Miqësia L’Amicizia

Revistë kulturore periodike e Shoqatës Kombëtare të Miqësisë & Bashkëpunimit Shqipëri - Itali
Rivista Culturale periodica dell’Associazione Nazionale d’Amicizia e Collaborazione Albania - Italia
Viti i VIII i botimit Nr. 8 Janar 2019

BIJTË E KURBINIT QË NDERUAN SHQIPËRINË DHE BOTËN E QYTETËRUAR

I FIGLI DI KURBIN CHE HANNO ONORAI FIGLI DI KURBIN E IL MONDO CIVILIZZATO

GJERGJ LLESHI PAPA

Komandant dhe Luftëtar KLEMENTI XI
i Gjergj Kastriotit ALBANI

GJIN PJETRI
Prijësi i Kuvendeve
dhe i Kryengritjeve
LAPIDARI i BETEJËS
Anti-Osmane në KURBIN
SË ALBULENËS
KURBIN

IMZOT PRENG BARDH KAMERI IMZOT

(Mons. Primo Bianchi) PASHK TROKTHI Revista MIQËSIA I  1

REDAKSIA
ORGAN i SHOQATES KOMBETARE TE MIQESISE DHE
BASHKEPUNIMIT SHQIPERI – ITALI
REDAZIONE
ORGANO DELL ASSOCIONE NAZIONALE
D’AMICIZIA E COLLABRAZIONE
ALBANIA – ITALIA
IDEATORI/IDEATORE:
NIKOLL LLESHI – PRESIDENTI i SHOQATES
PRESIDENTE DELL ASSOCIZZIONE
DREJTORI/DIRETTORE:
PJETER NIKOLLI
ZV/DREJTORI/VICE DIRETTORE:
Ing. VLASH GEGA
KRYEREDAKTORI/CAPO REDATTORE:
Studjuesi VLASH PRENDI
ZV/KRYEREDAKTOR/VICE CAPO REDATTORE:
Prof. As.Dr. ZEF GJETA
REDAKTOR/REDATTORE:
GJON LLESHI
ISUF MYRTAJ
PERKTHIME/TRADUTTORE:
NIKOLETA LALA
EMILINDA DODA
PUNOI NE KOMPJUTER:
ANETA SHABANI
LEONARD TROKTHI
FOTOGRAF/IL FOTOGRAFO:
STUDIO SAMUEL
TONIN PRENDI
MARKETINU/MARKETING:
VJOLLCA JAHJA
MARTIN GECAJ
SANDER NDOCI
KOPERTINA/COPERTINA:
BERSJAN LLESHI
GRAFIKA & FAQOSJA/GRAFIKA & IMPAGINAZIONE:
DAFINA STOJKO
Adresa/Indrizzo:
Lac – Kurbin, Albania
Tel: 0035553222738, 00355682279697
e-mail: anaca_i@yahoo.com
Shtypur në shtypshkronjën /Stampa:
“Classic Print”
Tiranë 2019
2 I Revista MIQËSIA
PËRMBAJTJA
PËRMBAJTJA
PËRMBAJTJA / CONTENUTO
LAPIDARI i HISTORISË NË GJURMË TË KURBINIT NË SHQIPËRI 3
IL MONUMENTO DELLA STORIA A GJORMË
DI KURBIN IN ALBANIA 4
PROGON GJONIMAJT DHE SHTETI i ARBERIT 6
PROGON GIONIMA E LO STATO DI ARBRI 6
GJERGJ LLESHI 7
PAPA KLEMENTI XI GJON FRANCESK ALBANI - LAÇI 8
PAPA CLEMENTE XI GIOVANNI FRANCESCO ALBANI - LAÇ 9
IMZ .PRENG BARDH KAMERI (1852 – 1927) 10
MONS. PRENG BARDH KAMERI (1852 - 1927) 10
IMZOT PASHK TROKSHI (†1850 - 1917) 11
MONSIGNORE PASHK TROKSHI († 1850 - 1917) 13
PATRIOTI GJIN PJETRI (1856 - 1914) 15
PATRIOTI GJIN PJETRI (1856 - 1914) 15
KUR VLERËSOHET LËVIZJA HUMANE NDEROHEN ME
TITULLIN “ANËTARË NDERI” TË SHOQATËS KOMBËTARE TË
MIQËSISË DHE BASHKËPUNIMIT SHQIPËRI – ITALI
Z. KADRI DHE KOZETA MORINAJ 16
QUANDO IL MOVIMENTO UMANO È APPREZZATO
ONORATI CON IL TITOLO DI “MEMBRO ONORARIO” DELL
‘ASSOCIAZIONE NAZIONALE DI AMICIZIA E COOPERAZIONE
ALBANIA-ITALIA, I SIG.RI KADRI E KOZETA MORINAJ 17
PËR NJË ANGAZHIM MË TË MIRË TË STRUKTURAVE
U ZHVILLUA MBLEDHJA E ASMBLESË SË SHOQATËS 19
SHOQATA E SHKRIMTARËVE DHE ARTISTËVE SHQIPTARË
“PAPA KLEMENTI” XI – ALBANI NË SUEDI
ËSHTË NJË VLERË KU DUHET TË MARRIN SHEMBULL
SHOQATAT NË EMIGRACION 20
PËRURIMI i LIBËRIT NR. 9 “THESAR KOMBËTARE”
TË SHOQATËS SHKRIMTARËVE SHQIPTARË
“PAPA KLEMENTI“ XI – ALBANI NË SUEDI 23
FESTOHET 27 VJETORI i THEMELIMIT
TË SHOQATËS KOMBËTARE TË MIQËSISË
DHE BASHKËPUNIMIT SHQIPERI-ITALI 24
SI FESTEGGIA 27 ANNIVERSARIO DI FONDAZIONE DELL
ASSOCIAZIONE NAZIONALE DELL AMICIZIA E DELLA
COLLABORAZIONE ALBANIA ITALIA 25
KURBINI KRAHINË HISTORIKE ME PRIORITETE NË TURIZËM 27
Mjekësia italiane në krye të niveleve botërore dhe shumë
humane (Nga nje ngjarje e jetuar e z. Shkëlqim Lama
nga Kurbini në Shqipëri) 30
LA MEDICINA ITALIANA VERSO I LIVELLI MONDIALI
E MOLTO UMANI (Da un evento vivente
del signor Shkëlqim Lama di Kurbin in Albania) 31
Historiku i Qendres “Fara Miresie” 32
La storia dell centro” Fara Miresie” (semi di bonta) 34
Shkodra përherë miqësore me Italinë 36
Scutari sempre amichevole con l’Italia 38
SHOQATA E SHKRIMTAREVE SHQIPTARË
“PAPA KLEMENTI” XI – ALBANI NË SUEDI 39
DOKTORESH MARIA 41
NE SHERBIM TE QYTETAREVE NDER VITE 43
Ansambli Mirdita poeti Gjok Beci rron sa vete kenga... 44
KONFERENCA E LONDRËS NË FAQET E NJË LIBRI 46
Poezi- BIJTË E ARBËRIT NDERI KOMBI, 48
Poezi- HISTORIA SHQIPTARE 49
U nderuan me tituj “Antar Nderi”
Onorati con il titolo “Membro d’Onore” 51
Takime Pune & Festive
Incontri di lavori & Festivo 54
 LAPIDARI
i HISTORISË
NË GJURMË TË KURBINIT
NË SHQIPËRI
NIKOLL LLESHI
President i Shoqatës
Kombëtare të Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri - Itali
K y Lapidar është symbol
i luftrave që Gjergj
Kastrioti me luftëtarët e tij bënë
në fushat, nga Mamurrasi deri në
Lumi Matit në Milot të Kurbinit.
Kjo betej e përgjakëshme që u
zhvillua këtu dhe që sakrifikoi
mjaft nga bijët e Kurbinit, tё cilёt
u përballën me ushtrin Turke,
duke fituar 22 beteja. Kjo betej u
bë shumë e njohur për popullin
Shqiptar, por edhe për të gjitha
vendet e qytetruara të botës
Ky Lapidar, simbol pёr-
kujtimor i kёsaj beteje tё
pёrgjakёshme, është vendosur
pothuajse në qendër të ketyre
betejave në Gjormë tek rruga
që shkon në fshatin fqinjë në
Zhejё, ishte amortizuar shumë.
Por një bizesmen, dashamirёs
i historisё dhe kulturёs, aty
afer ka shpenzuar fitimet e tij
dhe e restauroi, duke e kthyer
në gjendjen e mëparshme këtë
lapidar që simbolizon vlerat e
luftrave heroike që kurbinasit
bënë në luftën anti osmane.
Duke qënë se munomentet
e kulturёs nё Kurbin kanë
nevojë që të pasqyrohen dhe
restaurohen, pasi ato janë të
shumta, të cilat ne si Shoqatë
ia kemi bërë prezent Ministrisë
sё Kultures, por për to nuk
kemi as me te voglёn shpresё
për pёrmirёsimin e gjendjes.
Me këtë Ministri ndodhin edhe
veprime të kundёligjeshme në
këndvёshtrimin tone, madje
duke i hequr edhe monumente
dhe pjesё tё Kurbinit që i
administron në teritorin e saj,
me shekuj duke ua kaluar
rretheve të tjera sic janë: URA
ME HARQE E MILOTIT, e cila
i ka kaluar rrethit Mat ku është
mbi 20 km larg. Po kështu edhe
KALAJA DAULES që është në
teritorin e Kurbinit i është kaluar
Qarkut Durrës. Ka më shumë
se dy vjet që kërkojmë rikthimin
e kёtyre teritoreve por asgjë.
Asnjë rrugë edhe për këmbësore
nuk mundesh të gjejsh për
të vizituar vendet e kalatë
historike siç janë: Dy kalatë Ilire
në Shkopet, Kalaja e Sebastes
përballë me Kishen e Shëna
Ndoit dhe Kalaja e Daules nuk
kanë as rrugë këmbësore. Për
këto Ministria e Kulturës nuk
ka akorduar fondet e nevojshme
për ndёrtimin e tyre, që të jenë
efektive dhe të vizitueshme.
Në këtë katër vjeçar Qeveria
Shqiptarë dhe Bashkia Kurbin
kanë bërë investime të mëdhe që
as nuk e parashikonin banorët e
këtij Rrethi duke shtruar rrugën
e Sanxhakut për në autostradё,
Rikonstruksionin e Gjimanazit
tё qytetit tё Laçit, Shkollën
9 - vjeçare, rikostruksioni
i Pallatit Kulturës Laç dhe
Sheshit para saj, disa kopshte
dhe çerdhe, kanalizimet për të
shmangur përmbytjet si dhe
gjelberimin e qytetit, Sinqerisht
e falenderojmë Qeverin dhe
Bashkinё Kurbin për këto
investime të mëdha.
Duke qënë se është ndërtuar
një shesh shumë i bukur para
Pallatit tё Kultures në Laç, që
është qendra e rrethit Kurbin,
po shtrojmë një propozim:
- Si mund dhe duhet të
shpërndahen figurat historike,
të luftës dhe të penës në gjithë
qendrat Administrative te kёtij
rrethi, ku një figurë historike të
mos perseritet dy herë brenda
territorit të Kurbinit, por edhe
Revista MIQËSIA iI  3
RevistaMIQËSIA

duke vlersuar edhe çfarë është
bërë mire e të rregullohet ku ajo
nuk është si duhet.
Mendojmë që në Mamurras
është qyteti i duhur ku është
vendosur busti i Gjergj
Kastriotit, shumë bukur aty
duhet të rrijё. Në Gjormë është
IL MONUMENTO
DELLA STORIA
A GJORMË DI KURBIN IN
ALBANIA
Q uesto monumento è lo
simbolo delle guerre
che Gjergj Kastrioti ed i
suoi soldati hanno fatto nei
campi, da Mamurras fino al
fiume Mat a Milot Kurbin.
Questa sanguinosa battaglia
4 I Revista MIQËSIA
Lapidari i betejes së
Albulenës. Duke qënë se
nuk ka shesh pamje dhe
nuk duket, mendojmё
se ai duhet të vendoset
tek rruga 13 Qershori
tek Pallati Kultures që
të shihet nga vizitorët
pasi ai ka një simbolikë
të madhe betejat me
Turqit. Pranë këti
Lapidar mendojmë të jetë
luftëtari i shumë betejave
të Gjergj Kastriotit, Ai
është Gjergj Lleshi biri
i Kurbinit, që historia e
ka rradhitur e vendosur
në Muzeun e Krujës pas
Gjergj Kastriotit. Ndërsa
Sheshit ti vendoset emert
Papa Klementi XI –
Albani. Kurse vendosja
e bustit të Gjin Pjetrit
tek një shkollë 9 vjecare
është shumë pak. Në gjykimin
tim duhet të vendoset një bust
i konsiderueshёm në qendër të
Milotit, ku të ketë në njerën dorë
Pushkën dhe tjetrën Flamurin,
për të cilën ai drejtoi me shumë
guxim e burrëri me luftëtarët e
burrat e Kurbinit. Ne si pjese e
che ha avuto luogo qui e ha
sacrificato molti dei figli di
Kurbin, e hanno affrontato
l’esercito turco, vincendo 22
battaglie. Questa battaglia
divenne molto popolare per
il popolo albanese ma anche
Shoqeris Civile e kemi emertuar
me atë që e meritonte PRIJËSI i
KURBINIT.
Për realizimin e këtyre
mendimeve dhe të tjera që
vijnë nga Studiues, Historjan e
individё, duhet të kalojnë në një
filtër që asgjë të mos jetë e pa
pranueshme. Këto propozime
që i shkojnë Këshillit të Bashkisë
të cdo rrethi, ato duhet t’ja
kalojnë Komisionit të vlersimit
tё figurave dhe ky komisin
mё pas i shqyrton dhe mё pas
duhet t’ja kalojë për vlersim
Akademisё sё Shkencave nё
Tiranë që këto propozime tё jenё
nё përputhje me kushtet dhe
parametrat historikё dhe më
pas tek Specialistet e Ministrisë
sё Kulturës që plotësojnë
kriteret historike. Vetëm pas
këtij filtёri, kёto propozime t’i
kalojnë Këshillit tё Bashkisë,
për të marrë vendime,
E themi këtё, sepse vёrehet
se antarët e këshillit bashkiak
nuk munden ta njohin historin
e ati rrethi, kur ato vijnë nga
propozimet e Partive, që
prejardhja e tyre është edhe nga
rrethe të tjera.
per tutti i paesi civili del
mondo. Questo monumento,
simbolo memoriale di questa
sanguinosa battaglia, si trova
quasi al centro di queste
battaglie Gjorm sulla strada che
porta al villaggio vicino Zhejё,
ed era molto amortizzata. Ma
un uomo d’affari, benevole
della storia e della cultura,   lì
vicino ha spesso i suoi profitti e
lo ha restaurato lo ha reso come
prima questo monumento
che simboleggia i valori delle
guerre eroiche che i kurbinas
hanno fatto nella battaglia
contro ottomana.
Dato che i monumenti della
cultura in Kurbin hanno bisogno
di riflettersi e restaurarsi, in
quanto sono numerosi, noi
come Associazione lo abbiamo
fatto presente al Ministero
della Cultura, ma per loro non
abbiamo la minima speranza
per migliorare la situazione.
Con questo ministero si
verificano anchè azioni illegali
dal nostro punto di vista,
rimuovendo i monumenti
e le parti di Kurbin che
amministrava nel suo territorio
per secoli, e li hanno passati
negli altri distretti come ad
esempio: IL PONTE CON GLI
ARCHI Milot che è passata
nel distretto di Mat dove è più
di 20 km di distanza. Cosi, IL
CASTELLO DI DAULA, che si
trova nel territorio di Kurbin
ed è passata nel distretto di
Durazzo.
Sono passati più di due anni  bello essere lì. A Gjormë è il
cercando il ritorno di questi
territori ma niente. Nessuno
via pedonale non puoi trovare
per visitare i luoghi  ed i castelli
storici come: Due castelli
illirici a Shkopet, Il Castello di
Sebaste di fronte alla Chiesa
di San Antonio ed il  Castello
di Daula che non hanno una
strada pedonale. Per questi, il
Ministero della Cultura non
ha fornito i fondi necessari per
la loro costruzione, per essere
efficaci e accessibili.
In questi quattro anni il
governo albanese e il Comune
Kurbin hanno fatto enormi
investimenti che gli abitanti
di questo distretto non li
avevano previsti sistemando
la strada di Sanxhak verso
l’autostrada, la ricostruzione
della Scuola Superiore della
città di Lac, la Scuola Media,
la ricostruzione del Palazzo
di Cultura a Lac e la piazza di
fronte, alcuni asili nidi e scuole
materne le canalizzazioni per
evitare inondazioni e anche
l’inverdimento della città, io
sinceramente ringraziare il
governo il Comune Kurbin per
questi grandi investimenti.
Dato che è stata costruita
una bella piazza di fronte
al Palazzo di Cultura a Lac,
che è il centro del distretto di
Kurbin, quindi facciamo una
proposta: - Come possono e
devono essere distribuite le
figure storiche, della guerra
e della penna in tutti questi
centri amministrativi di questo
distretto, dove una figura
storica non si ripete due volte
nel territorio di Kurbin, ma
valutando anche cosa è stato
fatto bene e ripararlo dove
non è giusto. Pensiamo che
Mamurras sia la città giusta
dove pozisionare il busto di
Gjergj Kastrioti, sarebbe molto
monumento della Battaglia di
Albulena. Dal momento che
non ha alcuna apparenza e non
si vede, pensiamo che dovrebbe
essere posizionato sulla
strada 13 giugno nel Palazzo
della Cultura per essere visto
dai visitatori in quanto ha
una grande simbolica per le
battaglie con i Turchi.
 Vicino a questo monumento
pensiamo di mettere il
soldato  di molte battaglie di
Gjergj Kastrioti Egli è il figlio di
Gjergj Lleshi di Kurbin che la
storia  lo ha classificato e situato
nel Museo di Croia dietro a
Gjergj Kastrioti. Mentre alla
piazza mettere il nome Papa
Clemente XI - Albani. Invece
il posizionamento del busto di
Gjin Pjetri in una scuola media
è molto poco.
A mio giudizio dovrebbe
essere collocato un busto
notevole al centro di Milot,
tenendo un fucile in una mano
e nell’altra una bandiera, che
ha guidato con coraggio e forza
d’animo i guerrieri e gli uomini
di Kurbin. Noi come parte
della società civile lo abbiamo
nominato con ciò che meritava
CAPO DI KURBIN.
Per la realizzazione di questi
e altri pensieri che provengono
da studiosi, Storici ed
individui, bisogna pasare in un
filtro che nulla sia inaccettabile.
Queste proposte che vanno
al Consiglio comunale di
ogni distretto dovrebbero
passarle alla Commissione di
valutazione delle figure e questa
commissione esaminarle e poi
trasmetterle all’Accademia
delle Scienze di Tirana affinché
queste proposte siano in
accordo con le condizioni e i
parametri storici e quindi con
gli specialisti del Ministero
della Cultura per soddisfare i
criteri storici.
Solo dopo questo filtro, queste
proposte saranno passate al
Consiglio del Comune, per
prendere decisioni,
  Diciamo questo perché si
nota che i membri del consiglio
comunale non possono
riconoscere la storia di quel
cerchio quando provengono
dalle proposte dei partiti, che
la loro provenienza e anche da
altri distretti.
 
Di: Nikoll LLESHI
Presidente dell’Associazione
nazionale di amicizia e
collaborazione Albania - Italia
Revista MIQËSIA I I  5
Revista MIQËSIA 5
 PROGON GJONIMAJT DHE SHTETI I ARBERIT
Ymer HYSA-Studiues
E mri i Progonit përmendet si
më i pari dynast i shqipërisë
së veriut që në fillim shekullin e
12-të, ku sëbashku me një fisnik
tjetër të quajtur Andrea, krijuan
shtetin e Arbërit. Historianët
nuk thonë qartë se cilës familje
i përkasin, por ka të ngjarë të
jenë të familjeve Gjonima dhe
Skura.
Të dy këta fisnikë më 1190
bashkuan territoret e tyre
duke krijuar shtetin e Ar-
bërit me kryeqendër Kru-
PROGON GIONIMA E LO STATO DI ARBRI
I l nome di Progon è menzionato
come la prima dinastia
dell’Albania settentrionale
dall’inizio del XII secolo,
insieme ad un altro nobile di
nome Andrea,  hanno creato lo
stato di Arber. Gli storici non
indicano chiaramente a quale
famiglia appartengono, ma
sono proba-bilmente le famiglie
di  Gionima e Skura. Entrambi
questi nobili nel 1190 unirono
i loro territori stabilendo lo
stato di Arbër con la capitale
Croia. Come fondatore si
menziona  Progoni (1190-
1198) ed i suoi discendenti, i
suoi figli Gjini (1198-1206) e
Demetrio (1206-1216).  Il grande
splendore questo stato lo avuto
6 I Revista MIQËSIA
jën. Si themelues përmendet
Progoni më (1190–1198) dhe
trashëgimtarët, bijtë e tij Gji-
ni (1198-1206) dhe Dhimitri
(1206-12016). Shkëlqimin më të
madh ky shtet e pati në kohën
e Dhimtrit, ku u nënshkrua
dhe një traktat me Republikën
e Raguzës më 1210, ku për-
mendej shtrirja teritoriale mes
lumenjëve Drin dhe Shkumbin
si dhe familjet fisnike që e për-
bënin atë, ku Dhimitri sipas të
drejtës feudale perëndimore i
quante Njerëzit e mi (Homi-
nes mei). Gjithashtu në këtë
kohë bie në sy dhe një dalje në
detë, në pjesën bregdetare midis
Bishtit të Pallës dhe derdhjes së
lumit Mat, si dhe kriporja dhe
qendra doganore e Shufadasë,
që ishin pjesë e Gjonimëve.
Jonimët përmendën si Sevast që
më 1208, si familje princërore
më e hershme në Shqipëri, me
qendrën politike dhe adminis-
trative në Sebaste të Kurbinit
nel tempo di Demetrio, quando
è stato firmato untrattato con la
Repubblica di Ragusa  nel 1210,
in cui si parlava di espansione
territoriale tra il fiume Drin e
Shkumbin e le famiglie nobili
che ne facevano parte, dove
ose në kështjellën e Sebastes,
ose të Gjormit. Kjo familje në li-
brat e historisë gjendet me emra
si Gjonima, Jonema dhe Gone-
ma. Figura më e rëndësishme
e kësaj familje përmendet bu-
jari Dhimitër Gjonima,   i cili
më 1389 mori pjesë në betejën
e Kosovës kundër turqve. Pas
vdekjes së Dhimitrit më 1409,
shumë degë duke mos i bërë
ballë presionit turk u shpern-
gulën ndër vise të tjera shqip-
tare, një nga këto degë u ven-
dos në qytetin bregdetar Parga
në atë kohë nën Republikën e
Venedikut.Në shekullin e XVI-
të, Jonimajt i gjejmë në Librin e
Artë të familjeve fisnike të ujd-
hesës së Korfuzit. Jonimët kanë
patur Armorin e tyre. Armori
është i kaltër me një luan të
artë dhe të kurorëzuar, ngritur
në dy këmbët e pasme dhe në të
përparmet mban një kullë po të
artë. Kjo emblem u punua nga
H. Strohl më 1908.
Demetrio secondo al diritto
feudale occidentale li chiamava i
miei uomini (Homines miei) In
questo tempo si nota un’uscita in
mare, nella parte della costiera
tra  Bisht Palla  e la foce del
fiume Mat,  la salina e il centro
doganale di Shufada,   che
facevano parte dei Gionimi.
I Jonimi si menzionano
come  Sevast  nel  1208  come la
prima famiglia principesca in
Albania, con centro politico
e amministrativo a Sebaste
di Kurbin, o nella fortezza
di Sebaste, o Gjorme. Questa
famiglia nei libri di storia si
trova con nomi come  Gionima,
Jonema e Gonema. La figura più
importante di questa famiglia si
menziona il generoso Demetrio
Gionima, che nel 1389 partecipó
alla battaglia del Kosovo
contro i turchi. Dopo  la morte
di Demetrio nel 1409, molti
rami non hanno resistito alla
pressione turca  e si sono spostati
nelle altre regioni albanesi, uno
di questi rami è stato posto
nella città di mare Parga a quel
tempo sotto la Repubblica di
Venezia. Nel 16 ° secolo, i Jonima
li troviamo nel  Libro D’Oro
delle famiglie nobili dell’isola
di Corfù. I Gionima avevano la
loro armatura. L’armatura è blu
con un leone dorato e incoronato,
sollevato su entrambe  le
zampe posteriori, e sul
davantiregge una  torre  dorata.
Questo emblema fu lavorato
da H. Strohl nel 1908.
Vlash PRENDI - Kryeredak.

GJERGJ LLESHI
Ë shtë theksuar se Bash-
këpunëtorët më të ngushtë,
Gjergj Kastrioti i kishte nga
Kurbini, madje edhe një numer të
konsiderueshëm të gardës së tij.
Ishin djem dhe luftëtarë kurbi-
nas. Një nga bashkëluftëtarët më
të ngushtë të Gjergj Kastriotit ka
qënë edhe Gjergj Lleshi nga Delb-
nishti.
Gjergj Kastrioti e mbante
afër luftëtarin e ri, birin trim të
Kurbinit, të cilin e kishte gradu-
ar komandant, se bashku me Ni-
kollë Maneshin. Luftëtari i shquar
Gjergj Lleshi, u dallua për trimëri
të rrallë në luftë, bashkëkohës
me luftëtarët të shquar Anton
Misjaku, Nikollë Veshëzi, Llesh
Begani, Gjon Derali etj. Trimëria
e tij kulmon në vitin 1466, kur
në përpjekje plagosi Ballaban
Pashën, i cili vdiq pak orë më
vonë.Ju besuan shumë beteja nga
Gjergj Kastrioti. Për këtë akt bur-
rërorë, luftëtari i njohur kurbinas
mori përgëzimet më të ngrohta të
Kryekomandantit.
Shembulli i tij u bë model vep-
rimi për luftëtarët e tjerë, pran-
daj lufta e tij përkrah Gjergj Kas-
triotit nuk pushoi për asnjë çast
deri në vitin 1468, kur kryetrimi
mbylli sytë përgjithmonë.

È ormai sottolineato che i collaboratori più stretti,

Gjergj Kastrioti li aveva da Kurbin, anche un nu-
mero considerevole della sua guardia. Erano ragazzi
e combattenti kurbinas. Uno dei compagni più vici-
Pjetër Ndue LLeshi, Ndue Pjetër Lleshi, Ndrec Pjetër LLeshi
ni di Gjergj Kastriot era anche Gjergj Lleshi,
che, probabilmente, era da Delbnisht.
Gjergj Kastrioti ha mantenuto vicino il
giovane guerriero, il figlio coraggioso di
Kurbin, che è stato intitolato comandante,
insieme a Nikoll Maneshi. Il noto guerriero
Gjergj Lleshi, si è distinto per il raro coraggio
in guerra, contemporaneo con i noti guerri-
eri Anton Misjaku, Nikoll Veshëzi, Llesh Be-
gani, Gjon Derali ecc. Il suo coraggio culmina
nel 1466 quando nei suoi sforzi ferí  Balla-
ban Pasha, che è morto poche ore più tardi.
Gjerg Kastrioti li ha creduto molte battaglie.
Per questo atto virile, il noto guerriero kur-
binas ha ricevuto calorose congratulazioni
dal comandante. Il suo esempio è stato mod-
ello di azione per altri guerrieri, così la sua
lotta accanto Gjergj Kastriot non ha smesso
per un attimo fino al 1468, quando il corag-
gioso chiuse gli occhi per sempre.
Vlash PRENDI - Kryeredak.

Revista MIQËSIA I  I  7
Revista MIQËSIA
PAPA
KLEMENTI XI
GJON
FRANCESK
ALBANI - LAÇI
N jë kontribut te shquar
në lëvizjen per zhvillim
kulturor dhe arsimor në tro-
jet shqiptare dhe më gjërë ka
dhënë edhe biri i Arbërisë Papa
Clementi i XI – Gjon Francesk
Albani, papë ky që la gjurmë
në historinë shumëshekullore të
Selisë së Shenjtë. Patër Vincens
Malaj mendon se për origjinën
e tij nuk ka kurrfarë dyshimi se
është shqiptare, sepse “...familja
Albani e ka prejardhjen nga dy
emigrantë shqiptarë Gjergji dhe
Filipi, dy djemtë e Mëhill Laçit
që dikur kishin qënë luftëtarë
nën urdhërat e Gjergj Kastrio-
tit-Skënderbeut.Këta burra tri-
ma e të njohur për patriotizëm
duke mos duruar zgjedhën
turke braktisën atdheun e tyre
dhe u strehuan në Urbino…”.
Kështu mendon edhe studiuesi
i njohur italian Giovani Armi-
lota ku thekson se ”…Familja
Albani u krijua nga dy vëllezërit
shqiptare, Gjergji dhe Filipi të
Mikelit nga Laçi…”. Mbiemri
i tij Laçi është i justifikueshëm,
pasi ky qytet del në dokumente
me emrin Laç , me 1467, me 1557
del me emrin Sebaste, ndërsa
me 1644 dhe 1672 përsëri del
me emrin Laç, madje në doku-
mentët historike del se ky fis ka
banuar në Shullazin e sotëm ku
del familja e Pjetër Laçit..
8 I Revista MIQËSIA
Me ardhjen e Papës Klementi
XI në Selinë e Shenjtë për kishën
katolike shqiptare fillon rilind-
ja shpirtërore. Jezuitët fillojnë
të interesohen për shqiptarët.
Nën kujdesin e tij mblidhen le-
tra, qarkore ipeshkvnore dhe
dokumenta të tjera nga trevat
shqiptare me qellim qe të kom-
pletohet përmbledhja “Illiri-
kum Sacrum”. Bëhej fjalë për
dokumente të rëndësishme që
flisnin për historinë e trojeve
të Arbërisë dhe për mbledhjen
e materialeve në këto territore
flet edhe Daniel Farlati në ve-
prën “Ilirikum Sacrum”. Ai na
bën më dije se Papa Clementi XI
dërgoi në territoret e Arbnisë,
përgjatë bregdetit Mesdhe një
anije e cila do të mblidhte doku-
mente historike për këte terri-
tor. Kjo anije venedikase preku
brigjet e “Arbnisë venedikase”
deri në Tivar, pastaj kaloi edhe
në “Arbninë osmane”.Kështu
Atë Riceputi hodhi një baze të
fuqishme dokumentare duke
mbledhur dhe rënditur togje të
mëdha dokumentash që përmb-
anin të dhëna dokumentare për
Arbninë, sipas porosisë së Papës
Gjon Françesk Albani. Përsa i
perket “Arbnisë osmane”thuhet
se një qerre e madhe e tërhequr
me qe dhe e ngarkuar me
dorëshkrime, libra dhe doku-
mente të tjera historike, pasi
kaperceu baltat e vështira të Za-
drimës, u mbyt aksidentalisht
duke kapërcyer lumin e Drinit,
bashkë me të gjithë dokumentat
e grumbulluara.
Gjon Francesk Albani është
pasardhësi i 261-të i Selisë së
Shenjtë, ai e drejtoi këtë Seli për
21 vjet me radhë. Ai shquhej
për një kod të lartë moral. U
interesua shumë për rilindjen
politike dhe fetare të atdheut
të vet. Identitetin e tij shqiptar
e pohon edhe Papa Pavli VI, në
letrën e tij të botuar me 17 janar
1968 në Romë, me rastin e 500
vjetorit të vdekjes së Gjergj Kas-
triotit-Skenderbeut ku mes të
tjerave thuhet: “Nuk i harrojmë
as ato burra të cilët ruajnë edhe
fenë e tyre baraz me perkush-
timin ndaj Selisë Apostolike për
sherbim të së cilës ato dhuruan
njerëz të përmendun për dituri
dhe virtyte, si me kënaqësi po
përkujtojmë paraardhësin tonë
Klementi XI nga popullsia Al-
bane, i cili krenohej me prejar-
dhjen e vjetër të tij shqiptare”.
Këtu në Kurbin dy fisi që ruajn
edhe sot lidhjet fisnore janë “Laç
& Noka”me të.
PAPA
CLEMENTE XI
GIOVANNI
FRANCESCO
ALBANI - LAÇ
U n notevole contributo al
movimento per lo sviluppo
culturale ed educativo  nei ter-
ritori albanesi ed oltre ha dato
il figlio di Arberia Papa Clem-
ente XI - Giovanni Francesco
Albani, questo papa ha lasciato
impronte nella storia nei secoli
della Santa Sede. Padre Vincen-
zo Malaj pensa alla sua origine
che non c’e alcun dubbio che è
albanese perché” ... la famiglia
Albani deriva da due famiglie
immigrate albanesi Gjergj e Fil-
ip, i due figli di Mëhill Laçi, che
un tempo erano stati guerrieri
sotto gli ordini di Gjergj Kastri-
ot -Skënderbeu. Questi uomini
coraggiosi e noti al patriottismo
non potevano sopportare i turchi
lasciarono le loro case e si sono
rifugiati a Urbino ... “. Così pen-
sa lo studioso italiano Giovanni
Armilota in cui si afferma che” ...
la famiglia Albani è stata fondata
da due fratelli albanesi , Gjergj e
Filip di Michele da Lac ... “ . Il
suo cognome Lac è giustifica-
to, perché questa città appare
nei documenti con il nome Lac,
nel 1467, nel 1557 appare con il
nome di Sebaste, mentre nel 1644
e nel 1672 appare di nuovo il
nome Lac, anche nei documenti
storici risulta che questa tribù ha
abitato nell’attuale Shullaz dove
emerge la famiglia di
Pjeter Laci.
Con l’arrivo di Papa Clemente
XI presso la Santa Sede per la
Chiesa cattolica albanese inizia
la rinascita spirituale. i Gesuiti
iniziano a prestare attenzione
per gli albanesi. Sotto la sua cura
raccolgono le lettere, circolari
e episcopali e altri documenti
provenienti da territori albanesi
al fine di completare la sintesi
“Illiricum Sacrum” . Si tratta di
documenti importanti che par-
lano della storia della terra di
Arberia e per la raccolta di ma-
teriali in questi territori parla
Daniele Farlati nell’opera “Illir-
icum Sacrum”. Egli ci informa
che Papa Clemente XI ha inviato
nei territori di Arberia, una nave
lungo la costa mediterranea per
raccogliere documenti storici di
questo territorio. Questa nave
veneziana ha toccato le rive dell’
“Arberia veneziana” fino a Ti-
var, per poi passare all’ “Arberia
ottomana” .Così Padre Riceputi
lanciò un potente base documen-
taria raccogliendo e allineando
enormi  documenti che conten-
gono prove documentali per
l’Arberia, secondo l’ordine del
Papa Giovanni Francesco Alba-
ni. Per quanto riguarda “L’Arbe-
ria Ottomana”, si dice un grande
carro  tirato da buoi e carico di
manoscritti, libri e altri docu-
menti storici, che hanno supera-
to i fangi duri di Zadrima si sono
affondati accidentalmente su-
perando il fiume Drin, con tutti i
documenti accumulati. Giovanni
Francesco Albani è il 261 ° suc-
cessore della Santa Sede, che ha
guidato l’Assemblea per 21 anni
in seguito. Egli si è distinto per
un alto codice morale. Era molto
interessato alla rinascita politica
e religiosa della sua terra d’orig-
ine. La sua identità albanese lo
afferma anche Papa Paolo VI,
nella sua lettera pubblicata il 17
gennaio 1968, a Roma, in occasi-
one del 500° anniversario della
morte di Gjergj Kastriot Skan-
derbeg tra le altre, ha detto: “io
non dimentico anche quegli uo-
mini che hanno protetto la loro
religione ugualmente l’impeg-
no alla Sede Apostolica per  il
servizio della quale hanno dana-
to persone note per la saggezza e
la virtù, con piacere ricordiamo
il nostro predecessore Clemente
XI dalla popolazione Albanese,
che si vantava della sua vecchia
origine albanese“. Qui a Kurbin
due tribù hanno conservato an-
che oggi il legame tribale con lui
e sono ”Lac & Noka “.
Revista MIQËSIA I  9
 IMZ .PRENG BARDH KAMERI (1852 – 1927)
N jë nga ipeshkvit më në zë
që lindi, u rrit dhe shër-
beu në Kurbin, qe edhe ipeshkv
Primo Bianki, i njohur me emrin
popullor Prengë Bardh Kameri
nga fshati Delbnisht i Kurbinit.
Ai lindi në fshatin Delbnisht me
26 maji të vitit 1852. Kur ishte
vetëm 10 vjeç, tërhoqi vëmend-
jen e ipeshkvit të atëhershëm të
Durrësit Nikolla Karpina, i cili
duke njohur shkathtësinë dhe
intelektin e djaloshit të vogël me
01 maji 1864 e dërgoi në Semi-
narin Teologjik të Shkodrës. Pas
përfundimit të këtij Seminari
me rezultate shumë të mira, vi-
joi studimet për rreth katër vjet
në Romë dhe me 19 shtator 1874
shungurohet prift. Për pak kohë
shërbeu në kishën e Selitës së
Madhe, dërsa me 20 gusht 1879
pagëzohet si ipeshkv nga krye-
MONS. PRENG BARDH KAMERI (1852 - 1927)
U no dei vescovi più
importante nato, cresciuto e
ha servito in Kurbin,   il vescovo
Primo Bianchi, conosciuto
con il nome popolare Preng
Bardh Kameri Delbnisht dal
villaggio di Kurbin .Egli è
nato nel villaggio Delbnisht
il 26 maggio dell’anno 1852.
10 I Revista MIQËSIA
ipeshkvi i Durrësit Paskuale
Guerrini. Me 17 korrik 1893 u
zgjodh Kryeipeshkv i Durrësit
duke zëvendësuar në këtë de-
tyrë Imzot Rafaele d’Ambro-
sion.Duhet theksuar se kjo peri-
udhë qe një nga periudhat më
të vështira në historinë e kishës
shqiptare në përgjithësi dhe për
Ipeshkvinë e Durrësit në veçan-
ti.
Kjo periudhë qe periudha e
lëvizjeve popullore, e kryengrit-
jeve, e përpjekjeve që përgatiten
terrenin për shpalljen e Pavarë-
sisë së Shqipërisë.Në këtë proçes
mori pjesë aktive edhe Ipeshkv
Primo Bianki, i cili pjesën më të
madhe të kohës e drejtoi Ipesh-
kvinë e Durrësit nga selia e tij
në Delbnisht.Që në vitin 1903
kurbinasit kishin vendosur ta
kundërshtonin shtrirjen e ad-
ministratës turke në krahinën
e tyre. Kështu ata njoftuan au-
toritetet turke në Durrës se ”…
nuk pranonin asnjë qeveritar
turk, por donin të administro-
heshin nga autoritetet vendore
të zgjedhura prej tyre, që do të
caktonte sipas traditës së tyre,
këshillin e pleqve të krahinës”.
Kështu filloi konflikti politik
mes kurbinasve dhe adminis-
tratës turke që më vonë u kthye
në konflikt të hapur ushtarak.
Për këtë arsye Viena i dha po-
Quando aveva  solo 10 anni, ha
attirato l’attenzione del vescovo
di Durazzo Nikolla Karpina,
il quale ha notato l’abilità e
intelligenza del giovane ragazzo
il 1 maggio 1864 l’ha mandato
al seminario teologico di
Scutari. Dopo la fine di questo
seminario con ottimi risultati,
rosi Arqipeshkvit Primo Bian-
ki “…që të bënte çmos për të
zbutur shpirtrat e revoltuar të
kurbinasve dhe për t’i bindur
ata që të zgjidhnin konflik-
tin me autoritetet osmane me
mjete paqësore”. Por tashmë
udhëheqësi shpirtëror i kurbin-
asve Ipeshkv Primo Bianki ishte
rreshtuar përkrah luftëtarëve
patriote të Kurbinit si Gjin Pje-
tri, Llesh Marka Kola, Nikollë
Kaçorri, Hoxhë Muharremi,
Llesh Pjetër Vathi, Marka
Ndrecë Teska, Shaban Kasemi,
Dedë Marka Kola, Pren Ndrecë
Gega, Lazër Gjoka, Nikollë
Selala, Ndue Jak Preni, Pjetër
Ndue Lleshi.
Dod Gjok Cuni Pjetër Balozi
etj, që udhëhiqnin lëvizjet patri-
otike në Kurbin për pavarësinë
e Shqipërisë.Në vitin 1632 hapet
shkolla parë shqipe në Shqipëri
në Shen Prente të Kurbinit Po
kështu në Delbënisht dolën
kuadrat e parë nga shkolla
shqipe në Shqipëri si Preng
Bardh Kameri, Pashk Trokthi,
Ndue Lleshi, Nikoll Kaçorri etj.
Nga Pren Bardhi u hapen shkol-
la për herë të parë nga viti 1898
deri 1900 në Milot, Laç, Rrëshen
etj.nën drejtimin e Selisë ipesh-
këvnore të Durrësit me qendër
në Delbnisht të Kurbint.
Vlash PRENDI kryered. i rev.
ha continuato gli studi per circa
quattro anni a Roma e il 19
Settembre 1874 si è consacrato
sacerdote. Brevemente ha
servito nella chiesa della Grande
Selita, mentre il 20 agosto 1879 è
stato battezzato come vescovo
dall’arcivescovo di Durazzo
Pasquale Guerrini. Il 17 luglio
1893 è stato eletto Arcivescovo
di Durazzo sostituendo in
questo compito monsignor
Raffaele d’Ambrossio. Si deve
notare che questo periodo è
stato uno dei periodi più difficili
nella storia per chiesa albanese
in generale e in particolare per
la diocesi di Durazzo. Questo
periodo è stato il periodo dei
movimenti popolari, le rivolte,
gli sforzi per preparare il
terreno per la dichiarazione di
indipendenza dell’Albania. In
questo processo ha preso parte
attiva anche il vescovo Primo
Bianchi, che il più delle volte
ha diretto la diocesi di Durazzo
dalla sua sede a Delbnisht.
Dal 1903 i Kurbins avevano
deciso di opporsi alla portata
dell’amministrazione turca
nella loro provincia. Cosi hanno
annunciato alle autorità turche a
Durazzo che “... non accettavano
nessuna autorità turca, ma
volevano essere amministrati da
autorità locali di loro scelta, che
lo avrebbero assegnato secondo
la loro tradizione, il consiglio
provinciale degli anziani”. Così
ha iniziato il conflitto politico tra
i kurbinas e l’amministrazione
turca che in seguito è stato
trasformato in un conflitto
aperto militare. Per questo
motivo Vienna,   ha dato ordine
all’arcivescovo Primo Bianchi”
... di fare del tutto per calmare gli
spiriti arrabbiati dei kurbinas e
convincerli a risolvere il conflitto
con le autorità ottomane con
mezzi pacifici“, ma ormai il
comandante spirituale dei
kurbinas il Vescovo Primo
Bianchi è stato allineato ai
combattenti patriottici di
Kurbini come Gjin Pjetri, Llesh
Marka Kola, Nikoll Kaçorri,
Hoxhë Muharremi, Llesh Pjeter
Vathi, Marka Ndrece Teska,
Shaban Kasemo, Dede Marka
Kola, Pren Ndrece Gega, Lazer
Ndreca, Nikoll  Selala, Ndue Jak
Preni, Pjeter Ndue Lleshi, Dod
Gjok Cuni, Pjeter Balozi ecc,
che hanno guidato i movimenti
patriottici a Kurbin per
l’indipendenza dell’Albania.
Il 1632 apre la prima scuola
albanese in Albania a San
Venerdi di Kurbin.  Anche a
Delbënisht sono usciti i primi
quadri dalla scuola albanese in
Albania Preng BardhKameri,
Pashk Trokthi, Ndue Lleshi,
Nikoll Kaçorri ecc. Da Preng
Bardhi sono state aperte le
prime scuole per la prima volta
dal 1898 fino al 1900 a Milot, Lac,
Rrëshen ecc. Sotto la direzione
della sede arcivescovile di
Durazzo centrato a Delbnisht di
Kurbin.

IMZOT PASHK TROKSHI

(†1850 - 1917)

Argjipeshkv i Ipeshkvisë Shkup-Prizren

(† 0.01.1893 – 29.04.1908)

Ambasador në Dioqezë “Nacolea”,

Patriarkana e Konstandinopojës, Turqi
(29.04.1908 - 29.07.1917)

(Personalitet i hiearkise kishtare)

H ierarkia Katolike
Shqipërisë ose e thënë më
qartë, Elita Kulturore e Kombit
e E fillova artikullin përm-
Shqiptar para 123 vjetësh, fo-
tografuar gjatë mbajtjes së Kon-
cilit të III-të shqiptar në Shkodër
prej datës 19 Maj deri me 23 qer-
shor të vitit 1895.
bledhës me këtë polifoto “Elita
Kulturore e Kombit Shqip-
tar” me qëllimin që lexuesi
nëpërmjet saj të nxjerr sadopak
në pah vlerat dhe kontributin e
jashtzakonshme të klerit katolik
shqiptar, ku njëri prej tyre është
edhe Imzot Pashk Trokshi...
jashtë kufijve shtetërorë e në
qarqet diplomatike është i njo-
hur si Mons. Pasquale Troksi
(= Trokši, rrallë Troxi, Trokshi,
Trokthi) apo Paskal Troksha (i
përdorur kryesisht nga vendet
sllavisht-folëse).

Revista MIQËSIA I  11
 Elita Kulturore e Kombit Shqiptar
(para 123 vjetësh)
Hierarkia Katolike e Shqipërisë ose e thënë më qartë, Elita Kulturore e Kombit Shqiptar
para 123 vjetësh, fotografuar gjatë mbajtjes së Koncilit të III-të shqiptar në Shkodër
prej datës 19 Maj deri me 23 qershor të vitit 1895.
Fotografia e plotësuar me emrat përkates, duke nisur nga rreshti i parë ulur nga e majta në të djathtë:
1. Imzot Gabriel Neviani, Ipeshkëv i Zadrimës 2. Imzot Julian Marsili, Ipeshkëv i Antigonës 3. Imzot Pashk
Trokshi (Trokthi), Arqipeshkëv i Shkupit 4. Imzot Pashk (Pasquale) Guerrini, Arqipeshkëv i Shkodres
5. Imzot Preng Bardhi, (Primo Bianchi) Arqipeshkëv i Durrësit......

Imzot Trokshi u lind më 2
Janar 1850 në Laç/Delbnisht
(ath Sanxhaku i Durrësit). Stu-
dimet e para Pashku i mori në
vendlindje Laç/Delbnisht për
t’i vijuar me pas në Shkodër, ku
edhe kreu studimet e mesme ne
Seminarin Papnor. Studimet e
larta për filozofi dhe teologji i
përfundoi në Romë. Shugurohet
si prift në vitin 1873, Shkodër
dhe emërohet në Arqipeshkvinë
e Durrësit si Sekretar i Mons.
Raffaele D’Ambrosio. Krahas
punës si Sekretar, Imzot Pash-
ku, herë pas here mbante meshë
në Kishën “Zoja e Këshillit Të
Mirë”, Gurëz, Kurbin. Më 25
prill të vitit 1881 caktohet famu-
llitari i saj i parë.
Për situatën dhe nevojën që
kërkonte koha në Shkup dhe
në mbarë trevat shqipfolëse,
Ipeshkvia e Durrësit propozon
dhe merr vendim unanim që
Imzot Pashk Trokshi, nga Prift
i Ipeshkvisë së Durrësit të cak-
tohet Arqipeshkv ne Ipeshkvine
e Shkupit. Më 22 Dhjetor 1892,
Papa Piu X, dekretoi Vendi-
min e Ipeshkvisë së Durrësit që
Imzot Pashk Trokshi: “Emrohet
Arqipeshkv i Ipeshkvisë së Shk-
upit më 19 Janar 1893”….
Cilësitë e Tij si figurë po-
liedrike; -Teolog, Diplomat,
Filozof, Atdhetar, Inkurajues
e Mbrojtës i Arsimit, Dokeve e
Gjuhes Shqipe dhe i Kristian-
izimit në Shqiperi e në trevat
shqiptare ne Maqedoni, Kosovë,
Mal te Zi, Kroaci e më gjërë (si
Titullar i Patriarkanës së Ko-
standinopojës, Turqi) shume
shpejt do të dalin në pah me
kontributin e Tij të jashtëzakon-
shëm në vitet në vijim ...
....Si inkurajues dhe mbrojtes
të arsimit, Imzot Pashk Trok-
shin e gjejmë në shkrimet e
studjuesit Albert RAMAJ, Vjenë,
Gusht 2000 …vlera e madhe ar-
simdashëse dhe atdhetare pa
dallim feje, krahine dhe ideje e
Imzot Trokshit del në pah me
këtë mbështetje dhe ndihmë
për arsimim jo vetëm për të
krishterët por edhe për musli-
manët (Refat Begollin) edhe pse
ky ishte një klerik i fesë katolike.

12 I Revista MIQËSIA
 Si diplomat, Imzot Trokshin
e hasim në korespondencat,
bashkpunimin dhe përpjekjet e
pa fundme (prej një atdhetari të
shquar) me personalitet kishtare
në Ballkan, Vjenë, Vatikan, etj si
edhe me figurat më të shquara
të kohës si me Perandorin Aus-
tro-Hungarez, Franz Jozef I-rë’,
Ministrin e Jashtëm Italian që
me vonë bëhet edhe Presidenti
Italian Tommaso Tittoni, etj .
..... Kontributin për trevën e
Kurbinit për periudhën 1903-
1912 (kryengritja e Kurbinit)
dhe jo vetëm të Imzot Pashk
Trokshit e gjejmë në arkivat e
Vatikanit, Stambollit, Vjenës…
«Paskal Troksha, Arqipeshkvi
i Shkupit të vilajetit të Kosovës
me anë të dy letrave që i dërgon
Dom Nikoll Kaçorri në atë kohë
mori informacione të hollësi-
shme për veprimet e dhunshme
që kishte ndërmarrë Shefqet
Beu, komandanti i forcave os-
mane. Arqipeshkvi Trokshi
reagoi me tone të ashpra pranë
Konsullatës Austro-Hungareze
të Prizrenit …
Me mbështetjen e Perando-
risë Austro-Hungareze si dhe
me Dekret të Arqipeshkvit
-Imzot Pashk Trokshit (Ar-
qipeshkvia Shkup—Prizren),
në vitin 1905 e ne vijimi në
Kosovë u hapen dhe u rihap-
en shkollat e para shqipe pas
431 vjetësh. Aktiviteti patriotik
dhe kontri-buti i madh i Imzot
Pashk Trokshit del në pah edhe
me mbështetetjen që kleri kato-
lik bën për luftën e Kacanikut,
Lidhjen e Prizrenit e më vonë
në u shpalljen e Pavarësisë së
Shqipërisë. Me Vendim të Kon-
gregatës së Propagandës u em-
rua Ambasador i Vatikanit ne
Dioqezën e Nakoleas (Patriar-
kana e Kostandinopojës), Tur-
qi. Shërbeu në këtë post deri me
29.07.1917 (data e vdekjes).
Përgatitur nga:
Leonard Trokthi (Stërnipi)

MONSIGNORE PASHK TROKSHI
(† 1850 - 1917)
Arcivescovo della Diocesi Skopje-Prizren
(10.01.1893 - 29.04.1908)
 
Ambasciatore presso la diocesi “Nacolea”
Patriarcato di Costantinopoli, in Turchia
(29.04.1908-29.07.1917)

(La personalità della  gerarchia della chiesa)

 L’elite culturale della nazione albanese

(123 anni fa)

Katedralja 2. Monsignor Julian Marsili clero cattolico albanese, uno di

“Nene Tereza” ne Prishtine Arcivescovo di Antigonea  loro è monsignor Pashk Trokshi
Portret: Imzot Pashk Trokshi 3. Monsignor Pashk Trokshi ... al di fuori dei confini nazionali
(1893-1908) (Trokthi), Arcivescovo di e negli ambienti diplomatici è
Skopje  noto come Mons. Pashk Troksi

L a gerarchia
d’Albania o detto più
Cattolica

chiaramente, l’elite culturale

della nazione albanese 123 anni
fa, fotografato mentre si teneva
il terzo Consiglio albanese di
Scutari dal 19 maggio al 23
giugno, 1895.
Immagine riempita con i nomi
pertinenti, a partire dalla prima
fila seduti da sinistra a destra:
1. Monsignor Gabriel Neviani,
Arcivescovo di Zadrima  e il contributo straordinario del
4. Monsignor Pashk (Pasquale)
Guerrini, Arcivescovo di
Scutari 
5. Monsignor Preng Bardhi
(Primo Bianchi) Arcivescovo
di Durazzo ......
Ho iniziato questo articolo
con questa POLIFOTO “l’elite
culturale della nazione
albanese” con l’intenzione che
il lettore attraverso questo mette
in luce in qualche modo i valori
(= Trokši raramente Troxi,
Trokshi, Trokthi) o Paskal
Troksha (utilizzato soprattutto
dalla parte dei paesi di lingua
slava).
Monsignor Trokshi nacque il 2
gennaio 1850 a Laç / Delbnisht
(presso lo Sangiaccato di
Durazzo). 
I primi studi Pashku li ha
seguiti nel suo paese a Laç /
Delbnisht in seguito a Scutari,
dove ha anche completato

Revista MIQËSIA I  13

anche le superiori presso il
Seminario Papale. L’università
di filosofia e teologia li ha
conclusi a Roma. Fu ordinato
sacerdote nel 1873 Scutari, e fu
nominato nel arcivescovado
di Durazzo come segretario di
mons. Raffaele D’Ambrosio.
Oltre al lavoro come segretario,
monsignor Pashku, a volte
teneva la Messa nella Chiesa
“Madonna del Buon Consiglio”,
Gurëz, Kurbin. Il 25 aprile 1881
fu nominato come il suo primo
parrocchiano.
Per la situazione e la necessità
che richiedeva il tempo a Skopje
ed intorno a territori di lingua
albanese, l’arcivescovado di
Durazzo propone di prendere
una decisione unanime che
monsigor Pashk Trokshi ,
da sacerdote della diocesi di
Durazzo si nominasse Vescovo
della Diocesi di Skopje. Il 22
dicembre del 1892, Papa Pio
X decretò la decisione della
diocesi di Durazzo, monsignor
Pashk Trokshi “fu nominato
Arcivescovo della Diocesi di
Skopje il 19 gennaio 1893” ....  collaborazioni e gli sforzi infiniti
Le sue qualità come
figura poliedrica; -Teologo,
diplomatico, filosofo, patriota,
14 I Revista MIQËSIA
incoraggiante e difensore
dell’istruzione le usanze della
lingua e la cristianizzazione
in Albania e nel territori
albanesi in Macedonia, Kosovo,
Montenegro, Croazia e oltre
(come titolare del Patriarcato
di Costantinopoli, in Turchia)
molto presto emergerà con il
suo straordinario contributo
negli anni successivi ...
.... Come incoraggiante e
difensore dell’istruzione,
monsignor Pashk Trokshi lo
troviamo negli scritti dello
studioso Albert Ramaj, Vienna,
agosto 2000 ... il grande
valore educativo e patriottico
indipendentemente dalla
religione, regione, l’idea di
Monsignor Trokshi emerge
con questo supporto e aiuto
per l’educazione non solo
per i cristiani ma anche per
i musulmani (Refat Begolli)
anche se era un clercico della
religione cattolica.
Come diplomatico, monsignor
Trokshi lo incontriamo
nelle corrispondenze,
(di un patriota eccezionale) con
personalità ecclesiale nei Balcani,
Vienna, il Vaticano, ecc così
come le figure più importanti
del tempo l’imperatore
austro-ungarico, Francesco
Giuseppe I, il ministro degli
Esteri italiano, che in seguito
divenne presidente italiano
Tommaso Tittoni, e altri.
..... Il contributo per la
regione di Kurbini per il
periodo 1903-1912 (rivolta
Kurbini) e non solo del
monsignor Pashk Trokshi
si trova negli archivi
di Vaticano, Istanbul,
Vienna ... “Paskal Troksha,
Arcivescovo a Skopje e
al Vilayet del Kosovo
attraverso a due lettere che
manda a Nikoll Dom Kaçorri
in quel tempo- ha ricevuto
informazioni dettagliate
sulle azioni violente che aveva
preso Shefqet Bey, comandante
delle forze ottomane.
L’arcivescovo Trokshi ha reagito
duramente al consolato austro-
ungarico di Prizren ...
Con il supporto di austro-
ungarico e il decreto
dell’Arcivescovo -Monsignor
Pashk Trokshi (L’Arcidiocesi
di Skopje-Prizren), nel 1905
ed in seguito in Kosovo si
sono aperte e riaperte le prime
scuole albanesi dopo 431 anni.
L’attività patriottica e il grande
contributo di Monsignor Pashk
Trokshi è sottolineata anche con
il supporto che il clero cattolico
fa per la guerra di Kacanik, la
Lega di Prizren e in seguito la
dichiarazione di indipendenza
dell’Albania.
Con la decisione della
Congregazione di Propaganda
si nomino ambasciatore del
Vaticano nella diocesi di Nakolea
(Patriarcato di Costantinopoli),
Turchia. Ha serviti in questo
post fino al 29.07.1917 (data di
le
morte).
Preparato da:
Leonard TROKTHI
(Pronipote)
 PATRIOTI GJIN PJETRI
(1856 - 1914)
Gjin Pjetër Mark Pervizi i Skurajve
Milot më 28 Nëndor 1912
P as një shtypjeje rreth pesë
shekullore, në fillim të shek-
ullit të njëzet, lufta e popullit
shqiptar për liri dhe pavarësi
mori përmasa të papara. Në
krye të kësaj lufte u vunë djemtë
më të mirë të popullit, influen-
ca e të cilëve i kishte kapërcyer
kufijtë e trevës ku vepronin. Një
patriot i tillë ishte edhe Gjin Pje-
tri. Ai lindi rreth vitit 1865 në
Skuraj të Kurbinit, në një famil-
je me tradita patriotike që kishte
një vazhdimësi shekullore,
qysh nga koha e Skëndërbeut,
në luftë të vazhdueshme kun-
dra pushtuesit osman, siç e
dëshmojnë gërmadhat e kul-
lave të djegura prej turqve.
Gjin Pjetri hyri në rrjedhën e
ngjarjeve historike që përfshinë
Shqipërinë nga Rilindja Kom-
bëtare deri në Shpalljen e Pa-
varësisë. Vitet e Kryengritjes së
Lidhjes Shqiptare të Prizrenit e
gjejnë fare të ri, por me armë
në dorë përkrah luftëtarëve tri-
ma. Babai i tij Pjetër Marku dhe
xhaxhai Prengë Marku ishin në
këtë kohë ndër krerët e lëvizjes
në krahinën e Kurbinit.
Pas vendimeve të kuvendit
të Delbnishtit, qëndrimi ndaj
pushtuesit qe më i ashpër dhe
lufta mori përpjesëtime më të
gjëra. Këtë moment e pasqyron
patrioti Hilë Mosi në gazetën
“Shpresa e Shqypnisë”, i cili
shkruan: “Në fillim të nënto-
rit 1906 është ngrit një luftë e
rreptë mes Kurbinit dhe ush-
trisë turke…”. Menjëherë pas
nënshkrimit të traktatit të Mi-
lotit në Nëntor 1906, në fshatin
Skuraj filloi kryengritja me armë
nën udhëheqjen e patriotit Gjin
Pjetri.
Në këtë periudhë kulla e Gjin
Pjetrit në Skuraj u bë qendra
e kryengritësve të Shqipërisë
së Mesme që vinin për të orga-
nizuar lëvizjen për pavarësi.
Ndër organizuesit e Kryengritjes
mund të përmendim Isa Boleti-
ni, Bajram Curri, Hamid dhe
Refik Toptani. Pikërisht në kullë
të Gjin Pjetrit u vendos fillimi
i lëvizjessë përgjithëshme për
pavarësi. Atmosfera e krijuar e
tronditi seriozisht pushtetin e
sundimit turk, prandaj qeve-
PATRIOTI GJIN PJETRI
(1856 - 1914)
D
opo una repressione di
cinque secoli all’inizio del
XX secolo, la lotta del popolo
albanese per la libertà e l’indip-
endenza ha presso dimensioni
senza precedenti. Al comando  hanno coinvolto l’Albania dal
di questa guerra, erano i miglio-
ri figli del popolo l’influenza dei
quali aveva attraversato i con-
fini della regione dove agivano.
Un patriota simile è stato Gjin
Pjetri. Egli è nato verso 1865 a
Skuraj in una famiglia con tra-
dizioni patriottiche nei secoli,
dai tempi di Skanderbeg, in
ria turke u detyrua të bëjë disa
ndryshime të
vogla për të stabilizuar gjend-
jen, por ishte tepër vonë, sepse
veprimtaria patriotike e Gjin
pjetrit, Nikollë Kaçorrit, Llesh
Marka Kolës, Pjetër Ndue
Lleshit Nikollë Selalës, etj, ishte
shtuar së tepërmi. Kështu në
janar 1911, së bashku me mjaft
malësorë nga Mati, Mirdita dhe
Lezha organizuan “lidhjen” në
Skuraj, nën kryesinë e Gjin Pje-
trit të ndihmuar edhe nga patri-
otët Isa Boletini, Hasan Prishti-
na dhe Bajram Curri, që kishin
ardhur disa herë në Kurbin
për këtë qëllim. Në pranverën
e vitin 1911 lufta e popullit të
Kurbinit u ndez për të mos u
shuar më kurrë deri në Shpall-
jen e Pavarësisë së Shqipërisë që
pati si Arkitekt të kësaj levizje
Prend Basdh Kamerin ku nën
drejtimin e tij udhëhiqej kjo
levizje anti osmane në vendin e
quajtur në hija e rrapit tek gur-
ra e fshatit Delbnisht. Ky është
vendi historik i kuvendeve anti
osmane etj.
costante lotta contro gli invaso-
ri ottomani, come lo dimostra-
no le rovine delle torri bruciate
da i turchi. Gjin Pjetri è entrato
nel corso degli eventi storici che
Rinascimento Nazionale fino
all’annuncio del’indipendenza.
Gli anni della rivolta della Lega
Albanese di Prizren lo trovano
molto giovane, ma con le armi
in mano al fianco di combat-
tenti coraggiosi. Il padre Pjeter
Marku e lo zio Preng Marku 
erano in questo periodo tra i co-
Revista MIQËSIA I  15
mandanti del movimento nella
provincia di Kurbin.
In seguito le decisioni del as-
semblaggio di Delbnisht, la re-
sistenza verso gli occupanti era
più grave e la guerra ha assunto
proporzioni più grandi. Questo
momento lo riflette il patrio-
ta Hile Mosi nel giornale “La
speranza dell’Albania”, che
scrive: “Al inizio di novembre
1906 c’è stata una guerra forte
tra Kurbin e l’esercito turco...”.
Subito dopo aver firmato il
trattato di Milot, nel novembre
1906, nel villaggio Skuraj inizio
la rivolta con le armi sotto il co-
mando del patriota Gjin Pjetri.
In questo periodo la torre di  Lleshi Nikoll Selala, ecc, erano
Gjin Pjetri a Skuraj divenne
il centro dei ribelli  nell’Al-
bania Centrale che venivano
KUR VLERËSOHET LËVIZJA HUMANE
NDEROHEN ME TITULLIN “ANËTARË NDERI”
TË SHOQATËS KOMBËTARE TË MIQËSISË DHE BASHKËPUNIMIT SHQIPËRI – ITALI
Z. KADRI DHE KOZETA MORINAJ
VLASH PRENDI - studiues
T ashmë është bërë traditë
që Shoqata e Miqësisë
dhe Bashkëpunimit Shqipëri
– Itali, të vlerësojë figura të
njohura nga fusha të ndryshme
të jetës dhe profesioneve të
ndryshme që japin kontribut
të cmuar në fushën shpqërore,
artistike dhe humanitare. Në
këtë ceremoni vlerësimesh
na nderojnë me pjesëmarrjen
16 I Revista MIQËSIA
ad organizzare il movimento
dell’indipendenza. Tra gli or-
ganizzatori possiamo citare Isa
Boletini, Bajram Curri, Hamid e
Refik Toptani.
Propio nella torre di Gjin
Pjetri  è stato deciso l’inizio
del movimento generale per
l’indipendenza. L’atmosfera
creata ha seriamente scosso
il potere del dominio turco,
quindi il governo turco è stato
costretto a fare alcuni piccoli
cambiamenti per stabilizzare la
situazione, ma era troppo tar-
di, perché l’attività patriottica
di Gjin Pjetri, Nikoll Kacorri,
Llesh Mark Kola, Pjeter Ndue
molto aumentate. Cosi nel gen-
naio 1911, insieme a molti abi-
tanti di Mat, Mirdita e Lezha
e tyre Z. Mikel Kola, N/
Prefekt i Rrethit të Kurbinit,
Z. Engjëll Ndocaj, N/
Drejtor i TVSH.
Kanë qenë të shumta
vlerësimet e dhëna nga
kjo Shoqatë, oftë në
raste përvjetorësh, ose në
mvbledhje të zakonshme,
sic është kjo e sotmja, ku
do të nderohen dy figura të
shquara, publike dhe kombëtare
që kanë dhënë një kontribut
të shquar në fushën shoqërore
dhe humanitare. Është z. Kadri
Morinaj, Presidenti i INSIG, një
nga agjensitë më të njohura të
sigurimeve në vend, personalitet
i njohur në fushën e ekonomisë,
sponsor i shumë aktiviteteve
dhe botimeve të ndryshme në
rang kombëtarë, që vjen nga një
familje e njohur humane, si dhe
z. Kozeta Morinaj, menaxhere
hanno organizzato la “lega” a
Skuraj, sotto il comando di Gjin
Pjetri aiutato anche da i patrioti
Isa Boletini, Hasan Prishtina e
Bajram Curri, che erano venuti
tante volte a Kurbin per questo
motivo.
Nell’estate del 1911 la guer-
ra del popolo di Kurbin è sta-
ta accesa per non cessare mai
più fino alla dichiarazione di
Indipendenza dell’Albania che
aveva come Architetto di ques-
to movimento Preng Bardh
Kameri dove sotto la sua guida
fu diretto questo movimento
anti-ottomano nel luogo chia-
mato l’ombra della quercia nel
sorgente del villaggio di Delb-
nisht.
Questo è il posto storico delle
assemblee anti-ottomane ecc. 
e Restorant “Piaca” në Tiranë.
Zonjë e nderuar dhe mjaft
humane, sidomos në famuiljet
e varfëra dhe në nevojë. Figura
të tilla meritojnë të vlerësohen
dhe nderohen, të jenë në
qendër të vëmendjes jo vetëm
nga Shoqata të tilla si kjo e
Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri-Itali, por edhe nga
organet e ndryshme shtetërore,
pasi meritojnë respektin dhe
mirënjohjen tonë në cdo kohë.
Puna dhe aktiviteti i këtyre
personave me integritet të
padiskutueshëm shoqërorë
është pasqyruar edhe në
faqet e revistës “Miqësia”, që
falë ndihmës bujare të mjaft
sponsorëve të ndryshëm, këto
ditë ka dalë në numrin e saj të
7. Presidentit të Shoqatës së
Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri-Itali, i cili ndër të
tjera tha: Shoqata jonë, nderon
sot dy përfaqësues të Lëvizjes
Humane Shqiptare, që kanë
patur në mendje dhe zemër
veprimet dhe idetë e humanists
së shquar shqiptare Nënë
Tereza. Jeta dhe veprimtaria e
tyre është lidhur ngushtë me
jetën e masave, të varfërve,
njerëzve në nevojë, për jetën e
të cilëve Z. Kadri Morina dhe
bashkëshortja e tij z. Kozeta
Morina, kanë kontribuar
vazhdimisht, duke sakrifikuar
nga pasuria dhe fitimet e tyre.
QUANDO IL MOVIMENTO UMANO È APPREZZATO
ONORATI CON IL TITOLO DI “MEMBRO ONORARIO”
DELL ‘ASSOCIAZIONE NAZIONALE DI AMICIZIA E COOPERAZIONE ALBANIA-ITALIA,
I SIG.RI KADRI E KOZETA MORINAJ
È diventata già una tra-
dizione per l’Associazione
di Amicizia e Cooperazione
Albania -
Italia, per valutare person-
alità conosciute da vari campi
della vita e da diverse profes-
sioni che forniscono preziosi
Një vëmendje të vecantë, këta dy
njerëz humanë i kanë kushtuar
edhe fushës së sponsorizimit
të botimeve, duke lënë gjurme
edhe në promovimin e vlerave
të letërsisë dhe historisë
shqiptare. Shoqata jonë e ka
për nder të ketë në radhët e
saj njerëz të tillë me integritet
shoqërorë dhe vlera kombëtare.
Pastaj e mori fjalën z. Mikel
Kola, n/prefekt i rrethit të
Kurbinit i cili vlerësoi punën
dhe aktivitetin e Shoqatës së
Miqësisë dhe Bashkëpunimit
në promovimin e vlerave
kombëtare, në bashkëpunim
me organizma të vendeve fqinje
për shkëmbimn përvojash dhe
kuklturash. Ai theksoi se: “…E
njoh punën dhe aktivitetin
e z. Kadri Morinaj, më ka
impresionuar me punën e
tij, ka qenë një nga njerëzit
më të dashur që ka qëndruar
contributi al campo sociale, ar-
tistico e umanitario. In questa
cerimonia di onore partecipano
il Sig. Mikel Kola, Vice Prefetto
del Distretto di Kurbin,
Sig. Engjell Ndocaj, Vice Di-
rettore di Radio Televisione al-
banese.
afër shkresave dhe njerëzve
në nevojë. Vlerësoj punën e
Shoqatës suaj, për të vlerësuar
dhe për të qëndruar sa më afër
njerëzve të tillë.
Ndërsa z. Engjëll Ndocaj,
zv/drejtor i TVSH, tha se
aktivitete të tilla janë zhvilluar
periodikisht nga Shoqata e
Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali, e cila ka
vlerësuar kontributin dhe
përkushtimin e individëve
të veçantë që kanë dhënë
kontribut në fusha të ndryshme
të veprimtarisë shoqërore.
Vlerësoj faktin që kjo shoqatë
vlerëson sot edhe z. Kadri
Morina, një njeri mjaft human,
aktivitetin e të cilit e kam
pasqyruar në mjaft kronika
televizive. Ky vlerësim do të
jetë një shtysë, për të kontribuar
edhe më shumë në zhvillimin e
artit dhe cultures
Sono state numerose le valu-
tazioni date da questa Associ-
azione, sia in casi anniversari,
o in riunioni comuni, come è
questo di oggi, dove si onore-
ranno due figure notevoli,
pubbliche e nazionali che han-
no dato un contributo signif-
Revista MIQËSIA I  17
 icativo nel campo sociale e
umanitario. È il sig. Kadri
Morinaj, Presidente della IN-
SIG, una delle agenzie ass-
icuratrici più riconosciute nel
paese, personalità nota nel
campo dell’economia, spon-
sor di molte attività e le pub-
blicazioni differenti a livello
nazionale, proveniente da una
famiglia nota umana, e la sig.
ra Kozeta Morinaj, amminis-
tratore del ristorante “Piazza”
a Tirana, che è una signora on-
orata e molto umana, sopra-
tutto per le famiglie povere
e bisognose. Tali personalità
meritano di essere apprezza-
ti e onorati di essere in cen-
tro di attenzione non solo da
Associazioni come questa di
Amicizia e la Cooperazione
tra l’Albania e l’Italia, ma an-
che da vari organi dello sta-
to, perché meritano il nostro
rispetto e gratitudine in ogni
momento. Il lavoro e l’at-
tività di queste persone con
integrità indiscutibile sociale
si riflette anche nelle pag-
ine della rivista “Amicizia”,
grazie al generoso aiuto di
diversi sponsor, in questi gior-
ni è uscito il suo numero 7. Il
Presidente dell’Associazione
di Amicizia e Cooperazione
tra l’Albania e l’Italia, che,
tra l’altro, ha detto: la nostra
Associazione, sta onorando
oggi due rappresentanti del
Movimento Umano Albanese,
che hanno avuto in mente e in
cuore le azioni e le idee della
nota umanista albanese Madre
Teresa.
La vita e la loro attività è
strettamente collegata con la
vita delle masse, i poveri, le
persone bisognose, per la vita
di loro il sig. Kadri Morina e
sua moglie la sig.ra Kozeta
Morina, hanno costantemente
contribuito sacrificando dalla
loro ricchezza e da loro redit-
18 I Revista MIQËSIA
ti. In particolare attenzione,
queste due persone umane
hanno contribuito anche nel
campo di sponsorizzazione
di pubblicazioni, lasciando tr-
acce anche nel promuovere i
valori della letteratura e della
storia albanese. La nostra As-
sociazione è onorata di avere
tali persone con la loro integ-
rità sociale e valore nazionale.
Poi ha preso la parola il sig.
Mikel Kola, Vice Prefetto del
distretto di Kurbin che ha
elogiato il lavoro e attività
dell’associazione dell’Amiciz-
ia e la Cooperazione nella
promozione dei valori nazion-
ali, in collaborazione con gli
organismi dei paesi vicini per
lo scambio di esperienze e cul-
ture. Egli ha sottolineato che “
... Conosco il lavoro e l’attiv-
ità del signor Kadri Morinaj,
mi ha impressionato con il suo
lavoro, è stato una delle per-
sone più amate che stavano
vicino alle persone bisognose.
Apprezzo il lavoro della
vostra Associazione, per sti-
mare e per rimanere più vici-
no possibile a queste persone.
Mentre il sig. Engjell Ndocaj,
vice direttore del TVA, ha det-
to che tali attività sono svolte
periodicamente dall’Associ-
azione di Amicizia e Coop-
erazione Albania - Italia, che
ha apprezzato il contributo e
l’impegno dei singoli indivi-
dui che hanno contribuito in
vari campi di attività sociale.
Apprezzo il fatto che questa
associazione ha stimato oggi
il sig. Kadri Morina, un uomo
molto umano, la cui attivi-
tà io ho trasmesso in molte
emissioni televisive. Questo
apprezzamento per esso sarà
un incentivo, per contribuire
ancora di più per lo sviluppo
dell’arte e della cultura.
Ricercatore:
Vlash Prend
 PËR NJË ANGAZHIM MË TË MIRË TË STRUKTURAVE
= U ZHVILLUA MBLEDHJA E ASMBLESË SË SHOQATËS =
Prek MARKU, teknik radiolog
Me dt. 19. 05. 2018, Asambleja
e Shoqatës së Miqësisë dhe
të Bashkëpunimit Shqipëri –
Itali e mbledhur në selinë e
saj në qytetin e Laçit, diskutoi
rreth ketyre çështjeve: 1 – Për
disa ndryshime në statutin
e shoqatës, 2 – zgjedhjen e
presidentit të shoqatës, 3 –
Zgjedhjen e organeve drejtuese
të shoqatës.
Mbledhjen e drejtuan z. Isuf
Myrtaj dhe Sander Ndoci, të cilët
prezantuan para pjesmarrësve
rendin e ditës dhe shtruan
çështjet për diskutim.
Në diskutimin e tij z. Gjon
Lleshi, solli mendimin ndryshe
duke theksuar se problemet
duhen trajtuar thellë dhe me
pergjegjësi, me qëllim qe shoqata
të luaje rolin e saj si organizëm
bashkëpunimi dhe përhapëse e
kulturës mes dy vendeve dhe jo
te merret me bamirësi.
Ai kërkoi që statute i shoqatës
të konsultohet më parë me jurist
të fushave përkatëse, gjë e cila u
konfirmua nga z. Ndrecë Piroli,
kryetar i shoqatës për qytetin
e Laçit. Më tej, z. Pashk Meta,
deri tani Kryetarë i Asamblesë
së shoqatës, u shpreh se nevoja
për ndryshime në statut nuk
ishte e ngutëshme, pasi menyra
e funksionimit të shoqatës
ishte efikase. Këtë mendim
shprehu edhe z. Gjergj
Leka, i cili mes të tjerash
kerkoi më shumë gjallëri,
përmes organizimit të
aktiviteteve artistike.
Pas shumë debatesh
dhe disku-timesh u
hodh në votë zgjedhja e
presidentit U propozua
si president i Shoqatës
së Miqësisë dhe të
Bashkëpunimit Shqipëri –
Itali z. Nikollë Lleshi, i cili
ka qënë mjaft aktiv dhe ka
punuar me përkushtum
për gjallërimin dhe
funksionimin e shoqatës.
Propozimi u miratua
njëzëri. Pasi u miratua,
presidenti i shoqatës mori ardhurat nga kuotizacionet.
drejtimin e mbledhjes dhe hodhi U propozua dhe u miratua
në votim ndryshimet në statutin komisioni mendim marrës prej
e shoqatës, për të garantuar një 11 personash, një organizëm
funksionim me të persosur të i ri, qe do të bëjë të mundur
kësaj shoqate, kunë organikën e kontrollin dhe funksionimin më
shoqatës shtohet vendi i drejtorit të mirë të akteve vendimmarrëse
të përgjithshëm, zv/presidenti të dala nga takime dhe mbledhje
për problemet financiare, të ndryshme.
financier dhe drejtoritë
e zonave. Ai propozoi
edhe zv/presidentët e
shoqatës z. Adelajda
Gjonaj, Vjollca Jahja, Zef
Gjeta dhe Pashk Meta,
i cili dha dorëheqjen e
parevokueshme. Ndërsa
në rolin e drejtorit të
përgjithshëm u zgjodh z.
Gentjan Kasalla, një figurë
e njohur në botën e biznesit, Ky komision përbëhet nga: Z.
madje edhe të diplomacisë. Frrok Gjetani – kryetar, Martin
Zëvëndës të tij janë z. Isuf Myrtaj Gecaj – zv/kryetar, Zj. Adelajda
dhe Martin Gecaj. Gjonaj – sekretar, ndersa anëtarë
U mendua qe drejtori i u zgjogjën Z. Pjetër Nikolli,
përgjithshëm të kryente të njëjtat Sandër Ndoci, Vjollca Jahja,
funksione që kryente më parë Vlash Gega, Isuf Myrtaj, Vlash
Këshilli Kombëtar i shoqatës Piroli, Prek Marku, Gjon Lleshi.
dhë të ketë në vartësi drejtuesit e Këto ndryshime konsistojnë ne
degëve në rrethe. Kështu edhe të funksionimin më të plotë dhe
Revista MIQËSIA I  19
 ndërveprimin bashkrendues të
aktivitetit mes degëve të shoqatës.
Presidenti i Shoqatës së Miqësisë
dhë bashkëpunimit shqipëri - Itali
u shpreh se ishte i domosdoshëm
një riorganizim i tillë, pasi shumë
nga strukturat e shoqatës nuk
e vlerësonin veprimtarinë dhe
nuk ecnin me ritmet e punës në
tërësi. Jemi të ndërgjegjshëm se
kemi ëndë ponë për të bërë, po
me ardhjen në krye të disa degëve
dhe strukturave tona e disa
figurave të reja, gjëndja patjetër do
të ndryshojë.

SHOQATA E SHKRIMTARËVE DHE ARTISTËVE SHQIPTARË

“PAPA KLEMENTI” XI – ALBANI NË SUEDI
ËSHTË NJË VLERË KU DUHET TË MARRIN SHEMBULL
SHOQATAT NË EMIGRACION

Të nderuar Zonja e
Zotërinjë Mirse ju gjetem!
Shoqata e Shkrimtarëve
dhe Artistëve Shqiptar Papa
Klementi XI – ALBANI në
Suedi sot në sezonin e gjashtë
Shkencor dhe të përurimin e
librit ‘Thesarët Kombëtar” nr. 9,
ka zgjedhur vendin e duhur këtu
në Prizren për të promovuar
këtë libër që në themele të tij ka
punën dhe sakrificat e mëdha
që shqiptarët kudo të ndodhur
shpalosin indetitetin e tyre me
shumë dinjitet dhe largpamësi.
Prizreni i kuvendeve dhe
vendimeve të mëdha historike, dhe mbollët në simbol paqe shkollen ne Itali dhe ai hapi
i ka të skalitura në gurë që ULLIRIN që po rritet pikërisht shkollat shqipe në Prizren.
nuk vdesin kurrë. Ato tashë aty ku për herë të parë u shkruaj Këto që mësuan këtu u
janë shembull i qendreses dhe shqip e u lexua shqip si dhe shkolluan në përendim dolen
i burrësisë së këti vendi shqip- dolën kuadrat e parë të gjuhës dhe ishin administratorët e
foles.. shqipe në Shqipëri siç janë parë nga kjo Shkollë si Zef
Une Nikoll Lleshi, president ipeshkëvi Preng Bardh Kameri, Kraja nga Shkodra - Prokuror
i Shoqates se miqesise Shqiperi- biri i këti fshati ne Delbënisht. i Arqipeshkëvisë, Ndue Lleshi
Itali, vij si qytetar nga rrethi i Ai hapi shkollën e parë shqipe - nga Delbnishti, Përkthyes i
Kurbinit, ndersa Ju i nderuar në Milot, Laç, Rreshen, Tiranë Arqipeshkëvisë dhe duke qene
z, Hyse Ibrahimi erdhët në etj. ipeshkëvi Pashk Trokthi që civil ndikoj fort ne ngritjen e
aktivitetin tonë, me satfin Tuaj studiojë në Delbënisht mbaroj paisjen me libra në shkolla.

20 I Revista MIQËSIA

Ne kete menyre edhe ne
Kurbinasit pretendojme se
kemi lënë gjurme në histori
edhe këtu në Prizren.
Figuron te jete hapur
shkolla Shqipe nga Imzot
Pashk Trokthi (i quajtur
ndryshe Pasquale Troksi).
Të nderuar zonja e
zotërinj!
Për të nderuar e vlersuar
punën Tuaj, Unë sot kamë
ardhur me shumë drejtues
të shoqatës Kombëtare të
Miqësisë si dhe intelektual
e Shoqatave homologe
në respekt të z. Hysen
Ibrahimi dhe stafit Tij që
te bëjnë për vete me punën
e Tyre.
Erdhi me mua z. Sander
Ndoci Kryetar i Shoqatës
për rrethin e Kurbinit
Nga shoqatat homologe
ka ardhur edhe Zj.
Marjeta Karaj – Drejtore e
Qendres të fëmijeve jetim të ushtarakëve.
zj Dashurie Jeta Presidente e Misionit
Diplomatik për Paqe e Prosperitet në Botë
me qendër në Tiranë sapo është zgjedhur
ne kete detyre, gjejë rastin ti urojë suksese
në punën e saj.
z. Leonard Trokthi stërnip i ipeshkëvit
Pashk Trokthit dhe administrator i Studios
“Leonard Trokthi”.
Zonja e Zotërinjë!
Para dy muajsh unë bashkë me stafet e
mia, bëmë një riorganizim të ri të formës
së drejtimit në Shoqatën tonë me qëllimin e
vetëm që shoqata, të jetë sa më funksionale.
Ne e kishim sistemin drejtues ekonomik,
financiar e organizues me Këshill Drejtues.
Ky mekanizëm apo formë drejtimi, u
konfigurua ne nje menyre por brenda
statutit te Shoqates, per te qene me efiçent
dhe me vendim unanim të Asamblesë
Shoqatës vëndosëm të drejetohet ky sektor
me Drejtori në tre zona dhe Drejtorinë e
Përgjithëshem. Ky ndryshim ka filluar të
krijojë një imazh pozitive në marrdhënjet
me Italine dhe më gjërë. Në krye të këti
drejtimi vëndosem dhe ja besuam ing,
Gentjan Kasallës që kishte studiuar prej
shumë vitesh në Itali. Mendoj se bëmë
një zgjidhje të mirë dhe presim edhe
rezultate nga këto të rinjë të shkolluar atje
ku duhet në perendim. Afër tij janë ofruar
edhe intelektual e intelektuale të mirfillte,
Angazhimi Tijë është me të vertet për ta
përgëzuar.
Të nderuar të pranishëm!
Ne si Shoqatë Miqësie me Italin kemi
disa vite që bashkëpunojmë me Shoqatën e
Shkrimtarëve dhe Artistëve Papa Klementi
XI – Albani. Nuk jemi sot këtu për herë
të parë, në kemi ardhur në Suedi, në
Maqedoni në në Prishtin në Prizren, kurë
Ju keni pasur evenimente të tilla jo se na
kishte tepruar koha por unë si drejtues i
kësaj pjese të shoqërie civile që kur u njoha
me z. Hysen Ibrahimi është më të vertetë
një intelektual i vlerave dhe i aftë për të
pasqyruar me dinjitet vlerat shqiptare.
Në gjykimin tim them me bindje
se lum ajo Shoqatë që ka drejtues z.
Hysen Ibrahimin me plot vlera e shume i
perkushtuar (ju lutem një duartokitje për
Revista MIQËSIA I  21

Diasporës me z. Pandeli
punën e madhe që z. Hysen
Majkon në krye. Unë besoj se
Ibrahimi ka bërë bashkë
eshte gjetur njeriu i duhur ku
edhe me ju në këtë Shoqatë.
ju emigrantët keni një derë të
Duke dashur të nderuar
besueshëm për të ndërtuar
zonja e zotërinjë të them
punën si duhet.
edhe unë atë çfar më
Duhet të punojmë fort
shqetëson mua dhe stafin
për hapjen e shkollave
tim për ju të nderuar të
shqipe dhe të mesimit
Mergatës Shqiptare kudo
të gjuhës Shqipe dhe të
në botë është; Hapja e
traditave e zakoneve që i
shkollave shqipe atje për
kemi të mrekullushe, këto
fëmijët Shqiptarë.
të jenë piketa prijoritare të
Këtë shqetësim ja kam
Mërgatës Shqiptare.
dërguar me shkrim edhe
Unë në disa qytete të italisë
Qeveria Shqiptare. Kërkes
ku kam shkuar më Stafin
jonë nuk ka rënë në vesh të
tim dhe shumë herë me z.
shurdhë. Kryeministri ka
Vlash Gegën – zv. President
vënë në lëvizje Ministrinë
i Shoqatës së Miqësisë
e Arsimin dhe atë të
Shqipëri – Itali, i kemi
Jashtëmen duke me kthyer
ndjekur dhe kam dërguar
përgjigje me shkrim. Për
televizione Shqiptare atje për
këtë në Qeverin RAMA
të publikuar punën e mirë që
2 e vendosi Ministria e
po bëhet atje në disa qytete të Italisë
Unë nuk bie dakort që fëmijëve
tu veshim vetem një xhamadan me
shqiponje të mësojnë disa fjalë ship
dhe të kënaqëmi me kaq. Jo të nderuar
zonja e zotërinjë, Fëmijëve duhet tu
mësojnë mire shkrimin e këndim,
historin e traditat tona. Kurr ato nuk
munden ti mësojnë këto që thamë
pa e mësuar si duhet shkrimin dhe
leximin në Shqip. Këtu është puna
jonë e përbashkët për Ju dhe për ne
i nderuar z. Kryetar- Hysen Ibrahimi
Ne si Kryesi e Asamblesë së
Shoqatës Kombëtare të Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri – Itali , në
respekt të punës Tuaj dhe Stafit që
punon me Ju, kemi planefikuar që të
nderojmë edhe drejtues që e nderojnë
këtë Shoqatë ku ata janë aktiv
Me datën 28 Korrik , axhenda juaj
është në Laç dhe me datën 29 Korrik
në Lezhë,
Ne e menduam që me datën 28 të
organizojmë cermonin e dekorimit të
disa përsonaliteteve që Ju z. Kryetar
mi keni sjellë dhe ne kemi marrë
vendim për nderuar ato.
Ato janë: z. Fetah Bahtiri N/
Kryetar i Shoqatës Tuaj, z.Naim
Latifi – Antarë i Kryesise Shoqatës
tuaj z.Rrahman Rrahmanin – Antarë
i Kryesisë Shoqatës Tuaj
Po në këtë cermoni do të nderohet zj.
Marjeta Karaj – Drejtore e Qendrës
për fëmijët Jetim të Uashtarakëve
brenda dhe Jashtë Shtetit.
Ky një misijon me vlera për ato
familje që kanë rënë ne krye të
detyrës.
Po është detyrë e imja e jotja dhe
të gjithë bizesmenëve që kjo “NËNË”
e dytë e jetimeve të gjejë mbështetje
nga të gjithë ne.
Ju urojm punime të mbara e sa me
të suksesëshme :
Nga Nikoll Lleshi – Presidenti i
Shoqatës Kombëtare të Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri – Itali
Prizren
me date 25 Korrik 2018

22 I Revista MIQËSIA
 PËRURIMI I LIBËRIT NR. 9
“THESAR KOMBËTARE”
TË SHOQATËS SHKRIMTARËVE SHQIPTARË
“PAPA KLEMENTI“ XI – ALBANI NË SUEDI
ING. MARTIN GECAJ
ZV/President i Shoqatës
Kombëtare të Miqësisë
Shqipëri - Itali
M e rastin e 140 vjetorit
të Prizrenit Shoqata e
Shkrimtarëve Shqiptarë “PAPA
KLEMENTI “ XI –Albani në Sue-
di mblodhi në këtë takim të pro-
movimit të liberit Thesar Kom-
bëtarë të mërgatës Shqiptare
përsonalitete të rendësishme të
Kosovës dhe të Prizrenit dhe
nga Shqipëria disa nga drejtues
të shoqerisë civile.
Si gjithëmon në këto takime
kemi qënë edhe ne Shoqa-
ta Kombëtare e Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri – Itali,
ku Presidenti i kësaj z. Nikoll
Lleshi vlersoj shumë këtë takim
promovues të vlerave të Shoqa-
tës Shkrimtarëve dhe Artistëve
PAPA KLEMENTI XI në Suedi
për punën dhe përkushtimin
e madhë të kësaj Shoqate dhe
Kryetarit të Saj z. Hysen Ibra-
himi.
Në këtë takim fillimisht u
mbajtën kumtesa për rëndësin
dhe vlerat e mëdha të 140 vjetorit
të lidhjes Prizrenit nga autorë e
shkrimtarë të kësaj Shoqate dhe
historian të Prizrenit të cilat u
përcollën me vemendje nga të
pranishmit.
Shoqata e e Shkrimtarëve
Shqiptarë “PAPA KLEMENTI”
XI - Albani me qendër në Sue-
di ka krijuar një risi në lidhje
më përcjelljen e vjerave të kësaj
mergate të Shqiptarëve atje dhe
planefikon që promovimin e
libërave ti bëjë në disa treva
të Shqipërisë sin ë Kurbin, Ti-
ranë, Vlorë, Lezhë si dhe në disa
qytete të Kosoves.
Për libërin nr. 9 sic thamë u
bë në Prizren me datën 25 Korr-
ik 2018 dhe me datën 28 Korrik
2018 kanë qënë të ftuar në Selin e
Shoqatës Kombëtare të Miqësisë
dhe Bashkëpunimit Shqipëri
– Itali në Lac – Kurbin ku Pres-
identi z. Nikoll Lleshi nderoj
me titull “ANTAR NDERI” tre
drejtues aktiv të kësaj shoqa-
te z. Fetah Bahtiri zv/Kryetar
i Shoqatës Shkrimtarëve Papa
Klementi XI –Albani në Suedi
dhe z. Naim Latifi e z. Rrahman
Rrahmani Antarë të Kryesisë .
Në këtë taki Presidenti vlerson
me titull “ANTARE NDERI”
edhe zj. Marjeta Karajn - Dre-
jtore e Qendres së Fëmijëve Je-
tim të Ushtarakëve Brenda dhe
Jashtë Shqipërisë për kontrib-
utin e saj të pa lodhur për këto
familje.
Më datën 29 Korrik z. Hysen
Ibrahimi organizon takimin e
promovimit të libërit Thesarë
Kombëtar në Lezhë në bash-
këpunim me Bashkinë. Edhe ky
planifikim në Lezhë ishte orga-
nizuar në vitin e Gjergj Kastrio-
tit dhe ishte vendi i duhur për
ta bërë.
Në emer të Bashkisë Lezhë të
z. Fran Frrokaj –Kryetar i kësaj
Bashki foli z. Paulin Zefi – Dre-
jtor i Monomentëve të Kulturës
Lezhë.
Në këtë takim përvec fjalimeve
nga shumë shkrimtar e historian
Shoqata e Shkrimtarëve Shqip-
tare PAPA KLEMINTI XI – Al-
bani në Suedi ndau edhe Mirën-
johje për Kryetarin e Bashkisë
Lezhe z. Fran Frrokaj dhe z. Pau-
lin Zefin etj në Lezhë si dhe për
drejtuesit e Shoqatës Kombëtare
të Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali Morën Mirnjohje
z. Sandër Ndoci – Kryetari i
Shoqatës në Kurbin, z. Martin
Gecaj zv/ President i Shoqatës,
z. Vlash Prendi – Kryeredak-
tori i Revistës Miqësia dhe në
fund ishte planefikuar nderim i
Presidentit z. Nikoll Lleshi me
titullin më të lartë “ ANËTAR
NDERI “ i Shoqatës Papa Kle-
menti në Suedi.
Për nderë të këti evenimen-
ti Bashkia Lezhë me porosi
të Kryetarit z. Fran Frrokaj u
shtrua një Koktel.
Revista MIQËSIA I  23
 përsonaliteteve nga rrethet
të cilët kanë njohje me punën
FESTOHET dhe veprimtarin e Shoqatës
ndër vite
27 VJETORI I Në këtë aktivitet ishin bërë
pregaditje të gjata disa javore
THEMELIMIT TË nën drejtimin e z. Isuf Myr-
taj, Defrim Met’Hasanit dhe
SHOQATËS KOMBËTARE z. Tonin Prendi Të pranish-
mit u shprehen me shumë

TË MIQËSISË DHE fjalë të mira për realizimin e

këti dokumantari. Së pari u
dha intervista i Presidentit
BASHKËPUNIMIT të Shoqatës z. Nikoll Lleshit
dhe më pas foli dhe përshen-
SHQIPERI-ITALI deti takimin z, Artur Bardhi –
Kryetar i Bashkisë Kurbin me
fjalët më të mira për punën

N ë një atmosfer të gëzueshme

festohet 27 vjetori i themelimit
të Shoqatës Kombëtare të miqësisë
dhe Bashkëpunimit Shqipëri – Itali
me datën 15 Prill 2018
Na nderuan me pjesmarrjen e
tyre përsonalitete nga Italia, një nga
miqtë më të vjetër të kësaj Shoqate
z. Domenico Baronci nga Komuna
e Ternit Itali si dhe të tjerë miq nga
italia.
Në këtë festë morën pjesë
përfaqësues nga rrethet e Shqipërisë,
nga Vlora ish themeluesi i Shoqatës
Miqësisë Shqipëri – Itali z, Ylli
Malaj z. Pjetër Nikolli – Drejtori i
Revistës Miqësia, z. Virgjili KULE
sot Ambasador i Republikës së
Shqipërisë në Suedi, z. Angjelin
Shqefni, z. Zhani CIKO, z. Vlash
Gega zv/President i Shoqatës z.
Frrok Gjetani Sek. i Përgjithëshem,
Zj. Marjana LEKA, ZJ. Rudina CIKO,
ZJ Marjeta Karaj, zj, Dashurie Jeta, zj
Vlollca Jahja, zj. Adelajda Gjonaj z.
Gentjan Kasalla , z. Bashkim Tufa,
Z. Martin Gecaj, z. Martin Cetina,
z. Isuf Myrtaj – Drejtor i Kulturës
të Shoqatës Kombëtare si dhe e Shoqatës për të cilën thotë Pas takimit u shtrua një Koktel
përfaqësuesit e Durrësit, Shkodres, ai se kam njohje të plotë për dhe më pas edhe një drek pune
Tiranës, Mirditës, Lezhës, Krujë, punën që kjo Shoqatë ka me me miqtë dhe të ftuarit nga
Kurbinit etj. Stafi drejtues i aktivitetin e saj. Gjithnjë kemi rrethet dhe u dha një Koncert ar-
Presidenti kishin menduar që ky 27 bashkëpunuar në realizimin tistik për të pranishmit në drek,
vjetor të bëhej jo si herë të tjera por e misionit të kësaj Shoqatë që nën drejtimin e z. Isuf Myrtaj.
u mendua dhe të bëhej me video përfaqëson gjithë Shqipërin Pergatiti:
projector me intervista të marruna me qendër në Laç të Kurbinit. Ndrec Fran PIROLI

24 I Revista MIQËSIA
 SI FESTEGGIA
27 ANNIVERSARIO DI
FONDAZIONE DELL
ASSOCIAZIONE NAZIONALE
DELL AMICIZIA E DELLA
COLLABORAZIONE
ALBANIA ITALIA

I n una atmosfera gioiosa si e

festeggiato il 270 anniversario di
fondazione dell’ Associazione dell’
Amicizia e della Collaborazione
Albania Italia il 15.04.2018.
Ci hanno onnorato con la loro
partecipazione le Autorita’ Italiane,
uno degli amici piu’ antichi cari di
questa associazione il sig.Domenico
Baronci dal comune di Terni come altri
amici dal Italia .In questa festa hanno
partecipato rappresentanti di tutto L’
Albania da Valona ex fondatore dell’
associazione Amicizia Albania Italia Il
sig Ylli Malaj , Pjeter Nikolli, direttore
della rivista Amicizia, il sig Virgili
Kule Abasciatore della Repubblica
Albanese in Svezia, il sig Angjelin
Shqefni, Zhani Ciko, sig Vlash Gega
vice presidente dell’ associazione, il sig
Frrok Gjetani segretario generale, sig
Marjana Leka, Rudina Ciko, Marjeta
Karaj, Dashurie Jeta, Vjollca Jahja,
Adelajda Gjonaj sig Gentjan Kasalla,
Bashkim Tufa, Martin Gecaj, Martin il sig Tonin Prenga. I presenti realizazione degli obiettivi
Cetina, Isuf Myrtaj direttore dello hanno avuto uno buono di questo associazione che
cultura dell’ associazione Nazionale e impresione sullo buono rapresenta tutta L’Albania
anche rapresentanti lo staff dirigente riuscito del documentario. Il con sede a Kurbin. L’incontro
avevano pensato che questo 270 primo che e’ intervenuto al si e concluso con coctail
anniversario si facese non come le altri evento e’ stato il Presidente offerto a tutti partecipanti e
volte abbiamo pensato utilizare video dell’ associazione sig Nikoll un pranzo per gli organizatori
proiettore con interviste prese delle Lleshi in seguito Artur e gli invitati. Nel pomeriggio
personalita della Nazione che sono a Bardhi Sindaco di Kurbin presso Centro Culturale si e
conoscenza dell’ associazione negli sottolineando il contributo presentato un concerto per
anni. Per questa attivita’ abbiamo che questo associazione da in tutti.
lavorato a lungo sotto la direzione del tutto L’Albania Lui afferma Per Rivista Amicizia
sig. Isuf Myrtaj , Defrim Met’ Hasani e che abbiamo collaborato nello Ndrec Fran PIROLI

Revista MIQËSIA I  25
 KURBINI KRAHINË HISTORIKE
ME PRIORITETE NË TURIZËM
VLASH PRENDI, Studiues
K urbini është një krahinë historike që
shtrihet në pjesën veriperendimore
të vendit në bregdetin e Adriatikut deri në
bjeshkët e Trodhnës, kufizohet me rrethet
Lezhë, Mirditë, Mat, Krujë dhe Durrës. Ka
një sipërfaqe prej 235 km2 dhe brenda
këtij territori jeton një popullsi afro prej
afro54000 banorë. Ka terren malor, i shtrirë
në luginat e lumit Mat dhe Urdhazë, degë
e këtij lumi deri në malin e Skënderbeut,
ndërsa pjesa perendimore është tërësisht
fushë deri në brigjet e detit Adriatik. Vetë
pozicioni gjeografik i kësaj krahine me
tradita kushtëzon vlera natyrore, etno-
kulturore të veçanta dhe përparësi turistike.
Kjo trevë mendohet të jetë banuar në
mesjetën e hershme. Fiset e para të kësaj
krahine mendohet të kenë zbritur aty nga
shek. XI-XII. Megjithatë kjo trevë ka nisur
të banohet qe në mesjetën e hershme,
periudhë në të cilën banorët dalin me emrin
Arbanitë dhe që asokohe ishin në luftë me
Bizantinët. Këtë e pohojnë edhe historianët
kur thonë: “…por ka rëndësi se atje
përmendet edhe emri Skuraj, dhe se ato
kishin më 1043 një prijës të dalë nga gjiri
i tyre dhe reparte ushtarake të ndryshme
nga ato të bizantinëve…”Pra kishin ushtrinë
26 I Revista MIQËSIA
e tyre të përbërë nga popullsi vendase nga
trevat albane dhe kurbinase kjo dëshmon
se kjo krahinë kishte si kryeqëndër fshatin
e Skurajt. Krahina është populluar nga
banorë të ardhur nga zona të tjera të veriut
para vitit 1043, por popullimi i plotë për
të formuar konturet e një krahine etno-
kulturore ka filluar aty rreth shek. XIII.
Në periudhën e mesjetës Kurbini qe
perfshirë në Principatën e Arbërit qe njihet
si formacioni i pare shtetërorë me sundimtar
Progon Jonimën dhe më pas bijtë e tij Gjinin
dhe Dhimitrin. Ishte periudha e lavdishme
e sundimit të dinastisë së Skurajve
me stemën e famshme të ujk-luanit që
sunduan për rreth tre shekuj me radhë në
krahinën e Kurbinit e cila pati një zhvillim
dhe fuqizim të rendësishëm falë edhe
skelës së Shufadasë në grykderdhjen e
lumit Mat. Kështu në veprën e Luigi Ugolinit
“Faqe nga historia venecia” 1602, dalin
disa emra që duhen sqaruar më tej nga
ana historike siç janë Fussa Skura, Cocca
Summa, Milos Nessa, Martin Nessa, vexhi
tapi principaxhi della provintia di Curpin,
efaltri carpi nga mendohet se rrjedh edhe
emir i sotëm Kurbin. Është vend kryesisht
malor dhe shtrihet në në zonën malore
dhe atë fushore në brigjet e Adriatikut në
lagunën e Patokut, dikur plash i njohur për
pushuesit. Të dhënat arkeologjike tregojnë
se mundësitë e banimit të kësaj krahine
janë që nga koha e ilirëve sepse nëkëtë
trevë gjenden disa varre dhe dëshmi
arkeologjike që dëshmojnë lashtësinë e
saj. Në shkrime të tjera kemi thenë se
pas ndarjes nga principata e Kastriotëve,
principata e Skurajve u shpall principatë
më vete me emblemën e saj të vacantë,
por pas vitit 1388 kjo principatë u vu nën
sundimin e Karl Topisë, që ato vite ishte
bërë princi më i fuqishëm në Shqipërinë e
Mesme.
Shteti i Arbnit është formacioni i
parë shtetëror shqiptar i njohur deri më
tani. Zotërimet kryesore të tij ishin në
krahinat e Arbnit, prandaj studiuesit e
kanë pagëzuar atë Shteti ose Principata
e Arbnit. Si kufi verior i tij ka qenë lumi
Drin, në jug përfshinte krahinat e luginës
së Shkumbinit, në perëndim kishte detin
Adriatik dhe në lindje shtrihej përtej Drinit
të Zi dhe arrinte deri në rrethinat e Ohrit.
Nga viti 1190 deri më 1216, kur ra Shteti i
Arbnit, Skuraj ka qenë pjesë përbërëse e
tij. Në krye të këtij shteti ka qenë Progon
Jonima dhe pas vdekjes së tij, drejtuan dy
djemtë e tij Gjini dhe Dhimitri. Një epigraf
me emrat dhe stemën e tyre - shqiponjën
njëkrenore, është gjetur në fshatin Gëziq
të Mirditës. Mendohet se ata ishin pinjollë
të familjes Skura. Gjurmët e kësaj familjeje
fisnike të fuqishme i ndeshim edhe në disa
vise të Shqipërisë Qendrore, në rajonin e
Arbnit. Një epigraf varri i vitit 1201 me emrin
e Mihal Skurës është gjetur në fshatin Brar
të Tiranës, stema e tyre është gjetur në
Lezhë, kurse një epigraf i vitit 1295 tregon
se Progon Skura kishte ndërtuar në Ohër
kishën e Shën Klementit.
Kujtimi i figurës së Skënderbeut ka
mbetur gjithnjë i gjallë te banorët e
Kurbinit dhe, bashkë me të, edhe kujtimi
i legjendarit Kokë Maçi. Në disa legjenda
dhe tregime popullore, ku përmenden
të dy këta personazhe historike, Kokë
Malçi personifikon urtësinë popullore dhe
besnikërinë e skurjanëve ndaj Heroit tonë
kombëtar, Gjergj Kastriotit. Emri familjes
Malçi përmendet vazhdimisht në regjistrat
kadastalë osmanë. Veç këtyre, në Kurbin
janë ruajtur edhe tregime të tjera popullore
e toponime që lidhen me shtetin dhe
veprimtarinë e Skënderbeut, me kështjellat
e bashkëluftëtarët e tij, me Lekë Dukagjinin
etj. Këto dëshmojnë se skurjanët kanë qenë
Revista MIQËSIA i  26
të lidhur ngushtë me Skënderbeun dhe me
luftën e tij kundër pushtuesve osmanë.
Bajraku i Kurbinit ishte një bashkim
territorial që vepronte mbi lidhjet
farefisnore. Në gjirin e tij ishin përfshirë
të gjithë kurbinasit, si të krishterët ashtu
edhe myslimanët. Kryeqendra e bajrakut
të Kurbinit ka qenë pikërisht në fshatin
Skuraj. Banorët vendës të Skurajt edhe sot
i ruajnë lidhjet e gjakut, të paktën deri në
10-12 breza. Shumica e banorëve vendës
të Skurajt kujtojnë se janë të ardhur pas
pushtimit osman nga vise të thella malore.
Shtëpi dhe familje bajraktari në Kurbin
ka qenë ajo e Përvizëve, një degë e së
cilës sot thirret Ukasani. Kjo familje ruajti
flamurin shqiptar që u ngrit në Milot më
1912 nga Gjin Pjetri me atdhetarë të tjerë
kurbinas.
Treva e Kurbinit është vetëqeverisur
sipas normave të “Kanunit të
Skënderbeut”, të cilin përgjatë 30 vjetësh
e ka mbledhur dhe sistemuar etnologu
imzot Frano Illia. Ai e botoi atë në vitin 1993.
Emërtimi “Kanuni i Skënderbeut” dëshmon
se e drejta dokësore, si një trashëgimi
historike, ka qenë natyrshëm në themel të
veprimtarisë shoqërore dhe të legjislacionit
shtetëror në kohën e Skënderbeut. Duke
marrë në kosideratë kujtimet e disa të
moshuarve nga ky fshat, duke thenë se
në kohën e Skëndërbeut fshati kishte rreth
320 shtëpi, me sundimtar princin Ndue
Skura. Me kalimin e kohës, shumë banorë
të fshatit, për t’u mbrojtur nga pushtuesi, u
futën në thellësi të maleve ku janë edhe sot
Malçajt, Velajt ose Brozajt, ndërsa të tjerë
emigruan në Kalabri (sipas gojëdhënave).
E gjithë kjo lëvizje edhe për t’i shpëtuar
përhapjes së islamizmit në fshat. Edhe sot
në ish lagjen e fshatit të quajtur Vilaze (në
kufi me Gallatën) gjenden rrënoja të lashta
dhe të shkretuara nga emigrimi i popullsisë.
Shpesh herë edhe banorët e këtij fshati
janë bashkuar në luftë kundër pushtuesit.
Madje në veri të fshatit ndodhet një kala
e ngritur nga një fshatar vendas me emrin
Perviz, emër të cilin e mbante edhe kalaja.
edhe fshati, për vetë pozicionin që kishte
ishte si një “kala natyrore”, e përshatshme
për mbrojtje dhe fitore, ashtu siç ndodhte
shpesh. Mendohet që kalaja e Pervizit
është ndërtuar rreth fundit të shek. XIV. Në
të mund të qëndronin rreth 1100 luftëtarë.
banorët vendas, për të mbrojtur lirinë,
zakonet dhe sovranitetin e tyre, zhvillonin
luftime të ashpra kundër ekspeditave turke.
Dëshmi e vërtetë e lashtësisë së këtij
fshati, është edhe ish pazari i famshëm
që zhvillohej në Lime të Skures, aty ku
bashkohet lumi Mat me Fanin, dhe që
quhej “Pazari i Lazrit”. Quhej kështu, sepse
për herë të parë ky pazar u caktua nga një
fshatar që rridhte nga një shtëpi e dëgjuar,
shtëpia e Malçajve. Mendohet që ky Pazar
ka qënë më i madhi në zone të Veriut
dhe ka ekzistuar që nga shek. XIII, deri
rreth vitit 1906. Lufta dhe rezistenca kanë
qënë të pranishme në jetën e kurbinasit
në përgjithësi, dhe të skurjanit në veçanti.
Skurjani, e më gjërë kurbinasi, ka pasur një
shpirt liridashës, ai nuk ka pranuar kurrë të
nënshtrohet apo të jetë rob i pushtuesve.
PRIORITETE NË TURIZËM
Pjesa lindore e zonës së Milotit është
zonë malore, po veçanërisht bjeshkët e
Trodhnës, Lugina e Urdhazës dhe bregu
i lumit Mat nga Miloti deri në Shkopet
kanë një bukuri të vacantë. Janë vende
piktoreske me ajër të pastër, ujë të kulluar,
burime natyrore, etj. , ku mund të zhvillohet
turizmi familjar. Investimi në këto zona nuk
mund të jetë kurrë me humbje, sepse nga
ditët e para të pranverës, deri në fund të
vjeshtës, si fusha e Trodhnës ashtu edhe
bregu i lumit Mat janë të mbipopulluara.
Liqeni i Shkopetit
U formua nga ndërtimi i digës së
hidrocentralit të Shkopetit në Shkurt 1954.
Ka një thellësi prej 42 metrash ku rriten disa
lloje peshqish. Ka bukuri të rralla natyrore.
Shkëmbinjtë e thepisur të japin përshtypjen
e një kalaje natyrore. Në breg të tij mund të
ndërtohen objekte turistike për pushuesit.
Turizmi luginor i lumejve shtrihet nga
Ura e Milotit deri në Skuraj. Ka një gjatësi
prej 9 km. Ka bukuri të rrallë natyrore. Uji
i kulluar, bimësia e shumëllojshme, ajri
i pastër dhe pamja piktoreske tërheqin
shumë pushues sidomos gjatë stinës së
verës dhe vjeshtës. Në brigjet e këtij lumi
janë ndërtuar disa lokake për tu shërbyer
pushuesëve në këtë zone. Duke bërë
invesitme në këto zona, sidomos në
turizëm, kjo luginë mund të bëhet një vend i
frekuentuar nga pushuesit. Favorizohet nga
peizazhi piktoresk që krijojnë gjarpërimet
nëpër male e lugina të lumenjve Mat,
dhe Urdhazë. Rrjedhja e tyre nëpër zonat
fushore ka interes për zhvillimin e turizmit.
Nëpër këto lugina mund të bëhet turizëm
sezonal kryesisht në pranverë, verë e
vjeshtë dhe bukuritë e këtyre luginave
janë të rralla e të papërsëritshme, ku janë
ndërtuar një numer i konsiderueshëm
lokalesh turistike. Luginat në rrethin e
Kurbinit lidhen me rrugë nacionale.
Turizmin malor alpin në Kurbin e
favorizojnë malet e larta me bimësi e botë
shtazore të pasur dhe me ujë të ftohtë e
të kulluar, me ajër të pastër. Ato janë vërtet
një perlë e natyrës për zhvillimin e turizmit
malor në malin Skënderbe dhe bjeshkët
e Trodhnës. Pyjet në zonën e Kurbinit
sigurojnë çlodhje dhe gjueti.
Për turizmin arkeologjik dhe historik
ka në Kurbin monumente me vlera
historike e kulturore si kalaja e Sebastes,
kalaja e Daules, kisha e Shnanoit, kisha
e Shënapremtes në Skuraj, ipeshkvia e
Delbnishtit, kisha e Shenmerisë, Mullini
fallë, Ura e Zogut etj. Këto monumente janë
të një rëndësie të veçantë.
Kisha e Shnanoit. Françeskanet erdhën
në Shqiperi rreth vitit 1240 pas lindjes
së Krishtit, ndërsa kisha e famshme e
Shnanoit u ndërtua aty nga viti 1349 kur
fretnit françeskanë zbuluan vendin e
shenjtë në Sebaste të Kurbinit ku formuan
një kuvend noviciati. Historiani i provincave
franceskane të Dalmacisë P. Fabindich
në veprën e tij shkruan për këtë kuvend
dhe thotë:”. . . Kisha e vjeter mbahet dhe
Revista MIQËSIA I  27
çmohet me devocion si shenjtore, si prej të
krishterëve ashtu edhe prej myslimanëve të
cilët dynden aty me shumicëpët ta krmtuar
festën e Shen Antonit...”. Edhe sot shërben
si vend peligrinazhi ku besimtarë të feve
dhe besimeve të ndryshme vijnë nga të
gjitha anët, sidomos me 13 qershor kur
është edhe dita e tij.
Kisha e Shënapremtes është në shpatet
e malit të Trodhnës, në anën perëndimore,
pra në grykën e lumit Hurdhazë, gati 2 km.
mbi fshatin Gallatë. Sot muret janë me
kulm të rrënuar. Kisha ka një kat afër 4-5
m. lartësi, me përmasa 6 x 8 m. dhe është
ndërtuar me gurë të punuar në qoshet.
Dera e hyrjes është nga perëndimi dhe
altari ka trajtë harkore. Në ballë ka një
dritare rrethore me një kryq në të. Kjo kishë
ka kohë që nuk funksionon. Për kohën e
ndërtimit të saj ka mendime të ndryshme.
Pasi osmanët pushtuan Durrësin, ajo u
bë seli e arkipeshkvie për Shqipërinë e
Mesme. Mark Skura, arkipeshkv i mesit
të shek XVII, këtu e kishte selinë. Këtu në
vitin 1632 u hap e para shkollë shqipe nga
ipeshkvi Mark Skura.
Kështjella e Daulës është më e vogël
se ajo e Sebastes. Emrin e ka marrë prej
fshatit malor Daule. Është ndërtuar në një
kodër të veçuar që bie thikë në të majtë
të lumit Hurdhazë, degë e Matit. Në anët
jugore dhe lindore është krejt shkëmbor,
në veri e në perëndim ka pyje alpine. Nga
perëndimi është rruga që e lidh me fshatin
Daule. Kështjella zotëronte rrugën që vinte
nga Lezha e Mirdita dhe përgjatë luginës
së Hurdhazës arrinte në Shkretë e në
Krujë. Për lashtësinë e saj nuk ka të dhëna,
por duhet të jetë e kohës së Bizantit.
Kështjella ka formë katërkëndeshe, me
përmasa 30x20m. Gurët janë të madhësive
të ndryshme, ka edhe gurë të gdhendur
por janë më të vegjel se në Sebastie. Në
perëndim ka dy kulla të rrumbullakta me
lartësi 2 – 3 m. e me diametër mbi 3 m. Në
to duken disa frëngji. Muret e kështjellës
kanë trashësi jo më pak se një metër.
Rrenojat e Shkollës së Parë Shqipe
Ura e Zogut
Ura e Zogut mbi lumin e Matit në Milot
u ndërtua në vijim të rrugëve të vjetra qe
lidhnin veriun me jugun e Shqipërisë. Ajo
ka qenë më e madhja në Shqipëri, është
e gjatë mbi 700 m. dhe e gjerë 5 m. , ka
5 harqe mbajtëse nga 54 metra gjatësi.
Është ndërtuar me hekur të trashë e beton.
Është vepër arkitektonike e bukur dhe me
vlera për historinë e arkitekturës shqiptare.
Deri me 20 nëntor 1944, kishte 6 harqe, por
gjatë tërheqjes drejt veriut, forcat gjermane,
pasi kaluan mbi urë, vendosën mina në
28 I Revista MIQËSIA
pjesën veriore të saj dhe shkatërruan
një hark. Për ndërtimin e saj punuan dy
firma italiane “Mazzeranga dhe Co” dhe
“Ragazzi” të drejtuara nga inxhinjeri Erwin
Schnitter, projektuar nga inxhinieri Back
dhe realizuar nga inxhinieri shkodran
Gjovalin Gjadri (1899 – 1974). Punimet
filluan në mars 1925 dhe përfunduan më 26
maji 1926, kur u bë edhe inaugurimi i saj.
Ura është e gjatë 700 metra, ka pesë harqe
pasi një hark u hodh në erë nga nazistët
gjermanë gjatë ikjes më 20 nëntor të vitit
1944. Ajo është në verilindje të Milotit dhe
lidhte Mirditën e Lezhën me Shqipërinë e
Mesme. Është shpallur « Monument kulture
në vitin 1999.
Lumi Mat është i gjatë 115 km dhe buron
nga mali i Kaptinës së Martaneshit. Mbi
lumë janë ngritur dy hidrocentrale, i Ulëzës
dhe i Shkopetit, ky i fundit është pjesë e
teritorit të Skurajt. Sapo hyn në fshatin
Skuraj, ku lumi Mat ka një gjatësi prej 9 km,
ai krijon meandra të shumta dhe e zgjeron
shtratin e tij, duke arritur në 2 km gjerësi dhe
një sipërfaqe prej 24 km katrorë. Shkarkimi
minimal veror i lumit Mat është 15-20 m3/
sek. Pellgu aluvional i Matit është pellgu më
i madh nëntokësor në Shqipëri. Në zonën
malore të Komunës së Milotit, midis malit
Skënderbe në lindje dhe malit të Milotit në
perëndim, rrjedh përroi i Urdhazës qe e
pershkon fshatin në drejtimin jug-veri, i
cili buron në lindje të fshatit Gërnac, rreth
900 metra mbi nivelin e detit dhe derdhet
në lumin Mat, sapo ky i fundit kalon grykën
e Shkopetit. Ky përrua është i shkurtër,
me prurje të vogla në stinën e verës, por i
rrëmbyeshëm dhe i rrezikshëm në stinën e
vjeshtës dhe të dimrit.
Selia Arqipeshkvnore e Durrësit
(1859-1937) Në fshatin Delbnisht të
Kurbinit është ndërtuar në vitin 1859 Selia
Ipeshkvnore e Durrësit. Delbnishti ka qenë
dhe është një fshat i bukur me një histori të
lashtë, qe shtrihet në një kodër me pamjë
nga deti në një vend mjaft piktoresk natyror
me gjelbërim dhe uji, ku mund të vështrohet
një hapsirë që nga Durrësi deri në qytetin
e Ulqinit. Në këtë hapsirë në qendër të
Kurbinit janë përjetuar histori, ngjarje dhe
ka monumente të cilat që në lashtësi i kanë
dhënë vlerë jo vetëm Kurbinit por edhe
gjithë vendit në periudha të ndryshme të
historisë.
Që në lashtësi në Delbnisht ka ekzistuar
Kisha Katolike e Shën Teodorit e rindërtuar
në vitin 1851 pasi ishte rrënuar nga
pushtuesit turq pas vitit 1478. Rëndësi të
madhe mori Delbnishti pas viteve 1850, kur
në këtë vend pranë Kishës së Shën Teodorit
u ndërtua pallati rezidencial i Arqipeshkvisë
së Durrësit. Autorë të ndryshëm, të huaj
dhe vendas kanë eksploruar e botuar
libra dhe dokumente të veçanta për
rëndësinë që mori Delbnishti si kryeqëndër
e Arqipeshkëvisë së Durrësit, si dhe për
ngjarjet historike, kuvendet që u mbajtën në
këtë vend. Një nga autorët që ka eksploruar
e hedhur dritë mbi monumentet kishtare në
Delbnisht është Johan Georg Von Hahn një
nga albanologët më të shquar të shekullit
XIX.
Ndërtesa e pallatit Arqipeshkvnor i
ndërtuar në vitin 1859 prej 3 katësh, kishte
në varësi të saj tetëmbëdhjetë famulli dhe
të gjitha kishat duke filluar nga Lura, Mati,
një pjesë e madhe e Mirditës nga Selita
e Madhe deri në Rrëshen, Kurbin, Durrës
deri në Prevezë të Epirit - Kishë katolike që
i shërbente besimtarëve nga Europa. Një
kontribut të madh për ndërtimin e këtij pallati
residencial të Kryeipeshkëvisë dha imzot
Primo Bianko - Preng Bardh Kamberi 1893-
1917. Ipeshkv i cili pas largimit të Imzot
Raffaele D’Ambrosio u bë Kryearqipeshkëv.
Arqipeshkëv Prend Bardh Kamberi (Primo
Bianco), Arqipeshkëv Nikoll Bardh Kamberi
(Nikola Bianco) si dhe Imzot Dom Ded
Bianco (Kamberi) ishin banorë autoktonë
të Delbnishtit dhe nga e njëjta familje të
cilët kanë mbështetur të gjitha kuvendet e
burrave kundër turqve deri tek në shpalljen
e pavarsisë.
Kalaja e Sebastes. Zona ku ndodhet
Kalaja e Sebastes kishte rendësi
strategjike, pasi kontrollonte rrugën Krujë-
Lezhë-Shkodër. Në kodrën e Kolikut të
Laçit rreth 50 m të lartë gjendet një fortifikim
i vogël 60x80m, ndoshta një parafortifikim
i ndonjë qyteti antik. Në këtë zonë, në
antikitetin e vonë, gjenden akoma gjurmët
e një fortifikimi në kodrën e kalasë. Kjo
kodër shkëmbore, e cila përzgjatet nga
jugu në veri, në vazhdim të vargut Krujë-
Lezhë, ka një pamje mjaft tërheqëse.
Masivi shkëmbor në perëndim ka pjerrësi
të madhe. Nga ana lindore masivi zbret
në një kanion të thellë ku shihet përroi
i Shënandoit. Afër qafës shkëmbore ku
kalon rruga Laç-Daul ka ekzistuar kalaja
e Tanushit në Daul. Kalaja e Sebastjes
ka pasur dy funksione, kontrollin e rrugës
Lezhë-Durrës dhe si nyje sinjalizimi. Disa
edhe sot gabimisht e quajnë kalaja e
Gjormit, kalanë e Sebastjes së Laçit.
Arkeologu austriak Prashniker e ka
quajtur kala-qytet, ndoshta nga ideja e
ekzistencës së qytetit së Divasve si qytet
i hershëm në këtë trevë, me emblemën e
luanit vendosur mbi mburojë.
Kjo kala ngrihet në një masiv shkëmbor, i
cili ka mjaft vështirësi në ngjitje. Nga lindja
e perëndimi gjendet një fragment muri 5-6m
gjatësi, në veri rrethohet me shkëmbinj,
kurse nga juglindja ka një pjerrësi të vogël.
Pikërisht këtu gjenden dy kulla, ndërsa
anët e tjera janë lënë pa to. Kullat kanë
formë drejtkëndëshe me përmasat 6. 6
x 5m e trashësi muresh 1. 3m. Muret e
kullave janë më të holla se muret rrethuese
te pamja ballore. Mbase kulla e parë duhet
të jetë banuar nga ndonjë familje e fisme
dhe hyhej nga një portë në mesin e saj.
Nga brenda kjo kullë ka pasur një sterë uji.
Thuhet se kjo kala është e njëkohëshme
me të Daulës, e ndërtuar nga kjo në shek.
VI bazuar në teknikën e ndërtimit dhe nga
copat e gjetura të qeramikës. Gjeçovi ka
thënë se në fushën e Daljanit deri te kodra
e Divës ka qënë një qytet, që i përkiste
Parthinëve, i cili ka pasur kulturën e vet.
Këtu është gjetur një pllakë me një shkrim
të palexueshëm. Kalaja e Sebastjes nuk
ka pasur jetë të gjatë dhe thuhet se është
prishur nga fundi i shekullit VII e për
rrjedhojë sot aty këtu ka vetëm gërmadhat
e saj.
Mullini Fallë. Është ndërtuar qe në
periudhën e sundimit të Gjergj Kastriotit në
një nga zonat ku ai pati siguruar gardën e
tij pretoriane. E pati të domosdoshëm një
mulli të tillë kjo zone, pasi ishte një nga
krahinat më të varfëra në principatë dhe
Gjergj Kastrioti donte ta ndihmonte. Për
këtë monument kulturor flet edhe legjenda
qe po e japim më poshtë: Kishte pasë vot
njiher Skendërbegu me do ushtarë e me
dymdhet mushka t’ngarkue me drithë për
me blue n’do ‘i mulli t’Hurdhazës. E masi
i pat ra ati zallit përpjetë, n’gjithsa mulli si
neshi, asnji nuk gjeti tuj punue. I përvol
llanat e me ata ushtarë qi i pat me vedi, u vu
e me t’shpejti e goditi nji mulli tjetër. Porsa
e goditi, e lshoj edhe e bluejti drithët qi pat
prun për kët qëllim. Masi maroj s’bluëmit,
para se u nisë n’punë t’vet e la kët fjalë:
-Metshin e mos metshin mullitë tjerë,
ti kurr mos metsh, - i bani kryq e shkoj.
E përnjimen Mullini Fall, jase Mullini i
Skendërbegut, si e thrrasin edhe n’ditë
tona, bluën; e me qillue se prishet do ‘i
her, me pak mun nreqet, por me met krejt
nuk ka nollë. Fjala e popullit asht se edhe
sod asht guri i ati mullinit qi e ka pasë
lanë Skendërbegu. Vyn me ditë se Mullini
Fall s’asht i kurrkuej e i t’gjithve asht; d.
m. th. kushdo qi t’shkoin me blue ktu prej
gjashtmdhet katuneve t’Kurbinit, ujem s’i
napin kuej, por secilli bluen për vedi, ashtu
kur t’i çartet do ‘i sen, t’gjashtmdhet katune
do ta godisin vllaznisht.
Shkolla e Parë Shqipe e Kurbinit 1632.
Fillimet e kësaj shkolle (që pa asnjë dyshim
ndodhej në Kurbin), duhen kërkuar më herët,
me gjasë në vitin 1632. Ato lidhen kryesisht
me veprimtarinë e Propagandës Fide në
vendin tone. Për këtë flasin dy dokumente.
I pari është relacioni që ipeshkvi i Arbënisë,
Gjon Kolësi, i drejton Kongregacionit të
Propagandës Fide në vitin 1625, ku thuhej:.
. . Në relacion që ipeshkvi Mark Skura i
drejton Kongregacionit të Propagandës
Fide mbi visitën e kryer nëpër dioqezat e
Shqipërisë së mesme, e që mban datën
1641, shkruhet:“Ka një shkollë me 12
gjakoj që arqipeshkvi i ushqen me mjetet e
veta për të rritur subjekte që të shugurohen
meshtarë pastaj kur të jetë koha”.
“Do të duhej të ngrehej një shkollë,
ose dy, me nga dhetë ose dymbëdhetë
çuna secila. Këtu do të mësonin këndim e
shkrim dhe themele të mira të besimit, dhe
pastaj do të mund të dërgoheshin me u
përsosë në kolegjën e Shtëpisë së Shenjtë
të Loretos, sepse kështu do të nxirej fryt i
mrekullueshëm n’ato vende ku s’ka shkolla
as mësues që të msojnë fare gjaje. Dhe
këto shkolla mund të baheshin: njena po
në shtëpinë e ipeshkvit të sipërthanun dhe
tjetra ku ma i mire të gjendej vendi ma i
përshtatshëm”.
I dyti është në relacionin që prefekti i
misioneve françeskane në Shqipëri i ka
dërguar Kongregacionit të Propagandës
Fide (viti 1650) e ku, ndërmjet të tjerash,
thuhet:“…duke u mësuar fëmijëve shkrim
e këndim e disave gramatikë”. Për sa lart,
vlen të theksohen tri pika të rendësishme.
Së pari, ky mision e shtrinte veprimtarinë e
vet edhe në krahinën e Kurbinit. Së dyti, në
vitin 1650, kur shkruhej dokumenti, misioni
ishte mbyllur nga shkaku i përndjekjeve
dhe luftërave që u bënin turqit të huajve
dhe, së treti, shkolla e gramatikës, për të
cilin flet dokumenti, në sistemin mesjetar të
mësimit, vinte fill pas shkollës fillore. Duke
u mbështetur në dokumentet e mësipërme,
mund të nxirret pas asnjë mëdyshje
përfundimi se në Kurbin në vitin 1641 ka
ushtruar veprimtarinë e vet një shkollë
me 12 nxënës e cila ka zënë fill në vitin
1632. Pa asnjë dyshim gjuha e mësimit
ishte shqipja, sepse nxënësit ishin djem
të krahinës, që nuk njihnin gjuhë tjetër.
Për programet që zbatonte kjo shkollë në
procesin mësimor, flet “Fjalori enciklopedik
shqiptar” i vitit 1985. Aty shkruhet:“Shkolla
e kurbinit, një nga shkollat e para shqipe
shqipe, e themeluar më 1632 në afërsi të
Krujës, që i përkiste vilajetit të Shkodrës.
Përveç leximit e shkrimit, aty jepej edhe
mësimi i gramatikës. Përdoreshin si tekste
mësimore edhe veprat e Frang Bardhit,
Pjetër Budit, Pjetër Bogdanit e të ndonjë
tjetri, në gjuhën shqipe. Pushtuesit osmanë
e penguan veprimtarinë e saj derisa e
mbyllën”.
Revista MIQËSIA I  29
 MJEKËSIA ITALIANE NË KRYE TË NIVELEVE BOTËRORE DHE SHUMË HUMANE
(NGA NJE NGJARJE E JETUAR E Z. SHKËLQIM LAMA NGA KURBINI NË SHQIPËRI)
NIKOLL LLESHI
President i Shoqatës Kombëtare
të Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali
K jo histori e dhimbshme që
ka përjetuar familja e z.
Shkëlqim Lama me zonjën e
tij zj. Besime Lama është me
të vërtetë një shqetësim i kësaj
familje.
z. Shkëlqim Lama lindi më
19.04.1970 dhe zonja e tij Besime
Lama 07.07.1982 të cilët
martuan në vitin 2000. Pas tre
vitesh ky cift solli fëmijën e parë
znj.Desara Lama dhe me vone
me 25.09.2004 lindi znj.Suada
Lama.
Me fillimin e rrritjes në moshën
6 vjecare filluan edhe problemet
shëndetësore për to. Shumë të
shqetësuar familja për këtë që
po u ndodhte fëmijëve ishte
krejtësisht e papritur nga ato.
Fillojë një paralize nga këmbët
që nuk mund të lëviznin, pra
filloj paraliza për to.
Shqetësimi ishte shumë i
madh dhe sic do prind filloj të
ndjekë rrugën dhe konsultimet
me mjekët specialist
Shqipëri. Për këtë u shqetësua
edhe mjekja shqiptare. Dërgoi
dosjen e ekspertizës mjekësore
në Turqi. Për këtë kujdes që
tregoi Ministria e Shëndetësisë
Shqiptare, unë gjejë rastin
30 I Revista MIQËSIA
ta falenderoj Ministrin per
interesimin e saj. Mjekësia turke
nuk e mori përsipër të merrej
me shërrimin e kësaj sëmundje.
Një nga mjekët e shquar në
Tiranë Dr. Aida Bushati ka qenë
shumë e interesuar për kurimin
e fëmijëve të mijë.
Për zgjidhjen e hallit që kishte
familja e z Shkëlqim Lama ishte
shumë i madh. Ai shiti tokë e
pasuri që kishte për tu ardhur
në ndihmë fëmijëve.
U nis për tek shteti fqinjë Italia
ku edhe kishte mbështetjesn
e njerëzve të tij në Firence
tek tezet e fëmijëve zj, Fate
Meta ku u gjeti strehë dhe
përkujdesje shumë e madhe
për këto dy fëmijë. Atëherë me
datën 01.09.2011 u paraqitën në
spitalin MEYER Firence. Do të
ngelet e paharrueshme takimi
u
i prarë me këtë personel mjek
e infermierje të cilët treguan një
gadishmëri që as nuk mund
ta mendoja. Që këtu ndjeva se
në kisha ardhur në një vend të
pasur me histori në fushën e
mjekësisë që do të jetë e vështirë
ta gjeshë edhe në botë.
Z. Shkëlqim thotë se kurrë
nuk u takova me mjekun e këtij
pavioni të cilët nuk mund të
vecoj asnjërin prej tyre, të gjithë
ishin të mrekullueshëm. Ato
e morën në intervistë për ditë
dhe me detaje që nga lidhja e
martesës e deri në ushqyerjen e
fëmijëve dhe shumë holllësi të
tjera që ishin të nevojshëm për ta.
Mjekët për këtë diagnozë ishin
të përkushtuar që të bënin një
studim shkencor pasi ishte një
sëmundje e rralllë dhe kërkonte
vec angazhimit edhe studim.
Unë si prind them më bindje
që ato fjalë që ne kishim dëgjur
nga prindërit tanë se shteti
Italin është shumë humanë e
mikpritës, këtë e përjetova unë
me familjen time.
(THEM ME BINDJE TE
PLOTË SE SHTETI DHE
MJEKËSIA ITALIANE JANË
NJERËZIT MË HUMAN NË
BOTË)
Ne gjetëm mbështetje shumë
të madhe nga Gjykata e të
miturve në Firence e cila ishte e
gatëshme në cdo moment të na
shërbente.
Z. Shkëlqim Lama kërkon që
nëpërmjet këtij shkrimi ti urojë
mjekëve të këtij spitali pacin
gjithmonë suksese dhe mbarësi
në jetën e tyre familjare.
 LA MEDICINA ITALIANA VERSO I LIVELLI MONDIALI E MOLTO UMANI
(DA UN EVENTO VIVENTE DEL SIGNOR SHKËLQIM LAMA DI KURBIN IN ALBANIA)
Q uesta è la storia dolorosa
che ha vissuto la famiglia
del Sig. Shkelqim Lama con la
sua signora Sig. Besime Lama è
davvero una preoccupazione di
questa famiglia.
Sig. Shkëlqim è nato il
19.04.1970 e la sua signora
Besime Lama il 07.07.1982 e si
sono sposati nel 2000. Dopo tre
anni, questa copia ha portato
alla vita la prima figlia Desara
Lama nel 2003 e sig. Suada Lama
è natà il 25.09.2004. Con l’inizio
della loro crescita all’età di sei
anni, cominciarono i problemi
di salute.
La famiglia era molto preoccu-
pata di ciò che stava accadendo
ai bambini era completamente
inaspettata per loro. C’è una
paralisi dei piedi e non poteva-
no muoversi, quindi inizio la
paralisi.
La preoccupazione era mol-
to grande e come ogni genitore
inizio a seguire il percorso e le
consultazioni con i medici spe-
cialisti in Albania. Per questo si
preoccupò anche la medicina al-
banese. Ha inviato la cartella di
competenza medica in Turchia.
Per questa premura mostrata
dal Ministero della Salute, tro-
vo l’occasione di ringraziare il
Ministro per il suo interesse. La
medicina turca non si è occupa-
ta di affrontare la guarigione di
questa malattia. Una delle mi-
gliori dottoresse per i bambini a
Tirana Dr. Aida Bushati è stata
molto interessata a curare i miei
bambini.
Per risolvere il problema
che aveva la famiglia del sig.
Shkelqim Lama era troppo
grande. Ha venduto terra e ric-
chezza che aveva per aiutare i
bambini.
Andò nello stato vicino Italia
dove aveva anche il sostegno
dei suoi parenti a Firenze delle
zie dei bambini sig.Lirie Mirdita
e sig.Fate Meta hanno trovato
rifugio e cura molto grande per
questi due bambini.
Poi, il 01. 09 2011, sono stato
presentati al ospedale Meyer
Firenze. Sarà indimenticabile il
primo incontro con il personale
i medici e infermieri che hanno
mostrato una prontezza che non
riuscivo nemmeno a pensare.
Da qui ho capito di essere arri-
vato in un paese ricco di storia
nel campo della medicina che
sarebbe stato difficile trovare
nel mondo.
Sig. Shkelqim dice che quan-
do ho incontrato il dottore di
questo padiglione non riuscivo
a distinguere nessuno di loro,
tutti meravigliosi. Loro lo hanno
intervistato per sapere in detta-
gli dal legame matrimoniale e
fino alla nutrizione dei bambini
e molti altri dettagli che erano
necessari per loro. I medici per
questa diagnosi erano devo-
ti a fare uno studio scientifico
perché era una malattia rara e
richiedevano l’impegno e stu-
dio.
Come genitore dico con con-
vinzione che le parole che ave-
vamo sentito dai nostri genito-
ri che lo stato italiano è molto
umano e accogliente, l’ho vissu-
to con la mia famiglia.
(DICO CON CONVINZI-
ONE CHE LO STATO E LA
MEDICINA ITALIANA SONO
LE PERSONE PIÙ UMANI AL
MONDO)
Abbiamo trovato un grande
sostegno dal Tribunale dei mi-
nori di Firenze che ci ha dato il
permesso di soggiorno in Ital-
ia-Firenze. Trovo l’opportunità
di ringraziare di cuore l’inter-
prete dell’ospedale MEYER Fi-
renze che era pronta a servirci
in ogni momento.
Sig.Shkëlqim Lama richiede
che attraverso questo scritto
congratularsi con i medici di
questo ospedale avere successo
e prosperità nella loro vita fa-
miliare.
Preparò l’articolo
Nikoll Lleshi - Il Presidente
dell’Associazione Albanese di
amicizia e collaborazione
Albania - Italia
Revista MIQËSIA I  31
 HISTORIKU I QENDRES “FARA MIRESIE”
Q endra “Fara Miresie” eshte
hapur ne vitin 2015, per t’ju
afruar ndihme e sherbim per-
sonave ne nevoje.
Kjo qender e ka zanafillen e
saj shume kohe me pare ne vitin
1994. Ideja per ta hapur kete
qender nuk erdhi si trashigimi
e brezave te meparshem, as nga
humanizmi i familjes apo e imja
personale.
Motivi per te hapur kete qender
erdhi si rezultat i nje vizioni nga
Zoti Jezus Krisht pasi une e njo-
ha dhe e pranova si Zotin dhe
Shpetimtarin tim.
Njohja me Jezus Krishtit e
ndryshoj totalish jeten time dhe
qellimin per te jetuar.
Duke qene se u rrita ne nje
familje te varfer, e pa vleresuar
dhe e pa perspektive ne periud-
hen e diktatures komuniste per
faktin se ishim jetim. Migjith-
ese nena na rriti me besimin se
ka Zot, gje te cilen na e tregonte
duke festuar me dyer e dritare te
mbyllura Krishtlindjen, Pashken
dhe festat e tjera fetare.
Me ndryshimt qe ndodhen ne
vendin tone gjate vitit 1991 ndry-
shoj edhe perspektiva jone per
te ardhmen. Pas ketyre ndryshi-
meve edhe une si pjesa me e mad-
he e te rinjeve u terhoqem nga dy
deshira te forta: 1- deshira per te
pasur para, te largoheshim nga
32 I Revista MIQËSIA
varferia, dhe e dyta deshira per
te provuar se ka Zot dhe si esh-
te Ai. Te jem i ndershem deshira
e pare ishte me e forte dhe me
terheqese, kjo beri qe fokusi im
kryesor te ishte fitimi i parave.
Per kete arsye mu afruan disa
mundesi te ndryshme brenda
dhe jashte vendit deri tek perf-
shirja ne trafiqet e droges. Pasi
te pasurit para qe na e afronin
keto mundesi na benin te ndje-
heshim te pranuar, te vleresuar
ne komunitet si dhe ndjesine e te
qenurit i barabarte ne komunite-
tin ku ne jetonim. Por ne Janar
te vitit 1993 une takohem dhe e
pranoj Jezus Krishtin si Zot dhe
Shpetimtar te jetes sime. Njohja
ime me Jezusin beri te mundur
transformimin e jetes dhe pri-
oriteteve te jetes sime.
Ketu fillon e merr rrjed-
he jeta ime dhe njekohesisht
dhe vizioni per qendren “Fara
Miresie” Nga deshira dhe vi-
sioni i Perendise per te dashur
e ndihmuar jetimet, te varferit,
vejushat si dhe njerezit me af-
tesi te kufizuar ne vitin 1995 ju
dhuruam per Krishtlindje fem-
ijeve jetim pese(5) dhurata, dhe
kjo ishte shume e vogel ne kra-
hasim me deshiren tone, por kaq
ishin mundesite. Ndersa ne vitin
1996 po per Krishtlindje arritem
t’ju bejme dhurate 100(njeqind)
pako femijeve jetime. Ndersa ne
vitin 1997 kohe kur une u vajosa
si Pastor i kishes “Fjala e Jetes”
arritem qe t’ju blejme librat per
te gjithe femijet jetim nga klasa e
pare deri ne Gjimnaz per sezoni
shkollor 1997-98. Kjo na bente
shume te lumtur dhe njekohe-
sisht ne shikonim besnikerine e
Zotit ndaj thirrjes dhe vizionit qe
Ai na kishte dhene.Me ndihmen
e Zotit ne vitin 1999 ne morem
me qera Qerdhen nr 1 qe ndod-
het ne lagjen nr 2 ne Lac per ta
bere shtepi rezidenciale per
femijet jetim. Por ne kete kohe
ndodhi lufta ne Kosove dhe e
kthyem kete ne vendbanimi per
vellezerit Kosovare. Gjate kesaj
periudhe te krizes Kosovare ki-
sha jone “Fjala e Jetes” u kujdes
per ushqime, veshmbatheje, ilace
per me shume se 600 kosovare te
vendosur tek Cerdhja, karburant
Kurbini si edhe ne Sanxhak. Pas
perfundimit te luftes ne Kosove
dhe largimit te Kosovareve ne
pranvere te vitit 2000 u be e
mundur hapja e Jetimores tek
Cerdhja e lagjes nr 2 Lac.
Duke ecur ne marredhenje me
Zotin Jezus kuptonim gjithnje e
me shume dashurine qe kishte
AI per te gjithe njerezit ne nevoje
pa dallim feje, rrace apo ngjyre,
kjo beri te mundur qe neperm-
jet kishave Kristjane ne Suedi,
Norvegji te ndihmonim per cdo
muaj 60-70 familje te varfera me
ushqime 3000-7000 lek ne muaj.
Shkuam akoma me tej duke
ndertuar shtepine e Nikoll Bushit
ne Sanxhak, familje e varfer me
shume femije dhe gruaja me af-
tesi te kufizuar. Bleme nje hyr-
je ne lagjen nr3 per nje vejushe
nga Shullazi me shume femije
Tane Xhafa. Bleme nje hyrje ne
lagjen nr 1 po per nje vejushe
tjeter Agime Legisi. Ndertuam
shtepi per Gezim Luken ne Zhe-
je. Gjithashtu pas nje shpimi ne

Zheje sollem uje te pishem per
banoret e kesj lagjeje.
Ne vitin 2006 erdhen pertner-
et tane nga Heart to Heart Suedi
dhe bashke me ata ishte edhe nje
doktor fizoterapist Conny Bergq-
vist, i cili ishte per here te pare
ne Shqiperi. Pasi biseduam me
miqte nga Suedia dhe ju treguam
per vizionin qe kemi nga Zoti si
dhe cfare po bejme konkretisht,
doktori shume i prekur na tho-
te: ju lutem a mund te behem
edhe une pjese ketij vizioni duke
ju ndihmuar qe t’ju sherbejme
njerezve me aftesi te kufizuarme
profesionin tim si Fizioterapist.
Ne e pranuam si ndihme nga
Zoti dhe pasi biseduam ven-
dosem menjehere te trajnonim
nje burre dhe nje grua si fizotera-
pista dhe te shkojme ne shtepite
e ketyre te semureve per t’ju bere
fizoterapi. Kjo sherbese vazhdoj
deri ne viti 2015 neper shtepi-
te e te semureve. Por ne vizitat
qe benim neper shtepite e tyre
ne pame qe kushtet e tyre nuk
ishin te favoreshme qe te mund
t’ju sherbenim si duhet. Me lut-
je dhe besim tek Zoti, si dhe me
ndihmen e pa kursyer te organi-
zates Heart to Heart arritem qe
ne vitin 2015 te hapnim dyert
e Qendres “Fara Miresie” per
te gjithe njerezit qe kishin nev-
oje per fizioterapi.Por vizioni
qe kishim nga Jezusi nuk ishte
vetem per fizioterapi. Nga vete
edhe emir “Fara Miresie” ne
shumes e besonim dhe luteshim
per te tjera fara miresie per nje-
rezit ne nevoje. Pas jo
shume kohe u bash-
kua ne kete qender ne
menyre vullnetare Da-
jana Preni nga Miloti
si Logopediste, ajo sot
eshte e punesuar me
kohe te plote ne she-
bim te femijeve qe kane
problem me te foluren.
Kesaj sherbese ju bash-
kua edhe bashkeshort-
ja e doktor Conny-it qe
edhe ajo eshte mesuese
Logopediste ne Suedi duke e tra-
jnuar mesuesen tone dhe duke
e na ndihmuar me programe te
avancuare qe perdoren edhe ne
Suedi.Por keresat dhe nevojet ne
komunitet ishin shume te med-
ha dhe te ndryshme. Pikerisht ne vullnetare e plot passion e ben i
kete kohe qe ne po luteshim per riu Elson Gjoka me tre ekipe fot-
mundesi te reja Zoti Jezusi na bolli. Ne bashkpunim me Carita-
sjell mundesin qe te takoheshim sin beme te mundu qe ne muajin
me Padre Paskuale qe sherben Maj 50 persona me aftesi te ku-
ne Dioqezen ne Gurez. Per ne fizuar te kene tek Hotel “Bonita”
takimi me Padre Paskualen esh- 3 dite dhe 2 nete pushime ac-
te pergjigjije e lutje sone drejtu- tive. Ne menyre qe ndihme jone
ar Zotit. Qe ne takimin e pare u te jete sa me e gjere dhe efikase
ndjeme si vellezer qe njiheshim me mbeshtetjen e Heart to Heart
prej shume kohe. Duke qene qe kemi blere nje Fugon ku ju vi-
edhe Padre Paskuale
kishte te njejten deshire
si edhe ne menjehere
filluam bashkepunimin
dhe beme te mundur
qe tre here ne jave t’ju
japim drake 50-70 femi-
jevete varfer dhe jetime.
Ku te gjithe kete projekt
me ushqime dhe paisjet
e Kuzhines e sponseri-
zon Padre Paskuale dhe jme ne ndihme duke i marre nga
miqte e tij. Gjithashtu ne kete shtepite e tyre ne zona rurale e
qender ju jepet ndihme njerezve duke i sjelle ne qender personat
me aftesi te kufizuar, te varfer me aftesi te kufizuar nga Adriati-
apo ne nevoje nga psokologja, ku, Ferr Trasha, Fush Mamurra-
punonjesa sociale, mesime dhe si, Fush Miloti dhe e zonave per-
keshillime si dhe ndihme ushqi- reth qytetit.
more dhe me ilace. Gjithashtu ju Vizioni yne nga Zoti Jezus
afrohen edhe aktivitete sportive Krisht per te ndihmuar njerezit
si futboll, basketboll, volejboll ne ne nevoje nga te gjitha grup
kendin sportive te kesaj qendre moshat eshte tej kufijeve te rre-
te ndertuar enkas per kete qel- thit Kurbin.
lim. Ku nje pune te pa lodhur, Keshtu nga viti 2014 ne bash-
Revista MIQËSIA I  33
kepunim me Ove Johan Harestad
nga Norvegjia kemi sjelle per te
ndihmuar Spitalet per nevojat
shendetesore te gjithe njerezve
qe keto spitale trajtojne 10(dh-
jete) autoambulaca nga Norveg-
jia prodhim te viteve 2006-07. Ku
2 (dy) per spitalin Lac, 1(nje) ne
LA STORIA DELL CENTRO” FARA MIRESIE” (SEMI DI BONTA)
I l centro “Fara Miresie” e aperta
nell 2015, con l’ itenzione di ai-
utare e servire agli bisognosi
Questo centro di beneficenza
ha le sue genesi tanto tempo fa,
nell 1994.
La idea di aprire questo centro
non e venuta come patrimonio
delle generazioni precedenti,
neanche dall mio umanesimo o
quella della mia famigla.
La motivazione per aprire
questo centro, e venuto come ri-
sultato di un visione dell nostro
signore Gesu Cristo, dopo che io
l ho conoscuto e l accetatto come
“il mio Signore ed il mio Salva-
tore”
La mia conoscenza con Gesu
Cristo ha cambiato totalmente la
mia vita ed il mio scopo di viv-
ere.
Considerando che sono nato
e crescuto nell una famiglia po-
vera , mai apprezata e senza una
prespectiva nel periodo della
dittatura comunista e per il fatto
che eravamo orfani.Tuttavia, la
nostra madre ci ha crescuti con
la credenza che c e un DIO, cosa
che lo dimostrava celebrando
per per nascosto le festivita’ re-
ligiose come la festa dell Natale,
la Pasqua.
Coi i grandi cambiamenti del
post-comunizmo , nell 1991 ha
cambiato anche la nostra pre-
spectiva per il futuro.Dopo ques-
ti cambiamenti anche io, come
la magiorparte della gioventu
siamo stati attrati dagli due de-
sideri forti. Primo, il desiderio
di avvere soldi per poter com-
batere la poverta, E la seconda,
34 I Revista MIQËSIA
Fush-Kruje, 2 (dy) ne Shkoder,
1(nje)ne Rreshen, 2(dy) Fush-Ar-
res, 1(nje) ne Burrel dhe 1(nje)
ne Puke. Ne muajn Dhjetor do
te sjellim te 11(njembedhjeten)
ne Puke perseri prodhim i vi-
tit 2010. Por nuk mbaron ketu.
Une dhe kisha “Fjala e Jetes”
dal desiderio di dimostrare che
c’e un DIO, e presentare questo
Dio, agli miei compaesani. On-
estamente il primo desiderio era
piu forte e piu attrativa questa
ha fatto che il mio obiettivo prin-
ciale eravano i soldi. Per poter
fare i soldi, mi sono state offerte
molte posibilita, in Albania ed all
estero , tra di loro erano anche le
offerte di far parte nel traffico di
droga.
Avere soldi nell quell tempo
era la cosa principale, perche ci
faceva sentire apprezati dalla
comunita nell quale vivevamo, e
ci dava anche una sensazione di
ugualianza nello stesso tempo.
Nell Gennaio 1993 , io incotro
ed accettato Gesu Cristo come
“Dio Salvatore della mia vita”
La mia conoscenza con Gesu
ha reso posibile la transformazi-
one della mia vita e delle mie
priorita’.
Qui inizia di prendere senso la
mia vita e nello steso tempo , la
anetare e Vellazerise Ungjillore
te Shqiperise po lutemi dhe be-
sojme qe shpejt do te na jepen
mundesi te reja ne ndihme te
njerezve ne nevoje, ne permir-
simin e jeteses si dhe zhvillim-
in e komuniteti ku ne jetojme e
sherbejme.
vizione per il centro “Fara Mire-
sie”
Dal vizione divino dell signore
per amare ed aiutare: gli orfani,
le vedove, i disabili i bambini...
nell 1995 abbiamo decizo di fare
i regali di natale. Abbiamo potu-
to fare 5, soltanto cinque regali
di Natale che erano destinati agli
orfani. Le cose hano cominciato
di andare meglio che per “com-
leano di cristo”, la Natale dell
1996 abbiamo potuto fare 100 re-
gali per i bambini orfani.
Nell 1997, io sono diventa-
to Pastore della chiesa ‘’Fjala e
Jetes” ed c’e l’ abbiamo fatta di
comprare i libri per tutti i bam-
bini orfani della scualla elemen-
tare dell anno scolastico 1997-
1998. Nell aiutare gli orfani noi
abbiamo preso sodisfazione e
nello steso tempo abbiamo visto
la fedelta dell Signore , della sua
chiamata che ci aveva fatto, e la
visione che ci aveva dato.
Con l aiuto dell Signore, nell
1999 abbiamo potuto affitare
uno nido fuori uso, che lo abbia-
mo transformato in una residen-
za per gli orfani (Orfantofio).
Ma nell questo tempo e suc-
cesso la Guerra dell Kosovo , e’
la residenza da noi affitata, si e
messo nella dispozcione delgi
nostri “fratelli “in difficolta.
La nostra chiesa “Fjala e Jetes’’
ha asigurato degli aiuti alimen-
tari, vestiti e medicine per piu di
600 citadini dell Kosovo che era-
no mesi nella nostra residenza,
nell “Karburant Kurbini” e nell
Sanxhak.
Dopo la Guerra i ospiti dal
Kosovo sono ritornati nell loro
paese. Cosi’ che nella primavera
dell 2000 (nuovo millenio) si e
reso posibile la ri- appertura dell
nostro Orfantofio che si trovava
nell quartiere nr.2 LAC.
Caminando in relazione con il
nostro signore Gesu, noi, ci ren-
devamo conto sempre di piu dell
Amore che lui aveva per tutti
bisognosi senza distinzione di
relogita, razza o colore. Questa
cosa, ha reso posibile che tra-
mite le chiese cristiane in Svezia
e Norvegia, noi potevamo offrire
aiuti alimentari pari al 3000-7000
lek ogni mese, per 60-70 familie
poverisime.
Grazie alla colaborezione con
queste chiese dell estero, abbia-
mo potuto andare oltre.
Abbiamo costruito la casa per
Nikoll Bushi che abitava nella
poverta estrema con la moglie
disabile e tanti bambini. Abbia-
mo comprato un appartamento
nell per Tane Xhafa che era ve-
dova con tani bambini ed abitava
nell Shullaz, abbiamo comprato
un altro appartamento nell per
Agime Legisi, un altra vedova.
Abbiamo costruito una casa per
Gezim Luken in Zheje, altretanto
abbiamo reso possibile che tutto
questo vilagio sarebe stata forni-
ta con aqua potabile.
Nell 2006 sono venuti i nostri
partner Svedesi dell”Heart to
Heart”. Con loro ero venuto il
Dott.Conny Bregqvist.
Dopo che abbiamo parlato
coi nostri amici svedesi su di
noi, il nostro visione che dio ci
ha dato e’su di cosa stiamo fa-
cendo concretamente, IL Dott.
Conny molto toccata, ci ha fatto
la domanda: ”Per favore, posso
essere anche io parte dell questo
visione ...metendomi al servizio
dei disabili con il mio prefesione
come fisiterapista? Noi lo abbia-
mo accettato questo come aiuto
dall Signore
Doppo un colloccio costruti-
vo abbiamo deciso di assicurare
un “corso di formazzione sul-
la fisoterapia” per un uomo ed
una donna Albanese per poter
andare cosi come una squadra
Albano-Svedese a servire agli
disabili nelle loro case. Questo
servizio nell terreno ha continu-
ato fino a 2015.
Ci Notava facilmente che la
magiorparte degi disabili sof-
rivano anche dalla poverta es-
trema che rendeva “non ottimale
“anche il nostro servizio.
Con pregiere, fede nel Signo-
re, e con l ‘aiuto generosa della
organizazione “Heart to Heart”
abbiamo costruito il centro “Fara
Miresie” che ha apperto le porte
per tutti quelli che avevano bi-
sognio per fare la fisioterapia.
Pero il vizione che avevamo
dal Gesu non era soltanto per la
fizioterapia. Dal nome che abbi-
amo deciso di chiamare il nos-
tro centro potete capire questo
vizione. ”Fara Miresie“ vuol dire
“semi di bonta”quindi, intende-
vamo di poter sensibilizare i cit-
adini per metere semi di bonta
nella nostra societa, la dove ce
piu bisognio.
Sempre con pregiere e fede nel
nostro signore Gesu Cristo.
Poco dopo, vollontariamente e
diventato parte dell”Fara Mire-
sie” Dajana Prendi che veniva
dall Milot, e’ avveva studiato Lo-
gopedia. Adesso, lei e’ la nostra
Logopedista assunta al tempo
pieno e’ ci occupa degli bambini
che hanno difficolta nell parlare.
Al questo servizio si e aggunto
anche una maestra e Logope-
dista con esperienza che veniva
dalla Svezia .Lei ha reso posibile
la “extra –formazione” della Da-
jana coi programi piu avanzzati
della logopedia che si usano an-
che in Svezia.
Cosi il nostro centro era diven-
tata un punto di riferimento per
i bisognosi che erano tantisimi.
Precisamente quando noi ci pre-
gavamo per nuove opportunita’
Dio Jesu rende posibile l’incon-
tro con il prete italiano della Dio-
qeza di GUREZ.
Lui si chamava da tutti Padre
Pasquale.
Quando lho visto per la prima
volta, avevo la sensazione che lo
conoscevo da una vita. Il nostro
primo appuntamento era come
l’ncontro di due fratelli. Questo
incontro, era come la risposta
per le nostre preghiere rivolta al
DIO.
Imediatamente ha iniziato
il nostro colaborazione. Padre
Pasquale e’ divento lo sposor
della nostra cucina.
Insieme agli suoi colaboratori,
hano comprati i mezzi moder-
ni per la cucina, e forniscono il
centro con quantita‘ di cibo del-
la alta qualita’che noi lo usiamo
nella mensa e per la “assisten-
za alimentaria “ per quelli che
hanno bisognio. Grazie a loro,
si reso posibile che nell centro
Revista MIQËSIA I  35
“Fara Mresie” per tre volte nel-
la setimana, posono mangiare il
pranzo 50-70 bambini poveri e’
orfani. Noi cerciamo non solo
di nutrirsi questi bimbi, ma an-
che di regalarvi a loro, un po di
felicita. ‘’Fara Miresie”possiede
l’angolo sportivo costruito pre-
cisamente per questo motivo. Ci
offrono attivita sportive come:
giocare calcio, pallacanestro
pallavollo, o fare la gymnastica.
Un lavoro instancabile e‘ pie-
no di passione su di questo, sta
facendo il giovane Elson Gjoka,
che volontariamente ha preso la
inisiativa di creare le scuadre di
calcio ‘’MIRESIA’’ (U-11, U-13,
U-15) con questi bimbi.
Altretanto, nell nostr centro, ci
aiutano i disabili, i poveri , abbi-
amo la psicologa, ci sono i servici
sociali, diamo aiuti alimentari ed
anche queli medicinali.
Shkodra përherë miqësore me Italinë
FARIDA Zmijani Ramadani
S hkodra tashmë siç njihet si
“Djepi Kultures” ka pasur
interes në vazhdimsi për të njo-
hur, bashkëpunuar dhe vepruar
që në kohë të hershme me ven-
det perëndimore. Si e tillë ndër
shtetet e preferuara ishte Italia
jo vetëm për pozicionin e afërt
gjeografik por pasi mbart me
vete mjaft kulturë, histori dhe
ka një gjuhë të bukur e të ëmbël
36 I Revista MIQËSIA
Grazie alla colaborazione con
“Caritas” abbiamo reso posibile
che dal mese di maggio 50-per-
soni dissabili posono essere acco-
modati nell albergo “Bonita’’per
3 giorni e 2 notti. Con il sosteg-
no dell ‘’Heart to Heart” abbi-
amo comprato un furgone con
qualle andiamo nelle loro case a
prenderli, perche non vogliami
escludere nessuno dalla questa
posibilita di fare le ferie come
si deve. La maggiorparte degli
disabili abbitano nell.: Adriatik,
Ferr Trasha, Fushe Mamurra-
si, Fush Milot. Il nostro visione
venuto dal nostro Signore Gesu
Cristo per aiutare i bisognosi
delle tutti eta’ va al di la dell nos-
tro citta’.
Cosi dall’ anno 2014, in co-
laborazione con il Norvegese
Ove Johan Harestad, abbiamo
portato per aiutare gli Ospedali
të cilën pa frikë mund të them
e njohin mjaft mirë të gjithë
banorët shkodranë.
Pa u thelluar shumë po përc-
jell disa nga veprimtaritë që
në shekuj XIV-XV ku mund
të theksoj se Shkodra dhe Ita-
lia kishin marëdhënie shumë
të mira të shkëmbimit tregtar
si ajo e punimit të lëkurës, e
prodhimit zejtar, si prodhime
të vendit ku morën zhvillim
disa zeje si: punishtet e regjieve
të lëkurëve ku si lëndë e parë u
shërbeu këpucarëve, opingarë
(këtu mund të shtoj se dhe ba-
bai dhe gjyshi im bënin tregë-
ti me Italinë gjyshi si tregtar
peshku dhe babai si këpucar),
prodhimin e pëlhurave, i mën-
dafshit gëzoftarë e saraçë etj të
cilët prodhonin mallra kryesisht
për të plotësuar nevojat e vendit
dhe shkëmbimi i këtyre ishte
frytdhëdhës për të dy palët .
Tregu i Shkodrës me produk-
10 Auto-ambulanzze dalla Nor-
vegia. Due(2) auto–ambulanze
per L’osspedale di LAC, Una
(1) in Fush-Kruje, due(2)in Scu-
tari, una(1) in Rreshen, una(1)
in Burrel, due (2)in Fush-Arrez,
una(1) in Puke. Stiamo fiduciosi
che nell mese di dicembre rius-
ciremo di portare la undicesima
(11) auto-ambulanza ancora nell
servizio dell Ospedale di Puka
che e’ un citta’ molto povero ed
rurale del nord.
Pero’ non finsce qui. Io e la
chiesa “Fjala e Jetes’’, membro
della Fratellanza dell Vangelo
In Albania, stiamo pregando, e
crediamo, che stano per arriva-
re nuove posibilita nell servizio
degli bisognosi, per poter migli-
olare le loro vite e anche per pot-
er contribuire nello svilupo della
comunita nell quale abbitiamo e
serviamo.
tet e shkëmbimit që realizonte
brenda trevës së vet, i dha shkas
zhvillimit të tregëtisë dhe përtej
kësaj treve, dhe trevave të tjera
shqipëtare brenda vendit dhe
jashtë nëpërmjet Adriatikut apo
rrugëve tokësore. Sasitë e mëdha
të grurit, melit, venës, peshkut
të ndryshëm, lëndës drusore e të
tjera prodhime. Kështu herë pas
here sipas kohrave dhe mundë-
sive marëdhënijet reciproke
të Shkodrës me Italinë ishin të
frytshme.
Kohët e fundit Ambasada
e Italisë, Agjencia Italiane per
Bashkëpunimin për Zhvillim
dhe Agjencia ICE prezantoi në
Shkodër “Sistemin Itali”, në
prani të përfaqësuesve të in-
situcioneve, politike, ekono-
mike, kulturore qendrore dhe
vendore.
Në Bashkinë e Shkodrës - në
prani të Kryetares së Bashkisë
së Shkodrës Voltana Ademi dhe
Ambasadorit të Italisë Alberto
Cutillo – u paraqitet Projekti i
Rikualifikimit të ish Konsullatës
Italiane, i cili synon ta shndërro-
jë ndërtesën në një pikë referimi
për zhvillimin e aktiviteteve që
kanë qëllim të thellojnë bash-
këmimin dypalësh me Italisë
dhe Shqipërisë. Projekti u real-
izua nga Bashkia e Shkodrës në
bashkëpunim me OJQ-në ital-
iane “IPSIA”, OJQ-në shqiptare
“Consulting and Development
Partners” dhe me Bashkinë e
Triestes dhe financohet nga pro-
grami italo-shqiptar i konverti-
mit të borxhit (IADSA).
Gjithashtu, Ambasadori
Cutillo dhe Drejtori i Agjencisë
Italiane të Bashkëpunimit për
Zhvillim Nino Merola takoi
OJF-të partnere në aktivitetet e
kooperacionit në qark, për një
ballafaqim mbi rezultatet e arri-
tura deri tani në sektorët e bu-
jqësisë, të ekonomisë së gjelbër,
të kujdesit ndaj fëmijëve dhe të
zhvillimit rural nga do paraqit-
en nismat në zhvillim e sipër
dhe projektet e reja që do të fil-
lojnë në zonën e Shkodrës.
Ambasadori Cutillo takoi
përfaqësues të shkollave kato-
like në Qarkun e Shkodrës e më
pas, së bashku me Ministrin e
Mirëqenies Sociale dhe Rinisë
Blendi Klosi vizitoi laboratorët
mekatronikë të Institutit teknik
“Arben Broci”, realizuar në
kuadër të projektit MECAVET
nga Ministria e Mirëqenies në
bashkëpunim me Rajonin Emil-
ia Romagna dhe financuar nga
programi italo-shqiptar i kon-
vertimit të borxhit (IADSA).
Gjatë vizitës, Përgjegjëset e
Agjencisë ICE dhe Zyrës Treg-
tare të Ambasadës takuan sipër-
marrje të ndryshme të Shko-
drës. Qëllimi ishte të analizojnë
sëbashku, çështjet e ndërkom-
bëtarizimit, instrumentet dhe
strategjitë në mbështetje të bash-
këpunimit tregtar dhe industri-
al mes Italisë dhe Shqipërisë e
kryesisht me qytetin e Shkodrës
për të hartuar dhe zbatuar pro-
jekte që t’i përgjigjen nevojave të
zhvillimit dhe inovacionit, duke
i dhënë përparësi sektorëve më
të rëndësishëm për ekonominë e
veriut të Shqipërisë. Morën pjesë
edhe përfaqësues të bizneseve
italiane në Qarkun e Shkodrës,
përfaqësues të shoqatave të in-
teresuata, të Fakultetit të Ekono-
misë të Universitet të Shkodrës,
të agjencive të zhvillimit dhe or-
ganizatave ndërkombëtare dhe
për të krijuar ura të ndërsjellta
bashkëpunimi.
Kultura Universitare ital-
iane tanimë nuk është larg
Shqipërisë. Një delegacion
shqiptar i kryesuar nga Rektori i
Universitetit të Shkodrës, Artan
Haxhi, vizitoi selinë e Fakultetit
Ekonomik në rajonin e Cuneo,
për të vendosur dhe zhvilluar
më tej marrëdhëniet e miqësisë
dhe bashkëpunimit. Qëllimi
ishte të vendosim marrëdhënie
miqësie dhe bashkëpunimi mes
universiteteve në vendin tonë,
sidomos atij të Shkodrës, me ra-
jonin e Piemontes.
“Këtu pamë që vepron Kon-
sulli Nderi, Giovanni Firera,
i cili është jo vetëm aktiv dhe
kompetent, por shumë i përf-
shirë në çështjet universitare”,
duke shtuar se “Firera ka re-
alizuar marrëveshje edhe me
universitete të tjera, si italiane
ashtu edhe shqiptare”. Sipas tij,
ky fakultet nuk do të reduktohet
në një furnizues, thjeshtë të kul-
turës dhe të trajnimit, ndaj edhe
është propozuar si një fakultet
për të shërbyer në territor për
zhvillimin dhe takimin mes kul-
turave të ndryshme.
Takimi ishte një shenjë e
shfrytëzimit kulturor të ter-
ritorit në perspektivën ndër-
kombëtare, që nënvijëzon dhe
thekson disponibilitetin e Uni-
versitetit të Torinos. Ai propo-
zoi gjëra konkrete dhe jo ëndrra.
Po kështu dhe në fusha të tjera
të artit dhe të kulturës Shkodra
është mjaft miqësore dhe konk-
rete në bashkëpunimin teciprok
të përhershëm me Italinë.
Shkodra ka ruajtur me fa-
natizëm ndër vite frymën e
ndërlidhjes me shtetin fqinjë
Italinë si një bazë e zhvillim-
it dhe prosperitetit të saj në
Shqipëri. Shpresoj në ndërlidh-
je të tjera ku Shkodra dhe Ital-
ia me elegancën dhe kulturën e
tyre do të krijojnë përherë ura
lidhëse dhe bashkëpunimi të
suksesshme.
Revista MIQËSIA I  37
 Scutari sempre amichevole con l’Italia
S cutari ormai conosciuta come
la “culla della cultura” ha
avuto interesse costantemente
di conoscere, collaborare e agire
sin nei primi tempi con i paesi
occidentali. Il paese preferito era
l’Italia non solo per la posizione
geografica, ma anchè perchè
porta con sé molta cultura,
storia, e una lingua bella e dolce
che senza timore si può dire che
lo conoscono tutti i residenti di
Scutari.
 Senza approfondire portero
alcune delle attività nei secoli
XIV-XV dove si può sottolineare
che Scutari e l›Italia hanno
avuto ottimi rapporti di
scambio commerciale, come
la lavorazione della pelle,
la produzione artigianale, e
prodotti del paese dove si sono
sviluppati certi mestieri come:
laboratori delle pelli  e il primo
materiale è servito ai calzolai,
(qui è possibile aggiungere che
mio padre e mio nonno hanno
fatto il commercio con l›Italia il
nonno come un pescivendolo e
il padre come calzolaio), nella
produzione dei tessuti, di seta,
lana etc i quali producevano beni
principalmente per soddisfare i
bisogni del paese e lo scambio
di questi era fruttuoso per
entrambe le parti.
Il mercato di Scutari con i
prodotti dello scambio che
realizzava all’interno della
sua zona, ha dato origine allo
sviluppo del comercio e al di là
di questa zona, e le altre regioni
albanesi all’interno del paese e
all’estero attraverso l’Adriatico
o su le strade. Grandi quantità
di grano, miglio, avena, pesce
vario, legname e altri prodotti.
Quindi, di volta in volta nel
tempo e nelle opportunità, i
reciproci rapporti di Scutari con
l’Italia erano fruttuosi.
38 I Revista MIQËSIA
Recentemente l’Ambasciata
Italiana, l’Agenzia Italiana per
la Cooperazione allo Sviluppo
e l’Agenzia ICE ha presentato
a Scutari il “Sistema Italia”, con
la presenza dei rappresentanti
delle istituzioni, politiche,
economiche, culturali centrali e
locali.
Nel Comune di Scutari - in
presenza della sindaca Voltana
Ademi e l’Ambasciatore
d’Italia Alberto Cutillo - è
stato presantato il progetto
di Riqualificazione dell’ex
consolato italiano, il quale
mira a trasformare l’edificio
in un punto di riferimento
per lo sviluppo di attività che
intendono approfondire la
cooperazione bilaterale con
l’Italia e l’Albania. Il progetto
è stato realizzato dal Comune
di Scutari in collaboraizione
con l’Ong italiana “IPSIA”,
Ong albanese “Partner di
Consulenza e Sviluppo” e il
Comune di Trieste e finanziato
dal programma italiano-
albanese di conversione del
debito (IADSA).
Inoltre, l’ambasciatore Cutillo
e il Direttore dell’Agenzia
Cooperazione Italiana allo
Sviluppo Nino Merola hanno
incontrato le ONG partner
nelle attività di cooperazione
nella regione, per un confronto
per i risultati ottenuti finora
nei settori dell’agricoltura,
dell’economia verde,
dell’assistenza all’infanzia
e lo sviluppo rurale dove
saranno presentati iniziative
in corso e nuovi progetti che
inizieranno nella zona di
Scutari. L’Ambasciatore Cutillo
ha incontrato i rappresentanti
delle scuole cattoliche nella
regione di Scutari e poi, insieme
con il Ministro del benessere
sociale e della
Blendi Klosi hanno visitato
i laboratori
gioventù
meccatronici
dell’Istituto Tecnico “Arben
Broci”, realizzato nell’ambito
del progetto MECAVET dal
Ministero del Benessere in
collaborazione con la regione
Emilia Romagna e finanziato
dal Programma di conversione
del debito albanese-italiano
(IADSA).
Durante la visita, gli
ufficiali dell’ICE e l’ufficio del
commercio dell’ambasciata
si sono incontrati con varie
società a Scutari. L’obiettivo era
analizzare insieme questioni
di internazionalizzazione,
strumenti e strategie a sostegno
della cooperazione commerciale
e industriale tra Italia e Albania
e principalmente con la città
di Scutari per progettare
e realizzare progetti per
rispondere alle esigenze di
sviluppo e innovazione, dando
priorità ai settori più importanti
per l’economia dell’Albania
settentrionale. Erano presenti
anche rappresentanti delle
imprese italiane nella Regione
di Scutari, rappresentanti
delle associazioni interessate,
della Facoltà di Economia
dell’Università di Scutari,
agenzie di sviluppo e
organizzazioni internazionali
e per creare dei ponti di
cooperazione reciproca.
La cultura universitaria
italiana non è lontana
dall’Albania. Una delegazione
albanese guidata dal Rettore
dell’Università di Scutari, Artan
Haxhi, ha visitato la sede della
Facoltà di Economia nella
regione di Cuneo, per stabilire
e sviluppare ulteriormente
i rapporti di amicizia e
cooperazione. L’obiettivo era di
stabilire amicizia e cooperazione
tra le università del nostro paese,
in particolare quella di Scutari,
con la regione Piemonte.
“Qui abbiamo visto che
agisce il Console Onorario
Giovanni Firera, che non è
solo attivo e competente, ma
molto coinvolto negli affari
universitari” aggiungendo che
“Firera ha firmato accordi con
altre università, sia italiane che
albanesi”. Secondo lui, questa
facoltà non sarà ridotta a un
semplice fornitore di cultura e
SHOQATA E SHKRIMTAREVE SHQIPTARË
“PAPA KLEMENTI” XI – ALBANI NË SUEDI
ME AKTIVITETET E TYRE NA RIFRESKOJNE HISTORINE
ING. MARTIN GECAJ
ZV/President i Shoqatës
Kombëtare të Miqësisë
Shqipëri - Itali
Nuk ishte i rastit përurimi i
librit Thesarë Kombëtare nr.8
në Prizren. Kryesia e Shoqa-
tës në bashkëpunim me dre-
jtues të komunës Prizren, orga-
nizuan këtë takim me 25 korrik
2018, me rastin e 140 vjetorit të
Lidhjes së Prizrenit, ku moren
pjesë personalitete të rëndë-
sishme të pushtetit lokal e qën-
dror të Kosovës, si dhe shkrim-
tar e historian të mirenjohur,
te cilët referuan mbi rendësine
historike të ngjarjes madhore
të kombit shqipëtar –Lidhjen e
Prizrenit, në të cilën patën mar-
rë pjesë patriotët më të spikatur
dhe të zgjuar të kombit tonë.
formazione, quindi è anche stato
proposto come facoltà di servire
nel territorio per lo sviluppo e
l’incontro tra culture diverse.
L’incontro è stato un segno di
valorizzazione culturale del
territorio nella prospettiva
internazionale, evidenziando e
sottolineando la disponibilità
dell’Università di Torino. Egli ha
proposto cose concrete piuttosto
che sogni.
Allo stesso modo, in altri campi
dell’arte e della cultura, Scutari
è molto amichevole e concreta
Për këtë ngjarje me rëndësi të
veçantë të kombit kanë shkruar
historian, shkrimtarë e poet të
shumtë. Në shkrimet e tij Fishta
i madh shkruante:
Mandej vjen nje burr zesh-
kan,
Me kallcikë e fustan,
E si flet ashtu pa u nxe,
Nje her tuj mat, mandej
tuj pre (është fjala për Abdyl
Frashërin).
Në këtë takim morën pjesë
edhe drejtues të shoqërisë civi-
nella cooperazione reciproca
permanente con l’Italia.
Scutari ha mantenuto
fanaticamente nel corso degli
anni lo spirito di collegamento
con il paese vicino Italia come
base per il suo sviluppo e
prosperità in Albania. Spero
in altre interconnessioni dove
Scutari e l’Italia con la loro
eleganza e cultura creeranno
sempre ponti e cooperazione di
successo.
Scritta da
FARIDA Zmijani Ramadani
le nga Shqiperia, ku si zakon-
isht nuk mungonte edhe një
grup, përfaqësues i Shoqatës
Kombëtare të Miqësisë dh e
Bashkëpinimit Shqipëri-Itali, i
kryesuar nga Presidenti i saj
z.Nikoll Lleshi.
Z.Nikoll në fjalën e tij që
mbajti në këtë aktivitet, vlerësoi
punën e madhe e me shumë
përkushtim të Shoqatës së
Shkrimtareve “Papa Klementi”
XI-Albani në Suedi me në krye
z.Hysen Ibrahimi, që perurimin
Revista MIQËSIA I  39
ekrijimeve të saj e organizon në
ato vende të trevave shqipëtare,
ku kanë ndodhë ngjarje
historike të rëndësishme për
fatet e kombit tonë, prandaj
themi me të drejtë, se përvec
vlerave letrare në krijimet e tyre,
na rifreskojnë edhe historinë
kombëtare. Më 28 korrik
40 I Revista MIQËSIA
2018, një grup nga kryesia e
Shoqatës së Shrimtareve “ Papa
Klementi” XI - Albani ishin të
ftuar në Selinë e Shoqatës së
Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri-Itali, në Laç.
Z. Nikoll Lleshi nderoi
me titullin “Antar Nderi” 3
drejtues aktiv të Shoqatës së
tyre, zotërijt:
z.Fetah Bahtiri, zv.kryetar
i shoqatës, z. Naim Latifi e z.
Rrahman Rrahmani, anëtar
kryesie.
Në këtë takim z.Nikoll Lleshi
vlerësoi me titullin “Antar
Nderi” edhe zj.Marieta Karaj
- Drejtoreshe e qendrës së

DOKTORESH MARIA
Nga: ISUF MYRTAJ
N ëse ka pasur një përzonazh
të jetës publike në Laç,
me reputacion, antagonizëm
fëmijëve jetim të ushtarakëve,
për kontributin e saj të palodhur
në ndihmë të familjeve të tyre.
Me 29 korrik 2018, z.Hysen
Ibrahimi në bashkëpunim me
Kryetarin e Bashkisë Lezhë
z.Fran Frrokaj, organizuan
përurimin e librit Thesarë
Kombëtarë dhe të disa krijimeve
të tjera të anetarëve të saj. Ky
aktivitet u zhvillua në Lezhë me
rastin e viti të Gjergj Kastrioti.
Për arsye të një angazhimi
(familjar) të planifikuar më
parë, K/bashkiaku z.Fran
Frrokaj, kishte ngarkuar
drejtorin e monumenteve të
kulturës Lezhë, z.Paulin Zefi
të priste të pranishmit dhe të
drejtonte takimin ne emër të
tijë, i cili na shoqëroi dhe na
informoi për disa objekte të
rëndësishme arkeologjike si dhe
për varrin e Gjergj Kastriotit,
që ishte në rikonstruksion
e sipër. Në këtë takim, në
përfundim të fjalimeve të disa
shkrimtarëve e historianëve
të mirenjohur, Kryesia e
Shoqatës së Shkrimtarëve “Papa
Klementi“ XI- Albani në Suedi,
ndau Mirenjohje për drejtuesit
dhe në shërbim të komunitetit,
ajo lidhet me zonjën Marie
Bruka (Ruka). Bijë kurbinase,
protogonizmin e saj si mjeke
pediatre për dekada, u kthye
në një” përmendore” të gjallë të
Kurbinit
Kryesisht me kontributin si
mjeke deri në humanizëm për
shëndetin e fëmijëve.
Doktoresh Maria, mbetët
shembull për këdo. Falë
aftësisë profesionale dhe me
korrektësinnë punë, gradualisht
Dr. Marie Ruka fitoj respektin e
e shoqatës Miqësisë dhe
Bashkëpunim Shqipëri-Itali për
zotërijt: Sandër Ndoci - Kryetar
i degës Kurbin, z. Vlash Prendi
- K/redaktor i Revistës Miqësia
dhe Martin Gecaj zv/President
i Shoqatës. Ndërsa Presidentit
të Shoqatës z.Nikoll Lleshi u
nderua me titullin më te lartë që
jep kjo Shoqate, “Antarë Nderi “
i Shoqatës së Shkrimtarëve dhe
Artistëve “Papa Klementi” XI-
Albani në Suedi. Në përfundim
të aktivitetit, nga Bashkia Lezhë,
u shtrua dhe një koktejl, ku
u zhvilluan biseda shoqerore
mjaft të këndëshme ndërmjet të
pranishëmve dhe u ndame me
shpresë për një takim tjetër të
shpejtë përurues të krijimëtarisë
në vazhdim të Shoqatës së
Shkrimtarëve dhe Artistëve
“Papa Klementi” XI-Albani me
qendër në Suedi.
tërë qytetit ku ajo punoj për më
shumë se tri dekada.
Supër Maria!
E kompetuar dhe e
mirëarsimuar profesionalisht,
Dr. Marie Ruka (sic e njihnin
të gjithë në Kurbin) mori notë
maksimale nga qytetarët e Laçit
dhe më gjërë. Gojëmbel dhe dhe
e gjendur në çdo orë të ditës,
natës. Në shërbim 24 orë.
Për çdo pacient, doktoresha
nuk kursente asgjë nga ajo që
zotëronte.
Kualitetin e lartë professional
Revista MIQËSIA I  41
“Urojmë të jeyë në shërbim Dr.
Maria”, shpreheshin nën zë
qytetarët që kishin nevojë për
një shërbim kurativ urgjent apo
periodic” Vetëm ajo na qetëson
shpirtin” shpreheshin pacientat
qytetarët.
Marie Ruka dha një ndihmesë
të madhe dhe për kolegët e saj të
shumtë. Me petkun e mjekut të
provojës, pranë saj u rritën një
brez i artë nga fusha e bluzave
të bardha. E kotë të ndalësh në
ëmera. Janë me dhjetra, qindra
që kaluan “sitën” e “nënës
doktoreshë”
“Qytetare Nderi”.
Bashkia Kurbin, Këshilli i
Bashkisë, me Vëndimin nr. 107.
Datë 28.02. 2017 i ka akorduar
znj. Mari Ruka, titullin e lartë
“QYTETARE NDERI”
Në fakt, kishte vite të tëra
42 I Revista MIQËSIA
që për emerin e doktoreshës,
kërkohej një vlersim i tillë.
Propozimet vinin
shumë drejtime por vetëm me
koherencen e Kryetarit actual z.
Artur BARDHI, dhe Kryetaerës
Këshillit znj. Edlira Lleshi, u
bë e mundur që Marie Ruka të
ngjitet në piedestal. Në unison
këshilltarët votuan pro titullit
të lartë, duke përmbushur
misionin kuptimplotë. “znj.
Marie Nikoll Bruka” i jepet
titulli “QYTETARE NDERI”
e Kurbinit. Motivacioni:
“Për contribute të shquara
në shërbimin shëndetësor –
professional e human ndaj
komunitetit të rrethit Kurbin,
veçanërisht në mbrojtje të
shëndetit të fëmijëve.
Anëtare dhe Drejtuese e
Shoqatës së Miqësisë Shqipëri –
Itali.
Gjithëpërfshirjen doktoreshë
nga Maria, e pati edhe në Shoqatën
e Miqësisë dhe Bashkëpunimit
Shqipëri – Itali. Konseguente
e papërtueshme dhe pranë
Presidentit të Shoqatës z. Nikoll
Lleshit. Një mbështetëse e flakët
dhe me contribute humane.
BEFAS NDAHET NGA JETA.
E lindur me 12 gusht 1944 në
Laç, Marie Bruka (Ruka), pas një
sëmundje të rëndë, ndahet nga jeta
në vitin 2018. Pikëllim i madh për
familjen, komunitetin dhe të gjithë
ata që e njohen zonjën e madhe të
Kurbinit. Vepra e saj mbeti, . Marie
Ruka emery i skaliitur tek brezat,
modeli për tu ndjekur.
 NE SHERBIM TE QYTETAREVE NDER VITE
Pashk PRENGA
Drejtor i Zyres se Punesimit
Kurbin
N e qytetin e Laçit, dy subjekte,
konkretisht “Bardhi” shpk me
administrator Z.Josif Bardhi dhe
“Noka” shpk me administrator
z. Mhill Noka, jane ne sherbim
te qytetarve per pastrimin
e gjelberimin e ketij qyteti.
Konkretisht subjekti “Bardhi”
ka te punesuar 32 punemarres
gjithsej, nga te cilet 14 femra dhe 18
meshkuj.
Ky subjekt aktualisht ushtron
aktivitetin ne qytetin Lac dhe njesite
administrative Milot e FusheKuqe.
Siperfaqja totale qe mbulon me
sherbime pastrami kysubjekt eshte
192000 m2.
Subjekti “Noka” shpk ka te
punesuar 18 punemarres gjithsej,
nga te cilet 10 femra dhe 8 meshkuj.
Ky subject ka ne administrim 72000
m2 siperfaqe te gjelbert dhe 4000
rrenje peme dekorative. Proçeset
e punes qe kryen ky subjekt jane:
Mirembajtje e siperfaqeve te
gjelberta, mbjellje, krasitje, vaditje
per pemet decorative etj.
Te dy keto subjekte per
sherbimet qe kryejne ne territorin
e Bashkise Kurbin, financohen
plotesisht ngafondi i Bashkise.
Nga bashkebisedimet e
herepashershme qe kemi patur
me keto dy punedhenes rezulton
se administrata e bashkise ka qene
korrekte ne zbatimin e marreveshjes
dhe realizimin e financimit Brenda
afateve ligjore per keto dy subjekte.
Nga ana tjeter, vihet re se ne
territorin e Bashkise Kurbin ka
mungesa te vendparkimeve te
automjeteve, kende lojrash per
femije, ambjente te pershtatshme
argetimi per moshat e treta,
mungese te pajisjes se lulishtes
kryesore me stola dhe te krijimit
te ambjenteve te gjelberta mes te moshuarit. Por per te patur nje
pallateve. Keto kerkesa duhet mjedisa me te kulturuar eshte e
te merren ne considerate dhe nevojshme qe cdo qytetar te jete i
te reflektohetqe per vitin 2019 denje per ambjentet qe e rrrethojne
e ne vazhdim te jene prioritet i duke u kujdesur per veten e tij dhe
investimeve nga Bashkia Kurbin. per te tjeret.
Vlen te theksohet qe keto dy Perballe ketij modeli qe tregohet
subjekte qep ermendem me lart jane per gjelbrimin, lulishtet i pushtojne
ne lartesine e duhur ne lidhje me autoveturat. Per mendimin tone
cilesine e sherbimeve qe ato kryejne ky problem zgjidhet lehtesisht
ne territorin e Bashkise Kurbin,
porduhet te kete dhe iniciativa
individuale nga vete banoret per
permiresimin e kushteve mjedisore
per te krijuar ambjente sa me te
pershtatshme per vete qytetaret.
Nje shembull konkret qe vlen
te permendet ne kete shkrim eshte
qytetari model Mark Shkreli,
i cili me perkushtimin e tij, ka
investuar fizikisht dhe materialisht duke vendosur bordure qe nuk
ne gjelberimin dhe vendosjen e kalojne makinat. Theksojme se per
stolave te pushimit, qe banoreve tiu ardhur ne ndihme banoreve te
tepallatit tetij dhe pallateve te tjera pallateve apo lokaleve prane ka
perretht duke u krrjuar kushte sa vende te lira qe mund te pershtaten
me te mira dhe te kulturuara per per parkime, pas nje studimi nga
te kaluar kohen e lire femijet dhe zyra e urbanistikes se qytetit.
Revista MIQËSIA I  43
 Ansambli Mirdita
poeti Gjok Beci rron sa vete kenga...
Ansambli Mirdita,
perfaqesusi i tra-
shegimis e i folkut
në tërr trevat e
saja, mori emrin
e perveçem ne
gjthe Shqiperine
që e theksoj
Kol BECI – Drejtues i Kulturës ’’Grupi i Burrave
dhe Folklorit të Shoqatës te Mirdites’’më i
Kombëtare të Miqësisë dhe rëndësishmin, që
Bashkëpunimit Shqipëri - Itali mori jehonë në
gjithë Shqipërinë,

K
ur kenga flakaton në
histori ajo ngjitet ne maje
te kalave e ju b’za shekujve
une jam gjemimi i poetit ai nje
dite largohet po emri i tij rron
sa vete kenga. Fjalët prej shpirti,
kushtrimi i gjakut që ndizej përditë
e më shumë, preknin pikërisht
aty ku dhimbja kerkon sherim,
kur zien kombi dridherohet jeta
e atdheut, aty ku asgjë nuk mund
të arrihej pa kushtrim në të gjitha
anët, aty ku edhe vaji edhe kënga
kanë misionet e veta ne udhen e
historise.
nga skalitja e zerit
burrerore fale
penes Gjok Becit
“Grupin e Burrave
të Mirditës”, një
zë shkëmb, një
zë i nendheshem
i furishem si plumat në
fushëbetejë’’, zëri i tyre valviti
skenat’’ bedenat e kalave i ter
vargu epik i poetit prehu shpatat
e lirise. Por si arritën në këtë stad
kaq profesional e impresionues
këto këngë?. Edhe kjo nuk është
rastësi absolutisht, por falë punës
se palodhur të krijuesve vendas
zonale, nga Selita Viktor Gjikolaj
plot nje jete nen petkun e rende
si kish mbi krye deri sa nje kohe
ju hoq e drejta e shkrimit ai ka
sjelle ne fushen e lemit kulturore
ansamblit Mirdita nje koshere
embelsi vargjesh ne skenat e
folkut, kenges ku vargu i pare hapi
festivalin e Gjirokastres te vitit
1973 Gurgullojne gurrat malsore..
edhe ne bazen e qendres të këngës
folklori kenga gjithe krahinat e
vendit, skalitës të denjë të këtyre
motiveve si: Dorian Nini, Fran
Vorfi, Mark Gjoka, Servet Cara,
Kolë Zefi, Dodë Prendi, Mark
Gjonaj, Bardhok Koka Llesh
Lleshaj... Kol Beci e tjere. Me
te vertete historia e kultures
si ne gjithe Shqiperine filloj te
cfaqej publikisht ne festivalin e
pare 1968 ne Gjirokaster, ne ate
perfishrje mbare kombetare merr
pjese edhe Mirdita, ku dora e
poetit Gjok Becit dha dritesimin e
tij me tekset dhe kenget burimore
te dalur e shkruajtur mbi shtratin
e kultures mirditore, ku festivalin

44 I Revista MIQËSIA
e hapi po kushriri i poetit me
kengen per shqiperine, Dod Beci.
ku ai nuk merr pjese kurr me per
ceshtej biografie po citoj varcet qe
shkruan Gjok Beci kenduar nga
Nikoll Preci. Qeshe i vogel sot u
rrita ne festival me coj Mirdita..
Bubullimi kombetare per arritjet
e medhaja ku zeri i mirdites mori
dhene ne gjthe trojet arbnore, u
ndie ne festivalin e 1978, ku kenga
me teksin prej llogoresh sllogani,
Xhamadani i Trimerise permbyllja
e saje...Gjithe shqiptaret jane Mic
Sokola, kendoj Mrik Trumsh..
Grupi i Mirdites arriti majat e
suksesit. Një arritje ku historia e
këtij grupi flet vetë.
‘’Ansambli Mirdita, është
dekoruar nga Presidenti i
Republikës me titullin ‘’Mjeshtër
i Madh”, fryt i një historie brezash
të përkushtuar krijuesisht zeri i
solistave i shoqeruar nga grupi i
burrave skenat e festivaleve kane
shënuar emocione të fortë jo veq
tek trupa amatore si mund ta
cilesojme nje brez si koha do ta
ruaje si jehone e perhershme per
kengen popullore neper atdhe po
per gjithe shqiptaret ne teresi..
Vijome ne udhen e ansamblit..Ne
vitin 1981 po zien Kosova per tu
ngritur ne llogoret per Liri.
Gjok Beci si zakonisht me ate
gjakun e tij per atdhe e shpalos
vargun ne balle te historise, arbri
kurr nuk eshte ndjere i dobet per
troje e per prag, thuri kengen.
Per liri s’te fal shqpitari, nje
brilantisem duke nxitur trimerine
e shqiptarit, pa u vonuar ne vitin
1981 sjelli vargun... Guri i rende
rri ne troje te veta e kendoj i
ndjeri i pa arriteshim ne historine
e ketij veshtrim unikal kulturore..
Ndue Perkola... Dasma e Kamber
Loshit... Ngrihuni vellezer
Kosovare trimeria eshte e juaja..
Nuk ka dasem pa mish, Lufta
fitohet me gjak. kjo ish i gjithe
shpirti i poetit per te nxitur
popullin Kosovare per lirine e
fateve te veta vargu i shpirtit
poetave mirditore i kryependari
mjeshtri i madh Gjok Beci. poeti
epik lirik po.. Viktor Gjikola, i
paharruari..Jak Tuci..keta ishin
tre poetet e mirdites, fal dhurate e
zotit per te cuar kengen mirditore
atje ku nuk ka ku te shkoj ma,
Krenaria e kenges eshte absolute
e dashur e lumtur, kengetaret
e ansamblit dalkadal u bene
mjeshtra ne tembullin e folkut
kesaj fushe, siq e pershkruam me
siper.
Kenga erdhi e fuqishme si nje
epizem i furishem i mjeshtrit
Gjokes. solistet derdhen po aq arte
historie, qe nga: Luljeta Perbasha.
Kol Zefi. brilnati i pa sosur. Ndue
Perkola. Mrik Trumshi, Anton
Gjoka, Prena Beci.. Bardhok
Deda, Kastriot Kola. Ne vitet
70-80 shume kenge te Mirdites
u bene pjese e programit te
ansamblit te Kengeve e Valleve
Popullore.. S’po mundem ta
mbylle kete shkrim si po me jep
vec mocione ne doren time pa
shkruar nje domethanje se ky
ansambel don kohe te mbarosh
frazen e fundit qe kurr nuk arrihet
derisa te shuhet historia, Beteja
clirimtare ne kosove tashme
ishte nje realitet edhe i lidhjes
shpirterore te Kombit rreth
Flamurit, rrethe lirise njerzore
e kombetare, por edhe rreth
ndeshkimit qofte edhe vetmitar
te padrejtesive shekullore ne
Ballkanin e tragjedive proverbiale
mbi banoret autentike shqiptare..
ku ne kete vale si kish perfshi
gjithe Kosoven poeti shkruan
vargun thirres per lirine.. Jam
Kosove e shqiptarise.. Njeqind
vjet po i therras lirise. e kendoj
mjeshtri i madh..Arif Vladi..
Kam nderin dhe perkuljen te
falenderoj te gjithe kengetaret
shqiptar kudo si jetojne neper
atdhe e jashte tij si fjalen e poetit
te paharruar Gjok Becit e quan ne
portalet qiellore.te me falin si nuk
jan rradhitur emer peremer se i
ka shkruar zeri i tyre mbi ballin e
kanges..... Ansambli Mirdita erdhi
ne historine e tije duke gjemua
mbi krahet e nanes shqipni, nga
vargu i poetit mjeshtri i punes,
Gjok Beci, nga ai si nuk diti
te ndaloj penen asnje cast, po
rrenjesisht.Viktor Gjikolaj shkroj
kur kosova po digjej ne vitin 1981
vargun..Per kombin nana per liri
e burra.., nje kushtrim lirie, po ky
ansambel nuk harron kengen e
Jak Tucit..
Ansambli i kengeve e valleve
Mirdita po ece po nen gjurmet
e pa shtershem te gjthe vlerave
epokale. mbylli njegjysem
shekulli histori kenge ne sherbim
te atdheut fjala e derdhur ne
kenge beni clirim lirie ne ate kohe
kur kombi kerkoj mbeshtetjen e
cdo shqiptari, per pavarsi e ideal
atdhetar..
Revista MIQËSIA I  45
 KONFERENCA E LONDRËS NË FAQET E NJË LIBRI
Rreth librit të Nuri Dragojt “Prapaskenat e Konferencës së Londrës 1912 – 1913,
botuar nga shtëpia botuese
Fran Gjoka- gazetar
Ç ështja shqiptare ka qenë
gjithnjë e pranishme dhe
çështje e shtruar pëe zgjidhje
në kancelaritë perëndimore,
pasi gjithmonë janë bërë plane,
janë kurdisur prapaskena dhe
janë marrë kurdoherë vendime
në dëm të interesave jetësore
dhe kombëtare të popullit tone.
Pikërisht këtij problemi që
mbetet aktual edhe sot në ditët
tona i kushtohet libri historik i
studiuesit tashmë të mirënjohur
Nuri Dragoj “Prapaskenat e
Koferencës së Londrës 1912 –
1913”, botuar nga SHB “Iceberg”
pak kohë më pare. Megjithëse
në këtë material tejet serioz dhe
të plotë, trajtohen çështje tepër
të rëndësishme që ngërthejnë
një hark kohor vetëm prej dy
vitesh, pasqyrohen të gjitha
përpjekjet e patriotëve dhe
politikanëve tanë të kohës për ta
bërë të njohur emrin e Shqipërisë
në arenë ndërkombëtare dhe
për ta respektuar atë si shtet
të pavarur, si dhe përpjekjet e
fuqive të mëdha jo vetëm për ta
lënë në harresë lavdinë e këtij
46 I Revista MIQËSIA
“Iseberg” 2014.
vendi, por çka është më e keqja
për ta coptuar atë.
Me shumë të drejtë autori
ndalet për të analizuar
mbledhjet dhe konferencat
që firmosën aktin tragjik të
copëtimit të trojeve shqiptare,
ata akte që në mënyrë tërësishttë
padrejtë hodhën “shpatën e
rëndë” të Demokleut mbi trojet
tona duke ndarë jo vetëm trojet,
por edhe kombin tonë në pesë
pjesë. Aktin më të turpshëm
do ta ndërmerrte mbledhja e
ambassadorëve të Fuqive të
Mëdha e 29 korrikut të vitit
1913, që vendosi copëtimin e
trojeve tona, pa marrë parasysh
vullnetin e sovranit të sapo dalë
nga lufta e egër pesë shekullore.
Në këtë periudhë të vështirë,
populli ynë vuante plagët e
rënda të luftës, ai kishte nevojë
për ndihmë dhe përkrahje dhe
jo për një trajtim të tillë mizor
siç po ia bënin Fuqitë e mëdha
këtij kombi nga më të lashtët
në Ballkan, megjithatë patriotët
tanë të sprovuar në situate të tilla
të vështira, ditën tu dilnin zot
fateve të kombit. Është meritë e
studiuesit Nuri Dragoj që perms
dokumentash të pamohueshme
analizon dhe vlerëson me kujdes
figura të tilla të spikatura si
Ismail Qemali, Isa Boletini, Luigj
Gurakuqi, Fan Noli etj, por edhe
rolin e pazëvendësueshëm të
patriotëve të mëdhenj si Sefulla
Vllanasi apo Mehdi Frashëri.
Mjeshtria e spikatur e e Shqipërisë, dyshimet mbi
studiuesit Nuri Dragoj,
pasqyrohet në çdo rresht, në
çdo faqe, në çdo detaj të librit, ai
ka ditur të ndërthurë me kujdes
përshkrimin me faktet historike,
të kaluarën me të sotmen, si
dhe të shprehë qëndrimet dhe
ndjesitë personale për këta
çështje kombëtare madhore
për kombin tonë. Kështu autori
krijon vizione të qarta historike
kur pasqyron ngjarje para dhe
pas Shpalljes së Pavarësisë së
vendit, luftën për të konsoliduar
shtetin e ri shqiptar në familjen
e madhe Europjane.
Lëvizjet janë të shumta,
ngjarjet po ashtu, kryengritja
e gushtit 1912 që kishte
përfshirë gati gjithë Shqipërinë,
Memorandumi me 24 kërkesa i
kryengritësve, Luftra Ballkanike
e 8 tetorit 1912, kur Serbia do të
sundonte krahinën e Sanxhakut,
etj, por edhe përpjekjet e popullit
shqiptar për të shijuar pak ditë
liri ishin tëmëdha. Në krye të
këtij kombi të varfër ishin vënë
patriotë dhe atdhetarët e vërtetë
që dinin t’u dilnin zot fateve të
Atdheut. Dhe Autori ndalet tek
figura emblematike e lëvizjeve
për pavarësi Isa Boletini, një
nga udhëheqësit e lëvizjeve
dhe pjesëmarrjes në Qeverinë
e Përkohëshme të Vlorës të
Dhjetorit 1912. Ishin pikërisht
këta patriotë që u bënë ballë
planeve ogurzeza të gjashtë
Fuqive të Mëdha që aso kohe
thuajse bënin ligjin në Europë.
Ishte Londra, Moska, Berlini,
Roma, Vjena dhe Parisi që
kurdisnin plane dhe lëshonin
vija sipas dëshirës mbi hartën
Pavarësinë e saj etj, të cilat
studiuesi në mënyrën më të
saktë dokumentarë na e jep
perms bisedës së bërë nga
Fairfax Cartwright (1857 – 1928)

ambasadori britanik në Vjenë
dhe ministrit të jashtëm austriak
Kontit Leopold Berchtold në
mëngjesin e 26 tetorit të vitit
1913, kur dhe nisin tratativat
e famshme të masakrës
territoriale të Shqipërisë, kur
propozimet për copëtimin e
tokave Shqiptare, aneksimi i
Sanxhakut, Plavës e Gucisë,
Kosovës, e deri edhe në
portin e Shëngjinit kalonin
sa në një kancelari në tjetrën,
derisa përfundonin në dosjet
famkeqe të ministrit të
jashtëm të Anglisë Edward
Grey (1862 – 1933), një nga
aktorët më të rëndësishëm
të masakrës territoriale
shqiptare të viteve 1913.
Studiuesi i njohur Nuri
Dragoi, perms dokumentave
historike përshkruan takimet,
bisedat, mbledhjet dhe
konferencat ku gatuhej e
ardhmja e Shqipërisë, ku
bëheshin plane për copëtimin e
saj.
Më 17 dhjetor 1913, do të hapte
punimet Konferenca e Londrës,
në të cilën do të merrnin pjesë
ata, burrat më të rëndësishëm
të kontinentit të vjetër që do të
coptonin trojet tona dhe
do të vendosnin për fatet
e këtij kombi të sapo dale
nga lufta pesë shekullore.
Ishin kasapët e Europës
Edward Grey – ministër
i jashtëm i Anglisë,
Raymond Paincore,
ministër i jashtëm i
Francës, Leopold Bercitold,
ministër i jashtëm i Austro
– Hungarisë i cili qe
ndoshta ndër të vetmit që
mbrojti çështjen shqiptare,
ndoshta sepse më vonë
mendonte të hartonte
plane në kurriz të saj,
Sergei Sozonov, ministër i
jashtëm i Rusisë, Antonio
Markjuis, ministër i rrodhën në vitet e mëvonshme,
jashtëm i Italisë, Eleftherios
Venizelos, ministër i jashtëm
i Greqisë, të cilët historia i
dënoi dhe vazhdon ti dënoi për
terrorin që u bë para 100 vjetësh
në këta troje.
Dhe në ballë të luftës për
njohje të qeverisë shqiptare dhe
ruajtjen e tërësisë tokësore të
vendit tonë, qenë patriotët tanë,
bijtë më të mirë të këtij populli
që luftuan dhe sakrifikuan për
çështjen kombëtare. I tillë ishte
edhe patrioti korçarë Nikolla
Noga i cili sapo dëgjoi se
Konferenca e Ambasadorëve të
Londrës do të shpallte njohjen
e qeverisë shqiptare pati
brohoritur: -Rroftë Shqipëria!
Plagët e shpirtit tim u shëruan!
Tashti le të vdes! Zoti i madh
na paska falur një vdekje të
ëmbël! Dhe kishte dhënë shpirtë
patriot ii madh me 24 prill
1913. kështu edhe atdhetari
i shquar Dhimitër Zografi,
apo delegateët shqiptarë të
Konferencës së Londrës që bënë
historinë, mbrojtën çështjen
tonë kombëtare përballë Fuqive
të Mëdha. Ndonëse emrat e
tyre rrallë ishin artikuluar
në të kaluarën, ata mbetën
të pavdekshëm në mbrojtjen
kombëtare. Sipas studiuesit
Dragoj, në delegacion bënin
pjesë Rasih Abedin Dina,
Mehmet bej Konica dhe Filip
Noga. Faik Konica ishte dërguar
nga “Vatra” dhe Fan Noli nga
Kisha Ortodokse e Amerikës.
Janë të njohura ngjarjet që
sepse trojet shqiptare u copëtuan,
marrëdhëniet e Shqipërisë me
fqinjët e acaruar akoma më
shumë, madje edhe sot e kësaj
dite mbetet në fuqi Ligji i Luftës
me Shqipërisë, apo tendencat
agresive të fqinjëve tonë verior,
kujtojm këtu edhe çështjen e
pazgjidhur të çamërisë që sot
e kësaj dite zvarritet e zvarritet
pafund.
E të gjitha këto janë pasoja
të kësaj Konference që
veprimtarinë dhe vendimet
esaj i analizon aq bukur dhe
me kujdes i mirënjohuri Nuri
Dragoj, i cili ka krijuar tashmë
profilin e tij të studiuesit me
shumë vepra të këtij lloji. Në
këtë vepër autori ka shënuar
arritje të rëndësishme në
fushën e studimeve, sepse me
faktet e shumta, dokumentat e
shfletuara, dëshmitë e analizuara
sjell para lexuesit të dhëna të
reja historike rreth synimeve
të Konferencës së Fshehtë të
Londrës dhe synimeve për
copëtimin e Shqipërisë. por më
e keqja është se këto synime
dashakeqe janë gjallë edhe sot,
prandaj edhe libri i Nuri Dragojt
është një apel kundër këtyre
synimeve të shteteve europjane.
Revista MIQËSIA I  47
 BIJTË E ARBËRIT
NDERI KOMBIT
-1-
Bijtë e Arberit nderi Kombit
Krenarin ja kanë vesh trollit
Trolli ku lindi Albani
Nat Sebaste Kalanë e bani
Kjo Kala ka rritun trima
Biri i Gjonmit Progon Gjonima
Faqja e parë e historisë
Themeltar i Shtetit t’Arbrisë.
-2-
Rrezja e djellit paska ra
Për Arberine në Shufada
Koha lashtë ka shkruejt në gurë
Gjaku i Arbrit S’shterron kurrë
Prodhuen armet prej barotit
Për ushtrine t’Gjergj Kastriotit
Garda e parë që k’to armë ngjeshi
Vrana Konti e Gjergj LLESHI
-3-
Leu një djellë e ndriçoj vendin
Solli t’Shejt Papa Klementin
Nëpër botë i ka dalë zani
I njëmbëdhjeti Papa Albani
Lidh Kurbini besë me burra
Gjon Kolesi e Atë Mark Skura
N’tel lahutës kënga e kushtrimit
Hapi dyert Shkolla Kurbinit.
- 4 -
Pashka Trokthi djale Kurbini
Për Shkollë t’ Shqipes s’po i flen syni
Plaku i Vlorës letren nisi
Atë Preng Bardhi prej Delbnishti
Do ta ngrejme flamurin sot
Këtu në Vlorë si në Milot
Nikoll Kaçorri krushk i parë
Dhe Gjin Pjetëri Flamurtarë
I madhi zot e bekoi
Shqipja e lirë të fluturojë
POETI: BASHKIM AJAZI
1 Trim Gjergj Lleshi nga Kurbini
Lum si ti moj tokë Arbnore
Për këto troje shekullore
Që janë mbrojtu r me gjak trimash
N’ flak t’ barotit e vetetimash
Mbush me djell e plot lavdi
Në cdo gur ka një histori
48 I Revista MIQËSIA
(KJO KËNGË i KUSHTOHET FISIT CAKA)
N’bajrak të Arbnit në ate Derven- Për kuvend sot kam me shku
Shtëpia e Cakës ka zan ven Tuj vu frenin prej florin
Nga Burreli kishte ardhe Përmbi shal laron qylimin
Prej katundit Guri Bardhë
Ka zane turulle për me jetu N’ vjeshtë të dytë t’ motit nanqin
Rremi gjakut vjen me u shtue Dy bajrak Arbër. Kurbin
Në Fush – Krujë atje n’ Larushk
Qysh prej shekullit pesëmbëdhjetë Një kuvend i madh me krujsh
T’ gjith një zani u lidh besa
Pak pa u mushun gjashtëqind vjetë
Të mos pagujm as taks as dhjeta.
I parii shpisë që u njoft me emer
Ish Geg Caka me të madhen zemer
Po i premen me rradhë do breza
U martu me i bijë Miloti
Të lisit gjakut qysh te Gega
Dhe dy djem ja pat fal zoti
Që ju vunë të parëve për mrapa
Trim bujarin Gjin Mark Caka
Hilla e Preni djemt e Gegës
Zytë shkëndi si kokrra shegës
Nipi i Gjinit dhe Filipit
Nipa jan që besa zotit
Lavdin fisit nalt ja ngjiti
T’Frrok Gjetanit prej Miloti
Me djers të ballit kan jetu
Nisi rrugën e pajtimit
Hasmit kurrë si janë nënshtrue
Hapi dyert kullës ngujimit
Për pajtim fjala i zu ven
Si atëhere por pak ma vonë
Mbarë Shipnin deri në Prizren
Fisi Cakës ban jehonë
Nipi i Hiles Kol Mark Caka
E bekojnë foshnja në djepa
Që e lakmonte Esat Pasha
Filip Ca tu rrit jeta
Kishte pri në ballë të bajrakut
N’ballë të kuvendit lis me dega
Se trimat i ka në rrem të gjakut
Për shumë shekujFilip Deda
Tu knoftë kanga nëpër breza.
Drita dal djelli pa le
Kol Mark Caka si rrufe
Poezia nga : BASHKIM AJAZI
Kalit kuq i ashtë afru
ME KURBININ PENG NUK KE
Kjo këngë i kushtohet familjes LLESHI Delbnisht në Kurbin.
2 4
Historia fol me mall Në Delbnisht n’ zemer t‘Kurbinit
Lufton gjysh bab e djal Zjarr e flak ban kulla trimit
Për flamur e për atdhe Djemt e saj shkrin gjak e zemer
Me shpat n’ dorë djemt i kan le N’ Kala Krujes kan lan emer
Pushkë e penë kur koha i deshti
Gjithëmon luftës n’ ball i prini Amanet na i la Ndue Lleshi
3 5
N’ tan Arbnin ka shkue zani Pushka e besa n ‘mes Milotit
Vret Gjergj Lleshi ballabanin Gjëmon fort sa gjylja topit
Gjithmon kulla armet ngjeshi Në dymbëdhjetën kur e ngritën
Vrau bimbashin Pal Ndue Lleshi Lart flamurin e valviten
Tu ja derdh gjakun mbi dhe Pjetër Lleshi e nënshkroi
Me Kurbinin peng nuk ke Shqipja e lirë të fluturojë
Folkloristi dhe Poeti BASHKIM AJAZI
 HISTORIA SHQIPTARE
E PARË NË PESË KOHË: ILIRIA, PERIUDHA E LUFTËS SHQIPTARO-TURKE,
RILINDJA, LUFTA ANTIFASHISTE, LIRIA DEMOKRATIKE.

Vlash Prendi osmanë, me shtetet e bllokut në sepse kemi gjakun, zemrën dhe
Luftën Nacional – Çlirimtare, guximin e shqiponjës krenare.
Historia jonë është e me diktaturën komuniste, iu Kemi 70 vjet të lirë, le ta shohim
dhimbshme. Kombi ynë, një nga përgjigjëm sulmeve dhe pro- këtë, në këtë montazh historik
popujt më të lashtë në Ballkanin vokimeve të shumta të vendeve me pesë kohë përgatitur nga
perëndimor, ka konturuar vler- fqinje. Dhe mbetëm shqiptarë, mësuesi ynë Vlash Prendi.
at e tij njerëzore si epirot dhe
ilir, rreth njëzet e pesë shekuj
më parë. Por që nga shfaqja e LUFTRAT SHQIPTARO-TURKE
ilirëve në Ballkan, deri në ditët GJERGJ KASTRIOTI
tona, fletët e historisë së këtij
janë larë me gjak. Jeta i shkoi
këtij populli në luftra dhe përp- Pritëm që n’Arbni, t’vinin kohë të reja,
jekje për liri.Luftuam me peran- Përsëri arbnorët, hidhen ndër beteja,
dorinë romake, me pushtuesit Se erdhi armiku, si bishë ra ndër ne,
Po bijtë e shqipes, shkreptinë si rrufe,
Nuk e durunë zgjedhën, dolën shpejt në male,
ILIRIA Lufta i pat mbytun, plot në punë e halle,
Për fatet e atdheut, që fort patën deshur,
Jetoj në këtë truall, tash sa mijëra vjet Natë e ditë sokolat, armët mbajtën ngjeshur.
Nga të parët trima, trashëguem një shtet, Sepse shteti i Arbrit, për liri merr hak,
Shtet me shumë tipare, siç e kishte bota, Trimat nuk kursehen, zemrat derdhin gjak,
Burra dhe gra trime, nuk i lind ma toka, Vjen dhe Gjergji Ynë, revansh prej Turqie,
Njerëz punëtorë, luftonin çdo hasëm, Gjoksin me lëvdata, n’ballë i shndrisnin yje,
Shpesh herë midis luftës, trimat bënin dasëm, Një dyzinë me tituj, i kish dhanë Sulltani,
S’duronin pushtuesin, armët mbanin ngjeshur, Nuk i deshi Gjergji, erdhi tek vatani,
Burrat e arbnisë, gjerdan mbanin veshur, Dhe e nisi luftën, me amanet të parëve,
Ishin bijë sokolash, lindun prej një nane, Krahu prej çeliku, mburojë e shqiptarëve,
Nga fiset liburne, tek fiset ardiane, Vringlloj shpata e trimit, anë e mbanë Arbnisë,
Shpatat mbanin ngjehur, nuk u trembej syri, Me ja sjellë shqiponjës, ditët e lirisë,
Nga kalaja e Krujes, mbarë në malet tona,
Nga dardanët trima, deri tek Epiri,
Në kalanë e Lezhës, përplaset jehona,
Shpesh takohej Pirro me Agronin trim,
Nis lufta e madhe, pa ra ylli i natës,
Kaonët në jug ndiznin flake e tym,
Nga kodrat e Pllanës, deri n’breg të Matës,
Për të mbrojtur trojet siç thotë e vërteta,
Jehonë po merr Lezha, deri n’breg t’Patokut,
Pajonëve, dardanëve nuk u dhimbej jeta, Po luftojnë me turqit, djemtë e Gjeto Cakut,
Ecëm nëpër shekuj, me lavdi në ballë, Më zemër lirie, trimi në luftë raka,
Pirron dhe Teutën, i kujtojmë me mallë, Si luan luftueka, heroi Llesh Nik Daka,
Në fletë historie, do të shkrujmë gjithmonë, Po hidhen në sulm, të rinjtë e të vjetrit,
Se trimat ilirë, janë të gjakut tonë. Janë bij të Kurbinit, trimat e Gjin Pjetrit,
Që sollën lirinë, me gjak patrioti,
Flamuri që ngritën, shpalon mot pas moti.

Revista MIQËSIA I  49
 RILINDJA
Në Lezhën kreshnike, ka ra hije e zisë,
Se asht nda nga jeta, trimi i Arbnisë,
Zemra e tij vigane, shpejt paska pushu,
Dhe një çerek shekulli, sa shpejt ka kalu,
Mbi varr të kryetrimit, sundon veç lavdia,
Se la t’shkretë vatanin, burra ka Shqipëria.
Prap s’do t’shuhet lufta, vijnë vite t’stuhishme,
Po shkëlqen Rilindja, epokë e lavdishme.
Lindën burra trima, luftuen për atdhenë,
Pushkët mbajtën mbushur, luftuen me penë,
Ishte Naim Frashëri, biri i Shqiptarisë,
Vargje thur për nanën qe dilnin nga shpirti,
Dhe gjuha e zjarrtë neper shekuj ndriti,
Që bashkë me Ndre Mjedën, dritë i dhanë lirisë,
Ishte dhe Asdreni, në skalion të parë,
Që i dhuroi popullit hymnin tonë kombëtar,
Vargje plot me ndjenjë, me ta dridhej toka,
Fishta me Migjenin, ndritën ndër epoka,
E kanë rritur popullin, zemrat ngritën peshë,
Nga Arbria e lashtë, n’Dardani e Lezhë.
DEMOKRACIA
Jem popull fisnik, na ka mbajtun besa,
Dimë një fjalë të bukur, ”E fundit vdes shpresa”,
Me gjuhë dhe me vepra, shqipja bani emër,
Vuajti shumë ndër shekuj, po pat dritë në zemër,
Vetëm për liri, nuk kursyem jetën,
Se “Kapak floriri”, gjithmonë kem pas vdekjen.
Lindën në ’90-tën rrezet e lirisë,
Rrëzuem diktaturën, fund i dhamë robnisë,
Erdhën ditë të bukura, si patëm pa kurrë,
I hapëm ne kishat, mbrojtëm një flamurë,
50 I Revista MIQËSIA
LUFTA ANTIFASHISTE
Ikën vitet tutje, ne si komb u rritëm,
Për vite me radhë, patëm ëndërru dritën,
Shpresat shpesh na i fikën, armiqtë e pabesë,
Pati ardh 7 prilli, që na shoi çdo shpresë,
Nisi lufta e madhe, një ditë t’bardhë se pamë,
Sa fatkeq që jemi, prap n’robëri ne ramë,
Por ky popull trim, me vrullin e t’parëve,
U hodh për liri, shpirt i atdhetarëve,
Mbushi divizionet, plot me luftëtarë,
Doli armët ngjeshur, në rreshtin e parë.
Për të mbrojtë lirinë, kështu e donte jeta,
Me pushkët me gjalmë, bomba e bajoneta,
Patën ra heronjtë, si lule zambaku,
Ra ai Qemal trimi, Mujo Ulqinaku,
Nuk u dhimbsej jeta, për liri t’vatanit,
Jo as Margaritas, as Kristaq Tutulanit,
Kjo plejadë me trima, zamrat plot na i mbushi,
Kajo Karafili, ra dhe Vojo Kushi,
Shqipja heroinë, kishte bij kreshnik,
N’zemër gjak shqiptari, urrejnë çdo armik,
Malet shumë ushtuan, flakë dhe tym shqiptari,
Lindi shpresa e madhe, 29 Nëntori,
Shqipja e pa diellin, që ngrohu Arbninë,
Se nga gryka e pushkës, e solli lirinë.
Shembëm diktaturën, tash jemi të lirë,
Punojmë ne për jetën, të jetojmë më mirë,
Sa e patëm ëndërrue, këtë kohë të artë,
Me popujt e tjerë, jemi t’barabartë,
Sepse jemi vëllezër, luftuem për këtë tokë,
Në fqinjësi të mirë, t’jetojmë në Evropë,
Me Kosovën tonë, tokën e dardanëve,
Jem anëtarë të NATO-s, n’familjen e madhe,
Do ecim përpara, pa u përkulur kurrë,
Se kemi në ballë, shqipen në flamurë.
 U nderuan me tituj “Antar Nderi”
Onorati con il titolo “Membro d’Onore”

MIQËSIA I  51
RevistaMIQËSIA
Revista
52 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  53
Revista MIQËSIA I  53
Takime Pune & Festive /
Incontri di lavori & Festivo

Kardinali Ernest Koliqi

54 I Revista MIQËSIA
Z. Artur Bardhi, Kryetar i Bashkisë Kurbin Z. Vjollca Jahaj zv/presidente takim
pershendet festen e 27-vjetorit të Shoqatës me intelektualet dhe personalitetet në Shkodër, etj.

Revista MIQËSIA I  55
56 I Revista MIQËSIA
Revista MIQËSIA I  57
58 I Revista MIQËSIA
Takime pune ndëkombëtare në Suedi

Revista MIQËSIA I  59
60 I Revista MIQËSIA
 MIQËSIA I I  61
RevistaMIQËSIA
Revista 61
62 I Revista MIQËSIA
 Sponsorët e Revistës Nr 8

SPONSOR KRYESORË
Z. Pjetër Nikolli - Drejtor i Revistës Miqësia dhe Kryetar i Shoqatës së Miqësisë
e Bashkpunimit Shqipëri-Itali të rrethit Mirditë i cili është Presidenti i Firmës
“Kthella”.

SPONSOR TË TJERË
Z. Kadri Morinaj - President i INSIG & EUROSIG Albania - Tiranë
Z. Behar Haxhiu - Bizesmen, kryetari i PD Kurbin
Z. Josif Bardhi - Bizesmen Kurbin
Z. Nikolin LLeshi - Bizesmen firma ALBA - Laç- Kurbin
Z. Prof. Angjelin Shtjefni - Kryetar i Shoqatës Katolike Shqiptare
Z. Zhani Ciko - Mjeshtri i madh i muzikës
Z. Fatmira Aliu - Këngëtare e muzikës popullore Kurbin
Z. Aleksandër Molla - Pastor në Kurbin
Z. Vjollca Jahaj Zv/Presidente e Shoqatës Kombëtare të Miqësisë & Bashkëpunimit Shqipëri-Itali
Z. Gjovalin Kameri - Specialist elektrik, Kurbin
Z. Dëfrim Met’hasani - Gazetar Sportiv

Falenderojmë të gjithë ata që sollën shkrimet e tyre për këtë Revistë për ti dhënë
vlera asaj. Po kështu falenderojë në emër të Shoqatës Kombëtare të Miqësisë dhe
Bashkëpunimit Shqipëri-Itali, të gjithë Sponsorët për kontributin e tyre për tu
dhënë lexuesve një Revistë sa më prestigjoze e me vlera historike.
PRESIDENTI
NIKOLL LLESHI
Adresa/Indirizzo:
Selia e Shoqatës ish Drejtoria e Pyjeve Kurbin,
pranë Gjykatës rrethit Kurbin - Albania
Tel: 00355682279697
E-mail: anaca_i@yahoo.com

Revista MIQËSIA I  63
64 I Revista MIQËSIA