Cultuurstudies | Onderwijskunde

studenten: Matthias Bras en Anouk van der Meulen

studentnummers: 4560434 4573463

NHL e-mailadres: matthias.bras@student.nhlstenden.com

anouk.van.der.meulen@student.nhlstenden.com

opleiding(en): Leraar Maatschappijleer

croho code(s): 35411

traject: voltijd

code toetseenheid:

deelbeoordeling: Verslag / formulier

begeleider: Albert Brouwer

examinator: Albert Brouwer

inleverdatum: 21 januari 2019

Door het inleveren van dit product verklaren wij dat het product eigen werk is en dat het vrij
is van plagiaat.
Opdrachtinformatie
 Les voor vmbo 3-tl
 Introductie van 10 minuten
 Hoofdstuk 2 taboesfeer
Note; probeer je les voor te bereiden zonder powerpoint.
 Vervolg van de les kunnen toelichten.
 Toelichting op de keuzes die je hebt gemaakt. (max 300 woorden).

Begin van de les

Het woord taboe heeft meerdere betekenissen, waaronder:
“taboe < Polynesisch Ⅰ de (m) & het [-s] iets waarover men niet hoort te spreken of wat men niet
hoort te doen”.

We beginnen de les met de betekenis van het woord taboe. Zodra de leerlingen weten wat
met het woord taboe bedoeld wordt gaan we ze vragen stellen. Welke onderwerpen zijn
voor jou taboe? Kun je een paar voorbeelden noemen van ‘bekende’ taboes in Nederland?
M.b.v. een marker en een whiteboard schrijven we de genoemde onderwerpen van de
leerlingen op. Uiteindelijk hebben we als het goed is een heleboel woorden/onderwerpen
op het bord staan. De reden dat we dit zo doen is omdat de leerlingen dan actief mee
kunnen doen en getriggerd worden om een goed antwoord te geven. Zodra de meeste
onderwerpen op het bord staan gaan we in op de vraag: ‘’Waarom zijn deze onderwerpen
taboe?”. We praten hier nog even over door met de leerlingen totdat de 10 minuten om zijn.
Als vervolg op de les gaan we een stuk lezen uit het bijhorende tekstboek en tussendoor
laten we nog een filmpje zien over een taboe voorbeeld.

Feedback van Johanna: Hoe ga je controleren of iedereen weet wat er met taboe bedoeld
wordt? -> Door aan het einde van de les terug te komen op de concrete lesdoelen door ze
schriftelijk antwoord te laten geven hierop. Dus; wat is de definitie van taboe? Geef een
voorbeeld hiervan en leg in eigen woorden uit wat taboes zijn. Op het moment dat een
leerling antwoord kan geven op deze vragen weten wij dat ze weten en/of geleerd hebben
wat er met taboe bedoeld wordt.
 Lesplanformulier

naam student : Anouk van der Meulen & naam school : NHL-Stenden
Matthias Bras coach : Albert Brouwer
opleiding : Leraar Maatschappijleer klas : VO_LMA_MA1
jaar :1 datum van de les: 11-12-2018

Lesonderwerp
Taboes

Beginsituatie (Leerlingen, jijzelf, omgeving):

De klas is een vmbo-tl-klas in leerjaar 3. De tafels staan in een U-vorm en de deur van het lokaal is
dicht. De klas die wij zo meteen les gaan geven hebben eerst wiskunde gehad van Dylan. Tussen de
lessen zit een pauze waarin de leerlingen wat stoom kunnen afblazen. Wij zorgen dat er een fijne
temperatuur is in het lokaal door de ramen even open te zetten. Zodra alles klaar staat gaat
Matthias bij de deur staan om de leerlingen te ontvangen, en Anouk staat bij het bord. De
leerlingen zijn nog enigszins druk door de pauze maar hebben wel weer de energie om goed op te
letten.

Concrete lesdoelen
 De leerlingen kunnen de definities van taboes opnoemen. (O)
 De leerlingen kunnen een voorbeeld geven van een taboe. (O) (B)
 De leerlingen kunnen een mening vormen over de besproken taboes. (I)

Eigen leerdoelen van de student:

 Leren lesgeven met z’n tweeën.
 Zorgen voor meer rust en een goede werksfeer in het lokaal

Verantwoording: belangrijke keuzes/ overwegingen voor de lesopzet (beginsituatie,

werkvormen, rol leerling/docent, lesstof in de leergang, te verwachten knelpunten):
We hebben gekozen voor een interactieve les omdat wij van mening zijn dat de leerlingen op deze
manier goed bij de les blijven en optimaal leren. In een vmbo-3 klas zijn er natuurlijk verschillende
leerlingen die ook verschillende preconcepties hebben en het is daarom goed om dit onderwerp
wel te behandelen. Het is dus van groot belang om dit kalm en respectvol te benaderen. We laten
de leerlingen ook zelfstandig werken om de inhoud van de les over te laten komen en de
leerlingen actief te laten leren. In deze les maken we ook gebruik van het directe-instructie model
zoals hieronder weergegeven.

1. Aandacht richten op de doelen van de les en aansluiten bij voorkennis.

2. Uitleg geven of vaardigheden voordoen.
3. Nagaan of de belangrijkste begrippen of vaardigheden zijn overgekomen,
veel en directe (positieve)feedback.
4. Instructie geven ten behoeve van zelfwerkzaamheid, leerlingen oefenen met
leerstof.
5. Leerlingen voorzien van geleide of zelfstandige oefening en het begeleiden
van de leerlingen daarbij.
6. Afsluiten van de les op kernbegrippen.
geplande lesdoel lesopzet didactische werkvormen Theorie
tijd nr.
leeractiviteit: onderwijsactiviteit: Hulpmiddelen
wat doet de leerling? wat doe ik?
5 min Voorafgaand aan de De leerling komt Ik sta bij de deur en
les ligt op elke tafel ietwat druk binnen en begroet iedereen
een papier voor de zoekt zijn plekje. persoonlijk. Ik vraag de
opdracht die we in leerlingen om op hun
deze les gaan doen. plek te gaan zitten.
Het bord staat klaar, Gastheer
de ramen staan open
zodat het klimaat in
het lokaal goed is.

5 min 2 Zodra iedereen stil is De leerling kijkt en We vertellen dat de les Voor het afspelen van
wordt er een filmpje luistert naar het van vandaag gaat over het filmpje gebruiken
aangezet over filmpje. taboes. We zeggen hier we het digibond dat
vrouwen die in Saudi- eerst niet al te veel aanwezig is in het
Arabië mogen over maar vragen om lokaal. Het filmpje is
autorijden. aandacht en stilte om van NOS.nl en gaat
(Voorkennis vervolgens het filmpje over het feit dat
activeren/interesse in te starten. vrouwen in Saudi-
wekken). Presentator Arabië mogen rijden
waar dat eerst niet
mocht. Dit doen we om
het onderwerp taboe
te introduceren.

10 min 1 We geven aan wat de De leerling denkt na De definitie van ‘taboe’ Aangeven van de
lesdoelen zijn van en luistert aandachtig schrijven we op het lesdoelen en het
deze les en wat we en beantwoordt bord zodat elke leerling opschrijven van het
gaan behandelen, ook vervolgens de vragen dit kan zijn. We geven begrip taboe op het
geven we alvast het die de docent stelt. aan wat de drie bord met een marker.
begrip: taboe. (uitleg lesdoelen zijn zodat de Ook geven we een
geven/vaardigheden leerlingen weten voorbeeld die we
voordoen). waarom we dit uitschrijven op het
onderwerp bord om het zo visueel
behandelen. Aan de en duidelijk te maken
hand van één voor de leerling. Het
voorbeeld (die van het begrip taboe halen we
filmpje) leggen we het uit het boek: Sharing
begrip taboe uit. We Our Worlds. Bij
geven aan dat de lesmateriaal is dit terug
leerlingen te vinden (bron II)
aantekeningen moeten
 maken, o.a. het
opschrijven van het
begrip.
Pedagoog/Didacticus

15 min 1, 2 We leggen de De leerlingen maken Wij leggen de opdracht

Door deze opdracht zijn
opdracht zo uit dat de eerst groepen van 4/5 uit aan de hand van het
de leerlingen actief
leerlingen in groepen personen. Op elke volledige
bezig met het
de opdracht maken en tafel ligt al een papier instructiemodel die in
onderwerp taboe. Ze
zelfredzaam zijn. en daarmee maken ze de vorige kolom staat.
gebruiken hier
gezamenlijk een Terwijl de leerlingen
verschillende stiften
mindmap/overzicht aan de slag gaan met
voor en het vel papier.
van voorbeelden van de opdracht lopen wij
taboes. rond in het klaslokaal.
Als er vragen zijn dan
Wat? kunnen die gesteld
Mindmap/overzicht worden. Wanneer
maken met leerlingen afgeleid zijn
voorbeelden van vragen we ze om weer
taboes. even bezig te gaan met
de opdracht. Als de
Hoe? opdracht nog niet
In groepjes van 4 of 5 helemaal duidelijk is
personen, in overleg zijn wij daar om het uit
ga je bezig met te leggen en te
voorbeelden motiveren. Pedagoog,
verzinnen. didacticus, coach.

Hulp?
Je mag gebruik maken
van het internet om
informatie op te
zoeken en de
mindmap/overzicht
maak je op het witte
papier dat voor je ligt.

Tijd
Vijftien minuten.

Uitkomst
Een overzicht met
minimaal drie
voorbeelden van
taboes.

Klaar?
Je wacht op verdere
instructie. Je laat de
docent je werk alvast
zien. Ook mag je
 binnen je groep nog
discussiëren over dit
onderwerp.

10 min Evalueren van de De leerlingen worden Wij stellen de vragen

1,2,3 Eigen mindmaps van de
lesstof door klassikaal kort getest en die aansluiten op de
leerlingen laten zien en
te bespreken wat beantwoorden de kernbegrippen. Wij
terugkomend op de
ieder zijn bevindingen vragen. Ook laten ze vragen de leerlingen de
definitie van taboe die
zijn en te vragen wat hun definitie op te schrijven
op het bord geschreven
de leerlingen hebben mindmap/overzicht van taboe en hun beste
was (niet zichtbaar
geleerd. We sluiten de kort zien aan hun voorbeeld te geven van
wanneer de leerlingen
les af op klasgenoten. hun mindmap. We
zelf een definitie
kernbegrippen. doen dit zodat iedereen
moeten geven).
zelf nadenkt en actief
bezig is. Didacticus.

5 min We sluiten de les af De leerling levert zijn We vragen de

door de leerlingen te of haar briefje in met leerlingen het briefje in
bedanken voor hun definitie en voorbeeld te leveren en hun plek
aandacht en van taboe. Ze ruimen netjes op te ruimen,
aanwezigheid. hun werkplek op. Anouk staat bij de deur
om iedereen gedag te
zeggen Gastheer.
Lesmateriaal

Bron I: NOS.nl (https://www.youtube.com/watch?v=8HZYFb4bUFI)

Bron II: Joy Hendry: an Introduction to Social Anthropology (hoofdstuk 2)