POŁĄCZENIA KOŚCI KOŃCZYN

K o ń c z y n a gó r n a i do l n a t o n a r z ą d y h o m o l o g i c z n e , c o o z n a c z a , że p o do b i e ń s t w a i c h b u do w y
s ą w y n i k i e m i d e n t y c z n e g o p o c h o d z e n i a . R o z w o j o w o o b a n a r z ą d y s ą s o b i e r ó w n e . R o z b i e ż ne s ą
w z gl ę d e m f u n k c j i , n i e s ą n a r z ą d z a m i a n a l o g i c z n y m i :
- k o ń c z y n y gó r n e t o k o ń c z y n y c h w y t n e , m an u a l n e
- k o ń c z y n y do l n e t o k o ń c z y n y p o d po r o w e i l o k o m o c y j n e

K o ś c i e c k o ń c z y n s k ł a d a s i ę z ko ś c i o b r ę c z y i ko ś c i ko ń c z y n y w o l n e j .

Dla kończyny górnej kości obręczy to parzyste o bo j c z y k i i łopatki. Budują obręcz

b a r k o w ą ko ń c z y n y gó r n e j .

Obręcz kończyny dolnej stanowi obręcz miedniczna zbudowana z dwóch kości

m i e d ni c z n y c h .

Kości kończyny wolnej : Ręka i stopa są również -

- I ODCINEK: trójodcinkowe :
- ramię, które buduje - I ODCINEK: -
pojedyncza kość ramienna - kości nadgarstka
- udo z kością udową - kości stępu
- II ODCINEK: - II ODCINEK:
- kości przedramienia - kość - kości śródręcza
promieniowa i łokciowa - kości śródstopia
- kości goleni - piszczel i - III ODCINEK:
strzałka - kości palców
- III ODCINEK:
- kości ręki
- kości stopy

Homologiem kości promieniowej (leżacej bocznie) jest pi s z c z e l (położona w go l e n i

przyśrodkowo).
Homologiem kości łokciowej ( p o ł o ż o ne j przyśrodkowo) je s t kość strzałkowa ( po ł o ż o n a
bo c z n i e ) .

M a s y w n o ś ć ko ś c i :
- b r a k r ó ż n i c y m i ę d z y k o ś c i ą p r o m i e ni o w ą a ł o k c i o w ą
- s t r z a ł k a je s t k o ś c i ą c i e n k ą , p i s z c z e l j e s t m a s y w n a

POŁĄCZENIA OBRĘCZY

O B R Ę C Z B A R K O W A k o ń c z y n y g ó r n e j z b u d o w a n a je s t z p a r z y s t y c h o b o j c z y k ó w i p a r z y s t y c h
ł o p a t e k . J e s t o b r ę c z ą n i e p e ł n ą , p o n i e w a ż j e s t o n a o t w a r t a z t y ł u . Ł o p a t k i bo w i e m ł ą c z ą s i ę
stawowo z obojczykami, natomiast z tyłu posiadają jedynie umocowanie mięśniowe. Oznacza to,
ż e ni e ł ą c z ą s i ę o n e a n i po m i ę d z y s o b ą , a n i z ż a d n ą k o ś c i ą k l a t k i p i e r s i o w e j i k r ę go s ł u p a . D z i ę k i
t e m u o t w a r c i u n a t ę r u c h o m o ś ć w pł y w a f a k t , ż e o b o j c z y k i ł ą c z ą s i ę o b y d w o m a s w y m i k o ń c a m i
stawowo i są to stawy kuliste : mostkowo-obojczykowe i barkowo-obojczykowe.
Staw mostkowo-obojczykowy (art. sternoclavicularis ) łączy obojczek z rękojeścią
mostka.
S t a w b a r k o w o - o b o j c z y k o w y ( a r t . a r c o m i o c l a v i c u l a r i s ) ł ą c z y o bo j c z y k z w y r o s t k i e m
barkowym łopatki

O b r ę c z b a r k o w a f u n k c j o n al n i e je s t z a c z e p e m d l a k o ś c i k o ń c z y n y g ó r n e j . T o r ó w ni e ż c z y n i
j ą m o bi l n ą w o d r ó ż n i e n i u o d s t a t y c z n e j o b r ę c z y m i e d ni c z n e j .

O B R Ę C Z M I E D N I C Z N A z b u d o w a n a j e s t z 2 k o ś c i m i e d ni c z n y c h , k t ó r e s ą k o ś c i o z r o s t e m
k o ś c i b i o d r o w e j , ł o n o w e j i k u l s zo w e j ( k o l e j n o i l i um / o s i l l i , o s p u bi s , o s i s c h i i ) . O b r ę c z t a j e s t
o b r ę c z ą p e ł n ą, c z y l i z a m k n i ę t ą . Z p r z o d u z a m y k a j ą c h r z ą s t k o z r o s t s p o je n i a ł o no w e g o
( s s ym p h y s i s p u bi c a ) , a z t y ł u k o ś ć k r z y ż o w a , k t ó r a j e s t r ó w n i e ż ko ś c i o z r o s t e m , a z k o ś ć m i
m i e d ni c z n y m i ł ą c z y s i ę p o p r z e z s t a w y k r z y ż o w o - b i o d r o w e ( a r t . s a c r o i l i a c a ) . O b y d w a s t a w y s ą
c z y n n o ś c i o w o pł a s k i e .
D o d a t k o w o n a s t a t y c z n o ś ć m i e dn i c y w p ł y w a j ą w i ę z o z r o s t y w po s t a c i bł o n y z a s ł o no w e j
(membrana obturatoria ) i więzadeł : krzyżowo-guzowego ( lig. sacrotuberale ), krzyżowo-
k o l c o w e g o ( l i g . s a c r o s p i n a l e ) , p a c h w i n o w e g o ( l i g. i ng u i n a l e ) , k t ó r e o d z i e l a j ą m i e d n i c ę o d u d a .
F u n k c j ę o b r ę c z y m i e d n i c z n e j je s t p o d po r ą d l a o r g a n i z m u o r a z o c h r o n ą n a r z ą d ó w m i ę k k i c h
m i e d ni c y ( p ę c h e r z , m a c i c a , j a j n i k i ) .
Miednica męska jest wąska, a kobieca szeroka.

1
 STAW RAMIENNY A STAW BIODROWY

STAW RAMIENNY (art. humeri) jest stawem prostym , budują go bowiem głowa kości
ramiennej (caput humeri) stanowiąca główkę stawową oraz wydrążenie stawowe łopatki ( cavitas
gl e no i d a l i s ) s t a n o w i ą c e p ł y t k ą p a n e w k ę s t a w o w ą. C z y n no ś c i o w o je s t t o s t a w k u l i s t y w o l n y ,
którego torebka stawowa jest obszerna, a aparat więzadłowy słaby (w. obrąbkowo-ramienne [ lig.
gl e no h u m e r a l e ] o r a z w . k r u c z o - r a m i e n n e [ l i g. c o r a c o h u m e r a l e ] ) .
P o n i e w a ż p a n e w k a o b e j m u j e je d y n i e o k . 1 / 6 o b w o d u g ł ó w k i s t a w o w e j , z a k r e s r u c h o m o ś c i
t e g o s t a w u k u l i s t e g o je s t b a r d z o d u ż y .

S T A W B I O D R O W Y ( a r t . c o x a e ) j e s t s t a w e m z ł o ż o n y m , b u d u j ą g o bo w i e m g ł o w a k o ś c i
u do w e j ( c a p u t f e m o r i s ) s t a n o w i ą c a g ł ó w k ę s t a w o w ą o r a z 3 k o ś c i k o ś c i m i e d ni c z n e j s t a n o w i ą c e
p a ne w k ę s t a w o w ą ( a c e t a b u l u m ) . P a n e w k a w s t a w i e b i o d r o w y m j e s t b a r d z o g ł ę bo k a , p r z e z c o
o b e j m u j e 2 / 3 gł ó w k i s t a w o w e j. C z y n n o ś c i o w o je s t t o s t a w k u l i s t y p a n w e k o w y , c o o z n a c z a , ż e
zakres ruchomości jest ograniczony przez głęboką panewkę. Torebka stawowa należy do
n a j ś c i ś l e j s z y c h t o r e b e k s t a w o w y c h . J e s t o n a w zm o c ni o n a p r z e z s i l n y a p a r a t w i ę z a d ł o w y : w .
b i o d r o w o - u d o w e ( l i g . i l o f e m o r a l e ) , w . k u l s z o w o - u do w e ( l i g. i s c h i o f e m o r a l e ) , w . ł o n o w o - u do w e
( l i g . p u b o f e m o r a l e ) , w . gł o w y k o ś c i u d o w e j ( l i g . c a p i t i s f e m o r i s ) , w a r s t w a o k r ę ż n a ( z o n a
o r b i c u l a r i s ) po k r y w a j ą c a p a n e w k ę s t a w o w ą .

STAW ŁOKCIOWY A STAW KOLANOWY

S T A W Ł O K C I O W Y ( a r t . c u b i t i ) je s t s t a w e m z ł o ż o n y m , b u d u j ą g o b o w i e m 3 k o ś c i :
r a m i e n n a , ł o k c i o w a i p r o m i e n i o w a . O be j m u je o n w s pó l n ą t o r e b k ą 3 s t a w y :
- s t a w r a m i e n n o - ł o k c i o w y ( a r t . h um e r o ul n a r i s ) - c z y n n o ś c i o w o z a w i a s o w y
- staw ramienno-promieniowy (art. humeroradialis ) - czynnościowo kulisty
- staw promieniowo-łokciowy bliższy - (art. radioulnaris proximalis ) czynnościowo
obrotowy

W s t a w i e r a m i e n n o - ł o k c i o w y m ( z a w i a s o w y ) gł ó w k ę s t a n o w i b l o c z e k k o ś c i r a m i e n n e j
( t r o c h l e a h u m e r i ) , a p a n e w kę w c i ę c i e b l o c z k o w e k o ś c i ł o k c i o w e j ( i n c i s u r a t r o c h l e a r i s ul n a e ) .

W s t a w i e r a m i e n n o - p r o m i e n i o wy m ( k u l i s t y ) g ł ó w k ę s t a n o w i g ł ó w k a k o ś c i r a m i e n n e j
( c a p i t u l u m h u m e r i ) , a p a n e w k ę do ł e k g ł o w y k o ś c i p r o m i e n i o w e j ( f o v e a c a pi t i s r a d i i ) .

W s t a w i e p r o m i e n i o w o - ł o k c i o w y m bl i ż s z y m ( o b r o t o w y ) g ł ó w k ę s t a n o w i o b w ó d gł o w y
k o ś c i p r o m i e n i o w e j ( c i r c u m f e r e n t i a r a d i i ) , a p a n e w kę - w c i ę c i e p r o m i e ni o w e k o ś c i ł o k c i o w e j
(incisura radialis).

T o r e b k a s t a w o w a s t a w u ł o k c i o w e g o j e s t l u ź n a po s t r o n i e z g i ę c i o w e j , a p a r a t w i ę z a d ł o w y
s t o s u n ko w o s ł a b y : w . p o b o c z n e p r o m i e n i o w e ( l i g. c o l l a t e r a l e r a d i a l e ) , w . pi e r ś c i e n i o w a t e k o ś c i
p r o m i e n i o w e j ( l i g . a n n u l a r e r a d i i ) , w . c z w o r o bo c z n e ( l i g. q u a d r a t u m ) .
R u c h o m o ś ć s t a w u ł o k c i o w e go j e s t d u ż a . Z ac h o d z i w n i m z g i n a n i e , p r o s t o w a n i e i
o b r a c a n i e , p r z y c z y m o b r ó t je s t n i e z a l e ż n y o d z g i ę c i a c z y p r o s t o w a n i a .

S T A W K O L A N O W Y ( a r t . g e n u s ) j e s t s t a w e m p r o s t y m , b u d u j ą g o bo w i e m 2 k o ś c i . G ł ó w k ę
stawową tworzą kłykcie kości udowej ( condyli femoris), panewkę zaś - kłykcie kości piszczelowej
( c o n d y l i t i b i a e ) . W s t a w i e t y m w y s t ę p u j ą e l e m e n t y do d a t k o w e - t r z e s z c z k a w po s t a c i r z e p k i
( p a t e l l a ) o r a z ł ę k o t k i ( m e n i s c i ) - p r z y ś r o d k o w a i b o c z n a ( p o g ł ę b i a j ą c e p a n e w kę s t a w o w ą ) . S ą o ne
do d a t k o w o c z y n n i k i e m p o d z i a ł o w y m s t a w u k o l a no w e go , d z i e l ą c go n a pi ę t r o g ó r n e , w k t ó r y m
z a c h o d z i z g i n a n i e i p r o s t o w a n i e o r a z n a pi ę t r o d o l n e , g d z i e z a c h o d z i o b r ó t .

C z y n n o ś c i o w o s t a w k o l a n o w y je s t s t a w e m z a w i a s o w ym zm o d y f i ko w a n y m o o b r ó t
( z a w i a s o w o - o b r o t o w y ) , p r z y c z y m o b r ó t w y s t ę p u j e t y l k o w po z y c j i z g i ę c i o w e j s t a w u k o l a no w e go
( w w y p r o ś c i e o b r ó t s t a w e m k o l a n o w y m je s t n i e m o żl i w y , w y n i k a t o z f u n k c j i po d p o r o w e j ) .

S t a w k o l a n o w y p o s i a d a n a pi ę t ą ( c i a s n ą ) t o r e b k ę s t a w o w ą i b a r d z o s i l ne w i ę z a d ł a o b e c ne
ze wszystkich stron stawu.
/ 6 / W i ę z a d ł a z e w n ą t r z s t a w o w e s t a w u k o l a n o we g o :
- w . p o bo c z n e s t r z a ł k o w e ( l i g . c o l l a t e r a l e f i b u l a r e )
- w . p o bo c z n e pi s z c z e l o w e ( l i g . c o l l a t e r a l e t i b i a l e )
- w. rzepki (lig. patellae)
- w. poprzeczne kolana ( lig. transversum genus )
- w . p o d ko l a n o w e s ko ś n e ( l i g . p o p l i t e um o b l i q u um )
- w . p o d ko l a n o w e ł u k o w a t e ( l i g . p o pl i t e u m a r c u a t u m )

2
/2/ Więzadła wewnątrzstawowe stawu kolanowego :
- w. krzyżowe przednie i tylne ( lig. cruciatum anterius et posterius )

W i ę z a d ł a k r z y ż o w e p r z e b i e g a j ą s t r z a ł k o w o po m i ę d z y b ł o n ą w ł ó k n i s t ą a b ł o n ą m a z i o w ą ,
przez co dzielą staw kolanowy na cześć przyśrodkową i boczną.

POŁĄCZENIA KOŚCI PRZEDRAMIENIA A KOŚCI GOLENI

K O Ś C I P R Z E D R A M I E N I A ł ą c z ą s i ę n a dw u s w o i c h k o ń c a c h s t a w a m i , t j . :
- stawem promieniowo-łokciowym bliższym ( art. radioulnaris proximalis )
- stawem promieniowo-łokciowym dalszym ( art. radioulnaris distalis )

O b a s t a w y c z y n n o ś c i o w o s ą s t a w a m i o b r o t o w y m i . T w o r z ą o ne t z w . s t a w y s p r z ę ż o n e , p r z y
c z y m j e s t t o w ył ą c z n i e s p r z ę ż e n i e f i z jo l o gi c z n e ( c z y n no ś c i o w e ) , c o o z n a c z a , ż e o b r ó t w j e d n y m
stawie pociąga za sobą obrót w stawie drugim.

D o d a t k o w o ko ś c i p r z e d r a m i e n i a ł ą c z ą s i ę w i ę z o z r o s t e m w po s t a c i b ł o n y m i ę d z y k o s t n e j
(membrana interossea ), a na swoich końcach dalszych łączą się stawowo z kośćmi ręki poprzez
s t a w p r o m i e n i o w o - n a d g ar s t k o w y ( a r t . r a d i o c a r p e a ) . W s t a w i e t y m p a ne w k ę s t a w o w ą t w o r z y
po w i e r z c h n i a s t a w o w a k o ś c i p r o m i e n i o w e j ( f ac i e s a r t i c u l a r i s r a d i i ) z k r ą ż k i e m s t a w o w y m . G ł ó w k ę
s t a w o w ą b u d u j ą 3 k o s t e c z k i p i e r w s ze g o s z e r e g u n a d g a r s t k a : ł ó d e c z k o w a t a , k s i ę ż y c o w a t a i
t r ó j g r a n i a s t a ( ko l e j n o o s s c a p h o i d e u m , o s l u n a t u m , o s t r i q u e t r u m ) .

K r ą ż e k s t a w o w y , k t ó r y po j a w i a s i ę w t y m s t a w i e p o w i ę k s z a p a n e w k ę o r a z o d d z i e l a o d
s t a w u ko ś c i ł o k c i o w e j .

W G O L E N I ł ą c z ą s i ę z e s o b ą k o ś c i go l e ni t y l k o n a g ó r z e , t w o r z ą c s t a w s t r z a ł k o w o -
p i s z c z e l o w y ( a r t . f i b u l o t i b i a l i s / t i b i o f i b u l a r i s ) , k t ó r y je s t s t a w e m p ł a s k i m . N a do l e i c h ko ń c e d o l ne
ł ą c z ą s i ę z e s o b ą p o p r z e z w i ę z o z r o s t s t r z a ł k o w o - pi s z c z e l o w y ( l i g. t i b i o f i b u l a r e ) , a n a c a l e j s w o j e j
dł u g o ś c i r ó w n i e ż p r z e z w i ę z o z r o s t w po s t a c i b ł o n y m i ę d z y k o s t n e j .

Z ko ś ć m i s t o p y ł ą c z ą s i ę o b y d w i e ko ś c i g o l e n i p r z e z s t a w g o l e ni o w o - s k o k o w y , i n a c z e j
n a z y w a n y s t a w e m s k o ko w y m g ó r n y m .

S t a w s k o k o w y g ó r n y ( s t a w s k o k o w o - go l e ni o w y - a r t . t a l o c r u r a l i s ) je s t s t a w e m z ł o ż o n y m ,
w k t ó r y m p a n e w kę t w o r z ą k o s t k i k o ś c i g o l e n i ( p r z e z p i s z c z e l i s t r z a ł k ę ) . G ł ó w k ę s t a w o w ą t w o r z y
b l o c z e k k o ś c i s k o ko w e j ( t r o c h l e a t a l i ) . C z y n no ś c i o w o je s t t o s t a w z a w i a s o w y , w k t ó r y m d o c ho d z i
do z g i ę c i a g r z b i e t o w e g o i z g i ę c i a po d e s z w o w e go , w z w i ą z k u z c z y m s t a w s k o k o w y gó r n y
um o ż l i w i a p r z e m i e s z c z a n i e s i ę po r ó w n ym p o dł o ż u .

H o m o l o g i c z n y m dl a n i e g o je s t s t a w p r o m i e n i o w o - n a d g a r s t k o w y , k t ó r y c z y n n o ś c i o w o
je s t s t a w e m e l i p t y c z n y m . W s t a w i e t y m w y k o n yw a n e s ą r u c h y z g i ę c i a g r z b i e t o w e go i z g i ę c i a
dł o n i o w e g o , p r z y w o d z e n i a i o d w o d z e n i a o r a z o b w o d z e n i a .

P o d w z g l ę de m r u c h o m o ś c i p r z e w a ż a s t a w p r o m i e n i o w o - n a d g a r s t k o w y .

3
 STAWY RĘKI

- s t a w p r o m i e n i o w o - n a d g ar s t k o w y ( a r t . r a d i o c a r p e a ) , w k t ó r y m p a n e w k ą j e s t k o ni e c
dalszy kości promieniowej oraz krążek stawowy, a główką powierzchnie stawowe 3 kosteczek
s z e r e g u b l i ż s z e go ( ł ó d e c z k o w a t a , k s i ę ż y c o w a t a i t r ó j g r a n i a s t a ) . C z y n no ś c i o w o j e s t t o s t a w
e l i p s o i d a l n y . S t a w t e n p o ł ą c zo n y j e s t p o p r z e z j am ę s t a w o w ą s t a w u ś ró d n a d g a r s t k o w e g o z
p i e r w s z y m s z e r e gi e m n a d g a r s t k a , p o d c z a s g d y d r u g i s z e r e g n a d g a r s t k a c z y n n o ś c i o w o ł ą c z y s i ę z
kośćmi śródręcza.

- s t a w ś r ó d n a d g ar s t k o w y ( a r t . m e d i o c a r p e a ) , k t ó r y ł ą c z y p i e r w s z y s z e r e g n a d g a r s t k a z
s z e r e gi e m d r u g i m . S t a w t e n m a j a m ę s t a w o w ą w k s z t a ł c i e l i t e r y S p o ł o ż o ne j p o p r z e c z n i e . J e s t t o
m e c h a n i c z n i e s t a w z a w i a s o w y . N i e m n i e j je d n a k c z y n n o ś c i o w o s t a w t e n r o z d z i e l a s z e r e g b l i ż s z y
po ł ą c z o n y z ko ś c i ą p r o m i e n i o w ą o d s z e r e go d al s z e g o p o w i ą z a n e g o r u c ho w o z k o ś ć m i ś r ó d r ę c z a .
W s t a w i e t y m k o ś ć ł ó d e c z k o w a t a s t a n o w i z a r ó w no gł ó w k ę j a k i p a ne w k ę t e g o s t a w u .

- s t a w y m i ę d z y n a d g a r s t k o w e ( a r t t . i n t e r c a r p e a e ) t o s t a w y ł ą c z ą c e po s z c z e g ó l ne k o ś c i
nadgarstka między sobą. Czynnościowo są to stawy o niewielkim zakresie ruchu ( zawiasowe),
po n i e w a ż n a d k o ś ć m i n a d g a r s t k a p r z e r z u c o n e s ą s i l n e w i ę z a d ł a ł ą c z ą c e p o s z c z e gó l ne k o ś c i w
s t a w a c h m i ę d z y n a d g a r s t k o w y c h . W i ę k s z y z a k r e s r u c ho m o ś c i w y s t ę p u j e w s ze r e g u bl i ż s z y m ,
po d c z a s g d y w s z e r e g u d a l s z y m r u c h o m o ś ć j e s t j u ż m i ni m al n a .

- stawy nadgarstkowo-śródręczne (artt. carpometacarpeae ) występują pomiędzy

po w i e r z c h n i a m i s t a w o w y m i d a l s z y m i d r u g i e go s z e r e g u n a d g a r s t k a a k o ń c a m i b l i ż s z y m i k o ś c i
ś r ó d r ę c z a . W ś r ó d p i ę c i u p r o m i e n i n a j b a r d z i e j r u c ho m y je s t s t a w n a d g a r s t k o w o - ś r ó d r ę c z n y
k c i u k a ( a r t . c a r p o m e t a c a r p e a p o l l i c i s ) . S t a w t e n m e c h a n i c z ni e je s t s t a w e m s i o d e ł k o w a t y m , w
k t ó r y m z a c h o d z ą r u c h y z g i ę c i a i p r o s t o w a n i a , p r z y w o d z e n i a i o dw o d z e ni a , p r z e c i w s t a w i e n i a i
obwodzenia. Ruchem przeciwstawnym do przeciwstawienia je s t o d p r o w a d z e ni e . Stawy
n a d g a r s t k o w o - ś r ó d r ę c z n e p a l c ó w I I - V m e c h a ni c z n i e s ą s t a w a m i pł a s k i m i ( n i e z n a c z a r u c ho m o ś ć ) .

- stawy śródręczno-paliczkowe (artt. metacarpophalangae ) tworzą się między głowami

k o ś c i ś r ó d r ę c z a a p o d s t a w a m i p i e r w s z y c h p al i c z k ó w . C z y n n o ś c i o w o s t a w y t e ( p al c ó w I I - V ) s ą
k u l i s t e , p r z y c z y m o b r ó t w t y c h s t a w a c h j e s t ni e m o ż l i w y .
- staw ś r ó d r ę c z no - p al i c z k o w y kciuka (art. m e t a c a r p o p h a l a n ge a po l l i c i s ) jest
mechanicznie stawem zawiasowym

- s t a w y m i ę d z y p a l i c z k o w e ( a r t . i n t e r p h a l a n g e ae ) w y s t e p u j ą p o m i ę d z y p o w i e r z c h n i am i
s t a w o w y m i p o s z c z e g ó l n y c h p a l i c z k ó w . M e c h a ni c z n i e s ą t o s t a w y z a w i a s o w e .

S T A W Y S TO P Y

- staw goleniowo-skokowy (art. talocruralis ), w którym panewkę stanowią powierzchnie

stawowe dwóch kości goleni, główkę - bloczek kości skokowej. Staw ten inaczej nazywa się stawem
skokowym górnym . Mechanicznie jest to staw zawiasowy, który umożliwia przemieszczanie się po
równym podłożu (ruch zgięcia grzbietowego i podeszwowego stopy).

- staw skokowo- piętowo- łódkowy (art. talocalcaneonavicularis - staw skokowy dolny )

podzielony jest przez zatokę stępu na staw skokowy przedni i tylny.
- w stawie skokowym przednim panewką jest powierzchnia skokowa kości łódkowatej i
powierzchnia skokowa przednia i środkowa kości piętowej, a główką jest głowa kości
skokowej z powierzchniami stawowymi piętowymi przednią i środkową.
- w stawie skokowym tylnym , który inaczej można nazwać stawem skokowo-
piętowym (art. talocalcanea ), panewkę tworzy powierzchnia piętowa tylna kości
skokowej, a główkę powierzchnia skokowa tylna kości piętowej.
W stawie skokowym dolnym zachodzi ruch nawracania i odwracania stopy. Mechanicznie
bowiem jest to staw kulisty umożliwiający przemieszczanie się po nierównym podłożu.

- staw poprzeczny stępu, tzw. staw Choparta (art. tarsi transversa ) składa się z 2 stawów,
tj. staw skokowo-łódkowy (art. talonavicularis ) i staw piętowo-sześcienny (art.
calcaneocuboidea ). Staw ten wzmocniony jest przez więzadło rozdwojone ( lig. bifurcatum ) i jest on
ważny chirurgicznie, albowiem w stawie tym dokonuje się amputacji przedniej części stopy.

Ponadto w obrębie stępu występują stawy : łódkowo-klinowate (art. cuneonavicularis ),

międzyklinowate (art. intercuneiformis ) oraz staw klinowo-szcześcienny (art. calcaneocuboidea ).
Stawy te czynnościowo są płaskie .

Pozostałe stawy stopy to stawy stępowo-śródstopne, międzyśródstopne, śródstopno-

paliczkowe i międzypaliczkowe. Wśród nich tylko stawy śródstopno-paliczkowe są mechanicznie
kuliste, pozostałe natomiast są stawami płaskimi.