11.3.4.

Badanie siły mięśni

[Giemza Cz., Ostrowska B., Barczyk K., Hawrylak A., Kochański M., Zmiany zwyrodnieniowe
stawów biodrowych - fizjoterapia a sposób utrzymania równowagi ciała. Acta Bio-Optica et
Informatica Medica 2008, 4, 280-281.]

Choroba zwyrodnieniowa doprowadza do nieprawidłowej postawy ciała. Ograniczenie ruchomości

stawów jest bolesne. Zmiany na powierzchniach stawowych zniekształcają staw biodrowy.
Doprowadzają do osłabienia siły mięśniowej. Dochodzi do zmniejszenia masy osłabionych mięśni
(zasadniczo w obrębie obszaru uda i pośladków). Osłabieniu ulegają prostowniki, odwodziciele i
rotatory wewnętrzne. Zostaje zachwiana równowaga mięśniowa. Dochodzi do przykurczu
zgięciowo-przywiedzeniowego. Wzmożone napięcie spoczynkowe dotyczy zginaczy,
przywodzicieli i rotatorów zewnętrznych.
Przeciwdziałanie tej sytuacji wiąże się z odzyskaniem utraconej siły mięśniowej mięśni
osłabionych i rozluźnienie tkanki będącej w przykurczu.
To zapewni układowi mięśniowemu odtworzenie równowagi, uzyskanie prawidłowej sylwetki oraz
zdolność do przenoszenia znacznych obciążeń przez układ.

[Marciniak W., Szulc A., Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. Tom 1, PZWL, Warszawa 2008.]
[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]
[Kilar J., Lizis P., Leczenie ruchem. Część 1 Badanie narządu ruchu w rehabilitacji. Wydawnictwo
Kasper, Kraków 1996. str. 92-109]
Powstaje zatem konieczność zbadania upośledzonego układu mięśniowego. Do oceny siły
mięśniowej przeprowadza się test Lovetta.
Jest to metoda diagnostyczna wykorzystywana przez fizjoterapeutów dla potrzeb oceny aktualnej
siły mięśniowej. Jest stosowana też w trakcie usprawniania pacjenta i świadczy o uzyskiwanym
postępie kinezyterapeutycznym.
Pacjent przyjmuje określoną pozycję wyjściową, która będzie najbardziej odpowiednia, żeby
wywołać u osoby badanej izolowany skurcz testowanego mięśnia. W takiej pozycji skurcz mięśni
nie badanych jest wyeliminowany.
Jest to 6-cio stopniowa skala oceny siły mięśniowej.

Tabelka. Skala Lovetta oceny siły mięśniowej

0 Określa brak napięcia.
1 Określa śladowe napięcie.
2 Określa słabe napięcie (25% siły) - ruch czynny wykonywany jest w odciążeniu.
3 Określa dostateczne napięcie (50% siły) - ruch czynny wykonywany jest bez obciążenia
(pokonywanie oporu stawianego przez ciężar własny kończyny).
4 Określa napięcie na tyle dobre, że ruchu czynnego można wykonać z małym obciążeniem
 (75% siły).
5 Określa pełną i prawidłową siłę mięśniową (100% siły).

Kolejność wykonania testu :

1. Ocena siły na poziomie „3” - wykonywany ruch jest przeciwko sile ziemskiego ciążenia.
2. Ocena siły na poziomie „4” - nieznaczny opór przyłożony bardziej proksymalnie.
3. Ocena siły na poziomie „5” - opór maksymalny przyłożony najbardziej dystalnie.
Jeżeli pacjent z mocno zaawansowaną chorobą zwyrodnieniową, nie może wykonać pracy
przeciwko sile grawitacyjnej to:
4. Ocena siły na poziomie „2” - badanie w odciążeniu.
5. Ocena siły na poziomie „1” - nieznaczne napięcie mięśnia.
6. Ocena siły na poziomie „0” - mięsień nie wykazuje żadnego napięcia. [17, 18, 22].

[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]

Tabelka. Mięśnie zginające KD w stawie biodrowym (od zgięcia 90° do powyżej)
Mięśnie Test Lovetta
Lędźwiowy większy 3 – PW: siad z podudziami opuszczonymi z brzeg leżanki. Uda podparte
Biodrowy na tylnej powierzchni. Miednica ustabilizowana lub autostabilizacja.
Ruch zgięcia w płaszczyźnie strzałkowej w stawie biodrowym – udo
Biodrowo-lędźwiowy (przednia powierzchnia) w kierunku klatki piersiowej
4 – PW i ruch jak w stopniu 3: Mniejszy opór na przedniej powierzchni
Prosty uda uda nad stawem kolanowym.
Przywodziciel wielki 5 – PW i ruch jak w stopniu 3: Większa siła oporu przyłożonego na
cz. przednia przedniej powierzchni uda nad stawem kolanowym.
Przywodziciel krótki Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
2 – PW: leżenie na boku nietestowanym, noga podporowa w wyproście w
Pośladkowy średni stawie biodrowym nietestowanym, kończyna
cz. przednia dolna badana odciążona za pomocą podwieszek lub rąk terapeuty w
Pośladkowy mały zgięciu do kąta 90° . Stabilizacja miednicy. Ruch zgięcia w stawie
biodrowym od kąta 90° - w płaszczyźnie równoległej do podłoża.
Naprężacz powięzi 1 – PW: siad z opuszczonymi podudziami. Uda podparte na tylnej
szerokiej powierzchni. Miednica ustabilizowana lub autostabilizacja. Przy próbie
Krawiecki zgięcia terapeuta wyczuwa palpacyjnie napięcie mięśniowe w okolicy
krętarza mniejszego.
0 – PW i ruch jak w stopniu 1. Napięcie w okolicy krętarza mniejszego nie
jest wyczuwalne.

[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]

Tabelka. Mięśnie prostujące KD w stawie biodrowym (ze zgięcia 90° do pozycji pośredniej)
Mięśnie Test Lovetta
Pośladkowy wielki 3 – PW: leżenie przodem, KD testowana poza brzegiem leżanki, zgięta do
cz. udowa; kąta 90 stopni w stawie biodrowym i kolanowym. Stabilizacja miednicy i
cz. pasmowa odcinka LS. Ruch w płaszczyźnie strzałkowej – prostowanie KD w stawie
Przywodziciel wielki biodrowym do pozycji pośredniej.
4 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym należy przyłożyć lekki
Półbłoniasty opór.
Półścięgnisty 5 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym należy przyłożyć opór o
dużej sile.
Pośladkowy średni Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
cz. tylna 2 – PW: leżenie na boku nie testowanym, noga podporowa w wyproście
Czworoboczny uda w stawie biodrowym nie testowanym, kończyna
Przywodziciel krótki dolna badana odciążona za pomocą podwieszek lub rąk terapeuty w
zgięciu do kąta 90° w stawie biodrowym i kolanowym. Stabilizacja
Zasłaniacz zew. i wew. miednicy. Ruch wyprostu w stawie biodrowym - w płaszczyźnie
Dwugłowy uda równoległej do podłoża.
głowa długa 1 – pozycja wyjściowa: leżenie przodem, stopy poza podłożem, obie
kończyny dolne wyprostowane
Smukły 0 – brak napięcia.
Pośladkowy mały
cz. tylna
Gruszkowaty

[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]

Tabelka. Mięśnie odwodzące KD w stawie biodrowym
Mięśnie Test Lovetta
Pośladkowy średni 3 – PW: leżenie na boku nie testowanym. Staw biodrowy KD badanej w
Prosty uda pozycji pośredniej (płaszczyzna strzałkowa i czołowa). Wyprost stawu
kolanowego. Silna stabilizacja miednicy do podłoża. Ruch w płaszczyźnie
Pośladkowy wielki czołowej – odwodzenie KD w stawie biodrowym.
cz. pasmowa 4 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym należy przyłożyć lekki
Naprężacz powięzi opór.
szerokiej 5 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym należy przyłożyć opór o
dużej sile.
Pośladkowy mały Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
Krawiecki 2 – PW: leżenie przodem. Stopy za brzegiem leżanki. Stabilizacja
Gruszkowaty miednicy i odcinka LS kręgosłupa. Ruch odwiedzenia w odciążeniu i w
płaszczyźnie czołowej i równoległej do podłoża.
1 – pozycja wyjściowa: leżenie na boku nie testowanym. Staw biodrowy
KD badanej w pozycji pośredniej (płaszczyzna strzałkowa i czołowa).
Obie kończyny dolne wyprostowane. Stabilizacja miednicy
( autostabilizacja KKG badanego). Przy próbie ruchu – palpacyjnie
wyczuwalne napięcie w okolicy krętarza większego.
0 – brak napięcia w okolicy krętarza większego.

[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]

Tabelka. Mięśnie przywodzące KD w stawie biodrowym
Mięśnie Test Lovetta
Przywodziciel wielki 3 – PW: leżenie na boku testowanym. KD nie badana w płaszczyźnie
Przywodziciel długi czołowej jest odwiedziona i utrzymywana przez terapeutę. KD badana
Przywodziciel krótki spoczywa na podłożu. Stabilizacja miednicy. Ruch badanej KD w
Pośladkowy wielki płaszczyźnie czołowej - przywiedzenie KD w stawie biodrowym
cz. udowa spoczywającej na podłożu.
4 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym KD badanej należy
Biodrowo-lędźwiowy przyłożyć lekki opór.
Półbłoniasty 5 – PW: jak w stopniu 3. Nad stawem kolanowym KD badanej należy
przyłożyć opór o dużej sile.
Dwugłowy uda Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
głowa długa 2 – PW: leżenie tyłem. KD nie badana odwiedziona w płaszczyźnie
Grzebieniowy czołowej. Stabilizacja miednicy i odcinka LS kręgosłupa. Ruch
Zasłaniacz wew. i zew. przywiedzenia odciążonej KD w płaszczyźnie czołowej i równoległej do
podłoża w kierunku KD nie badanej.
Półścięgnisty 1 – PW: leżenie tyłem. KD nie badana odwiedziona w płaszczyźnie
Czworoboczny uda czołowej. Przy próbie ruchu przywiedzenia odciążonej KD w płaszczyźnie
czołowej, spoczywającej i równoległej do podłoża w kierunku KD nie
Smukły badanej palpacyjnie wyczuwalne napięcie w okolicy przyśrodkowej górnej
nasady uda okolic pachwiny.
0 – brak napięcia w okolicy przyśrodkowej górnej nasady uda okolic
pachwiny.

[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]

Tabelka. Mięśnie rotujące zewnętrznie KD w stawie biodrowym
Mięśnie Test Lovetta
Pośladkowy średni 3 – PW: siad na brzegu leżanki – podudzia zwieszone. KD nie badana w
cz. tylna odwiedzeniu do kąta 40 stopni. Stabilizacja miednicy w okolicy KBPG lub
Pośladkowy wielki autostabilizacja i stabilizacja uda badanej KD.
Ruch rotacji zewnętrznej badanej KD podudziem i stopą w kierunku
Pośladkowy mały przyśrodkowym.
cz. tylna 4 – PW, stabilizacja i ruch jak w stopniu 3. Nad kostką przyśrodkową KD
Przywodziciel wielki badanej należy przyłożyć lekki opór.
5 – PW, stabilizacja i ruch jak w stopniu 3. Nad kostką przyśrodkową KD
Przywodziciel długi badanej należy przyłożyć duży opór.
Przywodziciel krótki Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
2 – PW: leżenie tyłem. KD badana w zgięciu w stawie biodrowym i
Gruszkowaty kolanowym do kąta prostego. Ruch rotacji zew. odciążonej KD w
Biodrowo-lędźwiowy płaszczyźnie równoległej do podłoża.
Prosty uda 1 – PW: leżenie na boku nie badanym z KKD w wyproście. KD badana
zrotowana do wewnątrz. Przy próbie rotacji zewnętrznej KD badanej
Grzebieniowy palpacyjnie wyczuwalne napięcie w okolicy krętarza większego kości
Zasłaniacz wew. i zew udowej.
0 – brak napięcia w okolicy krętarza większego kości udowej.
Dwugłowy uda
głowa długa
Czworoboczny uda
Krawiecki
Smukły
Bliźniacze
[Zembaty A., Kinezyterapia. Tom 1, Wydawnictwo Kasper, Kraków 2003.]
Tabelka. Mięśnie rotujące wewnętrznie KD w stawie biodrowym
Mięśnie Test Lovetta
Naprężacz powięzi 3 – PW: siad na brzegu leżanki – podudzia zwieszone. KD nie badana w
szerokiej odwiedzeniu do kąta 40 stopni. Stabilizacja miednicy w okolicy KBPG lub
Pośladkowy mały autostabilizacja i stabilizacja uda badanej KD.
cz. przednia Ruch rotacji wewnętrznej badanej KD podudziem i stopą w kierunku
bocznym.
Prosty uda 4 – PW, stabilizacja i ruch jak w stopniu 3. Nad kostką boczną KD badanej
Pośladkowy średni należy przyłożyć lekki opór.
cz. przednia 5 – PW, stabilizacja i ruch jak w stopniu 3. Nad kostką boczną KD badanej
należy przyłożyć duży opór.
Dwugłowy uda Jeżeli pacjent nie może wykonać ruchu na „3”, to:
głowa długa 2 – PW: leżenie tyłem. KD badana w zgięciu w stawie biodrowym i
Przywodziciel wielki kolanowym do kąta prostego. Ruch rotacji wewnętrznej odciążonej KD w
Smukły płaszczyźnie równoległej do podłoża.
1 – PW: leżenie na boku nie badanym z KKD w wyproście. KD badana
zrotowana do wewnątrz. Przy próbie rotacji wewnętrznej KD badanej
palpacyjnie wyczuwalne napięcie w okolicy krętarza większego kości
udowej.
0 – brak napięcia w okolicy krętarza większego kości udowej.