Professional Documents
Culture Documents
हिन्दी साहित्य एवं व्याकरण -1 PDF
हिन्दी साहित्य एवं व्याकरण -1 PDF
।
, ।
। - ।
- ,
, , , , ,
, ।
- -
1.
2. , ,
3. ।
1.
,
औ -
। 1. 2. 3.
4.
।
- ( ), (
), ( ।
), , । 2.
,
इ ,
। ।
- , , ।
।
। - , , , , , ,
- , ।
।
, ,
। ।
। - , , , , ,
- , ।
।
, ,
। ।
इ
।
,
।
-
1. 2. 3.
4.
SHOW ANSWER
। ।
।
- 1.
1. 2. 3. + -
4. 2.
+ -
3.
+ -
। + -
3. + -
4. - , , , ।
-
5.
+ -
+ -
।
- -
1. 2. 3. 1. -3
4. 1. (i) - , ,
- 2. (ii) - ,
3. (iii) -
औ 2. - ,
3. -
। 4. -
5. - , ,
इ औ
- । 6. - , , ,
, , ।
।
/ - , ,
, , , , ।
- , , , , ,
, । ।
इ
-
। ।
- , , । - -
- ,
- -
।
, (iii) : ,
, ।
- , , ।
, 2.
,
। ,
1. - ।
2. - - , , ।
,इ , ,इ ।
इ
इ ।
। 3.
1. इ - ,
2. इ -
1. ,
, ।
- , , ।
, ।
। ।
- 4.
(i) : ,
,
। ।
- , , , । - , , ।
(ii) : ?
, ।
। 5.
- , , , , ।
, - , ,
,
- ( . ./ . .)
।
इ
- - , - , -
।
,इ
।
,इ
6. इ ,इ इ ,इ
, इ ,इ
इ ,
,
।
इ इ
- , , ,।
इ (
। इ
)
इ ,इ इ ,इ ,
। इ इ
। इ ,इ इ ,इ
- ( )
। इ
- ( . ./ . .)
, ,
, , , ,
, , ,
,
( (
) )
, , , , , ,
इ
,
,इ
,
,
- ( )
- ( )
, ,
, ,
, ,
,
,
, ,
(
( )
)
, ,
, , , , ,
,
, ,
,
- ( )
- ( )
, , - ,
, -
,
- ,
-
( (
) -
)
, , , ,
- , , 1.
2.
- ,
3.
4.
-
1. 2. 3. 4.
-
1.
।
2.
3.
4.
-
1. इ 2. 3. 4.
।
-
।
1. इ 2. 3. इ 4.
-
इ
।
/इ/ /
इ/ / /
।
1. , , ,
2. , , ,
,
3. इ , ,इ ,
,
।
4. , , ,
।
2
- , , ,
10 ।
-
।
1. -
2. । ।
- ,
,
।
। - ।
- ।, ।,
।, । ।
इ
-
।
- ।,
।, . . । , ।
- ।
।
।
।
, ।
- ।
,
।
।
।
- ।
,
, इ ।
। ( )
- । , ,
। , ।
- , , , ।
,
। ।
- । ( )
( ) ,
। , , ।
। - , , ।
1.
2. ।
3. ( )
1. ,
, ।
।
।
- , ,
।
।
( )
( )
( )
, ,
( )
।
( )
- , , ।
( )
( ) -
।
( )
( ) -
।
।
।
-
- , , ,
। ।
औ ।,
। ।
औ । ( )
2.
।
( ) - , , , , ।
, ,
। ।, ।, ।,
- , , । ।, ?
3.
।
( ) ।
, , ।
- , , । ( )
( )
। ( )
( ) ( )
, , ,
, ।
। - , , ।
- , ,
। ।
( )
। इ
( ) ।
, - ।
, ,
इ । - ।, ।
( ) इ औ ।
, , ,
, ।
, , -
। ( )
( )
। ( )
।, । ( )
(*) - -
।
- ।
।
।, इ ।
। ।
1.
- 2.
1.
। 2.
3.
1. - ( )
( )
2. - 1.
3. - 2.
3.
4.
4.
5.
*
।
1.
, ।
। -
, , , , , , ,
। ।
।
2.
। ।
( ) - , , 5.
, , ।
- ।
( ) - , , ,
, , । ।
- ।
3.
। , , ।
( ) - , , , *.
, , ।
। ।
( ) - - , ।
(i) - , । - ।
।
(ii) - , , ।
। ।
(iii) - , ,इ , - ।
।
।
(iv) - , , ।
4. ।
।
। । ।
। ( ) ।
( ) ।
( ) ।
, । ( ) ।
-
1. - ( )
2. - ( , ,
।) ।
3. - ( ) ।
।
।- औ
।
औ
औ
।
।
1. -
।
2. - - , , ।
।
-
( )- - ( ) 1. 2. 2. 4.
- ।
. .
,
। ,
इ . .
. . औ
. . ।
-
1. ।
2. - , , , , , , ।
3. - ।
4.
।इ
।
1. ।
. .
।
1. . -
2. . .-
- , , , , ,
।
3. . .-
।
4. . .-
-
. .
।इ
।
।
। . .
- , , , - , ।
-
।
।इ
- , , , , ।
- ।
।
।इ
। ।
। ।
2.
- , , , , , ।
, , । ।
इ .
इ , । , , ,
इ इ , , , , , , ,
। , ।इ
, , , , , , , , ,
। । इ
। इ
, इ . . ।
- ।
। ।
( . .) । ।
( .) । ।
3.
( )
। ।
-
। 1.
। 2.
, 1. -
। । ।
, - ,औ , , , ,इ ।
-
1. 2. 3. 4. ।
- , , ।
इ ' '
। ।
2. - ' '
।
।
- , , , , ,
, ।
4.
इ ।
- ,ड , , , , , ।
- ।
।
- इ ,
इ औ
- इ ।
1. ! 2. ! 3. ! 4. ! -
! ।
इ ' !' इ ।औ इ इ
1.
2.
' !' । 3.
! 44
इ । - औ
5. 1. (11)
2. (33)
1.
-इ
-
, । - +
- - +
, , इ, , , , , , , औ, ऋ - + ञ´
11 औ 33
1. (4) 44
2. (7) ।
-
- औ
- , इ, , ऋ
- -
-
- , , , , , ,औ
2.
1. , , औ
।
33 - 2. इ, ,
इ 5 , , , ,
।
3. ऋ, ,
- 25
,
-
- ञ 4. , ,
- ड ,
- 5. , ,
-
6. , ङ, ञ,
-4
, ,
-4 7. -
8. ,औ
9. ,
- , , , ।
10.
4. :
-
, ञ, , , ।
।
5. :
औ
औ -
।
, - -
औ
।
6. :
-
,
।
। -
1. :
7. :
( )
औ ।
। , ।
:
8. :
;
;
2. :
। - , ।इ
इ
,इ इ
।
।
औ
- , , , , , ,
3. :
1.
2.
औ
-
। ।
औ ( , , , , , - , , , ।
ञ,ड, , , , , , , , ) , , , ,
।इ
।
इ 30 ।
( ) -
इ 1. -
। 2. -
औ 3. -
( , , , , , , , , , ) 4
इ *
।
- ,
1.
2. । ।
,
। , ,औ (
ञ ड ) ।
औ । 1. -
2. -
3. -
4. -
। औ SHOW ANSWER
( , , , , , , , , , )
, , , ।
2.
- ।
। 3. , ,
इ - ।
- औ 4.
- । ।
5. ( )
।
- , ।
।
।
+ + ।
। -
( ) ( )
। ।
(:) ( )
।
- , , , , ड, । ।
, , , । ( )
।
।
।
- , , , , , ,
, , । ।
- , , , - , -
1. - , ।
।
, ,
इ
-
। 1.
-इ ,इ , , , , 2.
ड , ,इ , । 3.
4.
।
।
-ड ( + ),
( + ), (
- , , ।
+ )।
- List
-
1. 2. 2. 4.
1.
. .
2. ( )
,
,
इ
. . औ
इ -
. . ।
1.
-
2.
1.
3.
2.
4.
3.
4.
। ।
1. . .
। ।
1. . - - , , , , ,
2. . .- ।
3. . .- - ।
4. . .-
. . ।इ
।
।
. .
।
- , , , - , ।
- ।
- , , , , ।
।इ - ।
। ।इ
. . ।
।
।
- , , , , , , । - , , , , ,
- । , , ।
इ
।इ इ ,
इ इ , ।इ
। , , , , , , , , ,
इ
। । । इ
इ . . ।
, - ।
।
। ।
( . .) । ।
( .) । 3.
( )
।
। -
1.
। 2.
। 1. -
, ।
। । - ,औ , , , ,इ ।
,
।
। -
2. 1. 2. 3. 4.
इ ' '
। ।
। 2. -
.
। , , , ।
, , , , , , ,
- , , , , , ।
, । ,
4.
इ ।
- ,ड , , , , , -
1.
। 2.
1.
इ
- , ।
1. ! 2. ! 3. ! 4. ! - , , , ।
! 2.
इ ' !' इ ।औ इ इ
, ।
- , , , ।
' !' ।
! ।
इ ।
5. ,
। ।
। ।
- , , ।
। , , , , ,
' ' , , , , , ड, ,
। , , ।
, ,
, , ,
, ( ), 2.
, ,
, ( ), ,
। ।
इ - , , , , ।
( ड, , , , )
।
- , , , , , , -
, , , । -इ
-ऋ
, , , ( - , , , ,...)
, , , , ( , , )
। ।
- , , , , , - , , , , ,
, । , , , , , , , ।
-
, , , , , , ,
, ।
, , , , , , ,
।
, , , , , ,
1.
, , ।
2.
1. -
, , ,
, । , , , , , ,
- , , , , । , , , , - ।
समास
4. (
। )
- , - - - । 5. (
, )
- 6. (
- - - - - -
,
)
। ........... .......
........ .... ।
-2
। ।
1. ( )
।
1. ( / ) ।
2. ( / ) , , , , , , , , ।
- , , , ,
, , , , ,
, , , ,
। , , , ,
। ।
1. (
) ( + )-
2. ( ( + )-
) ( + )-
3. ( ( + )-
) ( + )-
( + )-
( + )- 1. ( ) - ' '
-
2. -
- - , - , - , - ( - )-
। 2. ( ) - :' ,
'
- - -
- - -
3. -
(
। )
- , , , 3. ( ) -
, , , , ' '
, । -
-
- -
- 4. ( ) -
- ' ( )'
-
5. ( ) - ' ,
, '
। -
। -
6 - ( - )
( , , , , , 6. ( ) - :
)
। -
-
। - ( )
- ( )
- ( )
- ड ( )
- ( ) ।
- ( ) - , , , ,
- ( ) , , , ,
- ( ) , , , ,
- ( ) , , , ,
- ( ) ।
औ : ( )
। : ( )
औ : ( )
- - : औ : ( )
- : (
)
- - , - , - , ।
, , , ,
, ।
-
- : औ ( औ 1. 2. 3. 4.
) SHOW ANSWER
- : औ
: औ
: ( इ
) ,
: ।
-
-
- (
। )
- , , , ,
, , , , , ।
, , , ऋ , -
, । 1. 2. 3. 4.
- ऋ
। इ
- ।
-
-
।
इ
: + - , + -
।
।
, , ।।
1. : +
2. : / +
,
/ (
।
)
- , , , ,
3. : ( )
, , , ,
+ /
, , , ,
, , ।
+
' ' ' ' ' ' ।
:
- +इ
-
-
इ ' ' ' ' ' ' +
- +इ +
इ + : +इ+ +इ+ : । ।
- + ( )
, , ,
3.
।
, , ,
।
+
इ
- +
इ
- +
।
- +
- ( )+ - +
- +
+ - ड
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - ( )
+ - + - ( )
+ - + - ड
+ - + -
+ -
2
+ -
।
+ -
+ -
ञ इ
+ -
ड + -
+ ड - ड
ऋ
+ -
+ -
औ + -
+ -
/ + -
+ -
/ + -
+ -
1
- ऋ, ,
+ -
। ।
।
3
+ -
+ -
+ -
।
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
+ - + -
+ - +ड-
+ - + -
+ - + -
4 +ड - ड
+ - । + -
+ - + -
+ - + -
+ - +ड - ड
+ - + -
+ - 8
+ - + - (
+ - + इ
5 )
+ , - + -
+ - +
+ - 9
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
6 + -
/ + / - / 10
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
7 + + -
11 + -
+ - + -
+ - 15
+ - + ( ) -
+ -
12
+ + -
+ -
+ - + -
+ -
+ - / + -
+ - + -
+ - / 16
+ - / +
13 + -
, + - + -
+ - ( ) 17
+ - + -
+ - ।
+ - + -
+ - + -
+ -
+ - 18
+ - ऋ + -
14 ऋ+ -ऋ
+ - + -
इ + -इ + -
+ - + -
+ -
+ - + -
- +
+ - ( + ) - + - +
+ - ( + ) - +
+ - ( + ) - + ( )
19 - + ( )
+ - - +
। - +
+ - - +
+ -
+ - (:) +
, ,
।
औ
' '' ' : ।
।
- - - ।
+ -
+ - ।
+ -
।
+ -
- + -
1. 2. + -
3. 4. + -
3
+ - ।
(:) + ' ',' ',' ',' ,
' ,' ' (: + ), औ ।
इ इ 1
।
+ + -
- । + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
+ -
/ / + - + -
+ -
+ - :+ -(:) ' '
+ - 'ऽ'
+ - ।
+ - + - ऽ /
2 + - ऽ
(:) + - + -
। 3
(:) +
।
+ -
। + -
+ -
+ -
- 4
1. इ/ (:) + - (:)
2. (इ , )
3. ।
4. + -
+ -
+ - + -
+ - + -
+ - + -
5 + -
:+ , , ( , ) -: + -
:+ , , ( ) -:
:+ , , ( ) -:
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
।
+ -
+ - /
' '
6
' ' ?
/ (:) + , , , -: :
1. 2. 3. 4.
।
+ -
- +
+ -
।
+ -
इ
+ -
+ - ( )
+ -
+ - /
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
+ -
7
-
/ + , , , -: :
1. ( )(44)
।
I. (22)
+ -
II. (22)
+ -
2. ( )(22)
3. , , ,
( )(22)
इ
,
,
।
- । ,
,
2.
/ ,
। ,
।
,
,
+ -
+ + -
+ - , ,
1. ( )(44) ,
(22)
,
, ,
3. , ,
/
, ,
, , ,
, ,
,
1. ,
/
, ,
, , ,
4.
/ ,
, , ,
, , ,
, ,
, , ,
, ,
, ,
, , ,
, , ,
,, , ,
5. , , ,
/
, , ,
8. /
, , ,
, , ,
, ,
,
, , ,
, , , ,
, , , ,
, 9. / , ,
6.
/ , , ,
, , , ,
, ,
, ,
, ,
, , 10. / / , ,
7. / , , , ,
, ,
, , ,
, , ,
11. / / , , , ,
, , , ,
, , ,
ड , , , ,
, , , ,
, ,
12.
/ , , ,
, , , ,
16. / /
, , ,
,
, ,
, , ,
, ,
, , ,
13.
/ , , ,
, , ,
, ,
17.
, , , ,
, , ,
, , , ,
, , , ,
14.
/ , , ,
, ,
,
15. / , , 18. / , ,
,
, (22)
,
,
, , ,
, 1.
, , ,
, ,
,
, , ,
, ,
2. ,
, ,
, ,
19. 3. ,
, ,
, , , ,
, , 4.
,
, ,
,
5. , , ,
,, ,
, ,
20. / 6. , ,
, ,
, , , ,
7.
,
,
21. / , , 8. ,
, , 9. , , ,
, ,
, , , , ,
10.
22. , ,
/
, , , , ,
11.
, , , ,
, , , , , ,
12.
, , ,
3.
13. , , , ,
, 4. ( , , ,
14. ) ,
,
औ ,औ ,औ ,औ ,
15. 5. औ( )
, औ
, , , ,
16. , , 6. ( )
, , , ,
17. इ इ ,इ ,इ ,इ 7. ( )
, ,
18.
, , , , ,
8. ( )
19.
,
, , ,
, , , , 9. ( ) , , ,
20.
, , , ,
21. , , ,
, 10. ( )
, ,
, , , , ,
22. 11.
, , , ,
( )
2. ( )(22) ,
, , ,
12. ( )
, , , ,
1. ( )
, ,
13. , , ,
2. ( ) , , , ( / ) , , , ,
, , ,
2. ( )
14. ( ) , , ,
, , , , इ , ,
15. ( ) 3. ( )
, , ,
, , ,
16.
, , , 4. ( ) , ,
( )
,
, , , , इ , ,
17. ( ) 5. ( / )
, , ,
, , , , ,
18.
, , , 6. ( ) , ,
( )
, ,
19. , , , , , ,
7. ( )
( ) ,
20. , , , , ,
8. ( )
( ) ,
21. ( ) , , , , ,
, , , 9. ( ) , ,
22.
, ,
( )
, 10. , , ,
3. , , ( / )
( )(22) , , ,
11. ( )
, , , , , ,
1. ( ) 12. ( )
, ,
13. -
,
( ) - , ।
- ।
, , ,
14. |( )
इ+ इ
, ,
15. ( )
इ+ -
इ+ -
, , ,
16. ( ) इ+ -
,
इ+ -
17. , , इ+ -
( ) , - , , , ।
18. ( , , - , , ।
- , , ,
)
।
ड , ड ,
19. ड ( ) - , , ।
ड - , , ,
, , ।
20. ( )
, - , , ।
- , , ,
, ,
21. ( ) +
इ
- , - + -
22. ( )
, - + -
+इ-
+ -
- , , ।
+ -
- , , ।
- , ,
- , , ।
- , , , ,
- , , ।
, , , ।
- ,
/ + - ( , ,
इ ' ' । , )
1. 2. 3. 4.
।
, , , , ।
+
(:) । ,
। ।
- +इ = , +
। =
।
1. 2. 3. 4.
,
- + =
: -
1.
2.
ञ इ
1.
ड
ऋ
( ) ।
' '
औ
।
/ + - ( , , , 5 -
) (i)
= , , , , , = , , , ,
, = , , ,
= , , = ,
= , , = , ,
= , =
= = , ,
= = ,
= =
इ = , ड औ =
= , औ = ,
= , = , ,
= ऩ = , ,
= , = ,
= , =
(ii) (v)
औ = , , = , , ,
= ,औ
(iii) 2.
( ) ,
,
= , ,
= ड ।
= , , - + = , + =
= ,
(iv) 6 ।
(i)
। ,
= , , ,
= ।-
= , , , = ,
इ = , =
= , (iv)
=
(ii)
, ।
। = , ,
= = , ,
= = , ,
= , = ,
= = , , ,
इ = (v)
= ,
= , , ,
= , ।
= , , = ,
(iii) इ = , , ड
इ = ड , , ,
। (vi)
= , ,
इ =
= , ।
इ = = , ,
= , इ = इ , इ
= = , ,
= इ = ,
= = ,
=
= , = , , ,
=इ = , , ,
= , =
= , , , इ = , ,
= ,इ , इ=
इ = , , , = - , ,
इ = इ , इ , = - ,
इ = , , इ = इ , इ
इ =
= , , , = ,
= ,
= , , , =
= , , , इ = ,
= , =
= , , =
= , = , ,
= , =
= , ,इ =
= , ,
= , ,
= , ,
= , ,
,
औ ।
।
।
= , 1.
= 2.
=
= ।
= , = , ।
= 1.
2. 3.
3.
4. 1.
।
- ।,
। ।
। 2.
।
।
। - ।
।
, ,इ ,
। ,
,
।
। 3.
1. -
1.
2. ।
3.
4. , ,
5. इ
6.
7. ।
8. - ।
2. - । ।
1. / ।
2. ।
4. ! ।
-
। 1. औ इ ।
- । 2. ।
5. इ 3. औ इ ।
इ 4. इ
इ 4
। इ
- । ।
-इ
।औ 1.
इ
। इ इ ।
।
6. ।
- ।
- -2
। इ
- ।
7. ।
-
।
- ?
8. ।
, , , , , , 2.
,
।
।
- ! ।
2.
। 3.
- ( /
। )
- (
/ )
।
।इ - 1.
1. -
2. - ( ),
।
3. - , , -
, , , , , -
, ,इ , , । - ।
- 2.
।
।
। ।
3. - ।
-
।
। ।
- औ । 3.
।
-औ , ,
। ।
-3 - ।
।
-
1.
(
)-
औ
- ।
-
।
- ।
।
- -
।
- ।
-
।
-
।
5 - ।
1.
2. 1. + -
3. 2. + -
4. 3. + -
5. 4. + -
5. + -
।
- ।
।
- ।
4. ‘ ’
?
5. औ
✅
औ
इ -
1.
? 6. ' - ' इ ?
✅
✅
2. 7.
? ( ) ?
3. ‘ ’ 8. ' ' ?
इ ? ✅
✅ 9. ' ', इ
?
?
✅
✅
10. ‘ औ , औ ’,
?
15. ‘ ’ -
?
✅ ✅
इ
11. -
?
12. ✅
? ( )
17.
✅ ( ) ?
✅
13. ‘ ’
इ ?
ड
14. " ।
" ✅
19. ' ड ', इ 4. " , ।"
? ?
✅
✅
✅ ✅
इ
✅
✅
7.
?
22. ' '
इ ? ✅
23. -
? : ✅
,
9. -
, , ✅ ?
✅
इ
15. -
✅ ?
10. " ", इ ✅
?
✅ 17.
?
12. ' '
इ ?
13. - ?
✅ ✅
ड
14. 19.
- ? ?
14
21
34 5)
24✅
20. " ", इ 6✅
3
- ?
2
4
6)
✅
✅
1)
?
✅
7)
ड
2)
* *
✅ ✅
8)
3)
औ
?
- ✅
✅
9)
* *
4)
* *
✅
✅
10)
✅ 2 3 ✅
1. " ।* *
*
11) * ।
"*
✅ * - ?*
12)
13) ✅
✅
✅
14)
+ ?*
+
+ऋ ✅
15) ✅
इ
*5.
?*
✅ *11. " ।*
* "*
* - ?*
*6. -
?*
ड ✅
✅ ✅
*14. "
", इ
✅
✅
✅
*16. - ?*
1. ' ' -
✅
:
✅
*17. " ।*
* "* 2.
* इ ?* ?
✅ ✅
' ' ✅
✅
*20. - 5. -
?* ?
✅ 11. " ।
"
6. ' ' - ?
✅ ✅
7. " " ? +
+
- ✅ +इ
+ ✅
13. "
8. ।" ?
' ' ✅
?
ड.
इ
9. :
? ✅
1952 .
1953 .
1954 . 15.
1956 . ✅ ?
✅
16. 1. ' '
? ?
✅ ✅
✅ ✅
3. -
18. ' ' - ? ?
✅ ✅
✅ ✅
6. -
?
✅ ✅
7. इ - ?
✅ ✅
8. ?
13. इ -
?
✅
✅
9. इ
?
14.
✅ ?
10. ✅
,
8. - ?
3. ?
9. ‘ ’ इ ?
4. ?
10.
?
ड
✅
5. ' ' ?
11.
✅ ?
: 15 औ 17
6. ' - , : 16 औ 15 ✅
' - ? : 15 औ 16
: 11 औ 13
12. ' ' ? 17. ' ' -
✅ ✅
✅ - ?
14. ? ✅
19. ‘ ’
✅ इ ?
15. -
?
20.
?
ड ✅
16. , ड ✅
।
, 1. औ -
- ? - ?
✅
✅
2. ?
✅
8. - ?
✅ , ✅
इ ,
3. ? ,
✅ ,
4. ' ' ?
✅
✅
10.
?
5. ✅
?
ऋ ✅
11. इ - ?
6. ?
✅
7. , , औ
- ? ✅
ड
13. ' ' ।
✅ ✅
19. ?
ऋ ✅
14.
?
✅ 20.
?
15. - ✅
?
-
✅ 1. , , , -
?
16. -
?
✅ ✅
2. ' '
इ ?
17. - ?
3.
✅ ?
18. ।
✅
4. " - 9. ' , औ
।" ', इ ?
इ ?
✅ ✅
5. ?
?
✅ ✅
11. ‘ ’ ,
6. ' ' ?
इ ?
:
✅ ✅
✅ इ
13.
8. ' ' ? ?
✅
✅
14.
?" ।
।" ✅
इ
15. - ✅
?
,
1. ?
✅
✅
16. ' ' इ ?
इ ✅
2.
?
✅
17. ‘ ’ इ ?
3.
✅ ?
4. " ।
', ?
?
✅
✅ 10. '
', ?
5. ' इ ' ?
✅
✅
11. - ,
6. ' '
इ ? ?
✅
✅
✅ डड
: ✅
9. ' ', इ
? 14. " ।
"
?
✅ ✅
✅
✅
1. -
16. ' ' 12-12
? 11 औ 13 ✅
✅ 12 औ 14
इ
2. ' '
?
17.
( ) ? ✅
3. ' ' ?
✅
✅
✅
4.
?
19. ' ', इ ✅
?
5. ' ' -
?
✅ ✅
7. ' - ' - ✅
13. - -
?
✅ औ
8. ✅
? -
✅
14. ' ' ?
9. ‘ ’ ? ✅
✅
15. ' ' ?
✅
10. " ।" इ ' '
- ?
16. " , ड
" - ?
Q2 ?
✅ ✅
✅
✅
19. ‘ ’ -
Q5 ' '
✅ -
✅
20. ‘ ’ - ?
Q6 -
✅
Q1 ? . ✅
✅ Q7 ?
✅ ड
Q8 - Q14 -
✅
✅
Q9 Q15 -
' '
✅ ✅
Q1 ?
Q10 -
✅ ✔
Q2 ?
Q11
? ✔
Q3 ?
Q12 - ✔
Q4 ?
✅
+
Q13 - + ✔
✅
+
+
Q5 ? Q11 -
✔
✔
Q6 - Q12
ड ✔ : -
इ
Q7 ?
Q13 -
✔
✔
Q8 ?
Q14 - ' -
✔
-
Q9 -
✔ ✔
Q10 - ✔
✔
1. Q 3.
– 4.
1.
6. Q
2. औ
3. ✔ –
4. इ 1. ✔
2. Q 2.
3.
- 4.
1.
7. Q
2. ‘ ’ ?
3. 1. ✔
4. ✔ 2.
3. Q 3.
4.
–
8.Q
1. ?
2. ✔ 1.
3. 2. ✔
4. 3.
4. Q 4.
9. Q
| ?
| – 1.
1. ✔ 2. ✔
2. 3.
3. 4.
4.
10. Q
5. Q ?
1.
औ – 2.
1. 3.
2. ✔ 4. ✔
11. Q 2.
3. ✔
1. 9
4.
2. 99
3. 33✔ 17. Q
4. 16 |
12. Q ऋ
–
–
1. ✔
इ – ?
2.
1.
3.
2.
4.
3. ✔
13. Q 4.
–
18. Q
1.
इ - ?
2.
|
3. (1) (2) ✔
|
4. इ
- |
14. Q
- ||
–
1.
1.
2.
2.
3. ✔
3.
4.
4. इ ✔
20. Q
15. Q
?
|
1. 9✔
2. 11
3. 10 ||
4. 33 |
16. Q
||
?
- -ड ? इ - –
1.
इ - ?
2.
1.
3. ✔ ✅
4.
Q1 * * Q7 -
-
✅ ✅
Q8 - : -
Q2 - -
- ✅
-
✅ - ड
Q9 ?
Q3 -
✅
✅
✅
Q6 -
Q12 " "
!
c)5
d)6
✅
Q)3 '' , ''-
-
A)
Q13 -
B)
C) ✅
✅
D)
Q)4'' ड ड '। -
A) ✅
Q14
B)
-
C)
D)
Q)5 '।
?
✅
A) ✅
Q15"
B)
* * " "
C)
"
D)
-
Q)6 " "
?
✅
A)
B) ✅
C)
Q)1 ?
D)
a) ✅
Q)7 " ड * * " ?
b)
A)
c)
B)
d)
C)
Q)2
D) ✅
-
a)3✅ Q)8 ड- ड ?
b)4 A) ✅
B B)
C) C) ✅
D D)
Q)9 ? Q)15
A) ✅ * * "
B) ?
C A)
D B)
C)
Q)10
D) ✅
?
A)2 (1): " "
B)4✅ -
C)6
[A] इ ✔
D)5
[B]
Q11 ?
[C]
A)
[D]
B)
C) ✅ (2): " "
D) ?
[A] औ ✔
Q)12 " * * "
[B]
?
[C]
A)
[D]
B)
C ✅ (3):
D) " " -
[A]
Q)13 ?
A)
[B] ✔
B)
[C]
C) ✅
D)
[D]
Q)14 " * - *
(4): " "
" ?
-
A)
[A] (10): " " " " -
[B] [A]
[C] [B]
[D] ✔ [C] ✔
[A] [D]
[B] (12): ‘‘ ‘‘
[C] -
[D] ✔ [A]
(7): [B] ✔
? [D]
[A] (13): ‘‘ ‘‘ -
[B] ✔ [A]
[C] [B]
[D] [C]
(9): " ", " ", " ", " " [C] ✔
? [D]
[A] (15): ‘‘ - ‘‘
[B] -
[C] [A]
[D] ✔ [B]
[C] ✔ (1) : ‘‘ ‘‘ :-*
[D] [A] ✔
(16): ‘‘ ‘‘ [B]
- [C]
[A] [D]
[A] [D]
(18): ‘‘ ‘‘ [C]
- [D]
[A] *(4) : ‘‘ ‘‘ -*
[B] ✔ [A]
[C] [B] ✔
[D] [C]
(19): ‘‘ ‘‘ [D] इ
- *(5) : -*
[A] [A] ,
[B] [B] ,
[C] ✔ [C] , ✔
[D] [D] इ
(20): ‘‘ ‘‘ *(6) : -*
- [A]
[A] [B]
[B] [C] ✔
[C] ✔ [D]
[D]
*(7) : ?* C.
[A] ✔ D. ✔
[B] *(13)
[C] *
[D] इ A.
*(8) : इ -* B. ✔
[A] C.
[B] D.
[C] *(14) इ ( )
[D] - ✔ *
*(9) : , , इ A.
-* B.
[A] C.
[B] ✔ D. ✔
[C] - *(15) इ
[D] *
*(10): A.
?* B.
[A] [4] C. ✔
[B] [5] ✔ D.
[C] [6] Que (1): -
[D] [7] [A]
*(11) * [B] ✅
A. ✔ [C]
B. [D]
C. Que (2): ‘‘ ‘‘ -
D. [A]
*(12) [B] ✅
* [C]
A. [D] इ
B.
Que (3): ‘‘ ‘‘ Que (9): ‘‘ ‘‘
- -
[A] ✅ [A]
[B] [B]
[C] [C] ✅
[D] [D]
[C] ✅ [B]
[D] [C]
[D]
Que (20): ‘‘ ‘‘
- Que (6): ‘‘ड ‘‘ -
[A] [A]
[B] [B] ✅
[C] ड ✅ [C]
[D] [D] इ
[A] [A]
[B] ✅ [B]
[C] [C]
[D] [D] ✅
Que (8): ‘‘ ‘‘ - [B] ✅
[A] + [C] ड
[B] + ✅ [D]
[C] + Que (14):
[D] + ?
Que (9): ‘‘ ‘‘ [A] 20
[B] 25
-
[C] 30
[A] [D] 33✅
[B] Que (15): ‘‘ ‘‘
[C] ✅ ?
[D] [A]
Que (10): ‘‘ ‘‘ [B]
? [C] ✅
[A] [D]
[B] औ ✅ Que (16): ‘‘ ‘‘ -
[C] [A]
[D] [B] ✅
Que (11): [C]
,इ - [D]
[A] Que (17): ‘‘ ‘‘ -
[B] ✅ [A]
[C] [B]
[D] [C] ✅
Que (12): ‘‘ [D]
- Que (18): ‘‘ ‘‘ ?
[A] ✅ [A] ✅
[B] [B]
[C] [C]
[D] [D]
Que (13): Que (19): ‘‘ ‘‘
- ?
[A] [A]
[B] .
[C] .
[D] ✅ 6. !
Que (20): ‘‘ ‘‘
? .
[A] .
[B] ✅ . ✅
[C] .
[D] 7. ।
1.
.
. .
. ✅ . ✅
. .
. 8.
2. ! . +
. +
. . ✅ . + ✅
. . . +
3. * * । 9. * * !
-
. ✅ . .
. . .
4. * * ड . ✅
. . ✅ .
. . 10. * * -
5. * * ,( ) । . ✅
.
. .
. ✅ .
11. । . . ✅
- . .
. 19. * * ।
. ✅ -
. .
. . ✅
12. । .
- .
. ✅ 20.
. -
. .
. . ✅
13 । .
- .
. . ✅ 1.
. . . .
14. - . .
. . ✅
. ✅ . 2.
15. - . 25 . 33 . 44 . 11
. ड . ✅
. ✅ . 3.
16. -
. . .3 .4 .2 .6
. ✅ . ✅
17. ! 4.
. . ✅
. . .8 .2 .4 .6
18. ✅
- 5.
. .
. . 3 -
✅ ( )
6. ( )
. . . . ( ) ✅
✅ ( )
7. 4
. . . . -
✅ ( ) ।
( ) ।
8.
( ) ।✅
. .
. . 5इ - -
✅ ( )
( )
9.
( ) ✅
. . . .
( )
✅
6 -
10.
( )
. .
( )
. .
( ) ✅
✅
( )
1 । -
7 -
( )
( )
( )
( )
( )
( ) ✅
( ) ✅
( )
2
8
-
-
( ) ।
( )
( ) ।
( ) ।
( ) - ।
( )
( ) ।✅
( ) ।✅
9 ( )
- ( )
( ) । ( )
( ) Que (1): " " ?
( ) ।✅ [A] इ
( ) । [B]
10 । [C]
- [D] ✅
( ) ✅ Que (2): -
( ) [A]
( ) [B] ✅
( )इ [C]
11 - [D] ( ) ( )
( ) । Que (3): ‘‘ ‘‘
( ) । -
( ) - । [A] ✅
( ) ।✅ [B]
12 , [C]
- [D]
( ) Que (4): ‘‘ - ‘‘
( ) इ - -
( ) ✅ [A] ✅
( ) [B]
13 [C]
- [D]
( ) । Que (5): ‘‘ ‘‘ -
( ) । [A]
( ) ।✅ [B] ✅
( ) । [C]
14 - [D]
-
( ) ✅
Que (6): - [C]
‘‘ ‘‘ [D] ✅
[A] Que (12): ‘‘
[B] ‘‘
[C] ✅ इ -
[D] [A]
Que (7): ‘‘ ‘‘ - [B]
[A] ✅ [C] ✅
[B] [D]
[C] Que (13):
[D] -
Que (8): - [A]
[A] ड [B]
[B] ड ✅ [C] ✅
[C] ड [D]
[A] [C] ✅
[B] [D]
(9): " ", " ", " ", " " [A]
? [B]
[A] [C] ✅
[B] [D]
[C] (15): ‘‘ - ‘‘
[D] ✅ -
[A] [B]
[B] [C] ✅
[C] ✅ [D]
[D] (16): ‘‘ ‘‘
- [A]
[A] [B] ✅
[B] [C]
[C] ✅ [D]
(12): ‘‘ ‘‘ [A]
- [B]
[A] [C] ✅
[B] ✅ [D]
[C] (18): ‘‘ ‘‘
[D] -
[A] ✅
[B]
[C]
[D]
1. ' ' - ?
✅
8. ' ' - ?
+
2. ' ' - ? +इ ✅
+ +इ
+ ✅ :+इ
+
9. ' ' -
+
:+ ✅
3. ' ' - ? +
+औ +
+ +
+औ ✅
10. ' ' - ?
+
4. ' ' - ?
✅
+
✅ :+
+ Que (2): -
+ ✅ [A]
[B]
[C] ✅ Que (8): ‘‘ ‘‘ -
[D] इ [A]
[A] [C] ✅
[B] [D]
[A] [C] +
[B] [D] +
- [C]
[A] - [D]
- [C]
[A] [D] ✅
[C] ✅ [A]
[D] [B]
[C]
[D] ✅
Que (14): - [C] ✅
[A] [D]
[B] Que (20): ‘‘ ‘‘
[C] ✅ -
[D] [A] ✅
Que (15): [B]
- [C]
[A] ✅ [D]
[B] १:' '
[C]
( )
[D]
( ) ✅
Que (16): ( )
- ( )
[A]
२: ' '
[B] ✅
( )
[C]
( ) ✅
[D]
( )
Que (17): ‘‘ ‘‘ -
( )
[A]
३: ' '
[B]
[C] ✅ ( )
[D] ( )
( )
Que (18): -
( ) ✅
[A]
[B] ४: ' '
[C] ( )
[D] ✅ ( )
Que (19): ( ) ✅
‘‘ ‘‘ - ( )
[A] ५: ' '
[B]
( )
( ) ११: ' '
( ) ✅ ( )
( ) ( )
६: ' ' ( ) ✅
( ) ✅ ( )
( ) ( )
( ) ✅ ( ) ✅
( )
( )
( ) ✅
( )