από τα πάθη, να Τον ενδυθούμε, ζώντες σύμφωνα

ΙΕΡΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΚΡΗΤΗΣ με το άγιο θέλημά Του.

ΙΕΡΟΣ ΝΑΟΣ ΤΙΜΙΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ Το αρχικό πάθος που αναφέρει εδώ ο Όσιος
Ενημερωτικό φυλλάδιο ενορίας φ.1
Εφραίμ, είναι το πάθος της αργίας, δηλαδή η
ΕΣΤΑΥΡΩΜΕΝΟΣ ΗΡΑΚΛΕΙΟΥ
ψυχόλεθρη οκνηρία και παθητικότητα ολόκληρης
της υπάρξεώς μας. Αργία είναι, με άλλες λέξεις, η
απραξία, η έλλειψη διαθέσεως για εργασία, μια
κατάσταση ράθυμη. Ο Κύριος εργάζεται
αδιαλείπτως, μας αναφέρει Ιωάννης ο
Η Ευχή του Αγίου Εφραίμ του Σύρου
Ευαγγελιστής : «Ο Πατήρ μου έως άρτι εργάζεται
καγώ εργάζομαι». Και τούτο γιατί ο Θεός
δημιούργησε τον κόσμο και εξακολουθεί να
Του Πρεσβυτέρου
συνεχίζει το δημιουργικό του έργο, αφού μετά την
Μιχαήλ Παπαθεοχάρη δημιουργία δεν εγκατέλειψε τον κόσμο, αλλά
εξακολουθεί να τον φροντίζει, να τον συντηρεί και
μάλιστα να τον διακυβερνά στο τελικό του
« Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου, πνεύμα προορισμό. Έτσι η εργασία κατανοείται ως
αργίας, περιεργείας, φιλαρχίας και αργολογίας μη συμμετοχή του ανθρώπου στο δημιουργικό έργο
μοι δως». του Θεού, και γίνεται, τρόπον τινά, ο άνθρωπος

Μια από τις ωραιότερες ευχές που συν-δημιουργός του Θεού και συνδοξάζεται.

υπάρχουν στην εκκλησιαστική υμνολογία μας, μια Στενά συνδεδεμένο με το πάθος της αργίας
ευχή που την εν Χριστώ άσκηση και την είναι και το πάθος της περιεργείας. Η περιέργεια
εσωτερική κάθαρση, είναι αυτή, η ευχή του φανερώνει την έλλειψη επίγνωσης και μετάνοιας
Οσίου Εφραίμ του Σύρου, την οποία καθώς και νοσηρή πνευματική κατάσταση.
χρησιμοποιούμε νυχθημερόν κατά την περίοδο της Απομονώνει τον άνθρωπο, τον καθιστά αντιπαθή
Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Μια σύντομη μεταξύ των συνανθρώπων του και κολάζει επί
ευχή η οποία αναφέρεται στον αγώνα του πλέον την ψυχή του. Με άλλα λόγια η περιέργεια
Χριστιανού να αποβάλλει τα πάθη του και να ως πάθος υπερβαίνεται μόνο στον βαθμό που ο
ενδυθεί τις αρετές του Κυρίου. Αυτή η ευχή άνθρωπος βρίσκει το κρυμμένο κέντρο της
απαριθμεί με ένα μοναδικό τρόπο όλα τα αρνητικά υπάρξεώς του, αυτό που ο Απόστολος ονομάζει
και θετικά στοιχεία της μετάνοιας και αποτελεί «καρδίαν», η οποία όμως σύμφωνα με τον
ένα κανόνα ελέγχου, ένα προσωπικό έλεγχο των ψαλμωδό πρέπει να είναι «συντετριμμένη και
θετικών και αρνητικών στοιχείων, ώστε αυτός να τεταπεινωμένη».
μας οδηγήσει στην απελευθέρωση από τα πάθη μας,
Φιλαρχία, είναι η αγάπη για την εξουσία, την
και στην ενσωμάτωσή μας με τον Χριστό, στην
πρωτοκαθεδρία, την αρχηγία. Εκφράζεται ως τάση
κοινή πορεία αναζήτησης του Θεού. Διότι εκεί και
επιβολής επί των άλλων και είναι αποτέλεσμα
μόνο υπάρχει η ουσιαστική ελευθερία.
εγωισμού και ελλείψεως αυτογνωσίας. Η φιλαρχία
Εκφωνώντας στο προοίμιο της ευχής το « αποκαλύπτει την κενότητα στην ψυχή μας, τον
Κύριε και Δέσποτα της ζωής μου», πνευματικό μαρασμό του ανθρώπου, την
αναγνωρίζουμε ότι Αυτός είναι ο Κύριος και Θεός κατάσταση του σκοτασμού της ψυχής του, άρα και
μας, ο στοργικός και εύσπλαχνος Πατέρας μας, που την τραγικότητα της υπάρξεώς του. Ο φίλαρχος,
εάν θέλουμε να αποκαλούμαστε γνήσιοι και μη έχοντας εσωτερική πληρότητα αναζητεί να
αυθεντικοί υιοί του, πρέπει να απελευθερωθούμε γεμίσει το κενό της ψυχής του δια της επιβολής του
επί των άλλων, δια της ικανοποιήσεως των ταπεινοφροσύνης, υπομονής και αγάπης. «
φιλοδοξιών του. Αγνοεί την Ευαγγελική ρήση «οι Πνεύμα δε σωφροσύνης, ταπεινοφροσύνης,
πρώτοι έσονται έσχατοι και οι έσχατοι πρώτοι». υπομονής και αγάπης χάρισαί μοι τω σω δούλω».
Φιλαρχία όμως, και πρωτιά, μπορούν να
Ο αγώνας του πιστού έγκειται στην εκδίωξη
συνυπάρξουν μέσα στον Χριστιανισμό. Πώς ; όταν
των παθών και την απόκτηση αρετών. Η
αυτή η πρωτιά είναι διακονία αγάπης και θυσίας
σωφροσύνη αποτελεί έκφραση θεοσεβείας. Έτσι η
χάρη του συνανθρώπου. « Εί τις θέλει πρώτος
σωφροσύνη προϋποθέτει κατά κύριο λόγο την
είναι, έσται πάντων έσχατος και πάντων
πίστη στον Θεό. Άλλωστε η απιστία και η αθεΐα,
διάκονος».
κατά την Γραφή, θεωρούνται ως καρπός αφροσύνης,
Τελευταίος κρίκος του πλέγματος των παθών που «Είπεν άφρων εν τη καρδία αυτού ουκ έστι Θεός».
αναφέρει ο Όσιος Εφραίμ, είναι η αργολογία. Η Το δεύτερο χάρισμα που αιτεί εδώ ο πιστός είναι η
αργολογία είναι καθέδρα της κενοδοξίας λέγει ο αρετή της ταπεινοφροσύνης. Ο Όσιος Συμεών ο
Άγιος Ιωάννης της κλίμακος. Καθισμένη επάνω Νέος Θεολόγος λέγει : ό,τι δεν γίνεται με
της η κενοδοξία προβάλλει και διαφημίζει τον ταπεινοφροσύνη και πνευματική γνώση, ό,τι και
εαυτό της. Η πολυλογία είναι σημάδι αγνωσίας, αν είναι αυτό, σε τίποτα δεν ωφελεί εκείνον που το
θύρα της καταλαλιάς, οδηγός στα ευτράπελα, πράττει. Η γνήσια ταπεινοφροσύνη, παράλληλα με
πρόξενος της ψευδολογίας, σκορπισμός της τη σωματική άσκηση βεβαίως, κυρίως αποκτάται
κατανύξεως, είναι αυτή που προσκαλεί και μέσω της ορθής συμπεριφοράς έναντι του πλησίον,
δημιουργεί την ακηδία. Ο Πέτρος επειδή μίλησε « δηλ. μέσω της αγάπης. Η ταπεινοφροσύνη κατά
έκλαυσε πικρώς», ελησμόνησε το στόμα του τους πατέρες δεν μπορεί να νοηθεί ανεξάρτητα από
ψαλμωδού, που είπε : « Είπα, φυλάξω τας οδούς την υπομονή, το τρίτο χάρισμα το οποίο αιτεί ο
μου, του μη αμαρτάνειν με εν γλώσση μου» (ψαλμ. πιστός μέσα από την παρούσα ευχή. « Ο υπομείνας
Λη΄,2). Η σιωπή ακόμη του Ιησού, δημιούργησε εις τέλος, είπε, ούτος σωθήσεται» (Ματθ. 10,22).
στον Πιλάτο σεβασμό. Η σιωπή είναι «μήτηρ της Αυτή δίνει τη δύναμη της αντοχής ιδιαιτέρως στις
προσευχής, κλεις του παραδείσου χρύσειος». θλίψεις και στους πειρασμούς. Τελευταίο χάρισμα
που ζητά να αποκτήσει ο πιστός είναι η αγάπη.
Ο άνθρωπος δια της σιωπής καλλιεργεί την
Και οι τέσσερις αυτές αρετές σχετίζονται άμεσα
ψυχή του, αυξάνει τις αρετές, οδηγείται στην
μεταξύ τους, διότι από την σωφροσύνη έρχεται η
επίγνωση και στην μετάνοια. Κατά τους
ταπεινοφροσύνη, από αυτήν η υπομονή και
νηπτικούς πατέρες τούτο είναι αποτέλεσμα
αποτέλεσμα όλων είναι η αγάπη. Και εάν έχω όλα
συνεργασίας της χάριτος του Θεού και της
τα χαρίσματα αυτά και δεν έχω αγάπη «γέγονα
επιπόνου εργασίας του νου του ανθρώπου δια της
χαλκός ηχών ή κύμβαλον αλαλάζον» λέγει ο
επικλήσεως του ονόματος του Ιησού, «Κύριε Ιησού
Παύλος.
Χριστέ Υιέ του Θεού, ελέησόν με», της μικρής
αυτής και σύντομης ευχής, αλλά μεγάλης σε νόημα, Η αγάπη θεωρείται ως επιστέγασμα όλων των
με την οποία νικούμε τα πάθη και αποσοβούμε τα αρετών, καθώς για την χριστιανική πίστη τίποτα
πυρφόρα βέλη του παγκακίστου διαβόλου, δεν έχει νόημα αν δεν καταλήγει στην αγάπη. Και
καλλιεργούμε και αυξάνουμε τις αρετές. Με βάση τούτο διότι, όπως αναφέρει ο Ιωάννης ο Θεός
τα παραπάνω κατανοούμε ότι υπερβαίνεται «αγάπη εστίν. Και ο μένων εν τη αγάπη εν τω
εύκολα το δίλημμα που θέτουν αρκετοί Χριστιανοί, Θεώ μένει, και ο Θεός εν αυτω». Με άλλα λόγια η
να μιλάει κανείς ή να σιωπά ; Εφόσον όμως, η κάθε αρετή είναι χριστιανική στον βαθμό που
σιωπή είναι χρυσός, καλύτερα κανείς με την μετέχει και εκφράζει την αγάπη. Μιλώντας όμως
σιωπή του να μιλά, και η ομιλία του να είναι για την αγάπη εννοούμε όχι αυτή που ο πολύς
καρπός σιωπής. Ο Όσιος Πατήρ, αναφέρεται στην κόσμος ίσως εννοεί, αλλά αυτή που ο ίδιος ο Κύριος
συνέχεια στις αρετές της σωφροσύνης, φανέρωσε. Μια αγάπη έτσι ξέχωρη από την πίστη
του χριστιανισμού παύει να είναι αγάπη, έστω και Και όλα αυτά συγκεφαλαιώνονται στην τελική
αν χρησιμοποιεί το όνομά της. Αυτό σημαίνει ότι αίτηση της ευχής : «ναι, Κύριε Βασιλεύ, δώρησαί
πίστη και αγάπη συμπορεύονται. Ισχύει δηλαδή το μοι του οράν τα εμά πταίσματα και μη κατακρίνειν
του Αποστόλου «Πίστις δια αγάπης ενεργουμένη». τον αδελφόν μου». Βοήθησέ με Κύριε να δω τα δικά
Κύριο γνώρισμα αυτής της εν Χριστώ αγάπης είναι μου σφάλματα και να μην κατακρίνω τον
η θυσία του ενός προς χάρη του άλλου, έστω και του συνάνθρωπό μου. Η ερμηνεία της
θεωρούμενου εχθρού, «αγαπάτε τους εχθρούς πραγματικότητας αυτής ανήκει πρωτίστως στην
ημών», αναφέρεται στο κατά Ματθαίου (5,44). επιστήμη της ψυχολογίας, αλλά και εμείς
Στην εν Χριστώ αγάπη δηλαδή, δεν υπάρχουν όρια. μπορούμε να υποψιαστούμε το τι γίνεται,
παρατηρώντας πολλές φορές τον ίδιο τον εαυτό μας.
Όριο είναι μόνο ο ίδιος ο θάνατος. Η αγάπη ως
Εκείνος λοιπόν που αγνοεί τα δικά του σφάλματα
προς την ποιότητά της είναι ομοίωση με τον Θεό,
και «χαϊδεύει» γενικώς τον εαυτό του, δεν
όσο βέβαια είναι δυνατόν στους ανθρώπους. Η
σημαίνει ότι εξαλείφει και τα σφάλματά του.
αγάπη κυρίως, λέγει ο Α. Ιωάννης της κλίμακος,
Απλώς τα καταχωρεί στο υποσυνείδητό του και το
είναι απόρριψις κάθε εχθρικής και αντιθέτου
μόνο που καταφέρνει είναι να έχει ενοχές, να
σκέψεως, εφόσον, η αγάπη «ου λογίζεται το
βλέπει τα σφάλματα του άλλου και να παραμερίζει
κακόν» (Α΄Κορινθ.Ιγ,5). Εκείνος ο οποίος αγαπά,
τα δικά του.
θέλει περισσότερο να ευεργετεί παρά να
ευεργετείται. Και θέλει αυτός μεν να αρχίζει τις Τι πιο ωραίο μπορούσαμε να ζητήσουμε από
ευεργεσίες, αλλά να μην γίνεται αντιληπτό ότι τον Θεό, να μην κατακρίνουμε τον συνάνθρωπό
αρχίζει να ευεργετεί. Επίσης, ο Άγιος Νικόδημος ο μας και να ασχοληθούμε περισσότερο με την ψυχή
Αγιορείτης αναφέρει ότι, για να αποκτήσεις μας, με τον εαυτό μας, έτσι ώστε με καθαρή καρδιά
υπομονή όχι μόνο πρέπει να αγαπάς με την καρδιά και αγνό λογισμό, να εκφωνήσουμε στον Κύριό μας :
σου αυτούς που σε ενόχλησαν, αλλά και να λες σε «Ότι ευλογητός ει εις τους αιώνας των αιώνων!».
αυτούς λόγια πραότητος και αγάπης, αλλά και αν
“Αποφθέγματα απο το Γεροντικό”
μπορείς και να τους υπηρετείς ακόμη !
Εἶ πε ὁ ἀββᾶς Μακάριος:
Αγάπα σαν να πρόκειται να μισήσεις και έτσι
να μισείς σαν να πρόκειται να αγαπήσεις. «Ἐὰν ἐπιπλήττοντας κάποιον, αἰ σθανθεῖ ς μέσα σου
νὰ κινεῖ ται ὀργή, ἱ κανοποιεῖ ς δικό σου πάθος. Καὶ
Είναι αυτονόητο λοιπόν, ότι η αγάπη αυτή ανήκει
δὲν σὲ ὑποχρεώνει κανεὶ ς νὰ χάσεις τὸν ἑαυτό σου,
στα καθ΄ υπερβολήν χαρίσματα του Θεού, εκφράζει
γιὰ νὰ σώσεις ἄλλους».
δηλαδή την υπερ φύσιν ζωή που δίδαξε ο Χριστός.
Αυτό σημαίνει ότι χωρίς τη βοήθεια του Θεού η 46. Προσφέρθηκαν κάποτε στὸν ἀββᾶ Μακάριο
αγάπη παραμένει ανενέργητη και κενή γνώση. σταφύλια ποὺ ἐπιθυμοῦσε νὰ τὰ φάει. Ἀπὸ
Επίσης η αγάπη «ου ζητεί τα εαυτής», δηλαδή ἐγκράτεια ὅμως τὰ ἔστειλε σὲ ἕναν ἀδελφὸ ἄρρωστο
πρέπει να είναι ανιδιοτελής η αγάπη μας, δεν ποὺ κι αὐτὸς εἶ χε τὴν ἐπιθυμία νὰ φάει σταφύλια.
αγαπάμε για να μας αγαπούν, ούτε αγαπάμε Αὐτὸς τὰ πῆρε, ἔδειξε μάλιστα πάρα πολὺ
περιμένοντας ανταπόδοση, αν περιμένουμε τότε χαρούμενος, γιατὶ ἤθελε νὰ κρύψει τὴν ἐγκράτειά
δυστυχώς η αγάπη μας είναι ουτοπία και ψευδής! του, καὶ κατόπιν τὰ ἔστειλε σὲ ἄλλον ἀδελφὸ μὲ τὴ
δικαιολογία ὅτι δὲν ἔχει ὄρεξη γιὰ ὁτιδήποτε
Καμία άλλη αρετή δεν μπορεί να προξενήσει
φαγώσιμο. Τὰ πῆρε κι ἐκεῖ νος καὶ ἔκανε τὸ ἴ διο, ἂν
απάθεια στην ψυχή, παρά μόνο η αγάπη. Γιατί
καὶ εἶ χε μεγάλη ἐπιθυμία νὰ τὰ γευθεῖ . Καθὼς
αγάπη είναι η εκπλήρωση όλου του νόμου, είναι το
λοιπὸν σὲ πολλοὺς ἀδελφοὺς πῆγαν τὰ σταφύλια καὶ
δώρο που αποτελεί σκοπό για κάθε πνευματική
κανεὶ ς δὲν θέλησε νὰ τὰ φάει, ὁ τελευταῖ ος ἐπίσης
προετοιμασία και άσκηση.
ἀδελφὸς δὲν τὰ ἔφαγε καὶ τὰ ἔστειλε στὸν ἀββᾶ
Μακάριο πιστεύοντας ὅτι τοῦ προσφέρει σπουδαῖ ο
δῶρο. Ὁ Μακάριος ὅμως τὰ ἀναγνώρισε καὶ ἀφοῦ
ἐρεύνησε τί ἀκριβῶς συνέβη, θαύμασε
εὐχαρίστησε τὸ Θεὸ γιὰ τὴν τόσο μεγάλη ἐγκράτεια
τῶν ἀδελφῶν.
54. Εἶ πε πάλι:
«Ἐὰν ὁ ἄνθρωπος θὰ θυμᾶται τὸ ρητὸ τῆς Γραφῆς ὅτι
τὰ λόγια σου θὰ σὲ δικαιώσουν καὶ τὰ λόγια σου θὰ
σὲ καταδικάσουν, θὰ προτιμάει μᾶλλον νὰ σιωπᾶ».
55. Εἶ πε ἀκόμη ὁ Γέροντας ὅτι ἕνας ἀδελφὸς
ρώτησε τὸν ἀββᾶ Παμβὼ ἐὰν εἶ ναι καλὸ νὰ
ἐπαινοῦμε τὸν πλησίον.
Καὶ τοῦ ἀπάντησε: «Καλύτερη εἶ ναι ἡ σιωπή».
Διάφορες διηγήσεις ποὺ μᾶς ἐνθαρρύνουν γιὰ
ὑπομονὴ καὶ ἀνδρεία
«Πές μας κάποιο λόγο πῶς νὰ σωθοῦμε».
Καὶ ὁ Γέροντας τοὺς λέει: «Ἀκούσατε τί λέει ἡ Γραφή;
καὶ
Σᾶς ἀρκεῖ αὐτή».
Ἀλλὰ αὐτοὶ εἶ παν: «Θέλουμε καὶ ἀπὸ σένα, πάτερ,
νὰ ἀκούσουμε».
Καὶ ὁ Γέροντας τοὺς εἶ πε: «Τὸ Εὐαγγέλιο λέει: Ἂν
κάποιος σὲ χτυπήσει στὸ δεξὶ μάγουλο, γύρισέ του
καὶ τὸ ἄλλο».
«Δεν μποροῦμε -τοῦ λένε- νὰ τὸ κάνουμε αὐτό».
«Ἐὰν δὲν μπορεῖ τε νὰ στρέψετε καὶ τὸ ἄλλο -λέει ὁ
Γέροντας-ὑπομείνετε τουλάχιστον τὸ ράπισμα στὸ
ἕνα».
«Οὔτε αὐτὸ μποροῦμε», τοῦ ἀπαντοῦν.
Ξαναμιλάει ὁ Γέροντας:

1. Πῆγαν κάποιοι στὸν ἀββᾶ Ἀντώνιο καὶ τοῦ

εἶ παν:

«Ἐὰν οὔτε αὐτὸ μπορεῖ τε, μὴν ἀνταποδίδετε τὰ ἴ σα». Λένε πάλι: «Οὔτε αὐτὸ μποροῦμε». Τότε ὁ Γέροντας
γυρνάει καὶ λέει στὸν μαθητή του: «Κάνε τοὺς λίγο κουρκούτι, γιατὶ εἶ ναι ἄρρωστοι. Ἐὰν τὸ ἕνα δὲν
μπορεῖ τε καὶ τὸ ἄλλο δὲν θέλετε, τί νὰ σᾶς κάνω;»

“ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΕΙΣ ΕΝΟΡΙΑΣ ΜΑΣ”

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΤΕΣΣΑΡΑΚΟΣΤΗΣ

ΔΕΥΤΕΡΑ & ΤΕΤΑΡΤΗ

Μ. ΑΠΟΔΕΙΠΝΟ ΣΤΙΣ 17:00

ΤΕΤΑΡΤΗ

Θ.Λ.ΠΡΟΗΓΙΑΣΜΕΝΗ ΣΤΙΣ 18:30

 ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ

ΧΑΙΡΕΤΙΣΜΟΙ ΣΤΙΣ 17:30

29-31 ΜΑΡΤΙΟΥ

ΥΠΟΔΟΧΗ ΤΙΜΙΑΣ ΚΑΡΑΣ ΑΓ. ΠΑΡΘΕΝΙΟΥ ΕΚ ΤΗΣ Ι.Μ. ΚΟΥΔΟΥΜΑ ΣΤΗΝ

ΕΝΟΡΙΑ ΜΑΣ

5-8 ΜΑΙΟΥ

ΤΡΙΗΜΕΡΗ ΕΚΔΡΟΜΗ ΣΤΗΝ ΕΥΒΟΙΑ

(Α. ΙΩΆΝΝΗ ΡΏΣΟ- ΟΣΙΟ ΔΑΒΙΔ- Α.ΠΑΡΘΕΝΙΟ ΛΑΜΨΑΚΟΥ)

ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ

π. Μιχαήλ Παπαθεοχάρης

Τηλ. 6942648044,

email: enoriastauromenou@gmail.com