Paano na Kami

(Isang Pag-Aaral Tungkol sa Underemployment ng mga Nars sa

Pilipinas)
ACOSTA, Dennis Jerome S., ALCANTARA, John Allen E., BONDOC, Franz Vico
M.,CABALLES, Ana Angela M. at LAPID, Jazminn Jessica R. mula sa klase
ng I-12A.Y. 2008-2009 sa patnubay ni Prop. Zendel Rosario Manaois-Taruc M.Ed.

Layunin, Saklaw at Limitasyon ng Pag-aaral

Layunin
a.
Layunin ng pagaaral na ito na mabigyang pansin ang suliranin ng
underemployment
n g m g a n a r s s a P i l i p i n a s s a p a ma m a g i t a n n g pagsusuri sa mga
ugat, epekto at posibleng solusyon dito.b.Layuning ng pag-aaral na ito
ay upang maipakita ang kalagayan
sab u h a y ( h a l . e m o s y o n a l , s i k o l o h i k a l , p a n a n a l a
p i ) n g m g a underemployed na nars sa Pilipinas.c . L a y u n i n n g
p a g - a a r a l n a i t o n a m a g a b a y a n a n g m g a n a g n a n a i s pang
kumuha ng kursong narsing ng gabay sa pagpili sa narsingbilang
kurso nila.

Saklaw
•S a k l a w n g p a g a a r a l a n g s u l i r a n i n n g u n d e r e mp l o ym e n t , i s p e
s i p i k o s a larangan ng narsing sa Pilipinas.

Limitasyon
•Hindi sakop ng pagaaral na ito ang kaugnay na paksa ng
“unemployment”
ng mga nars sa Pilipinas.

I.Mga Kaugnay na Babasahin at Pag-

a a r a l A.Kalagayan ng Underemployment ng mga Nars sa
Pilipinas

A.1. Introduksyon
Nagsimula ang paglago ng bugso ng trabaho ng mga nars sa
ibang bansanoong taong 1995. Ayon sa ulat ni
Philippine Overseas Employment Administration(POEA)
regional director Delfina Camarillo ay umabot na sa 33,964 na mga nars
angnakapangibang bansa na mula noong taong 1995 hanggang
2000 at sa taong 2001p a l a m a n g a y u m a b o t n a s a 1 5 , 5 3 6 a n g
m g a n a r s n a n a g t u n g o s a i b a n g b a n s a . Maraming mga Pilipinong
nars ang nangingibang bansa dahil sa kakulangan ng mganars sa mga
bansa tulad nang bansang Estados Unidos, Austria, Norway Japan at
ibapa. Upang matugunan ang kakulangan ng mga nars sa ibang bansa ay
nagtaas angmga nasabing bansa ng kanilang pasahod sa mga nars
na naglalaro mula
$1000h a n g g a n g $ 7 0 0 0 n a n a g r e s u l t a s a p a g d a m i n g m g a
n a r s n a n a g a a m b i s y o n g makapunta sa ibang bansa.

(3)
Ngunit biglang tumamlay ang bugso ng trabaho ng mga nars sa ibang
bansamag mula noong 2006. Maraming dahilan kung bakit humina ang
bugso ng trabahong mga nars sa ibang bansa. Una ay dahil sa
oversupply
nang mga nars sa

Pilipinas,h i n d i ma k a k u h a n g d a l a wa n g t a o n g p a g s a s a n a y o k a r
a n a s a n a n g m g a n a r s s a Pilipinas dahil sa kakulangan ng mga
ospital na pagkukunan nila ng pagsasanay dahilsa sobrang dami ng mga
nars. Ikalawa ay ang pagbaba ng kalidad ng edukasyon ngilang mga
kolehiyo ng narsing. Ikatlo ay ang “American Retrogression” na naghintosa
pagkuha ng mga nars sa Pilipinas at ang pagbabago ng polisiya ng
Britanya namas pinaboran ang mga nars na miyembro ng European
union na nagresulta sapagbaba ng demand ng narsing. Ikaapat ay
ang Iskandalo ng 2006
Nursing board exams
na nagbigay ng masamang imahe sa mga Pilipinong nars sa ibang bansa .
(1 at 2)

1. (2008,07 08).( Most Pinoy nurses jobless, underemployed -

PNA. Retrieved December 2, 2008, fromGMANews.tv Web
site:http://www.gmanews.tv/story/105799/Most-Pinoy-nurses-jobless-
underemployed---PNA)2. Shrinking US demand swells jobless Filipino
nurses . Retrieved December 2, 2008, from NurseOnline.USWeb site:
http://nurseonline.us/html/index.php?option=com_content&task=view&id=6
6&Itemid=46
3.
G a m o l o , N . O . R P n u r s e s s e e n a s p r i m e e xp o r t c o m m o d i t y. R
e t r i e ve d De c e mb e r 2 , 2 0 0 8 , f r o m Philnurse.com Web site:
http://philnurse.com/?p=10

B.Mga Sanhi ng Underemployment sa PilipinasB.1. Oversupply

ng mga Nars sa Pilipinas
Nakakaalarma ang ang kalabisan ng mga nars sa ating bansa. Ayon sa
isangistatistika, umabot na sa 150,000 nars na kung walang
trabaho ay iba sa kanyangkursong tinapos ang piniling trabaho.
Ang nangyayaring kalabisan ng mga nars aymaiuugnay sa mga kolehiyo
ng narsing na patuloy sa pagpapatapos ng mga nars nahindi naman
kwalipikado sa istandard ng CHED
(Commision On Higher Education)
. Isarin sa sanhi sa kalabisan ng mga Pilipinong nars ay ang
kakulangan sa ospital
nam a a a r i n i l a n g p a g k u n a n n g p a g s a s a n a y u p a n g m a k a p a n g i b
a n g b a n s a . I t o a n g dahilan kung bakit maraming mga Pilipinong nars
ang hindi makaalis ng bansa Dahildito malaki ang saklaw ng mga nars sa
unemployment at underemployment rate ngbansa. Kaya iminungkahi ng
CHED ang pagpapasara ng mga kolehiyo ng narsing namay di magandang
passing rate sa board exam.
(4)

B.2. Mababang Kalidad ng Edukasyon ng Narsing sa Pilipinas

Sa nakalipas na sampung taon ay naging komersiyalisado ang edukasyon
ngnarsing kaya naman lumitaw ang mga kolehiyo ng narsing sa
buong bansa. Ngunitkaramihan sa mga kolehiyo ng narsing ngayon sa
bansa ay hindi nakakapagbigay ngmagandang kalidad ng edukasyon at
para lamang sa negosyo ang pagpapatayo nilang mga kolehiyo ng
narsing na sa huli ay nagpapatapos sila ng mga nars na kulangsa
kakayahan. Inirekomenda ng CHED ang mga kolehiyo ng narsing na hindi
pumasasa kanilang istandard ngunit hanggang sa ngayon ay walang
naipasarang kolehiyo ngnarsing dahil rin sa ilang mga
taong gobyerno na nagsasabwatan sa pagpapatakbong
mga nasabing kolehiyo.
(5)
Ang
ladderized nursing education
ay isa sa mga pinagtatalunang bagay sa ngayon saedukasyon sa narsing.
Ang
laderrized nursing education
ay ipinanukala ni pangulongArroyo sa tulong ng TESDA upang
matulungan ang mga mahihirap na Pilipino namakatapos ng pag-
aaral sa maikling panahon. Ngunit imbes na makatulong sa mganars ay
nakasama pa ito sapagkat ang mga
practical nurse
ay nakadadagdag sa mganars sa Pilipinas na walang trabaho. Kalimitan rin
ay pinagmumulan ito ng mga narsna kulang ang kakayahan sa
narsing. Inuulan din ito ng batikos dahil sa hindi itomakatarungan sa
mga estudyante na kumukuha ng apat na taon na kurso sapagkatsa
ladderized course
ay sa loob ng dalawang taon lamang ay makakakuha ka na ngdiploma sa
narsing. Ito rin ay pinagmumulan ng katiwalian sapagkat ginagawa
itongnegosyo ng ilang kompanya dahil ang narsing ay isang in demand na
kurso ngayongpanahon na ito. Kaya ang
ladderized course o practical nursing
ay nakapagdudulotng masamang epekto sa mga nars.
(6)

B.3. Pagbabago ng Polisya ng Ibang Bansa

Sa kabilang banda naman, ang pagbaba ng demand ng mga Pilipinong
nars saA me r k a a y n a g s i m u l a p a n o o n g 2 0 0 6 a t ma i u u g a t
s a p a g b a b a g o n g p o l i s i ya n g Amerika sa pagkuha ng mga bagong
nars sa kanilang bansa, bunsod ng pagbaba ng

pangangailangan sa mga nars sa Amerika. Ayon din kay Dr. Fely Martin Lo
renzong UP Manila, “ito na rin daw ang
‘trend’
sa Propesyon ng Nursing sa ngayon.(7)M a k i k i t a d i n s a mg a
istatistika ng POEA na mula sa bilang na 13,822 na
bagongtanggap na nars sa ibang bansa noong 2001,
b u m a b a i t o s a 8 , 5 2 8 n a b a g o n g tanggap na nars noong 2006. Ilan
sa mga bansa na nagpakita ng pagbaba ng bilangng bagong tanggap na
nars ay ang mga ss:
•
Saudi Arabia: mula 5, 626 noong 2004 patungo 2,886 sa 2006;
•
United Kingdom: mula 800 noong 2004 patungo 139 sa 2006;
•
US: mula 373 noong 2004 patungo 133 sa 2006;
•
Kuwait: mula 408 noong 2004 patungo 191 sa 2006;
•
Qatar: mula 318 noong 2004 patungo 38
sa 2006Da g d a g p a n i K r i s t e l A c a c i o P h . D. Ca n d . s a Un i b e r s i d
a d n g C a l i f o r n i a n a “ k a p a g nagpatuloy ang pagbaba ng bilang ng
tinatanggap na nars na Pilipino, maaaringmaharap sa isang malaking
pagdami ng
underemploye’
na nars sa Pilipinas.
(8)
4.
O v e r s u p pl y o f N ur s e s i n t h e P hi l i ppi ne s Con f i r m e d : 1 5 0 K
Un e m pl o ye d Fi l i pi n o Nur s e s
retrieved Feb. 17 2009 from
www.jpsimbulasn.com
6. Nursing Now an Ailing Profession by Jerry E
s p l a n a d a d a t e r e t r i e v e d D e c 2 2 0 0 8 f r o m http://servi
ces.inquirer.net/print/print.php?article_id=20081010-165747’7. Shrinking
US demand swells jobless Filipino nurses . Retrieved December 2, 2008,
from NurseOnline.USWeb
site:http://nurseonline.us/html/index.php?option=com_content&task=view&i
d=66&Itemid=468. Romero, P. (2008, 06 02). Job outlook for Filipino
nurses no longer as bright. Retrieved December 2, 2008, from ABS-
CBNNews.com Web site: http://www.abs-cbnnews.com/special-
report/06/02/08/job-outlook-filipino-nurses-no-longer-bright

B.4. 2006 Nursing Board Exam Leakage

Ang
2006 nursing exam leakage
ay isang iskandalo na yumanig sa propesyon ngnarsing sa Pilipinas at
nagbunsod ng malaking alinlangan sa kalidad ng edukasyon ngmga nars
sa Pilipinas. Nagbunsod ito sa pagkakatuklas sa pagkalat ng mga
nilalamann g m g a b a h a g i n g I I I a t V n g 2 0 0 6
nursing board exam
sa ilang
review centers
partikular sa lungsod ng Baguio. Dahil dito ay ipin
a g b a w a l n g C G F N S , a n g tagapagbigay ng sertipikasyon ng
mga nars upang magtrabaho sa ibang bansa, napakuhanin ng
pagsusulit nila ang mga nars na kumuha ng 2006 June nursing
boarde xa m a t h i n d i n a g -
retake
. Isa itong salik na lalong nagpababa sa bilang ng
m g a tinatanggap na nars sa ibang bansa at nagdudulot ng
underemployment sa mga narssa Pilipinas.
(9)

C.Epekto ng Oversupply ng mga Nars sa Pilipinas

C.1. EkonomiyaAng nars ay isang pangunahing
export comodity
ng bansa. Ito ay bumubuo sa11 porsyentong bahagdan ng mga OFW
sa ibang bansa.
(10)
Nagdadala ito ng USD15.9 Bilyon na kita sa bansa natin.
(11)
Ito ay isa sa mga pangunahing pinagkukunann g k i t a n g b a n s a .
(12)
Sa paglobo ng underemployed na nars ay malaki an
g pagkakataon ng pagbaba ng remittance ng mg OFW na
n a r s n a m a l a k i a n g itinutulong sa ekonomiya.C.2. SariliAyon sa
isang pag-aaral na isinagawa nina Jo Ann Prause at David
Dooley,n a a p e k t u h a n n g u n d e r e m p l o ym e n t a n g t i n g i n n g m g a
n a r s s a k a n i l a n g s a r i l i . Karamihan sa mga respondente ay bumababa
ang tingin sa sarili nila dahil sa estadonila sa buhay.
(13)
May mga nars na bumaba ang tingin sa sarili dahil sa kanilang
kinalalagyan.Naaawa sila sa sarili nila dahil sa kabila ng pagtatapos nila ng
apat na taong kurso ayhindi sila makakuha ng trabaho na aangkop sa
kakayahan nila.A y o n d i n s a n a s a b i n g p a g -
a a r a l , m a y i b a n a m a n g m g a u n d e r e m p l o y e d n a kontento na
sa trabaho nila dahil sa kumikita naman sila ng maayos dito at di din
silagaanong nahihirapan sa trabaho nilng ginagawa.
(14)
II.Paglalahad ng Sariling Pag-aaral

A.Metodolohiya
Ang mga mananaliksik ay naghanap ng mga kaugnay na
p a g - a a r a l a t babasahin ukol sa paksa ng underemployment ng
mga nars. Sa pamamagitan ngpagbabasa ng mga artikulo sa internet at
mga babasahin at sanggunihan sa aklatanng UST, nakakalap ang mga
mananaliksik ng pangkalahatang ideya sa paksa
ngunderemployment ng mga
nars.S a a m i n g p a g k u h a n g d a t o s , k a m i a y n a g p a n
a y a m n g d a l a w a n g “underemployed” na nars. Ang isa ay si Jesa
Santlices (edad 28) nagtapos ng
nursings a t a o n g 2 0 0 8 , b o a r d e xa m p a s s e r a t k a s a l u k u ya n g n a
g t r a t r a b a h o b i l a n g i s a n g computer encoder sa isang sanglaan.
Samantalang ang isa pa naming nakapanayamay si Thelma Javier (edad
54) nagtapos ng Nursing sa taong 1981, board exam passerat
kasalukuyang nagtratrabaho sa isang lokal na Gobyerno bilang
isang “sanitaryinspector”. Si Jesa at Thelma ay parehong hindi nursing
ang unang kursong kinuha.
Si J e s a a y k u mu h a m u n a n g k u r s o n g A s s o c . Co m p u t e r De s i g
n a n d P r o g r a mm i n g , samantalang si Thelma naman ay sa unang
dalawang taon sa kolehiyo ay kumuhamuna ng kursong BS Zoology.

B.Presentasyon, Interpretasyon at Pagsusuri ng Datos

Ayon sa datos na aming nakalap, ang mga nars na aming
nakapanayam aynakapagtrabaho na sa mga ospital. Si Jessa ay
nakapagtrabaho na sa isang hospitalbilang isang volunteer sa loob ng
isang buwan. Samantalang si Thelma naman aynakapagtrabaho
bilang isang nars sa isang ospital para sa mga bata.Ayon sa datos na
aming nakalap, maraming dahilan kung bakit napunta angmga
nakapanayam naming nars sa kanilang kasalukuyang trabaho.
Ikinewento ni Jesa na lubos siyang nahirapan sa pag-apply bilang
nars kaya naman ay pumasoknalang siya sa isang trabaho kung saan
may nalalaman naman din siya dahil nga nasiya ay kumuha muna ng
kursong may kinalaman sa kompyuter bago ang pagkuhang nursing. Sa
buhay daw kasi ngayon mahirap na maghintay na kumita ng pera.
Si Thelma naman ay nag apply nalang sa kanyang
k a s a l u k u ya n g t r a b a h o d a h i l s a p a g k a b i g o n g m a k u h a m u l i b i l
a n g n a r s s a i s a n g inaplyan na trabaho dahil sa pagpili ng mga nars na
mas malapit nakatira sa kanyangnais na pasukang ospital.Ayon sa mga
datos na aming nakalap, maituturing parin na mapalad ang
mgan a k a p a n a y a m n a m i n n a m g a n a r s d a h i l k a h i t p a p a n o
a y m a y t r a b a h o s i l a n g pinagkukuhanan ng kanilang gastusin sa
araw araw hindi katulad ng ibang mga narsna walang makuhang trabaho
kahit na trabahong hindi naaangkop sa kanila.Ang aming unang naitanong
sa aming mga nakapanayam ay “Anu-ano po angmga naranasan niyo po
bilang isang underemployed na nars?”“
Marami akong naranasan bilang isang underempolyed na nars;
fruitfulnaman at I’m working on the sanitation of the society which is related
namansa health preventive at sanitation ang trabaho ko.” –Ginang Thelma
Javier
Ayon sa mga datos na aming nakalap, hindi lahat ng mga underemployed
nanars ay nakakaranas ng panghihinayang o kahinaan ng loob sa kanilang
trabaho namalayo sa kanilang kursong tinapos.

Ngunit sa kabilang banda ay may mga nars na nakakaranas

ngpanghihinayang o kahinaan ng loob sa kanilang trabaho na malayo sa
kanilangkursong tinapos
“OK lang, but sometimes parang na-uunderestimate ako.” –Ginang Jesa
Santilices

Ayon sa datos na aming nakalap, ang mga nars na aming nakapanayam

nameron at malal ang kalagayan ng underemployment sa bansa.
“Sobrang daming nurse sa Pilipinas dahil sa mismatching ng
credentials.” –Ginang Jesa Santilices“

Sobrang dami ng graduates, mababa ang pasahod na kulang sa

daily expenses.” –Ginang Thelma Javier
Ayon sa datos na aming nakalap, sa kabila ng krisis ng mga nars sa
Pilipinasay naniniwala sila na may lunas pa sa problemang ito.“
Dapat may quota system and controlled number of enrollees. Dapat the
government should look at the importance of the job and prioritize thehealth
profession.” –Ginang Thelma Javier “Kailangan ng high-standard and
control sa mga nagsusulputang school of nursing.” –
Ginang Jesa SantilicesHiningan naming ng mensahe ang aming mga
nakapanayam para sa mgamag-aaral ngayon na kumukuha ng kursong
nuring:
“Isipin munang mabuti by heart kung anong course talaga ang gusto
niyong i-take” -Ginang Jesa SantilicesThelma: “Study hard, and serve
your country first.” - Ginanng Thelma Javier

I I I . K o n k l u s y o n
Ayon sa mga naobserbahan ng mga mananaliksik, maraming
depekto angpropesyon at sistema edukasyon ng narsing sa Pilipinas.
Naguugat ang problema samaraming bagay. Ilan sa mga ito ay ang maling
konsepto ng tao sa narsing at pati nadin ang pag-gamit sa sistema ng
edukasyon ng narsing ng ilang institusyon upangmgapayaman
at hindi upang makapagpatapos ng mga kalidad na nars
sa Pilipinas.S a k a l a k a r a n g i t o a y p a t u l o y a n g p a g d a m i n g
b i l a n g n g m g a n a r s s a b a n s a , karamihan dito, mga hindi
kalidad na nars. Sa kadahilanang ito, madami ding mganars ang
nahihiranpan, kundi man ay hindi na makakita ng trabahong
angkop sanatapos nilang kurso at napipilitang magtrabaho sa hanap-
buhay na hindi angkop sanataos nila upang
matustusan ang pangaraw-araw na pangangailangan
ng pamilyanila. Nakakapagpababa din ito ng tingin ng mga nars sa
sarili nila at ng lipunan sak a n i l a d a h i l s a h a n a p -
buhay nilang pinasok ayon na din sa sinabi ng amingk
inapanayam na si Jessa, “siya ay
na-uunderestimate
d a h i l h i n d i s i y a nakakapagtrabaho bilang isang nars." Isa pang
dulot nito ay ang panghihinayang ngmga underemployed na nars dahil
sa hindi nila magawang maghanap- buhay ngisang trabaho na
angkop sa kurso nilang inaral ng apat na taon. Nararapat lang
nak o n t r o l i n p a r e h o a n g b i l a n g n g mg a p u m a p a s o k s a k u r s o n g
narsing, pati na
dink a l i d a d n g e d u k a s y o n n g n a r s i n g s a b a n s a u p a n
g m a s i g u r a d o n a a n g m g a nagtatapos sa kurso ay nararapat
magtapos at may sapat na kaalaman sa pagtugon
sa pangangailangan ng mga pinaglilingkuran nila. Kung
hindi magagawangs o l u s y u n a n a n g s u l i r a n i n g i t o a y
patuloy lang na lalala ang problema sa
underemployment ngPilipinas.I s a m a a a r i n g s o l u s y o n s a k a
s a l u k u y a n g n a r a r a n a s a n n a k r i s i s s a underemploym
ent ng mga nars ay ang orientasyon sa “family level” palang.
Ibigs a b i h i n n i t o a y a n g p a g b i b i g a y n g k a l a ya a n s a mg a
k a b a t a a n n a ma k a p a m i l i n g kursong kanilang nais tahakin at
hindi sila ipilit sa mga kursong “hot o in demand”dahil para rin ito sa
kanilang hinaharap.

IV.Rekomendasyon
Matapos ang pag-aaral, ang mga mananaliksik ay nakabuo ng mga ss.
narekomendasyon na may kaugnayan sa pag-aaral

1.
Na ang mga mag-aaral na kumukuha ng kursong nursing ngayon aymag-
isip muna ng maigi kung ang kanilang gustong buhay ba ayang
pagiging nars talaga, kung hindi ay habang maaga pa ay lumi-pat na sa
kursong nais talagang kunin, at kung oo naman pagbutih-i n n g ma i g i
a n g p a g - a a r a l a t i s i p i n m u n a n g mg a m a g u l a n g n a pumipilit sa
kanilang mga anak na kumuha ng kursong nursing nahayaan
nilang pumili ng kursong ninanais talaga ng kani-kanilangmga anak
dahil sa pagdating panahon doon parin mapupunta angkanilang mga anak
at respeto nalang din sa kanilang mga anak

2 . I s i p i n n g mg a ma g s i s i t a p o s n a n u r s i n g s t u d e n t s a n g
k a t o t o h a n a n n a s a k a s a l u k u ya n a y ma h i r a p n g m a k a p a g t r a b a
h o b i l a n g n a r s dahil sa kaunting kapasidad ng mga ospital na
tumanggap ng mganars at dahil dito ay dapat na mag-isip ng mga diskarte
kung paanomakapasok sa mga ospital tulad nalang ng pagbuti ng
markangmakukuha sa pagtatapos.

3 . Na a n g g o b ye r n o s a n a a y t i g n a n a n g i m p o r t a n s ya n g
p r o p e s yo n g ito at bigyan ng solusyon ang problemang ito.

4.Na ang mga nursing schools ay sana tulungan ang kanilang

mgamag-aaral na mabigyan ng magandang klase ng edukasyon na ma-
giging sapat sa pangangailangan ng kanilang mga mag-aaral sa hi-
naharap tulad na lang ng paghanap ng mga ospital na mapapas-
ukan ng kanilang mga mag-aaral pagkatapos ng pag-aaral.
5.Na ang mga nursing schools ay wag abusihin ang mga mag-
aaralna gustong maging nars ngunit walang sapat na kakayahan
upangm a g i n g n a r s . I s i p i n s a n a n i l a n a a n g m g a m a g -
a a r a l a t a n g paaralan mismo ang maghihirap sa huli. Dahil sa
kakulangan ngmga ospital sa Pilipinas.

Bibliograpiya
Nurse Online. US. (N.D) Shrinking of demand swells jobless Filipino nurse.
Nakuhanoong December 2, 2008 sahttp://www.nurseonline.us/html. Romeo P.,
(2008). Job outlook for Filipino nurses no longer as bright. Nakuha noongDecember
2, 2008 sa http://www.abs-cbnnews.com/special -report/06/02/08/