Phep Tinh So Du

PHÉP TÍNH SỐ DƯ
BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ
TS. Lê Xuân Đại

Trường Đại học Bách Khoa TP HCM
Khoa Khoa học ứng dụng, bộ môn Toán ứng dụng
Email: ytkadai@hcmut.edu.vn
TP. HCM — 2016.

TS. Lê Xuân Đại (BK TPHCM) PHÉP TÍNH SỐ DƯ TP. HCM — 2016. 1 / 12
NỘI DUNG
1 ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT
NỘI DUNG
2 THUẬT TOÁN EUCLIDE
NỘI DUNG
2 THUẬT TOÁN EUCLIDE
3 PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT
Ước chung lớn nhất
ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT
ĐỊNH NGHĨA 1.1

Số nguyên d được gọi là một ước chung của
các số nguyên a1, a2, . . . , an nếu d là ước đồng
thời của mỗi số nguyên đó.
ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT
ĐỊNH NGHĨA 1.1

Số nguyên d được gọi là một ước chung của
các số nguyên a1, a2, . . . , an nếu d là ước đồng
thời của mỗi số nguyên đó.
VÍ DỤ 1.1
Ư(4)={1, −1, 2, −2, 4, −4}.
Ư(6)={1, −1, 2, −2, 3, −3, 6, −6}.
ƯC(4,6)={1, −1, 2, −2}.
ĐỊNH NGHĨA 1.2

Một ước chung d của các số nguyên
a1 , a2 , . . . , an sao cho mọi ước chung của
a1 , a2 , . . . , an đều là ước của d được gọi là ước
chung lớn nhất của các số đó.
ĐỊNH NGHĨA 1.2

VÍ DỤ 1.2
ƯCLN(4,6)=-2, 2.
ĐỊNH NGHĨA 1.2

VÍ DỤ 1.2
ƯCLN(4,6)=-2, 2.
ĐỊNH NGHĨA 1.3

Các số nguyên a1, a2, . . . , an được gọi là nguyên
tố cùng nhau nếu như ƯCLN(a1, a2, . . . , an)=1.
ĐỊNH NGHĨA 1.3

Các số nguyên a1, a2, . . . , an được gọi là nguyên
tố cùng nhau nếu như ƯCLN(a1, a2, . . . , an)=1.
VÍ DỤ 1.3
6, 10, 15 là nguyên tố cùng nhau vì ƯCLN(6,
10, 15)=1.
ĐỊNH NGHĨA 1.4

Các số nguyên a1, a2, . . . , an được gọi là đôi
một nguyên tố cùng nhau nếu như hai số
bất kỳ trong chúng nguyên tố cùng nhau.
ĐỊNH NGHĨA 1.4

VÍ DỤ 1.4
4, 7, 15 là đôi một nguyên tố cùng nhau vì
ƯCLN(4, 7)=1, ƯCLN(4, 15)=1, ƯCLN(7,
15)=1.
ĐỊNH NGHĨA 1.4

VÍ DỤ 1.4
4, 7, 15 là đôi một nguyên tố cùng nhau vì
ƯCLN(4, 7)=1, ƯCLN(4, 15)=1, ƯCLN(7,
15)=1.
Thuật toán Euclide
Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

hai số. Cho trước 2 số nguyên r0 > r1 > 0. Ta sẽ tìm
d=ƯCLN(r0 , r1 ).

d=ƯCLN(r0 , r1 ).
Bước 1. Ta thực hiện phép chia
r0 = q1 .r1 + r2 (0 É r2 < r1 ).

d=ƯCLN(r0 , r1 ).
r0 = q1 .r1 + r2 (0 É r2 < r1 ).
Bước 2. Nếu r2 = 0 thì d=ƯCLN(r0 , r1 ) = r1 . Quá trình

kết thúc.

d=ƯCLN(r0 , r1 ).
r0 = q1 .r1 + r2 (0 É r2 < r1 ).

kết thúc.
Bước 3. Nếu r2 6= 0 thì ƯCLN(r0 , r1 ) =ƯCLN(r1 , r2 ).
Quay trở lại bước 1.

d=ƯCLN(r0 , r1 ).
r0 = q1 .r1 + r2 (0 É r2 < r1 ).

kết thúc.
Bước 3. Nếu r2 6= 0 thì ƯCLN(r0 , r1 ) =ƯCLN(r1 , r2 ).
Quay trở lại bước 1.
Để tìm ước chung của nhiều số a1 , a2 , . . . , an ta sẽ làm
như sau: tìm ƯCLN(a1 , a2 ) = d2 , ƯCLN(d2 , a3 ) = d3 , . . . ,
ƯCLN(dn−1 , an ) = dn . Khi đó d=ƯCLN(a1 , a2 , . . . , an ) = dn .
Phương trình Diophant
PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT
Phương trình Diophant là phương trình có

dạng ax + by = c, trong đó a, b, c là những số
nguyên cho trước, a, b đồng thời khác
không, x, y là các số nguyên cần tìm.
Phương trình Diophant là phương trình có

dạng ax + by = c, trong đó a, b, c là những số
nguyên cho trước, a, b đồng thời khác
không, x, y là các số nguyên cần tìm.
ĐỊNH LÝ 3.1
Điều kiện cần và đủ để phương trình
Diophant có nghiệm nguyên là ước chung
lớn nhất của các hệ số a, b của ẩn là ước của
số hạng tự do.
ĐỊNH LÝ 3.2
Nếu phương trình Diophant có nghiệm
nguyên (x0, y0) thì nó có vô số nghiệm nguyên
và tập hợp các nghiệm nguyên của nó gồm
các cặp số nguyên (x, y) xác định bởi

 x = x0 + b t,

d
a
 y = y0 − t

d
với d=ƯCLN(a,b) và t = 0, ±1, ±2, . . . .
BÀI TẬP.
1. Chứng minh rằng

1
.
20032002 − 20032001 ..11;
2
20012002 − 20022003 không chia hết cho 11;
2. Giả sử a, b là 2 số nguyên. Chứng minh
rằng
1
Nếu a2 + b2 chia hết cho 3 thì a và b đồng
thời chia hết cho 3;
2
Nếu a2 + b2 chia hết cho 7 thì a và b đồng
thời chia hết cho 7;
3. Cho a, b, c là những số lẻ. Chứng minh

rằng ƯCLN(a, b, c)=ƯCLN( a+b 2
, b+c
2
, c+a
2
)
4. Dãy số u1, u2, . . . được gọi là dãy Fibônaxi
nếu u1 = u2 = 1, um = um−1 + um−2(m = 3, 4, . . .).
Chứng minh rằng
1
ƯCLN(un, un+1) = 1;
2
ƯCLN(un, um) = ud , với d=ƯCLN(m,n).
3
um |un ⇔ m|n.
4
Dãy Fibônaxi chứa vô số những số đôi
một nguyên tố cùng nhau.
5. Chứng minh rằng, nếu các số a, b, c đôi

một nguyên tố cùng nhau thì ab + bc + ca và
abc nguyên tố cùng nhau.
6. Giả sử a, m, n là những số nguyên lớn hơn
1. Chứng minh rằng
ƯCLN(am − 1, an − 1) = aƯCLN(m,n) − 1.
7. Giải phương trình Diophant
1
43x + 47y = 50;
2
83x − 790y = 105;
3
1657x + 367y = 23;
4
7959x − 2754y = 6.

Phep Tinh So Du

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Phep Tinh So Du

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PHÉP TÍNH SỐ DƯ

BÀI GIẢNG ĐIỆN TỬ

TS. Lê Xuân Đại

TP. HCM — 2016.

1 ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

1 ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

2 THUẬT TOÁN EUCLIDE

1 ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

2 THUẬT TOÁN EUCLIDE

3 PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT

ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

ĐỊNH NGHĨA 1.1

ƯỚC CHUNG LỚN NHẤT

ĐỊNH NGHĨA 1.1

ĐỊNH NGHĨA 1.2

ĐỊNH NGHĨA 1.2

ĐỊNH NGHĨA 1.2

ĐỊNH NGHĨA 1.3

ĐỊNH NGHĨA 1.3

ĐỊNH NGHĨA 1.4

ĐỊNH NGHĨA 1.4

ĐỊNH NGHĨA 1.4

Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

Bước 2. Nếu r2 = 0 thì d=ƯCLN(r0 , r1 ) = r1 . Quá trình

Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

Bước 2. Nếu r2 = 0 thì d=ƯCLN(r0 , r1 ) = r1 . Quá trình

Thuật toán Euclide tìm ước số chung lớn nhất của

Bước 2. Nếu r2 = 0 thì d=ƯCLN(r0 , r1 ) = r1 . Quá trình

PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT

PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT

Phương trình Diophant là phương trình có

PHƯƠNG TRÌNH DIOPHANT

Phương trình Diophant là phương trình có

1. Chứng minh rằng

3. Cho a, b, c là những số lẻ. Chứng minh

5. Chứng minh rằng, nếu các số a, b, c đôi

You might also like