Koleksi Aktiviti Terpilih Siri 2 PDF

PELAN STRATEGIK
PENGAJIAN TINGGI NEGARA

KOLEKSI AKTIVITI TERPILIH SIRI 2
KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA

2011
Cetakan Pertama
First Printing, 2011
Hak Cipta Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia
Copyright Ministry of Higher Education 2011
Hak cipta terpelihara. Tiada sebahagian daripada terbitan ini boleh diterbitkan semula, disimpan untuk
pengeluaran atau ditukarkan ke dalam sebarang bentuk atau dengan sebarang alat juga pun, sama
ada dengan cara elektronik, gambar serta rakaman dan sebagainya tanpa kebenaran bertulis daripada
Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia terlebih dahulu.
All rights reserved. No part of this publication may be reproduced or transmitted in any form or by any
means, electronic or mechanical including photocopy, recording, or any information storage and retrieval
system, without permission in writing from Ministry of Higher Education.
Diterbitkan di Malaysia oleh/Published in Malaysia by

Kementerian Pengajian Tinggi,
No. 2, Menara 2, Jalan P5/6, Presint 5,
62200 Putrajaya.
Tel : 03-8870 5050

Laman web : www.mohe.gov.my
Dicetak di Malaysia oleh/Printed in Malaysia by

Nur Niaga Sdn. Bhd.
3260, Jalan 18/37, Taman Sri Serdang,
43300 Seri Kembangan,
Selangor Darul Ehsan.
Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan
Cataloguing-in-Publication Data
Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara

Koleksi Aktiviti Terpilih Siri 2
Kementerian Pengajian Tinggi
ISBN 978-983-3663-90-3
Kandungan
Kata Alu-Aluan YB Dato’ Seri Mohamed Khaled bin Nordin

i
Menteri Pengajian Tinggi
Kata Alu-Aluan YBhg. Datuk Ab. Rahim bin Md. Noor

ii
Ketua Setiausaha, Kementerian Pengajian Tinggi
Prakata Prof. Madya Dr. Harshita Aini Haroon

Pengarah, Pejabat Pengurusan Program (PMO)
iii
1
Pengenalan
Akademia 3
Anugerah Pengajaran Putra (UPM) 5
Latihan Pembangunan Kendiri dan Profesionalisme di Kalangan Staf Akademik (UiTM) 9
High Impact Visit Programme (UTM) 11
Pelaksanaan Academic Performance Target (SAPT) (UM) 14
e-Pembelajaran 17
e-Learn@USM (USM) 19
Sistem Pembelajaran Elektronik (MyGuru2) (UPSI) 22
Pelaksanaan e-Pembelajaran (UKM) 25

Industri-Akademia 29
Creating Sustainable Income From Perpetual Endowment Property Fund (Azman Hashim
31
Complex) (IIUM)
Hari Terbuka Bersama Pakar Pertanian (HTBPP) UPM (UPM) 33
Meningkatkan Nilai Projek Perundingan Daripada Industri (UiTM) 36
Meningkatkan Pembangunan Industri dan Akademia (UTM) 40
Projek Akuaponik di Kampung Telaga Batin, Kuala Terengganu (UMT) 42
Kebolehpasaran Siswazah 47
Job Camp UniMAP dan Industri (UniMAP) 49
The Alumni Mentorship Program dan Alumni Mentoring Network UPM (AluMNet UPM) (UPM) 52
Alumni Lecture Series (UPM) 55
Kajian Pengesanan Graduan dan Program Kebolehpasaran Graduan (USM) 58
Kepemimpinan 61
Membentuk Pangkalan Data Bakal Pemimpin (UiTM) 63
Keusahawanan 65
Bengkel Enterpris Sosial untuk Pembangunan Ekonomi (UMK) 67
Menawarkan Kursus Keusahawanan Berstruktur Kepada Pelajar (UiTM) 70
Program Keusahawanan Siswa (UUM) 73

MyBrain15 77
Menawarkan Insentif Kepada Pelajar Yang Menamatkan PhD Dalam Tempoh 3-4 Tahun (UM) 79
Pencarian Calon Tenaga Akademik Berpotensi Melalui Program Bright Sparks (UM) 82
Pemantauan Pengajian di Bawah Hadiah Latihan Cuti Belajar (HLCB)/Skim Latihan Akademik
84
Bumiputera (SLAB)/ Skim Latihan Akademik IPTA(SLAI) (UM)
Mengenal Pasti Dan Menawarkan Jawatan Fellow SLAB/SLAI dan Anugerah Kecemerlangan.
87
(UniMAP)
Inisiatif MyBrain15 di USM (USM) 89
Meningkatkan Bilangan Staf dan Pelajar UTM Untuk Mendaftar PhD Dengan Pengurangan
93
Birokrasi Proses Kemasukan dan Penyediaan Pembiayaan Pengajian (UTM)
Pembangunan Holistik Pelajar 97
The Offering of Credited Co-curricular Courses Under the Volunteerism Thrust (IIUM) 99
Program Pembangunan Kursus Kokurikulum Berkredit di Universiti Utara Malaysia (UUM) 102
Hari Tunas Wira (UPNM) 105
Pemantapan Pembangunan Sahsiah Pelajar Melalui Ekuestrian (UniSZA) 109
Pembelajaran dan Pengajaran 113
Pelaksanaan Student Centred Learning (UKM) 115
Program Diploma Pasca-Siswazah (UNIMAS) 117
Pelaksanaan OBE-SCL di Seluruh Sistem UiTM (UiTM) 120
Menginstitusikan Pembelajaran dan Pengajaran Berteraskan Kaedah SCL (UTHM) 123
Sistem MyCPD (Continuous Professional Development) Sebagai Inovasi Dalam Membangun

126
Kompetensi Modal Insan Universiti (USM)
Pengantarabangsaan 129
Increasing The Number of International Students Enrolment Via Appointment of Recruitment

131
Agents (IIUM)
Pengiktirafan Badan Profesional Antarabangsa Terhadap Program Profesional di Fakulti
133
Kejuruteraan Universiti Malaya (UM)
Program Around The World In 1 Day (UMP) 135
Projek Outbound (USIM) 138
Menggalakkan Pengiktirafan Antarabangsa Terhadap Program-Program Yang Ditawarkan di

141
UiTM (UiTM)
UTM Global Outreach Programme (UTM) 144
Pengiktirafan Program Akademik di Peringkat Antarabangsa Bagi Meningkatkan Bilangan

147
Kemasukan Pelajar Antarabangsa ke UTeM (UTeM)
Penyelidikan dan Pembangunan 151
Mewujudkan/Memantapkan Jaringan Kolaborasi Penyelidikan dan Promosi Hasil

153
Penyelidikan Dengan Pihak Industri dan Antarabangsa (UPM)
Program Perkongsian Bestari (UUM) 156
Menyemarakkan Budaya Penyelidikan Menerusi Ekologi Penyelidikan Yang Kondusif (USM) 158
Kecemerlangan Pengkomersilan Melalui Pengurusan Harta Intelek Yang Inovatif (UTM) 160
Sidang Editor 165
Sidang Editor 167

Kata Alu-Aluan YB Menteri Pengajian Tinggi
Assalamualaikum w.b.t dan salam sejahtera.
Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) memikul tanggungjawab memastikan bahawa Pelan

Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSTPN) dilaksanakan dengan berkesan. Dirangka untuk
menterjemah teras kedua Misi Nasional, iaitu melahirkan modal insan kelas pertama bagi
menghadapi cabaran pembangunan ekonomi berlandaskan ilmu pengetahuan dan inovasi,
PSPTN juga selari dengan inisiatif untuk mentransformasikan Malaysia menjadi sebuah negara
maju berpendapatan tinggi dan hab pengajian tinggi serantau dan antarabangsa. Aktiviti-
aktiviti yang dirancang bagi setiap Projek Agenda Kritikal (CAP) PSPTN, berpandukan pelan
tindakan yang teratur dan jelas di institusi pengajian tinggi (IPT), adalah penting untuk
memastikan pengajian tinggi mencapai hasrat yang digariskan dalam PSPTN.
Buku Koleksi Aktiviti Terpilih PSPTN Siri 2 ini mengandungi koleksi aktiviti-aktiviti terpilih yang
telah dilaksanakan di IPTA dalam menjayakan pelaksanaan dan pencapaian projek-projek pada
tahun 2010. Syabas saya ucapkan kepada pasukan-pasukan pelaksana yang begitu komited
dalam memastikan objektif dan hasrat PSPTN dapat dicapai. Memandangkan semangat
perkongsian ilmu dan pengetahuan menjadi salah satu prasyarat kepada kejayaan PSPTN,
adalah diharapkan semua IPT memanfaatkan penerbitan buku ini. Saya berharap buku ini
akan terus menjadi bahan rujukan dan penggerak budaya perkongsian amalan-amalan terbaik
dalam usaha kita untuk memperkasa pengajian tinggi ke arah mencapai misi dan visi Wawasan
2020, dan seterusnya membawa kepada kesejahteraan dan kemakmuran negara.
Dato’ Seri Mohamed Khaled Bin Nordin

Menteri Pengajian Tinggi
i
Kata Alu-Aluan Ketua Setiausaha,
Penggemblengan tenaga pelbagai pihak dan sifat dedikasi dan kerjasama dalam kalangan
pelaksana aktiviti-aktiviti PSPTN adalah antara penyumbang utama kepada kelancaran
pelaksanaan Fasa 1 bagi transformasi pelan ini. Semua IPT mempunyai kekuatan tertentu dalam
bidang-bidang yang ditumpukan. Namun begitu, terdapat juga ruang di mana sesuatu IPT itu
dapat belajar dari IPT yang lain. Dalam konteks hasrat perkongsian ilmu melalui pelaksanaan
PSPTN, adalah menjadi satu pembaziran jika ilmu dan pengajaran yang diperoleh tidak dikongsi
bersama dengan IPT lain. Perkongsian juga akan membawa kepada proses penandaarasan
yang akan memanfaatkan semua IPT melalui peningkatan dan pemerkasaan usaha-usaha ke
arah keberhasilan PSPTN yang positif.
Justeru, koleksi aktiviti pelaksanaan PSPTN ini diharap dapat menyemarakkan lagi budaya
perkongsian ilmu selaras dengan budaya pembelajaran berterusan. Buku koleksi aktiviti-
aktiviti terpilih PSPTN ini telah dapat diterbitkan dengan kerjasama dan sokongan pelbagai
pihak, terutamanya pihak iPMO di semua IPTA. Syabas saya ucapkan kepada PMO dan AKEPT
KPT kerana berjaya menerbitkan Buku Koleksi Aktiviti Terpilih PSPTN Siri 2. Saya harap buku ini
akan dimanfaatkan sebagai bahan rujukan dalam pelaksanaan fasa-fasa PSPTN seterusnya di
semua IPT, ke arah kecemerlangan pengajian tinggi negara.
Datuk Ab. Rahim Bin Md. Noor

Ketua Setiausaha
ii
Prakata
Pelaksanaan Fasa 1 (2007-2010) Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) telah memberi
fokus kepada peletakan asas bagi membolehkan Institusi-institusi Pengajian Tinggi Awam
(IPTA) meningkatkan kualiti modal insan bagi menghadapi cabaran pembangunan ekonomi
yang berlandaskan ilmu pengetahuan dan inovasi. Semua aktiviti-aktiviti yang digariskan
untuk melaksanakan Projek Agenda Kritikal (CAP) PSPTN pula telah dapat berjalan dengan
lancar melalui komitmen yang tinggi dari pelaksana dan pemegang taruh.
Tahun 2010 merupakan titik permulaan dalam usaha perkongsian ilmu aktiviti-aktiviti
pelaksanaan CAP dengan penerbitan Buku Koleksi Aktiviti Terpilih PSPTN Siri 1. Buku ini
mendokumenkan pengalaman IPTA dalam melaksanakan agenda PSPTN serta menggalakkan
perkongsian ilmu di kalangan IPTA dan pihak pemegang taruh yang lain dalam usaha
mempercepatkan proses pembelajaran dalam pelaksanaan PSPTN di IPTA. Perkongsian ini juga
diharapkan dapat mewujudkan semangat setiakawan dan kebersamaan demi kecemerlangan
pengajian tinggi.
Buku Koleksi Aktiviti Terpilih PSPTN Siri 2 ini merupakan kesinambungan usaha bagi
mengukuhkan budaya perkongsian ilmu dan memastikan aktiviti-aktiviti baik boleh disebar
luas untuk dijadikan sumber rujukan kepada semua IPTA dan pihak pelaksana lain seperti
Politeknik dan Kolej Komuniti.
Objektif utama penerbitan buku ini adalah untuk menyediakan platform bagi menggalakkan
perkongsian amalan baik dalam pelaksanaan CAP PSPTN yang boleh dijadikan sumber
rujukan, dan menyediakan asas untuk IPTA mengadakan penandaarasan ke arah peningkatan
tahap prestasi yang cemerlang. Aktiviti yang dipilih pula berdasarkan pencapaian KPI terbaik
dalam pelaksanaan CAP PSPTN pada tahun 2010, dan pemerhatian serta penemuan semasa
semakan keserakanan yang telah dijalankan. Ciri-ciri lain yang juga diambil kira ialah kelainan
dengan amalan-amalan yang lazim dilakukan, mempunyai impak tinggi ke atas keberhasilan
projek, berupaya melonjakkan prestasi ke tahap yang lebih tinggi dan telah selesai kitaran
pelaksanaan dan ada penghasilan/keberhasilan.
Akhir kata, terima kasih saya ucapkan kepada semua pihak yang terlibat dalam kompilasi dan
penerbitan buku ini. Marilah bersama-sama kita berganding bahu menjayakan PSPTN.
Prof. Madya Dr. Harshita Aini Haroon

Pengarah
Pejabat Pengurusan Program (PMO)
iii
Pengenalan
Pendahuluan
Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) yang bermatlamat untuk membangunkan modal
insan berkualiti dan menjadikan Malaysia sebagai hab kecemerlangan pengajian tinggi antarabangsa
dilaksanakan melalui empat fasa pelaksanaan, iaitu peletakan asas (2007 – 2010), pemerkasaan dan
peningkatan (2011 – 2015), kecemerlangan (2016 – 2020) serta kegemilangan dan kelestarian pengajian
tinggi (melangkaui tahun 2020).
Dalam Fasa 1 pelaksanaan PSPTN, sebanyak 22 Projek Agenda Kritikal (Critical Agenda Project atau
CAP) telah dibentuk untuk merangka hala tuju masing-masing bagi merealisasikan matlamat yang
ditetapkan dalam PSPTN. Selain daripada CAP APEX yang dilaksanakan oleh Universiti Sains Malaysia,
terdapat sebanyak 16 CAP perlu dilaksanakan pada peringkat semua IPTA.
Semua IPTA telah memberi komitmen yang tinggi dalam Fasa 1 pelaksanaan PSPTN dengan
melaksanakan pelbagai aktiviti untuk mencapai sasaran bagi petunjuk prestasi utama yang telah
ditetapkan. Terdapat banyak aktiviti yang menyerlah yang dilaksanakan di IPTA yang telah berjaya
menyumbang kepada tahap pencapaian KPI yang tinggi.
Objektif
Objektif penerbitan buku Koleksi Aktiviti Terpilih PSPTN Siri 2 ialah :
1. Menyediakan platform untuk menggalakkan perkongsian amalan baik dalam pelaksanaan CAP
PSPTN;
2. Menyediakan sumber rujukan kepada semua pelaksana PSPTN di institusi pengajian tinggi untuk
merangka dan melaksanakan aktiviti-aktiviti dengan lebih baik berdasarkan kepada amalan-amalan
baik yang telah dilaksanakan;
3. Menyediakan asas kepada institusi pengajian tinggi membuat penandaarasan ke arah peningkatan
tahap prestasi yang cemerlang; dan
4. Merangsang institusi pengajian tinggi untuk mencari idea baru yang lebih baik supaya usaha-usaha
penambahbaikan secara berterusan dapat dilaksanakan.
Koleksi Aktiviti
Walaupun terdapat sebanyak 16 CAP yang perlu dilaksanakan oleh kesemua IPTA, aktiviti-aktiviti yang
dipilih untuk penerbitan buku ini merangkumi pelaksanaan 11 CAP yang objektif strategik, KPI dan
sasaran telah dimuktamadkan oleh Pasukan CAP Pusat iaitu:
1. Akademia;
2. e-Pembelajaran;
3. Industri – Akademia;
4. Kebolehpasaran Siswazah;
5. Kepemimpinan;
6. Keusahawanan;
7. MyBrain15;
8. Pembangunan Holistik Pelajar;
9. Pembelajaran dan Pengajaran;
10. Pengantarabangsaan; dan
11. Penyelidikan dan Pembangunan.
1
Pemilihan aktiviti-aktiviti adalah berdasarkan kepada beberapa ciri-ciri yang antara lain seperti:
1. Pencapaian KPI yang baik dalam pelaksanaan CAP PSPTN di IPTA pada tahun 2010;
2. Kelainan daripada amalan-amalan yang lazim dilakukan;
3. Mempunyai impak yang tinggi ke atas keberhasilan projek; dan
4. Telah selesai kitaran pelaksanaan dan ada penghasilan/keberhasilan.
Hasil dari itu, sebanyak 46 aktiviti telah berjaya dikumpul melalui penerbitan buku ini untuk dikongsi
bersama di kalangan komuniti pengamal PSPTN.
Penutup
Penerbitan buku ini merupakan kesinambungan usaha untuk mengukuhkan budaya perkongsian ilmu
dalam pelaksanaan PSPTN. Oleh itu, adalah diharapkan aktiviti-aktiviti pelaksanaan CAP PSPTN yang
didokumenkan ini dijadikan sebagai rujukan oleh semua penggerak PSPTN di institusi pengajian tinggi
ke arah usaha meningkatkan kecemerlangan sektor pengajian tinggi negara.
2
CAPAkademia
Anugerah Pengajaran Putra
Latihan Pembangunan Kendiri dan Profesionalisme

di Kalangan Staf Akademik
High Impact Visit Programme
Pelaksanaan Academic Performance Target (SAPT)

Akademia
Aktiviti : Anugerah Pengajaran Putra

Objektif Strategik : Menghargai ahli akademik yang hebat dan unggul
KPI : IPTA mengadakan majlis penganugerahan dan pengiktirafan
IPTA : Universiti Putra Malaysia
Latar Belakang Aktiviti

Anugerah Pengajaran Putra (APP) Universiti Putra Malaysia adalah satu inisiatif yang dimulakan pada
tahun 2007 untuk memberi pengiktirafan yang lebih meluas kepada ahli akademik yang menunjukkan
kecemerlangan dan daya kreativiti yang tinggi dalam pengajaran. Sebelum ini, Universiti telah
mewujudkan anugerah yang setara dalam bidang penyelidikan iaitu Anugerah Penyelidik Cemerlang
(APC). Di samping memartabatkan profesion akademia melalui anugerah kepada pengajar cemerlang,
APP juga dijadikan sebagai wahana untuk mengenal pasti calon untuk Hadiah Fellowship Naib Canselor,
UPM dan Anugerah Akademia Negara (AAN) anjuran Kementerian Pengajian Tinggi bagi kategori
pengajaran.
Perancangan Aktiviti
Mei - Ogos Ogos - Sept Februari Mac April Mei
2010 2010 2011 2011 2011 2011
• Pembukaan • Penilaian • Penilaian • Penilaian • Mesyuarat • Majlis

Pencalonan Cerapan Fail Portfolio Temuduga Panel Juri Gemilang
Pengajaran Pengajaran Finalis APP10 APP10 Putra 2010
• Penilaian (Pemilihan (Pengumuman
Profesional Juara APP) Juara APP10)
(Ketua • Mesyuarat
Jabatan, JAKAPP
Rakan (Pengesahan
Sejawat, pemilihan
Pelajar) Juara)
Pelaksanaan Aktiviti
Pemilihan pemenang adalah melalui proses penilaian APP yang dibuat berdasarkan kriteria AAN
bagi kategori anugerah pengajaran. Setiap penilaian dinilai melalui borang penilaian dan kertas skor
berdasarkan kriteria tertentu, selaras dengan kriteria AAN.
Penilaian Peringkat Pertama
Penilaian mengambil kira prestasi pengajaran calon sepanjang Semester I dan Semester II. Terdapat
dua peringkat penilaian APP. Dalam peringkat pertama, kesemua calon dinilai dalam Sesi Penilaian
Profesional, Penilaian Cerapan Pengajaran dan Penilaian Portfolio.
1. Penilaian Profesional
Mengambil kira prestasi pengajaran dan tahap profesionalisme calon dari perspektif tiga
kumpulan responden:
5
a. Penilaian Pengajaran (dua semester terakhir) dan Penilaian Pelajar (semester semasa)
b. Penilaian Rakan Sejawat
c. Penilaian Ketua Jabatan
Minimum responden bagi penilaian pelajar dan penilaian rakan sejawat, ialah 30 pelajar/rakan
sejawat atau 50% daripada bilangan pelajar calon/ rakan sejawat di fakulti, yang mana lebih
rendah.
2. Penilaian Cerapan Pengajaran
Penilaian Cerapan Pengajaran dilakukan oleh dua orang panel juri yang meninjau serta menilai
prestasi pengajaran calon di dalam kelas.
3. Penilaian Portfolio
Perkara-perkara yang dinilai dalam portfolio adalah dari segi (a) Inovasi, (b) Keberkesanan
pengajaran dan pembelajaran dan (c) Bahan pengajaran dan penilaian.
Penilaian Peringkat Akhir

Dalam proses untuk menyenarai pendek calon, markah keseluruhan penilaian peringkat pertama
diberi pemberatan/peratusan markah bagi setiap komponen penilaian. Calon yang mendapat markah
keseluruhan penilaian peringkat pertama keseluruhan sebanyak 80% ke atas dipilih sebagai finalis APP.
Finalis melalui penilaian peringkat akhir, iaitu sesi temu duga yang diadili oleh enam orang juri profesional
dalam dan luar UPM yang dipilih berdasarkan kepakaran dalam pengajaran dan pembelajaran serta
berpengalaman dalam proses menemu duga.
Kriteria Asas Calon Yang Dinamakan Fakulti
1. Merupakan pegawai akademik yang berkhidmat di UPM.

2. Mencapai skor minimum 4.0 mata (skor penuh 5.00 mata) dalam Penilaian Pengajaran untuk dua (2)
semester/tahun terakhir pengajaran.
3. Memperoleh markah sekurang-kurangnya 80% dalam Penilaian Prestasi terkini.
Kelompok Anugerah
Kelompok Calon (berdasarkan Kelompok Anugerah Akademik Negara (AAN) )
1. Sains Tulen
2. Sains Gunaan
3. Kesihatan
4. Kejuruteraan
5. Sastera dan Sains Sosial
6. Sastera Gunaan dan Sains Sosial Gunaan
Kelompok Pemenang
1. Sains Tulen dan Kesihatan

2. Sastera, Sains Sosial, Sastera Gunaan dan Sains Sosial Gunaan
3. Sains Gunaan dan Kejuruteraan
6
Kategori Pemenang Mengikut Kelompok, Hadiah Dan Pengiktirafan
Kategori APP berdasarkan kelompok pengajaran dan hadiah fellowship adalah seperti berikut :
Hadiah
Bilangan
Kategori Kelompok Pengajaran Fellowship
Anugerah
(RM)
Sains Tulen dan Kesihatan 1 7,000.00
Anugerah
Pengajar Cemerlang Sains Gunaan dan
1 7,000.00
Tempoh perkhidmatan Kejuruteraan
sekurang-kurangnya 10 tahun Sastera dan Sains Sosial serta
(≥ 10 tahun) Sastera Gunaan dan Sains 1 7,000.00
Sosial Gunaan
JUMLAH 3 21,000.00
Anugerah Sains Tulen dan Kesihatan 1 5,000.00

Pengajar
Sains Gunaan dan
Muda 1 5,000.00
Kejuruteraan
Tempoh perkhidmatan kurang
daripada 10 tahun Sastera dan Sains Sosial serta
(< 10 tahun) Sastera Gunaan dan Sains 1 5,000.00
Sosial Gunaan
JUMLAH 3 15,000.00
JUMLAH KESELURUHAN 6 36,000.00
Selain hadiah fellowship, juara setiap kelompok turut menerima trofi dan sijil APP. Juara setiap kelompok
Kategori Anugerah Pengajar Cemerlang turut dicalonkan untuk:
1. Hadiah Fellowship Naib Canselor UPM (cemerlang dalam pengajaran) (untuk status tetap sahaja);
dan
2. Anugerah Pengajaran, Anugerah Akademik Negara (AAN) Kementerian Pengajian Tinggi, Malaysia
(untuk warganegara Malaysia).
7
Pencapaian
Berikut merupakan ringkasan senarai bilangan calon APP10 yang dicalonkan oleh pihak fakulti,
mengikut kelompok dan kategori:
KATEGORI
BIL KELOMPOK Anugerah Pengajar Anugerah
JUMLAH
Cemerlang Pengajar Muda
1. Sains Tulen 1 3 4
2. Sains Gunaan 2 4 6
3. Sastera dan Sains Sosial 2 3 5
4. Kejuruteraan 2 3 5
5. Kesihatan 3 3 6
Sastera Gunaan dan Sains Sosial
6. 4 0 4
Gunaan
JUMLAH 14 16 30
Dasar/Garis Panduan Yang Menyokong Pelaksanaan

Panduan asas yang digunakan dalam kriteria pemilihan pelaksanaan Anugerah Pengajaran Putra (APP)
di Universiti Putra Malaysia (UPM) adalah berdasarkan kriteria pemilihan Anugerah Akademik Negara
(AAN) (http://www.mohe.gov.my/AAN2009/anugerah6.htm). Terdapat penambahan kriteria pemilihan
yang dilaksanakan dalam APP iaitu Cerapan Pengajaran. Cerapan pengajaran dibuat bertujuan
mendapatkan gambaran sebenar mengenai aktiviti P&P dalam bilik kuliah.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Penganjuran turut menarik minat pensyarah bukan warganegara Malaysia di UPM untuk menyertai
APP10; dan
2. Penyediaan portfolio pengajaran yang komprehensif.
Penambahbaikan
1. Bermula tahun 2010, pencalonan untuk pensyarah bukan warganegara Malaysia dibuka di peringkat
UPM menggunakan kriteria penilaian yang sama bagi menggalakkan dan memupuk inovasi dan
kreativiti dalam proses pengajaran dan pembelajaran.
2. Penganjuran bengkel penyediaan portfolio bagi memberi panduan kepada calon dalam
menyediakan portfolio pengajaran yang komprehensif.
Pegawai Bertanggungjawab
Pengarah,
Pusat Pembangunan Akademik.
8
UNIVERSITI
Akademia TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Latihan Pembangunan Kendiri dan Profesionalisme di Kalangan Staf

Akademik
KPI : Bilangan ahli akademik yang memberi perundingan dan kepakaran
dalam aktiviti think tank pada peringkat kebangsaan/antarabangsa
IPTA : Universiti Teknologi MARA

Aktiviti-aktiviti latihan yang dirancang oleh Institut Kepimpinan dan Pengurusan Kualiti (iLQAM)
adalah berdasarkan hala tuju UiTM dalam memperkasakan kompetensi para pensyarah dalam bidang
pembelajaran dan pengajaran. Di samping itu juga, latihan-latihan bagi membangunkan personaliti,
keperibadian dan keprofesionalan para pensyarah juga dititikberatkan.
Merancang latihan untuk pemantapan pembelajaran dan pengajaran staf akademik. Latihan-latihan
yang dirancang dijadualkan secara teliti dengan mengambil kira masa yang sesuai bagi para pensyarah
menghadiri latihan. Dengan adanya jadual ini, para pensyarah boleh membuat pilihan mengikut
kesesuaian kepakaran dan masa mereka dan mereka perlu membuat pendaftaran secara online.
Latihan-latihan yang dirancang dikategorikan kepada 5 bahagian iaitu:
1. Leadership Training and Academic Management;

2. Teaching, Research and Supervision;
3. Hands-on Training;
4. Personal and Professional Development; dan
5. Competency Level Evaluation.
Latihan-latihan telah dijadualkan ke dalam kalendar dan diuar-uarkan kepada warga melalui laman
web iLQAM seperti yang dipaparkan di bawah. Pendaftaran online telah berjalan dengan lancar. Di
samping itu juga, iLQAM juga telah menjemput para ahli akademik profesional dan konsultan luar
sebagai penceramah, pelatih dan fasilitator bagi memastikan para pensyarah mendapat ilmu yang
boleh dimanfaatkan sepanjang kerjaya mereka.
9
Pada tahun 2010, sebanyak 212 latihan telah dijalankan. Seramai 179 para ahli akademik profesional
dan konsultan luar telah terlibat dalam memberi latihan-latihan tersebut. Seramai 10,018 staf akademik
dan staf bukan akademik telah menghadiri latihan dengan jayanya di bawah kelolaan iLQAM.

Garis panduan bagi menyokong pelaksanaan latihan ini adalah berdasarkan objektif iLQAM sebagai
pusat latihan UiTM iaitu untuk membangunkan sumber manusia yang komited, efisien dan efektif dan
juga untuk melahirkan staf akademik yang profesional dan berinovatif.
Isu-Isu Pelaksanaan
Antara cabaran-cabaran yang dihadapi dalam pelaksanaan latihan ini adalah:
1. Terdapat sebilangan peserta latihan yang mendaftar telah menarik diri pada saat-saat akhir daripada
menyertai latihan yang disediakan; dan
2. Kurang sambutan daripada para pensyarah untuk latihan bagi kategori Leadership Training and
Academic Management.
Penambahbaikan
Di antara penambahbaikan yang dibuat bagi mengatasi cabaran di atas adalah:
1. Para peserta telah dimaklumkan prosedur yang sepatutnya dibuat sekiranya mereka ingin menarik
diri daripada latihan yang didaftarkan agar pihak iLQAM mendapat maklumat yang tepat bagi
mengurangkan kos dan mengelakkan pembaziran; dan
2. Bagi mendapat bilangan peserta yang ramai bagi latihan di dalam kategori Leadership Training and
Academic Management, pihak iLQAM mengambil inisiatif dengan mengenal pasti para akademik
yang layak dan berpotensi dalam kepimpinan akademik dan menjemput mereka untuk menghadiri
latihan.
Penolong Naib Canselor,
Institut Kepimpinan dan Pengurusan Kualiti (iLQAM).
10
Akademia
Aktiviti : High Impact Visit (HIV) Programme

Objektif Strategik : Mencari, memilih dan mengekalkan yang terbaik
KPI : Bilangan pensyarah asing yang cemerlang
IPTA : Universiti Teknologi Malaysia

Universiti Teknologi Malaysia telah menetapkan pengambilan pensyarah asing yang cemerlang
mestilah mempunyai kriteria-kriteria seperti berikut:
1. Calon mestilah telah mempunyai kelayakan ijazah Doktor Falsafah (PhD);

2. Calon mestilah telah menerbitkan jurnal berimpak tinggi;
3. Calon dikenali di seluruh dunia dan diiktiraf pada peringkat antarabangsa; dan
4. Calon telah mempunyai pengalaman dan kepakaran dalam bidang pengajaran dan penyelidikan.
Dalam menghasilkan bilangan pensyarah asing yang cemerlang dan memenuhi kriteria yang digariskan,
pencarian dan pemilihan calon telah dibuat dengan teliti melalui temu duga secara langsung yang
diadakan oleh Universiti melalui program High Impact Visit (HIV).
Program HIV merupakan program yang telah dirancang dan dilaksanakan oleh Universiti dalam usaha
mempercepatkan proses permohonan bagi mengisi jawatan pensyarah kontrak oleh calon-calon
dari luar negara. Ini bagi memastikan calon-calon yang dikenal pasti berkelayakan dalam membantu
universiti mencapai KPI, dapat ditawarkan jawatan dalam tempoh masa yang singkat di samping
mengurangkan masalah birokrasi.
Melalui program ini, Universiti telah mengambil inisiatif dengan menghantar beberapa orang wakil
pengurusan Universiti sebagai panel temu duga ke luar negara dan mengadakan temu duga secara
terus dengan calon-calon yang telah mengemukakan permohonan lebih awal dan calon walk in.
Program ini bertujuan membantu mempercepatkan proses tawaran jawatan kepada calon-calon yang
mempunyai ciri-ciri kualiti dan kriteria yang ditetapkan oleh universiti. Ia juga bertujuan mengelakkan
Universiti daripada kehilangan peluang untuk menawarkan jawatan pensyarah kontrak kepada calon-
calon yang berkaliber disebabkan telah mendapat tawaran kerja dari pihak lain.
Program High Impact Visit (HIV) – Head Hunting telah dijalankan di lima buah negara iaitu Indonesia,
Jepun, Bangladesh, India dan Pakistan sepanjang tahun 2010 seperti berikut:
1. HIV di Indonesia pada 5 – 8 Januari 2010 dan 29 – 30 Januari 2010.

2. HIV di Jepun pada 19 – 24 Disember 2009 dan 24 – 28 Januari 2010.
3. HIV di India pada 30 Januari – 9 Februari 2010.
4. HIV di Bangladesh dan Pakistan pada 8 – 14 Februari 2010.
Melalui program ini, calon-calon yang telah mengemukakan permohonan akan dimaklumkan lebih
awal agar menghadiri temu duga yang telah ditetapkan di salah sebuah negara yang terlibat. Calon-
calon yang datang secara walk in juga ditemu duga oleh panel yang dilantik oleh Universiti. Calon akan
11
mengetahui keputusan temu duga pada masa yang sama dan calon yang berjaya akan diberikan surat
tawaran bersyarat sebaik sahaja temu duga selesai.
Tawaran bersyarat yang telah diberikan kepada calon-calon yang berjaya akan disemak semula dari segi
gred jawatan dan tangga gaji yang ditawarkan selepas panel temu duga kembali semula ke Universiti.
Surat tawaran sebenar akan dihantar kemudian kepada calon melalui e-mel.
Pencapaian
Seramai 35 daripada 71 orang calon pensyarah asing yang ditemu duga menerusi Program High
Impact Visit (HIV) – Head Hunting telah melaporkan diri dan berkhidmat di UTM. Sehingga kini, UTM
mempunyai seramai 129 orang pensyarah asing dan 11 orang daripadanya berjawatan profesor yang
turut menyumbang kepada perancangan dan hala tuju Universiti.

Antara dasar/garis panduan yang digunakan ialah:
1. Pekeliling Perkhidmatan Bil. 2/2008 (Dasar dan Prosedur Pelantikan Secara Kontrak - Contract for
Service);
2. Surat Pekeliling Perkhidmatan Bil. 3/2008 (Kaedah Penetapan Gred dan Gaji Permulaan Bagi
Pelantikan Secara Kontrak Staf Akademik Luar Negara) – JPA(S)(K)173/18 Klt.15(57);
3. Surat Pekeliling Perkhidmatan Bilangan 3 Tahun 2008 (Penurunan Kuasa Menimbang Pelantikan
Secara Kontrak Oleh Institusi Pengajian Tinggi Awam) – JPA(S)(K)173/18/Jld.15(30);
4. Surat Pekeliling Perkhidmatan Bil. 17 Tahun 2008 (Pemberian Wang Tunai Sebagai Gantian Cuti
Rehat Yang Tidak Dapat Dihabiskan Oleh Pegawai Lantikan Secara Kontrak (Contract for Service);
5. Kertas Kerja JPU : Cadangan Bagi Kelonggaran Syarat Berhubung Kaedah Penetapan Gred dan Gaji
Permulaan Bagi Pelantikan Secara Kontrak staf Akademik Luar Negara) – Kertas kerja diluluskan JPU
pada 2 September 2009;
6. Kertas Kerja LPU Bil. 59 Bertarikh 17 Mei 2010 (Cadangan Kemudahan Tambahan Bagi Staf Akademik
Luar Negara (KK Bil. 47/2010);
7. Surat Pekeliling Pentadbiran Bil. 23/2010 (Administrative Circular Letter No. 23/2010 – 31 Dec. 2010);
dan
8. Surat Pekeliling Bil. 6 Tahun 2010 (Pemanjangan Kemudahan Perubatan Kepada Pegawai Bukan
Warganegara Yang Dilantik Secara Kontrak) – JPA(BGE)223/5/4-3(53).
Isu-Isu Pelaksanaan
Terdapat pelbagai isu yang wujud semasa pelaksanaan mencari, memilih dan mengekalkan pensyarah
bukan warganegara yang terbaik di UTM. Antaranya:
1. Kesukaran mendapatkan calon mengikut kriteria yang ditetapkan seperti mempunyai tahap
penulisan yang bermutu tinggi;
2. Ketidaksesuaian skala gaji yang ditetapkan terhadap sumbangan dan penglibatan akademik calon
terutama calon-calon dari negara maju;
3. Calon tidak melaporkan diri setelah surat tawaran dikeluarkan disebabkan tawaran gaji yang tidak
sesuai dengan calon, masalah dengan majikan sedia ada dan masalah peribadi;
4. Staf bertugas dalam tempoh yang sangat singkat selepas melaporkan diri disebabkan
ketidaksesuaian persekitaran kerja, mendapat tawaran yang lebih baik dari institusi pengajian yang
lain dan masalah peribadi;
5. Peralatan makmal yang uzur dan tidak mencukupi; dan
6. Tidak dibekalkan dengan kemudahan jalur lebar (broad band) bagi capaian internet secara percuma.
12
Penambahbaikan
Berdasarkan isu pelaksanaan di atas, dicadangkan penambahbaikan seperti di bawah :
1. Calon yang dilantik perlulah mempunyai tahap kualiti akademik yang tinggi terutama dalam
bidang penyelidikan dan penulisan. Ini bertujuan membantu pihak Universiti mempertingkatkan
geran penyelidikan dan menambah artikel berimpak tinggi (impact factor);
2. Skala gaji pelantikan staf bukan warganegara perlu berlainan daripada staf sedia ada bagi menarik
minat calon-calon dari negara maju;
3. Mewujudkan suasana yang lebih mesra antara ahli fakulti dengan staf luar negara dan ahli keluarga;
dan
4. Mewujudkan prasarana yang kondusif seperti sekolah antarabangsa, kemudahan pengangkutan
dan lain-lain yang berkaitan dengan kebajikan staf antarabangsa.
Dekan,
Pengajian Prasiswazah.
13
Akademia
Aktiviti : Pelaksanaan Standard Academic Performance Target

KPI : Bilangan ahli akademik yang memberi perundingan dan kepakaran
dalam aktiviti think tank pada peringkat kebangsaan/antarabangsa
IPTA : Universiti Malaya

Seiring dengan perkembangan globalisasi, Universiti Malaya perlu mempunyai daya saing supaya
berada dalam kelompok universiti terkemuka dunia. Bagi tujuan tersebut Universiti Malaya telah dan
sedang berusaha untuk diiktiraf sebagai 100 universiti terbaik dunia menjelang tahun 2015 dan salah
satu universiti yang diiktiraf 50 terbaik di dunia pada tahun 2020.
Analisis menunjukkan bahawa antara perkara yang perlu bagi mencapai matlamat tersebut ialah
kemampuan universiti menarik dan mengekalkan ahli-ahli akademik terbaik yang dapat menyumbang
kepada kemajuan penyelidikan, penerbitan dan menghasilkan siswazah yang berkualiti dan dinamik
yang seterusnya boleh memberi impak kepada peningkatan ranking Universiti.
Bagi mencapai hasrat ini maka Universiti Malaya telah memperkenalkan Standard Academic
Performance Target (SAPT) sebagai Key Performance Indicator (KPI) bagi digunakan sebagai kriteria asas
bagi permohonan kenaikan pangkat dan pelantikan sebagai staf akademik terutamanya dari aspek
pencapaian yang perlu dicapai sebelum mereka boleh diiktiraf dengan penganugerahan kenaikan
pangkat.
Penggunaan SAPT ini dilihat mampu meningkatkan kesarjanaan staf akademik dalam bidang kepakaran
mereka masing-masing seterusnya membolehkan mereka menyumbang dalam aktiviti think tank pada
peringkat kebangsaan mahupun antarabangsa. SAPT ini membantu melonjakkan Universiti Malaya
dalam bidang penyelidikan, penerbitan dan penyeliaan.
Menjalankan program galakan secara berterusan kepada staf akademik untuk merangsang mereka
mencapai KPI berdasarkan SAPT
1. Membuat pengumuman dan hebahan mengenai kriteria-kriteria dalam SAPT kepada warga
kampus melalui edaran dan hebahkan elektronik yang lain;
2. Memantau pelaksanaan SAPT dan penambahbaikan diadakan seperti penambahbaikan bagi
kriteria kenaikan pangkat bagi staf akademik dalam disiplin bukan sains; dan
3. Iklan-iklan kenaikan pangkat berdasarkan kriteria-kriteria kenaikan pangkat seperti yang ditetapkan
dalam SAPT.
Pencapaian
1. Semenjak pengenalan kepada SAPT mulai tahun 2009 berlaku lonjakan yang ketara terutamanya
dalam hasil penerbitan jurnal Universiti Malaya yang diindeks dalam Web of Science (WoS).
Pencapaian bilangan penerbitan semenjak tahun 2008 hingga 2010 adalah seperti berikut:
14
Tahun Jumlah Penerbitan
2008 617
2009 1, 172
2010 1, 883
2. Lebih banyak penerbitan telah berjaya dihasilkan oleh staf akademik UM di dalam jurnal-jurnal di
Tier 1 & 2 (Institute for Scientific Information (ISI)/Web of Science (WoS)).
3. Bilangan citation staf UM di dalam ISI/WoS juga telah meningkat dengan ketara semenjak
pelaksanaan SAPT.

1. Keputusan Mesyuarat Pengurusan pada 24.12.2008 mengenai Standard Academic Performance
Target;
2. Keputusan Lembaga Pengarah Universiti pada 9.10.2009; dan
3. Keputusan Lembaga Pengarah Universiti pada 27.4.2010.
Isu-Isu Pelaksanaan
Sedang dikenal pasti
Penambahbaikan
1. Pindaan dan penambahbaikan kriteria dan pencapaian yang ditetapkan terutama bagi dalam
disiplin bukan sains.
2. Pengenalan kepada keperluan citation dan ‘H-Index’ dalam Standard Academic Performance Target
bagi disiplin sains dan klinikal.
3. Memberi insentif tertentu kepada staf yang cemerlang dalam penerbitan, penyelidikan dan
penyeliaan.
4. Menyediakan khidmat sokongan penulisan kepada staf akademik dengan menubuhkan unit-unit
berikut:
a. Unit Lonjakan Pencapaian Akademik; dan

b. Unit Sokongan Penerbitan Ilmiah.
1. Timbalan Pendaftar,
Bahagian Sumber Manusia.
2. Ketua Penolong Pendaftar (Kenaikan Pangkat),
15
CAPe-Pembelajaran
e-Learn@USM
Sistem Pembelajaran Elektronik (MyGuru2)
Pelaksanaan e-Pembelajaran
e-Pembelajaran
Aktiviti : e-Learn@USM
Objektif Strategik : Menggalakkan penggunaan e-Pembelajaran secara meluas dalam
pembelajaran dan pengajaran
KPI : IPTA mempunyai platform e-Pembelajaran
IPTA : Universiti Sains Malaysia

Perancangan strategik pelaksanaan e-Learning di kalangan kakitangan akademik Universiti Sains
Malaysia (USM) bertujuan membudayakan kegunaan kaedah pengajaran dan pembelajaran elektronik
dalam kursus-kursus yang ditawarkan kepada para pelajar.
Perancangan ini diterajui Majlis Teknologi Maklumat USM dan diselaraskan melalui lapan jawatankuasa
kecil e-Pembelajaran yang meliputi pembangunan bahan, teknikal dan latihan.
Perancangan ini membolehkan setiap kakitangan dilatih secara berperingkat-peringkat.
Perancangan ini memberi nilai tambah kepada para pelajar melalui rangkaian sokongan terhadap
e-Learning melalui USMNews, ePrints@usm dan portal Kampus Sejahtera.
Peringkat Pertama : Penstrukturan e-Learn@USM
1. Pemusatan Sistem Pengurusan Pembelajaran (SPP) ‘Moodle’

a. Ketiga-tiga kampus USM iaitu Kampus Induk, Kampus Kejuruteraan dan Kampus Kesihatan
diselaraskan di atas satu pelantar yang dinamakan e-Learn@USM.
b. Kampus Induk dan Kampus Kejuruteraan telah diselaraskan pada Sidang Akademik 2009/2010.
c. Kampus Kesihatan akan diselaraskan pada Sidang Akademik 2010/2011.
d. Liputan WiFi yang meluas disediakan di kampus induk dengan kadar liputan merangkumi
hampir 90%. Liputan WiFi boleh diperoleh dengan mudah di setiap lokasi di kampus induk.
Rangkaian kampus juga berada dalam keadaan baik dan semua bilik pensyarah dilengkapi
dengan komputer dan Internet. Setiap PTJ juga menyediakan akses komputer dan Internet
kepada pelajar mereka melalui makmal-makmal yang terletak di PTJ masing-masing dan
dibuka pada waktu pejabat. Di luar waktu pejabat, pelajar boleh memperoleh akses komputer
dan Internet di makmal komputer yang terdapat di kompleks kediaman pelajar.
2. Antara muka SPP
Pengintegrasian pangkalan data pelajar, pensyarah dan kursus di dalam SPP sepusat yang
membolehkan single sign on (SSO) untuk pensyarah dan pelajar untuk e-Learn@USM dan semua
sistem lain yang ada di USM.
Peringkat Kedua : Tadbir Urus e-Pembelajaran
1. Sokongan Pentadbiran
a. Urutan pelaksanaan diselaraskan melalui jawatankuasa spesifik untuk kesan optimum, iaitu:
i. Majlis Teknologi Maklumat USM;
ii. J/K e-Pembelajaran USM;
iii. J/K Latihan e-Pembelajaran USM;
19
iv. J/K Wakil e-Pembelajaran PTJ USM;
v. J/K Teknikal e-Pembelajaran; dan
vi. J/K Pembangunan Bahan e-Pembelajaran USM.
b. e-Learn@USM dikendalikan oleh seorang penyelaras yang dilantik secara ad-hoc dan dibantu oleh
dua orang pegawai (sementara). Suatu struktur tetap kini di dalam perancangan.
Peringkat Ketiga : Sistem Pengurusan Pembelajaran
1. Bengkel dan latihan

a. Pembentangan oleh pakar antarabangsa.
b. Pembentangan oleh Jurulatih dan fasilitator USM.
c. Menyediakan wadah bagi aktiviti pembelajaran secara dalam talian dan pusat sumber bagi
perisian (resource tools).
d. Latihan yang dijalankan melibatkan tiga peringkat seperti berikut:
i. Peringkat I : Basic Moodle – Intermediate;
ii. Peringkat II : Multimedia Essential Authoring Tools (Articulate, Lecture Maker); dan
iii. Peringkat III : Students-Centred Learning using Learning.
e. Latihan Peringkat III akan diadakan pada sidang akademik 2010/2011.
1. Hebahan dan promosi kepada para pensyarah dilakukan melalui e-mel dan juga risalah berserta
dengan surat rasmi yang dikeluarkan oleh Timbalan Naib Canselor (A & A) melalui Dekan PTJ.
2. Latihan diadakan pada setiap awal semester dan berlangsung selama 4-6 minggu dan berakhir
pada pertengahan kedua semester. Setakat ini, latihan yang dijalankan berasaskan sukarela atau
pencalonan Dekan PTJ.
3. Pelaksanaan ini juga melibatkan latihan hands-on secara komprehensif kepada semua pensyarah
dengan modul dan struktur latihan yang sistematik.
4. Promosi yang meluas juga diadakan kepada pelajar dan pensyarah untuk mendapatkan penglibatan
yang seramai mungkin daripada pensyarah dan pelajar dalam e-Learn@ USM.
5. Seramai 10 orang fasilitator yang terdiri daripada staf USM terlibat dalam latihan ini yang meliputi
ketiga-tiga buah kampus.
6. Sasaran Kerja Tahunan (SKT) kakitangan akademik juga turut mengambil kira penglibatan pensyarah
dalam e-Learn@USM.
Pencapaian
1. Pelaksanaan e-Learn@USM secara sepusat berada pada tahun kedua dan sambutan yang diterima
daripada pelajar amat menggalakkan. Setiap hari, purata kira-kira 24% pelajar dan pensyarah USM
memasuki e-Learn@USM untuk tujuan pengajaran dan pembelajaran (P&P).
2. Pada sidang akademik 2009/2010 seramai 278 pensyarah telah menjalani latihan pada semester I
dan seramai 218 pensyarah lagi telah terlibat dalam semester II.
3. Pada sidang akademik 2009/2010, terdapat 11,485 pengguna berdaftar dalam e-Learn@USM dan
1,067 daripada pengguna pendaftar tersebut adalah pensyarah, tutor dan guru dan selebihnya
adalah pelajar.
4. Pengiktirafan pengamal eLearn di mana pensyarah dinilai berasaskan tahap aktif menggunakan
e-Learn@USM dengan bahan pembelajaran dan aktiviti pembelajaran yang sesuai. Pengiktirafan
adalah dalam bentuk wang ringgit, sijil dan trofi.
20
Keputusan dasar Majlis Teknologi Maklumat, USM.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Polisi yang mantap dan telus perlu digubal dan dimaklumkan kepada semua pensyarah. Pensyarah
akan membuat anjakan minda dan bertindak mengikut polisi yang telah ditetapkan.
2. Struktur hala tuju dan hala cara yang dapat ditangani melalui suatu unit khusus yang mengendalikan
eLearn@USM.
3. Pada masa yang sama, kemudahan infrastruktur dan infostruktur perlu berada dalam keadaan
mantap untuk menyokong kepada pelaksanaan e-Learn@USM yang berkesan.
4. Peruntukan dana dan sokongan guna tenaga yang bersesuaian.
Penambahbaikan
Tiada
Profesor Rozhan Mohammed Idrus,
Pusat Pengajian Pendidikan Jarak Jauh.
21
e-Pembelajaran
Aktiviti : Sistem Pembelajaran Elektronik (MyGuru2)

IPTA : Universiti Pendidikan Sultan Idris

Universiti Pendidikan Sultan Idris (UPSI) menjalankan usaha yang berterusan untuk membudayakan
teknologi terkini di dalam semua aspek pengurusan pengajaran dan pembelajaran. Platform
e-Pembelajaran (LMS) di UPSI disepadukan dalam Sistem Maklumat Bersepadu Universiti (SMBU). Di
UPSI, proses pengajaran dan pembelajaran dijalankan melalui MyGuru2 iaitu sebuah platform yang
menyediakan kemudahan untuk menyokong proses pengajaran dan pembelajaran yang mantap dan
berkualiti. Ia membolehkan pensyarah mencipta sumber-sumber pengajaran mereka sendiri sekali
gus memuat naikkannya ke Internet di samping memantau aktiviti pembelajaran pelajar. MyGuru2
merupakan satu sistem aplikasi yang berasaskan 100% sumber terbuka (open source) dari aspek/
komponen sistem pengoperasian, aplikasi pembangunan dan pangkalan data.
Pihak universiti menetapkan semua pensyarah dan pelajar wajib menggunakan MyGuru2 sebagai
medium pengajaran dan pembelajaran utama. Akaun pensyarah dan pelajar serta kursus-kursus akan
dijana secara automatik dan dikemas kini setiap hari.
Semua pensyarah diwajibkan mengikuti kursus penggunaan MyGuru2 dan diberi mata CPD.
MyGuru2 diintegrasikan dengan Sistem Maklumat Bersepadu Universiti (SMBU) sekali gus mewujudkan
perkongsian satu pangkalan data yang diiktiraf oleh universiti.
Pusat Teknologi Pendidikan dan Multimedia (PTPM) berperanan menguruskan pelaksanaan pengajaran
dan pembelajaran melalui MyGuru2 berjalan lancar. Antara bidang tugas yang dijalankan oleh PTPM
termasuk pemantauan dan analisis penggunaan, promosi, latihan, pindaan dan pelaksanaan polisi,
peningkatan pengisian dan pengkayaan modul serta pembangunan e-Kandungan pensyarah.
Pusat ICT pula bertanggungjawab dalam pembangunan modul dan teknikal, pemantauan prestasi
sistem dan server, pentadbiran data, penyediaan laporan dan status serta membantu PTPM dari aspek
latihan dan penguatkuasaan polisi.
Pensyarah dan pelajar diwajibkan menggunakan MyGuru2 sebagai medium perantaraan dalam
pengajaran dan pembelajaran selaras dengan polisi yang telah ditetapkan. Pensyarah dan pelajar log
masuk ke MyGuru2 melalui portal utama universiti iaitu MyUPSI iaitu gerbang untuk warga universiti
ke sistem-sistem lain seperti Kewangan, Sumber Manusia, Kehadiran Pelajar dan sebagainya melalui
konsep single sign-on.
Terkini sistem ini menawarkan perkhidmatannya kepada lebih kurang 13, 831 orang pelajar dan
455 pensyarah. MyGuru2 mengandungi 20 modul untuk pensyarah dan pelajar dan 9 modul untuk
bahagian pentadbiran.
22
Maklumat kepenggunaan pensyarah dan pelajar akan dilaporkan kepada Timbalan Naib Canselor
(Akademik dan Antarabangsa) setiap bulan serta Mesyuarat Senat Universiti. Penggunaan MyGuru2
juga diberi mata ke dalam Laporan Penilaian Tahunan Pensyarah yang menjadi sebahagian dari KPI
pensyarah.
Menyentuh aspek keselamatan, sistem hanya boleh dicapai oleh pelajar dan kakitangan yang berdaftar
dengan UPSI kecuali bagi kursus yang boleh dikongsi mengikut akses level yang ditetapkan oleh pihak
akademik. Pusat ICT telah mewujudkan Hot Backup di UPSI dan DRC (Disaster Recovery Centre) di JARING
untuk tujuan keselamatan data sekiranya berlaku bencana atau perkara yang tidak diingini. Pusat ICT
juga melaksanakan audit keselamatan secara berkala oleh pihak yang bertauliah serta memastikan
server MyGuru2 berfungsi “24 X 7”.
Dari segi infrastruktur, Pusat ICT telah menyediakan bandwidth berkelajuan 155 Mbps yang mana
penggunaannya tidak melebihi 70% secara menyeluruh. Pangkalan data MyGuru2 direka bentuk secara
cluster untuk menjamin kestabilan dan kelajuan. Penggunaan load balancer kepada 3 server aplikasi
meningkatkan kebolehcapaian dan kestabilan kepada aplikasi MyGuru2.
Dalam konteks perkhidmatan pelanggan, Pusat ICT mewujudkan pusat perkhidmatan (service/call
center) mengikut waktu kuliah universiti atau mengikut keperluan universiti. PTPM dan Pusat ICT juga
terlibat dalam pemantauan bersama untuk memperoleh indeks aktiviti dari bilangan hit penggunaan
MyGuru2 dan pengisian dan pengkayaan setiap modul di dalam MyGuru2.
UPSI telah menetapkan setiap fakulti mempunyai satu kumpulan eLET (e-Learning Expert Team) untuk
menyokong dan menggalakkan penggunaan platform ini dan menjadi perantara di antara fakulti dan
pihak pentadbir/pengurus MyGuru2 (PTPM & ICT). Terkini kumpulan eLET diberi tanggungjawab untuk
memandu pembangunan e-Content untuk dimuat naik sebagai bahan pengajaran dan pembelajaran
ke MyGuru2.
Pelajar boleh memberikan maklum balas berkaitan pengajaran dan pembelajaran termasuk
kepenggunaan sistem MyGuru2 melalui modul Penilaian Pembelajaran dan Penilaian Tamat Kursus
yang juga disediakan dalam sistem MyGuru2.
Pencapaian
1. Anugerah Kualiti Teknologi Maklumat Peringkat Negeri Perak 2009 (2 November 2009), Tempat
Pertama; dan
2. International Exposition of Research and Invention of Institutions of Higher Learning 2009 (PECIPTA)
untuk Sistem Maklumat Bersepadu Universiti (SMBU), Pingat Perak.

Pada dasarnya kerangka polisi e-Pembelajaran UPSI adalah berpandukan kerangka khusus yang telah
dirangka pada beberapa Persidangan Meja Bulat MEIPTA dari 2008 hingga 2009. Pembangunan polisi
e-Pembelajaran UPSI bermula dengan bengkel penggubalan polisi yang dijalankan selama 2 hari
bermula dari 1 Julai 2008 hingga 2 Julai 2008. Bengkel ini disertai oleh 34 peserta terdiri daripada
Timbalan Dekan Akademik setiap fakulti, Bahagian Akademik, Bahagian Pembangunan Akademik dan
Kualiti, Pusat ICT dan PTPM. Seterusnya polisi yang telah dirangka dibentangkan dalam Mesyuarat
Jawatankuasa e-Universiti pada 9 September 2008 dan seterusnya diusulkan kepada senat universiti
untuk diguna pakai. Beberapa mesyuarat pemurnian polisi telah dijalankan sebelum ia diluluskan pada
bulan November 2009.
Secara umumnya polisi yang dibina memperihal dan memperincikan dasar dan strategi penggunaan
MyGuru2. Dua fokus utama polisi ini adalah menjelaskan peranan dan tanggungjawab semua pihak
yang terlibat mengguna dan mengurus sistem MyGuru2 dan meningkatkan keberkesanan proses
pengajaran dan pembelajaran melalui platform MyGuru2 untuk semua kursus yang ditawarkan di UPSI.
23
Walau bagaimanapun secara dasarnya MyGuru2 di UPSI digunakan dalam mod blended learning iaitu
gabungan pembelajaran konvensional dan e-pembelajaran.
Isu-Isu Pelaksanaan
Isu-isu pelaksanaan yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
1. Kurangnya minat dan komitmen pensyarah untuk menggunakan sistem MyGuru2 sepenuhnya.
Sebahagian besar pensyarah hanya mengambil langkah memenuhi ’keperluan wajib’ sahaja
untuk mematuhi arahan pihak atasan pengurusan universiti dan untuk mengelak implikasi negatif
terhadap penilaian;
2. Sebahagian besar pensyarah tidak mahir atau tidak minat untuk menggunakan perisian
pembangunan e-Kandungan;
3. Ramai di kalangan pensyarah yang beranggapan bahawa memuat naik bahan pengajaran mereka
akan mendedahkan Harta Intelektual (IP) mereka kepada umum dan memungkinkan IP mereka
dicuri atau dieksploitasi. Terdapat juga kebimbangan terdedah kepada implikasi perundangan jika
mereka disabit kesalahan melanggar hak cipta melalui e-Kandungan yang mereka muat naikkan;
dan
4. Kekangan masa juga merupakan faktor utama kurangnya minat pensyarah menggunakan
MyGuru2. Ramai di kalangan pensyarah yang masih merasakan interaksi secara bersemuka adalah
pendekatan yang lebih baik berbanding interaksi virtual.
Walau bagaimanapun, pembudayaan e-pembelajaran terus diterapkan pada pensyarah dan pelajar
dengan penganjuran bengkel serta kursus yang berkaitan dan sokongan lain dari aspek info dan
infrastruktur.
Penambahbaikan
UPSI telah bergerak selangkah ke hadapan dengan pembangunan sistem e-Portfolio untuk pelajarnya.
dalam usaha untuk memaksimumkan penggunaan dan pengintegrasian teknologi dalam pengajaran
dan pembelajaran. Sistem e-Portfolio diintegrasikan ke dalam sistem MyGuru2 bagi membentuk
satu kompilasi dokumen yang fleksibel dan berasaskan produk-produk pembelajaran sebagai bukti
pembelajaran yang telah berlangsung sepanjang pengajian pelajar. Sistem e-Portfolio untuk pelajar
ini dibangunkan bersama oleh pihak PTPM dan Pusat ICT. MyGuru2 juga ditambah baik dengan
pengenalan modul Pembelajaran Berasaskan Hasil (OBE) Rangka Kursus dan Rancangan Instruksional.
Modul dibangunkan selaras dengan keperluan Bahagian Hal Ehwal Akademik (BHEA) dalam menjana
dan menyimpan rangka kursus dan rancangan pengajaran secara atas talian.
Sesuai dengan perkembangan teknologi maklumat dan kepopularan sumber berasaskan video atas
talian, MyGuru2 telah diintegrasikan dengan modul Persidangan Web (Web Conferencing). Modul
dibangunkan melalui sumber terbuka ini membolehkan pensyarah berinteraksi secara atas talian
dengan pelajar melalui kelas maya. Modul ini amat bermanfaat sesuai dengan pelaksanaan Program
Jarak Jauh (PJJ) di UPSI.
1. Pengarah,
Pusat ICT.
2. Pengarah,
Pusat Teknologi Pendidikan dan Multimedia.
24
e-Pembelajaran
Aktiviti : e-Pembelajaran
IPTA : Universiti Kebangsaan Malaysia

Projek sistem pengurusan e-Pembelajaran UKM bermula pada tahun 2003 bagi membantu proses
pengajaran & pembelajaran secara online. Portal Learning Care merupakan platform Sistem Pengurusan
Pembelajaran (LMS) pertama yang digunakan untuk pensyarah menyebarkan bahan-bahan kuliah
serta forum perbincangan atas talian untuk kemudahan pelajar. Walau bagaimanapun, oleh kerana
penggunaan e-Pembelajaran pada masa tersebut tidak menyeluruh kerana belum ada dasar yang jelas
tentang e-Pembelajaran di UKM.
Bermula tahun 2008, platform baru yang dikenali sebagai Sistem Pengurusan Pengajaran dan
Pembelajaran Interaktif (SPIN) telah dibangunkan bagi memantapkan dan menggiatkan penggunaan
e-Pembelajaran di UKM.
Melalui platform SPIN, 100% kursus prasiswazah dan siswazah di UKM didaftarkan secara automatik
melalui Sistem Maklumat Pelajar (SMP) dan Sistem Maklumat Kursus (SMK).
Bagi memastikan pelaksanaan e-Pembelajaran berjalan dengan lancar, satu portfolio baru Timbalan
Pengarah (e-Pembelajaran) diwujudkan di Pusat Pembangunan Akademik pada tahun 2006 yang
berperanan
1. Merancang, menyelaras dan memantau pelaksanaan e-Pembelajaran;

2. Meningkatkan literasi dan latihan berkaitan e-Pembelajaran; dan
3. Mengawal, memantau dan menambah baik kualiti e-kandungan.
Dasar e-Pembelajaran UKM digubal pada akhir tahun 2007 dan telah diluluskan oleh Mesyuarat Senat
Bil. 336 bertarikh 21 Mei 2008 bagi meningkatkan kualiti pengajaran dan pembelajaran kursus yang
ditawarkan oleh UKM di peringkat prasiswazah dan siswazah.
Dasar ini digubal dengan mengambil kira Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN) dan Pelan
Strategik UKM. Skop dokumen ini meliputi:
1. Takrif e-Pembelajaran;
2. Dasar umum e-Pembelajaran;
3. Tahap pelaksanaan e-Pembelajaran;
4. Peranan dan tanggungjawab pengurusan, fakulti, pensyarah dan pelajar;
5. Kualiti kandungan e-Pembelajaran; dan
6. Hak cipta dan harta intelek.
Dasar ini dicetak dalam bentuk buku kecil dan diedarkan kepada semua kakitangan akademik UKM.
25
Dasar e-Pembelajaran dicetak dalam bentuk buku kecil dan diedarkan kepada semua kakitangan
akademik UKM.
Mulai semester 2, sesi 2008/2009, 100% kursus prasiswazah dan siswazah di UKM ditawarkan secara
online kepada pelajar melalui SPIN Bangi (untuk warga kampus Bangi), SPIN Medic (untuk warga
kampus KL) dan SPIN PKP (untuk program yang ditawarkan oleh Pusat Kembangan Pendidikan).
Antara kemudahan yang disediakan dalam SPIN ialah memuat naik profil kursus, memuat naik nota
kuliah, memuat naik tutorial multimedia, memuat naik contoh soalan lepas, rujukan kursus secara
online, penghantaran tugasan kursus secara online, kemudahan pengurusan pelajar, kemudahan
pengurusan forum/diskusi, kemudahan pengurusan kuiz, laporan perkembangan pelajar, dan statistik
penggunaan individu pelajar.
Mulai Jun 2008, beberapa siri kursus termasuk Kursus SPIN, Kursus Pembangunan e-Kandungan, Kursus
Pengajaran dan Pembelajaran secara online serta Kursus Integrasi Aplikasi Web 2.0 dalam Pengajaran
dan Pembelajaran diperkenalkan. Setiap siri kursus dilaksanakan dua kali setahun dan ditawarkan
kepada semua staf akademik melalui pencalonan oleh Dekan dari setiap Fakulti/Pusat atau oleh
individu pensyarah.
Bagi memantapkan lagi penerapan program latihan ini di peringkat fakulti/pusat, seramai 35
Jurulatih Utama telah dilatih melalui kaedah Training-of-Trainer. Jurulatih Utama yang telah dilatih
bertanggungjawab melaksanakan latihan kepada staf akademik di peringkat Fakulti/Pusat.
Di samping itu, mulai Januari 2010, seorang Penyelaras e-Pembelajaran dilantik oleh Naib Canselor
untuk setiap Fakulti/Pusat yang menawarkan program pengajian bagi merancang dan memantau
penggunaan e-Pembelajaran di peringkat Fakulti/Pusat.
Bagi memastikan kandungan yang dibangunkan berkualiti dan bersifat interaktif, setiap Fakulti/Pusat
yang menawarkan program pengajian telah dibekalkan dengan perisian Raptivity Interactive Builder dan
Camtasia Studio untuk membantu pensyarah membangunkan kuliah interaktif. Jurulatih Utama dan
Penyelaras e-Pembelajaran Fakulti/Pusat bertanggungjawab melatih membangunkan e-Kandungan
masing-masing.
Di samping itu, PPA dengan kerjasama Pusat Pengajian Umum (PPU) telah mengenal pasti 25 kursus
wajib universiti yang diambil oleh semua pelajar seperti TITAS, Hubungan Etnik dan Bahasa Inggeris
untuk dibangunkan bahan dalam bentuk e-Kandungan. Beberapa siri bengkel telah diadakan sejak
2009 untuk menghasilkan bahan kuliah interaktif menggunakan perisian Raptivity dan Camtasia.
26
Bagi meningkatkan penggunaan SPIN, Anugerah e-Pembelajaran diperkenalkan sejak Jun 2010. Setiap
semester, satu fakulti dipilih sebagai Fakulti Paling Aktif, satu kursus dipilih sebagai Kursus Paling Aktif
untuk setiap Fakulti dan seorang pensyarah dipilih sebagai pemenang Pensyarah Paling Kreatif.
Pencapaian
Pada masa ini pencapaian adalah seperti yang dirancang. 100% kursus pada peringkat prasiswazah dan
siswazah boleh dicapai secara online melalui platform SPIN.

1. Dasar utama yang menyokong pelaksanaan ialah Dasar e-Pembelajaran yang diluluskan oleh Senat
pada Mei 2008. Dasar ini merupakan sebahagian dari Dasar ICT UKM (Versi 3.0) yang boleh dicapai
secara online di http://ewarga4.ukm.my/ewarga/pdf/Dasar_ICT_UKM_Versi_3.pdf
2. Di samping itu, panduan serta maklumat tambahan berkaitan e-Pembelajaran disediakan secara
online melalui portal eLOK atau e-Learning Online Kiosk yang boleh dicapai di http://www.ukm.my/
elok
27
Isu-Isu Pelaksanaan
Isu utama ialah meningkatkan bilangan dan kualiti e-kandungan interaktif yang dihasilkan oleh
pensyarah dalam menjayakan agenda e-Pembelajaran kerana ia melibatkan beberapa anjakan
paradigma. Anjakan-anjakan tersebut ialah:
1. Anjakan dari P&P bersemuka kepada blended learning; dan

2. Anjakan dari menyediakan bahan P&P linear kepada bahan e-kandungan interaktif.
Penambahbaikan
1. Membangunkan myLAP (myLatihan Atas Permintaan) agar latihan berkaitan e-Pembelajaran boleh
dicapai secara mobil melalui web atau aplikasi berasaskan Andriod atau Apple (iPhone/iPad) oleh
100% staf akademik pelajar secara on-demand training; dan
2. Memperkenalkan Anugerah Inovasi e-Pembelajaran bagi mengiktiraf usaha kreatif pensyarah
membangunkan e-kandungan yang berkualiti dan interaktif.
Timbalan Pengarah (e-Pembelajaran),
28
CAPIndustri –
Akademia
Creating Sustainable Income From Perpetual
Endowment Property Fund (Azman Hashim Complex)
Hari Terbuka Bersama Pakar Pertanian (HTBPP)
Meningkatkan Nilai Projek Perundingan Daripada

Industri
Meningkatkan Perhubungan Industri dan Akademia
Projek Akuaponik di Kampung Telaga Batin, Kuala

Terengganu
Industri-Akademia
Activity : Creating Sustainable Income From Perpetual Endowment Property

Fund (Azman Hashim Complex)
Strategic Objective : To increase the collaboration between industry and academia
KPI : Amount(RM) of contributions from industries
PHEI : International Islamic University Malaysia
Background
Realising the importance of the contributions from industry to the university, IIUM has undertaken
various measures to enhance this focus area. One of the measures taken is the setting of the Perpetual
Endowment Property Fund, one of the financial projects of the University in fulfilling the need for one
commercial building in the IIUM Gombak Campus. This project shows the direct involvement and
contribution of industry to the University through the setting of an endowment that generates money
to support students’ education and other activities. The project has the following objectives:
1. To create a better relationship between the University and generous individuals or corporate bodies
through the funding and management of such project;
2. To create commercial projects, which will benefit all parties involved i.e. the University and its
community, and the funder;
3. To create a sustainable income for the IIUM Endowment Fund (IEF) collected from the building i.e.
through the rental income; and
4. To use the income collected for funding the scholarship programme for deserving IIUM students,
which will be named after the funder of the project.
Planning
Before its full implementation, the University took the following efforts:
1. Discussed the concept of the building with related parties;

2. Prepared the related documents for the construction, drawing and estimation of cost;
3. Secured rental of the business premises by relocating of the existing banks and bookstore in IIUM
Gombak Campus to the new building;
4. Identified and approached potential donors to fund the project. In this case, Yayasan Azman Hashim
responded positively; and
5. Conducted a series of discussions with the funder of the project and the related parties / departments
involved, for the project implementation.
Implementation
The construction of the building started in September 2008 and was completed In March 2010. The
business lots were rented out in April 2010 and began operations in June 2010.
The building currently houses:
1. 3 banking institutions namely Bank Muamalat, Bank Islam and AmIslamic Bank;
2. A bookstore, run by Koperasi UIAM;
3. An Executive Café, to fulfill the need of having another café in IIUM Gombak Campus; and
4. A Multipurpose Hall, to be rented out for events and functions organized by IIUM and the public.
31
The full operation of the above facilities will enable the IEF to collect an annual rental of approximately
RM500,000.00. The amount collected will enable 15 selected students every year, to complete their
studies under the Ummatic Scholarship programme funded by the IIUM Endowment Fund. The
scholarship package covers:
1. Entrance fees;
2. Tuition fees;
3. Hostel fees;
4. Book allowance; and
5. Stipend.
Achievement
The accumulated rental collection since inception (April 2010 – January 2011) is RM275,523.00. However,
the income generated will increase over the years.
Indirectly, the project is able to provide better and more conducive environment for IIUM community
for services provided by the tenants e.g. banking facilities, bookstore and café.
Relevant Policy/Guidelines
The programme is basically implemented based on the following guidelines:
1. Letter of communication with the Donor i.e. Yayasan Azman Hashim, particularly with the intention
to fund the project and the disbursement of the rental income to the students;
2. Continuous discussion with the related department in IIUM pertaining to the development of the
project;
3. Guideline on the disbursement of the scholarship based on policy laid down by University i.e. Board
of Financial Assistance; and
4. The issuance of tax deductible receipt as stated under Section 44(6) Income Tax Act, (IIUM Reference
no. JHDN. 01/35/42/51/179-6.2952).
Issues in Implementation
Although the development of the physical project was successfully completed within a reasonable
period of time, IEF, as a non-construction related division of the University, faced several challenges,
among them are:
1. Getting the potential funders for the project, who are interested in the concepts of the project and
convincing funders that the returns of their investment will be channeled to the needs of students;
and
2. Handling of real estate management issues such as:
a. Lack of personnel with experience and expertise in real estate development;
b. No specific personnel to give full attention and commitment towards the project; and
c. Lack of experience and expertise in maintaining the building upon its completion.
Improvements
IIUM looks forward to implementing further projects to be developed based on close collaboration with
industries. This collaboration is very crucial to facilitate the needs of the IIUM community and at the
same time be able to generate funds for students’ scholarship.
Officer In Charge
General Manager,
IIUM Endowment Fund.
32
Industri-Akademia
Aktiviti : Hari Terbuka Bersama Pakar Pertanian (HTBPP) UPM

Objektif Strategik : Meningkatkan kerjasama antara industri dan akademia
KPI : Jumlah projek perundingan (RM) daripada industri

Program ini merupakan satu daripada program pengembangan utama universiti dengan slogan “Dari
Gedung Ilmu ke Lapangan” melalui khidmat nasihat dan rundingan kepakaran terus ke lapangan untuk
mendepani masyarakat dan agensi pembangunan terhadap masalah yang dihadapi dalam sektor yang
berkaitan.
Lima lokasi HTBPP UPM yang telah dijalankan adalah seperti berikut:
1. Batu Pahat, Johor;

2. Pekan, Pahang;
3. Jeli, Kelantan;
4. Temerloh, Pahang; dan
5. Tanjong Karang, Selangor.
HTBPP UPM merupakan satu daripada model pengembangan yang dibangunkan oleh UPM melalui
Pusat Pengembangan, Keusahawanan dan Pemajuan Profesional (APEEC) serta perkongsian pintar
bersama Pusat Tanggungjawab UPM, agensi serta kepimpinan setempat. Pengalaman pembelajaran
program HTBPP UPM ini direncanakan berdasarkan permasalahan yang telah dikenal pasti dengan
menerapkan elemen-elemen berikut:
1. Kerjasama agensi pembangunan setempat;

2. Pendekatan Touch and Grow - Membangunkan masyarakat melalui interaksi berterusan; dan
3. Perkhidmatan, perundingan dan pengukuhan projek percubaan (pilot project) oleh UPM dalam
pelbagai disiplin untuk pembangunan kawasan Pembangunan Laboratori Sosial menerusi
Participatory Rapid Rural Appraisal (PRRA) dan Action research.
Pelaksanaan HTBPP UPM melibatkan integrasi teori dan praktikal serta pengalaman pembelajaran yang
dirangka khusus berdasarkan keperluan yang telah dikenal pasti untuk pembangunan secara holistik di
kawasan berkenaan.
Antara aktiviti-aktiviti yang telah dijalankan adalah seperti berikut:
1. Klinik Pakar Pertanian UPM;

2. Bengkel Pengembangan Pertanian;
3. Demonstrasi inovasi UPM;
4. Forum Pertanian, Pendidikan dan Seminar Modal Insan;
5. Pemeriksaan dan Khidmat Rundingan Kesihatan; dan
6. Pertandingan (Gajet Tani dan Pencarian Makanan Warisan).
33
Pencapaian
Pelaksanaan HTBPP UPM di Tanjong Karang pada tahun 2010 yang melibatkan kekuatan 52 orang pakar
meningkat hampir tiga kali ganda berbanding di Batu Pahat pada tahun 2008 iaitu dengan penglibatan
seramai 19 orang pakar. Peningkatan daripada pegawai sokongan dan pusat tanggungjawab juga selari
dengan pertambahan aktiviti dan kerjasama agensi pembangunan setempat. Bilangan kumpulan sasar
meningkat hampir empat kali ganda sejak tahun 2007 daripada jumlah sasaran.
Pencapaian yang diperoleh hasil daripada pelaksanaan HTBPP UPM adalah seperti berikut:
1. Memahami dan memperoleh akses terus kepada kumpulan sasar bersama-sama dengan agensi
pembangunan setempat;
2. Memberikan 250 khidmat bimbingan kepada kumpulan sasar melalui Klinik Pakar Pertanian;
3. Membina semula dan memperkukuh kepercayaan pemegang taruh kepada UPM sebagai pusat
rujukan pertanian;
4. Menjana jaringan kukuh dengan agensi pembangunan setempat melalui peruntukan bersama
serta pelaksanaan pengalaman pembelajaran secara bersama ; dan
5. Mempromosi kepakaran dan inovasi baharu UPM kepada kumpuan sasar.
Hasil daripada pengalaman pembelajaran HTBPP UPM, beberapa tindakan susulan telah dijalankan
berdasarkan kepada fokus utama lokasi. Antara projek susulan yang sedang berjalan adalah seperti
berikut:
Lokasi Program Susulan

Pembangunan Industri Kecil Sederhana (IKS) Daerah Batu
Pahat dengan kerjasama Institut Penyelidikan Produk Halal
Batu Pahat, Johor
dan Jabatan Pertanian Daerah. Melaksanakan Seminar Sehari
Kesedaran Produk Makanan Halal (Siri I) 2008
Pendedahan teknologi baharu untuk penghasilan benih
tanaman dengan kerjasama Fakulti Pertanian dan Pejabat
Pertanian Jajahan Jeli melalui kursus Kultur Tisu Tanaman Pisang
kepada pegawai dan petani daripada Jabatan Pertanian Jajahan
Jeli (2009).
Jeli, Kelantan
Perancangan Projek Pemulihan Dusun bersama Jabatan
Pertanian Jajahan Jeli di peringkat fasa pertama perancangan.
Pembangunan Makmal Mini Kultur Tisu bersama Jabatan
Pertanian Negeri Kelantan di peringkat fasa pertama
perancangan.
Penjenamaan Temerloh sebagai pengeluar utama ikan patin di
Temerloh, Pahang bawah penyelidikan “Patin (Pangasius sutchi) - A Mascot Fish or
an Industry for Temerloh”.
Pencarian makanan warisan berasaskan beras yang berpotensi
untuk dikomersilkan di peringkat fasa pertama pengumpulan
Tanjong Karang, Selangor
data bagi program pemantapan industri ke arah pemajuan
komuniti di Tanjong Karang.

Pelan Strategik Tahun 2001 -2010 (Semakan 2007) di bawah matlamat 5: Memperkasakan Jaringan UPM
dengan Industri dan Masyarakat.
34
Isu-Isu Pelaksanaan
Berikut adalah isu-isu yang dihadapi dalam pelaksanaan HTBPP UPM ini:
1. Sebahagian masalah kumpulan sasar tidak dapat diselesaikan semasa program dan memerlukan
tindakan susulan pakar; dan
2. Sukar menjejaki kesinambungan pakar dengan kumpulan sasar selepas program.
Penambahbaikan
Sasaran penambahbaikan yang akan diambil bagi program akan dating adalah seperti berikut:
1. Menambah baik kualiti dokumentasi program;

2. Penglibatan mahasiswa UPM dalam program;
3. Meningkatkan bilangan penyertaan kumpulan sasar (sasaran terkini 1000 orang);
4. Mewujudkan portal pengembangan sebagai alat perhubungan susulan program;
5. Memperkemas rekod masalah/maklumat kumpulan sasar; dan
6. Menambah penglibatan daripada agensi swasta dan NGO.
1. Pengarah,
APEEC.
2. Timbalan Pengarah,
Unit Pengembangan Pertanian.
35
UNIVERSITI
Industri-Akademia TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Meningkatkan Nilai Projek Perundingan Daripada Industri


Aktiviti perundingan UiTM diuruskan oleh Unit Perundingan, Institut Pengurusan Penyelidikan (RMI).
Unit Perundingan RMI telah ditubuhkan dalam tahun 1986 oleh UiTM sejajar dengan aspirasi kerajaan
supaya pihak Universiti menjalankan aktiviti penjanaan pendapatan melalui aktiviti perundingan.
Oleh itu Unit Perundingan RMI telah diberi mandat dan kepercayaan oleh UiTM untuk mengendalikan
pelbagai aktiviti perundingan yang ditawarkan oleh pelbagai organisasi termasuk sektor Kerajaan
dan sektor swasta dari dalam dan luar Negara. UiTM memiliki keupayaan dalam pelbagai bidang teras
seperti sains, kemanusiaan, sains sosial, pengurusan perniagaan, kejuruteraan dan sains perubatan
bagi menawarkan kepakaran seperti berikut:
1. Penyelidikan kontrak;
2. Perkhidmatan kepakaran;
3. Kursus dan latihan;
4. Uji kaji bahan dan penilaian; dan
5. Konferensi dan seminar.
Unit Perundingan RMI merupakan pemangkin bagi kakitangan akademik dan pentadbiran UiTM
berkongsi kepakaran mereka dalam bidang masing-masing melalui projek perundingan dengan
pihak industri. Hingga kini, Unit Perundingan RMI tetap relevan dan signifikan dalam menyemarakkan
aktiviti perundingan terutama sekali penyelidikan kontrak dan seterusnya meningkatkan pendapatan
universiti.
Perancangan strategik dalam memperoleh projek baru dan pengurusan kewangan adalah antara faktor
yang diberi keutamaan bagi memastikan Unit Perundingan RMI berdaya saing dan mencapai sasaran.
Dalam merangsang dan menarik lebih ramai pensyarah terutama sekali pensyarah muda melibatkan
diri dalam aktiviti perundingan, program roadshow berterusan diadakan oleh RMI. Antaranya
mengadakan taklimat terbuka dan taklimat kumpulan fokus dengan melawat fakulti-fakulti dan UiTM
Negeri. Di samping itu, bagi memastikan perkhidmatan yang berkesan dan efektif, Unit Perundingan
RMI mengamalkan perkhidmatan personal touch. Strategi ini sangat berkesan dalam mengekalkan
perunding yang sedia ada dan juga dalam menarik perunding baru.
Sebagai penghargaan dan pengiktirafan kepada perunding dan pihak industri yang telah menjayakan
aktiviti perundingan, RMI juga menganjurkan Majlis Penghargaan Perunding dan Penaja. Program ini
sangat berkesan bagi mengekalkan mereka untuk terus bergiat cergas dalam aktiviti perundingan,
di samping mengeratkan lagi hubungan antara perunding dan industri. RMI juga menganjurkan siri
business talk daripada masa ke semasa dalam meningkatkan kolaborasi dengan industri. Perancangan
RMI 2011 adalah untuk terus menyemarakkan aktiviti perundingan dengan melancarkan program
Business Club di mana penemuan dan perbincangan yang kerap akan diadakan antara pihak industri
dan perunding.
36
Bagi memastikan projek perundingan dilaksanakan dengan teratur dan memenuhi kehendak industri,
RMI telah mengeluarkan garis panduan dan prosedur pengurusan projek perundingan yang perlu
dipatuhi oleh setiap perunding Universiti. Garis panduan ini termasuk pendaftaran projek perundingan,
pelantikan perunding, perundangan seperti penyediaan Memorandum Perjanjian (MOA) pengurusan
kewangan projek, kawalan dalaman dan pemantauan projek. Garis panduan ini akan disemak oleh
Universiti daripada masa ke semasa supaya ia akan terus relevan dan memudahkan proses dan
pengurusan projek perundingan.
Pencapaian
Bagi tahun 2010, pencapaian projek perundingan bagi keseluruhan sistem UiTM (UiTM Shah Alam dan
UiTM negeri) adalah RM15 juta, iaitu telah mencapai sasaran. Bilangan perunding Universiti yang aktif
juga telah meningkat kepada 713 orang dalam tahun 2010 daripada 606 dalam tahun 2009. Tahun
2010 juga menunjukkan sumbangan yang besar projek perundingan daripada pihak swasta dan
antarabangsa iaitu RM6.94 juta. Di samping itu, tahun 2010 melihatkan 20 MoA ditandatangani dengan
pihak industri. Antara pelanggan terbesar UiTM ialah Lembaga Lebuh Raya Malaysia, Kayu Gaharu (M)
Sdn Bhd, dan Sime Darby Berhad. Rajah di bawah menunjukkan pencapaian projek perundingan UiTM.
Projek Perundingan
2006-2010
20 350
302
18
300
16 276 259 247
14 250
207
Nilai projek (RM juta)
12
200
Bilangan
10
18.03 18.99 150
8
6 13.33 100
10.25 12.39
4
50
2
0 0
2006 2007 2008 2009 2010
Tahun
37
Projek Perundingan 2010
8 200
172 180
7
160
6
140
Nilai projek (RM juta)
5
120
Bilangan
4 100
6.77
80
3
53 60
2
40
1 4.49 16 20
1.9 3 0.17
0 0
Swasta Kerajaan Badan berkanun Luar negara
Kategori pelanggan

Berikut adalah kelulusan dan garis panduan yang telah dikeluarkan oleh UiTM sebagai dasar dan tanda
sokongan Universiti ke atas aktiviti perundingan:
1. Kelulusan mesyuarat Jawatankuasa Eksekutif (JKE) bil. 4/2005 mengarahkan pendaftaran projek
perundingan dengan RMI;
2. Kelulusan Jawatankuasa Kewangan & Pembangunan JKP Bil. 146 bertarikh 7 Februari 2006 ke atas
sumbangan 30% hasil perundingan kepada universiti;
3. Prosedur Pengurusan Projek Perundingan (2009) – tatacara pengurusan projek perundingan;
4. Prosedur Kewangan bendahari diterima pakai dalam pengurusan kewangan projek perundingan;
5. Lembaga Akaun Amanah RMI di mana ahli-ahli dilantik oleh Naib Canselor UiTM; dan
6. Pendaftaran RMI dengan Kementerian Kewangan sebagai Perunding Swasta.
Isu-Isu Pelaksanaan
Dalam mencapai misi dan objektif, RMI telah mengenal pasti cabaran dan isu di mana ia harus ditangani
dengan cekap. Antaranya adalah:-
1. Memastikan projek perundingan yang bakal dijalankan berdaftar dengan Unit Perundingan RMI;
2. Memastikan projek perundingan berdaya saing iaitu yang memberi keuntungan kepada UiTM;
3. Memastikan projek dilaksanakan mengikut perjanjian dan memenuhi kehendak industri; dan
4. Memastikan pihak pelanggan membayar invois mengikut jangka masa yang ditetapkan bagi
mengelakkan isu hutang lapuk.
38
Penambahbaikan
Beberapa strategi telah diatur supaya Unit Perundingan RMI akan terus berdaya saing. Antaranya adalah:
1. Taklimat bersiri kepada perunding baru dan sedia ada bagi menggalakkan mereka menjalankan
projek perundingan;
2. Penambahbaikan kawalan dalaman seperti pengurusan kewangan projek;
3. Mengadakan perbincangan dengan pihak industri dengan lebih intensif dan ekstensif;
4. Mewujudkan Direktori Kepakaran secara atas talian dan laman web Perkhidmatan Perundingan
UiTM;
5. Menubuhkan syarikat UiTM Consultancy Sdn Bhd. dengan sasaran RM20 juta pendapatan pada
2011 dan meningkat dengan kadar 20% setahun sehingga 2015; dan
6. Menubuhkan Business Club UiTM yang akan menemukan para perunding UiTM dengan pihak
industri dengan lebih kerap melalui Power Lunch/Breakfast/Dinner setiap 3 bulan.
Penolong Naib Canselor (Penyelidikan),
Institut Pengurusan Penyelidikan (RMI).
39
Industri-Akademia
Aktiviti : Meningkatkan Perhubungan Industri dan Akademia


Aktiviti perundingan adalah aktiviti penting yang di sasarkan oleh UTM, di mana ia merupakan salah
satu dari tujuh P (Pengajaran, Penyelidikan, Pentadbiran, Perundingan, Penulisan, Perkhidmatan dan
Penyeliaan) yang termasuk dalam penilaian prestasi dan kenaikan pangkat staf akademik. Ia juga satu
aktiviti yang mengetengahkan kepakaran sedia ada di kalangan tenaga akademik dan menawarkan
khidmat perundingan kepada sektor industri yang memerlukan perkhidmatan ini. Di samping itu
aktiviti ini secara tidak langsung membolehkan pemindahan teknologi berlaku secara dua hala, melalui
aktiviti perundingan yang juga membantu usaha pengkomersilan produk UTM ke pasaran.
Perkukuhkan sumber manusia melalui pelbagai latihan dan penglibatan secara terus dengan industri
bagi satu tempoh yang telah di tetapkan oleh pihak pengurusan UTM. Selain daripada itu, usaha ini dapat
meningkat usaha jaringan industri yang secara tak langsung meningkatkan peratus graduan bekerja
dalam sektor swasta/industri. Terjalinnya kerjasama dengan industri ini juga dapat meningkatkan
aktiviti sampingan yang lain seperti R&D, pembangunan produk, perkhidmatan masyarakat dan
perkhidmatan lain memberi keuntungan bersama. Usaha ini memberi impak besar kepada imej dan
reputasi UTM, sejajar dengan hasrat pengurusan Universiti agar UTM lebih ke hadapan dalam aspek
penyelidikan dan keusahawanan.
Beberapa langkah strategik telah dilaksanakan bagi memastikan semua aktiviti perundingan dipantau
dan diselaraskan. Di antaranya:
1. Aktiviti perundingan diselaras dan diurus oleh satu pusat sehenti. Penstrukturan semula Biro
Inovasi & Perundingan (BIP) kepada Innovation & Commercialisation Centre (ICC) serta penstrukturan
busines unit di UTM, merupakan langkah strategik Universiti untuk mewujudkan pusat sehenti ini.
2. Pihak UniTechnology Sdn. Bhd. (UTSB) merupakan anak syarikat UTM Holding yang telah
dipertanggungjawabkan sebagai pusat sehenti bagi menyelaras semua aktiviti perundingan.
Beberapa Pusat Kecemerlangan (CoE) di UTM juga telah dikhususkan untuk memfokuskan KPI
masing-masing berdasarkan kerja-kerja perundingan yang merujuk kepada syarat-syarat tertentu
yang telah ditetapkan oleh Universiti. Semua staf perlu berdaftar dengan pusat sehenti ataupun
CoE terpilih untuk melaksanakan aktiviti perundingan. Vot-vot khusus untuk kerja perundingan
dibuka bagi memudahkan pemantauan dan pengumpulan data sebagai memenuhi syarat Research
University. Polisi perundingan dan Polisi Komersilisasi peringkat Universiti telah diwujudkan untuk
mengawal selia semua aktiviti perundingan dan pengkomersilan dengan lebih baik dan teratur.
Pencapaian
Sejumlah RM10 juta projek perundingan telah dilaksanakan sepanjang 2010. Berikut merupakan antara
projek perundingan yang mempunyai nilai yang besar:
40
1. Kerjasama dengan Proton Bhd di mana UTM telah memperuntukkan sejumlah RM1 juta untuk
pelaburan bagi melihat kerjasama dua hala ditingkatkan dalam bidang penyelidikan dan
perundingan. Sehingga kini projek-projek yang dikenal pasti adalah seperti berikut:
a. Electric vehicle (EV);
b. Cabin Comfort Control (CCC) System; dan
c. Ujian terowong angin bagi kenderaan Proton menggunakan kemudahan Wind Tunnel Facilities.
2. Kerjasama dengan Sime Darby Research Sdn. Bhd. di bawah Development Of Membrane And
Membrane System For Single-Step Process For Degumming And Deacidification Of Crude Palm Oil
dengan peruntukan sebanyak RM 377,600;
3. Kerjasama dengan Petronas Research Sdn. Bhd. di bawah Development of Membrane Material for
High CO2 Gas Field Separation System dengan peruntukan sebanyak RM2,550,000; dan
4. Jalinan kerjasama MISC-UTM dalam bidang latihan, penyelidikan dan program MISC Professor’s
Chair di UTM. Program MISC-UTM ini melibatkan pertukaran kakitangan, latihan dan mengenal-
pasti beberapa penyelidikan strategik yang melibatkan pelaburan sebanyak RM 5.00 juta.

Polisi Perundingan dan Polisi Komersilisasi yang dibangunkan pada peringkat Universiti yang
menggalakkan aktiviti kerjasama Industri-akademia di pusat-pusat program akademik di UTM.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Tiada sekretariat khas bagi melaksanakan kajian lanjut;
2. Isu pembiayaan kos projek yang mengambil masa yang lama untuk dibincangkan dan terlalu
lambat untuk dilaksanakan;
3. Kurang tenaga pakar/modal insan di kedua-dua belah pihak untuk memastikan kesinambungan
program yang telah di atur di bawah perjanjian MOU dan sebagainya;
4. Perlu ada satu road map jika kerjasama sedemikian hendak dipanjang dan pertahankan
(kesinambungan);
5. Perlu kepada peningkatan hubungan di peringkat antarabangsa dalam perlaksanaan projek
perundingan serta track record yang baik; dan
6. Kadar faktor pengganda untuk kiraan yuran perundingan Perunding IPTA (1.1) sangat rendah
berbanding dengan perunding swasta (2.2).
Penambahbaikan
1. UTM sedang usaha untuk menubuhkan sekretariat khas bagi membantu memanjangkan projek-
projek dengan pihak industri;
2. UTM sedang berusaha melatih staf-staf Proton bagi meningkatkan kualiti kelulusan melalui program
PhD kerjasama penyelidikan dan perundingan bersama. (PhD joint research and joint-consultancy
work);
3. UTM kini sedang berusaha menindikkan beberapa stafnya di industri yang diklasifikasikan sebagai
High-end dan Strategic;
4. Perlu kepada penyediaan satu mekanisme pemantauan dan maklum balas terhadap aktiviti
perundingan industri secara berkesan; dan
5. Usaha secara Top Down perlu dipertingkatkan di mana persetujuan kerjasama dimulakan pada
peringkat atasan bagi memudahkan kerjasama industri akademia berjalan dengan baik.
1. Timbalan Naib Canselor.
2. Dekan-dekan Fakulti.
3. Pengarah, Innovation & Commercialisation Centre (ICC).
41
Industri-Akademia
Aktiviti : Projek Akuaponik di Kampung Telaga Batin, Kuala Terengganu

IPTA : Universiti Malaysia Terengganu

Satu program kerjasama di antara AKUATROP (UMT), Jabatan Perikanan Terengganu, Jabatan Pertanian
Terengganu, MARDI, WHK Integrated Sdn. Bhd. dan Kawasan Rukun Tetangga (KRT) Telaga Batin telah
diadakan pada 15 Januari 2008 yang lalu bertempat di Pusat Aktiviti Kawasan Rukun Tetangga Kampung
Telaga Batin. Walaupun program ini sudah 3 tahun berlalu namun ianya masih dijalankan sehingga
ke hari ini. Satu program di mana ianya dapat membantu masyarakat setempat dengan pendedahan
kepada peserta yang terlibat tentang potensi sektor akuakultur dan pertanian yang mampu menjana
ekonomi keluarga.

Program ini telah dirasmikan oleh En. Khalil bin Ahmad, Pengarah Jabatan Perpaduan Negara dan
Integrasi Nasional, Terengganu dan disusuli dengan taklimat dan latihan selepas itu.
Taklimat dan latihan ini juga dihadiri oleh wakil dari Jabatan Perikanan dan Jabatan Pertanian Negeri
Terengganu. Taklimat dan latihan ini telah dihadiri lebih kurang 57 orang penduduk di sekitar KRT Kg.
Telaga Batin. Seramai 3 orang peserta telah dipilih untuk menjadi perintis bagi projek tersebut.
Projek ini merupakan gabungan antara AKUAKULTUR (Penternakan ikan) + HIDROPONIK (Tanpa
tanah) = AKUAPONIK, di mana sistem yang cuba ditunjukkan adalah menggunakan kaedah di mana
air buangan daripada tangki ternakan ikan digunakan untuk memberi nutrien/baja yang secukupnya
kepada tumbuhan. Mana kala akar tumbuhan berfungsi sebagai biofilter untuk membersihkan air dan
ini membolehkan air tersebut diguna semula untuk ternakan ikan.
AKUAKULTUR (penternakan ikan) HIDROPONIK (tanpa tanah)= AKUAPONIK
Para peserta diperkenalkan dengan sistem serta kaedah yang digunakan semasa taklimat dan latihan
berkenaan akuaponik tersebut. Untuk permulaan hanya 3 orang peserta sahaja yang dipilih oleh pihak
KRT Telaga Batin sendiri mengikut kriteria yang mereka tentukan.
Antara tumbuhan yang sesuai dan berpotensi adalah sawi atau salad kerinting, manakala ikan yang
berpotensi untuk sistem akuaponik ini adalah ikan keli dan ikan tilapia.
Langkah 1:
Satu pertemuan antara pihak AKUATROP-UMT, Jabatan Perikanan Negeri Terengganu, Pengerusi KRT
Telaga Batin dan HWK Intergrated telah diadakan bagi membincangkan mengenai projek akuaponik
tersebut.
42
Langkah 2:
Hasil daripada perbincangan tersebut, pihak KRT Telaga Batin telah bersetuju untuk bekerjasama dalam
menjalankan projek Akuaponik di Telaga Batin.
Projek Akuaponik ini juga mendapat sumbangan dari:
Pakar rujuk pengurusan ikan, tanaman dan

AKUATROP (UMT) pemantauan perkembangan semasa serta
membekal benih ikan.
Membina sistem akuaponik dan pakar rujuk
WHK Integrated Sdn. Bhd.
berkaitan sistem dan penjagaan
Menyediakan infrastruktur (Tangki tanaman dan
Jabatan Perikanan Negeri Terengganu
tangki ikan)
Menyediakan infrastruktur Rumah Teduhan dan
Jabatan Pertanian Negeri Terengganu
membekalkan benih sayuran
Jawatankuasa Kawasan Rukun Tetangga Menyediakan tempat sistem akuaponik /
Kg. Telaga Batin memantau dan menguruskan peserta projek
Langkah 3:
Satu Program Taklimat dan Kursus Pendek berkaitan sistem akuaponik juga telah diadakan pada hari
yang sama.
Langkah 4:
Majlis Penyerahan sistem akuaponik kepada para peserta Projek KRT Telaga Batin.
Langkah 5:
Perkembangan Projek.
Langkah 6:
Pemungutan hasil dan keuntungan yang diperoleh.
Pendapatan untuk Pusingan Pertama :
TERNAKAN IKAN KELI TANAMAN SALAD
Berat Jualan (kg) Harga Jualan (kg) Berat Jualan (kg) Harga Jualan (kg)
302 kg [1x Tuaian] RM 1,076.00 33 kg RM 121.00 [3x Tuaian]
Pencapaian
Kelebihan projek ini ialah:
1. Projek secara kecil-kecilan boleh dilakukan di belakang rumah terutamanya bagi ibu tunggal, orang
kurang upaya dan warga emas kerana tidak memerlukan ruang yang besar;
2. Projek dapat menambah sumber pendapatan;
3. Kos projek yang tidak begitu tinggi, iaitu lebih kurang RM 30,000;
4. Menghasilkan ikan segar dan sayuran organik yang bebas dari racun serangga dan baja kimia; dan
43
5. Boleh dikomersilkan secara besar-besaran, ia juga berpotensi menjadi projek eko-pelancongan.
Pada masa kini, projek akuaponik ini telah pun memasuki fasa kedua dengan keseluruhan projek bernilai
RM40,000, segala kemudahan infrastruktur disumbangkan oleh Jabatan Perikanan Negeri Terengganu
dan pertambahan seramai lima lagi peserta untuk mengendalikan projek tersebut.

Projek Akuaponik di Kampung Telaga Batin, Kuala Terengganu, Terengganu adalah berdasarkan kepada
amalan yang dijalankan di Australia dan South Afrika dan elemen eco-pelancongan seperti yang di
adakan di luar Negara (Industri Agro-pelancongan).
Isu-Isu Pelaksanaan
Antara cadangan daripada peserta:
1. Sistem akuaponik perlu dikomersilkan menjadi projek contoh;

2. Kesungguhan penglibatan penduduk amat perlu untuk menjayakan projek ini;
3. Golongan sasaran adalah terdiri daripada ibu tunggal, nelayan dan PPRT; dan
4. Kemudahan ini amat baik untuk menambahkan pendapatan.
Penambahbaikan
1. Projek ini sering mendapat pemantauan daripada penyelidik-penyelidik UMT dan khidmat nasihat
sering diberikan;
2. Penggunaan peruntukan kewangan yang diberikan dengan sebaik-baiknya serta sentiasa
melakukan penambahbaikan dari segi sistem pengurusan akuaponik dari masa ke semasa; dan
3. Meluaskan golongan sasaran kepada ibu-ibu tunggal dan warga OKU.
Pengarah,
AKUATROP, UMT
Sekitar Program dan Taklimat Berkenaan Akuaponik
Gambar 1 Gambar 2
44
Gambar 3 Gambar 4
Gambar 5 Gambar 6
Gambar 7 Gambar 8
Contoh Program Eco-Pelancongan (Agro-Tourism Industry)
Gambar 1 Gambar 2
45
CAP Kebolehpasaran
Siswazah
Job Camp UniMAP dan Industri
The Alumni Mentorship Program dan Alumni

Mentoring Network UPM (AluMNet UPM)
Alumni Lecture Series
Kajian Pengesanan Graduan dan Program

Kebolehpasaran Graduan
Kebolehpasaran Siswazah
Aktiviti : Job Camp UniMAP dan Industri

Objektif Strategik : Untuk memastikan peratusan graduan yang tinggi memperoleh
pekerjaan dalam tempoh enam bulan selepas tamat pengajian bagi
menyumbang kepada pembangunan negara
KPI : Peratusan graduan memperoleh pekerjaan dalam tempoh enam
bulan selepas tamat pengajian
IPTA : Universiti Malaysia Perlis

Program Job Camp ini merupakan satu program yang menempatkan graduan UniMAP di industri selama
4-6 bulan bagi tujuan latihan dan pendedahan awal sebelum ditawarkan jawatan sebagai kakitangan
tetap di industri tersebut. Program ini adalah bertujuan untuk membuka peluang dan membantu
siswazah UniMAP mendapat pekerjaan yang baik di industri-industri terkemuka dan multinasional.
Program ini juga mampu membantu memenuhi kehendak industri bagi mengisi kekosongan yang
diperlukan. Selain itu program ini dapat memberi ruang kepada industri menilai graduan tersebut
sepanjang latihan yang telah dijalankan sebelum diterima sebagai kakitangan tetap.
Program yang dijalankan berdasarkan kerjasama dengan industri bagi mengisi kekosongan yang
terdapat di industri. Walau bagaimanapun, program ini hanya dapat dilaksanakan dengan baik setelah
mendapat kelulusan peruntukan daripada Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia.
Berikut adalah perancangan program :
1. Mengadakan perbincangan dengan pelbagai industri untuk mendapatkan persetujuan dan

sokongan mereka;
2. Menghasilkan kertas kerja bagi permohonan peruntukan bersama pihak industri serta mendapat
kelulusan dan kerjasama daripada universiti;
3. Membuat pembentangan di Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia untuk mendapatkan kelulusan;
4. Mendapat kelulusan peruntukan daripada Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia;
5. Mengumumkan, mempromosi dan menyelaras program yang telah dirancang; dan
6. Sesi pemilihan peserta dan perlaksanaan program.
Program Job Camp UniMAP dan Industri 2010 dibahagikan kepada 2 bahagian :
1. Sektor Elektrik & Elektronik

Silterra (M) Sdn Bhd , Infineon Technologies (Kulim) Sdn Bhd, Mulititape Technologies (M) Sdn Bhd
(SMARTRAC Group of Companies)
2. Sektor Automotif (Digital Engineering & Prototyping)
Malaysia Automotive Institute (MAI) – ( Perodua manufacturing Sdn Bhd, Sapura industrial Berhad,
Sipro Plastic Industries Sdn Bhd, Ingress Technologies Sdn Bhd ) & Might-Meteor Advanced
Manufacturing Sdn Bhd (Permintex Sanko Technologies Sdn Bhd).
49
Program ini berjalan berperingkat-peringkat bermula September 2010. Program ini dijalankan selama
4 - 6 bulan di industri dan melibatkan seramai 71 orang graduan. Graduan dibayar elaun antara RM
1000 – RM 1500 sebulan sebagai elaun sara diri sepanjang program berjalan. Selain daripada itu pihak
industri turut menyumbang elaun kepada graduan antara RM 200 - RM 500 sebulan dan membantu
menyumbang bagi kos-kos latihan yang diperlukan.
Pihak industri akan mengadakan sesi temu duga, bagi memilih peserta bagi ditempatkan di bahagian
yang sesuai. Setelah program ini selesai dilaksanakan, pihak industri akan membuat keputusan sama
ada menawarkan jawatan tetap kepada peserta program atau menamatkan sahaja latihan tersebut.
Keputusan dilakukan berdasarkan prestasi peserta-peserta sepanjang program dijalankan. Jika pihak
industri hanya menamatkan sahaja program tersebut, maka pihak industri telah disarankan supaya
mengeluarkan atau mengesahkan sijil penyertaan graduan tersebut bagi menunjukkan bahawa
graduan tersebut telah selesai menjalani program ini.
Pencapaian
Berdasarkan perbincangan bersama pihak industri, peratus kejayaan program ini adalah amat tinggi
kerana graduan-graduan telah bekerja selama 4-6 bulan di industri diikuti latihan-latihan yang
diperlukan oleh pihak industri. Berikut adalah pencapaian Job Camp UniMAP – Industri 2010 setakat ini :
1. Silterra (M) Sdn Bhd: Program ini telah sertai seramai 11 orang peserta telah menyertai program ini.
10 peserta telah ditawarkan jawatan tetap dan seorang peserta masih menjalani latihan disebabkan
kelewatan penyertaan.
2. Infineon Technologies (Kulim) Sdn Bhd: Seramai 20 orang peserta telah menyertai program ini. 3
peserta telah ditawarkan jawatan di Industri-industri lain semasa latihan dijalankan berdasarkan
bidang latihan yang mereka telah ikuti. Bakinya bakal menamatkan latihan pada Mac 2011 ini.
3. Multitape Technologies (M) Sdn Bhd: Seramai 10 orang graduan telah menyertai program ini. Pihak
industri memberi maklumat balas yang sangat positif terhadap peserta-peserta program. Program
ini akan selesai dijalankan pada Mei 2011.
4. Malaysia Automotive Institute (MAI): Program Digital Engineering & Prototyping (DEP) ini merupakan
program yang melibatkan industri automotif negara iaitu Perodua dan vendor – vendor iaitu Sapura
industrial Berhad, Sipro Plastic Industries Sdn Bhd dan Ingress Technologies Sdn Bhd. Seramai 20
peserta telah menyertai program ini dan bakal berakhir pada April 2011. Peserta telah menunjukkan
prestasi yang memberangsangkan berdasarkan maklum balas daripada pihak industri.
5. Might Meteor Advanced Manufacturing Sdn Bhd (Permintex Sanko Technologies Sdn Bhd: Seramai
10 peserta telah menyertai program ini. Program ini dijalankan selama 4 bulan iaitu bermula pada
Feb 2011 dan berakhir pada Mei 2011.

Program Job Camp UniMAP 2010 menekankan bidang-bidang yang berkaitan industri semikonduktor,
RFID (Radio Frequency Identification) dan bidang automotif. Ketiga-tiga bidang ini dilaksanakan selaras
dengan dasar-dasar kerajaan dalam RMKe-10.
Isu-Isu Pelaksanaan
Graduan menarik diri dari program disebabkan mendapat tawaran pekerjaan, menyukarkan pihak
UniMAP untuk mencari pengganti dalam jangka masa yang singkat.
50
Penambahbaikan
1. Dana-dana daripada industri yang menyumbang dalam program ini dapat ditingkatkan sekiranya
insentif baru dapat diperkenalkan oleh Kerajaan;
2. Meningkatkan bilangan peserta dan bilangan industri-industri yang terlibat; dan
3. Mengembangkan program ke industri kecil dan sederhana bagi membantu penyediaan tenaga
kerja yang berkualiti bagi industri ini.
Pengarah,
Pusat Kerjasama Industri.
51
Aktiviti : The Alumni Mentorship Program dan Alumni Mentoring Network UPM
(AluMNet UPM)

The Alumni Mentorship Program merupakan program interaktif dan berinformasi antara Mentor
(Alumni/Staf UPM) dengan Mentee (Pelajar), yang berlangsung selama dua jam setiap sesi, dalam usaha
memberi sokongan dan panduan bagi para pelajar yang mungkin menghadapi kesukaran melalui fasa
perubahan pembelajaran di universiti serta persediaan menghadapi alam pekerjaan. Melalui The Alumni
Mentorship Program, semangat kembali menyumbang ke universiti atas kecintaan terhadap alma mater
dapat dipupuk, sejajar dengan falsafah “Berilmu Berbakti” di kalangan Alumni dan Staf. Program ini
juga memberi peluang dalam meningkatkan keyakinan diri pelajar di samping meluaskan pendedahan
pembelajaran di kampus di samping mendedahkan pelajar kepada realiti dunia kerjaya.
Bagi mengekalkan jaringan perhubungan yang berterusan di antara Mentor (Alumni/Staf UPM) dengan
Mentee (Pelajar) ini, Alumni Mentoring Network UPM (AluMNet UPM) dibangunkan bagi memastikan
kesinambungan jaringan perhubungan di antara Mentor dan Mentee. Laman Perbincangan AluMNet
UPM ini berfungsi sebagai medium perhubungan berbentuk Forum Perbincangan secara atas
talian (Online) yang berperanan sebagai satu laman perbincangan terkawal bagi meneruskan sesi
perbincangan topik–topik yang telah dibincangkan semasa Sesi Program The Alumni Mentorship
Program dijalankan. Antara topik yang menjadi perbincangan adalah Komuniti Alumni, Perbincangan
Kerjaya, Perbincangan Berkaitan Akademik, Aktiviti/Program Bersama Alumni, Hal-Hal Umum serta
Ruangan Cadangan dan Maklum Balas.
The Alumni Mentorship Program merupakan satu program di mana pelajar berinteraksi dengan Alumni/
Mentor dalam suasana santai dan mesra. Program ini dijalankan selama empat sesi dalam setahun
bertujuan untuk memberi peluang kepada pelajar untuk berkomunikasi, bertukar pendapat serta
berkongsi idea dengan Alumni/ Mentor tentang pengalaman bekerja, panduan untuk menghadapi
dunia pekerjaan serta tips-tips untuk temu duga.
Laman Forum Perbincangan atas talian iaitu Alumni Mentoring Network UPM (AluMNet UPM) pula akan
dibuka sepanjang tahun bagi memastikan kesinambungan jaringan perhubungan yang berterusan di
antara Mentor (Alumni/Staf UPM) dengan Mentee (Pelajar).
Pelaksanaan The Alumni Mentorship Program sepanjang tahun 2010 adalah seperti berikut :
52
Penyertaan
Sesi Bidang
Fakulti Kolej
(1) Fakulti Bahasa Moden & (1) Kolej Canselor SAINS SOSIAL
Komunikasi (2) Kolej Pendeta Za’ba
(2) Fakulti Pengajian (3) Kolej Mohamad Rashid
PERTAMA
Pendidikan
(27 Januari 2010)
(3) Fakulti Ekonomi &
Pengurusan
(4) Fakulti Ekologi Manusia
(1) Fakulti Kejuruteraan (1) Kolej Kesepuluh TEKNIKAL
(2) Fakulti Rekabentuk & (2) Kolej Kesebelas
KEDUA
Senibina (3) Kolej Kelima
(4 Februari 2010)
(3) Fakulti Sains Komputer &
Teknologi Maklumat
(1) Fakulti Sains (1) Kolej Kedua SAINS
(2) Fakulti Sains & Teknologi (2) Kolej Tun Dr. Ismail
KETIGA
Makanan (3) KOSASS
(11 Februari 2010)
(3) Fakulti Bioteknologi & Sains (4) Kolej Keenam
Makanan (5) Kolej Tun Perak
(1) Fakulti Pertanian (1) Kolej Kedua Belas SAINS
(2) Fakulti Pengajian Alam (2) Kolej Ketiga Belas
KEEMPAT
Sekitar (3) Kolej Keempat Belas
(4 Mac 2010)
(3) Fakulti Perhutanan (4) Kolej Kelima Belas
(5) Kolej Keenam Belas
Pencapaian
Purata Kehadiran Mentor dan Mentee bagi setiap sesi sepanjang tahun 2006 – 2010 adalah seperti
berikut :
Purata Kehadiran
(Bilangan)
Tahun

Dasar Kerajaan yang menetapkan Graduate Employability (GE) sebanyak 75% dan Universiti Putra
Malaysia (UPM) iaitu sebanyak 80%.
53
Isu-Isu Pelaksanaan
Antara isu–isu dalam melaksanakan The Alumni Mentorship Program dan AluMNet UPM ini adalah:
1. Kehadiran alumni dan pelajar bagi setiap sesi program adalah di luar bidang kawalan Pusat Alumni;
2. Ruang dan tempat bagi melaksanakan program terhad dan terpaksa memohon ihsan Pusat
Tanggungjawab (PTJ) lain untuk menyediakannya;
3. Tempoh masa program yang singkat (2 Jam); dan
4. Kesukaran untuk mengesan kesinambungan perbincangan di antara mentor dan mentee selepas
tamat program.
Penambahbaikan
Antara usaha penambahbaikan yang dilaksanakan adalah:
1. Menambah sesi pelaksanaan The Alumni Mentorship Program kepada enam (6) Sesi program
setahun berbanding pada tahun–tahun sebelumnya iaitu empat (4) sesi program sahaja. Enam (6)
sesi program ini akan dilaksanakan berdasarkan sesi kemasukan pelajar iaitu Sesi Kedua 2010/2011
(4 Sesi Program) manakala Semester Pertama 2011/2012 (2 Sesi Program);
2. Mewujudkan AluMNet UPM iaitu Laman Perbincangan yang berfungsi sebagai medium
perhubungan berbentuk Forum Perbincangan secara atas talian (Online) bertujuan untuk melihat
kesinambungan perbincangan yang berterusan di antara mentor dan mentee;
3. Sokongan padu daripada fakulti bagi memastikan kehadiran pelajar mengikuti sesi program; dan
4. The Alumni Mentorship Program dijadikan satu program rasmi fakulti dan dimasukkan ke dalam
takwim pelaksanaan aktiviti di fakulti.
Pusat Alumni,
Universiti Putra Malaysia.
54
Aktiviti : Alumni Lecture Series


Program syarahan bersiri atau Alumni Lecture Series ini merupakan satu usaha menjerayawara UPM
alumni (showcasing alumni) pelbagai pengalaman untuk menyampai syarahan dan berkongsi
pengalaman kejayaan kerjaya dan jejak pengembaraan kehidupan mereka sejak bergraduat daripada
UPM. Ia juga memberi peluang kepada Fakulti untuk membawa balik alumni terbilang yang dikenal
pasti bagi menyumbang kembali kepada Alma mater melalui program ini. Program ini diharap akan
memupuk semangat sense of pride dan sense of belonging alumni kepada UPM.
Siri syarahan awam alumni mula dilaksanakan pada tahun 2007. Program ini merupakan salah satu
usaha kerjasama Persatuan Alumni UPM (PAUPM) bersama Pusat Alumni dan Fakulti. Pihak Fakulti
berperanan sebagai tuan rumah dan bertanggungjawab menjemput kumpulan sasar khususnya
pelajar dan komuniti kampus. Manakala, Persatuan Alumni UPM (PAUPM) bersama Pusat Alumni
bertanggungjawab sebagai penaja program. Sekretariat adalah di pejabat Pusat Alumni dan dibantu
oleh PAUPM.
Program ini adalah terbuka kepada para alumni, pelajar, ahli-ahli akademik dan penyelidik, pegawai-
pegawai, serta kakitangan daripada Fakulti.
55
Antara siri syarahan awam alumni yang telah dilaksanakan adalah seperti berikut:
NO. PENCERAMAH BUTIRAN SYARAHAN

1. YBhg. Abdul Aziz Abu Bakar “Syarahan Awam Alumni sempena Mesyuarat Agung Dwi
Tahunan Persatuan Alumni UPM”
Tarikh : 21 April 2007

Masa : 10.00 pagi
Tempat : Auditorium Jurutera, Fakulti Kejuruteraan,
UPM
2. Encik Ahmad Saruji Abdul Aziz “Legacy Management and Will Writing”
Tarikh : 27 September 2007

Masa : 3.00 petang
Tempat : Dewan Persidangan, PPL
3. YBhg. Tan Sri Dato’ Dr. Mohd Noor “From Public Sector to Corporate World”
Ismail
Tarikh : 15 Februari 2008
Masa : 9:30 pagi
Tempat : Dewan Taklimat, UPM
4. (Dr.) Hjh. Sharifah Mazlina Syed “Transforming Impossible to Reality”

Abdul Kadir
Tarikh : 3 Jun 2008 (Selasa)
Masa : 9.30 pagi
Tempat : Auditorium Jurutera, Fakulti Kejuruteraan
5. YBhg. Datuk Dr. Hashim Abdul “Unlocking Talent, Paying It Forward”

Wahab
Masa : 10.30 pagi
Tempat : Dewan Kuliah Utama, Fakulti Perubatan dan
Sains Kesihatan
6. i) Encik Izuardi Ibrahim “UPM Alumni : A Success Story Talk” - Siri Pertama
ii) Encik Izham Haidi
Tarikh : 8 Januari 2010
Masa : 10.30 pagi
Tempat : Dewan Kuliah Fakulti Kejuruteraan
7. Encik Kamari Zaman Juhari “UPM Alumni : A Success Story Talk” - Siri Kedua

Masa : 10.30 pagi
Tempat : Dewan Kuliah, Fakulti Ekonomi dan
Pengurusan
56
Pencapaian
Secara keseluruhan, program siri syarahan awam alumni ini telah mendapat sambutan yang
memberangsangkan daripada komuniti universiti, terutamanya para alumni, para pelajar, ahli-ahli
akademik dan pegawai-pegawai daripada Fakulti. Melalui program ini, hubungan/jaringan alumni-
alma mater dapat diperluaskan, di samping memberi inspirasi kepada para pelajar melalui perkongsian
ilmu dan pengalaman peribadi alumni.

Dasar Kerajaan yang menetapkan Graduate Employability (GE) sebanyak 75% dan Universiti Putra
Malaysia (UPM) iaitu sebanyak 80%.
Isu-Isu Pelaksanaan
Sedang dapat dikenal pasti.
Penambahbaikan
Dalam usaha menjenamakan semula siri syarahan awam alumni ini, program kini dikenali dengan The
Distinguished Alumni Lecture Series: Living the Serdang Story (DALS). DALS adalah program baharu yang
bakal dilaksanakan bermula tahun 2011 yang akan dilaksanakan sekurang-kurangnya 6 sesi setahun
dengan kerjasama pihak Fakulti dan Persatuan Alumni UPM (PAUPM). DALS merupakan satu forum
untuk pertukaran ilmu profesional dan pengalaman peribadi alumni secara terbuka melalui wacana
intelektual yang konstruktif.
DALS adalah satu forum untuk pertukaran ilmu profesional dan menyampai pengalaman peribadi
alumni secara terbuka melalui wacana intelektual yang lebih tersusun. DALS juga berperanan
meningkatkan kerjasama yang lebih efisien dan efektif dengan Fakulti dan PAUPM melalui pejabat
perhubungan Pusat Alumni. Program ini juga merupakan laluan bagi meningkatkan peranan alumni
dan ahli persatuan ke tahap yang lebih membanggakan serta meninggalkan impak kepada komuniti
tempatan dan antarabangsa iaitu pelajar yang bakal menjadi alumni.
Pusat Alumni,
Universiti Putra Malaysia.
57
Aktiviti : Kajian Pengesanan Graduan dan Program Kebolehpasaran Graduan


Kajian Pengesanan Graduan adalah aktiviti tahunan dengan kerjasama Universiti Sains Malaysia (USM)
dan Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia. Ia bertujuan untuk mendapatkan maklumat tentang
status pekerjaan di kalangan siswazah dan maklum balas pengalaman graduan semasa belajar.
Kesinambungan dari hasil dapatan kajian ini pelbagai program yang berimpak tinggi telah dilaksanakan
sepanjang tahun 2010. Program yang telah dilaksanakan adalah berbentuk teori, praktikal, skim latihan
graduan, kolaborasi bersama bakal majikan tempatan dan antarabangsa serta mobiliti pelajar.
Program yang dijalankan dapat memberi nilai tambah dan menjadi pelengkap kepada graduan dari
aspek akademik, kemahiran insaniah dan keperluan industri. Program ini juga memberi satu jalinan
baru dan memperkukuhkan hubungan sedia di antara universiti dan industri. Kepakaran dari pelbagai
sektor industri dan tenaga akademik digabungkan bagi menjayakan program tersebut. Ini bakal
memupuk graduan USM yang unggul dan holistik.
1. Kajian pengesanan graduan
a. Menganalisis hasil dapatan dari kajian mengikut program dan pusat pengajian.
b. Mengenal pasti program pengajian yang mempunyai peratusan kebolehpasaran yang rendah
(<60%).
c. Berkongsi hasil dapatan kajian dengan pusat pengajian.
2. Mewujudkan jawatankuasa mengkaji laporan hasil kajian
a. Mengenal pasti kepakaran ahli dalam membentuk jawatankuasa.

b. Mengadakan bengkel analisis laporan pengesanan graduan.
3. Merangka strategi dan program kebolehpasaran
a. Dibentuk dengan mengambil kira laporan hasil kajian.

b. Berbincang dengan pusat pengajian tentang apa yang dikehendaki oleh pelajar.
4. Melaksanakan program kebolehpasaran
a. Membuat penilaian bagi setiap program yang dilaksanakan dengan tujuan check & balance.
5. Jalinan dengan bakal majikan
a. Mewujudkan jalinan baru dan memperkukuhkan kerjasama sedia ada dengan industri.
58
1. Kajian pengesanan graduan dilaksanakan khusus untuk para graduan Universiti Sains Malaysia
yang telah menamatkan pengajian di akhir setiap sidang melalui SKPG (sistem kajian pengesanan
graduan) secara atas talian (https://graduat.mohe.gov.my).
2. Kebolehpasaran graduan adalah merupakan tanggungjawab Universiti dan dilaksanakan melalui
kaedah berikut :
a. Kebolehpasaran mengikut tanda aras yang sesuai dengan universiti dalam projek Apex;
b. Kerjasama melalui sektor industri yang mampu menyediakan peluang pekerjaan khusus
kepada graduan;
c. Pusat pengajian melaksanakan program hubungan industri melalui pembelajarannya ataupun
melalui aktiviti khusus bersama industri; dan
d. Membuka ruang yang luas kepada pelajar untuk berhubung terus dengan industri melalui
projek-projek yang diusahakan oleh pelajar sendiri.
3. Memastikan program yang dilaksanakan berlandaskan 6 teras boleh pasaran yang ditetapkan oleh
Kementerian Pengajian Tinggi iaitu degree++, finishing school, mobility, bridging the gap university
industry, internship, entrepreneurship. Sepanjang tahun 2010 sebanyak tidak kurang dari 35 program
telah pun dilaksanakan yang melibatkan seramai tidak kurang dari 2,590 orang pelajar.
4. Program-program khusus kolaborasi bersama industri dengan Universiti.
Pencapaian
1. Berdasarkan kajian pengesanan 2010, seramai 5,891 orang (86.3%) daripada 6,823 graduan yang
menamatkan pengajian telah mengambil bahagian dalam kajian ini yang melibatkan 25 buah
Pusat Pengajian. Dapatan menunjukkan peratusan responden yang telah bekerja adalah 53.6%
(3,156) berbanding dengan peratusan yang masih belum bekerja iaitu 23.4% (1,377). Walau
bagaimanapun, sebanyak 6.8% (403) responden telah melanjutkan pengajian ke peringkat yang
lebih tinggi, 0.8% (47) responden sedang meningkatkan kemahiran dan 15.4% (908) responden
sedang menunggu penempatan pekerjaan. Ini menjadikan peratusan kebolehpasaran 76.6%.
Pecahan terperinci kebolehpasaran graduan 2010 mengikut sektor pekerjaan:
Sektor Pekerjaan Bilangan Peratus(%)
Kerajaan 1,717 54.4
Badan Berkanun 113 3.6
Swasta Multinasional / Asing 482 15.3
Swasta tempatan 656 20.8
Perusahaan Sendiri 88 2.8
GLC (Syarikat Berkaitan Kerajaan) 36 1.1
NGO (Organisasi Bukan Kerajaan) 36 1.1
Lain-lain 28 0.9
2. Program Skim Latihan Graduan yang dijalankan melibatkan seramai 259 orang graduan Tempoh
59
program ini adalah antara 2 minggu - 6 bulan. Melalui program ini peserta yang terpilih akan di
tempatkan di pelbagai syarikat oleh pihak penganjur.
3. Program pengantarabangsaan yang berkaitan kerjaya melibatkan 33 orang pelajar bersama 4 buah
syarikat di luar negara.
4. Program praktikal berskala besar “Mock Interview” juga telah dilaksanakan dengan jayanya dengan
melibatkan seramai 400 graduan. Ia melibatkan seramai 50 orang panel temu duga dari industri
dan tenaga kerja USM.
5. Ekspo kerjaya 2010 telah yang berjaya menarik minat sebanyak 93 syarikat yang terdiri dari syarikat
multinasional, industri kecil dan sederhana, agensi kerajaan, NGO dan GLC. Seramai tidak kurang
dari 5,000 peserta yang hadir ke ekspo ini.
6. Pada keseluruhannya tahun 2010 sebanyak 129 syarikat telah menjalankan pelbagai kolaborasi
dengan Universiti.

1. Dasar-dasar di peringkat kebangsaan dan Kementerian;
2. Pelan Transformasi APEX; dan
3. Dasar Pembangunan Siswa.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Peruntukan yang diberikan agak terhad bagi menganjurkan program-program besar;
2. Libat sama dari industri luar dan pelbagai agensi berkaitan yang dingin;
3. Libat sama peserta yang masih perlu dipertingkatkan;
4. Tahap kesungguhan pelaksanaan program kerjaya yang tidak sama rata di mana ada pusat
pengajian yang sangat serius dalam program yang dianjurkan dan sebaliknya; dan
5. Isu penyelarasan program kebolehpasaran di mana ada pertindihan program pada waktu yang
sama.
Penambahbaikan
Pewujudan Pejabat Pembangunan Kerjaya di bawah Bahagian Hal Ehwal Pembangunan Pelajar bagi
menyelaras segala aktiviti kerjaya pada peringkat pusat pengajian serta Universiti.
Timbalan Naib Canselor,
Hal Ehwal & Pembangunan Pelajar.
60
CAPKepemimpinan
Membentuk Pangkalan Data Bakal Pemimpin
UNIVERSITI
Kepemimpinan TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Membentuk Pangkalan Data Bakal Pemimpin

Objektif Strategik : Membentuk kelompok bakat dan menyokong pelan penggantian
kepemimpinan dalam pengajian tinggi
KPI : IPTA mempunyai pelan penggantian

Satu sistem untuk mengumpul data bakal pentadbir akademik diwujudkan. Untuk memulakan sistem
ini, satu blueprint telah disediakan dan telah pun dipersetujui untuk diteruskan. Maka pada awal 2010,
sistem IQLeaderV1 telah dibangunkan. Pada pertengahan 2010, sistem ini ditambah baik kepada
IQLeaderV2. Melalui sistem ini, calon-calon pentadbir akademik dikenal pasti dan diberi latihan yang
sewajarnya.
Pelan Penggantian bagi jawatan Utama (Pentadbiran) Universiti pula meliputi jawatan–jawatan
Pendaftar, Bendahari, Ketua Pustakawan. Kelulusan Program pelan penggantian telah didapati daripada
Jawatankuasa Latihan dan Pembangunan Staf (Pentadbiran) UiTM pada awal 2010.
Bagi Pelan Penggantian Pentadbir Akademik, beberapa perjumpaan antara Institut Kepimpinan
dan Pengurusan Kualiti (iLQAM) dan Jawatan Kuasa Eksekutif (JKE) telah diadakan bagi memastikan
sistem dibangunkan menepati spesifikasi yang digariskan oleh pihak pengurusan atasan. Bengkel
perbincangan juga diadakan untuk mengenal pasti ciri-ciri yang perlu dimasukkan di dalam pangkalan
tersebut.
Aktiviti Pelan Penggantian Staf Pentadbiran UiTM dimulakan pada tahun 2009/2010. Ia menggunakan
dua pendekatan iaitu matriks persaraan dan Harrison Assessment di samping input yang sedia ada di
UiTM. Calon dalam program dibekalkan dengan Individual Development Plan (IDP) setiap seorang bagi
perancangan modul latihan individu.
Bagi Pelan Penggantian Pentadbir Akademik, pangkalan data IQLeader telah dibangunkan. Pangkalan
data tersebut mengandungi maklumat berkaitan bakal pemimpin, yang diperoleh setelah satu kaji
selidik dijalankan terhadap calon-calon yang dikenal pasti. Maklumat-maklumat yang didapati
daripada kaji selidik yang dijalankan telah dikemas kini di dalam sistem IQLeader.
Program Pelan Penggantian Staf Pentadbiran UiTM pula telah dilaksanakan pada tahun 2009 dan
ditambah baik pada tahun 2010 dengan aktiviti yang lebih objektif. Aktiviti pertama adalah mengenal
pasti calon-calon dalam talent pool melalui matriks persaraan yang akan menunjukkan bilangan staf
terlibat mengikut gred dan tarikh persaraan. Ini adalah agar jawatankuasa pemilih boleh memastikan
bilangan mereka yang benar-benar sesuai di dalam talent pool tersebut.
Kumpulan pertama yang telah melalui program ini ialah kumpulan Skim N gred 52/54. Mereka telah
menamatkan satu pusingan dan kini sedang didedahkan kepada IDP.
Tahun 2011, kumpulan pertama akan melalui IDP secara khusus dan kumpulan kedua (Gred 44/48)
akan memulakan program pelan penggantian sebagai persediaan.
63
Pencapaian
Daripada sistem IQLeader, calon-calon pentadbir akademik telah dikenal pasti dan mereka diberi latihan
untuk succession planning dengan kelulusan oleh Naib Canselor UiTM. Pada tahun 2010, sebanyak tujuh
(7) latihan telah dijalankan dan seramai 413 calon telah menghadiri latihan dengan jayanya.
Bagi Program Pelan Penggantian Staf Pentadbiran sasaran telah dicapai iaitu pelaksanaan program
pelan penggantian sehingga pelan pembangunan individu.

1. Bagi pentadbir akademik, Naib Canselor, melalui Amanat Naib Canselor 2010, telah menekankan
keperluan bagi menyediakan para pelapis untuk pentadbiran akademik. Untuk menyokong
pelaksanaan ini Naib Canselor juga telah mengendalikan VC Series untuk memantapkan lagi latihan
bagi succession planning.
2. Bagi Program Pelan Penggantian Staf Pentadbiran, garis panduan yang berkaitan adalah merujuk
kepada:
a. Garis Panduan Pelan Penggantian UiTM;

b. Pekeliling Perkhidmatan 3/2006;
c. Job Description Jawatan Utama Pentadbiran;
d. Nilai Etika Pentadbiran (UiTM);
e. Panduan BKK1 (Budaya Kerja PERDANA); dan
f. Model Pentadbir UiTM.
Isu-Isu Pelaksanaan
Antara cabaran-cabaran yang dihadapi ketika pelaksanaan succession planning ialah:
1. Tidak semua calon pentadbir akademik mengembalikan soal selidik;

2. Kehadiran calon pentadbir akademik untuk menjalani latihan tidak mencapai 90%; dan
3. Bagi staf pentadbiran, isu yang dikenal pasti ialah kekangan masa bagi calon dalam program untuk
mengikuti dan menamatkan IDP masing-masing.
Penambahbaikan
Antara usaha-usaha penambahbaikan ialah:
1. Satu follow-up kepada calon-calon pentadbir akademik yang tidak melengkapi soal selidik telah
dilakukan. Calon-calon tersebut diwajibkan untuk menghadiri latihan kerana ianya merupakan
satu aspirasi Naib Canselor untuk melahirkan para pelapis pentadbir akademik yang berkaliber dan
berwibawa; dan
2. Penambahbaikan struktur pelaksanaan program, komunikasi keperluan dan kepentingan program
dengan ketua PTJ berkaitan.
Institut Kepimpinan dan Pengurusan Kualiti (iLQAM).
64
CAPKeusahawanan
Bengkel Enterpris Sosial untuk Pembangunan
Ekonomi
Menawarkan Kursus Keusahawanan Berstruktur

Kepada Pelajar
Program Keusahawanan Siswa

Keusahawanan
Aktiviti : Bengkel Social Enterprise For Economic Development (SEED)

Objektif Strategik : Melahirkan graduan usahawan melalui program-program yang
inovatif dan berimpak tinggi
KPI : Bilangan aktiviti keusahawanan berstruktur yang ditawarkan kepada
pelajar
IPTA : Universiti Malaysia Kelantan

Bengkel Social Enterprise For Economic Development (SEED) adalah satu program keusahawanan sosial
yang diwujudkan di bawah gabungan kerjasama ASEAN Learning Network Council (ALNC) untuk disertai
oleh pelajar universiti tempatan dan antarabangsa bermatlamat membangunkan enterpris desa
melalui aktiviti yang dapat memberi nilai dan impak dua hala kepada masyarakat dan warga universiti
menerusi penyelidikan, pengajaran dan pembangunan minda yang enterprising.
Bengkel SEED merupakan satu pendekatan inovatif iaitu pembelajaran melalui pengalaman (experiential
learning) yang mengupayakan transformasi kepimpinan, kepekaan sosial antara budaya dan pemikiran
keusahawanan di kalangan generasi muda dalam pelbagai konteks. Universiti Malaysia Kelantan (UMK)
menjadi tuan rumah kepada Bengkel SEED kali pertama di Malaysia yang telah diadakan di daerah
Tumpat, Kelantan bermula dari 21 Julai 2010 hingga 3 Ogos 2010 (14 hari). Seramai 18 orang pelajar
dan lima (5) orang fasilitator antarabangsa dari enam (6) buah negara iaitu Switzerland, Indonesia,
Brunei, Thailand, Vietnam dan Singapura; serta 49 orang pelajar UMK telah menyertai bengkel tersebut.
Jawatankuasa Bengkel SEED diwujudkan bertujuan untuk:
1. Mewujudkan satu laman web untuk mempromosi program dan membolehkan peserta dari dalam
dan luar negara mendaftar secara dalam talian;
2. Mengenal pasti perkampungan dan menyelaras perusahaan untuk terlibat dengan pelaksanaan
Bengkel SEED;
3. Menyelaras persediaan modul bengkel dan tentatif jadual aktiviti seperti lawatan ke kampung,
lawatan ke pusat bandar dan pusat komersil berdekatan, sukan, gotong-royong dan persembahan
kebudayaan;
4. Menyelaras persiapan tempat penginapan, alatan dan kemudahan ICT; dan
5. Menyelaras pembentangan akhir rancangan perniagaan dan tindakan oleh peserta bengkel
bersama agensi tempatan yang berkaitan seperti Majlis Amanah Rakyat, TEKUN Nasional, SME Corp.
67
Konsep pelaksanaan bengkel boleh digambarkan seperti dalam rajah berikut:
Bandar Kampung Bandar Kampung
Taklimat pengenalan Menjalankan Mengumpul data Pembentangan dan

tentang budaya penyelidikan yang tentang pasaran, pelan tindakan
setempat berpotensi harga susulan kepada
penduduk /
Lawatan ke bandar Menemuramah Mencari maklumat pengusaha di
berdekatan dan pasar penduduk kampong yang tiada di kampong
tradisional tentang masalah kampong seperti
perusahaan teknologi, Pembentangan
pembungkusan, kepada panel
Berbincang di dalam kemudahan berkaitan
kumpulan kewangan untuk
diaplikasi pada
Mengumpul data, perniagaan /
membuat perusahaan
pemerhatian
terhadap
persekitaran, budaya
dan penyelesaian
masalah
Pencapaian
Seramai lebih kurang 200 orang yang terdiri daripada penduduk miskin tegar, miskin dan mudah
miskin dari tujuh (7) buah kampung di Daerah Tumpat terlibat di dalam Bengkel SEED ini yang dibantu
dan dibimbing oleh 15 fasilitator yang terdiri daripada 10 fasilitator dari kalangan pensyarah UMK dan
5 fasilitator dari kalangan ahli akademik Institut Teknologi Bandung (ITB), Indonesia dan University of
St. Gallen, Switzerland.
Antara projek pembangunan perusahaan desa yang menjadi sasaran kajian ialah perusahaan akok,
batik, jus mengkudu, penternakan ikan keli, penanaman tembakau, perusahaan kulat, penanaman
lada, penternakan ikan sangkar, kambing, lembu dan ayam kampung serta inap desa (home stay).
Rancangan perniagaan yang telah disediakan oleh peserta dibentangkan kepada penduduk / pengusaha
desa terlebih dahulu untuk mendapat idea dan persetujuan tentang pelaksanaan perancangan yang
disediakan. Ia kemudiannya diolah semula oleh peserta dan dibentangkan kepada panel daripada
industri seperti Majlis Amanah Rakyat, TEKUN Nasional dan SME Corp. Pembentangan rancangan
perniagaan kepada institusi penaja / industri itu bertujuan membolehkan pihak tersebut membantu
menyediakan kemudahan kewangan, teknologi pengeluaran baru, menerokai pasaran baru untuk
produk yang dikeluarkan dan meningkatkan kemahiran serta pengetahuan dalam bidang berkaitan.

1. Dasar Pembangunan Keusahawanan IPT; dan
2. Modul Kemasyarakatan & Pembangunan Ekonomi (USK4012) UMK.
68
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Kompetensi tenaga pengajar keusahawanan;
2. Kemahiran untuk bergaul dengan masyarakat pelbagai bangsa dan taraf kehidupan;
3. Kemahiran dan pengetahuan sebagai fasilitator;
4. Perbezaan budaya dan tradisi dari segi amalan turun temurun tentang kaedah pelaksanaan
perusahaan; dan
5. Kekurangan sumber kewangan dan teknologi.
Penambahbaikan
1. Memberi latihan dan pengalaman secara langsung kepada tenaga pengajar dalam ilmu
keusahawanan, keusahawanan sosial dan membentuk kompetensi fasilitator;
2. Membuat kajian, adaptasi dan asimilasi amalan terbaik dalam keusahawanan sosial; dan
3. Menjalin kerjasama yang erat dengan agensi yang berkaitan.
1. Dekan,
Fakulti Keusahawanan & Perniagaan.
2. Pengarah,
Pusat Pengajian Bahasa & Pembangunan Insaniah.
69
UNIVERSITI
Keusahawanan TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Menawarkan Kursus Keusahawanan Berstruktur

Objektif Strategik : Menyediakan ekosistem yang kondusif merangkumi suasana,
infrastruktur dan sistem sokongan pendidikan keusahawanan yang
holistik
KPI : Peratus kredit kursus keusahawanan yang ditawarkan kepada pelajar

Kursus keusahawanan berstruktur telah mula diperkenalkan kepada pelajar UiTM pada tahun 1988
bermula dengan Kursus Asas Keusahawanan atau Fundamentals of Entrepreneurship (ETR300).
Seterusnya, mulai tahun 2004, pelajar-pelajar peringkat lepasan ijazah telah berpeluang mengambil
bidang keusahawanan sebagai satu bidang pengkhususan. Program Master of Business Administration
(MBA) dan Doctorate in Business Administration (DBA) telah memperkenalkan kursus-kursus berikut:
Entrepreneurial Strategic and Organization Development (ENT750/ENT932), Corporate Entrepreneurship
(ENT751/ENT933) dan Malaysian Entrepreneurship Environment (ENT752/ENT934).
Pada tahun 2005, UiTM memperkenalkan pula kursus Technology Entrepreneurship (Technopreneurship)
(ENT600) untuk pelajar peringkat ijazah dari gugusan sains dan teknologi. Kursus ini bertujuan untuk
memberi pengetahuan keusahawanan dan mendorong graduan jurusan sains dan teknologi memilih
keusahawanan sebagai kerjaya pilihan.
Sehubungan dengan itu, UiTM meningkatkan usaha dengan menawarkan satu program lengkap dalam
bidang keusahawanan iaitu program Bachelor of Business Administration (BBA) Hons Entrepreneurship.
Tujuan penawaran program ini ialah bagi membolehkan graduan menjadikan bidang keusahawanan
sebagai kerjaya pilihan.
Perancangan aktiviti bagi penawaran program BBA (Hons) Entrepreneuship:
1. Mengenal pasti program keusahawanan yang boleh ditawarkan;

2. Mengendalikan kajian pasaran bagi menentukan permintaan terhadap program;
3. Menetapkan kriteria bagi pemilihan pelajar yang layak;
4. Menyediakan dokumen lengkap bagi permohonan kelulusan pelaksanaan program;
5. Memanjangkan permohonan kelulusan program kepada pihak-pihak berwajib;
6. Membuat iklan penawaran program apabila ia diluluskan; dan
7. Menawarkan program kepada kumpulan pelajar pertama.
1. Bagi program BBA (Hons) Entrepreneuship, pihak UiTM telah melaksanakan kesemua proses yang
diperlukan bagi memastikan program ini berjaya ditawarkan. Penawaran program BBA (Hons)
Entrepreneurship kini berada di peringkat mendapat kelulusan daripada pihak Kementerian
Pengajian Tinggi.
2. Berikut ialah pelaksanaan aktiviti bagi kursus-kursus keusahawanan yang sedia ada:
70
a. Semua pelajar tahun akhir yang mengikuti program diploma diwajibkan mengambil kursus
Fundamentals of Entrepreneurship (ETR300) di kampus UiTM Shah Alam dan di semua kampus
cawangan;
b. Pelajar Fakulti Pengurusan Perniagaan yang mengikuti program Doctoral in Business
Administration (DBA) boleh memilih bidang pengkhususan keusahawanan dan kursus yang
ditawarkan ialah: Entrepreneurial Strategic and Organization Development (ENT932), Corporate
Entrepreneurship (ENT933), Malaysian Entrepreneurship Environment (ENT934) dan Theory and
Practices Entrepreneurship (ENT 931);
c. Semua pelajar tahun akhir yang mengikuti program ijazah dalam gugusan sains dan teknologi
diwajibkan mengambil kursus Technopreneurship (ENT600) di kampus Shah Alam dan di
kampus-kampus cawangan yang menawarkan program gugusan sains dan teknologi; dan
d. Pelajar Fakulti Pengurusan Perniagaan yang mengikuti program Master of Business Administration
(MBA) boleh memilih bidang pengkhususan Keusahawanan dan kursus yang ditawarkan ialah:
Entrepreneurial Strategic and Organization Development (ENT750), Corporate Entrepreneurship
(ENT751) dan Malaysian Entrepreneurship Environment (ENT752).
Pencapaian
1. Program BBA (Hons) Entrepreneurship kini berada di peringkat mendapat kelulusan daripada pihak
Kementerian Pengajian Tinggi;
2. Penawaran kursus Fundamentals of Entrepreneurship (ETR 300) kepada pelajar program diploma
sebanyak 3 jam kredit iaitu 3.3% daripada jumlah minimum unit kredit yang perlu diambil;
3. Penawaran kursus Technopreneurship kepada pelajar program ijazah sebanyak 3 jam kredit iaitu
2.5% daripada jumlah minimum unit kredit yang perlu diambil;
4. Penawaran kursus-kursus pengkhususan keusahawanan kepada pelajar program MBA sebanyak 9
jam kredit iaitu 37.5% daripada jumlah unit kredit yang perlu diambil; dan
5. Penawaran kursus-kursus pengkhususan keusahawanan kepada pelajar program Doctor in Business
Administration (DBA) sebanyak 12 jam kredit iaitu 37.5% daripada jumlah minimum unit kredit yang
perlu diambil.

1. Peraturan Akademik UiTM (Pindaan 2009);
2. Dasar Pembangunan Keusahawanan Kementerian Pengajian Tinggi 2010;
3. Dokumen Rancangan Malaysia Ke 10 UiTM, Bab 9, Keusahawanan, 2010; dan
4. Minit Mesyuarat Bengkel Dasar Pembangunan Keusahawanan Siswa UiTM pada 15 November 2010.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Kekurangan pensyarah yang berkelayakan dalam bidang keusahawanan. Nisbah pensyarah terlatih
dalam bidang keusahawanan berbanding peningkatan bilangan pelajar tidak selari; dan
2. Aspirasi kepentingan teras keusahawanan tidak dihayati oleh fakulti dan kampus cawangan.
Penambahbaikan
1. Mengadakan latihan untuk jurulatih bagi pensyarah-pensyarah di semua fakulti;
2. Mewujudkan skim tenaga pengajar muda dalam bidang keusahawanan;
3. Melantik Adjunct Professor Keusahawanan dari kalangan usahawan berjaya; dan
4. Mengkaji semula silibus keusahawanan untuk disesuaikan dengan keperluan semasa. Untuk
tujuan ini kajian pasaran dan perbincangan meja bulat diadakan dengan golongan usahawan dan
profesional.
71
Malaysian Academy of SME and Entrepreneurship Development (MASMED).
72
Keusahawanan
Aktiviti : Program Keusahawanan Siswa

Objektif Strategik : Menyediakan ekosistem yang kondusif merangkumi suasana,
infrastruktur dan sistem sokongan pendidikan keusahawanan yang
holistik
KPI : Bilangan dan peratusan pelajar yang diberikan pendedahan/
pembudayaan keusahawanan
IPTA : Universiti Utara Malaysia

Program Keusahawanan Siswa merupakan antara program kendalian Institut Pembangunan
Keusahawanan dan Koperasi (CEDI), UUM yang memberi pendedahan, latihan, bimbingan dan
pengalaman berniaga kepada mahasiswa di Universiti. Pada peringkat awal, Universiti lebih memberi
tumpuan kepada pelaksanaan aktiviti pembudayaan keusahawanan dan latihan praktikal perniagaan
melalui Program Pembudayaan Keusahawanan dan Program Siswaniaga bagi melahirkan graduan
yang mempunyai ciri-ciri dan kompetensi keusahawanan yang tinggi.
Bermula tahun 2008, penekanan pelaksanaan aktiviti dirancang ke arah melahirkan usahawan graduan
dengan memperkenalkan Program Perantis Usahawan Siswa (ARUS) dan Program Inkubator Usahawan
Siswa (Incupreneur) dengan melibatkan kerjasama pihak industri dan agensi sokongan perniagaan
seperti Perbadanan Usahawan Nasional Berhad (PUNB), SME Bank, Bank Rakyat, Perbadanan Nasional
Berhad (PNS), Yayasan Pembangunan Usahawan Negeri Terengganu (YPUT), Ria Two Sdn. Bhd. dan
Akademi ETIQA.
Usaha ini diperkemaskan lagi dengan penubuhan Koperasi Usahawan Siswa UUM Berhad (KOSISWA)
dan penglibatan rakan usahawan di kalangan Alumni serta masyarakat usahawan. Pengukuhan
jati diri mahasiswa untuk terus memilih kerjaya sebagai usahawan apabila mereka tamat pengajian
sentiasa disemarakkan melalui khidmat sokongan keusahawanan yang diberikan seperti pembiayaan
perniagaan, kemudahan ruang niaga, peluang perniagaan, latihan dan bimbingan keusahawanan.
Program Keusahawanan Sosial turut diperkenalkan dengan melibatkan mahasiswa melalui Kumpulan
Student In Free Enterprise (SIFE) dan Kumpulan Perunding Muda (Junior Consultant) bagi meningkatkan
kepekaan dan memperluaskan peranan serta sumbangan mereka kepada pembangunan keusahawanan
komuniti setempat.
1. Mensasarkan pelaksanaan latihan atau aktiviti keusahawanan siswa sehingga 50 aktiviti setahun;
2. Melibatkan penyertaan 8,100 orang mahasiswa (37%) dalam aktiviti dan kegiatan keusahawanan;
dan
3. Melaksanakan aktiviti ke arah menggalakkan penyertaan mahasiswa dalam program berimpak
tinggi bagi melahirkan graduan yang memulakan perniagaan.
Pelaksanaan Kegiatan dan Aktiviti Pembudayaan Keusahawanan ini dilaksanakan melalui dua kaedah
utama iaitu:
73
1. Pelaksanaan aktiviti oleh kumpulan mahasiswa dengan pemantauan dan penasihatan tenaga
penggerak keusahawanan
a. Kumpulan mahasiswa sama ada melalui pertubuhan badan pelajar/kelab/persatuan/kumpulan

merancang dan membuat permohonan penganjuran aktiviti keusahawanan; dan
b. Sejumlah peruntukan kewangan daripada sebahagian kos pelaksanaan aktiviti yang diluluskan
akan disediakan bagi merealisasikan perancangan mereka.
2. Pelaksanaan aktiviti secara terancang oleh Institut Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi
(CEDI)
a. Latihan Kemahiran Keusahawanan;

b. Bengkel dan Seminar Peluang Perniagaan;
c. Siri Seminar Pendidikan Koperasi;
d. Kursus Asas Keusahawanan Siswa;
e. Lawatan Keusahawanan ke Industri dan Agensi Sokongan;
f. Sesi Perkongsian Pengalaman Bersama Usahawan;
g. Forum Bersama Agensi Sokongan Keusahawanan;
h. Aktiviti Pra Projek Khas seperti pendedahan dan jati diri keusahawanan;
i. Kerja Lapangan Perniagaan bersama Usahawan dan Syarikat; dan
j. Pertandingan Keusahawanan.
Pencapaian
Secara keseluruhannya UUM telah berjaya mencapai sasaran KPI yang ditetapkan pada tahun 2010
dengan melaksanakan 86 aktiviti dan kegiatan pembudayaan keusahawanan yang melibatkan 8,138
orang mahasiswa berbanding sasaran 50 aktiviti dengan penglibatan 8,000 orang pelajar.

1. Dasar Pembangunan Keusahawanan IPT;
2. Pelan Strategik UUM;
3. Penubuhan Institut Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi ;
4. Dasar Program Siswaniaga UUM;
5. Tabung Pinjaman Perniagaan Pelajar UUM; dan
6. Peruntukan Latihan Keusahawanan Tahunan Universiti
Isu-Isu Pelaksanaan
Kejayaan pelaksanaan aktiviti banyak bergantung kepada pasukan kerja atau tenaga penggerak
keusahawanan dan penyertaan daripada mahasiswa. Situasi pembelajaran di kampus mendorong
kreativiti dan inisiatif kumpulan penggerak kerana penawaran aktiviti perlu diselaraskan berdasarkan
jadual kuliah mahasiswa. Sebahagian besar aktiviti banyak dilaksanakan pada hari cuti kuliah atau pada
sebelah malam.
Tenaga penggerak atau pasukan kerja juga perlu memahami dan menghayati usaha untuk memupuk
semangat dan minat mahasiswa ke arah kerjaya sebagai usahawan supaya aktiviti yang dilaksanakan,
bimbingan dan nasihat yang diberikan lebih berkesan. Ini memerlukan latihan yang berterusan supaya
konsistensi pembangunan aktiviti menunjukkan kemajuan.
Budaya keusahawanan dapat dipupuk dengan lebih baik apabila suasana persekitaran yang menyokong
kepada perkembangannya diberi keutamaan, ini termasuklah yang berkaitan dengan peruntukan
kewangan dan kemudahan atau prasarana sokongan seperti kemudahan ruang niaga, hubungan
dengan industri, usahawan dan agensi.
74
Penambahbaikan
1. Menerapkan pendekatan Intrapreneurship melalui Koperasi Usahawan Siswa UUM Berhad
(KOSISWA) dalam pelaksanaan Program Siswaniaga;
2. Mempertingkatkan hubungan perniagaan, perkongsian ilmu dan pengalaman di antara peserta
program dengan Usahawan Alumni serta Entiti Perniagaan melalui pelaksanaan Program Inkubator
Usahawan Siswa; dan
3. Pengantarabangsaan aktiviti keusahawanan mahasiswa.
1. Pengarah,
Institut Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi (CEDI).
2. Penolong Pengarah/Pengurus,
Unit Keusahawanan Siswa dan Komuniti, CEDI.
75
CAP MyBrain15
Menawarkan Insentif Kepada Pelajar Yang
Menamatkan PhD Dalam Tempoh 3-4 Tahun
Pencarian Calon Tenaga Akademik Berpotensi

Melalui Program Bright Sparks
Pemantauan Pengajian Di Bawah Hadiah Latihan

Cuti Belajar (HLCB)/Skim Latihan Akademik
Bumiputera (SLAB)/ Skim Latihan Akademik
IPTA(SLAI)
Mengenal Pasti dan Menawarkan Jawatan Fellow

SLAB/SLAI dan Anugerah Kecemerlangan.
Inisiatif MyBrain15 Di USM
Meningkatkan Bilangan Staf dan Pelajar UTM untuk

Mendaftar PhD dengan Pengurangan Birokrasi
Proses Kemasukan dan Penyediaan Pembiayaan
Pengajian
MyBrain15
Aktiviti : Menawarkan Insentif Kepada Pelajar Yang Menamatkan PhD Dalam

Tempoh 3-4 Tahun
Objektif Strategik : Mensasarkan Seramai 60,000 Pemegang PhD dan setaraf menjelang
tahun 2020
KPI : Bilangan Pelajar PhD dan setaraf di IPTA

Di Universiti Malaya tempoh minimum pengajian PhD adalah 4 semester dan tempoh maksimum
adalah 12 semester. Lazimnya pelajar akan mengambil tempoh lebih daripada 4 tahun untuk
menyempurnakan pengajian. Oleh itu pada tahun 2009 Universiti Malaya mewujudkan insentif untuk
menggalakkan pelajar menyempurnakan pengajian PhD dalam tempoh masa yang lebih singkat.
Penganugerahan Insentif ini melibatkan perkara berikut:
1. Lembaga Pengarah Universiti dalam mesyuaratnya pada 9.4.2009 telah bersetuju untuk meluluskan
insentif ini. Insentif yang diluluskan adalah seperti berikut:
Tempoh Tamat Pengajian Insentif kepada pelajar Insentif kepada Penyelia
Tidak melebihi 3 tahun RM2,000 RM1,000
Tidak melebihi 4 tahun RM1,000 RM500
2. Institut Pengajian Siswazah (IPS) kemukakan senarai nama pelajar yang menyempurnakan pengajian
dalam tempoh tidak melebihi 4 tahun kepada Unit Perancangan Korporat (UPK) berdasarkan Buku
Konvokesyen pada tahun semasa.
3. Universiti menganjurkan majlis Anugerah Cemerlang Universiti Malaya pada setiap tahun selepas
Majlis Konvokesyen untuk menyampaikan insentif tersebut kepada Pelajar dan Penyelia.
4. Dalam masa yang sama, Universiti Malaya turut memberi insentif kepada staf akademik yang
menamatkan pengajian pada peringkat PhD atas inisiatif mereka sendiri dengan memberi ganjaran
sebanyak RM5000.00 sekali dalam perkhidmatan.
5. Carta Gantt seperti dalam Lampiran A
Aktiviti ini melibatkan PTJ berikut:
1. Unit Perancangan Korporat (UPK);

2. Institut Pengajian Siswazah (IPS); dan
3. Bahagian Sumber Manusia (BSM).
79
Pencapaian
1. Bagi tahun 2009, aktiviti ini telah dijalankan dengan jayanya dan seramai 50 orang graduan telah
menerima insentif. Pada tahun berikutnya (2010), jumlah graduan yang menerima insentif ini terus
meningkat kepada 58 orang (16%).
2. Bagi Insentif kepada staf Akademik Universiti Malaya yang menyempurnakan pengajian PhD atas
inisiatif sendiri, bilangan staf yang menerima anugerah ini ialah masing-masing dua orang bagi
tahun 2009 dan 2010.

Pelaksanaan aktiviti ini disokong oleh dasar berikut:
1. Penawaran biasiswa kepada calon PhD yang berkelayakan;

2. Pelaksanaan program Bright Sparks;
3. Pemberian Graduate Research Assistantship Scheme (GRAS);
4. Pemberian Geran Penyelidikan kepada calon PhD;
5. Bantuan kewangan untuk pembentangan seminar dalam dan luar Negara;
6. Bantuan kewangan untuk penerbitan dalam jurnal berwasit; dan
7. Pemantauan kemajuan penyelidikan melalui seminar dan Candidature Defence.
Isu-Isu Pelaksanaan
Dalam pelaksanaan aktiviti di atas isu yang berkaitan adalah seperti berikut:
1. Dana yang terhad mengekang agihan geran penyelidikan kepada setiap calon dalam jumlah yang
lebih besar; dan
2. Dana yang terhad mengekang bilangan penawaran biasiswa kepada lebih ramai calon.
Penambahbaikan
1. Penubuhan Writing Unit untuk membantu calon dalam penulisan tesis.
2. Penubuhan Unit Lonjakan Akademik di bawah Canseleri untuk membantu staf akademik dalam
menyempurnakan pengajian PhD.
Institut Pengajian Siswazah,
Unit Perancangan Korporat dan Bahagian Sumber Manusia.
80
Lampiran A
Menawarkan insentif kepada pelajar yang menamatkan PhD dalam tempoh 3-4 tahun
2009 2010 2011
Perancangan Aktiviti Tempoh Mula Tamat
Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec Jan Feb Mar Apr May Jun Jul Aug Sep Okt Nov Dec
Kelulusan Lembaga
1 hari 4/9/2008 4/9/2009
Pengarah UM
PS kemukakan
senarai nama pelajar
yang terlibat kepada
Unit Perancangan 06/2009 06/2009
1 hari
Korporat (UPK) 07/2010 07/2010
Berdasarkan Buku
Konvokesyen Bagi
Tahun Semasa
Universiti
menganjurkan
Majlis Anugerah
Cemerlang Universiti
31/07/2009 31/07/2009
Malaya untuk 1 hari
23/071010 23/071010
menyampaikan
insentif tersebut
kepada Pelajar dan
Penyelia
Bagi Staf
Akademik UM
yang menamatkan
pengajian
diperingkat PhD
atas insiatif sendiri Sepanjang masa
mereka juga diberi
ganjaran sebanyak
RM5000.00
sekali dalam
perkhidmatan.
81
MyBrain15
Aktiviti : Pencarian Calon Tenaga Akademik Berpotensi Melalui Program

Bright Sparks
tahun 2020
KPI : Bilangan pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf

Usaha untuk menjadikan Universiti Malaya sebagai sebuah pusat penyelidikan dan pembelajaran
berkelas dunia adalah merupakan satu usaha yang melibatkan pelbagai aspek. Salah satu usaha untuk
mencapai sasaran ini adalah dengan mewujudkan kelompok ahli akademik dan penyelidik cemerlang
yang mampan untuk berkhidmat bersama Universiti Malaya dan secara langsung berbakti kepada
negara.
Untuk mencapai hasrat ini Universiti Malaya telah menubuhkan satu unit baru pada 9 September
2009 yang dinamakan Unit Bright Sparks. Melalui unit ini individu cemerlang yang mempunyai minat
dan kecenderungan mendalam terhadap bidang penyelidikan dan akademik akan dipelawa untuk
menyertai tenaga akademik dan penyelidik di Universiti Malaya. Penyertaan mereka melalui program
yang dinamakan Program Bright Sparks (BSP) melayakkan mereka diberikan pelbagai insentif menarik
untuk bekerja dan memajukan kerjaya bersama Universiti Malaya.
1. Membuat hebahan lebih meluas mengenai BSP kepada warga kampus dan orang ramai.
2. Mengenal pasti pelajar/graduan yang cemerlang dari peringkat Sarjana Muda sehinggalah PhD
untuk ditawarkan penyertaan ke BSP.
3. Berkomunikasi dengan pihak JPA, MARA dan organisasi yang menyediakan penajaan/ pinjaman
pengajian untuk mendapatkan data pelajar cemerlang untuk mempelawa mereka menyertai BSP.
1. Brosur / Leaflet / Kit Pemasaran
a. Reka bentuk yang menarik;

b. Maklumat yang komprehensif dan jelas;
c. Peruntukan yang mencukupi;
d. Hebahan melalui iklan di akhbar tempatan terpilih;
e. Hebahan melalui advertorial di dalam digest terpilih; dan
f. Hebahan kepada pelajar luar negara dengan bantuan staf Universiti Malaya yang keluar negara.
2. Penyertaan dalam pameran-pameran pendidikan dalam dan luar negara
a. Bekerjasama dengan International Student Centre (ISC) dan Institut Pengajian Siswazah (IPS);
b. Bekerjasama dengan Malaysian Education Promotion Centres;
c. Kerjasama dengan pejabat offshore Universiti Malaya; dan
d. Menjalankan lawatan ke Universiti-Universiti terpilih di dalam dan luar negara.
82
3. Lawatan / Surat Ke Institusi /Organisasi
a. Pejabat Malaysian Students Department; dan

b. Kedutaan Malaysia di luar negara.
Pencapaian
Semenjak penubuhan program ini, banyak maklum balas positif diterima dari kalangan komuniti kampus
dan juga masyarakat umum. Sehingga kini lebih 620 permohonan telah diterima daripada pemohon
dari dalam dan luar negara. Daripada jumlah tersebut sebanyak 217 tawaran telah dikeluarkan kepada
pemohon dalam pelbagai kategori.

1. Polisi Teras Program Bright Sparks;
2. Keputusan mesyuarat Pengurusan UM pada 9 September 2009; dan
3. Keputusan mesyuarat Pengurusan UM pada 11 November 2009.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Polisi pelaksanaan Program Bright Sparks yang terlalu dinamik. Kerap berlaku perubahan yang
mengakibatkan pelbagai pindaan terhadap polisi sedia ada.
2. Kekangan perjawatan di Universiti Malaya. Perlu mematuhi garis panduan/polisi yang ditetapkan
JPA dalam urusan pengambilan kakitangan (terutamanya berstatus tetap).
3. Polisi/garis panduan pelaksanaan ikatan pasca penajaan Program Bright Sparks yang masih belum
diteliti dengan mendalam.
Penambahbaikan
1. Semakan semula kadar elaun penajaan Program Bright Sparks untuk menarik lebih ramai individu
berkelayakan memohon; dan
2. Penetapan kriteria dan polisi yang lebih jelas.
1. Ketua,
Unit Bright Sparks.
2. Penolong Pendaftar Kanan,
Unit Bright Sparks.
83
MyBrain15
Aktiviti : Pemantauan Pengajian di Bawah Hadiah Latihan Cuti Belajar (HLCB)/

Skim Latihan Akademik Bumiputera (SLAB)/ Skim Latihan Akademik
IPTA(SLAI)
tahun 2020
KPI : Bilangan pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf

Universiti mendapati sasaran bilangan staf dan felo di bawah HLCB/SLAB/SLAI yang dijangka
memperoleh Ijazah PhD dalam tempoh masa yang ditetapkan tidak dapat dicapai dan jauh menepati
sasaran. Ini menyebabkan peratusan pensyarah yang memiliki Ijazah PhD tidak menunjukkan
peningkatan memberangsangkan. Punca masalah yang dikenal pasti antaranya adalah disebabkan
kelemahan proses pemantauan pengajian staf/felo.
Sehubungan itu, Universiti telah mengambil langkah-langkah yang sewajarnya untuk memantau
pengajian staf/felo tersebut secara dekat melalui pembangunan sistem pemantauan dalam talian secara
komprehensif, menubuhkan pasukan Panel Pemantau Kemajuan Pengajian Staf/Felo, memperketatkan
dasar pertimbangan permohonan pelanjutan tempoh pengajian dan mengambil langkah yang lebih
tegas bagi mereka yang gagal memperoleh Ijazah yang ditetapkan.
1. Membangunkan Sistem Aplikasi Dalam Talian untuk pemantauan kemajuan pengajian staf/felo
(dijangka akan dapat digunakan mulai bulan April 2011);
2. Membangunkan Sistem Aplikasi Dalam Talian untuk permohonan pelanjutan tempoh pengajian
(dijangka akan dapat digunakan mulai bulan April 2011);
3. Membangunkan Sistem Pemantauan Tamat Pengajian dan Lapor Diri (sedang dalam perancangan);
dan
4. Mengadakan susulan lawatan Panel Pemantau Kemajuan Pengajian Staf/Felo ke negara-negara
yang terlibat bagi menilai kemajuan staf/felo dan menemui penyelia mereka jika perlu.
1. Mengadakan kursus Pre PhD Preparation Course kepada semua staf/felo yang ditawarkan mengikuti
pengajian di bawah HLCB/SLAB/SLAI. Objektif kursus ini adalah:
a. memberi taklimat mengenai polisi dan peraturan;

b. memberi gambaran awal mengenai alam pengajian dari segi cabarannya dan kaedah untuk
mengurus diri serta pembelajaran;
c. menyuntik semangat dan motivasi kepada mereka untuk menyempurnakan pengajian dalam
tempoh yang ditetapkan; dan
d. memberi peringatan tentang kesan dan tindakan yang akan dikenakan jika gagal memperoleh
Ijazah yang ditetapkan.
2. Menubuhkan pasukan Panel Pemantau Kemajuan Pengajian Staf/Felo. Tumpuan awal lawatan
adalah di negara yang mempunyai kumpulan majoriti staf/felo iaitu di United Kingdom dan
84
Australia. Temu duga telah dipusatkan mengikut lokasi berikut:
United Kingdom
a. Glasgow pada 19.- 25 September 2010

b. London pada 22 – 30 September 2010
c. Manchester pada 26 September – 4 Oktober 2010
Australia
a. Melbourne pada 18 – 25 September 2010

b. Sydney pada 18 – 24 September 2010
3. Perth pada 25 -28 September 2010.

4. Hasil pemantauan tersebut telah mendapati seramai 15 orang staf/felo menunjukkan prestasi
yang sangat lemah dan mereka telah ditamatkan pencalonan di luar negara dan dipanggil balik ke
Malaysia.
5. Pada bulan Januari 2010, Universiti menetapkan polisi bahawa staf/felo dikehendaki untuk
memperoleh Ijazah yang ditetapkan dalam tempoh maksimum setahun yang diambil kira dari
tarikh lapor diri selepas tamat tempoh pengajian. Sekiranya mereka masih gagal menyempurnakan
pengajian dan memperoleh Ijazah yang ditetapkan dalam tempoh tersebut maka tindakan seperti
berikut akan dikenakan:
a. Bagi staf di bawah HLCB, potongan gaji akan dibuat ke atas gaji bulanan iaitu seperti berikut:
i. RM200 sebulan untuk 12 bulan yang pertama;

ii. RM400 sebulan untuk 12 bulan berikutnya;
iii. RM600 sebulan untuk 12 bulan berikutnya;
iv. RM800 sebulan untuk 12 bulan berikutnya; dan
v. RM1000 sebulan untuk tempoh seterusnya sehingga selesai pemotongan dibuat mengikut
jumlah tuntutan ganti rugi yang ditetapkan dalam perjanjian atau sehingga staf berjaya
memperoleh Ijazah yang ditetapkan.
vi. Potongan akan diberhentikan sebaik sahaja staf mengemukakan bukti penyerahan tesis
kepada pemeriksa dan wang yang telah dipotong akan dikembalikan apabila mereka
berjaya memperoleh Ijazah berkenaan.
b. Bagi felo SLAB/SLAI, status felo akan ditamatkan dan akan dikenakan tuntutan ganti rugi
mengikut jumlah yang ditetapkan dalam perjanjian.
Pencapaian
1. Staf/Felo yang mengikuti kursus Pre PhD Preparation Course lebih memahami kehendak dan harapan
Universiti serta bersedia untuk menghadapi cabaran pengajian.
2. Lawatan Panel Pemantau Kemajuan Pengajian membolehkan staf/felo yang bermasalah dikenal
pasti lebih awal dan tindakan segera dapat diambil untuk menyelesaikan masalah pengajian dan
penajaan mereka. Kaedah ini juga dapat mengelakkan pembaziran wang bagi berterusan menaja
mereka yang tidak mempunyai potensi boleh menyempurnakan pengajian.
3. Tindakan tegas seperti tuntutan ganti rugi dan potongan gaji bagi mereka yang gagal memperoleh
Ijazah yang ditetapkan menyebabkan staf/felo telah berusaha bersungguh-sungguh untuk
mendapatkan Ijazah tersebut.
85
1. Polisi HLCB/SLAB/SLAI; dan
2. Keputusan Mesyuarat Pengurusan Universiti Malaya pada 13 Januari 2010.
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Memandangkan sistem pemantauan sebelum ini dibuat secara manual dan data dalam sistem sedia
ada adalah tidak lengkap maka pembangunan sistem online memerlukan proses pengemaskinian
data secara intensif sebelum ia boleh digunakan.
2. Polisi dan pelaksanaan yang tegas dari segi pertimbangan permohonan pelanjutan tempoh,
pemantauan pengajian dan tuntutan ganti rugi yang baharu sahaja dikuatkuasakan bagi mereka
yang berada di pertengahan pengajian telah menyebabkan kebanyakan staf/felo tidak bersedia. Ini
menimbulkan banyak kes rayuan dan aduan ketidakpuasan hati kepada pihak urus setia.
Penambahbaikan
1. Memperkemaskan polisi, proses kerja dan data staf/felo HLCB/SLAB/SLAI; dan
2. Membangunkan satu modul HLCB/SLAB/SLAI yang holistik dan komprehensif dari permulaan
sehingga penamatan pengajian.
Ketua Penolong Pendaftar Kanan,
Unit Latihan & Kemajuan Kerjaya,
86
MyBrain15
Aktiviti : Mengenal Pasti dan Menawarkan Jawatan Fellow SLAB/SLAI dan

Anugerah Kecemerlangan
tahun 2020
KPI : Bilangan staf IPTA warganegara yang mendapat PhD dan setaraf dari
luar negara
IPTA : Universiti Malaysia Perlis

Bagi program ini, calon yang berkelayakan akan dilantik sebagai Fellow dan dibayar elaun bulanan
untuk melanjutkan pengajian M.Sc atau PhD di dalam ataupun luar negara. Fellow juga akan dibiayai
oleh Biasiswa SLAB atau SLAI dari pihak Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia
Anugerah kecemerlangan (berbentuk kewangan) kepada calon SLAB / SLAI yang menghabiskan
pengajian PhD mereka sebelum tempoh 3½ tahun. Anugerah berbentuk wang sagu hati dan pemberian
geran penyelidikan.
Bagi biasiswa SLAB/SLAI, pengambilan adalah terbuka sepanjang tahun dan pengambilan adalah
bergantung kepada keperluan daripada pusat pengajian. Iklan mengenai SLAB/SLAI diadakan sekali
setahun di dalam surat khabar tempatan.
Bagi anugerah kecemerlangan, pelajar yang berjaya seperti mendapat PhD dalam tempoh yang
ditetapkan layak untuk mendapat anugerah yang telah dijanjikan berbentuk geran penyelidikan dan
anugerah wang tunai. Ini akan menggalakkan pelajar untuk berusaha untuk menamatkan pengajian
dengan PhD dalam tempoh yang singkat.
1. Mengenal pasti dan menawarkan jawatan fellow SLAB/SLAI kepada para pelajar Malaysia (tanpa
penaja) yang sedang mengikuti pengajian PhD atau M.Sc (di peringkat akhir pengajian) di universiti-
universiti luar dan dalam negara (Head Hunting) atau kepada para pelajar sarjana muda dengan
kelas pertama yang berminat untuk menyambung pengajian di peringkat PhD atau kepada para
Jurutera yang memiliki ijazah sarjana muda kelas pertama atau ijazah sarjana, yang berminat untuk
menyambung pengajian di peringkat PhD; dan
2. Mewujudkan anugerah kecemerlangan berbentuk kewangan berbentuk geran penyelidikan
jangka pendek bernilai RM10,000 sebagai satu galakan untuk staf menamatkan pengajian dalam
masa yang telah ditetapkan iaitu sebelum tempoh 3 ½ tahun.
Pencapaian
1. Bilangan fellow dan staf yang tamat pengajian PhD pada tahun 2009 adalah seramai 3 orang.
2. Bilangan fellow dan staf yang tamat pengajian PhD pada tahun 2010 adalah seramai 4 orang.
87
1. Skim Latihan Tenaga Pengajar Akademik; dan
2. Skim Pengajian Lanjutan Kakitangan Akademik
Isu-Isu Pelaksanaan
1. Masalah dari segi isu kewangan di mana kekurangan bajet kerana aktiviti-aktiviti yang dirancang
memerlukan belanja yang agak besar;
2. Masalah dari segi tenaga kerja di mana kekurangan kakitangan untuk melaksanakan tugasan-
tugasan di bawah aktiviti-aktiviti ini secara sepenuh masa;
3. Bilangan fellow dan staf cuti belajar yang dijangka tamat pengajian pada setiap tahun tidak
mencapai sasaran berikutan kes pelanjutan tempoh pengajian; dan
4. Bilangan staf yang diluluskan cuti belajar pada setiap tahun adalah rendah berikutan masalah
kekurangan staf untuk mengajar.
Penambahbaikan
1. Cuba menambahkan lagi bilangan pelajar yang mendapat biasiswa SLAB/SLAI ini pada setiap tahun;
2. Mewujudkan lebih anugerah kepada pelajar-pelajar PhD;
3. Mewujudkan program persediaan staf cuti belajar supaya staf lebih bersedia untuk melanjutkan
pengajian dan sekali gus mengurangkan masalah pelanjutan tempoh pengajian; dan
4. Pemantauan kemajuan pengajian fellow dan staf perlu lebih efisien.
Dekan,
Pusat Pengajian Siswazah.
88
MyBrain15
Aktiviti : Inisiatif MyBrain15 di USM

tahun 2020
KPI : Bilangan pelajar PhD warganegara yang digraduatkan oleh IPTA
IPTA : Universiti Sains Malaya

Selaras dengan dasar Kerajaan bagi meningkatkan bilangan pemegang ijazah kedoktoran kepada
seramai 60,000 orang menjelang tahun 2023, Universiti Sains Malaysia telah mengambil tindakan pro-
aktif dalam memantapkan pengurusan pengajian siswazah dan memperkenalkan beberapa kaedah
baru yang boleh menjadi pemangkin dalam meningkatkan bilangan pelajar siswazah peringkat
kedoktoran.
Melalui Institut Pengajian Siswazah, beberapa inisiatif baru meliputi akademik, pengurusan dan
pembiayaan kewangan telah diperkenal dan dilaksanakan dalam usaha mencapai matlamat yang
digariskan di bawah projek MyBrain15. Perancangan dan pelaksanaan inisiatif baru ini melibatkan
semua peringkat merangkumi Pusat Pengajian/Pusat Kecemerlangan, Jabatan Pentadbiran, staf
akademik dan staf pengurusan.
Universiti melalui Institut Pengajian Siswazah telah merancang aktiviti-aktiviti yang boleh melonjak
pencapaian KPI di bawah projek MyBrain15. Aktiviti yang dirancang meliputi hal-hal berkaitan akademik,
pengurusan dan promosi pengajian siswazah di USM.
Strategi pelaksanaan aktiviti bagi mencapai matlamat di bawah inisiatif MyBrain15 boleh dibahagikan
kepada tiga bahagian iaitu:
1. Kemasukan calon ke program kedoktoran;

2. Mempertingkatkan kecekapan proses pembelajaran dan pengajaran; dan
3. Mempertingkatkan kecekapan dalam mengijazahkan pelajar.
Kemasukan Calon Ke Program Kedoktoran
Kemasukan Terus ke Peringkat Pengajian Doktor Falsafah Bagi Calon Yang Mencapai PNGK ≥ 3.67
Pengajian Prasiswazah - Institut Pengajian Siswazah melakukan promosi secara agresif bagi menarik
minat pelajar-pelajar yang mempunyai PNGK ≥ 3.67 untuk mengikuti pengajian terus di peringkat
Doktor Falsafah. Pembiayaan kewangan ditawarkan kepada pemohon yang memenuhi syarat-syarat
tambahan yang ditetapkan oleh peringkat Pusat USM dan Pusat-Pusat Pengajian.
Insentif Kepada Penyelia Yang Mendapat Pelajar Cemerlang - Pihak Universiti memberikan insentif
kepada Penyelia dalam menggalakkan mereka untuk mendapatkan calon siswazah yang mempunyai
PNGK ≥ 3.0. Insentif dalam bentuk bantuan kewangan bagi membolehkan penyelia berkenaan
membiayai projek penyelidikan untuk calon siswazah di bawah penyeliaannya.
89
Peningkatan Taraf daripada Sarjana kepada Doktor Falsafah - Pihak IPS telah menyediakan garis
panduan lengkap dan berstruktur untuk digunakan oleh Pusat Pengajian/Pusat Kecemerlangan dalam
proses untuk meningkatkan taraf pengajian calon siswazah yang cemerlang daripada Sarjana kepada
Doktor Falsafah. Dengan kekerapan mesyuarat Mesyuarat Majlis Pengajian Siswazah Universiti (MPSU)
pada setiap bulan, kelulusan peningkatan taraf ini dapat disegerakan.
Kekerapan Mesyuarat Majlis Pengajian Siswazah Universiti (MPSU) - Mulai 2009, Mesyuarat
MPSU diadakan pada setiap bulan. Sebelum ini, mesyuarat hanya diadakan dua bulan sekali. Dengan
kekerapan mesyuarat sebulan sekali, perkara-perkara berkaitan pengajian siswazah seperti hal ehwal
kemasukan yang memerlukan kelulusan MPSU dapat disegerakan.
Pelantikan Pegawai Pemasaran Pengajian Siswazah – Seorang Pegawai Pemasaran yang

bertanggungjawab dalam merancang strategi dan pelaksanaan program dan aktiviti pengajian
siswazah telah dilantik. Pegawai ini bertanggungjawab dalam membuat analisa dan mencadangkan
strategi terancang dalam meningkatkan bilangan pelajar siswazah untuk mencapai KPI yang telah
ditetapkan oleh Universiti.
Mempertingkatkan Kecekapan Proses Pembelajaran Dan Pengajaran
Latihan Untuk Penyelia – Dalam memantapkan kualiti penyeliaan bagi program Doktor Falsafah,
Institut Pengajian Siswazah telah mewujudkan Program Latihan untuk Penyelia untuk memberi latihan
kepada staf akademik terutamanya yang baru berkhidmat kurang daripada lima tahun. Program
ini terdiri daripada 4 Modul yang meliputi berikut telah dibangunkan; Pemilihan Pelajar Siswazah,
Penulisan dan Pemeriksaan Tesis, Penyeliaan Kemajuan Penyelidikan, Syarat dan Peraturan Pengajian
Siswazah dan Etika Penyeliaan. Kakitangan akademik yang melengkapkan keempat-empat modul ini
akan diberikan Sijil bagi mengiktiraf latihan intensif yang mereka telah lalui.
Pembiayaan Pengajian dan Bantuan Kewangan - Pelajar yang layak akan diberikan pembiayaan
kewangan untuk mengikuti pengajian siswazah di bawah inisiatif berikut; Skim Fellowship USM,
Skim Siswazah Pembantu, Geran Penyelidikan Siswazah, dan Skim Bantuan Menghadiri Seminar dan
Pembentangan Kertas Kerja. Skim pembiayaan ini, membolehkan pelajar siswazah memberikan fokus
untuk penyelidikan yang dijalankan, melatih mereka kemahiran dalam menyedia dan mempertahankan
cadangan penyelidikan serta meningkatkan jaringan perhubungan yang lebih luas melalui kehadiran
mereka di persidangan.
Perkhidmatan Sokongan Akademik Pengajian Siswazah (PSAP) - PSAP dipusatkan di

Institut Pengajian Siswazah dan membantu pelajar dalam hal-hal berkaitan penulisan ilmiah dan
meningkatkan kualiti profesional serta peribadi. PSAP menawarkan perkhidmatan berikut; khidmat
nasihat penyuntingan dan statistik, kursus-kursus untuk pembangunan profesional dan peribadi dan
perkhidmatan saringan bahan-bahan penerbitan untuk mengelak daripada unsur plagiat. Melalui
perkhidmatan ini, pelajar siswazah dibantu dalam memberi khidmat nasihat dalam menulis tesis, kertas
penerbitan dalam jurnal dan ini menyumbang kepada penyediaan tesis yang lebih cekap dan berkesan.
Mempertingkatkan Kecekapan Dalam Mengijazahkan Pelajar
Memperkenalkan Kaedah Alternatif Pemeriksaan Tesis Doktor Falsafah (Mod Penyelidikan) –

melalui kaedah ini, pelajar siswazah dibenarkan mengikuti penilaian bagi pengajian peringkat Doktor
Falsafah melalui Kaedah Tesis dan Penerbitan. Senat Universiti telah meluluskan cadangan ini pada 15
Oktober 2009 dan pihak Institut Pengajian Siswazah telah menyediakan tatacara pelaksanaan untuk
digunakan oleh Pusat Pengajian/Pusat dalam mempraktikkan kaedah ini. Melalui kaedah ini, ia memberi
laluan kepada calon yang telah menghasilkan penerbitan berkualiti untuk menggunakan penerbitan
tersebut sebagai sebahagian daripada tesis.
Laporan Kemajuan Calon – Penyelia dan calon masing-masing, dikehendaki mengemukakan laporan
kemajuan pelajar masing-masing pada setiap semester melalui web bagi memastikan proses penyeliaan
90
berjalan lancar. Pembaharuan pencalonan bagi pelajar mod penyelidikan hanya boleh dilakukan apabila
penyelia dan pelajar menyempurnakan laporan kemajuan. Melalui proses ini, pemantauan kemajuan
calon boleh dilakukan secara berkesan dan calon yang bermasalah akan dirujuk untuk pemantauan
oleh Timbalan Dekan (Siswazah & Penyelidikan) Pusat Pengajian/Pusat Kecemerlangan.
Pemantauan Tempoh Pemeriksaan Tesis - Proses pemantauan untuk memastikan pemeriksa tesis
mematuhi tempoh pemeriksaan dilakukan secara agresif. Melalui sistem Thesis Tracking, pihak Institut
Pengajian Siswazah akan menghubungi pemeriksa yang gagal menyerahkan laporan pemeriksaan
tesis dalam tempoh masa yang ditetapkan.
Jadual Ringkasan Viva – Unit Peperiksaan, Institut Pengajian Siswazah akan menyediakan jadual
ringkasan viva dan akan memaklumkan kepada Pusat Pengajian/Pusat Kecemerlangan viva yang
tertangguh bagi tesis yang telah diterima laporan penilaian.
Pencapaian
Universiti Sains Malaysia telah menetapkan KPI berikut bagi menjayakan program MyBrain15:
Perkara/Tahun 2009 2010 2011 2012

Unjuran Pelajar Peringkat Kedoktoran Yang Akan 165* 195*
69 135
Berijazah (254**) (279**)
Pencapaian Sebenar Pelajar Peringkat kedoktoran
210 231
Yang Berijazah
* Unjuran asal yang dikemukakan kepada Kementerian Pengajian Tinggi

**Unjuran baru yang dicadangkan selepas semakan semula
Universiti Sains Malaysia telah berjaya melepasi tahap pencapaian KPI yang telah digariskan di bawah
program Mybrain15. Pada 2010, Universiti Sains Malaysia berjaya mengijazahkan seramai 231 pelajar
siswazah peringkat kedoktoran berbanding 210 pada 2009.

Dalam usaha memantapkan pengurusan dan pentadbiran pengajian siswazah untuk mencapai sasaran
yang telah digariskan di bawah MyBrain15, Institut Pengajian Siswazah telah membuat penambahbaikan
dan telah mencadangkan beberapa pendekatan baru. Dalam usaha ini, pada 2009, Senat Universiti
telah memberikan kelulusan terhadap cadangan berikut:
1. Garis paduan syarat kemasukan yang telah memperincikan keperluan yang perlu ada kepada
seseorang calon sekiranya tidak menepati surat kemasukan program pengajian siswazah;
2. Garis panduan syarat Bahasa Inggeris untuk program pengajian siswazah;
3. Pemurnian proses pemeriksaan tesis dan pelaksanaan viva;
4. Panduan gred kemasukan luar negara yang setara dengan sistem gred yang digunakan di Malaysia;
5. Terma rujukan untuk Panel dan Pengerusi Viva; dan
6. Tatacara dan Kaedah Pelaksanaan Pemeriksaan Tesis Doktor Falsafah (Mod Penyelidikan).
Isu-Isu Pelaksanaan
Dalam melaksanakan penambahbaikan terhadap pengurusan dan pentadbiran pengajian siswazah
secara keseluruhan, antara isu yang dihadapi ialah memberi kefahaman kepada pihak-pihak yang
mempunyai hubungan langsung dengan pengajian siswazah. Pihak Institut Pengajian Siswazah
mengadakan siri taklimat secara berterusan melibatkan staf akademik dan pentadbiran berkaitan isu-
isu pengajian siswazah melalui Sesi Taklimat Khas, Program Interaksi Bersama Pusat Pengajian/Pusat
Kecemerlangan dan juga kempen bagi program tertentu.
91
Penambahbaikan
Usaha berterusan dilakukan dalam memastikan pencapaian matlamat MyBrain15 dengan memantapkan
pengurusan dan pentadbiran pengajian siswazah meliputi:
1. Meningkatkan kecekapan dalam penjadualan dan pelaksanaan viva. Mulai Oktober 2010, Pusat
Pengajian/Pusat yang mempunyai Pegawai Pentadbiran (Penolong Pendaftar) lebih daripada
seorang diberikan tanggungjawab untuk menjadualkan viva. Melalui kaedah ini, bilangan viva
yang dilaksanakan telah meningkat;
2. Melalui sistem Thesis Tracking, calon boleh mendapatkan maklumat sama ada tesis mereka telah
diperiksa dan laporan pemeriksa telah dikemukakan kepada Institut Pengajian Siswazah. Melalui
kaedah ini, staf yang menguruskan viva akan sentiasa berwaspada dan akan mengambil tindakan
segera bagi menjadualkan viva apabila pemeriksa telah mengemukakan laporan; dan
3. Proses kerja dan garis panduan berkaitan pengajian siswazah telah disediakan bagi membolehkan
staf yang menguruskan pengajian siswazah memahami prosedur dan meningkatkan kecekapan
kerja.
Dekan,
Institut Pengajian Siswazah.
92
MyBrain15
Aktiviti : Meningkatkan Bilangan Staf dan Pelajar UTM Untuk Mendaftar PhD
Dengan Pengurangan Birokrasi Proses Kemasukan dan Penyediaan
Pembiayaan Pengajian
tahun 2020
KPI : Bilangan Pelajar PhD dan setaraf di IPTA
IPTA : Universiti Teknologi Malaya

Aktiviti ini memberi tumpuan kepada segmen pasaran pelajar yang sedia ada di UTM yang terdiri
daripada tiga kelompok utama calon pelajar PhD iaitu:
1. Staf UTM tanpa kelayakan PhD;

2. Pelajar Sarjana UTM; dan
3. Pelajar Sarjana Muda UTM Kelas Pertama.
Walaupun saiz segmen pasaran ini sebenarnya amat besar, ia tidak pernah diteroka sepenuhnya
sebelum ini. Kesannya sebahagian calon pelajar PhD daripada ketiga-tiga kelompok ini telah mendaftar
program PhD di luar UTM sama ada di dalam atau di luar negara.
Dua pendekatan utama yang dilaksanakan untuk mengikat ketiga-tiga kelompok calon pelajar ini
untuk mendaftar PhD di UTM adalah:
1. Mengurangkan birokrasi dengan memudahkan proses permohonan kemasukan PhD; dan

2. Menyediakan pembiayaan pengajian.
UTM mengeluarkan surat tawaran bagi program PhD kepada calon pelajar yang dikenal pasti memenuhi
syarat kelayakan program PhD di UTM. Ini bermakna calon-calon pelajar ini tidak perlu melalui
proses permohonan secara online yang perlu dibuat oleh calon-calon lain. Bahkan mungkin ada di
antara mereka belum memikirkan untuk mengikuti pengajian PhD sehinggalah mereka mendapat
surat tawaran daripada UTM. Pendekatan kedua adalah menyediakan skim pembiayaan pengajian
kedoktoran kepada pelajar yang layak. Skim pembiayaan ini melibatkan pembiayaan yuran pengajian
dan/atau pembiayaan elaun bulanan.
Berikut adalah aktiviti-aktiviti yang dirancang bagi meningkatkan bilangan pelajar PhD di UTM:
Bagi calon pelajar daripada pelajar Sarjana Muda cemerlang dan pelajar sarjana:
1. Sekolah Pengajian Siaswazah (SPS) membuat promosi dan menjalankan aktiviti pemasaran setiap
semester ke fakulti-fakulti untuk menerangkan kepada pelajar sarjana muda tahun akhir serta
pelajar sarjana mengenai kemudahan pengajian PhD, peluang-peluang biasiswa dan keistimewaan
menyambung pengajian peringkat Pasca Siswazah di UTM;
2. SPS mengenal pasti calon-calon pelajar daripada setiap kelompok yang memenuhi syarat
kemasukan program kedoktoran di UTM dengan merujuk pangkalan data Sistem Pengurusan
Maklumat Akademik (AIMS);
93
3. Menghantar senarai nama calon pelajar yang layak kepada Dekan Fakulti masing-masing untuk
mendapatkan perakuan dan cadangan program pengajian yang sesuai;
4. Fakulti diberi kebenaran untuk mengeluarkan surat tawaran kemasukan bersyarat kepada calon
pelajar yang diperakukan;
5. Calon pelajar yang telah dikenal pasti digalakkan untuk memohon biasiswa Zamalah PhD,
International Doctoral Fellowship (IDF), Graduate Teaching Assistantship (GTA) dan Graduate Research
Assistantship (GRA), seperti berikut:
a. UTM Zamalah PhD memberikan RM1,500 hingga RM2,500 elaun sara diri bulanan dan
pengecualian yuran pengajian kepada pelajar tempatan;
b. International Doctoral Fellowship memberikan pengecualian yuran pengajian kepada pelajar
antarabangsa; dan
c. Graduate Teaching Assistantship menawarkan bayaran mengikut kadar RM50/jam perkhidmatan
dan pelajar boleh membuat tuntutan sehingga RM1,500 sebulan. Terbuka kepada pelajar
tempatan dan antarabangsa.
Manakala bagi staf akademik UTM:
1. Pihak SPS bekerjasama rapat dengan kedua-dua pihak Fakulti dan pihak Pengurusan Modal Insan
untuk mengenal pasti calon-calon pelajar di kalangan staf akademik UTM yang tiada kelayakan
PhD;
2. TNCA, Dekan SPS dan Dekan Fakulti membuat perjumpaan dengan calon-calon pelajar untuk
menggalakkan mereka mendaftar PhD di UTM. Perjumpaan ini dibuat setiap semester;
3. Pihak SPS mengeluarkan surat tawaran kepada calon pelajar yang telah dikenal pasti; dan
4. Pengecualian Yuran Pengajian diberikan kepada staf akademik yang mengikuti pengajian di UTM.
Langkah-langkah berikut dirancang untuk memastikan sasaran tercapai:
1. Calon pelajar yang mendaftar dipantau kemajuannya dengan lebih rapi untuk memastikan
mereka Graduate on Time (GOT) dalam tempoh semester minima/lazim. Mereka perlu membuat
pembentangan kemajuan pada semester ke 2 pengajian. TNCA/Dekan SPS/Dekan Fakulti
mengadakan perjumpaan berkala dengan pelajar setiap semester untuk memantau perkembangan.
Kesemua aktiviti yang dirancang di atas telah dilaksanakan oleh SPS UTM seperti jadual di bawah:
AKTIVITI JADUAL
(1) Membuat promosi dan menjalankan aktiviti pemasaran ke 12
fakulti-fakulti di UTM khusus bagi pelajar sarjana muda tahun Bulan Mac dan April 2010)
akhir dan pelajar sarjana.
(2) Membuat penawaran bersyarat fast-track program PhD kepada
Bulan Mei dan Oktober 2010
pelajar Sarjana Muda kelas pertama dan pelajar Sarjana kerja
kursus dan mod campuran
Semasa Konvokesyen ke 44
(3) Membuat penawaran bersyarat program PhD kepada graduan
(Mac 2010) dan ke 45 (Ogos
UTM pelajar sarjana dan pelajar sarjana muda kelas pertama.
2010)
(4) Mengadakan Postgraduate Open Day UTM Mac dan Okt 2010
(5) Menyertai program pemasaran yang dianjurkan pihak KPT dan
2 kali sebulan setiap bulan
swasta.
(6) Memberi pembiayaan Zamalah UTM kepada pelajar PhD tempatan Julai dan Nov 2010
94
AKTIVITI JADUAL
(7) Memberi pembiayaan Biasiswazah UTM kepada pelajar PhD
Julai dan Nov 2010
antarabangsa.
Setiap bulan sepanjang
(8) Perjumpaan NC/TNCAA/Dekan SPS/Dekan Fakulti
2010
Pencapaian
Peningkatan Enrolmen Pelajar Pasca Siswazah di UTM 2010
JUN SEPT DIS
Sasaran Enrolmen 2,000 2,100 2,500
2,200
Pencapaian Enrolmen 2,007 2,057 (1,314 – tempatan;
886 – A/Bangsa)

1. Kertas kerja dan Garis Panduan UTM Zamalah (PhD dan Sarjana) yang diluluskan oleh Senat UTM
serta Taklimat Pengurusan Atasan Universiti iaitu SPS kepada semua penerima UTM Zamalah dan
juga Kolokium Zamalah;
2. Kertas kerja Senat mengenai garis panduan pelaksanaan Fast Trak Program di UTM;
3. Pembiayaan biasiswa daripada KPT melalui MyMaster; MyPhD dan PhD Industri; dan
4. Kertas kerja dan Garis Panduan Pengecualian Yuran Universiti oleh Pejabat Bendahari untuk staf
akademik yang menyambung pengajian di peringkat Pasca Siswazah di UTM.
Isu-Isu Pelaksanaan
Antara isu-isu MyBrain15 yang telah dikenal pasti oleh pihak UTM dalam pelaksanaan menjayakan
aktiviti ini adalah seperti berikut:
1. Kekurangan peruntukan bagi pembiayaan pengajian Ijazah Kedoktoran;

2. Tempoh pengajian yang diambil oleh pelajar kedoktoran melebihi tempoh lazim GOT 4 tahun; dan
3. Kekurangan geran penyelidikan dan kemudahan pengajian di peringkat Pasca Siswazah.
Penambahbaikan
Beberapa inisiatif telah dicadangkan oleh pihak UTM bagi meningkatkan bilangan pelajar PhD serta
menjayakan aktiviti MyBrain15 seperti berikut:
1. Meningkatkan keupayaan penyeliaan bagi program pengajian pasca siswazah secara penyelidikan
di Universiti dengan peningkatan bilangan pensyarah berkelayakan PhD dan setaraf ;
2. Memastikan pelajar kedoktoran (PhD) yang diberi pembiayaan akan bergraduat dalam tempoh
yang ditetapkan (GOT);
3. Mengeksploitasikan pembiayaan insentif MyPhD daripada Kementerian Pengajian Tinggi (KPT)
kepada pelajar pasca siswazah kedoktoran dan warganegara yang berkelayakan PhD dan setaraf;
dan
4. Menyediakan pembiayaan Biasiswa PhD UTM kepada pelajar tempatan yang tiada berpenaja.
95
Dekan,
Sekolah Pengajian Siaswazah.
96
CAP Pembangunan
Holistik Pelajar
The Offering of Credited Co-curricular Courses Under
the Volunteerism Thrust
Program Pembangunan Kursus Kokurikulum

berkredit di Universiti Utara Malaysia
Hari Tunas Wira
Pemantapan Pembangunan Sahsiah Pelajar Melalui

Ekuestrian
Pembangunan Holistik Pelajar
Title : The Offering Of Credited Co-Curricular Courses Under The

Volunteerism Thrust
Strategic Objective : To increase the number of credited co-curricular courses under the
Leadership, Perserverance and Innovative and Volunteerism Thrusts
KPI : Number of credited co-curricular courses under the Volunteerism
Thrust
Background
The Senate of the International Islamic University Malaysia (IIUM) in its 273rd meeting in 2003 endorsed
the offering of credited co-curricular courses. The courses are to be offered as part of the graduation
requirements for students from level one to level three, based on the structured study plan administered
by the Credited Co-Curricular Activity Centre (CCAC) of IIUM.
In 2009, MOHE outlined 8 co-curricular thrusts whereby all credited co-curricular courses should be
packaged based on the thrusts. The Volunteerism Thrust (Teras Kesukarelawanan) is one of the thrusts.
The thrust should comprise courses involving uniformed bodies, and CCAC has listed 18 modules under
the Volunteerism Thrust as follows:
1. CCWT 1061 WATANIAH 1

3. CCSP 1491 SUKSIS 1
5. CCZU 1511 PALAPES UDARA 1
IIUM’s Senate in its 366th meeting endorsed the offering of 6 credit hours for government- structured
uniformed bodies courses i.e. SUKSIS, Wataniah and PALAPES (Air force).
99
Planning
The outline of the Credited Co-Curricular Activity Centre study plan as follows:
ABBREVIATIONS
CCSP SUKSIS CCHS STUDY CIRCLE (SISTER)

SEMESTER 1,
CCAC STUDY PLAN 2007/2008/SESSION CCWT WATANIAH CCLN LEADERSHIP (NICHE AREA)
CCTH TAHFIZ CCKN KHAT (NICHE AREA)
CCDN DEBATE (NICHE AREA) CCAN ARCHERY (NICHE AREA)
ADMISSION CCLM LEADERSHIP & MANAGEMENT CCHN HOCKEY (NICHE AREA)
CCFM FAMILY & PARENTING CCDN PUBLIC SPEAKING (NICHE AREA)
CCEN ENTREPRENEUR (NICHE AREA) CCFB FARDHU ‘AIN (BROTHER)
CCTN TAE-KWANDO (NICHE AREA) CCFS FARDHU ‘AIN (SISTER)
CCSP CCWT CCTH CCDN CCNM CCFB/S CCHS B CCGN GAMELAN (NICHE AREA)
}
1491 1861 1021 1351E 1031 1011 1011 CCDB Course code will be changed
CCCN COMM. SERVICE (NICHE AREA)
from CCDN to CCPN effective
CCNM NON-MUSLIM PACKAGE from Semester 2, 2007/2008
CCDM season
CCSP CCWT CCTH CCDN CCNM CCHS B CCPS DEBATE
1492 1862 1022 1352E 1032 1012 CCDS DEBATE (ARABIC/MALAY)
WITH PERMISSION
CCHB STUDY CIRCLE (BROTHER)
SUBJECT ALREADY OFFERED
CCSP CCWT CCTH CCDN CCPS* CCLM CCEN CCTN CCGN CCCN CCAN CCKN CCLN CCHN CCDN
2491 2861 2021 2351E 2351 2051 2431 2121 2141 2311 2441 2131 2061 2421 2351
CCDS*
CCSP CCWT CCTH CCDN 2350
CCFM CCEN CCTN CCGN CCCN CCAN CCKN CCLN CCHN CCDN
2492 2862 2022 2352E CCPS*
2052 2432 2122 2142 2312 2442 2132 2062 2422 2352
2352
CCDS CCEN CCTN CCGN CCCN CCAN CCKN CCLN CCHN CCDN
CCSP CCWT CCTH CCDN 2351 3431 3121 3141 3311 3441 3131 3061 3421 3351
SKILL 1
3491 3861 3021 3351E
CCDS*
3350
CCEN CCTN CCGN CCCN CCAN CCKN CCGN CCHN CCDN
CCSP CCWT CCTH CCDN SKILL 2 3432 3122 3142 3312 3442 3132 3062 3422 3352
3492 3862 3022 3352E
COMPLETE
Government Niche area Niche Area (Four Semesters)

Structured Programs
Programs (Six Sem.) Main Stream
Program
Implementation
1. The course modules are prepared in line with the vision and mission of IIUM and blended with the
module from the Government for courses such as SUKSIS, PALAPES (Air force) and WATANIAH.
2. The modules are then tabled in the Credited Co-Curricular Coordinators meeting for verification
before the Credited Co Curricular Board of Reviewers (BOR) endorses them.
3. After the endorsement by BOR, a proposal is then prepared and tabled in the Senate for its
endorsement on the management of the module i.e. the offerings, registration, examination and
credit hours.
4. Each module comprises 10 topics which are to be covered within 10 weeks of the semester.
5. The modules are divided into 6 parts that are to be offered throughout six semesters based on
CCAC study plan.
6. Saturdays, from 8:00 a.m. to 12:00 p.m. had been gazetted as Co-Curricular day. However, the
100
government structured uniform bodies courses starts at 6:45 a.m. and ends at 5:00 pm every
Saturday once a week in a semester.
7. The government structure uniform bodies courses comprise physical training, parade exercise and
lecture. Apart from that, the trainees are also require to memorize certain Qur’anic Surah and the
compilation of du’a in the al-Mathurat.
Achievement
1. 18 modules developed under the Volunteerism Thrust package;
2. IIUM 366th Senate has endorsed a total of 6 credit hours for uniform bodies students; and
3. CCAC has developed the government structured uniform bodies module based on Islamic approach
with the focus on the memorization of Quranic surah and the compilation of du’a.
1. Minit Mesyuarat Komandan Kor SUKSIS Antara IPTA Bil 1/2010;
2. Minutes of 273rd IIUM Senate Meeting; and
3. Minutes of 366th IIUM Senate Meeting.
1. Insufficient size of the parade ground and other infrastructure such as lecture room, obstacles
equipment and firearm depot.
2. Conduct of parade command in English language in line with IIUM’s policy that uses English as its
medium of instruction.
3. The ability of trainers to teach and facilitate the trainees using English Language especially for the
government structured uniform bodies courses.
Improvements
1. To repackage all the credited co curricular courses based on the 8 co curricular thrusts of MOHE and
incorporate the spiritual thrust from IIUM that is the Fardhu ‘Ayn module and Study Circle module
in all the volunteerism thrust modules;
2. To produce an almanac of Credited Co-Curricular Coordinator meetings and trainings for all the
trainers;
3. To organize the Module Review Workshop every semester to assess and evaluate the module
especially on the delivery method; and
4. To organize the Ibadah Camp for the government structured uniform bodies’ trainees to fulfill
the spiritual thrusts of IIUM as part of the requirement to complete the course module under the
Volunteerism Thrust.
Officer In Charge
1. Director,
Student Development Division.
2. Sr. Asst. Director,
Credited Co Curricular Activity Centre,
Student Development Division.
101
Aktiviti : Program Pembangunan Kursus Kokurikulum Berkredit di Universiti

Utara Malaysia
Objektif Strategik : Meningkat bilangan kursus kokurikulum yang dikreditkan
terutamanya dalam Teras Kepimpinan, Daya Usaha dan Inovasi dan
Kesukarelawanan
KPI : Bilangan kursus kokurikulum berkredit yang ditawarkan

Sehingga tahun 2010, Pusat Kokurikulum Universiti Utara Malaysia (UUM) telah menawarkan sebanyak
75 kursus kokurikulum berkredit. Kursus baru iaitu Pembangunan Keluarga pula ditawarkan mulai
Semester Kedua sesi 2010/2011 (A102) menjadikan sebanyak 76 kursus kokurikulum ditawarkan. Semua
pelajar yang mengikuti ijazah pertama di Universiti Utara Malaysia adalah diwajibkan mengambil salah
satu daripada kursus kokurikulum berkredit sebagai syarat pengijazahan. Setiap kursus kokurikulum
diberi 1 jam kredit dan pelajar diwajibkan mengambil kursus berkenaan selama empat (4) semester
untuk melengkapkan 4 jam kredit. Manakala pelajar yang mengambil kursus kokurikulum PALAPES
(Darat/Laut/Udara) dan Kor SUKSIS Polis perlu mengikuti kursus tersebut selama enam (6) semester dan
pelajar akan mendapat 6 jam kredit.
Bagi tahun 2010 juga sebanyak 15 kursus kokurikulum telah mendapat pengiktirafan. Kursus-kursus
tersebut adalah seperti berikut;
Kelana siswa; Kembara; St. John Ambulans; Briged Bomba; Bulan Sabit Merah; Pertahanan Awam; Silat
Olahraga; Silat Cekak; Taekwan Do; Karate Do; Silat Gayung; Palapes (Darat); Palapes (Udara); Palapes
(Laut); Kor SUKSIS Polis.
Pada tahun 2011, Pusat Kokurikulum telah menawarkan satu kursus baru iaitu Pembangunan Keluarga.
Modul kursus ini disediakan oleh Lembaga Penduduk dan Pembangunan Keluarga (LPPKN) di mana
pelajar yang berjaya menamatkan kursus ini selama empat (4) semester akan mendapat sijil yang
diiktiraf oleh LPPKN.
Perancangan aktiviti kokurikulum pada tahun 2011 adalah berdasarkan perancangan yang telah dibuat
pada tahun 2010 iaitu untuk menambah baik kursus-kursus kokurikulum sedia ada supaya lebih banyak
kursus yang mendapat pengiktirafan daripada pihak luar. Misalnya, Pusat Kokurikulum sedang berusaha
agar kursus-kursus di bawah Unit Sukan Padang, Air dan Udara akan mendapat sijil pengiktirafan yang
melayakkan pelajar berkenaan menjadi jurulatih atau pengadil bagi kursus yang diikuti. Misalnya,
jurulatih atau pengadil bagi sukan bola sepak, renang, memanah dan lain-lain.
Selain itu, beberapa kursus kokurikulum yang baru dalam proses perancangan untuk dilaksanakan pada
masa akan datang seperti kursus kokurikulum Landskap, debat, kepimpinan berkredit dan lain-lain.
Pada tahun 2010, Pusat Kokurikulum UUM telah melaksanakan pelbagai aktiviti yang melibatkan
jurulatih dan para pelajar yang mengikuti kokurikulum seperti berikut:
102
Bil. Nama Program Tarikh/Tempat Penyertaan
1. Bengkel Pemurnian Jurulatih Semester A092 3 April 2010 170 orang
DKG 3/1 dan DKG
3/2
2. Bengkel Pemantapan Penyelaras dan Kemahiran 25-27 Mei 2010 20 orang

Insaniah serta Taklimat MQF Heritage Hotel
Cameron Highland
3. Bengkel Pemantapan Jurulatih Pusat Kokurikulum 3 Julai 2010-11-29 180 orang
Bustani Hotel Jitra
4. Lawatan Pegawai Kementerian Pengajian Tinggi ke 24 Julai 2010
Pusat Kokurikulum Semua bilik-bilik 56 orang
kuliah Pusat
Kokurikulum
5. Aktiviti Integrasi Unit Seni Bela Diri, Unit Kemahiran 31 Julai 2010 2,301 pelajar
Hidup, Unit Seni Suara dan Unit Seni Tampak. Dewan MAS
Program Sambutan Hari Pahlawan
6. Aktiviti Integrasi Unit Seni Muzik 31 Julai 2010 910 pelajar
Perkarangan Pusat
Kokurikulum
7. Aktiviti Integrasi Unit Kepemimpinan 1 Ogos 2010 963 pelajar
Konsert Pahlawan dan Pembebasan GAZA Dewan MAS
8. Aktiviti Integrasi Unit Keusahawanan 7 Ogos 2010 1,180 pelajar
Program Ceramah Tokoh Keusahawanan DKG 3/1
9. Aktiviti Integrasi Unit Pertolongan Cemas 7 Ogos 2010 850 pelajar
Program Pengurusan Bencana Perkarangan Pusat
Kokurikulum
10. Bengkel Khas MQF Pusat Kokurikulum 7 Ogos 2010 Semua Unit
Makmal FE 01 Kokurikulum
11 Aktiviti Integrasi Unit Kor Mekanik dan Unit 14 Ogos 2010 350 pelajar
Teknologi Media DKG 3/1
Program Ceramah JPJ
12 Aktiviti Integrasi Unit Khidmat Masyarakat dan 21 Ogos 2010 1,900 pelajar
Unit Perniagaan Tani DKG 2/1. 2/2
Ceramah LPPKN DKG 3/1 dan DKG
3/2
13 Aktiviti Integrasi Sains Sukan dan Sukan Rekreasi 28 Ogos 2010 2785 pelajar
dan Unit Sukan Padang, Air dan Udara DKG 3/1 dan DKG
3/2
14 Bengkel Pemurnian Jurulatih A101 23 Oktober 2010 142 orang Jurulatih
DKG 3/1 dan DKG Pusat Kokurikulum
3/2
15 Menganjur Majlis Perasmian Pesta Konvokesyen 29 Oktober 2010 2,000 pelajar
UUM Stadium UUM
Pencapaian
Sebanyak 76 kursus kokurikulum berkredit telah ditawarkan di UUM dengan jumlah kredit keseluruhan
sebanyak 236 kredit. Selain itu sebanyak 16 kursus ko kurikulum telah mendapat pengiktirafan dan dua
kursus kokurikulum baru akan ditawarkan pada tahun 2011.
103
UUM sentiasa menyokong usaha Pusat Kokurikulum bagi menambahbaikkan kursus-kursus kokurikulum
sedia ada agar semua pelajar lulusan UUM mendapat nilai tambah (added-value) yang boleh memberi
kelebihan kepada mereka untuk mendapat pekerjaan selepas tamat pengajian kelak.
Untuk memastikan semua pelajar mendapat nilai tambah serta pelbagai kemahiran lain, maka UUM
telah melaksanakan peraturan yang mewajibkan semua pelajar mengambil kursus kokurikulum
berkredit sebagai prasyarat untuk pelajar tersebut bergraduat.
Isu-isu Pelaksanaan
Kebanyakan jurulatih yang mengendalikan kursus-kursus kokurikulum terdiri daripada jurulatih
sambilan. Pemilihan mereka sebagai jurulatih adalah berdasarkan kelayakan mereka. Pusat Kokurikulum
sentiasa membuat pemantauan dan penilaian terhadap jurulatih bagi memastikan mereka yang
memberi komitmen yang tinggi sahaja akan dilantik.
Penambahbaikan
Beberapa penambahbaikan telah dilakukan oleh Pusat Kokurikulum UUM, antaranya;
1. Pemantauan terhadap jurulatih. Penyelaras setiap unit kursus kokurikulum yang dilantik perlu
memantau setiap jurulatih.
2. Penyediaan borang. Bagi mengelakkan masalah yang berkaitan dengan kehadiran pelajar ke
kuliah/aktiviti kokurikulum, satu borang khas dinamakan Borang Senarai Kehadiran Pelajar (SKPA)
disediakan. Borang SKPA yang ditandatangani pelajar akan dipantau untuk mengurangkan unsur
penipuan dan sebagainya. Selain itu, Pusat Kokurikulum menyediakan Borang Pemarkahan Pelajar
(BPPA) bagi memastikan semua markah pelajar yang diisi oleh jurulatih dapat dipantau supaya
tidak berlaku kesilapan dari segi pengiraan markah dan sebagainya.
3. Bengkel Pemantapan Kursus Kokurikulum. Bengkel ini diadakan sebelum kuliah/aktiviti kokurikulum
dijalankan pada setiap semester. Tujuannya adalah untuk memastikan semua jurulatih memahami
tugas dan tanggungjawab masing-masing semasa mengendalikan kursus kokurikulum, termasuk
menjelaskan kaedah penilaian pelajar, pemarkahan dan sebagainya.
1. Timbalan Naib Canselor (Akademik dan Antarabangsa).
2. Pengarah, Pusat kokurikulum.
3. Tim. Pengarah (Akademik), Pusat Kokurikulum.
4. Tim. Pengarah (Aktiviti), Pusat Kokurikulum.
5. Penolong Pengarah, Pusat Kokurikulum.
104
Aktiviti : Hari Tunas Wira

Kesukarelawanan
KPI : Bilangan kursus kokurikulum yang dikreditkan dalam Teras
Kepimpinan
IPTA : Universiti Pertahanan Nasional Malaysia

Karier seorang Pegawai Kadet UPNM sebagai tentera akan bermula pada hari pertama beliau
melaporkan diri. Pada hari ini, semua Pegawai Kadet UPNM akan menjalani Hari Tunas Wira iaitu hari
yang paling kritikal sekali dalam hidup seorang Pegawai Kadet UPNM kerana ianya merupakan asas
sebagai seorang Pegawai Tentera kelak. Hari Tunas Wira ialah proses transformasi dari seorang awam
ke seorang tentera untuk Pegawai Kadet UPNM. Proses yang sebelum ini mengambil masa dua minggu
akan dipadatkan menjadi satu hari untuk semua aktiviti yang berkaitan.
Apabila semua calon tiba pada hari pertama, mereka masih tidak lagi dikenali sebagai Pegawai Kadet
UPNM tetapi sebagai Bakal Pegawai Kadet. Mereka hanya akan digelar sebagai Pegawai Kadet UPNM
setelah selesai Hari Tunas Wira dan latihan ketenteraan yang dikenali sebagai Latihan Tunas Wira selama
6 minggu.
Hari Tunas Wira bertujuan untuk break down atau memecahkan sikap seorang individu awam dan
diganti dengan sikap seorang tentera. Ini akan memudahkan dalam membentuk Bakal Pegawai Kadet
untuk menjadi produk yang mantap. Proses break down ini boleh dilakukan dengan memberi tekanan
mental dan fizikal yang tinggi kepada semua Bakal Pegawai Kadet pada hari pertama.
Objektif Hari Tunas Wira adalah:
1. Pengenalan kepada kehidupan sebagai seorang tentera;

2. Transformasi seorang awam kepada seorang tentera;
3. Membuang sifat individualiti seseorang supaya senang untuk dibentuk;
4. Bermula dengan clean slate untuk semua tanpa mengira pengalaman hidup;
5. Latihan kepimpinan kepada Pegawai Kadet Jurulatih; dan
6. Memudahkan pelaksanaan latihan ketenteraan selama enam minggu atau Latihan Tunas Wira
sebelum semester akademik bermula.
Aktiviti bermula dengan pemilihan calon-calon yang terbaik untuk memasuki UPNM. Calon yang
berjaya setelah melalui saringan pertama melalui UPU akan dipanggil untuk saringan kedua. Saringan
kedua ini akan dilakukan selama 1 minggu di Kem Terendak, Melaka. Calon-calon akan menghadapi
ujian fizikal, kesihatan dan temu duga. Pemilihan akhir atau saringan yang terakhir akan dilakukan oleh
Kementerian Pertahanan.
Pada masa itu juga, persiapan telah bermula di UPNM dari segi logistik, tenaga kerja, perancangan
latihan, pemilihan Pegawai Kadet Jurulatih dan sebagainya. Semua aktiviti awalan dan persiapan teliti
adalah penting untuk mentransformasikan semua calon yang berjaya kepada seorang tentera pada
Hari Tunas Wira.
105
Gambar 1 Gambar 2 Gambar 3
Seorang calon akan diberi masa dari jam 0730 sehingga jam 0900 sahaja untuk mendaftar diri pada
hari pertama. Berapa aktiviti akan dilaksanakan semasa seorang calon melaporkan diri. Aktiviti-aktiviti
tersebut adalah seperti berikut:
1. Taklimat individu kepada ibu bapa atau penjaga Bakal Pegawai Kadet;
2. Pendaftaran;
3. Dokumentasi ringkas;
4. Pemeriksaan beg;
5. Mendapat identiti tentera;
6. Latihan cara melaporkan diri;
7. Melaporkan diri kepada Pegawai Akademi Latihan Ketenteraan; dan
8. Penyerahan anak kepada UPNM oleh ibu bapa atau penjaga.
Sebaik sahaja calon melaporkan diri dan diserahkan kepada UPNM, ibu bapa atau penjaga tidak akan
dibenarkan untuk mengikuti anak mereka melalui Hari Tunas Wira. Calon sekarang akan dikenali
sebagai Bakal Pegawai Kadet. Semua aktiviti dan latihan pada Hari Tunas Wira akan dijalankan oleh
Pegawai Kadet Jurulatih. Mereka bertanggungjawab dalam memastikan semua Bakal Pegawai Kadet
siap diproses dan dilatih. Tugas mereka juga adalah untuk memberi tekanan mental dan fizikal kepada
semua Bakal Pegawai Kadet supaya mudah untuk break down dan dibentuk semula. Semua Pegawai
Kadet Jurulatih akan melatih Bakal Pegawai Kadet dengan penuh profesional.
Semua proses dokumentasi, kekemasan diri, ujian kesihatan, ujian fizikal, pemberian bilik dan pakaian
seragam serta peralatan tentera akan dilakukan pada Hari Tunas Wira secara clock work, assembly line
dan concurrent. Ini adalah disebabkan semua Bakal Pegawai Kadet perlu selesai menjalani keseluruhan
proses pada hari yang sama.
Selain daripada proses pentadbiran, semua Bakal Pegawai Kadet akan diajar untuk berdiri, berbaris,
berkawad dan berkelakuan sebagai seorang Bakal Pegawai Kadet. Latihan akan diberikan dalam
kumpulan 10 orang.
106
Ciri-ciri yang akan diterapkan kepada seorang Bakal Pegawai Kadet pada Hari Tunas Wira adalah:
1. Attention to details;
2. Kepantasan;
3. Ketepatan masa;
4. Efisien / Pengurusan masa;
5. Bergerak dengan sense of purpose;
6. Dapat menghafal banyak maklumat dengan tepat dalam masa yang singkat; dan
7. Berfikir dan bertindak dengan tepat dan pantas dalam masa tertekan.
Pada tepat jam 1815, semua Bakal Pegawai Kadet akan membuat satu Perbarisan Pertama Bakal
Pegawai Kadet UPNM. Perbarisan itu juga menandakan tamatnya Hari Tunas Wira dan Latihan Tunas
Wira akan bermula.
Ibu bapa atau penjaga tidak akan dapat berjumpa dengan anak mereka sehingga tamat Latihan Tunas
Wira enam minggu selepas itu.
Pencapaian
Pada Hari Tunas Wira 2009 dan 2010, semua calon telah berjaya ditransformasikan dari seorang awam
kepada seorang tentera. Semua calon telah berjaya mendaftar pada masa yang telah ditetapkan dari
0730 ke 0900. Hari Tunas Wira telah menjadi satu tradisi di UPNM.

Hari Tunas Wira adalah berdasarkan kepada amalan di United States Military Academy, West Point, New
York. Di sana, hari pertama adalah dikenali sebagai Reception Day atau R-Day dan latihan ketenteraan
selepas itu adalah dikenali sebagai Cadet Basic Training atau CBT. Pegawai bertanggungjawab telah
melalui proses yang sama pada tahun 1987.
Isu-isu Pelaksanaan
Antara isu-isu pelaksanaan adalah seperti berikut:
1. Infrastruktur;
2. Tenaga kerja;
3. Kesuntukan masa;
107
4. Calon lewat lapor diri;
5. Tarik diri pada hari pertama; dan
6. Masalah kesihatan pada hari pertama.
Penambahbaikan
Hari Tunas Wira boleh menampung seberapa banyak calon yang perlu.
Penasihat Latihan Ketenteraan.
108
Aktiviti : Pemantapan Pembangunan Sahsiah Pelajar Melalui Ekuestrian

Kesukarelawanan
KPI : Bilangan kursus kokurikulum berkredit yang ditawarkan
IPTA : Universiti Sultan Zainal Abidin

Kursus Ekuestrian diluluskan oleh Senat Universiti Sultan Zainal Abidin (UniSZA) sebagai salah satu
kursus kokurikulum berkredit pada Oktober 2007 dan An-Nassir Equestrian Club telah dilantik sebagai
Pusat Pengendalian Kursus Kokurikulum Ekuestrian UniSZA sehingga sekarang.
Pengambilan pertama pelajar pada Disember 2008 adalah seramai 26 orang dan kemudian ianya
menjadi di antara kursus kokurikulum paling popular di kalangan para pelajar serta telah menepati
kapasiti penuh iaitu seramai 80 orang pelajar bagi setiap semester mulai akhir tahun 2009.
Kursus Kokurikulum Ekuestrian secara tidak langsung dijadikan sebagai medan menimba ilmu
ekuestrian secara formal oleh para pelajar yang berminat untuk menyertai Kelab Ekuestrian UniSZA
sepanjang pengajian mereka bagi mengembangkan bakat di dalam sukan ini.
An-Nassir Equestrian Club dilantik bagi mengendalikan perjalanan kuliah selama 14 minggu pengajian
pada setiap semester dan dipantau oleh Pusat Kokurikulum UniSZA.
Kriteria penilaian kursus ini merangkumi ujian dan kuiz (20%), kehadiran (15%), projek (30%), amali
(20%) dan integrasi kokurikulum (15%) dengan harapan pembangunan sahsiah para pelajar dapat
ditingkatkan secara holistik.
Antara kemahiran insaniah yang ditekankan melalui Kursus Kokurikulum Ekuestrian ialah Kemahiran
Komunikasi (CS1-CS3), Kemahiran Pemikiran Kritis Dan Penyelesaian Masalah (CT1), Kerja Berpasukan
(TS1-TS3), Etika dan Moral Profesional (EM1-EM2) dan Kemahiran Kepimpinan (LS1-LS2).
Latihan dan kuliah diadakan di An-Nassir Equestrian Club yang merupakan lokasi bagi pengendalian
kursus Kokurikulum Ekuestrian ini dan dilengkapi dengan segala kemudahan seperti padang, kandang
kuda, tempat pembersihan kuda dan peralatan kuda.
Sumber Kewangan bagi pengendalian kursus kokurikulum adalah daripada yuran kokurikulum melalui
peruntukan Tabung Amanah UniSZA. Khidmat fasilitator dan penggunaan kuda akan dicaj kepada
pihak universiti secara bulanan (± RM 10,000.00)
Kursus Kokurikulum Ekuestrian dapat menampung seramai 80 pelajar pada setiap sesi pengajian dan
jumlah pelajar dihadkan seramai 20 hingga 25 orang bagi setiap kelas. Pelajar akan mengikuti kuliah pada
setiap hari Sabtu selama 2 jam pembelajaran sepanjang 14 minggu pengajian. Latihan yang dijalankan
merangkumi pengenalan tentang kuda, pembersihan dan penjagaan kuda, pemakanan dan kesihatan
kuda serta teknik menunggang kuda. Di akhir pembelajaran pelajar dikehendaki menganjurkan
program ekuestrian bagi penilaian kemahiran insaniah para pelajar yang telah diterapkan sepanjang
pembelajaran.
109
Jadual Pelaksanaan Kuliah Kursus Kokurikulum Ekuestrian sebagaimana di bawah:
Minggu 1 : Pengenalan tentang kuda

Minggu 2 : Horsemanship am A & B
Minggu 3 : Praktikal menunggang
Minggu 4 : Saddlery, rug, boots & bandages
Minggu 5 : Praktikal menunggang & Kerja berkumpulan
Minggu 6 : Grooming & Foot Care
Minggu 7 : Praktikal menunggang
Minggu 8 : Cuti Pertengahan Semester
Minggu 9 : Pemakanan & Kesihatan kuda
Minggu 10 : Praktikal menunggang & Kerja kumpulan
Minggu 11 : Fitness, conditioning & Travelling
Minggu 12 : Praktikal menunggang & Kuiz
Minggu 13 : Ujian menunggang
Minggu 14 : Penganjuran Program Ekuestrian
Pelaksanaan Penganjuran Program Ekuestrian:
Minggu 1 - 2 : Pembentukan Jawatankuasa Tertinggi dan Jawatankuasa Pelaksana di kalangan

pelajar bagi mengurus penganjuran program ekuestrian.
Minggu 5 - 9 : Penyediaan kertas cadangan penganjuran program ekuestrian.
Minggu 10 - 11 : Mesyuarat / perbincangan antara pelajar dan Pusat Kokurikulum UniSZA untuk
penambahbaikan kertas cadangan.
Minggu 12 - 13 : Pelajar membuat perbincangan dengan kelab ekuestrian luar untuk membentuk
kerjasama yang bersesuaian bagi mendapatkan khidmat teknikal yang lebih
profesional.
Minggu 14 : Penganjuran program ekuestrian.
Pencapaian
Bermula pengambilan pertama pada Disember 2008 sehingga Disember 2010, jumlah pelajar UniSZA
yang telah mengikuti kursus Kokurikulum Ekuestrian ialah seramai 278 orang.
Kelab Ekuestrian UniSZA yang ditubuhkan pada 2009 mempunyai 48 orang ahli sehingga Disember
2010 dan 8 orang daripada ahli tersebut telah menyertai Kejohanan Endurance di peringkat jemputan
dan tempatan.
Antara Program Ekuestrian yang dianjurkan dalam tahun 2010 ialah Horse Day Care dan Mini Poney Race.

1. Sistem Pengurusan Kualiti UniSZA; dan
2. Proforma, Maklumat Semasa dan LOKI Kursus Kokurikulum Ekuestrian.
110
Isu-isu Pelaksanaan
1. Kerjasama dan rangkaian perhubungan dengan pihak kelab ekuestrian luar perlu dibentuk dengan
lebih baik bagi mendapatkan pengetahuan teknikal yang lebih profesional dalam penganjuran
program ekuestrian.
2. Tempat yang bersesuaian bergantung kepada bentuk penganjuran program berasaskan kuda sama
ada endurance, lumba pecut atau penjagaan kuda.
Penambahbaikan
1. Mengadakan bengkel pengurusan sukan kuda untuk pencapaian penganjuran program yang lebih
cemerlang.
2. Menjemput kelab ekuestrian profesional luar negara untuk menggalakkan percambahan idea
terhadap sukan berkuda.
1. Dekan,
Bahagian Hal Ehwal Pelajar & Alumni.
2. Ketua Pusat Kokurikulum.
Gambar Aktiviti Program Ekuestrian

Universiti Sultan Zainal Abidin
Gambar 1 Gambar 2
Gambar 3 Gambar 4
111
CAPPembelajaran
dan Pengajaran
Pelaksanaan Student Centred Learning
Program Diploma Pasca-Siswazah
Pelaksanaan OBE-SCL di Seluruh Sistem UiTM
Menginstitusikan Pembelajaran dan Pengajaran

Berteraskan Kaedah SCL
Sistem MyCPD (Continuous Professional

Development) Sebagai Inovasi Dalam Membangun
Kompetensi Modal Insan Universiti
Pembelajaran dan Pengajaran
Aktiviti : Pelaksanaan Student Centred Learning

Objektif Strategik : Mempertingkatkan Kualiti Program Akademik
KPI : Bilangan program yang menggunakan kaedah Student Centred
Learning (SCL)
IPTA : Universiti Kebangsaan Malaysia

Aktiviti ini dimulakan dengan rancak pada tahun 2008 apabila Dasar Pengajaran dan Pembelajaran
diluluskan oleh senat. Dasar ini menghendaki semua program disemak supaya berasaskan hasil. Ini
menyebabkan 253 program akademik bermula sesi 2008/2009 telah menggunakan kaedah SCL. Ia
melibatkan penggubalan Hasil Pembelajaran di peringkat program dan kursus, latihan pensyarah
supaya mereka boleh menyampaikan kurikulum dengan berbagai-bagai kaedah SCL seperti PBL dan
cooperative learning dan seterusnya penyejajaran penilaian.
Perlaksanaan SCL maju setapak lagi apabila kaedah yang menggunakan kontrak pembelajaran
dilaksanakan pada semester 2, sesi 2010/2011 untuk beberapa kursus Universiti dan kursus elektif.
Kaedah ini memindahkan tanggungjawab belajar dan mencapai hasil pembelajaran kepada pelajar.
Pensyarah pula memainkan peranan sebagai pemudah cara dan pereka-bentuk pengalaman
pembelajaran serta menilai. Semua pembuktian pencapaian hasil pembelajaran adalah menjadi
tanggungjawab pelajar.
Asas kepada kontrak pembelajaran ini ialah student self driven, inovasi dalam aktiviti pencapaian hasil
pembelajaran, kolaborasi sesama pelajar dan proses pembelajaran berlaku di mana dan setiap masa. Ia
tidak terhad kepada bilik kuliah sahaja.
1. Aktiviti bermula dengan membentuk Jawatankuasa Penggubalan Dasar Pengajaran-Pembelajaran.
Dasar ini kemudian dibawa ke Dewan Senat dan telah diluluskan pada awal tahun 2008.
2. Satu siri latihan telah dijalankan supaya staf akademik benar-benar faham untuk menggubal
kurikulum, kaedah penyampaian dan penilaian.
3. Pada bulan Mei 2008 hampir semua program akademik telah digubal dan telah dibawa ke Dewan
Senat. Ini bermakna hampir semua program akademik UKM mula melaksanakan kaedah SCL pada
sesi 2008 / 2009.
4. Bermula tahun 2010, 118 penyelidikan tindakan (action research) dalam pembelajaran-pengajaran
telah dijalankan. Hasil-hasil penyelidikan ini dikongsi melalui penerbitan dalam Kongres Pengajaran-
Pembelajaran (http://www.ukm.my/kongres/) dan Asean Journal of Teaching and Learning in Higher
Education (http://www.ukm.my/jtlhe/).
5. Hasil-hasil penyelidikan ini telah digunakan untuk menambah baik pelaksanaan semua program.
Dari hasil-hasil penyelidikan ini juga UKM telah memulakan rancangan untuk melaksanakan aplikasi
sistem Pendidikan 3.0 untuk masyarakat inovasi dan pelajar-pelajar digital native.
Satu kertas dasar telah dibawa kepada Senat pada bulan Februari 2011 supaya semua program
pengajian UKM memenuhi syarat-syarat dalam aplikasi sistem Pendidikan 3.0.
115
1. Aktiviti sebelum tahun 2011 telah berjalan seperti yang dirancang. Asas aktiviti adalah Dasar
Pembelajaran-Pengajaran yang telah diluluskan oleh Senat pada awal tahun 2008. Satu siri latihan
pensyarah dan bengkel telah dijalankan supaya pensyarah benar-benar faham dan yakin.
2. Perlaksanaan kaedah SCL telah dipantau dengan menjalankan audit. Bagi tujuan ini perlaksanaan
MS ISO 9001:2008 SPK PPPS telah dimulakan pada tahun 2009.
3. Bermula semester 2 sesi 2010/2011, perlaksanaan Kontrak Pembelajaran telah dimulakan
kepada beberapa kursus Universiti dan kursus elektif tahun akhir yang terpilih. Perlaksanaan ini
menyebabkan pelajar sendiri yang menentukan silabus. Yang menjadi pokok kepada kontrak ini
ialah pencapaian Hasil Pembelajaran yang kini menjadi tanggungjawab pelajar.
Pencapaian
Pada masa ini pencapaian adalah seperti yang dirancang. Semua kursus 253 program dalam telah
dijalankan mengikut SCL dalam kerangka Pembelajaran Berasaskan Hasil. Bagi melatih pensyarah-
pensyarah, sekurang-kurangnya terdapat 2 orang pensyarah bagi setiap fakulti telah dilatih untuk
menjadi pakar rujuk dan juru latih. Dengan ini semua pensyarah telah mahir dengan kaedah
penyampaian SCL.

Dasar-dasar telah digubal untuk memastikan SCL benar-benar terlaksana. Dasar-dasar itu adalah seperti
berikut:
1. Dasar Pengajaran-Pembelajaran;
2. Dasar e-Pembelajaran;
3. Perlaksanaan MS ISO 9001:2008 SPK PPPS Pembelajaran-Pengajaran Pra-Siswazah dan Pasca-
Siswazah;
4. Dasar Pengalaman Pembelajaran Menyeluruh;
5. Dasar Latihan Industri dan Komuniti;
6. Dasar Inovasi dan Daya Keusahawanan; dan
7. Dasar Pembelajaran Berasaskan Hasil (dengan kontrak pembelajaran).
Isu-isu Pelaksanaan
Isu utama ialah kemahiran pensyarah dalam melaksanakan SCL kerana ia melibatkan beberapa anjakan
paradigma. Anjakan-anjakan tersebut ialah:
1. Anjakan dari berasaskan kurikulum kepada pembelajaran berasaskan hasil;

2. Anjakan dari bertugas sebagai pengajar kepada pereka bentuk pengalaman pembelajaran; dan
3. Anjakan kepada perlaksanaan kontrak pembelajaran.
Penambahbaikan
1. Menyemak kurikulum latihan pensyarah supaya ia benar-benar berkesan;
2. Memperhebat aktiviti penyelidikan tindakan (action research);
3. Membanyakkan hubungan dengan universiti-universiti yang telah ke depan dalam SCL seperti
Aalborg Universitet di Denmark dan University of Southern Queensland di Australia. Pengalaman
kedua-dua universiti ini telah banyak menolong UKM; dan
4. Memperkenalkan Kesarjanaan Pembelajaran-Pengajaran (Scholarship Learning-teaching).
Pengarah,
116
Aktiviti : Program Diploma Pasca-Siswazah

Objektif Strategik : Mempertingkatkan kualiti pensyarah dalam melaksanakan aktiviti
KPI : Bilangan pensyarah yang mempunyai kebolehan menggunakan
sekurang-kurangnya satu kaedah SCL
IPTA : Universiti Malaysia Sarawak

Program ini merupakan satu inisiatif pembangunan profesional para akademik untuk meningkatkan
pengetahuan dan kemahiran ahli akademik UNIMAS dalam bidang pedagogi dan penggunaan
teknologi agar mereka dapat memperkukuhkan kompetensi mereka dalam bidang pengajaran dan
pembelajaran.
Program ini diwujudkan pada bulan April tahun 2003, di atas keperluan semasa untuk mempertingkatkan
penguasaan ilmu pendidikan tinggi di kalangan ahli akademik di UNIMAS. Untuk kohort pertama,
seramai 22 orang pensyarah muda dijemput untuk mengikuti program yang ulung kali diadakan pada
cuti semester ketiga dalam tahun 2003. Sehingga akhir 2010, seramai 233 orang pensyarah telah berjaya
mengikuti Program Diploma Pasca-Siswazah ini melalui tujuh kohort yang dilaksanakan setiap tahu.
Di tahun 2011, selepas tujuh kohort peserta telah berjaya menyempurnakan Program ini, satu lagi
modul yang menekankan kepentingan kefahaman tentang pembelajaran berteraskan pelajar (student
centred learning) diperkenalkan di dalam Program Pasca-Siswazah ini.
Secara lazimnya, modul 1 – 4 diadakan pada cuti semester tiga, manakala Modul 5 & 6 diadakan pada
cuti antara Semester 1 dan 2. Dan Modul 7 dijalankan semasa sesi perkuliahan Semester 2.
Tujuh modul diperkenalkan di dalam kurikulum Program Pasca-Siswazah diploma ini. Modul-modul
tersebut dibina hasil perbincangan di kalangan ahli akademik di UNIMAS, yang mahu menekankan
aspek-aspek penting dalam silibus berbentuk pendidikan peringkat universiti yang terkini di rantau ini.
Modul-modul berkenaan merangkumi:
Modul 1 : (CLM5013) Pengenalan kepada Pendidikan Universiti

Modul 2 : (CLM5023) Prinsip-prinsip Pengajaran dan Pembelajaran
Modul 3 : (CLM5033) Reka Bentuk Pengajaran
Modul 4 : (CLM5043) Pengurusan Pengajaran dan Pembelajaran
Modul 5 : (CLM5053) Penilaian Pembelajaran
Modul 6 : (CLM5063) Teknologi Pendidikan
Modul 7 : (CLM5073) Praktikum Pengajaran
117
Pencapaian
Setakat Februari 2011, seramai 233 graduan, iaitu tenaga akademik UNIMAS, telah tamat pengajian
Program Diploma Pasca-Siswazah ini. Berikut adalah senarai graduan setiap kohort, dari tahun pertama
hingga yang terkini:
Tahun Kohort Jumlah Graduan
2004 1 22
2005 2 30
2006 3 38
2007 4 56
2008 5 24
2009 6 28
2010 7 35
Jumlah 233

Keputusan Senat Ke-55 yang bermesyuarat pada 30 April 2003 mewajibkan semua staf akademik
mengikuti Program Diploma Pasca-Siswazah dalam Pengajaran dan Pembelajaran dengan pengecualian
kepada pensyarah yang sudah mempunyai kelulusan diploma, bacelor, master atau PhD dalam bidang
pendidikan. Namun begitu, mereka masih perlu mengikuti Modul 1, 6 dan 7.
Keputusan ini berkuat kuasa mulai 30 April 2003.
Isu-isu Pelaksanaan
Sedang dikenal pasti.
Penambahbaikan
Untuk menyahut cabaran terkini pihak Kementerian Pengajian Tinggi yang menekankan aspek
pembangunan kemahiran komunikasi dan insaniah, pihak pengurusan Program Pasca-siswazah
ini mengambil inisiatif proaktif untuk menambah satu lagi modul khas yang merangkumi aspek
Pembelajaran berteraskan Pelajar (student centred learning), berpandukan falsafah Outcome Based
Learning (OBE). Modul baru ini akan dilaksanakan untuk kohort ke- sembilan, yang akan mula pengajian
di bulan April 2011 ini nanti.
Selain itu, pihak pengurusan Program Pasca-Siswazah juga mesyuarat sebanyak tiga kali setahun untuk
menyelaras kualiti kandungan dan proses penilaian untuk setiap modul yang ditawarkan. Dari masa
ke semasa, semakan kurikulum juga diadakan dari masa ke semasa untuk memantapkan penawaran
kandungan program ini.
118
Dekan,
Pusat Pembelajaran Gunaan dan Multimedia.
119
UNIVERSITI
Pembelajaran dan Pengajaran TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Pelaksanaan OBE-SCL di Seluruh Sistem UiTM

Learning (SCL)

Projek ini bertujuan untuk memastikan supaya perubahan kurikulum yang telah didokumenkan
disemak di Senat, LPU dan KPT dapat dilaksanakan dengan baik di dalam bilik kuliah melalui pengajaran,
pembelajaran kendiri pelajar dan penilaian yang sejajar terhadap keberhasilan secara konstruktif
lagi berkesan. Ia merangkumi pendedahan kepada pensyarah mengenai kurikulum sebagai pemacu
kecemerlangan, dokumentasi sebagai alat penjamin kelestarian perubahan, pembelajaran kendiri
sebagai faktor kejayaan utama dan pengajaran dan penilaian konstruktif berkesan sebagai pemangkin
mencapai keberhasilan pembelajaran. Proses ini diharap dapat melahirkan graduan yang profesional
dan versatil lagi menyerlah di dalam lima aspek iaitu kemahiran berkomunikasi, berpemikiran kritikal
dalam menyelesaikan masalah, berkemahiran keusahawanan, inovatif dan kreatif serta berkemahiran
dalam kepimpinan.
Satu jawatankuasa terdiri daripada 120 orang yang mewakili setiap fakulti dan kampus cawangan
telah berjaya ditubuhkan bermula dari bulan Ogos 2008 dan ditambah lagi bagi merangkumi kampus
cawangan bermula bulan Februari 2010 untuk menggerakkan perubahan kurikulum seluruh UiTM.
Jawatankuasa ini telah membantu semua fakulti menyemak kurikulum sebanyak 328 program dari
Asasi hingga ke peringkat Ijazah Kedoktoran (PhD). Pada masa kini 51% telah dibentang di peringkat
KPT dan selebihnya sedang menunggu untuk membuat pembentangan.
Semakan kurikulum berasaskan OBE turut dipanjangkan kepada semua 128 kursus Kokurikulum, 51
kursus Pengajian Islam dan 50 kursus Bahasa dan hampir 100 kursus Servicing. Kejayaan ini dilakukan
dalam tempoh 2 tahun iaitu dari bulan Ogos 2008 hingga ke bulan Ogos 2010. Bagi memastikan
kesinambungan pendokumentasian kurikulum baru tersebut, latihan membina keupayaan telah
dijalankan melalui pembentukan 6 modul dalam tempoh 2 bulan. Modul ini merangkumi aspek (1)
overview of OBE-SCL; (2) Constructive Alignment; (3) Effective Delivery; (4) Assessing Course Outcomes; (5)
Assessing Programme Outcomes; dan (6) Measurement and Closing the Loop.
Seterusnya untuk menjamin pelaksanaan 400 Core Trainers yang mampu melatih pensyarah di setiap
fakulti dan kampus maka Training of Trainers telah diwujudkan. Latihan ini merangkumi semua aspek
yang boleh menjadikan mereka seorang jurulatih yang berkesan (mampu menyediakan kertas kerja
bengkel, penyediaan dan perancangan bengkel, mendapatkan dan menambah baik bahan bengkel,
melaksanakan latihan dan membuat penilaian keberkesanan latihan kepada pensyarah di fakulti dan
kampus masing-masing).
120
First
OBE-SCL Timeline @ UiTM CLOSING
THE LOOP
Training for Report on
PSPTN
Semester POs
launched
2/3/4/5/6 & LOs
Curriculum
Lecturers started
Review Review Curriculum July
(OBE-SCL) OBE-SCL 2010
Target Dip T&L Collegiality
100% by Degree Exercise
end 2010 Post Grad
1
2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014
Engineering Building
Senate UiTM Assessment Test/Exam Qs to be OBE-compliant
Degree Program
approved Rubnes
on ONC
for
TOT Measuring all COs at the
all other
& end of each semester
programs
Training % passed indicates level of
to be
Sem 1 achievement of COs
OBE-SCL
by end Lecturers
2010 7,800 LECTURERS TRAINED
CORE TRAINERS TOR
1. Aktiviti ini dilaksanakan berasaskan kepada Teori Jaringan dan Komunikasi Berkesan serta
mengambil kira kaedah pelaksanaan Pengurusan Perubahan dengan memasukkan input penilaian
impak untuk memberikan kesan positif dan mendorong semangat juang yang tinggi.
2. Aktiviti yang dirancang berjalan sebagaimana yang telah ditetapkan kecuali yang di luar kawalan
seperti pembentangan di KPT.
Pencapaian
1. Melatih seramai 2,000 orang pensyarah dari kampus cawangan dan pihak Core Trainers fakulti telah
melatih seramai 1,500 orang pensyarah bagi tempoh Mei hingga Ogos 2010 dan kini latihan fasa
kedua sudah bermula.
2. Modul latihan ini telah melatih seramai 230 orang pensyarah program Kolej-Kolej Bersekutu UiTM.
3. Modul ini telah memenangi Anugerah Inovasi Emas di peringkat UiTM dan Perak di peringkat
antarabangsa. Modul ini akan dimasukkan ke dalam pertandingan MTE 2011 di KLCC pada tarikh
18 Februari 2011.
4. Modul ini juga telah dilaksanakan di KPTM Bangi bagi 60 orang pensyarah
5. Sebanyak dua modul sampingan telah diwujudkan iaitu modul sehari untuk Assessment for
Diploma Programme dan modul sehari untuk Assessment for Degree Programme. Bengkel di atas
telah dijalankan kepada 200 orang staf daripada Zon utara pada bulan Disember 2010 dan satu lagi
bengkel penilaian akan dijalankan di UiTM Pahang pada 26 Februari 2011.
6. Satu protokol untuk menilai pencapaian pelaksanaan OBE-SCL di seluruh UiTM telah dibangunkan
dengan Versi 1.0 yang merupakan rubrics 12 aspek untuk membudayakan L&T Collegiality Exercise.
Protokol ini telah dilaksanakan oleh semua fakulti dan kampus cawangan dan secara keseluruhannya
tahap pelaksanaan sekarang adalah di tahap 3 iaitu baik. Inisiatif ini berharap untuk mencapai
sasaran pada tahap 5 iaitu cemerlang pada penghujung tahun 2013.
7. Satu mesyuarat Closing the Loop untuk pusingan pertama pelaksanaan OBE-SCL ini telah berjaya
diadakan dan dihadiri oleh 120 orang Jawatan kuasa termasuk Timbalan Dekan Akademik dan
Timbalan Pengarah Akademik kampus cawangan.
8. Satu templat penilaian pelaksanaan telah dibentuk dengan kerjasama dan kepakaran dalaman.
Laporan keseluruhan akan diterima pada awal bulan April 2011 untuk diteliti dan mencadangkan
sebarang penambahbaikan.
121
Inisiatif ini disokong oleh Dasar KPT di bawah PSPTN yang mahu memastikan semua kurikulum disemak
sebelum akhir tahun 2010 dan dilaksanakan sebelum akhir tahun 2011. Dasar MQF di bawah Akta MQA
2007 juga diguna pakai terutama di dalam pembentukan program baru yang menggunakan Garis
Panduan COPPA daripada MQA. Manakala di pihak Universiti menggunakan garis panduan semakan
kurikulum.
Isu-isu Pelaksanaan
Dalam melaksanakan inisiatif ini beberapa isu telah dikenal pasti yang di antaranya adalah:
1. Penerimaan sebahagian warga terhadap perubahan ini lebih dilihat kepada aspek sikap yang
juga telah diperbaiki dengan usaha berterusan dan keprihatinan Dekan dan Pengarah Kampus
mengenai inisiatif top down;
2. Keengganan sesetengah pihak untuk memberi kerjasama dan terdapatnya pihak yang mendorong
kepada percanggahan. Keadaan ini dikenal pasti berpunca daripada kelemahan sistem komunikasi
dan ini telah dapat diatasi melalui penubuhan jawatan kuasa mewakili setiap fakulti dan kampus
cawangan serta proses perkongsian ilmu yang dijalankan secara berkala dan berterusan; dan
3. Kekangan sumber kewangan yang lebih didorong oleh ketidakjelasan akan kepentingan inisiatif
ini.
Penambahbaikan
1. Aspek Entrance dan Exit Survey bagi kursus dan program akan menggunakan Goggle Document
sementara isu kewangan diselesaikan; dan
2. Dalam masa terdekat, UiTM akan membawa inisiatif ini lebih dekat kepada pelajar dengan konsep
Peer Change Agent serta memperkenalkan Open Innovation melalui Project 5 Pillars of UiTM Graduate
Attributes. Projek ini digerakkan di bawah Projek-Projek Khas Naib Canselor (VCSP) yang melibatkan
ramai pihak dalaman dan luaran.
Pengarah Hal Ehwal Kurikulum,
Bahagian Hal Ehwal Akademik.
122
Aktiviti : Menginstitusikan Pembelajaran dan Pengajaran Berteraskan Kaedah

SCL
Learning (SCL)
IPTA : Universiti Tun Hussein Onn Malaysia

Pada akhir tahun 2010, semua program akademik yang ditawarkan telah melalui proses semakan semula
kurikulum berdasarkan Pendidikan Berasaskan Hasil (PBH-Outcome Based Education) iaitu satu falsafah
SCL. Berbeza dari pendidikan berdasarkan kandungan yang bertitik tolak dari isi kandungan sesuatu
bidang ilmu sebagai asas pembangunan kurikulum, PBH bertitik tolak dari atribut graduan yang diingini.
Hasil pendidikan sedemikian adalah graduan yang lebih berdaya saing dari segi pengetahuan, kemahiran
teknikal serta kemahiran insaniah serta lebih bersedia untuk menyumbang kepada pembangunan
dan ekonomi negara. Seiring dengan keperluan PBH, kaedah pengajaran dan pembelajaran yang
diamalkan perlulah berasaskan kepada SCL dan bukan lagi pendekatan berpusatkan guru. Antara
kaedah-kaedah pembelajaran berpusatkan pelajar adalah kaedah pembelajaran berasaskan masalah,
pembelajaran berasaskan masalah yang berorientasikan projek, kajian kes, pembelajaran modular dan
pembelajaran koperatif.
Bagi memastikan pensyarah mempunyai kemahiran yang mencukupi bagi melaksanakan pengajaran
berlandaskan pendekatan berpusatkan pelajar, aktiviti utama “menginstitusikan pembelajaran dan
pengajaran berteraskan kaedah SCL” telah dirancang dan dilaksanakan. Dalam aktiviti utama ini,
beberapa siri kursus pembangunan profesionalisme menjurus kepada kaedah SCL telah dilaksanakan.
Bagi merealisasikan aktiviti tersebut perancangan aktiviti terperinci telah dibuat yang melibatkan
perkara berikut:
1. Mengenal pasti kursus pembangunan profesionalisme dan latihan yang bakal ditawarkan;
2. Merangka jadual pelaksanaan kursus ;
3. Mengenal pasti tenaga pengajar;
4. Membangun modul kursus;
5. Mengenal pasti peserta kursus dari kalangan pensyarah ;
6. Melaksanakan kursus ikut jadual;
7. Menjalankan Penilaian Pengajaran staf akademik dan kursus; dan
8. Menyediakan Laporan dan Analisis berkaitan Pengajaran & Pembelajaran (P&P).
Pusat Pembangunan Akademik (CAD) telah diwujudkan pada tahun 2007 bagi memantau proses
pengajaran dan pembelajaran di Universiti Tun Hussein Onn Malaysia. Antara fungsi Pusat ini adalah
untuk mengendalikan program pembangunan profesionalisme dan latihan bagi staf akademik bagi
meningkatkan kualiti P&P di Universiti. Dalam pelaksanaan aktiviti, pelbagai pihak turut terlibat dan
pelaksanaan aktiviti latihan adalah seperti berikut:
123
1. CAD merancang kursus yang bersesuaian untuk dilaksanakan atau ditawarkan berdasarkan input
dari pelbagai pihak dalam tahun sebelum pelaksanaan. Kursus-kursus yang ditawarkan oleh agensi
lain seperti AKEPT juga diambil kira dalam penjadualan CAD;
2. CAD menyediakan jadual kursus untuk tahun berikutnya dalam tahun semasa. Kursus dijadualkan
sepanjang tahun dan juga dalam cuti semester untuk membolehkan lebih ramai staf berpeluang
mengikutinya;
3. Tenaga pengajar yang bersesuaian bagi setiap kursus dikenal pasti dari dalam Universiti berdasarkan
kriteria yang dipersetujui. Jika tenaga pengajar dalaman tidak diperoleh, CAD akan mendapatkan
tenaga pengajar yang sesuai dari luar Universiti;
4. Modul bagi setiap dibangunkan secara kolaboratif antara panel pensyarah dan CAD sebelum
sesuatu kursus ditawarkan;
5. Peserta-peserta kursus yang ditawarkan adalah atas pencalonan pihak fakulti. Staf akademik
adalah diwajibkan untuk mengikuti latihan pembangunan profesionalisme sekurang-kurangnya
40 jam setahun; dan
6. Kursus-kursus dalam Universiti yang telah dirancang akan dilaksanakan mengikut jadual. Kursus
berkaitan SCL yang berjaya dijalankan adalah seperti Senarai di bawah. Pihak fakulti juga diminta
untuk menjalankan kursus-kursus yang difikirkan perlu dalam meningkatkan kualiti P&P dan
profesionalisme staf akademik di fakulti.
KURSUS/LATIHAN PENGENALAN KEPADA SCL

1. Basic Teaching Skills (2 hari)
2. Understanding Learners (2 hari)
3. Effective Lectures (2 hari)
4. Varieties in Teaching and Learning (2 hari)
5. Contextual Learning (2 hari)
6. Surface Learning vs. Deep Learning (2 hari)
KURSUS/LATIHAN PBL
1. Pengenalan kepada PBL (1 hari)
2. Pembinaan Modul P&P Berasaskan PBL (3 hari)
KURSUS/LATIHAN POPBL
1. Pengenalan kepada PBL (1 hari)
2. Pembinaan Modul P&P Berasaskan POPBL (3 hari)
KURSUS/LATIHAN KAJIAN KES

1. Pengenalan kepada Kajian Kes (1 hari)
2. Pembinaan Modul P&P Berasaskan Kajian Kes (3 hari)
KURSUS/LATIHAN MODULAR
1. Pengenalan kepada Pembelajaran Berasaskan Modular (1 hari)
2. Pembinaan Modul P&P Berasaskan Modular (3 hari)
KURSUS/LATIHAN OUTCOME-BASED EDUCATION (OBE)

1. Pengenalan kepada OBE (1 hari)
2. Perlaksanaan OBE dalam Pengajaran dan Pembelajaran (2 hari)
Penilaian terhadap keberkesanan kursus dilaksanakan secara tidak langsung. Indikator kejayaan kursus
diperoleh dari penilaian prestasi pensyarah dari perspektif pelajar yang dilaksanakan pada setiap
hujung semester secara atas talian.
Laporan bertulis disediakan oleh CAD dan dilaporkan kepada Universiti. Pensyarah juga mendapat
maklum balas dari pelajar dan berpeluang untuk menambah baik prestasi pengajaran dan pembelajaran
mereka.
124
Pencapaian
Pada tahun 2010, sejumlah 16 kursus telah dijalankan, melibatkan 350 staf akademik yang telah diberi
latihan dalam bagi pelaksanaan pengajaran dan pembelajaran berlandaskan pendekatan SCL.
Penilaian pensyarah oleh pelajar menunjukkan peningkatan dalam pelaksanaan SCL. Pada akhir
tahun 2010, 96% pensyarah telah diberikan rating baik dan ke atas dengan hanya 4% sahaja dianggap
sederhana dari segi pengajaran mereka oleh pelajar. Pencapaian ini adalah peningkatan dari tahun-
tahun sebelumnya di mana pelajar memberi rating baik dan ke atas kepada 90% pensyarah, manakala
10% diberi rating sederhana oleh pelajar. Peningkatan peratusan pensyarah yang dianggap baik oleh
pelajar adalah indikator bahawa peratusan pensyarah yang menggunakan pendekatan memenuhi
keperluan pelajar khususnya SCL telah meningkat.
Selain dari kursus dalaman, 31 nama calon telah mengikuti kursus yang dianjurkan oleh AKEPT sebagai
Master Trainer dalam bidang Scholarship of Learning & Teaching dan Assessment for Learning. Mereka
bertanggungjawab untuk melatih staf universiti setelah mengikuti program latihan yang dianjurkan
oleh AKEPT.

Bagi memastikan semua perancangan dapat dilaksanakan dengan berkesan, Universiti telah
membangunkan beberapa dasar berkaitan dengan P&P iaitu Dasar e-Pembelajaran, Dasar P&P, Dasar
Penilaian dan Penaksiran. Selain daripada itu, jaminan kualiti akademik Universiti dipantau berdasarkan
keperluan MQA (COPPA dan COPIA) dan badan profesional berkaitan (EAC dan BOVEA). Dasar / garis
panduan Universiti dimantapkan lagi dengan Persijilan ISO 9001:2008 ke atas pengurusan pelaksanaan
akademik.
Isu-isu Pelaksanaan
1. SCL tidak dapat dilaksanakan secara intensif disebabkan kekangan ruang; dan
2. Dari segi penawaran kursus pula, Universiti hanya dapat menjalankan kursus-kursus yang
disenaraikan di atas dua kali setahun sahaja.
Penambahbaikan
Bagi memastikan proses P&P dijalankan dengan lebih berkesan, Universiti telah menubuhkan beberapa
jawatankuasa khas. Antaranya adalah:
1. Jawatankuasa Penaziran dan Kualiti P&P;

2. Jawatankuasa Penilaian Pengajaran;
3. Jawatankuasa e-Pembelajaran;
4. Jawatankuasa Pembangunan Akademik;
5. Jawatankuasa Pembangunan Modul P&P;
6. Jawatankuasa Peningkatan Bahasa Inggeris; dan
7. Jawatankuasa OBE.
Dekan,
125
Aktiviti : Sistem MyCPD (Continuous Professional Development) Sebagai Inovasi

Dalam Membangun Kompetensi Modal Insan Universiti
Mempertingkatkan kualiti staf bukan akademik dalam pembelajaran

dan pengajaran
KPI : Bilangan pensyarah yang mempunyai kebolehan menggunakan

sekurang-kurangnya satu kaedah SCL
Bilangan staf bukan akademik menghadiri latihan yang berkaitan

dengan pembelajaran dan pengajaran sekurang-kurangnya 2 hari
bagi 7 hari kursus

MyCPD ialah satu kaedah penilaian yang menyokong proses pembelajaran berterusan di kalangan
kakitangan Perkhidmatan Awam. Pada masa yang sama juga, MyCPD dilihat sebagai salah satu kaedah
yang menyokong objektif PTK dalam usaha membangunkan kemahiran, sikap dan pengetahuan staf.
Selain itu, MyCPD juga dapat membekalkan pengetahuan yang terkini kepada staf dalam keadaan
persekitaran pekerjaan yang penuh cabaran dan perubahan masa kini.
Dari sudut impak kepada staf, MyCPD mampu memberikan pelbagai manfaat kepada staf bukan sahaja
dari sudut anjakan gaji dan kenaikan pangkat, malah ia merangkumi perkaitan antara perolehan ilmu
dengan pemarkahan Laporan Penilaian Prestasi Tahunan (LPPT) yang mengukur prestasi staf dengan
lebih telus. Dalam hal ini, MyCPD menjadi satu kayu ukur dalam menilai elemen penambahan ilmu dan
kemahiran yang lebih jelas serta menyokong agenda penyebaran semangat pembelajaran berterusan
(life long learning) di kalangan staf.
Malah di dalam buku Rancangan Malaysia Ke-9 (RMK9) di muka surat 455 juga disarankan agar
kaedah CPD diaplikasikan sebagai alat untuk pembangunan sumber manusia bagi memperkukuhkan
kemahiran dan kecekapan personel kakitangan perkhidmatan awam terutamanya dalam bidang-
bidang profesional seperti perubatan dan kejuruteraan. Mengambil kira saranan kerajaan tersebut,
Universiti Sains Malaysia (USM) telah mengambil langkah dengan mengaplikasikan pelaksanaan
MyCPD ke semua bidang pekerjaan skim perkhidmatan yang ada di Universiti.
Proses permulaan membangunkan konsep dan modul pelaksanaan MyCPD sebenarnya telah bermula
sejak tahun 2006 lagi semasa pelaksanaan PTK di agensi awam. Beberapa siri bengkel telah diadakan
bersama wakil skim perkhidmatan dari seluruh kampus. Format penggredan sistem mata CPD
diwujudkan mengikut elemen yang telah dipersetujui bersama. Terdapat 6 kaedah perolehan mata
CPD dibentuk iaitu:
126
1. Kursus Jangka Pendek;
2. Kursus Jangka Sederhana/ Panjang;
3. Pengembangan Ilmu;
4. Pengiktirafan Kepakaran;
5. Aktiviti Badan Ikhtisas; dan
6. Penulisan & Penerbitan.
Pada tahun 2007, sistem MyCPD telah diuji (pilot test) kepada beberapa buah PTJ di USM bagi memastikan
keberkesanannya mampu diterima oleh semua staf akademik mahupun staf bukan akademik.
Pada tahun 2008, pelaksanaan Sistem MyCPD di USM telah dirasmikan oleh Ketua Setiausaha Negara,
Tan Sri Sidek Hassan. Seterusnya pihak USM juga telah membuat pembentangan MyCPD kepada pihak
JPA pada Mac 2008 sebelum mendapat kelulusan bagi melaksanakan MyCPD sebagai alternatif kepada
PTK.
Sejak tahun 2008 hingga kini, modul MyCPD sentiasa dikemas kini dan ditambah baik melalui Bengkel
Training Need Analysis pada setiap penghujung tahun. Perkara ini amat penting bagi memastikan kualiti
tahap kompetensi dan keberkesanan latihan yang bakal dijalankan setiap tahun.
MyCPD secara rasminya dilaksanakan kepada seluruh staf USM mulai tahun 2008 dan kaedah penilaian
peperiksaan PTK sudah tidak digunakan lagi selepas MyCPD diperkenalkan. Bagi memantapkan lagi
pengurusan pelaksanaan MyCPD, struktur pentadbiran telah ditambah baik dengan mewujudkan
Lembaga Pembangunan Kompetensi USM. Keahliannya terdiri daripada:
1. Naib Canselor – Pengerusi Lembaga;

2. Timbalan Naib Canselor (Hal Ehwal Akademik & Antarabangsa);
3. Timbalan Naib Canselor (Hal Ehwal Pembangunan Pelajar);
4. Pendaftar;
5. Pengarah Kampus Kesihatan;
6. Pengarah Kampus Kejuruteraan;
7. Pengarah Institut Perubatan Pergigian Termaju;
8. Penyelaras MyCPD;
9. 2 orang Profesor yang dilantik; dan
10. Unit Latihan – Urus setia.
Komitmen dan keprihatinan pihak pengurusan tertinggi amat penting bagi menyokong agenda
pembangunan modal insan di Universiti. Sokongan mereka akan menentukan kejayaan pelaksanaan
MyCPD kepada semua golongan staf bermula dari kumpulan atasan hinggalah ke kumpulan bawahan.
Dengan wujudnya struktur sebegini, proses pengeluaran keputusan penilaian dapat dipercepatkan
dan pengenalpastian kelemahan atau kekurangan kompetensi dapat diatasi dengan lancar.
Bagi memastikan bahawa MyCPD mampu dirasai oleh staf di semua skim perkhidmatan, satu
jawatankuasa juga dibentuk bagi memantau pelaksanaan MyCPD. Jawatankuasa ini terdiri daripada
wakil-wakil skim perkhidmatan yang dilantik. Jawatankuasa ini diketuai oleh Penyelaras MyCPD.
Keahliannya terdiri daripada:
1. Penyelaras MyCPD;
2. Ketua Sektor Akademik ( Skim DS, DU, DUG);
3. Ketua Sektor Sains & Teknologi ( Skim C, Q, R, J, F, DG);
4. Ketua Sektor Pentadbiran ( Skim N, W);
5. Ketua Sektor Perubatan ( Skim U, UD);
6. Ketua Sektor Kepimpinan; dan
7. Ketua Sektor Audit & Teknikal.
127
Hasil kerjasama dan komitmen dari semua pihak adalah penyumbang utama kepada kejayaan
pelaksanaan MyCPD di USM. Hasil daripada MyCPD, segala urusan latihan dan pembangunan
kompetensi staf telah mula boleh dilihat melalui rekod dalam talian. Bukan itu sahaja, malah ia dilihat
sebagai pencetus kepada budaya learning organization dalam kalangan staf di seluruh kampus sekali
gus menjayakan agenda pembelajaran sepanjang hayat.
Pencapaian
Pada tahun 2008, program MyCPD juga telah memenangi Anugerah Inovasi Pentadbiran Peringkat
USM bagi kategori staf pentadbiran. Semenjak MyCPD diperkenalkan pada tahun 2008, Unit Latihan,
Jabatan Pendaftar selaku urus setia MyCPD mula dilawati oleh lebih daripada 20 agensi Kerajaan
mahupun agensi swasta. Daripada jumlah tersebut, 4 agensi telah pun mengguna pakai sistem MyCPD
di agensi mereka iaitu:
1. Universiti Malaysia Sabah;

2. Universiti Pendidikan Sultan Idris;
3. Universiti Teknikal Malaysia Melaka; dan
4. Dewan Bahasa & Pustaka.
Pada tahun 2010, berdasarkan pelaporan pelaksanaan latihan kepada Kementerian Pengajian Tinggi,
didapati kebanyakan IPTA yang menggunakan MyCPD mendapat markah yang tinggi iaitu melebihi
80% staf mereka telah mengikuti latihan. USM sendiri telah mencapai 84.5% bagi tujuan tersebut.

1. Pekeliling Pengubahsuaian PTK 2010;
2. Dasar Latihan Sektor Awam; dan
3. Pelan Transformasi APEX- Jawatankuasa Talent Management.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Pembudayaan dan kesedaran staf ke arah pencarian ilmu pada peringkat permulaan agak perlahan,
namun berjaya diatasi apabila budaya ini menjadi kebiasaan;
2. Peruntukan yang terhad bagi menjalankan latihan mengurangkan pencapaian keperluan Dasar
Latihan Sektor Awam yang mengehendaki agar staf menghadiri 7 hari latihan dalam setahun; dan
3. Sistem MyCPD sentiasa diperbaharui dengan elemen-elemen penambahbaikan berdasarkan
maklum balas dan idea-idea inovasi daripada staf bagi memantapkan lagi keberkesanannya.
Penambahbaikan
1. Elemen asal MyCPD telah dikembangkan lagi dengan mewujudkan sistem baru iaitu Human Capital
Management System (HCMS). Elemen pemberian ilmu yang sebelum ini dikira bagi mata CPD telah
dipindahkan ke HCMS bagi tujuan kenaikan pangkat dan pembinaan kompetensi.
2. Sistem MyCPD ditambah baik dengan mewujudkan elemen permohonan mata CPD secara online
dan juga permohonan mengikuti kursus secara online.
1. Penyelaras,
MyCPD USM.
2. Mohd Amirullah Zainal Abidin,
Unit Latihan, Jabatan Pendaftar.
128
CAP
Pengantarabangsaan
Increasing The Number of International Students

Enrolment Via Appointment of Recruitment Agents
Pengiktirafan Badan Profesional Antarabangsa

Terhadap Program Profesional di Fakulti
Kejuruteraan Universiti Malaya
Program Around The World In 1 Day
Projek Outbound
Menggalakkan Pengiktirafan Antarabangsa

Terhadap Program-Program Yang Ditawarkan Di
UiTM
UTM Global Outreach Programme
Pengiktirafan Program Akademik di Peringkat

Antarabangsa Bagi Meningkatkan Bilangan
Kemasukan Pelajar Antarabangsa ke UTeM
Pengantarabangsaan
Activity : Increasing The Number Of International Students’ Enrolment Via

Appointment of Recruitment Agents
Strategic Objective : To raise financial contribution toward economic wealth from
international students
KPI : Total number of international students
Background
In line with the national Internationalisation policy, IIUM had executed various marketing strategies
to attract more international students to pursue higher education in IIUM. Apart from increasing
overall capacity as well as improving the quality of academic programmes, various marketing activities
are carried out to ensure that the number of international students in IIUM can be further increased.
Among the activities engaged are:
1. Appointment of more recruitment agents;

2. Advertisement in international newspapers and educational magazines;
3. Participation in Educational Exhibitions overseas;
4. Signing of more MOUs to promote IIUM abroad; and
5. Attractive fees structure
Planning
Recruitment agents are appointed to assist the University especially at a time when budget is a constraint
resulting in the University being unable to participate aggressively in education exhibitions. Agents are
briefed on the programmes offered and are expected to promote the University. The University will pay
a commission to the agent once the student recruited by the agent enrolls in the University.
Implementation
Recruitment agents appointed are to supply students who are highly motivated and of high caliber and
meet the entry requirements so that the graduates produced are of excellent quality.
Achievement
In 2010, 4961 international students enrolled in IIUM’s undergraduate and postgraduate programmes.
They came from more than 100 countries around the world.
At present, the International students make up 22% of the total student population in IIUM. The
composition of International students by region can be broken down as follows:
South East Asian countries - 25%

African Countries - 25%
Middle East countries - 22%
South Asia countries - 13%
East Asia countries - 5%
131
The remaining 10 % come from other countries such as Australia, Canada, Russia, Americas etc.
The international students in IIUM are in general, highly motivated and academically talented, with most
students mastering two or more languages. Some also pursue double degrees, for example in Human
Sciences and Revealed Knowledge, Law and Shari’ah, as well as Economics and Revealed Knowledge.
This project is in tandem with the Ministry’s policy to increase the number of International students in
Malaysia. It also aims to fulfill the KPI of IIUM in which by 2015, the international students’ population
would increase to 25%.
Ensuring agents are reliable and genuine is often a problem, especially when the commission offered
by the University is not as attractive as the one offered by other institutions.
Improvements
IIUM has planned several measures:
1. Setting KPIs for each agent to monitor performance.

2. Conducting an Agent Conference once every two years where:
a. agents are updated on the latest developments at the university;

b. agents meet and liaise with officers involved in the university admission process; and
c. agents and university representatives discuss relevant issues.
3. Allowing agents to look at the facilities available in the University, thereby making it easier for them
to promote the University.
Officer In Charge
Director,
International Cooperation and Exchange Office.
132
Pengantarabangsaan
Aktiviti : Pengiktirafan Badan Profesional Antarabangsa Terhadap Program

Profesional di Fakulti Kejuruteraan Universiti Malaya
Objektif Strategik : Meningkatkan bilangan program yang diiktiraf di peringkat
antarabangsa
KPI : Jumlah program IPT yang diiktiraf oleh badan profesional antarabangsa

Pengiktirafan akreditasi dari badan profesional adalah penting bagi program-program kejuruteraan.
Keperluan ini perlu dipenuhi supaya graduan yang tamat pengajian dari program-program berkenaan
diiktiraf untuk menjawat dan melaksanakan kerja-kerja yang berkaitan sebagai Jurutera. Hasil dari
pengiktirafan tersebut juga dapat membantu dalam meningkatkan kebolehpasaran graduan di pasaran
kerja.
1. Mengadakan lawatan penanda aras di universiti luar negara dalam proses untuk menambah baik
struktur pengajian program dan keperluan Jabatan;
2. Mengadakan Bengkel Semakan Semula Kurikulum bagi setiap program;
3. Meningkatkan keperluan mendaftar sebagai Graduate Engineering (GE) dan membantu staf yang
layak untuk mendapat status Professional Engineer (PE);
4. Melaksanakan proses OBE di dalam struktur kurikulum sedia ada;
5. Melibatkan pihak Industri sebagai Advisory Panel, penyertaan dalam Industry Day, Career Day dan
lawatan. Jemputan tokoh industri sebagai penceramah, latihan Industri serta lawatan;
6. Menjalinkan hubungan dengan industri dan universiti terkenal melalui MoU;
7. Mendapatkan pandangan dan laporan dari pemeriksa luar; dan
8. Menjalankan soal selidik dan maklum balas dari pelajar dan industri.
1. Memohon peruntukan khas daripada Pengurusan Universiti dalam memastikan perancangan yang
telah ditetapkan dapat dilaksanakan;
2. Dengan peruntukan yang diperoleh, setiap program dapat menghantar wakil-wakil bagi setiap
program untuk melakukan lawatan penanda aras di universiti luar negara yang telah dikenal pasti;
3. Fakulti sedang dalam perancangan untuk mengadakan Bengkel Semakan Semula dan beberapa
siri bengkel yang berkaitan dengan OBE serta bengkel latihan untuk staf-staf Fakulti;
4. Fakulti sudah menubuhkan Jawatankuasa Galakan Kelayakan Profesional dalam meningkatkan
keperluan staf mendaftar sebagai GE dan membantu permohonan staf untuk mendapatkan status
PE. Atas keperluan yang tinggi, jawatankuasa ini telah ditingkatkan menjadi sebuah unit yang
dikenali sebagai Profesional Development Unit (PDU); dan
5. Fakulti telah membeli satu perisian yang dapat membantu dalam pelaksanaan Sistem OBE di Fakulti
Kejuruteraan bagi penggunaan semua staf yang sedang dalam proses uji lari.
133
Pencapaian
Program yang telah mendapat pengiktirafan akreditasi
Washington Accord/Board of Engineer Malaysia (BEM)/Engineering Accreditation Council (EAC)
SM Kejuruteraan (Awam)
(2 + 3 = 5 tahun akreditasi)
SM Kejuruteraan (Alam Sekitar)
sehingga graduan 2012
SM Kejuruteraan (Kimia)
SM Kejuruteraan (Bahan)
SM Kejuruteraan (Elektrik)
SM Kejuruteraan (Mekanik)
SM Kejuruteraan (Rekabentuk dan Pembuatan Terbantu Komputer) (2 + 2 = 4 tahun akreditasi)
SM Kejuruteraan (Telekomunikasi) sehingga graduan 2011
SM Kejuruteraan Bioperubatan
SM Kejuruteraan (Pembuatan)
Institution of Chemical Engineering (IChemE), United Kingdom (tambahan)
SM Kejuruteraan (Kimia) - sehingga graduan 2009

1. Dalam Manual EAC 2007 menetapkan bahawa setiap program perlu mempunyai sekurang-
kurangnya 3 PE dan di dalam Akta Pendaftaran Jurutera 1967 juga menggariskan bahawa setiap
pendidik dalam bidang kejuruteraan perlu mendaftar sebagai GE;
2. Yuran keahlian badan profesional. Kelulusan khas diberikan kepada Fakulti bagi pendaftaran dua
badan profesional (dalam dan luar negara);
3. Pihak Quality Management and Enhancement Centre (QMEC) sedang dalam usaha melaksanakan
Sistem OBE secara menyeluruh bagi semua kursus di Universiti; dan
4. Semakan kurikulum perlu diadakan dalam setiap 5 tahun kitaran.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Kelulusan mendapatkan status PE mengambil masa yang lama dan proses yang agak panjang;
2. Kesukaran mendapatkan data bagi dimasukkan dalam perisian Sistem OBE; dan
3. Kekangan masa dan sumber manusia. Memerlukan unit khas untuk menyelaras.
Penambahbaikan
1. Menubuhkan Professional Development Unit berfungsi dan bertanggungjawab menggalakkan,
melatih dan membimbing dan memantau staf dalam proses mendapatkan status PE;
2. Mewujudkan JK Kerja OBE yang akan memastikan perlaksanaan OBE secara menyeluruh bagi
Fakulti Kejuruteraan dalam mencari formula penilaian yang sesuai;
3. Memulakan benchmarking pada tahun ini dengan peruntukan yang diberikan;
4. Mewujudkan Skim Sangkutan di Industri kepada staf yang berusaha untuk mendapatkan kelayakan
profesional; dan
5. Memperkenalkan bayaran insentif kepada staf yang berjaya mengekalkan kelayakan profesional
mereka.
Timbalan Dekan (Akademik),
Fakulti Kejuruteraan.
134
Pengantarabangsaan
Aktiviti : Program Around The World In 1 Day

Objektif Strategik : Memperkayakan pengalaman pembelajaran pelajar
KPI : Jumlah pelajar yang terlibat dalam program mobiliti
IPTA : Universiti Malaysia Pahang

Program Around The World In 1 Day merupakan salah satu daripada enam program yang dijalankan oleh
Pejabat Antarabangsa UMP sepanjang tahun 2010. Program ini dibuka kepada semua pelajar UMP pada
peringkat pra siswazah dan pasca siswazah. Di samping itu juga, pelajar tempatan dan antarabangsa
sama-sama berganding bahu dalam satu kumpulan bagi menjayakan aktiviti ini.
Setiap kumpulan yang terlibat diberikan peluang untuk mencadangkan destinasi dan tugasan yang
menjadi minat mereka untuk dilaksanakan. Melalui beberapa siri bengkel yang diadakan, pelajar telah
membangunkan perancangan aktiviti kumpulan masing-masing dan menambah baik kertas cadangan
mereka. Selain daripada itu, Pejabat Antarabangsa juga memastikan bahawa program ini melibatkan
penggunaan peruntukan kewangan yang optimum.
Berikut adalah jadual perancangan aktiviti bagi Program Around The World In 1 Day:
Bil Aktiviti Tarikh Catatan

Kertas Kerja Cadangan disediakan
1 Penyediaan Kertas Kerja Julai 2010 oleh Pejabat Antarabangsa dan
Cadangan Program Around mendapat kelulusan daripada
The World in 1Day pihak Pengurusan Tertinggi UMP
pada Julai 2010
2 Penetapan destinasi dan Julai – September Destinasi serta pengisian lawatan

tentatif lawatan 2010 diperincikan
3 Proses pemilihan pelajar Julai 2010 Pelajar yang berminat

mendaftar dengan pihak Pejabat
Antarabangsa
Peserta program diberikan taklimat
4 Bengkel / Sesi Latihan Ogos 2010 tentang persediaan serta learning
kepada peserta program objectives dan expected outcomes
program. Enam sesi bengkel telah
dijalankan
5 Program lawatan November & Program lawatan dijalankan

dilaksanakan Disember 2010 semasa Cuti Semester I Sesi
2010/2011
135
Bil Aktiviti Tarikh Catatan
Peserta program membentangkan
6 Persembahan hasil lawatan Januari 2011 hasil lawatan mereka dan pameran
bagi Program Around the akan diadakan untuk seluruh
World in 1Day 2010 warga UMP
Pada peringkat awal, seramai lebih daripada 200 orang pelajar telah berdaftar dan menunjukkan
minat untuk menyertai program ini. Sejumlah 75 kertas cadangan telah dibentuk oleh pelajar dalam
kumpulan masing-masing yang merangkumi pelbagai destinasi dan cadangan tugasan.
Setelah beberapa siri bengkel diadakan dan setiap cadangan diperhalusi, jumlah terakhir pelajar yang
menyertai program ini ialah seramai 192 orang dengan 47 buah projek atau tugasan. Program ini
juga melibatkan sebanyak 9 buah negara iaitu China termasuk Tibet, Korea Selatan, Jepun, Australia,
Thailand, Cambodia, Vietnam, India dan Mesir.
Kumpulan pelajar yang pertama telah bertolak ke destinasi mereka pada 18 November 2010 manakala
kumpulan pelajar terakhir pulang ke Malaysia pada 3 Januari 2011. Sepanjang tempoh tersebut, pihak
Pejabat Antarabangsa telah memantau setiap pergerakan mereka sepanjang masa memandangkan
hampir kesemua kumpulan pelajar tersebut telah bergerak tanpa pengiring daripada Universiti. Secara
purata, setiap kumpulan telah menjalankan tugasan mereka antara 7 hingga 33 hari. Kesimpulannya,
program ini telah dapat dijayakan tanpa sebarang masalah yang serius dan telah berjaya mendedahkan
para pelajar kepada realiti dalam dunia yang global dan memberikan kebebasan kepada mereka untuk
menerokanya.
Pencapaian
Kesemua kumpulan yang terlibat dengan program ini telah melaksanakan tugasan yang dipilih oleh
mereka sendiri dengan jayanya. Setiap kumpulan tersebut telah mengadakan pembentangan hasil
tugasan mereka kepada pihak Pejabat Antarabangsa. Hasil daripada pembentangan tersebut dan
kesemua pelajar yang terlibat bukan sahaja telah mendapat pendedahan dan pengalaman berada di
luar negara, program ini juga telah berjaya membuka minda mereka kepada perspektif global. Mereka
juga berpendapat bahawa program ini telah berjaya mempertingkatkan kemahiran mengurus dan
komunikasi mereka di samping menyerlahkan bakat kepimpinan yang ada pada setiap individu yang
terbabit.

Polisi Pengantarabangsaan Universiti Malaysia Pahang yang dirangka dan dibentuk oleh Pejabat
Antarabangsa UMP.
Isu-isu Pelaksanaan
Antara isu-isu yang timbul semasa perlaksanaan program:
1. Kewangan – Program ini telah dilaksanakan dengan sumber peruntukan yang terhad. Kebanyakan
kumpulan mempunyai jumlah wang saku yang sangat minimum.
2. Masalah politik & bencana alam – Beberapa destinasi seperti Thailand dan Kemboja telah terjejas
berikutan banjir yang melanda kawasan tersebut. Sementara itu, keadaan tegang di Korea Selatan
akibat konflik dengan Korea Utara telah menyebabkan situasi yang agak berisiko tinggi kepada
kumpulan pelajar yang menjadikan negara tersebut sebagai destinasi mereka.
136
Penambahbaikan
1. Memastikan program yang akan datang mendapat sokongan dan sumber kewangan yang lebih
besar dengan menjadikan kejayaan program kali ini sebagai bukti dan daya tarikan;
2. Merapatkan lagi hubungan dengan pihak Kedutaan Malaysia di negara yang menjadi destinasi
pelajar agar dapat membantu memantau pergerakan pelajar di negara berkenaan; dan
3. Memantapkan lagi beberapa aspek pengurusan program dan perkara-perkara yang didapati
daripada maklum balas pelajar yang menjadi peserta program tersebut.
Pengarah,
Pejabat Antarabangsa.
137
Pengantarabangsaan
Aktiviti : Projek Outbound

IPTA : Universiti Sains Islam Malaysia

Projek Outbound merupakan salah satu projek penting yang diwujudkan bagi memastikan KPI Universiti
Sains Islam Malaysia (USIM) dalam meningkatkan aktiviti pengantarabangsaan Universiti tercapai.
Program ini bukan sahaja bermatlamatkan mobiliti pelajar ke luar negara tetapi juga mampu memberi
nilai tambah serta pendedahan pengalaman yang berbeza kepada pelajar-pelajar yang terlibat.
Projek Outbound juga dilihat sebagai satu platform yang sangat baik dalam memberikan pelbagai ilmu
serta pengalaman bukan sahaja kepada pelajar malah semua kakitangan di universiti. Ini kerana pelbagai
PTJ (pusat tanggungjawab) terutamanya fakulti dan Bahagian Hal Ehwal Pelajar telah merancang dan
melaksanakan program pengantarabangsaan mereka melalui program outbound ini.
Projek Outbound juga merupakan satu cara yang berkesan bagi Universiti dalam merintis jalan dan
peluang kerjasama dengan pihak luar negara seperti institusi pengajian tinggi dan juga organisasi
berkaitan. Program outbound juga boleh dilihat sebagai salah satu ‘promosi percuma’ bagi USIM di
kalangan rakan-rakan di luar negara.
Dengan perancangan KPI yang telah dinyatakan, Projek Outbound sentiasa menjadi impian kepada semua
pelajar USIM agar berusaha mendapatkan tempat untuk terlibat dalam aktiviti pengantarabangsaan
yang dirancang terutamanya peringkat fakulti.
Jawatankuasa Pengantarabangsaan PTJ yang ditubuhkan untuk merancang dan merangka aktiviti
pengantarabangsaan masing-masing terutamanya Projek Outbound.
Selaras dengan KPI USIM yang mensasarkan semua pelajar USIM mesti sekurang-kurangnya sekali
terlibat dengan aktiviti pengantarabangsaan/ Projek Outbound. Perancangan aktiviti ini selaras dengan
penyelarasan yuran antarabangsa kepada semua pelajar USIM bermula Sesi Akademik 2010/201.
138
Latihan Industri Luar

Negara
Lawatan Akademik /
Lawatan Kerja/Lawatan
Program Sangkutan / Sambil Belajar Ke Luar
Attachment / Seminar / Negara
Persidangan Luar Negara
Projek
Outbound
Program
Pengantarabangsaan
Program Pertukaran Fakulti
Pelajar
Pencapaian
Banyak program telah mencapai sasaran dan menyumbang kepada pencapaian Projek Outbound ini.
Bagi program latihan industri luar negara, seramai 8 orang pelajar dari pelbagai fakulti telah dihantar
untuk menjalani program latihan industri luar negara selama 16 minggu di Australia. Selain dari program
latihan industri, program lawatan akademik atau lawatan sambil belajar turut dijayakan oleh beberapa
PTJ iaitu Fakulti Perubatan dan Sains Kesihatan, Fakulti Ekonomi dan Muamalat, Fakulti Pergigian dan
Fakulti Sains dan Teknologi. Melalui perancangan yang teliti oleh PTJ berkenaan, program outbound
ke luar negara berjaya dilaksanakan dan melibatkan ramai pelajar dalam satu program. Tidak terhad
kepada program lawatan sambil belajar, ada juga program outbound yang melibatkan kursus jangka
pendek di Durham University, United Kingdom. Program outbound ini dilihat berjaya menepati objektif
dan hasrat universiti dalam memperkasakan mahasiswa dan mahasiswi melalui pelbagai platform
pendedahan yang mantap.

1. Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN);
2. Memorandum Persefahaman (MoU); dan
3. KRA USIM.
139
Isu-isu Pelaksanaan
1. Kekangan kewangan bagi membantu menjayakan pelbagai program luar negara yang dirangka;
dan
2. Kemahiran dan jaringan kerjasama yang masih baru dan perlu dimantapkan.
Penambahbaikan
1. Menyediakan sumber kewangan dalam meningkatkan aktiviti pengantarabangsaan USIM; dan
2. Menjalin kerjasama yang erat dan kukuh antara institusi berkaitan terutamanya peringkat
antarabangsa demi menjayakan hasrat program pengantarabangsaan universiti.
Timbalan Naib Canselor Akademik dan Antarabangsa.
140
UNIVERSITI
Pengantarabangsaan TEKNOLOGI
MARA
Aktiviti : Menggalakkan Pengiktirafan Antarabangsa Terhadap Program-

Program Yang ditawarkan di UiTM
antarabangsa

Sejak ditubuhkan pada tahun 1956, UiTM dahulunya ITM sentiasa meletakkan tanda aras universiti-
universiti dan badan-badan profesional antarabangsa dari segi menilai kekuatan program-program
akademik yang ditawarkan. Perkara ini didorong oleh harapan untuk membolehkan pelajar (graduan)
program berkaitan diterima untuk melanjutkan pengajian atau dibolehkan bekerja di negara-negara
yang memberikan pengiktirafan. ITM telah memulakan usaha ini sejak dahulu seperti Program
Berkembar MBA OHIO, program berkembar bersama University of Kentucky.
Aktiviti ini dirancang menggunakan 3 pendekatan yang boleh diambil oleh pihak fakulti:
1. Top Down - arahan Kementerian;

2. Bottom Up - inisiatif fakulti yang dipimpin oleh Dekan Fakulti; dan
3. Kerjasama BHEA dan Fakulti - inisiatif Universiti.
Selepas PSPTN di lancarkan, inisiatif ini dipantau oleh pihak BHEA melalui Unit Hal Ehwal Kurikulum
yang dahulunya dikenali sebagai Unit Jaminan Kualiti Akademik (UJKA). Pada tahun 2008 unit ini telah
mengusahakan pendokumentasian pengiktirafan Kerajaan Jordan. Ia kemudian diikuti oleh usaha
fakulti Seni bina Perancangan dan Ukur, Fakulti Pengurusan Pejabat, Fakulti Sains Kesihatan, Fakulti
Perubatan, Fakulti Kejuruteraan telah mendapat pengiktirafan Washington Accord bersama-sama
pengiktirafan yang diberikan kepada Malaysia. Buat masa ini, Fakulti Pengurusan Perniagaan dan
Perakaunan sedang mengusahakan pendokumentasian pengiktirafan antarabangsa iaitu CIMA Master
Gateway Assessment (CMGA). Pihak BHEA mengenal pasti badan-badan profesional antarabangsa yang
boleh diketengahkan. BHEA kemudian akan mengenal pasti jawatankuasa yang akan menyediakan
dokumen yang terdiri daripada wakil fakulti dan UHEK/BHEA sendiri. Semua dokumentasi merujuk
kepada dokumen-dokumen universiti yang telah disediakan melalui EKMS di portal perpustakaan PTAR
serta dokumen-dokumen kurikulum serta pencapaian-pencapaian dari Pusat Perancangan Strategik
UiTM. Ia akan dihantar ke pihak berkenaan dengan memaklumkan kepada Senat, LPU dan KPT sebelum
ia dimajukan. Pihak UHEK membangunkan pangkalan data menyimpan maklumat pengiktirafan ini di
mana ia mengandungi nama institusi, rekod tarikh sah dan luput, bahan bukti iaitu sijil yang diperoleh.
Ia disimpan secara online untuk memudahkan pengemaskinian maklumat.
Pencapaian
Setakat ini mengikut kontinen: bilangan program yang diiktiraf adalah seperti berikut:
141
PENGIKTIRAFAN LUAR NEGARA MENGIKUT
BENUA/NEGARA BERDASARKAN JUMLAH PROGRAM
KANADA, 6
JEPUN, 6
TIMUR TENGAH
USA, 333
TIMUR TENGAH, ASIA
333
AFRIKA
OCENIA
UK, 333 ASIA, 332
UK
USA
OCEANIA, 336 JEPUN

AFRIKA, 336
KANADA
Badan Profesional Antarabangsa yang Mengiktiraf Program UiTM:
CPA (AUSTRALIA) Chartered Institute of Marketing (CIM) UK

Association of Certified Chartered Accountants
Chartered Institute of Marketing (CIM) UK
(ACCA) UK
Institute of Chartered Secretaries and
Institution of Engineering Technologies UK
Administrators ((ICSA) UK
Royal Institute of British Architect Institution of Engineering Technologies UK
Royal Institute Chartered Surveyors UK Institution of Chemical Engineers, IChemE UK
Royal Institute Chartered Surveyors UK Institution of Mechanical Engineers IMechE UK
RICS OCEANIA The College of Radiographers
The Chartered Institute of Englemere Chartered Institute of Environmental Health

World Federation of Occupational Therapists
Royal Institute of Chartered Surveyors UK
(WOFT)
Organizational Systems Research Association
Royal Institute Chartered Serveyors UK
(OSRA) USA
Organizational Systems Research Association
Textile Institute, UK
(OSRA) USA
Textile Institute, UK Institute of Chartered Secretaries and (ICSA) UK
Chartered Institute of Marketing (CIM) UK Institute of Chartered Secretaries and (ICSA) UK
Chartered Insurance Institute (CII) UK
142
1. Dasar Pengantarabangsaan IPT di dalam dokumen PSPTN;
2. Garis Panduan Pengantarabangsaan; dan
3. Garis Panduan COPPA oleh MQA di bawah Area 4.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Komitmen Jawatankuasa Penyedia Dokumen yang perlu lebih agresif;
2. Masa yang diperuntukkan sesuatu fakulti untuk menyiapkan dokumentasi tidak diperkemas bagi
memudahkan penemuan milestone yang boleh membantu menjelaskan tindakan-tindakan yang
perlu diambil; dan
3. Networking yang mesti wujud dengan pihak-pihak luar negara.
Penambahbaikan
1. Akan mewujudkan matching database untuk semua program perdana UiTM;
2. Akan meletakkan sasaran yang praktikal bagi setiap fakulti/program; dam
3. Membangunkan templat pendokumentasian yang fleksibel dan mudah suai secara elektronik.
Pengarah Hal Ehwal Kurikulum,
Bahagian Hal Ehwal Akademik.
143
Pengantarabangsaan
Aktiviti : UTM Global Outreach Programme


Program Mobiliti Pelajar UTM Global Outreach Programme merupakan salah satu mekanisme
pembangunan pengantarabangsaan pelajar yang membolehkan pembentukan idealisme, personaliti
unggul, kewibawaan, kemantapan ilmu dan keupayaan mencari ilmu di kalangan pelajar UTM. Ia
merupakan satu program pembelajaran dan pengajaran sambil lawatan di luar negara bagi tempoh
sekurang-kurangnya 7 hari yang akan mendedahkan pelajar kepada isu-isu yang merentasi sempadan
dan juga isu-isu global.
Objektif Program UTM Global Outreach adalah seperti berikut:
1. Menyediakan pelajar bagi menghadapi cabaran-cabaran global dan serantau dengan pembelajaran
dan pengajaran dalam sekitaran luar negara yang sebenar;
2. Membina pelajar yang berkarakter yang teguh, canggih serta berpandangan luas dan memahami
isu-isu yang merentasi sempadan;
3. Memberi pelajar kepelbagaian pengalaman budaya sebagai persediaan untuk pekerjaan di
peringkat global;
4. Membina pelajar yang berintelek luwes, upaya berkritis serta yang boleh melihat hubungan-
hubungan isu yang merentasi bidang pengajian masing-masing;
5. Memberikan penyerlahan bagi UTM dan pelajarnya ke arena antarabangsa; dan
6. Menyediakan pelajar dengan kepelbagaian pendekatan bidang ilmu, kepelbagaian pedagogi,
kepelbagaian pandangan serta kepelbagaian fakta dalam proses membangunkan pelajar berintelek
matang.
1. UTM mensasarkan setiap mahasiswa tempatan UTM akan mengikuti program ini sekurang-
kurangnya sekali dalam sepanjang pengajian mereka di UTM.
2. Setiap mahasiswa yang terlibat diberi bantuan kewangan maksima sebanyak RM 1,000.
3. Penyediaan kertas kerja adalah disediakan sendiri oleh mahasiswa dengan penyeliaan yang minima
oleh pihak fakulti mengikut garis panduan yang telah ditetapkan oleh UTM.
4. Mahasiswa dibenarkan untuk menjana pendapatan tambahan melalui aktiviti-aktiviti keusahawanan
yang dirancang oleh mereka sendiri.
5. Antara program keusahawanan yang telah dijalankan oleh kumpulan mahasiswa termasuklah:
a. Mahasiswa Fakulti Alam Bina menjadi pengurus acara dalam program pameran anjuran
Persatuan Pemaju Perumahan Malaysia dengan upah sebanyak RM 60,000;
b. Mahasiswa pendidikan Islam mengadakan program pengkomputeran di klinik-klinik Penawar
dan masjid di sekitar Negeri Johor dengan upah RM 30,000;
c. Mahasiswa Fakulti Sains menyediakan perkhidmatan katering bagi majlis-majlis Aidilfitri di
sekitar Skudai, Johor Bahru; dan
d. Mahasiswa Fakulti Pendidikan mengadakan kelas tuisyen di kawasan sekitar Skudai.
144
UTM GLOBAL OUTREACH PROGRAMME (GOP)
Pejabat Timb.
Pejabat
Mahasiswa Naib Canselor Mahasiswa
Hal Ehwal
/ Fakulti (Akademik & / Pejabat Naib Canselor
Antarabangsa
Antarabangsa)
Penyediaan Permohonan Permohonan Mahasiswa

kertas kerja oleh fakulti disemak fakulti disemak memohon
mahasiswa dan mengikut dan diluluskan kelulusan ke luar
kertas kerja kriteria yang oleh Timbalan negara kepada
lengkap perlu telah ditetapkan Naib Canselor Naib Canselor
disokong oleh dan disokong (Akademik & Selepas
Dekan fakulti sebelum Antarabangsa) program
masing-masing dikemukakan ke dengan berjalan;
sebelum Pejabat peruntukan Mahasiswa akan
dihantar ke Timbalan Naib mengikut syarat menyediakan
Pejabat Hal Canselor yang ditetapkan laporan
Ehwal (Akademik & program untuk
Antarabangsa Antarabangsa) dimuat naik ke
untuk semakan dalam laman
dan sokongan sesawang
program
Pencapaian
STATISTIK TERKINI PROGRAM
Tahun
Bil. Perkara
2009 2010 2011
1 Jumlah mahasiswa terlibat 1311 2225 1058
2 Jumlah program dijalankan 73 138 40
3 Jumlah negara dilawati 19 26 12
Seramai 4,594 orang mahasiswa UTM telah menyertai UTM Global Outreach Programme sejak
diperkenalkan pada Ogos 2009.
SEMINAR GOP
UTM telah menjalankan 3 siri seminar GOP bertujuan untuk memberi pendedahan kepada mahasiswa
UTM yang belum menyertai GOP tentang konsep dan aktiviti program. Mahasiswa yang telah terlibat
dalam GOP akan membentangkan hasil program kepada rakan yang lain. Ini akan menggalakkan
penyertaan mahasiswa lain dalam program ini.
145
IMPAK PROGRAM
1. Menyediakan pelajar menjadi global-ready graduates – memahami isu-isu antarabangsa,

meningkatkan keyakinan diri, memahami isu silang budaya, meningkatkan kemahiran interpersonal;
2. Meningkatkan jaringan institusi dan personal antara pelajar UTM dan hos di luar Negara;
3. Meningkatkan profil UTM di persada antarabangsa; dan
4. Memupuk sifat-sifat keusahawanan dalam kalangan mahasiswa UTM.

1. Polisi Pengantarabangsaan UTM;
2. Menyokong aktiviti yang disasarkan dalam MoU; dan
3. Laman sosial, facebook: UTM Global Outreach Programme (http:// www.facebook.com /#!/ group.
php?gid=119147506879) dijadikan medium perkongsian pendapat antara mahasiswa tentang
program ini serta medium untuk menyampaikan maklumat terkini berkaitan program.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Subsidi RM 1,000 adalah terhad kepada mahasiswa tempatan sahaja;
2. Mahasiswa antarabangsa dari negara tertentu menghadapi masalah mendapatkan visa/ permit;
dan
3. Kos yang tinggi di negara-negara maju.
Penambahbaikan
1. Membuka peluang keusahawanan kepada pelajar dengan kerjasama pusat keusahawanan
universiti;
2. UTM menyediakan mikro kredit sebanyak RM3,000 kepada pelajar; dan
3. Pelajar antarabangsa dibenarkan mengikuti GOP dengan menggunakan peruntukan sendiri serta
destinasi yang dipilih tidak mempunyai sebarang sekatan kemasukan.
Pengurus,
Program Mobiliti Mahasiswa.
146
Pengantarabangsaan
Aktiviti : Pengiktirafan Program Akademik Di Peringkat Antarabangsa Bagi

Meningkatkan Bilangan Kemasukan Pelajar Antarabangsa ke UTeM
antarabangsa
IPTA : Universiti Teknikal Malaysia Melaka

Bagi merealisasikan Visi dan Misi Universiti bertaraf dunia dan menyokong hasrat Kerajaan untuk
menjadikan Malaysia sebagai hub pengajian tinggi serantau dan dunia, bermakna UTeM perlu
menyediakan program akademik yang inovatif, kompetitif dan mampu bersaing di persada global.
Bagi mencapai hasrat ini UTeM telah mengambil pendekatan strategik dengan memastikan semua
program akademik yang ditawarkan mendapat pengiktirafan badan profesional, agensi jaminan
kualiti dan universiti lain dalam dan luar negara. Program akademik yang diiktiraf oleh negara atau
badan profesional luar akan meyakinkan calon pelajar untuk datang belajar di UTeM kerana kualitinya
terjamin. Oleh demikian dengan menjadikan pengiktirafan antarabangsa program akademik sebagai
agenda utama Universiti ia dapat merealisasikan UTeM sebagai destinasi pendidikan tinggi oleh pelajar
antarabangsa.
Aktiviti mendapatkan pengiktirafan antarabangsa telah dirancang dengan berpandukan Pelan
Strategik Universiti yang menyokong Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara (PSPTN), berlandaskan
penandaarasan di peringkat antarabangsa dan amalan terbaik proses penyampaian Pengajaran dan
Pembelajaran (P&P). Bagi mencapai matlamat ini, tiga langkah utama telah diambil:
1. Secara dalaman, UTeM secara berterusan memperkasakan program akademik melalui

penambahbaikan program melalui kawalan kualiti dan penandaarasan yang berterusan dengan
melibatkan pemeriksa luar negara dan penubuhan Panel Penasihat Fakulti-Industri dan Panel
Penasihat Universiti-Industri Penyampaian P&P dilaksanakan secara inovatif dengan menggunakan
pendekatan Pendidikan Berasaskan Hasil (OBE) serta pendekatan pedagogi terkini bagi semua
program akademik yang ditawarkan;
2. Memastikan program akademik mendapat pengiktirafan Agensi Kelayakan Malaysia (MQA) atau
Lembaga Jurutera Malaysia (BEM); dan
3. Secara luaran, UTeM mempergiat usaha untuk mendapatkan pengiktirafan di peringkat
antarabangsa.
Oleh yang demikian, untuk mendapatkan pengiktirafan yang diperlukan di peringkat antarabangsa
maka langkah-langkah berikut dilaksanakan:
1. Menjalinkan kerjasama dengan universiti dari pelbagai negara melalui MoU-MoA. Perkongsian
strategi ini merangkumi kerjasama dalam pembangunan akademik dan penyelidikan yang
seterusnya membantu UTeM dalam mentransformasikan program akademik;
147
2. Pembangunan rangkaian kerja melalui pelbagai cara dengan beberapa resource person dari
pelbagai peringkat institusi pendidikan seperti Kementerian Pendidikan, Kedutaan, Education
Attachê, Education Counselor yang mempunyai hubungan diplomatik berpengaruh dalam membuat
keputusan dan pelaksanaan;
3. Memajukan permohonan pengiktirafan program akademik UTeM kepada setiap Badan Pendidikan
dan Kedutaan negara luar untuk dipertimbangkan bagi tujuan mendapatkan pengiktirafan;
4. Memajukan permohonan kepada Kementerian Pendidikan Negara Luar untuk melaksanakan
penilaian meja terhadap program akademik yang telah dihantar dan dibentangkan kepada
Jawatankuasa yang dimaklumkan dengan mengambil kira semua sokongan dari pelbagai pihak
(rakan strategik universiti), perkiraan dan penilaian kesesuaian antara Masa Pembelajaran Pelajar
(SLT) dengan jumlah jam kredit yang diberikan serta kelayakan jumlah jam kredit dengan yang
diperlukan oleh satu program yang ditawarkan selama tempoh pengajian;
5. Mengadakan lawatan kerja rasmi ke institusi pendidikan luar negara dengan aktiviti pembentangan
program akademik, pengedaran profil dan buku program perancangan akademik UTeM, surat
sokongan dari institusi yang telah menjadi rakan strategik luar negara dan kedutaan di samping
dokumen MoU/MoA, serta dokumen yang menunjukkan carta alir prosedur pembangunan
program akademik kepada negara-negara berkenaan;
6. Mengadakan pendekatan dan menyelenggarakan pemantauan segala kegiatan dan perkembangan
penilaian meja di samping mengemaskini maklumat dan mengeratkan hubungan baik dengan
berbagai-bagai pihak; dan
7. Berhubung rapat dengan kementerian pendidikan luar negara secara berterusan untuk
mendapatkan keputusan penilaian meja dan surat pengiktirafan.
Pencapaian
Sehingga tahun 2010, pencapaian UTeM adalah seperti berikut:
1. Kesemua program pra dan pasca siswazah UTeM telah mendapat pengiktirafan daripada Kerajaan
Indonesia hasil dari usaha yang dilaksanakan di atas;
2. Kesemua program pra siswazah UTeM telah mendapat pengiktirafan dari 3 Kerajaan lain iaitu
Filipina, Tanzania dan Jordan;
3. Bagi program Sarjana Muda Kejuruteraan (16 program daripada 17 program) yang telah memperoleh
akreditasi Majlis Akreditasi Kejuruteraan (EAC), ia turut diiktiraf oleh anggota-anggota Washington
Accord (USA, UK, Canada, Australia, New Zealand, Hong Kong, Taiwan, Singapore);
4. Kemasukan pelajar antarabangsa seramai 163 orang dari negara Indonesia, India, Bangladesh,
Pakistan, Arab Saudi, Singapura, Perancis, Erytrea, Ethiopia, Yemen, Iraq, Iran, Somalia, Palestin,
Libya, Cameroon, Nigeria, Chana, Jordan, Syria, Tanzania, Chad dan Qatar bagi mengikuti program
sarjana muda dan pasca siswazah yang ditawarkan;
5. UTeM berjaya menandatangani Memorandum Perjanjian Persefahaman (MoU) dan Persetujuan
(MoA) dengan institusi pendidikan di Indonesia iaitu Universitas Hasanuddin ( UNHAS), Institut
Teknologi Surabaya (ITS), Institute of Informatics and Business Darmajaya, di China - Qinghai Normal
University (QNU), Jepun - Yokohama National University, (YNU) dan dari negara Perancis - Telecome
Bretagne;
6. Terdapat 153 peserta di kalangan staf dan pelajar dalam inbound dan outbound mobiliti pelajar; dan
7. Universiti telah menarik minat 24 staf antarabangsa bekerja di UTeM, 3 siri promosi luar negara, 20
lawatan kerja ke luar negara, penganjuran 3 seminar antarabangsa dengan kerjasama universiti luar
negara/badan profesional antarabangsa, 65 penyertaan UTeM dalam persidangan antarabangsa,
dan penyertaan UTeM dalam 2 pameran antarabangsa.
148
Universiti telah menyediakan Road Map dan Polisi Pengantarabangsaan UTeM dengan mengambil kira
Pertunjuk Prestasi Utama (KPI) Projek Agenda Kritikal (CAP) pengantarabangsaan, konsep second home
dari kerajaan Malaysia dan program Pelancongan Pendidikan Kerajaan Negeri Melaka.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Kurang kesedaran pentingnya program pengantarabangsaan di kalangan staf di UTeM;
2. Proses desk evaluation mengambil masa yang lama, perbezaan sistem pendidikan serta jumlah jam
kredit di antara IPT Malaysia dengan negara luar mempengaruhi kejayaan aktiviti di atas; dan
3. Kekurangan dana untuk pelaksanaan program mobiliti.
Penambahbaikan
1. Meningkatkan inovasi dalam P&P bagi memperkasakan pengalaman pembelajaran pelajar.
Memberi nilai tambah kepada pelajar dengan mengintegrasikan program persijilan profesional/
industri dalam kurikulum;
2. Memperkasakan hubungan antarabangsa UTeM dengan pihak kedutaan asing, badan profesional
antarabangsa dan universiti terkemuka luar Negara; dan
3. Memberi pengiktirafan kepada pegawai universiti yang terlibat membina hubungan dengan
negara/agensi/badan profesional antarabangsa.
1. Tim. Naib Canselor (A&A).
2. Pengarah Pejabat Antarabangsa,
Canselori.
149
CAP
Penyelidikan dan
Pembangunan
Mewujudkan/Memantapkan Jaringan Kolaborasi
Penyelidikan dan Promosi Hasil Penyelidikan
Dengan Pihak Industri dan Antarabangsa
Program Perkongsian Bestari
Menyemarakkan Budaya Penyelidikan Menerusi

Ekologi Penyelidikan Yang Kondusif
Kecemerlangan Pengkomersilan Melalui Pengurusan

Harta Intelek Yang Inovatif
Penyelidikan dan Pembangunan
Aktiviti : Mewujudkan/Memantapkan Jaringan Kolaborasi Penyelidikan dan

Promosi Hasil Penyelidikan Dengan Pihak Industri dan Antarabangsa
Objektif Strategik : Meningkatkan jumlah dana penyelidikan daripada pihak swasta dan
antarabangsa
KPI : Jumlah dana penyelidikan yang diterima oleh IPT dari pihak swasta
dan antarabangsa

Pengurusan Universiti bersetuju untuk memantapkan dan melaksanakan kegiatan penyelidikan di UPM
supaya aktiviti penyelidikan terus subur dan membudaya seiring dengan status UPM sebagai sebuah
Universiti Penyelidikan dan mempunyai reputasi antarabangsa. Antara usaha berterusan yang dilakukan
ialah bagi membantu setiap individu kakitangan akademik dan penyelidik universiti memperoleh geran
dan seterusnya menjadi ketua projek atau penyelidik utama (principal investigator). Setiap tahun pihak
Universiti menerima pelbagai jenis geran penyelidikan atau peruntukan seperti dari sumber Kerajaan,
pihak industri dan geran antarabangsa. Sepanjang tahun 2009 UPM menerima lebih RM60 juta bagi
membiayai 548 projek dengan pecahan peruntukan jumlah geran diterima daripada pihak Kerajaan
sebanyak 88%, geran swasta (8%) dan perolehan geran antarabangsa (4%). Pada tahun 2010 usaha-
usaha terus dilaksanakan untuk menarik minat pihak swasta dan industri khususnya menyuntik dana
atau menyumbang sesuatu bagi melaksanakan projek-projek penyelidikan dan pembangunan di UPM.
Sepanjang tahun 2010 pelbagai aktiviti telah dirancang untuk dilaksanakan menerusi pentadbiran
Pejabat Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan dan Inovasi) UPM seperti yang berikut:
1. Menganjurkan bengkel penilaian cadangan penyelidikan dan kursus-kursus pengurusan projek di

peringkat pusat tanggung jawab;
2. Menyediakan khidmat nasihat dan perundingan R&D menerusi Pusat Pengurusan Penyelidikan
Universiti khususnya kepada pensyarah-pensyarah lantikan baharu dan penyelidik muda;
3. Menyediakan peruntukan khusus menerusi insentif Universiti Penyelidikan (Research University)
bagi tujuan promosi penyelidikan dan mewujudkan aktiviti jaringan dalam dan luar negara;
4. Menganjurkan aktiviti lawatan kumpulan penyelidikan ke syarikat-syarikat GLC dan multi-nasional
dalam dan luar negara untuk mendapatkan dana dan penajaan projek penyelidikan;
5. Mengadakan Majlis Promosi Penyelidikan kepada pihak media massa dan promosi produk dan hasil
penyelidikan kepada pihak industri bagi mendapatkan maklum balas dan pemasaran teknologi
UPM yang bersesuaian;
6. Mengumpulkan maklumat dan jumlah tajaan diterima oleh kakitangan akademik yang menghadiri
event seperti, seminar, persidangan, lawatan ke luar negara atas pembiayaan pihak industri dan
antarabangsa; dan
7. Memantapkan Sistem Pengurusan Kualiti (SPK) dalam skop Pengurusan, Pelaksanaan Penyelidikan
dan Pengkomersilan selaras dengan keperluan MS ISO 9001:2008.
153
Beberapa aktiviti telah dilaksanakan seperti berikut:
1. Sebanyak 5 bengkel penilaian proposal telah diadakan bagi menilai 1,194 kertas cadangan
penyelidikan melibatkan geran fundamental (KPT), Science Fund (MOSTI dan MOA), dan geran
RUGS (UPM);
2. Majlis Dialog FRGS dan RUGS telah diadakan untuk memberi penerangan yang lebih komprehensif
kepada penyelidik-penyelidik berkaitan geran penyelidikan fundamental (FRGS) dan RUGS dan
juga mendapatkan maklum balas berhubung dengan pengurusan geran penyelidikan di UPM;
3. Mengadakan 11 Majlis Promosi Hasil Penyelidikan UPM kepada pihak media massa bagi memberi
pendedahan umum kepada pihak swasta/industri untuk mengkomersilkan teknologi UPM atau
menjalinkan kerjasama penyelidikan berdasarkan teknologi dan kepakaran yang dipromosikan;
4. Seminar Penyediaan Permohonan Paten/Copyright/Pengkomersilan untuk memberi pendedahan
penyediaan permohonan kepada penyelidik UPM pada 10 Ogos 2010;
5. Seminar Scientific Writing Workshop untuk memberi pendedahan kepada kaedah patent drafting
dengan betul pada 4 Ogos 2010;
6. Cradle Discovery Clinic dengan kerjasama Cradle Sdn. Bhd. – bengkel-klinik kepada penyelidik untuk
meningkatkan peluang mendapatkan geran pra –komersil Cradle Fund pada 28 dan 29 April 2010;
7. Mengadakan University Industry Commercialisation Collaboration Forum (UICCF) dengan kerjasama
Multimedia Development Corporation (MDeC) – platfom penyelidik untuk membentangkan
penyelidikan ICT kepada 3 syarikat pemberi dana pra–komersil (MDEC, Microsoft dan Teak Capital
Sdn Bhd.) pada 3 Mac 2010; dan
8. Mengadakan beberapa Bengkel Sistem Pengurusan Kualiti bagi menggabungkan beberapa
prosedur pengurusan penyelidikan, pelaksanaan, pemantauan dan pengkomersilan di bawah satu
pensijilan UPM mengikut keperluan MS ISO 9001:2008.
Pencapaian
Pencapaian dana R&D dan pengkomersilan setakat bulan Disember 2010:
1. Geran swasta: RM 8,707,071 (2010) – meningkat sebanyak 10 peratus berbanding RM7,930,093.97

juta yang diperoleh dalam tahun 2009;
2. Geran Antarabangsa: RM 1,466,955.36 berkurang sebanyak RM7.37 juta berbanding RM8,838,929.16
yang diterima dalam tahun 2009;
3. Perolehan dana pengkomersilan dan penyelidikan pembangunan pengkomersilan sebanyak
RM1,413,400.00 untuk membiayai 10 projek di UPM sepanjang 2010;
4. Jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk R&D IPT sebanyak RM1,380,000
(Jan-Dis 2010); dan
5. Sebanyak 555 pegawai akademik UPM telah berjaya dikenal pasti menghadiri seminar, bengkel,
konferensi, lawatan dan mesyuarat di luar negara dengan menerima tajaan luar sebanyak RM
440,363.74 pada tahun 2010.

1. Implementasi dan Garis Panduan Pencapaian Kriteria Universiti Penyelidikan (RU) UPM;
2. Pelan Strategik UPM (2001 – 2010); dan
3. Objektif Kualiti Pejabat Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan dan Inovasi) UPM.
154
Isu-isu Pelaksanaan
1. Aktiviti lawatan ke luar negara untuk penjanaan geran penyelidikan oleh kumpulan penyelidikan
dan delegasi pakar-pakar UPM ke organisasi terpilih akan dilaksanakan dalam tahun 2011 setelah
mendapat dana di bawah peruntukan aktiviti jaringan Universiti Penyelidikan (RU); dan
2. Aktiviti penjanaan geran dan kolaborasi penyelidikan di peringkat luar negara tertakluk kepada
kelulusan Pihak Pengurusan Universiti.
Penambahbaikan
1. Satu Pensijilan UPM di bawah Skop Pengurusan Penyelidikan, Pelaksanaan Penyelidikan, dan
Pengkomersilan berjaya dikuatkuasakan pada 3 Januari 2011 sebagai langkah penambahbaikan
dokumentasi dan sistem pengurusan kualiti mengikut standard MS ISO 9001:2008;
2. Menubuhkan jawatankuasa kerja di bawah Pengurusan Bajet Universiti Penyelidikan bagi melaksana,
mengurus, menyelia dan memantau perolehan dan agihan dana RU sebagaimana keputusan pihak
Pengurusan Universiti;
3. Memperuntukkan insentif matching grant di bawah peruntukan RU bagi menggalakkan kolaborasi
antara penyelidik UPM dan pihak industri dalam dan luar negara untuk menjalankan penyelidikan;
dan
4. Membuat rombakan tugas dan penempatan kakitangan di Pejabat Timbalan Naib Canselor
(Penyelidikan dan Inovasi) bagi memberi peluang meningkatkan pengetahuan dan kepakaran
antara staf khususnya dalam perkhidmatan pengurusan penyelidikan dan pengkomersilan yang
berfokuskan pelanggan.
1. Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan dan Inovasi).
2. Pengarah,
Pusat Pengurusan Penyelidikan.
3. Pengarah,
Pusat Inovasi dan Pengkomersilan.
155
Aktiviti : Program Perkongsian Bestari

Objektif Strategik : Meningkatkan jumlah dana penyelidikan daripada pihak swasta dan
antarabangsa
KPI : Jumlah dana penyelidikan yang diterima oleh IPT dari pihak swasta
dan antarabangsa

Inisiatif ini dipelopori oleh Pusat Pengurusan Penyelidikan dan Inovasi dengan kerjasama jabatan
berkaitan di UUM, seperti SerindIT.com, International Telecommunication Union-UUM, Asia Pacific Centre
of Excellence (ITU-UUM, ASP CoE), Kolej-kolej, Institut Pembangunan Keusahawanan dan Koperasi (CEDI)
dan Uniutama Management Holdings Sdn. Bhd. (UMHSB).
Mulai tahun 2011, beberapa perancangan aktiviti akan dilaksanakan dengan mengambil kira pencapaian
dan pelaksanaan aktiviti pada tahun 2010 seperti berikut:
1. Mengadakan MoU/MoA bersama rakan-rakan daripada sektor industri dan institusi penyelidikan
yang berkaitan dari dalam dan luar negara;
2. Menyediakan geran insentif khas seperti Geran LEADS, Geran Penyelidikan Individu Berprestasi
Tinggi (PIBT) dan Penyelidikan Berkumpulan Berimpak Tinggi (PBBT) bagi melonjakkan penyelidikan
dan inovasi UUM;
3. Menyarankan setiap CoE untuk menyediakan Roadmap ke arah HiCoE mengikut kepakaran masing-
masing berserta signature event masing-masing;
4. Melantik Felo Adjung / Felo Penyelidik / Karyawan Tamu bagi membantu mempromosi dan
meningkatkan jenama UUM; dan
5. Menganjurkan bengkel pengkomersilan dan pengurusan harta intelek.
Perkongsian Bestari merupakan kaedah mendekatkan golongan pakar dengan pihak industri untuk
berbincang dan berkongsi mengenai beberapa dapatan/hasil penyelidikan dan inovasi seterusnya
membentuk rantaian kerjasama yang membawa kepada situasi menang-menang. Program ini
membangkitkan minat dan kesedaran tentang kepentingan inovasi dalam pembangunan modal
insan negara. Antara agensi yang terlibat adalah Lembaga Tabung Haji, Johor Port, LADA, FAMA,
CREAM, PKNK, MADA, UPNM, Asian Bank, International Telecommunication Union dan lain-lain. UUM
juga melaksanakan beberapa aktiviti strategik iaitu pelantikan felo/profesor adjung, penubuhan Majlis
Penasihat Industri UUM, dan penstrukturan Pusat Jaringan Universiti-Industri kepada Pusat Kerjasama
Universiti-Industri (CUIC) dan penubuhan Hab Sumber CUIC sebagai one-stop centre.
156
Pencapaian
Jumlah dana penyelidikan yang diterima oleh IPT dari pihak swasta dan antarabangsa:
1. Bagi tahun 2010, sasaran KPI bagi jumlah dana penyelidikan yang diterima oleh IPT dari pihak
swasta dan antarabangsa adalah RM700,000.
2. Sehingga 31 Disember 2010, jumlah dana penyelidikan yang diterima oleh IPT dari pihak swasta
dan antarabangsa adalah sebanyak RM350,766.
Jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk R&D IPT:
1. Bagi tahun 2010, sasaran KPI bagi jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk
R&D IPT adalah RM3,501,208
2. Sehingga 31 Disember 2010, jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk R&D
IPT adalah sebanyak RM3,470,239.40

1. Pelan Transformasi ke Arah Universiti Penyelidikan;
2. Dasar Inovasi Negara;
3. Dasar Pengkomersilan Harta Intelek;
4. Pelan Strategik UUM 2008 - 2010 dan Pelan Strategik UUM 2011 – 2015; dan
5. Dasar PhD Industri.
Isu-isu Pelaksanaan
1. Kerjasama dan kesediaan pihak industri di dalam menerima kehadiran penyelidik daripada institusi
pengajian tinggi seperti UUM yang fokus kepada bidang pengurusan dan sains sosial;
2. Kekangan kewangan boleh memberikan kesan kepada bilangan aktiviti-aktiviti strategik yang
memberikan impak yang besar khususnya melibatkan pelajar, graduan dan staf;
3. Tahap kesedaran dan pengetahuan di kalangan penyelidik mengenai pengurusan harta intelek
yang masih boleh dipertingkatkan; dan
4. Proses menfail dan mendapatkan sesuatu hak harta intelek seperti paten mengambil masa yang
lama serta tidak sesuai terhadap produk berasaskan ICT yang cepat berubah.
Penambahbaikan
Beberapa tindakan penambahbaikan seperti berikut telah diambil oleh UUM:
1. Setiap CoE disaran mengambil pelajar pasca siswazah (penyelidikan) untuk mengukuhkan bidang
tujahan serta meningkatkan lagi penyelidikan dan penerbitan;
2. Status kawasan bebas cukai yang dipohon oleh UUM bakal menggalakkan aktiviti pengkomersilan;
dan
3. Galakan dan usaha agresif bagi memenuhi keperluan di dalam Dasar PhD Industri.
1. Timbalan Naib Canselor (Penyelidikan dan Inovasi).
2. Pengarah,
Pusat Pengurusan Penyelidikan dan Inovasi (Merangkap Pengurus Projek Agenda Kritikal
Penyelidikan dan Pembangunan UUM).
3. Pengarah,
CoE.
157
Aktiviti : Menyemarakkan Budaya Penyelidikan Menerusi Ekologi Penyelidikan

Yang Kondusif
Objektif Strategik : Meningkatkan pengkomersilan hasil R&D IPT
KPI : Jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk
R&D IPT

Universiti Sains Malaysia (USM), sebagai sebuah Universiti Penyelidikan yang juga berstatus APEX, sentiasa
merancang strategi untuk menyemarakkan budaya penyelidikan dalam kalangan kakitangannya,
khususnya dalam kakitangan akademik. Bermisikan menjadi sebuah Universiti Penyelidikan ulung
berpaksikan kelestarian, USM telah meletakkan asas dan rangka kerja yang kukuh untuk memupuk
stafnya untuk terlibat dalam aktiviti penyelidikan sejak mula menyertai USM, dan seterusnya belajar
untuk bekerjasama dalam suatu pasukan penyelidikan, dan akhirnya mampu untuk mengetuai
kluster-kluster penyelidikan yang berimpak tinggi dan juga produktif. Kluster-kluster ini seterusnya
akan dibimbing dan disokong dengan infrastruktur yang kondusif ke arah membentuk pusat-pusat
kecemerlangan atau Centre of Excellence (CoE) dan seterusnya melonjak menjadi HiCoe pada suatu
masa kelak, dengan memenuhi keperluan-keperluan sebuah Pusat Kecemerlangan yang berprestasi
tinggi. Proses pemupukan kluster di USM ini bermula dari penyelidikan-penyelidikan yang berbentuk
individu, pasukan (Team) dan seterusnya Kluster.
Aktiviti penyelidikan di USM dipantau dengan rapi, telus dan dibuat secara berkala bagi menjamin
setiap penyelidikan akan menghasilkan hasil yang dijanjikan selari dengan dana yang diberikan.
Pengurusan penyelidikan di USM berada di bawah bidang kuasa Timbalan Naib Canselor R & I
(Penyelidikan dan Inovasi) yang juga mentadbir Pejabat Kreativiti dan Pengurusan Penyelidikan (RCMO),
pusat sehenti yang menguruskan hal ehwal penyelidikan universiti. Ia meliputi perkara-perkara
seperti menghebahkan tawaran-tawaran geran dalam dan luar, menyelaras panduan dan tatacara
permohonan, menyelaras dan menambah baik proses permohonan dan pemantauan geran-geran dan
sebagainya. Jentera pengurusan R & I di USM diperkukuhkan lagi dengan pengujudan 7 buah pelantar
penyelidikan yang berfungsi jentera penilaian dan pemantauan antara lainnya, pelantar-pelantar ini
akan menilai permohonan-permohonan geran yang dipohon oleh pelbagai pusat-pusat pengajian dan
pusat kecemerlangan (kedua-duanya dikenali sebagai PTJ di USM).
Tujuh buah pelantar penyelidikan yang menjadi jentera penyelidikan di USM ditubuhkan berasaskan
kluster bidang-bidang tertentu iaitu Biomedikal dan Sains Kesihatan, Sains Klinikal, Sains Kejuruteraan
dan Teknologi, Sains Fundamental, ICT, Sains Hayat dan juga Sosial Transformasi. Pelantar-pelantar
ini diwujudkan untuk menguruskan kepelbagaian bidang yang terdapat di universiti ini, ke arah
memperkukuhkan lagi hasrat untuk mengadunkan dan menyeimbangkan bidang sains, kejuruteraan
dan sastera. Antara tanggungjawab pelantar, yang diketuai oleh seorang Dekan Penyelidikan, adalah
untuk menggalakkan penyelidikan yang berbentuk multi-disiplin, mengenal pasti pasukan dan kluster-
kluster yang berpotensi serta menghubungkaitkan pakar-pakar bidang dari disiplin yang berasingan.
158
Permohonan geran-geran penyelidikan dibahagikan kepada permohonan individu, pasukan dan
juga kluster yang mempunyai syarat-syarat yang tertentu seperti perlu memastikan terdapatnya
seimbangan dalam usia pemohon bagi menggalakkan perkongsian dalam kalangan generasi yang
berlainan serta bagi menjamin kesinambungan sesuatu geran tersebut. Semua permohonan geran
juga harus menyatakan dengan jelas impaknya kepada masyarakat serta selari dengan agenda USM
sebagai sebuah universiti APEX.
USM juga memastikan bahawa permohonan geran-geran baru dinilai oleh mereka yang benar-benar
pakar serta telus. Bagi memastikan permohonan geran dibuat oleh mereka yang benar-benar layak,
pemohon perlu mempamerkan keupayaan KPI tertentu sebelum layak dipertimbangkan. Permohonan-
permohanan yang layak (khususnya di kluster) dinilai oleh pakar-pakar bidang yang dijemput dari luar
USM, menjadinya suatu proses yang kompetitif. Pakar-pakar luar turut dilibatkan sewaktu kemajuan
geran-geran dipantau bagi memastikan pemohon mematuhi perancangan yang dibuat serta benar-
benar mengeluarkan hasil yang berkualiti dalam bentuk penerbitan, impak kepada masyarakat serta
produk yang boleh dikomersilkan.
Pencapaian
Pencapaian proses ini dinilai dari segi peratusan staf yang menjadi penyelidikan utama yang terus
meningkat, bilangan pasukan dan kluster penyelidikan yang juga turut meningkat serta hasil
penyelidikan dalam pelbagai bentuk khususnya penerbitan dan hasil yang boleh dikomersilkan. Kluster-
kluster yang mampu menunjukkan prestasi cemerlang yakni mempunyai KPI kolektif melebihi 75 untuk
tiga tahun berturut-turut akan dicadangkan agar dinaik taraf menjadi sebuah Pusat Kecemerlangan
Universiti. Usaha menaik taraf kluster menjadi pusat kecemerlangan universiti merupakan suatu
langkah membanyakkan lagi bilangan HiCoE pada peringkat nasional di universiti ini.

Garis panduan yang digunakan untuk memandu pelaksanaan pengurusan ini dibuat oleh Jawatankuasa
Penyelidikan USM yang dari masa ke semasa akan meneliti kemajuan keseluruhan prestasi geran serta
menambah baik tatacara permohonan geran dari masa ke semasa. Dasar penggunaan peruntukan
dana RU juga dipatuhi dalam pengurusan dana penyelidikan universiti.
Penambahbaikan
Proses pengurusan penyelidikan di USM merupakan suatu proses dinamik yang sentiasa ditambah baik
dari masa ke semasa dengan keperluan-keperluan semasa. Penekanan terhadap keperluan agar kluster
yang ingin memohon untuk menunjukkan track record KPI melebihi 50 untuk tiga tahun sebelumnya
merupakan suatu keperluan yang selari dengan kelayakan pada peringkat nasional.
1. Dekan,
Pelantar Penyelidikan Transformasi Sosial.
2. Ketua Penolong Pendaftar,
Bahagian Penyelidikan dan Inovasi.
159
Aktiviti : Kecemerlangan Pengkomersilan Melalui Pengurusan Harta Intelek

Yang Inovatif
Objektif Strategik : Meningkatkan pengkomersilan hasil R&D IPT
KPI : Jumlah penjanaan pendapatan hasil dari pengkomersilan produk
R&D IPT

Pelbagai jenis bentuk harta intelek atau Intellectual Property (IP-intangibles & tangibles) telah dikenal
pasti sama ada dalam bentuk bahan pengajaran dan pembelajaran serta ilmu baru serta kepakaran
di dalam pelbagai bidang, Paten (Patent), Hak Cipta (Copyright), Tanda niaga (Trademark), Reka bentuk
Industri (Industrial Design), Inovasi Utiliti (Utility Innovation) dan sebagainya.
Kepentingan harta intelek yang berdaftar terutamanya yang direka cipta melalui aktiviti penyelidikan,
telah dikenal pasti sebagai satu aset strategik yang dapat menjana pendapatan seterusnya memberi
nilai tambah melalui kaedah mengeksploitasikan hasil tersebut melalui penyusunan strategi, pemberian
priority, pelaksanaan pengurusan IP serta pengkomersilan dan pemindahan teknologi.
Unit Harta Intelek yang bertanggungjawab dalam pengurusan Harta Intelek, sebelum ini di bawah
pengurusan RMC telah dipindahkan ke Innovation and Commercialisation Centre (ICC) mulai Ogos
2010. Unit ini bertindak sebagai pusat sehenti dalam menguruskan harta intelek, menyediakan
polisi serta prosedur, proses kerja yang rapi dan program kesedaran kepada staf dan penyelidik bagi
membudayakan serta meningkatkan aktiviti inovasi hasil R&D sekali gus meningkat hasil harta intelek.
Pelbagai aktiviti telah dirancang untuk mencapai sasaran seperti berikut:
1. Menganjurkan program kesedaran IPR di kalangan staf akademik UTM;

2. Menganjurkan bengkel pengisian Invention Disclosure Form;
3. Memproses permohonan perlindungan harta intelek di dalam melalui MyiPO dan di luar negara
melalui WIPO; dan
4. Memastikan Skim Insentif Penggalakan Pemfailan IP dilaksanakan mengikut perancangan.
Pelbagai program bagi merancakkan penghasilan Harta Intelek bagi tahun 2010 seperti berikut:
1. Anugerah Harta Intelek pada 15 Julai 2010;

2. Bengkel bersama Agen Paten dalam Pameran INATEX 5-7 Ogos 2011;
3. Bengkel IP pada 14 Oktober 2010; dan
4. Menguruskan Skim Insentif Penggalakan Pemfailan IP sepanjang tahun.
160
Pencapaian
Sehingga Disember 2010, sebanyak 1,975 reka cipta atau inovasi telah mendapatkan hak perlindungan
harta intelek di Malaysia dan daripada jumlah tersebut sebanyak 298 adalah hasil perlindungan harta
intelek yang diuruskan sepanjang tahun 2010, di mana sebanyak 136 adalah daripada kategori paten
dan pembaharuan utiliti. UTM juga telah berjaya meluaskan perlindungan harta intelek kepada empat
(4) negara lain iaitu Amerika Syarikat, Eropah, Jepun dan Australia. Jumlah keseluruhan perlindungan
harta intelek bagi dalam dan luar negara adalah 1,979 seperti di Rajah 1 dan Rajah 2.
1300 1279
1200
1100
1000
Paten Pemfailan
900
Paten Diluluskan
800
Paten Pembaharuan Utiliti-Pemfailan
Bilangan
700
600 Paten Pembaharuan Utiliti-Diluluskan
600
Reka Bentuk Industri
500
Cap Dagangan
400
Hak Cipta
300
Susun Atur Litar Bersepadu
200
100 28 7 41 12
1 11
0
Kategori
Rajah 1 : Bilangan IPR di UTM sehingga 31 Disember 2010
161
400 371
360
320
Paten Pemfailan
280
Paten Diluluskan
240
Paten Pembaharuan Utiliti-Pemfailan
Bilangan
200 Paten Pembaharuan Utiliti-Diluluskan

Reka Bentuk Industri
160 151
134
Cap Dagangan
120 Hak Cipta
80 Susun Atur Litar Bersepadu
Invention Disclosure
40
4 5 2
2 0 0
0
Kategori
Rajah 2 : Bilangan Perlindungan Harta Intelek UTM bagi tahun 2010
Statistik tersebut telah berjaya menempatkan UTM sebagai organisasi yang telah memfailkan jumlah
paten dan pembaharuan utiliti tertinggi di Malaysia sehingga memenangi Anugerah Harta Intelek
Negara (Kategori Organisasi) bagi tahun 2006, 2009 dan 2010.
Pelbagai produk R&D yang mempunyai rekod pemfailan dalam kategori Patent, Copyright, Utility
Innovation, Industrial Design serta Trade Mark mempunyai sumbangan yang besar dari segi inovasi di
mana idea atau model serta produk jika boleh dikeluarkan dari makmal dan dipakejkan untuk prototaip
untuk pengeluaran oleh teknousahawan dan syarikat-syarikat bagi pasaran luar. Pengkomersilan hasil
R&D ini melalui pelesenan teknologi, Join-Venture dan penubuhan syarikat mula (Spin-Off Companies)
membolehkan rekaan tempatan dapat dimanfaatkan oleh masyarakat luar di peringkat nasional dan
global.
Produk-produk IP dari UTM telah terbukti keunggulannya dalam aspek kreativiti, originality, novelty,
technology application serta potensi untuk dikomersilkan dengan kemenangan pingat dalam Pameran
R&D IPTA, ITEX, MTE dan sebagainya manakala di peringkat antarabangsa pula melalui Geneva, INPEX
dan BIS.

Satu Polisi Harta Intelek telah disediakan pada 1 April 1999, untuk diguna pakai sebagai panduan
kepada staf dan penyelidik UTM bagi membentuk kefahaman terhadap berbagai hak yang disediakan
oleh undang-undang bagi kawalan usaha kreatif penyelidik UTM.
Isu-isu Pelaksanaan
Proses penerimaan geran paten yang mengambil masa yang terlalu lama iaitu di antara tiga (3) hingga
lima (5) tahun akan memberi impak kepada nilaian produk yang seterusnya akan memperlahankan
proses pengkomersilan.
162
Penambahbaikan
UTM sentiasa menambah baik proses kerja pengurusan Harta Intelek supaya lebih efisien dan produktif.
1. Pengarah,
Pusat Pengurusan Penyelidikan.
2. Pengarah,
Innovation & Commercialization Centre.
163
Sidang Editor
Sidang Editor
Penasihat
YBhg. Datuk Ab. Rahim Md. Noor
Ketua Setiausaha
Pengerusi
YBrs. Prof. Madya Dr. Harshita Aini Haroon
Pengarah
Pejabat Pengurusan Program (PMO)
Ahli-Ahli
Cik Norina Binti Jamaludin
Puan Kahartini Binti Abdul Rahman
Puan Suzana Binti Meor Abdul Aziz
Encik Tan Chuan Ou
Encik Muhammad Radhi Bin Hamzah
Puan Noranyza Binti Mohamad Yusoff
Encik Kamarulnizam Bin Kamal
Encik Azizi Bin Ismail
Puan Normalizawati Binti Abu Bakar
167

Koleksi Aktiviti Terpilih Siri 2 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Koleksi Aktiviti Terpilih Siri 2 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

PELAN STRATEGIK

PENGAJIAN TINGGI NEGARA

KEMENTERIAN PENGAJIAN TINGGI MALAYSIA

First Printing, 2011

Hak Cipta Kementerian Pengajian Tinggi Malaysia

Copyright Ministry of Higher Education 2011

Diterbitkan di Malaysia oleh/Published in Malaysia by

Tel : 03-8870 5050

Dicetak di Malaysia oleh/Printed in Malaysia by

Perpustakaan Negara Malaysia Data-Pengkatalogan-dalam-Penerbitan

Pelan Strategik Pengajian Tinggi Negara

Kementerian Pengajian Tinggi

Kata Alu-Aluan YB Dato’ Seri Mohamed Khaled bin Nordin

Kata Alu-Aluan YBhg. Datuk Ab. Rahim bin Md. Noor

Prakata Prof. Madya Dr. Harshita Aini Haroon

Anugerah Pengajaran Putra (UPM) 5

Latihan Pembangunan Kendiri dan Profesionalisme di Kalangan Staf Akademik (UiTM) 9

High Impact Visit Programme (UTM) 11

Pelaksanaan Academic Performance Target (SAPT) (UM) 14

Sistem Pembelajaran Elektronik (MyGuru2) (UPSI) 22

Pelaksanaan e-Pembelajaran (UKM) 25

Hari Terbuka Bersama Pakar Pertanian (HTBPP) UPM (UPM) 33

Meningkatkan Nilai Projek Perundingan Daripada Industri (UiTM) 36

Meningkatkan Pembangunan Industri dan Akademia (UTM) 40

Projek Akuaponik di Kampung Telaga Batin, Kuala Terengganu (UMT) 42

Job Camp UniMAP dan Industri (UniMAP) 49

Alumni Lecture Series (UPM) 55

Kajian Pengesanan Graduan dan Program Kebolehpasaran Graduan (USM) 58

Membentuk Pangkalan Data Bakal Pemimpin (UiTM) 63

Bengkel Enterpris Sosial untuk Pembangunan Ekonomi (UMK) 67

Menawarkan Kursus Keusahawanan Berstruktur Kepada Pelajar (UiTM) 70

Program Keusahawanan Siswa (UUM) 73

Inisiatif MyBrain15 di USM (USM) 89

Pembangunan Holistik Pelajar 97

Hari Tunas Wira (UPNM) 105

Pemantapan Pembangunan Sahsiah Pelajar Melalui Ekuestrian (UniSZA) 109

Pembelajaran dan Pengajaran 113

Pelaksanaan Student Centred Learning (UKM) 115

Program Diploma Pasca-Siswazah (UNIMAS) 117

Pelaksanaan OBE-SCL di Seluruh Sistem UiTM (UiTM) 120

Menginstitusikan Pembelajaran dan Pengajaran Berteraskan Kaedah SCL (UTHM) 123

Sistem MyCPD (Continuous Professional Development) Sebagai Inovasi Dalam Membangun

Increasing The Number of International Students Enrolment Via Appointment of Recruitment

Program Around The World In 1 Day (UMP) 135

Projek Outbound (USIM) 138

Menggalakkan Pengiktirafan Antarabangsa Terhadap Program-Program Yang Ditawarkan di

UTM Global Outreach Programme (UTM) 144

Pengiktirafan Program Akademik di Peringkat Antarabangsa Bagi Meningkatkan Bilangan

Penyelidikan dan Pembangunan 151

Mewujudkan/Memantapkan Jaringan Kolaborasi Penyelidikan dan Promosi Hasil

Program Perkongsian Bestari (UUM) 156

Sidang Editor 165

Sidang Editor 167

Assalamualaikum w.b.t dan salam sejahtera.

Kementerian Pengajian Tinggi (KPT) memikul tanggungjawab memastikan bahawa Pelan

Dato’ Seri Mohamed Khaled Bin Nordin

Assalamualaikum w.b.t dan salam sejahtera.

Datuk Ab. Rahim Bin Md. Noor

Prof. Madya Dr. Harshita Aini Haroon

Latihan Pembangunan Kendiri dan Profesionalisme

High Impact Visit Programme

Pelaksanaan Academic Performance Target (SAPT)

Aktiviti : Anugerah Pengajaran Putra