Lampiran A Contoh Perhitungan (Panas Pelarutan)

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 5

LAMPIRAN A

CONTOH PERHITUNGAN

B.1 Penentuan Tetapan Harga Kalorimeter (k)


B.1.1 Kalor yang diserap fluida dingin (Q1)
m air dingin = ρ air dingin x Vair dingin
m air dingin = 1 gram/ml x 50 ml
m air dingin = 50 gram

Q1 = m air dingin x c air dingin x ∆ T


Q1 = 50 gram x 4,2 J/g K x (312,1 - 302,4) K
Q1 = 2037 J
B.1.2 Kalor yang dilepas fluida panas (Q2)
m air panas = ρ air panas x Vair panas
m air panas = 1 gram/ml x 50 ml
m air panas = 50 gram

Q2 = m air panas x c air panas x ∆ T


Q2 = 50 gram x 4,2 J/g K x (312,8 – 312,1) K
Q2 = 147 J
B.1.3 Kalor yang diserap kalorimeter (Q3)
Q3 = Q2 - Q1
= 147 J - 2037 J
= -1890 J
Tanda (-) menandakan terjadinya pelepasan kalor

B.1.4 Tetapan Kalorimeter (k)


Qserap = Qterima
M1.C. ∆ T = M2.C. ∆ T
50 gr x 4,2 J/gr K x (x - 302,1) = 50 gr x 4,2 J/gr K x (312,8 – x)
x – 302,1 = 312,8 - x
2x = 614,9
x = 307,45 K
∆T = x – T2
= 307,45 – 312,8
= -5,35

Q3
k=
∆T
−1890
k=
−5,35
k = 353,27 J/K

B.2 Penentuan Panas Reaksi


B.2.1 Panas Reaksi CuSO4.5H2O 2 Gram

∆T1 = T2 – T1
= 302,9 – 302,1
= 0,8

Q reaksi = - [(m air + m CuSO4.5H2O) x c air x ∆T ) + (k x ∆T)]


= - [(50 + 2) x 4,2 x (302,9-302,1) + (353,27 x (302,9-302,1))]
= - [(52) (3,36) + 282,616]
= - 457,336 J
Tanda (-) menandakan terjadinya pelepasan kalor

massa sampel
n sampel =
BM
2 gr
=
249,5 gr /mol
= 0,008 mol

−Q
∆H =
n sampel
−−457,336
=
0,008
= 57167 J
B.2.2 Panas Reaksi CuSO4.5H2O 3 Gram

∆T1 = T2 – T1
= 303,1 – 302,5
= 0,6

Q reaksi = - [(m air + m CuSO4.5H2O) x c air x ∆T ) + (k x ∆T)]


= - [(50 + 3) x 4,2 x (303,1-302,5) + (353,27 x (303,1-302,5))]
= - [(53) (2,52) + 211,962]
= - 345,522 J

massa sampel
n sampel =
BM
3 gr
=
249,5 gr /mol
= 0,012 mol

−Q
∆H =
n sampel
−−345,522
=
0,012
= 28793,5 J

B.2.3 Panas Reaksi CuSO4 anhidrat 2 Gram

∆T1 = T2 – T1
= 304,6 – 302,6
=2

Q reaksi = - [(m air + m CuSO4 anhidrat) x c air x ∆T ) + (k x ∆T)]


= - [(50 + 2) x 4,2 x (304,6-302,6) + (353,27 x (304,6-302,6))]
= - (436,8 + 706,54) J
= - 1143,34 J
massa sampel
n sampel =
BM
2 gr
=
159,5 gr /mol
= 0,012 mol

−Q
∆H =
n sampel
−−1143,34
=
0,012
= 9528,33 J

B.2.4 Panas Reaksi CuSO4 anhidrat 3 Gram

∆T1 = T2 – T1
= 305,5 – 301,9
= 3,6

Q reaksi = - [(m air + m CuSO4 anhidrat) x c air x ∆T ) + (k x ∆T)]


= - [(50 + 3) x 4,2 x (305,5-301,9) + (353,27 x (305,5-301,9))]
= - (801,36 + 1271,77) J
= - 2073,13 J

massa sampel
n sampel =
BM
3 gr
=
159,5 gr /mol
= 0,018 mol

−Q
∆H =
n sampel
−−2073,13
=
0,018
= 115173,88 J

You might also like