ග ෝලීය ආර්ථිකය

විකිපීඩියා, නිදහස් විශ්වක ෝෂය කවතින්

කවත පනින්න: සංචලනය, කසායන්න

දියුණු වන තාක්ෂණයක් සමාගම කලෝ යම එක් ඒ යක් බවට පත්කවමින් පවති.

කලෝ වයාප්තති ආර්ථි ක්‍රමය මගින් වයාපාරවලට කලාව පුරා තම භාණ්ඩ හා කස්වා
අකලවි කිරීමට හැකියාව ඇත. කලාවපරා සමුහ වයාපාර හා මිත්‍රසම්මමුතිය ගිවිසුම්ම
ඇති ර ගැනීමට ඉඩ ප්‍රස්ථාව සලසා තිබීම, වත්මන් වයාපාරවල සාර්ථථ ත්වට
කේතු කේ.

වාසි[සංස්කරණය]
කලෝ වයාප්තති ආර්ථි ක්‍රමය ට කයාමු විකම්ම වාසින් බාකහාමයක් ඇති අතර
පමාණුකූල පිරික්සුම (Economies of Scole) ප්‍රධාන වාසියක් කේ. සම්මබාධ ඉවත් කිරීම
මගින් වයාපාරය ට ලාභ ම්ම රු අමුද්‍රවය හා තාක්ෂණ පහසු ම්ම ලබාගත හැ .
උදා "කබාකහෝමයක් ඇමරි ානු මෘදු ාංග සමාගම්ම ඒවා ඉන්දියාකේදී නිෂ්පාදනය
රයි" අකනක් වාසින් කලස කුඩා වයාපාර වලට සීග්‍ර වර්ථධනයක් ලබ ගැනීමට
හැකිවීම, කස්ව යන බඳවා ගැනීකම්මදි වැඩි කත්රිම්ම ගණනක් තිබීම හා විශාල
පාරිකභෝගි ප්‍රධානය දැක්විය හැ .

එකලසට ජාතයන්තර ආයතන දියුණුවත්, රටවල් අතර කවළඳාකමන් ඇතිවන

අන්කයෝනය යැපීම නිසා ජාතින් අතර සාමය ඇතිවිමටත් කලෝ වයාප්තත ආර්ථි
ක්‍රමය කේතුයක් කේ. උදා. කලස ඉන්දියාව හා පාකිස්ථානය අතර ාෂ්මිරය
සම්මබන්ධ ආරවුල් තිබුනත් ඒ සම්මබන්ධ යුද්ධය ට වලසිටි ආර්ථි වශකයන් රටවල්
කද ට දැඩිව බලපෑමක් ඇති වන බැවින් යුද්ධයක් ඇති කනාකේ. එනමුත් කලෝ ය
සමඟ ගනුකදනු කනා රන රටවල් කමවන් අවස්ථාව යුද්ධය ට කපළඹිමට වැඩි
ඉඩක් ඇත. එබැවින් කලෝ සාමයට කගෝලිය රණය ඇති බලපෑමක් ගැන මත පල
කිරීමට කපර එය අධයයනය වැදගත් කේ.

අවාසි[සංස්කරණය]
කගෝලීය ප්‍රාග්ධන අවශයතාවයක් කලස මානව හිමි ම්ම හා මිනිසාකග් යහ පැවැත්ම
යටපත්වීම කගෝලීය ආර්ථි යට එකරහි වන සිද්ධාන්තයන් සමහරකි.

යම්ම රටක් සතු බලයටත් වඩා වැඩි බලයන් කමම සුපිරි සමාගම්ම ලබා ගැනීකම්ම
හැකියාවක් ඇත. කබාකහෝ ඖෂධ සමාගම්ම ඔවුන්කග් බලය ආණ්ුවලට බලපෑම්ම
කිරීමට පවා කයාදා ගන්නා බවට කචෝදනා තිකේ. එතරම්ම ම කනාවුවත් කබාකහෝ
දුර ට කමම සුපිරි සමාගම්ම සිය බලය කයාදා ගැනීකම්ම ඉඩ ඩ ඇත. නිෂ්පාදනයන්හි
උප ක ාන්ත්‍රාත් ගලා යාමට සලස්වති. කමම වයාපාර භාවිතයන්, සමාගම්මවලට මුදල්
ඉතිරි ර ගැනීමට ඉඩ සලසන අතර ආකයෝජ යන්ට විශාල ප්‍රතිලාභ ලබා
ගැනීමටත්, කස්වා ලාභීන්ට වඩා පහසු මිළ ගණන්වලට නිෂ්පාදනයන් ලබා
ගැනීමටත් මඟ කහලි රයි. ඒ සමඟම කලෝ ආර්ථි ය තුලනය රයි. සංවර්ථධනය
කවමින් පවතින රටවල පාරිසරි හා ම්ම රු නීති ලිහිල්ව තබා ගැනීම සඳහා එම
රටවල ආණ්ුවලට තමන් අභිකේර යක් වන්කන් යැයි සමහරු විශ්වාස රති.
දියුණු කවමින් පවතින රටවලට ප්‍රකේශ වීකම්ම හැකියාව ලබා ගැනීමට කමම බහු
ජාති සමාගම්ම නිරන්තරකයන්ම එම රටවල් කපළඹවීට ලක් රති. දියුණු කවමින්
පවතින රටවල භාණ්ඩ දියුණු රටවල කවළඳ කපාළට ආනයනය කිරීම වල ාලන
ආරක්ෂණ රාජය නීති, වර්ථධනයත් සමඟ පා හැරිය යුතු යැයි සමහරු විශ්වාස
රන අතර කගෝලීය රණයට අදාලවන කබාකහාමයක් ආර්ථි ගැටළුවලට කේතුව
එම රාජයායන්ම යැයි ආර්ථි නිදහස සඳහා වූ කයෝජනා තර්ථ රයි.

උතුරු අර්ථධ කගෝලය හා සංසන්දනය රද්දී දකුණු අර්ථධ කගෝලකේ ආර්ථි වර්ථධනය
කවළඳ සම්මබාධ විසින් නිරන්තරකයන් වළ ාලයි. ආර්ථි බාධාවන් අු වීකම්ම
කේගය අන්තර්ථ ජාලය වැනි නව තාක්ෂණයන් විසින් වැඩි රනු ලැකේ. චීනකේ Haiet
ඉන්දියාකේ PATA වැනි සමාගම්ම, ඉදිරියට එන සමාගම්ම සඳහා කගෝලීය කවළඳ කපාකල්
ඇති ඉඩ ප්‍රස්ථාව කදසට, කගෝලීය ආර්ථි යට කගෝලීය රණකේ කමම වර්ථධනය
අව ාශ කවළඳකපාළ (Niche Market) වැනි නව අවස්ථා බිහි ක ාට ඇත. සෑම
ක කනකුටම තරඟ ාරීත්වය තුළ පැවතීමට නම්ම කගෝලීය රණය හා බැඳී සිටීමට
සිදුකේ. “කගෝලීය ආර්ථි ය තුළ ජයග්‍රහණ ලැබීමට තරුණයා කුසලතාවයන්
උ හාගත යුතුය”යන මැකයන් “කේවිජ් කශ්න්” විසින් ලියා ඇති ලිපිකේ “කගෝලීය
ආර්ථිය තුළ ක්‍රියා කිරීම සහභාගීවීමට අවශය කුසලතාවය සහිත හා රහිත
යනුකවන් ඳවුරු කද ට තාක්ෂණ හා වෘත්තීය විසින් ආර්ථි ය කබදා කවන්
රයි.” යනුකවන් ඔහු කපන්වා කදයි. අධයාපනය හා කුසලතාවයන් පිළිබඳ
ක ාන්කද්සිකේ දී දියුණු රටවල් සමඟ සෘජුවම තරඟ කිරීකම්ම හැකියාව දියුණුකවමින්
පවතින රටවලට, තාක්ෂණකේ ඉදිරි ගමන විසින් ලබා දී ඇතැයි කශ්න් සඳහන් රයි.
සදා ල්හිම වර්ථධනය වන කගෝලීය ආර්ථි ය සහ පුළුල්ව පැතිරුණ අන්තර්ථ ජාල
භාවිතය සමඟ තමන් නිරතුරුව කලාව වටා සිටින මිනිසුන් සමඟ බව මිනිසුන් සහ
සමාගම්ම විසින් අවකබෝධ රගනිමින් සිටිති. කබාකහෝ විශාල සමාගම්ම අන්තර්ථ
ජාති කවළඳ සමාගම්ම බවට පත්වන පරිසරයක් කගෝලීය රණය විසින් බිහික ාට
තිකේ. කමම තත්වය “පතුල රා ඇදී යන තරඟ දිවිල්ල ට කේතු වී ඇතැයි කමම
හැඩරුකේ විචාර කයෝ පවසති. කමහි දී සමාගම්ම, තරඟය තුළ රැඳී සිටීම පිළිබඳ
ක තරම්ම උනන්දුකේ ද යත්, ඔවුහු නිරන්තරකයන්ම අක්‍රිය ශ්‍රමි වැටුප්ත ආර්ථි හා
පාරිසරි තත්වයන් සහිත, දියුණුකවමින් පවතින රටවලට සිය ආවඩන්කනෝ ඇස
කයාමු රද්දී කගෝලීය ආර්ථි කේ විකේච කයෝ දියුණු කවමින් පවතින රටවල ඇති
ආරක්ිත සමාගම්මවලට කවළඳ බාධ වඩාත් අපහසු තරඟයක් ඇති රතැයි තර්ථ
රති. 2006 වසකර්ථ කගෝලීය ආර්ථි ය අඛණ්ඩව වර්ථධනය කවමින් කබාකහෝ ඒ
පුද්ගල සමාගමි හා රාජය ණයගැතියන්කග් බැඳීම්මවලට යහපත් තත්වයක්
උදා රකදමින් තිකේ. කම්ම නිසා මූලය කවළඳ කපාළ රඳවා තිකේ.
මානව අයිතින් හා ආර්ථි සාධ කගෝලි ප්‍රාග්ධනය උදසා යටත් ර ගැනිම යනු
කගෝලිය ආර්ථි යට විරැද්ධ සං ල්පයයි. කමම වයාපාර රට ටත් වඩා බලවත් විය
හැ ත කබාකහෝ ඖෂධ සමාගම්ම රජය ට බලපෑම්ම කිරිමට තරම්ම බලවත් වන අතර
කමම සුපිර වයාරද ඊට වැඩි බලයක් හිමි ර ගත හැ . කගෝලීය රණය සමග
නවිකක්තන කවළදපල වැනි කගෝලිය රණ තරග ාරිත්වයට මුහුන දිමට අවශය නව
අව ාශයන් විවෘත කේ. Doivid Shane කග් ලිපි වල "තරැණයක් කගෝලිය ආර්ථි ය ජය
ගැනීමට අවශය කුසලතා ලබාගත යුතුයි" තාක්ෂණය හා කවළදාම මගින් අර්ථි ය
කදක ාටසක් කබකදයි. ඒ කගාලීය ආර්ථි යට සහභාගි විමට කුසලතා සහති හා
රහිත කලසයි. කෂ්න් (shonel) ට අනුව දියුණු තාක්ෂණය නිසා සංවර්ථධන කවමින්
පවතින රටවලට අධයාපන හා කුසලතා අතින් දියුණු රටවල් සහග තරගකිිිමට
හැකිකේ. එයට කේතුව තාක්ෂනි දියුණුවක් සමග අන්තර්ථජාලය භායිතය ඉහල
යකමන් රැකියාවලට හා වයාපාර අවස්ථාව වලට කගෝලිය තරගයක් තිබිමයි. කගෝලිය
ආර්ථි සමග වයාපාර කද්ශසිමාකවන් ඕබබට පැතිරිම ඇරඹිය වයාපාර ඔවුන්කග්
නිෂ්පාදන ටයුතු ම්ම රැ පරිරිත නිති හා ආර්ථි මට්ටම අු රටවලට පවා
තරග ාරි විමට තනයි. කමමගින් වයාපාර වල වියදම අුවන බැවින් ප්‍රමුඛ
වයාපාරි යන්ට ඔවුනකග් පාරිකභෝගි යන්ට දැරිය හැකි නිෂ්පාදන සැපයිම
හැකියාව ලබා කදන අතර කලෝ ආර්ථි ය සමතුලිතව තබවයි. කමම වයාපාර මගින්
සංවර්ථධනය කවමින් පවතින රටවලට දියුනු රටවල කවළදකපාලට අතුරැ විමට
අවස්ථා උදකේ. එනමුත් කබාකහෝ දුයුණු රටවල් දියුනකවමින් පවතින රටවල භාණ්ඩ
ආනයන වැලැක්විමට ආරක්ෂණ ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය රයි. සමහරකක්
වැලැක්විමට ආරක්ෂණ ප්‍රතිපත්ති අනුගමනය රයි. සමහකරක් නිති වැඩි ර කමම
ආනයන නැවතිමට කයාජනා රන අතර තවත් පිරිසක් කමවැනි කගෝලී රණය
සම්මබන්ධ ගැටළු පැනනැගිමට රජයන්කග් වැරැද්ද බව සල යි කද්ශසිමාවලින්
ඔේබට පැතිරැණු වයාපාර දියුණු කවමින් පවතින රටවල ම්ම රැ හා පාරිසරි නීති
අවමකයන් තබා ගැනවීමට කේතුකේ. කවළද සම්මබාධ දකුණු කලෝ කේ (Gobble
South) රටවලට උතුකර්ථ රටවලට සාකප්තක්ෂව අු ආර්ථි දියුණුවක් තිබිමට කේතුවයි.
අන්තර්ථජාලය වැනි නව තාක්ෂනයන්කග් කවළද බාධ අවම කේ. කලෝ කවළදකපාල
පුළුල් කිරිමට කමම සම්මබාධ බධාවක් බැවින් අවම ර දියුණු රටවල සමාගම්ම වලට
තරගයක් උදා ර දිමට කයෝජනා වී ඇත. එය දියුණු කවමින් පවතින කවළදකපාල වල
Haier (චීනය) හා Teta group(ඉන්දියාව) මෑත වයාපාර වලට හිත ර කේ. හාර කලෝ
ආර්ථි යට පුළුල් විම සිදුවු අතර කබාකහෝ පුද්ගපලයන්, වයපාර හා රජයන් ණය
ලබකගන භාණ්ඩ නිෂ්පාදනය ල අතර, එම නිසා මුලය කවළදකපාල පහල කගාස්
තිබුනි.