“បបើអ្នកគិតថារាល់ បញ្ហាទាំងអ្ស់ បៅកនុងជីវត

ិ របស់ អ្នកគឺ

សុទ្តធ តជាបេបរៀនតែលប្វឲ្
ើ យអ្នកកាន់ តតខ្លាំងប ើង បេល

ប ោះអ្នកនឹងតលងមានអារេមណ៍ថាខ្លួនជាជនរងបររោះបទ្ៀត

េិនខ្ន - Assume that every problem in your life is a

lesson to make you stronger. Then you never feel like a

victim anymore.” -Andrew Matthews-

ការយល់ឃ ើញរបស់ប្បិយមិត្តអ្នកអាន

“ស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក បានផ្លា ់ បត ូរទ សនៈដដលខ្ុំ យ
ញ ល់ សឃើញ
ចុំស េះជីវត
ិ ។ ខ្ុំបា
ញ នសរៀនសចេះអ្ុំ ពីរសបៀបអ្ភ័ យសោ ឲ្យឪពុកម្តតយរប ់ ខ្ុំ ញ សចេះ
ទទួលយកអ្វី ដដលបានសកើតស ើង សចេះយល់ អ្ុំ ពីអ្នកដទទ និងវាដថមោុំងផតល់ឲ្យខ្ុំ ញ
នូវ នតិភាពផាូវចិតតបានកាន់ ដតស្ចើន។ គ្មានស ៀវសៅណាដដលបានផ្លា ់ បត ូរខ្ុំ ញ
ស្ចើនដល់ ថ្ននក់ សនេះសទ”
Victorine Chan (The Philippines)

“ស ៀវសៅរប ់ សោកពិតជាបានជេះឥទធិពលសលើជវី ត
ិ រប ់ ខ្ុំ សញ ្ចើន សមបើម
ណា ់ ! ស្វវមី រប ់ ខ្ុំ ដញ ដលជាមនុ សមិ នដដលអានស ៀវសៅោល់ ដតសស្វេះបាន
សលើកស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក សនេះស ើងស ើយគ្មត់ មិ នអាចដាក់ វាចុេះ
បានស ើយ។ តាុំងពីសពលស េះមកគ្មត់ ដតងដតសលើកយក កយ មតី រប ់ សោក
មកនិយាយមត ងស ើយមត ងសទៀត។ សោកពិតជាកុំ ពូលអ្ន កសលើកទឹកចិតតម្តនក់ ដមន”
Di Padgett (Montrose, Australia)

“ខ្ុំ សញ ឃើញស ៀវសៅ សធវតា

ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក សនេះដើបូងបងអ ់ សៅ ុ ងកុ ង។ វាគឺ
ជាស ៀវសៅសលើកកម្តាុំងចិតតដ៏អ្ស្វារយមួ យដដលខ្ុំ ម
ញ ិ នធ្លាប់ ជួប។ ខ្ុំ ដញ តងដត្បាថ្នន
ថ្ន្ប ិ នសបើខុំ្បា
ញ នជួបវាតាុំងពី២០ឆ្នុំមុនមិ នដឹងជាលអ យា៉ាងណាសទ! ខ្ុំ ច
ញ ង់ដចក
រុំដលកវាជាមួ យនឹងមនុ ស្គប់ គ្មនដដលខ្ុំ ស្វ
ញ ា ល់ ដូសចនេះស ើយសទើបខ្ុំ ជា
ញ វចុំនួន៥០
កាលសដើមបីសផ្ើសៅផទេះសៅរដឋកាលី វ ញ៉ា”
Jimmy Kalb (President; Vortex Technologies, San Diego,
California)
“សៅសពលណាដដលខ្ុំ ម្ត
ញ នអារមា ណ៍ថ្នស្វទក់ ស ទ ើរ ឬក៏ ម្តនបញ្ហាណាមួ យ ខ្ុំ ដញ តង
ដតអានស ៀវសៅរប ់ សោក សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក សនេះ ស យ
ើ នឹងស ៀវសៅ
Being Happy! ចា ់ ណា ់ វាគឺ ជា ‘ឱ ថដកសោគ្គប់ យា៉ាង’ ដដលអាច
ពាបាលអារមា ណ៍វិលវល់ ោុំងឡាយរប ់ ខ្ុំ សញ ើយដថមោុំងអាចផតល់ចសមា ើយ
ចុំស េះ ុំ ណួរោុំងអ្ ់ រប ់ ខ្ុំ សញ ទៀតផង។ អ្រគុ ណ ្ម្តប់ ការជួយផ្លា ់ បត ូរជីវត
ិ
រប ់ ខ្ុំ ញ”
Ms R.K. Uma Makeswari (Pondichery, India)

“សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក បានផ្លា ់ បត ូរជីវត
ិ រប ់ ខ្ុំ ញកាលពីឆ្ន១
ុំ ៩៩៨ ស ើយវា
សៅបនតជា្បភពសលើកទឹកចិតតសៅសពលខ្ុំ ជ
ញ ួបនឹងឧប គា ការងារ។ អ្រគុ ណ
សោកណា ់ Andrew ្ម្តប់ អ្វី ៗដដលសោកបានសធវើសដើមបីជយ
ួ ខ្ុំ ន
ញ ិងមនុ សជា
ស្ចើនសផសងសទៀត។ អ្រគុ ណស្ចើន!!”
Lily Tan(Singapore)

“ស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក បានផ្លា ់ បត ូរជីវត
ិ រប ់ ខ្ុំ ញោុំង្ ុ ងដតមត ង .
. . . . . ខ្ុំ ព
ញ ិតជាម្តនអារមា ណ៍ថ្នជាមនុ សខុ ពីមុន។ អ្រគុ ណស្ចើន ្ម្តប់
ស ៀវសៅដ៏អ្ស្វារយសនេះរប ់ សោក”
Debbie Perske (Proserpine, Australia)

“សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក គឺ ជាអ្ចឆរយ
ិ វតថ ញមួយ។ វាងាយ្ ួលអានលាំាង
ុំ ណា ់
ស ើយសពញសដាយសរឿងអ្ស្វារយៗ ដថមោុំងម្តនការដណ ុំជាស្ចើនសទៀតផង។ ខ្ុំ ញ
ដតងដតដណ ុំស ៀវសៅសនេះឲ្យអ្ន កដទទជានិចា”
Paul Joslyn (President, Life Insurance Association, U.K.)
“ស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក គឺ ពិតជា្គ្មប់ សព្ជមួ យ្គ្មប់ ។ ខ្ុំ ញ
្ ឡាញ់វាលាំាង
ុំ ណា ់ ! វាបានផ្លា ់ បត ូរជីវត
ិ រប ់ ខ្ុំ ឲ្
ញ យ្បស ើរស ើង”
Michael Abildgren (Copenhagen, Denmark)

“ស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក បានជួយខ្ុំ សញ ្ចើនណា ់ សៅកន ញងការងាររប ់
ខ្ុំ ក
ញ ៏ ដូចជាសៅកន ញងជីវត
ិ រប ់ ខ្ុំ ។
ញ ខ្ុំបា
ញ នស្បើ្បា ់ បសចាកសទ រប ់ សោកសៅកន ញង
បនទប់តុ ោការកាត់ កតី ្បកបសដាយសជាគជ័យ សមបើមអ្ស្វារយ។ ស ៀវសៅ សធវើ
តាមសបេះដូងរប ់ អ្ន ក គឺ ជាស ៀវសៅសលើកកម្តាុំងដ៏ខពង់ខព ់ មួ យ ជាស ៀវសៅ
ពនយញេះគុំ និត និងគួ រឲ្យចាប់ អារមា ណ៍បុំ ផុត។ ខ្ុំ បា
ញ នទិញោប់ រយកាលសដើមបីដចក
រុំដលកសៅឲ្យអ្តិ ថិជននិងមិ តត ម្តាញ់រប ់ ខ្ុំ ។
ញ មនុ ស្គប់ គ្មនគួ រដតអាន
ស ៀវសៅសនេះ”

Christopher Fernando (Barrister, Kuala Lumpur, Malaysia)

“មុ នអានស ៀវសៅ សធវតា

ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក ខ្ុំ គ
ញ ឺ ជាមនុ សដដលពិបាកដ វ ងរក
ស ចកតី រក
ី ោយ។ ឥលូ វជីវត
ិ រប ់ ខ្ុំ ហា
ញ ក់ ដូចជា្ ់ បុំ ្ពងជាងមុ នឆ្ាយ
ណា ់ ។ អ្រគុ ណស្ចើន”
Natalie Sun (Hong Kong)

“ស ៀវសៅ សធវតា
ើ មសបេះដូងរប ់ អ្ន ក គឺ ជាស ៀវសៅដដល្តូវដតអានស ើយខ្ុំ ខ
ញ ាន
ួ
ឯងក៏ បានអានវាមត ងស ើយមត ងសទៀត។ វាគឺ ជាស ៀវសៅដដលសធវើឲ្យអារមា ណ៍
្ ់ ្ស្វយលាំាង
ុំ ណា ់ ! វាបានផតល់ឲ្យខ្ុំ ន
ញ ូវការយល់ ដឹងថាីៗ ្ម្តប់ ទុំ ក់ ទុំនង
រប ់ ខ្ុំ ជា
ញ មួ យអ្ន កដទទ។ អ្រគុ ណស្ចើនសោក Andrew”
Dr. Neil Baum (Urologist, New Orleans, Lousisiana)
 មាត្ិកា

-១-
យយើ ងយកើតមកទីយនេះគឺយ ម
ើ បីយរៀន យ ើ យពិ ភពយោកគឺជារគូ

បយរងៀនរបស់ យយើ ង .............................................................. ០១

-២-
ធមមជាតិមន
ិ ដ លរសឡាញ់មួយសអប់មយ
ួ យ េះយ ើយ! ...... ២៩

-៣-
ជីវត
ិ របស់ អ្នកគឺជា “ការសដមែង” យៅតាមសាច់ យរឿងដ លឋិ តយៅ

កនុង “ផនត់ជយើ នឿ” របស់ អ្នក..................................................... ៥៥

-៤-
ខណៈយពលដ លអ្នកជាប់ ជពា
ើ ក់ ខ្លាំងយពកយៅនឹងរបស់ យផេងៗ ច
ូ

មនុសេ លុយ . . . .អ្នកយធវឲ្

ើ យខលួនឯងសមុគសាមញយ ើ យ! ...... ៨៧

-៥-
អ្វីដ លអ្នកយតែតយលើ វាកាន់ ដតរីកធាំ . . . .............................. ១០៣
 -៦-
ចូរយធវតា
ើ មយបេះ ង
ូ របស់ អ្នក ..................................................១១៩

-៧-
មិនដ លមានយទពាែចុេះពី យលើយមឃយ ើ យនិយាយថា៖ “ឥលូវយនេះយយើ ង

អ្នុញ្ញាឲ្យអ្នកកាលយជាមនុសេយជាគជ័យ!” យ េះយ ើយ .................. ១៦៩

-៨-
យៅយពលអ្នករបឆាំងនឹងជីវត ិ ដតងដតឈ្ន េះអ្នកជានិច!ច .......១៩៣
ិ ជីវត

-៩-
សាំណួរ៖ យតើអ្នករសឡាញ់មនុសេយោយរយបៀបណា?

ចយមលយ
ើ ៖ គឺរាន់ ដតទទួលសាាល់ ពួកយគ ..............................២៣៥

-១០-
យបសកកមមជវី ត
ិ របស់ អ្នកគឺយកើតមកមិនដមនយ ម
ើ បីតលស់ បែូរពិ ភពយោក

យ ើយ។ យបសកកមមរបស់ អ្នកគឺរតូវតលស់ បែូរខលួនឯង។ ................. ២៥៩

 ១
េយើងេកើតមកទីេនេះគឺេ ម
ើ ើបីេរៀន
េ ើយពិភពេោកគឺជរគូបេរងៀន
របស់េយើង

នៅនពលនយើងខកខានមិ នបាននរៀននមនរៀនណាមួ យ
នយើងររូវររលប់ នៅនរៀនវាមថ ងន ៀរ . . . មថ ងន យ
ើ មថ ងន ៀរ!
នៅនពលនយើងនរៀននមនរៀនមួ យន ោះរួចរាល់ ន យ
ើ
នយើងររូវបនថដនើ រើ នៅមុ ខនដើមផីនរៀននមនរៀនប ធ ប់ ន ៀរ។
(ន យ
ើ នពញមួ យជីវរ
ិ នយើងមិ នដដលនរៀនអស់ នមនរៀនន យ
ើ !)

1
2
១.េ តុអ្វីខ្ញុំចុំើបាច់រតូវឿរជួបវិបតតិ?

២. េមេរៀន

៣. ឿររស់េៅ និង ឿរេរៀនសូរត

មានអវី មយ៉ាងដដលអាចន្វឲ្
ើ យអប កភលឺ ដភប ក . . . .

កាលនៅអាយុ ១០ឆ្បាំ របស់ ដដលមានរម្មល បាំ ផុររបស់ ខញាំ គ

ុ ឺ បាល់ មួ យ

៖ ខញាំ ញ
ុ ុ ាំអាហារជាមួ យវា ខញាំ នុ គងឱបវា ន ើយជូរសមាារវាជានរៀងរាល់

សបាថ ៍ ដែមន ៀរផង . . . គឺ សមាារវានរចើនជាងសមាារដសផកនជើងរបស់ ខញាំ ុ

នៅន ៀរ។ ខញាំ ស្គ

ុ គ ល់ បាល់ ន ោះគ្មមនចន ល ោះន ប៉ាុ ដនថនបើនិយាយអាំ ពីនរឿងនផេងៗ

ន ៀរដូចជា “នរើទារកនកើរមកពីណា” វាគឺ ជានរឿងដដលខញាំ រុ សពិចរសពិល ដឹង

មិ នចាស់ លាស់ នស្គោះន យ

ើ ។

នៅរនសៀលម្ែងមួយ ខញាំ ក
ុ ាំ ពុងអងគុយនលងនៅនលើចន្ច ើមផលូវន ើយ

រស្គប់ ដរបារ់ បាល់ ដ៏មានរម្មល របស់ ខញាំ ។

ុ ខញាំ នុ ដើររកវារគប់ ីកដនលង។ ខញាំ គ
ុ ិ រថា

របាកដជានរណាមាបក់ លួ ចវាបារ់ នៅន យ

ើ ក៏ មិ នដឹង។

ីបាំផុរខញាំ នុ ឃើញស្រសថី មាបក់ នមើលនៅដូចជាកាំ ពុងដរលាក់ បាល់ របស់ ខញាំ ុ

នៅកប ុងនអៀមរបស់ គ្មរ់ ។ ដូនចបោះខញាំ នុ ដើរយា៉ាងនលឿនររមងៀនៅគ្មរ់ ន យ

ើ សួ រ

3
ថា ៖ “មី ងយកបាល់ របស់ ខញាំ ុមកពាក់ នៅកប ុងនអៀមន្វើអី?”

គាំ និរសាំ ខាន់

នយើងមាបក់ ៗសុ នដរនដើរនៅដល់ ដើណាក់ កាល
នីមួយៗម្នជីវរ
ិ - ជានពលដដលនយើងដល់ វ័យ
រគប់ រគ្មន់ នដើមផី ួលពរ៌ មានែមីៗ។ នបើវយ
័ មិ ន
ទាន់ មកដល់ ន នទាោះពរ៌ មានន ោះឋិ រនៅ
ចាំនពាោះមុ ខនយើងក៏ នោយក៏ នយើងនមើលវាមិ ន
នឃើញឬនមើលវាមិ នយល់ ដដរ។

នពលន ោះន ប
ើ ខញាំ ដ
ុ ឹងថា តាមពិរគ្មរ់ មិ នបានយកបាល់ របស់ ខញាំ នុ . .

ប៉ាុ ដនថនៅម្ែងរនសៀលន ោះខញាំ ក

ុ ៏ បានដឹងផងដដរ ថានរើទារកនកើរនចញមកពីណា

ន ើយថានរើស្រសថី ដដលមានម្ផធនពាោះរយៈនពល៩ដខមានរូបរាងយា៉ាងដូចនមថ៉ា ច។

បនថិចនរកាយមកខញាំ បា
ុ នរកនឃើញបាល់ របស់ ខញាំ វុ ញ
ិ ។

អវី ដដលន្វើឲ្យខញាំ ចា
ុ ប់ អារមម ៍ ជា ីបាំផុរន ោះគឺ ឆងល់ថាន រុ អវីខញាំ ម
ុ ិន

ដដលនឃើញស្រសថី មានម្ផធនពាោះទាល់ ដរនស្គោះនៅមុ នអាយុ ១០ឆ្បាំ . . . និងឆងល់

ថាន រុ អវីចាប់ ពី បាននឃើញមថ ងន ោះមកខញាំ ហា

ុ ក់ ដូចជានឃើញដរស្រសថី មានម្ផធ

នពាោះនៅជុើវញ
ិ ខល ួននៅវិញ។

១.េ តុអ្វីខ្ញុំចុំើបាច់រតូវឿរជួបវិបតតិ?
កាលៈន សៈដរមួ យគរ់ ដដលនយើងចាប់ នផថើមនរៀនអាំ ពីអវីមួ យគឺ នៅ

4
នពលនយើងររូវបានវាយកាលពីនរកាយខប ង! នរើន រុ អវីនៅ? គឺ នរពាោះដរវា

ងាយខាលាំងណាស់ កប ុងការនចោះដរបដ ថ របនណា

ថ យខល ួនមិ នរពមន្វើអវីទាល់ ដរ

នស្គោះនដើមផីផ្លលស់ បថ ូរខល ួនឯង ដូនចបោះន ើយន ើបនយើងនៅបនថន្វអ

ើ វី ៗនៅតាម

ផបរ់ មាលប់ ចាស់ ជារបម្ព ី របស់ នយើងរ ូ រដល់ នយើងនដើរជុលនឹងជញ្ជាំងែម

ន ើបភ្ញញក់ ខល ួនរពឺរ។

ចូរនលើកយកបញ្ាសុ ខភ្ញពមកន្វើជាឧទា រ ៍ ។ នរើនៅនពលណា

ន ើបនយើងសនរមចចិរថផ្លលស់ បថ ូររបបអាហារនិងន្វើលាំហារ់ របា ? គឺ នៅ

នពលខល ួនរបា របស់ នយើងកាំ ពុងដរ្លុោះធ្លលយ បឹ ងឯង នពាលគឺ នៅនពលរគូ

នព យរបាប់ ថា៖ “នបើនលាកមិ នផ្លលស់ បថ ូររនបៀបរស់ នៅន នលាកនឹងស្គលប់ កប ុង

នពលឆ្ប់ ៗននោះមិ នខាន!” ។ ភ្ញលមន ោះន ើបនយើងរស្គប់ ដរមានកមាលាំងចិរថ

នៅវិញ!

នៅកប ុង ាំ ក់ ាំនងក៏ ដូចគ្មបដដរ។ នរើនពលណាន ើបនយើងនិយាយ

របាប់ គ្មបនៅវិញនៅមកថានរើនយើងយកចិ រថ ុកោក់ នលើគ្មបខាលាំងប៉ាុ នននោះឬប៉ាុ ន

ន ោះ? គឺ នៅនពលជីវរ
ិ អាពា ៍ ពិពា ៍ កាំពុងដររបោះឆ្ គឺ នៅនពលរគួស្គរ

កាំ ពុងដរដបកបាក់ !

ការសិ កាក៏ មិ នខុ សគ្មបន ។ នរើនៅនពលណាន ើបនយើងចាប់ នផថើម

របឹ ងនរៀនខាលាំងជា ីបាំផុរ? គឺ នៅនពលនយើងដឹងខល ួនថារបដ លជានឹងធ្លលក់

ការរប ងនៅប៉ាុ ម នម្ែងខាងមុ ខននោះ។ ដូចគ្មបចាំនពាោះអាជីវកមម ។ នរើនៅនពល

ណាន ើបនយើងពយយាមដសវ ងរកគាំ និរែមីៗនិងនរៀនន្វកា

ើ រសនរមចចិរថឲ្យ

5
លោះៗនិងោច់ នរសច? គឺ នៅនពលនយើងោច់ លុយនដើមផីបងៀម្ែលវក
ិ ក យបររ ឹក

នភល ើងនិងម្ែលផោះធ ។ នរើនៅនពលណាន ើបនយើងចាប់ នផថើមនរៀនអាំ ពី រនបៀបបនរមើ

អរិ ែិជនឲ្យបានលា ? គឺ នៅនពលអរិ ែិជនដលងមកហាងរបស់ នយើង!

នៅនពលណាន ើបនយើងបន់ រសន់ ? គឺ នៅនពលជីវរ

ិ របស់ នយើង

កាំ ពុងមានបញ្ាសម ុគស្គមញ! “ឱរពោះជាមាចស់ នអើយ ខញាំ ដ

ុ ឹងថាខញាំ ម
ុ ិ នបានថាវយបងគាំុ
រពោះអងគន តាាំងពី ឹកនោោះនគ្មរសស់ របស់ ខញាំ មា
ុ នអរិ ែិជននរចើនគ្មាំរ ប៉ាុ ដនថ
នពលននោះ . . .” ។

ដូនចបោះនិយាយនៅ នយើងដរងនរៀននមនរៀនអស្គចរយមួ យនៅនពលអវី ៗ

ដរបជាសម ុគស្គមញ។ នរើនៅនពលណាដដលអប កធ្លលប់ បានន្វើការសនរមចចិរថដ៏

សាំ ខាន់ បាំផុរនៅកប ុងជីវរ

ិ ? គឺ នៅនពលអប ក ន់ នជើងន យ
ើ រជរ
ុ ជងគងៀនៅនលើដី
បឹ ងឯង នពាលគឺ ប ធ ប់ ពីមានវិបរថិ ្ងន់្ងរនកើរន ើង ប ធ ប់ ពី ររូវបាននគ

បដិនស្នចាល ឬនៅនពលរងការរបមាែនោយររូវបាននគទារ់ កាល

នចាលជានដើម។ វាគឺ ជាខ ៈនពលដដលនយើងនិយាយនៅកាន់ ខលួនឯងថា៖ “ខញាំ ុ

្ុញរទាន់ នឹងការោច់ ម្យ៉ា ្ុ ញរទាន់ នឹងការររូវបាននគនបាករបាស់ ។ ខញាំ ្

ុ ុញ

រទាន់ នឹងភ្ញពរកី រក។ ខញាំ រុ រូវដរចាប់ នផថើមន្វ ើអវីមយ៉ាង”។ នជាគជ័យដដលនយើង

អបអរស្គ រមិ នបានផថល់នមនរៀនលា ៗនរចើនដល់ នយើងន ោះន ។ ផធយ

ុ មកវិញ

គឺ មានដរកាលៈន សៈបរាជ័យនិងការឈឺ ចុកចាប់ ឯន ោះវិញន ដដលជា

នពលនវលាអប់ រាំបាំប៉ា នខល ួននយើងឲ្យរបនសើរន ើង។ នបើពិចារណាមកនរកាយ

បនថិច នយើងជានិចចកាលដរងករ់ សមាគល់ នឃើញថា “វិបរថិ ” គឺ ជា “ចាំ ុ ចរបរ់

ម្នការផ្លលស់ បថ រូ នៅកប ង
ុ ជីវរ
ិ ”។

6
 បុ គគ លដដលមានរបសិ នភ្ញពមិ នដមនជាមនុសេដដលចូលចិរថនដើរ

រកដរបញ្ាន ោះន ប៉ាុ ដនថ នៅនពលររូវបាននគវាយក្ច ប់មារ់ មួ យម្ដ ពួកនគ

ក៏ ចាប់ នផថើមសួ រខល ួនឯងថា៖ “នរើខាំញ រុ រូវផ្លលស់ បថ ូរគាំ និរនិង នងវើរបស់ ខញាំ យា
ុ ៉ា ងដូច
នមថ៉ា ចនៅ? នរើខាំញ នុ ្វើខលួនឯងឲ្យលា ជាងបចចុបផនបភ្ញពននោះយា៉ាងដូចនមថ ចនៅ? ”។
បុ គគ លបរាជ័យដរងនមើលរាំលងសញ្ដរបកាសអាសនប ដបបននោះ។ នៅនពល

ដើបូលផធោះបាក់ រសុរចុ ោះ ពួកនគដរសកន ើងថា៖ “ន រុ អវីនរឿងអារកក់ ៗនកើរ

នលើដររូបខញាំ អ
ុ ្ចឹ ង? ”នៅវិញ។

នយើងគឺ ជាសរវ ដដលររូវបានរគប់ រគងនោយ មាលប់ ។ នយើងនៅបនថ

ន្វើអវីៗនៅតាមផបរ់ មាលប់ រ ូ រទាល់ ដរនយើងររូវបានបងខើឲ្យផ្លលស់ បថ រូ

នោយស្គរអវី មួ យ (ន ើយរបស់ ន ោះគឺ វប

ិ រថិ បឹ ងឯង)។

មា៉ារីររូវបាននបាោះបងៀនចាលនោយសងាររបស់ ងន្មោះអាល់ ។

ននោះគឺ ជាវិបរថិ មួយ ដូនចបោះ ងឃុាំ ខល ួនឯងនៅកប ុងបនធ ប់អស់ នពលមួ យសបាថ ៍ ។

ប ធ ប់ មក បនថិចមថ ងៗ ងចាប់ នផថើម ូរស័ ពធនៅនលងមិ រថ ចាស់ ៗរបស់ ង

ន ើយក៏ រកបានមិ រថ របុសែមីមាបក់ ។ ឆ្ប់ ៗខាងមុ ខននោះ ងនឹងបថ ូរនៅនៅផធោះែមី

និងដូរការងារដែមន ៀរផង។ រយៈនពលរបាាំមួយដខប៉ាុ នណា

ត ោះ ងសបាយ

ចិរថនិងមាន ាំនុកចិរថនលើខលួនឯងនលើសនពលណាៗទាាំងអស់ នៅកប ុងជីវរ

ិ របស់

ង។ ងរកន កនមើលនរកាយនៅ “វិបរថិ ” កាលពី បារ់ បងៀអាល់ ន ើយគិ រ

ថាវាគឺ ជានរឿងដ៏អស្គចរយបាំ ផុរដដលបាននកើរមកនលើ ងនៅវិញ។

នស្រ វ ដររូវបាននគនដញនចញពីការងារ។ នោយគ្មមនសមរទ ភ្ញពរក

7
ការងារែមីបាន គ្មរ់ ក៏ ចាប់ នផថើមអាជីវកមម រូ ចមួ យផ្លធល់ ខល ួន។ ជានលើកដើបូងកប ុង

ជីវរ
ិ ន ើយដដលគ្មរ់ បានកាលយជានៅហាវយនលើខលួនឯងន ើយន្វើការដដល

ខល ួនចូលចិរថ។ គ្មរ់ នៅដរមានបញ្ាមួ យចាំនួននៅន ើយ ប៉ាុ ដនថជីវរ

ិ របស់ គ្មរ់

មានអរទ ន័យែមីនិងមានកថី រក
ី រាយជាងមុ ន ន ើយទាាំងអស់ ននោះបាននកើរនចញ

អាំ ពីវប
ិ រថិ ដដលររូវបាននគនដញនចញពីការងារន ោះឯង។

ដូនចបោះ នរើជវី រ
ិ គឺ ជារចវាក់ ម្នកថី វប
ិ រថិ ដឈ
៏ ឺ ចាប់ មួ យដខេឬ?
មិ នសុ នដរដូនចាបោះន ។ ពិភពនលាកដរងដរអរងន់ នយើងរិ ចៗឲ្យ

នមើលសញ្ដរបកាសអាសនប ជាប់ ជានិចច។ ដរនបើមិនយកចិរថ ុកោក់ នលើ

សញ្ដទាាំងន ោះ ម្ែងណាមួ យវានឹងសាំ ពងនយើងនឹងញញួរ្ាំមួយនដើមផីឲ្យនយើង

ភលឺ ដភប កដរមថ ង ន ើយនយើងនៅន រុ ការ ៍ ដដលនកើរនៅម្ែងននោះថាវិបរថិ ។

ការលូ រលាស់ ន្វើឲ្យនយើងឈឺ ចាប់ បាំ ផុរនបើនយើងរបឆ្ាំងនឹងវា។

8
 ២.េមេរៀន

មានរបស់ មួ យចាំនួនដដលនលើសអាំ ពីការយល់ ដឹងនិងការរគប់ រគង

របស់ មនុសេនយើង ឧទា រ ៍ ដូចជានៅនពលទារកមាបក់ នកើរមានផធុកនម

នរាគនអដស៍ នៅនពលមាថយវ័យនកម ងមាបក់ ររូវបានខាមន់ កាាំនភល ង

ើ បល ន់ សមាលប់

នៅនពលភូ មិទាាំងមូ លររូវកមធិ ចនោយ ឹកជើនន់ ន ើយនៅកប ុងស្គទនភ្ញព

ដូនចបោះវាគឺ ជានពលនវលាដដលនយើងដរងនចា សួ រខល ួនឯងថា៖ “ន រុ អវីនៅ?”

។ ចាំនពាោះវិបរិថ ដដលមានករមិ រ្ងន់្ងរដបបននោះគឺ វាហាក់ ដូចជាគ្មមនចនមល ើយ

ណាមកបករស្គយបានន យ
ើ ។ ប៉ាុ ដនថសរមាប់ ករមិ រនផេងៗន ៀរដូចជា

ករមិ រដដលនកើរនៅកប ុងជីវរ

ិ របចាាំម្ែងជានដើមគឺ នយើងអាចរកចនមល ើយយា៉ាង

នហាចណាស់ ក៏ បានមួ យចាំនួនដដរ។

នរើអបកធ្លលប់ ករ់ សមាគល់ ន ថាមាននរឿងខល ោះនចោះដរនកើរន ើងនលើ

មនុសេមួ យចាំនួនជានិចច? លូ អិសដរងររូវនគនដញពីការងារសឹ ងដរជានរៀង

រាល់ ៦ដខមថ ង។ នស្រ វ ងហាក់ ដូចជាររូវនគបថឹ ងបថ ល់ សឹ ងដរជានរៀងរាល់ ឆ្បាំ

ចាំដ កឯជីមវិញដរងពុលអាហារនៅនពលណានចញនៅនដើរនលងកប ុង

ដើន ើរកាំ ស្គនថមថងៗ។

ចាំដ កឯនរឿងខល ោះន ៀរហាក់ ដូចជាមិ នដដលនកើរន ើងនលើមនុសេ

មួ យចាំនួនទាល់ ដរនស្គោះ។ ជីមមិ នដដលររូវបាននគនដញនចញពីការងារន ។

លូ អិសមិ នដដលន ើងរុ លាការមថ ងណាន ើយ ន ើយនស្រ វ ងក៏ មិ នដដលនៅ

នដកកប ុងមនធី រនព យដដរ។

9
 មនុសេ ួលបាននមនរៀនរបនភ នផេងៗគ្មប ប៉ាុ ដនថ នយើងមាបក់ ៗ

សុ នដរអាចរបរិ កមម នឹងបញ្ាទាាំងអស់ ននោះតាមរនបៀបមួ យនៅកប ុងចាំនណាម

រនបៀបបី យា៉ាង ន ើយវាគឺ ជាជនរមើសរបស់ នយើង។ នយើងអាចនិយាយថា ៖

 “ជីវរ
ិ របស់ ខញាំគ
ុ ឺ ជាកាាំរចវាក់ នមនរៀនដដលខញាំ រុ រូវការ ន យ
ើ វានកើររៗ

គ្មបនៅតាមលាំ ោប់ លាំ នោយបានលា ណាស់ ” (ននោះគឺ ជាវិ្ីដ៏លាបាំផុរ

ដដលអាចធ្ល កប ុងការន្វើឲ្យចិរថនពារនពញនោយសនថិភ្ញព)។

 “ជីវរ
ិ គឺ ដច
ូ ជាការចាប់ នឆ្បរពីកបង
ុ ្ុង ប៉ាុ ដនថខាំញន
ុ ឹងទាញរបនយាជន៍ឲ្យ

នរចើនបាំ ផរ
ុ នទាោះបី ចាប់ បានអវី ក៏នោយ” (ននោះគឺ ជនរមើសលា បាំផុរមួ យ

ន ៀរ វាន្វើឲ្យជីវរ
ិ មានគុ ភ្ញពម្យម)។

 “ន រុ អវីនរឿងអារកក់ ៗនចោះដរធ្លលក់ មកនលើខាំញអ

ុ ្ចឹង?” (ជនរមើសននោះ

ធ្ល ថានឹង ម
ាំ កនូវភ្ញពសម ុគស្គមញនិង ុកខនវ ជាអរិ បរមាជាក់

ជាមិ នខាន)។

នមនរៀនដរងបងាាញខល ួនមកនយើងជាប់ ជានិចចនិងជាបនថប ធ ប់ ដែម

ន ៀរផង។ នបើនយើងរបដកកមិ នរពមនរៀននមនរៀនណាមួ យដដលបាននកើរ

ន ើងមកនលើនយើងន នយើងនឹងនដើរជាន់ វាមថ ងន ើយមថ ងន ៀរ . . .មថ ងន ើយ
មថ ងន ៀរ។

នយើងនៅវាថាជា “សាំ ណាញ់របស់ អា ិន ព” ឬនៅវាថា “ជា

រពឹរថិការ ៍ ដដលនកើរន ើងជា្មម ជារិ ” គឺ វាដរងដរនកើរន ើងជាប់ ជានិចច។

ចូលចិរថឬមិ នចូលចិរថ ក៏ វានៅដរនកើរន ើង។ ួលខុ សររូវឬអងគុយដរសក

10
រា ូញដរា រថាខល ន
ួ ជាជនរងនរគ្មោះ របយុ ននឹងវាឬនគចនវសពីវា ក៏ វានៅដរនកើរ

ន ើងដដដល។ វានកើរន ើងនពញមួ យជីវរ

ិ របស់ អប កដរមថ ង។ រាល់ នពល

ដដលអប កជិរខាងរបស់ អប ករាំនលាភបាំ ពាននលើអបក រាល់ នពលអប កលក់ នបាក

របាស់ អប ក ឬរាល់ នពលមនុសេដដលអប ករសឡាញ់ររ់ នចាលអប ក គឺ ជានពល

ដដលមាននមនរៀនែមីមួយកាំ ពុងដរសមលឹ ងមុ ខរបស់ អប កន ើយវាទាមទារឲ្យអប ក

នរៀនអាំ ពីវា (ន ើយនបើអបកមិ ននរៀនវាន វានឹងនកើរន ើងនលើអបកមថ ងន ៀរ

នៅម្ែងណាមួ យមិ នខាន)។

របសិ ននបើនយើងធ្លលក់ ឹកចិ រថអស់ នពល៧ម្ែង វាជាសញ្ដរបាប់ ថា

នយើងខកខានមិ នបាននរៀននមនរៀនណាមួ យមិ នខាន។ នៅនពលនយើងបារ់ បងៀ

ការងារ បារ់ បងៀមនុសេជា ីរសឡាញ់ លុ យកាក់ ។ល។ មថ ងន យ

ើ មថ ងន ៀរ

វាគឺ ជាសញ្ដបងាាញរបាប់ ថានយើងមិ នបាននផ្លថរអារមម ៍ នលើនមនរៀនដដល

ឋិ រពីនរកាយបញ្ាទាាំងអស់ ននោះ។ ដូចមានស្រសថី មាបក់ បាននិយាយថា៖ “ខញាំ នុ ៅដរ

ជួបបញ្ាដដដលៗនទាោះបី ខាំ នសល ៀកនខាខុ សៗគ្មបនរចើនយា៉ាងណាក៏ នោយ! ”។

ពាកយដដលអារកក់ បាំ ផុរដដលនយើងចូលនិយាយគឺ ៖ “វាគ្មមនយុ រថិ ្ម៌ នស្គោះ! ”

គាំ និរសាំ ខាន់

នយើងមិ នដមននកើរមកនដើមផីលាងកមម ន ោះន ។ នយើងនកើរមក
នដើមផីនរៀន។ រគប់ រពឹរថិការ ៍ នីមួយៗសុ នដរមានសកាថនុពលអាចផ្លលស់ បថ ូរ
នយើងបាន ន ើយវិបរថិ ដរងដរមានសកាថនុពលបាំ ផុរកប ុងការផ្លលស់ បថ ូរផបរ់គាំ និររបស់
នយើង។ ចូរន្វហា
ើ ក់ ដូចជារពឹរថិការ ៍ ទាាំងអស់ សុ ដន រមានបាំ ងលា ន យ
ើ ជីវរ
ិ របស់
អប កនឹងមាននគ្មលបាំ ងចាស់ លាស់ ។ ចូរពិចារណានមើលថាន រុ អវីអប កររូវការប
ពិនស្គ្ន៍ ? គឺ នរពាោះវាគឺ ជាឱកាសនដើមផីអបកនរៀនរគប់ រគងវា ដូនចបោះអប កមិ នអនុញ្ដរ
ឲ្យវានកើរន ើងមថ ងន ៀរន ើយ។

11
ខញាំអា
ុ ចន្វអ
ើ វី រគប់ យា៉ាង ទាស់ ដរររងៀថា. . . !
នយើងជានិចចកាលមាន មាលប់ ចងៀដរពនយរនពលនរៀននមនរៀនសាំ ខាន់

បាំ ផុររបស់ ខល ួន។ នយើងរបដ លជានមើលនៅ ាំ ក់ ាំនងដ៏រកាាំរកូ សជាមួ យ

នឹងមា៉ាក់ របស់ នយើងន ើយនិយាយថា៖ “នទាោះបី ជាគ្មរ់ នៅដរនិយាយសមថី

គាំ នរាោះគាំ នរើយក៏ នោយក៏ ខញាំ ុមិនអាចន្វើអវីបាននរៅដរពី រសឡាញ់គ្មរ់ ន ោះដដរ”

។ ររូវន ើយ! អប ករបដ លជាអាចន្វើអវីៗសឹ ងដររគប់ យា៉ាង ប៉ាុ ដនថ ឥលូ វននោះ

អប កដរបជាទាល់ គាំ និរនឹងមាថយរបស់ អប កនៅវិញ។ មូ លន រុ បឹ ងន យ

ើ ន ើប

វាកាលយជានមនរៀនែមីមួយដដលអប កររូវនរៀន។ ការលូ រលាស់ គឺ ជាការចាប់

នផថើមពីការន្វើអវីមួ យដដលែមីសុ នស្គ្!

អរី របថី របស់ ខញាំនុ ្វឲ្

ើ យខញាំអ
ុ ាំ ពុល ក
ុ ខ កបង
ុ ចិរថជាប់ ជានិចច!
ការដលងលោះនរណាមាបក់ មិ នដមនមានន័យថាថាបក់ នរៀនមួ យននោះរវាង

នយើងជាមួ យគ្មរ់ ររូវបានប្ច ប់ន ោះន ើយ។ នៅនពលជីវរ

ិ អាពា ៍ ពិពា ៍

ររូវបានប្ច ប់ ប៉ាុ ដនថ នបើនយើងនៅដរសថី បន ធ សគ្មរ់ ចាំនពាោះភ្ញពនស្គកនៅ

និងបាំ ុ លរបស់ នយើង មានន័យថានយើងនៅដរជាប់ ជើពាក់ ជាមួ យគ្មរ់ នៅ

ន ើយ! នយើងទាាំងពីរ ក់ នៅដរភ្ញជប់ គ្មបនោយស្គរដរវាមាននមនរៀនមួ យ

ចាំនួនដដលនយើងមិ នទាន់ នរៀន។

អប កនិយាយ៖ “ប៉ាុ ដនថមាបក់ បឹ ងគឺ ជាមនុសេ ប់ ៗ! ខញាំ ម

ុ ិ នអាចន្វើអវីបាន

ន នរៅដរពីនលើកដលងនទាសឲ្យគ្មរ់ !”។ ការនលើកដលងនទាសឲ្យគ្មរ់

របដ លជាការដដលពិបាកន្វើបាំផុរ ន ើយវារបដ លជាជើ ញមួ យដដល

អប កររូវដរពូ ដកន្វើដែមន ៀរផង ដូនចបោះនពលននោះអប កកាំ ពុងដរមានឱកាសលា

12
នដើមផីអនុវរថ វា។ អប កអាចផ្លាកថាបក់ នរៀនមួ យននោះនចាល ប៉ាុ ដនថ របសិ ននបើអបក

របាថាបចងៀឲ្យជីវរ
ិ (និងសុ ខភ្ញពរបស់ អប ក)មានភ្ញពរបនសើរន ើង មុ ននិង

នរកាយ អប កររូវដរ ួលយកនិងនរៀននមនរៀនននោះ។ ខ ៈនពលនយើងនជឿថា

មានមនុសេណាមាបក់ កាំ ពុងដរអងគុយបញ្ជជីវរ

ិ របស់ នយើង ម្ែងណាមួ យជើននឿ

ននោះនឹងកាលយជាការពិរចាំនពាោះនយើងមិ នខាន។ វាហាក់ ដូចជានគន ោះគឺ កាំពុង

ឈរនៅនលើផលូវនៅកាន់ នសចកថី សុខរបស់ នយើង។ ពិរណាស់ តាមពិរនយើង

ន ដដលជាអប កឈរពាាំងផលូវននោះ នោយស្គរដរនយើងបាននរជើសនរើសរនបៀប

ដដលនយើងនមើលនៅមនុសេមាបក់ ន ោះ។

នមខញាំជា
ុ មនុសេចរិរអន់ ។ វាមិ នដមនជាកាំ ុ សរបស់ ខញាំនុ ោះន ។ គ្មរ់

ររូវដរឈប់ ន្វច
ើ រិរអន់ ដបបននោះរនៅន ៀរនៅ! (ដូនចបោះអវី នៅដដលជានម

នរៀនដដលខញាំ រុ រូវនរៀននចញអាំ ពីស្គទនភ្ញពននោះ?)។ នៅនពលណាអប កនៅដរ

របកាន់ ជើននឿថានមរបស់ អប កគឺ ជាមនុសេចរិរអន់ គ្មរ់ នឹងនៅដរជាមនុសេ

ចរិរអន់ ដបបននោះរ ូ រចាំនពាោះអប ក ន យ

ើ វាមិ នអី ន កប ុងការគិ រថាគ្មរ់ គឺ ជា

មនុសេចរិរអន់ ន ោះ។ ប៉ាុ ដនថនៅនពលណាអប កចងៀផ្លលស់ បថ ូរស្គទនភ្ញពននោះ ចូរ

នផ្លថរនលើចាំ ុ ចលា ៗរបស់ គ្មរ់ ចូរឈប់ វាយរម្មល គ្មរ់ ដបបននោះឬដបប

ន ោះ និងចូរពយយាមយល់ ចិរថរបស់ គ្មរ់ សូ មផីដរបនថិចបនថួចក៏ នោយ នពល

ន ោះបញ្ាននោះនឹងដរបជាលា របនសើរវិញមិ នខាន។

អប កអាចសួ រថា នរើន្វើយា៉ាងនម៉ា ចនៅ? គឺ មានរាប់ ពាន់ ល នភ្ញព . . .

ក).គ្មរ់ របដ លជានឆលើយរបនៅនឹងការផ្លលស់ បថ ូរឥរិយាបែរបស់ អប កន ើយ

ចាប់ នផថើមនបើកចិរថ ូលាយនៅរកអប ក ខ).គ្មរ់ របដ លជាររូវបាននផធរនៅ

13
កាន់ ដផបកនផេង គ).អប ករបដ លជាអាចរកបានការងារែមី ឃ).គ្មរ់ របដ ល

ជានៅន្វើការងារែមី ង).អប ករបដ លជាចាប់ នផថើមចូ លចិរថគ្មរ់ នៅម្ែងណា

មួ យ។ ពិរណាស់ ! ជាញឹកញប់ នរើនយើងន្វើឲ្យមនុសេ ដដលនដើមន ើយ

នយើងមិ នចូលចិរថ មកកាលយជាមិ រថ របស់ នយើងវិញបាន។

នៅនពលអប កផ្លលស់ បថ រូ ស្គទនភ្ញពរបស់ អប កនឹងផ្លលស់ បថ រូ នៅតាមន ោះ

ដដរ។ វាគឺ ជាចាប់ ្មម ជារិ ។ អប កមិ នចាាំបាច់ អងគុយគិ រពិចារណាថាន រុ អវី

បានជាចាប់ បឹ ងមានដើន ើរការដបបននោះន ោះន យ

ើ ។ ការផ្លលស់ បថ ូរ

បរិស្គទនខាងកប ង
ុ ខលន
ួ នឹងន្វើឲ្យបរិស្គទនខាងនរៅខលន
ួ ផ្លលស់ បថ ូរផងដដរ។ ប៉ាុ ដនថការ

ផ្លលស់ បថ ូររបស់ អប កននោះររូវដរជាការផ្លលស់ បថ ូរដដលបរិសុ ន។ នបើអបកនិយាយ

ថា ៖ “ខញាំ ន
ុ ឹងរទាាំនៅជាមួ យនស្រ វ ដ ប៉ាុ ដនថខាំញ នុ ៅដរគិ រថាគ្មរ់ ជាមនុសេ

លងី នលង ើ!”។ អាកបផកិ រយា

ិ ននោះបញ្ជក់ ថាអប កមិ នទាន់ មានការផ្លលស់ បថ ូរជាដុើ

កាំ ភួននៅខាងកប ុងខល ួនរបស់ អប កនៅន ើយន !

នរើវានឹងនរបើនពលយូ រប៉ាុ ណា
ត នៅ? គឺ នរបើនពលយូ ររ ូ រទាល់ ដរអប ក

ផ្លលស់ បថ ូរជាស្គទពរ។

នបើខាំញរុ គ្មន់ ដរលាឈប់ ពីការងារននោះនៅ យា៉ាងនម៉ា ចដដរ? អប កអាចន្វើ

ដូនចបោះបាន ប៉ាុ ដនថ អបកអាចជួបសាំ ណាងអារកក់ នរចើនជាងលា ។ អប កអាចធ្លលក់ ខល ួន

នៅន្វើការឲ្យមនុសេមាបក់ ដដលមានចរិរអន់ ជាងននោះក៏ ថាបាន នរពាោះអវី ក៏ អាច

នកើរន ើងបានដដរ នមើលមិ ននឃើញន ។

14
នបើសិនជាខញាំនុ ៅរស់ នៅកប ង
ុ រី កុងែមី ខញាំរុ បដ លជាអាចចាប់ នផថម
ើ អវី ៗ

ស្គរជាែមីន ង
ើ វិញបាន

ខុ សន ើយ! ជានិចចកាល កដនលងដដលលា បាំផុរនដើមផីចាប់ នផថើមជាែមីគឺ

ដរងដរនៅររងៀកដនលងដដលអប កកាំ ពុងសទិ រនៅ បឹ ងឯង! ចូរពិចារណាអាំ ពី

នស្រ វ ដដដលបានជើពាក់ លុ យនគសឹ ងដរជិរពាក់ កណា

ថ លភូ មិនៅន យ
ើ ។

នស្រ វ ដនិយាយនៅខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ រុ រូវដរនចញពី ីននោះន ើយន ើបលា !”។ ប៉ាុ ដនថ

នៅនពលគ្មរ់ ចាកនចញនៅកដនលងែមី គ្មរ់ ក៏ បាន ាំផបរ់គាំ និរនិងផបរ់ មាលប់ ទាាំង

អស់ ននោះនៅតាមខល ួនផងដដរ ន ើយគាំ និរនិងផបរ់ មាលប់ ននោះន យ

ើ គឺ ជាអប ក

រច ជីវរ
ិ របស់ គ្មរ់ ន ោះ។ នស្រ វ ដបានផ្លលស់ បថ ូរនៅនៅ ីរកុងែមី ន ើយមិ ន

យូ រប៉ាុ ម នផងគ្មរ់ ក៏ រសូបទាញស្គទនភ្ញពដូចកាលពី មុនដដដល នពាលគឺ

ជើពាក់ លុ យនគនៅ ីន ោះសឹ ងដររគប់ គ្មប។

របសិ ននបើអបកគឺ ជាមនុសេចាយលុ យខជ ោះខាជយន ើយអប កផ្លលស់ ី

លាំ នៅនៅកាន់ របន សអា េងៀ ីន នពលនៅដល់ ីន ោះអប កនឹងនៅដរជា

មនុសេខជ ោះខាជយដដដល។ ដើបូ ម នលា បាំផុរសរមាប់ នស្រ វ ដគឺ ៖ “មុ ននឹងផ្លលស់

បថ ូរអាសយោឌន ចូរពិចារណាផ្លលស់ បថ ូរខល ួនឯងជាមុ នសិ ននៅ! ”។

នមនរៀននដញតាមនយើងរគប់ ក
ី ដនលង
នៅកប ុងរគួស្គររបស់ ឆីល លុ យគឺ ជាភ្ញស្គ

នស្គមកនរគ្មក។ ឪពុកមាថយរបស់ ងពិរជាមិ នខវ ោះ

ខារលុ យប៉ាុ ម នន ប៉ាុ ដនថ ងមានការខាមស់

15
នអៀនខាលាំងណាស់ នៅនពលហារមារ់ សុាំ លុយមថ ងៗ នរពាោះឪពុកមាថយមិ នចងៀ

ឲ្យលុ យនៅ ងន ើយរគួស្គរទាាំងមូ លរបដកកគ្មបនោយស្គរដរលុ យកាក់ ។

ងបានចាកនចញពីផធោះនៅនៅកប ុង ីរកុងបានសល ណា
ូ (Barcelona)

ន ើយនរៀបការជាមួ យនឹងបុ រសមាបក់ ដដលរកលុ យបានយា៉ាងនរចើនប៉ាុ ដនថ គ្មរ់

មិ នឲ្យ ងកាន់ លុយបនថិចណាន ើយ! ចូរចងចាាំថានៅនពលអប ក្ននជើង

ចុោះពីយនថនហាោះ នមនរៀនទាាំងអស់ របស់ អប កកាំ ពុងឈរនៅ ីន ោះនដើមផី ួល

ស្គវគមន៍អបក!

នបើខាំញអា
ុ ចនៅ ីនប របដ លជាខញាំអា
ុ ចរកនឃើញអរទ ន័យជីវរ
ិ មិ នខាន
... គ្មបនយើងមួ យចាំនួនដរងមានផបរ់គាំ និរ ុឺ ហារចងៀដរន្វើដើន ើរនៅ ី
កដនលងឆ្ងយៗនដើមផីដសវ ងរកអរទ ន័យជីវរ
ិ . . . ជីមនដើរររឹ កៗនៅនជើងភបាំ ិ មា៉ា
ម្ យា៉ា។ ម្ែងមួយ នៅខ ៈនពលកាំ ពុងអងគុយនៅដកងផលូវដី ុ យមួ យកដនលង
ចុកចាប់ នោយជើងឺរាគមួ លនិងកាំ ពុងរសម្ម៉ា ចងៀរតាាំខលួននៅកប ុងអាង ឹកនៅថ
ឧ ា ៗ គ្មរ់ រស្គប់ ដរភ្ញញក់ រលឹ កខល ួនថា៖ “នមើលនៅរបដ លជាខញាំ អា
ុ ច „ដសវ ង
រកការរតាស់ ដឹង‟ នៅឯសណា
ឌ គ្មរ Ritz-Carlton ក៏ បានដដរ គឺ មិនចាាំបាច់ មក
ីនបននោះន !”
វាស្គថប់ នមើលនៅរ៉ានូ មន ិចកប ុងការនដើរដសវ ងរកអរទ ន័យជីវរ
ិ នៅ ី

នប ប៉ាុ ដនថការរតាស់ ដឹងនៅ ីនបគឺ សរមាប់ ដរជនជារិ ីនបដរប៉ាុ នណា

ត ោះ! អរទ

ន័យជីវរ
ិ សរមាប់ មនុសេភ្ញគនរចើនគឺ អាចរកបាននៅតាមជាយរកុងរបស់ ខល ួន

គឺ មិនចាាំបាច់ នៅណាឆ្ងយន ើយ។

នមនរៀនដដលនយើងខាលច
មន្យបាយដរមយ៉ាងគរ់ នដើមផីកមាចរ់ នសចកថី ភ័យខាលចគឺ ររូវរបឈម

16
មុ ខនឹងវាដរមថ ង។ នោយស្គរនយើងដរងដររសូបទាញប ពិនស្គ្ន៍ ដដល

នយើងចាាំបាច់ ររូវការនរៀននៅកប ុងជីវរ

ិ នពលខល ោះនយើងក៏ រសូបទាញប

ពិនស្គ្ន៍ដដលន្វើឲ្យនយើងភ័ យខាលចផងដដរ។

ដូនចបោះនបើនយើងភ័ យខាលចនឹងភ្ញពលង ងៀនលលដដលន្វើឲ្យនយើងធ្លលក់ ខល ួន

ជាប់ បាំ ុ លនគ នរចើនជាងអរ់ អប កមុ ខជាជួបនឹងបញ្ាននោះមិ នខាន។ នបើអបក

ខាលចភ្ញពឯកា អប កនឹងទាក់ ទាញភ្ញពឯកា។ នបើអបកខាលចនសចកថី ខាមស់ នអៀន អា

ការៈខាមស់ នអៀននឹងនលចនចញនលើម្ផធមុខរបស់ អប ក។ ប៉ាុ ដនថការននោះគឺ ជា

មន្យបាយដដលជីវរ
ិ នរបើរបាស់ នដើមផីជរមុញឲ្យនយើងររូវដរអភិ វឌណខល ួន

លូ រលាស់ ដរប៉ាុ នណា

ត ោះ។

គាំ និរសាំ ខាន់

នយើងមាបក់ ៗគឺ សុ នដរជា “នដើមន រុ ”។ គាំ និររបស់ នយើងរសូបទាញនិងបនងកើរស្គទនភ្ញព
។ នៅនពលនយើងផ្លលស់ បថ ូរ នយើងនឹងទាក់ ទាញស្គទនភ្ញពនផេងខុ សពីមុន។ នពល
នយើងនរៀននមនរៀនអាំ ពីបញ្ាបាំ ុ ល ការងារ នសប ហា នពលន ោះនយើងអាច ក)នៅបនថ
ជាប់ គ្មាំងនៅកប ុងនមនរៀនដដដល បឹ ង ឬ ខ)នៅបនថ ួលនមនរៀនដដដលប៉ាុ ដនថនៅកប ង
ុ
ក្ច ប់ នផេង។ ជីវរ
ិ មានដើន ើរការដបបននោះឯង។ នយើងបុ កនឹងដុើរគួសរូ ចមួ យ គឺ រគ្មន់
ដរសញ្ដរបកាសអាសនប។ នៅនពលនយើងមិ ននអើនពើនឹងដុើរគួសននោះ នយើងនឹងបុ កដុើ
ឥដឌ។ នបើមិននអើនពើនឹងដុើឥដឌន ៀរ នយើងនឹងររូវកិ ន
សាំ ដប៉ា រនោយស្គរែមភបាំ្ាំមួយមិ នខាន។ របសិ ននបើ
នយើងនស្គមោះររងៀនឹងខល ួនឯង នយើងមុ ខជាអាចនមើល
នឃើញសញ្ដអាសនបទាាំងឡាយដដលនយើងបាននមើលរាំលង
ន ើយនពលន ោះន ើយដដលនយើងឈប់ នរបើពាកយថា៖
“ន រុ អវីមកនកើរនលើខាំញនុ ៅវិញ?”

17
 ៣.ឿររស់េៅ និង ឿរេរៀនសូរត

“ទាល់ ដរនដើរចុ ោះនៅបារសមុ រ នរៅន ើបនយើងអាចរកនឃើញររនៈសមផរថិ ម្ន

ជីវរ
ិ ។ កដនលងដដលអប កដួលគឺ ជាកដនលងដដលមានកប់ នូវររនៈសមផរថិ របស់ អប ក។ រូង
ដដលអប កខាលចមិ នហា៊ានចូ ល អាចដរបជារបភពដដលនពញនោយ្នធ្លនដដលអប ក
កាំ ពុងដរដសវ ងរក” -Joseph Campbell

ជីវរ
ិ មិ ននចោះដរមាននសចកថី ឈឺចាប់ រ ូ រន ោះន ប៉ាុ ដនថយា៉ាងណាក៏

នោយនសចកថី ឈឺចាប់ គឺ នៅដរជានដើមន រុ សាំខាន់ បាំផុរដដលជរមុញឲ្យ

នយើងផ្លលស់ បថ ូរ។ នបើមិនទាន់ ឈឺចាប់ ជាស្គទពរន នយើងនៅដរន្វើនពើដូចជា

គ្មមនអវី នកើរន ើង។ ភ្ញពរកអឺ ររក មរបស់ នយើងដរសកថា៖ “ខញាំ ម

ុ ិ នអី ន ”។

ឧទា រ ៍ នៅនពលជីវរ
ិ មាននសចកថី ឈឺចាប់ សុ សស្គច់ នៅនពលនយើង

ឯកានពញ ី ឬនពលនយើងមាននសចកថី ភ័យខាលចនពញ ាំ ឹ ង នយើងចាប់ នផថើម

ន់ ជងគងៀ។ នពលន ោះភ្ញពរកអឺ ររក មរបស់ នយើងហារមារ់ និយាយដលង

នចញន ៀរន ើយ ន ើយវាក៏ ជានពលដដលនយើងចាប់ នផថើមនបើកអារមម ៍ ពិរ

ន ើងផងដដរ។ ដូនចបោះនសចកថី ឈឺចាប់ ជរមុញ ឹកចិរថឲ្យនយើង ួលស្គគល់ ការ

ពិរ។

ជានិចចកាល វាងាយខាលាំងណាស់ ន្វើខលួនដូចជា សេនវិ ូមាបក់ បន្ច ញ

សេនវិជាជសថី អាំពី ភ្ញពឈឺ ចាប់ របស់ អប កដម្ ! នយើងនមើលនៅជីមន ើយ

និយាយថា៖ “ការោច់ ម្យ៉ា ននោះគឺ ជាប ពិនស្គ្ន៍លា្ាំមួយ ុកឲ្យគ្មរ់ នរៀន

18
សូ ររ”។ នយើងនមើលនៅមា៉ារីន ើយនិយាយថា៖ “ការដលងលោះគ្មបននោះជួយឲ្យ

ងមានភ្ញពឯករាជយនលើខលួនឯង”។ នយើងមាបក់ ៗសុ នដរយល់ រពមថា ៖

“ឧបសគគ ន្វើឲ្យនយើងខាលាំងជាងមុ ន”។

ប៉ាុ ដនថនៅនពលឧបសគគ របស់ នយើងនកើរន ើង នយើងដូចជាមិ ន

សបាយចិរថទាល់ ដរនស្គោះ។ នយើងនិយាយថា៖ “រពោះជាមាចស់ នអើយ ន រុ អវី

មាននរឿងដបប បឹ ង? សូ មនមតាថរបទានឧបសគគ ណាដដលងាយៗឲ្យខញាំ ម

ុ ក!”។

ជាអកុ សល ឧបសគគ ដដលពិររបាកដគឺ មិនដដលងាយរសួលន ោះន ើយ។

របសិ ននបើខាំញអា
ុ ចមានមនុសេលា មួយចាំនួននៅកប ង
ុ ជីវរ
ិ ...
នយើងរបដ លជានមើលមកជីវរ
ិ ខល ួនឯង

ន ើយនិយាយ៖ “នបើខាំញ គ្ម

ុ ម នបថី កមជិ លនិងកូ នរពិស
ទាាំងអស់ ននោះន ខញាំ អា
ុ ច
អភិ វឌណខល ួនឯងឲ្យរបនសើរ
ជាងននោះបានមិ នខាន . . .”។
ខុ សន ើយ! តាមពិរឧបសគគ

ទាាំងអស់ បឹ ងគឺ ជាកតាថដដលន្វើឲ្យអប កររូវដរអភិ វឌណខល ួននៅវិញន ។

មនុសេនៅកប ុងជីវរ
ិ របស់ នយើងគឺ សុ នដរជារគូរបស់ នយើងទាាំងអស់

ដូចជាស្គវមី ដដលនដករ មុ កនិងចូលចិរថនបើកទាវរ ូមិនបិ កូ នដដលមិ ននចោះ

ស្គថប់ បងាគប់ អប កជិរខាងដដលចូលចិរថចរឡាននៅនលើផលូវនដើរ . . . ។ល។

19
នោយស្គរដររស់ នៅតាមផបរ់ មាលប់ ចាស់ យូ រនពកន ើបនយើងចូលចិរថ

និយាយរបាប់ ខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ ន

ុ ឹងរីករាយជាងននោះរបសិ ននបើមនុសេទាាំងអស់

បឹ ងន្វើខលួនឲ្យបានសមរមយ!”។

នបើភរិយាអប កន្វើឲ្យខញាំ ខ
ុ ឹ ងសមារ នពលន ោះ មាលប់ របស់ អប កគឺ យក

កាំ ឹ ងនៅនោោះរស្គយវា នភល ចថា ងគឺ ជាមនុសេលា មាបក់ ដដលជួយន្វើកិចច

ការអប កនៅកប ុងផធោះសដមផង ជាម្ដគូ សកមម មាបក់ ! ដដលទាាំងអស់ ននោះគឺ ដូចជា

សាំ ណាងអស្គចរយមួ យរបស់ ខញាំ ុ!

អប ករបដ លជាដរសកថា៖ “ខញាំ ន

ុ ឹងដលង ងនចាល! ទាល់ ដរន្វើ

អ្ចឹ ងន ើបនោោះរស្គយបញ្ាបាន!”។ ប៉ាុ ដនថវានឹងជួសជុលបញ្ាបានលុ ោះ

រតាដរអប កនៅនរៀបការជាមួ យស្រសថី ណាដដលមិ នន្វើឲ្យអប កខឹ ង ដរនបើជួបនឹង

ស្រសថី ដដលន្វើឲ្យអប កខឹ ង នពលន ោះអប កនឹងមានបញ្ាដបបននោះដដដល។

គាំ និរសាំ ខាន់

មនុសេដដលនដើរចូលមកកប ុងជីវរ
ិ របស់ អប កគឺ សុ នដរជារគូរបស់ អប ក។ នបើនទាោះបី ជានគ
ន ោះន្វើឲ្យអប កឆកួរក៏ នោយក៏ នគបនរងៀនអប កដដរនរពាោះនគបងាាញថាដដនកាំ រ់ ម្ន
អារមម ៍ របស់ អប កគឺ នៅររងៀចាំ ុ ចណា។ នោយស្គរពួកនគគឺ សុ នដរជារគូរបស់ អប ក
វាមិ នមានន័យថាអប កររូវដរចូលចិរថពួកនគន ោះន ើយ។

មួ យជើហានមថ ងៗ
ជីវរ
ិ គឺ នរបៀបដូចជាជន ថ ើរមួ យ។ នដើមផីអាចន ើងនៅនលើបាន

នយើងររូវដរជួសជុលកាាំដដលនយើងកាំ ពុងឈរនលើ មិ នថាកាាំមួយ បឹ ងគឺ ជា

20
ការងារ ាំ ក់ ាំនង លុ យកាក់ ឬអវី ក៏ នោយន ោះន យ
ើ ។ នៅនពលកាាំ បឹ ង

ររូវបានជួសជុលរួចរាល់ ន ើយ នយើងន ើងនៅកាាំប ធ ប់ ន ៀរ។ មនុសេន្វើ

ការនលើកាាំជន ថ ើររបស់ ខល ួនខុ សៗគ្មបដូចខាងនរកាម៖

“ខញាំស
ុ ា ប់កាាំមួយននោះណាស់ - ខញាំច
ុ ងៀឈរនលើកានាំ ផេងពីននោះ” ស្គទនភ្ញព
ដបប បឹ ងនកើរន ើងនៅនពលនយើងកាំ ពុងជាប់ គ្មាំង។

“ខញាំច
ុ ងៀបានជន ថ រើ របស់ អប កនផេង” បឹ ងនគនៅថាការរចដ ន

“ជន ថ រើ ននោះវានកើរនខាមចយ៍ អី វា - ខញាំន

ុ ឹងនលារនចញពីវា” បឹ ងនគ

នៅថាន្វើអរថ ឃារខល ួនឯង។

នៅនពលណានយើងជាប់ គ្មាំង នយើងរបដ លជាសួ រខល ួនឯងថា៖ “នរើ

អវី ដដលខញាំ ម
ុ ិ នបានជួសជុល?”

នរើនពលណាន ប
ើ ជីវរ
ិ ដរបជាងាយរសល
ួ ជាងននោះ?
វាគ្មមននពលនវលាដបបននោះន ើយ! ប៉ាុ ដនថអបកអាចនរៀននោោះរស្គយ

ជីវរ
ិ ឲ្យបានលា ជាងមុ នបាន។ នៅនពលអប កបានចុោះកុ ងរតាមករស់ នៅនលើភព

ដផនដីននោះន យ
ើ អប កបាន ួលយល់ រពមចូលនរៀន “ថាបក់ សថី អាំពីជវី រ
ិ ” ជា

ស្គទពររួចបារ់ នៅន ើយ។ មានន័យថា ដរាបណាអប ក

នៅដរដកដនងាើម ថាបក់ នរៀនមួ យននោះនៅដរបនថ

ជាប់ ជានិចច មិ នឈប់ នស្គោះន ើយ។

នយើងនចោះដរគិ រថា នៅនពល

21
នយើងនរៀនចប់ ថាបក់ បឋមសិ កា ថាបក់ វិ យល័ យ ថាបក់ សរមាប់ យុ វវ័យ . . .នៅ

នពលនយើងមានការងារន្វ ើ ជីវរ
ិ របស់ នយើងនឹ ងងាយរសួលមិ នខាន។ ប៉ាុ ដនថ វា

មិ នដូនចាបោះន ។ គ្មមននរណាមាបក់ ធ្លលប់ រាំលឹកនយើងទាល់ ដរនស្គោះ! ដូនចបោះវាគ្មមន

អវី ចដមល កន ថានយើងដរបជាមួ ន ៉ា មិ ននចោះរស្គករស្គនថ ន ើយ!

នយើងនមើលនៅអប កដម្ ន ើយនោយស្គរនមើលពីចមាងយ អប ក

នឃើញពួ កនគដូចជានដើរយា៉ាងងាយរសួលនៅនលើផលូវ ប៉ាុ ដនថ តាមពិ រពួ កនគក៏

កាំ ពុងដរជើនោះនឹងបញ្ារបស់ ខល ួនឯងដដរ . . . ប៊ាី លនមើលនៅកាំ ពុងរស់ សុ ខ

រសួល។ គ្មរ់ ចូលនិវរថ នោយ ួលបានរបាក់ នស្គ្ននិវរថ មួយខព ស់ ចាំដ ក

ឯផធោះក៏ បងៀរល
ាំ ស់ អស់ សពវរគប់ គ្មរ់ នបើកឡាន ាំននើប ញុាំអាហារនៅ

នភ្ញជនីយោឌនលា ៗ គ្មរ់ នដើរនលងនៅនរៅរបន ស និង នលងវាយកូ ន

នហាគលដែមន ៀរផង។ តាមពិរអវី ដដលនយើងមិ នបានដឹងន ោះគឺ គ្មរ់ កាំ ពុង

22
សម ុគស្គមញនរពាោះកាំ ពុងបថឹ ងបថ ល់ រកុម ៊ាុ នធ្ល រា៉ាប់ រងរបស់ គ្មរ់ ដើបូលផធោះ

កាំ ពុងដរនលច កូ នរបុសរបស់ គ្មរ់ កាំ ពុងនញៀនថាបាំ ន យ

ើ មាននចារមួ យរកុម

បានចូលលួ ចមា៉ាសុី នរបស់ គ្មរ់ ដែមន ៀរផង។

និយាយរួមនៅ នយើងទាាំងអស់ គ្មបគឺ សុ នដរមាននសចកថី ុកខជាប់ ជា

របចាាំនរៀងៗខល ួន។

មូ លន រុ មួយន ៀរដដលបញ្ជក់ ថាជីវរ

ិ មិ នអាចរសល
ួ ជាងននោះរ ូ រ
ន យ
ើ ...
នៅនពលអវី ៗបានដរបជាងាយរសួលជាងមុ ន នពលន ោះនយើងនឹ ងរក

បញ្ាបដនទមន ៀរ។ នយើងនិយាយនឹងខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ ប

ុ ិ ដភប កក៏ ន្វើការននោះ

បានដដរ! ខញាំ រុ រូវការកិ ចចការ្ាំ ជាងននោះ”។ នៅនពលជីវរ

ិ ជាយុ វវ័យដរបជា

ងាយរសួលខាលាំងនពក នយើងចាប់ នផថើមបនងកើររគួស្គរ! នៅនពលផធោះររូវបងៀ

រាំលស់ ោច់ នរសចអស់ ន យ

ើ នយើង ិញផធោះមួ យន ៀរដដល្ាំជាង! ការននោះ

មិ នដមនមានន័យថាពិភពនលាកន្វើឲ្យជីវរ
ិ នយើងសម ុគស្គមញន ោះន ដរតាម

ពិរនយើងន ដដលន្វើឲ្យខល ួនឯងសម ុគស្គមញ។

ដូនចបោះនរើខាំញនុ ្វយា
ើ ៉ា ងនម៉ា ចនៅនដើមផីកុាំឲ្យខលន
ួ ឯងសម គ
ុ ស្គមញសឹ ងឆកួរដូច
ននោះ?
វាគឺ អារស័ យនលើរនបៀបដដលអប ករបឈមមុ ខនឹងវា។

 ចូរកុាំ នរបើភ្ញស្គដូចជា៖ “ខញាំ ម

ុ ិ នអាចសរមាកនិងរីករាយនឹងខល ួនឯងបាន
ន លុ ោះរតាដរ . . . . .” ។ ដូនចបោះចូរសរមាកនិងរីករាយនៅខ ៈ

23
 នពលដដលអប កកាំ ពុងន្វើកិចចការទាាំងឡាយ។

 ចូរសួ រខល ួនឯងឲ្យជាប់ ជានិចចថា៖ “នរើខាំញ ក

ុ ាំ ពុងនរៀនបានអវី ខល ោះពីកិចចការ

ននោះ?”

នយើងមិ នអាចបរ់ ជីវរ

ិ របស់ នយើងឲ្យមានលាំ ោប់ លាំ នោយនៅកប ុង

របអប់ រូ ចមួ យបានន ើយ។ មនុសេខល ោះនមើលនៅនសចកថី រក

ី រាយថាជាកថី រស

ម្ម៉ា ដដលនៅដសនឆ្ងយណាស់ អាំ ពីខលួន ហាក់ ដូចជាពួកនគកាំ ពុងលូ នទាាំង

នវ នៅនលើសមុ រ ខាច់ ស្គហារា៉ាន ើយនឃើញសញ្ដមួ យពីចមាងយដដល

ឋិ រនៅខាងមុ ខដដលសរនសរថា ៖ “ននោះគឺ កដនលងសបាយ!” ន ើយពួកនគក៏

និយាយនឹងខល ួនឯងថា៖ “របសិ ននបើខាំញ អា

ុ ចយកវាមកោក់ នៅ ីននោះ ខញាំ ន
ុ ឹង
សបាយចិរថមិនខាន ”។ ពួកនគមានន រុ ផលររឹ មររូវនដើមផីអោះអាងថា ៖
“ឥលូ វននោះនយើងមិ នអាចសបាយរីករាយបានន នរពាោះនយើងកាំ ពុងដរជួស

ជុលបនធប់ ឹក ដូនចបោះចាាំដខនរកាយ . . . . . ”។ ដល់ ដខនរកាយមកដល់ កូ ន

របស់ ពួកនគក៏ រស្គប់ ដរនកើរជើងឺផ្លថសស្គយ សរវ ឆ្មក៏ រលាកនភល ើង ឯបងបា ូន

ជីដូនមួ យក៏ មកស្គបក់ នលងនៅផធោះពួកនគមួ យរយៈ នពលន ោះពួកនគក៏

និយាយថា៖ “ចាាំដខនមស្គចាាំ . . .”

ការបនរងៀនអប កដម្ នូវនមនរៀនមួ យ

នរើអបកធ្លលប់ រីករាយបាំ ផុរ

នោយស្គរដរបានអាននសៀវនៅមួ យកាល

ដដរឬន ? អប កយកនសៀវនៅន ោះនៅកាន់

មិ រថ ភកថិ មាបក់ ន ើយនិយាយថា៖ “អាន

24
នសៀវនៅននោះនៅ វាអស្គចរយខាលាំងណាស់ !”។ ប ធ ប់ មកអប កអនធោះស្គរងៀចាាំឲ្យ

គ្មរ់ ូរស័ ពធមករកអប កជាមួ យនឹងកថី រក

ី រាយដូចកថី រក
ី រាយដដលអប កបាន ួល

នពលអាននសៀវនៅន ោះ។ ប៉ាុ ដនថគ្មរ់ មិ ន ូរស័ ពធមកនស្គោះ!

របាាំមួយដខនរកាយមកអប កសួ រគ្មរ់ អាំ ពីនសៀវនៅគឺ រគ្មន់ ដរបាន

ចនមល ើយ៖ ក).គ្មរ់ មិ នទាន់ បានអានវានៅន ើយ និង ខ).គ្មរ់ ន្វើឲ្យនសៀវនៅ

ន ោះបារ់ ដែមន ៀរផង។ នមនរៀននៅ ីននោះគឺ ថា នពលអប កបាននររៀមខល ួនជា

នរសចនដើមផី ួលពរ៌ មានលា ន ោះវាមិ នដមនមានន័យថាអប កនផេងបាន

នររៀមខល ួនជានរសចដូចជាអប កន ោះន ើយ។

គាំ និរសាំ ខាន់

នបើមនុសេមិ នសួ រអប កន ជានិចចកាលមកពីពួកនគមិ នចងៀបានពរ៌ មានន ោះពីអបក។

ដូនចបោះនរើខាំញនុ រៀនអវី ពីដប

ើ ូ ម នននោះ?
ចូរឆលុោះបញ្ចាំងជីវរ
ិ របស់ អប កនៅនឹងចាំ ុ ចននោះ នពលន ោះអប ក

របដ លជានឹងនឃើញមូ លន រុ ដដលបានន្វើឲ្យអប កនរជើសនរើសផលូវដដល

អប កកាំ ពុងនដើរ។ អប កនឹងនឃើញមនុសេទាាំងឡាយនៅអរី រកាលរបស់ អប ក ដូច

ជារគូបនរងៀន មនុសេជា ីរសឡាញ់ និង សូ មផីដរអប កចដមល កនៅនលើយនថ

នហាោះជានដើម ដដលអប កទាាំងន ោះបានផថល់ឲ្យអប កនូវ ិសនៅ។ អប កនឹងចងចាាំ

ន ើងវិញនូវនសៀវនៅមួ យកាលអប ករកនឃើញនៅកប ុងហាងដដលនគ

នបាោះបងៀនចាល ន ើយដដលនសៀវនៅន ោះបានផ្លលស់ បថ ូរផបរ់គាំ និររបស់ អប ក។

អប កនឹងនឹករលឹ កដល់ “ឧប ធវន រុ ” ដដលអប កធ្លលប់ ឆលងការ់ ដូចជានកើរជើងឺ

25
នបោះដូង ការធ្លលក់ ខល ួនឈឺ ភ្ញពបរាជ័យ និង វិបរថិ រិ្ដវរទ ុជានដើម ដដលឧប ធវ

ន រុ ទាាំងអស់ ន ោះបានន្វើឲ្យអប កដរបជាមនុសេរឹងមាាំជាងមុ ន ឬ បានបងាារ់

អប កឲ្យមាននសចកថី នមតាថ្ម៌ ដែមន ៀរផង។ អប កក៏ នឹងនមើលនឃើញ

“ភយនថរាយ” ទាាំងឡាយ នបើពិចារណាឲ្យដវងឆ្ងយនៅ នឹងយល់ ថាវិបរថិ

ដដលបាននកើរន ើងទាាំងអស់ ន ោះគឺ ជាដផបកមួ យម្នជីវរ

ិ ។ អប ករបដ លជា

ួលអារមម ៍ ថារ ូ រមកអប កបាននរៀននមនរៀនជានរចើនដដលបាននកើរន ើង

នៅតាមលាំ ោប់ លាំ នោយរបស់ វា។ អប កក៏ របដ លជាមានអារមម ៍ ថានរឿង

មួ យដរងដរដឹក ាំអបកនៅកាន់ នរឿងមួ យន ៀរជានិចច។

មុ នដើបូងវាពិបាកខាលាំងណាស់ កប ុងការនមើលនៅភយនថរាយនៅកប ុងផលូវ

វិជជមាន។ មាននពលខល ោះនយើងនិយាយរបាប់ ខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ ម

ុ ិ នដដលយល់ រពម
ឲ្យឈុ រមួ យននោះចូលមកកប ុងស្គច់ នរឿងម្នជីវរ
ិ របស់ ខញាំ នុ ោះន អូ រពោះជា
មាចស់ រពោះអងគខុសន ើយ ខុ ស្ាំណាស់ !” ។ វាន្វើឲ្យនយើងចាំណាយអស់ នពល
របាាំមួយដខ រមាាំនយើងអាចដឹងនសចកថី ពិរថាការបន ថ ញនចញពីការងារននោះ

គឺ ពិរជាដផបកមួ យម្នដើន រើ ជីវរ

ិ របាកដដមន!

ពិភពនលាកគឺ ជារគូបនរងៀនមាបក់ ដដលអរ់ ្ម រ់ន ើយមុឺ ងមា៉ារ់ ដែម

ន ៀរផង។ ចូរនមើលនៅសញ្ដដដលវាបងាាញអប ក នពលន ោះជីវរ

ិ របស់ អប ក

នឹងរបរពឹរថនៅយា៉ាងរលូ នមិ នខាន។ ផធយ

ុ មកវិញ នបើន្វើរបដ សមិ ន ួល

ខុ សររូវនិ ងមិ នយកចិ រថ ុកោក់ នលើអវីដដលសាំ ខាន់ អប កនឹ ងរសូបទាញនម

នរៀន្ងន់្ងរមិ នខាន ឧទា រ ៍ ដូចជាការកេ័យ្ន ការដលងលោះ ឬ ជើងឺ

នខេោយនបោះដូងជានដើម។

26
 នស្រ វ ដរបដ លជារបដកកថា ៖ “នលើនលាកននោះវាគ្មមនវិែីជីវរ
ិ សាី
ន ។ ឲ្យដរមនុសេចងៀនៅកដនលងណា នគនឹងនៅកដនលងន ោះន ើយ គឺ នគមិ ន
ដមននដើរតាមដងវិែីជីវរ
ិ សាី ន ោះន ើយ” ។ ប៉ាុ ដនថនបើសិនជានស្រ វ ដពរងីក

ស្គមររី របស់ គ្មរ់ នដើមផីពិនិរយនមើលអវី ៗដដលកាំ ពុងនកើរន ើងកប ុងជីវរ

ិ របស់

គ្មរ់ នពលន ោះគ្មរ់ របដ លនឹងនមើលនឃើញថាជីវរ

ិ របស់ គ្មរ់ គឺ ពិរជាមាន

ដើន ើរនៅតាមដងវិែីមួយដដលររូវបានកាំ រ់ ដមនមិ នខាន។

ដូនចបោះនរើនមនរៀនប ធ ប់ របស់ ខញាំ ុគឺនៅកដនលងណានៅ?

ពួកវាជានិចចកាលគឺ ឋិរនៅនរកាមរចមុ ោះរបស់ នយើងដរមថ ង ន ើយ

ជាញឹកញប់ នយើងបានស្គគល់ ពួកវារួចនៅន ើយ ន ើយនយើងកាំ ពុងដររបាថាប

ឲ្យពួកវានចញបារ់ នៅណាឲ្យឆ្ងយដែមន ៀរផង!

27
28
 ២
ធមមជតិមិនែ លរសឡាញ់មួយសអប់មួយ
េ េះេ ើយ!

ភ្ញពនជាគជ័យនិងនសចកថី រក
ី រាយរបស់ អប កគឺ ររូវពឹងដផាកនលើចាប់ ្មម
ជារិ និងនគ្មលការ ៍ សកល ន យ
ើ វាដែមទាាំងពឹងដផាកនលើរនបៀបនរបើ
របាស់ ចាប់ និងនគ្មលការ ៍ ទាាំងន ោះផងដដរ។

29
30
១.ចើាប់ “លូតោស់របស់រេប់ធុញ្ញជតិ ”

២.ចើាប់ “េ តុនិងផល”

៣.េៅេពលខលួនអ្នករបេសើរេ ើង ែលើបងជីវិតរបស់

អ្នកក៏ឿន់ែតធុំនិងសមញគស្មើញ

៤.វិន័យផ្ទើល់ខលួន

៥.ចូរេរៀនសរមបខលួន!

ចាប់ សកល!
នៅនពលរគូខាងវិស័យផលូវចិ រថលផីៗនិ យាយអាំ ពី ដើបូ ម នរបស់ ពួកនគ

ពួកនគដរងដរនលើកមកនិយាយនូវនរឿងដដលទាក់ ងនឹង “ការោើរគ្មប់

្ុ្ដជារិ ” និង “ការដង ឹក” ។

31
ដមនន ើយពួកនគក៏ និយាយផងដដរអាំ ពី រដូវ ដើណាាំ និង ររី នរពាោះមនុសេកាល

ពីសម័ យន ោះយល់ នរៅរជោះអាំ ពីការោើដើណាាំនិងការននស្គ ររី ជាងអវី ៗទាាំង

អស់ ។ ប៉ាុ ដនថ្មម ជារិ គឺមានអរទ ន័យរជាលនរៅជាងននោះឆ្ងយណាស់ ។ ចាប់

្មម ជារិ គឺជាចាប់ ដដលមានអរទិ ភ្ញពជានិចច (ពីមុនក៏ ដូនចបោះ ឥលូ វក៏ ដូនចបោះ

ន ើយរនៅម្ែងអ គរក៏ នឹងនៅដរដូនចបោះ)។ មិ នខវ ល់ថាអប កគឺ ជាអប កឃាវល

ពដពឬជាអប កសរនសរកមម វិ្ីកុាំពយូ ័រន ចាប់ ្មម ជារិ អនុវរថ នលើអបកដូចៗដរ

គ្មប។

១. ចើាប់ “លូតោស់របស់រេប់ធុញ្ញជតិ”

នៅកប ុងនសៀវនៅ ីមួយរបស់ ខញាំ នុ រកាមចាំ ងនជើងថា “Being

Happy” ខញាំ បា
ុ នពិភ្ញកាអាំ ពីចាប់ ្មម ជារិ មួយចាំនួន។ នៅកប ុងជើពូកននោះវិញ ខញាំ ុ

នឹងនិយាយអាំ ពីចាប់ ្មម ជារិ នរចើនបដនទមន ៀរ។ ចូរនយើងចាប់ នផថើមពី ចាប់

របស់ រគ្មន់ ្ុ្ដជារិ . . . .

នមនរៀននចញអាំ ពីរគ្មប់ ្ុ្ដជារិ គឺ ៖ “អប កអាចរចរ

ូ ការ់ បានដរនៅ
ប ធ ប់ ពីអបកោើដណា
ើ ដាំ រប៉ាុ នណា
ត ោះ”។ អប កជីកដីនិងនរស្គច ឹកនលើដើណាាំដដល

ដដលអប កោើ (ននោះនៅថាការខិ រខាំ របឹ ងដរបង) ប ធ ប់ មកអប ករងៀចាាំមួយរយៈ

(ននោះនគនៅថាការអរ់ ្មរ់) ន ើយប ធ ប់ មកអប កនឹ ងរចរ

ូ ការ់ យកផល
របស់ ដើណាាំននោះ។ ដូនចបោះ ការខិរខាំ របឹ ងដរបង + ការអរ់ ្មរ់ = ល ផ
ន ល។

ជាញឹកញប់ មនុសេនយើងដរងមិ នយល់ ឬមិ នខវ ល់អាំ ពីនគ្មលការ ៍

សកលននោះន ើយ។ ពួកនគចូលចិរថនិយាយថា “នបើខាំញ ោ

ុ ក់ រគ្មប់ សដ ថ កោើ

32
នៅម្ែងននោះ នរើម្ែងដសា កខញាំ ន
ុ ឹង ួលបានអវី មកវិញ?” ន ើយចនមល ើយរបស់

សាំ ួ រននោះងាយន ៖ “គឺ បានរគ្មប់ សដ ថ កដដលនសើម ឹក!” ហា៎ហា៎ . . . !

ចាប់ របស់ រគ្មប់ ្ុ្ដជារិ ដចងថា៖ “អប កោក់ ោើនៅម្ែងននោះ ន ើយអប កនឹង

រចរ
ូ ការ់ វានៅម្ែងនរកាយ!”។ ចូរោក់ រគ្មប់ សដ ថ កោាំឥលូ វននោះនៅ ន ើយ
អប កនឹងរចរ
ូ ការ់ វានៅកប ុងរយៈនពលបួ នដខនរកាយ។ របសិ ននបើមនុសេ

រគប់ ៗគ្មបោាំដើណាាំនដើមផី ុក ូ បនោយខល ន

ួ ឯង នគរបាកដជាយល់ អាំ ពីបញ្ា

ននោះចាស់ មិ នខាន។ ប៉ាុ ដនថជាអកុ សល សម័ យននោះគឺ ជាសម័ យដដលនគ ូ ប

អាហារក្ច ប់។

នស្រ វ ដនិយាយថា “នបើខាំញ មា

ុ នការងារសមរមយមួ យ នពលន ោះខញាំ ន
ុ ឹងខាំ

របឹ ងន្វើការមិ នខាន។ ប៉ាុ ដនថការងារដដលខញាំ ក

ុ ាំ ពុងដរមានននោះគឺ ជាការងារលាង

ចានប៉ាុ នណា
ត ោះ ដូនចបោះខញាំ ខ
ុ ាំ របឹ ងបានការអី ”។ គិ រខុ សន យ
ើ នស្រ វ ដ! នបើនលាក

កាលយជាអប កលាងចានដ៏ខាលាំងពូ ដកមាបក់ នៅកប ុង ីរកុងរបស់ នលាក នពលន ោះវា

ចាស់ ជាមាននរណាមាបក់ នឹងចាប់ អារមម ៍ នលើនលាកមិ នខាន ឬនឹងមាន

នរណាមាបក់ រនមល ើងឋានៈឲ្យនលាក ឬនលាកនឹងមានអារមម ៍ លា ចាំនពាោះខល ន

ួ ឯង

ដដលអារមម ៍ ននោះនឹងនលើក ឹកចិរថឲ្យនលាកដសវ ងរកនិង ួលបានការងារ

ដដលនលាកពិរជាចូលចិរថ។

ដូនចបោះមុ នដើបូងបងាស់គឺ ររូវខិរខាំ របឹ ងដរបង ន ើយប ធ ប់ មកអប កនឹង

បានផលនដើមផីរចរ
ូ ការ់ ។ វាគឺ ជានគ្មលការ ៍ ្មម ជារិ ។ អប កមិ នអាចររលប់
នគ្មលការ ៍ ននោះបានន យ
ើ ។ មា៉ារីនិយាយថា “នបើរនមល ើងរាំ ដ ងឲ្យខញាំ ុ ខញាំ ន
ុ ឹង

ឈប់ នដកនៅកដនលងន្វើការមិ នខាន”។ ចាំដ កឯនស្រ វ ងនិយាយថា “នបើឲ្យ

33
របាក់ ដខខញាំ ប
ុ ដនទមន ៀរ ខញាំ ន
ុ ឹងដលងងាកឈឺ ៗមិ នខាន”។ នចននិយាយថា “នបើ

ខញាំ មា
ុ នអាពា ៍ ពិពា ៍ លា ខញាំ ន
ុ ឹងន្វើលាោក់ បថី ខញាំ ម
ុ ិ នខាន”។

ការនរកឌីរនិងរូបភ្ញពផលិ រផលអនឡាញនលើក ឹកចិរថនយើងឲ្យ

ិញឥលូ វននោះភ្ញលមៗនោយប្ច ុោះរម្មល រ ូ រដល់ ចុងដខកុ មភៈ ន ើយនពលចូល

ដល់ ដខមី នយើងក៏ ោច់ ម្យ៉ា ដរមថ ង។ អវី ៗនផេងន ៀរគឺ មានដើន ើរដូចគ្មប

ននោះ។ ចូររកលុ យឥលូ វននោះសិ នន ើយចាាំចាយនៅនពលនរកាយគឺ វាលា ជាង

ិញឥលូ វននោះសិ នន ើយចាាំរកលុ យបងៀតាមនរកាយ។

នមនរៀនមួ យន ៀរដដលនយើងនរៀនពីសួនចារគឺ ៖ នៅនពលអប កោាំ

រគ្មប់ សដ ថ កចាំនួនមួ យ (ូ ចាំនួន១២រគ្មប់ ) អប កនឹងមិ ន ល

ួ បាននដើម

សដ ថ កចាំនួនមួ យ ម
ូ កវិញន ោះន ។ នស្រ វ ដោាំរគ្មប់ សដ ថ កមួ យចាំនួន

នៅកប ុងសួ នចាររបស់ គ្មរ់ ។ រគ្មប់ មួ យចាំ នួនររូវនរគៀមសវិ រនោយពនលឺរពោះ

អា ិរយ។ មួ យចាំ នួនន ៀរររូវខូ ច។ ចាំ ដ កបី បួ នរគ្មប់ ន ៀរររូវសរវ ចាប

ចឹកសុី ។ ីបាំផុរនស្រ វ ដនៅសល់ រគ្មប់ រូ ចៗដរពីរប៉ាុ នណា

ត ោះ ន ើយគ្មរ់ ដរសក

ថា ៖ “វាអយុ រថិ ្ម៌ ណាស់ !”។ អរ់ ន នស្រ វ ដ! ជីវរ

ិ គឺ ដបបននោះឯង។

នដើមផីរកមិ រថ លាឲ្យបានពី របី ក់ អប កររូវចាប់ នផថើមពី ការជួបមនុ សេ

ឲ្យបាននរចើន ក់ ។ នដើមផីរកបុ គគ លិកដដលលា មាបក់ អប កររូវន្វ ើសមាភសយា៉ាង

នហាចណាស់ ៥០ ក់ ។ នដើមផីរកអរិ ែិជនលា ពី របី ក់ អប កររូវចាប់ នផថើម

ទាក់ ងអរិ ែិជនឲ្យបានមួ យរយ ក់ ។ នដើមផីរកនឃើញអាហារមួ យដដលអប ក

ចូលចិរថបាំផុរ អប កររូវចូលនភ្ញជនីយោឌនជានរចើនកដនលង។

34
 គាំ និរ បុ គគ លិក និ ងសូ មផីដរមិ រថ ភកថិ របស់ អប កជានរចើនអាចនឹ ងររូវ

នបុ ើងនៅតាមខយល់ ឬររូវសរវ ចឹកសុី ។ ការ ៍ ននោះមិ នដមនជាអវី ដដលអប កររូវ

ន្លោះរវាឿន ោះន ដរវាគឺ ជាបញ្ាដដលអប កររូវដរយល់ ថា្មម ជារិ គឺដបប

ននោះឯង។ អប កររូវដរនររៀមខល ួននដើមផីរបឈមនឹងការពិរននោះ។

២. ចើាប់ “េ តុ/ផល”

នបើសិនជានដើមជីវរ
ិ របស់ អប កគឺ ជានដើមដដលរកិ នមិ នសូ វលូ រលាស់

លា នរឿង ីមួយដដលររូវន្វ ើមុននគបងាស់គឺ អបកររូវដរពិ និរយនមើលន ើងវិញ

ថាអប កបាននិងកាំ ពុងោក់ អវី ខល ោះនៅកប ុងនដើមននោះ។ មានមនុសេខល ោះនិយាយថា ៖

“ខញាំ នុ រកាកនៅរពឹករពលឹ ម ប ធ ប់ មកខញាំ ហា

ុ រ់ របា ខញាំ នុ រៀនសូ ររ ខញាំ ច
ុ ិ្ចឹម

35
បី បាច់ ាំ ក់ ាំនងរបស់ ខញាំ ជា
ុ មួ យអប កដម្ ខញាំ ខ
ុ ាំ របឹ ងន្វើការអស់ កមាលាំងកាយចិរថ
ន ើយ ីបាំផុរដូចជាគ្មមនអវី លានកើរន ើងកប ុងជីវរ
ិ របស់ ខញាំ នុ ស្គោះ ”។ នរើអបកធ្លលប់
ឮពាកយសមថី ដបបននោះដដរឬន ? ជីវរ
ិ របស់ អប កគឺ ជាប ថ ាំ ម្នរច
ុ សមព័ នន

ថាមពលមួ យ។ របសិ ននបើគ្មមនអវី លា នកើរន ើងកប ុងជីវរ

ិ របស់ អប កន វាគឺ ជា

កាំ ុ សផ្លធល់ របស់ អប ក។ លគឹ កណាដរអប ក ួលស្គគល់ ថាអវី ៗដដលអប កបាន

ោក់ ប្ច ូលនៅកប ុងជីវរ

ិ របស់ អប កគឺ ជាកតាថដដលបានកាំ រ់ ស្គទនភ្ញពរបស់

អប ក នពលន ោះន ើបអប កដលងមានអារមម ៍ ថាខល ួនជាជនរងនរគ្មោះនៅបាន។

នយើងរបដ លជានមើលនៅជីវរ
ិ របស់ អប កដម្ ន យ
ើ ដរសកន ង
ើ

ថា៖ “នរើចាប់ ន រុ /ផលននោះវាយា៉ាងនម៉ា ចចឹង? ”។ រា៉ាល់ ររូវបាននគរនមល ើង

ឋានៈន យ
ើ នយើងក៏ ដរសកន ើងថា៖ “ន រុ អីបានជាគ្មរ់ សមនឹងន ើង
ឋានៈ?” ។ អប កជិរខាងនរៀបចាំពិ្ីអបអរស្គ រខួ ប ី៤០ឆ្បាំម្នសុ ភមងគលជីវរ
ិ

អាពា ៍ ពិពា ៍ របស់ ពួកនគន ើយនយើងក៏ ដរសកថា៖ “ន រុ អវីបានជាពួកនគ

សាំ ណាងលា នមល៉ា ោះ?” ។ អវី ៗនកើរន ើងនលើនលាកននោះអាចន្វើឲ្យនយើងមិ នយល់

ប៉ាុ ដនថចាប់ ន រុ /ផលគឺ អនុវរថ នលើមនុសេទាាំងអស់ ដូចៗគ្មប។

រាល់ ផលដដលធ្លលក់ មកកប ុងជីវរ

ិ របស់ នយើងគឺ ដរងបណា
ថ លមកពី

ន រុ ដដលនយើងបានបនងកើរ(នោយនចរ កថី ឬអនចរ កថី នោយដឹងខល ួនឬ

នោយមិ នដឹងខល ួនកថី )។ របូសបងាាញមុ ននសប ៍ នៅកាន់ រីៗរបស់ គ្មរ់ តាម

រយៈនពរជនិង ឹកអប់ ។ នៅនពលពួកនគចាកនចញពីគ្មរ់ គ្មរ់ ដរសកន ើងថា

ពួកនគរសឡាញ់គ្មរ់ នរពាោះដរលុ យរបស់ គ្មរ់ ប៉ាុ នណា

ត ោះ។ របសិ ននបើអបកនៅ

សធ ួចររី ន ើយយករគ្មប់ នពរជមកន្វើជានុយ អប កនឹងចាប់ បានដរររី ណាដដល

36
ចូលចិរថសុីរគ្មប់ នពរជដរប៉ាុ នណា
ត ោះ! នរើនសចកថី ននោះស្គថប់ នមើលនៅគួ រឲ្យភ្ញញក់

នផាើលដដរឬន ?

នវនឌីន្វ ើដើន ើរនៅ ីរកុងកប ុងសនមល ៀកបាំ ពាក់ បងាាញនដើមរ ង

ូ ។
នពលន ោះ ងដរសកទាាំងកាំ ឹ ងថាមនុ សេរបុសររូវការដរខល ួនរបា របស់

ងដរប៉ាុ នណា
ត ោះ។ របុសៗមួ យចាំ នួនឈរន ើយតាមសមលឹ ងនមើលចងាូរគល់

នោោះរបស់ ង! នរើនរឿងននោះវាចដមល កមកពីណា?

គាំ និរសាំ ខាន់

នបើនយើងនស្គមោះររងៀនឹងខល ួនឯង នយើងមុ ខជាអាចសរនសរប្ជី រាយ មម្នរបស់ រគប់ យា៉ាង
ដដលបាននិងកាំ ពុងនកើរន ើងនលើនយើង ន ើយដែមទាាំងអាចនមើលនឃើញថាតាមពិរនយើង
ខល ួនឯងន ដដលបាននិងកាំ ពុងពយយាមបនងករ
ើ របស់ ទាាំងអស់ ន ោះន ើង។ ចូរកុាំ ខវល់ថាចាប់
សកលកាំ ពុងដរអនុវរថ នលើអបកជិរខាងរបស់ អប កដបបននោះឬដបបន ោះ។ ផធុយមកវិញ ចូរ
ពិនិរយនមើលចាប់ ន រុ /ផលដដលកាំ ពុងដរអនុវរថ នលើជីវរ
ិ របស់ អប កខល ួនឯង ដូចជាអនុវរថ
នលើ ាំ ក់ ាំនង នលើភ្ញពនជាគជ័យ និង ការបរាជ័យរបស់ អប ក។ នពលន ោះអប កនឹងមាន
សនថិភ្ញពផលូវចិរថមិនខាន។

៣.េៅេពលខលួនអ្នករបេសើរេ ើង ែលើបង

ជីវិតរបស់អ្នកក៏ឿន់ែតធុំនិងសមញគស្មើញ

នៅនពលនយើងនជាគជ័យនលើន គ មរូ ចមួ យ នយើងចាប់ នផថើមនលង

ន គ មមួ យន ៀរដដល្ាំជាងមុ ន . . . ន យ
ើ កាន់ ដរ្ាំនៅៗ។

នៅនពលនយើងចាប់ នផថើមចូ លស្គលា នយើងចាប់ នផថើមពីថាបក់ ី១។

37
ប ធ ប់ មកនយើងន ើងនៅថាបក់ ី២ ី៣ និងបនថប ធ ប់ ន ៀរ។ វាគឺ ជារបព័នន

សកលមួ យ ន ើយនគ្មលការ ៍ របស់ វាន ោះគឺ “នៅនពលខលន

ួ អប ករបនសើរ

ន ង
ើ ដលផងជីវរ
ិ របស់ អប កក៏ កាន់ ដរ្ាំនិងសម គ
ុ ស្គមញ”។

នៅកដនលងណាមួ យនលើដងវិែីជីវរ
ិ មនុសេដរបជានភល ចអាំ ពី សេន

វិជាជននោះ។ នស្រ វ ងកាំ ពុងពុោះពាររករបាក់ មកបងៀម្ែលរល

ាំ ស់ ឡានរបស់ គ្មរ់ ។ ន្វើ

ការអស់ រយៈនពល២០ឆ្បាំ គ្មរ់ បានសនេាំលុយបានររឹ មដរ៨៧នសនគរ់ ។

គ្មរ់ ដរសកថា៖ “នបើខាំញ មា

ុ នលុ យមួ យលានដុលាលរ ខញាំ ន
ុ ឹងនរៀនអាំ ពីរនបៀបសនេាំ
លុ យ!” ។ ខុ សន ើយនស្រ វ ង! នបសកកមម របស់ នលាកនៅនពលននោះគឺ ររូវ
នរៀនសនេាំលុយ១០ដុលាលរឲ្យបានសិ នមុ ននឹងដល់ ១០០ដុលាលរ។ ប ធ ប់ មក

សនេាំ១០០ដុលាលរឲ្យបានសិ នមុ ននឹងដល់ ១០០០ដុលាលរ . . . ន ើយនចោះដរបនថ

ន្វើរ ូ រដល់ មួ យលានដុលាលរ។

នខនឌីគឺជាអប កចនរមៀងនៅកប ុងរងគស្គលមួ យន ើយ ងចងៀកាលយ

ជាតារាចនរមៀងលផីលាញមាបក់ ។ ងនិយាយថា៖ “នបើខាំញ មា

ុ ន សេនិកជន
មួ យពាន់ ក់ ខញាំ ន
ុ ឹងរបឹ ងសដមថ ងឲ្យពួកនគនមើលឲ្យអស់ ពីសមរទ ភ្ញព។ ប៉ាុ ដនថ
នបើនលាកគិ រថាខញាំ ុគួរដរពយយាមសដមថ ងឲ្យនភញ ៀវរបាាំរបាាំមួយ ក់ ននោះ សេ
នលាកនិយាយអ្ចឹ ងគឺ ឆកួរន ើយ! វាជាការខជ ោះខាជយន ពនកាសលយអរ់
របនយាជន៍!” ។ ប៉ាុ ដនថតាមពិរ នៅនពលនខនឌីនរៀនអាំ ពីរនបៀបសដមថ ងឲ្យ
មនុសេរបាាំមួយ ក់ នមើល ប ធ ប់ មក ងនឹងមាន សេនិកជន១២ ក់

ប ធ ប់ មកនឹងមាន១០០ ក់ ន ើយម្ែងណាមួ យនឹងមាន សេនិកជន១០០០

ក់ មកនមើលការសដមថ ងរបស់ ង។

38
 ជីមលក់ ប័ ត ធ្ល រា៉ាប់ រងនចញអាំ ពីការិយាល័ យរូ ចមួ យ។ គ្មរ់ មាន

បុ គគ លិកមាបក់ ប៉ាុ នណា

ត ោះ ន ើយគ្មរ់ កាំ ពុងគិ រចងៀប្ឈប់ ងពីការងារ។ ជីម

រា ូញដរា ថា៖ “នបើខាំញ មា

ុ នបុ គគ លិកលា ១២ ក់ ខញាំ ន
ុ ឹង. . . . .” ។ ន ជីម! នលាក
មិ នអាចចាប់ នផថើមភ្ញលមន្វើការបានលា ជាមួ យរកុមការងារចាំ នួន១២ ក់ ន ើយ

លុ ោះរតាដរនលាកចាប់ នផថើមន្វ ើការឲ្យបានលា ជាមួ យរកុមដដលមានសមាជិក

ពីរ ក់ ជាមុ នសិ ន។

ជីវរ
ិ គឺ ជាការលូ រលាស់ មថ ងមួ យកាាំៗ។ សាំ ួ រសាំ ខាន់ ជា ីបាំផុរដដល

ខញាំ ច
ុ ងៀសួរអប កន ោះគឺ “នរើអបកនរបើរបាស់ របស់ ដដលអប កកាំ ពុងមាននៅកប ង
ុ ម្ដ

បាននរចើនប៉ាុ ម នន យ
ើ ?” ។ ចនមល ើយរបដ លជា “មិ ននរចើនន !”។ ដូនចបោះ

ន ើយន ើបដូចជាគ្មមនអវី របនសើរជាងមុ ននស្គោះនៅកប ុងជីវរ

ិ របស់ អប ក។

គាំ និរសាំ ខាន់

ពិភពនលាកផថល់រងាវន់ អារស័ យនលើការរបឹ ងដរបង មិ នអារស័ យនលើការនោោះស្គរន ើយ!

របស់ មួ យ អ
ាំ ប កនៅកាន់ របស់ មួ យន ៀរ
នៅនពលដដលពិភពនលាករបស់ ខញាំ ហា
ុ ក់ ដូចជាគ្មាំងសថ ូកសថឹ ង ខញាំ ដុ រង

ដររកន កនមើលនៅអប កដម្ ដដលកាំ ពុងមានជីវរ

ិ សបាយរីករាយអស្គចរយ

ន ើយឆងល់នឹងខល ួនឯងថា ៖ “ន រុ អវីបានជាជីវរ

ិ របស់ ពួកនគដរបជាដផាម
ដលា មខាលាំងនមល៉ា ោះ?” ។ នរកាយមកន ើបខញាំ រុ កនឃើញថាគឺ នរពាោះដរពួកនគបាន
ចាប់ នផថម
ើ នៅកដនលងណាមួ យម្នដងវិែីជីវរ
ិ របស់ ពួកនគ។ ការចាប់ នផថម
ើ រូ ច

39
មួ យន ោះបាន ាំពួកនគនៅកាន់ កដនលងមួ យន ៀរន យ
ើ មួ យន ៀរ រ ូ រមក

ដល់ ីននោះ។

នពលខល ោះនយើងន្វើកាំ ុ សនរពាោះដរខាំរបឹ ងនរជើសនរើសខាលង

ាំ នពក។

នយើងរបដ លមិ ន ួលយកការងារមួ យដដលនគផថល់ឲ្យនោយន រុ ផល

ថា៖ “វាមិ នដមនជាការងារដដលខញាំ ច

ុ ូលចិ រថន ” ។ ខញាំ ស
ុ ូ មដ ាំអបកថា នបើ

ននោះគឺ ជាការងារដរមួ យគរ់ ដដលអប កអាចរកបានកប ុងកាលៈន សៈននោះ ចូរ

ចាប់ យកវានៅ ប ធ ប់ មកន្វើការងារននោះឲ្យបានលា ន ើយសមលឹ ងនមើលថាវា

កាំ ពុងដរ ាំអបកនៅកាន់ របស់ នផេងៗន ៀរ។ នបើអបកគ្មមនរបស់ ្ាំ ណាមួ យ

នដើមផីចាប់ នផថម
ើ ន ចូរចាប់ នផថើមរូ ច ចូរនលារចាប់ វាភ្ញលម។

ស រគិ នមាបក់ ន្មោះ John MaCormack របាប់ នរឿងអាំ ពីរនបៀប

ដដលមិ រថ របស់ គ្មរ់ មាបក់ ន្មោះ Nick ួលបានការងារមួ យនៅស រដឌអា

នមរិច។ Nick គឺ ជាជនអន ថ របនវស។ គ្មរ់ គ្មមនលុ យន ើយក៏ មិ នអាច

និយាយភ្ញស្គអងៀនគល សបានដដរ។ គ្មរ់ បានោក់ ពាកយន្វើការងារជាអប កលាង

ចាននៅកប ុងនភ្ញជនីយោឌនអុី តាលី មួយ។ មុ ននមា៉ាងន្វើសមាភសជាមួ យមាចស់

ហាង Nick បាននដើរនៅកាន់ បនធប់ ឹករបស់ នភ្ញជនីយោឌនន ើយលាងសមាារ

វាយា៉ាងស្គារ។ ប ធ ប់ មកគ្មរ់ ចាប់ យករចាស់ មួ យន ើយដុសខារ់ ឥដឌរ ូ រ

ដល់ គ្មមនស្គបមរបលាក់ ន ើយ។ នពល Nick ដល់ នមា៉ាងនៅសមាភស មាចស់

ហាងពយយាមសួ ររកមូ លន រុ ៖ “ន រុ អីបានជាចូលនៅលាងបងគន់ វាមាន

អី នកើរន ើងដមនន ?”។ Nick នឆលើយថា “នរពាោះមកពីខាំញ ុចងៀន្វើការជាអប ក

លាងចានខាលាំងនពក”។

40
 Nick ក៏ ួលបានការងារន ោះ។ មួ យសបាថ ៍ នរកាយមក ចុ ងនៅន្វ ើ

អាហារស្គឡារ់ បានឈប់ ពីការងារន ើយ Nick ក៏ ចាប់ នផថើមររមងៀផលូវរបស់

គ្មរ់ នៅកាន់ កាលយជានមចុងនៅមាបក់ ។ នៅនពលខញាំ ឮ

ុ មនុសេនិយាយពាកយថា៖

“ឥលូ វននោះវាគ្មមនការងារន្វើន !” ខញាំ ដុ រងដរនឹកនឃើញដល់ Nick និង រចាស់

ដដលគ្មរ់ យកនៅលាងឥដឌន ោះ។

គាំ និរសាំ ខាន់

ចូ រចាប់ នផថើមពីកដនលងដដលអប កអាចរកបាន។ ចូ រន្វ ើឲ្យអស់ ពី
កមាលាំងកាយចិ រថនូវការងារដដលកាំ ពុងឋិ រនៅចាំ នពាោះមុ ខអប ក
ន ើយឱកាសែមីៗនឹងចាប់ នផថើមដសវ ងរកអប កមិ នខាន។ ននោះនគ
នៅថាការកស្គងនករថនិ៍ ្មោះ។ ឬនគនៅវាថា “របស់ មួ យ ាំ
អប កនៅកាន់ របស់ មួ យន ៀរ” ។

នគ្មលការ ៍ របស់ សរវ កដងកប

មាននរឿងមួ យដដលនគចូលចិរថនលើកមកនិយាយដដលសថី អាំពីសរវ

កដងកបនិង ឹកមួ យ្ុង។ នរឿងននោះឆលុោះបញ្ចាំងអាំ ពីចាប់ ្មម ជារិ មួយដដលនគ

នៅថា ចាប់ រិចរិល(the law of deterioration)។

របសិ ននបើអបកយកកដងកបមួ យដដល្លសម្វន ើយស្គវហាប់

ន ើយ មាលក់ វានៅកប ុង្ុង ឹកមួ យដដល ឹកកាំ ពុងដរពុោះ នរើមានអវី នកើរន ើង?

ចាស់ ណាស់ គឺ កដងកបនលារនចញមកវិញយា៉ាងនលឿន! នរពាោះភ្ញលមន ោះ

កដងកបសនរមចចិរថថា “ ីននោះមិ នសបាយន ខញាំ នុ ចញនៅវិញន ើយ!”។

41
 ប៉ាុ ដនថ របសិ ននបើអបកយកកដងកបដដដលននោះន ើយ មាលក់ វានៅកប ុង្ុង

ដដលមាន ឹកររជាក់ រសួលន ើយនលើក្ុ ងននោះនៅោក់ នលើចស្រងាកននភល ង

ើ មួ យ

ន ើយរនមល ើងនភល ើងបនថិចមថ ងៗ។ ប ធ ប់ នរើនឹងមានអវី នកើរន ើង? កដងកបន ោះ

មានអារមម ៍ ររជាក់ ខល ួនរសួល . . . ពីរបី ីនរកាយមកវានិយាយនឹងខល ួនឯង

ថា៖ “ ីននោះកក់ នៅថរសួលខល ួនណាស់ ”។ មិ នយូ រន អប កនឹង ួលបានកដងកប

ឆាិនមួ យកាល។

អវី នៅជាចាំ ុ ចអប់ រាំរបស់ នរឿងននោះ? គឺ វាចងៀឆលុោះបញ្ចាំងថា ជីវរ

ិ នកើរ

ន ង
ើ សនេឹមៗ។ ដូចកដងកបននោះអ្ចឹ ង នយើងអាចដរបជាមនុសេលល ងៀនលល

ន ើយនពលដឹងខល ួនគឺ វា ួ សនពលនៅន យ

ើ ។ ដូនចប ោះនយើងររូវរមក ល់ ស្គមររី

ឲ្យជាប់ ជានិចចនលើអវីៗដដលកាំ ពុងដរនកើរន ើងនៅជុើវញ

ិ ខល ួន។

សាំ ួ រ - របសិ ននបើអបកនរកាកពីដើន កនៅរពឹកដសា កន ើយភ្ញលម

ន ោះរស្គប់ ដរខល ួនរបា របស់ អប កន ើង មង ន់ ២០គី ភ្ញ

ូ ល មៗ នរើអបករពយ
ួ
បារមភ ដដរន ? ចាស់ ណាស់ អប ករបាកដជាបារមភ ! អប កនឹង ូរស័ ពធ

នៅមនធីរនព យ៖ “សនស្រងាគោះប ធ ន់ ៗ! ឥលូ វននោះខញាំ ុ

រស្គប់ ដរធ្លរ់ ភ្ញលមៗមិ នដឹងខល ួន!”។ ផធុយមកវិញ

នបើ មង ន់ ននោះនកើរន ើងសនេឹមៗ ១គី ូកបុង

មួ យដខ ១គី ូន ៀរនៅដខនរកាយ និង

នចោះដរបនថន ើង១គី ូកបុងមួ យដខ នយើង

ដបរជាមិ នរពយ
ួ បារមភ អាំ ពីវាន ើយន ើយដែមបនណា
ថ យខល ួននៅតាមវាដែម

ន ៀរផង។

42
 នបើម្ែងននោះអប កចាំណាយនលើសខធ ងៀចាំនួន១០ដុលាលរកប ុងមួ យម្ែង វានមើល

នៅដូចជាគ្មមនបញ្ា្ាំដុើន ើយ។ ប៉ាុ ដនថនបើអបកន្វើមថងន ៀរនៅម្ែងដសា ក ន ើយ

មថ ងន ៀរនៅម្ែងប ធ ប់ និងមថ ងន ៀរជានរៀងរាល់ ម្ែង ីបាំផុរអប កនឹងោច់ ម្យ៉ា

មិ នខាន។ ចាំនពាោះមនុសេដដលោច់ ម្យ៉ា មនុសេដដលន ើងគី ូ និង មនុសេ

ដដលដលងលោះគ្មប ន រុ ការ ៍ ទាាំងននោះជានិចចកាលមិ ននកើរន ើងភ្ញលមៗ

ទាាំងរសុងដរមថ ងន ោះន ។ វានកើរន ើងសនេឹមៗ បនថិចមថ ងៗ ម្ែងននោះន ើង

បនថិច ម្ែងដសា កន ើងបនថិច ន ើយ ីបាំផុរម្ែង្ាំក៏មកដល់ ៖ “អូ ចប់ បារ់ !”

ន ើយពួកនគក៏ ដរសកន ើងថា៖ “ន រុ អីបានជាអ្ចឹ ង?”។

ជីវរ
ិ គឺ ជាដើន រើ ដដលនកើនន ង
ើ បនថិចមថ ងៗ។ របស់ មួ យបដនទមនលើ

របស់ មួ យន ៀរ ដូចរាំ ក់ ឹកដដលបាំ ដបកែមមួយផ្លធាំង។ នគ្មលការ ៍ របស់

កដងកបកាំ ពុងដរនរគើនរាំលឹកនយើងឲ្យតាមោននមើលថានឹងមានអវី នកើរន ើង

នពលខាងមុ ខ។ ម្ែងនីមួយៗ នយើងសួ រខល ួនឯងថា៖ “នរើខាំញ ក

ុ ាំ ពុងររមងៀ ិសនៅ

កដនលងណា? នរើខាំញ មា
ុ ាំមួន មានសុ ខភ្ញពលា រីករាយ និង មានបានជាងកាលពីឆ្បាំ

មុ នដដរឬន ?” ។ នបើអរ់ ន នយើងចាាំបាច់ ររូវដរផ្លលស់ បថ ូរ នងវើដដលនយើង

កាំ ពុងដរន្វើនៅសពវម្ែងននោះនចញ។

ីននោះគឺ របស់ មួ យដដលគួ រឲ្យខាលច គឺ គ្មមនអវី នៅនឹងែកល់ន ោះន យ

ើ ។

អវី ៗគឺ ដរងដរដរបរបួលនៅមុ ខឬនៅនរកាយ ដូនចប ោះនបើអបកមិ នរីកចនរមើននៅ

មុ ខន អប ករបដ លជាកាំ ពុងដររអិ លែយនរកាយន ើយ។

43
 ៤. វិន័យ

ចូរោក់ វិន័យខលន
ួ ឯងឲ្យន្វកា
ើ រងាររូ ចតាចដដលអប កមិ នចូលចិរថ
ន យ
ើ ម្ែងណាមួ យអប កនឹងមានសមរទ ភ្ញពនដើមផីន្វកា
ើ រងារ្ាំដដលអប កចូលចិរថ
មិ នខាន។

វិន័យមិ នដមនជាពាកយដដលមនុសេរគប់ គ្មបចូលចិរថន ើយ។ នបើសធងៀ

របជារបិ យភ្ញពរបស់ វា ការឈឺ ចាប់ របស់ ពាកយននោះគឺ អាចឋិ រនៅកដនលង

មួ យរវាងការឈឺ ម្នជើងឺពីរ គឺ ការឈឺ ន្ម ញ និង ជើងឺរាគរូស ។ ប៉ាុ ដនថវន

ិ ័យ

ផ្លធល់ ខលន
ួ អាចន្វើឲ្យអវី ៗផ្លលស់ បថ ូរទាាំងរសុងបាន។ ជីវរ
ិ គឺ ជាការនោោះដូរ ៖ នបើ

ចងៀបានរងាវន់ កបង
ុ រយៈនពលយូ រអដងវង នយើងររូវដរលោះបងៀការសបាយកប ង
ុ

រយៈនពលខលី ។

44
 ើ ិ ចចការរូ ចៗ ដូចជាការអាននសៀវនៅជា
ការោក់ វិន័យខល ួនឯងឲ្យន្វក

ជាងការនមើល ូរ សេន៍ ជានដើម អាច ាំអបកនៅកាន់ កិចចការ្ាំ បាន នពាលគឺ

ន្វើឲ្យគុ ភ្ញពជីវរ
ិ របស់ អប កកាន់ ដររបនសើរជាងមុ ន។ ការោក់ វិន័យខល ួនឯង

ឲ្យន្វើកិចចការរូ ចៗដូចជា ការហារ់ របា បី ដងកប ុងសបាថ ៍ អាច ាំអបកនៅ

កាន់ កិចចការ្ាំ បាន នពាលគឺ ន្វើឲ្យជីវរ

ិ របស់ អប កមានសុ ខភ្ញពលា ជាងមុ ន។ ការ

ោក់ វិន័យរូ ចៗនលើខលួនឯងដូចជាការសនេាំលុយចាំនួន២០ដុលាលរកប ុងមួ យម្ែងជា

ជាងចាយមថ ងឲ្យអស់ ពីនហាន ៉ា នឹង ាំអបកនៅកាន់ កិចចការ្ាំ បាន នពាលគឺ

អប កនឹងមានលុ យ ញ
ិ ផធោះដលវ ងនោយខលន
ួ ឯង។

គនលឹោះនដើមផីបនងកើរវិន័យនលើខលួនឯងគឺ មិនដមនន្វើន ើងតាមរយៈ

អណា
ថ រនភល ើងរបស់ សនធុោះចិរថដដលនឹកនឃើញភ្ញលមន្វើភ្ញលមន ោះន ។ វាគឺ ររូវ

ន្វើន ើងតាមរយៈការដឹងមូ លន រុ ចាស់ លាស់ ថានដើមផីអវី។ របសិ ននបើអបក

ដឹងចាស់ មូ លន រុ ថានដើមផីនោោះបាំ ុ លនចញឲ្យអស់ នពលន ោះវានឹ ង

កាន់ ដរងាយរសួលសរមាប់ អប កកប ុងការដកលុ យមកសនេាំ ុក។ របសិ ននបើ

អប កដឹងចាស់ មូ លន រុ ថាចងៀបនងកើនគុ ភ្ញពជីវរ

ិ របស់ អប កឲ្យរបនសើរ

ន ើង នពលន ោះវានឹងកាន់ ដរងាយរសួលកប ុងការសិ កានរៀនសូ ររ។

របស់ នផេងន ៀរដដលទាក់ ងនឹងវិន័យ ៖ នៅនពលអប កមានវិន័យ

នៅកប ុងខល ួន អប កមិ នររូវការ ួលវិន័យពីមជឈោឌនខាងនរៅន ើយ ន ើយជា

ល នផល អប កនឹងដឹក ាំជីវរ

ិ នោយខល ួនឯងន ើយអប កដម្ មិ នអាចបញ្ជអប កឲ្យ

ន្វើននោះឬន្វើន ោះបានន ើយ។ ផធុយមកវិញ នៅនពលអប កមិ នមានវិន័យនលើ

ខល ួនឯងន ន ោះ អប កនឹង ួលវិន័យពីមជឈោឌនខាងនរៅ។ មនុសេដដលមិ ន

45
អាចោក់ វិន័យខល ួនឯងបាន ជាញឹកញប់ ដរងដរធ្លលក់ នៅកប ុងការងារដដលឋិ រ

នរកាមការបងាគប់ បញ្ជពីអបកដម្ ។ មនុសេដដលគ្មមនវិន័យទាល់ ដរនស្គោះគឺ

ជាមនុសេដដលោក់ នខាបោះខល ន
ួ ឯង!

សណា
ថ ប់ ធ្លបប់
ចាប់ ីមួយនដើមផីលូរលាស់ គឺ “សណា
ថ ប់ ធ្លបប់ ”។ នដើមផីឲ្យរបស់

មួ យរីកលូ រលាស់ វាររូវការរច សមព័ ននមួយដដលលា ។ ចូររកន កនមើល

នដើមផ្លកមួ យនដើម។ ចូ រការ់ នដើមរកូចមួ យនដើមន ើយពិ និរយនមើលរច

សមព័ នន ខាងកប ុងរបស់ វា ឬ ពិ និរយនមើលរច សមព័ ននរបស់ ឃម ុាំ មួ យសាំ បុក នពល

ន ោះអប កនឹងនឃើញដផបកនីមួយៗគឺ សុ នដរមានវិន័យនដើមផីន្វើកិចចការរបស់ វា

នរៀងៗខល ួន។ ្មម ជារិ រការបស់ ដដលមានរបនយាជន៍ន ើយនបាោះបងៀរបស់

ដដលជាកាកសាំ ល់ ។ ននោះនគនៅថាសណា
ថ ប់ ធ្លបប់ របស់ ្មម ជារិ ។

នបើអបកចងៀឲ្យអាជីវកមម របស់ អប ករីកចនរមើន អប កររូវដរមានយុ ន

ស្គស្រសថ យា៉ាងណាន្វើឲ្យមានសណា
ថ ប់ ធ្លបប់ ។ ដូចគ្មប នបើអបកចងៀឲ្យជីវរ
ិ រីក

ររសុាំ ររស្គយ ជីវរ

ិ របស់ អប កររូវដរមានសណា
ថ ប់ ធ្លបប់ ។

នស្រ វ ដនិយាយថា៖ “ការិយាល័ យរបស់ ខញាំ រុ នញ៉ារម្ញ៉ាខាលាំងណាស់ ប៉ាុ ដនថ

វាគឺ ជាភ្ញពរនញ៉ារម្ញ៉ាដដលមានរច សមព័ ននររឹ មររូវ។ ខញាំ ព

ុ ិរជាមានសមិ ន
ផលការងារខព ស់ខាលាំងណាស់ !” ។ អូ . . . ចាស់ ន ើយឬនស្រ វ ដ? ខញាំ ុបិ ដភប ក
រសម្មនឃើញនស្រ វ ដហាក់ កាំ ពុងដរររូវបាននគោក់ នលើរន ោះន ើយរុញនៅ

កាន់ បនធប់វោះការ់ ខួ រកាលនដើមផីរករកុមរគូនព យវោះការ់ មួ យរកុមដដលគ្មមន

46
សណា
ថ ប់ ធ្លបប់ ។ កប ុងបនធប់របស់ ពួកនគគឺ នពារនពញនៅនោយគាំ នរមជ ុល បងៀរុាំ

របួ ស និង ដបថាបាំចាស់ ៗជានរចើន។ រគូវោះការ់ ន ោះនិ យាយថា៖ “បននូរ

អារមម ៍ នៅនស្រ វ ដ។ នៅកប ុងបនធប់ននោះគឺ រនញ៉ារម្ញ៉ាខាលង

ាំ ណាស់ ប៉ាុ ដនថនយើង

អាចរគប់ រគងស្គទនភ្ញពបាននពញ ី កុាំ បារមភ អី !” នរើអបកយល់ ថានស្រ វ ដមាន

អារមម ៍ ដបបណាចាំនពាោះស្គទនភ្ញពននោះ។

នៅនពលកដនលងមួ យទាមទារឲ្យសកមម ភ្ញពការងាររបរពឹរថិនៅបាន

លា វាររូវដរមានសណា
ថ ប់ ធ្លបប់ លា ។ អប កពនល រ់អគគី ភ័យដរងដរដឹងចាស់

កដនលងដដលពួកនគ ុកមួ កសុ វរទិ ភ្ញព ចាំដ កអប កនបើឡានដរងមានកដនលងដរ

មួ យគរ់ នដើមផី ុកនស្គរឡាន!

គ្មមនអវី ដដលអាចដុោះលូ រលាស់ លា នចញអាំ ពីគាំនរកាកសាំ ល់ រនញ៉ា

រម្ញ៉ាបានន យ
ើ ។ ដូនចបោះចូ រនរៀបចាំ ូោក់ ឯកស្គររបស់ អប ក។ ចូ រសមាារ្ុង

សរមាមរបស់ អប ក។

មានរបស់ មួ យដដលអប កនឹងករ់ សមាគល់ គឺ ៖ “លកខ ៈខាងកប ុងគឺ ជា

អប កកាំ រ់ អាការៈខាងនរៅ” ។ បរិស្គទនរបស់ អប កគឺ ជាអប កឆលុោះបញ្ចាំងការគិ រ
របស់ អប ក។ ជានិចចកាល នៅនពលផធោះរបស់ អប កមានសភ្ញពរនញ៉ារម្ញ៉ា វាឆលុោះ

បញ្ចាំងឲ្យនឃើញថាជីវរ
ិ របស់ អប កក៏ រនញ៉ារម្ញ៉ាផងដដរ។

គ្មមនការរស៊ាូ ណាដដលខជោះខាជយកមាលង
ាំ ឥររបនយាជន៍ន យ
ើ
ចូរយក ឹកកកមួ យដុើដដលររូវបានកកនោយកមាលាំងសី រុ ា ភ្ញព

-50oC ន យ
ើ ចាប់ នផថើមដុរកន ថ វា។ បនថិចមក គ្មមនអវី នកើរន ើងន ើយ។

47
នរបើរបាស់ ថាមពលកន ថ នរចើននៅន យ
ើ នៅមិ នទាន់ មានល នផល។ ភ្ញលម

ន ោះ នពលសី រុ ា ភ្ញពន ើងដល់ ០oC ឹកកកចាប់ នផថើមរលាយបនថិចមថ ង។

នពលសី រុ ា ភ្ញពនចោះដរនកើនន ើង ីបាំផុរ ឹកក៏ បងាាញខល ួនន ើង!

ឥលូ វចូរនចោះដររកាការដុរកន ថ ននោះឲ្យជាប់ ។ មថ ងន ៀរ មាន

ថាមពលកន ថ ជានរចើនររូវបាននរបើរបាស់ ន ើយវាគ្មមននសចកថី រក

ី រាយនកើរ

ន ើងនៅន យ
ើ ។ ប ធ ប់ មក នៅរបដ លជាសី រុ ា ភ្ញពន ើងដល់ ១០០

អងា ឹកក៏ កនស្រញ្ជលន យ

ើ បនងកើរជាចាំហាយ! វាដរបជាពុោះ!

នគ្មលការ ៍ អវី នៅ? នពលខល ោះ សភ្ញពខាងនលើននោះក៏ អាចនកើរន ើង

នៅកប ុងជីវភ្ញពរស់ នៅរបចាាំម្ែងផងដដរ គឺ នពលដដលនយើងចាំណាយថាមពល

នរចើនណាស់ ដូចជានលើគនរមាងឬកិ ចចការមួ យ ដរវាហាក់ ដូចជាគ្មមន

ល នផលអវី នកើរន ើងឬរបនសើរន ើងទាល់ ដរនស្គោះ។ ប៉ាុ ដនថ តាមពិរ

ថាមពលរបស់ អប កកាំ ពុងដរបនងកើរការផ្លលស់ បថ ូររូ ចៗមួ យចាំនួនរួចនៅន ើយ

រគ្មន់ ដរអប កនមើលវាមិ នទាន់ នឃើញដរប៉ាុ នណា

ត ោះ។ ចូរបនថប្ជ ូនថាមពល

របស់ អប កនៅកប ុងកិ ចចរបឹ ងដរបងរបស់ អប កននោះ នពលណាមួ យអប កនឹងនមើល

នឃើញការផ្លលស់ បថ ូរទាាំងរសុងនកើរន ើងមិ នខាន។ ចូរចងចាាំនគ្មលការ ៍

ននោះន ើបអប កមិ នរពយ

ួ បារមភ និងមិ នអស់ សងឃឹម។

ខញាំ ច
ុ ូលចិរថនមើលមកខល ួនឯងថាមានដើន រើ ការដូចជាន គ មមយ៉ាង

ដដលនគនៅថា pinball1 ។ ដូនចបោះរគប់ នពលនវលាដដលខញាំ រុ បឹ ងដរបងន្វើអវី

1
ជាន គ មបាញ់រគ្មប់ ឃលី រូ ចៗនៅនលើរុ្ាំមួយ ន យ
ើ នគ ួលពនធុនបើនគបាញ់ចាំនគ្មលនៅ

48
មួ យ ដូចជានរៀបចាំរុឲ្យស្គារ និពនននសៀវនៅ ជួយមិ រថ ភកថិ ណាមាបក់ នរៀនគូ រ

គាំ នូរ បងៀម្ែល ឹកនភល ើង ឬសូ មផីដរស្គកលផងន្វើអវីមួ យន ើយបរាជ័យ គឺ ខាំញ ដុ រង

ដរោក់ ពិនធុមួយឲ្យខល ួនឯង នរពាោះខញាំ គ

ុ ិ រថាកិ ចចរបឹ ងដរបងរបស់ ខញាំ ន
ុ ីមួយៗគឺ ដូច

ជាការសនេាំរងាវន់ ោក់ កប ុង “គ នីជវី រ

ិ ” របស់ ខញាំ ដ
ុ ូនចាបោះដដរ ប៉ាុ ដនថខាំញ ម
ុ ិ នដឹងន

ថានរើមានប៉ាុ ម នពិនធុដដលខញាំ ន
ុ ឹង ួលបានពីរងាវន់ ប ធ ប់ ន ើយ។ ផបរ់គាំ និរននោះ

ន្វើឲ្យខញាំ មា
ុ ននសចកថី រក
ី រាយនឹងកិ ចចការងារទាាំងឡាយដដលខញាំ ក
ុ ាំ ពុងដរន្វើជា

ជាងន្វើឲ្យខញាំ រុ ព
ាំ ឹងចងៀដរបានល នផល្ាំ ភ្ញលមៗ។ ន ើយជានិចចកាល នៅនពល

ការរាំពឹងរបស់ ខញាំ កា
ុ ន់ ដររិ ច វាកាន់ ដរន្វើឲ្យខញាំ រុ ក
ី រាយ, “ប៊ាី ងនហាគ រួចរាល់

ន ើយ!” - មានការងារែមីមួយន ៀរចូលមកន ើយ បាន ួលសាំ បុររអន្ជ ើញ

មួ យន ៀរន យ
ើ បាននផញើសាំបុរររួចរាល់ ន ើយ . . . . ។ល។

រលក
នយើងដឹងឮអាំ ពីរលក ដូចជារលកសនមល ង រលកពនលឺ រលកខួ រកាល

ឬរលកអគគិ សនី ជានដើម។ ចាំដ កឯជីវរ

ិ ក៏ មានរលករបស់ វាដដរ នគនៅថា

វាថា “រលកជីវរ
ិ ”។ នបើតាមន័យ្មម តា នពាលគឺ មិននិយាយតាមពាកយ

បនចចកន សដបបវិ យស្គស្រសថ

ពាកយរលកគឺ សាំនៅដល់ របស់

ទាាំងឡាយដដលដរងដរន្វើ

ដើន រើ ជារកុមៗ ជាបាច់ ៗ ឬ ជា

ចនងាកម។

49
 ដូនចបោះនបើដផាកនលើនិយមន័យននោះ នយើងនឃើញថាវិបរថិ រគួស្គរ ការ

អន្ជ ើញកប ុងពិ្ីនរៀបអាពា ៍ ពិពា ៍ ឬ ការជួសជុលឡាន គឺ សុ នដរជា

ចនងាកមម្នសកមម ភ្ញព។ ការពិចារណានិងការចងចាាំនសចកថី ននោះនៅកប ង

ុ ចិរថគឺ

មានស្គរៈសាំ ខាន់ ណាស់ សរមាប់ អប ក នរពាោះវាអាចជួយអប កបាន។ នៅនពល

អប កប្ច ប់ដខននោះនោយគ្មមនជាប់ វិកកយបររ ឹកនភល ើង វិកកយបររឈប ួលផធោះ ឬ

វិកកយបររនផេងៗន ៀរ នពលន ោះអប កនិយាយនៅកាន់ ខលួនឯងថា៖ “ខញាំ ន

ុ ឹង
នរៀបចាំអវីៗរគប់ យា៉ាងសរមាប់ ដខនរកាយន ៀរ” ដដលមានន័យថាអប កនរៀបចាំ
ខល ួននដើមផីនៅកាន់ រលកមួ យន ៀរ។ នៅនពលអប កធ្លលក់ ខល ួននៅកប ុងចរនថម្ន

រលកមួ យប ធ ប់ ន ៀរ អប កនឹងនិយាយនៅកាន់ ខលួនឯងថា៖ “ខញាំ ធ្ល

ុ ល ប់ ស្គគល់
រលកននោះពីមុនរួចមកន ើយ។ វាគឺ រគ្មន់ ដរជារលកដដលនបាកបក់ ជា
បនណា
ថ ោះអាសនបប៉ាុនណា
ត ោះ” ។

៥. ចូរេចេះសរមបខលួន!

នយើងរស់ នៅកប ុងពិភពមួ យដដលអវី ៗរគប់ យា៉ាងដរងដរផ្លលស់ បថ ូរមិ ន

ន ៀង។ រដូវមួ យចូលមកដល់ ន ើយវាក៏ កនលងផុរនៅ ឯ ឹកន ើងន ើយក៏

រសក់ ចុោះវិញ មានន ើងមានចុ ោះ មនុសេ ួលបានការងារន ើយក៏ ររូវនគ

ប្ឈប់ នៅវិញ . . . . ។ ដូនចបោះអប កគួ រដរនរៀនអាំ ពី ចាប់ ្មម ជារិ មួយដ៏សាំខាន់

គឺ ៖ “អវី ៗដរងដរផ្លលស់ បថ ូរ”។ នៅនពលអប កយល់ ចាស់ អាំ ពីចាប់ ននោះ អប កនឹង

ដលងមាននសចកថី ខឹងសមាររនៅន ៀរមិ នខាន។

50
 នៅកប ុងថាបក់ ជីវវិ យកាលពីនៅវិ យល័ យខញាំ បា
ុ ននរៀនចាប់ មួ យនគ

នៅថា “ការសរមបខលន
ួ នៅនឹងការផ្លលស់ បថ រូ របស់ បរិស្គទន (Natural

Selection)” ។ ឧទា រ ៍ នយើងបាននរៀនថា របសិ ននបើអបកគឺ ជាសរវ លាឹរ

ដដលមានសមផុរព ៌ ម្បរងន ើយរស់ នៅកប ុង ីវាលដដលមានព ៌ នតាបរ

ន ើយនបើអបកមិ នផ្លលស់ បថ ូរសមផុររបស់ ខល ួនន អប កនឹងជួបបញ្ា្ាំមិនខាន។

អប កអាចរវាឿថា៖ “ ីវាលននោះគួ រដរមានព ៌ ម្បរង ពីមុនវាធ្លលប់ មានព ៌

ម្បរងនស្គោះ ចុោះន រុ អវីបានជានពលននោះវាព ៌ នតាបរនៅវិញ . . . ។ល។”

នបើនចោះដរអងគយ
ុ រវាឿដបបននោះ មិ នយូ រន ីវាលននោះនឹងគ្មមនសរវ លាឹរន ៀរ

ន ើយ។ ចាប់ ្មម ជារិ គឺយុរថិ ្ម៌ ន ើយម្រពម្ផេដែមន ៀរផង៖ “សរមបខលន

ួ

ឬ ររូវស្គលប់ !” វាគឺ ជាការគួ រឲ្យនស្គកស្គថយខាលាំងណាស់ ដដលកាលនណាោះ

នលាករគូជីវវិ យរបស់ នយើងមិ នដដលនិយាយរបាប់ នយើងនស្គោះថា៖ “ករ់ រតា

ុក - ននោះជានមនរៀនមួ យរបស់ ជីវរ

ិ គឺ ររូវនរៀនសរមបខលន
ួ !”។

នៅកប ុងពិ ភពអាជីវកមម របស់ រកុម ៊ាុ នរគ្មក់ ៗកប ុងនលាក អវី ៗដរងដរ

ផ្លលស់ បថ ូរ ន យ
ើ សូ មផីដរអប កជើ ញកប ុងវិស័យននោះក៏ អាចនភល ចខល ួនអាំ ពីនសចកថី

ពិរននោះផងដដរ។

នៅឆ្បាំ១៩២៧ នលាក Harry Warner អគគ យករកុម ៊ាុ នសធ ូឌីនយា

Warner Brothers បាននិយាយថា៖ “នរើ សេនិកជនណាដដលចងៀស្គថប់ រួ

សដមថ ងនិយាយនឆលើយឆលងគ្មបន ោះ?” (នរពាោះកាលនណាោះភ្ញពយនថមានដរ

កាយវិការគ្មមនសនមល ងនិយាយនឆលើយឆល ងគ្មបន ើយ) ។

51
 នៅឆ្បាំ១៩៤៣ នលាក Thomas Watson ជារបធ្លនរកុម ៊ាុ មកុាំ ពយូ

័រ IBM បានដែលងថា៖ “ខញាំ គ

ុ ិ រថា ីផារពិភពនលាកននោះគឺ ររូវការកុាំ ពយូ ័រដរ
របាាំនរគឿងប៉ាុ នណា
ត ោះ” (នរពាោះកាលសម័ យន ោះកុាំ ពយូ ័រមានរម្មល ម្ែល

សនមផើមណាស់ )។

នៅឆ្បាំ១៩៧៧ នលាក Ken Olsen របធ្លនរកុម ៊ាុ ន Digital

Equipment Corporation បាននិយាយថា៖ “វាគ្មមនន រុ ផលអវី ដដលបុ គគ ល

មាបក់ ៗររូវការកុាំ ពយូ ័រនដើមផីនរបើនៅកប ុងផធោះរបស់ ពួកនគន ោះន ” ។ (នរពាោះ

កាលនណាោះកុាំ ពយូ ័រមាន ាំ ាំ ្ាំ រម្មល ម្ែល ន ើយនគនរបើដរនៅកប ុងស្គទប័ នរដឌ

និងរកុម ៊ាុ ន្ាំៗដរប៉ាុ នណា

ត ោះ)

អវី ៗដដលមិ នដមនជាការពិរកាលពីមុន វាអាចកាលយជាការពិរនៅ

នពលបចចុបផនប ដូចករ ី ខាងនលើ។ ន យ

ើ អវី ដដលជាការពិរនៅម្ែងននោះ វា

របដ លជាដលងពិរន ៀរនៅម្ែងដសា ក។ អវី ដដលមានដើន ើរការនៅម្ែងននោះ

វារបដ លវាអាចដលងមានដើន ើរការន ៀរន ើយនៅម្ែងដសា ក។ អវី ៗគឺ មិន

ឋិ រនឋរន ើយ។ របស់ ដដលឋិ រនឋរជានិចចគឺមានដរ “ការដរបរបួល” ដរ

ប៉ាុ នណា
ត ោះ។ នបើអបកចាកនចញពីផធោះចាំនួនបី ដខ នពលររលប់ មកវិញអប កនឹង

នឃើញកូ នរបស់ អប កដរបរបួលមិ នខាន។ នពលន ោះកូ នងាឿរបស់ អប កអាចនចោះ

និយាយន យ
ើ នៅអប កថា “បា៉ាៗ” ដែមន ៀរផង។ មិ នររូវនិយាយថាវា

“យុ រថិ ្ម៌ ” ឬ “មិ នយុ រថិ ្ម៌ ” ដបបននោះឬដបបន ោះន ើយ នរពាោះអវី ៗរគប់

យា៉ាងកាំ ពុងដរដរបរបួលជានិ ចច។

52
គាំ និរសាំ ខាន់
បុ គគ លដដលមាននសចកថី រក
ី រាយមិ នររឹ មដរ
ួលស្គគល់ “ការផ្លលស់ បថ ូរ” ថាជានសចកថី ពិរ
ដរប៉ាុ នណា
ត ោះន ប៉ាុ ដនថពួកនគក៏ ល
ួ យកវា
ផងដដរ។ ពួកនគគឺ ជារបនភ មនុសេដដល
ដរងដរនិយាយថា៖ “វាគ្មមនន រុ ផលអវី
ដដលខញាំច
ុ ងៀឲ្យរយៈនពល៥ឆ្បនាំ រកាយមានសភ្ញពដូចជារយៈនពល៥ឆ្បដាំ ដលបានកនលង
ផុរនៅន យ
ើ ន ោះន យ
ើ !”

53
54
 ៣
ជីវិតរបស់អ្នកគឺជ “ឿរសែមតង” េៅ
តាមស្ច់េរឿងែ លឋិតេៅកនញង “ផនត់
ជុំេនឿ” របស់អ្នក

(ដូនចបោះ )នៅនពលអប កផ្លលស់ បថ រូ ឫសគល់ ម្ន “ផបរ់ជើននឿ” របស់ អប ក

ចាំនពាោះពិភពនលាកខាងនរៅ នពលន ោះជីវរ
ិ របស់ អប កក៏ នឹងផ្លលស់
បថ រូ នៅតាមន ោះដដរ។

55
56
១. ជុំេនឿ

២. ឿរងាររបស់ខគ
្ញុំ ជ
ឺ េមបញ្ហើ!

៣. រកលុយ

៤. បុំពុលខលួនឯង!

៥. វាមិនែមនបណ្តើលមកពីអ្វីែ លេកើតេលើអ្ក
ន ....

១. ជុំេនឿ

នៅនពលមនុសេរា ូញដរា អាំពីដដនកាំ រ់ របស់ ពួកនគ ពួកនគដរង

និយាយថា៖ “ខញាំ ម
ុ ិ នអាចន្វើ „X‟ បាននរពាោះ . . . . ”។ ពាកយនោោះស្គរ ូនៅ

របស់ ពួកនគគឺ ៖ “ខញាំ គ

ុ ឺ អុីងចឹង!” ។ ឬនបើនិយាយឲ្យសុី ជនរ បដនទមន ៀរ ពួក
នគចងៀមានន័យថា៖ “ខញាំ គ
ុ ិ រថាខញាំ ជា
ុ មនុសេដបប បឹ ងឯង” ។ វាជាផបរ់ជើននឿ
របស់ ពួកនគ។

នយើងអាចនរៀនអាំ ពីផរ
ប ់ ជើននឿរបស់ ខល ួនឯងបានតាមរយៈការសិ កាអាំ ពី

ររី ។ (ប ធ ប់ ននោះគឺ ជាការន្វ ើពិនស្គ្ន៍ មួយដដលររូវបានរបរពឹ រថនៅនៅវិ យ

57
ស្គទន Woods Hole Oceangraphic Institute)។

ចូរអប កស្គកលផងនរៀបចាំអាង ឹករូ ចមួ យនោយខល ួនឯង។ ប ធ ប់ មក

ដបងដចកវាជាពីររបនលាោះនោយនរបើក្ច ក់មួ យផ្លធាំងមកបាាំង ដូនចបោះឥលូ វ

ននោះអប កមានបនធប់ពីរសរមាប់ ររី ។ ឥលូ វចូរអប ករកររី របនភ barracuda

មួ យន ើយោក់ ន្មោះវាថា Barry និងរកររី មួយន ៀររបនភ mullet។ (ររី

barracuda ចូលចិរថសុីររី mullet ខាលង

ាំ ណាស់ )។ ោក់ ររី មួយៗនៅកប ុង

របនលាោះនីមួយៗ។ នពលោក់ ដល់ ឹកភ្ញលម Barry សរមុកនៅកាន់ mullet

ន ើយបុ កកាលនៅនឹងក្ច ក់មួ យ ាំ ឹ ងនពញ “ផ្លើង!”។ វាដកែយន ើយ

ររមងៀកាលសរមុកចូ លមថ ងន ៀរ . . “ផ្លើង!” ។

កប ុងរយៈនពលមួ យសបាថ ៍ Barry នឹងឈឺ រចមុ ោះជា មង ន់ ។ ីបាំផុរ វា

គិ រថា mullet គឺ មានន័យថា “ឈឺ ចាប់ !” ន ើយវាក៏ សនរមចចិរថឈប់ នដញ

ចាប់ mullet រនៅន ៀរ។ ប ធ ប់ មកអប កអាចដកផ្លធាំងក្ច ក់នចញបាន

ន ើយទាយនៅនមើលថាមានអវី នកើរន ើង? ដមនន ើយ Barry ឃាលនអាហារ

រ ូ រដល់ វាស្គលប់ នទាោះបី ជាររី mullet ដ លនៅដកផរៗខល ួនរបស់ វាក៏ នោយ

ក៏ វាមិ នហា៊ានខាាំដដរ។ វាស្គគល់ រពាំដដនរបស់ វា ន ើយវាមិ នហា៊ានដ លនចញ

នរៅរពាំសីមាននោះន ។

នរើនរឿងរបស់ Barry គួ រឲ្យសដងវកណាស់ ដមនន ? តាមពិរនៅ

នរឿងននោះឆលុោះបញ្ចាំងការពិរដដលនកើរនលើមនុសេនយើងសឹ ងដររគប់ ៗគ្មប។

នយើងមិ នហា៊ានររ់ នៅជុលនឹងផ្លធាំងក្ច ក់ដូចររី Barry ន ដរនយើងចូលចិរថ

58
ររ់ នៅរករគូ ឪពុកមាថយ និ ង មិ រថ ភកថិ ណាដដលចូ លចិ រថរបាប់ នយើងថានយើង

មានដដនកាំ រ់ ប៉ាុ នននោះឬប៉ាុ នន ោះន ើយរបាប់ ដរអាំ ពីអវីដដលនយើងអាចន្វើ

បានដរប៉ាុ នណា
ត ោះ។ កាន់ ដរអារកក់ ន ោះ គឺ ីបាំផុរនៅនយើងន្វើឲ្យ សេនៈ

របស់ ពួកនគកាលយជាផបរ់ជើននឿរបស់ នយើង។ “នរឿងដរងដរនកើរន ើងនៅតាម

ជើននឿរបស់ នយើងគឺ ជារពាំដដនសី មារបស់ ជើននឿរបស់ អប ក ន ើយជើននឿនលើ
នយើង បឹ ងឯង មានន័យថាជើននឿរបស់ នយើង្ាំ របស់ មួ យអាចន្វ ើឲ្យរបស់ បឹ ង

ប៉ាុ នណា រពាំដដនរបស់ នយើងគឺ ្ាំប៉ាុនន ោះ នកើរន ើងបាន (The thing

ន ើយនរឿងដដលគួ រខាលចដែមន ៀរន ោះគឺ always happens that you

believe in; and the belief in
នយើងការពារវាថាររឹ មររូវនិងមិ នហា៊ាននបាោះ a thing makes it happen)”
– Frank Lloyd Wright
ជើហាននចញអាំ ពីវាន ើយ (ដូចជាសរវ អ

ន ថ ើកដដលមិ នហា៊ាននចញអាំ ពីសបូក)។

59
 Barry និយាយនឹងខល ួនវាថា៖ “ខញាំ បា
ុ នដ លររមងៀនៅមុ ខនពញមួ យ

ាំ ឹ ងមថ ងរួចនៅន ើយ ដូនចបោះឥលូ វននោះខញាំ ុរគ្មន់ ដរដ លដឆវលចុោះន ើងនៅ

លា ជាជាង”។ ឯនយើងវិញនិយាយនឹងខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ ធ្ល

ុ ល ប់ បានផថល់អស់ ពីចិរថ

នលើការសិ កា នសប ហា និង ការងារ មថ ងន ើយពីមុនមក ឥលូ វននោះខញាំ រុ គ្មន់ ដរ.

. . . . នៅលា ជាជាង! ”។

នយើងបនងកើររ ុងក្ច ក់មួ យឲ្យខល ួនឯង ន ើយ ីបាំផុរនយើង ួលនជឿ

ថាវាគឺ ជាការពិររបស់ ខល ួន។ តាមពិរនៅ វាគឺ រគ្មន់ ដរជាអវី ដដលនយើងធ្លលប់

នជឿដរប៉ាុ នណា
ត ោះ ។ នរើមនុសេនយើងជាប់ ជើពាក់ រឹងមាាំប៉ាុនណានៅនឹងផបរ់ជើននឿ

របស់ ពួកនគ? ចូរអប កពិ ចារណានលើជើននឿមួ យចាំនួនដូចជាជើននឿស្គស ឬ

ជើននឿននយាបាយស្គកលផងនមើល នពលន ោះអប កនឹងដឹងមិ នខាន!

ប៉ាុ ដនថខាំញដ
ុ ង
ឹ ថាខញាំរុ រូវ!
នរើវាគួ រឲ្យអស់ សាំ ន ើចដដរឬន ? នយើងទាាំងអស់ គ្មប នទាោះរិ ច

ឬនរចើន សុ នដរមានជើននឿខុ សចាំនពាោះពិភពនលាកន យ

ើ នយើងសុ នដរគិ រថា

ខល ួនឯងររូវដែមន ៀរផង។

ន រុ អវី? នរពាោះដរនយើងរបកាន់ ថាខលន

ួ ររូវ បឹ ងឯង! នស្រ វ ដនជឿថា

ជីវរ
ិ គឺ ពិបាកនិងថាគ្មរ់ ររូវដរន្វើការចាំនួន៧០នមា៉ាងកប ុងមួ យសបាថ ៍ ន ើប

អាចរស់ បាន។ នពលគ្មរ់ អានកាដសរនៅររងៀដផបកដសវ ងរកការងារ គ្មរ់

នឃើញមានរួ ីមួយកាំ ពុងររូវការបុ គគ លិក ដដលផ្លធាំងផេពវផាយន ោះ

និយាយថា “ន្វើការរិ ចនមា៉ាង នមា៉ាងការងារអាចផ្លលស់ បថ ូរបាន មានឱកាសន្វើ

60
ដើន ើរកាំ ស្គនថ អាចនរបើរបាស់ ឡានរបស់ រកុម ៊ាុ ន និងមានរបាក់ ដខខព ស់
បាំ ផុរ” ។ នពលន ោះ នស្រ វ ដក៏ ដរសកន ើង៖ “នបាករបាស់ ! វាមិ នដដលមាន
ការងារលា ដបបននោះន ោះន ។ នបើមិនផថល់របនយាជន៍នរចើនឲ្យនគវិញ ស្គមន

ដរនគឲ្យរសួលៗដបបននោះឬ!”។ នស្រ វ ដនមើលបនថ។ គ្មរ់ នឃើញផ្លធង

ាំ ពា ិ ជជ

កមម មួ យន ៀរ ន ើយមួ យននោះគឺ ជាការងារដដលឋិ រនៅកដនលងដដលទាមទារ

ការន្វើដើន ើររ ូ រដល់ ពីរនមា៉ាងឯនណាោះ។ “នរបើមន្យបាយន្វើដើន ើរខល ួន

ឯង ន្វើការយូ រនមា៉ាង របាក់ ដខទាប” ។ នស្រ វ ដដរសកន ើងថា៖ “ការងារមួ យ
ននោះនមើលនៅដូចជាលា !”។

គ្មរ់ ក៏ ោក់ ពាកយន ើយ ួលការនៅឲ្យមកសមាភស។ អប ករគប់ រគង

និយាយថា៖ “ផលិ រផលរបស់ នយើងគឺ មិនន ៀងទារ់ អរិ ែិជនរបស់ នយើងគឺ

មិ នចូលចិរថនយើងប៉ាុ ម នន ន ើយមាចស់ រកុម ៊ាុ នននោះជាមនុ សេ ុចចររ

ិ ។ នបើ

នលាកចងៀន្វើការនៅ ីននោះ នលាកចាំជាមនុសេឆកួរមិ នខាន!” ន យ

ើ នស្រ វ ដក៏

របវិញថា៖ “មិ នអី ន នលាក នរើខាំញ អា

ុ ចចាប់ នផថើមនៅម្ែងណា?”។

នស្រ វ ដអោះអាងថារ ឹសថីរបស់ គ្មរ់ អាំ ពីជីវរ

ិ គឺ ជាគាំ និរររឹ មររូវ នពាល

គឺ គាំនិរគិ រថាខល ួនគឺ ជាមនុសេគ្មមនរម្មល រស្គប់ នៅន យ

ើ ដូនចបោះន ើយន ើប

គ្មរ់ រីករាយនពលនឃើញខល ួនឯងលាំ បាកឬន្វើការដដលមិ នសមរមយ។

ខ ៈនពលនយើងកាំ ពុង្ាំ ដឹងកថី រគូបនរងៀន ឪពុកមាថយ និង មិ រថ ភកថិ

របស់ នយើងដរងរបាប់ នយើងនរឿងជានរចើនដូចជា៖ “ខួ រកាលឯងលង ងៀមិនអាច

នចោះគ ិ របានន ឯងនរចៀងឮដូចសរវ ទា និង ឯងមិ នអាចជួយខល ួនឯងបាន

61
ន ” ជានដើម។ ពួកនគនិយាយថា៖ “ជីវរ
ិ គឺ លាំបាកណាស់ ឯងនឹងរករហាម ឯង

នឹងសថី បន ធ សរោឌភិ បាល. . . .”។ ទាាំងអស់ ននោះគឺ ជាកមម វ្

ិ ីដដលអប កនរបើ

នដើមផីដឹក ាំជីវរ
ិ ដូនចបោះអប កក៏ នចញដើន ើរន ើយអនុវរថ តាមវាសឹ ងដរដូច

នបោះបិ នឹងតារាដដលសដមថ ងតាមរបូរកាមរបស់ ស្គច់ នរឿង។ អប កដរបជានជឿ

នលើវា នបើនទាោះបី ជាដឹងថាវាកាំ ពុងដរបាំ ផ្លលញជីវរ

ិ របស់ ខល ួនក៏ នោយ។

ចូរស្គកលផងដ ាំនស្រ វ ដថាគ្មរ់ គួ រដរ “លោះបងៀ” ជើននឿដដលគ្មរ់

បាន ួលយកអស់ ពីជាង៤០ឆ្បាំមកន ោះនចាលនៅ នពលន ោះគ្មរ់ នឹងមិ ន

សបាយចិរថមិនខាន ៖ “ខញាំ ល
ុ ាំ បាកជាង៤០ឆ្បាំមកន ើយនោយស្គរផបរ់ជើននឿ

ននោះ។ នរើនលាកចងៀឲ្យខញាំ ល
ុ ោះបងៀវាឥលូ វននោះន ើយឲ្យខញាំ ុ ួលស្គគល់ ថាខញាំ គ
ុ ឺ ជា

អប កដដលបានបនងកើរភ្ញពរនញ៉ារម្ញ៉ាននោះនោយខល ួនឯងឬ? ”។

នយើងភ្ញគនរចើនគិ រចងៀឲ្យខលន
ួ ឯងររូវជាជាងចងៀឲ្យខលន
ួ ឯងរីករាយ។

អវី នៅគឺ ជា “ផបរ់ជើននឿ” របស់ ខញាំ?ុ

នយើងភ្ញគនរចើនមាន “ផបរ់ជើននឿ” នរៀងៗខល ួន។ នយើងោក់ ស្គលកន្មោះ

ឲ្យខល ួនឯងថាដូចជា . . . “ខញាំ គ

ុ ឺ ជារគូបនរងៀន” , “ខញាំ គ
ុ ឺ ជាជីតា” , “ខញាំ គ
ុ ឺ ជាមនុសេ

សម័ យ ាំននើប” ជានដើម។ “ផបរ់ជើននឿ” របស់ នយើងគឺ មិនខុ សអាំ ពី របូរកាម

របស់ កុាំ ពយូ ័រដដលនគនៅថា សូ វ ដវ(software)ន ោះន ។ ផបរ់ជើននឿរបស់

នយើងដរង ននធញោក់ ររនចៀករបស់ នយើងជានិចចន ើយវារគប់ រគងជីវរ

ិ

របស់ នយើងជាប់ មិ នោច់ ដែមន ៀរផង។ ីបាំផុរ “ផបរ់ជើននឿ” ទាាំងននោះក៏ បាន

កាលយជាផ្លធាំងផាយពា ិ ជជកមម របស់ នយើង។ នយើងស្គពយវានៅកាន់ កដនលងការ

62
ងារ។ នយើងស្គពយវានៅកាន់ កដនលងលាំ ដ កាយ។ នៅនពលនៅដល់ កដនលង

ជប់ នលៀង នយើងដកវានចញមកនរៅ . . . “ខញាំ គ

ុ ឺ ជារសី នមមា៉ាយ”, “ខញាំ ុគឺជា

នកម ងដដលររូវបាននគរាំនលាភ”, “ខញាំ ក

ុ ាំ ពុងឋិ រនលើផលូវកាលយជាអប កបួ ស!” ជានដើ

ម។ នយើងចាំ ណាយនពលនវលាភ្ញគនរចើនម្នជីវរ
ិ នដើមផីរបរពឹរថខលួនឯងឲ្យដូច

នឹងផបរ់ជើននឿទាាំងអស់ ននោះ។ នយើង ិញឡាន សនមល ៀកបាំ ពាក់ ន ើយនរជើស

នរើសមិ រថ ភកថិ ណាដដលររូវនៅតាមផបរ់ជើននឿននោះ។

ជីមគឺ ជាដុក ័រមាបក់ ។ គ្មរ់ របាប់ ខល ួនឯងថា៖ “ខញាំ រុ រូវដរន្វើខលួនឲ្យដូចជា

ដុក ័រន ើយនិយាយឲ្យដូចជាដុក ័រ។ ខញាំ ុររូវការផធោះដដលឋិ រនៅរាំ បន់ ដដល

ពួកដុក ័ររស់ នៅន ើយខញាំ រុ រូវន្វើសកមម ភ្ញពណាដដលទាក់ ងនឹងសកមម ភ្ញព

ដបបដុក ័រ”។ គ្មរ់ កាំ រ់ អវី ៗរគប់ យា៉ាងនោយដផាកនលើរួ ីជាដុក ័រននោះ

ប៉ាុ ដនថបុរសកាំ សរ់ ជីមរបស់ នយើងននោះគឺ មានជីវរ

ិ នស្គោះកនរកាោះដូចជានាំបុ័ង

នរគៀមមួ យដុើអុីងចឹង។

ការពយយាមន្វើខលួនឲ្យដូចជា “ផបរ់ជើននឿចាស់ ” ឬ “ផបរ់ជើននឿអរី រ

កាល” គឺ ន្វើឲ្យនយើងលាំ បាកលាំ បិននៅវិញន ។ នបើផរ

ប ់ ជើននឿរបស់ ខញាំ គ
ុ ឺ “ខញាំ ជា
ុ

រគូបនរងៀន” នៅនពលខញាំ បា
ុ រ់ បងៀការងារននោះ នពលន ោះខញាំ ន
ុ ឹងដលងស្គគល់ ថា

ខល ួនឯងនរណាជាក់ មិ នខាន។ នបើផបរ់ជើននឿរបស់ ខញាំ គ

ុ ឺ “ខញាំ ុជាអប ក ួលនភញ ៀវលា

ឥរនខាចោះមាបក់ ” នពលន ោះខញាំ ន

ុ ឹងបនងកើរឲ្យខល ួននូវការលាំ បាកនពលនថាលោះនធ្លលយ

មិ នបាន ួលនភញ ៀវបានលា នរពាោះគ្មមនម្ែងណាដដលលា ឥរនខាចោះន យ

ើ ។ នៅ

នពលអប កជិរខាងណាមាបក់ ចូលមកបរិនភ្ញគអាហានពលលាងច ន ើយខញាំ ុ

63
នថាលោះនធ្លលយន្វើឲ្យការ៉ារ
ុ នខាលច នពលន ោះវានឹងន្វើឲ្យខញាំ មា
ុ នអារមម ៍ មិ នលា

មិ នខាន។

នៅ ីននោះគឺ នសចកថី ពិរ . . . អប កមិ នដមនជាផបរ់ជើននឿរបស់ អប កន យ

ើ

នរពាោះអប កអាចផ្លលស់ បថ រូ វាបាន ន យ

ើ ក៏ គ្មមននរណាមាបក់ ខវល់ខាវយអាំ ពីផរ
ប ់ ជើននឿ

របស់ អប កន ោះដដរនរពាោះគ្មមននរណាមកហាមឃារ់ មិ នឲ្យអប កផ្លលស់ បថ រូ វាន ោះ

ន ។ អប កមិ នដមនជាកមម សិ នរបស់ រកុមមួ យឬរបអប់ មួ យណាន ើយ។ អប កគឺ

ជាមនុសេដដលមានប ពិនស្គ្ន៍ជានរចើនខុសៗគ្មប។ នៅនពលអប កឈប់

ស្គពយផបរ់ជើននឿចាស់ ៗនដើរនៅវិញនៅមក អប កមុ ខជាដលងនផ្លថរនលើ “ដផបក

ណាមួ យ” គរ់ ម្ននរឿងជីវរ

ិ របស់ អប កន ៀរមិ នខាន។

ដូចខញាំ ស
ុ រនសរមួ យរបនយាគននោះ ខញាំ ក
ុ ាំ ពុងដរគិ រមិ រថ ភកថិ ជនជារិ សវីស

ពីរ ក់ ន្មោះនអននិងនភើរក
ី ដដលមានអាយុ រវាង៧០នៅ៨០ឆ្បាំនៅន ើយ

ប៉ាុ ដនថពួកនគនៅដរន្វើដើន ើរជុើវញ

ិ ពិភពនលាក។ នភើរក
ី ជិោះដសផកនជើងសគី

របស់ នៅគ្មរ់ និងចូលចិរថនលងអុី ន្ឺដ រ។ ចាំដ កឯនអនវិញ ងចូល

ចិរថនៅរាាំរ ូ រដល់ នមា៉ាងបួ នរពឹក។ ពួកនគហាក់ ដូចជាមិ នមានផបរ់ជើននឿថាខល ួន

ចាស់ ន ោះន ។ ពួកនគមាន “រពលឹ ងភលឺ ស្គវង”។

នរើអបកចងចាាំផរ
ប ់ ជើននឿខាងនរកាមដដរឬន ?

១. “ខញាំគ
ុ ឺ ជាមនុសេសាំ ខាន់ មាបក់ ដូនចបោះមនុសេរគប់ គ្មបររូវដរនគ្មរពនិង

ន្វើ នងវោ
ើ ក់ ខញាំឲ្
ុ យសមរមយ!” ។ មនុសេខល ោះដរងដរទាមទារឲ្យអប កដម្ ររូវដរ

ចងចាាំរប
ូ នគ ចងៀឲ្យអប កដម្ ដឹងថានគ បឹ ងមានប៉ាុ នណាន ើយខព ងៀខពស់ករមិ រ

64
ណាដែមន ៀរផង។ ខ ៈនពលដដលអប កទាមទារឲ្យអប កដម្ គិ រថាអប កគឺ ជា

មនុសេសាំ ខាន់ អប កកាំ ពុងធ្លលក់ ខល ួននកើរ ុកខនៅវិញន នរពាោះនសចកថី រក

ី រាយ

របស់ អប កកប ង
ុ ខ ៈន ោះគឺ កាំពុងឋិ រនៅកប ង
ុ ម្ដរបស់ អប កទាាំងន ោះ (នរពាោះនបើ

នគសរនសើរ អប កសបាយចិរថ ដរនបើនគមិ នសនសើរ អប កក៏ នកើរ ុកខ)។ ដូនចបោះចូរ

បាំ នភល ចថា “ខល ន

ួ ជាមនុសេសាំ ខាន់ ” នៅ នរពាោះវាបណា
ថ លឲ្យចិរថរបស់ អប កសម ុគ

ស្គមញ។ ខ ៈនពលដដលអប ក “មិ នតាាំងចិរថឲ្យនគផថល់រម្មល ថាជាមនុសេ

សាំ ខាន់ ” វាជាខ ៈនពលដដលអប កមានអារមម ៍ ្ូរនសផើយកប ុងចិរថ។ តាម

ពិរ អប កទាមទារឲ្យនគផថល់រម្មល កាន់ ដររិ ច អប ក ួលរម្មល កាន់ ដរនរចើននៅ

វិញន ។

២. “ខញាំគ
ុ ឺ ជាមនុសេដដលគ្មមនវាស . . . (ឧទា រ ៍ ដូចជា គ្មមន

វាស ជិោះយនថលាំោប់ VIP គ្មមនវាស នៅដ ល ឹកសមុ រ គ្មមនវាស នៅ

នមើលកុ ន គ្មមនវាស នសល ៀកពាក់ នខាអាវរខដ ៊ា េ ឬ គ្មមនវាស ញុាំអាហារ

ជប៉ាុ ន ជានដើម)”។ នៅនពលនយើងថាឲ្យខល ួនឯងនូវពាកយដូចជា៖ “ខញាំ ុគ្មមន

វាស ” ឬ “ខញាំ ដុ រងដរ” ពាកយដបបននោះបនថរកាអប កឲ្យឋិ រនៅកប ុងរបអប់

គាំ និរននោះ ដូចអន ថ ើកររូវបានឃុាំ ជាប់ នៅកប ុងសប ូកអុី ងចឹង។ ប៉ាុ ដនថតាមពិរនៅ

វាមិ នដមនជារ ុង ជារបអប់ ឬជាសប ូកអវី ន ោះន វារគ្មន់ ដរជាផបរ់គាំ និររបស់

នយើងដរប៉ាុ នណា
ត ោះដដលនចោះដរខេឹបពាកយទាាំងននោះោក់ ររនចៀករបស់ នយើង។

នយើងក៏ មាន ផបរ់ជើននឿ មួ យចាំនួនន ៀរដូចជា “ខញាំ ជា

ុ មនុសេអារមម ៍ រស្គល

ដដលងាយអន់ ចិរថនោយស្គរនរឿងនផេងៗ” , “ខញាំគ

ុ ឺ ជាមនុសេរបុសនដើមរ ង
ូ
របាាំ រទ ” , “ខញាំគ
ុ ឺ ជាពុ ន
ន ិកជន ជារគិ សគបរិស័ ជា. . . ដូនចបោះខញាំដុ រងដរ. . . ”។

65
 ៣. “ខញាំចា
ុ ស់ ណាស់ នៅន យ
ើ ដូនចបោះមិ នអាច. . . ”។ មាថយរបស់ ខញាំ ុ

ចាប់ នផថើមនិពនននសៀវនៅ ីមួយរបស់ គ្មរ់ នៅនពលគ្មរ់ ចូលដល់ អាយុ ៦៧

ឆ្បាំ។ គ្មរ់ បានលាចាកនលាកនៅនៅអាយុ ៦៨ឆ្បាំន ើយបនេល់ ុកនសៀវនៅ

ដដលសរនសរមិ នទាន់ ចប់ នៅន ើយ។ ប៉ាុ ដនថគ្មរ់ បានចាប់ នផថើមកិ ចចការននោះ

ន ើយគ្មរ់ មាននមា នៈភ្ញពនោយស្គរវាខាលាំងណាស់ ។ មានមន្យបាយមួ យ

ដដលន្វើឲ្យជីវរ
ិ ចនរមើននៅមុ ខបាន គឺ ររូវនរៀនន យ
ើ រសឡាញ់ចូលចិ រថអវី

ដដលអប កន្វើរ ូ រដល់ ដនងាើមចុងនរកាយ។ នបើអបកបាននិពនន នសៀវនៅបាន

ពាក់ កណា
ថ ល ឬមានផធោះមួ យឬអាជីវកមម មួ យដដលររូវបានកស្គងចប់ បាន

ពាក់ កណា
ថ ល ន ើយជាអកុ សលអប កររូវបានស្គលប់ កប ុងនរគ្មោះថាបក់ ចរាចរ ៍

នរើអបកនឹងបារមភ ដដរឬន ?

គាំ និរសាំ ខាន់

ចូ រសួ រខល ួនឯងថា៖ “នរើអវីខល ោះដដល
ខញាំ គ
ុ ួ រសនរមចបានរួចបារ់ នៅន ើយរបសិ ននបើខាំញ ុគ្មមន
ផបរ់ជើននឿដូចសពវម្ែងននោះ?”

ដូនចបោះ នរើផរ
ប ់ ជើននឿអវី ខលោះដដលខញាំគ
ុ ួ រដរលោះបងៀនចាល?
ចនមល ើយគឺ រាល់ ផបរ់ជើននឿទាាំងឡាយណាដដលន្វើឲ្យអប កនៅដររកី រក

និងរង ុកខនវ ! របសិ ននបើផបរ់ជើននឿមួ យរបស់ អប កមិ នបានជួយអប កឲ្យ

របនសើរន ើងន ដូនចបោះដលងលោះវានចាលនៅ! វាមិ នដមនមានន័យថាពួកវា

66
ជាជើននឿខុ សន ោះន រគ្មន់ ដរពួកវាបណា
ថ លឲ្យអប កឈឺ ចាប់ ដរប៉ាុ នណា
ត ោះ។ ជា

កិ ចចចាប់ នផថើម ចូរអប កពិនិរយនមើលផបរ់ជើននឿទាាំឡាយណាដដលចាប់ នផថើម

នោយពាកយ “គួ រដរ” ឧទា រ ៍ ដូចជា៖

 មនុសេគួ រដរសងគុ ខញាំ វុ ញ

ិ !

 មនុសេគួ រដរសរនសើរខញាំ !ុ របសិ ននបើខាំញ នុ ្វើការងារបានលា បថី របស់

ខញាំ ុ គួ រដរករ់ សមាគល់ វា។

 មនុសេគួ រដរផថល់ការរសឡាញ់ចាំនពាោះខញាំ វុ ញ
ិ !

 មនុសេគួ រដរនចោះយល់ អារមម ៍ របស់ នគឲ្យនរចើនជាងននោះ!

 មនុសេគួ រដរនចោះដឹងគុ នគផង!

ផបរ់ជើននឿដដលផធុកពាកយ “គួ រដរ” មួ យប្ជី ខាងនលើស្គថប់ នមើលនៅ

ហាក់ ដូចជាសមន រុ សមផល ប៉ាុ ដនថចូរអប កពិចារណាបនថិចសិ ន។ នរើនឹងមាន

អវី នកើរន ើងចាំនពាោះអប ករបសិ ននបើអបកគ្មមនផបរ់ជើននឿទាាំងអស់ ននោះនៅកប ុងខួ រ

កាល? នរើអបកមានសភ្ញពដបបណារបសិ ននបើអបកមិ នរបកាន់ ជើននឿថា

មនុសេររូវដរយល់ រពមតាមអប ក មនុសេររូវដរដឹងគុ អប ក ររូវនមើល

ចាំ ុ ចលា របស់ អប ក ររូវដររសឡាញ់អបក ? នរើការដដលមិ នមានផបរ់ជើននឿ
ទាាំងអស់ ននោះជោះឥ និពលដបបណានលើជីវរ
ិ របស់ អប ក? ដមនន ើយ នពលខល ោះ

អប ករបដ លជា ួលបានការនគ្មរពរិ ចរួ ចឬមិ នររូវបាននគចូ លចិ រថ

ទាាំងរសុងក៏ ថាបាន ប៉ាុ ដនថអបកនៅដរមានអារមម ៍ រីករាយនទាោះបី ជាមនុសេន្វើ

នងវើដបបននោះោក់ អប កក៏ នោយ។

67
 ផបរ់ជើននឿដបប “គួ រដរ” មិ នអាចជួយឲ្យនយើងចរមុងចនរមើនបានន

នរពាោះ “ការពិរ”មិ នដដលផធក

ុ ពាកយ“គួ រដរ” ន ើយ។ អវី ៗរគប់ យា៉ាងគឺ ដរងដរ

អនុនលាមនៅតាមសចចភ្ញព(2)របស់ វានរៀងៗខល ួន។ នៅនពលអប ក ិនរៀនឬសថី

បន ធ សសចចភ្ញព សចចភ្ញពដរងដរឈប ោះជានិចច។

ផបរ់ជើននឿរបស់ អប កគឺ ជាកតាថដដលកាំ រ់ គុ ភ្ញពជីវរ

ិ របស់ អប ក
ឧទា រ ៍ ៖ ចូរនយើងឧបមាថាអប កមានផបរ់ជើននឿមួ យននោះ “ឪពុ កររូវ

ដរចិ្ចឹមបី បាច់ កូនៗន ើយររូវដរឲ្យអវី ៗដដលពួកនគចងៀបាន”។ នៅនពល

ឪពុករបស់ អប កមិ នន្វើដបបននោះ អប កនឹងមានអារមម ៍ អាក់ អន់ ចិរថមិនខាន

ដមនន ?។ ដូនចបោះអប កក៏ ចងៀផ្លលស់ បថ រូ ឪពុករបស់ អប ក។ មនុសេភ្ញគនរចើនមិ ន

ដដលពិចារណាអាំ ពីដើនណាោះរស្គយរបស់ បញ្ាននោះន ើយ នពាលគឺ ផ្លលស់ បថ រូ

ផបរ់ជើននឿ ននោះ។

អប កនិយាយថា៖ “ប៉ាុ ដនថនរើមនុសេរគប់ គ្មបមិ នគិ រអ្ចឹ ងន ឬ?”

ន ! មនុសេខល ោះមិ នគិ រដបបននោះន ន ើយពួកនគមានអារមម ៍

រីករាយជាងអប កនោយស្គរដរពួកនគគ្មមនផបរ់ជើននឿននោះ។ មនុសេមួ យចាំនួន

មិ នដដលរាំពឹងគិ រ ចងៀឲ្យអប កដម្ ន្វើ នងវដើ បបននោះឬដបបន ោះចាំនពាោះពួកនគ

ន ើយ។ ន យ
ើ ជាល នផល ពួកនគមានសនថិភ្ញពផលូវចិរថ។

នដើមផីនមើលនឃើញពិភពនលាកខុ សពីមុន អប កមិ នចាាំបាច់ ររូវការឆនធ ៈ

ាំនុកចិរថនលើខលួនឯង ឬ ការវោះការ់ ខួ រកាលអវី ន ោះន ។ អប កចាាំបាច់ រគ្មន់ ដរ

2
សចចភ្ញព ៖ ភ្ញពពិរ នសចកថី ពិរ

68
មាននសចកថី កាលហានហា៊ានគិ រគាំ និរដដលអប កមិ នធ្លលប់ គិ រពីមុនគឺ ជាការ

នរសច។ ដូនចបោះនលើកនរកាយ នពលអប កដរបជាអាក់ អន់ រសពន់ ចិរថចាំនពាោះ

នរណាមាបក់ ចូរចងចាាំថាមាបក់ ន ោះមិ នបានន្វើឲ្យអប កខឹ ងសមារន តាមពិរគឺ

ផបរ់ជើននឿរបស់ អប កដដលន្វើឲ្យអប កខឹ ងសមារខាលាំងយា៉ាងននោះ។ គាំ និរអវី ក៏ នោយ

ឲ្យដរបណា
ថ លឲ្យអប កឈឺ ចាប់ វារគ្មន់ ដរជាគាំ និរដរប៉ាុ នណា
ត ោះ(ឬរគ្មន់ ដរ

សភ្ញពចិរថមួយដរប៉ាុ នណា
ត ោះ) ដូនចបោះចូរអប កផ្លលស់ បថ ូរវានៅ។

២. ឿរងាររបស់ខ្ញុំគឺជេមបញ្ហើ!

នពលនយើងសថី បន ធ សការងាររបស់ នយើង ជានិចចកាលវាគឺ នយើងឯ

ន ោះវិញន ដដលជានមបងកបញ្ាននោះ។ ចូរនយើងនិយាយថាការងាររបស់ អប ក

គឺ ជាការងារ្ុញរទាន់ ន យ
ើ អប កមានផបរ់ជើននឿមួ យដដលនចោះដរខេឹបោក់

ររនចៀកអប កថា “ការងារននោះគឺ ជាការងារគួ រឲ្យ្ុញរទាន់ ណាស់ ” ។

របសិ ននបើអបកោក់ ពាកយសុាំ ការងារមួ យដដលនមើលនៅ ាំនងជាការងារគួ រ

ឲ្យរីករាយ នរើវានឹងមានអវី នកើរន ើង? វាអាច (ក). អប ករបដ លជាមិ នអាច

ួលបានការងារននោះនរពាោះនិ នយាជកនមើលនឃើញថាអប កជាមនុសេមិ នចូល

ចិរថន្វើការងារ ឬ (ខ). អប កអាច ួលបានការងារននោះប៉ាុ ដនថអបកនឹងន្វើឲ្យខល ួន

ឯង្ុញរទាន់ នឹងវានៅម្ែងណាមួ យ។

ចូរអនុញ្ដរឲ្យនយើងឧបមាថាឥលូ វអប កមានជើននឿខុ សពី ផបរ់ជើននឿខាង

នលើ នពាលគឺ នជឿថា៖“ការងារននោះគឺ គួរឲ្យរសឡាញ់ណាស់ ” ។ ជាមួ យនឹងផបរ់

69
ជើននឿដបបននោះ របសិ ននបើអបកកាំ ពុងឋិ រនៅកប ុងការងារគរមក់ មួ យ ជាជាង

មាននសចកថី សាប់ចាំនពាោះវា អប កដរបជានរបើភ្ញស្គនផេងចាំនពាោះវានៅវិញ ដូច

ជាអប កនឹងនិយាយថា៖ “ការងារននោះកាំ ពុងដរន្វើឲ្យដួងចិរថរបស់ ខញាំ ុអាប់

អួ រន ើយដែមទាាំងខុ សអាំ ពីអវីដដលខញាំ ធ្ល

ុ ល ប់ រាំពឹង ុកដែមន ៀរផង។ ខញាំ ម
ុ ិ នគួ រ

បនថនៅ ីននោះរនៅន ៀរន ”។ ជើននឿនមាោះមុ ររបស់ អប កមួ យននោះនឹងនលើក ឹក

ចិរថរបស់ អប កឲ្យរទាាំនឹងការងារននោះន យ
ើ ដសវ ងរកការងារែមីដដលលា ជាងកប ុង

នពលដរមួ យ ។

ដូនចបោះ បញ្ាគឺ មិនបណា

ថ លមកពី លកខ ៈរបស់ ការងារន ោះន ើយ

ប៉ាុ ដនថ វាបណា

ថ លមកពីលកខ ៈម្នផបរ់ជើននឿរបស់ អប កឯន ោះវិញន ដដលអាច

ផ្លលស់ បថ ូរមុ ខមារ់ របស់ ស្គទនភ្ញពទាាំងរសុងរបស់ អប កបាន។

៣. រកលុយ

ប៉ាុ ដនថខាំញម
ុ ិ នអាចរកលុ យបាននរចើនរគប់ រគ្មន់ តាមររមូវការន យ
ើ !
មា៉ារីនិយាយថា៖ “នលាកមិ នយល់ ន ។ វាមិ នដមនជារបព័ននជើននឿ
របស់ ខញាំ ុន ើយ។ វាគឺ បណា
ថ លមកពីការងាររបស់ ខញាំ ។
ុ ខញាំ ុមិនដដលរកលុ យបាន
នរចើននចញពីការងាររបស់ ខញាំ នុ ”។ ន ា ើយមា៉ារីចុោះន រុ អវីបានជាមា៉ារីឯងនៅ
បនថន្វើការនៅ ីន ោះន ៀរ? មា៉ារីនឆលើយថា៖ “នរពាោះវាគឺ ជាការងារដរមួ យគរ់

ដដលខញាំ មា
ុ នសមរទ ភ្ញពអាចរកបាន!” (នឃើញន មា៉ារីននោះន យ
ើ គឺ ជារបព័នន

ជើននឿរបស់ អប ក)។ ចូរផ្លលស់ បថ ូរផបរ់ជើននឿរបស់ អប កននោះនចញនៅ ន យ

ើ អប កនឹង

រកបានការងារែមីឬអាចចាប់ នផថើមន្វើអាជីវកមម នរៅនមា៉ាង អាចនរៀបចាំ ដផនការ

70
 ិ រ្ដ វរទ ុន ង
ើ វិញ ឬអាចអភិ វឌណជើ ញបដនទម ឬអាចខាំ របឹ ងន្វើការនៅ ី

ន ោះនដើមផីន ើងរាំ ដ ងែមី។

មា៉ារីនឆលើយវិញថា៖ “ប៉ាុ ដនថ កាលៈន សៈននោះគឺ អារកក់ ខាលាំងណាស់ នរពាោះ

កាដសរចុោះផាយថានសដឌកិចចកាំពុងដរចុ ោះដុនោប”។ ននោះន ើយគឺ ជាអវី ដដល

អប កមានជើននឿណាមា៉ារី។ នរើនឹងមានអវី នកើរន ើងរបសិ ននបើអបកមិ ននជឿនលើ

ការចុោះផាយរបស់ កាដសរ?

នសចកថី ចរមុងចនរមើនគឺ ដរងដរអារស័ យនលើការន្វើសកមម ភ្ញពនៅ

តាមខួ រកាលរបស់ ខល ួនឯងនោយមិ នខវ ល់អាំ ពីពាកយរាំខានរបស់ អប កជិរខាងឬ

មនុសេជុើវញ
ិ ខល ួនន ើយ។

ប៉ាុ ដនថរបាក់ ដខរបស់ ខញាំគ

ុ ឺ ជារបាក់ ដខងាប់ (fixed salary)!
មិ នខវ ល់ថាអប ករស់ ពឹងរបាក់ ដខឬរបាក់ ចាំ ូ ល ផបរ់ជើននឿរបស់ អប កគឺ

ជានមនខាលងដដលកាំ រ់ ភ្ញពសថ ុកសថ មភរបស់ អប ក។ ចូរនរជើសនរើសមនុសេរបាាំ

បី ក់ ដដលន្វ ើការនៅកប ុងរកុម ៊ាុ នដរមួ យន ើយដដលមានរបាក់ ដខនសម ើៗ

គ្មប។ នពលន ោះនយើងនឹងសនងករនឃើញថាពួកនគមួ យចាំនួនមានរ ពយសមផរថិ

នរចើននិងរស់ នៅបានសុ ខសបាយដែមន ៀរផង ចាំដ កមួ យចាំនួនន ៀរ

ដបរជាពឹង្ គ្មរនដើមផីខចីរបាក់ ិញស្គន់ វច

ុិ ញុាំនៅវិញ។ ដូនចបោះចាំ ុ ចខុ ស

គ្មបគឺ មិនដមនឋិ រនៅនលើចាំនួនលុ យដដលពួកនគរកបានន ោះន ប៉ាុ ដនថគឺ

បណា
ថ លមកពី ផបរ់ជើននឿដដលពួកនគនមើលនៅបញ្ាលុ យកាក់ ។

71
 របសិ ននបើខាំញ ម
ុ ិ នបាន ួលលុ យនៅតាមចាំនួនដដលខញាំ ច
ុ ងៀបាន ឬនបើខាំញ ុ

កាំ ពុងបារ់ បងៀលុយដដលខញាំ ក

ុ ាំ ពុងមាន ការ ៍ ននោះចាស់ ជាបណា
ថ លមកពីមូល

ន រុ ណាមួ យមិ នខាន ន ើយមូ លន រុ ននោះមិ នឋិ រនៅកប ុងបរិស្គទនខាង

នរៅខល ួយន ង
ើ ផធុយមកវិញគឺ វាចាស់ ជានកើរនចញពី បរិស្គទនខាងកប ុងខល ួន

របស់ ខញាំ ុ បឹ ងឯង។

មាលប់ ចាក់ នឆ្បរគឺ ជាការឆលុោះបញ្ចាំងឲ្យនឃើញចាស់ ៗនឹងដភប កអាំ ពី

របព័ននជើននឿដដលកាំ ពុងដររគប់ រគងបញ្ា ិ រ្ដ វរទ ុរបស់ អប កដដលមាន មាលប់

ចាក់ នឆ្បរន ោះ។ មនុសេ ូនៅចូលចិរថគិរថាលុ យអាចនោោះរស្គយបញ្ា

របស់ ពួកនគបាន។ ប៉ាុ ដនថមនុសេភ្ញគនរចើនដដលបានឈប ោះនឆ្បរ ីបាំផុរដរបជា

ជាប់ បាំ ុ លនគវ័ ឍ កនៅវិញកប ុងរយៈនពលដរពីរបី ឆ្បាំនរកាយពីឈបោះនឆ្បរ

72
គឺ នលឿនជាងកាលពីពួកនគមិ នទាន់ ឈបោះនឆ្បរនៅន ៀរ។ ន រុ អវីនៅ? គឺ

នរពាោះដរផបរ់ជើននឿរបស់ ពួកនគដដលនិយាយថា “ខញាំ ជា

ុ របនភ មនុសេោច់ ម្យ៉ា

ជានិ ចច” ន ើយផបរ់ជើននឿននោះនឹងបាំ ផ្លលញលុ យរាប់ លានដុលាលររបស់ ពួកនគ

រ ូ រដល់ ពួកនគធ្លលក់ ខល ួនោច់ ម្យ៉ា ដូចផបរ់ជើននឿរបស់ ពួកនគ បឹ ង។

ែមីៗននោះនៅកប ង
ុ ីរកុងBrisbane របន សអូ ស្រស្គថលី ខញាំ បា
ុ ននបើក

ូរ សេន៍នដើមផីនមើលបុ រសមាបក់ ដដលបានឈប ោះនឆ្បរជានលើក ី២។ នៅកប ុង

ប សមាភសន ោះ គ្មរ់ បាននិយាយថា៖ “របាក់ ១.៣លានដុលាលរ ននោះគឺ រិចរួ ច

ខាលាំងណាស់ នរពាោះឥលូ វខញាំ ក

ុ ាំ ពុងដរចាំណាយនរចើនណាស់ កប ុងការរស់ នៅ . . . ”

ន ើយបុ រសមាបក់ ននោះគឺ ន ប

ើ ឈប ោះនឆ្បរមថ ងកាលពី ២ឆ្បាំមុនដរប៉ាុ នណា
ត ោះ!

ាំ ាំ ម្នគ នីរបស់ អប កគឺ មាន ាំ ាំ ប៉ាុននឹងរបព័ននជើននឿរបស់ អប ក។

ដូនចបោះចូររគប់ រគងគាំ និររបស់ ខល ួនឯង នរពាោះគាំ និររបស់ នយើងគឺ ជាអប ក

រគប់ រគងជីវរ
ិ ទាាំងរសុងរបស់ នយើង គឺ មិនដមនរបស់ នរៅខល ួនន ដដល

រគប់ រគងជីវរ
ិ របស់ នយើង។

ផលរបនយាជន៍ម្នការោច់ ម្យ៉ា
មនុសេដដលោច់ ម្យ៉ា មិ នដដលសួ រខល ួនឯងនូវសាំ ួ រចាំៗន ើយ ៖
“នរើមានអវី ខល ោះនៅកប ុងស្គទនភ្ញពោច់ ម្យ៉ា ននោះដដលន្វើឲ្យខញាំ ច
ុ ូលចិរថ?”។ មាន
គុ សមផរថិ មួយចាំនួននៅកប ុងស្គទនភ្ញពជាអប កោច់ ម្យ៉ា ។ ឧទា រ ៍ ៖
 “ខញាំ អា
ុ ចរសម្មនឃើញសួ គ្មល
៌ ័ យ . . . នឃើញរពោះជាមាចស់ រសឡាញ់ខាំញ ុ

. . .ភ្ញពរកី រកគឺ ជារបសិ និពរជ័យដដលរពោះជាមាចស់ ផថល់ជានមនរៀន ”

73
  “ខញាំ អា
ុ ចឈរនជើងនៅកប ុងរកុមមនុសេកាងបាន។ នបើខាំញ នុ ៅដររកដូច

ននោះ ខញាំ ន
ុ ឹងមិ នមានអារមម ៍ ខាមស់ នអៀននៅកប ុងចាំនណាមពួកនគ

ន ើយ”

 “ខញាំ ន
ុ ឹង ួលបានកថី អា ិ រអាសូ ពីអបកដម្ ”

 “ខញាំ ម
ុ ិ នចាាំបាច់ ពិបាកោក់ វិន័យនលើខលួនឯងន ើង” (នរពាោះភ្ញព

នជាគជ័យដរងររូវការវិន័យ ឯភ្ញពរកី រកមិ នររូវការវិន័យអវី ន )

 “ខញាំ ម
ុ ិ នចាាំបាច់ ផ្លលស់ បថ ូរ មាលប់ អវី ន ”

 ុ ចនចា របកាន់
ន ើយកាន់ ដរពិនសសជាងនគបាំ ផុរន ោះគឺ . . . “ខញាំ អា

ឬសថី បន ធ ស អប កដម្ ជាពិនសសគឺ រោឌភិ បាល!”

នបើនយើងនស្គមោះររងៀ នយើងរបដ លជា ួលស្គគល់ ការពិរថាភ្ញពរកី

រកី ឬភ្ញពោច់ ម្យ៉ា គឺ សមនឹងខល ួនឯងដមន (នរពាោះនយើងខាលចលាំ បាក ខជិ ល ឬមិ ន

ហា៊ានផេងនរពង)។ មិ នមានមនុសេនរចើនន ដដលហា៊ាននិយាយការពិរថាខល ួន

បាននរជើសនរើសយកភ្ញពរកី រក ប៉ាុ ដនថប្ជី ខាងនលើនមើលនៅដូចជានលើក

កមាលាំងចិរថណាស់ ដមនដដរន ? រគប់ នងវើដដលនយើងន្វើគឺសុ នដរបនងកើរផល

របស់ វានរៀងៗខល ួន រាប់ ប្ច ល

ូ ទាាំងផល “រកី រក” ផងដដរ។

ផបរ់ជើននឿអាំ ពីនរឿងលុ យកាក់ របស់ ឪពុកមាថយនយើង

នរើឪពុកមាថយនយើងចូលចិរថនិយាយភ្ញស្គដូចជា ៖

 “លុ យងាយរសួលរកណាស់ ”

 “កុាំ រពយ
ួ នយើងមាននលើសររមូវការជានិ ចច”

74
  “នពលណានយើងចាយលុ យននោះ លុ យនរចើនន ៀរនឹង ូ រចូលមក”

ឬក៏ ឪពុ កមាថយរបស់ នយើងចូលចិរថនិយាយភ្ញស្គខាងនរកាមជាង ៖

 “លុ យគឺ ជាឫសគល់ ម្នភ្ញពអពមងគលទាាំងឡាយ”

 “នយើងគ្មមនល នភ្ញពន ”

 “លុ យមិ នដមនដុោះនៅនលើនដើមនឈើន ”

របសិ ននបើអបកបានស្គុាំជាមួ យនឹងភ្ញស្គនៅកប ុងប្ជី ីពីរនរចើនជាង ី

មួ យ ផបរ់ជើននឿឪពុកមាថយរបស់ អប កទាាំងអស់ ននោះបានកាលយជាការពិររបស់

អប ករួចនៅន ើយ។ ការលាំ បាកលាំ បិនរបស់ ពួកគ្មរ់ បានកាលយជាការលាំ បាក

លាំ បិនរបស់ អប ក។

ចូរកុាំ មានអារមម ៍ ខាមស់ នអៀននឹងលុ យកាក់ !

មនុសេភ្ញគនរចើនមានភ្ញពនអៀនខាមស់ ណាស់ នពលនិយាយអាំ ពីនរឿង
លុ យ គឺ ខាមស់ ខាលង
ាំ ជាងការនិយាយអាំ ពីនរឿងរួមនភ នៅន ៀរ។

នរើអបកធ្លលប់ ករ់ សមាគល់ ដដរន ថានរើវាលាំ បាកប៉ាុ នណានពលឲ្យលុ យ

នៅមនុសេមួ យចាំនួន។ ពួកនគគឺ ដូចជាមនុសេឆកួរអ្ចឹ ង! “អរ់ ន ៗ មិ ន

ចាាំបាច់ ន ! ខញាំ ម
ុ ិ នររូវការវាន !”។ ប៉ាុ ដនថអបកបានដឹងចាស់ ណាស់ ថាពួកនគ

កាំ ពុងដររស់ នៅកប ុងភ្ញពោច់ ម្យ៉ា ូ បដរនាំបុ័ងដកល មជាមួ យនឹង ឹកស្គប! ពួក

នគន្វើឫកដបបននោះនរពាោះពួកនគខាមស់ នអៀនខាលាំងណាស់ ។ ពួកនគឈឺ ចិរថដូច

ររូវនគនមើលងាយនពលលូ កម្ដយកលុ យរបស់ នគ! “ខញាំ ម

ុ ិ នររូវការលុ យ

របស់ អប កន ខញាំ មា
ុ នន ើយ មិ នអី ន !”។

75
 មានគ្មបនយើងមួ យចាំនួនរឹ ងចិរថមិនរិ ចន នៅនពលនិយាយអាំ ពីលុយ

មថ ងៗ។ នយើងឲ្យមិ រថ មាបក់ ខលី លុយមួ យចាំ នួនន ើយដល់ នពលររូវការលុ យវិញ

នយើងមិ នដឹងថាររូវទារវាមកវិញយា៉ាងនម៉ា ចន ើយ៖ “អឺ . . ឯងដឹងន ើយថា . .

. . អឺ ឯងនៅចាាំន . . . ន ,ន ា ើយ មិ នអី ន ណាមួ យគ្មបមិ នទាន់ ររូវការវា

ចាាំបាច់ នៅន ើយ . . . ន ើយវាគ្មមបញ្ាន នបើ. . . នរើគ្មបគួ រនិយាយថានម៉ា ច

នៅ . . . គ្មបរគ្មន់ ដរឆងល់ថា . . . ”។ គឺ នយើងមិ នហា៊ាននិយាយចាំៗថា “ម្ែងណា

ឯងសងលុ យអញវិញ?” ន ើយ។

76
 របសិ ននបើអបកមានការងារដដលន្វើឲ្យអប កមិ នរសួលកប ុងចិ រថ ឬមាន

ាំ ក់ ាំនងដដលន្វើឲ្យរកាាំរកូ សចិរថ មិ នយូ រមិ នឆ្ប់ ន អប កនឹងចាកនចញពីវា

មិ នខាន។ នបើអបកមិ នរសួលចិ រថចាំនពាោះនរឿងលុ យកាក់ ន នបើអបករកាាំរកូ សចិរថ

នៅនពលនិយាយអាំ ពី វា ឬនបើសិនជាលុ យមិ នអាចអងគុយរសុោះរសួលនៅ

ដកផរអប កន វាចាស់ ណាស់ ថាអប កនឹងចាកឆ្ងយនចញពីវាមិ នខាន។ របស់

ដដលន្វើឲ្យនយើងនខព ើមរនអើមឬន្វើឲ្យនយើងរកាាំរកូ សចិ រថ នយើងដរងដរ

ពយយាមនចៀសវាងអាំ ពីវា។

គាំ និរសាំ ខាន់

នដើមផីមានរបស់ អវី មួ យនៅកប ុងជីវរ
ិ និងនដើមផីរកាវាឲ្យ
គងៀវងេអប កររូវដរមានអារមម ៍ សុ ខរសួលចិ រថនពលនៅ
ដកផរវា។ ដូចគ្មប នដើមផីបនងករ
ើ លុ យនិងរកាលុ យឲ្យ
គងៀវងេ អប កររូវដរមានអារមម ៍ រសួលចិរថ
នពលនៅជិរវា!

នបើសិនជាអប កមាននរចើននពក វានឹងអស់ សរមាប់ អប កដម្ ន យ

ើ ន ឬ?
នយើងនៅដរមានជើននឿចាស់ ករមឹ លនិងឆកួរលី លាមួ យននោះ។ នរើមាន

ប៉ាុ ម ន ក់ នៅកប ុងចាំនណាមពួកនយើងដដល្ាំដឹងកថី មកនៅកប ុងជើននឿថា៖ “នបើ

77
ខញាំ ុមានរ ពយសមផរថិ នរចើន អប កដម្ នឹងឈឺ ចាប់ មិ នខាន(នរពាោះរ ពយសមផរថិ

នឹង ូ រចូលមកកប ុងឃាលាំងរបស់ ខញាំ អ

ុ ស់ )!”

នបើ ស្គន់ តា នកាលស(Santa Claus) ជិោះរន ោះរបឹ សនហាោះចូលផធោះ

របស់ អប កន ើយ មាលក់ របាក់ មួ យលានដុលាលរនៅនលើរុកាន វ របស់ អប ក នរើ

លុ យមួ យលានដុលាលរននោះឋិ រនៅកប ុងម្ដរបស់ អប ករ ូ រឬ? អរ់ ន ! លុ ោះ

រតាដរអប កចាក់ នស្គវាជាប់ ោក់ នរកាមដរគរបស់ អប កនោយមិ នចាយវាយអវី

នស្គោះន ើបវាឋិ រនៅកប ុងម្ដរបស់ អប កជានរៀងរ ូ រ។ ប៉ាុ ដនថតាមពិរគឺ មិនដូនចបោះ

ន ើយ។ អប កលក់ ឡាននឹងបានលុ យននោះមួ យចាំដ កនៅនពលអប កយកវានៅ

ិញឡាន។ អប កដឹកជ្ជ ូននឹងបានវាមួ យចាំដ ក។ នភ្ញជនីយោឌន អប កលក់ ផ្លក

អប កររ់ តាក់ សុី និង មនុសេរគប់ ៗគ្មបនៅជុើវញ

ិ ខល ួនអប កសុ នដរ ួលបានមួ យ

ចាំដ កម្នលុ យមួ យលានដុលាលរននោះ។ ប៉ាុ ដនថ ផធុយមកវិញ នយើងភ្ញគនរចើន

បាន្ាំដឹងកថី នៅកប ុងជើននឿថាភ្ញពមានបានគឺ មិនលា ន នរពាោះវាដូចជាការរសូប

ទាញរ ពយសមផរថិ របស់ អប កដម្ មកោក់ កប ុងឃាលាំងរបស់ ខល ួន។ ននោះគឺ ជាជើននឿ

លង ងៀនលលដមនដ ន។

នបើអបកដរបជាសថ ុកសថ មភ វាមិ នបណា

ថ លឲ្យនរណាមាបក់ ឈឺ ចាប់

ន ើយ។ ផធុយមកវិញ វាដបរជាអាចជួយពួកនគនៅវិញន ។

បាំ ពុលខលន
ួ ឯង!
“ជីវរ
ិ គឺ ហាក់ ដូចជាចដមល កណាស់ ។ នបើអបករបដកកមិ នរពម ួលយក
អវី នរៅដរអាំ ពីភ្ញពអស្គចរយ ជាញឹកញប់ អប កនឹង ួលបានដរភ្ញពអស្គចរយ (It’s

78
a funny thing, life. If you refuse to accept anything but the best, you
very often get it.)” W. Somerset Maugham

នបើចងៀឲ្យពិភពនលាករបរពឹរថលាចាំនពាោះអប ក អប កររូវដររបរពឹ រថលា

ចាំនពាោះខល ួនឯងជាមុ នសិ ន។ នរើអបកអាចមានអារមម ៍ ខាលាំងកាលអស្គចរយនដើមផី

ផេពវផាយឥ និពលនលើនគឯងយា៉ាងនម៉ា ចនៅនបើនៅខ ៈននោះអប កដឹងខល ួនឯង

ថាសូ មផីដរនខាសលី បរបស់ អប កក៏ កាំ ពុងដររដ កគូ ដដរន ោះ? នស្រ វ ដនិយាយ

ថា៖ “វាគ្មមនបញ្ាន នទាោះបី ជានខាសលី បរបស់ ខញាំ រុ ដ កគូ ក៏ នោយ នរពាោះគ្មមន

នរណាមួ យនមើលវានឃើញផង”។ ប៉ាុ ដនថ នស្រ វ ដនលាកនឃើញវា ដឹងវា ន ើយ

ខល ួនរបា របស់ នលាកក៏ ួលអារមម ៍ ននោះផងដដរ។ នលាកគឺ ជាមនុសេដរ

មាបក់ គរ់ ដដលអាចន្វើឲ្យខល ួនឯងមានអារមម ៍ រសស់ រស្គយជាពិនសសបាន។

នបើនលាកគ្មមននមា នៈភ្ញពចាំនពាោះខល ន
ួ ឯងន នពលន ោះនឹងគ្មមននរណាមួ យ

ផថល់ភកថី ភ្ញពឲ្យនលាកន ើយ។

បរិស្គទននៅកប ុងផធោះរបស់ នយើងគឺ ពិរជាប៉ា ោះពាល់ ផលូវអារមម ៍ របស់

នយើងដមន។ ចូរបនងកើរកដនលងមួ យដដលអាចនលើក ឹកចិរថអបកបាននោយ

រគ្មន់ ដរអប កនដើរដល់ មារ់ ទាវរប៉ាុ នណា

ត ោះ។ ចូរផថល់ឲ្យផធោះរបស់ អប កនូវការរប

ដរងមួ យយា៉ាងរសស់ សងាា។ ចូរចរចាជាមួ យនឹងមាចស់ ផធោះឈប ួល នោយសុាំ ពី

គ្មរ់ នូវសមាភរៈនផេងៗ ដូនចបោះអប កអាចចាប់ នផថើមរបដរងនិងលាបថាបាំផធោះដលវ ង

របស់ អប កឲ្យរសស់ បាំ រពង។

រនបៀបនរៀបរយគឺ មិនដមនជាការខជ ោះខាជយន ោះន ។ ការរស់ នៅកប ុង

79
បនធប់ឈប ួលដរមួ យបនធប់ដដលមានបរិស្គទនស្គារបារនិងមានរនបៀប

នរៀបរយគឺ លាជាជាងរស់ នៅកប ុងផធោះវីឡាដដលរនញ៉ារម្ញ៉ា។ មានស្រសថី មាបក់ ចូល

មកសួ រភរិយារបស់ ខញាំ ថា

ុ ៖ “Julie នរើខាំញ អា
ុ ចន្វើអវីបាននបើខាំញ ុមានលុ យដរ ២០

ដុលាលរ ប៉ាុ នណា

ត ោះនដើមផីរុបដរងបនធប់?”។ Julie នឆលើយវិញថា៖ “អប ករសី ិញ

អាំ នបាសនៅ!” ។

ចូររីករាយនឹងអវី ដដលអប កកាំ ពុងដរមាន

នរើគ្មបនយើងប៉ាុ ម ន ក់ ដដលធ្លលប់ ោក់ ដសនដផលនបា៉ាមនិងដផលនចកនៅ

កប ុងចានបាលសធិ កចាស់ ន ើយមានស្គបមឆកូររគប់ កដនលងដែមន ៀរផងខ ៈ

នពលដដលចានែមែមីភលឺថាលដបរជាចាក់ នស្គ ុកនៅកប ុង ូនៅវិញ? នពលនយើង

ស្គលប់ នៅ នយើង ុកចានភលឺ ថាលទាាំងអស់ ន ោះឲ្យកូ នៗរបស់ នយើង ន ើយពួកនគ

ន្វើឲ្យវាបាក់ ដបកនោយមិ នខចី ខវល់អវី ន យ

ើ ! ឥលូ វខញាំ ច
ុ ងៀផថល់ដើបូ ម នឲ្យនលាក

អប កនៅចុោះ នបើនលាកអប កមានរបស់ រសស់ ស្គារ ចូរនរបើរបាស់ វាឲ្យបាក់ ដបក

នោយខល ួនឯងនៅ!

ខញាំ មា
ុ នមិ រថ មាបក់ ។ គ្មរ់ ិញឡានមួ យមា៉ាក Volvo ន យ
ើ គ្មរ់ ចងៀរកា

វាឲ្យលា នដើមផីលក់ នៅវិញបានម្ែល ដូនចបោះគ្មរ់ យកករមាលពូកចាស់ ៗមករគប

នលើនៅអី ទាាំងអស់ របស់ ឡាន។ វាជាគាំ និរលា ដមន ប៉ាុ ដនថនៅនពលអប កជិោះ

ឡានែមីន ោះ អប កមានអារមម ៍ ហាក់ ដូចជាកាំ ពុងជិោះនលើមា៉ាសុី ននបាកនខាអាវ

អ្ចឹ ង!

ខញាំ នុ រៀននរចើនណាស់ ពីភរិយារបស់ ខញាំ ុ Julie អាំ ពីបញ្ាទាាំងអស់ ននោះ។

80
 សេនវិជាជរបស់ ងគឺ ៖ “ថាបក់ ែបមខល ួន ផថល់អាហារបាំ ប៉ា នឲ្យរគប់ រគ្មន់ ដល់

ខល ួនរបា រកាផធោះសដមផងឲ្យស្គារបារ នពលន ោះអប កនឹងមានអារមម ៍ ថា

ជីវរ
ិ របស់ អប កដូចជាមានរាសី ន ើយ ួលបានរបសិ និពរជ័យពីន ពាថ”។ ននោះ

គឺ ជាសមថី របស់ ង៖ “របស់ នីមួយៗដរងដរជោះឥ និពលនលើគ្មបនៅវិញនៅ

មក។ រនបៀបដដលអប កនដើរគឺ ជោះឥ និពនលើរនបៀបដដលអប កនិយាយ។ រនបៀប
នសល ៀកពាក់ ជោះឥ និពលនលើអារមម ៍ របស់ អប ក។ នពលអប កផថល់ការយកចិ រថ
ុកោក់ ចាំនពាោះខល ួនឯង អប កក៏ នឹងផថល់ការយកចិរថ ុកោក់ ននោះចាំនពាោះអប កនផេង
ដដរ” ។ ងគឺ ជាមនុសេខញាំ ស្គ
ុ គ ល់ ដរមាបក់ គរ់ ដដលពាក់ ររ ប់ ស្គមនៅនរកាម

សនមល ៀកបាំ ពាក់ នគងយប់ របស់ ង! ន ើយសនមល ៀកបាំ ពាក់ នគងន ោះគឺ ន្វើអាំពី

សូ ររ។

នោយស្គរបានបាំ ពុលខល ួនឯងឲ្យវិលវល់ យូ របនថិចនៅន ើយ អប កក៏

និយាយថា៖ “នរើការបាំ ប៉ា នខល ួនឯងវាទាក់ ងអី នៅនឹងការសនរមចនគ្មលនៅ

កប ុងជីវរ
ិ ?”។ គឺ ទាក់ ងគ្មបនពញ ី! នបើ

នយើងមានអារមម ៍ សថ ុក

សថ មភនោយរ ពផសមផរថិ

នយើងនឹងរសូបទាញភ្ញព

សថ ុកសថ មភឬរ ពយសមផរថិ មក

កាន់ ដរនរចើន។

នស្រ វ ដនិយាយថា៖ “នៅនពលខញាំ នុ ជាគជ័យ ខញាំ ន

ុ ឹងលោះបងៀ មាលប់ រស់

នៅដូចជាសរវ ក ថ ុរននោះនចាល!”។ ខុ សន ើយនស្រ វ ដ! នដើមផីនជាគជ័យ

81
នលាកររូវដរចាប់ នផថើមរស់ នៅដូចជាមនុ សេនជាគជ័យមាបក់ នលាកររូវដរ

មានអារមម ៍ ថាខល ួនកាំ ពុងដរនជាគជ័យចាប់ ពីនពលននោះដរមថ ង។

គាំ និរសាំ ខាន់

ភ្ញពសថ ុកសថ មភគឺ មិនសាំ នៅនលើនរឿងលុ យកាក់ ន ោះន ើយ។ វាសាំ នៅនលើរនបៀប
របបរស់ នៅរបស់ នយើងឯន ោះវិញន ។

វាមិ នដមនបណា
ថ លមកពីកតាថដដលនកើរនលើអបកន ោះន ប៉ាុ ដនថវា

បណា
ថ លមកពីរនបៀបដដលអប កនមើលមកវា។

មាននរឿងនរពងមួ យនរកាមចាំ ងនជើងថា “alchemists(3)” និពនន

ន ើងកាលពីយុគសម័ យកណា
ថ លដដលនរឿងននោះសថី អាំពីមនុសេមួ យចាំនួននគ

ឲ្យន្មោះថាអប កផេាំមាសនរពាោះពួកនគមានសមរទ ភ្ញពអាចបាំ ដបល ងសាំ ឲ្យ

កាលយជាមាសបាន . . . ជើ ញលា ! នបើអបកនចោះជើ ញននោះ វាពិរជាលា ខាលាំង

ណាស់ ! គរិ អប់ រាំមួយកប ុងនរឿងននោះគឺ នៅររងៀថា នយើងមាបក់ ៗររូវដរកាលយជា

អប កផេាំមាស គឺ នដើមផី៖ នមើលអវី ៗឲ្យ្លុោះម្ផធខាងនរៅ (នពាលគឺ នមើលឲ្យនឃើញ

រម្មល ខាងកប ុងរបស់ វា)។ ការពវ កិចចរបចាាំម្ែងរបស់ នយើងគឺ ររូវ ួលយកស្គទន

ភ្ញព ដដលនមើលដូចជាស្គទនភ្ញពអារកក់ ដូចជាការខកដើន ើរយនថនហាោះ

ការនរគ្មោះថាបក់ ចរាចរ ៍ ការដលងលោះគ្មប ភ្ញពររនគ្មោះនបាោះនបាករបស់ អប ក

3
នសៀវនៅននោះររូវបានដរបសរមួលរួចន ើយនៅនរកាមចាំ ងនជើងថា “ដើន រើ ផេងនរពង
នដើមផីសនរមចកថី សុបិន”

82
បនរមើជានដើម ន ើយប ធ ប់ មកផ្លលស់ បថ ូរស្គទនភ្ញពអាប់ អួ រទាាំងននោះឲ្យនៅជា

សាំ ណាងលា ន ើងវិញ។

នរើការ ៍ ននោះមានន័យថាអប កររូវដរបួ ងសួ ងឲ្យនជើងបាក់ នៅម្ែងណា

មួ យឬ? មិ នដមនន ប៉ាុ ដនថនបើម្ែងណាមួ យនជើងរបស់ អប កបាក់ ដមនន ោះ ចូរ

អប កដសវ ងរកឱកាសលា នចញអាំ ពី “នរគ្មោះអារកក់ ននោះ” ។ អប ករបដ ល

និយាយថា៖ “នរើ នងវើដបបននោះអាចន្វើអវីលា បានខល ោះចាំនពាោះខញាំ ?

ុ ”។

វានឹងជួយអប កបានជានរចើនករមិ រខុ សៗគ្មប៖

 អប កនឹងដរបជាអរគុ ចាំនពាោះអវី ៗដដលជីវរ

ិ ផថល់មកឲ្យអប ក

 អប កនឹងដរបជាមានសនថិភ្ញពផលូវចិរថ ឬ

 អប កនឹងដរបជាអងគុយនៅកណា
ថ លម្ន ូកជីវរ
ិ ជាជាងោក់ នជើងរា ឹក!

83
 មនុសេ ុ ធិដឌិនិយម(4) និយាយថា៖ “ន្វើដបប បឹ ងគឺ លងងៀណាស់ ។ វា

នមើលនៅវិជមា
ជ ន ួ សន រុ នពកន ើយ”។ ន និយាយអ្ចឹ ងខុ សន ើយ។

នៅនពលអប កបននូរបនទយ(ឬប្ឈប់ ដរមថ ង)នូវរបរិ កមម របស់ អប កនៅនឹង

នរគ្មោះអារកក់ ដដលនកើរន ើងនោយម្ចដនយឬនោយមិ នបានដឹងជាមុ ន នពល

ន ោះអារមម ៍ របស់ អប កនឹងដរបជាមានរុ លយភ្ញពន យ

ើ អប កអាចតាាំងខល ួនឲ្យ

មានថាមពលឬអាំ ណាចខព ស់បានដែមន ៀរផង។

ដរាបណាអប កនៅដរមម្មគិ រ (ឬមានផបរ់ជើននឿនជឿ) ថាមាននរគ្មោះ

អារកក់ មួ យនៅកប ង
ុ ជីវរ
ិ របស់ អប ក នរគ្មោះអារកក់ ន ោះនឹងបងាាញខល ួននៅ

កប ង
ុ រូបភ្ញពអារកក់ នផេងៗជាបនថប ធ ប់ មិ ននចោះឈប់ ន យ
ើ ។

ចូរឧបមារថាអប កបានដលងលោះរបពននែមីៗននោះ ន ើយជាល នផល អប ក

កាំ រ់ ជីវរ
ិ របស់ អប កថាកាំ ពុងឋិ រនៅកប ុងភ្ញពម នថរាយ។ ដរាបណាអប ក

របកាន់ នូវជើននឿននោះ ជីវរ

ិ របស់ អប កនឹងបនថឋិរនៅកប ុងស្គទនភ្ញពដបបននោះជា

និចច។ ចូ រឧបមារមួ យន ៀរថាអប កររូវបាននគបន ថ ញនចញពីការងារនៅ

អាយុ ៥០ឆ្បាំ ន ើយអប កសនរមចចិរថថានពលនវលាលា ម្នជីវរ

ិ របស់ អប កបាន

នដើរមកដល់ ីប្ច ប់ន ើយ។ ដរាបណាអប ករបកាន់ ជើននឿននោះ ជីវរ

ិ របស់ អប ក

នឹងបនថឋិរនៅកប ុងស្គទនភ្ញពអារកក់ ដបបននោះជានិចច។

នរើខាំញ ក
ុ ាំ ពុងដរនិយាយថាខ ៈនពលដដលអាកបផកិ រយា
ិ របស់ អប ក

កាំ ពុងឋិ រកប ុងភ្ញពអវិជជមាន អប កនឹងមិ នអាចន្វើអវីបានន ើយនដើមផីន្វើឲ្យជីវរ

ិ

4
ជារបនភ មនុសេដដលចូលចិរថនមើលនឃើញដររបស់ ឬនរឿងអារកក់

84
របស់ អប ករបនសើរន ើងឬ? ររូវមួ យចាំ ដ ក ប៉ាុ ដនថ នៅមានមួ យចាំដ ក

បដនទមន ៀរនៅនឹងរ ឹសថីននោះ គឺ ដរាណាអប កនមើលនឃើញដរនរគ្មោះអារកក់

អប កនឹងរសូបទាញនរគ្មោះអារកក់ បដនទ មន ៀរមកចាក់ បងគរកប ុងជីវរ

ិ របស់

អប ក។ មនុសេជា ីរសឡាញ់នឹងន្វើឲ្យអប កកាន់ ដរខកចិរថ នៅហាវយរបស់ អប ក

នឹងន្វើឲ្យអប កកាន់ ដរសម ុគស្គមញ នរគ្មោះថាបក់ នឹងរកអប កទាល់ ដរនឃើញ មាចស់

ផធោះឈប ួលនឹងបន ថ ញអប ក នពាលគឺ អវីៗហាក់ ដូចជាធ្លលក់ ចុោះដូចការចុោះកាាំជ

ន ថ ើរអ្ចឹ ង។ រពឹរថិការ ៍ (លា ឬអារកក់ ) នឹងបងាាញខលន

ួ ដូចការរាំពឹងដដលអប ក

រសម្ម ុកនៅកប ង
ុ ខួរកាល។

ខ ៈនពលដដលអប កផ្លលស់ បថ ូរជើននឿអាំ ពីស្គទនភ្ញព(អវី មួ យ) គាំ និរែមី

របស់ អប កនឹ ងរសូបទាញមនុសេែមីនិងរពឹរថិការ ៍ ែមី ផងដដរ។

គាំ និរសាំ ខាន់

រាល់ “នរគ្មោះអារកក់ ” នីមួយៗនៅកប ុងជីវរ
ិ របស់
អប កតាមពិរនៅគឺ មិនដមនជានរគ្មោះដដលនកើរមក
នដើមផីសមាលប់ អប កន ោះន វារគ្មន់ ដរជារពឹរថិការ ៍
មួ យដដលចូ លមកនលើក ឹកចិ រថអបកឲ្យផ្លលស់ បថ ូរផបរ់
គាំ និររបស់ អប កនពលនមើលមកវាដរប៉ាុ នណា
ត ោះ។ អប ក
របដ លនិយាយថា៖ “ប៉ាុ ដនថ នរើរ ឹសថីននោះអាចជួយ
នពលខញាំ ឈ
ុ ឺ ជួយបងៀម្ែលវក
ិ ក យបររ និង ជួយបថី
របមឹ ករស្គរបស់ ខញាំ បា
ុ នដដរន ?”។ របាកដជាបាន!

85
ជីវរ
ិ គួ រដរនពារនពញនោយនសចកថី រក
ី រាយ!
មានស្រសថី មាបក់ និយាយោក់ ខញាំ ុថា៖ “នពញមួ យជីវរ
ិ របស់ ខញាំ ុ ខញាំ ម
ុ ិ នដដល

មានឱកាសន្វើអវីដដលខញាំ ច
ុ ងៀន្វើន ើយ”។ ស្គថប់ នមើលនៅវាហាក់ ដូចជា ង

កាំ ពុងដរនិយាយថា៖ “ខញាំ បា

ុ នលោះបងៀ . . . ខញាំ ក
ុ ាំ ពុងរង ុកខ”។ កាលនណាោះខញាំ គ
ុ ិរ

ថា “ ុកខនស្គកនមល៉ា ោះន !”។

ជីវរ
ិ គឺ សមនឹង ួលនសចកថី រក
ី រាយ! បកាបកេីនរកាកន ើងន ើយ

នរចៀងជានរៀងរាល់ ម្ែង។ កូ នងាឿនសើចនោយគ្មមនន រុ ផលអវី ន យ

ើ ។ ចូរ

នមើលររី ឌូ វី ន។ ចូរនមើលសរវ ដឆកដដលកាំ ពុងដរនលង ឹក។ នរើនរណានគ

ដដលនិយាយថាជីវរ
ិ គឺ គ្មមនកថី រក
ី រាយ? វាគឺ ជាពិភពដដលនពារនពញនោយ

ភ្ញពសបាយរីករាយ។ នបើអបកបាន ួលនករដើដ លជាផបរ់គាំ និរដដលគិ រ

ថាជីវរ
ិ គឺ ុកខ ចូរដសវ ងយល់ ថាវាមានន័យដូចនមថ៉ា ច។ វារគ្មន់ ដរជា “ផបរ់ជើននឿ”

ដរប៉ាុ នណា
ត ោះ ន ើយអប កអាច “រុោះនរើ” ផបរ់ជើននឿននោះន ើងវិញបាន។

ចូរចាំណាយនពលនវលាខល ោះនដើមផីន្វើអវីមួ យនរពាោះវាគឺ ជាសកមម ភ្ញព

សបាយរីករាយ។ ចូរខាំ របឹ ងន្វើការឲ្យដមនដ ន ន្វើរ ូ រដល់ ឆាឹ ងរបស់ អប ក

ដរសកន ើងថា “ជីវរ

ិ គឺ ជាការរស៊ាូ ”។ ចូ រអរ់ ្មរ់នរពាោះការន្វើឲ្យជីវរ
ិ រីករាយ

ក៏ ជាកិ ចចការដដលររូវដរអនុវរថ ជារបចាាំផងដដរ។ នៅនពលជីវរ

ិ មានរសជារិ

ដផាមដលា មន ើយសនមល ងរូ ចឆ្មនៅកប ុងចិរថនឹងនិយាយថា ៖ “វាមិ នអាច

គងៀវងេរ ូ រន ើយ!” ។ ដូនចបោះចូររបាប់ ខល ួនឯងថា៖ “របដ លបនថិចន ៀរននោះ

វានឹងលា របនសើរន ើងវិញមិ នខាន!” ។

86