Noli Me Tangere Kabanata 49 – Ang Tinig ng mga Pinag-uusig

Wari’y hindi nasisiyahan si Ibarra nang lumulan sa bangka ni Elias kaya kaagad na humingi ito ng
paumanhin sa pagkagambala niya sa binata. Ayon kay Ibarra ay nakasalubong niya ang alperes at gusto
siya nitong makausap. Nag-aalala siya na baka makita si Elias kaya ito’y nagdahilan na lamang. Naalala
rin niya ang pangako na dalawin si Maria Clara.

Hindi na nag-aksaya pa ng panahon si Elias at sinabi na sa binata ang kanyang pakay. Ayon sa kanya’y
siya ang sugo ng mga sawimpalad. Bagama’t ipinaliwanag ni Elias ang napagkasunduan ng puno ng mga
tulisan (Kapitan Pablo) na hindi niya binanggit ang pangalan, sinubukan pa rin niyang sabihin ang mga
kahilingan ng mga sawimpalad na humihingi ng pagbabago sa pamahalaan tulad ng paglalapat ng
katarungan, pagbibigay ng dignidad sa mga tao, at pagbawas ng kapangyarihan sa mga guwardiya sibil
na nagiging dahilan ng kanilang pag-aabuso sa karapatang pangtao.

Handa man si Ibarra na gamitin ang pera para humingi ng tulong sa mga kaibigan niya sa Madrid at pati
sa Kapitan Heneral ay iniisip niya na sa halip makabuti ay baka lalong makasama ang kanilang balak.

Ayon kay Ibarra, ang pagbawas ng kapangyarihan ng sibil ay makasasama dahil baka malagay naman sa
panganib ang mga tao.

Dagdag pa niya, para magamot ang sakit ay kailangang gamutin ang sakit mismo at hindi ang sintomas
lang dahil kapag malala na ang sakit, kung kailangan ang dahas para ito ay masugpo ay kailangang ilapat
ang panlunas kahit na mahapdi.

Nagdebate sina Elias at Ibarra tungkol sa buting nagawa ng simbahan at ang sanhi ng panunulisan ng
mga tao.

Bagaman kapwa mahal ng dalawa ang bayan, sa bandang huli ay hindi napapayag ni Elias si Ibarra sa
kaniyang pakiusap kaya sinabi nitong sasabihin niya sa mga sawimpalad na umasa na lang sa Diyos.

Talasalitaan

Di matatamong-pala – kailanma’y hindi maaabot

Magtakipsilim – bago ang gabi, malapit na ang gabi

Napahinuhod – napapayag o napasang-ayon

Pandarambong – panggugulo

Talasalitaan

 Abaniko – pamyapay na natutupi

 Arsobispo – isang Obispo sa pinakamataas na ranggo na namumuno sa isang probinsya

 Nang-uuyam – nagpaparinig o nang-aasar

 Naudlot – biglang natigil

  Parunggit – pagpapasaring o pagpaparinig

 Sable – isang uri ng espadang karaniwan ay balukot o hugis tari

 Salawahan – madumi

Noli Me Tangere Kabanata 48 – Ang Talinghaga

Nang araw na iyon ay dumating si Ibarra sa bahay ni Kapitan Tiyago upang dalawin si Maria Clara.
Masaya niyang ibinalita sa Kapitan na tinanggal na ang kanyang pagiging ekscomulgado at ipinabasa ang
sulat kay Tiya Isabel. Tuwang-tuwa naman ang tiya sapagkat magiliw siya kay Ibarra.

Pumunta si Ibarra sa balkon ngunit nabigla sa nakita. Magkasama noon sina Maria Clara at si Linares na
nasa gawing paanan nito at nag-aayos ng mga bulaklak.

Nagulat si Linares samantalang si Maria Clara naman ay namutla. Sinikap mang tumayo ng dalaga ngunit
ito ay hindi pa lubos na magaling. Sinabi rin ni Ibarra ang dahilan ng kanyang pagdalaw.

Makikita sa mukha ni Maria Clara ang pagkalungkot at dahil dito ay nagpaalam kaagad si Ibarra na
sinabing dadalaw muli kinabukasan. May kaguluhan ang isip at damdamin ng umalis na si Ibarra.

Habang naglalakad ay napadaan si Ibarra sa ipinapagawang paaralan. Sinabi niya sa lahat lalo na kay Nol
Juan na wala silang dapat ipangamba dahil siya ay tanggap na muli ng simbahan.

Ang sabi ni Nol Juan ay hindi naman daw mahalaga para sa kanila ang pagiging ekscomulgado ni Ibarra
dahil lahat naman daw sila ay mga ekscomulgado rin.

Nakita ni Ibarra si Elias na nagkakarga ng bato sa kariton at nabasa nito sa mukha ni Elias na may nais
itong ipaalam sa kanya. Dahil dito’y inutusan ni Ibarra si Nol Juan na ibigay sa kanya ang talaan ng mga
obrero.

Si Elias naman ay nagmungkahi na mamangka sila ni Ibarra sa lawa para mapag-usapan ang isang
napakahalagang bagay. Sumang-ayon naman dito ang binata.

Maya-maya pa’y dumating na si Nol Juan dala ang listahan ngunit hindi nakalista doon ang pangalan ni
Elias.

Talasalitaan

 Bugso – piglang pagdami

 Ihasik – ikalat

 Maampat – mapatigil

 Simbuyo – biglang pag-iral ng galit

 Takipsilim – dapithapon