DETALJNA RJEŠENJA ZADATAKA IZ UDŽBENIKA MATEMATIKA 4 ZA 4.

RAZRED GIMNAZIJE 4
Zadatak 15. Deriviraj sljedeće funkcije:
√ √
4 tg x + 1 − 2 tg x
1) f (x) = ln √ √ ;
4 tg x + 1 + 2 tg x
x ln x − 1
2) f (x) = ln ;
x ln x + 1
√
x 4 + 1 − x2
3) f (x) = ln √ .
x 4 + 1 + x2
√ √

 4 tg x + 1 − 2 tg x 
Rješenje. 1) f (x) = ln √ √
4 tg x + 1 + 2 tg x
√ √ √ √
 √ √ 
4 tg x + 1 − 2 tg x 4 tg x + 1 − 2 tg x  ( 4 tg x + 1 − 2 tg x)2
= ln √ √ ·√ √ = ln
4 tg x + 1 + 2 tg x 4 tg x + 1 − 2 tg x 4 tg x + 1 − 4 tg x
√ √ √ √
= [ln( 4 tg x + 1 − 2 tg x)2 ] = 2[ln( 4 tg x + 1 − 2 tg x)]
2 √ √
=√ √ · ( 4 tg x + 1 − 2 tg x)
4 tg x + 1 − 2 tg x

2 1 1
=√ √ · √ · (4 tg x + 1) − √ · (tg x)
4 tg x + 1 − 2 tg x 2 4 tg x + 1 tg x

2 2 1 1 1
=√ √ · √ · −√ ·
4 tg x + 1 − 2 tg x 4 tg x +√1 cos2√x tg x cos2 x
2 1 2 tg x − 4 tg +1
= √ √ ·√ √
cos x2 4 tg x + 1 − 2 tg x 4 tg x + 1 − 2 tg x
2
=−  ;
cos x tg x(4 tg x + 1)
2
x ln x − 1 2
2) f  (x) = ln = √ ;
x ln x + 1
+ x A  √
x 1 2
 √ √ B
x 4 + 1 − x2 x 4 + 1 − x2 x 4 + 1 − x2
3) f  (x) = ln √ = ln √ ·√ =
x 4 + 1 + x2 x 4 + 1 + x2 x 4 + 1 − x2
A √ B
( x4 + 1 − x2 )2 √ √
ln = [ln( x 4 + 1 − x2 )2 ] = 2[ln( x4 + 1 − x2 )] = 2 ·
x 4 + 1 − x4

1 √ 2 1
√ ·( x4 + 1 − x2 ) = √ · √ · 4x3 − 2x =
x 4 + 1 − x2 √ x 4 + 1 − x2 2 x4√+ 1
2 2x3 − 2x x4 + 1 4x x2 − x 4 + 1 4x
√ · √ = √ · √ = −√ .
x 4 + 1 − x2 x4 + 1 x 4 + 1 − x2 x4 + 1 x4 + 1

1009