Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 192

uyfuõkdfõ iqmskanr jiaidkh

is; ksjk
Ndjkd

uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj


kj kqjr mdr"
msÜgq.,"
ud,fí'
ÿr$*elaia( 011 2413025
amawatura@gmail.com
www.mahamevna.org | www.buddhavision.com

Q
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

is; ksjk Ndjkd


uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Y%S nqoaO j¾I 2552 la jQ jma ui

^mQckSh lsßn;af.dv [dKdkkao iajdóka jykafia


f.a O¾u foaYkd iy uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd
wimqfõ mj;ajkakg fhÿkq jiaidk O¾u foaYkd
ud,dj weiqßka ilia lrk ,È'&

mß>Kl wl=re ieliqu iy


msgljr ks¾udKh ( uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj
kj kqjr mdr"
msÜgq.,"
ud,fí'
ÿr$*elaia( 011 2413025
amawatura@gmail.com
www.mahamevna.org
www.buddhavision.com

2 Q
is; ksjk Ndjkd

—oin,fia,mamNjd ksíndkuydiuqoaomßhka;d
wÜGx.u.a.i,s,d ðkjpkk§ Ñrx jy;+z;s˜
—oin,hka jykafia kue;s
ffY,uh m¾j;fhka meKke.S
wud uy ksjk kï jQ uyd id.rh wjika fldg we;s
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h kï jQ isys,a Èh oyßka fyì
W;=ï Y%S uqL nqoaO jpk .xÕdj
^f,da i;=ka f.a iir ÿla ksjd,ñka&
fndfyda l,a .,d niakd fiala jdæ˜
^i<dh;k ixhq;a;h - Woaodk .d:d&

Q 3
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fm<.eiau
ÿ;sh uydkdu iQ;%h 05
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj 21
Oïudkqiai;s Ndjkdj 25
ix>dkqiai;s Ndjkdj 27
iS,dkqiai;s Ndjkdj 30
pd.dkqiai;s Ndjkdj 32
foaj;dkqiai;s Ndjkdj 35
wkqreoaO iQ;%h 37
ffu;%S Ndjkdj 56
lreKd Ndjkdj 58
uqÈ;d Ndjkdj 59
WfmalaId Ndjkdj 60
ixLdremam;a;s iQ;%h 61
iksodk iQ;%h 73
wdkdmdki;s iQ;%h 87
ldh.;di;s iQ;%h 109
wiqN Ndjkdj 130
Od;=ukisldr Ndjkdj 132
kjiSjÓl Ndjkdj 136
iS, iQ;%h 139
mxp WmdodkialkaO Ndjkdj 163
ÿ;sh [dKj;a:q iQ;%h 171
máÉpiuqmamdo Ndjkdj 183
mqKHdkqfudaokdj 189

4 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

01'
ÿ;sh uydkdu iQ;%h
^wx.=;a;r ksldh 6 - taldoil ksmd;h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

jiaidkh lshkafka fndfydu iqkaor ld, jljdkqjla'


ta fjk fya;=jla ksid fkfuhs' w;S;fha § fï jf.a u iqkaor
ld,jljdkq ;=<" m%{dfjka ;=ka f,dalh u wdf,dalu;a lrmq
ry;ka jykafia,d oyia ixLHd; msßila ìys jqk ksi hs' b;ska
ta w;S; jiaidk iuhka f.a iqkaor;ajh Tfí ;a wfma ;a yoj;a
;=<g ióm lrjk ;j;a tl jdikdjka; jiaidk iuhl wjika
Èk lsysmh ;uhs wms fï .; lrkafka'

b;ska fï jiaidk iufha § Tng mq¨jka kï Tfí Ôú;h


jvd;a u iqjm;a lrjk" jvd;a u w¾:j;a lrjk fohla ;uka
f.a is; ;=<g tl;= lr.kak" ta ms<sn| j uq¨ Ôú; ld,h u
Wk;a is; is;d i;=gq fjkak Tng mq¨jka fõú'

b;ska Ndjkdj lsh, lshkafka Tfí Ôú;h jvd;a u


iqjm;a lrjk" jvd;a u w¾:j;a lrjk wisßu;a fohla' Ndjkd
lsÍu lshkafka Tfí is; ÈhqK lr.kakd tla;rd iqúfYaIS
l%uhlg hs'

Q 5
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Ndjkd lsÍu ;=<ska wmg fï is; ÈhqKq lrkak mq¨jka


lsh,d biair fj,d u lsh, ÿkafka ljqo'''@ ta fjk ljqrej;a
fkfuhs' wms yeu fokdf.u wdorKSh Ydia;Dka jykafia jk
f.!;u iïud iïnqÿ rcdKka jykafia hs' Wkajykafia ;uka
jykafia f.a is; iïmQ¾Kfhka u ÈhqKq lr," by< u ;,hg
ÈhqKq lr, th wmg fmkajd jod<d'

Tng mq¿jka kï Ndjkdj ÈhqKq lrkakg" t;fldg


mqÿudldr úÈhg Tfí is; ÈhqKq fjkakg mgka .kakjd' ta ;=<ska
mqÿudldr wdOHd;añl iqjhla ,nkakg ;a Tng mq¨jka fjkjd'
fï i|yd Tng is;kakg mq¿jkalu ;sìh hq;= hs' Tng neß kï
l,amkd lrkak" Tng is; ÈhqKq lrkak neßj hkjd' fndfyda
fofkla fï is; ÈhqKq lrkafka keye' fï f,dafla iaj,am
fokhs fï is; ÈhqKq lrkafka' wkak ta ál fokd w;rg Tng ;a
meñfKkakg mq¨jks' ta i|yd Tn fndfyda u isys l,amkdfjka
hq;= j" kqjKska hq;= j nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh yodrkakg
´fk' ta O¾uhg wkqj ;uka f.a Ôú;h fufyhjkakg ´fk'

b;ska uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqfõ meje;afjk


fï jiaidk O¾ufoaYkd ud,dfõ m<uq Èkh ;uhs wo' wo ojfia
wms bf.k .kak hkafka" Ôú;hg iodld,sl iekis,a, ,nd
fok Ndjkd l%u lsysmhla u we;=<;a fjk fndfyda u iqkaor
iQ;% foaYkdjl= hs'

fï foaYkdfõ ku ;uhs ÿ;sh uydkdu iQ;%h' uydkdu


lshk ku ;sfnk iQ;% foaYkd lsysmhla u iQ;% msglfha we;=<;a
fjkjd' wo wms bf.k .kak hk fï foaYkdj ;sfnkafka
wx.=;a;r ksldh lshk W;=ï .%ka: r;akfha taldoil ksmd;hg
hs' ta lshkafka oyï lreKq tfld<y ne.ska we;=<;a fjk
fldgig hs'

fï iQ;% foaYkdj foaYkd lrk ojiaj, wm f.a Ydia;D


jQ Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia jev isáfha YdlH ckmofha

6 Q
is; ksjk Ndjkd

lms<jia;= kqjr kSf.%daOdrdufha hs'

b;ska fï lsUq,aj;a kqjr ysáhd uydkdu lsh, YdlH


jxYsl flfkla' thd fndfydu lS¾;su;a m%N+jrfhla' fï isÿùu
isÿ fjk ojiaj, uydkdu YdlH m%N+jrhd lsishï wikSmhla
ksid frda.S fj,d b|,d" ta frda.h iqjm;a lrf.k jeä ojila
.; fj,d ;snqfK kE'

ta ojiaj, u iajdóka jykafia,d úYd, msßila tla /iafj,d


Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia Wfoid isjqre ueiSfï fhÈ,
ysáhd' talg fya;=j ;uhs jiaidk iuhla ksud lrmq Nd.Hj;a nqÿ
rcdKka jykafia" udi ;=kl ld,hla kSf.%daOdrdufha jev b|,"
pdßldfõ jäkakg iQodkï j isàu' b;ska foõ ñksia m%cdjg
oyï jeis jiajñka .ï okõ isidrd jevu lrkak iQodkï fj,d
ysgmq Nd.Hj;=ka jykafiag isjqre mQcdj isÿ lr .ekSu ;uhs ta
iajdóka jykafia,d f.a wruqK jqfka' idudkHfhka ta ldf,a
iajdóka jykafia,d isjqre ilia lsÍfï fhfokafk;a jiaidk
ld,fha wjika udifha § hs'

b;ska uydkdu YdlHhdg" wikakg ,enqKd" iajdóka


jykafia,d úYd, msßila nqÿ rcdKka jykafia Wfoid isjqre
ms<sfh, lrk nj' ta jf.a u" isjqre ms<sfh, l,dhska miafi" jia
udi ;=k .; lrmq Nd.Hj;=ka jykafia pdßldfõ jeãu i|yd
msg;ajk nj;a Tyqg wikakg ,enqKd'

Tyq fudlo lf<a blauKska u iQodkï fj,d Nd.Hj;a nqÿ


rcdKka jykafia j neye olskakg .shd' fudlo Ôú;h lshkafka
fndfydu wiaÒr tlla' kej; ljod kï Nd.Hj;=ka jykafia j
olskakg ,efnhs o lshkakg neye' b;ska pdßldfõ jäkakg
l,ska nqÿ rcdKka jykafia j neye ±l,d O¾u wjjdohla ,nd
.ekSu b;du;a jákjd' ta ksid uydkdu YdlHhd ;uka f.a YÍr
fi!Lh .ek mjd is;kafk ke;sj blauKg u kSf.%daOdrduhg
.shd'

Q 7
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

.sys,a,d Nd.Hj;=ka jykafiag fndfydau wdor f.!rjfhka


jkaokd lr,d tl;amfilska jdä jqkd' tl;a mfilska b|f.k
Nd.Hj;=ka jykafia f.ka fufyu weyqjd'

iajdókS Nd.Hj;=ka jykai" ug wikakg ,enqKd


iajdóka jykafia,d úYd, msßila Nd.Hj;=ka jykafia Wfoid
isjqre ms<sfh, lrk nj' isjqre ms<sfh, l,dhska miafia" jia
;=ka udih .; lrmq Nd.Hj;=ka jykafia pdßldfõ jevu lrk
nj ;a ug wikakg ,enqKd'

b;ska iajdókS Nd.Hj;=ka jykai" .sys Ôú; .; lrk


wms" fkdfhla wdldrfhka úyrK we;=j ;uhs Ôj;a fjkafk'
wms fkdfhla lghq;= lrk Woúh' iajdókS Nd.Hj;=ka jykai ta
úÈhg fkdfhla lghq;= .ek l,amkd lrk wmsg ksrka;rfhka
u isys lrkak fyd| fudlla o @ ta jf.a lghq;= w;r mjd isys
lrñka bkak jákafka fudlla o@ fudkjdf. fohla l,amkd
lf,d;a o wfma Ôúf;ag hym; Wodlr.kak mq¨jka'''@

fu;k § mskaj;=ks" úyrKh lsh,d lshkafka ;uka f.a


l,amkdj yiqrejñka Ôúf;a .; lrk tlg hs' t;fldg .sys
Ôú;hla .; lrk whg f.dvla fj,djg tl u úÈhg ;uka
f.a l,amkdj yiqrjñka ld,h .; lrkakg ,efnkjd wvq hs'
fndfyda fofkla Ndjkd lrkakg .sh;a úúO Ndjkd l%u ál
ál mqreÿ lrñka ;uhs l,a .; lrkafka' fudlo ñ, uqo,a yß
yïn lsÍï" wUq orejka f.a lghq;= wd§ iïndO ;sfnk ksid'
wkak ta ksid ;uhs uydkdu YdlH;=ud lsõfõ wms fkdfhla
wldrfha úyrK j,ska l,a .; lrk wh lsh,d'

b;ska Tyq Nd.Hj;=ka jykafia f.ka wid jodf<a ;uka


f.a Ôúf;a iqjm;a lr .ekSu Wfoid ksrka;rfhka u ;uka f.a
l,amkd j yeisrúh hq;af;a l=uk wdldrhg o" tfyu;a ke;akï
ks;r jvñka isáh hq;af;a" l=uk Ndjkd l%uhka o lshk tlhs'

8 Q
is; ksjk Ndjkd

uydkdu YdlHhd fï úÈhg Nd.Hj;=ka jykafia f.ka


wymqjd u Nd.Hj;=ka jykafia Tyqg m%Yxid fldg jod<d'

idÿ idÿ mskaj;a uydkdu" .sys Ôú;hla .; lrk l=,


mq;%fhla jk Tn ;:d.;hka jykafia <Õg weú,a,d Th úÈfha
m%Yakhla wymq tl fndfydu fyd|hs' tal Tn jf.a flfkl=g
.e,fmk fohla'

B<Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkjd" —ioafOda fLda


uydkdu wdrdOflda fyda;s" fkda wiaioafOda - mskaj;a uydkdu"
Y%oaOdjka; flkd ;uhs fï ksjka ud¾.h mßmQ¾K lrkafka'
thd ;uhs p;=rd¾h i;H wjfndaOhg iqÿiafila fjkafka' Y%oaOdj
ke;s flkd fkfuhs'

mgka.;a; ùßh ;sfhk flkd ;uhs fï ksjka


ud¾.h mßmQ¾K lrkafka' ùßh ke;s l=iS; flkd fkfuhs'
isysh msysgqjdf.k isák flkd ;uhs fï ksjka ud¾.h mßmQ¾K
lrkafka' isysuq,dfjÉp flkd fkfuhs' iudys; flkd ;uhs
fï ksjka ud¾.h mßmQ¾K lrkafka' wiudys; flkd fkfuhs'
ta jf.a u m%{djka; flkd ;uhs fï ksjka ud¾.h iïmQ¾K
lrkafka" ÿIam%d{ flkd fkfuhs' mskaj;a uydkdu Tn" fï O¾u
mfya msysg,d ;j;a O¾u yhla jvkag ´ks'˜

t;fldg mskaj;=ks fudlla o nqÿ rcdKka jykafia


uydkdug jod< m<fjks ldrKh'''@ Y%oaOdjka; flkd ;uhs fï
ksjka ud¾.h iïmQ¾K lrkafka' Y%oaOdj ke;s flkd fkfuhs
lshk tl'

Y%oaOdj .ek nqÿ rcdKka jykafia fmkajd §, ;sfnkafka


fï úÈhg hs' ta ;uhs —ioaOy;s ;:d.;iai fndaêx˜ - ;:d.;hka
jykafia f.a wjfndaOh woyd .ekSu ;uhs Y%oaOdj lsh, lshkafka'
t;fldg fï Y%oaOdj wdldrj;S Y%oaOdjla fjkak ´fka' ta

Q 9
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

lshkafka nqÿ rcdKka jykafia f.a .=K wjfndaOfhka u f;areï


wrf.k we;s lr.;a; Y%oaOdjla fjkak ´fk' wfma Y%oaOdj uq,la
ke;s wuQ,sld Y%oaOdjla fkd úh hq;= hs' b;ska b;du;a fyd|g
nqÿ rcdKka jykafia f.a .=K wjfndaOfhka u f;areï wrf.k
Y%oaOdj we;s lr.;a; flkd ;uhs fï ksjka u. iïmQ¾K lsÍfï
fhfokafka' hï flfkla ;=< Y%oaOdj ke;skï thdf.a ksjka
ud¾.h t;ekska u bjr hs' fudlo ta'''@ nqÿ rcdKka jykafia
Y%oaOdj .ek jodf<a" ksjka wiajekak ,nd .kak jemsßh hq;=
îch yeáhg hs - ioaOd îcx' b;ska Y%oaOd îch ke;akï ksjka
wiajekak ,nd .kak lsis ojil mq¨jka fjkafk keye'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jodf<a''' —mgka.;a ùßh


;sfhk flkd ;uhs ksjka ud¾.h iïmQ¾K lrkafka' ùßh ke;s
l=iS; flkd fkfuhs˜ lsh,'

t;fldg mskaj;=ks fudllao ùßh lshkafka''@ ùßh


lshkafka i;r iuHla m%Odk ù¾hh hs' ta lshkafka

1' kQmka wl=i,a kQmoùug lrk ùßh'


2' Wmka wl=i,a m%ydKh lsÍug lrk ùßh'
3' kQmka l=i,a Wmojd .kakg lrk ùßh'
4' Wmka l=i,a fkd msßyS mj;ajd .kakg" Ndjkd jYfhka jeä
ÈhqKq lr.kakg lrk ùßh'

b;ska fukak fï i;r wdldrfha ùßh ;sfhk flkdg


;uhs mq¨jka fjkafka wl=i,h uev,ñka" l=i,h ÈhqKq lrñka
ksjka uf.a bÈßhg hkag' ùßh ke;s l=iS; flkdg lsis ojil
f,daflda;a;r ;nd f,!lsl ÈhqKqjla j;a we;s lr.kakg yels
fjkafka keye' wkak ta ksid ùßh lshkafka we;s lr.; hq;= u
.=K O¾uhla' nqÿ rcdKka jykafia jodf<a ÿl blaujd hkakg
;sfnkafka ùßfhka lsh, hs - úßfhak ÿlaLx wÉfÉ;s'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia uydkdug jod< ldrKh

10 Q
is; ksjk Ndjkd

;uhs —t<U isá isysh ;sfhk flkd ksjka ud¾.h mßmQ¾K


lrk nj iy uq,d jQ isyshla ;sfnk flkdg th l< fkdyels
nj˜

isysh lshkafka mskaj;=ks i;r i;smÜGdkfha ukd


fldg msysgqjd.;a isysh hs' ta lshkafka ldhdkqmiaikdj ;=<"
fõokdkqmiaikdj ;=<" Ñ;a;dkqmiaikdj ;=<" Oïudkqmiaikdj
;=< fyd¢ka isysh msysgqjd.ekSu hs' i;r i;smÜGdkfha isysh
msysgqjd fkdf.k jdih lrk flkdg ljodj;a ksjka u.
iïmQ¾K lrkakg ,efnkafka keye' ;uka isysfhka isáfhd;a
;uhs" is; ;=< wl=i,a we;s fjk wdldrh yÿkd.kakg ,efnkafka'
t;fldg ;uhs ta wl=i,a m%ydKh lr ±ófï wjia:dj ;ukag
,efnkafka' wisysfhka isák flkdg ta lsisjla isÿ lrkakg
yels jkafka keye'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia B <Õg uydkdug jod<


lreK ;uhs" iudys; flkd ksjka ud¾.h mßmQ¾K lrk nj yd
wiudys; flkdg th isÿ l< fkd yels nj' iudêh lshkafka
mskaj;=ks ksjka ud¾.fha wksjd¾h wx.hla' mxpkSjrKhka f.ka
neglk is;lska Ôú;fha h:d¾:h wjfndaO lrkakg neye'
Ôú;fha h:d¾:h wjfndaO lrkakg kï" mxpkSjrK ixis£ .sh
iudys; ys;la wjYHhs' ta ksihs nqÿ rcdKka jykafia jodf<a
- —iudêx NslaLfõ Ndfõ:" iudysf;da NslaLfõ NslaLq h:dN+;x
mcdkd;s - mskaj;a uyfKks" iudêh jvkak" iudys; NslaIqj
h:d¾:h olskafka h˜ lsh,'

B<Õg nqÿ rcdKka jykafia uydkdug jod< miafjks


lreK ;uhs" —ksjka ud¾.h iïmQ¾K lrkafka m%{djka; flkd'
m%{dj ke;s ÿIam%d{ flkd fkdfjhs˜ lsh,'

fudllao mskaj;=ks m%{dj lsh, lshkafk'''@ p;=rd¾h


i;H ms<sn| we;s wjfndaO {dkhg ;uhs m%{dj lsh, lshkafka'
nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh ;uka f.a Ôú;hg .,mdf.k ta

Q 11
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

O¾uh ;uka ;=<ska olskakg olaI flkd ;uhs m%{djka; flkd'


t;fldg nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh ;uka f.a Ôú;hg
.,md f.k ;uka ;=<ska olskakg hï lsis flfkla wiu;a
fjkjd kï wkak ta flkdg ksjka ud¾.h iïmQ¾K lrkakg
yelsfjkafka keye'

nqÿ rcdKka jykafia jod< fukak fï Y%oaOd" úßh"


i;s" iudê" m%{d lshk ldrK my O¾uh ;=< yeÈkafjkafka
bkaøsh O¾uh lshk kñkqhs' fï bkaøshka uq,ska u msysgkafka
ioaOdkqidÍ wd¾h Y%djlhd ;=< hs' bkamiq Tyq O¾u ud¾.fha
l%ufhka bÈßhg hk úg fï bkaøsh O¾u ÈhqKq fjkakg mgka
.kakjd' tajd mßmQ¾K;ajhg m;afjkafka wry;ajhg m;a jk
úg hs'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia uydkdug jodf<a fukak fï


Y%oaOd" úßh" i;s" iudê" m%{d lshk O¾u my ;=< msysg,d ;j;a
O¾u yhla jvkak lsh, hs' B<Õg nqÿ rcdKka jykafia wkak
ta O¾u yh .ek uydkdug foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uydkdu" Tn ;:d.;hka jykafia j .=K


jYfhka isys lrkakg ´ks' ta fufyu hs( ta Nd.Hj;a nqÿ rcdKka
jykafia ksflf<ia flfkla" ta lshkafka ry;ka jykafia
kula' ;:d.;hka jykafia wryx jk fial' Wkajykafia .=re
WmfoaY ke;sj u ;uka jykafia úiska u p;=rd¾h i;H O¾uhka
mßmQ¾K j u wjfndaO fldg jod<d" nqÿ rcdKka jykafia iïud
iïnqoaO hs' ;:d.;hka jykafia fkdfhl=;a úoHdjka" {dkhka
Wmojd .;a;d' ta úodHdjkag wkql+, jQ msú;=re Èú meje;aula .;
l<d' ta ksid Wkajykafia úÊcdprK iïmkak hs'

iqkaor ksjka ud¾.h fidhd f.k" ta uf.a .uka lr,"


fidÿre ksjkg m;a ù jod<d' nqÿ rcdKka jykafia iq.; hs'
yeu f,dalhla u wjfndaO lrf.k yeu f,dalhlska u ksoyia
ù jod<d - f,dalú¥' oukh lrkakg wiSre foõ ñksia m%cdj

12 Q
is; ksjk Ndjkd

oukh lsÍfï wkq;a;r jQ W;a;uhka jykafia - wkq;a;frda


mqßioïuidrÒ'

foõñksiqkag iir l;ßka tf;r ùfï ud¾.h


fmkajd ÿka" foõñksiqka f.a wdorKSh Ydia;Dka jykafia -
i;a:d foajukqiaidkx' nqÿ rcdKka jykafia" ;uka jykafia
úiska wjfndaO lr.;a p;=rd¾h i;H O¾uh wka whg;a wjfndaO
lr.ekSu Wfoid foaYkd fldg jod<d -nqoafOda' fï nqÿ .=K yeu
tlla u ordf.k jev isàug ;rï Nd.Hjka; hs - N.jd'

fï úÈhg nqÿ .=K isys l< hq;= wdldrh .ek foaYkd l<
nqÿ rcdKka jykafia" B <Õg uydkdug meyeÈ,s lr, ÿkafka
nqÿ .=K isys lrk úg wd¾h Y%djlhdg f.a Ñ;a;dNHka;rfha isÿ
jk foa ms<sn| j hs'

—mskaj;a uydkdu" hï lsis wjia:djl wd¾h Y%djlhd


fï úÈhg ;:d.;hka jykafia j .=K jYfhka isys lrkjd o"
wkak ta wjia:dfõ Tyqg rd.fhka hg jQ is;la mj;skafka keye'
oafõYfhka hg jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg jQ is;la
mj;skafka ;a keye' Tyq f.a is; ;:d.; nqÿ rcdKka jykafia
j u wruqKq lrf.k iDcq fjkjd' ;:d.;hka jykafia flfrys
is; msysgqjd.;a wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:h ,nkjd' O¾uh
,nkjd' O¾uh weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ; Ndjh ,nkjd'
m%uqÈ; jQ flkdg m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la we;s flkd
f.a lh ieye,a¨ fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s flkd iem
ú¢kjd' iemh we;s flkd f.a is; iudys; fjkjd'˜

fï úÈhg nqoaOdkqiai;sh jeãu ksid iudêh we;s jk


wldrh .ek jod< nqÿ rcdKka jykafia uydkdug yß u wisßu;a
Wmfoila ,nd ÿkakd'

—mskaj;a uydkdu" Tn fï nqoaOdkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'

Q 13
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg;a jvkak' /lS


rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

n,kak mskaj;=ks" nqÿ rcdKka jykafia uydkdu YdlHhdg


,nd ÿka wjjdoh' nqÿ rcdKka jykafia jodf<a Ôú;fha yeu
wjia:djl § u nqoaOdkqiai;sh jvk f,i hs' B <Õg isysl< hq;=
fofjks lreK .ek nqÿ rcdKka jykafia uydkdug foaYkd
fldg jod<d'

—ta jf.a u mskaj;a uydkdu" Tn nqÿ rcdKka jykafia jod<


O¾ufha .=K ;a wjfndaOfhka u isys lrkakg ´fk' ta fufyu
hs( ta Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia jod< O¾uh iajdlaLd; hs' ta
lshkafka b;d meyeÈ,s j msßisÿj uq, ueo w. iqkaor j foaYkd
l< O¾uhla' ikaÈÜÀl hs - ms<smÈk flkdg fï Ôú;fha § u
m%;sM, ,nd fok tlla' wld,sl hs - ld,fha myr lEug ,la
fkdfjk" ;=ka ld,fha u fjkia fkdjk O¾uhla' taysmiaisl
hs - weú;a n,kak lshd ´kE u flfkl=g újD; fldg ±laúh
yels" mru i;H O¾uhla' ´mkhsl hs - ;ud ;=<ska u ±lsh
hq;=" ;ud ;=<g u .,md.; hq;= O¾uhla' mÉp;a;x fõÈ;ífnda
ú[aüyS - kqjKe;s whg ;u ;uka f.a keK muKska wjfndaO
lr.; yels W;a;Í;r O¾uhla'˜

b;ska nqÿ rcdKka jykafia uydkdug jod<d"

—mskaj;a uydkdu" hï lsis wjia:djl wd¾h Y%djlhd fï


úÈhg ;:d.;hka jykafia f.a O¾uh .=K jYfhka isys lrkjd
o" wkak ta wjia:dfõ Tyqg rd.fhka hgjQ is;la mj;skafka
keye' oafõYfhka hg jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg
jQ is;la mj;skafk;a keye' Tyq f.a is; ;:d.; nqÿ rcdKka
jykafia f.a O¾uh u wruqKq lrf.k iDcq fjkjd' O¾uh
flfrys is; msysgqjd.;a wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:h ,nkjd'
O¾uh ,nkjd' O¾uh weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ; Ndjh

14 Q
is; ksjk Ndjkd

,nkjd' m%uqÈ; jQ flkdg m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la we;s


flkd f.a lh ieye,a¨ fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s flkd
iem úÈkjd' iemh we;s flkd f.a is; iudys; fjkjd'

mskaj;a uydkdu" Tn fï Oïudkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg ;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'
ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg;a jvkak' /lS
rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

fï úÈhg Oïudkqiai;s Ndjkdfõ ksrka;rfhka u


fhfokak lshd uydkdug foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia B
<Õg ;=kafjks lreK ;a foaYkd fldg jod<d' —mskaj;a uydkdu"
Tn nqÿ rcdKka jykafia f.a Y%djl ix>r;akh .ek ;a .=K
jYfhka isys lrkakg ´fk' ta fufyu hs(

ta Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia f.a Y%djl ix>r;akh


iqmámkak hs' ta lshkafka rd. oafõY fuday kik m%;smodjlska
hqla; hs' Wcqmámkak hs - nqÿ rcdKka jykafia f.a Y%djl
ix>r;akh wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h kï jQ iDcq m%;smodfõ .uka
lrk msßila' [dhmámkak hs - nqÿ rcdKka jykafia f.a Y%djl
iÕ msßi p;=rd¾h i;H wjfndaO jk jevms<sfj, ;=< .uka
lrk msßila' idóÑmámkak hs - ta Y%djl msßi nqÿ rcdKka
jykafia f.a O¾uh f,dalfha m;=rejk msßila'

ta Y%djl iÕ msßi fjka fjka .;aúg wg


fofkl=f.ka hqla; hs' hq., jYfhka .;aúg isjq fofkl=f.ka
hqla; hs' wdyqfkhah hs - ÿr isg jqj;a f.fkk oka meka mQcd
lrkakg iqÿiq hs' mdyqfkhah hs - wd.ka;=l j jevu l< úg
Wmia:dk lrkakg iqÿiq hs' olaÅfKhah hs - mska i,ld f.k
oka meka mQcd lrkakg iqÿiq hs' w[ac,slrKSh hs - fodfyd;a
uqÿka § je÷ï msÿï lrkakg iqÿiq hs' wkq;a;rx mq[a[lafL;a;x
f,daliai - f,dalfha wkq;a;r jQ mskafl; ;uhs nqÿ rcdKka

Q 15
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

jykafia f.a Y%djl ix>r;akh'˜

fï úÈhg Y%djl ix>r;akh .ek isysl< hq;= wdldrh


.ek;a uydkdug foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia ix>dkqiai;sh
uq,a lrf.k iudêh we;s fjk yeá;a foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uydkdu" hï lsis wjia:djl wd¾h Y%djlhd


fï úÈhg uyd ix>r;akh .=K jYfhka isys lrkjd o" wkak
ta wjia:dfõ Tyqg rd.fhka hgjQ is;la mj;skafka keye'
oafõYfhka hg jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg jQ is;la
mj;skafk ;a keye' Tyq f.a is; ;:d.; nqÿ rcdKka jykafia
f.a Y%djl ix>r;akh u wruqKq lrf.k iDcq fjkjd' Y%djl
ix>r;akh flfrys is; msysgqjd.;a wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:
h ,nkjd' O¾uh ,nkjd' O¾uh weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ;
Ndjh ,nkjd' m%uqÈ; jQ flkdg m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la
we;s ;eke;a;d f.a lh ieye,a¨ fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s
flkd iem ú¢kjd' iemh we;s flkdf.a is; iudys; fjkjd'

mskaj;a uydkdu" Tn fï ix>dkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'
ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg;a jvkak' /lS
rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia isys l< hq;= y;r fjks


lreK .ek;a foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uydkdu Tn" fkd levqkq" isÿre ke;s" mq,a,s


ke;s" lnr ke;s" ;Kaydjg odi fkd jqkq" kqjKe;s wh úiska
m%Yxid lrk" ;Kaydfjka w,a,d fkd .;a" iudêh msKsi mj;sk
Tn f.a iS,h isys lrkakg ´fk' mskaj;a uydkdu" hï lsis
wjia:djl wd¾h Y%djlhd ta úÈhg ;uka f.a iS,h isys lrkjd o"
wkak ta wjia:dfõ Tyqg rd.fhka hgjQ is;la mj;skafka keye'

16 Q
is; ksjk Ndjkd

oafõYfhka hg jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg jQ


is;la mj;skafk ;a keye' Tyq f.a is; ;uka f.a iS,h u wruqKq
lrf.k iDcq fjkjd' ;uka f.a iS,h flfrys is; msysgqjd.;a
wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:h ,nkjd' O¾uh ,nkjd' O¾uh
weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ; Ndjh ,nkjd' m%uqÈ; jQ flkdg
m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la we;s ;eke;a;df.a lh ieye,a¨
fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s flkd iem úÈkjd' iemh we;s
flkdf.a is; iudys; fjkjd'

mskaj;a uydkdu" Tn fï iS,dkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg ;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'
ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg ;a jvkak' /lS
rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ;j;a lreKla jod<d'


—mskaj;a uydkdu" ta jf.a u Tn ;uka f.a ;Hd.S .=Kh;a isys
lrkakg ´fk' ta fufyu hs( uiqreu, j,g hg jqkq ñksiqka
Ôj;a fjk iudch ;=< uu kï Ôj;a fjkafka uiqre u, neyer
lr, hs' uu bkafka oka§u msKsi u fidaod.;a w;a we;sj hs'
oka§ug we¨Kq is;skqhs uu Ôj;a fjkafka' ´k u flfkl=g
uf.ka hula b,a,kak mq¨jka' uu §fï yd fn§fï we¨kq
flfkla' b;ska uu uiqre u, ke;sj bkak tl ug taldka;fhka
u ,dNhla u hsæ taldka;fhka u ukd ,dNhla u hsæ

mskaj;a uydkdu" hï lsis wjia:djl wd¾h Y%djlhd fï


úÈhg ;uka f.a ;Hd.S .=Kh isys lrkjd o" wkak ta wjia:dfõ
Tyqg rd.fhka hgjQ is;la mj;skafka keye' oafõYfhka hg
jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg jQ is;la mj;skafk
;a keye' Tyq f.a is; ;uka f.a ;Hd.S .=Kh u wruqKq lrf.
k iDcq fjkjd' ;uka f.a ;Hd.S .=Kh flfrys is; msysgqjd.;a
wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:h ,nkjd' O¾uh ,nkjd' O¾uh
weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ; Ndjh ,nkjd' m%uqÈ; jQ flkdg

Q 17
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la we;s ;eke;a;d f.a lh ieye,a¨


fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s flkd iem úÈkjd' iemh we;s
flkd f.a is; iudys; fjkjd'

mskaj;a uydkdu" Tn fï pd.dkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg ;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'
ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg ;a jvkak' /lS
rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

fï úÈhg pd.dkqiai;s Ndjkdj jeäh hq;= wdldrh


.ek uydkdug foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia B<Õg yh
fjks lreK foaYkd fldg jod<d' —mskaj;a uydkdu" ta jf.a
u Tn foújreka .ek;a isys lrkakg ´fk' ta fufyu hs(
pd;=ïuydrdðl ÈjHf,dalfha isák foújre bkakjd' ;dj;sxi
ÈjHf,dalfha isák foújre;a bkakjd' hdu ÈjHf,dalfha isák
foújre;a bkakjd' ;=is; ÈjHf,dalfha Ôj;a fjk foújre;a
bkakjd' ksïudKr;S ÈjHf,dalfha Ôj;afjk foújre;a bkakjd'
mrksïñ;jij;a;S ÈjHf,dalfha isák foújre;a bkakjd'
Bg;a by< ÈjHf,dalj, issák foújre bkakjd' ta foújre ta
ÈjHf,dalj, bmÿfka fï ukqiai f,dalfha § Y%oaOd" iS," iq;"
pd." m%{d lshk fukak fï .=K O¾u ÈhqKq lr, hs' b;ska
ta foújrekag hï wdldrhl Y%oaOdjla" iS,hla" iq;hla" ;Hd.S
.=Khla" m%{djla ;snqKd o ug;a ta wldrfha u Y%oaOdjla" iS,hla"
oyï ±kqula" ;Hd.S .=Khla" m%{djla ;sfnkjd'

b;ska mskaj;a uydkdu fï úÈhg wd¾h Y%djlhd hï


wjia:djl ;uka f.a ;a foúhka f.a ;a ioaOd" iS," iq;" pd."
m[a[d hk fï .=K oyï isys lrkjd o wkak ta wjia:dfõ
Tyqg rd.fhka hg jQ is;la mj;skafka keye' oafõYfhka hg
jQ is;la mj;skafk;a keye' fudayhg hg jQ is;la mj;skafka
;a keye' Tyq f.a is; foúhka wruqKq lrf.k iDcq fjkjd'
tfia is; iDcq lr.;a wd¾h Y%djlhd Ôú;fha w¾:h ,nkjd'

18 Q
is; ksjk Ndjkd

O¾uh ,nkjd' O¾uh weiqfrka ,efnkakd jQ m%uqÈ; Ndjh


,nkjd' m%uqÈ; jQ flkdg m%S;sh we;sfjkjd' m%S;su;a is;la we;s
;eke;a;df.a lh ieye,a¨ fjkjd' ldhsl ieye,a¨j we;s flkd
iem úÈkjd' iemh we;s flkdf.a is; iudys; fjkjd'

mskaj;a uydkdu" Tn fï foaj;dkqiai;s Ndjkdj weúÈk


úg ;a ^md.ukska hk úg& jvkak' ysgf.k isák úg ;a jvkak'
ys|f.k isák úg;a jvkak' ie;mS isák úg ;a jvkak' /lS
rlaId lghq;= isÿ lrk úg;a jvkak' wUq orejka f.a lghq;=
lrñka Tjqka w;r isák úg;a jvkak'˜

wkak ta úÈhg lreKq myla u; msysgd jeäh hq;= wkqiai;s


Ndjkd yhla .ek nqÿ rcdKka jykafia uydkdu YdlHhdg
foaYkdfldg jod<d' b;ska uydkdu YdlHhd nqÿ rcdKka jykafia
foaYkd fldg jod< fï W;=ï foaYkh idÿldr kxjñka i;=áka
ms<s.;a;d'

b;ska Y%oaOdjka; mskaj;=ks" uydkdu YdlH m%N+jrhd


uq,ska lshmq úÈhg" we;a; jYfhka u .sys Ôú; .; lrk Woúh
fndfyda wjia:dj, Ôj;a fjkafka úúO l,amkd we;=j hs' úúO
úyrK we;=j hs' b;ska ta jf.a úúO l,amkd we;=j" újO úyrK
we;=j Ôj;a fjk Woúhg jeäh hq;= oyï lreKq tfld<yla
.ek fï W;=ï iQ;% foaYkdfõ § nqÿ rcdKka jykafia foaYkd
fldg jod<d'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod< wdldrhg Y%oaOd" úßh"


i;s" iudê" m%{d hk .=K O¾u u; msysg,d hï lsis flfkla
fï wkqiai;s Ndjkdjka ksrka;rfhka isys lrkjd kï" ta
flkdg ;uka .; lrk ndOd iys;" lror iys; .sys Ôú;h ;=<
§ u Wk;a b;d blauKska u p;=rd¾h i;HdjfndaOh lrd hEfï
wjia:dj Wodfjkjd'

wmsg fndfydau l,d;=rlska ;uhs fï ukqIH Ôú;hla

Q 19
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

,nd .kakg yelshdj ,enqfKa' O¾uh wjfndaO lsÍug ;sfnk


tl u yd wjika wjia:dj fuh nj f;areï wrf.k nqÿ rcdKka
jykafia fmkajd ÿka wdldrhg wo u fï wkqiai;s Ndjkd l%u
yh mqreÿ lsÍug mgka .kak' ta jf.a u wmsg ñksiqka .ek
lreKdjla ;sfnkjd kï Tjqkag fï O¾uh lshd Èh hq;= hs' l<
hq;= jkafka ta ñksiqkag w~.y," zfukak we;a;la ;sfhkjd"
wjfndaO lr.kakZ lsh, nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh ta
wdldrhg u myod §u hs' ta úÈhg O¾uh m;=rejdf.k hkak
mq¨jka jqfkd;a kej;a jdrhla ud¾.M, ,dNSka bkak mqKHN+ñhla
njg fï Y%S ,xldj m;afõú'

biair wkqrdOmqr hq.fha § ù meÿrla fõ,.kak úÈhla


ke;s jqK nj wms wid ;sfnkjd' ta ;rug ry;ka jykafia,d
wyiska jäkjd' ta isxy, mrïmrdjg ±ka fj,d ;sfhk foa .ek
mqÿu lK.dgqjla we;s fjkjd' wmg ±ka w¨f;ka O¾uh l:d
lrkak fj,d ;sfhkjd' w¨f;ka O¾uh W.kajkak fj,d
;sfhkjd' w¨f;ka O¾uh bf.k .kak fj,d ;sfhkjd' tfyu
jqfka nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh ie±yej;=ka w;g m;a
fkd jQ ksi hs' ta ksid ±ka ,efnk O¾uh f;areï wrf.k ta
O¾ufhys u yeisfrñka" ta O¾uh u wjfndaO lr.kak uykais
.kak ´fk'

fï Ôú;fha § nqÿ rcdKka jykafia jod< wdldrhg


fï wkqiai;s yh mqreÿ lf<d;a uefrKfldg iq.;s f,dalfha
bmfokjd' tfyu fjkafka fyd| isysfhka hq;= j uefrk ksi hs'
fï wkqiai;s jvkfldg isysh msysgkak mgka .kakjd' ljodj;a
isys úl,a fjkafka keye' isysh msysgkak mgka wrf.k isys
kqjKska hqla; j uefrkjd' wkak thdg iekis,s odhl mskajka;
urKhla ysñ fjkjd' thd ú;rla urKska u;af;a iq.;shg hkjd'
iq.;s.dój O¾uh wjfndaO fldg ks¾jdKh ,nd .kakjd'
tfykï wms;a ksjka olskakg'''''
Y%oaOdj ÈhqKq lruq'''
ùßh we;s lr.ksuq'''

20 Q
is; ksjk Ndjkd

isysfhka hq;= j isáuq''


iudêh jvuq''
m%{dj we;slr.ksuq''

fï lreKq u; msysgd ksrka;rfhka u''

nqÿ rcdKka jykafia j isys lruq''


Y%S ioaO¾uh isys lruq'''
Y%djl iÕ msßi isys lruq''
;uka rlsk is,a mo .ek isys lruq'''
;uka f.a ;Hd.S .=Kh .ek isys lruq''
foúhka flfrys úYajdifhka foaj;dkqiai;sh jvuq''

fï lreKq ál wms m%dfhda.sl j ÈhqKq lr.;af;d ;a wfma


Ôú;hg wm%udK mqKH Yla;shla /ia fjkjd muKla fkdfjhs"
ksjka uÕg nei.;a ksjk lrd u hk msßila njg m;a ùu
wksjd¾hfhka u isÿ fjkjd''æ

idÿæ idÿææ idÿæææ

wkqiai;s Ndjkd
nqoaOdkqiai;s Ndjkdj
wryx .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia ish¨ flf,iqka
flfrka ÿre jQ fial' ryiskaj;a mõ fkd l< fial'
ish¨ mdmhkaf.ka ñÿk fial' ish¨ f,dajeishka f.a
wdñi mQcd" m%;sm;a;s mQcd ms<s.ekSug iqÿiq jk fial'

nqÿrcdKka jykafia weiska rEm ±l ta rEm flfrys fkd


we¿k fial" fkd .egqk fial" uq,d fkd jqk fial" wdYdj ÿre
l< fial' lKska Yío wid ta Yío flfrys fkd we¿k fial"

Q 21
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fkd .egqk fial" uq,d fkdjqk fial" wdidj ÿre l< fial'
kdifhka .| iqj| ±k ta .| iqj| flfrys fkd we¿k fial"
fkd .egqk fial" uq,d fkdjqk fial' wdYdj ÿre l< fial'
Èfjka ri ú| ta rih flfrys fkd we¿k fial" fkd .egqk
fial" uq,d fkdjqk fial" wdYdj ÿre l< fial' lhska myi
,nd ta myi flfrys fkd we¿k fial" fkd .egqk fial" uq,d
fkdjqk fial" wdYdj ÿre l< fial' ukiska wruqKq is;d ta
wruqKq flfrys fkd we¿k fial" fkd .egqk fial" uq,d fkd
jqk fial" wdYdj ÿre l< fial'

nqÿrcdKka jykafia wryx jk fial" wryx jk fial"


wryx jk fial'

iïud iïnqoaO .=Kh


udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia wjfndaO l< hq;= jQ"
ÿl kï jQ wd¾h i;Hh .=re WmfoaY ke;s j u wjfndaO fldg
jod< fial' m%ydKh l< hq;= jQ ÿl yg .ekSu kï jQ wd¾h
i;Hh" .=re WmfoaY ke;sju m%ydKh fldg jod< fial' idCId;a
l< hq;= jQ" ÿl ke;sùu kï jQ wd¾h i;Hh" .=re WmfoaY ke;sju
idCId;a fldg jod< fial' m%.=K l< hq;= jQ" ÿl ke;sùfï u.
kï jQ wd¾h i;Hh" .=re WmfoaY ke;s j u m%.=K fldg jod<
fial'
fï p;=rd¾h i;Hh O¾uhka" i;H [dK jYfhkao"
lD;H [dK jYfhkao" lD; [dK jYfhka o" mßj¾; ;=klska
hq;=j wdldr fod<ilska hq;=j .=re WmfoaY ke;sju wjfndaO
fldg jod< fial'

nqÿ rcdKka jykafia iïud iïnqoaO jk fial" iïud


iïnqoaO jk fial" iïud iïnqoaO jk fial'

úÊcdprK iïmkak .=Kh


udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia wyiska .uka lsÍu o
fmdf<dfõ lsñ§ fjk ;eklska u;=ùu o c,fha ilauka lsÍu o

22 Q
is; ksjk Ndjkd

ish,a, úksúo fkd fmkS .uka lsÍu wd§ wkka; m%d;syd¾hhkaf.


ka hq;= RoaêúO [dKh ,nd .;a fial'
ÿr ;sfnk rEmhka o <Õ ;sfnk rEmhka o ±lSfï yelshdj
jQ ÈínplaLq [dKh ,nd .;a fial'
ÿr ;sfnk Yíohka o <Õ ;sfnk Yíohka o weiSfï
yelshdj jQ Èínfida; [dKh ,nd .;a fial'
ish¿ f,dal i;ajhskaf.a w;S; Ôú; ±lSfï yelshdj jQ
mqífíksjdidkqiai;s [dKh ,nd.;a fial'
ish¨ f,dal i;ajhka WmÈk wdldrh o l¾udkqrEmj
pq;jk wdldrh o ±lSfï yelshdj jQ pq;+mmd; [dKh ,nd.;a
fial'
ish¨ wdY%jhka uq¨ukska u ke;s fldg [dKdf,dalh
Wmojdf.k wdijlaLHh [dKh ,nd .;a fial'
fufia wkka; [dKfhkao wkka; iS,fhkao wkka;
iudêfhka o wkka; .=Kfhka o iukaú; ksid nqÿrcdKka
jykafia úþcdprK iïmkak jk fial" úþcdprK iïmkak
jk fial" úþcdprK iïmkak jk fial'

iq.; .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia iqkaor ksjka u.
fidhdf.k iqkaor ksjkg jevu l< ksid iq.; jk fial"
iq.; jk fial" iq.; jk fial'

f,dalú¥ .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia ish¨ n%yau f,dal
o ish¨ ÈjH f,dal o fï ñksia f,dalh o ish¨ fm%a;f,dalh o
i;r wmdh wd§ fï ish¿ f,dalhka wjfndaO fldg f.k ish¿
f,dal j,ska ksoyia jQ ksid f,dalú¥ jk fial" f,dalú¥ jk
fial" f,dal ú¥ jk fial'

wkq;a;frda mqßioïuidrÒ .=Kh


udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia Roaê m%d;syd¾hfhka o"

Q 23
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wkqkaf.a is;a olsñka oyï foiSu kï jQ wdfoaYkd m%d;syd¾hfhkao


wkqYdikd m%d;syd¾hfhkao wlSlre foõ ñksiqkaj oukh
fldg oyug lSlre lrjd wud uy ksjkg muKqjd jod< ksid
wkq;a;frda mqßiOïu idrÒ jk fial" wkq;a;frda mqßiOïu
idrÒ jk fial" wkq;a;frda mqßiOïu idrÒ jk fial'

i;a:d foajukqiaidkx .=Kh


udf.a iajdñ jQ nqÿrcdKka jykafia kqjKe;s foúhkag
o kqjKe;s ñksiqkag o iir l;ßka tf;r ùu msKsi ud¾.
h fmkajd jod< ksid i;a:d foajukqiaidkx jk fial" i;a:d
foajukqiaidkx jk fial" i;a:d foajukqiaidkx jk fial'

nqoaO .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia wjfndaO fldg
jod< p;=rd¾h i;Hh O¾uhka wkHhkago wjfndaO lr .ekSu
msKsi b;d iqkaor f,i" b;d meyeÈ,s f,i" meyeÈ,s jpk j,ska"
meyeÈ,s w¾: j,ska foaYkd fldg jod< ksid nqoaO jk fial"
nqoaO jk fial' nqoaO jk fial'

N.jd .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia" fï ish¨ iïnqÿ .=K
ord .ekSug ;rï Nd.H we;s fial' ysre i÷ t<sh mrojk wkka;
wdf,dalh we;s m%{df,dalh ord .ekSug ;rï Nd.H we;s fial'
uyd lreKdfjka isis,a ù .sh yo u~,la ord jev isàug ;rï
Nd.H we;s fial' Nd.H we;s fial' Nd.H we;s fial' nqÿrcdKka
jykafia N.jd jk fial" N.jd jk fial" N.jd jk fial'

nqÿ .=K wkka;hs' nqÿ .=K wkka;hs' nqÿ .=K


wkka;hs' wkka; .=Kfhka hq;=" wkka; [dKfhka hq;="
uyd lreKdfjka iukaú;j jev isáhd jQ nqÿ rcdKka
jykafiag uu kuialdr lrñ' udf.a kuialdrh fõjdæ

24 Q
is; ksjk Ndjkd

Oïudkqiai;s Ndjkdj

iajdlaLd; .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska b;d u hym;a
f,i Y%S ioaO¾uh foaYkd lrk ,È' tu Y%S ioaO¾ufha wdrïNh
jQ iS,h;a b;d u hym;a h' tys ueo fldgi kï jQ iudêh;a
b;du hym;a h' tys wjidk fldgi kï jQ m%{dj;a b;du
hym;a fldg olajk ,oafoah' w¾: iys;j fmkajd fok ,oafoah'
meyeÈ,s jpk j,ska fmkajd fok ,oafoah' w;sYhska u mßmQ¾K
jQ mdßY=oaO jQ ksflf,ia ðú;h fmkajd fok ,oafoah' tu ksid
Nd.Hj;=ka jykafia úiska jodrK ,o Y%S ioaO¾uh b;d hym;a
fldg jod< fyhska iajdlaLd; jk fial' fufia iajdlaLd; jQ
Y%S ioaO¾uh uu irK hñ' fufia iajdlaLd; jQ Y%S ioaO¾uhg
udf.a kuialdrh fõjd æ

ikaÈÜÀl .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska uyd lreKdfjka
jodrK ,o Y%S ioaO¾uh fï Ôú;h ;=< § u wjfndaO l< yels
jk fial' tA Y%S ioaO¾uh iS," iudê" m%{d jYfhka ÈhqKq l<
yels jk fial' tA Y%S ioaO¾uh fidajdka ud¾. - M," ilod.dó
ud¾. - M," wkd.dñ ud¾. - M," wry;a ud¾. - M, jYfhka
wjfndaO lr .; yels jk fial' tA Y%S ioaO¾uh p;=rd¾h i;Hh
O¾uh jYfhka fï Ôú;fha § u wjfndaO l< yels jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafia úiska foaYkd fldg jod< Y%S ioaO¾uh
fï Ôú;fha § u wjfndaO l< yels ksid ikaÈÜÀl jk fial'
fufia ikaÈÜÀl jQ Y%S ioaO¾uh uu irK hñ' fufia ikaÈÜÀl
jQ Y%S ioaO¾uhg udf.a kuialdrh fõjd æ

wld,sl .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk
,o Y%S ioaO¾uh ´kEu ld,hl § tA wdldrfhka u wjfndaO l<
yels jk fial' tA O¾ufha i|yka jk iS," iudê" m%{d fyda ud¾.

Q 25
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

M, fyda p;=rd¾h i;Hhd§ O¾uhka iodld,sl i;Hhla jYfhka


mj;sk ksid ´kEu ld,hlg wjfndaO l< yels jk fial'
fufia w;S;" wkd.;" j¾;udk fNaohlska f;drj Nd.Hj;=ka
jykafia úiska jodrk ,o Y%S ioaO¾uh wjfndaO l< yels ksid
wld,sl jk fial' fufia wld,sl jQ Y%S ioaO¾uh uu irK hñ'
fufia wld,sl jQ Y%S ioaO¾uhg udf.a kuialdrh fõjdæ

tAysmiaisl .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk
,o Y%S ioaO¾uh weú;a n,kakeZhs olajd,k" foõ ñksiqka w;rg
újD; Ndjhg m;a jQ fial' ryia nK" ryia Wmfoia" ieÕù l;d
nia lsÍï fkdue;s fï Y%S ioaO¾uh ysre u~, olajkakd fia
i|u~, olajkakd fia y~ k.d fmkajd Èh yels fial' fufia
kqjKska úuid n,kakeZhs foõ ñksia f,dalhd yuqfõ újD;j
;nk ,o ksid" Nd.Hj;=ka jykafia úiska jodrK ,o Y%S ioaO¾uh
tAysmiaisl jk fial' fufia tAysmiaisl jQ Y%S ioaO¾uh uu irK
hñ' fufia tAysmiaisl jQ Y%S ioaO¾uhg udf.a kuialdrh fõjdæ

´mkhsl .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk
,o Y%S ioaO¾uh ukd fldg Y%jKh lsÍfuka o" ukdfldg OdrKh
lsÍfuka o" jpkfhka mqreÿ lsÍfuka o" kqjKska fufkys
lsÍfuka o" O¾udkqO¾u m%;sm;a;sfha fh§fuka o" ;u ;uka f.a
Ôú; ;=<g muqKqjd .; hq;= fyhska ´mkhsl jk fial' fufia
´mkhsl jQ Y%S ioaO¾uh uu irK hñ' fufia ´mkhsl jQ Y%S
ioaO¾uhg udf.a kuialdrh fõjd æ

mÉp;a;x fõÈ;ín ú[aüyS .=Kh


udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia úiska foaYkd lrk
,o Y%S ioaO¾uh jkdyS ´kEu cd;shl" ´kEu f.da;%hl" ´kEu
l=,hl" lmá ke;s" udhd ke;s" wjxl .;s we;s m%{djka;hska
yg ;u ;u keK muKska fjka fjka jYfhka wjfndaO l<

26 Q
is; ksjk Ndjkd

yels ksid mÉp;a;x fõÈ;ífnda ú[aüyS jk fial' fufia


mÉp;a;x fõÈ;ífnda ú[aüyS jk Y%S ioaO¾uh uu irK hñ'
fufia mÉp;a;x fõÈ;ífnda ú[aüyS jk Y%S ioaO¾uhg udf.a
kuialdrh fõjd æ

ix>dkqiai;s Ndjkdj
iqmámkak .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
rd." oafõI" fuday ÿre lr.ekSu msKsi iS," iudê" m%{d ixLHd;
;s%úO YslaIdfjys yslafuk jevms<sfj,lg ms<smka fyhska
iqmámkak jk fial' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a iqmámkak
jQ Y%djl ix>r;akh uu irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka jykafia
f.a iqmámkak jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fõjdæ

Wcqmámkak .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
Rcq ud¾.h kï jQ wd¾h wIaGdx.sl ud¾.fha .uka lsÍug ms<smka
fyhska Wcqmámkak jk fial' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Wcqmámkak jQ Y%djl ix>r;akh uu irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka
jykafiaf.a Wcqmámkak jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh
fõjdæ

[dhmámkak .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
p;=rd¾h i;H O¾uhka wjfndaOlr .ekSug ms<smka fyhska
[dhmámkak jk fial' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
[dhmámkak jQ Y%djl ix>r;akh uu irK hñ' fufia
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a [dhmámkak jQ Y%djl ix>r;akhg
udf.a kuialdrh fõjdæ

idóÑmámkak .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh

Q 27
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

uy;a jQ O¾u f.!rjhlska hqla;j tA Y%S ioaO¾uh u f,dalfhys


m;=rejd yßk fyhska idóÑmámkak jk fial' fufia Nd.Hj;=ka
jykafiaf.a idóÑmámkak jQ Y%djl ix>r;akh uu irK
hñ' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a idóÑmámkak jQ Y%djl
ix>r;akhg udf.a kuialdrh fõjdæ
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akh
fidajdka ud¾.-M, ,dNS" ilod.dó ud¾.-M, ,dNS" wkd.dó
ud¾.- M, ,dNS" wry;a ud¾.-M, ,dNS jYfhka .;a l< W;=ï
Y%djl hq., i;rla jkakdyqh' fjka fjka jYfhka .;a l<
fidajdka M,h idlaId;a lsÍug ms<smka Y%djlhd h" fidajdka jQ
Y%djlhd h" ilod.dó M,h idlaId;a lsÍug ms<smka Y%djlhd h"
ilod.dó jQ Y%djlhd h" wkd.dó M,h idlaId;a lsÍug ms<smka
Y%djlhd h" wkd.dó jQ Y%djlhd h" ry;a M,h idlaId;a lsÍug
ms<smka Y%djlhd h" wry;a jQ Y%djlhd h hkqfjka W;=ï Y%djl
mqoa.,hska wg fofkla jkafkah' Nd.Hj;=ka jykafia f.a Y%djl
ix>r;akh hq.< jYfhka i;rla o" mqoa., jYfhka wgla o jk
fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a hq., jYfhka i;rla jQ
mqoa., jYfhka wgla jQ W;=ï Y%djl ix>r;akh uu irK hñ'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a hq., jYfhka i;rla jQ mqoa.,
jYfhka wgla jQ W;=ï Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh
fõjdæ

wdyqfKhah .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud¾.
M, ,dNS W;=ï ix>r;akh mqo mQcd ,eîug iqÿiq jk fial' ÿr
isg fyda Öjr" msKavmd;" fiakdik" .s,kami wdÈh ms<sfh,
fldg mQcd lsÍug iqÿiq fyhska wdyqfKhah jk fial' fufia
Nd.Hj;=ka jykafiaf.a wdyqfKhah jQ Y%djl ix>r;akh uu
irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a wdyqfKhah jQ Y%djl
ix>r;akhg udf.a kuialdrh fõjdæ

28 Q
is; ksjk Ndjkd

mdyqfKhah .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud¾. M,
,dNS W;=ï ix>r;akh wd.ka;=lhska jYfhka jevu l< l,ays
mjd isõ mifhka Wmia:dk lsÍug iqÿiq fyhska mdyqfKhah
jk fial' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a mdyqfKhah jQ Y%djl
ix>r;akh uu irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
mdyqfKhah jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fõjdæ

olaÅfKhah .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud¾.
M, ,dNS W;=ï ix>r;akh fuf,dj mrf,dj mska i,ld f.k
uy;aM, uydksixi i,ld f.k isõmifhka mQcd ,eîug iqÿiq
fyhska olaÅfKhah jk fial' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
olaÅfKhah jQ Y%djl ix>r;akh uu irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka
jykafiaf.a olaÅfKhah jQ Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh
fõjdæ

wxc,slrKShh .=Kh
udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud¾. M,
,dNS W;=ï ix>r;akh foõ ñksia f,dalhdf.a jkaokd udkkhg
f.!rjdNsjdokhg iqÿiq jk fyhska wxc,slrKSh jk fial'
fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a wxc,slrKSh jQ Y%djl ix>r;akh
uu irK hñ' fufia Nd.Hj;=ka jykafiaf.a wxc,slrKSh jQ
Y%djl ix>r;akhg udf.a kuialdrh fõjdæ

wkq;a;r jQ mska fl;


udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafiaf.a Y%djl jQ ud¾.
M, ,dNS W;=ï ix>r;akh foõ ñksia f,dalhd yg mska /ialr
.ekSu msKsi fya;= jQ wkq;a;r jQ mskafl; jk fial' fufia foaõ
ñksia f,dalhdf.a wkq;a;r mskafl; jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a
Y%djl ix>r;akh uu irK hñ' fufia foaõ ñksia f,dalhdf.a
wkq;a;r mskafl; jQ Nd.Hj;=ka jykafiaf.a Y%djl ix>r;akhg
udf.a kuialdrh fõjdæ

Q 29
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

iS,dkqiai;s Ndjkdj
udf.a iajdó jQ Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia is,aj;a jk
fial' nqÿrcdKka jykafia lh ixjr l< fial' jpkh ixjr
l< fial' msßisÿ Ôú;hla .; l< fial' lhska isÿjk ish¿ u
wl=i,a wjfndaOfhka hq;= j u m%ydKh l< fial' jpkfhka
isÿjk ish¨ u wl=i,a wjfndaOfhka hq;=j u m%ydKh l< fial'
ñ;Hd wdÔjh neyer fldg iïud wdÔjfhka Ôú;h .; l<
fial' iS,h mßmQ¾K l< fial'

udf.a iajdó jQ nqÿrcdKka jykafia mßmQ¾K iS,fhka


hq;=j ish¿ foõ ñksiqka yg uyd lreKdfjka iS,h ms<sn|j
foaYkd fldg jod< fial' nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg
jod< tA W;=ï iS,h ksr;=rej u uu wdrlaId lrñ' ixidr ÿlska
ñ§u msKsi u wjfndaOfhka u f;rejka irK .sh ud ixidr
ÿlska ñ§u msKsi u wjfndaOfhka hq;=j u is,a mo wdrlaId
lrñ'

uu ixidr ÿlska ñ§u msKsi u i;=ka ueÍfuka je<lSu


kï jQ is,a moh iudoka jQfhñ' uu n,j;a ùßfhka hq;=j" n,j;a
isys kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka hq;=j fï is,amo wdrlaId
lrñ' uu ish¿ i;=ka flfrys fu;a is; m;=rjñ' f,dl= l=vd
lsisu if;l=g ±k ±k lsisu ysxid mSvdjla fkd lrñ' fï iS,h
wdrlaId lsÍu ksid ud ;=< Nh ;e;s.ekSula ke;' wka ish¿
i;ajfhda o ìfhka yd ;e;s.ekSfuka j<lskafka h' iqj fia Ôj;a
jkafka h' uu i;=ka ueÍfuka je<lS wka ish¨ fokd o i;=ka
ueÍfuka je<lSfuys iudoka lrjñ' tys .=K lshñ' uu i;=ka
ueÍfuka je<lSu ksid o wka wh iudoka lrùfuka o .=K m%ldY
lsÍfuka o wm%udK i;=gla ,nñ' tA i;=g udf.a Ñ;a; iudêh
msKsi ug Wmldr jkafka h'

uu ixidr ÿlska ñ§u msKsi u fidrlñka je<lSu kï


jQ is,a moh iudoka jQfhñ' uu n,j;a ùßfhka hq;=j" n,j;a

30 Q
is; ksjk Ndjkd

isys kqjKska hq;=j b;d f.!rjfhka hq;=j fï is,amo wdrlaId


lrñ' uu lsisu ;ekl§" lsisu whqrlska wkqka i;= fohla fidr
is;ska fkd .ksñ' b;d l=vd jQ fohla mjd fidr is;ska .ekSfuka
j<lsñ' ud fuka u wka ish¿ fokd o ;u ;ukaf.a Okhg yd
jia;=jg wdYd lr;s' fï lsisfjl=f.a lsisu fohla fidr is;ska
fyda jxpdfjka rjgd meyer fkd .ksñ' fï iS,h wdrlaId lsÍu
ksid''''

uu ixidr ÿlska ñ§u msKsi u jerÈ ldu fiajkfhka


je<lSu kï jQ is,a moh iudoka jQfhñ' uu n,j;a ùßfhka
hq;=j" n,j;a isys kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka hq;=j fuu
is,a mo wdrlaId lrñ' uu lsisu whqßlska udf.a ìß| blaujd
^iajdñhd blaujd& jerÈ ldu fiajkfha fkd fhfoñ' uu udf.a
ìß| flfrys ^iajdñhd flfrys& b;d úYajdijka; f,i lghq;=
lrñ' udf.a orejka flfrys o b;d úYajdijka; f,i lghq;=
lrñ' msßisÿ pß;hla we;af;la fjñ' fï iS,h wdrlaId lsÍu
ksid'''''

uu ixidr ÿlska ñ§u msKsi u fndre lSfuka je<lSu


kï jQ is,a moh iudoka jQfhñ' uu n,j;a ùßfhka hq;=j" n,j;a
isys kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka hq;=j fï is,amo wdrlaId
lrñ' uu lsis ;ekl§" lsisu whqrlska fndrefjka wka wh /
jàu fkd lrñ' fndre lSfuka mSvdjg m;a fkd lrñ' i;H jQ
jpk u l:d lrñ’ i;Hfhys msysgd l:d lrñ' ish¿ fokdg
weiSug m%sh jQ" ñysß jpk u l:d lrñ' fï iS,h wdrlaId lsÍu
ksid'''

uu ixidr ÿlska ñ§u msKsi u u;a øjH Ndú;fhka


je<lSu kï jQ is,a moh iudoka jQfhñ' uu n,j;a ùßfhka
hq;=j" isys kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka hq;=j fï is,amo
wdrlaId lrñ' uu isys kqjK ke;s lr oukakd jQ" m%udohg fya;=
jkakd jQ lsisu wdldrhl u;a øjHhla Ndú;d lsÍfuka j<lsñ'
ÿl msKsi fyda i;=g msKsi fyda u;a øjH Ndú;d lsÍfuka j<lsñ'

Q 31
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Okh ke;s lrkakd jQ" wdrlaIdj ke;s lrkakd jQ" frda. mSvd
we;s lrkakd jQ u;aøjH Ndú;fhka uq¿ukska u j<lsñ' fï
iS,h wdrlaId lsÍu ksid''''

n,j;a ùßfhka yd isys kqjKska hq;=j" b;d f.!rjfhka


ud wdrlaId lrk fï ^mxp& YS,h udf.a i;=g msKsi u fya;=
jkafka h' udf.a fuf,dj mrf,dj ÈhqKqj msKsi u fya;=
jkafkah' isys kqjK ÈhqKq ùu msKsi u Wmldr jkafka h' ùßh
msKsi u Wmldr jkafka h' iudêh ÈhqKq ùu msKsi u Wmldr
jkafka h' p;=rd¾h i;Hh wjfndaOh msKsi u Wmldr jkafka h'
udf.a fï iS,h ksr;=rej u wdrlaId lr .ksñ' fï iS,dkqiai;s
Ndjkdj i;=g msKsi u" m%fudaoh msKsi u" iudêh msKsi u"
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO ùu msKsi u Wmldr fõjd æ ^wgis,a"
oiis,a i|yd o iqÿiq whqßka ilia lr.kak'&

pd.dkqiai;s Ndjkdj
uu wjfndaOfhka hq;=j u nqÿrcdKka jykafia irK
.sfhñ' W;=ï Y%S ioaO¾uh irK .sfhñ' wd¾h uyd ix>r;akh
irK .sfhñ' wjfndaOfhka hq;=j u f;rejka irK .sh ud
ixidr ÿlska ñ§u msKsi u w;ayeÍu ^;Hd.h& mqreÿ lrñ' uu ÿla
uykaisfhka" W;aidyfhka" ùßfhka" Od¾ñlj Wmhd.;a Okfhka
is,aj;=kag .=Kj;=kag ks;r oka meka mqoñ'

ÿla uykaisfhka ud Wmhd .;a Okh wka wh m%fhdackhg


.ekSu ±l i;=gq ùu b;d wmyiq fohls' uu b;d i;=áka uf.a
Okh úhoï lr is,aj;a .=Kj;a W;=ukag oka meka mqoñ' tA ±l
uu b;d i;=gg m;a fjñ'

ixidr ÿlska ñ§ug fjr orkd is,aj;a .=Kj;a W;=fuda


uf.a oka meka j<|d ldh Yla;sh we;s lrf.k" Ñ;a; Yla;sh
we;s lrf.k iqj fia is; ÈhqKq lrkq ±l uu i;=gq fjñ'

32 Q
is; ksjk Ndjkd

ta W;=uka jykafia,d hï ;dla Èkhl W;=ï ud¾.-


M,hkag m;a fõ o tA msKsi uu;a Wmldr l< wfhla lshd
is;ñka uu i;=gq fjñ'
nqÿrcdKka jykafiaf.a W;=ï mskafl; jYfhka y÷kajd
we;s is,aj;a .=Kj;a W;=ukag uu ks;r oka meka mqod mska /ia
lrñ' i;=gg m;a fjñ'
uu uiqre u, ÿrefldg oka meka mQcd lrk flfkla
fjñ' ;=ka is; myojd f.k oka meka mQcd lr uu i;=gla
,nñ'
ud i;= b;d jákd w.kd u foa mQcd lr uu b;d i;=gg
m;a fjñ'
uu ks;r oka §u msKsi u iQodkï jQ flfkla fjñ' uu
ks;r oka meka mQcd lsÍfuys we¨k flfkla jYfhka lghq;=
lrñ'
uu msßisÿjg ms<sfj,g ilia lr oka meka mQcd lrñka
i;=gq fjñ'
uu oka meka ,nd.kakd W;=ukag .e,fmk wdldrhg
fyd¢ka úuid n,d oka meka mQcd lr i;=gq fjñ'
uu oka meka mQcd lsÍfuka fuf,dj iem iïm;a
n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' uu oka meka mQcd lsÍfuka YÍr
j¾Kh we;s lr .ekSu n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' wdhqI jeälr
.ekSug n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' wka whf.a lS¾;s m%Yxid
n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' uu oka meka mQcd lsÍfuka iudcfha
Wiia ;k;=re n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' mrf,dj ÈjH iïm;a o
n,dfmdfrd;a;= fkd fjñ' uu Ñ;a;d,xldrh msKsi u oka meka
mQcd lrñ' uu ixidr ÿlska ksoyia ùu msKsi u m%{dj ÈhqKq lr
.ekSu msKsi u oka meka mQcd lrñ'

tA i;=g udf.a m%fudaoh msKsi fya;= fõ' tA m%fudaoh ksid


uf.a is; lh ieye,a¨ fõ' th ug iudêh msKsi;a W;=ï [dK
o¾Ykh msKsi;a WmldÍ fõ'
wd¾h ud¾.fha mqreÿ mqyqKq fjk flkd ^fiaL& w;ayeÍu
n,hla jYfhka ÈhqKq l< hq;= nj uu oksñ' uu o ixidr ÿlska

Q 33
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ksoyia jk W;=ï wd¾h ud¾.fha mqreÿ mqyqKq jk flfkls' uu


w;ayeÍu n,hla jYfhka ÈhqKq lrñ' th ug wd¾h ud¾.h
ÈhqKq lr .ekSu msKsi u Wmldr fõjdæ
uu rd." oafõI" fuday hk flf,ia w;yeÍu ÈhqKq lr
.ksñ' ;Hd.h kï jQ fiaL n,h ÈhqKq fldg wfiaL kï jQ W;=ï
;;ajhg m;a fjñ'
th ug i;=gls' tA i;=g udf.a m%fudaoh msKsi fya;= fõ'
tA m%fudaoh ksid uf.a is; lh ieye,a¨ fõ' th ug iudêh
msKsi;a W;=ï [dK o¾Ykh msKsi;a WmldÍ fõ'

wd¾h Y%djlhdg ;Hd.h Okhla jYfhka nqÿrcdKka


jykafia foaYkd fldg we;' uu fï mqreÿ mqyqKq lrk w;a yeÍu
^;Hd.h& ug wd¾h Okhls' uu wd¾h Okhlg ysñlï lshk
wd¾h Y%djlfhl= nj is;ñka i;=gq fjñ'

wd¾h Okhg ysñlï lshk flkd È<skafola fkd jk nj


uu oksñ' tneúka ud i;= fldmuK Okh fyda úhoï lr uu
;Hd.h mqreÿ mqyqKq lrñ' tA ksid uu È<skafola fkd fjñ' uu
wd¾h Okfhka hq;= wd¾h Y%djlfhla fjñ'

uu fY%aIaG wd¾h Ndjh jk W;=ï wry;ajh olajd u


;Hd.h mqreÿ lrñ' uu wd¾h Okh ÈhqKq lrñ'

th ug i;=gls' tA i;=g udf.a m%fudaoh msKsi fya;= fõ'


tA m%fudaoh ksid uf.a is; lh ieye,a¨ fõ' th ug iudêh
msKsi;a W;=ï [dK o¾Ykh msKsi;a WmldÍ fõ'

w;ayeÍu ^;Hd.h& iïm;a;shla jYfhka uu oksñ'


;Hd. iïm;a;sh uu ksr;=rej u mqreÿ lrñ' ;Hd. iïm;a;sh
udf.a Ôú;hg /ljrKh i,id fohs' ;Hd. iïm;a;sh Ôú;hg
wdrlaIdj ,nd fohs' ;Hd.h úm;a;shla fkdj iïm;a;shla u
f,i i,ld uu ÈhqKq lrñ'
wdrlaIdj" /ljrKh ,nd fok ;Hd.h ug uyd
iïm;a;shls' uu úúO whqßka w;ayeÍu ÈhqKqlr ;Hd. iïm;a;sh

34 Q
is; ksjk Ndjkd

ÈhqKq lrñ' udf.a w;ayeÍu iïm;a;shla jYfhka isyslrk ud


yg i;=gla we;s fõ'
tA i;=g udf.a m%fudaoh msKsi fya;= fõ' tA m%fudaoh ksid
uf.a is; lh ieye,a¨ fõ' th ug iudêh msKsi;a W;=ï [dK
o¾Ykh msKsi;a WmldÍ fõ'

foaj;dkqiai;s Ndjkdj
pd;=ïuydrdðl kï jQ" ÈjH f,dalfhys" jikakd jQ
mskaj;a foúfhda" fï ukqf,dj isák ld,fha §" nqÿrcdKka
jykafia ms<sn| j o" Y%S ioaO¾uh ms<sn|j o" wd¾h uyd ix>r;akh
ms<sn|jo" wjfndaOfhka hq;=j u" meye§fuka hq;= jQfõh' ta ioaOdj
ksid" ukqf,dúka pq; ù" ta foõf,dj Wm; ,oafoa h' ta wdldr
jQ" wjfndaOfhka hq;= meye§ula ud ;=< o we;af;a h' ta ,eîu
udf.a Ôú;hg uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd /ljrKhls'
uyd wdf,dalhls'
pd;=ïuydrdðl kï jQ" ÈjH f,dalfhys" jikakd jQ
mskaj;a foúfhda" fï ukqf,dj isák ld,fha §" i;aj >d;kfhka
je<l=fKda h" fidrlñka je<l=fKda h" jerÈ ldu fiajkfhka
je<l=fKda h" fndre lSfuka je<l=fKda h" u;a øjH Ndú;fhka
je<l=fKda h' ks;s mkais,a o" fmdfydh wgis,a o" wdrlaId lf<da
h' ta iS,h ksid" ukqf,dúka pq; ù" ta foõf,dj Wm; ,oafoa
h' uu o ks;s mkais,a o" fmdfydh wgis,a o rlsñ' fï iS,h
udf.a Ôú;hg uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd /ljrKhls'
uyd wdf,dalhls'
pd;=ïuydrdðl kï jQ" ÈjH f,dalfhys" jikakd jQ mskaj;a
foúfhda" fï ukqf,dj isák ld,fha §" uq, hym;a jQ" ueo hym;a
jQ" fl,jr hym;a jQ" W;=ï Y%S ioaO¾uh" ukd fldg weiSfuka"
ukd fldg ±Ífuka" kqjKska fufkys lsÍfuka" iq; kï jQ fiaL
n,h" ÈhqKq lr.;af;a h' ta iq; n,h ksid" ukqf,dúka pq; ù"
ta foõf,dj Wm; ,oafoa h' uu o" W;=ï Y%S ioaO¾uh ukd fldg
weiSfuka" ukd fldg ±Ífuka" kqjKska fufkys lsÍfuka" iq;

Q 35
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

n,h ÈhqKq lr .ksñ' th ug uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd


/ljrKhls' uyd wdf,dalhls'
pd;=ïuydrdðl kï jQ" ÈjH f,dalfhys" jikakd jQ
mskaj;a foúfhda" fï ukqf,dj isák ld,fha §" uiqre u< ÿre
fldg" l¾u l¾u M, woyd" b;d i;=áka hq;=j" f;rejka Wfoid"
oka meka mQcd lf<da h' ta pd. n,h ksid" ukqf,dúka pq; ù"
ta foõf,dj Wm; ,oafoa h' uu o" uiqre u< ÿrefldg" mska mõ
woydf.k" W;=ï f;rejk Wfoid" ks;s oka meka fokafkñ' ta
pd. n,h udf.a Ôú;hg uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd
/ljrKhls' uyd wdf,dalhls'
pd;=ïuydrdðl kï jQ" ÈjH f,dalfhys" jikakd jQ
mskaj;a foúfhda" fï ukqf,dj isák ld,fha §" wks;Hh" ÿlaL"
wkd;au hk" ;s,l=Kq ms<sn|j o" fï YÍrfha yg .ekSu ms<sn|j
o" ke;sùu ms<sn|j o" wjfndaOfhka isáfhda h' ta m%{d n,h
ksid" ukqf,dúka pq; ù" ta foõf,dj Wm; ,oafoa h' uu o"
ialkaO" Od;=" wdh;k jYfhka" fï Ôú;fha yg.ekSu ms<sn|j
o" ke;sùu ms<sn|j o" wjfndaOfhka hq;=j" ld,h f.jñ' ta ,eîu
udf.a Ôú;hg uyd ,dNhls' uyd ms<sirKls' uyd /ljrKhls'
uyd wdf,dalhls'

;dj;sxi kï jQ'''' hdu kï jQ'''' ;=is; kï jQ''' ksïudKr;S


kï jQ'''' mrksïñ; jij;a;s kï jQ''''
fï ish¿ foúfhda" fï ukqf,dj §" fiaL n,hka ÈhqKq
fldg" ta foõf,dj Wm; ,oafoda h" uu o fï fiaL n,hkaf.
ka" iukaú; fjñ' th ug uyd ,dNhls" uyd /ljrKhls" uyd
ms<sirKls" uyd wdf,dalhls'

idÿæ idÿææ idÿæææ

36 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

02'
wkqreoaO iQ;%h
^uʯu ksldh 3 - iq[a[; j.a.h&

Y%oaOdjka; mskaj;aks"

§¾> ld,hla ixidrfha ießirmq wmsg ixidrfha lr.;a;


úYd, mqkH l¾uhl m%;sM,hla jYfhka wdfhu;a ukqiai Ôú;hla
,enqk' fï ,eìÉp ukqiai Ôúf;a iqúfYaIS tlla' talg fya;=j
;uhs mskaj;=ks Ôú;djfndaOh ,nkak mq¨jka O¾uh wmsg fï
Ôúf;a È ,eîu' mskaj;=ks fï Ôú;fha § wmsg ,eìÉp jákdu foa
;uhs f.!;u nqÿ rcdKka jykafia jod< Y%S ioaO¾uh' fï O¾uh
wefyk fj,dfõ nqÿ rcdKka jykafia jod< wdldrhg" O¾uhg
wkql+, j wfma Ñka;kh yiqrejkjd kï" wmsg mq¨jka fï uyd
ÿlla Wreu lr.;a;" fï Nhdkl ixidfrka ksoyia fjkak'

mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾ufhka lshd fokjd


wl=i,a ÿre lrk wdldrh' ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia f.a
O¾ufhka lshd fokjd l=i,a ÈhqKq lrk wdldrh' nqÿ rcdKka
jykafia f.a O¾ufhka lshd fokj fï is; ksflf<ia lr .kakd
wdldrh' fï yeu fohla u wykak ,efnkafka nqÿ rcdKka
jykafia f.a O¾uh ;=<ska muK hs' nqÿ rcdKka jykafia
foaYkd l<d" —mskaj;a uyfKks fï ukqIHd f.a is; flf,id
ouk wl=i,a ;=kla ;sfnkj'˜ m<fjks tl ;uhs rd.h' rd.hg

Q 37
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

mq¨jka mskaj;=ks wfma fï wNHka;rh iïmQ¾Kfhka u fjkia


lrkak' rd.hg hg fjÉp ukqiaih m%lD;s isysfhka bkak
flfkla fkfuhs ta flkd úlD;s ukqiaifhla' ta jf.a u wfma
fï wNHka;rh l<Ud odkak mq¨jka oafõYhg' oafõYh ysf;a
me<mÈhï jqkdg miafia úlD;s ukqiaifhla ta oafõYh ;=<ska
ìys fjkjd' ta jf.a u wfma is; flf<id oukjd fudayh úiska'
fudayhg fï is; hg jqkdg miafia fyd| krl f;areï fíreï
lr .kak neß wuq;=u ukqiaifhla ;uhs ta ;=< bkafka'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia ±lal" Wka jykafia wjfndaO


l<d fï rd. oafõY fuday lshk wl=i,a ksid i;ajhd f.a is;
wmsßisÿ fjk wdldrh' fï wl=i,a j,ska is; wmsßisÿ jqkdg miafia
ta flkdf.a jpkh;a wmsßisÿ fjkjd' lh;a wmsßisÿ fjkjd'
wmsßisÿ jQ is;ska" wmsßisÿ jQ jpkfhka" wmsßisÿ jQ lhska l%shd
lrk flkd" ÿ.;sfha Wm;la lrd hkjd' i;ajhd f.a Ôú;hg
;sfhk fï wk;=r kshu wdldrfhka u wjfndaO lr.;af;a nqÿ
rcdKka jykafia' fï wk;=r ±lla nqÿ rcdKka jykafia j¾Kkd
lf<a wl=i,a ÈhqKq lsÍu fkfuhs' wl=i,a hgm;a lr,d l=i,a
ÈhqKq lsÍuhs Wkajykafia f.a m%Yxidjg ,la jqfka' rd.h keu;s
wl=i,h hgm;a lr, úrd.h keu;s l=i,h ÈhqKq lsÍu nqÿ
rcdKka jykafia j¾Kkd l,d' oafõIh keu;s wl=i,h hgm;a
lr,d ffu;%Sh lreKdj ÈhqKq lr .ekSu nqÿ rcdKka jykafia
j¾Kkd l<d' fudayh lshk wl=i,h hgm;a lr,d m%{dj Wod
lr.ekSu nqÿ rcdKka jykafia j¾Kkd l<d' Wkajykafia jod<d
wdkak ta ;=<ska ;uhs i;ajfhla msßisÿ fjkafka''''

mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾ufha fndfyda u


,iaikg rd.h lshk wl=i,h m%ydKh lrk wdldrh foaYkd
lr, ;sfhkjd' oafõYh lshk wl=i,h m%ydKh lrk wdldrh
.ek fndafydau ,iaikg O¾uh ;=< úia;r lr, ;sfhkjd'
fudayh lshk wl=i,h m%ydKh lr, m%{dj Wmojd .kakd
wldrh;a fndfyda u ,iaikg úia;r lr, ;sfhkjd'

38 Q
is; ksjk Ndjkd

b;s;a fï mskaj;a msßig wo ojfia Y%jKh lrkakg


,efnkafka oafõYh" Bßishdj wd§ wl=i,a ÿre lr,d ffu;%s%h
lreKdj Wmojd .kakd wldrh .ek úia;r fjk W;=ï nqoaO
foaYkdjla' fï foaYkdj nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrmq
tlla fkdfjhs' Y%djlhka jykafia kula ;uhs fï foaYkdj
foaYkd lrkafka' fï foaYkdfõ ku wkqreoaO iQ;%h' fï foaYkdj
we;=<;a fjkafka uʯu ksldfha ;=ka fjks fldgig'

ta ojiaj, Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia jev isáfha


ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha' b;ska ta ojiaj, ieje;akqjr
ysáhd m[aplx. lsh, jvqndia flfkla' thd ;uhs rÊcqrejka
f.a ,S jev lrk m%Odk ndiaiqkakeye' ojila thd ;uka f.a
f.da,fhl=g l:d l<d' l:d lr,d lsõjd" —mskaj;a mqreIh Tn
±ka wfma mskaj;a wkqreoaOhka jykafia uqK .efykak hkak'
.sys,a,d uf.a jpkfhka wkqreoaOhka jykafia f.a mdlu,a
jkaokd lrkak" ziajdóks mxplx. Wmdil;=ud Tn jykafia f.a
fomd jkaokd lrkjdZ h lsh, lshkak' ta jf.a u fï úÈhg;a
lshkak'

ziajdókS wkqreoaOhka jykai" m[aplx. Wmdil;=ud


Tn jykafia we;=¿ NslaIQka jykafia,d y;r kulg fyg ojfia
;uka f.a f.or odkhg wdrdOkd lrkjd' ta wdrdOkh ms<s.
kakd fialajd' ta jf.a u iajdókS" m[aplx. Wmdil;=ud fndfyda
jevlghq;=" fndfyda rdcldß we;sj bkak ksid WoEik u jäk
f,ig ;a b,a,d isákjd'˜

b;ska mxplx. .Dym;s;=ud fï úÈhg lsõjdu wr


ukqiaihd ta mKsúvh ms<swrf.k wkqreoaO uyry;ka jykafia
jev isá ;ek fydhdf.k .shd' .sys,a,d wkqreoaO uyry;ka
jykafiag jkaokd lr,d tl;amfilska jdä jqkd' tl;amfilska
b|f.k wkqreoaO uyry;ka jykafiag fufyu lsõjd'

—iajdóks wkqreoaOhka jykai" mxplx. Wmdil;=ud

Q 39
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Tn jykafia f.a fomd jkaokd lrkjd' ta jf.a u fufyu;a


lshkjd' ziajdókS wkqreoaOhka jykai" Tn jykafia we;=¨
iajdóka jykafia,d y;r kula fyg ojfia odkh msKsi mxplx.
fÊIaG jvq;=ud f.a ksjig jäk fialajd' ta jf.a u wkqreoaOhka
jykai" mxplx. Wmdil;=ud fndfydau jev lghq;= rdcldß
;sfnk flfkla ksid WoEik u jäk f,i;a b,a,d isáhd'Z

b;ska mskaj;=ks ta ukqiaihd tfyu lsõjd u wkqreoaO


uyry;ka jykafia ta wdrdOkh ksy~ j ms<s.;a;d' tod rd;%sh
f.ú, bjr jqkdhska miafia" wkqreoaO uyry;ka jykafia ;j;a
iajdóka jykafia,d ;=ka kula tlal WoEikska u isjqre fmdrjdf.
k md;%isjqre;a wrf.k mxplx. .Dym;s;=ud f.a ksjig jevu
l<d' jevu lr,d mkjd ;snqKq wdikfha jev isáhd'

Bg miafia mxplx. Wmdil;=ud fndfydau m%KS; úÈhg


ilia lrmq odkh ;uka f.a u ish;ska wkqreoaO uyry;ka
jykafia we;=¿ iajdóka jykafia,dg mQcd lr.;a;d' odkh
j<|,d bjr jqkdhska miafia" mxplx. Wmdil;=ud mqxÑ mqgqjla
wrf.k tl;amfilska jdäfj,d wkqreoaO uyry;ka jykafia
f.ka fufyu weiqjd'

iajdókS wkqreoaOhka jykai iuyr f:ar ^f,dl=& iajdóka


jykafia,d ug fufyu lsõjd' zmskaj;a .Dym;sh wm%udK
fÉf;daúuqla;sh jvkak'Z ta jf.a u iajdókS ;j;a iuyr f:
Ar iajdóka jykafia,d ug fufyu lsõjd' zmskaj;a .Dym;sh
uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkak'˜

t;fldg mskaj;=ks" mskaj;a iajdóka jykafia,d wldr


follska ;uhs fï mxplx. Wmdil ;=udg wjjdo lr,d
;sfnkafka' b;ska fï mxplx." wkqreoaO uyry;ka jykafia
f.ka wykj" —iajdókS fï wmamudK fÉf;daúuqla;sh ;a uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh;a w¾: j,ska jf.a u lshk jpk j,skq;a fjkia
o@ tfyu;a ke;akï jpk ú;r o fjkia" w¾:h tlla u o@˜

40 Q
is; ksjk Ndjkd

ta lshkafka thdg ´fk jqkd ±k .kak" tlu foalg


o fï kï folla mdúÉÑ lrkafka' tfyu ke;akï ldrKd
follg o Th kï folla mdúÉÑ lrkafka lsh,'

t;fldg wkqreoaO uyry;ka jykafia mxplx.g fufyu


lsõjd' —tfykï mskaj;a .Dym;sh Tn u ta .ek lshkak' Tng
fudlla o ta ldrKh .ek ysf;kafka'''@˜

—iajdókS wkqreoaOhka jykai ug kï fufyu


hs ysf;kafka' fï wmamudK fÉf;daúuqla;sh;a uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh;a lshk fï fofla u ;sfhkafka tl u w¾:
hla" tl u f;areula' lshk úÈfhka ú;rhs ta fol fjkia
fjkafka'˜

t;fldg wkqreoaO uyry;ka jykafia fï mxplx.


jvqfogq;=udg fufyu foaYkd l<d'

mskaj;a .Dym;sh" fï wmamudK fÉf;daúuqla;shla


;sfhkjd o uy.a.; fÉf;daúuqla;shla ;sfhkjd o fï fol
w¾: jYfhkq;a fjkia' lshk l%ufhkq;a fjkia' tal fukak
fï úÈhg hs f;areï .kak ´fk'

mskaj;a .Dym;sh" fudllao fï wm%udK fÉf;daúuqla;sh


lsh, lshkafka'''@

mskaj;a .Dym;sh" fï iïnqoaO Ydikfha NslaIqjla ffu;%S


iy.; is;ska tl ÈYdjla m;=rejd f.k jdih lrkjd' fofjks
ÈYdjg;a m;=rejd f.k jdihlrkjd' ta jf.a u ;=kafjks ÈYdjg
;a y;rfjks ÈYdjg;a ffu;%sh m;=rejdf.k jdih lrkjd'
ta úÈhg Wv ÈYdjg" hg ÈYdjg" yryg" uq¨ uy;a f,dalhg u
ish¨ u i;ajhska g u m%udK rys; wm%udK iudêu;a jQ fu;ais;
m;=rejdf.k jdih lrkjd'˜

Q 41
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wms ys;uq mskaj;=ks" thd kef.kysr ÈYdjg ffu;%sh


m;=rejdf.k jdih lrkjd lsh,' fldfydu o ta''' @ kef.kysr
ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda ffjr ke;af;da fj;ajd'''æ ;ry
ke;af;da fj;ajd'''æ" wd§ jYfhka ;uhs thd ffu;%sh m;=rejkafka'
Bg miafia ol=Kq ÈYdjg ffu;%sh m;=rejdf.k jdih lrkjd'
B<Õg ngysr ÈYdjg ffu;%sh m;=rejdf.k jdih lrkjd' Bg
miafia W;=re ÈYdjg ffu;%sh m;=rejdf.k jdih lrkjd' Bg
miafi Wv hg yria w;g wm%udK jQ iudêu;a is;lska ish¨
f,dalhg u ffu;%sh m;=rejñka jdih lrkjd'

±ka mskaj;aks iuyr flfkl=g ysf;kak mq¨jka fï


ffu;%sh jeãfuka fjkafka ;uka f.a isf;a ;sfhk ;ry ke;s
fjk tl ú;r hs lsh,' fkd okak flfkl=g ysf;kak mq¨jks"
ÈYd jYfhka ffu;%sh jeãfuka m%fhdackhla kE lsh,' tal jerÈ
woyila'

wkqrdOmqr hq.fha lr~q f,K lshk wdrKHfha tla;rd


iajdóka jykafia kula jev isáh' Wkajykafia oi Èydjg
u ffu;%Sh m;=rejkj' b;ska fï ffu;%sh m;=rejk iajdóka
jykafia jialdf,a bjr fj,d ta ia:dkh w;a yer, jäkak
iQodkï jqkd' ±ka fyg Wfoa ;uhs msg;a fj,d hkafka' wo ljqfoda
wvkj wefykj' Bg miafi fï iajdóka jykafia weyqj ljqo
fï w~kafk lsh,' t;fldg lsõj" zwfka iajdókS uu fï l=áh
<Õ bkak foú flfkla' b;ska weyqj wehs w~kafka lsh,' zwfka
iajdókS" Tn jykafia jäk yskao fï w~kafkaZ lsh, lsõj'

t;fldg ta iajdóka jykafia weyqj wehs b;ska jäk


yskao w~kafk lsh,' t;fldg ta foú flkd W;a;r ÿkak" zTn
jykafia fï ia:dkhg jeähg miafia fï wukqiaifhd yÍ u
iu.sfhka bkakj' ke;akï fï jkdka;rfha ysgmq wukqiaifhd
tldg tld urd .;a; WoúhZ lsh,'

42 Q
is; ksjk Ndjkd

t;fldg mskaj;=ks ñksiaiq ú;rla fkfuhs tfykï fï


urd .eks,a, lrkafka' wukqiaifhd;a lrkj' b;ska ta foú flkd
lsõj" ziajdóks Tn jykafia fu;a is; m;=rejkak mgka .;a;u
yefudg u fïl f;afrkak .;a;' ta ksid tlaflkdg tlaflkd
;ry ke;slrf.k fndfydau iu.sfhka jdih lrkjd' wfka
iajdóka ux fï wvkafka Tn jykafia jeähd u fï mßirh
wdfhu;a fjkia fjhsZ lsh,'

b;ska wr iajdóka jykafia ztfykï ux bkakxZ lsh,


ta ia:dkfha u jev isáh' B <Õ jia ld,h bjr fj,d msg;a
fjkak yokfldg wdfhu;a w~kj wr foúh flkd' wka;sug
ta iajdókA jykafia ta ia:dkfha u wry;ajhg m;a jqkd' ta
ia:dkfha § u msßksjka mEj'

t;fldg mskaj;=ks wmsg f;afrkj hï lsis flfkla


ffu;%sh m;=rejñka jdih lrkjd kï" fkdfmfkk f,dalj,
whg;a thska isÿ fjkafka hym;la nj' ffu;%sh m;=rejk
flkdg wukqiaifhda mjd m%sh lrkjd' ta nj fu;a;dksixi
iQ;%fha i|yka fjkj'

b;ska B <Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd


lrkjd" —mskaj;a .Dym;sh fï iïnqoaO Ydikfha NslaIqjla
lreKd iy.; is;ska tl ÈYdjla m;=rejd f.k jdih lrkjd'
fofjks ÈYdjg;a m;=rejd f.k jdih lrkjd' ta jf.a u ;=kafjks
ÈYdjg ;a y;rfjks ÈYdjg;a lreKd iy.; is; m;=rejdf.
k jdih lrkjd' ta úÈhg Wv ÈYdjg" hg ÈYdjg" yryg" uq¨
uy;a f,dalhg u ish¨ u i;ajhska g u m%udK rys;" wm%udK
iudêu;a is;ska m;=rejdf.k jdih lrkjd'˜

t;fldg mskaj;=ks fldfydu o lreKdj jvkafka'''@ wms


ys;uq flfkla kef.kysr Èydfõ isák i;ajhska uq,a lrf.k
fï úÈhg is;kjd' kef.kysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda ksÿla
fj;ajd'''æ" kSfrda. fj;ajd'''æ" iqjm;a fj;ajd'''æ" ÿlska ñfo;ajd

Q 43
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ksjka ols;ajd'''æ lsh,' ta úÈhg ;uhs lreKdj jvkafka' ta jf.a


u uq¨ uy;a f,dalhg u wm%udK úÈhg ÈYd jYfhka lreKdj
jvkjd'

Bg miafia wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkjd"


zmskaj;a .Dym;sh ta jf.a u NslaIqj uqÈ;d iy.; is;ska tl
ÈYdjla m;=rejd f.k jdih lrkjd' fofjks ÈYdjg;a m;=rejd
f.k jdihlrkjd' ta jf.a u ;=kafjks Èydjg ;a y;rfjks
Èydjg ;a uqÈ;dj m;=rejdf.k jdih lrkjd' ta úÈhg u
Wv Èydjg" hg ÈYdjg" yryg" uq¨ uy;a f,dalhg u ish¨ u
i;ajhska g u m%udK rys;" wm%udK iudêu;a is; m;=rejdf.k
jdih lrkjd'˜

uqÈ;dj lshkafka mskaj;=ks wkqka f.a ÈhqKqj ±l,


i;=gq fjk .=Khg hs' fï Ndjkdj jvkafka fufy u hs' thd
ys;kjd" kef.kysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda" ;uka ,nd.;a
hï iïm;la weoao thska fkd msßfy;ajd" ,o iïm;ska fkd
msßfy;ajd' iem iïm;a wysñ fkd fj;ajd lsh,' t;fldg thd
;=< jefvkafka uqÈ;dj hs' ta úÈhg ish¨ ÈYdj,g thd uqÈ;dj
jvkjd' tal wmsg ;j ÿrg;a jvkak mq¨jka fï úÈhg' fï wij,a
ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda Y%oaOdfjka ÈhqKq fj;ajd" iS,fhka
ÈhqKq fj;ajd" iq;fhka ÈhqKq fj;ajd" pd.fhka" m%{dfjka ÈhqKq
fj;ajd' wkak tfyu jvkfldg BIHdj we;s fjkafk keye'
uqÈ;dj ;uhs thd ;=< ÈhqKq fjkafka'

ta jf.a u wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkjd"


fï Ydikfha NslaIqj WfmalaId iy.; is;ska tl ÈYdjla m;=rejd
f.k jdih lrkjd' fofjks ÈYdjg ;a m;=rejd f.k jdih
lrkjd' ta jf.a u ;=kafjks ÈYdjg ;a y;rfjks ÈYdjg;a
WfmalaIdj m;=rejdf.k jdih lrkjd' ta úÈhg Wv ÈYdjg"
hg ÈYdjg" yryg" uq¨ uy;a f,dalhg u ish¨ u i;ajhska
g u m%udK rys; wm%udK iudêu;a is; m;=rejdf.k jdih
lrkjd'

44 Q
is; ksjk Ndjkd

thd ta WfmalaId is;=ú,s m;=rejkafk fufyu hs' kef.


kysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda l¾uh odhdo lrf.khs
isákafka' l¾uh iajlSh foh lrf.khs isákafka' l¾uh
Wmam;a;s ia:dkh lrf.k hs isákafka' ish¨ u i;ajfhda hym;a
jQ fyda whym;a jQ fyda hï l¾uhla lrkjd o tys úmdl odhdo
lr.kakjd' fï úÈhg yeu ÈYdjlgu jvkjd' fufyu jvoa§
thd ;=< we;sfjkafka WfmalaIdjla'

b;ska wkqreoaO uyry;ka jykafia jod<d fukak fï


úÈhg m%udKhla ke;sj iSud rys;j ish¨ f,dal i;ajhkag ÈYd
jYfhka fu;a;d" lreKd" uqÈ;d" WfmalaId jeãu ;uhs wm%udK
fÉf;da úuqla;sh lsh, lshkafka' t;fldg wmsg meyeÈ,s hs
wm%udK fÉf;daúuqla;sh lsh, lshkafka ÈYd jYfhka m%udK
rys; j wm%udKj wiSñ; j ish¨ f,dal i;ajhkag u fï
nUúyrK me;srùu lsh,'

B <Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia jod<d"

mskaj;a .Dmy;sh fudlla o fï uy.a.; fÉf;da úuqla;sh


lsh, lshkafka''@

mskaj;a .Dmy;sh fï Ydikfha NslaIqj tl rela fijkl


m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a fu;a is;
m;=rejdf.k jdih lrkjd' lreKdj m;=rejdf.k jdih lrkjd'
uqÈ;dj m;=rejdf.k jdih lrkjd' WfmalaIdj m;=rejdf.k
jdih lrkjd' mskaj;a .Dym;sh fïlg ;uhs lshkafka uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh lsh,d'

ta jf.a u .Dmy;sh" NslaIqj relafijk fol ;=kl


m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a fu;a is;
m;=rejdf.k jdih lrkjd' lreKdj m;=rejdf.k jdih lrkjd'
uqÈ;dj m;=rejdf.k jdih lrkjd' WfmalaIdj m;=rejdf.k

Q 45
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

jdih lrkjd' mskaj;a .Dym;sh fïlg ;a lshkafka uy.a.;


fÉf;daúuqla;sh lsh, hs'˜

mskaj;=ks ±ka wms .;af;d;a" Tkak flfkla Ndjkd


lrkjd .yla hg'' t;fldg thd ys;kj fï rela fijk
m%udKfha bkak hï ;dla i;ajhka weoao ta i;ajhka j ;uhs ±ka
uu wruqKq lr.kafka' t;fldg ta i;ajhka flfrys fffu;%sh
m;=rejkjd' lreKdj m;=rejkjd' uqÈ;dj m;=rejkjd' WfmalaIdj
m;=rejkjd' talg lshkafka fudlla o" uy.a.; fÉf;da úuqla;sh
lsh,'

Bg miafia thd l,amkd lrkjd ;uka fu;ais; jvk


m%foaYh úYd, lrkak' t;fldg thd m%udKh mq¨,a lrkjd"
rela fijk fol ;=kl m%udKhg' mq¨,a lr, ys;kjd fï
;dla m%foaYh ;uhs ±ka uu wruqKq lr.kafka' wruqKq lrf.
k fï ;dla m%foaYfha ux ffu;%S Ñ;a;h m;=rejkjd' lreKd
Ñ;a;h m;=rejkjd' uqÈ;d Ñ;a;h m;=rejkjd' WfmalaId Ñ;a;h
m;=rejkjd' talg;a lshkafka uy.a.; fÉf;da úuqla;sh lsh,
u hs'

Bg miafi wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd l<d"

mskaj;a .Dmy;sh" ta jf.a u NslaIqj" .ul m%udKh hï


;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a ffu;%S is; m;=rejdf.k
jdih lrkjd'''''' .ï fol ;=kl m%udKhg ;uka f.a fu;a
is; m;=rejdf.k jdih lrkjd''''' uq¨ rgl m%udKhg ;uka
f.a fu;a is; m;=rejdf.k jdih lrkjd'''' rgj,a fol ;=kl
m%udKhg ;uka f.a fu;a is; m;=rejf.k jdihl lrkjd'''' ta
jf.a u mskaj;a .Dmy;sh" NslaIqj fï uyd mDÒúh hï ;dla o ta
;dla m%udKh ;uka f.a fu;a is;ska m;=rejdf.k jdih lrkjd'
mskaj;a .Dym;sh fïlg;a lshkafka uy.a.; fÉf;da úuqla;sh
lsh, hs'˜

46 Q
is; ksjk Ndjkd

t;fldg mskaj;aks wmsg meyeÈ,s hs fldfydu o fï


uy.a.; fÉf;da úuqla;sh jvkafk lsh,d' mqxÑ m%udKhl isák
i;ajhska flfrys fu;a is; m;=rejkag mgka wrf.k uq¨ uy;a
mDÒúfha u isák i;ajhka flfrys l%ufhka fu;a is; me;srùu
;uhs fuys§ isÿ lrkafka' talg ;uhs uy.a.; fÉf;da úuqla;sh
lsh, lshkafka'

b;ska wkqreoaO uyry;ka jykafia jod<d" —mskaj;a


.Dym;sh" wkak ta úÈhg ;uhs fï wmamudK fÉf;da úuqla;sh;a
uy.a.; fÉf;da úuqla;sh;a lshk fol w¾: jYfhka jf.a u
lshk l%ufhkq;a tlsfklska fjkia fjkafka lsh,'

t;fldg mskaj;=ks Tng meyeÈ,shs fka o fï fÉf;daúuqla;s


fol" f;areï jYfhkq;a" lshk wdldrfhkq;a fjkia nj'

Bg miafia wkqreoaO uyry;ka jykafia mxplx.g foaYkd


lrkj" —mskaj;a .Dym;sh" fï Wmam;a;s ,eîï" Wmam;s,dN y;rla
;sfhkjd''' fudkj o ta y;r''@ mskaj;a .Dym;sh" flfkla
bkakjd ^Ndjkdj ;=<ska& l=vd wdf,dalhla m;=rejdf.k jdih
lrk' thd lh ì¢,d urKska u;af;a l=vd wdf,dal we;s foúhka
- mß;a;dN foúhka - w;r WmÈkjd'˜

±ka mskaj;=ks" fï lshkafka wms uq,ska bf.k .;a;


Ndjkdjg iïnkaO fohla''' ta lshkafka wr l,ska lshmq úÈhg
wmamudK fyda uy.a.; fyda fÉf;daúuqla;s jvoaÈ ta flkdg
we;sfjkak mq¨jka l=vd wdf,dalhla" fmdä wdf,dalhla'
t;fldg thd ta fmdä wdf,dalh ;=< ;uhs ;uka f.a Ndjkdj
jvkafka' wkak thd uereKg miafia .sys,a,d WmÈkjd mqxÑ
wdf,dal ;sfhk foújreka w;r' mß;a;dN foújreka w;r'

B <Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkj"


—mskaj;a .Dym;sh ;j iuyr flfkla wm%udK wdf,dalhla
m;=rejdf.k jdih lrkjd' wkak thd lh ì¢, urKska u;af;

Q 47
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wm%udK wdf,dal we;s foújreka - wmamudKdN foúhka - w;r


WmÈkjd'˜

ta lshkafka iuyre bkakjd" thd, wmamudK


fÉf;daúuqla;sh iy uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvoaÈ ta
f.d,a,kag we;sfjkjd úYd, wdf,dalhla' t;fldg thd,d ta
wm%udK wdf,dalh ;=< ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k jdih
lrkjd' tfyu jdih lr,d ta wh urKska u;= .sys,a,d WmÈkjd
wmamudKdN foújreka w;r' wm%udK wdf,dal we;s foújreka
w;r'

b;ska wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd l<d" —ta jf.a


u mskaj;a .Dym;sh ;j iuyrekag we;sfjkjd wdf,dalhla"
ta wdf,dalh meyeÈ,s keye' ta wdf,dalh ls,sgq tlla' ta ls¨gq
wdf,dalh ;=< thd Ndjkdj jvkjd' ta wh .sys,a,d WmÈkjd
ls¨gq wdf,dal we;s foúhka w;r' ixls,sÜGdN foúhka w;r'

;j flfkla ffu;%S Ndjkdj jvoaÈ thdg wdf,dalhla


we;sfjkjd yßu §ma;su;a msßisÿ wdf,dalhla' t;fldg thd ta
wf,dalh ;=< ;uhs ;uka f.a Ndjkdj jvkafka' t;fldg thd
urKska u;af;a WmÈkjd §ma;su;a msßisÿ wdf,dalh iys; foújre
bkak ÈjH f,dalfha' mßiqoaOdN ÈjH f,dalfha'

mskaj;a .Dym;sh fukak fïjd ;uhs y;r wdldr


Wmam;a;s,dN lsh, lshkafka'

Bg miafia wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkjd"


—mskaj;a .Dym;sh iuyr ld, ;sfhkj foújre Tlaflda u tla
/iafjk' ta lshkafka foújrekaf.a /iaùï meje;afjk ojia
;sfhkj' wkak ta úÈhg foújreka tla /ia jqkd u ta foújreka
f.a j¾K j, fjkialï fmakjd' kuq;a wdf,dalfha fjkialï
fmakafka keye'

48 Q
is; ksjk Ndjkd

mskaj;a .Dym;sh tal fukak fï jf.a fohla' tla;rd


ukqiaifhla f;,a myka rdYshla tl ldurhla ;=<g wrf.k hkjd'
ldurhla ;=<g f.ksÉp ta f;,amykaj, .s,sis¨j, fjkialu
fmakak ;sfhkjd' kuq;a wdf,dalfha fjkila fydhkak neye'
wkak ta jf.a ;uhs mskaj;a .Dym;sh" ta /iaùï j,§ foújreka
tla /ia jqkd u foújreka f.a j¾Kj, úúO;ajh fmfkkjd'
kuq;a wdf,dalfha fjkila fmfkkafka keye' ta /iaùï bjr
jqkdu ta foújre tla tla Èydjka j,g msg;a fj,d hk fj,djla
tkjd' wkak ta úÈhg msg;a fj,d hkfldg ta foújreka f.a
j¾Kfha fjkialï jf.a u wdf,dalfha fjkialuq;a ±l.kakg
mq¨jka'

mskaj;a .Dym;sh tal fukak fï jf.a fohla' wr ldurh


;=<g /f.k .sh f;,a myka tlska tl ldurfhka neyer lrkjd'
t;fldg ta myka j, .sksis¨j, fjki jf.a u wdf,dalfha
fjki;a fmfkkjd' wkak ta jf.a ;uhs wr foújreka msg;a
jk úg Tjqka f.a j¾Kj, fjkialï jf.a u wdf,dalhka f.a
fjkialï o olskakg ,efnkjd'˜

Bg miafia wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkjd"


—mskaj;a .Dym;sh ta foújrekag ;uka jdih lrk úudk .ek"
tajd ks;H hs" iaÒr hs" iodld,sl hs lshd woyila keye' kuq;a ta
foújreka hï hï ;ekl jdih lrkjd o Tjqka ta ta ;eka j,
i;=áka Ôj;a fjkjd'˜

wkqreoaO uyry;ka jykafia ta ldrKh meyeÈ,s lsÍug;a


Wmudjla foaYkd l<d' ta ;uhs —mskaj;a .Dym;sh tal fï jf.a
fohla' lola yß jÜáhla yß wrf.k hkfldg tys ueiaika
jid isákjd' t;fldg ta ueiaikag fïl wfma ks;H ;ek" iaÒr
;ek" iodld,sl ;ek lsh, woyila keye' kuq;a ta ueiaika hï
hï ;ekl jid isákjd o tys i;=áka isákjd' wkak ta jf.a
;uhs mskaj;a .Dym;sh" ta foújrekag ;uka jik ia:dk .ek
tajd ks;Hhs iaÒrhs iodld,sl hs lshd woyila keye' kuq;a Tjqka

Q 49
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ta ta ia:dk j, i;=áka jdih lrkjd'˜

b;ska mskaj;=ks wkqreoaO uyry;ka jykafia ta úÈhg


foaYkd lrkfldg" ta odkhg jevu lr, ysáh iNsh lÉpdk
lshk iajdóka jykafia fufyu lsõjd'

wkqreoaOhka jykafia fï lshdmq O¾u ldrKh fndfydu


wf.hs' kuq;a ug tl m%Yakhla we;sjqkd' iajdókS wkqreoaOhka
jykai ta wdf,dal ;sfhk foújre yefudau fmdä wdf,dal j,ska
hqla; wh o" ke;skï ta wdf,dal ;sfhk foújre w;f¾ iuyr
foújre wm%udK wdf,dal we;sj bkakj o@˜

t;fldg wkqreoaO uyry;ka jykafia foaYkd lrkjd"


zwdhqIau;a lÉpdk ´l f;areï .kakg ;sfnkafka uq,ska lshmq
Wmam;a;s ,eîï y;r weiqfrkq hs' tfyu n,oa§" ta wdf,dal iys;
foújreka w;ßka iuyr foújreka mqxÑ wdf,dal iys; hs' iuyr
foújreka wm%udK wdf,dal iys; hs'˜

t;fldg iNsh lÉpdk iajdóka jykafia fufyu


weyqjd'

t;fldg iajdókS wkqreoaOhka jykai" fï tl u ÈjH


ksldhl bmÿk foújreka w;f¾ we;eï foújreka l=vd wdf,dal
we;=j bkakg ;a" we;eï foújreka wm%udK wdf,dal we;sj
bkakg ;a fya;=j fudlla o@˜

wdhqIau;a lÉpdk uu Tfnka u fï lreK .ek wikakï'


Tng ysf;k úÈhg W;a;r fokak' wdhqIau;a lÉpdk Tn fï .ek
fudlo ys;kafka''@ hï lsis NslaIqjla tla rela fijkl m%udKh
hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k
uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla rela uq,a fol
;=kl m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj
m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï Ndjkd fol

50 Q
is; ksjk Ndjkd

w;ßka jvd;a Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@˜



t;fldg iNsh lÉpdk iajdóka jykafia ms<s;=re fokjd"
rela uq,a fol ;=kl m%udKhg fu;a is; m;=rejdf.k jdih
lrk Ndjkdj ;uhs Wiia fjkafka lsh,d'

B <Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia wykjd"

mskaj;a lÉpdk" hï lsis NslaIqjla rela fijk fol


;=kl m%udKh hï ;dla o ta;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj
m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla
.ul m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj
m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï Ndjkd fol
w;ßka jvd;a Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@

t;fldg W;a;r fokjd tl .ul m%udKh wruqKq


lrf.k isÿ lrk Ndjkdj Wiia nj'

Bg miafia wkqreoaO uyry;ka jykafia wykjd" —


mskaj;a lÉpdk" hï lsis NslaIqjla tla .ul m%udKh hï ;dla
o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla .ï fol ;=kl m%udKh
hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k
uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï Ndjkd fol w;ßka jvd;a
Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@˜

talg fok ms<s;=re ;uhs .ï fol ;=kl m%udKh wruqKq


lrf.k Ndjkdj jeãu Wiia lsh,'

B<Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia fufyu wykjd"


—mskaj;a lÉpdk" hï lsis NslaIqjla .ï fol ;=kl m%udKh hï
;dla o ta;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla uq¨ rgl m%udKh hï

Q 51
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k


uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï Ndjkd fol w;ßka jvd;a
Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@˜
t;fldg iNsh lÉpdk iajdóka jykafia W;a;r fokjd"
rgl m%udKh wruqKq lrf.k jvk uy.a.; fÉf;daúuqla;sh
Wiia lsh,'
mskaj;a lÉpdk" hï lsis NslaIqjla tla rgl
m%udKh hï ;dla o ta;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj
m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla
rgj,a fol;=kl m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka
f.a Ndjkdj m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï
Ndjkd fol w;ßka jvd;a Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@˜

fu;kÈ Wiia fjkafka rgj,a fol ;=kl m%udKh


wruqKq lrf.k jvk uy.a.; fÉf;daúuqla;sh hs'
B <Õg wkqreoaO uyry;ka jykafia wykjd" —mskaj;a
lÉpdk" hï lsis NslaIqjla rgj,a fol ;=kl m%udKh hï ;dla
o ta;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj m;=rejdf.k uy.a.;
fÉf;daúuqla;sh jvkjd' ;j;a NslaIqjla uq¨ uy;a f,dalfha
u m%udKh hï ;dla o ta ;dla m%udKhg ;uka f.a Ndjkdj
m;=rejdf.k uy.a.; fÉf;daúuqla;sh jvkjd' fï Ndjkd fol
w;ßka jvd;a Wiia fjkafka fudk Ndjkdj o@'˜
t;fldg lÉpdk iajdóka jykafia W;a;r fokjd"
˜iajdókS wkqreoaOhka jykai" uq¨ uy;a f,dalh wruqKq lrf.
k jvk uy.a.; fÉf;daúuqla;sh ;uhs Wiia'˜
bkamiafia wkqreoaO uyry;ka jykafia fufyu foaYkd
l<d' —wdhqIau;a lÉpdk" Tkak ´l ;uhs fya;= j" Tkak ´l ;uhs
ldrKh" tl u foaj ksldhl bmÿkq foújreka w;ßka we;eï
foújreka mß;a;dN jkakg ;a we;eï foújreka wmamudKdN
jkakg;a'˜
t;fldg mskaj;=ks" ;uka jvk ,o Ndjkdfõ Wiia
Ndjh wkqj ;uhs" ta ta foúhkag úúOdldrfhka wdf,dal ,eî

52 Q
is; ksjk Ndjkd

;sfnkafka'
B <Õg iNsh lÉpdk iajdóka jykafia lshkj fufyu"
—wkqreoaOhka jykafia ta O¾u ldrKh meyeÈ,s lrmq yeá
fndfydu wf.hs' yenehs ug ;j;a m%Yakhla ;sfnkjd' iajdókS
wkqreoaOhka jykai" fï wdf,dal iys; foújreka w;ßka yeu
foúflfkla u ls¨gq wdf,dal we;s wh o" tfyu ke;akï iuyr
foújre msßisÿ wdf,dal we;s wh o'''@˜
wdhqIau;a lÉpdk Th ldrKh f;areï .kakg ;sfnkafk
;a uq,ska lshmq Wmam;a;s ,eîï y;r weiqfrkqhs' tfyu n,oa§" ta
wdf,dal iys; foújreka w;ßka iuyr foújre bkakjd ls¨gq
iys; wdf,dal we;s' iuyr foújre bkakjd msßisÿ wdf,dal
we;s'˜
t;fldg iajdókS wkqreoaOhka jykai" fudllao fya;=j"
fudlla o ldrKh" fï tl u foaj ksldhl bmÿkq foúhka
w;ßka iuyr foújre ls¨gq wdf,dal we;sj bkak;a" iuyr
foújre msßisÿ wdf,dal we;sj bkak;a'''@˜
iNsh lÉpdk iajdóka jykafia tfyu weyqqjd u wkqreoaO
uyry;ka jykafia fï úÈhg ms<s;=re ÿkakd'
tfykï wdhqIau;a lÉpdk ux Wmudjla lshkakï"
Wmudj,skq;a we;eï kqjKe;s Woúh w¾:h f;areï .kakjd'
wdhqIau;a lÉpdk tal fï jf.a fohla" f;,amykla ±,afjkfldg
ta myfka f;¨;a wmsßisÿ kï" jeá;a wmsßisÿ kï t;fldg
ta myk Èf,kafka w÷re .;shlskq hs' wkak ta jf.a u ;uhs
wdhqIau;a lÉpdk we;eï NslaIqjla ;uka f.a Ndjkdj ;=<ska
ls¨gq wdf,dalhla m;=rejdf.k jdih lrkjd' ta NslaIqj f.a
ldhsl mSvd ixis¢,;a kE' Òk ñoaOh iyuq,ska u ke;s fj,;a
keye' WoaOÉpl=lal=Éph ukd fldg ke;sfj,;a keye' wkak
tu ksid ta NslaIqj f.a Ndjkdfjka we;s jQ wdf,dalh w÷re
f,ig ;uhs mj;skafka' Tyq urKska u;= ls,sá wdf,dal we;s
foúhka w;r WmÈkjd'
wdhqIau;a lÉpdk f;,amykla ±,afjkfldg ta myfka
f;¨;a msßisÿ kï" jeá;a msßisÿ kï" t;fldg ta myk Èf,kafka

Q 53
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fndfydu §ma;su;a j hs' wÿre rys; j hs' wkak ta jf.a ;uhs


we;eï NslaIqjla Ndjkdj ;=<ska Wmojd.;a msßisÿ wdf,dalh
m;=rejdf.k jdih lrkjd' ta NslaIqj f.a ldhsl mSvd b;d
fyd¢ka ixis¢, hs ;sfhkafka' ÒkñoaOh;a iïmQ¾Kfhka u ke;s
fj, hs ;sfhkafka' WoaOÉpl=lal=Éph ;a uq¨uKska u ÿre fj,hs
;sfhkafka' wkak ta ksid ta NslaIqj f.a Ndjkdfjka we;s jQ
wdf,dalh b;d §ma;su;a j" w÷ßka f;drj hs mj;skafka' ta NslaIqj
urKska u;= msßisÿ wdf,dalh we;s foúhka w;r WmÈkjd'˜
wdhqIau;a lÉpdk wkak tl ;uhs fya;= j" tal ;uhs
ldrKh tl u foajksldhl bmÿkq foúhka w;ßka we;eï foú
flfkla ls¨gq wdf,dal we;sj bkakg ;a we;eï foú flfkla
msßisÿ wdf,dalh we;sj bkakg ;a'˜

b;ska fï úÈhg wkqreoaO uyry;ka jykafia oyï


ldrKd meyeÈ,s lr, ÿkakg miafia iNsh lÉpdk iajdóka
jykafia fufyu lsõjd'

˜wkqreoaOhka jykafia fï oyï ldrKd meyeÈ,s lrmq


wdldrh fndfydu wf.hs' yenehs iajdókS wkqreoaOhka jykai"
Tnjykafia ta O¾u ldrKd .ek fufyu lshkafk kE fkj'
zfïj ux wymq foj,a" fïj fufyu fjkak mq¨jks"Z lsh,d'
wkqreoaOhka jykafia fufyuhs lshkafka' zta foújre
fï jf.hs' ta foújre fï iajrEmfhka hqla; hsZ lsh,d' b;ska
iajdókS wkqreoaOhka jykai ug fufyu ysf;kjd' taldka;fhka
u wdhqIau;a wkqreoaOhka jykafia ta foújreka iu. tlg jev
b|,d ;sfnkjd" l:d ny lr,d ;sfnkjd" idlÉPd lr,d
;sfnkjd'˜
t;fldg wkqreoaO uyry;ka jykafia jod<d" —wdhqIau;a
lÉpdk Tn ug u b,lal lr, fka o ±ka fï lsõfj' tal ksid
±ka ux lshkakï' wdhqIau;a lÉpdk" uu §¾> ld,hla ;siafia
fï foújre;a iu. tlg jev b|,d ;sfnkjd' l:dny lr,d
;sfnkjd" idlÉPd;a lr, ;sfnkjd'˜

54 Q
is; ksjk Ndjkd

±ka n,kak mskaj;=ks wkqreoaO uyry;ka jykafia fldhs


;rï kï wisßu;a Y%djlfhla o'''@ Wkajykafia ;uhs fï iïnqoaO
Ydikfha Èjeia ,dNS ry;ka jykafia,d w;ßka w.% fjkafka' ta
jf.a wisßu;a Y%djlhska f.ka fï nqÿ iiqk ieuod u nen¨kd'
b;ska wkqreoaO uyry;ka jykafia ta úÈhg ms<s;=re
ÿkakd u iNsh lÉpdk iajdóka jykafia mxplx. jvq fogq
;=udg fufyu lsõjd' —mskaj;a .Dym;sh Tng ,dNhla u hs" Tng
ukd ,dNhla u hs' Tng;a ;uka f.a ielh úi|.kakg ,enqKd'
wmsg;a fï oyï lreKq ±k .kakg ,enqKd'˜

b;ska mskaj;=ks fï úÈhg fï iqkaor oyï l:dj ksu


jqkd' fïflka wmsg meyeÈ,s fjkjd" nqÿ rcdKka jykafia f.a
Ydikh ñksiqkag ú;rla iSud fjÉp tlla fkd fjhs lshk tl'
ta O¾uh foújrekag;a idOdrK O¾uhla' ta jf.a u mskaj;=ks
fï isoaê;a tlal meyeÈ,s fjk fohla ;uhs O¾ufha yeisfrk
wh fndfyda msßila urKhg m;a fj,d foúhka w;rg hk nj'
t;fldg wms neßfj,dj;a ñksiaiqka j ú;rla yqjd olaj olaj
foúhkag .eryqfjd;a" zukqiaif,dafl ú;rhs O¾uh wjfndaO
lrkak mq¨jka" ÈjH f,dal j, O¾uh wjfndaO lr.kak nEZ lsh,"
t;fldg wms we;a; lshk wh o fndre lshk wh o''@ t;fldg
wms fndre lshk wh' we;a; ldrKdj ;uhs nqÿ rcdKka jykafia
f.a O¾uh ñksiaiq;a wykj foújre;a wykjd' nqÿ rcdKka
jykafia f.a O¾uh foújrekag ;a wjfndaO lr.kag mq¨jka
ñksiaiqkag ;a wjfndaO lr.kakg mq¨jka' wkak ta O¾ufhka
;uhs mskaj;=ks wms yeu fokdg u wdrlaIdj ,efnkafka'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d O¾ufha yeisfrk flkd


j O¾uh úiska wdrlaId lrkjd lshd''' wkak ta O¾uh ;=<ska
ie<fik wdrlaIdj ,nkak kï wms nqÿ rcdKka jykafia jod<
wdldrhg O¾ufha yeisfrkak ´fk''

b;ska wo ojfia wms bf.k .;a;d wmamudK fÉf;da


úuqla;sh;a" uy.a.; fÉf;da úuqla;sh;a lshk fol jvk yeá'
fï jf.a jákd O¾ula ,enqKyu" fï jf.a ÿ¾,N O¾uhla

Q 55
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

,enqKyu" fï jf.a mru ÿ¾,N O¾uhla ,enqKyu" wms ta O¾uh


flfrys ys; myojd .kak ´fk' yenehs ta meye§fuka kj;skak
fyd| kE' Bg miafia wms ta O¾uh wfma Ôú;hg iïnkaO lr
.kak ´fk' .,md .kak ´fk'

±ka n,kak ffu;%S Ndjkdj .ek hï lsis flfkla yß


f;areula ke;sj ysáh kï wkqreoaO uyry;ka jykafia f.a fï
W;=ï foaYkdj wy, ta .ek fyd| wjfndaOhla ,nd .kak mq¨jka'
ta jf.a u ta flkdg mq¨jka fï l%u folg u ffu;%S Ndjkdj
jvkak' ta ;uhs wmamudK fÉf;da úuqla;sh jvkak;a mq¨jka'
uy.a.; fÉf;da úuqla;sh jvkak;a mq¨jka' ta jf.a u wms ±ka
okakj uy.a.; fÉf;da úuqla;sh fldhs wdldrhg jevqfjd;a o
wdksixY jeä lsh,' ta ú;rla fkfuhs ta Ndjkd jeãu ksid
wfma mrf,dj .;sh ;SrKh fjk yeá;a wms okakjd' ta jf.a
u lreKd Ndjkdj jvkak;a wms bf.k.;a;' ta jf.a u uqÈ;d
Ndjkdj jvkak;a bf.k .;a;d' WfmalaId Ndjkdj jvkak;a
bf.k .;a;'

±ka n,kak fldhs;rï kï l=i, O¾u" mqKH O¾u nqoaO


Ydikh ksid wmsg ÈhqKq lrkak ,efnkj o' wkak ta ksid
mskaj;aks fï ,eìÉp ÿ¾,N ukqIH Ôú;fhkq;a mru ÿ¾,N nqoaO
Ydikfhkq;a Wmßu m%fhdack wrf.k" b;d blauKska ixidr
ÿlska ksoyia fjkakg wms wêIAGdk lr.kak ´k' ta i|yd fï
ish¨ mska Wmldr fõjd'

idÿæ idÿææ idÿæææ

i;r n%yau úyrK Ndjkd


ffu;%S Ndjkdj
ffu;%S Ndjkdfjka wmamudK fÉf;da úuqla;sh jvk yeá''

1' W;=re ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda ffjr ke;af;da fj;ajd''''


;ryd ke;af;da fj;ajd'''' bßishd ke;af;da fj;ajd'''' ÿla mSvd

56 Q
is; ksjk Ndjkd

ke;af;da fj;ajd''' iqj fia Ôj;a fj;ajd'''' Ydka; iqjhg


m;afj;ajd'''
2' W;=re wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
3' kef.kysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
4' kef.kysr wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
5' ol=Kq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
6' ol=Kq wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
7' ngysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
8' ngysr wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
9' Wv ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''
10' hg ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda''''

ffu;%S Ndjkdfjka uy.a.; fÉf;da úuqla;sh jvk yeá


1' uu ffjr ke;af;la fjïjd''';ry ke;af;la fjïjd''' bßishd
ke;af;la fjïjd'''' ÿla mSvd ke;af;la fjïjd''' iqj fia Ôj;a
fjïjd''' Ydka; iqjhg m;afjïjd'''
2' ud fuka u fï .fï isák ish¿ i;ajfhda'''''
3' ud fuka u fï k.rfha isák ish¿ i;ajfhda''''
4' ud fuka u fï m<df;a isák ish¿ i;ajfhda
5' ud fuka u fï rfÜ isák ish¿ i;ajfhda'''
6' ud fuka u fï f,dalfha isák ish¿ i;ajfhda
7' ud fuka u fï ish¿ i;ajfhda u'''

ffu;%S OHdk olajd''''


we;af;ka u ffu;%S Ndjkdfjka ;=ka fjks OHdkh olajd
u ys; ÈhqKq lrkak mq¿jka’ ffu;%S Ndjkdj ;=<ska OHdkhla
we;s lr.kak kï nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lr, ;sfhk
wdldrhg u Ndjkd l< hq;=hs' fï l%uhg ffu;%S Ndjkdj
jvk fldg mxp kSjrK hgm;a fj,d ffu;%S wruqK ;=< u ys;
tlÕ fjkjd' tA tlÕ jQ is;ska hq;=j ;jÿrg;a ffu;%S Ndjkdj
jvk fldg ú;lal" úpdr" ksrdñi m%S;sh iemh yd tAld.%;djh
we;s m<uq fjks Ohdkh ,efnkjd' thdg mq¿jka ;j ÿrg;a

Q 57
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ffu;%S Ndjkdj ÈhqKq lr,d fofjks" ;=kafjks lshk OHdk


,nkak'

ffu;%S Ndjkdfõ wdksixY


wx.=;a;r ksldfha fu;a;dksxi iQ;%fha § ffu;%S Njkdj
lrk flfkl=g ,efnk wdksixi b;d u meyeÈ<sj fmkajd §,d
;sfhkjd' tA ;uhs ffu;%S Ndjkdj jvk mqoa.,hd'

1' iem fia ks|d.kakjd'


2' iem foa wjÈfjkjd'
3' ksod isák úg kmqre ySk olskafk kE'
4' ñksiqkag m%sh fjkjd'
5' wukqIHhskag m%sh fjkjd'
6' foújre Tyq j wdrlaId lrkjd'
7' ji úI" wú wdhqO j,ska úm;a isÿ fjkafk keye'
8' iudêh blaukska u we;s lr.kak mq¿jka'
9' YÍr j¾Kh meyem;a fjkjd'
10' isys uq<d fkd ù urKhg m;a fjkjd'
11' fï Ôú;fha wry;ajhg m;a jqfka ke;akï n%yau f,dalfha
WmÈkjd'

lreKd Ndjkdj
lreKd Ndjkdj jvk yeá''''
uu ldhsl mSvd ke;af;la fjïjd''' udkisl mSvd
ke;af;la fjïjd'''' ldhsl iqjfhka iqjm;a fjïjd''''' udkisl
iqjfhka iqjm;a fjïjd'''' iqjfia Ôj;a fjïjd''''
ud fuka u'''''
^l,ska fu;a;d Ndjkfõ wdldrhg u uy.a.; fÉf;da
úuqla;shg yd wmamudK fÉf;da úuqla;shg fuu lreKd Ndjkdj
jeäh yelsh'&

58 Q
is; ksjk Ndjkd

uqÈ;d Ndjkdj
uy.a.; uqÈ;d fÉf;da úuqla;sh jvk yeá''

1' uu wdhqIfhka jefvïjd''' n,fhka jefvïjd''' j¾Kfhka


jefvïjd'''' iemfhka jefvïjd'''' hiiska jefvïjd''' lS¾;sfhka
jefvïjd'''' m%{dfjka jefvïjd''''
2' ud fuka u fï ksjfia isák ish¿ fokdu'''''
3' ud fuka u fï .fï isák ish¿ i;ajfhda'''''
4' ud fuka u fï k.rfha isák ish¿ i;ajfhda'''''
5' ud fuka u fï m<df;a isák ish¿ i;ajfhda'''''
6' ud fuka u fï rfÜ isák ish¿ i;ajfhda'''''
7' ud fuka u fï f,dalfha isák ish¿ i;ajfhda'''''
8' ud fuka u fï ish¿ i;ajfhda u'''''

wmamudK fÉf;da úuqla;sh jvk yeá'''

1' uu wdhqIfhka jefvïjd''''' n,fhka jefvïjd''''' j¾Kfhka


jefvïjd''''' iemfhka jefvïjd''''' hiiska jefvïjd'''''lS¾;sfhka
jefvïjd''''' m%{dfjka jefvïjd'''''
2' W;=re ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
3' W;=re wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
4' kef.kysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
5' kef.kysr wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
6' ol=Kq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
7' ol=Kq wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
8' ngysr ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
9' ngysr wkq ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
10' Wv ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''
11' hg ÈYdfõ isák ish¨ i;ajfhda'''''

Q 59
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

WfmalaId Ndjkdj
WfmalaId Ndjkdj jvk yeá'''
uu l¾uh ;udf.a foh lrf.k isáñ''' l¾uh odhdoh
lrf.k isáñ''''' l¾uh W;am;a;s ia:dkh lrf.k isáñ'' 'l¾uh
[d;shd lrf.k isáñ''' l¾uh ms<sirK lrf.k isáñ''' ud
úiska hym;a jQ fyda whym;a jQ fyda hï l¾uhla lrkafka o tys
úmdlh ug ,efnkafka h'''''

tfia l¾uh odhdo lrf.k isák uu ,dNh ksid i;=gq


fkd fjïjd'''' w,dNh ksid ÿla fkd fjïjd'''' m%Yxid ksid i;=gq
fkd fjïjd''' kskaod ksid ÿla fkd fjïjd'''' hii ksid i;=gq
fkd fjïjd'''' whi ksid ÿla fkd fjïjd'''' ldhsl iemfhka
i;=gq fkd fjïjd'''' ldhsl ÿllska ÿla fkd fjïjd'''' udkisl
iemfhka i;=gq fkd fjïjd'''' udkisl ÿllska ÿla fkd fjïjd''''
Ydka; iqjhg m;a fjïjd''''

ud fuka u''''''''''''''
^l,ska fu;a;d" lreKd" uqÈ;d Ndjkd j, wdldrhg u
uy.a.; fÉf;da úuqla;shg yd wmamudK fÉf;da úuqla;shg fuu
WfmlaLd Ndjkdj jeäh yelsh'&

idÿæ idÿææ idÿæææ

60 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

03'
ixLdremam;a;s iQ;%h
^uʯu ksldh 3 - wkqmo j.a.h&

Y%oaOdjka; mskaj;aks" wms okakjd nqÿ rcdKka jykafia


foõ ñksiqka flfrys m;, uyd lreKdfjka ;uhs O¾uh foaYkd
lf<a' ta O¾ufhka fï Ôúf;ag wdrlaIdj ie<fikj' mrf,dj
Ôúf;ag;a wdrlaIdj ie<fikj'
fï j¾;udkfha Tng ks;r wikakg ,efnkj we;s
wukqiaihska jeysÉp Woúh .ek' wkak ta jf.a Ôú; ±lalu wmsg
jgyd.kak mq¨jka mrf,dj Ôúf;a wkdrlaIs; lr.;a; Woúhg
w;a fjk brKu ms<sn| j' t;fldg wmsg fmakj" ukqiaihkag
fï Ôúf;ag ;a wdrlaIdj ´fk' mrf,dj Ôúf;ag ;a wdrlaIdj
´fk' fof,dj u wdrlaIdj msKsi ;uhs wms nqÿ rcdKka jykafia
f.a O¾uh wikak ´fk" wkq.ukh lrkak ´fk" mqreÿ lrkak
´fk'
b;ska nqÿ rcdKka jykafia f.a O¾uh ;=<ska fuf,dj
Ôúf;ag wdrlaIdj i<id.;a; flkd mrf,dj §;a wdrlaId
fjk wdldrh .ek foaYkd lrmq W;=ï foaYkdjla ;uhs wo
wms wikakg hkafka' fï foaYkdfõ ku ;uhs ixLdremam;a;s
iQ;%h' ta lshkafka ixialdrhka f.a Wm; .ek jod< foiqu' fï
foiqu uʯu ksldfha ;=kajeks fldgig ;uhs we;=<;a fj,d
;sfhkafka'

Q 61
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fï ixLdremam;s iQ;%h foaYkd lrk Èk j, N.Hj;a nqÿ


rcdKka jykafia jev isáfha ieje;a kqjr fÊ;jkdrdufha' tod
NslaIQka jykafia,d wu;d nqÿ rcdKka jykafia fukak fufyu
m%ldY l<d'
—ixLdremam;a;sx fjda NslaLfõ foaisiaidñ - mskaj;a
uyfKks ud Tng fï ixialdrhka f.a bm§u .ek foaYkd
lrkakï' th wikak' ukd fldg fufkys lrkak" ud lshd
fokakï'˜
b;ska B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ixialdrhka f.a Wm;
.ek fukak fï úÈhg úia;r lrkjd'
—bO NslaLfõ NslaLq ioaOdh iukakd.f;da fyda;s - mskaj;a
uyfKks" hï lsis NslaIqjla Y%oaOdfjka hqla; fj,d jdih
lrkj' iSf,ak iukakd.f;da fyda;s - iS,fhkq;a hqla; fj,d
jdih lrkjd' iqf;ak iukakd.f;da fyda;s - wik ,o O¾u
{dkhlska hqla; j jdih lrkjd' pdf.ak iukakd.f;da fyda;s
- ;Hd.fhkq;a hqla; j jdih lrkjd' m[a[dh iukakd.f;da
fyda;s - m%{dfjkq;a hqla; j jdih lrkjd'˜
t;fldg mskaj;=ks Y%djlfhla ;=< ;sfnk fudk .=K
O¾u .ek o nqÿ rcdKka jykafia fï foaYkd lrkafka'''' @ fï
foaYkd lrkafka ioaOd" iS," iq;" pd." m%{d lshk fiaL n, my
.ek hs' b;ska nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d fï n, mfyka
hqla; tlaflkdg fufyu ys;fkj' —wfyda j;dyx ldhiai fNaod
mrïurKd L;a;sh uydid,dkx iyjH;x WmamÊfchHx - wfka
ug uereKg miafia jeo.;a rc mjq,l WmÈkak we;akï'˜

b;ska fuhd ta úÈhg leue;a;la we;s lrf.k" ukqiai


f,dafl ys; msysgqjd .kakjd' ta is; ;uka f.a wêIaGdkh
yeáhg mj;ajkjd' ta is; jvkjd' wkak ta úÈhg ta ixiaLdr;a"
ta lshkafka thd fÉ;kd my< lr, lrmq foa ;a" úydr;a ta
lshkafka thdf. meje;au ;a" ta flkd mqreÿ lrmq ksid" nyq,
jYfhka mqreÿ lrmq ksid" thdg rc mjq,l bm§u msKsi tal
fya;= fjkjd' fïl ;uhs mskaj;a uyfKks ud¾.h" fïl ;uhs

62 Q
is; ksjk Ndjkd

m%;smodj ukqiai f,dalh ;=< Wiia mjq,l bm§u msKsi fya;=


fjk'
ta lshkafka mskaj;=ks" fï Y%djlhd wr mxp fial n, my
;=< msysg,d ukqiai f,dalfha bm§ug leue;a;la we;slrf.k"
ta is; wêIaGdkh yeáhg mj;ajñka ;uka f.a .=K O¾u ÈhqKq
lrkjd' ta úÈhg .=K O¾u ÈhqKq lsÍu;a ;uka f.a is; ;=< we;s
wêIaGdkh;a" ksid ;uka ilia lrmq ixialdrhkag wkqj ñksia
f,dalfha Wiia mjq,l WmÈkjd'
t;fldg mskaj;=ks ±ka fu;k È nqÿ rcdKka jykafia
wdrlaId iys; Wm;la lrd ukqiaifhl=g hkak mq¨jka wldrh
fmkajd jod<d' t;fldg wmsg fmakj hï lsis flfkl=g hï
lsis wdldrfha Wm;la lrd hkakg wjYH kï ta i|yd wkq.
ukh l< hq;= jev ms<sfjla ;sfnk nj' Tng u;l o ÿlaLd¾h
i;H úia;r lrkfldg fufyu i|yka fjkjd'
wfyda j; uhx k cd;s Oïud wiaidu - wfka ux wdfha
kï WmÈkak tmd' kp j; fkda cd;s wd.ÉfPhHd;s - bm§u
lshk tl uf.a Ôúf;ag tkak tmd'˜ kuq;a tahd kQm§ bkak
leu;s jqk;a" zk fLda mfka;x bÉPdh m;a;ínx - tal ljodj;a
leu;s fjÉp muKska isoaO fjkafka keye'Z
t;fldg mskaj;aks iuyr wh bkakj fï O¾uh
kqKqjkska fufkys lr," kqkqjKska lshkafka kqjKska f;drj
fufkys lr," iuyre lshkj —wfka uu fldfyj;a WmÈkak
tmd" fldfyj;a u WmÈkak tmd' wfka uu kï leu;s kE
WmÈkak˜" lsh,'
talg fya;=j fudlla o thd okafka kE fï Ôúf;a ienE
;;ajh' thd Ôúf;a ienE ;;ajh okakj kï" l¾u l¾u M,
úmdl .ek ienE ;;ajh okakj kï" ta flkd wksjd¾hfhka
u ±k .kakjd ;uka l¾udkqrEm j WmÈkj lsh,' t;fldg ta
úÈhg l¾udkqrEmj WmÈkj lsh, okak tlaflkd ys; msysgqjd
.kafk" zwfka ux i;r wmdfha fkdhd iq.;sfha WmÈk yeáhg
jev lr.kakjdZ lsh, hs' kuq;a kqjK ke;s tlaflkd ys;kafka

Q 63
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

tfyu fkfuhs' thd lsisu hym;a m%;smodjl fkd fh§" zwfka


ux WmÈkak tmdZ lsh, kslïu is;=ú,a,la we;s lr.kakjd'
kuq;a thd ta úÈhg ys;=jg kQm§ bkafk kE' wehs ta'' @ thd ;=<
we;s fj,d ;sfhkafka hï wdldrfha l¾u úmdl o" hï wldrfha
ixfhdack o" hï wdldrfha wdY%j o" wkak t;fldg t;k jev
lrkafka fya;= M, O¾uhla' tfykï thd .syska urKska u;af;a
ta fya;+kag wkql+, jQ M,hla lrd hkjd' t;fldg nqoaêu;a
Y%djlhd l,amkd lrkafka wkak ta fy;+ka ksreoaO lrkak hs'
B <Õg mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d
—mskaj;a uyfKks fï Ydikfha NslaIqjla Y%%oaOdfjka hqla;
fjkj' iS,fhka hqla; fjkjd' iq;fhka hqla; fjkjd' ;Hd.
fhka hqla; fjkj' m%{dfjka hqla; fjkj' B <Õg ta NslaIqj
ys;kj wfka ug fï by< n%dyauK mjq,l bmfokak we;akï
lsh," ta i|yd ys; msysgqjd.kakj' ta úÈhg ys; msysgqjdf.k"
nyq, jYfhka jevqjd u thd urKska u;af;a .syska by< n%dyauK
mjq,l WmÈkj'
b;ska B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d hï
lsis flfkla ;=< fï Y%oaOd iS, iq; pd. m[a[d lshk mxp
fiaL n,hka msysg,d ;sfnkjd kï thdg mq¨jka fjkjd" ;uka
f.a leue;a; wkqj Y;%Sh mjq,l fõjd" n%dyauK mjq,l fõjd
.Dym;s mjq,l fõjd ;uka f.a is; msysgqjdf.k WmÈkakg'
ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" flfkla
Y%oaOdfjka hqla; hs" iS,fhka hqla; hs" iq;fhka" pd.fhka"
m%{dfjka hqla; hs' b;ska ta flkd wy, ;sfnkj" pd;=ïuydrdðl
ÈjH f,dafla foúhkag §¾>dhqI ;sfhkjd" yÍ j¾Kj;a"
iem nyq, hs lsh,' t;fldg ta flkd ys;kj tfykï ug
pd;=ïuydrdðl ÈjHf,dafla foúhka w;r WmÈkak we;akï yß
wf.hs fk lsh,' tfyu ys;, thd pd;=ïuydrdðl ÈjH f,dafla
ys; msysgqjd .kakj' wkak t;fldg thdg ta úÈhg ilia lrmq
ixialdr iy ;uka f.a Ôú; meje;au ksid pd;=ïuydrdðl ÈjH
f,dalfha WmÈkak yelshdj ,efnkj'
±ka fïflka wmsg meyeÈ,s fjkj tl fohla' fudlla

64 Q
is; ksjk Ndjkd

o'''@ O¾ufha yeisfrk flkdg ;uka f.a .uk ;ukag ´fk


úÈhg yod .kak mq¨jka nj' wkak ta ksid nqÿ rcdKka jykafia
f.a msßisÿ Y%S ioaO¾uh wikakg wjia:dj ,efnk ÈjH f,dalhl
ys; msysgqjd .ekSu ;uhs wd¾h Y%djlhd úiska l< hq;af;a' ±ka
ta flkdg mq¨jka Wfkd;a ;=is; ÈjH f,dafl jf.a hkak"
wkak ta ÈjH f,dal j, wkd:msKsäl isgq;=ud wd§ ud¾.M,
,dNS Y%djlfhd ´k ;rï bkakj' kuq;a tal tÉpr f,fyis
fohla fkdfjhs' ;uka fyd¢ka mxp fial n,hka ÈhqKq lrkak
´fk' t;fldg n,kak mskaj;=ks fldÉpr wudreo lsh, fïl''@
;uka f.a /ljrKh ;uka i<id.ekSfï oS ;uka fldhs;rï
kï ±kqj;a fj,d ;sfhkak ´fk o Ôúf;a .ek'''@
±ka wms n,uq fmdâvla l,amkd lr, fï Y%oaOdfjka
iukakd.; fjkjd lshkafka fudllao lsh,' fudlla o
Y%oaOdfjka iukakd.; fjkj lshkafka'''@ zioaOy;s ;:d.;iai
fndaêxZ - nqÿ rcdKka jykafia f.a wjfndaOh .ek fï flkdg
úYd, meye§ula ;sfhkjd' fudlla o ta nqÿ rcdKka jykafia
f.a wjfndaOh'''' Wkajykafia wryx' Wkajykafia f.a wjfndaOh
ksi hs Wkajykafia kslaf,aIS jqfka' wryx lshkafka flf,ia
kE' ksflf,ia' ta jf.a u Wkajykafia iïud iïnqoaO hs' B
<Õg Wkajykafia úÊcd prK iïmkak hs' iq.; hs' f,dal
ú¥' wkq;a;frda mqßioïuidrÒ" i;a:d foajukqiaidkx" nqoafOda
N.jd' wkak ta nqÿ .=K .ek ;sfnk meye§u ;uhs Y%oaOdj lsh,
lshkafka'
t;fldg mskaj;=ks flfkl=g ysf;kak mq¨jks wfmda
ug kï Y%oaOdj ;sfhkj lsh,' neÆ ne,aug fmakak;a mq¨jks
thdg Y%oaOdj ;sfhkj lsh,' kuq;a thd ksjkg úreoaO j kï
l:d lrkafka" p;=rd¾h i;H wjfndaOhg úreoaOj kï l:d
lrkafka thdf. wr meye§u yenE tlla fkfjhs' yenE meye§u
we;s fjkj kï" ta meye§u O¾uh .ek;a we;sfjkjd' ta jf.a
u Y%djl msßi .ek;a we;s fjkjd' fï meye§u we;s lr.kak
wksjd¾hhfhka u ´fk kqjKska úuiSu' kqjKska úuikak neß
flfkl=g meye§ug tkjd lshk tl f,ais kE'

Q 65
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

iuyr úg wms fï ldf, ukqiaifhla .ek" fuhd kï


Y%oaOdjka; flfkla lsh, ys;kafka kqjKska úuiSu u; fkfuhs'
wmsg fmakj kï hï lsis flfkla ffp;H jkaokd lrkj"
u,a mQcd lrkj fyd|g È. weÈ, jÈkj" t;fldg wms thd
Èyd n,, lshkj" wkak meyeÈÉp tlaflfkla lsh,' iuyr
úg Wfoa yji nqoaO mQcd ;shkj' t;fldg wms ys;kj fuhd
yÍu Y%oaOdjka; flfkla lsh,' th;a thdj y÷kajd .kakj uu
Y%oaOdjka; flfkla lsh,' kuq;a l:d lrdu thd bkafka oDIaá
cd,djl kï" ksjk .ek thdg wjfndaOhla ke;akï" fï ksjk
lsh, lshkafka nqÿ rcdKka jykafia idrd ixLH l,am ,laIhla
fmreï oï mqr, mqr, wjfndaO lr.;a;= Ôú; úi÷u lsh, thd
okafka ke;akï" wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h .ek thdg meye§ula
ke;akï" ud¾. M, .ek thdg meye§ula ke;akï thd ienE
Y%oaOdjka;fhla fkd fjhs' ta úÈhg meye§u we;s lr fkd .;a;
wh ´k ;rï bkak mq¨jka fk' kuq;a ta whg Y%oaOdj lshk
fial n,h kE'
±ka nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrk úÈhg iq.;sfha
WmÈkak kï thd ;=< Y%oaOdj fial n,hla yeáhg ;sfhkak
´fk' fial n,hla yeáhg fï Y%oaOdj msysgqjd .ekSu f,ais
tlla fkfuhs' tal kqjKska l,amkd lr lr lr.kak ´k
fohla' yeu ;siafia u thdg ta Y%oaOdj msysg, ;sfhkak ´ks'
nqÿ rcdKka jykafia .ek" O¾uh .ek" Y%djl msßi .ek yeu
;siafi u Y%oaOdj msysg, ;sfhkak ´fk' ±ka wms .;af;d;a" zfï
ldf,a Th ksjka olsk nK lsh, yßhkafka kEZ lsh, hï lsis
flfkla lsõj lshuq' t;fld jeÿfk ldg o ;sirKhg hs mdr
jeÿfk' wkak ta jf.a whg fï Y%oaOdjg tkak mq¨jka fjkafk
kE'
fïflka meyeÈ,s fjkj Y%oaOdj lshk tl wms ys;k
cd;sfh tlla fkfuhs' t;fldg nqÿ rcdKka jykafia f.a .=K
.ek fyd|g msysgmq m%idohla ;sfhkak ´fk' wdkak ta msysá
m%idoh .ek ;uhs fu;kÈ foaYkd lrkafka'
B <Õ ldrKh ;uhs iS,fhka hqla; ùu' Y%oaOdj jf.a
u iS,h;a ;sfhkak ´fk' ta iS,hg lshkafka wd¾h ldka;

66 Q
is; ksjk Ndjkd

iS,h lsh, hs' fudlla o wd¾h ldka; iS,h lshkafka' wd¾hhka


jykafia,d m%Yxid lrk iS,h' ±ka wms .;af;d;a .sys Ôú;hla
.; lrk flfkla bkakj' ±ka thd f.a tÈfkod iudoka
ù isák mxp iS,h ;uhs thd f.a wd¾h ldka; iS,h' fmdah
ojig thd Wfmdai:h iudoka fjkj' t;fldg Wfmdai: iS,h
;uhs thd f.a wd¾h ldka; iS,h' t;fldg thdg ys;=fkd;a
.sys Ôúf;ka kslañ,d meúÈ fjkak ´fk lsh," thd idufKar
flfkla fjkj' t;fldg ta idufKar iS,h ;uhs thd f.a
wd¾h ldka; iS,h' Bg miafia thdg ysf;kj ug Wmiïmod
fjkak ´fk lsh,' t;fldg Wmiïmod fjkjd' Bg miafia thd
f.a Wmiïmod iS,h ;uhs wd¾h ldka; iS,h' wkak ta úÈhg hs
is,a rlskafka' t;fldg wd¾h ldka; iS,fha ,laIKh fudlla
o@ thd yeu fjf,au thdf.a iS,h m%lD;su;a lr lr msßisÿ j
mj;ajkj' iaÒrj mj;ajkjd' tal hs' b;ska tn÷ jQ is,hlska
hqla; fjkj'
B <Õ ldrKh ;uhs iq;' iq; lsh, lshkafka Y%jKfhka
,enQ foa' weiSfuka ,enqKq foa' t;fldg nqÿ rcdKka jykafia f.a
nqoaO foaYkd wmsg wykak ,efnkak ´fk' wykak ,enqfKd;a
;uhs wmsg iq;h iïmQ¾K fjkafka' wfma oyï Y%jKh iïmQ¾K
fjkafka' wms wy, ke;akï ÿl kï jQ wd¾h i;H .ek" ÿfla
we,S .e,S bkakj ñila fïl wjfndaO l< hq;= fohla lsh,
olskafk kE' wms wy, ke;akï ÿlaL iuqoh wd¾h i;H .ek"
yeuodu wms ;Kaydj we;s lrf.k bkakj ñila m%ydKh
lrkak W;aidy lrkafka kE' wms wy, ke;akï ÿlaL ksfrdaO
wd¾h i;H .ek" wms ksjk idlaId;a lrkak jEhï lrkafka
keye' B<Õg wd¾h wIAGdx.sl ud¾.h .ek kshu úÈhg weyqfj
ke;akï thd okafka kEfk ÿlska ksoyia ùu msKsi wkq.ukh
l< hq;= jevms<sfj, .ek' wkak ta ksid nqÿ rcdKka jykafia
f.a msßisÿ O¾uh Y%jKh lsÍu b;du;a ;SrKd;aul fohla' wkak
ta O¾uY%jKfhka ,enQ foa ;uhs iq;h lsh, lshkafka'
B <Õ tl ;uhs pd. h' fldfydu o pd.h nqÿ rcdKka
jykafia úia;r lrkafka'''@ zú.; u, uÉfþf¾k fÉ;id w.drx
wÊ®dji;sZ - ta lshkafka uiqre u, ÿrel< is;ska jdih lrkjd'

Q 67
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fldfydu o thd uiqre u, ÿrel< is;ska jdih lrkafka' thd


w;a fol fydaof.k bkakj oka fokak' taflka woyia lrkafka
wd.ñl jev lghq;= j,g ú;rla fokjd lsh, fkfuhs' ldg
ÿkak;a tal pd.h ;uhs' wms lshuq f.orlg wdjd ukqiaifhla"
thdg m%KS; úÈhg f;a tlla yo, ÿkak' tal;a §ula' ljqre
yß flfkla lrorhla fj,d wdjd" thdg we÷ula kE' fyd|
we÷ula ÿkak" wkak tal;a pd.h' b;ska ta úÈhg ;uka ;=<
;sfnk mß;Hd.YS,S .=Kh ;uhs pd.h lshkafka' ta .=Kh we;s
lr.;af;d;a t;fldg thdg ;sfhkj pd.h lshk fial n,h'
B <Õg fiaL n,h ;uhs m[a[d' m%{dj lshkafka fudlla
o@ thdg ;sfhkak ´fk ÿla wjika lrk kqjK' kslï kqjKla
fkfuhs" ÿla wjika lrk kqjKla ;sfhkak ´fk' ÿla wjika
lrk úo¾Ykd m%{dfõ wdrïNh ;uhs l=i,a wl=i,a y÷kd.ekSu'
l=i,a wl=i,a y÷kdf.k fuhd fudlo lrkafka wl=i,a m%ydKh
lr, l=i,a jvkjd' wkak thd ;uhs Who;a: .dñks m%{dj
Wmojd .ekSfï iqÿiqlï ,nkafka' fudlla o Who;a: .dñkS
m%{dj lshkafka" yg .ekSu;a jekiSu;a olsk kqjK' wkak ta
kqjK we;s flkd ;uhs fï mxp WmdodkialkaOhka f.a wks;H"
wdh;k j, wks;H" Od;=j, wks;H n,kafka' t;fldg thd
kqjKska úui, f;areï .kakj fï wei wks;H hs lsh,' fï
lK wks;H hs lsh,' fï kdih wks;H hs lsh,' Èj wks;H hs
lsh,' fï lh" fï uki wks;H hs lsh,' t;fldg fïl m%{djg
whs;s tlla' tal ;uhs thd f.a miajeks fiaL n,h fjkafka'
b;ska nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d fï úÈhg fï
Y%oaOd iS, iq; pd. m[a[d lshk n, j,ska hqla; NslaIqjg
wikakg ,efnkj" ;dj;sxih" hduh" ;=is;h" ksïudKr;sh"
mrksïñ; jij;a;sh lshk fï ÈjH f,dalj, isák foújreka
.ek' fldfydu o thdg wikakg ,efnkafka' ta foújreka
§¾>dhqI j,ska hqla; hs" j¾Kjka; hs" iem nyq, hs lsh, wikakg
,efnkjd' b;ska thd ta ÈjH f,dalj, WmÈkakg leue;a; we;s
lrf.k is; msysgqjd .kakjd' wêIAGdkh mj;ajkjd' Ôú;
meje;au Bg wkql+, úÈhg .; lrkjd' wkak ta úÈhg l¾u
ilia lsÍu ksid" Ôú;h meje;aùu ksid thdg mq¨jka fjkjd

68 Q
is; ksjk Ndjkd

urKska u;= ta ÈjH f,dal j, WmÈkakg'


ta ú;rla fkfuhs nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d
fï fiaL n,j,ska hq;= flkdg wjYH kï mq¨jka n%yauf,daj,
Wk;a ys; msysgqjd .kakg' fldfydu o tal lrkafka' thdg
wykakg ,efnkjd iyY%S n%yauhd .ek' iyY%S n%yauhd lshkafka
mskaj;=ks iyiaiS f,dalOd;=jg ;uka f.a is; m;=rejdf.k
bkak n%yauhd' iyiaiS f,dal Od;=j lshkafka fï ysre i÷ oyila
mj;sk f,dal Od;=j' wkak ta f,dal Od;=j olajdu jiÕfha
mj;ajkak fï iyY%S n%yauhdg mq¨jka' t;fldg ta iyiaiS f,dal
Od;=fõ jdih lrkjd kï hï i;ajfhla ta iEu i;ajfhl=g u
hï lsis n,mEula lrkak fï n%yauhdg mq¨jka' tal fï jf.a
tlla lsh, nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d' ukqiaifhla
w;g .kakj fk,a,s f.ähla' t;fldg thdg ta fk,a,s f.äh
lrflda lrflda fk,a,s f.äfha yeu me;a;la u n,kak mq¨jka'
wkak ta jf.a lshkj iyY%S n%yaurdchdg oyila f,dalOd;=
n,kak mq¨jka' t;fldg oyila f,dal Od;= n,kak mq¨jka
jf.a u oyila f,dalOd;= j, bmÿkq i;ajhskag;a ´fk kï
ne,au fy,kak;a mq¨jka'
b;ska wd¾h Y%djlhdg fï iyY%S n%yauhd .ek wikakg
,efnkjd" ta n%yauhd §¾>dhqI j,ska hqla; hs" j¾Kjka;hs" iem
nyq, Ôú;hla .; lrkjd lsh,' t;fldg thd ta iyY%S f,dal
Od;=fõ n%yauhd ùu msKsi is; msysgqjd .kakjd' wêIaGdkh
mj;ajkjd' ta i|yd ixialdr ilia lrkjd' nyq, jYfhka
jvkjd' wkak t;fldg thdg mq¨jka fjkjd iyY%S n%yauhd
fj,d WmÈkakg'
ta jf.a u ;uhs mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia foaYkd
l<d fï fiaL n,j,ska hq;= Y%djlhdg wikakg ,efnkjd oaú
iyY%S n%yauhd .ek" ta lshkafka iyY%S f,dal Od;= follg ;uka
f.a is; m;=rejdf.k isák n%yauhd .ek" ta jf.a u ;%S iyY%S
n%yauhd .ek ^iyY%S f,dal Od;= ;=klg is; m;=rejdf.k isák
n%yauhd&" ta jf.a u p;= iyY%S n%yauhd .ek ^iyY%S f,dal Od;=
y;rlg is; m;=rejdf.k isák n%yauhd&" m[ap iyY%S n%yauhd
.ek ^iyY%S f,dal Od;= mylg is; m;=rejdf.k isák n%yauhd&'

Q 69
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ta n%yauhska .ek wikakg ,enqKdu thd l,amkd lrkjd"


wfka ug;a fï n%yauhska fj,d WmÈkakg we;akï fldhs;rï
kï fyd|hs o lsh,' tfyu ys;, thd ta ;ukag wjYH n%yau
f,dalfha ys; msysgqjkjd' wêIaGdkh mj;ajkjd' t;fldg ;uka
f.a Ôú; meje;au ta úÈhg mqreÿ l<d u thdg mq¨jka fjkjd ta
ta n%yauhska fj,d WmÈkakg'
ta ú;rla fkfuhs mskaj;=ks ta Y%djlhdg wikakg
,efnkjd" oi oyY%S n%yauhd .ek' oi iyY%S n%yauhd lshkafka
iyi%S f,dal Od;= oyhlg is; m;=rejdf.k bkak n%yauhdg hs'
ta n%yauhdg mq¨jka ta oi iyY%S f,dal Od;=fõ isák i;ajhskag
n,meï lrkakg' fï n%yauhd .ek nqÿ rcdKka jykafia jodf<a
r;a m<il ;nmq ueKslla nn,kj jf.a lsh, hs' fndfydau
fYdaNd iïmkakj" oi iyY%S f,dal Od;=jg ;uka f.a is;
m;=rejdf.k jdih lrkjd'
b;ska wr Y%djlhdg leue;a;la we;s fjkjd ta oi
oyY%S n%yauhd ù WmÈkakg' t;fldg Tyq ta n%yauf,dalfha is;
msysgqjkjd' wêIaGdkh mj;ajkjd' ta úÈhg ixialdr /ia lsÍu
ksid Tyq urKska u;= .syska ta n%yauhd ù WmÈkjd'
B <Õg fï fiaL n, j,ska hq;= Y%djlhdg wjYH kï
mq¨jka" i; iyY%S n%yauhd fj,;a WmÈkakg' i; iyY%S n%yauhd
lshkafka iyY%S f,dal Od;= ishhlg ;uka f.a is; m;=rejdf.
k isák n%yauhdg hs' ta jf.a u thdg mq¨jka fjkjd" ms<sfj,ska
wdN foúhka w;r" mß;a;dN foúhka w;r" wmamudKdN foúhka
w;r" wdNiair foúhka w;r" mß;a; iqN" wmamudK iqN"
iqNlsKay" fõymaM, lshk foúhka w;r WmÈk wdldrhg ;uka
f.a is; msysgqjd .kakg ;a'
ta jf.a u wjYH kï iqoaOdjdi n%yauf,dal j, is; msysgqjd
.kakg;a thdg mq¨jkalu ;sfnkjd' ta lshkafka thdg wjYH
kï wúy" w;mam" iqoiai" iqoiaiS" wlksÜG lshk ÈjH f,dal j,
Wm; ,nk wldrfhka is; msysgqjd.kakg mq¨jka'
±ka mskaj;=ks thdg iqoaOdjdi n%yauf,dalj, WmÈkakg
kï thd ta n%yauf,dal j, ys; msysgqjdf.k wkd.dó M,h

70 Q
is; ksjk Ndjkd

olajdu ;uka f.a is; ÈhqKq l< hq;= hs' t;fldg ;uhs thd
urKska u;af;a iqoaOdjdi n%yauf,dalj, WmÈkafka'
B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" thdg
mq¨jkalu ;sfhkj wjYH kï" wdldidk[apdh;kfha
WmÈkak' ta jf.a u ;uka leu;s kï ú[a[dK[apdh;kfha"
wdls[ap[a[dh;kfha" fkaji[a[dkdi[a[dh;kfha jqk;a
WmÈkak mq¨jkalu ;sfnkjd'
t;fldg fuhdg fï ysf;k ysf;k ;ek WmÈkak mq¨jka
fjkafka fldfydu o@ fmdâvla ys;kak n,kak ta .ek'
±ka wms ys;uq flfkl=g wdidjla we;s jqkd lsh,
wdldidk[apdh;kfha WmÈkak' ±x thd ys;kj zwfka ug
wdldidk[apdh;k f,dafla WmÈkak ´fkZ lsh,' tfyu
ys;, ta f,dalfha ys; msysgqjd.kakjd' Bg miafia ta i|yd
wêIaGdkhl msysg, nyq, lrkjd' fudlla o nyq, lrkafkaa'''@
thd wdldidk[apdh;k wrEm OHdkh ;uhs nyq, lrkafka'
t;fldg thdg wrEm OHdkh nyq, lrkak mq¨jka jqfka
fudlla ksid o''@ ta i|yd thdg Y%oaOdj ;sfhkj' iS,h ;sfhkj'
Y%e;fhka thd okakjd wdldidk[apdh;kfha WmÈkak kï
wdldidk[apdh;k iudêh jvkak ´fk lsh,' okak ksid
fudlo lrkafka" thd rEm OHdk blaujd wrEm OHdkh jvkjd'
t;fldg n,kak thd f.a fï Y%oaOd iS, iq; pd. m[a[d lshk
fï mxp fial n, ;uhs fïlg mokï fjkafka'
b;ska mskaj;=ks ta Y%djlhdg ysf;kjd kï" zkE ug
fldfyj;a WmÈkak ´fk kE' ug fï Ôú;fha §u fï yeu
wdY%jhla u ÿre lr< od," p;=rd¾h i;H O¾uh i;H [dK"
lD;H [dK" lD; [dK jYfhka wjfndaO lrf.k wry;ajhg
m;a fjkak ´fkZ lsh, tal;a ,nd .kak mq¨jka lsh, nqÿ
rcdKka jykafia foaYkd l<d'
t;fldg mskaj;=ks fïflka wmsg meyeÈ,s fjkjd hï
lsis flfkla zwfka ug ukqiai f,dafl kï tmd" ug foúhka
w;rg hkak ´fkZ lsh, lsh lshd ysáhg tal fjkafka kE'

Q 71
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fudl o ta''' fïl kslï l:djlska isoaO fjk fohla fkfuhs'


ta i|yd wod< m%;smodjla ;sfnkjd' wkak ta m%;smodj wkq.ukh
lf<d;a muK hs thdg mq¨jka fjkafka ta ta ÈjH f,dal j,
WmÈkakg' ta jf.a u flfkla fldÉpr leue;a;lska isáh;a
ksjka olskak thd Bg wod< úÈhg iS, iudê m%{d jvkafka
ke;akï thdg ta foa isÿ lrkak ,efnkafka kE'
wkak ta ksid mskaj;=ks fï jf.a W;=ï nqoaO foaYkd
wikakg ,efnkfldg wms l< hq;af;a" ta nqoaO foaYkd j,g
wkqj u wfma Ôúf;a fufyhjk tl hs' tfyu lf<d;a ú;r hs
wmsg mq¨jka fjkafka iq.;s ixLHd; f,dalhl bmÈ,d O¾uh
wjfndaO lrkak' fï Ôúf;a § u O¾uh wjfndaO lrkak;a wms
lrkak ´fka fukak fï mxp fiaL n,hka ÈhqKq lsÍu hs' ta
;=<ska wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h mßmQ¾K lsÍu hs'
b;ska ta ksid wms ;a fï iqmskanr jiaidkh ;=<"
nqÿ rcdKka jykafia .ek" O¾uh .ek" Y%djl ix>r;akh
.ek fkdfi,afjk Y%oaOdj we;s lr.ksuq' ioaOdj kï jQ fial
n,fhka hq;= fjuq'
msßisÿ iS,hla we;s lr.ksuq' iS,h kï jQ fial n,fhka
hq;= fjuq'
nqÿ rcdKka jykafia f.a msßisÿ Y%S ioaO¾uh wid fyd¢ka
bf.k .ksuq' iq;h kï jQ fial n,fhka hq;= fjuq'
uiqreu, ÿr,d" mß;Hd.YS,S fjuq' pd.h kï jQ fial
n,fhka hq;= fjuq'
Ôú; h:d¾:h f;areï .kakg W;aidy lruq' m[a[d
kï jQ fial n,fhka hq;= fjuq'
fï fial n, ÈhqKq lrf.k b;d blauKska ixidr
ÿlska ksoyia fjkakg fjr jvuq' fï ish¨ mska ta i|yd Wmldr
fõjd'

idÿæ idÿææ idÿæææ

72 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

04'
iksodk iQ;%h
^ixhq;a; ksldh 2 - Od;= ixhq;a;h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

fndfydau §¾> ld,hla wúoHd wkaOldrfha w; m;..d


hk .ukla ;uhs wmsg fï Wreu fj,d ;sfhkafka'' fï .ukg
kej;=ï ;s; ;shkak kï wms úoHd wdf,dalh my< lr.kak
´fk' wkak ta i|yd wmsg WmldÍ jk tl u foa ;uhs nqÿ
rcdKka jykafia f.a O¾uh' ta O¾uh fyd¢ka bf.k f.k
u;lfha ordf.k wfma Ôú; ;=<ska mqreÿ mqyqKq lf<d;a muKhs
wmsg mq¨jka fjkafka fï ixidr .ukska ksoyia fjkakg' b;ska
wo ojfia;a Tn fï wudj;=r uyfuõkdj Ndjkd wimqjg tla
/ia jqfka wfma Ydia;Dka jykafia ixidr .ukska f,dal i;ajhd
j tf;r lrùu msKsi foaYkd fldg jod< W;=ï nqoaO foaYkhla
Y%jKh lrkakg hs'
wfma ys; lshkafka mskaj;=ks fkdfhl=;a wruqKq
lrd ksrka;rfhka u ÿjk tlla' úúOdldr is;=ú<s úúO
wjia:dj, § wfma ys;g tkjd' iuyr fj,djg ldu is;=ú<s"
;j;a iuyr fj,djg ;ry is;=ú<s ;j;a iuyr fj,djg wkqkag
.yk urK is;=ú<s' fï jf.a úúOdldr is;=ú<s j,ska wfma ys;
msß,hs ;sfnkafka' b;ska iuyr whg ysf;kjd" fï is;=ú<s we;s
fjkafka bfí lsh,''
we;a; jYfhka u fï is;=ú<s yeu tlla u we;s fjkafka

Q 73
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fya;=jla we;sj u hs' wkak ta fya;= ±k .;af;d;a ;uhs wmsg


mq¨jka fjkafka" ta fya;= m%ydKh lr, wl=i,a is;=ú<s j,ska
neyer fjkakg' b;ska fï ms<sn| j Nd.Hj;a nqÿ rcdKka
jykafia úiska foaYkd fldg jod< W;=ï nqoaO foaYkhla ;uhs
wo wms bf.k .kakg hkafka' fï foaYkdfõ ku ;uhs iksodk
iQ;%h'' ta lshkafka fya;= iys; j we;s ùu .ek jod< foiqu' fï
iQ;% foaYkdj we;=<;a fj,d ;sfnkafka ixhq;a; ksldh kï jQ
W;=ï .%ka: r;akfha Od;= ixhq;a;hg hs'
fï iQ;% foaYkdj foaYkd lrk ojiaj, nqÿ rcdKka
jykafia jev isáfha ieje;a kqjr wfkams~q isgq;=ud f.a
fÊ;jkdrdufha'' tod Nd.Hj;=ka jykafia zmskaj;a uyfKksZ
lshd NslaIQka jykafia,d wu;d jod<d' ta iajdóka jykafia,d ;a
zNd.Hj;=ka jykaiZ lshd nqÿ rcdKka jykafiag ms<s;=re ÿkakd'
ta wjia:dfõ § ;uhs nqÿ rcdKka jykafia fï W;=ï foaYkh
jodf<a'
—iksodkx NslaLfõ WmamÊc;s lduú;laflda fkda wksodkx
- mskaj;a uyfKks" ldu ú;¾l we;sfjkafka fya;= we;sj u hs'
fya;= ke;sj fkdfjhs' iksodkx WmamÊc;s jHdmdo ú;laflda"
fkda wksodkx - jHdmdo ú;¾l we;s fjkafk;a fya;= we;sj u
hs' fya;= ke;sj fkd fjhs' iksodkx WmamÊc;s úysxidú;laflda
fkda wksodkx - úysxid ú;¾l we;s fjkafka;a fya;= we;sj u hs'
fya;= ke;s j fkd fjhs'˜
fudkjo mskaj;=ks ldu ú;¾l lsh, lshkafka' ldu
ú;¾l lsh, lshkafka mxp lduhka .ek is; is;d isàug hs'
nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" ldu .=K myla ;sfhkjd' ta
;uhs weiska olsk" ms%h ukdm rEm" lKska wik m%sh ukdm ioao"
kdifhka ±k.kak m%sh ukdm .| iqj|" Èjg ±fkk m%sh ukdm
ri" lhg ±fkk m%sh ukdm myi' fukak fïjg ;uhs mxp ldu
.=K lsh, lshkafka' t;fldg hï lsis flfkla ;uka weiska
±lal rEmhla .ek is; is;d isákjd kï" lKg wikakg ,enqKq
Yíohla .ek is; is;d isákjd kï" kdifhka ±k .;a; .|
iqj|la .ek is; is;d isákjd kï" Èfjka úka| rihla .ek is;

74 Q
is; ksjk Ndjkd

is;d isákjd kï" lfhka ±k .;a myila .ek is; is;d isgkjd
kï" wkak ta yeu tlla u whs;s fjkafka ldu ú;¾l j,g hs'
ta ú;rla fkfuhs j¾;udkfha w;a olsk mxplduhka .ek ys;
ys;d isàu ;a wkd.;fha w;aolskakg kshñ; mxplduhka .ek
is; is;d isàu;a lshk fï yeu fohla u whs;s fjkafka ldu
ú;¾l j,g ;uhs'

t;fldg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkjd fukak


fï ldu ú;¾lhka we;s fjkafka fya;= we;sj u hs' fya;= ke;sj
fkdfjhs' b;ska Wkajykafia jod<d fldhs úÈhg fï ldu
ú;¾lhka fya;= we;sj u WmÈkafka lshk tl'
—lduOd;=x NslaLfõ máÉp WmamÊc;s" ldui[a[d
- mskaj;a uyfKks" ldu Od;=j uq,a lrf.k ldu i[a[d
we;sfjkjd'˜
ldu Od;=j lshkafka mskaj;=ks lduhka f.a uQ,sl
iajNdjh hs' ±ka wms .;af;d;a wms fldfyo fï bmÈ,d bkafka''
wms bmÈ,d bkafka ldu f,dalfha'' t;fldg ldu Od;=fõ WmÈk
flkd WmÈkafka ;uka ;=< ldu ;Kaydj yg .ekSfï uQ,sl
iajNdjh we;s j hs' t;fldg wms yefudau ;=< lduhka we;s ùfï
uQ,sl iajrEmh ;sfnkjd' ldudY%j yeáhg" rd. wkqih yeáhg
fï lduhka we;sùfï uQ,sl iajrEmh wms ;=< ;sfnkjd' wkak
ta uQ,sl iajrEmh ;sfnk ksid ;uhs wms weiska rEm ±l, lduql
úÈhg tajd yÿkd .kafka' fïl ,iaik rEmhla" iqkaor rEmhla
jYfhka uq,dfjka hq;=j weiska olsk rEmhka y÷kd.ekSu isÿ
fjkafka wkak ta ldu ;Kaydj we;sùfï uQ,sl iajrEmh" tfyu
ke;akï lduOd;=j wms ;=< ;sfnk ksi hs' t;fldg hï lsis
flfkla ;=< lduhka we;s ùfï uQ,sl iajrEmh ke;akï" thdg
rEm ±lal lsh,d ldu i[a[d we;s fjkafka keye' wms .;af;d;a
wkd.dó W;a;uhka jykafia,d .ek" ry;ka jykafia,d .ek"
Wkajykafia,dg fldhs;rï ,iaik rEm olskakg ,enqK;a ldu
i[a[d we;s jkafka keye' lduql f,i tajd y÷kd.ekSula isÿ
fjkafka keye'
±ka Tn wy, we;s iqoaOdjdi n%yauf,dalfha isák

Q 75
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

foújreka .ek' ljqo iqoaOdjdi n%yauf,dalj, WmÈkafka''


wkd.dó W;a;uhka jykafia,d ;uhs tfy WmÈkafka' b;ska
Wkajykafia,d ;=is;h jf.a ÈjHf,dal j,g O¾uh foaYkd
lrkakg meñfKkjd' tfyu meñKqkd u ÈjHdx.kdjka j
olskakg ,efnkjd' tfyu olskakg ,enqKd lsh," ldu i[a[d
Wkajykafia,dg we;s jkafka keye' talg fya;=j ;uhs lduhka
we;s ùfï uQ,sl iajrEmh Wkajykafia,d ;=< ke;s ksid' t;fldg
wmsg meyeÈ,s hs fï ldui[a[d lshk taj we;s fjkafka
lduhka we;sùfï uQ,sl iajNdjh wms ;=< ;sfnk ksi hs lsh,'
ta lshkafka lduOd;=j ksihs lsh,' b;ska fï úÈhg ldu Od;=j
ksid mxplduhka ms<sn| j ldu i[a[d we;sfjkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" —ldui[a[dx


máÉp WmamÊc;s lduixlmafmda - ldui[a[d fya;=lrf.k
ldu ixl,am we;s fjkjd'˜

t;fldg mskaj;=ks wkak wr ldu Od;=j ksid we;sfjk


ldu i[a[d uq,a lrf.k ;uhs ldu ixl,amkd wfma ys;a ;=<
we;s fjkafka' ±ka fïl Tng fyd|g meyeÈ,s lr.kak mq¨jka
fufyu' Tkak wms ys;uq wmsg m%shukdm iskaÿjla wefykjd' ±ka
fudl o fjkafka lduhka we;s ùfï uQ,sl iajrEmh wms ;=< ;sfnk
ksid" zfïl m%sh ukdm iskaÿjlaZ yeáhg wms ldui[a[dfjka
hq;= j y÷kd.kakjd' ta úÈhg y÷kd.;a;g miafia ;uhs thd
f.a is; ;=< ldu ixl,am" ta lshkafka ldu is;=ú,s we;sfjkafka'
±ka wms ys;uq ta iskaÿj wms wlue;s tlla' t;fldg wms tal
y÷kd.kafka ldu i[a[dfjka fkfuhs' t;fldg wmsg ta .ek
ldu is;=ú<s my< fjkafka kE' t;fldg Tng meyeÈ,s hs fka
o ldui[a[d ksid ;uhs lduixl,am we;s fjkafka lshk tl'
fï úÈhg u ;uhs mxplduhka u uq,alrf.k wfma is; ;=< ldu
is;=ú<s we;sfjkafka'

b;ska Bg miafia nqÿ rcdKka foaYkd lrkj fï úÈhg'


—lduixlmamx máÉp WmamÊc;s lduÉPkafoda - lduixl,am

76 Q
is; ksjk Ndjkd

fya;=lrf.k lduÉPkaoh WmÈkjd'˜

ldu is;=ú<s uq,a lrf.k ;uhs wms ;=< lduhkag


leue;a; we;s fjkafka' fïl meyeÈ,s lr.kak;a wmsg l,ska
WodyrKh u .kak mq¨jka' ta ;uhs Tkak flfkla ,iaik
rEmhla olskjd' tlaflda ,iaik iskaÿjla wykjd' t;fldg fuhd
;=< uQ,sl iajrEmhla yeáhg lduhka ;sfnk ksid" ldui[a[d
we;sfjkjd' ta úÈhg ldui[a[d we;sùu ksid thd ;=< ta ;uka
±lmq rEmh uq,a lrf.k lduis;=ú<s my< fjkjd' ta my< ùu
ksid thd ;=< ta rEmh .ek yß Yíoh .ek yß leue;a;la
we;sfjkjd' ±ka mskaj;=ks fï isÿùï fiaru b;du;a blauKska
;uhs isÿ fjkafka' ta ksid fï fiaru tl mdr we;sfjkjd jf.a
;uhs wmsg f;afrkafka' we;a;gu ld, mudjla olajkak neß
;rï fõ.fhka ;uhs fïj isÿ fjkafka'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" lduÉPkaox


máÉp WmamÊc;s ldumß<dfyda - lduÉPkaoh uq,a lrf.k
ldu±ú,a, we;s fjkjd' ta lshkafka fudlla o@ ta lshkafka
lduhkag we;s leue;a; uq,a lrf.k ;uka ;=< ldu ±ú,a,la
we;sfjkjd'

l,ska jf.a u meyeÈ,s lf<d;a" Tkak flfkl=g fndfydu


,iaik rEmhla olskakg ,efnkjd' ta ±lal .uka lduOd;=j uq,a
lrf.k fuhd ;=< ldu i[a[d we;sfjkjd' ta ldu i[a[d
uq,a lrf.k ldu is;=ú<s we;sfjkjd' ldu is;=ú<s uq,a lrf.
k lduÉPkaoh we;s fjkjd' Bg miafia thdg wr rEmh ;uka
i;= lr.kaklï bjis,a,la keye' iuyr úg u;la l<;a mmqj
msÉfpkj' mqÿu wiykhla ;uhs we;s fjkafka' wehs ta'''@ ;uka
;=< ldu ±ú,a, we;s fj,d' fukak fï ldu ±ú,af,ka ;uhs fï
f,dal i;ajhd msÉfpkafka' Bg miafia thd W;aidy lrkafka
u ta ldu ±ú,a, lduhka ;=<ska u ksjd .kak l%uhla fidhd
.kakhs'
b;ska nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d" —

Q 77
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ldumß<dyx máÉp WmamÊc;s ldumßfhaikd - ldu ±ú,a, fya;=


lrf.k ldu fiú,a, yg .kakjd'˜

ta lshkafka thd wr ;uka ;=< yg .;a; ldu ±ú,a,


ke;s lr.ekSug ±ka lduhka fydhdf.k hkak mgka .kakjd'
fïl ;uhs mskaj;=ks idudkH f,dalhdf.a Ôú; w;a±lSu' ;uka
;=< weúf,k ldu ±ú,a, ixis|jd .ekSu i|yd lduhka fiùu
fjkqfjka ;uhs fï f,dafla fndfyda fofkla ;uka f.a Ôú;h
lem lrkafka' b;ska B <Õg nqÿ rcdKka jykafia fmkajd jod<d
;uka ;=< we;s jqk ldu ±ú,a, ixis|jd.ekSu i|yd lduhka
fidhkak hEu ;=< w;afjk m%;sM,h .ek'

Wkajykafia jod<d" —ldumßfhaikx NslaLfõ


mßfhaiudfkda wiaiq;j;d mq:qÊcfkda ;Sys Gdfkays ïÉPd
mámÊc;s" ldfhak jdpdh ukid' mskaj;a uyfKks" ldu
m¾fhaYkfha fhfok wY%e;j;a mD;.ackhd ;=ka wdldrhlska
jrfoa yeisfrkjd' ta lshkafka lhska jpkfhka iy ukiska'˜

±ka mskaj;=ks fï foa fkfuhs o wo iudcfha isoaO


fjkafka' ;uka weyska olsk" lKska wyk" kdifhka" Èfjka"
lfhka ú¢k foaj,a ,nd .kak .syska i;=ka urKjd" fidrlï
lrkjd" jerÈ ldu fiajkfha fhfokjd' B <Õg fndre lshkjd'
fla,ï" mreI jpk" ysia jpk lshkjd' ñ;HoDIaá iudoka
fjkjd' fï fiaru lrkafka ;uka f.a ldu ±ú,a, ixis|jd.
kak hEu ksi hs' n,kak mskaj;=ks wfma nqÿ rcdKka jykafia
foaYkd lr, ;sfhkafka fldÉpr kï we;a;la o@

fï úÈhg u nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d


fldfydu o jHdmdo ú;¾l iy úysxid ú;¾l we;s fjkafka
lsh,''

wms biafi,a,d u n,uq jHdmdo ú;¾l lshkafka fudkj


o lsh,' jHdmdo ú;¾l lshkafka mskaj;=ks ;ry is;=ú<s' ta

78 Q
is; ksjk Ndjkd

lshkafka wruqKq iïnkaOfhka we;sfjk .eàu;a tlal yg.kak


is;=ú<s' wms ys;uq Tkak jeämqr álla wõj mdhkj' t;fldg
fudl o fjkafka tal;a tlal .eàula we;sfj,d ;ry is;=ú<s
ys;g we;s fjkjd' fï úÈhg wm%sh wukdm wruqKq uq,a lrf.k
wfma is; ;=< jHdmdo is;=ú<s we;sfjkjd'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia meyeÈ,s fldg jod<d fldhs


úÈhg o fï jHdmdo ú;¾l wfma is;a j, we;s fjkafka lsh,'

Wkajykafia foaYkd lrkjd" mskaj;a uyfKks" jHdmdoh


we;sùfï uQ,sl iajNdjh ^jHdmdo Od;=& mj;sk ksid ;uhs jHdmdo
i[a[d we;s fjkafka' jHdmdo i[a[d ksid ;uhs jHdmdo
ixl,am we;s fjkafka' jHdmdo ixl,am ksid ;uhs jHdmdo
leue;a; we;s fjkafka' jHdmdo leue;a; ksid ;uhs jHdmdo
±ú,a, we;s fjkafka' jHdmdo ±ú,a, ksid ;uhs jHdmdo fiú,a,
we;s fjkafka' jHmdo fiú,af,a fhfok wY%e;j;a mD;.ackh
is;ska lhska jpkfhka jrfoys fhfokjd'

ta lshkafka wms ys;uq hï lsis flfkl=g ;uka f.a


i;=frla ;ukag nKskjd wikakg ,efnkjd' ±ka fudlo
fjkafka fï flkd ;=< oafõYfha uQ,sl iajrEmh mj;sk ksid"
Tyq wr nKsk tl y÷kd.kafka jHdmdo i[a[dfjkqhs' jHdmdo
i[a[dfjka hq;=j y÷kd.kak ksid Tyqf.a is;g jHdmdo is;=ú<s
we;sfjkak mgka .kakjd' ta lshkafka ;ry is;=ú<s we;sfjkak
mgka .kakjd' b;ska ta úÈhg jHdmdo is;=ú<s we;sfjkfldg
wY%e;j;a mD;.ackhdg ta is;=ú<s mj;ajkakhs leue;a; we;s
fjkafka' ta lshkafka jHdmdohg leue;a;la ;uhs we;s fjkafka'
b;ska fï úÈhg ;ry mj;ajkak leue;a; we;s lrf.k bkak
flkd ;=< ta ;ryj uq,a lrf.k ±ú,a,la we;sfjkjd' wiykhla
we;sfjkjd' fkd bjis,a,la we;sfjkjd' fïl ;uhs jHdmdo
±ú,a, lshkafka' jHdmdo ±ú,a, we;s fjÉp tlaflkd Bg miafia
fydhkafka jHdmdoh we;sfjk lreKqu ;uhs'
±ka Tn ±l, we;s iuyr Woúh bkakjd" hqoaO lrk"

Q 79
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

.yurd .kak Ñ;%má ùäfhda o¾Yk jf.a taj n,kak yß u


leu;shs' b;ska ta Woúh lrkafka fudl o taj u fydh fydhd
hkjd' fudlo talg fya;=j ;uka ;=< we;s fj,d ;sfnk jHdmdo
±ú,a, ixis|jd.kak ;uhs tfyu lrkafka' b;ska ta úÈhg
jHdmdoh u fidh fihd hk flkd lhska jpkfhka ukiska
wl=i,a lrkakg mgka .kakjd'

ta jf.a u ;uhs nqÿ rcdKka jykafia fmkajd ÿkakd


úysxid ú;¾l we;s fjk yeá;a' úysxid ú;¾l lshkafka
wkqkag ysxid mSvd lrkak" lmkak fldgkak" urkak ´k lsh,
we;sfjk is;=ú<s' fufyu is;=ú<s we;sfjkafk;a fya;= we;sj u
lsh, ;uhs nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jodf<a' fya;=
rys;j fkdfjhs'

nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" mskaj;a uyfKks"


úysxidj we;sùfï uQ,sl iajNdjh ^jHdmdo Od;=& ksid ;uhs
úysxid i[a[d we;s fjkak" úysxid i[a[d ksid ;uhs úysxid
is;=ú<s we;sfjkafka" úysxid is;=ú<s ksid ;uhs" úysxid leue;a;
we;s fjkafka" úysxid leue;a; ksid ;uhs úysxid ±ú,a, we;s
fjkafka' úysxid ±ú,a, ksid ;uhs úysxid fiú,a, we;s fjkafka'
úysxid fiú,af,a fhfok wY%e;j;a mD;.ackhd is;ska lhska
jpkfhka jrfoys fhfokjd'

t;fldg idudkH flfkla ;=< úysxidj uQ,sl iajrEmhla


yeáhg mj;skjd' ta lshkafka wkqkag ysxid mSvd lsÍfï uQ,sl
iajrEmh thd ;=< mj;skjd' ta ksid thd ysxid mSvd lsÍug uq,ajk
wruqKla we;s jqkdu tal y÷kd .kafka úysxid i[a[dfjka hq;=
j hs' úysxid i[a[dfjka hq;=j ta wruqK y÷kd .kakd ksid
thd ;=< wkqkag ysxidmSvd lsÍfï is;=ú<s we;sfjkakg mgka
.kakjd' ta is;=ú<s we;sùu ksid B <Õg thd ;=< ysxid mSvd
lsÍug leue;a;la we;sfjkjd' fï leue;a; ksid thdg úysxidj
uq,alrf.k ±ú,a,la we;sfjkjd' ±ka thdg ldg yß ysxidjla
mSvdjla fkdlr bkak u neye' wkak ta úysxid ±ú,a, uq,a lrf.

80 Q
is; ksjk Ndjkd

k ta flkd ysxid mSvd lsÍu fidhd hkjd' ;uka ;=< we;sfjk


úysxid ±ú,a, ixis÷jd.kakg ;uhs thd tfyu lrkafka' ta
úÈhg úysxidj u fidhd hk flkd is;ska lhska jpkfhka
wl=i,fha fhfokjd'

±ka Tn ±l, we;s iuyr Woúh bkakjd" úfkdafog


i;=ka urKjd' wehs ta thd,d ;=< wkqkakg ysxid mSvd lsÍfï
leue;a;la jf.a u ±ú,a,la yg wrf.k ta ±ú,a, ixis|jd.kak
;uhs ta úÈhg i;=ka ueÍfï fhfokafka'

B <Õg mskaj;=ks" nqÿ rcdKka jykafia Wmudjla


weiqßka fmkajd jod<d fï wldrhg wl=i,fha fhfok wY%e;j;a
mD;.ackhd úkdYhg m;a jkafka fldfydu o lsh,d'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d" mskaj;a uyfKks" tal fï


jf.a fohla" mqreIfhla weú,.;a ;K iq,la" úh<s ;K fld<
f.dvla u;g oukjd' Tyq tu .skak ;uka f.a w;a md wdÈfhka
blauKska ksjd oukafka ;a ke;akï" túg tu ;Kfld< f.dv
weiqre lrf.k isák i;ajhska tu .skak ksid úkdYhg m;a
fjkjd' wkak ta jf.a u ;uhs mskaj;a uyfKks" hï lsis
Y%uKfhla fyda n%dyauKfhla fyda ;uka ;=< we;sfjk fï
mdmS i[a[djka b;d blauKska ÿre lrkafka ke;skï" neyer
lrkafka ke;skï" úkdY fldg oukafka ke;skï" Tyq fï
Ôú;h ;=< § u ÿl fia" ±ú,s ;eú,s we;sj ;uhs Ôj;a fjkafka"
urKska u;= Tyqg isÿ jkafka ÿ.;sfha WmÈkakg hs'

t;fldg Tng jegfykjd we;s fndfyda fofkla iq¨


fldg ;el=jdg fï mdmS wl=i, is;=ú<s j, we;s Nhdkl lu'
ta is;=ú<sj,g mq¨jka flfkla j ksrhg f.kshkakg' ;sßika
f,daflg" fm%a;f,daflg weof.k hkak ta is;=ú<s j,g mq¨jks'
wkak ta ksid wms ksrka;rfhka u fï wl=i,a is;=ú<s m%ydKh
lrkakg ;uhs jEhï l< hq;af;a'
b;ska Tkak Th úÈhg mdmS wl=i, ú;¾lhka we;sjkakg

Q 81
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fya;= foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia B <Õg fï úÈhg foaYkd


fldg jod<d''

mskaj;a uyfKks" fklaLïu ú;¾l we;sfjkafka fya;=


we;sj u hs' fya;= ke;sj fkdfjhs' wjHdmdo ú;¾l we;s fjkafka
fya;= we;sj u hs fya;= ke;sj fkd fjhs' wúysxid ú;¾l we;s
fjkafka fya;= we;sju hs' fya;= ke;sj fkdfjhs'

fudkjo mskaj;=ks fklaLïu ú;¾l lshkafka' fklaLïu


ú;¾l lshkafka" lduhkaf.ka fjkaùfï is;=ú<s'' t;fldg ldu
is;=ú<s jf.a u lduhkaf.ka fjkaùfï is;=ú<s;a we;s fjkafka
fya;= we;sj u hs'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks" fklaLïu


Od;=j ksid fklaLïu i[a[d we;sfjkjd'˜

fklaLïu Od;=j lshkafka mskaj;=ks lduhkaf.ka


fjkaùu uQ,sl iajNdjhla yeáhg mej;Su hs' wkak ta fklaLïu
Od;=j ksid fklaLïu i[a[d we;sfjkjd' ta lshkafka
lduhkaf.ka fjka ùu uQ,sl iajrEmhla yeáhg ;sfnk flkd
;=< y÷kd.ekSï yg .kafka Bg wkqrEmS úÈhg hs'

±ka Tn wy, we;s iuyr mqxÑ <uhskag iajdóka jykafia,d


j ±lal .uka meúÈ fjkakg leue;a;la we;sfjkjd' ta jf.a u
iuyr ;reK jeäysá whg;a ta jf.a isÿ ùï isÿ fjkjd' talg
fya;=j ;uhs ta wh ;=< fklaLïufha uQ,sl iajrEmh ;sfnk
ksid ;uka olsk rEmh;a iuÕ fklaLïu i[a[d we;s ùu'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d wkak ta fklaLïu i[a[d


ksid fklaLïu is;=ú,s we;sfjkjd' wms ys;uq ±ka hï lsis
flfkl=g O¾u foaYkhla wikakg ,efnkjd' t;fldg thd
f.a is; yeisfrkafka lduhkaf.a fkdfjhs' lduhkaf.ka
fjkaùu ;=<hs thd f.a is; yeisfrkafka' thd f.a y÷kd.ekSï"

82 Q
is; ksjk Ndjkd

iy is;=ú<s we;sfjkafk;a lduhkaf.ka fjkajk me;a;g u hs'


b;ska fukak fï lduhkaf.ka fjkajk is;=ú<s we;sùu ksid
thdg lduhkaf.ka fjkaùfï leue;a; we;sfjkjd'

WodyrKhla yeáhg ±ka iuyr mskaj;a Woúh Ndjkd


jevigyka j,g weú,a,d O¾uh wikakg mgka .;a;du ta wh
f.a is;a j, fklaLïu is;=ú<s we;sfjkjd' fï fklaLïu is;=ú<s
ksid ta mskaj;=kag lduhkaf.ka fjka fjkakg u hs leue;a;
we;s fjkafka' ta leue;a; ;j ÿrg;a ÈhqKq Wkdu ;uhs ta flkd
iuyr úg meúÈ ìug mjd m;a fjkafka'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d" fï úÈhg


lduhkaf.ka fjka fjkakg leue;a;la we;s jqkd u ta
leue;a; ksid fklaLïu ±ú,a,la we;s fjkjd' ta lshkafka
lduhkaf.ka fjka fkdù bkakg neßlula we;s fjkjd'
thdg lduhka f;afrkafka mSvdjla yeáhg u hs' lduhkaf.ka
fjkaùu ;uhs thd iekis,a,la yeáhg f;afrkafka' fukak fï
úÈhg fklaLïu ±ú,a, we;s jqk flkdg ta ksid B <Õg we;s
fjkafka fklaLïu fiú,a, hs' ta lshkafka ta flkd lduhkaf.
ka fjkaùu fidhdf.k hkjd' fldfya yß ÿrl Wk;a O¾u
foaYkhla ;sín;a" mskalula ;sín;a thd tal fydhf.k hkjd'
fudlo fklaLïu ±ú,a, ksid ±ka fidhkafka lduhkaf.ka
fjkafjk l%uhl=hs'

iuyr mskaj;=ka bkakjd ta whg fldÉpr ldu iem


iïm;a ;sín;a tajg ys; wef,kafka keye' lduhkaf.ka fjkaùu
u hs ta wh fidhdf.k hkafka' b;ska nqÿ rcdKka jykafia
jod<d fï úÈhg fklaLïuh fidhdf.k hk Y%e;j;a wd¾h
Y%djlhd is; lh jpkh hk ;=ka fodßka hymf;a fhfokjd'

ta jf.a u ;uhs nqÿ rcdKka jykafia jod<d wjHdmdo


ú;¾l" wúysxid ú;¾l lshk fï ú;¾l;a we;s fjkafka fya;=
we;sj u nj'

Q 83
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wjHdmdo ú;¾l lshkafka mskaj;=ks jHdmdofhka f;dr


is;=ú<s' ffu;%S iy.; is;=ú<s' wkak ta is;=ú<s;a we;s fjkafka
fya;= we;sju nj ;uhs nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg
jodf<a' Wkajykfia jod<d" —mskaj;a uyfKks" ;ry ke;snj
uQ,sl iajNdjhla yeáhg mej;Su ksid ^wjHdmdo Od;=j ksid&
;ryska f;dr y÷kd.ekSï ^wjHdmdo i[a[d& we;s fjkjd'
wjHdmdo i[a[d ksid ;ryska f;dr is;=ú<s ^wjHdmdo ixl,am&
we;s fjkjd' ;ryska f;dr is;=ú<s ksid ;ryke;sj isàu.ek
leue;a; we;sfjkjd' wjHdmdo leue;a; ksid ;ryska f;drj
isàug ±ú,a,la ^wjHdmdo ±ú,a,& we;s fjkjd' wjHdmdo ±ú,a,
ksid ;ryska f;drj isàu fidhdf.k hkjd' ^wjHdmdo fiú,a,&'
ta úÈhg wjHdmdo fiú,af,a fhfok Y%e;j;a wd¾h Y%djlhd
is;ska lhska jpkfhka hymf;a yeisfrkjd'
±ka Tn ±l, we;s fldÉpr nekak;a fudkj l<;a
fndfydau ffu;%S is;ska u bkak wh' thd, f. leue;a;
;sfnkafka ;ryska f;drj isàug u hs' thd,d fidhdf.k
hkafka;a ;rfyka f;drj isàu u hs' b;ska ta ksid ta wh is;ska
lhska jpkfhka l=i,fha fhfokjd'
fï úÈhg u nqÿ rcdKka jykafia wúysxid ú;¾l
we;sfjk yeá;a foaYkd fldg jod<d' wúysxid ú;¾l lshkafka
wkqkag ysxid mSvd fkdlsÍfï is;=ú<s' ish¨ i;=kag lreKdj
±laùfï is;=ú,s'
Wkajykafia jod<d" ysxid fkdlsÍu uQ,sl iajrEmhla
yeáhg ;sfnk ksid ^wúysxid Od;=j ksid& ysxid fkd lr isàfï
i[a[d ^wúysxid i[a[d& we;s fjkjd' ysxid fkdlr isàfï
i[a[d ksid ysxid fkd lr isàfï is;=ú<s ^wúysxid ixl,am&
we;s fjkjd' wúysxid ixl,am ksid ysxid fkdlr isàfï
leue;a; ^wúysxid Pkaoh& we;s fjkjd' ta wúysxid leue;a;
ksid ysxid fkd lr isàfï ±ú,a, ^wúysxid ±ú,a,& we;s fjkjd'
wúysxid ±ú,a, ksid ysxid fkd lr isàu fidhd hkjd ^wúysxid
fiú,a,&' wúysxid fiú,af,a fhfok Y%e;j;a wd¾h Y%djlhd
is;ska lhska jpkfhka hymf;a yeisfrkjd'

84 Q
is; ksjk Ndjkd

b;ska fï úÈhg fklaLïu wjHdmdo iy wúysxid lshk


is;=ú<s we;sùug fya;= foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia" mdmS
is;=ú<s neyer fldg l=i, is;=ú<s we;s lr.ekSfï we;s jákdlu
Wmudjla weiqfrka fmkajd jod<d'

—mskaj;a uyfKks" tal fï jf.a fohla" hï lsis mqreIfhla


weú¨Kq ;K iq,la ;K fld< f.dvlg oukjd' Tyq th jyd
u w;ska mhska ksjd oukjd' t;fldg ta ;K fld< f.dv
weiqre lr .;a hï i;a;aj msßila isákjd o Tjqka úkdYhg m;a
jkafka keye' mskaj;a uyfKks wkak ta jf.a u ;uhs hï lsis
Y%uKfhla fyda n%dyauKfhla fyda ;uka f.a is; ;=< we;s fjk
mdmS is;=ú<s b;d blauKska u ÿre fldg oukjd kï" neyer
fldg oukjd kï" úkdY fldg oukjd kï" Tyqg fï Ôú;fha
§ u ±ú<s ;eú,s rys; Ôú;hla .; lrkakg yels fjkjd' lh
ì£ urKska u;af;a iq.;sfha WmÈkjd'˜

t;fldg Tng jegfykjd we;s flfkl=f.a isf;a


we;sjk is;=ú<s j,g mq¨jkalu ;sfnkjd flfklaj iq.;sfha
fyda ksrfha fyda /f.k hkakg' ta ksid ;uhs nqÿ rcdKka
jykafia foaYkd fldg jodf<a is;ska u hs f,dalh weof.k
hkafka lsh, - Ñ;af;ak kSh;s f,daflda'

b;ska fï úÈhg wl=i,a is;=ú<s jf.a u l=i,a is;=ú<s ;a


we;sùug fya;= foaYkd l< nqÿ rcdKka jykafia ;j;a wjia:
dj, § fï wl=i,a is;=ú<s m%ydKh lsÍug wkq.ukh l< hq;=
l%u wdÈh;a foaYkd fldg ;sfnkjd' ta ms<sn| i|yka fjk
,iaik iQ;% foaYkdjla ;uhs ú;lal iKaGdk iQ;%h' ta iQ;%fha §
nqÿ rcdKka jykafia wl=i,a is;=ú,s m%ydKh lsÍfï l%u myla
foaYkd fldg jod<d' ta lreKq my fláfhka fï úÈhg i|yka
lrkak mq¨jka'

1' hï lsis wruqKla uq,a lrf.k is;kfldg mdmS is;=ú<s tkjd


o" túg ;uka f.a wjOdkh ta wruqKska bj;a fldg fjk;a l=i,a
wruqKl msysgqùu'

Q 85
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

2' ;uka ;=< yg .kakd mdmS is;=ú<s j, wd§kj" Nhdkl lu


kqjKska úuiSu'

3' mdmS iajNdjfhka hq;= is;=ú<s we;s jk úg tu is;=ú<s fufkys


fkd fldg isàu" isys fkd fldg isàu'

4' mdmS is;=ú<s yg .kakd úg ta is;=ú<s ilia fjù msysgk


iajNdjh kqjKska úuiSu' tu is;=ú<s j, uq, kqjKska úuiSu'

5' o;añá ld f.k" Èj ;,a,g ;o lrf.k fyda ta wl=i,a is;=ú<s


j,g l=i,a is;ska ks.%y fldg wl=i, ais;=ú<s ÿre lsÍu'

b;ska mskaj;=ks fï úÈhg nqÿ rcdKka jykafia o;añá


ldf.k fyda wl=i,a is;=ú<s m%ydKh lrkak lshd foaYkd fldg
jodf<a" Wkajykafia tajdf.a we;s Nhdkl lu b;d fyd¢ka
okakd ksi hs' nqÿ rcdKka jykafia ;uhs wl=ifha Nhdkl
lu;a" l=i,fha hym;;a fyd¢ka u wjfndaO lr.;a W;a;uhka
jykafia' wkak ta ksid wms;a nqÿ rcdKka jykafia f.a wjjdofha
msysg,d wfma is;g tk wl=i,a is;=ú<s ish,a, u m%ydKh lrkakg
jEhï l< hq;= hs' l=i,h ÈhqKq lrkakg fjfyi úh hq;= hs'
wkak ta úÈhg wl=i,h m%ydKh lf<d;a ;uhs wms ,enQ fï
ñksia Ôú;fhkq;a mru ÿ¾,N nqoaO Ydikfhkq;a m%fhdackhla
.;a;d fjkafka'

b;ska wms yeu fokdg u wl=i,a is;=ú<s neyer lr,d


l=i,h Wmodjdf.k b;d blauKska ixidr ÿlska ksoyia ùu
msKsi u fï ish¨ l=i,a fya;= jdikd fõjd'

idÿæ idÿææ idÿæææ

86 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

05'
wdkdmdki;s iQ;%h
^uʯu ksldh 3 - wkqmo j.a.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

wms bmÿk od boka fï Ôú;h yer hk fudfyd; olajd


u fkd kj;ajd lrk fohla ;sfhkjd' fudlla o ta''' ta ;uhs
yqiau .ekSu;a yqiau fy<Su;a'' Wmf;a boka urKh olajdu wfma
ñ;=frla jf.a wms;a tlal u bkak fukak fï yqiau /,a,
Wmfhda.S lrf.k yeu ÿllska u ñfok ud¾.h nqÿ rcdKka
jykafia wmg fmkajd jod<d' wo ojfia wms bf.k .kakg hkafka
wkak ta úÈhg yqiau/,a, wruqKq lrf.k Ndjkd lsÍu ;=<ska
ixidr ÿlska ksoyia fjkafka fldfydu o lshk tl .ek nqÿ
rcdKka jykafia foaYkd fldg jod< W;=ï iQ;% foaYkdjla' fï
foaYkdfõ ku ;uhs wdkdmdki;s iQ;%h' fï foaYkdj we;=<;a
fj,d ;sfnkafka uʯu ksldh lshk W;=ï .%ka: r;akfha ;=ka
jeks fldgig hs'

ta ojia j, Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia jev isáfha


ieje;akqjr ñ.dr ud;= m%didoh kï jQ mQ¾jdrdufha' ta ojia j,
is,a .=K oï j,ska fndfydu m%isoaO jeäysá iajdóka jykafia,d
fndfyda msßil=;a nqÿ rcdKka jykafia iu. fï ñ.drud;=
m%didofha jev isáhd' ta ;uhs wdhqIau;a idßmq;a; uyry;ka
jykafia" wdhqIau;a uyd fud.a.,a,dk uyry;ka jykafia"
wdhqIau;a uydliaim uyry;ka jykafia" wdhqIau;a uydlÉpdk

Q 87
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

uyry;ka jykafia" wdhqIau;a uyd fldÜÀ; uyry;ka jykafia"


wdhqIau;a uydlmamsk uyry;ka jykafia" wdhqIau;a uyd pqkao
uyry;ka jykafia wdhqIau;a wkqreoaO uyry;ka jykafia"
wdhqIau;a f¾j; uyry;ka jykafia" wdhqIau;a wdkkaohka
jykafia we;=¿ ;j;a fndfydu lS¾;su;a iajdóka jykafia,d
úYd, msßila'

b;ska ta ojia j, fï jeäuy¨ iajdóka jykafia,d


kjl iajdóka jykafia,dg w¾:fhka O¾ufhka wkqYdikd
lrkjd' wjjdo lrkjd' iS, iudê m%{d jvk wdldrh .ek
b;d fyd¢ka lsh,d fokjd' iuyr f:ar iajdóka jykafia,d
kjl iajdóka jykafia,d oykulg wjjdo wkqYdikd lrkjd'
;j;a iuyr f:ar iajdóka jykafia,d kjl iajdóka jykafia,d
úis kulg" ;sia kulg" y;<sia kulg wd§ jYfhka wjjdo
wkqYdikd lrkjd' b;ska ta kjl iajdóka jykafia,d ;a fï
úÈhg jeäuy¨ iajdóka jykafia,df.ka wjjdo wkqYdikd ,nd
.ekSu ksid ;uka l<ska we;s lr fkd .;a Wodr .=Khka ,nd
.kakjd' ta lshkafka ;ukag l,ska fkd ;snqKq OHdk ud¾. M,
wdÈh we;s lr.kakjd'

b;ska jia mjdrKh lrk mif,diajl fmdfydh ojfia


mqkai| wyfia nenf,ñka ;sfnk fldg Nd.Hj;=ka jykafia
NslaIQka jykafia,d msßjrdf.k t<suyfka jev isáhd' yßhg
mqka i| u~, msßjrd.;a ;re fmdl=rla jf.a" ksii, fmdl=Kl
msú;=re c,h jf.a ;uhs ta NslaIQka jykafia,d nqÿ rcdKka
jykafia ;a iu. jev isáfha' ta wjia:dfõ Nd.Hj;=ka jykafia
fï ksy~j Ydka;j jev isák NslaIQka jykafia,d foi n,,d
fukak fï úÈhg foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uyfKks" fï m%;smodj ksid uu i;=gg m;a


fj<hs bkafka' fï m%;smodj ;=< uu i;=gq is;=kqhs bkafka'
ta ksid mskaj;a uyfKks" fkd meñKs wry;a M,hg meñKSu
msKsi" w;a fkd ÿgq wry;aM,h w;a±lSu msKsi" idlaId;a fkd

88 Q
is; ksjk Ndjkd

l< ksjk idlaId;a lsÍu msKsi; ;j ;j;a ùßh wdrïN lrkak'


ùßh jvkak' uu l=uqÿ u,a msfmk b,a udih olajd u fï ieje;a
kqjr jdih lrkakg hs is;ka bkafka'˜

idudkHfhka mskaj;=ks jia udi ;=k bjr fj,d" jia


mjdrKh l<d u nqÿ rcdKka jykafia ;uka jykafia jia úiQ
;ekska msg;a fj,d foõ ñksiqkag O¾uh foaYkd lsÍu msKsi
pdßldfõ jäkjd' kuq;a wr uq,ska lshmq úÈhg" f:ar NslaIQka
jykafia,df.ka wjjdo wkqYdikd ,ndf.k" kjl iajdóka
jykafia,d úYd, msßila ùßfhka hq;= j nK Ndjkd lr," W;=ï
m%Óm, ,nd .kak nj nqÿ rcdKka jykafia ±lmq ksid ;uhs"
Wkajykafia ;j;a udihla u ieje;a kqjr ld,h .; lrkakg
;SrKh lf<a' fudlo Wkajkafia ta m%;smodj ;=<ska i;=gg m;a jQ
ksid'

b;ska ieje;a kqjßka neyer ckmo j, jdih l< NslaIQka


jykafia,dg wikakg ,enqKd Nd.Hj;=ka jykafia l=uqÿ u,a
msfmk b,a fmdfydh olajd u ieje;a kqjr jev jdih lrk nj'
ta iajdóka jykafia,d nqÿ rcdKka jykafiaj neye ±lSu msKsi
ieje;a kqjrg jäkakg mgka .;a;d' b;ska ta f:ar iajdóka
jykafia,d ;j ;j;a jeä jeäfhka kjl iajdóka jykafia,dg
wjjdo wkqYdikd lrkjd' iuyr f:ar iajdóka jykafia,d
kjl iajdóka jykafia,d oykulg wjjdo wkqYdikd lrkjd'
;j;a iuyr f:ar iajdóka jykafia,d kjl iajdóka jykafia,d
úis kulg" ;sia kulg" y;<sia kulg wd§ jYfhka wjjdo
wkqYdikd lrkjd' b;ska ta kjl iajdóka jykafia,d ;a fï
úÈhg jeäuy¨ iajdóka jykafia,df.ka wjjdo wkqYdikd ,nd
.ekSu ksid ;uka l<ska we;s lr fkd .;a Wodr .=Khka ,nd
.kakjd'

fï úÈhg udihl muK ld,hla .; fj,d .shd' l=uqÿ


u,a msfmk b,a fmdfydh t<eUqkd' tod Nd.Hj;=ka jykafia
mqkaio mdhd wd rd;%sfha NslaIQka jykafia,d msßjrdf.k t<suyfka

Q 89
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

jev isáhd' ksii, Ndjfha m%;suQ¾;Ska n÷ j fndfydau ksy~ j


jev isáh NslaIQka jykafia,d foi neÆ Nd.Hj;=ka jykafia fï
úÈhg foaYkd l<d'

mskaj;a uyfKks" fï iÕ msßi fndrefjka f;drhs'


msßisÿ hs' idrj;a .=K ;=< msysg, hs bkafka' mskaj;a uyfKks
fï NslaIq msßi wkak ta jf.hs' mskaj;a uyfKks fï NslaIq msßi
wdyqfKhH .=K j,ska hqla; hs' mdyqfKhH .=K j,ska hqla;
hs' olaÅfKhH .=K j,ska hqla; hs' f,dalfha wkq;a;r msxfl;
;uhs fï NslaIq msßi'

mskaj;a uyfKks" hï n÷ msßilg iaj,am jQ odkhla


ÿkaúg fndfyda mska ,efnhs o fndfyda oka ÿkak úg b;d fndfyda
mska ,efnhs o mskaj;a uyfKks fï NslaIq ix>hd tn÷ .=K j,ska
hqla; hs'

mskaj;a uyfKks" hï wdldrfha iÕ msßila olskakg


n;a nq,;a wd§ ud¾f.damlrK /f.k fhdÿka ish .Kkla jqj;a
hkakg iqÿiq hs o mskaj;a uyfKks fï NslaIq msßi wkak ta jf.a
.=Khka f.ka hqla; hs'

mskaj;a uyfKks" fï NslaIq msßfia isákjd" ish¨ u


wdY%jhka laIh l<" uÕ nUir jdih fl<jr l<" ksjk msKsi
l< hq;= ish,a, isÿ l<" flf<ia nr nyd ;enQ" ms<sfj,ska
ksjkg meñKs" Nj i[af[dack laIh fldg ±uQ" b;d fyd¢ka
±kf.k iißka ÿlska ksoyia jQ ry;ka jykafia,d' ta jf.a
u mskaj;a uyfKks fï NslaIq msßfia isákjd ´rïNd.Sh
i[af[dack laIh lr,d iqoaOdjdi n%yauf,dal j, WmÈk"
kej; ñksia f,dalhg fkdmeñK ta f,dalfha § u msßksjkamdk
wkd.dó NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u fï NslaIq msßfia isákjd
ixfhdack O¾u ;=kla laIh lr,d rd. fodai fuday ;=kS lr,d
tl jrla muKla fï f,dalhg meñK ÿl wjika lrk ilod.dó
NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u mskaj;a uyfKks fï NslaIq msßfia

90 Q
is; ksjk Ndjkd

isákjd" i[af[dack O¾u ;=kla m%ydKh lr,d fida;dmkak


fj,d kej; lsis Èfkl i;r wmdfha fkd jeà taldka; jYfhka
u ksjka olsk fida;dmkak Y%djlhka jykafia,d'

fï NslaIq msßfia isákjd i;r i;smÜGdk Ndjkdfõ


fhfok NslaIQka jykafia,d" ta jf.a u fï NslaIq msßfia isákjd'
i;r iïuHlam%Odk Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka
jykafia,d' fï NslaIq msßfia isákjd i;r iDoaêmdo Ndjkdfõ
fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u fï NslaIq msßfia
isákjd" m[ap bkaøsh Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka
jykafia,d'

mskaj;a uyfKks" fï NslaIq msßfia isákjd m[apn,
Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u fï
NslaIq msßfia bkakjd i;a; fndÊ®x. Ndjkdfõ fh§ jdih
lrk NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u fï NslaIq msßfia isákjd
wd¾h wIaGdx.sl ud¾. Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka
jykafia,d'

ta jf.a u ;uhs mskaj;a uyfKks fï NslaIq msßfiys


isákjd ffu;%S Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d"
lreKd Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d" uqÈ;d
Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d iy WfmalaId
Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d' ta jf.a u
fï NslaIq msßfiys isákjd wiqN Ndjkdfõ fh§ jdih lrk
NslaIQka jykafia,d' fï NslaIq msßfiys isákjd wksÉp i[a[d
Ndjkdfõ fh§ jdih lrk NslaIQka jykafia,d" ta jf.a u fï
NslaIq msßfia bkakjd wdkdmdki;s Ndjkdfõ fh§ jdih lrk
NslaIQka jykafia,d'˜

B <Õg mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d"


—mskaj;a uyfKks fï wdkdmdki;s Ndjkdj jvmqjd u"
nyq, jYfhka jvmqjd u uy;aM, uydksixi f.k fokjd'

Q 91
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

mskaj;a uyfKks fï wdkdmdk i;s Ndjkdj jevqjd u" nyq,


jYfhka jevqjd u i;r i;smÜGdkhka mßmQ¾K fjkjd' i;r
i;smÜGdkhka jevqjd u nyq, jYfhka jevqjd u ima; fndÊ®x.
O¾uhka mßmQ¾K fjkjd' ima; fndÊ®x.hka jevqjd u nyq,
jYfhka jevqjd u úÊcdúuqla;s iïmQ¾K fjkjd'˜

t;fldg mskaj;aks hï lsis flfkla fï wdkdmdk i;s


Ndjkdj jvkjd kï" nyq, jYfhka jvkjd kï isÿ fjk foh
;uhs thd ;=< i;r i;smÜGdk ÈhqKq ùu' i;r i;smÜGdkh nyq,
jYfhka jvk úg fudlo fjkafka fndÊ®x. O¾u y; jeã
hkjd' fndÊ®x. O¾uhka nyq, jYfhka jvk úg wúoHdj ÿre
ùfuka ,efnk úoHdj;a" ÿlska ksoyia ùu;a lshk úoHd úuqla;s
idlaId;a lrkak thdg mq¨jka fjkjd' isoaOd¾: fndaêi;ajhka
jykafiag ;a iïud iïfndaêhg m;a jkakg Wmldr jQfha
fukak fï wdkdmdki;s Ndjkdj ;uhs' nqÿ rcdKka jykafia
fkdfhla wjia:dj, § fï wkdmdki;s Ndjkdj m%Yxid fldg
jod<d' NslaIQka jykafia,dg m%.=K lsÍu msKsi wkq±k jod<d'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia B <Õg foaYkd lrkjd


fldhs úÈhg jevjd u o fldhs úÈhg nyq, jYfhka jevqjd u o
fï wkdmdk i;s Ndjkdj uy;aM, uydksYxi fjkafka lshd'

nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkjd" fï Ydikfha


NslaIQka jykafia kula" tlaflda wrKHhlg hkjd' tfyu;a
ke;akï relafijKlg hkjd' ta;a ke;akï ksoyia ;eklg
hkjd' .sys,a,d thd biafi,a,d u lrkafka m<Õla ne|f.k
jdä fjkjd' fu;k È tla lreKla b;d u jeo.;a ta ;uhs
thd m<Õla ne|f.k jdä fjkafka ;uka f.a Wvq lh iDcq j
;nd f.k hs' ta úÈhg jdä jqkd u ;uhs wdkdmdki;s Ndjkdj
jvkakg myiq fjkafka' b;ska tfyu jdä fj,d ;uka f.a
Ndjkd wruqKg isysh msysgqjd .kakjd'

±ka fu;eks § ;uka f.a Ndjkd wruqK jkafka yqiau

92 Q
is; ksjk Ndjkd

/,a, hs' ta ksid thd yqiau /,a, flfrys ;uhs isysh msyqgqjd
.kafka' yqiau /,a,g isysh msysgqjdf.k isysfhka u yqiau .kakjd'
isysfhka u yqiau fy<kjd' fïl ;uhs mskaj;=ks wdkdmdki;s
Ndjkdfõ m<uqjeks mshjr fjkafka'

fu;ekÈ flfkla nf,ka yqiau .kakg hkafka


keye' ;uka f.a iajNdúl yqiau /,a, flfrys fyd¢ka isysh
msysgqjdf.k isàu muKhs thd lrkafka' ta úÈhg isysh
msysgqjf.k yqiau .kak úg wdYajdihla lshd isyslrkjd' yqiau
fy<k úg m%Yajdihla lshd isys lrkjd'

fï úÈhg mskaj;=ks È.ska È.g u Ndjkdj lrf.k hoaÈ"


wdYajdi m%Yajdi ;=< ál ál isysh j¾Okh fjkjd' l%ufhka
isysh j¾Okh fjoa§ kSjrK O¾u hgm;a fjkjd' weiQ-lshQ
foag ys; fhduq ùu md,kh fjkjd' is; úisfrk .;sh md,kh
fjkjd' isysh j¾Okh ùfuka ksÈu; .;sh myj hkjd' fï
;;ajhka we;s fjoa§" O¾ufha fmkajd § we;s foa yßhg u yß
nj f;areï .syska" ysf;a Y%oaOdj msysgkjd' Y%oaOdj msysàu ksid
O¾uh .ek ;sfnk ielh ÿre fjkjd' ta úÈhg thd f.a mxp
kSjrKhka hgm;a fjkakg mgka .kakjd' fï wjia:dfõ § thd
;=< j¾Okh fjkak isysh hs' ta úÈhg isysh ÈhqKq ùu ksid B
<Õg fudlo fjkafka" fï flkdg yqiau /,af,a we;s fjkialï
fmakakg mgka .kakjd'

wfma yqiau /,a, lshkafka mskaj;=ks yeu fj,dfõ §


u tl u wdldrfhka by< my< hk tlla fkdfjhs' iuyr
wjia:djka j, § wms .eUqßka §¾> f,i yqiau .kakjd" fy,kjd'
iuyr wjia:djkaj, § wms fláfhka ;uhs yqiau .kafk;a
fy,kafk;a' b;ska yqiau /,a,g isysh msysgqjdf.k bkak
Y%djlhdg fukak fï fjkialï w;aolskakg mq¨jka fjkjd'

;uka §¾> j kï yqiau .kafka t;fldg thd ±k.kakjd


;uka §¾>j yqiau .kakd nj' ;uka §¾>j yqiau fy<k úg;a

Q 93
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

±k.kakjd ±ka ;uka §¾>j yqiau fy<k nj' ta jf.au fláfhka


yqiau .kakd úg fláfhka yqiau .kakd nj;a ±k .kakjd'
fláfhka yqiau fy<k úg fláfhka yqiau fy<k nj ±k
.kakjd' kuq;a ta flkd ;uka úiska u ys;d u;d §¾> f,i"
flá f,i yqiau .kakg hkafka keye' tfyu nf,ka yqiau
md,kh lrkakg .sfhd;a isoao fjkafka ys; úisfrk tl muK
hs' thd lrk tl u foa ;uhs ;uka f.a iajNdúl yqiau /,af,a
fjkialï ta wdldrfhka u f;areï .kssñka wdYajdi m%Yajdi
lrk tl'

fï úÈhg l%ufhka wdkdmdk i;sh jvdf.k hoaÈ thd
f.a is; yqiau /,a, ;=< u fyd¢ka msysgkjd' ±ka thdf.a is; msgg
hkafka u ke;s ;rï' t;fldg thdg mq¨jka fjkjd uq¨ yqiau
/,a,u f;areï .ksñka Ndjkdj jvkak' ta lshkafka thd yqiau
/,af,a yeu fudfyd;la u isysfhka hq;= j n,df.k isákjd'
thdf.a wjOdkh" isysh msg hkafka ke;sj iïmQ¾Kfhka u yqiau
/,a, ;=< msysgkjd' nqÿ rcdKka jykafia fï wjia:dj y÷kaj,d
ÿkafka iínldh máixfõ§ wjia:dj lsh,hs

Wkajykafia jod<d iínldh máixfõ§ wiaiisiaidó;s


islaL;s - uq¨ wdYajdi lhu ±k.ksñka yqiau .ksñhs lshd
yslafuhs' ta lshkafka thd ;uka f.a isysh iïmQ¾Kfhka u
wdYajdi m%Yajdi flfrysu mj;ajd.ekSu i|yd mqreÿ lrkjd'
yslafukjd' tfyu yslaóu ksid ;uhs thdg mq¨jka fjkafka
;uka f.a is; msg fkdhd uq¨ uKskau yqiau /,a, ;=< r|jd.
kakg'

fï úÈhg wdYajdi m%Yajdi ;=< isysh msysgqjdf.k isàfï


yelshdj j¾Okh fjoa§ mxpkSjrKhka ;j ÿrg;a ixisf|kakg
mgka .kakjd' tajdf.a n,h hgm;a ù hkjd' wkak t;fldg
r¿ iajNdjfhka mj;sk ;uka f.a wdYajdi m%Yajdi fol;a ixis£
hkakg mgka .kakjd' wdYajdi m%Yajdi nqÿ rcdKka jykafia
fmkajd ÿkafka ldh ixialdr yeáhg hs' t;fldg ldh ixialdr

94 Q
is; ksjk Ndjkd

uq,alrf.k ;uhs fï ixis£u we;s fjkafka' wkak ta úÈhg


wdYajdi m%Yajdi ixis|jñka kSjrK ixis|jñka Ndjkd lrkakg
yslaóu ;uhs wdkdmdk i;s Ndjkdfõ B <Õ mshjr fjkafka' nqÿ
rcdKka jykafia ta .ek jodf<a fukak fï úÈhg hs'

miaiïNhx ldhixLdrx wiaiisiaidó;s islaL;s - wdYajdi


m%Yajdi kï jQ ldh ixialdr ixis|jñka wdYajdi lrkakg
yslafuhs' miaiïNhx ldhixLdrx miaiisiaidó;s islaL;s - ldh
ixialdr ixis|jñka m%Yajdi lrkakg yslafuhs'

fï úÈhg Ndjkdj lrf.k hk úg thdf.a is;g


mqÿudldr msìÿkq njla ;uhs we;s fjkafka' kSjrK ixis£ hEu
;uhs talg fya;=j' ta úÈhg m%uqÈ; is;la we;s flkdg úYd,
m%S;shla we;sfjkjd' m%S;su;a is;la ;sfnk flkdf.a ldhsl mSvd
ÿre ù .sys,a,d ldhsl ieye,a¨j we;sfjkd' ldhsl ieye,a¨j
we;sjqkdu thdg iem;la ,efnkjd' ta úÈhg iemú¢k flkdg
f.a is; iudêu;a fjkjd'

wkak ta is; mxpkSjrKhkaf.ka neyer jQ tlla" ta


lshkafka lduÉPkao jHdmdo ÒkñoaO WoaoÉpl=lal=Ép úÑlsÉPd
lshk kSjrK ÿre fj,d ;uhs ;sfnkafka' kSjrK msreKq is;lg
lsis u úfõlhla keye' kuq;a kSjrKhkaf.ka ksoyia jQ ys;
yßu úfõlS' wkak ta úfõlS Ndjh ksid yg.;a m%S;sh;a iemh;a
;uhs ±ka thd ú¢kafka'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d thd t;fldg


mS;smáixfõ§ wiaiisidó;s islaL;s'- ta flkd úfõlh ksid
yg.;a m%S;sh w;aolsñka" thg ixfõ§ fjñka" th ú¢ñka wdYajdi
lrkakg yslafukjd' ta jf.au m%S;sh ú¢ñka th" m%lg lrñka
m%Yajdi lrkakg yslafukjd'

B <Õg thd úfõlh ksid yg.;a iemh ú¢ñka thg


ixfõ§ fjñka" tu iemh w;aolsuka wdYajdi lrkakg yslafukjd'

Q 95
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ta jf.a u úfõlh ksid yg.;a iemh w;aolsñka" m%lg lrñka


m%Yajdi lrkakg;a yslafukjd' fï úÈhg jvkfldg thd
wdYajdi m%Yajdi fyd|g w;aolskjd' wYajdi m%Yajdi fyd|g
ú¢kjd' ta jf.a u m%S;sh;a iemh;a ú¢kjd' ta ú;rla fkfuhs
thd ±ka fyd|g wdYajdi m%Yajdi y÷kd.ksñka ;uhs Ndjdkdj
jvkafka' ta Tiafia we;sfjk m%S;sh;a iemh;a y÷kd.ksñka ;uhs
thd Ndjkdj jvkafka' ta lshkafka thdg ±ka fï wYajdi m%Yajdi
ksid we;sfjk fõokd i[a[d fol fyd|g m%lg hs' fõokd
i[a[d lshkafka mskaj;=ks Ñ;a; ixialdr' t;fldg ±ka thd
Ñ;a; ixialdr j,g ixfõ§ fjñka" tajd f;areï.ksñka ;uhs"
m%lg lrñka ;uhs wdYdjdi lrkafk;a m%Yajdi lrkafk;a' nqÿ
rcdKka jykafia ta wjia:dj fï úÈhg foaYkd fldg jod<d'

Ñ;a;ixLdr máixfõ§ wiaiisiaidó;s islaL;s - i[a[d


fõokd kï jQ Ñ;a; ixialdrhkag ixfõ§ fjñka" m%lg lrñka
wdYajdi lrkakg yslafuhs' Ñ;a;ixLdr máixfõ§ miaiisiaidó;s
islaL;s - Ñ;a;ixiaLd m%lg lrñka m%Yajdi lrkakg yslafuhs'

fï úÈhg ;j ÿrg;a Ndjkdj jvk fldg fudlo


fjkafka yqiau /,a, uq,afldgf.k yg.;a; i[a[d fõokd;a
ixisf|kakg mgka .kakjd' ta lshkafka Ñ;a;ixLdr ixisf|kakg
mgka .kakjd' ±ka thd wYajdi m%Yajdi lrkafka Ñ;a; ixialdr
ixis÷jñka'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d" miaiïNhx Ñ;a;ixLdrx


wiaiisiaidó;s islaL;s - i[a[dfõokd kï jQ Ñ;a; ixialdr
ixis|jñka wdYjdi lrkakg yslafuhs' miaiïNhx Ñ;a;ixLdrx
miaiisiaidó;s islaL;s - Ñ;a; ixialdr isxis|jñka m%Yajdi
lrkakg yslafuhs'

±ka fuhdf.a mxp kSjrK fyd|g ixis¢,hs ;sfnkafka'


b;ska ;j ÿrg;a iudêh ÈhqKq fjkfldg isysh ÈhqKq fjkfldg
fudlo fjkafka thdg ;uka f.a isf;a ,laIK fyd¢ka m%lg

96 Q
is; ksjk Ndjkd

fjkakg mgka .kakjd' ±ka uq,ska u thdg m%lg jqfka ldhixialdr


hs' ta lshkafka lh yd ne£ mj;sk wdYajdi m%Yajdi fol ;uhs
uq,ska m%lg jqfka' kuq;a ±ka thd f.a is; fyd¢ka tlÕ fj,d
iudêfha msysg, hs ;sfnkafka' ta ;=<ska thdg m%S;sh;a iemh;a
we;sjqkd' ta jf.a u Ñ;a;ixialdr;a m%lg fjkakg mgka .;a;d'
B <Õg Ñ;a; ixialdr ixis|jñka Ndjkd lrkakg mgka .;a;d'
ta úÈhg Ndjkd lrf.k hkfldg ±ka thdg m%lg fjkakg
mgka .kafka ldhsl iajNdjhka fkdfjhs' udkisl iajNdjhka
;uhs m%lg fjkafka' ta lshkafka isf;ys ,laIK ;uhs m%lg
fjkafka' m%S;sh;a iemh;a ±fkk úg thd tal jeämqru f;areï
.kafka udkisl j hs'

nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d ±ka thd


Ñ;a;máixfõ§ wiaiisiaidó;s islaL;s - is; m%lg lrjñka"
ixfõ§ fjñka wdYajdi lrkakg yslafuhs' Ñ;a;máixfõ§
miaiisiaidó;s islaL;s - is; m%lg lrjñka m%Yajdi lrkakg
yslafuhs' fï úÈhg is; m%lg lrñka wYajdi m%Yajdi lrkakg
yslafukfldg fuhd f.a is; ;j ÿrg;a iudêu;a fjkjd' ta
;=<ska is;g úYd, m%uqÈ; Ndjhla we;sfjkjd' is; mskd hkjd'
t;fldg thd is; m%uqÈ; lrjñka" úfYaIfhka m%uqÈ; lrjñka
;uhs wdYajdi m%Yajdih ;=< isysh msysgqjdf.k Ndjkdfõ
yslafukafka' nqÿ rcdKka jykafia wNsmamfudaohx Ñ;a;x lsh,
foaYkd fldg jodf<a wkak ta ldrKh .ekhs' fï úÈhg is;
jv jvd;a m%uqÈ; lrñka wdYajdi m%Yajdi lrkakg yslafuk
flkd" B <Õg ys; jv jv;a ;uka f.a wNHka;rfha u iudys;
lrjñka ikais|jñka ikaiqka lrjñka wdYajdi m%Yajdi lrkakg
yslafukjd'

tal nqÿ rcdKka jykafia fï úÈhg ;uhs foaYkd fldg jodf<a'


iudoyx Ñ;a;x wiaiisiaidó;s islaL;s - is; ;ekam;a lrñka
wdYajdi lrkakg yslafukjd' iudoyx Ñ;a;x miaiisiaidó;s
islaL;s - is; ;ekam;a lrñka m%Yajdi lrkafkñZhs yslafuhs'

Q 97
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

b;ska fï úÈhg is; úfYaIfhka m%uqÈ; lrjñka" ;ud f.a


yqiau /,a, ;=< u ;ekam;a lrjñka ikaiqka lrjñka Ndjkdlrk
úg thd f.a is; uq¨uKska u mxpkSjrKhkaf.ka ñfokakg
mgka .kakjd' ,dul wl=i, O¾uhkaf.ka ñfokakg mgka
.kakjd' t;fldg thd yslafukafka wkak ta úÈhg uq¨uKska
u mxpkSjrKhka f.ka" yd ,dul wl=i, O¾uhkaf.ka is;
uqojñka wdYajdi m%Yajdi lrkakg hs' ta úÈhg yslafukfldg
thdf.a is; uq¨uKska u mxp kSjrKhkaf.ka ñ§ hkjd' <dul
wl=i, O¾uhkaf.ka ñ§ hkjd'

nqÿ rcdKka th jodf<a" zúfudaphx Ñ;a;x miaiisiaidó;s


islaL;s - is; wl=i,hkaf.ka uqojd.ksñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafuhs' úfudaphx Ñ;a;x miaiisiaidó;s islaL;s - is;
wl=i,hkaf.ka uqojd.ksñka m%Yajdi lrkafkñhs yslafuhs'

b;ska mskaj;=ks fï jk úg fï Y%djlhd f.a is; Ohdk


;;ajhkag u ÈhqKq ù bjrhs' ±ka Tyq fudlo lrkafka ;ud f.a
fï iudêu;a isf;a h:d¾:h olskakg is; fufyhjkjd'

nqÿ rcdKka jykafia ta .ek foaYkd fldg jodf<a


fufyu hs' wksÉpdkqmiaiS wiaiisiaidó;s islaL;s' wks;H olsñka
wdYajdi lrkafkñZhs yslafukjd' wksÉpdkqmiaiS miaiisiaidó;s
islaL;s' wks;H olsñka m%Yajdi lrkafkñZhs yslafukjd'

t;fldg fï Y%djlhd l=ul o mskaj;=ks wks;H olskafka'


Tyq wdYajdi m%Yajdihka f.a ;a wks;H olskjd' ta lshkafka Tyq
olskjd fï wYajdi m%Yajdi fya;+ka ksid yg .kakd wldrh;a'
fya;= ke;s ùfuka ke;s ù hk wdldrh;a' wdYajdi m%Yajdi
lshkafka mskaj;=ks ldhsl fohla' th wh;a fjkafka rEmhg
hs' b;ska túg th yg.kafka wdydr yg .ekSfuka' wdydr ke;s
ùfuka fï wdYajdi m%Yajdi ksreoaO ù hkjd' b;ska wd¾h Y%djlhd
wdydr yg .ekSfuka wdYajdi m%Yajdi yg .kakd wdldrh ;a
ke;s ùfuka ksreoaO ù hk wdldrh;a kqjKska olsñka wYajdi

98 Q
is; ksjk Ndjkd

lrkakg yslafukjd' m%Yajdi lrkakg yslafukjd'

ta jf.a u Tyq olskjd fï wdYajdi m%Yajdi mj;sk


lfha wks;H iajNdjh;a' ta ú;rla fkdfjhs" wdYajdi m%Yajdih
±k .kakd ldh ú[a[dKh" iam¾Ih" ú£u" y÷kd.ekSu"
wkdmdki;sh ;=< we;sfjk fÉ;kd" ldh ixialdr jÖ ixialdr
Ñ;a; ixialdr fï ish,a, u wks;H nj Tyq olskjd' b;ska
Tyq yslafukafka wkak ta úÈhg wks;H olsñka wdYajdi m%Yajdi
lrkakg hs'

ta úÈhg wks;H olsñka wdYajdi m%Yajdi lrk úg Tyqg


f;areï hkjd fï wdYajdi m%Yajdi iys; fï uq¨ uy;a Ôú;h
u ÿlla nj" ta úÈhg Tyq ÿlaL ,laIKh;a f;areï .kakjd' ta
jf.a u hula wks;H kï ÿla kï th uu lshd fyda uf.a lshd
fyda uf.a wd;auh lshd fyda ±lsh fkdyels nj;a Tyq f;areï
.kakjd' fï úÈhg olsk úg Tyqg we;sfjkafka fï wdYajdi
m%Yajdi iys; Ôú; meje;au ms<sn| j" ÿlaÅ; ixidr meje;au
ms<sn| j l<lsÍula u hs' ta l< lsÍu h:d¾:h ±lSfuka we;s
jQ l<lsÍula' wkak ta úÈhg l< lsÍu we;s jQ .uka B <Õg
thd ;=< we;s fjkafka fï wdYajdi m%Yajdi iys; Ôú; meje;au
flfrys fkd we,Sula' b;ska thd fkd we,afuka hq;= j wdYajdi
m%Yajdi lrkkakg yslafukjd'

nqÿ rcdKka jykafia th fï whqßka jod<d' úrd.dkqmiaiS


wiaiisiaidó;s islaL;s - fkd we,au wkqj olsñka wdYajdi m%Yajdi
lrkafkñhs yslafuhs' úrd.dkqmiaiS miaiisiaidó;s islaL;s -
fkd we,au wkqj olsñka m%Yajdi lrkafkñZhs yslafuhs'

fï úÈhg fkd wef,ñka wdYajdi m%Yajdi lrkakg


yslafuk úg fï wdYajdi m%Yajdi iys; Ôú; meje;a u flfrys
we;s we,au ksreoaO jkakg mgka .kakjd' t;fldg thd wdYajdi
m%Yajdi lrkafka wkak ta we,au ksreoaO ù hEu kqjKska olsñkqhs'
tal ;uhs ksfrdaOdkqmiaiS wiaiisiaidó;s islaL;s''' miaiisiaidó;s

Q 99
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

islaL;s" lshd nqÿ rcdKka jykafia jodf<a'

b;ska ta úÈhg ;j ÿrg;a jvk úg isf;ka we,au neyer


jkakg mgka .kakjd' t;fldg thd Ndjkdj jvkafka we,au
neyer ù hk wdldrh kqjKska olsñkq hs' thd ta we,au neyer
lr ±óug yslafuñka wdYdjdi m%Yajdi lrkjd' nqÿ rcdKka
jykafia ta .ek jodf<a" máksiai.a.dkqmiaiS wiaiisiaidó;s
islaL;S' we,au neyer ù hk whqre n,ñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafuhs' máksiai.a.dkqmiaiS miaiisiaidó;s islaL;s – we,au
neyer ù hk whqre n,ñka m%Yajdi lrkafkñZhs yslafuhs'

Tkak Th úÈhg ;uhs Y%djlfhla wdkdmdk i;s Ndjkdj


jvkafka' nqÿ rcdKka jykafia jod<d" mskaj;a uyfKks" Th
úÈhg jvk ,o" nyq, jYfhka jvk ,o wdkdmdk i;s uy;aM,
f.k fokjd' uydksYxi f.k fokjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd lrkjd" mskaj;a


uyfKks fldhs wdldrfhka jvk ,o" fldhs wdldrfhka
nyq, lrk ,o wdkdmdk i;sh o i;r i;smÜGdkhla mßmQ¾K
lrkafka''@

nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" —mskaj;a uyfKks"


hï fj,djl NslaIqj §¾>j wdYajdi lroa§" §¾>j wdYajdi lrk
nj okakjd o" §¾>j m%Yajdi lroa§ §¾>j m%Yajdi lrk nj
okakjdo" fláfhka wdYajdi lroa§" fláfhka wdYajdi lrk
nj okakjdo" fláfhka m%Yajdi lroa§" fláfhka m%Yajdi lrk
nj okakjdo" ish¨ lhg ixfõ§ fjñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" ish¨ lhg ixfõ§ fjñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" ldhixialdr ixis÷jñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" ldhixialdr ixis÷jñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" mskaj;a uyfKks" wkak tA fj,dfjys NslaIqj
flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska hq;=j" f,dalfhys we,Sï
.eàï w;ayer" isysfhka hqla;j lh ms<sn|j ldhdkqmiaikd

100 Q
is; ksjk Ndjkd

Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'

t;fldg mskaj;=ks wdkdmdk i;s Ndjkdfõ §


ldhixialdr ixis|jñka wdYajdi m%Yajdi lsÍug yslaùu olajdu
we;=<;a jkafka ldhdkqmiaikdjg hs' talg fya;=j nqÿ rcdKka
jykafia fufyu foaYkd fldg jod<d' —mskaj;a uyfKks"
YÍrhka ms<sn|j we;s tla;rd lhla lsh, uu fufyu lshkafka
fï wdYajdi m%Yajdihghs' tksid mskaj;a uyfKks" wkak tA
fj,dfjys § NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska hq;=j"
f,dalfhys we,Sï .eàï w;ayer" isysfhka hqla;j lh ms<sn|j
ldhdkqmiaikd Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'˜

wdYajdi m%Yajdi lshkafka lh yd ne£ mj;sk ldhsl


fohla' ta ksid u ;uhs wdYajdi m%Yajdihkag ldh ixialdr lshk
lshkafka;a' b;ska wkak ta ldhsl iajrEmh uQ,sl fldgf.k ;uhs
fï olajd Ndjkdj isÿ jkafka' ta ksid ;uhs th ldhdkqmiaikd
Ndjkdjg we;=<;a jkafka'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks"


hï fj,djl NslaIqj m%S;shg ixfõ§ fjñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjd o" m%S;shg ixfõ§ fjñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" iemhg ixfõ§ fjñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" iemhg ixfõ§ fjñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" Ñ;a; ixialdrj,g ixfõ§ fjñka wdYajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" Ñ;a; ixialdrj,g ixfõ§ fjñka
m%Yajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" Ñ;a; ixialdr ixis÷jñka
wdYajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" Ñ;a; ixialdr ixis÷jñka
m%Yajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" mskaj;a uyfKks" wkak tA
fj,dfjys NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska hq;=j"
f,dalfhys we,Sï .eàï w;ayer" isysfhka hqla;j fõokdjka
ms<sn|j fõokdkqmiaikd Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'

t;fldg mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia jod< Th

Q 101
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ldrKd y;r we;=<;a jkafka fõokdkqmiaikdjg hs' talg


fya;= j nqÿ rcdKka jykafia fï úÈhg foaYkd fldg jod<d'
˜mskaj;a uyfKks" fõokdjka ms<sn|j we;s tla;rd fõokdjla
lsh, uu fufia lshkafka fï wdYajdi m%Yajdihkaf.a hym;a
jQ ukisldrhghs' tksid mskaj;a uyfKks" wkak tA fj,dfjys§
NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska hq;=j" f,dalfhys
we,Sï .eàï w;ayer" isysfhka hqla;j fõokdjka ms<sn|j
fõokdkqmiaikd Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'

ta lshkafka mskaj;=ks wdYajdi m%Yajdihka ukd fldg


fufkyslsÍu whs;s jkafka fõokdjlg nj hs nqÿ rcdKka
jykafia foaYkd fldg jodf<a' wkak ta ksid ;uhs ta lreKq
fõokdkqmiaikdjg whs;s jkafka'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d" mskaj;a uyfKks"


hï fj,djl NslaIqj is;g ixfõ§ fjñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" is;g ixfõ§ fjñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" is; m%uqÈ; lrjñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" is; m%uqÈ; lrjñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" is; ukdj ;ekam;a lrñka wdYajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" is; ukdj ;ekam;a lrñka m%Yajdi lrkafkñZhs
yslafukjdo" mxp kSjrKhkaf.ka is; uqojñka wdYajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" mxp kSjrKhkaf.ka is; uqojñka
m%Yajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" mskaj;a uyfKks" wkak tA
fj,dfjys NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska hq;=j"
f,dalfhys we,Sï .eàï w;ayer" isysfhka hqla;j is; ms<sn|j
Ñ;a;dkqmiaikd Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'

fu;kÈ mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia úfYaI fohla


m%ldY lrkjd' —kdyx NslaLfõ uqÜGiai;siai wiïmcdkiai
wdkdmdki;sNdjkx jodñ' mskaj;a uyfKks" isysh uq,djqk
iajNdjfhka hq;= flkdg" kqjK msysgqjd .ekSug wiSre flkdg
ux wdkdmdki;s Ndjkdj lshkafka kE'˜

102 Q
is; ksjk Ndjkd

fïlg fya;=j ;uhs mskaj;=ks wdkdmdki;s Ndjkdj


lshkafka fndfydau ishqï Ndjkdjla' t;fldg wdkdmdk
i;sfhka Ñ;a;dkqmiaidkdj jvkúg th jvd;a ishï' b;ska
isyskqjK msysgqjd.kakg wudre flfkl=g ta Ndjkdj jeãu nqÿ
rcdKka jykafia jodrkafka keye'

b;ska B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a


uyfKks" hï fj,djl NslaIqj wks;H wkqj olsñka wdYajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" wks;H wkqj olsñka m%Yajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" fkdwe,S hk iajNdjh olsñka wdYajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" fkdwe,S hk iajNdjh olsñka m%Yajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" we,au ksreoaO ù hdu olsñka wdYajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" we,au ksreoaO ù hdu olsñka m%Yajdi
lrkafkñZhs yslafukjdo" we,au iïmQ¾Kfhkau ÿreùu olsñka
wdYajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" we,au iïmQ¾Kfhkau ÿreùu
olsñka m%Yajdi lrkafkñZhs yslafukjdo" mskaj;a uyfKks"
wkak tA fj,dfjys NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" kqjKska
hq;=j" f,dalfhys we,Sï .eàï w;ayer" isysfhka hqla;j O¾uhka
ms<sn|j Oïudkqmiaikd Ndjkdfjkqhs jdih lrkafka'

ta jf.au nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï úÈhg wks;H


wkqj olsñka" úrd.h" ksfrdaOh wkqj olsñka" ksjk wkqj olsñka
wdkdmdki;s Ndjkdj jvk úg tA NslaIqj we,Sï .eàï ms<sn|j
hï m%ydKhla weoao" th m%{dfjka ±l b;d hym;a f,i is;
uOHia: lr.kakjd lshd' ta lshkafka thdf.a is; msysgkafka
úo¾Ykd WfmalaIdjl hs' wkak t;fldg thd jvkafka
Oïudkqmiaikdjhs'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks" Th


whqßka m%.=K lrk ,o" nyq, lrk ,o wdkdmdki;s Ndjkdjhs
i;r i;smÜGdk O¾uhka mßmQ¾K;ajhg m;a lrkafka'˜
B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkdfldg jod<d fldhs

Q 103
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

whqßka jvk ,o fldhs whqßka nyq, f,i jvk ,o i;r


i;smÜGdkhka o ima; fndÊ®x. O¾uhka mßmQ¾K lrkafka
lshd'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks" hï


úfgl NslaIqj flf,ia ;jk ùßfhka hq;=j" ukd kqjKska
hq;=j" f,dalfhys we,Sï .eàï ÿre fldg" isysfhka hq;=j" lh
ms<sn|j ldhdkqmiaikd Ndjkdfjka jdih lrhs o" tA fj,dj
;=< Tyqf.a isysh uekeúka msysg,hs ;sfhkafka' uq,d fkdù
;sfhkafka' mskaj;a uyfKks" hï fj,djl NslaIqjf.a isysh uq,d
fkdù" uekeúka msysgd ;sfhkjdo" tA fj,dfõ§ tA NslaIqj yg
i;s iïfndÊ®x.hhs fyd¢ka jefvkafka' tA fj,djg tA NslaIqj
jvkafka i;s iïfndÊ®x.hhs' tA fj,dfjys § tA NslaIqj ;=<
i;s iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka mßmQ¾K;ajhg m;afjkjd'

ta lshkafka mskaj;=ks hï NslaIqjla l,ska i|yka lrmq


úÈhg wdkdmdk i;sh ;=<ska ldhdkqmiaikdj jvoa§ thd ;=<
isysh ukd fldg msysg,hs ;sfhkafka' ta isysh thdg WmldÍ
jkafka p;=rd¾ i;H O¾uhka wjfndaOh msKsi hs' t;fldg tal
thdf.a i;s iïfndÊ®x.h yeáhg ;uhs nqÿ rcdKka jykafia
fmkajd fokafka'

ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia ldhdkqmiaikdj jvk


NslaIqj ;=< wfkl=;a fndÊ®x. O¾uhka jeã hk wdldrh;a fï
úÈhg foaYkdfldg jod<d' ta ;uhs"

ztA NslaIqj tA whqßka isysfhka jdih lroa§" tA O¾uh


m%{dfjka úksúo olskjd' kqjKska úuikjd' fya;=M, jYfhka
úuikjd' hï úfgl mskaj;a uyfKks" NslaIqj tfia isysfhka
jiñka tA O¾uh m%{dfjka úuihs o" kqjKska ú.%y fldg f;areï
.kshs o" fya;=M, jYfhka wjfndaO lrhs o" tA fj,dfjys§ tA
NslaIqj ;=< jefvkafka Oïuúph iïfndÊ®x.hhs' tA fj,djg
tA NslaIqj jvkafka Oïuúph iïfndÊ®x.hhs' tA fj,dfjys

104 Q
is; ksjk Ndjkd

§ tA NslaIqj ;=< Oïuúph iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka


mßmQ¾K;ajhg m;afjkjd'

tA O¾uh kqjKska úuik" kqjKska ú.%y fldg f;areï


.kakd" fya;=M, jYfhka wjfndaO lr.kakd" tA NslaIqj ;=< fkd
yels,S .sh fukau fyd¢ka msysá ùßhla ;sfhkjd' hï úfgl
mskaj;a uyfKks" NslaIqj tfia isysfhka jiñka tA O¾uh m%{dfjka
úuioa§" kqjKska ú.%y fldg f;areï .ksoa§" fya;=M, jYfhka
wjfndaO lroa§" Tyq ;=< fkdyels,S .sh" fyd¢ka msysá ùßhla weoao"
tA fj,dfjys § tA NslaIqj ;=< jefvkafka úßh iïfndÊ®x.
hhs' tA fj,djg tA NslaIqj jvkafka úßh iïfndÊ®x.hhs' tA
fj,dfjys§ tA NslaIqj ;=< úßh iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka
mßmQ¾K;ajhg m;afjkjd'

fyd¢ka jefvk ùßh we;s flkd ;=< ksrdñi m%S;sh


WmÈkjd' mskaj;a uyfKks" hïúfgl uekeúka jefvk ùßfhka
hq;= NslaIqj ;=< ksrdñi m%S;sh WmÈhs o" tA fj,dfjys§ tA NslaIqj
;=< jefvkafka m%S;s iïfndÊ®x.hhs' tA fj,djg tA NslaIqj
jvkafka m%S;s iïfndÊ®x.h hs' tA fj,dfjys§ tA NslaIqj ;=<
m%S;s iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka mßmQ¾K;ajhg m;afjkjd'

m%S;s iy.; is; we;s flkdf.a lh;a ixis£ hkjd' is;;a


ixis£ hkjd' mskaj;a uyfKks" hï úfgl m%S;s iy.; is;ska hq;=
NslaIqjf.a lh;a ixis£ hhso" is;;a ixis£ hhso" tA fj,dfjys§ tA
NslaIqj ;=< jefvkafka miaioaê iïfndÊ®x.hhs' tA fj,djg
tA NslaIqj jvkafka miaioaê iïfndÊ®x.hhs' tA fj,dfjys§ tA
NslaIqj ;=< miaioaê iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka mßmQ¾K;ajhg
m;afjkjd'

lh ixis£ .sh úg iemhg m;afjk flkd f.a is;


iudêu;a fjkjd' hï úfgl mskaj;a uyfKks" ixis÷Kq lh
we;sj" iemj;a jQ NslaIqjf.a is; iudêu;a fjhso" tA fj,dfjys§
tA NslaIqj ;=< jefvkafka iudê iïfndÊ®x.hhs' tA fj,djg

Q 105
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

tA NslaIqj jvkafka iudê iïfndÊ®x.hhs' tA fj,dfjys§ tA


NslaIqj ;=< iudê iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka mßmQ¾K;ajhg
m;afjkjd'

b;ska tA NslaIqj tfia iudys; jQ is; b;d hym;a


f,i wruqKq flfrys wjfndaOfhka hqla;j uOHia:Ndjhg
m;a lrjkjd' mskaj;a uyfKks" hï úfgl iudys; is;a we;s
NslaIqj b;d hym;a f,i wdOHd;añl ndysr wruqKq ms<sn|j
wjfndaOfhka uOHia:Ndjhg m;afjhso" tA fj,dfjys§ tA NslaIqj
;=< jefvkafka WfmalaId iïfndÊ®x.hhs' tA fj,djg tA NslaIqj
jvkafka WfmalaId iïfndÊ®x.hhs' tA fj,dfjys § tA NslaIqj
;=< WfmalaId iïfndÊ®x.h m%.=K ùfuka mßmQ¾K;ajhg
m;afjkjd'

ta jf.a u mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia Th wdldrhg


u fõokdkqmiaikd" Ñ;a;dkqmiaikd iy Oïudkqmiaikd jvk
úg § ;a fndÊ®x. O¾uhka iïmQ¾K jk wldrh foaYkd fldg
jod<d' wkak ta whqßka jvk ,o" ta whqßka nyq, lrk ,o i;r
i;smÜGdk O¾uhka ;uhs ima; fndÊ®x. mßmQ¾K;ajhg m;a
lrkafka'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd l<d" fldhs whqßk


jv, ,o" fldhs whqßka nyq, f,i jvk ,o ima; fndÊ®x.hka
o úÊcd úuqla;s mßmQ¾K lrkafka lshd'

nqÿ rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks fï


Ydikfha NslaIqj mxp kSjrKhkaf.ka ksoyia ùu ksid we;s jQ
úfõlh weiqre l<" úo¾Ykdfjka ,;a wjfndaOh ksid we;s jQ
úrd.h weiqre l<" ta wjfndaOhu ÈhqKq lsÍfuka ,;a fkd we,au
ksid ;DIaKd ksfrdaOh weiqre l<" ksjk lrdu ilia ù hk
whqßka i;s iïfndÊ®x.h jvkjd'˜

ta lshkafka mskaj;=ks" wkdmdk i;sh fndʮx. olajdu

106 Q
is; ksjk Ndjkd

ÈhqKq l< fï Y%djlhd f.a Ôú;h ±ka ;sfnkafka iïmQ¾Kfhka u


kSjrKhkaf.ka ksoyiafj, hs' ta ksid thd f.a isf;a ;sfnkafka
úfõlhla' thd wkak ta úfõlh weiqre lrf.k fndÊ®x.
jvkjd - úfõl ksiais;x' ta jf.a u wks;H úÈhg n,ñka
wdkdmdki;sh jeãu ksid thd ;=< mxp WmdodkialkaOhka
flfrys mj;sk we,au ÿrefjñka hkjd' wkak ta we,au ÿreùu
weiqre lrf.k ;uhs thd ±ka fndÊ®x. jvkafka - úrd.
ksiais;x'

úrd.S jQ is;l f.dv kef.kafka ÿlaL ksfrdaOh hs'


ÿflys ke;s ùu kï jQ ;Kaydfõ ÿre ùu hs' t;fldg ±ka fï
Y%djlhd fndÊ®x. jvkafka ;Kaydj ksreoaO ùu weiqre lrf.
k hs' ta úÈhg úfõlh weiqre lrf.k" úrd.h weiqre lrf.k"
ksfrdaOh weiqre lrf.k jvk flkdf.a is; ksjk lrdu ;uhs
ilia ù hkafka' t;fldg thd fï fndÊ®x. jvkafka ksjkg
keUqre jQ is;ska hq;= j hs – fjdiai.a.mßKdñx'

b;ska Th úÈhg u úfõlh weiqre lrf.k" úrd.h


weiqre lrf.k" ksfrdaOh weiqre lrf.k" ksjkg keUqre jQ
is;ska Tyq wfkl=;a fndÊ®x. O¾uhka ish,a,;a jvkjd' ta
úÈhg fndÊ®x.hka mßmQ¾K lroa§ fuf;la ld,hla Njfhka
Njhg /f.k wd wúoHdj uq¨uKska u ÿreùfuka úoHdj my<
fjkjd' ta jf.a u t;a iu. u uq¨uKska u thd f.a is;ska
;Kaydj b;=re ke;sj u kej; yg fkd.kakd wdldrfhka
m%ydKh ù hkjd' wkak ta úÈhg wúoHdj ÿre ùfuka úoHdj;a"
;Kaydj ksreoaO ùfuka ÿlska ksoyia ùu kï jQ úuqla;sh;a ta
Y%djlhd YdlaId;a lrkjd'

b;ska úoHdj wúoHdj ÿre ù úoHdj my< jQjd kï ta ;=<


;sfnkafka wd¾h i;Hhka ms<sn| wjfndaOh hs' ta W;a;uhka
jykafia ±ka ry;ka jykafia kula'

Wkajykafia" wjfndaO l< hq;= ÿl wjfndaO fldg wjidkhs'

Q 107
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

m%ydKh l< hq;= ÿlaL iuqoh fyj;a ;Kaydj m%ydKh fldg


wjidk hs'
idlaId;a l< hq;= ÿlaL ksfrdaOh" ksjk idlaId;a fldg
wjidkhs'
m%.=K l< hq;= ÿl ksreoaO ùu msKsi mj;sk m%;smodj m%.=K
fldg wjidkhs'

b;ska fukak fï wdldrhg úoHd-úuqla;s idlaId;a lrñka


ry;ka jykafia kula njg m;afjkakg wjia:dj iqiqï /,a,
weiqßka ,efnkjd'

b;ska wm Wmka od isgu .kakd fy<kd yqiau fmdo ;=<ska


iir ÿl ksud lrñka ksjka wjfndaO lrkakg mq¨jkalu we;s
nj wms ljqrej;a ±k isáfha keye' b;ska ta i|yd ksjerÈ ud¾.h
fmkajd ÿkafka ljqo'''@ Nd.Hj;a iïud iïnqÿ rcdKka jykafia
hs' tfia kï wm irK .sh ta tl u Ydia;Dka jykafia fmkajd
ÿka wldrhg fï yqiau fmdfoka u" fï nqoaO Ydikh ;=< § u
úoHd úuqla;s idlaId;a fldg wud uy ksjkg m;aùug" fï ish¨
l=i,hka fya;= jdikd fõjd'''æ

idÿæ idÿææ idÿæææ

108 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

06'
ldh.;di;s iQ;%h
^uʯu ksldh 3 - wkqmo j.a.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

±ka wms bf.k .kafka mru .ïNSr iQ;% foaYkdjla' fï
iQ;% foaYkdfõ ku ;uhs ldh.;di;s iQ;%h' fï iQ;% foaYkdj;a
we;=<;a fj,d ;sfhkafka uʯu ksldfha WmßmKaKdilhg'
ldh.;di;s lshkafka mskaj;=ks lh flfrys isysh
mj;ajd.ekSug hs' b;ska lh .ek mj;ajd.;a isysh ms<sn| jod<
foiqu ;uhs ldh.;d i;s iQ;%h' lh .ek isysh mj;ajd.kakd
wdldrh we;=<;a ;j;a iQ;% foaYkdjla Tn wy, we;s' fudlla
o ta''@ ta ;uhs i;smÜGdk iQ;%h' i;smÜGdk iQ;%fha;a lh .ek
isysh msysgqjd.kakd wldrh .ek nqÿ rcdKka jkafia úia;r
jYfhka foaYkd fldg ;sfnkjd'

b;ska fï foaYkdj foaYkd lrk ojiaj, Nd.Hj;a nqÿ


rcdKka jykafia jev isáfha ieje;a kqjr fÊ;jkdrduh kï
jQ wfka ms~q isgq;=ud f.a wimqfõ'' tod iajdóka jykafia,d úYd,
msßila msKavmd;h je<£fuka wk;=re j Wmia:dk Yd,djg
/iafj,d jev bkakfldg ta iajdóka jykafia,d w;r fukak
fï jf.a l:d nyla we;s jqkd'

Q 109
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

—weje;aks yßu wdYap¾hhs fkj" yßu woaN+; hs fkj'


yeu foau okak yeu foau olsk wfma Nd.Hj;=ka jykafia úiska"
hï lsis flfkla fï ldh.;d i;sh jevqfjd;a nyq, jYfhka
jevqfjd;a uy;aM, uydksYxi jk nj foaYkd lr,d ;sfnkjd
fkj'˜

b;ska fukak fï úÈfha l:d nyla ;uhs ta iajdóka


jykafia,d w;r we;s jqfka' t;fldg Nd.Hj;=ka jykafia
yekaoE iufha Ndjkdfjka ke.S isg,d Wmia:dk Yd,djg jevu
l<d' jevu lr,d mKj, ;snqKq wdikfha jev isáhd' Bg
miafia mskaj;a iajdóka jykafia,df.ka fukak fï úÈhg úuid
jod<d'

—mskaj;a uyfKks" ±ka Tn,d fudk jf.a fohla o l:d


nia lrñka isáfha' Tn,d f.a l=uk l:djla o ±ka kj;ajkakg
fhÿfka'''@˜

t;fldg ta iajdóka jykafia,d fufyu ms<s;=re ÿkakd'

iajdókS wo msKavmd;h j<|,d Wmia:dk Yd,djg


/ia jqkq wms w;r fukak fï jf.a l:djla ;uhs we;s jqfka''—
weje;aks yßu wdYap¾hhs fkj" yßu woaN+; hs fkj' yeu foau
okak yeu foau olsk wfma Nd.Hj;=ka jykafia úiska" hï lsis
flfkla fï ldh.;d i;sh jevqfjd;a nyq, jYfhka jevqfjd;a
uy;aM, uydksYxi jk nj foaYkd lr,d ;sfnkjd fkj'˜

iajdókS Nd.Hj;=ka jykai Tkak Th l:dj ;uhs wms


úiska kj;ajkakg fhÿfka' t;fldg ;uhs Nd.Hj;=ka jykafia
jevu fldg jodf<a'

b;ska ta wjia:dfõ Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia fukak


fï W;=ï foaYkh mj;ajd jod<d'

110 Q
is; ksjk Ndjkd

—mskaj;a uyfKks" fldhs úÈhg jvk ,o" fldhs úÈhg


nyq, jYfhka jvk ,o ldh.;d i;sh o uy;aM, uydksixY
fjkafka''@

mskaj;a uyfKks" fï Ydikfha NslaIqjla wrKHhlg


.syska fyda" relauq,lg .syska fyda" iq[a[d.drhlg .syska fyda
m<Õla ne|f.k jdä fj,d Wvq lh iDcq lrf.k isysh msysgqjdf.
k isákjd' fida if;da j wiai;s- Tyq isysfhka u yqiau .kakjd'
if;da j miai;s - isysfhka u yqiau fy<kjd' §¾> úÈhg yqiau
.kak úg §¾> f,i yqiau .kakd nj ukd isyskqjKska hq;= j u
±k.kakjd' §¾> úÈhg yqiau fy<k úg §¾> f,i yqiau fy<k
nj ukd isys kqjKska hq;= j u ±k.kakjd' flá úÈhg yqiau
.kak úá flá úÈhg yqiau .kakd nj ukd isyskqjKska hq;= j
u ±k .kakjd' flá úÈhg yqiau fy<k úg flá úÈhg yqiau
fy<k nj ukd isyskqjKska hq;= j u ±k .kakjd' uq¨ uy;a
wdYajdi m%dYajdi lhu fyd¢ka ±k .ksñka yqiau .ksñ hs lshd
yslafukjd' uq¨ uy;a wdYajdi m%Yajdi lhu fyd¢ka ±k .ksñka
yqiau fy<ñ hs lshd yslafukjd' wdYajdi m%Yajdi kï jQ ldh
ixialdrh ixis÷jñka wdYajdi lrkafkñ hs yslafukjd' wdYajdi
m%Yajdi kï jQ ldh ixialdrh ixis÷jñka m%Yajdi lrkafkñ hs
lshd yslafukjd'˜

t;fldg mskaj;=ks fu;k È nqÿ rcdKka jykafia


biafi,a,d u foaYkd fldg jodf<a ldh.;d i;sh hgf;a
wdkdmdk i;sh jvkd wdldrh hs' tal Tn fndfyda fofkla
okakd ldrKhla' fu;k È wd¾h Y%djlhd biafi,a,d u isÿ
lrkafka Wvq lh iDcqj ;ndf.k m<Õla ne|f.k jdäfj,d
isysh msysgqjdf.k isàu hs' Bg miafia thd ;uka f.a wdYajdi
m%dYajdi l%shdj,sh .ek isysh msysgqjd .kakjd' kuq;a nf,ka
yqiau .kakg hkafka keye' t;fldg thd ;uka yqiau .kak
fy<k wldrh fndfydu isys kqjKska hq;= j n,df.k isákjd'
tfyu isysfhka hq;= j isák fldg thdg yqiau /,af,a fjkialï
§¾> fldg jYfhka f;afrkakg mgka .kakjd' ta jf.a u

Q 111
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

thd uq¨ wdYajdi m%Yajdih mqrdu ;uka f.a isysh fkd leã
mj;ajd.kakg;a yslafukjd' ta jf.a u thd wdYajdi m%Yajdi
ixis|jñka yqiau .kakg;a fy<kakg;a yslafukjd' fï úÈhg
isysh mj;ajk fldg thd ;=< mxp kSjrK O¾uhka ixisf|kakg
mgka .kakjd' mxp kSjrK ixisfokakg mgka .kakfldg thd
f.a r¿ iajNdjfhka mj;sk wdYajdi m%Yajdi ixis£ .sys,a,d is;
iudê.; jkakg mgka .kakjd'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d" wkak ta úÈhg wm%ud§


j flf<ia m%ydKh lrk ù¾hfhka hq;= j O¾uhg Èú mqod
wdkdmdk i;sh jvk Tyqf.a isf;a mxp lduhkag ÿjk is;sú,s
mj;skjd o wkak ta is;=ú<s m%ydKh fj,d hkjd' ta is;=ú<s
m%ydKh ùu ksid ;ud ;=< u is; msysgkakg mgka .kakjd'
is; ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd iudêu;a fjkjd' mskaj;a
uyfKks fukak fï úÈhg;a NslaIqj ldh.;d i;sh jvkjd'

±ka mskaj;=ks idudkH flfkl= f.a iajNdjh ;uhs thd


f.a is; ksrka;rfhka u mxp lduhkag u ÿjk tl' ksrka;rfhka
isf;a yg .kafka mxplduhka weiqre lr.;a; is;=ú<s u hs' ta
jf.a is;l lsis u ikais£ula keye' is; ndysrg úisß,d weúiaiqkq
iajNdjfhka ;uhs ;sfnkafka' kuq;a nqÿ rcdKka jykafia jod<d
fï wdkdmdk i;s Ndjkdj jvk úg thd f.a is; ;=<ska mxp
lduhkag ÿjk is;=ú<s ke;s ù hkjd' t;fldg is; ndysrg
úisfrkafka keye' weúiafikafka keye' ;ud ;=<u" ;ud f.a
Ndjkd wruqK ;=< u ys; msysgkjd' ikaisf|kjd' ;ekam;a
fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' wkak ta úÈhg
Ndjkdj jeãu;a whs;s fjkafka ldh.;d i;shg ;uhs'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ldh.;d i;sh jvk ;j;a


l%uhla foaYkd fldg jod<d'

mskaj;a uyfKks" fï Ydikfha NslaIqj" weúÈk úg


;uka weúÈñka isák nj ukd isysfhka hq;= j ±k .kakjd'

112 Q
is; ksjk Ndjkd

isgf.k isák úg ;uka isgf.k isák nj ukd isysfhka hq;=j


±k .kakjd' ys|f.k isák úg ;uka ys|f.k isák nj ukd
isysfhka hq;= j ±k .kakjd' ie;mS isák úg ;uka ie;mS isgk
nj ukd isysfhka hq;= j ±k .kakjd' hï hï wdldrhlg ;uka
f.a lh mj;skjd o ta ta wdldrhg ;uka f.a lh mj;sk nj
ukd isysfhka hq;= j ±k .kakjd'

±ka mskaj;=ks idudkHfhka wms wfma Ôúf;a fldhs ;rï


bßhõ meje;ajqj;a tajd ms<sn| isys kqjKla wmsg keye' kuq;a
wd¾h Y%djlhd isÿ lrkafka ;uka mj;ajk iEu bßhõjla .eku
ukd isysfhka hq;=j isàu hs' ta úÈhg isysfhka hq;= j bßhõ
meje;aùug wms lshkafka bßhdm: Ndjkdj lsh, hs' b;ska fï
úÈhg bßhdm: Ndjkdfõ fh§u ksid wd¾h Y%djlhd f.a Ôú;
wNHka;rfha isÿ fjk foa ms<sn| j ;uhs nqÿ rcdKka jykafia
B <Õg jodf<a'

Wkajykafia jod<d —mskaj;a uyfKks" fï úÈhg bßhõ


ms<sn| j isysh msysgqjdf.k wm%ud§j flf<ia m%ydKh lrk
ùßfhka hq;= j" O¾uhg Èú mqod jdih lrk Tyq f.a is; ;=<
hï lsis mxp lduhkag ÿjk is;=ú<s weoao ta is;=ú<s m%ydKh ù
hkjd' ta is;=ú<s m%ydKh ù hEu ksid ;uka f.a u wdOHd;aufha
is; msysgkakg mgka .kakjd' ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd'
iudêu;a fjkjd' fukak fï úÈhg;a NslaIqj ldh.;d i;sh
jvkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ldh.;di;sh jvk ;j;a


l%uhla foaYkd l<d'

—mskaj;a uyfKks" fï nqÿ iiqfka Y%djlhd" bÈßhg hk


úg;a wdmiq tk úg;a flf<iqka ÿre lsÍfï kqjKska hq;= fjkjd'
bÈßmi ne,Sfï § ;a jg msg ne,Sfï § ;a kqjKska hq;= fjkjd'
w;a md yl=<k úg È. yßk úg ;a kqjKska hq;= fjkjd' fomg
isjqr" ;ksmg isjqr" md;% wdÈh mßyrKh lsÍfï § ;a isys kqjKska

Q 113
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

hq;= fjkjd' j<|oa§" mdkh lroa§" imd wkqNj lroa§" ri ú¢oa§


;a isys kqjKska hq;= fjkjd' jeisls<s leisls,s lrk úg § ;a isys
kqjKska hq;= fjkjd' hk úg" isgf.k isák úg" ys|f.k isák
úg" ie;mS isák úg" ksÈ jrK úg" l:dnia lrk úg" ksy~ j
isák úg kqjKska hq;= fjkjd'

fu;k È mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg


jodf<a" wms mj;ajk iEu bßhõjl § u" isÿ lrk yeu fohl
§ u flf<iqka ÿre lsÍfï kqjKska hq;=j isáh hq;= nj hs' ±ka
wms .;af;d;a idudkH flfkla ;uka f.a Ôú;fha isÿ lrk
úúO l%shdldrlï j, § thd f.a is;g fkdfhl=;a wl=i,a we;s
fjkjd' kuq;a hï lsis flfkla ;uka lrk iEu fohla u b;d
isysfhka hq;= j" wl=i,a neyer lsÍfï kqjKska hq;= j isÿ lrkjd
kï thd f.a is; ;=<g flf<iqkag we;=¿ ùug bvla kE'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï úÈhg wm%ud§ j


flf<iqka ÿre lsÍfï ùßfhka hq;= j" O¾uhg Èú mqod iïmc[a[
Ndjkdfõ fhfok wd¾h Y%djlhd f.a is;skq;a mxp lduhka
weiqre lr.;a weúiaiqKq is;=ú<s m%ydKh ù hkjd' ta is;=ú<s
m%ydKh ù hEu ksid ;uka f.a wdOHd;aufha u is; ukd fldg
msysgkjd' ;ekam;a fjkjd" tlÕ fjkjd" iudêu;a fjkjd'
fukak fï úÈhg;a wd¾h Y%djlhd lh wkqj msysgqjd.;a i;sh
jvkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d" fï Ydikfha NslaIQka
jykafia kula há m;=,a j,ska Wv" flia j,ska hg yulska
jeiS mj;sk fï YÍrfha msÍ we;s fkdfhl=;a ms<sl=,a iy.;
fldgia ukd isysfhka hq;= j isys lrkjd' ta lshkafka fufyu
hs' fï udf.a YÍrfha flia ;sfnkjd' f,dï ;sfnkjd' kshfmd;=
;sfnkjd' ta jf.a u o;a" iu" uia" kyr" weg" weg ñ÷¨" jl=.
vq" yoj;" wlaudj" o<Uqj" ms;a;dYh" fmky¨" nvje,a" w;=Kq
nyka" wdudYh" wiQÑ" ms;" fiu" ierj" f,a" oyÈh" fïo f;,a"
l÷¨" jqreKq f;,a" fl<" fidgq" i| ñ÷¨" uQ;% lshk fï wmú;%

114 Q
is; ksjk Ndjkd

fldgia udf.a YÍrfha ;sfnkjd'

nqÿ rcdKka jykafia fï úÈhg isys lsÍu .ek fï úÈhg


Wmudjla foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uyfKks" tal yßhg fï jf.a fohla' fome;af;ka


u lg ;sfnk fkdfhla OdkH j¾. msrjQ u,a,la ;sfnkjd' tys
ye,a ù" ù" uqx" uE" ;," iy,a lshk OdkH j¾. mqrjd ;sfnkjd'
fu;ekg meñfKkjd weia we;s mqreIfhla" ta mqreIhd fï u,a,
,sy,d fï ye,a ù" fï ù" fï uqx" fï uE" fï ;," fï iy,a wd§
jYfhka fjka fldg n,kjd'

nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d wkak ta jf.a


;uhs NslaIqj;a wiQÑ j,ska msÍ we;s fï lh kï jQ u,a, ,syd
n,kafka' fïlg lshkafka wiqN Ndjkdj lsh,hs' b;ska nqÿ
rcdKka jykafia fmkajd ÿkakd fï úÈhg wm%ud§j" flf<ia ÿre
lrk ùßfhka hqla; j" O¾uh Èú mqod wiqN Ndjkdfõ fhfok
wd¾h Y%djlhd f.a is;ska mxp lduhka weiqre lr.;a weúiaiqKq
is;=ú,s ish,a, m%ydKh ù hkjd' ta is;=ú<s m%ydKh ùfuka Tyq
f.a is; ;uka ;=< u ukd fldg u msysgkjd' ;ekam;a fjkjd'
tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' wkak ta úÈhg;a wd¾h Y%djlhd
ldh.;di;sh jvkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ldh.;d i;sh jvk ;j;a


l%uhla foaYkd fldg jod<d' ta ;uhs" fï nqÿ iiqfka NslaIqjla"
fï lh hï whqrlska msysgd ;sfnkjd o" hï hï wdldrhlska
ilia fjkjd o ta úÈhg Od;= jYfhka kqjKska úuid n,kjd'
ta ;uhs fï YÍrfha mGú Od;= ;sfnkjd' wdfmda Od;= ;sfnkjd'
f;afcda Od;= ;sfnkjd' jdfhda Od;= ;sfnkjd lshd'

nqÿ rcdKka jykafia th Wmudjlska fï úÈhg fmkajd


jod<d" —mskaj;a uyfKks olaI .j >d;lfhla fyda .j >d;lfhl=
f.a f.da,fhla isákjd' Tyq t< foKla urd i;r ux ykaÈhl

Q 115
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

§ fldgia fldg fnod úlsKSug ;ndf.k jdä ù isákjd' wkak


ta wdldrfhka u NslaIqj;a fï YÍrh Od;= jYfhka fnod n,ñka
isákjd'˜

b;ska Th wdldrhg wm%ud§ j" flf<ia m%ydKh lsÍfï


ùßfhka hq;= j" oyug Èú mqod Od;= ukisldr Ndjkdfõ fhok
Y%jlhd f.a is;ska mxp lduhka g ÿjk is;=ú<s m%ydKh ù
hkjd' tu is;=ú<s m%ydKh ù hEu ksid Tyqf.a is; ;ud ;=< u
msysgkjd' ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' ta
wdldrfhkq;a wd¾h Y%djlhd ldh.;d i;sh jvkjd'

nqÿ rcdKka jykafia B <Õg ;j;a l%uhla foaYkd fldg


jod<d' ta ;uhs" NslaIqjla wuq fidfydfka ouk ,o ojila fyda
folla fyda ;=kla fyda mrK jQ bÈó .sh ks,a jQ ierj yg.;a
u, l=Kla olskafka hï fia o tfia u ta u< l=K;a fï YÍrh;a
.,md n,ñka Ndjkdfõ fhfokjd' fï YÍrh;a fï u,l=K
jeks iajNdjhg u hs m;afjkafka' Th iajNdjfhka u hs hq;=
fjkafka' fï iajNdjh blaujd f.dia keye lshd'

b;ska ta úÈhg wm%ud§ j flf<ia m%ydKh lrk ùßfhka


hq;=j" oyug Èú mqod Ndjkdfõ fhfok wd¾h Y%djlhd f.a
is;skq;a mxp lduhka weiqre lr.;a is;=ú<s m%ydKh ù hkjd'
ta is;=ú<s m%ydKh ù hEfuka ;uka f.a wNHka;rfha u is;
msysgkjd' ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' ta
úÈhg ;a NslaIqj ldh.;d i;s Ndjkdfõ fhfokjd'

ta jf.a u ta NslaIqj" u< fidfydfka ouk ,o ldlalka


úiska" Wl=iaika úiska" .scq ,sysKshka úiska n,a,ka úiska" isj¨ka
úiska úúOdldr i;ajhska úiska lKq ,nñka ;sfnk u, l=Kla
yd ;uka f.a YÍrh .,md Ndjkdfj fhfokjd' ta jf.a u wuq
fidfydfka ouk ,o" uia f,a iys; kyrje,a j,ska ne÷Kq
wegiels,s jQ isrerla yd ;uka f.a isrer .,md n,ñka Ndjkdfõ
fhfokjd' wuqfidfydfka ouk ,o uia rys; f,hska jel=Kq

116 Q
is; ksjk Ndjkd

kyrje,a j,ska ne÷Kq wegiels<s jQ isrer;a" uia f,a rys; kyr


je,a j,ska ne÷kq weg iels<s isrer;a" hk fï fï u, l=Kq yd
;uka f.a YÍrh .,md n,ñka Ndjkdfõ fhfokjd'

ta jf.a u wuq fidfydfka ouk ,o úúO ÈYdjka f.a


úisreKq weg lgq iys; u, l=K ;uka f.a isrerg .,md n,ñka
Ndjkdfõ fhfokjd' ta lshkafka w;a weg tl me;a;l' md weg
;j;a me;a;l' flKavd weg ;j;a me;a;l' l,jd weg ;j;a
me;a;l' Wl=,a weg ;j me;a;l' fld÷ weg ;j me;a;l' ysia
ln, ;j me;a;l' tjeks weg f.dvl=hs olskakg ,efnkafka'
ta NslaIqj ;uka f.a YÍrh;a fujeks iajNdjhg m;a jk nj
kqjKska úuiñka Ndjkd lrkjd'

ta jf.a u wuq fidfydfka oud we;s ylaf.äfha meyeh


.;a iqÿ meye weg f.dvla njg m;a jQ u, isrer" fndfyda l,a
.; jQ weg f.dvla njg m;a jQ u, l=K" iqKq njg m;a ù l=Kq
ù .sh weg f.dv" hk u, l=fKa fï wjia:djka ;uka f.a lhg
.,md n,ñka Ndjkd lrkjd' ;uka f.a YÍrh;a fï iajNdjhg
m;a jk nj" fujeks u ;;ajhg m;a jk nj" fujeks iajNdjh
blaujd ke;s nj ta NslaIqj ukd isys kqjKska hq;=j úuikjd'

wkak ta ta úÈhg wm%ud§ j flf<iqka ÿre lsÍfï ùßfhka


hq;= j" oyug Èú mqod fï kjiSjÓl Ndjkdjka f.a fhfok
Y%djlhd f.a is;ska mxp lduhka weiqre lr.;a weúiaiqKq is;=ú<s
ish,a, m%ydKh ù hkjd' ta is;=ú<s m%ydKh ù f.dia ;uka f.a
wOHd;aufha u is; ukd fldg ;ekam;a fjkjd' talÕ fjkjd'
iudêu;a fjkjd' Tkak Th úÈhg;a Y%djlhd ldh.;d i;s
Ndjkdj jvkjd'

ta jf.a u mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia jod<d" hï


lsis NslaIqjla lduhka f.ka fjkafj,d" wl=i, o¾uhkaf.ka
fjkafj,d ú;¾l iys; úpdr iys; úfõlfhka we;s jQ mS%;sh;a
iemh;a iys; m<uqjeks OHdkh Wmojdf.k jdih lrkjd'

Q 117
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

b;ska Tyq úfõlfhka yg .;a m%S;s iemfhka ;uka f.a YÍrh


f;ud,kjd' yeu me;a;lska u f;ud,kjd' yeu me;a;lska u
mqrjd ,kjd' yeu me;a;lska u m%S;s iemh ;uka f.a YÍrfha
m;=rejdf.k jdih lrkjd' Tyq f.a YÍrfha úfõlfhka we;s jQ
m%S;s iemfhka iam¾Y fkd jQ ;ekla keye'

ta lshkafka mskaj;=ks hï lsis flfkla m<uqjeks OHdkh


Wmojdf.k jdih lrkjd' m<jeks OHdkh Wmojd .ekSu ksid"
lduhka f.ka lsis Èfkl ,eìh fkd yels wm%udK iem;la ta
Y%djlhdg we;s fjkjd' ta iem; we;s fjkafka wl=i,hka f.ka
fjka ùu ksid" lduhkaf.fka fjka ùu ksid we;sfjk úfõlh
uq,a lrf.k hs' wkak ta úfõlfhka yg .kakd iem; ;uhs fï
Y%djlhd ;uka f.a uq¨ lhska u w;a ú¢kafka' ta iem;ska ;uhs
;uka f.a lh f;;a lrkafka'

nqÿ rcdKka jykafia mskaj;=ks" fuhg fndfydu ,iaik


Wmudjla fmkajd jod<d' ta ;uhs" —mskaj;a uyfKks" tal fï
jf.a fohla' ^rcjreka wd§ msßia kyjk& olaI kyjkafkla
fyda kyjk flfkl= f.a f.da,fhla fyda bkakjd' Tyq f,day
n÷kl kdkiqKq úiqrejkjd' Bg miafia Èh bi bi ms~q lrkjd'
t;fldg tA kdkiqKq ms~g wr j;=r ldjÈkjd' fyd¢ka f;;a
fjkjd' tA kyk ms~ we;=<; msg; iEu ;eku fyd¢ka Èh
me;sß,d ;sfhkjd' msg;g je.sfrkafk;a kE' mskaj;a uyfKks"
Th úÈyuhs' NslaIqj fï lhu úfõlfhka yg.;a m%S;siqLfhka
fyd|g f;;a lrkjd' uq¿ukskau f;;a lrkjd' thska mqrjkjd'
msßmqkaj mqrjkjd' Tyqf.a ish¨ lfhys úfõlfhka yg.;a
m%S;siqLfhka iam¾Y fkd l< lsis ;ekla kE'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï úÈhg;a wm%ud§j


flf<ia ;j; ù¾hfhka hq;= j oyug Èú mqod Ndjkdfõ fhfok
úg mxp lduhkag is; ÿjk is;=ú<s ish,a, u m%ydKh ù hkjd'
ta is;=ú<s m%ydKh ù hEfuka NslaIqj f.a is; ;u wOHd;aufha u
ukd fldg msysgkjd' ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a

118 Q
is; ksjk Ndjkd

fjkjd' mskaj;a uyfKks NslaIqj Th úÈhg;a ldh.;di;s


Ndjkdj jvkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï idikfha NslaIqjla


ú;¾l úpdrhka f.a ixis£ hEfuka" ;ud ;=< meye§ u we;s"
isf;ys tlÕ nj we;s ú;¾l rys; úpdr rys; iudêfhka yg
.;a m%S;s iemh we;s fojeks OHdkh Wmojdf.k jdih lrkjd'
Tyq iudêfhka yg .;a iemfhka ;uka f.a lh f;ud,kjd'
yeu me;a;lska u f;ud ,kjd' yeu me;a;lska u mqrjd,kjd'
OHdk iemh ;u lhska iam¾Y lrkjd' Tyq f.a YÍrfha OHdk
iem;ska iam¾Y fkd jQ lsis u ;ekla we;af;a keye'

ta lshkafka mskaj;=ks hï lsis Y%djlfhla m<uqjeks


OHdkh ;=< mj;sk ú;¾l úpdr ixis|jdf.k" th blaujd
.sys,a,d ;j ÿrg;a ;uka f.a is; ;ud ;=< u ukd fldg tlÕ
lrf.k" ú;¾l úpdr ke;s fojeks OHdkh Wmojdf.k jdih
lrkjd' wkak t;fldg ta Y%djlhdg ;uka f.a isf;a we;s tlÕ
n j ksid yg .;a m%S;sh;a iemh;a w;a olskakg mq¨jka fjkjd'
wkak ta iemh ;uhs Tyq ;uka f.a uq¨ isrefrys u m;=rejdf.k
jdih lrkafka'

nqÿ rcdKka jykafia fuhg;a b;d iqkaor Wmudjla


fmkajd jod<d'

—mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' hg Èh


W,am;aj,ska j;=r .,k .eUqre ú,la ;sfhkjd' yenehs tA ú,g
kef.kysr me;af;ka j;=r tk uÕla kE' ngysr me;af;ka j;=r
tk uÕla kE' W;=re me;af;ka j;=r tk uÕla kE' ol=Kq
me;af;ka j;=r tk uÕla kE' jeiai;a l,ska l,g ms<sfj,lg
jyskafka kE' t;fldg tA úf,kau iS;, Èh oyrd W,am;aj,ska
Wvg u;= fjù tA ú,u iS;, c,fhka fyd|g f;;a lrkjd'
uq¿uKskau f;;a lrkjd' j;=frka mqrjkjd' fyd¢ka mqrjkjd'
tA uq¿ úf,au isys,a c,fhka myi fkd ,enQ lsis ;ekla kE'

Q 119
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Th úÈyuhs' mskaj;a uyfKks" NslaIqj fï lhu iudêfhka


yg.;a m%S;siqLfhka fyd|g f;;a lrkjd' uq¿uKskau f;;a
lrkjd' thska mqrjkjd' msßmqkaj mqrjkjd' Tyqf.a ish¨ lfhys
iudêfhka yg.;a m%S;siqLfhka iam¾Y fkd l< lsis ;ekla kE'

b;ska nqÿ rcdKka jykafia jod<d fï úÈhg;a wm%ud§j


flf<ia ;j; ù¾hfhka hq;= j oyug Èú mqod Ndjkdfõ fhfok
úg mxp lduhkag is; ÿjk is;=ú<s ish,a, u m%ydKh ù hkjd'
ta is;=ú<s m%ydKh ù hEfuka NslaIqj f.a is; ;u wOHd;aufha u
ukd fldg msysgkjd' ;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a
fjkjd' mskaj;a uyfKks NslaIqj Th úÈhg;a ldh.;di;s
Ndjkdj jvkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia fmkajd jod<d" NslaIqjla


m%S;shg ;a fkd we,S isysfhka yd kqjKska hq;= j WfmalaIdfjka
hq;= j jdih lrkjd' lhskq;a iemh ú¢kjd' fï iudm;a;sh
.ek wd¾hhka jykafia,d m%ldY lrkafka WfmlaIdfjka hq;=
iemúyrKh lshd hs' wkak ta ;=kajeks OHdkh;a Wmojdf.k
jdih lrkjd' Tyq ;uka f.a uq¨ lh u mS;sh rys; iemfhka
fyd|g f;;a lrkjd' uq¿uKska u f;;a lrkjd' thska mqrjkjd'
msßmqka j mqrjkjd' Tyq f.a lfha fï m%S;sh rys; iemfhka f;;a
fkd jQ lsis u ;ekla keye'

nqÿ rcdKka jykafia fï isÿùug;a Wmudjla fmkajd §


jod<d'

—mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' uyfk,a ú,l


fyda r;= fk¿ï ú,l fyda iqÿ fk¿ï ú,l fyda we;eï uyfk,a
fõjd" r;= fk¿ï fõjd" iqÿ fk¿ï fõjd tA fk¿ï c,fhau hs
yg.kafka' c,fhau hs jefvkafka' kuq;a c,fhka Wvg weú;a
kE' c,h ;=<u .s,S jefvkjd' t;fldg tAjdfha w. olajd;a" uq,
olajd;a iS;, Èfhka fyd|g f;;a fj,d ;sfhkafka' uq¿uKskau
f;;a fj,d ;sfhkafka' msß, ;sfhkafka' yeu ;eku me;sß,d

120 Q
is; ksjk Ndjkd

;sfhkafka' tA iEu uyfk,aj," r;= fk¿ïj," iqÿ fk¿ïj,


iS;, Èh fkdme;=reKq lsis ;ekla kE' Th úÈyuhs' mskaj;a
uyfKks" NslaIqj fï lhu m%S;s rys; iqLfhka fyd|g f;;a
lrkjd' uq¿uKskau f;;a lrkjd' thska mqrjkjd' msßmqkaj
mqrjkjd' Tyqf.a ish¨ lfhys m%S;s rys; iqLfhka iam¾Y fkdl<
lsis;ekla kE'

fï úÈhg wm%ud§ j flf<ia ÿre lrk ùßfhka hq;= j


oyug Èú mqod Ndjkdfõ fhfok úg mxplduhkag is; ÿjk
wdldrfha is;=ú<s ish,a, u m%ydKh ù hkjd' tajd m%ydKh ù
hEfuka ;uka f.a wOHd;aufha u is; ukd fldg msysgkjd'
;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' fukak fï
úÈhg;a NslaIqj ldh.;d i;sh jvkjd'

ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia jod<d hï lsis NslaIqjla


;=kajeks OHdkh;a blaujd f.dia y;r jeks OHdkh Wmojdf.k
jdih lrkjd' ta lshkafka iemh;a ÿl;a m%ydKh fldg l,ska
u udkisl iem;a udkisl ÿl;a ÿre j hEfuka ÿla iem rys;
msßisÿ WfmalaIdfjka hq;= y;rjeks OHdkh Wmojdf.k jdih
lrkjd' Tyq fï lh mdßY=oaO m%NdIajr jQ is;ska iam¾Y fldg
jdäù isákjd' Tyq f.a lfha mßY=oaO jQ m%NdIajr jQ is;ska iam¾Y
fkd l< lsis ;ekla we;af;a keye'

nqÿ rcdKka jykafia fmkajd jod<d tal yßhg fï jf.a


fohla' Tkak hï lsis ukqiaifhla iqÿ jia;%hlska ;uka f.a
uq¨ YÍrhu jefik fia ysfia isg fmdrjdf.k jdä ù isákjd'
Tyq f.a lfha iqÿ jia;%fhka fkd jeiqkq lsis ;ekla kE' wkak
ta jf.a ;uhs mskaj;a uyfKks" NslaIqj fï lh u mdßY=oaO jQ
m%NdYajr is;ska m;=rejd f.k jdäù bkakjd' Tyqf.a ish¨ lfhys
mdßY=oaO jQ m%NdYajr is;ska iam¾Y fkd l< lsis ;ekla kE'

fï úÈhg wm%ud§ j flf<ia ÿre lrk ùßfhka hq;=j


oyug Èú mqod jdil lrk úg mxplduhkag is; ÿjk wdldrfha

Q 121
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

hï is;=ú<s weoao ta ish,a, m%ydKh ù hkjd' ta is;=ú<s m%ydKh


ù hEu ksid Tyq f.a is; ;ud ;=< u ukd fldg msysgkjd'
;ekam;a fjkjd' tlÕ fjkjd' iudêu;a fjkjd' fukak fï
úÈhg;a NslaIqj ldh.;di;sh jvkjd'

b;ska fukak fï úÈhg ld.;di;sh jvkd wdldrh


fmkajd ÿka nqÿ rcdKka jykafia ldh.;d i;sh jeãfuka
Y%djlfhl=g w;a jk m%;sM, fmkajd jod<d'

mskaj;a uyfKks" hï lsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s


Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d kï" nyq, jYfhka m%.=K fj,d
kï" Tyq ;=< hï úoHdNd.S fyj;a wjfndaO[dKh we;sfjk
O¾uhka we;akï" tA l=i,a oyï we;=<; ;ekam;aj jefvkjd'

mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' hïlsis flfkla


isf;ka iam¾Y fldg .;a uyd iuqøhla weoao" tA uyd iuqøh ;=<g
we§ tk l=vd .xÕdjka ish,a,u tA iuqøhg we;=<;a fjkjd' mskaj;a
uyfKks" wkak tA úÈygu hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s
Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d kï" nyq, jYfhka m%.=K fj,d
kï" Tyq ;=< hï úoHdNd.S fyj;a wjfndaO[dKh we;sfjk
O¾uhka we;akï" tA l=i,a oyï we;=<; ;ekam;aj jefvkjd'

ta lshkafka mskaj;=ks" uQ,sl jYfhka úoHdNd.Sh O¾u


folla mj;sk nj nqÿrcdKka jykafia fmkajd jod<d' ta ;uhs
iu:h;a úo¾Ykdj;a' hï lsis flfkla fukak fï úÈhg
ldh.;d i;sh jvkjd kï ta flkd ;=< ta ldh.;d i;sh iu.ska
iu:h;a úmiaikdj;a lshk fol jefvkakg mgka .kakjd'
iu:h;a úmiaikdj;a we;=¨ wjfndaO{dkh we;sfjk O¾uhka
ta ldh.;di;sh we;=<; ;uhs Tyqg jefvkafka'

ta jf.au nqÿ rcdKka jykafia ldh.;d i;sh fkd


jeãfï wd§kj;a fmkajd jod<d" —mskaj;a uyfKks" hïlsis
NslaIqjla ;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ke;akï"

122 Q
is; ksjk Ndjkd

nyq, jYfhka m%.=K fj,d ke;akï" udrhd Tyqf.a jevms<sfj,


.%yKh lr.ekSug wjia:dj ,nd.kakjd' Tyqg fjk;a wruqKq
§ug udrhd wjia:dj ,nd.kakjd'˜

fï úÈhg ld.;di;sh fkd jvk flkd udrhd f.a


jiÕhg hk wdldrh meyeÈ,s lsÍug nqÿ rcdKka jykafia
Wmudjla fmkajd jod<d'

—mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' mqreIfhla b;d


nr l¿.,a f.da,hla wuq ueá ms~lg w;yßkjd kï" mskaj;a
uyfKks" tA .ek l=ulao is;kafka@ wr nr l¿.,a f.da,h f;;a
ueá msf~ys .sf,kakg wjia:dj ,nd.kakjd fka o@˜ b;ska
iajdóka jykafia,d —tfiah" iajdókS˜ lsh,d ms<s;=re ÿkakd' nqÿ
rcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks" tA jf.a ;uhs hï lsis
NslaIqjla ;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ke;akï"
nyq, jYfhka m%.=K fj,d ke;akï" udrhd Tyq f.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug wjia:dj ,nd.kakjd' Tyqg fjk;a wruqKq
§ug udrhd wjia:dj ,nd.kakjd'˜

ta jf.a u Wkajykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks" tAl fï


jf.a fohla' úh¿Kq" m;=re .sh or fldghla ;sfhkjd' t;fldg
mqreIfhla .sks.dkd o~qj wrf.k weúÈka zux .sks Wmojkak
´k' f;afcda Od;=j my< lrjkak ´kZ lsh, W;aidy lrkjd'"
mskaj;a uyfKks" tA .ek l=ula o is;kafka@ wr mqoa.,hd fï
fõ¿Kq m;=re .sh or fldgh f.k .sks.dkd oKafvka w;=,a,oa§
.sks Wmojdúo@ f;aci my< lrdú o@˜ —tfiah" iajdókS˜

—mskaj;a uyfKks" tA jf.a ;uhs hï lsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ke;akï" nyq,
jYfhka m%.=K fj,d ke;akï" udrhd Tyqf.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug wjia:dj ,nd.kakjd' Tyqg fjk;a wruqKq
§ug udrhd wjia:dj ,nd.kakjd'

ta jf.a u mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' orKshla


u; hym;a f,i ;shmq f,dl= Ndckhla ;sfhkjd' tAl j;=r ke;s

Q 123
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ysia tlla' t;fldg mqreIfhla f,dl= Èh n÷kla /f.k tkjd'


mskaj;a uyfKks" tA .ek l=ulao is;kafka@ wr mqreIhdg ;ud
/f.k tk c,h wr n÷fkys ±óug wjia:dj ,efnkjd fka o@
˜ —tfiah" iajdókS˜ lshd iajdóka jykafia,d ms<s;=re ÿkakd'
—mskaj;a uyfKks" tA jf.a ;uhs hï lsis NslaIqjla
;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ke;akï" nyq,
jYfhka m%.=K fj,d ke;akï" udrhd Tyqf.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug wjia:dj ,nd.kakjd' Tyqg fjk;a wruqKq
§ug udrhd wjia:dj ,nd.kakjd'˜
ldh.;di;sh fkd jeãfï we;s wk;=r ta úÈhg fmkajd
jod< nqÿ rcdKka jykafia B <Õg fmkajd jodf<a ldh.;d
i;sh jeãu ;=< we;s /ljrKh ms<sn| j hs'
—mskaj;a uyfKks" hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s
Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" nyq, jYfhka m%.=K
fj,d ;sfhkjd kï" Tyqf.a jevms<sfj, .%yKh lr.ekSug
udrhdg wjia:djla ,efnkafka kE' Tyqg fjk;a wruqKq §ug
udrhdg wjia:dj ,efnkafka kE' mskaj;a uyfKks" tAl fï
jf.a fohla' mqreIfhla b;d ieye,a¨ kQ,a fnda,hla f.keú;a
uq¿ukskau wrgqfjka l< fodrm¿jlg ;sh, ;olrkjd'

mskaj;a uyfKks" tA .ek l=ulao is;kafka@ t;fldg wr


mqreIhd tA ieye,a¨ kQ,a fnda,h uq¿ukskau wrgqfjka lrmq tA
fodr m¿jg .s,a,jkak wjia:djla ,nd .kSú o@˜ —iajdókS" th
isÿfjkafka keye'˜

—mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs hïlsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï"
nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyqf.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug udrhdg wjia:djla ,efnkafka kE' Tyqg
fjk;a wruqKq §ug udrhdg wjia:dj ,efnkafka kE'

mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' wuq" lsß iys;"


f;;nß; or fldghla ;sfhkjd' t;fldg mqreIfhla .sks.

124 Q
is; ksjk Ndjkd

dkd o~qj wrf.k weúÈka zux .sks Wmojkak ´k' f;afcda Od;=j
my< lrjkak ´kZ lsh, W;aidy lrkjdo" mskaj;a uyfKks" tA
.ek l=ulao is;kafka@ wr mqoa.,hd fï wuq" lsß iys;" f;;nß;
or fldgh .sks.dkd oKafvka f.k w;=,a,oa§ .sks Wmojdúo@
f;aci my< lrdúo@˜ —iajdókS" th isÿfjkafka keye'˜

—mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs hïlsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï"
nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyqf.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug udrhdg wjia:djla ,efnkafka kE' Tyqg
fjk;a wruqKq §ug udrhdg wjia:dj ,efnkafka kE'

mskaj;a uyfKks" tal fï jf.a fohla' orKshla u;


hym;a f,i ;shmq f,dl= Ndckhla ;sfhkjd' tAl lg.djgu
fyd|g j;=r mqfrdamq tlla' lmqgkag jqk;a fndkak mq¿jks'
t;fldg mqreIfhla f,dl= Èh n÷kla /f.k tkjd' mskaj;a
uyfKks" tA .ek l=ulao is;kafka@ wr mqreIhdg ;ud /f.k
tk c,h wr n÷fkys ±óug wjia:dj ,efnkjdo@ ˜ —iajdókS"
th isÿfjkafka keye'˜

—mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs hïlsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï"
nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyqf.a jevms<sfj,
.%yKh lr.ekSug udrhdg wjia:djla ,efnkafka kE' Tyqg
fjk;a wruqKq §ug udrhdg wjia:dj ,efnkafka kE'

fï úÈhg ldh.;d i;s Ndjkdj jeãu ;=< we;s /ljrKh


fmkajd ÿka nqÿ rcdKka jykafia B <Õg jodf<a ldh.;d i;sh
jeãu ;=< Y%djlfhl=g ,nd .; yels m%ÓM, ms<sn| j hs'

—mskaj;a uyfKks" hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s


Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" nyq, jYfhka m%.=K
fj,d ;sfhkjd kï" Tyq úYsIag [dKhlska m%;HlaI lr.kakd
jQ hï hï O¾uhlg úYsIag [dKfhka m%;HlaI lsÍu msKsi
is; fhduq lrhs kï" tA tA O¾uhka ms<sn|j" tA tA wod< ldrKh

Q 125
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

flfrys id¾:l;ajhla ,nd .ekSfuys mq¿jkalu we;sfjkjd'˜


ta lshkafka mskaj;=ks" fï úÈhg ldh.;d i;sh jvk
wd¾h Y%djlhdg hï hï u wdldrfha úfYaI {dKhkaf.ka
,nd .kakd fohla isÿ lsÍug wjYH kï Tyqg th lsÍug yels
fjkjd' ta lshkafka wNs[a[d wd§ úfYaI yelshd ish,a, ,nd
.kakg Tyqg mq¨jka fjkjd'
nqÿ rcdKka jykafia fuh Wmud lsysmhlska fmkajd
jod<d'

—mskaj;a uyfKks" th fï jf.a fohla' orKshla u;


hym;a f,i ;shmq f,dl= Ndckhla ;sfhkjd' tAl lg.djgu
fyd|g j;=r mqfrdamq tlla' lmqgkag jqk;a fndkak mq¿jks'
t;fldg n,j;a mqreIfhla weúÈka hï hï me;a;lska wr Èh
n÷k we, lrkafka kï" tA tA me;af;ka Èh .,kjd fkao@˜
iajdóka jykafia,d ztfiah iajdóksZ lshd ms<s;=re ÿkakd'

—mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs' hï lsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï"
nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyq úYsIag [dKhlska
m%;HlaI lr.kakd jQ hï hï O¾uhlg úYsIag [dKfhka m%;HlaI
lsÍu msKsi is; fhduq lrhs kï" tA tA O¾uhka ms<sn|j" tA tA
wod< ldrKh flfrys id¾:l;ajhla ,nd .ekSfuys mq¿jkalu
we;sfjkjd'

mskaj;a uyfKks" tAl fï jf.a fohla' iuN+ñ Nd.hl"


jfÜg kshr ne|mq y;/ia fmdl=Kla ;sfhkjd' tAl j;=frka
lg.djg mqrj,d ;sfhkafka' lmqgkag jqk;a fndkak mq¿jks'
t;kg n,j;a mqreIfhla tkjd' weúÈka hï hï ;eklska kshr
ì¢kjd kï" tA ´kEu ;eklska c,h .,kjd fkao@˜ —tfiah"
iajdókS˜

mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs' hïlsis NslaIqjla


;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï"

126 Q
is; ksjk Ndjkd

nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyq úYsIag [dKhlska


m%;HlaI lr.kakd jQ hï hï O¾uhlg úYsIag [dKfhka m%;HlaI
lsÍu msKsi is; fhduq lrhs kï" tA tA O¾uhka ms<sn|j" tA tA
wod< ldrKh flfrys id¾:l;ajhla ,nd .ekSfuys mq¿jkalu
we;sfjkjd'

mskaj;a uyfKks" tA jf.au b;d hym;a ìul" i;rux


ykaÈhl ´kEu wjia:djl meoúh yels f,i flúgo iys;
j iQodkï lrk ,o wdcdkSh wYajhka fh¥ r:hla ;sfhkjd'
T;kg olaI f,i wYajhka yeisrúh yels ßhÿfrla weúÈka tA
r:hg k.skjd' jï w;ska /yeka mg w,a,df.k ol=Kq w;ska
flúg f.k ;uka leu;s leu;s fia tA r:h mojkjd' kej;
yrjf.k;a tkjd' mskaj;a uyfKks" wkak tA jf.a ;uhs'
hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d
;sfhkjd kï" nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" Tyq
úYsIag [dKhlska m%;HlaI lr.kakd jQ hï hï O¾uhlg
úYsIag [dKfhka m%;HlaI lsÍu msKsi is; fhduq lrhs kï" tA
tA O¾uhka ms<sn|j" tA tA wod< ldrKh flfrys id¾:l;ajhla
,nd .ekSfuys mq¿jkalu we;sfjkjd'˜

ta jf.au ldh.;di;sh fndfyda fldg jeãfuka ,efnk


wdksYxi oyhla o nqÿ rcdKka jykafia mskaj;a iajdóka
jykafia,dg fmkajd jod<d' ta ;uhs"

—mskaj;a uyfKks" hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s


Ndjkdj fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" fyd|g jv,d
;sfhkjd kï" nyq, jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" hkdjla
jf.a m%.=K lr,d kï" ia:djr mßÈ m%.=K lr,d kï" kej;
kej; m%.=K lr,d kï" b;d fyd| mßphlska hq;= kï" b;d
m%n,j mj;ajkjd kï" fukak fï wdksYxi oyh leu;s fjkak
´k' fudkjd o ta wdksYxY oyh¦

nK Ndjkdjg we;s fkdwe,au;a" mxp lduhg we;s


we,au;a" md,kh lrkak mq¿jka' tA wr;sh Tyqj hglrkafka kE'

Q 127
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Wmka wr;sh h<s h<s;a ue~f.k jdih lrkak mq¿jka' ìh ckl


wruqKq hgm;a lrkak mq¿jka' ìh iy.; wruqKqj,g Tyqj
hglrkak neye' Wmka ìhckl wruqKq h<s h<s;a ue~,ñka
jdih lrkak mq¿jka' iS;," riakh" nv.skak" msmdih" ueis
uÿre lror" wõ iq<x" i¾md§kaf.ka jk lror bjikak mq¿jka'
kmqre f,i mjik" kmqre f,i meñKs" oreKq jpk bjikak
mq¿jka' YÍrfhys we;sfjk ±ä fõokd iys; jQ" ÿla iys; jQ"
;shqKq" l¾lY" lgql" wñysß" wukdm" m%dKh ke;sjk ;rfï
oreKq fõokd jqk;a bjikak mq¿jka' Wiia is; weiqre l<
fuf,dj§u iem úyrK we;sfjk OHdk y;ru leu;s fia
,nkak mq¿jks' iqjfia ,nkak mq¿jks' fndfyda fldg ,nkak
mq¿jks'

b;ska Tyq fkdfhla wdldrfha b¾ê m%d;syd¾h olajk


flfkla fjkjd' tA lshkafk" NslaIqj ;ks flfkla jf.a isg
fndfyda wdldr we;slr.kakjd' fndfyda wdldr we;sj isg ;ks
flfkla fjkjd' tA jf.au ì;a;s" mjqre" mokïj, fkd.eà bka
tydg wyiska hkakd fia hkjd' tA jf.au c,fhys lsñfokakd
fia fmdf<dfjys lsñfokjd' kej; u;=fjkjd' tA jf.au
fmdf<dfjys ilauka lrkakd fia c,fhys;a weúÈkjd' tA jf.au
l=re,af,la wyfiys mshdUkakd fia Ndjkd bßhõfjka wyiska
hkjd' tA jf.au fïid uyd b¾êu;a fïid uydkqNdj iïmkak
i| ysre mjd w;ska msßuÈkjd' ta jf.au nU f,dj olajd fï
b¾ê m%d;syd¾hfhka hq;= lhska jiÕfhys mj;ajkjd' tA jf.au tA
NslaIqj" idudkH ñksia weiSu blaujd .sh" b;d msßisÿ jQ ÈjHuh
Y%jKfhka hq;=j ÈjH jQ;a" udkqIsl jQ;a" ÿr jQ;a" <Õ jQ;a hï
fojeoEreï Yíohka weoao" tAjd;a wikjd'

tA jf.au tA NslaIqj" ndysr i;ajhkaf.a ndysr mqoa.,hka


f.a isf;a iajNdjhka ;udf.a is;ska msßis| ±k.kakjd' tA lshkafk"
ird.S is; ird.S is;la jYfhka ±k.kakjd' ù;rd. is; ù;rd.S
is;la jYfhka ±k.kakjd' ifodaIS is; ifodaIS is;la jYfhka
±k.kakjd' ù;fodaIS is; ù;fodaiS is;la jYfhka ±k.kakjd'

128 Q
is; ksjk Ndjkd

ifudayS is; ifudayS is;la jYfhka ±k.kakjd' ù;fudayS is;


ù;fudayS is;la jYfhka ±k.kakjd' yels¿Kq is; yels¿Kq
is;la jYfhka ±k.kakjd' úisreKq is; úiqreKq is;la jYfhka
±k.kakjd' uy.a.; is; uy.a.; is;la jYfhka ±k.kakjd'
wuy.a.; is; wuy.a.; is;la jYfhka ±k.kakjd' iW;a;r
is; iW;a;r is;la jYfhka ±k.kakjd' wkq;a;r is; wkq;a;r
is;la jYfhka ±k.kakjd' iudys; is; iudys; is;la jYfhka
±k.kakjd' wiudys; is; wiudys; is;la jYfhka ±k.kakjd'
úuq;a; is; úuq;a; is;la jYfhka ±k.kakjd' wúuq;a; is;
wúuq;a; is;la jYfhka ±k.kakjd'

tA jf.au tA NslaIqj" fkdfhla wdldrfhka fmr úiQ Ôú;


ms<sn|j isys lrkjd' tA lshkafk¦ tl cd;shla" cd;s folla" cd;s
;=kla" cd;s y;rla" cd;s myla" cd;s oyhla" cd;s úiaila" cd;s
;syla" cd;s y;<syla" cd;s mkyla" cd;s iShla" cd;s oyila" cd;s
,laIhla" tA jf.au fkdfhla ixjÜg l,am" fkdfhla újÜg
l,am" fkdfhla ixjÜg újÜg l,am isys lrkjd' ux wij,a
;ek ysáhd" fun÷ kñka ysáhd" fun÷ f.da;% kdufhka ysáhd"
fun÷ yevreúka ysáhd" fun÷ wdydr je<÷jd" fun÷ iem ÿla
úka|d" fï whqßka Ôú;h wjika jqKd' tA ux t;kska pq; jqKd'
wij,a ;ek bmÿKd' wij,a ;ek ysáhd' fun÷ kñka ysáhd"
fun÷ f.da;% kdufhka ysáhd" fun÷ yevreúka ysáhd" fun÷
wdydr je<÷jd" fun÷ iem ÿla úka|d" fï whqßka Ôú;h wjika
jqKd' tA ux t;kska pq; jqKd' fu;k bmÿKd wd§ jYfhka'
fufia lreKq iys; m%Odk isÿùï iys;j fkdfhla wdldrfhka
fmr úiQ Ôú; ms<sn|j isyslrkjd' tA jf.au tA NslaIqj" idudkH
ñksiqkaf.a o¾Yk m:h blaujd .sh msßisÿ Èjeia kqjKska pq;
fjk WmÈk i;ajhka olskjd' tA lshkafk¦ Wiia my;a" ,iaik
le;" iq.;s ÿ.;sj, l¾udkqrEmj i;ajhka WmÈk yeá olskjd'
zwfka" fï Nj;a i;ajhska lhska ÿisß;a lr,d" jpkska ÿisß;a
lr,d" ukiska ÿisß;a lr,d" wd¾hhka jykafia,dg wmydi
lr,d" ñ;Hd oDIaál fj,d" ñ;Hd oDIaálj lghq;= lrñka b|,d"
lh ì£ uereKg miafia wmdfh bmÈ,d bkakjd' ÿ.;sfh bmÈ,d

Q 129
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

bkakjd' úksmd; lshk ksrfh bmÈ,d bkakjdZ lsh,d' tA jf.au


zfï Nj;a i;ajhka lhska iqpß;fha fhÈ,d" jpkfhka iqpß;fha
fhÈ,d" ukiska iqpß;fha fhÈ,d" wd¾hhka jykafia,dg wmydi
fkdfldg" iïud ÈÜÀh we;=j b|,d" iïud ÈÜÀfhka hqla;
l%shdj, fhÈ,d" lh ì£ uereKg miafia iq.;sh lshk hym;a
f,dafl bmÈ,d bkakjdZ lsh,d' fï úÈyg idudkH ñksiqkaf.a
o¾Yk m:h blaujd .sh msßisÿ Èjeia kqjKska" i;ajhka pq; fjk
WmÈk yeá olskjd' Wiia my;a" ,iaik le;" iq.;s ÿ.;sj,
l¾udkqrEmj i;ajhka WmÈk yeá olskjd'

tA jf.au tA NslaIqj" wdY%jhka laIh ùfuka wkdY%j jQ


Ñ;a; úuqla;sh;a" m%{d úuqla;sh;a fuys§ u ;ukaf.a úYsIag jQ
[dKfhka idlaId;a fldg thg meñK jdih lrkjd' mskaj;a
uyfKks" hïlsis NslaIqjla ;=< ldh.;di;s Ndjkdj ÈhqKq
fj,d ;sfhkjd kï" fyd|g m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" nyq,
jYfhka m%.=K fj,d ;sfhkjd kï" hkdjla jf.a m%.=K lr,d
kï" ia:djr mßÈ m%.=K lr,d kï" kej; kej; m%.=K lr,d
kï" b;d fyd| mßphlska hq;= kï" b;d m%n,j mj;ajkjd kï"
fukak fï wdksYxi oyh ;uhs leu;s fjkak ´k'˜

b;ska mskaj;=ks Nd.Hj;a nqÿ rcdKka jykafia Tkak


Th úÈhg fï W;a;u foaYkh foaYkd fldg jod<d' wms;a fï
foaYdkdfõ ;sfnk lreKq b;d fyd¢ka wfma is;a ;=< ordf.
k" ldh.;d i;s Ndjkdj ta wdldrfhka u mqreÿ mqyqKq l<
hq;= fjkjd' wkak t;fldg ;uhs wmsg mq¨jka fjkafka fï
W;=ï O¾ufhka ienE m%fhdackh wrf.k ixidr ÿlska ksoyia
fjkakg' ta i|yd fï ish¨ mska fya;= jdikd fõjd'

ldh.;di;s Ndjkd
wiqN Ndjkdj

fï lfha ;sfnkakd jQ zfliaZ l=Kq ù hk fyhska o" ÿ.|


yuk fyhska o" ms<sl=,a YÍrhl msysá fyhska o" Èrd hk fyhska

130 Q
is; ksjk Ndjkd

o" ±lSï jYfhka o" iam¾Y lsÍï jYfhka o" igykska o"
ms<sl=, hs'''' ms<sl=, hs'''' ms<sl=, hs'''''

fï lfha ;sfnkakd jQ zf,dïZ''''


fï lfha ;sfnkakd jQ zkshZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zo;aZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ ziïZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zuiaZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zkyrZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zwegZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zweg ñÿ¿Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zjl=.vqZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zyoj;Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zwlaudjZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zo<nqjZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ znvÈjZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zfmky¿Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ znvje,Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zw;=kq nykaZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zfkd ÈrE wdydrZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zwiQÑZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zysia fud<Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zms;Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zfiuZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zierjZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zf,aZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zoyähZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zf;,aukaoZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zl÷¿Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zjqreKq f;,aZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zfl<Z''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zfidgqZ''''
fï lfha ;sfnkakd jQ zi| ñ÷¿Z''''

Q 131
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fï lfha ;sfnkakd jQ zuq;%Z l=Kq ù hk fyhska o" ÿ.|


yuk fyhska o" ms<sl=,a YÍrhl msysá fyhska o" Èrd hk fyhska
o" ±lSï jYfhka o" iam¾Y lsÍï jYfhka o" igykska o"
ms<sl=, hs'''' ms<sl=, hs'''' ms<sl=, hs'''''

Od;= ukisldr Ndjkdj

fyd|g wjOdkh fhduq lrkak ;ukaf.a YÍrh .ek’


fï YÍrfha T¨fõ ;sfhkafka flia’ fï flia Tlafldu .iaj,
fld< jf.a' b÷kdu .e,fjkjd' bÈ,d ;sì, jeá,d hkj' b;ska
fï flia ál Tlafldu .e,jqfkd;a fmdf,djg jefgkjd' wms
lshuq fï flia Tlafldu .e,ú,d ;ukaf.a w;g wdjd lsh,'
wms <Õ ;shd.kafk kE' ùis lrkjd' úis l,dg miafia tA flia
fmdf<djg jeá,d fmdf<dfõ u mrK fj,d .sys,a,d Èr,d ''''
Èr,'''' .sys,a, miafjkjd'''tfyku kï flia lsõfj miafj,d
hk iajNdjhg whs;s fohla' mGú Od;=j'

f,dï" fï YÍrfha ;sfhk f,dï flia jf.a u ;uhs'


bÈ,d .e,ú,d hkj' tA f,dï Tlafldu .e,ú,d .sys,a,d
fmdf,djg jegqkg miafia tA jeáÉp f,dï wr .iaj, fld<
jeá,d fmdf,djg tfyïu u tl;= fj,d Èr, hkj jf.a
fmdf,dj;a tlal tl;= fj,d Èr,''' Èr,''' miafj,d hkj'

B<Õg fï YÍrfha ;sfhk kshfmd;"= È.g


jefjoa§'''jefjoa§'''' lemqjd' ùis l<d' fmdf<djg jeáÉp jeáÉp
;eka j, mia fj,d .shd okafk u ke;=j' tA jf.a fï weÕs,s
j, ;sfhk kshfmd;= Tlafldu fmdf<djg mia fj,d ke;a;g u
ke;sfj,d hkj'

B<Õg o;a" o;a lshkafka fmdf<djg mia fj,d hk


fohla' fï lg we;=f<a ;sfhoaÈu fï o;a Èrkj fkj' fï o;a
l=Kq fjkj' o;a Èr,d .syska .syska l=vqfj,d hkj' o;a .e,jqkdg
miafia tAjd fmdf<djg jegqkg miafia Tlafldu miafj,d hkj'

132 Q
is; ksjk Ndjkd

lS fldaáhlf.a o;a fï fmdf<dfõ mia njg m;a jqkd o@ o;a


lsh,d lshkafka miafj,d hk iajNdjhg whs;s tlla'

fï iu" iu;a tfyuhs" fï iu iSfrkjd" ;=jd, yefokjd"


fydß yefokjd" oo yefokjd" fï jhig hkak hkak fï yu
welsf,kj" m;=re hkj" fï yu ljodyß fmdf<djg jegqkg
miafia mia tlal tl;= fj,d mia njg m;a fj,d wjika fj,d
hkj'

B<Õg kyr je,a' kyr je¨;a tfyuhs' ±ka fï kyr


je,a ;síng fïjd Tlafldu l=Kq fj,d .sys,a,d fmdf<djg mia
fj,d ke;a;g u ke;sfj,d hk cd;shla'

B<Õg fï YÍrfha ;sfhk weg' wms yeu tlaflfkla <Õ


u fï weg iels,a,la ;sfhkj' fï jf.a weg iels,s lS fldaáhla
wmg ;sfhkak weoao@ bmÈÉp bmÈÉp Ôúf;a § fï cd;sfh weg
iels,s wms uf.a lsh, ys;df.k ysáhfka' fï Ôúf;a È;a Tkak
wmsg yïnfj,d wefhu;a weg iels,a,la'

fï T¿fj wiafi ysia ln," fn,a, wiafi fn,af, weg"


Wrysia weg" w;a wiafi w;a weg" je, ñg" ueKsla lgq ;sfhkj"
w,af, weg" weÕs,s j, weg" mmqj wiafi b, weg" msg fldkafo
fld÷ weg" Wl=,a weg" l<jd weg" oKsia weg" flKavd weg"
fldÉpr kï weg f;d.hla o fï
YÍrfha ;sfhkafka" fï weg Tlafldu hï ojil Èr,d .sys,a,d"
fmdf,djg jeá,d" fmdf<dfõ Èr, Èr, .sys,a, iïmQ¾Kfhka
u miafj,d fkd fmkS hk ojila tkjfk'''
B<Õg fï YÍrfha weg wiafia ;sfhkjd uia' tAjdg
lshkafka weg f,d|' weg ñÿ¨ lsh,' weg;a tlal, tAjd Tlafldu
Èr,d Èr,d .sys,a,d miafj,d hkjd'
B<Õg fï YÍrfha ;sfhk jl=.vq' krla fj,d fmdf<djg
jegqkg miafia l=Kq fj,d .syska miafj,d hkj'

Q 133
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

yDo udxih' yoj;" tAl;a tA úÈyg u l=Kqfj,d .sys,a,d


mia fj,d hkj'
wlaudj" mSl=ÿj lshkafka' wkak tAl;a fmdf,djg jeá,d
miafj,d hkj'

fmKy¿ fol" yqiau .kak fldg tA fmKy¿ msïfnkj'


yqiau fy<k fldg tAjd welsf,kj' wkak tAjd Tlafldu uy
fmdf<djg jeá,d l=Kq fj,d wjika fjkj'

B<Õg fï YÍrfha ;sfhkj l=vd nvje,la' f,dl= lUhla


.=,s lr,d T;,d ;sfhkj jf.a' È. nvje,la ;sfhkj' tõjd
Tlafldu l=Kq fj,d .sys,a,d fmdf<dfõ mia tlal tl;= fj,d
.sys,a, mia njg m;afjkj'

ldmq îmq foaj,a Èrj,d fï YÍrfha wka;sug b;=re fjkj


wiQÑ yeáhg' tAjd;a Tlafldu fmdf<djg miafj,d hkj' tfyu
kï yeu tll u ;snqfka mia fj,d hk iajNdjh hs' mGú
Od;=j'

tA jf.a u fï YÍrfha ;sfhkjd Èhfj,d hk cd;s' tajd


Èhfj,d hkj'
fï YÍrfha ;sfhkjd ms; lsh, cd;shla' wkak tAjd
j;=f¾ Èhfj,d" ke;sfj,d hk cd;shla" wdfmda Od;=j'
fï YÍrfha ;sfhkjd fiu lsh, cd;shla" fmK iys;
Èhrhla' tAj;a j;=f¾ Èhfj,d hkj' Èhfj,d .sys,a, fkd fmkS
hkj' wdfmda Od;=j'

fï YÍrfha yefokjd ierj lsh, cd;shla' f,a krla


jqkdg miafia lymdg j;=rla' tA ierj;a j;=f¾ Èhfj,d fkd
fmkS hkj' tA ierj;a wdfmda Od;=j'

fï YÍrfha ;sfhkjd f,a lsh,d cd;shla' tAj;a j;=f¾


Èhfj,d .syska fkd fmkS hk cd;shla' f,a" wdfmda Od;=j'

fï YÍrfha ysia uqÿfka b|,d há m;=,g hklï u .,k

134 Q
is; ksjk Ndjkd

cd;shla ;sfhkj' tAjdg lshkafka oyäh' wkak tAj;a Èhfj,d


hkj' j;=f¾ Èhfj,d hk cd;shla" wdfmda Od;=j'

fï oyäh;a tlal u ;sfhkjd wef,k .;shla tA f;,a


ukao ksid" Èhfj,d hk f;,a .;shla' j;=f¾ Èhfj,d hkjd'

B<Õg fï YÍrfha ;sfhkjd l÷¿' weia j,ska .,kafka


tAjd' tAjd;a Tlafldu j;=f¾ Èhfj,d hkjd" l÷¿ lshk cd;sh'

fï YÍrfha tA jf.a u .,kjd fidgq' ±ka ysgmq .uka


fidgq .,kj" ìxÿ ìxÿ jelaflfrkj' tA .,kakd jQ fidgq
Èhfj,d hkj'

tA jf.a u fï YÍrfha .,kjd fl<' ±ka wms lg jyf.


k bkak ksid .,kakd jQ fl< .s,sk ksid ;uhs fï láka
jelaflfrkafk ke;af;a' .,k fl< .s,af, ke;akï fï láka
jelaflfrkj' tlafld msyodkak ´fka' tlafld fydaokak ´fka'
.,kjd fl<'

tA jf.a u fï YÍrfha ;sfhkjd uq;%d' tAjd;a j;=f¾


Èhfj,d fkd fmkS hkj' wdfmda Od;='

YÍrfha ;sfhk Èhfj,d hk foa wms Th lsõfj' ^wdfmda


Od;=& tajd Tlafldu fï YÍrfha ;sfhkj'
tA jf.a u fï YÍrfha ;sfhkj WKqiqï foaj,a' tA riafk
.;sh;a' tlal ;uhs fï YÍrh yeÈ,d ;sfhkafka' tA jf.a u fï
riafk jeä jqkd u odyh we;sfjkjd' WK .kakjd'
tA jf.a u fï wkqNj lrk foaj,a" tA lshkafka lk
fndk foaj,a YÍrh we;=,g .shdg miafia wefÕa riafkka tAjd
;eïì ;eïì ´cdj Wrd .kakj' wkak tal fjkafk f;afcda
Od;=fjka'
B<Õg fï YÍrh Ô¾K fjkj' fï YÍrh j¾Okh fj,d
keis,d hkak;a fya;= fjkafka f;afcda Od;=j ;uhs' YÍrh Èrj,d
Èrj,d hkafka tAjd Tlafldu wks;H foaj,a'

Q 135
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

B<Õg fï YÍrfha ;sfhkjd yq<f.a .yf.k hk foaj,a'


W.=rg tkjd jd;h' tAl yq<fÕ .yf.k hkjd' miqmiska
msgfjkjd jd;h' tAl;a yq<fÕ .yf.k hkjd'
B<Õg yq<fÕ .yf.k hk fohla ;uhs wdYajdi
lrkafka' tAl;a jd;h' Bg miafia m%Yajdi lrkjd kdifhka"
tA;a jd;h' yq<fÕ .yf.k hkj'

fï YÍrfha we;=f, ;sfhkjd tydg fuydg hk jd;h'


fukak fïjd jdfhda Od;='

b;ska fï YÍrfha ;sfhkafka fïjd ;uhs' miafj,d hk


foaj,a mGú Od;=j' Èhfj,d hk cd;s wdfmda Od;=j' riafk cd;s
f;afcda Od;=j' yudf.k hk cd;s jdfhda Od;=' Tõj ;sfhkafka'
b;ska fï wdldrfha fohla fï YÍrfha ;sfhkjd lsh, úui,d
n,kak lsõjd'

fyd|g" uia úl=Kk <ufhla yrflla ur,d ysg ykaÈhl


;shdf.k lE,s lE,s úl=Kkj jf.a" fyd|g n,kak lsõj" wkak
tfyu n,k fldg ;uhs fïfl we;a; fmakafk' t;fldg fï
ysf;a ;sfhk fï ne£u uOHia: fjkj' fukak fï wdldrhg hs
Od;= ukisldrh jvkak ´k'

kjiSjÓl Ndjkdj
kj iSjÓl Ndjkdj jeãu msKsi m<uqj urKhg m;a jQ wfhl=
f.a u< isrerla isyshg k.d .kak' is;ska tA u< isref¾ ysi isg fomd
olajd lsysm úgla fyd¢ka n,kak' ±ka fï u< isrer md¿ fidfydkl
oud we;s wdldrh isysm;a lr.kak' md¿ fidfydkl yqfol,dj we;s
u< isrer foi kej; lsysm jrla is;ska úuid n,kak' ±ka u< isrerg
Èk folla .; ù we;' u< isrer álla bÈó we;’ f;d,a bÈñ,d' álla
l¿ meye fj,d' ±ka tA u< isrerg Èk ;=kla .;fj,d' fmrg jvd
jeäfhka u< isrer bÈñ,d' f;d,a bÈñ,d' uqyqK bÈñ,d' úrEmS fj,d'
lg újr fj,d' fmrg jvd l¿ mdg fj,d' ±ka u< isrerg Èk lSmhla

136 Q
is; ksjk Ndjkd

.; fj,d' uq¿ u< isrer u bÈñ,d' f;d,a bÈñ,d' uqyqK bÈñ,d' úrEmS
fj,d' lg weß,d' weia weß,d' w; mh bÈñ,d' nv bÈñ,d bÈßhg
fkrd weú,a,d '±ka u< isrer ;o ks,a mdg fj,d láka ierj .,kjd'
kdifhka ierj .,kjd' lKa j,ska ierj .,kjd' weia j,ska ierj
.,kjd' uq;% ud¾.fhka" .=o ud¾.fhka ierj .,kjd' iu mqmqr,d
;eka ;eka j,ska ierj .,kjd' uf.a YÍrh;a fï jf.a u hs' ljod
fyda uf.a YÍrhg;a fï ál u isÿfjkjd' wka whf.a YÍr;a fï úÈyg
u ierj .,k ;;ajhg m;afjkjd' ish¿ fokdf.a u YÍr fï ;;ajhg
m;a fjkjd' ^fï whqßka kej; kej; is;ñka tA igyk fyd¢ka is;g
.kak'&
±ka tA fidfydfka odmq u< isrer i;a;= lkjd' lmqgka weú;a
u< isrer Wv jy,d fldg fldgd lkjd' weia W.=,a,,d lkjd' ysj¨ka
weúÈka w; mh j,ska weo weo lkjd' n,a,ka weú;a u< isrer tydg
fuydg wÈñka lkjd' u< isrer jfÜ uia lE,s úisß,d' u< isref¾
w; mh tydg fuydg weUß,d' nvje,a t<shg weú,a,d' l=re,a,ka tAjd
weo weo lkjd' uf.a YÍrhg;a fï ál u isÿfjkjd' ljod yß ojil
uf.a YÍrh;a fï ;;ajhg m;afjkjd' wka whf.a YÍr;a fï úÈyg
u i;=ka ld oukjd' ish¿ fokdf.a u YÍr fï úÈyg u i;=ka ld
oukjd'
±ka tA u< isref¾ ;ekska ;ek weg iels,a, mEÈ,d' ;eka ;eka
j, i;a;= ld,d b;sß jqk uia /¢,d' uq¿ weg iels,a, u kyr j,ska
fj<s,d' f,a j,ska ;ejß,d' uf.a YÍrhg;a fï ál u isÿfjkjd' ljod
yß ojil uf.a YÍrh;a fï ;;ajhg m;afjkjd' wka whf.a YÍr;a
fï úÈyg u wegiels,a, mEÈ,d Èr,d hkjd' ish¿ fokdf.a u YÍr
fï ;;ajhg m;afjkjd'
±ka tA u< isrer uq¿ukska u weg iels,a, mEÈ,d 'uia pqÜgla
j;a kE' uq¿ weg iels,a, u kyr j,ska t;s,d' weg iels,a, f,a
;ejß,d' uf.a YÍrhg;a fï foh u isÿfjkjd' ljod fyda ojil
uf.a YÍrh;a uia ke;s f,a ;ejrek wegiels,a,la njg m;afjkjd'
wka whf.a YÍr;a fï úÈyu hs' ish¿ fokdf.a u YÍr fï ;;ajhg
m;afjkjd'
±ka tA u< isref¾ ;sfhkafka weg iels,a, ú;rhs' weg iels,a,
kyr j,ska t;s,d' uia pqÜgla j;a kE' f,a ierj kE' kyr je,ska
tlg ne÷k weg iels,a, ú;rla b;=refj,d' uf.a YÍrhg;a fï foh
u isÿfjkjd' ljod fyda ojil uf.a YÍrh;a fï ;;ajhg m;afjkjd'

Q 137
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wka whf.a YÍr;a fï ;;ajhg m;afjkjd' ish¿ fokdf.a u YÍr fï


;;ajhg m;afjkjd'
±ka tA u< isref¾ weg iels,a, ;eka ;eka j, úisß,d' ysia
ln, tl me;a;l' fn,af,a weg tl me;a;l' Wrysia weg tl me;a;l'
b, weg ;j me;a;l' w;a weg ;j;a me;a;l' fld÷ weg fm< ;j
me;a;l' Wl=,a weg fjk;a me;a;l' l,jd weg ;j Èydjl' flKavd
weg ;j Èydjl' m;=,a weg" md weÕs,s weg is;g jk me;a;l' uq¿ weg
iels,a, u úisß,d .sys,a,d' uf.a YÍrhg;a fï foh u isÿ fjkjd'
uf.a YÍrfha weg iels,a,;a fï jf.a u úisß,d hkjd' wka wh f.a
YÍr j, wegiels,s;a fï úÈyg u úisß,d hkjd' ish¨ fokdf.a u
weg iels,a, fï úÈyg u úisß,d hkjd'
±ka tA weg iels,af,a mdg yßhg iqÿ mdg ylaf.ähl mdg
jf.a' ;eka ;eka j, úisreKq weg ish,a, u ylaf.ähl iqÿ mdgg
yeß,d' uf.a YÍrfha weg iels,a,;a fï úÈyg u iqÿ mdgg yefrkjd'
wka wh f.a YÍr j, weg iels,a,;a fï úÈyg u ylaf.ähl mdgg
yefrkjd' ish¿ fokdf.a u weg iels<s fï úÈyg u iqÿ mdgg yeß,d
Èr,d hkjd' ±ka tA weg len,s ;eka ;eka j, f.dv .eys,d' fndfyda
l,a .;jqk weg len,s álla' tA weg len,s fjka lr,d y÷kd .kak
neye' f.dvj,a .eyqk" l,a .;fjÉp iqÿ mdg weg f.dvla ú;rhs'
uf.a YÍrfha weg iels,a,g;a fï foh u fjkjd' ljod yß fï
YÍrfha weg iels,a,;a Èr,d f.dvj,a yeÈ,d ;sfhaú' wka whf.a YÍr;a
tA jf.a u hs' ish¨ fokdf.a u YÍr j, weg iels,s fï úÈyg u Èr,d
hkjd'

±ka weg iels,a,la fmakak kE' weg lene,s fyd|g u Èr,d


.sys,a,d' iqÿ mdg yqKq jf.a l=vq njg m;afj,d' f mdf<djg mia fj,d'
tA weg lene,s fyd|g u Èr,d .sys,a,d' uf.a YÍrh;a fï úÈyg u
fmdf<djg mia fj,d Èr,d hkjd' wka whf.a YÍr;a fï úÈyg u
Èr,d fmdf<djg mia fj,d hkjd' ish¿ fokdf.a u YÍr fï úÈyg u
Èr,d fmdf<djg mia fj,d hkjd'

idÿæ idÿææ idÿæææ

138 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

07'
iS, iQ;%h
^ixhq;a; ksldh 3 - OïulÓl j.a.h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

oeka wms bf.k .kak foaYkdfõ ku ;uhs iS, iQ;%h'


ixhq;a; ksldfha ;=ka jk fldgfia ;uhs fï iS, iQ;%h we;=<;a
fj,d ;sfhkafk' fï iQ;%h Y%djl NdIs;hla' tA lshkafka
Y%djlhka jykafia kula jod< foiqula' m%{dfjka wf.%aIajr jQ
idßmq;a; uy ry;ka jykafia úiska jod< foaYkdjla ;uhs fï
iS, iQ;%h' tA ojia j, idßmq;a; uy ry;ka jykafia jevisáfha
nrKei bism;k ñ.odfha' tod yjia jrefõ idßmq;a; uy
ry;ka jykafia <Õg uyd fldÜÀ; uy ry;ka jykafia jevu
l<d' jevu lr,d i;=gq idóÑfha fhÈ,d" uyd fldÜÀ; uy
ry;ka jykafia idßmq;a; uy ry;ka jykafia f.ka fukak
fï m%Yakh weiqjd'

—iS,j;d wdjqfida idßmq;a;" NslaLqkd l;fï Oïud


fhdaksfida ukisld;índZ;s - wdhqIau;a idßmq;a;hka jykai"
is,aj;a NslaIqjla úiska ljr wkaofï O¾uhla o kqjKska fufkys
l< hq;af;a@˜

idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d" —iS,j;djqfida

Q 139
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fldÜÀ;" NslaLqkd mxpqmdodklaLkaOd wksÉpf;da ÿlaLf;da frda.


f;da .Kavf;da i,a,f;da w>f;da wdndOf;da mrf;da mf,dalf;da
iq[a[f;da wk;a;f;da fhdaksfidaukisld;índ˜

—wdhqIau;a fldÜÀ;fhks" is,aj;a NslaIqjla úiska fï mxp


WmdodkialkaOhka wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" frda. jYfhka"
.~qjla jYfhka" yq,la jYfhka" mSvdjla jYfhka" wdndOhla
jYfhka" wkqkag wh;a fohla jYfhka" keiS jekiS hk fohla
jYfhka" ysia fohla jYfhka" wkd;au fohla jYfhka kqjKska
fufkys l< hq;= hs'˜

t;fldg mskaj;=ks fï mxp WmdodkialkaOh fudk fudk


úÈyg n,kak lsh, o fï foaYkd lf<a''''@ mxp WmdodkialkaOfha
wd§kj wjfndaO jk whqßka" h:d¾:h wjfndaO jk whqßka ;uhs
mxp WmdodkialkaOh ms<sn|j úuikak lsõfõ'

mxp WmdodkialkaOh whs;s fudk wd¾h i;Hhg o'''@ mxp


WmdodkialkaOh whs;s ÿlaLd¾h i;Hhg' nqÿrcdKka jykafia
fmkajd fokafka" ÿl ms<sn| we;s fï Tlafldau úia;rh yl=¿jd
lshkjd kï ta ;uhs mxpWmdodkialkaOh''

±ka t;fldg fï úÈhg mxp WmdodkialkaOhka ms<sn|


j isyslrkafka ljqo'' @ is,aj;a flkd' tfykï wmg fïflka
fmakjd fï nqoaO Ydikh iS,hlska wjika fjk tlla fyda
iS,hlska iEySulg m;a fjk tlla fkd fjhs' iS,hl msysg,d
Ôú;djfndaOh msKsi thd hï lsis fohla kqjKska úuish hq;=j
;sfnkjd' tA foa .ek ;uhs ±ka fï úia;r fjkafka'

b;ska idßmq;a; uy ry;ka jykafia úia;r lrkjd"


ljr myla o fï úÈyg kqjKska úuid ne,sh hq;af;a'
rEm WmdodkialkaOh" fõokd WmdodkialkaOh" i[a[d
WmdodkialkaOh" ixLdr WmdodkialkaOh" ú[a[dK
WmdodkialkaOh hk fï my ;uhs úuish hq;af;a'

140 Q
is; ksjk Ndjkd

b;ska idßmq;a; uyry;ka jykafia foaYkd l<d


—wdhqIau;=ks" fukak fï ldrKh isoaO fjkak mq¿jka fohla'
fudlla o@ is,aj;a NslaIqj fï mxp WmdodkialkaOhka wks;H
jYfhka" ÿla jYfhka" frda. jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la
jYfhka" mSvdjla jYfhka" wdndOhla jYfhka" wkqkag wh;a fohla
jYfhka" keiS jekiS hk fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka"
wkd;au fohla jYfhka fhdaksfida ukisldrfha fhfok fldg
ta NslaIqj fidajdka M,hg m;afjkjd'˜ ta lshkafka" hï lsis
flfkla fï mxp WmdodkialkaOh fï úÈyg n, n,d" kqjKska
úui úuid bkakfldg thd fida;dm;a;s M,hg m;afjkjd'
fida;dm;a;s M,h idlaId;a lrkjd'

Bg miafia fldÜÀ; uy ry;ka jykafia wykjd"


—fida;dmkafkak mkdjqfida idßmq;a;" NslaLqkd l;fï Oïud
fhdaksfida ukisld;índ;s - wdhqIau;a idßmq;a;hka jykai"
fida;dmkak NslaIqj fudk jf.a O¾uhla o kqjKska fufkys
l< hq;af;a@˜

t;fldg idßmq;a; uy ry;ka jykafia ms<s;=re


fokjd —wdhqIau;a fldÜÀ;" fidajdka fjÉp NslaIqj;a mxp
WmdodkialkaOh Th úÈhg tfldf<dia wdldrhlska kqjKska
fufkys lr lr" fufkys lr lr isáh hq;af;a' fida;dmkak
NslaIqj Th mxp WmdodkialkaOh kqjKska fufkys lr lr
bkak fldg ilod.dó M,h idlaId;a lrkjd'˜

Bg miafia wykjd —ilod.dó fjÉp NslaIqj fudk


jf.a O¾uhla o kqjKska fukys lr lr bkak ´k@˜ idßmq;a;
uy ry;ka jykafia ms<s;=re ÿkakd' —wdhqIau;a fldÜÀ;fhks"
ilod.dó fjÉp NslaIqjla fï mxp WmdodkialkaOh u ;uhs Th
tfldf<dia wdldrfhka kqjKska fufkys lr lr ne,sh hq;af;a'
t;fldg fudlo fjkafka@ fï ilod.dó fjÉp NslaIqj mxp
WmdodkialkaOhka kqjKska úui úuid n,kfldg wkd.dó
M,h idlaId;a lrkjd'˜

Q 141
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

Bgmiafia wykjd —wkd.dó fjÉp NslaIqj kqjKska


úuish hq;af;a fudk jf.a fohla o@˜ —wkd.dó NslaIqj;a fï
mxp WmdodkialkaOh u ;uhs wks;H jYfhka" ÿla jYfhka"
frda. jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la jYfhka" mSvdjla
jYfhka" wdndOhla jYfhka" wkqkag wh;a fohla jYfhka" keiS
jekiS hk fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka" wkd;au fohla
jYfhka kqjKska úui úuid ne,sh hq;af;a' t;fldg tA wkd.
dó flkd wry;a M,h idlaId;a lrkjd'˜ Bg miafia fldÜÀ;
uyry;ka jykafia wykjd —wdhqIau;a idßmq;a;hka jykai"
t;fldg ry;ka jykafia úiska fudk jf.a fohla o kqjKska
fufkys l< hq;af;a@˜

idßmq;a; uyry;ka jykafia ms<s;=re fokjd" —wdhqIau;=ks


ry;ka jykafia ;a fï mxp Wmdodk ialkaOh u ;uhs fï
úÈyg fufkys lr lr isáh hq;af;a'˜

ry;ka jykafia úiskq ;a fï mxp WmdodkialkaOhka


kqjKska fufkys l< hq;af;a wehs lshk ldrK idßmq;a;
uyry;ka fï úÈhg foaYkd fldg jod<d'

—k;aÓ fLda wdjqfida wryf;da W;a;ßx lrKShx - wdhqIau;=ka


jykai" ry;ka jykafiag wdfh wuq;=fjka lrkak fohla kE'
l;iai jd m;spfhda - lrmq foa .ek kej; kej; lsÍul=;a kE'
kuq;a wms p bfï Oïud Ndú;d nyq,Sl;d - fu O¾uhka nyq,
jYfhka jeãfuka" ÈÜGOïuiqLúydrh fÉj ixj;a;ka;s - fï
Ôú;fha iem fia jdih lsÍug fya;=fjkjd' i;siïm[a[dh
pd;s - isys kqjK mej;Su msKsi;a fya;=fjkjd'

t;fldg ry;ka jykafia ;a fï úÈhg fï mxp


WmdodkialkaOhka .ek kqjKska fufkys lrkafka fjk
fya;=jla ksid fkd fjhs' ta úÈhg fufkys lsÍu ry;ka jykafia
g fï Ôú;h myiqfjka .; lsÍu msKsi;a isyskqjK mej;su
msKsi;a fya;= fjk ksi hs'

142 Q
is; ksjk Ndjkd

t;fldg mskaj;=ks" wms mxp WmdodkialkaOh .ek


meyeÈ<s lsÍula we;s lrf.k wms ks;r ks;r ta .ek kqjKska
fufkys lsÍu l< hq;=hs' fudlo tfyu lrkak lrkak ;uhs
wmg fï Ôú;h .ek wjfndaOhla we;s lr.kak mq¿jka fjkafka'
±ka ud ys;kafka fndfyda úg fï mxp WmdodkialkaOh fndfyda
fofkl=g meyeÈ<s j f;areï .kak mq¿jkalu ;sfhkjd'

rEm WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ fudlla o@ i;r


uy Od;=;a" i;r uyd Od;=ka f.ka yg .;a;= foaj¨;a' fõokd
WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ" wefia iam¾Yfhka yg.kakd
ú£u¦ lfKa iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ kdifha iam¾Yfhka
yg.kakd ú£u¦ Èfõ iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ lfha
iam¾Yfhka yg.kakd ú£u¦ ukfia iam¾Yfhka yg.kakd ú£u'
fukak fï ú£ï ;uhs fõokd WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ'
i[a[d WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ" wefia iam¾Yfhka
yg.kakd rEm i[a[dj¦ lfKa iam¾Yfhka yg.kakd Yío
i[a[dj¦ kdifha iam¾Yfhka yg.kakd .kaO i[a[dj¦ Èfõ
iam¾Yfhka yg.kakd ri i[a[dj¦ lfha iam¾Yfhka yg.kakd
fMdÜGín i[a[dj¦ ukfia yg.kakd Oïu i[a[dj' ixialdr
WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ" wefia iam¾Yfhka yg.kakd
rEm ixfÉ;kd¦ lfKa iam¾Yfhka yg.kakd Yío ixfÉ;kd¦
kdifha iam¾Yfhka yg.kakd .kaO ixfÉ;kd¦ Èfõ iam¾Yfhka
yg.kakd ri ixfÉ;kd¦ lfha iam¾Yfhka yg.kakd fMdÜGín
ixfÉ;kd¦ ukfia iam¾Yfhka yg.kakd Oïu ixfÉ;kd'
ú[a[dK WmdodkialkaOh lsh,d lsõfõ" wefia ú[a[dKh¦
lfKa ú[a[dKh¦ kdifha ú[a[dKh¦ Èfõ ú[a[dKh¦ lfha
ú[a[dKh¦ ukfia ú[a[dKh'

ú[a[dKh .ek ;j;a meyeÈ<sj lshkjd kï kdurEm


m%;Hfhka yg.kakd wefia ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka
yg.kakd lfKa ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka yg.kakd
kdifha ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka yg.kakd Èfõ
ú[a[dKh¦ kdurEm m%;Hfhka yg.kakd lfha ú[a[dKh¦

Q 143
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

kdurEm m%;Hfhka yg.kakd ukfia ú[a[dKh'

fukak fï mxp WmdodkialkaOh ;uhs wms kqjKska úui


úui isáh hq;af;a' nqÿrcdKka jykafiaf.ka tla;rd NslaIqjla
weú;a weyqjd" —Wmdodk lsh,d lshkafka mxp WmdodkialkaOhg
o@ mxp WmdodkialkaOfhka neyer jQ fohlg o@˜ lsh,d'
t;fldg nqÿrcdKka jykafia jod<d —Wmdodkh lshkafka mxp
WmdodkialkaOh;a fkd fjhs" mxp WmdodkialkaOfhka neyer jQ
fohl=;a fkd fjhs' mxp WmdodkialkaOh flfrys hï Pkaord.
hla ;sfí o tal ;uhs tafla ;sfhk Wmdodkh˜ lsh,'

t;fldg mxp Wmdodkialkahl flfrys ;sfnk


leue;af;ka we,Su ;uhs Wmdodh jkafka' wms wkak ta
Pkaord.h ÿreùu msKsihs fï úÈyg úui úui n,kafka' ±ka
mxp WmdodkialkaOh kqjKska úui úui n,oaÈ we;a; ;;ajh
;uhs fï lsh,d ;sfhkafka' fudlo tAl wks;H hs' B<Õg ÿl
hs" tAl frda.hla" .~qjla" yq,la" mSvdjla" fï jf.a ,laIK ;uhs
mxp WmdodkialkaOfha ;sfhkafka' fï ;shk ,laIK u ;uhs
kqjKska úui úuid ne,sh hq;af;a' tA úÈyg kqjKska úui úuid
n,kfldg ;uhs thd fï ÿlska ksoyia fjkafka'

ixhq;a; ksldfha u mj;sk tla;rd foaYkdjl ;sfhkjd


hï lsis flfkla ÿlaL wd¾h i;Hh wjfndaO l<d kï" ta lshkafka
thdg ÿl wjfndaO jqkd kï ÿlaL iuqoh b;=re fjkafka kE' tal
m%ydKh fjkjd' ÿlaL iuqoh m%ydKh jqKd kï ÿlaL ksfrdaOh
idlaId;a lrkjd' ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a lrkjd kï thd ud¾.
h iïmQ¾K l< tlaflfkla' B <Õg ljqre yß lshkjd kï
;Kaydj m%ydKh jqKd lsh,d" thdg ÿl wjfndaO fj,d' tA jf.a
u ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a lr,d" ÿlaL ksfrdaO .dñKs mámodj
iïmQ¾K lr,d' iuyr flfkla lshkjd kï ug ksjk wjfndaO
jqKd lsh,d" thdg wjfndaO fj,d ;sfhkafka ÿl' thd m%ydKh
lr,d ;sfhkafka ÿlaL iuqoh' thd idlaId;a lr,d ;sfhkafka
ÿlaL ksfrdaOh' iïmQ¾K lr,d ;sfhkafka wd¾h wIaGx.sl ud¾.

144 Q
is; ksjk Ndjkd

h' ljqreyß lsõfjd;a ud¾.h jevqjd lsh,d tfla f;areu thd


ÿl wjfndaO lr,d" ÿlaL iuqoh m%ydKh lr,d" ÿlaL ksfrdaOh
idlaId;a lr,d lshk tlhs' t;fldg mskaj;=ks ±ks fï y;r u
tlg u ;uhs iïmQ¾K fjkafka'

±ks wms ys;uq ljqreyß lshkjd zug ±ka ÿl fyd|g


f;afrkjd" uu ±ka ÿl fyd|g wjfndaO lr,d ;sfhkafkaZ
lsh,d' kuq;a ta flkd ;DIaKdfjka bkakjd kï t;fldg ÿl
wjfndaO fj,d kE' ÿl wjfndaO jqKd kï ÿlaL iuqoh b;sß
fjkafka kE' thd ÿl wjfndaO l<d kï taldka;fhka u ta ÿlg
l<lsÍu ksid ;Kaydfjka ksoyia fjkjd' fïl tlg u ;uhs
isoaO fjkafka'

±ka tÈfkod Ôú;fha lghq;= lsÍfï § iuyr wh —wfka


ug kï ±ka fydog u l,lsß,d ;sfhkafka˜ lshkjd' tA fudlla
o@ ta ;uhs .eàu' oafõIhg lshk fjk;a kula' —±ka ug fyd|g
u l<lsß,d ;sfhkafka" ;s;a; fj,d ;sfhkafka lshkjd'˜ tA
;s;a; ùu lshkafka oafõIh' ienE l<lsÍu fkd fjhs' l<lsÍu
lsh,d lshkafka wjfndaOhla' l,lsÍu lsh,d lshkafka [dKhla'
l,lsÍu lsh,d lshkafka Ôú;h wjfndaO ùula'

tA ksid tAl f;areï .kak ;uhs uu Th ksíìkao;s


jpkh zwjfndaOfhka l<lsÍuZ ,d mßj¾;kh lrkafk' fudlo
ke;akï fï zl,lsfrkjd l,lsfrkjdZ lsh,d lshkjd' tal
wfma rfÜ oafõIhg lshk kula' idudkH flfkla l,lsfrkjd
lsh, lshkjd kï ta fudlla o@ tAl oafõIh' zwfka fkd olskaZ
lshk tl ;uhs f;areu' tAl fkd fjhs fu;k l<lsfrkjd
lsh,d lshkafka'

ienE f,i l,lsreKd lsh,d lshkafka fudlla o@


ta ;uhs h:dN+; [dKh ,eîu' fï ÿl wjfndaO lsÍfï §
l,lsreKd lsh,d lshkafka h:dN+; [dKh ,eîug hs' t;fldg
fïl ;uhs wmg isÿ lr .kak ;sfhk wudre jefâ' tA fudlo

Q 145
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fya;=j" wms fndfyda ld,hla fï ixidf¾ f.õfõ ÿlaL wd¾h


i;Hh .ek wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL iuqoh w¾h i;Hh
.ek wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL ksfrdaO wd¾h i;Hh .ek
wjfndaOhlska fkd fjhs' ÿlaL ksfrdaO .dñks mámod wd¾h
i;Hh .ek wjfndaOhlska fkd fjhs' tA lshkafka p;=rd¾h
i;Hh .ek wjfndaO lrf.k hk .ukla fkd fjhs'

wms wdYajdi m%Yajdi lrkafk;a p;=rd¾h i;Hh .ek


wjfndaOhl msysgmq lhla tlal fkd fjhs' wúoHd iy.; lhla
;uhs wms mßyrKh lrkafka' ta lshkafka wmsg ;sfnkafka wúoHd
iy.; ldh ixialdr hs' wms jpk ys;kafk;a wúoHd iy.; j
hs' ta ksid wúoHd iy.; jÖ ixialdr ;uhs wms ;=< ;sfnkafka'
y`ÿkd.kafka wúoHd .; i[a[d' wúoHd iy.; ú£ï' tA lshkafk
wúoHd iy.; Ñ;a; ixialdr ;uhs wmsg ;sfnkafka' b;ska fï
úÈhg úoHd iy.; ixialdr j, msysáhdg miafia wms mskla
l<d kï tal mq[a[dNsixialdrfjkjd' wms mjla l<d kï tal
wmq[a[dNsixialdra fjkjd' wrEm OHdk wd§ OHdkhla jevqjd
kï tAl wdfk[acdNsixialdrfjkjd' kdurEmfha nei.;a;=
wúoHd iy.;" ;Kaydfjka ne÷Kq" ú[a[dKhla u hs fï wefia"
lfKa" kdifha" Èfõ" lfha" ukfia yg.kafka' tA ksid ;uhs
úmdl msKsi l¾u yefokafka'

úmdl msKsi l¾u yeÈÉp .uka Wm;la lrd hk tl


ldgj;a j<lajkak nE' úmdl msKsi l¾u ilia jqKdu Wm;la
lrd hk tl f,dalfha j<lajkak mq¿jka tlla fkd fjhs' tAl
fudlla o@ tal Oïu kshduhla'

fï mxp WmdodkialkaOh ms<sn| j l:d lsÍfï §" máÉp


iuqmamdoh ms<sn| j;a wms fï úia;r lrkafka ksjerÈj f;areï
.kak ´k ksi hs' ±ka u;l we;s Tng ;a; ksldfha fofjks
fldgfia [dKj;a:q iq;%fha § nqÿ rcdKka jykafia máÉp
iuqmamdoh ms<sn| we;s wjfndaOh y÷kajd §mq ku fudlla o
lsh,' nqÿ rcdKka jykafia th foaYkd lf<a" Oïfï [dKx -

146 Q
is; ksjk Ndjkd

fïl ;uhs Tyq f.a Oïfï [dKh' Oïfï [dKh lsõfõ máÉp
iuqmamdoh .ek ;sfhk wjfndaOh'

b;ska tAfla ;sfhkafka fï fya;= m%;Hh jYfhka


biafi,a,d thd wjfndaO lr.kafka w;S; Ôú; .ek;a fkd fjhs'
wkd.; Ôú; .ek;a fkd fjhs' oajdoidx. máÉp iuqmamdoh
;uhs wúoHdfõ b|, crdurK olajd u fï j¾;udkfha ilia
fj,d ;sfhkafka lsh, máÉp iuqmamdoh thd olskjd' t;fldg
tA [dKh fudlla o@ Oïfï [dKh' Bg miafia nqÿrcdKka
jykafia jod<d" w;S;g ;a" wkd.;hg ;a kh muqKqj,d n,kak
lsh,d' tAl fudlla o@ z[dKhZ t;fldg fï w;S; wkd.;"
j¾;udk tl mdr fïl l<jï lrf.k lrk tlla fkd fjhs'
kh muqKqjd n,kak lshkjd' tAlg lshkafka wkajfha [dKx'

t;fldg w;S;h .ek;a n,kak lshkjd" fï úÈyg fï


w;S;fha yeÿk crd urK we;sjqfka ;a bm§u ksid' bm§u yeÿfka
úmdl msKsi l¾u ilia ùu ksid' Tfydu n,df.k hkak
lshkjd' Tfydu n,df.k hkfldg t;k §;a thdg wjidkhg
wyqfjkafka wúoHdj u hs' Bg miafia wkd.;h n,df.k hkak
lshkjd' fldfyduo wkd.f;a crd urK yg .kafka lsh,d'
wkd.f;a n,df.k hoaÈ wkd.f;a §;a wjidkhg yuqfjkafka
wúoHdj u hs' tAl ksid wmg fmakjd p;=rd¾h i;Hh wjfndaO
fkd jqk ksid ;uhs fïid §¾> w;S;hla wmg Wreu jqfka'
p;=rd¾h i;Hh wjfndaO lrk ;=re wmg ixidr .ukl=;a
;sfhkjd' j¾;udkfh;a fï wjfndaOhla ke;s .uklg wyqjqfka
p;=rd¾h i;Hh .ek fkd okakd ksid u hs'

wiaiq iQ;%h lsh,d iQ; foaYkdjla ;sfhkjd ;a; ksldfha


fofjks fldgfia' ta iQ;%fha § nqÿrcdKka jykafia NslaIQka
jykafia,d f.ka wykjd —mskaj;a uyfKks" fï ixidf¾ uj
urKhg m;a ùfuka Tn fyÆ hï l`ÿ<la weoao" we`vQ hï l`ÿ<la
weoao" weia j,ska jEyqKq hï l`ÿ<la weoao" tA l`ÿ¿ o jeä" fï
i;r uyd id.r c,h o@˜

Q 147
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

NslaIqka jykafia,d lshkjd —iajdóks Nd.Hj;=ka jykai"


Nd.Hj;a nqÿrcdKka jykafia foaYkd fldg jod< O¾uh wms
u;l ;ndf.k isákafka fï úÈyg hs' wms w;S; ixidf¾ f.joaÈ
uõ ñh hdfuka wfma weia j,ska je.sreKq jEyqKq hï lÿ<la
weoao" tA l`ÿ¿ u hs jeä' i;r uyd id.r c,h fkd fjhs'˜

nqÿrcdKka jykafia jod<d —idÿæ idÿæ mskaj;a uyfKks"


kqU,d fï u;l ;nd f.k isák wdldrh fnfydu wf.hs' Th
wdldrhg u ;uhs mskaj;a uyfKks" w;S;fha fï f.jQ ixidrfha
§ mshd f.a urKh ksid jEyqKq hï l`ÿ<la weoao" rErd ye¨Kq
l`ÿ¿ hï l÷<la weoao" tA lÿ¿ i;r uyd id.rfha c,hg jvd
jeä hs'˜

fï jf.a u nqÿrcdKka jykafia ifydaor ifydaoßhka


f.a urK ksid" ÿj,d mq;d,d f.a urK ksid" fn,s lemqï ld,d
ueßÉp ksid" fï kd kd úo wdldrfhka urKhg m;a ùu ksid
fyÆ lÿ¿ i;r uyd id.rfha c,hg jeä hs lshkfldg wmg
ys;d .;a; mq¨jka fï ixidrfha fldhs ;rï §¾> .ukla o wms
fï weú,a,d ;sfhkafka lsh,d'

wka;sfï § nqÿrcdKka jykafia jod<d" —mskaj;a uyfKks"


wms wka;sug lr,d ;sfhkafka fmdf<djg mia tl;= lr,d ;sfhk
tl ú;rhs' tÉprhs wms fï ixidf¾ mqrdjg lr,d ;sfhkafka' tA
ksid mskaj;a uyfKks" fï flfrys fkd we,S isàu u hs jákafka'
wdfh Wm;la lrd fkd hkak l,amkd lrk tl u hs jákafka˜
lsh,' t;fldg tA nqoaO foaYkd Èyd n,k fldg wmsg meyeÈ<s j
fmakjd wmg lrkak ;sfhkafka fï mxp WmdodkialkaOfha hï
we,aula weoao" mxp WmdodkialkaOh flfrys hï wdYdjla wfma
ysf;a weoao" fïl m%ydKh jk wdldrhg isys kqjKska hqla;j
kqjKska úui úuid ne,Su hs'

b;ska Th ldrKh ;uhs mxp WmdodkialkaOh flfrys


lrkak ;sfhkafk' ±ka fïfla ;sfhkafka fldfydu o@ wks;H

148 Q
is; ksjk Ndjkd

jYfhka n,kafk lshkjd' rEmh wks;H jYfhka n,kak


lshkjd' tfykï rEmhla fjkia fjkfldg wms isysfhka bkak
´k' fï fjkia fjkafka wks;H ksid lsh,d wmsg isysfhka
bkak mq¿jkalu ;sfhkak ´k' isysfhka n,kak mq¿jkalu
;sfhkak ´k' t;fldg hï ú£ula fjkia fjkjd kï" wks;H
njg m;afjkjd kï" fï iam¾Yfhka yg.;a;= ú`§ul= hs fï
wks;H fjkafka lsh,d wmg isysh Wmoaojd .kak mq¿jka fjkak
´k'

B<Õg wms y÷kd.;a; fohla fjkia fj,d hkjd kï


fï ix{dj wks;H jQ ix{djla fka" tA ksid fï wks;H fj,d
hkafka lsh,d l,amkd lr,d n,kak mq¿jka fjkak ´k'
B<Õg hï fÉ;kdjla fjkia fj,d hkjd kï wms f;areï
.kak ´k tfykï fï Tlafldu wks;H fjk fÉ;kdj,a
fka' fï ú[a[dKh wks;H fj,d hkfldg" fï wks;H fjk
ú[a[dKhla fka lsh,d n,kak mq¿jka fjkak ´k'

B<Õg fï wks;H jQ fohl ,laIKh ;uhs" hoksÉpx


;x ÿlaLx - wks;H kï tAl ÿl hs' t;fldg fï wks;H jQ rEm
WmdodkialkaOh ÿlla u hs lsh,d thd wjfndaO lrkak ´k'
B<Õg fõokd yg.kak fldg fï ú£u ÿlla u hs lsh,d wjfndaO
lrkak ´k' B<Õg ix{djla" hï lsis i[a[djla yg.kak
fldg fï ix{dj kï ÿlla u hs lsh,d wjfndaO lr.kak ´k'
ixialdr;a tfyuhs' ÿlla u hs lsh,d wjfndaO lr.kak ´k'
ú[a[dKh;a tfyu hs' fï mxp Wmdodk ialkaOh u wjfndaO
lr.kak ´k ÿlla yeáhg' fudlo fya;=j Tn ys;,d n,kak
wfma Ôú; j, jeämqr isoaO fj,d ;sfhkafka is;+ foaj,a o@
fkd is;+ foaj,a o@ wÑka;s;ïms Nj;s - is;+ foaj,a isÿfjkjd'
Ñka;s;ïms úkiai;s - ;+ foaj,a jekiS hkjd' fïl ;uhs
idudkH f,dalfha ;sfhkafka' t;fldg fufyu O¾u;djhla
yeÈ,d ;shkafka wks;H ksid u hs'

t;fldg wks;H foa ÿla jYfhka n,kak ´k' t;fldg

Q 149
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

thd fï rEm WmdodkialkaOh ÿlla yeáhg olskjd kï" fï


ú£u ÿlla yeáhg olskjd kï" ix{dj ÿlla yeáhg olskjd
kï" ixialdr ÿlla yeáhg olskjd kï" ú[a[dKh ÿlla yeáhg
olskjd kï uu wr lshmq úÈyg ;uhs olskak ;sfhkafka'

wdydr ksid yg.;a rEmh" iam¾Yfhka yg.;a ú£u"


iam¾Yfhka yg.;a; ix{dj" iam¾Yfhka yg.;a; fÉ;kdj"
kdu rEm ksid yg.;a ú[a[dKh lshk fïjd ÿlla yeáhg
kqjKska úuikak kï wmsg fyd|g isysh ;sfhkak ´ks'
t;fldg mskaj;=ks fï Tlafldu lrkak ;sfhkafka tl fohla
u; msysg,d' tA ;uhs isysh' isysfhka u ;uhs fï Tlafldu
úma,jh lrkak ;sfhkafka' fjk fohla ;=< msysg,d kï fkd
fjhs' isysh lshkafka kslï isyshla fkd fjhs' ;dms iïmcdfkda
i;sud - wd;dms lsh,d lshkafka wr mqreoaog jefgkafka ke;sj
ùßfhka hqla; j fïl yiqrejd .kak ´k' iuyr úg mqreoaola
;uhs jyd lsfmkjd' jyd .efgkjd' jyd wef,kjd" jyd uq<d
fjkjd' fïjd ;uhs wmg ;sfhk mqreÿ' t;fldg fï mqreoaog
wyqfjkafka ke;sj isysfhka bkak ´k'

fï flf,ia ;jk ùßh lshk tl yß wdudre tlla'


tAl W;aidyfhka u we;s lr.; hq;= tlla' ±ka i;smÜGdkfha
úia;r fjkafka tfyu fka' flf,ia ;jk ùßh ;uhs w;dms
lshkafka' ±ka .;af;d;a wmg wdYdjla we;s fjkjd' fldfya yß
iskaÿjla wefykfldg wykak u ysf;kjd' Tkak laf,aYhla
yg.;a;d' ±ka fudlo lrkak ´k' wmsg fïl md,kh lrkak
´k' t;fldg tal flf,ia ;eùula tlal lrkak ;sfhkafka'
flf,ia ;jk ùßhg ;uhs wd;dmS lshkafka' ïmcdfkda lshkafka
thd kqjK mdúÉÑ lrkak ´k' i;sud lshkafka isysh'

t;fldg Tkak Th lreKq ;=K u; msysg,d Ndjkd lrk


flkdg ;uhs iudêh jefvkafka' ±ka idudkHfhka iudêhla
we;s lr.kak lsh, wmg fmkaj,d §,d ;sfhkafka fudlo@
iudêhla ;=< ;uhs wfma ys; jefvkafka' kuq;a wmsg lshkak

150 Q
is; ksjk Ndjkd

nE" iudêh lshk tl wo jefvhs o fyg jefvhs o lsh,d' kuq;a


hï lsis úÈhlska iudêhla we;sfjkak kï" isysfhka bkak ´k'
isysfhka bkafka ke;sj iudêhla we;sfjkjd lshk ldrKdj
isoaO fjkafka kE' W;aidyhla .kak ´k' wehs ïud jhdu" iïud
i;s" iïud iudê' ±ka wl=i,a we;s fjk fldg wl=i,a ms<s
wrka ysáfhd;a yßhkj o@ iudêhla we;s fjkj o@ kE' ;sfhk
iudêh;a msßfykjd' t;fldg fï isysh ke;s kï fldfydu;a
iudêhlg tkak nE' B<Õg iuyrekag iudêhla we;sfjkafka
kE tl mdrg u' kuq;a thd hïlsis W;aidyhl fhfokak u ´k
isysfhka bkak' wvq .Kfka wks;H jYfhkaj;a n,kak hïlsis
W;aidyhl fhfokak ´k' t;fldg f,dl= /ljrKhla thdg
;sfhkjd'

b;ska idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d" mxp


WmdodkialkaOh wks;H jYfhka n,kak ´k" ÿla jYfhka
n,kak ´k" B<Õg n,kak lsõjd frda.hla jYfhka' u< uQ;%d
my lsÍu;a frda.hla yeáhg n,kak lsh, hs nqÿrcdKka jykafia
fmkajd §, ;sfnkafka' b;ska fï úÈyg n,oaÈ yeu ;siafi u
frda. ;uhs ;sfhkafka fka o@ t;fldg fï frda.hla yeáhg
n,kak lshkj rEmh' ú£u;a n,kak lshkjd frda.hla yeáhg'
ix{dj;a n,kak lshkjd frda.hla yeáhg' ixialdr;a n,kak
lshkjd frda.hla yeáhg' ú[a[dKh;a n,kak lshkjd frda.
hla yeáhg' wehs tfyu n,kak lshkafka@ wms ld,hla ;siafia
mqreÿ jqfka fïjd uu" uf.a" uf.a wd;auh lsh, n, n,d bkak'

fïjdfha fmdä wdYajdohla ;sfhkjd' fï wdYajdoh ;uhs


wmg fmkqfka' uydfïrej jf.a fmkqfka fï wdYajdoh' kuq;a
uydfïrej jf.a ÿlla ú|j ú|j wdYajdohg miq mi u hkjd'
ta;a fïfla wd§kj .ek l,amkd lf<a kE' ±ka fu;k È fmkajd
fokafka fukak fï wd§kj ne,Su hs' wd§kj n,kak n,kak
;uhs wdYajdoh lrmq lreK fï jf.a tlla o lsh,d f;afrkak
mgka.kafka' ke;=j f;afrkafka kE' ke;akï idudkHfhka
fndfyda fofkla mqreÿ fj,d ;sfhkafka rEm" fõokd" i[a[d"

Q 151
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ixialdr" ú[a[dKhka f.a ks;H jQ iajNdjhla ;sfhkjd lsh,


n,kakhs' t;fldg rEm" fõokd" i[a[d" ixialdr" ú[a[dK
lshk my Èyd kqjKska úui úuid n,kak lshkjd frda.hla
Èyd n,k wdldrhg'

idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d" ta jf.a u fï mxp


WmdodkialkaOhka Èyd ierj f.ähla Èyd n,kjd jf.a n,kak
lsh,d' ±ka wms .;af;d;a fu;k bkak ish¿ fokdg u mdfya
ierj f.ä yeÈ,d ;sfhkjd fka o@ ierj f.ä yeÿk u tal
weÿka lld weÿka lld ;sfhkjd' lelal=ï lr lr ;sfhkjd'
tl mdrg u mqmqrk tlla fkd fjhs' tAjg ;uhs .~q lsh,d
lshkafka' wdkak tA jf.a n,kak lshkjd rEm Wmdodk ialkaOh
Èyd' .~qjla Èyd n,kjd jf.a rEm Wmdodk ialkaOh Èyd
n,kak lshkjd' fõokd Wmdodk ialkaOh Èyd;a .~qjla Èyd
n,kjd jf.a ne,sh hq;=hs lshkjd' i[a[d Wmdodk ialkaOh;a
.~qjla Èyd n,kjd jf.a ne,sh hq;=hs lshkjd' ixialdr Wmdodk
ialkaOh Èyd;a" ú[a[dK Wmdodk ialkaOh Èyd;a .~qjla Èyd
n,k úÈhg n,kak lshkjd'

we;a; jYfhka fï wdldrhg u n,kjd kï udkakh


lshk tl me;a; m<df;a ;sfhkafka kE' kslï u ke;s fj,d
hkjd' wms fï úÈyg n,kafka kEfka' wms n,kafka —uu" uu"
uu'˜ tA úÈyg n,kak mqreÿ fj,d fudlo fjkafka Bg miafia
zuuZ ug u ,l=Kq fokak mgka.kakjd' Bgmiafia tAl bjrhla
fjkafka kE' kqjKska n,kak lsh,d lshkafka tAlhs' .~qjla
Èyd n,kjd jf.a" weÿka lld ;sfhk fohla Èyd n,kjd jf.a
n,kak lshkjd'

yenehs tfyu n,klï u wmsg fïjd w;ayßkak


ysf;kafka kE' tlaflda fïl w;ayßkafka fjk tlla
w,a,f.k' nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d fokjd" tod bmÈÉp
jyq meáhd ;Kfld< lld bkafka fldfydu o@ thd ;Kfld<
lld bkafka lsß fndkak hkafka fldhs fj,dfj o lsh,d

152 Q
is; ksjk Ndjkd

ys; ys; hs' ;K fld< lld b`o,d ÿj,d .sys,a,d uõ fok f.a
;knqre,af,a t,af,kjd' Th jf.a lshd lshkjd nd,hd Wm;la
lrd hkafka' n,kak Wkajykafia f.a Wmud' t;fldg wmsg
fïflka fmakafka wr Wm;la lrd ilia fjk tAl ms<s.kafka
wr wjfndaOh ke;slu ksid u hs' t;fldg .~qjla jf.a úui
úui n,kak lshkjd mxp Wmdodk ialkaOh Èyd'

B,`.g n,kak lshkjd yq,la jf.a' ±ka hlv W,la


jf.a tlla YÍrhg wekqfkd;a fõokdldÍ keoao tAl@ wkak tA
jf.a yq,la yeáhg n,kak lshkjd' ±ka wms .;af;d;a fl%daOh"
fl%daO Wmdhdih" noaO ffjrh" wyxldrlu idudkHfhka fï
Tlafldu flf,ia yq,a' tA lshkafka yojf;a weks,d fõokd ȧ
;sfhkjd' tAjd whska fjkjdg lshkafka yq,a .,jkjd lsh,d'
t;fldg fï yq,a jf.a ;uhs lshkjd mxp WmdodkialkaOh'
rEm WmdodkialkaOh n,kak lshkjd yq,la jYfhka' fõokd
WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd yq,la jYfhka' zuu uf.a
lsh, w,a,d.;a; foh Èyd ;uhs fï úÈyg n,kak lshkafka'
b;ska ix{d WmdodkialkaOh Èyd;a n,kak lshkjd yq,la jf.a'
ixialdr WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd yq,la jYfhka"
ú[a[dK WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd yq,la Èyd
n,kjd jf.a'

wkak ta úÈhg n,kfldg wmsg hï lsis jgyd .ekSula


lrkak mq¿jka fjkjd" —whsfhda wms fïj o fï È.ska È.g
wrf.k weú,a,d ;sfhkafka˜ lsh,d' ke;akï wmg ysf;kafka
fldfydu o@ zwo ÿla úka|g fyg tfyu fjk tlla kEZ lsh,
hs' iuyr whg ysf;kjd zfï Ôú;fha ú;r hs ÿla ;sfhkafka'
B<Õ Ôú;fha ÿla kEZ lsh,d' fudlo fya;=j wmsg u;la fjkafka
kE B<Õ Ôúf;;a wmg ,efnkafka fï mxp WmdodkialkaOhla
nj' B<Õ Ôú;fh;a wmg ,efnkafka wei" lK" kdih" Èj" lh"
uki lshk yhla' mg ,efnk B<Õ Ôúf;;a máÉp iuqmamdohg
yiqjqk tlla' wmsg fïjd u;l ke;=j hkjd' u;l ke;s fj,d
wms B<Õ Ôúf;a fufyu fufyu fjkak lsh,d m;kjd' iuyr

Q 153
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

úg wms l<ska ysgmq f,dal j, § m;kak we;s ukqIH f,dafl


hkak we;skï fldÉpr fyd`o o lsh,d' ±ka b;ska wms fï
weú,a,d bkakjd' fï ú|j ú|jd wms m;kjd óg jvd lror
ke;s f,dalhg wmg hkak we;skï fldÉpr fyd`ohs o lsh,d'
kuq;a wmsg ysf;k úÈyg hkafka kE' fudlo ^lïu úmdflda
wÑka;sfhda& l¾u úmdl ys;kak nE' l¾u ksid thd fldfya
úis fjkjo okafka kE' tAlhs nqÿrcdKka jykafia fmkaj,d
fokafka Í" OïudkqidÍ flkdg hïlsis /ljrKhla ;sfhkjd'
tAfla fmkajd fokjd ksrhg hkafka kE' i;r wmdhg hkafka
kE" OïudkqidÍ flkd .ek;a lshkjd' fida;dmkak flkd
.ekhs iaÓrj lshkafka i;r wmdfhka w;añÿkd lsh,d' Wmßu
jqfKd;a wd;au y; hs ixidf¾ .uka lrkafka lsh,'

t;fldg wmsg meyeÈ<sj fmakjd Th ioaOdkqidÍ fjkjd


lshk lreK mjd Th lg jpkfhka wms l;d lr lr bkak ;rï
f,ais tlla fkd fjhs lsh,d' fudlo fya;=j fyd`og isysfhka
ysáfha ke;akï wms okafka kE B<Õg wmsg fudlla o fjkafka"
fudlla o lrkafka@ lsh,d' tA ksid isysh u hs ÈhqKq lr lr fï
O¾u ud¾.fha hkak ;sfhkafka" tfyu ke;akï wms weof.k
jefgkjd' ;ek fldfyo lsh,d fydhkak nE'

tÉprg u fï ixidr .ufka ;sfhkafka úYajdi lghq;=


jevms<sfj,la fkd fjhs' fïfla ;sfhkafka fldhs fj,dfõ
lvdlmam,a fjhs o lsh,d lshkak neß jevms<sfj,la' b;ska tA
ksid fïl fyd`Èka f;areï wrf.k isysfhka kqjKska ;uhs
fïfla hkak ;sfhkafka' fndfyda fofkl=g ;sfhk m%Yakhla
;uhs fï ïN Od;= ke;s tl' wdrïN Od;= lshkafka fudlla o@
mgka .;a;= ùßh' fndfydau ,l ,Eia;s fj,d Tkak mgka.kakjd'
igyka Tlafldu ,shd .kak ´fk lsh,d ys;df.k fmd;a m;a
,Eia;s lrf.k" msgljr odf.k" iQodkï fjkjd' tAjdfha u,a
we|,d ,shkjd zkfuda nqoaOdhZ lsh,d' ,sh,d iqÿ we÷ï ,Eia;s
lr.kakjd' ,Eia;s lrkjd ú;rhs" wdh n,kfldg thd fjk
fjk jev j, .sys,a,d' wdfh ld,hla .sys,a,d ,Eia;s lr.kakjd'

154 Q
is; ksjk Ndjkd

,Eia;s lr,d Tkak ál ojila .sys,a,d O¾uh bf.k.kak mgka


.kakjd'

fudlla yß lrorhla lvdf.k jefgkjd' Bg miafia


fudlo fjkafka' tAl me;a;lska ;sh,d wr lrorh;a tlal
megf,kjd' tAl bjr lrf.k wdfha tkjd' tfyu fkd fjhs o
fndfyda fofkla lghq;= lrkafka' jeämqru ;sfhkafka tfyu
;uhs isÿ fjkafka' l,d;=rlska ;uhs flfkl=g tl È.g fïl
ÈhqKq lr.kak mq¿jka fjkafka' fndfyda fofkl=g fïl
ÈhqKq lr.kak ,efnkafka kE' b;ska tA ksid wmsg fmakjd ksh
fmd;a;g .;a;= mia ál jf.a ;uhs fïl wjfndaO lr.kak wh'
tA ksid fïl ;ud ;=< we;s lr.kak l=i,;d j,ska u hs lrkak
;sfhkafka' wmsg fjk lsisu l%uhla kE' nqÿrcdKka jykafia
<Õg wmg mhska hkak l%uhla kE' Wkajykafia <Õg fjk
ms<sfj,lska hkak l%uhl=;a kE' hkak ;sfhkafka nqÿrcdKka
jykafia fmkajd §mq l%uhg l,amkd lsÍfuka u hs' fjk lsisu
ms<sfj<la kE' tA úÈyg is;Sfuka u ;uhs" tA úÈyg fufkys
lsÍfuka u ;uhs fïl lrkak ;sfnkafka' fjk lsisu ms<sfj,la
kE' Wkajykafia fmkajd fok wdldrhg flf,ia ;jk ùßfhka
hq;=j fï foa lrkak wms olaI jqfkd;a wkak wmg ál ál hkak
mq¿jka fjkjd'

b;ska mskaj;=ks idßmq;a; uyry;ka jykafia jod<d" ta


jf.a u thd B<Õg mxp WmdodkialkaOhka ^w>f;da& jYfhka
n,kak ´k' t;fldg rEm WmdodkialkaOh Èyd n,kak ´k
fldfydu o@ mSvdjla Èyd n,kjd jf.a' fõokdj WmdodkialkaOh
Èyd n,kak ´k mSvdjla jf.a' i[a[dj Èyd" ixialdr Èyd"
ú[a[dK Èyd n,kak ´k fudlla Èyd n,kjd jf.a o@ uyd
mSvdldÍ fohla Èyd n,kj jf.a' ta jf.a u ^wdndOf;da& jf.a
n,kak lshkjd' tfykï fï uq¿ Ôú;h u lsh,d lshkafka
fudlla o@ wikSmhla' tA úÈyg kqjKska fufkys lr lr n,kak
lshkjd rEm" fõokd" i[a[d" ixialdr" ú[a[dK fï my Èyd
u'

Q 155
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

B<Õg n,kak lshkjd fï mxp WmdodkialkaOhka wkqka


f.a fohla yeáhg ^mrf;da&' ±ka wkqka f.a fohla mq¿jka o ;uka
f.a fohla yeáhg mj;ajkak' nEfka' wkqka b,a,k fj,djg
tAl fokak ´k' tAl ;ukag lsh,d ;shd.kak mq¿jkalula kE'
;ukag fldÉpr wjYH;djhka ;snqK;a wkqka f.a fohla kï
tAl thd b,a,mq .uka fokak ´k' i;r uyd Od;=ka f.ka yg.;a
fï rEm lh Èyd n,kak lshkjd wkqka f.a fohla Èyd n,kjd
jf.a' iam¾Yfhka yg.kakd ú£u Èyd n,kak lshkjd wkqka
f.a fohla Èyd n,kjd jf.a' iam¾Yfhka yg.kakd ixialdr
Èyd n,kak lshkjd wkqka f.a fohla Èyd n,kjd jf.a' tA jf.a
u kdurEmhka f.ka yg.kakd ú[a[dKh Èyd n,kak lshkj
wkqka f.a fohla Èyd n,kjd jf.a' tfyu n,oaÈ n,oaÈ ;uhs
;ukag fïjd flfrys fkd wef,k úÈyg is; msysgqjd.kak
mq¿jka fjkafka' tfyu ke;akï tAl fjkafka kE' ±ka iuyr
úg fufyu wms O¾uh lshk úg tlaflfkla yß fïl w,a,.
kakjd'

mska ;sfhk tlaflkd m%{dj ;sfhk tlaflkd fïl


w,a,.kakjd' wms okafka kE" fï ish¿ fokd u O¾uh w,a,hs
o lsh,d' kqjK ;sfhk flkd w,a,.kakjd' kqjK ;sfhk
flkd l,amkd lrkjd" kqjK ;sfhk flkd úuikjd' fudlo
mskaj;=ks wmg ;sfhk wjia:dj fndfydu álhs' B<Õ tl ;uhs
wkd.f;a ;sfhk wjia:dj óg;a jvd ál hs'

ta ksid fï Ôúf;a È wmsg ,eì, ;sfhk wjia:dj wms


f;areï .kak ´fk' ±ka wms O¾uh bf.k .kakjd' O¾uh isys
lrkjd' O¾uh kqjKska úuikjd' ta jf.a u wms iïmQ¾K nqoaO
foaYkdj u wykjd' ±ka fï foaYkdj Y%djl NdIs;hla' tA Y%djlhka
jykafia,d fl,ska u l;d lr,d ;sfhkafka wjfndaOhg wjYH
lrk foaj,a u hs' kuq;a B<Õ Ôú;fha § fï jf.a wjia:djla
Wodfjhs lsh,d fl<ska u lshkak nE' fudlo wkd.f;a úYdLd"
iqukd" iqcd;d,d f.a f,dalhla kE' wkd.f;a ;sfhkafka wjqreÿ
mKy y;<syg nyskjd" ;syg nyskjd" úiaig nyskjd" oyhg

156 Q
is; ksjk Ndjkd

nyskjd" l=i,a lshk jpkh mjd w;=reoyka fjkjd' fyd`og


meyeÈ<s hs tAl' ñ;Hd oDIaáh ;uhs wkd.f;a rc lrkafka' ±kq;a
ñ;Hd oDIaáh rc lrk tfla wkd.f;a rc lsÍu .ek ljr
l;d o@ wkak ta ksid mskaj;=ks fï wjia:dfõ jákdlu f;areï
wrf.k wms wm%ud§ j lghq;= l< hq;= hs'

B<Õg idßmq;a; uy ry;ka jykafia jod<d" mxp


WmdodkialkaOh is£ ì£ hk fohla jYfhka ^mf,dalf;da&
,kak lsh,' ta lshkafka rEmh n,kak lshkjd is£ ì£ hk
fohla jYfhka' fõokdj Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk
fohla jYfhka' i[a[dj foi n,kak lshkjd is£ ì£ hk
fohla yeáhg' ixialdr Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka' ú[a[dKh Èyd n,kak lshkjd is£ ì£ hk fohla
jYfhka'

ta jf.a u Bg miafia n,kak lshkjd ^iq[a[f;da&


Y+kH fohla jYfhka' fudlla o Y+kH;djh lshkafka@ ysia nj'
fudflka o ysia@ uu lshk fohska ysia" uf.a lshk fohska ysia'
t;fldg mxp WmdodkialkaOh Èyd n,kak lshkjd uu lshk
fohska ysia" uf.a lshk fohska ysia" uf.a wd;auh lshk fohska
ysia fohla yeáhg'

±ka wms lshuq ljqre yß lshkjd fï fyda,a tl we;=f,a


w,sfhla bkakjd lsh,d' wms t<sfha b|f.k ys;df.k bkakjd
w,sfhla bkakjd lsh,d' kuq;a fyda,a tl we;=<g tkfldg
w,sfhla kE' tfykï w,shd f.ka ysia' tA jf.a uu lsh,d fohla
fï rEm WmdodkialkaOfha kE' fõokd WmdodkialkaOfha
kE' i[a[d" ixLdr" ú[a[dK WmdodkialkaO j, kE' ta;a
wms ys;df.k bkakjd' kuq;a kqjKska úui úuid n,kfldg
wjfndaO fjkafka fudlla o@ uu lsh,d fohlska fï Ôúf;a
ysia' wkak tA Y+kH;djh n,kak lshkjd' tfyu n,kak n,kak
thd olskafka fudlla o@ fï fya;+ka ksid yg.kakd jQ fya;=
ke;s ùfuka ke;s jkakd jQ O¾u;djhg whs;s foaj,a ;uhs thdg

Q 157
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

olskak ,efnkafka' tAl ;uhs thd f.a h:dN+; [dKh'

Bg miafia thdg n,kak mq¿jka wkd;au jYfhka' tA


lshkafka ;uka f.a jiÕfha mj;ajkak nE' rEm WmdodkialkaOh
;uka f.a jiÕfha mj;ajkak nE' fõokd WmdodkialkaOh
;uka f.a jiÕfha mj;ajkak nE' i[a[d WmdodkialkaOh
;ud f.a jiÕfha mj;ajkak nE' ixialdr WmdodkialkaOh ;ud
f.a jiÕfha mj;ajkak nE' ú[a[dK WmdodkialkaOh ;ud
f.a jiÕfha mj;ajkak nE' tfykï fï my ;ud f.a jiÕfha
mj;ajkak nE'

±ka wmsg f;afrkjd fï lh ;ud f.a jiÕfha mj;ajkak


neß kï" yefok yefok foaj,a j,g wkqj yeÈ ye§ hk fohla
;uhs fï ;sfhkafka lsh,d thd wjfndaO lr.kakjd' wkak tA
wjfndaO lr .ekSu ;uhs wfma Ôú;hg WmldÍ fjkafka' wkak
tfyu wjfndaO lrk tlaflkd mxp WmdodkialkaOh kqjKska
wjfndaO lr.kakjd' t;fldg thd wjfndaO lrkafka ÿl kï
jQ wd¾h i;H hs'

B <Õg thd kqjKska úuiSu ;=<ska wjfndaO lr.kakjd"


±ka thd kqjKska úui úuid fï lrkafka' t;fldg thd f;areï
.kakjd fïfla uu lsh,d fol=;a ke;akï" uf.a lsh,d foal=;a
ke;akï" fï úÈhg ixidf¾ bÈßhg hkak fya;=jla ;sfnkak
´fk lsh,' t;fldg thd f;areï .kakjd" fï .uk hkafka
;uka ;=< we;s ;Kaydj;a iuÕ wkjfndaOfhka isÿ lrk l%shd
ksid nj' t;fldg thd wkak ta ;Kaydj ÿlg fya;=j yeáhg
f;areï wr.kakjd' ta lshkafka thd ÿlaL iuqoh wd¾h i;Hhla
u wjfndaO lr.kakjd'

ta jf.a u fuhd f;areï .kakjd hï ojil fï ÿl ilia


lrkakd jq lreKq ál ke;akï fï ÿl kE lsh,' ta lshkafka
;Kdyj b;=re ke;sj u ksreoaO lf<d;a ÿflka ksoyia fjkjd
lsh, thd f;areï .kakjd' t;fldg thd f;areï .kafka ÿlaL

158 Q
is; ksjk Ndjkd

ksfrdaOh wd¾h i;Hh hs' b;ska fï ÿlska ksoyia ùu msKsi


mj;sk tlu jevms<sfj< yeáhg thd wjfndaO lr .kafka
wd¾h wIaGdx.sl ud¾.h hs' ta úohg thd ÿlaL ksfrdaO .dñkS
mámodj wd¾h i;H ;a f;areï .kakjd' fï úÈhg thd uq,ska
u fï p;=rd¾h i;Hhka i;Hhla uhs lshk wjfndaOhg tkjd'
ta lshkafka thd biafi,a,d u tkafka i;H [dKhg' tAl
;uhs iïud ÈÜÀh' t;fldg thd fida;dmkak jqKd lshkjd'
thd fida;dm;a;s M,h idlaId;a l<d lshkjd' hï lsis flkla
fida;dm;a;s M,h idlaId;a l<d kï ±ka thdg fydog n,kak
mq¿jka mxp WmdodkialkaOh'

thd mxp WmdodkialkaOh flfrys mj;sk wd;au


oDIaáfhka neyer jqK ksid ±ka thdg fyd|g fya;=M, úuikak
mq¿jka' ilaldh ÈÜÀh m%ydKh jqkdg miafia thdg úÑlsÉPdjla
b;=re fõú o@ úÑlsÉPdjla b;=re fjkafka kE' nqÿrcdKka
jykafia flfrys thdg hï meye§ula ;shkjd kï tAl
ia:djr fjkjd' O¾uh flfrys hï meye§ula ;shkjd kï tAl
ia:djr fjkjd' ud¾.h" m%;smodj flfrys hï meye§ula ;shkjd
kï tal ;a ia:djr fjkjd' wd¾h ix>hd flfrys hï meye§ula
;shkjd kï tAl ia:djr fjkjd'

w;S; ixidr .uk we;s fjÉp wdldrh .ek meyeÈ<s


wjfndaOhla we;sfjkjd' B<Õg ,ín; mrdudi j,g wyqfjkafka
kE' wyqfjkafka ke;af;a thd fï fya;=M, oyu ms<sn| ±kSulska
jdih lrk ksi hs' t;fldg fida;dm;a;s M,hg m;afjÉp
tlaflkd ;dm;a;s wx. y;rlska hqla; hs'

² nqÿrcdKka jykafia .ek fkd fi,afjk m%idohla ;sfhkjd'


² Y%S ioaO¾uh .ek fkd fi,afjk m%idohla ;sfhkjd'
² wd¾h uyd ix> r;akh .ek fkd fi,afjk m%idohla
;sfhkjd'
² wd¾hldka; iS,h ;sfhkjd'

Q 159
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

±ka fuhd tA iS,fha msysg,d ;jÿrg;a fï úÈhg mxp


WmdodkialkaOhka úuif.k hkjd' mxp WmdodkialkaOh
kqjKska n, n,d ±ka fuhd iudêh;a m%.=K lrkjd' ta úÈhg
Ndjkdj jvdf.k hoa§ mxp WmdodkialkaOh uq,a lrf.k we;s
fjk ldurd. má> fol ;=kS fj,d hkjd' wkak ta Y%djlhdg
lshkafka ilod.dó flkd lsh, hs' .dó lshkafka f;areu ;uhs
^ilsx wd.dñ& tla jrla meñfKk lshk tl' t;fldg fï ldu
f,dalhg tla jr hs meñfKkafka' tlaflda fï ñksia f,dalhg tla
jrla tkjd' tlaflda ÈjH f,dalhg tla jrhs tkjd' tA lshkafka
ilod.dó tlaflfkla wdfh ukqIH f,dalfha Wmkak;a thd fï
Ôú;h ;=< u msßksjka mdkjd' t;fldg fï ilod.dó tlaflkd
fï ldu f,dalhg tlajrhs tkafka' thd tAflka u ÿla fl<jr
lrkjd'

b;ska fï ilod.dó flkd ;jÿrg;a mxp WmdodkialkaOh


kqjKska úuioaÈ fudlo fjkafka' ldurd.h iïmQ¾Kfhka u
m%ydKh fjkjd' má>h;a m%ydKh fjkjd' t;fldg êh;a
iïmQ¾K fj,d' fudlo ldurd.h m%ydKh lrkak neye iudêh
la ÈhqKq lsÍu ;=<s ;=<ska ldufhka fjkafj,d bkafk ke;sj'

hï lsis flfkla i;r i;smÜGdkfha isysh jvkak
jvkak thd f.a kSjrKhka hgm;a fjkjd' hgm;a fjù
hkfldg fuhd f.a ys; lduhkag weÈ,d hk tl kj;skjd'
nqÿrcdKka jykafia fï ldrKh fndfydau ,iaikg Wmudjlska
foaYkd lr,d ;sfnkjd" §> ksldfha flajâv lshk iQ;%fha §'
flfkla .x.djlska tf;r fjkak n,dfmdfrd;a;= fjkjd'
n,dfmdfrd;a;= fj,d .Õ ,Õg weú,a,d bkakjd' fuhdg tf.dv
fmakjd' ±ka fuhd fuf.dv b|f.k j`Èkjd tf.dvg' —wfkaæ
tf;r fu;rg meñfKajdæ˜ tAú o@ Ôú; ld,h u l<;a tkafka
kE' tA jf.a lshkjd m%;smodjla wkq.ukh fkd fldg ksjka
,eîug me;Su'

B<Õg nqÿrcdKka jykafia úia;r lrkjd ;j flfkla

160 Q
is; ksjk Ndjkd

bkakjd' thdg ;a tf;r hkak ´k' kuq;a thd f.a fï w;a fol
msámiaig lr,d oï je,a j,ska .eg .y,d ;sfhkafka' kuq;a
thd tf;rg hkak wYdfjka bkakjd' thdg tAl lrkak nE' tA
jf.a lshkjd mxp kSjrK' ;j flfkla bkakjd' tf;r hkak
l,amkd lrf.k bkakjd' T¿j;a tlal jy,d fuhd fmdfrdjf.
k me;a;lg fj,d bkakjd' wkak tA jf.a lshkjd mxp kSjrK
j,g yiqfj,d bkak tl'

b;ska hï lsis flfkla fï úÈhg mxp WmdodkialkaOhka


ms<sn| j kqjKska úuif.k úuif.k hkfldg thd ;=<
mj;sk mxp kSjrKhka neyerfjkjd' t;fldg thd wkd.dó
fjkfldg iudêh;a iïmQ¾K hs' iS,h;a iïmq¾K hs' kuq;a m%{dj
iïmQ¾K kE' ±ka fïl fyd|g u;l ;shd .kak ´k fohla'
±ka fï lshk wjia:djg tkfldg thd ;=< fndÊ®x. ;uhs
jeä,d ;sfhkafka' fndÊ®x. lshkafka fudkjg o@ wjfndaOhg
WmldÍ jk wx.hkag' tajd ;uhsi;s" Oïuúph" úßh" mS;s" ê"
iudê" WfmlaLd lshk y;' t;fldg fï fndÊ®x. O¾uhka
jvkak ;sfnkafka i;smÜGdkfha msysg, hs'

±ka fï Y%djlhd ldurd.h;a" má>h;a m%ydKh l<;a


thdg mxp WmdodkialkaOh ms<sn|j mQ¾K wjfndaOhla kE'
wehs rd. yg.kakjd' rd. yg.kakjd' udkh;a yg .kakjd'
Éph;a yg.kakjd' wd¾h i;H wjfndaOh ;du;a iïmQ¾K ke;s
ksid wúoHdj;a yg.kakjd' fï my u m%ydKh fjkafka m%{dj
iïmq¾K ùfï §' ±ka tA my m%ydKh fjÉp .uka wúoHdj bjr
hs' Bgmiafia ;sfhkafka úoHdj' úoHdj lshkafka wjfndaO l<
hq;= ÿl wjfndaO l<d' m%ydKh l< hq;= ÿlaL iuqoh m%ydKh
l<d' idlaId;a l< hq;= ÿlaL ksfrdaOh idlaId;a l<d' jeäh
hq;= ÿlaL ksfrdaO .dñkS mámodj jvd iïmq¾K l<d' tal ;uhs
úoHdj' úoHdj lshkfldg t;k ;sfhkjd úuqla;s' úuqla;sh
lsõfõ ;uka ÿflka ksoyia fjÉp nj thd w;aolskjd' t;fldg
wkak t;ekg ;uhs wjidkfha Y%djlhd hkafka'

Q 161
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wkak ta úÈhg wry;ajhg m;a jQ ry;ka jykafia mjd


isÿ lrkafka fï mxp WmdodkialkaOhka wks;H jYfhka" ÿla
jYfhka" frda. jYfhka" .~qjla jYfhka" yq,la jYfhka" mSvdjla
jYfhka" wdndOhla jYfhka" wkqkag wh;a fohla jYfhka" keiS
jekiS hk fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka" wkd;au fohla
jYfhka fhdaksfida ukisldrfha fhfokjd' ry;ka jykafia
tfyu lrkafka ;j ÿrg;a isÿ l< hq;= fohla ;sfnk ksid
fkdfjhs' tfyu;a ke;akï isÿ l< foa kej; kej; l< hq;=
ksid ;a fkdfjhs' ta úÈhg fufkys lsÍu ry;ka jykafif.a
fï Ôú;h jvd;a iem fia .; lsÍu msKsi ;a" isys kqjK msKsi;a
fya;= fjkjd'

±ka mskaj;=ks fï Y%djlhd fï .uk mgka .;af;a is,hl


msysg,d mxp WmdodkialkaOhka tfldf<dia wdldrhlska kqjKska
úuikakg mgka .ekSfuka' t;fldg wvq .Kfka wmsg zfïl
fï úÈyg ;uhs isoaO fjkafkaZ lsh,d fï .ek Y%oaOdjla j;a
;sfhkak ´k' Y%oaOdjla we;s jqKd u wms okakjd tfykï wmsg
;a fï úÈyg kqjKska úui úui hkak mq¿jka lsh,'

±ka n,kak idßmq;a; uy ry;ka jykafia fmkajd ÿkakd"


fï mxp WmdodkialkaOh u kqjKska úuiSu ;=< ;uhs fidajdka
fjkafka' fï mxp WmdodkialkaOh kqjKska úuiSu ;=< u hs
ilod.dó fjkafka' mxp WmdodkialkaOh kqjKska úuiSu ;=<
u hs wkd.dó fjkafka' mxp WmdodkialkaOh kqjKska úuiSu
;=< u hs wry;ajhg m;afjkafka' b;ska tA ksid wms;a hïlsis
W;aiyhla .;af;d;a fï úÈhg wfma m%{dj;a ÈhqKq fjkak
mgka .kakjd'

iuyr úg wmsg fï Ôú;fha § wry;ajh olajd u


iïmQ¾K lr.kak neß jqfKd;A wmg B<Õ Ôú;fha § iïmQ¾K
lr.kak mq¿jka fjkjd' wkak ta ksid %oaOd" iS," iq;" ;Hd."
m[a[d lshk fï fialn,hka f.a msysg,d wms;a fï úÈhg mxp
WmdodkialkaOhka úuikak ´fk' ta úÈhg ;uhs iS,jka;

162 Q
is; ksjk Ndjkd

Y%djlhdg ÿlska ksoyia ùfï wjia:dj Wod fjkafka' b;ska tA


ksid fï mskaj;=ka l,amkd lrkak fï mxp WmdodkialkaOh
wks;H jYfhka" ÿla jYfhka" frda. jYfhka" .~qjla jYfhka"
yq,la jYfhka" mSvdjla jYfhka" wndOhla jYfhka" wkqka f.a
fohla jYfhka" is£ ì£ hk fohla jYfhka" ysia fohla jYfhka"
wkd;au fohla jYfhka" kqjKska úui úui n, n,d wms;a fï
p;=rd¾h i;Hh O¾uh wjfndaO lrf.k iir ÿlska ksoyia
fjkjd lsh,' ta i|yd fï ish¨ mska fya;= jdikd fõjd æ

idÿæ idÿææ idÿæææ

mxp WmdodkialkaO Ndjkdj

rEm WmdodkialkaOh
^w;S;fha ksreoaO ù .sh&
w;S;fha ksreoaO ù .sh" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm
i;r uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk
fyhska o" wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm
wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj
iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d
.eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid
mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd
fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS
jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd
fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ
fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh
fkd yels neúka wkd;au h'

^j¾:udkfha ygf.k ;sfnk&


   j¾;udkfha ygf.k ;sfnk" hï rEmhla weoao" tA ish¨
rEm i;r uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk

Q 163
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

fyhska o" ks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H
ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid
frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg
weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla
fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d
fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

^yg fkd .;a wkd.;fha we;s&

wkd.;fha yg fkd .;a;d jQ" hï rEmhla weoao" tA ish¨


rEm i;r uyd Od;+ka ksid yg.kakd fyhska o" jyd fjkia ù
hk fyhska o" wwks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm
wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj
iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d
.eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid
mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd
fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS
jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd
fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ
fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh
fkd yels neúka wkd;au h'

^;ud hehs i<lk&

;ud hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r


uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh

164 Q
is; ksjk Ndjkd

yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

^wkqka he hs i<lk&

wkqka hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r


uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh
yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

^f.dfrdaiq iajNdjfhka hq;=&



f.dfrdaiq hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm
i;r uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk
fyhska o" wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm
wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj
iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d
.eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid
mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd
fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS

Q 165
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd


fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ
fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh
fkd yels neúka wkd;au h'

^ishqï iajNdjfhka hq;=&

ishqï hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r


uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh
yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

^hym;a iajNdjfhka hq;=&


hym;a hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r
uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh
yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

166 Q
is; ksjk Ndjkd

^whym;a iajNdjfhka hq;=&

whym;a hehs i,lk" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm


i;r uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk
fyhska o" wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm
wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj
iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d
.eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid
mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd
fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS
jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd
fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ
fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh
fkd yels neúka wkd;au h'

^ÿr ;sfnkakd jQ&



ÿr ;sfnkakd jQ" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r
uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh
yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

Q 167
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

^<Õ ;sfnkakd jQ&

<Õ ;sfnkakd jQ" hï rEmhla weoao" tA ish¨ rEm i;r


uyd Od;+ka ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ rEm wks;H ù hk
fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ rEm wd§kj iys; ksid frda.
hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh
yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka
h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda
fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

fõokd WmdodkialkaOh

w;S;fha ksreoaO ù .sh'''''' j¾;udkfha ygf.k ;sfnk''''


wkd.;fha yg fkd .;a;d jQ'''''''' ;ud hehs i,lk'''''''' wkqka hehs
i,lk'''''''' f.dfrdaiq hehs i,lk'''''''' ishqï hehs i,lk''''''''
hym;a hehs i,lk'''''''' whym;a hehs i,lk'''''''' ÿr ;sfnkakd
jQ'''''''' <Õ ;sfnkakd jQ hï fõokdjla weoao" tA ish¨ fõokd
iam¾Yh ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o"
wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' tA ish¨ fõokd wks;H ù
hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ fõokd wd§kj iys; ksid
frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg
weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid mSvdjla
fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d
fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk
iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s
ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd
fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh fkd yels
neúka wkd;au h'

168 Q
is; ksjk Ndjkd

i[a[d WmdodkialkaOh

w;S;fha ksreoaO ù .sh'''''' j¾;udkfha ygf.k ;sfnk''''


wkd.;fha yg fkd .;a;d jQ'''''''' ;ud hehs i,lk''''''''
wkqka hehs i,lk'''''''' f.dfrdaiq hehs i,lk'''''''' ishqï hehs
i,lk'''''''' hym;a hehs i,lk'''''''' whym;a hehs i,lk''''''''
ÿr ;sfnkakd jQ'''''''' <Õ ;sfnkakd jQ hï i[a[djla weoao" tA
ish¨ i[a[d iam¾Yh ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk
fyhska o" wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' ta ish¨ i[a[d
wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨ i[a[d wd§kj
iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj f.ähla fukah' b;d
.eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u johla fia mj;sk ksid
mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud f.a leue;a; ;snqKd
fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a fohla fuka h' keiS
jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a uf.a wd;auh lshd
fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h' ;udg leu;s mßÈ
fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u jiÕfha meje;aúh
fkd yels neúka wkd;au h'

ixialdr WmdodkialkaOh

j¾;udkfha ygf.k ;sfnk'''' wkd.;fha yg fkd


.;a;d jQ'''''''' ;ud hehs i,lk'''''''' wkqka hehs i,lk''''''''
f.dfrdaiq hehs i,lk'''''''' ishqï hehs i,lk'''''''' hym;a hehs
i,lk'''''''' whym;a hehs i,lk'''''''' ÿr ;sfnkakd jQ'''''''' <Õ
;sfnkakd jQ hï fÉ;kdjla weoao" tA ish¨ fÉ;kd iam¾Yh
ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia ù hk fyhska o" wks;Hh
hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s
fõ'' ta ish¨ fÉ;kd wd§kj iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq
ierj f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r
u johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h'
;ud f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka

Q 169
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

f.a fohla fuka h' keiS jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu


uf.a uf.a wd;auh lshd fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia
h' ;udg leu;s mßÈ fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u
jiÕfha meje;aúh fkd yels neúka wkd;auh'

ú[a[dK WmdodkialkaOh

w;S;fha ksreoaO ù .sh'''''' j¾;udkfha ygf.k ;sfnk''''


wkd.;fha yg fkd .;a;d jQ'''''''' ;ud hehs i,lk''''''''
wkqka hehs i,lk'''''''' f.dfrdaiq hehs i,lk'''''''' ishqï hehs
i,lk'''''''' hym;a hehs i,lk'''''''' whym;a hehs i,lk''''''''
ÿr ;sfnkakd jQ'''''''' <Õ ;sfnkakd jQ hï ú[a[dKhla weoao"
tA ish¨ ú[a[dK kdu rEm ksid yg.;a fyhska o" jyd fjkia
ù hk fyhska o" wks;Hh hs' wks;Hh hs' wks;Hh hs' tA ish¨
ú[a[dK wks;H ù hk fyhska ÿlg u whs;s fõ'' ta ish¨
ú[a[dK wd§kj iys; ksid frda.hls' isref¾ yeÿKq ierj
f.ähla fukah' b;d .eUqrg weKS .sh yq,la fuka h' ks;r u
johla fia mj;sk ksid mSvdjla fuka h' wdndOhla fuka h' ;ud
f.a leue;a; ;snqKd fyda ke;d fyda fjkia jk ksid wkqka f.a
fohla fuka h' keiS jekiS hk iajNdjfhka hqla; h' uu uf.a
uf.a wd;auh lshd fohla ke;s ksid we;a; jYfhka u ysia h'
;udg leu;s mßÈ fufia fõjd fufia fkd fõjd hs lshd ;u
jiÕfha meje;aúh fkd yels neúka wkd;au h'

idÿææ idÿææ idÿæææ

170 Q
is; ksjk Ndjkd

kfuda ;iai N.jf;da wryf;da iïud iïnqoaOiai


ta Nd.Hj;a wry;a iïud iïnqÿrcdKka jykafiag
kuialdr fõjdæ

08'
ÿ;sh [dKj;a:q iQ;%h
^ixhq;a; ksldh 2 - wNsiuh ixhq;a;h&

Y%oaOdjka; mskaj;=ks"

flf<ia j,ska .eg .eyqKq Ôúf;a we;=<dka;h ,sy,


fmkakqfõ nqÿ rcdKka jykafia úiska' f,dalfha ldgj;a fï
Ôú; .egh ,syd .kak neß jqkd' tal biafi,a,du lrkak
mq¨jka Wfka nqÿ rcdKka jykafiag' nqÿ rcdKka jykafiag
mq¨jka Wkd fï Ôúf;a fyd|g ,sy," wjq,a wer," meyeÈ,s j ±l
n,d.kag' ta jf.a u ta .egh ,syd .kakd wldrh Wkajykafia
wks;a whg;a foaYkd fldg jod<d'

Wkajykafia wjfndaO l<d" fï Ôú; .ufkÈ tl mdrl


ukqiaifhla fjk flkd ;j;a mdrl if;la fj,d WmÈk nj'
;j ldf,l hflla fjkjd' ;j;a ldf,l foúfhla fjkjd'
fï jf.a fkdfhla iajrEmhg mßj¾:kh fjù" fï i;ajhd
f.a meje;au È.ska È.g u mj;skafka fldfydu o lshk tl
Wkajykafia fidhd .;a;d' wkak ta fidhd .;a; foa wmsg lsh,
ÿkak' wkak ta foag ;uhs máÉp iuqmamdoh lsh, lshkafka'

fï máÉp iuqmamdoh .ek nqÿ rcdKka jykafia f.a


Y%djlfhl=g wjq,a ke;s meyeÈ,s wjfndaOhla ;sfhkak ´fka'
máÉp iuqmamdoh ;=<ska ;uhs Y%djlfhla ksjerÈ j Ôú;h

Q 171
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wjfndaO lr.kafka' Ôú;h ;=< ;sfnk wjq, ,syd .kafka máÉp


iuqmamdoh wjfndaO lsÍu ;=<ska' b;ska fï máÉp iuqmamdoh
wjfndaO ùu hï lsis flkl= f.a Ôú;h ;=< isoaO fjkj kï"
ta flkdg ÿ¾,N jdikdjla Wodfjkjd' fudllao ta ÿ¾,N
jdikdj@ wd;auNdj y;la we;=<; thd ixidfrka w;a ñfokjd'
t;fldg ta ÿ¾,N jdikdj ,efnkafka l=ula ;=<ska o@ máÉp
iuqmamdoh b;d ksjerÈ j ;uka f.a wjfndaOhla yeáhg we;s
lr.ekSfuka' wkak ta i|yd nqÿ rcdKka jykafia jod< úfYaI
foaYkdjla ±ka wms bf.k .kakjd' fï foaYkdj ;sfnkafka
ixhq;a; ksldfha fojeks fldgfia' fï foaYkdfõ ku ;uhs
ÿ;sh [dKj;a:q iQ;%h' ta lshkafka wjfndaO {dkhg Wjukd
lrk foa .ek jod< fojeks foiqu'

fï [dKj;a:q iQ;%fhka nqÿ rcdKka jykafia wmsg lsh,


fokjd máÉp iuqmamdofha tl lreKla y;a wdldrhlska úui
úuid n,k wdlrh .ek' ±ka mskaj;=ks nqÿ rcdKka jykafia
wmsg lsh, §, ;sfnkafka m%Yakh ;sfnk ;ek b|, úuikak
lsh, hs' m%Yakh ;sfnk ;ek b|, úuif.k úuif.k .sys,a,d
mgka .;a;= uq, fydhd.kakjd' wkak tal ;uhs wjfndaO lrkak
;sfnk l%uh'

b;ska fï foaYkdj foaYkd lrk ojiaj, Nd.Hj;a nqÿ


rcdKka jykafia jev isáfha ieje;a kqjr fÊ;jkh kï jQ
wfkams~q isgq;=ud f.a wdrdufha' tod nqÿrcdKka jykafia NslaIQka
jykafia,d wu;d fukak fï úÈhg foaYkd fldg jod<d'

—mskaj;a uyfKks uu Tng kqjK ,eîfï ldrKd ye;a;E


y;la .ek lshd fokakï' th b;d fyd¢ka wid isákak' uekúka
fufkys lrkak' ud lshd fokakï' mskaj;a uyfKks fudkjd o
fï wjfndaO [dKhg Wjukdlrk foaj,a ye;a;E y;'''@˜

b;ska fu;ek È mskaj;=ks" nqÿ rcdKka jykafia máÉp


iuqmamdofha tla wx.hlg wod<j lreKq y; ne.ska ;uhs uq¨

172 Q
is; ksjk Ndjkd

lreKq ye;a;E y; foaYkd fldg jodf<a' Wkajykafia m<uqjeks


ldrKh foaYkd l<d fukak fï úÈhg'

ta ;uhs - cd;smÉphd crd urKka;s [dKx- bm§u ksid


crdurK we;s fjkjd lshk wjfndaOh' t;fldg wjfndaOhg
wjYH jk m<uqjeks ldrKh" tfyu;a ke;ak kqjK ,eîfï
m<uqjeks ldrKh ;uhs zbm§u ksid crdurK we;s fjkjdZ
lshk tl f;areï .ekSu' Tn ±ka fyd¢ka okakjd nqÿ rcdKka
jykafia crdurK .ek foaYkd lr<d ;sfnkafka fldfydu o
lsh,d' fldhs úÈhg o Nd.Hj;=ka jykafia crd urK fmkajd
ÿkafka''@ Wkajykafia fmkajd ÿkakd" ztA tA i;ajhka f.a" tA
tA i;aj f,dalj, hï ÈÍula ;sfhkjd o" Èrd hk iajNdjhla
;sfhkjd o" o;a wdÈfhys leãula ;sfhkjd o" flia wdÈfhys
meiSula ;sfhkjd o" ifuys /<s jeàula ;sfhkjd o" wdhqIhd
f.a f.ùula ;sfhkjd o" weia" lKa wd§ b÷rka f.a fudard hdula
;sfhkjd o" wkak tal ;uhs crdj lsh,d lshkafka' tfyu;a
ke;akï jhig hdu lsh,d lshkafka'

urKh nqÿ rcdKka jykafia meyeÈ,s fldg jodf<a fï


úÈhg hs' —tA tA i;ajhka f.a" tA tA i;aj f,dalj,ska hï pq;
ùula weoao" pq; jk iajNdjhla weoao" ì£ hEula weoao" w;=reoyka
ùula weoao" urKhg m;aùula weoao" l¿ßh lsÍula weoao"
WmdodkialkaOhka f.a ì£ hdula weoao YÍrfha neyer oeóula
weoao"˜ wkak tal ;uhs urKh lshd lshkafka'

ta jf.a u bm§u lshkafka l=ula o lshd ;a Tn bf.k


f.k ;sfnkjd' fldfydu o ta''@ nqÿ rcdKka jykafia jod<d"
—tA tA i;ajhka f.a" tA tA i;aj f,dalj, hï Wm;la ;sfhkjd o"
hï yg.ekSula ;sfhkjd o" uõ l=il nei .ekSula ;sfhkjd o"
úfYaI bm§ula ;sfhkjd o" WmdodkialkaOhka f.a my< ùula
;sfnkjd o" weia" lKa wd§ wdh;khka f.a ,eîula ;sfhkjd o"˜
wkak tal ;uhs bm§u lshd lshkafka'
b;ska flfkla uq,ska u wjfndaO lr.; hq;= foa ;uhs fï

Q 173
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

crd urK wd§ yeu ÿlla u yg .kafka bm§u ksid nj' ta úÈhg
thd ta ldrKh wjfndaO lr.;af;d;a thdg m<uqjeks [dKh
;sfnkjd' wjfndaOh ,eîfï m<uq lreK thdg ;sfnkjd'

B <Õ ldrKh ;uhs" zwi;s cd;shd k;aÓ crdurKka;s


[dKx - bm§u ke;akï crdurK ke;Z lshk wjfndaOh' ±ka
Tng iq¨fjka fyda f;areï .kakg mq¨jka" crd urKj,g fya;=j
bm§u ksid" ta bm§u ke;s jQ .sh úg crdurK j,g mj;skakg
úÈhla ke;s nj' fudl o Èrkakg kï" uefrkakg kï" bmÿkq
fohla ;sìh hq;= hs' bmÿKq fohla ke;akï Èrkakg uefrkakg
fohla keye' hï lsis flfkla fuh wjfndaO lr.kakjd kï
th ;uhs thd ;=< mj;sk fojeks {dkh'

fu;ekÈ mskaj;=ks wms jgyd.; hq;= fohla ;sfnkjd' ta


lshkafka ±ka idudkH flfkla Wk;a okakjd fjkak mq¨jka"
bm§u ksid ;uhs jhig m;a jkafka" urKhg m;a jkafka lsh,'
ta jf.a u bmÿfka ke;akï fï crdurK kEfk lshd' kuq;a tal
wjfndaOhla fkdfjhs' wjfndaOh lshk tl tkafka fï h:d¾:h
;ud ;=<ska u m%;HlaIfhka ±lSu ;=<ska' wkak ta úÈhg ±lafld;a
;uhs tal thd f.a {dkhla njg m;a fjkafka'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia ;=kajeks ldrKh yeáhg


foaYkd lrkjd" —w;S;ïms woaOdkx cd;s mÉphd crdurKka;s
[dKx - w;S; ld,fha § ;a crd urK we;s jqfka fï bm§u
ksid u hs lshk [dKh'˜ tal ;uhs ;=ka jeks {dkh' t;fldg
mskaj;=ks hï lsis flfkla fï j¾;udkfha mj;sk ÿla j,g
fya;=j bm§u yeáhg wjfndaO lr.;af;d;a thdg mq¨jka
fjkjd" ta wjfndaOh w;S;hg;a .,md n,kakg' t;fldg thd
f;areï .kakjd w;S;fha § ;a fï ÿla we;sjqfka bm§u ksid u hs
lsh,d' fjk fya;=jla ksid fkd jk nj thd f;areï .kakjd'
wkak tal;a thd f.a [dKhla' B <Õ ldrKh ;uhs" —wi;s
cd;shd k;aÓ crdurKka;s [dKx - ta lshkafka w;S;fha §;a
bm§ula fkd ;snqKd kï crdurK ke;s nj f;areï .kakjd'

174 Q
is; ksjk Ndjkd

w;S;fha § ;a crd urK yg .;af;a bm§u ksid nj wjfndaO lr


.kakd flkd ;uhs f;areï .kafka" w;S;fha §;a bm§ula fkd
;snqKd kï fï crd urK fkd mj;sk nj' wkak tal;a thd f.a
[dKhla'

mia jeks ldrKh ;uhs" —wkd.;ïms woaOdkx cd;s mÉphd


crdurKka;s [dKx - wkd.; ld,fha § ;a crdurK we;s jkafka
bm§u ksid˜ h lshk wjfndaOh' t;fldg fï flkd j¾:udkh
;=<ska ;uka wjfndaO lrk foa ;uhs w;S;hg;a wkd.;hg;a
kh muqKqjd n,kafka' t;fldg thd wjfndaO lr.kakjd
wkd.;fha § ;a crd urK we;s jkjd kï we;s jkafka bm§u
ksid u nj' ta úÈhg wjfndaO lr.ekSu thd f.a [dKhla' ta
jf.a u yh jeks ldrKh yeáhg thd wjfndaO lr.kakjd"
—wi;s cd;shd k;aÓ crdurKka;s [dKx - wkd.; ld,fha § ;a
bm§ula ke;akï crd urK yg fkd .kakd nj' tal ;uhs thd
f.a yh jeks [dKh'

y;a jeks [dKh yeáhg nqÿ rcdKka jykafia jodf<a"


—hïmsiai;x OïuÜÀ;s [dKx ;ïms Lh Oïux úrd.Oïux
ksfrdaOOïuka;s [dKx - fï máÉpiuqmamdo O¾uhka f.a
meje;au ms<sn|j hï wjfndaO {dkhla mj;skjd o" wkak ta
wjfndaO [dKh ;a laIh ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS
hk iajNdjfhka hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla;
hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs" lshd okakd
kqjK'˜

ta lshkafka mskaj;=ks wms uq,ska l:d l< máÉp iuqmamdoh


.ek we;sjk yh wdldrfha kqjK lshkafk;a yg .;a fohla' ta
lshkafka ixL;hla' ixL;hl iajrEmh ;uhs keiS hk iajNdjh'
wms .;af;d;a ry;ka jykafia f.a m%{dj mjd Wkajykafia f.a
msßksjk;a iu. ksreoaO ù hkjd' ta ixL; O¾uhka f.a iajNdjh
th ksid' wkak ta ksid tu wjfndaO{dkhka mjd we,au we;s
lr.; hq;= foaj,a fkdfjhs' ta iïnkaOfhka mjd we;s we,au

Q 175
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ksreoaO l< hq;= fjkjd' wkak ta nj ±k.ekSu;a ta Y%djlhd f.a


[dKhla' tal ;uhs Tyq f.a y;a jeks [dKh'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia máÉp iuqmamdofha B <Õ


lreKg wod< j fï [dKhka úia;r fldg jod<d'

ta ;uhs" Nj mÉphd cd;S;s [dKx - Wm; we;s jkafka


Njh ksid nj ±k .ekSfï kqjK'

mskaj;=ks Njh lshkafka fudlla o'''@ Njh lshkafka


úmdl msKsi l¾u ilia ùu hs' nqÿ rcdKka jykafia Nj ;=kla
we;s nj foaYkd fldg jod<d' ta ;uhs ldu Njh - ldu Od;=fõ
úmdl §u msKsi l¾u ilia ùu' rEm Njh - rEm Od;=fõ úmdl
§u msKsi l¾u ilia ùu" wrEm Njh - wrEm f,dalj, úmdl §u
msKsi l¾u ilia ùu' fukak fïjdg ;uhs Njh lshd lshkafka'
´kE u ;ekl l=uk wdldrfha Wm;la isÿ jqk;a ta Wm; isÿ
jkafka fukak fï Njh ksid nj wjfndaO lr.ekSu ;uhs B
<Õ kqjK yeáhg nqÿ rcdKka jykafia fmkajd jodf<a'

fï ldrKh iïnkaOfhkq;a ;j yh wdldrhlska


[dKhka we;s lr.; hq;= hs' ta ;uhs" zNjh ke;s kï Wm;la
isÿjkafka ke;s nj okakd kqjK" we;s lr.; hq;= fjkjd'
w;S;fha §;a Wm; isÿ jQfha Njh fya;= fldg f.k nj okakd
kqjK we;s lr .; hq;= hs' ta jf.a u w;S;fha §;a Njhla ke;s
kï Wm;la fkd jk nj okakd kqjK" wkd.;fha § ;a Njh
ksid Wm; isÿ jk nj okakd kqjK" wkd.;fha § ;a Njhla
ke;s kï Wm;la fkd jk nj okakd kqjK" fï O¾uiajNdjhka
±k .kakd hï kqjKla weoao tu kqjK;a laIh ù hk nj"
we,au we;s lr fkd .; hq;= fohla nj" we,au ksreoaO l< hq;=
fola nj" okakd kqjK lshk fï [dKhkq;a we;s lr.; hq;=
fjkjd'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia máÉp iuqmamdofha B <Õ


lreKg wod< [dKhka úia;r fldg jod<d' ta ;uhs" Wmdodk

176 Q
is; ksjk Ndjkd

mÉphd Nfjda;s [dKx - Wmdodk ksid Njh we;s jk nj okakd


kqjK'

Wmdodk lShla ;sfnkjd o'''@ Wmdodk y;rla ;sfnkjd'


taj ;uhs ldu Wmdodk - mxp lduhkag ne£ hdu" ÈÜÀ Wmdodk
- oDIAá j,g ne£ hdu" iS,ín; Wmdodk - iS, jD; j,g ne£
hdu" w;a;jdo Wmdodk - uu uf.a uf.a wd;auh hk yeÕSug ne£
hdu' fukak fï i;r wdldrfha ne£ hdï ksid ;uhs flfkla
;=< úmdl §u msKsi l¾u ilia jkafka' fuh ±k .ekSu;a wd¾h
Y%djlhd f.a kqjKla'

ta jf.au fï ldrKh;a Tyq wdldr y;lska wjfndaO


lr.; hq;= hs' ±ka wms tlla .ek l:d l<d' b;=re wdldr ;uhs"
Wmdodk ke;skï Njh ke;s nj okakd kqjK we;s lr.; hq;=
fjkjd' w;S;fha § ;a Wmdodk ksid Njh yg .;a nj okakd
kqjK we;s lr.; hq;= fjkjd' w;S; ld,fha § ;a Wmdodk
ke;skï Njhla ke;s nj okakd kqjK we;s lr.; hq;= hs'
wkd.;fha § ;a Wmdodk ksid Njh we;s jk nj okakd kqjK
;uhs B <Õ tl' ta jf.a u wkd.;fha §;a Wmdodk ke;skï
Njhla yg fkd .kakd nj okakd kqjK' fï máÉp iuqmamdo
O¾u;djhka ms<sn| mj;sk {dkhka o laIh ù hk iajNdjfhka
hq;= nj" keiS hk iajNdjfhka hq;= nj" we,au we;s fkd .;
hq;= nj" we,au ksreoaO l< hq;= nj ±k.kakd kqjK' Tkak Th
wdldr j,ska ;uhs wjfndaO lr.; hq;af;a'

B <Õg nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d" B <Õ


kqjK ms<sn| j' ta ;uhs" ;Kayd mÉphd Wmdodkka;s [dKx -
;Kaydj fya;= lr.fk ne£ hdu we;sjk nj okakd kqjK'

;Kaydj wdldr ;=klska hqla; hs' ta ;uhs ldu ;Kaydj -


mxplduhkag we;s wdYdj" Nj ;Kaydj - meje;aug we;s leue;a;"
úNj ;Kaydj - fkd mj;skakg we;ss leue;a;' fukak fï ;=ka
wdldr ;Kaydj ksid ;uhs ne£ hdu we;s jkafka' fï ldrKh

Q 177
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

wjfndaO lr.ekSu;a Y%djlhd f.a [dKhla'


ta jf.a u thd wjfndaO lr .kakjd" ;Kaydj ke;akï
Wmdodk ke;s nj' wkak tal;a [dKhla' ta jf.a u w;S;fha §;a
;Kaydj ksid u Wmdodk we;s jQ nj;a ±k.kakjd' w;S;fha § ;a
;Kaydj ke;skï Wmdodk ke;s nj ±k.kakjd' tl;a [dKhla'
ta jf.a u wkd.;fha § ;a ;Kaydj ksid Wmdodk we;s jk nj
±k.kakd kqjK" ;Kaydj ke;akï wkd.;fha § ;a Wmdodk
we;s fkd jk nj okakd kqjK' fï máÉp iuqmamdo O¾u;djh
.ek mj;sk hï [dKhla weoao th ;a laIh ù hk iajNdjfhka
hq;= nj" keiS hk iajNdjfhka hq;= nj" we,au we;s lr fkd .;
hq;= iajNdjfhka hq;= nj" we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka
hq;= nj okakd kqjK'

b;ska ±ka wms lreKq 44 la .ek l:d l<d'

B <Õ lreK ;uhs" —fõokd mÉphd ;Kayd;s [dKx -


fõokdj ksid ;Kaydj we;s jk nj okakd kqjK' fõokdj yh
wdldrhlska hq;= nj nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d'
ta ;uhs wefia iam¾Yfhka yg .kakd ú£u" lfKa iam¾Yfhka
yg .kakd ú£u" kdifha iam¾Yfhka yg .kakd ú£u" Èfõ
iam¾Yfhka yg .kakd ú£u" lfha iam¾Yfhka yg .kakd ú£u"
ukfia iam¾Yfhka yg .kakd ú£u' fukak fï yh wdldrfha
ú£ï ksid ;uhs ;Kaydj yg .kafka' wkak ta lreK ±k.kakd
kqjK ;uhs B <Õ [dKh jkafka'

ta jf.a u thd ±k .kakjd fï yh wdldrfha ú£ï


ke;skï" ;Kaydj yg fkd .kakd nj' th ±k .ekSu;a kqjKla'
ta jf.a u ;uhs w;S;fha § ;a ;Kaydj yg .;af;a fï ú£ï ksid
nj ±k.kakjd' w;S;fha § ;a ;Kaydj ke;skï ú£u ke;s nj
±k.kakjd' wkd.;fha § ;a ;Kaydj ksi hs ú¢ï yg .kafka
lshk tl ±k .kakjd' wkd.;fha § ;a ú£ï ke;s kï ;Kaydj
yg fkd .kakd nj ±k.kakjd' tal;a thd f.a kqjKla' ta jf.a
u fï máÉp iuqmamdo O¾u;djh ±k .kakd kqjK;a laIh ù
hk iajNdjfhka hq;= nj" keiS hk iajNdjfhka hq;= nj" we,au

178 Q
is; ksjk Ndjkd

we;s lr fkd .; hq;= iajNdjfhka hq;= nj" we,au ksreoaO l<


hq;= iajNdjfhka hq;= nj thd ±k .kakjd' tal;a ta flkd f.a
kqjKla'
B <Õg nqÿ rcdKka jykafia jod<d" B <Õ kqjK .ek"
ta ;uhs" zMiai mÉphd fõokd;s [dKx - iam¾Yh ksid fõokdj
yg .kakd nj okakd kqjKZ' iam¾Yh lshkafka mskaj;=ks lreKq
;=kl tl;= ùu' wei;a rEm;a wefia ú[a[dKh;a tl;= ùu
;uhs wefia iam¾Yh lshkafka' B <Õg lK;a Yío;a lfKa
ú[a[dKh;a tl;= ùu ;uhs lfKa iam¾Yh' kdih;a .| iqj|;a
kdifha ú[a[dKh;a tl;= ùu ;uhs kdifha iam¾Yh' Èj;a
rih;a Èfõ ú[a[dKh;a tl;= ùu ;uhs Èfõ iam¾Yh" lh;a
myi;a lfha ú[a[dKh;a tl;= ùu ;uhs lfha iam¾Yh" uki;a
wruqKq;a ukfia ú[a[dKh;a tl;= ùu ;uhs ukfia iam¾Yh'
b;ska fukak fï yh wdldrfha iam¾Yh ksid ;uhs ú£u yg
.kafka' wkak ta lreK ±k.ekSu thd f.a kqjKla' ta jf.a u
;uhs iam¾Yh ke;akï ú£ula ke;s nj ±k .ekSu;a {dkhla'
w;S;fha §;a ú£u yg .;af;a iam¾Yh ksid nj ±k .ekSu;a thd
f.a [dKhla' w;S;fha § ;a iam¾Yh fkd ;snqkd kï ú£ï yg
fkd .kakd nj ±k.ekSfï kqjK ;uhs B <Õ tl' wkd.;fha
§ ;a ú£u yg .kafka iam¾Yh ksid nj ±k.kakd kqjK'
wkd.;fha § ;a iam¾Yh ke;akï ú£ula yg fkd .kakd nj ±k
.kakd kqjK' ta jf.a u ;uhs fï máÉp iuqmamdo O¾u;djh
.ek ±k.kakd hï kqjKla weoao th;a laIh ù hk" jekiS hk"
we¨ï fkd l< hq;=" we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hq;=
fohla nj ±k.kakd kqjK;a we;s lr .; hq;= hs'

ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d"


—i<dh;k mÉphd Miafida;s [dKx - wdh;k yh ksid iam¾Yh
we;s jk nj ±k .kakd kqjK'˜ fudkdo mskaj;=ks wdh;k lsh,
lshkafka''@ wei lshkafka wdh;khla' lK lshkafka wdh;khla'
kdih lshkafka wdh;khla' Èj lshkafka wdh;khla' lh
lshkafka wdh;khla' uki lshkafka wdh;khla' fïjd ;uhs
wdh;kh yh' fïjdg wdh;k yh lsh, lshkafka ÿla ksIamdok

Q 179
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ls%hdj,sfha fhfok ksi hs' b;ska hï lsis flfkla wjfndaO


lr.kakjd kï fï wdh;k ksid ;uhs iam¾Yh we;s fjkafka
lshd" wkak tal kqjKla' ta jf.a u thd wjfndaO lr.; hq;=hs
fï wdh;k ke;skï iam¾Yh we;s fkd jk nj' tl;a thd f.a
kqjKla' ta jf.a u w;S;fha § ;a wdh;k ksi hs iam¾Yh we;s
jqfka lshk ldrKh ±k .ekSfï kqjK" w;S; ld,fha § ;a
wdh;k ke;akï iam¾Yhla ke;s nj ±k .kakd kqjK" wkd.;
ld,fha § ;a wdh;k ksihs iam¾Yh we;s jkafka lshk ldrKh
±k .kakd kqjK" wkd.;fha § ;a wdh;k ke;akï iam¾Yh
ke;s nj ±k .kakd kqjK lshk fï ish¨ [dKhka thd we;s
lr.kakjd' ta jf.a u ;uhs fï máÉp iuqmamdo O¾u;djh
.ek we;s jk kqjK" ta lshkafka OïuÜÀ;s [dKh mjd laIh
ù hk tlla" ksreoaO ù hk tlla" we,au we;s lr fkd .; hq;=
tlla" we,au ksreoaO l< hq;= tlla lshd ±k .ekSu;a thd f.a
kqjKla'

B <Õg ;j;a kqjKla ;sfnkjd' ta ;uhs" —kdurEmmÉphd


i<dh;kka;s [dKx - kdurEm ksid i<dh;k we;sjk nj
±k.kakd kqjK'˜ fu;ek È mskaj;=ks" i;r uyd Od;+;a i;r
uyd Od;+ka ksid yg .;a rEm;a ;uhs rEm lshd lshkafka' kdu
lshd lshkafka fõokd" i[a[d" fÉ;kd" iam¾Y" ukisldr
lshk lreKq myhs' fukak fï rEm ;a fukak fï kdu ;a ;uhs
kdurEm lshd lshkafka' b;ska hï lsis flfkla fï kdurEm
ksid ;uhs wdh;k yh yg.kafka lshd wjfndaOfhka u ±k
.kakjd kï tal kqjKla' ta jf.a u ;uhs kdurEm ke;s kï
wdh;k ke;s nj ±k.ekSu;a kqjKla' w;S;fha § ;a i<dh;k
yg .;af;a kdurEm ksid nj ±k.ekSu;a kqjKla' w;S; ld,fha
§ ;a kdurEm ke;akï i<dh;k ke;s nj ±k.ekSu ;uhs B <Õ
kqjK' ta jf.a u wkd.; ld,fha § ;a kdurEm uq,alrf.k
hs wdh;k yh yg .kafka lshd ±k.ekSu;a kqjKla' wkd.;
ld,fha § ;a kdurEm ke;akï i<dh;k ke;s nj ±k .ekSu
;a kqjKla' ta jf.a u máÉp iuqmamdo O¾u;djh fï whqßka
±k.kakd hï kqjKla ;sfnkjd o wkak ta kqjK;a f.ù hk
tlla" ke;s ù hk tlla" fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hq;= tlla"

180 Q
is; ksjk Ndjkd

we,au ksreoaO l< hq;= tlla lshd ±k .ekSu;a ta flkd f.a


kqjKla'

±ka wms lreKq 56 la bf.k .;a;d'


B <Õg nqÿ rcdKka jykafia [dKh ,eîfï B <Õ
lreK .ek jod<d' ta ;uhs" —ú[a[dK mÉphd kdurEmka;s
[dKx - ú[a[dKh ksid kdurEm yg .kakd nj okakd
kqjK'˜ ú[a[dKh lshkafka mskaj;=ks úfYaIfhka ±k.ekSu
hs' wms ;=< mj;sk hula ±k .kakd iajNdjh ;uhs ú[a[dK
lshd lshkafka' fï ú[a[dKh;a yg .kakd ia:dk wkqj yh
wdldrhla fjkjd' ta ;uhs wefia yg .kakd ú[a[dKh' lfKa
yg.kakd ú[a[dKh" kdifha yg .kakd ú[a[dKh" Èfõ yg
.kakd ú[a[dKh" lfha yg .kakd ú[a[dKh iy ukfia
yg .kakd ú[a[dKh jYfhka' fï ú[a[dKh ksid ;uhs
kdurEm yg.kafka lshd ±k .ekSu ;uhs B <Õ kqjK fjkafka'
ta jf.a u ú[a[dKh ke;akï kdurEm we;s fkdj nj ±k
.ekSu;a kqjKla' w;S; ld,fha §;a ú[a[dKh ksid ;uhs
kdurEm we;sjQfha lshk tl ±k.ekSu;a kqjKla' ta jf.a u
w;S;fha §;a ú[a[dKh fkd ;snqkd kï kdurEm we;s fkd
jk nj ±k.ekSu;a kqjKla' fï úÈhg u wkd.;hg;a .,md
f;areï .ekSu wh;a fjkafka ;a fï wjfndOh ,eîfï ldrKd
j,g u ;uhs' ta jf.a u ;uhs fï úÈhg máÉpiuqmamdo O¾uhka
.ek we;sjk kqjK;a laIh ù hk f.ù hk fkd we,sh hq;=
we,au ksroaO l< hq;= iajNdjfhka hq;= nj ±k.ekSu;a thd f.a
kqjKla nj nqÿ rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d'

ta jf.a u B <Õ kqjK ;uhs" —ixLdr mÉphd


ú[a[dKka;s [dKx - ixialdr ksid ú[a[dKh yg .kakd
nj okakd kqjK'˜ ixialdr ;=ka wdldrhlska hqla; nj nqÿ
rcdKka jykafia foaYkd fldg jod<d' ta ;uhs" ldh ixialdr"
jÖ ixialdr" Ñ;a; ixialdr' ldh ixialdr lshkafka wdYajdi
m%Yajdi' jÖ ixialdr lshkafka ú;¾l iy úpdr' Ñ;a; ixialdr
lshkafka i[a[d fõokd fol hs' b;ska fukak fï ixialdr

Q 181
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

ksid ú[a[dKh yg .kakd nj ±k.ekSu kqjKla' ta jf.a u


;uhs fï ixialdr ke;akï ú[a[dKh ke;s nj ±k .ekSu;a
kqjKla' fï wdldrhg u w;S; ld,hg yd wkd.; ld,hg
.,md f;areï .ekSu;a thd f.a [dKhkag ;uhs whs;s fjkafka'
máÉpiuqmamdo O¾u;djh fï wldrhg ±k .kakd hï kqjKla
;sfnkjd o ta OïuÜÀ;s [dKh mjd laIh ù hk f.ù hk
fkd we,sh hq;= we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hq;= nj ±k
.ekSu;a whs;s jkafka [dKhg hs'

ta jf.a u nqÿ rcdKka jykafia jod<d B <Õ [dKh


;uhs zwúÊcd mÉphd ixLdrd;s [dKx - wúoHdj ksid ixialdr
we;sjk nj ±k .kakd [dKh' wúoHdj lshkafka fudlla
o@ wúoHdj lshkafka p;=rd¾h i;H O¾uh fkd ±kSu hs' ta
lshkafka ÿl kï jQ wd¾h i;H fkd ±kSu" ÿfla yg .ekSu kï
jQ wd¾h i;H fkd ±kSu" ÿl ksreoaO ùu kï jQ wd¾h i;H fkd
±kSu" ÿl ksreoaO jk m%;smodj kï jQ wd¾h i;H fkd ±kSu' fï
úÈhg p;=rd¾h i;H O¾uhka fkd ±kSu ;uhs wúoHdj lsh,
lshkafka' b;ska fukak fï p;=rd¾h i;H O¾uhka fkd ±kSu
kï jQ wúoHdj ksid ;uhs ixialdr yg .kafka lshk ldrKh
±k .ekSu kqjKla' ta jf.a u ;uhs fï wúoHdj ke;akï"
wúoHdj m%;Hfhka yg .kakd" ta wúoHd iy.; ixialdr ke;s
nj ±k.ekSu;a kqjKla' w;S; ld,fha § ;a wkd.; ld,fha § ;a
ixialdrhka f.a we;sùu yd ke;sùu fï máÉp iuqmamdohg wkqj
f;areï .ekSu;a whs;s fjkafk;a ta flkd f.a [dKhkag u hs'

ta jf.a u fï máÉp iuqmamdo O¾u;djh .ek mj;sk


[dKh mjd laIh ù hk iajNdjfhka hq;= jekiS hk iajNdjfhka
hq;=" fkd we,sh hq;=" we,au ksreoaO l< hq;= fohla nj ±k.ekSu;a
kqjKla'

t;fldg mskaj;=ks fukak fï wdldrhg fï ldrKd


j,g ;uhs kqjK ,eîfï ldrKd ye;a;E y; lshd lshkafka'

182 Q
is; ksjk Ndjkd

±ka wmsg meyeÈ,s fjkjd Y%djlfhla fldhs wdldrfhka


o fï máÉp iuqmamdoh f;areï .; hq;af;a lsh,' b;ska fukak
fï úÈhg máÉp iuqmamdoh hï lsis flfkla f;areï .kakjd
kï thdg mq¨jkalu ;sfnkjd ish¨ f,dalh .ek" ;uka f.a
Ôú;h .ek jf.a u ÿl .ek mj;sk iel ixldj,ska tf;r
jkakg' fudl o fï máÉp iuqmamdoh ms<sn| mj;sk wkjfndaOh
ksid ;uhs f,dalh ;=< úúOdldr oDIaá u; jdo iel l=l=ia we;s
fjkafka' b;ska hï lsis flfkla nqÿ rcdKka jykafia foaYkd
fldg jod< whqßka u fï O¾uh wjfndaO lr.kakjd kï thdg
mq¨jka fjkjd ta yeu ielhlska u tf;r jkakg'

yenehs mskaj;=ks fïl wms ys;k ;rï f,ais ld¾hhla


fkdfjhs' fïl fndfydau uykaisfhka kqjKska úuiñka ;uhs
wjfndaO lr.kakg ;sfnkafka' ùßh;a isysh;a kqjK;a ;sfnk
flkd ;uhs máÉp iuqmamdoh ms<sn| fï ish¨ lreKq f;areï
.kafka' b;ska wms;a W;aidy l< hq;af;a fï máÉp iuqmamdh fï
whqßka u wjfndaO lr .ekSug hs' wkak túg hs wmsg mq¨jkalu
,efnkafka ixidr ÿlska ksoyia fjkakg' ta i|yd fï ish¨ mska
wms yeu fokdg u fya;= jdikd fõjd'''

idÿææ idÿææ idÿæææ

máÉpiuqmamdo Ndjkdj

cd;s mÉphd crd urKx

• fï crd urK yg.kafka bm§u fya;= lrf.k h''' bm§u


ke;s l,ayS crd urK ke;af;a h''' w;S;fha § o fï crd
urK yg.;af;a bm§u fya;=fjka h'
• w;S;fha § o bm§ u fkd jQfha kï crd urK ke;af;a h'
yg fkd.;a wkd.;fha § o fï crdurK yg .kafka bm§u
ksidfjka h'
• wkd.;fha § o bm§ u fkd jkafka kï crd urK fkd

Q 183
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

jkafkah' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn| we;s fï [dKhka


o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk iajNdjfhka
hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs' we,au ksreoaO
l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

Nj mÉphd cd;s

• fï bm§u yg.kafka úmdl msKsi l¾u ilia ùu kï jQ Njh


fya;= lrf.k h''' Njh ke;s l,ayS bm§ula ke;af;ah'
• w;S;fha § o fï bm§u yg.;af;a Njh fya;=fjka h' w;S;fha
§ o Njh fkd jQfha kï bm§u ke;af;a h' yg fkd.;a
wkd.;fha § o fï bm§u yg .kafka Njh ksidfjka h'
• wkd.; fha § o Njh fkd jkafka kï bm§u fkd jkafka
h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn| we;s fï [dKhka o"
f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk iajNdjfhka
hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs' we,au ksreoaO
l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

Wmdodk mÉphd Nfjda

• úmdl msKsi l¾u ilia ùu kï jQ Njh yg.kafka Wmdodk


kï jQ ne£ hdu fya;= lrf.k h''' Wmdodk ke;s l,ayS Njh
ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï Njh yg.;af;a Wmdodk fya;=fjka h'
w;S;fha § o Wmdodk fkd jQfha kï Njh ke;af;a h'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï Njh yg .kafka Wmdodk
ksidfjka h' wkd.; fha § o Wmdodk fkd jkafka kï
Njh fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn| we;s
fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk
iajNdjfhka hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs'
we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

184 Q
is; ksjk Ndjkd

;Kayd mÉphd Wmdodkx

• ne§hdu fyj;a Wmdodk yg.kafka ldu ;Kayd" Nj ;Kayd"


úNj ;Kayd hk ;%súO ;Kaydj fya;= lrf.k h''' ;Kaydj
ke;s l,ayS Wmdodk ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï Wmdodk yg.;af;a ;Kaydj fya;=fjka h'
w;S;fha § o ;Kaydj fkd jQfha kï Wmdodk ke;af;a h'
• yg fkd .;a wkd.;fha § o fï Wmdodk yg .kafka ;Kaydj
ksidfjka h' wkd.; fha § o ;Kaydj fkd jkafka kï
Wmdodk fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn|
we;s fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS
hk iajNdjfhka hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla;
hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

fõokd mÉphd ;Kayd

• ;s%úO ;Kaydj yg.kafka iam¾Yh ksid yg .kakd ú£u fya;=


lrf.k h''' fõokd ke;s l,ayS ;Kaydj ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï ;Kaydj yg.;af;a ú£ï fya;=fjka h'
w;S;fha § o ú£ï fkd jQfha kï ;Kaydj ke;af;a h'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï ;Kaydj yg .kafka ú£ï
ksidfjka h' wkd.; fha § o ú£ï fkd jkafka kï ;Kaydj
fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn| we;s fï
[dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk
iajNdjfhka hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs'
we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

Miai mÉphd fõokd


• ú£u yg.kafka wOHd;añl wdh;k" ndysr wdh;k yd
ú[a[dKh tl;= ùu kï jQ iam¾Yh fya;= lrf.k h'''
iam¾Yh ke;s l,ayS ú£u ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï ú£u yg.;af;a iam¾Yh fya;=fjka h'
w;S;fha § o iam¾Yh fkd jQfha kï ú£u ke;af;a h'

Q 185
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï ú£u yg .kafka iam¾Yh


ksidfjka h' wkd.; fha § o iam¾Yh fkd jkafka kï ú£u
fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh ms<sn| we;s fï
[dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk
iajNdjfhka hqla; hs' fkd we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs'
we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

i<dh;k mÉphd Miafida


• iam¾Yh yg.kafka wei" lK" kdih" Èj" lh" uki kï jQ
wdh;k yg fya;= lrf.k h''' wdh;k ke;s l,ayS iam¾Yh
ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï iam¾Yh yg.;af;a wdh;k yh fya;=fjka h'
w;S;fha § o wdh;k yh fkd jQfha kï iam¾Yh ke;af;ah'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï iam¾Yh yg .kafka wdh;k
yh ksidfjka h' wkd.; fha § o wdh;k yh fkdjkafka
kï iam¾Yh fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh
ms<sn| we;s fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs'
jekiS hk iajNdjfhka hqla; hs' fkdwe,sh hq;= iajNdjfhka
hqla; hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla;hs'

kdurEm mÉphd i<dh;kx

• wdh;k yh yg.kafka rEm" fõokd" i[a[d" fÉ;kd" iam¾Y"


ukisldr kï jQ kdu rEm fya;= lrf.k h''' kdurEm ke;s
l,ayS wdh;k yh ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï wdh;k yg.;af;a kdurEm fya;=fjkah'
w;S;fha § o kdurEm fkd jQfha kï wdh;k yh ke;af;ah'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï wdh;k yh yg .kafka
kdurEm ksidfjka h' wkd.; fha § o kdurEm fkd jkafka
kï wdh;k yh fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh
ms<sn| we;s fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs'
jekiS hk iajNdjfhka hqla; hs' fkdwe,sh hq;= iajNdjfhka
hqla; hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

186 Q
is; ksjk Ndjkd

ú[a[dK mÉphd kdurEmx


• kdurEm yg.kafka ú[a[dKh fya;= lrf.k h''' ú[a[dKh
ke;s l,ayS kdurEm ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï kdurEm yg.;af;a ú[a[dKh fya;=fjka h'
w;S;fha § o ú[a[dKh fkd jQfha kï kdurEm ke;af;ah'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï kdurEm yg .kafka
ú[a[dKh ksidfjka h' wkd.; fha § o ú[a[dKh
fkd jkafka kï kdurEm fkd jkafka h' máÉp iuq-
mamdo O¾u;djh ms<sn| we;s fï [dKhka o" f.ù hk
iajNdjfhka hqla; hs' jekiS hk iajNdjfhka hqla; hs' fkd
we,sh hq;= iajNdjfhka hqla; hs' we,au ksreoaO l< hq;= ia-
jNdjfhka hqla; hs'

ixLdr mÉphd ú[a[dKx

• yh wdldr jQ ú[a[dKh yg.kafka wdYajdi-m%Yajdi" ú;lal-


úpdr" i[a[d-fõokd kï jQ ixialdr fya;= lrf.kh'''
ixialdr ke;s l,ayS ú[a[dKh ke;af;a h'''
• w;S;fha § o fï ú[a[dKh yg.;af;a ixialdr fya;=
fjka h' w;S;fha § o ixialdr fkd jQfha kï ú[a[dKh
ke;af;ah'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï ú[a[dKh yg .kafka ix-
ialdr ksidfjka h' wkd.; fha § o ixialdr fkd jkafka
kï ú[a[dKh fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh
ms<sn| we;s fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs'
jekiS hk iajNdjfhka hqla; hs' fkdwe,sh hq;= iajNdjfhka
hqla; hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

wúÊcd mÉphd ixLdrd

• ixialdr yg.kafka p;=rd¾h i;H wjfndaO fkd ùu kï


jQ wúoHdj fya;= lrf.k h''' wúoHdj ke;s l,ayS ixialdr
ke;af;a h'''''

Q 187
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

• w;S;fha § o fï ixialdr yg.;af;a wúoHdj fya;=fjkah'


w;S;fha § o wúoHdj fkd jQfha kï ixialdr ke;af;a h'
• yg fkd.;a wkd.;fha § o fï ixialdr yg .kafka
wúoHdj ksidfjka h' wkd.;fha § o wúoHdj fkd jkafka
kï ixialdr fkd jkafka h' máÉp iuqmamdo O¾u;djh
ms<sn| we;s fï [dKhka o" f.ù hk iajNdjfhka hqla; hs'
jekiS hk iajNdjfhka hqla; hs' fkdwe,sh hq;= iajNdjfhka
hqla; hs' we,au ksreoaO l< hq;= iajNdjfhka hqla; hs'

ish¨ ixialdr O¾uhka wks;H hs' wks;H jQ ish,a,


fjkia fjkjd''' fjkia fjkjd''' wks;H jQ fjkia ù hkakd jQ
ish,a, u ÿl hs''' ish,a, u ÿl hs''' wks;H jQ ÿla jQ ish,a, u
uu fkd fõ'' uf.a fkd fõ'' uf.a wd;auh fkd fõ'''

idÿæ idÿææ idÿæææ

Y Y Y

188 Q
is; ksjk Ndjkd

mqKHdkqfudaokdj

uyfuõkdj wudj;=r wimqfõ § mj;ajkakg fhÿkq jiaidk O¾u


foaYKd ud,dj ;=<ska iy tu foaYKd ud,dj weiqfrka ilia lrk
,o fuu ioyï .%ka:h O¾u odkhla f,i fnod yeÍfuka
/ia lr.kakd ,o ish¿u mqKH O¾uhka
wm ieu f.a mQckSh .=refoafjda;a;u
mskaj;a lsßn;af.dv [dKdkkao f,dl= iajdóka jykafia g
wkqfudaoka fõjd!

fuu jiaidk O¾u foaYkd ud,dj g jevu fldg jod<


uyfuõkdj Ndjkd wimq ixÑ;fha ish¿ mskaj;a iajdóka
jykafia,d g fï ish¿ mska wkqfudaoka fõjd!

uyfuõkdj wudj;=r wimqj g isõmifhka wem Wmia:dk lrk


ish¿ mskaj;=kag o uyfuõkdj wudj;=r Wmia:dk iNdfõ iy
fhdjqka iNdfõ ish¿ mskaj;=kag o fï mska wkqfudaoka fõjd!

tfia u fuu ziqmskanr jiaidkhZ O¾u foaYkd iy i;anqÿ mQcd


mskalï ud,dj id¾:l lr .ekSu Wfoid ne;snr odhl;ajh ,nd
ÿka ish¿u mskaj;=kag o fï mska wkqfudaoka fõjd!

tu ish¿u Y%oaOdjka; Wmdil Wmdisldjka kñka ñh mrf,dj .sh


ish¿ {d;Ska f.a ixidr Ôú; iqjm;a Ndjh g m;a ùu msKsi ;a
W;=ï p;=rd¾hh i;Hh wjfndaOh msKsi ;a
fï mska fya;= jdikd fõjd!

;j o tu mskaj;=ka f.a Ôj;aj isák ish¿ {d;Skaf.a o


tu mskaj;=ka ish¿ fokdf.a o
ldhsl udkisl iqjm;a Ndjh msKsi ;a" ish¿ Od¾ñl lghq;=
id¾:l ùu msKsi ;a ;j ;j;a fujka mska oyï /ia lr .ekSfï
jdikdj Wodùu msKsi ;a
W;=ï p;=rd¾hh i;Hh wjfndaOh msKsi ;a
fï ish¿ mska fya;= jdikd fõjd!

idÿ! idÿ!! idÿ!!!

Q 189
uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd wimqj

uyfuõkdj wudj;=r wimqfõ


udisl ioyï jevigyka
jeäysá iS, Ndjkd jevigyk

iEu mif<diajl fmda Èkl u WoEik 6'00 isg iji 6'00


olajd ud,fí msÜgq., wudj;=r wimq N+ñfha §'''

<ud iS, Ndjkd jevigyk

iEu mif<diajl fmda Èkl u WoEik 8'00 isg iji 4'00


olajd ud,fí msÜgq., hfYdaOrd úoHd, N+ñfha §'''

l,HdKñ;%fhda fhdjqka ioyï yuqj

fhdjqka ;reK ;reKshka Wfoid meje;afjk iqkaor


;dreKHfha iqj|j;a u fydard lsysmh zl,HdKñ;%fhda fhdjqka
ioyï yuqjZ" iEu uil u y;rjeks i;sfha bßod osk WoEik 8'00
isg iji 5'00 olajd ud,fí msÜgq., uyfuõkdj wudj;=r Ndjkd
wimqfõ §'''

i;sm;d iQ;% foaYkdj iy i;anqÿ mQcdj

iEu bre Èkl u iji 3'00 isg 6'00 olajd iQ;% foaYkdj
iy i;anqÿ mQcdj o" óg wu;r j Èkm;d iji 5'30 isg 6'30 olajd
iïnqoaO mQcdjka o wimq N+ñfha § meje;afõ'

uyfuõkdj wudj;=r wimqfõ fuu jevigyka ms<sn| jeä


úia;r oek .ekSug fyda wudj;=r wimqfõ Ydiksl fufyjrg
odhl ù mska/ia lr .ekSug fyda fuu fmd; kej; uqøKh fldg
fkdñ,fha fnod §u i|yd fyda wjYH ish¿ úia;r"
011 2413025 ÿrl:k wxlh weu;Sfuka iy amawatura@gmail.com
B fï,a ,smskh Tiafia oek.; yels h'

ish¿ fokdg u f;rejka irK hs æ

190 Q

You might also like