Professional Documents
Culture Documents
Orca Share Media1551344338547
Orca Share Media1551344338547
Orca Share Media1551344338547
Porcincula
BSGE-1
Fililipo –pagsasalin ng iba’t ibang disiplina
(Reviewer) Adelard at Retines – pinakatanyag na tagapagsalin.
Adelard – mga likha ni Euclid
Prosesong Segmentasyon - Arabic to Latin.
- Pagtitilad ng mga salita upang makuha ang Retines – Koran (1141)
kahulugan. - Arabic to latin
Naturalisasyon
- Inaangkop ang salita sa wikang Jacques Amyot
Pagsasalinan. - Prinsipe ng pagsasalin ng wika
Kasaysayan ng Pagsasalin. - (The lives of famous Greek and Romans ni
1. Adelard Plutarch
2. Ennius at Naevius - Aleman to Latin 1559
3. Andronicus
4. John Dryden Bible – (Reason ng Pagsasalin)
5. Martin Luther - Highest form of book
6. At iba pa 1. Dahil ang bibliya ay tumatalakay sa layunin
ng tao, sa kanya pinagmulan at sa kanyang
English – national language destinasyon.
2. Dahil hindi mapapasubalian ang kataasang
Genesis – tore ng Babel – igawa natin ang ating uri nito
mga sarili ng isang pangalan baka tayo, magkahiwa Bible – Aramaic (Original na wala na)
– hiwalay sa balat ng lupa. Origen – Septuagint – griyego
Jerome – latin
You are the apple of my eye’ Sl – simulaang lenggwahe
- Ikaw ang paborito ko TL- tunguhang lenggwahe
Sleep tight 3 dakilang salin ng Bibliya
- matulong ka ng mahimbing 1. Martin luther – Aramaic to Aleman
Sing softly 2. Saint Jerome – Aramaic to Latin
- kumanta ka ng mahina 3. Haring James – Aramaic to ingles
Like father like son Douai Bible – bibliyan ng katoliko romano
- kung ano ang puno syang bunga. John Wycliffe – unang nagsalin ng bible sa Ingles.
Take a bath William Tyndale - Griyego to Ingles
- maligo ka - Masalimuot, footnote (talababa) Reson,
explanation references (Erasmus)
Ingles 3 kinilalang bersyon
- Anglo – Frisian 1. Gebeva Bible 1560
- West Germanic - Naglalayong palaganapin ang
- Europe protestantismo.
Filipino - Breeches bible – pagkakrron ng kamalayan
- Malayo - Polinesyo / Austronesian ng mga tao sa totoong pananampalataya.
- Genesis 3:7
Livius Andronicus 2. Authorized Version
- Libro ni Theodore Savory - Salin ni Haring James
- Art of Translation 3. New English Bible (Revision ng
Odyssey – patula na tungkol sa mga diyos at diyosa Authorized Version)
Andronicus – Roman drama - Inilimbag ng Oxford University
- Unang nagsalin ng panitikang latin - Hindi na nasundan.
- Greek to Latin 3 dahilan ng retranslation
1. Maraming nang natuklasan ang mga
Cicero, Vairo, Harase – agreed na si Andronicus arkeologo na naiiba sa diwang nasasaad sa
ang ng simula ng translasyon. maraming bahagi ng mga unang salin.
2. Naging malalim ang pag-aaral sa larangan ng
Ennius and Naevius – kasunod ni Andronicus linggwistika sa maraming malabong bahagi
- Mga gawa ni Euripides (Tao) isinalin sa ng bibliya
Greek to Latin. 3. Ang sinaunang wilang ginamit sa klasikang
English Bible ay hindi na halos maunawaan
Baghdad – paaralan ng pagsasalin ng wika ng kasalukuyang mambabasa bukas sa kung
(Iskolar) minsan ay iba na ang inihahatid ng diwa.
Aristotle, Plato at Hippocrates Pagsasalin ng mga akdang klasika
- Arabic to Latin
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
- Ika 19 hanggang 20 siglo Pagsangguni
- Greyego at latin - Cebuano, Ilocano, Samar-leyte, Hiligaynon,
How to I love thee – sonnet xliii ni Elizabeth pampango, Pangasinense, bicolano, tagalog.
Barret Browning Pagsasalin
Alfonso Santiago – sinalin ang akda ni Elizabeth - Isinalin sa wikang filipino
- Pagpapaunlad ng gramatika at balarila
Galing sa Internet
Ano Aking Pag-Ibig Kasaysayan ng Pagsasalin sa Daigdig
Ibig mong ibatid, ibig mong malaman Livius Andronicus
- Ang kinikilalang unang tagasalin at siyang
Virginia Woolf nagsalin ng Odyssey ni Homer sa anyong patula
- Walang makapapantay sa orihinal sapagkat (240 B.C.)
ang wikang griyego ay isang mahilkahing uri
ng lenggwahe. Sinundan ito nina Naevius at Ennius, gayon din
Pangkat ng Tagapagsaling wika nina Cicero at Catulus.
1. Hellenizers o makaluma
2. Modernizers 0 makabago Sa pagdaraan ng maraming taon ay dumami nang
dumami ang mga tagasaling-wika na siyang
HEllenizer nagdulot ng malaking pag-unlad ng mga bansa sa
- Maging matapat sa pagsasalin sa Europa at Arabya.
paghahangad ng mapanatili ang orihinal na
diwa. Baghdad
Modernizers - isang paaralan ng pagsasalingwika sa
- Anumang salin ay dapat mahubadan na ng pamamagitan ng isang pangkat ng mga
mga katanguian ay idyoma at nabiihisan iskolar na nakaabot sa Bagdad at isinalin sa
nang kakanyahan ng wikang pinagsalinan. Arabiko ang mga isinulat nina Aristotle,
Robert Browning Plato, Galea, Hippocrates at iba pa.
- Kailangan maging literal hangga’t maaari
maliban kung ang pagiging literal at lalabag Toledo naman ang sumibol sa larangan ng
sa kalikasan ng wikang pinagsasalinan. pagsasalingwika.
Robert Bridges
- Higit na mahalaga ang istilo ng awtor. Adelard at Retines
Samuel Butler at Edward FitzGerald - Ang mga tanyag na tagapagsalin. Ang
- Natural ang daloy ng mga salita, madaling sinasabing pinakataluktok na panahon ng
basahin. pagsasalingwika ay ang panahon ng
FW. Newman (Francis William) akda ni homer pagsasalin ng Bibliya.
- Pinilit niyang mapanatili ang kakanyahan ng
orihinal hangga’t maaari. martin luther
- Kailangan maging matapat sa orihinal - Ang kinikilalang pinakamabuting salin ng
mAtthew Arnold Bibliya ay ang salin ni Martin Luther (1483-
- Pagsasaling literal ay hindi kasinghalaga ng 1646).
pagpapanatili ng bisang pang-estetiko ng jacques amyot
orihinal na salin. - Ang kinikilalang “Prinsipe ng
Cecil Day Lewis Pagsasalingwika” sa Europa ay si Jacques
- Tono at damdamin. Kinakailangang Amyot na siyang nagsalin ng “Lives of
magkaroon ng ispiritwal na ugnayan ang Famous Greeks and Romans”(1559) ni
awtor. Plutarch sa wikang Aleman.
- 1 timothy 4:12 john Dryden
Pilipinas - Si John Dryden ay ibinibilang din na isang
Panahon ng Kastila – unang yugto mahusay na tagapagsalin dahil pinag-
- Akda na makakapagpalaganap ng uukulan niya ng maingat na paglilimi ang
kristiyanismo pamplets gawang pagsasalin sapagkat naniniwala
Panahon ng mga amerikano – ikalawabf yugto siyang ang pagsasalin ay isang sining.
- Dula, edukasyon
PAtakarang Bilingual – ikatlong yugto Noong 1792, sa aklat na “Essay on the Principles
- Teksto sa wikang Filipino of Translation” ni Alexander Tyler, binigyang diin
Pagsasalin nng mga katutubong Panitikan di – ang tatlong panuntunan sa pagsasalin. Ang mga ito
tagalog – ikaapat na yugto. ay ang mga sumusunod:
Earl Dominic I. Porcincula
BSGE-1
1. Ang isang salin ay kailangang katulad na kasalukuyang mambabasa bukod sa kung minsan ay
katulad ng orihinal sa diwa; iba na ang inihahatid na diwa.
2. Ang istilo at paraan ng pagsulat ay
kailangang katulad ng sa orihinal; luther bible
3. Ang isang salin ay kailangang magtaglay ng
“luwag at dulas” ng pananalitang tulad ng sa B. Ang mga Pagsasalin sa mga Akdang Klasika
orihinal upang hangga’t maaari ay - Ang kalakhan ng kinikilalang mga akdang klasika
magparang orihinal. ay ang mga orihinal na nasusulat sa Griyego at
Matthew Arnold Latin,
- ang isang salin ay kailangang magtaglay ng Gng. Virginia Woolf
bisang katulad ng sa orihinal. - ang alin mang salin ay hindi makakapantay
F.W. Newman sa orihinal sapagkat ang wikang Griyego ay
- ang isang salin ay kailangang matapat sa orihinal, isang wikang maugnayin, mabisa, tiyak at
na kailangang madama ng bumabasa na ang kanyng waring may aliw-iw na nakaiigayang
binabasa ay isang salin at hindi orihinal. pakinggan.
A. Unang Yugto – Panahon ng mga Kastila Ang ikatlong yugto ay ang pagsasalin sa Filipino ng
- Ang pagsasaling-wika sa Pilipinas ay nagsimula sa mga materyales pampaaralan na nasusulat sa Ingles
pangangailangang mapalaganap ng mga mananakop tulad ng mga aklat, patnubay, sanggunian,
na Kastila ang relihiyong Iglesia Catolica Romana. gramatika at iba pa. Kaugnay ito ng pagpapatupad
- Kinailangan ang pagsasalin ng mga dasal at mga sa patakarang bilinggwal sa ating sistema ng
akdang panrelihiyon. edukasyon. Ayon sa Department Order No. 25, s.
- ayon sa kanila higit na nagiging matagumpay ang 1974, higit na marami ang mga kursong ituturo sa
pagpapalaganap ng Kristiyanismo sa pamamagitan Filipino kaysa Ingles. Nangangahulugan,
ng paggamit ng wika ng mga katutubo at naging samakatwid na lalong dapat pasiglahin ang mga
mas katanggap-tanggap sa mga katutubo ang pagsasalin sa Filipino ng mga kagamitang
marinig na ginagamit ng mga prayle ang kanilang pampagtuturong nasusulat sa Ingles. Ang ilan sa
katutubong wika sa pagtuturo ng salita ng Diyos. mga halimbawang isinalin sa panahong ito ay ang
Ang ikatlong dahilan na hindi lantarang inihayag ng mga gabay pampagtuturo sa Science, Home
mga Kastila ay ang pangamba na kung matuto ang Economics, Good Manners and Right Conduct,
mga Pilipino ng wikang Kastila ay maging Health Education, at Music. Isinalin din ang Tagalog
kasangkapan pa nila ito sa pagkamulat sa totoong Reference Grammar, Program of the Girl Scouts of
kalagayan ng bansa. the Philippines at iba pa.
Isagani Cruz
- “Para tayong mahihina ang mga matang mas
madali pang makita ang malayo kaysa mga
likha ng mga kalapit bansa natin.” Ang
pagsasama sa kurikulum ng panitikang Afro-
Asian ay masasabing pagwawasto sa
pagkakamali sapagkat noong mga nakaraang
panahon mas binigyang halaga ang
pagsasalin ng panitikang Kanluranin at hindi
ng panitikan ng mga kalapit na bansa.