Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 24

第六十五課 LESSON 65

65 Medical Attention 看病

65-A Vehicle Accident 車禍

65-B Hospital check-up 去醫院看病

65-C Asthma & Eye Problems 氣喘和配眼鏡

65-D Basketball Injuries 因打球而受傷

65-E Having an Operation 動手術

97
LESSON 65 第六十五課

65-A-1 Vehicle Accident 車禍

Cha-hng pò an-mê n¨ng tìam göa, ü ch’it üi síau-lî an-lâ ng hö .


kì u-hö .-chhia sà ng khì pë n-ï n. In-ü i lim chí u-chù i, jî -chhí an
koh chhiau-sok, só .-í hoat-seng chhia-hö , siong kah chin
gî am-tïong. I ˆe chhóan-khùi chin ji’ok. Tï kip-chí n-sek n’ih,
hö .-sü seng kä i nî u hoeh-ap. In-ü i khang-chhù i chin tö̈ a,
só .-ì t’ioh má-sï ong tä ng chhí u-s’ut, nä bô ë chin hûi-hí am.

65-A-2
Të n i-su sï ch’it üi göa-kho i-seng. I tï chhí u-s’ut-sek khui
sì tíam gö a cheng ê to chiah chhut-lâ i. In-ü i pë n-lâ ng ê
tö a-thú i tn̈g-kh`i, hí mä ü ti’oh-siong, í -ä u su-`iau ï ong chin
tˆng ê sî-kan chiah ë -t`ang hô e-h’ok. Hó-ka-ch`ai i ê thâ u bô
ti’oh-siong, nä bô khí ong-kian-á lî an i-seng mä bô hoat-tö .
k`iu i. Hö .-sü kä pë n-lâ ng sak khì pë n-pâ ng chiah chai-í an,
gô an-lâ i chit ê sì au-lî an-lâ ng í au teh ch`o-peng, chit lé -p`ai
hiu-ká , à m-sî kap pê ng-í u chò -hó e chhut-khì chhit-thô lim
chí u chiah hoat-seng chhia-hö ê .

65-A-3
Të n i-su t’ak j’it chái-khí ló ng khì pë n-pâ ng khò an i. I kä
Të n i-su kó ng khang-chhù i chin thì an, mä chin chï un. I-seng
kíam-cha i ê khang-chhùi lìau, kä i kóng ü ch’it-tí am-á
hoat-ïam, t’ioh ài t’ek-p’iat sè -jï . Kä i khui ’ioh-á í -ä u,
chï u thê -chhé n hö .-sü à i à n-sî hö . i chi’ah. Pën-lâ ng
chhù -n’ih ê lâ ng hui-sî ong ká m-sï a Të n i-su. Të n i-su kä
sì au-lî an-lâ ng kó ng, ü i-ti’oh chh`u-n’ih ê lâ ng kap ka-tï ,
í -ä u chhian-bä n m̈-thang koh lim-chí u sá i-chhia a!

65-A-4
S`iau-lî an-lâ ng chóng-s`ng ë -sái chhut-ï n a; i-seng kap
hö .-sü ló ng chiok i chá -j’it hô e-h’ok kïan-khong. Të n i-su
koh t’ek-p’iat thê-chhé n i, in-ü i i ê hí ti’oh-siong, só .-í
m̈-thang koh chi’ah-hun a. Sì au-lî an-lâ ng mä tah-è ng i-seng,
tù i chit-má khí, it-të ng ë ká i-hun, kái-chí u, á n-ne chiah
ë -t`ang khah kín hô e-h’ok.

98
第六十五課 LESSON 65

99
LESSON 65 第六十五課

65-A
生字
1. (chíu) ch`ui 醉 (RVE/SV) to be drunk (from excessive
alcohol)

2. siong 傷 (V/N) to be injured / an injury, a wound

t’ioh-siong 受 傷 (VO) to get injured, to get hurt

3. chhóan-kh`ui 呼 吸 (N/V) breathing / to breathe

4. ji’ok 弱 (SV) weak

5. kip-chín-sek 急 診 室 (N) emergency room (in a hospital)

kip-chín 急 診 (N) emergency department (in a


hospital)

6. khang-chh`ui 傷 口 (N) incision, wound

7. chhíu-s’ut 手 術 (N) (surgical) operation, surgery

chhíu-s’ut-sek 手 術 室 (N) operating room

täng chhíu-s’ut 動 手 術 (VO) to operate on (a patient)

khui to 開 刀 (VO) to operate on (a patient)

8. hˆui-híam 危 險 (SV/N) dangerous; unsafe / danger

9. göa-kho 外 科 (N) surgery

läi-kho 內 科 (N) general/internal medicine

10. töa-thúi 大 腿 (N) thigh

100
第六十五課 LESSON 65

11. tn̈g 斷 (V/RVE) to snap or break (into two or more


sections)
tn̈g-kh`i 斷 掉 (RV) to break, to snap; to break off

12. h`i(-pö.) 肺 (部) (N) lungs

13. hôe-h’ok 恢 復 (V) to recover (from an illness),


to return to normal

14. k`iu 救 (V) to save, rescue, deliver (someone)

15. pën-pˆang 病 房 (N) ward (in a hospital)

16. hiu ká 休 假 (VO) to have a holiday; a holiday

17. chïun 癢 (SV) to itch

18. `an sˆi 按 時 (VO) according to the time specified


or agreed upon
(or chìau sî-kan 照時間)

19. kám-sïa 感 謝 (V) to thank, to be grateful for/to ...

20. chhut ïn 出 院 (VO) to be discharged from hospital

21. chá-j’it hôe-h’ok kïan-khong


早 日 康 復 (to wish someone) Get well soon!

22. kái hun 戒 煙 (VO) to give up smoking

kái chíu 戒 酒 (VO) to abstain from alcohol,


to give up drinking

101
LESSON 65 第六十五課

65-B-1 Hospital check-up 去醫院看病

A-pê ng sï ch’it ê khí chhù ê kang-lâng. Ü ch’it j’it teh


kang-chok ê sˆî, töa-thâ u-bú bô sè -ji hö . po-lê koah-ti’oh.
Sui-jî an ü lâ u-hoeh, m̈-kú khang-chhù i bô tö a. I ká m-kak
bô ì au-kìn, chïu tah ch’it tè OK-pá ng nï a-nïa. Të jï j’it
chá i-khí , i hoat-hï an tö a-thâ u-bú ché ng khí -lâ i a, khó -lê ng
hoat-iäm a. In thà i-th`ai à i i kó an-kín khì khò an i-seng,
m̈-kú A-pê ng m̈ khé ng. I kó ng kin-á -j’it nä bô khí kang-chok,
bî n-á -ch`ai chï u bô thâ u-lö . a.

65-B-2
A-pê ng ê thà i-thà i chin sï u-kh`i, kä A-pêng kóng: “Nä ¨m
kó an-kí n khì khò an i-seng, í -ä u ë koh khah gî am-tï ong,
beh á n-chó an kang-chok leh?” A-pê ng sï un-sï un leh, ká m-kak
th`ai-thà i kó ng ê bô m̈-ti’oh, chïu khí khòan i-seng.
I-seng kä i ê khang-chhù i khò an-kh`oan leh kóng: “Nä koh
khah bä n lâ i leh, khó-lê ng kui ki tö a-thâ u-bú lóng ti’oh ài
chhiat-tïau.” I-seng seng kä i boah ’ioh-á , jî an-ä u chiah
kä khang-chhù i thï n khí -lâ i. In-ü i sè -khú n chin chë , i-seng
koh kä i chù ch’it ki sïa.

65-B-3
I-seng kä A-pêng kóng: “Sïong-hó chï am-sî m`ai kang-chok,
tá n khang-chhùi hó, chiah koh k´ong.” A-pê ng ï a sün-s`oa
mn̈g i-seng koan-hë i ê keng-kah-thâ u ê bü n-tê . A-pê ng
chò e-kï n sî ong-sî ong io-sng-pö e-thì an, ü -sî lî an khï a to
khï a bë khí -lâ i. I-seng kä i kóng: “Che kap i ê kang-chok
ü koan-hë , tiä n-tiä n phä in täng m’ih-kï an ê lâ ng,
keng-kah-thâ u, io, kha-thâ u-u ló ng khah ë sï u-siong,
kang-chok ê sî t’ioh t’ek-p’iat chù -ì .”

65-B-4
A-pê ng tńg-khì k`au chhù kä i-seng khui ê ’ioh-á ch’iah liá u,
chï u tó tï bî n-chhˆng téng hioh-kh`un. Hioh-kh`un tí am-gö a-cheng
í -ä u, th`ai-thà i chï u kì o i khí -lâi chi’ah-pn̈g. Chit-má A-pê ng
ê chhí u bô hiah-n’ih thían a; hó -ka-chà i i ü thian thà i-thà i
ê ö e, nä bô chï u koh khah gî am-tï ong a.

102
第六十五課 LESSON 65

103
LESSON 65 第六十五課

65-B
生字
1. töa-thâu-bú 大 拇 指 (N) thumb (M: ki 隻)

2. koah ti’oh 割 到 (RV) (of the skin) to be cut

3. lˆau hoeh 流 血 (VO) to bleed; to shed blood

4. chéng 腫 (V/SV) to swell up / to be swollen

5. khéng 肯 (AV) be willing to

6. s`e-khún 細 菌 (N) germs, bacteria

7. ch`u-sïa 打 針 (VO) to give/receive an injection

chiam 針 (N) needle, pin

8. chïam-sˆi 暫 時 (MA) temporarily, for the time being

9. keng-kah-thˆau 肩 膀 (N) shoulder

10. io-sng-pöe-th`ian 腰 酸 背 痛 to have a sore waist and aching


back
io 腰 (N) waist

kha-chiah-phian 背 (部) (N) the back (part) of one’s body

11. kha-thˆau-u 膝 蓋 (N) knee cap

12. tó 躺 (V) to lie down

104
第六十五課 LESSON 65

SENTENCE PATTERNS
koh ..., chïu/ti’oh ... 再 ..., 就 ... (adds emphasis)
Koh m̈ täng-chhíu-s’ut, chïu bë-hù a.
再不動手術,就太晚了。
If you don’t operate now, then it will be too late.

Nä koh khah bän lâi leh, khó-lêng kui ki töa-thâu-bú lóng


ti’oh `ai chhiat-tïau.
如果再晚一點來,可能整隻大拇指就得切掉。
If you come any later, ....

kap X ü koan-hë 跟 X 有關係 (of matters) related/connected with X


Kap i ê kang-chok ü koan-hë.
跟他的工作有關係。
It’s related to (connected with) his work.

Chit häng täi-chì kap góa bô koan-hë.


這件事跟我沒(有)關係。
This matter has nothing to do with me.

105
LESSON 65 第六十五課

65-C-1 Asthma & Eye Problems 氣喘和配眼鏡

Kim-an kin-nî ch’ap hòe, sin-thé bô gö a hó , chü sè -h`an chï u


ü hê -ku ê bü n-tê . Chí -ì au thin-khì pì an lé ng, khong-kh`i bô
chheng-khì , i chï u ë bô só ng-khò ai. Koh-ü , phïn-á kò e-bí n
mä hö . pë -bú chin thâ u-thì an; t’ak j’it chái-khí khí -lâ i,
Kim-an chï u it-t’it phah kha-chhì u, lâ u phï n-chú i.

65-C-2
Chit n¨ng j’it thin-khì pì an a. Kim-an koh khai-sí hê -ku a.
Kim-an ê má -mah kó an-kí n chhö a i khì pë n-ï n ê hï n-phï n-â u
kho; hia ê i-seng, hö .-sü ló ng bat i. I-seng kì o i kä chhù i
khui-khui, beh khò an i ê nâ -â u, mä kä i kí am-cha hï n-khang
kap phï n-á . Nâ -âu ü ch’it-tí am-á hoat-ï am. I-seng kä Kim-an ê
má -mah kóng: “Chòe-kï n thin-khì khah lé ng, chhut-mˆng ê sî
sï ong-hó kò a má -su-khuh, chï n-lï ong mà i suh-t’ioh léng
khong-khí.”

65-C-3
Ch`oe-kï n Kim-an koh ü ch’it ê bün-tê . O.-pang té ng-bï n
lä u-su só . sí a ê jï i ló ng khò an bë chheng-chhó , só .-í
má -mah chhö a i khì gá n-kho kò a-hö . I-seng kä i chò sï -l’ek
kí am-cha lí au-ä u, kä i kóng ti’oh ài phòe b’ak-kì an, nä bô ,
sï -l’ek chin kí n chï u ë pì an bá i. Kim-an mn̈g i-seng: “Nä
kòa b’ak-kì an, í au ë -tà ng phah nâ -kîu b¨e?” I-seng kä i kó ng:
“Tong-jî an ë -tà ng, chit-má ü ch’it chìong siak-bë -phò a ê
b’ak-kì an, i ë -sá i chhì khò an-mäi leh.”

65-C-4
Kim-an ê má -mah mn̈g i-seng: “Nä phòe ún-hêng b’ak-kì an,
sï -m̈-sï khah hong-pïan?” I-seng k´ong: “Hong-pï an sï
hong-pï an, m̈-kú Kim-an í au sè -hà n, bô sek-h’ap k`oa ún-hê ng
b’ak-kì an.” I-seng kä Kim-an kóng: “Khòan chheh ê sî -kan
m̈-thang chhiau-kòe ch’it tìam-cheng, mú i tíam-cheng sï ong-hó
hö . b’ak-chiu hioh-kh`un ch’ap hun-cheng chiah koh kh`oan;
koh-ü , tï chhia-té ng khò an chheh tùi b’ak-chiu ïa bô hó.”
B’ak-kì an phò e hó a, Kim-an kò a khí -lâ i, kä má -mah kó ng:
“Tùi chit-má khai-sí , gó a khò an m’ih-kï an chï u bë bü -sà -sà a.”

106
第六十五課 LESSON 65

107
LESSON 65 第六十五課

65-C
生字
1. hˆe-ku 氣 喘 (N) asthma

chhóan 喘 (V/SV) to pant, to gasp, to breathe hard

2. phah kha-chh`iu 打 噴 嚏 (VO) to sneeze

3. lˆau ph¨in-chúi 流 鼻 水 (VO) to have a runny nose


(or lˆau-phïn 流 鼻 涕)

4. kái-p`ian 改 變 (V/N) to change, alter, be transformed


(in character) / transformation

5. hïn-phïn-ˆau kho 耳 鼻 喉 科 ear, nose & throat department


(in a hospital)
hïn-khang 耳 朵 (N) ear

6. chh`ui 嘴 (巴) (N) mouth (M: ki)

7. má-su-khuh 口 罩 (N) mouth-mask (to prevent infections)


kh’oh-cháu (Mandarin pronunciation)

8. suh-ti’oh 吸 到 (RV) to breathe in

9. o.-pang 黑 板 (N) blackboard

p’eh-pang 白 板 (N) whiteboard

10. gán-kho 眼 科 (N) opthalmology

kho 科 (N) department (in a hospital)

11. sï-l’ek 視 力 (N) eyesight, power of vision

108
第六十五課 LESSON 65

12. ph`oe b’ak-k`ian 配 眼 鏡 (VO) to have glasses made; to get the


right lenses for one’s eyes

13. siak-bë-ph`oa 摔 不 破 (RV) unbreakable


(lit.: smash-not-break)

siak 摔 (V) to throw or dash to the ground

p’oah-tó 摔 倒 (V) (of a person) to fall down

14. ún-hˆeng b’ak-k`ian 隱 形 眼 鏡 contact lenses


(lit.: invisible glasses)

15. bü-s`a-s`a 模 糊 不 清 (EX) to be blurred, hazy


(also regarding plans or ideas)

bü-bü 模 糊 (SV) ambiguous, vague

SENTENCE PATTERNS
chí-iàu ..., chïu ... 只要 ..., 就 ... so long as ....; provided that ...
st
(The 1 clause indicates the necessary condition,
and the 2nd clause gives the consequence or result)

Chí-iàu ke lïan-s’ip ch’it-kóa, chïu it-tëng ë cháu kah


kap i pê n kín.
只要多練習一些,就一定會跑得跟她一樣快。
Provided that you practice more, then you will definitely be able to run as fast as her.

chü ... chïu ... 從 ... 就 ... since TW

Góa chü sè-hàn chïu ü hê -ku ê bün-tê.


我從小就有氣喘的問題. Since I was small, I have had asthmatic problems.

109
LESSON 65 第六十五課

65-D-1 Basketball Injuries 因打球而受傷

Gó a ê chek-peh sí o-tï Kong-bê ng kin-nî ch’ap-ká u hò e, sï


tä i-h’ak jï nî ê h’ak-seng. I sin-châ i chin kô an. I ê chhù -bï
sï phah nâ -kîu. T’ak-j’it hä-khò í -ä u, të it hä ng tä i-chì
chï u sï kh`i phah kî u; hò ng-ká ê sî , nä chhö e-bô i, khì
nâ -kî u-tî un it-të ng chhö e-ë -t’ioh; ¨m-kú chò e-kï n lí ló ng
bô khò an-t’ioh i teh phah kîu a, in-üi i ti’oh-siong ––
m̈ sï in-ü i phah kîu ti’oh-siong ê , sï sio-phah ti’oh-siong ê .

65-D-2
Té ng lé -pà i-j’it, Kong-bê ng kap tô ng-h’ak t¨i h’ak-hä u ê
kî u-tî un phah kî u. Aü -lâi ü ch’it tï n h’ak-seng lâ i, sï un beh
kap in pí -sà i. Kong-bê ng kap tô ng-h’ak lóng tông-ì . In chï u
khai-sí pí -sà i. Nn̈g tü i ló ng chin lï -hä i, m̈-kú pí -sà i kà u
ch’it pòan ê sî , ü lâ ng kä Kong-bê ng sak-tó tï thô .-kha.
I ê tô ng-h’ak khòan-ti’oh án-ne, chï u chin sï u-khì , kò e khì
that hit ê lâ ng ê kha-chhng; kòe ch’it-ë -á , só .-ü -ê lâ ng tö
phah khí -lâ i a.

65-D-3
Hit sî , kî -than ê h’ak-seng kó an-kí n k`oe-khì kä in gí u-khui,
m̈-kú chin chë lâng lóng ti’oh-siong a; ü ê lâ ng ê san hô ng
gí u-phò a-khì a, ü ê lâ ng ê ché ng-thâ u-á lâ u-hoeh; ü ch’it ê
h’ak-seng tó tï thô .-kha, thâ u-khak gô ng-gô ng, khï a bë -khí -lâ i.
Kong-bê ng leh? I ê kha-thâ u-u ti’oh-siong. I ê tô ng-h’ak beh
phah tï an-ö e kì o kì u-hö .-chhia lâ i. Kong-bê ng î o-thâ u kó ng:
“Bô hiah-n’ih gîam-tï ong, gó a ka-tï chë kè -thê ng-chhia khì
chïu hó.”

65-D-4
I-seng kä Kong-bêng chío ch’it tiun kha-thâ u-u ê tï an-kong,
hoat-hïan ü ch’it-tíam-á pit-khui, su-íau j’ip ïn khui to.
Kong-bê ng thian lí au, ká m-kak chiok khí ong-pò ., sû i-sî phah
tï an-ö e hö . pë -bú , kì o in kó an-kí n lâ i pë n-ï n. I ê pë -bú
kà u pë n-ï n chiah chai-í an i kap lâ ng sio-phah. Kong-bê ng
kä pë -bú kó ng sit-lé , hö . in ü i i tam-sim. Chhí u-s’ut lìau,
i-seng kä in pë -bú kó ng, Kong-bˆeng ´iau síau-lî an, chin kí n
tö ë hô e-h’ok, ¨m-kú chit kò -g’oeh bë-tà ng koh chà i phah kî u a.
Chit-má Kong-bêng t’ak j’it tï chhù khòan tï an-sï ê nâ -kî u
pí -sà i, sí ang kì o i beh kah lâ ng sio-phah leh!

110
第六十五課 LESSON 65

111
LESSON 65 第六十五課

65-D
生字
1. chek-peh sío-tï 堂 弟 (N) father’s brother’s younger son(s)

2. sin-chˆai 身 材 (N) (a person’s) physical build,


physique

3. sio-phah 打 架 (VO) to have a row, fight or brawl

4. kˆun / tïn 群 (M) crowd (of), flock (of), herd (of)

5. tó 倒 (RVE) to fall down/over

tó (l’oh-khì) 倒 下 去 (V) to fall down/over

6. kha-chhng 屁 股 (N) the bottom, the buttocks

7. gíu-khui 拉 開 (V) to pull apart (people & things)

gíu-ph`oa-kh`i 拉 破 (RV) to pull until it breaks

8. (chhíu) chéng-thˆau-á
(手) 指 頭 (N) finger (M: ki 隻)

9. gông-gông 眩 暈 (SV) dizzy, giddy, vertigo

10. îo thˆau 搖 頭 (VO) to shake one’s head


(e.g. in disapproval or disbelief)

ˆio 搖 (V) to shake (e.g. the dice);


to rock (backwards & forwards)

11. ch`io tïan-kong 照 X 光 (VO) to take an X-ray (= 照電光)

kong 光 (N) light (ray)

112
第六十五課 LESSON 65

12. pit-khui 裂 開 (RV) to crack open, split open

13. khíong-p`o. 恐 怖 (SV) frightening, horrifying

113
LESSON 65 第六十五課

65-E-1 Having an Operation 動手術


Gó an a-kong kin-nî chhit-ch’ap-jï h`oe a, ch’ap nî chêng
ti’oh-ti’oh koan-ï am, kü -nî i-seng hoat-hï an a-kong koh
ti’oh-ti’oh üi-gâ m. A-kong sì au-lî an ê sî chh`u-n’ih chin sà n,
seng-’oah chin kan-khó .. T’ak j’it t`ui thà u-chá bô -ê ng kà u à m,
sî ong-sî ong khù n-bô -pá -bî n, kiat-kó kä sin-thé phah
phá in-khì a. Tá n kà u gí n-á ló ng tö a-hà n a, ë-tàng t’ok-l’ip a,
a-kong ê sin-thé hó an-t´ng ch’it j’it pì ch’it j’it khah chha.

65-E-2
Chit-má sï ong tö a ê bü n-tê sï a-kong bô gö an-ì khì khò an
i-seng, sî ong-sî ong ka-tï chú ch’it k´oa chháu-’ioh-á lâ i lim,
á -sï bé ch’it k´oa tiong-’ioh lâi ch’iah. Gìn-á tï an-tï an kh`ng
i khì hö . i-seng khò an, m̈-kú i ká m-kak i ch’iah ê i’ oh-á chin
. n n
ü -hä u, só -í m̈-bí an khai chî kh`i khò a i-seng. It-t’it kàu
ü ch’it j’it, i ê üi thían kah tò ng-bë -tî au, jî -chhí an
tä i-pï an ü hoeh, chit pá i gí n-á m̈ kó an a-kong kóng sí m-m’ih,
ï a it-të ng beh chhö a i khì khò an i-seng.

65-E-3
I-seng kä a-kong kí am-cha lí au-ä u, kì an-gï a-kong khui-to,
kä ch’it pö .-hun ê ü i chhiat-tï au; m̈-kú chh`u-n’ih ê lâng koh
kian lä u-tö a-lâ ng bë -kham-chit hiah-n’ih töa ê chhìu-s’ut,
tä n-sï nä koh m̈ tä ng chhí u-s’ut chïu bë-hù a. Jî -chhí an
pë n-lâ ng è ng-kai siong-sì n i-seng ê ki-s’ut, só.-í só .-ü -ê
lâ ng ló ng tô ng-ì a-kong tä ng chhí u-s’ut.

65-E-4
In-ü i sï tö a chhí u-s’ut, su-ì au chin chë hoeh, só .-í pë n-ï n
thong-ti chhù -n’ih ê lâ ng, nä hoeh-hêng sï “A”-hê ng ê ,
chhí an lâ i koan-hoeh. Tú -hó a-ko. kap pá -pah sï “A”-hˆeng ê,
só .-í in chï u kä hoeh koan hö . a-kong. Khui to liá u-ä u, a-kong
t’ak j’it tï chh`u-n’ih hioh-khù n, ch’iah n´ng ê m’ih-kï an, jî -chhí an
mä chì au i-seng ê öe ch’iah i ’ oh-á , só .-í hô e-h’ok lìau chin
kí n. Tńg-kh`i pë n-ï n kí am-cha ê sî , i-seng kó ng, a-kong ê
kï an-khong bë -bá i. Chit-má nä ü lâ ng o.-p’eh ch’iah ’ioh-á ,
m̈ khò an i-seng, a-kong it-tëng ë kä ka-tï ê keng-gï am kó ng
hö . in thian.

114
第六十五課 LESSON 65

115
LESSON 65 第六十五課

65-E
生字
1. koan-ïam 肝 炎 (N) hepatitis
(t’ioh-t’ioh 得
= to get [an illness])
koan 肝 (N) liver

2. gˆam-ch`eng 癌 症 (N) cancer


(uï-gˆam 胃癌 = stomach cancer)

3. s`an 窮 (SV) poor, impoverished


(people or country)
hó-gi’ah 富 有 (SV) rich

4. khùn-bô-pá-bîn 睡 眠 不 足 insufficient sleep

kh`un-bˆin 睡 眠 (N) sleep

5. t’ok-l’ip 獨 立 (SV/N) to be independent / independence

6. hóan-tńg 反 而 (MA) on the contrary, instead (see 63-E)

7. chháu-’ioh-á 草 藥 (N) herbal medicine

8. tiong-’ioh 中 藥 (N) Chinese medicine

se-’ioh 西 藥 (N) Western medicine

9. kh`ng 勸 (V) to exhort, to urge (someone)

10. tòng-bë-tîau 受 不 了 (RV) not able to bear it, can’t stand it


bë-kham-chit

11. täi-pïan 大 便 (N/V) faeces / to empty the bowels


pàng sái (VO) to empty the bowels, to defecate

116
第六十五課 LESSON 65

sío-pïan 小 便 (N/V) urine / to urinate


pàng jïo (VO) to empty the bladder, to urinate

12. ch’it-pö .-hun 一 部 份 (N) a part or portion (of)

13. ki-s’ut 技 術 (N) skill, technique; technology

14. hoeh-hˆeng 血 型 (N) blood type

15. koan hoeh 捐 血 (VO) to donate blood

koan chˆin 捐 錢 (VO) to donate money

16. a-ko. 姑 姑 (N) a sister of one’s father

17. chìau 照 (V) according to ... (= àn-chìau)

18. o.-p’eh 隨 便 (A) carelessly, thoughtlessly (黑白)

SENTENCE PATTERN
ch’it M pì ch’it M khah ... 一 M 比 一 M ...
by the M (or gets more and more SV each M)

Ch’it j’it pì ch’it j’it khah chha. 一天比一天差。


Gets worse by the day. (or Gets worse each day)

M’’ih-kïan ch’it nî pì ch’it nî khah kùi. 東西一年比一年貴。


Things get more and more expensive each year.

NOTES 注 解
1. it-t’it kàu ü ch’it j’it 直到有一天 = until one day
2. phah pháin-khì 弄壞 : pháin 壞 is being used here as an RVE.
3. m̈-kóan (不管) = no matter (what) ... [stronger than put-kóan]
4. läu-töa-lâng = old person (= respectful way of calling them)
117
LESSON 65 第六十五課

Memorize the Following Characters

希 hi
to hope, to desire,
to long for;
rare, strange
望 bäng
to view, to watch;
to hope, to expect

保 pó
to protect, guard;
to care for;
to guarantee
養 íong
to breed, to raise;
to bear a child;
to nourish

討 thó
to demand, beg
for;
to examine into
論 lün
to discuss, argue,
debate;
a theory

無 bˆo/bˆu
not, no, none;
without, to lack;
no matter what
聊 lˆiau/
khai-káng
to chat

118
第六十五課 LESSON 65

希望保養
討論無聊

119
LESSON 65 第六十五課

TEST YOURSELF PARTS OF THE BODY TEST YOURSELF

abdomen 肚子 pak-tó.

ear 耳朵 hïn-á

eyes 眼睛 b’ak-chiu

face 臉 bïn

foot 腳 kha

hair 頭髮 thˆau-mˆng/thˆau-mo.

hand 手 chhíu

leg 腿 thúi/kha

nose 鼻子 phïn

stomach 胃 üi

teeth 牙(齒) chh`ui-khí

throat 喉嚨 nˆa-ˆau

MEDICAL
ache / hurt 痛 / 疼 th`ian

ambulance 救護車 k`iu-hö.-chhia

blood 血 hoeh

clinic 診所 chín-só.

cold, to catch a 感冒 kám-mö.

cough 咳嗽 (ka-) s`au

dentist 牙醫 gˆe-i

diarrhoea 拉肚子 l`au-sái

examine 檢查 kíam-cha

fever, to have a 發燒 hoat-sio

120

You might also like