Veress Endre - A Kenyérmezei Csata 1479 És Mátyás Hadserege 1479-Ben (1914)

You might also like

You are on page 1of 3

32 No. 29 —30 [17. Jun.

1477

29.

Venezia, 17. Junii 1477.

Senatus secretus VenetusSer Antonio Victuri militi, oratori suo in Hungaria.

Etsi falsi rumores etiam ad aulam Mathiae regis pervenerint,

securo animo eum esse iubet simulque legatum suum a Ste-phano 5

vaivoda Moldaviae benevole acceptum dimissumque esse, causam do-


mini sui apud S. Sedem libenter commendasse refert.

Nudiustertius novae nobis sunt redditae litterae V rae


diei

1. jun. primi instantis, in quibus tria continentur, ad quae brevissime


responsuri venimus in hunc modum
Et primo ad partem Slesiaeio
:

et aliarum rerum illius temporis nil aliud dicere volumus in prae-


sentiarum, quoniam satis ante hac dictum est in ea materia. De
Stephano vaivoda, quae fuit secunda pars, confessi semper sumus
et confitemur favisse illi studiose, ut cuius salutem arbitrati sumus,
isti regno in utramque partem plurimum importare : testis est 15
Summus Pontifex cum universa curia nos in favorem Stephani
nunquam fuisse locutos, nisi convenienti et honorifice de Regia
Sublimitate; testis est ipsa Regia Maiestas, quae vobis et prae-
cessori vestro affirmavit, necessarium esse conservare Stephanum,
et illi opem ferre multotiens promisit et assensit, ut de pecuniis 20

contributionis ultra primas Maiestati Suae consignatas portio sua


eidem Stephano daretur. Oratorem postremo eiusdem vaivodae ve-
nientem ad nos et in Romanam curiam proficiscentem consueta
nostra facilitate et alacritate vidimus et audivimus et bonis verbis
expedivimus non cum consilio X, neque ullo novo et inusitato ser- 25

vato cum eo modo vel in excipiendo, vel in audiendo aut respon-


dendo, sicut falso Regiae Sublimitati relatum est. Et Deus parcat
ilhs, qui huiusmodi praebent advisamenta a veritate ahena; etc.

(Originale. Arch. diStato, Venezia. Delib. Senato I. Reg. 28. fol. 22.)

30. 30

Buda, 22. Octobris 1479.

Mathias rex Hungariae Sixto IV. Pontifici Romano.

Turci cum 43000 Valachis ex Valachia Transylvaniam aggressi,


a Stephano Bdthory et Paulo Kinizsi clade maxima afficiuntur, pedites
Valachi vero ferme omnes necantur. 35

Significaveram etiam posterioribus litteris de incursu Turco-


rum, quem in mea extra hoc regnum absentia sub conductu Vene-
J

Buda, 1479] No. 31 33

torum per ad hoc regnum per talem viam et ad


terras imperatoris
tales regni mei partes fecerant, ad quas nescivissem de eorum
incursionibus vel nunquam suspicari. Postea vero, animati fortasse
spoliis recentibus, vel potius persuasorum instinctu, quos ex sua
ra
5 prudentia Sanctitas Y bene intelligit, exciti, coactis ingentibus
copiis partes Transalpinas intraverant,
quibus oppressis partes
Transsilvanas, potiorem regni mei totius regionem, de qua amplis-
simi redditus salinis et argenti aurique fodinis ibidem existentibus
mihi proveniunt, sub conductu Ezebeg, qui post bassam Natoliae
10 apud Turcum primus habetur, invaserant. Erant in ea multitu-
dine Turcorum circiter quadraginta tria milia et omnis Valacho-
rum populus, qui, oppressa recenter Transalpinarum regione,
cum eisdem Turcis advenerant, cum quibus iam ex Transsilvanis
1 evertentibus et ingentem praedam referentibus comes Stephanus
i" de Bathor vaivoda Transsilvanus, adiuncto secum Paolo Kinisi
generali capitaneo et inferiorum partium huius regni, qui cognito
Turcorum incursu ad mea mandata auxilio illi in partes Transsil-
vanas accesserat, intra fines partium Transsilvanarum congressus
est. Conserto ingenti Turcorum exercitus profligatus est,
prelio
20 fusae sunt in eo maximae et innumerabiles Turcorum
conflictu
copiae et Valachi magno numero trucidati, praecipue pedites
Valachorum usque ad interruptionem deleti, pauci ex equitibus
eorum evaserunt etc. ;

Datum Budae, 22. die mensis Octobris 1479.


25 (Originale. Archivio di Stato, Milano. Edidit : Mon. Hung. Hist.
Acta extera vol. II. pag. 394. Monumenta Vaticana Hungariae vol. I 6.

pag. 136. Fraknoi 1. c. vol. I. pag. 450.)

31.

[Buda, 1479.
30 Adnotatio de exercitu Mathiae regis Hungariae.
m0
Ordine fter terra del Ser Re d'Ungheria contra il Turco.

Item del regno d'Ungheria ha 10.000 homini d'arme armati,


et fanti con schudi et balestri 4000.
Item di Transilvania ha XVI mila huomini d'arme chiamati
85 Siculi, che di loro ciaschuno ha lancia et schudo et archi manuali ;

et quali si reputano migliori sagittarii che sieno in levante. Ciaschuno


ha uno chavallo velocissimo.
di questi
Item nel prefato ordine sono bombarde octo per guastare
muri. Et similmente machine VIII et X bombarde grande che
Fontes Rerum Transylvanicarum IV. 3
34 No. 32 [9. Julii 1480

gettano pietre con fuocho. Et anchora vi sono altri instrumenti


che gettano fuocho et spingharde 4000, et schoppiettieri (che gli
;

dicono pixidarii) 2000, ciaschuno col suo schoppietto et maestri ;

80 di bombarde.
Item di Transilvania sono Valachi 2000, e quali sono lodati 5

inanzi a tutti contra a' Turchi che sono della heredita di detto
;

mo
Ser Re, et che sempre hanno pugnato di compagnia et col suo
genitore, et con la Maesta propria.
Item nobili Transilvani di chavallo et pie hanno 10.000, e
quali etiandio sono consueti pugnare contra Turchi. 10

Item Vaivoda Moldaviense ha in questo exercito a chavallo


XII mila et a pie XX mila, et certe assai in buona copia bombarde.
Item Vaivoda maggiore ha VIII mila a chavallo
della Valachia
et a pie XXX
mila, e quali sempre stettono et stanno al presente
ne' confini de' Turchi. Et gia sono cento anni che Turchi hanno 15

rugnato contra quella patria ne per anchora hanno loro nociuto.


;

Ne altro gli divide che solo el Danubio.


(Originale. Archivio di Stato, Firenze. Strozziana filza 304. No. 37.
Edidit : «Tortenelmi Tar» 1885. pag. 763.)

32. 20

Buda, 9. Julii 1480.

Beatrix regina Hungariae Herculi I. duci Ferrariae.

Exercitus Mathiae regis una cum copiis Stephani vaivodae


Moldaviae vaivodam Valachiae summa victoria super eum reportata
affecerunt, ut vix e pugna aufugere posset, quare aliae urbes Vala-25
chiae fidem regi praestiterunt.

Dux, Cognate et Frater Carissime.


Illustrissime
Como quello sapemo sta se relegrara delli felici progressi del
Signore Re nostro marito, et etiam per essere cose, che toccano
alla salute della f :de christiana, li donamo avviso, como li capitanei, 30

quali la Maesta Sua tenia in le parte de Transilvania per recuperare


alcune d: quelle parte, le quale li Turchi assai tempo fa haviano
comenzato ad signoriare, havendono congregate tucte le loro gente,
et etiam essendo con essi capitanei el Magnifico Stefano vaivoda
Moldavo, cum lo quale del proximo la Sua Maesta havia nrmata.35
pace et donatoli obbedientia, che tucti insieme facciano numero de
circa sexantamilia persone, tra ad cavallo et pede li quali circa :

1. junii la festa dello Corpore de Christo intrarono in le dicte parte de Tran-

silvania per nomine chiamata la gran Valachia, et venendo questo

You might also like