***** irri, a « Lis». t%u ii icr - n\ ts ip vS,»* na$trmK>T* Tir >iAid» cnifir» ex
mi ras wartratiriiBs toes uipiias rp*s na iJaSn ras aridi r halitibus igniculos quofdim congregari y
oifi(p.,x»- brm xal avra, iri . i.Aa T. C— S •*- qui in corpus unum coalit Solem componant .
*ciixxr~! X , rai m*mrmex *m* mxrlrmr x*h7t~xi , tuti Sicuti Eu&bius Lib- I» cap 8 2iro<pi&x tcp nXu»
*l- t MciTais tulxSif VvTtgt» -.nonnulli , ut Anaxi- , Kttl 7 X uMa <*:TTpA tx t« n^«r> '/incScti- xxi

mander , lucem ab eo , qui Jit rotae Jimilii , e- r«» H>i« •* firbKfit X ** xXuirtff xvfitr
mitti fentiunt . Nam ut in rota eavut rfl mo- Xenophanes Solem , aliaque fidera ex nuiibus
di olui , cui infixi radii ad fummae curvaturae dixit • . (5* Solem ex pluribus y exiguifqu e
fieri
ambitum txtenti funi ; iln Solem aiunt ex ca- ignibus coalcfcere •

Digitized by Google
. . . »
, .,

w £) e Placitis PHllOSOPHOIV». 61

*v) uvapiia, voefiv c* FIA«- Itm ipfum nubem ardentem ejfe Stoici l'l
rw £k irXeisu wup6s. A*if*Zoty6pxs , A>j- flammam ignitumqne corpus mente prae-
ditum ex mari . Pi.ato l ; > ex igne pluri-
fiOKpiToc Mtirpodupos fiCSpov frirpii»
mo. Anaxagoras <i' Democritv* , Mt-
, tj
,
,
3i<£rvpov . A ’pf? 6 rlAijC trtpzlpxv ht toO
trodorvs maflam, vel lapidem ignitum
TiftTTV rwjjiXToe . 4>M$A<wc 6 nc&a- effe dixerunt. Aristoteles fphaeram ,glo-
ylptioc , iaAo£ii 5 ,
3$xp^tvov fih t 5 iv bumvt ex quinto corpore U1 compo/itum
7w itorpu Tvpoc rijv avrauyeta* ,
inj,- Philolavs Pythagoricos Solem ejfe corpus
SoCtra Tpoc to wore exiJHmat vitr: inftar pellucidum, recipiens
3e ipxs
quidem fplendorem ex mundano igne; lu-
vpQfftouivou j}Af« to ^ rw tfpxyX' xu-
cem vero ad nos percolantem (J) ideo- ••

fwJfff, r6, rg Jlj *T «vt5 , j$ IcroT--


quet<» aflimilari Soli, vel eff‘oi-mando eoa- ,

TpQ£l- eifiev
[ 6) Obicurior h:c7
Chry* Philolai ientenia paulio fufigs
(i) Id non Stoicis omnibus , fed Cleanthi ,

lippo Heraclito
, , &
Hccataco tribuit Stobaeus legens & clarius apud Stobacum exprimitur pag. ^6. Etenim

wk>j»k , &
»Mpi» ** -tnAiTut Certe w . poft vocem ri <pSt repente in illo fubiicilor ,

Chryfippus , ut ait Plutarchus ipfe Repugn, St oie» TU» iAlK» , eicTi Tfitct nr* /irrif *Ai'ir< yiyrtrSai ,

Solem animatum putavit , igneum eorpsu ,<£• na- Te ti ir rS i p«c *5 *t'fi?»? , *** t« «et* «tdrs» xt.
fit?n Knrk to »V»tt p ita ut duo quodam pa-
.*

tum ex vapore in ignem mutato Quemadmodum .

Stoici ex PSutarcho Libr. adverfus Stoicos Solem , nempe caeleflit ignit , (£*
flo Jint Soles qui
suunt faflum ejfe animatum , quum humor eius inde tanquam in jfeculum transfunditur • Ita
Galenus poft vocem ip{am futdit ; iiert Tfi*
in ignem intelleflu praeditum mutaretur Ita- .

iTtmt ir t» hai'*» ituQ ro ir t £ ifurm xvfiin t


que tacilc corrigendus Suidas.qui Stoicis Solem eJTc ,

lentam inflammationem t ibh mmI to ux' ctoroZ xvfejJn itTo roS iraxTf* rutra r»1» i
dixit tuSf*r *t*p,f*»
OtruxletT* TftTtO TKt UXO TOV ifWTflf lUtTaL icrit*>.a .
que Mip»» referibendum- . '

1 ) Platonis- nomen ac opinio, in Stobaei textu nr Piavxufibtnr xfei neti 7 «p- ri CHi airor .
( ,

praeteritur i
in- gracco vero Budaci codice voces illae f» n Aur iitttu^.fjtur , r« uimk* tcv liiatXts amp .

«* srAi itu tvf'<n ex igne plurimo Stoicis tributae in/ro «X /rirf /j» So/c diflissguantur ; ignit ,

videntur; quum omifio Platonis nomine, iuperiori- efl in Caelo ; corpus y qucd ab ipfo igne y per-
bus adiungantur • inde a? fpeculum quctfdam i Ilujt rari y Qjr igne-
(j) Phdofophos illos ita Stobaeus fciungit, ut Ana-
Jcere potcjl : & tertium radium a fpeculo ad nor
xagorac quidem , 8c Dcmoctito fententiam a Plutar- reflexum, Nam & hanc lucem Solem appella-
cha hic expreflaro cdfcr ibat Metrodori vero , limul- ;
mus , quemadmodum jimul aerum Jimulacri De-
que Anaximenis , atque Parmenidis opinionem cfle nique apud A:biUeo> Tatium in Ifagogt ad Ata-
pag. dicat xiftrtr imitat» to» JiAm» igneum efst tum c, 19. $jA4Ai(»( ait t» xufpJi\ , tuti Att/714
Solem : quamvis pag. fi- dixiflet iuxti Parmenidem fiisroWTA UXO rui cctftfiu xvpct, Xf'o^ i/Jtcef XtfAr-
t •» xvpot ttt ,i*A*«o . Ceterum apud Laer- xs» trtt mCyr,t ii* TUtn itpauoumtmr ; «rm rutr *)-
tium quoque fcg 8 - Anaxagoras docet t«» ft*- Ter T flerer tZtfi tr» i tMor • ri f*ir , itTo roZ CiV}|»

dfof ittat iiavvftf Solem ejfe maffam ignitam j


ut fi* xvf-i' t* /1 at ixuix Tiurriarif» mti' t#* £1*.

etam Xenophon Memor ab» IV» Cynllus VI. con- MuPi Ztr' teiroZ Ar/ipinr it An» to /i, ixt tou tiiws
tra lulianum , Tatianus adverfus Gentes teftatur xifM«pnw Philolaus ettmdem :

lolephus tamen Lib II eoutra Appionem habet f*5- quidquid babet igneum , airtranfp arens , ex ae-
ubi Cafaubonus relctibcrdunt allcrit ;
quam- therio igne , quod fupra ipfum efl , exprimere
vis altautra te&.o detendi potTlt putat , 4r per quaedam rimarum interflitix
(4 ) Paullo aliter Stobaeus »« uiptnrtm i rl» n- fplendorem ad nos tranfmittere , adfo ut triplex
Ak» ex quinta fubflant i a Solem componi quem- ,
Jit ex eius opinione Sol . N am partim ex ae-
admodum corpus illud a Cicerone vocatur Tufcul, t» therio igne conflatus efl i partim ab eo ad Solem
a 17 . quinta illa non nominata magis , quam illum , quem vitri J,imitem vocat , nonnihil emit-
non intelleft* , natura • titur ; partim ab hoc ipfo ad nor ufque permanat
(f) Xylander ,, Eufcbio vox #<t«k debetur, male Itaque corridendus Eufcbsi textus, in quo legitur
» omifla , 2c pro in&cZ ira ex eodem im$*Zrrm legr, rffttuunu «a/« ( five ut in MSS legitur, «At«) to
>r quod ad fententbm quadrat. Adfcribam etiam re- ii >pmo xv pSin rij a;< rtZ irm;v urit «««xAort»

t liqua , quando mihi quidem , magis quam noflra , JiarxiifefAtiy xpU nua: Ut igneus ille Solis
»* probantur Idcoqueea fecutusfum io vertendo- w- in Caelo fulgor fplendorir eius Jimilis Jit , qui
p/ , t5 itxo t«5 iicxTf* KUTH i-iu K?Mva iatxtt- ad ms e fpeculo reflexione transfunditur
•* «vy? - 1^*4 yiif raortf &C.*

Digitized by Google
. A •,,. . i •

6i Plvta&ch Libes II.

cipiendoquc Soli conferre tum corpus i- rpoaSU • d, rflrov , rij»


ivo rS irSrrp ou
gneum quod in Caelo ejl ; tum quod ab
,
K»r' avaxlamv J/amrfipoftlwjr rplc ip&t
illo emittitur, Sc fpeculi fpeciem habet;
tum etiam tertio loco lucem ,
quae a fpe- «uytfv* d) yap rav m» Tfodayofruop.fr
culo per refraclionem ad nos difpergitur:
tjAtov oiotc) 3 ufov tiSuXts . E’ pure-
& hanc ipjam lucem Solem vocari , quali
", f’i

imaginis imaginem . Empedocles Soles JoxAijc Suo tjAioU! ,


ror ph ip^tTUTOv ,
duos dicit hunc quidem archety-
effis ,

pum CO , ac primigenium filices ignem Tup iv rS iripta jpircpuiptu tu xSrpy ,


,

in altero Mundi hemifphaerio contentum, TfTAijpaixof rb ijpitrpaifior , oct xarar-


hemifphaerium ipfum replentem feinper ,
nupti 75 IttTavyeia( lauru rtrayphov •
e regione fplendoris fui ad nos reflexi
conftitutum; apparentem vero Solem effe riv Si Qxi* 6ptvot , itrauytiat h rS>
putavit reflexionem lucis , quae fit in al-
irepeu ijpirfatpiiji tZ rS itpot rS Jep-
tero hemifphaerio, quod aere calori per-
mixto repletum eft , a Telluris rotundi- popiySc TeTAtjpupba ,
irb xuxAortfS;
tate per reflexionem vibratae ac inciden-
riic y^e xar’ a;axA«o-iv lyyitopiitjt iit
tis in Solem illum , qui cryflalli formam
habet, unaque cum motu igniti corporis ror ?A<or rb» xfuq-aAAonJij , cvpirtpiiX-
hoc ejl ignis in altero bemi/pbaerio pofiti
xophijv Si rtf xivrfet tu rvpitu . it
revolutae. Atque , ut breviter complexus
omnia dicam Empedocles exijlimat Solem
, (&Z*%lvt tlpfaSai ovvTtpotTa, «rrau-
cfle repercuflionem ,aut rcfplendefcentiam
yfiav riva/ tu Tffl tijv yi;r tu^«
ignis illius, qui circa Terram reperitur
Epicvrvs ait Solem ejfe terreftrem con- tov IjA(;r . EV/xsufoo ,
yijiror tuxvb-
cretionem pumici (») fimilem in foramini- (ia xiTdtfponJlt Ta 7; r.xTZTftjitTiv vrb
bus , five exefis Jui partibus ab igne in-
ccnfam tu TUf st ivijpphot
C A- KE1>,

(i) Pcifplcue vox i fla non aJ ignem cum Budaco dimidior orbet tirea Terram circulari wu»
ic tcrtalTe et«m cum Xybndro; fed ed Solem , rctctri /Vrr/ , alterum ex igne totum , alterum ex
debet; ut nempe rxpr. piatur arcltlypum quidem, a re ,
igneque modii 0 temperatum , quam ipfe
pr nuriuinquc Solem uihil aliud cfle, quam muudanum nodem ef/e arbtratur. Ac Plutiicbus ipfc <Jc
ignem; fccucdarium vero, noHique conip euum Sj' Pythiae Oraculis »;>«» «fi >i»
lem puram dic pi.migcn illius, vel mundani ign.s i «MtfWti 4 >*tc S eirfftu^P ynt pi»«t inuv/u» T.r
imaginem , quae ad r.os velati c Ipeculo icflcftutur. £>.i[ax€* ujufftftciffi irf trsxHr ; Empidoelet diXit
Empedoclis lentcr.tism Ludalo Ularehi optre de I Solem quum in terra lumini t rejiexu caelefi /
Stromatir fic exprclTit Euicbius Lil. I. e, S i Ii exfiitijset rurfur refplendcntem
T*.» fvY II «VK tfl srvp T!i> (urjuitt- • Intrepido vultu caeli convexa tueri . Itaque
r?atcn, r</eucc is» ic-p' ifatrc $ yutfiity .
P>.ei minus accurate En pcdocl s op nknem exprcilit Laer-
rirrtjy.t *o&' tM/in’ i* iw itxt>UfLtrc « ut pe* t*vi tius Lib- VIII*
<cg. ;7 ubi a.t ri» jrvpeg *

itS ri Tt
. ttu j»,r wyfiM iena rtZ t;Xi» Solem dicit ignis magnum acer
psiy»
, . . . firmi ei mvr y xtfi tu» yit Quc/xsirm cuo vum Etenim ingens iila ignis cepia non ad
cflc •

ai pii* XfcfrA* zufa , ro ei ftim ri* »$«»*«< confp cuum nobis Sokm , lcd ad mviiibucm , £c ar-
jrcti i>.iyv Xbfn > iztf o.iiiti skj fjKxm wau l tam chetypum referri debet
Tero Sol natur a fua nen tJJ igni/ , fed ignit (ij Xylandcr ,, Nos nihil habebamus, our.m tu <r-
r ifi ex io illi , quam ex aqua fieri videmur , per- „ orstubtt, mutile apud Eufctium ctl turoepuoUe «
fimitir . Lunam t ero ait ex a I re , quem ignit » t e*« r,7#y7«J*i( In proximo C;p te ip‘ eZ mehus
reliquerat coaluifse lumen que fuum a» quam Cf a fcd p o israxai , i-.rt.xai i.i.bcu-
:

ejjmdem a Sole mutuari . . . . Duos fr.:c 11 dum cx Eulcbio , & prjcc. C p.

Digitized by Google
( .

De Placitis Philosophorvm. 6}

K E <J>. KA. C A P V T XXI.

ntp) (ityljvt fatu . £><• magnitudine Solis .

A ’Na£/ft3nfyoc
Ttj yp elvai
riv
,
f/?f
xyxAov
tjAit»

«
leov
«$' A
vero
naximander
dem
Telluri aequalem ede ; circulum
a quo fpiraculum ha-
vel orbem
exiflimavie Solent qui-

5 rij ¥ Ikxvoiiv 'tXfi i$ if>’


i ,
,
bet , &
quo defertur , feptem ac vigin-
a
rai , iTraxa/iixoffstTAafiow» Tijc y?{ . A'-
ti i*> vicibus Tellure maiorem efjie Anaxa- .

vxZayipat xoAAxx Aar/ovat fit AoTavvtfa-a .


goras (*> dicit illum multis vicibus Pelo-
H*^«xAfirce «Jpjf troJbc «n & puxem . E’- ponnefo maiorem. Heraclitvs fj) latitu-
rixvpot x&M» Cfjjari»» ri dine humani pedis . Epicvrvs hic etiam
wpoeipitiiipx xxitj $ rtjAtxovrov >jA/» ait haec omnia, quae diti» funt, contin-
,

xoc (pa/wrM fitxpS psel^uv >j eAar- gere poflei vel etiam Solem cantum ejje
, )
quantus (> apparet; vel paullo maiorem,
ruy .
aut minorem.

K E <P. KB. )
C A P V T XXII.

riffi o-xfozTOt falis . De figura Solis .

A W
•L\
’N xl-ifthiit xKxtXio u
faicv . ll'fxnA(iTC< tr>tx<piei3% ,u.
Etwixsl
xirxAj* tV
A Naximenes Solem, ut folium aut
laminam lacum ejjie dixit . Heracli-
,

tvs illum fcaphac figura praeditum adeo-


xbxvfTov . oi <r<t>xipoti3n , ut ,

que fubcurvum . Stoici (5 > fphaericum , ut


tot Korjsov xai ri xspx. E’ti'xsu-
t Mundus etiam > & fulera. Eficvrvs <7>
foe
(6)
P ia -“
CAP. XXI. Hinc Cicero Hertcliti . Demociiti, «c F.picuri men-
tem fimul cxprcllit 1. de Finib . c. 6. Sol Demo-
.

Gal XIV. EuC-b. e. XXIV. Stob. pag. sf. crito magnus videtur
, quippe homini erudito in
geometriaque perfeflo . huic bipedalis fortaf/e
(i) In Graeco Plutarchi rcfcribeodum
Teixuuixarax^actririf. f ut obfcrvavit Xylandcr, atque
textu » tantum enim efse cenfet , quantus
;

videtur 9
Vel paullo aut maiorem aut minorem •
,
pcrfpicuc in Eofebio, &: Stobaco exprimitur, ut pro-
inde perperam Vigcrus Euicbium cx PluUrcho emen-
CAP. XXII.
da verir.
(a) Huius nomen ac placitum a Stobaco prae** XIV.
, Gal. c. Eufcb. c XXV. Srob. pag. sq.fS.
termlttitur. Laertius tamen id illi adfaibit Lib. II.
fcg. S. ficuti Piutirchus de facie in ore Lunae . Stohaeus
(5 Anaximeni Alcmaeonem adiun^it
;
(l) Paullo alitera Laertio Lib IX. fcg 6 He- «cuti mox Heraclito
.
Ht catacum
racliti lententi» profertur: i ri piy*#•$ e;« 5
U non Stoicis omnibus, fcd Chryfippofoium
(pxiisjas Sol ea efl magnitudine qua appa* a Stobaco tnbu.tur
.
,
. At Eufcbius Plutarcho conica*
ret # n quc«l ulc
tjt j li
non T3I t-tv
, led TI. ]*.
(+) Xylandcr ,, Haec quoque cx Eufcbio* cotre- git. Ctlcbrc tamen .notumque iiepul
iimus & reliquas rarictatcs ordin fque diverfiutem Mundi vocc
a, , ,
Cadum dcfi|nari , eamdemque Mundi ,ac Caeli Mun-
i> tibi comparandas relinquimus Non enim iudi* .
dum iplum finienti» figuram cfle opottere.
•> arduum cft quid redte, aut redlius legatur.
catu
Quamvis hic Epcurus a Stobaco omittatur,
(7
Quimvis autem celebrem hanc Epicuri lentcntiam p?iip;c juni tamen cli Ep cuium varia» op niorr»
Srobicus omi ferit • a Galena tamen lic ilia dderibi-
illas veluti p/obabiles admififle.
tur :«n <f**nTai t q fblxf» quod
V,d. Lacit Lib- X
ieg.pt. Gilibnd fett n. Libr. II c- f.
talis efl qualis apparet vel paullo maior .
,

Digitized by Google
. . , . .

64 Plvtarcmi Liber II.

praediflormn fingula e fle pofle puta- fos i»)c%ftfai tle T(otipijy.lm vit-
vit . ta,

C A P V T XXIII. K E d>. xr.

De (OHverJienibui Solis. Thf) TfoirO» tjbiu

A
Anaxagoras
Nawmenes
arbitratur fidera ab aere
contranitente impelli
condenfato
, 4c

repulfu aUris , qui <> ad ar-


A Nafiftfvijc
(c irriTUTU (I;u}t1<rtixi rlc oiqpa.

A’va%aybpx( avravvtru rS Tpbt raic


uarb Ttrwt,vup.iri utpot

Qos referitur-, quem Sol ipfe compellens


apnroic ul/>ot , os aurbe a-uyuJiSr Ik rljc
tfenjioremque efficiens , eiufmodi condenla-
TunviZtrtuc irxvfovoiei EVxfiJoxA« u-
tione validiorem facit . Empedocles exi.
contineDte ipfum fphae- vb t?{ xr pie^ounjf auris aQzipxt xw-
ft i movit Solem a
ra , atque a tropicis circulis prohiberi , ne Aubftsyo» rayroe fubuTOffiy ,
ci-
refla ufque ad Vniverfi fines (>) excurrat. to rur rpoTiKur xuxAuv Aioy Ivr,; u- .

Diogenes ait Solem, frigore in calorem xb r5 «mx/xroyTot rji 9rfjubrijr( v|/u-


incidente, extinjjui. Stoici dixere So-
^ou« o-pinv^ai ro» Aios, o i ErwVxoI i)
lem iuxta extenfionera , diffiufionemque fub-
iefli pabuliexcurrere oceanus aurem U> x«ri rb Si&qttfiz rijc uToneijiivqe rpo-
eft, vel Terra, cuius exhalationem dcpa- <pf,c hlpxt&ai rb» IjA/oy ' uxrxyo;
fcitur Sol. Plato, Pythagoras , Ari- > *} yi? , ri)V arxbu/xiWiv ivi-
stoteles exijlimarunt Solem ex uno ad tffutai. ur II ub*ybp«( A'pi<;a- ,
Tropicum alium converti propter obliqui- rDitjC repi rijr A il-urus rS ^uSianoO
tatem Zodiaci circuli, per quem oblique xuxA» , J/' « iplpcrai Aa^oxofiJy b ij-
incedens Sol defertur, 6t propter Tropi-
A/oc i£ xari iopvpopixt ttS» rpoxs-
cos circulos tttrinque pojitos , ac Solis cur- ,

Junt ftipantes (0 . Haec autem omnia Iphc- xfl» xuxAwy . Tai/ra x^rra j
ra quoque demonllrat. c$z~pa ieixiUTit .
C A- KE<$.
CAP. XXIII rii» , k ari^<r^tcr««o , irif» Ji
KvAii-^c» motum porro fpirae facere Sclem ab
GJ XIV. Slob pag 55. 54. Aequat ore verfut Septentrionem ^ ac Meridiem ,
qui Jtnt fpirae termini « Alit eum refla hune
(t) Itaque corrigendus Stoliams , in quo legitur m. tum facere dixerunt , qua/i non fpbaeraut ,
«.TcrhVu «5 wvf.i Galenus t-pts- /W Cjlindrum haberet ,
me i*i ni x/i( rau ip«r«r rtf uwirun, (4J Stoicis longe antiquiorem efie feotentiam hanc
i, i iIams rvt.bi. iryy faitfn ab airir fropr oQcndit Anacreon.
arCht den/itale, quem Sol i ple t rudent validio-
rem f.uit. n*‘m fit«>ust<nr* <J" as^tu, ,

(a) Fotulse melior Galeni lefllo : uWiuh, O* J’


1

D«>Arrci
lilhl-XtfUt * IMI* ix» T tn T p ®'T i KAY n’pv«- E/ potat aequor auras ,
fit, i»» ne refla ufque ad potos excur-
prohiberi Tbaebufque potat aequor •
rat , &
a tropicis circulis . Budacus tamen vo- «odemque icnlu Lucanus L/t. JT- t er.
Ner non Oceano pafei Pboebumqne
r

ces illas intactas praeteriit i toitafle quod illae in ,

grccco ipfius Codice cxcidiflcnt Ium que


(3) Stobacus.cui iententiam hanc non Stoicis , fcd Credimus . Vid Plio- Lib. II. c ^S-
C canthi adlcnbst ,poft vocem km/*nai iubd.t «rvy-
r a rttipif ?r» wi«i/.«!i 1/.**« 1» r«j Tota haec periodus in SroVaco dcfideratur;
(f)
«*« T e>Z cCr.uui^pv it* t* tt«i ura , iit.T
*f quemadmodum intcgTum hoc C2put , ac opinione*
iVii xtfttru p» *Aii»s * *i iv' tijhW «l/u «• iu iiio memetatae in EulcbiO ommitluntur -

Digitized by Google
, . ., , . . , . ,,

Di Placitis Philosophorvm.

K E ®. KA. C A P V T XXIV.

tlffi E^ArftJtfcK •
De Eclipfi Solis .

© AAij;
IfAnx
rj>3ro«

,
rijt
ipq
«Asjxijf
iteAsfsrfiv
auro» uro-
rfcx
T Hales omnium primus Solem defice-
re dixit Luna ad perpendiculum t«>
fubter ipfum currence, quum natura terre-
, ~
*“Ti > 5* H* <P’J i 1 fVris , opaca illa fit . Hoc aurem CD fpe-
&
ytulous' (Zltrirfzi i'l riro xarorrfi- culi ope confpici, fi [petulum ipfum, aut

K-J« i/TOTtSffifxM Tu) 3!<tko> . A ’»*{/- difrus fupponatur, in quo Sol fenftm de-

T& CafAfi/ V)JC Ttf TUf^{ 3lCK- ficiens exprimatur Anaximander orificio
fJ.Xy)f!>(
fpiraculi ignis obftruflo . Heraclitvs ( J*

~-tor,t utroKXfiopthcv H‘p**Af<m xarit


propter converlionem [olaris corporis fca-
t3 ntapjeiJiuf ffoptju urre to
ut concava quidem , ac il-
'
ri)» phae fimi lis ;

ftEV xoTAax asxa yiyfrSrsw ,


rb ii xuprby luftrata [capbae pars fuperior fiat, con-
KXTU Tfbe Tljy ^(t£T£f*X OtJ/lX . HeXO- vexa vero, vel obfcura deorfum ad vifum
(p*xn«xara ffftitriy , 2r£pax ii TtxAix noftrum vertatur Xenophanes propter .

<1x3! roAa"« Tap<? opij- exftindionem , aliuraque rurfus Solem in


arpos ra<<
SAox
oriente produci U) Memorat etiam ille .

K£ ii IxAfivJ/iv 5)A/tf i<p’ ftijya


1$ & per integrum menfem fa-
Solis eclipfim
rtxAix £*A£<i|/(x frrtAii &tre rijx i}-
,
llam atque iterum trlperfeSam aliam, fi-
;

fiifxv rutcrx pumvai . inoi xe^Sy tu •


ve totalem eclipfim contigiffe dicit , ut
xttetrir t3x aofaru; Inpx opine» t 5 i», dies ipfe veluti nox videretur . "Quidam
s-xa . A yfiffTafX,o( vox IjAiox f«- nubium condenHationem ejfe opinantur quae
ii yijy k<x*I T«pJ nobis inconfpicuae <*> folari difco fuperve-
ra tiS» *rA*»3x , rijy
niant. Aristarchvs Solem 17> cum iner-
Tbx JjAiixJ» xuxAax , i$ x«r* rl« r«u-
rantibus lielKs collocat, vel inerrantem
rn< eyxAiVfia <r*i4£t«-&a« tcx iiVxax
effe arbitratur ; Tellurem 1» vero circa
3fxa<pixijc tsAAoik fixa» tjAjouc , *) «- Solem , vel per folarem circulum movet
A«- I di-

CAP. XXIV. naeque eclipfim , fed xarias etiam Lunae phifes oriri j
Gal, c-XIV. Eufeb c. L. Stob. J»g.ff- J«- quo i Lunaria nimirum fcapha menfis fpatio fenfina
cirea feipTam revoluta Lunae faciem modo a e*
(i) Eufebios pro ixjrftjjxrw habet in^»u.f'r« Icentem , modo decrelccntcm nobis exhibeat
(i) Budaeus Id autem fpceutariter cerni fub-
. (4) Galenus habet i\kxneltti accendi : quod
dito difco • Xylandcr i» fpteulit cerni,
.- nempe uous idemque Sol . qui prius extindus erat
fubiiei Soli iifcum Lunae Cantcrus ; ii autem iterum accenfus videretur
, oovique Solia iollar ha-
in fpeeulo orbi fuppofito certi i . Cruferius : id beretur .

juafi in fpeeulo cerni fubdito dijco . Verus Tha- (f) Itaque corridendus Stobael locus , ubi legitur
letis ac Plutarchi fcnfus hic cfle debet quod , fi «ai rx aw ItriXut det . Galenus autem levi dilcrtmi-
, ,

deficienti Soli difrus , aut vas aqna plenum . aut ne hic legit n? impxt xp*>t ii«k , itu ut
Ipeculum fupponatur.in Solem ex- illo Lunae fubter dies obfcura fieret Ceterum de longioribus hifce
currentis i iplumque lenfina obumbrantis imagoron- Solis eelipfibus videndus Gaficnd.feA II Lib. I.c. 4.

fpicitur , adeoque Solis cdipfim ex Lunae lubt rrce


r- < 6 j Eufebius habet itifirtn ; Sed Plutarchi le&io

rentis opacitate oriri pcrfpicuc demonfintur Haec . melior, atque accuratior videtur.
ipfi quoque lententia a Stoboeo pag- ff. Pythago- (7) Minus accurate Cinterus Solem , & Planetas
reis, & Empedocli tribuitur. flare vult
(}) Eadem fac Laertius IX. feg. ro* addens ex (8) Xylander „ Eufebius nAiw pro yv habet a
ciufmodi Scaphae coarafione, non modo Solis, Lu- quod probo i k pro xJuptn
Opd-

Digitized by Google
. . .

66 Plvtarchi Liber II.

difcumque («> Solis iuxca Telluris ipfias in- Aj)', ae *ari kA( fia Ttjt yKl , £, aroropL&e,
clinationes obumbrari dicit . Xenophanes Tim
£vtxc kztSi xciipbr hirirrtit
S oles, ac Lunas multas e (Te opinatur iux-
ta Telluris clima* & Tegmenta (*>,& Zo- rb, Sinto* f“« tiv* aror opii* r fj« y?« i*
nas aliquando vero difeum Solis ln ali-
:
oiMfieni» i>P* ta\ curve ufrep
i

quod Telluris Tegmentum a nobis non ha-


Kfyen^arouyra ?*Aeityiv uropitay . i
bitatum incidere ; atque ita Solarem difeum >
aurie ri* yAiot tle oirtipo» pe* Tpoii *
vel Solem ipfum veluti 13> per inane in- ,

cedentem W) , eclipfim pati . Idem ait So- *ui ,


Soxefr Si KUKAtlcJat Stk rif» «-
lem in infinitum quidem excurrere i ob di-
irStran* •
ftantiam vero nobis videri quod ille in
circulo moveatur.

C A P V T XXV. K E <P, KE.

De Jubflanti a Lunae is l Uep) 0 iriett I«A>frijf.

A
putavit
Naximander Lunae circulum novem-
decim vicibus Tellure maiorem e fle
ac Solis inftar igne plenum (*)
A NaZiuxySfce xuxAoy ehai
SexaxAatioyx Tijt yf,e uxrtp ro u
,
ijA/m xAtjpq rupee . ixAeixtiv Si xxrSe
iiclipfimvero Lunam pati propter rotae
ric tu rpofreu opioio» yap •
converfiones fimilem enim efle Lunam
*,

rotae curuli, apiidem concavam, ignifque chai apxareiv rpo%v koiMj, tyoyrt r ij»
plenam atque unicum Tpiraculum haben-
,
zJ/lSa , Ktit tA^ij Tupbe 'tyoyri piet* ,

ti. Xenophanes 17 ) illam ait conftipatam i*r voqy . St*o<pay>ie vfyce eiyai tcxi A<-
nu-
Optime tamen in graeco Piutarchi , & Stobaei accuratior Stobaei textus , in quo habetur u«4»
textu legitur tu» vm ut , immerito proinde Xy 'an* fiarifr» temere t vel extra orbitam incedentem
der intapretaur Lun*m ln Eufcbio quidem fi- deficere ,

mu que GJeno legitur tu» cia*n* Lunam ; at nihil (4) Stobaeus legit wr#^**r * m eclipfim ex
in P.utarcho corrigi mutarique debet. Etenim in bibere j
quod nimirum Sol vduti errabundus mini-
Arilhrchr lententia mterim dum Tellus circa immo- me quidem extinguatur, adeoque veram eclipfim pat a-
tum Soiem convertitur, ipla quoque Luna, veluti tur.lcd alie nobis veluti deheere videatur
Telluris aflccla, live fociles , circa Solem ipfum mo-
vetur i ut facile proinde confp.rct tum Tellurem , C A P. XXV.
tum ctam Lunam in Anltarchi fententia circa
Solem moveri. cclipfes non a Tel-
Solis tamen Gal*. c. XV. EuTeb. c. a 6. Stob. p. fg.
lure circa Solem atque inter utrumque cor-
revoluta ,

pus pro varia ipfius inclinatione , ut hic ait Piutar- {S) Xylander ,, InTcriptiooes Capitum Eufcbia-
cbus, polita oriuntur» ut proinde facile io Piutarchi, „ nas ego impreflis praefero. KE inferibit tltfl Xt-
aKorumqoe textu rclcribi pollit , k. Ztximn „ •

*m? 6cc Ceterum Anllarchi fentemia fic ab Archimede (d) Poftrema haec periodus, quae totidem verbis
in Arenario dclcribitur : vxrr&rrat r«t , iurM»n ^ a Stobaeo exprimitur , in Galeno defideratur.
»i» itff$ t«» uto* uiu.t imnri*. t<u> Ii '/« (7) Aut Xenophanis variae de fubftanca Lunae
trtftytftttaii rtfi T i» «Att» »*Ti* wn>M cx, , (eQtcntiac ferebantur» aut Plutarchus hic fallitur; aut
•Vi» « ri iftjjrm fupponit inerrantia
: Xenophanis nomen temere irrepfit Ille nimirum Lu-

Jidera,(lr Solem immotum permanere ,


Terram nam Telluri» mftar liabitari , montes ac urbes ha-
,

auum circa Solem circumferri per circumferen- bere dixit ,


ut mox oftendetur ; quod couftjpatac
tiam circuli ,
qui in medio curfu reperitur • nubi convenire certe nen pollet , FortalTc tamen , ii
(t) Voces illae r« Ar*«» in Stobaeo deliderantur vere dixit La&antjus intra concavum Lunae ab illo
(a) Hinc corrigendus Stobaeus ,
qui pro £«»«* ha- Terram aliam, &
incolas ad m illos cfle conllipara
bet nubes non Lunae corpus cfficcrc, fcd ipfum ambire
($} Quamvis haec Ic&io ferri poflit. longe tamen videretur.

Digitized by Coogle
. . j

De Placitis pHILOSOPHORTM. «7

i* rupot nubem efle . Stoici <> cx igne atque ae-


Oi Sr»<»»i (iiKTii»
re mixtam Plato maiori ex parte igneo U>
.
.

iifM miroi» I* rAflont ru


iri/fti-
19 .
corpore conflare. Anaxagoras, Democri-
Jciuc. A’va&tyof««, A^fitos ?e^«- tvs folidum plenumque corpus ignitum ,
Ji*tv;ov Ix 5 » ?r ittUT V * e3i * ">
,
'
habens in fe ipfo planities , montes , &
H>«xA«re« y»i» valles(J>.HERACLiTVj U> ajjerit Lunam ef-
gpj , k»> ?sif«yy« .
caligine circum-
nv^<ty6f<w **- fe Tellurem nebula five
o(ii*A3 «ftfiAtj/ijxfniv .

«Aijvijc Teptam . Pythagoras W Lunae corpus i-


t« rl TvpsiStt sup.u
gnis fpeciem babere dixit .

K E <t>. K<?. C A P V T XXVI.

nc fi pcyljM XeAtfnic. De magnitudiri* Lunae IO.

Lunam ficati «tiam Solem t Tel-


O l'

nappuvifat 'ito* ru
SraVxol
<pa't»tvTai >
(«/('ova
uc x«(
JjA/ai
-rise

,
ri»
yij;

>9
aro-
JjA/ov.

*x’ «u-
S Toici
lure
Lunam aequaiem
illuminari putavit.
,

maiorem exiftimant Parmenides


ejfe Soli »
.

atque ab illo

reu (pur^ttjxt • C A-
KE<P. 2 I

fed Yojiionio 9 cir ipicue tamen Plato in Apohgia fententiam illam A-


(i) Id non Stoicis omnibus .

Hixagorac conce.iit. V id. Gailend. Sc&. II Lib. I.c.tf.


pleriffue Stoicorum xdjeribit Stobaeus Galenus au-
rem ait m> »» c/is, uu mixtam ex i- ’Quoa ad Democritum vero fpc&at , pulcherrimam
ipsius opinionem exhibet Stobaeus pag.do.ubi Lunae
gne terre. que iubiUnt.a
,

maculis, iplarumque cauflara exponit A*/a**(*t«< i*


(s) XyUndtr „ Eulebius in fentents Platonis
pro xvfdlef habet •/«At „ Vigenis quidem Plu-
wcenlarpM 11 tm i4*4^ i» irntry juif**’ i»«y«
„ lep. uynn yit; nvrry x*i ncr«s Vemccri tus
tarrhi ledionem Eufebiamc praetulit , quod Plato cae- ) :
(

Irflera regionem igne maxima ei parte conlbre di-


umbram fublimiorum eius partium ,
quandoqui-
xerit , atque in Timaeo aUris omnibus i« *<t- dem valles , montes habeat &
i ruo conccfletic At ibi Plato de riciclli regione . {4) Haecopinio apud Stobaeum non Heraclito,
fed Hcraclidi , fimulquc Ocelo tribuitur. Ac cer-
tixifque 6dcribus loquitur, quae putiora , ac Ljlcndi-
diora funt, licet al.quam tetrae partem admixtam tequidem Theodoretus etiam Tberapeut • Lib. IV.
habeact Ergo, ubi de I.una agitur, ma ot ipfius para
; difertc memorat Heraclidem voca fle Lunam yb iftd-
terrea potius , quam ignea ccnferi debet adeoque . x*) «f rnfxw** , quum antea dixi flet iuxta Heracli-
Galeni textum corrigendum putavcr.m , ubi legitur
tum , Anaximenem , ac Parmenidem Lunae fub-
j* WVfOt •
fhntiam cx igne componi , quod nitide apud Sto-
wwrm baeum queque Philofophis illis tribuitur Accedit et- .

f
j) Laert.tn Lib- II- f. 8* rn*
iam , ut obfervavit Clericus apud Stanleium » quod
«»u* tuii t **» Lunam habitacula
Heraclitus Lunae (ubftantiam lcaphae igne repletae
in fe habere , <£* colles , valles . Eadem Ana* & comparavit- Itaque in Plutasxho pro H fiuMnn re-
xagorae opinio a Simplicio in I • Phyf. Tatiano con-
icribendum
tra Gentes , &
Arnobio memoratui Ea tamen Xe- .

(t) Longe aliter, atque, ut opinor, accuratius Py-


nophani a C
cerone tribuitur A: ai. IV. e. 39. Ha-
thagorae mentem tfrpreflh Stobaeus Tiv$»yifm< *x- :

bitari ait Xenophanes 1» Luna , eamque Ter -


TWTftidi; crZfjHt ZiM>m Pythagoras fpecUli infar
ram effe multarum urbium , & montium • Ita
Lunae corpus e fle dixit.
Lafbantius Inftit. Lib. III* C- a 5. Xenophanes di-
centibus Mathematicis orbem Lunae duodeviginti
partibus maiorem ejfe quam Terram flultiffime
CA P. XXVI-
credidit . Et quod huic levitati fuit confenta- Ga > c. XV. Eufcb. c. XXVI. Stob p. y*.
neum , dixit intra concavum Lunae effe aliam
Terram , &
ibi aliud genus hominum fimili
(^) Xylander ,, Eufebio Caput *c'. quod nobis ,
modo vivere , fieut nos in hac Terra vivimus . w 1 Et in eo , ubi efl ol
Habent igitur illi lunatici homines alteram Lu- »» 2tu**o* rp« fmtdn , facit Caput aliud nobis *%. fi»-
4
nam , quae illis nofturnum lumen exhibeat y Jic- „ turum Uffi rgxpurt Ztxiny; j quumque videam cum
ut haec exhibet nobis . Et fortajfc nojler hic h °c conlentiic Maoufcriptum , non dubitem emen
•»
orbis alterius inferioris Terrae Luna fit Per* . >, dare.

Digitized by Google
) . .
. ,. .

6% Plvtarchi L i b e k II,« “*
H

C A P V T XXVII. K E 0. KZ.

De figura Lunae* TU fi ayfiuMtot EsAifnjc.

S Toici (•> Lunam, prorfus ut Solem fphae-


ricam elTe dixerunt. Empedocles t»)
«Iifci , Heraclitvs fcapbae; alii cylindri
figura praeditam ejje putarunt (i)
O
fXKi.sirof
I' SruVxol, a-pxifoeiln elrxt
JfAiflv. B’it.Te3oKMjt he-xoafy.
axatpitijif . celAoi
, ut ri»

xisKtrSpott-
H-

3*.

C A P V T XXVIII- K E d>. KH.

De illuminationibus Lunae lTfpi /punrnur EeAijhk.

Naximander W ipfam proprium lu-


Ahabere dixit.
men (r) quodammodo vero rarioa,
,

Antiphon (*> proprio ful- A ’Ktt 3 fot ISiov auTtj» lyeit Que,
apatirepor 31 rut A’rr/<pS» I3<u .

gore fplendere Lunam; ipfum tamen ob Qiyytt Xip-rttr rijt «Aijwjir . ri Si at.
mcurfum Solis circa ipfam occultatum ob- xorpyrrijunn repi aiirijn uri rij« xpor-
fcu- (3o-

C A P. XXVII. exprimit: A’ piroriSai .%> pi, , hfniirifm r» s X A.


rijiotelei fuum quidem fed rariut tamen ,
Cii. C. XV- Eofeb. c. XXVIII.. &ob p. » men Lunae
(6) Haec
tribuit
eadem Antiphontis opinio
, lu-

Pythagorae ,
(t Licet haec opinio Stoicis dilcrteque Chryfip-
po mox adfcribatur a Stobaeo,
. quoque, Parmeo.di , Empedocli , Anaxagorae , Me- k
Cleanthes tamen apud trodoro apud Stobaeum tribuitur Ac ccne quidem .

Stobaeum ipfum docuit Lunam efic orcXciJi ,i Pythagoras apud Laertium Lib. VIII. fcg. 17. ait
f**»i perinde quali illa cajfidis , vel mortarii for- TK> a*u*ic-s*i 141' ielu Lunam a Sole illu-
mam haberet minari Parmenides apud Plutarchum adverf. C»
(a) Laertius quoque Lib- VIII. leg. 77. ait quod lutem k in Libro de facie in orbe Lunae
Empedocles t» »>«» Crvt eZt q-iyx
Lu-
, «! T J, L,A,n* nam vocavit Nwm
f—N r 1 , . y«r« Ixlu,
r" Solem iicit ignem magnum effe, Lussaque T#‘" ootfe vagantem eirca Terram lucem a.
maiorem lienam Sic Anaxagona ibi docet quod »*,*
,
ir-
(}) Pod voces illas ,
quibuj Plutarchi Caput hoc T&wi t; rteirf ri Smiue/i, SW lunae fplendorem
definit ,
plura Calenus adiungit
,
quibus variae Lunae fuum impertitur , k *if i r» rW> ««,«
phafes, jptarumque nomina deferibuntur
; quumque ^W' Aefuirqiru] .'r«,»»ni T.; <p«T,'£«•(
[
eadem fere in Dudaci interpretatione occurrant gue- ««i /ifciriu re» iiaoe ifl novilunio ad amujjim
,
,
ut
cuj etiam Budaei codex haec habui (Te videtur, ut fa- ait Democritus fubielta illujhantis excipit Se.
,
cite proinde in vulgatis Piutarchi codicibus excidiile lir lumen. Denique, ut Plutarchus ibi memorat,
putentur. T» TcZ E7**'J*xSt»v( i'«el»rn t.« Tief vAi»
xf»e 7„
C A P. XXVIII. rt^tbrt yirtr&*i ri» $ATurp*t **•' mi 7*4 ,i lr ,
*«1 5i.i»ii *«i >Miuxi>t r«i
, Empe-
GaJ. c. *V. Eufcb. c. XXIX. Stofe.
p S9 60. docli! fententia fuit reflexione luminis foturis
ad Lunam hie ab illa res illuminari ; unde
(4) Xenophanem quoque, ac Bcrofum Stobacnsuna fitut neque calidum , neque fplendidum ad nas
curo Anaximandro rocenfct- In Laertio tamen Lib II. lumen perveniat . Itaque quum Thales aliique , ,
fefr» L docet Anaximander TtMr* »**?*»««*•» dixerint Lunam a Sole illudiari , Anaxagorae v,t.o
*** *>*»> ir$«s Lunam falfa alienaque luce datum ait Plato in Cralylo , k Plutarchusde ti
fulgere , atque a Sole illuminari • Delphico quod opinionem
, iilam a fe primum in*
O) Voces iftac Stobaeo m
non AnaximanJro, , acutam fu, fle dixerit .
ed AiiAoteli adicnbuntur , cuius opinionem ille fic

Digitized by Google
A t . . i, . ..

De Placitis Philosophorvm 69

(2oAii< t5 ijA ion etpxvpcurBai • Tf<pt/xo- fcurari Ea quippe naturae tex ut debi-
.

T 05 rou ia
,

x u t 0Ti ( >/ xvpU rb itrfe- lior ignis a validiori obfcuretur quod in :

yltepov afJ-avfouy * & jjj (ru/xfiah ti na) ceteris etiam aftris contingit . Thales, e-
wep) tx «AAa icfa . &xAij< ,
r.xi o
iufque fellatores Lunam a Sole illuminari
av’ auri vrb tb ijAiou furi^ir^xi ait idipfum Solem
putarunt . Heraclitvs
rljy cf ijvjjv . H'f<Sx>£iroc rb aCro ts*
* Lunamque pati: quum enim ea fidera fca-
Tcy^ivai tov IjAic» , xa< rijy <rf Aijuj»

<r*a<poti3e1« b*ra« ro7t a^fiaai» phae figuram habeant, atque ex humida


y«f
rou; aqepzt , 3eyjpiycvt ii r it «to rij« evaporatione partes quafdam ( ) recipiant,

v^fac arajupiittut , aurii Qurl^arjut has illufirari quoad apparentiam i ac fplen-


rpot Ttjt QuvTaria» , Xapxportpot p.h roy didiorem quidem ejfe Solem, quod in pu-
5jA ioy , h xxJxpuTffoi y«f alfi iplfcrtxi riori a£re feratur; Lunam vero in turbi-
rijy 3t Tcfiijy/fv,
h JoAlfurifu , itx r5r diori m-jveri ,
atque idcirco obfcuriorcm
ro «ai. afrxupoTtpuv QctherSai
etiam apparere..

K E t
l>. K9. C A P V T XXIX.

n £fl IxAfi^ruc «AijyifC.. De Lunae eclipfi

bttfurrot
pi riy
kxtx
rou
rpoylv
t ijy rpot
<rofi'm

iTi^pxTTop.evou..
^put
i
rou

Ixtttfo-
xt-
A Naximenes
mavit orificio* quod in orbe Lunari
vel rota efl, obturato. Berosvs ob cou-
Lunam defuere exifli-

«Tt/furou pifovt H'paxAsiroc verfionem ad nos partis non ignitae.HE-


(Jljv t3 .

RACLiTvs ob convertionetn (0 lunaris fca-


xxric t y.t rou cxapietlSi xuspofijv Twx
phac . P ythagoreorvm quidam luminis
Tlu^xycptiuv r/yet uvTxuyiixv ,
xai reflexionem , atque obftruciionem ( 4 lu- )

tirl<ppzl;iv ,
rb. piy rijo y>, ,
rb ii naris eclipfis caufiam ejje opinantur , illam
rr,i £tr!%$oyot .. O i ii yeurt^oi xxt' quidem a.. Tellure noftra , hanc, vero ab
Sa*- Ah-

(1) Paullo aliter, atque . ut opinor ,


accuratius Sto* Non Eufcbius (blum fcd Galcr.us etiam ac Sto*
, ,

Heus : Ttfi terte ris i 'tyfZt k**$+f*utrw\ *i- bacus Anaximandri ‘nomen hic exh.bent. Pleri 'ta-
ini, <?*Ttfyrfxi *p«t Tua Qamtri*» , >mu*x forifu* pt,rt men poteft , ui uiu eademque fucr.t tum Anaxt»-
Tti »(/»•»
, »» usSrxfUT ism '/a* dtipt QiptrSxr tu» <Ji mandri tum Anaximenis ciufdcm iurcelVoris opnio
,

liAtrp i» riiMUp*rip«> (j) Stobaeus,qui opinionem hanc Alcmaeon. s ctiar»


Accepti r ab humida exhalatione radii t in
: & Antiphontis tuifle dic.t poft vocem <(*?** addit
,

fpcciem illujlrari ; clarius quidem Solem , qui tuti r«< (<7* fecundum inclinationes
in puriori feratur acre autem Lu~ Clarius id a Laertio deicribitur L<b IX- fcg. to.
, obfcurius
nam , quae in minus puro • (4) Xylander », In Pythagoieorum opin onc refte
n cum Eufcbio ixlfpttfrt rl* , « tk
o*a r. xxix Concinnius tamen, fle clnius to Stobsco «rr^f^u
T*T» fi>n T»< y* , reri t«< interpofit tone
Ga!« ,C. XV. Eufeb. c. LI. Stob. pag. <fo. aliquando quidem Telluris nofirae aliquando ,

vero Antichtbonis , five Telluris nobis oppofitae :

(.) Xy lauder ,, A’»«j>i/*«>/p<>< legendum cx Eufe»


quod alterutra nimirum Tellus inter Solem, ac Lu-
1» bio, flt fuperionbas» quae de Sohs dcfc&u difpu- nam polita Lunam obumbret, eiufque ccliplim pro-
»» tavit idem . Nollri habent Jnaxi mersem A‘»«£i. ducat . Ita Calenus habet ixipfmlu th r» yn mn,

*, pbint •

Digitized by Google
- .. u. . (,

7° P lvtarchj Liber II.

Antichthone produci (>>. Recentiores (>) (Ttvlfi^tnr pMybc xarat pittfl/ igxrro-
vero ob confumptionem flammae . quae
pfrtic reraypbiee, lue au rijo retetur
mox iterum fenfim ac ordine accendatur .

donec perfectum plenilunium ,


Lunamque TattrlX uror arolu , kx) t<£A i» avaXoyue
perfefto orbe lucentem reddat; atque ite- petovpirr.e P-Xf' ovrSlou , xxfi q» re-
rum eodem ordine , ac proportione decre- Afifcit trflhnirai Jlxar /CfiforiXtp oi
, > , ,
fcat ufque ad coniunctionem , in qua lu-
LruVxoi, Mxjtiparixc) rvpPvrve t ac
nare lumen perfeQe extinguitur Plato , .
oi filo

Aristoteles , Stoici, Mathematici con- fieo pu/noiut drcxpu^eie , eurcieuovaar au-


corditer 0> exiftimarunt Lunam menftruas r r» ijAIoj, d) trefiXap.Top.ivtn> roielaSai ,rat
quidem occultationes Soli coniunRam fi- ,

it extetipeic ele rc trxlxtrpx rne yit


ne fimul cum Sole currentem , ac circum
illuftratam efficere vero pati in-;
Eclipfes IpTtTTuaxv , peragi/ per apporiptav r&r
cidentem in umbram Telluris quae qui- , icqiguv yitoplnp ,
pate.or ii rijc St-
dem inter utrumque fldus venerit fed ;
AiJWJC avTIppXTTOpiyyC
Luna tamen ab illa magis obfepta U> fit

C A P V T XXX. K E <t>. A.

De Lunae ipfius fpecie : quare Ippiu-eoic aurijl , itk ri


terrea appareat. yeuir.c pxiverat

P Ythagorici

Tellus a nobis incolitur


(fl Lunam
parere exiftimant quod ipfa, ficuti
ab animalibus
,
ideo terream ap-

,
O (4)

rairtpr
I*

rifv

,
XhftaySpetoi
<reA»fVijv ,

xa&ocTtp
iti
rljr
yeuiif
I ri TeptoixehrSat
rap'
Qxiv etrSxt

rjplt yH> ,
maioribus, plantifque pulchrioribus cir-
ptl(on na) purolc xaXXionr.
cumhabitetur . Quindecim nempe vicibus
{ticte ,
(«> nojlnt
animalia, quae in illa Junt, vi that yccp TevTexxiitxa-rXxaicra rct It
praeftare, nihilque
(3)
tuperflui
^ vel excre*
aurrfi
(5) {w* ry iuvipft , ptjih TffiT-
menti emittere ; ac diem W> in illa tan-
tundem nofirum longitudine fuperare A NA- . TtopuTtxbv arexpivotra , atal r»* Kpi-
UCA pa>

(i) Itaque hinc etiam refcOi poteft


Cie- crpin,o Pro Galenus habet
ir.cDtis Alexandrini, qui Strcmat . V. Anticbthonis
nomine Catium , ut Simplicius in 11. de Caelo
r. 15. Lunam mtcUigi exiftimav.t. Adde quod An- CAP- XXX.
tirhthon a Pythagoricis nobi» invifib.ln dxcbltur
Gal XV. Eufcb. c. LII* Stob. pag. 60 ,
Vid Stankius pag 7S<S c.

(a) Tota haec periodus inGaleno defideratur.quim-


Ptotaichi rabii cxptclEi in Siobaco Stobaeus bic interferit*» lr« Qo****: Pythago-
,ii ,iU accurate (j-)

referiatur. tVc» »
quorum anus tfi PbiloUur «
xvfufdim, rv/tQunn. Voces tj it**f*eu in Eufcbio dchdcrantur
X) Under „ Pro illae

Atiftotelia quidem nomen hic a Stobaro praeteri- teraereque hic m fertae videntur ,
quum de fok ani-

tur led Anaxagoras tamen , ac Thales PLtom , Stoi- malium lunarium magnitudine differatur -

cis ,
;

ac Mathematicis accenfentni i rrioxquc fententia /7


)
Inique corrigendus Eufcbius » m quo legitur

ipfa n.tide diierteque Chiyfippo uibuitur . At Atu-


.
fAifii* r«pxrttii nihil corporeum • Galenus habet

* agor os , ut Stobaeus iple


mox memorat, «1 qxxi Klf.-mjUiCTUK» Kdtff»

OtiPfcnt, nui iue ixcxxrv rts iienerx, ixb i lir.* (8J Iu Stobaco legitur Kfmri^u , fed evidenti fal»

j-.r.i txix /.eSSum tejle Theophraflo etiam fub. fiLtc.

lunifibui eorftribur objlantibus .

Digitized by Google
. . L . • . . . .

De Placitis hilosophorvm, 7«

px> rasaurtj» tu h^kci . A.’ra!;ayi(xt xagoras arbitratur inaequalitatem, qua r


imu/tzAiTtiT* Stic Tau avyn.ftft.xTat Stic
in Luna confpicitur ,ex concretione oriri ,
,
mixturaque cx frigore fimulque terra (>
r» 1
$ ytufof . -srapx-
,
Etenim in illa obfcurnm ir caliginofum
fj.tp.iyji ut yicp rui TvpsetStl r» £a-
igneo permixtum eft eaque de caulfa Lu- '

<pu3ec * o^t» tl/tvStpary /lytejac rb» na fallae apparentiae > fpuriaeque lucis fi-
asigx . O i Ervixol Stet to irtfoftSl: dus vocatur. Stoici propter variam,, di-
rijc ou<ria< (*ij tlvai «uj faro» vtrfamque fubftantiae naturam i») ipfius ,

ro truyx^fta Lunae concretionem compagcmquc incur-


ruptibilem non cire dixerunt..

K E <J>. AA. C A P V T XXXI.

rif;< «TO?t}f*«TOC «A*JH)C ,


8. De dijfantia Lunae , qua a Sole-
TOU ijA/a illa diffidet..
«£{?•!*£ .

Mpedocles ait Lunam a Sole duplo ma-


E ’Mrf JonAi-c SiTlamot irlyjtt r>ir
«Ajj»»i» «rb rcC >jA:cd >*Tfp ari
E gis (i>, quam a Tellure .diftace. Ma-
thematici U> oQodecim vicibus a Sole,
rijc yfa . O/ «T« ri£* ftxitfpaTiKuf , o. quam a Terra, remotiorem effie F.rato-
KTUKxiSfnaT^aaiati E’p«Tcc3/nje to»
. ,
sthenes exijlimavit Solem a Tellure di-
IjAia». ccrtytir r?,t yijs qstSiuv piupiuSat ftare <r) , feptuaginta 0Q0 (tadiorum mjrn-
CpSsfl OXTfJ . dibus , boc eft 780000. ftadiis
KE <t>. CA—
repente fubiicitur
(i) Io Scobaeo poft : r«*
(f) Xyla nitr „ IOuftre detrimentum ex Eufe-
/*i» ,
rk Jl «*»»«, rk
v4v« <5« BMAj» , Mtl »» b o exlarcitum hic habes-
rS xvfnJtX ri
rmptvtipnyjit t has quum Ac certe quidem ,
quum hic Plutarchus non Solis,
quidem partes elevatas b abeat , ha/ t/rro de- fed Lunae , diAantiam exprimendam fuiccpcrit i per»
prejfas , Gr fcn/ excavatas , tf/fwe cvniuntla cum fpacuc apparet in ipfius textu voces aliquas excidille.
igne caligo reperiatur • Anaxagone tamen opjnio quibus Lunae a Sole, vel a Tellure dillanta cx Era-
fic apud Eulcbium > 2c Galenum exprimitur /*i» tofihen s hypotheri definiebatur Integram , veramque .

i**j^*A»TKT« TiS rvy*fiu>»TH T« , Plutarchi lententiam non Euicbius fo.um > led et.am
**i -/i Hu, propter varietatem mixtionis , vel mix- Stobaeus . &. Galenus confcrvarunt Etcn in . m
tarum part um ,hoc eft propter frigidum , terreum- Stobaco legitur tp» tUs vm fM,-
que unx permixtum , Lunae tacicm oblcuram , ter- futXtU fMAifUtetut tit pun.+ci*i , nott f auTi*
ream que nobis videri *. fAiipue tu? at 1 3-
r»>ai»Vi iri^w ir* r»i< v« ,

(a) Stobaeus tamen» ac Eufcbiu* hc habent Jm Jo^rKvtTx iuru exitxr Solem a Tellure dijiare
t* ui^uttyu, t 5; ilcik< Lunae [uhjtantix acre quadringentis myriadum myrixdibus , atque 0-
mixta Jit . P lutare hi tamen lectio retinenda* (loginta millibus Jladiorum • Lunam vero *
Tellure dijlare feptuaginta odo myrixdibus fla -
C A P. XXX diorum ; ut projnae Luna a Sole 40000080000 a ,

Tellure autem 780000 ftad.is recedat. At in Eufe*


Gal. c- xv. Euieb.r* LIII. Stob. pag. 5f * bio , fimulque Galeno vox omittitur y adeo-
uc Solis a Tdlure difiantu in hac lc&ione, quam
($) Stobaeus hic legit incxiteue kxtxft" r« £(*«** 3tobaeanac praetulerim, minuenda foret. Perperam
mx'o yiis • »5 «*»••» Refciibendum m» - , vero Xylander Eufcbii locum interpretatur, Jladiorum
ac verba temere tranfpofita PJutarcho duce , , refti- millibus ofiingenties millibus , ac quatuor . Et-
tuenda cn.m, quum Ihdiorum myrias decem (bdiorum
(4) Facile Phitarrhvs hx innuit Ariftarchum ,
qui millia complectatur, quadringentae myriades quadrin-
Lib • de magni tud ae diffasst. prop* 7* ait di : genties millies centena (Udiorum mdiia continent qut»
,
Jiant i a , q ux Sol abefl a Terra eius qua Luna , bus octo (Udiorum myriades, hoc cR oCtogiQta ftad.o-
abejl a Terra maitr quidem 0 tlodecupla-, miner
, rum millia adiungi debent.
vero quam vigccujlx ejl •

Digitized by Google
. . , n c

7* Plvtarchi Liber II.

C A P V T XXXII. K E <J>. AB.

De Antiis quintus fit cuiuslibet errantium riefl inavTiSr , rlrot ixaqu rue
;

(idcrum annus magnus xSa»up.t»u» b fiiyac htxvrb .

Atnrni quidem annus ed triginta J«la- T^’N(aor£« Kfbmi luiavrSv


S rium annorum periodus ; Iovis vero
TcpioSot
iqt

A*' 3‘i
/s.}»

ifi'" A“peve,
duodecim , Martis duorum. Solis annus
Junt duodecim menfes; iidemque Vene- !vt“u • H'Aioi/ ifi' ftyytt’ oi 3’ ai/Toi
ris etiam , ac Mercurii - aequalis enim cur-
fus ,
vel celeritatis bi Planetae funt . Lu- E'p(4au
, ^ ApfoJ/rqf sViJfopoi y*p .

nae periodus aut annus funt dies trigin- rlbfitt P>t*


XfAijrijc rjplpzi A*. 5roc yttf b
ta Hic nimirum perfeftus eft mentis ab
.

prima apparitione Lunae (0 ad novam con- afo <pavreuc eic cu»o3o» . tIv 3t f
ilyar
iundionem t*I cum Sole. Annum vero
magnum alii quidem in oQaeteride Cl), vel Irttcvrb» oi fi» e» tj sieras rijfiJi t/«
folaribus annis odo, condituum ; alii au- oi 3e er rij srJtxxxi3:xaiT>)-
Jcrrai ,
tem in enneadecaeteride U> vel annis no- .

vemdecim , alii vero in undefexaginta tilt, oi 31 i» rott i^xorra hoc 3iiv-


folaribus annis collocant Hf.raclitvs ex .

rrr . H*p^KAfirof iK ^vpiur bxTXxtayt-


oflodecim mille folaribus <«) annis annum
magnum componit Diogenes ex trecen- Sia» iSciaxwr. Aioyirqc ix tIuti , xx)
tis fexaginta quinque annis illis condituit,

quibus ( 7 > mxta Heraclitum magnus annus l£>lxovra , xa) rptxxociu» iviauri» ro-
som- <rtf-

Cb V. XXXII. gitur 11 T«r< i^qxOtTX ,


2» Oi>irt?iK . X«ti ITl;5»yi'
Etenim annus ille, qui »b Ocoonide magnus
GaL c XVI. Eufeb c LIV. Stob. pag 11. dicebatur, fexag ata folaribus annis conflabat, ut exi-
mio Aeliani teflimonio apparet Par, Hijlo Lib • X.
( 1 ) Eufebius habet . r* 7* OiWiJig e X?9( Stff9X» y«$ intinxit ir 0‘*vpiuxb*f

(1) Stobaeus , qui Pluurchom totidem verbis ex- T# x«Axn» ypaaefuarittr, lyy ir aurS ir.r ictJaXs-
pedierat., poli rwefa voces illas interierit; ylyn- •yix» rit i»c s Jiiiri» ifynarrm irir , Qnr*i t«p (Atyit*

c- <* Ii OsytfOUm jaiya» warri, , ir' ixi rif( «Srus


.
i K xv re e ustts nnf. Mitap • Artxnr , . .

Itp i, » , viis ntinat , a^iiutrai r«rV( • rit Ii Ti» fAri /mt intfjrlr , in t>*yir , it>fii>, u*i i (furr «ttc» ,

u.17*, inaitl' 8cc confici vero ,


vel abfolri annum ,
ir, tXtyn fiwr* UB9T0 irmr Otntpode t Cbitit
, *»«*

Ht magnus vocatur ,
quum ai eadem ex qui- ,
Jflrclogiae peritur, quum dedicaffet in O lym~
ut moveri inceperant , loca revertuntur . Ma- fi it tureum tabulam inferip/it in ea Jfirolo - ,

gnum vero annum &c. giam 59. annorum , affirmant hunc effe magnum
(}) Celebrem Eudoxi Oft cteridem hic innuit, de annum . Meton Lacedaemoniut Aflrologur . • .

qua Ccnlorinus de die Natali e: i?, aliique pluri- magnum annum ,


ut ipft dicebat adinvenit ,
mi egerunt quem intra 19* annorum circulum conclujit .

( 4 ) Poli vocem lrttxxutl,xmm(iS Stobaeus adifeit’: Ceterum in Aeliani textu pro A«*«r referibendum

*
I» ir r*~y rn{ttxd*rl*u *twi» alii vero in annir efle A»mwmi( Leuconienjit lam Eruditi obfervarunr .

quadruplo pluribus , boc


eft 7 6- Et ccrtc haec (6) Stobaeus habet «A»»*ih ituurri* folaribus an-
opinio, quae ceicbetr.mam Cilippi peiiodum expri- nis •

mit, omm ttenda non fuerat quum Periodus illa a 7 ) In Stobaeo quidem
legitur inauri » rvrrvrtn ,
Graecis omnibus, repudiata Eudoxi O&acicride, rece-
,

*n(
(

*af H'f*it>J.rep inauret


*t> 0 UOUS , idem* : ^
pta fuerit que fenlus ex alterutra lc£tionc oriri potcd ; magnum
()) Itaque corrigendus Stobaci textus, in quo le- nempe Diogenis anuum >6y vicibus annum ab He-
cicU*

Digitized by Google
. •

D E !
P L AC I T1 S Pui LOSOPHORVM. 7J

riruv oruv e xarit Wfttxf.erro* hicai- componitur Alii vero (»> ex feptem mil-
.

libus feptingentis feptuaginta feptem fo-


rit • A*AA«( ii’ irraxir^ikiuy , toribus annis magnum annum componunt.

Tou K Ter-

riclftopoflrum (operare; adeoqueinnum huocdn 00 ^0 fcd etiam in Eo&bio prorfui omittitur. Ceterum , fi

fblarcs annos compledi Id autem obiter monen-


. cui fortafle opiniones ali» de Anni magni
libeat
dum, Plutarchi C-jdtcem quo Budaeus utebatur » hic
,
quantitate cognofcere , Empiricum adire poter. t qui ,
loci mire vitiatum fu ille , quum ilie reddi ierit: Vio aiverfus AJirologos k*t*neut»r* ponit annorum
genes ex treceni/ quinquageni/ quini t fupra 9977- Achillem Tatium in llagoge c. iS. Burnetum
Heracliti annum : periode quali Diogenes magnum Theoria farta Telluris Lib. IV. c f. & Thoma-
.

annum ex 1835; folartbus annis conflaverit, quod fii Diatribam it Anno magna editam Lip£ae auno
ferri non potcfl 1676.
(t) Poftrcmahaec opinio non in Stobaeo folum,

LIBRI SECANDI FINIS.

Digitized by Google
. , . . . , ,,

74 Plvtarchi Liber 111.

Tertii PLVTaRCHI Libri Tai? rpirov nAOTTAPXOT /3i/3 Alo»


'Qc Placitis PhiJolopho* Ilff) t£» A 'petaiuruv roJc
rum Capita. QiAor&Qoit KeipaAata.

D E

&
la£leo Circulo.
De Cometis ,Traiicientibus
Trabibus.
,
i.

11.
TT
J, J.
Ef\ y«A*f/« KukAu .
flfpi KofztjrJ»

^ Aouttu*.
, >$
AiccrThrov
. a '.

/3'
De Tonitribus, Fulguribus. Fulmi- TUp) Bporriitr AVparJ» KtpavfS»
, ,

nibus, Prefteribus, acTyphonib. m. IIp vvlfw » Tvpmu» . y'.


De Nubibus, Pluviis, Nivibus, riff) Heipus , Teri» , Xiivu» , XseA*-
Grandinibus . IV. z&f . V.
Dc Iride. V. TTep) VftSit
De Virgis. VI. Tltp) .

De Ventis. VII. rif^i A'»f(*wK i'.


De Hieme, & Aeftate. vin. ntf) Xeipuvoe , efput . : n
7
.
^
De Terra quae & quanta
: , ipfius Uep) rije , k, r/c q at i a «urii; , ^
fubftantia IX. irirti 0'..

De Terrae.
figura x. ITfpl t^fUlTOi rfc .

De poficione Terrae. xi. Dtp) Sireus m< i*’.


De inclinatione Terrae. xu. Tltp) iyx Aiireat Tij; . »/3'.

De motu Terrae . xui. Ilcf) Kmjreui r« .

De divifione Terrae, quot fint ITefi jiuiplreut rije rfow *ur?; iin
iplius Zonae. xiv. {Swi . ii\
De motibus Terrae . xv. rief< r?t. ie'..

De Mari:, quomodo componatur 17«) ©«Aiirni; , iri; mfsi» tu tr£;


& cur amarum fit. xvi. 1?) TIKpX . IV'-
Quomodo- reciprocationes Maris IIS; auTtintet yivovrcu , t£ rAtjju-
ac aeftus fiant. xvn. fujpai .. «*-
De Halone . xvm. «tt'.

ITAOT-

Digitized by Google
1
75

I1AOYTAPXOY
nEPI TilN APESKONTilN
TOI2 $ A0 S0$0I2 1

B I B A I O N T.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
L I B E K III.

npOOIMION. PROOEMIVM.
EPIDAETK Q E h to~c Vumin prioribus Libris Ter-
erporlpoie en eriropri tov ire- monem de caeleftibus corpori-
r&v oupxviw }>byov bus compendio percurrerim
^ ee-
l-‘ ,

Aijntj }’ ai/Tuy fiquidem Luna illorum ulti-


(
ri pt^iptov
) ma, atque confinium eft in
h TU TfiTO) VfCt )
hoc Tertio ad fublimia convertar . Eiuf-
rit fttTxpnct • rxOra 3' iq) ri arb rav modi vero funt Hia corpora , quae a Lu*
XJy.f.iU T%C Tik/yiff KxSyXOVTOt fslypl nae circulo ad fitum ulque Telluris per-
irpc riif Jimv Tiic yiu, ijv Tiva xhrfcv tingunt , quam in mundanae Sphaerae ,

rx$if Mxti» rj Tipicyjl rr.c vel Vniverji , complexu centri totum aut
,

nevopUxn» cip^oaxi 3' ttreuScy ordinem habere Phyftcorum plurimi exi-


.
flimarunt. Hinc autem exordiar.

K E <J>. A. C A P V T I.

ITe/I yabaljicu k-jxXov . De Gataxia , vel laSeo Circulo .

n0eX:tt3'n , 2r fi>» rS /“'Irculus eft nebulofus , femper quidem


aift SixtxvtI c QxitSpevoc
3ik iJb
v“' i" aere confpicuus , Galaxia vero
, ,
vel lafleus circulus ob candentem ipfius co-
rx» btvy.c Xfoix* ya>uZiccc irnia^cpictoc .
lorem vocatus Pyihagoreorvm alii qui-
.

Tibv FI uSxyoftuv oi fsis 'ftprtrat aqi-


,
dem dixerunt Circulum hunc ab rdore .
,
p;c tlvxi iikxovm » , IxtctSvtcc ph vel aduftione fideris
efferum ede, quod*
iro r..v Mac 'i3(x( 3‘ «J 3e ircSpxpt ex propria fede exciderit , cumque terit
,

xu- K t Iq-

Digitized by Google
. ; : , . - r

7$ Plvtarch 1 Liber III.


locum incenderit, per quem circulariter £&i p!ou xuxAerff Je auro x»ra<p\ il-avTot,
cucurrit, eius incendii (> tempore, quod
ET 'l TU KXTCC <PxC SlVTX l/CT^fpCU ’ 01 it
fub Phaeiconte contigit Alii vero (*> So- .
rbv iAiziov Tuury (pxcr) xx r’ ccpyxc ye-
lis curfum fcmitamve hic a principio fuif-
fe dicunt Quidam vero nonnifi apparen- yavlvxi Sp6jj.iv-. Tivse Si hxtott ptxi)v
.

tiam <J> elTc dicunt velati in fpecuio ex- thxt CpxvTxrlxv , ru «jAiev roct auyct;
preffuin Sole fplcndorem fuum ad Cae-
,
Tpbt TCV ovpxvbv CCVXK/uVTOC , OTtf
lium , vel in hanc Caeli partem re Accien- kxi eri rr,f Igiiat , x«l isri t&v vt*
te quod & in Iride, & in nubibus etiam pZv
:
rujj.(2xhei. MtjTpSiupot itx rtj»
contingit . Metrodorvs labitum nobis Cir-
T&ptJov t iv 1} Arou • roijrov yicp fl-
culum apparere dicit propter Solis tranfi-
VXI T 1V ifAiano» ku*Aoii . nxppievi-
tum ; ilia nimirum Solaris orbita , vel cir-
culus e ii Parmenides !> peculiarem quam-
.
dijc rb tu Tuxvoij, i£ ccpxioO ptty/jx yx-
dam ex denfo raro mixturam laneum& PiXurseiiU XTorePiia-xt ‘ypZp.x . A ’»«£«-
hunc Galaxiae colorem effecifle putat . yipxt r'r,v txizv rfii yijc «ara rovro
Anaxagoras ait Telluris umbram ad hanc t'o pipoc 1<?xs-§x i tu ovpxvou orav vro
,
Caeli partem dirigi , ibi que conjijlere quan-
Tijv ySv i ijAioe yttijktvot x&vrx (pv-
do Sol lub Terram b> delatus omnia non
illuminet. DemocRitvs exiftimavtt illam
r/^j} , Aij(A««/»roe thAA $v , 4 jtiKpSv , 4
plurium, 4c exiguarum, libique cohae-
ejffe
ffuveyjuv isepuv fup.<pu)Ti{ijjJvu>v «AAij-
rentium ftellarum lplendorem, quae fefe Asit evvavyxapLiv Sik rijv tukuutiv ,

invicem ob denfitatem , five viciniam il- A'pisoTc\nt avaSvjuire ut frpzt 'c^x-


luminent.. Aristoteles aridae ». multae- toAA«{ re 4 ffuvt^ou!
4>iv
, 4 °“ ru
que & confertae exhalationis incentio- xu pit iri rbv aiSipx
,
fiijv
,
xxTuripa
nem (*) ; atque ita prorjus igneam quoque
co- TU»

Solem poflquam ad occafum pervenerit


C A P. I:
putaverit
oblique circa Terram ad ar&os , moxque ad ortum
Galenus c. XVII,. Stobaeus ptg. St,. girarc , ib.quc iterum fuper horizontem afccndere »
Vide Lib II» c 16 Galenus autecn ait: orat r«t ix»
(l) Galenus habet turr*nru*Z, Jtx rih isitlvs xmealx yii* i
rii» fwi xxrry xtpi$»Ti'fy quando Sol ea •

propter trunfitmn a Phaetonte ibi fa&um : ubi quae fub Terram funt , non omnino , vel unde -
t Oi ralle legendum axaE, vel inTht. quaque illuminat • Clarius Ariftotclcs Meteor. /•
(i) Mutilus Stobaei locus hmc perfici fupplcrique 8 « Oi ittpi Aqjbuoxpir#» ,

debet, in quo poft vocem omiflis voci- rc Atyvtri» ctfpv» r»m rir yxp iixiea irio r«» •

bus 0« e» rcpccte iiibiicitUT re* wAmok» xai/xji Qwrt &C- 7?» , ivx ifau ttut rxr ateptrr. er* [*v **•

Ceterum lingulas opiniones Xfpttf* T«U b.r koTtu jitTtn /ju'tr i QxuicSxi ri $£%'
illas etiam Aridotcics ,

memoravit Met cor» J* c. 8. KmXute-Jxt yup vx* rii» ro 3 ixinv olituvt $C4H di it*- .

7 iq>fitTTU yn itet ipurbiu uxe xS vAi*v , t*


(3) Paullo aliter» ntiouiqoe accurate Galenus
it ,

et tovto fLiKfx» tjtut parra*'*» reu t*»» oltum tp*rit urat ro yuX* Anaxagoras at-
ifauat ,
,

Te» ifxtet t i*« a*x*?*rrTa . ‘ixip &C- que Democritus , lac ejfe quorumdam Jiderum
Quidam vero ievem, & exiguam apparentiam lumen afferunt : Solem enim dum fub Terra
li-uc e fle puum plurimi caelefiis ignis J‘plendo * fertur ,
ex quafdam non afpiccre . Quae-
fitIlis
res ad caelum ufque refellentem •
cumque igitur ab Sole afpiciuntur
,
earum lu-
(4) Stojacu s qui Plutarchum hic fcquitur pag. ft. men non. videri ; inhiberi enim a Solis radiis •
, ,
lam dixerat reu xvfot a*xx**x» r«» «Am* , t<» y«A*- Quibufcumque autem Tellus ipfa objifiit quo
hut KituJ.tr Solem , Ixlleumque Circulum ignis minus a Sole afpiciantur , harum proprium lu-
Ipiraculum, vel expir.it ionem efle putavit, fwrafle men ejfe lac alunt
quod duplex de Galaxiae origine Parmenidis opinio 6 ) Stobaeus periodum quidem hanc praeterit j fcd
[
circumferretur poft vocem repente fubiicit: rir ydt «sJieA-jr,
(f) Stobaeus habet rtpl ri«* yn* circa Terram »»m iexu Siupurjxi jjuiy lem erra, xMptt t£i fjoty lea*
fo:tiflc quod Anaxagoras etiam» Anaximenis inftar. bx*p%u* A»f*xp9Totr»9 'itfftki»,
, irt t£* wmfitfm
na

Digitized by Google

De gLACtTlS Pu I L 0 S O P H O R V M . 77

TlSv tA*vij TU» . rio Ttl3v»IO< TUfbt av- comam, ftve Cometen infra aethera po/J-
tum ,
multoque Planetis inferiorem forma-
eany aspcv ph A^rpartfa» ,
ttvyUi ri putavit Posidonivs ait G ataxiam ejfe
.

ignis compagem , fidere quidem clario-


Ji frvuyirefoy .

rem (i>> luce vero denfiorem.

K E <fc B. CAPVT 1L

n«f 'i KsjxiiriSi' ,


3ixtt&»to» De Cometis {f tran cientibus ftellis ,
,

k, 3oni3u», cjr trabibnp,

T U'» aro Uv^xySpov ruet


pst

oux a:) pxivopiyuy


Qxe)» titzt

,
rb» xofitirij/ rii»
3ta ri»i! 3s upirpt-
pit» tf?s*

P Ytiiagorici quidam Cometen fidus ali-


quod cfl*e dicunt ex iis , quae non
Icuipcr quidem apparent, fed definito fo-
lum, Jlatoque tempore quodam certa pe-
VOV Xpi » SU Ttpio3lKut UUZTtMMTUV' «A-
riodo U) oriuntur . Alii vero reflexionem
/o i <b«xAa<r<, tJjc ij[i,er^a; o4/ew
vifus noftri ad Solem , folaremve lucem
xp!>{ t'o» ifAio», Tafax/i)in'u{ rai« xx- ad vifum nojlrum reflexam fere ()) ut in :

rarrfixavy iupann» . A’»x^xyipx<, A*j- fpeculanbus apparentiis contingit . Ana-


filtpiTH a u»o3or xstpuv 3vtl> ,
ij >9 xAii^ xagoras , Dbmocritvs exiftimarunt Co-
»u» naret ju»cciiyatrii&r • A’f«rareAi(« Tii»
metem ejfe concurfum duorum, plurium'
vc etiam fiderura fplendorem comugen-
ix t?« |i(f2c 3ixrupo» ffu-
tium (4>. Aristoteles ait Cometam ejfe
swo • Ergaras' «^pou ignitam accenjamque aridae exhalationis
,

>i<p£l Tl/xva , KX^aTip £Ti TU». congeriem. Strato fideris lucem denfa
pu» mu
xMXHfMtmr , «c r» txZtic «***%*'« tv- C A P. II.
T*r «SpfM^iirS*» T«* T«TE» TU» UXO T?$ '/#?
ci» , r& Tiiiii Tu» rev ymXctxr* ^«rtfnw circulum Gal. c. XVIII. Stob. pag. tfi. 6y
enim bunc maximum maximis (b
0
clarijjimis
Jiet lix yatque etiam vulgaribus fcatcre , ideo- (a) Qujmvis Xylandcr vocem reddiderit
que femper plurimo s co loca deferri a TerrA ftta revolutione , ]. beatius umen , propiulquc ad
vaporer , qui lallis formam praebeant • mentem expofui certa periodo ; qucmid-
Pluturcbi
(x) Quamvis in Plutarcho, & Galeno quoque le- roodum Budacus dixerat ambitu certa perallo • Co-
gatur XMjtvfBTipe fplendidiorcm camque lectionem ,
tCTum haec radem opinio Pythagoricis , Hippocrati
probaverit Xylander interpretatus clariorem ,
ipfa Chio, &
Aelchylo iptius auditori tribuitur ab Anfto-
titnen fenfus pcrfpicuitas requ-rit ut legatur fMtfatrifm tcle Met cor, 1 , e, 6*

rariorem , pro: fus ut a Stobaeo exhibetur \ licque in (3; Ita Galenus 1 nifi quod iUe exigua vanctatc
gracco Budaci codicc exaratum fuifle putaverim , legit .

quum ipfc quoque reddiderit rariorem Accedit . (4) Comctaium originem , atque apparentiam ex
ct.am quod Galenus expolita Ariftotclis opinione fub- duobus ,
plunbulquc Planctis invicem tere coniundlis
d.t s XrMwi th iJte U'j ri>pi( «p«itritTA itvl/jtpw tw muiuoquc leic coiiudrantilms deduxific Democritum
*;je»*raw , ubi certiiume quamvis id Carterius dr£ tcftatur etiam Arillotelcs Met cor, Lib. h e, 6, Vbe-
,
limula ver it , rclcribi debet pw , adeoque reddi rius tamen , atque fottiffc accuratius hanc iplam De-
Stoici aetberei ignis raritatem , rariorem Pla- mocriti fcntcntiam exprcilii Stobacus pag 63.
netis, Itaque Polidonius etiam, ex communi Stoi- qtr«$ ii , 0 aiytf AiyetftWdf irv utr’ i»TiA«iM}'i» 1

corum omnium fenrcntia ficuti Planetas ac Steibs .


tSr xX*ioithi»tn itcife/t sr^o< Tl , «uti T»r< **?.*-
omnes ex compi&iori aethereo igne com polii it , ita . * t' xtUstfT au cv»,fft<rjxt ino5ari , ttnAttrif xXlutt*»
ufteum quoque Circulum ex hoc jpfo igne., fcd ra* xctTi.TTpvp itmXafAxirrnr fQiflt , H/it rir* if» p«m-
tjuri tamen, con liare dixit. *n <Pcc»t><o f*x7i Democrito videbatur fecundum
fulgorem planetarum ad planctas , vel alias

Digitized by Google
, ., . . x

78 Plvtarchi Liber II I.

nube obvolutam, ficuci fit in t*> laternis. fu» yiytrai tffaithti)#


. i rTovrnelic
Heraclides Ponticvs fublimem nubem
>ip>ot fiCTafciov uri ficTapirkv <[)ur'oc
hunc effie dicit a fublirai lumine illuftra-
tam modo caudam exponit bar- KZTZvya&nentv ’ opioiuc 3’ ain ohoyts
fimilique
bae , halonis (>) trabis , columnae aliorum- vuyuyiay ahu , , ioxiiu , xlora , i§ r
, ,

que , quae his affinia , vel congenea fune; <rvyyeyti toutoic , na&ccTep apclAtt rav-
tdemque , non fecus , ac Peripatetici omnes rec oi IItfir-iri)rixoi , rapit rove tS »f-
iuxta nubis figuras haec fieri exi [limavit ipou; Ta(mp yipss-9 ai a-^ptaTiaaout. E V/-
liPiGENEs ait Cometen elationem effie ae-
ylyyf. Tt/eCfxaToc arapopxy ytupuyovt
ris , vel fpiritus terrae permixti , ac in-
rsTupupcivov . Boif& c eeepot ayfifibcv
cenfi (I). Boethvs laxati, rariorifque ae-
risapparentiam Diogenes (> opinatur .
QxvTxcnxv Aiaye.ijc £<;ipxt e hxi rcut
Cometas non aliud , quam fidera elle . KOjt. tjrxc . A’ru!;xyipae roi/c KxhupLtyovc
AnaxagoRas qui traiicientes ignes illos , SlXTTOVTXC UT) Tt! zljt pof , FTiyJljpteV
vocantur, ab aethere fcintiilarum indar , 3UvV KZTXlpipitsJa, , i, TXpXVTtntt i)

deferri dicit atque propterea repente il- KxTacfihvvcSxi . WifTfiiw^c ri;> eit
los extingui Metrodorvs ait violentum
.
rct yhpn tu ijAV fiixiav iptTTuriy fti v-
Solis incutfum in nubes Ici ut illas elice-
re ts) vel fcintitlare Xenophanes haec .
Siplfci* Ssyopir tjs Txrrx ree toixvtu
.
,

omnia nubium inccnfarum concretiones , riu yt pOy TeTvpuijihu» rvqqptetTct 9 fi Kt -


vel motus effie putavit. 1 yvJLXTd •

C A P V T III. K E 0. r.

De tonitrubus fulguribus t fulminibus


, ,
IT ep) Aqpavfo , tupavvQp ,
prejlcribus </ typhonibus , .
rpHfiipw , *§ tuQuvuv .

A Naximander haec omnia ex


vel fpiritu tf) contingere
aere 9
exijsima -
vie,
A Ha^lptavipo; ex tS Tykipxroe ravr)
Txyrct Fuptflxtvity • orxy ykp Tf-
1
‘-

fiellat ,
exijlere Comrt.it; quemadmodum fpeeu- fj) Stobicus habet aip*; Utrusutiix airit inccnfi ,
Iit aliquo: inter fe ofpvfitit nonnumquam ali" quae rcTtc le&io vulgatae praeferri debet
quid fimi l e eluceat .
fiellat ^
4 Stobacus quulcm Diogenis nomen .atque fen-
)

( )
Quamv-s gracca vox ^xfiorrKf facem fignificet, tem am h.c praeterit i fcd ilia tatnea a ceteris om-
adeoque Xyhndcr lucernis , Budicus faeibut inter- nibus exhibetur.
pretetur, laternit potius reddendum putavi ut Stra- ,
(r) Galenus habet */z* ri«ri» ,
, tbAAmck
tonis op*nio ebrius cxpcuetc ur Neque en m faces, f : incurfum , teli injl.tr ,
fatpiut fci*-
aut lucernae ,
nifi charta, vel qu dp»arn fimile cir- tilUre •

cumpoiitum fuerit, lideris lucem nube circumfeptam


exprimerent. Ac , nc peculiaris huius fign licabonta C A P. III.
cxcmpHim a l-cxicographis omraiflum delideres , in
1 Empedoclis vcrlibus pcrfpicue occurret , quos ad
s
Gal. c XIX- Stob. pag. 64 * 6f.
Cip 14. Libr IV. oppo.tunc exffviham
(j) Xy Under ,, Xktot i trua a. A^AA* Scriptus, id-
que venus iudicavi •
:
16) Galenus a t i* to Z nrivuntr^ vxlartt, ab aere,
Pcrfpicue tamen Xybndcr hic fallitur ubi rcdd ; t ab d fpiritu fubeunte • Stobacus aurem Anaximandro
hu ttaf iformem . Etenim non «AAe , i’cd ux*t legendum , ,
Anaximenem quoque coniungit . Quod fi fortafle li-

adeoque coronae , vel a.rae reddendum eft ut op- ,


beat hanc Anaxsmandti leutcntiam fufius expolitam
time i Budaco fadum confpicimus Ceterum Sio- - intueri , confulendus clt Scncca Natur» Qu aefl.
bjcus qui (inguh Elutarchi verba accuritc cxfcripfc-
,
Liba II. c. 18.
rat, lol.tm et\n vocem omnvi.r.

*
r

Digitized by Google
, . , , . . , ,1.

De fi ac it is Philosophorvm. 79

j/AripJHy *t<PcL irayti ,


(jtxaipiw I*' vit Etenim ubi Jpiritus ipfe crafla nube
viti) Ty hcTTttpepcix Kj t tj xaupiri]- circutnfeptus ,
propter exiguitatem par-
,

n ,
rire ij (*£* ftfit t'ov \J/t<pw ,
tj A tium , ac levitatem , violentus eruperit >
tunc nubis quidem difeiflio fl repi tum edit i
StzscAli tu fit ri)v pehttyixy tS vltpovt
divulfio vero « Ji ve dijlradio , propter nu-
rov Sictvyattpbv xtotiMI Mijrpb Jwpoc ,
bis obfcuritatem , fplendorem , v- 1 fulgur
tru» ett >l<poc TfTijybf usrb tu*»«ti)toc efficit . MetrodoRvs haec fieri exifiimat
ipsrfrp t vevptt, t y ptv Spuirti top ktu- quando fpiritus in nubem a denfitate con-
sro» ccvotOuI , rij' A TA»yj ^ rw «£!- cretam inciderit atque ille cUfiraclione ,

a-^oS 3tctvy&&i

t*) A o|ur«r< rije <pe-
quidem fragorem emcit; i£iu vero, ac
dilciflione nubis refplendet; celeritate ve-
»j( rpoi.apSayoy r^» «to t«u ijAftt Jhp-
ro motus calorem a Sole accipiens ful-
phynt «panoeCoAtl • rfi A xtpuvtcQ men
r
iaculatur; fulminis vero debilitatem
t ij» arfheict» iic Tpqtfpit Tipfctpriy . debiliufve fulmen in prefterem convertit.
A 'pa^xyopMt 2r«v rb Jcppby (it rbvj-u- Anaxagoras () • ait ,
quod quando cali-

Xfbx tprltry , ( tSxo J’ «<r)y aiftfiov pi-


dum in frigidum , aetherca nimirum pars
TU pJr T « l Pf 01'* io aeream inciderit , ftrepitu quidem to-
pet iit uipuitt ) ’

nitru efformat, eoiore vero propter ni-


tJjv ivorthtt, ru 3h rapi rifv pila-
gredinem nebuloli corporis circumpofiti
piat tS vttpvievi jppiipari rijv ctq px- mi cautiore, fulgur; multitudine vero St ,

Tr-i’ , ru3h rliftet *, peyftft r5 $>«- magnirudine luminis fulmen igne vero ,

rb« rbv Ktpttunv ,


tb 3i mAujupm- corpulentiori , folidioriqne typhonem ne- ,

Tufipu Tvp 1 TOV TllQi/CC , Tui A >S- buloio vero prefterem effici eyifiimavit
ftx vwzipx Oi Srw/xei Stoici tonitru quidem opinantur ejfie colli-
pcXcetStl .
fionem nubium ; fulgur vero accenfionem
fifi-jrijt mf» rvyxpovaph» yepZ» , a-
ex attritu genitam ; fulmen validiorem,
spairiiv 3'efaj"» f* raparpi^eu; ,
xi-
fplendorem , prefterem vero languidio-
pxurhy 3i a$o3poTtpay hihap 4' ,r » rem C >
ejfie. Aristoteies ifta quoque ex
fjjpa A
»w£»A«9fy*y. AVwrMije.Jji *- arida exhalatione fieri exiftimavtt itaque
pa^vpiireut >$ tcc toj«Ct« yinajai Tr,c quum arida exhalatio in humidam exhala-
tionem inciderit, fibique violenter exitum
typice • ot at eu» Arujfli phy rjj uyf£
quaeriti attritu quidem ,ac difcilfione nu-
TapaGtafyrxi 3h r^y ’i§<;3cr , 7$ pir ra-
bis tonitru fragor efficitur accendone ve- ,

pxrpl^ei $ r ij p»to> i v|/(Si}>oy x>i< Cp«v-


ro ariditatis , aridaeve exhalationis ful-
t?{ ylntr^at t<j ,
A f?ai{,ei Tfi* tof&TV- gur <3> . Preftcras autem , ac typhones
rot, rto eupparfr. xptpApxt 3i x) ru- oriri putat ex materiae exceflu , velabun-
0«- dau-

(>) Stobi»! . qui Atuxigone fentcntum tulidcm 9917*1 Wf* TU i IX % . 9Ufetlfii.9 UXOTillUCtill 07X9 •

veibis exprcflerat , illi Archelaum adiungit : A ;x;*x<«<< I KT I IT <| T, H991UU0 , Kxl 9770. T9T l [CU. 19919 , Xf9T‘U ’/
T*VT« >171« , XttfMTlftti TO rio pm*ii(oif XiBo-t ooio^oi- 9/99*1X1 ' «T«t« it T9 0TT09 WiTVf Ot U.1999 , TV^-IK Cl l y-
>»> i< v^y«=' i>J»( iarm feni nb.it Arcbtlaus , Jippus fulgur quidem nullum extritarum vel
xd.ii l o fervidorum lapidum in frigidam dtmif- fpiritu ruptarum inflammationem ponebat , to-
forum exempto , nitru autem fonitum. Quae , quamvis jiniul
!%) Pro .o^tXtrtfo. Srobscus Kibcl • uSnipur. Hjtc fiant , non
tamen fimul a nobis fentiri quod au- .

eirlcm Stoicorum omnium opinio uirJcm tcrc verbis ditu Jit vifut aeutior . Quum porro fpiritus vio-
P-g- 64 apud Stobacum Chryfippo tr.fcuitur ; X pr- lentior , atque igneus extiterit , fulmen gigni
ox eo 00
iffrmti «£«>•» ..po!9 ioi {.$9101109 o iv/oop-ieon quumque uno impetu fpiritus erumpat , fi minus
oro ini^TS, fiformo Oi tirttt Tit nrn» X^tprt iofau fuerit igneus , prefierem ; fi minime , typhonem
fi yiynctm rtorx otio rb ris «ur«r; opuro/m Urat t*o creare ,
ofarir ertu ii r r»S mi/poaToc vtpoiforifa 7«- (}) Poftrcma hacc Uve lententia apud
.
<}• j 9t periodus ,

Sto-

Digitized by Google
, . , , , ; . r ,,

8o Plvtarchi Libes JI I.

dantia quam uterque illorum corripit, (fliyae rw TMoraap.fi r?,t vAsjc Sj» tttx-

atque incendit calidiorem quidem pre- rtQoe auri v svyepiMcTai , Jepporlpar

fter; typho vero craffiorem .


pi» i rpusiip, TaxjuTepci* Se a rvpur.

C A P V T IV. K E A.

De uubibut , pluviis ,
nivibus fl(f) YtpZv, utrtSv, yibtur ,

grandinibus . yjtXatfiv,

A A va-
!
Naximenes exijlimavit nubes quidem ’Na|</xt rij< vttpti pev yinafat
fieri aere quammaxime l'> condenfato; yurShrct oti rrAelss» t6 aipot ,
ex ipfo veru magis adhuc comprello plu- puAMv SI eTicvfaxJhroe irfMfietrSat
vias exprimi ; nivem vero formari , ubi
reus oppfauc ytiva 3’ , etftSay rb nara-
*

pluviarum aqua decidens glaciatur (*) l


pipSptroy vSup irayij • yxX a£xv St ,
otuv
grandinem autem quando nix ipfa , vel
pluvia humido Ipiritu feti vento conftri- trvpTtpiMPjj tu iiypu TrlvpaTi Mt(-
,

(la, vel comprehenfaMf.tr.odo- luerit . rpoSupot , arb rqt uSaruSovt avaCpopxt


rvs ait nubes ab aquea elatione , vel aqueo avvitpxrfat tot vftjfy .
0‘ Si EVixoufo; ,

vapore in fublime elato conditui Epicv- .


«rb rlir arpuv .
^poyyv^abea^at Si
rvs <J> autem a vaporibus illas formari ro» vero» arb TijC pa»
rqv %& A«£a, , d,
Grandinem vero , ac pluviam in longo
exi-
api t xatapopai uTOTer^tjaphor .
defcenfu compactam U' rotundam fieri

jlimavit.
C A- KE <J>.

Stobaeum non Arilotdi . fed Stratoni folum , jdferi- (1) Cimus apud Galenum xayytturot, »r» *A*r<re» 5

bitur. Etenim polt vocem xafem-i in illo repente fub- mif* denfato quammaxime aere : quemadmodum
iicitur ir^Tfct tofout
: « •'«.SmwS» rixa n» prorlus nubes a Scocca Libr • II* c• 3®* definitur
TM TMWT« Vl'vrH*a«t * 0*1’ rfl
, fpijjitudo airit craffi • >
addit vx»
ariin* 4 rityrk /i, ntrainh rfnrifmi A aal rvpZmo
i
-
(2) Galenus hic etiam poli vocem «**'>?
t «T *Km*r 14-i r» r»i iOiat, !> ifojura,, x«A«£a* c * glaciatur a frigore j nivem
&
i*ilA/j3sc $«*
fM.h * TF.f.f , T*£lrri(«» 0, 0 WpC. StTOtO
SttU* TtfoU fac. Ita fupe ius legerat txtrway/ew,
calore frigori per vim cedente haec evenire cre- tuu r»; 4iju$f*i y*Ynr'^«u exprimi , fa pluviar fieri •
debat i ruptura quidem tonitru , lumine autem ( :) Paullo ahter haec a Galeno
afferuntur : EV**jv-
iri rw krtfJdW tu» **»
fulgur, velocitate vero- fulmen; materiae deni- 0*,
Sut rtv
que multitudine pre/leret ac typboner , tamen ut ri» mt<» y{yrtrita* i»# ri; pMKptriftn
calidiorem illi , hi denjiorem attrahant . Per- sci*i<, rvvj&*»vrm ir*»Aijrr*«n'»i5» Epieurui ex ato-
fptruum tamen eft banc opinionem Ariftoteb pro- mi/ rotundam vero reddi grandinem, fa plu-
j

batam cfle. ut ex Meteor Lihr lll. e. z, mani» . viam quum a longiori delatione per nerem
fieri
felie deducitur repereuti contigerit • Itaque vox */«{*** in irpi»
refingi debet .
legendum putat
c A r. iv. (4) Gnflcndus pro vr«ytrAvru.»»«»
frr«rirAr//*i'>p fubtufam quod nempe aqua in aere
;

Cat. c. XIX stob. p. «. decidens ab aere circumpolito uodequaque prematur


adeoque pluria, 8t grando rotundam figuram aqukat.

Digitized by Google
. , . , :,

De Placitis Fhilosofroeth 81

K E <t». E. C A P V T V. <t>

ITff ) Vfiiot JD# Iridt.

T n'»
vtrictwi»
fierapa-Iuv

%ctXa%a ree }t xxr’ ipipxait , Hiat ux


yfotrat
xajuv
,
ree fit»
ole»
xxf
o jj.fi fot
pX
•*-* in

dem
fublimibus affetlionibus
, aut iis quae
fublimi confpiciuniur , quaedam qui-
quoad fubftantiam fiunt vereque JubJi- ,
,

ftunt ,
ue imber , grando
quaedam vero ;
tyctrx uTiqartv . aurixa yov» xXti»- quoad apparentiam folum /namque proinde ,
ra» ijftSv ij lireipoe xiniaSai Joxet . 'i- fubfiftenti.ini non nabent quemadmodum
;
oiv xar' (flipxriv ij Jfis . UXiru» navigantibus nobis continens terra ,feu lit-
<pyir\ &zC(j.xvtc( abrij» ycvtaAoyijrai tus moveri videtur . Itaque Iris etiam quoad
robe uvbpu Toue, itu r'o $ut/ft,xrai rxu- apparentiam eft, vel in apparentia ftla con-
0"iu;pc{ ficit . Plato ad Thaumantem ipfius origi-
rjf» .
nem, ac genus ab hominibus referri dicit
H’urt rcfCpi/f/ij» Jfiy &iqjro 7 <n propterea quod ipfam admirentur . Home-
ruvjfrei .
rvs ait l»>

Veluti purpuream Iridtm mortalibus


extendit .
itb k, i(t u$euret»TS rivet aurijr raupou
Quamobrem nonnulli quoque fabulati fune
xe/pxXti» tyovaa» arappotptt» robe tot a- ipfam tauri caput habentem abforbere flu-
fieCt. Tue yoC» yittrat Iptc, if&pe» Jij mina . Qua vero ratione formatur Iris ?
Kotrec ypxfifiut J) xar' eufeiut !) xurk Vt haec exponatur, obfervari debet quod
xup. ruAatc xar’ uvaxA.uft.itat ypap.- nos per lineas videmus <j>vel redas, vel
, *j
inflexas, hoc eft refraSas, vel reflexas
fxae «lijAouc ,
Xiytp JeuprtTot; ^ urupck- ;
lineas nimirum oculis quidem occultas
,
rove . Karee uiv ovv tvSeixt bpiUpu» ree
rationi vero confpicuas , atque incorpo-
i» a(p i , >§ ree itk rtS» Ai&w» r&t itav- reas . Itaque per redas quidem lineas il-
yS» xepiruv ( Asxroflepij ykp raS- la confptctmus , quae per aerem
, fi ve in
rx rkvru ) • xa/xTuAae ii ypafj.fj.ke x«y tere videmus , & quae per lapides pellu-
itese L ci-

C A P. V. sii vifum noftmm referuntur, ndiosin Iridetn;


lucis
veluti fpccvluin , oculum reflc&i docet
incidentes ad
Gal. c. XIX- Stob. pag. <7. perinde quifi in squie guttis minime refringerentur
1
sdcoquo Iris ex reflexis folum non autem
reflexit
,

(1) Stobacua hic, Sc in Capitibus proxime fcquen- fimulque etiam refrstBie , radiis oriretur Xylander
.
tibus fere nos deferit Capitia huius initium, fimul- autem, quum lineas optime reddidifiet re-
ue PUtoais opimo iifdcm verbis a Stobaeo quoque flexas , atquc ilkj * kuu, Tv/ao, refradh diftinxiDet,
efcnbitur; at ille mox Homeri lententiam , ceteralque mox vocem interpretatur refrada adeo- ,

rhiloTophorum opiniones omittit Galenus autem . que rtfradat lineas cum reflexit confuodit. ItaBu-
quaedam folum ['hilofophorcm Placita exfetibens daeu s minus accurare uiwitei quidem iua-
flexat ,
Platonem , fimulqoe Homerum lie praeurit ‘tupiras vero refradai vocavit , quod
quamvis gran- ,
(a) Homerus Iliad Libr P. ver. 747, eis vocibus conveniat
, 8c frequenter etiam in grae-
(3) Neque Ptutsrchus veram Iridis originem expio- cn Scriptoribus uccurrat , ut apud Anftotrlem Me-
rafle, neque Xylandcr ipfius interpres vim, ac figni- teor. Lib. 111, e,
4 , ea reflexa dicuntur, quae re-
ficationcm vocibus femel attributam hic (errare con- fraClx vocanda fuerant, a recepto tamen Opticorum
fpicitur - Quum ennn dixi(Iet Pluutchus lineas illas more, earumque vocum fignificatioue abhorret.
reflexae vocari ,
quae ab opaco corpore refiliunt, &

Digitized by Google
., , t , ,

8» Plvtarchi Liber III. •


eidos , Se cornua ; fiquidem haec omnia Mutos ffeXknp.it yivcpha •


xiprrtrat
pellucida corpora exiguis partibus compo-
yatp q oiffis ffix 3 tec rljt xvxtoTtpxy tu
tiuntur. Lineas autem in aqua intlexas ,
f
Jive re radas,
reddi confpicimus. Vifus v3xtos vAiji» • iib
^ T r xStijv I, Jj

enim nojier vi quadam propter denfiorem JxX&nrij paxpijev KXprropl»^. bptSptv^


aquae materiam infleditur ; quamobrera Tji/rec Tatiis t5 fixiruv r h xvaxAa-
renium etiam in mari politum e long. iiquo
velut inflexum confpicimus Tertius vi- .
pnx, ut ric KXTorTpixa.. 'i<siii out ro
jdendi modus eft ille , quo reflexa , radiof- tw ipiios Totfot toioCtqv . Ati yxp in-
ve ab opaco corpore reflexos confpicimus , toijrxi Tfl» vypxt xtxSvpiari» tlt rftpac
ut imagines in fpeculis . Itaque talis eft
piTaffixXovrxv , £?r» r x tu xxrk ffpx-
Iridis affe&io , vel natura. Obfervandum
eft enim evaporationem humidim in nu-
yv eit ptxpxt pxviSxt toTi^ovtxt . O"rar
bem, deinde fenfim in exiguas roran-
t •> ov» b ijAios ykitiTac eis 3uapht ,
avxyx i)

tes guttas converti Quando igitur Sol . rxtrxv Ipiv uvTixpus {jXiev pxiteedxi ,

ad occafum pervenerit neceflarium eft ,


ort *i oi|/ic TpoaTifcCrx tx“t paviam x .-
lridem totam contra Solem apparere dum.
vifus in guttulas incidens ita refleflitur , vxkXxtxi , ut re yiyif&ai rijv }piv . tlrl.

ut Iris liat. Guttulae vero tum figurae U> 3'e ai (Xtidet au ayftpxTos poptfl/ , «A-
Iridis , fed coloris potius forina , vel A« XpupaToc •
'iyei t'o ph orpurov
caufta funt. Ac primo quidem
puni- Iris
pounxoCt rb 3i Siuripot aXovpye t xu\
ceum colorem habet; fecundum vero pur-
pureum , tertium autem viridem flve ,
t opipvpouv ,
rb 3e TptTov xvxveov kx'i

caeruleum , cyaneum, aut prafinum. For- Tpkrivou MijTorf cuv rb piv poivixeov
tafle igitur puniceus quidem color in Iri- 'ori AapTfbrijc r3 ijAieu TporereaoO-
>i

de videtur quia fplendor Solis incidens xxp xiQrits


ax , x) r, Axpvrfhv atxxAu-
vividiorque ipfius fulgor reflexus rubrum,
puniceumque colorem efficit. Secundave- pktvi , ipv$pbv Toiti
^ <pomxouv rb %pu-
ro Iridis pars turbidior magilque fplen- px‘ rb 3e Siurtpii pkpot eriSoAovpuyov
,

dorem diluens , abforbenfque propter aquae X) sxAuoperor pxAAor Tijc Axprq36tat 3ix
ftillas
,
quibus ipfa componitur , purpu- rxc pxvi3xt, xAcvpyis •
unnt yxp roO
reum colorem efficit ; hic enim rubri colo-
IpuSpoO tuto, ifri 3i irStArt eTiJoAou-
ris remiffio , Iterum vera
vel dilutio e(l .

finiens , vel extrema nubis pars adhuc tur- ptt ov rb 3‘opi^pt tlt rb Tp&dmv pera-
bidior in viridem colorem Solis lucem
w
(3aAA ei. E <rn’ ovt tuto 9o upxtrui 3 1’ 'tp-
tranfmutat. Hoc ipfum vero ex rebus in- «-
yxi . Ei yxp Tit xvTixph riSt ijA/au
tetligi , ac experimento probari poteft .
Etenim , (i quis aquam in ore accipiat & ,
xtI vtot Axffy H3up i^ Tnury , x! 3'e pxti-

contra Solis radios illam expone, ftillae- 3tt utxxAun v srpbt ror ?Aio» Akffxare ,

que Solis aut foldrium radiorum refra-


,
tuprftei yivopkrif» Ipiv iq oi bp^xApiwf
ilionem accipiant, lridem in illis fadlarn
rtt 3'e toOto wxryjusiv orav tlt rb»
i»! veniet; & lippientes etiam
,
hoc patiun-
tur Indat que confpiciunt quando in lu- Auyvov asrofiAltyufiv . A’vx^ipkvift ipit
,

cer- yi-

( i ) Gilcttus ait :
/uHn£i*j.irtai , It« i» ni »*- (a) Itaque pcrTpieue corrigendus Galeni locus , ia
tuOft-xM tlt jimtlmt fl\' '*-.**'> t.rilxr.1 in nu- quo legitur : « f*"f$** * **** XX*P*t*
bem mutari , Ium Jlatim roris injlar ex ipfa non freiti fgurae, fed coloret videntur
minutai guttai manare.

Digitizecfby Google
. ., . . I . ,

De Placitis P h i l o s o p h o r v m. 8j

y’uerjxi xxr’ auyao-fio» ijAuju r^l; vi- cernam intueantur . Anaximenes exifti-
ia pa mavit Iridem ex Cpiendore, vel il-
fieri
Qa tvxvS K) T*Xt~t ti) |x;Aa»i , rb
luminatione Sol s in denlam , craflamque
pi) Juvairjxi ree; ixrlvx; fi; rb irffa» ,
nigramque nubem incidente quod radii
^raieoij/ar iTiffvvi^aja^ac aura A*»»|«- Solis ipfam dirimere , ve ad extremum
yopac avaxhamv 4Tb vitpove tvkvou rijc ulque pervadere non pofiint , adeoque fu-
qbixKiic Tfpitpeyyeix; , kxt’ ccvrtKpv iJb rS per illa uniantur Anaxagoras Iridem re-
auro» flexionem effe dicit Colaris lucis a denfa
KXTOTTfi^avro; Stqlpo; iixTavroe
nube faHatn <«> , femperque illam contra
Iqxt^xt , TapaTAija-fwc Je (purioAoytJrai
fidus ipfutn a nube , velati fpeculo ex-
,
r4 K«Aoufit»a TapijAra, yivipLtvx St xa- preflum conftirui; fimitique ratione natu-
r« Toy nb*Tov . MijrpoJwfjo Sra» Jii ram exponit affitOionum illarum , quae
»fpii» IjAiiC JiaA«p.4'>f ro »£- Parhelia t vel ementiti Solet vocantur ;
ftbv
quae circa Pontum fiunt. Mctrodorvs ait
<po ; xuavifeiv rij» Jj/ au yijy ipvSpeU-
,
quum Soi per nubes transluceat, nubem
uerfcci, quidem cyaneum , viridemque ; Solarem
vero lucem rubrum colorem induere

K E <D. <r. C A P VT VI. <*>

riefi P'a/3 Jt»» De Virgis.

T
x,
A' «ara rac paCSov ;
irunfiaivcvTa
iptpxrttc; ura^fii
fi fa
,
, «v^ij Aicus
rfit luroepiuretut

rS» pib» >erp£»


Q Vae circa Virgas, Anthelia , Jive
Parhelia contingunt , fubftantiaSc ap-
parentia ftm tl permixta funts quod nubus
&

ipupttvuv , ou *ar’ o/aeJa» db ^Cipca , quidem cernantur, vereque exiftant, non


tamen iuxta proprium fed alienum, potiat
aAA’ 'irtfov , 0T8f xara r»» 'fpQanv rpaf- ,

colorem qui iuxta apparentiam folum vide-


vitcu . «» Jb rouroit tobj t« ti *»- ,

tur . In his autem omnibus affectiones illae


t4 pua-r» , i$ *ar& irixTi/rtv 'ifuiu ovjt- quae iuxta naturam , ftve fubftantiam & ,

(2xivei t«Jij . quae iuxta acceflionem, boc eft apparentiam


naturae Juperadditam , fiunt, fimiles funt.

K E <1>. Z.
C A P V T VII. U>

Flffi /vvifiur
De Ventit.

A Nx^l/taiipof
po; , tu» AeTroraruv cm auru «ai

iypor&Tuv uxb rS sjA/ou Kivovfilvav 5j ri(-


avffiov elvai putnv Sti-

,
A naximander Ventum
ris fluxum
que partibus in
,

illo
tenuiffimis
a Sole
effe putavit
, humidiffimif-
agitatis, vel
Ae-

*- L 1 li-
(i) Haec eadem opinio a Pythagora quoque olim C A P. VI.
tradita memor., ur. Etcn m itlc apud Aelianum Var* ( 1 ) Integrem hoc Oput in Stotoeo , fimulqae
Htjlor. Lib , IV , r, 17* aif ; H* « y« t«<T Gaieoo prorfus omittitur
Nt.>* *•» , ubi cett flin refcnVcndum t- eft H' *Jf*s «s 'CAP. VII.
i*V< t«5 i/j» iri . Iris velati fplendor ,
aut r?- Gal c. XX Srob. p <S8.
fptndciccntia 5c/*7 Gdocrus optime
e/?
, ut obfet^ (;) Stobacus hic Colam Ariflotelii opinionem ex,
vav,t ponit.

Digitized by Google
. . ; . , K ,

84 Plvtarch i Lirer II
liquatis <). Stoici exifiimarunt ventum v Ktfthu » Oi ZtuIko) ra» vttvpot alpeg.
.
au t fpiritum omnem aeris fluxum efle
eheu pun» , ra.it tui» t bru» Si rapaA-
locorum vero mutationibus ipjhs etiam
Vtotorum denominationes mutari : ut a z.$«,
Aayair rctt ermuptac retpaXX&rTovm» •

ftve caligine &


ab occafu Zephyrus ; ab.
,
olo» aro roO fopou
, rijt Suaeuc Zl- tt,

ortu , 4c Sole Apeliotes , vel pvpo » , «ri rijc i»etroA!jt >£ roO ijA/oo
fubfolanus dicatur. Qui ab ardo fpirat , A TijhtSrij» , riv Si arb r u» uptcrui» ehett
eft Boreas qui t») ab humidis locis
;
,
ejl Bopiet» ‘ t b» Si axi tu» »ortu», AiCa.
Libicus . Metrodorvs ait ex aquea eva-
MijTpoSupot uSetruSovt a»a^upiaaeuc Stic
poratione propter Solarem aduftioncm ar-
doremque pirituum , ventorumque curren-
I
rii» faictxit» 'sKxaua-it y!»sabxi appij» r »eu-
tium (|) impetum produci Eteflas vero .
paiTu» Sfiotv •
robe Si EVtjtriac orvel» roO
vel annuos boreales ventos , fpirare ob ae- xpoc roit Xpnroie Txyvv^hrot alpoc u-
tem ad ardos condenfatum; ideoqne illos xoxupoOtn ru ijAiu xarie t i» }epi»»,r.
una cum Sole ab acflivo tropico retro- rporii» eTiauffkvrat
gradiente irruere (•*>

C A P V T VIII. (s) K E 3>. H.

Da hieme , aejlate Tlep) ii) Jipcvt

pMnEDOCtEi,& Stoici hiemem quidem


fieri opinantur afere ob
deniitatem
praevalente , atque (*) in fuperiorem lo-
cum enitente. Aeftatem vero praevalente
E
Tuxvuiaet
MreSonMie, ^ oi Zruixoi

, Kj ele ri bt»urlpu fita^cpbov •


pi»
yl»ew$ai rB oetpoc Ixi*(xtoS»to« r
?
igne, quando rarior is efettus in inferio- Jepeia» Si ri rupit , ora» esc TO nuru -
rem locum vi impellitur. Quandoqui- repo ifyrxi Ut ptyvypupp.hu» Si poi
(2i .

dem vero fublimia corpora baSenus a me ru» perxptiu» , ipaSfujsirerai ri trpltg


eircumfcripta funt , terrcftria quoque vel
, yua*
Terrae proxima , nunc percurrentur.
C A- h£

(0
fjblattt
Galenas in Anaximandri fintentia legirrwr»- CA P. V1TT.

(z Galenus ri» fMTtusSfixe, Nora» , qui a


fr) Galenus hoc etiam Caput omlfit j StoLacw
)

twridie fpirat , Notu/.


autem Empedoclis, 8c Stoicorum icotentiatn ex Fla-
(?) Aut vox illa Sitim, quam Xylander reddit di - tare ho accurate exprcfHt
Tinos, boc uno fenfu exponi debet aut in Plutat- ;
( 6) Vc cx Plutarchi verbis commodus (enius cx-
chi textum ternae folum irrepiit Certe in Galeno». fcu!patur, fufpicor vocem *t>fU hic cxcid ifle, adeo-
qui cetera Plutarchum accuratillime exferibit, omni* que legendum «ti «15 r« fiict£eu,iw
no defideratur •
atque igne in fuperiora protru/o Etenim ae*
. , ii
(4) Melior, ac fortafle vera Galeni lc£Ho : irx»x*- A as deorfum
ex igne vergente protiuroque oriri di-
fi r» ixirnt HM-rct ri»» rfoirip Solt ab citur* hiemr certe cx eodem igne furfum erpulio
ettjiivo Tropico retrogrediente •
produci debet.

Digitized by Google
. . . , .

De P lacjtis Philosophorvm. 85

k e <i>. e. C A P V T IX.

TUf) m « , d, riV >j oufla £>f Terra , & qnae , & quanta ipfiut
«urSt , tSoii. fiubjlantia fit.

0raurt)»
A*«(
yijc

,
.

i$ Tij*
os

Oixfrqc
«r’ «urB

uerty^oea . Oi2r«V*o>
4 n vfaySpetot
«smm
3 io
r-^r

rij»
,
T Hales . «iufque fellatores unicam ef-
fe Terram dixerunt. Icetes l*> Py-
thagoreus duas aiimi fit hanc nempe , quae
a nobis incolitur , it Antichthona , five
yij» pusar , 19 *tTtpaap.hq\> . zeeopxevic
Telluri noftrae oppofitam . Stoici Tellurem
6* toO k«t urlpcu fiifoot ele ccretpoe Ci- unicam, atque finitam efle dixerunt. Xe-
Sot Ippifa tfeu , (f iipat 3i 4 tropor o-yj*. nophanes ait illam in inferiori parte io
nrayfirai . MtirpiSupae rita pty yjj, foj. infinkam profunditatem <»> radicatam; es
caate tUat 19 rpuya tau Marat, rot aere vero & igne compaUam efle .'Metro-
3e ijA10» t& ulpoc .
dorvs ait Terram- quidem Aquae fedi-
mentum «4c faecem efle ; Solem vero Aeris .
K E <h. L C A PV T X.

n fp> rytffiaTos F?f De figura Terrae -

AAhc , aT r uu-
t ut trpaipotijij
ItavSpat A/J.m jciow TijK
19 oi Ttviko)
T»iv
, >j

yfp.
TfOffptpiJ
e!

tCk
T
cunt
HTalbs
llatores
Anaximander
lr>, St Stoici
Tellurem fphaericam
() lapideae
, iliorumque fe-
effe
planae-
di-

•Vi- que
GAP. 138. «It.;, adeoque Stoicos Kic praeteTietif , compertum
eft tamen Stoicos etiam Telluri fphaerieam figuram
Cii. c XXI Eofek c. £V. conceflifle.De Thalete potius fubdubitit Gidendus,.
qni in hoc Plutirtbi loco reffribetadum putat Flato
t
(1) Xylander
,, Apud Eufcbium tegitur T HMinK 'ottaffc quod Anaximander, aliique Thaletis Scitato-
Hic tamen Nicrtat a Cicerone vocatur i/ir.
JK res aliam omnino Telluri figuram eoaceflinnt
Xcad' e. 39. Denique obfervandum quod in Gak- Eufebius quidem Plutarchi textum hic expri-
(4 )
no non Oiiim , aut , iWm
fed IIv3.iy.fiw, ruis mit , nifi quod voce» illas rw yi omittit , Galenua.
Sythagortorum quidam legitur. Tero ait : Xi5e *lm 1 t . yw irf*rp*frt rm ixaettat .
(a) Eufebius hic vocem 0*&h profunditatem omi- Longe tamen clarius hanc ipfam Anaximandii fen-
fit at Libr. 1. c . 8.
111,1
;

M»™
vw 7 «*
fic ait :

ntixS%
H, .«»«>,.

, «ai ut Jjtf.
tentiam
UrA. /. e.
ex
8
Pfuurchi
Ktmblpesmdfoo
Stromatis expoliiit Eufcbii»
Perl rn fois r%n-
t.t ria 5aaaer*T XT-' . a*«p«£ paTuU yir KDS.slfnJw ii t.s.Zt.t ‘fllti* .tn
, ,
Mrai A «ai vir 7« «rlif.r i'r«i , «ai «ara ra t.. m u. r.iVar tJ *>dtnt Anaximander ait Ter-
V*( /*. xnii%irBmi lui « if «c aaatra ia , yuorieu A ram figura cylindrum imitari , eiufque altitu-
Xenophanes ait Terram progreffu temporis dinis ejfe quae fi eum lasitudine conferatur ,.
,
continenter deorfum ferri «e pauliatim in
ma- . tertiam illius partem coujlituat ..Vereor tamen.,
re labe ....... pojlremo Terram
infinit atte- ne minus accurate Plutarchus Amsimandri fententiam-
ejfe , nec omnes illius partes aere eontisseri
, at- exprefierir. Etenim Laertius Lib • il. feg. rv ait
que omnia ex ea procreari . Anaximandri op nionem efle /sieip y»r «.rrSu «•». w
rfui irixynas, «««, rQeufuJl Terram medio
C A P X in loco eonfifiere centri lotum habentem fpbae-
Gal e. XXX. Bufeb. c LVE ricamqne ejfe quemadmodum
,

apud Ariftotelcm de
,

Caelo Libe 11. e. tj, docuit Tellurem undequaque


(ji Quamvis in Galeno legatur fi ./« aai *t’ a Caelo pari intervallo d.ftarc.
, «i
Itaque, quum Theon
Smjr-

Digitized by Google
. , - . . • ,

Plvtarchi Liber III.


«}ue columnae fimilem Anaximenes <) .
enreiur . rpxrc^csii^ .
ipfam menfae, Levciepvi U) tympani for-
mam habere dicit
AevKiTTOt Tt/pravof ijjj . AtuxoKpiToe 3i-
. Democritvs illam in
latitudine quidem difco ficniicm exijiima- ctKoeiSii /ai» rrrAarn, koUw 3i r»
vi f, in medio vero cavam u> effe putavit. ftiaor ,

C A P V T XI. K E <t>. IA.

De Jitu Terrae. ntf ) Ssrtut m*.

T Haletis Sectatores Tellurem me-


diam, vel in Vniverfe medio pojicam ,
dixerunt. Xenophanes illam mundano-
effe
O l' aro &x/eu
n<pem\< rper^t
rf.r

sit
yfa /tlrti»

uxtipov
. Se-
ippt-

rum corporum primam U) m infinitum ra- {Srfxi. «tMoAjwt 6 Ulv^xySpeiof r'o ftiu

dicatam effe , five radices egi/Je putat . trvp piro» ( tuto yip tlvxi ru xavrbt
Phii.oi.avs Pythagoreus medium quidem
Islou) hvTipar 3i r$j. atTijfttrx rpt-
Ignem collocat ( hunc enim efie Vniverfi
ri(v ii, ij» oi*ou(A«v yij* i % barriat icet-
larem dicit ) fecundam vero Terram ,

Anuchthona effe puta: , tertiam vero, ter- ptfHjv te K/ xipiipipofib^n jJj ivTiy^ovi
tio- xup'

Smyrnaeus ait quod cx Anaximandri invento ift» v que Anaximandri , fententia fuperius a Plutarcho me-
yn fjHTtuf* tuii wtfi ti t «5 ntru» w ptnr*
, morata non de univcrlac Tcllur.s figuia^ fed de ea
Terra ejl in Jublrmi pendens , movetur cire a & (olum forma mtclligi debet quae in habitatae no- ,

Mundi medium , vel fallitur , vel m ipfo reicribi de- bifque cognitae Terrae partibus , aut facie reperio-
bet «*»*» jacet :
quod nempe Tellus Vniverfi centro batur
proxima, vel otca Vnivctii medium pofita , coali
(5) Plutarchi legioni facile Eulebianam praetule-
flat rim , in qua habetur »• faiirm coniam vera A
(i) Eufebius , qui hoc loci Plutarchum (equitur jn medio i ut nempe medium iplum latitudini
ia Libr I. cap. 8. cx alio Plutarchi Opere n .ru- opponatur Gacous t-men antithefim ill*ro alia ra-
rum ex Stromatis , Anaximenis opinionem fufius tiooe expicfiit: *»i Xw A t« ixutb» tS fatyiSu cavam
expreflit : yS»xXaruat ftrtif*. nui **- • & vero in magnitudinis , vel liipcitiaei fuac, medio 0
ru **y* M-jrjt in^urStu mi fi uttl ri» , ***

m» rttomt . met ri» Xotx* ucf* t*» y virtus CAP. XI.


i« yin »£!*» . **•$****** y»Zi rs» i»>m yi' * Ait A
7M «ititu m\wrm 9 mu fwt>’ immm SifUMT*** %k*rm Gd c XXI Euf c- LVII.
*m£m> Anaximenes Terram latam admodum effe,
aerique propterea iure ipfam ac merito infide- (4) Xylander ,^farra eii iurujm* Euf. melius icf*-
re . Solem porro , Lunam ac reliquam Jiderum , iis ytt^
multitudinem ex terra fui principium ortus Ac ceite quidem voculam nfjrrtp primam cum
babuijfe., Quare Solem quidem jpfum Terram ceteris pone leqoentibus minime coniungcudam efle
nuncupabat ,
eumdem tamen arbitrabatur in - Galenus etiam ofiendit in quo legitui xfim m» .

citatijjlmo curfu vehementifimum illum calo- yi» ia TCV KMTtiitfU p tpm UTUft /3 ifVi^J-m
rem , idque opportune admodum , effe ccnfequu - cba* , i\ iuft< A HUI <rvjU,*«ySr«* • primam

tum 5ic Epicurus etiam


.
liarem acti vclut. inna- T terram tn infinitam profunditatem , radices mit-
tantem infidere comcrit apud Lacrt urn Lib. X.feg. tere , ex inferiori parte compati am vero ex aera .

74. n> y5• ri hift ** riryyun Terram & igne De Xcni.p anis auiem Thaletis , Ana- .

aeri , vel ut t fibi cognato , infidere. x tncuis, Anaxagorac, Demojrit» alioiumquc lenten- ,

(a) Ita Galenus cx Leucipp* lententia docet c-^im» tia videndus Ariftotties Lib • ii. de -Caelo f. 13.

mim ivtaxaMufn unu figuram ipfiur tympani fi- (f) Itaque rorrigeodus Gakai textus, in quo ici-
gurae fimi i em effe. Leucippi umen, toruilc quo- tur iTtfOf aliam «

Digitized by Google
•. . , , . .

De Placitis Ph i l oso p ho r. v m 87

rzp" 8 i$ ptij ifirhai isrb rSr h rySt tiove loco Tellurem quae ,
<t nobis incoli-
tur ,ii adverfus Antichthona pofita , cir- &
rsv> iv ens tyy riaffi£>Otj« TpZriot xpu-
cumduflaCil e//; ut proinde u) illius inco-
picre rfc yfj« robt oiKauplvovc r brevi isab lae ab huius incolis non videantur. Par-
TSLii ivtl tjluxa Tali T£0TIK»7C .
menides (O owmum primus habitata Tellu-
ris loca duabus Tropicis Zonis definivit.-

K E <t>. IB. C A P V T XII- U>

Tlef) lyxXLrtm Tifr De inclinatione Terrae ..

A EvKITTOf TUftKTtrfilr TtfV


pterti/j^fitia

(££5-i)ft/3f<>o7c apaibrifTz
ptyf, ha
, are Sit
y*i* £<«
h
Terqyb-
t*
ro7«.
L evcippvs (s> Tellurem in auflrales par-
tes deprimi, /eu vergere putavit pro-
pter raritatem circumfuji aeris t quae in au-
ftralibus partibus reperisur ; borealcs enim
rut t ut (2op eia» , Sia rb KaTt^vypai acris partes intenfo frigore rigentes com-
T «7« Kpvpoit , TU » «mSfTWV TiTOfU- paras effe, oppofitis vero incenfas adeo- ,

que rariores - Democritus ideo Tellurem


phiuy , AtjixbxpiToc Sia r'o a&utsefor tn auftrum deprimi putavit, quod auftra-
thus rb futttpflpiio» tS repilyo* rot ,
au- lis continentis aeris pars debilior fit , aileo-

&phn> kut a riro fyxAi^ijraf que Tellus ibi pondere aucla verius illam
Tfl» yijr .
inclinata fit. Boresles enim partes intem-
ta y'up £bfeia uupttTu, tu Se pernix- peratae funt , anftrales vero cemperatae :
Pf ita KtKparai ojs» nara rSrs (2e(2u-
. adeoque verfus hanc partem Terra gra-
orcu Tepitrii £?£. to7( xxproit s$ vior efficitur ubi/n fru&ibus , 4t eorum in-
,
cremento maior materiae copia, exfu- &
ry perantia reperitur -
K.E&- CA-

fi) tfa vocem hanc mftpifpUha integit Budaeus bur , fui folfliti xlilur circulis quae latent Zo-
& Amiotus ut Tellurem noftram jintrrbtboni e re— nis ; periode quali regiones illae , quae extra Zonas
3/0»* Jitam , &
cire» eam ver fati l em cl!c ere- illas folilitialibus circulis lubie&as reperiuotur , iuxta
j quum utraque tamen Terra circa Ignem ,vcl-
uuicrit Panncn.dem habitatae forent. Nullum hic ex Galeno
uti centium torqueatur; adeoque noflra Antichthooa fuHidium , in quo vitiofe legitur uQlftet , #e ol.ou-
Terram ambitu luo, vel orbita complectatur . o- > f “ 4 raxu!’, it, ries *— t t (t . 4 (i x . , *, / n*
(a) Tota haec periodus in Galeno dcfideratur. definivit ea loca , quae habitantur fub duobus
(j; Haec cadcrr Straboex Pbfidon.o Lib.U Sed habi- tropicis circulis effe Terram. Ve rus, ac nativo»
t

tatae Terrae , Zouarumque divifio longe Parmenide Parmenidis, ac Plutarchi lenius hic efle debet , quod
antiquior v.dctur ; quippe quae non a fola iphaerae ea Telluris loca, quae fub Tropicis Zonis reponun-
cognitione, quae Thaleti, aliifqae veteribus affui ferat, tur, proximeque circulis illis hinc inde iubiceta funt,
fcd ex ipfo quoque experimento deducatur Lsettius ab honnn.bus incoluntur vd habitari poliunt
,

Likr. IX. feg ao*. opinionis alterius inventionem


Parmenidi sdicnbit : n«pjA«iVi* srp £re$ rv yv iri- c a p. xir.
<P*rt cjoti ftmin , x*t i • fu irm *»«.}«* Parmertidtr
omnium primut Terram rotundam t Qp in medio f4) Integrum hoc Caput in Eulebio , cetcrifque
pefitam dixit • Ceterum neque Parmenidis , neque dcfideratur
PiUta chi mentem ex preflif Xylander interpreta’ us P*xr- (p) Eadem prorfus opinio apud Lacrtum Libr IX,
menides T errat habitat a. loca diferevit a du.y feg, 33. Lcuc ppo tribuitur.

Digitized by Google
. , ) .

88 Plvtarchi Liber IIL


C A P V T XIII. K E 4>. ir.

De mata Terrae IT<fi Kitijnuf Fijc

C Eteri

Philolavs
nere
quidem Philof.pbi Terram ma-
,
vel
vero Pythagoreus opinatur
I‘>
immotam ejje , dixerunt
O I'

Aa;{
per *AAo(
3'e i
pineto Try yfy $ lAa-
Uu^xySfuot xuxA u> xe-

piplferScu rt£ rb rCp kxtoc xvxAev


illam in circa mundanum ignem
orbem
per obliquum circulum, fivt Zodiacum, M(ou &uoi$T(6tuj, «jA/y , xj trehvyy. H'pa-
circumferri indar Solis. & Lunae. Hkra- xAciJtjc o riaprixa; ,
itj E"xp«»rov o rii/S-je

clides Ponticus , & Ecphantvs Pythago- yi fiiot KtvoOfi peo r'v,v yiy , ou ptjo ys
reus movent quidem ipfi quoque Tel- & perufSxTtKwt , TfoyjtO lin-ry u/faoifpitw
lurem; non ita tamen, ut ipjd de loco in atro JurpHo it' ata.Tol.ui Tepi rb iSton
locum transferatur »> ; fed ut indar rotae
aiiTfa xlnrpon . Kar’ ecpyitt psv tA<£>
revmcla ab occafu in ortum circa centrum
fuum fr-

C A P. XIII Terratn autem ferri per circumferentiam circu-


li , qui in medio curfu pojitui referitur • Vbi
G-ien. c. XXI. Eufcb. c- LVIII. obfcnraadum quod Ariftarchus ipfe Telluris motum
,

non fer.o cooftanterque vckiti exploratum , verum ,


(i) De vera Philolai fententia, Mundique Syftema- jpfique inhacreDtcra admiflt j fed jpfum folum velut ,

te opportunius atque accurate Diflcititione l. difpu-


, hypotheiim quamdam caeleftibus phaenomenis cxplr
tab.tur. Inierim monuifle iuverit ipfum in medio candis accommodatam excogitavit Seleucus autem
, *
Vaiverfi loco non Solem , fed mundanum, Ignem, hunc motum veluti thefim ad mi fit adeoque Terram
,

colloca fle circa quem Tellus ipfa , Sol , ac Luna ia


; vere moveri contend.t, Peifpicue id reflatur Plutar-
orbem verterentur Quin etiam Pythagoricis omnibus chus io Quaefl . Platonicis «A* n* ',v «-
opinionem hanc in Numa
adfcribtt Plutitchus: ri p,' T «» iik *«»r«» rtrMyu>ifw , p,* putpaixatirSut
rvp/Xtafi xoo-fj,* fj-ircr •] III re rZf iffvria* p*iWr<tr , uX>£c fft^p^r* xal ant*X-
<n* t£*pb;r«> %ai
, wt» t5 t* E Vi** xaXoZtn tC. prttafa tu» A y* tua
/*>»« ift^m A piV«fX«f
, *** XtXfvxtq, uwtftU- ,

VTl «x/»«rw . «r» ir p.tr m r* rtf iffoi vrat. *A/*«ir*A* nro»- i p> ir hxvr&ipttt* p*t* , o Tt £iAivc«« ***
,

t« *Zf ku0 f9p.tr* vxkfw» : in Univer/i Mun- •


oportuit Terram devinQam circa
di medio Pythagorici ignem manere exiftimant , axem Univerfi non ita fabricatam intelligi ,
,
atque hunc Larem vocant , unitatem : Ter - & ut uno contento loco maneret , fed quaeconver -
ram autem neque immjbilem neque in medio , teretur , c£r circumageretur ; ut pojlmodum jfri-
r evolutionis ejfe putant fed circulariter circum , flarchus , (2r Seleucus oflenderunt . Sane hoc ille
ignem ipfum fufpcnfam* Ariftarchus tamen , cetcrt- ita ut poneret tantum , hic etiam pronun-
que medium Voivtrli locum non mundano huic Igni, ciant •
led Soli , concclVctCj circa quem Tellus ipfa annuo (i) Xytander In libris vulgatis hic legitur foe-
motu torqueretur , intenm dum Angulis diebus circa „ da mutilatjo niTaSan*^ rf *%ti! iU* v^uurphlt* .

centrum axemque fuum giraret Etenim Ariftarchus .


M Ex Eufcbio nos locum tranflulimus , qui habet
apud Plutarchum Dc Facrr in orbe Lunae ait : „ fMTtt/Sarmrt «{im fft$ou.irv «r*
. ,

P'» II» Ttr» Hp«M» brrr&t(M0 H, ifyXimrSai A «»t* A*- ,,


iwu.on &c. Nam firp*» pro ivrpMt fuifle fallum
KiisA»v tw y* , I/** mi *t fl ri» miT5< A* caeco apparet, 8c in Aidino manuferi-
„ vel eft , $c
Mvp-ir* caelum quiefccre fupponens , Terram per „ pto fvrp.it
obliquum evolvi circulum , circa fuum ver- & Quae quidem Eufebii le&io , Xylandri iotcr-
fari interim axem • Item Archimedes in Arena - prefatfo ex Galeno quoque facile illuftnn probarique-
rio tcftatur quod Ariftarchus Ixn&trai ra p, i» «tA*- poteft . Ifle nimirum ait iuxta Heraclidem *i»»r>i* r*
rit affert , x?Mt ptittur muuitret rett ft
juti ri» .
yj» , *l p> ip y» phnafianitii ,
i ff** 5cc»
iripif iftrSai **pi re» «iAuw,*»r* >w*Av ^tpi^tpiifi», moveri quidem Terram , in locum alium
'ii ha it fAtra ri xup.itei fupponit inerrantia migrare , fed inflor retae &c.
quidem fidet a , & Solem manere immobilem ,

Digitized by Google
. . . . i . c . ,

De Placitis Philosophoevm.
8p
Cuum torqueatur. Democmtvj ait initio
quidem Tellurem propter exiguitatem le- fyrfai rift yg » b At)/u ox /i/roc
.
2 ti.
,
,
vitatemque fui errafle (•) fenfim vero rt (ttXfoTijra xai xHipir^Ta
;
, to •

denliorem , gravioreraque tempore efFe- *iu$t 7tra* 3 tu 'e


xpSeu «ai Bapwfol.
flam conftitiHe •*» «araqijvas

C A P V T XIV. K E <J>. IA,

De diviftouc Terrae quot ipfiut


, iiaiplreu r «, tUcu aurfo
Zonae fiut
eir) Zdva,

Pram
Ytmagoras (»> ait Tellurem propor-
tione quadam ad univerfi Caeli fphae-
quinque
Zonas dividi , artlicam
J-jT^ayfyac
Totyrbt oipaeou
rije yijy ayahSyu; rf roO
in rpaipx 3 mpii<rSa,
nempe aeftivam, hiemalem aequidialem, f!( rlyrt Z<iva( ifXTIKqy, Septti,
,
,
antardicam : quarum quietem media (i) me-
,
,, X f,.
» iewtpivii» , ayraaxTixijy • uy 4
diam Telluris regionem definit, & pro-
pem rb nhoy rijt yfc 6 p$e , Tap auri
pter hoc ipfutn torrida vocatur. Quae ve- ,

tuto 3 iaxtxav/ihii xalyutyt, 31


ro U> habitaculum , vel habitabilis eft .me- . !,

dia inter aeftivam & hiemalem repetitur, TtjgiSe est» , b, filor>i rijt Sepi yift
, , fte/fie-
quum bene temperata ilia fit pieiit , tuKpctrbt Tit cura .

CA- M KE4>.

(j) Xjrlinder. quum hic «Wnrbw, fi vevJuscSI- Si medis Terrae pars quae ah aequinoftialt circulo
»«, legendum e (Te ,
cooilceret , interpretatur efficiam biur.am dividitur, ab iplo quoque Pythagora
futfiei quum umeo optime Budaeus wlibrS* torrida
le- vocahatur, qui
gem adeoque reddiderit multivagam fieri rnodo poterit ut haec ipfa for-
“ fufebio quoque leg.tur
fuifite, ficuti Z° M ,
intcr ae^‘ ¥urn » hiemaleraque tropicum
con Intuta , habitabilis , ac temperata abipfo Py-
thagora diceretur! Vt cx Plntarchi verbis Commodia
CA P. XIV femos aliquis exfculpatut
GaLc. XXI. , ipfius voces ita intdligi pro-

tedto debent , ut Kabitibilis , ac temperatae Terrae


par* non tb aeftrVo ad hiemalem, fed ab aejlivt
(>) Galenus labet mbavfdu, ad
Pythagoreorum amicum, itidem que ab hiemali ad antar&icum
findam. Ac certe quidem Pofidonius apud Strabo- cir-
culum extendatur } idcoque duae regiones
nem Lih, I, teftatur Zonas illas primum illae inter
non a Py- aeltivum itidemque hiemalem
thagora, fed a Parmenide, inventaa. circulum n edi at di-
vel diftioCtia cantur , fi uterque et circuli*
'• etiam fuperius memoravit illis , vcluti ternurus ad
,

utrumque polarem circulum febri


,
>J» F* c « ! c )arior & accuratior
, terminum a’ium ,
. ,
Galeni ledtio : i, reteratur.
Pythagoras quidem apud Labrt. Lih
v te iMrm . VllU
-/•( ifiii tu, tuta moumo, qua- feg* »4. t* V 5»
rum quae mei, a
, ait mmI miris rd>«i.i*j; f
medium definit ,
efi , aduflae , totTidaeque Terrae
Media n.mirum Zona roediufve
*«. $bm
™iiam
/. nmi A’rrlxJ*< , ^^^
circulus hoc eft aequidialis torridam Tenae
,
,
4> Terram, eamdem-
nam , five
,

regionem biferiam difpefcit.


Zo- que fpbaernam
que Ant,foda,
, ^
cncum habitatam ejjfe qur ,•

(
il
xX l *"'i" ,1 Ol ii eianifiee. Scriptus i H
atque Uti, ea fuperiora
quae nohte infer, ora fiunt. Sed effie
rorte r ex.nde inferri certo
rt
j i» non poterit ipfum torridam quoque
Galenus habetj i ii «Wi Jv. ^r, v* ‘
Zonam incoiia
praediram admififfe Pofidonius
2 m,d '* repCT,tUr
«« : quae vero habitata
, '* t*S‘ ”!
unusaCleomede Lih.
memoratur qui dixit vi
.

, fe iV*. m
!z b “’ Ue^bLtl
n*lcm tropicum quum *'fi‘VUm
temperata illa
, ^«,»w ,s „f»r.I wai : Clima, quod fub at .
,
fit , qu mediali linea eft temperatum efite.
,

Digilized by Google
- i .

9*. P L t T. a e c a i Lirer Iit.

C A P V T XV„0> K E Gv. IE.

De Terrae - motibus ^
Uifl csiffiiiti rjje*.

'T' Hales (Equidem, ac Democritvs ter-


A raemotuum caudam aquae tribuunt.
AAJjc ptVv, i£ Aii/iox/uroc viari T>l*

Stoici vero dicunt: Terraemotus airiar tu» aeiep-uy Tfotr&TTcv-


catilla
eft humidum in TeWnveinclufum at( ut.
civ . O J) E tuik-A <p*c\ , Ef irpibe }<;)
,
in aerem incidens, & dilgregatum
Ana- .
rb h Ttj yrf vypty fit iepct Siaupivi/isM
ximenes att terraemotuum caudam OKViTTor h' va%ifiiyqt ^pirifra , j§
ede *3 .
ariditatem (!) .raritatemque Telluris,
quum apaioTtjTa r>,< yijt airiav Tu» a-fnrpeJ»,
illam quidem aejlus , aut ficcitates
hanc ; S» rijn fiiv aux/ioi ytnln., rij * is l-
vero imbres ediciant Anaxagoras opi .

natur Terram moveri ob aeris ex Tcfj.Pplai . A 'yu%aybpat zip:c ccTaiCtu


Tellure
egredum . qui in denfitatem fi rrvx.ro t rlT i rfc tTiipateZxi irpct-
fuperficiei
tfrreftrts incidens quum excretionem , T/rrorraf , tu di 'ixxpitriy p.afiely psij 36-
,
txttumque obtinere non poflit, yarSai rpbptu ro vepiey^v xpaiuiyovToc.
tremore
illud a quo continetur,
,
quatit. Ari- A’ ptqoriAije iiit Tr v Tti tpv^pov sravra- t
stoteles propter frigoris quacumque ex %6Jiv avTtripisaeir xaruitfy
parte antipenftafim
, five tircumobfiRen. $ oivuQev 1

ctuTy Ttpi^ctiirci Tb yxp, ZbsppZbv uyuTSpu


q« od Tellurem ipfam fu,, erae , ac
.

inferne circumdet. Calidum yeyltfai arbiti , are ii) xovQoy Sv • -


enim furfum
tendere nititur, quum leve iitt tuti i» aTohfitpei yrt
nimirum fit ; oft/vtfe rijt fijfac
adeoque ficca exhalatio difclufionem, ayx§vfinxefa < rp rpnyuret
exi- , toU ccy-
tum/jue non inveniens cuneis
(4 )
, atque rtbiy pc7t iiarac&TTfrfai MtirpSiupoe
re-.
M-
cA P. XV. tifllmus e/7, quum /e /» r/e»«e , (&• cavernat.
G Terrae condit motitare ipfam. Nam
il. c. XXI. Stob. pag. 68. , fuperat
Tellurit parte, roalefeeri imbrium beneficio
alfe-
ril quandoquidem natura totam fimiliter fua-
,
Igtegrum hoc Caput in Eufebio
(1)
defidcratur. gofam laxamque cfc praedicat Sic Or.gcues in
tienim Thales, ac Dcmociitui
(>) etiam Tellurem Pbi/ofopbumenie Sittca »; v,Mr3*t r.Z icr-at. uifto
.quae veluti navigium infidere
dxerum , adeoque ,n. •<5 7or Cxt Vn» »*x/*T«rr#s . Tlirjr. xnthAtti mu
tadum flufluarc, ut memorat Arillotele. t* fxvpnrw
,

Metecr. '/*> Cx’ xu-itu r«A»trirS«* Tcrrxemotus ,

"?/ 7 -„S:necl Wa/. Lib. VI. c . «. fieri fuperiort xrre in eum , qui fub terra efl ,
9
Ocllsts Lib. 11 . c . 18.
incidente: hoc videlicet moto terram ab ipfo
(3) Nullus hic dubito qum Plutarchi textus cxGi fubveflam una concuti •,
Ictio comg.dcfccat, in quo legitur ln,i nr»
, i. (4) Gedcnus le^it tr* Oyf tu, hmSvuetim-s , rif «»nr-
*?•*•*?• “3? oraitram "iditati non nixu K*I f« 5 «mAiyp^ b umidae- exhalationi/ f
Vi rsritMs
»,«, fed tumiditatem cppon.
perfp.cuum eft a
,
,
revuljione , (fr contrarii/ convclutionibut • Paul*
iupriiilhf lmbt.bnt Telluris
icd
lubftanLam non raram
bumidamCofom, deniioremque
lo tamen fufius , &
accuratius hanc Ariftptelis opinio-
fieri Sed cootro- . nem esprefiit Galenus. /t XnvUrlt «U-
verli.m hanc dirimit Seneca Lib.
VI. c. ,c. Ari- & #r«* »r$/ tvtff iyyt TO fi*
Itoclcr Me, cor. Lib. II. f
e», tria,
. 7 . ubi \ A t»j» r«<T x**T*z&tr ivebxtflfact» Jriflotele/
f, 7X autem flatum motioni c qui quum intro fluit ex-
'* f*‘
.
,
1 * * <r «dr w- 1« u.tt tra exhalat , ob ambientem undique frigoris an •
r..t, a.
“i, i» • -/a, i,«
ia t! CsVi. -/ » 2 e« I- ttperijlafim •
urat e./KH, arlicnm, qui furfum ferri ay.

Digitized by Google
. , ., . •,

De Placitis Philgsophorvm. J>1

h ru euslu totu cujia xivel- revolutionibus Tellurem conturbat . Me-


r it x^criareisv xz&iAmi- trodorvs ait nullum corpus proprio in
r$a< , ei fJL >J h
loco pofitum moveri, nili quis violenter
Vfttt kxt’ evlpyetav. Sib piile tijk y*j»
illud impulerit , vel attraxerit; idcirco ne-
ars Se xeipiniv Ipunxut mvelfjxi, ri- que Tellurem quippe quum Juo in loco po-
,

xove Se rivat aurite socei» roic «AAs/t . Jita iacenfque fit, vere moveri ; quaedam
YlxppeviSift AqpSxpiroc J/& rb Tarra- tamen ipfius loca ad alia loca accedere.
,

yo&£> «rc» a<p£?fJirav plveiv trl rijc iVop •


Parmenides, Democritvs dicunt quod ,
uum aequaliter undequaque a Caelo di-
fsTtac »k f^cua-a» airlxv Si’ 8» tJiCp
,
et adeoque quum non habeat caudam
,

/xJAAo», vjintt7re fi\J,eiev aV STx tuto pc6- propter quam huc pontis, quam illuc ver-
m *f xSxherSai
(if» fiij xtvetff&jn Si gat , Tellus in aequilibrio permanet; adeo-
A’vx£iphift Six rb xKcctoc ixc^fix^xt que exifiimant ipfam concuti quidem Co-
tu ai fi . Oi Se <Pxt)v ip' vSuTot kxSx- lum , non vero .moveri Anaximenes, ar- .
,
bitratur Tellurem propter latitudinem ,
xep tu xbxTavuSif i£ rxviSuiSvf er) tu»
qua praedita eft , aeri infidere ; adeoque
vSxtuv , Slie TUTO KleeiaSai . riA XTU»
aliquando concuti , vel fluSuare. Alii ve-
3-«Vij« fj.iv xmjrext 'sf elvxi xeptqzreit , ro dicunt Tellurem fuper aqua pojitam ef-
£vu kxtu ixi tx Seljik, q Sarepx , ’ep-
, , fe ficuti corpora , quae platani , vel tabu-
,

wpo&ev , k, oxt&ev kxt’ ouSeplxv Si tu- • lae formam habenc , fuper aquis innatanti

tu» evSi^esbxi rij? yijv xiveft&ai i» atque idcirco Tellurem tpfam moveri. Pla-

tu xavrxx&ev xxTUTctTr,» xeipivifv pi-


to omnis quidem motus fex fpecies , vel
,
circumda ntias elie dicit , fur fu m , deor-
veiv ph xkivifrov, fttfSh ’e%ovrxv e£aiperov
fum in dexteram , in finidram, antror-
,

tit r‘o pixeiv ptctAAs r, rSxcvt J[’ ai/Ty.t fum , retrorfutn fecundum vero nullam
:

y.xrcc apxior tjra rxAeuerfxi E'xlitoupoe idarum fpecierum moveri pode arbitratur
hSiyjr^ai ph vro ru xkyovi aipcc tu Tellurem in loco undequaque infimo (i)
vxoxeipivtv ,
uSxTwSeut Svrot ivxxpuo- conditutam . Itaque immotam illam quidem
,

pivvy aorij» *a> oror uTOTt/Troftfinii' xi-


manere , quum nihil eligere poffit , propter
in quod potius vergat; cius vero loca
velrjstt cvSi%etrJai Si na) mqpayytaSq
i forum raritatem fluctuare. Epicvrvs ait
,
p
ro7t xaruripu xaSe^ura* uxb piperi poffe quidem Tellurem ipfam a fubiedo crafi.
toO Siu rxeipopivov TveCparoc eit T&t io aere , qui aqueusefl , repulfam , ac vel-
ivrpotiSelt *oiAbrt)ra« IpxiTTovrot rx- uti fuccudam moveri ;
podfe etiam, quum
Afw rjar in inferioribus fui partibus illa rimofa («)
condituta fit, a perrumpente fpiritu ,ac in
cavitates fpeluncae fimiles incidente agitari-
KE<t>.
Mi C A-

fO Qbatnvu haee trrrhi leCtlo facilis itquc ns- vel intervallo


.
tiva
, tmicquaqse maxime aequali ctn.
fit , foitaflc tam :n n or Stohaei quo ha-
cl , in Jh lutam .
betur b TB WBnBX.il U iwBTBTB Bl.fB, w jjf ffBtio , (•) Galenus pro n,«y r ^, habet rv.a.y^, ta
verno/am .

Digitized by Google
, X . . . -

Firtijen i Luit iii.

C A p v T XVL K E 4>. I<r.

De Mari ,
qumodo con/Ututum Jit £ llffl <r<njc tu< rvtiqtii
quomodo amarum ejl K
,

Xut
,
£
ift TIKpfi ,

A naximandek
ait Mare reliquias e (Te
A Na&putrtpoe r&» diXainrir tyrit il-
primae humiditatis , vel primigenii
humoris cuius maiorem quidem partem
,
£\ vm rijc xpuTtit uy furiat Xei^aror
ignis exflccavit ; redditam vero partem h TO ph Theiov pipte tut&pan ro rup,
propter aduftioneni (•> in amarum J'al- *b 3i vto tspSir i hi rij» exnteuoir pe-
Juenque humorem mutavit. Anaxa&oras riffittXer A‘ra£tty6pat rev non' apyfr
.

opinatur humorem ab. initio ftagnantem a


Xiprifarot irypoO rtpiKabrtt uro rijc
1'olari vertigine adultum efle pinguique
, ijAiaw rtpipoput , $ r6 Xirapou i!;ar-
i fius parte in vapores converia reliduum
p ,
in 1'alfedinem, atque amarulentiam. fublc- pt&ltTOt , tii uXux.i3a k, Tixpia» r«
difle. Empedocles ait mare efft Terrae a As/rb» iiToswcti. Eft reJoxAft l3p<Sua
Sole adultae fudorem ex Telluris ipjius fu- rr.t yyt innaupinit urb t5 faiou St» rij»
perficie abrajum , at que elutum U) . Anti- inrb Aaiov irA vnv A’»n^5v UpiSra^ep-
pho vero fudorem calidi , vel calefaUi cor- poO l t'o rfpcXifpSh uypbr aiTenplSq
,
poris, ex quo, quod uperfluit, humidum fe-
i

t£. xzTtp&i.vai , rapunuXicrtUTCi orep


oretum eft propter concoilionem , quod in ,

omni fudore contingit. Metrodoiivs ideo eri rxrroe iSp&roe ovpfistlni Miirpb-
JdlJiim mare exijbmat quod mare per Supoc 3iec rb 3iti$Krar Stic y fc
Terram percolatum 0> craflkiem , qaae lUTtiMtplvxi r5 repi aurijp u-
,
circa illam ejl, contraxerit ; ficut tUa quae
,
Sarep r« 3icc rf,t rippac ii^i^bpeta ^
per cinerem (luunt .Platonici dicunt eam
quidem elementaris aquae partem , quae 0« «Tb nAarwPoc roO wyfiuS ove u-
ox aere ob urcumpo litum frigus compa- SttTot rb ftfp ei aipot »ar«. rtpl J/ufin
cta au-
C A P. XVL (ententiara ab Arifiotele exprefiara propius accedat . Ij
enim Meteor • Lib, 11. e. 3. ait iuxta Empedoclem
GaLc. XXlr. Eufeb. c. LIX. ItfSna r5s y«k rif SittetreatmwVt autem opinio-
nem hanc refellat» obfcivat quod fudor in humano cor-
fi) Xylander Eufcbius lyicUr» , fod poie falfus eft i» r£* rafuSt Mt **r*.
«i noftram ledbionem malo. rtecrroq T« tmvtdi ix toZ exfAMT* \\Utru, vy^«v;.quum-
(a) Xylander Ixi xXiT* *lx*r* ,
[ quid enim fit que falfas , amarafque partes in terra reperiri mox ne-
•» ixi7ct>>*tv xtem ablutionem in fuperfici* ? ] Ic- get, fudorem hunc amarum
, e terra ablui, vel abradi
es g»mus cum Eufebio. Vcrlu proxjmo. inferendum non potUifie contendit Ergo perfpicuus Empedoclis,
t» **fttteiur»tra quod eft in (aliugiocra concedere.
.

, fenfus hic efle debet quod Tara calore Solis adulla


»t Hanc vocem totam ocnifit corre&or quum 3c in (odorem bumoremque falfum emifit » qui ex eius
, ,

u Ald.no & Manufcripto fit xtt^aKvfidrara, quod


,
, fupcrficie abrafus . clutufquc 10 mare delatus fu;t il- -»

9» memor t«< *.te*\Joq tacilc ibi reftituifiet *. Eli au* ludque proinde amarum falfuroque reddidit ,

tcm&apud Eufebium ita utnos fcripfimus [nifiquid fi* ri itMtfiumt Sia rUs yM
( 3 ) Eufcbius habet
t,

ss xa^mtexirmnm legendum.
decft ] Galenus autem aliquanto ebrius e ut t* Ce- .

Ceterum observari debet voces iibs iiarw ixtxixaup lebre eft autem hanc ip&m marinae falfedinis, 8c a-
xtent ia Galeno praeteriri , licet in Eufebio , iimul- maroris originem ab Ariftotelc probatam efle , ut Plu-
que Plutarcho reperianturi ac Vigerus illas retineri , tarchus ipfc obfctvavit in Sympof. Lib. 1* tjuat/l. 9 .

teddique poffe putavetif propter eluvionem ei /*. Jongcque accuratius io Ariftotelc exponitur Lib » 11.
ptrfufam . Mihi quoque Plutarchi le&io melior , at- Meteor . f» $•
que accuratior videtur, quippe quae ad Empedoclis

Digitized by Google
. , , . ,, , - ,, ,

De P i aciti» PaiLOSOPHOIVM. J>3

nui^iptro* , yAt/xb ybitrdai ,


r'o 4' i- fla efi,dulcem fiiifie ; eam vero quae ex ,

•ri rijc xari rsfUavri » terra ob circumpofitum calorem , &


E')
^ herufufftr
,
aduftionem evaporata ejl vel vapores emi- >
autetSvpivperoe dtApufit
fit fallam extitiffe.

K E <6. 12.
V T XVII.
C A P
n«{ aftTUTiSes ytvnrou j£
t Quomodo aeftuantis Maris recejfut
txAt;ppupai .
(J accejfus fiant

A PwrfAijt
Aiou
pctTu» xtrovvroe

r« y«p
, H'pixAfir«
T*,e1t;a
ruprepiQiporree
viri
rtSv
rS
Tnv-
, iip'
A
*
R1STOT8LH
los
,

produci putant
Heraclitvs
a-
(*> aeftttt

Sole plurimos
U-

fpiritus movente-, ac circumferente » a


u» ip j3aAA£yr«y ph> , Tpoabovpittir ettot-
quibus incidentibus Atlanticum marepro-
r^y A’rA«yrixijr &«Aat«v«y , >£. «•*-
trufum afeendati acceflufque efficiat; Ut
paffKtui^fty rijv rAqpp 6(av ’
xaraAijyir-
veto ceflantibus Ejl Atlanticum ipfum re-
rwy 4' axrwtpte-irupJni y vrof3etmn <f-
tro circumflexum defeendat , idque
maris
«rep «Ira» rijy upTurtr . rtudiae i Mar- recefium efie . Pytiieas Maffilienfi»- ait
«raAiurifc tj TAt)f«r<i («Aifyijc rac
incremento quidem Lunae acceffus fieri
T^ppCfut yiKtrSat r>j Si ptivtet rStt
decremento <«) vero receffus Plato ad
ipruTiSat DAaruiy iir) rijx &>p a it <pf-
.

profunditatem aquarum <») Maria deferri


pecrUat tiS» uSetTU» thcti
. y&p riva iu-
pa* !i& tivoc sopiou rptiparct veptplpop-
dicit; efienimirum profunditatem quam-
cay iraAtypcia* , vp’ ij« MTtxvpuin&at dam, quae per fpecus foramen refluxum
circumferat ; ex quo refluxu maria con-
ric Te/ayij . Tipaiot rex);
tp(3&*Xorrat
woTapaut tra redundent . Timaevs llumina per Cel-
ei; rijr AVAarrixjjr Sia rSt
KtAnxfc optitr.c airiarai ticos monte» in Atlanticum mare irrum-
, irpctijc Sura;
fiiy t «7{ IpiSott
d, fltippupa» pentia caudam efie putat ut incurfibus
trotauv- ,

rat, vpiAxatTote S( raTt ata-rauAcu; quidem ipfum protrudant, & accefibm ef-
ȣ
tcpTuriSat na.Tarx(ua£ctTat . E/Atvxoc i ficiant ; intermiffionihus vero aquam fub-
px&tjpotT txot xiyfiy xj wtoc trahant, atque recefius efforment. Se-
rfcy j-kt,*»-
rixdtrrf/y avTyjt ry SUt) pqtri rij x»- levcvs Mathematicus movens 4c ipfe Tel-
«f«< rija Ttiispopi/t T%t aiAijujt • t 6 Ja lurem ait ipfius vertigini , 6t motui Lunae
»*•- «on-
(i)XjlanJer .
,, Legendum «• vJ*. Scriptui, (?) 7b Stohneo mmrafjryinmt f ii n
m. Eulcbiul, ntio •mfiuma cejfxntibui autem retr altum fubJUat .

(4) loque. Gjlenus hic falbtur ubi pro /atilc-u ha-


GAP. XVIt bet ixAirb" . mii fortaiTc nomen improprio.
Uti orique fenfu fumatur , ut quodbbet luminia de-
Oil c. XXII. Stob- p. fip. 7 q, crementum indicetur.
(5) Obicutior haec Platonis opinio pauilo aliter a
(») Stobaeus tamen non Heracliti ,fed Htrteliiif Stobaeo defer, bitur pag 70 . nautr», Iu! ri? . ;. r ,
nomen hic exhibet Galenus autem Ariftotclis folum Oifirui r£, — ii,ms yif t»k C, t,,,, alufeu
nomen crpreiTit Platonis ,
; ficuti
& Seleuci fenten- &u T»H iVyti» TpftMTCi JlfUpipvrar t». r«Al^’.ll>, .
tiat a Pluurcho defcr.ptai oai.Ct •
lip is irTMfuMHr3m r» na.-,, Hat» fufpeniium

«/-

Digitized by Google
. . , . <

S>4 Plvtarchi Liber III.

converfionem adverfari . Spiritu vero , fierafu ecicpoTepur tu» aupiirui itriTtff


aut vento inter utrumque corpus in con- arotfusnv r»fi'//earoc ipcTixTorroi tlt
,
trarias partes reflexo atque in Atlanti-
,
rb AVAavrixh* TiAeeyot xari A byo» au-
cum pelagus incidente mare ipjum facili
ratione ab ilio agitari
ra ffvytuu&sSxi Tqr SaAaaaao .

C A P V T XVIII. (>) K E <J>* IH.

De Halone n*fl A"Au

H ita formatur. Inter Lunam , vel


Alo
aliquod fidus aliud ac vilum nojlrum
craflus & nebulofus aer conflituitur. Dein-
,
H AE' «Awt
ratfu
btspou ,*j t>.( ctpeoK
rr.t
irutr)
ae Atjwje,
dijp
aroTtXiIrat
ij nuo
T atype
.

aAAeu
<ij
Mf-

bfit-
de quum vifus in aere illo infieflatur , ac XAtiiij? «carati • elra io toutu rfe o-
dilatetur , atque ita inflexus in fideris or- \peve xaraxAte/x/njc iufvnpeu t)C. xad’
bem incidat iuxta exteriorem fideris cir-
,
UTU TUI XtixAo) TU dqfOV TpOTTiTTOUT^t
cumferentiam circulus quidam circa fidus
xaree rqu ’f£» vepipipeiav xuxAae Sonsl
apparere videtur, qui apparens circulus
Halo , vel Area . vocatur ; quia nimirum repi rb iispot (pahetrSat •
8{ xuxA;« pat-
eft area , five corona illi apparentiae pro- ulfityos icA ut xaXflTai,, 'on ici? «A«< xpo f-
xima .quae fieri videtur, ubi vifus craffi- tyZc enet ioxovuToe tu pirpiarot ytue-
ties incidit. c$ai es&a vCo 'treae rb xxyjt tkc oiptut,

PLV- To 0

affert aquarum tffe enim naturale quoddam tantis ex Capite II. vel V
temere fciunclum ia
fufpendium per quoddam Terrae foramen ac- olUemum hunc altenumque locum migraverit,
,

JIum circumferens ,
ac Mari tumorem conci- fta quoque eodem ipfo Librarii errore Caput De in -
lians . cremento Nili , quod in-hocipio Libro Cap XVIII*
CA P. XVIII. rolkicari debuerat ficuti in Galeno XXill
, Caput
coniiituit, principem in fcqucmi Libro locum oc-
(i) Integrum hoc Caput in Galeno prorfus o- cupavit.
rnittitur, nuliique dubium qu.n cxfcr.ptoruni ofei-

LIBRI TERTII FINIS .

Digitized by Google
. . .

De Placitis Philosopkorvm. 9S

T5. rtrifru riAOTTAPXOT PLVTARCHI de Placitis Phi-


rtf) TVt A’ffJX.ifTU» TOlt lofophorum Libri IV»
Pi Aoripsu KipaAai» Capita

1“TEft
1 1
Ei
n ff
b-2/ju*
Ne/Aw atxfiartus
)

i
Yvtfie .
Yu^ij, ffe
.

*i owa-f*
/3'.
D E

An Anima
Nili
De Anima
iit
incremento..

corpus, & quae ftt


i.

u.

«ur't ,
y'. ipfius natura. tu.
II<pi pupiSt Yv^fr . i'. De partibus Animae.- tv.
Ti' t* rnc Yi/£i;« ifytftow*^ , i» Quaenam princeps Animae pars
rbi i?i» .
*'.
iit, & in quo reperiatur? v.
riff) xinjrtut Yu# e*.
De motu Animae.. vi.
ITefi«(pJapx.AC Yo^i-C . £'•
De incorruptibilitate Animae. vu.
Ihpi AirStjrtur , ii, alrStfTwt , !)'• •
De Seniibus, ac £enilbil>bus s tui.
Ei. aAtjJhit ai airfyrui , Kj ai pxt- An Senfus , &
imaginationes
rarixi .
$'• verae iint. ix.
IT irat urit ai al&fout . i'. Quot iint Senfus. x.
n&( yinrai airfyni k) ij hv.ia , Quomodo fiat Senfus, & cogitatio,
Xj o kxtx SiaSent Xhyot . mV & compofita oratio i xi.
Titi .SixQipu patrari» ,
patrastieb» Quo differant Imaginatio, phan-
patrariix . ip. tailicum , &
phantafma . xtt.
Flffi 0'pxrcji< , tu< ipCifier, . iy‘. De Vifu, & quomodo videamus, xui.
Tiep) icaroTTgiKwt tfxp&rtut . . i i'. De imaginibus in fpeculo ap-
Ei bjiarbn rb «irse . te parentibus. xtv.
1
rUp) A’xoy,t . it . An tenebrae vifibiles fint . xv.
Tlepi 0’rppifrivt . . «£V De Auditu . xvi.
I7ffi r« u<T£w« . . ii) De Olfaflu.. xvn.
Etyt.Owist. De Guftu.. xvui.
Ei xrupxrot i}
* 1^ TiJf H’^a De V oce xtx.
yinrai. k' . An incorporea fit Vox & quomo-
UiQet airbttnxti yinrai 5) Yu^ij , do fiat Echo. xx.
i$ ri avrfjcrb tjye/Aoynco» . . Vnde Anima fentiat,& quae prin-
Ityi A’yaT»oiiC . xj3'. ceps Animae pars fit . . xxi.
Ilfp) . rij^w . ffufiariKOt , , x«) < De Refpiracione . xxii.
ei iroyaAyei . rovrai i} Yu- De pafiionibus cor poris,& utrum
X 1
» •

*y' Anima cunvillo patiatur, xxm.

flAOT-

DigitizeO by Google
. .

I1AOYTAPXOY
nEPI TftN APE2KONT.TIN
TO 12 $IAOSO$OI2
B I B A I O N A.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
LIBER IV.

PROOEMIVM. n P O O I M I O N.

Am vero caeleflibus atque fub- , Efiuitpjilru* Se rtSr roC xS-


iimibus Mundi partibus per- <r/x ou pepur , Stapqrofuii Xfbt
luftratis ad ea quae {insula- ,
ra xarie ptipot
ria funt , oratione defcendam.

C A P V T I. «» K E *. A.

De Nili intrement» . Tlepl NeiAov <&a(S£rtui

T Halis exiftimat EtefiasW.tfimtio/pr bo-


rea/es ventos contra Aegyptum fpiran-
tes Nili tumorem, vel intumej sentes eius a-
0 AAg{ roiif hqxlout arlpotet clirai
xr latrat r»T Aiyvxrtp krhxpoau.
xcut ixalpeir rov NeiAou rbr Syxor ,
yiraj , extollere , quod ipfius oftia incurfu
ab etejiis protrufi Niloque con- ita rb ric expolit aurov rj xaptir-
pelagi ,

trafiuentis impediantur , ne fluminis aquam SCset ru arrixapiixorrot xtA&yovt ara-


in ni-

C A P. I. hoc Caput at fuoerioris calce in fcquentis Libri ini-


Gil. c. XXIII. tium temere translatum efle-
(t) Ad extremum fuperioris Libri Caput iim ob- (a) Thaleti* fententiam , fimulque Etefiarom tem-
ferravi de N
ili origine . atque incremento non pus expteflit Laertius Lib I. fcg. }
re» N*r>«» urt
.

in Libro IV quo Plutarchus Animae Culum natu- iwiwrTffwiw r*r ptvpat r$n vir* tm
ir%trlm
ram , «rictate*, tres . & affectiones confident, at- barri** itrm Nilum exerefeere dixit , quando E^
que diverfa de rebus ciufmodi Philofopborum Placi- tefiae ,
qui contrarii funt , undat refellunt •
ta exponit, fcd tn III. differendum fuiffc; adeoque

Digitized by Google
. , t ; . , ,:

Db Placitis Philosophoivm. P7
Karrerfai •
'
Eu}up(»ib< i Mxtrxhiun-t in pelagus ipfum exonerent. Evthymenes
tK tu Q ueatou, k, rije !?« J«Aamt(, MalfiUenfis Oceano, exceriorique mari,
yXvxtixc kxt' auro» tCntt ,topi£ti tAij- quod natura (1) fua dulce fit, Nilum flu-
A’Ms£*yip«f vium impleri, augerique arbitratur. Ana-
p;us$*t Tb» rorapbt
xagoras autem ex nive, quae in Aethio-
rij,* fci&tot Ttjs tv rji Afoiorlf r*j>tofis-
pia, repentur; quae aeftxte quidem lique-
TU T£
VljC /xl* *» SHf«l , 4/U Pi°fX :,1,: lcatl 1 ), aut tlijfalvatur hieme vero fri-
%eipuri . Aquonptrct rij? %>ov« rij« It gore confervetur Democritvs ait nive
.

ro 7 c Tpac afx-ror piperi * ura Jtpirio in borealibns Terrae partibus fub aeftivum
rpoirat atxhuopftitt 3 ia%eopit>t; , t« 19
Tropicum diflolura ac diffluente ,
,
nubes
uidem ex vaporibus concrefcere i? con-
y|^i) pe» ln tu» arpSt TihourSai , Ta- ,

3enfari illis vero ad meridiem , Acgjr-


ran/ «Tf AjtL/vojx^uiv Tpbc pcntpfip i»» , ptumque ab Etefiis ventis delatis vehe-
>9 Tjjv Aiyurro» ura
t 3 » E't» tJ“» atiput 1
mentes imbres ibi produci , a quibus & pa-
arare As 7 r&«t pxy 3 aiove opfipove bp “» , ludes ,& Nilus fluvius repleatur. Herodo-
arxripThxr^ai tat re hiptxc > tvs Hiftoricus exijlimavit Nilum aequaliter
Nf 7Aov TOTupi» H’fb?oro« 6 rruyypu!- .
uidem Juis ex fontibus hieme ac aeflate
uere ; hieme tamen minorem ipfum videri
0fu« “a-j» (xlv f* riSi/TsiyS»
quod eo tempore Sol Aegypto propior ince-
£«<;x 5 i/ac 19 &fpoue ,
pxittrSai 3 s tA ar-
dens plures Nili aquas in vapores convertat.
rova tb ^f(ft5»oc rb fr rourai rai
, Ewiorvs lliftoriographus dicit Aegyptum
kxi^oj TAijr/a» iovrx Tot sjAifiv tsjc A(- univerfam aeflate difrumpi aut laxari t
,

yurrrou ,
tx titparx
lljxrpifeit E po- . multamque proinde aquam ex Je emittere
pe t i Isofioypxpoc xar& S^pos fpijffbi/ «a- ac veluti exfudare (i) Maximam quoque .

Ayi/Troi/ oia- aquae copiam Aegypto ipfi confert etiara


j^aAif&ai ri)» SAij» , 19
Arabia, Jc Libya propter rarum, & are-
>S 1 ifyipovt rb xoAu v«/xa. ,S miiittri
nofum ipfarum folum Evdoxvs ait ab Ae- .

3 ’ auri) 19 i) A‘pa(3 let ,


i§ ij Aff3 v>j rxpx gypti Sacerdotibus affirmari aquarum im-
rb apunt <j uropxppot E OSofyt roiit . bres, ac terapeflatum contrapofitionein
iepelt petii liyiu ra fyi|3 p«a TfJv uixru , ftve oppofitas anni tempejlaeei Nili in- ,

x) r^v atr ire p' sarit tHi upvt , 8rs» xap’ crementum efficere ; nam quando nobis fub
6xb r‘o» $tt>iiot rpoTi- aeflivo tropico degentibus aeflas fuerit ,
lju7 v «”>! Jtf!3{ ro 7t
tunc Antoecis noftris , hoc eji hominibus
scli» oUtnv, rire roit uro rb» yrrftfp/i/Ji-
fub hiemali tropico contra degentibus ,
rpoT/xb» Aurosxett %sip£v isit, “» r b
.'
hiems efl; ex quibus proinde locis exube-
vhmpupoijt u3up xarapptfywra» rans aqua prorumpit
KE<t». N CA-

fi) Xylandcr ,, Legebatur **t«» qua fi legere tuf DloiJonis Siculus Lib. I. c ;tf. Agathaichabe «fli-
,, Eu thya, enem fenfifle mare extremum eflc dulce. giis loliflcns pluribus oftctuiit cx pluviis , uivibufque

,1 Manulcr ptus habet «lirr fuafte natura, pro k*t' in Aethiopiae montes dchbcnt.bus Nilum augeri
i* nrvi nam adipirationetn r.egligi non cft prorfus uod nuperis etiam obfavationibus confirmatur Vi- -

n AJr*r etiam Budams legit.


inufKjtura. c GalTcndura Tom II. pag. !-• Sc ij. Sedi. III.
(2) Anaxagorae lentent. a (ac ile cum Eucloxi , ?cl Cap 3.
Aegyptiorum Sacerdotum opinione mox memorata (33 Xylander „ Pro ,’£t PfU contenderim quovis
confundi poterit \ at cx utrdque unica , quidem & ,. pignore legendum r quod farse etiam in
vera , incrementi caulfa Sc origo deducatur. Certe ,, icripto dc.ude repeti.

Digitized by Google
- , , ,

,5 Plvtarchi Liber IV.


C A P V T II. (>) k e *. B.

De Anima .
riffj 'tuxjit'.

T
veatur
Hales omnium primut

vel a
mam
,
ejfe nacurara
feipfa
,
afleruit (i) Ani-
quae fempcr mo-
moveatur Pytha-
AAfif
%h r puny
arf<p 'tura rpurof
«ene/nfra »
Tqy.

Sj aura-
<pu~

17 uSxyopat
.
xivt\ to» . af&ply i auri»
goras i 3) illam eJJ e numerum feipfum
dixit
moventem ; numerum vero pro Mente *» SifTa •
T9» 3" api^ply itrl t 5 r«3
fumitPlato . fubftantiam intelligentem , a TapaAapfiiiyei . tl/Jcrity ouriat yotjri;,
fe ipfa mobilem , &
(4) iuxta harmonicum, t| iavrifi KtytjTtjy , kxt’ aptiph evap-
numerum agitatam Akistoteles entele- . povioy Kinou/xfvij» , K' pt^iTtAv,! iyriAl%iiay
chiam vel alium perfeclionemque primam
, , TpuiTqy ruparet (purini h cpyarfxS iuy&pit.
,
corporis phyfici organici , potentia vitam ,
&h> 't%3yro( , Ttjy te iyreAf%(iay a-
habentis: entelechia vero pro energia (5),
feu vi fumenda eft Dicaearchvs(<>) exifti-
, .
tovshv av t\ tH( htpyelat . Atxalap-
tnavit Animam ejfe harmoniam quatuor Xps appayiay. r£5* rercapu y uy ».

JU* AVxAr-

C A P II., xit Animam ejfe numerum ,


qui a fe ipfo mo-
veatur ..
Sfob* p. (4) Sententiam hanc orni flo tamen ipfius Au-,

dtore.fule exagitat Arifloteles Lib, 2 .. c. 4. de


(t) Integram hoc Ciptit una. cum fequenti in Gi- Anima ». Sed hic » alibique ficp-.us contra Putoni*
leno defiicr-tur placita inveh tur ; quum certe Simmias apud Plato-
(a } Eadem ptorfus opinio Thaleti apud Stobaeum tii- nem in Phaedone opinionem illam tTididcrit. Sic
buitur qui Alcmaeonem ipfi coniungit ficuti Anftotcles
,
, Arifioxenus Muficus i dem que Pbilofophus , ut in-
etiam de Anima Lib. J« c. 5«. utrumque memoravit- quit Cicero Tufc . 1 - e» 10. animum efle putavit
Itaque corrigendus Thcodoriti locus Scrm linquo le- ipfius corporis intentionem quandam vel ut i»
gitur : 0
«Aik T*4»w xmJupm T if- atturfit* <?ir€m . cantu , &
fidibus , quae harmonia dicitur . Sic ex
f» nitri* xiretuiirm Ufw> ; I txque Thales corporis totius natura (St* figura varios motus ,

Animam immotam naturam vocavit ; Alcman cieri tamquam, in cantu fonor . Ita ab arti-
,
vero ipfam. a fe ipfa mobilem , vel agitatam di- ficio fuo non receffit ; fr tamen dixit aliquid ,
xit». Rcfcribcndum arbitrar ittuumrm femper agi- quod ipfurn quale ejfet erat multo ante ©• ,

tatam : rooxque pro A Alcman reponendus ' ditium &


explanatum a Platone ». Videndus
Alcmaeo i quum certe Phtlofi piius ille La&antius Injlit. VIL c • ij#.
apud Laertium Lib. V 1 IL fcg. 8$ d. ferte dixerit (y) Longe clarior Stobaei textu» , 8c explicatio:
Tt? ,*«» naurBat «vr*» rif euri t$v •»/*< , >u«i iH* in^ynmf pro forma , (£r ener-
JiA m Animam immortalem ejfe i. morverique eam gia. nimirum .facultate, vel agendi vi. C.terum de
perpetuo i nflar Solii • Sic m Stohaco quoque Tha- hac edebri Ariflotclis definitione, ac fententia viden-
lct.s placitum exhibente pro «*inrr«r legendum «iuu- dus Arifloteles ipfe de Anima. Lib.. IL e, x ..Quan-
HTM . doquidem in Piutarcho quoque ccterifque irrtXt^uu ,

(]) In graeco Stobaei textu additur •/*•/»< f» legitur non ,


perfpicue apparet ea voce Ari-
ui Sins7«p«« » Xenagcrat ,.'ubi Canterus Anaxa ftotclem perfetlionem cx putuere volnifle j non vero
goras interpretatur» At Atuxagoras, ut fcqucnti Ca- perennem continuat amque motionem undedodli
,
:

p.tc docet Plutarchus animae fubftantiam • crearo -Sc


, Viri obfervarantCiceronem qui Tufcul. 1 . e r._
corpoream efle putavit j adeoque ipfius fententia Py- vocem ab Ariftotcle ufurpatam reddidit quamdam
thagorae communis efle non potcTat Rcfcribcndum ecntinuatxm tnotionem , Qy perennem ,

op nor Xenocrates . Eten m Putaichus :


Icgiflc, atque a vero Anflotelis fcnfu tberrafle .

ipfe »a-I^Tco de procreatione Animae ex Timaeo (6) Hic pctpcraro a Nomenio de Natura horni•
tcftatur quod Et>«xp«Tip{ t»* t oria» , it furiet nis e- a Dinarchus ;a Theodori to Therapcut. Lib.
%in i»9 iavr «5 xumm*» uxt^ya rt Xsnocratet di • Clearcbus vocatur.

Digitized by Googl
y , . , 1 . ; ; . .

De Placitis Philosophoivm.
AVkA»)T<«Jii« i tarplt avyyuy.v strix v rvv Elementorum Asclepiades wro Medicas .

ctirStjrttev .
«oexercitationem (0 fenfuum.

K E*, r. C A P V T in.

Ei rSpx % Vv^Sj, xat rit i A» Anima fit corpus ir quae


,

oi/jix xurijc ipftus natura.

O Tt toi
rufixro
xltyree oi rportrayp.ltot
rij» 4'X/ /C***' «Tori )tvuti
is-
O Mnes ifti

corpoream fuppomint > dicentes il-


lam U) natura fua a fe ipfa moveri, at-
antea recenfiti Animam in-

pCm Myovrts avroxlvtiTOt , ouriav


que fubftantiam intelligentera ep aflum-
oijt»;». xai r6 ^u^xS.ofj-awxS.^ui» ££4v*
,

que corporis phyfici ,


organici , potentia
toc iyrtAifctisv Ol i’«T« A’vu^txy6(au .
vitain habentis- Anaxagorae (j) vero fe-
uepoeitij 'ikeyiyrt a-tJfia Oi Zrtoixo) . flatores aeream illam , Sc corpus ep di-
Tvevpa JeptL&v • Aqvtixpiroe xup&dtt xerunt. Stoici fpiritum ( 4 ) calidum . De-
avyxptpu ck rwv dtiyu fevptjtuv cpxt- mocritvs igneam compagem ex partibus
,
ratione (f ) jolum conlpicuis , fphaericas
fixit fiiy i%6 vrwv rae Hiat Tvpivtpt ,
quidem formas , igneam vero vim haben-
di ri/y iitvxy.iv, oxep irtSya elvai E’t<-
,
tibus \ adeoque illam corpus clTe Epicv- .

xovfot xpotyx ex rerrxpuv t


ex. wotou Rvs opinatur illam ep temperamentum (6)
Tvpvdoti; , ex Tiiev xepuiovt , ex toiS ex quatuor qualitatibus ex ignea nimirum
TvtuyctTixou , Ik reraprou rivis axx- qualitate, ex aerea, ex fpiritali, ex quar-
rovoycKOV avTtp aiaJtiTtxiv ta quadam innominata quae ipfi fenfiti-
, 8 ttv . H‘- ,
va , fentiendive vi praedita putabatur .
pxxAet ree , r>jv yiv nv xiryov J/u-
i
Heraclitvs Mundi quidem Animam ex-
%1/v ava^uyiatriv lx ruv iv avrtS u-
halationem ep dixit ex humidis illis
ypuv . rtjy 3'e iv ro7t £ue it , axi) torporibus quae in illo reperiunsur eam
, ,
tij: Urie , >£ tZs iv diirolt av&v pa- vero quae in animalibus ejl illi congene-
,
,
rtus iftoyeyjj. rem (:> Jtmilemque ep ; eam nimirum ex
,

exteriori , interiortque exhalatione conjlart


KE4>. N 2 CA-
(i) A (clepi adis opinionem , graecamque vocem rvy. (t) It;que cotrigrodui Stobaei textos, in quo de-
yvfUHiTU* Macrobius in Somn, Scip, Lib. I, e. 14 . prititc IcgTur ik rm >«,.’ j — ‘ ,— , . Ceterum De- 1

interpretator fenfuum exercitium fibi cotjfortum • mocriti idemque fcnticntis Lcucqipi opinionem Iule
,

impugnat AnAUclcs De Anima Lib • I. e. a.


CAP. III (6) Itapropemodum Epcuri placitum Dutarchus
Stob. pag 93 . ipfc deferibit in
Lil« 1. adver- Colotem At io
Stcbaco polt vocem mrboew. repente fubncitur : u*
(a) Qpajnvis in Plutarcho Qim legatur , eaque re ftnexnvfbo Kirorte re» A — i|M iftfMoe , To
, di
lefl o retineri fac.Ic poflit
i longe .tamen concinnius ^1/**' A» Sif^irrT* T,S reifAMiee , ti
pK.,=u.iF>u H
foret fi $»ru naturam legatur quemadmodum Flu- MeeteeeifXxrei la-ent itlrBero , it itui
7 ,» it e/Dj
t

tarthus fup-r ora Fhilofophorum plar.ta htc exhibem yop ren rti^nnt mrboett <]!/. rum fpi-
itei**£eu.irtn
ait irM* Juhflarttiam ,irrtXi%ua» perfedionem • rilui ejui. em motum
, aer ejuietem , ignit calo-
(y) Stobactis Anaxagorae non modo Anaximenem, rem qui in rorportbur repetitur prin p.um au-
& Archelaum Ionicae Sc&ae alumnos, fcd etiam tem illud mn
nominatum fenfum in nobit pro-
Diogenem Apollomatem , difciplina Sto cum ad»un- dueir , in nullo enim nominatorum elementorum
git -
fenfut cll
f >
Stohaeus hibet
4 rotper, 3 >pu*r fpiritum ( Budacus fnterpret tur animantium vero ani-
intelligentcm , calidum. mum Jimul ab extraria exfiratione , J.intui ab
'»>

Digitized by Google
l , e . • •
.

too PtvTARCHi Liber IV,


C A P V T IV. K E <J>. A.

De partibus Animae.
TLgp) fiep&p

Ythagoras (), Plato fecundum fu-


P premam quidera rationem Animam
bifariam dividi , vel bipartitam ejfe dixe-
runt ; etenim haec quidem pars rationa-
lem continet, altera vero irrationalem.
n
XW •
T JaySpstc

(
outwT&TU)
T0 P& 9
, ITA irtty
Xbyo*
y^p fya AoytKbv
,
,
xark fih rht
iipgfij rijv

,
\J/w-

ro
otXoyov ) ksltx 3 Tb icportyli
At iuxta proximam , accuratainque ratio- 9 ^
UKptfiU , Tptpepi* rb ykp uAcyov Ststf
nem eam Etenim
, ejfe tripartitam
nalem (r ) partem in iracundiae, & cupidi-
. irratio-
povffiv A re rb &u/x<jtbi' , )$ Tb imfoiiy

tati deditam, five fubicflam dividunt. Stoi- TUC&V . 0< Sruiltol £% OKTU fXSfury (pStffl

ci Animam ex ofto partibus compotitam avveqxvui , whrt air$nrvv , bpst-


efle dicunt 01 , quinque quidem fentiendi
tikoO, aKovstxcO , osppurtxoQ yev<t/k&>
,
vi praeditis, vifiva , nempe, auditiva, ol-
facliva guftativa , tafliva iexta vero vo- :
XTTtKGO * SXTOV 3h , < pM^TlMV • f /3<?0-
,

cali, feu locutrice , feptima feminali; o<9a- ft ov , ffTepfizTutoC •


oyS6ov , uvt& rou
va ,quae pars Animae ipjius princeps, at- iyepoviKoij , x(p‘ ou tolutx tuvtx ItitI -
que praecipua qua haec omnia , Jeo
fit , a TotKTCCt 3icc t wv oixuwv opy&vvv icpor-
ceterae Animae partes , aut fenjus , per
fepvf TQL 7tf TOU TS^VToSoe tASXT&VCtlS »
propria, sj convenientia illorum organa
dif-

ea , nuat intra eat fis , ronrenitam ejfe : perin- dividi , in ftnfum , &
mentem , (fr animum
de quali vox ifnry i,5 compolitjonr m cxpr.mcTet. At Se»fur igitur animi cetera/ quocjue animan~
Heracliti mens fuit quod peculiaria animantium ani- ter ejfe participer ; mentem vero ad folum per-
ma mundanae animae iiiml.s, congener fcomoge- ,
tinere hominem* Ita quoque Piitoais opinio ab ipfo
nca foret j quod , ficuti illa ex mundanis haliti- exponitur Lib. III « feg*6q. longeque clarius abipfo

bus oriebatur , ita quoque haec ex ipfts animato- Platone de RepubU Lib IX Vtriufque fcntentiam
.

rum corporum halitibus condiret. Predius opinionem cxprcffit Cicero Tufcul I. r. io. Xenocrate t ani-
.

hanc cxprefs.t Aridotcles de Anima Lib, 1. e. t. mi figuram , &


quafi corpur negavit ejfe ; ve-
HjuoXtnif fnvi m> <*nm tw ium&vudnra , «{ rum numerum dixit ejfe , cuius vir , ut iam an
«s t' «)1« eWcwi Heraclitus ais animam ejfe tea Pythagorae vifum erat y in natura maxima
exhalationem , ex qu a reliquit eonfiituis . Quam- efiet • Eius doftor Plato triplicem finxit ani-
vis autem haec Heracliti fcutentia a Striptor.bus illis mam • cuius Principatum , id efi rationem , fm
«ncmorcrur; ipfe tamen apjd Laertium Lih IX.ftg. capite y ficut in arce pofuit : duas partes fe- &
7. ingenue fatebitur *•( urw- » i, ;j- parare voluit , iram , cupiditatem , quas lo- &
toftt i xme-Mt ixixopivifou^ ech . Zjo fiuS'01 > yyr. t%ta cis difclujit : iram in pedore , cupiditatem fub-
animae naturam numquam referiri poffe quau- , ter praecordia locavit • Denique obiervandura opi-
talihet quit eonfieial fpatia , adeo profundam nionem hanc a Stobaeo non Pythagorae folum » &
eius ejfe rationem. Quem Lacitii locum fcjdraCa- Pbtoni, fed etiam Archytae, 8c Pythagoricis tribui i
Lubonus, St Clericus lollicitarunt. uamvis illam Stobacus, ficuti Stoicorum placitum ,
iis omnino verbis exprcfscrit

C A P. IV. (a) Haec ita Seneca cxprcffit Epifi 91« Irratio-


nalis pars Animi duas habet partes i alteram
Slob. p. roj>> an i mejam ,
ambit ioJam , impotentem pofitam in ,

AJfeflionibus J alteram humilem » languidam ,

(1) Celebrem hanc Pythagorae frntentiam ita ex- voluptatibus deditam .

pfeflit Laertius Lib . Vlll. feg. 30. rn hrB(uxit (3) De celebri hac Stoicorum divifione fufe Tertul-
r/oyja iu tueitxi Tityi , ' i ti i.ii lC; ilii tojon ,
lianus Libro de Anima c, 14. aliique plores quos .

w», fiat v, mei L , -i it rdi «AA*s Qfh * .


accurate L>plius cxfcripfit Lib • UL c. 17. Phyfiel •
li pira ir iiSfoxq kuiv.irum amnium trifariam St oie*.

Digitized by Google
. , , . ' , . . »

De Placitis Philosohioxvm. icrt

difponuotur , fere ut polypodis brachia


Aifftfofmc E'rUovfoi , Sqtapn Tr,v 4,u-
Democritvs, Epicvrvs Animam biparti-
,
'

X>i> >
Ta l
i sv boyixbi 'iypvtttt ev ri tam fjje dicebant atque illam rationalem ;

dupaiti M§i3fVfiltov ri 3t «A vyov xa&’ quidem partem thoraci iniitam irrationa- ;

rS eupiaroc iit-
lem vero per univerfam corporis compa-
SAjjp Tij» tCyKfinv
gem difperfam haberet Democritvs omnia,
e-rafixt/ov . O' t)i AtminfiTOt t&vt a /jlc- & ipfa quoque , quae mortua dicuntur ,
T8,£c T* M *f* corpora qualitatem Animae ir affeSit- ,
rix,t‘» ‘P^ 4'°X*i* * *$
nem fortiri , vel participare dicit quod
T Sv fupiru» ,
<Mn at) 3lO<p»»itt tivcc
Hia perfpicue calorem aliquem
;

ac fenfi-
,

fcfpov , $ a/r&VTiKtv ps ri^et t5 irteio- tivum quiddam femper participent maiore ,

ipjius parte iam evanida, atque cxfpirata .•


uot 3iXTitophsu,

K E 4>- E. C A P V T V.

T/ ri th; 'Euxh* iytportitfo , Qu ae princeps 10, atque praecipua fit

Animae pars, atque ubi reperiatur.


i£ i» riw .

Lato, Democritvs!*) principem Ani-


T-T Airuv
* * Ajj.
A^otcfiTOC cv 8 Ai» ri? M<pat-
Irfarun Lv pcectppuu E’f><*-
P
Strato
mae partem in toto capite collocarunt
in fuperciliorum interftitio Era- .

trispurc; ve p) rijv pijviyy» tu eyx.e- sistratvs circa cerebri ( 5 ) meningen, ff-


<p&\ ov ,
tjv ivixpaviS» Aiytt . H'p6tpt- ve membranam , quam epicranidcm ipje
Ac i cu rii rS iyxt<pkb.ov xotXix {jrit vocat. HerOphilvs in cavitate , vel fun-
,
do cerebri , quae bafis etiam cft . Parme-
i<;) xa) fictmt . UetppeviSy,; lu oAu tu
nides , & Epicvrvs in univerfo thorace^
Supaxt *al E’tihou£9 C . Oi Zruixo) xtfs- vel pedore 1 4 ). Stoici omnes in toto cor-
rfc c« oAt) rij xapSitf , 3 ri T£f) xap- de (s), vel in fpiritu circa cor. Dioge-
5i*v Tfiupxn Aioyfujc cu rtj icprupiccx^ nes in arteriaca cordis cavitate , quae fpi-
vvevpet- ritalis e fi , aerem nempe Jpiritumve reci-
xoibix ri;« xzp3icti ,
>jr«c i?)
pit . Empedocles in concretione, compa-
rixii E’(iTt^oicA?{ cv t# r8 alpxret
ge vel fubftantia fangoinis . Alii vero in
,

Tvtpirei . Oi ie h ii rpa^Aw rijc xap- cervice cordis. Aui in pericardio, Jive


Siac . Oi 3i i» tm vtp) xupiixu Opi- membrana quae circa cor re peri cur. Alii
,

H ..
in

(4) Itaque fallitur Xylandcr, qui


Epicurum Par-
c a r. v*
Gal. c. XXVIII. menidi aeccnicndum Stoicis mox a Plutircho memo-
rat. s adiungit inrcrprctando : Varmtniiet in totu
(i) Quamvis haec Graeca vox iyipaiM» a Cicero- pedore F.pinirur , CT Stoici in univerfo corde ,
t

ne De Nj/. Deor. If. r. a Principatui , atque a aut cordis fpiritu. Certe Calenus etiam perfpicue
Seneca Principale vocetur, alicubi tamen principem legitn*p[MnOoo , Hat E'rl-Ufoe.
Animae partem ioterpretari libuit » (p) Ita Lae tius
Libr. Vll. Jeg. 1 J9. ex Stoico-

(a) Empiricus tamen ait Democritum Animam rum fentcnria ait iSa* mfmtnrm t«
• »i (ta-raeia. aai i/f-eu yiwrai aat
in toto corpore collocafse Lib, I, adv . Logicos . t. ,
.

349« ei <J» t* c>Jf rS rvuti Kttfxrtp riri< kxtx A«- m iSi, i Aiyif a,aTiW<rai Ki,{ 1,»»
, h aa,Ji« Prin-
anima
cipale vero potifsimxm ac proprie effe
fj.ax’irct alii in toto corpore 9 ut ex Democriti .

fent entia nonnulli • partem, in qua imaginatione! , appetitufque gi-


( 3 ) Gaknux ait t»k x*iXtxi$ in cerebri gnantur, atque unde fermo reddatur . Id nutem
cavitatibus j adeoque fequentes etiam voces onoi- in corde effe .

Digitized by Google
, . . , . m , ,

101 Plvtabc* 1 Liber IV.


in ( 0 - Recentiorvm vero
diaphragmate
w Oi . 3i h rqi iiwpf&ypjLTi . TOv **-
quidam exiftimant Animam a capite ad
vrlpor ii rivet Siijntiy ir'o nepxXSjt
diaphragma ufque pervadere five diffun- ,

di Pythagoras vitalem quidem Animae


.
,

^Xf‘ tS
iin<Ppiypxrot . riuSayipxt
partem in corde, vel circa cor ejfe dicit, rb pbi farinae repi rijv uxpitxv ri
rationalem vero, ac intelligentem in ca- ft Aayinor , na) toepby -repi rijr kcQx-
pite , vel circa caput referiri , AjjV .

C A P V T VI. K E <D. «T

,De motu Animae. nep) mv faeut

P Lato Animam quidem femper move-


ri!*) dicit ; mentem vero translatio-
nis motu moveri ,ex uno fciticet in locum
J“JA*ru» .uunUgrov rijv
J/utfy , T 'ot
3'e vsCv univirae rfp p.cra(2xriKii
alium migrare, non poflc putavit Aristo- e
.

teles opinatur Animam omnis praeele-


xivfaew ; . A 'pigorihtit inlvijrov rijv \pv-
f)i (j) , vel a natura definiti morus exper- Xh* Tcurqt nivuirtut
,
arpotiyovjj.ivtie , raje
tem efle ; odeoque fecundum fe non move-
3'e nara tru/t^e fiifabe fter(%6iv ta$4re/
ri , accidentalem vero , alienum fortui- ,
1
,
tumque motum participare ficuti corpo- : tU tliy) ruy eoijiaui » 1

rum formae (4) non ratione fui fed ratio-


,
ne materiae , cui inhaerent , moventur.

C A P V T vir. K E 4>. 2 .

De incorruptibilitate Animae n*fd ipSapriat .

pVTHAGORAs (f) Plato Animam incor- T bxySpat FlAaruv cip^xprov


,
elvxc
ruptibilem atque immortalem e(Te di-
,
T h» 4/V X li" . fSicCrav yxp tU rb
xerunt etenim ipfam ex moriente corpo-
:
tzvtU uvxxpftlv orpbt rb
re

(0 Xylandcr optime feptum tranfvcrfum


,m\- (}) In Stobaeo, tc Gileno quoque legitur *««»«
nus accurate 3 -idaeus praecordia interpretatur atirtn *fny*f*irm . q uod Cantcrus ,
veto Anilium .n diaphragmate collocalsc videntur
Ii .
Charteriut &
interpretantur omni motu prior* At ipfa Jcnfus
qui Platone antiquioies iisphragma ipfum p,,,*, vn. pcrfpicu.tas cxin.t, ut Plutarchi leAio praeferatur.
carunt ;
quemadmodum Ariftotdcs Hificr. .Irim. I,
(4) Vberius haec apud Galenum autmaiy r^iu-tra
e. 17. illud t>T«£a^Mc , gc c-cf-t-a appellavit . Cete- 1« xtfara . 1; r.
, T«i* rii/aara ut, ut
rum,
rum
ficui foitafie libeat
fententus dc Animi
varas' ciufmodi Phlloibpho-
fede fubtdius cognofrere
fixurae, &
extremitate / , feu fuperficies , ut cor-
, porum formae .
Empiricum adire poterit . Lib. I. adv. Ltiiett
feg. 313. Tcrtnilianum de Anima e. 15. CA P. VII
C A P VI. Gap c. XXVIII.
Gal. c. XXVJII. Swb.pag.94. ffl Vereor ne minos accurate Pythagorae fenteo-
tiam exprc&rit Plutarchus, ipfamqiic immerito cum
(0 Perperam in Sfobaco CT 1» immobilem Su- Platonis opinione con, unxerit Celebre nimirum eft
perius etiam ohiervatum iacp.ua io ciufmodi voce humanos animos cx edicto , ac monente corpore
peccatum else.
egref-

Digitized by Google
, , . y, . 4 ( j


DE P t ACtTlS 1
9
ki losop horvm. 10J-

iftayith 01 truius) tfyovr&r rCit re exeuntem Animtm , a<l ho-^


in Vniverft

para* uroQ(ptrfai rip pir arf(n?i-


mogenenm nempe\ fibique fimilem , co- &
,
gnatam Jubftantiam , redi re. Stoici exean-*
far Spa ro7< rvyxpipa.fi yirirjai „ tem a corporibus Ahimam circumferri 0 ;
atque eam quidem quae debilior (it una ,
>

( Tauri)» )e thai riSr araiieurut cum concretionibus , torportbufque roifce-


)
ri , ut eft Anima imperitorum ; eam ve-
T«*> to hyvpiTifa* , Cia i<;i Tepl rov*
ro, quae validior fit, cuiufmodi funt fa-
tro- pien-
egrefsos non in Vniverfi animam , fed in alia corpo- Terremtm > quod ir ex corporibus , & ex terra
f
ra , iuxti Pythagorae hypothefim
migrare j unde , <$• e mari animas immittat
f*tTiuA^B%»riq uve Animorum tronfmigratio certa ( 1) Galenus quidem habet im^iufirtai ; unde Xy-
quaedam Pythagoricae do&rtnae tdsera ceofcbatur lindcr, qui obfcurius iatcrpretitur '.Stoici exeuntem e
Certe Laertius opinionem hanc a Pythagora omnium corpore JimuV cum concreto interire ; eam fctli -
primo traditam teftater Lib . VIU- feg.. 14« wfwrm- eet y
quae fit imbecillior, Gtleoi potius , qudin
r * <p*rt r *Zt* hroQnmi TU» v^nr awtAo* «i«y *>% h- Phjtarchi, textum exprclUt} iicuti Badacu* cum ait
fmi&wrat *AA «n at>J»u, irSiurhut £***$ primumque animam corpore exeuntem ,fi invalidior fit , una
hunc fenfiffe aiunt Animam circulumnecejfitatis cum concrementis fubfifiere , alterutrum ex verbis
immutantem f aliis alias illigari animantibus . illis vnupinrJm ,
yiW^iu
Vtcrque tamen
vel omifit
Herodotus tamen Lib II Aegyptiis id tribuit: ex feofibus illis admitti , adeoque alterutra vox adhi-
XfitTtt ai tuti rtfSt tw Xtym AiyirxtW. lia» •6rvrr*t-,. beri poteft E^oira Stoicorum fententia fuit huma-
.

c* **(»*»• A™*)* * 9*»*ti< ift TfS rkutura /i *m. nos animos corruptibiles quidem, ac interituros cfse
T*$ftWr*t ii «tXAo «iutt y atfMtm irSuarm
, im> * fed e corpore tamen exeuntes fubfiftcrc : ur ex Ze-
A XUtT» T« X«pr#r«- , MEI SftA«irrMI , JUSI
WpoAfljt none doccr Laertius Lib . VII. feg. 156* *«Jr
ITT** h ** 3>pi*T* «TAijUr* y
, *»T* 1V1L1H ,
yi»»«^<i i» rpic^UiWi Jtivi Primi
m fJktrtt bxM*T» ixqjkint*, ^*prii* Si 11**1 animam du*
wtf>ili*wn f!flK/Tjpj rare pofi mertem , effe tamen obnoxiam corru-
autem Aigyptii extiterunt qui dicerent animam ptioni . Vade Cicero Tufcul. i. r. 31. ait Stoici
hominum effe immortalem , fwx* ir mortuo ufuram nobir largiuntur y tamquam cornicibus ,
corpore fub inde in aliud corput , **/ quodque gi* diu manfuros aiunt Animos , jemper negant ;
gneretur , immigraret . Atque ubi per omnia fe Longeque clarius Numemus apud Kutcbium rc* St
circumtulijfet , terrejlria y marina , volucria , y»%1» yirwjT^rrt , mci qtmprn* tf<c Urit* Sih t»Z
rurfut in aliquod hominis corput genitum in- th Mr*AA*y»>*f q>$u*ic Sn,hxX ixuAtnw r»*i« %?•-
troire «/ £«*r i*i> e* circuitum fltri
,

5 wsf th* (*'* r£f mSadm. (*iz}i rj? in
annorum tria millia . Quandoquidem tamen haec nv* hm>Jn»% t«T ximrm . rth Si hpfootn , trp e$

opinio a Pythagora Graecis expoliti , atque a Pytha-


non immento
*»r*( Ttrhi Xftr** : Animam natam , & morta-
goricis illuftrata fuit, ipli adfcribitur. lem effe i non flatim tamen interire fed mane- i

Sic Empedocles illam mirifice probavit , ut Laertius re apud feipfam . Sapient um quidem ufque ad ,

Lib . VUI.feg. 87* Aelianus Var Rifl. XII. c 7.. conflagrationem omnium ; flultorum vero ad
Tertullianus de Anima c, 31. Phlloftratus Vita A- breve aliquod tempus. Itaque ii irtqifitrdaj cum
pol. 1. e. 1« Clemens Str ornat. VI. fiifiiius in Plutarcho legatur, fenfus eft animos corpore folutos
Rexaimer. aliique plurimi teftantur . Ceterum opi- c reum ferri , vagari, vel ut Senecae verbis ex Epi -
nionem hinc Platon*, quoque arnfifse docet Laertius flola LVII. utar,
permeare y fp*trgf • Sin vero *-
Ubi III. feg* d$ Ajguftinus D# Civit. Lib. X. wphtfic&mi cum Galeno feribatur exprimetur ani- ,

0. 30, Videndus Piotinus de immortalitate Ani- mos ipfos non repente, atque omnino ; fed fcnfim,.
mae , Anonymos in Vita Pythagorae apud Pho- certa quadam lege ac ratione corrumpi. Ceterum
tium • Laett.us tamen Lib. VUl . feg. 31, Pythago- quod Pliitarcbus hic duplicem diverfumque animae
rae fententiam aliam tribuit i*fupSttriv Si «m>
.* interitum , iuxet variam- ipfius indolem , Stoic.s ad-
f A&xfi» ) «r» y«H , *xh£tet*i 11 rm hin , ifjuna» rm fcriplit , id accuratius a Laertio exponitur Lib. VIL •
c-n.-u.etri . T»» St T*ituo fl**i rSn A*'*.** , mi fid* *57J ut opinionem hanc nonSroicis omnibus, fed
/mc t»w riei*Tf« kiytvieu mi UvAstZrr , tuti XS.h.i , Cleanthi fotum ,& Chryfippo attribuat : KAm** 1Hc ****
p
iirro< iiWf*Mrii *«ra rht rmurxrair tau ,
W xhrxe, inSctf&lna tya-l f»i%f »»K i**rvfm<rtvi , X^iL
hri n yl*, x«i S*A*rrn E/rfluw fiw ( Animam r>rxa<; Si rhf r it refm mtt» Cleanthes omnes per-
in terram , in aere vagari , corpori fimilem •- durare dicit ufque ai MUndi exuflionsm Cbryfip- ,

Porro Mtrcurium animarum Quiejlorem effe pus vero falas fapientum quod pluribus teihmo- ,

atque ideo Duttortm diti , ac lanitorem , & nii$ alis a Lipiio confirmatur Lib. III• r. 4«.

Digitized by Google
. . . ,,

<e+ PLriitCHi Liber IV.


-pientum animat, etiam ad conflagratio, trotfout , x, pt%pt t?; cxnpuaeuc Aif-
nem ufque (i),vel Vniverfi totius interi-
tum , perennare. Democritvs, EpicvRvs pUpirot, EViVctipoc pjitprlj» ,
tu ««-
Animam corruptibilem cfle putant , atque pxn avrhxtp^eipoflhti* UvSxybpxc . ,
una cum corpore interituram. Pythago-
*as (»), Plato rationalem quidem Animae n Airw rb pix Koytnbv £p}apro» ,

partem incorruptibilem ejje dicunt quum ,


ykp atX’ tp-
( Ttjv if/v^qv ou fefo ,
Anima ipfa non Deus quidem , (ei immor-
talis tamen Dei opus fit irrationalem ve- ; yat tu tiiiov &fou urupyfliy ) rb Se
ro Animae partem corruptibilem efle opi-
£hoyov tydupTcv .
nantur ,

V T K E $. H.
C A P VIIL

De
dtp) Aifitintn aiaitjTibv .
Senfibus , £r fenpbilibus (})

S Toici fenfum ita definiunt ,, Senfus eft


perceptio ,five comprehenfioWfenforii»
quae nempe fit ab organo , corporifque par-
O
aitr^TifpUu
I Er»<*o)
fdifriv
,
,

$
A
opi^ovTxi
!'<r Sutrie
xxr£/.ti4si(
ovru
ieftt
rijv

«vraAh^W
rioAAet^c
tu-

te Jenfui deftinata Multis vero modis di- <5e Mysrcti y a/V&ijric . i) re ykp el-tt
citur fenfus . Nam & habitus, St facultas ,
£ >J Suvotpst , tt) i) hipyux ,
x) j <pstv-
& energia , & phantafia vel imaginatio , ratia r\ xeraAijr tix») jf aiV^ijrijpiu yi-
quidpiam percipiens per fenforium , five
mr«i, rtj auro rb oyfot» tiytpovixov
fenfus organum , fiunt & ipfa quoque o- i
ou auvisarou . n«Ar» St aiVJtjojpise
£hva pars Animat princeps a qua (5) ea- ,
£<f>'

dem Anima conflituitur Rurfus vero fen- .


A bysTat TeiuaxTX votpk , urb tu r,yt-
fo- po-
Budaeum interpretem ubi reddit ad fla-
(l) Facile x„p.*n i ruerit funt qui illum pri muro im-
:

grantes ufque naturas evadere celeberrimi Stoi- mortales animor dixijfe ajfeverent rar quibus
,
corum opinio fugit qua fubllantias omnes pera&o
,
efl Cboerilur Poeta, —d Aegyptiis id ab Herodo-
quodam temporis 1'pjtio igne abfumendas atque in , to concefsum iam vidimus, cx quibus facile Thales
Mundi animam, hoc eft Jovem ipfum red.turas pu- • ad Gratcoi tranftulit-
tarunt, De celebri hac Stoicorum lententia videndus
Fmpiricus Hypotbef. Lib. 1. feg. 9. Antoninus C A P. VIII.
Lib. III. e. }. Li piius Lib. IU. c. et. i}. & &
Cl. Tomalius Ddscstarione Lipfiae edita anno 1676. Cal c. XXIV. Stob. pag xjo.’
de Stoica Mundi exuflione dfputans.
(1} Ita Pythagoras apud Laertium Lib. Vlll f. (3) Stobaeus hie folam quidem Platonis op.nionem
4.S. docuit aSutum urat rrp fiyn , 1 t I. bt' 1 : >«, T. ex Piutarcho expreflit led plura tamen aliis ex fon-
a
—C m .Tm.sr.i ,i } ki xrc iu immortalem effe
,
tibus derivav.t.
Animam quandoquidem tjr id , a quo avul-
: (+) Clarior, 6c facile etiam vera Gilen ledbio
fa eflj immortale efl ubi vides animi immor-
:
viAeiJrK «ir^arvv fi etto-Sernfte comprsbenfio obiefti
taiitatem a Pythagora eodem ex fonte deduci , cx fenftbilis per fenforium ; neque en lenfu , fen- m
uo illam ipfum deduxit. Vid-
Plato apud Laertium tiendique vi lenforium ipfum, ied ciufdem potius o-
a&antius gnflit. III, s. jg. Cicero Tufc. I. t iS. p: (enlibilc obicbiurr. percipitur .
,
St ia. Quamvis tamen haec animorum immortilitas (f) Quamvis haec Plutarchi lectio ferri poflit , non
a Pythagora tradita fuerit, attamen quod literis rx- dujsitivcrim tamen cum Galeno potius hic legere :
«P'
tet , Pherecydes Syrus primum dixit animos W e uteleme fila a qua fenfitiva vis con-
rtirlerrnt
hominum effe fempiternor , ut idem Cicero ibi flituitur : quod nimirum & ipla quoque princeps
teftatur c. x6. atque fenteotism illam Laertius Lib l. Animae pars aliquando fenfus nomine vocetur j quip-
feg. 14. Thaleti vc|ut auctori conceflit »m Ji •«! pe quae lcnt.eodi viin ceteris largiatur ,
aUaruinque
uir~. Tfis w fiViir ipKS; uttuure, Tire V wmss - n. iri lcnutioncs percipiat.

Digitized by Google
w . . ;, ; o, . .

De Placitis Ph i l o so p n r r m i°S
ftawKou M ri opyxva reraypha EVi- foria vel inftrumenta fenfui , dicuntor fpi-
,

ritus intelligentes, qui a principe Animae


xovpiot ,
Ti pSpii ¥ faiy tj airfiftris ijrit
,
parte ad organa diriguntur, ibique () dif-
h)r 4 Susapic
, $ Tb Irak^pa , «9 e» ponuntur Epicvrvs aif „ Vna quidem/e»-
.

/b/ pars , aut una huius vocis Jsgnificafio ,


ki rb htp y>ipa •
& re J,#* T *p’ «/. eft fenfus ipfe qui eft fentitndi vis , ac
rS Alytn^ac ai«-9ije i»
,
facultas alia (*) vero fenfatio quae
, fxb ri» Ju V «- ; eft ,

eft fenfitivae facultatis operatio , vel alius


ft»c aiV&tjr/jtjiii rb
> J]g ivepyypa . I7a<£-
ipfe fentiendi : ideoque dupliciter ab illo
Tuy tij» aropaiverat ^/uyipi futnitur fenfus ftve duo. ab Epicuro diftin-
,
guuntur in fenju > fenfus nempe , qui eft fa-
*j orupa ros Ktnmla» Tpbt rSc IktU H*
.
cultas; & fcntiens ,
quod eft operatio. Pla-
(ib yitp Susapic rb 3b 'ipya- to fenfum ait Animae corporifque unit-
*09
nem aut focietacem eiTie ad exteriora per-
,
ceupxTCo *
p& Se Stic Qa vtaclctv cipienda Etenim percipiendi quidem fa-
.

iyriAnrTin.be £{«&» yiurat. Aeu- cultas eft Animae ; organum vero eft cor.
poris utrumque vero Jimul coniuo&um ima-
;
XlTTof , Arpbtptrof rij» dirfr.tTty rif»
, kJ ginatione exteriora comprehendunt. Lev-
viijrf» y't mrjai tiSuAuv ’i£v$ey TpitnSv- clppvs, Dfmocritvs fenfum, atque intel-
ligentiam fieri exiftimarunt idolis aut ima-
ru» •
w&w yap irfdAAjty nnSiTtpw ginibus extrinlecus advenientibus ; neu-
,

XUfit TOij TporriTTOVTM tlSuAoV , tram enim ex affellionibus iftis ulli contin-
gere fise imagine, quae in ipfum inciderit.

K E <J>. 0.
C A P V T IX.

Ei «Ai(9er« ai ahs^nrtit ta)


,
An fenfus , ac imaginationes
ai CpuyTasriui .
verae fint.

,
O
aAiiStlc
r StwVi
&«(«•
, t ac
5 rkc fih
rur ie pxvTatriZv
3b fauStlc
airSfafit

.
rkc pfo
E’rUevpot
aA ij- CToici

dem
fenfus quidem veraces efle
teantur imaginationum vero has
veras ,_has autem fallas ejfe
arbi-
qui-
F.picv-
rvs ait ( ;) fenfum omnem, omnemque
i-
s-fio-av airjsicri» , na) sriurav payrariay maginationem veram ejfe fed opinionum ;

«Aij9>i' tJ» Si Solius rkt piy a Aratie, has cuidem veras, has autem falfas
effe.
Ac fenfus quidem unico falum tnodo fal-
rlcc
° litur

( * ) Atylunder ,, Legi enim ., ydux nmy/jit,*


(}) De
hac Epicuri lententia, ex qua
plurima E-
'• u* Mjnufcnptu! adftipulantc raiione , 00 n r<-
picuiemum placita veluti fonte manarunt
f<p»M •
v.dendua
<af Philofophis etiam aliis haec fenfut divifio
iLaert .Lib. X. feg. 31 . &
Einpiricua ai ver. Lofi-
tri-
bui poterat ,
pr.efertim Anftoteli
, qu . ie Anima liirrar
luxta Xcniadem
^ V* AS* i99- memorat
Lib. 11. e. f. k ie Se nfu etp. difette docu.t
r« q ?>«"„,«, l!mi
_
fenfum w A*..»,, ut facultate ’?< b r * »» vi-
ut astu t vel fenfatioae uiurpori
, atque •,
{
e* e
,r!ft ’
& mh ' 1 omnine veri in re-
effe
J«r. Vmffim vero ruxta Protago-am Lae.t us ait
cr». IX. feg. SI. curru
CA P IX. iaaS! omnia effe ve -
Cal c. XXIV.

Digitized by Google
,, . . , . ,
, ,

IO S -pLVTARCH l L l B E R IV.

liiar, hoc tjl circa illa ,


quae intelligibili» tck fe \|/ft/3e7c . Kai >) ptr cu&wtr
fint , foliique mente
percipi debeant. Ima' p.or*xjb{ \pcu3oT0ieiTut tcc kxtx rk »o»f-

ginario vero duplici modo ; fiquidem ima- r& ij 3e Qirrxrtx Siyfit *


tcz) ykp
ginatio & de fenfibilibus rebus , & de in- aiafyTwt tqi pzvTxtrlx, kxI roqTur EV*
relligibilibus etiam ejfe potejl . Empedo-
re3oKhf,< , H'px»heHqt rapit tccc avft-
cles , Heraclides particulares 1'enfus iuxta
perpixc r2r rbpu» rkt nara pepoe
pororum fymmetrins, aut congruentias ptc-
ag’ exiftimarunt ; quum ex lenlibthbus ima-
aiabqrtic yirerSxt tS oixel:v Tu» cti~
ginibus , effluxibus aut obieffis proprium , fjyrOr «ppl&rrof .
cuilibet/r»/«i accomodetur ipfique rcjpon- ,

deae.
K E L
C A P V T X. <t>.

Quot Jiat Senfus .. TUtrai eia)» ai .


j

S ToiCi quinque peculiares (•) fenfus enu-


merant , Vilum, Auditum, Olfaftum, Gu-
flum.Taflum Aristoteles lextum quidem
.

non
O
yevffiv
l‘

eeic
Xrw/jc si erit te rk;
,

tepijv
opxtrir ,

A^iqnriAijc
iStr.xs-

, os-typnn»
exrifr
alaStj-

per
fenfum alium admittendum dicit ; ,
ejfe
cu Aeyei xoirr, r 3e alc-^ysir rvg TtSr
communem tamen fenlum admittit com-
potitarum formarum y t dearumque tudicem tsur^irur u3l>r r.pitiKry , eil «jv rutae
in quem fimplices, ac peculiares fenfus evpGz}.Aovrir ai krhxl rkc i3iat enk-
amnes luas unulquifque imaginationes aut <r>j parrattxc er y ri perafixriKbr k<p’ ,

perceptiones referat ; & in quo repraelen- iripou rpte erepor , olore) a^yparot iq
tatur id quod ab uno ad genus aliud Aypoxpiroc rhflovt
,
Ktnftews , SttxHirxi .
transfertur P) , atque a pluribus dijiinclif-
uhoya £S * £
que Jenfibus percipitur , ut figura , & mo-
eirac airStjretc rep) tcc

tus .. Democritvs plures efie fenfus exi- rep) rout &esi/e ,


tofycut ..

flimat in animalibus rationis expertibus(j)


in Diis,, ac rapientibus .. KE*.

jciWk . **l *'&{**$ in f ucm /induit


C A P X- terni , :

fuat imaginationes conferant quique mutatio-


CaYc. XXIV. S;ob. mg. fi!. ,

nem figurae , ae motus contineat , rationis com -


(i) Xylander hanc vocem alio prorfus fenfu foti/ , Qr expertis
partit anfinium , memoriae
acceperat idcoque reddidit fenfus
. ,
quibus format menlifque particeps , brutis quoque attributus ,
apprebendantur. Longe felicior Bcdacus, qui fpe- quatenus ahquam mtelledus bacent ft, nullam .
eialer interpretatur. Communia porro funt Vifut qsttdcm , ac Tactus
(a) Ex obfcunoribut, imnlexiiqne Plutarchi verbis figura , Vifus autem, &
ytudiius intervallum;
vix opinor i commodum &nfuni , aut veram Ari- omnium vero motus ,
magnitudo , ac numerus •
,

ftotclis fcntentiam exfcuipasinihilquc praefidii ex Bu- Qui plura , Arillotelenr adeat de communi
defideret

daco haberi poterit , qui inccrprct.rur : in quo ipfo' hoc lenfu diflerentem Lib. 11. de Anima c 6 . eT
tranf.tus ab uno ad alterum , veluti figurae , & Ub. III . e • i &
Libro de Senju c. i.
animalibus,
metus fpeilatur • Perfp-cue, pianeque haec omnia (j) Si Democritus plures Colum fenfus
Siofruii fag. 150 <1 « ri /uTuSarne. Uff ni;i » Diis, hominibus ineftedixifset, nihiUane egregium,
„( ; r ,.„ ,[« rKiuMrif «min»c , e»p«e«i fasSifi*
,
eeterifque ignotum proTuliffct . At vera rlutatehi ic-

T.a Myuui , MU r®d* ixiy», fuiyuii, xai piri- ftio ex Galeno rettituenda utfi nSc ®i*< tcc. 1 ii

xsrra, cMTiiura **i itrl r* uXryu -sue , ««.V quam in Diis &e. Itaque piures defciiiorcfque fenfus ,

ia-e-v hostiat iearr;lsu i. <im 1'


Svi tytus yn , in brutit, quam in Diis, atque hominibus adir.ilit,
mu «p3a.rxsfv* i
*yivi , axi Itxar.t, hurtya , axe i. Ii Democritus^

Digitized by Google
, . , . , , ,

Di Placitis Philosophorvm aoj

X E d>. IA. C A P V T XI.

Jliit ybtrai ij «iV&tjs-if , x, >} Swom ,


Qu omodo fiat fenfus , if cogitatio , if,
comfofita oratio .
i x*r« 2<«9 £«'(* Aeyo« ,

^
Totci dicant ,, Qaum natas fuerit ha-

O
pifot
I’ XraiW
i <£»JpuTet
rr,t i\/VXKt
<Pamv
,

,
&rr£^
,
0’Vav yerw#»
rb tyenoind»
%*pTq{ «f*
S mo ,
is principem Animae partem vel-
ati chartam habet, iu qua aliquid exa-
rare !) conetur 4 adeoqut in illa Animae-
yijt e<« «reyfatpi!» ‘
fit rSra fiun /xa- farte unamquamque notionem a Je com-
qq» rtS» inoitS» ctaToypapfrai . npJ- paratam interibit . Primas vero eiufmodi
rot 3b i rijt txraypxpijt rpixot , i 3tit feripeionis, -vel jcribendi modus eft Ule
qui per fenfus ejfiatur Qai enim obie&um .
Ai« 9 a»6fWM< ybtp ri»ot
, ,

tu» alrftjttfu» .

aliquod fenciunt ( 1 ), ut album , illo Jub la-


olo» teUKoO , iveASonrot avru finfpufv
to , vel recedente , eius adhuc memoriam
'iytmsi» ora» 3's bfueiie 7« xoAA») ft»i}-
, habent; quum vero plures eiufmodi me-
ftai yhuvrxt ,
rore ipziri» Sjjm» lp.vtip'ia» . moriae forma inter fefe fimiles efformatae
i/iTfipia yxp cqi rb tu» 6/ioeifu» TAij&of, fuerint .tunc 5ro/ri nos experimentum ha-
Twv Je i»»oiS» at pt» <puTi*al ytto»- bere dicunt ; experimentum enim eft mul-
titudo notionum plurium (?) forma (i mi-
rxt xxra raue tip>iixi»ovt rpirovt ^ iv-
lium Notionum vero phyficae (4) quidem
.
tTiTsyy^Tuo • ai 3b Jjlt) J;’ ifisereput 3i-
iima praedictas modos liunt ,folo [enfuum
3atntaKtao k, extpcMiac . Kurat fih ouc ,
naturaeque praesidio (ine arte; aliae ve-
,

’i»»oiai -xaAo u»r«i (ib»or . tK(~»ai 3t x)


ro dodrina , Jludioque vel induftria noft ra
,

xfoA^v{/£/« . O' £b Aoyo; ,


«aj’ 2» Tfara- comparantur Itaque hac quidem mocton ea
yopeubjuSa Aoyrxoi , e* tw» xfoA>)\|/eux folum vocantur ; illae vero anticipationea
AVji- O i etiam

Quoniam Porticui attulit


C A P. XI- Obfcuror nimium fentr ;

Qui Jenfur i magirus


,

<Sd. c. XXIV E corporibur extimis


•Credant mentibus imprimi ,

(1) Certe tum Hcnrico Stephtno in Plutarchi ten- Vt quondam celeri flilo
tu pro mpyv. facile 4 ry>i leleribi debet : ut pfo.nde Mos efl aequore paginae , •

facili . xtativoque fenfu exprimatur ptincipctn An, mi Quae nullas habeat notas 9
putem albae , vacu-eouc chartae inftar-cfle * in qua Vrejfas figere l iteras •
nihil inicrip-um p.£tum cxaratumque Iit quemad-
, . ,

modum prorlus Ar iFuIclcf dixeiat itnctlc&iin) cflc Itique corrigendus etiam , opinor Galeni textos , , m
.ei If Vf«jUW-«nier 1^11 i/ciuyfit irrt>l>^h'M yiyf»fO- quo legitur; itrtrtp >i»»fymrr* tt\ *xcy 1

p--’.—u; tabula in qua nihil fit athi [criptam ;


- tii t*Zt» yxp fjuix/»»•<«/ itmxey^pnxt per-
aMv*f ri»
& lll, at Anima c. 4. <5r Lib, tit Hem. Kc- & aeque ac chartam deferiptioni rerum delineat*
minife. c- 1 Auinim cerre compmt quod a Pla- ,
das aptam , in ea enim parte unaquaeque no-
tone quoque in Theaeteto faftum confpicitur Cer- tionum delineatur.
te vox inf/vr. quae obfcur.us a XyUouro redd tur a , (1) Legerim potius cum Galeno mjrtmt!f*uiu 7 xp
iBudico vero didiraulatur. locum hic habere , com- rb>« * iVp" etenim obi edum aliquod
moduinque lenium edicere v.x poterit i liu vero if- fgntientes « • > .« • habemus •
y« Stoicorum lententia accurate ex-
legatur, celebria (}) Vox fauT aruit quae m
Plotarcbo poft i/utt.
primetur, quam jBoeihiua Lib, V. metr, 4. elegan- A5* liic cxciJent , cx G ale 00 tcftituenda .
t illime cxpofuit. (4/ Clarior, & accuratior Galeni locus ai u.'u pv-
rmhi aliae quidem natura Q?c,

Digitized by Google
: : . . ( v .

icS Plvtakcki L i b e a IV.


etiam , vel praenotiones dicuntur Ratio ve- .
avitTXiffiOtrScu Aeyerai nara ri/ t pv-
,
ro, propter quam rationales vocamur , ex
anticipationibus perfici , fixe compleri di-
rqv IfSiopiix . E"ci St oStjfcx (pavra-
citur in primo leptenario, primis nempe tjtx Stet volat AoyinoS Sfxiu . ri yip <p£t-
feptem aetatis annis Notio vero, mentif-
que conceptus e(l imago cogitationis, quae rctriua Ireticcv Aoyixij r ottIttq »

ab animali rationis compote producatur , rore n a Adrui


iwiqfta , eUqpb; rouvo-
Etenim phantafma poftquam in animam ,

rationalem inciderit, tunc notio (')» men- pea Txple tov viOv , iiorep ro7< clAAoit
tijque conceptus vocatur *•> boc efi
%aoit ou TpfTiTrci pxvrirp.ara . 0"ra
o mente nomen accipiens ;
atque idcirco
phantafmata animalibus aliis ratione , men- Se xal r#7c Jiote, xai Jfu. 7 , ye raijr»
,
te que carentibus non accidunt. Quaecum-
que vero St Diis fimul , ot nobis etiam ad- pxvTaCjuera piivov eci» . ora 3e vtpdv,
veniunt , haec phantafmata folum fune;
raura iq pavrarjjtara itark ylvoe ,
quaecumque vero nobis folum, non Diis,
occidunt, ifta quoad genus quidem phan- Ivtoifrtxra kxt’ eline, Zrsrep ri ir,*xpix ,
talmata ; quoad fpeciem vero notiones, fi-
ve conceptus , fiunt quemadmodum pror- iq oi qarij^et * aura fer xx&’ aura ur-
/wt denarii , St ftateres ipfi quidem per fe
afX cl Sivkpia , xa) qzrijpee * eae ii elt
denarii. St ftateres funt; fin vero quis
illos ve/uti navigationis pretium dederit, tAoiv i&j ft irSurn ,
rtjvntxura vpot
tunc praeeerquamquod denarii funt, etiam
rqt Svpaptx tivai, xa) p au Au Aeyerai .
portorium ejjie dicuntur.

C A P V T XII.
K E 4>* IB.

Quo differant Imaginatio feu Pbantafia,


T tu itaCplpti Pavrxrla , tpxvra&r,
J ,

pbantafion phantafma
pxvrxsntiv , pavragjia ,
,
pbantafticum ,
.

/'''Hrysippvs baec quatuor inter fe dif-


ferre dicit. Itaque Phantafta quidem,
vel Imaginatio , eft affeflio quaedam in A-
nima excitata (») obi e dum etiam illud ipfi
X
iqs
PveiTToc i i api pe iv «AAtfAuy pr, rl
rirrapx Taura. Qxvrarix jtfp h»
Tajos lv ri) 4/ u XH yw(pif*ov ,

demonftrans , a quo fa&a fuerit ut poft-


IrStiKvupevov taura xaV ro Texonjxbc
:

eaquam vifu album viderimus fit aflfe-


olo* , iTtiSiv it’ otpeae ^eupuptsv rb
,

ttt Itu-
(i) Itaque pcrfpioje corrigendus Galeni textu» , in quum praefert i m Plutarchus ipfe mox fubdat : ?
quo repentur Siirtu ,*>«<£««, • ^xrrurtx iilxtuxtt itunw *nal t\ xtxb%nd»^ <Ker«> phan-
Te» mSt.. tafia ojlcndit feipfam id , a quo farta fit *, &
CA P. XII. Itaque minus accurate Xylaodcr ajfertio animi :

GaJ. c XXIV. rtm perceptam fimul cum percipiente repraefen -


tam Neque enim Plutarchi Scoicorumque mens ,

(*) Clarior, $c accuratior Galeni le&io .• hSluad- fuerat affe&ionem ilbm paflionem , pcrcept.oncm-
,

P»*» «srTOTi , texi T# Xtxum** ‘


ixuLu lemfAt» que tum percipientem animum, tum obicftuiu per-
vi Mvxet , ii /r* jyyoiiiMW t* ceptum exhibere bfed potius tum firiplam, tum ob-
fyx,} iHkMmxruuw- rtZ xvr*beT»i offendent tum fe- iedhim percipienti animo rcpracfcntarc Brevior, 8c .

t tum
ipfam etiam obiertum illud a quo farta , obfcunor Budacus : ajfertio in anima farta , quae
fuerit ; ut quum album cernimus quo ajfertio fui quoque efficient praefert • Celebris autem haec
infidet Animae per afpertum oberta , qua ajferta £c fubtilior diviiio a Stoicis hic tradita fufe a Laer-
anima immutatur neque Icthoncm hanc , vclut tio exponitur Lib . VIU fe/* 4 6 En»p'ri'o adver .
indubiam, ia Plutycbi tcjtum tecipere dubitaverim y Logic» 1 fcg • 141* & Libro 1 L fcg. 67»

Digitized by Google
, , , . , , . . -,

.De Placitu Fhilosophohvm. lo$

Afux:» , rb iyyfyeyijjiiM» Six £lio per vifum in Animam incidens, ei-


que artedioni , paffionique ia nobis excita-
rvfi Sp>xceuc at rj . «a ‘ ToOrs
tae , dicere poflumus quod album veluti ,
rb t«5j« tirelv ’i%o pes 'ori uyaxfirari
,
obieSum nos movens , lubiicitur (imiliter •,

Af uxc» >
xivous ijuat ijioiut
,
xai dii ut in taSu , & olfaclu contingit Phanta-
tfpifr ,
xj rijt ocpptjceu; , lipqrai 21 pat- fia vero dicitur «• r« hoc eft a
luminei quemadmodum enim lux feipfam
rue ia <*to tou puro ; . Kujirep yij
oflendit, 6i alia etiam corpora quae in ,
r» pie auro Se.Ktoci , x, T « aAAa r« reperiuncur , ita quoque Phantafia fe-
illa
ci» «lira» Tepu^oyLtvx , nui i; pxvtuciu ip&moftendit, atque illud etiam obiettum
2sUvvets ixvrijs xai rb rsaronjxbt «v- quod illam produxerit . Phantaflon vero
vel phantafia perceptibile eft obiedum il-
tij'» . <J>ayrairbr ^b rb toiou» rij» pxtrx-
lud , quod imaginationem efficit ut al- :

eias , ohs to Afuxby.x) rb pu%p$v xj iri» bum , it frigidum; ac omne- quodeumque


S.ni» iJwhjtai ttivcls rij» ,
rSr’ animam percellere, afficere fiue movere
,

*V< pZVTXSO» . <t>XSTX^IKOV 31 £?/ Jt** poteft hoc phantafton eft Plvantafticum
, .

**•’
vero eft inanis qnaedam atwacho; affeaio
xssoc iAxvcpibe , t«&o{ t» t»}
nimirum in Anima a nullo phantafto, vel
e vSisie tpzvTxsoij ytvapuvuv • nuSurep obieclo produfla ; ffcuti m illo contingit ,
iri rS cxtxpxyaOiToc , kz) koxc £Ti- qui cum umbra , vel tenebris pugnat , va-
cuafque proinde manus refert - Etenim
pepotroc rxt X^t ai V*t PuvrxcUp
'

Phantafiae phantafton aliquod, veluti ipfiui


vrUsiTai n pxvTasov , ru Si pu>- obi edum fubiicitur ; phantaftico vero nul-
rxiriuM ovSiv . <bxsracpx 31 i?/», t*p’ lum . Phantafma vero eft inane, fidum
$ eAx6pe$x xxrk ros pxsrxeptxis 3 tec- que obiedum illud ad quod eiufmodi phan-
taftica , inanique attraQione trahimur, at-
turos iitturpo» . ruunt Si yiserac iri
que percellimur Haec autem in melan-
Tu» f4iAay£iiA«»T«» » 4 /Aefxjjvfira!» . O 1
cholicis , furentibufque contingunt . lta^
ysv» rpasyiubt 0’fi^s > #ra» A/ysi ,
que Tragicus Oreftes ,
quum ait(»).

T
n pHrep iiurtuu ce , ph ‘irumi p«< O mater, rogo te , ne incutiat mihi
Tis aipuruccbt 4 SpaxotTuSeit xi- Cruentat oculis , (J ferpentiformes puel-
pac * las;
Ipfae enim ipfae prope me difeurrunt,
Aurai yaf aurai rAgr/iv ^puctutci pu ,

Xlyei pb aura ut pepqsut , ip£ 3f ov-


illa quidem ut furens dicit ; nihil vero vi-
det ; fed intueri folurn fibi videtur. Hinc
f» ,
iAAa i?oxs7 fiixe» <h» xui .
pifcis
Eleclra i pii dicit
aura ti^ixrpu ,
Mane, mi/er, immotus in cubili;
o
MsV u) raAa/Toif’ krpipx Coit 2» Sepnoif Vides enim nihil eorum quae videris
,
0'pat yup ou3h , w» SoKtU cecp' tiSi- manifefie intueri ,
sxt. quemadmodum etiam apud Homerum Theo.
Tap‘0 'pfo? BtoxAupent. clymenus inanibus Jpedris , atque pbanta-
ut 4 fmatis agitatur.
U«.
C A- .

(») Hoc
etiam loci Galenum Plufarcho praetule- qtud fs ipfam , affetliomfque confiam de-
rim • nimirum plenius , 8c accuratus Phaota-
Ille claret ; vel i», p*rr»i a lumine
£ae etymon exprimens ait ; »^irr«< ft <p*rr*rU (i) Euripides in Orefte verf. *j8. Verfu» tamen
in rtZ Qtttri r&»* *Crn» n , «» to jr^ra««e< , « «- ifti a Galeno omittamur.
xi rev pmrti Pbxtttaji* Hcmen duxit U r»if pnA

Digitized by Google
. , . . . , -

110 Pirtiicm Li in IV,

C A P V T XIII.
kh ir.

De Vtfu ,
quomodo videamus
n*pi op&rewt , ,xx) riit if&pei,

D Emocritvs 0) .Epicvrvs vifum (>) con-


tingere exiftimant propter idolorum
boc efi imaginum , incurlus . vero vi- Am A HfiSupirot, EriKM/psc xxtcc eJSu-
has tinplwtic uorro rb bpxriKb»
dere mos arbitrantur propter quorumdam trwifixtHui , 'ert/toi , xa.ru. tipup xktIvu»
radiorum iocurfum , qui , poftquam ex ocu- timpinv , ficru rtjs erphi rb oTaxeipe-
lis ad fubieflum refijtens corpus pervene-
»o» ttfxn» rrJcXi» vToqpiPovruv srfbt
rint(j), exinde ad vifum iterum conver-
tantur. Empedocles idolis, aut imagini- oif/is E>re^jieA?« roic .ili«Acie
bus iftis radios etiam immifeuit (+j j id, rict UKTiyat uvl/ii^e , TporxyopcOrac rb
quod ex utrifque contundis efficitur , ima- yiy»bp.s»o» axrhuc tiiutou aruvSircu .
ginis compofitac radios appellans. Hip-
l"TTap%et uxrlsac <p»,ri» ap' Uxr spue
parchvs dicit radios ab utroque oculo-
rum extenfos liris extremitatibus , velud TVY ip^U^fJLUV UTOTfirOflfaxC Tc 7« T£pX-
manuum concremationibus , externa cor- crir avriSr , olor Xtipu» Irxpxlt ti/u-
pora circum contingentibus, illorum ap- kx^xttovfxic roU herbt cujtxet , r>;>
prehenfionetn , notitiam , perceptionemque
avriA>!\]/iir auri» vpbc rb oparixh uto-
ad vifum referre. Plato vi[tonem peragi
exiftimavit concurfu , vel coniundione du- itibvxi flAiirvy , nxrlc tu.ttuysix» ,t 3
plicis fplendoris; luminis
per aliquantum Jpatii in
nempe ex
homogeneum ,[-
oculis p.fp U
xTOfphtrct tU
ruv bpSxlpiS» tpuroc M iroo-lr

tIp ojiAsysvjj uipa rS


hi que [mitem aerem effluentis [mulque ,
,
Si avo rthv truitiru» pipopilvH urop-
luminis a corporibus delati . lnterieflum
vero aerem (s) quum facile diffundi , agi- ptiv • rb» ii (itTx& otipx IvSiayyrof
,

tari, erra

CA P. XTIt. Ibi alterutra fo!um ratione VTnm in nobis peragi c-


xiftimavcrit . Ait en.on ; di •• *m m-
GJ- c. XXIV. Srob. pag. ipi. «t» fbtr ilirrroi roS taurei , «wnp upiyrxt
xpaeitftr , /JAiVih’ Xtyti yi» »r«(, d' eri SkC iirt
(i) Plura de hac Epicuri , & Democriti feritent ia P ** *f * r »< <P?ri* , iri di raX\ •tfppntitq rutt
Laertius Lib. IX. feg. 44. Jjc Plutirchus ipfc in ri» ipauueltur Empedocle t autem interdum ex -
Sympof. Lib. Vllh quaefi. 10. Ceterum licet , ifiim.tr e videtur , egredi ente lumine
,
id quod
haec opinio Epicuro a Piutarcho hic , St Libro I. prius diximus , nos cernere : inquit enim ad
sdverfus Colotem tribuatur j pcrfpicuum tamen cft hunc modum , ut quum &c. Interdum inquam , ,

illam a Platone quoque in Menone accurate expref- nos hoc jtaflo cernere ssjferit ; interdum deflu-
Gm probitjtnque hiiise. xibus &
effluviis a re confpecla em fsis .
,

(i) G-ilcnus hic# alibique pro «pxriM» habet #p*» f


(f) Paullo aliier haec a Stvbaco efteruotur Et-
quod mei us . £c fignificantius cft enim ait: r*d d' urs twt cutuurm imipi tw
($) Concinnior j & clarior G -leni Icftio ; «nw Vi dpi rir ju>irc^v «»p«c 'itru nati lirarem ,

f**T« t?« Xf0(


Iy^wfl-1» ro it«!i'a*re» otar.vxtt^f C- r* mfvd.? oculorum quidem luce in
vKr(rriiMa.ii«r
wofp* 0i;rrx e^tutf radiortnn ejfufionem , qui pofi aerem altquoufque effluente \ aeris vero twiir,*-
intenfionem ad obiellum depuljam rurfus ad 0- bitis eum oculorum igne contendente Itaque fu-
culot revertuntur • fpicor vocem hxtffuw temere prorfus in Plutarchi
(4.) Anftotcles tamen Libro de Stnfu S en/ili & textum itrepfifsci live potius illam ad verfum proxi-
c• a ita Empedodis op n;oncm exprimit *ut ille non me mfcqucntem sta rehrrcndtm cfse ut poft vocem .

raJ os
i ab oculis prodeuntes , finaulque imagines a fyrfixTM inferatur Ctt-tum h.rnc Platon s corradi an ;

corporibus onuadas una coniungendas eLe putaverit j tians , dupbcifquc luc:s uuioacm ita plutarchus ipfc
c*-

Digitized by Google
. . » . ;

De Placitu Phhosophorvk Iit

OU TX , Kj (UTfCTTOV ,ffV*eKTtivc*TOe T$ TU- tari , convertique ille poffit diffluere vi-


fu fefe una cum
ignea vi extendente.
faJf» rUt ovj/fus . «t/rii Aly«T«< 17 Aa-
Atque ifte Platonicus luminis concurlus >
rutiK») ffvvaiysitt rei fynaugi* vocatur

K E <t>. IA. C A P V T XIV.

Thfl XJtTOTTflKW* iflfittuv . Ce imaginibus in /petulo apparentibus .

E MTfJaxAlfc
crveinuphat eri t ijc
xarie iroMoiat plr r&t
Iripaxixs rS
E Mpe»oclbsillas oriri putavit ob ef-
fluxus qui ab obiedis corporibus pro-
,

deuntes, intpfa quidem fpeculi(i) fuperfi-


xaTSTrptu, 7ff,tiov[t,ha( Jf urb t5 £*- cie confidant , ab igneo vero corpore per-
ficiantur, quod a fpeculo excernicur, at-
npivophiv er. rijc xarorrpau TupwiJoM , que aerem coram fpeculo collocatum, in
xa'( rov TpoKli/ietor «fpa , ii« 8» (ptfiTai quem efduxus///< deferuntur , fecum tranf-
fert . Democritvs , Epicvrvs apparentias ,
rit pfv(A*r« ,
ovpptrapipotToc . Ar,pax fi-
vel imagines in fpeculis eiformatas produ-
rce ,
EVixetifot Tat xaraTrpixif ffA- ci putant ab idolorum , atque imaginum
fubfiflentia, quae ex nobis quidem, aut
*«£«
<J)i
y/tnr^tu- xar’ iiiuXoi» brosi- corporibus fpeculo obiedis efferantur, re.
ffeit ,
a riva QiptttSat fily a<p’ {j^S» ,
trogrado vero motu e fpeculo ad nos con-
verlae in fpeculo ipfo fubfiffere videan-
Jx) tS xarixrpoo x»t8s
tur. Pythagorici vero dicunt imagines,
t^k «uTiTtpis-poipifv . Oi &Ti Uvjayiftu & apparentias Hias oriri propter vifus re-
flexionem Ecemm vifum quidem ad aes,
.
xarbc anavaxX&trttl ty.S- Ulmeae, $i;cJ}zi
aereumjut fpeculum vel uti intentam de-
(A» yip Tijx bvj/i» reraplytjy ut txi ri» ferri putanti progredientem vero in /pe-
tulum veluti denfum , laevigatumque cor-
Xa *x:v qtlftvra» i'e xt/ow k} A f /a)
pus impingere , jpfumque proinde vi/um
xAij. in

exponit in Sympof Lib • 7* quatfi 8- TnS^* t*» liniet autem interpretatur : aerem autem , qui io
oyffjmrmr ttm yciJts, •ffurrci’ t5 rtfi t* r*. medio efl , iiffufu , ac ccnperf* facilem etfe ;
fhitTst <fur\ ,
ttmi >ay.$se»u ruf/s-n^tt , itrtt tt penetrare eum vifus vi ignea, Bedaeurr lumi-
trZv.st rvutxniif ynifSnt . K»p«»»tmi* Jt inpw ne a corporibus illato aeremque intermedium
A«ya* ,
**i w*«'*nrr*' «i yicp «»*»- dijfufn , amoti tuque facilem cum virtuali igne
/ii Sxfifor vwc Shtrripv «AA* i»* intendente . At neque Scriptoris noftri verba , ne-
«a^oiV t{ ta itetvot Uf.fatr {* ,
** c-Jrxyjjitr** que lenius ipie fa'vatur:
ZweLftw «TJTiAjrdcMU fpiritum lucis Jimilcm
(*><*m»

ex oculi 4 excidere , (£• ftt»» luce , quae circa C A P. XIV.


corpus efl % commifetri >ae cum ea eoncrefcere,
ita ut cx ambobus tinum fiat corpus confentient Gal c. XXV.
Porro mixtio ca fit unius cum altero ratione
proportionis cuiufdam , «e certae quantitatis , (i) Mutilus, St hiulcus Galeni textu» lime corrigi
non enim debet alterum ab altero fupttalum fuppicrique debet Etenim fcftimns, ofcitenfque !i-
aboleri , y></ rx ambobus in medium quoddam btur.us a voce *— racr i—i , quae primum occurrit, ad
harmonia , <fr communione red aliis unx vir aliam temere tnnfilivit, quae paucis .metiectis iubn-
confici . Quod vero dc cerc »n poftrema placiti par- citur ; adeoque voces omnes ,
quae inter fundes va-
te ictcrt Pluurcbus , fcniiim fcquutus expofuj . Xy ces iftas icperiuntur , omilit

Digitized by Google
* . . ,,. . k

IIS Plvtarchi Luee IV.


in fe ipfum converti , five refleBi , adeo- r^x^eltra» , broqpkpen aurif» lp' htv-
quc vifum quidpiam pati, quod in
fimile T)i» Spoior rt T&trypurxy
r $ txrkjtt
extenfionc manus, eiuldemque ad hume-
T ? { X“f^ e ’ K “^ T ? I*) T V OSfSOV CtVTL-
rum reverfione contingit Ia explicanda
mttpoipri . Aurxrxi ni robroie rorrt rolt
vero ratione, qua videamus , omnibus his
capitibus , aut opinionibus uti quis pot- tupxAaiote jQfijaSai eri rS Tu* ipvpcy,
erit (>).

C A P V T XV. K E <t>. IE.

An tenebrae vijibiles line Ei ipx rop ro rniroe

las
Toici tenebras
S Etenim vifibilcs ede putarunt
fplendor quidam ex vifu in il-
circumfunditur : neque decipitur vi-
O
riva
f Stmiko! ipxriy thxt Tb mirae .
In ykp rif t ipxtreve npixelo-JaS
tie auri ai/yljv na) 0 u iptulerat
,
fus vere nimirum confpicitur quod tene-
;
ii «patri; (ZMtstxi ykp rait xi.fitiate,
brae fint . Chrysippvs ait intueri nos pro-
ort ricine . XpCrirroe xxr
iq)
pter irrterpoiiri aeris intenfioncm , quem rij»

vifivus quidem fpiritus a principe Animae rvriiTxa-itr 5 pcrxl-b aipoe oguv ijpLae ,
parte ad pupillam ufque permeans per- yuyivroe pet» u rb tS opxrsxoO wyevpcc-
cellit; atque poft appulfum in circumpo- roe , orep cito roO yyepton koO fsf-
litum ai-rem , ipfum in coni tarbinijque ,

XP‘ riK xipvt ,


pera di rijy rphe
formam extendit , quando liomogeneus
Tb Tapaxcipivoy xipx iri/3«dtjv ci/rtiroy-
ftmilifqtse Jibi fit aer (a). Ignei vero ra-
roe xi/ri» xuvoeiSue 'irxy
dii a vifu profunduntur , non vero nigri , J bfioy fv^c i
vel nebulofi ; eaque de caufa tenebras vi- itjq . npo%foyrxt ii c* rije oifecic xkti-
fibrles ejje contingit (3). yee ruptyxt , ouy) fi/AotiPtu xai bfiije Av- ,

iae • isitreq opxny tjyat ro rteiroe •

C A P V T XVE K E ®. J<7.

De Auditu (+). Tlsp) eexofa .

Mpedocles
E ri per aeris
*
ait

incurfum
Auditum
in
chleam
fie-

co- 1
^‘MirfJoxAiic
_i xar* TpirrTuriy
r^p

KO-
xkcw
Tye up-xrae
ylyecScn
rtS

(1) Integra haec periodus in Galeno defidcratur. dbrem non in tenebris , [ei ipfas tenebras
c a p xy dumtaxat, nos intueri lieet . C bry ppus &e.
Ga) c. XXV. (jj Fufius, atque accuratius haec peragendae vifio-
(») Paullo alifer loec a Galeno, effani ntur : srflp- nis ratio ex Chrylippi , adeoque Stoicorum » iente ti-
jCwr.t fl i* ri r}.! «**T*»U xrfuai, pi>atawn , ii tia exprimitur a Laertio -VII, feg. 157,
ij * T4 fcu rutri evmyii , iuti cvyuati '
V
paru ipui tVi t. ifaru itx TW U.IT.J-J itipi . ita TO C A P XVI.
pbriqqs ipt-as, i> :« ruih. «XA’ avtr It 'f' rl rxirl.
<3?! C. XXVI. Srob. pag |f|,
Xfururxi &c. At excurrunt ex oculis radii i- (4) Siobaeuf hic, ceterilque in Capitibus -perne fe-
gnei , haud nigri, vel ealiginofi j tenebrae ve- Quamvis enim ipfe quo-
quentibus fere nos deferit .

ro vifum colligunt , concitant , ac obtrudunt ; que de Vifu 4 Auditu» Olfo&u , Guftu .brevifsime
lux autem vifum nojlrum difpcrgit (sr ad res , difserat ; longe tamen a Plutarcho nullum-
recedit ,

ridendas per medium airem dsdutit : quam- que ex pi icitis 9 Plutarcho memoratis exponit.

Digitized by Google
Z ( , . . .

De PtAciTis Philosophor?».' iij


i rep tyrb i^fT ^ai hrU chleam (t), quam intra aurem fufpenfani
rou urbe , hUJum i/xtjv uiupo-jjievov e(Te dicit campanaeque inftar eleva-
, $ ,

rvTTiiuto». A,’Axpuiiuv uxoutiv tam , percuflamque . Alcmaeon no»


ru xtttp tu hrU tu urif tiro ykp audire dixit ob inane ( ) , quod intra
aurem referitur-, hoc enim eflie quod
tlvtu rh xxrk rij» tu srxii-
ituxovv ,
perfonac propter fpiritus , aerifve incur-
ficcrot e? flo Aijv vivTu ykp t* xcvk
tf- fum : (iquidem omnia vacua perfonant.
yft. Aioyfyi, e tu Iv t q xetpxAj ecipot Djogemei Auditum peragi exijlimavit
uto rift (puvi/t TyTTOfiivov xivov/rivov. aere , qui in capite referitur , a vo-
q
TlAkruv xu)
ut' uvtu tA^ttitBxi
, ei ce percuflo , atque agitato . Plato, eiuf-
rby iv rij xstpxAf utpa- tuto v 3’ uret. que fechcores dixere aerem, qui in capi,
te ed , percuti ; eumque ita pereuffum ad
xAur&at (it tu ijyip.ovixk , xuj yirt-
principes Animae partes refleflt , fen-
fSui ty,( inore ri,v ultftjTtt
iumque Auditus ab illo produci.

K E <J>. iz. C A P V T XVIL


Hep't Q'tr<P(fctxt . De Qlfaflu (j)

A
vfa&xi
Aepai»»
to riyepiovixlv
tAxovr i 3ik
i» ri
iyxepuAtp rivat
toutu ouv orppui-
uvutvouv rue

riSv
A Lcmaeon opinatur principem Animae
parcera in cerebro reperiri. Itaque
dicti illaodores infpirando ad Jefe tra-
er/tut . E’nTi3oxA( t ait uva rvoalt ruit hente nos olfacere . Empedocles (+) ait
aorb tu Tvivf.ovoe
odorem una cum pulmonis , aeri [que a pul-
trvvturxpivta3ui rifv
monibus attracti infpirationibus incurre-
«M* . 0"tu> y>Cv i) uvaTvoh flapeaa yl- re , ac infiuuari . Itaque quum infpiratio
»i)ra/ ,
xutu Tpu^CrifTU /x>l rvvxirfu- gravis , ac difficilior edicitur ,
ut in iis ,
Ms$«rt , in iri tuv jevnaTi£oy.lvuv qui fluxionibus affedi funt, tunc odorent
.
propter afperitatem non percipi exijiimavit.
KE<J>. P C A-
(I) Fortrfse in graeco Budaei acre edi
Codice pacta vox .
percipiqQC aon pufsit
alia legebatur, interpretatur enim;
aliifu in tlavicu-
Unun aurium partem . Quamv.s autem Empe- C A P. XVII-
docles cochleam veluti Auditus organum hic Gol c. XXVI.
tisigmverit , non eam tamen auris partem cxprefsifsc
videtur quae a Retentioribus cochleae nomine
, do- Meliorem odorum originem, & Olfactus fen-
(i)
ugnatur i adeoque carendum nc ambi?ui vocis
fiizni- fctionem exptefiit Plutarchus ia Sympof. Lib. K
ficitione error admittatur
. Siquidem cochlea Empe- quxejl. f
docli memorata
j, fufpenfa , (ubUmit , ac «Sati (t) Empedoclis opinio fuit odores acri quidem iOi,
fendene elXe debuit, quod verae
cochleae repugnat. qui pulmonum ope per os attrahitur , fimulque etiam
eque ego tamen GafTendi
conieAutac acquieve- illi qui p;r nares ingreditur , mifceri ; fed ipfos ti-
mn , qui cochleae nomine cerebrum ipfum quod meo
,

ex aiite (o!um nares fubcunte excerni


, ac per- ,
><2u concatutur , ab Empedocle
defignatum eOe po- cipi. Quin etiam
AriftoteJes de Refpir. e. 7. obfer.
tavit. Certe, ut argumenti
cetera omittam Galo- , vivit quod Empedocles atfl r?s itk rm uremfut «...
rus, qui veram, accuratamque
Plutatchi Scripturam 10.5, llyai .ir« * *ti »i,i .5, lu/flas Aryia urmrrrdi,
nobis confervavit , legit
«»x>uiA, K;,t . j„ c „ti. tthi de ea fpiratione , ijuae per naret
‘ajinem cochleae inflar extenfam ( quod fit , lo-
tjuutut efi , de principe tjuo/juc dixijfe putavit
: de ce-
rebro intdligi fanc ooa poterit. ;
quum tamen nam^ettu n psm, it tiy* rij Aut
(?) orB<fc Alcmaeonem ipfum innuere videtur Tit fuoxnfut inaurty
»f* rw iVppw» iWn, rSt 'fat
*;

Ariftatelcs Lilr. II. * Mma


e. 8. ubi Vete- Natura obiter abutitur ad Olfalium in ani' ,
res illos commendat, qui Auditum io vacuo, hoc hufdam animalibus fp.rttiont illa , quae per
elt aere peragi cxulimoruat quum certe
, j foaus fine uarct fit .

Digitized by Google
, , . . . f . ,

114 Plvtarchi Liber IV.

C A P V T XVIII. K E <J>. IH.

De Gujlu - Ilep) Teutrtuc

Lcmaeon

',in lingua repentur


ait faporcs cb humorem y
teporemque, qui praeter mollitiem
,
percipi, atque tlifcer-
A
Aaxorijri
A xpcxiuv ra
tu isi rff
Jiaxfivscrfljti
uypu
yAwrrp
,

rave
xal rai
Tfbe
yvpaut
y>.rjL/ii

rff pca-
. A/a-
ni . Diogenes opinatur , quum lingua mol- Ty xpeti&TtiTs
yhtic Ty,t yAturrije xal
lis, ac rara fit, quumque venae C) a cor-
,

rj /xaAaxirijri ^ Six rb etuvami» reto


pore ad ipfam pertingant fapores ab illa y ,
,

veluti fpongia > attraflos ad fenfum ujque ari tu rv/ixTOt tst pMGac, Ststyti.
principemque Animae partem diffundi cfoai Tout yjJbut Ibnophovc ct) Ttjr ai -
florit' , x) rb qytptovixiv , xxj&rep aro
aroyyt&t
C A P V T XIX. K E <J>. I©.

De Voce. Ilffi «tai/P-e .

vocem
PLatofpiritum ab animo per os eduflum,
iclumque ab aere per aures 4c cerebrum,
definit , aut effit dicit y J~~JAaTuv rijn pmif» opifersti rvtupx
A Siis s&fixTet aro Sixrosxt isypivov
,
,

TAtjyjj, uxb asgot Si' £rw»


,
xa) x, ty- ,
fanguinemque ad animam ufque traic&um.
Mpai.au i$ ai.uarot /atypi 4euy/,c 3ix-
Per abufionem vero , ac improprie de ir-
rationalibus etiam animalibus , inanimatif- SiSopci » ijv Alyerxi it xas xargypr/qixue
.

que corporibus vox dicitur, ut hinnitus eri rCv aXbyuv £uuu patii , xal riir
etiam ac ftrepitus vox appellantur . Pro- dpuyuv, ik yptp.STirp.a1 , kxi cf/bpoi . xv-
rie vero vox eft illa quae articulata ptuc Si psirii Y) haffSp&c iepir , 'ut <pu-
t quippe quae conceptum mentis illu- pu-
, rifcurx Th rooupuvov. EVlxcvfoe rijv
ftret, adeoque »« a luce vox
vijv tlvtti ptupsa lxrep.Tbp.tvo» aro t fi»
nominatur Epicvrvs ait vocem e(Te flu-
.

xum a vocantibus, fonantibus, vel llre- Pw»oC»tu» , * lyoCvTto» , !) tpapa-j»Tu» . i

pentibus corporibus emiflum. Eiufmodi ve- tuto 31 rb ptOpa tit apJHOTyr.p.ava bpu-
ro fluxum in ramenta, frufta, /ive par- TTtrSui Spau<rp.aTU . opoiottytipova 31
ticulas eiufdem figurae concidi , figura ve- y,iytTtti rx eppoyyuXa to 7c rpoyyubost
ro fimilia dicuntur efle rotunda rotundis, Xj r ittti.il» a ttj rplytovx rore bpoioytvki.
,
fcalena , ac triangularia Jcalenis , ac trian- «-
rourex» i’ iprirTbvru» rai; axoait ,
gularibus Jibi limitibus , aut homogeneis
His TO-

C A P. XVIII. ]cbrc cl\ enim Vetares mterdem venite nomine ner -


GjI. c. xxv r. vot mrclIcxiiTc quod nimirum arterias , live, ur ipli
i

vocabant, vcnat nerve/* » dum' finduntur , tc te-


(i) Xylander hic quidetn vocem eps/tus, quae in nuantur , in nervos ab.rc putarent : qua ratione nervo-
Oilcno quoqueconfp:citur , reddidit nrrtrti i five rum origo ab ipib corde repeti confucverat Viden-
quod ipli incogitant. vox una pro alia exciderit , fic- dus AriftoCelea Hijlor. Anrm. Lib.lII.c • 3 . (£* 5 .
uti in fuperioris Capitia fine n. ..Vv interpretatur Quin etiam hoc ipfo fciifu intciligi fortafse potuit,
faporet-, iive potius quod guftua icniationem non quod Arifiotelcs iple de Part . Animal» Lib. IU e . ro*
tenorum, fed nervorum ope perae/ eiiftimaverit. «it,quod Gullus , 6c Ta&us ^>aw*pi< nnnwvat xfe%
Nihil ego umeo in Plutarchi textu mutaverim. Ce- **$}*» urit ex corde aperte dependent .
tiji

Digitized by Coogle
. . , , t . . . .

Db Placitis PhIlosophortm. IIS

«2V9» «<» r?t pwfc. His vero particulis in aures incidentibus


yortA«"<r&«i t»i»
vocis lenlauonem efiici . Id autem mani*
tpamffo Si Taro y ivtaSou iri ri» «-
fertum fieri exiftimavit ex utribus per-
a-*2» ixptLnuv , >9 TtJo iiuparaoTu» xva- fluentibus atque fullonibus vertes intian*
,

^tuv ro7< i/utriut . AttpSxfiTos x, rit tibus . Oemociutvs dicit (O ip/um quoque

ctifu <pnr.y tlt oisaioayfipo»» dpvrnaiai aerem in txigva corpora firoitis figurae

trupcxra' ( ipotco^tipoyx Si Aiytrcu rk conteri i figura vero firailia corpora dicun-


tur ejje teretia teretibus , eas atris ita &
spoyyOXx Toti ?fo?fvAo<« ) ^ cvyxa- una cum particulis Jibi fi-
conciji particulas
AitSthrScu Tctt i* T>j« (puriK Spxutrpxtn .
mihbus ex voce emi([is volutari (-)

KoAoiof y«p rapi xcloto» <£*»««


Monedula enim prope monedulam fedet
K a) Et
A.Yi tcv fywtfa» kyti &*'#« w« to» o/ac7- Se m per adducit Deus fimsie ad fibi
fi-
c» mite

y«fp i» toi« <tiyi«Ao7c ai fyonxt 4-?- Siquidem in litoralibus etiam locis fimiles
K«(
*
calculi iifdem in locis fibi invicem proxi-
£ai xati t«U aiirobt tctcvs 6 (_S»t«i
mi confpiciunturc ut alibi quidem fphae-
**r’ «AAo pl» «i trQaipoeiSfls ,
xxr' «A- rici , alibi vero oblongi ; quumque diver-

xa- Ja varii que generis legumina cribrantur ,


Ao 5« ai Irtptixtu . »9 ivi tC» ,

in lacum eumdem congregantur illa quae ,

CKiviuivTu» Si er) to auro aurocvM^Tai figura fimitia fint , ut fabae , ac ciceres


ra bpaotTfcttpovx &«t« X“F ,S ,
Tat feorfim pofisi ,Jeiun(iique fint. Ad ifta ta-
men reponere quis poflic ,, Quomo Jo pau-
xvifiou». J$ ipipi&cut E*£0i i’ i» tss Tfit
ca lpiritus ramenta aerifve conciji pani-,

rourets f.Vcr» , 115« «Aiy» flfau<r|x*r« culae theatrum aliquod implere polfint in .

«•«ufiaToc pivplanSpcv exrtypol Siarpt»; O/ quo decem hominum auditorumque millia


reperiantur ? Sroici dicant aerem non ex
ii Stcoixo/ to» affa ftij ovyxtl- dijgre-
particulis iuterieBo inani diferetis ,

t$xi ex SpuvTfiaTuv , aAAi fftw j£ij £i- gatifque componi ; fed continuum illum ef-
fc , nullumque omnino inane jpatium ha-
yzt Ji’ oAot/ pqib X£»o» ryovrat . eret-
,
bere. Vbi vero aer-ipfe vocali lpiritu per-
Sxy Si TAijyj T»£ufi«ri , xti/xaToorHa» culfus fuerit , afferunt illum per re&os cir-

xara xuxAoo; opSoiit eis ureiper £i’c


culos in infinitum fluctuare , donec cir-
cumpofitum acrem eodem ipjo motu re-
rtyputry to» repixeifievov etipx ,
<I-c «iri
pleat ut in pifeina contingit quae lapide
;
,

t>'c P x per-
SAP. XIX. Jimul congregantur cum elufdem generi i ani-
mantibur ut columbae cum columbis , 0* gruee
,

(l) tVmorriti rcrba nobis fcrvav : t Empiricus Li4. I. cum gruibus , (jr ita in aliis brutis » Simili-
adv. Logic, fegm, 117. Si8. K«i 7*f p*ri> ter autem dr in inanimit , ut liat videre in fe- •

, ,
»jU>«yoiri rtff«'/iAK^tr«t , «< jrtp»c*/«t» r^irijBH, iO missibus , ttuac cribrantur , in lapillis , qui e-
vini»**? , mi ivi i 2» «AAa» i*«y*» /i iucuntur a J.lu&ibus ; quum ex cribri quidem
»V* li» cpa» ffipiv» isri r» r£n xo- circumaUiune feparalim lens cum lente collo-
rktnvfiAfrx» mppiMf, ui iri vi* vtiif xiuetm cetur , ordeum cum ordeo , frumentum cum &
T«7«i( \Jr»?^»VW* . e** fiet* 7«lf wrrie Te» xcr* i>* /»rr» frumento . Ex undarum autem motione oblon-
f ctxei ^,17« Qetrti* vuvrprrtu xmI mft$* gi quidem calculi pellamur ad eumdem locum y
furu KfuJm er* Jt quo oblongi ; teretes autem , ad quem teretes y
w KuVfSVT
74T4» taT;
, ««. xvftl ftftrx xvfth
xt*wv , «4 fi,» ixiybKKtn
• xcltol tjj»

119 rr» «v- utpote rerum in bis fsmilitudine habente vim


«ryAaixta-cr <Lt’*»T*» , At «?» xi^^pif us, Tct*( quamdam congregandi
rif.SwrsT,&K m* n*«y*y«i r» s^tfrtK tt> «.'«71(417» (i) Altinum quod etiam a Suida profatur ia
.

j» tbt«h «iMieTCTct Animantia enim ,


inquit , »x*it . V .dendas ibi Scbottcs

Digitized by Google
: , - . $,.

ntf PlvtarchiLijir IV.


percufla fuerit. quidem circa
Atque ipfa t rf Kokvpptfpac rf.t Ttyytttrqe k&qr.
laritcr folura movetur ; aer
in fuperficie auri/ /ab kvkMkuv Mirae
vero fphaerice (0 quamcumque in partem
$ o i' i'I? ,

fpaipixio A'*utay6 f B( rijr (pavftv yi-


.
in orbem agitatur. Anaxagoras ait vo-
reaSxe oresup» rot ierrrtffhTot pie se-
cem fieri fpiritu in folidum quidem deir-
Jioremve aerem incidente; eius autem iftus f Cf»v/aj iipi , ry 3 ‘ UTosfopi Te,( rAft-

Aonverfione , redi tu, vel repercuffu ad au- ftitt , l^x.f T!i * UKoS» Tfrrertxfilr-
res ufque perveniente ( J) qua ratione eum TOf xa&b xa) rijv k£yopiev)e yl-
:
fala
quoque fonum, aut vocem fieri exiftima- *er$xi .
vit, quae dicitur Echo.

C A P V T XX. K E $> K.

Ab incorporea fit Vox quomodo Ei irupurot Kj viSo


; (y ft

fiat Eibo . H’XP yietrxi.

P Ythagoras
cem incorpoream
enim aerem ipfum, fed
, Plato ,

effe
Aristoteles vo-

aeris
putarunt.
folum
Non
figu-
|-TT$ayfyae,
a A ifoipuTov .
IlAiraiv
Ou
, A’ pisorlktpo
ykp rbv aipx , ak-
kx rb ffflpx rb erepi rb» xlpa , i$ rfti»
ram , & fuperficiem , iuxta qualitatem i-
irspietix» , r.x rbc Toiar -rkr,l;ii yteerSxe
flus, vocem evadere, ipfamqwe vocem ef-
Pu/ije • vxrx di tTipxrst x aauparot
ficere exifiimarunt quaelibet porro cor-
poris fuperficies incorporea eft fiquidem EuyKtvelrai pie ykp rolt trupatne , aurft
;

illa cum corporibus quidem una move- Si xrupxTQt Tatrut KxSlsixer


• lirr,
ep
tur, ipfa vero corporis expers omnino iri Tr,( KttpTTophtft pa&hu , ft pie
quiefeit . Sicuti in inflexa virga fuperficies Ixtpzvtta ovSse T*t%tc , ft Si vkti ls>e
quidem patitur; materia vero 1'ola
nihil
KapTTopiei) . O i Si Srwrxoi ripa
ft
cft quae infleditur. Stoici vocem
illo,
corpus dixerunt. Quidquid enim agit,
Tft» <J>w»ft» . n«» ykp rb Spopetov , ft
effe
vel aliquid efficit, corpus ejl ; vox autem roioOt , trtSpa •
ft Si 0 «vft Tiiel , i

aliquid operatur , atque efficit : etenim Spx . knouope» ykp dturijc , >g airSaeS-
audimus, atque fentimus illa in auditum no. pcitX TpoOTlTTOUUIIt TJ *X»ft , Kf t X-
firum incidente, & formam in ipfo, vel- TVTcuryc , KaJxTep Suxrikio» tie Ktjpoe .
uti annulus in cera imprimente . Infupcr
,
E“re Tue rb Kiyouy , k) csofckoOe ,
trupu
etiam omne , quod tfeleffando movet , vel
molejie perturbat, corpus cft ; concinnitas
is> ' Kieei Si npiic ft lupovrlx , h o-
autem vocis nos movet , inconcinnitas ve- %ket Si ft ipovrix . E“ti T&e rb xivcti-

ro conturbat . Ad haec omne , quod mo- psvoe , uiSpfi ifi * KieeJ rai Si ft pueii
vetur, corpus eft; movetur autem vox, k} ipTtTTH tie roue keiove totovc , kx)
atque in laevigata loca incidit, atque in- aerxexHkxrai KxSkrsp ir) rft< epxi-
,
de refleQitur , ficuti in pila in murum
pxe t,c (Sxkkoptrnt tie roiyoe E’» yeve
proie&a contingit. Itaque in Aegypti py-
ra U xxt Aiyvxroe Tt/pxplfie tshi
ramidibus vox una intra edita quatuor
vel etiam quinque voces pix (iiyevphi) Thrxpxe ft kx) t te-
pterii ,
, fi
ve repetitos
fonos , efficit. re nxpve x Ttpyetferai.
CA- K Ed>.

ft) Galenus pro habet trgxiatuiL*, -


t fed tarcho tribuitor, a Laertio Lib. 11, feg, 17 . Arche-
«traque lo&o recipi, probarique poteft . lao adfcribiiur « Facile uterque Jcqi lenierat.
(') Haec vocjs definitio, quae Atmagorae a Plu*

Digitized by Google
4, , . ,

Db Placitis Ph i los o p h 01 v h. 117

K E 4>. KA. C A P V T XXE

IlsJflf aii&tjrix»! y'iHT»i k Anima fentiat, & quae princeps


r / «urge rb liyffMWxfo Animae ipftus pars fit.
>4

O
ffcioCi'
l' Smixo! pxjn
«vuTarot pipot
ra( ipairaaiit
ihtti
rb ifytfuii»tbi rb
, xj rbit
rfa 4*vxn<

auyxx-
S Tcnci fuprenram Animae partem
etiam principem elie dicant ,
phantafias , 6c aficnfiones , St fenfationes
St appetitus efficit ; atque hdne ipfam prin-
ipfiirt
quae

ro&tstK , >§ mir^Jtit 14 Offiit • *ai cipem Animae partem ratiocinationem vo-
tSto Aoywftbv xaAovJii. AVb 3 e roO cant. A
principe vero Animae parce fe-
iytptovixS iirrk p.(pq eiV) Tijc v|'U%gc pcem aliae Animae partes enatae , atque
c#Tfpi/x 4 ra *<C rb ew- per corpus extenfae funt , quemadmo-
,

ivb tu voXvvoios dum fere cirri , vel brachia a polypode


fia , xa^dvep al
extenduntur. Ex eiujmodi vero feprem
irAfxrava» . TS> J* i?tt« (ttfZf rgt Animae partibus quinque quidem funtlen-
vine fih tlffi ru a/<r^ijTgp<« ,bpctJic,br- foria, vel Jhnfuum fedes ,Vifus nimirum,
Qpnrif ,
axoi,1 ytvjit , 19 a<?»i
p'» *i (*** Oifa&us ,, Guftus , St TaQus
Auditus Quo-
, .
.

0 patric tq» vieOpa iiarthoi «10 >)/*- rum Jenfuum Vifus quidem eft fpiritus a
/aovi ku o^5&aA(xii» • axo!) 4e x»eS- principe Animae parte ad oculos ufque
fteyfit
poi reiius . Auditus autem fpiritus ab ea-
fi* Starehov ccw b tiyepovixi (*<;££« «tw»’
dem principe parte ad aures ufque exten-
ctrpf>l<rie 3e vieupa Siarthoi avo rS
fus . Olfactus vero- fpiritus a principe par-
iryep-auxcir pd%pi fxwmffw» Asttum» ' te ad nares ufque attenuatus . Guftus au-
ytOfie !i ne ufta iiarthov avo t« »iye- tem fpiritus ab ipfa parte principe exten.
povnteO pigfi y*VTT>tt ‘
*f>V ii vnu- fus ulque ad Unguam Tauus vero fpiri-
.

tus (O ab eadem principe Animae parte uf-


pt a iiaretrov ivo tv jy ifioeixi f*i;yd
que ad fuperficlem corporum, quae in Ta-
ivtpaniat fit Si%iv iuahfyro vpoavt- tium facile fenfitivum incidant , diffufus .
tt 6 vtu 1, Tic ib loivui 4 f*
4» hiytrat Reliquarum vero Animae partium haec
erv (fjia , ovfp »a) airb vvcvpi ifi quidem dicitur (eraen , quod St ipfum fpi-
ritus eft a principe Animae parte ufque
itateho» avo rou qyffionxou ^X( l
ad paraftatas exten fus ; altera vero pars
7 vi vapaqctTui • rb <J« (parati vvb t8 ilia , a Zenone vocalis (>) appellata
, quam
Zv/nmi tiptfnhoi ( 4 p“ > ^ v ( *«Aou- Stoici vocem etiam nominant , eft fpiri-
,

<rtv i'?i vnvpa Siareho» aro t5 gye- tus a principe parte ad pharyngem ufque,
)
vel ajperam arteriam. St linguam. St or-
pioiixS y(%pt papvyfot 14 yAwrrijr , >4 t 5 »
eixeiui opydroit , Auri Jc rb g, ffx.ijnxb»,
gana Jibi propria , &
accommodata excen-
fus Ipfa vero princeps Animae pars in
.

ieavtp Lp KCj[j.oi xuroixil cp ry tjutri-


,
fphaerico capite noftro(l), veluti in Mun-
£ct JpaipotiStt xtpxfiri- do, habitat.
KE. CA-
c a p xxr ai /uptrfieltm tendent ,
rerum ttHui facile fiit-
c»i a xxviii. filiobnoxiarum .
p»ifli» /egit furori**
f 2) Gilcuus pio
.

(1) Xy*«i(fcr inte- petatur .• fpiritus propagat ut (3) Plutirchus nofter hic certe fili tur , iibique non
ufque ad fuperfit iem , facile fentiat occur- conflat Dixerat Cap- V. Animam a Stoicis omni-
rentia ; uicoquc ienfum potius quam Plutarchi , bus io corde , veluti fede , collocari , quod a Scripto*
vctba , nobii atfrcfait . Prduor Budurus j fpiritus rdui etiam aliis aflcntur, Quia etiam Plutarclius i-
pfe

Digitized by Google
, t

1 18 Plvtarchi Liber IV
Q A P V T XXII. K E 4>. KB.

Dt ‘Refpiratione . Utfl A’r*Tto?{ .

E (•) primam primi, rectnf-


Mpedocles
que geniti animalis refpirationem fie-
ri exi/limavit humidiute in infanctbus fe-
E MrtloxAfc t^p «yarijr ayat-vjijy rS
Tfurou Z<bv yerirbeti , cv rore
(SpiQenv uypafiot airoyvpti<sir A«fxf3«-
parationem accipiente , feujmque a cor - voiwjc, vpoi Si rb irsiri-
foribus exeunte ac vicijfim exteriori ae-
Sou rije i4udso ri invie oepuSout yi-
re in vacua, & aperta corporis vafa re-
wp.hr, c tlt t k rccfavoiyphra tvv ity-
fpirntioni dejlinata ingredience . Deinde
vero ingenito calore internum aerem ad ytiu» to Si perii rSro $4 rS cppu-
.

exteriora impetu iam protrudente exfpi- rov Stppou rjf Tf'o« ri inrbc oppij r\
rationem Jieri exijlimovit ; contraria ve- aep&Stt CiTosacti.ijSovToc rijv txTycijy ,
ro , five reciproca receffione faleris in- r if i’ tit to hrot avSuToytopijrsc r»
trorfum , reditum aeri praebente , infpi- atpoiSei rij» xsTtretrcioy sraptyjsphu rfcr
rationem. Refpirationem vero, quae nunc
eiVrrraijp rj* Si yuy nartypusuo (f>(-

fit, oriri putat a (anguine ad corporis fu-


pcrficiem dc lato fuifque effluxibus aerem ,
pophoo tS otlparot tx rpot rijy inpd-
per nares extrudente; adeoque acris ipfius veiau , xai t4 eupiltt ilii tQv pttiSv
difceffione , vel egreffu exfpirationem fie- t« 7« rjturcu irippolan a»jt&Aij3ovro« , 19
ri Eodem vero fanguine rurfus ad cor re-
.
tijv inyupqTiy aurei yEeaSai ri|» i*-
meante, atque' aere in raritates, vel ina- •
erai.iyi^opovvTOi
tpoij» Si ,
dj rou ii-
nia loca a fanguine reliBa introducto , in-
fpirationem . Asclepiades autem hoc ipjum fo« ayrcTeifayjiyroi tlt ri rou
in clepfydra , vel ut exemplo demon (trat (»). ,
alptiTot apaiupxra ri» «Vtpoij» TVo- ,

Etenim ille pulmonem infundibuli infiar pipy^Tnti Si auri st) rfc nSt^iiSpat
conftituit ,
cauflamque infpirationis ejfe AVxAijTiiUiiC * riv ph VHvpoox yhtit
•fup- SUtjs
pfe Libro de Commun. Noiitn. advetius Stoico, fu**t . «^51^ *t< tm «»7« 1 riw fdo r*f
miratur ipfos T-r ifir-r , km r.t *****< . i tt fMTt* fjbtfitrr iXiiTrxt ,
oet 2 i T»Jaipe<
minxit, rx', t** iLinfAtu, xxrxt, , »ri Ji Qtu- re aiui«T^ «»*• xa( K<«r« 3rt^iyMT*(* tutrm
TXCixc , x*i ,
xxl 0 MU <rvi**T«}}trin , tra- f*0 <Plfmftsi*eu , Tot atifx , tuu yitiT^Xi tuxrt eijf *
/Jjxtx irutvuettcvs , it fdmdm <p«»*4 , .fteoSi vrup- «M* /t i*rr*< »*TsT7t«* K«i ViffO-liM TW> iatTEoifl,

yjku , r«ri> t«t«k w* to it r»j >txfe\x nift nyfhuu» mu,Smitu r«7(


to Porro re- i

itrtXueur y 'erea to ityipetttx-t <rinA>.*trt fl irati unem , exfpirationem fieri affer it ,pr$~
virtutes, vitia, artet , memorior omnes ,vifa, pterea quod venae quaedam habeantur , /* ^
ajjefliones , incitationes , OT afienjiones , inefl quidem fanguis , tamen plenae
faciant corpora , nullibi locum iis Jlatuentes , fune eodem ; fed meatur extra prominentes ob-
in corde unicum iis relinquere meatum punit i tinent , /'anguinis quidem partibus angujltores #
magnitudine y quo principem animi partem con- at ris vero ampliores . Ideoque , quum fanguic
trudunt» Ergo , ubi nuac Stoicos animam in ce- aptus fua natura Jit furfum deorfum move- &
rebro coilocafsc dicit , Platonicorum opinionem Stoi- ri , quando deorfum fertur , acrem e fluere , C'T
cis iofis perperam adfcribit* refpirationem fieri ; quando vero furfum com-
meat , acrem influere , expirationem com-
C A P. XXII. mitti praedicat » quod ubi evenit , ei quod in
vafis accidit , quas clepfydra t vocamus , ajfi-
(i) Clarius haec ipfa Empedoclis opinio ab Ari- milans .

ftotee in Libro de Refpiratione c . 7 . fubic&.s (a) Xylander „ AViuur^n Ttx(ux*Su Manufcri-


etiam Empedoclis verfitus exhibetur r<Vir£«* 2» p*- :
„ prus.
c* rit» iwrtoip wu' itorru»' , eia ri p/iJJxe, wsi r«*
>
1 S.d ex Ariftotele iam dcmonftravi hoc ipfum cle-
>t(, •» «Tj »Vi «Tucx ,
«J t»i rAi^N( «V*r pfydrac exemplum ab Empedocle uiiitp.tum fui fle.

Digitized by Google
] , , . . -
;

De Placitis Pbuosophoivm. np
ttfxijr trvvfa tiv airixt is rt.e <*»*- (apponit exilitatem thoracis , aerii nempe
in thorace pofeti raritatem , ad quam ex-
XVOrS TtJV TU iufXX .1 l(TTO’liptSXV VTO-
trinfecus atir fluere , & ferri canetur ,quain
ti^trtti rpU ,
rb, £$u$fx *ff« fflf
cradior fu. Iterum vero aerem ipfum an-
re , *,Qiptf&M s-a^yiMfii erra . TaAix tea receptum extrudi, quum thorax am-
aTu$tlT$m ;
fti)*£ri ToO SdpxKCt plius eirem recipere > neque tamen alio
dioure oyro{ /ai'r’ ixuaHyj&as ,
pi)? novoqne aere carere poflit Aere vero .

C/TOletTC/tinu r;»o{ «» fi qaodam{>) exili, femperque celeri in tho-


isqsptlv •
race reliSo ( non enim aer omnis exfpi-
5ufax( lexTo xepeiJs «tl f3^a^s«,
/
( oii
rando excernitur ) ad hunc rurfus aequa-
yap sr» ixKpixiTCLi ) srpic roiara iri*
liter conditurum, eadem nempe raritate
Anr t» IVw UTopshov (ittputqTx t 5 £*• praeditum exterioris (*) aeris gravitas boe ,

rb{ &vr«T<MTpip*Taf« . Taur* ib raTa


efi gravior externus air defertur. Haec
ar/xua/c tttUc^et . Tij» «ari xpo- autem Afclepiades ipje cucurbitulis alii mi
aipici »axarxa^x •ybeaSni Qtitn ruvx- lat Spontaneam vero expirationem fieri
.

dicit exiguis poris, qui in pulmone lunt.


yofiituv ruf tv rw vMtfftow >fTrora*
contradis , branchiifque compreflis ; liqui-
tuv iripuv, 4 tS» fipayyjuv cnavfxs- dem haec eleftioni nullrae obediunt Hk- .

tuy - rij y«p qpurlpct rat& iiraxavff


rophilvs vires corporum motrices ner-
xpoatpfeei . H' pipilet ivvctpttt ctxoHsxu vis, mufculis adferibit
arteriis ,Itaque .

xep\ rii ertipiarx rite xixijrixia i* y«uf»(C, pulmonem exiftimat fyftolem folum , ac
i» aprqpiaii (v pusti. Thi> «r T*fVfWX*ro- diaflolem vere appetere , atque efficere
,

pl/£«< ptoxox op-yfx&a/ 2sct?c>.f,( re ,


tru- deinde vero &
ceteras quoque ( .) corporis
partes ad illam conferre. Ac pulmonia
?jA^< pvsntut • «ira it <9 roillx , Vvlp- ,

quidem vim, opufque effe dicit extrinfeci


yeiav ptix eixa< rS T»eupioxec tb» , aeris aut fpiricus attradionem , qui do-
,

tS TXfifiarcc oAxifx • uro ii rt;4 rAijpwxfwt nec confertior ad orificium ufque pervene-
Tijc }upa&£X ysroplur.i IpllxtTCU . Ilapa- rit , trahitur . Deinde vero cohaerenter-
xei[tfvut ii i*a Ttj» StvTipev ope^u tx que ,
propter fecundam appetentiam , hoc
ejlattractionis nifum , thorax Ipiritum in
aiirbe i Swpal; rb xnvpx fifToysTt&tsiv
fe ipfum derivans , atque ipfo repletus,
a-Ai)fuJ«l« ii 4 W*It‘ IpsXxti^xi iu-
,
neque aerem alium amplius trahere po-
uipuvee xotltv fit tov Txsyfijxa ro T£-
, tens (4), fuperfluuni aerem in pulmonem
piTTOV MTIjMTCC ff£l ,
i<’ OU TpO{ T& £K» immittit , per quem fecretioncs verfus
rba ex-
(1) Galenas hic legit r»«* tr rS rvf+mn i*** Ai* tjr aliae portet, vel quidpiam Cmile intilligi , fup.
xrefitftZi *n Pf*jc** : /0 corpore aliqux pleiiquc debeat Ita Plutuclitjs expolita iam tuna
portio Aerir perpetuo pauca relinquatur • pulmonis . tum thoracis funftiooe fubdit r» exioxn-
(lj Xy lander ,, Manufcriptus «V* quod omni- ,
fat^ue amrarxvrw aXMMv; corporis partibus

„ no repooendum cft pro «rw i pro vx‘ & in fe fe mutuo aientibus Ergo prjcccfscrat ad
„ »V mtii. Sed Sc reliqua funt » ut multa alia refpiratiooem motufquc .llos pulmonem appetitu li-
,

„ [8c oih.l hc ;
facit] mutila, Sc prava. bi natura indito , usi r «Ala. /oifo & alias quo-

I3) Plutarchi textu m^hic mutilum, hiulcom efle & que corporis partes conferre
vix dubitem i ut ipfum pro nde ratjonem , verbo- (4} Paullo alitet haec Herophili opinio a Gale-
lumquc contextum icquutus, fupplevcrim . Dicit He- no defcnbituT : b*', fi t«s irAnf «rus t(uhn yi
rophilus vires corporum motriccs in nervis folum , repoiri S ai Jofa/ona n'( t#, Suzuki, tpt/xiebx* ra .1-

arteriis , ac mufculjs repenrii adeoque non aliam pul* I ittc * itiaxifutsa , re, Ji sis Ta» ifaSn at ita uxuituf
moni vim inlitam eise , quam ut fyilolcm , dia- rimtpaK tus, ob repletionem autem , sju.st
rtolemque appetat . Ergo * quum Piutarchus fubdit extrinfecut accidit ,
quum attrahere sseesueat
1mu t pcTfpicue apparet ibi exprimendum, vel in thoracem , fupervae ancum ansandare , ip fum-
intelligerdum efre , quod alia corporis membra ner- que foras in aerem expellere : proindeque qua-
vis, mufculu, atteriifque praedita fyftolem illam, ac tuor drc.
diailolem perficiunt ut proinde vm t •>** /ai'* n

Digitized by Google
. , . ; , . i ,

110 Plttarchi Libes IV.


exteriora torporit membra fiant, ita va- rec Tee rf,e ieroxpiftut ytyerat , t St fu-
riis corpons partibus in fefe mutuo agen- pearttaSy fitftSti siyriTarfeyruy «AAijAaK.
tibus Etenim a'iquando diaftole , vel pul-
.
Ovre yap diacaAij yitertu Tteupo-
monis dilatatio producitur mutua partici-
p-otoe rx~tt «AAijAw» irrtfieraAttyeri
patione tum repletionis, tum exinanitio- ,

nis fafla . Itaque quatuor in pulmone mo-


rAtipuatui re , d, neeureut yevoplttie , ut
tus reperiuntur Ac primus quidem efi
.
rirrapeu ptiy yberjai xnnjVr it rep) ri»
ille , fecundum quem aerem ab extrinfeco Tytupota • rite ptiy rpcurij» xaj' ij» ifu-
,

recipit fecundus vero , quo illud ipfum 9*» atipa 3 iferat rtp 3l Sturepxv
, x«J’
; , •

quod in orificio receptum efi, intra ipfum


$» rS9’ OTip ^upxSsy , caro e Hilaro
ad thoracem influit; tertius, quo acrem
avrS n-pot ri» Stipate» perappu ' rif»
a «horaea comprefium iterum pulmo in fe
31 rpirifv , kx$' §r ri teiri tu Stapa-
recipit ; quartus , quo & illud idem , quod
ex converfione in illum venerat, foras e- xoc auqaAAbpeyot , auStc eit auri» e*-
mittit. F.iufmodi vero motuum duo qui- ilygrae • rij* 3>i reraprtiy , kxS’ «»
dem diaftoles , vel dilatationes funt , haec ri a£ uroqpopbt ir ai/rtS yiyopttoy , Su-
quidem ab extrinfeco haec vero a tho- ,
patje }£epx , Tavrwy 31 rur tctttjrtut
race fatht ; duo vero fyftoles , vel contra-
(liones; haec quidem quando thorax fpi-
3uo plr tiyat JtaqoAxc , rtjv re i(v
ritum in feipfum attraxerit; illa vero quan- Jey , rtjy re arb ru Hupxno * 3uo 31
do thorax ipfe aerem in peflus, aut finura avtfo Air, ri» p.\y , $ra» o Stipal; 6ir’ auro»
fecreverit. Siquidem duo folum motus in ri smufiartxi» iAttufi) ,
rtp 31 , ora» au-
thorace, vel circa thoracem fiunt; diaflo- rlt eit rby niAror a ipx XTOKpiyt/ . Au»
le quidem quum aerem pulmone trahit yap xt yiuoyreei erepi rby Supxxa •
jj.it Stas-
fyflole vero quando aer,em ipfum rurfus
<jr«A ttply, Sra» teri r3 Tyeupoyot cplAteit-
reddit.
tai , truqoAii Si ,oray «uri recAtv ayraxt-
isSu ,

C A P V T XX m. K E <J>. xr.

De paffi anibus corporeis , e* utrum Anima n<p) TaSwy Tup-xrinuv , ti± fi nyxAyel
quoque cum Hio patiatur , ac doleat TouTca i fuyj

^Toici
J pafliones
cis , fenfus vero in principe Animae
parte confiituunt Evicvkvs nutem tum paf-
.
quidem in affeflis lo-
O
ctio
l*

ia
Erwix o)
trfroySoce rorott
ru iy ipiovncn
rSe fj,h

,

raSti
ra;
E Vfxou^at
31
ia
ai tra-
role

i$
iiones , tum fenfus etiam in afFeflis locis ri riet airSijrtit
ereijif , d, b/ ro7t ere -
effe, vel peragi exiftimavit . Etenim prin-
ceps pars Animae paffionis expers eje de-
t a»5«« riroir • ri yap ^yep-oyinh ee-

bet Stimto tum partiones Animae, tum erxSet . Zrparuv dj ree rleSij ri(C ipu-

fenfus etiam in principe folum pirte.non \pijt ,


t§ rcce «ia-SijVaic r» tu ^yeptoytKU ,

in affettis confidere ait Siquidem


locis , . eu* f» roU TtToySitt riroit truytqx-
in reperiturO) : ut in gra-
ipfa tolerantia fSai . e» y&p raurp Ktytirfai re» ura-
vibus, ac dolorificis rebus, ut in fortibus jj. s >i;t uttTfp iri rw» Senuu d, ScAyti-
, ,
etiam , ac timidis viris obfervatur .
yZy , dj iarrsp ter) xtSpstuv , d} 3etAuy
Qui iv- t«;
C A P. XXIII. „ admlfifsct I.ncus cfl mifire mutilus.
(i) XyLtnder „ Pro xnCvitt* -BucLeus legit wJ G fenus cturo habet siirS^si, quie prelaie rei
„ rtmi ijjod probarem , etiam fi feriptus cnortm ledtjo c caler i iam debet-

Digitized by Google
. . . .

De Placiti» Philosophorv*. m
TS riprru IlAOTTAPXOT |3i/3Afe Libri V. Plvtabchi de
irep) ruf apernfaruv reJe Placitis Philofophorum
Q/Aorbpm Kepilaia Capit*.

TT^Efi Mavrix?!.
* A
T« >j
riCs ovfipoi yiyovrai
utria rii rTlppxTot.
.
£.
/3'.

y\
D
Quae
E

Jit
Divinatione
Quomodo fomnia
.

feminis fubftantia.
fiant .
i.

ii.

m.
Ei trZpx to <r wlptta • J An femen corpus Jit . ir.
Ei >£ ai Jfaeiat irpiUvrai arlpput. (. An feminae quoque femen emittant, v.
n<is ai <rv AAijiJ/«! yitayrat . Quomodo conceptiones fiant. vi.
n«c £f(ivx yinrai , xai $>j- Quomodo mares, & feminae gi-
Ae* gnantur. vu.
nrf« ripxra yltirat jj. Quomodo monflra fiant. vni.
Aii t) ij yu»i> xoAAaxic avyvriu- Cur mulier feepius veneri in-
£Wa i truAAufj.jSiytt J’. dulgens non concipiat ix. .
nit iiJvjia , y,xt TpiSufia yive- Quomodo gemini , & tergemini
rai . i, gignantur . x,
yitovrat tu? yottue b- V nde genitorum, ac progenitorum
poiureie xai rw¥ rpoy6~ cum prole
, iimilitudines orian-
»«». <*. tur- xt.
nie «AAo/s yivonrai ofuiot ,
Kj ti Quomodo aliis non parentibus, yf-
>
toU yonun . i/3'. lii fimiles oriantur . xii.
nic 5-fi/iai yitotrai yvtatnes x, Quomodo mulieres fleriles
,
, ac
uyoyot uvipit #y. viri
.
infoccundi fiant. xiii.
Ai* r) a/ ijftiuoi ‘Tftpxi. i}\ Cur mulae fteriles fint. xir.
Ei’ to 3puon tfioy , i(, An foetus in utero animal Jit . xv.
nb$ev rplperai ri 7fijQpux. i?’. Vnde foetus in utero nutriantur, xvi.
T) Tptirov Tehtnoupytlrai b rii Quod primum in utero perficia-
7«*pi- i tu
^ f* XVII.
Aii ri ri irra^yaix yivipa . nj.
.
Curfeptimeftres/i^///jvitales)fwf. xvnu
U((i) £uiuv iyeWro
yeyfrewt. liut De animalium ortu, quomodo nata
£ia pjapra 1
, K, ei . ft . fint animalia, & an corruptibilia, xix.
TUra ytvn £u«x , i£ «i irteura ai- Quot animalium genera , & an o-
rfqrk, >$ A oyixa . x\ mnia fenfitiva,& rationalia fint. xx.
E’n totw fjLoftpirai ri £<3* Quanto tempore animalia utero
<» rj
y«?fi ‘bra . xa'. inclufa formentur. xxi.
E’x to lu» avyl^arai qorytluv skx- Ex quibus elementis quodlibec
?0 » Ttlv <|I
jjfi7o ytyiK&y fta- membri genus in nobis compo-
fi*>» xj3'. natur *
; xxu.
ni« T"t»0! yiursi, 5 Jawro! Quomodo fomnus,& mors aut ani-
TX! !j trujiXTC(. xy’. mae , vel corporis fiat. xxm.
n*-
Q- Quan-

Digitized by Google
1 11

IMGT

Digitized by Google
, , i .

11 AOYTAPXOY
APE 2 KONTAN
riEPI T AN
TOIS $UOSO$Ol 2
BIBAION E.

PLVTARCHI
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
L I B E H V.

K E <t> I. CAPVTL
Offi M ant*r,c. De Divinatione

uKTo ac Stoici divinatio-


<
AATftN ,
ei truixe ',

nem admittunt (*) tam pro-



7»jK /j,avrt*ip eicriyovei pter oeftrum » quod divi-
v.ctzx t'o 'itjeoo
t
orep nationis genus afflatus divi-
l-i» hJ}UTt»siK.6v Kttra nus vocatur, tum propter
S^iarijm rtit o- animi divinitatem , quod en-
fyvxfa
thufiafticum^eMas appellant,
Jcumxninii/ , kii iyei.
rlelqu
& ex fomniorum comeftura ; adeoqae ;fti (*)>
faTsAme» .
outoi rct iii/pt r i}«
plurimas divinationis partes admittunt -
pavTiKYit tyxplnvrn. StrotpirtK , Kal Xenophanes, 6t Encvavs divinationem
EVsxovpot xvaipoOtri rw {JxtyriKijii ITi/- omnem auferunt .Pythagoras vero iromo-
dstyScao Si jihyov rb Jw«'w oiin ly- ktricem folum divinationis fpetiem ,
quae
*t>' Q 2 Sa-

C A P I. <3?*r# Ac certe quidem in Pluttrrhi textu prorfus im-


merito vox Mrwaurxd» utroque divinationis generi
Gitoius c XXX. tributa, adeoque repet. ta confpicituri ut firioti ptoio.-
,

Ita mox in Ga-


k
de loco refoibi debeat
(i) Longe claror, &
acctiTatior Galeni WLo.qui leno legitur itUfouretixc*, xmI ri mtwuii/t nttl ipn* ,

itafententiam iliarr exprefiit .... uV«yvn , >£ «*•*»*«> divinationis genus quod /omnia inter pre-
,

Sieria^TTSF *?»»* , «*tp ifi* * «i **7* $M- tatur , quod afirorum afpettus , 8c influxus ex-
ruret . admittunt . Etenim quoddam divinat
. plieat ,
quod auguratur .

trs genus e/fr a Deo mifium , e/? divino af- (i) Integra haec periodus in Galeno defidc^atur, vel
fatum Kumine , & propter animi divinitatem ut iuutUis omiflj fuit.

Digitized by Google
u . . , , ,

lj 4 P L V T A R C hi Liber V.
facrificiit pertgitar, reprobat (t) . Arhto- . A^icorlAifc, na) &t*a!ap%o( r i
teles i ©c Dicabarchv, folum divinationis
gentu y quod enthufiafmo fomniifque x«r’ iyjoixnxirpibt piyot rapttrccyturi
, fi-
at , introducunt animum nempe non im- x*l Tovt iuipovs t LjxiXTO* ptt
; tlyai
mortalem quidem , divini tamen cuiufdam, ou »0(t/foiT« r^v Si
numinis participem * effis putantes nm /urinem aimj»

C A P V T II.
K E d>. K
Quomodo J'omnia fiant. . HSt ovtipm yhiorat .

D Emocritvs fomnia
fieri exijfimavit
propter imaginum, appuifus 'i) Stra-
to animi natura feu parte (3J rationis ex-
.
HfiSxfiToo
nara r&t nSt eiSio/vt xxpa<;i-
Zrpxruv uAoyai tpuja tijc 3ix-
to ht orelpsvt ylttt^at

.
rcif .
perte quae in (omnis maiorem quodam-
,

modo fentiendi vim aquirat , ideoque co-


toiac it toU vrvott airfqriKurlpxe
gnitionis capax efficiatur. Herophilvs (4) /tit rat yitop.it tjt Txp aurai Si tov-
fomnia quidem divinitus infpirata necefla- tui rui ytaepixu Ki>ovpJvq< . H'ftip<-
rio contingere, vel neceffitalr fieri putavit \ /ec robi otelpout rovt SeoTttiusovt
naturalia vero oriri dixit ab anima quae x»r’ *»*yxii> yitt&at
, rci/t Se <pv-
aliquid fibi conveniens , atque exinde fu- or.xove , atetSuAoToKvpitift xj/u^ijc ri
ttt-
rifju-

(1) Oppofinm
prorfus fenfentiam Pythagorae hic pellati quumque purior
; divinandi ritus in Etru-
ille
afting.t Galenus ubi pro «* legit ii» krfau . ria doceri vel adhiberi foicrct , inde Tbufcorum
,
no-
non tollit • Sed ccrtc Ille fallitur eiulque textus ex men derivatum efle plurcs cx.flimarunt. Qui plura
Plutarcho facile corrigendus er.t, live delendo «in, live de variis D.vinatioms generibus defiJcrct etiam Fabri-
rderibendo iy*pu S. quidem haec op nio quae cium adire poterit ad Emp ricum /, adverfus Phy/icot.
,

Pythagorae h.c a Plutarcho tribuitur , Pythagorae prae-


GAP. U. *
ceptis, atque inftituto mire confent t, qui Laertio te» Gal. c XXX.
ftc Libu Vili* fcgm io« Bvtritu^i^fnre ^4rr/> (1) Galenus hir pro x*f a wm$ habet ntgamfinsf
fictis utebitur inanimatis quod Porphynus et»
; quod Charterius interpretatur observationes
. Vcraquc
lam, 5c Sutdas a Mcnag.o laudati fu fius exponunt .. tamen Ic^io recipi, defendique poterit, fi imigmes
Ceterum» imroobtrice lolum excepi , reliquas di- illae non fomni tempore nobis advenite
dicantur , fcd
vinationis fpecies a Pythagora ufurpatas efle Laertius, quum antea vigiliae tempore fenfibus exceptae cerebro-
i ple teftjtur: Mavrutn vji i** *•* «We'« ti » que impreflae illae fuerint, in illo conferventur; dum-
iwti •Uetii t iuuem ii it* Tfc» ifbTjfoet , *£* rq$ iitt que fomni tempore exciantur , fomnia in nobis efficere
divinatione utebatur , quae fit per vati - intelligantur Itaque fortafle x*p*rnp*rt*< nomine non
.

tinia ,
auguria , minimum vero ea , quae . obfervatioy fcd confervatio , hic cxpr.mitur : quod
fit per ignem , thure tantum excepto . Atque de nempe imagines fenfibus exccpue conferveatur , atque
his lolum divinationis generibus intclligi Laertius de- ex illis iterum
excitatis fomnia producantur»
bet ubi mox feg» 14. addit Pythagorae praeceptum
divinationem omnem ho-
efle Mbotuerr voLTett niJbuj
(3) Clarior , atque concinnior Galeni le&io
TiKiniftn /n'»«vr« yueushn. ft aiiTo it T «-
«W
norare i ut nihil cur Ca&ubonus in Laer-
proinde fit TB ywepma quod anima in fomnis quom
tii Midriwr i xua-xi
textu refoibendura putaveiit : . dammodo maiorem fentiendi vim aquirat adeo,
,
Ibjd potius a Porphyrio perperam trad.tum quod Py- que propterea cognofcendi vi praedita fiat . Ita-
thagoras Tjr lia A»j9*f*rS patrua *e*T *< ixf>nr*T» ea que le& .onera hanc m Piutarchi textum recipere vix
divinatione , quae thure fit , primus uftts ejl . dubitaverim .

S.qtLdcm Homericis etiam temporibus haec ipfa di- (4) Paullo al'tcr Galenus rSe iwpert rv< Btr»
vinationis ipccies ufurpata fuerat i unde ab Homero, mvjvtt, fomniorum ea quidem , qu.ie divinitus in -
qui hoc divinandi genere utebantur $wcmw fuat ap- Jp irata fut $cc.

Digitized by Google
,

De Placiti* Pbhosophoivm I IS

nyjptftf «CrC! , xa) r\ rpU roirot, turum, vel eventurum imaginetur; mixt*
itifieyo» • tovc Si ivyitpijiannobc , e* vero, vel compofeta fumnia fortuito fotum
iuxta imaginum appuifum produci quum
tS auToti&Tcv Kar' eiSuluv Tpitrru-
ea , quae vigilando appetimus , in J omnis
tw oTtiv & flii/lofteja fiblr aper uc
M Ti$r TUS ipUflirae £^i* i>
,

5«m
videmus: cuiufmodi ( i) fomnia in illis con-
tingunt, qui amicis in fomoo potiri fe pu-
ylnvTut . tam .

k e $. r. C A P V T III.

T»« 4 owr/a t3 aripfittTos * j


Quae fit Jubflantia Jeminis .

A PiqorcAijc
vHt/ievo*

irorefilr a» t! rciouro» «Ji*


, Zviffxu Iql rb Ju*
xinlt i» taura eis rb
rb ,
A Ristoteles (i) ait : Semen eft quid-
piam quod in fcipfo moveri poceft,
,

ut aliquid tale ,vel eiufmodi perficiat , qua-


le fit illud , ex quo Jemeu ipfum fecretuin
cJ ervttKplSti . Uu^uyipus Itippi* r«5
fuerit. Pythagoras es(fe dixit optimi fan-
j^fttcor&rcv tusuras rb aT&pftst ,
nptT- guinis fpumam , atque alimenti fuperfluiu-
T VjtX T?« TpQpqt , JjJTff Tb «ifUt , 1$ tem , prorfut (}) ut fanguinetn ipfum , ac
ftufAu». A’Axfiaiiiv fyxtfpaAou /xffOC . medullam Alcmaeo cerebri partem ejfe
.

HAaram piueAou rS turtaiov arippot- putavit. Plato- vertebralis medullae ef-


UV EVlXStipOC *a ^ TCC fluvium. Epicvrvs aliqnid ab anima, cor-
. 4,U /C*i{ * (Ti-fAie

oAu» poreque avulfum . Democritvs ait : A cor-


• AtfjiiuptTO! ,
poribus totis, praecipuilque corporis par-
rui cupiruf tui tiSv xvpiururuv jit-
tibus femen excernitur, ut carneis (4) fi-
pu» i y&tct tSx capxiKu» itu». btis .

KE<fr CA-
(,) Galenus hic habet is
kl r fkxrrm yty rr«i m accuratiffimis Rec tritiorum Placitis confctri polfuit.
i^ufuieun IfhiTvi K, irnvs ut amantibut eontin
-
Ta
£it ,
qui per fomnia amicit frui videntur » C A P. III-
Xylanicr ,, Tus ifufuitue 1 ^ 1 « Decii itepolrus , Galen- c- XXXI-
„ aut aliud tale. Sed io his libri» hoc emendandi gp-
( 1 ) Clarius, atque uberius Arilfotclis opinio a
1

nete uti nolui. Ga-


Mihi quoque in eiufmodi Pbilofophorem Placitis , leno dcfcribitut •.
A’pi nril* rxiffut aihu <pvri r* sra-

quae in hoc i.ibro i Plutireho memorantur , parum fia-r*q*«


«j . i ,« «,«.« . ii tl

immorari libuit, quamvis ipforum fingui.l aut confir-


iruAuyw , « k tkt», n ,1 «n» Scc Arijia-
mandis , aut refeliend s plurima tum ex veteribus , tum telcr femen excrementum alimenti ut-
effc dicit

ex reccnrior.busctiam Medicis oppor- . ac Philofophis timi , aut fanguinem , aut quid analogum, aut
tune profen i pollent. Itaque ea (olum ,8c quidem bre- ex bit aliquid , quod facultate pollet moven-
xiflime , cotnplcflar . quae Plutarchi testum mifeie di drc.
plerumque mutilum , obtutum , aut vitiatum refli- (}i Voces ifiae in Gileno delidrran’ur.
tuere, ac illuftrare polfint , quum cetera alii* cx fon- (4) Budaeus ait; ve luti carnofit fibrit , efe offi-
tibus hauriri debeant • Ingenue hic tamen fateri . Lo- but ;
Amiotus autem folanr carneorum nervorum
Horemquc monere iuverit ,
quod cum ex prioribus genituram ex praecipuis corpor.s partibus feeerni di-
quatuorPlutanhi Libria maxima lubinde utilitas haberi ut. FortaUc legendum i y»f in em «•*.«», ,
pofiit, atque in plcrifque Pbilofophorum Piae. trs .quae 8cr. Gilenus tamen ita locum hunc exhibet
,b illo exhibentur, Veterum folerrla mire effulgear , ut tin du 7 raftuain, iem xal m
opiniones illae , quae in quinto proferuntur tudro- , ,1, you itxtttth .

res funt certe , ti paucas admodum exceperis qiue tum ,

Digitized by Google
; . . , ,, ..

Plvtakch i Libei V.

C A P V T IV. K E <b. A.
An feme* corpus fit»
Ei ffiSpu ro errlfitet,
I

T Evcippvs , & Zeno femen rxifiimant


ejfe corpus ; fiquidern illud ai anima
avulfum ve/ animae avulfionem effe.Pv-
,

tiiagoras Plato, Aristoteles feminis


,
A EuxiTToe , xai Zjvav cru/xet * J/v-

Sxyopxt
%K( yxp tiro* «roTTatr/xa riu-
riAaruv , A fptqorlA>t; ini-
.

quidem vim incorpoream effe arbitrantur P-xtov pty tircti Ttjr iuvttpuv tu csrtp-
licuti mentem, quae corpus movet fixToe u);t ep vovv rb*
; mate- Kivouvrct
, *

riem vero , quae profundatur , corporea m . Iuxtikw it rijy cAhp rijy rpoyeo/thny
Strato, & Democritvs ipfam quoque vim trp&Tuy na) AtffxUptToc xai r ijy 10-
corpus efle , cum fpiritaUs illa fit . .

vxpiv trQptx • rytufixTiK >j .

C A P V T V. K E <J>. E.

An etiam feminae femen emittant


Ei xai xi Jijitixt erpolevTxt trrippix .

P Ythagoras, Epicvrvs, Democritvs fe-


minas etiam femen emittere exijlima-
runt paraftatas enim, fed inverfo (aj ta-
J-JTjayopat EV/xoufoc , AqaSr.piToe
,

xai r'o &iJAu TpoieaSxi TrlpplX .


,

men fitu habent ; adeoque etiam praeter fyt' y*l rxpu<pxrx« aTeqpiiifihut • itet
,

ufum appetitum habent. Aristoteles, & tuto kx) ope&y eyet rxpx ri; ypijfeit
Zeno humidam quidem materiem, veluti A 'picorfAije , xai Zt) *iv oAijp ptiy Oypity
fudores in exercitatione, illas effundere ar- TrpoitT^xi OlQVCl £ TO Tr,t (TUyyUflyzTlXC
bitrantur non tamen aliquid, quod geni- iipiSrxs ou
, phy creppxTiKoy Vrsruy .
turae vi praeditum fit Hippo mulieres TpiUiUxi pxty erripp,x rite 3-ijAsiac uy
nihilo minus quam mares femen emittere;
ijxifx Tuy xpplyuy , pti) pclvTOt ye tic
hoc tamen ad generationem non conferre
quod extra uterum decidat; ideoque non- {aoyovizy tuto (Tf/fLj3*AAsa-flai , itit r»
nullas praefertim viduas , faepius abfque
,
ixrU TtTTiiy r%( vqtpxe ojev oA iyxe .

viris genituram effundere ; ac offa quidem sr pottfSxi ToiXeexit iiyx t&v ayiptSy
in foetu a mare , carnes autem a femina VTtpiix, xai rite fixXt^x yttptvo axe.
oriri putavit,. xai thxt tx fiiy i<rz -rapit tu appe-
yo; , tx; ii rxpxxt vxpit rijt 5eAs.«« ,

C A* JsE1>.

C A P. V. (') Gaknai teri varietate legit ««iraau./a-i»»* ; ,


t
utrfyt.
(i»!
1
c. XXXI.

Digitized by Google
, .

De Placitis Philosophorum 7

K E <t>. <7. C A P V T VI.

ni; g! jyAAi)v|/£(C yiycvTXi . Quomodo conceptiones fiant

A Pi?st/Aij«
ttt^ai
ri;
Tfoa>ehy.:ph>js
(ri» o-uA

per
ff yt.
vto A Ristoteies exiftimavit concepticnes
quidem Heri quod loci a purgatione
furfuro trahantur (<) r ac menflrua ab uni-
»?« rf;f psjrpac t£» x«-
verla corporis mole quandam puri fangui-
rapttrlv* aoyeTiairoyiiuy Tau- sto t3
nis partem attrahant , ut in maris etiam
ri; SyKiu ft foc r/ t5 xatjapcv alpa- femine contingit. Conceptus autem ipfos
ret • i* «-yfjipafcf/r t'o» t 5 yl- non contingere , vel impediri putavit ob
ok • jiwa-Sai }'e t ac Kuijctit locorum impuritatem, aut inflationem , auc
&KxJapiria> rijt fisirpcte tj IpTvivpa- pavorem aut maerorem aut infirmita-
, ,
,

rufir tem mulierum , aut ob virorum languo-


, fi ps|3;v , tj Aotijv ,
tj aaSbtiay
rem.
ruy j
vya/Kuv , 5j i/ urcviav Tuy ayjpSiy .

K E <J>. Z. C A P V T VII.

ni« £fpeva yttsrai ,


r.x) ^if/ea - Quomodo mares gignantur (*),& feminae ,

E
^pirijra
Mt<<J;xA(j<
yic^xi rapx $(fnoT>)Ta
. o'5ev
apff»a

i^cptlrai
, xsr) Jhj'A*a yi-
,

rcb;
xal t^o-
pii»
E Mpkdooi.es
fieri
marem, ac feminam
li)
exifiimavit iuxta calorem ,& fri-
giditatem unde memoratur primos quidem
:

srpwrove arfeyae Tpic «nar«A^, xa< pte-


mares ad orientem , ac meridiem potius e
terra natos efie ; feminas autem ad bo-
cvipfipix yey;>?r^a< p&AAc» cx T?e
ream Parmenides vicilfim aiI borea!e3-
.

Jdjc r&c Ji Ji)Ae/x« rpbc r«7« «p-


,
quidem Terrae partes mares- produxifle ;
xroit . ITappifiiiix; dyriq-pilptee , t* pev quod illi plus denfitatis habeant auftraies ;

Tpi; r«7c &pxroit tUpptvx (2 Axfijo-at . Vero partes produxiffe feminas propter
tS yip tux>« 5 pisrf^iMr tA*/o»os , ri raritatem. Hipponax marem potius aut ,

is Tpsc r«7; pts-y,uf2piuie S^tjAfa , t«- feminam gigni dicit prout femen confi-
pi ftens validumque fit ; aut fluxum , infir-
,
rijv ipaiirttra . I‘tt w»«£ Tapic r'o
miufque fuerit. Anaxagoras , Parmeni-
euvesut , ?j kxi iryjupb» (rapa ri psw-
,
des exijlimarunt , quae a dextris quidem
S-ixiv re , xal cttr^tv^ipov rr^ppa . A’»a- torporis partibus prodierint in dextras
,

(gySpttc , nap-/fv/ix« ri pii» Ix t<$» uteri partes dirigi


,
quae vero a fimftris in
is| «i» xaraj3aAAe<r&ai iit ri ie$<i pie- finiltras
,
ftegue mares produci i fin vero.
mo-
(*

GAP. vr. (t) Xylandtr »» Mtoufcriptui in inferipttone Opi*


Galcn. c. xxnr. It tis y utor 7 tu pro y St at t eu .

(3) Calenus EmpcdocJi Aiclcpiadcro quoque con-


(t) Xylamicr ,T xfimttoaptn* . Manidcriptui**- i ungit • Hacc autem Empedoclis opin o funus , &
ftXtifXVIK . accuratius a Ccnforino nobcupomtur de dieNataJi
s

C A P. VII. c» X. ubi varias etiam aliorum ientcnt?as exponit Qui


jCal C. XXX1L plun ddiderat ^ adire petent Galenum in Libro dt
For.

Digitized by Google
. . .

1 18 PtVTARCH I L 1 B E B V.
motus ille itrverfus fuerit, feminis gigni.
Cleophanes(i), cuius meminit Aristote-
f* thc (ir,Tpxc , Tot 3c U Tu, ipsqepZu
es exijiimavit mores quidem ex dextro,
i ,
fit

tijc
rie

xaraf&tA ?c
apicptpi • ei
yhetrjus
% haAAayf Ti
feminas autem ex (iniftro tefte generari ! , 9tjA«a . Atu-
Levcippvs iii oriri putat ex partium in- Q*»1« ( «5 'mreti A’{i«r/Aij« Ti
)
verfione quod mas quidem colem, fe- p-h ix tS Jff.ou 3s!vfiou ,
,
rit ii in
mina vero matricem habeat i hoc enim Co-
lum Leucippus ipfe dicit Democritvs par-
t5 aps^epov AeCxiTrot 3sit t?, era-
tes quidem maribus feminifque commu-
nes produci putat ex quocumque parente
.
pxAAayr,»
, t»
rZ» jiopiut , xa&’
ii psjrpoiv tyes .
ijt

rerircr yiep
b ^
prodierint peculiares vero pro alterutrius plvoo Xeyes . ArpUstpsTot reo pii, K0I .
;
pareatis aut geniturae prae vatentia .Hip-
,
pipii , e!j irorlftu Sto ru%g • ri
ponax (a) ait Si quidem femen praevalue- xa) xar’ ersapstresar
:

^ lV. .
it, mas fm vero alimentum
, femina pro- irutai; es pi »
;
, $ ycoit apa Tifrei ,
£’p-
discitur.
/e» •
ti Jl' ii Tpcpij 9-fav
, ,

C A P V T VIII. K E <J\ H.

Quomodo monjlra fiant. nZt rtpstTce ymras

CMpSdocles arbitratur monftra fieri ex ^MrfisxAije t (para yirerfas tu-


*- J
ex motus
abundantia ,vel defeftu feminis; vel I-* P* tA (trarpbt ttrippaTOf aj , xaf
initio, vel ex divilionein plura, vel *AA*4ir f $ Tapct Tit ¥ Tijc unjrtwc «/>-
ex aberratione : ita nimirum ille omnes fe-
Xfl 9 % >J TStfX TljV ite TAeic Ii hcttfSJiV ,
re
5 T4U

formatione ftrtut, La&snttum rfc Opificio r. u«3c bus Medicis joccnfendum tlTcrft
Quandoquidem vtro
Gaflendum Sefi* IU • Lib • 1K* r. 4. fu/. 14$. ut in Ariltoic.is Libris adhuc
fupetftit bus nuiia
innumeros Retent ores omittam, qui reie&js Veterum pbanit mentio repemur, fufpcn fort
c Ico-
,ne cui liceat
commentis veram admirabilis opificii huius caufEim At, itoteJcm ipfius memjullc
0 Libro*.,,' J, ,

indicarunt. tbnetata , quum Plmso tefte


Clrofban,, vin. ra.
0) Leopbanis huios nomen aut temere m
Plufar- tiooem i llu lirarent. Videndus
Fabricius Bibi. Crati
chi textum irrcpfifle , aut exforiptoris oicitantia vitia- Lsb. VI. c. 9. pag. iu.
r im cfle vix dubitem i quum nullibi J*ane Leopbjtner (c) Xy Under „ H.ppo , Hipponax producitur Ad-
u"us jn AnftoreJe, aut in Scriptoribus al is occurrat. paret alterum efle ‘
.

,, mendofum .
Verum Philofophi , Medicique huius nomen, adeoque
Qpamvts in Galeno quoque HlpponaOlt
finreram Phitarchi Icftioncm nobis fervavit Gc.Icnus nomen fe-
f mcl iterumque occurrat , facile tamen
qui perfpictie h:c habet K.A Xylandro «tlin-
Clcopb artes j ut tiar , adeoque ,el Hipponis
vel Hipponadh nomen ,
proinde Phitarchi locus hic corrigi , lev.que mutatio- vitiatum effe concellerim-
ne reftitui debeat . CIcophanc* autem ille vel ut ali-
Quandoquidem vero Wp.
, posui phyltc. mentio apud Scr.pro.ea
cubi nominatur ,Clcophanttr , CUophantas al.os occurrit ,
C/co- , nullibi rcro Hipponax ant phyficus,
phantus aut medeus me.
a Plinio, Galeno, Celfo, Aurdiano lauda- morstur, utrobique Hipponem rcfcnbcnduro
tus Medicae artis plurimum floruit ; camque
gloria
effe puta-
verint,
quum praefcrtim utraqoe opmio quae feor-
Scdam mrtituit , quae Cleopbantina vocata fuit* I- itm a Piutarcho proponitor, una
,

t.quc , quum Ant gcnes , 8c Memnon Sidctcs eadcmqoe v.deatur.


Cco- quod nimirum fecunda primam clarius exponat
phanis auditores Ptolemaei Evergctac aetate hoc cft
,

55 floruerint Cleophancs ipfc circa Ol.


*

vixiiTcdcbu/t^ ut proinde ab Ariflotcle memorari po-


, 1 10. C A P. VIII.
Gs! c. XXXII.
tuerit
, qui pleraque Opera poft Olympiadem hanc e-
<lidit* Ume optime CclJui Clcopbxncm antiquiori-
(j) Nul.us hic dubito quin in graecum Piutarchi
tex-

Digitized by Google
, . .,

De Placitis PH I LOSO P HO R V M. l^^

3 rapa rb orroveCei» . o vru rpotiAt/- re raonftrorum caurtas compleri* videtur


tpairerxt r%i3iv rt x&rxt rite aro- Strato monftra fieri exifiimavit ex addi-
tione, vel ademptione, vel tranfpofitio-
A oylat. Erpiru» raplc rpioSert» , fi
ne , vel inflatione Medicquvm quidam id .

Aipuiptrn fi /uri^tn» , fi Triv/caruri» .


oriri putant ex eo quod uterus tunc •
Tu» txrpuv ri»tc rapa rb 3ia?p!petr$at . fpiritu, vel flatu pervertatur.
vire ri/» /ct/rpa» i/tTrtv/tccrovphi/» ,

K E 4>. e. C A P V T IX.

&tk vi >} ywti/ roMattc ruvttrm^ura Car mulier faepiut veneri indulgens no»
oii rvkAapc(3a»ti concipiat .

^A
rapa rb
IwtAiJt o
Acef
tarpbc
rrip/tx rpoter&xi , $
iriac
eAzrrcv tS iionrot , fi 3ik
fi Tapk rb fctji’ #-
D Iocles medicus id oriri putat quod
illa vel nullam prorius , vei mino-
rem quam par fu .genituram emittat
, , vel

r'o rotouro» , er i rb £«3Tm*ri*‘a» ut


talem, inqua nihil prolificum fit; vel ob
caloris , aut frigoris, aut humidicatis , aut (i)
Mt;tr , fi 3iic Sep/tartac , fi vf/u$twe , fi
ficcitarisinopiam ; vel ob partium , loco-
vypxcixc , fi (npSrifroc bSetx» , fi xzr« rumque paralyfim . Stoici (i) propter
colis
rxp&iuvj» ru» /copius. Oi 3e Eruito) obliquitatem , qui genituram reifla profi-
tara Ao^rijr* r5 xaxAou , pii/ 3uvx- cere nequeat; vel propter partes ,ob ute-
fthou t'o» yovos euSufioAeiv •
rapa rb ri diflantiam, interfefe minime commenfu-
.fi

deC/c/cerpti» rur /topia» , ac rpU rfia ratas Euasistratvs propter mulierum lo-
.

cos ; ubi nempe vel callos contraxerint


airbsunv rXi (xfirpac. E’pavlcparoc ra- ,
vel camofiores , aut rariores effeBi fuerint
pa rfiv /l)frpxv -8r a» vv/ov; ta)
Sjflj , quam natura poftufat, aut minores.
captulii« , fi apeuoTtp x y tS kxtU <pu-
jeu, fi pitporipu .

KEfl>.

tentum error aliquis irrepfcit ; cum vox i fX v hic ner- rias folum se vitiatas geo tune aScfliones
,
vekiti moo
fpicuum, commodumque fenfom efficere non ponit. diorum caudas enumerari,
Ac Budacus quidem coniedburam potius, quam grae- C A P IX.
ca Piutarciii verbo fequutus haec reddidt propter Calen c. XXXII
agitationi/ turbulentiam : XyUnder vero aut a mo-
tui initio ; nemo tamen vitium dciiteftere h,c ob- () Integra, fc aaurata lefiio ex Gileno fopp>».
fervavit . Sufpicor a Plutarcho fcriptum
, adeoque 'da in quo rrpcritur lafrrvr^ aJotturfan 5
jtc.
,
,
levi , faciliquo mutatione referibendom T ;( citati/ exccjfum aut iefeSum .
,
«wwi iay,«> propter enotut fegnitiem : quod ni- (a) Xytanicr „ Quod Stoicis Cap IX tribuitur.
mirum celetis caufis aliis, ea quibus monftra otian- „ Dioeli adfcribitur Cap XIII. fcd omnia
annotare
tur non modo geaturae tenuitas , divifio , aliseque „ non vacat.
id genus affeftones sb Empedocle nomeratoe Ac
, led certe quidem Stoicorum , & Erafilh-ati opini®
c.ufdem quoque inertia v/ternit at , ac vcluti torpor
, ad Cip. IX Ipeflate non poterat , foLquc
Scripto-
acccnfeti debeat Opt.me qu.dem novi Cadendum rum olcitantia huc e XIII. translata . vel repetita
vi-
Seli. IIU Lib. IV. c. 5. pag. ajo. vulgatam ha£ie- detur Quin etiam opiniones omnes , Medicotumque
.

nus Plutarchi lectionem fcquutum inter pretari motu/ placita , quae hic a Plutarcho proferuntur
, argumento
principium nempe vim illam ,
quae plaftica , vel for- ptopofito reipondere vix polium ; ut pro, ude
Jocos
matrix vocatur. Perfpicue tamen apparet hic ib Em- intcgeT vitiatus facile videatur, qui tamen fine deripti
pedoclenon formatricem , piafticamque vim , fcd va- r
Codicis ope reditui , fanarique non poflit,

Digitized by Google
,, t . •
,

i;o Plvtarchi L i b e r V.

C A P V T X. K E 4>. L
Quomodo gemini , £f tergemini n ii 3Jvp a, iq rpiSvpx
gignantur.
y iterat .

Mpedocle*. geminos , & tergeminos M« JoxA^s


E produci putat ex abundantia & dtvi- ,
E terfat nara TAiouotap.it
diSvpet , na) rptSupa yi-
, nx\ re-
fione feminis . Asclepiades ob maiorem
ptrfcirpit tS PTifparni AffieA>)Tt*Ji!«
feminum praeftantiam velut ordei fpicae ,

duobus, ac etiam tribus granorum ordini- rapa rij» t ut pxeppurut 3ia popav ,

bus conflant fiquidemfemina foecundiflima


•' iStTtg rac xfi&ac Stqiypve , na i Tpici-
funt. Erasistratvs ob fuperfoetationes » £coc . titat yap tt fppara yottpura-
prorfus ut in brutis animantibus contin-
.
ra. E’f«fficparcc 3tk rtfc «nAAijiJ/eif
git i eam enim loca purgata fuerint, tunc
Sire p It) rut xAoyut fuue . orat yitp
fuperfbecationem, novumque conceptum ad-
4 pijrpz titj xenajafpftii rire iri
mittunt U) Stoici ob loca plura , quae in
.
,

utero' reperiuntur ; ubi nempe genitura


rvAAti vpi» %(>X,
tTa{ O* Zrtiindl Tapet

in primum , fecundumque locum inciderit Tfliic h ptjrpa ritnoc ,


oray tlt Tpu-
tunc fuperfoetationem fieri exiflimant (x) rot ,
na) Seurepou iprtcty «r rlppa , rfr
adeoque geminos , ac tergeminos foetus rf yitt&at rite iirwt/AAijvJ/eic , xai rk
produci •.
rpiivpa .

C A P V T XI. K E <t. IA.

Vnde genitorum vel progenitorum,


ria&{* yltorrat rut yotlut ipotutete-
fimilitudines cum filiis oriantur . na) ruo wpoyiiut .

pro-
E Mpedocles ait fimilitudines illas
duci iuxta feminum vigorem i diiumi-
litudines vero ob calorem > qui in femine
E MT£jaxA?« ipotortyrae yiteoSat nur’
ertnpaTeiat riSt preppartxut yi
vvt - itopotirtyrat 3l T»je J» tu pt( pi-
fuerat, evaporatum. Parmenides, extfti-
pari StppariM ifarpirdeirtie . Uuppe-
movit quod quando quidem a dextra
uteri parte genitura excernatur , tunc pa-
vt 3 ne orat- ph ara rS Sei-isG plpue
tribus quando vero a finiftra ,
tunc matri- rlje ptjrpac i yitoe «sroxgi&jr, rolt tu-
;

bus fimiles filii efficiantur. Stoici a toto r partu, irat Si ari t8 apiqepoO , rale
corpore , animaque femina prodire puta- pqTpxTt . L Sruino) axi Ot6 ttupa-
runt^ «S

C A P. X. Certe Galenus etiam pullo fuperius non Uri «-,%


Xr]/iH . fcd iiiViiWwifm legit j licet infra ipfe quo-

Gab c XXXII- que habeat Iri


(i) Galenus hic plenior «i Jm/tm, uti rfihlp*i

(i) Xylander Legitur fine


juptrftetationem
W
««JiAnf» Jp»r«i. Clr geminos , & tirgemioot .
„ Sufpicot legendum
„ JijciT *i, alioquin nihil haec ad prupolitum Sed CAP. XI
„ nimia multa funt sua j 8c aliunde ics meliui co-
,, gnofeentur. Ga> c. XXXII Stobaeus psg «7-

'
Digitized by Google
,, . . . , ,: .

De Placitis Philosophorvm. 1J.I

TM SAcV , %*) r?< T* ruat i atque propterea fimiUtndines, formas


charaderes ex gentilibus ipfi» exprimere
rripiixT*, na) rit ifMibrtjra» avarAar-
perinde ut piQor confpeQae rei imaginem
vrrJa/ J* Tii» auri» yeaiv rous ru- ex coloribus illi fimtltbus tjformat Quan- .

srw, x«i Ti'u« xa f a* T ac > w*T*p*»*I W doquidem vero mulier quoque femen emit-
£vyp&fov irb bpoiur ^fwftirw» «’kS>a tit, li mulieris femen praevaleat , prolem
rB/3Aers/x<»ai . rpolerdut Jit$ t>i» yu»«I- matri; (in autem viri, tuae patri <«)(imi-
xa trr%*a
-
x»» itb irucparfat rb t«c lem efse oportere

yttyatxbc, o/xw»» *<»*< ri ytwwfWM» rj


fiUT/i/' eiw Jb rb ri afJpbc, tu aripi.

K E <J>. JB.
C A P V T XII.

yWr«/ opem» Quomodo aliis non vero parentibus


,
filii
n«< «AAoif , >$

yoaf vn> fi miles gignantur.


eu roi« .

M
*
•%
t

Ewcorvmplerique id temere folum .

O pcb tA£”?oi r£v ixrpur tu%i-


l'

xit, xat auTi/iirat i* rei» «Tav


T ® tripla *a) rb rS iv-
gue
ac fortuito fieri dicunt , cum atrum-
viri,
ferainaeque femen refrigeratura
fit, filios parentibus difiimilei fieri. Empe-
e xai Tb rt)« yvvettxbe , hbfLOtm yl-
, docles foetas fola medieris inter concipien-
«r^xi r« rati i a . E’fCT*J«»A?« r j dum (») imaginatione conformari putavit.
cruAAijvJ/iy QzvTaaiat rgs
'y w * Etenim faepe mulieres imagines ftatualque
**r& rij» ,

yaixbc (*af^j3r&*i ri /Vp* • roM&- habuere, iifque fimiles partus


in deliciis
.edidere. <} Stoici cogitationis , affetho-
ntt yxp tU6vur, na) ivl^izvrut fyi-
numque concordia ,cum (luxus infi nuantur,
sr&urai» yuyatxee »«i 'ijiota toutoic be-
,
non vero radiorum (4), aut imaginum c«i-
xirniot . Oi Xr uino) trufirafol? f« Jenfionc mutuas parentum cum filiis fimili-
itanla; xari plupjtton eitnpirtit ,
i$
tudines oriri dicebant
itTinuti oux eiiu Awy >
yfaeff&aw ri{
«AAtjAoiv iptjtirtjTM .

KE* R * C A-

{<) Voces aliae , quae mox in jPlutachi texsn oc- •41,Ti > *** P—rurit vifu , (Sr* imarina-
currunt , in Galeno omittuntur.
t i Orte .
>
{5) Quod hx ab Empedocle memoratur , Galenus in
CA P. XIX. ... Libra de Tberiattc, tt. exemplo cotifrrmtt Sed
Itmdiu eft quod e.utmodi imaginationis vn«s aut ,

Gil c. XXXII pbantaliae portenu ab accuratioribus Medicis in du-


bium revocari , aiit aperte rcfcllr coeperunt
<t) Galenus interferit <70Cem .aliam , iegitque rr» '(4) Voces iftae ai* iivV*»> is Galcao defiderantur

Digitized by Google
, ,. . . .

IJ2. P&vtarchi Liber V.

C A P V T XIII. K E ir. *

Quomodo mulieres JTerilet , virique nC{ stipat ylrnrai yvralxtf


infecundi fiant. n) ttyosot ciript c

M Emo feminas fteriles fieri euiftima-


runt ob uterum ; quod ille nimi-
rum vel denfior , vel rarior , vel du-
O
*at ,
I'

tj
ixtfoi selpac
ujrpar
rapit rb
>j rapit rb
Itpeuortgar
yUtcSxs r apat
ruxnripav
, »j rupit
ri)?
t J-

r'o
rior fit , vel callo ., five carne obftrua- cxAtiporepar , h rapi rtrxt inrupuctit -

tur ^ vel ob animi languorem vel ou- ,


E capxuceit , Jj rapit uixpoSvpictr , Jj rap"
tritionis vitium , vel pravam corporis ha-
arptupiar, i) rapit xxyt^iar , 5)
rapit t»
bitudinem , vel figurae converfionem ,
aut convulfionem Diocles autem viros
.
SixspipteSat r b* cyyip.xTutp.br , 5} 3tk
infecundos ejfe arbitratur five quod raparracpi» . AtcxAijc aybvovc rcbt &»•
nullum prorfus femenr emittant, five quod tpat p rapit rb ptj&-' oAux Mu t erfp~
illud necefsario minus , aut infecun- pa xpchciat 5j rapot rb 'iAarror rS
,
dum fit; five ob partium difsolutionem, Siovroc , Jj rapit rb iiyorov ehat rbcrip-
vel coKj obliquitatem , qua- refla geni-
turam effundere nequeat ; vel quod par-
px , >i xarit rap&Xuciv riEv ptrpiu» , %
tes ob uteri diftantiam commenluratae non xxrct Aalorijra ru xauXou pij Svvaplrov
fint- Stoici vires , & qualitates in mare , rbv ycvcr iu^v(icAihi , 5) rapit rb ctcvp-
feminaque diffimiles Jierilitatis caufsas ef- ptsrfor rui poplum , rpbt nj» hrisarti rgc
fe arbitrantur; quas fi ab invicem difso- ptjrpxe . Oi Ztuiko) ainSirat rix arvp-
ciari contingat , aliifque fibi fimilibus con- ,
tpjAooi th Inter epov rir TXr.cta^ovTur 3v-
venientibufque coniungi , tunc iuxca na-
yxpti; rt , rotirttrat • ait Uror cvp-^f
turam. contemperatur > fetofque perfici-
tur. yupiaffixt piv «t' «AAijAw, cvieXStlr
3i hfpott bpcpuXcie , curixpxrij5<i ro ma-
ri picir , xtil (3pitp;s rtXecicvpyeTrat.

C A P V T XIV. K E <6. IA,

Cur mulae fteriles fint- Aii ri ai ip lorot stipat

A lcmaeo mulos quidem Heriles efsc dicit


propter geniturae tenuitatem , hoc
feminis frigiditatem ; mulas vero propterea
eft A
Js/rijt
A xpaluv

,
aybvovt rapit
S i si * ri{
rur

crtpparot ^xpiritra
ippioru» rcbt
rif»-
ph appnat
Xtrrirxra rnt

quod ipfarum loca minime laxentur , hoc Sb dyXtiat rapit rb pii etiayacxcir rat
eft non hient, fic enim ille dixit. Empe-
pijrpat 3 isir arasopoucfat “ curto yitp
docles id oriri putat ob matricis exilita-
aurbc tipxxn E’fiTf JoxAije 3tit rijv cpt-
'
tem, 4t depreffionem , & anguftiam ,
quae
utero fic inverfe sdnata fic , ut neque femen xportjr a .
na) rareiicntra,^ strirum ri-e

ittipfam reda illabatur-, neque, n feratur, pqrpat, xxTispapptiac rpocrepuxvlat Tjf


ab illa recipiatur. Dioclbs autem illi ad- yaspi , p>ire ri cripparat IvSuficAourTcf
ftipulatuc afserens quod ia difseflionibus
tk aurip , fojrt , ti , ainxt f*-
£oa-

Digitized by Google
. . , .. . . .

DePIACITIS PrtJtOSOPHOKVM. UJ
AwxAilt Si papr uptl aura A i- faepius mularum utero» tales tffe confpe-
)e%oi*evii: ,

toAA«xic lopixapi» ximus . Fieri quoque pofse Dioctes exifti-


yu » iv rati outaropalt
mavit ut iifilem prorfus de cauflis ipfae
roiaiirti» p^rpct» toIk lifuiwv' i$ hiijQer^lcss
quoque mulieres Heriles fint.
Sik rotetur* t olfiat r§ r*< yuraixxe th*t
Ktlpas .

SL E <t>. IE. C A P V T XV.

E ( ra ipfipvo» . An /et as in uter » animal fit .

n AaraiK
x»f7<rj*i
,
£wo» r» 'ipfipvo»
xai
yip
rpi-
P Lato fetum utero indufum animal ej-
ft opinatur : quod ille nimirum in ute-
ro moveatur, ac nutriatur (« . Stoici non
pe&ui O i Et ai KOt pipoe ehxi «uro
animal , fed uteri partem , ipfum efse dixe-
rijt ,
eu e^tSov . arrep yxp rcut runt , quemadmodum enim fru&us , quum
xxproue plptj rtf» Qutvv o»rat rerxt- arborum partes fint, ubi maturuerint .de-
roplnvt iropptl» aurw x«l ro spCpuo» fluunt ; nc etiam fetus ex utero decidit
Empedocles ait fetum animal quidem non
E’pTtSoxXf.t «Jmm C5 '" t3 V* efse, fed fpirantem tamen, vel fpirittt , vi-
fipuov *AA’ 'eprvcu» urip^ct» i » Ttf
,
taque praeditam , efse in utero Primam (*) .

yuspi rifiraic is ataohoit» tu £«o u


.
vero animalis refpirationem edito tam par -
yherbai nari tijv ariK^Tiy , thc pl» tu produci humore quidem , qui in fe-
tv ro7< fiplQtn» vyp*ri*< u.royJep»tTi» tibus editis reperitur , recedente ; ait'
XxpfixvoCtyp , rpot Se ra rapxxevufev re vero, qui extrinfccus eft , in vacuum,
IrttriSou tu Ixrbj atpaiout yenplmt
vel inania , &
aperta vafa iogredicote .
Tax iyyetuv Diogenes fetus , aut infantes inanimatos
tlc ra ropo»oijfti»T* uidem fed tamen cum calore .nafei i un-
Aioyf vjjc yttvSrrfat ph rk fi^ipt)
3e
,

calor ingenitus (3) frigidum aerem .edi-


^ ^tpp etTUf' T ® fy*- to iam fetu , repente in pulmonem attra -
pure» dtppo»xpox^ferrot tu
, euSeas hic . Herophilvs naturalem quideM , fed

fipipou: ,
rveCpo»* ip iXxiTtu .
elc re» non fpintalem tamen ,
vel animalem , mo-
turo fetibus tribuit . Eiufmodi vero motus
H'^<P'Ao« x/wjTiv aroXeiret <pu,rixi(> T 0 (C
caufsae fune nervi. Tunc autem fetus ipfot
ipfipvoit , eu TveupjtTixri» . r%t Se xt-
in animalia evadere exiftimavit quum ex
ttjrtoK atri* veupx . r6re Si yl-
utero effufi aliquid aeris infpirando reci-
tirfat 'ira» rfoyy^ltr* rporXi.fi>) r) cipiant
tu ilpot »
K1P C A-

c a r. xv. fj) Walarchi !oc«! mutilus, »e hiulcus ent , adm-


que perperam ib Interpretibus eapHeatus Optime
Cafcn. e. XJCXI1I. Oalenus locum ipfum «preflit; nt Kftfi, 4«- «
Xf> “l ri, nviiumm. vpt>xtr-i rdito fetu frigi-
f l) Gilcnus ait
*mI rpiprr^.i , Juti m2\tc%m ff nu- dum in pulmonem attrahit . laque D.ogeois
triatur , Gr augeatur . fenteotii fint infpirationrm frigidi «eris , adeoque vi-
(s) Wilcnum poi.us hic fcqu» libuit, qui feri dilori- t»m, e* imerno fetus calore prodixi.
**it»c kgic xfiru S* luaumr.

Digitized by Google
. . . . . .

* J4 PtVTAtCHl L 1 l 1 l V.

C A P V T XVI. K E *. K.
Quomodo fottus io utero nutriantur fivl xpitptrai t* 'ipfipua .

D , Epicvsvs foetum in
Emocritvs ute-
ro ore nutriri , vel alimentum Jume
re exiftimarunt unde ftatim ac editus , na-
A
ftarot
Up-Ufirot
P&m
rplptadoci
ir tvJ
,


Erixovpee
pijrpx
ivSiut
ha
xb
xS qS-
yeawj-
'ip.-

tufque ille Iit ad mamillam ore fertur.


Namque & in utero quoque (t) mamillas M rbt fiaqou (pipera/xu qSpa-
quafdam. ii ofcula reperiri illi dicunt ,
rt. tlsat ybtp ir x jj prjpx StjAac rr-
quibus foetus nutriantur. Stoici 1 per fe- vcct xxi sincera , 9i’ Sr xpKporrai . 01
,

cundinas , ii umbilicum nutriri foetus di- Eruixoi 3iit Tou ^opiov xx) rS op-
,
xere i ideoque obftetrices confeihm umbi- pxAcv . cfr toutov euSl-js axoSelr roto
licum hunc ligare, ii infantis os aperire,
is.aiovp.ivao , «ai arevpOreir xo qbpa
ut i) alterius nutrimenti cura in infante ,

producatur Alcmaeo vero dixit foetum


.
ha yirqrai t, peXirn rijt rpopZt tri-
univerfo corpore nutriri ; fpongiae nimi- pa . A Axpxiar 3i’ oAou rou auparot
rum inflar ex alimento .partibufque alendo x/iicpe&as . xtaP.ap.fZa/ei » yap an ri ,
idoneis , ea iibi fumere , quae in alimentum uiTTtp xroyytkt T 'a
, aro rft , r.-o(p?c
converti poiTuut. JpiTTixa

C A P V T XVII.
K E P. IZ.

Quid primum in utero


Ti rpvrot TiMrr.vpytlxa;
perficiatur
h rj yaqpt.
CtoiCi putant U) univerfum animalis cor-
^ ftps uua firnul formari . Aristoteles
lumbos primum, uc pavis carinam , produ-
ci.
O
uit
I' Eruixol
A’piqori^ipc
Tfiriy ttut
Spx
t furor
oAsv

A ‘A xpattor
yinrjxi
rijr

xijt
oatpiir.
xe-
,

t*-
C A P. XVJ. 1, Budaeus nefeio an librum bonum , an rero fecutus
>r fit fuum fenfum
Ca!« c. XXXIII. Eunim Eud-cus interpretatur Stoici in pltrifqut
membra Jimul omnia abfotvi putant: quod nimi-
(i) Paullo aliter Galenus . tTr «i yxp »» rZ rum opinor , eadem ipfi Plutarrhi verba quae no-
,

cjfe enim in corfore rwa-


,

bis occurrunt, ille fufius cxprefserit. Vbi vero Xjr-


yr.il l as quafdam oppletas .
landcr interpretatur : Stoici plerifque fini . . adeo- •

(i) Aut aliter in Graeco Plutarchi textu lege- que Plutarcni locum veluti hiulcum exhibet. Stoico-
rat Amiotus, aut certe falLtur ubi reddit Stoici la- rumque fententum mancam efsc pronuociat ,
perlpi-
ftt ,
p* umbilico nutrin foetum cxiftimaot-.) cue fallitur. Siquidem id illis a Plutarcho tribuitur,
iw* Aie t 5
(3 GalcQUS «frd«r««
f ro* quod corpus omne, vel lingulas animabs partes uno .
ut pfr cs manifefic nutriatur « Nihil tamen in codemque tempore fimul formari ccnfeient . quod a
Piiftar^hi loco mutandum Stoicis traditum cfse a Scriptoribus al.is accepimus.
Amiotus autem nefeio an coniefturam an v.tiatum
CA
,

P. XVII. Flutarcbitextum fequutus utmnque tcutentiam ita


permixtam , temereque confufam expreflit : Stoici iu
(4) XyUndcr „ Stoicorum fcutcntia cft manci. pleri/que Jorfi {pinam omnium primam veluti
,
•a-

Digitized by Google
De PlAClTlS P*ILO*OPHO*VM. 3 S

«. Alcmaeo ciput, in quo principale


<p*k'v, h i *<?< TO
tytjmMb. Os ««- ,

vel princeps Animae pars reperitur .Medi-


%X t H* f , b i “f ,
. *» •

in quo venae ac arteriae ipjn-


Tfoi
. ei il ™ ^Y av ^ ktuA "
onpxMv.
ci (0 cor >

rum nempe origines , tbfervantur . Alii vero


, ,

tS TOlJfc «A Aci ft ree maximum pedis digitum . Alii autem um-


bilicum .

E <K IH. C A P V T XVllt..


K

ybifi*. Cur Jeptimeflres foetus, vitales Cut


Aii ri ri

ait quod quando hominum

E MtsJdkAHc
^fiirav
,
Jye*v«r» rS» *»•
Sre
y£»oe £*- rfc yf,< , rorau-
E Mpedocles
genus ex terra natum fuit , dies ob
tarditatem , fegniticmve Solis tanta tem-
yseh^ttt rai t3
Tijy poris longitudine vel diuturnitate fuerat,
t'o PjiaJuToff'» «* 'fa 10 * >
T *i* ‘fK-f 21'» quanta nunc efi decem menfium fpatium i

aro fi) vvx £?"' >1


^faiofroc atque propterea tum-decimeftres , tum fepti-
TOfaurijy yevlitJxi rr,e meftres foetus vitales e(Te quod ita nem
rg xpovsu
'yjJtav Mw >Cv l<fi» *i
iirTifiijvjc

yb‘p-3 , $
,
pe tunc Mundi natura curaverit, ut infan-
tes unica ea die augerentur, cuius, node
iii rara k«1 ri
pofitil»), vel concepti fuerant. Timaevs (} >
rk Itt&w* f?* tpuTiut t3 ko^/scv
i vero decem femper quidem menjes e/fe ar-
Uros fiifuk.iTiiKutat au&rfzi & f*'* ‘i*
bitratur , illos tamen non decem ait , fed
tifyat n'&«r«s »u*ri Tb • Ti- novem, mentes ccnferi quod plerumque
, >J
jiaics. con-

earinam formari . Id vero potius


hic ot- C A P. XVIII".

fctvjrdum quod Sioc. Gicno tcfte in


Libro de Foe- Gal. c. XXXIV. Stob pag 87.
prio» inmimaU corpore cor
tus formatie. 14» *«««
prnes oriantur. Qpan- (x) Xylander rlltrai nitri nulla lententia •

produci, cx qoo cetme deiode , r 7


etiam umver& fimu „ Forie i tlwntm . 5» Sed 8c reliqua funt manca .

doquident tamen Ccaforinui


memoravit. mh.l
Stoici, affen Verum Empedoclis lenium Xylander hic certe
membra formata a
; cum pracfertim ma- 0011 vident, adeoque manca reliqua ctirtimavit , 6c
in Piutarchi testo mutaverim
Stotcos ipfo. hahen Pkitarchi locum immerito fol). citavit . Dixit Empedo-
«ima hac ini pute varietas intet.
cles initio Mundi SoLs metum tardiorem adeo fuifte, ut
P aut Piutarchi diunum orbitam ab ortu in occafum nonnifi de-
TiTGaffrodus hic optime obfervavit ,

perturbatas ede . aut opi- cem mentium fpatio, hoc r(l 300. diebosv conti’
vciba, ac peiicdos terncie
dlius mente ceret ; ad coque ipatium illud quo infans in utero
nionem ilam Ariftoteli ad&ribi , quae ab >

Etenim Ariftotelo Ltbru I. de peiticitur , nunc quidem decem menfei, tunc vero u-
plurin um dilTider
Generat. Anima), e. 4. & J- n.tide , diferteque nicam Ibluro diem confecifle quod ita nimirum tuae
a natura comparatum foret , ut infans unica folom
:

docet cor in tio focroin i ut


quemadmodum nempe
quoque pt™“nl adeoque eadem ip& dic bbente rnlce-
cor ultimum molitur , ita omnium
dic perficeretur j

et am id ab A- retur, cuius conceptus fuerat Quamvis autem


no^e
mfcatnr, formetuive Sic Cenfonnus
.

coque due» Uftao- deinde Solis celeritas au£h foret idem tamen temporis ,
ridotcle ttad.wra tlTe teftatur j
ilbm .quae intervallum perficiendo foctui neceflarium efte putavitEm-
tius Itaque GaiTendus opinatur fenteonam
tribuitur Anftoteli tri- pedoclcr^ adeoque der imeftrcs folum pettus vitales efle.
Medicis mox a Piutateho ,

viciffim p!ac tum quod Anrto- Itaque nihil in Piutarchi textu mutandum, ne Em-
buendam effc i
ficuti .

affingendum lore, cum prae- :doclis fententia omnino perturbetur \ aut fiquidpiam
idfcnbitur. Medicis
,
teli

fertiroGalenus ipfe dixerit vifrera


i» vji «-tfv. «*3 «- Eic corrigi ddxatj» l.bentius referiberem 5 « rdhrr«» m-
navi- kt» quemadmodum prorfus interpretando expretii.
r,s,(w rfirm . quae in lumbis fa/sS, "t
,

- Eudacus oppotitaro prorfus fententiam Timaeo


fis earinam primum formari .
ad-

Digitized by Google
. .,, , . , , -
,

Plvtarchi Liber V,
concepto fetu menftrui fi dantur, Ita quo- f tutet ii eu iixa pfcac pifsit , irtf*
que fetus illos fepnmeltres cenfen dicit , ii tofit^er^xi wctpic rat irir^heit rut
qui vere feptimeftres non funt ; quod etiam
ftfvxiut rijt -rpuiTvit . oCrca
poft conceptum U) purgationum numerus
xxi rk irrafuti tof,i£er&xt eu* Su-
ignoretur. Polibvs , Diocles , Empirici
oiSavum quoque meufem genitalem . vel ra iTTautiru . tyturt yxp nat fs.tr it

fartui aptum agnovere , quodammodo ta- rijt cuAAip[sit or 6 rxt xubacpreut . II f-


men languidius quod nimirum fetus plu- ; tvjisc ,
AioxAitt , e/ E’fiTtiptKo't xai rbt
res oBimcftres ex imbecillitate faepe inter- oyiaot fqtx Irust yitifet , aratuTtpat
eant . Quamvis autem f») in univerfum ne-
it tu( , tu robbaxst isie rijy irotixt
mo fere oQitneftres partus alere velit , pia-
res tamen ofiimefires in viros evafifle vi-
roAAeu,- QjdpesSxs . xecJaXix aratrat ii

dentur Aristoteles & Hippocrates di-


. .
f«i(rx (iciibisQcu t it oxriftft» rpiptst ,
cunt Si uterus menfibus feptem implea-
:
yty.ett?,s$xi ii reAAouc ixrxftvixtovc
tur , tunc vitales fetus erumpere, ac na- ciyipxt O* ii A’f<T»rlAij« ,xx\ VrtroxpSp
fci; (in vero erumpant quidem, non au- Ttjt Qzsit ictv ixT^oJe,
, )f ftjrpx it
tem nutriantur , quod umbilicus languefcat rdit in-Tce (xija-i toti or^oxCrrctt , xxi
,
eo quod uterus labore , difficili que partu
ytytyvfajxt yiv tfx' ixt ii irpoxu^V
ipfum ediderit, tunc ($) fetum ipfum nu-
triri , vivereque non poffe . Quod fi fetus fit, fi TfipitTxi ii ( iaftevsCtTo; rS
integros mentes novem in utero manferit, ofQxbou , itet rb iTlrotot eturyv ye-
tunc editus, perfedus cft . Poiisvs cen- ytptfoSxt rb xplfx) rore tf [Spuat
tum odoginta duos dies , it diei femifiem Tpopor theu * ii» ii ftiyts rou« ittfx
ad vitales partus ne ce [far i as e (Te putavit it ry Tpaxuijsxv rore i-
ffrxt fijrptt ,

Hoc enim femeftre temporis fpatium efle n 5 At/f3 ea


Ab*Ai(fo» J . inivit oyior.-
quod etiam Sol tanto temporis Ipatio a
tatret iuo xxt 'fusu 'tjflpxe yivtsScu
tropicis, boc efl ab uao ad tropicum alium
K- tit

adfcrifcit: Timaeus non decem menfet,fed novem (;) Xpiondtr ,, J.egi hic ti «,'<*« , ut habet Ma-
ejje txifiimat • Verum quandoquidem ante & ,, nuferiptus Locus 10 nofbo erat male diftin&us , 6c
ronceptu e menflrua Jijlerentur , propterea decem „ ustum, legehut , nullo plane fenfu , errore facib -

.exiflimatoe . Amiotus etiam ita Timaei fementum Qoamvis tamen Jf ybndcr hic optime interpre-
exprcfVit, ut ide nou decem, fcd novem folum. rnco- tetur iaboriofe geflato fetu ,
atque JJudxeus con-
fes absolvendo fetui neccfsarios cite putaverit- At crementum partus reddiderit , fartum ego potius
peri p 'cui verborum feries , & comestus oftendit in- quam geflatum fetum propius ad Hippocratis, &
fantes ompes ex Timaei fententis deeimejlret effi: o- Plutarchi incotcm exprefsi . Sed integrum quoque
poitcrc quamv.s cx ambiguo purgationum tempore,
,
Galeni locum exferibete hic libet, non modo quod
vel ,novime]lres feptimeflres etiam credantur,
,
vel ex nde Plutarchi textui alioquin obfcurior intelligi.

itaque libenter particulam ti ex Plutarchi textu ex- ,»c illufirari facile poflit i verum etiam quod alicubi
pungerem , ut concinnius legatur Tqaa. 7% ti Itvt ivi,- ex Galeno ipfo reditui , corrigiquc debeat. Itaque
mi pvi Timaeus autem decem menfee e&e dicit* •Galenus habet lut ri tTtx-u ,
1 i 1. 3 -1.71 «r-iCu t/t-

(s) Meliorem ,veram Plutarchi IcCt.o-


ac fortafse ttmumt Iht TST, ris imrmsmrmm H rst»,7,'nc#j£i i st ti

nem -nobis fervavit Galenus : Iv.ti 7-0 nasi p svia t,» latirtf &e. debilitato 0 b laborem umbilico , fetus
c.AArv*' nalrai nmSifruif novit enim etiam pofi impaftos edi , ae proinde ofiimeflrem fetum non
conceptionem purgationem defiifft . Perfpicuus ta- viveret fin vero maneat frc. Sic etiam inferius
men fenfus ,& ixgu menti vis hicpoftulat ut legatur n iplc legit t Itui ixf #*VV Xtmtt, fstt t« frft'pm vis tmt~
rrevcni; ut nempe exprimatur pofi conceptum etiam reae iewAiarrs ,,£-C«a is iparmicSn tmru*i,uti*w urf*.
ictum purgationes adhuc haberi , sdcoquc intantia C«. '/me ytttrmt ro i u- 3 1 n • tv r.ip Ir.i Kiri,; 'o iur-

mcnlcs, qui ab inhibitis .purgationibus «umetantur, paXee quod uteriquidem fetu foras procumbente
iuflo .pauc ores computari vehementius umbilicus dijlendatur , crucietur
(a) Xplander „ Scriptus labet «x 3xXix»T!f« , quod que, nam fetus alimento fraudatur i nutritis-
„ melius eft fupetlativo. f
nic quidem eaufa umbilicus

Digitized by Google
,•, .

De Placitis Piiilosoc iiokvm.


eU rx yin\tA . sinti y'xp iZxpntoi accedar Septimeftres autem
. quojdam
ku) qAiav xrb rponS» £v ra- vocari quando dies, qui huic () fexto menfi
ori r'ov
perficiendo defunt ,in leptitno affiimuntur,
trauroa Txpxylttrfxi • Alyw9»«
Xfbva
ac velati feptimi numerantur. Oidimeftres
Je iTTXftqriaiovs , 8r«y rate ^AAsirav- demam pareat (i) non vivere quando in-
<rac lifitpxs rairov r3 fttjybc , h ra fans ex utero quidem erumpat, fed umbi-
irrx Tpaj-A*(*f3 xverSxi . tx 3e oktx- licustamen plurimum laedatur; tunc enim
ftqnxixlx ft>j $v , eraiy xpaie^fl f*->
umbilicus ipfe, qui nutritionis cauda e
fi ,
t'o jipipi: £Ti xArley J'e nutritionis expers efficitur. Mathematici
rij« fxifrpac ,

lir^opol yxp vero menfes otio nulli partui convenien-


o bfipaAb; (ixeranirSy .
tes , vel (j) fociabiles elle dicunt; feptem
ytterxi ut t 3 Tp/^jyree aiV/as . Oi t)fc
, autem fociabiles . Animalia vero , vel caele-
MaStjpartxal ro'u{ aitrii p>Jra< uiuvU- fiia figna partui convenientia , vel fociabi-
Tout <p»r)v chat xartit ycvircut raiif lia non funt li in ftellas domicilii caelefiis
& irrx , ruv3$TiKo6t . tx 3e xrv>3e- dominas incidant . Etenim fi iftarum aliijua ,

ra £u3ix 1 $‘ v iav tu» oizoScttotou»- vitam , vitaeque rationem aufpicetur, in-


i
fantes fub illa natos infelices brevique in-
tu y a^lpajy Tity£<£y*f . 2«» yap t« th- ,

- terituros ejfie portendit Animalia vero vel .

tuv rijy £oijy, xai t'sv |3i ar *A?pi j ij-,


,

figna vitae contraria , five difiociata funt


Tai , Juj-ru^e/c , x«i a^fayou? x^iahei . illa, quae o£lava numerantur; nempe quo-
xtvv3ctx 3t £?« , oxtui apij- rum unum ab altero oBavum numeretur :
fxrjjj.cva , clat xpibt srp ie TKopirio» h- ut Aries Scorpioni , Taurus Sagittario,
ffuvScrot , rxOfoc trp'ot rajarijv arut3s- Gemini Capricorno , Cancer Aquario ,
toi 3i3ufJiei xpbt aiybucpt » , xapx/yae Leo Pifcibus , Virgo Arieti fodari non
,
poreft Quapropter partus etiam , qui de-
.

Tpb« \j3poyJto», A io» xpbc iyfiuxe, tx(>-


cimedres ac feptimeflres funt , vitales ef-
,

ji»ec Tpbf itpioy . 3tx t6to nxi ri er fe ; oilimedres vero propter hanc fide-
rx^tx avTX , y.xi 3t*5tpttjya ,
ybvtjix eJ- ram ,
vel Mundi diffidentiam interire
y»( • ra ijt alcrafiifva ,
3ttc ra «riivJs- U)
rey t5 xbrpcov ,
<p$tiptr$xi •

ke<t>.

(i) qui locum hun: iti reJJiJit ; quum


Amotus, dica ptorfus omHtitur; fire quoJ is mcintji iQ, ra
pnr'
dies qui primo menji defunt , in feptimo fu -
,
terient; fi vc quod in grie.-D ipfijs tentu excidifict.

muntur , in gracco fbrufte Plutarchi codice non ri- (j) Matijus , ic obicurus Plutirchi |oc Ui cx
ru ,
rcribendum v.derat)
fcd rpitju aut feriptum, aut no fupplcri , exponique drbtt Ille nimirum ait .
. .

(ioiti BuJaeus ubi litius rcdd.dit quandoquidem «n»Jsr«i 0«T I iT-i», , »«; i.-, re.ra rCurr, yi-
fexti menji t dies in feptimo implent «t» legific , ,iV,«s infotisbiUt ftdlis e(fe dicunt
, a.i coque o-
idetur. Vtaquc tamen tortafle feniu potius, Sc con~ mni generatione privari. Sic etiam inferius hibet ;
ie^hira ,
Codicis praclldio PlutarcKi mentem
quam ra li iurietera JJ*
rZe
r«i M<Wwn|
esprelTcrit Certe Plutatchi fenfus h c cflc debet quod ,
hfifu, difinnftx animalia zodiaci habere
dies illi, qui temere veluci feptimi iam ineuntis raen domorum dominor Jibi adverfariot planetae.
iis numerantur, ad praeeeJcntcs referri debent, qui- (4) Gilenuspoft vocem tpb,!f ir»ui fenteat am aliam
bus furrepti fucTanti quod nempe verum conceptio- adiccit ,
quae facile tamen cum fuperiori a Plutarcho
nis tempus (orius conftitui ad coque primi menfis in- . quoque memorata confuodi poterit Ti^mu, }„.
itium # ae dies ferius numerari cocpirint totidemque •, heiq.-pd /poti vir. xlteteu vxfx r,r 'tclwyrira rSr
xx-
diebus fetus conceptio praoccficrit, quot deinde, vcl- mynnxt t«s Xfire-, r-Mrputf. iiru exi irexforx r,-
ut in feptimo, numerantur. Itaque fictlc pro rux » ix irea afeeyrteninu* r« rvAA,^i«
f*‘X<Tbxt
( ,
qunc nihili vox efl i kt* referibendura putaverim-
, r« U-Ttxc,
»«/«’»»! di »arai»pi» xxi unex ceOJxpx
(i) Integra haec pviodus dc ocl.meftri partu a Bu- Timacut, (tr duodceimejlrcm afierit aliquem
fe.
Sum

Digitlzed by Google
, » , » , ,-

i}* Plvtarchi Liber V,

C A P V T XIX. K E 4». 10

De animalium ortu : quomodo nata Jint TUpi %ua» yevfreut , rSt iyhovr*
animalia t ty an corruptibilia fine « £uot . Ksti ei pfapree .

lis quidem («) Pbilafopbis quibus Mun-


* dus genitus exiftimatur animalia quo-
genita ,6: corruptibilia dicuntur . Hpi-
, K
ffi> .
A6* ovc
yettlTCC ree
Oi repi RV/jMUfjy
ph
gtSoc
yii/ifToe

, na\
,
i
Q$xpTX
nor/xoe

ofi« ccyL-
ti-

cvrEi , quibus Mundus ingenitus exiftima-


vijtoc i i* fierafic Aij{ rij« «AAijAttiy yev-
tur animalia ex mutua in fefc mutatione
tcerjtti ta gv x yit p tincti rou
nata putarunt : fiquidem illa Mundi hu- . pj.(pq

ius (») partes funr.quod Anaxagoras etiam» Ko/r/xov toutou . ut kxi A 'nx^ayipxt
& Evripjdes exiftimavit in quiens (3) Nibil EvprrlStlt, kh , ntTxptifiinevx li
moritur , fcd aliud in aliud converfum for- «AAa Tptt aAAa pto ptpeei titiat» . Ava-
,
mas V-

tum utero geffari ob fuppreffionem menfiruorum > F ‘>aftrr* V**9S» *.S i fiant
quae ante conceptionem prodibant . Sic fepti-
mrjlrem aefiimari non exi flent em pn ufquam con-
& n«A*R rA9* x*?a,
T it yatUiittit d&xpaoiJ,irer
Sticrxii d* id»
,

ceptio fuerit , fed quod uterut ad. menfirua (sT A' «Ui xpm «U*
pojl conceptionem valeat « Mep^nf «VVcti „

c X p. xix- Retroqur meant quae terra dedit »,

Iterum in terram ; quod ab aetbere>


Galeo, c XXXV. Venerat ortu , caelefle poli
Repetit templum ; quae funt ,
Lorum
(i) Galenus ali t prorfus ratione Caput hoe exordi- N#7 emoritur ; fed fecretum
tur » aliamquc Epicuro fententiam adfcribit; £*»«»••( Illud ab illo
i iyuiTi 0 wrptf **» t tt tp* yirnrrW , uu P&etfTH •
Propria fub imagine paret «.
mi u ityinmt »* ptru^
Ep i cur ut ait Ji ge-
.
,

nerat ui ejl Mundus , animalia quoque generata » Verfus iplos profert Philo de Munio difTimulato ta-
& interitura funt : quae fi ingenitus efi , ex men Poetae Fabulaeque nomine ; intrg umque Euri-
,

mutua commutatione generantur . pidis locum Grotius in Excerptis Euripidis exhi-


(a) Concinnior, ac vera Galeni lc&io r«9 tucpsnv buit. Nonnulla auoque Cernens Alexandrinus ex feri
rxZrtc • pfit
,
fed pro ieimt legit .

f Xylander „ Ex Euripide videntur verfus pro- Ceterum haec Eurip dis Censentia ex ipfis Pythago-
$)
ii hti »»
ricae dominae fontibus profluxide videtur i quum
Aliter hos Euripidis verfus Galenus expreflit : Pythagoras elementa Hngula in fefc mutuo con-
verti , atque ex novo illorum ordine , textura fe-
Ivfutlim ite* di odit T0* yrp*%M9m QSdprreu dmxpi»
• . ,

r 'opn*. di *>M WfH «AA 0 pmptyu, Iriptu, iridl^ti Eu - cretione nova corpora , novofque efioJhis apprere
ripidet r nibil eorum , quae generantur , perit t fci putaverit Celebrem hanc ipfiut op n onem ciegan-
ea quum folvuntur , aliae aliorum format diver- ttflime cxprefsit Ovidius Met amor pb . Lib. XV»
ver. ... ubi Pythagoram iu de de Elementis lo-
fat inducunt .
At verfus ipfos ex nitida Birnefii editione fubiecifle quentem inducit t
nunc libet , ut depravatus Pluttrchi , Gmulque Galeni
focus opportune reftituatur. Itique Euripides m Cbry - Quae quamquam fpatro diflant »
tamen omnia
fippo , cuius Tragoediae fragmentum unicum fupcrcft fiunt
ita loquitur
Ex ipfis > CST in ipfa cadunt » revolutaque
Tellus
Xt/fu d* irim ri» pah i* yeu*% In liquidas rarefeit aquas > tenuatus in au-
Qvtr ik yrifcv ra d“ *w xiaif.e ras Ac-

Digitized by Google
, , ,
;

De Placitis Pii i loso t ho r v m 1


39

flpa vipot 1* w yp2 yiwtfwai rk rptS- nas varias oftendit Anaximander (s) ait

TEglf^i ptHX XKXt^U- animalia prima in humido fpinolts cortici-


TX l&X ,
tptotolt
bus iuclufa nata fuille ; aetate vero proce-
Sttri ,
TpopMvouir^ 3's rij« fatxlae *«•
dente aridiora evalide . difruptoque corti-
[Zxivetv iri t& ^pi repor ,
x«l Tfpqipti-
ce poft noo multum temporis interiifse.
yrv/assat/ r5 fAoiov ,
er’ oA/ya» %f6- Empedocles primos animalium & planta- ,

VOt ptTxfSllSrXI . E pT tSoxXrf TXt Xpu- rum ortus nequaquam perfeQos fuifle dicit
rat ytviseit tw» £vu» ,
kx) fu r£» inconditis nempe partibus illa coaluide
ytvltfxt atrvpf ut- fecundos autem ortus coalefcentibus iam
pqSapoSi 'ohoxbiipouc ,
partibus animalium plantarumjue imagines
ri Si toU popioit Sn^euyperuc • rb<
ac jpteies oftendifse Tertios vero ex par- .

Si Seuripxc , cupfuopirur tu» pe;<Sy


tibus invicem ex fefe nafcentibus prodi J-
i
tlStilhofXtSlt * T*C Se TptTXC ,
TUI» «A- fe; quartos autem ortus non iam ex fimi-
AijAoipiiw» • rx< Si Thrapxt ,
ouk 'in libus , ac bomogeneis ut ex terra , & aqua ,
,

ex, TtSr Spototr , o ?»» yijf > *ad Wa- fed ex animalibus inter fefe formatos
ef-
toc ,
*AAi Si’ «AAijAw» fijij , to7c ftf» fi qoum aliis quidem confertior (») ci-
>'

bus , ac uberior nutricio ; aliis autem mu-


m/KvuS-fio-n? ,
t« Tfspijc ,
tc7; Si rijt
lierum venudas emittendae geniturae inci-
iupopfixt tw» yuvxiKut irepejirph tS tamentum attulifsct. Ceterum animalium
c«p- S 1 om-

Aeraque humer abit , denae que qui pandere tls haberent viriumterram oeeupafr .
, tit/lor
rurfut l:a liommrs iffos ex alterius tpeciei animali-
prorfus
J n fuperot atr tenui/fimui emicat ignes* bus ortos efl*c Anaximaodcr apud Eufcb.um
exift.ma.
Inde retro redeunt , idemque retexitur ordo • vit Vraepar , Evanr • Lib . / # e' 8 -cuius locus cuna
Ignis enim denfum fp i{fatur in aera tranfit , fupenori Plutarchi teilimonio conferri poterit,
Hic in aquas tellus glomerata cogitur unda y Xylander ,, nvxrv^iirr; rii Srriptus
Hec fpecies fua cuique manet , rerumque no- „ t!i i, ui r«( Jint T.r, rfrptZi Minea funt hiee
vatrix „ omnia & inconcinne ridentur in comptndiuus
, fuif-
F.x aliis alios reddit natura figuras • x, fc rcdicti . Et fi quia icite velit fcntentiara Em-
Nec perit in tanto quidquam ( mihi credite ) »» peduclis hac fupee re, multo commodius d-fcct ex
mundo , „ S.mplicii in II. Plijrficornm Ariftotciis Ciminen-
Sed variat y faciemque novat y nafcique vocatur „ tariis.obi de
monflrii Jc auCifimli agitur , /S«-
,
&
, Incipere /Jfe aliud , quam quod fuit ante , „ »»; iatfixfmfa Emp-iloclei referuntur
mori que Itique mirari non licet, fi Xylinder quidem A-
De/inere illud idem ; cum Jint huc forfitan miotum lequutus d e.iundn reddiderit quum ali- ;

illa ,
mentum aliarum ejfet Jenfatum ,aliit mulierum
Haec translata illuc fumma tamen omnia format venuflm incitamentum attulifftt (Src. Bu~
,
conflant •
dieus reto : ex terra
,
fy aqua verum ex fefe ,
vicijfim penitis ,gipuentihufjue j illa quidem ad-
Kil equidem durare diu fub imagine eadem
Jlipata, hac in alimentum cedente
Crediderim 8tc , feminarum
vera forma irritamentum ingenerante
<frc. Vtcr-
(i) Haec Amximandri fententia paullo altera P'u- que tamen & ab Empedoclis fententia aberrant, 8t Plu-
tircho ipfo nob s expon tur Sympof '• Lib . K/i/# textum mutilum, ac vitatum elTe immerito exi-
tarchi
quefi, 8. #» h t*h «MTMf Ix-Sh *«< «*'- fiimavit.^ Itaque nihil h'c ego tnutjvcrim,
verumque
«**;, «AA* i» Ijftvr* iyyifirS»» ri x fmrap m$pvm
5> '
r Empedocl.s lcnfum huncclie dixerim, aninuiiia dcir.um
uxo feiltrCm , iuit rptxQiiT*; itextp •* xx>,ruu * u l
; , , non cx terra, aut aqua, quod initio contigCTat
,fcdex
ytT&f*n*$ iwtim; jSWhrr T#ui*Irii f ,
animalibus generati cecp.flc,
aliis quod in’ quibufilim
mi' ynt A* W>*i Anaximander non in iifiem /»/. qu dem animalibus uhesior cibus ,in abis vero lem -
/f#/ {£* homines , homines in pifeibus inn a- narum forma liberorum procreandorum cupid, litem
tot principio adferuit i cumque nutriti ejfent ingenera fiet
( veteres putant ) & iam ad fe tuendum

Digitlzed by Google
S

140 Plvtarch i Liber V.


omnium genera propter varia illorum tem- ffXifp.ariMv jcimfisaroc (UTsiijTaer.c . Tue
peramenta diftinda fuiffe ut animalia •*

3i £uu» TXVTOHI TCC yivt1 JlXKf Intuiti


aquae accomodatiora appetitum in aquam
3ik rho xcike xpxreit • rx p.h olxeti-
ipfnm habeant ; quaedam in aerem adfpi-
rent , prout ignei plus habeant / quae au- repx eit rb v3up rij» op/xliy iy ,
t it
tem graviora fint, fuper terram incedant ; 3i eit xlpx xvzTveiv 'eut ay xup&Sit
quae vero temperamento quodam aequa-
libus omnium elementorum partibus con-
'ex,’) Tl xAhr rk
,

3i fixpurepa M
t>sv yijy ,
ros 3e iripoipa Tf y.pxcst ,
dent pedoribus omnibus , vel e toto pe-
,

dore vocem cmififle(i).


tz<rt roit $vpx!-i TspomfKijyxi .

C A P V T XX. K E <P. K.

Quot animalium genera an omnia, £f Ylorx yivtj ,


xxl e1 xxyrx
fenjitiva, (? ratione praedita lint. «i<r$i|T« , xx) Aoyixx .

CSt quoddam Aristotelis Opus in quo


animalium genera!*) quatuor efse di-
cit; terreftria nimirum, aquatilia,
i

volu-
E
trxlx
STI rpxypLxrtix
jj

,
hu3ptt
pie; ori Aovt

rhtupx ylv»i fuu» Cptjxb


,
smjv* ,
ovp&yix
,

.
,

Xe f'
xx)
ee

cria, caelcftia : etenim adra quoque ani-


ykp rk £<Sx Aiyt&xi xx) it6T/xw» ,
r)
malia vocari, Mundum, 4c Deum animal
ejpe ratione praeditum, er immortale. De- ti v ytjlvu» . Aoytxoy a^xtxroy .

mocritvs, Hpicvrvs cacledia folum, Ana- AvU&r.pi rot ,


E’xlxovpot rk ovpxvict -

xagoras autem animalia lingula agentem A’>al;ay6pae xx»ra £2* A&yoy -W*
quidem rationem habere dixit-, patientem rbv evepytinxov , tov 3’ oiove) eoOy (xij

vero mentem quae mentis interpres vo-


,
s^eiv rb» xa&tjri xbv to» Aeyojxevo»
,
catur, minime habere .Pythagoras, Pla-
tS vov Ippuiyia . Tlv^xyipxt ,
llAxruv
to eorum etiam animalium , quae irratio-
nalia vocantur , animas ratione praeditas
Aoyixxt psh eiyxi xx) ruy xAoyuy i<a-

efse ; illas tamen ob pravam corporum tem- u y xx Ao vps(yuy rkt vf/u^ac ,. oii (ab» Ao-
periem, & quod loquendi vi careant, fe- yixut IvepyovTXt xxpk Surxpxrixy
cun- ruy

( i ) Galenus opinionem aliam i quae fortafic in Pl u - piatus . Facile hunc tamen ex Stobaeo corrigi ,
fup-
tarciii textu nunc excidit, in ipfa Capitis calce adte- plerique poiTc obfervavi . Ille nimirum fic Ariftotclis
Xoit: m«> vk * rveuru, t! opinionem expreflit ; n->jiTA», MI A^piesTtAri T »TT«-
ii U xfSnt t tZ vyfZ tpaymtvr* Democritus
it* p»t y*M Qlwr .
yjttrxTx, "rvffm , xr*?'# ,

genitu ejfe animalia congreffu ; at , fi unum a- rk rcfpet xiyirbmi , ui r«» , *«i t»


Jlrum primum bumiii extilerit , animalia gi- ( legendum to» ) ^5» A»y««i
Plato , ,

gnere- Arijlotclerquatuor ponunt animalium genera t


terrena,
aquex , volucria caeleflia * Nam & &
C A P. XX. Jiellatanimalia dici , Cr mundum , (jr Deum
animal effe rationis particeps , immortale • Ea-
legitur wc*
dem fere Galenus etiam exhibuit, in <^uo
Gal c. XXV. Stob. p. if.
rit lirp* tfi* **» *vt** t«*
ytcf ,

>!*/!«», a^ecietrat etenim aJJra ipfa animalia


(a) Piutarchi locus hic mifere mutilus, ac deprava- & mundum ipfum animal rationale ,
immorta-
tus, adeoque perperam ab Interpretibus omnibus ex- li»

Digitized by Google
. . . - ;.

De Placitis Ph i l os o p h o r v m. »•{»

t3v <run&rur, >tot) r» pl/ 'iyjtv rb ppx- eundum rationem non operari , ut in fi-

q-lici» , WTTCp £T> T/Jp T/JljXMr l§ Tur ,


miis , & canibus apparet ; haec nimirum
animalia vocem quidem edunt , non ta-
xt/awr • AaAoua-f prir y*p auro/ , « pf£-
men loquuntur. Diogenes haec animalia
£aua-/ ii . AioyfutK pieT^e/r prir auri bruta rationis quidem , & aeris participa-
r6 rciirou , x») alpoc ,
$/& ii r'o ri prir re ; quaedam tamen ob crafsitiem , quae-
wuKKorijri ,
ra ii srAror/isa-piw rijs ttypa- dam vero ob humoris abundantiam > aaf
triat , fxtjrj iixvoilitSrxi , pnjre a<V3a- extefium non intelligere ,
neque fentire

aecrOjt/ , wforpepdt ii aura iiuKsiirSxi eademque fere ratione difpofita vel afft- ,

(la efse qua furentes , ac infanientes , cura


ro7c pteptijiios-/ ,
srxpETra/xbroj t£ /jys- ,

princeps animae pars in illis decipitur r


pwwxatf ac perturbatur _

K E <t>. KA. c a p v t xxr.

E’y Tcra yp£nu f


lop/poCrxi ra er Qu o tempore animalia utero inclufa
rj ya<rfi 2»ra .
formentur

Mpedocles in hominibus quidem mem-


I ^
' MreJoxAfit
cipyfirSxi
£T<
rijc
(*•»

dictfQfulteuc
ri» «s^paTter
axi «x- E brorum formationem a vicefimo fexto
ve-
pcjl conceptionem die incipere; perfedit
t/jc xai , r{ Ai/cC/r&a/ ii ro7c
ro partibus undequinquageflmo abfolvi
ptspio/f ari *-(>r>fK8<rv;f piae ifOUT)(C .
,
Asclepiades irr maribus quidem, quod 0)
AV xAt)inait!« It) fti» ri£v «pplrwr , calidifsimi ii line , membrorum formationem
i/a rb SepuiTara tlvai , ri|v i/ap&pa- a vicefimo fexto incipere ; faepius (-J autem
<nv yineSui ari fxTtjt xaY thutft, maturius partibus vero perfici in quinqua-
;

sroAAac ii xai Worfpa • TAjjpsCaJa; gefimo. In feminis vero, ob caloris ino-


piam, poli bimeftre ( 3 ) incipere formatio-
ii er to 7* ri;t rerTijxo<r?{ f/.opfoec . ter)
nem, Sc quadrimeftri compleri, Irrationa-
ii r«y S/iAuxar er J/pi>jra i/ap&peu-
lium vero animalium fetus iuxta elemen-
a^ai ,
er rerpapofra ii reA eiovtrjai ,
torum contemperationes perfici exijlima-
i/a Ti cai«7r tS Jepptoo • ii rfir vit .
AAiywr £««r , iAoreAij !rap« r&« <n/y-
xpiaen tu» <?oi%e!u»
KE<*. C A—

c A P. XXI. Axi r«K ztrttxtsn rm t) 3 i, P. UM-I yinr^ai


rirPdujfuc» ii ti i^.K r» Sipfwt quinquagefimo


fi) Paul.o aliter Galenus: tus r. Stf/unri/«, imi» vero perfici 1 in mulieribus autem quatuor men-
V«->» quod temperamentum in illis ealidiut fit . fibut fieri etnformaiitntm ,
quod caloris fiat ino
{*) Voces iftae in Galeno (Jclidirantur . p, t ,

(jj Alita haec in Galeno efferantur; xAipwrfiu ii

Digitized by Google
. , . ,,

141 Piviaichi Libes V.

C A P V T XXII. K E 4». KB.

Quibus ex elementis quodlibet membri E‘x rbruv rurieparat sot%eiu» Unaqto


genus in nobis componatur rt&ts i» Jjfxrv ytnxuv fioflur ,

0)
E Mpedocles ait
quatuor elementorum , quae corpori
carnes quidem ex

E hlreSox^c ree;

vxofyxt ex twy tjta tsj xpStaet tct-


fj,h captxc ver-
infunt , contemperatione produci ; ner-
vos autem ignis , ac terrae partibus ripvtt qotxjiiut) rk Si tstupa Tvpie
,

dupla ratione permixtis conflare', ungues yti< ,


TOC SirXaaiooa p-typhra . rout
vero in animalibus oriri ex nervis ubi ae- Si oVi/^ac ToU £uoi{ yevy&rSx, T uy
ri occurrunt, refrigeratis!»), atque rigen- teupuo xx Jo tu ittq t trvrlruxi reptflu-
tibus Ofsa autem aqua, internaque terra
.

conflare videntur . Ex quatuor vero ignis


tfirruy. Se Soxel p' a uSxrot , ^
T « fruyijc’ TtTTtXfuy Si, rupee
ac terrae portionibus una temperatis fu- ,
yr.tt Touxuy truyxpn&iyruy
dorem , & lacrimam produci , pstptSy , iSpi-
tx ,
itai Sicxpuoy ytygf$x, T p aupixTixi
OUTut .

C A P V T XXIIU*) K E <J>. Kr.

Quomodo fomnus ,
vel mors aut animae , Ili* uryat yiyerat, Jj &*var«* r
vel corporis fiat .
» 5 TS’jt.XT0C .

A Lcmaeo fomnum reccpra


fanguinis in confluentes venas; vigi-
liam vero , vel expergifccndi vim /anguinis
fieri dicit

A Axfixtuy aya^uptftret tu afparoe tl$


tuo bpippoui phifSxc utrvey yiyg-

diflfufionem plenum autem, r§ai fltist



t qy St il-iyeptiy , Stctyu-
eiufdem effle;
pcrfcQumque fanguinis receptum in venas qiy • rijy ii rxyrt^i ccyxyfitpqjty , 'dpt-

mor- »*-

C A P. XXII. fudorem lacrymamque ccmfojtta , liqueftffo u-


,

tique [anguine , extcnuatuque diffufn fivc pota ut j

Gsl. e. XXXVJ. illa, quae in vulgatis Plutarchi codicibus defiderantur

ex Galeno dcfumpfcrit Certe Galenas hic habet .*

(i) Galenus hie optime : I» v7s ir«f T*’ , mu iutr.eu'* y.»f <7-0*4 irprtu-ioet rU **«.»7*< kmi
« »«»•
,
f
. x'u Ii ,i»f « <“ *»f *S • S ItxSmeiy mf,' fudorem , lacri-
r« »i»Tu»ir.?»ti t.*%iotx,uts &
tx aequali quatuor elementorum mixtio- mam oriri eliquato [anguine , qui quum atte-
ne procreari , nervos autem ex igne dr terra, cum nuatus fuerit y diffunditur •
duabus aquae partibus permixtis .
(t) Itaque corrigendus Galeni locus, in quo legitur C A P. XXIII
XI fl \frjyjitrzvr tm Sstxui elementSS aliit
frigefallis .
Galen c. XXXVI.
(
Locus hic nuferc depravatus , qui fine lcripti
3)
Coo, cis ope lanari cete non poteiit Neleio an Bu- (4) Xylandcr „ Quod Budacus ordinem Cipitum
itaeus aliquid in gracco Plutarehi tentu invenerit, quum ty 13 & 14- investit ,
quem fcr.pius quoque habet,
haec iu reddidit : ex quatuor denique commixtis t» id nequaquam ratione caret
Ccr-

Digitized by Google
. 9 . , , , .

Ds Placitis Phiiosophoiym. 143

taro » EYureJoxAiic rbr fit» utuov kx- mortetn producere. Empedocles fomnum
quidem exiftimavit moderata caloris
fieri
r t6 I» tu aijsstT» dspfiou rupe-
qui in fanguine e fi refrigeratione; ea vero
fjLhptfi ylvsrixi , tavrthsl h Sxvaror .
,

perfeda mortem. Diogenes, OJ fi fanguis


Cstoyhfo « iiri ti» r'o xtjix Stxyeb-
totus in renas diffufus , ipfas quidem im-
(i£»ov ,
rkqpuxrei pi» rit ipAbjSat , rbv pleat, aerem vero in venis ipfi» contentum
Jb si» aurei; rtptcyjtffnov Hpx uret tlt in pedus fubtedumque ventrem protru-
,

T k qifVX ,
X«) Tlj » U TOKtlfAfH|y yx^spx , dat, fomnum fieri exiftimavit ac thora-
cemtxnr calidiorem e ile i quum vero uni-
u Ttov yeytvrpjxt , 1
SipMTspev UTxg“
vcrfos aiir ex venis eruperit, mortem con-
%(iv t&» Sxpxtcx • ix> ii arae rb «*-
tu» ^Af^u» exA/xi) Ja»a-
tingere Plato,.
&
Stoici fomnum qui-
f5j«{ e* ,
dem fieri d.cunt fenfitivi fpintus remifsio
Ta» ruyyaieiv . HAaroi» , c< SruVicol neCO, non relaxatione, perinde quali Cpi-
ri» p£» «»£«» t 5 *<-
tlrw» yiir fxSas ritus ille inferius , veluti in terram defen-
ff&ijriicsG TMuparot , « xari &»a%x- dat fed illo potius ad principem Animae par-
;

Aacrpb» , xxjiixep iri ri,( yr c <pf- ,


,
tem , hot eft fuperciliorum interfticium ,

afcendente . Quando veto haec rpfa fenfi-


papb»«u Jb u< £Tt Tb ijyepsmb» ptro-
tivi fpiritus remifsio perfcde fiat, tunc
^ft/o» . ora» ii rxvrthwt yhtirai q
mortem produci.
a»f»-K tS aiVJsfnxoo rveufLxr ai > rbrt
yiytufaSac J««xro».
C A P V T XXIV.
K E 4>. KA.
Quando , (f quomodo hamo perfici
nir« , x«i tus upyjrzi i urfpurce incipiat _
rijc «AfibrijTof

H PaitAfirof
o-J-as robe
, 1$ 01

«»&fuTow TeA 6
Erwixai
i
«VZ f_
6 ri)Toe
H Eraclitvs , & Stoici homines perfici
incipere exiftimarunt circa fecundum
feptenarium annorum circa quod tempus
Tffi t»)» itvrtpxy ifiioy.aix , rtfl «i» genitalis humor (}) lecernitui , Siquidem
b <rT0pixxTix,U xp. ȣT3i oppbc t* yip :
. ilantae quoque tunc perfici incipiunt quum

ihipx iipyjTXt rbrt rtXttbrqroc ora» Jemina producere inceperint; imperfectae


vero, & immaturae illae fisnt , dum fru-
ocpxurai ye»»a» ri xTfppara . arehH
du adhuc defiicutae, vel carentes Junc
ic £<ji Kxi eiapx , xai axapra b»ra .
,
Iti-
ri-

C-Tte 14. Caput rerum (criem perturbat; adcoque Gj- t unquam taxatione;, quemadmodum tfjr fuper
de hominis pcrfedfcione 13. loco d (Terendum fuerat ; terram confidente flatu ; eodem vero fe recipiente
ut deinde 14. M . cetcrifque fequentibus de fomno , ac ad fuperciliorum interflitium , idefl animae princi-
morte ageretur Galenus Cipitum (criem a
Itaque patum »
Budaeo capredim adhibuit Ego rrro vulgatam Piu-
tarchi fenem cvhibeudam efle putavi C A P. XXIV-
(i; Integra haec periodus, vel Diogeojs opinio ,
in Galeno prorfus omittitur- Galcn c. xxxvr.
(») Aliter haec , K opinor . fola coniedura Badaeus
Ssmnum Jieri [tnjilit quidem fpiritus remijjione , (3) Galenus mifunend#, nutant itsfet-

Digitized by Google
. . ,

144 • Plvtarchi Libes V.


Itaque tunc homo perfeclus (Oerit. Quia- r«A//5t ove rlre uvfyurcc . ertp\ Se
etiam circa fecundum boc feptenariura
rii» Sevrepae i(23o/i&Sa 'teroia ylverai
boni , malique , eorumque doctrinae , ac
Kabou tc , xxi xetKou kx) rv,e iiixi-
praeceptorum notitia in homine product- ,

or, Kcthlac xuruv

C A P V T XXV. K E <t>. KE.

Cuius Jit fomnus , vel mors animae OVarepou sq-1» Ur»»r,?j Savctro; 4
,

vel corporis. , VI cuparct .

A Ristotei.es
corporique
Somnum quidem
communem efse
putavit.
Somnus (*) autem c(t sAriftoteli humidi eva-
animae ,

A
ri
Pt^or^tje
UCCTOt
ivzduftictr&iv
,
XXI
xar.bv

\jy pi»
j
tiev

itrb
ror vrvcv sti-
-nl Si
t5 &ccfa-
*0TM

poratio ex thorace in loca capiti vicina , ko s eie rave Ttp) rijv tetpabqy tot ove ,
& calor cordis a fubietto cibo refrigera- Ka) rijc ura*f</jt/vi(« rpofiqe ro iv rtf
,
tus Perfeftam vero , ir abfotutam caloris
.

Kxflix trupa^vyjiv Jeppiv r b» i'eJx'


huius refrigeiationem mortem efse puta-
.

vit- eiufrnoili ( ) vero mortem folius corpo- vutov ehat aravrf ASj xatravf/u^iv . Sxex-
ris efTe , non animae quum huius mors , :
tov eiexi pbvov rS rup-UToc , ou <J»ts-
Se
non fic Anaxagcras (4)
ac interitus ullus .
yjrfi , eiy {/ripye 1 §xvx-
Taurijc yicp
autem corporeae facultati fomnum accidere toc . A’ ix^aybpx: ii r 7,t aup-x-ixcf
rxijlimavit corpcream enim non anima-
, ,
hepyetae ylvejSat rbv vtvov cupaTi- .

lem animae nimirum


1
affeclionem hanc ,
xbv yap electi rl tx$oc , ou v{/t>ytv.ivtl-
efse» mortem vero efse animae divulfio-
vel feparationem a corpore Levci»- vxt ii xxi cpvyyc Savxrov roo itxyupitr-
nem ,
.

pvs pov.

legebatur. Etenim, n? /iKTtfat fecundo referibi debet nifi fqjtenariuai


(1) AiitCT in Graeco Budaci codice
.*

quum pracmifilTet : proinde tum denique perfeci uc i pium incipiens intelligatur j


quod nimirum incunte
ejl tomo , fubdit : Ari/I oleter circiter feptrnxrium iam tertio annorum feptenario viri pubefeere, vinbuf-

fecundum honrfti pravique notionem exijlcre ,


Ci- que pollere incipiant.
,

ti que equum difciplinit initiantur . Sunt qui pu-


tent tertia hebdomade confumari hominem , ut C A P XXV.
quum viribus fuit utitur . Plenam , accuratamque
Viutarcbi fcritentiam cspreflit Galenus ,
qui pofl vo- Galcn. c. XXXVII.
ces axi aaafxa f>r« repente fubdit rara .•

Optime, accurateque Gdenus *!rm ci uCnH


7* a ipltyodla CU& i» >»»» •/unat r.a>M n, kJ
. ( 1)
:

ro ititcSiittjiuSif lyfoi eaufrtt vero fomni ipfiut ejl hu-


nlcryrZ* itlxexarlxx, a;/ . tripa di topoi^tttrt jrttaur-

cbat »<*** rii Tf ,Vp irlrtoaet , ira» aai yi»:W 'iyt auut ,
mi du m evaporatum
*•! rv iryj.c y -.au-Ja A'riftoteles primo feptcHOrio, (]) Periodus ifta m
Gjleno prorfus omittatur , nui-
lufque dubito quin tcmeic in 1’lutirchi textum itre-
quo notitia oritur rerum l oncjlxruni Qr turpium , ,

pferit . Siquidem Plutarchus ipfc Cip. II. iam dixe-


.:ucd ejl difciplinxc initium • Alii denique exi-
rat ex Ariftoteiis lententia humanos animos mortale»
jlimant net tertio perfici fiptenario , quum pu- &
befeimut , &
virium robore utimur efle

(4) PluriTchi locus ex Galeno corrigi,


fupplcrique
Quamvis t3mcn £< n Gileni 8e in Plutarchi ,
w
.

debet in quo perfpicuo , ccttoque fenfu legitur ; A


carni crfcriplcrat Budacus, testu legatur rj rpity *,3
- ,

fayofm tutTfC r?< rif/M»TWW &C.


l-tuxu tertio frptenario ; fortafle tamen utrobique

Digitized by Google
, . , , . . , .

DePlacitis P ilosophorvm. 14 J
* AsuxiTTos eu ftitov rufiaroc yl- pvs (>) fomnum corporis folum efse ;fed te-
,
«AA* xf&sei t5 At TropepoSt nuium partium cum animalis caloris fecre-
srAf/ow rijC t8 ^u^ijusu &{p. tione mixtarum excefsum, nut abundantiam
mortis caulTam ejje. Eiufmodi autem af-
(xeu rbi« orbeotxxiiby , ahia» Jxvxtou
fefliones corporis ejje , non animae . Em-
retura Jb dveti xajt) augurat ou ipu-
pidocles ait mortem e(Te feparationem
. E/t Tf JaxAi-f tcv &ararey yeye»?- igneae partis eorum elementorum , ex qui-
«&«t Sia^ufir/j.oy tS rufuSavs ej w» bus hominis compages conftituta fuit: adeo-
>i ffuyxfirie rei «»&pa.'ra> <ri/vf<r*$i) .
que hac de caufsa mortem corpori , ani-
£tm xarat rare xeivb» *Ina/ rbn Sh£- maeque communem efse Somnum vero .

yarov ffU'p.aTo( xx) uteoe


tmperfeSam tenuemque quamdam igneae
, /u^?C
«|
'
is ,

partis avuliionem , aut feparationem efse


yine^xi cix ^ufirfibo rnx ri rufviyt.

K E . K^. C A P V T XXVI.

175 ; tju£ij&sj tx Qvtx, Qttomtdo Plantae augeantur-, (y an


*i
ti i&* animalia illae ii nt

n
xai
Axruv
_
rei
E’(rrsJexAijc
xx) %ua . 0xv f p)» Ji
axb rou e-a>iue?$ai , xx) hrerx-
,
xal rii pu-
t
pUro , Empedocles Plantas etiam ani-
matas, & animalia ejje dixerunt. Id
vero exinde quoque manifeftum fieri exi-
pfrovc 'fX el * Tei/e xAiiout, xx) h ruit ftimarunt quod illae nutent , Sc quod ra-
ieexvay uy u7( mos extcnfos habeant, atque in inflexio-
('ixiiv, xx) vatu* cto>-
nibus, boe efl ubi inf Udantur cedant ;
itbc xtxyabxt^h . uqe xx) ruuretelr, iterumque fi) tamen valide remittantur.
A 'pnroriAift^ tf*il/e£a /Xf» , ou p y/ xx) Aristoteles Plantas ipfas animatas qui-
. Ist yotp {Ctx ip^Tixoe elvai i$ ai- dem, non tamen animalia etiam, ejje dixit,
,

t r$e- T fi.

fi) Periodum hanc , integramque Leucippi fenten- Atque ita fane Am*otus etiam PJuttrchi !omm ex*
tiam Budacus ditfimulavit; fi ve quod illa in graeco i- pofuit. Badicus autem Uberiori quoiam interpretandi
pfius Codice deTideTarctur j five quod cx obfcuro, genere imegTum ita locum expreflit: quod tr artant i
vi-
tlatoque Plutarchi textu fenfum cx(cu!perc defperaret. eos arberatori nen fine violentia cedant , rurfum -
Amictus ita Leucippi mentem expreflit perinde que laxati in prifinum adeo halitum crefcendo
,
fomnus ex tenuium partium concretione pro-
quafi
fe revocent ; aut etiam r enitentia pondera evin-
duceretur nimia vero naturalis caloris excretiene
, cant At vera ledtio , verufque Platonis fenfus facile
vtort oriretur Quacumque tamen ratione Plutar- ex Stobico repeti. cxpanmuc poterit
, Ita nimirum
chi locus intclligi debeat
,
pcrfpicue apparet pjrticulam io illo legitur ; TtX&rm , xxi ra» Qur* i/a-
* deiCndam efle ne Leucippus 4^^«* Ifat.
, ipfe fibi inconftans di- ii xetl iri t«3 r«>.ioiir0«i , *«*
catur. Imrxf&hv; ivii» -re+t ttAatiev; , neti TtCt, irxy*ya?( tiu

t
c a p. xxvr. *»tr , xai XuAtt rQtfpZ; u'*y,x>Zrt*i ,
xcti cvtx-
Gilcn. c. XXXVIII. 'foxif f ferendum cwx*ix%a> ) pa r Plato , Tba- ,
&
ter flirpibus auoque vitam tribuit quoniam con- .

(0 Xy lanier K*i waAn «ix^itA«r3ir.


,, c titiantur , ©• ramos erigant, ac tum abducan .
•> St 8c Manu' riprus « Eft autem hoc quidem mnn* tUr , tum rurfus valide reducantur
, ut pondera
•» frrum leftonis. Videtur dicere ramos arborum in-
quoque cdntranitenria , vel ioflcdlcnt a trahant . Ita
>. flexos, fi reLxcntur, rurfus in fuam
fefe redigere propemodum in Gilcno quoque exaratum confpiciturj
a. rcdUtudincm. nifi quod voces illae **» intrafuuun i^ut r*«s xA«/cv^

Digitized by Google
* .,, x • .

146 Pivtakchi Liber V.


fiquidem animalia appetitu , & fenfu , ra- & a^Tua St d) Xcyix.Sc O/ ZruVxoi
, . 3t ,
tuti
tione praedita funt , quibus Plantae carent
E’rtxipttoi oiiK iptipu^x r iri yctf i|/u^?c
Stoici vero , &
Epicvrei Plantas animae
.

dpptITixnc cieat nat cri$u/iijTi»P.t riyct


expertes exifiimant etenim animalium ;
, ,

quaedam appetentis animae , 4t concupi- ii kx) Ao yix,~t • rct Ss <f>vra aureptot-


scentis , quaedam vero rationalis etiam par- rtm met ycyetyftxt , ov ita ,

ticipes efse Plantas autem fortuito pro-


. E'ls.TtioKX~t rplru rtSv tev tX
pemodum , non animae vi,(Oproduci . Em- ipx ctt ypt anxSCmi (pqx. , rp)t tox
pedocles ait inter animalia > vel animata i)Ais> TcpiarXu^Svxi ,
rpiy iutpxe ,
corpora , Plantas omnium primas enatas ef-
fe priufquam Solis converfto vel circularis
evxTx iiXKft^ijyxi , Stet Se rvxu.tr plxt
,
motus expsnfus foret ante quam dies a ; fit
t%i xpiteus roe rS , r» &ijA£oc
no£ie fecretus efset; atque ob temperamenti Tepiiytte Xiyoe . ailtcc&ai St ari raii
Jymmetriam ,five concinnitatem, quamdam ia t>J yy ^eptxu Sixipouixlvov , Sxfs yr,e
veluft maris, ac feminae rationem Hias ha- tlvxt r.xhxTcp itxi tcc ciifipux
fiipn , res
bere . Plantas autem ipjas ex caloris terrae
iu Ttj yu<;(t , r/.t ptqrpxt pt; ptf roitt
inclufi didributione augeri ; adeoque Plan-
Si XSpTiW TCfITTtJfXXTX elvxi cv Toit
tas teme pones efse ,
prorftis ut fetus ute-
ro inclufi ipfius partes funt . Fruclus autem (purolt CJarct Kui rupit’ xx) rd fliy ,

aquae & ignis Plantis incluli excrementa ef-


,
(AAtTtc 'tyc ra rb U/p'oe, t^mixu^o/xs-

fe ;ac Plantis illis .quibus humor minor fit r» auru tw Slpst tyuXXippochr rk Si ,

hoc aedate exficcato folia defiuere , iis rXiioix rupxftivetv usrep iri Tfj; 3x$- ,

vero , quibus uberior eft confervari , ut , xcti rijc tAa/ac , kx) t& <fctn-
vrtt ,
lauro , oleae , palmae . Succorum f : ve-
) xot . rat St Sixipipkt rue , ra-
to, dilcrimina varietatem illam producere
paAAxyis rUt roA upceptlxt ,
i$ rue al-
quae

ia iHo defiderantur ,
moxque levi dUcrimine habetur kxI blkiifipm proprie vocari arbores , quae ramos alios
i T«H 01>»«y*y«r; ii^tu> fla trk ftittt, , imi t«*i» aliis fuperimpofitos habent , propter fe- .

, iir i mu rvm*%w tpx . Quandoquidem minat appetere Cumque in Etymologo Magno le-
vero hunc ipfum fere fenfum Budacus etiam cxprcllit, gatur bfaofjMm Aiytr** rk >*>m »x;e*T* r»;
rfpicue apptret in graeco apfius codice Plutarchi ver- dit$P <?i» r* '?epX-j[jjxn 7> cx.nde in Faft-s Atticis
ea propemodum ratione concepta fuilTc , qunpi 5to- Tomo I . pag, 3815. conicci verum Ethymologici Ma-
hacus innuerat. Ceterum fufpicor Platonis, velPiuta chi gni auflorcm facile non alio , quam Aniromachi
Verba «r# rt>Z ?^w t*< kXuZk', quod rxmot nomine vocandum cflr.
yi*/i?iia-&«i quod mi-
f cr reflo t habeant , non ad quaelibet arborum genera , fed ( ) Gifiendus hic optime pro
1
,

ad palmas folum referri, in quibus peculians quactlam nus appofitum cft, Kin>^xt legendum cfie aioitratur.
ramo uni extenfio rcpcnri dicitur, quae fine fenfu ac , (2) Tnregcr hic P'utarchi locus facile cx Galeno cor-
amore produci noo pofie putatur ut optime proinde j rigi vc! iHuftnri poterit. Ille nimirum legit: ik< Ji
.

cx ciufmodi ramorum o.dine ac direclionc ipGs . tf.xQrtx-, t£» yvu-ut fTMf «X>*y<C4 yinr$«l riis

animatas fcofuquc praeditas efle deduceretur. Et n?m


, ftlaf . imi rSf QvrZ» JtctQntu* ,
i%<S'T*at tk- uro r £•
fertur mares palmas tacito vcluti ponlere in feminas TptOotrtif eitMoufirttuki , itrrif iri r aer uu.n?'.* .

palmas nutare , ramofque fuos verfus Ibs extendere; ykf ul fm<Pofmi


Tipti ra» aT/s» dutXotmpT* >
tovrtn
licuti viciflmi feminae palmae, fi mar-bes proximae k»k »&£«•< fuerorum autem diffe -
t eZ
fiicrint , fecundiores clf.- dicuntur Hinr palmae ipfie . reni at oriri ex diverjitate eum multitudinis par»
9i x-.wtcu dicuntur A» ro quod feminas tium y tum plantarum difnepatttium a rebus a-
Mppetant • Scholuflcs Homericus ad N verf fentibur quae /ibi /ifni lia' funt attrahentium ,
73JI
,
A t/p'/*xx*5 •' iTfo5/>ip« quemadmodum in vitibus innotefeit • Non enim
mvfiui XtytrS** rk ixci>**>x; Taetrat dirdf* i.x earum differentiae vinorum diverfitattm effi.

r* Andrcmxchus itt E yrntlogicit nif srp*- fiunt 9 fed nutrient it fili»

Digitized by Google
. . . . .

De Placitis Philosophor vm,' »47

yinStcu , Sicci lx,6>ru» rh; quae in partium multitudine referitur :


riuv
quas quiden) varietates Jucci recipiunt ex
«Ts tS TfipavTot irobvfte petat , arrep
multitudine, «»f varietate partium /oli nu-
ex) tiSv ccpcxibuiv , ou yap ai Siapopai vicibus contingit
trientis, ut in : etenim
TOVTUV WIlTIlciv ol M» TTOiSril' , *AA‘ I*
non vitium ipfarum varietates utile (i) bo-
t2 rpitpefoai iS&ipoi t numque vinum producunt ; fed quod illae
boc potius quam alio , folo nutriantur
,

K E <P. KZ. C A P V T XXVII,

n({) TpoQqt , xa's De nutritione , &


augmentatioue
av^rtut animalium

ph
E MrtSoxMje
Sia r»i»
rpiipeAai
vri<;etfit tS oixeiov
ra £3*
, ali-
E Mpedocles «it animalia nutriri
ex accomodati ,/tbique convenientis ci-
quidem

bi fubftantia ; ex caloris autem accedit ,


ii Sia Tqv xapovuia» r5 &<p-
fi ve
praefentia augeri ; utriufque vero de-
piou • ftsioi/i&ai d* xai pjhetv Stic rijir
feflu decrefcere, atque confumi. Homi-
,

SfxAfnJ/O' exurlpu» . T8uc Si »u» ivSpu- nes autem, qui nunc temporis funt, ad
XOIK TCiIt TfUTOK cvfifiahAopiitcuc , Cf£- primos hominum comparatos infantium in-
iTt%eiv raZi v . ftar efse •

K E ®. KH. C A P V T XXVIII.

rio&{» ai oplljeit y!»o»rai roit Vnde appetitus , at voluptates in


$ ucit , xzl ij Sora! animalibus fiant .

E M«reJfl*Ai)«
ro7f £veie
*Tt>Tttov»Tv*
rfa
xara
ixascii
pi» oppete yintrSai
tSci

wxjiHt*
Ibbel J/tic tu»
, rat Si
E
rum
Mpedoci.es appetitus quidem in anima-
libus oriri dicit fecundum elemento-
illorum defe&us quibus animalium ,

quodlibet componitur ; voluptates autem


tjSovkt irypoO , xa) rAe rS» xi»SO-
ex humido ; motufque ex peficulis aliifque ,

tu* xai ipcoiu» xi»iirei( , rat Si o^Aij-


, id genus excitatos perturbatione* ,&(*)...
,

rtit , xa) rAc .... .

KE4>. T 2 CA-

• (i) Xylandet „ tfnrvu' Manutriptus XpttiM, (i) Qtnim Pintjrchi loeu* poftrcma parte mutilus,
•6® *fwi*£» vitiatufque fit, Budaeus vucts proxime lequciites i.mi-
fit, Mulhim vero ex Gileno pracfiJium haberi pote ft,
c a p. xx^nr. quum integrum hoc Caput in ilio defidetetur.

Digitized by Google
, P . » . &,

'48 PlTIAICH 1 L 1 B E R V.
C A P V T XXIX. K B K0.
Quomodo fiat febrit & an affeflio
, , vel n«c yUtTou b ruperit , xul ti
aflfeflionis alterius atttjfio .
fit
irtyhiiffix .

"C Rasutratvs it» febrim delinit: Febris


Lf artqparoe Spi^ereci rlv Ht/periv S-
eft motus fanguinis in fpiritas , (') ae-
ris ve! pulmonis vafa incidentis Sfl rut , Uvperot iq) K-yqpia aip. x-
,
,
qui mo-
rar praeter voluntatem nojiram, v obi que ros rapcp.Terro!KOt eh rx r 3 ntopix-
invitis peragatur . Quemadmodum enim
f T 04xyytix xrpouiptlox yivbpccvoi . *a-
mare ,
quum
ipfum perturbet, quie-
nihil Bxrep - xp iri r.;c JatAsMije, 'brxv ftsj—
1 ’cit ; violento autem vento praeter natu- 3tv uviy,v Kisjj, iipeitti avlpov 3'e ipc-
,
ram fpirante, tunc (*) totum agitatur; ita
rvioilot (iix.ov rupit $6 tiv Ure t-
prorfus contingit in corpore quum fan- ,

;
guis moveatur
Aije KUKheilzt ovrot nui ce 1 ai eupeu-
tunc ille in vafa quidem
,
,

fpirituum incidit, effervelcens vero univer- 7< > ora v xivttljij Th alfist , Ure ipcrirhi
fum corpus calefacit . Ipfique(j) Erajijlratt ixev e it 7x xyfeix luv rvevpxruy , r u*
placet iebrim morbi iam produdi appendi- Pfjy-efo» ii fcppcutvet rb 0A0» ffZjtx .
cem, (7 rffcdum else . Diocles autem di- uplsxti ii xuhS x.xi iriyfmfp.x eheti b
cit: Ea, quae apparent, occultorum indi-
rvpeloe AroxAiJs Si <pr,atv oj/eit xiq-
da , ftgna , vel oftenftones funt. lis vero,
quae perfpicua, vel apparentia lint, adna- huii rx ipuivbfteiu • eri ii ro7s ipxiro-
ta vel Jupa addita febris videtur
p.fvait bfxlai b rvpeTot inytoopetot ,lpxv-
,
, ut vul-
neribus , pituitolis colledionibus , & bu- ptulu , Kf pPeypoexi ,
ti/ (2cu(2wvet
bonibus . (4)

C A P V T XXX. K E A.

De fanitate, (7 morbo , & fentdute . n ep't vyeiat , xxl tocrcv iq yiipue


,

A Lcmaeo
facultatum quidem, aut qua-
litatum hoc eft humidi calidi Ccci
,
, ,

frigidi , amari , dulcis , 4c reliquarum qua-


, A Axfialw»
tziix.y,* l?osop.txv lui
lije

iviipiui,
ftev uyt'at thut svl-

vypi, &£f(iou, %iifov , vj'VX,pov , nnpi


litatum aequabilitatem fanitatis conferva-
tricem efse putavit-, unius autem ex qua- yPvxeoc , i£ rui yoiru» lit» i’ cu xvloit
li- lio-

C A P: XXIX- nonnulIoT interdum febricitare i at in Am oto,


Gsl e. XXXIX. Xyhndto ne vcftig.um quiJcm op nonis huius occur-
rit* Inquc Buiiatus integrorerr. textum hic
Piorr.rchi
(1) Amioiui ira locum hunc interpretatur vafa : habuit ,
vel fovtaflc Galvnum rxprtflcKt, ubi nunc
fpirituum , quae funi arteriae . legitur i it tyvu »mvi»«tA« n‘»«* t« Xv^ira» i-
( : J Xylander „ £’£ «Ak tomAitriM. Scriptus i{ i- Tny utTtu it Tfxuyntn.ttiti fitf/iimt. H '{tirri< 0*cr< fd.%-
1,- Sbk .Srd in fine Codseis boc ipfum Caput repetj- SiUrlut «*rm v fTftjrtttAntv, ii*fTi srwfaTTt*» VM» Die-
» rum erat , ib que «A* leg.tur
ii cies autem dicit febrim atcefsior.em efte * fuc-
(3) Haec pciicdux m
Ga’-no dcfideraiur cedit autem vulneribus , Qy» denum tumeribut • .»

(4) Graecus Budaei codex Hcrrphili quoque fen- Herodotus a fer it nulla cauffa praecedent t ali-
tent.srphc exprimit quam il!c latinc fic reddidit:
, quos interdum febre corripi • Hinc Herodoti no-
Mtrcp hilus nulla etiamnum praecedenti e tufa men ia Herophile couwtx debet

Digitized by Google
. , , • . ; -,,

De Placitis Philosophor vm. >49

litatibus illis in ceteras dominium morbi


rifuv ro;»|7ixifv p&o^oroih»
,
.
caufsam, fy originem Etenim alteru- effc
*<7«* * «« tabificum .
yhp tKzliftt i tovapxlm , *j vfia-w» trius qualitatis praedominium
morbique caufla ejl lAtque aliquando qui .

dem ut caujfa efficiens , vel a qua , ut ejl


3’ 3i* a AS8cc»
-
iySttxs
Tijro« «< i£ ?« vel frigori* excefsus ; aliquando
• *i
,
caloris ,

ut 3’ Luiote ,
eilptet hSkv $ iyx^stAac • 7<i» vero uc caujja materialis » vel t x qua » pro-
*pi- pter redundantiam . vel defeclum » ut in
ii vytiuv ervpftiipcy 7 fi» iroiwr rij»
aliquibus fanguinis » vel cerebri inopia.
yhsuv 3i’
ffiv . AicxAiic 31 TAtfcxt Tai»
Sanitatem vero opinatur effie accomodatatn
qualitatum temperiem Diocles autem
cipah
.

«vapaAiay 7«y c*» soiytiu* , xct)


morborum plurimos oriri dicit propter cle-
IcO Ktilaqr, jj.xlu . E'farfefeiht 7** mentorum > quae in corpore reperiuntur
inaequalitatem , aut inaequalem ('< corpo-
cwe 3ii tA^s« 7fo<p?! ,
xal «Tf\J/i'*v > **
Erasistratvs morbos
ris conilitucionem .

7^y 3« tu7»£(*v ,
uul&pxti**
ob alimenti copiam cruditatem , & cor- ,

iyttiiy Oi Zluixo) ru/upunut 7b ruptionem fieri exiftimavit fanitntera au-


t li/ai .
tem efse ordinatam, corporique fuflicientem
yijfat y<ymi<«'!)*i 3ii 7)jy 7av Jtfftav alimenti copiam (*) Stoici ( i) concorditer
.

ac una voce dicunt feneflutem ob calori*


ttt.£nj/<y . oi y«p aulul xAeoy 's%ov1ei 7o
inopiam , defedumque fieri ; etenim illi ,
fitfjiiy , tiri trAtToy ytiputis - A ffxAij-
qui maiorem calorem habeant , diutiusje-
ir<i3i!C Ai&/oir*{ <£>)«< 7a^lw« yqpsiir- reducem agunt , vel tardius fenefeunt.
Asclepiades ait Aethiopas celerius , hoc eji
xe iv Iru 7fu*xo?» 3ii T» vrspBep-
, ,
tricefimo aetatis anno fenefeere » veluti
jjiaivf r&ai 7« «v/xotf* iri 75 ijAits 3ia •
adullos propterea quod ipforum corpora a
,

Sole vehementrus calefiant. In Britannia


(pkftfhlat . ea Bjfr7«v/» £x*t 1» £?-
vero viciffitr. homines centefirao ac vice-
Keovy 3r«y yifp*y 3<i ri xari^u^xi fimo aetatis anno fenefeere U). quod ea
ftiv Ttvt lirout iii iauloit Se qi) trj loca quidem (rigida fint , humana vero tur-
,
por* calorem atque igneum in fe ipfis
,

71 rupvSee . 7a p.'tv yap ttrtv ipaiilepx


confervent. Siquidem Aetbiopum corpora
7t5v AlSiirut rfyuiltt Stet To ava^aAaa&ai rariora funt quod haec a Sole laxata fine i
berealia vero , vel feptemtrionibus (T) fub-
vits 7ou i)A;u • 73f 9f «trb 7 i» upxluv ,
ie£la corpora magit denfa 'funt i adeoque
Tvxxi >
iii rara Sy xx) iroAv%p6vix , etiam magis longaeva
Tj VA-
C A P XXX. hat morhoi corpcrii inde oriri quod aut cull-
Gafen. c XXXIX. diui , aut frigi di ui Jit corpus ; alidiut quidem
(i) Fortaflc in gtaeco Budae) textu legebatur ejl, quod ultra temperiem calet , frigidiut vero
n» enim propter iipes Interpretatur eum deficit influe calor.
inaequabilitatem elementorum corporalium , £*- (3} Mciicr ,
pieniorque G
Vni ViWo Oi Xeuina , tui : ,

bitufque terit- Ita certe in Galeni texta nunc re- ol Iter irvuip *
t'-'. i Stoieit , (ir Medici concorditer &r.

pcr.Tur (4) AI ter Galerus ... yegui ii rifytu io ui-


(i) In Galeno memorata Erafiftrati lententia repen- roci r * uvfidio- t« A
isl rei .'.«r». xsavwi^iM.
te fuoircitur: nv3*y*f*< ^wr» t»s »»nr< y*fir3«i vto (t) Vbi nunc legjtut m
«1 Axi cdn otfneao leri .
*** rt ihffiAnf* , 5 ymr^ai 7» facilique mutatione faitcr.uum ex ftimo n> e, Ineo em’
rif+m- t* /tM» •>*{ *e* r« »*»«» r* ifiam , at feptentrionihut fuhieBa corpora clarius
t * i* l/jurr* reZre Pythagoras dice

LIBRI r.

Digitized by Google
i;o

VARIAE LECTIONES
U A E

IN PLVTARCH I LIBRIS
DE PLACITIS PHILOSOPHORVM
SVNT OBSERVATAE.
T Operis huius editio praefidiis, ac ornamentis omnibus,
quae praeAari nunc a me poteranc , inftru&a foret ; ni-
hilque prorfus omirteretur ex quo Plutarchi tex us aut
,

corrigi aut illuArari fubinde poflet , e re futurum pu-


,

tavi fi varietas illa , quae in feri ptis cufifquc iplius


,

Codicibus ha&enus invecta vel obfervata fuit , in ex-


,

crema demum Voluminis huius parte , coronidis inAar,


adiungeretur ; quemadmodum fere Xylander ipfe fingula vocum aut le- ,

ctionum diferimina ad Librorum omnium calcem fubiccerar. Quum enim


diligens ille , &
do&ifsimus Scriptor non de Piutarcho folum, led etiam
de plerifque Graecis Auctoribus praeclare meritus graecos Plutarchi
Codices, qui parcim coniectura , parcim Manulcripcorum ope a Tur-
nebo , Vulcobio, &
Bongarlio notis quibuldam margini adferiptis emen-
dati fuerant , confulere , atque cum edito ipAuc textu conferre voluif-
fet , lingula vel minutiora quoque vocum diferimina expredit , quibus
,

Codices illi ab editis diffidebant. Ita qu 'que eximium Plutarchi Codi-


cem (ibi a Paulo Petavio fuppeditatum, (imulque veterem Plutarchi edi-
tionem ab Aldo curatam, atque etian Bafileenfem accuratiffime con-
fert re ipfi libuic ; uc inde quoque varias ie&ioncs excerperet Quamvis
autem plurimas uciiiorefquc varietates in brevibus adnotationibus illis
,

Xylander arculiflet , quibus Placitorum Libros rccenfuit , oblcurio- &


xibus Plutarchi locis lucem attulit ; uberem tamen atque ingentem
,

hanc leSionum omnium feriem una congcAam in Operis univerfi Ane


compledi voluit ; cum praefertim iplarum plurimae minutiores , levio-
refquc forent quain ut exinde praefidium aliquod cxfeulpi pofset quin
, ;

etiam plurimae Petaviani praelertim Codicis Leftiones vitiatae Anc ni- ,

hiique prorfus contineant . nili errores illos qui ex folita exferiptorum


,

ofcitantia in Plutarchi textum , aut Codices irrepferc. Egregium hoc


praeAamiffimi Viri confilium aemulatus Cngulas varietates illas hic ego
proferam ; iildemque prorfus chara&eribus exprimam , quos ufurpavit
Xy-

Digitized by Google
.

Variae Lectiones. > 5 »

Xylandar ; ut nimirum literis T. V. B. Turnebi, Vakobii Bongarfii no- ,

men, Utera Vero P. lcriptus Petavii Codex indicetur. Quemadmodum


vero Xylander variantes illas Le&iones ira ad Operis a fe editi pagi-
nas accommodaverat , ut facile varietas illa cum graeco textu , quem
limul ediderat , conferri polTet ; fic ego quoque non modo fuperioris
Operis , aut Librorum a me editorum paginas , fcd paginae quoque
verius , exprelli , in quibus vox illa repemur , quae fecus in Bongar-
lii, Vulcobii, Turnebi notis, aut in Petavii Codice legebatur. Ita nimirum

facile diligens Letfor hoc uno Volumine inftruflus dillidentia loca mu-
tuo conferre poterit , fimulque ex contextu coniicere quaenam vera , aut
certe concinnior Plutarchi le&io cenleri debeat Quod fi aut in cele- .

berrimo Mediceac Bibliothecae thefauro aut in optimis aliis Florenti- ,

norum Bibliothecis graccus aliquis Plutarchi Codex extaret , in quo


Placitorum Libri repcrirencur exinde quoque varietates omnes excerpere
,

conarus eflem; nc praefertim in Opere Florendae culo, Florentinorum


Codicum praefidia opeari poflent Itaque , cum fola mihi Xyiandri du- .

dia , ac labores hac in parte fuppeterent, ea meliori quo poterat or-


dine accurate propofui i longcque tamen utilius in excerpendis , confe-
rcndifquc Eufebii Galeni , Stobaei locis immorari volui ; cum praefer-
,

tim pleraque Plutarchi loca , quae ex ciufmodi leQionum varietate redi-


tui , vel illudrari poterant, lolo Eufebii, Galeni ac Stobaei praefidio redi- ,

tuca iam forent, ut facile profeQo intclligcc qui rite lingula comparaverit-

LIBRO I.

Pjg. TClf. Pag. verf.


j. 13- Al rbtov pipet T. V.P. 1 2. Kxi lix Awv , Ut U flS. T.
17. tTirtiSflu P. V. P.
4. 22. TiTp&l-Ui ,>§ZiiTflraiT.V.P. 18, ipOICflipsIxS ai/TCt tKXXeet T.
27. E 'redi) Tpoy.ciTai T. V. P. V- P.
5 . 4 .
putre fa) P. 9. 4 n&Xtv ut b aAAflC P.
16. kpxt* ymetut iytu Aid. Bafil. Io. 8. uypi t5v Tcrrapvv t po 3
raOra bovwrae P. T. V. P.
24. , 4 <roi£f/« £<rl au&tra I j. rbv 3Ua vXnpvrtt P.
6 . 2. ii i ysyhttrui P. 17. iQzeyyaro oi riufoytpem P.
7. xx)apxh» Xtytt to C 3 xp. vi ptyisot r5 OfK* P.
9. Deeft integer Capitis titulus. P. ovros 'ifKcv P
1 1 «Ti (pararo rb V3ut P.
.
20. Na) yccg f*« rb» T.
1 5. fSiXorotfixt . (pi/iTcpicxs 3 i . P. wapx3iina rtrpaKT)]» P.
29. fl’it£*»b; , ibtrrep P. 2 6. »5« (iiv e!j vv h petiti i?/» P.
7. 5 f ii rb , 1? 5 ylncSai T.V. It. 2 . «V&fUTOl' £»» f«6yOV V 0 S(2 £» . ci

8. 7. o/Aoasyijrlev f?i ry rpeQij pb- 3k c sri pipat P.


flX P. 1 7. KxrccXti^tt i<;iv , Jib P.
• . i. . 12-

Digitized by Google
. . A» .

tji Variae
Pig. vcrf. jng. *erf.
ii. 2. rv^eMfUvtf y% y i verat P. 5. Te (eurip. p.
7. ifx,h *r ri rvf T. V. P. i t) ii «lyoKiptf Aid. it Baf.
1 1. & alibi Alpini <f>thro<pi- Aiyouipun T. V. P.
r*l P. 7, lnx$vtt P,
»p. pupre rftyvntiSi T. V.P. 8 . «stpSt vret P,
30. p>jre xfoiamii T.P. II. Kafopoim P.
13. 3, «p «Mi/ . 3 rt H e^tt 17. ykp i i)A<o« T.P.
ctrtpat P. 22. iiirep ol re» rtpl tu» StJiv T.P.
13. ipijfiv it Srw P. 29. up’ tdcsnt T.V. P.
14. Terrapu ri&v Tawru» T. V. 31. iiaipelrat pi» Tara P.
1 7. pro $ 4’ A'iitnibt cft iiaiiv 20. 3. ipipett re , 1$ vbttr* T.
«iK P. 5. ita) rh vsri yijt P.
14. 10. A’f<?artAi!{ Nuwjii^tf P. 8. ftjjrii p ii riruv % yfi, riruv
15. Z)jV«» Mvaerrhv P. i piv ivip, rarijp T.V. P.
15. 6 t*%u.U1» T.
. ra-£« 7 a» V. 24. A/xij» , E 'vvopica T. V. P.
] J. K3.TU T)jV fVp&TUV finio» P. * 7 - rolt y*»ijro 7« P,
2 6. tu piffeut uropoi P. 21. 9. it&Qopot ** ree rijr P.
27. Tpte r'o periapov uSoipevat P. 10. ri<v »S a-iepan P.
34. ** rifv taijv tepiQopa» T. V. 1 1 . i§ xaASs isy;fiv T. V. P.
1 6. 4. ToAAijc St in fiAitf P* 14 T/c i fote P.
1 5. vvpirara plpn P. itf. i Mi|A»ee Bafil. M lAijriet V.
21. «2) ri avjpxvTtaa, P. oupav- 22. 3. (2i@Ata <J/Sx< P.
Tlxte T. V. 4. rxCr’ id P.
2 <S. Aoieriv S.^k},v t vtu rijv uAif» P. 23. 4. ut itt iptuSe 7 P.
Aenrt» «fyijv fiAijv. Aid. & 7. p:cv P.
Bafil. ciQftiTtv &*A A uv /
3 /e» T. V.
Xoirfo ityti* eheu t'/,» uAtjv 1 3 . *a) pil-eu ixipovi P
yij» T. V. 24. 4, ixuriv balSeiypa P.
17 . 8 . Sif y«? erame repil^ti x«) 5. Ai/pn (
3 a**fj-f ij»« T.
tMM Tz-aSsiyponx P. 7. srJe avr» P,
Ii. Kz) clxit&v P, II. »E« aurae Stenirtutrt P.
15. ytvvttrte u» P. 20. rcCra x£p‘> P.
18. 17. «•£!),«« rw» rporebsi P. 2 5. I. x») rcu lyyus JauarST. V.
26. Jia*irr.» rijAixaun} P. 14. ftsiJijS, x«) T. V.P.
4 ** tS
-
28. Jfwfijra» - |8. Aij ixuipae P.
3 l. kJ rxura pxivouuva Aid. Ba- 21 . rov ea rvp\ rpaipotiij
fil P. T.V.
ip. 1. T? 4 ’ '

tT '‘

**f
Khoe T.V P. 2d. 13. uirio» r?c mittat P.
Tu S’ ivi MpKtvoc Aid. & 14. O» SrwVae) xcivuiripov P.
Bafil. 20. perxXap^iva» t.
3. yijAa) ,
we) ir’ avrZ anipriot 21. ira^aAAi^r/c T. P.
auree P. fed metrum ipfum 23. re» r’ avwreera P.
oflsndit voces It «ira lo- 29. puew «ari yersf P.
cum non habere 27.

Digitized by Google
J c
,. A u ,

Variae Lectiones. * 5 3
pig. »etf. pig. ?of.

27. 3. rapxxeipi.hu» 31 P. 48. 15. «uri» «urS P.


1 1. pro iynpim eft xphei T. P. 1 8. pSop&i rire pte» , P.
29. 1. h r» 7« »or.u.icrt , xx) ruit P. 49. 14. gAjov j* rou rupit T. V.P.
30. 3. riu&ayi/i« ,A’f‘?»reA((f fine co- 50. IO. (iiKT&( 31 iAAijAars P.
pula P. 11. reptix0» 31 r&az» T. V. P.
14. i<p' exuro» T. P. 15. hiu» fi 1» xoVftMi' P.
1(5. pttj re xttpov ehai P. l8. lira xljipx , ip' a u 3 up o~
2 1. elrctt r\» ocxhu P, miliis pie$’ 8» ilpx P.
31. 3. *S<p* yitp vaip%ee Q&fO . ou 21. wpSinv pii» aijtpx V,
3
veueei ar) rou i 'mu poiro pi, 2. tutu» iij roJt fiiv P.
T. P. 4. cKihx Terxyfxitm P.
I (5. flluVfl P. 1 2. xospiov iyxuxAierfai T. V. P.
1 7. P. 52. 3. riea-f^t^eios a» certi po» P.
pro ot(£ eft 8r< T. V. P. 53. p. rvpW xpu<;xAeti 3 Cc P.
33. 2. lifp) repiropiSje P. 54. 5. pifL.piIrSat t>t' rou P.
$. ireipw OI rdt arifiut T. I I. Kj uttpxvijC Ao £s« 3 i rs 7 c. P..
34. 2. pro soixeix eft <ro 7 » P. 24. cv icturi -rtpii%o» P.
3. nA«rwv /Pe» P. 55.. <5 . rarat u^epixhai P.
12. E /2t« aicASc , eviia P. 18. a(i!v>v[iim; ii T. V. P.-
14. AeujOTfTW 3i ,6xnixpiT0< T.V. 2 1. H'pix>etTCt P.
35. II. pro uAijk eli /ttra^aAij» T. H' paxAehxt T. V.
V. P. 5<S. 13. r«J xpu^xAotiSei P.
36. ip. & 20. riA*r«» 1$ ol t e/w 57. 4. i-it rAiwjrac P.
Ti» StoVaS» T.V. 58. 7. ipwiut uri ri» yi» T. V. P.-
37. 2. IlAirccv ii yiHjri» P. 59. 14. repi mpixTiM P.
8. IvTtAlzeix x/n)rix« T. V.P. 1 8. rZ» d^ipu» insoAat P.
II. xari P, 60. 1 2. dpuxrla Tpo%oO .

13. H*f«*Af<ro« iipepiiut re T. V. P. ($1. 1. 0< XTuixm apex toepov T. V. P.-


38. 5. to ra» T. 7. «urayeiay T P.
(5 . oj-oi x«r« evvxSpoirpil» T. p. »jAim rov ca vpuviij P,
40. p. «vayxi;* ax vijTov air/a» T. V.P. 10 , Tore iij «s ’ «vToj P.
-

42. p. E /iTeioxAijt (puret jiijJly «J- 62. I. Ttir «ri ifirr/u P.


»*i T V. p. r« fih ip%eTVT&r T. P.-
43. 3. pxho» pti^ie rt , 1$ J(«AAa?i'f T 5 . 13. to» xft/iraAotiiS P
P. fed metrum voculam >$ 18. r« 7c viiraTfiiVwiv T. P.
non admittic 8. fvpot tbJj« P
6 4. 7. AVaSa^opac hirxristi P.
LIB. II. 1 (5 . «‘t x«a»« P.
45. 18. rifCrav utipaae T.V. Q'« Cxeavc,- T. V.
46. 1 3 *f>«< tb t 5 > k} rie xirfj.0» T. B.
.
, 17. anxjvpuetiriv hriv-.pinTui T. P.
47. i. ol 31 «i-uitjT.V. pro u< e!3ij . 66 . 10. repi av at £iA KEV T.
7 irfcvoia 3iotKo*n,uho» T. V. 15. ejmu ecp>nxTfou T.
23. oi £r«i»«) T.V.P. x»/At)v txtvra T ^f T..
t<5.

Digitized by Google
» . , , ,

«$+ Variae Lectiones.


•p^g vcrf. pig. verf
1 6» &1 /I 9a P« 82. I. (
3 A {rupi» P.
67. 6. yvy hplyjw T. 4. KUTTOpebtpy P.
9. n £f) pey&uc SeAijnj; 1W. T. 5. rpirat rirat P.
69. 1. Tijc r^Po/fc T. 7. rb tiS» Ipiiot P.
10. t 5 ireipuru ptiput P. 1 7. ikupyit P.
70. 2. llja rrophipt Ttrayphai P. 29. atTiitpij tcS fatu T&V ittrlvut P.
1 1. pStAAw Ttjc XsAijkjs «vti* 30. AaCei uiaip , t£ TTurei , eu
(pparraphipt defunt in P. p artiet P,
71. s* <rX,eu}of>aY$ T. P. 33 rkryyrie P.
7. p'y eheu auri.t P. 34 Nafi/ibijt ipiv P.
Io. rep) rijc SfAjj’- 83. 2. rayuxa) pfaavi P.
ru« T. 4. tiaZayipat P.
72. 2. xfpi matrcv rivat , P. 20. pro orep eft Zrrtp,
9. aro <p£r eut T. P, 21. pro *««» eft rin P.
1 2. f»b« ituri P. 84. 5.
( rby Jb arb apxTuv P.
73. 1. hiavru y rorourey orcy P. II. myy^lvTot itpat vrayupiijri P.

19. fepiav ii P.
L I B III. 8j. 2. pro T«pi yfc , & ri> >j ou-

75. io. t» toTj rporipait Iriropv P. rla aurijc (


x} to«j eft Tff<
20. repi y«A*|i« x6*At/ T. P. ryipperat yf,t , & illa Tffl 7»«

76. 5. toC Yituou rat airin T.P. tk (pro quo tamen vitiofe

13. A’»a{aybp« rv.t rxiav P. eft t*({) j ourfa aurijt , >$ ririp

77. 3. auyijc <5b 5ruxy«r£f8v P. pro titulo fe-


reperiuntur
5. rep) KoptiTwv P. quente repi reparat y$t P.
I o. repioinu&t avare^atritv . P. 7. Xrcotxo) p!*v Tereparpivw P.
78. 4. iAAo Joxlia P. 8. xxtu pipat P.
14. roy tit ri y‘<p)| P. II. x») rpiya P.
79. 4. xap* r^y fts&uvtiar P. 88. 9. hi^opivify vel bi^avirpini» P.
j. t'ov iiuvyarpbn iietTftel ,
rt)' 89. 9. ii>ipi~ir 5ai tit rivre P.
fi TA>cytt' P. 13. pro x«A ttfttvij eft i) Auplvn P.
1

3 xa) rai vyipi P. 90. 7. (iipiriiTa rijc >i)! T,


10. TpoA«ftp«wy r^y «ro too ^Ai» P. 10. itpat vroitirei P.
13. tit t^t/j^bv iprlrt) P. 1 7. pro xoC<p3» Sr eft xsSpov > &
20. TaAwuftaT^fo» Tfpi P. pro <iroMi\pei eft «roAtjJfi P.

24. «AapnJ/iy P. 91. 2. 5 x«r £ Axi«"£<£ P.


80. I. riSv rMavarpi P. 14. iik rauro Kitflvjai er) r« ?£-
Io. ytitct ii eraii P, Sirtf» P.
12. rufircpitiiPfy' ti iiyift P. 17. « fi/a» tutuv hilyjtTtu
intpupat ygy Kittljat etityer^ai
17. paxput P. rijy .

8 1 . 6. butikb ytnt rbhvTuv P. ii


4 rvpnyyii ») P.
14. exirbAaiov xA?ir<y. P.
9. pro &aupiavrot eft Qaufutrot P, 91.
12. Hure rvpCpopbv l'fiy P, it. Jl* rb i»i(fte 7 iray P.
ai. twv ii' ai/ytSf P. 93. .14. £<v*( rfcv uprwTif P.
17*

Digitized by Google
Variae 1 ECTI 0 HE 9 . 15 >
P*g- rat. pig. *erf.

1 7. iupxt plptrai P. io. eiiatot flr/b&frw t P.

94* 4. aura truyxiiiai P, 14, rij» aurSr P.


8. *ai rim P. 18. Iri h/u/erel P,
24.
Ip. aro pe» tC» P.
LIR IV. III. 1 6. mt it a*Tisfo<pii* P,
$6 . II. tcark fiipix . ©aA>jc tus P, II». 4. ros-/ rurois P.

17. rji Tapoieiijcei P. ri)> «xoij» y/vsrai P.


97 * 3. xar’ aurijy Sotjs P. H3. <5 . Ix^sAij» P.
7. iv X ^"1 P* 20. (2aptia yinjra/ P.
20. ifarfiifri ree vipara P» II J, 6 rwpara
. , >9 <ruyxaAinJ£ 7c8-az P.

2J. urbvj/apo* 1
P* 22. pi) euyxrfr&xt in ipaypiirur
28. S)u 7 y 9 os P. r/iyj/ar/ , xi/parouo-Jai P,

S8 . 5. nu&ayofsc i’ i(Aph> P, I ! <J. 17. aurfj 3 f etrwft arce P.


10. ££ovtos P. 19. rijs xarToplw) P.

99 -
13. pro »xi eft t* P. 22. fya-pfro». 0} P.
102 . 1. NfUrSfBV it T/WS P. 3;. pfa pavi) pijyrvpCvi} P.
4. farotiv iri Tijr nupiut» P. 117. 8. Illud ipfum rou antei}ytp«'
3.
19. ata^cefHV rphc Tb P. wx« deeft apud Petaviurn
105. 3. x«z rb lir&lrjiifia ojsv Tb £r- non hae Colum, fed & li-
ipytlpcx. flAark» -rij» ato-^if- neis aliquot aliis ftaiim li-
<riv . P. Video nimirum quentibus,
Scriptorem Codicis Peta- 22, pt%pi Irvpxniae P.
viani vitio laboralse hoc, 30, papayyot , yAaTijs P. &
ut fi viderit vocem in fine 11 8. 20. pro amrszrajcJfmc eft in*
periodorum duorum, pe- caX&itTot P.
riodum pofteriorem taci- Ilp. IO. Tz£A/» TO eicu P.
to pede praeterierit. 12. o-rxua/s Tape iKtcfei P.
1-oS. 8. ex&rijc . afftb£o»m P. 120. 2. ruiizTinuv tjpupiSf P.
16. ci/ftj3 aAv«7 v . ai «tA *7 P. Jr»£vpow aAAijAuv P.
23.
107. 2. 1} i/avcia P 10. c»rb« aurou rpbs rij» P,
1 iS avcTireXfirut . P. 11. ifc arou da^axoe P.
Ip. xaA&vra/ pcifcii P. ip. ut' auro¥ 7bw TKupa7/*bv P,
108. 4. Tfoa-riVrf/ 4 ij-uyif P- 3<j. h ykp luuly aiirSzi 7 ij» «ra-
11. ftitapia , carijftf P. poni}» P.
17. rfw iiapepsi Qavraeiu , Quv-
Tafixiv, pJnTttjfia. T.P. L I B. V.
22. Tfao/ijxbs . P. 1Z3» 17. ly Kpimtri P
23. rb Af uy.':v P. 127. 8; i« !TUfi(3 ai»fl P.
ie<j. rb <p& a urii Stinvuei 20. T|ib 7 a 7< af»7 oi* P.
7 P'.
Ti. r<i» St/ P. 22 Tfb« 7 o7 c cepulae P.
orar Aiyf/ P. 23. r-vxToO f»e7 tjjf( P.
24 pro j*ij 'rireii poi eft pii ri~ 128. 2. f/ ii IwtAAay^- r^ff xara-
ani imi P. (
3 »Ans »
yhsr jah Ji;A*a . P-
Ito, 7, wwi» x«A/v T. 8-

Digitized by Google
. , , , .

1 J<S Yamae I .ECT ION ES.


f5g. «tf. pag tctC
8. rortikov pivov P. 18. ettrOviera Si fai guSia P.
10. r it Ji’ P. 25. Sia rb utr.rdtTos rS xitrpv P.
11. fi pi» fi yovfi xparfim, appev . 138. 6 xaj' . Pt iytvvira Pi
fi Si M rpoffi P. 139. I. iv l/ypu ysv^Uvai P.
17. S T»p’ HAenf/i» P. 14. rii# piv TUXM&r/ff-fl* rait Si x)

129. 11. pro «/«, quod refertur ad rbit £««« rpo<pv,t , roU Si
7u>a7«s«,eft M», quod Co- riit evpoptplae ruv yuvaixiv
dicis Pccaviani Scriptor ivtpftitpov P.
iudicio nefcio quo ad trrlp- 140. 4. rijy oppfiv iyei P.
pa referre voluifse videtur. 6. t vpuSet 'tyei rb tA/of P.
22. rapa&Sttt relpcclu fa£lo ad 8. ratt Jupa^i t tfvxhai P.
ruAac , incommode P. 141. 13. h rfj yaspi ivrot P.
130. 6 A’«Ai|tmMih
. irfpi Tfl» rSr 1 <5. piat Si Urijt P.
fupitruv Siatpopav P 18. rtiv SiipSpunv P,
13!. 4. fij-Tff «<’ £uypi<pov P. 142. 2. E’k toIuv eruvl^arai P.
22. 0! 'Lroixol evpadilx rjjt Sia- 19. eic ritt ipoput P.
volat ,
x) rat ptSpara P. 2 2. rb» piv urvor xarai^v^iv P.
132. JO. rc» tryv.pxritrpbv AioxAiit P. . rbx uvrvov y i ver} at , fi
trar-
22. jjfifff&ijyau pi» xt’ «AAu» P. TfAij lavaro* P.
23. ruvexpaSvi rb viarie <p 6 fit P. 143. 8. S&varov ruyyivti P.
133. ij. «AA’ «tf«f vrapyeiv T. 1 1 . tpepopsvot Si ut t t 1 P.
18. h f&p!Qen vy patri at
roli P. 2 1. Ssvrepav tuSip&Sx P.
20. hrtirSSu ro ixrbc P. 144. 9. Isi Si aurov P.
1 34. 7. «7wu y£p rivat vi, c* rjj pfirptf 1 1. Jupaxat 1$ rw Tffi AI. B. P.
$ijA& n» 3 f , 1$ lipara P. 1 5. rS suparot , p tjvuyv.t P.
reftius tcriberetur,<Iy*i yap 14 3. 1 1. Siaxupir piv roO xupaStvt P.
SfyAa* nvxt 1$ *» rj pfirpa, |8. hreraphuc ifutiv tu: P.
sipara Nam ut «wke I4<y. 6 T^ira r'x SlvSpa ruv %vvv
. Ix
abundat in axiomate pofte- ytt P.
riore , fic xab fignificanter 9. Sia Se r*i: tn/pperpiat r!\t P.
ponitur ante h rj pfirpf 20.
I o. rb» ruij apptvot
^ ra SijAt ot P.
in axiomate priore. 1 2. &i e yvfi clvai pipn . ra; Si kxj-
9. Sia yoplu , vi, P. xtrt P.
14. yap auro , uiTtp P. 1 8. Ttp Sipei <p<A opfs 7» P.
20. O i Er»vixi) rtic t«AAo 7« yl- 24. Iplfiovlot oponpe pia; , utrxs; P.
vetr^ai P. 147. IJ. a < *Swal P.
roit %<ioit

13 6. Io. acaroAotarfpa» Si P. 18. aTorsPiuvruv 'fixas a roiyetuv P.



11. yeysvijrdai Si troAA ut P.

148. 9, aiirfiv xivsl ,


fiplpcl P.
15. rire xpoavTTSi . vi, yeyevij- IJ. 1$ Snyivepa P.
tr§ai yivipa P. 149. 3. ut piiv iitpll-u vTSppoi-fi P.
18. Sia r'o irlrovov avrvj ytyt- 9. Si’ avo paXiav rSv P.
vq&at P. 14. Sia rfiv rou Pvpou iAJeii^iv P.
137. 8. Itr) 'rAo 7 oK Si 0 oppaXot P* tu Bpilavix ixxTov (HmtiItuv P
13. rat Jb irri vwStKvixv» P. DIS.

Digitized by Google
. ,,
.

DISSERTATIO
IN Q. V A
I

DIFFICILIORA QyAEDAM PLVTARCHI LOCA


VEL
Obfcuriora Pbilofophorum Placita exponuntur
ac illujlrantur

Vantum ac praefidii in exploranda ve-


fplendoris ,
terum Philofophorum do&rina, variifque ipforutn
Placitis rite exponendis ex quinque Plvtarchi Li-
bris haberi poflit, quos ille de Placitis Pbilofopbo-
rum infcripferat , facile profe&o intelliger quicum-
quc in Libros ipfos oculos conieceric ; aut illa hu-
maniter diligenterque confideret , quae de Libris ipfis
eorumque utilitate , ac praedantia in altera Praefationis parte iam
obfervavi. Ingenue tamen fatendum eft plurimis in locis omnem
fere eiufmodi fplendoris ac praefidii fpem nobis ademptam vide-
ri;
quum tanta in iis obfcuritas » atque perplexitas offendatur , ut
aegre coniici , vel definiri pofCt quaenam vera Plurarchi lenten-
tia, quaeque Philofophi cuiufdam opinio cenfenda fit; quum ipfa-
rum utraque ambiguis interdum , obfcurifque vocibus exprimatur
Atque eiofmodi fane obfcuritas aliquando quidem ex Plutarcho ipfo ,
aliquando vero ex Philofophis illis, quos Plutarchus exfcripferat
oriri folet; ut illa proinde partim Plutarcho, partim veteribus Phi-
lofophis adlcribi debeat Quum enim Plutarchi Itylus in plerifque
.

locis aliis obfcurior , ac falebrofior videatur , ut eruditiViri obfer-


varunt, in hoc certe argumenti genere, in quo flyli vocumque
obfcuritas cum materiae novitate , atque obfcuritate coniun&a effe
debet , maior frequentiorque perplexitas reperitur Accedit etiam
.

quod Plutarchus in Libris iftis varias Philofophorum fententias in


Epitomen contrahere , compendio percurrere paucifque omnino
,

verbis exprimere , vel adumbrare voluit ; ut quod a Stoicis ex. gr.


Pythagoricis > vel Philofophis aliis uberius & explicatius declara-
tum confpexerat , unica folum periodo complecteretur . Brevitas
i .«-

Digitized by Google
;
,

II Dissertatio I.

autem illa, ftrictumque dicendi genns adhiberi certe vix poterat ,


quin maxima aliquando obfcuritas , atque perplexitas irreperet» ut
quemadmodum dixit Horatius;

brevis ejfe laboro u) >


Obfcurus fio i

‘ita quoque ex brevirate ,


quam Plutarchus hic confeclatur , maxi-
ma aliquando obfcuritas in Libros iftos proflueret. Addi poflremo
poterit ,
quod peculiares quaedam Philofophorum fententiae tum
demum facile intelligi, & explicari poliunt , cum univerfa illorum
principia integrumque fere doflrinae fyftema collatis invicem con-
,

iuncfifque partibus expolitum fuerit ; adeoque pars , ac opinio quae-


dam ex partibus, ac fententiis aliis lucem accipiat, itaque, quum
Plutarchus varias Philofophi alicuius fententias ad certa quaedam
capita revocaverit, adeoque placita varia variis in locis expreflerit
mirari certe non pollumus fi in nonnullis Philofophorum fententiis
obfcuritas offendatur, ut facile definiri nequeat quid au&or ille de
re quapiam fenferit Quamvis tamen obfcuritas illa , ac perplexi-
.

tas , quae variis in locis offenditur , Plutarcho nofiro adfcnbi vitio-


que fortafle verti debear; ac interdum etiam ex mutilo depravato-
que ipfius textu oriatur , ut opportune fuis in locis obfervavi ,
plerumque tamen ex Philofophis iplis manavit , quorum placita
Plutarchus exfcripferat Celebre nimirum eft plerofque Veterum
.

in exponenda rerum natura , fuifque placitis efferendis obfcurius


loqui confuevifle : five quod arcana difciplinae capita fingulis
patere nollent , adeoque iis ambagibus , involucris , ac fymbolis
uterentur , quae folis difciplinae cultoribus pcrfpe&a efse pollent
five quod novum quoddam eximiumque decus opinionibus illis
accedere poffe ccnfcrent , fi oraculorum inflar obfcura illa fo-
rent , &
veluti aenigmata, ac mylteria quaedam ab hominibus
aliis exciperentur, adeoque vivam praeceptoris ac interpretis vocem

requirerent. Id certe vitii, tum in Pythagoricis, tum in Chaldaeis,


tum in Aegyptiis, tum in Heraclito quoque reprehendi merito fo-
let, cuius opera Delio naratore indigere dixerat Socrates ; ut ille
proinde a Graecis ipfis tenebrofus vocaretur u) > ficuti a Lu-
cretio ille dicitur:
Clarus ob obfcuratn linguam
At
(i) De Arte Pclt. rerf. :f (») Cc. de Fin. II. c. ;• (3) Lib. I, veri. <4«.

Digitized by Google
.

Dissertatio I. ili

Ar fapientum illorum numerus . qui ve! incon-


prolixior eft certe
fulto, vel dedita interdum opera in Libris edendis , fuaequc do>
drinae placitis exponendis aliquando tenebras, ac obfcuritatem af-
fectarunt : neque Ariftoteles ipfe, qui variis in locis obfcurio-
rem Heracliti Itylum vituperat , latis accurate vitium illud effu-
git ; ut Ramus, & Gaffendus uberrime dcmoftrarunt . Itaque quum ,

fententiae quaedam a Philofophis obfcuris aliquando , ambiguis ,


novis, ignotifque vocibus expreflae forent , eadem profedo obfcu-
ritas in ipfum quoque Plutarchi textam irrepere fubinde debuit ;
nec aliter ille perfpicuus efle poterat, quam 11 tenebricofas illas
Philofophorum quorumdam fententias prorfus omitteret : quemad-
modum fanc Cicero ,
quum, varias Philofophorum opiniones de ani-
mantium natura enumerans
ad Heraclitum perveniffet, opti-
,

me adiecit : fed Heraclitum, quoniam quid diceret intelligi noluit ,


omittamus <»’ Quemadmodum tamen obfcuritas illa, quae ex fola Plu-
.

tarchi brevitate , vitiatifque iplius codicibus manavit , facile dirimi


poteft, Ii Scriptores alii , aut Plutarchus ipfe in Operibus, in qui-
bus eadem placita fulius expofuit , confutantur ; ira quoque obfcuri-
tas, quae ex Philofophis oriebatur, non ubique certe, fed aliquan-
do tamen , minui vincique poterit , li omnia rite conferantur ,
ac fubtilius explorentur. Vtrumque fere, quoad licuit, in brevibus
adnotationibus cuique Capiti fubieclis praeftare fum conatus tum ;

ut obfcuriora Philofophorum Placita exponerem , tum ut diffici-


liora , paulloque contra Ciiora Plutarchi loca explanarem . Sed ,

quum in locis aliis edifferendis fubtilior inveftigatio , aut lon-


gior oratio requiri videretur, e re futurum putavi fi Animadver-
liones illas ad Operis univerfi calcem coniicerem , cafque, fervato
tamen eodem Librorum, ac Capitum ordine, hic una fubiiccrem

LIBRO I. CAP. IV. Pag. ty.

Q Vamvis Plutarchus hic ab inflituto fere defieClens unicam fo«


lum de Mundi origine, ac formatione fententiam expreflerit,
ipfamque diffimulato AuCtoris nomine veluti propriam propofue-
rir ;illam tamen non alteri quam Epicuro, adferibendam efie
,

obfervavi ; idque perfpicue tum Atomorum mentio quibus univer-


,

fa rerum compages confiare dicitur tum figurarum varietas, quae


Atomis conceditur, detnonftraret Verum ut haec ipfa Epicuri, .

§ i aut
(i) Lit. dc Mundo e. f. (a) De Met, Dcor. L b. III. c. 14.

Digitized by Google
. , .

IV Dissertatio I.

aut Platarchi fententia , five Mundi formatio clarius exponatur


nonnulla Lucretii carmina fubiecifle nunc libet , quibas Plutarchi
textus mirifice illuflrari , ac confirmari etiam poterit. Itaque, quum
Lucretius dixiflet quod Atomi, five

.... multa modis multis primordia rerum


' Ex infinito iam tempore percita plagis,
Ponderibufque fuis confuerunt concita ferri.
Omnimodijque coire , atque omnia pertentare ,
Quaecumque inter fe pojfent congrefia creare i
fubdit quod
Diffugere inde loci partes coepere, parefque
Tum partibus iungi res difcludere Mundum ,& ,
Membraque dividere, & magnas di/ponere parteis.

Quippe etenim primum terrai corpora quaeque ,


Propterea quod erant gravia , perplexa, coibant &
In medioque imas capiebant omnia /edes :
Quae quanto magis inter fe perplexa coibant ,
'Jam magis exprejfere ea, quae mare , Jidera , fo/em,
Lunamqtte efficerent , (fir magni moenia mundi
Omnia enim magis baec e laevibus atque rotundis
Seminibus, multoque minoribus fiunt elementis.
Quam tellus : ideo per rara foramina terrae
Partibus erumpens primus fe fuftulit aether
Signifer , effi multos fecum levis abjlulit ignes .

Ex his Lucretii, & apparet obfcuriores Plutarchi


Epicuri fenfibus
voces quibus ait leviora corpora ad circumpofita loca tum circum-
,

flexa fuille , non aliud innuere , nifi quod cum leviora corpora a
gravioribus undique quamcumque in partem circulariter expelleren-
tur , ex levioribus ipiis undique graviorum , ac inferiorum corpo-
rum compagem fphaeram ambientibus circularis, ac fphacrica
five
forma producta ut proinde Caelum fpbaerice fubicctis corpo-
fuit ;

ribus circumflexum circumfufum foret . Quandoquidem vero


, vel
in hoc ipfo Caeli fpatio peculiares quaedam Atomi invicem glo-
meratae fidera formarunt, fiderum globi caelefti materiae innatare
debebant , prorfus ut in acre nubes vagari confpiciuntur . Caufant
ve-
1] Lib. V. ver. 413. (j) Ver. 438. (j) Vrr 4J?.

Digitized by Coogle
, , ,
, - , .

Dissertatio 1. V
vero cur leves pendentcfque fideram globi circularem motum con-
illi

ceperint , quam Plutarchis hic exponit , Lucretius ipfe protulerat ; fed


alias etiam cautfas hic a Plutarcho diflimulatas adiecit ubi dicit Aeri
,

poffe,
• ut lucida fftgna ferantur (,)
Sive quod inclufe rapidi funt aetheris aeftut
Quaerentefque viam circumverfantur , ignes &
Pajfim per caeli volvunt fe immania templa :
Sive aliunde fluens alicunde extrinfecus aer
V.rjat agens igneis : Jive ipfi ferpere pofjunt
Quo cuiufque cibus vocat , atque invitat euntes

CA P. VI. Pag. 18-

O s
xlcrrur rur efflftdrtDy rrpurlvti' pavor
quae rotunda figura figuris omnibus
Juis partibus affimilatur .
yap rSr® r»7{ lauru pipient Spetunuat
excellit ; fiquidem haec una

Circularem fphaericamque formam ceteris formis omnibus ex-


cellere non Stoici folum , fed Ariftoteles etiam, aliique putarunt
f
fed huius tamen excellentiae caufla &
origo , quam hic Plutarchus
exponit, neque a Stoicis, neque a Philofophis aliis tradita memo-
ratur; fed, quum perfpicue falfa illa fit temere prorfus in Plu-
,
tarchi textum irreplit . Ac certe quidem Laertius, ubi Stoicorum
placita exponit , fic ait: E"m t&» xiepo t thtti , rurar nnparplrir , cyf-
fta tyorra trtpatpoti3lt . Tpx yap rij» xlrneir ippoSiuraror ri tsiuto» • xa^ee

<P»<n 0 oftijunct- l» 1 r& QvetKu Xiyu


1 i§ oi Tip) K'rr\rrarpov. j* rott trtp)
xtepu- fi-uSir 3i auri Tipixi^uplror elrai ri xirir u-rupov •
Urep atnlparor el~
m 8cc. Vnum effe Mundum , & hunc finitum , globofaque figura
Namque ad motum ejje eiufmodi orbem aptifiimum , ut ait Pofidonius
in quintodecimo De ratione Pbyfica , Antipater in Libris de Mun-
do. Extra ipfum autem circumfufum ejfe vacuum immenfum’; quod
fit incorporeum . Ita Ariftoteles figuram ipfam Caelo conceflit :
ivHytti. ca 36£(in 3, re 'oXot i pavit g<pxipoei3iit (hac, rur aqpuv .
Dfoc p)r yap T ))v h «urw xirtpeir j trpaipa rtSr o-fflparur ^ptieipurarcii w-w
yip ur Tafcsu xivoSto >§ paXupa Kxriyat. rs* tcurv rirrar totum caelum
rotundum cum ratione, &
unaquaeque fiellarum effe videbitur .Sphae-
ra enim figurarum maxime utilis ejl, ad eum motum, qui eodem in
loco fit Sic enim cr celerrime moveri
. cr eumdem maxime locum
,

ac
CO Vitf JIJ, {x> Lib. VII. fcg. 140. (3) De Odo Lib. It o 8.

Digitized by Google
. ,

'v.

vi Dissertatio I.

occupare poteft Deniqae Cicero de figura loquens , quam Deus


.

Vmverfo concefferit, air : Formam autem (y maxime Jibi cognatam , gfi


decoram dedit: a quo enim animante omnes reliquos contineri vellet
animantes hunc ea forma figuravit , qua una omnes reliquae for -
,

tnae concluduntur Itaque lphaericae figurae praedantia , vel ex


.

aptitudine ad motum , vel ex ampliori ipfius capedine tum a Stoi-


cis, tum a Plulofophis aliis deducebatur; non autem ex illo quod
fphaerica folum figura fuis partibus fimilis videatur: perinde quafi
fphacra ex fphaeris aliis veluti partibus componi, aut in fphaeras
alias refolvi poffit. Certe, fi ratio a Plutarcho propofita vera
effe poiTet , cubica potius , vel pyramidalis figura ceteris praepo-
nenda foret ; quum cubus ex cubis aliis conflare , pyramis in py-
ramides alias refolvi , adeoque fuis partibus fimilis efTe poflit . Er-
go Plutarchus hic Stoicis fententiam , argumentum illud tribueret &
quod ab ipforum fententia, fimulque a veritate plurimum diffidet.
Ego tamen Interpretum omnium pace , qui vulgatam leftionem
fequuti abfurdam fententiam illam Stoicis affinxere, aut Plutar-
chum , aut Stoicos ab erroris fufpicione facile abfolvi poffe puta-
verim, fi levi mutatione in Plurarchi textu pro tauri fui, auroS
ipfius rcfcribatur adeoque vox illa non ad fphaericam figuram ,
,*

fed ad Mundum, unice referatur, fenfufque fit fphaericam figu-


ram omnium maxime Mundo conformem, & convenientem effe,
quod illa folum praecipuis Mundi partibus, ipfarumqoe figurae fi-
milis fit. Emendationem hanc, fenfumque Plutarchi verbis hic a
me reflitutum proximae profecto voces mire confirmant : rtpKperfc
H «» ?£« t i pfgii repitpffti quumqtie rotundus ille fit , rotundas etiam
partes habet. Atque ita prorfus Platonis etiam verba intelligi ex-
ponique debent , ubi ait , quod Deus Mundum creavit i,u.oi6ra r«,r* au-
ri» h aurii effluxTu» <*>, fi ve ut Cicero interpretatur omnes partes
,

fimiltimae omnium fimt ( i'; quod nimirum nobiliorefque Vniverfi partes


lphaericae fibique fimiles fint ; adeoque etiam Vniverfo ipfi fimiles effe
debeant.

Pag. js. Keiirrf, T" xepUtlcT ,VarerS»rt

Ilcfiodi vcrfum ira latine reddiderat Budaeus

Cocumque , Creonque , Hyperiona , Iapetonque

( ) TV V : vertit. e (*) fn T'm?co (3) Dc Valverfit

Digitized by Google
, , ., , 1 :

Dissertatio I» v 1

Xylander ibi Budaeum deceptum ede putavit , quod Crei nomer*


non viri proprium » fed epitheton foret ; adeoque ipfe reddidit

Coeumque Induperantem, Hyperionaque , Iapetumque.

Nollem eximium virum in re perfpicua adeo aberrafle Siquidem .

Heiiodus, quem hic excripfit Plurarchus Coeum & Creium, ve- , ,

luti duos difttnftofque viros , expreflit : quemadmodum Diodorus-


fex Caeli filios enumerat tS»ti Kf in» i$ Triplo»» Koto» 2 n Si l'a- ,

rero» x, Kf io»
, $ tok riXturrio» STxtaro» to Saturnum » Hyperionem
Coeum , Iapetum , Crium , &
Oceanum Haec autem obiter adno-
tare libuit , quod non poeticae hae nugae , fextufque Deorum lo-
cus ad Phyficam openfque nofiri argumentum pertineat , fed quod
a Philofophis tamen quibuldam hanc Deorum varietatem ad Phy-
ficam quoque referri viderim Etenim , ut Heliodi Scholiaftes ait .

Kohv Si k, Kpthv i ZifW <p»i<ri rat Tnarat SiaranTot tipf^ar r it qotyfiu


,

tS xirpov . Ko 7 s» yocp Xiyu T(i> Toiirtfla utret t porri» aloXix.li» tu x' xpot.

rb x' . Si Tb |3 <w lAixby ,


KffJj» ijyiftonxby Tripiora Si rlj» urv xlrqcri» .

Zeno Titanes vocata fuijje elementa mundi ; Coeum enim appel-


ait ,

lat qualitatem, aeolice mutato r in x. Creium Regium, ac principa-


le-, Hyperionem autem fupernum caeleflem motum. Videndus 1'hat-
nutus de Natura Deorum c. 1 7.

C AP. VII. Pag. as.

E
Ttpu»
fc rb rpi rttyivt
Ou ri» raXxi
aXa&v ciSixa
Itpi» ixltt

yJiXxtor i rXiecti Zotr*


(Si(2Xla
SeCre

Ilis Callimachi verfibus Evhemerum , eiufquc hiftoriatn, ac placi-


ta indicari . Impia vero ipfius
nemo non volumina hic ap-
videt
pellantur, ut hic Plurarchus exponit , certoque ex
quod in illis ,

Scriptoribus etiam aliis accepimus , Evhemerus lovem , Apolli-


nem , ceterofque viros , qui a Graecis veluti Dii colebantur »
mortales homines folum fuifle demonftraret Maxima tamen obfcu- .

ritas in fecundo verfu reperitur ubi Evhemcrum ipfe antiquum ae-


reum lovem , five fi leftionem aliam fequare » olim aereum lovem
finxijje dicitur: perinde quafi Evhemerus ipfe aerarius faber, fufilif-
que
(i) Lib. V- c. tftf.

Digitized by Google
,

v m Dissertatio I.

que aeris confector aereamque Io vis (tamam effinxiflet quod


e flet ,
:

hiftoriae tamen repugnat , in qua Evhemerus ingenio excellens , li-


beralibus difciplims addidus , Caliandro Macedonum Regi apprime
carus, atque ab illo in variis gravibufqQe negotiis gerendis felici-
ter adhibitus memoratur. Atque ego quidem, ut commodus fen-
Fus aliquis ex Callimachi verfibus haberetur , in notis huic Capi-
ti fubiedis obfervavi fortafle Evhemerum ideo lavem aereum fin-
xijfe diciquod.lovcm a Graecis cultum non aliud efle dixerit,
quam aeream fiatuam illam , quae Iovis nomine vocabatur Quan- .

doquidem vero in hoc etiam fenfu perplexitas quaedam fuperefle


confpicitur, praefertim vero ex Callimachi verbis apparere , vel
inferri non pollet Evhemerum non modo lovem , fed ceteros
etiam Deos negafle , Evhemeri hilloriam diligentius exploravi ;
eximiumque, ni fallor, Callimachi, adeoque Plutarchi locum de-
pravatum efle conieci: ut fi proinde ad hifloriae fidem reditui
ille polfit, perfpicuus nativufque fenfus exinde oriatur. Narrabat
Evhemerus 10 fe Caflandri Regis iullu ex Arabiae felicis ora di-
grellum in Panchaeam Infulam delatum fuifle, ibique Cretenfes ho-
mines olim ex Creta Iove duce in coloniam dedudos invenifle ;
fe Iovis Tripbylii ac Panchaei templum magnifice exitrudum con-
,

fpexifle ; atque in templo auream columnam , in qua lupiter ipfc


xes omnes a fe praeclare geflas infcripferat ; quemadmodum Dia-
nae, Apollinis, aliorumqoe Deorum gcfta Mercurius deinde in il-
la exaraverat Exinde vero inferebat Evhemerus lovem , ceterof-
.

que etiam Deos non aliud, quam excellentes quidem, praeftan-


tefque homines , fed mortales tamen , fuifle Hinc Sapientes alii , .

quibus cordi fuerat veterem receptumque Deorum eiufmodi cultum


tueri, hanc Evhemeri hidoriam omnino fabulofam efle dicebant;
quum neque Panchaea Infula, neque Panchaeus ille Iuppitcr neque ,

Panchaei Iovis columna, templum, ac monimentum ullum exdite-


rir. Ita Polybius^ , Eratolthcnes l,) , aliique plures Panchaeum
1

lovem ab Evhemero fidum dixere: quemadmodum Plutarchus


noder alibi tedatur: aorot E’vijV*£« arrlypacpa <rvt$tU arisu aurorae ,

ktou riext ife&TijTa KttTXFKi3x»wji


(iv&oAjyijtf ,
rijt OixVfxinjt tu i ropif , ,

fruhtH rivrxi fytaASt Sixyfityw ei( orS^ara ^fxmySr q rauipyuv


§e'v( x*

fiecFitivy, ki J‘l ri?.xi yeyovoruv , h 3e llayyuia ypififtxiri yjoroit


ivxye-

yfXfijiim», cli ure (2up(3xpit , ttrt EA At)» *AA a plvoc Ewjjetpoe «< tonet,
tA«v-, ,

ext

(\ tVodn-. 'oco ri'-. & C.-ft O vm I3P.it L.b. I. C. 1. (*) Apud Strjfc. Lil II. p- ldj. (}) Ibi
f.’>. Vil r,g 4 (4) De Oliride.

Digitized by Google
, , . ,

Disbextatio I. IX

fas fit t1« lUfJajiSJi yr,t nayyxius tyTpipvAtvs , f»-


ytysuirxs ,
fti\it orras .

riTvyji*.u Evbemerus commentario confcrtpto incredibilium ,


.
vana- &
rum fabularum, omne impietatis genus per totum fparjit terrarum
orbem: eos qui Dii exiftimantur univerfos aequaliter expungens , &
ad nomina prijcorum imperatorum , navarchorum , ac regum detor-
quens , defer ipta aureis literis in Panchaea. In quas quidem literas
nemo neque barbarus , neque Graecus , fedfolus, Ji diis placet , Evhe-
merus inciderit, navi advettus ad nullibi terrarum degentes aut na-
tos Panchaeos, ac Tripbylios Haec, aliaque id genus plura Weif-
.

lingius Diodori Interpres collegit • quem eruditus lctlor confidere


potetit. Itaque praecipuum Evhemeri praefidium , aut argumentum
in Panchaei lovis hiftoria collocatum erat; adeoque praecipuum
iplius crimen a Graecis cenferi , ipfique vitio verti confueverat
quod Panchaeum Iovem finxiffet coque figmento non modo lovis,
led aliorum quoque Deorum numen, & cultum in dubium revo-
care , vel aperte quoque refellere conaretur . Quid ergo fi Calli-
machus Evhemerum , eiufque hifioriam , opinionem , opinionifque
praefidium innuere , ac refellere volens dixerit Evhemerum fuper-
bum fenem Panchaeum Iovem finxijje adeoque in Callimachi five ,

Plutarchi textu pro ro» xix eu xaakaion legaturj ri, xxKxt riArXAl-
,

ON ? Certe in his ipfis vocibus aliquando vitium, aut varietatem


irrepfifle teftatur Xylarular, qui alicubi xt\xt alibi ir«A»oi- ; alibi ,

xUixtov, alibi exaratum notavit ; ut facile proinde ihfpica-


ri liceat
,
quod xx\at nxy%u 7 n fcriptum fuerit ;
quumque vox illa
librario incognita, atque obfcura videretur, ipfam vocum fimilitu-
dinc , concinnitate deceptus in £<&««« refinxerit quem-
fenfufque :

admodum prorfus in Hcfychio ubi Uuyxxfot Zevt habetur tiay^aiot


rcfcnbi debet. Si quis conieilurae huic locus efle polTit, Callima-
chi fenfus erit, quod Evhemeras &Aa£i-> fuperbus , aut errabundus
erat, qui varias diflidentcfquc Gentes adivit, ut Deorum inferiptio-
nes inquirerer, ipfarumque praefidio Deorum numen negaret. For-
tafle quoque Callimachi aetate F.vhemcrum adhuc fuperftitem fiiifle
hbrofque fuos venditafle, cuin Caflander quidem obierit anno 3.
Ol. 120. fufeeperit, Callimachus vero OI. 130. floreret. Denique,
quod rei capur eft , Evhemerum hoc veluti indicio , vel chara&ere
defignari quod Panchaeum Iovem dttdum finxerit cuius commenti
vanitas iam fere porrita & cxolefccns foret 1 quum illam Erato*
flhenes Callimachi aerate florens aperte confutallet, Infulanique il-
lam omnino fabulofam efle demonftrafler
5 5 CAP.

Digitized by Googfe
, .

x Dissertatio!.^
CAP. IX. Pag. 27»

O r «»V ©aA*w
ra^Aurit. <£
rae fellatores ,
,

&
, i fluSayiftf
(

oA«»
,

3,'
oAw r^v
<£ e/ I Tutxal rpirrit*,
A?» ; Thaletis r atque Pythago-
ii

Stoici ver/ati/em, alterabilem, mutabilem r fluxam-


<£ «AAcftorijK, (£ /jf-

que omnino materiam omnem ponunt


Vbi Thaletis, Py thagoraeque difcipulos Stoicis adiungit Plu-
tarchus , camdemque lingulis dc materiae Datura fcnrentiam adferi-
bit , non modo talii » fed incudatis etiam efle videtur Etenim , .

Stoici quidem materiam ipfam ita variabilem , murabifemque eile


dicebant , ut quamvis illa femper formam , & qualitatem aliquam
induere & habere debeat, ipfa tamen in (e omnis prorfus formae,
vel qualitatis expers foret ; adeoque in rerum generatione veteres
formas omnes amitteret , novafque reciperer. Itaque Chryfippus,
cuius mentem, ac fere verba hic expreifit Plutarchus, apud Laer-
tium ait 4,1 ritt Kpccirtit 3iiMt yt vi&ai 19 ^
kxta Tt py palpi!* , <£ Tap&Ston ;
commixtiones fieri per totum, <&• non per circnmjcriptiouem , cfi ap-
pofitionem ; quemadmodum vini pulillum pelago imeftum prorfus
corrumpi , hoc
eflt forma qualibet interennte novam indue-
veteri
re, exiftimavit. Ita quoque Pythagoras ipfe Trafarv,» t>iv 'Ch)v mate-
riam perpefiiotri obnoxiam pofuilie dicitur a Pluiarcho Gap. 14. Ab
hac lpfa tamen Stoicorum fenteotia, quae Peripateticis etiam arri-
ferat , tam Pythagorici, tum praeferam Thales, eiufque lettato-
res perfpicue diffident. Illi nimirum materiae partes forma qua-
dam, aut qualitate praeditas efTe dicebant, quam exuere non pof-
fenti & quamvis ex illis novo quodam ordine difpofitis , permi-
xtis , altcratifque nova fubftantia prodiret , materia tamen ingeni-
tam, inhaerentem qualitatem conftanter retinere debebat.
fibique
Ira primigenias aquae partes, ex quibus elementa fingula mox for-
marentur, femper aquae naturam retinere dixerat Thales , idipfum
aeri Anaximander, & Anaximenes; fimilaribus vero partibus , aut
Homoemeriae Anaxagoras adferipfit , adeoque Sapientes illi mate-
riem ftos-ij» oAijv 31 oA« omnino , funditufque alterabilem , Stoicorum
inftar, admitti poire negabant. Quid vero quod Plutarchus ipfe
Cap. 2. non materiam altam a Thalete admiiTam efle iant dixerat,
quam aquae elementum ; adeoque , quum materiam quidem varia-
bilem eirc contenderet , materiae nomen omnino perperam ele-
mento , vel aquae tributum clFe obfervaverat ? Quin etiam in hoc
ipfo

(1) Lib.VII fcg. ip-

Digitized by Google
' .

Discertatio I. XI

ipfo Capite Plutarchus optime admonuit » quod ii , qui materiae v

nomine vel aquam , vel elementum aliud appellant , illam forma


praeditam elle volunt: adeo que ipfam omnino variabilem allcrere
certe non poterunt . Denique Cap. 30. ortum , interituinque re-
rum ex Anaxagerae fementia ex fola partim textura , ac mixtio-
ne repetendam efle teftatur Ergo vel Thaletis nomen expungi hic .

debet, vel in exprimenda ipfius opinione Plutarchus aberravit, vel


lotius Thaletis difcipulos hic ille non veteres, fed recentiores fo-
{um, indicavit; qui certe Platonis, Ariftorelis, & Stoicorum in-
dar materiam formae, & qualitatis expertem, adeoque omnino va-
riabilem, adnuferunt - .

CAP. XI. Pag. 30.

O f IruiW: riv ra r« urna


, -ruevftarit yif

nes corporeas efle dixerunt , fpiritus enim funt


Stoici Caujfas am-

Si Spiritus nomine incorporea quaedam fub flantia intelligi hic


ofler , ut communi iam meliorique modo nunc loquimur , certe
? lutarchi ratio prorfus oppolitum demonftraret . Ar Lipfius to ,
aliique obfervarunt Spiritus voce non aliud a Stoicis, quam purio-
rem quamdam, fabriliorem, mobilioremque fabflanriae corporeae
fpcciem , aetheris, atque ignis inflar, defignatam fuiffc ; ut proin-
de Deus ipfe fpiritus , adeoque corpus a Stoicis vocaretur . Ac cer-
te quidem Ens omne, quod efle concipitur, a Stoicis corpus ap-
pellari confaeverar , ut ait Laertius <0 «-«/a* ii fct &vt\k f wU
carpus eft iuxta ipfos ejfcutia ; nibilque prorfus nifi non ens purum-
que nihil , ipfi incorporeum efle vocarique pofle purarunt. Hinc
Tertullianus etiain Stoicarum dogmate inbutus .animum , Angelos,
Deum ipfam corpora exifiimavit Etenim , inquit ille <*> , omne .

quod eft , corpus eft fui generis : nihil eft incorporale , nifi quod non
eft; unde Auguflinus illum excufans, quod Deum, & Angelos cor-
pus efle putaverit, timebat, inquit , ne nibil effent , Ji corpora non
ejjent Iraque Stoicorum hyporhefis, & argumentum hic optime
a Plutarcho exhibetur : quemadmodum alibi f*l fufe fabtiliterque de-
monftrat, qua ratione qualitares ipfae a Stoicis corpora cenferentur;
iimulque tamen opiniones illas acerrime , invide refellit.

&
r • • . .

5 § 2 . CAP.
( r ) Ptiyfioi- Stoic. Liti. II OilTeit. V. (>) Lib. VII. feg. lfo. fj) De Carae Chrifti. (4) Dc Gcnd-
ad Iit cap- ult- (5) AJv. Stoic.

Digitized by Google
;,

X 11 D 1 S 3 E R T A T i O V
CAP.•
XII. Pag. 3 r.
. . . • i .
__

Vlxvpo t t a TpZra Se aTXa, ri Si


E ef euynpifiara Taura (Stipat
Epicurus autem exi (limavit incomprehenfa , vel infinita ef-
«££<» :

fe corpora ; ac prima quidem Jimphcia ede , concretiones vero ex


corporibus ipfis formatas omnes gravitatem habere .

Quum in explicanda Epicuri fententia dixerit Flutarchus Cap. III.


quod Epicurus Atomis praeter figuram , ac magnitudinem , quam
Democritus pridem illis concefferat, i, r piros rl (Sa^ot Irlfaxt» ter-
tium qitoqne nimirum gravitatem adieciti qui fieri poterit ut modo
hic Atomi, vel prima corpora urxn fimplicia , hoc ut amithefis, eft
& orationis contextus poltular , gravitatis expertia , dicantur , ea-
demquc gravitas Colis Atomorum concretionibus concedatur ? Dein-
de vero , quum Plutarchus hic aderat ex Epicuri fententia
o$a< r* dtren» xar* nifpaps moveri Atomos ad perpendiculum , motuf-
quc ille fine gravitate haberi non podit , ut optime Plutarchus
ipfe Cap. 3. obfervaverat , quis aperte non videat gravitatem
ipfam non Colis Atomorum compagibus, fed Atomis etiam ipfis ,
primifque corporibus inelle oportere? Certe Cicero <‘>, qui Epicuri
iententiam accuratidime exprefiit , diCerte docet ipfius individui , vel
Atomi, hanc ejje naturam , ut pondere, gravitate moveatur &
eamqtie ipjam ejje canffam cur ita feratur ? Itaque plane non video
qui Plutarchi lententia falvari podit, nifi pro Epicuro Democritus
reponatur ; quum praefertim Stobacus ipfe , qui Plutarchum tamen
hic fequitur , mox dicat /Xtmixpiroc rk rpHra Qvci rlptara (iapot pth
Democritus ait prima corpora gravitatem babere . Si cui tamen vul-
gatam hanc Plutarchi lectionem retinere , commodumque fenfum
aliquem inde exlculpere libeat , is obfervare facile potem quod ,

hic a Plutarcho ex Stoicorum mente ea Colum corpora vere gra-


via dicuntur, quae recta fuaque vi ad Vniverfi medium feruntur j
ot quicumque motus alius , qui in ipfis reperiatur , ab extrinfeca
violentaque cauda oriatur. Hinc ille concretiones omnes, moles,
compages, quae ex Atomis una coniunftis oriuntur, hac vera gra-
vitate praeditas ede tedatur Atomi vero, quum ex Epicuri fen-
tentia aliquando x«t£ szJw* ad perpendiculum hoc eft ad infimam ,

Vniverfi partem aut medium , aliquando vero


,
TaptynXun» ad
declinationem vel oblique fuapte natura ac ingenita vi moverentur
veram illam , ac rigorofom gravitatis naturam habere minime vi-
de -
(i) De Fato.

Digitized by Google
1

Dissertatio L XI 1

debantor; adeoque potius «tAS Jtmplicia, hoc eft ad utrumque mo-


tum indifferentia dicebantur. Ita Cicero (,) , qui gravitatem , ac
pondus, ex Epicuri mente » Atomis concefTerat, tres tamen in illis
motus fpccies diftinguit: Itaque tertius quidam matus oritur extra
pondus , &
plagam , quum declinat Atomus intervallo minimo : quae
iane dechnauo & plaga » quum a gravitate» vel pondere diver-
la fit, efficit Atomos fuapte natura non gravitate folum, ut con-
creta corpora, fed vario potius, ac indifferenti motu cicri; ut illa
proinde non abfolute, vel rigorofe gravia folum hic a Piutarcho
vocari potuerint fed aliorum quoque motuum capacia , qpi neque
,•

ex gravitate oriri, neque concretis vereque gravibus corporibus ine t-


fc poffint.

C A P. XIV. Pag. jj.

O I*

Si
«iri Tlvjayifu a-Qcttpixet ros a-w/xara

rui corpora
wxtim Pytbago-
tu» rearifu*
elementorum J'pbaerica cxiilimarunt „
quatuor
quam hic Plutarchus exponit , cum
Pythagorae lententia »
:

altera conferatur , quam Plutarchus ipfe Lib. II. c. 6 Pytha-


gorae fimulque Platoni adferibit , una ab altera diffidere , adeo-
que Plutarchus hic falli videretur . Siquidem ibi Pythagora*
ita quatuor corporum , vel elementorum figuram deferibit ut cu- ,

bicam terrae, pyramidalem igni, oclaedricam aeri » icofaedncam


aquae, dodccaedricam vero figuram Vniverfo concedent quum
hic tamen elementis omnibus, igne excepto, rotundam adferibat.
Sed facile tamen utraque , vel Pythagorae , vel Plutarchi fenten-
tia componi poterit, ubi obfervetur in Libro 1L c. 6. minimarum
folum partium, quibus elementa componuntur, figuram exponi a
hic vero figuram illam deferibi, quae ex terrearum ex gr. partium
compage refulrat j hoc eft figuram illam exhiberi, quae tum Tel-
luris globo, tum aquae, & agri Terrae citcumfufis conveniat. Ita-
que Plutarchi fenfus hic efle deber quod ingens Telluris mafla ro-
tunda fit, aqua etiam, & aer Telluri circumfufus fphacncam fi-
guram habeat i univerfa tamen ignis compages utrimque aeri fuper-
fufa pyramidalem, vel conicam figuram habeat i perinde quali ex
duobus univerfis conis ille conflaret , quorum bales per horizon-
tem noltrum tranfirent.

CAF.
(i)Dc Filo,

Digitized by Google
. ,

%ir Di3se*tatio L
f CAP. XVIII. Pag. 34.

O iro &»*fa QuriK») p(xj‘ nAirwoc r& wA» .ariyvuea» Phyjici am -


l'

nes a Tbalete ad Platonem ufque vacuum ignorarunt


Vereor nc minus accurare feliciterque hoc loci Plurarchus
:

Veterum fententiam expreflerit, quum ad Platonis ufque aerarem


Vacuum ab illis ignoratum effe teftatur. Certe Leucippus , ac De-
mocritus, qui Platonis tempora praecedere , tantum abeft ut Ina-
ne ignoraverint» quod nitide potius diferteque illud» ac infinitum
quidem , admittendum ede docuerunt , ut Plurarchus ipfe hoc eo-
dem Capite memoravit. Deinde vero cur ille Platonis nomen ,
atque aetatem veluti notam hic exprimit? perinde quad, vel Plato
ipfe, vel ceteri, qui Platonem funt confequuti, Vacuum a Veteri-
bus pridem ignoratum admittere ceperint ; quum tamen & Pla-
to, & Ariftoteles ipfius auditor, & Stoici Platone recentiores Va-
cuum ipfum , Veterum indar, repudiaverint. Itaque facile quifpiam
hunc Plutarchi locum mutilum , aut vitiatum ede dixerit 5 quum
praefertim Stobaeus, qui cetera Plutarchum ipfum exfcribit, non
modo voces plxti naii omiferit; fed oppofitam potius fenten-
tiam Veteribus illis adfcripferit legendo Iriytura» Galenus autem

neque Thaletis, neque Platonis nomen hic memoraverit, fed ita Ca-
put hoc exordiatur O/ *t!> Uv^ayifu i» TU *«rs» thm tiyovn
Pythagorae fellatores Inane in Mundo reperiri dicunt. Vulgatam ta-
men lectionem hanc retineri , limulque Plutarchi iententiam defendi
polle putaverim, fi Phyficorum nomine non Philolophi quilibet Tha-
lete quidem iuniores, Platone vero antiquiores intelligantur : perin-
de quafi Thaletis, ac Platonis nomine tempora defignarentur qui- ,

bus Philolophi Vacuum negantes floruerunt; fed ii folum


av* Bixtu nairuuot intelligantur, qui in Secla vel fucceflione
Ionica , quae a Thalete inflituta fuit , ac in Platone deliit , exti-
terunt ; Anaximander nempe , Anaximenes Anaxagoras , A.rchelaus
,

Socrates, &
Plato. Optime nimirum fic intelligi exponique pollet
cur hic Plutarchus Thaletem, ac Platonem veluti terminos expref-
ferit: quod ille nimirum Ionicam Sc&am a Thalete inflitutam in
Platone defecifle putaverit, ut Capite 3,iam dixerat; adeoque illcs
folum Battu a Tbalete vocaverit, qui perenni feric poli illum
in fucceflione
' Ionica floruere Optime quoque intelligi, defendique
.

potell ,
quod veteres illi qui hoc fenfu aro @£*eu dicuntur .Vacuum
,

ignoraverint .Siquidem Anaxagoras perfpicue Vacuum negavir ut ,

te-

Digitized by Google
DtlUlTATlO f. XV
terta turArirtoteles l,) ; quamvis in hoc ipfo Vitati nomine expli-
cando aberraret. Socrates ipfc, Platonis inftar Vacuum negavit r
quum Plutarcho terte eaedem utriuTque fuerint de rerum natura
iententiae. Facile de Anaximandro quoque, Anaximene, & Ar-
chelao fupponr id poterit ; quum in Phyficis- ipforum opinioni-
bus nulla Inanis mentio reperiatur , nihilque proinde fit cur illis-
opinio quaedam a Thaletis , Anaxagorae,, Socratis opinione di-
verla tribuatur Quod ergo Leucippus , Democritus , Pytha-
.

gorici , aliique plures Platone antiquiores Vacuum agnoverint , Plu-


tarchi fententiae non repugnat; quum illi «rb ®«Af« vocari, lonicae-
que Seflae accenferi non debeant Cererum quod ad Empedoclem .
,
attinet * iam obfervavi ex iplius verbis inferri vix pofle quod ille
V7 acuum omnino fuftulerit
forrarte,
quum
s voce non inane , fed
deficiens aliquid, aur imperfectum intellexerit. Ac certe quidem Em-
pedocles univerfa corpora ex elementis elementa ipfa ex tenuifli-
,

mis quibufdam, (imilibus , rotundifque partibus conliare dixir, quae


conteri, dividi, frangique non poflinrjut Plutarchus etiam Cap. 3. i

teftatur . Ergo quum eiufmodi rotunda corpora fuam conrtanter fi-


guram fervare debeant , adeoque perfe&c coniungi non poffinr
l'cd tenuiffima potius fpatiola, vel interrtitia quaedam admittere co-

geremur , verifimilius elt cerre Empedoclem , Atomiftarum inrtar ,

Inane corporibus interfperfum agnoviffe ; alioqutn vel aham ramen-


tis ilis, five elementorum elementis figuram conccflirtet vel ra-
;

menta ipfa in partes alias fubtiliores replendifque fpatiolis aptas


dividi polfe dixilFet Itaque Plutarchi noilri- pace vix dubitaverim ,
.

Empedoclem Philofophis illis accenferc , de quibus ait Themiftius


rra£txraejxi ro 7< cufiatrm ro xt»b v, xaStcTtp )iywntt AiuxSxfirSt re x) Afu-
,

Kirro< , >9 aAAo» riAAo/ r interfperfum ejje corporibus Vacuum ut Demo*


,
critas, Leucippus, aliique plures dicunt.

CAP. XII. Pag. 47..

r
ytntirit Kxl Plato vero genitum Tempus iuxter
Irhoia» r

intelfigentiam noftram exiftrmavir.


Haec celeberrima Platonis opinio qua ille Tempus ingenitum , fimul-
,

que tamen genitum admififie videbatur graves turbas illas excitavit quae
, ,

de Mundi aeternitate inter Platonicos, & Peripateticos exariere; de qui-


bus, ut ceteros mittam , accurate Pcrerius de rerum principiis Libro XV.
dif-

(1) Pbyfic. Lib. IV. c. 8. (t) Ia IV.Phyfic. c. *

Digilized by Google
. , , * ,

Dissertatio I.

difputavit. Atque quidem plurima Veterum teftimonia exfcri-


ille

bens, perfpicue certoque iis o (tendi polle putavit Tempus , ac


Mundum in Platonis hypothcG aliquando incoepide i quum ta-
men Interpretes alii Mundum , ac Tempus ex Platonis mente
femper fuifle putaverint ; unde Ariltoteles dixit (,) : Omnes Tem-
pus natum ejje negant folus autem Plato ipfiwi ortum ejje af~
feverat ; una enim cum Caelo ortum ejje , Caelum vero natum fuif-
fe affirmat Sed iniquior hic certe , alibique faepius in Platonem
Ariltoteles. Etenim Plato Caelum quidem, 5c Mundum, & Tem-
pus genitum , formatum , natum ede , vel aliquando cocpide docuit
quod creatae res omnes ab alio, hoc elt efficiente cauda quadam
produci debuerint ; fed creationem tamen iUam temporibufque ini- ,

tium ab aeterno fuide docebat i ideoque, ut hic optime a Plutar-


cho exprimitur, Mundum ac Tempus fuapte quidem natura fempi-
ternum putavit ; fed quum mens nodra -rerum productionem per-
cipere non podit, quin aliquod durationis temporifquc principium
concipiat, Tempus ipfum *«r' iirkom five fecundum noftrum con-
cipiendi modum, incoepide dicebat. Qui veram Platonis hypothe-
fim ferutari velit , Platonis Timaeum adire poterit ubi nitide accu- ,

rateque eamdem prorfus opinionem exprelfam inveniet , quam hic


Plutarchus adumbravit quemadmodum fere Pythagoras , & Hera-
:

clitus eriam apud Stobaeum pag. 48. & 49. dixere ytmrn kxT hr t-
iiaxv rb> zie/m « *ar« %fcvir Mundum quoad cogitationem folum non
:

vero tempore genitum fuide , quod cum liiperiori XJ la tonis opinio-


ne mire confpirar.

LIB. H, CAP. III. Pag. 47,

O "toi ra &T0[iu
ir&ai ( tov Koejio»
d t'b xivbv Uti ifupiXc *
e/VijyS»T«i ,
Srf irfocaf* SuikiI-

) quicumque indivifibilia corpora ,


,

vel Atomos ,
ac Inane admittunt , neque animatum ede,» neque providentia admini-
,

Jlrari Mundum exiltimant.


Vbi Plutarchus ab illis omnihus , qui Atomos atque Ina-
ne admiferint , inanimatum quoque Mundum , nullaque provi-
dentia adminiltratym aderi tellatur , non obfcurc lignificat te-
merarium fortuitumque motum ab omnibus Atomorum afserto-
ribus admitti confuevide , perinde quali motus ille a fapienti
providcntjque cauda difponi, dirigi, vel temperari non pollet quum
tamen Mundus optime cx Atomis, ac Inani componi, fimulque tamen
com-
(r) P'rfi: Lib. VI IT r. i

Digitized by Google
, .

Dissertatio I. x vn
confilio quodam
ac providentia difpofitus admitti pofiir , ut
,

Gaflendus , aliique plurimi demoftrarunt. Quid vero quod ex Ve-


teribus etiam nonnulli Mundum ex Atomis quidem conflare , fed
providentia tamen gubernari .dixerunt? Certe, ut Empedoclem ,
Heraclidem, Pythagoricos, aliofque plures omittam , qui in di-
vifibiliacorpora, aliis tamen nominibus , agnovere, E’*pt*vTcs U
&t ifivv evites ivxi rfa xSepoir iioixthrSat ii are rpeveiat Ecpbati-
rtiv , :

tus ex Atomis quidem Mundum conflare dixit ; fed a providentia


tamen gubernari dixit , ut Stobacus pag. 48. perfpicue teftatur
Itaque dum Plutarchus hic ait quod quicumque Atomos admifere
Mundum a fubflamia rationis experte adminiflrari dixerunt , de
folisLeucippi, Democriti, ac Epicuri fellatoribus intelligi pro-
feflo debet, qui providentiam omnem fuflulerunt; non quod Ato-
mos, ac Inane veluti rerum principia pofaerintj fed quod incor-
poreas fubftantias , animam , Deum , eiufque providentiam errori-
bus, aut argumentis aliis innixi negaverint.

C A P. V. Pag. 48.

(T) Httw ii»at Ttj» <pjsp«v tS naa-jiti Philolaus duplicem corru-


:

ge ptionem Mundi efse putavit .

Quandoquidem in exhibenda Philolai fententia Plutarchus


obfcurior videtur, fententiam ipfam tum ex Scriptoribus aliis
,
tum ex fupcrftitibus adhuc Philolai verbis accuratius exponere iu-
verit. Ac primo quidem obfervandum exiftimo , quod ubi in
Plutarcho proxime poft voces fuperius pofltas legitur rSre pii
t/pavi rupes pu farat , re re ii e( Hiaret «A tfwaxS rfptspepy rS alpes areyu-
Bfarot) in Stobaeo repetitur ri /iiy vypZ TDpbs puivras , rirt 3 i i£
uiaree «AyiuatS repirpopy tS aipet pvfaroe
:
partim ex ignis caeleftis la-
pfu , partim ex aquae lunaris per acris converjionem . Canterus
optime non bypu fed Plutarcho duce HpanS referibendum admo-
nuit ; mihique potius ipan» legendum elTc videtur At
. viciflim
vocem atpas aere
, quae in Plutarcho nobis occurrit , delendam ,
fimulque cum Stobaeo adipes aftro legendum exiflimo :
ur nempe
exprimatur aquam illam lunarem non aeris fed aftri hoc eft Lu- , ,

nae ipfius vertigine cxprefTam , Terraeque fuperfufam


,
admitti;
non modo quod aer ipfe violenter in gyrum converti Lunarem-
,
que aquam exprimere non pofle videatur; verum etiam
quod in
Galeno quoque verae le&ionis huius veftigium fuperefle confpicia-
$$ § tur

Digilized by Google
. , ,

X V 1 1 1 Dissertatio I.

tur , ubi depravate quidem nunc legitur rSre Si e? VSaroc atX^nx-


*3 np) ras itpipai vrtf%t&iunr ; ubi perfpicue reponendum reimpcp}
tu usfpn Sed gravius id certe , quod hic Plutarchus Mundum ex
.

Philolai lententia corruptibilem, duplicique de cauda, vel corru-


ptionis genere interiturum , tedatur; quum tamen Stobaeus perlpi-
; cue memoret, quod O^AbAasc &p$at>rc» ri» kotiim xiyst : Philolaus Mun-
dum incorruptibilem ede dicit. Sed utraque tamen fententia illa fa-
cile componi, adeoque Plutarchus ipfe cum Stobaeo coniungi po-
teft; quum Stobaeus fu pera quidem, atque caeleftia corpora mu-
tationis expertia dixerit ; fublunaria vero corrumpi , variarique
pode putaverit . Ita nimirum apud Scobaeum de Mundo loquitur :
*X“ Si i, rkt apyitr rr.t Kinjaeut re, <2 /xerafBoA* t i xoapiof ttt Iwv, >9 au-
i

puaet authxTHOfJifvot £ repiayi/xivot ct; dpyiSiu (c rb ptir apiirti-


,

(3A arov auru ,


rb Se fifrajS^AAo, l-~i ,
tt, ro fd, afiertcfi sAo, ari Tui r'c» oAok
TifiejQucac ^/uyjct «A<W are puiurai rb Si («rapiAA ov a.ri rut at A»j-
»3 «
,
ptypi rxi yuA
: habet quoque motus ac mutationis principium unus ,

& Mundus ,
continuus &
perpetuo volubilis Atque una quidem pars .

eius mutationem non Jentit , altera Jentit. Illa totius anima ad Lu-
nam ufqtie definitur-, haec reliquo ad terram ufque Jpatio. Itaque
Philolaus Mundum ipfum corruptibilem, fimulque incorruptibilem
ede docuit; quamvis Plutarchus alteram folum ipfius fentemiam
obfcunus exprellcrit Quandoquidem vero podrema Plutarchi verba
.

)$ tvtuv eivxi ritt ieuftvpiiatif rpopitt r8 xiaptu apte CUm fuperioribus


haerere vix poflunt; illa vel temere in textum irrepfide videntur,
ut Amiotus proinde illa didimulaverit; aut potius aliquid in Plu-
tarchi textu pod vocem aroyvQeuTot excidide fufpicor: quo expri-
meretur Mundum
ipfum in Philolai ipdus fententia adhuc incorru-
ptibilem oportere, quod exhalationes,
elle effluxus illi inte- &
reuntes Mundi
partes redaurent. Verior atque accuratior Plu-
tarchi fenfus ex alio Stobaei loco deduci poterit, ubi Philolai fen-
tentiam afferens , ait : <t>iAbA««c 'tpnrt rb fd* vpatS rupit pvforot , rb
Si uSarac «A(fw*«6 re pieppiCpy i-ptt artyu^hrat tUstt ritt iva^UfuStatit
apopStt rS uiepu : Philolaus dicebat partim ex ignis caeleftis lapfu,
partim ex aquae lunaris per aeris converfionem natas exhalationes
Mundi ejje alimentum Itaque in Pilolai fententia idem ille tum
caeledis ignis , tum lunaris aquae effluxus , qui varias Mundi par-
tes corrumpit , partes ipfas cibi indar reparat ac redituit ; adeo-
que Mundum perennem, ac nunquam interiturum efficit-

CAP.

Digitized by Google
,

Dissertatio 1. xix
C A P. VIII. Pag. 51.

tB hlpst eY^aurte rp tS fala ipnp iyxAijSnai rett apurot , >9


E '(jir«Jo*AS(

ree ih (iipeict ii^udUnat , rii ii nSri* TUTenu&iji/eti


f
kc S 9 Tii^SAoy

Empedocles aere Solis impettu cedente , Vrfas inclinatas ejfe


:
,
3 ’

putavit , <£r boreales quidem Terrae partes elevatas fuifle , auftrales


vero deprefsasi eaque proinde ratione totum Mundum efle incli-
natum.
Vix opinor , ex obfcurioribus
, Plutarcbi verbis , aut vera
Empedoclis fententia, aut commodus fenfus ullus exfculpi poterit ,

ubi praefertim Xyiandri interpreratio feligatur, qui ex Empedoclis


mente dicit feptentriones declinajje , ita ut partes iis vicinae in fubli-
me attollerentur , deprimerentur auflrinae : perinde quali declinanti-
bus feptentrionibus , partes feptentrioni proximae attolli; non
vero potius & ipfae deprimi debuerint . Longe accuratior Bu-
daeus, atque Amiotus, qui ly* xireuc voce non declinationem fcd
foluin emotionem nutumque intellexere Sed qui ex aeris cedentis
, .

impetu boreales Mundi partes , ac lidera fuis e locis emota cenferi


polfint? quum ex Empedoclis opinione lidera ipfa longe aere fupe-
riora reperiantur ; praefertim vero quum Empedocles ipfe docuerit
r'dt isipxt ov» 3 t 3 faSai t£ xpsiAAa : inerrantia Jidera caelo vel-
uti cryftallo illigari, ut Plutarchus Cap. 13. teftatur? Ego certe
Empedoclem non aliter libi conflare polle putaverim quam li vo- ,

ces illae lyxAifatit rkt ad borealem folum Telluris polum


referantur; ut proinde Empedoclis fententia fuerit aerem boreali
Terrae parti confufum Solis impetu comprelTum fuifle ; adeoque
borealem Terrae partem fubfedifle, five depreflam fuifTe. Quo
plane fieri debuilTet , ut vicilfim boreales Caeli partes elevatae,
aullrinae deprelfae , adeoque univerfus etiam Mundus hac ipfa ra-
tione inclinatus nobis videretur Itaque ex Empedoclis opinione
.

Solis motu, aerifque cellione non Caelum, aut inerrantia lidera


fuis e locis vere emota , deprefla , vel elevata fuerant ; fed varietas illa
in fola Tellure vere contigerat ; nobifque proinde in Tellure degen-
tibus oppofira prorfus mutatio in Caelo , fixifque lideribus apparet.
Exinde vero facile coniicere, vel inferre quis poflit fortalfe Solis
motum vel aellivo tropico iuxta Empedo-
in feptentrionali parte
,

clem mcoepifle ut Solis impetu aer ibi cedere , ad boream ur-


,

geri ac borealis Terrae polus deprimi deberet, quemadmodum


,

dexteram nobilioremque Mundi partem Empedocles circa aeflivum


§ § § 1 Tro-

Digitized by Google
t . .

x x Dissertatio 1.

Tropicam collocavit. Cererum inclinationis huius caudam non ex


Caelo ipfo, fidenbufque, fed ex Tellure folum , eiufque partibus
repetendam eile Democritus etiam , aliique Empedocli coaevi exi-
ftimarunt» quos Flutarcbus Libro 111 . cap. 1 2. memoravit

C A P. XIII. Pag. 55.

T «f

Quum
aittraXk ,

ortus , occafufque fiderum


i, ran Sureit ( rS» afipu* )
accenfiones ejje
Budaeus in exhibenda Xenophanis opinione dixerit:
,
thai , 'i$ r(2 lein
extiulltones
:

txortujque , er occafus Solis earum Bellarum ejje accenfus , refiin-


ftujque, initio fufpicabar in graeco lpfius Codice voces ipfas
rS jjAj 'u exaratas fuifle quo plane fieret Xenophanis fententiam mi-
:

nus abfurdam efle oportere , fi vere ille fidera non exftmgui » fcd
exoriente Sole, eiufque radiis ingruentibus obfcurari iolum, aut
occultari dixiflet, coque occidente illas iterum apparere-, quem-
admodum fere carbones interdiu lumen occultare, no £tu vero emit-
tere confpiciuntur . Sed , quum Xenophanes ipfe Cap. 24. mox
aderat Solem, dum eclipfim patitur, exungui, iterumque Solem
alium accendi; pcrfpicue apparet exortus, & occajus illos non ad
Solem referri , fcd ad ipfa (idera , quae tunc oriri & apparere di-
cantur quum accenfa fuerint ; tunc vero occidere quum extinguan-
tur . Ira Sol ipfe , non modo dum eclipfim patitur , extingui a
Xenophane dicebatur, verum etiam quum occidit ; ficuu viciffim
accendi putabatur non modo quum ecliplis delineret , fed etiam
quum Sol in oriente nobis apparet. Itaque Budaeus Xenophanis ,
ac Plutarchi mentem minus accurate expredit ; & quamvis etiam
in graeco ipfius textu rS i»A ln repenretur, perfpicuc vox illa , velu-
ti glofiema , delenda foret . Ceterum haec ipfa Xenophanis opi-

nio Heraclito quoque probata fuit ; fiquidem ille , ut Galenus


Cap. XIV. tefiatur , ait Solem elle Stuppa iv pi» rate Syurof.aU r?»
«faj/iv rj» St cfSieiy i» ruit Svepatt :
flammatu, quae accenfionem in
triente , exthtflionem autem in occidente habeat .

CAP. XIII. Pag. 55.

H ‘PaxAfiihfc

Heraclides,
, x) c<

&
ThiSxy&feiot 'Itusoy

Pythagorici quodlibet fidus


rh &$l(uy nCepov
Mundum
usrap%tiy
tjfe dixe-
:

Digitized by Google
Dissertatio I. XXI

Haec
Heraclidis, Pythagoricorum , &
Orphei feflatorum opi-
nio , fi fola Plutarchi verba lpe&averis ita propemodum inteili-
,

gcnda videretur , ut ex illorum hypothefi quodlibet fidus nobis


confpicuum nihilquam immenfa quaedam plurium
aliud foret ,
corporum compages, quae certo quodam ordine diftributa Mun-
dum noftro iimilcm efforment; ut proinde extrema fideris fuper-
fictcs nobis confpicua caeli , vel aetheris inftar haberi debeat ,
qui Mundum nobis invifibilem intra fe contineat , Tellurem nem-
pe, Solem, Lunam, Planetas alios, fcd nobis invilibiles , com-
plectatur Quo plane fieret univerfam fideris alicuius fubltamiam
.

non uniformem , fed variam , ac inaequalem efle oportere ; quum


intra fe Terram aerem aliafque naturas mire inter fe diffiden-
, ,

tes contineat Quandoquidem vero nullum in Scriptoribus aliis


.

bypotheiis huius indicium reperitur, quin potius Plutarchus ipfe


in Mundis illis aerem, atque aetherem in infinito aethere conti-
neri dicit; perfpicuc apparet quodaetheF, atque aer , adeoque
Terra, non intra fiderum globos, qui certae finitae magnitudinis
efie debent; fcd circa illos a Pythagoricis collocari debebant .
Itaque illorum fententia hoc uno fenfu inteliigi , vel explicari de-
bet , quod fixa lidera totidem Soles nollro fimiles, eademque
prorfus ignis fubfiantia compofiti forent ; & quemadmodum circa
Solem noftrum in Mundi nofiri centro collocatum Terra, Plane-
tae, Elementa fingula reperiuntur; ita quoque circa fidus quodli-
bet ex. gr. Sirium in alterius Vorticis , aur Mundi centro poli-
tum Planetae, Terra, aer , aliaque corpora moverentur , quae no-
bis tamen ob diftantiam inconlpicua forent ; quemadmodum illi ,
qui Tellurem Sirio circumpofitam incolerent, Solem quidem no-
llrum veluti fidus infpicerent ; fed Planetas tamen noftros , no-
ftramque Tellurem Soli circumpofitam intueri non poflent. Exin-
de vero celebris haec opinio profluxifle , ac Pythagoricis arriliC-
fe videtur quod illi fixorum fiderum Solifque nofiri fubftantiam
, ,

omnino fimiiem efle putarent ; adeoque , ficuti Sol Mundi cuiuf-


dam fibi circumpofiti centrum efle confpicitur ; ita quoque ma-
ximo optimoque iure circa fidera fingula veluti centra Mundi alii
difpofitividerentur. Certe Iordanes Brunus, aliique plures ex Re-
centionbus hac ipfa ratione plures Vortices, aut Mundos efle pu-
tarunt, ut circa fidus quodliber velari centrum Vortex, ac Mun-
dus aliquis noftro fimilis fua Tellure, fuifque adeo Planetis prae-
ditus reperiretur ; ut ipfi proinde Orphicorum inftar fingulas ftel-
la»

Digitized by Google
. , .

XXII Dissertatio I.

las in fingulos Mundos converterint; hoc efl, ut Plutarchi locum


explicandum exiftimo , Mundos circumfulbs
lingulis flellis iingulos
adtcripfcrint

CAP, XV. Pag. 57.

T Sv Jk rmt ftit ut TTA&tu»

Ex Mathematicis nonnulli quidem fentiunt ut Plato ; alii vero


Solem omnium medium efle opinantur.
rniit Si piro* t&htuv ro y 5jA/ov :

Obfcurius hic certe Plutarchus Mathematicorum illorum fen-


tentiam cxpreflit ; quippe qui facile illorum hypothefim innuere vi-
deatur , qui Solem corporum omnium medium, hoc eft in Vniverfi
medio veluti centro collocatura efle dixerunt; quod Ariftarcho ,
aliifque pluribus arrififle docet Plutarchus Lib. IV. c. 13. Vera
tamen Plutarchi fententia nativufque fenfus hic efle debet , quod
Plato in feptem Planetarum ordine fextum locum Soli conceflit ;
Mathematici vero quidam Solem ipfum Planetarum omnium me-
dium , quarto nimirum loco infra Martem , ac fupra Venerem
collocatum putarunt. Certe hic ipfe Planetarum ordo , qui ex
Platonis mente hic a Plutarcbo deferibitur , etiam apud Laer-
tium occurrit, ubi docuit Plato «<**< (xrif pi* «» rijt yfc *ujcA«»
I» H tu Inunita H"A<o» , i» Si toU tr&vu Ttit Wictnjrat ;
, Lunam
quidem fupra Terrae circulum ; in proximo Solem ; in fuperioribus
vero vaga fidera ferri . Ex Mathematicis vero , qui ordinem alium
agnoverint. Solemque ipfum fupra Venerem collocaverint , me-
morantur Chaldaei , Archimedes , Geminus , Cleomedes , Cicero ,
Hyginus, Manilius, Plinius, Ptolemaeus, aliique plures quos Gaf-
fendus ll> enumerat. Monendum obiter in Xylandri verlione So-
lis , Lunaeque nomen, ipforumque litum in Planetarum ordine
prorfus omitti.

CAP. XX. Pag. 60.

kukAj» thai oxrutaieitooxTXarloyt yijt : Anaximander


ait Solem ejfe orbem viginti ollo vicibus Tellure maiorem
Si ingentis igneae compagis, quam Anaximander hic ftatuit,
ea folum pars confpicua nobis cl!c potefl, quae veluti cx orificio
erumpens lucem emittit, atque a nobis Sol vocatur, reliqua vero
pars

(0 L.b III. feg 74. (»J S:&. II Lib. II- c. j.

Digitized by Google
Dissertatio I. xxm
pars inconfpicua nobis efle debet ; haud immerito quaeri nunc
poflir , unde Anaximander igneam compagem illam 28. vicibus
Telluris globo maiorem efle collegerit; itidemque Lunaris ignis
molem 19.. vicibus Terra maiorem agnoverit , ut Cap. 25. mox
dicitur .Num hariolari cui libeat Anaximandrum ad Solarem, Lu-
naremque cyclum digitum intendilTe; quum ille 28. hic 19. folari-
bus annis componatur • Anaximander in Solis ac Lunae mafla ,

nobis inconfpicua proportionem illam admiferit ? Sed nullus hic


hariolis , audacique conieelurae locus Habuit fortaffc Anaximan-
,

der opinionis huius argumentum aliquod, quod in maxima tamen


obfcuritate, ac Scriptorum filentio ignorare nunc cogimur Illud .

unum illuflrando Plurarchi loco , five Anaximandri Placito ob-


fervafle nunc libet, quod trochus ille, rota, vel corpus igne reple-
tum ex cuius apfide , vel orificio confpicua nobis Solis , & Lunae •
aliorumque iiderum facies erumpebar , ex denfiore , concretoque
aere conflabat, ut docet Stobaeus: A'»af//xa»J;oc mA«par« alpot rpo-
XoeiSj, ri/fb« tftrAfa *.xrk ti plpoc ixb «rofe/w» £xr,/s»ra
, Anaxi- :

mander centones aeris globofos ignis plenos ,flammas quadam par- , &
te exfpirantes ubi vides non modo Soli, Lunaeque, lcd ceteris
:

etiam Stellis omnibus eamdem ftructuram ac naturam ab Ana- ,

ximandro concedi quamvis id Plutarchus de Luna folum ac So-


;
,

le memoraverit -

CAP. XX. Pag. 6 i.-

#1V iAbAaoj n&ay&fiict uaAoftJ? ( tov


i Philolaus Pythagoricus So-
lem efle exiflimat corpus vitro Jtmile ..
Non plurimum fortafle ego fallar, fi ,ex variis Veterum Placi-
tis a Plurarcho in hoc Opere memoratis , nullum obfcunus videri
dixerim, quam Philolai fententia , quae modo proponitur: ut mi-
rari proinde non fubeat fi Interpretes omnes in illa exponenda
diflideant Etenim , fi quaedam Plutarchi verba , ipforumque vim
.

fpeftavens, fpeculi quidem inftar Solem a Philolao admiflum pu-


taveris , quod tamen non pellucidum foret ignifque fplendorem ,

traiiceret; fed potius reflexionis ope lucem ad nos regereret Sic


enim optime conflaret, quod Solis nomine tria intelligi a nobis
pofsent ad Solis perceptionem fenfationemque in nobis ex-
, five
citandam conferrent; nimirum mund.jnus ignis, cuius fplendor
tria
in opacum fpcculuni incideret; tum ignis ipfius imago, quaefpe-
eur

Digitized by Google
. ,,

xxiv Dissertatio I.

culo imprefla , reflexionis ope ad nos ufque , velati imaginis ima-


go , deferretur. At , fi voces alias fpe&averis , Solis corpus pellu-
cidum potius a Philolao admiflum dixeris , quod mundani ignis
fplendorem imbiberet , atque ad nos ufque traiiceret . Quamvis
autem, ut ingenue fatear, prior ille explicandi modus, & clarior»
& concinnior videatur; haec altera tamen fenrentia Philolao ad-
feribi debet , adeoque iuravydae , & voces mitiori fen-
fu intelligi exponique debent. Itaque Philolai fententia fuit quod
Solare corpus , vitri inflar , omnino pellucidum forer, adeoque
facile ab igne , eiufque fplendore penetraretur . Hinc fplendor il-
le , vel radii ex mundano igne , quem Philolaus ipfe in Mundi
centro, fimulque in ambitu collocavit, in folare corpus inciden-
te , ipfum pervadere ac illuftrare debebant , indeque ad oculum
,

ufque traiedi , & refraftionis ope hinc inde difperfi mundani ignis
fimulque folaris corporis ab illo illufirati fplendorem ad nos de-
ferebant; ut proinde lucis fenfatio tum ab igne , qui in extima
Mundi parte reperitur; tum ab ignis eiufdem parte, quae folare
corpus iliuftrat ac pervadit; tum a fplendore, qui a folari cor-
pore ad nos pervenerit, oriatur. Exinde vero facile fufpicari quis
poterit quod Philolaus lucis radios in vitreo , rotundoque Solis
corpore colligi, ac refrangi dixerit,ut confertiores ex illo exirent;
adeoque ,
quum mundani ob raritatem difiedofque
ignis fplendor
radios percipi , live fentiri non pofler ; ubi tamen radii a Solari
corpore, quod penetrabant, colle&i fuerant, confertiorefque ad
oculum ferebantur , fentiri poflent . Ceterum praeter varietates
alias , quas hoc loci in Stobaco opportunius adnotavi , addidilfe
iuverit in Plutarchi textu vocem quamdam excidifle , atque ubi
legitur: to h ri ipstuSi rvg<l$s< ,ri re Jij &t' *ut 8 <c IroTtpoeiSct ex StO- ,

baeo 'reflituendum rh io ipavi TupuSte, t& re Sij ir’ air S n-vpeeifet


x«t* to hoTT^onih - Siquidem fulgor ille, qui in vitreo folari cor-
pore recipitur , atque ab illo ad nos transfunditur , igni fimi/is
fyeculique inflar formatum , vel a fpeculo tranfmiflum vocatur

C A P. XX. Pag. 6t.

SCa liAivc : Empedocles Soles duos efle dicir .

Non minor Empedoclis, quam in Philolai fenten-


fortafle in
tia , Etenim Plutarchi verba innuere vi-
perplexitas obfervatur .

dentur, quod Empedocles Caeli, vel Mundi hemifphaerium primi-


ge-

Digitized by Google
Dissertatio I. n?
genio igne repletum pofuerit, &
folare corpus non aliud ede di-
xerit , quam fpeculum , in quod lucis radii a mundano igne fer-
rentur , indeque ad oculam rcfle&erenrur ; quum eodem ipfo firai-
lique motu tum hemifphaerium igne refertum , tum Solare cor-
pus , aut fpeculum circa Terram moveremur, Sol ipfe fempcr
igni e regione politus appareret: quemadmodum fere, ii Sol , &
Luna eadem celeritate moverentur fempcrque Luna Soli oppo- ,

fita foret, Lunae fplendor ex folaribus radiis in Lunae fuperficie


veluti fpeculo repercuflis oriretur Sicque facile intelligetur cur
.

duos Empedocles Soles agnoverit • atque perfpicuum nobis So-


lem una cura ignis vertigine circumferri, uno nimirum eodem-
que motu , ac celeritate circa Terram torqueri dixerit At .

Empedocles Solem ex rotunda quoque Terrae figura, & fu-


perficic , radiifque ab illa reflexis deducit , Solemque ipfum
eius ignem reperculTum clfe docet, qui circa Terram reperitur,
quod clarius adhuc exponit Plutarchus in Libro de Pythiae Oraculis :
ijiilt St tS pto Z’nTtSoK*.iu( ttxTaytXxTt p&rxoirat rbv IjAio» Tepl yij» «»*-
xxluei pulw ynufifvo» : vos autem Empedoclem quidem irridetis •
qui afierit Solem circa Terram reflexione lucis caeleflis fieri ; ficuti
Empedocles ipfe apud Stobaeum pag. j 6. docet r«» rj y$ 74» xdlk
7$» iilauytiav : Solem illum qui ex reflexione oritur , Terrae aeqtta-
,

lem :
perinde quali Sol ex radiis a Terra reflexis oriatur , adeo-
que ipli Telluri aequalis elTe debeat. Quis illa componat, niti-
dumque fenfum exfculpat ? Si divinare liceat, ignis ille, qui Tel-
luri circumpolitus appellatur, non alius erit, quam idem ille pri-
migenius ignis, qui Caeli Telluri circumpoliti hemifphaerium im-
plet; fuolque radios in oppolitum folare corpus iaculatur , ut in-
de ad Terram reflexionis ope ferantur . Ita certe Empedoclis
opinionem ex Plutarcbi Libro de Stromatis expreffit Eufebius (0 ;
i Si »}A w li/e pinv i* iV< xiip aH.ec 73 Tuf.t ivravxxAatnc opiola 7 y a(J>’ vSarot
yieofihy . «Aijirij» 31 Cpt)9-( euttfvat tzulitt ex 7 jO aroXaptivlot aipot uri
toG vupae. rb Si pGt aulip» ryeie oeri lou ijA Iu ehxt Si *v*Aaj we f) rij»

y%t Qipo fiba Suo vlptirpxlpia, To flir xx^oXu rupte , ro Si fimlbp 15 ilpce , $
oAiyv rvpit, erep Sidat 7ij» riulee thai : Sol natura ftta non ignis
fed ,

ignis reflexio, ejl , illi quam ex aqua fieri videmus perjimilem:


at Lima ex acre, quem ignis reliquerat, fua 'ponte coaluit ; lumen
J
porro fuum eamdem a Sole mutuari duos praeterea dimidios
orbes circa Terram circulari motu ferri putat : alterum ex igne to -
5 5 5 5 tum
(i) Pracp. Eajng- Lib. I.c. *.

Digitized by Google
: ,:

xxvi Dissertatio 1.

tum , alterum ex igne atque aere modico temperatum


, quem ipfe ,

nodem ejje arbitratur Vbi vides folare corpus velut opacum ad-
.

mitti, ut, aquae indar , ignis imaginem recipere, atque ad nos re-
fkckre videatur. Fortalle quoque Empedocles exiftimavit radios a
mundano igne Telluri circumlufo in Terram iterumque , a Terrae fu-
.pcrficie in folare corpus ; tumque ab ipfo folari corpore ad ocu-
lum nodrum reflefti . Haec autem dicta volui, non ut veram Em-
pedoclis fententiam deprehendiffe me exidimem fed ut ambiguae
mireque di dident es Interpretum explicationes refellantur ; fimulque
opportune obfervetur non unam , fed fortaffe plures variafque ex-
plicandi Solis rationes ab Empedocle ufurpatas ede , quae quum
fimul hic a Plurarcho, ipflque inhaerente Stobaeo coniun&ae fue-
rint , fententiam illam obfcuriorem , fibique fere inconflantem red-
diderunt . Certe non unam , fed varias potius hypothefes Empedo-
cli arrififle demondrat Laertius 1,1 , qui de Empedocle loquens ait:
tt, Tit >jA»iv <p>j!ri rup^t ubpo irpa ptj* <c r?f peifa: Solem ait ignis
,

ingentem majfam , Lunaque maiorem-- quae hcet ad primigenium ,

ignem referri podint, de confpicuo tamen, veroque Sole


fortalfe
potius intelligenda videntur. Ita quoque vel ad primigenium , vel ad
confpicuum etiam Solem referri debebit quod ille in extrema Vniverli ,

parte, vel fuperficie pofitus fit; ut Solis eiufdem ambitu, ac pe-


ripheria Mundus ipfe circumfcribatur , quod Empedocles apud Plu-
tarchum nodrum Cap. I. iam dixerat : quod nimirum & munda-
nus ignis , & Sol ipfi oppolitus in extima Mundi parte repe-
riatur.

CAP. XXIII. Pag. <4-

Tuitol K*rk rb hawpa rf,< uroKttpivijt Tpoipijc iilpyjrfm r'ot ?Aic*

Stoici dixere Solem iuxta extenjionem fubiedi pabuli excur-


rere.
Si non alia, quam fubiefti pabuli difpofitio , Solaris motus,
& converfionis cauda a Stoicis allata foret , perennis ille , con- &
flans Solismotus obfcurius certe , ac imperite admodum ab opti-
mis alioquin, peritifque Philofophis expolitus videretur . Longe
fubtilius, atque accuratius motum illum exprelfit apud Stobaeutn
Cleanthes qui pod vocem irmiptrut fubdit : ruyK*Ta<pl(it§at
,

to» Htjov Ktvipoot HAim io ry efalpf <trb t& inijUftnv iwt n £(ktu , {£

( i ) Lib- VIII. tcg. 77*

Digitized by Google
. . ,

Dissertatio I. xxvti
»Sr 6,Zrif I?) Ifa fanut . «AAo i 3'e It’ tvjelwt «uri» xntiAat rijy
i'A/*« , d r<fiiTpal^xv roioGura , rtp) 31 *utov3p o» : Solem motum facere fpi-

rae ab Aequatore verfus Septentrionem , ac Meridiem qui Jmt Jpi- ,

rae termini Alii eum re£la bunc motum facere dixerunt quaji non
.
;

fpbaeram , fed cylindrum haberet Itaque in Stoicorum hypotheii


Sol diurno , annuoque tuotu fimul compofitis fphacncam fpiram
ab uno ad tropicum alium extenfam peragebat; iterumque retro-
grado motu fpiram illam excurrebat: quamvis alii lingulas fpirae
partes lingulis diebus peragratas invicem aequales elle putarent;
adcoque non fphaericam , fed cylindricam potius, fpiram a Sole
defcribi exiftimarent ; quamvis fpiras illas , aut fpirarum ordinem
hac potius, quam alia ratione, & loco Mundi opifice conflitutura
die putarent , ut Sol fubieQi Oceani halitibus pafci pollet

C A P. XXIII. Pag. <S


4 .

• Uyhtit vrb tS ilUrlxlorroi ry \ r(3eryvi&ai ro» tjXiof :

Ia Diogenes ait Solem frigore in calorem incidente extingui .

Vel plurimum hic ego fallor, vel Diogenis fententia ex hoc


Capite, in quod temere translata fuit, in fequenti Capite reditui
debet Quid enim Solis extincbo cum ipfius converfione commu-
.

ne efle poteft? Quave ratione Diogenes, aut fufpicari, aut afferere


umquam poterat Solem ubi ad Tropicum circulum pervenerit , ideo
non ulterius progredi , fed verius Aequatorem regredi quod Solis ,

calor in Tropico ipfo vi frigoris ingruentis extinguatur ? At, It


Diogenis opinio ad Caput proxime fequens transferatur , optime ,
accurateque intelligetur , quod ex Diogenis fententia tunc Sol defi-
cere dicebatur, quum Sol ipfe a frigore, quod calori occurrat,
ipfumque fuperet, extinguatur. Conie&uram hanc firmare videtur
Stobaeus , qui quum Thiletis opinionem de Solaris eclipfis origi-
ne & cauda , mox a Plutarcho fequenti Capite memoratam expref-
fiflet, repente fubiicit: rbr ijA/o» (]( ov «tI tou ai}/’
,

poc urtrbtt hans>ip'i£»*lcii 3e too «v7itIt7iiv7o< Tvj JffftS7^7, i^v^poG s$h-


,

yv&m Diogenes pumiceum credidit Solem , in quem aetheris radii


:

figerentur ; eum porro frigore calori oppofito extingui. Itaque Dio-


genes non converfionis, aut folflitii, fed edlipfis potius, caudam
hic exprimit ; ideoque ipfius fententia ad fequens Caput fpe&are
ac tranferri debet.

§ § 5 $ * CAP.

Digitized by Google
, . , a

XX Vlll Dissertatio I.

C A P. XXIX. Pag. 6 9 .

H fucot
B xxlet 7 i» Tp':t

converjionem ad nos partis non ignitae.


fost trisfapii*

Sententiae, quae hic BerolTo tribuitur, explicatio cx alia ipfius


7 ov arvfulo p(fnt : Berofus ob

hypothefi deduci debet, quae quamvis a Plutarcho omifla fuerit,


'.Stobaeo tamen exponitur . Ille nimirum varias de fubftantia
Lunae
opiniones enumerans ait: B tfuroc ij/UTUfielu» irpatfa» riji» re/ijrn> : Be-
rofus femiignitum globum Lunam eiie putavit. Quod nempe Lunae
corpus dimidia fui parte, vel hemifpbacrio ignea foret; adeoque
lucida; pars autem , ac hemifphaenum aliud obfcurum
, ac ter-
reum Exinde vero non modo eciipfis, fed variae etiam Lunae
.

phafes intelligi,ac deduci poterant,- quod nimirum Lunae corpus


circa fuum axem mcnfis fpatio revolutum Lunam modo crefcen-
tem modo decrefcentem nobis exhiberet ; quumque lucida Lu-
cae pars in novilunio nobis obverfa foret, tunc illa nobis obfcura
videretur

C A P. XXIX. Pag. 69.

T &v Uufayafiluv tivU itravytiec»

que obfirudionem
QAoy&i :
i£ tTiPfx^t»
Pythagoreorum quidam lumbus reflexionem at-
Recentiores vero ob confumptionem flam-
. .... eJ 9) vt&rtpot xxl*
,

mae.
Quamvis Xenophanes , referente Stobaeo pag. 60. Tu»
uvet araxpv^iv xxYx af&itriv menflruam lunae occultationem extinfiione
fieri exillimaret , cademque lententia Pythagoricis etiam quibuf-
dam adfcnbi polle videatur ; aegre tamen adducor , ut illa recen-
tioribus adfcribi podii : quum ii fubrilius certe, quam Veteres,
Solis, ac Lunae periodos, adeoque veram eclipfium , & phafium
caufam exploratam haberent. Itaque in Plutarchi textu non
(oi recentiores
, fed eltfot alii legendum fufpicor ; non modo quod
Xenophanes, aluque Veteres hac voce latis accomode delignen-
tur; verum etiam quod Pythagoricorum diflinftio a Plutarcho ex-
polita id exigere videatur :
quum fuperios ille dixerit Pythagorico-
rum quofdam Lunae eclipfim ex Telluris umbra repetere; optime-
que moxadiecerit, Pythagoricos alios defectura ipfum ex extin-
ftione deduxifle. Coniefturam hanc firmare videtur Stobaeus, in
quo poft vocem &»Vx$Q*ot fubdiuir; m» ii puT tV(u * t“t\ 7 ii»-

Digitized by Google
,

Dissertati a I. xxix
fs quae quamvis vitiata fint , perfpicue tamen often-
kzV eriy^Tiv ;

dunt hic de Pythagoricis alus termonem efle; ut proinde facile re-


feribi debeat: rs * iUpu» Ueilim : aliorum vera Pythagoricorum
quidam funt &c.

L 1 B. III. C A P. I. Pag. 76.

A 'va%ayi(at

fli Iere
axt Telluris
.
ttuiv
umbram
ym *ari raro ro plpoelfaejai: Anaxagoras
ad hanc Caeli partem dirigi, ibique con-

Quemadmoum Anaxagoras , Cicerone l,) tafte, nivem non albam,


fed nigram , adeoque paradoxis opinionibus delectari
effe dixerat
conlueverat dum lucidam, atque albicantem Caeli
; ita quoque
partem, in qua Galaxiae circulus obfervarur , a Solis umbra ori-
ri dicebar , hoc ipfo paradoxi genere uti videbatur : perinde quafi
Solis umbra lucida foret, adeoque ea Cadli pars, in quam haec
umbra incideret , albicantior , & clarior efficeretur. At, fi vera
Anaxagorae lententia, quae hic obfcurius a Plutarcho deferibitur
cx Scriptoribus aliis repetatur , illa non paradoxa fed , verilimilior
cenferi facile poterit , ut pulcherrimo Ariftotelis teftimonio ad
locum hunc demontlcavi . LaSrtius l *> tamen fententiam aliam
Anaxagorae tribuere videtur, alferens illum dixifle : rb»
ivax^utm tivtu ftor&t wrxfi naraAa^TOjx^iw rwt uspuv : Galaxiam ef-
fe reflexum Solaris luminis non intermicantibus aftris\ fed Aldo-
brandinus vitiatum hunc Laertii locum ita refingendum efle iam
monuit avxKAit^i, thai rut iixb parat faianii
: KaTaXaurcpdtuv £spuv :
fulgorem , aut reflexionem effe Jiellarum , quae a folari lumine non
illuftrantur quae fane emendatio Menagio quoque probatur , at-
:

que ex Origenis Philofophumenis confirmatur . Vbi vero Mena-


gius ipfe Galenum falli contendit, qui Galaxiam ex Anaxagorae
mente rfc» ty\m r>j« y!j( umbram Terrae efle dixit , obfervare facile
poterat id non a Galeno iolum , fed a Plutarcho quoque, Sto- &
baeo traditum fuifle, quorum teflimonium facile falvari , atque
cum Ariflotelis teflimenio coniungi potefl proinde ; ut nihil in
Galeno cum Menagio vel corrigi, vel reprehendi hic debeat.

CAF.
f«) Aoi IT- * »3. & 31. (*) Lifa. II. fcg. f:

Digitized by Google
. , .

xxx Dissertatio L
C A P. VI. Pag. 83.

’N i\ rurate r in ri rt xetrit p(m» i£ naret erixTija-i» ipoiu rvpflalvei riflpj:


E in bis autem omnibus affetiiones illae
,
quae iuxta naturam fi-
ve fubftantiam , &• quae iuxta accefftonem , hoc eft apparentiam
,

naturae fuperaddiram , fiunt , Jimiles funt


Periodum hanc , aut aliter prorfus in graeco quodam Plutar-
chi textu expreffam viderat Amiotus , aut minus illam feliciter
accurateque reddidit, interpretatus : in bis apparentiis omnibus ef-
fetius Udem tum ex naturalibus rationibus tum ex experimentis ,

contingunt .Etenim verus Plutarchi fenfus hic e(Te debet , quod


in Virgis, Parheliis, ac Nubibas praeter id, quod phy fi ce vere»
que in ilhs fubfiffit, materiam nempe, qua concretae, & forma-
tae illae fuerint, quidpiam etiam aliud, fed mere tamen appa-
rens confpicitur varius nimirum color qui in illis apparet Ita-
, ;
,
.

que concludit Plutarchus affecliones omnes quae in ipfarum fingu- ,

lis ex natura, fubffantia, materiaque exliffunt, fimiles effe itidem- ;

que inter fefe fimiles effe oportere affefliones alias , quae in appa-
rentia fola confiftunr, ac veluti naturae fuperaddirae , vel adiici-
titiae funt ut proinde tum illarum omnium fubffantia , tum illa-
••

rum color &c. eadem prorfus, fimilique ratione explicari debeat,


Hinc It/xt tfaeue nomine Plutarchus hic defignavit affe&ionem ,
quae fubftamiae , veraeque naturae Juperaddita, vel adfciutia fit ac ,

in apparentia fola confiftat

C A P. XI. Pag. 8d.

/t\ nbxaot i riujayifuee ri pe» irvp pts-ov : Philolaus Pythagoreus me-


* dium quidem Ignem collocat.
Haec
celeberrima Philolai fententia ita a plurimis intelligi,
vel explicari confuevit , ut ab illo Ignis nomine Solem vocari,
adeoque Solem ipfum in Vniverfi medio collocatum effe putarent,
circa quem Tellus, ac Planetae finguli verterentur; quam certe
hypothdim poft Cufanum , & Copernicum recentiores omnes
Aitronomiae principes admiferunt . Hinc Bulialdus Operi , quo
fententiam hanc propugnavit, AJlronomiae Pbilolaicae nomen im-
pofuit : perinde quaii Philolaus eadem prorfus de Telluris mo-
tu , ac Copernicus aliique , tradiderit; praefertim vero Tellurem
,

circa immotum Solem converti putaverit . At Ignis ille , qui a


Phi*

Digitized by Google
. , , ,

Dissertatio I. ZXZI
Philolao in Vniverfi medio, rei centro ponebatur, a Sole diftin-
ftus erat; in Philolaica hypothefi Sol ipfe, Telluris indar, circu-
lari motu circa Mundi centrum torquebatur; adeoque Mundi Sy-
flctna, quod a Philolao, ceterifque Pythagoricis admittebatur, a
Copernicano , ut ita loquar , perfpicue didinguebatur . Veram Phi-
lolai hypothefim hic a Plutarcho adumbraram fufius , ac illudrius
exponit Stobaeus M
: *iA Skaot rup J» piry Tept rb Kbrpen , orep iqiav ri

iraurbt *aA« 7 *, Aik ohtoo , $ p»repa


,
i rt, trWfflv <2 plrpao
putrfut , <c vaAr» xvp 'Ireps» eumr&Tv r'o repie%o* • rpuile v i ’ ihxi putret rb
pJrov , rep) & riro 3 Ua ruptam $e 7» %optve» , ipenbt

TA«i>ifr« , pt 5 oC«
ifAio», up’ <r*Aifv«fw , vp' 5 ri)» y?» , up’ f rij» biTtyftam , pe)’ & rupTan-
tj>

ra rb orvp , ifiett ir) ree xhrpx r<S£i, erepor : Philolaus ignem in medio
ad centrum ponit , quem Vniverji larem vocat , lovifque domicilium »
ac Deorum matrem, aramque, &
menfuram naturae. Aliud dein-
de fupremum ignem facit At natura primum ait medium, circa
.

quem decem caeleflia verfentur corpora , caelum , planetae , Sol , &


Luna Sub hac ejfe Terram , fub eaque Terram oppofitam > ac po-
.

ftremo ignem centri, laris vice , Jttum Quinetiam ad Philolaum


ipium elegans illa caeledium corporum difpodtio vel Mundi Sy- ,

ltema referri facile poterit, quod Pythagoricis a Plutarcho tri- w


buitur ubi docet ab illis in Planetarum didantiis triplam femper
,

rationem conditutam ede ; ut quum Igni veluti centro unitatem


concederent, Antichthoni $. Telluri nodrae 9. Lunae 27. Mercu-
rio 81. Veneri 243. Soli 729. adferiberent : quae quidem didantia-
rum proportio, quamvis a veritate, live phaenomenis abhorreat,
perfpicue tamen eum Planetarum ordinem odendit, qui a Philo-
lao, ipfoque duce a pluribus etiam Pythagoricis aliis admitteba-
tur. Quandoquidem vero Tellus alia Anticbtbon ided Telluri no-
drae femper oppojita admittebatur , ut ipdus incolae a nobis numquam
videri pofient, manifede apparet utramque Terram pari prorfus
celeritate circa Vniverfi centrum moveri , ac quamvis ambiguum
plane fit, an Pythagorici Antichthonem inter Tellurem nodram ,
ac Ignem mediam , an vero potius Ignem ipfum inter urramque
Terram medium collocaverint; haec altera tamen opinio An-
ticbthonis nomini facilius refpondere, adeoque verifimilior ede vi-
detur ; quum praefertim Pythagorici Tellurem nodram diurno
motu circa fe ipfam torqueri dicerent : quo plane fieret , ut
fi Antichthon inter Tellurem, atque Vniverfi centrum exfide-
rct

(1) Pag- 71. (2) Dc Animae Procreat

Digitized by Google
, .

?xxu Dissertatio L
cec , illa quotidie nobis ana cum Tellure noftea circumducis
confpicua foret.

CA P. XIL Pag. 87.

A
mi
Eux/rro; rapotnetlv rt/r rk furip(2 pi*ce /iip»i ha t&* 1» roifi fit-
y5x ile

<rinppi>oU ipai 6 rifTa : Leucippus Tellurem in auftrales partes depri-


feu vergere putavit propter raritatem, quae in auftralibus par-
tibus reperitur
Tantum abeft , ut haec Leucippi ratio demonftret Tellurem in
meridionalibus fui partibus olim fubfeditTe , vel deprefliorem efle opor-
tere; quod oppofito potius fenfu perfpicue oftenderet Auftrales
Terrae partes elatiores efle oportere. Etenim, (i auftrales ipfe ca-
lidiores, aduftae , rariorefque funt , leviores certe efle debent ; fi-
cuti viciflim, fi boreales frigore nivibufque concretae funt, gra-
viores etiam admittendae forent; adeoque boreales quidem depri-
mi , auftrales autdm elevari deberent. Itaque Tellus ex Leucippi
mente non in auftralibus, fed potius in borealibus , lui partibus
humilior, ac deprdfior admitti debet; ut facile proinde in Plu-
tarchi textu pro tlt rk iu<rfn(Spiv& i» auftrales , ih ru pigeia in borea-
les partes referibendum videatur. Quandoquidem tamen Laertius
etiam Leucippi fententiam exponens , ut mox oftendetur ,
futuppfta» ad meridiem habet , inclinationis huius cauffa , & origo
non ex fola raritate, & calore, fed ex accidentibus aliis inferri de-
bet, quae tamen ex ipfo auftralium partium calore , St raritate
producantur. Atque eiufmodi certe efle poffet uberior arborum
fruCuumquc copia , quae in calidiori , rariori , magifque tempera-
ta auftrali Telluris parte, quam in boreali , oriuntur, ut mox
in exponenda Democriti fententia fubdit Plutarchus. Itaque fufpi-
cor poftremas voces illas avfyfih 1»» rii» yfj» tutrk rSre lytAjJiivxi :
Tellurem pondere au£lam eo inclinajfe non ad Democriti , fed ad
Leucippi folum , fententiam referendas efle , temereque prorfus ex
praecedenti ad fequentem periodum translatas fuifle Certe Demo- .

critus inclinationem TeHuris non ex Terra ipfa, hoc eft inaequa-


litate quadam ac varietate, quae eius partibus intrinfeca foret ,
,

fed ab extrinfeci folum ipfamque fuftinentis aeris in aequalitate de-


,

duxit ; qui , quum in aultral.bus regionibus calidior , rarior , de-


biliorque fit , auftralium Terrae partium pondus minus fuftinere
poterat; adeoque in cauda fuit , ut Tellus ibi deprimeretur; quum

Digitized by Google
, , ,,

Dissertatio I. XXX 111


borealis ipfius pars a validiori denfiorique aere fibi fubiecto magis
fuftinerctur
. Ergo uberior fruchium copia , quam poftremis vocibus
illisexponit Plutarchus , nihil ad Democriti fententiam conferre ,
neque proinde cum ipfa haerere poterit; fin vero ad Leucippi fcn-
tentiam referatur , illam optimam, veram, nitidamque efficiet. Ita-
que melius uterque Plutarchi locus , aut utraque Philofophorum
fententia ab errore vindicari non poterit, quam , fi tranfpofitis Plu-
tarchi verbis , voces illae , vel explicatio , quae Democrito adfcribi-
tur , Leucippo folum tribuatur Indicandus etiam hic obiter LaSrtii 10
.

locus, quem mutilum & hiulcum ede vix dubitem , quamvis id Inter-
pretes omnes fugerit. Laertius varias Leucippi fententias enume-
rans ait, ex ipfius mente InAfirei» IjAm* , <S «A ra kskXIAxi rijv yfj»
wpoc pieTUfi^pluv * rcc is rpbt aptro» ael re Yttpei&sti x) xaravJ^XP* *h>ai ,

wijytu&tu : Solem , Lunamque deficere, quod Terra ad meridiem vergat;


quae vero ad fieptentrionem fiunt
algeant , in glaciemque concreficant Ergo ne Leucippus ille tam
, nivibus confipergantur , & pruinis
he-
.

bes plumbeufque fuit, ut Solis , Lunaeque dcfeclus ex ipIS Tellu-


ris inclinatione pendere dixerit ? perinde quafi Planetae illi , etiam
dum fupra horizontem , vel Telluris quomodocumque inclinatae fa-
ciem reperiuntur, deficere non viderentur? Mitius profecto cum il-
lo agendum putaverim, Laertiique locum mutilum ede fufpicor;ut
in illo non r» , fed <c (rtAijujv rqi kuxA$<&«m ....
iy Lunam, quod moveatur grc. legeretur , raoxque voces aliae feque-
rentur , quibus folaris , lunarifque eclipds origo ex illorum motu
deduceretur ; tandemque fubderetur: uskMAui t'k> yw Sce. Hinc im-
peritus olcitanfque Librarius a voce , quae peculiarem So-

lis, Lunaeque motum indicabat , ex quo utriufque eclipds oriebatur


ad fimilem aliam «kAiV^«« tranfilivir, qua Telluris inclinatio defi-
gnarur Geteruin , licet apparentem Mundi inclinationem ex unius
.

Telluris inclinatione Democritus Leucippus , aliique repetendam ,

putaverinr, Anaxagoras tamen mutationem illam in Caelo potius,


aut in fideribus contigide voluit ; atque exinde obfcurior Laertii <*
locus efl explicandus, qui minus accurate ab Interpretibus exponi-
tur Itaque dixit Anaxagoras rk &?px *»T ap%bt l»'E » J°*astiz>t foxtfm
.

Ut re nari xopvfi^v riit yv ro, as i tpamifuvoY fhai riA n • otptpos ii rg» 'lyxAicnv
A«/3f7 » :
fitdera initio quidem in caelo tholi vel fphaerici fornicis fior-
ma circa Tellurem mota fiuijfie-, ilaut borealis, vel fiemper apparent
folus boreaii Terrae polo refiponderct ; deinde vero iidera ipfa indi -
§§§§ § M
(!) Lib. IX- fcg. JJ. (j) Lib. II. fcg. 9.

Digitized by Google
; . , ,

XXXI* Dii S E B T A Ti O I,

nationem ut caeleftis proinde polus, ac fidera


accepijje ipfi vicina
fupra. borealem Telluris polum, elevata lint .

C A P. XIII. Pag. 88. - -* '

H 'PtcKAelSiis
jutjV ye

reus movent
tTTamx.lt,
uslafiitliKui

quidem &
:

ipfi
E"*ipavros' S Uvjxyipeios KinS
Heraclides Ponticus
quoque Terram
, &
;
n fth rry yw 8
Ecpbantus Pythago-
non ita tamen , ut
.

ipfade loco in locum transferatur


Quod hic Heraclidi , ac. Ecphanto rribuirur, pluribus etiam
praefertim vero Platoni, adferibi folet ; perinde quafi ille
aliis,
quoque Tellurem in Vniverfi centro pofitam diurno motu circa
proprium axem torqueri dixerit Ita Laertius <«>• a Platone tradi- .

tum ait :
ytvhjxi. Se Sr.fuupy^x , Lu vvxrar <£ tj/tipa* tok7» • 5 mi Si It)
t 5 fj.hu Kwlrfai
, xep) rl piet* : Terram fttijfe conditam , ut diei no-
tlijque tempora, vices variaret . , Eam
quum media Jit , circa
Terram tnoveri. At ipfe Plato Tellurem non ««7o9*w moveri, fed
vtelojui fujlineri dixit; ait enim yy.i Si rpipbv pb inurtpxx , ett-uplvt* Si
crtp) tov Siu irxyrit x&tot , rtraphcv pvAaxa,i$ Stifuupyfo ntrit rs ,
ijpipat

SptlXMfraro , Tpur^y rperf3vr£l n* oufiirvi , ora iyr W ipaiov ylytn ,


quae
Platonis verba ira Cicero lJ> interpretatur. Iam vero Terram altri-
cem noftram , quae traicih axe fuftinetur, diei , nofiifque effectricem
eamdemque cuftodem antiquifiniam corporum voluit ejfe eorum , quae
intra caelum gignerentur. Optime quidem novi Callendum l «> ob-
fcuriora Platonis verba de vero Telluris motu intelligenda putaf-
fe , non modo, quod Ariftoteles <f> Timaeum inter illos enume-
rat, qui Telluri motum conceflerint, ideoque de Platone quoque,
ajui Timaeum exfcripferat , intelligi debeat ; verum etiam, quod
Plato Tellurem diei nottifqne ejfettricem vocaverit, quod fine
diurno Telluris motu praedari non polTit. At eiufmodi argumen-
ta leviora fune cerre , quam ut ex iis diurnus Telluris motus in-
feratur.. Etenim quod ad Timaeum attinet, in eius Opere, quod
adhuc extat , ille Tellurem non xnttpixn* fed itpvptniv, vocavit;
hoc cft, ut a Proclo Timaei, & Platonis interprete explicatur,
suHyyij.htfy detentam ; ut proinde vera utriufque opinio non ex Ari-
ftotele, qui minus lincere aliquando Veterum fententias expofuir,
led ex fuperftite potius Timaei Libro deduci debeat Accedit .

etiam

0) Lib IIT. feg. 75 (ij Ia Tkjaeol. (3) De Valva iit. (4) Sc<3. II Lib 111- c. J. (f) ,Qc
'CjcIo Lib II. c. ij-

Digitized by Google
,

Dissertatio I. X XX T
edam quod Plato in Timaeo, in Epinomide, in Lib. VII. de Le-
gibus fidera circa Tellurem moveri dicit i quod temere, opinor,
ad folum vulgi captum a Platone didum Gadendus exiihmat;
quum ibi plurima vulgo prorfus impervia Plato protulerit. Quod
vero Tellurem diei, nodt/que effeQricem dixerit Plato , ipfius cer-
te motum minime oftendit; quamvis enim illa prorfus immota fo-
ret, hanc tamen diei, noctifque viciffitudinem fola opacitate fua ef-
ficeret , quod nempe Sole fubter Terram ipfam labeme , fuperior
hemifphaerii pars obumbrari , adeoque nox apparere deberet De- .

nique, ne alia id genus argumenta perfequar, teftatur Cicero ex


obfcurioribus verbis illis a nonnullis inferri Platonem eadem pror-
fus, ac Nicetam ieniillc; adeoque fupera omnia flare , neque prae-
ter Terram rem ullam in Mundo moveri , quae quum circum
axem fe Jumrna celeritate convertat, &
torqueat, eadem effici om-
nia quae Ji flante Terra caelum moveretur At Plutarchus perfpi-
, ,
.

cue docet W Platonem motum Soli, ceterifque Planetis mimme


luftulille ; quin edam nitide dilerteque mox Cap. XV. teftatuc
iptam undequaque imam , ac immotam a Platone adtnilsam fuif-
fe ergo nullus Telluris motus ex obfcuris, & ambiguis Platonis
;

verbis inferri poterit. Quemadmodum vero Laertius in explicanda


Platonis opinione fallitur, ita quoque minus accurate Leucippi
fententiam expofuit ubi dicit lJ) ; tpfyfsr }ai de rh i» fui&n xuiAf

«fi r*» rii» ytj» jiixciv&ai «fi rb plr av dievflvqv : Solem in Ctrctl-

lo maiori circa Lunam ferri , Terram vehi, ac circa medium verti .


Hic certe quidam Telluri motus concedi videtur, quo circa medium,
vel potius in Vniverfi medio, circa feipiam convertatur; quum tamen
vieiffim Soli circularis motus tribuatur, nec ullibi buius Leucippi
fcntcnriae vefligium appareat ita quoque non facile Theoni aflen-
tur, qui Eudemum in Hiftoria Altrologica au&orem proferens
ait Anaximandri fententiam fuifie iri t?,» y% jxellvpoe ,>§ xnelnu xe*
*i

p) tq tov Kor/icu jisa-tv quod Terra fublimis ejl ,


: circa Mundi me- &
dium movetur. Certe Laertius Anaximandri dogmata recenfens
ait rij, yf,y xtlrfxt , *f»/fK Idfu ex^urar tura» opsuKotidij 1 in medio
,

loco Terram reperiri centri infiar conflit utam, globofamque ejfe , &
rotundam ; quemadmodum ex pluribus locis aliis apparet Anaxi-
mandrum Soli, Lunaeque circularem motum conceffiffe. Quod fi
Pythagoricae do&rinae gloria, vel Telluris motae opinio Leucip-
po , Sc Anaximandro tribui non potell , multo certe minus hanc
Nu-
(0 Ia Quaeft. Platon, (i) Lib. IX- fcg. 30.
§§ § §5 a
(3) lib. II. fig. I.
•'

Digitized by Google
. , .

xx xvi Dissertatio I.

Numae conceflerim quidem id a Numa probatura ,


. Plutarchus
tacitequc demonftratum , quod ille Templum ro-
exiflimavit
tundum conllruxerir, mediumque in ipfo locum Igni , veluii Ve.
ftacy conceflerit, prorfus ut in Vniverfi lare, foco , vel medio So-
laris ignis reperitur. At Templi rotunditas, araeque locus a Nu-
ma conflitutus alio prorfus ex fonte profluxit ; ac Veflae nomine
non Ignis , fed Tetius ipfa a Romanis vocabatur, quae prorfus im-
mota foret , ut ait Ovidius 121

Stat vi Terra fua , vi flando Vefla vocatur

Denique id prorfus immerito Plutarchus adiecit , quod Numa opi-


nionem illam ex Pythagora praeceptore didicerat , quum Numa
centum faltem annis Pythagorae aetatem pracceflerit ; eiufque tem-
poribus Phyficae vel Allronomiae cognitio rudior certe foret quam
,
,

ut explicandis fiderum phaenomenis Sokm in univerfi centro col-


locandum, ac Tellurem movendam efle quis coniicere, vel fufpi-
cari etiam pollet

C A P. XVII. Pag. 9J .

TT Aarwv It) tI)» lupuv plpsa-flu tui uiarui • tlvat riva iiipav Sia rim
V0jti/u Tpiffiaroe Tifjpifwrav ra/ippaiai , ip' i*c athxvfi.ciiye&at r k xthayn :

Plato ad profunditatem aquarum Maria deferri dicit; efle nimirum


profunditatem quamdam quae per Jpecus foramen reflexum circum-
.

ferat ; ex quo reflexu maria contra redundent .


Quamvis haec celeberrima Platonis opinio longe clarius apud
Stobaeum , quam Plutarchum , exprimatur , ut fubieftis etiam Sro-
baei verbis opportune iam obfervavi ; ingenue tamen fatendum eft
plurimas adhuc in utroque Scriptore tenebras hic inveniri, ut
exinde vera Platonis lententia deprehendi non poflit . Ac pri-
mo quidem in explicanda utupxe voce perplexitas cfle potefl ,
quid nempe fufpendii fublimifque corporis , aut emiflarn nomine
Plato intellexerit; quoque Telluris loco foramen, ac impendium il-
lud admiferit. Deinde vero qua de caufla, quibufque viribus ma-
ris aquae reciproco motu ab illo effluere , atque in illud iterum
refluere poflint. Vtrumque tamen ex alia Platonis hypothefi faci-
le intelligi». exponique poterit ; quae quamvis poetica , fabulofa &
iit

(>} Id Numa. (i) TaU. Lib- VI, rerf

Digitized by Google
' ,

Dissertat io I.
"
xxxvii

fit, adeoque a veritate maxime abhorreat, perfpicue tamen often-


dir, quae vera de Aefhis origine Platonis opmio cenferi debeat.
Itaque Plato Pythagoricos, & Stoicos aemulatus , ingentem Tellu-
ris globum animatum efle putavit , ipfique afleftiones quafdam
aut motus iis propemoduni limiles ineile dixit qui in animanti-
bus oblervantur ; organa quoque , aut partes motibus illis peragen-
dis accomodaras attribuit . Quemadmodum ergo in animalibus
aliis cor, pulmones, nares, & os reperitur , quorum praefidio cx-
tnnfecus aer ab animali attrahitur rurfufque aer ipfe foras pro-
,

truditur, ac exfpiratur; ita quoque in Telluris vifeeribus ac fuper- ,

ficie quafdam veluti nares, pulmonem, & os repenri Plato puta-


vit, quibus exrrinfeci, vel circumfuli maris aquae a Tellure abfor-
berentur, iterumque reciproco motu emitterentur : ut, fi proinde
ex interno Telluris barathro aquae profluerent » maris acceffus fie-
ret ; ubi vero maris aquae iterum a barathro traherentur , rcicfi
fus configerer Celebrem hanc Platonis , aliorumque h-ypotheiim
.

indicavit Mela <° quum ait: Cognitum adhuc fatis non eft anheli-
tune Juo id Mundus efficiat , rcctamque cum fpiritu regerat undam-;
fi, ut dodoribus placet, animal efl ; quemadmodum Sohnus ait
nonnullos ftiifle, qui crederent in profundis Oceani nares quafdam
Mundi conflit utas per quas emiffi anhelitus , vel reduSi modo efflent
,

maria, modo revocent. Literis, ac otio abutar, fi opinionem hanc ,


a Keplero tamen, Roffetto, aliifque Recentionbus inflauratam re-
fellere- enitar . Eam folum innuere hic volui , ut Plutarchi locus
«lioqnin implexus, & oblcurus nitide exponeretur.Etenira.fi vo-
rago illa , barathrum , ae orificium illud ex Platonis hypothefi
non in Oceani profundis, fed prope polos, elatioremque Telluris
partem , repenebatur , ut Plurarchus hic innuere videtur ; facile
intelligitur , cur ipfi aiifuc nomen tribui potuerit :
quemadmodum
facile intclligetur aquarum motum reciprocum efle oportere fi in,

Telluris anima infpirandi exfpirandiquc vis admittatur r quod a


Platone faftum efle iam vidimus-

L 1 B. IV. C A P. VL Pag. loy.

A “Pi

BvnpifaxU iicrtxei»
nilo» 7*v

t
T&cyc m tfrivt
Arifioteles opinarur
,
r y,t 3e M«rd
Animam omnis praeelecli,
y%\
p) Ub. III. c. x. (x) c. 3«.

Digitized by Google
. . , , , , •
,

XXXVIII Dissertatio l
el a natura definiti motus expertem ejfe adeoque fecundum fe non
moveri} accidentalem vero , alienum , iomutumque motum partui •
pare
Hic Plutarchi locus obfcurior eft certe , quam ut ex illo
perfpicuus fenfus , aut vera Ariftotelis opimo deduci poflit; quum
vox Tfmtyufihnt , vel, ut in aliis Codicibus legitur , , ob-
fcurum fenfum hic pariat. Itaque Budaeus quidem reddit : Arijlo-
teles immobilem Animam motione omni primigenia, accident ariae vero
non exjortem &c. Minus accurate Amiotus Arijloteles Animam ef-
fe immobilem; quamvis ipfa Jit , quae motum omnem cieat , ac re-
gat ; fed motum tamen participare per accidens , prout varia corpo-
ra moveantur Vera tamen Ariftotelis fententia, verufque Plutar-
chi fenfus non aliunde quam ex ipfis Ariftotelis fontibus, dedu- ,

cidebet Quum Veterum Philofophorum plurimi dixiflent Ani-


.

mam feipfam movere, femper moveri, numerum fc ipfum moven-


tem ede , fmgulas opiniones illas impugnat Ariftoteles Lib. II. de
Anima c. j 5 ut prius quidem oftendat ipfam locali motu cie-
.

ri non poffe quumque in affectibus exerendis ipfa moveri , adeo-


;

que laetitia, dolore, iracundia, fenfu, & ratiocinatione percelli ,

atque immutari videretur , refpondet ne in affeCiibus quidem ipfis


motum, ullum in Anima produci d yap Sn p&Am* rl> Avird<rJ*i :
,

i jgafffi* , tj iiaoot~T§ai ,
Hinjmt (ie), itxfov Ktveitfxt tutu, , t'o i't to-
tdeSttt fciv urb r>5 e 'hvyjt , olor r» opy!£t<r$ai , 5j pofidrfxt ,
r£ tJj» xap-
Siai, xtvv&xi . Tb it Sixtodrfxi,
ui) toi&top, Jrat 3e HripSt n . Tura, SI Sj

fvpfSaivei ra fih xarx Qnpxv , rmd, xnuplvuo , ree ii xxtx uAAdmno sr«7* •

li , tj rit
1 erepit eti Aayot . Tb ii Alycio cpyiferSxi rij,
, cpisu, x«V
*• rn Aiyoi rijir ilmyi/v vpxivetv oiKtiopch • (3iAtm ii Wut pij Aiyitv >j

Tti» iterfy, ij puoSdoar 5 iiatoelrfxt ,


&AA'x Tb, &>Spur»p rif if
t3t9 ii ftij ut io lndy*i rijt Kinjreut Unit , a>\' iri pi> i**I»#* ,
iri ii
«t’ eKeinjt • cis, i pio curfyrit ari f*b, Tuoh , Jj ii air’ extlv^t
«t) reet io roit iitrd qtyioit xirfaeit H pooit : nam /i vel maxime dalere ,

aut laetari, aut ratiocinari Jhit motus, horum unumquodque Jit


moveri ; tamen moveri ejl ab anima : ut puta irafei , vel timere
&
quia cor ita movetur . Ratiocinari autem ejl tale , aut fortajje aliud
quiddam Horum autem alia Jiunt quibufdam jeeundum locum motis ;
.

alia quibufdam variatis Qualia vero haec Jiut , cf quomodo , alia .

difputatio ejl Dicere autem animam irafei perinde ejl , ac fi quis


.

diceret animam texere aut aedijicare , ; melius enim JortaJfe ejl non
dicere animam mijereri , vel difeere , vel ratiocinari , fed hominem

Digitized by Google
Diss«rtat'io I. xxxix
anima idqne non quoji in illa Jit motus , fed aliquando tifque ai
i

illam , quandoque ab illa : ut fenfus eji ab his , recordatio autem ab


Hia eji ad eas motiones , vel manfiones , quae funt in Jenfuum injl ra-
mentis Ritene feliciterquc id expreflerit Ariftoteles, nihil moror,
.

ld unum obfcrvo Philofophum hunc difputationem illam ita con-


cludere : ori fer u» uy' olat re umelirfat r Sj» ipuyti» payfpir e* tutuv • h
8’ oAax fi>t nmlrai
, djjAor ut &3* bp' iavrfc : non pojfe igitur Animam
moveri perfpicttum ex bis eft ; quod fi omnino non movetur , patet
eam nec a fe ipfa moveri . Ergo Ariftotelis fententia fuit, quod
Anima motus omnis expers efle deberet , qui vel ab extrinfeco
principio, vel ab Anima ipfa oriretur; ideoque rpenyy^t
nomine motus omnis intelligitur , qui ex ipfa Animae indole , fi-
ve natura oriatur , ut ab illo locali motu diftinguatur , qui fortui-
to folum, & per accidens, hoc eft ratione corporis, in illa pro-
ducitur , ut proinde corpore ex uno in locum alium translato *
ipfa quoque transferri videatur,.

CAP, IX. Pag. io 6..

E ’Mx« JaxAijc ,
H'pxx.M‘s3>ji irapx rit crvpiptslpiat

aitjfoen yhtcrSai ; Empedocles , Heraclides particulares fenfus


iuxta pororum Jymmetrias, aut congruentias peragi exilbmarunt.
rS» ropuv ri; xxri ftlpst

Si fola Plutarchi verba confideres, ibi non aliud, quam ra-


tionem invenias, qua Empedocles, &
Heraclides etiam externo-
rum corporum perceptiones a peculiaribus fenfibus peragi exifti-
marunt ; nihilque tamen de propofito argumento ; utrum nempe
fenfationes illae vel verae, vel falfae efle debeant. Hinc fufpicari
fortafle quis pofiit periodum illam, aut horum Philofophorum pla-
cita ad XI. Caput proxime fcquens fpeftare , ubi Plutarchus inqui-
rit quomodo fiat fenfus &c. Sed nihil hic tamen temere perturbave-
rim Etenim Plutarchus , ubi modum exponit, quo fenfibilia corpo-
.

ra a fenfu percipiuntur , aperteque docet quod peculiaris obie&i


imago , ac effluvium , illud nempe , quod ex peculiari obiefto ad
fenfum defertur, non alteri, quam peculiari, fibique congruo , &
refpondenti fenforio coniungitur, tacite perfpicueque fimul often-
dir fenfationes ipfas femper veras efle oportere; ut proinde Empe-
doclis, &
Ileraclidis opinio hoc fenfu expolita ad praefens Caput,
fpe&are commode poflit,

W
Digitized by Google
, .

tttx Dissertatio L
GAP. X. Pag. to<5.

^
^^HpStp/rot tAi/«
ire<pM
Hvttt altSrilffeif T£() ri £a oyt» £5« , 19 r?f) ryc

Democritus p/ures ejfe fenfus exiftimat in animalibus ra-


tionis expertibus
:

, in Diis, ac fapientibus.
, 1$

Quum Plutarchus a Stoicis quinque folum fenfus admiffos


cfTc dixiffet, iifque ab Ariftotele fextum quemdam fcnfum adiectura
eflc, ubi a Democrito piares in animantibus , in Diis, ac fapienti-
bus hominibus fenfus agnofci nunc fubdit , non aliud innuere pro-
fecto videtur, quam quod Democritus hac in parte a ceteris dif-
fidebat ;.ut quum illi quinque folum fenfus agnofcerent, ipfe p/u-
res admiferit., hoc eft lenfuum numerum quinario maiorem agno-
verit Ac certe quidem Hippocrates l,) etiam Democrito coaevus
.

quinque fenfibus illis antea receptis vocem etiam , ac refpirationem


veluti peculiares , diftin&ofque fenfus adiecit Plato w innumeros .

fere fenfus pro varia fenfibilium corporum, aut qualitatum indole


admifit; ut calor, voluptas, dolor , cupiditas , fames , fitis, plu-
refque id genus afMliones aliae non tactu , ut vulgo cenferi con-
fucvit , fed peculiari potius , fuoque fenfu perciperentur . Itaque
eadem propemodum ratione dixilfe videtur Democritus in Diis ,
lapientibus viris , atque in brutis etiam animantibus non quinque
folum, fed longe flares fenfus repetiti . At fi Democriti opinio
hoc uno fenfu intclligi deberet, ut a Gaflendo facium confpi-
cimus , quid ille fapientes folum homines memoraffet? perinde quafi
idem ille fenfuum numerus, quicumque fit, in infipientibus etiam,
ac ineruditis hominibus admitti non poflit; plures in brutis, quam
in indoctis hominibus fenfus cxiftant ; ineruditi fenfu quodam ca-
rere polfint , qui tamen in brutis ipfis habeatur. Si quid confice-
re hic liceat, obfcurior haec Democriti opinio ex alia ipfius fen-
tentia intelligi exponique debet, qua fenfus omnes ad Tactum re-
,

vocandos cfie putaverat Itaque primum Galeni leftioncm Plurar-


.

chianae praeferendam efle putaverim Siquidem in illo perfpicue le- .

gitur: 5 xif) rjjt etb( quam in Diis, ficuti opportune iam obferva-
vi Neque tamen exinde fieri quis opinetur bruta ipfa Diis do -
. ,

ftifque Viris excellere, quod piares in brutis fenlus, quam in Diis,


atque hominibus reperiantur. Siquidem fenfuum varietas, iuxta De-
mocriti hypothefim , non aliunde , quam ex debiliori animae po-
tentia, oriebatur; ut quo nempe debilior, ac languidior illa fit
eo

(1) Lib. do Diut . (*} In T licet (j) $cd. III. Lfc. VI c. I- (+) Ariftot. d; Stnfu c. 4-

Digitized by Google
. 1 ,

Dissertatio I. xl«

eo plaribus fenfibus iuvari , petficique debeat ; v ariifque obieftis


percipiendis variis etiam organis , fenlibufque indigeat , eademque
,

obiecU veluti diverfa concipiat . At mens illa , vel anima , quae


fortior, vividior, magifque exercitata fit , ut in Diis pentifque vi- ,

ris contingit, uno eodemque fenfu obiecla plura ac vana perci*


pere poflit Ita doloris , caloris , voluptatis faporis perceptio ,

in brutis vario diftin&oque fenfu peragitur ;


quod illa nempe vel-
uti Aftin&a obietla percipiantur; at Dii, peritique Viri ungulas
affectiones illas uno eodemque Ta&us fenfu percipiunt: quod ex
Democriti mente fenfus omnes nihil fint aliud, quam variae Ta-
ttus fpecies, adeoque in brutis quidem Ta6tus a Guftu diltingua-
tur; in Diis tamen , ac Philofophis haec omnia unius eiufdemque
Tatius nomine comprehendantur..

C A P. XIII. Pag. 1 ©.

w
T epei Kxri rivuv inrlvue litxptni utrk ri IVroffW

E ,

propter
t&m* i*ro<;(i<pu<ru» vero videre nos arbitrantur
quorumdam radiorum concurfum
it fit rij» oj/i»;

qui poftquam ex oculis ad


A /ii

,
t?» vfi (nroxdijieyoy

fubietium relidens corpus pervenerint, exinde ad vijum iterum con-


vertantur .

Quamvis ciufmodi Philofophorum nomen Plutarchus o mi fe-


rit., optime tamen coniecit Callendus Pythagoricos hic indi-
cari, quum in explicandis imaginibus illis, quae in fpeculi fuper-
ficie confpiciuntur, Pythagorici cxillimaverint quidpiam ab oculis
nollris emitti , quod in laevem politamquc fpeculi fuperficiem in-
cidens ad oculum revertatur , ut Plutarchus ipfc fcqucnti Capite
memoravit. Ita prorfus Empedocles radios , lucemque quamdam
ex oculis erumpere putavit, quae ad obiefta corpora deferretur,
ipforumquc lenium , aut vilionem in nobis efficeret; quamvis ido-
la quoque aut imagines ex obie&is prodeuntes admiferit Inlignem .

Aridotelis w> locum fubiicere hic libet, quo Empedoclis fententia,


fimulque Plutarchi textus mire illudratur : <5e &«m eep*1-
£ovr i ,
iri fiiv ifferos rS puri e , Sortf fipijrai irpirepor • Af ytt yt>
ii tu;
Cl'e 3’ ore r)t Tg6o3ev eoiue urMoraro
Xtinepitie itet iiixra iruplt tfaxe aijofih 010 ,

retrrolu v adftwy fatfiTTypat ufivpyxs

$$S$$S OIV
(i) JcQ. II. Lib. VII c. 5. (1) Lib. de Senfu c. 1. . .

Digitized by Google
,, ,,

xlu Dissertatio f.

OVt' a*lpv* fih Ttnvfix iiarmhafit


t ahrut -
4>£{ i’ ?{« iiaJp&rKot , ctro* raiaurtfvt
AafiTirKtv jeari P^Aov ira fini iarfr*«•«»•
fi’«Ji roT ey fc>jny^D eipyphc* vpvytav rCf i

Aerrynt oblvi/ci* l^tuura «u*A»r« xifn* •


A» i’ viaret p)v [ihjct axhstyo* ippnaorrtt •

3’ e?« tiajfurno», 8 «v Tcnuurtfoi 5«i>»


nHf

irifi>» i» «rue bpZ» pqnv b ri 3'e ra.1t aroppoistis ra.1t iri rfi» bfvp.hu* t
Empedocles autem interdum exijlimare videtur , egrediente lumine,
id quod prius diximus, nos cernere : inquit enim ad ,bunc modum -

Vt quum quis meditatus iter nodem per opacam,


AJfolet ardentem faculam, lycbnumve parare
Addens laternam , quae flatus arceat omnes :
Diffipat ifta quidem flantis fpiramina venti:
At lux egrediens quantum Je fundere poffit
Collujlratque viam radiis , vincitque tenebras :
Sic tunicis claufus validis
,
fubtilibus , amplis.
Ignis nativus pupillarem impetit orbem
Hae magnam laticis vim
,
qui circumfluit , arcent *
DijJi/it ille foras quantum Je fundere pojjit ..

Interdum , boc pado cernere ajferit : interdum defluxi-


inquam , nos
bus & exuviis a re confpeda mijjts. Itaque quum urramque Em-
pedoclis fententiam Plutarchus, Ariftotelis inftar, expreffetit , hoc
eft &idola &
radios memoraverit , facile fufpicor in Plutarchi
textu Empedoclis opinionem repente poft vocem rvpfialm* fubii-
ciendam efle; fic enim optime poft
idola Democrito , ac Epicuro
tributa concinne fubderetur Empedoclem
idolis iftis radios adiun-
Eadem plane
xifle. etiam fententia fuifle videtur, qui
Platonis (1 >

non modo lucem a corporibus emiflam agnovit ; fed corpufcula


quoque tprlTroiru is rij, tyi* in vifum incurrentia admifit ; quem-
admodum colorem <t>*byu iroftiwa* flammam defluentem voca-
vir.
CA P. XV. Pag. n r.

X Purirroe
ait intueri
kcctcc rij* ttoihram* rS fierafu al/st
nos propter interpojiti aeris intentionem
Obfcurior hic Plutarchi locus facile er Laertio 10
bpxv y,pS.(

.
r CbryfppUS

illuftrari
pot-
(i) In Timaeo . (») Lib. VII fcg • j 7-

Digitized by Google
. : . .:

Dissertatio I. 2L11I

poreft. Etenim ille varias Stoicorum fententias exponens ait


ipat r5 (ifrafi/ rijt ipxrtuo , <£ rC vrontiii.hu inurat evTtivonhu xavon-
3 u( ,
xx%& Qwt XfUffiTToc cu StuKptj) rfir «tnjTiKw» , A Vo I A6 Jufoc .
yiterjxi
pfr rot ri *»wi Jfe r8 *-pbc r 5} ii^s/ ,
rj)i> (ixn» rpic ipo/ihoi ’
uc 3ik
CxxT»iptao ut rg ra&iVrot ifpoc rb flteTljittot itxyyt AAerSai Videre autem
quum id , quod inter vijum fubiethnnque lumen ejl
in toni intendi- ,

tur Jpeciem , ut Cbryfippus in fecundo Naturalium ait » Apollodo- &


rus . Aeris quidem illam partem , qnae coni fpeciem babet , prope vi-
fum ejfe bajtn vero prope id , quod cernitur , feri : velut per vir-
gam extento aere , quod videtur , manifieftum fieri . Ita propemo-
dum Gellius <I) Stoici caujfas ejje videndi dicunt radiorum ex oculis
in ea , quae videri queant , emijfionem aerifique fimul intentionem ,

Itaque Stoicorum fententia fuit radios ab oculo ita circumquaque


diffundi , ut in obie&um corpus impingerent , lucidufque fere co-
nus formaretur , cuius bafis in obie&o ipfo corpore exifleret , apex
autem aut cufpis in oculo quod deinde ab Opticis omnibus paul-
,

lo uberius, &
accuratius ufurpatum fuit.

•GAP. XIX. Pag. 1


1
4.

n
eductum
Airur rqt Qiivqt iri Sumlat tiyphot
ipl^erai rtevfta
Plato Vocem definit, aut elle dicit, Jpiritum ab animo per os
3i3t

Ita Platonis opinio a Plutarcho nobis exponitur , ut vocis ori-


go , fimulque ipfius perceptio odendatur; ratio nimirum, qua Vox
ab homine producatur, iimulque ratio, qua Vox ab homine perci-
piatur. itaque, ficuti Vocis perceptio fine animo fieri , nobifque
meile non poted, ita quoque in Platonis fententia Vox ab homine
proferri non poterit, nili ab animo oriatur ; quidam nempe mo-
tus , affeftus
,
perceptio in animo praeceflerit . Quae quidem opi-
nio, quamvis accurate vera non fit, plerifque tamen Veteribus ira
communis fuerat, ut duplicem Abyov fiermouem dillinguerent , quo-
rum alter mente conceptus internufque foret , alter vero exter-
nus , atque ore prolatus , externumque fine interno haberi non
pode putarent (,) Sic Arifloteles w etiam Vocein fieri exidimavit
.

srAijyji tS atarnofittu ilpot p»ir 3t patruaixt ntic : iflit agris exfpirati eunt
afiqua imaginatione quod nimirum Vox ipfa, fi articulata fucnr ,

exprimendis folum animi affc&ionibus , ac imaginibus ufurpctnr


.
-Dis-
(i)L.b. V.c. id. (1) Vid. Emp Hyp :
r. l.it. J. c. 14 fcg. d/.Jc II. Advcr. Logic. (3) De Aai®a Lib II. c J-

Digitized by Google
,

XU V

DISSERTATIO
IN U A
II.
Ct

Plurima veterum Phi/ofopborum Placita a Plutarcho


memorata cum recetttiorum Placitis
conferuntur .

» *
. -V
/llibi fortafle clarius aut humanae mentis acumen
aut irrequieta quaedam , & videndi
infatiabiiis veri
cupiditas ,aut incredibilis naturae obfcuritas apparet»
quam ubi plurimae Philofophorum fententiae ex Fhi-
lolophicae Hiflonae Scriptoribus proferantur > adeo-
que mira ipfaruni varietas oblervetur Etenim , licet
.

ipforum aliquos novitatis amor, partium (ludium.


diffidendi impulerit , ut opiniones aliquas ceteris proba-
cupiditas
tas refellerent, nova (que procuderent; plerumque tamen antiquiori-
bus praefertim Philofophis illud unum in votis atque in amoribus
,

fuide confueverat, ut veritatem» quam ceteris occultam» atque


hactenus incompertam ede putaverant» acriori qpodarn feiiciorique
(ludio explorarent. Quod fi fortaffc pluribus ex animi fentenria
res minime cedit, adeoque plurimos vehemens ille, ac imprudens
novitatis ardor in abfurdas etiam opiniones abripuit ; ubique tamen
humanae mentis fubcilitas, vivida ipfius acies, inexhauda fere co-
gnitionis ubertas effulget : quum femper aliquid acute, ingenio fe, fe-
licitcrque ab illis inventum ac exploratum occurrar; nec Philofo-
phus ullus extiterit , qui praeclarum aliquid ceteris, occultum non
invenerit Itaque , fi plurimae ac diffidentes etiam Philofophorum
.

omnium opiniones accuratiffimc conferantur , non modo humani


ingenii folertia, ac felicitas deprehendi facile poterit ; fed etiam
purior ac nobilior veritatis fplcndor , cuius amore incendi-
ille
mur , fententiis illis invicem collaris , facilius affulgebit. Accedit
etiam quod maxima exinde voluptas oriri folet, ubi nativam fere
Phyfices billoriam oculis fubie&ara inrucmur » veterumque Philofo-
phorum placita cum recentiorum fententiis comparantes nitide
perfpicimus quibus ex principiis verior &
accurata phyficarura
rerum cognitio produxerit ; qua temporum feri: paullatim adolc-
Vfl-

Digitized by GoogI
Dissertatio 11. • xtv
veric, quibus praefidiis, ac (ludiis perfe&am demum uberemque
lucem acceperit Quemadmodum ergo Regnorum, aut Vrbium ori-
.

gines , incrementa , viciflitudines , variamque fortunam Hiftoriae


face nobis odenfam alacriter iucundeque confpicimus , ita certe eo-
dem ipfo voluptatis fenfu variam Phyfices. fortunam intueri debe-
mus ; quumque ex inanibus abfurdifque opinionibus , quibus pleriquc
Veterum imbuti fuerant , rids ereptos , denlamque caliginem , qua
rerum natura circumfepta fuerat, difie&am confpicimus , eximiam
banc fauilitatem nobis gratulamur. Haec, aliaque id genus plurima»
quae ex Pilofophica hiftoria manare (olent , facile Empirici , Plu-
tarchi , Laertii, Ciceronis, Cadendi, Lipfii , -Vodii . aliorumque te^
(limonio, & exemplo vividius adhuc eXpooi podertt : quum ipfo*
rum finguli plurimas Veterum opiniones ira collegerint , ut quid-
quid de quaque re ab antiquis etiam proditum fuerat , ingenue
accurateque nobis exprederint. Ego vero nobilius aliud emolumen-
tum, atque , ni fallon, honedius ex eiufmodi Veterum placitis in-
genue expodris. inferri pode putaverim ;• Veteres nimirum, quos ali-
quando liberius, atque audacius traducere, defpicere, atque irridere
confuevimus , ia inquirendae veritatis (ludio , ac 'exploranda re-
rum phydearum natura, folertes adeo, fapientes r ac felices inter-
dum fuidc, uc aliquando veritatem ipfam , verafquc eftefluum quo-
rumdam caudas invenerint; adeoque in. pluribus ka recenriorlbus
ipd praeluxerint, ut plurimae ex opinionibus illis, quae nodra de.
nmiu aetate inventae cenferi folent, a Veteribus etiam traditae ,
iifdemque fere rationibus expodtae , probatae , ac illudratae fuerint.
Non is profecto ego fum qui rudia veterum Philofophorum- pla-
,

cita cum accucatiffimis recentiorum (ludiis conferri pode exilti-


mem: quippe qui noverim univerfa fere, quae Veteribus -a(Fultere ,
a nupernmis Pbydcorum placitis longidime fnperari Illud ununt
.

ingenue honedeque fatenduui affero veteribus etiam Philofophis in-


genii acumen, optimamque veritatis inquirendae methodum affulfif-
fe; veritatem ipfam variis in locis fubtiliter ab illis inventam cf-
fe ut fi proinde contentionis ardor Hlos ab optima dudiorum ra-
;

tione minime revocadet praefertim vero, fi iis praefidiis uti po-


,

tuident , quae fuperiori faeculo reperta fuerunt , facile Phyfica


ita ab iis coli , perfici , ac illudrari potuidet» adeoque aur nulla, aut
minor certe, gloriae pars recentioribus relicla videretur Id. ego fa-
.

cile ex iis folum veterum Philofophorum Placitis ofiendi pode


putavi $ quae a Plutarcha nodro memorantur ; ut proinde haec
etiam

Digitized by (jOOgle
,

xtvi Dissertatio U.

etiam ex aureolo Plutarcbi Opere deducatur , quod in illo


uriiitas
Veterum praedantia perfpicue deprehendatur , animuique noder
ingenuo honcitoque fenfu percelli debeat , ubi primos duces illos
nlpexccit , qui in explicanda rerum natura ceteris pone fequeati-
bus facem praetulerunt.

: .
LIBRO I
•: '>

Q Vandoquidem vero plurimas Veterum


tioribus excitatae, vel inftauratae funt
fcndas fufcepi , quo a Plutarcbo in
,
,
quaeaRecen-
fenrentias,
eodem ordine rccen-
hoc Opere memorantur prin*
cipe fere loco nobis occurreret Leucippi , Democriti » Epicuri &
opinio, qui omnia ex Atomis pondere, magnitudine , ac figura
praeditis oriri putarunt t0 quod facile de Pythagoricis etiam in-
,:

telligi profcdto pallet qui vel mintma , vel ramenta , ut 1 indtvijtbtha ,


,

vel unitates , hoc .ell Atomos ipfas , fed alio tamen nomine defi*
gnatas , veluti communia rerum omnium principia admifere Sed
nullus efl fane , qui fententiam hanc fuperiori iaeculo feliciter ac-
curateque a Gaflendo ita inftauratam effe non videat ; ut * fi plu-
rimos veteris ac Peripateticae do&rinae lectitares nonnullos etiam
, ,

quibus Cartefii Placita arrifere, exceperis , omnes fere, qui aliqua


ingenii gloria Phy ficam excoluerunt , Atomiftac merito vocaren-
tur Eiufmodt vero principiorum , ac fentemiarum confenfio in cauda
.

fuit , ut pleraque Epicuri Placita, quae 'in lingulis fere Libris a


Plutarcho memorantur a Gaflendo quoque , ceterifque Atomiflis re-
,

cepta fuerint ; quamvis Gadendus ipfe aliquando ab Epicuro didi-


deat , ubi praelertim ille vel divino fidei lumini , vel perfpicuis
rationibus, vel accuratis obfervationibus repugnat . Itaque confen-
fum hunc omnino diflimulans. id potius obfervaverim a Recen-
tioribus omnibus ira gravitatem corporibus inditam putari , ut nul-
lam omnino corpus pojitive leve hoc efl gravitatis expers, admit- ,

ti debeat. Verum id antea quoque non Epicuro <•* foluin, fed


Stoicis w
etiam afiulfcrat , qui ignem ipfum gravitatis vi praedi-
tum agnovere : quemadmodum Strato (,) apud Stobaeum non mo-
do gravitatem hanc corporibus omnibus communem ede oporte-
re dixit, fed ignis, acrifque motum eadem fere lege, qua Rccen-
tiores , explicavit : Zrfarur rftrAmi rflt eupati fveinie • rk
Si

( i) Plutar. Lib. I. c J. (l) Cip- ip fjj Piut-r. Lib. I e. 3. !c fi. (4) S obse pg 4 «-
(r) P -*3 35

Digitized by Google
, , . . . , ,

Dissertatio II. xtvit

J> Kup&rtfa ro!e @*ftiTl(oii er<xc*afyiv , <Jqi LurupipifliarM Strato corpo-


ribus ineffc gravitatem , leviora autem gra-
naturalem quidem putabat
vioribus tanquam exprefld innatare. Quid, vero ii celebres illas At-
tratfionis leges
,
quae tanto nunc io pretio , Keplero , ac Neuto-
no ducibus, haberi iam folent, x Veteribus etiam adumbratas, at*
que obfcurius expreftas adiecero ? Certe Plutarchus l,) ubi gravi-
tatis eius originem explicandam fufcepir, qua fiogala terreftria cor-
pora ad Tellurem deicendunt , illam ex mutua cognatione , vel at-
traftione oriri fubindtcat . K«< rei ye tl tu» euptx Ifi^pijh ele ra «uro
n»»tCei ^ TfU vir aurou mtrtptiiei x&ei re1< /x* p(ou w fx^w
urx rS TxtrU
4 y*i p&AAo » , $ ut Sao», ohuiurtrai pdp i» aurijc B»rx ree (3x.
W» >$ TtKfujfjc» rwr per6 » tu», i ry rft- /jurSrtfret rpbt ri» U-
i

vpo* «AA k arerrupdvnt xvrft (


, rijy yyy KOivuttae xpie 6 gvpQvIxe rote
Arx T*A<» xaTapepofiheit . ut yap 6 ijAiof tlt icturi» iTUtpfpei ri fxfyt* £»>

e yt ri» Ai} o» Hrxip Se^erui pipet


, $ }) TpocniitovTX , <J

rpie ixeito»
At enim , fi omne corpus grave eodem fertur , <&- ad
centrum fuum omnibus partibus vergit : Terra non ut centrum Vni-
verfi potius, quam totum, fibi omnia gravia, ut fuas partes .vindi-
cabit . Argumentum
eft .... i. erit vergentium , quibus non medium
Mundi eft confla fuorum momentorum fed cognatio cum Terra, a qua ,

vi repulja, rurfum ad eam fe conferunt Sicut enim Sol omnes par- .

tes ex quibus conflat , ad fe convertit


, lapidem Terra , ut fibi : &
convenientem accipit . . fert ad eum Itaque Plutarchus non
obfcure fignificat Tellurem partes omnes fibi cognatas attrahere
. . .
&
itidemque Solem folares , Lunam lunares ; quod de ceteris etiam
Sideribus exiflimavit ut eiufmodi atrra&ioms ope peculiaris' ilia
,

gravitas haberetur, qua Lunae partes ad Lunam , Telluris ad Tel-


lurem ferri deberent. At Plutarchus hoc ipfo in loco quamdam
etiam graviratem aliam in Luna agnovit, qua ad Tellurem illa ra-
peretur , nifi vi centrifuga in eadem prorfus orbita , atque diitan-
tia retineretur. Ait enim Kal roi ry pth Se Aijm (Zi&tia- rpi< ri ftij t t-

rtJ» ij Kivifcrit aulij (c tI pifcftc Tr.t rtpixyuyvif lirrtp arx rate ef>e»}6»ai(
,

iureShra r« kxtxQi pZ(


kuAuvi» try^ei rijy xuxAu TtpJbnti» atqui Lunae
auxilio ne cadat motus, eft eius impetus quomodo quae fundis &
impofita in orbem rotata delabi non fimmtur Quis hic aperte non
videat centripetam, fimulque centrifugam vim Lunae conccflam ef-
fe, quarum prima ad Tellurem Luna propendeat, altera vero in
orbita fua retineatur ? Idque de ceteris etiam caeleftibus corporibus
opti-

0) De Faci* ia ore Lunae

Digitized by Google
,

x lv in Dissertatio II.

optime quae centrifuga vi a centro recederent , nili


intelligerur
,
ccmnpeta vi , impetu in orbita retineri
vel univerfalis gravitatis ,

vei ad centrum urgeri dicerentur. Illud etiam hic obfervatione di-


gniflimum quod Plutarcbus plures e(Tc Mundos exiflimans ip forum
lingulis fuum > ac peculiare centrum adferibit ; quemadmodum

prorfus a Metrodoro, ceterilque , qui Plutarcho tefte <*> plures


Mundos admifere , eadem centrorum , ac Vorticum varietas admit-
ti debuit. Certe Leucippus, Democritus, & Epicurus ita volitan-

tibus celerique vertigine inciratis Atomis motum concedere , ut


,

illas Sim* aTepyifrtrSai Vorticem efficere dixerint <*> ; live , ur Eufe-


bius <> opinionem illam exprelfit, trvsfopv rufrai convolutionem effi-
cere ; ut proinde hac in parte Veteres illi Cartelio praeluxidc me-
rito exiitimemur.

L I B, IL

A Tneque fola centrorum, aut Vorticum varietas, quae tanto-


pere in Cartedano Syftemate commendatur , ex Metrodoro ,
aliifque Veteribus hauda videri poterit ; fed ipfa quoque Mundi in-
finitas, quum Democritus etiam, Epicurus, ac Metrodorus infini-
tos Mundos ex infinitae materiae motu texturaque genitos agno- ,

verint <*> ; quod quaedam nimirum materiae partes circa pundlum ali-
quod velati motu agitatae Mundum unum , par-
centrum circulari
tes aliae circa alia centra roratae Mundos alios formaverint, ut ex
'
Epicuro docet Plutarcbus 4> Eiufmodi vero Vorticum, aut Mun- .

dorum centra pon aliud ede, quam Sidera quae fixa a nobis vel , ,

iucrrtttHia vocantur , ante Carrefium Heraclides, Pythagorici, &


Orphei feclatores dixerunt ha nimirum illorum fententiam mtel- .

ligendam ede iam docui, ut fixa Sidera totidem Soles edent; ac


quemadmodum circa Vorticis, Mundique nodri Solem, veluti cen-
trum, Planetae, Tellus, atque alia mundana corpora torqueri di-
cunrur , ira quoque circa Siderum quodiibet Vortex alius, aut Mun-
dus reperiatur, qui fuos & ipfe Planetas, fuamque Tellurem, &
incolas obtineret. Hinc a Veteribus illis eadem prorfus de Solis,
natura tradita fuide confpicimus , quae nunc a Phyficis omnibus
aderantur ; quod illa nempe ex fluido , igneoque corpore compo-
na,tur ; quum certe Empedocles Sidera lingula ex igoc conflare
di-
J

(t) De Oram’, defsfln •


{») Lih T: c. tc II- c- r.
(3) Laer Lib. IX fcg- 3'. (4) Lib I c. S.
Is) Lib II. c. t. (SjLibl. c. 4. (7) L.b. II. c« 13.

Digitized by Google
,

Dissirtatio II. t E.

dixerit Anaximander, Xenophanes , Stoici aliique <“


< rt
; Plato , ,

Solem igneum efle putaverint; quamvis alibi ‘*>, fortaile accuratius,


flderum fubftanuac nonnullas euam aliorum elementorum partes
permixtas adiecerit Plato, quod explicandis Solaribus maculis miri-
fice conferre poteft, ut Gallendus , aliique obfervarunt. Itaque, Q.
Maignanus W Solem igneo mari comparavit , ac Simon Marius , Le-
Grandius metallo in fornace ferventi, ebuilientique finiilem elTe di-
xerunt, iam Stoici iplis praeluxerant, qui Solem efle puriflimum
ignem dixere t*»; quemadmodum Solem accenfoe, ignitae, ardenti-
que nubi Xenophanes comparavit <«>.
Quod ii in explicanda Solis, Sideruroque fubftantia Veteres ipfi
Recentioribus praeluxere , multo certe maior affinitas , atque con-
fenfus confpicitur ubi de Lunae fubftantia , phalibus , maculis , &
apparente facie differatur. Lunae Superficiem afperam , inaequa- &
lem elTe, varios in illa montes , adeoque valles reperiri omnium
primus telefcopii nuper inventi pracfidio demonftravit Galilaeus <i>
eorumque montium altitudinem metiri etiam voluit At iampri- .

dem Xenophanes Cicerone tefte <*> iam dixerat habitari in Lnna ,


tamque ej/e Terram multarum Vrbium ; quemadmodum Pythagori-
cis etiam arriferat Lunam, Telluris inftar , incolis ornatam cf-*
fei ut quidquid proinde ab Hugenio <,0
>, &
Fontenellio <«» fubnli-
tiliter eleganterque de Lunae habitatione fuperiori feculo , noftra-
que aetate proditum fuit , id a Pythagorias etiam , Anaxagora,
Democrito, atque Xenophane iam exprelTum videatur. Quod au-
tem ad Lunares valles montefque pertinet , nitide diferreque dixe-
,

rat Anaxagoras, & Democritus montes in ilia, valles, ac planictes-


reperiri <»' pulcherrima, atque accurata Galilaei obfervarione
. Ita
nobis innotuit maculas quafdam, quae in Lunae facie nobis appa--
renr, oihil aliud efle, quam umbras* quae ab elatioribus Lunae
partibus , hoc elt a montibus ipfis , in partes Soli oppositas proli-
ciuntur ; ut illae proinde in plenilunio , quum Lunae montes fuper-
ne a Sole illuilrantur, nnllafque adeo umbras proficiunt, inconfpi-
cuac fiant Sed hoc ipfum Democritus etiam fola ratiocinationis
.

Ope collegerat (,
*>r tui v^Xui ii aurif
AniiU/irt* aronuar^-tt rj
yhf auri? 'tyti* , lArac Democritus umbram fublimiorum eiut par-
tium quandoquidem montes & miles habet perennes

(i)
,

Pkt. Lib. Tt.c. II (t) Pl. Lib. II, c


,

io.
mm
(}) P1
<

Lib II c
.

13
. Ita
.

(4) Vid. Schcia


... lu-
m RoG
alias

Vrfiml. C.4. (j)Laert Vll.feg. 144.Ce In Somn Sc p <6) P|„t Lib. II c ,0


Sy^em (7) Dial de Muni
(8; And IV c jy. (9) Piat. 11 c. 30. <ic) ln Coforatheor. (1 ,1 DiaJ. de plural it. Muod.
/ii) f.u». Lib. II. c. JJ. tc J.scr». II. feg. 8- (ij) Stobacus pig <Jo.

Digitized by Google
,,

h Dissertatio II.

Lunae maculas, quae. femper in ipfinsorbe apparent, cx inaequali ipfiuS


fubftantia repetendas cfle Recentiores onines oftendunt ; idque tamen
antea non Stoici folum, fed Pythagoras etiara docuerat <’>. Quod iiHe-
Lunae partes aut maris, aut fluminis
velio , aliifque arrilit obfcuriores
aquis comparari; id a Veteribus quoque excogitatum efleconIpicimus u) .
Verum, ut a Siderum, Planetarumque fubftantia ad ipforum ordinem, Ii
tum, Mundique Syltema digrediar , fententiam illam, quae Solem in
Vniverfi centro collocat, adeoque Tellurem in obliquo circulo circa So-
lem torqueri exiftimat. interim dum illa diurno motu circa feipfam
velfuum axem convertitur , ab Anftarcho .Seleuco, omnibulque fere
Pythagoricis propugnatam ede iam vidimus ut proinde Cufano
Copernico, Galilaeo , aliilque Recentioribus, qui hypothdim banc
amplexantur, ea quidem. gloria concedi merito debeat quod opinio-
nem hanc clarioribus argumentis novifque obfervatiombus & ac- , ,

curatifliniis experimentis illuftravcrint ; fed eius tamen inventi glo-


ria Veteribus adferibi debet . Atque ego quidem nihil illuftrius in
tanta praefertim obfcuritate , qua phy fica rum rerum cognitio iis
temporibus circurafepta fuerat, excogitari potuifte exiftimo, quam
ut liberiori quadam , ac audaci coniedura homines Telluris globo
infiftcntes , liderumquc motus contemplati illos cx folo Telluris eiaf-
dem motu repetendos putaverint ; Terracque mdlem , quae Vulgo
iners, atque graviflima videri poterar, fideris inftir in gyrum con-
verti pronunciaverint .
Quod fi in definiendo Planetarum, ordine, at-
que diftanria pleriquo Veteres aberrarunt , nonnulli tarmen iplorum
periodos accurate definierunt ; adeoque fubtiliter tempus oftende-
rpnt , quo Planetarum quilibet ab occatu in ortum converfus orbi-
tam fuaip peragit, annumque fuum abfolvit , ut PlutarchuS ipfe de-
C4>
mpnftrat . i .

Ira propemodum
elegans illa, ac ingeniofa proportio, quant iiv
.

Planetarum motibus, fi ve primarii fi vzfecundarii illi finr , obfervavit


, quod nimirum quadrata temporum
Keplerus periodicorum diftantia-
rum cubis refpondcant, Veteribus incomperta fuit , qui veram accu-
ratamque Siderum diftantiam ignorarunt} fed aliquam tamen propor-
tionem in eiufmodi diftantiis , atque temporibus reperiri nonnulli
Veteres exiftimarunt Etenim , ut Plutarchus ^ ipfe nos docet k *i
. ,

rei nuit (ifr ct> to7c r uftetri rOv npxipiSv , nrh ii ft&AAo iv to7;

, in» H e» rc7{ jxsyifefi ruv ,


ei ii ciyav «xpipSf Soniinti »

'
CIA

(i) Plet. Lib II. c. }o, (a) Vid- Phit. de facie inore Lunae* (3) Pldtarch. Lib. II- c. 14. & TII.
c. 13. & 17* (4) Lib. II. c. 31. I>e Animae Procreat*.

'Digitized by Google
: . 9 :

Dissertatio II. li

iy raU r&y Iti*(3icAw> Starer foic ftrSn tck Ntnmulfi ia


tfpifptitac ayaloylai
te Ierit at ibus globorum , alii in intervallis potius , quidam in magnitudi-
nibus Stellarum, alti , fubtilijftmam Jibi rationem Jequuti qui videntur,
in epicyclornm diametris proportiones 'tfias quaerunt quemadmodum -,

inferius proportionem a Pythagoricis ufurpatam exponit, fed ipfam


tamen phaenomenis repugnantem elfe demonflrat
Ita pulcherrimum recentis Aftronomiae inventum haberi faci-
le poterit quod Sol, Planetae, Sidera quaelibet certa quadam cele-
ritate, ac periodo circa axem centrumque fuum revolvantur: quod
it> Sole quidem Venere , aliifque pluribus ex macularum periodo
,

nuperrime obfervata deprehenlum fuit. At haec ipfa vertigo, per-


ennifque motus quo circa fcipfa torquentur , ab Heraclide qui-
,

dem , & Ecphanto in Tellure folum <*>, a Platonicis vero in Side-


ribus etiam , ac Planetis omnibus , licet obfcurioribus argumentis ,
admilTa fuerat. Illuftrem Eufebii locum lubiecifle nunc libet, quum
illum a Scriptoribus omnibus diflimulatum efle confpexerim Itaque .

Eufebius ex Attico Platonico ita Platonis fententiara expreflit


E"ti i fut Tfk xivfru ruy aVp, tjv iy tali <rp*i(ait hhh- ,

ftoci xivitrai iravrei ol a$lpi ( , ilrt axAa, tU, ri xAavwptfws , 1


Irepat ati-
roti xivtitiy eiroSUutif ,5), afAAws KaAAcci)» thai ovpil3</3ij>es rporigKv-
it)
^ , k,

txv aiiruy r 3j puirti rS tvfiarcc . tnpaip/xc) ykp 8 ms ,


f, Voras tpxipnt'r,y a»
nva Kiyiftiy 'iaanw xr.oTro Praeterea ad communem illum
repiSiybpevoi
motum, quo filis in orbibus illigata fidera moveantur , tam fixa, quam
errantia , Juum quibufque Plato , ac proprium alterum adiungit : qui
etiam uti &
praejlantiffimns idem fit , cum illorum corporum na- &
tura comuntlijfimui . Globofa enim illa quttm Jint , iure volubili quo-
dam, eir in orbem incitato motu jingitia moveantur. Plotinus etiam
mire confpirat , qui de Platone differens ait Kael IlAara» 3e rots
afgnt « f rij, fteri r& ifAy a-putoixyiy «AA« x) ixasa Muti rij» ,

r) vsiTpov auTwy Plato vero jideribi/s non folum


-repi
Jpbaericum motum
una cum Vniverfo tribuit ,fed unicuique etiam motum circa proprium
centrum concedit. Quis hic aperte non videat perennem illum, con-
flantemque motum , quo Sidera , ac Planetae finguli circa fe ipfos
rotamur , ut inde tum primariorum circa Solem , tum fecundano-
rum Planetarum, five Satellitum circa primarios periodus oriatur,
aliqua ratione Veteribus etiam affulfiffe ? Eiufmodi vero motum
non eadem in omnibus , fed varia prorfus celeritate , ac tempore
peragi deprehendiffe Veteres ipli videntur quemadmodum certe
;

§$§§$$§ > 1 Be-


i>) Pluur. Lib. III. e. 1 j. O) Pnep. Enng. Ljb. XV. c. 8.
fj) Ennrai II. Lib. II. c. I.

Digilized by Google
.

iU Dissertatio II.

Berofus in Lunae globo integro menfis fpatio periodum» ac verti-


ginem hanc abfolvi putavk.- quippe qui dixerit Lunae pbafcs quae
,
cerre menfis fpatio peraguntur, ex fola Lunaris corporis converfio-
ne pendere ; quae , quum dimidia fui parte obfcura, altera lucida lit, io-
terimdum circa faum axem rotatur, lucidam partem illam fenlim ad
Terram convertat donec ad plenilunium pervenerit , iterumque par-
tem illam fenfim a Tellure avertat, atque decrefcere videatur * >:»» 3i ,

nuTtpoi Kal £>Aeycc kutu nixpcti iZaTTopirtf Tiray/thax ,'iut a» rij» rt-
Aeia* v«w/Ai|»o» &to 3v> * ra\u> atuKbyw AXt‘ rSceu.iio, xse&’ Sjv rete-
(im c(ie» turai Recmitiores Jecundum coujumptionem ignis ordinate incenfi

faulatim , donec perjeflum plenilunium praejiet , ac deinde Jinfim pro-


portione fervata decrefcat , ujque ad couiunUionem , ubi plane extiugui-
tur Nihil eft autem cuf in explicanda quoque eclipiium caufla, &
origine Veteres Recenrioribus praeluxilie nunc dicam , quum ian»
inde ab Olymp, 48 veram Solaris , Lunarifque defeclus caudam
.

Thales invenerit r explotataque utrmfque fideris velocitate , ac


-

periodo Solarem ecliplira certa die foturam praenunciavent . Quin-


etiaui Plutarcho ipfo terte Aglaonhe Hegetoris Ibejjali filia peri-
ta pleniluniorum , in quibus Luna lumine aefiituitur, quum praecepifi-
fet ratiocinatione quo tempore Luna in umbram illapjura joret , im.
pofuit mulieribus , perfuafitque Je Lunam da Caela detrahere .

L I B. I1L

Vemadmodum
Q vero in plerifquc caelertium corporum phaeno-
menis rite explicandis Veteres a Plutarcho memorati recentio-
ribus Phylicis praeluxere^ ita in iis etiam, quae fublimia corpora,
vel Meteora vocantur , exponendis admirabilem quamdam ingenii
vim ortendiiTc videntur ; ut eadem fere folius ratiocinationis ope
deprehenderint, quae nuperrimis Artronomorum obfcrvationibus in-
notuere. Ita praeclaris Galilaei (J) inventis hoc etiam accenleri de-
bet quod Galaxia, La&eufve Circulus ex innumeris, exiguis, con-
fertifque rtellis oriatur i quae licet oculis inconfpicuae (int , Iplendidaru
tamen fui lucem ortendunt, eamque Caeli partem albicantem effi-
ciunt. At haec ipla opinio iampridem a Democrito tradita fue-
rat <>; nec alia certe Anaxagorae fententia cenferi debet, fi obfcu-
rior Plutarchi locus rite exponatur i quemadmodum perfpicue Ari-
do-

(1) Kal. LIS. IL c. tf. (t) Coniug. Prjec. U de Defcdu Oracnl- (]J Nunc. Sidere. (4) Plut
Lit» III. e. 1.

Digitized by Google
,

DiSSERTATIO II. LUI


flotelis aliorumque tcfHinonio demonftravi . Nihil eft tamen, in
,

quo Veterum folertiam , & acre ingenium magis fufpicere , ac admi-


rari quis debeat, quam ubi ipforum fententiae de Cometaram fub-
flantia, origine, periodo, mirifquc motibus obferventur. Quamvis
enim plurimae, ac diffidentes etiam hypothefes ab illis excogitatae
fuerint ut hic a Plutarcho
, Seneca aliifque pluribus erudimur ;
, ,

Pythagorici tamen, ac Diogenes, Plutarcho telte » (,> Cometas omnes


non aliud ede putarunt, quam lidera , quae flaro quodam tempo-
re, certaque periodo iaro peradla Telluri proximiora adeoque no- ,

bis confpicua fierent ; iterumque fenfini remotiora lacta evanefee-


rent Eiulmodi vero fententiam Graeciae Plvilcfophi fortalfe a
.

Chaldaeis infpiciendorum fideram Audio praeAantibus acceperant


quorum doclrinam de Cometarum natura, ac periodo ita Stobaeus w
expreffit : XaA<Jatas yli, A<y« rtp) xcuqrdt oie yiytutuiiv
<J>j ori tUi ri- •

te ( <2 #AAox t |u rut pattojxitut trAgwjTwif a^tpte ,


it riut ide, apateh trr)v ,

er i iri toAu £h> tu up’ yxSr p-! patrat , ijitj it rq raxsttuUtrtt icp&tieuv ,
urus (uvtveyititrtt (!< ra oAa x) rhrut xepijrac xaAtJ, CfiAj* ro7( u yttatrtud-

en ,
or» H t§ aure) eas tu, toM. 5» c/r) , dxpati&tra* ii JoxZri, , lr«-
tlt t$» epu » ydpat iutrtt fk ri f26§oc r& atjipol , Sxrrip h tu,
t5 TiAayvc Pvjbt ai fodi* Chaldaei Jic de Cometis Jentiunt , alias prae *
terea ultra Planetas ejje Jle/las , quae aliquandiu quidem lateant <
quoniam longe fint a nobis remotae, nonnumquam autem inferius de-
latae appareant, ita re exigente ; eaJ'que Cometas ab iis vocari, qui
nefiunt ipjos quoque Jlellas ejje , evanefeere autem videri , quum in
Juam regionem , in aetheris profundum, velut in maris fundum pifces ,

referantur Opinionem hanc ceteris omnibus praeferendam effe


.

Caffinus (>> optime admonuit, qui ipforum periodos , orbitam*


zodiacum accuratiffime definivit, facemque Neutono W, cetenfque
Afironomis praetulit, ut de ipforum traie&oria, variifque phaeno-
menis leges exponerent. Itaque, fi tanta in Veteribus naturae ftu-
diofis ingenii fubtiliras, fententiarumque felicitas in iis confpicitur»
quae caelefiia, adeoque ab oculis remotiora funt, mirari plane non
poflumus fi in Mcteoris aliis explicandis ii feliciores effe , adeoque ad
Recentiorum gloriam propius accedere videantur Hinc optime .

Xenophanes *»> ignitas trabes , traiicientes cadentefquc Aellas ex ari-


.
dis nubibus vel exhalationibus incenfis oriri dixit adeoque repente
,

illas exringui obfervavit ; quemadmodum Diofcuros flammas nimi-


,

nim
(i) Llb. III. c tk Ariftot Meteor. Lib. I. e 6. fi) Pig 6j Vid Senet Nat Qpae. VII. f. j.
(}) Hiftor. Acid Patif an ibp? & «?oa ( 4} Princip. Ph.iolbph. Lib. III Prop. . . (p) plui.
Lib. II. c. x.

Digitized by Google
II V Dissertatio II.

rum aut Hellas in navigiorum fadigiis apparentes , cx incenfis nu-


bibus oriri putavit : quod a Recentioribus etiam eadem prorlus
ratione explicatur . In exponenda vero nubium , roris , grandinis »
nivis, pluviaeque origine Veteres ipli cum Recentioribus mire con-
fpirant ficuti fulminis, fulguris, tonitruque origo eadem pror-
lus lege ab illis exponitur . Quod fi Cartelius aliquando tonitru w
non ex nubis difcifiione , fed ex lola nubium concuflione , fieri exi-
(limavit quod nubes una in aliam decidat, perfpicue tamen id a
Stoicis etiam traditum fuific erudimur , qui tonitru ex violenta nu-
bium collilione produci dixerunt <«>.
Quid vero memorem Zodiaci obliquitatem ab Anaximan-
dro <**, Pythagora t$5 , atque Oenipode deprehenfam fuifie ? quid
varias Telluris Zonas, polos, tropicos circulos , l7) Antipodas ipfos
Pythagorae , alnfque pluribus innotuifte <•>? fphaericam demum
Telluris figuram a Thalete l »> , ac Veterum plerifque non traditam
modo , fed iifdem propemodum rationibus deinondratam , quibus
a Recentioribus o (lendi iam folet?
Id unum potius hic obfervandum exiftimo quod , licet maris
acllus, eiufque caufia, &
origo inter obfcuriora Naturae arcana re-
cenfcri merito debeat , quae acriores etiam ingenii noflri vires elu-
dunt, iam inde tamen ab Ol. uo. Pvtheas Maflilienfis aedus illos
cum Lunae motibus occulto foedere coniunflos, adeoque facile ex
Luna repetendos efle obfervavit l,0) : quod fuperiori feculo novis, at-
que accuratiflimis obfervationibus confirmatum accepimus . Quod
fi Galilaeus reciprocos illos maris motus ex Telluris motu repe-
tendos efle putavit 1 0 , id Seleucus ipfe iam viderat
'
qui, quum
T clluris , &
Lunae globos oppolitis motibus torqueri , adeoque ac-
rem ipfis inrerpofitum premi , ac urgeri diceret, ut ex eiufmodi
prelfione maris aquae protruderentur , elegantem illam hypothefim
adumbrafle merito exidimatur , quam deinde Cartelius ''i* arripuit,
ut ex elliptica Lunae orbita circa Tellurem , inaequalem aeris
preflionem, adeoque reciprocum maris motum exponeret. Quod fi
par fere obfcuritas , atque perplexitas tum in reciproco maris mo-
ra, tum in Nili intumefeentis, atque exundantis aedu reperiri me-
rito videbatur, ut proinde Nilus ipfe flumen a Beo demijjiim , eiuf-
que fontes humanis oculis impervii cenferentur , acris tamen inge-
• nii

) Plot Llb III c- j.


(i) Lib- IT- c 18. fi) Plut Lib III. c- 1- tc 4. (j) Mettor. c. 7 rum. {.
(e) Hat. Lib- II. c 11 & Lib. III r. 14 gc »3 nJLib.H.r 1 1. ( ) Plut. Lib II. c 11 (8)Lsert.
Lib- VllI.ffB ., . fy) Plut. Lib.HI c. 10. fio) Plut. Lib III.c. 17. (11) Diil- <fc Mund.S)’fl«n.
fu) Plut. Lib. III. c. 17. (13) Priocip. Par. IV. a 49 prg. iei.

Digitized by Google
,

D i S S E R T A T I O II. LV

nii vis, ac veterum Phyficorum folertia fontes etiam explora-


illos

vit , veramque Nili exundantis caulfam invenit, Etenim fi ducentis fo-

lym ab hinc annis Nili incrementum a pluviis illis, folutifque nivibus


repetendum eile demonllratum fuit < l5 , quae in Ethiopiae montes
decidunt , eoque anni tempore, quo nobis aeftas , fed Antoecis no-
ftris hiems vigere debet , flumen ipfum impleat , id totidem fere
verbis , eademque prorfus ratione Anaxagoras explicaverat (l)
;
quem-
admodum Eudoxus hanc ipfam Nili intumefeentis caufsam ab Ae-
gyptiis Sacerdotibus traditam ciTe teflatur .

L 1 B, IV.

Tqueifta quidem de pluribus Veterum quorumdam Placitis, quae


A cum accuratiflimis Rcccntiorum opinionibus, & obiervationibus
mire confpirant. Quod fi plurimas Veterum ipforum fententias ex-
ploremus , quibus Animi noflri naturam , fedem , vites , fenfuum
organa , varietatem , diferimina , obiefta , live qualitatum illarum na-
turam » quae JenJibilcs appellantur , limulque modum , quo qualita-
tum ipfarum perceptio, live fenfatio in Anima producatur , expli-
carunt , ipforum plurimos hac etiam in parte aut Recentioribus
praeluxifle, aut certe quidem iis confentire deprehendentur- Nihil
hic ego difleram de animi noflri , vel humanae mentis natura , quam
incorpoream ac immortalem efle oportere Thales, Pythagoras, Pla-
,

to , aliique plurimi propugnarunt u> ; nihil de idearum , St cogni-


tionum origine , quam ab inrelleStu fenfuum , ac reflexionis praefidio
produci Arifloteles, St Sroici exiftimarunt, quod intelleftus ipfe char-
tae albae fimilis foret, ideis omnibus careret W, adeoque illas fuis
ipfc viribus procuderet :
quemadmodum prorfus id acutiffime Lo-
kius expofuit ; nihil demum quod fenfationes omnes ita ex anima
fola repetendas efle puraverint, ut ipfi folum percipiendi vis inef-
fe , tribuique pollet . Quod
fi Cartelius fenfationes ipfas ita ab
humana mente pendere voluit , ut brutis omnibus animam , adeo-
que fenfus omnes ademerir, id Diogenes etiam docuerat > qui Plu-
tarcho tefte l5) bruta ipfa neque fenfu , neque cognitione , neque
,

anima donari dixerat j unde a Porphyrio <»>. acriter , accurateque


refellitur. Sic etiam Proclus folos homines, aut animalia ratio-
ne praedita vere animata vocavit j ceteris aurem rebus , aut brutis
•'
,
quae
fi) Vid Gaflrnd. Sta. nr. Lib I. c. 3. (s) Plut. Lib. IV. C. I. (,) Plutar Lib IV. e. & 7.
(4) Lib. IV. c 11. (f) Sprci. Dc Intcil. Humin L.b. 1 . (61 Lib. V.c 10. (7) Dc Abftin.Lib. III
(8) In Piato, Philof. Lib- II. C- I.

Digitized by Google
IVI Dissertatio IL

quae animata vulgo cenferi, vocarique folent, folum animae fimu-


lacrum , aut umbram incile dicit; earaque prorfus opinionem a Pla-
tone traditam eilc tcftacur. Itaque Goraefius Pereira , aut Carteiius ,
quibus haec opinio veluti auctoribus adfcribi (olet , eam ex Vete-
ribus derivarunt ; quod facile de pluribus etiam aliis Cartefii Pia-
citis oflendi pollet.
Id potias merito obfervandum, quod ficuti Recentiores omnes re-
iedla Anftotelis ,<ive potius Ariftotelicorum , fententia , quae ex fa-
lis infantiae praeiudiciis manaverat , humanos animos non in lingu-
folum cerebri parte vcl-
las corporis parces diffundi, fed in aliqua
Pythagoras, Democri-
uti fede collocatam exiltimant, ira prorfus
tus, Alcmaeon, Plato mentis humanae fedem in capite colloca-
vit Qpod fi Valifnerius animum lpfinn non in toto capite, aut
cerebro, fed in meningibus folum cerebrum ambientibus conilituit,
id Eralifirato quoque iampridem arriferar ,
qui animam in epiera-
ttide , live membrana cranio , cerebroque proxima collocavit l%) .
Si externorum corporum perceptio live fenlatio, quae fubinde in
,

nobis edicitur, ex accuratilfima Reccntiorum omnium fententia fa-


la nervorum ope peragitur qui a cerebro , animique fede ad ex-
,

teriores corporis panes, aut organa diriguntur, adeoque celeri,


vividoque fpirituum animalium motu qui cum in externis corpo- ,

ris partibus percelluntur, motum tremoremque ipfum ad cerebrum


deferunt; id Stoici quoque iam dixerant, quum fenfus omnes ex
fpiritibus ab animi fede ad organa diifufis, vel exteniis oriri puta-
runt. <i>

Exinde vero manifeftifsime inferri debuit quod ficuti in Re-


centiorum fententia fenfationcs ipfae, hoc cft exteriorum corpo-
rum perceptiones , non in iis corporis nofiri partibus , quae ob-
ie&orum appulfu percelluntur , fed in cerebro tedum , ammique fede
perficiuntur; ita quoque Veteres hoc ipfum exillimaverint : quemad-
modum fanc Strato fenfationes omnes non in afFcdis locis , fed in
Anima, peragi exiltimavit **>. In explicanda vero ranone , qua fen-
fibilia corpora fenfus percellant , hoc efi in qualitatum illarum
indole, ^ieferihenda , .quae fen/tbiles appellantur , Veteres omnes, G
Peripateticos folos exceperis , cum Recentioribus ipfis mire confpi-
rant. Quemadmodum enim hi qualirates illas, ur odorem , colon m,
faporem wc. corporibus infitas, ac inhaerentes cfle negant, fed ex
fala tenuiflimarum partium figura , magnitudine , ac motu repeten-
dis

(i) Lib. IV. c- f.Aj. (i) Piutir. jbi Ub. IV. c. »1. (t) Lib. IV. e. rj.
()}

Digitized by Google
,

Dissertatio II. LTI |

das contendunt, quae ab obie&is corporibus prodeuntes ad


efle
fenfuum organa deferantur , ibique pro vario fibrarum , ac pororum
ordine figura , & difpofitione varium motum , vibrationemque
,

producant ; ita quoque Empedocles , & Heraclitus fcnlationem


omnem ex incidentium corporum , five effluviorum congruentia
cum fenforii poris oriri docuerant (,> ; quemadmodum Leucippus
ipfe, ac Democritus , cum effluvia a corporibus prodeuntia , atque
ad peculiare quodlibet fenfus organum delata imaginis nomine de-
fignaret, fenfationes omnes ex eiufmodi imaginum appulfu fieri
exiflimavit <*’. Exinde vero iam facile intelligi , oflendique poterit
quod non alia prorfus a Veteribus illis odoris faporis , foni & co- ,

loris natura admittebatur, quam quae a Rccentionbus explicatur.


Ac certe quidem Alcmaeon odores ipfos nihil aliud efle putavit,
quam halitus qui ab odoris corporibus erumpentes naribus excepti
,

ad cerebrum, animique fedem deferuntur Ira Diogenes fapores


nervorum illorum ope percipi exiflimavit, qui in lingua reperiuntur w.
Sonum iplum in folo aeris tremore ita politum Veteres exiftimarunt ,
ut Diogenes quidem internum aerem cieri , Plato vero clarius in-
teriorem aerem ipfum capiti inclufum ab exteriori commoveri, tremo-
remque illum ad Animam deferri dixerit , atque Empedocles ac-
- rem ipfum vibratum in chocleam allidi, auditufque fenfationem in
Anima producere putaverit.
Denique colores omnes ex folo corpufculorum , ac effluviorum
motu , tenuiflimae nimirum lucidaeque fubflantiac in oculos appul-
fu .produci plerique Veteres exiflimarunt ;quum Pythagorici colores
non aliud efle putaverint ,
quam corporum fuperficiem , hoc eft
non aliunde, quam ex varia corporum fuperficie, repetendos afle-
rerent; itidemque Stoici colores omnes ex fola materiae configura-
tione deducerent; Plato colores flammam quamdam a corporibus
prodeuntem , lucem nempe a corporibus reflexam , cenferet ; Em-
pedocles denique effluvia, quae a corporibus emifsa vilus, aut ocu-
lorum poris congruerent ; adeoque Ariftotele tefle ille docuit W
neque fine guflu fapores , neque line vifu colores reperiri; quod
nimirum qualitates illae non corporibus inhaerentes, fcd a fola animi
afleefione , quae a tenuifflmis effluviis excitata fuerit , oriundae forenr.
Sed quid ego fingulas, aut peculiares qualitates hic perfequor,
quum Democritus, ut nitide diferteque teftatur Ariftoteles , fen-
§§5 $§§§$ fus

(') l;K IV. c. 9. (t) Lib. TV. c. 8. f;) Lib. IV. c. 17. (4) L,b. IV. c. 18. (t) l,b. IV. c. s 7 .

(6) P!uur Ltb, I. c. if. (7) De Animi Lib. III. c 1 £c 1. (8) De Soifu c. 4. , .

Digitized by Google
,

1.V l 11 Dissertatio II.

fus omnes non quam varias alind ,


Tatias fpecies , efle putaverit ?
ut quemadmodum nempe qualitates illae , quae taftu percipiuntur ,

in fola partium figura, magnitudine, textura confidunt, quae varia


ratione manus , nervorumque fibras percellunt , irritant , motum-
que fpiritibus animalibus nervo inclufis imprimunt; ita quoque qua-
litates omnes, quae a ceteris fenfibus percipiuntur ,in hac lpfa par-
tium textura , motu , ac impreflione conditui debeant: quod certe de
faponbus, & coloribus etiam Democritus apud Aridotelem iplum
alieruit; ubi fapores ex figuris, colores cx fuperficiei difpoiiuone
repetendos efle contendit. Atque exinde certe intelligi • exponique
debet Democriti placitum a Laertio memoratum xoinrk *S-

ft/fia tlvai pjtei • ars/xa k, Interpres ibi perperam reddidit quae


, .

vero fiatst , ejje legitima , natura vero Atomos atque Inane . Verus De- ,

mocriti fenlus hic efle debet, quod in rebus omnibus, quae noflris
fenfibus obverfantur, aut in Vniverfo reperiuntur , Atomi folum ,
atque Inane natura ipfa,phyfice, vereque exidunt ; qualitates au-
tem omnes ex lege, hoc eft opinione , vel perceptione noftra,
oriuntur; ut proinde non in rebus ipfis, fed in noflris folum fenfi-
bus , perceptionibus , animoque reperiantur . Qui celebrem , ac
praeftantiflimam banc Democriti , omniumque Atomiflarum fenten-
tiam fulius , atque accuratius expofitam intueri defideret , Empiri-
•**
cum ll)
, Galenum , Plutarchum <4)
, Menagium ll)
, Gaifendum
adire poterit, qui fingula fubtiliter profequuntur . Hoc unum addi-
di ile nunc libetomnibus diflimulatum efle confpicio »
,
quod a ceteris
Empedoclem nempe dixifle lucem aliquando a corpore lucido , ni-
mirum a Sole , diffundi pofle , quamvis eiufmodi lux a nobis non
percipiatur Id Arifloteles . quidem acerbius refellit ; fed fane
immerito. Etenim iuxta Empedoclis opinionem quae a Cartefio ,

ceterifque Recentioribus admitti debet, ut lucis fenfatio in nobis


ef-

ficiatur, non modo lucis fubflantia , ac praefentia requiritur;


verum
etiam corpus aliquod, quod lucem ad oculos nodros regerat: alio-
quin, fi lucis radii ad oculum minime pervenerint , lux quidem dif-
fundi, fed a nobis videri non poterit. Ita , fi Solis radius per
ali-

quod parietis foramen in cubiculum ingreflus per foramen aliud in


oppofito pariete apertum recla progrediatur , lux aerem cubiculo
inclufum traiiciet, neque tamen illa percipi, five fentiri poterit.

LM.
UJAdver. Colotem. (f)Ad
fi) Lib. IX feg. 4J-. (i) Hypoth. Lib.I-e. 50. (3) De Etemm. Lib. t
(7) Dc Anim»
Laert. Lib. IX. Ceg. 45. (6) Sett. I. Lib. V.c. 7.
Ub. II. c ;.

Digitized by Google
:

Dissertatio II. LI*

L I B. V.

AA Tque haftenus quidem


prioribus
Recentiorum
varia Philofophorum Placita, quae in
quatuor Plutarchi Libris expolita funt , ita cum
comparavi, ut illa inter fefe coniuogi demon-
Placitis
ftravenni Id fauede pluribus etiam Placitis aliis oflendi poiret , quae
.

in V. vel podrcmo Libro memorantur. Sed comparationem hanc ego


facile libcmerque diflimulo; non modo quod Veterum folcrtia,
ac lelicitas fuperionbus exemplis abunde fatis odendatur verum -,

etiam quod hac in parte, hoc cli in animalium viribus, & affectio-
nibus explorandis, Recentiores ipli Veteres longiflime fupera verint ; uc
ii proinde cum Rccentioribus in hoc argumenti genere conferri vix

poflint. illultria tamen quaedam exempla occurrunt, quibus in ex*


plicanda animalium origine Veteres Recentiortbus praeluxifle me-
rito exilhmentur Ita li Redio , ahifque pluribus gloriae vertitur
.

quod Plantas omnes ex femine , Animalia lingula ex ovo oriri di-


xerint, adeoque nihil ex putrefeente foium materia produci pofec do-
cuerint, id Empedocles etiam ipfe perfpicue antea iam viderat .

Ille nimirum apud Ariitotelem , ut mox odenderur, perfpicue , di-


ferteque dixerat quod quidquid producitur , nonnili ex femine pro-
duci poteft ; & quamvis ibi Aridoteles Empedoclem de Plantis
dillerentem inducat, dubitari profecto non poterit quin ille haec
ipfa de Animalibus etiam meliori, gravionque iure cenfuerit , in
quibus nobilior partium textura , fenfuum varietas , percipicndique
vis oblervatur. Longe tamen illullrius haec Empedoclis opinio ex
Plutarcho nodro deduci poteft. Etenim , quum is praemilidet anima-
lium orrus ex Empedoclis opinione primum rudes, ac imperfectos
fuide, deinde vero fenlim meliores, accuratiorefque evalide , con-
cludit ultimos animalium ortus , eos nimirum, qui nunc temporis
ob!ervantur, (,) iri i* rS> ifieiti» U yfc k, viaret, akxk 3!
, ,

yln&xi non amplius ex ftmilibus ut ex terra, , &


aqua ,fed ex ani-
malibus interce formari ur proinde nullus animalium ortus ex
terra, & aqua, vel putrefeente mareria, haberi nunc podit ; fcd
animalia lingula ex animalibus aliis , hoc eft cx ipforum ovo, vel
femine, producantur. Atque ita certe Veteribus etiam aliis placue-
rat, qui piices, infecta, aliaque id genus animalia plurima , quae
ex limo, putrique materia repente oriri putabantur, nonnili cx
§§§$§§§§ 1 ovo
(I) Lib. V. c. 19.

Digitized by Google
. , ,. .

LX Dissektatio II.

ovo, adeoque ex fi milibus animalibus aliis , produci dixere . Sic , ut


e pluribus exemplis, quae elegantiflime congeflit Ovidius (1 >
, unum
proferatur
Semina limus habet virides generantia ranas
Et generat truncas pedibus ; mox apta natando
< Crura dat, utque eadem fitu longis faltibus apta.

At Herodotus w, qui Empedoclis aetatem doftrinamque proxime


attigerat, cum ingentem pifciculorum copiam cx terra Nilo proxi-
ma prodire memoraflet, praeclare fapienterque dicit: Vnde autem
verifimile fit eos gigni, boc mihi videor cauffae intelligere , quod Jupa-
riore anno , pofiquam Nilus abfeejjit , pifces , qui ova in caeno pepere-
rant , una cum poftremis abeunt aquis ; circumado rurfits anno , ubi
aqua reftagnavit, protinus ex his ovis gignuntur pifces Quemadmo-
dum quaccumque illa fuerint, ex femine,
vero Animalia fingula ,

aut ovo oriri dixit Empedocles , ut nullum prorfus ex putrefeente


materia produci poflet ; ita quoque fingula Plantarum genera fuis
ex feminibus oriri putavit ; ut proinde nulla fine peculiari , diflin-
ftoque femine haberi poffit. Hinc ille apud Ariflotelem W perfpi-
cue docet quod ro yevvipivtuv yenxTuitti pii U rije Qutiuctcu ove^pctrci
id , quod nafcitnr , nonnifi ex natura feminis nafeitur Quineriam
Ariftoteles ipfe conftantem illam Plantatum omnium originem agno-
vifie videtur , ubi dicit t,) K«&o Si ra» cpvrby rtTT&fM unit
itircu , avefpurst 3ivfwp.hu ,
rira ifpaSlu , vSccTot avppirfu , ^ ipaitt

in univerfum planta quaelibet quatitor quibufdam indiget ; femine de-


terminato, loco conveniente , aqua moderata , aere cottjmili. Quando-
quidem vero Plantae plurimae, aut herbae iis etiam in locis oriri
confpiciuntur, in quibus nulla femina reperiri videntur, fubtiliter,
accurateque obfervavit Theophrallus Wquod Plantarum femina, quip-
pcquae exigua ac leviflima funt , in aere volitare, ventoque per aerem
ad diffira, &
elevata loca transferri poliunt, ur facile proinde in
illis opportuno tempore Planras producant. Itaque hac in parte
Vereres Recentioribus praeluxere
ipfi longeque uberius eximiam ;

hanc naturalis difciplinae partem excoluiflent , nili Arabum com-


mentis ab inquirendis Plantarum viribus , & affectionibus abflrafli
forent
Po (tremo , nc fingula hic ego perfequar, in quibus Veteres ipfi
aPlu-

(»' Metair. r.ib. XV


r. 37f« f i) Lib.TI. (5) de Flant. Lib I. e. i. ( 4} Lfc
It. e. 6, (f) Pe
Vl-zt < L'b. Iit. c. i. & de caofis Piant. Lib. I.c. j.

Digitized by Google
, . .

DiSSlRTATIO II. lxt

a Plutarcho memorati cum


Recentioribus confpirant , in explicanda
fomni , vigiliaeque caufla , & origine Recenriorum opinio nihil pro-
pemodum a Platonis, Stoicorumque lententia differre confpicitur;
ii tamen illa obfcurius certe a Plutarcho nobis expolita , fubtilius
explicetur. Ait Plutarchus u) : IIa irwv, ai rh* ph iima» yin-
ithm t5 oirJiiriKu T»iil(nr( « , i «ari iirxxalarpb» , xxS&Tsg iri r?,t
<pi(t>\Lhv
yfjt ,
ut M
T9 nyeiiorniby lutrityw Piata , Stoici fomnttm &
quidem fieri dicunt fenfitivi fpiritus remijjwne , non relaxatione , perin-
de quafi fpiritus ille injerius , vel in terram dcfcendat, fed illo po-
tius ad principem animae partem , hoc eft fuper ciliorum interftitium ,
aj ceti dente Itaque Stoicorum lententia fuerat faifitivos fpiritus, hoc
eft , ut opportunius alibi iam demonftravi , puriorem , fuhuliorem-

que fanguinis partem , quae fpirituum animalium nomine vocari iam


folet, vigiliae tempore ab animae fede, fcilicet ab illa corporis
parte , in qua iytpoHxov principale, vel princeps Animae pars , re-
pentur, ad externa tenfuum organa deferri, atque in iis intcnlio-
nc quadam externorum corporum perceptiones, fcnfationefque pro-
ducere. V bi vero fpiritus illi ab anima cohiberentur, ne ad exter-
na fenfuum organa diffluerent, fed ad principale ipfum, principcm-
ve animae partem vcluti revocarentur , tunc lomnum in nobis pro-
duci. Hinc Zeno Stojcus apud Ciceronem w docuit in fomno
animum contrahi , Stoiciqua ceteri fomnurn apud Tertullianum <«> feti-
fualis vigoris rejblutjanem vocarunt . Quandoquidem vero Stoici
principem Animae partem in corde, vel cordis fpiritu collocarunt,
ut Plutarchus W iam dixerat, perfpicue apparet quod fenfualis il-
le , vel fenfitivfis fpiritus a corde in vigilia diffundi , atque ad cor
ipfum fomni tempore revocari debebat Quid ergo Plutarchus hic .

memorat fpiritum ipium in Platonis ac Stoicorum hypothefi ad ,

fupercilioruni interftitium deferri perinde quali Stoici ftyf/«w«sv, ani-


?
maeque ledem in illo collocaverint ;
quum ne ipfe quidem Pla to animam
in lupercilns, led in toto capite , collocatam effe ptftaveijit Vr
. commodus, fenfus aliquis ex Plufarcht verbis exfculpi poffir , limul-
que Scriptor ipfc libi conllire videatur, ita locum hunc vitiatum ,
adeoque refingendum effe ego fufpicor, ut initio quidem non UtuTu»
Plato fed 2rf xtu> Strato referibatur , poftremoque loco legatur
»t< to tiytiuyiKh* , r'o fuffdppuo» ad principale
>j vel fuperciliorum inter- ,•

fiitium Ita nimirum facile, nitideque utraiTique Stratonis, Sc Stoi-


corum fententiara Plutarchus exprclfiffetj quod nimirum fomni tem-
po-
1 tjfc» v. c. »3. (j) Divio. Lib. XI c. .. (}) D« Animi c. 43. {4} J-.il*. IV. f..

Digitized by Google
. ; , a -

lx 1 1 Dissertatio It

pore fenfirivus aut animalis rpiritus ad animum , hoc cfV in Stoi-


,

corum hypothefi ad principale , aut ex Stratonis fententia ad fuper


ciliorum interfinium revocetur, quo veluti fede Strato animam, m
pcrcipiendique vim collocatam dic iam dixerat. Quid vero fi in-
termedtis etiam vocibus alus xaSartp rfic yfie
,
quae nullum fane M
lenium hic pariunt , mendum inefle , adeoque ibi vel r-xSUrip ir)
inroK.c , vel quidpiam limile refcribendum efie coniiciam ? Cer-
re Epicurus aperte dixerat ll> 2 tm» yln&ai tu» rfa ptp » , r&»
xap' oAij» rij» vuyxpin» r a pe rx a ppitu » , fi iyuarexenhu» fi iiapopuptipu » , ei-
ro. cvpriTTivTv» toU fomnum
tunc fieri cum partes animae ,
i<rx3.(fj.hJI(

per totam corporis concretionem difjufae , aut cohibentur aut diftra-


huntur , quum etiam incidant difperfis quae illas exjolvant i ldquc ex
Epicuri lententia exprelTit Lucretius M
,

Principiofomnus fit , ubi fi diflra&a per artus


Vis animae , parumque foras eieda recejjit ,
Et pnrtim contrufa magis coucejjit in altum-,
,

Difiolvuntur enim tum demum membra ,fiuuntque .

Itaque fortafie Strato, mulque Stoici, ut duplicem illam fomni


fi

caulTam ab Epicuro probaram refellerent , fomnum ipfum dixere


non a fpiritu produci, qui ad exteriora membra, corponfque fu-
perficiem diffundatur fed ab illo folum , qui ad animi iedem fe-
;

ratur ; live potius in cerebro , animive fede , obltructis nervorum


orificiis ita coerceatur, ut neque a cerebro ad fenfuum organa ,
,

neque ab organis iplis ad cerebrum animique fedem excurrere pof- ,

fit. Quod fi Stratonis , Stoicorumqus fententia hac ratione, redi-


turo iam Plutarchi loco , exponatur , dubitari certe non poterit
quin illa cum Rccentiorum fententia mire conlpiretr quemadmodum in
explicanda quoque fommorum caulfa, & origine Democritus, Epi-
curus, aliique Veteres ita Recentioribus praduxere ut utrique ,

Comma ex imaginibus per fenfus ad cerebrum delatis , ibique iiu-


preflis oriri, tuiramque illam imaginum perceptionumque varieta- ,

tum efficere extffimaverint


Sed nullus propemodum finis eflet futurus ubi fingolas opinio-
nes illas hic ordine complecti vellem , quae a recentioribus quidem
Phyficis inventae, traditae, atque accurarilfimis obfervationibus il-
lultrarae funt; fed veteribus tamen ipfis iampridem affulferant ; lon-

(i) Lien Lib X. (>) Lib. IV. r, ji+.

Digitized by Google
. , ,

Dissertatio II. txm


gaque deinde temporum ferie fic obfoleverant , ut extinfta peni*
rus ipfarum memoria fupcriori tandem feculo , nofiraque aetate
poiUinunio reverti , ac vcluti repente in lucem prodire viderentur.
Quamvis autem eiufmodi veterum , recentiorumque concordiam »
& confenfionem ex iis (oium Placitis hic indicandam fufeeperim ,
quae a Plutarcbo noltro in hoc Opere proferuntur ; facile tamen
ex hoc ipfo intelligi, oflendique poterit concordiam hanc in plu-
rimis etiam aliis Veterum fententiis inflitui pofle : quod a do&immis
fanc Viris maxima ingetui ac eruditionis gloria fa&um effe con-
,

fpicimus . Itaque praeclare , fapienterque Ariftoteles cum de aethe-


ris natura difputaflet , ingenue fubdit : K«i raCri)» r k» Sil** i pwoy
tiult Tvy%&totte» (painrai 3' ip%aia nt iiroiitiiiK auri) , <Z riSy TpS-
'

repo» paru» ... 3 ykp 3>t piiropt* &ra % , 331 ht , ou3’ SXiyixtt rki ai-
r at 3&%at arattu/iAtl» ytnphut h roU arfpuToit
r
iAA irtipixie & banc
opinionem non Jolum nos habemus ; videtur autem antiqua quaedam
exifiimatio be*e > priorum bominum . .. non enim dicemus femel
neque bis , neque raro eafdem opiniones reverti faftas in hominibus »
/ea infinities

(i) Meteor Lib. I, c. 3. 1

COR.

Digitized by Google
. .

LXIV
CORRIGENDA
PROLEGQMENIS.
IN
Pag. Errata Emendati» .
iv. ab avunculo Frontonem ab avunculo Frontone
xv. fcriptis oftendant fcriptisoftendat
xxvm. Laertius illi ioo. Laertius ioo.
xxx. Cyrepe Cyrene
x*xn. Zenonis Eleate Zenonis Eleatae

IN PLVTARCHI LIBRIS*
io. Nota a. maxima foret maximum foret
31. Nota 3. Atomis, ipforumque Atomis , ipfarumque
44* Tlep) er^ajf lutu» a<;-pu» Tlef o-^patof «‘Tfpar
45. continens & continens if
4 9. Nota a. partem exhalantem partem exhalatam
53. aeftivum tropicum ; fini (Iras ve- aeftivum tropicum , vel boreales ; finiflra»
ro , quae iuxta hiemalem 1 vel vero , quae iuxta hiemalem , vel au-

aujlrales funt , vel boreales firales funt
55. quam nubium accenfionem quam nubium accenfionem
61. lucem vero ad nos percolantem lucem vero ad nos percolans
78. vel congenca funt vel congenera fuilt
gi. propter in quod potius vergat; in quod potius vergat ; eius vero loca
eius vero loca ipforum raritatem propter ipforum raritatem
92. atque amarulentiam atque amaritiem
1 1 2. vijum fimile vifum ei fimile

IN DISSERTATIONIBVS.
iv. Tum partibus iungi Tum paribus iungi
v. ivfioy ic ivbiyui
vi. nimirum , nobiliorefque nimirum plures , nobfliorefque
vij. quod non Poeticae non quod Poeticae
Pharnutus ' • Phornutus
Evhemerura ipfe Evhemerus ipfe
ix. KAAXAION KAAXEION
obierit anno 3. Olymp. obierit anno 3. Olymp. 1 20. regnumque
no. fufeeperit anno 4. Ol. 113. fufeeperit
partim textura
xi. partium textura
ut illa proinde non
xiu. ut illa proinde corpufcula non
xvi. temporibufque initium temporifque initium
xix. Terrae parti confufum Terrae parti circumfufum
xxiv. incidente incidentes
xxxiv. ideoque de Platone idemque de Platone
xxxv. teftatur ipfam teftatur Terram ipfam
xixyn. redamque retradamque

F 1 N 1 S.

Digitized by Google
Digitized by Google
Digitized by Google

You might also like