Professional Documents
Culture Documents
Mελέτη για τη συντήρηση αποκατάσταση του τέμπλου
Mελέτη για τη συντήρηση αποκατάσταση του τέμπλου
Mελέτη για τη συντήρηση αποκατάσταση του τέμπλου
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
3
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ. 3 Προαύλιο του ναού που είναι και η πλατεία του χωριού, με την πηγή στο
κέντρο.
4
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
5
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
2.1 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΟΥ ΤΕΜΠΛΟΥ
Στο ναό των Παμμεγίστων Ταξιαρχών σώζεται το αρχικό ξυλόγλυπτο διάτρητο
τέμπλο από φυσικό ξύλο, χαρακτηριστικό στοιχείο του βενετσιάνικου τύπου(Σχ. 1,
φωτ9-22) . Το συγκεκριμένο τέμπλο μαζί με εκείνο του ναού της Αγίας Μαρίνας
στον Κισσό είναι από τα πιο όμορφα του ανατολικού Πηλίου.
Χρονολογημένο, το έτος 1749, σύμφωνα με μετάλλιο που βρίσκεται πάνω στο
τέμπλο που αναφέρει επίσης, ότι δημιουργός του έργου ήταν ο Νικόλαος ο Ρόδιος.
Σήμερα, το βάθος του τέμπλου, όπως διακρίνεται στα κενά μεταξύ των
διακοσμητικών θεμάτων, είναι βαμμένο με ερυθρό και μπλε χρώμα, ενώ το
μεγαλύτερο μέρος της ξυλόγλυπτης επιφάνειας είναι επικαλυμμένη με χρυσό νεότερο
χρώμα. Στην αρχική του μορφή το τέμπλο ήταν όλο επιχρυσωμένο με χρώμα στο
φόντο και σε διάσπαρτα ανάγλυφα στοιχεία, όπως μαρτυρεί η επίστεψη του.
Το τέμπλο, διαστάσεων 10,2μ. μήκους και ύψος 5,70μ, αποτελεί ενιαίο έργο.
Εκτείνεται ισοϋψές σε όλο του το πλάτος μέχρι το ύψος των κεμεριών σημείο από το
οποίο γέρνει προς τον κυρίως ναό, από τον οποίο και απομονώνει τελείως το Ιερό
Βήμα.
Η γενική διάταξη του τέμπλου είναι τριμερής αποτελούμενη από τη Βάση, το Θριγκό
και την Επίστεψη ως εξής:
Αρχίζοντας από κάτω, πάνω στο δάπεδο βρίσκεται η βάση του.
6
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Από εδώ ξεκινούν οι δεκατέσσερις πεσσίσκοι οι οποίοι από τη βάση εξέχουν από
την επιφάνεια του τέμπλου και παίρνουν τη μορφή κιόνων, που συνθέτουν κάθετα το
τέμπλο, στη ζώνη των δεσποτικών εικόνων και απολήγουν σε κορινθιάζοντα
κιονόκρανα. Στους κιονίσκους, που χωρίζουν τις Δεσποτικές εικόνες (εννιά στον
αριθμό), ο φυτικός διάκοσμος διαφέρει σε κάθε περίπτωση. Είναι είτε βλαστοί
αμπέλου που ελίσσονται ρυθμικά, είτε βλαστοί που σχηματίζουν οβάλ σχήματα που
περιέχουν φύλλα.
Ανάμεσά τους χαμηλά, είναι οι ταμπλάδες ή ποδιές, με ανθικές συνθέσεις και
παραστάσεις με ζώα, λιοντάρια φίδια όπως και ανθρωπόμορφες γοργόνες γεμίζουν
την επιφάνεια ως ζωγραφικοί πίνακες, μέσα σε φόντο χρώματος χρυσού. Αυτοί οι
ζωγραφικοί πίνακες πλαισιώνονται από κάθετες και οριζόντιες σανίδες-πλαίσια
ζωγραφισμένα με ανθικά μοτίβα.
Ακολουθεί ορθογώνιος ταμπλάς, ο κάτω κεταμπές . Και οι πέντε παραλληλόγραμμοι
κάτω κεταμπέδες των Δεσποτικών εικόνων φέρουν όμοια θεματολογία.
Μέχρι αυτό το ύψος, στο κέντρο του τέμπλου ανοίγεται η Ωραία Πύλη. Φυτικός
είναι ο διάκοσμος στα επίθυρα(υπέρθυρα) της Ωραίας Πύλης και της πύλης της
Πρόθεσης και του διακονικού. Στο ξυλόγλυπτο ημικυκλικό υπέρθυρο της Ωραίας
Πύλης με την πλούσια διακόσμηση τα θέματα είναι τοποθετημένα συμμετρικά.
Στα βημόθυρα, τα τοξωτά πλαίσια περιγράφονται με ανάγλυφο φυτικό (βλαστούς)
και ζωικό (πουλιά λιοντάρι, ελάφι) διάκοσμο διάκοσμο. Ακολουθεί η ζώνη που
φιλοξενεί τα δύο βασικά πρόσωπα της σκηνής του Ευαγγελισμού, τη δεομένη μορφή
της Θεοτόκου και τον αρχάγγελο, τα οποία περικλείοντα από Αγίους.
Δυο στενότερα ανοίγματα στα αριστερά και δεξιά της Ωραίας Πύλης, που
φράσσονται από ζωγραφισμένες ξύλινες πόρτες, είναι της Προθέσεως και του
διακονικού. Δεξιά του διακονικού υπάρχει άνοιγμα με ξυλόγλυπτα βημόθυρα που
ανήκει στο χώρο του παρεκκλησίου. Όλα τα παραπάνω ανοίγματα φέρουν τοξωτό
επίθυρο με πλούσια φυτική και ζωική διακόσμηση.
΄Επειτα, μια σειρά από ημικυκλικά ξυλόγλυπτα, τα τοξωτά κεμέρια, δεκατρία τον
αριθμό, ανόμοια μεταξύ τους, δουλεμένα με τη διάτρητη τεχνική που τα καθιστά
περισσότερο εντυπωσιακά και προσδίδει σ’ αυτά ελαφρότητα και χάρη. Η
διακόσμηση ποικίλει με πουλιά, φυτικό διάκοσμο, αναδιπλούμενα φυλλώματα,
ρόδακες πολύφυλλους και ελικοειδείς βλαστούς. Συνεχίζεται με ένα οριζόντιο
κοσμήτη,
7
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Ακολουθεί οριζόντια ζώνη με το θέμα της αμπέλου, ύψους 0,4μ. που διατρέχει το
τέμπλο με φυτικό διάκοσμο, φυλλοφόρο ελισσόμενο βλαστό, τετράποδα ζώα σε
κίνηση.
Εν συνεχεία, η ζώνη του δωδεκάορτου, όπου διασώζονται 23 εικόνες, μέσα σε
διακρητά ορθογώνια διάχωρα με απολήξεις τόξων διπλής καμπυλότητας, τα οποία
χωρίζονται μεταξύ τους από μικρούς στρεπτούς κιονίσκους με φυτικό κιονόκρανο.
Στη συνέχεια ακολουθούν τα Αποστολικά, από 12 εικόνες των Αποστόλων μέσα σε
κυκλικά μετάλλια, ενσωματωμένα στο τέμπλο, με ενδιάμεσα ανάγλυφα φυτικά και
ανθικά διακοσμητικά.
Ο Σταυρός του τέμπλου, με τον οποίο κορυφώνεται το τέμπλο που και κατά κανόνα
προβάλει ελεύθερος στο κενό, είναι νεότερος του τέμπλου, διαφέρει στην
τεχνοτροπία και στο υλικό κατασκευής.
Τα Λυπηρά με ολόγλυφη στέψη, βρίσκονται δεξιά και αριστερά του Σταυρού
απεικονίζουν την Παναγία και τον Άγιο Ιωάννη, .
Διαστάσεις Τέμπλου – τμημάτων
Α) Διαστάσεις τέμπλου : 10,2x5,7μ.
Β) Διαστάσεις θέσης δεσποτικών εικόνων μέγιστες : ύψος 0,60x 1.24 μ.
Γ) Διαστάσεις εικόνων δωδεκαόρτου : ύψος 0,25μ x0,35μ.
Δ) Διαστάσεις εικόνων αποστολικών : διάμετρος 0. 2 μ.
E) Διαστάσεις σταυρού επίστεψης–δράκων :2,5 x 2,8 μ.
Z) Διαστάσεις θύρας της πρόθεσης: 2,30x0,59μ.
H) Διαστάσεις θύρας του διακονικού: 2.30x 0,49μ.
Θ) Διαστάσεις θύρας παρεκκλησίου 2,30x 0,40μ.
Ι) Διαστάσεις θύρας Ωραίας Πύλης 2,30x 0,70μ.
8
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
9
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
10
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
11
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
12
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
13
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
14
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
εκατέρωθεν της βάσης και την κορυφή του θρόνου διακοσμεί ξυλόγλυπτος
τρουλίσκος, που περιμετρικά υπάρχει ξυλόγλυπτη διάτρητη ζώνη. Το κάθισμα είναι
καλυμμένο με διακοσμητικό σατέν ύφασμα μπορντό χρώματος. Στην πλάτη του
θρόνου, βρίσκεται συντηρημένη εικόνα του Μέγα Αρχιερέως με κορνίζα επίσης
ξυλόγλυπτη. Πάνω από αυτή ζωγραφισμένο περιστέρι και το μάτι του Θεού
διακοσμούν το θρόνο. Η πίσω επιφάνεια αποτελείται από τμήματα επίπεδου ξύλου
τύπου κόντρα πλακέ. Γενικά η ξυλόγλυπτη διακόσμηση περιλαμβάνει θέματα από το
φυτικό, ζωικό βασίλειο και μορφές ανθρωπόμορφων γοργόνων.
Οι διαστάσεις του Δεσποτικού Θρόνου είναι 0.78χ3,42 μ συνολικά και η βάση
0.12χ0,78μ.
15
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
16
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
17
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
18
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
19
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
20
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.34 Τα πάνω μέρος του περιστεριού. Ένωση των τμημάτων ξύλου με καρφιά
Φωτ.36 Εσωτερική άποψη του άμβωνα. Τρόπος ένωσης των ξύλινων τμημάτων
21
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
22
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
23
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
24
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
25
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
26
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
27
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.52 Ο Χριστός
Φωτ.53 Η Παναγία
28
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
29
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.54 Το προσκυνητάρι
Φωτ.55 Το προσκυνητάρι
30
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
31
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.59Λεπτομέρεια επιζωγράφισης
32
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
33
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
34
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
35
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
36
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
3. ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΗ ΕΞΕΤΑΣΗ
Τέμπλο (φωτ72-77)
Δεκατέσσερα συμπαγή δοκάρια και δυο κάθετα δοκάρια στο πάνω τμήμα αποτελούν
το σκελετό του τέμπλου. Επίσης υπάρχουν βοηθητικά κάθετα και οριζόντια ξύλα στο
κεντρικό πάνω μέρος που ενώνονται με μεταλλικούς κάθετους συνδέσμους με το
ξυλόγλυπτο τέμπλο οι οποίοι κρατούν την κλίση του τέμπλου, στο ύψος του
δωδεκάορτου. Γενικά τα ξυλόγλυπτα μέρη του τέμπλου έχει κατασκευαστεί από
ξύλο καρυδιάς, τα επιμέρους οριζόντια βοηθητικά ξύλα στήριξής του είναι από
καστανιά και τα οριζόντια από έλατο. Αυτό διαπιστώνεται από τα νερά του κάθε
ξύλου, από την συμπαγή ή όχι σύσταση του και από τον τρόπο και έκτασης
προσβολής του από τα ξυλοφάγα έντομα. Νεότερα ξύλινα τμήματα άλλης χρήσης
προστέθηκαν στο τέμπλο. Η ένωση των ξύλινων τμημάτων για το στήσιμο του
τέμπλου έγινε με εντορμίες, πατούρες, γκινισιές και χρήση καρφιών. Οι πόρτες του
διακονικού είναι νεότερες, δεν ανήκουν στο τέμπλο και έχουν συντηρηθεί.
Όσον αφορά την προετοιμασία της ζωγραφικής, αποτελείται από γύψο ή κιμωλία με
ανάμειξη ζωικής πιθανό κόλλας, όπως γινόταν στον 17ο -18ο αιώνα. Εν συνεχεία
ακολουθεί το φύλλο χρυσού στα εξώγλυφα και τα ζωγραφισμένα με αυγοτέμπερα
37
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
διακοσμητικά ξυλόγλυπτα, όπως φαίνονται στην επίστεψη του τέμπλου. Τελικό είναι
το επίχρισμα βερνικιού που καλύπτει τα παραπάνω κατασκευασμένο με ρητίνη και
αλκοόλη.
Όλη η κατασκευαστική αποτύπωση του τέμπλου , δηλαδή οι διαστάσεις , ο αριθμός
των τμημάτων των ξύλων , και οποιαδήποτε κατασκευαστική λεπτομέρεια είναι
αποτυπωμένες στα σχέδια της μελέτης με αριθ. 1.1 ανατολική όψη (κύρια όψη
τέμπλου και 2.1 δυτική (πίσω) όψη τέμπλου.
Ο δεσποτικός θρόνος, ο άμβωνας και το προσκυνητάρι έχουν κατασκευαστεί από
ξύλο καρυδιάς. Οι συνδέσεις και συναρμόσεις του συνόλου έγιναν με πατούρες και
καρφιά.
Οι εικόνες του άμβωνα είναι ενσωματωμένες σε κάθετα ορθογώνια συμπαγή ξύλα και
ενώνονται μεταξύ τους με ξύλινες γωνίες με καρφιά και ξύλινο στεφάνι στο πάνω
χείλος. Η προετοιμασία της ζωγραφικής τους αποτελείται από γύψο ή κιμωλία με
ανάμειξη ζωικής πιθανό κόλλας. Η ζωγραφική έγινε με σκόνες αγιογραφίας με ζωική
κόλλα ως συνδετικό. Τελικό είναι το επίχρισμα βερνικιού κατασκευασμένο με ρητίνη
και αλκοόλη.
Η αποτύπωση των ξυλόγλυπτων, δεσποτικού θρόνου, άμβωνα και προσκυνητάρι
βρίσκεται στα σχέδια 1.1, 2,1, 3,1, 4.1, 5.1.
38
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
39
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.77 Ιερό
4.ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ
Οι περιβαλλοντικές συνθήκες του ναού μεταβάλλονται ανάλογα με τις εξωτερικές
μεταβολές της σχετικής υγρασίας και θερμοκρασίας του περιβάλλοντος.
Λιγότερο επιβλαβείς παράγοντες είναι οι ακτινοβολίες, ο ήχος καθώς και η
ατμοσφαιρική ρύπανση.
Όσον αφορά το υπ΄αριθμό ένα αίτιο φθοράς των δομικών μερών αλλά και των
λοιπόν αντικειμένων εντός του ναού (στην συγκεκριμένη μελέτη το ξυλόγλυπτο
τέμπλο, τον άμβωνα, τον δεσποτικό θρόνο και το προσκυνητάρι) οργανικών και μη
οργανικών είναι η υγρασία σε όλες της μορφές της. Είτε πρόκειται για διερχόμενη
από τη στέγη, τα παράθυρα ή τα θεμέλια, είτε για την σχετική υγρασία (RH%) του
χώρου που επηρεάζεται από τις εξωτερικές συνθήκες κατά τις εναλλαγές των εποχών
40
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
ή ακόμη και την υγρασία που δημιουργείται από την συμπύκνωση των υδρατμών
εντός του ναού αφού λειτουργεί και είναι επισκέψιμος.
Ο ναός δεν παρουσιάζει προβλήματα στη στέγη και οι τρεις πλευρές του εκτός του
τοίχου του ιερού, προστατεύονται από τα νερά της βροχής με την ύπαρξη της
εξωτερικής στοάς με ξύλινη στέγη.
Προβλήματα από τα όμβρια ύδατα λόγω της πηγής στο εξωτερικού του ναού, που
περνούν από στην τοιχοποιία και το δάπεδο, εξατμίζονται εντός του ναού και
αποδίδεται σχετικά υψηλή στον εσωτερικό χώρο.
Τα επίπεδα υγρασίας και θερμοκρασίας διαπιστώθηκαν εσωτερικά του ναού με τη
χρήση κατάλληλου καταγραφικού μηχανήματος. Οι μετρήσεις έγιναν στο χρονικό
διάστημα από 14/10/2018 ως 15/3/2019 και τις πρωινές ώρες της ημέρας.
ΗΜΕΡΑ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΑ C ΣΧΕΤΙΚΗ ΥΓΡΑΣΙΑ%
14/10/2018 21 55
18/10/2018 17 71
27/10/2018 15 68
2/11/2018 17 78
11/11/2018 15 68
20/11/2018 16 72
25/11/2018 14 70
2/12/2018 13 71
10/12/2018 15 68
17/12/2018 14 67
21/12/2018 8 69
22/2/2019 9 70
14/4/2019 19 69
41
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
5 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΔΙΑΤΗΡΗΣΗΣ
5.1 Κατάσταση διατήρησης ξυλόγλυπτου τέμπλου ( πίσω όψη )
Ο ξύλινος φορέας-υποστήριγμα δεν αντιμετωπίζει στατικά προβλήματα, στο σύνολο
του (φωτ78-86). Τα κάθετα ξύλα που συγκρατούν την επικλινής, προς τα έξω,
επιφάνεια του τέμπλου (από την ζώνη του Ιεσαί ως το σταυρό) φαίνεται να έχουν
42
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
43
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
44
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.81 Επίχρισμα ασβέστη στο κάτω τμήμα του τέμπλου -ανθρώπινη παρέμβαση
45
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.84 Επίχρισμα ασβέστη στο βόρειου τμήμα του τέμπλου -ανθρώπινη παρέμβαση
46
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
47
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
διάσπαρτα άνθη και ασημί επίσης μεταγενέστερο χρώμα σε πουλιά, στο ξυλόγλυπτο
διάκοσμο. Η παραπάνω επιζωγράφιση διαπιστώνεται σε διάφορα σημεία απρόσεκτης
τοποθέτησης της και σε σημεία που υπάρχουν απώλειες ξυλόγλυπτου που είναι
καλυμμένες με χρυσομπογιά ενώ κανονικά θα έπρεπε να φαίνεται το χρώμα του
σπασμένου ξύλου.
Γενικά όπως φαίνεται σε δείγματα καθαρισμού που έγιναν, το τέμπλο έχει
προετοιμασία που είχε δεχθεί την πρωτότυπη ζωγραφική επιφάνεια και την αρχική
επιχρύσωση του. Με το πέρασμα των χρόνων και λόγω των αιτιών φθοράς που
αναφέρονται παρακάτω η ζωγραφική και το φύλλο χρυσού δεν μπόρεσαν να
συγκρατηθούν στην λεπτή, αποδυναμωμένη προετοιμασία. Σε ελάχιστα σημεία
σώζεται φύλλο χρυσού στον δεσποτικό θρόνο.
Το ξύλο με τις συστολές διαστολές του, δημιουργεί πιέσεις που προσβάλουν τα
υπόλοιπα στρώματα, προετοιμασία ζωγραφική επιφάνεια. Συνέπεια των παραπάνω,
είναι η αποκόλληση και θρυμματισμός της προετοιμασίας. Η κόλλα της
προετοιμασίας ως υγροσκοπικό υλικό υπόκειται σε συστολές και διαστολές με την
επίδραση της σχετικής υγρασίας. Αυτές οι κινήσεις οδηγούν σε εξασθένηση της
προετοιμασίας ,σε κρακελάρισμα, θρυμματισμό και ρωγμές.
Η κόλλα χάνει με το πέρασμα του χρόνου την μηχανική αντοχή της, την
ελαστικότητα της. Επίσης, η υδρόλυση ή η μη αρκετή ποσότητα της κόλλας
δημιουργεί κονιορτοποίηση της προετοιμασίας.
Η κακή συνοχή του στρώματος της προετοιμασίας και της ζωγραφικής και η
έλλειψη ή περίσσεια συνδετικού υλικού σε ένα από τα δυο στρώματα δημιουργούν
ρωγμές, αποκολλήσεις και απώλεια της ζωγραφικής επιφάνειας.
Στην επίστεψη του τέμπλου που περιλαμβάνει τον Εσταυρωμένο και τα λυπηρά
παρατηρείται η οξείδωση του βερνικιού της ζωγραφικής επιφανείας, καθώς και
απώλεια ξυλόγλυπτων τμημάτων στα περιστέρια, πιθανόν από απροσεξία ή από
φυσική φθορά.
Τα διάφορα τμήματα του τέμπλου που στηρίζεται απευθείας στο δάπεδο, κολώνες
στήριξης, ξυλόγλυπτες κολώνες και κορνίζες των ποδέων έχουν υποστεί απώλειες και
σαθροποίηση λόγω έλλειψης συνοχής του.
Η αυξημένη σχετική υγρασία ευνόησε την δράση των ξυλοφάγων εντόμων που
αποδόμησαν το ξύλο. Η δράση τους φαίνεται από τις οπές που δημιούργησαν και από
48
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
την πούδρα ξύλου που υπάρχει στο δάπεδο. Οι σήραγγες που διανοίχτηκαν
προξενούν απώλεια μηχανικής αντοχής, απώλειες τμημάτων κατά τόπους.
Επίσης, στα παραπάνω κατώτερα τμήματα και στα πλαϊνά που το τέμπλο εφάπτεται
με την τοιχοποιία, παρατηρείται στρώμα ασβεστόχρωμα κατά μήκος του τέμπλου,
από απροσεξία ή για να καλυφθούν φθορές του ξύλου, που είναι υλικό που
κατακρατεί υγρασία με αποτέλεσμα να δημιουργεί προβλήματα στο ξύλο–
ξυλόγλυπτο, σαθροποίηση, ρηγματώσεις. Ακόμη υπάρχουν ρωγμές λόγω καρφιών σε
ελάχιστα σημεία.
Οξείδωση έχει υποστεί η μεταλλική ράβδος που βρίσκεται μπροστά από τις εικόνες
εκατέρωθεν της Ωραίας Πύλης, όπου έχει αφήσει υπολείμματα οξείδωσης στα σημεία
που ενώνεται με το τέμπλο.
Σε κιονίσκο αριστερά της Πύλης του Παρεκκλησίου διαπιστώθηκαν με την οπτική
παρατήρηση και με την οσμή κυρίως, επικαθήσεις ελαίων- λιπαρών ουσιών, πιθανό
από τοποθέτηση κεριών στο σημείο. Λιπαρές ουσίες επικάθησαν και στις κολώνες
της εισόδου πρόθεσης και διακονικού από τον τρόπο που άγγιζαν τα σημεία αυτά με
τα χέρια τους οι πιστοί, ιερείς που περνούσαν από τις εισόδους. Σε κάποια σημεία
των κιόνων φαίνεται η κάλυψη της απώλειας ξύλου με στόκο με άτεχνο τρόπο.
Ηλεκτρολογική εγκατάσταση διαπερνά την ξυλόγλυπτη επιφάνεια του τέμπλου,
ερχόμενη από πίσω, διευκολύνοντας την καθημερινότητα των ανθρώπων, ευνοώντας
όμως τις πιθανότητες πυρκαγιάς και ηλεκτροπληξίας.
Οι φθορές αυτές αποτυπώνονται εις τα σχέδια με αριθμό
1.2, 1.3,1.4 της παρούσας μελέτης και είναι οι εξής κάτωθι:
Φθορές:
Οξείδωση βερνικιού ζωγραφικής επιφανείας- επίστεψη
Απώλεια προετοιμασίας ζωγραφικής επιφάνειας
Απώλεια ζωγραφικής επιφάνειας
Παρουσία αιθάλης και σκόνης στην επιφάνεια
Απώλεια ξύλινων τμημάτων
Σαθρά τμήματα ξύλου
Επικαθήσεις λιπαρών ουσιών και ελαίων
Μεταλλικά οξειδωμένα στοιχεία
Ηλεκτρολογικός εξοπλισμός
Προσβολή από σαράκι
Απώλεια ξυλόγλυπτων τμημάτων
49
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.88 Κεταμπές κοντά στο βόρειο τοίχο. Σκόνη ξύλου από προσβολή ξυλοφάγων εντόμων
50
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
51
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
52
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
53
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.96 Μερικώς οξειδωμένο μεταλλικό στοιχείο κάτω από τις δεσποτικές εικόνες
54
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.98 Αλλοίωση –σαθροποίηση ξύλου λόγω υγρασίας και προσβολής ξυλοφάγων εντόμων
55
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
56
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
57
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
58
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
59
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.109Απώλεια ξύλου
60
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
61
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.114 0ξείδωση καρφιών, ύπαρξη προετοιμασίας εσωτερικά της οροφής του θρόνου
62
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.116 Σωζόμενα στοιχεία φύλλου χρυσού στο λουλούδι στον δεσποτικό θρόνο
5.4 Άμβωνας
Γενικά ο άμβωνας βρίσκεται σε καλή κατάσταση (φωτ118-127). Η σκάλα του
άμβωνα είναι η παλιά και αυτό φαίνεται από την ομαλή ένωση της σκάλας με το
63
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φθορές:
Απώλεια προετοιμασίας- ζωγραφικής επιφάνειας
Απώλεια ζωγραφικής επιφάνειας
Κρακελλάρισμα προετοιμασίας ζωγραφικής
Αποκόλληση προετοιμασίας ζωγραφικής
Παρουσία αιθάλης και σκόνης στην επιφάνεια
Προσβολή από σαράκι
Απώλεια ξυλόγλυπτων τμημάτων
Επικάλυψη με επίχρισμα χρυσό ή πράσινου χρώματος σε όλη την ξυλόγλυπτη
επιφάνεια του.
επίχρισμα ασβέστη
Ρωγμές
64
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.118 Η μορφή του λιονταριού έχει καλυφθεί με καφέ χρώμα νεότερο- ανθρώπινη
παρέμβαση
65
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
66
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
67
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
5.5 Προσκυνητάρι
Το προσκυνητάρι είναι επιζωγραφισμένο με χρυσό χρώμα στην ξυλόγλυπτη
επιφάνεια και με πράσινο χρώμα στον εσωτερικό φόντο. Αυτό φαίνεται στα σημεία
με απώλειες ξύλου-ξυλόγλυπτου που είναι και αυτές ζωγραφισμένες νεότερα. Σε
αντίθετη περίπτωση στις απώλειες αυτές θα φαινόταν το φυσικό ξύλο.
Παρατηρούνται γενικά διάσπαρτες απώλειες ξυλόγλυπτου, μια κάθετη ρωγμή στην
δεξιά πλευρά, βοηθητικά νεότερα ξύλα στην πίσω πλευρά και σαθρές επιφάνειες
λόγω προσβολής εντόμων στο κάτω μέρος. Ελάχιστο καμένο τμήμα ξύλου βρίσκεται
στην οροφή και σκόνη στο εσωτερικό του προσκυνηταρίου. Τέλος, παρατηρείται
σχετική χαλάρωση των συνδέσμων των ξύλινων μελών λόγω των εξωτερικών
δυνάμεων που έχει δεχθεί από την χρήση του χωρίς να έχουμε όμως προβλήματα
στατικότατος (φωτ128-132).
Οι φθορές αποτυπώνονται εις τα σχέδια με αριθμό 5.2, 5.3,5.4
της παρούσας μελέτης και είναι οι εξής κάτωθι:
Φθορές:
Κάψιμο
Ρωγμές
Σαθρό ξύλο
68
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
69
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
70
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
71
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
72
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
δεσποτικού θρόνου), με την χρήση Αcetone, και μίγματος Αcetone και Ethanol1\1,
White – Spirit.
Η αποδυναμωμένη σωζόμενη προετοιμασία θα στερεωθεί με primal AC33 10% με
ψεκασμό ή ενέσιμο ανάλογα με την ευθραυστότητα του σημείου. Επίσης με το ιδιο
υλικό θα αντιμετωπιστούν οι αποκολλήσεις και ρωγμές της προετοιμασίας και της
ζωγραφικής επιφάνειας με ενέσιμο τρόπο. Πριν την εισχώρηση του primal AC33
πρέπει να ανοίξουν οι πόροι της προετοιμασίας με αιθανόλη αραιωμένη με
απιονισμένο νερό 1/1. Θα αφαιρεθούν μηχανικά και με white spirit οι επικαθήσεις
κεριών.
73
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.135 Δείγμα καθαρισμού, υπάρχουν δυο στρώματα επιζωγράφισης. Στο σημείο αυτό
χάθηκε η προετοιμασία.
74
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
75
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Λάρισα / /2019
Η ΣΥΝΤΑΚΤΡΙΑ
ΝΑΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
Τ.Ε. ΣΥΝΤΗΡΗΤΡΙΑ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ& ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
7.Κατάλογος σχεδίων
1.1-1.4 Κύρια όψη ξυλόγλυπτου τέμπλου
2.1-2.3 Πίσω όψη ξυλόγλυπτου τέμπλου
3.1-3.4 Δεσποτικός Θρόνος
4.1-4.4 Άμβωνας (ανάπτυγμα)
5.1-5.4 Προσκυνητάρι
Σχ.1 Σχεδιαστική αποτύπωση του τέμπλου
Σχ.2 Σχεδιαστική αποτύπωση Δεσποτικού θρόνου
Σχ.3 Σχεδιαστική αποτύπωση άμβωνα
Σχ.4 Σχεδιαστική αποτύπωση προσκυνηταρίου
Σχ.5 Σχηματική κάτοψη του ναού
Σχ.6 Σχηματική τομή του τέμπλου
8.Κατάλογος φωτογραφιών
Φωτ. 1 Η κύρια εξωτερική όψη του ναού με την κεντρική είσοδο
Φωτ. 2 Βορειοδυτική εξωτερική όψη του ναού
Φωτ. 3Προαύλιο του ναού που είναι και η πλατεία του χωριού, με την πηγή στο
κέντρο.
Φωτ. 4Ανατολικός εξωτερικός τοίχος
Φωτ.5 Βόρειο κλίτος του ναού
Φωτ.6 Κεντρικό κλίτος του ναού
Φωτ.7 Ξυλόγλυπτο τέμπλο. Κεντρικό κλίτος του ναού
Φωτ.8 Νότιο κλίτος του ναού
76
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
77
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.46Λεπτομέρεια επίστεψης
Φωτ.47 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου διακόσμου
Φωτ.48 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου διακόσμου
Φωτ.49 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου διακόσμου
Φωτ.50 Ο Ευαγγελιστής Μάρκος
Φωτ.51 Ο Ευαγγελιστής Μάρκος
Φωτ.52 Ο Χριστός
Φωτ.53 Η Παναγία
Φωτ.54 Το προσκυνητάρι
Φωτ.55 Το προσκυνητάρι
Φωτ.56 Συρταρωτό βοηθητικό τμήμα στο προσκυνητάρι
Φωτ.57 Συρταρωτό βοηθητικό τμήμα στο προσκυνητάρι. Λεπτομέρεια
Φωτ.58 Συρταρωτό βοηθητικό τμήμα στο προσκυνητάρι. Λεπτομέρεια
Φωτ.59Λεπτομέρεια επιζωγράφισης
Φωτ.60 Πάνω τμήμα του προσκυνηταρίου
Φωτ.61 Μπροστινό πάνω τμήμα του προσκυνηταρίου
Φωτ.62 Μπροστινό κάτω τμήμα του προσκυνηταρίου
Φωτ.63Αριστερό τμήμα προσκυνηταρίου
Φωτ.64 Δοχεία με άνθη διακοσμούν τα κατώτερα τμήματα του προσκυνηταρίου
Φωτ.65 Ορθογώνιο πορτάκι στο πίσω μέρος του προσκυνηταρίου
Φωτ.66 Ορθογώνιο πορτάκι στο πίσω μέρος του προσκυνηταρίου
Φωτ.67 Πίσω μέρος του προσκυνηταρίου
Φωτ.68 Λεπτομέρεια διακόσμου πάνω τμήματος
Φωτ.69 Η επίστεψη του προσκυνηταρίου
Φωτ.70 Η επίστεψη του προσκυνηταρίου
Φωτ.71 Η επικλινής επιφάνεια που τοποθετείται η εικόνα στο προσκυνητάρι
Φωτ.72 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου
Φωτ.73 Πίσω μέρος του τέμπλου βόρειου κλίτους-υποστήριγμα
Φωτ.74 Πίσω μέρος του τέμπλου κεντρικού κλίτους-υποστήριγμα
Φωτ.75 Πίσω μέρος του τέμπλου κεντρικού κλίτους-υποστήριγμα
Τρόπος σύνδεσης των τμημάτων του τέμπλου
Φωτ.76 Πίσω μέρος του τέμπλου νότιου κλίτους-βημόθυρα παρεκκλησίου
Φωτ.77 Ιερό
Φωτ.78 Σαθροποίηση ξύλου
Φωτ.79 Οπές από προσβολή ξυλοφάγων εντόμων
Φωτ.80 Εγχάρακτα στοιχεία-ανθρώπινη παρέμβαση
Φωτ.81 Επίχρισμα ασβέστη στο κάτω τμήμα του τέμπλου -ανθρώπινη παρέμβαση
78
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
79
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Φωτ.115 Σωζόμενα στοιχεία φύλλου χρυσού στο λουλούδι στον δεσποτικό θρόνο
Φωτ.116 Εμφάνιση προετοιμασία στον δεσποτικό θρόνο
Φωτ.117 Η μορφή του λιονταριού έχει καλυφθεί με καφέ χρώμα νεότερο- ανθρώπινη
παρέμβαση
Φωτ.118 Απώλεια ξύλινου τμήματος
Φωτ.119 Απώλεια ξύλινου τμήματος λόγω ξυλοφάγων εντόμων
Φωτ.120 Λεπτομέρεια του ξυλόγλυπτου διακόσμου
Φωτ.121 Λεπτομέρεια του ξυλόγλυπτου διακόσμου
Φωτ.122 Λεπτομέρεια του ξυλόγλυπτου διακόσμου- απώλεια χρυσομπογιάς
Φωτ.123 Ο Ευαγγελιστής Μάρκος
Φωτ.124 Λεπτομέρεια της Παναγίας. Ρωγμές, απώλεια χρώματος
Φωτ.125 Ο Ευαγγελιστής Ματθαίος
Φωτ.126 Ύπαρξη προετοιμασίας κάτω από την επιζωγράφιση
Φωτ.127 Το προσκυνητάρι
Φωτ.128 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου
Φωτ.129 Λεπτομέρεια ξυλόγλυπτου
Φωτ.130Ρωγμή στο αριστερό πλαϊνό τμήμα του προσκυνητάριο
Φωτ.131 Λεπτομέρεια της ρωγμής
Φωτ.132 Ο δεσποτικός θρόνος
Φωτ.133 Δείγμα καθαρισμού, υπάρχουν δυο στρώματα επιζωγράφισης. Στο σημείο αυτό
χάθηκε η προετοιμασία.
Φωτ.134 Δείγμα καθαρισμού, ύπαρξη προετοιμασίας
Φωτ.135 Δείγμα καθαρισμού, υπάρχουν δυο στρώματα επιζωγράφισης. Στο σημείο αυτό
χάθηκε η προετοιμασία.
Φωτ.136 Δείγμα καθαρισμού στο θρόνο
Φωτ.137 Δείγμα καθαρισμού στο θρόνο
ΑΙΘΑΝΟΛΗ
Γενικά
Όνομα IUPAC Αιθανόλη
Άλλες ονομασίες Αιθυλική αλκοόλη
Οινόπνευμα
Υδροξυαιθάνιο
Μεθυλοκαρβινόλη<br 1-
Οξαπροπάνιο
Αιθυλυδρίτης
Αιθυλυδροξύλιο
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύπος C2H6O
Μοριακή μάζα 46,07 amu
Σύντομος C2H5OH
80
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
συντακτικός
τύπος
Συντομογραφίες EtOH
Αριθμός CAS 64-17-5
SMILES CCO
InChI 1S/C2H6O/c1-2-
3/h3H,2H2,1H3
Αριθμός 200-578-6
EINECS
Αριθμός RTECS KQ6300000
Αριθμός UN 1170
PubChem CID 702
ChemSpider ID 682
Δομή
Διπολική ροπή 1,69 D
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης 1 Διμεθυλαιθέρας
Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης −114,5 °C
Νέφτι
Το τερεβινθέλαιο, ή νέφτι, είναι ένα πετρέλαιο που προέρχεται από διαυγές υγρό που
χρησιμοποιείται ως ένας κοινός οργανικός διαλύτης στη βαφή.
Σημείο βρασμού: 130 °C
Πυκνότητα: 790 kg/m³
Ταξινόμηση: Πτητική οργανική ένωση
Hydroground 750-100κ.ε.
Το Hydroground N.750 είναι ένα καθαρό ακρυλικό διάλυμα, χωρίς τοξικούς διαλύτες και
με εξαιρετικά μικρή κοκκομετρία (διάμετρος 0.06my). Το pH του είναι 9-10.
Xρησιμοποιείται με το μέθοδο του εμποτισμού για τη στερέωση σαθρών υποστρωμάτων,
81
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
για τη στερέωση αποκολλημενων στρωμάτων ζωγραφικής και σαν βάση χρώματος για
λεπτές χρωματικές διαφάνειες.
Στεγνωμένο Hydroground μπορεί να αφαιρεθεί με ακετόνη, οινόπνευμα, τολουόλη και
κετόνη.
TEXAPON N70
Μη ιονικό, ουδέτερο σαπούνι σε συμπυκνωμένη μορφή. Εξαιτίας του ουδέτερου pH
καταφέρνει να δεσμεύει τις ακαθαρσίες χωρίς να τις εγκλωβίζει στο εσωτερικό των
αντικειμένων. Χρησιμοποιείται στην συντήρηση λίθου, κεραμικών, μετάλλων κλπ. με
κύρια χρήση του σαν συστατικό, σε πολύ μικρή αναλογία, στις πάστες Mora και ΑΒ 57.
Προδιαγραφές
Εμφάνιση: Διαφανές gel
Σύσταση: Sodium lauryl ether sulphate
pH: 7.0 σε 3% διάλυμα (20oC)
ΑΚΕΤΟΝΗ
Γενικά
Όνομα IUPAC Προπανόνη
Άλλες ονομασίες Ακετόνη, β-κετοπροπάνιο, 2-οξοπροπάνιο, Διμεθυλοκετόνη,
Διμεθυλοφορμαλδεΰδη
Χημικά αναγνωριστικά
Χημικός τύποςC3H6O
Μοριακή μάζα58,08 amu 50
82
Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Τσαγκαράδα
Σύντομοςσυντακτικός τύποςCH3COCH3
ΣυντομογραφίεςMe2CODMK
Αριθμός CAS67-64-1SMILESO=C(C)
CInChI1/C3H6O/c1-3(2)4/h1-2H3
Αριθμός EINECS200-662-2
Αριθμός RTECSAL31500000
PubChem CID180
ChemSpider ID175
Δομή Διπολική ροπή 2,91 D
Μήκος δεσμού152 pm (C-C),121,3 pm (C=O),110,3[ pm (C-H)
Είδος δεσμούς (2sp3-2sp2) (C-C),σ ((2sp2-2sp2) (C=O),π (2p-2p) (C=O),(2sp3-1s) (C-H)
Πόλωση δεσμού19% C+ O- (C=O),3% C- H+ (C-H)
Γωνία δεσμού116° (C-C-C)
Μοριακή γεωμετρία
τριγωνική επίπεδη στο καρβονύλιο
Ισομέρεια
Ισομερή θέσης8 Φυσικές ιδιότητες
Σημείο τήξης−94,9 °C
Σημείο βρασμού56,53 °C
Πυκνότητα792,5 kg/m3
Διαλυτότηταστο νερό Αναμίξιμη
Ιξώδες0,3075 cP (20 °C)
Δείκτης διάθλασης , nD1,35900 (20 °C)
Εμφάνιση Άχρωμο υγρό Χημικές ιδιότητες pKa24,2Ελάχιστη θερμοκρασία ανάφλεξης-17
°CΣημείο αυτανάφλεξης465 °CΕπικινδυνότητα Εύφλεκτη (F) Ερεθιστική (Xi)Φράσεις
κινδύνουR11, R36, R66, R67Φράσεις ασφαλείας(S2), S9, S16, S26LD503 g/
Εκτός αν σημειώνεται διαφορετικά, τα δεδομένα αφορούν υλικά υπό κανονικές συνθήκες
(25°C, 100 kPa).
83
ΕΡΓΟ: ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΩΝ
(ΤΕΜΠΛΟ - ΑΜΒΩΝΑΣ- ΔΕΣΠΟΤΙΚΟΣ ΘΡΟΝΟΣ- ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ)
ΣΑΘΡΟ ΞΥΛΟ
ΗΛΕΚΤΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
ΗΛΕΚΤΟΛΟΓΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ
ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ ΑΣΒΕΣΤΗ
ΣΑΘΡΟ ΞΥΛΟ
ΝΕΟΤΕΡΟ ΞΥΛΟ
ΡΩΓΜΕΣ
0 0,5 1 2
Πλάγια αριστερή όψη Κύρια όψη Πλάγια δεξια όψη Πίσω όψη Τομή ΜΕΛΕΤΗΤΗΣ: ΝΑΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Τ.Ε.
ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΒΕΡΝΙΚΙΟΥ
ΡΩΓΜΕΣ
ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ
Πλάγια αριστερή όψη Κύρια όψη Πλάγια δεξια όψη Πίσω όψη Τομή ΜΕΛΕΤΗΤΗΣ: ΝΑΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥΛΑ
ΣΥΝΤΗΡΗΤΗΣ ΕΡΓΩΝ ΤΕΧΝΗΣ
ΚΑΙ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Τ.Ε.
ΕΡΓΟ: ΜΕΛΕΤΗ ΣΥΝΤΗΡΗΣΗΣ ΞΥΛΟΓΛΥΠΤΩΝ
(ΤΕΜΠΛΟ - ΑΜΒΩΝΑΣ- ΔΕΣΠΟΤΙΚΟΣ ΘΡΟΝΟΣ- ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ)
ΟΞΕΙΔΩΣΗ ΒΕΡΝΙΚΙΟΥ
ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ ΑΣΒΕΣΤΗ
ΡΩΓΜΕΣ
ΑΠΟΚΟΛΛΗΣΗ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ
ΚΡΑΚΕΛΑΡΙΣΜΑ ΠΡΟΕΤΟΙΜΑΣΙΑΣ
ΘΕΜΑ: ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ
0 0,5 1 2
ΑΡΙΘΜΟΣ ΣΧΕΔΙΟΥ: 5.1
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: ΑΠΡΙΛΙΟΣ 2019
ΘΕΜΑ: ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ
ΘΕΜΑ: ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ
ΡΩΓΜΕΣ
ΚΑΨΙΜΟ
ΝΕΟΤΕΡΟ ΞΥΛΟ
ΕΠΙΧΡΙΣΜΑ ΑΣΒΕΣΤΗ
ΘΕΜΑ: ΠΡΟΣΚΥΝΗΤΑΡΙ