Zbudowana jest z neuronów tj.

komórek nerwowych wraz

z wypustkami oraz neurogleju

Neuroglej składa się z komórek glejowych oraz ich
wypustek

Neuron składa się z:
1) ciała komórki nerwowej
2) aksonu (neuryt)
3) dendrytów

MAKROGLEJ – dostarcza składniki odŜywcze, usuwa
produkty przemiany wewnątrzkomórkowej, wypełnia
ubytki pourazowe, składa się przede wszystkim z
astrocytów

OLIGODENDROCYTY – odgrywają rolę w wytwarzaniu

osłonki wokół włókien nerwowych i odŜywianiu
neuronów

MIKROGLEJ – ma zdolność pochłaniania produktów

rozpadu neuronów, ma zdolność poruszania się
Funkcją neuronu jest przekazywanie informacji
w postaci impulsów nerwowych

w neuronie występuje jedna wypustka osiowa,
czyli akson , którego główna funkcja polega na
przewodzeniu wzdłuŜ błony komórkowej
(aksolemy) impulsów nerwowych, od ciała
komórki ku obwodowi

Przez cytoplazmę aksonu transportowane są
w obu kierunkach związki chemiczne

Cechą charakterystyczną aksonu jest jego równa
średnica na całej długości

Akson często rozgałęzia się w końcowej części
i tworzy drzewko końcowe - telodendron

Dendryty są wypustkami odchodzącymi od ciała
komórki nerwowej, najczęściej jest ich kilka i
zawsze przewodzą impulsy nerwowe ku ciału
komórki nerwowej

Kończą się synapsami z innymi neuronami lub w
innych tkankach, gdzie odgrywają rolę receptorów,
rejestrujących bodźce czuciowe (ból, ciepło, dotyk
itp.)

Pełnią funkcję integrującą czynność wielu tysięcy
neuronów

WzdłuŜ dendrytów odbywa się w obu kierunkach
transport makrocząsteczek

Odgrywa rolę w metabolizmie i syntezie składników
komórkowych

Cytoplazma wraz z niektórymi organellami
przepływa przez aksony:
- przepływem ortodromowym (od ciała neuronu
do zakończeń aksonu)
- przepływem antydromowym (wstecznym)
 wielobiegunowe

dwubiegunowe

jednobiegunowe

Utworzona przez oligodendrocyty
w ośrodkowym ukł. nerwowym i
przez komórki Schwanna w
obwodowym ukł. nerwowym

Komórki owijając się wokół
oksonów tworzą osłonkę z
własnej błony komórkowej

Spełnia ona funkcję ochrony
mechanicznej i izolatora
elektrycznego aksonu

Długie aksony z osłonką
mielinową to włókna rdzenne, a
aksony bez osłonki to włókna
bezrdzenne

Włókna rdzenne z osłonką Schwanna,
Schwanna występujące w
nerwach rdzeniowych i większości nerwów czaszkowych

Włókna rdzenne pozbawione osłonki Schwanna,
Schwanna
występują w istocie białej rdzenia kręgowego,
mózgowia i większości nerwów czaszkowych

Włókna bezrdzenne z osłonką Schwanna (włókna
szare) występują w nerwach i pniach układu
nerwowego współczulnego

Włókna bezrdzenne pozbawione osłonki Schwanna
(włókna nagie), występują w istocie szarej rdzenia
kręgowego i mózgowia, stanowią początkowe i
końcowe odcinki wszystkich włókien
Podział neuronów pod względem kierunku
przekazywania sygnału:
- czuciowe (aferentne, dośrodkowe) – przewodzą
impulsy z receptorów do centralnego układu
nerwowego np. wzrokowe, słuchowe,
przedsionkowe, węchowe, skórne i trzewne)

- kojarzeniowe (pośredniczące) – budują

centralny układ nerwowy

- ruchowe (eferentne, odśrodkowe) przewodzą

impulsy z centralnego układu nerwowego do
efektorów; eferentne somatyczne zaopatrujące
mięśnie szkieletowe (motoneurony) i eferentne
autonomiczne unerwiające mięśnie gładkie,
mięsień sercowy i gruczoły

POBUDZENIE – wywołuje zmiany właściwości
błony komórkowej lub metabolizmu w komórce
pod wpływem bodźców, czyli czynników
działających na komórkę z zewnątrz

BODŹCE FIZJOLOGICZNE – wywołują procesy w
pełni odwracalne i nie powodują uszkodzenia
komórki

POBUDLIWOŚĆ – jest to zdolność reagowania na
bodziec, polega na szybkim przejściu komórki
ze stanu spoczynku w stan pobudzenia

RóŜnica potencjału elektrycznego między wnętrzem
komórek pobudliwych, a środowiskiem
zewnątrzkomórkowym

Właściwości błony komórkowej powodują, Ŝe jony

o dodatnim ładunku elektrycznym przenikają przez

nią z trudnością

Wnętrze neuronu ma ładunek ujemny w stosunku do
otoczenia (potencjał spoczynkowy -60 do - 90 mV)

StęŜenia poszczególnych jonów wewnątrz komórki
nie zmienia się, jeśli metabolizm nie ulega zmianie i
na błonę komórkową nie działają bodźce z zewnątrz
 Potencjał spoczynkowy spowodowany jest
głównie przez następujące czynniki:

RóŜnicą stęŜeń jonowych, przede wszystkim

Na+ i K+ po obu stronach błony

Dyfuzją tych jonów przez błonę zgodnie z ich
gradientami stęŜeń (potencjał dyfuzyjny)

Selektywną przepuszczalnością błony
względem tych jonów

Obecnością metabolicznej pompy sodowo-
potasowej w błonie

bodziec działając na błonę komórkową neuronu
zmienia jej właściwości, co wywołuje potencjał
czynnościowy

potencjał czynnościowy, w komórkach pobudliwych,
powstaje, gdy depolaryzacja błony osiągnie próg
pobudliwości (około -50 mV)

czasowy kształt potencjału czynnościowego właściwy
jest dla kaŜdego typu komórek nerwowych i
mięśniowych i jest on taki sam dla danego typu
komórek, stąd wzbudzenie przebiega zgodnie z
prawem „wszystko albo nic”

Impulsem nerwowym jest przesuwanie się fali
depolaryzacji od miejsca zadziałania bodźca na błonę
komórkową aŜ do zakończeń neuronu

Fala depolaryzacji przesuwa się w sposób ciągły, a
za nią postępuje fala repolaryzacji

Prędkość przewodzenia impulsów jest nieduŜa i
wynosi od 0,5 do 2 ms

Potencjał czynnościowy trwa średnio 2 ms

Fala depolaryzacji przesuwa się skokowo i obejmuje
odcinki błony komórkowej połoŜone w coraz
dalszych cieśniach węzłów

Depolaryzacja przeskakuje od cieśni do cieśni węzła
pomijając odcinki aksonu otoczone osłonką
mielinową

Prędkość przewodzenia impulsów od kilku do 120
ms, a czas trwania potencjału czynnościowego 0,5
ms

Przekaz informacji z jednego neuronu na inne
lub na komórki efektorowe (mięśniowe i
gruczołowe) odbywa się za pośrednictwem
złączy zwanych synapsami

Przechodzenie impulsu w synapsie związane
jest z uwalnianiem neurotransmitera

Synapsy zapewniają łączność czynnościową
pomiędzy neuronami układu nerwowego

Połączenie komórek nerwowych między sobą
to synapsa nerwowo-
nerwowo-nerwowa,
nerwowa z włóknem
mięśniowym to synapsa nerwowo-
nerwowo-mięśniowa,
mięśniowa
z gruczołem to synapsa nerwowo-
nerwowo-gruczołowa
• Połączenie między komórkami
• Miejsce, gdzie potencjał
czynnościowy w jednej komórce
wywołuje powstanie potencjału
czynnościowego w innej
komórce
• Neuron presynaptyczny –
przewodzi impuls do synapsy
• Neuron postsynaptyczny –
przewodzi impulsy z synapsy
Synapsy:
1) aksono-
aksono-dendrytyczne
2) aksono-
aksono-somatyczne
3) aksono-
aksono-aksonalne
• impulsy nerwowe z jednego
neuronu (presynaptycznego) na
inny (postsynaptyczny)
przekazywane są przez
bezpośredni przepływ potencjału
czynnościowego
• synapsa elektryczna występuje
tylko w przypadku istnienia
kanalików o śr. 2 nm pomiędzy
neuronami zwane koneksonami
(gap junction)
• przewodnictwo to cechuje
niewielkie tylko opóźnienie
synaptyczne
• W odróŜnieniu od synaps
chemicznych występuje
przewodnictwo dwukierunkowe

Składa się z następujących elementów:

Element presynaptyczny – tworzy charakterystyczne kolbki
synaptyczne, w których wytwarza się i gromadzi
neurotransmitter chemiczny

Szczelina synaptyczna – przestrzeń między błonami
wynosząca około 20-30 nm

Element postsynaptyczny - zawiera odpowiednie receptory,
czyli miejsce wiązania i działania dla neurotransmittera
uwalnianego przez element presynaptyczny

Proces depolaryzacji elementu presynaptycznego i

uwolnienie z niego neuromediatora nosi nazwę
sprzęŜenia elektryczno-
elektryczno-wydzielniczego

impulsy nerwowe z jednego neuronu (presynaptycznego)
na inny (postsynaptyczny) przekazywane są pośrednio
przez uwalnianie w synapsie neurotransmittera

Interakcja neurotransmittera z
receptorem moŜe otwierać kanały
sodowe, prowadząc do wzrostu
przepuszczalności i przewodności
tylko dla Na+ i depolaryzacji bł.
postsynaptycznej, warunkuje
powstanie postsynaptycznego
potencjału pobudzającego

Neurotransmitter moŜe otwierać

kanały jonowe dla K+ i Cl- ,
warunkując zwiększenie
przepuszczalności i przewodności
dla K+ i Cl- i odpowiednio
hiperpolaryzację błony, czyli
powstawanie postsynaptycznego
potencjału hamującego

są to transmittery chemiczne
depolaryzujące błonę
postsynaptyczną np. acetylocholina,
aminy (dopamina, adrenalina,
noradrenalina, serotonina,
histamina) oraz aminokwasy
(asparaginiany, glutaminiany)

po ich związaniu z receptorem
w bł. postsynaptycznej dochodzi
do otwarcia kanałów dla
dokomórkowego prądu jonów
sodowych

po 0,5 ms następuje inaktywacja
sodowa z jednoczesną aktywacją
potasową – wychodzenie jonów K+
z komórek w czasie repolaryzacji

Postsynaptyczny potencjał hamujący powstaje w
błonie postsynaptycznej pod wpływem związku
chemicznego wydzielanego przez synapsy hamujące

Pod wpływem transmittera hamującego jony Cl-
wchodzą do wnętrza neuronu

Hiperpolaryzacja z okolicy synapsy hamującej
rozprzestrzenia się na błonę komórkową
pokrywającą ciało neuronu

Transmittery hamujące to GABA – kwas gamma-
aminokwasy, glicyna

Związki o większej cząsteczce, czyli modulatory
synaptyczne uwalniane są równieŜ z pęcherzyków
synaptycznych

Modulatory synaptyczne uwolnione z zakończeń
nerwowych aktywują lub inaktywują enzymy
występujące w błonie pre- i postsynaptycznej,
wpływają na internalizację i eksternalizację
receptorów błonowych, tym samym zmieniają
właściwości błon komórkowych, wzmacniając lub
tłumiąc działanie transmitterów

Są to biologicznie aktywne peptydy, peptydy
opioidowe, adenozynotrifosforany, prostaglandyny

W organizmie wyróŜnia się dwa podstawowe
systemy regulacyjne: układ hormonalny i układ
nerwowy

Układ hormonalny reguluje stosunkowo wolno,
ale wywołuje długo trwającą odpowiedź na
bodziec

Układ nerwowy reguluje szybko, wywołuje
krótko trwającą odpowiedź na bodziec

Zbudowany jest z tkanki nerwowej

Działa na zasadzie samoregulacji

Integruje działanie organizmu, koordynuje liczne
czynności organizmu

Informacje ze środowiska zewnętrznego i
wewnętrznego odbierane są przez swoiste receptory

Substancje chemiczne, które są wytwarzane w tych
procesach odgrywają decydującą rolę dla
funkcjonowania układu nerwowego

Rejestruje bodźce, przetwarza i przekazuje
informacje w nich zawartą, kontroluje czynności
organizmu np. ruch mięśni, wydzielanie hormonów
 W układzie nerwowym wyróŜnić moŜna pod
względem funkcjonalnym:

Układ nerwowy somatyczny (łac. soma — ciało) umoŜliwia
łączność organizmu ze światem zewnętrznym, odbiera z
niego róŜnorodne informacje za pośrednictwem narządów
zmysłów oraz kieruje aparatem ruchowym, umoŜliwiając
poruszanie się w przestrzeni i reagowanie w sposób celowy
na bodźce zewnętrzne

Układ nerwowy autonomiczny lub wegetatywny (łac. autos

— samo- i nomos — prawo, a więc "samorządzący się") -
jego rolą jest sprawowanie kontroli nad przemianą materii
oraz prawidłowym działaniem narządów wewnętrznych

WyŜsze piętra układu nerwowego koordynują działanie

układu somatycznego i autonomicznego
 Układ nerwowy Układ nerwowy
somatyczny autonomiczny
I. Centralny układ nerwowy (wegetatywny)
(ośrodkowy) I. Układ nerwowy sympatyczny
(współczulny)
II. Obwodowy układ nerwowy
I. Układ nerwowy parasympatyczny
(przywspółczulny)
Ośrodkowy (centralny) Obwodowy układ
układ nerwowy nerwowy
Mózgowie Nerwy czaszkowe
- kresomózgowie Nerwy rdzeniowe
- międzymózgowie
- śródmózgowie
- móŜdŜek
- rdzeń przedłuŜony
Rdzeń kręgowy

Informacje z narządów zmysłu docierają do ośrodkowego
układu nerwowego (CNS) i mogą wywoływać natychmiastowe
reakcje (odruchy) albo zostają zmagazynowane w tzw.
„banku pamięciowym” CNS

Główny szlak, przez który impulsy z receptorów czuciowych
przekazywane są do róŜnych ośrodków w CNS tworzy oś
czuciową

WyróŜnić w niej moŜna:
-układ
układ projekcji swoistej (obejmuje zwykle czteroneuronową
drogę czuciową kończącą się w okolicy somatoczuciowej
kory)
układ projekcji nieswoistej (obejmuje drogę polisynaptyczną
prowadzącą do struktur układu siatkowatego pnia mózgu
Informacje z receptorów czuciowych
powłok skórnych, narządów
głębokich, jak mięśnie oraz ze
zmysłów specjalnych podąŜają
włóknami czuciowymi (aferentnymi)
do swych ciał komórkowych w
zwojach rdzeniowych lub zwojach
nerwów czaszkowych i dalej
korzeniami tylnymi do:
1) rdzenia kręgowego i pnia mózgu
2) układu siatkowatego pnia mózgu
3) móŜdŜku
4) okolicy somatoczuciowej kory
mózgowej

CNS kontroluje aktywności mięśni i gruczołów, szczególnie
skurcz mięśni szkieletowych, mięśni gładkich narządów
wewnętrznych i wydzielania gruczołów zewnątrz
- i wewnątrzwydzielniczych – aktywności te to czynności
„motoryczne” układu nerwowego

Narządami efektorycznymi lub efektorami są mięśnie
i gruczoły reagujące na sygnały z układu nerwowego

Część ukł. nerwowego kontrolująca aktywności motoryczne
mięśni szkieletowych tworzy oś ruchową

Oś ruchowa sprawuje funkcje kontrolne na kilku
poziomach CNS: rdzenia kręgowego, pnia mózgu, jąder
podstawy mózgu i wzgórza oraz okolicy somatoruchowej
kory mózgowej

WyróŜnia się w osi ruchowej:
- swoisty układ ruchowy (obejmuje dwu- , trójneuronowy
szlak zstępujący, zaopatrujący róŜne narządy np. mięśnie
szkieletowe)
- układ zstępujący nieswoisty (stanowi drogę
wieloneuronową przebiegającą przez układ siatkowaty
zstępujący, wpływający poprzez γ-motoneurony na napięcie
mięśniowe i odruchy rdzeniowe)

NajniŜsze piętro rdzeniowe
współdziała w organizacji
somatycznych reakcji ruchowych
i czynności odruchowych
(automatycznych)

WyŜsze piętra w pniu mózgowym
i jadrach podkorowych zawiadują
bardziej złoŜonymi ruchami
mimowolnymi (lokomocyjnymi i
postawnymi)

NajwyŜsze piętro – kora ruchowa
zawiera wzorce dla ruchów
dowolnych (manipulacyjnych ,
lokomocyjnych i postawnych)

Poziom rdzeniowy – czynności rdzenia mają
charakter autonomiczny, zachodzą automatycznie
po zadziałaniu bodźca czuciowego, czynności
rdzenia kręgowego są głównie typu odruchowego,
odruchowego
szczególne znaczenie mają odruchy somatyczne
takie jak odruch rozciągania,
odruch odwrócony rozciągania,
odruchy zginania oraz odruchy
autonomiczne, jak naczynio-
ruchowe, termoregulacyjne,
oddawania stolca i moczu,

Włókna czuciowe (aferentne) zdąŜają do rdzenia
kręgowego tylnymi korzeniami

Włókna ruchowe (eferentne) opuszczają rdzeń
kręgowy korzeniami przednimi

Przewodnictwo rdzeniowe jest zazwyczaj jednokierunkowe

Okresy niewraŜliwości (refrakcji względnej i bezwzględnej)
dla rdzenia są kilkakrotnie dłuŜsze w porównaniu z
nerwami obwodowymi

Pobudliwość neuronów rdzeniowych zmienia się w
zaleŜności od napływających do nich impulsów przez
synapsy pobudzające albo hamujące

Przewodzenie impulsów przez sieć neuralną rdzenia
kręgowego jest znacznie wolniejsze niŜ w nerwach
rdzeniowych

Salwy impulsów mogą prowadzić do zjawiska:
- „torowania” (ułatwienia)
- okluzji (wygasania)

konwergencja (zbieŜność) – pojedyncze neurony mogą
otrzymać sygnały z wielu róŜnych włókien nerwowych

dywergencja (rozbieŜność) – przekazanie impulsów z
jednego neuronu na wiele rozgałęziających się sieci
neuronalnych np. skrzyŜowany odruch wyprostny

konwergercja
dywergencja

SERIA – pobudzenia docierają do komórki z
tego samego neuronu (sumowanie w czasie)

SALWA – pobudzenia docierają do komórki z

róŜnych neuronów (sumowanie w przestrzeni)

NiŜszy poziom mózgowy obejmuje ośrodki leŜące w
obrębie rdzenia przedłuŜonego , mostu, śródmózgowia,
podwzgórza, wzgórza i jąder kresomózgowia;

Zawiera ośrodki (zwłaszcza ukł. siatkowaty, jądra

przedsionkowe), które modyfikują aktywność
odcinkowych ośrodków odruchowych rdzenia, do
funkcji kontroli ukł. siatkowatego pnia mózgowego
naleŜy regulacja ciśnienia tętniczego krwi, akcji serca
i oddychania, odruchy pokarmowe (wydzielanie śliny,
soku Ŝołądkowego, Ŝucie, połykanie) są równieŜ
kontrolowane przez ośrodki w pniu mózgowym,
jądrach podkorowych i podwzgórzu

WyŜszy poziom mózgowy obejmuje korę mózgową
(kora somatoruchowa, somatoczuciowa, wzrokowa,
słuchowa, węchowa i smakowa, oraz kora obszarów
kojarzeniowych

Magazynowana jest tu pamięć doznanych wraŜeń
w przeszłości (płat skroniowy), znajdują się wzorce
reakcji motorycznych (płat czołowy), które mogą być
wykorzystane w kaŜdej chwili do wykonania
dowolnych czynności motorycznych, tu są takŜe
zlokalizowane ośrodki myślenia, planowania
i przewidywania
receptor, na który działa bodziec

droga dośrodkowa ( aferentna )

ośrodek odruchu

droga nerwowa odśrodkowa (eferentna)

efektor - narząd wykonawczy

 Czuciowa
(aferentna)
Czuciowa
(aferentna)

Dzieli się na:
- cześć współczulną i przywspółczulną
- część enteryczną (układ Ŝołądkowo-jelitowy)
w duŜym stopniu niezaleŜną od poprzednich
i bazującą na krótkich odruchach w narządach
trzewnych
- część czuciową –aferentna, rozpoczyna się w
róŜnych receptorach narządów wewnętrznych
(enteroceptory) oraz bierze udział w licznych
odruchach trzewno-trzewnych i trzewno-
somatycznych

Pod względem fizjologicznym układ współczulny
i przywspółczulny wykazują w zasadzie w
stosunku do siebie działanie antagonistyczne

Układ współczulny mobilizuje ciało podczas
ekstremalnych sytuacji

Układ przywspółczulny odpowiada za utrzymanie
czynności organizmu, odpoczynek i poprawę
trawienia

Aksony współczulnych neuronów
przedzwojowych opuszczają CNS przez
korzenie brzuszne segmentów piersiowych
i lędźwiowych od C8 do L3

Aksony przywspółczulnych neuronów
przedzwojowych opuszczają CNS przez
korzenie nerwów czaszkowych III, VII, IX, X
oraz przez korzenie brzuszne krzyŜowych
segmentów rdzeniowych S2-S4

System określany jako „fight-or-flight” (walka-albo-
ucieczka)

Zawiera E aktywności:

exercise – ćwiczenia

excitement - pobudzenie

emergency – przypadek nagły

Daje regulację podczas wysiłku fizycznego – przepływ
krwi do narządów jest zredukowany, przepływ do
mięśni jest zwiększony

Aktywność tego układu moŜna opisać jako osobę,
która jest zagroŜona:

wzrost częstości akcji serca, oddech bardzo szybki

skóra jest zimna i spocona, źrenice są rozszerzone

Zawiera D aktywności:

digestion – trawienie

defecation - defekacja

diuresis – diureza

Aktywność tego układu moŜna opisać jako osobę,
która jest rozluźniona po posiłku

ciśnienie krwi, częstość akcji serca i częstość
oddechów są niskie

aktywność przewodu Ŝołądkowo-jelitowego
jest wysoka

skóra jest ciepła, źrenice są zwęŜone

Włókna przedzwojowe naleŜą w około 70% do włókien
B i posiadają cienką osłonkę mielinową, przewodzą z
prędkością 3-15 m/s

Około 30% włókien przedzwojowych to cieńsze włókna
bezmielinowe (włókna C) przewodzące nieco wolniej

Jedne i drugie włókna przedzwojowe uwalniają
acetylocholinę (Ach) działającą na receptory
cholinergiczne typu N (nikotynowe) w neuronach
pozazwojowych

Współczulne włókna pozazwojowe naleŜą do cienkich
bezmielinowych włókien C, które rozgałęziają się i
tworzą gęstą sieć włókienek ze zgrubieniami tzw.
Ŝylakowatościami

Włókna zazwojowe wydzielają noradrenalinę (NA)

We włóknach zazwojowych widoczne są małe
pęcherzyki synaptyczne, w których NA związana jest
z ATP i dopaminą i większe pęcherzyki zawierające
neuropeptydy np. neuropeptyd (NPY)

Pęcherzyki powstają w ciele komórkowym neuronu
pozazwojowego i przesuwają się szybkim transportem
aksonalnym do zakończeń , z których uwalniane się
na drodze egzocytozy z czasie depolaryzacji błony
zakończeń i w obecności jonów Ca2+

Jony wnikają do Ŝylakowatości, w połączeniu z
kalmoduliną aktywują fosfokinazy białkowe,
warunkując fosforylację białek błony i uwalnianie
NA i ATP, oraz NPY

Uwolnione transmittery dyfundują do błony
postsynaptycznej, np. mięśni gładkich

noradrenalina aktywuje receptory adrenergiczne
typu α1 (np. w miocytach naczyń), co potęguje
działanie ATP

podobnie działanie ATP i NPY na odpowiednie
receptory błony postsynaptycznej jest wzmagane
przez noradrenalinę

Adrenalina hamuje dalsze swoje uwalnianie
poprzez autoreceptory typu α2 w błonie
presynaptycznej, ich aktywacja blokuje kanały
wapniowe i proces uwalniania noradrenaliny

Transmittery układu autonomicznego łączą się z
receptorem komórkowym, umoŜliwiającym
przekazanie informacji z błony komórkowej do
wnętrza komórki

Noradrenalina łączy się z receptorami
adrenergicznymi

Ryc. 232 konturek str. 323

Zwoje autonomiczne stanowią skupiska neuronów
pozazwojowych i ich wypustek

Neurony pozazwojowe są kom. wielobiegunowymi,
z licznymi dendrytami i pojedynczym aksonem

Zakończenia przedzwojowe aksonów tworzą synapsy z
ciałami komórkowymi wielu neuronów pozazwojowych i
z licznymi ich dendrytami wewnątrz splotu, jak i w jego
otoczeniu – daje to podstawę do dywergencji pobudzeń
w obrębie zwoju

KaŜda komórka zwojowa otrzymuje pobudzenia z wielu
róŜnych włókien przedzwojowych, co warunkuje
zjawisko konwergencji
EFEKTOR CZĘŚĆ CZĘŚĆ
WSPÓŁCZULNA PRZYWSPÓŁCZULNA
MIĘSIEŃ RZĘSKOWY SKURCZ ROZKURCZ
WĘZEŁ ZATOKOWO- PRZYSPIESZENIE ZWOLNIENIE RYTMU
PRZEDSIONKOWY AKCJI SERCA SERCA
WĘZEŁ PRZEDSIONKOWO- PRZYSPIESZENIE SPADEK
KOMOROWY AKCJI SERCA, PRZEWODNICTWA
WZROST
PRZEWODNICTWA
TĘTNICZKI MIĘŚNIOWE ZWĘśENIE ROZSZERZENIE
OSKRZELA ROZSZERZENIE ZWĘśENIE
śOŁĄDEK –PERYSTALTYKA ZMNIEJSZENIE WZROST
TRZUSTKA – WYDZIELANIE ZMNIEJSZENIE ZWIĘKSZENIE
ZEWNĘTRZNE
ŚLINIANKI WYDZIELANIE GĘSTEJ OBFITE WYDZIELANIE
ŚLINY, AMYLAZY WODY