Projektovanje Porodicne Kuce 1 - H

3/12/2015
ARHITEKTURA
2
 Arhitektonska delatnost predstavlja umeće

izgradnje građevina sa svrhom stvaranja unutrašnjih
organizovanih prostora namenjenih najrazličitijim
potrebama čoveka i njegovih aktivnosti.
 Za razumevanje arhitekture potrebno je njeno
proučavanje i proučavanje načina na koji su stari
majstori gradili arhitektonska ostvarenja.
ARHITEKTURA, MODUL
I PROPORCIJSKI ODNOSI
Doc. dr Viktorija Aladžić PROJEKTOVANJE PORODIČNE KUĆE - Predavanje 1 Doc. dr Viktorija
PROJEKTOVANJE PORODIČNE KUĆE – predavanje 1 Aladžić
Sistemi građenja Kritički pristup

3 4
 Proučavanje razvoja arhitekture povezano je sa  Istraživanjima proporcijskih odnosa mora se prići

principima građenja. U želji da dođu do tajne vrlo kritički. Jedno su proporcijski odnosi koji postoje
građenja u periodu renesanse graditelji su vršili na objektu, a drugo proporcijski odnosi koje su
proporcijske analize na objektima iz starijih primenjivali majstori. Proporcijski odnosi nekada
mogu da zavise od primene konstrukcije i
perioda. Težilo se otkrivanju sistema građenja starih materijala i nisu svesno i sa namerom primenjeni na
graditelja. Pa i danas mnogi stari objekti objektu. Treba pokušati najpribližnije utvrditi
predstavljaju tajnu kada su u pitanju sistemi njihove primenjene proporcijske odnose, ali njihovo
izgradnje. postojanje ne znači da su svesno i sa namerom
primenjivani od strane graditelja.
PROJEKTOVANJE PORODIČNE KUĆE - Predavanje 1 Doc. dr Viktorija PROJEKTOVANJE PORODIČNE KUĆE - Predavanje 1 Doc. dr Viktorija
Aladžić Aladžić
U nekim slučajevima očuvaju se originalni nacrti graditelja –

crtež arhivolte severnog portala urezan na južnoj fasadi
Bogorodičine crkve u Studenici
Podela proporcijskih sistema
5 6
 Stari proporcijski sistemi mogli su biti zasnovani na

aritmetičkim i geometrijskim odnosima.
 Aritmetički proporcijski odosi
 Geometrijski proporcijski odnosi
Aladžić Aladžić
1
3/12/2015
Aritmetički proporcijski odnosi Geometrijski proporcijski odnosi

7 8
 1:1  kvadrat
 1:2
 pravougaonik
 2:3
 3:5  trougao
 1:3
 2:5
 itd.
Aladžić Aladžić
Kvadrat kao osnova harmonijskog

Paladijeva vila Rotonda (16v.)
9
odnosa 10
 kvadrat – odnosi dobijeni dekompozicijom

kvadrata ili njegovim udvajanjem
Aladžić Aladžić
Pravougaonik kao osnova harmonijskog

11 12
odnosa
 Proporcijska analiza  pravougaonik – stare majstore zanimali su
crkve Sv. Nikole u pravougaonici koji su mogli, linijama paralelnim sa
Toplici kod Kuršumlije njihovim stranama da se dekomponuju u slične
forme – ovome su odgovarale osobenosti
iracionalnih pravougaonika čije stranice se
izražavaju kvadratnim korenom celog broja.
Aladžić Aladžić
2
3/12/2015
Trougao kao osnova harmonijskog Proporcije

13
odnosa 14
objekta
 trougao izvedene u
odnosima
trouglova
 Proporcijski
odnosi preseka
katedrale u
Milanu
Aladžić Aladžić
Euklidova knjiga elemenata Sistemi razmera

15 16
 Sistem harmonijskih razmera – odnosi se na

aritmetičke odnose
 Sistem razmera iracionalno-statičkog tipa –
geometrijskog:
 Kvadratura
 Triangulatura
 Sistem razmere po zlatnom preseku
Aladžić Aladžić
Kvadratura Triangulatura
17 18
 Podrazumeva odnos 1: √2  Podrazumeva odnos: 1: √3

 Približna racionalna vrednost je 7:5  Približan racionalan odnos je 7:4
 Daljim deljenjem ovog pravougaonika dobijaju se i  Udvajanjem dva trougla, njihove dijagonale i zbir
ostali odnosi kraćih strana pravougaonika čine jednakostranični
trougao.
Aladžić Aladžić
3
3/12/2015
Zlatni presek Proporcije u prirodi

19 20
 Približni racionalni odnos je 5:8
Aladžić Aladžić
Partenon – proporcijski
odnosi zlatnog preseka
21 22
Aladžić Aladžić
Panteon Proporcije Panteona

23 24
 Izgrađen je 126. godine pre n. e., gradio ga je

Marko Vipsanije Agripa za vreme cara Hadrijana
Aladžić Aladžić
4
3/12/2015
Zlatni trougao Proporcije u gotici

25 26
Aladžić Aladžić
Neujednačenost
tradicionalnih mera Tatami
27 28
 U japanskoj tradicionalnoj
arhitekturi osnovni modul koji se
primenjuje je veličina
tradicionalne prostirke tatami,
koja odgovara veličini ljudskog
tela (90 x 2 x 90 cm).
Aladžić Aladžić
Sistemi mera Antropometrijski sitem mera

29 30
 Metrološka istraživanja zasnovana su na prevođenju  Osnovne mere za arhitektonske objekte:

antropometrijskih mera na metarski merni sistem.  Palac ili Prst
 Dlan – 4 palca
 Pedalj – 6 palaca
 Stopa – u zavisnosti od perioda i područja kreće se od

29,4 do 32 cm
 Lakat - 1,5 stopa – 44-48 cm, u Starom Rimu, ali i
srednjem veku lakat je iznosio 2 stope
 Pasus, Hvat, Sežanj – 6 stopa
Aladžić Aladžić
5
3/12/2015
Nepodobnost tradicionalnih mera u Modul i modularna

savremenom građevinarstvu koordinacija mera
31 32
 Modul (lat. modulus – mala mera) je jedinica mere

kojom se uspostavljaju određeni odnosi među
 Tradicionalne mere su se oslanjale na veličinu pojedinim delovima građevine.
ljudskog tela i njegovih pojedinih delova. Problem je
u tome što je svaki narod imao svoje mere koje su  Modul je usvojena mera za koordinaciju dimenzija
međusobno bile neujednačene. elemenata i sklopova. U periodu renesanse modul
 Ovo se izmenilo uvođenjem metarskog sistema mera, je bio prečnik stuba.
ali i danas u govoru još čujemo pojmove kao jutro  Uspostavljanjem proporcijskih odnosa između
zemlje, lanac zemlje itd. pojedinih delova građevine može se ostvariti
harmonija arhitektonskog dela.
Aladžić Aladžić
Razvoj industrijalizacije
Multiplicirani moduli
33
i pojava modula 34
 Pojavom i razvojem industrijalizacije ukazala se potreba da se  Usvojeni osnovni građevinski modul M=10cm obezbeđuje
proizvodi veći broj elemenata iste veličine kako bi se povećala dovoljnu fleksibilnost koja je potrebna pri detaljnoj izradi
produktivnost i ekonomičnost. Industrijalizacija uslovljava projekta, ali u većoj razmeri ovaj modul je neracionalan i
standardizaciju materijala, dimenzija i oblika konstrukcija. suviše mali, te se koristi umnožak osnovnog modula:
Prva istraživanja u oblasti tehnologije građenja sprovedena su
u Americi tridesetih godina XX veka. Rezultati istraživanja
doveli su do predlaganja principa da se sve mere izražavaju  projektni modul – (MP) = n x M, MP = 6M = 60 cm
kao umnožak jedne osnovne mere – modula M. Do kraja II Sv.
rata u Americi je ozakonjena i uvedena primena modula.
 U Jugoslaviji je 1966. usvojen prvi standard, gde je mera od  konstruktivni modul – (MK) se primenjuje pri određivanju
10 cm usvojena kao osnovni građevinski modul. rastojanja – raspona nosivih konstrukcija i predstavlja umnožak
projektnog modula - MK = n x MP
Aladžić Aladžić
Modularne mreže Antropološki proporcijski odnosi

35 36
 Modularne mreže predstavljaju pomoćno sredstvo pri

projektovanju, a čini ih geometrijski skup linija koji dopušta
preciziranje odgovarajućeg položaja svih delova građevine.
 Modularne mere su trodimenzionalne (prostorne) ali ih po
pravilu prikazujemo dvodimenzionalno, u prvoj projekciji kao
horizontalnu mrežu i u drugoj projekciji kao vertikalnu.
 U praksi se koriste dve vrste modularnih mreža:

 kontinualna – (neprekinuta) koristi se kod skeletnog konstruktivnog
sistema – modularne ravni prolaze kroz osovine simetrije stubova i
greda
 diskontinualna – (prekinuta) – koristi se kod površinskog konstruktivnog
sistema – mreža se vezuje za neobrađene površine nosivih zidova
Aladžić Aladžić
6
3/12/2015
Antropološki proporcijski odnosi Proporcije

37 38
ljudskog tela
 Najpoznatije proporcionalno obeležavanje čoveka izvedeno je na
crtežu italijanskog slikara, skulptora i istraživača Leonarda da
Leonarda da
Vinčija (1452 – 1519.). Na tom crtežu ljudsko telo je ucrtano u
kružnicu i kvadrat. Visina čoveka jednaka je šrini rastvorenih ruku. Vinčija
Postavljanjem ruku i nogu u dijagonalu čovek postaje centar
kružnice. Međutim, do tih zaključaka Leonardo nije sam došao.
 Crtež je zapravo interpretacija dotadašnjih antičkih saznanja o
proporcijama ljudskog tela, a koje je rimski arhitekta Vitruvije (I vek
p.n.e.) objedinio. Vitruvije je bio prvi koji je ucrtao ljudsko telo u
kružnicu čiji se centar nalazi u pupku, dok su ruke i noge raširene.
Leonardo je ovaj postupak izmenio na taj način što je ruke raširio u
pravoj liniji, a noge skupio, tako da je kvadrat opisan oko tela imao
presek dijagonala nešto iznad pubisa, odnosno nešto niže od
pupka.
Aladžić Aladžić
Proporcijski odnosi čovečijeg tela

Proporcije kod Direra i Korbizjea prema Direru
39 40
 U Renesansi je, pored Leonarda,  H – visina ljudskog tela

proporciju ljudskog tela razrađivao
je i nemački slikar Albrecht Durer  ½ H – gornji deo tela do struka
(1471 – 1528.).  ¼ H – dužina od zgloba do kolena, od brade do
pupka
 U 20. veku francuski arhitekta Le
Corbusier, 1945. godine uvodi u  1/6 H – dužina stopala
teoriju i praksu sistem proporcija  1/8 H – dužina glave od temena do vrha brade
zasnovan na zlatnom preseku,
primenjenom na čoveku, kao i  1/10 H – visina i širina lica (uračunavajući uši),
modularni sistem – modulor. dužina šake do članka
Aladžić Aladžić
Zadatak za vežbe Tehničko pismo

41 42
 Analiza dimenzija ljudskog tela

 Odabir odgovarajućeg tipa slova
 Zaglavlje
Aladžić Aladžić
7
3/12/2015
Tehničko pismo Tehničko pismo

43 44
Aladžić Aladžić

Projektovanje Porodicne Kuce 1 - H

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Projektovanje Porodicne Kuce 1 - H

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Projektovanje Porodicne Kuce 1 - H

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

3/12/2015

 Arhitektonska delatnost predstavlja umeće

Sistemi građenja Kritički pristup

 Proučavanje razvoja arhitekture povezano je sa  Istraživanjima proporcijskih odnosa mora se prići

U nekim slučajevima očuvaju se originalni nacrti graditelja –

 Stari proporcijski sistemi mogli su biti zasnovani na

Aritmetički proporcijski odnosi Geometrijski proporcijski odnosi

Kvadrat kao osnova harmonijskog

 kvadrat – odnosi dobijeni dekompozicijom

Pravougaonik kao osnova harmonijskog

Trougao kao osnova harmonijskog Proporcije

Euklidova knjiga elemenata Sistemi razmera

 Sistem harmonijskih razmera – odnosi se na

 Podrazumeva odnos 1: √2  Podrazumeva odnos: 1: √3

Zlatni presek Proporcije u prirodi

 Približni racionalni odnos je 5:8

Panteon Proporcije Panteona

 Izgrađen je 126. godine pre n. e., gradio ga je

Zlatni trougao Proporcije u gotici

Sistemi mera Antropometrijski sitem mera

 Metrološka istraživanja zasnovana su na prevođenju  Osnovne mere za arhitektonske objekte:

 Stopa – u zavisnosti od perioda i područja kreće se od

Nepodobnost tradicionalnih mera u Modul i modularna

 Modul (lat. modulus – mala mera) je jedinica mere

Modularne mreže Antropološki proporcijski odnosi

 Modularne mreže predstavljaju pomoćno sredstvo pri

 U praksi se koriste dve vrste modularnih mreža:

Antropološki proporcijski odnosi Proporcije

Proporcijski odnosi čovečijeg tela

 U Renesansi je, pored Leonarda,  H – visina ljudskog tela

Zadatak za vežbe Tehničko pismo

 Analiza dimenzija ljudskog tela

Tehničko pismo Tehničko pismo

You might also like