Introduksyon

Ang pagsusulat ay isa sa limang kasanayan na taglay ng tao. Ang bawat nilalang ay
maaaring magkaroon ng kaalaman sa pagsusulat ngunit hindi lahat ng tao sa mundo ay
may kakayahan at kasanayan sa epektibong pagsusulat.

Ang pagsusulat ay naisasagawa sa pamamagitan ng aktibong pagiisip at masining na

paraan ng pagpapahayang ng damdamin at kaisipan ng isang indibidwal sa
pamamagitan ng mga sagisag o simbulo. Ang isang epetibong pagsusulat ay
nagtataglay ng katangiang may kaisahan, kakipilan, diin, at komprehensib.

Wika ang pangunahing instrumento na ginagamit sa paglilimbag ng mga kaisipan at

damdamin ng tao na nagiging tulay sa pakikipagkomunikasyon at pagkaunawaan. Ang
wika ay simbulo ng letra o titik na karaniwang ginagamit ng tao sa paraang pasulat na
pagpapahayag at maituturing isang paraan ng komunikasyong personal at
interpersonal.

Samakatwid, nilikha ng tao ang mga titik, binuo ang mga salita,pinagsama-sama at
isinaayos ang mga salita na naging pangungusap,isinaayos ang mga ideya ng
pangugusap na naging talata hanggang makabuo makalikha ng isang pahayag.

Depinisyon ng Pagsulat

Ayon kay Badayos (1999), “ ang pagsusulat ay isang kontinwum ng mga gawain sa
pagitan ng mekanikal o pormal na aspekto ng pagsusulat sa isang banda at nang mas
kompleks na gawain ng paglikha.”

Ayon kay Hugney, et al (1983), “nakatutulong ang pagsusulat sa paglinang ng

kakayahan ng mga estyudantesa lohikal ng pag-iisip at paglutas ng suliranin.”
Napaunlad din ng pagsusulat ang iba pang kasanayang pangwika gaya ng pagbasa,
pagtatala, pagtutukoy ng detalye, pagsusuri at pagbibigay pakahulugan ng mga datos.
Dahil dito napatutunayang malaki ang naitutulong ng pagsusulat sa paghubog ng
damdamin at isipan ng isang tao.

Ayon naman kay Rivers (1975), “ ang pagsulat ay isang gawaing nag-uugat mula sa
pagtamo ng kasanayan (skill – getting) hanggang ang mga kasanayang ito ay aktwal na
magagamit (skill-using).”

Ayon kay Belvez (2004), “ ang pagsusulat ay ang pagsasatitik ng ating mga ideya at
kaisipan upang mabasa at pakinabangan ng iba.” Ang wika ay isang sistema ng mga
sagisag at ang pagsulat ay ang mga nakaugaliang marka o senyas na kumakatawan sa
wikang sinasalita. Kung ang wikang pasalita ay binibigkas at pinakikinggan, ang wikang
pasulat naman a binabasa at isinusulat.
Proseso ng Pagsulat
Ang pagsulat ay may proseso ng pagkakasunod-sunod upang maging matagumpay at
epektibo ang isang gawang pagsulat.
Pinal na
Kopya
Pag-edit
Pagrebisa
BAGO SUMULAT
(PRE-WRITING)
Ang hakbang na ito ay
sumasaklaw sa paghahanda sa
sarili, sa paksa at mga
impormasyon o ideya para sa
paksang susulatin. Dito
isinasagawa ang pagplano na
binubuo ng paglikha, pagtuklas,
pagdebelop, pagsasaayos at
pagsubok sa mga ideya. Ito ang
hakbang na maghahanda sa
manunulat bago niya buuin ang
kanyang burador na susulatin.
Bago
Sumulat
Aktwal na
Pagsulat
AKTWAL NA PAGSULAT
(WRITING STAGE)
Ito ay ang pagbuo ng burador or
draft. Sa hakbang na ito
isinasalina ng manunulat ang
kanyang mga ideya sa mga
pangugusapat talata. Nag
eeksperimento na ang
manunulat sa pagbuo ng
kanyang sulatin. Malaya siyang
gumamit ng iba’t ibang
pamamaraan o istilo sa
paglalahad ng kanyang mga
ideya. Sa hakbang na ito,
malayaniyang inaalis,
dinadagdagan o isinasaayos muli
ang detalye. Gayun paman, hindi
pa rin niya binibigyan ng
gaanong pansin ang
 MULING PAGSULAT
(REWRITING) PANGHULING PAGSULAT
May dalawang bahagi ang muling pagsulat. Pagkatapos ang ang pag-edit
1: ang pangrevisa, ang pangunahing layunin at pangrebisa ng teksto ay
ay ang pagpapalinaw sa mga ideya. babasahin itong muli.
Ginagawa ito upang maiwasto ang mga
inaakalang nagawang mali. Maingat na Magaganao dito ang
sinusuri ang teksto at nilalaman para matiyak “Profread” na isinasagawa sa
ang kawastuan, kalinawan at kayarian ng proseso habang binabasa ay
akda na madaling maunawaan ng babasa. Sa nagaganap ang muling
bawat pagbasa iniwawastoang kamalian sa pagwawasto ng maling
pamamagitan ng pagbabago,
pagpapalit,pagdaragdag o pagkakaltas ng gramatika at gamit ng mga
mga salita, parirala o mga pangungusap salita, pagmamalaking titik sa
muling isaayos ang buong sulatin. mga ngalan tanging tao, mga
2: ay ang pag-eedit ay pagwawasto sa bantas at baybay upang mas
gramatika, ispeling, istraktura ng mga maging epektibo ang kalidad
pangungusap, wastong gamit ng salita at ng nilalman ng akda. Ang
mga mekaniks sa pagsulat. Sa bahaging ito
Mga katangian ngupang
Pagsulat resulta nito ang tatawaging
pinapakinis ang papel matiyak na ang
bawat salita at pangungusap ay naghahatid final na kopya.
ng tamang kahulugan.(Leyson, 2008)
Ang pagsulat ay isang kompleks na kasanayan. Ang isang manunulat ay
kailangang may sapat na kakayahan at kaalaman sa mga salik na mahalaga sa
pagbuo ng isang sulatin.
 Ang pagsulat ay nakatatalas ng isipan at nalilinang ang kakayahang lumikha ng
masining ng mga pahayag.
 Ang pagsulat ay pagsasatitik ng mga kaisipan. Inililipay niya sa papel ang
kanyang mga ideya, itinatala ang mga makasaysayang pangyayari na nais
ipabatid sa madla.
 Ang pagsulat ay isang sining.

Pangunahung Layunin ng Pagsulat

 Ang layunun ng pagsulat ay makikita sa daloy ng paghahanay ng mga ideya o
kaisipan sa isang teksto. May tatlong pangunahing na uri ng layunin ang teksto, ito ay
ang mga sumusunod:

Uri ng Layunin Kahulugan Halimbawa

a.) Pagsulat na Ang layunin ng pagsulat ay Pang-akademikong aklat,

impormatibo maglahad,magbigay impormasyon teksbuk, ulat pangnegosyo
(expository at magbigay linaw o paliwanag sa pamphlet, dyaryo, polyeto,
writing) paksa sa isang teksto. diksunaryo,ensayklopidya,
magazine at iba pa.

b.) Pagsulat na Ang layunin ng pagsulat ay Sulating pampananaliksik,

Mapanghikayat makaakit, mapaniwala at editorial, kolum, lathalain,
(persuasive mapasang-ayon ang mambabasa sanaysay, proposal na sulatin
writing) batay sa ideya na ipinahayag sa at iba pa.
teksto.

c.) Pagsulat na Ang layunin ng pagsulat ay Maikling kwento, nobela, tula,

Malikhain magpahayag ng maguni-guni,
(creative makulay, matayutay, matalinghaga
writing) masimbulo na mga pangyayari na
batay sa mayamang imahinasyon
ng may-akda.
awit, pabula, parabula, dula,
epiko, kwentong bayan,
mitolohiya at iba pa.

Uri ng Pagsulat Ayon sa Anyo

 Pormal na Pagusulat

Ito ay ang pagsusulat na pinaghahandaan. Ito ay nababatay o sumusunod

sa mga tamang hakbangin sa pagsulat. Naglalayong makapaglahad ng mga ideya sa
maayos at malinaw na kaparaanan. Ang paksa nito’y hindi karaniwan at kailangan ang
matiyagang pag-aaral at pananaliksik ng susulat.

 Di- Pormal na Pagusulat

Ito ay bigla-biglang pagsusulat, walang paghahanda. Hindi

pinapatnubayan pagkat ginagawa nang madalian ngunit may mga ideya ring inilalahad.
Kadalasan ang mga paksa ay hugot sa karanasan ng sumulat o di kaya bunga ng
kanyang obserbasyon o pananaw.

Mga uri ng Sulatin

1. Personal na Sulatin: ito ay may katangiang impormal, walang tiyak na balangkas, at
pansarili. Ito ay pinakagamiting uri ng sulatin ng mga bawat indibidwal dahil nagagawa
nila na iugnay ang anumang paniniwala, damdamin, pag-iisip o di kaya’y tungkuling
taglay nila sa kanilang sarili.

2. Transaksyunal na Sulatin: Ito ay mga katangiang pormal, maayos ang

pagkakabuo, may tiyak na balangkas at binibigyang pokus ang impormasyon o
mensaheng nais ihatid dahil sa komunikasyon ito ang pangunahing layunin ng ganitong
sulatin.

Ang Apat na Uri ng Pagpapahayag sa Pagbuo ng Sulatin

Ang apat na paraan ng pagpapahayag na karaniwang ginagamit sa

pagsulat ng iba’t ibang uri ng sulatin. Sa bawat pagsulat hindi lamang isang
pagpapahayag ang ginagamit bagkus sabay na nagagamit ito upang mas maging
epektibo ang paraan ng pagpapahayag sa larangan ng pagsulat\:

1. Pagsasalaysay (Narativ)

Pagsalaysay na naglalayong magpahayag nang sunod-sunod na pangyayari,

may tauhan tagpuan at isang kakintalan. (maikling kwento, jornal, talambuhay, atbp.)

2. Paglalahad (Expositori)

Pagpaphayag ng paglalahad may layuning magpaliwanag ng pangyayari, maglahad

ng opinyon, kabatiran at mga kaisipan.

3. Paglalarawan (Descriptive)

Pagpapahayag ng paglalarawan ay may layuning maglarawan ng kabuuan ng isang

bagay, pangyayari o magbigay ng isang biswal na konsepto ng mga bagay-bagay,
pook, tao, o pangyayari.

4. Pangangatwiran ( Argumentativ)

Pagpapahayag ng isang kaisipan, paniniwala o kuro-kuro na naglalayong

mapaniwala ang kausap sa opinyon, palagay at paniniwala ng nagsasalita o ng
sumulat.

Mga Salik sa Pagbuo ngIisang Sulatin

1. Paksa/ Tapik (Topic)

Ang paksa ang pokus ng pagsulat. Kailangan sa paksa ay may sapat na

kaalaman o impormasyon upang maging epektibo ang gagawing sulatin. Maaaring ang
mga makakuha ng mga paksa, kaalaman o impormasyon sa mga sangguniang aklat,
newspaper, dyornal, o mga impormasyong nakalap buhat sa mga pagmamasid o
personal na mga karanasan.

2. Layunin (Objective)

Ang layunin ang dahilan kung bakit naisagawa ang isang pagsulat.
Nakabatay sa layunin kung ani ang maaring nilalaman at patutunguhang kaisipan o
siwa ng pagsulat. Masasalamin dito ang ang nais ipahayag ng manunulat sa kanyang
agsulat.

3. Wika (Language)

Ang wika ang instrumento sa pagpapahayag. Kailangan may sapat na kaalaman

at kasanayan sa wikang gagamitin upang maging epektibo ang pagsulat.

4. Kaisahan (Unity)

Dapat may isang paksang tatalakayin sa kabuuan ng pagsulatat may isang diwa
na sinasaad upang maging malinaw at mabisa ang isang sulatin.

5. Kakipilan (Coherence)

Ang pagkakaugnay-ugnay ng mga pangungusap at mahusay na pagkakahanay

ng mga ideya o pangyayari sa isang sulatin. Mahalaga ang kakipilan sa isang pagsulat
ng sulatin upang maging malinaw ang diwa ng isang sulatin.

6. Diin (Emphasis)

Ang diin ay ang pagbibigay ng higit na pokus sa pinakamahalagang kaisipan sa

loob ng isang sulatin.