Professional Documents
Culture Documents
Równowaga Kwasowo-Zasadowa Skrypt
Równowaga Kwasowo-Zasadowa Skrypt
– ilość wydalanego CO2 jest niedostateczna lub jego produkcja jest nadmierna
– wzrasta stężenie CO2 i ilość kwasu węglowego = zmniejsza się stosunek jonu wodorowęglanowego do
stężenia kwasu węglowego = spada pH
– gł. w stanach zmniejszonej wentylacji płuc (zapalenie płuc, astma oskrzelowa, rozedma,
unieruchomienie klatki piersiowej)
Podanie w tej sytuacji tlenu i wyeliminowanie w ten sposób hipoksji , która jest ważnym bodźcem
stymulującym chemoreceptory obwodowe może spowodować dalszą depresje wentylacji i dalsze
nagromadzenie się CO2 we krwi. Nagły wzrosc PCO2 do wartości 80mmHg może spowodować
zaburzenia świadomości i śpiączkę.
KWASICA METABOLICZNA :
– nadmierna produkcja substancji kwaśnych lub nadmierna utrata substancji zasadowych, hipoksja
tkankowa prowadząca (w wyniku glikolizy beztlenowej) do nagromadzenia mleczanów
– obniżenie stężenia jonów wodorowęglanowych = obniża się stosunek tych jonów do stężenia kwasu
węglowego = spada pH
– gł. w nieleczonej cukrzycy i stanach głodzenia (znaczna ilość ciał ketonowych), w niewydolności
nerek, (zaburzenia wydalania jonów wodorowych, znaczna utrata jonów wodorowęglanowych, zatrucia –
podanie salicylanów, metanolu , glikolu etylenowego)
– obniża się stężenie kwasu węglowego = zwiększa się stosunek jonu wodorowęglanowego do kwasu
węglowego = do wzrostu pH
ZASADOWICA METABOLICZNA
1
– nadmierna podaż substancji zasadowych lub utrata substancji kwaśnych, stosowanie leków
moczopędnych, zaburzenia endokrynologiczne, wymioty (utrata H+)
-zasadowica hipokalemiczna na jej powstanie składa się wiele czynników (może powstać u
pacjentów z hiperaldosteronizmem, który powoduje nadmierną utratę jonów potasu z moczem)
BUFORY
BUFOR to roztwór zawierający słaby kwas i sprzężoną z nim zasadę. Buforowanie umożliwia
wyeliminowanie dużych wahań pH.
W procesie buforowanie silny kwas zostaje zastąpiony przez słaby kwas, który uwalnia znacznie mniej
jonów wodorowych (słaby kwas ma mniejsza stała dysocjacji) i w związku z tym powoduje znacznie
mniejsze obniżenie pH.
Bufory krwi:
1) Bufory osocza
Bufor wodorowęglanowy
Bufor fosforanowy
Bufor białkowy
Bufor amonowy
Bufor hemoglobinowy
Bufor wodorowęglanowy
2
Bufor fosforanowy organiczny
Bufory moczu :
Bufor fosforanowy
Bufor amonowy
3
c) Komórkowa anhydraza węglanowa – z H2O i CO2 robi H2CO3 który swobodnie
dysocjując dostarcza HCO3- reabsorbowanego z komórki na zasadzie symportu z Na.
Natomiast H+ ulega powrotem sekrecji do światła kanalika.
Wazne ze tym sposobem nie dochodzi do wydalanie jonów wodorowych!!!
Część HCO3- wytwarzane:
przez regenerację
przez amniogenezę
W warunkach prawidłowych i kwasicy
- jony HCO3- są reabsorbowane na drodze przeciwtransportu Cl-/HCO3- umiejscowionego w błonie
podstawno-bocznej
W zasadowicy
- dochodzi do aktywacji przecitransportu CL-/HCO3- w błonie luminalnej niektórych komórek
kanalika i wtedy HCO3- jest wydzielany do światła kanalika
A w błonie podstawno-bocznej tych komórek znajduje się ATPaza H+, która transportuje jonu wodoru
do płynu śródmiąższowego – aldosteron zwiększa jej aktywność
CZYNNIKI ZWIĘKSZAJĄCE WCHŁANIANIE HCO3-
kwasica
wzrost GFR
Angiotensyna II
Aldosteron
Hipokalemia
Hiperwolemia
Zasadowica
Parahormon
NA AKTYWNOSC TEGO TRANSPOTRU WPŁYWAJĄ RÓWNIEŻ:
4
Jony wodorowe zostają wydzielane do światła kanalików nerkowych w części
bliższej kanalika , w grubej części wstępującej pętli Henlego i w kanaliku dalszym
Mechanizm wydzielania oparty na wtórnie aktywnym transporcie – pompa
Na+/H+
Zachodzi jednocześnie kilka procesów
c) Jony H+ wydzielone do światła kanalika łączą się z HCO3_ tworząc kwas węglowy
d) H2CO3 dzieki anhydrazie węglanowej – do H2O i CO2 CO2 do komorki, czesc wody również
e) W komórkach kanalika CO2 łączy się z H2O – dajac kwas węglowy dysocjujący do jonu wodorowego i
jonu wodorowęglanowego.
- dzieki pompie protonowej – ATPazie H+ znajdującej się w błonie podstawno-bocznej komórek wtrąconych
- dzieki pompie protonowej – ATPazie H+ znajdującej się w błonie luminalnej komórek kanalika
5
2) W fornie wolnej ale ilościowo bez znaczenia
3) W fornie jonu amonowego – NH4+
Ten proces również wiąże się z wydalaniem jonu wodorowego i przekazywaniem do krwi
dodatkowych wodorowęglanów.
Mechanizm wydalania H+
a) glutamina dyfunduje do komórki zarówno z krwi jak i przesączu
b) katabolizm glutaminy dostarcza amoniaku i NH4 – obie formy do swiatla kanalika
oraz HCO3- przenoszony zarówno do śródmiąższu jak i krwi
c) w świetle kanalika NH3 akceptuje jony wodorowe
Amniogeneza zwiększa się znacznie w stanach zakwaszenia ustroju – kwasicy i to ona głównie
odpowiada za jej przeciwdziałanie.
6
Odpowiedzialne za wydalanie kwasoty miareczkowej
WŁAŚCIWOŚCI BUFORU HEMOGLOBINOWEGO.
Buforujące właściwości buforu hemoglobinowego zależą od równowagi między oksyhemoglobina
HbO – a hemoglobiną – Hb
Hemoglobina jest mniej kwaśna niż oksyhemoglobina.
Bufor hemoglobinowy uważa się za bufor „zewnątrzkomórkowy”
Zdolność buforowania przez hemoglobinę jest związana głownie z obecnościa grupy imidazolowej w
reszcie histydyny,
Im wyższa jest prężność CO2 (i stężenie H+) tym więcej jest Hb i przez to jest większa jej pojemność
buforowa. Ma to znaczenie praktyczne, ponieważ dyfuzja CO2 z tkanek do krwi włośniczkowej jest
związana z dysocjacją HbO2.
Hb wychwytuje wolne jony wodorowe -
CO2 łączone jest z wodą – powstaje H2CO3 – dysocjuje do HCO3- i H+ H+ do Hb HCO3- do
osocza
Buforowanie izohydryczne – reakcja w wyniku ktorej nie dochodzi do zmiany stężenia jonów H+
CO2 dochodzący do krwinki :
1) reaguje z H2O dzieki anhydrazie węglanowej – tworzy się kwas węglowy który dysocjuje do
H+ i HCO3-
jon wodorowy jest buforowany dzieki Hemoglobinie
jon HCO3- na zasadzie antyportu wymienia się z chlorem i idzie do osocza
2) łączy się z grupami aminowymi Hb tworząc karbaminohemoglobinę.
SKŁADNIKI I WŁAŚCIWOŚCI BUROFU AMONOWEGO
Składa się z amoniaku i jonu amonowego
Jon amonowy w komórkach kanalika bliższego, części wstępującej pętli Henlego i w kanaliku
dalszym w wyniku deaminacji glutaminy 60% oraz z innych aminokwasów. Z jednej cząsteczki
glutaminy powstaja po 2 cząsteczki jonu amonowego i jonu wodorowęglanowego
Przedłużająca się kwasica zwiększa tworzenie NH3 z glutaminianu oraz zwieksza aktywność
glutaminazy
Do zwiększnego wytwarzania NH3 dochodzi również podczas zmniejszenia zasobów potasu w
organizmie.
REGULACJA PH
7
Pierwsza linia obrony przed kwasica efekt buforujący w
komórkach i przestrzeni zewnątrzkomórkowej
Regulacja pH w przypadku kwasicy oddechowej + dzięki buforowaniu wewnątrzkomórkowemu
CO2 dyfunduje do tkanek i łącząc się z wodą tworzy kwas węglowy –dysocjacja jony H+ i HCO3-
Jony H+ buforowane przez białka wewnątrzkomórkowe
Jony HCO3- opuszcza komórki podwyższając stężenie wodorowęglanów w osoczu
Rola tkanki kostnej w utrzymywaniu stałego pH
Kości absorbują znaczną część zasad organizmu , wiele w nich jonów sodu (1/3 całkowitych zasobów
sodu) potasu itp.
Znaczna część sodu i innych kationów tkanki kostnej może być wymieniona na jony wodorowe.
Przedłużona kwasica może powodować znaczne odwapnienie kośćca i spadek zasobow wapnia w
związku z utratą ich z moczem bo związanie przez tk.kostna 9 jonów wodorowych wiąże się z
uwolnieniem przez ta tkanke 10 jonów wapniowych.