Professional Documents
Culture Documents
TCDD Zemin Teknik Şartnamesi PDF
TCDD Zemin Teknik Şartnamesi PDF
TCDD Zemin Teknik Şartnamesi PDF
HAZIRLAYANLAR
ANKARA 2015
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 1
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
DEMİRYOLU GÜZERGAH JEOLOJİK – JEOTEKNİK –
GEOTEKNİK ETÜTLERİNİN YAPILMASINA AİT
MÜHENDİSLİK HİZMETLERİ
TEKNİK ŞARTNAMESİ
HAZIRLAYANLAR
ANKARA 2015
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 2
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
1. GİRİŞ
(a) Maliyet
(b) Emniyet,
(c) Yapım süresi ve ekonomik ömrü
(d) Çevreye ve çevre koşullarına uygunluğu (Doğal ve yapay çevreye uygunluk)
2. KORİDOR ETÜTLERİ
Güzergah terimi bir koridor içindeki aynı başlangıç ve bitim noktalarını kapsayan
olası alternatiflerin her birini ifade eden şeritsel alandır.
Kesin Hat ise, güzergah içerisinde yolun 1:25.000 ölçeği kapsamında tüm koridor
boyunca en az 3 adet güzergahtan seçilmiş minimum 100 m genişliğinde bir şerit
içinde oynayabilecek ve en azından üzerindeki doğrusal ve dairesel kesimlerin
başlangıç-bitim koordinatları ile tam olarak tanımlı demiryolu eksen çizgileri ifade
edilmektedir.
olmak üzere 4 adettir. İdarece aksi belirtilmediği sürece tek rapor halinde
hazırlanacaktır. İdare gerek görürse bu raporların ayrı ayrı hazırlanmasını
isteyecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 4
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
hidrojeolojik şartların inşası düşünülen yapılar üzerinde oluşturması muhtemel
sorunlar tartışılacaktır.
Bu çalışmalar, altlık olarak kullanılan topografik harita ölçeğinin elverdiği ölçüde, büro
ve arazi çalışmaları ile etüt edilecektir. Çalışmalar süresince gerekli görülen alanlarda
hava fotoğrafları temin edilerek jeolojik yapı ve morfolojik açıdan değerlendirmeler
yapılacaktır. Ayrıca standart stratigrafik kesit hazırlanması için gerekli veriler de
derlenecektir.
Hidrojeolojik etüt çalışmaları, Jeolojik Etüt aşaması sonunda 1/25.000 ve daha küçük
ölçekli topografik harita üzerinde belirlenmiş hatları hidrojeolojik açıdan değerlendirir. Bu
çalışma da 4-boyutlu olacaktır. Özellikle, 4 mevsim etütleri bu çalışma için bir
zorunluluktur. Ancak zaman sınırlaması olması durumunda daha önceki çalışmalardan
yararlanılabilecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 5
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
2.2.1. KORİDOR HİDROJEOLOJİK ETÜT (HJE)
(a) Jeolojik Etüt aşamasında elde edilen verilerin Hidrojeolojik açıdan özet yorumu,
(b) Deniz, göl, dere, kaynak, ve yağış sularının - yeraltı suyu ile ilişkisi,
(c) Jeolojik formasyonların litolojik özelliklerine göre hidrolik geçirimlik (K, m/s),
gözeneklilik gibi hidrojeolojik parametreleri,
(d) Kaynak, sızıntı ve sulak alanların dağılımı,
(e) Yeraltısuyu tablası derinliğinin genel anlamda verilmesi,
(f) Olası koridoru etkileyen drenaj sistemlerinin açıklanması için gerekli etütleri
yapılacaktır.
Bu çalışmalar, altlık olarak kullanılan topografik harita ölçeğinin elverdiği ölçüde, büro
ve arazi çalışmaları ile etüt edilecektir. Çalışmalar süresince gerekli görülen alanlarda
hava fotoğrafları temin edilerek hidrojeolojik değerlendirmeler yapılacaktır.
(a) Jeolojik Etüt ve Hidrojeolojik Etüt aşamasında elde edilen verilerin mühendislik
jeolojisi açısında özet yorumu,
(b) Bölgesel anlamda jeolojik birim dayanımlarının niteliksel olarak açıklanması,
(c) Ana süreksizlik sistemlerinin türü ve genel mühendislik özelliklerinin niteliksel
olarak belirlenmesi,
(d) Jeolojik formasyonların sökülebilirlilik açısından genel olarak (Kazı zorluğu
derecesine göre) sınıflandırılması,
(e) Olası koridor seçeneklerinin ana bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.)
duraylılığı üzerine etkili her türlü jeolojik özelliğin genel hatlarıyla ortaya
çıkarılması,
(f) Aktif ve pasif heyelan sahalarının alansal dağılımı ve öngörülen yenilme derinliği,
(g) Kıvrım, fay v.b. yapısal unsurların harita ve kesitlerde gösterilmesi,
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 6
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
(h) Olası seçeneklerin çevreye ve çevre koşullarına (doğal ve yapay çevreye, tarihi,
turistik, tarım, orman yerleşim v.b. alanlara) etkisi.
Bu aşamada: daha önce yapılmış olan çalışmalara dayalı olarak gerekirse jeoteknik
araştırma programı (JTAP) hazırlanır. Koridor etüdü çalışmaları sırasında tüm
aşamalardan ve jeoteknik araştırma programının uygulanmasından (saha ve
laboratuvar deneylerinden) elde edilen veriler kullanılarak Jeoteknik Etüt ve Raporu
hazırlanacaktır. JTAP’ye gereksinme duyulmaması durumunda deneyim ve ve benzer
ortamlar için yapılmış önceki çalışmalardan elde edilen jeoteknik veriler (parametreler:
c, kPa; , °; E, MPa; , kPa; , v.b.) Jeoteknik Etüt’e taban oluşturacaktır.
Saha etütleri kapsamında gerektiğinde, idarenin onayı alınmak kaydı ile, Jeolojik Etüt
(JE), Hidrojeolojik Etüt (HJE) ve Mühendislik Jeolojisi Etüdünün (MJE) tam olarak
aydınlatamadığı noktalarda, koridor seçeneklerinin kesinleştirilmesine yönelik bir
Jeoteknik Araştırma Programı hazırlanacaktır.
JTAP İDARE 'nin onayına sunulacak, İDARE'nin istediği değişiklikler dikkate alınarak
gerekli düzeltmeler yapılacaktır. Onay alınmadan uygulamaya geçilmeyecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 7
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
2.4.2. KORİDOR JEOTEKNİK ETÜT (JTE) VE RAPOR YAZIMI
Bu çalışmalar sonucunda İDARECE onay alan hat içerisinde 1/5.000 ölçekli Ön proje
Jeolojik – Jeoteknik çalışmalarına geçilebilecektir.
3. GÜZERGAH ETÜTLERİ
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 8
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Güzergah: Koridor/güzergah çalışması sonrasında belirlenmiş ve onay almış
yaklaşık 500 m genişliğinde şeritsel bir alandır.
Jeolojik elverişlilik etüt çalışmaları 1/25.000 ölçekli haritalar üzerinde aşağıdaki ana
başlıkları kapsayacaktır.
Bu çalışmalar, altlık olarak kullanılan topografik harita ölçeğinin elverdiği ölçüde; büro
ve saha çalışmaları ile etüt edilecektir. Çalışmalar süresince, gerekli görülen alanlarda
hava fotoğrafları temin edilerek jeolojik durum ve morfolojik açıdan değerlendirmeler
yapılacaktır. Ayrıca, standart stratigrafik kesit hazırlanması için gerekli veriler de
derlenecektir.
Koridor boyunca görülen jeomorfolojik ve hidrolojik unsurların (dağ, tepe, vadi, yamaç,
drenaj havzası ve ağı v.b.) konumlarının güzergaha etkileri incelenecektir. Çalışma
alanı ve yakın çevresinde egemen olan iklim türü araştırılarak; don derinliği, yıllık yağış
miktarı, uç sıcaklık değerleri, vb. etkenler etüt edilecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 9
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
3.1.2. Hidrojeolojik Etüt (HJE)
Bu çalışmalar, altlık olarak kullanılan topografik harita ölçeğinin elverdiği ölçüde; büro
ve saha çalışmaları şeklinde gerçekleştirilecektir. Çalışmalar süresince gerekli görülen
alanlarda hava fotoğrafları temin edilerek hidrojeolojik değerlendirmeler yapılacaktır.
(a) JE ve HJE aşamasında elde edilen verilerin mühendislik jeolojisi açısında özet
yorumu,
(b) Bölgesel anlamda jeolojik birim dayanımlarının niteliksel olarak açıklanması,
(c) Ana süreksizlik sistemlerinin türü ve genel mühendislik özeliklerinin niteliksel
olarak belirlenmesi,
(d) Jeolojik formasyonların sökülebilirlilik açısından genel olarak (Kazı zorluğu
derecesine göre) sınıflandırılması,
(e) Olası demiryolu güzergahı ana bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.)
duraylılığı üzerine etkili olabilecek her türlü jeolojik özelliğin genel hatlarıyla
ortaya çıkarılması,
(f) Aktif ve pasif heyelan sahalarının alansal dağılımı ve öngörülen derinliği,
(g) Kıvrım, fay v.b. yapısal unsurların harita ve kesitlerde gösterilmesi,
(h) Olası güzergahların çevreye ve çevre koşullarına (doğal ve yapay çevreye, tarihi,
turistik, tarım, orman yerleşim v.b. alanlara) etkisi.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 10
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
3.1.4. Jeoteknik Etüt (JTE)
Jeoteknik etüt kapsamında, JE, HJE, MJE çalışmaları sonucunda elde edilen verilerin
3-boyutta (x-y-z) dağılımı harita ve kesitler üzerinde sunulacaktır.
Saha etütleri kapsamında gerektiğinde, idarenin onayı alınmak kaydı ile, Jeolojik Etüt
(JE), Hidrojeolojik Etüt (HJE) ve Mühendislik Jeolojisi Etüdünün (MJE) tam olarak
aydınlatamadığı noktalarda, güzergah seçeneklerinin kesinleştirilmesine yönelik bir
Jeolojik-Jeoteknik Araştırma Programı (JTAP) hazırlanacaktır.
JTAP İDARE 'nin onayına sunulacak, İDARE'nin istediği değişiklikler dikkate alınarak
gerekli düzeltmeler yapılacaktır. Onay alınmadan uygulamaya geçilmeyecektir.
JE, HJE, MJE ve JTE sonucunda elde edilen tüm veriler 1/25.000 ölçekli harita ve
kesitler üzerine işlenecektir. Jeolojik birimler sınıflandırılacak, jeoteknik veriler (c, kPa;
, °; E, MPa; , kPa; , v.b.) belirlenerek, kritik kesimlerde stabilite , taşıma gücü ve
oturma gibi analizleri yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 11
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
4. ÖN PROJE JEOLOJİK - JEOTEKNİK ETÜTLERİ
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 12
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
olmak üzere 4 adettir. Bu raporlar, İDARE’ce aksi belirtilmediği sürece tek (blok)
rapor halinde hazırlanacaktır. İdare gerek görürse bu raporlarların ayrı ayrı
hazırlanmasını isteyecektir.
İlgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri kapsayacaktır.
Saha boyutundan alan boyutuna ve en sonunda da özgün projenin hat boyutuna kadar
indirgenecektir. 4.1.1. jeolojik etüt kapsamında elde edilen somut veriler harita ve
kesitler üzerine işlenecek ve raporlaştırılacaktır.
Olası hatları karşılaştırmalı olarak anlatan Ön Proje Jeolojik Etüt Raporu İDARE’nin
onayına sunulacaktır. İDARE’nin onayı alınmadan bir sonraki aşamaya
geçilmeyecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 13
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
4.2. ÖN PROJE HİDROJEOLOJİK ETÜT VE RAPORU
Bu anlamda:
JE aşamasında elde edilen verilerin hidrojeolojik açıdan özet yorumu,
Deniz, göl, dere, kaynak, ve yağış sularının - yeraltı suyu ile ilişkisi,
Jeolojik formasyonların litolojik özelliklerine göre hidrolik geçirimlik (K, m/s),
gözeneklilik gibi hidrojeolojik parametreleri,
Kaynak, sızıntı ve sulak alanların dağılımı,
Yeraltısuyu tablası derinliğinin genel anlamda verilmesi,
Olası HATLARI etkileyen drenaj sistemlerinin açıklanması
Harita ölçeğinin izin verdiği ölçüde ve harita sınırları içerisinde yer alan mevcut
kuyularda, kaynaklarda, derelerde ve sulak zeminlerde aralıklı ölçümlerle
gözlemsel araştırmaların üretilmesi,
Başka havzalardan çalışma alanı havzasına aktarılan su ile çalışma alanından
başka havzalara aktarılan su durumları etüt edilecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 14
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Jeolojik formasyonların litolojisi, rengi, dokusu, çimentolanması ve
dayanımlarının niteliksel olarak açıklanması,
Ana süreksizliklerin;
- Konumu (eğim/doğrultu)
- Eklem takım sayısı
- Eklem aralıkları
- Eklem açıklıkları
- Eklem devamlılığı
- Eklem pürüzlülüğü
- Eklem dolgu malzemesinin cinsi ve özellikleri
Ana süreksizlik sistemlerinin türü; fay (aktif, ölü, normal, yanal atımlı, ters),
eklem, çatlak, uyumsuzluk, tektonik makaslama v.b. mühendislik özeliklerinin
niteliksel olarak belirlenmesi,
Formasyonların dokanak ilişkileri,
Formasyonların kütlesel dayanım ve ayrışma dereceleri, çimentolanma
derecesi,
Olası demiryolu hatlarının ana bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.)
duraylılığı üzerine etkili olabilecek her türlü jeolojik özelliğin ortaya
çıkarılması,
Birim bazında yapısal tanımlamaların yapılabilmesi için yeterli sayıda
süreksizlik ölçümü alınması,
Kaya kütlelerinin mühendislik sınıflamalarının yapılarak dayanım ve
deformabilite özelliklerinin ortaya konulması,
Aktif, pasif, potansiyel heyelan sahalarının alansal dağılımı ve öngörülen
yenilme derinliği ile oluşum mekanizmalarının açıklanması ve haritalanması,
Oturma, farklı oturma, sıvılaşma, taşıma gücü ve benzeri sorunlar
oluşabilecek alanların harita ölçeği ve sınırlarının elverdiği ölçüde
belirlenmesi,
Kıvrım, fay v.b. yapısal unsurların harita ve kesitlerde gösterilmesi,
Olası seçeneklerin çevreye ve çevre koşullarına (doğal ve yapay çevreye
tarihi, turistik, tarım, orman yerleşim v.b. alanlara) etkisi araştırılacaktır.
Olası hatların yer aldığı alanlar içerisinde yukarıda (4.3.1’de) belirtilen konular
raporlandırılacaktır. Bu modelde elde edilen somut veriler, 1/5000 ölçekli haritalar ve
kesitler üzerine işlenecektir.
Olası hatları karşılaştırmalı olarak anlatan Ön Proje Mühendislik Jeolojisi Etüt Raporu
İDARE’nin onayına sunulacaktır. İDARE’nin onayı alınmadan bir sonraki aşamaya
geçilmeyecektir.
Hatlar içindeki sorunlu kesimler, tünel, köprü, yüksek yarma/dolgu v.b. önemli yapı
yerleri jeoteknik açıdan tanımlanacaktır.
Ayrıca karar verilen hatta kullanılması öngörülen her türlü doğal yapı gereci temin
sahaları araştırılıp “Malzeme Ocak Etütleri Bölümünde” belirtildiği şekilde
raporlandırılacak, Üstyapı projesinin genel olarak bir değerlendirilmesi yapılacaktır.
Ayrıca, herhangi bir hattın belirlenmesinde etkili olacak büyük ölçekli demiryolu
bileşenlerinin karşılaştırmalı seçimi için anahtar noktalarda araştırma yapılacaktır. Tünel
yerine derin yarma mı ve köprü yerine yüksek dolgumu v.b. ikilemlere yanıt aranacaktır.
JTAP İDARE 'nin onayına sunulacak, İDARE'nin istediği değişiklikler dikkate alınarak
gerekli düzeltmeler yapılacaktır. Onay alınmadan uygulamaya geçilmeyecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 16
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Sel, çığ, tarihi, turistik yerler ile tarım alanlarının, hattın belirlenmesine olan
etkilerinin değerlendirilmesi,
Hatların karşılaştırmalarının yapılabilmesi ve maliyete olan etkilerinin ortaya
konulması için kütle hareketlerinin oluştuğu veya oluşabileceği potansiyel ve fosil
heyelan alanlarının sınırları, derinliği, kayma yüzeyinin ve kayma mekanizmasının
belirlenmesini,
Kazı zorluğu derecesine göre jeolojik formasyonların sökülebilirlik açısından genel
olarak sınıflandırılması,
Formasyonların jeoteknik verileri (parametreleri: c, kPa; °; E, MPa;, kPa; , ,
CBR, LL, PI, wn, v.b.) arazi gözlemleri, zemin-kaya sınıflamaları, yerinde deneyler
ve laboratuvar çalışmaları birlikte değerlendirilerek alansal ve derinliğe göre
dağılımı, sırasıyla harita ve kesitler üzerinde gösterilmesi,
Birim bazında yarma ve dolgu şev oranları (eğimler) ile yarmadan çıkan
malzemenin dolgu şev oranlarının (eğimleri) belirlenmesi,
Stabilite analizlerinin (Kinematik ve sayısal analizler) birim bazında; yüksek
yarma, dolgu, sanat yapısı yerleşim yerleri ve heyelanlı kesimlerde, kritik en
kesitler üzerinde yapılması, (Stabilite analizleri Kesin Proje Bölüm “5.4.2.1.
Jeoteknik Model Çalışmaları” göre yapılacaktır.)
Demiryolu yapımında kullanılacak olan taş, kum-çakıl, ariyet ocak sahaları ve su
temin edilecek yerlerin rezerv durumu, nitelikleri, işletme koşulları, mülkiyet
durumu, taşıma mesafesi, çevreye olan etkileri v.b. araştırılması, kullanım
yerlerinin belirlenmesi için gerekli numunelerin alınarak laboratuvar deneylerinin
yapılması,
Hat etütleri: ön projesi yapılmış ve onay almış hat içerisindeki varyant, ripaj v.b.
alternatif hatlar değerlendirilerek en uygun hattın (yapım hattının) belirlenip,
bileşenlerinin boyutlandırılması çalışmalarını içerir.
Bu aşama 1/1.000 – 1/2.000 ölçekli topografik harita ve 1/100 düşey, 1/1.000 yatay-
1/200 düşey, 1/2.000 yatay ölçekli profiller üzerinde gerçekleştirilecektir. Harita ölçeği
(1/1.000 veya 1/2.000) ihale sözleşmesindeki ile aynı olacaktır.
Bu çalışma olası her bir HAT içerisindeki demiryolu bileşenlerini (tünel ile derin yarma,
köprü ile yüksek dolgu, altgeçit ile üstgeçit v.b.) aşağıda verilen ölçütler çerçevesinde
karşılaştırarak yapılacaktır. Daha sonra demiryolu bileşenlerinin, yapıma esas olacak
şekilde kesin projeleri yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 17
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
(4) Yapım süresi ve ekonomik ömrü
(5) Malzeme Ocakları Etüdü (Malzeme ocakların türü, hacmi, projeye göre konumu,
mineralojik ve petrografik tanımı, litolojik tanımı, çevre birimlerle ilişkisi, oluşumu,
bozunma durumu ve alansal değerlendirmesi, işletme koşulları, ayrıntılı jeoteknik
verileri (parametreleri) v.b.),
(6) Arazinin milli servet değeri (Tünel yerine yarma, jeoteknik anlamda uygun olabilir.
Ancak, ulusal servet değeri endemik bir fauna ya da flora’nın ve/veya Yöresel /
Yere-özgü türün ortamına dokunmamak için tünel seçilebilir. Ayrıca yarma ve
dolgularda kamulaştırma ve/veya ulusal servet değeri taşıyan, ova, kıyı, orman ve
tarım alanlarına en az zarar verecek bileşenlerin seçimi ve konumlandırılması için
donatılı ve/veya donatısız iyileştirme yapılarak yamaç eğimi arttırılabilir.)
(7) Çevreye ve çevre koşullarına uygunluğu (Yerel, Ulusal ve Küresel anlamda doğal ve
yapay çevreye uygunluk, sosyo-ekonomik ve tarihi - turistik çevrelere etkileri)
İDARE işin özelliğine göre; bu raporların blok veya ayrı raporlar halinde sunulmasını
isteyebilecektir. Raporlar en az bu şartname ekindeki rapor düzeninde belirtilen
başlıkları kapsayacak ve 3 kopya olarak sunulacaktır ayrıca “pdf” formatında dijital
dosyalar da teslim edilecektir..
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 18
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
olmak üzere 4 adettir. 1-2-3 nolu raporlar, İDARE’ce aksi belirtilmediği sürece tek (blok)
rapor halinde hazırlanacaktır. İdare gerek görürse bu raporlarların ayrı ayrı
hazırlanmasını isteyecektir. İlgili raporlar harita, boykesit ve enkesitleri kapsayacaktır.
HAT boyunca görülen egemen jeomorfolojik ve hidrolojik unsurların (dağ, tepe, vadi,
yamaç, drenaj havzası ve ağı v.b.) konumlarının demiryolu bileşenlerine etkileri
incelenecektir. Çalışma alanı ve yakın çevresinde egemen olan iklim türü ve lokal
(mikro) iklim özellikleri araştırılarak; don derinliği, yıllık yağış miktarı, uç sıcaklık
değerleri, v.b. etkenler etüt edilecektir.
Saha boyutundan alansal boyuta ve en sonunda da özgün projenin HAT (yapım hattı)
boyutuna kadar indirgenecektir. 5.1.1. jeolojik etüt kapsamında elde edilen somut veriler
harita ve kesitler üzerine işlenecek ve raporlaştırılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 19
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
5.2 . KESİN PROJE HİDROJEOLOJİK ETÜT VE RAPORU
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 20
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
JE ve HJE aşamasında elde edilen verilerin mühendislik jeolojisi açısında özet
yorumu,
Sahasal anlamda, jeolojik formasyonların litolojisi, rengi, dokusu,
çimentolanması ve dayanımlarının niteliksel olarak açıklanması,
Ana süreksizliklerin;
- Konumu (eğim/eğim yönü)
- Eklem takım sayısı
- Eklem aralıkları
- Eklem açıklıkları
- Eklem devamlılığı
- Eklem pürüzlülüğü
- Eklem dolgu malzemesinin cinsi ve özellikleri
Ana süreksizlik sistemlerinin türü; fay (aktif, ölü, normal, yanal atımlı, ters),
eklem, çatlak, uyumsuzluk, tektonik makaslama v.b. mühendislik özeliklerinin
niteliksel olarak belirlenmesi,
Formasyonların dokanak ilişkileri,
Formasyonların kütlesel dayanım ve ayrışma dereceleri, çimentolanma
derecesi,
Olası demiryolu HATTININ ana bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.)
duraylılığı üzerine etkili olabilecek her türlü jeolojik özelliğin ortaya
çıkarılması,
Yarma/dolgu v.b. bazında yeterli tanımlamanın yapılması için yapısal jeolojiyi
aydınlatacak yeterli sayıda süreksizlik ölçümü alınması,
Aktif, pasif heyelan sahalarının alansal dağılımı ve öngörülen yenilme derinliği
ile oluşum mekanizmalarının açıklanması ve haritalanması,
Demiryolu bileşenlerini olumsuz yönde etkileyecek oturma, farklı oturma,
sıvılaşma, taşıma gücü ve benzeri sorunlu alanların belirlenmesi,
Kıvrım fay v.b. yapısal unsurların harita ve kesitlerde gösterilmesi,
Olası Hattın çevreye ve çevre koşullarına uygunluğunun (doğal ve yapay
çevreye, tarihi, turistik, tarım, orman yerleşim v.b. alanlara) etkisi araştırılacaktır.
Olası demiryolu bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.) yer aldığı alanlar
içerisinde yukarıda (5.3.1’de) belirtilen konular genel anlamda raporlandırılacaktır. Bu
çalışmada elde edilen somut veriler, 1/1.000 –1/2.000 ölçekli harita, profil ve kesitler
üzerine işlenecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 21
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
5.4. KESİN PROJE JEOTEKNİK ETÜT VE RAPORU
Kesin Proje Jeoteknik Etüt ve Raporu yapım hattının (en uygun hat) tüm bileşenlerinin
uygulanabilirlik açısından değerlendirilip, sayısal olarak incelenmesi, yorumlanması ve
projelendirilmesi esaslarına dayanmaktadır.
Ayrıca yapım hattında kullanılacak her türlü doğal yapı gereci temin sahaları
araştırılıp “Malzeme Ocak Etütleri Bölümünde” belirtildiği şekilde raporlandırılacak.
Bu etüt ve raporların güvenilirliği saha etütleriyle desteklenerek artırılacak, gerek
duyulduğunda Ek JTAP hazırlanıp İdarenin onayına sunulacaktır.
JTAP hazırlanırken; olası demiryolu bileşenlerinin (tünel, köprü, yarma, dolgu v.b.)
kesin tasarımına yönelik verilerin elde edilmesine özen gösterilecektir.
JTAP İDARE 'nin onayına sunulacak, İDARE'nin istediği değişiklikler dikkate alınarak
gerekli düzeltmeler yapılacaktır. Onay alınmadan uygulamaya geçilmeyecektir.
JTAP sonrasında elde edilen verilere dayalı olarak JE, HJE ve MJE tekrar gözden
geçirilip ayrıntı kazandırılır. Bu karşılaştırmada Bölüm 5’deki 7 madde altında verilen
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 22
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
ölçütler sürekli göz önünde bulundurulacak ve daha önce yapılmış olan etüt ve
raporların jeoteknik anlamda yorumu yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 23
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
-Yarma yüksekliğinin H>10m. ve dolgu yüksekliğinin H>6 olması ve ayrıca
yarma ve dolgularda duraylılık problemi olması durumunda; 5.4.2.1.
Jeoteknik Model Çalışmaları bölümündeki ölçütler dikkate alınarak
çalışılacaktır.
Haritalar:
Profil ve Enkesitler:
Boyuna profilde litoloji; yarma ile geçilen kesimlerde kırmızı hattın, dolgu, ile geçilen
kesimlerde ise siyah hattın 10 metre altına kadar işlenecektir. Sorunlu kesimlerde bu
derinlik artırılacaktır.
Proje kilometresi,
Formasyonların düşey ve yanal sınırları,
Yanal ve düşey ayrışma-bozunma dereceleri ve sınırları,
Litoloji, dayanım ve ayrışma tarifleri,
Zayıf zeminlerin yatay ve düşey sınırları,
Yer altı su seviyesi,
Yapısal unsurlar (fay, kıvrım, tabaka, eklem, çatlak ve bunların konumları
(eğim/eğim yönü) (süreksizlikler, profil ve enkesitlerde görünür eğimlerine göre
çizilecektir.)
Fosil, aktif ve potansiyel kütle hareketlerinin sınırları
Araştırma/gözlem çukuru, el burgusu, jeofizik, sondaj yerleri ve bunların jeoteknik
özellikleri,
Araştırma çukurlarından alınan numunelere ait deney sonuçları (No:4 ve
No:200’den geçen, LL, PI, CBR, Maks. Kuru Birim Ağırlık ve Şişme potansiyeli),
Yarma kazı malzemelerinin dolguda kullanılabilirliği,
Yarma ve dolgu şev oranları ile yarmadan çıkan malzemenin dolgu şev oranı,
Dolgularda veya demiryolu tabanında varsa zemin iyileştirmeleri,
Drenaj yapıları hakkında ön bilgi,
Kaya malzemesi, kaya kütlesi ve zemin sınıflandırma sonuçları (Q, RMR, RQD,
GSI, v.b. jeoteknik bilgiler),
Kinematik olarak incelenen yarmanın; süreksizlikler ile şev konumunun stereonet
üzerinde ilişkisini gösteren şekiller, küçük boyutta profilde ilgili yarmanın yanında
gösterilecektir,
Bunların dışında gerekli görülen diğer notlar.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 24
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
5.4.2.1. Jeoteknik Model Çalışmaları
Jeoteknik model çalışmaları H10 metreden derin yarmalar ve H6 metreden yüksek
dolgular ile kritik kesimlerin projelendirilmesini esas teşkil edecek modelin
oluşturulmasını kapsar. Aktif, potansiyel kütle hareketleri ile oturma v.b. stabilite
problemi olabilecek kritik kesimlerde yükseklik şartı aranmaksızın stabilite analizleri
yapılacak şekilde jeoteknik model oluşturulacaktır.
Kaya ortamlarda stabilite analizleri jeolojik ortamın özelliği göz önüne alınarak
gruplandırılıp, düzlemsel, kamasal devrilme v.b. duraysızlık koşullarında kısa dönem,
uzun dönem ve deprem durumları için yarmanın en kritik kesitinde, değişen jeolojik
ortam/yük koşullarında ise farklı her kesit için yapılacaktır.
Stabilite analizleri sonucunda uygun şev oranı verilecektir. Gerekli ise şevde
kaymaya karşı alınacak önlemler tasarlanacaktır.
Deprem durumu için analizler sadece H>10 m. olan yarmalarda yapılacaktır. Deprem
durumu analizi için gerekli ivme katsayısı şartname ekinde verilen şekil üzerinden
alınacaktır. Yarma şev stabilite analizlerinde aşağıda verilen güvenlik sayılarına
uyulacaktır.
İncelenen kaya yarmaya ait detaylı jeoteknik bilgiler verilecek, kesitler üzerinde
ayrıntılar gösterilecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 25
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Kaya yarmalarda öncelikle kinematik analizler yapılacak; düzlemsel, kama ve blok
tipi kayma/devrilme durumları araştırılacaktır. Herhangi bir kayma durumu belirlenirse
sayısal analizler yapılarak güvenlik sayıları belirlenecektir.
Analizler sonucunda kaya yarmalara ait aşağıdaki özet bilgileri kapsayan çizelge
oluşturulacaktır.
Ortamda kaya düşmesi tehlikesi varsa kaya düşme analizleri yapılarak, düşmesi
muhtemel kayaların yaratacağı enerji ve sıçrama yüksekliği gibi parametrelerin
değişimi yatay ve düşeyde gösterilecek, ne tür bir önlem alınacağı nedenleriyle
birlikte açıklanacaktır.
İncelenen zemin yarmaya ait detaylı jeoteknik bilgiler verilecek, kesitler üzerinde
ayrıntılar gösterilecektir. Yeterli güvenlikte, uygun şev eğimleri analizlerle
belirlenecektir.
Projede yer alan H 10 m. zemin yarmalara ait aşağıdaki bilgileri kapsayan çizelge
oluşturulacaktır.
Bu kısımda H6metre olan dolgular, proje ömrü boyunca yolun duraylı kalmasını
sağlanacak şekilde uygun şev eğimiyle (genelge ve rehberler doğrultusunda)
projelendirilecektir.
Projede yer alan H6 dolgulara ait aşağıdaki bilgileri kapsayan özet çizelge
oluşturulacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 26
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
6. MALZEME OCAKLARI
Demiryolu güzergahı ve yakın çevresinden temin edilerek yol yapımında kullanılan her
çeşit doğal gereç, malzeme olarak tanımlanır. Bütün bu malzemelerin her birine ait
belirli ve doğal yığınaklara da "OCAK" denir.
Malzeme ocaklarının değeri, malzemenin jeolojik tanımı, ocak yeri ile kullanılacağı yer
arasındaki mesafe, servis yolu durumu, ocakta mevcut malzeme miktarı (rezerv),
malzemenin klas durumu, ocak örtü tabakası ve kalınlığı, ocak sahasının şekli,
malzemenin su içinde olma durumu, ocak sahasının ruhsat durumu ve mülkiyeti,
malzemenin kalitesi ile ekonomik, teknik ve çevresel açıdan uygunluğu gibi çeşitli
koşullara bağlı olarak değişir.
Malzeme ocakları etüdü, esas olarak yapımı düşünülen demiryolu hattında kullanılmak
üzere yukarıdaki şartlar göz önüne alınmak kaydıyla güzergaha en yakın, rezervinin
güvenilirliği çeşitli metotlar kullanılarak (sondaj, jeofizik, araştırma çukuru, yüzeysel
jeolojik çalışmalar) tespit edilmiş ve kullanım amacına göre en uygun malzeme
sahalarını tercih maksadıyla gerçekleştirilecek bir araştırma etüdüdür.
Malzeme ocakları; taş ocakları, akarsu ocakları, sel yatakları, birikinti konileri, teras
ocakları, su ocakları vs. şekilde doğal şartlarda bulunmaktadırlar. Bu ocaklardan alınan
malzemeler dolgu malzemesi, seçme malzeme, alttemel malzemesi, temel malzemesi,
tahkimatlar için taşlar ve yapıtaşları gibi çeşitli amaçlarla kullanılmaktadır.
Her türlü malzeme ocağından temin edilerek yol yapım faaliyetlerinde kullanılan tüm
işlenmiş ve/veya tüvenan malzemeler UIC 719 R'nin ilgili bölümlerinde ifade edilen
özelliklere uygun olacaktır.
Mevcut taş, kum-çakıl, ariyet ocağı alanlarında ocak aynasında ve ocak sahasında
malzemenin varlığını ve rezervin yeterliliğini denetlemek üzere; yeni açılacak ocak
sahalarında ise malzemenin yatay ve düşey sürekliliği ve varsa örtü malzemesinin
kalınlığını belirlemek üzere araştırma çukuru, sondaj ve jeofizik etüt teknikleri
kullanılacaktır. Söz konusu saha araştırmaları ocağı tam temsil edecek nitelikte,
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 27
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
sistematik sondaj ve jeofizik etütler ile numune alım kurallarına uygun şekilde açılan
araştırma çukurları yolu ile gerçekleştirilecektir. Ardışık veya karışık litolojiden
oluşan ocaklarda da bütün litolojileri temsil edecek miktar, derinlik ve özellikte
numune alınacaktır. Ocakların kalitesi ve teknik özellikleri; ocaklardan çeşitli
usullerle ve yeterli miktarlarda alınan numunelerin laboratuvar deneyleri sonucunda
ortaya çıkartılacaktır. Özellikle ariyet ocaklarında dolguların kaliteli olarak imalatını
sağlamak ve bu çalışmaları yönlendirmek üzere gerekli ve yeterli seviyede
laboratuvar ve arazi deneyi yapılacaktır.
Ocak sahalarında sahayı temsil eden tüm birimler dikkate alınarak gerek rezerv ve
gerekse malzeme kalitesinin yatay ve düşey sürekliliğini denetlemek amacı sondaj
çalışmaları gerçekleştirilecek ve her taş, kum-çakıl ve ariyet ocağından ayrı ayrı
deneye tabi tutulmak üzere ocak sahasını karakterize edecek şekilde en az 3 ayrı
noktadan numuneler alınacaktır. Numune adeti ocağın karmaşık yapısına,
boyutlarına ve kullanım amacına göre artırılacaktır. Malzeme ocaklarından alınan
numunelere ayrı ayrı uygulanan tüm laboratuvar deneylerinin sonuçları raporda
aynen bulunacaktır. Laboratuvarda birbirine yakın özellikte olan numunelerin
birleştirilmesi söz konusu olmamalıdır. Bu konuda gerekli özen gösterilecek ve
örneklere uygulanacak deneyler laboratuvar mühendisine bizzat etüdü yapan
mühendis tarafından idarenin onayı doğrultusunda bildirilecektir.
Elek analizi deneyinin daima malzemenin 80 mm’ den %100 geçtiği şekliyle
yapılması sağlanacaktır ve 80 mm üzeri malzeme miktarı etüdü yapan mühendisin
gözlemiyle belirlenip yazılacaktır.
Her türlü malzeme ocağında ocak işletmesi sürecinde, özellikle yüksek işletme
aynaları ile karşılaşılması olası lokasyonlarda veya yüksek aynalardan oluşan
mevcut ocak sahalarında, ocak aynasının duraylılığını değerlendirilerek, gerekiyorsa
optimum ayna yüksekliği ve optimum ayna işletme şevi yapılacak kinematik ve
analitik stabilite analizleri yolu ile belirlenecektir. Bu amaçla yapılacak çalışmalar
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 28
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
sonucunda işletme sürecine ışık tutacak düzeyde bir öneri işletme planı
hazırlanacak ve ocak çalışmasına yön verilecektir.
Birden fazla kullanım amacına uygun olan ocak yerlerinde rezerv açısından
kullanım öncelikleri belirtilmelidir. Rezerv tespitinde hacimsel hesaplamalar ocağın
mümkün olan en yakın geometrik modele benzeşimi yapılarak belirlenmelidir.
Su temin edilecek yerlerde (dere yatakları, kaynak, kuyu, vb..) işletme mevsimi
boyunca su bulunacağı yöre halkının bilgileri ve meteorolojik verilerle
desteklenmelidir.
Kapak
Yer Gösterim Haritası
Malzeme Ocakları Gösterim Haritası
İçindekiler
GİRİŞ
Proje ve Etüdün Amacı
Projenin Yeri
Projenin Özellikleri
Çalışma Yöntemi ve Süresi
MALZEME OCAKLARI
(Bu kısımda Malzeme Ocakları Özet Tablosu adı altında etüt edilen demiryolu, proje
vb. için kaç adet malzeme ocağı öngörüldüğü belirtilecek ve malzeme ocakları türleri
(taş, kum-çakıl, ariyet, su, vb.), kullanım yerleri ve rezervlerine sayısal olarak
belirtilecektir.)
Taş/Kum-Çakıl/Ariyet Ocağı
1. Km. mevkii,
2. Malzemenin cinsi,
3. Rezervi (Görünür rezerv, muhtemel ek rezerv ve toplam rezerv
belirtilecektir. Malzeme ocakları föyünde belirtilen rezerv her
zaman görünür rezerv olacaktır. Varsa muhtemel ek rezerv olarak
belirtilen kaynak için öngörülen gerekçeler mutlaka belirtilecektir.)
4. Servis yolu durumu,
5. Demiryolu hattına (veya projeye) mesafesi,
6. Ocak hakkında detay bilgi;
6.1. Ocak yeri ve servis yolu durumu,
6.2. Rezerv,
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 29
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
6.3. Malzemenin cinsi, yapısal durum ve jeoteknik
irdeleme,
6.4. Mülkiyeti ve Ruhsat Durumu,
6.5. İşletme koşulları,
6.6. Ocak malzemesinin kullanılacağı yerler
(Malzeme ocağından alınan numuneler
üzerinde yapılan laboratuvar deney
sonuçlarının olumlu veya olumsuzluğu
hakkında çok kısa bilgi verilerek buna göre
ocak malzemesinin hangi işlerde nasıl
(elenerek, kırılarak, elek üstü kırılarak vb.)
kullanılacağı belirtilmelidir.)
KAYNAKÇA
7. SONDAJ ÇALIŞMALARI
7.1. GİRİŞ
Sondaj çalışmaları demiryolu bileşenlerinin; yarma / dolgu, tünel, viyadük, köprü, alt
geçit, üst geçit, menfez, dayanma yapıları, heyelan, zayıf zemin geçişleri ,bina türü v.b.
gibi yapı temellerinin projelendirilebilmesi amacıyla yapılacak jeoteknik amaçlı sondaj
kuyularının açılması işidir.
Jeoteknik amaçlı sondaj kuyusu açımı, sondaj kuyuları içerisinde proje ve kontrol
mühendisinin uygun gördüğü derinlik ve sayıda yerinde (in-situ) deneyleri; Standart
Penetrasyon Testi, Veyn, Presiyometre, Dilatometre, Basınçlı Su Testi, Konik
Penetrasyon Testi, v.b. yapmak, uygun görülen sayı ve sıklıkta laboratuvar deneyleri
için gerekli örselenmiş / örselenmemiş numuneleri almak ve kuyu içine ölçüm
ekipmanları; inklinometre, ekstansometre, piyezometre v.b. yerleştirmek amacıyla
yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 30
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
İhale kapsamında bulunan sondaj çalışmalarında; bu işle ilgili yeterli miktardaki
makinelerin, ekipmanların ve işçiliğin temini, ikmali ve işletmesi bu şartname esaslarına
göre olacaktır.
Sondaj işleri idarenin uygun gördüğü " Teknik Şartname" ve metotlar ile yapılacaktır.
Sondaj ekibi; bir deneyimli jeoloji mühendisi, bir sondör ve iki sondaj işçisinden oluşur.
Yüklenici işi zamanında bitirecek kapasite ve sayıda aşağıda belirtilen özelliklere sahip
makine, ekipman ve yedek parçaları ile deney aletlerini iş yerinde bulunduracaktır. İşe
başlamadan önce ekipman listesini idarenin onayına sunacaktır.
İşin özelliğine uygun derinlik ve çapta, her eğim ve doğrultuda, her türlü jeolojik yapı ve
litolojide en az 120.6 mm çapında, karot çapı en az 54.7 mm. olmak üzere en az 100m.
derinlik kapasiteli jeoteknik amaçlı sondaj kuyusu açmaya uygun makineler
kullanılacaktır. İdare, işin özelliğine göre gerekli gördüğünde karot çapını büyültebilir
veya küçültebilir.
İdare, tünel sondajları gibi daha derin sondajlar için makine kapasitesi konusunda özel
belirlemeler yapabilir.
İşin özelliğine uygun, yeterli çalışma basıncına ve debiye sahip çift tesirli, dubleks veya
tripleks tipi, gerektiğinde sondaj çamuru da basabilen pompalardan yeterli miktarda iş
yerinde bulundurulacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 32
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Kullanılacak olan kesiciler, karotiyerler, tijler, muhafaza boruları ve diğer yardımcı
ekipmanlar mevcut sondaj standartlarına uygun olacak ve şartnamede belirtilen işin
özelliğine uygun çap ve derinliklerde çalışabilecek kapasitede olacaktır.
Kullanılacak karotiyerler sondaj yapılan birimin özelliğine göre tek tüplü veya çift tüplü
oynar başlıklı veya karnıyarık karotiyerler olacaktır. Bu karotiyerlerin tipi ve çapı işin
özelliğine uygun olarak kontrol mühendisi tarafından belirlenecektir.
Aşağıda verilen arazi deneylerden zemin ve kaya için uygun olanları yapılacaktır.
NOT: Yapılacak tüm deneyler için İdarenin onayı alınacaktır. İDARE bu deneylerin
dışında uygun gördüğü deneyleri istediği standarda göre yaptırabilir. Yapılan deney
sıklığını, numune sayısını arttırıp – azaltabilir yada deney ve/veya numune türünü
değiştirebilir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 33
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
7.2.8. SONDAJ RAPORU YAZIMI
KAPAK
Yer Gösterim Haritası
Güzergah Gösterim Haritası
1 - GİRİŞ
a- Proje ve Sondajın Amacı
b- Projenin Yeri
c- Projenin Özellikleri
d- Çalışma Yöntemi ve Süresi
2 - GENEL JEOLOJİ
a- Stratigrafi
b- Yapısal Jeoloji ve Tektonik
c- Depremsellik
4 - SONUÇ VE ÖNERİLER
5 - EKLER
1- Sondaj Logları ve Karot Sandığı fotoğrafları
2- Jeolojik Harita
3- SPT Grafikleri ve Jeolojik Kesit
4- Laboratuvar Föyleri
5- Detay Sondajlar İçin Plankote
Her sanat yapısında (menfezler hariç) en az bir adet sondaj yapılması esastır
ancak sanat yapısı boyutları, zemin şartlarına ve arazi ulaşım koşullarına bağlı
olarak sahada bulunan kontrol mühendisi tarafından gerekçeleri ayrıntıları ile
ortaya konulmak suretiyle sondaj sayısı arttırılıp, yerleri değiştirilebilecektir.
Dolgularda her 300 metrede bir adet sondaj yapılması esastır ancak zemin
şartlarına ve arazi ulaşım koşullarına bağlı olarak sahada bulunan kontrol
mühendisi tarafından gerekçeleri ayrıntıları ile ortaya konulmak suretiyle
sondaj aralığı arttırılıp / azaltılabilecek ve yerleri değiştirilebilecektir. Sondaj
aralığı dolgularda 500 metreyi geçmeyecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 34
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Her yarmada yarma derinliğinin en fazla olduğu lokasyonda en az bir adet
sondaj yapılması esastır. 300 metreden uzun yarmalarda ise her 300 metrede
bir adet sondaj yapılması esastır ancak zemin şartlarına ve arazi ulaşım
koşullarına bağlı olarak sahada bulunan kontrol mühendisi tarafından
gerekçeleri ayrıntıları ile ortaya konulmak suretiyle sondaj aralığı arttırılıp /
azaltılabilecek ve yerleri değiştirilebilecektir.
Yapılan sondaj çalışmalarında sondaj derinlikleri proje özellikleri, yapı boyutları, üst
yapıdan gelecek yüklere bağlı olarak kontrol mühendisi tarafından gerekli görülmesi
halinde arttırılıp – azaltılabilir.
Yarma sondajları; yarmalarda en yüksek yarma şevinin (1/1 oranında) araziyi kestiği
yerden 5-10 m. şevin gerisinde, ilerisinde ve mümkün olduğu yerlerde yarmanın üst
kısmından yol kırmızı kotunun 10 m. altına inecek şekilde planlanacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 35
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
7.3.3. VİYADÜK SONDAJLARI
İlk yapılacak iki sondaj; lokasyonları İDARE’den onay almak şartı ile belirlenmiş pilot
sondaj olarak kabul edilip derinlikleri kaya ortamlarda 30 m., zeminlerde 60 m. olarak
yapılmalıdır. 30 m. derinlikten önce kayaya girildiğinde sondaj derinliği 30 m. den az
olmamak koşulu ile kaya içinde en az 10 m. karotlu olarak ilerlenip sondaj
bitirilmelidir.
Diğer sondajlar 7.3.4. Köprü, Altgeçit, Üstgeçit Sondaj kriterleri göz önüne alınarak
yapılacaktır.
Tünel sondajları tünel yerindeki jeolojik-jeoteknik etütlerle belirlenen zayıf zonlarda (fay,
birim kontağı v.b.), kaya kütle sınıflamasına veri toplamak amacı ile tünel giriş-çıkış
portallarında, giriş çıkış yarma şevlerinde, değişen her jeolojik birimde, her zayıf zonda
ve gerekli görülen diğer yerlerde planlanacaktır. Özellikle fay ve makaslama zonu gibi
sorunlu kesimlerin detayların öğrenilmesi amacı ile İdare eğimli sondaj yapılmasını
talep edebilir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 36
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Bu sondajlar tünel kırmızı kotunun 20 m. altına inecek şekilde tamamı karotlu olarak
yapılacaktır.
Heyelanlarda sondaj; heyelanın tipi, konumu, jeolojik yapı ve büyüklüğüne bağlı olarak
kontrol mühendisinin görüşleri doğrultusunda uygun sayı ve derinliklerde jeoteknik
parametreleri ortaya çıkaracak yöntemler kullanılarak gerçekleştirilecektir.
Alt yapıyı sınıflandırmak amacıyla; altyapıda bulunan tüm zemin türlerinin kalitesi
belirlenmelidir. Daha sonra tüm altyapının (hazırlanmış altyapı ve doğal zemin) taşıma
kapasitesi hesaplanmalıdır.
Zeminin;
- Mineral zeminler
1. Tane boyu dağılımı
2. Plastisitesi
3. Suya duyarlık
4. Mineral türü ve dağılımı
- Organik zeminler
- Karışık (Miks) Zeminler olarak Jeoteknik sınıflandırılması kullanılmalıdır.
Bölgesel hidrojeolojik ve hidrolojik koşullar, taşıma kapasitesini önemli ölçüde
etkilerler.
Yukarıdaki bilgiler temelinde zeminler dört kalite sınıfına ayrılmıştır.
8. JEOFİZİK HİZMETLER
8.1. GİRİŞ
Jeofizik; yerin jeolojik yapısını matematik ve fizik ilkelerin yardımıyla fiziksel yöntemleri
kullanarak inceleyen bir bilim dalıdır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 38
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
uygulamalar (sismik yansıma, yer radarı, SP, manyetik, çoklu elektrot (multi
electrode) özdirenç uygulamaları v.b) yapılması istenebilecektir.
İhale kapsamında bulunan jeofizik çalışmalarında; bu işle ilgili yeterli miktardaki alet,
ekipman ve işçiliğin temini bu şartname esaslarına göre yapılacaktır.
Jeofizik çalışma iş programında yer alan uygulamalı jeofizik yöntemleri, jeofizik çalışma
noktaları arazinin topografik veya jeoteknik özellikleri nedeniyle idare tarafından revize
edilebilir. İdare gerekli değişiklikleri yaparak iş miktarını eksiltebilir veya arttırabilir.
Jeofizik çalışmalar idarenin uygun gördüğü “Teknik Şartname” ve metotlar ile
yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 39
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
- Yapılış amacına hizmet etmeyen yeterli derinliğe inilemeyen jeofizik çalışma
noktaları veya hatları eksik kabul edilecek. İdare bu jeofizik çalışma noktalarının
yeniden yapılmasını isteyebilecektir.
- Jeofizik çalışma raporları en az 3 nüsha olarak düzenlenip idareye teslim edilecektir.
Yer katmanlarının elektrik akımının geçmesine gösterdikleri direnci ölçmeyi esas alan
tekniklerdir. Elde edilen değere görünür özdirenç adı verilir ve ohm metre cinsinden
ifade edilir.
Mikro titreşim ölçümleri; belirlenen çalışma alanı içerisindeki noktalarda günün sakin
zamanında titreşim hareketinin (yatay ve düşey) belirli süre için kaydedilmesidir.
(ölçümlerde trafik, sanayi, rüzgar v.b gürültülerinin olmadığı zamanlar tercih
edilmelidir.) Bu yöntemde titreşim algılayıcılar (sismometreler) ve kayıtçı cihaz
(sismograf) kullanılır.
Kayıt almak için herhangi bir yapay titreşim kaynağı kullanılmaz. Doğrudan yerkürenin
cisim ve yüzey dalgalarından oluşan yerin doğal titreşimleri kaydedilir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 40
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
8.6. ÇALIŞMALARDA KULLANILAN JEOFİZİK ALET VE EKİPMANLAR
Akım elektrotları aracılığıyla yere, doğru akım ya da alternatif akım vererek, yerde
oluşan gerilim farklarını potansiyel elektrotları aracılığıyla ölçebilen aygıtlardır.
Yapay yollardan elde edilen elastik dalgaları jeofonlar aracılığıyla algılayabilen ve uygun
ortamlara kaydedebilen aygıtlardır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 41
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
8.6.4. LABORATUARDA MALZEME ÖRNEĞİNİN ÖLÇÜLMESİNDE KULLANILAN
ALETLERİ:
8.7.1. PLANLAMA:
"Jeofizik Hizmetlerin Yapılışı" başlığı altındaki her bölüm için yer elektrik (jeoelektrik)
sondajları yapılacaktır. Yer elektrik sondajları arasındaki uzaklıklar kontrol mühendisi
tarafından arazi koşullarına göre belirlenecektir. Uygulamalarda yer elektrik sondajları
için uygun elektrot dizilimleri kullanılacaktır.
Jeofon aralıkları en az 3 metre en çok 10 metre; offset toplam profil uzunluğunun %20 ‘
si kadar alınmalı ve her serimde karşılıklı atışlar yapılmalıdır. S dalgası kaydı yapılırken
polariteye dikkat edilmelidir.
Sismik kırılma ve elektrik özdirenç uygulamaları, topografik koşullar uygun ise büyük
yarmalarda yarma başlangıcının 50 metre öncesi ile yarma çıkışının 50 metre
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 42
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
sonrası arasında yapılmalıdır. Araştırma derinliği yarma yüksekliğinin en az 1.2 misli
olmalıdır. Tektonizma etkisi gözlenmişse araştırma derinliği arttırılmalıdır.
Sismik bulguların temiz, kırılma noktalarının kesin olarak belirlemeye uygun olmasına
dikkat edilecek, tüm kanallarda kırılma dalgası sağlanacaktır.
Dolgunun oturacağı zeminin jeolojik yapısını ortaya çıkaracak uygun özdirenç yöntemi
seçilmelidir. Gerektiğinde seçilen derinlikler için sabit elektrot aralıklarıyla profil tarama
da yapılmalıdır. Açılımlar topografyaya uygun olarak yapılacaktır. Tabakalı zemin ve
kayalarda, elektrot açılım yönünün eğer saptanabilmişse tabakaların doğrultusuna
uygun olması sağlanacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 43
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
8.8.3. GÜZERGAH BOYU JEOFİZİK HİZMETLERİN YAPILIŞI:
Yol güzergahı boyunca jeolojik yapıyı ortaya çıkarmak amacıyla jeofizik araştırmalar
yapılır. Jeofizik araştırmalar, jeolojik yapıya uygun aralıklarla güzergah boyunca
olmalıdır ve gerekli görülen kesimlerde en kesitler alınmalıdır. Jeofizik veriler kırmızı
kotun altında en az 10 metre derinlikten veri elde edecek şekilde yapılmalıdır.
Elektrik sondaj noktaları topografik koşulların elverdiği ölçüde güzergah ekseni üzerinde
alınmalı ve eksen kazıklarına bağlanmalıdır. Kritik görülen kesimlerde, eksene dik
doğrultularda en kesit çalışmaları yapılmalıdır. Güzergah boyunun jeolojik yapısını
ortaya çıkaracak uygun özdirenç yöntemi seçilmelidir. Gerektiğinde seçilen derinlikler
için sabit elektrot aralıklarıyla profil tarama da yapılmalıdır.
Topografik koşullar uygun ise çatlaklı ve boşluk içeren jeolojik birimler üzerinde
anizotropi çalışması yapılmalı ve kırmızı kotun altına inilmelidir. Tabakalı zemin ve
kayalarda, elektrot açılım yönünün eğer saptanabilmişse tabakaların doğrultusuna
uygun olması sağlanacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 44
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Sismik Kırılma Çalışmaları:
Sismik bulguların temiz, kırılma noktalarının kesin olarak belirlemeye uygun olmasına
dikkat edilecek, tüm kanallarda kırılma dalgası sağlanacaktır.
Viyadük ve köprü ayak yerlerinin oturacağı zeminin jeolojik yapısını ortaya çıkaracak
özdirenç yöntemi seçilmelidir. Elektrik sondaj noktaları sismik serimler üzerine denk
gelecek biçimde seçilmelidir. Gerektiğinde seçilen derinlikler için sabit elektrot
aralıklarıyla profil tarama da yapılmalıdır.
Mikrotremör Çalışmaları:
Viyadük veya köprü ayak yerlerini kapsayacak şekilde belirlenen çalışma koridoru
içerisindeki noktalarda mikrotremör kayıtları alınarak her noktanın karakteristik
spektrumu periyot grafiği bulunarak baskın periyotlar tespit edilmelidir.
İdarece istendiğinde, açılmakta olan tünel içlerinde kırık, çatlak, boşluk gibi
süreksizliklerin araştırılmasında jeoradar (GPR: Ground Penetrating Radar) veya
idarece belirlenen diğer Jeofizik çalışmalar yapılmalıdır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 45
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Sismik Kırılma Çalışmaları:
Tünel için yapılan sismik kırılma çalışmalarında eklemeli serilimler yapılmalı, ofset
mesafesi gereksinime göre ayarlanmalıdır. Sismik hızlar, katman kalınlıkları ve dinamik
elastisite sabitleri hesaplanmalıdır.
Sismik bulguların temiz, kırılma noktalarının kesin olarak belirlemeye uygun olmasına
dikkat edilecek, tüm kanallarda kırılma dalgası sağlanacaktır.
Heyelan üzerinde iki ya da daha çok boy kesitte çalışma yapılabildiği durumlarda
heyelan eden kütlenin hacmi de hesaplanmalıdır.
Topografik koşullar uygun ise jeofizik çalışma derinliği, heyelan kayma yüzeyinin en az
20 metre altından bilgi alınacak şekilde yapılmalıdır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 46
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Sismik bulguların temiz, kırılma noktalarının kesin olarak belirlemeye uygun olmasına
dikkat edilecek, tüm kanallarda kırılma dalgası sağlanacaktır.
Sismik Çalışmalar:
Taş ocağı çalışmalarında kaya kalitesini belirlemek için sismik kırılma P dalga hızı kaydı
çalışması yapılmalıdır.
Kaya zeminlerde jeofon dizilim yönünün eğer gözlemsel olarak saptanabilmişse,
tabakaların dalım yönüne uygun, kırık ve çatlak sistemleri yönüne dik olması
sağlanacaktır.
Sismik bulguların temiz, kırılma noktalarının kesin olarak belirlemeye uygun olmasına
dikkat edilecek, tüm kanallarda kırılma dalgası sağlanacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 47
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
8.8.8. YERALTI SUYU JEOFİZİK ARAŞTIRMALARI:
10 mm’ lik elekten elenen malzeme üç eşit tabaka halinde ölçüm kutusuna
yerleştirilir. Her bir tabaka yerleştirildikten sonra tokmakla en az 30 darbe ile
sıkıştırılır. Numunenin üst yüzeyi spatula ile düzeltilir.
Log-log kağıdına çizilmiş olan görünür özdirencin derinliğine değişimi eğrisi, kuramsal
eğrileri içeren abaklar ve/veya bilgisayar programları aracılığıyla değerlendirilmelidir.
Kullanılan bilgisayar programı ve aletin özellikleri belirtilmelidir. Değerlendirme sonucu
hesaplanan katman kalınlıkları ve gerçek özdirençler, özdirenç eğrisinin altına işlenerek
elektrik sondaj logları elde edilmelidir. Elektrik sondaj logunda kalınlıklar metre, gerçek
özdirençler ohmmetre cinsinden verilmelidir; ayrıca ayırt edilen jeofizik birimlere karşılık
gelen jeolojik birimlerin adları ve işaretleri de, yerinde yapılmış mekanik sondaj,
araştırma çukuru ya da izlenebilen yüzeylenmiş birimlerden elde edilen veriler ile
karşılaştırılarak elektrik sondaj loguna işlenmelidir. Elde edilen elektrik sondaj logları
bütün bir hat boyunca tamamlandığında jeofizik kesitlerin çizimi yapılmalıdır.
Gerekiyorsa; istenilen profillerde görünür özdirencin derinliğine düşey değişimi haritaları
ve yeterli ölçü alınabilmişse görünür özdirencin derinliğine yatay değişimi haritaları ve
üç boyutlu özdirenç modeli de çizilmelidir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 48
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
8.9.2 Sismik Kırılma Çalışmaları:
Her noktada mikro titreşimler en az 15 dakika süre ile üç bileşenli (doğu-batı, kuzey-
güney ve düşey yönlü) kaydedilmelidir. Verilere spektral oran yöntemleri uygulanarak
karakteristik spektrum grafiği bulunmalı ve baskın periyotlar tespit edilmelidir.
Çalışmalar sırasında kullanılan sismograf, sismometre ve bilgisayar programları
belirtilmelidir. Mikrotremör kayıtlarının değerlendirilmesinde kullanılan program ve
yöntemlerin özelliklerinden bahsedilmelidir.
Çalışmanın sonucunda, çalışma alanını temsil edecek sayıda alınan veriler zaman ve
frekans ortamında ayrı ayrı sunulmalıdır. Ölçü noktalarına ait hız ve büyültme
spektrumları verilmelidir. Yöntem ile alansal bir tanımlama yapılacaksa ölçüm
noktalarındaki değerler konturlanarak harita v.b üstüne işlenmelidir.
9.1. GİRİŞ :
Bu şartname, hat seçenekleri içinde en uygun olanının tespiti ve kesinleştirilmesine
yönelik olarak, seçenekler için 1/5.000 ölçekli ön proje aşamasında yapılan jeolojik-
jeoteknik-hidrojeolojik etütler, mühendislik jeolojisi jeolojik-jeoteknik etüt çalışmaları
ve jeoteknik arazi ve laboratuvar çalışmalarından elde edilen verilerin; uzman zemin
mekaniği mühendisi ve mühendislik jeoloğu tarafından esas olarak yapım hattının
kesinleşmesinde hat seçeneklerinde yer alan etkin her türlü kritik kesim ve kritik
yapının bulunduğu kesimler (zayıf sıkışabilir zemin üzerine oturan yol ve yol
yapılarından dolayı oturma, taşıma gücü problemli olan kesimler, potansiyel heyelanlı
alanlar, tünel, viyadük köprü geçişleri v.b.) ile ilgili temel zeminlerinin mühendislik
jeolojisi ve geoteknik açıdan değerlendirilmesini (idealize zemin profilinin
hazırlanması, mühendislik jeolojisi ve geoteknik parametre seçimleri, yapı temelleri-
zemin ilişkisinin belirlenmesi v.b) kısa ve uzun dönemde yolun emniyetli bir şekilde
hizmet etmesini sağlamak ve kesin projeye taban hazırlamak üzere gerekli geoteknik
projelerin hazırlanması sırasında yapılacak çalışmaları ve göz önüne alınması gerekli
geoteknik proje kriterlerini kapsamaktadır. Zemin Mekaniği ve Geoteknik Ön Proje
Raporu ve Proje Paftaları bu şartnamede belirtilen mühendislik jeolojisi ve geoteknik
kriterler doğrultusunda hazırlanacaktır. Ancak İDARE’ce istenmesi halinde detay
hesaplar Bölüm-11’de verilen kriterlere uygun olarak yapılacaktır. Tünellerle ilgili
mühendislik jeolojisi çalışma ve projelerin hazırlanması bu şartname kapsamı dışında
tutulmuştur.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 50
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Ayrı bölümler halinde geoteknik ön proje hesapları ve çalışmaları verilen dolgu,
yarma, sanat yapısı, temel zeminleri ve temel sistemleri gibi yol yapılarının geoteknik
olarak projelendirilmiş olan durumu seçeneğin teke indirilmesinde karar verilebilecek
şekilde gerekli bilgileri ve çizimleri içeren proje paftalarıyla verilecektir.
Zemin Mekaniği ve Geoteknik rapor, dolgular, yarmalar, zayıf zemin geçişleri, sanat
yapıları olarak ayrı başlıklarda plan profilleri ve aşağıda açıklanan bilgileri asgari
olarak içerecek şekilde Uzman Zemin Mekaniği Mühendisince hazırlanacak ve
imzalanacaktır. Heyelan raporları ayrı rapor şeklinde Bölüm 10.7’de açıklandığı gibi
hazırlanacaktır.
Proje boyunca yer alan dolgulara ait tablo; kilometre, maksimum şev yüksekliği,
yapılan araştırma çalışması (sondaj, araştırma çukuru vb.) dolgu malzemesi cinsi,
dolgu malzemenin nereden temin edildiği (yarma no/ariyet adı), taban zemininin
özellikleri, şev açısı, bilgilerini içerecek şeklinde hazırlanacaktır.
Seçeneğin teke indirilmesinde etkin kritik kesimlerde yer alan ve/veya yüksek
dolgular için idealize edilen kesitler için şev tasarımına yönelik olarak stabilite analizi
veya taşıma gücü ve oturma hesapları (oturma miktarı, oturma süresi) yapılacaktır.
H < 6 m. olan dolgularda genel değerlendirmeler ile ve yürürlükteki genelgeler
kullanılarak dolgu şevi tasarımı yapılır. Ancak dolgu taban zemini ve/veya kullanılan
dolgu malzemesinin sorunlu olduğu kritik zemin koşullarında H < 6 m. olsa dahi
detaylı etüt, stabilite analizi veya taşıma gücü ve oturma hesabı yapılacaktır.
“H > 6 m. olan dolgularda genel olarak, 10 m.’de bir 5 m genişliğinde palyeler ile
tasarım gözönüne alınacaktır.”
- Serbest basınç deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler için)
- Üç eksenli basınç deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler için) veya
doğrudan makaslama deneyi
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 51
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Kısa dönem stabilite analizi için; UU (Konsolidasyonsuz-Drenajsız)
Uzun dönem stabilite analizi için; CU (Konsolidasyonlu – Drenajsız
(gerekirse)
Uzun dönem stabilite analizi için; CD (Konsolidasyonlu – Drenajı
(gerekirse)
- Laboratuvar veyn deneyi
Taşıma gücü düşük, sıkışabilir killi (SPT15 veya düşey dren projelendirmesi
öngörülmesi halinde) Zayıf Zeminler İçin;
Dolgu malzemesinde UIC 719 R kriterlerin sağlanması için gerekli her türlü deney.
Dış stabilite hesapları dolgu taban zemini kalınlığı dikkate alınarak stabilite analizi
veya stabilite analizine ek olarak taşıma gücü hesapları olarak değerlendirilir.
Hz > B/2 olması durumunda stabilite analizlerine ilave olarak taşıma gücü (toptan
göçme olabilecek zayıf zemin koşulu ile karşılaşılması durumunda).
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 52
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Hz < B/2 olması durumunda stabilite analizi yapılacaktır.
Burada;
Hz = zemin (alüvyon) kalınlığı
B = dolgu taban genişliğidir.
Toptan göçme için yapılan kısa dönem stabilite analizlerinde hızlı deneylerden (UU)
elden edilen drenajsız kayma dayanımı parametreleri (Cu, u) , uzun dönem stabilite
analizleri için efektif parametreler (C, ) kullanılır. Şev stabilite analizlerinde esas
alınacak güvenlik sayıları aşağıdaki tabloda verilen değerlere uyacaktır.
Deprem durumu için yapılan stabilite analizlerinde gerekli ivme katsayısı Şekil-1
üzerinden alınacaktır.
Köprü yaklaşım dolguları, kenar ayak temellerine dolgunun etkisi de göz önüne
alınarak, özel olarak taşıma gücü ve oturma problemi açısından ayrıca yine bu
bölümde incelenecektir. Problem tespit edilirse çözümü önerisi verilecektir.
Seçeneğin teke indirilmesi için İDARE tarafından istenmesi halinde çözüme ait
hesaplar verilecektir.
Dolgunun içinden geçen kaymalara karşı stabilitesi için dolgu şev oranlarının
uygunluğu, dolgu içinde kalan kayma daireleri göz önüne alınıp, dolgu içi oturma
olmadığı kabul edilerek, güvenlik sayıları statik durumda GS ≥ 1.5, sismik durumda
GS ≥ 1.1 olacak şekilde analizleri kontrol edilir. İç stabilite analizlerinde sadece dolgu
malzemesinin kayma dayanımı parametreleri dikkate alınır.
Bu durum dışında özel bir problem varsa kesin proje aşamasında incelenerek
çözümlenir.
Dolgularda kritik zemin koşulları nedeni ile aşırı yatık şev eğimleri çıkması; maliyeti
yüksek kamulaştırmaya neden olan şev eğimleri ile karşılaşılması; dere, nehir, deniz
kıyısı geçişleri gibi özel durumlarda veya heyelanlı alanlarda yer alacak dolgularda,
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 53
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
dolgu şevlerinin tutucu yapı (duvar, gabiyon vb.) donatılı toprak dolgu şeklinde teşkili;
destek dolgusu vb. gibi özel önlemler gerekmesi halinde; bu önlemlere ilişkin ön
değerlendirmeler verilecek ve bu özel önlem gerekçesi raporda yer alacaktır.
Demiryolu dolguları için esnek üstyapı yapıldıktan sonra oluşabilecek ilave oturma
miktarı toleransı uzun tülde ve homojen devam eden zemin üzerinde yer alan
dolgularda ve köprü yaklaşım dolgularında 5 cm. dir. Boyuna yönde farklı oturma
miktarı toleransı 1/200 dür.
Kademeli inşaat durumunda kademeler için stabilite analizi güvenlik sayısı aksi
belirtilmedikçe GS 1.2 sağlanacaktır.
Şev eteğinin dayanma yapısı ile tutulması durumunda dayanma yapısına (istinat
duvarı betonarme veya harçlı, toprak arme duvar, gabiyon duvar vb) ait ön
değerlendirmeler raporda yer alacaktır.
Özel çözümler için dolgu yüksekliği ve zayıf zemin kalınlığı dikkate alınarak en kritik
kesitte çalışma yapılmasının yanı sıra azalan dolgu yüksekliği ve zayıf zemin kalınlığı
için ilave kesitlerde de değerlendirme yapılacaktır.
H6 m. olan dolguların plan, profili 1/5.000 ölçekli ve çalışma yapılan dolguların en
kesitleri 1/500 ölçekli olarak hazırlanacak, plan profil ve en kesitler üzerinde zemin
koşulları, sondaj, araştırma çukuru yerleri işlenecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 54
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
9.4.YARMA ŞEVLERİNİN PROJELENDİRİLMESİ
Projede yer alacak yarmalara ait bilgileri kapsayan tablo oluşturulacak, bu tablo Km,
maksimum şev yüksekliği, kullanılan araştırma çalışmaları (sondaj, AÇ v.s) yarma
zemin koşullarının tanımı, şev eğimi v.b içerecek şeklinde hazırlanacaktır.
Söz konusu tabloda yer alan yarmalar geoteknik rapor kapsamında şev tepesinden
ölçülen maksimum yarma yüksekliklerine göre 3 ayrı kategoride incelenecektir.
1) H < 3m.olan yarmalar genelde yüzey etütleri ve drenaj, tren trafiği vb.
etkenlere göre projelendirilecektir.
2) 3 < H < 10 m. olan yarmaların şevleri özel problem yoksa, yürürlükteki
genelgelere göre dizayn edilebilecektir. Bu durumda daha çok yüzeysel
etütler ve sahayla ilgili bilgi birikimi ile yetinilecektir ve yarma şevleri jeoloji-
jeoteknik raporda verilecektir.
3) H 10 m. olan yarmalarda seçeneğin teke indirilmesinde etkin kritik
kesimlerde yer alan ve/veya yüksek yarmalarda zemin/kaya özelliklerinin
değişimine bağlı olarak jeolojik birimler bazında idealize edilen kesitler için
ve sorunlu zeminlerde açılan küçük (H < 10 m.) yarmalarda, stabilite
analizleriyle yarma incelenecektir.
Zemin içinde veya zemin davranışına yakın davranış gösteren ayrışmış kayalar
zemin mekaniği prensiplerine göre; kaya yarmalar kaya mekaniği prensiplerine göre
değerlendirilecektir. H 10 m. olan bu yarmalarda şev projelendirmesi, stabilite
analizlerine dayandırılarak yapılacaktır. Analizlerde kullanılacak zemin
parametrelerinin doğru bir şekilde seçilebilmesi için yeterli sayıda örselenmemiş
numune üzerinde yapılan laboratuvar deney sonuçları, arazi deney sonuçları ve
jeolojik-jeoteknik raporda belirtilen hususlar kullanılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 55
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Kayma dayanımı parametreleri tayinine yönelik olarak
- Üç eksenli basınç deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler için) veya
doğrudan makaslama deneyi (örselenmemiş numune alınabilen zeminlerde)
Kısa dönem için; UU
Uzun dönem için; CU (boşluk suyu basınç ölçümlü) yada CD
- Serbest Basınç Deneyi (suya doygun kil, silt zeminler için)
- Veyn Deneyi (suya doygun kil, silt, zeminler için)
- Yarma tabanında şişme özelliklerinin tayinine yönelik olarak
(gerektiğinde şişme basıncı deneyi ve şişme yüzdesinin tayini)
Stabilite analizleri (zemin/kaya özelliği göz önüne alınarak dairesel, düzlemsel veya
kamasal kayma düzlemlerinde kısa dönem, uzun dönem ve deprem durumları için)
yarmanın en kritik kesitinde yapılmalıdır. Stabilite analizi grafik çıktıları şev
geometrisi, zemin/kaya parametreleri, kayma dairesi/düzlemi ve güvenlik sayılarını
gösterecek şekilde raporda yer almalıdır.
Stabilite analizleri sonucunda uygun şev eğimi ve şevde kaymaya karşı alınacak
önlemler belirlenmelidir.
Deprem analizi sadece H 10 m. olan yarmalarda yapılacaktır. Deprem analizi için
gerekli ivme katsayısı Şekil-1 üzerinden alınacaktır. Yarma şev stabilite analizlerinde
aşağıda verilen güvenlik sayılarına uyulacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 56
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Yarma şevlerinin; yapılaşma, kamulaştırma zemin/kaya koşullarına bağlı olarak
desteksiz olarak yapılamaması durumunda bu durumun raporda gösterilmeli
aşağıda belirtilen önlemlerin sırasıyla ön değerlendirmesi yapılmalıdır.
Zemin/kaya yüzeyinde, sığ lokal kayma ve kopmaları önlemek amacıyla daha çok
korumaya yönelik önlemler (Püskürtme beton, donatılı püskürtme beton,) dikkate
alınmalıdır.
Yarmada üstyapı tabanında şişen malzeme ile karşılaşılması durumunda madde
11.5.3’de belirtilen hususlar dikkate alınmalıdır.
Zayıf zeminler aşağıda belirtilen zeminler olması halinde kesin proje aşamasında
proje çalışması ile incelenecektir. Ön proje aşamasında zayıf zemin geçişleri tespit
edilerek çözüm önerileri raporda yer almalıdır.
1 .Zayıf zeminler, geoteknik raporda gösterilmek kaydıyla demiryolu üst yapısını
ve demiryolu yapılarını (dolgu, yarma, köprü, viyadük, tünel vb.) işletme süresince
problem çıkarmadan emniyetli ve ekonomik bir şekilde taşıyamayan zeminlerdir.
2. Zayıf zeminler, YASS’nin yüksek olduğu killi, siltli, organik madde içeren
zeminler, gevşek ince kumlu alüvyon zeminler ile kontrolsüz şekilde
oluşturulmuş yapay dolgulardır.
Kesin Proje aşamasında zayıf zemin geçişleri çözüm önerileri detaylı olarak
incelenecektir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 57
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Zayıf zemin tabakasının kaldırılıp atılamayacak kalınlıklarda olması (kazı stabilitesi, su
altında çalışma zorluğu, uzun tulde kübaj artışı) durumunda madde 11.5.4’de açıklanan
ileri iyileştirme yöntemleri düşünülmeli ve raporda hangi yöntemin kullanılacağı
önerilmelidir.
Proje aşamasında, yarma veya dolgu tabanında veya sanat yapısı temelleri altında
yer alan sığ kalınlıkta zayıf zeminler görülmesi halinde ise;
Kazı ile sıyırma,
Yerine yeni malzeme koyma,
Drenaj,
Jeotekstil, Jeokompozit, jeogrid veya seperatör ile destekleme
Yarma tabanında şişme özelliği olan zemin olması durumunda, zeminin şişme
yüzdesi ve şişme basıncı değerleri kullanılarak şişme mertebeleri belirlenmelidir.
Uzun tülde, esnek üstyapı kullanılması durumunda demiryolu seyrüsefere açıldıktan
sonra üstyapının bozulmaması için, şişme nedeniyle oluşacak deformasyon
maksimum 5 cm’i aşmamalıdır. Su seviyesinin üstyapı taban seviyesine en fazla 1.5
m. yaklaşmasına izin verecek drenaj tedbirleri (borulu hendek drenajı vb.)
düşünülmelidir.
Zayıf zemin kalınlığının fazla olduğu, sığ kazı, drenaj sistemi ve iyileştirme tabakası
teşkili ile çözülemeyen problemlerde ileri zemin iyileştirmesi tek başına veya sığ
zemin iyileştirmesi ile birlikte değerlendirilmelidir. İleri zemin iyileştirmeleri dolgu,
köprü yaklaşım dolgusu taban zemini, köprü temeli zeminleri için söz konusu olup
esas olarak oturmaların hızlandırılması, azaltılması, taşıma gücünün artırılması, şev
stabilitesinin artırılması için gereklidir.
- Ön yükleme ve sürşarj
- Kademeli yükleme
- Düşey drenler
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 58
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
- Geosentetikler
- Taş kolonlar
- Derin karıştırma
- Temel enjeksiyonu
Düşey dren, taş kolon, derin karıştırma veya temel enjeksiyon hesaplarında
demiryolunun seyrüsefere açılma süresi dikkate alınmalıdır. Düşey dren ön
değerlendirmeleri yapılmalıdır.
Sanat yapılarına ait temeller (viyadük, köprü, alt geçit, üstgeçit, dayanma yapıları,
menfez v.b.) zemin ile ilgili (taşıma gücü, oturma, stabilite) ilişkilerinin incelenip, ön
proje aşamasında temel tipi seçimi ve ön boyutlandırmaya esas değerlendirmeler
yapılmalıdır.
Sanat yapılarının temelleri için suyun kimyasal özellikleri araştırılarak betona zararlı
etkileri değerlendirilip, gerekli önlemler alınacaktır.
Projede yer alacak sanat yapılarına ait tablo, kilometre, araştırma çalışması (sondaj,
araştırma çukuru), sanat yapısı tipi, temel tipi, zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri içerecek
şekilde hazırlanacaktır.
Her bir sanat yapısı için öncelikle 10.3.1.1 ve gerekirse 11.3.1.2. maddesindeki
deneyler yapılacak, plan ve idealize zemin profili çıkarılacak, sondaj ve araştırma
verileri işlenecek yaklaşık olarak temelin oturacağı kotlar jeolojik profili ve
enkesitlerde belirtilecektir.
Sanat yapısı temelleri için taşıma kapasitesi (sığ/derin temel) statik ve sismik durum
için ön boyutlandırmaya göre verilmelidir. Oturma problemi beklenen sanat yapıları
için bu probleme ilişkin değerlendirmeler ve kesin proje aşaması için öneriler raporda
yer almalıdır.
Temel taban seviyesine (temel genişliğinin iki katı) 2B mesafedeki derinlik, geoteknik
(c, , Ɣ vb.) olarak tanımlanmalıdır. Df (temel derinliği), B(temel genişliği), L(temel
uzunluğu) göz önüne alınarak taşıma gücü hesapları yapılmalıdır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 59
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Statik durum için güvenlik sayısı GS=3 alınarak emniyetli taşıma gücü bulunur. Statik
yüklere göre tanımlanan zemin emniyet gerilmesi ve kazıklı temellerde kazığın yatay
ve eksenel yükler için emniyetli taşıma yükü, deprem durumunda en fazla %50
arttırılabilir.
Yüzeysel temel sistemiyle güvenli taşıma gücü elde edilememesi veya başka
yöntemlerle (malzeme yer değiştirme v.b) ekonomik çözüm olmaması durumunda
derin temel değerlendirilmelidir.
Projede yer alacak dayanma yapılarına ve destek sistemlerine ait tablolar, km,
araştırma çalışması (sondaj, araştırma çukuru), duvar yüksekliği, duvar tipi,
zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri içerecek şekilde hazırlanacaktır.
9.7. HEYELANLAR :
9.7.1. ÖN DEĞERLENDİRME
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 60
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Projelendirmede aşağıda belirtilen hususlar dikkate alınacaktır.
Plankote Üzerinde;
Enkesitlerde;
10.1.GİRİŞ :
Heyelan raporları ayrı rapor şeklinde Bölüm 7’de açıklandığı gibi hazırlanacaktır.
İdealize zemin profili üzerinde değişen zemin özelliklerini yansıtan geoteknik zemin
parametreleri, yol yapısının özelliğine göre işlenecek ve tasarım hesaplarında
kullanılan parametreler ile çelişki göstermeyecektir.
Geoteknik Kesin Proje Raporu, dolgular, yarmalar, zayıf zemin geçişleri, sanat
yapılarının temel zeminleri ve temel sistemleri ile gözlem projesi olarak ayrı
başlıklarda, plan-profilleri ve asgari aşağıda açıklanan bilgileri içerecek şekilde Zemin
Mekaniği Mühendisince hazırlanacak ve imzalanacaktır.
Proje boyunca yer alan dolgulara ait tablo; kilometre, maksimum şev yüksekliği,
yapılan araştırma çalışması (sondaj, araştırma çukuru vb.) dolgu malzemesi cinsi,
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 62
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
dolgu malzemenin nereden temin edildiği (yarma no/ariyet adı), taban zemininin
özellikleri, şev açısı, bilgilerini içerecek şeklinde hazırlanacaktır.
H > 6 m. olan dolgularda genel olarak, 10 m.’de bir 5 m genişliğinde palyeler ile
tasarım göz önüne alınacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 63
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Taşıma gücü düşük, sıkışabilir killi (SPT15 veya düşey dren projelendirmesi
öngörülmesi halinde) Zayıf Zeminler İçin;
i- laboratuvar deneyleri :
(11.3.2.1’e ilave olarak, yatay konsolidasyon deneyi)
Uzun dönem stabilite için; CU (Konsolidasyonlu – Drenajsız)
(gerekirse) yada
Dolgu malzemesinde UIC 719R kısımdaki kriterlerin sağlanması için gerekli her türlü
deney.
Dış stabilite hesapları dolgu taban zemini kalınlığı dikkate alınarak stabilite analizi
veya stabilite analizine ek olarak taşıma gücü hesapları olarak değerlendirilir.
Hz > B/2 olması durumunda stabilite analizlerine ilave olarak taşıma gücü (toptan
göçme olabilecek zayıf zemin koşulu ile karşılaşılması durumunda).
Hz < B/2 olması durumunda stabilite analizi yapılacaktır.
Burada;
Toptan göçme için yapılan kısa dönem stabilite analizlerinde hızlı deneylerden (UU)
elden edilen drenajsız kayma dayanımı parametreleri (Cu, u) , uzun dönem stabilite
analizleri için efektif parametreler (C, ) kullanılır. Şev stabilite analizlerinde esas
alınacak güvenlik sayıları aşağıdaki tabloda verilen değerlere uyacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 64
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
UZUN DÖNEM (STATİK) - 1.5
UZUN DÖNEM (DEPREM) - 1.1
Deprem durumu için yapılan stabilite analizlerinde gerekli ivme katsayısı Şekil-1
üzerinden alınacaktır.
Köprü yaklaşım dolguları, kenar ayak temellerine dolgunun etkisi de göz önüne
alınarak, özel olarak taşıma gücü ve oturma problemi açısından ayrıca yine bu
bölümde incelenecektir. Problem tespit edilirse çözümü verilecektir.
Dolgunun içinden geçen kaymalara karşı stabilitesi için dolgu şev oranlarının
uygunluğu, dolgu içinde kalan kayma daireleri göz önüne alınıp, dolgu içi oturma
olmadığı kabuledilerek, güvenlik sayıları statik durumda GS≥1.5, sismik durumda
GS≥1.1 olacak şekilde analizlerle kontrol edilir. İç stabilite analizlerinde sadece dolgu
malzemesinin kayma dayanımı parametreleri dikkate alınır.
Dolgularda kritik zemin koşulları nedeni ile aşırı yatık şev eğimleri çıkması; maliyeti
yüksek kamulaştırmaya neden olan şev eğimleri ile karşılaşılması; dere, nehir, deniz
kıyısı geçişleri gibi özel durumlarda veya heyelanlı alanlarda yer alacak dolgularda,
dolgu şevlerinin tutucu yapı (duvar, gabiyon vb.) donatılı toprak dolgu şeklinde teşkili;
destek dolgusu vb. gibi özel önlemler gerekmesi halinde; bu önlemlere ilişkin ön
değerlendirmeler verilecek, uygun ve ekonomik çözümün İDARE’ce
onaylanmasından sonra kesin projeleri hazırlanacaktır.
Demiryolu dolguları için üstyapı yapıldıktan sonra oluşabilecek ilave oturma miktarı
toleransı uzun tülde ve homojen devam eden zemin üzerinde yer alan dolgularda ve
köprü yaklaşım dolgularında 5cm dir. Boyuna yönde farklı oturma miktarı toleransı
uzun tüldeki dolgularda 1/200 dür.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 65
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Konsolidasyon oturması söz konusu olan kesimlerde oturma zamanı hesabı
yapılacaktır.
Şev eteğinin dayanma yapısı ile tutulması durumunda dayanma yapısına (istinat
duvarı betonarme veya harçlı, toprak arme duvar, gabiyon duvar vb) ait
projelendirme madde 6.1.d’ye uygun olarak yapılıp raporda yer alacaktır.
Özel çözümler için dolgu yüksekliği ve zayıf zemin kalınlığı dikkate alınarak en kritik
kesitte çalışma yapılmasının yanı sıra azalan dolgu yüksekliği ve zayıf zemin kalınlığı
için ilave kesitlerde de değerlendirme yapılarak çözüm optimize edilecektir.
Yarmalar proje ömrü boyunca yolun stabil kalmasını sağlayacak şev eğimleri ve
gerekli olması halinde ilave tedbirler göz önüne alınarak projelendirilmelidir.
Projede yer alacak yarmalara ait bilgileri kapsayan tablo oluşturulacak, bu tablo (Km,
maksimum şev yüksekliği, kullanılan araştırma çalışmaları (sondaj, AÇ v.s) yarma
zemin koşullarının tanımı, şev eğimi v.b içerecek şeklinde hazırlanacaktır.
Söz konusu tabloda yer alan yarmalar geoteknik rapor kapsamında şev tepesinden
ölçülen maksimum yarma yüksekliklerine göre 3 ayrı kategoride incelenecektir.
1) H < 3m.olan yarmalar genelde yüzey etütleri ve drenaj, trafik vb. etkenlere
göre projelendirilecektir.
2) 3 < H < 10 m. olan yarmaların şevleri özel problem yoksa, güncel
genelgelere dayandırılarak dizayn edilebilecektir. Bu durumda daha çok
yüzeysel etütler ve sahayla ilgili bilgi birikimi ile yetinilecektir ve yarma
şevleri jeoloji-jeoteknik raporda verilecektir.
3) H 10 m. olan yarmalarda şev eğimini değiştirecek yükseklikler ile birim
bazında ve değişen zemin özelliklerine bağlı olarak idealize edilen kesitler
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 66
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
için ve sorunlu zeminlerde açılan küçük (H < 10 m.) yarmalarda, stabilite
analizleriyle yarma incelenecektir.
Zemin içinde veya zemin davranışına yakın davranış gösteren ayrışmış kayalar
zemin mekaniği prensiplerine göre; kaya yarmalar kaya mekaniği prensiplerine
göre değerlendirilecektir.
- Su içeriği (wn)
- Birim hacim ağırlık (n)
- Elek analizi
- Atterberg limitleri
- Üç eksenli basınç deneyi (ince taneli kil, silt v.b. zeminler için)
Kısa dönem için; UU
Uzun dönem için; CU
- Direk kesme deneyi (kum, seyrek ince çakıllı zeminler için)
- Serbest Basınç Deneyi (suya doygun kil, silt zeminler için)
- Veyn Deneyi (suya doygun kil, silt, zeminler için)
- Yarma tabanında şişme özelliklerinin tayinine yönelik olarak
(gerektiğinde şişme basıncı deneyi ve şişme yüzdesinin tayini)
- Tek Eksenli basınç deneyi (kaya birimler için)
Stabilite analizleri (zemin/kaya özelliği göz önüne alınarak dairesel, düzlemsel veya
kamasal kayma düzlemlerinde kısa dönem, uzun dönem ve deprem durumları için)
yarmanın en kritik kesitinde ve değişen zemin ve yük koşullarına göre farklı kesitler
için yapılmalıdır. Stabilite analizi grafik çıktıları şev geometrisi, zemin/kaya
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 67
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
parametreleri, kayma dairesi/düzlemi, minumum güvenlik sayılarını v.s. gösterecek
şekilde raporda yer almalıdır.
Stabilite analizleri sonucunda uygun şev eğimi ve şevde kaymaya karşı alınacak
önlemler belirlenmelidir.
Drenaj projesine (yatay dren, borulu hendek drenajı, kaplamalı hendekler vb.) ait
proje paftaları ve gerekirse hesap ve değerlendirmeler verilmelidir.
Zemin/kaya yüzeyinde, sığ lokal kayma ve kopmaları önlemek amacıyla daha çok
korumaya yönelik önlemler (Püskürtme beton, donatılı püskürtme beton,) için; hangi
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 68
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
koşullarda uygulanacağına dair kriterler raporda yer almalı ve yapım aşaması için
gerekli geoteknik araştırma çalışmaları (jeolojik haritalama, fotoğraflarla) projeye
uygunluğun teyidi için istenmelidir.
10.5.ZAYIF ZEMİN GEÇİŞLERİ
Zayıf zeminler aşağıda belirtilen zeminler olması halinde proje çalışması ile
incelenecektir.
2: Zayıf zeminler, YASS’nin (Yeraltısu seviyesi) yüksek olduğu killi, siltli, organik
madde içeren zeminler, gevşek ince kumlu alüvyon zeminler ile kontrolsüz
şekilde oluşturulmuş yapay dolgulardır.
Geoteknik kesin proje için yapılan araştırma çalışmalarına göre (sondaj, araştırma
çukuru, yüzey jeolojisi) demiryolu ve demiryolu yapıları altında yer alacak zayıf
zeminlerin öncelikle;
Proje aşamasında, yarma veya dolgu tabanında veya sanat yapısı temelleri altında
yer alan sığ kalınlıkta zayıf zeminler görülmesi halinde ise;
Kazı ile sıyırma,
Yerine yeni malzeme koyma,
Drenaj,
Jeotekstil, jeokompozit veya Jeogrid ile destekleme
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 69
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Not: Zemin iyileştirilmelerinde kullanılabilecek tüm jeosentetik malzemelerin
(jeotekstil, jeokompozit, jeogrid ve seperatörlerin) türleri ve özellikleri,
uygulanacakları zeminlerin türlerine ve özelliklerine göre seçileceklerdir.
Zayıf zemin kalınlığının fazla olduğu, sığ kazı, iyileştirme tabakası teşkili ile
çözülemeyen problemlerde ileri zemin iyileştirmesi tek başına veya sığ zemin
iyileştirmesi ile birlikte projelendirilmelidir. İleri zemin iyileştirmeleri dolgu, köprü
yaklaşım dolgusu taban zemini, köprü temeli zeminleri için söz konusu olup esas
olarak oturmaların hızlandırılması, azaltılması, taşıma gücünün artırılması, şev
stabilitesinin artırılması için gereklidir.
- Ön yükleme ve sürşarj
- Kademeli yükleme
- Düşey drenler
- Geosentetikler
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 70
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
- Taş kolonlar
- Derin karıştırma
- Temel enjeksiyonu
Kademeli yükleme önerilmesi halinde her kademe için stabilite analizi veya taşıma
gücü hesapları yapılmalı, inşaat kademeleri stabilite analizlerinde güvenlik sayısı
statik durumda GS1.2 alınmalıdır. Gerektiğinde zemin parametrelerindeki
iyileşmenin belirlenmesi için kademeler sonrası araştırma çalışması önerilmelidir.
Düşey dren ve taş kolon hesaplarında yolun seyrüsefere açılma süresi dikkate
alınmalı, düşey dren konumu (yerleşimi, aralığı, boyu vb.) verilmeli ve uygulama
paftaları hazırlanmalıdır. Düşey dren projesi (kum dren, bant dren) alternatifli olarak
yapılmalıdır ve metrajları raporda yer almalıdır.
Sanat yapılarına ait temeller (viyadük, köprü, alt geçit, üstgeçit, dayanma yapıları,
menfez v.b.) zemin ile ilgili (taşıma gücü, oturma, stabilite) ilişkilerinin incelenip proje
ömrü boyunca stabil kalmasını sağlayacak şekilde her biri ayrı ayrı
projelendirilecektir.
Projede yer alacak sanat yapılarına ait tablo, km, araştırma çalışması (sondaj,
araştırma çukuru), sanat yapısı tipi, temel tipi, zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri içerecek
şekilde hazırlanacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 71
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Zemin Mekaniği ve Geoteknik değerlendirme sonunda; yapı temeli altındaki zemin
veya zemin tabakaları, yapıdan temel aracılığı ile iletilen gerilmeleri yeterli (kabul
edilebilir ve genellikle statik durumda 3 alınan bir güvenlik sayısını sağlayan)
güvenlikle taşıyacak kapasitede olmalı, oturmalar özellikle farklı oturmalar, yapı
stabilitesini bozmayacak sınırlar içinde kalmalıdır.
Her bir sanat yapısı için öncelikle 11.3.2.1 ve gerekirse 11.3.2.2. maddesindeki
deneyler yapılacak, plan ve idealize zemin profili çıkarılacak, sondaj ve araştırma
verileri işlenecek temelin oturacağı kotlar jeolojik profili ve enkesitlerde belirtilecektir.
Sanat yapısı temelleri için taşıma kapasitesi (sığ/derin temel) ve oturma miktarları,
süresi göz önüne alınarak uygun temel sistemi önerilmelidir.
Taşıma gücü ile ilgili olarak ; üstyapıdan gelen yükler ve momentler belirlenerek, bu
değerler tablo halinde geoteknik raporda verilmelidir. Bu yüklere bağlı olarak statik ve
dinamik yükleme durumu için taşıma gücü hesapları yapılarak uygun temel tipi tespit
edilecektir.
Temel taban seviyesine (temel genişliğinin iki katı) 2B mesafedeki derinlik, geoteknik
(c, , Ɣ vb.) olarak tanımlanmalıdır. Bu temel üzerine ait üstyapıdan gelen yükler N
(normal kuvvet M) (moment) ve Df (temel derinliği), B(temel genişliği), L(temel
uzunluğu) göz önüne alınarak taşıma gücü hesapları yapılmalı ve temele gelen
yüklerle zeminin taşıma kapasitesi karşılaştırılmalıdır.
Statik durum için güvenlik sayısı GS=3, alınarak emniyetli taşıma gücü bulunur.
Statik yüklere göre tanımlanan zemin emniyet gerilmesi ve kazıklı temellerde kazığın
yatay ve eksenel yükler için emniyetli taşıma yükü, deprem durumunda en fazla %50
arttırılabilir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 72
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Kenar ayaklarda ve istinat duvarlarında devrilme, kayma tahkikleri Yapılmalı ve temel
altında oluşan gerilmeler belirlenmeli ve maksimum gerilme emniyetli taşıma gücü ile
karşılaştırılmalıdır.
Yüzeysel temel sistemiyle güvenli taşıma gücü elde edilememesi veya başka
yöntemlerle (malzeme yer değiştirme v.b) ekonomik çözüm olmaması durumunda
derin temel değerlendirilmelidir.
10.6.1.c.OTURMA HESAPLARI
Projede yer alacak dayanma yapılarına ve destek sistemlerine ait tablolar, km,
araştırma çalışması (sondaj, araştırma çukuru), duvar yüksekliği, duvar tipi,
zemin/kaya cinsi v.b. bilgileri içerecek şekilde hazırlanacaktır.
Bulon, zemin çivisi, ankraj gibi destek sistemleri için; genel olarak izlenecek yöntem
aşağıda belirtilmektedir.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 74
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Desteksiz şev için kayma dairesinin/düzleminin belirlenmesi
Belirlenen bu kayma yüzeyi esas alınarak; statik ve sismik durumda sığ
yüzeyler için stabilite analizleri yapılması (GS statik 1.5, GS sismik
1.1, a=(1.45-amax) x amax
Derin kayma düzlemleri için statik ve sismik durumda stabilite
analizlerinin yapılması (GS statik 1.3, GS sismik 1.1, a=amax/2)
Kopma ve sıyrılma tahkikleri
Ankrajlarda ayrıca kök boyu hesabı
10.7. HEYELANLAR
10.7.1. ÖN DEĞERLENDİRME
Plankote Üzerinde;
Enkesitlerde;
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 75
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
- İşlenebilecek diğer deformasyonlar
- Jeolojik yapı litoloji, YASS gösterilecektir.
-
Plankote ve enkesitlerde jeolojik yapıya ait farklı birimler boyama ve
lejantla gösterilecektir.
- Su içeriği (W n)
- Birim hacim ağırlık (n)
- Elek analizi
- Atterberg limitleri
Kayma dayanımı parametrelerinin tayinine yönelik olarak;
- Kayma öncesi geometri ve kayma koşulları göz önüne alınarak geri analizle
kayma yüzeyi boyunca rezidüel kayma dayanımı parametreleri belirlenecek,
geri analizde güvenlik sayısı GS 1 esas alınacaktır.
- Geri analizden elde edilen parametreler, araştırma çalışmaları ve laboratuvar
deneyleri sonucunda bulunan parametrelerle birlikte yorumlanarak
değerlendirilecek ve tasarım parametreleri belirlenecektir. Bu
değerlendirmeler raporda yer alacaktır.
- Çözüm geometrisi için statik durum (kısa dönem, uzun dönem) deprem
durumu ve gerekiyorsa kazı durumu için kısa dönem stabilite analizleri
yapılacaktır. Rezidüel parametrelerin kullanılması durumunda çözüm için
statik durumda GS 1.3, sismik durumlarda GS 1.1, kazı durumunda
(heyelanlı alanda kalıcı düzenleme için yapılan projenin önemine, heyelanlı
alan ve çevresinde yapılaşma, heyelan hızı, çalışılan mevsim koşulları,
çalışma ve kazı zorluğuna göre) GS > 1.10-1.20 değerleri esas alınacaktır.
- Yapılan hesaplarda heyelan ana ekseni (en kritik kesit) esas alınacak,
değişen zemin koşulları ve değişen kayma dairesi derinliği için proje
optimizasyonuna yönelik olarak gerekirse diğer (yan) kesitlerde de çalışma
yapılacaktır.
- Çözümün alternatifli verilmesi halinde alternatifler arası maliyet
karşılaştırması yapılacaktır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 76
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
- Çözüme ait uygulamaya yönelik her türlü plan, profil, enkesit ve detay
paftaları rapor ekinde sunulacaktır.
İşlerin hızlı ve kaliteli yapılabilmesi için; güzergâhın geçtiği arazinin durumuna uygun
sondaj ekipmanlarının bulunup bulunmadığına dikkat edilmesi gerekmektedir. Buna
göre sondaj hizmetlerinde aksamalar olmaması için uygun sondaj makinasının
yüklenici tarafından temin edilmesi gerekmektedir. Temin etmiş olduğu makinenin
işin özelliğine göre yetersiz kalması durumunda yüklenici firmanın yeterli kapasitede
ve özellikte makine ve teçhizatı işin yapılması aşamasında temin ederek işi teknik
şartnamelere göre yapmak zorundadır.
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 78
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
ŞEKİLLERİN LİSTESİ
TABLOLARIN LİSTESİ
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 79
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 80
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Şekil 1: Şev stabilite analizlerine esas yatay deprem katsayıları
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 81
Şekil 2: Yüzeysel ve Derin Temellere Ait Enkesit ve Zemin Profilleri
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 82
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 83
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 84
ÜÇ
KESME
EKSENLİ
Elek KUTUSU
W Atterberg BASINÇ SERBEST Konsolidasyon Veyn
Basıncı
Yüzde
NO:20
NO:10
NO:40
NO:60
NO:200
NO:4
2 1/2"
3"
2"
1 1/2"
1"
3/4"
1/2"
3/8"
'rderece
C/C'/Cr (kg/cm²)
Konsolidasyon
' derece
C/C' (kg/cm²)
P
qu (kg/cm²)
Düşeyse:D
% t/m3 t/m3 LL PI
qu (kg/cm²)
C (kg/cm²)
C (kg/cm²)
DERİNLİK
Yataysa:Y
NUMUNE
Wnum (%)
SONDAJ
Wnum (%)
Wnum (%)
Wnum(%)
(kg/cm²)
Şişme
Şişme
0.149
0.074
(%)
(m)
NO
NO
9.52
4.76
2.00
0.84
0.42
72.2
63.5
50.8
38.1
25.4
19.1
12.7
SPT-
1.50-1.95
1
UD-1 2.50-3.00
SPT-
3.00-3.45
2
SPT-
7.50-7.95
3
UD-3 9.00-9.45
SPT-
10.50-10.95
4
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 85
TÜRKİYE DEPREM BÖLGELERİ HARİTASI
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 86
Çizelge-1: Tabaka kalınlığına göre değişik sınıflandırmalar
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 87
82
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Çizelge-4: Süreksizlik açıklığına göre kayaçların tanımlanması
Süreksizlik aralığı
Tanım
(dolgu, damar, fay kalınlığı) (mm)
> 200 Çok geniş aralıklı
60 – 200 Geniş aralıklı
20 – 60 Orta genişlikte aralıklı
6 – 20 Orta derecede aralıklı
2–6 Dar aralıklı
0–2 Çok dar aralıklı
0 Sıkı
Süreksizlik izinin
Ölçülen uzunluğu Tanımlama
(m)
>1 Çok düşük devamlılık
1–3 Düşük devamlılık
3 – 10 Orta devamlılık
10 – 20 Yüksek devamlılık
> 20 Çok yüksek devamlılık
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 88
83
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Çizelge-7: Kayaçların kaya kalitesine (RQD) göre sınıflandırılması
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 89
84
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Çizelge-10: Süreksizlik yüzeylerinin tek eksenli sıkışma dayanımına
ve arazi tanımlamalarına göre sınıflandırılması (ISRM, 1981)
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait 90
85
Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi
Çizelge-11 arazi gözlemleri ile kayaların bozunma derecesine göre sınıflandırılması
BOZUMA
DERECESİ SEMBOL TANIM ÖZELLİKLERİ MÜHENDİSİK ÖZELLİKLERİ
AYRIŞMAMIŞ Gözle görülür bozunma ve renk değişimi yok. Basınç kalkması ya da patlamadan dolayı müstakil
(Taze Kaya) І Çatlak yüzeylerinde boyanma olabilir. Jeolog bloklar olabilir. Tünel ve şaftlarda bazen destekleme
çekiciyle vurulunca ses verir. gerekebilir.
AZ (HAFİF) Ayrışma renk değişikliği şeklinde kaya içine Kazılar patlayıcı madde ile yapılır. Beton baraj temelleri
AYRIŞMIŞ ІІ ilerlemiştir. Kaya direnci taze kayaya yakındır. için uygundur. Açık çatlaklar boyunca geçirimlidir. Beton
Kaya oranı % 90’dan fazladır. agregası için şüpheli görülür.
Ayrışma kaya içine doğru ilerlemiş olup, renk Patlayıcı madde kullanmadan kazılması zordur. Dozer
ORTA DERECEDE değişimi mevcuttur. Karotlar elle kırılmayabilir. izlerinde kırılmalar görülür. Toprak ve ufak beton baraj
AYRIŞMIŞ ІІІ Çakı ile çizilmeyebilir. Kaya oranı % 50-% 90 temelleri için uygundur. Yarı geçirimli malzeme olarak
arasında değişir. kullanılabillir. Çatlaklara dikkat edilmek koşulu ile
duraylı şevler açılabilir.
Minerallerin bir çoğu bozuşmuş, numuneler el Patlayıcı madde kullanmadan kazılabilir. Büyük yapı
YÜKSEK ile kırılabilir veya çakı ile traşlanabilir. Kütlede temelleri için sorun yaratabilir. Sebatsız büyük bloklar
DERECEDE (ÇOK) IV kaba daneler var. Kristal doku görülebilir.
AYRIŞMIŞ belirsizleşmekte ancak yapı yerindedir. Kaya
oranı % 50’den azdır.
Ayrışma sonucu kaya tamamen Patlayıcı madde kullanılmadan ve elle kazılabilir. Büyük
parçalanmıştır.Mineraller zemine dönüşmüş, yapı temelleri için uygun değildir. Dolgu baraj temeli ve
TAMAMEN
ancak kayanın dokusu hala tanınabilir. malzemesi olabilir. Erozyondan korunmalıdır.
AYRIŞMIŞ V
Numuneler kolayca elle ufalanabilir. Renk
değişmiştir. Seyrek olarak küçük ana parçaları
bulunabilir.
Kayacın tekstürü (dokusu) tanınmaz. Bitki Temel ve Şevler için duraysızdır.
REZİDÜEL ZEMİN
VI kökü ve humus içeren yüzey seviyesidir.
(Toprak)
Büyük hacimsel değişme mevcuttur.
Little, 1969, Ulusay, R., 1989, K.G.M. Şev Pr. Reh., 1989
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 91
89
90
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik Hizmetleri Teknik Şartnamesi 92
90
JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜTLER
RAPOR YAZIM KILAVUZU
Koridor, Elverişlilik, Ön Proje ve Kesin Proje Jeolojik – Jeoteknik Etütleri: TCDD Etüd Proje ve
Yatırım Dairesi Başkanlığı Şartnamesinin ilgili kısımlarında belirtildiği içerikte en az aşağıdaki
başlıkları kapsayacak şekilde raporlandırılacaktır.
Kapak
İçindekiler
Yer Gösterim Haritası
Güzergah Gösterim Haritası
1. GİRİŞ
2. JEOLOJİ
3. HİDROJEOLOJİ
4. MÜHENDİSLİK JEOLOJİSİ
5. JEOTEKNİK
6. SONUÇ
7. MALZEME OCAKLARI
8. JEOFİZİK
9. SONDAJ
Kaynakça
10. EKLER
TCDD Etüt Proje ve Yatırım Dairesi Başkanlığı Demiryolu Güzergah Jeolojik – Jeoteknik – Geoteknik Etütkerinin Yapılmasına Ait Mühendislik 93
91
Hizmetleri Teknik Şartnamesi