Microsoft Word - ΟΜΙΛΟΙ ΣΥΝΟΛΙΚΟ2018-2019

You might also like

You are on page 1of 111

2018-2019

ΣΥΝΟΛΙΚΟ ΟΜΙΛΩΝ

2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ Δ.Σ. ΡΟΔΟΥ

ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ The second model experimental primary school of Rhodes is accommodated in the building of
academia, in Zigdis square in the town of Rhodes. It is a school of 181 pupils and 20 teachers of
different specializations. There are 13 elementary school teachers, two English teachers, two
ΜΑΝΤΙΚΟΥ ΣΤΑΜΑΤΙΑ
Physical Education teachers, a German teacher, a French teacher, a Music teacher, an ICT
teacher, a Drama teacher and an Arts teacher.

Over the last 15 years, the school has focused on environmental topics and projects of many
kinds. This has happened through various approaches. Firstly, all teachers have emphasized in
environmental education. In fact, from the first until the fourth grade, of the elementary school
curriculum, there is environmental subject which encompasses a wide range of topics from
geography, science, social subjects even finance. Many activities have taken place within this
subject, both in and outside the curricular requirements. It is not only in this subject that
environmental projects take place though. Many of these are curried out as parts of integrating
activities with other subjects such as science, history, language, arts. After all, environmental
education includes a large extent of integration, due to the complexity of the concept of the
environment. In the schools, plenty of environmentally-oriented activities have taken place.
Such are, recycling, voluntarily cleaning coasts, promoting environmental messages through ICT
and other kinds of digital or print material, visits to places of environmental concern and
invitations to members of these organizations to speak and explain to teachers. A worth-
mentioning point is the fact that during the last years, in the school there is the environmental
club, where pupils with major environmental concerns are invited to participate, deepen their
knowledge about the environment, carry out, present and evaluate their actions. All these
activities have been presented in organizations as part of participation in networks of ecological
2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ Δ.Σ. ΡΟΔΟΥ and environmental concern, contests and other activities, programs and activities of e-twinning.
The progress of these activities has been successfully submitted in multiple education
ΜΕΓΑΡΟ ΑΚΑΔΗΜΙΑΣ, 1ος ΟΡΟΦΟΣ conferences. Through these the school has managed to get positive feedback, opportunities to
2241030985 network with other schools, ideas for projects and teaching interventions
2241024930

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: ΣΕΛΙΔΑ 110


1) ΕΙΣΑΓΩΓΗ

Το αντικείμενο μελέτης της έρευνας αυτής, η αποτίμηση και ο προσδιορισμός των


προοπτικών των ομίλων, ενός νέου καινοτόμου θεσμού, μπορεί να συσχετισθεί με την
‘βιωσιμότητα’ της συγκεκριμένης καινοτομίας. Η έννοια αυτή, αντικατοπτρίζει τη
δυνατότητα της καινοτομίας να επιβιώσει σε ένα καθιερωμένο εκπαιδευτικό σύστημα και
να βελτιώσει τη λειτουργία του. Η εκτίμηση της βιωσιμότητας στηρίζεται στις σύγχρονες
θεωρίες διοίκησης και οργάνωσης σχολείου και εκπαιδευτικού οργανισμού (Fullan, 2001;
Foskett & Lumby, 2004; Kelly, 2004).
Σύμφωνα με τις σύγχρονες αντιλήψεις που αναφέρονται στη διοίκηση σχολείου αλλά
και τις νέες θεωρίες μάθησης, ο εκπαιδευτικός οργανισμός αποτελεί ένα ανοιχτό σύστημα,
το οποίο αλληλεπιδρά συνεχώς με το ευρύτερο σύνθετο περιβάλλον. Κάθε πρόταση για
βελτίωση που αναφέρεται σε συγκεκριμένο εκπαιδευτικό πεδίο στοχεύει στην άμεση
αναβάθμιση του οργανισμού ως προς τη δυνατότητά του να παράγει ωφέλιμη γνώση.
Στοχεύει, επίσης, στη μακροχρόνια ανάπτυξη ενός δημιουργικού ευέλικτου εκπαιδευτικού
περιβάλλοντος, το οποίο θα έχει τη δυνατότητα να βελτιώνεται συνεχώς (Everard et al,
2004).
Η σχολική μονάδα που έχει τη δυνατότητα να απαντά με επιτυχία στις προτάσεις για
αλλαγή, αποτελεί μια ευέλικτη και δημιουργική κοινότητα μάθησης. Οι συνεργατικές
σχέσεις που αναπτύσσονται ανάμεσα στα μέλη της, οι ανθρώπινες αλληλεπιδράσεις στην
εσωτερική δομή της, η νέα γνώση που οικοδομείται και οι εμπειρίες που διαδίδονται στα
πλαίσιά της, αποτελούν το «πνευματικό κεφάλαιο» αυτής της κοινότητας (Kelly, 2004,
σ.11), χάρη στο οποίο, η διοίκησή της μπορεί να διαχειρισθεί κατάλληλα την αλλαγή, ώστε
αυτή να αποτελέσει δημιουργική ευκαιρία για παραγωγή νέων αξιών, δηλαδή μια
«καινοτομία» (Drucker, 1999, σ. 102). Σε κάθε κοινότητα μάθησης, οι δάσκαλοι ως
ανθρώπινο πνευματικό κεφάλαιο και ως «ηθικοί φορείς αλλαγής» (Fullan, 2001, σ.16),
πρέπει να έχουν τη δυνατότητα να δράσουν καταλυτικά, ενεργοποιώντας τις δεξιότητες, τις
γνώσεις και τις εμπειρίες τους προς την αναβάθμιση του σχολικού και του ευρύτερου
μαθησιακού περιβάλλοντος (Everard et al, 2004).
Οι «Όμιλοι» καθιερώθηκαν ως ένας νέος θεσμός στα Πειραματικά Δημοτικά Σχολεία της
χώρας από το σχολικό έτος 2012-2013, σύμφωνα με το Νόμο 3966/2011, αποσκοπώντας να
προωθήσουν και να αξιοποιήσουν ιδιαίτερες ικανότητες και ξεχωριστά ταλέντα ορισμένων
μαθητών σε διαφορετικά γνωστικά αντικείμενα. Παράλληλα, αποτελούν μια προσπάθεια
προσαρμογής της οργάνωσης και λειτουργίας του σχολείου στις ανάγκες και τις
ιδιαιτερότητες της τοπικής κοινωνίας παρέχοντας στους εκπαιδευτικούς σχετική ευελιξία
επιλογής διδακτικών ενοτήτων, εκπαιδευτικών υλικών και παιδαγωγικών προσεγγίσεων.
Παρέχουν όμως και περισσότερες ευκαιρίες για συνεργασία με τοπικούς φορείς και
εμπλοκή τους στο έργο του σχολείου. Η επιλογή των γνωστικών αντικειμένων των ομίλων
καθώς και των μαθητών που θα συμμετέχουν γίνεται με βάση τη σχετική νομοθεσία στο
επίπεδο της σχολικής μονάδας.
Η βιωσιμότητα των ομίλων, όπως και κάθε νέου θεσμού σε ένα εκπαιδευτικό πλαίσιο,
προσεγγίζεται και προσδιορίζεται μέσα από διαρκή αποτίμηση και απολογισμό του θεσμού.
Αυτός είναι και ο σκοπός της εργασίας αυτής, που άλλωστε επιβάλλεται και από το νόμο
πλαίσιο που καθιερώνει τους ομίλους. Η επιτυχής και έγκυρη αξιολόγηση του θεσμού
οφείλει να εξετάσει πρωτίστως τρεις βασικές παραμέτρους:
1) Τις θεωρίες που διέπουν το φαινόμενο της καινοτομίας στην εκπαίδευση.
2) Τις θεωρίες που διέπουν την εκπαίδευση των χαρισματικών και ταλαντούχων παιδιών,
στα πλαίσια ενός σύγχρονου εκπαιδευτικού οργανισμού.
3) Το πλαίσιο της έρευνας.
2
2) ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ: ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΟΤΗΤΑ & ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ
ΝΕΩΝ ΘΕΣΜΩΝ

2.1) Η Πρόκληση της Αλλαγής στην Εκπαιδευτική Πραγματικότητα

Η αλλαγή, η κάθε προσπάθεια εισαγωγής νέων θεσμών ή εκπαιδευτικών προσεγγίσεων στο


χώρο του σχολείο είναι ένα σύνθετο φαινόμενο.
Τα σύγχρονα σχολεία υιοθετούν μια σειρά από σκοπούς και στόχους, για να
αντεπεξέλθουν στις απαιτήσεις των σύγχρονών κοινωνιών. Τέτοιοι στόχοι είναι η υιοθέτηση
νέων εκπαιδευτικών θεσμών, δραστηριοτήτων και προσεγγίσεων και η προσαρμογή στα
πρότυπα και τις δομές της "κοινωνίας της γνώσης" (Foskett & Lumby, 2003, σελ.19).
Διαμορφώνονται νέα διδακτικά μοντέλα που τονίζουν τη σημασία του πολιτισμικού
πλαισίου, της διαφορετικότητας, των προσωπικών επιλογών, των αλληλεπιδράσεων και των
στοιχείων αβεβαιότητας στην οικοδόμηση της γνώσης και γενικότερα στηρίζονται στις αρχές
της "αυθεντικής παιδαγωγικής" (Roelofs & Terwel 1999, σελ.201). Υπάρχει διαρκής ροή από
νέες θεωρίες μάθησης που βασίζονται στις αρχές της συνεργατικής και βιωματικής
διδακτικής διαδικασίας και στη σύνδεση της νέας γνώσης με προηγούμενες εμπειρίες
(Foskett & Lumby, 2003). Η συνεχής αμφισβήτηση των παραδοσιακών πρακτικών, οδηγεί σε
διαρκή μετασχηματισμό των σχέσεων ανάμεσα στα άτομα της εκπαιδευτικής κοινότητας. Η
σχέση διδασκόντων και μαθητών αλλάζει. Ο δάσκαλος δε θεωρείται πλέον η ‘αυθεντία’
αλλά ο συνεργάτης και συντονιστής που θα βοηθήσει το μαθητή, στην προσπάθειά του να
οικοδομήσει τη γνώση και την προσωπικότητά του.
Η προσέγγιση της μάθησης ως μια σύνθεση εμπειρίας, πληροφορίας και
αλληλεπίδρασης επηρεάζει τόσο τη διδασκαλία, όσο και κάθε γενικότερη δραστηριότητα
στο εκπαιδευτικό περιβάλλον (Roelofs & Terwel, 1999). Στην αντίληψη ότι η γνώση
οικοδομείται ενεργά από τους εκπαιδευόμενους βασίζεται και το μοντέλο της "κοινότητας
της μάθησης" (Fullan, 2001, σελ.55), στα πλαίσια της οποίας οι μαθητές
δραστηριοποιούνται, οι δάσκαλοι στηρίζουν και βοηθούν, οι διευθυντές γίνονται ηγέτες για
να προκύψει τελικά η γνώση ως προϊόν διαρκούς αλληλεπίδρασης.
Τα μέλη της εκπαιδευτικής κοινότητας, αναζητούν ευκαιρίες αναβάθμισης της σχολικής
λειτουργίας. Η αλλαγή αποτελεί το σύνολο των προγραμματισμένων δράσεων μέσω των
οποίων επιχειρείται η υλοποίηση των προσδοκώμενων βελτιώσεων (Fullan, 1993).
Η αλλαγή μπορεί να θεωρηθεί χαοτικό φαινόμενο με μη προβλέψιμες επιπτώσεις στις
δομές της εκπαίδευσης (Fullan, 2001). Ωστόσο, κάθε πρόταση εκπαιδευτικής αλλαγής
ακολουθεί σαφή διαδικασία τεσσάρων φάσεων : α) της έναρξης, δηλαδή της απόφασης για
αλλαγή, β) της εφαρμογής, δηλαδή της εισαγωγής της στην πράξη γ) της αναγωγής της
αλλαγής σε θεσμό (institunalisation) και διαχρονικό μέρος του συστήματος δ) της
αξιολόγησης των αποτελεσμάτων της.
Η βιωσιμότητα της αλλαγής εξαρτάται από τη δυνατότητα της να βελτιώσει την
ποιότητα της εκπαίδευσης. Αυτό σε μια σύγχρονη θεώρηση αναλύεται σε συνιστώσες και
συγκεκριμένα στην επίδραση της αλλαγής στο εκπαιδευτικό περιβάλλον, την επίδρασή της
στους πρωταγωνιστικούς ρόλους των φορέων της αλλαγής και στο εκπαιδευτικό
αποτέλεσμα (Fullan 2001).

3
2.2) Βαθμιαίος Μετασχηματισμός στο Εκπαιδευτικό Περιβάλλον

Η επίδραση της αλλαγής στο εκπαιδευτικό περιβάλλον σχετίζεται με την έκταση της
αλλαγής. Η κλίμακα έκτασης της αλλαγής αποτελεί αντικείμενο διερεύνησης. Στο ένα άκρο
υπάρχει η ευρείας έκτασης, "συστημική αλλαγή" (O' Day & Smith 1991, σ. 233). Η
συστημική αλλαγή στηρίζεται στην υπόθεση ότι η σχολική γνώση έχει μακροπρόθεσμα
αποτελέσματα από τα οποία ολόκληρη η κοινωνία αναμένει πολυδιάστατα οφέλη (Foskett
& Lumby 2003). Στα πλαίσια αυτά θεωρεί ότι η αλλαγή σκοπεύει κυρίως στην αναβάθμιση
της γενικότερης ποιότητας της σχολικής γνώσης, την κατάργηση των αποκλεισμών και τη
βελτίωση των εκπαιδευτικών λειτουργιών και θεσμών. Η συστημική μεταρρύθμιση
υπόσχεται να ενσωματώσει στη σχολική γνώση, τις κοινωνικές και πολιτιστικές εξελίξεις, τις
εμπειρίες, τις δεξιότητες και τις συμπεριφορές που ο νέος άνθρωπος βιώνει.
Στον αντίποδα της συστημικής αλλαγής υπάρχει η αλλαγή περιορισμένης έκτασης. Αυτή
δεν αποβλέπει απαραίτητα σε ευρύτερα κοινωνικο-οικονομικά αποτελέσματα και δεν
προτείνει θεμελιώδη συνολική αλλαγή του συστήματος και των δομών του. Η αξία μιας
τέτοιας μη συστημικής αλλαγής εστιάζεται στο ότι αφενός υπόσχεται να διορθώσει σχετικά
εύκολα κάποιες ατέλειες του εκπαιδευτικού συστήματος, αφετέρου δεν αποκλείεται να
αποτελέσει έναυσμα για ευρύτερη μεταρρύθμιση.
Στην πράξη επιχειρούνται συχνά μεγάλης και μικρής έκτασης εκπαιδευτικές αλλαγές.
Καθώς η επιτυχία μιας εκπαιδευτικής αλλαγής διαπιστώνεται μέσα από την επίδρασή της
στο εκπαιδευτικό και στο ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον, το εύρος έκταση της αλλαγής
παραμένει αντικείμενο ανοικτού επιστημονικού διαλόγου (Fullan, 2001).

2.3) Οι Δάσκαλοι ως Φορείς Αλλαγής

Οι δάσκαλοι έχουν σημαντικό ρόλο στην περίπτωση της αλλαγής. Σε οποιαδήποτε


μεταρρύθμιση που δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην αναβάθμιση και τον εμπλουτισμό της
λειτουργίας και του εκπαιδευτικού ρόλου του σχολείου καθώς και στην εμπειρία και τη
συνεργασία, οι δάσκαλοι ως «ηθικοί φορείς της αλλαγής» (moral agents of change) κατά τον
Fullan (2001, σσ.16), είναι απαραίτητο να καταστούν συμμέτοχοι στο όραμα της αλλαγής,
δηλαδή να κατανοήσουν τη σημασία της. Η εισαγωγή της καινοτομίας στη σχολική
πραγματικότητα,, γίνεται πιο αποδοτικά σε ένα ευέλικτο μαθησιακό περιβάλλον όπου οι
εκπαιδευτικοί έχουν υποχρέωση να επιμορφώνονται και να ανανεώνουν συνεχώς το
επιστημονικό τους υπόβαθρο.
Παράλληλα, συμμετέχοντας στην παραγωγή της γνώσης, είναι απαραίτητο οι
εκπαιδευτικοί να άρουν την «απομόνωσή τους» (Χατζηγεωργίου, 1998, σσ. 68) και να
διαχειριστούν την αλλαγή. Εκμεταλλευόμενοι όλες τις δυνατότητες που τους δίνει το
περιβάλλον, πρέπει να αντλούν πληροφορίες και οδηγίες σχετικές με τη διδακτική πράξη –
όπως είναι τα προγράμματα επιμόρφωσης– και να ξεπερνούν τα προβλήματα που
παρουσιάζονται όπως θέματα χρόνου, χώρου, εξοπλισμού συμπεριφοράς (Everard et al,
2004), ώστε να υλοποιήσουν την αλλαγή με μεγαλύτερη επιτυχία.
Επίσης, ως καθοδηγητές της αλλαγής οι δάσκαλοι μέσα από τις νέες εμπειρίες μπορούν
να μεταδώσουν τη γνώση αλλά και εμπειρία τους σε άλλα μέλη της εκπαιδευτικής
κοινότητας, να αναπτύξουν πρωτοβουλίες για καινοτόμες προτάσεις που θα βελτιώσουν το
κλίμα του σχολικού οργανισμού και την ποιότητα της γνώσης που παράγει. Η ποιοτική
αναβάθμιση της σχολικής λειτουργίας και του μαθησιακού περιβάλλοντος είναι διαδικασία
πολυδιάστατη που προϋποθέτει συνεχείς αλληλεπιδράσεις των εκπαιδευτικών, όχι μόνο
μεταξύ τους αλλά και με τα μέλη της κοινότητας τα οποία παίρνουν αποφάσεις και με τις
4
αρχές που σχεδιάζουν μεταρρυθμίσεις (Fullan, 2001, Χατζηγεωργίου, 1998). Ο
εκπαιδευτικός, εφόσον γνωρίζει καλύτερα ίσως από οποιονδήποτε τη πραγματικότητα της
τάξης και του σχολείου (Fullan, 2001), έχει όχι απλά το δικαίωμα αλλά και την υποχρέωση
να συμμετάσχει στις διαδικασίες αναμόρφωσης των Αναλυτικών Προγραμμάτων και λήψης
αποφάσεων (Taba, 1962).
Όλες αυτές οι διαδικασίες, οι ευκαιρίες επιμόρφωσης, η ανταλλαγή εμπειριών και
ιδεών και η υποβολή προτάσεων στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων, συνδέονται με τη ροή
πληροφόρησης και αποτελούν παράγοντες της επικοινωνίας που αναπτύσσεται στα πλαίσια
της σχολικής κοινότητας (Fullan, 2001).

2.4) Αποτίμηση Καινοτόμων Θεσμών & Δράσεων

Σύμφωνα με τον Fullan (2001), η εφαρμογή μιας εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης,


οποιασδήποτε μορφής ή έκτασης, σε οποιοδήποτε εκπαιδευτικό σύστημα για να μπορέσει
να ολοκληρωμένη και βιώσιμη οφείλει να πραγματοποιήσει μια βαθιά ‘τομή’ στο
εκπαιδευτικό σύστημα και στην εκπαιδευτική πραγματικότητα ή την εκπαιδευτική
κουλτούρα της κοινωνίας. Σε σχέση με το συγκεκριμένο θέμα, oι Hargreaves και Fink (2000)
υποστηρίζει ότι μια βιώσιμη αλλαγή οφείλει να επεκτείνεται σε τρεις διαστάσεις:
1) Οφείλει να έχει βάθος, να αλλάζει δηλαδή ριζικά αντιλήψεις και ιδέες σχετικά με
τη λειτουργία και το ρόλο του σχολείου ή να συμβαδίζει με αυτές
2) Οφείλει να έχει εύρος, να επεκτείνεται δηλαδή άμεσα ή έμμεσα σε πολλές
δομές της σχολικής λειτουργίας ή να συμβαδίζει με αυτές
3) Τέλος, οφείλει να έχει μάκρος, να περιλαμβάνει ένα μακροπρόθεσμο βιώσιμο
στόχο και σκοπό.
Οι παραπάνω διαπιστώσεις καθιστούν την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών αλλαγών ή
νεωτερισμών ως απαραίτητη για τη διεξαγωγή κάθε συμπεράσματος ή γενίκευσης σχετικά
με τη χρησιμότητα ή τη βιωσιμότητα της εκάστοτε αλλαγής.
Η αξιολόγηση έχει ωστόσο και μια ιδιαίτερη σημασία για τον εκπαιδευτικό, καθώς δεν
αποτελεί μόνο μια μορφή εξέτασής τους αλλά και ευκαιρία να προβάλει την εμπειρία του
από την εφαρμογή των νέων θεσμών στην εκπαίδευση και να επηρεάσει έτσι τη διαδικασία
λήψης αποφάσεων (Fullan, 2001).
Μια μορφή αποτίμησης που μπορεί να εφαρμοστεί και να βοηθήσει την περαιτέρω
βελτίωση και εμβάθυνση της λειτουργίας των ομίλων είναι η αυτοαξιολόγηση.
Βασικό κριτήριο της αποτίμησης δεν παύει να είναι η αρχική σκοποθεσία καθώς και το
νομικό πλαίσιο γύρω από το οποίο κινείται ο όμιλος. Κριτήριο αποτελεί και η γενικότερη
εκπαιδευτική διαδικασία, η συμμετοχή-παρουσία μαθητών, οι εκπαιδευτικές
δραστηριότητες και τα μέσα διδασκαλίας.

5
3) Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ ΤΩΝ ΤΑΛΕΝΤΩΝ ΣΤΑ
ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

Η έρευνα γύρω από την εκπαίδευση χαρισματικών ή ταλαντούχων παιδιών έχει μια ιστορία
πάνω από 100 χρόνων. Έχουν διατυπωθεί αρκετές θεωρίες σχετικά με την εκπαίδευση
μαθητών οι οποίοι επιδεικνύουν κάποιο ταλέντο ή κάποια ιδιαίτερη κλίση σε ένα
συγκεκριμένο μάθημα ή κλάδο, ενώ παράλληλα αρκετά παραμένουν και τα θέματα που δεν
έχουν διευκρινιστεί σχετικά με την εφαρμογή και εφαρμοσιμότητα των θεωριών αυτών
(Ziegler κα, 2012).
Αρχικά, βασικό ζήτημα είναι ο ορισμός της έννοιας της «χαρισματικότητας»
(giftedness). Σύμφωνα με τους Subotnik κα (2011),
«Χαρισματικότητα είναι η επίδειξη επίδοσης ή παραγωγής που είναι ευκρινώς στο ανώτερο
άκρο της κατανομής του χώρου των ταλέντων σε ένα συγκεκριμένο τομέα, ή είναι σχετική με
εκείνη ατόμων που επιτυγχάνουν υψηλές επιδόσεις στον τομέα αυτό. Επιπρόσθετα, η
χαρισματικότητα μπορεί να θεωρηθεί μια εξελικτική διαδικασία. Σε αρχικό στάδιο η βασική
παράμετρος είναι η δυνατότητα. Σε αργότερο στάδιο η χαρισματικότητα προσδιορίζεται με
μέτρο την επιτυχία και τα κατορθώματα. Σε τελικό στάδιο προσδιορίζεται μέσω της
εκδηλούμενης υπεροχής. Από το αρχικό στάδιο, σημαντικός είναι ο ρόλος ψυχοκοινωνικών
παραμέτρων. Τόσο όμως αυτές όσο και οι γνωστικές παράμετροι είναι αρκετά εύπλαστες και
πρέπει να διαμορφωθούν ανάλογα».

Η ιδιαιτερότητα της συγκεκριμένης προσέγγισης έγκειται στην έμφαση που δίνεται σε


ψυχολογικούς-κοινωνικούς παράγοντες στους οποίους άλλες προσεγγίσεις δε δίνουν
ιδιαίτερη σημασία.
Σε συνδυασμό με τον παραπάνω ορισμό, η Αμερικάνικη Ένωση για την Έρευνα των
Χαρισματικών Παιδιών προσδιορίζει ότι οι δεξιότητες των συγκεκριμένων παιδιών
εστιάζονται συνήθως σε τομείς όπως πνευματική καλλιέργεια, καλλιτεχνική δραστηριότητα,
ηγετικές τάσεις, δημιουργικότητα ή εφευρετικότητα σε συγκεκριμένα επιστημονικά-
γνωστικά αντικείμενα (National Union for Gifted Children, 2008).
Το κύριο σημείο σύγκλισης όλων των ομάδων όσων προσπαθούν να ορίσουν την
χαρισματικότητα, είναι πώς όλοι συμφωνούν ότι προσδιορίζει και προσδιορίζεται από τρία
βασικά χαρακτηριστικά των μαθητών. Αυτά είναι:
• Γενικές γνώσεις και δεξιότητες, ανώτερες από το σχετικό μέσο όρο
• Δημιουργικότητα, και
• Οργανωτικότητα στην ολοκλήρωση δραστηριοτήτων.
Τα βασικά ερωτήματα που αναδύονται από τους παραπάνω ορισμούς, σύμφωνα με τη
Rinn (2012) έχουν σχέση με τον εντοπισμό των βασικότερων ψυχολογικών και κοινωνικών
παραμέτρων που συσχετίζονται με την εκπαίδευση των ταλέντων, τον τρόπο που μπορούν
να μετρηθούν καθώς και τις ενδεικνυόμενες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις.
Ως προς το πρώτο ερώτημα, τον εντοπισμό των βασικότερων παραμέτρων,
αναφέρονται ενδεικτικά το κίνητρο, η επιμονή, η καταβολή προσπάθειας, η διάθεση για
βαθύτερη ενασχόληση, το γενικότερο ενδιαφέρον, οι κοινωνικές σχέσεις, η πρόθεση για
πειραματισμό και η δυνατότητα αντιμετώπισης δυσκολιών ή εμποδίων. Αυτές οι
παράμετροι ωστόσο, η Rinn (2012) θεωρεί πως πρέπει να εξετάζονται μέσα από το πλαίσιο
των ακαδημαϊκών επιδόσεων των μαθητών.

6
Δεν υπάρχει όμως σαφής γενική απάντηση σε ό,τι αφορά το δεύτερο ερώτημα, τη
μέτρηση ή ποσοτικοποίηση των παραμέτρων αυτών. Η επιλογή μιας κατάλληλης κλίμακας
μέτρησης ίσως εξαρτάται από την κάθε περίπτωση και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της.
Τέλος, ως προς το τρίτο ερώτημα, τις καταλληλότερες εκπαιδευτικές παρεμβάσεις,
υπάρχει μια γενική συμφωνία ότι η διδασκαλία των ταλέντων γίνεται σε τρεις γενικές
φάσεις. Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τον εντοπισμό των ταλέντων ή ενδιαφερόντων των
παιδιών, από τη μεριά των εκπαιδευτικών. Η δεύτερη φάση περιλαμβάνει την καλλιέργεια
των απαραίτητων γνώσεων και δεξιοτήτων. Η τρίτη φάση περιλαμβάνει την παρακίνηση
από τον εκπαιδευτικό ώστε ο μαθητής να αναπτύξει μια δική του μέθοδο ή προσέγγιση στον
τομέα που τα παιδιά έχουν ταλέντο. Οπωσδήποτε, το σχολείο οφείλει να είναι σε διαρκή
συνεργασία με τους γονείς και οποιονδήποτε άλλο φορέα ειδικών ή εξειδικευμένων
παιδαγωγών ή επιστημόνων που μπορεί ή επιθυμεί να βοηθήσει (Kelly, 2004; Rinn, 2012).

4) ΟΙ ΟΜΙΛΟΙ ΩΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ


ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Στο 2ο Πρότυπο Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Πόλεως Ρόδου λειτουργούν όμιλοι σε πέντε
γνωστικά αντικείμενα.
Η καθιέρωση των ομίλων ξεκίνησε σύμφωνα με το σχετικό νόμο κατόπιν συνεδρίασης
του συμβουλίου διδασκόντων στα τέλη του ακαδημαϊκού έτους 2011-2012. Κατά τη
συνεδρίαση αυτή αποφασίστηκαν οι πέντε θεματικές των ομίλων και ξεκίνησε ο σχεδιασμός
της εισήγησής τους.
Σύμφωνα με αυτό τον πρώτο σχεδιασμό, οι όμιλοι θα περιλάμβαναν δύο δίωρες
διδασκαλίες την εβδομάδα. Οι διδασκαλίες θα ήταν βασισμένες στη μέθοδο εργασίας
τύπου project, μέσα από την οποία οι μαθητές θα παράγουν υλικό ποικίλων τύπων, όπως
έντυπο, ηλεκτρονικό. Το υλικό αυτό θα παρουσιαζόταν σε σχετικές εκδηλώσεις και ημερίδες
του σχολείου, βοηθώντας με τον τρόπο αυτό το ευρύτερο άνοιγμα του σχολείου στην
τοπική κοινωνία. Στα πλαίσια αυτών των δραστηριοτήτων, προγραμματίστηκαν επισκέψεις
σε χώρους εκτός σχολείου καθώς και επισκέψεις στο σχολείο από ειδικούς αρμόδιους
άλλων φορέων.
Ύστερα από την έγκριση του σχεδιασμού από τη Διοικούσα Επιτροπή Προτύπων
Πειραματικών Σχολείων (Δ.Ε.Π.Π.Σ), το ολοκληρωμένο και αποδεκτό σχέδιο των «ομίλων»
παρουσιάστηκε σε γονείς και μαθητές. Η παρουσίαση έγινε με διάφορους τρόπους. Αρχικά
έγινε σε γονείς και μαθητές του σχολείου, μέσα από την ιστοσελίδα του σχολείου, καθώς
και μέσα από συναντήσεις με γονείς. Παράλληλα, προωθήθηκε, με ανοιχτή πρόσκληση, σε
άλλους οργανισμούς και φορείς, όπως ο Δήμος, η Περιφέρεια, η Αρμόδια Διεύθυνση
Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης, ώστε να διαδοθεί και σε γονείς και μαθητές άλλων σχολείων,
που θα μπορούσαν να συμμετέχουν.
Αφού συγκεντρώθηκαν οι αιτήσεις, πραγματοποιήθηκαν εξετάσεις και συνεντεύξεις με
γονείς και μαθητές, ώστε να συγκροτηθεί η ομάδα του κάθε ομίλου.
Η επιλογή των μαθητών έγινε κατόπιν συνεννόησης με τους γονείς και εξέτασης, όπως
προβλέπεται από το σχετικό νόμο, 3966/2011. Στους ομίλους συμμετείχαν συνολικά 75
από τους 180 μαθητές του σχολείου, κατά τη νομοθεσία, κάθε μαθητής μπορούσε να
συμμετέχει μέχρι και σε δύο ομίλους.
Σύμφωνα με το σχετικό νόμο, οι δάσκαλοι που αναλαμβάνουν τη λειτουργία των
ομίλων, υποβάλλουν έκθεση απολογισμού στο τέλος του πρώτου και στο τέλος του
δεύτερου τετραμήνου. Το σχολείο για να σχηματίσει πληρέστερη εικόνα για τη λειτουργία
7
των ομίλων, καθιέρωσε και δράσεις αποτίμησης στην αρχή, στο μέσο και στο τέλος
κάθε εξαμήνου. Οι δράσεις αυτές περιλάμβαναν εκτίμηση και αξιολόγηση του υλικού που
παράγουν οι όμιλοι, συνεντεύξεις και ερωτηματολόγια με γονείς και τα παιδιά, από όπου
συλλέγονταν στοιχεία για την πρόοδο των μαθητών και τις εντυπώσεις και ιδέες των
γονέων.
Με βάση αυτό το σχεδιασμό, κατά το σχολικό έτος 2018-2019, στο σχολείο
λειτούργησαν πέντε όμιλοι:

Καθώς η πρώτη εφαρμογή είχε ιδιαίτερη επιτυχία, ο θεσμός αυτός, συνεχίζεται από το
2011 έως και 2019 με περισσότερους ομίλους. Υπήρχαν όμιλοι προσανατολισμένοι στη
Λογοτεχνία όπως: «Μικροί Βιβλιοφάγοι», «Λογοτεχνικές Περιπλανήσεις». Υπήρχαν όμιλοι
προσανατολισμένοι στις Θετικές Επιστήμες, όπως «Φυσικός Κόσμος», «Μαθηματικών»,
«Γεωγραφίας και Αστρονομίας». Υπήρχαν όμιλοι που εστιάζονταν στη χρήση και εξοικείωση
με τις Τεχνολογίες Επικοινωνίας και Πληροφορίας, όπως «Ψηφιακή Πραγματικότητα», «E-
twinning: Lets Be Friends», «Πάμε Σινεμά». Υπήρχαν όμιλοι εστιασμένοι σε θέματα
αειφορίας όπως «Περιβάλλον», «Τοπική Ιστορία». Τέλος, λειτούργησε και όμιλος
«Εικαστικών».

8
ΟΝΟΜΑ ΣΧΟΛΕΙΟΥ: 2o ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΔΟΥ

ΟΜΙΛΟΙ 2018- 2019

Συνημμένα υποβάλλονται:

Πράξη ΕΠ.Ε.Σ.

Θεματική ομίλου

Αριθμός & ειδικότητα εκπαιδευτικών

Αριθμός μαθητών (αιτιολόγηση για όμιλο με περισσότερους από 20 μαθητές)

Ημέρα/ες και ώρες πραγματοποίησης

Συνοπτική περιγραφή – διδακτικό υλικό – στόχοι – προσδοκώμενα αποτελέσματα

Προτεινόμενος όμιλος 2018-2019

ΤΙΤΛΟΣ: Λογοτεχνικές Διαδρομές

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/ΩΝ Σταυριανού Ζαμπετούλα


ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Δασκάλα ΠΕ 70
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ Παιδική Λογοτεχνία
ΤΑΞΗ Α΄Δημοτικού
ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ (αν ο αριθμός Έως 20
μαθητών υπερβαίνει τους 20 αιτιολογήστε
γιατί)
ΗΜΕΡΑ/ΕΣ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ Παρασκευή-2 ώρες
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Φιλαναγνωστικός όμιλος που στόχο έχει να
καλλιεργήσει την αγάπη για τα
λογοτεχνικά βιβλία στα μικρά παιδιά .
Επίσης, επιδιώκει να εξοικειώσει τους
μικρούς μαθητές με τα λογοτεχνικά
αναγνώσματα και τα ποιήματα ,για να
εδραιωθεί μια σωστή επαφή και μια
φιλική σχέση με αυτό το είδος των
βιβλίων.
ΣΤΟΧΟΙ / ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ • Να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το
λογοτεχνικό βιβλίο
∙Να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους σχετικά
με το βιβλίο και τη χρησιμότητά του
•Να ενδυναμώσουν τη γλωσσική έκφρασή
τους με έμμεσο και βιωματικό τρόπο
∙Να αναπτύξουν την αφηγηματική τους
ικανότητά

9
•Να δραστηριοποιήσουν τη φαντασία και
την εφευρετικότητά τους
∙Να οξύνουν τη συναισθηματική τους
νοημοσύνη

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ ∙Λογοτεχνικά βιβλία, έντυπο υλικό


,διαδικτυακό ,ακουστικό και
κινηματογραφικό υλικό
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ •Δημόσια Βιβλιοθήκη Ρόδου,Διεθνές
Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών
Ρόδου, Φιλόμυθος Λέσχη Ανάγνωσης
Ρόδου, βιβλιοπωλεία
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ ∙Οι εργασίες που θα παραχθούν από τους
μαθητές καθ’ όλη τη διάρκεια της σχολικής
χρονιάς σε ατομικό και ομαδικό επίπεδο
•Βιβλιοπαρουσιάσεις, δημιουργία κόμικ
,δημιουργία ψηφιακής αφήγησης,
δημιουργία μικρού βιβλίου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΕΩΝ • Επισκέψεις στη Δημόσια Βιβλιοθήκη
Ρόδου, στο Διεθνές Κέντρο Λογοτεχνών και
Μεταφραστών Ρόδου, στα βιβλιοπωλεία
∙ Εικαστικές δημιουργίες σχετικές με τους
ήρωες και τα γεγονότα των λογοτεχνικών
βιβλίων (ζωγραφιές και κατασκευές με
διάφορα υλικά)
•Σύνδεση λογοτεχνικών κειμένων με
δραστηριότητες θεατρικής και μουσικής
έκφρασης (παιχνίδια παντομίμας,
δραματοπίηση)
∙Προσκλήσεις και συνεντεύξεις
συγγραφέων
•Χρήση μελοποιημένης ποίησης και
μελοποίηση στίχων
∙Αναδιήγηση λογοτεχνικών
κειμένων(μικρών ιστοριών, διηγημάτων)
και μαγνητοσκόπησή τους
•Δημιουργική γραφή λογοτεχνικών
,ποιητικών και θεατρικών κειμένων καθώς
και πολυτροπικών κειμένων

ΑΛΛΟ

10
2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΕΩΣ ΡΟΔΟΥ

Λογοτεχνικός
Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός όμιλος

" ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ"

Πορεία υλοποίησης και αποτίμηση

του προγράμματος του Ομίλου

Υπεύθυνη Ομίλου: Σταυριανού Ζαμπετούλα

Α΄ φάση: Δεκέμβριος
κέμβριος 2018-Φεβρουάριος
2018 2019

11
ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Παρασκευή 30 Νοεμβρίου 2018

Πρώτη συνάντηση του Ομίλου Λογοτεχνίας

Γνωριμία της εκπαιδευτικού με τα μέλη του Ομίλου και γνωριμία των


μελών μεταξύ τους.
Διερεύνηση της αναγνωστικής προτίμησης των μαθητών. Γνωριμία και
εξοικείωση με λογοτεχνικά βιβλία και συγγραφείς μέσω διαδικτύου.
Σχολιασμός ,ανάλυση και διάκριση των εννοιών: συγγραφέας, εκδότης,
εικονογράφος, μεταφραστής, εξώφυλλο, οπισθόφυλλο.
Προτάσεις για την επιλογή βιβλίου.

Παρασκευή 7/12/2018

Ανάγνωση του βιβλίου: «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι»,
ενόψει και της επερχόμενης γιορτής των Χριστουγέννων.
Εξοικείωση και επανάληψη στις έννοιες που αναφέρθηκαν στην
προηγούμενη συνάντηση. Περιγραφή εξώφυλλου, οπισθόφυλλου.
Αναφορές στον συγγραφέα, στην εικονογράφηση.
Επιλογή των σημείων της διήγησης που άρεσε περισσότερο στους μαθητές
και παρουσίασή τους μέσω παντομίμας στην τάξη.

Παρασκευή 14/12/2018

Περαιτέρω επεξεργασία του προηγούμενου βιβλίου: «Το ποντικάκι που


ήθελε να αγγίξει ένα αστεράκι».
Καταγραφή της ευχής και της επιθυμίας κάθε μαθητή για τον καινούριο
χρόνο σε φύλλο εργασίας με εύκολες λέξεις, προσαρμοσμένες στο
γνωστικό τους επίπεδο και με τη βοήθεια και καθοδήγηση της
εκπαιδευτικού.
Ζωγραφιές σχετικές με την ευχή που κατέγραψε κάθε παιδί για τον
καινούριο χρόνο.

Παρασκευή 11/1/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Τα κίτρινα καπέλα».


Προσέγγιση της έννοιας της μετανάστευσης και του ρατσισμού.

12
Περιγραφή των χαρακτήρων, κριτικές για τη συμπεριφορά των
χαρακτήρων. Σχολιασμός για τα πρόσωπα και τις καταστάσεις, τοποθέτηση
των μαθητών σε καίρια σημεία εξέλιξης της ιστορίας, χαρακτηρισμοί,
κριτική στάσεων και αντιλήψεων των ηρώων.

Παρασκευή 18/1/2019

Περαιτέρω επεξεργασία του βιβλίου: «Τα κίτρινα καπέλα».


Αναδιήγηση της ιστορίας μέσα από ένα πρόσωπο που ανήκε στην
«αντίπαλη πλευρά» της ιστορίας μας. Εικαστικές δημιουργίες σχετικές με
εικόνες του βιβλίου. Αποτύπωση με εικόνες στοιχείων που εντυπωσίασαν
τους μαθητές και παρουσίασή τους στην τάξη.

Παρασκευή 25/1/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Φτερό στον άνεμο».


Κατανόηση και επεξεργασία της έννοιας της μετανάστευσης και της
προσφυγιάς. Διάκριση φανταστικών και πραγματικών γεγονότων.
Δημιουργία διαλόγων με ερωτοαπαντήσεις.

Παρασκευή 1/2/2019

Περαιτέρω επεξεργασία του βιβλίου: «Φτερό στον άνεμο».


Δραματοποίηση των σκηνών που προσφέρονται μέσα από την ιστορία,
κατόπιν επιθυμίας και επιλογής των παιδιών.

Παρασκευή 8/2/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Το σανταλάκι».


Σύγχρονες προσεγγίσεις στην έννοια της προσφυγιάς και σύνδεση της
σχέσης των μαθητών με το σύγχρονο κοινωνικό και πολιτισμικό
περιβάλλον.
Με αφορμή τη συγκεκριμένη ιστορία, συζήτηση και απόφαση για τη
συγγραφή ενός παρόμοιου παραμυθιού από τον Όμιλό μας.

Παρασκευή 15/2/2019

Συγγραφή παραμυθιού.
Επιλογή των ηρώων, πλοκή της ιστορίας, εικονογράφηση.
Ολοκλήρωση του πρώτου μέρους από τα τρία της ιστορίας μας.

13
Αποτίμηση Ομίλου Λογοτεχνίας

" Λογοτεχνικές διαδρομές"

1ο τρίμηνο

Κατά τη διάρκεια της λειτουργίας του Ομίλου στο 1ο τρίμηνο επιτεύχθηκαν


αρκετοί από τους βασικούς στόχους που είχαν τεθεί αρχικά ως
απαραίτητοι για την περαιτέρω πορεία και ολοκλήρωσή του.

Πρώτα απ΄ όλα, οι μαθητές ήρθαν σε άμεση επαφή με τα λογοτεχνικά


βιβλία και εξοικειώθηκαν με τα βασικά χαρακτηριστικά τους.
Αντιλήφθηκαν μέσα από την ενασχόληση και την τριβή με συγκεκριμένα
λογοτεχνικά αναγνώσματα ορισμένες έννοιες (π.χ. εικονογράφηση,
μετάφραση, περίληψη) που είναι δύσκολο να κατανοήσουν χωρίς τη
συνδρομή και την αρωγή των βιβλίων και την προσεκτική και στοχευμένη
προσέγγισή τους.

Το πιο σημαντικό όμως ήταν ότι τα μικρά παιδιά έδειξαν να απολαμβάνουν


την ακρόαση και τη διήγηση ιστοριών ενώ ταυτόχρονα καλλιεργούσαν τις
συγκεκριμένες δεξιότητες κατά τη διάρκεια των συναντήσεων.

Μέσα από αυτές τις συναντήσεις, επίσης, καλλιεργήθηκε πρωτίστως η


δημιουργική φαντασία των μαθητών και η απόκτηση πολλαπλών
γλωσσικών εμπειριών ,αφού η αναδιήγηση , η γλωσσική έκφραση και οι
εικαστικές δημιουργίες αποτελούσαν αναπόσπαστο μέρος των
εκπαιδευτικών μας συναντήσεων.

Ένας άλλος βασικός άξονας της αρχικής στοχοθεσίας του Ομίλου που
περατώθηκε αυτό το πρώτο τρίμηνο ήταν η συνειδητοποίηση της άρρηκτης
σχέσης της Λογοτεχνίας με την πραγματική ζωή, με την ανθρώπινη
εμπειρία και ως εκ τούτου της κατανόησης του κόσμου που ζούμε μέσα
από παρόμοιες καταστάσεις και σύγχρονα δεδομένα των ιστοριών που
πραγματευθήκαμε. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο γινόταν ,όταν υπήρχε η
δυνατότητα, η διάκριση μεταξύ πραγματικών και φανταστικών
καταστάσεων, καθώς και η εξοικείωση με τη μεταφορική χρήση της
γλώσσας.

Επιπρόσθετα, δόθηκε η ευκαιρία στους μικρούς μαθητές να εκφραστούν


μέσα από τα συναισθήματα που τους δημιουργήθηκαν κατά τη διάρκεια

14
της ακρόασης των λογοτεχνικών αναγνωσμάτων και να τα συνδέσουν με
δικά τους βιώματα και εμπειρίες. Το γεγονός ότι κλήθηκαν να υποδυθούν
ρόλους ενίσχυσε αυτή τη δυνατότητά τους και συνετέλεσε στη δημιουργική
αυτοέκφρασή τους.

Μέσα από την πλοκή του εκάστοτε βιβλίου προέκυψαν κρίσεις,


χαρακτηρισμοί, τοποθετήσεις σε σύγχρονα κοινωνικά ζητήματα. Μέσα από
τις συζητήσεις και τους κατευθυνόμενους διαλόγους αναδύθηκαν ιδέες
που ενυπήρχαν στα λογοτεχνικά κείμενα και εντοπίστηκαν γενικές,
διαχρονικές αξίες.

Τέλος, ένα σημαντικό όφελος του συγκεκριμένου ομίλου ήταν η επιθυμία


των παιδιών να δημιουργήσουν και να συγγράψουν το δικό τους
παραμύθι. Έχει αρχίσει η συγγραφή του και επόμενος στόχος είναι η
ολοκλήρωσή του στο τρίμηνο που ακολουθεί.

Ονομαστική κατάσταση μαθητών

Α1

1.ΑΓΓΕΛΟΥ ΧΡΥΣΑΝΘΗ
2.ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΔΗΣ ΜΙΧΑΗΛ
3.ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ
4.ΑΝΤΩΝΙΑΔΟΥ ΜΕΛΙΝΑ
5. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ
6. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ- ΒΙΡΓΙΝΙΑ
7. ΔΕΝΔΗΣ ΓΕΩΡΓΙΟΣ- ΑΓΓΕΛΟΣ
8. ΖΑΦΕΙΡΗΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
9. ΘΕΟΔΟΣΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΣ
10. ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΜΑΡΙΑ
11.ΚΑΛΛΙΟΝΤΖΗ ΛΥΔΙΑ- ΧΡΙΣΤΙΝΑ
12.ΚΑΡΑΤΑΠΑΝΗ ΜΑΡΙΝΑ
13.ΚΑΡΥΔΗ ΝΕΦΕΛΗ
14.ΚΑΣΙΩΤΗΣ ΑΓΓΕΛΟΣ- ΣΤΕΡΓΟΣ
15.ΚΟΛΕΤΖΑΚΗ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
16.ΚΡΗΤΙΚΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

Α2

1. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ- ΝΙΚΟΛΕΤΑ

15
2. ΚΟΥΦΟΥ- ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ- ΙΩΑΝΝΑ
3. ΜΟΥΡΑΤΑΙ ΟΡΓΚΙΕΣ
4. ΠΕΤΑΥΡΑΚΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ – ΜΑΡΙΟΣ
5. ΠΟΛΙΤΗ ΝΕΦΕΛΗ-ΕΥΓΕΝΙΑ
6. ΣΤΑΥΡΗ ΜΑΡΙΑ
7. ΤΑΝΤΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ
8. ΤΣΑΤΡΑΛΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ
9. ΦΟΥΤΟΥΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ – ΜΙΧΑΗΛ

8ο ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ

Α΄ Τάξη

1. ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΡΩΤΟΠΑΠΑΣ

16
2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΕΩΣ ΡΟΔΟΥ

Λογοτεχνικός
Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός όμιλος

" ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ"

Πορεία υλοποίησης και αποτίμηση

του προγράμματος του Ομίλου

Υπεύθυνη Ομίλου: Σταυριανού Ζαμπετούλα

B΄ φάση: Μάρτιος 2019 – Ιούνιος 2019

17
ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ

Παρασκευή 22/2/2019

Συνέχεια του δεύτερου μέρους της συγγραφής του παραμυθιού. Συλλογική


συμμετοχή του Ομίλου στα επόμενα στάδια της συγγραφής του
παραμυθιού. Καταιγισμός ιδεών και επεισοδίων της πλοκής και ομαδική
επεξεργασία των ιδεών στη συνέχεια με την ανάλογη κατεύθυνση του
εκπαιδευτικού.
Εικονογράφηση των σκηνών από όλους τους μαθητές και επιλογή των
καταλληλότερων για την εικαστική συμπλήρωση της ιστορίας.

Παρασκευή 1/3/2019

Ανάγνωση των δύο πρώτων μερών της πλοκής του παραμυθιού,


προκειμένου να γίνει η απαραίτητη σύνδεση με τα προηγούμενα και να
ολοκληρωθεί.
Συγγραφή του τελευταίου μέρους του παραμυθιού και εικονογράφηση
του. Διαλογική συζήτηση για το τέλος της ιστορίας και διαγωνισμός για την
επιλογή τίτλου. Μετά από ψηφοφορία επιλέχθηκε ο τίτλος και
αποφασίστηκε η ψηφιακή αφήγηση από τα ίδια τα παιδιά.

Παρασκευή 8/3/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Η Στιγμούλα».


Προσέγγιση της έννοιας της διαφορετικότητας καθώς και της έννοιας της
αυθυπαρξίας και της ανεξαρτησίας. Επιλέχθηκαν τα κατάλληλα χωρία του
βιβλίου από την εκπαιδευτικό και ακολούθησε δραματοποίηση από τα
παιδιά.

Παρασκευή 15/3/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Τα μαλλιά του Όλιβερ».


Προσέγγιση της έννοιας της διαφορετικότητας ,του εκφοβισμού και του
ρατσισμού.
Περιγραφή των χαρακτήρων, κριτικές για τη συμπεριφορά των
χαρακτήρων. Σχολιασμός για τα πρόσωπα και τις καταστάσεις, τοποθέτηση
των μαθητών σε καίρια σημεία εξέλιξης της ιστορίας, χαρακτηρισμοί,
κριτική στάσεων και αντιλήψεων των ηρώων.
Εικαστικές δημιουργίες σχετικές με το κεντρικό μήνυμα του βιβλίου και
ταυτόχρονη αποτύπωση των συναισθημάτων των παιδιών σύμφωνα με την
18
ιστορία του ήρωα. Ζωγράφισαν και κατασκεύασαν φατσούλες με μαλλιά
που το χρώμα τους ταίριαζε στα διάφορα συναισθήματα που ένιωσαν έτσι
όπως αποτυπώνονταν και οι συναισθηματικές καταστάσεις του ήρωα από
το χρώμα των μαλλιών του….

Παρασκευή 5/4/2019

Ακρόαση από το διαδίκτυο του παραμυθιού «Δόνα Τερηδόνα» και


ταυτόχρονη προβολή των εικόνων από το παραμύθι, το οποίο το είχαμε
στην τάξη .
Προγραμματισμένη επίσκεψη της Διαιτολόγου κ. Πολίτη - Πακωνσταντίνου
Λήδας. Επεξεργασία και ανάλυση του περιεχομένου του παραμυθιού από
τη διαιτολόγο. Δημιουργία εποικοδομητικού διαλόγου με
ερωτοαπαντήσεις.
Συζήτηση και προτάσεις για υγιεινή διατροφή, συμπλήρωση φύλλων
εργασίας.

Παρασκευή 12/4/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Μαραλά, η μάνα των παραμυθιών».


Κατανόηση και επεξεργασία της έννοιας του αποχωρισμού και της
αυτονομίας. Ανάλυση της μετάβασης από τον κόσμο της προφορικότητας
στον κόσμο των αποτυπωμάτων, των γραμμάτων, των λέξεων. Διάκριση
φανταστικών και πραγματικών γεγονότων.
Κατασκευή κολάζ του δάσους που ζούσε η ηρωίδα του βιβλίου.

Παρασκευή 10/5/2019
Ανάγνωση του βιβλίου «Ο Τρυφεράκανθος». Προσέγγιση και ανάλυση της
έννοιας του ενδοσχολικού εκφοβισμού.
Διαλογική συζήτηση για το «διαφορετικό» και ποιες μορφές μπορεί να έχει
η διαφορετικότητα ως εμφάνιση και ως συμπεριφορά. Κατευθυνόμενο
παιχνίδι ρόλων, προκειμένου να γίνει σύνδεση με τη σχολική
πραγματικότητα και τις διαπροσωπικές σχέσεις των μαθητών.
Με αφορμή τα μικρά δίστιχα και τετράστιχα. που υπάρχουν στο βιβλίο οι
μαθητές συνθέτουν τα δικά τους και απαντούν σε ερωτήσεις μέσα σε
φύλλα εργασίας.

Παρασκευή 15/5//2019

19
Ανάγνωση του βιβλίου: «Πες μου γιατί δεν πρέπει να βλέπω συνέχεια
τηλεόραση».

Σύγχρονη προσέγγιση στην έννοια της εξάρτησης και σύνδεση της σχέσης
των μαθητών με το σύγχρονο κοινωνικό περιβάλλον. Τοποθετήσεις, κρίσεις
και συμπεράσματα για τον ποιοτική επιλογή των τηλεοπτικών
προγραμμάτων που πρέπει να παρακολουθούμε στην τηλεόραση.

Τετάρτη 15/5/2019

Ανάγνωση του βιβλίου «Η γυάλινη καρδιά». Εισαγωγή στα παραδοσιακά


παραμύθια. Μέσα από την πολύ τρυφερή και ευαίσθητη ιστορία του
παραμυθιού υπήρξε πολύ καλή προσέγγιση στις λεπτές χροιές των
ανθρώπινων συναισθημάτων και κυρίως της αγάπης άνευ όρων.
Τοποθετήσεις και κρίσεις για την ευάλωτη και την τρωτή πλευρά της
ανθρώπινης φύσης. Εικαστική έκφραση σε χαρτόνι με κολάζ από τις
«γυάλινες καρδιές» που φιλοτέχνησαν τα παιδιά.

Τετάρτη 22/5/2019

«Ο Άβυ το κουνάβι και η Φιφίτσα η νυφίτσα». Ένα πολύ ευχάριστο και


διασκεδαστικό βιβλίο που στόχο είχε να ψυχαγωγήσει τους μικρούς
μαθητές αλλά και να προβληματίσει τη σκέψη τους σχετικά με την
αποφασιστικότητα και την τόλμη που πρέπει να επιδεικνύει κανείς στις
διάφορες καταστάσεις της ζωής.
Αναδιήγηση από τους μαθητές με έμφαση στα χιουμουριστικά στοιχεία
του κειμένου.

Τρίτη 4/6/2019

Ημερίδα Ομίλου.
Παρουσίαση των εργασιών που πραγματοποιήθηκαν από τους μαθητές
κατά τη διάρκεια του Ομίλου Λογοτεχνίας στους γονείς της τάξης και
προβολή βίντεο των σημαντικότερων δράσεων.
Βιβλιοπαρουσίαση από τους μαθητές των αγαπημένων τους βιβλίων.

Παρασκευή 7/6/2019

Σε αυτή την τελευταία συνάντηση του Ομίλου μας έγινε μια γενική
ανασκόπηση και αποτίμηση των ερεθισμάτων που έλαβαν τα παιδιά μέσα
από τα λογοτεχνικά βιβλία και τα αναγνώσματα. Εξέφρασαν κρίσεις και
συμπεράσματα από την εμπειρία που είχαν μέσα στη λειτουργία του
20
Ομίλου. Υπήρξαν πολλά θετικά σχόλια και συναισθήματα για την
προσέγγιση των βιβλίων αλλά και προτάσεις για ανατροφοδότηση και
προβληματισμό.

Συνολική αποτίμηση του Ομίλου Λογοτεχνίας «Λογοτεχνικές Διαδρομές»

Στη διάρκεια της λειτουργίας του Ομίλου Λογοτεχνίας «Λογοτεχνικές


Διαδρομές», επιτεύχθηκαν οι περισσότεροι και οι πιο σημαντικοί και
βασικοί στόχοι. Οι στόχοι αυτοί είχαν κριθεί ως απαραίτητοι, προκειμένου
να υλοποιηθεί με επιτυχία το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ομίλου.
Ο κυριότερος στόχος ήταν να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το λογοτεχνικό
βιβλίο ως ένα απαραίτητο συμπλήρωμα και αναπόσπαστο κομμάτι της
γενικής καλλιέργειας και μόρφωσής τους. Αυτό επιτεύχθηκε αφενός, μέσα
από την άμεση επαφή και εξοικείωσή τους με τα λογοτεχνικά βιβλία, και
αφετέρου, μέσα από τη δημιουργική αξιοποίηση των βιβλίων.
Μέσα από την επαναλαμβανόμενη τριβή των μαθητών με τα βιβλία έγινε η
κατάκτηση ορισμένων δύσκολων εννοιών σε σχέση με τα βασικά
χαρακτηριστικά τους (π.χ. εικονογράφηση, περίληψη, μετάφραση,
εξώφυλλο, οπισθόφυλλο). Καλλιέργησαν συγκεκριμένες βασικές
δεξιότητες, όπως αυτές της προσεκτικής ακρόασης και της αναδιήγησης.
Στις περισσότερες εκπαιδευτικές συναντήσεις αναδείχτηκε η πλούσια και
δημιουργική φαντασία των μικρών μαθητών. Επίσης, επιτεύχθηκε η
απόκτηση γλωσσικών εμπειριών, γλωσσικής έκφρασης και ο εμπλουτισμός
του λεξιλογίου τους μέσα από τις αναδιηγήσεις των ιστοριών, των
προσωπικών διηγήσεων και των εικαστικών δημιουργιών.
Μέσα από τη διάκριση μεταξύ φανταστικού και πραγματικού και μέσα από
την εξοικείωση της μεταφορικής χρήσης της γλώσσας, έγινε η σύνδεση της
λογοτεχνίας με την πραγματική ζωή. Μέσα από τα γεγονότα της σύγχρονης
πραγματικότητας που αναλύθηκαν έγινε κατανοητή η άρρηκτη σχέση της
Λογοτεχνίας με τα σύγχρονα κοινωνικά φαινόμενα.
Επιπρόσθετα, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να συνδέσουν και να
συνδυάσουν δικά τους, προσωπικά βιώματα με τα συναισθήματα που τους
δημιουργήθηκαν κατά την ακρόαση ή ανάγνωση συγκεκριμένων
λογοτεχνικών αναγνωσμάτων.
Οι διεξοδικές συζητήσεις και αναλύσεις πάνω σε βασικούς άξονες των
βιβλίων που διαβάζαμε επέτρεπε στα παιδιά να σχηματίσουν άποψη, να
καταθέσουν κρίσεις και να τοποθετηθούν σε σύγχρονα κοινωνικά
προβλήματα, όπως αυτά της μετανάστευσης, του ρατσισμού, της
ξενοφοβίας. Με βάση την πλοκή και το τέλος των ιστοριών που
μελετούσαμε και μέσα από τους κατευθυνόμενους διαλόγους αναδύθηκαν

21
ιδέες, προέκυψαν συμπεράσματα και στο τέλος διατυπώθηκαν διαχρονικές
αξίες.
Το πιο σημαντικό όφελος όμως του Ομίλου ήταν ότι έδωσε στα παιδιά την
ώθηση να εμπνευστούν και να συλλάβουν ωραίες ιδέες, που στην συνέχεια
τις μετέτρεψαν αφομοιωμένες σε δικό τους προσωπικό δημιούργημα. Με
αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να συγγράψουν μια δική τους ολόκληρη
ιστορία. Κατάφεραν να εκφράσουν με δικά τους δεδομένα δύσκολες και
πολύπλοκες έννοιες, όπως αυτή της μετανάστευσης που πραγματεύεται το
παραμύθι τους. Και βέβαια, με ένα δικό τους μοναδικό παιδικό τρόπο,
αποκύημα όμως των ερεθισμάτων και των προσλαμβανουσών που είχαν
αποκτήσει από την ανάγνωση των ανάλογων βιβλίων.
Σημαίνουσας σημασίας στην ολοκλήρωση αυτού του Ομίλου ήταν οι
συμπληρωματικές δράσεις και επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν με
κυριότερες τη συμμετοχή μας στο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ
(στον οποίο και βραβευτήκαμε) και την επίσκεψη μας στην Κεντρική
Βιβλιοθήκη Ρόδου.
Τα παιδιά είχαν μια πρώτης τάξεως εμπειρία να συμμετέχουν σε εργαστήρι
δημιουργικής γραφής αλλά και να υλοποιήσουν κατασκευές σχετικές με
τους ήρωες της φαντασίας τους. Στην Κεντρική Βιβλιοθήκη απέκτησαν
βασικές γνώσεις αλλά και μια ολόπλευρη ενημέρωση και πληροφόρηση
για το πώς λειτουργεί η βιβλιοθήκη.
Τέλος, δε θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι η Λογοτεχνία,
ως μία από τις καλές τέχνες που χρησιμοποιεί ως εκφραστικό της μεσο τον
λόγο, πρόσφερε τέρψη και ευχαρίστηση στα μικρά παιδιά. Λειτούργησε ως
ένα ανώτερο είδος παιχνιδιού και πρόσφερε απλόχερα μια διαφυγή από
την σχολική καθημερινότητα τους και τη ρουτίνα τους.

22
Προτεινόμενος όμιλος 2018-2019

ΤΙΤΛΟΣ: " Ταξιδεύοντας στην παραμυθοχώρα"

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/ΩΝ
Α2
Μουστάκα Αγγελική
ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Δασκάλα ΠΕ 70
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ Παιδική Λογοτεχνία
ΤΑΞΗ Α΄ Δημοτικού
ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ (αν ο αριθμός Έως 20
μαθητών υπερβαίνει τους 20 αιτιολογήστε
γιατί)
ΗΜΕΡΑ/ΕΣ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΟΜΙΛΟΥ Παρασκευή - 2 ώρες
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ Φιλαναγνωστικός όμιλος ο οποίος
επιδιώκει να φέρει σε επαφή τον μαθητή
της πρώτης τάξης με λογοτεχνικά βιβλία .
ΣΤΟΧΟΙ / ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ • Να αναπτυχθεί μια υγιής σχέση
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ανάμεσα στα παιδιά και τα
λογοτεχνικά βιβλία .

• Να κατανοήσουν πως το βιβλίο


είναι ένα μέσο απόλαυσης και
πηγή για νέες πληροφορίες.

• Να επεξεργαστούν βιβλία
γνώσεων, παιδικής ποίησης,
παροιμιών και αινιγμάτων.

• Να εξοικειωθούν με είδη κειμένων


που διαφέρουν υφολογικά και
αισθητικά.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ • Βιβλία, κείμενα, έντυπο υλικό,


διαδικτυακά προσφερόμενο υλικό,
κινηματογραφικό υλικό
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ
• Βιβλιοθήκη, Διεθνές Κέντρο
Λογοτεχνών και Μεταφραστών
Ρόδου, βιβλιοπωλείο κ.ά.
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ • Οι εργασίες των μαθητών,
ομαδικές και ατομικές, ανάλογα με
την ηλικία και τις κλίσεις τους.
• Η σύνθεσή τους σε ηλεκτρονικό
έντυπο με ενότητες κείμενα
δημιουργικής γραφής των

2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΕΩΣ ΡΟΔΟΥ


23
Λογοτεχνικός Φιλαναγνωστικός όμιλος
Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός

"Ταξιδεύοντας στην Παραμυθοχώρα "

Πορεία υλοποίησης και αποτίμηση

του προγράμματος του ομίλου

Υπεύθυνη ομίλου: Μουστάκα Αγγελική

Α΄ φάση: Δεκέμβριος 2018-Φεβρουάριος


Φεβρουάριος 2019

Πορεία Υλοποίησης

4/12/2018 Έναρξη Ομίλου

Ανάγνωση του βιβλίου: «Φτερό στον άνεμο» με θέμα τον


ρατσισμό.

24
11/12/2018

Ανάγνωση του βιβλίου: «Το ποντικάκι που ήθελε να αγγίξει ένα


αστεράκι»

Συζήτηση για το θέμα της υποστήριξης των απόψεων και των


θέσεων μας.

8/1/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Το μικρό αγόρι και τα τέσσερα αυγά».

Ανάλυση και τοποθέτηση των παιδιών απέναντι στις έννοιες


¨ρατσισμός¨ και ¨διαφορετικότητα¨.

15/1/2019

Ολοκλήρωση της ανάγνωσης του βιβλίου: «Το μικρό αγόρι και


τα τέσσερα αυγά».

Ζωγραφιές των παιδιών σχετικές με διάφορες πτυχές και σκηνές


της ιστορίας που τους άρεσαν.

Έναρξη της ανάγνωσης του βιβλίου: «Το σανταλάκι».

22/1/2019

Ολοκλήρωση της ανάγνωσης του βιβλίου: «Το σανταλάκι»

Συζήτηση για τους πρόσφυγες και τους μετανάστες.

29/1/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Η πειρατής Γκρέις».

Συζήτηση για τη δύναμη της συγνώμης και για τις άσχημες


συμπεριφορές που δεν πρέπει να ανταποδίδουμε.

5/2/2019

Ανάγνωση του παραμυθιού: «Μην είσαι χαζούλης Ρω»

25
Ένα παραμύθι με ζωάκια που δείχνει τη δύναμη της
αλληλεγγύης και την προσπάθεια ενός μικρού να κάνει μόνος
του πράγματα.

Σχολιάσαμε τη δύναμη της επιμονής και τις επιτυχίες που


μπορεί να έχει.

12/2/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Όλοι μαζί ένας κόσμος»

Σχολιασμός της άποψης: Όλα τα παιδιά της γης μπορούν να


γίνουν φίλοι.

26/2/2019

Ανάγνωση του βιβλίου: «Όλοι μαζί ένας κόσμος»

Ζωγραφιές σχετικές με το βιβλίο.

Ανάγνωση του βιβλίου: «Δόνα Τερηδόνα»

26
Αποτίμηση Ομίλου Λογοτεχνίας

" Ταξιδεύοντας στην Παραμυθοχώρα"

1ο τρίμηνο

Ο πιο σημαντικός στόχος του ομίλου μας είναι η


εξοικείωση του μικρού μαθητή με το βιβλίο.

Στη διάρκεια του 1ου τριμήνου προσπαθήσαμε να


καλλιεργήσουμε την αναγνωστική απόλαυση των μικρών
μας μαθητών.

Οι μαθητές συνειδητοποίησαν τη σχέση της λογοτεχνίας με


την ανθρώπινη εμπειρία και το πόσο σημαντική είναι για
την κατανόηση του κόσμου στον οποίο ζούμε.

Εικονογράφησαν σκηνές από τα βιβλία που διαβάσαμε,


δίνοντας έμφαση σε στοιχεία που τους εντυπωσίασαν και
τους προβλημάτισαν.

Τα παιδιά μέσα από την προσεκτική ακρόαση των


ιστοριών κατάφεραν να αναπτύξουν δυνατότητες
κατανόησης κειμένου, επικοινωνιακή και αφηγηματική
ικανότητα και να καλλιεργήσουν δεξιότητες αναδιήγησης
ιστοριών, συναισθημάτων ή καταστάσεων.

Επίσης μέσα στην τάξη, δημιουργήθηκε κλίμα


συντροφικότητας και δημιουργικότητας.

Τέλος μέσα από την ανάγνωση των ιστοριών οι μαθητές


κατάφεραν να δημιουργήσουν μια φιλική σχέση με το
λογοτεχνικό βιβλίο.

27
Ονομαστική κατάσταση μαθητών

Α1
1. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ
2. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ- ΒΙΡΓΙΝΙΑ

Α2
1. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ- ΝΙΚΟΛΕΤΑ

2. ΚΟΥΦΟΥ- ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ- ΙΩΑΝΝΑ

3.ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΡΙΟΣ

4. ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΡΚΟΣ

5. ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ

6. ΛΙΑΜΗΣ ΣΟΦΟΚΛΗΣ-ΑΓΓΕΛΟΣ

7. ΜΟΥΡΑΤΑΙ ΟΡΓΚΙΕΣ

8. ΜΟΥΣΤΑΚΑΣ ΙΑΣΟΝΑΣ – ΤΣΑΜΠΙΚΟΣ

9. ΜΠΟΥΚΟΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΛΙΑ

10. ΠΕΤΑΥΡΑΚΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ – ΜΑΡΙΟΣ

11. ΠΟΛΙΤΗ ΝΕΦΕΛΗ-ΕΥΓΕΝΙΑ

12. ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΟΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ

13. ΣΤΑΥΡΗ ΜΑΡΙΑ

14.ΣΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

15. ΣΦΟΥΓΓΑΡΙΣΤΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

16. ΤΑΝΤΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

17. ΤΣΑΤΡΑΛΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ

18. ΤΣΑΦΗ-ΣΑΒΒΗ ΣΑΒΒΙΝΑ

19. ΤΣΟΥΑΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

20. ΦΟΥΤΟΥΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ – ΜΙΧΑΗΛ

21. ΦΩΤΙΟΥ ΑΝΝΑ

28
Λογοτεχνικός
ογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός όμιλος

" ΤΑΞΙΔΕΥΟΝΤΑΣ ΣΤΗΝ ΠΑΡΑΜΥΘΟΧΩΡΑ"

Πορεία υλοποίησης και αποτίμηση

του προγράμματος του Ομίλου

Υπεύθυνη Ομίλου: Μουστάκα Αγγελική

B΄ φάση: Μάρτιος 2019 – Ιούνιος 2019

29
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ ΚΑΙ ΠΟΡΕΙΑ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Β’ ΕΞΑΜΗΝΟΥ

04/03/2019

Συγγραφή δικού μας παραμυθιού. Τα παιδιά κατέθεσαν τις ιδέες τους και
ξεκινήσαμε το δικό μας παραμύθι. Το περιεχόμενο επιλέχθηκε με ήρωες τα
ζώα. Τα παιδιά έκαναν ζωγραφιές για «την Δόνα Τερηδόνα», μας
επισκέφθηκε ο οδοντίατρος Κοντορίνης Μάριος και μας μίλησε για την
υγιεινή των δοντιών.

12/03/2019

Διαβάσαμε τα παραμύθια:

1) Ο Ορφέας και οι νταήδες με τα κίτρινα ποδήλατα, με θέμα τον


εκφοβισμό και πώς τον αντιμετωπίζω.

2) Η νύχτα της μπανανόφλουδας, με θέμα τις συνέπειες μίας άσχημης


πράξης που κάναμε.

19/03/2019

Μας επισκέφθηκε η διαιτολόγος κυρία Παπακωνσταντίνου και μας μίλησε


για την υγιεινή διατροφή.

26/03/2019

Διαβάσαμε το παραμύθι «Η χαριστική βιβλιοθήκη», με θέμα τα


συναισθήματα και τις γνώσεις που αποκτά κάποιος διαβάζοντας ένα
βιβλίο. Έπειτα, συνεχίσαμε το δικό μας παραμύθι.

02/04/2019

Διαβάσαμε το παραμύθι «Ένα τέλειο πάρτυ», το οποίο περιγράφει


διαφορετικούς κόσμους, τον πάνω και τον κάτω, που όμως μπόρεσαν να
συνεβρεθούν και να διασκεδάσουν. Επίσης, ολοκληρώσαμε το δικό μας
παραμύθι.

09/04/2019

Μιλήσαμε για το πώς πρέπει να διαλέγουμε ένα παραμύθι από ένα


βιβλιοπωλείο. Στη συνέχεια, κάναμε το παραμύθι «Γενναίος είσαι όταν λες
την αλήθεια», στο οποίο αναφέρεται ότι γενναίες δεν είναι μόνο οι
30
πράξεις, αλλά και το θάρρος να παραδέχεσαι τα λάθη σου και να λες την
αλήθεια.

07/05/2019

Κάναμε βιβλιοπαρουσίαση και ζωγραφίσαμε για το δικό μας παραμύθι και


το φτιάξαμε σε βιβλιαράκι. Τα παιδιά παρουσίασαν σε ομάδες παραμύθια
που διάβασαν.

14/05/2019

Έγινε βιβλιοπαρουσίαση του βιβλίου «Η φρουρά των λιονταριών».

21/05/2019

Δεν έγινε γιατί είχα άδεια.

28/05/2019

Διαβάσαμε το παραμύθι «Ο τρυφεράγκαθος». Προσέγγιση και ανάλυση


της έννοιας του ενδοσχολικού εκφοβισμού. Διαλογική συζήτηση για το
«διαφορετικό» και παιχνίδι ρόλων. Με αφορμή τα μικρά δίστιχα και
τετράστιχα. που υπάρχουν στο βιβλίο οι μαθητές συνθέτουν τα δικά τους
και απαντούν σε ερωτήσεις μέσα σε φύλλα εργασίας.

04/06/2019

Έγινε παρουσίαση των πεπραγμένων του ομίλου στους γονείς.

11/06/2019

Συζητήσαμε με τα παιδιά τα οφέλη του ομίλου και κατέθεσαν τα


συναισθήματά τους για τη χρονιά που πέρασε μέσα από τη διδασκαλία του
ομίλου.

ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΠΕΠΡΑΓΜΕΝΩΝ ΟΜΙΛΟΥ

Στη διάρκεια της λειτουργίας του Ομίλου Λογοτεχνίας «Ταξιδεύοντας στην


παραμυθοχώρα», επιτεύχθηκαν οι περισσότεροι και οι πιο σημαντικοί και
βασικοί στόχοι. Οι στόχοι αυτοί είχαν κριθεί ως απαραίτητοι, προκειμένου
να υλοποιηθεί με επιτυχία το εκπαιδευτικό πρόγραμμα του Ομίλου.
Ο κυριότερος στόχος ήταν να γνωρίσουν και να αγαπήσουν το λογοτεχνικό
βιβλίο ως ένα απαραίτητο συμπλήρωμα και αναπόσπαστο κομμάτι της
γενικής καλλιέργειας και μόρφωσής τους. Αυτό επιτεύχθηκε αφενός, μέσα
από την άμεση επαφή και εξοικείωσή τους με τα λογοτεχνικά βιβλία, και
αφετέρου, μέσα από τη δημιουργική αξιοποίηση των βιβλίων.
31
Μέσα από την επαναλαμβανόμενη τριβή των μαθητών με τα βιβλία έγινε η
κατάκτηση ορισμένων δύσκολων εννοιών σε σχέση με τα βασικά
χαρακτηριστικά τους (π.χ. εικονογράφηση, περίληψη, μετάφραση,
εξώφυλλο, οπισθόφυλλο). Καλλιέργησαν συγκεκριμένες βασικές
δεξιότητες, όπως αυτές της προσεκτικής ακρόασης και της αναδιήγησης.
Στις περισσότερες εκπαιδευτικές συναντήσεις αναδείχτηκε η πλούσια και
δημιουργική φαντασία των μικρών μαθητών. Επίσης, επιτεύχθηκε η
απόκτηση γλωσσικών εμπειριών, γλωσσικής έκφρασης και ο εμπλουτισμός
του λεξιλογίου τους μέσα από τις αναδιηγήσεις των ιστοριών, των
προσωπικών διηγήσεων και των εικαστικών δημιουργιών.
Μέσα από τη διάκριση μεταξύ φανταστικού και πραγματικού και μέσα από
την εξοικείωση της μεταφορικής χρήσης της γλώσσας, έγινε η σύνδεση της
λογοτεχνίας με την πραγματική ζωή. Μέσα από τα γεγονότα της σύγχρονης
πραγματικότητας που αναλύθηκαν έγινε κατανοητή η άρρηκτη σχέση της
Λογοτεχνίας με τα σύγχρονα κοινωνικά φαινόμενα.
Επιπρόσθετα, τα παιδιά είχαν την ευκαιρία να συνδέσουν και να
συνδυάσουν δικά τους, προσωπικά βιώματα με τα συναισθήματα που τους
δημιουργήθηκαν κατά την ακρόαση ή ανάγνωση συγκεκριμένων
λογοτεχνικών αναγνωσμάτων.
Οι διεξοδικές συζητήσεις και αναλύσεις πάνω σε βασικούς άξονες των
βιβλίων που διαβάζαμε επέτρεπε στα παιδιά να σχηματίσουν άποψη, να
καταθέσουν κρίσεις και να τοποθετηθούν σε σύγχρονα κοινωνικά
προβλήματα, όπως αυτά της μετανάστευσης, του ρατσισμού, της
ξενοφοβίας. Με βάση την πλοκή και το τέλος των ιστοριών που
μελετούσαμε και μέσα από τους κατευθυνόμενους διαλόγους αναδύθηκαν
ιδέες, προέκυψαν συμπεράσματα και στο τέλος διατυπώθηκαν διαχρονικές
αξίες.
Το πιο σημαντικό όφελος όμως του Ομίλου ήταν ότι έδωσε στα παιδιά την
ώθηση να εμπνευστούν και να συλλάβουν ωραίες ιδέες, που στην συνέχεια
τις μετέτρεψαν αφομοιωμένες σε δικό τους προσωπικό δημιούργημα. Με
αυτόν τον τρόπο, κατάφεραν να συγγράψουν μια δική τους ολόκληρη
ιστορία. Κατάφεραν να εκφράσουν με δικά τους δεδομένα δύσκολες και
πολύπλοκες έννοιες, όπως αυτή της μετανάστευσης που πραγματεύεται το
παραμύθι τους. Και βέβαια, με ένα δικό τους μοναδικό παιδικό τρόπο,
αποκύημα όμως των ερεθισμάτων και των προσλαμβανουσών που είχαν
αποκτήσει από την ανάγνωση των ανάλογων βιβλίων.
Σημαίνουσας σημασίας στην ολοκλήρωση αυτού του Ομίλου ήταν οι
συμπληρωματικές δράσεις και επισκέψεις που πραγματοποιήθηκαν με
κυριότερες τη συμμετοχή μας στο Λογοτεχνικό Διαγωνισμό του Δ.Κ.Σ.Μ.Ρ
(στον οποίο και βραβευτήκαμε) και την επίσκεψη μας στην Κεντρική
Βιβλιοθήκη Ρόδου.
Τα παιδιά είχαν μια πρώτης τάξεως εμπειρία να συμμετέχουν σε εργαστήρι
δημιουργικής γραφής αλλά και να υλοποιήσουν κατασκευές σχετικές με
τους ήρωες της φαντασίας τους. Στην Κεντρική Βιβλιοθήκη απέκτησαν
32
βασικές γνώσεις αλλά και μια ολόπλευρη ενημέρωση και πληροφόρηση
για το πώς λειτουργεί η βιβλιοθήκη.
Τέλος, δε θα πρέπει να παραλείψουμε να αναφέρουμε ότι η Λογοτεχνία,
ως μία από τις καλές τέχνες που χρησιμοποιεί ως εκφραστικό της μεσο τον
λόγο, πρόσφερε τέρψη και ευχαρίστηση στα μικρά παιδιά. Λειτούργησε ως
ένα ανώτερο είδος παιχνιδιού και πρόσφερε απλόχερα μια διαφυγή από
την σχολική καθημερινότητα τους και τη ρουτίνα τους.

ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ Α2

1. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΙΑ- ΝΙΚΟΛΕΤΑ

2. ΚΟΥΦΟΥ- ΠΑΠΑΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ ΜΑΡΙΑ- ΙΩΑΝΝΑ

3. ΜΟΥΡΑΤΑΙ ΟΡΓΚΙΕΣ

4. ΠΕΤΑΥΡΑΚΗΣ ΝΕΟΦΥΤΟΣ – ΜΑΡΙΟΣ


5. ΠΟΛΙΤΗ ΝΕΦΕΛΗ-ΕΥΓΕΝΙΑ

6. ΣΤΑΥΡΗ ΜΑΡΙΑ

7. ΤΑΝΤΟΥΛΟΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ

8. ΤΣΑΤΡΑΛΗ ΕΥΦΡΟΣΥΝΗ

9. ΦΟΥΤΟΥΛΗΣ ΘΕΟΔΩΡΟΣ – ΜΙΧΑΗΛ

10. ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΡΚΟΣ

11. ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΤΘΑΙΟΣ

12. ΚΩΤΤΑΚΗΣ ΜΑΡΙΟΣ

13. ΜΠΟΥΚΟΥΡΑΚΗ ΜΑΡΙΛΙΑ

14. ΣΤΑΜΑΤΕΛΛΟΣ ΣΤΑΜΑΤΙΟΣ

15. ΣΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΧΡΗΣΤΟΣ

16. ΣΦΟΥΓΓΑΡΙΣΤΟΥ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

17. ΤΣΑΦΗ- ΣΑΒΒΗ ΣΑΒΒΙΝΑ

18. ΤΣΟΥΑΝΑ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ

19. ΦΩΤΙΟΥ ΑΝΝΑ


33
ΜΑΘΗΤΕΣ ΠΟΥ ΣΥΜΜΕΤΕΙΧΑΝ Α1

1. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΧΡΗΣΤΟΣ
2. ΒΟΛΟΝΑΚΗ ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ

34
2ο ΠΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΕΩΣ ΡΟΔΟΥ

ΟΜΙΛΟΣ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ

Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα των παραμυθιών

Σχολικό Έτος 2018-2019

Υπεύθυνοι Ομίλου: Βαμβουρέλλη Πελαγία- Μαρία (ΠΕ70)

Χατζημάρκου Άννα (ΠΕ70)

35
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Περίληψη

Θέμα

Φόρμα υποβολής

Προγραμματισμός ύλης

Ενδεικτικός προγραμματισμός

Ονόματα μαθητών

Αξιολόγηση-αποτίμηση α’ φάση

Αξιολόγηση-αποτίμηση β’ φάση

Συμπέρασμα

36
ΠΕΡΙΛΗΨΗ

Ο όμιλος λογοτεχνίας του 2ου Πειραματικού Δημοτικού Σχολείου μας φέτος


αποτελούταν από 1 τμήμα μαθητών. Ονομάστηκε «Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα
άδυτα των παραμυθιών». Η πρώτη ομάδα αποτελούταν από μαθητές που φοιτούσαν
το τρέχον έτος 2018-2019 στη Β’ δημοτικού και η δεύτερη ομάδα από μαθητές που
φοιτούσαν στη Γ’ δημοτικού. Τα παιδιά και των δύο ομάδων δημιούργησαν μια
μεγαλύτερη που συνενώθηκε και συνεργάστηκε με επιτυχία. Οι συναντήσεις του
ομίλου γίνονταν σε αίθουσα με ηλεκτρονικό υπολογιστή, μικρή δανειστική βιβλιοθήκη,
την οποία έφτιαξαν οι μαθητές φέρνοντας δικά τους βιβλία από το σπίτι και ένα χώρο
στον οποίο οι μαθητές, καθήμενοι σε κύκλο στο πάτωμα, μπορούσαν να έρθουν σε μια
πρώτη άμεση επαφή με τα λογοτεχνικά κείμενα.

37
ΘΕΜΑ
Το θέμα που πραγματεύθηκε ο όμιλός μας ήταν η διαφορετικότητα. Μέσα από
παραμύθια που διαβάσαμε κατάφεραν να εντοπίσουν οι μαθητές τους ήρωες με
ιδιαιτερότητες . Ανέπτυξαν την ενσυναίσθησή τους μπαίνοντας στη θέση τους και
προσπαθώντας να βιώσουν τα συναισθήματά τους. Στη συνέχεια μετά από εκτενή
συζήτηση κατάφεραν να συγγράψουν τα δικά τους παραμύθια με θέμα πάλι ήρωες με
ιδιαιτερότητες.

38
ΦΟΡΜΑ ΥΠΟΒΟΛΗΣ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΟΜΙΛΟΥ

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ ΕΚΠ/ΚΟΥ Βαμβουρέλλη Πελαγία-Μαρία

Χατζημάρκου Άννα

ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Δασκάλες ΠΕ 70

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα των παραμυθιών

ΤΑΞΗ Β’-Γ΄ Δημοτικού

ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ

39
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ/ΔΡΑΣΕΩΝ • Ανάπτυξη σχέσης των παιδιών με τα παιδικά βιβλία .
• Ανάγνωση και ερμηνεία κειμένων.
• Επεξεργασία βιβλίων γνώσεων, παιδικής ποίησης,
παροιμιών και αινιγμάτων.
• Ανάπτυξη ικανότητας του παιδιού να χρησιμοποιεί το
κατάλληλο ύφος σε ανάλογη περίσταση επικοινωνίας
• Σωστή χρήση και κατανόηση παιδικών κειμένων.
• Συγγραφή προτάσεων/ κείμενων επιμελημένων από
άποψη ορθογραφίας, γραμματικής, σύνταξης και
στίξης (συμβάσεις γραπτού λόγου).
• Δόμηση ενός κειμένου σε παραγράφους.
• Ανάπτυξη ποικιλίας ειδών λόγου για διάφορους
σκοπούς και για διάφορους αποδέκτες
ακολουθώντας τα δομικά χαρακτηριστικά του
κειμενικού είδους.
• Βελτίωση / επεξεργασία του αρχικού κειμένου με
σκοπό τη δημιουργία καλύτερου κειμένου.
• Σχεδίαση των πρώτων τους κειμένων- παραμυθιών,
διόρθωσή τους και σε τελικό στάδιο βελτίωση του
γραπτού λόγου.

Θέματα που θα επεξεργαστούν:


1) Σχολική ζωή
2) Ανθρώπινες σχέσεις
3) Μετανάστευση
4) Ρατσισμός
5) Αλλαγές στην καθημερινή ζωή μας στα πλαίσια
της οικογένειας.

Δράσεις
• Ανατροπή των ρόλων των πρωταγωνιστών.
• Αφήγηση της ιστορίας από την πλευρά κάποιου

40
άλλου ήρωα.
• Ασκήσεις παρατηρητικότητας- κατανόησης.
• Πρόσκληση συγγραφέα
• Συνεργασία με Διεθνές Κέντρο Λογοτεχνών και
Μεταφραστών Ρόδου
• Συγγραφή δικών τους παραμυθιών.
• Παρουσίαση κάθε σκηνής μέσα από δικές τους
ζωγραφιές.
• Παρουσίασή τους σε κουκλοθέατρο.

• Ομαδικές και ατομικές εργασίες μαθητών,


α) Ζωγραφιές
β) Διαλόγους
γ) Κείμενα-παραμύθια
• Επισκέψεις στη Βιβλιοθήκη, στο Διεθνές Κέντρο
Λογοτεχνών και Μεταφραστών Ρόδου, σε
βιβλιοπωλείο κ.ά.
• Συγγραφείς που θα μελετηθούν:
Έλενα Αρτζανίδου ,Ελένη Δικαίου, Άλκη Ζέη,
Βαγγέλης Ηλιόπουλος, Σοφία Ζαραμπούκα,
Αντώνης Παπαθεοδούλου, Λίτσα Ψαραύτη, Μάνος
Κοντολέων , Ευγένιος Τριβιζάς κ.ά.

ΩΡΕΣ

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ • Βιβλία, κείμενα, έντυπο υλικό, διαδικτυακά


προσφερόμενο υλικό, κινηματογραφικό υλικό

ΣΚΟΠΟΙ-ΣΤΟΧΟΙ • Σκοπός της διδασκαλίας του παιδικού βιβλίου είναι η


εξοικείωση του μικρού μαθητή με τον προφορικό
λόγο αλλά μετέπειτα και με τον γραπτό.
• Σκοπός είναι η καλλιέργεια της αναγνωστικής
ικανότητας.

41
• Σκοπός είναι η κατανόηση των κειμένων.
• Σκοπός είναι η ενθάρρυνση συγγραφής νέων
κειμένων.
• Στόχος μας είναι η παραγωγή δικού τους γραπτού
λόγου μέσα από παραμύθια.
Ειδικοί στόχοι
• Να ασκήσουν τη δεξιότητα της προσεκτικής
ακρόασης
• Να εκφράσουν τα συναισθήματά τους κατανοώντας
την πλοκή των παραμυθιών
• Να αναδιηγηθούν τις ιστορίες, τα συναισθήματα ή τις
καταστάσεις
• Να ασκηθούν στο δημιουργικό γράψιμο
αναπτύσσοντας κριτική σκέψη
• Να εξασκήσουν τον προφορικό τους λόγο
ανατρέποντας την πλοκή των παραμυθιών

• Να βιώσουν την ενσυναίσθηση μέσα από την


ανατροπή της πλοκής των παραμυθιών.
• Να βιώσουν τη χαρά που προσφέρει η ανάγνωση
ενός λογοτεχνικού κειμένου με τους συμμαθητές
τους
• Να καλλιεργήσουν τη γλωσσική τους έκφραση,
εκφράζοντας τις σκέψεις και τις εντυπώσεις τους.
• Να εξασκήσουν την παραγωγή γραπτού λόγου
• Να κατανοήσουν τη δομή ενός παραμυθιού
• Να δομήσουν το δικό του παραμύθι
• Να συγγράψουν παραμύθια

ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ • Οι εργασίες των μαθητών, ομαδικές και ατομικές


• Η σύνθεσή τους σε ηλεκτρονικό έντυπο με ενότητες
κείμενα δημιουργικής γραφής των μαθητών,
βιβλιοπαρουσιάσεις, σύντομες αναλύσεις έργων
δημιουργία, κόμικ κ.ά.
• Εκδήλωση/παρουσίαση των εργασιών των παιδιών.
• Παρουσίαση (φωτογραφίες) με όλες τις εργασίες και
τις δράσεις μας (dvd)
• Ψηφιακό παραμύθι
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ ΚΛΠ Βιβλιοθήκη, Διεθνές Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών
Ρόδου, βιβλιοπωλείο κ.ά.

42
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΥΛΗΣ
29/11/2018 Το μαγικό μολύβι της Μαλάλα Συζήτηση
06/12/2018 Η Γιασεμιά και τ’ αστεράκια – Συζήτηση – Ζωγραφική
Σκορδαλά - Κακατσάκη Ευδοκία
13/12/2018 Το καναρινάκι που τραγουδούσε Συζήτηση – Ζωγραφική -
παράφωνα – Μαργαρίτου Επιτραπέζιο
Ευφροσύνη
20/12/2018 Το παραμύθι της μουσικής - Συζήτηση
Βασιλική Νευροκοπλή
10/01/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Συζήτηση και ζωγραφική
Βασιλική Νευροκοπλή
17/01/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Με αφορμή το παραμύθι
Βασιλική Νευροκοπλή γράψαμε ένα δικό μας
παραμύθι με
πρωταγωνιστή ένα τυφλό
παιδάκι που έρχεται στο
σχολείο μας.
24/01/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Συνεχίσαμε τη συγγραφή
Βασιλική Νευροκοπλή του ατομικού μας
παραμυθιού.
31/01/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Διαλέξαμε ποια
Βασιλική Νευροκοπλή αποσπάσματα θα
κρατήσουμε από τα
παραμύθια που έγραψαν
οι μαθητές.
07/02/2019 Δεν έγινε ο όμιλος.
14/02/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Διαλέξαμε ποια
Βασιλική Νευροκοπλή αποσπάσματα θα
κρατήσουμε από τα
παραμύθια που έγραψαν
οι μαθητές.
21/02/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Τα παιδιά χωρίστηκαν σε
Βασιλική Νευροκοπλή ομάδες και τους
μοιράστηκαν
αποσπάσματα από το
μαραμύθι για να τα
εικονογραφήσουν και να
τα καθαρογράψουν.
28/02/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Συνεχίσαμε τη συγγραφή
Βασιλική Νευροκοπλή και την εικονογράφηση
του παραμυθιού μας.
07/03/2019 Αργία
14/03/2019 Το παραμύθι της μουσικής - Τελειώσαμε τη συγγραφή
Βασιλική Νευροκοπλή και την εικονογράφηση
του παραμυθιού μας.
21/03/2019 Προσπάθειες συγγραφής
2ου παραμυθιού.
28/03/2019 Προσπάθειες συγγραφής
2ου παραμυθιού.

43
04/04/2019 Προσπάθειες συγγραφής
2ου παραμυθιού.
11/04/2019 Προσπάθειες συγγραφής
2ου παραμυθιού.
18/04/2019 Πασχαλινό Παραμύθι Ανάγνωση, συζήτηση,
ζωγραφική.
09/05/2019 Ξεκινήσαμε τη συγγραφή
ενός ομαδικού
παραμυθιού
16/05/2019 Ολοκλήρωση συγγραφής
ομαδικού παραμυθιού.
23/05/2019 Εικονογράφηση ομαδικού
παραμυθιού.

44
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ
ΣΥΝΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ ΣΤΟΧΟΙ ΥΛΙΚΑ
1η συνάντηση • Διαμόρφωση • Δημιουργία κλίματος χαρτόνια
χώρου- γωνιά συντροφικότητας και μαξιλάρια
λογοτεχνίας μετά δημιουργικότητας παραμύ-
από συζήτηση της μέσα στην τάξη, στην θια
ομάδας «κοινότητα
• Διερεύνηση αναγνωστών»
αναγνωστικής • Ενίσχυση σεβασμού
προτίμησης – στην προσωπικότητα
ενδιαφερόντων του άλλου
παιδιών • Συνειδητοποίηση
• Επιλογή σημασίας ύπαρξης
θεματολογίας και του λογοτεχνικού
βιβλίων βιβλίου στη ζωή μας
2η- 3η • Επεξεργασία και • Έκφραση παραμύθι
συνάντηση περιγραφή εικόνων συναισθημάτων που
• Ανάγνωση κειμένου προκαλεί μια εικόνα
• Κατανόηση • Εξάσκηση ακρόασης
• Επεξεργασία • Ανάπτυξη κριτικής
• Αναδιήγηση σκέψης
κειμένου • Καλλιέργεια
δεξιότητας
αναδιήγησης ιστοριών
• Ανάπτυξη
δυνατότητας
κατανόησης κειμένου
και
αφηγηματικής
ικανότητας
• Να βιώσουν την
ενσυναίσθηση μέσα
από την ανατροπή της
πλοκής των
παραμυθιών.

4η συνάντηση • Αφήγηση ιστορίας • Να αναπτύξουν την παραμύθια


με διαφορετική εφευρετικότητα
πλοκή δίνοντας ένα
εναλλακτικό σενάριο
για μια νέα εξέλιξη της
ιστορίας , μπαίνοντας
στη θέση του
συγγραφέα

5η- 6η – 7η- • Συγγραφή • Να ασκηθούν στο


8ησυνάντηση παραμυθιού δημιουργικό γράψιμο
αναπτύσσοντας
κριτική σκέψη
• Να καλλιεργήσουν τη
γλωσσική τους
έκφραση,
εκφράζοντας τις
σκέψεις και τις
45
εντυπώσεις τους.
• Να εξασκήσουν την
παραγωγή γραπτού
λόγου
• Να κατανοήσουν τη
δομή ενός
παραμυθιού
• Να δομήσουν το δικό
του παραμύθι
• Να συγγράψουν
παραμύθι
9η – 10η • Εικονογράφηση • Δημιουργία χρώματα
συνάντηση σκηνών από το ευχάριστης χαρτί Α4
παραμύθι που απασχόλησης και
γράψαμε ικανοποίησης για το
αποτέλεσμα
11ησυνάντησ • Δραματοποίηση • Ενίσχυση δυνατότητας κουκλοθέτρ
η των παιδιών να ο
υποδύονται ρόλους κούκλες
12η – 13η • Συζήτηση και • Αξιολόγηση των δικών
συνάντηση διατύπωση τους προσπαθειών
εντυπώσεων για το
παραμύθι

46
Μαθητές που συμμετέχουν στον όμιλο:

«Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα των παραμυθιών»

Α/Α Ονοματεπώνυμο Τμήμα


1 Αϊβάζης Μάριος-Τσαμπίκος Β
2 Αμπελάς Μιχαήλ-Άγγελος Β
3 Αποστολίδη Φωτεινή Β
4 Βλάχου Σοφία Β
5 Δαμιανός Δάνος Β
6 Διμέλλης Γεώργιος-Μιχαήλ Β
7 Κατσαρά Αφροδίτη Β
8 Μασσόν Άννα Β
9 Μαυράκη Φούλα Β
10 Παπαλού Μανόλης Β
11 Τάχερ Βενετσιάνα Β
12 Τιτόκης Αχιλλέας Β
13 Τσιρώνης Άγγελος Β
14 Τσιρώνη Ίριδα Β
15 Μπότσαρης Μιχαήλ Γ2
16 Νιανάκη Αγνή Γ2
17 Παρασκευά Παρασκευή-Ιωάννα Γ2
18 Σαχινίδης Νικόλαος Φανούριος Γ2
19 Σισαμής Νικόλαος Γ2
20 Σταφανίδης Γρηγόριος Γ2
21 Τάντουλος Νετάλης Γ2
22 Τζαμπερής Ιωάννης Γ2
23 Τσιτσέ Ελένη Γ2
24 Τρουλλάκος Κωνσταντίνος Γ2
25 Τρουλλάκος Πέτρος Γ2
26 Δένδης Σταύρος-Σάββας Γ1

47
ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΟΜΙΛΟΥ

Ο νόμος για τη λειτουργία των Πρότυπων Πειραματικών σχολείων εισάγει από


το σχολικό έτος 2012 το θεσμό των εκπαιδευτικών ομίλων, οι οποίοι λειτουργούν ως
«πυρήνες δημιουργικότητας και αριστείας που αξιοποιούν τις αυξημένες ικανότητες
ορισμένων μαθητών, χωρίς να υπονομεύεται η κοινωνικοποίησή τους». Στο 2ο Πρότυπο
Πειραματικό σχολείο Ρόδου συγκροτήθηκε φέτος (σχολικό έτος 2018-2019)
εκπαιδευτικός όμιλος με γνωστικό αντικείμενο τη λογοτεχνία.

Σύμφωνα με το Νέο Πρόγραμμα σπουδών για τη διδασκαλία της Λογοτεχνίας στο


δημοτικό σχολείο βασικός σκοπός της διδασκαλίας της λογοτεχνίας είναι η «κριτική
αγωγή στο σύγχρονο πολιτισμό». Επιδιώκεται να αναδειχθεί η λογοτεχνία ως ένα
σύνθετο πολιτισμικό φαινόμενο το οποίο χαρακτηρίζεται από την ιστορικότητα του
συγγραφέα, του κειμένου αλλά και των αναγνωστών του, εκπαιδευτικού και μαθητικού
κοινού. Ένα φαινόμενο το οποίο έχει σημαντική θέση στη ζωή μας, γιατί μας δίνει
εργαλεία να κατανοήσουμε τον κόσμο και να συγκροτήσουμε την υποκειμενικότητά
μας. Να θέσουμε ως πρωταρχική αξία του μαθήματος την κριτική στάση απέναντι στις
πολιτισμικές παραδόσεις, τις αξίες και τα μηνύματα, από όπου και αν προέρχονται.

Τα αντικείμενα μελέτης και οι δράσεις του Ομίλου λογοτεχνίας στηρίχθηκαν στις


αρχές του Νέου αυτού Προγράμματος σπουδών για την διδασκαλία της λογοτεχνίας.

Η μέθοδος που επιλέχθηκε είναι η ομαδοσυνεργατική μέθοδος καθώς με αυτή


προτάσσεται η αλληλεπίδραση και η εποικοδομητική προσέγγιση της μαθησιακής
διαδικασίας.

48
1. Πορεία υλοποίησης του προγράμματος του ομίλου

Ο όμιλος λογοτεχνίας του σχολείου μας φέτος αποτελείται από 1 τμήμα – ομάδα
μαθητών που αποτελείται από μαθητές που φοιτούν το τρέχον έτος στη Β’ και Γ’ τάξη
δημοτικού.

Οι συναντήσεις του ομίλου γίνονταν σε αίθουσα με ηλεκτρονικό υπολογιστή,


μικρή δανειστική βιβλιοθήκη, την οποία έφτιαξαν οι μαθητές φέρνοντας δικά τους
βιβλία από το σπίτι και ένα χώρο στον οποίο οι μαθητές, καθίμενοι σε κύκλο στο
πάτωμα, μπορούσαν να έρθουν σε μια πρώτη άμεση επαφή με τα λογοτεχνικά κείμενα.

Οι δραστηριότητες που επιλέχθηκαν είχαν καθαρά παιγνιώδη και βιωματικό


χαρακτήρα και σχετίζονταν με το συγγραφέα, τη δομή του κειμένου, την
εικονογράφησή του, την κατανόηση του κειμένου, χωρίς όμως να ξεφεύγουμε ποτέ
από τον πρωτεύοντα στόχο του ομίλου μας που έχει ως κύριο άξονά του όχι την
πληροφόρηση και τη μετάδοση γνώσεων, αλλά την μεταφορά του μαθητή σε ένα
κόσμο μυθοπλασίας. Στόχος μας ήταν οι μαθητές να απολαύσουν το κείμενο, να
αισθανθούν συγκίνηση και να ταξιδέψουν σε μια άλλη πραγματικότητα. Σε πολλές από
τις δραστηριότητες αυτές τα παιδιά χρησιμοποιούσαν και άλλες μορφές τέχνης όπως
το θεατρικό παιχνίδι, τα εικαστικά, τη μουσική.

Ενδεικτικά αναφέρονται παρακάτω δραστηριότητες οι οποίες


πραγματοποιήθηκαν κατά το α’ τρίμηνο στις συναντήσεις του ομίλου Λογοτεχνίας (οι
δραστηριότητες αυτές καταγράφονταν εβδομαδιαία στο βιβλίο ύλης του ομίλου).

-ανάγνωση, αφήγηση παραμυθιών από τον εκπαιδευτικό

-δραστηριότητες που σχετίζονται με τα βασικά στοιχεία ενός βιβλίου (εξώφυλλο,


οπισθόφυλλο, εικονογράφηση, συγγραφέας, εκδόσεις)

-δραματοποιήσεις με ενεργό και βιωματική συμμετοχή των μαθητών

49
-δημιουργία δανειστικής βιβλιοθήκης και αρχική ταξινόμηση των βιβλίων με βάση το
χρώμα, το μέγεθος, το συγγραφέα).

-παιχνίδια με βάση την εικονογράφηση (απόκρυψη εικονογραφημένων σελίδων και


εικονογράφηση των κειμένων από τους μαθητές, εικονογράφηση συγκεκριμένων
παραγράφων των κειμένων και τοιχοκόλλησή τους με λεζάντες στην τάξη κτλ.)

-παιχνίδια «ανακριτικής καρέκλας»

-παρακολούθηση βίντεο με θέμα βιβλίο που διαβάστηκε στην τάξη

-δραστηριότητες «μαντέματος της συνέχειας της ιστορίας»

-συγγραφή δικού τους παραμυθιού.

50
Αποτίμηση του ομίλου λογοτεχνίας και Αξιολόγηση για το α’ τρίμηνο

Η αξιολόγηση του ομίλου έγινε με βάση το βαθμό επίτευξης των αρχικών


στόχων που είχαν τεθεί. Εξετάστηκαν λοιπόν ο βαθμός ανταπόκρισης και το
ενδιαφέρον των μαθητών, η συμμετοχή τους στις δραστηριότητες και γενικότερα σε
όλες τις μαθησιακές διαδικασίες, η δατύπωση ερωτημάτων και προτάσεων εκ μέρους
τους. Επίσης σημαντικός παράγοντας στην αξιολόγηση του ομίλου μας είναι η αλλαγή
στάσεων και η ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων από τους μαθητές.

Κατά την πρώτη αυτή φάση του ομίλου Λογοτεχνίας, τα μέσα που
χρησιμοποιήθηκαν για την αξιολόγησή του ήταν η απλή παρατήρηση, το ποσοστό
ενεργούς συμμετοχής των παιδιών στις δραστηριότητες, τα ερωτήματα που τέθηκαν,
το ποσοστό ολοκλήρωσης των εργασιών τους (εικονογραφήσεις, αφηγήσεις δικών τους
ιστοριών) και τα παραδοτέα.

Επισημαίνουμε ως προς την επίτευξη των αρχικών μας στόχων:

-Οι μαθητές συμμετέχουν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον.

-Θέτουν ερωτήσεις και ανταλλάσσουν απόψεις σχετικές με τα κείμενα που


διαβάζονται στην τάξη.

-Υπάρχει ικανοποιητική συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας τους στις
δραστηριότητες.

-Υπάρχει ανταπόκριση όσο αφορά στις εργασίες που αναλαμβάνουν να φέρουν


εις πέρας.

-Υπάρχει ελάχιστος αριθμός απουσιών από τις συναντήσεις μας.

51
-Παρατηρούμε σχετική βελτίωση στον τρόπο έκφρασης και στον λόγο των
μαθητών μας

-Βελτίωση στον τρόπο εικονιστικής αφήγησης των βιβλίων που διαβάστηκαν.

-Μεγαλύτερη ευκολία στην εξαγωγή ηθικών διδαγμάτων.

-Παρατηρήθηκε περισσότερη ευχέρεια σε δραστηριότητες όπως αλλαγή τίτλου


παραμυθιών και νοηματικής απόδοσης.

Αποτίμηση του ομίλου λογοτεχνίας και Αξιολόγηση για το β’ τρίμηνο

Η αξιολόγηση του ομίλου έγινε με βάση το βαθμό επίτευξης των αρχικών


στόχων που είχαν τεθεί. Εξετάστηκαν λοιπόν ο βαθμός ανταπόκρισης και το
ενδιαφέρον των μαθητών, η συμμετοχή τους στις δραστηριότητες και γενικότερα σε
όλες τις μαθησιακές διαδικασίες, η διατύπωση ερωτημάτων και προτάσεων εκ μέρους
τους. Επίσης σημαντικός παράγοντας στην αξιολόγηση του ομίλου μας είναι η αλλαγή
στάσεων και η ανάπτυξη συγκεκριμένων δεξιοτήτων από τους μαθητές.

Κατά τη δεύτερη φάση του ομίλου Λογοτεχνίας, τα μέσα που χρησιμοποιήθηκαν


για την αξιολόγησή του ήταν η απλή παρατήρηση, το ποσοστό ενεργούς συμμετοχής
των παιδιών στις δραστηριότητες, τα ερωτήματα που τέθηκαν, το ποσοστό
ολοκλήρωσης των εργασιών τους (εικονογραφήσεις, αφηγήσεις δικών τους ιστοριών)
και τα παραδοτέα.

Επισημαίνουμε ως προς την επίτευξη των αρχικών μας στόχων:

-Οι μαθητές συμμετέχουν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον.

52
-Θέτουν ερωτήσεις και ανταλλάσσουν απόψεις σχετικές με τα κείμενα που
διαβάζονται στην τάξη.

-Υπάρχει ικανοποιητική συνεργασία μεταξύ των μελών της ομάδας τους στις
δραστηριότητες.

-Υπάρχει ανταπόκριση όσο αφορά στις εργασίες που αναλαμβάνουν να φέρουν


εις πέρας.

-Υπάρχει ελάχιστος αριθμός απουσιών από τις συναντήσεις μας.

-Παρατηρούμε σχετική βελτίωση στον τρόπο έκφρασης και στον λόγο των
μαθητών μας

-Βελτίωση στον τρόπο εικονιστικής αφήγησης των βιβλίων που διαβάστηκαν.

-Μεγαλύτερη ευκολία στην εξαγωγή ηθικών διδαγμάτων.

-Παρατηρήθηκε περισσότερη ευχέρεια σε δραστηριότητες όπως αλλαγή τίτλου


παραμυθιών και νοηματικής απόδοσης.

- Πρέπει να επισημάνουμε, βέβαια, πως υπήρχε και μια προσπάθεια συγγραφής


ομαδικού παραμυθιού σε ολιγομελείς ομάδες που δεν ήταν τελικά επιτυχημένη. Το
γεγονός αυτό, όμως, δεν πτόησε τους μαθητές και ξαναδοκίμασαν από την αρχή.

53
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Μετά το τρέχον σχολικό έτος και την άψογη συνεργασία με 23 λιλιπούτειους μαθητές
αντιληφθήκαμε ότι η εξοικείωση με τα παραμύθια μπορεί να επιτευχθεί με την
καθημερινή ενασχόληση των παιδιών με αυτά. Η συνεχής ενθάρυνσή τους οδήγησε με
επιτυχία στη δημιουργία νέων παραμυθιών.

Οι δραστηριότητες που επιλέχθηκαν είχαν καθαρά παιγνιώδη και βιωματικό χαρακτήρα


και σχετίζονταν με το συγγραφέα, τη δομή του κειμένου, την εικονογράφησή του, την
κατανόηση του κειμένου, χωρίς όμως να ξεφεύγουμε ποτέ από τον πρωτεύοντα στόχο
του ομίλου μας που έχει ως κύριο άξονά του όχι την πληροφόρηση και τη μετάδοση
γνώσεων, αλλά την μεταφορά του μαθητή σε ένα κόσμο μυθοπλασίας. Στόχος μας ήταν
οι μαθητές να απολαύσουν το κείμενο, να αισθανθούν συγκίνηση και να ταξιδέψουν σε
μια άλλη πραγματικότητα. Σε πολλές απο τις δραστηριότητες αυτές τα παιδιά
χρησιμοποιούσαν και άλλες μορφές τέχνης όπως το θεατρικό παιχνίδι, τα εικαστικά, τη
μουσική.

54
2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΡΟΔΟΥ

ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2018-2019

ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΟΜΙΛΟΥ

ΘΕΜΑ:«ΤΑ ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΖΩΑ»

ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΣ: ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΡΟΔΟΣ, 14-06-2019

55
Περιεχόμενα

1 Περίληψη

2 Φόρμα υποβολής Ομίλου 2018-19


3 Αναλυτικό ημερολόγιο δραστηριοτήτων και στόχων ανά τρίμηνο
4 Μαθητές/τριες που συμμετέχουν στον όμιλο
5 Αποτίμηση Α’ φάσης
6 Τελική αποτίμηση Β Φάσης
7 Αποτελέσματα προέρευνας - Αρχικό ερωτηματολόγιο
8 Αποτελέσματα Τελικού Ερωτηματολογίου
9 Συμπεράσματα
10 Ερωτηματολόγιο για τα αδέσποτα ζώα
11 Βιβλιογραφία

56
1. Περίληψη
Ο όμιλος που πραγματοποιήθηκε τη σχολική χρονιά 2018-19, αφορούσε στην
ευαισθητοποίηση στο ζήτημα των αδέσποτων ζώων στη Ρόδο και υλοποιήθηκε με την
ομαδοσυνεργατική μέθοδο, λειτουργώντας ταυτόχρονα μέσα στο πλαίσιο της
διεπιστημονικότητας για τη βελτίωση των στάσεων και γνώσεων με στόχο την
καλλιέργεια ενός ενεργού πολίτη ο οποίος θα είναι ικανός είτε ατομικά είτε ομαδικά να
λαμβάνει αποφάσεις για την προστασία αλλά και τη μείωση των αδέσποτων ζώων.

57
2. Φόρμα Υποβολής Ομίλου 2018-19
ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ
ΓΕΩΡΓΙΑ ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/ΩΝ
ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ ΔΑΣΚΑΛΑ (ΠΕ70)
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ Τα αδέσποτα ζώα
ΤΑΞΗ Α’, Β’, Γ’
ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ (αν ο
αριθμός μαθητών υπερβαίνει 20
τους 20 αιτιολογήστε γιατί)
ΗΜΕΡΑ/ΕΣ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ
2 ώρες την εβδομάδα
ΟΜΙΛΟΥ
Η παρούσα πρόταση επιχειρεί να προσεγγίσει ένα παγκόσμιο περιβαλλοντικό
ζήτημα το οποίο αφορά στα αδέσποτα ζώα, διαμέσου της τυπικής εκπαίδευσης.
Ευρωπαϊκές έρευνες τονίζουν πως είναι αναγκαίο να γίνουν αντιληπτά τα
προβλήματα αναφορικά με την προστασία των ζώων με πρωταρχικό στόχο τους
μαθητές/τριες οι οποίοι/ες πέρα από τις γνώσεις πρέπει να κατανοήσουν την
αξία των ζώων (Scheib et al, 2010).
Η εκπαίδευση είναι εκείνη η οποία θα καλλιεργήσει θετικές στάσεις και
συμπεριφορές, ιδιαίτερα στα μικρά παιδιά τα οποία πρέπει να
συνειδητοποιήσουν τις ευθύνες που έχουν απέναντι στα ζώα και να κατανοούν
τις ανάγκες τους όποιες κι αν είναι (σίτισης, κοινωνικές,
περιβαλλοντικές)(Lawrence et al, 2010).
Στο πλαίσιο αυτό,το2010,πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες η πρώτη Διεθνής
Διάσκεψη με θέμα την εκπαίδευση (Animal Welfare Education), σε συνάρτηση
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
με την αξιοπρεπή διαβίωση των ζώων. Οργανώθηκε υπό τη εποπτεία της
Ευρωπαϊκής Ένωσης, αναγνωρίζοντας αξίες όπως την αλληλεγγύη, την
ενσυναίσθηση και το σεβασμό απέναντι στα ζώα (EU,2010).
Υπάρχουν παραδείγματα χωρών οι οποίες έχουν ενσωματώσει στα Αναλυτικά
Προγράμματα Σπουδών προσεγγίσεις αναφορικά με τη σχέση ανθρώπου και
ζώου (Edwards & Quay, 2010).
Ως εκ τούτου, ο εκπαιδευτικός όμιλος έχει ως γενικότερο στόχο τη διαμόρφωση
των στάσεων μέσω της γνώσης και της καλλιέργειας αξιών, με σκοπό την
ευαισθητοποίηση στο ζήτημα των αδέσποτων ζώων που υφίσταται στο νησί της
Ρόδου.
Η προσέγγιση θα πραγματοποιηθεί με διάφορες παιδαγωγικές μεθόδους
(project, επίλυση προβλήματος, μελέτη περίπτωσης κλπ) ολιστικά και
διαθεματικά με βάση το Αναλυτικό Πρόγραμμα.
• Η απόκτηση γνώσεων αναφορικά με τα ζώα
• Η απόκτηση γνώσεων για τη φροντίδα των ζώων
• Η ανάπτυξη δεξιοτήτων μέσω της διάδρασης ανθρώπων-ζώων
ΣΤΟΧΟΙ / ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ
• Η καλλιέργεια θετικών στάσεων προς τα ζώα αναπτύσσοντας τη συμπόνια
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ
• Η εκμάθηση τρόπων για τη φροντίδα των ζώων
• Η άσκηση της υπευθυνότητας σχετικά με τα κατοικίδια
• Η διάσωση αδέσποτων ζώων
• Η/Υ
ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ • Φυλλάδια εργασίας
• Έντυπο υλικό
ΠΜΣ «ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ» ΠΑΝ/ΜΙΟΥ ΑΙΓΑΙΟΥ, ΦΙΛΟΖΩΙΚΗ
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ
ΡΟΔΟΥ,ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΚΤΗΝΙΑΤΡΙΚΗΣ ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΥ
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ Φάκελος εργασιών, παραγωγή οπτικοακουστικού υλικού
• Διερεύνηση της προϋπάρχουσας γνώσης
• Δημιουργία blog ομίλου
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΕΩΝ • Επίσκεψη στη Φιλοζωική Ρόδου
• Επίσκεψη κτηνίατρου
• Ενημέρωση της τοπικής κοινωνίας
Αξιολόγηση με ερωτηματολόγιο
ΑΛΛΟ
Διάχυση των αποτελεσμάτων

58
3. Αναλυτικό ημερολόγιο δραστηριοτήτων και στόχων ανά τρίμηνο

Εβδ. Θέμα Στόχοι Υλικά

Α΄ τρίμηνο

Ερωτηματολόγια /Δημιουργία Διερεύνηση της προϋπάρχουσας γνώσης Η/Υ και φυλλάδια


η blog και ημερολόγιο δράσεων αλλά και στάσεων απέναντι στα
1
αδέσποτα/ Διάχυση πληροφοριών και
γνώσεων στην κοινωνία
Γνωριμία με τα είδη των Γνωστικοί/εκμάθηση άντλησης Η/Υ, έντυπο υλικό,
η η αδέσποτων/εκμάθηση πληροφοριών από διαφορετικές διάφορα υλικά
2 ,3
φυσιολογίας και ομοταξίας πηγές/διερευνητική μάθηση/ κατασκευών (κόλλες,
δημιουργία lapbook χαρτόνια κ.ά.)
Ζωική ποικιλία του σκύλου και Κατανόηση του ανθρώπινου παράγοντα Η/Υ και φυλλάδια
η της γάτας και τρόποι στη διαμόρφωση της φυσιολογίας των διάφορα υλικά
4
διασταύρωσης από τον άνθρωπο ζώων με αρνητικές συνέπειες/ κατασκευών (κόλλες,
δημιουργία lapbook χαρτόνια κ.ά.)
Είδη ασθενειών που Κατανόηση των εστιών μόλυνσης για τις Η/Υ Άντληση από
προσβάλλουν τα αδέσποτα και οποίες ευθύνεται ο άνθρωπος και των βάσεις δεδομένων/
τρόποι αντιμετώπισης/Η τρόπων που συμβάλλουν στον Φυλλάδια
η η
5 ,6 σημασία του εμβολιασμού και περιορισμό των φαινομένων/
της στείρωσης/ Το πρόβλημα Δημιουργία βιβλιαρίου υγείας των ζώων
«αδέσποτα»/Εστίαση του
προβλήματος στην πόλη μου.

Β΄ τρίμηνο

Συνέντευξη από έναν κτηνίατρο Ανάπτυξη του προφορικού λόγου (μέσω Η/Υ και φυλλάδιο
και καταγραφή απαντήσεων στοχευμένων ερωτήσεων), ανάπτυξη συνέντευξης-
γραπτού λόγου (μέσω καταγραφής των καταγραφής
απαντήσεων) /απόκτηση επιστημονικών απαντήσεων
η γνώσεων με σκοπό την πρόληψη
7
/απόκτηση γνώσεων σχετικά με το
επάγγελμα του κτηνίατρου/ Δημιουργία
δελτίου ερωτήσεων/ σύνθεση
πληροφοριών/ Εκμάθηση αποδελτίωσης
συνέντευξης
Επίσκεψη και εγγραφή στον Ευαισθητοποίηση για ενεργό δράση Φωτογραφικές
φιλοζωικό σύλλογο/έρευνα υπέρ των αδέσποτων / ενεργοποίηση μηχανές
πεδίου της προσωπικής και ομαδικής
η
8 πρωτοβουλίας/Καταγραφή των
συνθηκών διαβίωσης των
αδέσποτων/συλλογή οπτικοακουστικού
υλικού/ επεξεργασία δεδομένων
Τρόποι περιορισμού εξάπλωσης Καλλιέργεια της κριτικής Εικόνες αδέσποτων/
των αδέσποτων σκέψης/κατανόηση του ανθρώπινου φιλοξενούμενων
η παράγοντα στην εξάπλωση του ζώων/ συγκριτική
9
φαινομένου/αναγωγή στην προσέγγιση
προηγούμενη δραστηριότητα/παραγωγή
υλικού για διάχυση
Ιστορική αναδρομή της έννοιας Διερευνητική μάθηση μέσω πηγών της Η/Υ, περιοδικά, βάσεις
η του κατοικίδιου μέσω παγκόσμιας και εγχώριας ιστορίας/ δεδομένων κ.ά.
10 ,
η διαθεματικής προσέγγισης καλλιέργεια κριτικής σκέψης μέσω
11
συγκριτικής προσέγγισης/εκμάθηση 59
ιστορικών στοιχείων
Συμβίωση των κατοικίδιων με Ευαισθητοποίηση και κατανόησης της Η/Υ, Εικόνες
η
12 τον άνθρωπο / κατανόηση των ευθύνης απέναντι στα κατοικίδια/
«αισθημάτων» των ζώων κατανόηση και αναγνώριση των
αναγκών των ζώων σε επίπεδο
επιβίωσης αλλά και
συναισθημάτων/καλλιέργεια της
ενσυναίσθησης
Τα δικαιώματα των ζώων/ Γνωριμία με το νομικό πλαίσιο που Η/Υ Κείμενο βασικού
Ηθική των ζώων αφορά στα ζώα (διεθνές και εθνικό νομικού πλαισίου,
επίπεδο). Κατανόηση των ηθικών Παρουσίαση νομικών
διαστάσεων που διέπουν τον ζωικό συνεπειών με
η
13 κόσμο. Ευαισθητοποίηση και καλλιέργεια δικαστικές αποφάσεις/
κριτικής σκέψης/ ανάπτυξη προσωπικού περιπτώσεις
και ομαδικού αναστοχασμού/κατανόηση κακοποίησης ζώων
της τήρησης των νόμων/καλλιέργεια της
ενσυναίσθησης
Τα αδέσποτα στη λογοτεχνία Γνωριμία με λογοτεχνικά κείμενα με Η/Υ Κείμενα/
η
14 , θέμα τα αδέσποτα ζώα/ Φιλαναγνωσία/ Ποιήματα
η
15 , Κειμενική προσέγγιση / Δημιουργική
η
16 γραφή/Καταγραφή αναγνωσμάτων
σχετικά με το θέμα

Γ΄ τρίμηνο

Τα αδέσποτα στην Τέχνη Γνωριμία με εικαστικές δημιουργίες με Η/Υ Εικόνες & έργα
η
17 , θέμα τα αδέσποτα/Δημιουργική τέχνης / διάφορα
η
18 έκφραση /δημιουργία εικαστικών έργων υλικά κατασκευών
(κόλλες, χαρτόνια κ.ά.)
Άρθρο Καλλιέργεια γραπτού λόγου/κατανόηση Η/Υ
η της διάχυσης της γνώσης/καλλιέργεια
19
σύνταξης κειμένου με θέμα τα
δικαιώματα των ζώων
η
20 , Δημιουργία σποτ Βιωματική συμμετοχή μέσω της Κάμερα
η
21 , δραματοποίησης/ Υπόδυση ρόλων
η
22
Τελικό Τελική συγκριτική προσέγγιση (πιθανής) Ερωτηματολόγια
ερωτηματολόγιο/αξιολόγηση αλλαγής προϋπάρχουσας γνώσης και
η αντιλήψεων/τελική αξιολόγηση δράσης/
23
Αποτύπωση πινάκων /παρουσίαση στην
τάξη/διάχυση
αποτελεσμάτων/υιοθέτηση αδέσποτου
η Παράδοση φακέλου με έντυπο Σύνταξη τελικής παραδοτέας εργασίας/
24
και ηλεκτρονικό υλικό Τελικό υλικό δράσης

4. Μαθητές/τριες που συμμετέχουν στον όμιλο «Τα αδέσποτα ζώα»

Α/Α Όνομα Τάξη/Τμήμα Α/Α Όνομα Τάξη/Τμήμα


1. Ακτύπη Δήμητρα Γ΄1 14 Κόγιας Μάρκος Γ΄1
2. Ακτύπη Χρυσάνθη Γ΄1 15 Κυμπάρης Γιώργος Γ΄1
3. Αλεξανδρόπουλος Νικόλαος Γ΄1 16 Λουκαΐδης Λουκάς Γ΄1
4. Αλμασίδη Ειρήνη Γ΄1 17 Λυριστή Φωτεινή Γ΄1
5. Αννίνου Μαριάνθη Γ΄1 18 Μπουντρονικόλας Νικόλας Γ΄2
6. Δαϊκοπούλου Αντιγόνη Γ΄1 19 Μπουντρονικόλα Χρυσάνθη Β
7. Δανελλάκης Μιχαηλ Α1 20 Παναγοπούλου Μαριλία Γ΄2
8. Δανελλάκη Χρύσα Γ΄1 21 Σαλούστρου Λυδία Γ΄2
9. Ζερβού Ανθούλα Γ΄1
10. Ζερβού Ιωάννα Γ΄1
11. Καριοφυλλάκης Αθανάσιος Γ΄1
12. Καστανάκη Μαρία Γ΄1
13. Καστανίδης Μάριος Γ΄1

60
5. Αποτίμηση Α’ φάσης

Το ημερολόγιο δράσεων που είχε καταρτιστεί αρχικά, ακολουθήθηκε σχεδόν χωρίς


παρέκκλιση. Ειδικότερα, αφιερώθηκαν δύο συναντήσεις εκτός προγραμματισμού, για
τη δημιουργική γραφή(συγγραφή παραμυθιού), καθώς προέκυψε μία συμμετοχή σε
διαγωνισμό και θεωρήθηκε ως ευκαιρία να αναδειχτούν οι γνώσεις που κατακτήθηκαν.
Επιπλέον, αποτελεί και μια μορφή αξιολόγησης του μετασχηματισμού των στάσεων για
τα αδέσποτα και η ικανότητα διάχυσης μηνυμάτων στην ευρύτερη κοινωνία.

Η δημιουργία ιστοσελίδας, του εν λόγω ομίλου έγινε δεκτή με ενθουσιασμό τόσο από
τα παιδιά όσο και από τους γονείς οι οποίοι γίνεται προσπάθεια να συμμετέχουν σε
δραστηριότητες. Αρκετές φορές βοήθησαν σε συγκέντρωση υλικού και προτάθηκαν
ακόμη και δράσεις στις οποίες προθυμοποιήθηκαν να συμμετέχουν.

Η ιστοσελίδα περιέχει το ημερολόγιο δράσεων, έργα των παιδιών αλλά και


υπερσυνδέσεις για περισσότερες πληροφορίες για τα αδέσποτα.

Εμπόδια δεν παρουσιάστηκαν ιδιαίτερα, ωστόσο πρέπει να αναφερθεί ότι ο


σχεδιασμός οφείλει να μην παρουσιάζει ιδιαίτερες δυσκολίες, καθώς απευθύνεται σε
μικρότερες ηλικίες. Ενδεχομένως, μία μεγαλύτερη ηλικιακή ομάδα να μπορούσε να
λειτουργήσει πιο αυτόνομα.

Πραγματοποιήθηκαν με επιτυχία συναντήσεις με φορείς, στις οποίες αναλύθηκαν


περεταίρω απορίες.

Μέχρι στιγμής, έχουν διερευνηθεί τα είδη που ανήκουν στα αδέσποτα, τα είδη των
ασθενειών και τρόποι αντιμετώπισής τους, ο ανθρώπινος παράγοντας στην εξάπλωση
του φαινομένου, η σημασία της στείρωσης και πραγματοποιήθηκε επίσκεψη από
κτηνίατρο στην οποία αντλήθηκαν πληροφορίες υπό την μορφή συνέντευξης. Επίσης
ξεκίνησε η εστίαση του προβλήματος σε τοπικό επίπεδο με παρατήρηση, λήψη
φωτογραφιών και καταγραφή των εκάστοτε παρατηρήσεων.

Τα έργα των παιδιών μετά από κάθε συνάντηση φυλάσσονται σε ατομικό φάκελο που
θα δοθεί μετά το πέρας της σχολικής χρονιάς.

6. Τελική αποτίμηση Β Φάσης

Το τελευταίο τρίμηνο του ομίλου τηρήθηκαν όλες η θεματικές που προαναφέρονται


στον αρχικό προγραμματισμό, εκτός από την ενασχόληση με λογοτεχνικά κείμενα,
καθώς δεν επαρκούσε ο χρόνος για περαιτέρω ανάλυση και εμβάθυνση. Αντί αυτού
παρουσιάστηκε το καινούριο βιβλίο ενός εκπαιδευτή που αφορά στην υιοθεσία και
φροντίδα των σκύλων. Επίσης, δεν πραγματοποιήθηκε η επίσκεψη στη φιλοζωική της
Ρόδου, καθώς θεωρήθηκε ως μη κατάλληλο μέρος για παιδιά της συγκεκριμένης
ηλικίας. Επιπλέον έγινε επεξεργασία εικαστικών δημιουργιών ατομικά και ομαδικά και
ακόμη έγινε χρήση εργαλείων web2 για ευρύτερη διάχυση εφόσον κάθε φορά
ακολουθούσε ανάρτηση στον ιστότοπο του ομίλου, ο οποίος ενημερωνόταν
παράλληλα με τις δραστηριότητες.
61
Μετά το πέρας των γνωστικών παρεμβάσεων και της εκπαίδευσης αξιών για
ευαισθητοποίηση γυρίστηκε ένα ντοκιμαντέρ μικρού μήκους όπου συνοπτικά
παρουσιάζεται
ιάζεται η δράση που υλοποιήθηκε στο σχολείο σε συνεργασία με τον
εκπαιδευτή σκύλων.

Τέλος, πραγματοποιήθηκε η παρουσίαση του ομίλου, ενώπιον των γονέων, κατά την
οποία οι μαθητές/τριες εισηγήθηκαν θεματικές που επεξεργάστηκαν στις συναντήσεις,
ενημερώνονταςς και διαχέοντας ταυτόχρονα τις γνώσεις τους.

Οι μαθητές/τριες που εγγράφηκαν αρχικά, παρέμειναν μέχρι το τέλος και συμμετείχαν


σε όλες τις δραστηριότητες

7. Αποτελέσματα προέρευνας - Αρχικό ερωτηματολόγιο

Για την αποτίμηση των γνώσεων και των στάσεων τωντων παιδιών δόθηκε το ίδιο
ερωτηματολόγιο στο ξεκίνημα του ομίλου και μετά το πέρας, ώστε να υπάρχουν
συγκρίσιμα δεδομένα για τα αποτελέσματα. Το ερωτηματολόγιο παρατίθεται
παρακάτω.

Ακολουθούν οι πίτες με τα αποτελέσματα του αρχικού ερωτηματολογίου και τα


αποτελέσματα του τελικού ερωτηματολογίου.

62
63
64
65
66
67
8.ΑποτελέσματααΤελικούοΕρωτηματολογίου
8.Αποτελέσματα

68
69
70
71
72
73
74
9. Συμπεράσματα

Αρχικά διαφαίνεται ότι τα παιδιά δεν γνώριζαν στην πλειονότητά τους ότι αδέσποτα
χαρακτηρίζονται μόνο ο σκύλος και η γάτα, καθώς ανέφεραν και άλλα ζώα που
συναντάμε στον αστικό ή ημιαστικό ιστό, κάτι που τελικά έγινε κατανοητό και φαίνεται
στις απαντήσεις του τελικού ερωτηματολογίου. Επίσης, αναφορικά με το αίσθημα του
φόβου, βλέπουμε αρχικά πως σχεδόν το ¼ δηλώνει ότι φοβάται τα αδέσποτα ενώ προς
το τέλος το ποσοστό εκμηδενίζεται, γεγονός που δείχνει αλλαγή στάσης.

Σχετικά με το άσυλο ζώων αλλά και τη μεταφορά τραυματισμένου ζώου δεν υπάρχει
μεγάλη διαφοροποίηση, γεγονός που φανερώνει ότι σε αυτήν την ηλικία τα παιδιά
έχουν έντονη τάση ανθρωπομορφισμού καθώς ταυτίζονται με τα μικρά ζώα.

Αναφορικά με δωρεές και βοήθεια σε συλλόγους, βλέπουμε ότι η πλειονότητα ήδη έχει
εμπλακεί μέσω της οικογένειας σε τέτοιου είδους προσφορές, γεγονός που δείχνει
αυξημένη ευαισθητοποίηση.

Σχετικά με την υιοθεσία ζώου, στο αρχικό ερωτηματολόγιο βλέπουμε μεγαλύτερο


αριθμό ενώ στο τελικό ερωτηματολόγιο απαντούν ότι υιοθέτησαν λιγότεροι κάποιο
ζώο. Ενδεχομένως, στις συναντήσεις να συνειδητοποίησαν πως η υιοθεσία απαιτεί
περισσότερες υποχρεώσεις και πως το τάισμα κάποιου αδέσποτου στη γειτονιά να μην
συνεπάγεται την έννοια της υιοθεσίας.

Στο ερώτημα αν τα ζώα φοβούνται τους ανθρώπους, βλέπουμε ότι στο τελικό
ερωτηματολόγιο συμφώνησαν περισσότεροι από ότι στο αρχικό. Αυτό ενδεχομένως να
δείχνει ότι έγινε κατανοητό το αίσθημα των αδέσποτων, καθώς όπως ειπώθηκε και
παραπάνω μειώθηκε ο φόβος απέναντι στα αδέσποτα, οπότε έγινε αντιληπτό πως και
τα ζώα φοβούνται. Επίσης, έχουν κατανοήσει όλοι πως τα ζώα δεν μπορούν να μένουν
σπίτι μόνα όταν οι ιδιοκτήτες φεύγουν για κάποιο χρονικό διάστημα.

Στο ερώτημα αν τα αδέσποτα μπορούν να βρουν τροφή μόνα τους, βλέπουμε πως
αυξήθηκαν οι θετικές απαντήσεις, καθώς επισημάνθηκε από κτηνίατρο πως θα ήταν
καλύτερα να αποφεύγεται το τάισμα στο δρόμο. Στο ζήτημα αυτό έχουν αναφέρει και
έρευνες που δείχνουν πως τα φαγητά των ανθρώπων που πετούν στον δρόμο
δημιουργούν εστίες μόλυνσης, τόσο για τον άνθρωπο όσο και για το ζώο.

Στην αισθητική και στην εμφάνιση του ζώου βλέπουμε αρχικά να κυριαρχεί ο
ανθρωποκεντρικός τρόπος σκέψης, κάτι που αποδεικνύουν και οι έρευνες, καθώς οι
μικρότερες ηλικίες δίνουν περισσότερη έμφαση στην εμφάνιση του ζώου και
γενικότερα δείχνουν μεγαλύτερη συμπάθεια στα πιο μικρόσωμα κατοικίδια.

Για το αν αρρωσταίνουν πιο δύσκολα τα αδέσποτα, βλέπουμε ότι κατανόησαν πως τα


αδέσποτα νοσούν το ίδιο με τα κατοικίδια, ενώ αρχικά φαίνεται πως θεωρούσαν τα
αδέσποτα πιο «σκληραγωγημένα» από ότι τα κατοικίδια.

Αναφορικά με τους λόγους που υπάρχουν αδέσποτα, φαίνεται ότι μετά τις συναντήσεις
αναφέρονται οι πραγματικοί λόγοι ενώ στο αρχικό ερωτηματολόγιο βλέπουμε εκτός
από την άγνοια να αναφέρονται και λόγοι που δείχνουν ανθρωπορφισμό.

75
Στην ερώτηση πως μπορούμε να βοηθήσουμε τα αδέσποτα βλέπουμε μια
διαφοροποίηση στον αριθμό των απαντήσεων, κάτι που σημαίνει πως έμαθαν
διάφορες εναλλακτικές.

10. Ερωτηματολόγιο για τα αδέσποτα ζώα

Είμαι αγόρι …… - κορίτσι……

Πηγαίνω στην ……… τάξη

Επιλέγω ΝΑΙ ή ΟΧΙ

1 Αν δω τραυματισμένο ζώο θα το μεταφέρω στον γιατρό. ΝΑΙ ΟΧΙ

2 Αν δω ένα αδέσποτο ζώο θα το μεταφέρω σε άσυλο ζώων.

3 Αισθάνομαι όμορφα όταν ταΐζω ένα αδέσποτο ζώο.

4 Δίνω χρήματα για την προστασία των ζώων ή λέω στους γονείς μου να το κάνουν.

5 Μου αρέσει να βοηθάω σταθμούς , κέντρα ή συλλόγους που φροντίζουν αδέσποτα ζώα.

6 Όταν με πλησιάζουν αδέσποτα ζώα, φοβάμαι.

7 Έχω υιοθετήσει αδέσποτο ζώο.

Επιλέγω ΣΥΜΦΩΝΩ ή ΔΙΑΦΩΝΩ


8 Τα αδέσποτα ζώα φοβούνται τους ανθρώπους. ΣΥΜΦΩΝΩ ΔΙΑΦΩΝΩ

9 Όταν οι ιδιοκτήτες ζώων πάνε διακοπές, αυτά μπορούν να ζήσουν μόνα τους στο
σπίτι ή στον δρόμο.

10 Τα αδέσποτα ζώα βρίσκουν εύκολα τροφή μόνα τους.

11 Τα αδέσποτα ζώα είναι πιο άγρια από αυτά που ζουν σε σπίτια.

12 Τα κατοικίδια είναι πιο όμορφα από τα αδέσποτα.

13 Τα αδέσποτα ζώα δεν αρρωσταίνουν ποτέ.

Απαντώ στις παρακάτω ερωτήσεις:

Ποια είδη ζώων ανήκουν στα αδέσποτα;


…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………

76
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………

Ποιος πιστεύεις ότι είναι ο λόγος που υπάρχουν αδέσποτα;


…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
……………………………………………………………

Αν ένα αδέσποτο μπορούσε να μιλήσει, τι θα μας έλεγε;


………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………

Πώς μπορούμε να βοηθήσουμε τα αδέσποτα;


………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………………………………………………………………………………………………………
………………………………………………………

Διαλέγω μία απάντηση

Αν σου χάριζαν έναν σκύλο ή μία γάτα θα προτιμούσες να είναι ένα αδέσποτο ή αγορασμένο
από μαγαζί (εκτροφέα);

Αδέσποτο

Από μαγαζί

Κυκλώνω μόνο εικόνες με αδέσποτα

∆εν είν αι δυν ατή η εµφάν ιση της εικόνας. Ί σως ν α µην επαρκε ί η µν ήµη του υπολ ογ ιστή γ ια το άν οιγ µα της εικόνας ή ίσως η εικόν α να έχ ει καταστραφεί. Επαν εκκιν ήστε τον υπολ ογ ιστή και αν οίξτε ξαν ά το αρχείο. Α ν εµφαν ίζεται ακόµα το κόκκιν ο x, ίσω ς ν α
πρέπει ν α διαγ ράψετε την εικόν α και ν α την εισαγ άγ ετε ξαν ά.
∆εν είν αι δυν ατή η εµφάν ιση της εικόνας. Ίσω ς ν α µην επαρκεί η µν ήµη του υπολ ογ ιστή γ ια το άν οιγ µα της εικόνας ή ίσω ς η εικ όν α να έχ ει καταστραφεί. Επαν εκκινήστε τον υπολ ογ ιστ ή και αν οίξτε ξαν ά το αρχείο. Α ν εµφαν ίζεται ακόµα το κόκκιν ο x, ίσως ν α
πρ έπει ν α διαγ ράψετε την εικόν α και ν α την εισαγ άγ ετε ξαν ά.

Σε ευχαριστώ που απάντησες στις ερωτήσεις. Είναι πολύ χρήσιμες οι απαντήσεις σου.

77
11. ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ
ΞΕΝΌΓΛΩΣΣΗ
André H. S. Menezes, Kelvin R. M. de O., Luciana P. Oliveira, Paulo J. de S. Oliveira.
(2017). "IoT Environment to Train Service Dogs", Smart Cities (S3C) 2017 IEEE First
Summer School on, pp. 137-140.

Ardila Galvis, J. O. A., Santos Baquero, O., Dias, R. A., Ferreira, F., Nestori Chiozzotto, E.,
& Grisi-Filho, J. H. H. (2015). Monitoring techniques in the capture and adoption of
dogs and cats. Geospatial Health. 10(2).

Carvelli, A., Iacoponi, F. & Scaramozzino,P. (2016). “A Cross-Sectional Survey to Estimate


the Cat Population and Ownership Profiles in a Semirural Area of Central Italy”.
BioMed Research International.

D. N. Durrheim, D.N.,Rees,H., Briggs, D.J. & Blumberg, L.H.(2015). Mass vaccination of


dogs, control of canine populations and post-exposure vaccination–necessary but not
sufficient for achieving childhood rabies elimination. Tropical Medicine and
International Health. Vol.20.

Edwards, J.D. & Quay, J.A. (2010). Animals in School Education Trust (AISET).
International Conference on Animal Welfare Education: Everyone is Responsible.
European Union, Brussels, 1–2 October 2010.

European Union. (2010). International Conference on Animal Welfare Education:


Everyone

http://iahaio.org

https://en.wikipedia.org/wiki/Cultural_depictions_of_the_dog

https://www.e-nomothesia.gr/kat-zoa-suntrophias-prostasia-zoon/n

Huang,C.H., Shen,P.Y. & Huang, Y.C. (2015). "IoT-based physiological and environmental
monitoring system in animal shelter". Seventh International Conference on Ubiquitous
and Future Networks.pp. 317-322.

is Responsible. Brussels, 1–2 October 2010.

Lawrence, A.B., Muldoon, J., Lakestani, N., Currie, C.E. & Williams, J. (2010). Welfare
Education: Evidence for Action. International Conference on Animal Welfare
Education: Everyone is Responsible. European Union, Brussels, 1–2 October 2010.

Mohd Zain, S., Rahman, R., & Lewis, J. (2015). Stray animal and human defecation as
sources of soil-transmitted helminth eggs in playgrounds of Peninsular Malaysia.
Journal of Helminthology, 89(6).

Prudkov,P.N. & Rodina, O.N. (2016). On Altruism Toward Nonhuman Animals. Society &
Animals. Volume 24. Issue 4.
78
Rusu, A. S., Pop, D. & Turner, D. C. (2018) "Geographically Apart, Attitudinally Very Close:
A Comparison of Attitudes toward Animals between Romania and Mexico City,"
People and Animals. The International Journal of Research and Practice. Vol. 1 Iss 1.

San Miguel, S.F., Burgess, W., Davis, K.S.C., Reed, D. & Adedokun, O. (2013). The Impact
of Using a Veterinary Medicine Activity Book in the Classroom on Fifth- and Sixth-
Grade Students' Depictions of Veterinarians. Journal of Veterinary Medical Education.
Vol.40, No. 4.

Scheib, M.H., Roeper, L. & Hametter, M. (2010) Animal Welfare Education for Children.
International Conference on Animal Welfare Education: Everyone is Responsible.
European Union, Brussels, 1–2 October 2010.

Schlingmann, T. (2014). Das Tier und Wir: Über die Gesellschaftlichkeit von Tieren mit
Bezug zur sozialen Intervention. Diplomica Verlag GmbH, Hamburg.

Seimenis,A. & Tabbaa, D. (2014). Stray animals and public health in the South
Mediterranean and the Middle East region. Veterinaria Italian.

Serpell, J. & Paul,E. (2002). Pets and the Development of Positive Attitudes to animals.
In: a. Manning & J. Serpell, (Eds.), Animals and Human Society. New York and London:
Routledge. Taylor and Francis Group.

Tateishi, K., Tsuzimura, A., Ohtani, N. & Ohta, M. (2010). A Relationship Between the
Personality of an Owner and the Aggression Behavior of the Dog. 12th International
IAHAIO Conference Stockholm. July 1-4, 2010, Stockholm, Sweden.

Turner, D.C. (2010). Importance of Animals to Children, Anthropomorphism, and the


Development of Empathy. International Conference on Animal Welfare Education:
Everyone is Responsible. Brussels, 1–2 October 2010.

Walsh, F. (2009). Human-Animal Bonds II: The Role of Pets in Family Systems and
FamilyTherapy. Family Process, 48:481–499.

ΕΛΛΗΝΟΓΛΩΣΣΗ

Καραγεωργάκης Σ., Λιθοξοΐδου, Λ., Αραμπατζίδου, Φ., Κουράκης, Κ. & Γεωργόπουλος,


Α. (2005). Περιβαλλοντική Ηθική και στο Σχολείο: Η Εκπαίδευση Αξιών Ανοίγει Νέα
Μονοπάτια. Στο Μ. Καϊλα, Ε. Θεοδωροπούλου, Α. Δημητρίου, Γ. Ξανθάκου & Ν.
Αναστασάτος (επιμ.), Περιβαλλοντική Εκπαίδευση, Ερευνητικά Δεδομένα και
Εκπαιδευτικός Σχεδιασμός, Ατραπός, Αθήνα, 2005, σ.σ. 285-305.

Καραγεωργάκης, Σ. (2010). Η Ενσυναίσθηση ως Βάση για την ηθική Εκτίμηση των άλλων
Ζώων. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Πολιτικής &
Διαχείρισης, Τμήμα Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 28-30 Μαΐου 2010.

Μπακτή, Τ., Θεοχαρόπουλος, Δ., Σημαιοφόρος, Θ. & Ματθόπουλος, Δ. (2010).


Ευθανασία: Ηθικά Διλήμματα της Βιοτικής Συνιστώσας του Περιβάλλοντος. Πρακτικά

79
3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Πολιτικής & Διαχείρισης, Τμήμα
Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 28-30 Μαΐου 2010.

Ξανθάκου, Γ. & Καΐλα, Μ. (2002).Το Δημιουργικής Επίλυσης Πρόβλημα. Ατραπός,


Αθήνα.

Παπαβασιλείου, Β. (2015). Η Αξιοποίηση της Τοπικής Γνώσης στο Πλαίσιο της


Εκπαίδευσης για την Αειφόρο Ανάπτυξη. Στο Β. Παπαβασιλείου (επιμ.), Αειφορικές
Τοπικές Κοινωνίες: Ουτοπία ή Πραγματικότητα; Έκδοση ΠΜΣ «Περιβαλλοντική
Εκπαίδευσης», Πανεπιστήμιο Αιγαίου.

Παπαδημητρίου, Ε. (2010). Περί Ηθικής, Αλληλεγγύης και αειφορίας: Διαπιστώσεις από


Έρευνες σε Νέους. Πρακτικά 3ου Πανελλήνιου Συνεδρίου Περιβαλλοντικής Πολιτικής
& Διαχείρισης, Τμήμα Περιβάλλοντος, Πανεπιστήμιο Αιγαίου, 28-30 Μαΐου 2010.

Παπαδοπούλου Π. & Παραστατίδου Α. (2009) Δημοφιλή και μη δημοφιλή ζώα στα


παιδιά της προσχολικής ηλικίας. 6ο Πανελλήνιο Συνέδριο Διδακτικής των Φυσικών
επιστημών και Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση - Οι πολλαπλές προσεγγίσεις της
διδασκαλίας και της μάθησης των Φυσικών Επιστημών, Παιδαγωγική Σχολή
Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας, Φλώρινα, 7-10 Μαΐου 2009.

Παπαποστόλου, Κ.(2017) Το δώρο . Αθήνα : Well Done.

Ρώσση-Ζαίρη,Ρ. (2010). Ένα αδέσποτο σκυλάκι. Αθήνα: Ψυχογιός.

Φραντζεσκάκης, Γ. (2011). Ο Χαμένος Κρίκος της Ανθρώπινης Υπερηφάνειας ή


«argumentum ad popoulum». Στο Α.Α Λυδάκη & Γ.Ν. Μπασκόζος (επιμ.), Περί Ζώων:
Με Λογική και συναίσθημα. Αθήνα: Ψυχογιός.

Χούκλη, M. (2011). Τηλε-Θέμα ή Τηλε-Θύμα; Στο Α.Α Λυδάκη & Γ.Ν. Μπασκόζος (επιμ.),
Περί Ζώων: Με Λογική και συναίσθημα. Αθήνα: Ψυχογιός.

80
2ο ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΠΟΛΕΩΣ ΡΟΔΟΥ

Λογοτεχνικός Φιλαναγνωστικός όμιλος


Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός

« Μύθι, μύθι ….παραδοσιακό παραμύθι ».

Υπεύθυνη ομίλου: Ευαγγελία Καρβούνη


Καρβ

Αποτίμηση- Αξιολόγηση ομίλου

81
Περιεχόμενα

Εισαγωγή – Περίληψη- Θέμα σελ 3

Φόρμα υποβολής ομίλου σελ 4-7

Αναλυτικό πρόγραμμα σελ 8-9

Ενδεικτικό αναλυτικό πρόγραμμα σελ 10-17

Συμμετέχοντες μαθητές σελ 17

Αξιολόγηση του ομίλου λογοτεχνίας α΄φάση σελ 18

Επίτευξη στόχων μέσω δραστηριοτήτων σελ 19

Αξιολόγηση του ομίλου λογοτεχνίας σελ 20

Βιβλιογραφία σελ 21

Ηλεκτρονικές διευθύνσεις σελ 22

82
Περίληψη-Θέμα

" Θα σας πούμε παραμύθι ,

το κουκί και το ρεβίθι

που ΄χει ρήγισσες ,ρηγάδες και ξυπόλητες κυράδες ,

ήρωες μέσα στα κάστρα κι αφεντάδες , άστα βράστα !

Στις μέρες μας παρατηρείται Διεθνώς αλλά και στην Ελλάδα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον
για την προφορική λαϊκή αφήγηση. Στις Η.Π.Α και σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν
αναδειχθεί σύγχρονοι παραμυθάδες που αφηγούνται παραμύθια σε ακροατήριο
ενηλίκων , ιδρύονται φεστιβάλ παραμυθιού αλλά και εργαστήρια στα οποία διδάσκεται
η τέχνη της αφήγησης .

Το παραδοσιακό- λαϊκό παραμύθι είναι αναπόσπαστο κομμάτι της προφορικής


παράδοσης , μια πεζή λογοτεχνική αφήγηση του λαού , χωρίς συγκεκριμένο τόπο και
χρόνο , χωρίς λεπτομερείς περιγραφές προσώπων ή πραγμάτων και μία αφήγηση όπου
όλα μπορούν να συμβούν και τίποτα δεν είναι ακατόρθωτο. Δίνει τη δυνατότητα στους
αναγνώστες να ζήσουν σε έναν ονειρώδη και φανταστικό κόσμο μακριά από την πεζή
πραγματικότητα της καθημερινής ζωής και με το ευτυχές τέλος αναπτερώνει τις ελπίδες
των αναγνωστών.

Το παραμύθι αποτελεί ένα σπουδαίο εργαλείο στα χέρια του / της εκπαιδευτικού . Ένα
παιδί μαθαίνει πιο ευχάριστα μέσα από τα παραμύθια και τις δραστηριότητες που
μπορεί ένας εκπαιδευτικός να σχεδιάσει µε αφορμή ένα παραμύθι.

Μπορούμε να το χρησιμοποιήσουμε ως αφετηρία και να στοχεύσουμε στη σφαιρική


ανάπτυξη της προσωπικότητας και των ικανοτήτων του αξιοποιώντας όλους τους
τύπους της νοημοσύνης του, σύμφωνα µε τον Garner .

Η γλώσσα του είναι απλή, κατανοητή ,μεστή από λέξεις. Με τη χρήση κατάλληλου
λεξιλογίου (Ντούλια, 2010, σ.204), µε το οποίο οι μαθητές έχουν εξοικειωθεί μέσα από
την επαφή και γνωριμία µε το παραμύθι, μπορούν να συντάξουν ένα κείμενο,
ολοκληρωμένο νοηματικά και δομημένο σωστά.

Το παραμύθι ανοίγει δρόμους σκέψης και δράσης, ευαισθητοποιεί και πείθει για το
ανεξάντλητο πεδίο δημιουργικότητας κάθε ατόμου.

Τέλος, μέσα από τις διάφορες δραστηριότητες τα παιδιά ασκούνται σε διάφορες


μορφές συμπεριφοράς και κοινωνικής μαθητείας αλλά, και ψυχαγωγούνται.

83
Φόρμα υποβολής

Όμιλος 2018-2019

ΤΙΤΛΟΣ: « Μύθι, μύθι ….παραδοσιακό παραμύθι ».

ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ Καρβούνη Ευαγγελία


ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ/ΩΝ
ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑ Δασκάλα ΠΕ 70
ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ Παιδική Λογοτεχνία
ΤΑΞΗ Δ΄-Ε΄-Στ΄ Δημοτικού
ΑΡΙΘΜΟΣ ΜΑΘΗΤΩΝ (αν ο 21
αριθμός μαθητών υπερβαίνει
τους 20 αιτιολογήστε γιατί)
ΗΜΕΡΑ/ΕΣ & ΩΡΕΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ Παρασκευή – Εβδομαδιαίως 2 ώρες
ΟΜΙΛΟΥ
ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ
"Υπάρχει τίποτα αληθινότερο από την αλήθεια;
Ναι… το παραμύθι. Αυτό δίνει νόημα αθάνατο
στην εφήμερη αλήθεια"
Νίκος Καζαντζάκης
Το παραμύθι αποτελεί αναπόσπαστο κομμάτι
του πολιτισμού κάθε λαού.
Γι ' αυτό και σκοπός του συγκεκριμένου
φιλαναγνωστικού ομίλου είναι να γνωρίσει ο
μαθητής και να αγαπήσει τα παραδοσιακά
παραμύθια του τόπου του και της ευρύτερης
περιοχής αλλά και να μεταδώσει τη γνώση αυτή
σε μαθητές μικρότερης ηλικίας μπαίνοντας στη
θέση του παραμυθά .
ΣΤΟΧΟΙ / ΠΡΟΣΔΟΚΩΜΕΝΑ
ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Ειδικότερα οι μαθητές θα καταφέρουν
• να επισημάνουν τους τίτλους των
παραμυθιών που θα επεξεργαστούμε
,τις εκδόσεις και την υπόθεση κάθε
ιστορίας
• να ασκηθούν στην παρουσίαση ενός
παραμυθιού στους συμμαθητές τους
• να εκφράσουν τα συναισθήματά τους με
την εικονογράφηση σκηνών
• να ασκηθούν στο δημιουργικό γράψιμο
αναπτύσσοντας κριτική σκέψη
• να εντοπίσουν και να αναγνωρίσουν τις
αξίες και τις ιδέες που ενυπάρχουν στα
παραμύθια
• να αναγνωρίζουν μέσα στα
84
κείμενα κοινωνικούς ρόλους, κοινωνικά,
εθνικά, πολιτισμικά στερεότυπα και την
οπτική γωνία από την οποία μιλά κάποιο
πρόσωπο
• να δραστηριοποιήσουν τη φαντασία
τους δίνοντας τις δικές τους διαστάσεις
στους ήρωές τους
• να ταυτιστούν με τους ήρωες των
ιστοριών βιώνοντας τα συναισθήματα
τους στην κάθε στιγμή της πλοκής και
της εξέλιξης του έργου
• να αναπτύξουν την εφευρετικότητα
δίνοντας ένα εναλλακτικό σενάριο για
μια νέα εξέλιξη της ιστορίας
• να μοιραστούν τη χαρά που προσφέρει
η ανάγνωση ενός παραμυθιού με τους
συμμαθητές τους, ανταλλάσσοντας
εμπειρίες, ιδέες, γνώμες συμφωνίες ή
διαφωνίες, καλλιεργώντας κλίμα
γόνιμου διαλόγου
• Τέλος να καλλιεργήσουν τη γλωσσική
τους έκφραση, εκφράζοντας τις σκέψεις
και τις εντυπώσεις τους.

ΔΙΔΑΚΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ • Βιβλία, κείμενα, έντυπο υλικό,


διαδικτυακά προσφερόμενο υλικό
ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑ ΜΕ ΦΟΡΕΙΣ • Βιβλιοθήκη, Διεθνές Κέντρο Λογοτεχνών
και Μεταφραστών Ρόδου, βιβλιοπωλείο ,
σύγχρονους παραμυθάδες αλλά και με
γιαγιάδες - παππούδες που θα θελήσουν
να συνεισφέρουν στη συνέχιση της
παράδοσης κ.ά.
ΠΑΡΑΔΟΤΕΑ • Οι εργασίες των μαθητών, ομαδικές και
ατομικές
• Η σύνθεσή τους σε ηλεκτρονικό έντυπο
με ενότητες κείμενα δημιουργικής
γραφής των μαθητών,
βιβλιοπαρουσιάσεις, σύντομες
αναλύσεις έργων δημιουργία, κόμικς κ.ά.
• Εκδήλωση/παρουσίαση των εργασιών
των παιδιών.
• Συγγραφή του δικού μας παραμυθιού
και προσπάθεια μετάφρασης στα
αγγλικά λόγω της συμμετοχής μας στο
πρόγραμμα Εrasmus +του σχολείου μας.
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΡΑΣΕΩΝ • Γνωριμία με τα ιδιαίτερα ,βασικά δομικά
και χαρακτηριστικά στοιχεία του
παραμυθιού
(Θέματα-δομή- πλοκή-χαρακτήρες -
σκηνικό-σύμβολα και συμβολισμοί)

85
• Ανάγνωση αλλά και ερμηνεία κειμένων -
επεξεργασία των αναδυόμενων θεμάτων
όπως το καλό -κακό, δίκαιο-άδικο,
γενναιότητα- δειλία, ρατσισμό-
υποστήριξη διαφορετικότητας κ.ά
• Ασκήσεις δημιουργικότητας στην τάξη:
μίμηση - δραματοποίηση τμημάτων μιας
ή περισσότερων ιστοριών ή ακόμη και
μιας ολόκληρης ιστορίας (από αυτές που
έχουμε πει ή έχουμε
διαβάσει),δημιουργία
προσωπογραφιών, παιχνίδια, και
δημιουργικός μετασχηματισμός
κειμένων.
• Πρόσκληση συγγραφέα
• Συνεργασία με Διεθνές Κέντρο
Λογοτεχνών και Μεταφραστών Ρόδου
• Ομαδικές και ατομικές εργασίες
μαθητών,
α) στη δημιουργική γραφή διάφορων ειδών
λόγου: ποιητικών/λογοτεχνικών κειμένων,
πολυτροπικών κειμένων (λόγος με
εικόνα/φωτογραφία/σκίτσο), σύντομων
θεατρικών κειμένων
β) Βιβλιοπαρουσιάσεις, σύντομες αναλύσεις
των παραδοσιακών παραμυθιών και κειμένων
δημιουργικής έκφρασης κάθε είδους και
παρουσίασή τους στον Όμιλο και στα άλλα
παιδιά του σχολείου
• Συμμετοχή σε μαθητικούς διαγωνισμούς
• Επισκέψεις/ συνεντεύξεις με σύγχρονους
δημιουργούς
• Επισκέψεις στη Βιβλιοθήκη, στο Διεθνές
Κέντρο Λογοτεχνών και Μεταφραστών
Ρόδου, σε βιβλιοπωλείο κ.ά.

ΑΛΛΟ Ο όμιλος πραγματοποιείται και στο πλαίσιο του


προγράμματος Erasmus+
" Reading-A window to new worlds and a door to
new experiences" του σχολείου μας.

86
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Συναντήσεις Θέματα
1η συνάντηση Θέμα: Συνάντηση και γνωριμία
των νέων
<<παραμυθάδων>>

2η συνάντηση Θέμα: Γνωριμία με ήρωες και


μοτίβα των σύγχρονων και
παραδοσιακών παραμυθιών
3η συνάντηση Θέμα: Ανάγνωση της
χριστουγεννιάτικης ιστορίας "
Χριστούγεννα του κόσμου ",
επεξεργασία αλλά και
εικονογράφηση από τους
μαθητές

4η συνάντηση Θέμα: Συνάντηση με τη


συγγραφέα παιδικών
παραμυθιών κα. Γεωργία
Χαϊδεμενοπούλου

5η συνάντηση Συνέχεια της επίσκεψης από τη


συγγραφέα

6η συνάντηση Ανάγνωση του παραμυθιού "


Τρισεύγενη", επεξεργασία (
εντοπισμός λειτουργιών )
7η συνάντηση Δραματοποίηση του
παραμυθιού αλλά και
εικονογράφηση από τους
87
μαθητές
8η συνάντηση Ανάγνωση του παραμυθιού
"Κουντούρα ", αφήγηση και
ανάλυση του κειμένου (
εντοπισμός λειτουργιών )
9η συνάντηση Δημιουργική γραφή - συνέχιση
της ιστορίας μετά από ένα
σημείο - ομαδική αξιολόγηση
των παραγόμενων κειμένων -
επιλογή του καλύτερου-
εικονογράφηση
10η συνάντηση 1η απόπειρα συγγραφής
ομαδικού παραμυθιού
11η συνάντηση Συνέχιση της συλλογικής
εργασίας
12η συνάντηση Επεξεργασία του παραμυθιού
μας - διαλογική συζήτηση για
πρόσθεση ή αφαίρεση σκηνών
13η συνάντηση Μοίρασμα σκηνών και
εικονογράφηση α΄ μέρος
14η συνάντηση Εικονογράφηση β΄ μέρος
15η συνάντηση Ολοκλήρωση παραμυθιού
Σύνθεση κειμένου και
εικονογράφησης , επιλογή
τίτλου
16η συνάντηση Αφήγηση - επεξεργασία
παραμυθιού "Η Φτέρενη κόρη¨
17η συνάντηση Εναλλακτικοί τρόποι
παρουσίασης του παραμυθιού
" Η φτέρενη κόρη"
18η συνάντηση Δραστηριότητες παρουσίασης
του παραμυθιού "Η Φτέρενη
κόρη¨
19η συνάντηση Πρόβα για την παρουσίαση της
ημερίδας
20η συνάντηση Ημερίδα παρουσίασης των
εργασιών του ομίλου και του
συλλογικού έργου
21η συνάντηση Αποτίμηση- Αξιολόγηση της
ημερίδας και του ομίλου από
τα ίδια τα μέλη- μαθητές

88
ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

1η συνάντηση

Θέμα: Συνάντηση και γνωριμία των νέων

<<παραμυθάδων>>

Στόχοι:

• Να συζητήσουν για τα βιβλία που αγαπούν τα παιδιά.

• Να μοιραστούν εμπειρίες , γνώσεις, απόψεις σχετικά με βιβλία που έχουν


διαβάσει.

Υλικά-Μέσα:

• Φύλλα εργασίας-Έντυπα-Διαδίκτυο

2η συνάντηση

Θέμα: Συνάντηση με τη συγγραφέα παιδικών παραμυθιών Γεωργία


Χαϊδεμενοπούλου

Στόχοι:

• Να έρθουν σε επαφή δια ζώσης με συγγραφέα για να εμπνευστούν και να δουν


την αγάπη των συγγραφέων για την ανάγνωση και τα βιβλία

• Να τροφοδοτηθεί η φαντασία τους

Δράσεις:

• Λίγα λόγια για τον ορισμό του παραμυθιού – μοτίβα, διαφορές από το μύθο

• Ιστορικά στοιχεία και ρίζες παραμυθιού στην Ελλάδα

• Ο Βλαντιμίρ Πρόπ και πώς ξεκίνησε το σκεπτικό της ταξινόμησης των παραμυθιών

• Ταξινόμηση των παραμυθιών με βάση τη δομή του παραμυθιού

• Λειτουργίες, τα μεταβαλλόμενα και τα σταθερά στοιχεία των παραμυθιών

• Οι εφτά δρώσες δυνάμεις σύμφωνα με Προπ

• 31 λειτουργίες

• ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ: Ο ΒΑΣΙΛΙΑΣ ΒΑΤΡΑΧΟΣ, θα ζητήσουμε από τα παιδιά να εντοπίσουν


λειτουργίες της δομής του παραμυθιού

3η συνάντηση

89
Θέμα:

• Γνωριμία με συγγραφείς μέσω διαδικτύου

• Λειτουργία δανειστικής Βιβλιοθήκης

Στόχοι:

• Να γνωρίσουν κάποιους συγγραφείς μέσα από συνεντεύξεις που έχουν δώσει

• Να εκθέσουν και να εκφράσουν απόψεις , γνώμες για αυτούς

• Να συνειδητοποιήσουν πως οι συγγραφείς είναι απλοί άνθρωποι

• Να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως: Πώς θα ήταν η ζωή σου, αν ήσουν


συγγραφέας;

• Να λειτουργήσουν δανειστική βιβλιοθήκη με προσωπική εργασία ή να


ανταλλάξουν μεταξύ τους βιβλία.

Υλικά:

Διαδίκτυο-Βιβλία-Έντυπο υλικό

4η συνάντηση

Θέμα: Παρουσίαση του αγαπημένου τους παραμυθιού

Στόχοι:

• Να επισημάνουν τον τίτλο, τις εκδόσεις και την υπόθεση κάθε ιστορίας

• Να μοιραστούν τη χαρά που προσφέρει η ανάγνωση ενός παραμυθιού με τους


συμμαθητές τους , ανταλλάσσοντας εμπειρίες, ιδέες, γνώμες συμφωνίες ή
διαφωνίες, καλλιεργώντας κλίμα γόνιμου διαλόγου

• Να καλλιεργήσουν τη γλωσσική τους έκφραση, εκφράζοντας τις σκέψεις και


τις εντυπώσεις τους.

Υλικά :

Βιβλία, φύλλα εργασίας, ζωγραφιές

5η συνάντηση

Θέμα: Επίσκεψη στη Δημόσια Κεντρική Βιβλιοθήκη Ρόδου

Στόχοι

Οι μαθητές:
90
• Να εξοικειωθούν με τον χώρο της βιβλιοθήκης.

• Να γνωρίσουν τον τρόπο λειτουργίας της βιβλιοθήκης.

• Να ενημερωθούν για τις υπηρεσίες που προσφέρει.

• Να γνωρίσουν τον τρόπο αναζήτησης βιβλίων.

• Να ενημερωθούν για τη διαδικασία δανεισμού.

• Να μάθουν λεπτομέρειες για την ταξινόμηση και την καταχώρηση των


βιβλίων.

• Να γνωρίσουν το επάγγελμα του βιβλιοθηκονόμου.

• Να αναγνωρίσουν τον πολυσήμαντο ρόλο που διαδραματίζει το βιβλίο στη


διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους

Ειδικότεροι στόχοι

• Οι μαθητές έχουν την ευκαιρία να κατανοήσουν την ανάγκη της κοινωνίας για
την ύπαρξη βιβλιοθηκών

• Εξοικειώνονται με το χώρο της βιβλιοθήκης ώστε εύκολα και άνετα να την


επισκέπτονται και να διαβάζουν βιβλία

• Γνωρίζουν το επάγγελμα του βιβλιοθηκονόμου, την οργάνωση και ταξινόμηση


των βιβλίων, τη διαδικασία δανεισμού, τους τρόπους αναζήτησης πληροφοριών και
την τήρηση ησυχίας

• Αντιλαμβάνονται ότι οι βιβλιοθήκες είναι κέντρα πληροφόρησης, όπου


παρέχονται πληροφορίες που είναι απαραίτητες στους μαθητές και συμπληρώνουν
τις γνώσεις τους.

Υλικά :Βιβλία, εγκυκλοπαίδειες, εφημερίδες, Dvd, Διαδίκτυο, Καρτέλες

6η συνάντηση

Θέματα:
• Ανάγνωση και διερεύνηση του παραμυθιού :
Ο Σιγκομίγκο ( Κάσος)
• Αναζήτηση και εντοπισμός των απαντήσεων στο βιβλίο ή και εκτός του βιβλίου
•Επεξεργασία των οδηγιών και των ξεχωριστών δραστηριοτήτων

Γενικοί στόχοι
•Τα παιδιά να εντοπίσουν τα δομικά στοιχεία του κειμένου
•Να αναπτύξουν δεξιότητες «λογοτεχνικού γραμματισμού»
•Να εξοικειωθούν με την ανάγνωση -ατομική

91
•Να ευαισθητοποιηθούν σε θέματα ύφους και γλώσσας, μέσα από τον γλωσσικό
πλούτο των λογοτεχνικών κειμένων και τη (συχνά) μεταφορική χρήση της γλώσσας

7η συνάντηση

Θέμα:
• Ανάγνωση και διερεύνηση του παραμυθιού : Η Κουντούρα ( Ρόδος)
• Αναζήτηση και εντοπισμός των απαντήσεων στο βιβλίο ή και εκτός του βιβλίου
•Επεξεργασία των οδηγιών και των ξεχωριστών δραστηριοτήτων

Γενικοί στόχοι
•Να καλλιεργήσουν την κριτική και δημιουργική τους σκέψη
•Να διευρύνουν την εμπειρία τους και να εμπλουτίσουν τον συναισθηματικό
τους κόσμο
•Μέσα από τους συγκρουσιακούς κώδικες αξιών των λογοτεχνικών ηρώων να
συγκροτήσουν τη δική τους ταυτότητα
•Να κατανοήσουν την επίδραση που μπορεί να ασκήσει ένα κείμενο στους
αναγνώστες του, αναπαράγοντας στερεότυπα ή ανατρέποντας στερεότυπα και
προβάλλοντας νέες απόψεις και στάσεις.

8η κ 9η συνάντηση

Θέματα: Παρουσίαση των παραπάνω λαϊκών παραμυθιών

Στόχοι
• Εξοικείωση των μαθητών με τα παραμύθια του τόπου τους.
• Να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των μικρών μαθητών για το βιβλίο και
γενικότερα την απόλαυση για το διάβασμα.
• Να εμπλακούν σε δραστηριότητες που αντλούν θέματα από τα
παραμύθια.
• Οι μαθητές του ομίλου να αναλάβουν πρωτοβουλίες , να αυτενεργήσουν
και να μπουν στη θέση του παραμυθά.

Δράσεις
Αφήγηση σε μαθητές μικρότερων τάξεων
Εικονογράφηση σκηνών σε συνεργασία με μικρότερα παιδιά
Μετατροπή σε κόμικς

10η συνάντηση

Θέμα:Αυτοαξιολόγηση των ομάδων δράσεων

Στόχοι:
• Οι μαθητές να αναζητήσουν από μόνοι τους τα λάθη και τα σωστά των ενεργειών
τους .
• Να ανατροφοδοτηθούν και να σχεδιάσουν τις μελλοντικές τους δράσεις.

92
11η συνάντηση

Θέμα:
• Ανάγνωση και διερεύνηση του παραμυθιού : Η φτέρενη κόρη ( Ρόδος)
• Αναζήτηση και εντοπισμός των απαντήσεων στο βιβλίο ή και εκτός του βιβλίου
•Επεξεργασία των οδηγιών και των ξεχωριστών δραστηριοτήτων

Στόχοι
•Να κατανοήσουν τη δυναμική λειτουργία του κειμένου (παλαιού ή νέου) στο
παρόν και την ανταπόκριση που μπορεί να έχει στον σύγχρονο αναγνώστη.
•Να μπορούν να διαμορφώνουν και να εκφράζουν τη δική τους (κριτική) άποψη
για ένα κείμενο

12η συνάντηση

Θέμα:
• Ανάγνωση και διερεύνηση του παραμυθιού : Ο κουτσοτετραπέρατος
(Κοσκινού)
• Αναζήτηση και εντοπισμός των απαντήσεων στο βιβλίο ή και εκτός του βιβλίου
•Επεξεργασία των οδηγιών και των ξεχωριστών δραστηριοτήτων

Στόχοι:
•Να ασκηθούν στην παραγωγή δημιουργικού λόγου
•Να καλλιεργήσουν τη δημιουργική τους σκέψη και την αισθητική τους αντίληψη

13η συνάντηση

Θέμα:

• Ανάγνωση και διερεύνηση του παραμυθιού : Ο κλέφτης που μετάνιωσε


(Πλατάνια)

• Αναζήτηση και εντοπισμός των απαντήσεων στο βιβλίο ή και εκτός του βιβλίου

•Επεξεργασία των οδηγιών και των ξεχωριστών δραστηριοτήτων.

Ειδικότεροι στόχοι
• Να σκιαγραφήσουν τους ήρωες-χαρακτήρες χρησιμοποιώντας χαρακτηριστικά
επίθετα και να κάνουν τα πορτρέτα τους
• Να ανατρέξουν στο κείμενο και να βρουν χαρακτηριστικά αποσπάσματα που
φωτίζουν την εξέλιξη του χαρακτήρα και τη συμπεριφορά του κεντρικού ήρωα και
των βοηθητικών ρόλων.

15η κ 16η συνάντηση

93
Θέματα: Παρουσίαση των παραπάνω λαϊκών παραμυθιών Στόχοι:

• Εξοικείωση των μαθητών με τα παραμύθια του τόπου τους.

• Να κεντρίσουμε το ενδιαφέρον των μικρών μαθητών για το βιβλίο και


γενικότερα την απόλαυση για το διάβασμα.

• Να εμπλακούν σε δραστηριότητες που αντλούν θέματα από τα παραμύθια.

• Οι μαθητές του ομίλου να αναλάβουν πρωτοβουλίες , να αυτενεργήσουν και


να μπουν στη θέση του παραμυθά.

Δράσεις:
Διαλέγουν λέξεις της Ροδιακής διαλέκτου και επιχειρούν να τις ερμηνεύσουν
Δραματοποίηση παραμυθιού
Δημιουργία ιστορίας μέσα από εικόνες

17η & 18η συνάντηση

Θέμα:
Συγγραφή-εικονογράφηση δικού μας παραμυθιού ( ομαδικό)
Συγγραφή-εικονογράφηση δικού μας παραμυθιού ( ατομικό)
( Όνομα ήρωα - εμφάνιση - χαρακτηριστικά εξωτερικά κ εσωτερικά - δράσεις -
εμπόδια - τρόποι για να τα ξεπεράσει-λύση της ιστορίας)

Στόχοι
• Να καλλιεργήσουν οι μαθητές τη γλωσσική έκφραση
• Να τους ενισχύσει τις συνεργατικές τεχνικές
• Να οξύνει τη δημιουργική και κριτική σκέψη
• Να ασκηθούν οι μαθητές στο δημιουργικό γράψιμο
• Να εμπνευστούν από τα παραμύθια που μελέτησαν στη διάρκεια λειτουργίας του
ομίλου
• Να μπουν στη θέση του συγγραφέα
• Να εικονογραφήσουν τη δική τους ιστορία

19η συνάντηση
Θέμα: Προετοιμασία παρουσίασης των δράσεων και του συγγραφικού τους έργου
Στόχοι:
• Καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος
• Συνεργασία-δημιουργικότητα
• Καλλιέργεια προφορικού και γραπτού λόγου
• Να αντιληφθούν πως δομείται μια παρουσίαση

20η συνάντηση
Θέμα: Ημερίδα
(Αποτελέσματα - Παρουσίαση των δράσεων και του συνεργατικού παραμυθιού -
πέρας των εργασιών του ομίλου)
Στόχοι:

94
• Παρουσίαση του έργου των μαθητών του ομίλου και επιβράβευση τους από τους
ίδιους τους συμμαθητές τους
• Καλλιέργεια αισθήματος ικανοποίησης από την επίτευξη των στόχων εξωτερίκευση
θετικών συναισθημάτων
• Καλλιέργεια ομαδικού πνεύματος
• Συνεργασία-δημιουργικότητα
• Καλλιέργεια προφορικού και γραπτού λόγου

Ενδεικτικές δραστηριότητες και μέσα

• Τα παιδιά αναπτύσσουν και διατυπώνουν ερωτήματα σχετικά με τη μορφή του


βιβλίου, τα στοιχεία της ταυτότητάς του (τίτλος βιβλίου, όνομα σειρά και εκδοτικού
οίκου. κ. λ. π.)
• Συζήτηση για την υπόθεση.
• Ζωγραφίζουμε εικόνες από την ιστορία
• Πραγματοποιούμε τη δραματοποίηση τμημάτων ενός ή ολόκληρου του παραμυθιού
• Ξαναδιαβάζουμε ή αφηγούμαστε μία από τις προηγούμενες ιστορίες με διαφορετικό
τρόπο. Αφήγηση από τα παιδιά σε α΄ πρόσωπο α) από την πλευρά ενός ήρωα που
παρουσιάζεται από την αρχή της ιστορίας και β) από την πλευρά ενός ήρωα που
εμφανίζεται αργότερα
• Παίρνουμε συνέντευξη από τους ήρωες.
• Αναφερόμαστε στα συναισθήματα των ηρώων
• Ταύτιση με μορφές και πράξεις που τους ταιριάζουν
• Οι μαθητές αναλαμβάνουν να γράψουν πιθανές εκδοχές του παραμυθιού
• Αποφασίζουμε να γράψουμε ένα δικό μας παραμύθι και επίσης να το
εικονογραφήσουμε κ. ά
Υλικά

Χαρτιά , μολύβια, είδη ζωγραφικής ,αντικείμενα βοηθητικά στη δραματοποίηση ,


υπολογιστές ,dvd , διαδίκτυο κ.ά

Παρακολουθούν τον όμιλο οι μαθητές


1. Αμπελάς Ιωάννης
2. Αποστολίδης Αποστόλης
3. Γεωργακόπουλος Σωτήρης
4. Γκινίκα Άλντο - Ματθαίο
5. Διακομιχάλη Θεανώ
6. Ζωίδης Κων/νος
7. Θεοδοσίου Δήμητρα
8. Καρκαλής Ιωάννης
9. Καστανάκη Ελευθερία
10. Κλωνάρης Άγγελος
11. Μαγριπλή Μαρία - Τσαμπίκα
12. Πεταυράκη Μιχαέλα
13. Σταματιάδης Γρηγόρης
14. Σταματιάδης Έξαρχος
95
15. Σταματίου Άννα- Μαρία
16. Σταυρή Στέλια
17. Τσιτσέ Σιμόνα
18. Φουντούλης Δημήτρης - Μιχαήλ
19. Χαλκίτη Μαργαρίτα
20. Χαλκίτης Μιχάλης
21. Χατζηνικόλα Αναστασία

96
Αξιολόγηση του ομίλου λογοτεχνίας α΄φάση

Η πορεία των συναντήσεων είναι ιδιαίτερα ικανοποιητική. Ο όμιλος είναι κάθε


Παρασκευή και η εβδομάδα κλείνει με ευχάριστο τρόπο για όλους μας.

Η παρουσία των μαθητών είναι πολύ καλή. Ελάχιστοι είναι οι μαθητές που έχουν
απουσιάσει καθ’ όλη την διάρκεια του προγράμματος μέχρι στιγμής. Στις
δραστηριότητες που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί στο πλαίσιο του ομίλου, οι μαθητές
συμμετέχουν με ιδιαίτερο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον. Αρχικά υπήρξαν κάποιες
αρνητικές στάσεις, οι οποίες με την πάροδο του χρόνου ξεπεράστηκαν. Οι μαθητές
δυσκολεύτηκαν να "δραπετεύσουν " στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών αλλά στη
συνέχεια άρχισαν να επιζητούν την ανάγνωσή τους και να " ταξιδεύουν" νοερά σε
κόσμους μακριά από την καθημερινότητα.

Μέσα σε δέκα συναντήσεις διαφαίνεται πως έχει ενισχυθεί η αυτοαντίληψή τους και
πολλά παιδιά που είχαν χαμηλή αυτοεκτίμηση τώρα έχουν αποκτήσει αυτοπεποίθηση.

Επίσης έχει βοηθήσει πολλά παιδιά να αλλάξουν την αρνητική τους στάση απέναντι στα
βιβλία.

Έμαθαν επίσης να καταλαβαίνουν και εκφράζουν τα συναισθήματά τους.

Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλοί μαθητές έχουν βελτιωθεί τόσο στον προφορικό όσο και
στον γραπτό λόγο.

Οι ερωτήσεις που θέτουν συμβάλλουν στην ανάπτυξη διαλόγου και στην ανταλλαγή
απόψεων, ενώ η συνεργασία μεταξύ των μελών των ομάδων, αλλά και των ομάδων
μεταξύ τους είναι πολύ καλή.

97
Επίτευξη στόχων μέσω δραστηριοτήτων

Οι μαθητές:

• Γνώρισαν τα ιδιαίτερα ,βασικά δομικά και χαρακτηριστικά στοιχεία του


παραμυθιού(Θέματα-δομή-πλοκή-χαρακτήρες-σκηνικό-σύμβολα και συμβολισμοί)
• Αφηγήθηκαν αλλά και επεξεργάστηκαν κείμενα
• Ασκήθηκαν στο δημιουργικό γράψιμο αναπτύσσοντας κριτική σκέψη
• Εντόπισαν και αναγνώρισαν τις αξίες και τις ιδέες που ενυπάρχουν στα λογοτεχνικά
κείμενα
• Δραστηριοποίησαν τη φαντασία τους δίνοντας τις δικές τους διαστάσεις στους ήρωες τους
• Ταυτίστηκαν με τους ήρωες των ιστοριών βιώνοντας τα συναισθήματα τους στην κάθε
στιγμή της πλοκής και της εξέλιξης του έργου,
• Ανέπτυξαν την εφευρετικότητα δίνοντας ένα εναλλακτικό σενάριο για μια νέα εξέλιξη της
ιστορίας , μπαίνοντας στη θέση του συγγραφέα.
• Εξέφρασαν τα συναισθήματά τους με την εικονογράφηση σκηνών,
• Μοιράστηκαν τη χαρά που προσφέρει η ανάγνωση ενός λογοτεχνικού, κειμένου με τους
συμμαθητές τους , ανταλλάσσοντας εμπειρίες, ιδέες, γνώμες συμφωνίες ή διαφωνίες,
καλλιεργώντας κλίμα γόνιμου διαλόγου.
• Καλλιέργησαν τη γλωσσική τους έκφραση, εκφράζοντας τις σκέψεις και τις εντυπώσεις τους.
• Ασκήθηκαν στη μίμηση - δραματοποίηση τμημάτων μιας ή περισσότερων ιστοριών (από
αυτές που έχουμε διαβάσει) δημιουργικό μετασχηματισμό κειμένων.
• Προσκάλεσαν τη συγγραφέα με σκοπό να έρθουν σε επαφή μαζί της δια ζώσης για να
εμπνευστούν και να δουν την αγάπη των συγγραφέων για την ανάγνωση και τα βιβλία- τον
ορισμό του παραμυθιού – μοτίβα, διαφορές από το μύθο
• Τροφοδότησαν τη φαντασία τους
• Διεύρυναν την εμπειρία τους και εμπλούτισαν τον συναισθηματικό τους κόσμο
• Αποπειράθηκαν και τελικά κατάφεραν να συνθέσουν ένα δικό τους συλλογικό κείμενο με
ομαδική εργασία και να το εικονογραφήσουν .

98
Αξιολόγηση του ομίλου λογοτεχνίας

Η πορεία των συναντήσεων ήταν ιδιαίτερα ικανοποιητική. Ο όμιλος ήταν κάθε


Παρασκευή και η εβδομάδα τελείωνε με ευχάριστο τρόπο για όλους μας. Τα
παραμύθια ακόμη και σήμερα γοητεύουν τα παιδιά του δημοτικού σχολείου.

Η παρουσία των μαθητών ήταν πολύ καλή. Ελάχιστοι ήταν οι μαθητές που
απουσίασαν καθ’ όλη την διάρκεια του προγράμματος. Στις δραστηριότητες που
πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του ομίλου, οι μαθητές συμμετείχαν με ιδιαίτερο
ενθουσιασμό και ενδιαφέρον. Αρχικά υπήρξαν κάποιες αρνητικές στάσεις, οι οποίες με
την πάροδο του χρόνου ξεπεράστηκαν. Οι μαθητές δυσκολεύτηκαν να "δραπετεύσουν "
στον μαγικό κόσμο των παραμυθιών αλλά στη συνέχεια άρχισαν να επιζητούν την
ανάγνωσή τους και να " ταξιδεύουν" νοερά σε κόσμους μακριά από την
καθημερινότητα.

Μέσα από τις συναντήσεις μας διαφάνηκε πως έχει ενισχυθεί η αυτοαντίληψή τους και
πολλά παιδιά απέκτησαν αυτοεκτίμηση. Επίσης έχει βοηθήσει πολλά παιδιά να
αλλάξουν την αρνητική τους στάση απέναντι στα βιβλία. Έμαθαν να καταλαβαίνουν και
εκφράζουν τα συναισθήματά τους. Αναπτύχθηκε η παιδική φαντασία και
εμπλουτίστηκε ο εσωτερικός τους κόσμος. Αφυπνίστηκαν κομμάτια του ψυχισμού τους
ώστε να τα καταφέρνουν στη διαχείριση των εσωτερικών συναισθηματικών
συγκρούσεων. Οι ερωτήσεις που έθεσαν συνέβαλαν στην ανάπτυξη διαλόγου και στην
ανταλλαγή απόψεων, ενώ η συνεργασία μεταξύ των μελών των ομάδων, αλλά και των
ομάδων μεταξύ τους ήταν πολύ καλή.

Αξίζει να αναφερθεί ότι πολλοί μαθητές βελτίωσαν τόσο τον προφορικό όσο και τον
γραπτό λόγο. Η εργασία τους στη θεματική δραστηριότητα εναλλακτικής παρουσίασης
του παραμυθιού στις τελευταίες συναντήσεις του ομίλου ήταν εκπληκτική.

Τέλος με αυτή η ενασχόληση τους συντέλεσε στη δόμηση της εσωτερικής και
εξωτερικής πραγματικότητας.

Οι μαθητές εφόσον ολοκλήρωσαν τα δημιουργικά " εργαστήρια" παρουσίασαν το


πνευματικό τους έργο σε ημερίδα που πραγματοποιήθηκε σε αίθουσα του σχολείου
μας την Τετάρτη 5 Ιουνίου 2019 παρουσία των γονιών τους

99
Βιβλιογραφία
• Τσιτσλισπέργκερ Χέλγκα, " Τα παιδιά παίζουν παραμύθια" Μετάφραση
Δέσποινα Παπαδοπούλου, Αθήνα , Πατάκης 1999
• Ροντάρι, Τζιάνι "Ασκήσεις Φαντασίας "Μετάφραση Βερτσιώνη _ Κοκόλη .Αθήνα
,Τέσσερα,1990
• Ροντάρι, Τζιάνι "Γραμματική της Φαντασίας" Μετάφραση Γ. Κασαπίδης Αθήνα ,
Μεταίχμιο, 2003
• Ματσαγγούρας, Ηλίας. Κειμενοκεντρική Προσέγγιση του Γραπτού Λόγου. Αθήνα:
Γρηγόρης, 2004 παραμύθια
• Πολίτης, Δημήτριος. «Η Λογοτεχνία και ο Μαθητής στην Πρωτοβάθμια
Εκπαίδευση: Σύγχρονες Απαιτήσεις μιας Διαχρονικής Σχέσης». π. Νέα Παιδεία
113 (2005)
• Διαθεματικό Ενιαίο Πλαίσιο Προγραμμάτων Σπουδών- Αναλυτικά Προγράμματα
Σπουδών Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης. Τόμ. Α΄. Αθήνα: Παιδαγωγικό Ινστιτούτο,
2002 YΠ.Ε.Π
• Αρτζανίδου , Ε., Γουλής, Δ.,Γρόσδος, Σ.,& Καρακίτσος, Α.(2011) " Παιχνίδια
φιλαναγνωσίας και αναγνωστικές εμψυχώσεις , Αθήνα :Gutenberg
• Παπαδάτος Γ., 2007, Παιδικό βιβλίο και φιλαναγνωσία, θεωρητικές αναφορές
και προσεγγίσεις –Δραστηριότητες, Πατάκης, Αθήνα, 2009.
• Παπαδάτος, Σ. Γ. “Η σχολική εμπειρία και ο μελλοντικός αναγνώστης”,
περ. Μανδραγόρας, αρ.τ. 16-17/ 97
• Κατσίκη-Γκίβαλου, Άντα, Το θαυμαστό ταξίδι, Αθήνα: Πατάκης, 1995.
• Κοντολέων, Μ., Απόψεις για την παιδική λογοτεχνία, Αθήνα : Πατάκης, 1988.
• Παπαντωνάκης Γ., Κώδικες και αφηγηματικά προγράμματα σε κείμενα της
παιδικής λογοτεχνίας. Αθήνα: Πατάκης 2000.
• Χατζηγεωργίου Α., Παραδοσιακά παραμύθια της Ρόδου, Κοσκινού Ρόδου:
Βερέττα 2016
• Μέγας, Γ.Α (1900) Ελληνικά παραμύθια Τ,Α΄ Αθήνα :Εστία
• Σέργη , Γ. Β. (2004) Λαϊκά παραμύθια των Δωδεκανήσων, Αθήνα : Εν πλω

• Ηλεκτρονικές διευθύνσεις
http://paramythitis.blogspot.gr/
http://www.biblionet.gr/
http://www.bookbook.gr/
http://www.educartoon.gr/
http://www.ekebi.gr
http://www.free-ebooks.gr/gre/tag/244
http://www.metaixmio.gr/
http://www.mikrosanagnostis.gr/
http://www.24grammata.com/

100
101
102
. Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα των παραμυθιών

ΟΜ ΙΛΟΣ Ε

ΟΜΙΛΟΣ ………………………………………………….ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ

ΗΛΙΚΙΕΣ ΜΑΘΗΤΕΣ: Β, Γ, ΤΑΞΕΩΝ

Εκπαιδευτικοί:
ΔΙΔΑΣΚΕΙ
ΒΑΜΒΟΥΡΕΛΛΗ ΠΕΛΑΓΙΑ- ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΥ ΑΝΝΑ

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΠΕΜΠΤΗ:13:15-15:00

103
Μύθι, μύθι

Η ΔΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΕΙΟΥ

104
ΜΑΝΤΙΚΟΥ ΤΙΝΑ-ΣΤΑΜΑΤΙΑ
….παραδοσιακό
Ε-ΣΤ

παραμύθι ΚΑΡΒΟΥΝΗ
*13:15-15:00
Παρασκευή

ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
Λογοτεχνικές Διαδρομές
ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΥ
Α,

ΖΑΜΠΕΤΟΥΛΑ
Προγραμματισμός Ομίλων 2018- 2019
Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο

Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα


*13:15-15:00
Πέμπτη

άδυτα των παραμυθιών


Β-Γ,
ΒΑΜΒΟΥΡΕΛΛΗ ΠΕΛΑΓΙΑ-
ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΥ ΑΝΝΑ
Πόλεως Ρόδου

Πρόγραμμα
2ο 9/θέσιο

*13:15-15:00
Τα αδέσποτα ζώα

Α-Β-Γ
Τετάρτη
ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ
" Ταξιδεύοντας στην

*13:15-15:00
παραμυθοχώρα"

Τρίτη

Α
ΜΟΥΣΤΑΚΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ

Δευτέρα
105
ΑΙΤΗΣΗ
Προς:
ο
2 9/θ Πειραματικό Δημοτικό Σχολείο Πόλεως
Όνομα γονέα – κηδεμόνα
Ρόδου
Σας ενημερώνω ότι ενδιαφέρομαι, ο
μαθητής/τρια…………………………………………………………
…………………………………………………………… ………………………………………………………………………………
…………………………………………………. του οποίου/ας είμαι γονέας ή κηδεμόνας να
συμμετάσχει στους εκπαιδευτικούς ομίλους του
2ου 9/θ Πειραματικού
Δημοτικού Σχολείου Πόλεως Ρόδου
Όνομα μαθητή για το σχολικό έτος 2018-2019.
Συγκεκριμένα ενδιαφέρομαι για τον ή τους ομίλους:
…………………………………………………………… (Επιλέγετε µέχρι δυο οµίλους. Σηµειώστε 1-2 κατά σειρά
………………………………………………… προτίµησης)
ΠΡΟΤΙ- ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΟΜΙΛΟΥ ΤΑΞΕΙΣ
ΜΗΣΗ

Σχολείο στο οποίο φοιτά


1 Τα αδέσποτα ζώα ΑΒΓ
……………………………………………………… ΙΩΑΝΝΙΔΟΥ ΓΕΩΡΓΙΑ

Τάξη 2 " Ταξιδεύοντας στην Α


παραμυθοχώρα"
………………………………………………
ΜΟΥΣΤΑΚΑ ΑΓΓΕΛΙΚΗ
Διεύθυνση κατοικίας
3 Μύθι, μύθι ….παραδοσιακό παραμύθι Ε-ΣΤ
ΚΑΡΒΟΥΝΗ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ
……………………………………………………………
……………………………………………………………
4 Λογοτεχνικές Διαδρομές ΣΤΑΥΡΙΑΝΟΥ Α
……………………………………………. ΖΑΜΠΕΤΟΥΛΑ

Τηλέφωνο 5 Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα Β-Γ


των παραμυθιών ΒΑΜΒΟΥΡΕΛΛΗ ΠΕΛΑΓΙΑ-
……………………………………………… ΧΑΤΖΗΜΑΡΚΟΥ ΑΝΝΑ

Κινητό:……………………………………
ΕΝΗΜΕΡΩΘΕΙΤΕ
Email: …………………………………… ΣΧΕΤΙΚΑ ΑΠΟ ΤΟ BLOG ΣΧΟΛΕΙΟΥ:

…………………………………………. ΟΜΙΛΟΙ 2018-2019

https://2oprotypopeiramatiko-rodou.blogspot.com

Ρόδος ………………………2018

Ο - Η Γονέας-Κηδεμόνας

106
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΔΙΑΧΥΣΗΣ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ

107
ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ

Ο θεσμός αυτός, οι όμιλοι, είναι καινοτόμος εφόσον προωθεί για πρώτη φορά στα σχολεία
το θέμα της εκπαίδευσης των παιδιών με ιδιαίτερες κλίσεις και ταλέντα. Η εργασία
εξετάζοντας προσεκτικά το πλαίσιο εφαρμογής του νόμου, τις βασικές θεωρίες και αρχές
της εκπαίδευσης των χαρισματικών παιδιών, καθώς και τις αρχές που διέπουν την εισαγωγή
αλλαγών και καινοτομιών στο χώρο της εκπαίδευσης έχει καταλήξει σε συγκεκριμένα
συμπεράσματα (Subotnik κα, 2011; Rinn, 2012).
Η καινοτομία έγινε αποδεκτή από τα μέλη της εκπαιδευτικής και ευρύτερη κοινότητας.
Οι υπάρχουσες δομές υποστηρίζουν σε ένα συγκεκριμένο βαθμό την καινοτομία αυτή. Η
εκτίμηση της πορείας της όμως δε μπορεί να περιοριστεί στους υπάρχοντες μηχανισμούς
αλλά χρειάζεται να χρησιμοποιηθούν και άλλοι μηχανισμοί, με πρωτοβουλία του δασκάλου
και της σχολικής μονάδας.
Ακολουθώντας το μοντέλο των τριών διαστάσεων των Hargreaves και Fink (2000),
συμπεραίνεται ότι η αλλαγή επεκτείνεται ικανοποιητικά προς τη διάσταση του βάθους,
αλλά σε ό,τι αφορά το εύρος και το μάκρος η επέκταση γίνεται σε μικρότερο βαθμό.
Τα συμπεράσματα γενικά δείχνουν ότι υπάρχει δυνατότητα ο η καινοτομία των ομίλων
να είναι βιώσιμη ωστόσο, υπάρχουν εμπόδια που πρέπει να ξεπεραστούν (Fullan, 2001).
Τέλος είναι απαραίτητο να τονιστούν και κάποιοι περιορισμοί της συγκεκριμένης
εργασίας, που οφείλουν να ληφθούν υπόψη πριν γίνει κάποια προσπάθεια γενίκευσης των
συμπερασμάτων. Η έρευνα εξέτασε ορισμένες πληροφορίες που συλλέχθηκαν μια ορισμένη
χρονική περίοδο ενός σχολικού έτους, από ένα πειραματικό δημοτικό σχολείο. Ίσως τα
στοιχεία αυτά να αποτελέσουν έναυσμα για ένα ερευνητικό πρόγραμμα μεγαλύτερης
έκτασης (Cohen κα, 2000).

108
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΊΑ:

1. Bell, J. (2001). Doing your Research Project: A guide for First - Time Researchers in
Education and Social Science. 3rd Buckingham, Philadelphia: Open University.
2. Cohen, L., Manion, L. & Morrison, K. (2000). Research Methods in Education. 5th London:
Routledge / Falmer.
3. Drucker, P. F. (1999). Managing Challenges for the 21st Century. Oxford: Butterworth-
Heineman.
4. Everard, K.B., Morris, G. & Wilson, I., 2004. Effective School Management. London: Paul
Chapman Publishing.
5. Foskett, N., & Lumby, J., (2003). Leading and Managing Education. London: SAGE, Paul
Chapman Publishing.
6. Fullan, M.F., (1993). Change Forces: Probing the Depths of Educational Reform. Bristol,
PA: The Falmer Press.
7. Fullan, M.F., (2001). The New Meaning of Educational Change. 4th Ed. London: Routledge
Falmer.
8. Hargreaves, A. and Fink, D. (2000) The Three Dimensions of Education Reform,
Educational Leadership, 57 (7), 30-34.
9. Kelly, A. (2004). The Intellectual Capital of Schools. Dordrecht/Boston/London: Kluwer
Academic Publishers.
10. Kerlinger, F. M. (1970). Foundations of Behavioural Research. New York: Hol, Rinehart
and Winston.
11. National Association for Gifted Children. (2008). What is giftedness? Από τον ιστοτόπο
http://www.nagc.org/WhatisGiftedness.aspx
12. O’ Day, J. and Smith, M.S., (1991). Systemic School Reform. In: S.H. Fuhrman and B.
Malen, (Eds), 1991. The Politics of Curriculum and Teaching, 1990 Yearbook of the Politics
of Educational Association. LondonFalmer Press, σελ. 233-267.
13. Patton, M. Q. (1990). Qualitative Evaluation and Research Methods. 2nd Ed Newburry
Park, CA: SAGE Publication Inc.
14. Rin, A., (2012). Implications for Addressing the Psychosocial Needs of Gifted Individuals :
A Response to Subotnik, Olszewski-Kubilius, & Worrell (2011). Gifted Child Quarterly, 56
(4): 206-209.
15. Roelofs, E., & Terwel. J., (1999). Constructivism and Authentic Pedagogy; State of the Art
and Recent Development in the Dutch National Curriculum in Secondary Education.
Journal of Curriculum Studies, 31(2), σελ.201-227.
16. Strauss, A. & Corbin, J., (1997). Grounded theory research: Procedures, canons and
evaluative criteria. Qualitative Sociology, 13, 3-21.
17. Subotnik, R. F., Olszewski-Kubilius, P., & Worrell, F. C. (2011). Rethinking Giftedness &
Gifted Education: A Proposed Direction Forward based on Psychological Science.
Psychological Science in the Public Interest, 12, 3-54.
18. Taba, H. (1962). Curriculum Development. New York: Harcourt.
19. Ziegler, A., Stoeger H. & Vialle W. (2012). Giftedness and Gifted Education: The Need for a
Paradigm Change. Gifted Child Quarterly, 56 (4): 194-197.
20. Χατζηγεωργίου, Γ. (1998). Γνώθι το Curriculum: Γενικά και Ειδικά Θέματα Αναλυτικών
Προγραμμάτων και Διδακτικής. Αθήνα: Ατραπός.

109
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2
3
2) ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΑ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ:
ΕΦΑΡΜΟΣΙΜΟΤΗΤΑ & ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ ΝΕΩΝ ΘΕΣΜΩΝ

6
3) Η ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΩΝ ΧΑΡΙΣΜΑΤΙΚΩΝ ΠΑΙΔΙΩΝ ΚΑΙ
ΤΩΝ ΤΑΛΕΝΤΩΝ ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΕΝΟΣ ΣΥΓΧΡΟΝΟΥ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ

7
4) ΟΙ ΟΜΙΛΟΙ ΩΣ ΚΑΙΝΟΤΟΜΟΣ ΣΧΟΛΙΚΗ
ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΡΩΤΟΒΑΘΜΙΑ
ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ

Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός όμιλος 11-22


" ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΚΕΣ ΔΙΑΔΡΟΜΕΣ"

Λογοτεχνικός-Φιλαναγνωστικός όμιλος 23-34


"Ταξιδεύοντας στην Παραμυθοχώρα "

Λιλιπούτειοι συγγραφείς στα άδυτα των παραμυθιών 35-54

ΟΜΙΛΟΣ:ΑΔΕΣΠΟΤΑ ΖΩΑ 55-80


« Μύθι, μύθι ….παραδοσιακό παραμύθι ». 81-100

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ ΟΜΙΛΩΝ 102-103


ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 104
ΑΙΤΗΣΗ 106
ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΑΘΗΤΙΚΩΝ ΗΜΕΡΙΔΩΝ 107
ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΟΤΙΜΗΣΗ 108
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ 109

110
111

You might also like