7η Διάλεξη

Οπτικές ίνες

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 1

Περιεχόμενα διάλεξης
• Διασπορά Πόλωσης

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 2

Page 1
 Πόλωση
Γενική θεωρία

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 3

Μηχανικό ανάλογο Το φως είναι ένα εγκάρσιο ΗΜ

κύμα. Μια ιδιότητα των

Εγκάρσια κύματα Πολωτής εγκαρσίων κυμάτων είναι η

πόλωση. Πριν δώσουμε τον
ορισμό της πόλωσης του ΗΜ
κύματος, θεωρούμε διάδοση
εγκαρσίων κυμάτων σε μια
χορδή, η οποία είναι στερεωμένη
στο ένα άκρο της. Η ταλάντωση
μπορεί να βρίσκεται στο κάθετο
ή στο οριζόντιο επίπεδο, όπως
στα αριστερά σχήματα (α) και (β).
Τα κύματα ονομάζονται γραμμικά
πολωμένα. Η πόλωση του
σχήματος (α) ονομάζεται κάθετη
ενώ η πόλωση του σχήματος (β)
ονομάζεται οριζόντια. Αν
τοποθετήσουμε ένα εμπόδιο
κάθετα στη διεύθυνση διάδοσης,
όπως π.χ. μια σχισμή, το κύμα
κάθετης πόλωσης περνά από τη
σχισμή χωρίς εξασθένιση ενώ το
κύμα οριζόντιας πόλωσης σταματά.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 4

Page 2
 Πόλωση ΗΜ κυμάτων
Οι πρωτοπόροι... (Η πόλωση των ΗΜ κυμάτων μελετήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από τους Young και Fresnel.)

Augustin Jean Fresnel

(1788-1827)
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 5

Πόλωση από ανάκλαση Ι

• Το φως του ήλιου δεν είναι πολωμένο δηλ. η κατάσταση πόλωσης μεταβάλλεται κατά
τη διάρκεια του χρόνου.

• Είναι δυνατόν να δημιουργήσουμε πολωμένο φως από το φως του ήλιου μέσω ανακλάσεως στην
επιφάνεια ενός διηλεκτρικού. Όταν το φως προσπίπτει στην επιφάνεια ενός διηλεκτρικού υπό γωνία
ως προς την κατακόρυφο, η κάθετη (ως προς την επιφάνεια του διηλεκτρικού) συνιστώσα του ΗΠ
του ανακλώμενου κύματος είναι εξασθενημένη ως προς την οριζόντια συνιστώσα του ΗΠ του
ανακλώμενου κύματος.

• Τοποθετώντας έναν πολωτή κάθετα ως προς την επιφάνεια του διηλεκτρικού μπορούμε να
απαλείψουμε την οριζόντια συνιστώσα του ΗΠ του ανακλώμενου κύματος και να μειώσουμε κατά
πολύ την ένταση του ανακλώμενου φωτός.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 6

Page 3
 Πόλωση από ανάκλαση Ι
Θεωρία Πειραματική επαλήθευση

Αυτό φαίνεται στις φωτογραφίες στο δεξί μέρος της διαφάνειας. Η αριστερή φωτογραφία
έχει ληφθεί χωρίς πολωτή ενώ η δεύτερη με πολωτή κάθετο ως προς την επιφάνεια του
νερού. Στη δεύτερη, η ανάκλαση του ουρανού στην επιφάνεια της λίμνης έχει μειωθεί και
φαίνονται τα βότσαλα στο βυθό.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 7

Ορισμός Πόλωσης
Ας ορίσουμε τώρα επακριβώς την έννοια της πόλωσης;

• Θεωρούμε ένα επίπεδο ΗΜ κύμα με διεύθυνση διαδόσεως τον άξονα z κάθετο

στο επίπεδο του χαρτιού.

• Θεωρούμε την κίνηση του ΗΠ σε ένα σημείο z, π.χ. στο επίπεδο του χαρτιού, σε
διάφορες χρονικές στιγμές.

• Πόλωση ονομάζεται ο γεωμετρικός τόπος των σημείων που διαγράφει το άκρο

του διανύσματος του ΗΠ στο κάθετο στον άξονα διαδόσεως επίπεδο στο σημείο z
σε διάφορες χρονικές στιγμές.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 8

Page 4
 Χρονική εξέλιξη ΗΠ
Απόλωτο κύμα Ολικά πολωμένο κύμα

Ι. Η καμπύλη που διαγράφει το άκρο του διανύσματος του ΗΠ είναι τελείως

ακανόνιστη και το ΗΜ κύμα ονομάζεται απόλωτο (ή τυχαία πολωμένο).
ΙΙ. καμπύλη που διαγράφει το άκρο του διανύσματος του ΗΠ είναι
(α) ευθεία γραμμή οπότε η πόλωση ονομάζεται γραμμική (β)
κύκλος οπότε η πόλωση ονομάζεται κυκλική (γ) έλλειψη οπότε η
πόλωση ονομάζεται ελλειπτική
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 9

Μαθηματική περιγραφή
ΗΠ στην είσοδο της οπτικής ίνας
r
E (t , 0) = Ax cos (ωt ) xˆ + Ay cos (ωt ) yˆ (1)

ΗΠ μετά από διάδοση σε απόσταση z στην οπτική ίνα

r
E (t , z ) = Ax cos (ωt − β x z ) xˆ + Ay cos (ωt − β y z ) yˆ (2)
Το ΗΠ ενός επίπεδου αρμονικού κύματος που εισέρχεται σε μια οπτική ίνα μπορεί να αναλυθεί σε
δύο εγκάρσιες συνιστώσες Εx και Ey. Επειδή οι ίνες παρουσιάζουν διπλοθλαστικότητα, δηλ. η
σταθερά διάδοσης εξαρτάται από τη διεύθυνση του ΗΠ, μετά από απόσταση z οι συνιστώσες Εx και
Ey παρουσιάζουν μια διαφορά φάσης φ=(βx-βy)z.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 10

Page 5
 Μαθηματική περιγραφή
(συνέχεια)
Συνιστώσες ΗΠ
Ex = Ax cos [ωt ] (3)

E y = Ay cos [ωt + φ ] (4)

Η συνιστώσα x γράφεται:
Ex
cos φ = cos [ωt ] cos φ (5)
Ax
Η συνιστώσα y γράφεται:
Ey
= cos [ωt + φ ] = cos [ωt ] cos φ − sin [ωt ] sin φ (6)
Ay
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 11

Μαθηματική περιγραφή
(συνέχεια)
Με αφαίρεση κατά μέλη:
Ey Ex
− cos φ = − sin [ωt ] sin φ (7)
Ay Ax

Από την αρχική έκφραση (3) της συνιστώσας x:

2
Ex ⎛E ⎞
= cos [ωt ] ⇒ sin [ωt ] = 1 − cos [ωt ] = 1 − ⎜ x ⎟ (8)
Ax ⎝ Ax ⎠

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 12

Page 6
 Μαθηματική περιγραφή
(συνέχεια)
Υψώνοντας την (7) στο τετράγωνο κι αντικαθιστώντας την (8):
2
⎛ E y Ex ⎞ ⎡ ⎛ E ⎞2 ⎤
⎜⎜ − cos φ ⎟ = sin [ωt ] sin φ = ⎢1 − ⎜ x ⎟ ⎥ sin 2 φ
2 2
(9)
⎟ ⎢⎣ ⎝ Ax ⎠ ⎥⎦
⎝ Ay Ax ⎠

Φέρνοντας τις συνιστώσες του ΗΠ στο αριστερό μέλος:

2 2
⎛ Ex ⎞ ⎛ E y ⎞ ⎛ Ex ⎞ ⎛ E y ⎞
⎜ ⎟ + ⎜⎜ ⎟⎟ − 2 ⎜ ⎟ ⎜⎜ ⎟⎟ cos φ = sin φ
2
(10)
⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠ ⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 13

Εξίσωση έλλειψης
Η γενική καρτεσιανή εξίσωση δευτέρου βαθμού (10) αναπαριστά μια έλλειψη

2 2
⎛ Ex ⎞ ⎛ E y ⎞ ⎛ Ex ⎞ ⎛ Ey ⎞
⎜ ⎟ + ⎜⎜ ⎟⎟ − 2 ⎜ ⎟⎟ cos φ = sin φ
2
⎟ ⎜⎜ (10)
⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠ ⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠

Ο μεγάλος ημιάξονας της έλλειψης σχηματίζει

γωνία α με τον άξονα x
2 Ax Ay cos φ
tan(2α ) = (11)
Ax 2 − Ay 2
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 14

Page 7
 Γραμμική πόλωση I
2 2
⎛E ⎞ ⎛E
(10) ⎞ ⎛ E ⎞ ⎛ Ey ⎞
φ = 2 kπ ⇒ ⎜ x ⎟ + ⎜ y ⎟⎟ − 2 ⎜ x ⎟ ⎜⎜ ⎟⎟ = 0
⎜
⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠ ⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠
2
⎛E E ⎞
⇔⎜ x − y ⎟ =0
⎜ Ax Ay ⎟
⎝ ⎠
Ay
⇔ Ey = Ex (11)
Ax

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 15

π.x. γραμμικής πόλωσης

φ = 2kπ
Για z=ct Για t=ct

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 16

Page 8
 Γραμμική πόλωση IΙ
2 2
⎛E ⎞ ⎛E (10) ⎞ ⎛ E ⎞ ⎛ Ey ⎞
φ = ( 2k + 1) π ⇒ ⎜ x ⎟ + ⎜ y ⎟⎟ + 2 ⎜ x ⎟ ⎜⎜ ⎟⎟ = 0
⎜
⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠ ⎝ Ax ⎠ ⎝ Ay ⎠
2
⎛E E ⎞
⇔⎜ x + y ⎟ =0
⎜ Ax Ay ⎟
⎝ ⎠
Ay
⇔ Ey = − Ex (12)
Ax

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 17

Κυκλική πόλωση
2 2
π ⎛E ⎞ ⎛E ⎞ (10)
φ = ± ( 2k + 1) , Ax = Ay = A ⇒ ⎜ x ⎟ + ⎜ y ⎟ = 1
2 ⎝ A⎠ ⎝ A⎠
⇔ E x 2 + E y 2 = A2 (13)

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 18

Page 9
 π.χ. κυκλικής πόλωσης
Για z=ct Για t=ct

π
φ = ( 2k + 1)
2

π
φ = − ( 2k + 1)
2

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 19

Παράμετροι έλλειψης Ι

Λόγος πλατών ΗΠ
Ay
tan( χ ) = (14)
Ax

Διαφορά φάσης φ

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 20

Page 10
 Παράμετροι έλλειψης ΙΙ

Αζιμούθιο Ey

2 Ax Ay cos φ
tan(2α ) = (11)
Ax 2 − Ay 2 Β
Α
ε
α Ex
Ο

Ελλειπτικότητα
OB
tan(ε ) = (15)
OA
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 21

Αναπαραστάσεις
Εγκάρσιο ΗΜ κύμα
Κατάσταση πόλωσης Σφαίρα Poincaré
Ey
x z Sz L

Ey
y
V
Ex ε Q P
α Ex 2ε
H 2α Sy

Sx

Reference: S. Huard, Polarization of light, Wiley, 1997. R

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 22

Page 11
 Αναπαραστάσεις
Ένα ΗΜ κύμα περιγράφεται από τις τρεις συνιστώσες του ΗΠ και τις τρεις συνιστώσες του ΜΠ. Σε
ένα επίπεδο αρμονικό ΗΜ κύμα, μόνο οι συνιστώσες Εx και Hy είναι μη μηδενικές, επιπλέον δε
συνδέονται μεταξύ τους. Έτσι, ακολουθώντας μια αφαιρετική πορεία, καταλήγουμε στο συμπέρασμα
ότι ένα επίπεδο αρμονικό ΗΜ κύμα (αριστερό σχήμα) μπορεί να περιγραφεί πλήρως από την
κατάσταση πόλωσης (κωνική τομή, μεσαίο σχήμα). Επίσης, είναι δυνατόν να χρησιμοποιήσουμε μια
ισοδύναμη περιγραφή, όπου οι γωνίες 2α και 2ε της έλλειψης της κατάστασης πόλωσης μπορούν να
θεωρηθούν ως το γεωγραφικό μήκος και πλάτος στην επιφάνεια μιας φανταστικής σφαίρας με ακτίνα
ίση με τη μονάδα (σφαίρα Poincaré) (δεξί σχήμα). Με βάση την τελευταία περιγραφή, η κατάσταση
πόλωσης απεικονίζεται γεωμετρικά ως σημείο στην επιφάνεια της σφαίρας Poincaré. Για παράδειγμα,
γραμμικές πολώσεις (ε=0) αναπαριστώνται ως σημεία στον ισημερινό της σφαίρας Poincaré, κυκλικές
πολώσεις (α= π/4, ε=±π/2) αναπαριστώνται ως σημεία στους πόλους της σφαίρας Poincaré, ενώ τα
υπόλοιπα σημεία της σφαίρας Poincaré αναπαριστούν ελλειπτικές πολώσεις. Στις οπτικές
τηλεπικοινωνίες, κατά σύμβαση στο βόρειο ημισφαίριο της σφαίρας Poincaré απεικονίζονται
δεξιόστροφες πολώσεις ενώ στο νότιο ημισφαίριο της σφαίρας Poincaré απεικονίζονται
αριστερόστροφες πολώσεις. Στο δεξί σχήμα, το κόκκινο διάνυσμα δείχνει σε ποιο σημείο της
επιφανείας της σφαίρας Poincaré απεικονίζεται η ελλειπτική πόλωση του μεσαίου σχήματος.

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 23

Οπτικές ίνες
Διασπορά τρόπων πόλωσης

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 24

Page 12
 Μηχανισμοί διπλοθλαστικότητας
Σε μια μονότροπη ίνα με ιδανική κυκλική
συμμετρία, η σταθερά διάδοσης δεν
εξαρτάται από τη διεύθυνση του ΗΠ.
Ενδογενείς Ωστόσο, στις πραγματικές οπτικές ίνες η
σταθερά διάδοσης εξαρτάται από τη
διεύθυνση του ΗΠ. Το φαινόμενο αυτό
ονομάζεται διπλοθλαστικότητα. Η
διπλοθλαστικότητα των οπτικών ινών
οφείλεται σε ενδογενείς κι εξωγενείς
μηχανισμούς. Οι ενδογενείς μηχανισμοί
Εξωγενείς σχετίζονται με κατασκευαστικές ατέλειες
της οπτικής ίνας (ελλειπτικότητα πυρήνα,
μη συμμετρική τάση μεταξύ πυρήνα και
ντύματος). Οι εξωγενείς μηχανισμοί
σχετίζονται με παραμορφώσεις της οπτικής
ίνας κατά την τοποθέτηση και καλωδίωση
Αναφορά: C. D. Poole and J. Nagel, in Optical Fiber Telecommunications IIIA,
(πλευρικές τάσεις, κάμψεις, στρέψεις).
I. P. Kaminow and T. L. Koch, eds., Ch. 6
Επομένως, εν γένει βx≠ βy.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 25

Διάδοση σε ισότροπη οπτική ίνα

• Μια οπτική ίνα με ιδανική κυκλική συμμετρία είναι ένα ολοπερατό φίλτρο
που μεταβάλει τη φάση των κυμάτων κατά μία σταθερά β(ω)z.

• Μπορούμε να αναπτύξουμε σε σειρά Taylor τη σταθερά διάδοσης β(ω)

γύρω από την τιμή της στη φέρουσα συχνότητα ω0. Για μαθηματικά ευκολία
θεωρήσαμε ω0=0.

• Αν κρατήσουμε μόνο τους δύο πρώτους όρους του αναπτύγματος, η

μιγαδική περιβάλλουσα Ĕ του παλμού δεν παραμορφώνεται, μόνο
καθυστερεί κατά τg, ενώ η φέρουσα αποκτά μια καθυστέρηση φάσης φ.

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 26

Page 13
 Διάδοση σε ισότροπη οπτική ίνα
Συνάρτηση μεταφοράς ίνας Ανάπτυγμα β(ω) πρώτης τάξης
− i [ β ( 0 ) ( 0 ) + ωβ (1 )
T (ω , z ) ≅ e ( 0 )] z Μηδενική εξασθένιση

Έξοδος
Είσοδος ~
~ E (t − τ g )e − iφ
E (t )

φ = β ( 0) (0) z Καθυστέρηση φάσης

τ g = β (0) z (1) Καθυστέρηση ομάδας

d nβ
β ( n ) (0) =
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες
dω n ω =0 Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 27

Διάδοση σε διπλοθλαστική
οπτική ίνα μικρού μήκους
• Μια ρεαλιστική οπτική ίνα μικρού μήκους με διπλοθλαστικότητα είναι ένα
ολοπερατό φίλτρο που μεταβάλει τη φάση των κυμάτων με ΗΠ κατά τη διεύθυνση
x κατά μία σταθερά βx(ω)z και των κυμάτων με ΗΠ κατά τη διεύθυνση y κατά μία
σταθερά βy(ω)z.
• Επομένως, η συνάρτηση μεταφοράς της ίνας είναι ένας πίνακας Τ(ω,z).
• Μπορούμε να αναπτύξουμε σε σειρά Taylor τις σταθερές διάδοσης βx(ω), βy(ω)
γύρω από την τιμή τους στη φέρουσα συχνότητα ω0. Για μαθηματική ευκολία
θεωρήσαμε ω0=0.
• Αν κρατήσουμε μόνο τους δύο πρώτους όρους του αναπτύγματος, η μιγαδική
περιβάλλουσα Ĕ του παλμού τώρα πλέον παραμορφώνεται, διότι η x συνιστώσα
καθυστερεί κατά τgx, ενώ η y συνιστώσα καθυστερεί κατά τgy. Ταυτόχρονα, η
φέρουσα αποκτά διαφορετική καθυστέρηση φάσης φx και φy σε κάθε διεύθυνση,
αντίστοιχα.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 28

Page 14
 Διάδοση σε διπλοθλαστική
οπτική ίνα μικρού μήκους
Συνάρτηση μεταφοράς ίνας
⎡e − i [ β x( 0 ) ( 0 ) + ωβ x( 1 ) ( 0 )] z ⎤ Ανάπτυγμα β(ω) πρώτης τάξης
0
T (ω , z ) ≅ ⎢ − i[ β (0)
( 0 ) + ωβ (1)
( 0 )] z ⎥
Μηδενική εξασθένιση
⎢⎣ 0 e y y
⎥⎦
Εξοδος
Είσοδος − iφ
E% x (t − τ g x )e −iφx xˆ + E% y (t − τ g y )e y yˆ
E% x (t ) xˆ + E% y (t ) yˆ

φ j = β (0)
j (0) z Καθυστέρηση φάσης
τ g = β (0) z (1)
j j
Καθυστέρηση ομάδας

d nβ j
β j( n ) (0) =
dω n ω =0
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 29

Διασπορά πόλωσης (Πεδίο χρόνου)

Προσέγγιση πρώτης τάξης

Δτ = Διαφορική καθυστέρηση ομάδας

Differential group delay (DGD)

Η διασπορά πόλωσης είναι μια μορφή τροπικής διασποράς που

επηρεάζει τη μετάδοση του σήματος σε μεγάλες αποστάσεις και
υψηλούς ρυθμούς σηματοδοσίας.
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 30

Page 15
 Διασπορά πόλωσης (Πεδίο χρόνου)

Το σχήμα δείχνει ένα παλμό στην είσοδο της ίνας ο οποίος έχει γραμμική πόλωση και το ΗΠ έχει
διεύθυνση που σχηματίζει γωνία 45 deg με τους άξονες διπλοθλαστικότητας της ίνας μικρού μήκους.
Το ΗΠ αναλύεται σε συνιστώσες Εx και Εy. Οι μιγαδικές περιβάλλουσες Ĕx, Ĕy του παλμού
διαδίδονται με διαφορετική ταχύτητα. Η x συνιστώσα του ΗΠ καθυστερεί κατά τgx, ενώ η y
συνιστώσα του ΗΠ καθυστερεί κατά τgy και φθάνουν στην έξοδο με διαφορική καθυστέρηση
ομάδας Δτ. Ο παλμός στην έξοδο έχει επιμηκυνθεί. Το φαινόμενο αυτό προκαλεί αλληλοπαρεμβολή
συμβόλων κι ονομάζεται διασπορά τρόπων πόλωσης πρώτης τάξης.

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 31

Διασπορά πόλωσης (Πεδίο συχνοτήτων)

Είσοδος Έξοδος
− iωτ g x − iφ x − iωτ g y − iφ y
Ax (t ) xˆ + Ay (t ) yˆ Ax e xˆ + A y e yˆ

Κάθε φασματική συνιστώσα αποκτά διαφορετική πολωτική κατάσταση στην έξοδο.

Ας υποθέσουμε τώρα ότι έχουμε ένα αρμονικό κύμα αντί για παλμό στην είσοδο οπτικής ίνας μικρού μήκους, το
οποίο έχει γραμμική πόλωση και το ΗΠ έχει διεύθυνση που σχηματίζει γωνία με τους άξονες διπλοθλαστικότητας της
ίνας. Το ΗΠ αναλύεται σε συνιστώσες με πλάτη Αx και Αy. Οι συνιστώσες του ΗΠ διαδίδονται με διαφορετική
ταχύτητα. Κάθε φασματική συνιστώσα αποκτά διαφορετική πολωτική κατάσταση στην έξοδο.

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 32

Page 16
 Διάδοση σε διπλοθλαστική
οπτική ίνα μεγάλου μήκους
Μοντέλο ίνας

Διασύνδεση πλακιδίων καθυστέρησης με αυθαίρετο

προσανατολισμό των οπτικών αξόνων
Αναπαράσταση στη σφαίρα Poincaré
Έξοδος

f1
Είσοδος
f2
f1,2,3
f3
Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 33

Διάδοση σε διπλοθλαστική
οπτική ίνα μεγάλου μήκους
Σε οπτικές ίνες μεγάλου μήκους, ο προσανατολισμός των αξόνων διπλοθλαστικότητας της
ίνας μεταβάλλεται κατά μήκος της ίνας. Οι οπτικές ίνες μοντελοποιούνται ως ένα σύνολο
διπλοθλαστικών πλακιδίων με τυχαίο προσανατολισμό των οπτικών αξόνων τους και τυχαία
διαφορική καθυστέρηση ομάδας ανά πλακίδιο. Επιπλέον δε, ο προσανατολισμός των οπτικών
αξόνων μεταβάλλεται κατά τη διάρκεια του χρόνου διότι οι εξωγενείς μηχανισμοί
διπλοθλαστικότητας είναι ευαίσθητοι στην αλλαγή της θερμοκρασίας, τους κραδασμούς
του περιβάλλοντος, κλπ. Αν η πολωτική κατάσταση στην είσοδο είναι η ίδια για όλες τις
φασματικές συνιστώσες του παλμού (μπλε σημείο στη σφαίρα Poincaré), η πολωτική
κατάσταση στην έξοδο είναι διαφορετική για διαφορετικές φασματικές συνιστώσες του
παλμού (ροζ καμπύλη στη σφαίρα Poincaré).

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 34

Page 17
 Επίδραση στην απόδοση
Φασματική Πυκνότητα Ισχύος Διάγραμμα Οφθαλμού

Μάθημα HMY 455: Συστήματα και Δίκτυα Επικοινωνιών με Οπτικές Ίνες Γ. Έλληνας, Διάλεξη 7, σελ. 35

Page 18