Les accents- Οι τόνοι

Accent aigu : é É -οξεία

Η οξεία μπαίνει στο φωνήεν é
πχ- La bonté, le café, la charité, un éléphant.

• Έχουμε οξεία όταν το é είναι το πρώτο γράμμα μιας λέξης.

• Πχ: Un éditeur, un électronicien, une épreuve.

Εξαιρέσεις:

• 1.Οι λέξεις σε -ère και -ès οι οποίες παίρνουν βαρεία (accent grave) :
- πχ Une ère (époque de temps), un ers (légume lentille), un aloès.

• 2. Έχουμε ένα -é με βαρεία-accent aigu όταν αυτό είναι το τελευταίο γράμμα μιας λέξης
(ακόμη κι αν η λέξη βρίσκεται στον πληθυντικό με s ή με ένα -e άφωνο)

• πχ- Un abonné, des abonnés, une abonnée - La liberté, le lycée.

• Χωρίς τόνο εάν το φωνήεν -e ακολουθείται από τελικό συμφωνο -d, -f, -r ή -z τελικό :

• πχ Clef, pied, chanter, nez...

ΕΠΙΣΗΣ Η ΟΞΕΙΑ

o Τονίζει με τα προθέματα dé- ,mé- ,pré- :

- πχ: Désigné, mélangé, préféré.

o Σπάνια κάποιες λέξεις δεν τονίζονται

o πχ - Pedigree, repartie (ενώ το ρήμα répartir τονίζεται), revolver.

Προσοχή : Besicles ή bésicles (πάντα στον πληθυντικό).

o Τονίζει το τέλος των παθητικών μετοχών

o πχ- Chanté, donné, tué… και στην παθητική μετοχή του ρήματος être : été.

Προσοχή

o Ποτέ τόνο σε -e που βρίσκεται μπροστά από -x :

- πχ circonflexe, le sexe.

o Ποτέ οξεία-accent aigu σε -e που βρίσκεται μπροστά από διπλό σύμφωνο:

- πχ Une étiquette, une trompette.
 Το "e"άφωνο
Ένα άφωνο -e (muet) δεν προφέρεται
-πχ Une année, la joie, la pluie, la vie, le lycée, la bougie.

• Προφορά : Η οξεία στο -é δείχνει ένα κλειστό e

• πχ un pré, du blé

• Η βαρεία (accent grave) -è ένα e ανοιχτό

• πχ père, il mène.

• Βαρεία-Accent grave : èÈ àÀ ùÙ

Ο τόνος αυτός, η βαρεία, μπαίνει μόνο στα φωνήεντα: -è , -à, -ù. Στα δύο τελευταία δεν
επηρεάζει την προφορά.
- πχ à, çà, deçà, delà, déjà, holà, là, où, voilà...

• Βαρεία-accent grave στο τέλος της λέξης, όταν αυτή στον ενικό τελειώνει σε -s

• πχ- Abcès, accès, après, auprès, congrès, décès, excès, exprès, près, procès, progrès, succès,
très.

• Βαρεία-accent grave στο -è, όταν αυτό βρίσκεται μπροστά από ένα σύμπλεγμα γραμμάτων
εκ των οποίων το δεύτερο είναι -L ή ένα -R :
- πχ le lièvre, la fièvre, une nèfle, le trèfle.

• Ομόφωνα με -à. Βάζουμε βαρεία στο -à (πρόθεση) και "là" (επίρρημα του τόπου) για να τα
διακρίνουμε από τα -a (ρήμα avoir), και "la" ((αντωνυμία ή άρθρο)

• - πχ Je vais à la ville, il a chaud, il habite là, la voiture.

• Βαρεία επίσης για το επίρρημα"çà" : (çà και là) σε αντίθεση με τη δεικτική αντωνυμία
« ça » δλδ cela :
- πχ Ça va pas mal, mais il faut encore chercher çà et là pour améliorer.

• Βαρεία για τα delà, deçà, déjà, voilà… αλλά όχι για την αντωνυμία cela :
- πχ S'il réussit au-delà de nos espoirs, il pourra alors s'occuper de cela.
• Ομόφωνα με το -ù.

• -Το ù accent grave χρησιμοποιείται μόνο με το "où" (αναφορική ή ερωτηματική

αντωνυμία) για να το διακρίνει από το "ou" (διαζευκτικός σύνδεσμος) :
- πχ Où se trouve la clé ? Blanc ou noir, il faut choisir !

ΠΡΟΣΟΧΗ

• Δεν τονίζω φωνήεν που βρίσκεται πριν από διπλό σύμφωνο

• - πχ Appelle, fléchette, jette, pelle, trompette.

• Δεν τονίζω το -e πριν το -x :

- πχ Circonflexe, flexion, mexicain, plexus.

• Δεν τονίζω λέξεις που ξεκινούν από το πρόθεμα"des" (και όχι "dés") όταν η αρχική λέξη
ξεκινά με "s" :
- Dessécher (des-sécher), dessaisir, desservir.
Εξαιρούνται τα : Désaccord, déshabiller, désunir.

• Κάποια ρήματα αλλάζουν τον τονισμό τους με τα χρόνια και κάποιες φορές ο τονισμός τους
καταργείται

Accent circonflexe : â  êÊ îÎ ôÔ ûÛ
Ο τόνος-accent circonflexe μπαίνει στα φωνήεντα -â, -ê, -î, -ô, -û
πχ Abîme, côte, coût, dû, fête, flûte, gîte, pâte, sûr...
• Μπαίνει στην κτητική αντωνυμία : le nôtre, le vôtre, les nôtres, les vôtres.
Και στα επίθετα : mûr, mûre, sûr, sûre.

• Επίσης : jeûne (νηστεία αλλά déjeune χωρίς accent) και aumône, boîte, chaîne, château,
croûte, grâce, icône, traîner, traître, trêve, voûte...

• Στο -i των ρημάτων σε -aître ή -oître και στο ρήμα "plaire" όταν το -i είναι μπροστά από
το -t :
- Il connaît, il paraîtra, il croît

• Στο -i των λέξεων σε -ître :

- Bélître (mendiant), épître, huître.

• Στο-a του επιθέματος -âtre :

- Bellâtre (beauté fade), douceâtre (douceur fade), grisâtre

• Αλλά όχι στο -iatre :

• Pédiatre, psychiatre.

• Ο τόνος accent circonflexe μπαίνει σε κάποιες λέξεις για να τις διακρίνει από κάποιες
ομόηχες

• πχ- Hâler (bronzer), haler (tirer), une boîte (le récipient), il boite (claudication), la châsse (le
coffret), la chasse (au gibier).

• Συναντάμε τον τόνο αυτόν και σε κάποιες λέξεις που έχασαν το -s

• πχ - Âne et asne, château et chasteau, fenêtre et fenestre, gîte et giste, hôpital et hospital,
goût et goust, tête et test.
Αυτές οι λέξεις ενώ σε κάποια παράγωγά τους διατηρούν το-s :
- Hôpital, hospitalier - Fête, festin, festival σε κάποια άλλα το χάνουν, πχ Arôme et aromatique -
Cône et conique - Diplôme et diplomatique - Extrême et extrémité - Grâce et gracieux, gracier -
Infâme et infamie - Pôle et polaire - Râteau et ratisser.

• Προφορά : ο τόνος accent circonflexe δίνει έναν πιο έντονο επιτονισμό:

- Cette fille est gracieuse, et ce garçon infâme.

• Τα ρήματα"croître, devoir, mouvoir, recroître, redevoir" στο αρσενικό της παθητικής

μετοχής σχηματίζονται σε "crû, dû, mû, recrû, redû", αλλά χάνουν τον τόνο στο θηλυκό και στον
πληθυντικό.
Τα ρήματα"apparaître, comparaître, connaître, disparaître, méconnaître, naître, paître,
paraître, réapparaître, recomparaître, reconnaître, renaître, repaître, reparaître,
transparaître" παίρνουν accent circonflexe όταν το -i ακολουθείται από ένα -t.