Shpirti shqip i mérgimtarit NDF em Ie] | Om Nr. 6 Viti 1 NESE) VAN é é mujore edukative, informative, kulturore dhe argétuese Né kéte numér mund t& Jexoni: Y Intervisté me zonjén Gormson Sota Y Dieta dhe higjiena e “Pra malikue njal bir Shayptart, ‘gruas shtatézEns Ol keté subs t8 Perendise, Y Sita zgjedhim nje Trashigim, q8 na lat Par, ‘komjuter? Trashigim salen al fis; Fo aps Edhe atij iu thafté, po, goja, Universiteti i Karlovit Qie pérbuzé keté gjuhé hyjnore; né Pragé Qi r’gjuhé thuej, kur s'asht nevoja, Flot e t'veten fen mbas dore". Gjerg] Fishta Y Marsi muaji i njohjes sé shqiptaréve né boté Y Vizita e panairit “Agromek”, etj.Shpirti shqip i mérgimtarit Lexues té nderuar, Keni vérejtur se muajt e fundit ka munguar revista joné "Shpirti shqip i mérgimtarit’. Shkaktaré i ndérprerjes té botimit té saj ishte mungesa e kompjuterit. Por edhe kété problem besojmé se sé shpejti do ta zgjtdhim. Ndérkohé, redaksia u freskua me anétaré té rinj,késhtu qé e pamé té udhés té béjmé ca ndryshime né fizionominé e revistés. Menduam se rubrikat qé kané karakter edukativ do té jené mé me interes pér té gjithé ne. Andaj, nga ky numér pérveg rubrikave té cilat ishin prezente né numrat e méparshém do teYillojmé edhe me disa rubrika té reja si: kompjuterizém , edukaté shéndetésore, fokusi i shtypit, efj. Le té tregojmé se sé bashku mund té pasqyrojmé kulturén toné dhe njohurité tona profesionale ti bartim tek njéri-yjttri. Natyrisht, ndihma e juaj do té ndihmonte dukshém gé revista té jeté mé cilésore , mé pérmbajtésore dhe mé interesante pér ne té gjithé. Pra, mos ngurroni! Ne do té mirépresim bashképunimin tuaj por edhe sygjerimet dhe kritikat, kurse pyetjeve tuaja do te‘mundohemi t’upérgjigiemi sa mé drejt. Té nisemi nga njé thénie e popullit shqiptar "Shumé sy bashké, e gjejné gilperén né kashté . ” Urime 7 dhe 8 Marsi! Revisté mujore "Shpirti shqip i mérgimtarit” Redaksia: Kryeredaktor - Fatmir Pacolli Fokusii shtypit - Nasuf Dervishi Zv. kryredaktor - Arben Hetemi Fagja daneze - Lily Mary Nielsen Lektor - Sefedin Musliu Realzimi kompjuterik - ing. Fatmir Sogojeva _Anétaré tjeré t& redaksis: Dizajn - Sebahate Rama dhe Basri Ahmeti — Naxhije Zymberi Intervista - Rexhep Veliqi Gry Clasen Kultura - Fadil Fazliu Labinote Ahmeti Reportazhi - Nuhi Pacolli Bekim Togani Koha liré - Adem Gashi Edukaté Shéndetésore - Dr. Besnik S. Hoxha e-mail: Shshm_1999 @ Yahoo.comShpirti shqip i mérgimtarit ‘Shkruar nga: Arben Hetemi muaji i njohjes s® shaiptaréve né botén e sotme Demonstratat e studentéve t8 vitit 1981 né Kosové, jané njé hallké e réndésishme né péxpjekjet pér ri t& popullit shqiptar dhe t& viseve tjera shqiptare n8 ish Jugosllavi. Keto demonstrata filluan né Prishtin me 11 mars t& vitit 1981 dhe vazhduan gjaté t&8 muajit gati n&pér gdo aytet t Kosovés. Me 15 mars né Prizren demonstruan nxénésit dhe studentét. Me 26 mars studentét organizuan njé demonstraté né Prishtin8. Me 30 mars pati demonstarta edhe né Obiliq , Ferizaj, Gjilan fj. Me 1 prill u organizua demonstrata mé masive n& Prishtiné ku morén pjesé disa mijéra veta nga t& gjitha shtresat e popullsisé shqiptare. Sipas disa t8 dhénave zyrtare gjaté ksaj demonstrate pati 9 t& vraré e 15 18 lagosur, kurse nga forcat policore serbe 2 t& vraré e 17 t8 plagosur. Me 2 prill & vitit 1981 Beogradi shpalli gjendjen e jashtézakonshme n& Kosové, dhe ndaloi garkaullimin mbi dy veta s& bash né vendet publike. Késhilli cekzekativ i ndérpreu mésimet né shkollat fillore t8 mesme dhe né fakultete dhe i mbylli Konviktet e nxéntsve dhe studentéve n& Prishting. Megjthat®, me 2 prill n& Prishtiné vazhduan demonstratat masive shqiptare, Po at& dité u organizuan edhe n& Podujevé, lan, Vushtrri, Lipjan, Gllogovcé, Gjakové efj. Kurse me 3 prill né Ferizaj, Viti, Vushtrri dhe Mitrovie8, mé 30 prill n& Deqan dhe Istog. NE kété vazhdé, me 18 maj t8 vitit 1981 rreth 1000 student demonstruan né Prishtiné pér njé or8 © gjysmé né gendrén e studentéve. Kérkesat kryesore q& u paragitén ishin pothuaj 18 njéjta me ato t8 vitit 1968, si: “Duam Republike”,"Rrofté Republika e Kosovés”, “Jemi shqiptarée jo jugosllavé",” Trepga punon Beogradi ndérton”, “Kosova Kosovaréve”, “Rroft® Adem Demagi” etj. Kéto demonstrata i afirmuan mé tej shqiptarét dhe Kosovén si popull dhe si rajon i Europés q& kérkon Zajidhjen © qéshtjes kombétare, Ato pérbéjné njé kthesé themelore né luftén e shqiptaréve per liri. Forcimi i represioneve ndaj shaiptarve Pér ti nénshtruar shqiptarét, pushteti Jugosllav q& gjatt marsit dhe prillit +8 vitit 1981 pérveg njésive speciale, solli edhe forea 1é shumta ushtarake e policore té cilat arrinin rreth 60.000 veta. Késhtu, Kosova u sh&ndérrua né njé kamp t madh t8 ushtris® 18 policisé jugosllave. Késhtu q& menjéheré pas ngjarjeve t& marsit shpérrtheu njé valé adjekjesh, diferencimesh politike, arrestimesh, burgosjesh dhe denimesh. Sipas disa té dhénave zyrtare vetém gjaté 4 viteve t& para giygjet ¢ posaqme denuan me afate t& gjata burgimi rreth 4000 veta, shumica t& rinjé student® ¢ arsimtaré shqiptare. Gjaté té ashtuquajturit, proces i diferencimit ideopolitik, u pérjashtuan nga shkollat, fakultetet © institucionet shkencore, mijéra intelektualé ¢ patrioté . Mijéra nxénés ¢ punétoré i larguan nga shkollat dhe nga vendet ¢ tyre t& punés. Gjaté viteve 1981-1990, rreth 700.000 shqiptaré kaluan n&pér organct © poliocisé. Mbi 10.000 veta u dénuan pér kundérvajtje politike, mbi 3500 morn njé denim mesatar prej 7.1 vitesh burgim. Ne k&té vit u dénuan 1346 ushtaré shqiptaré dhe u wrané né kazerma 63 é rinjé ushtaré shqiptare. Pérveg kétyre u vrané 183 shaiptaré nga 18 cilét 16 18 mitur dhe fEmijé , u plagosén me armé zjarri rreth 616 veta nga té cilét 49 t& mitur dhe fémijé. NE ket kohé, goditje t8 réndé pésoi arsimi, kultura dhe shkenca shqiptare. Té gjitha tekstet e mjetet mésimore Q& ishin marré nga Shqipéria u hogén nga pérdorimi né shkolla té larta 8 mesme dhe fillore. U hogén nga pérdorimi tekstet me pérmbajtje kombétare si tekstet ¢ historisé, muzikés letérsisé. Pushteti serbomadh sulmoi edhe kushtetutén ¢ atéhershme t& KSA té Kosovés.