Volume 10, Issue 18 May 20, 2019

Our Words
Weekly Issue
“ N E W L I F E ” J E T A E R E

Tomi Serani · Fjala e presidentit te Ukraines Situata e Ukrahines eshte njesoj si e

SPECIAL
POINTS OF Tomi Serani · «Presidenti po vjedh me heshtje, sepse këtu (në kokë - Ed.) Dhe pasi ajo fillonkëtu,
INTEREST: Fjala e presidentit te Ukraines gjithkush bën.» A do ta pranoni se kjo ajo do të jetë kudo, në të gjithë Ukrainën. Kjo
Situata e Ukrahines eshte njesoj si e është e turpshme? është ëndrra jonë e përbashkët.
 Here we decide SHqiperise
Kjo është ajo që dua të them kur them që Por ne gjithashtu kemi një dhimbje të për-
Të dashur ukrainas! secili prej nesh është Presidenti. Që tani e bashkët. Secili prej nesh ka vdekur në Don-
 No Sided articles Pas fitores sime zgjedhore, djali im tutje, secili prej nesh është përgjegjës për bas. Çdo ditë humbim secilin prej nesh. Dhe
and no restriction gjashtëvjeçar me tha: "Babi, ata thonë në TV vendin që do tua lëmë fëmijëve tanë. secili prej nesh është një refugjat - ai që ka
se Zelensky është Presidenti ... Pra, kjo do të Secili prej nesh, në vend të tij, mund të humbur shtëpinë e tij dhe ai që ka hapur
for our members, thotë se ... Unë jam ... Presidenti gjithash- bëjë gjithçka për prosperitetin e Ukrainës. derën e shtëpisë së tij, duke ndarë dhimbjen.
our guest and our tu ?!» Dhe secili prej nesh është një punëtor emi-
Vendi ynë evropian fillon me secilën prej grant - ai që nuk mund të gjejë veten në
friends. Në atë kohë, dukej qesharake, por më vonë nesh. Ne kemi shtëpi, por ka gjetur të ardhura në një vend të
kuptova se ishte e vërtetë. Sepse secili prej huaj dhe ai që lufton me varfërinë, është i
 Latest needs for our nesh është Presidenti. Jo vetëm 73 për qind detyruar të humbasë dinjitetin e vet.
që votuan për mua, por të gjithë 100 për
community and the qind e ukrainasve. Kjo presidence nuk është Por ne do të kapërcejmë gjithë këtë! Sepse
latest resolutions vetëm imja, kjo secili prej nesh është ukrainas.Ne jemi të
është fitorja jonë e përbashkët. Dhe ky është gjithë ukrainas: nuk ka ukrainas më të madh
 Our Free Voice shansi ynë i përbashkët që ne te jemi ose më të vogël, ose të saktë ose të gabuar.
përgjegjës së bashku. Nga Uzhgorod në Luhansk, nga Chernigiv në
through our words. Simferopol, në Lviv, Kharkiv, Donetsk,
Nuk kam qenë vetëm unë që kam bëre Dnipro dhe Odesa - ne jemi ukrainas. Dhe ne
betimin sot. Secili prej nesh sapo ka vënë duhet të jemi një. Në fund të fundit, vetëm
dorën e tij mbi Kushtetutën dhe eshte betuar atëherë ne jemi të fortë.
per besnikëri ndaj Ukrainës. Tom Serani
Sot i bëj thirrje të gjithë ukrainasve në botë.
I N S I D E T H I S Tani, imagjinoni titujt e gazetave neser : Ka 65 miliona prej nesh. Po, mos u habitni:
I S S U E : «Presidenti nuk paguan taksat», «Presidenti i zgjedhur një rrugë për në Evropë, por ka 65 milionë prej nesh - ata të lindur në
dehur nuk ndali ne dritën e kuqe» ose Evropa nuk është diku atje. Europa është tokën e Ukrainës. Ukrainas në Evropë dhe
Faqe
Tom 1 Nga Agustin Anila Miraka Admir Peci
sjelle nga Agustin Anila Miraka ose
Faqe Admir Peci 64 herë 4 baras 256
Admir 1 280 pjesëtim për 14 baras 20…
Zbuloi një gjeni, por u përball me diktatorin
e cmendur Enver Hoxhën e çuan në burgun e Të gjithë këto veprime Nika i përllogariste
Faqe Spaçit. me mend, brenda pak sekondash. Dhe nuk
Janulla rrapi 2-3, gabonte kurrë…
4-5 Mësuesi Gjet Vocaj dhe gjeniu 6-vjeçar Nikë
Mësuesi, Gjeto Vocaj, ishte i mahnitur me
Në një fshat të thellë të Dukagjinit, në Palaj këtë vocërrak. Ai do t’i rrëmbente gjithë
Shosh, në vitin 1961, një mësues i ri nga vëmendjen dhe energjitë. Do ta bënte të
Faqe Shkodra, do të zbulonte një gjeni 6-vjeçar në ndihej një mësues fatlum, por njëkohësisht do
Renato Rrapi 5-7 matematikë. Ai ishte një fëmijë i jashtëza- të bëhej shkak edhe për një fatalitet që do t’i
konshëm. Quhej Nikë. Ishte shtatvogël, 97 shembte njëherësh gjithë ëndrrat e tij. Sepse
9, 12 Nika dhe mësuesi i tij nuk do të kishin një
centimetër, dhe peshonte vetëm 22 kg.
Kishte dy sy të mëdhenj të zinj, depërtues histori të bukur suksesi. Ata të dy, do të
dhe një logjikë që funksiononte s’dihet me rrëmbenin vëmendjen e kupolës më të lartë të
Faqe ç’ligje misterioze. regjimit komunist madje të vetë Enver Hox-
Declasified, Agim 6-7 hës. Dhe pikërisht pas përballjes me dikta-
Në fshatin e tij nuk kishte as energji elektrike torin, mësuesi i Nikës së vogël, do të për-
Hamiti, Janulla 7,-9,
dhe as ndonjë mjet sado të thjeshtë jetonte një varg fatkeqësish.
rrapi 10-14 teknologjik. Nika nuk e dinte çfarë ishte
17-19 radio, apo televizioni. Nuk dinte shkrim e Mësuesi i Nikës së vogël, Gjet Vocaj, sot
këndim. Por mendja e tij e bukur mund të jeton në Shkodër. Për të na ka treguar Pjerin
bënte përllogaritje matematikore nga më të Mirdita, drejtori i muzeut “Vendi i dëshmisë
komplikuarat e të vështirat. dhe kujtesës”. Ai na grish drejt kësaj historie
Adresa Faqe përmes një artikulli në gazetën mësuesi, të
Anetaresimi 32 A nuk është e pabesueshme, që të kryhen datës.., të cilën ai e ka hasur mes mijëra
përmendësh këto veprime, aq më tepër nga faqesh që mbledh e koleksionon për muzeun.
një fëmijë 6 vjeçar…? Historia e zotni Gjetos është me të vërtetë
emocionuese dhe ia vlen ta gjurmojmë. Ai ka
12 609 plus 970 baras 13 569 botuar së fundmi një libër për historinë e jetës
728 400 minus 13 050 baras 715 350 së tij, dhe ai libër së bashku me rrëfimet e tij
 P a g e 2 O u r W o r d s

Sjelle nga Kolodi Stralla ANTIKITERA – “Kompjuteri” i mbytur 20 shekuj më parë.

Sjelle nga Kolodi Stralla
ANTIKITERA – “Kompjuteri” i mby-
tur 20 shekuj më parë.
Kur palombarët eksploruan një anije të
mbytur pranë ishullit grek të Antikiterës
në vitin 1901, zbuluan një thesar, vlera e
të cilit ende s’ka shterur së vlerësuari.
Anija e mbytur ishte një anije tregtare e
Romës së lashtë që transportonte statuja
mermeri e bronzi dhe monedha argjendi
për në Romë. Nga monedhat, studiuesit
llogaritën se anija e mbytur duhet të ish e
periudhës 85 - 60 p.e.s. Megjithatë nuk
ishin as statujat as monedhat ato që i
tërhoqën studiuesit në vitin 2005.
Vëmendja e tyre u përqendrua tek një
pajisje bronzi që fillimisht gjendej në një
kuti druri, afërsisht sa një kuti këpucësh.
Ky objekt, i njohur si “Mekanizmi i Anti-
kiterës”, vë në pikëpyetje hipotezat rreth
arritjeve shkencore të qytetërimeve të
hershme. Kjo pajisje konsiderohet sot si
mekanizmi më i sofistikuar që njihet nga
bota antike. astronomike qiellorë në periudha të ndryshme. Prajsi nxori si përfundim se ingranazhi
të kaluara ose më i madh tregonte lëvizjen e Diellit dhe një rrotullim i plotë përkonte
Kur u nxor nga fundi i detit, ky objekt i të ardhshme, me një vit diellor. Nëse një ingranazh tjetër i lidhur me të parin tregonte
ndryshkur dhe i veshur gjithë myshk, i si p.sh. kur do lëvizjen e Hënës, atëherë raporti i numrit të dhëmbëzave të të dyja
ndarë në disa copa, nuk shkaktoi asnjë të ishte Hëna rrotëzave duhej të pasqyronte idetë e grekëve të lashtë për orbitat e
interes dhe u dorëzua në Muzeun e plotë. Ai Hënës. Më 1971, Prajsi e studioi mekanizmin me anë të rrezeve X. Re-
arkeologjik të Athinës së bashku me kuptoi se zultatet vërtetuan teoritë e tij. Pajisja ishte një llogaritës astronomik
inventarin e statujave dhe monedhave me mbishkrimet kompleks. Prajsi bëri një skicë si funksiononte mekanizmi sipas idesë së
vlerë. Ai paraqiste nje mekanizëm bronxi, në fushën e tij dhe i botoi zbulimet në vitin 1974. Ai shkroi: «Askund tjetër nuk është
i përbërë nga një sistem ingranazhesh me pajisjes zbuluar një instrument si ky. Nga gjithë sa dimë për shkencën dhe
dhëmbë trekëndore të përmasave të tregonin teknologjinë e epokës helenike, nuk do të mendonim se kjo pajisje do të
ndryshme, që ngjiste shumë me një sahat ndarjet kalen- ekzistonte»
që tregon kohën. darike, ditët, Në vitin 2005, një ekip tjetër studiuesish e analizoi mekanizmin duke
muajt dhe përdorur fjalën e fundit të teknologjisë, skanerin TK, për të përftuar me
Fillimisht u mendua se objekti mund të shenjat e rreze X një imazh tridimensional me cilësi të lartë. Këto studime hodhën
ishte sfera legjendare e Arkimedit, e zodiakut. dritë mbi mënyrën si funksiononte mekanizmi. Me një kurdisje, të paktën
përshkruar nga Ciceroni në shek.I-rë Prajsi men- 30 ingranazhe të ndërthurura aktivizonin tri fusha në anën e parme dhe të
p.e.s., si një lloj modeli planetar mekanik donte se prapme të kutisë. Kjo bënte të mundur të parashikoheshin ciklet as-
që imiton në miniaturë lëvizjet e Diellit, paisja dikur tronomike, përfshirë eklipset, në lidhje me ciklin katërvjetor të Lojërave
Hënës dhe të pesë planetëve që mund të duhej të ketë Olimpike dhe lojërave të tjera helenike.
shihen me sy të lirë. Por në vitin 1958, pasur akrepa
mekanizmin e studioi Derik de Sola- rrotullues që Ndonse dijet tona mbi këtë mekanizëm, që mund të konsiderohet si
Prajsi, një fizikan i pasionuar pas historisë. tregonin “kompjuteri” i Antikitetit, ende nuk janë shtetur, ai mbetet dëshmi se
Ai arriti në përfundimin se me anë të kësaj pozicionin e Astronomia dhe Matematika ishin shumë më tepër të zhvilluara nga
pajisjeje mund të llogariteshin dukuritë trupave ç’mund të mendojmë ne sot.

Many shadow accounts in UK islands have been used since the 70’s for Albanian dictators...

Albanian students may run into Justice system dead in Al-

streets again for bringing down the bania while killers roam
mob GOV Kids fill White house
With the lawns...The
right future of is
support everything free and mobsters make
America
possible in America….True common deals against USA...why?
American fighters...

Whya re Albanians going into streets?

Why are US companies being pushed out?
The only place where the locals are 200%
pro American but while the gov mob is Erion Veliaj still not in Jail
against!!! Who will stop them? Is USAID
Time to bring it into light and nev- dead in Albania ? Why did he die?
er forget worldwide...

Nga Agustin Anila Miraka Admir Peci

do të na kthejnë në kohë,
afro 60 vjet më parë…
Për Gjet Vocajn është kaq
emocionuese t’u rikthehet
viteve’60 e të rrëfejë për
zbulimin e rrallë, eksperi-
encën e pazakontë që pati
me Nikën e vogël, dhe
rrjedhën e trishtë të fatit të
të dyve…
Ja si e rrëfen ai zbulimin e
këtij vogëlushi gjeni:
“Ishte viti 1961, kur më
caktuan mësues në një
zonë shumë të thellë
malore, në Shosh të
Dukagjinit, pra një zonë
jashtëzakonisht e largët,
shumë e vështirë, një zonë
shumë e prapambetur e
krahinave tona veriore.
Pikërisht aty, për koinci-
dencë, kur shkova në atë
vend nuk gjeta as
shkollë, nuk kishte
shkollë. Më thanë që do
ta bëja mësimin në një
shtëpi. U dëshpërova
shumë. Nuk mund ta
imagjinoja të zhvilloja
mësim në një shtëpi.
Fillova dalëngadalë në
një shtëpi, më vonë u
ndërtua një shkollë e
vogël dhe filloi rreg-
ullisht mësimi.
Gjatë kësaj kohe, për
çudinë time, një fëmijë
rreth 6 vjeç e pak, më
rrinte shumë afër dhe më kërkonte shkruajë një artikull ndryshoi vetëm titullin duke ia
që ta pyesja për numrat, se i kishte Si kishte mundësi që Nika në gazetën mësuesi: vënë “Njihuni me dukagjinasin e
shumë qejf. Dhe unë fillova ta pyes. i vogël të kishte këtë “Pasi u binda vogël, fëmijë jo i zakonshëm”.
zhvillim? Për mësuesin e plotësisht se kisha të Artikulli ishte botuar, por ne nuk
Nika ri, kjo ishte një pyetje që e bëja me një fëmijë dinim gjë sepse informacioni në
shtynte të kërkonte më tej, fenomen, atëherë atë kohë dihet se si ka qenë, i
Ai shumëzonte dy shifra me dy ta pyeste, ta vinte në prova vendosa ta publikoj pamundur. Gazeta ishte shpërn-
shifra të tjera, përmendësh, p.sh. të njëpasnjëshme, të me anën e një artikul- darë në të gjithë Shqipërinë dhe
750 × 39. Gjithashtu shumëzonte, përpiqej të depërtonte në li në gazetën unë nuk e dija se ishte botuar
pjesëtonte, mblidhte dhe zbriste me mendjen e tij, për të “Mësuesi”, të asaj artikulli im. Mirëpo, për koinci-
numra shumëshifrorë, madje edhe kuptuar sadopak si kohe. Dhe i vura dencë, ky artikull bëri shumë bujë
me miliona. Më vonë filloi të kishte funksiononte logjika e titullin “Njiheni dhe të madhe në të gjitha qendrat e
qejf problemat. Unë i jepja prob- këtij fëmije… Dhe me ju Nikën e vogël”. punës, në shkolla, në ndërmarrje
lema të ndryshme dhe ai i zgjidhte, kalimin e kohës ai u bind Kryeredaktor i të ndryshme, në institucionet etj.,
deri edhe problema që ishin shumë plotësisht se kishte të gazetës ishte në atë madje deri edhe tek udhëheqja
të vështira, që arrinin deri në nivelin bënte me një fëmijë feno- kohë Bedri Dedja, i kryesore e asaj kohe”.
e shkollës së mesme. Por, të gjitha men në fushën e matemat- cili ishte një figurë
këto i zgjidhte përmendësh, jo me ikës. shumë e njohur në të Gazeta “Mësuesi”, ku ishte botuar
shkrim. Kishte një mënyrë gjithë Shqipërinë. Me historia e Nikës së vogël, kishte
origjinale të zgjidhjes së problema- Gjet Vocaj tregon se pas iniciativën e tij, e mbërritur pikërisht atë mëngjes në
ve”. këtij zbulimi vendosi të boton artikullin. I zyrën e Ramiz Alisë. Ai, pasi e
 V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 3

Shqiptaret ne Kosove nga te tere anet per te mbrojtur te drejtat e tyre

Tomi Serani · Fjala e presidentit te Ukraines Situata e Ukrahines eshte njesoj si e SHqiperise
Azi, në Amerikën Veriore dhe Jugore, Australi dhe dhe zviceran - në aftësinë për të Historia është e padrejtë. ku kemi humbur
Afrikë - Unë i bëj thirrje të gjithë ukrainasve të planet- jetuar me njëri-tjetrin në harmoni, Ne nuk jemi ata që e gjënë më të Për të qenë ukrainas nuk është një vizë
it! Ne kemi nevojë për ty. Për të gjithë ata që janë të pavarësisht nga të gjitha dallimet. filluam këtë luftë. Por ne rëndësishme - në pasaportë - qenia ukrainas është këtu
gatshëm të ndërtojnë një Ukrainë të re, të fortë dhe të jemi ata që duhet ta njerëzit. (në zemër - Ed.) Unë e di këtë me siguri.
suksesshme, me kënaqësi do t'i jap shtetësinë ukrain- Megjithatë, detyra jonë e parë është përfundojmë atë. Dhe ne Unë e di se nga ushtarët që tani po
ase. Duhet të vini në Ukrainë jo si vizitore, por të armëpushimi në Donbas. Më kanë jemi gati për dialog. Unë Sot ne duhet të mbrojnë Ukrainën, heronjtë tanë, disa
ktheheni në shtëpite tuaja. Ne po presim për ju. Nuk ka pyetur shpesh: Çfarë çmimi je gati besoj se hapi i parë i kthejmë mendjen e prej të cilëve janë folës ukrainas, ndërsa
nevojë të sjellësh suvenire nga jashtë, por ju lutemi, për të paguar për armëpushimin? përsosur në këtë dialog do ketyre njerezve- kjo të tjerë - folës rusë.
sillni njohuritë tuaja, përvojën dhe vlerat tuaja.Kjo do Është një pyetje e çuditshme. Cili të jetë kthimi i të gjithë të është ajo që kemi
të na ndihmojë të fillojmë një epokë të re. çmim jemi gati për të paguar për burgosurve ukrainas. humbur. Atje, në vijën e frontit, nuk ka grindje
jetën e të dashurve tane? dhe mosmarrëveshje, ka vetëm guxim
Skeptikët do të thonë se është e pamundur, është një Sfida jonë e ardhshme Gjatë viteve, auto- dhe trimeri. Pra, unë dua të apeloj tek
fantazi. Por çka nëse kjo është, në fakt, ideja jonë Unë mund t'ju siguroj se jam i është kthimi i territoreve ritetet tona nuk kanë mbrojtësit tanë tani:
kombëtare - të bashkohen dhe të bëjnë të pamundurën gatshëm të paguaj çdo çmim për të të humbura. Me gjithë bërë asgjë për t'i bërë
kundër të gjitha gjasave? ndaluar vdekjen e heronjve tanë. ndershmërinë time them ata të ndihen ukrainas Nuk mund të ketë ushtri të fortë në një
Patjetër që nuk kam frikë të marr se , ky formulim nuk dhe të kuptojnë se ata vend ku autoritetet nuk i respektojnë
Mos harroni ekipin e futbollit të Islandës në Kampi- vendime të vështira dhe jam gati të duket krejtësisht i saktë nuk janë të huaj, por njerëzit që çdo ditë sakrifikojnë jetën e
onatin Europian - kur një dentist, një drejtor, një pilot, humbasë famën time, vlerësimet per për mua, sepse është e ata janë populli ynë, tyre për vendin. Unë do të bëj gjithçka
një student dhe një pastrues mbrojti nderin e vendit të mua dhe nëse është e nevojshme - pamundur të ktheheni atë ata janë ukrainas. që mundem për t'ju bërë të ndiheni të
tyre? Askush nuk besonte se mund ta bënin, por e pa asnjë hezitim, qëndrimin tim për që ka qenë gjithmonë e Dhe edhe nëse u jepet respektuar. Kjo do të thotë me të mirë,
bëne! Dhe kjo duhet të jetë pikërisht rruga jonë. Ne të sjellë paqe, për sa kohë që ne nuk jona. Si Crimea dhe 10 pasaporta të dhe më e rëndësishmja, të sigurohen
duhet të bëhemi islandezë në futboll, izraelitët - në heqim dorë nga territoret tona. Donbas kanë qenë toka ndryshme, nuk do të pagat, kushtet e jetesës, rikthim ne
mbrojtje të vendit të tyre, japonezëve - në teknologji jonë e Ukrainës, por toka ndryshojë asgjë. profesionin e lënë pas misioneve luf-
 P a g e 4 O u r W o r d s

Lugina nuk shitet, as nuk ndërrohet; Nuk falet, as nuk harrohet… Por, FITOHET!
Lugina nuk shitet, as nuk ndërrohet;
Nuk falet, as nuk harrohet…
Por, FITOHET!
Le të përsëritet dhe të vlejë për të gjithë
ky parim politik, me të cilin jemi
udhëhequr dje dhe duhet të na shërbej
edhe sot e derisa të arrijmë ta tejkalojmë
realisht dhe jo vetëm ta kujtojmë manip-
ulueshëm dhe deklerativisht.
Lugina e Preshevës (Preshevë, Bujanoc
dhe Mendvegjë) është një regjion i
banuar me shumicë etnike shqiptare, i
cili, adminstrativisht është shkëputur
dhunshëm nga tërësia etnike e territoria
shqiptare, për të mbetur akoma nën
pushtetin serb.
Shqiptarët, nën pushtetin serb, gjithmonë
janë ndjerë dhe janë trajtuar si qytetarë të
huaj nën pushtim. Edhe pas
“demokratizimit” të Serbisë, gjendja
vazhdon të jetë e rënduar, nën administri-
min qendror ushtarako-policior, ku
pushteti lokal nuk i ngjanë as për së afërmi
auotonomisë demokratike të qeverisjes
lokale.
Shqiptarët shumicë janë të organizuar
politikisht në subjekte politike, por vota e
tyre e lirë ka vetë kuptimin e një farse
demokratike për një pushtet lokal të
dhunuar administrativisht nga pushteti
qendror dhe forcat ushtarako-policore që
prodhojnë vetë presion ndëretnik, pasiguri
dhe varfëri.
Liria e kufizuar qytetare, ekonomike dhe
nacionale kërkon angazhim të gjithm-
barshëm politik vendor dhe mbikëqyrje
civile ndërkombtare, për të relaksuar
gjendjen aktuale përmes një vetëqeverisje-
je të mirfilltë lokale me standarde europi-
ane, në shërbim të qytetarëve dhe ruajtjes
së substancës shqiptare në këtë regjion
konfliktuoz dhe parandalimin e një pastra-
mi etnik në vazhdim.
Në vazhdën e zgjidhjes së kontesteve
politoko-territoriale në rajon, edhe çështja
shqiptare në Luginën e Preshevës kërkon
një çasje politike më serioze, përtej in-
teresave individuale, partiake e komunale,
nën përkujdesjen ndërkombtare, në shërbim të
tejkalimit të krizës që po thellohet, për të
arritur një zgjidhje politike të qëndrueshme
brenda kuadrit të zgjidhjeve të përgjithshme që
po përmbyllen në rajon!
Njëzetë vjetë pas referendumit gjithëpolpullor
për autonomi politiko-territoriale, me të drejtë
bashkimi me Kosovën dhe pas më shumë se
dhjetë vjetë nga lufta e armatosur për liri,
drejtësi, shqiptari dhe demokraci, Lugina e
Preshevës proteston!
Dhe, pas gjithë kësaj historie dhe historiku
liridashës, nuk duket politikisht e besueshme
kërkesa për autonomi!
Shqiptarët e Luginës së Preshevës nuk kanë
kërkesa politike të krahasueshme me askë, por

Biggest Heist on private land continues to

happen in Albania...How can they, the Alba-
nian politicians sell someone else’s land??

Tomi Serani · Fjala e presidentit te Ukraines Situata e Ukrahines eshte njesoj si e SHqiperise
tarake dhe respektimin ne festat tuaja
dhe të familjeve tuaja.
Ne nuk duhet të flasim vetëm për
standardet e NATO-s - ne duhet të
krijojmë këto standarde.
Sigurisht, përveç luftës, ka shumë
probleme të tjera që vështirësojnë jeten
e ukrainasit. Midis tyre janë tarifat e
shërbimeve shokuese, pagat dhe pen-
sionet poshtëruese, çmimet e dhimb-
shme dhe punët jo-ekzistuese.
Ekziston edhe kujdesi shëndetësor që
shihet si i përmirësuar më së shumti
nga ata që kurrë nuk kanë qenë në një
spital të rregullt me fëmijën e tyre.
Dhe pastaj, ka edhe rrugët mitike të
Ukrainës që po ndërtohen dhe riparo-
hen vetëm në imagjinatën e pabesuesh-
me të dikujt.
Më lejoni të citoj një aktor amerikan, i
cili është bërë një president i madh
amerikan: "Qeveria nuk i zgjidh
problemet tona. Qeveria është problemi
ynë. »
Unë nuk e kuptoj qeverinë tonë që
vetëm ngre supet dhe thotë: «Nuk kemi
cfare të bëjmë.» Jo tjo nuk echte e
vërtetë.
Ti (qeveritar) mundesh. Ju mund të
merrni një fletë letre dhe një stilolaps
dhe të leroni kariget tuaja për ata që
mendojnë për gjeneratat e ardhshme
dhe jo ata que mendojne për zgjedhjet
e ardhshme! Bëjeni ketë dhe njerëzit do
ta vlerësojnë atë.
Duartrokitje tuaja janë shumë te
vakëta ... Unë mendoj se jo të gjithëve
ju pëlqejnë ato që po them? Shumë
keq, pasi nuk jam unë, por populli
ukrainas që po e thotë këtë.
Zgjedhja ime dëshmon se qytetarët
tanë janë të lodhur nga politikanët me
përvojë dhe me pompozë të sistemit, të
cilët gjatë 28 viteve kanë krijuar një vend të
mundësive - mundësive për ryshfet,
vjedhjen dhe grumbullimin e burimeve
natyrore per vete.
Ne do të ndërtojmë vendin e mundësive të
tjera - ku të gjithë janë të barabartë para
ligjit dhe ku të gjitha rregullat janë të
sinqerta dhe transparente, të njëjta për të
gjithë. Dhe për këtë, ne kemi nevojë për
njerëz në pushtet që do t'i shërbejnë
popullit.
Kjo është arsyeja pse unë vërtet nuk dua
fotot e mia në zyrat tuaja, sepse Presidenti
nuk është një ikonë, një idhull apo një
portret. Vërini fotot e fëmijëve tuaj në ate
vend dhe shikojini ato sa herë që merrni
vendime.
Unë mund të vazhdoj edhe me tej , por
ukrainasit dëshirojnë veprime, jo fjalë.
Pra, të dashur deputetë! Ju keni caktuar
inaugurimin tim të hënën, një ditë pune, e
cila ka një përfitim - kjo do të thotë që jeni
gati për të punuar.
Prandaj, ju kërkoj që të miratoni:
1. Ligji për heqjen e imunitetit parlamentar.
2. Ligji që përcakton përgjegjësinë penale
për pasurimin ilegal.
3. Kodi Zgjedhor i shumëpritur dhe listat e
hapura.
Gjithashtu, ju lutemi largoni:
1. Shefin e Shërbimit të Sigurisë të
Ukrainës.
2. Prokurorin ie Përgjithshëm te Ukrainës.
3. Ministrin e Mbrojtjes i Ukrainës.
Kjo sigurisht që nuk është e gjitha që mund
të bëni, por tani për tani, do të mjaftojë.
Ju keni dy muaj afat për ta bërë këtë. Be-
jeni. Dhe do te merni të gjitha medaljet për
ketë - Ky do te jete një veprim i jo keq para
zgjedhjeve të parakohshme parlamentare.
Unë jam duke shpërndarë Rada Verkhovna izimit politik dhe ushtarak të dardanëve.[5]
(parlamenitn) ne sesionin e tij te tete. Luan Përzhita për këtë qytet shkruan se ishte
kryeqendra e Mbretërisë së Dardanisë.[6] Ky
Lavdi në Ukrainë! qytet përmendet edhe nga autori antik Straboni
i cili jep të dhëna se në këtë qytet u prenë edhe
Dhe më në fund: monedhat me emrin “Damastion”. Si simbole
në monedha paraqitet çekani i minatorit. Histo-
Gjatë gjithë jetës sime unë u përpoqa të riani antik Plini shkruan se rrathët dhe by-
bëja gjithçka që munda, në mënyrë që lyzykët e arit që vinin nga Dardania quheshin
ukrainasit të qeshin. Ky ishte misioni im. me emrin Dardan.[7]
Tani unë do të bëj gjithçka që mundem në Dardanët kishin një numër të madh të skllavëve
mënyrë që ukrainasit të paktën të mos qajnë -daunët të cilët e punonin tokën. Dardanët në
më. atë periudhë kohore u bënë të njohur për pro-
dhimin e djathit, hardhinë e rrushit, dhjamin e
MBRETERIA DARDANE derrit, pijen e njohur Sabanë etj.Të dardanët
ishte i njohur për botën antike edhe kultivimi i
Dardanët ishin banorët më të hershëm të qenit të Sharrit, kuajve, deleve dhe kafshëve
Kosovës së sotme.[1] Etimologjia e fjalës tjera. Dardanët importonin kripë prej Autori-
dardan rrjedhë nga gjuha indoevropiane atëve dhe Ardiejve.[8]
dardj-a, në gjuhën shqipe dardha (vend i Shkrimet e para për dardanët janë shënimet e
dardhave).[2] Fjala darda është fjalë shqipe historianit romak i shekullit te II para erës së
që do të thotë dardhë, në trajtën dardan-os re, Justinit (Pompe Trogu) me prejardhje nga
del se është sufiks pellazgjik.[3] Narbona e Galisë dhe bashkë kohanik i Tit
Sipas arkeologes Edi Shukriu: krijimin e Livit. Në këtë kohë ai jep të dhëna se Filipi i II
fiseve dardane duhet parë në procesin i Maqedonisë i kishte nënshtruar dardanët dhe
integrues që u zhvillua gjatë epokës së fqinjët tjerë. Justini (Pompe Trogu) ishte autor i
bronzit (2100-1100). Sipas saj të dhënat që 44 librave të titulluara Historitë e Filipit. Në
u ruajtën gjatë historisë për fiset më të librat e tij përshkruhen luftërat e Maqedonisë
njohura dardane janë: fisi i madh i darda- duke filluar nga koha para Filipit të II-të e deri
nëve, galabërve, thunatëve dhe daunëve.[4] më rënien e shtetit Maqedon.[9] Zef Mirdita
Pozitën gjeografike dhe strategjike që e shkruan se shkrimtari antik Straboni i përmend
zotëronin dardanët ishte me rëndësi të dy fise dardane: Galabrët dhe Thunatët,
madhe politike dhe ekonomike për Mes- analogjia e të cilëve gjendet në jugun e Italisë.
dheun. Nëpër territorin e dardanëve kalonin Galabrët sipas të cilëve quhet edhe regjioni
shumë rrugë të rëndësishme antike, pastaj Calabria dhe Daunët në Apuli.[10]
interesim për tregtarët e kohës zgjonin Harta e Dardanise dhe fiseve Galabri dhe
pasuritë minerare dhe punimi i metaleve Thunatet
fisnike të arit , argjendit si dhe të hekurit, Burimet historike dëshmojnë se në gjysmën e
zhvillimi i bujqësisë, blegtorisë etj. Duke u dytë të shekullit të IV para erës sonë Dardania
bazuar në këta faktor të rëndësishëm përbënte një tërësi gjeografike e politike më
ekonomik dardanët luajtën rol të vete.[11] Sipas autorit Gërka Novak i cili jep të
rëndësishëm në ngjarjet politike dhe dhëna nga libri “Geografia” e Ptolomeut, dhe
shoqërore që zhvilloheshin në atë kohë në shkrimtarit antik Plini ne “Storia natyrale”, por
Gadishullin Ilirik. edhe te disa studiuesve te tjerë del se dardanët
Sipas shumë studiuesve qyteti ma i kanë jetuar në luginën e lumit të sotëm Vardar,
rëndësishëm në këtë kohë në Dardani ishte në Fushën e Kosovës, në luginën e Moravës, në
Damastioni. Ky qytet dardan i ndërtuar perëndim të Çaçakut, të Nishavës, në territorin
pranë minierave të argjendit në tokat e rreth burimit te lumit Pingus (Pek) dhe shtri-
dyestëve ishte qendër zejtarësh dhe e organ- hëshin në lindje gjerë në Timachus (Timok).
 V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 5

Nga Agustin Anila Miraka Admir Peci

ishte ai me të vërtetë një gjeni?. Shkodër, në një konvikt. Edhe mua më kishte konfidencë me ta. Aty kishte mësuar për
kishte lexuar, kishte shkuar në zyrën
sollën afër tij. Mirëpo e çuditshmja është herë të parë se ata që denonconin vërtet, nuk
e Enver Hoxhës për t’i treguar këtë
Pas një dite të tillë dhe një nate pagjumë, të nesër- kjo, sepse filluam rrugë të ndryshme të nxirreshin si dëshmitarë në gjyq. Në vend të
artikull shumë të çuditshëm. E
men në mëngjes Bedri Dedja kishte telefonuar jetës. Ai vazhdoi shkollën, universitetin, denoncuesve të vërtetë nxirrnin njerëz të tjerë,
lexojnë bashkërisht dhe iu bën
Ramiz Alinë, dhe e kishte informuar për udhëtimin ndërsa unë pata një fat tjetër. Sigurimi i të cilët thoshin fjalët që i akuzuari i kishte
shumë përshtypje. Thërrasin kry-
në Dukagjin bashkë me pedagogët e Universitetit. I Shtetit më ndoqi hap pas hapi dhe pas thënë me dikë tjetër. Kjo ishte një taktikë që
eredaktorin e gazetës Bedri Dedjen,
kishte folur me bindje se atje në atë fshat mes njëfarë kohe më shkëputi fare nga arsimi ndiqte vazhdimisht Sigurimi i Shtetit.
dhe e pyesin se a ishte i bindur që ai
maleve të Dukagjinit kishte gjetur një xhevahir të derisa u arrestova”.
fëmijë ekzistonte realisht apo mos
rrallë. Pas shumë përpjekjesh për ta mbrojtur veten në
ishte ndonjë fantazi.
Nga drita n’terr, nga liria n’robëri… atë gjyq ku vendimi ishte marrë pa nisur ende,
“Ai fëmijë qëndron shumë më lart se ç’e paraqet Prej këtu, jeta e mësuesit të gjeniut të vogël Gjet Vocaj u dënua me 9 vite burg për
Kryeredaktori pranoi se ishte shumë artikulli dhe unë, nga entuziazmi, e kam sjellë këtu do të ndryshonte katërcipërisht. Nuk kish agjitacion e propagandë. E prej atij momenti, ai
i bindur, sepse mësuesi s’mund të
në Tiranë, bashkë me mësuesin e tij. Ndoshta kam më ëndrra, eksplorim në ligjet e matemat- do të nistë rrugëtimin e tij të viteve të burgut. E
gënjente, nuk do të mund ta shkru-
gabuar, por e solla me iniciativën time”, i kishte ikës, përpjekje për të zhvilluar e mbështetur dërguan fillimisht në Spaç, ku për arsye se atje
ante nëse s’do të ishte e vërtetë.
thënë Bedri Dedja. Nga ana tjetër e telefonit, Ramiz një gjeni, për të mbërritur rezultate e për të shërbente si ushtar një i afërm i familjes dhe
Atëherë, atij iu dha porosia që të
Alia i kish thënë që të priste pak në linjë… dhe pas shijuar suksesin… Për Gjeton, niste nji rregullat e përcaktonin qartë se në raste të tilla
merrte disa pedagogë nga Universi-
pak çastesh e kishte urdhëruar të shkonte në epokë e errët e me shumë dhimbje! transferohej ose i burgosuri ose ushtari, u
teti, madje edhe psikologë, dhe
Komitetin Qendror bashkë me mësuesin e Nikës së vendos ta largojnë atë nga Spaçi për në burgun
urgjentisht të shkonin në Dukagjin
vogël… “Sigurimi i kishte ndjekur gjërat me hollësi. e Ballshit. Spaçi ishte ishte një ferr, por edhe
për të takuar mësuesin dhe nxënësin.
Edhe kur më arrestuan, hetuesi më tha: “Kjo burgu i Ballshit ishte i tmerrshëm.
Pas verifikimeve, ai duhej men-
Përballja fatale me diktatorin e cmendur Enver ngjarje u bë shkak që të zbulohet biografia
jëherë të sinjalizonte udhëheqjen.
Hoxhan jote. Ke hyrë në radhët e arsimit pa- Ndërkohë në shtëpinë e tij në Shkodër, gjithçka
drejtësisht. Nuk mund të merresh me kish marrë tatëpjetën. Bashkëshortja me dy
“Ekipi i krijuar niset dhe vjen në
“Morëm një taksi dhe arritëm në orën 10 te zyra e edukimin e brezit të ri në një kohë që ke një fëmijët e vegjël dhe babanë e moshuar ishin
Dukagji”, thotë Gjeto, ndërsa vi-
Ramiz Alisë. Nuk u ulëm fare sepse ai na tha që do përbërje familjare të papërshtatshme për internuar… Dy djemtë e mësuesit të burgosur,
jon:” Më lajmërojnë që të merrja
të shkonim tek Enver Hoxha. Me thënë të drejtën, regjimin”. I kishin marrë dhunisht nga shkolla për t’i
fëmijën dhe të shkoja në qendrën e
ishte një moment emocionues jashtëzakonisht i hipur në kamionin që do I çonte në fshatin e
lokalitetit. U takuam. Aty për herë të
madh, se në fund të fundit unë isha një mësues Prandaj edhe unë librit tim ia kam vënë internimit. Ata më kot pyesnin të dëshpëruar
parë fëmija pa dritën elektrike sepse
fshati që po takohesha me “mbretin”, sepse ai ishte titullin “Takim fatal me diktatorin” sepse ku po na çojnë? Ç’faj kemi bërë? Mbijetesa
aty, në qendër, ishte një central i “mbreti” i asaj kohe. Ishte një ngjarje jashtëza- vërtet që ai takim ishte fatal për mua. Pra, atje do të qe tmerrësisht e vështirë: vetëm 20
vogël elektrik që prodhonte energji
konisht e madhe dhe emocionuese. Por, e në vend që të ishte një sukses i punës sime, lekë në ditë për pak bukë misri mund të merrte
elektrike. Pa edhe radion për herë të
çuditshmja është se mua më ngacmonte diçka, nga u kthye në bumerang, më ra në kokë dhe më nëna e vetme për të ushqyer vetën vjehrrin dhe
parë. Ai ishte i habitur. I impre-
brenda, sepse unë kisha një biografi shumë të ndërroi të gjithë rrjedhën e jetës sime dhe të dy djemtë e mitur… Ndërsa në burg Gjet
sionuar isha edhe unë sepse kishin
papërshtatshme për regjimin. familjes sime. Vocaj, pa mundësinë më të vogël për t’i
ardhur pedagogë të universitetit dhe
ndihmuar, me ndjenjën e fajit se ata po e
unë isha i ri. Kisha edhe merakun se
Mendoja me vete se ajo ngjarje mund të bëhej …Gjatë asaj kohe, pasi ishte zbuluar pësonin prej tij mes kushteve të tmerrshme
ndoshta gjërat nuk shkonin ashtu siç
shkaku që të zbulohej biografia ime. Për koinci- krejtësisht biografia ime, automatikisht unë duhet të mbijetonte…
e kisha menduar.
dencë unë isha larguar i vogël nga Mirdita, duhej të kaloja në listën e zezë. Lufta e
vendlindja ime, dhe e kisha humbur si biografi duke klasave i kishte ndarë njerëzit në “tanët” Gjet Vocaj: Një ditë në Spaç, sfida për të
Ata filluan ta pyesnin djalin, fil-
qenë nxënës në Tiranë e duke lëvizur në vende të dhe në “kundërshtarë”. Unë i përkisja listës mbijetuar
limisht me pyetje të thjeshta dhe
tjera. Nga ana e babait, biografinë e kisha të së kundërshtarëve. Por, inati ishte se përse Rrëfimi për kushtet çnjerëzore: “Rrinim tërë
pastaj e rritën gradën e vështirësisë.
përshtatshme, kurse nga ana e nënës jo. Gjyshin e unë e kisha fshehur biografinë. Nuk e kisha kohën jashtë, të lagur. Kur palltot na ngopeshin
Ia shtuan aq shumë gradën e
kishin pushkatuar, të afërmit e tjerë të nënës i kishin fshehur. U gjetën disa shkaqe që unë të me ujë, i shtrydhnim disa herë dhe i vishnim
vështirësisë, dhe ky, në mënyrë të internuar, u kishin djegur shtëpitë etj. Pra, kisha një arrestohesha, p.sh. në fakt, në shoqërinë përsëri të lagura”.
çuditshme për ata, u përgjigj aq
biografi shumë të papërshtatshme për regjimin e tonë, pikëpamjet që kemi pasur në atë kohë,
saktë e aq bukur, saqë ata mbetën
atëhershëm. Dhe kisha një parandjenjë që ky rast do i kemi folur lirshëm, pa të keq. Ka pasur Një ditë në Spaç, siç e rrëfen Gjet Vocaj, ishte
vërtet, shumë, shumë të impre-
të bëhej shkak që të zbulohej biografia ime. Dhe në edhe shumë njerëz që kanë denoncuar. Pra, një ditë ferri. Të burgosurit që punonin në
sionuar nga ai rast. Djali u tregua fakt ashtu ndodhi,” – dëshmon Gjet Vocaj. unë kisha bërë agjitacion e propagandë, kam minierë e kishin shumë të vështirë mbijetesën.
shumë i aftë me përgjigjet që dha.
folur me njerëz në atë kohë, kisha folur Por edhe ata që nuk punonin, mes të cilëve
Ai do të ishte për disa vite një mësues fatlum, krejt i edhe më përpara dhe kishte denoncime të ishte edhe Gjeto, vuanin urinë, dhe një
Pedagogët u bindën plotësisht, edhe
pangjashëm me asnjë mësues tjetër në Shqipëri. Ai njëpasnjëshme për mua. disiplinë të hekurt, që sipas një përllogaritjeje
Bedri Dedja që ishte sekretar i
kishte privilegjin të mësonte një fëmijë me aftësi të djallëzore ishte projektuar për t’u shkatërruar
Akademisë së Shkencave të asaj
jashtëzakonshme. Duhej të eksploronte aftësitë e Gjithashtu, koincidoi edhe diçka tjetër. Në durimin fizik e psikologjik…
kohe, që djali ishte një fenomen i
këtij gjeniu të vogël, të stërviste logjikën e tij, të atë periudhë, një shoku im i ngushtë, me të
jashtëzakonshëm, i një niveli
zbulonte mënyrat se si ai i zgjidhte problemat dhe të cilin isha rritur në shkollë në Tiranë, kishte Gjeto e dëshmon kështu një ditë burgun e
botëror. Arriti të shumëzonte tri
gjente rrugë të reja që vogëlushi me mendje të vendosur të arratisej. Unë u mundova që t’ia Spaçit: “Zgjoheshim shumë herët në mëngjes,
shifra me dy shifra, përmendësh.
bukur, të zbulonte e përftonte sa më tepër prej mbushja mendjen që mos të arratisej sepse veprimet duhej t’i kryenim me shpejtësi të
Shumë e çuditshme. I dhanë
universit të dhuntive që zotëronte… ishte e rrezikshme dhe mund të vritej në jashtëzakonshme dhe rreshtoheshim për apelin
gjithashtu problema të nivelit të
kufi, familjen do t’ia internonin e të tjera me e mëngjesit. Apeli zgjaste mbi një orë. Edhe
shkollës së mesme dhe të gjitha i
Zotni Gjeto e dëshmon kështu eksperiencën e rrallë radhë. Por, pas njëfarë kohe, ai e mori kur ishte shi e furtunë, ne qëndronim në rresht
zgjidhi me mënyrën e tij origjinale.
si mësuesi personal i Nikës së vogël. “Sipas Enver vendimin. Erdhi e më takoi ditën që kishte për dy derisa të mbarohej apeli. Pastaj
Pra, pasi u bindën plotësisht se ai
Hoxhës unë duhej të isha mësuesi personal i fëmijës vendosur të ikte. Shkuam e pimë nga një rreshtoheshim për të marrë ushqimin. Edhe atje
ishte një fëmijë i jashtëzakonshëm,
dhe ta ndiqja gjatë gjithë jetës këmba-këmbës. Sipas birrë dhe përfundimisht ai u nis nga Dajçi, mund të rrinim mbi një orë në radhë. Secili
morën vendimin që të nesërmen të
tij, meqë unë e kisha zbuluar, duhej t’i rrija afër dhe përgjatë Bregut të Bunës, kaloi në Jugoslla- kishte tasin dhe lugën e vet. Ajo që më ka bëtë
shkonim në Shkodër. I morëm leje
djali do të kishte një respekt të veçantë për mua. vi, në Itali e më në fund përfundoi në Man- përshtypje ishte që, kur të shkonin njerëzit në
familjes dhe shkuam në Shkodër.
Formalisht mund të bëja një punë tjetër, por gjith- hatan të Amerikës… rresht dhe të paraqiteshin përpara sportelit, për
Atje ishte përhapur fjala për një
monë duhej të isha pranë djalit. Ai dha dhe sugjeri- të marrë ushqimin, ishin llogaritur rrjedhat e
fëmijë të jashtëzakonshëm dhe ishte
min që, meqë shkolla në Dukagjin ishte verore, djali Gjatë kësaj kohe Sigurimi ka pasur gjithnjë ujit nga lart që binin me densitet të madh
shumë e vështirë të ecje prej
ta kalonte fëmijërinë në fshatin e lindjes, me kushte një dyshim se unë kam pasur dijeni dhe nuk përpara dhe ky ujë binte në tasat e ushqimit.
njerëzve të mbledhur. Shkuam në
speciale. As familja dhe as të tjerët të mos e dinin kam denoncuar, meqë unë kisha shoqëri të
shkollën e mesme pedagogjike, në
që shteti kishte interesa të veçanta për atë fëmijë, ngushtë me të me të. Më vonë, ky dyshim u Ne duhej t’i zbraznim vazhdimisht dhe ishte
Institut, u takuam me mësues e
por gjërat të rridhnin krejt natyrshëm, p.sh. unë do kthye në realitet sepse shoku im, pasi arriti sukses i madh nëse arrinim të merrnin ushqi-
pedagogë dhe ngado që shkuam,
të isha mësuesi personal i tij, do të kisha një rrogë në Amerikë, u takua atje me shqiptarë të min pa na u mbushur tasi me ujë. Po me atë tas
djali i habiti të gjithë me përgjigjet
plus asaj të zakonshmes, në verë do të shkëputeshim tjerë, të cilëve u ka treguar historinë e në dorë duhej të ecnim rreth 100 metra për të
që dha”.
një muaj nga shkolla dhe do të shkonim në plazh, arratisjes së tij. Midis të tjerave, ka përmen- shkuar gjoja te mensat, të cilat ishin me ka-
unë dhe djali. dur edhe emrin tim. Gjithnjë dhe kudo ka pacitet shumë të vogël, jo për 1 800-2 000 veta
Të nesërmen e asaj dite të bujshme
pasur informatorë, të cilët informuan Siguri- që ishim ne aty, por as për 100 e ca veta. Ishim
në Shkodër ekipi i pedagogëve
Gjithashtu, Ministria e Arsimit do të mblidhte një min e Shtetit për të gjitha hollësitë e arratis- të detyruar që të uleshim diku, mirëpo aty
bashkë me mësuesin dhe Nikën e
komision, i cili do të hartonte një program të jes së tij. Kështu që ata kishin shkaqet për të vendet ishin gjithnjë të zëna. Duhej të prisnim
vogël u nisën për në Tiranë. Bedri veçantë për fëmijën. Është shumë e çuditshme, më izoluar. Më mbajtën 6 muaj në hetuesi, në këmbë derisa të lirohej një vend. Derisa të
Dedja dhe gjithë ekipi ishin të
komisioni e nxori që ka kaluar nga klasa e parë në duke u provokuar dhe duke u torturuar na vinte radha për t’u ulur, ushqimi ishte ftohur
ekzaltuar për zbulimin. Në Tiranë ky
klasën e katërt, d.m.th. në moshën 7-vjeçare fëmija psikologjikisht, por për fat nuk kam provuar fare. Pastaj lexoheshin veprat e Enver Hoxhës.
zbulim u shndërrua brenda pak
ishte në klasën e katërt. Gjithashtu, gjatë asaj kohe, tortura fizike”. Leximi vazhdonte 1-2 orë dhe ne rrinim në
minutave në një fenomen të pa-
u hartua një program special në matematikë, të cilin këmbë.
zakontë. Lajmi u bë viral. Në Insti-
do ta zhvilloja unë në kohën e lirë. Kështu, iu krijua Pas 6 muajve në hetuesi Gjet Vocaj doli në
tutin e Shkencave të Natyrës dolën
disa kushte të veçanta atij fëmije derisa kaloi gjyq. Siç rrëfen ai seanca u zhvillua me dyer Një person i caktuar nga komanda lexonte dhe
të gjithë pedagogët e studentët, të
fëmijërinë në zonën e tij të lindjes. Pastaj, me të mbyllura, me dy dëshmitarë falsë. Ishin ne ishim të detyruar të dëgjonim me shumë
cilët e kishin marrë vesh të gjithë
kalimin e kohës, u mor vendimi që ai të shkonte në burrë e grua, një çift, që ai i njihte, por nuk vëmendje. Pastaj bëhej përsëri apeli. Pastaj
donin ta testonin Nikën e vogël. A
 P a g e 6 O u r W o r d s

EPIKA BLU E EDISON GJERGOS DHE FRYMA E VITEVE ‘70 Nga KOLEC TRABOINIClick to Resize
EPIKA BLU E EDISON këngë epike për disa po ashtu. Bilal rinj” të cilin ma Shpëtim Gina dhe kishim t’u shfaqur sa më ishte temë e luftës, ishte me
GJERGOS DHE FRY- partizanë nën një Xhaferri kishte dha bashkstudent- (13.12.1951- punuar bashkë në origjinal ndjehej partizanë. Por atyre u duhesh-
MA E VITEVE ‘70 sfond blu të qiellit shkruar një tregim ja e degës së 15.08.1974) që e Kombinatin e kudo tek autorët e in disa viktima në art dhe do
ku ndrisnin yje të me temë të gazetarisë Zenepe kisha bashkstu- Drurit në Shko- rinj. Por kur u t’i gjenin patjetër. Siç gjetën
Nga KOLEC TRA- largët e të ftohtë. përafërt, por në të Çekrezi- Luka. dent në Universi- dër. Nën këto zhvilluan pleni- edhe Maks Velon. Siç bur-
BOINIClick to Resize Gjithçka e mbajtur vërtetë tërë Për të qënë të tet, me dramën e influenca e dëshi- umet famëkeqe gosën e pushkatuan pa
në tonet dominuese tregimet e Bilalit sigurt se nuk do tij “Armiqtë”, ra për të bërë për letërsinë e mëshirë plot të tjerë.
"Epika e yjeve të blu me disa fraktura ishin impresio- të na diktonin e vënë në skenë nga diçka ndryshe artin dhe për Burgu e dërrmoi piktorin.
mëngjesit" - për këtë të telajos të kuqe të nante. Të rinjtë e spiunonin e Mihallaq Luarasi. mbaj mend në atë mbarë krijimta- Arriti te shihte një ekspozitë të
vepër oil në canvas, me ndezur e të zezë. brezit tonë si të kishim grisur Shpëtimin e kohë të kem rinë artistike, të pranverës në fundin e jetës së
dimensionet e telajos 179 Por luftën ata e thuash i përpinin kopertinën dhe mbyti sigurimi shkruar edhe vetë tmerruar vet ku tashme piktorët kishin
x 119.5 cm, krijuar në donin të ndritur, tregimet e tij në nuk gjëndej në në Mamurras , në ndonjë tregim si shumëkush hoqi arritur disi të shpëtonin prej
vitin 1971 u dënua me farfuritëse, bubul- faqen letrare të asnjë cep të libritlumin Drojë, "Stina kur pikon- dorë nga krijimta- diktatit të plotë. Kishte më
burg Edison Gjergo litëse, ditën për gazetës “Zëri i emri i Bilalit. Porsepse e kishin in yjet" ca parti- ria, sepse ishte si shumë lirshmëri ngjyrash në
(1939 -1989). diell, me partizanë rinisë”. Me atë libër të ndalu-konsideruar si zanë që ecnin të ecje mbi mina, telajo. Ai pikërisht për këtë
Ishte një urrejtje e egër viganë, me urra, me arratisjen e tij ar e lexonim dhe dramaturg deka- nëpër natë me ose përndryshe ishte dënuar, kish humbur
ndaj këtij piktori prej njerëz që hidheshin gjithçka që kishte e kalonim dorë në dent. E kishin shoqen e plagosur duhej të ecnin në vitet më të çmuara të krijimta-
atyre që mbanin skeptrin e mbi topa, mbi tanke, shkruar u ndalua dorë si ungjill venë në që u vdes në trasenë e sigurtë risë. Por gjithsësi ai nuk mund
pushtetit. U lëshuan me që i prisnin plumbat dhe u dogj si arti. shënjestër dhe agim, apo një të shabllonizmit e të paraqitej në ekspozita. U
tërbim sikur Edison me gjoks, gjithçka “Lirishta e kuqe” arritën ta elemi- tjetër “Në skematikës së real mbyll në vetvete e ra në një
Gjergo të kish bërë një në eufori... poezi si dhe Edison Gjer- nojnë më 15 mesnatë” me të -socit. dëshpërim të thellë. Ndrroi
kundërrevolucion dhe u Megjithëse diktaturë romani go:"Vajza e re" gusht 1974. Edhe njejtën frymë, Edison Gjergo jetë në vitin 1989 në moshën
rrezikonte pushtetin që e ajo kohë pas vitit “Krastakraus” për 1972 ai kish guxuar të por të dy këto ishte nga ata që 50 vjeçare. Gjithsesi kjo punë
mbanin me dhunë. Në fakt 1970, ishte një epokën e Skën- Duhet pranuar bënte një art tregime m’i guxoi dhe tërë e tij, kjo epikë blu në telajo e
ai kishte derdhur në telajo gjëndje kërkimi prej derbeut. Ruaj në se megjithë frikën ndryshe prej refuzuan kur rrufetë ranë mbi Edison Gjergos i qëndroi
plot fantazi e frymëzim krijuesve për të kujtesë që pas që ekzistonte, skematizmit të botova librin e të. U mallkua kohës. Lumturisht nuk është
kurrgjë më shumë se një sjellë pikvështrime, arratisjes së Bilal krijuesit kohës. Në burg parë me tregime publikisht dhe u prishur. Eshtë shumë impre-
episod të luftës, por të mjete stilistikore Xhaferrit në vitin përpiqeshin të do të përfundonte "Petalet e ba- dënua fizikisht. sionante. Një dimension që i
parë krejt ndryshe e jashtë shprehëse e subjekte e parë të studi- dilnin nga korni- edhe liriku më i james së hidhur”, Ishte tmerr të thyente tërë rregullat real-
skemave të kohës. Një të reja në art. Edhe meve universitare za, veçanërisht të ndjeshëm i kohës 1973, ndaj pashë mendoje se e socit, mirëpo edhe sot pas dy
fundnate e thellë, një në letërsi me arrita të gjej librin rinjtë, kam para- Frederik Rresh- ç'pashë i zhduka. kishin dënuar me dekadash që është shëmbur
rapsod i tretur deri në tregimtarët e rinj me tregime “Tokë sysh edhe drama- pja, të cilin e Dëshira të tilla burg për një diktatura, ndërkohë që pak
asht me lahutë këndon një apo poetët ndodhte e lashtë, njerëz të turgun e ri njihja nga afër dhe tentativa për tabllo, që fundja flitet për Edison Gjergon, na

EPIKA BLU E EDISON GJERGOS DHE FRYMA E VITEVE ‘70 Nga KOLEC TRABOINIClick to Resize
del ndonjë piktor si i
suksesshëm por edhe i
pompuar me mbështetje
politike, që na e shet
sapunin për djathë duke
thënë se natyrat e qeta me
lulkat e tij punuar asokohe
ishin një dizidencë kundër
sistemit monist.
Në të vërtetë dizidenca
ishte Edison Gjergo me
tabllonë e tij “ Epika e
yjeve të mëngjesit” që sot
ka një vlerë të madhe. Pse
jo dhe “Metalurgu” reali-
zuar në 1971 që ka të
njëjtën frymë e teknikë
dhe mbajtur me të njëjtën
tonalitet ngjyrash ku
mbizotëron kuq e bluja e
Gjergos. Kjo pikturë
epike blu e ky stil i tij
origjinal shprehte dëshirat
e krijuesve për të thyer
skematizmin e kohës, atë
ngurtësi që shterpëzonte e
ndrydhte talentet. Dhe e
bëri atë me dinjitet e me
një sakrificë të jashtza-
konshme.
Piktori Edison Gjergo
ndërroi jetë shumë shpejt,
një fat vërtet tragjik i një
talenti të madh që nuk
arriti ta gëzonte lirinë e
çlirimin prej diktaturës e
të korrte frytet e veprës së
vet, si fati i shumë
artistëve e mjeshtërve të
mëdhenj të telajos.
Edison Gjergo:
"Metalurgu" 1971
NJE VARESE ME
PORTRETIN E SKEN-
DERBEUT NE MUZEN
BRITANIK,LONDER...
by Ilir Seci Ne kohes,nje stoli qe pranohej prag te vdekjes shenohet se nuk e kane pi- brojtur
muzeun Britanik ne gjendet ne kurorat gjithkujt.Nje Idhuroi Muzeut varesjaeshte e kasur dhe as kane Mërmërin: ”Nënë, moj, bukë,
Londer,i mirenjohur dhe stemat mbret- konfirmim te ketij Britanik gjithe shekullit te 15-te shkruar per te!? dua bukë!”
si British Muse- erore te te gjithe simboline kuroren koleksionin e vet pra e kohes se -.-
um,mes shume e familjeve mbrete- mbetreterore te familjar qe Skenderbeut dhe FEHMI KOR- Nëna e vështron bijën me sytë
shume objekteve te rore te Evropes Skenderbeut e vleresohet nga eshte mbajte CA e mekur,
ekspozuara gjendet atehere edhe thote edhe Marin mete pasurit ne negjallje te tij Manushaqe Dhe dridhet porsi zogu në
edhe nje varese e sot!...Simbolika e Barleti ne vepren bote!ketu ky sepse e permend kallkan natën me hënë,
shekullit te 15-te,qe kesaj lule ne e tij,(Cf. Marius hulumtues I madh edhe Marin Manushaqe Gjen forcë të vërë dorën mbi
ne shenimin poshte kurora mbreterore Barletius,Historia meriton te evi- Barleti!Shenohet nė kėtė pranėverė flokët e palarë,
e ka te shkruar se kishte dome- de vita et Gestis dentohet se kush se Sir Hans hap petalet Dhe mposht ethet e SIDë-s,
eshte e Heroit tone thenien se me tre Scanderbegi kaqene!Sir Hans Sloane eka blere tė pėrqafoj me forcë
kombetar Gjergj petalet e veta Epirotarum Sloane eshte ne diku ne Itali por mos nguro që gjejnë vec nënat.
Kastrioti- perfaqesonte tre Principis, Rome, kuptimin e plote nuk sqarohet me mos u palos. -.-
Skenderbeu.Varesja shtresat e 1501 or 1510, fjales babai I shume!A ka Nuk jam therra Mbi flokët e ëngjëllit që do të
eshte prej guri te shoqerise se Frontispiece, opp. Muzeut Britan- mundesi te kete ti o lule ngelë jetime,
gdhendur,me numrin kohes kur nisi te p. 1.)…dhe po iksepse qene e Donika qė e shėmtoj Që nënëzën e saj më s’do ta
e series se shenuar perdorej,pra ashtu edhe kata- koleksioni I tij Kastriotit!?Pra e nurin tėnd shohë përjetë,
poshte:” SLBCame- perfaqeson ata qe logu I Muzeut ishte embrioni familjes se Gjergj dashuria ngrinė Dridhen dy duart e holla si dy
os.176”.Kur e sheh punojne,ata qe Britanik ku nga nsisi Kastriotit- si kristalet fletë duhani,
nga siper xhamit luftojne dhe ata qe gjendet kjo vare- plotesimin e vet Skenderbeut?!... e ti mė shkrin Dhe për herën e fundit po…
ngjan sikur te jete te luten,falen!Kjo se,( British Muse- Muzeu kur mė je pranė. endin një gërshetë…
jete prej kuarci,e lule eshte simbol i um, Catalogue of ndoshtame I Ishte befasi per -.-
gjate 1.62 inc sipas lashte qe paraqitet Early Italian pasur I botes sa I mua kur e pashe Raimonda Moisiu Lotë si kumbulla prej akulli
sistemit anglez ose ne heraldiken Engravings, by takon ne ate Muzeun E vogla vajzë ….. bjenë përdhe
4.1 centimetra! evropiane qe nga A.M. Hind, arkeologjise dhe Britanik ne Lond- ëngjëll i pafaj – “Nuk dua bukë nëna ime,
Shenimi poshte koha e Shen Section A. 1; and historise!Nje er sepse ishte hera Hapet dera e një s’kam uri!”
thote se eshte nga Zenobise, shenjtor Stowe MS. 697. shesh qdendror e pare qe mesoja kokë fëmije, është pragu i vdekjes ... nëna
nje lloj guri gjysem I italian nga Fi- fol. 180.)… neLonder mban rreth saj! zgjatet, s’ka bukë as para
cmuar!Eshte nje rence,(italisht San “Nga vjen kjo emrin Sloane Asnjehere nuk na Dy sy të njomë Oh..vec këtë gërshet…ca lotë
punim i realizuar me Zanobi, Zenobio) varese dhe si ka square ne nderim eshte permndur si ngulen te një dhe … agoni:
shume finese duke (337–417)… perfunduar te tij,ka marre objekt qe ne fakt shtrat,
pase parasysh mad- Simboli ne fjale aty?!”-shtrohet titullin “Sir’ eshte me mjaft Në sytë e fëmijës “Më ka zënë sëmundje e
hesine e objektit dhe eshte shume I mete drejte py- eshtenderuar me vlere sepse eshte lotët - kumbulla shekullit, vogëlushja ime,
portretiI Sken- perhapur,aq etja…Muzeut gjithe titujt dhe sjelle aty nga nje prej akulli S’do kërkosh më bukë,
derbeut aty eshte shume sa ne mjaft Britsnik kjo dekoratat e kohes prej personal- Një shtrat ...një nuk do të keshë më nënë,
mjaft me interes! interpretime e varese e Sken- per kontributin e iteteve me te grua ... shiringa e Mami do të jetë pas pak nën
Siper jelekut ka marrin edhe si derbeut I eshte madh qe kadhene rendesishme te aparate. një gur të bardhë,
veshur nje mantel simbolike te dhuruar nevitin ne kerkime ne krejt historise -.- Dhe do të qëndisië gërshetin,
aristokratik me jake Trinise se shenjte! 1753 nga Sir fushen e boterore dhe Sir E vogla vajzë me që nga bardhanë e hënës!
te nalte!Mbi krye ka Pra prania e ketij Hans Sloane arkeologjise dhe Hans Sloane nuk flokët e shpupuri- -.-
dy kurora dhe ne simboli deshmon (mjek, academik/ historise!Kush e mund te mashtro- sura, Po më merr një shtrigë, moj
qender te kurores njohjen e Sken- intel- ka pase mbajte- hej lehte!...Ku Me fytyrën e bijë, SIDE quhet,
eshte simboli i derbeut si mbret ektual;koleksionis kete varese!?E kane qene histori- pistë, nga lodrat Fshehur ma prunë ata -,
zambakut, “Fleur-de neper oborret e t I famshem kujt ka qene,kush anet tane qe jo tej në rrugë, tregëtarët e dashurisë…
-lis”,simbolit mbret- Evropes pasi nje britanik,(1660 - e kishte te veten?! rralle kane vizitu- Si ëngjëll i pafaj, Kjo shtrigë po ha ngadalë
eror te Evropes se simbol i tille nuk I 1753) I cili ne Ne Muze ar kete Muze qe i trëmbur, i pam- trupin e nënës tënde,
 V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 7

Lugina nuk shitet, as nuk ndërrohet; Nuk falet, as nuk harrohet… Por, FITOHET!
të drejta origjinale të parealizuara
dhe që duhet t’i realizojnë aty ku
jetojnë dhe janë autokton, histori-
kisht!
Kur mohohen të gjitha të drejtat
elementare, politike, njerëzore dhe
kombëtare, atëherë vetëm e drejta e
protestës ngelet e përhershme dhe e
patjetërsueshme!
Të protestosh për të realizuar të
drejtat legjitime si njeri, si qytetar
dhe si nacionalitet, është e vetmja
alternativë e pamohueshme në
demokraci.
Serbisë, në Luginë të Preshevës,
mund t’i bëhet vetëm një kërkesë:
largimi i xhandarmërisë dhe gjithë
strukturave famkeqe të dhunës
serbe, që tërrorizojnë komunitetin
autokton shumicë të shqiptarëve në
Luginë.
Ndërsa, të gjitha të drejtat tjera,
janë obligim dhe realizohen nga
vetë ne dhe më përgjegjësi dhe jo vetëm të deklarohemi, Me fjalë të shëmtuara ështëprej saj c`mund të takoj? apo jashtë vëndit të lindjes,
të plotë politike, në mbrojtje të interesit poli- përqeshur, torturuar Dhe kënaqur thua: jam Vëndit të origjinës,
kombëtare, qytetare dhe tik, kombëtar dhe qytetar! Në Mpiksur mëndjes së tij këtopjesë e këtij organizmi, jap Edhe nënshtetas i një kombi
demokratike, pa lejen e shërbim të sigurisë dhe copëza ”gjaku, dhe marr...c`më ka ënda,,, tjetër mund të futesh si lyp-
dhunuesit të barazisë! lëvizjes së lirë, të pronës Se dikush, mësuar është, Por në të vërtet ,,, asgjë nuk sarë,
private, mirëqenies dhe I prirë për të ngacmuar! shijon! Duke ”zhvatur” taksat e
Autonomia nuk kërkohet zhvillimit ekonomike, bara- Por në të vërtet,,, ndihesh mbledhura në vite,
më, pas një plebishiti zisë shoqërore, përkujdesit Jasht sistemi,,, jashtë sistemit ku jeton! Megjithatë, pas kthimit në
gjithëpopullor dhe pas një shëndetësor e të kulturës, të Ndihesh kur mëndjen se Ja, shtëpi nga një përvojë e tillë,
konflikti të armatosur, por qytetarisë dhe perspektivë në shkollon dot i varfër, ...diku pak më tutje dëgjon Pasi je pjekur në zgarë nga
ndërtohet me një liri, të barazisë e demo- Kur pak më tutje periferie trokun e një bastuni të sistemet politike,
përgjegjësi politike të kracisë. verbohesh për të parë të kalbur kalldrëmit, kërcënuar me akuzën
deleguar me votë! vërtetën, Simptoma paranoje të ”lypsarë Ndërkombëtare”,
Është dhe mbetet çdoherë Pa bukë, ndjekin, se dikush të godet, Me shuplakë qëllon sistemin
Zgjidhja është imperativ i domosdoshmëri dhe obligim i Pa strehë, Të vjedhin, të vrasin e ti e të papunëve, të pashprese
kohës dhe domosdoshmëri institucioneve lokale, partive Me dorën shtrirë një prap ringjallesh sistemit Atë sistem që edhe pse brën-
demokratike e agazhimit politike, OJQ-ve dhe gjithë hapëisire të rëndë, pak ajër tënd i qorruar, da, të la jashtë si lypsarë !
të përbashkët politik, qytetarëve të Luginës dhe Fëmijë lypsarë qorrsokakut, Një qetësi morti, kënaqësi
qytetar e kombetar, nën përtej saj, që të jenë gardianë që zvarrë e ndërtojnë jetën. që vret...
kujdestarinë e një admin- të barazisë dhe jetës së lirë
istrimi civil të përkohshëm për shqiptarët në Luginë! Jashtë sistemi,,, Jashtë sistemi,,,
ndërkombtar! Je, Je,
SILVANA BERKLI Mos mendo se pasuaria të As mos mendo të kundërtën
Të gjithë, pa përjashtim, Jashtë sistemi,,, ka futur brënda, e planeve radhitur për të
politikisht dhe kom- Je ndjerë kur një rrobë veshur Ti e zhvat një copëz të ardhmen,
batrisht, duhet të vihemi, në trup njomcaku, vogël jete të zbrazët, sepse Nuk ka rëndësi në je brënda

Blood on the streets of Kavaje Albania….

What Now!!!
Second term for Elvis Rroshi, what’s he doing for
the family!! Burg per vrasesit

FANTAZMAT E UDB-së JUGOSLLAVE ! Nga Nafi Çegrani

Agron Tufa i pergjigjet Edi Rames. ,,Znas li gdje te vodimo?,, ( A di se ku të duke të herdhur nga dritarja, dhe nesër do farsa udbashiane, e atyre të cilët më kidnapuan dhe
Agron Tufa çojmë!)- tha inspektori kryesor me nofulla të shkruajn gazetat e Jugosllavise se i gjykatësve me fytyrë kentaurësh të cilët pa fajshëm
PËR MEDIAT! të gjëra e sy të kokërllukër nga dehja. Për arrestuari bëri vetëvrasje!,, u dëgjua zëri i më dënuan dhe nxorrën përpara kordonit të push-
të cilin më vonë kuptova se quhej Ante Bradariqit. katimit, i dënuar në baza nacionale dhe me motive
kompanisë ,,Adria,, të Sllovenisë. Edhe Bërnada, kurse shefi I tij Fikret ,, Po, po, kështu do ta përhapim lajmin politike.
stjuardesa mbeti e trishtuar kur vërejti se më Bradariq… sikur ke vrarë veten, ose të ka vrarë roja Por, deshi Zoti Kreshnik Kalaja mbeti gjallë! Ai
çonin të prangosur. Ajo i pyeti diçka ata që ,,Emra të çuditshëm…Gjithë në tentative për ikje !,,- tha tjetri, ai ishte viktimë i gjithë kësaj drame mizore dhe kanx-
më shoqëronin… do ,,bradariqa,,!-mendova me vete. nofullgjëri. have të nëntokës kriminale që ishin shtet mbi shtet.
,,Ovaj je jedan od onih sta su kidnapovali Dikur furgoni ndaloi. Mua më kapën sit ë ,,Ne jemi Perëndi për ty! “- dëgjohej një Kjo është një histori e gjatë, e tmerresh dhe pa-
JAT-ov avion u Njemaccku,, (Ky është ishin ujqër, duke më ngjitur me shpejtësi tjetër. Më vonë kuptova se quhej Stipe drejtësishë. Andaj, i lutem Perëndisë sërish të lind
njëri nga ata të cilët kanë bërë rrëmbimin e nëpër shkallët e një godine dykatëshe dhe, Grabovac, dhe mik i afërt me Zdravko NJERIU si Emil Zola dhe të del në mbrojtje të së
avionit të JAT-it në Gjermani).Dhe i lidhnin pasi mbuluan mirë me batanie nga brenda Mustaq. vërtetës dhe drejtësisë, në zbardhjen e rastit të
punët me rastin e Musa Hotit! Habi…! derën e dhomës ku më futën, më tërhoqën Kur mora guximin e u thashë se s'kisha montuar për “krim” që nuk egziston, të nxjerrjen në
Stjuardesa më shikoi edhe njëherë në sy, zvarë , duke me mshuar me shkopinj ç'të mendoja, bërtitën si t'i kish pickuar dritë të diellit të vërtetën si dikur Zola rreth ,,Aferës
dhe ndoshta nuk i ngjajta si ndonjë gome, çufura metali dhe me grushta. Me gjarpëri dhe një Zot e di se ç'bënë me mua së Drajfusi” .
kriminel, iu tha si me qorrtim:,,Lerenja ta ishte edhe kryetari i Degës së Punëve të dhe sa kohë, pasi nisa të mos kuptoj se
rehat njeriun, ,,Nemoj da zaebavate!,,- dhe Brëdëshme të Bugojnës Fikret Bradariq, ç'bëhej, sepse nga rrahjet më ra të fikët.
eci e qetë me hapat e saj të lehtë dhe shpirt një shovinist dhe antishqiptar I tërbuar. Ndërsa unë dergjesha në dysheme i lidhur
jo djallzor. Nxorën të tre pistoletat nga brezi dhe, me në duar me hekura ! Torturat zgjateshin
Më zbritën në ajroportin e Sarajevës i cili t'i vendosur në tavolinë, m'u afruan dhe me seanca 8-9 orëshe dhe me ndrime, pa
ishte plotësisht i rethuar me polic të armato- më "këshilluan" të mendohesha për vepri- pushim e pa gjum fare me ditë e netë të
sur me automatic, sikur të kishin arrestuar mtarinë time armiqësore, për vajtjen time tëra gjatë asaj jave, e bodrumet ishin të
ndonjë Al Kapone!Dhe duke më mbajtur në Amerikë dhe ,,kontaktet,, që paskam errta fare, nuk dukej as dritë dielli, as cope
për krahu si të isha i verbër, më futën me pas atje me CIA-n amerikane. qielli, pos që nuhatja një erë gjaku të
shpejtësi në një furgon të blinduar policie Isha i habitur fare nga këto marrëzira që tharë, edhe muret ishin të përgjakura nga
dhe ecnim e ecnim gjatë asaj nate, dhe nuk po dëgjoja. terori.
dija se ku do të më shpinin. ,, Ose fol, ose përndryshe do të zhdukim, Të tilla ato mënxyra dhe trishtime ishin
 P a g e 8 O u r W o r d s

Nga Agustin Anila Miraka Admir Peci

ishim të lirë, në kuptimin që
mund t’i shkruanim letër
familjes, mund të lexoje diçka
etj., ndërkohë që mësimi i
gjuhëve të huaja ishte rrep-
tësisht i ndaluar. Po të kapnin,
të dënonin shumë rëndë me
burgim sepse aty kishte burg
brenda burgut, që ishin birucat.
Por birucat e Spaçit kanë qenë
shumë të tmerrshme. T’i hiqnin
të gjitha rrobat. Të linin vetëm
me një këmishë në çimento.
Temperatura arrinte në -15°C
jashtë dhe të dënuarit rrinin në
ato kushte në birucë, për aq
orë ose ditë sa i dënonin.
Shumë vështirë që të
shpëtonin pa u ftohur. Gjatë
ditës edhe pse moti mund të
ishte me ngrica, me shi ose
me borë, rrinim jashtë, nuk
mund të futeshim në asnjë
vend. Absolutisht në kapa-
none nuk na lejonin të
hynim. Vend tjetër strehimi
nuk kishim. Rrinim tërë
kohën jashtë, të lagur. Kur
palltot na ngopeshin me ujë,
i shtrydhnim disa herë dhe i
vishnim përsëri të lagura. gjeti një atmosferë më të Gjet Vocaj ishte me fat, pasi të zënë një qoshk për të
Vetëm natën, kur futeshim mirë. Atje kuptoi ai kamp në vitin 1982, kur burgjet e tërhequr të paktën dy
nën batanije, mund të ishte një ferr tjetërlloj. Ai Shqipërisë ishin tejmbushur fëmijët në Shkodër. Babai
thaheshim e ngroheshim ishte burgu i urisë. Uria disafish mbi kapacitetet, u bë I tij ishte ndarë nga jeta që
fare pak.. ishte menduar si një një amnisti e madhe, prej së nga koha kur ai qe në
mënyrë nënshtrimi deri në cilës përfitoi edhe ai. Për burg. Gjeto mundi të
…Në çdo moment ishim në eliminimin fizik të të mësuesin e dikurshëm, që do tërheqë në Shkodër vetëm
tension të jashtëzakonshëm. burgosurve. Kush nuk të linte qelitë e ftohta, kthimi dy djemtë që përfitonin
Flas për njerëzit që nuk merrte ndihmë nga familja në liri duhej të qe një prej moshës së tyre. Më
punonin sepse ata që ishte i destinuar të vdiste shpërthim gëzimi. Por Gjet shumë mundime do të
punonin e kishin edhe më të nga uria dhe sëmundjet… Vocaj nuk kishte një shtëpi jetonte disa muaj në ato
tmerrshme ditën…” Dhe vdekjet ishin aq të ku të kthehej, as një familje. kushte absurde, ndërkohë
shpeshta e të ngjashme sa Ata ishin të dënuar në in- që Lili, bashkëshortja do
Gjet Vocaj, thotë se edhe ishin kthyer në normalitet. ternim. Shtëpinë ia kishin të mbetej ende në atë
kur shkoi në Ballsh nuk marrë. I duhej të luftonte për fshat të veçuar për të

Ku eshte sherbetori tani te fusi keto dy llume neper burgje per krimet e tyre apo ka neoje per ndonje shtytje dhune
si ne kohen e diktatures se 1945….a mjere ai popull dhe per ato njerez atje...
Ina Rama—-Adriatik Llalla Nga nje e pa-afte tek nje sherbetor shkon Prokuroria e Shqiperise….presim nqs ka
ndryshim...filloi dhe llalla nga shkelja ligjit tek Marku , qe I thone njerezve qe nuk duam tja dijme per ASNJE.
Veglat e mafies ne Shqiperi

Nga Agustin Anila Miraka Admir Peci

vuajtur pjesën e mbetur të disi më të lehta. Puna në Humbja e tij i vuri kapak të më parë në jetë,dhe desh- apo thjesht ia mësova
internimit. Sidoqoftë liria kalanë e Shkodrës si punëtor i gjithave”… perohem me faktin se jeta vetës sepse njihja vetëm Te jesh grua , syte e bukur
zgjati vetëm 11 muaj. monumenteve të kulturës do paska ecur edhe pa mua,kaq ligjin e mos dorezimit. oqean i pafund ,
t’i jepte mundësinë të komu- Si mund t’i ndodhin një njeriu të qenkam unë,edhe pa Dua të dal, bërtas për herë Zemra e arte qe s'di te
Një ditë në mëngjes herët nikonte me turistë të huaj. vetëm gjithë këto fatkeqësi? Një prezencën time po iken të parë.Dua të mbyll këtë harroj ,
policët do trokisnin fort në Mes tyre do të njihte dy mësuesi të urtë e të apasionuar, një sekon- kapitull jete,s`dua më t`a Piedestal ndjenjash deri ne
derë e do t’i komunikonin turiste të moshuara franceze, burri idealist, një njeriu të paepur det,minutet,oret,ditet,javet, kujtoj, madheshti ,
urdhrin për ta internuar. me njërën prej të cilave për t’i bërë ballë të keqes e për të muajt,vitet por si duket askujt s`i bën Oaz i bukur ku vec shpirti
Por edhe në këtë ndësh- shkëmbyen adresat dhe vijuar përpara??? po u ndrruakan stinet,dhe përshtypje vuajtja ime,e as i saj perjetesishte noton ...
kim kishin menduar një vijuan korrespodencën deri unë paskam shpresuar se të zëri im i lodhur që lut
djallëzi. Sepse edhe në kur regjimi ra. Zotni Gjeto, jeton tashmë në gjithcka ndal,e nuk ecën pa për ndihmë,mbase edhe Te jesh grua , sirene e
internim do t’i detyronin Shkodër me bashkëshorten e tij mua. ata thjesht janë njerez si vegimeve pafund ,
të jetonin të ndarë… Pas vitit 1992 kur mund të Lilin dhe djalin e vetëm që i ka Më quaj egoiste po des- puna ime,të Ujevare qe ylberin nga
lëviznin lirshëm ata falur Zoti që tashmë ka krijuar he,apo edhe një e cmendur lodhur,deshpruar,të hum- gjumi , zgjon ,
Gjeto rrëfen: “Sapo shkëmbyen vizita në Lion familjen e tij. Jeta është treguar e që e mbivlereson vetën,por bur, Aurola me e paarrire e
mbusha 11 muaj e gjysmë dhe në Shkodër dhe ajo u bë ashpër me këtë burrë, por ai është të e të tretur në qytetin e shpirtit te paprekur ,
nga lirimi, në 5 të shkas që ta ndihmonte Gjet i urtë e i duruar. E ka pranuar fatin betohem se nuk jam asnjëra lindjes e që kanë kthyer Kenga e pakompozuar qe
mëngjesit më vjen policia Vocajn të rimëkëmbej, të e tij… nga kto,mbase thjesht është jetën e tyre në një rutinë të mes buzeve bulezon .
me kryetarin e këshillit merrte një shtëpi fillimisht e e tmerrshme për një njeri mërzitshme,
dhe më urdhërojnë të më vonë të niste një biznes. Ka vetëm një keqardhje: që kur e kupton se bota nuk si mund të pres që të Aferdita Kraja Borici
nxjerr rrobat jashtë me Kësisoj vitet pas rënies së s’mundi t’i shkojë në fund ëndrrës ndryshon esencën pa ty,as njejtit të më ndihmo- Notat ne pentagram i
urgjencë sepse më kishin regjimit do të ishin vitet më që thuri me Nikën e vogël, nuk hidherohet aq shum,as jnë,unë dua njerez pran- perkasin praneveres
internuar për 5 vjet. Ngar- të bukura. Liria dhe kushtet e djaloshin me aftësi të jashtëza- nuk gezohet, vere.
kova rrobat në kamionin mira ekonomike, do të kri- konshme që Zoti desh ta njihte në thjesht vazhdon ciklin e vet Po dal jashtë i them vetës Sec degjoj zen e bilbilit..
që priste jashtë dhe u jonin një oaz lumturie në rrethana po aq të jashtëza- të përjeteshem.Më thuaj e bindur,oo dëgjoj zhurmë ne kete stin praneverore
nisëm. Nuk më çuan në familjen e tij. Por fati do ta konshme, në ato ditë shpresash e është kjo ndjenjë njerezore? liqeni,tani duket se është Fllad i embel te prek
Pistull ku ishte familja godiste fort edhe njëherë të triumfesh në atë shkollë të vogël Apo lere,mos m`u natë,zi,terr, fetyren
ime, por më çuan në një fundit… mes maleve në Palaj Shosh të pergjigj,vetëm kalo një pasiguri,frikë por te mer me pas vetes floket
zonë nga Komani. Rrobat Dukagjinit… dimër të gjatë,të zymtë e të megjithatë është pranverë Te jep freskin e shpirtit
m’i hodhën në oborrin e Gjeto thotë: “Në vijim të ftohtë dhe ndjehem mirë,mund
një shkolle. Binte një shi i kësaj më ndodhi edhe një Vërtet, cili qe fati i Nikës? Çfarë pa shpresën se do të vijë një t`a besosh? Shikon dritaret te hapura
tmerrshëm. Më lanë 3-4 fatkeqësi. Djali i madh ishte ndodhi me të? A jeton? Ku jeton? ditë pranvera. Po,unë mirë. Te hyj fresku i pranveres
ditë me rrobat jashtë. Pas 28 vjeç, një djalë i jashtëza- Si e përjetoi ai famën dhe rrugët e E kur vdes shpresa? Atëher Po ulem mendoj,ah ky dielli rrezear
4 ditëve më morën prej aty konshëm në kuptimin e jetës? Çfarë ndodhi pas ndarjes cfar pret? Nuk po të fllad i lehtë,i ftohtë sa për Fton njerzin i ndjenes
dhe më çuan në një stallë vërtetë të fjalës. Mbi të gjitha nga mësuesi i tij? Të gjitha këto pergjigjem,mendoje vet. të thënë më bën të ndihem zjare ne dite dashnijet....
dhish, e braktisur, pa derë shumë humanitar, ndihmonte pyetje do të gjejnë përgjigje në Po ndjej edhe qetësi edhe e gjallë,
e dritare, kishte vetëm shumë edhe njerëzit që nuk i pjesën e dytë të dokumentarit jetë në qastin kur e hapa bërtas t`a prish qetesin e Njerzia kane fidhu me
pleh e ferra. Aty do të njihte. Në atë kohë, drejtonte “Mësuesi, gjeniu dhe diktatori”… këtë dritare,c`mund të them natës,dhe një zë diku më mbjell token, lulet tuj
jetoja. Pastaj bëri një biznesin e karburantit. Ishte Foto Nika me mesuesin Gjeta as vetë nuk e spjegoj dot. thotë EJA. lulezue
kërkesa gruaja ime, bëra viti 1997, rrëmujë e madhe. Nga Admirina Peçi Sikur sot gjithë dhimb- Po vi i them,por bashk me Pemet frutore gjadherojne
një kërkesë edhe unë dhe e Nuk kishte shtet. Duke jet,vuajtjet,poshterimet,dhe Pranverën. kete stin
sollën familjen tek unë. shkuar për në punë, i dalin Do e marr Pranverën me vete. gjithcka tjetër kanë ikur Dhe pjeshka embeltore e
Gruaja u lirua më përpara përpara 4 fëmijë 12-14 vjeç, by Donjeta H. Elshani diku, Monda Hamitaj don shume ngrohetesin
se plotësoi 5 vjetët, pastaj me kundërgaze, me armë sikur nuk ndjej asgjë prej ** Te jesh grua .... ! ** Sa fisnike eshte pranevera
më vonë u lirova unë nëpër duar. U ka dhënë çfarë Paska ikur dimri,e habitur shikoj gjëje,por e di që kam një të sa dhurata i jep njerzis
sepse isha dënuar më ka pasur me vete, çfarë i kanë jasht dritarës së vjetër. kaluar,një ditë do t`i kthe- Te jesh grua , diellin me
vonë. Kështu na shkoi jeta kërkuar, deri edhe çelësat e Nuk e paskam vën re i them vetës hem puthje rebelon , Po me terheq pas vetes
copa-copa…” makinës. Duke u sjellë rrotull e deshpëruar,kaq më paska der- por me Pranverën me vete. Trendafilat prej tij i ule fresku i praneveres
tij, njëri nga fëmijët shkel muar e vrarë Edhe kur jeta m`u versul mbi gji , I perzier me aromen e
Dy tre vitet e fundit të këmbëzën e armës dhe një kjo vuajtje. unë nuk u dor- Me t'lare te henes hiret luleve
regjimit komunist, për plumb i vetëm e qëllon. Djali Nuk e di se ku e marr këtë guxim zova,vazhdova të rri e fortë harbon , Cicerimen e zogjeve
Gjet Vocajn do të ishin ishte i fejuar me një vajzë dhe e hap dritarën,marr frym sepse ashtu isha më Dashurise se zemres i fal kengetar formojne nota
angleze, e cila banonte këtu. thellë si asnjeher mësuan, pavdekesine .... prelude
 V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8
(i) Strategjia për aneksimin dhe shkombëtarizimin e Çamërisë (ii) “Kongresi i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare e
(i) Strategjia për aneksimin dhe edhe nga paria e Paramithisë.
shkombëtarizimin e Çamërisë (ii) “Kongresi Përveç Vesel e Abedin Dinos
i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare e Çamërisë” nga Preveza, në udhëheqjen e
kësaj Lidhjeje bënte pjesë edhe
“Megali Idea” (Ideja e Madhe) e kryeminis- Metli Pronjua nga Paramithia.
trit grek, Jorgos Koleti - Nexhat Merxhushi / Shtabi drejtues i Lidhjes u ven-
Mehmet Minga dos në Prevezë, në pozita strate-
gjike. Pra edhe Çamëria u bë
Gjatë shek.XVIII-XIX, kur kriza lindore zuri bazë e lëvizjes mbarëpopullore
një vend të madh në problemet e diplomacisë në gjith trevën e saj. Objekti
evropiane, grekët nuk e kishin shtrirë plotësisht kryesor i Lidhjes ishte me ato
pretendimin e tyre mbi Çamërinë. Kur regjimi ide të mëdha të Lidhjes së Priz-
feudal turk hyri në krizë, qysh para fillimit të renit, për të kundërshtuar çdo
kryengritjes greke të 1821-it, ithtarë të Kishës cënim të tokave shqiptare në jug,
Greke shfaqën idenë e përfshirjes së shtetit turk që donte të vendoste Kongresi i
brenda shtetit grek, me qëllim që Greqia të Berlinit në favor të Greqisë
zinte vendin e Perandorisë Bizantine. Kjo ide u shoviniste. Ideja kombëtare u
shpall më 1844 dhe u paraqit si një program shpreh atëhere më tepër se kurrë
politik me emrin “Megali Idea” (Ideja e edhe në Paramithi, për ruajtjen e
Madhe) nga kryeministri grek Jorgos Koleti. tokave të tyre, duke u lidhur pa
Aneksimi dhe shkombëtarizimi i Çamërisë dallim feje për një luftë të për-
ishte pjesë e kësaj strategjie. bashkët, për të rezistuar ushta-
rakisht.
Prandaj që në ditët e para të pavarësisë së saj Konsulli i Austro – Hungarisë në
pas vitit 1821 Greqia i kushtoi gjith vëmendjen Prevezë, që mbulonte edhe
pushtimit të Epirit dhe helenizimit të popullsisë Paramithinë, kur i raportonte
shqiptare, duke i shpallur si “grekë” të gjith baronit Haymerie në Vienë, më
shqiptarët e krishterë dhe si “turq” ata mus- 15 mars 1979, shkruan se: “edhe
limanë, duke mbjellë kështu përçarje mes shqiptarët e krishterë shprehen
shqiptarëve të dy besimeve. Një pjesë e të kundra një aneksimi nga Greqia
pasurve grekë i jepnin rryshfete të majme dhe mbi këtë pikë janë plotësisht
administratës në Stamboll për të nxjerrë ligje me patriotët e tyre muhamedanë
që ndalonin përhapjen e gjuhës shqipe. ”. Shovinistët grekë ndeshën në
qëndresën burrërore të Lidhjes
Për realizimin e misionit të helenizimit dhe Shqiptare të Çamërisë për të mos
shkombëtarizimit sipas “Megali Idesë ”, në lejuar copëtimin apo aneksimin e
vitin 1822, duke qenë se Turqia një vit më parë tokave shqiptare, ashtu siç ua
kishte çarmatosur shqiptarët, një ushtri me premtoi Kongresi i Berlinit. Në
grekër, e organizuar dhe e maskuar me njerëz Memorandumet e Lidhjes,
civilë (banda andartësh), u dërgua në Çamëri drejtuar Fuqive të Mëdha, ishin
dhe në thellësi të territorit shqiptar, ku bëri në unison të gjithë krerët e
krime e masakra të llahtarshme duke vrarë e Çamërisë. Kongresi i Berlinit
duke djegur. Për këto krime dëshmon histori- vendosi që Turqia të merrej vesh
ania dhe shkrimtarja angleze Edit Durham në me Greqinë për caktimin e
librin “Njëzet vjet ngatërresa ballkanike”. Pas kufirit. Më 6 shkurt 1879 u
reformave të Tanzimatit ndodhi masakra e zhvillua takimi i përfaqësuesve
Manastirit, ku Mehmet Reshit Pasha, më 26 të Turqisë dhe Greqisë në Pre-
gusht 1830, vrau në mënyrë të pabesë 500 vezë, për caktimin e kufirit. Por
krerë shqiptarë. luftëtarët shqiptarë, të drejtuar
edhe nga paramithioti Mustafa
Në këtë kohë Mustafa Pashë Bushati, kreu i Pronjo, i detyruan delegatët e të
Pashallëkut të Shkodrës, bëri një marrëveshje dy palëve të largoheshin nga
më Zyliftar Podën dhe me bejlerët e Çamërisë Preveza.
dhe të Paramithisë për veprime të përbashkëta
kundër turqve. Në këtë kohë Pronjatët e Para- Por më vonë, megjithë ndërhyr-
mithisë morën nën kontroll kështjellën e Para- jen e Bismarkut, i cili ishte
mithisë dhe, me 200 forca, marshuan për kundër cënimit të trojeve shqip-
marrjen e Janinës. Më 10 gusht 1831 ata u tare, më 24 mars 1881, nën
ndeshën me forcat osmane të Emin Pashës dhe presionin e Fuqive të
u mundën. Pas kësaj beteje të përgjakshme Mëdha,Turqia pranoi
çamët e Paramithisë u tërhoqën të organizuar marrëveshjen që përcaktonte
dhe u përforcuan në kalanë e Lefterohorit dhe vijën kufitare me Greqinë. Por
në Shkallë të Paramithisë. Ushtria dhe flota shqiptarët, nën udhëheqjen e
osmane luftuan përreth dy muaj për të pushtuar Lidhjes së Prizrenit dhe të
kështjellën e Paramithisë dhe vetëm pasi zbrazi Lidhjes Çame, arritën ta
mbi kryengritësit 25000 të shtëna topi i detyroi ndalojnë për disa vjet vendimin e
ata të dorëzonin kështjellën. Kongresit të Berlinit, duke
shpëtuar Çamërinë, pra edhe
(shih AIH,Dos.A-III-411,f.23.Letër e Emin Paramithinë, nga shkëputja prej
Pashës drejtuar Mejerit,këshilltar i Përgjith- atdheut. Por më vonë regjimi
shëm Britanik në Shqipëri,23 shtator 1831) tiranik i Sulltan Hamitit shtypi
Qysh prej gjysmës së dytë të shek.XIX, Greqia egërsisht çdo lëvizje kombëtare,
ndërmori veprime konkrete për të realizuar duke lejuar përhapjen e heleniz-
planin e saj. Këto plane u bënë më të dukshme mit në Janinë, Prevezë, Pargë e
pas Kongresit të Berlinit më 1878, i cili Paramithi, duke përkrahur pa-
rekomandoi që vilajeti i Janinës, qytetet dhe triakanën greke në përhapjen e
rajonet e Janinës, Prevezës, Artës e Paramithisë shkollave greke. Pas revolucionit
t’i jepeshin Greqisë. Në këto kushte, për mbro- xhonturk pasoi një periudhë
jtjen e tërësisë së tokaveshqiptare, shqiptarët liberale për njohjen e të drejtave
themeluan Lidhjen e Prizrenit. të kombësisë, gjë që shqetësoi
mjaft grekët, por kjo nuk zgjati
(ii) Kongresi i Berlinit dhe Lidhja Shqiptare e shumë.
Çamërisë
Në vitin 1910 qeveria xhonturke
Në ditët e para të qershorit 1878, u krijua mori masa të rrepta për të
Lidhja Shqiptare e Çamërisë, krahas Lidhjes shkatërruar klubet kombëtare që
Shqiptare të Prizrenit, dhe u përkrah me forcë ishin krijuar. Në mesin e vitit
1910 në Paramithi u
dukën shenjat e para të
kryengritjes antiosmane,
të udhëhequr nga Fuat
Pronjo, SubhiDino etj. Në
këtë kohë forcat came
ishin të detyruara të luf-
tonin edhe kundër forcave
ushtarake greke dhe të
bandave të armatosura të
andartëve, që donin të
përfitonin nga situata për
të depërtuar në thellësi të
territorit shqiptar. U
zhvilluan luftime të përg-
jakshme. Në Shkallë të
Paramithisë luftimet ishin
të pandërprera. Në një
raport drejtuar komandës
ushtarake greke në Artë
thuhej: “Dy mijë çamër
sulmuan fshatrat e Frarit,
dogjën Gliqinë dhe
Nemicën dhe u përleshën
me forcat tona, të cilat
kërkojnë përforcime ”.
Ndërsa komandanti i
andartëve të Papadhias
relatonte se midis Gardhi-
qit dhe Gliqisë,çetat greke
ishin sulmuar nga 1000
çamë dhe kështu ishin
detyruar të tërhiqeshin,
duke lënë mbi 30 të
vrarë.”
( A.Livadhos:I prodhromi
tis apeleferoseos ton
Ioaninon, (Përpjekjet për
çlirimin e Janinës)
f.304;316 ).
Këto lëvizje të armatosura
sigurisht që e frenuan
greqizimin, por projekti
për copëtimin e Çamërisë
dhe ndarjen e saj nga
trungu kombëtar u reali-
zua në bazë të vendimit të
padrejtë të Konferencës së
Ambasadorëve në Londër
në vitin 1913, ku u ven-
dosën përfundimisht
kufjtë e Shqipërisë.
Duke kundërshtuar pre-
tendimet e Venizellosit në
Konferencën e Ambasa-
dorëve, diplomati i shquar
çam Rasih Dino i paraqiti
Foreign Offisit një Memo-
randum, në të cilin thuhej
se rajoni i Çamërisë kishte
një popullsi prej 75 mijë
shqiptarë, që ruanin karak-
teristikat e tyre kombëtare
dhe numëronte vetëm 18
mijë shqiptarë të greqi-
zuar. Në këtë kohë Para-
mithia ruante plotësisht
identitetin e saj,
pavarësisht se flitej gjuha
greke.
Strategjia për aneksimin
dhe shkombëtarizimin e
Çamërisë
Pilo Zyba
* Ramizin fjalembel, Lahun e
MBI NJË DEGË TË
LULËZUAR
Mbi një degë të lulëzuar,
Si pellëmba jote e artë,
Vi, qëndroj duke kënduar,
Kur del henëza çdo natë...
Sqepin - penë, e bëj
muzikë,
Dhe natyrën një partiturë,
Krahët dizizhent në një rit,
Flladin ndjenjë, zë uverturë...
Këngën ma rrëmbejnë fletët,
Ma përkundin lehtë në degë,
Nëpër vargje e kthejnë poetët,
Mijra margaritarë si një shegë...
Kënga ime ka veç shtatë nota,
Shtatë vija si në një avlemënd,
Tinguj rrjedhin, lule në porta,
Këndojnë, thonë emrin tënd...
Engjëll, muzikë, aromë, shënd..
Sinan Kerpaci
Sinan Kërpaçi
SHUAJ NJË ETJE
Gjiri i Lalsit – Gjiri i Detit
ma merr kokën në pëllëmbë,
ma mbështet te gjiri yt.
Erdha të shuaj një etje
me kohëzgjatje një vit.
Njëherë më merr kapelen,
njëherë syzet m`i mbyt,
njëherë më merr unazën
e asaj që ma tremb natën,
o deti ku notoj unë.
Në ke fjalë: bëji shkumë,
në ke dallgë: merr dhe mua.
Nuk të rëndet pse të vijmë
ne të dy – unë dhe Ajo.
Zhvishemi si thua ti,
të japim atë që do
dhe nuk e mbajmë për vete.
Të vijmë me një vit etje.
S`i merr ti, t`i falim vetë.
Nuk mund të vijmë pa gjë
kur del në breg e na pret...
...na merr kokën mu në gji.
Gjiri i Lalsit,
SH E NJ Ë T Ë R I T E L I R I S
Ë !ISMET BHABIBI
Poezi për Dëshmorët e Mejës - në
Përvjetorin e dhembjes së madhe
e gjithë Iliria- Arbëria
të Djegura e të plaçkitura
të Prera historikisht gjerë në asht
histori asgjë s`na Fale
të gjitha Sprovat ti dhamë
treqind e pesedhjete tri lulekuqe
Lirie
sot i respektuam me Nderim
Bajramin, sportist pedant
Fitimin, bukuroshin vigan
Fadilin- gjenial
ah! dhembje e madhe per
Blendianin, Ardianin
Rifatin,...
shqiponja e Martirizuar: F l u t u r
on
si shqiponjat trime nëpër Qiellin
tonë
truperat e treqind e pesedhjete e
tre Deshmorevet
P a g e 9
kacafyten me barbarët e Pash-
pirte
si Kapedani me piratët gjaksor e
Valët,...
gishti i Madh mbush Armët
i dyti i Zbrazë mbi djajë
Shenjtërit i duartrokasin Lirisë!
Ju nuk jeni vetem treqind e
pesedhjete tre,...
nuk jeni as Dymije e shtate-
qind,...
por jeni mia e mia si Shqiponjat
liridashëse!
Lavdi! Lavdi!Lavdi e per-
jetshme!
Heronjeve dhe Deshmoreve te
Shqiptarise krenare!
Lediana Kapaj
.bisede me ty kalimtare
Fenerin e dashurisë ndeze ti
kalimtar,
Që zemrat të shikojnë edhe në
terr.
Nga kjo flakë dallgët marrin
zjarr,
Bregu vishet i tëri me pranverë.
Në oqeanin e shpirtit ti flakën e
ruan,
Nga era e tradhëtisë që velat i
çmend
Puthjet dhe malli, si thesare të
çmuar
Nën dritën e yjeve bëhen si
këngë.
Ja tek vijnë pulëbardhat lozon-
jare,
Larë nga vesa e rrezeve të diellit.
Të falen ty dhe gjithë kalimta-
rëve
I falen besës, i falen dhe qiellit.
Dhe unë poetja, si të tjerët,
kalimtar
Fener të ndezur kam poezinë.
Veç dua që vargjet të ndrijnë si
ar,
Si zjarri yt që ndez dashurinë.
Dridhet toka para jermit të
perëndimit,
Të tjerë fenerë do ndizen buzë
detit.
Njerëzit do pakësojnë lutjet e
pendimit,
Shpresat do udhëtojnë drejt
eternitetit…
Fenerin e dashurisë ndeze ti
kalimtar,
Vetëm ky zjarr e shpëton gjithë
botën.
Ndaj vendosa të digjem në këtë
zjarr,
Nga shpirti dhe sytë do më teren
lotët!!
( BISEDË ME TY KALIMTAR)
 P a g e 1 0 O u r W o r d s

MBRETERIA DARDANE
Këto të dhëna dëshmojnë se dardanët ishin një popull i rëndësishëm. Sipas njofti-
madh i cili banonte edhe në shekullin e V të erës sonë në meve të Justinit në vitin 279
pjesën më të madhe të Serbisë së sotme.[12] para erës sonë Mbretëria
Dardania si mbretëri u krijua në zemër të Gadishullit Ilirik. Dardane i kishte ofruar
Nëpër territoret dardane kalonin shumë rrugë të rëndësish- mbretit të Maqedonisë
me antike. Rruga Lezhë-Nish ka ekzistuar që nga kohët e ndihmën prej 20000
lashta si rrugë e rëndësishme midis detit dhe trevave malore luftëtarëve për tu mbrojtur
të pasura me minerale. Kjo rrugë dhe shumë rrugë tjera që nga sulmet e keltëve, por
kalonin nëpër Dardani bënin lidhjen e skelave të Adriatikut mbreti i Maqedonisë e
me Danubin, Transilvaninë, fushat pjellore të Rumanisë, të refuzoi ndihmën e ofruar
Rusisë jugore etj.[13] Rrugë tjera me rëndësi që mund ti nga dardanët. Duke e
veçojmë në Mbretërinë e Dardanisë janë: rruga që vinte nga vëzhguar situatën në
Tivari, Budva e Kotori dhe zbrite në Pejë, pastaj rrugët që Maqedoni dardanët morën
vinin nga Kroacia nëpër luginën e lumit Ibër, duke kaluar masa mbrojtëse kundër
nëpër Mitrovicë, Vushtrri, Ulpianë, Janjevë etj. Në afërsi të keltëve. Keltët pas disfatës
Ulpianës kryqëzoheshin rrugë të rëndësishme që qonin në që pësuan në Greqi provuan
drejtime të ndryshme, por është me rëndësi të ceket se nga të kalojnë nëpër territoret e
Ulpiana përmes Shkupit një rrugë e rëndësishme lidhej me Dardanisë por u asgjësuan.
rrugën e njohur Via Egnatia. [15] Pas këtyre ngjarjeve
Roli politik dhe ushtarak i Dardanisë filloi të rritej pas për një kohë prej katër
invadimit të keltëve në drejtim të Maqedonisë dhe Peonisë. dekadash nuk ka lajme nga
Duke e shfrytëzuar dobësimin e maqedonëve dhe peonëve, autorët antik, por mendohet
dardanët e zgjeruan shtetin e tyre në rajonin e Peonisë. se Mbretëria Dardane gjatë
Sipas disa autorëve dardanët zgjerohen deri në detin Adri- kësaj kohe u fuqizua edhe
atik dhe në detin Jon, duke e mbajtur për një kohë në duart më shumë duke i zgjeruar
e veta edhe qytetin Epidamnos.[14] kufijtë e saj në veri dhe në
Në fillim të shekullit të III para erës së re Dardania del në jug.[16]
skenë si mbretëri me një organizim politik dhe ushtarak të Nga burimet historike
mësojmë se Longari është
sundimtari i parë dardan
që ne e njohim nga
shkrime e autorëve antik e
i cili në vitin 231 para erës
sonë e çliroi Paioninë.
Duke e parë si rrezik
forcimin e mbretërisë së
Longarit, maqedonasit
mobilizuan shumë forca
ushtarake kundër darda-
nëve gjë që ndikoi në
dobësimin e vet shtetit të
Maqedonisë.[17]
Dardanët në vitin 229 para
erës sonë e shfrytëzuan
gjendjen e vështirë në të
cilën gjendej Maqedonia
dhe i sulmuan tokat e saj.
Maqedonët me vështirësi e
përballuan këtë sulm gjatë
të cilit u vra edhe sundim-
tari i tyre Demetri II.[18]
Pas vrasjes se Demetrit
pasardhësi i tij Antigon
Dozoni i vazhdoi luftërat
për dëbimin e dardanëve
nga viset e Maqedonisë
dhe Paionia. Maqedonasit
dërguan një garnizon të fortë
ushtarak për ta marrë në
kontroll qytetin me rëndësi
strategjike të Paionisë, Bi-
lazora që shtrihej në luginën e
lumit Ankios.[19] Pasardhësi
i Dozonit, Filipi i V i
Maqedonisë e vazhdoi të
njëjtën politikë kundër darda-
nëve. Në vitin 219 para erës
sonë kur Filipi i V ishte në
luftë kundër grekëve në
Peleponez, ushtria dardane i
sulmoi maqedonët dhe e
çliroi qytetin Bilazora dhe
disa treva tjera të Paionisë.
[20]
Filipi i V e ndërpreu luftën
me grekët dhe dërgoi ushtrinë
për ta marrë në kontrollë
Bilazorën. Në vitin 211 prapë
Filipi e dërgoi ushtrinë e tij
për ta pushtuar qytetin Sintia
në pjesën jug-përendimore të
Dardanisë.[21] Në vitin 209
Filipi i V i Maqedonisë e
pushtoi prap qytetin strate-
gjike Bilazora. Dardanët në
aleancë me Areopin, sovran
i një rajoni Ilirë e sulmuan
Maqedoninë. Dardanët e
pushtuan Orestidën duke
depërtuar deri te fushat e
Argeas. Gjatë këtij sulmi
dardanët morën me vete
20.000 robër lufte.[22]
Mbretëria e Dardanisë i
përballoi të gjitha fushatat
ushtarake që ndërmori
Maqedonia në fund të
shekullit të III-të dhe në
vitin 200 para e.s. ajo
qëndronte e fuqishme në
kufijtë e saj historikë.[23]
Dardanët lidhën aleancë me
romakët dhe morën pjesë në
luftën e dytë romako-
maqedone. Për këtë qëllim
Bato, djali i mbretit Longar
shkoi për të biseduar në
kampin e konsullit romak
Galba.[24]
Në verë të vitit 197 para e.r.
Filipi V e dërgoi një forcë
ushtarake prej 6000

Skerdilajd Konomi, the face of Hope in Albania...( never will he be forgotten)

KURTHET PERFIDE PREJ DJALLI… ( Ose: Procesi i montuar i Zenicës më 1981 ishte pjellë e kurdisur e
KURTHET PERFIDE PREJ
DJALLI...
( Ose: Procesi i montuar i
Zenicës më 1981 ishte pjellë e
kurdisur e nëntokës udbashi-
ane kriminale jugosllave!)
Shkruan NAFI ÇEGRANI
QEVERISË SË REPUB-
LIKËS SË MAQEDOMNISË
në mënyrë të drejtë si opinion
të tij personal , e që gjykata
duhej ta merrte në konsideratë
për hetime më të thella e të
drejta në kërkim të së vërtetës,
pasi i akuzuari nuk ka pas në
dijeni për ndonjë ,,vrasje,, e që
e rëndon akuza, duke pa-
rashtruar përpara tij mendimin
e vet lidhur me marrëdhënie të
caktuara me të akuzuarit Ram-
adani dhe Huseini të cilët kanë
dhënë deklarata të rrejshëme,
të cilët edhe kanë pas arsye e
shkak që të hudhin fajsinë mbi
të akuzuarin, duke lehtësuar
gjendjen dhe pozitën e tyre,
sepse edhe ata kanë qënë të
akuzuar për vepër ,,vrasje,,.
Dhe, krejtësisht në fund,
duke apeluar edhe një herë
në ndërgjegjën tuaj si njerëz
të vërtetë dhe me shpirt
njeriu, të viheni në anën e
drejtësisë dhe të vërtetës për
zbardhjen e pafajsisë sime,
sepse jam i pafajshëm !
Ja se çka u tha në gjykatën e
Zenicës nga deklaratat e të
akuzuarve dhe disa në
rolin e dëshmitarëve:
Unë, NAFI ÇEGRANI, i
akuzuar, (nga të arrestuarit
isha i fundit, kurse nga të
akuzuarit më nxorrën të
parin, nuk di çfarë lojërash
ishin të gjitha këto), në
mënyrë kategorike
deklartova se jam i pafa-
jshëm duke pohuar se nuk
kam pas në dijeni për të
gjitha me çfarë më akuzon-
in, se akuzat ishin fund e
krye rrena dhe të manip-
uluara dhe se nuk ndjehesha
fajtor dhe se gjithmonë kam
qënë dhe do jem kundër
padrejtësisë dhe të keqes që
mund të bëjnë klanet e
ndryshme.
Aktakuzat kundër meje
janë vetëm shpifje dhe
dallavere të kurdisura e pa
fakte deri te të cilat gjatë
hetuesisë dhe në disa faza të
gjykimit është arritur
përmes torturave më
çnjerëzore dhe keqtrajti-
meve, mashtrimeve dhe
dhunës, duke shtuar se i tërë
ai proces dhe ato akuza prej
gënjeshtrash janë të mon-
tuara me motive politike
dhe në baza nacionale
kundër meje si shqiptar.
Unë nuk kërkoj mëshirë,
sepse nuk jam fajtor, por
kërkoj drejtësi dhe të di cila
është e vërteta, çfarë fshihet
pas kësaj drame të
çuditshme, ku jam i bindur
se kanë gisht Sllobodan
Stankoviqi, shef për delikte
gjaku në SJB republikane
në Shkup, Zhivko
Mitevvski, shef SJB PB
Gostivar, Despod Ale-
ksovski kryeshef i SPB
Gostivar,Temelko Bosh-
kovski inspektor i anga-
zhuar për ,,rastin,, dhe
disa të tjerë të sojt të tyre
të korumptuar e me të cilët
kam qënë në përplasje që
nga vitet kur kam qenë
zyrtar i SDB-së republika-
në në Shkup, e ata ndaj
meje kanë qëllime
hakmarrje dhe janë të
pandërgjegjshëm me këtë
rast, të cilin e organizonin
krerët e SDB republikane
të Maqedonisë në
Shkup,si Nikolla Ilievski,
Kosta Kostov, Dushko
Trajkovski, Vangjeli
Angelovski etj. sipas një
plani sekret dhe në bash-
këpunim me bylykbashët e
SDB Federative nga
Beogradi siç ishin Stane
Dollanc, Mirko Bunevski,
Borçe Naumovski, Zdravko
Mustaq etj. Të cilët kordinon-
in vajtjen e hetuesisë dhe
dajakut me motive antishqip-
tare dhe politike ku ishin të
angazhuar togu i inspektorëve
nga Bugojno dhe Zenica si
Ante Bernada, Stipe
Grabovac, Fikret Bradariq,
Bodul Nikisa në rolin e
gjykatësit hetues, Xhemalu-
din Mutapqiq, Mensur Hox-
hiq si prokuror publik dhe
Sulejman Kapetanoviq,
Tihomir Baboviq dhe Ante
Varunek si gjykatësa të
çështjes.
Ngjajshëm u deklaruan edhe
të akuzuarit tjerë, duke i
hedhur poshtë të gjitha pjesët
e aktakuzës kundër tyre, duke
u deklaruar se janë plotësisht
të pafajshëm dhe se me muaj
të tërë në hetuesi janë mal-
tretuar dhe psikofizikisht
keqtrajtuar nga inspektorët të
cilët kanë përdorë dhunë dhe
dajak, luten gjykatës që t’u
dal në mbrojtje, duke shpre-
suar se më në fund do të
ngadhënjej drejtësia, e cila
smund të humbet.
Por, gjykata as që donte të
dëgjonte apo të konstatonte
atë që deklaronin të akuzua-
rit dhe një numër i madh
dëshmitarësh, të cilët njash-
tu kanë qënë të malltretuar
dhe të rrahur nga inspektor
Temelko Boshkovski, Haki
Fejzuli, Ante Bernada dhe
të tjerë.
I akuzuari Vahedin Rama-
dani miratoi fjalët e avoka-
tit mbrojtës, duke thënë se
kanë kaluar më se 22 muaj
që është i arrestuar, tor-
turuar dhe i rrahur gjer në
alivanosje të rëndë.
,,Jam munduar ti harroj
malltretimet dhe torturat
shtazarake që më janë bërë
në podrumet e policisë në
Gostivar dhe Bugojno të
Bosnës dhe nëpër qelitë prej
 V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 1 1

këmbësorësh dhe 500 kalorësish
kundër dardanëve te qyteti Stobi
dhe i mundi ata. Filipi V e
dërgoi një delegacion te
bastarnët tej Danubit që të bëjë
aleancë për ta shkatërruar
popullin dardan.[25]
Qëllimi i Filipit ishte që ti
zhdukte dardanët dhe ti vendoste
bastarnët në tokat dardane. Falë
strategjisë ushtarake që e zbatu-
an dardanët duke e ndarë ush-
trinë në dy formacione në betejë
kundër sulmit të bastarnëve
arritën që në vitin 176 para e.r. të
largojnë ushtrinë bastarne prej
30.000 vetash nga Dardania.[26]
Në vitin 172 par e.r. mbreti
maqedon Perseu u vu në krye të
ushtrisë së tij dhe e sulmoi
Mbretërinë e Dardanisë. Kjo
ishte një fitore e përkohshme për
maqedonasit dhe nuk i tronditi
shumë dardanët. Dardanët në
këtë kohë forcuan miqësinë me
shtetin Ilir nëpërmjet të martesës
së Etutës, bijës së mbretit
Monum me mbretin ilir Gentin.
MBRETERIA DARDANE
[27] dardanët u radhitën së bashku
Genti në këtë kohë me medët në luftë kundër
udhëhiqte politikë anti romakëve.[29] Romakët në
romake dhe u ofrua me vitet 97 e 85 para e. re. i
shtetin maqedonas. sulmuan dardanët dhe medët,
Dardanët, Etiolët dhe por përfunduan me humbje.
Penestët përkrahnin [30] Në vitin 84 para e.s.
romakët kundër dardanët morën pjesë në luftë
maqedonëve. Në këtë së bashku me fiset tjera të
aleancë edhe pse dardanët Gadishullit Ilirik dhe i sulmuan
morën pjesë në koalicion romakët në provincën romake
me romakët dhe të Maqedonisë, duke arritur
përfundimisht e mundën deri në Delf.[31]
Maqedoninë, dardanët nuk Roma duke e parë si rrezik në
e morën Paioninë. rajon fuqinë e dardanëve e
Romakët nuk ia dhanë dërgoi konzullin Gai Skribon
Paioninë Dardanisë por Kurionin në provincën romake
dardanëve ju dha e drejta të Maqedonisë së bashku me
që të tregtonin kripë.[28] pesë legjione ushtarake romake
Pas pushtimit të Peonisë që ti nënshtronin dardanët.
dhe Maqedonisë nga Njëri nga pesë legjionet ush-
romakët, ndryshuan tarake romake duke e parë si
marrëdhëniet mes darda- ekspeditë të vështirë kundër
nëve dhe romakëve. Pas dardanëve, kundërshtuan të
largimit të skordiskëve të marrin pjesë në luftë dhe u
cilët me sulme të shpeshta ngritën në kryengritje. Kurioni
e kishin dobësuar mjaftë me katër legjionet e sjellura
Mbretërinë e Dardanisë, nga Roma dhe ushtrinë romake
që ndodhej në Maqedoni e
sulmoi Mbretërinë e Dar-
danisë. Nga burimet e
mëvonshme u kuptua se
ushtria romake u soll mizor-
isht me dardanët. Kurioni
me ushtrinë e tij arriti deri
në Danub.[32]
Edhe pas kësaj ekspedite të
fuqishme ushtarake nuk
ndodhi nënshtrimi i plotë i
dardanëve. Dardanët hynë
në disa detyrime kundrejt
romakëve. Në këtë gjendje
dardanët edhe më vonë
vazhduan ta kundërshtojnë
politikën pushtuese të
Romës. Dardanët ju
kundërvënë sundimit të
plotë romak dhe e
shkatërruan ushtrinë e
prokonsullit Hibrida (kolegë
me Ciceronin) i cili kishte
hy në Dardani për të plaçki-
tur. Fitorja dardane ndaj
Hibridës patë jehonë edhe
në senatin romak.[33]
Ciceroni më vonë e akuzoi
prokonsullin L. Kalpurnie
Pizonin që u la thesalëve
dhe dardanëv ta plaçkitin
dhe shkatërronin Maqedon-
inë, pasi që u shiti paqen me
të holla.[34] Kalorësit
dardan në vitin 48 para e. s.
morën pjesë në luftën e
triumvirëve, duke marrë
anën e Pompeut kundër
Cezarit.[35]
Mark Antoni në vitin 38
para e. së re. e dërgoi ush-
trinë e tij që të luftonte
kundër dardanëve. Në vitin
29 para.e.re. Mark Krasi
pasi luftoi kundër dakëve
dhe bastarnëve e nisi luftën
edhe kundër dardanëve.[36]
Pas luftës së Mezisë në vitin
28 para e,së re. romakët
fatin e Mbretërisë së Dar-
danisë e lidhën me
provincën e ardhshme
romake të Mezisë.[37] Me
këtë romakët përfundimisht
e nënshtruan Mbretërinë e
Dardanisë.
LITERATURA
1. Aleksandër Stipçeviq, Histo-
ria, jeta, kultura, simbolet e
kultit, Prishtinë, 1990.
2. Edi Shukriu, Dardania
Antike, Prishtinë, 2004.
3. Edi Shukriu, Kosova Antike,
Prishtinë, 2004.
4. Gërka Novak, Revista kul-
turore,“Përparimi”, nr.1, viti
XVI, Prishtinë, 1970.
5. Historia e Popullit Shqiptar
I, Tiranë, 2002.
6. Ilirët dhe Iliria te autorët
antike, Prishtinë, 1979.
7. Jovan Adami, Rrugët dhe
objektet arkeologjike në
Shqipri, Tiranë, 1983.
8. Kristo Frashëri, Historia e
Qytetrimit shqiptar, Tiranë,
2008.
9. Luan Përzhita, Mbretëria
Dardane, Tiranë, 2009.
10. Spiro Kondo, Shqiptarët
dhe problemi pellazgjik, Tira-
në, 1964.
11. Zef Mirdita, Studime
Dardane, Prishtinë, 1979.

Albania heading toward a

new Dictatorship where the
parliament commits fraud
the president follows and
the premier orders it….
(we’ll See what’ll happen to
freedom in 2016-2018) If
the past is forgotten than DEAD
it’ll be repeated!! A look into the past shadows
Youth’s energy while AKZ robbed
it!!!

Tekst-studiues nga
Mr.Qazim Namani-
Ilustroi dhe e përshtati për
botim nga Asllan Dibrani
[1] Edi Shukriu, Kosova
Antike, Prishtinë, 2004,
fq.42
[2] Po aty, fq 42
[3] Spiro Kondo, Shqip-
tarët dhe problemi pel-
lazgjik, Tiranë, 1964, fq.
248
[4] Edi Shukriu, Kosova
Antike, Prishtinë, fq.42
[5] Po aty fq.28
[6] Luan Përzhita,
Mbretëria Dardane, Tira-
në, 2009, fq. 27
[7] Po aty fq.28
[8] Edi Shukriu, Kosova
Antike, Prishtinë, 2004,
fq. 81
[9] Ilirët dhe Iliria te
autorët antike, Prishtinë,
1979, fq.290
[10] Zef Mirdita, Studime
Dardane, Prishtinë, 1979,
fq. 22
[11] Historia e popullit
shqiptarë I , Tiranë, 2002, fq.
145
[12] Gërka Novak, Revista
kulturore,“Përparimi”, nr.1, viti
XVI, Prishtinë, 1970, fq.39
[13] Jovan Adami, Rrugët dhe
objektet arkeologjike në Shqipri,
Tiranë, 1983, fq. 37
[14] Aleksandër Stipçeviq,
Historia jeta kultura, simbolet e
kultit, Prishtinë, 1990, fq.51
[15] Historia e Popullit Shqiptar
I, Tiranë, 2002, fq 145
[16] Po aty, fq, 145
[17] Luan Përzhita, Mbretëria
Dardane, Tiranë, 2009, fq.29
[18] Historia e Popullit Shqiptar
I, Tiranë, 2002, fq. 146
[19] Po aty, fq. 146
[20] Po aty fq. 146
[21] Po aty. fq. 147
[22] Edi Shukriu, Dardania
Antike, Prishtinë, 2004, fq.72
[23] Kristo Frashëri, Historia e
Qytetrimit shqiptar, Tiranë,
2008, fq.27
[24] Edi Shukriu, Dardania
Antike, Prishtinë, 2004, fq.72
[25] Po aty, fq. 72
[26] Luan Përzhita, Mbretëria e
MBRETERIA DARDANE
Dardanisë, Tiranë, 2008, fq.33 Si mundet vallë?! dashuri,
[27] Historia e popullit shqiptar I, Tiranë, Tokën e mbështolle Që fluturon dhe trokon dite edhe natë,
2002, fq.149 me mantel gënjeshtrash Është hëna e artë, kthyer e tëra në qiri,
[28] Po aty, fq. 149 jetës i pështyve në fytyrë, Që mallin tim për ty, në supe po e
[29] Po aty. Fq. 151 duke marrë me vete kaq shumë mbart...
[30] Po aty, fq. 151 shëmtirë…
[31] Po aty , fq. 151 Ti ike…, Veshur e tëra ne trup me petkun e
[32] Po aty, fq. 152 për të mos u kthyer më kurrë, deshirës,
[33] Edi Shukriu, Dardania Antike, duke lënë pas gjurmët e tua, Për takimin e radhës, puthjeve që
Prishtinë, 2004, fq. 75 si fëshfërimë gjethesh dimërore, përkund,
për t’i hapur udhë Nxjerrë prej zemres në formën e
Ike me dimrin stinës së pranverës ardhëse, rrëshirës,
e çelnuar… Trupi im për ty e prodhon - prodhon pa
U largove… fund...
Me vete more gjithçka, ...nga Vellimi 'CELNAJE'.@
Puthjet i derdhe katarakte në oqean, M.Agalliu Vjen në formë mjelme si mbi një liqen të
duke formatuar gropa thellësisë, kaltër,
krijove detin tënd të trazuar Pilo Zyba Ndjenjën ta marrësh të larë, përjetësisht
me stinët e tua pa emër… DRITA E BUZEQESHJES të pastër…
Atje…
Ato iu përbashkuan Kjo drite buzëqeshje mbi krahë të
Këngës së moteve të harruar… zogut,
Përqafimet ia veshe dimrit, Mbi hark të ylberit si hark vetulla
si fustan i pastolisur! jote,
Nuk di…, Fëshferima e gjethit mbi degën e
nëse mimozat për ty çelën në kohë?! shtogut,
Ndoshta prej dhimbjes së ikjes, Këngë e bukur që i thërret kësaj
u fshehën nën dëborë, bote...
U përçmuan
nga kjo ikje e pakuptimtë… Prej rrugës së nisur, është ndjenjë,
 P a g e 1 2 O u r W o r d s

KURTHET PERFIDE PREJ DJALLI… ( Ose: Procesi i montuar i Zenicës më 1981 ishte pjellë e kurdisur e
betoni të burgut hetues në
Zënicë, por kursesi nuk mund
të kuptoj dhe as të harroj
sjelljet jo njerëzore të Temelko
Boshkovskit dhe kolegëve të tij
nga Bosnja si Ante Bernada
dhe të tjerët madje edhe sjell-
jet arogante të gjykatësit hetues
Bodul Nikica, Sllobodan
Stankoviq nga Shkupi, e të
cilët u morrën me mashtrime
dhe dhunë ndaj meje dhe ndaj
familes time.
Si të harroi gjithë ato britma e
piskama që duke më rrëhur me
shkopinj gome dhe thuprra
çeliku të shtrirë për tokë duke
më sakatuar për vdekje me
shkelma të vërsulur si ujqër
mbi mua, duke kërkuar nga unë
që të jepja deklarata të rrejsh-
me dhe të nënshkruaja të
pavërteta kinse Nafi
Çegrani ka ,,bë,, vrasje, dhe
se kështu duhej ai të
dënohej sepse dikur e kishte
lëshuar SDB ku kishte
punuar dhe ishte arratis si
emigrant në Amerikë, ku
CIA e paskan angazguar si
agjent ndaj Jugosllavisë.
Ai duke iu drejtuar trupit
gjykues tha se nuk ka lidhje
me rastin dhe se në hetuesi
çdo gjë ka gënjyer duke e
akuzuar pafajshëm Nafi
Çegranin, ashtu siç kër-
konin dhe e mashtronin me
dhunë inspektorët Temelko,
Ante Bernada, Sllobodan
Stankoviq etj. Duke shtuar
më tej se ai personalisht
bashkë me dëshmitarin
Basri Nuredinin në datat që
akuzohet për vrasje ka qënë
me qindra klm larg nga
vendi i ngjarjes eventuale,
në Novi Beçej dhe 2-3 netë
kanë fjetur bashkë në ho-
tel ,,Beograd,, të Novi
Beçejt pikërisht në datat që
akuzohet për vrasjen e për
të cilën nuk është në dijeni
nëse ka ndodhur vërtëtë ose
e gjithë ajo dramë është e
inskenuar dhe e përgatitur
me qëllim të keq. Ai theksoi
se për këtë ka edhe alibi të
cilin e di avokati i tij.
I akuzuari Hajrullah Hu-
seini, duke u pajtuar me
fjalët e avokatëve mbrojtës,
deklaroi se ky ka qënë një
proces i montaur politik,
duke u kërkuar falje të
gjithë atyre që i ka përmen-
dur në këto akuza prej
rrenash dhe njëkohësishtë
ka përsëritur se: ,, e tërë
kjo që kam përmendur
gjatë hetuesisë dhe që
rrejshëm e kam akuzuar
Nafi Çegranin, ka qënë
vetëm dëshirë e in-
spektorëve dhe gjykatësit
hetues Bodul Nikicës, dhe
nga dhuna kam qënë i
detyruar të gënjej vetëm
me gjëra që i kam
imagjinuar dhe trilluar
vetë sipas rrëfimeve të
inspektorëve të cilët më
mbanin ,,ligjërata,, se si në
deklaratat e mia ta invol-
voj edhe të pandehurin
Nafi Çegranin, i cili është
vetëm viktimë në këtë
rast. E qëllimi i vetëm i
inspektorëve ishte që në çdo
mënyrë dhe në çdo trillim ta
përzija edhe Nafi Çegranin,
pasi ata kështu kërkonin, nëse
do të doja që të shpëtoja nga
dajaku dhe maltretimet të
cilat vazhduan me muaj të
tërë! “-deklaroi Hajrullah
Huseini, dhe në fund duke
shtuar se gjithëçka që ka
deklaruar personi Arif Zeqiri
i cili ishte në mbrojtje të Ante
Bernadës dhe Stankoviqit,
ishin vetëm shpifje të anga-
zhuara, dhe pohonte të pa
vërteta, dhe gjithë ato
deklarata ishin të montuara
dhe një rrenë e rregulluar,
dhe se një ditë ai, Hajrullahi,
për këtë do të kërkon llogari
nga Arif Zeqiri që del në këtë
gjykatë të kurdisur si
dëshmitar i rrejshëm, ashtu
siç e kanë mësuar me direk-
tivë inspektori kroat Ante
Bernada, por që më vonë në
deklaratën e tij të vërtetuar
në noteri do ta thotë të
vërtetën inspektori Temelko
Boshkovski të datës
19.09.2016 v. Dhe dëshmon
se inspektorët Ante Berna-
da dhe të tjerë të cilët i kam
përmendur në dëklaratën
time me shkrim të datës
17.02 1982, e kanë montuar
rastin ndaj Nafi Çegranit,
thotë Hajrullah Huseini,
duke theksuar se për të
gjitha këto dallavere dhe
përralla për
vendin ,,kreçane,, janë të
menduara dhe fajtor për
këtë është Arif Zeqiri,- do të

KURTHET PERFIDE PREJ DJALLI… ( Ose: Procesi i montuar i Zenicës më 1981 ishte pjellë e kurdisur e
thotë në fund Hajrullah Huseini nga fshati
Llakavicë.
Zuhdi Asani, një ndër të akuzuarit nga
fshati Forinë dhe i arrestuar që në fillim të
prillit me nisjen e demonstrative në Koso-
vë, afro 5-6 muaj para se të arrestohjet
edhe Nafi Çegrani.Sipas logjikës, këtu
është fjala gjersa janë bërë përgatitje dhe
skenar i montuar i këtij gjyqi dhe akuzash
mashtruese. Zuhdi Asani në deklaratën e
tij mbështet fjalët e avokatit duke pohuar
se nuk është fajtor dhe se akuzat janë të
kurdisura, kurse Ramadani dhe Huseini e
kanë rënduar gabimisht gjatë hetuesisë
dhe se ata gjithë kanën kanë trilluar
përralla e tregime për fëmijë nga qyteku.
Unë asfarë lidhje nuk kam me ndonjë rast
rrëmbimi ose kidnapimi.Kurse personen
Meliha Deliq nuk e kam njohur fare, siç
nuk e kam njoh as dëshmitaren Bozhiq
Sllavicën,- do të thotë në fund ky i aku-
zuar.
Poashtu edhe i akuzuari Nijazi Asani
miraton fjalët e avokatit të tij mbrojtës
duke hedhur poshtë akuzën ndaj personal-
itetit të tij dhe të tjerëve, është i bindur së
këtu ka diçka që dikush e ka kurdis për qëllim Abdurrahman Sheshiqi se Çegranin,sipas direktivës së thënë se këtë më kot e
që ky nuk i di shkaqet. Ai për akuzan ndaj tij nuk ka pranuar një ofertë fshehtë të Shërbimeve të kishin akuzuar dhe se nuk
tha se i përngjajnë si ajo përralla ujkut dhe të tillë, dhe nuk ka dash të Sigurimit Jugosllav të atyre ka asgjë në dijeni për kinse
qengjit ku ujku e akuzon qengjin se ja ka akuzon njerëz të pafa- viteve. grabitje të personës Melihe
trubulluar ujin. Të gjitha këto janë akuza jshëm, duke shtuar se Për të ka vetëm njerëz të mirë Deliq.Miratoi fjalët e avo-
mashtruese që i kanë trilluar vetë inspektorët kurrë nuk e ka besuar se dhe të këqinj dhe se Vahedin katit mbrojtës ndaj mbase
dhe për çka kanë shkruar gazetat me qëllim të do të akuzohet për diçka Ramadani dhe Huseini mbetet pas qëndrimeve të
keq të përfitojnë nga opinion , duke na quajtur që nuk e ka bërë dhe për Hajrullah më kot e kanë tij të më parshme, duke
ne si terrorist dhe njerëz të egër. çka nuk ndjehet fajtor. Ai akuzuar gjatë hetuesisë ku ka përfunduar se inspektorët
Ai theksoi se ka besim se gjykata do të sillet deklaroi se kurr nuk ka mbretëruar vetëm dajaku dhe dhe gjykatësi hetues e
me kujdes dhe nuk do të bëjnë shkallën e ultë bërë dallime në mes terrori. kishin maltretuar dhe rrahur
të vet që kanë përmendur më parë duke njerëzve të çfarëdo feje Ai në fjalën e vet përfundim- në burg.
përfunduar se është i pa fajshëm. apo kombësie qofshin për tare tha se i ka mbet besimi Në fjalen e vet përfundi-
arsye se ashtu është i në zot dhe se trupi gjykues do mate tha se as ai as pasra-
Abdurahman Sheshiq, hedhë posht akuzat që i edukuar nga familja për të jetë i drejtë dhe do tregoi dhsit e ti kurr s’kan qenë
ngarkohen për kidnapim të së dashurës së tij një gjë të tillë.Kurse rreth pafajësinë e tij dhe të tjerëve terrorist dhe as grabitësa
Melihe Deliq, dhe jep sqarrime se ditën kur kufomës së një femre e të cilët mendon se janë dhe se me këtë gjë e kan
janë ndarë, mban mend se ajo i ka mbytur në lumin Vërbas, viktimë e këtij procesi të ofenduar atë dhe familen e
thënë:,,Nëse nuk marrtohet me te , ajo do të Sheshiqi ka deklaruar me montuar me motive dhe tij të cilët me vite e dekada
hidhet në lumin Vërbas dhe do të mbytet!,, shkrim se ajo ishte trupi i prapavija politike. në mënyrë më fisnike,
Për këtë kam dhënë edhe deklaratë me shkrim Melihe Deliq, por që Mensur Asani, i akuzuar në njerëzore dhe bujare
në burgun hetues. Por, inspektorët e kanë inspektorët dhe gjykata e fjalën e tij mbrojtëse para punojnë në Travnik me
maltretuar dhe rrahur fizikisht, duke i thënë: Zenicës nuk ekanë marrë gjykatësve Sulejman qebaptoren e tij, duke shtuar
,,Shta te briga za shiptari…Daj ti tereti njih, parasyshë si fakt, sepse Kapetanoviq dhe Tihomir se Ramadani dhe Huseini
pa mi cemo lako s tobom!,, ( Çfarë të kërset ty është dash të dënohesh- Baboviq të cilët procesin e kanë gënjyer në çdo mënyrë
për shqiptarët…Ti hidh akuza mbi ta, e ne in ,,grupi,, shqiptarë me gjykimit e kishin kanalizuar vetëm e vetëm të shpëtojnë
madje ia bëjmë disi me ty). Por, shton më tej në krye Nafi në drejtim të gabuar, duke nga dajaku. Ai nuk kërkon
 V o l u m e 1 0 ,
MAJLINDA RAMA
një gjithëditë që
dekompozohet dhe unë
që s’jam më unë…
….Shpirt! Ku i kisha
degdisur unë fjalët për
ty?
Ç’ishte gjithë ajo
blasfemi tingujsh?....
RINA KOLONJA
ROZAFA E DETIT
Po c' ndodhi valle
keshtu?
Shkembinj rane mbi det
a deti u be gur?
Ne gjirin e nenes
dy docka ngulur fort,
i tretur ne det
s'dallohet nje lot...
Shqyen nena syte
perpin llahtari,
me shpirt te vrerosur
nje brenge te ngrire.
Mes ujit tretur
nxjerr engjellin e delire,
vec qe ta mekoje
me gjirin e mpire.
Ky qumesht i kripur
c'po rrjedhka currile;
e ninull,c' engjell, c'mall
varrose ti, mezokanal???
Gjuha e pushtetit - Nga
Afrim Krasniqi,
“Gjuha e keqe sjell lajme
të këqija” thoshin latinët.
Një shprehje plot
domethënie, e cila me
pak dallime në stilizim
gjendet në shumicën e
popujve dhe kulturave të
ndryshme. Shprehje të
tjera që e lidhin gjuhën
me pasqyrën e shpirtit
dhe mendimit, që e
shohin atë si refleksion të
nivelit kulturor të një
vendi, apo që i njohin
asaj në pushtet të madh
deri në thyerjen e
“kockave” gjenden edhe
në traditën zakonore dhe
kulturore shqiptare. Në
çdo rast simbolika është
e njëjtë. Një gjuhë civile,
e kujdesshme, e matur
dhe korrekte shpreh
nivelin më të lartë të
qytetarisë, demokracisë,
vlerave të një shoqërie.
Sa më e hidhur të jetë
ajo, sa më brutale, deni-
gruese, etiketuese dhe
baltosëse të jetë ajo, aq
më shumë dalin në pah
mangësitë në kulturën
politike dhe nivelin e
demokracisë.
Krahasime të tilla duken
nocione ende të reja për
modele zhvillimi si ai
shqiptar, ku etja për liri,
heqjen e censurës dhe
tradita popullore e
fletërrufeve ka rrëzuar
çdo mur të rregullave
morale, ligjore dhe
zakonore. Mjafton të
analizohen komentet e
Is s u e 1 8
Poezi/ Gjuha e pushtetit - Nga Afrim Krasniqi,
përditshme në rrjetet e shumta
sociale për të krijuar bindjen se
shumica fyejnë teknologjinë dhe
shansin e përdorimit të saj
pozitiv, duke e krijuar imazhin e
një bote pa rregulla dhe në
anarki. Individë që kanë njohuri
minimale në përdorimin e inter-
netit dhe teknologjisë, që i (keq)
përdorin ato për të zënë prita dhe
përmbushur shërbime anonime
të paguara, - një zakon i njëjtë
me mercenarizmin e mesjetës
dhe fletërrufe e periudhës
komuniste. Individë pa emra të
vërtetë, pa argument, pa infor-
macion, pa interes publik, që
hyjnë, fyejnë, denigrojnë,
baltosin, këdo me mendimet e të
cilit nuk janë dakord. Ata nuk
merren me përmbajtjen, nuk
lexojnë, nuk gjykojnë por si në
luftë, vetëm përdorin të gjithë
arsenalin e tyre të sharjeve e
fyerjeve ndaj objektivit kundër
të cilit paguhen ose shpërblehen.
Dallimi është se në luftën reale
palët sulmojnë njeri tjetrin
nominalisht, shpesh me fytyrë
zbuluar dhe ndofta edhe trup me
trup. Në rrjetet sociale palët
fshihen, sulmojnë pa emër, pa
fytyrë, pa kursyer familjen e
palës tjetër, fëmijët, identitetin
tij qytetar, fetar, krahinor,
kombëtar apo gjithçka tjetër, -
me synimin se fitues është ai që
di të shajë e fyejë më shumë, jo
ai që di të shkruajë, të mendojë
apo të dëshmojë më shumë
maturi. Qëllimi është që kur
autori të ndodhet përballë
breshërish të tilla fyerjesh, - të
ndjehet i kërcënuar, të ruhet, të
mos shkruajë më, të auto-
censurohet,- të gjitha këto tipare
të shoqërive mafioze, parad-
emokratike dhe të mbyllura.
Ndjesi të tilla përjetojnë çdo
ditë, cilido koleg që shkruan, që
merr kurajën të përballet me
turmën militante dhe anonime të
sharjeve, që injoron presionin
dhe beson ende se ka një
diferencë fatmirësisht reale
midis botës virtuale dhe reale
dhe se fjala e thënë është tipar i
njerëzve të përgjegjshëm dhe një
detyrë qytetare. Fenomene të
tilla marrin jetë sidomos në kohë
krizash politike dhe fushatash
elektorale, përmes logjikës e
mjeteve të njëjta, por substancës
së ndryshme. P.sh, palët krye-
sore politike kanë punësuar prej
muajsh 30-40 individë, detyra e
të cilëve është komentimi nega-
tiv i çdo lajmi, fotoje, deklarate
apo qëndrimi që vjen online nga
pala kundërshtare politike. Janë
të njëjtat sharje, të njëjtat pseu-
donime,të njëjtat argumente dhe
të njëjtat metoda denigrimi që
përsëriten e përsëriten çdo ditë, -
ndërkohë që në fund të javës, ai
që ka arritur të shajë më shumë,
pra ta denigrojë më shumë
kundërshtarin, - merr shpërblim
një telefon të fundit, një laptop,
një Ipad, një udhëtim turistik apo
një pajisje tjetër moderne! Për-
ballë kësaj turme “vrasësish me
pagesë” nuk ka shpëtim dhe as
shanse të forta mbijetese. Ata të
baltosin sado i ndershëm të jesh,
ata të denigrojnë sado të drejtë të
kesh, ata të kërcënojnë sado
kurajoz të jesh, ata të
shantazhojnë sado imun
ndaj logjikës kriminale të
jesh!
Ajo çfarë e dallon
dukshëm realitetin tonë
me modelet e njëjta të
vendeve të civilizuara
gjendet në raportet midis
turmës sharëse dhe elitës
politike që udhëheq
turmën. P.sh, në Gjermani,
Francë, Britani apo SHBA
politikanët komunikojnë
me njëri tjetrin menjë kod
sjelljeje, rrallë ka kapër-
cim të masës, nuk ka
etiketime fyese dhe asnjë
nuk ia lejon vetes që për
arsye politike të hyjë deri
tek krevati i tjetrit. Kurse
te ne, lumi i sharjeve,
denigrimit dhe fyerjeve
buron nga vendi i gabuar,
nga vendi që duhej të ishte
pengesa e parë e tij, nga
maja e politikës dhe nga
institucionet kryesore
politike e ekzekutive. Në
asnjë vend nuk ka më
shumë sharje e fyerje sesa
në debatet parlamentare,
askush nuk e kapërcen
sensin e masës sesa
kryeministri, asnjë nuk
flet me gjuhën baltosëse të
rrugës më shumë sesa
ministrat në detyrë dhe ata
në hije. Si i tillë, sistemi
politik shndërrohet në
burim baltosje dhe deni-
grimi, në kërcënim për
liritë politike e qytetare,
në shantazh për demo-
kracinë dhe në pengesë
themelore për kulturën
politike.
Nëse deri dje gjuha e
ashpër ishte gjuhë
anonime, tashmë sistemi
abuziv dhe anti-human e
preferon madje e sponso-
rizon atë. Sa më aktiv të
jesh, aq më shumë
shpërblehesh. Ndaj edhe
anonimët dalin gjithnjë e
më publikë sidomos në
debatet politike, madje
janë në garë mes tyre kush
e kalon më shumë cakun e
lejuar të edukatës, kush
gjen sharjen më cinike,
kush denigron më shumë
dhe kush dëshmon më pak
mëshirë ndaj kritikut apo
kundërshtarit politik.
Mjafton të lexojmë e
gjykojmë komentete
përditshme në rrjetet
sociale, ku zyrtarë të lartë
të shtetit, ministra, de-
putetë, zv/ministra, figura
ushtarake apo drejtues të
policisë, drejtorë apo
nëpunës civilë që paguhen
me taksat publike, - pa
asnjë drojë apo autocen-
surë,- qëndrojnë në vijën e
parë të retorikës deni-
gruese ndaj kritikëve
politikë. Gjuha vulgare e
tyre vjen si gjuhë e
pushtetit, paraqet
brendësinë e tij, kulturën e
tij dhe kështu, - shpreh
nivelin e lartë të degrad-
imit të vlerave të shtetit, pushtetit
dhe politikës në Shqipërinë parad-
emokratike. E njëjta dukuri shfa-
qet edhe në krahun tjetër, tek
alternativa kryesore e pushtetit.
Edhe ata përgjigjen me të njëjtën
gjuhë, me të njëjtën formë
baltosëse, kërcënuese, denigruese,
përjashtuese. Dhe kështu, gjuha e
pushtetit dhe gjuha e alterna-
tivëssë pushtetit, - njësohen si
gjuhë rruge, gjuhë turme, gjuhë të
njerëzve që nuk njohin rregulla,
etikë, edukatë dhe që në një
shoqëri normale nuk do të mund të
kishin asnjëherë vend në zyrat e
shtetit dhe vendimmarrjes politike.
Cila është zgjidhja? Këshilla
fetare për durim e lutje që gjërat të
vetpërmirësohen? Përgjigjja me
logjiken tonë zakonore, plumbi do
plumb? Ikja dhe braktisja e turmës
denigruese? Qëndresa përballë
tyre për ti imponuar kulturë,
vetëpërmbajtje? Kolegu Vehbiu
fton ti dëbojmë para se të na
dëbojnë, të tjerë e shohin si
zhvillim normal, të tjerë si nevojë
e nxjerrjes së mllefeve.
Zgjidhje ideale nuk ka, por prak-
tike po. P.sh, në parlamentin
gjerman, austriak, belg apo britan-
ike kziston një traditës, sipas të
cilës nëse një politikan fyen dikë
tjetër, jovetëm ndëshkohet, por
edhe partia e tij distancohet men-
jëherë prej tij. 70% e partive
evropianë kanë kod sjelljeje, që
detyron anëtarët e politikanët të
jenë korrekt me sjelljen publike,
fjalën, etikën e komunikimit etj, si
kritere me rëndësinë promovim e
karrierë. Në vendet perëndimore
ka gjithashtu grupe vëzhguese
civile, të cilat çdo rast të etikës së
tepruar apo cenuar reagojnë dhe
kështu, i detyrojnë politikanët të
vetëpërmbahen. Për të gjithë
nëpunësit civil, ushtarakë, policë,
etj ekzistojnë gjithashtu kode
sjelljeve, të pa tolerueshmeme
modelet tona militante që ap-
likohen prej tyre.
Mbi të gjitha vendet e civilizuara
kanë kaluar përmes një procesi
ndërgjegjësimi, përfshirë ndësh-
kimi me votë, proces që në
Shqipëri kërkon kohë të tjera, për
shkak se tek ne, vetë piramida e
politikës është burim denigrimi e
konflikti. Gjithsesi gjithmonë ka
një herë të parë dhe sa më parë të
reagojmë duke refuzuar gjuhën e
rrugës, sa më shumë të bashko-
hemi kundër gjuhës së drunjtë të
pushtetit dhe simotrës në hije, sa
më kurajoz të jemi për të gjykuar
politikat jo nga forca për të mun-
dur palën tjetër, por nga argumen-
tet, programi, cilësitë dhe tiparet e
tij qytetare e profesionale, aq më
shpejt do të mund të jetësojmë
shprehjen e sotme suedeze, e cila
ndryshe nga latinët thotë: “gjuha e
mirë sjell lajme të mira”! Dhe ne
kemi nevojë për lajme të mira!
Cezar Ndreu Pas krimeve, Edit
Durham nis e urren serbët
Flutur bida
Fri 4/26/2013, 5:03 PM
Endri Bida
Cezar Ndreu
Pas krimeve, Edit Durham nis e
urren serbët
P a g e 1 3
cle" shkruan se 2
Gjatë kohës që në Shqipërinë mijë shqiptarë në
etnike, shiptarët masakroheshin krahinën shqiptare të
në shtëpitë e tyre, anglezja Mery Shkupit dhe 5 mijë
Edit Durham, punonte për në afërsi të Prizrenit
"Macedonia Relief Organ- janë therur në
isacion". Kur shkeli për herë të mënyrë masive.
parë në Ballkan, historiania dhe Dhetor 1912 - Gazeta
antropolog'ja Angleze ishte pariziene "Humanite"
admiruese e popullit serb, si shkruan se në
shumë njerëz të tjerë në peren- Drenicë dhe Palikurë
dim. Por siç vëren anëtari i u mbytën të gjithë
Parlamentit Anglez Aubrey banorët. Në këtë
Hernert "ishte vetëm mizoria e vend është zbuluar
serbëve që e ktheu dashurinë e një vargan varresh
saj në përbuzje". Pas masakrave masive, një pjesë e të
të njëpasnjëshme, ajo vendosi të cilëve si gurë varri
dalë hapur kundër serbo- kanë kafka njerëzish.
malazezëve: " E mbështolla Në fund janë varret e
medaljen e florinjtë që ma atyre që janë djegur
kishte dhënë Krajl Nikolla duke të gjallë. Gjatë
e bërë të qartë se Nuk mund të masakrave 31 fshtata
pranoja një medalje nga ata që dhe qytete shfarosen
kishin miqësi me Abdul Ha- krejtësisht.
midin dhe merrnin dekorarat 1913 : Masakrohen
dhe paret e tij. Unë e kam 300 shqiptarë në
kuptuar, i shkruan Durham krahinën e Lumës.
krajlit Malazez se pasuesit e tu, Gazeta gjermane
janë shumë më mizorë sesa FRANGFURTER
turqit, dhe unë nuk mund ta ZEITUNG shkruan
mbaj më për asnjë çast dekoratët se fëmijët u dogjën
e përlyer me gjak të pafajsh- në kashtë në sy të
mish". Vendimin e saj ajo ai prindërve, dhe më
komunikoi shtypit anglez dhe pas u masakruan
austriak. Meqenëse nuk kishte prindërit me batare
mundësi për të takuar Mbretin pushkësh dhe ba-
ser Petër, ajo i tha shtypit anglez joneta
se do të ruante rastin e Pranverë 1945- vriten
përshtatshëm për tia kthyer 40 mijë shqiptarë në
urdhërin e "Shën Savës" që në krahinë e Kosovës,
takimin e parë. me pretekstin ser
Të dhëna mbi shqiptarët, para ishin atikomunistë
masakrave serbe dhe të shitur në
Ami Bue, botanist, gjeograf dhe perendim.
gjeolog Francez, i lindur në 1930 - përfundon
qytetin Hamburg të Gjermanisë asimilimi me forcë i
në fillim të Shekullit të XIX, gjithë shqiptarëve të
gjatë viteve 1836 –37 ndërmori Sanxhakut
një udhëtim në ballkan, i cili në 1949-50- Largohen
atë kohë i përkiste Perendorisë forcërisht nga zonat
së madhe Turke. Pas kthimit në kiufitare Kosovë
Gjermani më 1840, Bue përm- Lindore serbi rreth
blodhi në katër volume, secili 300 mijë shqiptarë,
me nga 400 faqe të mëdha, pas një marrëveshje
përshtypjet e tija të udhëtimit në turko-jugosllave.
Evropën Juglindore. Saktësia 1989- Helmohen në
shkencore e tij, pati një vlerësim sholla fillore nga
të jashtëzakonshëm edhe nga ushtria serbe mbi
vetë serbët . Akademiku Ale- 6000 fëmijë të vegjël
ksandër Beliç shkroi se "Librat e shqiptarë.
Buesë janë një enciklopedi e Mars 1998,
vërtetë, e cilat nuk mund të masakrohen 32
krahasohen nga saktësia me banorë të fshatit
asnjë botim tjetër të këtij lloji". Reçak në Kosovë
Sipas shkencëtarit, Serbia në Mars - Qershor 1999,
gjysmën e parë të shekullit të gjatë luftës në koso-
XIX ka pasur më pak se 900 vë, përzihen nga
mijë banorë, kurse Shqipëria shtëpitë e tyre 1
mbi 1 milionë e 600 mijë bano- milionë shqiptarë dhe
rë. Në analizat e tij gjeografike vriten mbi 12 mijë
Shqipëria etnikisht e pastër ka gra, burra, fëmijë dhe
ka qenë një hapsirë me rreth 180 pleq.
mijë kilometra katrorë. Në 2000 -Kosova Lin-
gadishull- gjithmonë sipas tij - dore ( Preshevë,
kishte shumë më tepër Shqiptarë Medvegjë – Bujan),
sesa Grekë dhe së paku dy herë vazhdon të mbetet e
më shumë shqiptarë sesa Serbë. pushtuar prej Serbisë,
Kronologjia e krimeve serbe nën shtetërrethim.
ndaj shqiptarëve Mbi 300 shqiptare
Pranverë 1912 : Rreth 6 mijë janë vrarë nga vera e
familje shqiptare shpërgulen me vitit 1999 deri në
forcë nga zona e Nishit në verën e vitit 2000 në
drejtim të Turqisë. Po në këtë këtë krahinë.
kohë nisin masakrat e
malazezëve në krahinat shqip-
tare të Hotit e Grudës.
12 nëntor 1912: "Dejli Chroni-
P a g e 1 4 O u r W o r d s

Dead Albanians due to Current Dictatorship in Albania will they get a resolution? (not done yet)

Lirak Bejko Dead

I vdekur nga Diktatori dhe
vjedhjet e familjes se tij,
Berisha

One last dictator

in Albania Left to
be judged!!!
Not done Yet!!
BURG
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 1 5

A truth and a crime that Albanian Ismail Kadare did to this young man & no one is held accountable
P a g e 1 6 O u r W o r d s

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi ——presim rezultatet shpejt….

Deputeti Fatmir Xhindi

Gentian Zguri….rezultatet???
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 1 7

Vrasjet e pazgjidhura ne Shqiperi—-presim rezultatet shpejt...

Isa Copa duke hetuar pronat ne Gjirin e Lalzit te familjes Konomi —— presim rezultatet
 P a g e 1 8 O u r W o r d s

Ngjarjet e pazgjidhura ne Shqiperi——presim burgimin e perjetshem te familjes diktatoriale Berisha!!

Kush e Organizoi Protesten? Ku ishin Organizatoret?

4 Fajtore pa Faj gjenden vdekjen ne 21 Janar 2011

Kush drejton forcat shteterore mbrojtese? Cilat jane procedurat e Policise para se te vrase?

Pronare banke ne Shqiperi, e papune!! Si te behesh Bilionere ne 3 muaj!!! Elvana Hana mbesa e
L.Berisha..Burg
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 1 9

Vrasjet e krime te ndryshme te pazgjidhura ne Shqiperi….Burg...

The Blair Connection

Vjedhja e lejuar ne Shqiperi e pronave per tu nder-

tuar rezervat ashtu dhe e mineralit te brendshem ne
Shqiperi.
FLuturime Falas me urdher te
….

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Si pastroen parate nga peshku qe eshte qelbur nga koka!!! Burg

Spitalet e Ndertuara me leke nga Tirana

ne Qipro, Ishujt Keimen nepermjet nje
grup manaxhimi ne New Jersey, USA.
Keshtu jane pastruar shume para te
vjedhura ndaj popullit SHqiptare.

Si mund te pastrosh parate e vjedhura

nga viti 96-2005 nepermjet llogarive pa
emer ne ishujt jasht Shqiperise...
 P a g e 2 0 O u r W o r d s

Disa Ngjarje e pazgjidhura ne Shqiperi nga Prokuroria...Kur vete Ina Rama ka frike per Femijet e saj!!

?
Duet nje Kryeprokuror allcak qe te
zbardhi ceshtjet te pazgjidhura qe nga vi- Perse nuk u pane dokumentat qe verifikonin
tet 1944!! fjalet e Albana Vokshit dhe e dergonin te qeli
ate me bashkepunetoret?

Disa nga ceshtjet qe kane kaluar pa hetuar ne Shqiperi!!

So far in Albania the only way to make it is to keep

your promises and Ilir Meta and spouse is an ex-
ample of it….Will everyone else learn from it or
shatter in the high cliffs….the only victor in the Perse nuk u hetua shkelja e kushtetutes Shqiptare
election battles!!!! nga Prokuroria? A thua ka marr fund drejtesia?

Bilioneret e Rinj te pa Prekur ne Shqiperi qe bejn hesapet me $$$ e popullit me keq se S. Berisha...te shohim
ndryshimin dhe per A. Xhillarin (burg apo jo)

The leader of Opposition before now Premier in Albania

rather spend $$ on luxury vacations in US rather than face
the facts and reality in Albania!! Could it be that he’s so
implicated with the GOV. that he can end up serving life
sentences? Time will tell

Njerezit vdesin ne Shqiperi sepse Sekseri I lejeve

te ndertimit ne tirane Alban Xhillari me E.ramen
nuk cajn koke perhapesira midis ndertesave qe te
kalojn makinat e urgjences. Me ato ne Shqiperi, A pyet njeri ku eshte burimi I
kercenimet dhe blerjet ecin, po jo me ne pertej milionave $$ qe ky njeri eshte
Oqeanit. kukull?
Alban Xhillari Sekseri I
Lejeve te ndertimit tani kush
eshte se E.Rama iku?
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 2 1

Vjedhja e Mineraleve, Pergjegjesit!!!!Burg...

Mineralet ne very te shqiperise te

monopolizuara!!! Perse?

Floriri nepermjet mineraleve

Vdesin njerezit per tu pasuruar njerezit e Kryem-

inistrit Shqiptare bashk me Fatos Nanon si sekretar
PD’s ne Washington DC. USA

Fluturime me parate e mineria-

ve te populit Shqiptare...

Hilja e Investimeve te huaja ne Shqiperi!!! Njerezit pergjegjes...Burg...

Stream Oil Albania has a direct connec-

tion to Shkelzen Berisha as well as to his
sister Argita Berisha...te tjeret kane vec
1% si kukull qe jane...

Si mund te vjedhesh token parate e prona- Argita & SHkelzen Berisha Pergjegjes per
rit te tokes me ane te kompanive nafte fan- vjedhjen e naftes nga pronaret….
tazme nderkoh fshiet nga pas vete KM.
 P a g e 2 2 O u r W o r d s

Disa mbikqyrje nga pertej Oqeanit mbi familjen Balliu!!!! BURG

Fahri Balliu I paprekshem ne
abuzime ndaj popullit te el-
basanit!!! Ta kthej koken pas
te shohi rrobat e grisura qe ka
pas...
Henris Balliu Guilty as part of
Gerdec Tragedy as well as be-
ing part of it!!!

A ka burra me ne ate vend???

700 Punetore te firmes Kurum ne
Elbasan ne proteste!

Kush nga keta nuk ka Ilegalisht Perfituar Financiarisht ne kurriz te popullit Shqiptare??? Te tere fajtore!!!

Human Right Violators as an inheritance from the so

called bearded man Tos Nano in Albania!!
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 2 3

Lidhja Vokshi—Xheka —-Spahiu—-klani Berisha ...BURG

Albana Vokshi Florentia Xheka Arjan tartari

cfare kane keto te tre te perbashket/?
Jane kukuallat e Klanit Berisha duke mbajtur kompani
ne emer te tyre por qe gjenden Berishat nga pas

Kumbaret qe kane interesa financiare te perbashketa me opoziten e

Rames qe pagoi $$$ Fatos Nanos per postin e kryetarit!!!

Fatos Nano u debua nga posti Kryeministrit nga nderkombetaret Amerikane!!! Burg per vrasjen e Hajdarit

Azem Hajdari I
vrare nga bash-
kepunimi Nano- Import Export I Droges ne kohen e Fa-
Berisha!!! tos Nanon ne Shqiperi ishte ne kulm te
larte te Europes...

Kryengritje nga njerez me

arme per parate e vjedhura ne Koha kur Ishte Fatos Nano ne pushtet ne Shqiperi ,
kohen piramidale & ate qe vijoi kur krimi dhe rrembimi ishte 1 mij perqind lart
me pas me fatosin ne
krye...gjykoni vete njerez….
 P a g e 2 4 O u r W o r d s

A Funksionon Kontrolli Shtetit ne Shqiperi

Shembujt e Parave qe vijn

drejt SHBA nga vendi me I
Varfer ne Europe... Perse?
Poverty….

Berisha & Podesta group looses Albanian Americans oust the premier SB Jail & restitution for Podesta

The Albanian Mafia Lobbies

against the rest of Albanian Ameri-
cans!!! The Global War Continues..
Nje vrime ne uje me keshillat Will it escalate into world conflicts?
drejt Shqiperise….zvogelimi I
reputacionit te Podesta
Group per hir te familjes Ber-
isha… SO far no more Prem-
ier...how do you like those
apples?

Same status Quo as before, what’s

Is the money being diverted to the Podesta group
for retaliatory against those that tell the truth
outside of Albania? So far YES...the war goes on..
hiding behind AMB. LU in Alba-
nia? Who is controlling our US em-
bassy since its not our state dept…
Two embassies inside one in Alba-
nia: one that sells everything for a
price and is governed by local mafia
not our state dept, another who
deals in apps current rate 30k USD
a person...Time to clean house in
Albania
 V o l u m e 1 0 , Is s u e
KURTHET PERFIDE PREJ DJALLI… ( Ose: Procesi i montuar i Zenicës më 1981 ishte pjellë e kurdisur e
mëshirë dhe nuk i frikësohet të vertetës dhe
nëntokës udbashiane kriminale jugosllave!)
dhe i ka dhënë 2000 dinar vetëm
është i pa fajshëm dhe se çdo gjë që thuhet në
akuzat kundër tij janë të pa vërtetë.
Po kështu u shprehën edhe disa nga
dëshmitarët e akuzës të cilët pohuan se janë
rrah nga inspektorët Temelko Boshkov-
ski,kurse inspector Haki Fejzuli dëshmitarit
Selmani ia ka fut grykën e revoles në gojë në
podrumet e policisë në Gostivar,duke këekuar
prej tij që të deklaronte kundër Nafi Çegranit.
Unë kam dëgjuar për emrin e Nafi Çegranit,
por asnjëherë këtë njeri nuk e kam parë
tek ,,kreçanet,, e Arifit dhe nuk di përse Arifi
gënjen… Akuzat të cilat i kam dëgjuar nga
insepktorët jam i bindur se ato janë të kurdisura
nga dikush tjetër ose për hakmarrje ose për
qëllim që të njollosin shqiptarët!,,- thotë
dëshmitari Selmani.
…Basri Nuredini u shpreh se u është
mirënjohës avokatëve mbrojtës të të akuzuarve
të cilët gjykonë drejtë dhe logjikshëm, duke
pohuar se për të gjithë ata ka qenë e qartë se
janë duke mbrojtur njerëz të pafajshëm.
Dëshmitarja Bozhiq Sllavica deklaroi se të
gjithë këta të akuzuarit i njihte personalisht,
pos që nuk e njeh as nuk e ka parë as në
Travnik, as në Zenicë ndonjëherë Nafi
Çegranin.
Kurse dëshmitari Gani Bekteshi pohon se
inspector Temelko i ka blerë costume ,,kanger,,
1 8
Kosovo Border giving land to Montenegro, why?
që ta përmban deklaratën që
thotë Arif Zeqiri, por se Arifi i
është kërcnuar disa herë se do ta
hidhte atë në zjarrin
e ,,kreçanes,,!Dhe, në një mo-
ment, duke e kundërshtuar
reagimin e prokurorit, dëshmitari
Gani Bekteshi për të cilin u tha
se nik qënka në rregull psiqi-
kisht, ai iu vërsul prokurorit
duke e akuzuar se edhe prokurori
do të ketë qënë tek ,,kreçanet,,
me Nafiun, nëse ky do të kishte
qënë atje… / Nisën të qeshura në
sallën e gjyqit…/Dhe, kështu me
rradhë, plotë akuza të kota dhe
komedi gjyqi… Dhe, kësaj si
fakt, nëse ia bashkangjesim
deklaratën të cilën e jep person-
alisht Gani Bekteshi si
dëshmitar, të dates 04.04.2019
të vërtetuar në noteri dhe të
përkthyer në kroatisht, e do-
rëzuar Gjykatës Kantonale në
Zenicë. Plotësishtë është e qartë
se çfarë manipulimesh kanë bërë
inspektorët e lartpërmendur edhe
me këtë dëshmitar në sajimin e
rastit ,,vrasje,, dhe montim
P a g e 2 5
akuzash të rreme. viktimë dhe i dënuar me vdekje-
… Edhe një herë në fund Ju bëj të bindur se UNË NAFI pushkatim / e më pas dënimi u
ÇEGRANI para dhe pas 1981, e sidomos me procesin e Zenicës kthye në 20 vite burg të rëndë/
dhe akuzat e montuara, JAM VIKTIMË në vazhdimësi , viktimë për vepër që nuk e kam bërë, që
e procesit të inskenuar që përmendëm, dhe I njollosur me akuzar kam përjetuar terror e dhunë, i
KT.135/81 dhe KT.22/82 si baza për sjelljen e aktvendimeve vujatur me vite të rënda nëpër
gjyqësore të pabaza dhe në kundërshtim me ligjin K.133/82 dhe burgje si viktimë i pafajshëm,
K.94/83 të sjellura nga Gjykata e Qarkut në Zenicë. (Shiko akuzoj dhe kërkoj përgjegjëesinë
aktvend. e Gjykatës supreme:Kz.139/83). e të lartë shënuarve, të cilët e
Më lartë gjithashtu kam theksuar se çfarë mjete dhe metoda nëpërkëmbën drejtësinë dhe
brutale policore janë përdorur gjatë hetuesisë në relacionin fshehën të vërtetën, në dëm
podrume të SUP Bugojno – qeli burgut hetues dhe anasjelltas, e timin me pasoja të rënda
të cilat janë antihumane dhe të dënueshme me ligj. Andaj, jete.Kërkoj drejtësi dhe
APELOJ në ndërgjegjen Tuaj që të njohtoheni më këtë rast dhe zbardhjen e së vërtetës rreth
fatin tim tragjik, të njohtoheni me procesin e montuar të Zenicës Procesit të Zenicës i cili është
dhe sajimin e rastit ,,vrasje,, nga shovinisti Sllobodan produkt i fantazisë ndjellakeqe të
Stankoviq,Temelko Boshkovski, krimineli Ante Bernada, Boduk nëntokës kriminale të UDB-së
Nikica si gjykatës hetues i pamoralshëm etj. Të cilët direkt dhe dhe SJB së viteve 1981 dhe të
në mënyrë flagrante keqpërdorën detyrën dhe autorizimet zyrtare asaj kohe...
dhe bënë keqpërdorime e falsifikime të deklaratave të të pande- ( vijon )
hurve dhe të ,,dëshmitarëve,, duke hudhur ,,fajësi,, mbi mua dhe
duke devalfuar në aspëktin moral dhe uljen e dinjitetit tim si
njeri., duke përdor dhunë dhe forcë fizike. Gjithë kësaj nëse ia
bashkangjesim si argument DEKLARATËN e inspektor
Temelko Boshkovskit lëshuar me datë 09.09.2016 v. dhe e
regjistruar në noteri, të cilën edhe gojarisht Temelku e sqaroi
para Gjykatës Kantonale të Zenicës, në saje të KËRKESËS sime
për RIGJYKIM, atëherë plotësisht është e qartë secili ka qenë
qëllimi i atyre që e montuar rastin dhe inskenuan akuzat e kurdi-
sura për diçka që unë nuk kam pas asnjë lidhje. Andaj, unë si
P a g e 2 6 O u r W o r d s

Declassified (continues)
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 2 7

Declassified pg2
P a g e 2 8 O u r W o r d s

Declassified 3
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 2 9

Declassified 4
P a g e 3 0 O u r W o r d s

2nd New Pipeline in the hands of the Mafia in the Balkans...Will USAID Fund Mobsters or Freedom?
V o l u m e 1 0 , Is s u e 1 8 P a g e 3 1

Balkans 2 New Pipelines in the hands of the Mafia, Cold War? (land grab ownership Nazi style)
 WE ARE ALSO ON THE WEB
WWW.NEWLIFEAACO.ORG

Non Profit Charitable

Organization

Cdo njeri mund te behet anetare dhe te bashkoet

“ N E W L I F E ” J E T A E R E me misionin tone per te krijuar nje shtet te vogul
ketu ne kete continent te madh. Te ndihmojme
njeri tjetrin qoft dhe me nje keshille te thjeshte.
1774 - 76 street
Suite D3 Kjo eshte nje thirrje per te informuar njeri
Brooklyn, New York tjetrin plus dhe per projekte te ardhshme qe jane
11214
ne pune e siper. Se shpejti nje Shkolle Shqipe
Phone: 718-594-0511
Fax: 201-795-4795
Anglishteje dhe nje vend ku te gjith njerezit te
E-mail: Endri@newlifeaaco.org gjejn nje strehim nga cdo hall apo nevoje. Bash-
kimi ben fuqi dhe Zemra e Vullnetarit nuk ka
cmim.
Building a Future One Person At a Time...

PASTHËNIA E LIBRIT 'TIRANIA E TRANZICIONIT' LIBRI IM MORI SHKAS E FORMË SI REAGIM

PASTHËNIA E LIBRIT 'TIRANIA E
TRANZICIONIT'
LIBRI IM MORI SHKAS E FORMË SI
REAGIM NDAJ CENSURËS SË TIRA-
NËS
Nga ELIDA BUÇPAPAJ
Libri im me publicistikë „Tirania e Tranzi-
cionit“ që përmbledh disa nga shkrimet dhe
essetë e shkruara dy vitet e fundit mori
shkas e formë si reagim ndaj censurës së
Tiranës. Të njëjtin format ka edhe
«Traumat e tranzicionit - Ditari i një
gazetareje» që është gati e pret dritën e
botimit.
Sado absurde të duket, është e vërtetë.
Shtypi dhe TV e shumta në Shqipëri janë
nën kontroll të politikës dhe oligarkëve që
prodhoi ky tranzicion gati çerekshekullor.
Kolegët e mi në Tiranë e dinë se kjo që
pohoj nuk është fiksion. Një koleg i
mirënjohur lajmëronte në Facebook se
shtypi i lirë ka vdekur. Por nuk mjafton
lamenti.
Në 1997 Pjetër Arbnori hyri në grevë urie
për të kundërshtuar një ligj të miratuar nga
Kuvendi i atëhershëm për mediat vizive.
Asokohe u ndryshua ligji dhe u aprovua
"Amendamenti Arbnori". Ndërsa sot
gazetarët në Shqipëri shohin me in-
diferencë të plotë përçudnimin e fjalës së
lirë, kulturës, monumenteve të saj të cilat
po shfarosen për çdo ditë përpara syve tanë
dhe shqiptarët rrezikojnë të mbeten pa
identitet kulturor.
Shikoni se si kujdeset shteti austriak apo
Vatikani për relikat e historisë e kulturës
shqiptare. Shpata dhe përkrenarja e Skën-
derbeut do të kishte patur fund tragjik po të
kish mbetur në mëshirën e tranzicionit
shqiptar. Edhe Mesharin e Gjon Buzukut
do ta përpinte fataliteti i tranzicionit me
pjellën e saj makabre, indiferencën, ndërsa po
humbasim për çdo ditë një e nga një shenjat
identifikuese të qënies sonë kombëtare. Ne
qëndrojmë indiferentë kur rrënohet shtëpia e
Fishtës. Ne kthejmë kokën në anën tjetër për
të mos parë gërmadhat e shtëpisë së Mjedës.
Ne mbyllim sytë kur poetëve të Rilindjes ua
shkallmojnë varret. Ne mbyllim sytë e veshët
kur Onufrin e rrjepin barbarët, ndërsa në
Shqipëri lulëzon kultura tallava. Ne heshtim
kur fjalën e lirë e bunkerizojnë dallkaukët dhe
sharllatanët që barkëthatë i gjeti tranzicioni
dhe barkthatë po i le, paçka se si profiterë
kanë përfituar miliona. Por nuk ngopen kurrë.
Konformizmi dhe frika nën pushtim apo nën
diktaturë ishte i justifikuar. Në demokraci jo.
Pjetër Arbnori pas 30 vitesh burgosje, në
vitin e mbrapshtë 1997rrezikoi jetën për një
ideal të madh, ndërsa sot, kur Shqipëria është
vend anëtar i NATO-s, gazetaria konformu-
ese dhe dezinformuese ka marrë mision
trushplarës dhe friksues përmes presionit
psikologjik që ushtron pasqyrimi i krimit në
kronikat e zeza. Duke ofruar atë që duan ata,
si ta duan dhe çfarë të duan. Politika dhe
oligarkët. Violinë të parë kanë gazetarët, që i
përdorin si çinovnikë të tyre. Viktima është
opinioni publik.
Merreni me mend, botuesit e Tiranës ia venë
në dispozicion faqet e gazetave të tyre Nex-
hmije Hoxhës dhe ish-eksponentëve të diktat-
urës, ndërsa përdorin gërshërët dhe e gi-
jotinojnë lirinë e shprehjes.
Opinionet dhe essetë e këtij libri janë të
shkruara me nxitim, në përgjigje të ngjarjeve
të ditës dhe të botuara në shtypin shqiptar në
Perëndim, disa syresh edhe në Tiranë deri sa
e mori fjalën censura.
Kam menduar gjithnjë se kapitalizmi në
Shqipëri do të kujtohej për shtypin e lirë, por
kapitalizmi në Shqipëri vazhdon të mbetet
parak larg konkurencës së lirë
dhe Shqipëria i ngjan një
realiteti orwellian, ku Vëllai i
Madh është diktatura e krijuar
prej nepotizmit, tarafit, klanit,
korrupsionit, politikës pa
integritet, të cilës i intereson
që pushteti i katërt të jetë
refleks i fytyrës së tyre të
shëmtuar.
Ka ardhur koha e lëvizjes së
elitave, sepse u bënë 22 vjet
që Perëndimi është pjesë e
jetës të shqiptarëve, me dashje
apo pa dashje, me zor e me
hatër. Shqiptarët nuk meri-
tojnë që t’i lejfenizojë tranzi-
cioni i politikave të korruptu-
ara, në kohën kur revolucioni
teknologjik i ka thyer të gjitha
barrierat e kufijve.
Shqiptarëve u duhet shtypi i
lirë, sot më tepër se kurrë.
Shkrimet e këtij libri janë
antikonformiste dhe re-
spektojnë të vërtetën, jo të
vërtetën absolute, sepse ajo
është pronë e absolutizmit, por
të vërtetën si e mendoj unë.
Që demokracia dhe shteti
ligjor të mos mbetet një
iluzion në Shqipëri, të mos
përçundohet e kthehet në një
minierë ari për një grusht
njerëzish dhe një realitet i
frikshëm për shumicën.
Shumica e shqiptarëve e duan
Shqipërinë si Europa, jo si
slogan por realitet. Andaj të
gjithë duhet t’i shërbejmë
kësaj ëndrre të bukur.
Jam për dialogun, për kon-
struktivitetin, për tolerancën,
për bashkëpunimin, për heqjen
dorë nga lufta e shqiptarëve
kundër shqiptarëve, një rem-
inishencë e luftës së klasave.
Dua që shqiptarët të dalin nga
ky mediokritet kolkozesh, ku
populli është i detyruar që të
duartrokasë liderin. Sepse në
demokraci populli zgjedh dhe
vendos vetë fatin e tij. Boll
kemi duartrokitur e brohoritur
në diktaturë. Dhe prandaj na
duhet që të kemi në krah në
jetën tonë të përditëshme një
shtyp të lirë e demokratik.
Me shkrimet e këtij libri nuk e
di sa ia kam arritur qëllimit,
por të paktën, jam e sinqertë,
pa maska dhe larg hipokrizisë
puthadore të opinionistëve të
Tiranës.
Me këtë rast, falenderoj
redaktorin e librit Akademik
Mark Krasniqi, për nderin që
më bëri, i cili na ka mbështetur
pa ngurrimin më të vogël gjatë
dhjetë viteve kur kontribuonim
tek „Bota Sot“. Shpreh
mirënjohjen time të thellë për
Jusuf Buxhovin, autorin e
veprës monumentale « Kosova
» si dhe dijetarin Dr.Përparim
Kabon që, gjetën kohë dhe
shkruan parathëniet e këtij
libri, çka e vlerësoj si një
përkrahje shumë të madhe e të
rëndësishme. Një falënderim të
veçantë shkon për botuesin e
Onufrit, Bujar Hudhrin, që e
bëri këtë libër të shohë dritën e
botimit.