Δε θα έπρεπε να υπάρχει κανένα όριο στην ανθρώπινη

προσπάθεια. Όσο υπάρχει χρόνος, πάντα μπορούμε να

καταφέρουμε περισσότερα!
- Στήβεν Χόκινγκ

Ονοματεπώνυμο: ____________________________________________________

Τάξη: ________

Εξεταστικό κέντρο: …………………………………………………….

Out of the Box Challenge 2019

Καλώς ήρθες!
Πριν ξεκινήσεις, θα θέλαμε να σου πούμε ότι κάποιες από τις ερωτήσεις και τους γρίφους που θα
βρεις στις επόμενες σελίδες μπορεί να σου ταιριάζουν περισσότερο ή λιγότερο. Τα θέματα είναι
όμως τόσα πολλά που θα βρεις σίγουρα κάποια με τα οποία θα αισθανθείς άνετα και θα
διασκεδάσεις γεμίζοντας τις επόμενες 2 ώρες.

Τα θέματα είναι πάρα πολλά! ΔΕΝ περιμένουμε να τα λύσεις όλα! Είναι πρακτικά αδύνατο!
Για αυτό μη νιώσεις πίεση για να τα λύσεις… δες το σαν ευκαιρία! Με τόσα θέματα, σίγουρα θα
βρεις κάποια να σου αρέσουν! Αφιέρωσε λίγο χρόνο να τα διαβάσεις και διάλεξε με ποια θες να
ασχοληθείς. Εάν βρεις κάποιο θέμα με το οποίο δε νιώθεις άνετα, πήγαινε παρακάτω. Αν θέλεις
κι έχεις χρόνο, γυρνάς πάλι στο τέλος για να το ξαναδείς. Τα θέματα τα έχουμε χωρίσει σε
κατηγορίες… Μπορεί να υπάρχει κάποια κατηγορία που σου ταιριάζει περισσότερο από κάποια
άλλη!

Θυμήσου: Στα θέματα που ακολουθούν εξετάζεται η κριτική σου ικανότητα και η
δημιουργικότητά σου, όχι οι γνώσεις σου. Δε χρειάζεται να ξέρεις τίποτα! Επομένως, εάν
νομίζεις ότι κάτι θα έπρεπε να το ξέρεις και δεν το ξέρεις, ψάξε καλύτερα, σκέψου περισσότερο!
Μας ενδιαφέρει τι θέλεις να πεις. Η ορθογραφία είναι σημαντική γιατί είναι κομμάτι της
ταυτότητάς μας. Παρόλα αυτά, ΔΕΝ εξετάζεται σε αυτή τη διαδικασία. Γράψε την απάντησή σου
κι αν δεν ξέρεις πώς γράφεται κάποια λέξη, μη διστάσεις να τη γράψεις με το δικό σου
δημιουργικό τρόπο. Γενικότερα, να ξέρεις ότι μπορείς να εκφραστείς ελεύθερα, με όποιον τρόπο
θεωρείς καλύτερο.
(Ελπίζουμε να μη βγάλουμε τα μάτια μας μέχρι να καταλάβουμε τι έγραψες!)

Πριν ξεκινήσεις, θα σου πούμε κι ένα μυστικό… που θα μπορούσε να σε βοηθήσει στη ζωή σου:
Σε καθετί που κάνεις, εάν δίνεις τον καλύτερό σου εαυτό, τότε δεν πρέπει να σε νοιάζει το
αποτέλεσμα. Όποιο και να είναι αυτό, εσύ δεν μπορούσες να κάνεις κάτι παραπάνω! Όταν
δίνουμε τον καλύτερό μας εαυτό, μετά νιώθουμε ανάλαφροι και σίγουροι ότι έχουμε πετύχει το
καλύτερο δυνατό! Μπορείς να δώσεις τον καλύτερο σου εαυτό και σήμερα; Μη σε νοιάζει τι
κάνουν οι άλλοι δίπλα σου ή τι περιμένουν οι άλλοι από σένα… απλά κάνε το καλύτερο που
μπορείς στον χρόνο που έχεις!

Εδώ ήρθες για να περάσεις καλά ΕΣΥ!

ΚΑΛΗ ΕΠΙΤΥΧΙΑ! ΝΑ ΤΟ ΔΙΑΣΚΕΔΑΣΕΙΣ!

1
 ΘΕΜΑΤΑ Ε’ και ΣΤ’ Δημοτικού 2019
Γράψε όσα θέματα θέλεις
Τίτλος Θέματος Πόντοι Σελίδα
Μαθηματικά, Πληροφορική, Βιολογία, Διοίκηση, Οικονομία
1 Δεύτερος Αριθμός 60 3
2 Θεωρία Αριθμών 60 3
3 Τα κάναμε ομελέτα 30 4
4 Ζέσταμα 70 5
5 Ο κουρέας 15 6
6 Αυταναφορικά κουτιά! 30 6
7 Φιλοδώρημα 20 7
8 SUPER DEAL 35 7
9 Χαμένη Ατλαντίδα – όπως λέμε χάθηκε η μπάλα 30 7
10 2x+4=x+2 30 9
11 A beautiful mind 15 9
12 Πόσα μπαλάκια χωράνε μέσα στην τάξη; 15 10
13 Η μεγάλη απόδραση 15 10
14 Κρατάς Μυστικό; 30 10
15 Ταχυδρόμος 20 11
16 Βρέχει αυγά! 15 11
17 Πού βρίσκεται ο θησαυρός; 15 12
18 Αλγόριθμοι 60 12
19 Είσαι Κινεζάκι; Τρως πολύ ρυζάκι…. 15 15
20 Καλαμάρι Γίγας! 10 15
21 Σκουπίδι 25 15
22 Αλληλοσπαραγμοί 30 16
23 Βυθός της Θάλασσας 10 17
24 Brain Drain 30 19
25 Επαγγέλματα του Μέλλοντος 20 19
26 Project based learning 20 19
27 Λάθος = Εκπαίδευση 20 20
28 Σπιτική λεμονάδα 25 20
Γλώσσα, Φιλοσοφία, Ηθική, Ιστορία, Φαντασία
29 Ανατομία μίας λίστας 30 21
30 Αλί και Τρισαλί 30 22
31 Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο 20 23
32 Απρόσμενος φίλος 25 23
33 Ισότητα 20 24
34 Όνειρο vs Όραμα 30 25
35 Προσκλητήριο 30 25
36 Μπορείς να διδάξεις; 40 26
37 Παιχνίδι με τις λέξεις 40 26
38 Οικογένειες λέξεων 25 27
39 Ιδέες! 15 28
40 Ο Θωμάς 25 29
41 Καυγαδάκια 15 29
42 Η Θλίψη και η Οργή 30 30
2
1. Δεύτερος Αριθμός
1α) «Πρώτος» λέγεται κάθε φυσικός αριθμός {0,1,2,3,4,5…} που αφήνει μηδενικό υπόλοιπο μόνο
όταν διαιρείται με τον εαυτό του και με το «1». Έχει δηλαδή μόνο 2 διαιρέτες. Όταν διαιρείται
με τους άλλους αριθμούς, αφήνει υπόλοιπο διαφορετικό από το «0». Πρώτοι αριθμοί
μπορούμε να πούμε ότι είναι το 2, το 3, το 5, το 7 και άλλοι πολλοί!
Κατ’ αναλογία θα μπορούσαμε να πούμε ότι «δεύτερος» λέγεται κάθε φυσικός αριθμός που
αφήνει μηδενικό υπόλοιπο μόνο όταν διαιρείται με τον εαυτό του, με το «1» και με έναν ακόμα
αριθμό. Μπορείς να γράψεις τους 3 πρώτους «δεύτερους» αριθμούς;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «1α» πριν από αυτή.
1β) Μπορείς να βρεις ποια η σχέση που έχουν οι «πρώτοι» με τους «δεύτερους» αριθμούς;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «1β» πριν από αυτή.
1γ) Αφού έχεις αναγνωρίσει αυτή τη σχέση, πώς φαντάζεσαι ότι υπολογίζονται οι «τρίτοι»
αριθμοί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «1γ» πριν από αυτή.
1δ) Μπορεί ένας αριθμός να μη διαιρείται τέλεια με τον εαυτό του; Δηλαδή να τον διαιρείς με
τον εαυτό του και να αφήνει υπόλοιπο διαφορετικό από το «0». Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «1δ» πριν από αυτή.
1ε) Με ποιους αριθμούς διαιρείται τέλεια το «0»; Δηλαδή χωρίς να αφήνει υπόλοιπο.

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «1ε» πριν από αυτή.
2. Θεωρία Αριθμών
Επίλεξε τις σωστές απαντήσεις στις παρακάτω ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής και
αιτιολόγησε την απάντησή σου.
2α) Εάν προσθέσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο μονό αριθμό, τι αριθμός θα
προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2α» πριν από αυτή.
2β) Εάν προσθέσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο ζυγό αριθμό, τι αριθμός θα
προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2β» πριν από αυτή.
2γ) Εάν πολλαπλασιάσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο μονό αριθμό, τι αριθμός
θα προκύψει; Γιατί;

3
 Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2γ» πριν από αυτή.
2δ) Εάν πολλαπλασιάσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο ζυγό αριθμό, τι αριθμός
θα προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2δ» πριν από αυτή.
2ε) Εάν διαιρέσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο μονό αριθμό, τι αριθμός θα
προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2ε» πριν από αυτή.
2στ) Εάν διαιρέσω έναν οποιοδήποτε μονό αριθμό με έναν άλλο ζυγό αριθμό, τι αριθμός θα
προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2στ» πριν από αυτή.
2ζ) Εάν πολλαπλασιάσω έναν ακέραιο αριθμό, μονό ή ζυγό, με τον εαυτό του, τι αριθμός θα
προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2ζ» πριν από αυτή.
2η) Εάν πολλαπλασιάσω το 4.534.675 με το 945.875, τι αριθμός θα προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2η» πριν από αυτή.
2θ) Εάν διαιρέσω το 5.037 με το 69, τι αριθμός θα προκύψει; Γιατί;
Μονός Ζυγός Δεν μπορώ να ξέρω

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «2θ» πριν από αυτή.
3. Τα κάναμε ομελέτα
3α) Η Μαριγώ πάει στη λαϊκή αγορά με ένα καλάθι αυγά. Η Φροσούλα τα βλέπει και αγοράζει
τα μισά αυγά και μισό αυγό. Ο Βαγγέλας περνάει μετά και αγοράζει τα μισά από τα αυγά που
είχαν περισσέψει και μισό αυγό. Έπειτα η κουτσή Μαρία σκοντάφτει στο καλάθι και σπάει τα
μισά από τα υπόλοιπα αυγά και μισό αυγό. Ο Τρεχαγυρευόπουλος σταματάει να βοηθήσει την
κουτσή Μαρία και με την ευκαιρία αγοράζει τα μισά από τα αυγά που έχουν μείνει και μισό
αυγό, για να μη φωνάζει η Μαριγώ που της τα έσπασαν. Η Βασίλω η πρώτη έκανε το ίδιο στη
συνέχεια. Τελικά στο καλάθι της Μαριγώς μένει ένα αυγό και κανένα αυγό δεν έσπασε ή
κόπηκε στα δύο όλη μέρα! Μπορείς να υπολογίσεις πόσα αυγά ήταν στο καλάθι αρχικά;
4
 Μερικές φορές βοηθάει να μην προχωράς από εκεί που είσαι προ τα εμπρός, προς τον στόχο,
αλλά να κοιτάς από τον στόχο προς τα πίσω. Πώς θα μπορούσες να βρεθείς από αυτόν εκεί
που είσαι. Στη γλώσσα των μηχανικών αυτό λέγεται reverse engineering.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «3α» πριν από αυτή.
3β) Εάν κάθε αυγό κοστίζει 25 λεπτά, πόση ώρα πήρε στη Μαριγώ για να μείνει με μόνο ένα
αυγό στο καλάθι της; Τι ώρα μπορεί να πήγε στην αγορά και τι ώρα να έφυγε; Πόσα
χρήματα είχε μαζέψει;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «3β» πριν από αυτή.
4. Ζέσταμα
4α) Εύχομαι το χτες να ήταν αύριο, ώστε σήμερα να ήταν Σάββατο. Ποια μέρα το είπα αυτό;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4α» πριν από αυτή.
4β) Πώς είναι δυνατόν να σταθείς πίσω από τη μητέρα σου κι αυτή πίσω από εσένα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4β» πριν από αυτή.
4γ) Σε έναν αγώνα η πιθανότητα να κερδίσει ο Λευτέρης είναι 30%, η πιθανότητα να κερδίσει ο
Παύλος είναι 20% και η πιθανότητα να κερδίσει η Μελίνα 40%. Ποια η πιθανότητα να
κερδίσει είτε ο Λευτέρης είτε ο Παύλος;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4γ» πριν από αυτή.
4δ) Ποια η πιθανότητα να μην κερδίσει η Μελίνα ή ο Παύλος;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4δ» πριν από αυτή.
4ε) Αν μία ρακέτα κι ένα μπαλάκι κοστίζουν 1,10 ευρώ και η ρακέτα είναι 1 ευρώ πιο ακριβή από
το μπαλάκι, πόσο κοστίζει το μπαλάκι;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4ε» πριν από αυτή.
4στ) Μία χελώνα βρίσκεται σ' ένα πηγάδι 30 μέτρων. Την ημέρα ανεβαίνει 5 μέτρα και τη νύχτα
γλιστράει 3 μέτρα. Σε πόσες μέρες θα βγει από το πηγάδι;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4στ» πριν από αυτή.
4ζ) Ένα νούφαρο έχει διάμετρο 5 εκατοστά και κάθε μέρα διπλασιάζεται σε μέγεθος. Σε 30
ημέρες θα έχει καλύψει όλη την επιφάνεια της λίμνης. Ποια μέρα κάλυψε τη μισή επιφάνεια
της λίμνης;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4ζ» πριν από αυτή.
4η) Πόσες φορές συναντώνται μέσα σε 24 ώρες ο ωροδείκτης και ο λεπτοδείκτης σε ένα
ρολόι ξεκινώντας από τις 3.00 π.μ.;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «4η» πριν από αυτή.

5
4θ) Σε ποιον πιστεύεις ότι φωνάζει η Κυριακή
στο σκίτσο του Αρκά;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί
σου γράφοντας «4θ» πριν από αυτή.

Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του

Αρκά στο Facebook

5. Ο κουρέας
Ένας νέος ηθοποιός φτάνει σε μία μικρή πόλη για ένα πολύ σημαντικό ραντεβού για τη
δουλειά του. Δεν έχει προλάβει όμως να κουρευτεί και η εικόνα είναι πολύ σημαντική για τη
δουλειά του. Αποφασίζει να κουρευτεί λοιπόν στην πόλη αυτή. Εκεί υπάρχουν μόνο 2
κομμωτήρια με έναν κουρέα το καθένα. Ένα στα ανατολικά και ένα στα δυτικά προάστια της
πόλης. Αυτό στα ανατολικά προάστια φαίνεται να είναι άνω κάτω σαν χώρος, με πράγματα
πεταμένα από δω κι από εκεί, και ο κουρέας έχει το χειρότερο κούρεμα που έχει δει ποτέ στη
ζωή του ο ταξιδιώτης. Από την άλλη το κουρείο στα δυτικά προάστια είναι πολύ καλά
συγυρισμένο, όλα βρίσκονται στη θέση τους και ο κουρέας έχει τα μαλλιά του λες και είναι
σταρ του κινηματογράφου! Σε ποιο από τα δύο πιστεύεις ότι θα ήταν καλύτερο να πάει ο
ταξιδιώτης μας και γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «5» πριν από αυτή.
6. Αυταναφορικά κουτιά!
1 1
Συμπλήρωσε τους αριθμούς στα παρακάτω 2 2
κουτιά. Στόχος σου είναι, όταν τελειώσεις, δίπλα 3 3
από κάθε νούμερο στο πράσινο πλαίσιο να είναι ο 4 4
αριθμός που δείχνει – υποδηλώνει – πόσες φορές 5 5
εμφανίζεται το νούμερο αυτό μέσα στο κουτί. 6
7
Απάντηση: Αντίγραψε τα πινακάκια και γράψε την 8
απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «6» πριν από αυτή.

6
7. Φιλοδώρημα
Τρεις φίλοι τρώνε σε ένα εστιατόριο. Έρχεται ο λογαριασμός 30€ και δίνει ο καθένας τους
από 10€. Φεύγοντας τούς προλαβαίνει ο σερβιτόρος και τούς λέει ότι έγινε λάθος στο
λογαριασμό και ότι έπρεπε να πληρώσουν 25€, άρα τούς δίνει 5€ ρέστα. Δεν είχαν όμως
αρκετά κέρματα οι τρεις φίλοι για να μοιράσουν τα λεφτά, οπότε πήρε ο καθένας από 1 € και
έδωσαν 2 € φιλοδώρημα στον σερβιτόρο. Στον δρόμο της επιστροφής στο σπίτι τους
σκέφτονται:
Ο καθένας μας πλήρωσε 10€ και από αυτά το 1€ το πήρε πίσω, άρα έχει πληρώσει 9€. 3
φορές τα 9€ που έχει πληρώσει ο καθένας μας, 27€ πληρώσαμε όλοι μαζί! Συν 2€ το
φιλοδώρημα που αφήσαμε, μας κάνουν 29€. Πού πήγε το 1€ που λείπει από τα 30€;
Σκέφτονται σωστά; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «7» πριν από αυτή.
8. SUPER DEAL
Πριν από μερικές μέρες είχες πάει σ’ ένα παιδικό πάρτι! Το μεσημέρι, όταν έφτασε η ώρα του
φαγητού, ο οικοδεσπότης σάς μοίρασε σάντουιτς μέσα σε χαρτοσακούλες για να φάτε. Όλες
οι χαρτοσακούλες ήταν ίδιες εξωτερικά, αλλά όπως είδες από τα άλλα παιδιά που είχαν πάρει
ήδη φαγητό, μέσα υπήρχε είτε σάντουιτς με βραστό κοτόπουλο, είτε σάντουιτς με λουκάνικο
ψητό. Ξέρεις πως το λουκάνικο είναι κρέας κακής ποιότητας, αλλά το βρίσκεις νόστιμο. Για
αυτό και θα προτιμούσες να πετύχεις σάντουιτς με λουκάνικό αντί για βραστό κοτόπουλο.
Όταν φτάνει η σειρά σου να διαλέξεις, έχουν μείνει μόνο 3 χαρτοσακούλες που μοιάζουν
ακριβώς ίδιες από έξω:

1 2 3
Ο οικοδεσπότης θέλει να παίξει ένα παιχνίδι και σου ζητά να διαλέξεις μία από τις τρεις
χαρτοσακούλες στην τύχη, αφού όμως πρώτα σε έχει ενημερώσει πως έχουν μείνει δύο
κοτόπουλα και ένα λουκάνικο μόνο. Εσύ διαλέγεις μία σακούλα στην τύχη, ας πούμε τη
χαρτοσακούλα 1, αλλά πριν σου τη δώσει, αυτός που ξέρει πού είναι το κοτόπουλο και πού το
λουκάνικο, ανοίγει μία χαρτοσακούλα που έχει σάντουιτς με κοτόπουλο, ας πούμε τη σακούλα
2, και στη δείχνει. Ξέρει ότι εσύ θα προτιμούσες το λουκάνικο και έτσι σε ρωτάει: «Μήπως
θέλεις να αλλάξεις την επιλογή σου και να διαλέξεις την σακούλα 3 ή επιμένεις στη
χαρτοσακούλα που είχες διαλέξει αρχικά, την 1;» Θα κρατήσεις την επιλογή που είχες κάνει
εξ αρχής ή θα αλλάξεις επιλογή; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «8» πριν από αυτή.
9. Χαμένη Ατλαντίδα – όπως λέμε χάθηκε η μπάλα
Στην χώρα της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ ισχύουν τα εξής:
• Υπάρχουν άνθρωποι που γεννήθηκαν στην ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ.
• Υπάρχουν άνθρωποι που ζουν στην ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ.
• Υπάρχουν άνθρωποι που είναι ΑΤΛΑΝΤΙΟΙ (έχουν την ιθαγένεια της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ).

7
 Το σχήμα παρακάτω περιγράφει τις τρεις αυτές ιδιότητες με τα τρία ορθογώνια
παραλληλόγραμμα, ενώ οι πιθανοί συνδυασμοί των ιδιοτήτων που μπορεί να έχει κάποιος
συμβολίζονται από τις περιοχές [Α] [Β] [Γ] [Δ] [Ε] [Ζ] [Η] [Θ]. Όποιος ανήκει σε καθεμία από
τις περιοχές αυτές σημαίνει πως έχει και τις ιδιότητες των παραλληλογράμμων στα οποία
βρίσκεται μέσα.

[Α]
ΓΕΝΝΗΘΗΚΑΝ ΣΤΗΝ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ
[Β]

ΖΟΥΝ ΣΤΗΝ ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ

[Γ] [Η]
ΕΙΝΑΙ ΑΤΛΑΝΤΙΟΙ

[Δ]

[Ε]
[Θ]
[Ζ]

9α) Περίγραψε όσο πιο σύντομα μπορείς τις 8 αυτές περιοχές:

Η [Α] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Β] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Γ] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Δ] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Ε] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Ζ] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Η] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:
Η [Θ] αποτελείται από τους ανθρώπους οι οποίοι:

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «9α» πριν από αυτή.
9β) Αν υποθέσουμε πως όσοι ζουν στην ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ αυτή τη στιγμή είναι και ΑΤΛΑΝΤΙΟΙ, τι θα
μπορούσατε να πείτε για τις περιοχές [Η] και [Γ] στο διάγραμμα; Πώς θα άλλαζε το
διάγραμμα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «9β» πριν από αυτή.
9γ) Η Βουλή της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ μόλις ψήφισε έναν νόμο σύμφωνα με τον οποίο όσοι ζουν στην
ΑΤΛΑΝΤΙΔΑ γίνονται ΑΤΛΑΝΤΙΟΙ (αποκτούν αυτομάτως την ιθαγένεια της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ). Τι
θα μπορούσατε να πείτε για τις περιοχές [Η] και [Γ] στο διάγραμμα; Πώς θα άλλαζε το
διάγραμμα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «9γ» πριν από αυτή.

8
9δ) Σύμφωνα με τον θρύλο, ο υπερήρωας ΑΚΟΥΑΜΑΝ γεννήθηκε από μητέρα ΑΤΛΑΝΤΙΑ (την
πριγκίπισσα της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ) στη χώρα ΜΕΡΙΚΙΑ όπου και κατοικούσε και κατοικεί ο
πατέρας του μαζί με τον ΑΚΟΥΑΜΑΝ.
Βάσει των νόμων της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ ως πρωτότοκο παιδί της πρωτότοκης πριγκίπισσας
δικαιούται να γίνει βασιλιάς υπό την προϋπόθεση, όμως, ότι είναι ΑΤΛΑΝΤΙΟΣ (δηλαδή έχει
την ιθαγένεια της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ) και υπό την προϋπόθεση πως δεν έχει καμία άλλη ιθαγένεια.
Οι νόμοι όμως της ΜΕΡΙΚΙΑΣ προβλέπουν πως, αν έστω και ένας γονιός ενός παιδιού είναι
ΜΕΡΙΚΙΟΣ, τότε αυτομάτως το παιδί είναι και αυτό ΜΕΡΙΚΙΟ (αποκτά δηλαδή την ιθαγένεια
της ΜΕΡΙΚΙΑΣ). Μπορεί ο ΑΚΟΥΑΜΑΝ να γίνει βασιλιάς της ΑΤΛΑΝΤΙΔΑΣ; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «9δ» πριν από αυτή.
10. 2x+4=x+2
10α) Προσπαθείς να βρεις το βάρος τριών σακιών από άμμο τα οποία είναι όλα ίδια. Βάζοντάς
τα στη ζυγαριά διαπιστώνεις πως: δύο σακιά και 4 κιλά έχουν το ίδιο βάρος με ένα σακί και 2
κιλά. Τι συμπέρασμα μπορείς να βγάλεις;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «10α» πριν από αυτή.
10β) Αν διπλασιάσεις τη χρονιά που γεννήθηκε ο Α και προσθέσεις 4 χρόνια θα καταλήξεις στον
ίδιο αριθμό που θα καταλήξεις, αν προσθέσεις στην χρονιά που γεννήθηκε ο Α 2 χρόνια. Τι
συμπέρασμα μπορείς να βγάλεις;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «10β» πριν από αυτή.
11. A beautiful mind
Δύο φίλοι, ο Αντώνης και ο Βασίλης, σκέφτονται να διεκδικήσουν τη μία θέση που είναι κενή
στην ομάδα ρητορικού διαγωνισμού του σχολείου τους. Ξέρουν και οι δύο πως τη θέση
διεκδικεί με αξιώσεις και η Γιάννα, με την οποία όμως δεν έχουν καμία επαφή. Ο κάθε ένας
από τους δύο φίλους έχει δύο επιλογές: είτε να διεκδικήσει τη θέση, είτε να δηλώσει
συμμετοχή στην αναπληρωματική ομάδα (που έχει αρκετές κενές θέσεις). Υπάρχουν, λοιπόν,
τα εξής τέσσερα ενδεχόμενα:
A. Να διεκδικήσουν και οι δύο τη θέση: στην περίπτωση αυτή θα δημιουργηθεί κάποια
ένταση μεταξύ τους και έτσι αυξάνονται οι πιθανότητες να κερδίσει τη θέση τελικά η
Γιάννα. Μπορείς να υποθέσεις πως στην περίπτωση αυτή θα πάρουν και οι δύο από 2
βαθμούς ικανοποίησης (με άριστα το 10), που προκύπτουν από τις μικρές πιθανότητες να
κερδίσουν τη θέση και την ένταση που θα τους στεναχωρήσει.
B. Να διεκδικήσει τη θέση μόνο ο Αντώνης και ο Βασίλης να πάει στην αναπληρωματική:
Στην περίπτωση αυτή είναι πιο πιθανό ο Αντώνης να κερδίσει τη θέση (αλλά δεν είναι
βέβαιο λόγω της υποψηφιότητας της Γιάννας). Επιπλέον, δε θα ανταγωνιστεί τον φίλο
του, οπότε η επιλογή αυτή δίνει 8 βαθμούς ικανοποίησης. Ο Βασίλης, επίσης, χαίρεται
που δε θα ανταγωνιστεί τον φίλο του, από την άλλη, όμως, χάνει την ευκαιρία να
διεκδικήσει τη θέση στην κύρια ομάδα, οπότε η επιλογή αυτή του δίνει 4 βαθμούς
ικανοποίησης.
C. Να διεκδικήσει τη θέση μόνο ο Βασίλης και ο Αντώνης να πάει στην αναπληρωματική:
Η περίπτωση αυτή είναι ακριβώς αντίστροφη της προηγούμενης και ο Αντώνης παίρνει 4
βαθμούς ικανοποίησης, ενώ ο Βασίλης 8.
9
 D. Να δηλώσουν και οι δύο στην αναπληρωματική ομάδα: Στην περίπτωση αυτή θα είναι
και οι δύο φίλοι μαζί, χωρίς τον παραμικρό ανταγωνισμό ή αντιζηλία, οπότε αυτή η
επιλογή δίνει 6 βαθμούς ικανοποίησης και για τους δύο.
Τι πιστεύεις πως πρέπει να επιλέξει ο Αντώνης, εάν δεν έχει τη δυνατότητα να
συνεννοηθεί με τον Βασίλη, για να πετύχει τον μεγαλύτερο δυνατό βαθμό ικανοποίησης;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «11» πριν από αυτή.
12. Πόσα μπαλάκια χωράνε μέσα στην τάξη;
Φαντάσου ότι είσαι σε μία τάξη που έχει μήκος 6 μέτρα, πλάτος 5 μέτρα και ύψος 3 μέτρα.
Πόσα μπαλάκια του τένις, με διάμετρο 10 εκατοστά, πιστεύεις ότι χωράνε μέσα στην τάξη;
Γιατί; Γράψε μας ολόκληρη τη σκέψη σου!
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «12» πριν από αυτή.
13. Η μεγάλη απόδραση
15 φυλακισμένοι είναι κλειδωμένοι στα κελιά τους. Οι φύλακες δεν καταλαβαίνουν πότε η
πόρτα του κελιού είναι κλειδωμένη και πότε όχι. Απλώς περνάνε έξω από τα κελιά και
γυρίζουν το κλειδί, χωρίς να ξέρουν αν κλειδώνουν ή αν ξεκλειδώνουν. Έτσι, ο πρώτος
φύλακας, αγνοώντας ότι οι πόρτες ήταν κλειδωμένες, περνάει τη νύχτα και γυρίζει το κλειδί
σε όλες. Ύστερα από λίγο, ένας δεύτερος φύλακας περνάει και γυρίζει το κλειδί στις πόρτες
που έχουν αριθμό 2, 4, 6, 8,... Αργότερα, ένας τρίτος φύλακας κάνει το ίδιο στις πόρτες με
αριθμό 3, 6, 9,12,... και ένας τέταρτος θα γυρίσει το κλειδί στις πόρτες 4, 8, 12, 16,... και μετά
ένας πέμπτος σε αυτές που έχουν νούμερο πολλαπλάσιο του 5...
Η φυλακή έχει 15 φύλακες και καθένας μετά την περιπολία του πηγαίνει για ύπνο. Εφόσον
έπεσαν όλοι οι φύλακες για ύπνο, πόσοι φυλακισμένοι δραπέτευσαν εκείνο το βράδυ;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «13» πριν από αυτή.
14. Κρατάς Μυστικό;
14α) Στην όχθη ενός ποταμού στέκεται ένας πατέρας με τους 2 του γιους, μία μητέρα με τις 2 της
κόρες, ένας αστυνομικός και ένας νεαρός κλέφτης. Στην όχθη υπάρχει μία βάρκα που χωράει
μόνο 2 άτομα και χρειάζεται υποχρεωτικά να την χειρίζεται κάποιος ενήλικας. Θέλουν όλοι
να περάσουν απέναντι το ποτάμι, αλλά τα πράγματα είναι πιο σύνθετα απ’ ότι φαίνεται.
Ο πατέρας έχει ένα μυστικό, το οποίο το ξέρουν μόνο οι δύο του γιοι. Η μητέρα έχει, επίσης,
ένα μυστικό, το οποίο το ξέρουν μόνο οι δύο της κόρες. Εάν μείνει ο πατέρας μαζί με τις
κόρες, χωρίς να είναι μαζί και η μητέρα, τότε ο πατέρας θα καταφέρει να αποσπάσει το
μυστικό από τις μικρές. Αντίστοιχα, εάν η μητέρα μείνει μαζί με τα αγόρια, χωρίς να είναι μαζί
ο πατέρας, τότε θα αποσπάσει αυτή το μυστικό από τους μικρούς. Σε καμία περίπτωση δεν
πρέπει να μείνει κανείς με τον κλέφτη χωρίς να είναι μπροστά ο αστυνομικός! Μπορείς να
βρεις έναν τρόπο να περάσουν όλοι απέναντι, χωρίς να διαρρεύσουν τα μυστικά και χωρίς
να διακινδυνεύσει η ασφάλεια κανενός από τον κλέφτη;
Να θυμάσαι:
A. Η βάρκα δε χωράει περισσότερους από 2 ανθρώπους.
10
 B. Μόνο οι ενήλικες (μαμά, μπαμπάς και αστυνομικός) μπορούν να την χειριστούν.
C. Ο μπαμπάς δεν πρέπει να μείνει με τις μικρές χωρίς να είναι μαζί η μητέρα.
D. Η μαμά δεν μπορεί να μείνει μαζί με τα αγόρια χωρίς να είναι μαζί ο πατέρας.
E. Ο κλέφτης δεν πρέπει να μείνει με τους άλλους χωρίς να είναι εκεί ο αστυνομικός.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «14α» πριν από αυτή.
14β) Θα ήταν πιο εύκολο εάν δεν υπήρχε ο αστυνομικός και ο κλέφτης;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «14β» πριν από αυτή.
14γ) Ποιο είναι το μυστικό που κρατάει ο πατέρας από τη μητέρα και ποιο το μυστικό της
μητέρας από τον πατέρα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «14γ» πριν από αυτή.
15. Ταχυδρόμος
Ο ταχυδρόμος του σχήματος πρέπει να ξεκινάει κάθε μέρα από την πόλη Α και να μοιράζει
γράμματα σε όλες τις άλλες πόλεις, Β, Γ, Δ, Ε και Ζ. Κάθε μέρα δοκιμάζει και μία διαφορετική
διαδρομή, γράφει πόση ώρα κάνει κάθε φορά και προσπαθεί να βρει ποια είναι η πιο σύντομη.
Εάν παρατηρήσεις επάνω στις γραμμές που ενώνουν τις πόλεις μεταξύ τους, έχει σημειώσει
πόσα λεπτά κάνει, για να πάει από τη μία στην άλλη με το ταχυδρομικό του αμάξι. Μπορείς
να του βρεις την πιο σύντομη διαδρομή σε χρόνο;

11
14

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «15» πριν από αυτή.
16. Βρέχει αυγά!
Εάν έχεις 2 αυγά και μία πολυκατοικία με 5 ορόφους και θέλεις να διαπιστώσεις ποιος είναι ο
ψηλότερος όροφος που μπορείς να ρίξεις ένα αυγό χωρίς να σπάσει, πώς θα το κάνεις; Ποια
είναι η ταχύτερη λύση;

11
 Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «16» πριν από αυτή.
17. Πού βρίσκεται ο θησαυρός;
Υπάρχουν 4 πόρτες. Πίσω από μία μόνο πόρτα βρίσκεται ένας θησαυρός. Μπροστά από τις
πόρτες βρίσκονται 5 φρουροί. Από αυτούς ο ένας λέει την αλήθεια και όλοι οι άλλοι ψέματα.

Ο φρουρός της πόρτας Α λέει πως ο θησαυρός δεν είναι πίσω από την πόρτα Δ.
Ο φρουρός της πόρτας Β λέει πως ο θησαυρός είναι πίσω από την πόρτα Γ.
Ο φρουρός της πόρτας Γ λέει πως ο θησαυρός είναι είτε πίσω από την πόρτα Α, είτε πίσω από
την πόρτα Γ.
Ο φρουρός της πόρτας Δ λέει πως ο θησαυρός είναι είτε πίσω από την πόρτα Β, είτε πίσω από
την πόρτα Δ.
Ο φρουρός της πόρτας Ε λέει πως ο θησαυρός δεν είναι ούτε πίσω από την πόρτα Β, ούτε πίσω
από την πόρτα Δ.

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «17» πριν από αυτή.
18. Αλγόριθμοι
18α) Όλες οι εντολές που δίνεις, για να γίνει μια διαδικασία φτιάχνουν έναν αλγόριθμο. Οι
εντολές αυτές, αν εκτελεστούν με ακρίβεια, πραγματοποιούν τη διαδικασία. Ο αλγόριθμος
ουσιαστικά αποτελεί τον «τρόπο» για τη λύση ενός προβλήματος.
Για να περιγράψεις έναν αλγόριθμο, υπάρχουν διάφοροι τρόποι: για παράδειγμα με λόγια,
όπως δηλαδή έκανες κι εσύ λίγο πριν, για να γράψεις τη συνταγή για τα αυγά μάτια! Ένας
άλλος τρόπος είναι η ψευδογλώσσα, ο οποίος είναι λίγο πιο «αυστηρός», αφού χρησιμοποιεί
συγκεκριμένες λέξεις/εντολές (π.χ. Διάβασε, Τύπωσε) και σύμβολα (π.χ. ) που καταλαβαίνει
ο υπολογιστής (Ναι, οι υπολογιστές δεν καταλαβαίνουν όλα όσα έχεις στο κεφάλι σου! Δεν
είναι τόσο έξυπνοι). Ένα παράδειγμα αλγόριθμου που υπολογίζει και τυπώνει το άθροισμα 2
αριθμών σε ψευδογλώσσα είναι το εξής:
Άθροισμα  0  Το Άθροισμα είναι μια μεταβλητή, δηλαδή ένα «δοχείο» όπου η
Διάβασε Χ τιμή του μπορεί να αλλάζει. Το βελάκι στην αρχή σημαίνει «δώσε
Διάβασε Υ στο Άθροισμα την τιμή 0» και δεν σημαίνει ισότητα! Στη συνέχεια
Άθροισμα  Χ + Υ του αλγόριθμου το βελάκι σημαίνει «δώσε στο Άθροισμα νέα τιμή,
Τύπωσε Άθροισμα την τιμή που προκύπτει από το άθροισμα του Χ και του Υ».

Αρχικά, η τιμή της μεταβλητής Άθροισμα ορίζεται ίση με το 0, στη συνέχεια διαβάζονται οι
τιμές του Χ και του Υ, κατόπιν αθροίζονται και τέλος τυπώνονται! Τόσο απλά! Τώρα είναι η
σειρά σου να γράψεις έναν αλγόριθμο σε ψευδογλώσσα!
Γράψε έναν αλγόριθμο που να υπολογίζει και να τυπώνει το εμβαδόν ενός τριγώνου!
Θυμήσου ότι για να το υπολογίσεις πρέπει να πολλαπλασιάσεις τη βάση με το ύψος του και
να τα διαιρέσεις με το 2!
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18α» πριν από αυτή.

12
18β) Παρατήρησε τον παρακάτω αλγόριθμο:
Διάβασε Α, Β  Εδώ κατά την εκτέλεση του αλγόριθμου εξετάζεται αν
Αν Α>Β τότε ισχύει ή όχι μια συνθήκη: αν (ισχύει η συνθήκη), τότε
Τύπωσε Α (εκτέλεσε τις εντολές Α), αλλιώς (εκτέλεσε τις εντολές Β).
αλλιώς
Τύπωσε Β
ΤέλοςΑν

Μπορείς να περιγράψεις τι κάνει αυτός ο αλγόριθμος;

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18β» πριν από αυτή.
18γ) Αν στη θέση του συμβόλου > έβαζες το σύμβολο < , θα άλλαζε κάτι; Αν ναι, τι;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18γ» πριν από αυτή.
18δ) Γράψε έναν αλγόριθμο ο οποίος θα διαβάζει έναν αριθμό και θα τυπώνει αν είναι
μεγαλύτερος ή όχι από το 0.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18δ» πριν από αυτή
18ε) Ένας ακόμη τρόπος για να περιγράψεις έναν αλγόριθμο είναι χρησιμοποιώντας ένα
διάγραμμα ροής, το οποίο αποτελείται από ένα σύνολο γεωμετρικών σχημάτων, που το
καθένα δηλώνει μια συγκεκριμένη ενέργεια. Ακούγεται ακαταλαβίστικο αλλά δεν είναι! Τα
γεωμετρικά σχήματα ενώνονται μεταξύ τους με βέλη και τα κυριότερα είναι:
A. η έλλειψη, που δηλώνει την αρχή και το τέλος κάθε αλγόριθμου
B. ο ρόμβος, που δηλώνει μια ερώτηση
C. το ορθογώνιο, που δηλώνει την εκτέλεση μιας εντολής
D. το πλάγιο παραλληλόγραμμο, που δηλώνει είσοδο ή έξοδο στοιχείων
Το 1ο παράδειγμα αλγόριθμου που υπολόγιζε και τύπωνε το άθροισμα 2 αριθμών με
διάγραμμα ροής απεικονίζεται ως εξής:

Ένα ακόμη παράδειγμα αλγόριθμου με διάγραμμα ροής είναι το εξής:

13
 Μπορείς να περιγράψεις τι κάνει αυτός ο αλγόριθμος;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18ε» πριν από αυτή.
18στ) Φτιάξε ένα διάγραμμα ροής που να απεικονίζει το εξής: όσο το φανάρι είναι κόκκινο
περίμενε στο πεζοδρόμιο, αλλιώς πέρασε απέναντι.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18στ» πριν από αυτή.
18ζ) Παρατήρησε το παρακάτω διάγραμμα ροής. Ο αλγόριθμος διαβάζει το Μέσο Όρο (Μ.Ο.)
της βαθμολογίας κάθε τριμήνου του Πέτρου (Α είναι για το 1ο τρίμηνο, κτλ.). Στη συνέχεια,
υπολογίζει το Μέσο Όρο της βαθμολογίας της σχολικής χρονιάς, δηλαδή, προσθέτει τους
τρεις Μέσους Όρους κάθε τριμήνου και τους διαιρεί με το 3. Ανάλογα με το αποτέλεσμα,
στον έλεγχο του Πέτρου θα γραφτεί και ένας χαρακτηρισμός, π.χ. «Άριστα».

14
 Εάν ο Πέτρος πήρε 17 στο Α τρίμηνο, 18 στο Β τρίμηνο και 19 στο Γ τρίμηνο, τι αποτέλεσμα
θα τυπώσει ο αλγόριθμος;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18ζ» πριν από αυτή.
18η) Ποιος χαρακτηρισμός θα αντιστοιχεί στον έλεγχο του Πέτρου, σύμφωνα με το
διάγραμμα ροής;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «18η» πριν από αυτή.
19. Είσαι Κινεζάκι; Τρως πολύ ρυζάκι….
Γνωρίζοντας ότι κάθε οργανισμός χρειάζεται 10 κιλά τροφής για να πάρει ένα κιλό βάρους,
μπορείτε να φανταστείτε για ποιο λόγο οι Κινέζοι, ο πολυπληθέστερος λαός στον κόσμο,
τρώει πολύ περισσότερο ρύζι από ότι κρέας;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «19» πριν από αυτή.
20. Καλαμάρι Γίγας!
Πού πιστεύεις ότι είναι πιο πιθανό να βρεις μεγαλύτερα θαλάσσια ζώα, στη θάλασσα ή
στον ωκεανό; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «20» πριν από αυτή.
21. Σκουπίδι
21α) Φαντάσου ότι, πηγαίνοντας στο σχολείο, αποφασίζεις να κάνεις μία παράκαμψη για να
πάρεις ένα κοκοστρομποκαραμελοτσίνο με σαντιγί που έχει βγει τώρα τελευταία και κάνει
15
 πάταγο. Πριν φτάσεις όμως να γευτείς το κοκοστρομποκαραμελοτσίνο, με έξτρα τρούφα και
ζελεδάκια στη σαντιγί, πετάγεται μπροστά σου ένας εξωγήινος. Σε ρωτάει τι σημαίνει η λέξη
«σκουπίδι», μπορείς να του εξηγήσεις; Πρόσεχε τι θα απαντήσεις, γιατί ό,τι πεις μπορεί να
χρησιμοποιηθεί εναντίον σου!
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «21α» πριν από αυτή.
21β) Εάν δεν ήταν εξωγήινος αυτός που ρωτάει, αλλά ο δάσκαλος στην τάξη σου, θα έδινες
την ίδια απάντηση; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «21β» πριν από αυτή.
21γ) Εάν δεν έπρεπε να εξηγήσεις στον δάσκαλό σου τι είναι σκουπίδι, αλλά σε έναν άστεγο
στον δρόμο, θα έδινες την ίδια απάντηση; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «21γ» πριν από αυτή.
21δ) Αυτά τα οποία βάζουμε στους κάδους ανακύκλωσης είναι σκουπίδια; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «21δ» πριν από αυτή.
22. Αλληλοσπαραγμοί
Τα οικοσυστήματα χαρακτηρίζονται από την τάση να διατηρούνται σε ισορροπία. Η
ισορροπία, όμως, των οικοσυστημάτων δεν είναι μια στατική κατάσταση. Αντίθετα, οι σχέσεις
που αναπτύσσονται μεταξύ των πληθυσμών ενός οικοσυστήματος αλλάζουν συνεχώς και
ποσοτικά και ποιοτικά. Ας εξετάσουμε το παράδειγμα ενός λιβαδιού στο οποίο ζει ένας
πληθυσμός ποντικών που τρέφονται με σπόρους.

A. Οι σπόροι αποτελούν τροφή για τα ποντίκια

B. Αν για κάποιο λόγο αυξηθούν οι σπόροι, τότε θα υπάρχει άφθονη τροφή για τα ποντίκια, οπότε:

Πολλοί σπόροι Πολλά ποντίκια

C. Όμως, τα πολλά ποντίκια θα καταναλώνουν πολλούς σπόρους. Δεν θα μπορούν να

δημιουργηθούν πολλά νέα φυτά και να παραγάγουν πάλι σπόρους, κι έτσι στο οικοσύστημα θα
υπάρξουν:

Λιγότεροι σπόροι Λιγότερα ποντίκια

D. Τελικά, θα έρθει πάλι μία ισορροπία, ώστε τα ποντίκια που θα υπάρχουν στο οικοσύστημά να
είναι τόσα που να μπορούν να βρίσκουν τροφή.

Τα πράγματα ίσως είναι λίγο πιο σύνθετα. Γνωρίζουμε, για παράδειγμα, ότι τα φίδια τρώνε
βατράχους και ποντίκια και οι πεταλούδες τρώγονται τόσο από βατράχους όσο και από
πουλιά. Για να περιγράψουμε τις τροφικές σχέσεις ανάμεσα στα είδη, φτιάχνουμε τροφικά
πλέγματα όπως αυτό που ακολουθεί:

16
22α) Για να δούμε, πόσο καλά μπορείς να διαβάσεις το διάγραμμα: Τι πιστεύεις ότι θα συμβεί
στο οικοσύστημα που περιγράφεται πιο πάνω, αν το ραντίσουμε με εντομοκτόνο; Έντομα
είναι οι πεταλούδες, οι κάμπιες και οι μελίγκρες.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «22α» πριν από αυτή.
22β) Ποιο από τα είδη στο τροφικό πλέγμα, εάν εξαφανιστεί, θα δημιουργήσει τη μεγαλύτερη
ανισορροπία στο οικοσύστημα; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «22β» πριν από αυτή.
22γ) Μπορεί ένα είδος να αποτελεί απειλή για ένα άλλο, εάν δεν τρέφεται από αυτό;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «22γ» πριν από αυτή.
23. Βυθός της Θάλασσας
Φωτοσύνθεση δε γίνεται μόνο από τα φυτά της ξηράς και της θάλασσας, αλλά και από
μικροσκοπικούς οργανισμούς που ζουν στο νερό. Οι μικροοργανισμοί αυτοί αποτελούν το
φυτοπλαγκτό και δε θυμίζουν σε τίποτα τα φυτά, καθώς δε διαθέτουν ρίζες, βλαστούς, ή
φύλλα. Το φυτοπλαγκτόν είναι πολύτιμο για τη ζωή στον πλανήτη. Μπορεί οι οργανισμοί από
τους οποίους αποτελείται να είναι μικροσκοπικοί, το πλήθος τους όμως είναι τόσο μεγάλο,
που το οξυγόνο που απελευθερώνουν κατά τη φωτοσύνθεση αποτελεί το 50% περίπου του
οξυγόνου της ατμόσφαιρας.
Γνωρίζοντας το παραπάνω, πιστεύεις ότι στα σκοτεινά βάθη της θάλασσας υπάρχουν
περισσότερα φυτοφάγα ή σαρκοφάγα ψάρια; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «23» πριν από αυτή.

17
Τα σκίτσα είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook

18
24. Brain Drain
24α) Έχετε να κάνετε μία ομαδική εργασία για το σχολείο και έχετε χωριστεί σε μεγάλες
ομάδες. Αντιμετωπίζεις, όμως, ένα πρόβλημα: Σταδιακά, τα παιδιά της ομάδας σου ζητάνε
από τον δάσκαλο να πάνε σε άλλη ομάδα, γιατί εκεί θα είναι καλύτερα για αυτούς. Ο
δάσκαλος έχει πει ότι δε δεσμεύει κανέναν να μείνει στην ομάδα που είναι και, επομένως,
τους αφήνει να πάνε όπου θέλουν. Τι μπορείς να κάνεις, για να τους πείσεις να γυρίσουν
και να γίνει η ομάδα πιο αποδοτική;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «24α» πριν από αυτή.
24β) Τι πιστεύεις ότι θα γίνει, εάν μαζευτούν πολλά παιδιά σε λίγες ομάδες και μείνουν οι
περισσότερες ομάδες κενές; Γιατί πιστεύεις ότι ο δάσκαλός σου σας έβαλε να κάνετε
αυτήν την εργασία;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «24β» πριν από αυτή.
24γ) Τι φαντάζεσαι ότι θέλει να πει ο Αρκάς με το παρακάτω σκίτσο;

Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «24γ» πριν από αυτή.
25. Επαγγέλματα του Μέλλοντος
Ποια επαγγέλματα που δεν υπάρχουν σήμερα θα υπάρχουν μετά από 10 χρόνια; Ποια θα
έχουν εξαφανιστεί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «25» πριν από αυτή.
26. Project based learning
26α) Ο δάσκαλός σου σας έβαλε σε ομάδες, για να κάνετε ένα project. Σας είπε, όμως, ότι κάθε
μέρα ένας από την ομάδα θα φεύγει για να πάει σε διπλανή ομάδα και ένας καινούριος θα
έρχεται. Δεν μπορείς να ξέρεις ποιος είναι αυτός που θα φύγει ούτε αυτός που θα έρθει. Τι
19
 μπορείς να κάνεις, για να τους βάλεις πιο γρήγορα στην ομάδα και να τους βοηθήσεις να
κάνουν την ομάδα πιο άμεσα αποδοτική;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «26α» πριν από αυτή.
26β) Τι σχέση φαντάζεσαι ότι έχει το παρακάτω σκίτσο του Αρκά με τη λειτουργία των μελών
μέσα σε μία ομάδα;

Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «26β» πριν από αυτή.
27. Λάθος = Εκπαίδευση
27α) Μπορείς να θυμηθείς ένα λάθος που έχεις κάνει, από το οποίο να έχεις μάθει; Πώς θα
μπορούσες να αξιοποιήσεις αυτό το λάθος για να βοηθήσεις άλλους να μην το
επαναλάβουν;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «27α» πριν από αυτή.
27β) Θυμήσου μια φορά που είχες στεναχωρήσει έναν συμμαθητή σου. Τι είχε γίνει και πώς το
χειρίστηκες;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «27β» πριν από αυτή.
28. Σπιτική λεμονάδα
Φαντάσου ότι έχει μπει Μάιος και αρχίζει να κάνει ζέστη. Χτυπάει το κουδούνι για διάλειμμα,
όταν σου έρχεται η επιθυμία να πιείς μια λεμονάδα. Δεν υπάρχει πουθενά στο σχολείο
κάποιος που να μπορεί να σου δώσει μια φρεσκοστυμμένη, δροσερή λεμονάδα. Βρήκες μία
ευκαιρία! Αποφασίζεις να κάνεις κάτι για αυτό! Θα στύβεις φρέσκο χυμό και θα τον πουλάς

20
 σε όποιον θέλει να δροσιστεί! Πόσο θα σου κοστίσει ένα ποτήρι χυμός; Κάνε όσο πιο
λεπτομερή ανάλυση του κόστους του μπορείς και αποφάσισε πόσο θα πουλάς το κάθε
ποτήρι.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «28» πριν από αυτή.
29. Ανατομία μίας λίστας
Βγαίνεις από το super market και πηγαίνεις προς το αμάξι, όταν βλέπεις να έχει πέσει κάτω
μία απόδειξη του super market μαζί με μία λίστα για ψώνια.

ΛΙΣΤΑ ΓΙΑ ΨΩΝΙΑ ΑΠΟΔΕΙΞΗ SUPER MARKET

Καθαριστικό προσώπου – ΛΑΜΠΙΡΕΞ 5 σακούλες 0,25 €

Μαλακτικό Μαλλιών – ΒΕΛΟΥΔΙΞ Καθαριστικό προσώπου – ΛΑΜΠΙΡΕΞ 8,99 €
Χλωρίνη – ΟΤΙ ΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΓΥΑΛΙΖΕΙ Μαλακτικό Μαλλιών – ΒΕΛΟΥΔΕΡ 6,99 €
Καθαριστικό φούρνου Σαμπουάν για βαμμένα μαλλιά - ΚΟΛΟΡ 5,99 €
Σαμπουάν/Αφρόλουτρο Αφρόλουτρο ΜΕΣ ΤΟ ΜΕΛΙ 7,99 €
Αφρό ξυρίσματος – ΑΝΤΡΟΥΑ Άρωμα ΠΕΡΦΟΥΜΙΑΝ 45,99 €
Αποσμητικό – ΓΙΑ ΤΡΙΧΑ ΠΟΛΥ Λουκανικόπιτα 1,50 €
Μακαρόνια ολικής άλεσης Φουντούνια 1,20 €
Άγριο Ρύζι Ντόνατ σοκολάτα 1,20 €
Μπάρες δημητριακών ΔΥΝΑΜΙΞ Μακαρόνια 2,99 €
Ξηροί καρποί Ρύζι 1,49 €
Γάλα Αμυγδάλου Κατεψυγμένες πίτσες 4,99 €
Παιδικά γιαούρτια ΦΡΟΥΤΙΞ Τάπες 2,50 €
Σοκολατούχο Γάλα Κατσίκι 2 κιλά 14,99 €
Φρουτόκρεμα ΜΠΕΜΠΕ Κάρβουνα 2,99 €
Αλεύρι ολικής άλεσης Γόμα 3 τμχ. 1,50 €
Αλάτι Ιμαλαίων Μολύβια 5 τμχ. 9,00 €
Γιαούρτια χαμηλών λιπαρών - ΑΠΑΧΙΞ Μπάρες δημητριακών ΔΥΝΑΜΙΞ 9,99 €
8 καρτέλες βιολογικά αυγά Άπαχος κιμάς 1 κιλό 9,00 €
2 σακιά λίπασμα Χλωρίνη – ΟΤΙ ΚΑΘΑΡΙΖΕΙ ΓΥΑΛΙΖΕΙ 4,99 €
Κολάρο Αφρό ξυρίσματος – ΑΝΤΡΕΝ 0,99 €
Λουρί Αποσμητικό – ΤΡΕΧΑ ΓΥΡΕΥΕ 0,49 €
Μπαταρίες Αλεύρι ολικής άλεσης 7,99 €
Πάνες Αλάτι Κάτω Ραχούλας 0,49 €
Υποβρύχιο – Βανίλια Γιαούρτια - ΒΙΛΟΥΔΟ 7,99 €
Άπαχο κιμά μοσχαρίσιο Αυγά 8 καρτέλες 23,92 €
Βούτυρο για χοληστερίνη (της μαμάς) Μακαρόνια ολικής άλεσης 3,49 €
Γόμα / μολύβια / τετράδιο με 2 θέματα Ξηροί καρποί 2,49 €
Γάλα Καρύδας ΔΩΡΟ
Παιδικά γιαούρτια ΦΡΟΥΤΙΞ 6,99 €
Παιδικά γιαούρτια ΣΟΚΟΛΑΤΙΞ 7,49 €
Σοκολατούχο Γάλα 2,99 €
Φρουτόκρεμα ΜΠΕΜΠΕ 3,49 €
Λίπασμα 2 σακιά 5,99 €
Κολάρο 12,99 €
Λουρί 21,99 €
Μπαταρίες για ακουστικά βαρηκοΐας 4,99 €
Πάνες ακράτειας 3,99 €
Υποβρύχιο – Μαστίχα 2,99 €
Βούτυρο - ΧΑΜΗΛΧΟΛΗΣΤ 6,99 €

ΣΥΝΟΛΟ 273,27 €
Ταμείο 7 – Αγαθοκλής

21
29α) Τι μπορείς να καταλάβεις από τα δύο στοιχεία για το νοικοκυριό που έχει κάνει αυτά τα
ψώνια; Πόσοι μένουν σε αυτό το νοικοκυριό; Τι συμπεράσματα μπορείς να βγάλεις για
αυτούς; Ποιος γράφει τη λίστα για τα ψώνια; Ποιος πήγε να ψωνίσει; Τι σχέση έχουν μεταξύ
τους; Τι μπορείς να καταλάβεις για το σπίτι που μένουν και τι μπορείς να καταλάβεις για τις
συνήθειες τους; Τι εποχή του χρόνου έγινε η αγορά αυτή; Γράψε και αιτιολόγησε όσα
περισσότερα συμπεράσματα μπορείς!
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «29α» πριν από αυτή.
29β) Εάν έπρεπε να ρωτήσεις κάποιον, για να επιβεβαιώσεις τα συμπεράσματά σου, ποιον
μπορείς να ρωτήσεις και πού μπορείς να τον βρεις;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «29β» πριν από αυτή.
30. Αλί και Τρισαλί
Η Αιδώς και η Ύβρις πάνε στο ίδιο σχολείο με τον Αλί. Ο Αλί είναι Αφγανός πρόσφυγας,
έφυγε από τη χώρα του λόγω του πολέμου, για να γλιτώσει τη ζωή του. Η Αιδώς και η Ύβρις
όμως τον κοροϊδεύουν και προσπαθούν να τον κάνουν να νιώσει άσχημα, γιατί δεν είναι από
τη χώρα τους και δεν μιλάει καλά ελληνικά. Στο διάλειμμα, πήγε η Αιδώς κρυφά και άδειασε
μέσα στο παγούρι του Αλί τρεις χούφτες με αλάτι, έτσι ώστε να πιει αλατόνερο όταν θα πάει
να ξεδιψάσει μετά τη γυμναστική. Μετά την γυμναστική όμως, που ο Αλί άνοιξε το παγούρι
του και πήγε να πιει νερό, η Ύβρις, που στεκόταν δίπλα του, έδωσε μία στο παγούρι του Αλί,
έτσι ώστε να χυθεί όλο το νερό στο πρόσωπό του και έβαλε τα γέλια.
Το είδε αυτό η δασκάλα τους, η Τίσις και αποφάσισε να πάρει όλη την τάξη και να πάνε σε
έναν σταθμό συγκέντρωσης προσφύγων για να προσφέρουν εθελοντική εργασία. Με αυτό τον
τρόπο οι μαθητές της τάξης είδαν κάτω από ποιες συνθήκες ζουν τα παιδιά εκεί, χωρίς να
έχουν δικό τους σπίτι, χωρίς να μπορούν να πάνε στο σχολείο να μάθουν γράμματα και πολλά
από αυτά χωρίς να έχουν τους γονείς τους. Εκεί κατάλαβαν πόσο άσχημο είναι να ζεις με τον
φόβο ότι μία βόμβα μπορεί να σκάσει δίπλα σου κάθε στιγμή και έτσι, τα παιδιά αυτά να
αφήσουν πίσω τη χώρα, τους φίλους και τα πράγματά τους και να προτιμούν να μείνουν σε
έναν από αυτούς τους σταθμούς συγκέντρωσης χωρίς τίποτα.
30α) Δεδομένου ότι η Ύβρις, χύνοντας το νερό του Αλί, τον απέτρεψε από το να πιεί το
αλατισμένο νερό, πιστεύεις ότι η Αιδώς είναι δίκαιο να κατηγορηθεί για αυτό που έκανε;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «30α» πριν από αυτή.
30β) Πιστεύεις ότι η δασκάλα τους, η Τίσις, τιμωρεί την τάξη πηγαίνοντάς την στο κέντρο
συγκέντρωσης των προσφύγων;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «30β» πριν από αυτή.
30γ) Προσπάθησε να φανταστείς πώς νιώθει ένα προσφυγόπουλο, που άφησε τη χώρα του και
τα πάντα πίσω του, για να γλιτώσει τη ζωή του. Μπορείς να το περιγράψεις;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «30γ» πριν από αυτή.

22
31. Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο
«Μη ντρέπεσαι για αυτό που νιώθεις. Εγώ θα ήμουν ο κουτός εάν σε έκρινα για τα
συναισθήματά σου. Η πιο μεγάλη κουταμάρα είναι να θεωρεί κάποιος γελοία τα
συναισθήματα του άλλου, επειδή δεν τα νιώθει ο ίδιος. Εγώ αγαπώ τη νύχτα και εσύ μπορεί να
την τρέμεις. Μ' αρέσει να μυρίζω τα τριαντάφυλλα, αλλά έχω έναν φίλο που το άρωμά τους
του φέρνει πυρετό. Νομίζεις πως δεν είναι φίλος μου; Νομίζεις πως, γι' αυτόν τον λόγο,
πιστεύω ότι αυτός αξίζει λιγότερο από μένα; Προσπαθώ να τα καταλάβω όλα και αποφεύγω
να κατακρίνω οτιδήποτε. Εξάλλου, νομίζω ότι τις τελευταίες μέρες ταλαιπωρήθηκες αρκετά
με τις σκέψεις σου και ξέρω πως μπορεί κάποιος να βασανίζεται για πράγματα που οι άλλοι
δεν τα καταλαβαίνουν.»
Παράφραση από το Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο, Μαρσέλ Προύστ
31α) Σου έχει τύχει ποτέ να θεωρείς σημαντικά πράγματα που οι άλλοι δεν καταλαβαίνουν; Τι
πιστεύεις ότι σκεφτόντουσαν οι άλλοι για σένα; Πώς ένιωσες για αυτό;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «31α» πριν από αυτή.
31β) Σου έχει τύχει ποτέ να κρίνεις κάποιον αρνητικά, επειδή έχει μία συνήθεια που σου
φαίνεται περίεργη; Ποια ήταν η συνήθεια αυτή; Πιστεύεις ότι τον βοήθησε που τον έκρινες
αρνητικά;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «31β» πριν από αυτή.
32. Απρόσμενος φίλος
Είναι μία Τετάρτη απόγευμα, ενός Δεκέμβρη. Έχεις φύγει μόλις από το φίλο σου και γυρίζεις
σπίτι. Περνάς μέσα από το πάρκο της γειτονιάς και βλέπεις ένα παρατημένο μπουφάν σε ένα
παγκάκι. Σκέφτεσαι: «Θα είναι κανενός άστεγου, θα είναι βρώμικο», το προσπερνάς και
φεύγεις. Φτάνοντας στην πόρτα του σπιτιού σου σε περιμένει μια έκπληξη. Ψάχνεις στις
τσέπες σου, αλλά δε βρίσκεις τα κλειδιά σου! Χτυπάς τα κουδούνια, αλλά κανείς δεν είναι
εκεί να σου ανοίξει. Ξαφνικά καταλαβαίνεις ότι έχεις κλειστεί απ’ έξω και δεν μπορείς να
κάνεις τίποτα για αυτό, πέρα από το να περιμένεις. Όσο περνάει η ώρα νυχτώνει και έχει όλο
και περισσότερη ψύχρα, αρχίζει να βρέχει. Δεν ήταν τόσο καλή ιδέα τελικά να βγεις χωρίς
μπουφάν από το σπίτι, το έλεγε η μητέρα σου! Αρχίζεις να κρυώνεις πολύ. Τρίβεις τα χέρια
σου να ζεσταθούν, αλλά έχουν αρχίσει να τρέμουν. Εκείνο το μπουφάν που είχες δει
παρατημένο στο παγκάκι ίσως τελικά δε μοιάζει τόσο αποκρουστικό τώρα. Γυρνάς και το
παίρνεις. Ευτυχώς είναι αδιάβροχο. Το τυλίγεις γύρω σου και αρχίζεις σιγά σιγά να
ζεσταίνεσαι.
Περνάνε λίγες ώρες και βλέπεις, επιτέλους, τα φώτα του αυτοκινήτου των γονιών σου να
στρίβουν από τη γωνία. Καταλαβαίνεις ότι το μαρτύριό σου φτάνει στο τέλος του. Ακούς το
«κλακ» στην πόρτα που ξεκλειδώνει και μπαίνεις στο σπίτι! Πας στο δωμάτιό σου, βγάζεις το
μπουφάν και το πετάς στο πάτωμα. Το ξέρεις ότι δε θα το ξαναβάλεις. Μάλλον θα πρέπει να
το κατεβάσεις στα σκουπίδια ή να το αφήσεις στο παγκάκι, για να το πάρει ο άστεγος, εάν το
θέλει και αυτός. Βγαίνοντας από το δωμάτιό σου, ρίχνεις μία ματιά πάλι στο πεταμένο
μπουφάν. Εντάξει δε θα το ξαναβάλεις, αλλά να το πετάξεις; Ήταν εκεί στην ανάγκη σου, σε
κράτησε ζεστό, όταν έτρεμες από το κρύο, όταν ήσουν μόνος και κανείς δεν μπορούσε να
κάνει κάτι γι’ αυτό. Μήπως να το αφήσεις απλά να υπάρχει στη ντουλάπα; Δε θα πέταγες ποτέ

23
 έναν φίλο. Πας στην κουζίνα, παίρνεις μία ζεστή κούπα σοκολάτα που σερβιρίστηκε μόλις
από το μπρίκι και κοιτάς από το παράθυρο κάτω στο πάρκο.
Τι να δεις; Ένα ακριβό αυτοκίνητο έχει σταματήσει μπροστά από το πάρκο και ένας άγνωστος
ψάχνει στο παγκάκι να βρει το μπουφάν που είχε ξεχάσει. Από τα ρούχα του καταλαβαίνεις
ότι μάλλον είναι πολύ ακριβό το μπουφάν και, παρόλο που είχε σκονιστεί λίγο, πρέπει να είναι
πολύ καλής ποιότητας. Μήπως να το βάλεις για πλύσιμο τελικά και να γίνει αυτό το βασικό
σου μπουφάν; Ο άγνωστος έχει μπει στο αμάξι του και έχει φύγει, δεν μπορείς να του το
δώσεις και το δικό σου μπουφάν το πήρες πέρυσι. Χρειαζόσουν ένα καινούριο.
32α) Διαβάζοντας την παραπάνω ιστορία μπορείς να αναγνωρίσεις ποια είναι η χρηστική
αξία του μπουφάν; Είχε πάντα χρηστική αξία;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «32α» πριν από αυτή.
32β) Ποια είναι η συναισθηματική του αξία; Πότε εμφανίστηκε;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «32β» πριν από αυτή.
32γ) Έχει αξία κύρους; Πότε το κατάλαβες;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «32γ» πριν από αυτή.
33. Ισότητα
Τι από τα παρακάτω θεωρείς ότι είναι ισότητα; Γιατί;
A. Ισότητα είναι να παίρνουν όλοι τα ίδια.
B. Ισότητα είναι να παίρνουν όλοι αυτά που χρειάζονται, ακόμα κι αν αυτά που χρειάζονται
είναι περισσότερα από των άλλων.
C. Ισότητα είναι να παίρνουν όλοι αυτά που χρειάζονται, εάν κοστίζουν όσο κοστίζουν και
αυτά που παίρνουν οι άλλοι.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «33» πριν από αυτή.

Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook
24
34. Όνειρο vs Όραμα
“Είναι όμορφο να γνωρίζεις τα όνειρά σου, για να τα κυνηγάς, να τα κάνεις πραγματικότητα,
να μη σε κάνουν να υποφέρεις. Αν λίγο όνειρο είναι επώδυνο, αυτό που σε κάνει να νιώθεις
καλύτερα δεν είναι λιγότερο όνειρο, αλλά περισσότερο, όλο το όνειρο. Υπάρχει μεγάλη
διαφορά ανάμεσα στο όνειρο και τη ζωή, και η πραγματική ζωή διαρκεί πολύ περισσότερο
από τα όνειρα”.
Παράφραση από Αναζητώντας τον Χαμένο Χρόνο, Μαρσέλ Προύστ

34α) Υπάρχει μία λεπτή διαφορά ανάμεσα στο όραμα και στο όνειρο. Τι τα διαχωρίζει; Γράψε
μας τις σκέψεις σου.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «34α» πριν από αυτή.
34β) Ποιο είναι το δικό σου όνειρο και πώς σκοπεύεις να το κάνεις πραγματικότητα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «34β» πριν από αυτή.
34γ) Θέλεις να αλλάξεις τον κόσμο; Αδύνατον! Ή και όχι; Πώς θα ήταν ο κόσμος, εάν
μπορούσες να τον κάνεις όπως τον ονειρεύεσαι; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «34γ» πριν από αυτή.
35. Προσκλητήριο
35α) Η ικανότητά μας να χρησιμοποιούμε τη γλώσσα περιορίζει και τον κόσμο που
αντιλαμβανόμαστε. Σκεφτόμαστε μέσα από τις λέξεις και τις έννοιες τις οποίες γνωρίζουμε,
επομένως, όσο πλουσιότερο είναι το λεξιλόγιό μας και όσο αρτιότερη είναι η χρήση της
γλώσσας που κάνουμε, τόσο πιο πλούσιος είναι και ο κόσμος που αντιλαμβανόμαστε γύρω
μας. Όσο πιο λεπτές διαφορές μπορούμε να κατονομάσουμε, τόσες περισσότερες
λεπτομέρειες έχει η πραγματικότητά μας και ο κόσμος που καταλαβαίνουμε. Για να το
καταλάβεις λίγο καλύτερα: διάβασε την παρακάτω περιγραφή. Η εικόνα αυτή περιγράφεται
με λίγο περισσότερες από 50 λέξεις, χωρίς να μετράμε τους συνδέσμους, τα άρθρα και τις
αντωνυμίες. Περίγραψε την εικόνα όσο καλύτερα μπορείς χρησιμοποιώντας μόνο 10 λέξεις
και όσα άρθρα συνδέσμους ή αντωνυμίες θέλεις.
«Βγήκα στον ανήφορο και είδα στο τέρμα του μονοπατιού το εκκλησάκι σκαρφαλωμένο στα
γκρεμνά του βράχου να στέκει αγέρωχο και ταλαιπωρημένο. Ο μαντρότοιχος γύρω του είχε
υποχωρήσει σε μερικά σημεία, ο περίβολος φαινόταν παρατημένος και μεγάλες σταχτιές
στάμπες ξεχώριζαν από μακριά να λεκιάζουν τους άσπρους τοίχους. Ασυναίσθητα άρχισε να
τσαλακώνεται μέσα μου η ωραία εικόνα με το ειδυλλιακό παρεκκλήσι και το γάμο κάτω από
τον καλοκαιρινό ουρανό· στρεβλώνεται για να χωρέσει σε κάτι λιγότερο θελκτικό, όπως και
κάθε τι όταν περνά από τη σφαίρα της φαντασίας στο πραγματικό.»
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «35α» πριν από αυτή.
35β) Φαντάσου ότι κάποιος μπορεί να δει μόνο 3 χρώματα, πώς πιστεύεις ότι αυτό θα
επηρεάσει την πραγματικότητα που αντιλαμβάνεται;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «35β» πριν από αυτή.
35γ) Εάν μπορούσες να δεις μόνο 3 χρώματα, ποια θα ήθελες να είναι αυτά; Γιατί;
25
 Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «35γ» πριν από αυτή.
Τα λίγα χρώματα και η φτωχή αντίληψη της γλώσσας περιορίζουν αντίστοιχα την
πραγματικότητα που μπορείς να αντιληφθείς. Δεν είναι πολλά που μπορείς να κάνεις, για να
αυξήσεις το πλήθος των χρωμάτων που μπορούν να διαχωρίσουν τα μάτια σου, αλλά είναι
αποκλειστικά στο χέρι σου να μάθεις να χρησιμοποιείς σωστά τη γλώσσα και να εμπλουτίσεις
τον κόσμο τον οποίο καταλαβαίνεις και στον οποίο ζεις. Ο τρόπος που μιλάει κάποιος λέει
πολλά για τον τρόπο που σκέφτεται και για αυτά που καταλαβαίνει.
36. Μπορείς να διδάξεις;
36α) Πώς θα περιέγραφες το ηλιοβασίλεμα σε έναν άνθρωπο χωρίς όραση; Σε κάποιον που
δεν έχει δει ποτέ.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «36α» πριν από αυτή.
36β) Μπορείς να περιγράψεις τι σημαίνει «όργανο», με έναν τρόπο που να περιλαμβάνει
κάθε τύπου όργανα, χωρίς να δώσεις παραδείγματα;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «36β» πριν από αυτή.
37. Παιχνίδι με τις λέξεις
37α) Αντιστοίχισε τις λέξεις της Α στήλης με τις λέξεις της Β στήλης με κριτήριο ότι η μια
είναι αντίθετη της άλλης:
Α Β
πελώριο φαρδύ
ανοικτό άσχημο
αστραφτερός κλειστό
παραμυθένιο μικροκαμωμένο
θεόρατο χαμηλό
ωραίο σκοτεινός
στενό πραγματικό

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «37α» πριν από αυτή

37β) Αντιστοίχισε τις λέξεις της Α στήλης με τις λέξεις της Β στήλης με κριτήριο ότι η μια
είναι αντίθετη της άλλης:

Α Β
φιλικός άχρηστος
γλυκός πικρός
χρήσιμος βλαβερός
θεραπευτικός σκληρός
εύρωστος ασθενικός
ήπιος

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «37β» πριν από αυτή.

37γ) Με ποιο νόημα χρησιμοποιείται η λέξη «κρίση» σε καθεμία από τις παρακάτω
προτάσεις;
26
 A. Ήλπιζε ότι η κρίση του δικαστηρίου θα τον δικαίωνε
B. Η κοινωνία σήμερα περνάει μεγάλη κρίση σε όλους τους τομείς
C. Οι πειθαρχικοί στρατιώτες δεν φοβούνται την κρίση του Διοικητή του λόχου.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «37γ» πριν από αυτή.

37δ) Με ποιο νόημα χρησιμοποιείται η λέξη «λόγος» σε καθεμία από τις παρακάτω
προτάσεις;
A. Έδωσα τον λόγο μου ότι θα σου δώσω τα δανεικά αύριο
B. Δεν υπάρχει κανείς λόγος για να συμπεριφέρεσαι προσβλητικά
C. Ο καλός χριστιανός τηρεί πάντοτε τον λόγο του Θεού
D. Ούτε λόγος να γίνεται, αφού δεν μπορώ να έλθω στο χωριό.
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «37δ» πριν από αυτή.
37ε) Τι φαντάζεσαι ότι σημαίνουν οι παρακάτω εκφράσεις; Γιατί;
Α) Γεωμετρικό μπάνιο
Β) Κοιμισμένοι ναοί
Γ) Τυφλή δικαιοσύνη
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «37ε» πριν από αυτή.
38. Οικογένειες λέξεων
38α) Το ήξερες ότι οι λέξεις μπορούν να μπουν σε οικογένειες; Στην ίδια οικογένεια μπαίνουν οι
λέξεις που έχουν την ίδια ρίζα. Οι λέξεις δηλαδή που έχουν «γεννηθεί» από την ίδια λέξη!
Δες στην πρώτη στήλη κάποιες λέξεις που μοιάζουν μεταξύ τους και διάβασε τι σημαίνουν.
Και οι 5 λέξεις θα ήταν σε διαφορετικές οικογένειες λέξεων, αφού παρά την ομοιότητα στην
προφορά τους, είναι «γεννημένες» από άλλες λέξεις. Στη δεύτερη στήλη όλες οι λέξεις είναι
σε κάποια από τις οικογένειες των λέξεων της πρώτης στήλης. Ανάλογα με την οικογένεια που
ανήκουν, μοιράζονται κοινή ορθογραφία και παρόμοιο νόημα! Μπορείς από το νόημα των
λέξεων στη δεύτερη στήλη να διορθώσεις την ορθογραφία τους όπου χρειάζεται;
Λείπει: είναι απών υπόλιπο: αυτό που δεν έχω ξοδέψει
Λίπη: τροφική ομάδα που περιλαμβάνει έλαια πρόλιψη: λαμβάνω μέτρα για να μην συμβεί κάτι
Λήψη: κάτι που παίρνω κατάλιπο: κάτι που δεν έχει αλλάξει
Λύπη: συναίσθημα λιψανδρία: δεν υπάρχουν αρκετοί άντρες
Λοιπή: αυτή που έχει μείνει λιπομέτρηση: μετράει τα ποσοστά λίπους στο σώμα
πρόσλιψη: καλύπτεται μία θέση εργασίας με υπάλληλο

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «38α» πριν από αυτή.

38β) Πώς ονομάζεται ένα υποθετικό εργαλείο που θα μετράει πόσο λυπημένος είναι κάποιος;

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «38β» πριν από αυτή.

38γ) Κυριολεκτικά η λέξη ΠΑΛΙΝΟΔΙΑ* σημαίνει: Ένα τραγούδι που γράφεται ξανά και αναιρεί
το περιεχόμενο ενός προηγούμενου τραγουδιού. Μεταφορικά χρησιμοποιείται για να μιλήσει

27
 για μία κατάσταση όπου κάποιος έλεγε κάτι και μετά άλλαξε τη θέση του και έλεγε το
αντίθετο από αυτό που έλεγε πριν.
Πάλι: επίρρημα που δείχνει επανάληψη Οδός: δρόμος
Πάλη: μάχη Ωδή: ποίημα με λυρικά στοιχεία

Γνωρίζοντας τους παραπάνω ορισμούς, μπορείς να φανταστείς ποια είναι η ορθογραφία

της λέξης ΠΑΛΙΝΟΔΙΑ*; Γιατί;

*Η λέξη με τα κεφαλαία δεν είναι γραμμένη απαραιτήτως ορθογραφημένα!

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «38γ» πριν από αυτή.
39. Ιδέες!
Διάβασε το παρακάτω κείμενο και απάντησε στις παρακάτω ερωτήσεις. Πριν απαντήσεις
όμως σκέψου.
«Οι ιδέες απλά δεν είναι ό,τι είχαμε συνηθίσει να είναι στο παρελθόν. Οι ιδέες κάποτε
μπορούσαν να ανάψουν τις σπίθες σε διαμάχες, να διεγείρουν τη σκέψη, να υποκινήσουν
επαναστάσεις και να αλλάξουν θεμελιωδώς τον τρόπο που βλέπουμε και καταλαβαίνουμε τον
κόσμο. Μπορούσαν να διεισδύσουν σε κουλτούρες και να κάνουν αυτούς που σκέφτονταν
επιφανείς. Ακόμα και οι ίδιες οι ιδέες μπορούσαν να γίνουν διάσημες. Μια μεγάλη ιδέα
μπορούσε να διακοσμήσει το εξώφυλλο του Time, και διάφοροι διανοούμενοι θα ήταν
προσκεκλημένοι να μιλάνε ως αργά σε εκπομπές στην τηλεόραση για αυτήν.
Αν οι ιδέες μας δείχνουν "μικρότερες" στις μέρες μας δεν είναι γιατί δεν είμαστε τόσο
έξυπνοι, αλλά γιατί δε νοιαζόμαστε για αυτές τόσο, όσο οι παλιότεροι από εμάς. Στην
πραγματικότητα, ζούμε σε έναν κόσμο που συνήθως μεγάλες και προκλητικές ιδέες δεν
μπορούν να επιφέρουν άμεσα κέρδος, οπότε δίνεται μικρή αξία σε αυτές. Λιγότεροι άνθρωποι
τις παράγουν, ενώ διαδίδονται με μεγάλη δυσκολία, παρά την ύπαρξη του Ίντερνετ. Οι
τολμηρές ιδέες θεωρούνται παρελθόν.
Οι επιπτώσεις, μιας κοινωνίας που δεν σκέφτεται, στην ίδια την κοινωνία είναι τεράστιες. Οι
ιδέες δεν είναι απλά νοητικά παιχνίδια. Έχουν πρακτικές επιδράσεις και εφαρμοστική ισχύ.
Αλλάζουν τα πράγματα. Παρόλο που οι ιδέες αυτές μπορεί να έχουν αλλάξει τον τρόπο που
ζούμε, σπανίως επηρεάζουν τον τρόπο που σκεφτόμαστε. Για τους περισσότερους είναι
υλικές, όχι ιδεατές. Μας δίνουν καινούρια εργαλεία, όχι όμως καινούριο τρόπο αντίληψης. Και
αυτοί που στοχάζονται όλο και λιγοστεύουν και η κατάσταση δεν πρόκειται να αλλάξει
σύντομα. Έχουμε καταντήσει νάρκισσοι πληροφοριών, τόσο αδιάφοροι για οτιδήποτε πέραν
των εαυτών μας και των στενών κύκλων των "φίλων" μας που ακόμα κι o Camus ή ο Nietzsche
να εμφανίζονταν μπροστά μας, εκτοξεύοντας ο καθένας τις ιδέες του, κανείς δε θα τους
έδινε την παραμικρή σημασία. Αυτό που θα φέρει το μέλλον είναι όλο και περισσότερες
πληροφορίες, βουνά από δαύτες. Δεν θα υπάρχει τίποτα που δεν θα γνωρίζουμε. Αλλά δεν θα
υπάρχει και κανείς για να τα σκέφτεται.
Σκεφτείτε το.»
Neal Gabler, Δημοσίευση στο Νew Υork Τimes, 18/09/2011, Διασκευή

28
 Γιατί φαντάζεσαι ότι ο Neal Gabler πιστεύει ότι οι σημερινοί άνθρωποι δεν δίνουν τόση
σημασία στις ιδέες;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «39» πριν από αυτή.
40. Ο Θωμάς
Ο Θωμάς ήταν ένας παχύς μαθητής της Ε Δημοτικού. Στα διαλείμματα και στη γυμναστική
όλα τα αγόρια της τάξης έπαιζαν ποδόσφαιρο εκτός από τον Θωμά. Ο δάσκαλος της τάξης
διαπίστωσε ότι η απραξία του Θωμά δεν οφειλόταν σε δική του έλλειψη διάθεσης. Γι' αυτό
μίλησε με τον αρχηγό της ομάδας ποδοσφαίρου και του ζήτησε να πείσει τα άλλα παιδιά να
συμπεριλάβουν και τον Θωμά στο παιχνίδι τους. Ήταν η τρίτη ώρα της ημέρας και ο Θωμάς
μπήκε στο γήπεδο μαζί με τους συμμαθητές του..
Γράψε ποια φαντάζεσαι ότι είναι η συνέχεια! Τι πιστεύεις ότι έγινε με τον Θωμά;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «40» πριν από αυτή.
41. Καυγαδάκια

Δεν πέρασαν 10 λεπτά και

ένας εκκωφαντικός
θόρυβος ακούστηκε! Τα
φώτα έσβησαν,
ποδοβολητά ακούστηκαν
στις σκάλες.

-Στα έλεγα, λέει ο ένας

στον άλλο.

-Είχα βουλωμένα αυτιά και

δεν άκουσα τίποτα, στο
είπα, απαντάει αυτός.

Η εικόνα στα αριστερά

έχει προηγηθεί. Μπορείς
να συμπληρώσεις τα κενά
στον διάλογο του
διπλανού σχήματος
λαμβάνοντας υπ’ όψη πώς
εξελίχθηκε η ιστορία;

Τι φαντάζεσαι ότι του

είπε και τι μπορεί να
συνέβη; Βάλε όση
περισσότερη φαντασία
μπορείς!
Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook

Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «41» πριν από αυτή.

29
42. Η Θλίψη και η Οργή
Μια φορά κι έναν καιρό ήταν ένα μαγεμένο βασίλειο, ένα βασίλειο όπου οι άνθρωποι δεν
μπορούν ποτέ να φτάσουν ή, ίσως, οι άνθρωποι μεταφέρονται αδιάκοπα σε αυτό χωρίς να το
καταλαβαίνουν… Σε εκείνο το μαγεμένο βασίλειο όπου τα αφηρημένα πράγματα γίνονται
χειροπιαστά, υπήρχε μια πανέμορφη λίμνη. Ήταν μια λίμνη με νερά κρυστάλλινα και καθαρά,
όπου κολυμπούσαν ψάρια όλων των χρωμάτων κι όπου όλες οι αποχρώσεις του πράσινου
λαμπύριζαν διαρκώς...
Μέχρι εκείνη τη μαγική και διάφανη λίμνη έφτασαν η Θλίψη και η Οργή, για να κάνουν
μπάνιο παρέα. Και οι δύο έβγαλαν τα ρούχα τους και, γυμνές, μπήκαν στη λίμνη. Η Οργή, που
βιαζόταν (όπως συμβαίνει πάντα στην Οργή χωρίς να ξέρει γιατί), έκανε μπάνιο στα γρήγορα,
κι ακόμα πιο γρήγορα βγήκε απ’ το νερό. Αλλά η Οργή είναι τυφλή — ή, τέλος πάντων, δεν
βλέπει την πραγματικότητα με καθαρό βλέμμα. Έτσι, γυμνή και καθαρή, φόρεσε βγαίνοντας
απ’ το νερό το πρώτο ρούχο που βρήκε. Και συνέβη εκείνο το ρούχο να μην είναι το δικό της,
αλλά της Θλίψης. Κι έτσι, ντυμένη Θλίψη, η Οργή έφυγε.
Πολύ ήρεμη, πολύ γαλήνια, πρόθυμη, όπως πάντα, να παραμείνει σε όποιο μέρος βρίσκεται, η
Θλίψη τελείωσε το μπάνιο της και —χωρίς καμία βιασύνη— ή, καλύτερα, χωρίς συναίσθηση του
χρόνου που περνάει, τεμπέλικα και αργά, βγήκε από τη λίμνη. Στην όχθη συνειδητοποίησε ότι
τα ρούχα της δεν ήταν πια εκεί.
Όπως όλοι ξέρουμε, αν υπάρχει κάτι που δεν αρέσει καθόλου στη Θλίψη, είναι να μένει
γυμνή. Έτσι, φόρεσε το μοναδικό ρούχο που υπήρχε δίπλα στη λίμνη: το φόρεμα της Οργής.
Λένε ότι, από τότε, πολλές φορές συναντάμε την Οργή τυφλή, σκληρή, τρομερή και
θυμωμένη. Αλλά αν σταματήσουμε για λίγο και κοιτάξουμε καλύτερα, καταλαβαίνουμε ότι
αυτή η Οργή που βλέπουμε είναι μόνο μια μεταμφίεση, κι ότι πίσω από την όψη της Οργής,
στην πραγματικότητα, κρύβεται η Θλίψη.
Από το βιβλίο "Ιστορίες να σκεφτείς" Χόρχε Μπουκάι

41α) Μπορεί πραγματικά να συμβεί πίσω από την οργή κάποιου να κρύβεται η θλίψη του; Γιατί
φαντάζεσαι ότι συμβαίνει αυτό;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «41α» πριν από αυτή.

41β) Χαρά, αγάπη, λύπη, θυμός, φόβος, αηδία, τι γεύση και τι χρώμα φαντάζεσαι ότι έχει
κάθε ένα από τα συναισθήματα αυτά; Γιατί;
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «41β» πριν από αυτή.

41γ) Ποια άλλα συναισθήματα ξέρεις; Τι χρώμα και τι γεύση έχουν αυτά; Γράψε όσα
περισσότερα μπορείς!
Απάντηση: Γράψε την απάντηση στο χαρτί σου γράφοντας «41γ» πριν από αυτή.
Το ξέρεις ότι η θλίψη είναι μία μικρή σημαιούλα που σηκώνουμε ψηλά, για να τη δουν οι
άλλοι, όταν έχουμε ανάγκη για βοήθεια; Καμιά φορά, προσπαθούμε να μεταμφιέσουμε τη
θλίψη μας, για να μην την καταλάβουν οι άλλοι. Αυτό συμβαίνει, γιατί νιώθουμε ευάλωτοι,

30
 νιώθουμε ντροπή ή ενοχές που κάτι μας έχει στεναχωρήσει. Εάν αφήσουμε, όμως, τους
άλλους δίπλα μας να το ξέρουν ότι είμαστε στεναχωρημένοι, τότε θα κερδίσουμε μία
αγκαλιά. Ακόμα κι αν δεν μπορούν να κάνουν κάτι για αυτό που μας στεναχώρησε, και μόνο
που θα τους αφήσουμε να το ξέρουν, θα πάρει από πάνω μας ένα μεγάλο βάρος. Δεν
υπάρχουν καλά και κακά συναισθήματα! Όλα τα έχουμε στη ζωή μας, για να την κάνουν πιο
πλούσια και δεν πρέπει να τα μεταμφιέζουμε. Ακόμα κι όταν κάποια είναι πιο δύσκολα από
κάποια άλλα.

Το σκίτσο είναι από την επίσημη σελίδα του Αρκά στο Facebook

ΤΕΛΟΣ

Είναι κάτι που θα ήθελες να μοιραστείς μαζί μας; _________________________________________________________________________

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________
31
 Πες μας σε παρακαλώ: πώς τα πήγαμε;
1. Πώς σου φάνηκε ο χώρος που έκατσες για να γράψεις;
i. Ήταν σούπερ
ii. Ήταν έτσι και έτσι γιατί ______________________________________
iii. Δεν μ ‘άρεσε καθόλου γιατί ήταν _________________________________________
iv. Καλός ήταν, αλλά θα προτιμούσα να γράψω στο σχολείο μου.
2. Πώς σου φάνηκαν οι τύποι που ήταν στην τάξη για να σε βοηθήσουν;
i. Ήταν μια χαρά! Φαινόταν να ξέρουν τι κάνουν…
ii. Είχαν πλάκα! Έτρεχαν πανικόβλητοι…
iii. Πολύ καλοί! Σχεδόν απαντούσαν για μένα τις ερωτήσεις!
iv. Ούτε καν με απασχόλησε η παρουσία τους.
3. Τα θέματα πώς σου φάνηκαν;
i. Ήταν πολλά και βρήκα πολλά που μου άρεσαν
ii. Ήταν πολλά, αλλά βρήκα λίγα που μου άρεσαν
iii. Σιγά τ’ αυγά! Θα ήθελα κι άλλα.
iv. Ήταν τόσα πολλά που με μπέρδεψαν και δεν ήξερα τι να πρωτοκάνω.
4. Ο χρόνος που είχες για να γράψεις σου έφτασε;
i. Πέρασε σα νεράκι. Θα ήθελα κι άλλο.
ii. Μου φάνηκε πολύς. Έγραψα ότι ήθελα και έφυγα νωρίτερα.
iii. Μετά από ένα σημείο βαρέθηκα. Πόση ώρα να κάνεις το ίδιο πράγμα;
iv. Δεν έφτανε με τίποτα για να γράψω όσα ξέρω!
5. Τα θέματα πώς σου φάνηκαν;
i. Κάποια ήταν ευκολά και κάποια δύσκολα, αλλά κατάλαβα τι ζητούσαν.
ii. Υπήρχαν κάποια που δεν κατάλαβα τι ζητούσαν να κάνω.
iii. Θα ήθελα να υπάρχουν περισσότερα! Μου άρεσε πώς ήταν γραμμένα..
iv. Ήταν τόσα που πελάγωσα… Σίγουρα θα ήθελα να ήταν λιγότερα.
6. Αν ξαναγίνει του χρόνου ο διαγωνισμός θα ήθελες να πάρεις μέρος;
i. Οπωσδήποτε!
ii. Δεν το βλέπω πολύ πιθανό…
iii. Αποκλείεται!
iv. Θα ήθελα εάν ___________________________________________________________________________
7. Τα θέματα αυτά θα ήθελα:
i. να τα κάνουμε στο σχολείο, αντί για τις ασκήσεις που κάνουμε κανονικά.
ii. να έχω τον χρόνο μου για να τα λύσω με την ησυχία μου.
iii. να έχω κάποιον να με βοηθήσει να τα λύνουμε μαζί.
iv. να μην τα ξαναδώ μπροστά μου!

32