Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi

Univerzitet u Sarajevu
Elektrotehnički fakultet

2018/2019.

Redovi 1/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

1 Beskonačni red

2 Redovi sa nenegativnim članovima

3 Redovi sa članovima proizvoljnog znaka

4 Alternativni redovi

5 Apsolutna konvergencija

6 Zakoni asocijacije i komutacije za redove

7 Množenje redova

Redovi 2/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Beskonačni red

Beskonačni red
∞
X
an = a1 + a2 + . . . + an + . . . . (1)
n=1

n-ti, opšti član reda

an .
n-ta parcijalna suma reda
n
X
Sn = ak .
k=1

Niz parcijalnih suma reda

(Sn )∞
n=1 .

Redovi 3/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Suma reda

Definicija
Beskonačni red je ured̄eni par ((an )∞ ∞
n=1 , (Sn )n=1 ) nizova gdje je S1 = a1 i
Sn+1 = Sn + an+1 .
∞
X
Ako niz (Sn )∞
n=1 parcijalnih suma reda an ima konačan ili beskonačan
n=1
∞
X
limes A ∈ R kažemo da red an ima sumu A
n=1
∞
X
lim Sn = A ⇒ an = A.
n→∞
n=1
∞
X
Ako niz (Sn )∞
n=1 parcijalnih suma reda an nema nikakav limes, kažemo
n=1
∞
X
da red an nema sumu.
n=1
Redovi 4/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Konvergencija reda
∞
X
Za red an kažemo da je konvergentan ako on ima konačnu sumu.
n=1
X∞
Za red an kažemo da divergentan ako
n=1
ima sumu, ali je ona beskonačna,
nema nikakvu sumu.

Primjer
Odrediti sumu redova
∞
X 1
1 ,
n=1
n(n + 1)
∞
X 1
2 ,
n=1
n!
∞
X (n + 1)
3 ln .
n=1
n

Redovi 5/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Potreban uvjet za konvergenciju

Tvrdnja
∞
X
Ako je red an konvergentan, onda njegov opšti član an teži 0 kad n → +∞.
n=1

1 Red ne može konvergirati ako njegov opšti član ne teži ka 0.

Primjer
∞  
X 1
1 Red ln 1+ divergira iako mu opšti član teži ka 0 kad n → +∞.
n=1
n
∞
X n−1
2 Red (−1) divergira jer mu opšti član ne teži ka 0 kad n → +∞.
n=1

Redovi 6/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Zadatak
∞
X
Ispitati konvergenciju geometrijskog reda qn .
n=1

Redovi 7/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

n-ti ostatak reda

∞
X
n-ti ostatak reda an
n=1
∞
X
rn := an .
k=n+1

Očito n-ti ostatak reda nastaje odbacivanjem prvih n članova reda.

Tvrdnja
∞
X
Red an konvergira akko konvergira i njegov n-ti ostatak.
n=1

Redovi 8/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

n-ti ostatak reda

Konačan broj n članova ne utiče na konvergenciju reda, ali utiče na sumu

konvergentnog reda.
Primjer
∞
X ∞
X
Geometrijski redovi qn i q n istovremeno konvergiraju (|q| < 1) ili
n=1 n=0
divergiraju (|q| > 1), ali za sumu u slučaju konvergencije vrijedi
∞
X 1
qn = (2)
n=0
1−q
∞
X q
qn = (3)
n=1
1−q

Redovi 9/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

n-ti ostatak reda

Tvrdnja
∞
X
Ako red an konvergira, onda suma njegovog n-tog ostatka rn teži ka 0 kad
n=1
n → +∞.

Redovi 10/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Tvrdnja
∞
X ∞
X
Pretpostavimo da redovi an i bn konvergiraju i da su im sume A i B redom. Tada konvergiraju i
n=1 n=1
∞
X ∞
X ∞
X
redovi (an + bn ), (an − bn ) i λan za λ ∈ R. Pri tome vrijedi
n=1 n=1 n=1
∞
X ∞
X ∞
X
1 (an + bn ) = an + bn = A + B,
n=1 n=1 n=1
∞
X ∞
X ∞
X
2 (an − bn ) = an − bn = A + B,
n=1 n=1 n=1
∞
X ∞
X
3 λan = λ an = λA.
n=1 n=1

Redovi 11/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Caushyev kriterij za konvergenciju reda

Teorem (Opći Caushyev kriterij za konvergenciju reda)

∞
X
Red an je konvergentan ako i samo ako za ∀ > 0 ∃n0 ∈ N takav da za
n=1
∀n ≥ n0 i ∀p ∈ N vrijedi

|an+1 + an+2 + · · · + an+p | < .

Redovi 12/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa nenegativnim članovima

Definicija
∞
X
Za red an kažemo da je red sa nenegativnim članovima ako vrijedi
n=1

an ≥ 0 ∀n ∈ N.

Ove redove još nazivamo i pozitivnim redovima.

∞
X
Niz parcijalnih suma Sn reda an sa nenegativnim članovima je očito
n=1
monotono rastući
Sn+1 = Sn + an+1 > Sn .

Redovi 13/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa nenegativnim članovima

Tvrdnja
Red sa nenegativnim članovim je konvergentan ako i samo ako je niz njegovih
parcijalnih suma ograničen odozgo.

Ako niz parcijalnih suma Sn nije ograničen odozgo, onda Sn → +∞ kad

n → +∞ pa vrijedi
∞
X
an = +∞.
n=1

Redovi 14/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Kriteriji upored̄ivanja

Teorem (Kriterij upored̄ivanja I)

∞
X ∞
X
Neka su dati redovi sa nenegativnim članovima (1) an i (2) bn . Ako
n=1 n=1
postoji n0 ∈ N takav da je

an ≤ bn ∀n ≥ n0 ,

1 iz konvergencije reda (2) slijedi konvergencija reda (1),

2 iz divergencije reda (1) slijedi divergencija reda (2).

Primjer
∞ ∞
X 1 X 1
Ispitati konvergenciju redova i .
n=1
n n=1 n2

Redovi 15/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Kriteriji upored̄ivanja

Teorem (Kriterij upored̄ivanja II)

∞
X ∞
X
Neka su dati redovi sa nenegativnim članovima (1) an i (2) bn i neka je
n=1 n=1
an
an , bn > 0 ∀n ∈ N. Ako postoji konačan ili beskonačan limes lim = k, tada
n→∞ bn
vrijedi
1 ako je 0 < k < +∞, onda redovi (1) i (2) istovremeno konvergiraju ili
divergiraju;
2 ako je k = 0, onda iz konvergencije reda (2) slijedi konvergencija reda (1),
a iz divergencije reda (1) slijedi divergencija reda (2);
3 ako je k = +∞, onda iz konvergencije reda (1) slijedi konvergencija reda
(2), a iz divergencije reda (2) slijedi divergencija reda (1);

Primjer
Ispitati konvergenciju harmonijskog reda.
Redovi 16/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Kriteriji upored̄ivanja

Teorem (Kriterij upored̄ivanja III)

∞
X ∞
X
Neka su dati redovi (1) an i (2) bn i neka je an , bn > 0 ∀n ∈ N. Ako
n=1 n=1
postoji n0 ∈ N takav da je
an+1 bn+1
≤ ∀n ≥ n0 ,
an bn

1 iz konvergencije reda (2) slijedi konvergencija reda (1),

2 iz divergencije reda (1) slijedi divergencija reda (2).

Primjer
∞
X 1
Ispitati konvergenciju reda , p = 2, 3, ...
n=1
np

Redovi 17/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Zadatak
Ispitati konvergenciju redova
∞
X 1
1 p ,
n=1 n(n + 1)
∞
X 1
2 p ,
n=1 n(n2 + 1)
∞
X 1
3 - Hiperharmonijski red.
n=1
nα

Redovi 18/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Cauchyev kriterij

Teorem (Cauchyev kriterij)

∞
X
Neka je dat red an sa nenegativnim članovima. Tada vrijedi
n=1
√
1 Ako je lim n
an < 1, onda red konvergira.
n→∞
√
2 Ako je lim n
an > 1, onda red divergira.
n→∞
√
3 Ako je lim an = 1, onda nam ovaj kriterij ne daje odgovor o
n
n→∞
konvergenciji reda.

Redovi 19/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

D’Alamberov kriterij

Teorem (D’Alamberov kriterij)

∞
X an+1
Neka je dat red an sa pozitivnim članovima i neka je α = lim . Tada
n=1
n→∞ an
vrijedi
1 Ako je α < 1, onda red konvergira.
2 Ako je α > 1, onda red divergira.
3 Ako je α = 1, onda nam ovaj kriterij ne daje odgovor o konvergenciji reda.

Cauchyev kriterij je precizniji od D’Alamberovog.

Postoje slučajevi u kojima se pomoću D’Alamberovog ne može, a pomoću
Cauchyevog kriterija može utvrditi konvergencija (divergencija) reda.

Redovi 20/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Primjer
Ispitati konvergenciju redova
∞  n(n+1)
X n−1
1 ,
n=1
n+1
∞
X 2n
2 ,
n=1
n!
∞
X 1
3 .
n=1
cn + 1

Redovi 21/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Raabeov kriterij

Teorem (Raabeov kriterij)

X∞
Neka je dat red an sa pozitivnim članovima i neka je
 n=1 
an
α = lim n − 1 . Tada vrijedi
n→∞ an+1
1 Ako je α > 1, onda red konvergira.
2 Ako je α < 1, onda red divergira.
3 Ako je α = 1, onda nam ovaj kriterij ne daje odgovor o konvergenciji reda.

Primjer
∞
X (2n − 1)!! 1
.
n=1
(2n)!! 2n + 1

Redovi 22/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Gaussov kriterij

Teorem (Gaussov kriterij)

∞
X
an
Neka je dat red an sa pozitivnim članovima i neka se odnos an+1 članova niza
n=1
može zapisati u obliku
an µ Θn
= λ + + α , |Θn | < L ∈ R.
an+1 n n

Tada vrijedi
1 Red konvergira ako je
λ > 1,
λ = 1, µ > 1.
2 Red divergira ako je
λ < 1,
λ = 1, µ ≤ 1.

Redovi 23/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Raabeov kriterij je precizniji od D’Alamberovog kriterijuma.

Gaussov kriterij je precizniji i od Raabeovog.
Med̄u poznate kriterije konvergencije spada i Kummerov kriterij koji je
opštijeg tipa, u specijalnim slučajevima se svodi na D’Alambertov ili
Raabeov kriterij.

Primjer
Ispitati konvergenciju reda
∞  p
X (2n − 1)!!
.
n=1
(2n)!!

Redovi 24/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa članovima proizvoljnog znaka

Definicija
∞
X
Za red an kažemo da je red sa članovima proizvoljnog znaka ako ima
n=1
beskonačno mnogo pozitivnih i beskonačno mnogo negativnih članova.

Abelova formula
n
X n−1
X
ak bk = an Bn + (ak − ak+1 )Bk
k=1 k=1

Redovi 25/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa članovima proizvoljnog znaka

Teorem (Dedekindov teorem)

Neka je dat red
∞
X
an bn (4)
n=1

i neka su zadovoljeni uvjeti

1 an → 0 kad n → +∞,
X∞
2 red |an − an+1 | je konvergentan,
n=1
∞
X
3 niz (Bn )∞
n=1 parcijalnih suma reda bn je ograničen.
n=1
Tada je red (4) konvergentan.

Redovi 26/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa članovima proizvoljnog znaka

Teorem (Dirichletov kriterij)

Neka je dat red
∞
X
an bn
n=1

i neka su zadovoljeni uvjeti

1 niz (an )∞
n=1 monotono teži ka 0 kad n → +∞,
X∞
2 niz (Bn )∞
n=1 parcijalnih suma reda bn je ograničen.
n=1
∞
X
Tada je red an bn konvergentan.
n=1

Redovi 27/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Redovi sa članovima proizvoljnog znaka

Teorem (Abelov kriterij)

Neka je dat red
∞
X
an bn
n=1

i neka su zadovoljeni uvjeti

1 niz (an )∞
n=1 je monoton i ograničen,
X∞
2 red bn je konvergentan.
n=1
∞
X
Tada je konvergentan i red an bn .
n=1

Redovi 28/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Primjer
Ispitati konvergenciju reda
∞ n(n−1)
X (−1) 2
.
n=1
n

Redovi 29/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Alternativni redovi

Red je Alternativni (alernirajući) ako njegovi članovi naizmjenično mijenjaju

znak, tj. ako za svako n ∈ N vrijedi

an an+1 < 0.
∞
X ∞
X
(−1)n bn = − (−1)n−1 bn . (5)
n=1 n=1

Redovi 30/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Alternativni redovi

Teorem (Leibnizov kriterij konvergencije)

∞
X
Alternativni red (−1)n−1 an , an > 0 ∀n ∈ N je konvergentan ako vrijedi
n=1
1 (an )∞
n=1 je nerastući (an ≥ an+1 ),
2 lim an = 0.
n→∞

Primjer
Ispitati konvergenciju redova
∞
X 1
1 (−1)n−1 ,
n=1
n
∞
X n
2 (−1)n−1 ,
n=1
n2 +1

Redovi 31/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Alternativni red
∞
X
Za sumu S konvergentnog alternativnog reda (−1)n−1 an vrijedi
n=1

|S| ≤ a1 .

Za sumu R n-tog ostatka rn konvergentnog alternativnog reda

X∞
(−1)n−1 an vrijedi
n=1
|R| ≤ an+1

Redovi 32/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Apsolutna konvergencija

Definicija
∞
X ∞
X
Za red an kažemo da apsolutno konvergira ako konvergira red |an |.
n=1 n=1

Teorem
Ako je red apsolutno konvergentan, onda je on i konvergentan.

Redovi 33/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Primjer
Ispitati konvergenciju redova
∞
X 1
1 (−1)n−1 n−1 ,
n=1
2
∞
X n
2 (−1)n−1 ,
n=1
n2 +1
∞
X 3n − 2
3 (−1)n−1 ,
n=1
3n − 1
∞
X (−2)n−1
4 .
n=1
(n2 )!

Redovi 34/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Apsolutna konvergencija

Obrnuta tvrdnja ne vrijedi, tj. red može biti konvergentan ali da ne

konvergira apsolutrno.
Primjer
1 1 1
Red 1 − 2
+ 3
− 4
+ . . . konvergira prema Leibnicovom kriteriju.
1 1 1
Red apsolutnih vrijednosti članova prethodnog reda 1 + 2
+ 3
+ 4
+ . . . divergira.

Redovi 34/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Napomenimo
∞
X ∞
X
1 Ako red |an | konvergira, onda konvergira i red an
n=1 n=1
X∞
2 Ako red |an | divergira i ako smo to dokazali pomoću Cashyevog ili
n=1
D’alamberovog kriterija, onda smo dokazali da |an | 9 0 što znači da
∞
X
an 9 0 pa i red an divergira.
n=1
∞
X
3 Red an konvergira apsolutno akko su redovi pozitivnih i negativnih
n=1
članova oba konvergentni, a može konvergirati uslovno samo ako su oba
spomenuta reda divergentna. U slučaju kada je jedan konvergentan a drugi
∞
X
divergentan, red an ne konvergira ni apsolutno ni neapsolutno..
n=1

Redovi 35/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Teorem (Weierstrassov kriterij za apsolutnu konvergenciju)

∞
X ∞
X
Neka su dati redovi an i bn takvi da vrijedi |an | < bn ∀n ∈ N. Tada, ako
n=1 n=1
∞
X ∞
X
bn konvergira, onda an apsolutno konvergira.
n=1 n=1

Redovi 36/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Asocijativnost

Za konvergentne redove vrijedi zakon asocijacije

Tvrdnja
Ako u konvergentnomm redu udružimo članove na bilo koji način, bez promjene
poretka, dobićemo konvergentan red jednake sume.

Primjer
Red (1 − 1) + (1 − 1) + . . . je konvergentan i ima sumu 0,
∞
X ∞
X
red an = (−1)n−1 je divergentan.
n=1 n=1

Zagrade kod konvergentnog reda smijemo ispustiti samo ako se u svakoj

zagradi nalaze elementi jednakog znaka (pri tome u različitim zagradama
može biti različit znak.

Redovi 37/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Asocijativnost

Za divergentne redove ne vrijedi zakon asocijativnosti.

Primjer
∞
X
Red (−1)n−1 je divergentan. Ako grupišemo članove kao
n=1

(1 − 1) + (1 − 1) + . . . ,

dobijamo sumu 0, a ako grupišemo članove kao

1 − (1 − 1) − (1 − 1) − . . . ,

dobijamo sumu 1.

Redovi 38/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Komutativnost

Teorem (Dirichletov teorem o komutativnosti apsolutno konvergentnih redova)

∞
X
Ako je red an apsolutno konvergentan, onda je apsolutnokonvergentan i red
n=1
koji nastaje promjenom poretka njegovih članova i imaju jednake sume.

Teorem (Riemannov teorem)

∞
X
Neka je an konvergentan red, ali ne apsolutno konvergentan i α ∈ R. Tada
n=1
∞
X
se mogu permutirati članovi reda an tako da novodobijeni red ima sumu α.
n=1

Kod apsolutno konvergentnih redova njihova konvergencija ne ovisi o

poretku članova - kažemo da su bezuslovno konvergentni.
Kod konvergentnih redova koji nisu apsolutno konvergentni suma reda ovisi
od poretka članova - kažemo da su uslovno konvergentni.
Redovi 39/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Primjer
Ispitati konvergenciju redova
∞  
X 1 1 1
− − (6)
n=1
2n − 1 2(2n − 1) 2(2n)

∞
X 1
(−1)n−1 (7)
n=1
n

Redovi 40/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Množenje redova
∞
X ∞
X
Članove proizvoda redova an i bn možemo predstaviti pomoću
n=1 n=1
tablice
a1 b1 a1 b2 ··· a1 bn ···
a2 b1 a2 b2 ··· a2 bn ···
a3 b1 a3 b2 ··· a3 bn ···
···
an b1 an b2 ··· an bn ···
···

Redovi 41/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Množenje redova

Elemente tablice možemo na beskonačno mnogo načina svrstati u red i

tako dobiti beskonačno mnogo redova
∞
X
cn = amk bnk .
k=1

Elemente možemo svrstati u red po tzv. kvadrantima ili dijagonalama.

X∞ ∞
X
Cashyjev proizvod redova an i bn (ili dijagonalni proizvod redova) je
i=0 i=0
∞
X
red cn , gdje je
i=0
n
X
cn = ai bn−i .
i=0

Redovi 42/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Cauchyev proizvod redova

Teorem
∞
X ∞
X ∞
X
Neka su dati redovi an i bn i neka je cn njihov Cauchyev proizvod.
i=0 i=0 i=0
∞
X ∞
X
a) Ako an i bn oba apsolutno konvergiraju u sume su im A i B redom,
i=0 i=0
X∞
onda i cn apsolutno konvergira i suma mu je AB.
i=0
∞
X ∞
X
1 Ako an apsolutno konvergira i suma mu je A i bn uslovno
i=0 i=0
∞
X
konvergiraju i suma mu je B, onda i cn konvergira (ne nužno apsolutno)
i=0
i suma mu je AB.

Redovi 43/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Množenje redova

Primjer
∞
X
Cauchyev proizvod geometrijskog reda q n−1 , |q| < 1 sa samim sobom je
n=1
apsolutno konvergentan, jer je i geometrijski red apsolutno konvergentan, i suma
1
mu je (1−q)2

Primjer
∞
X n+1
Naći sumu reda .
n=1
2n

Redovi 44/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Beskonačni proizvod

∞
Y
pn
n=1

Izostavljanje konačno mnogo članova beskonačnog proizvoda ne utiče na

njegovu konvergenciju.
Potreban uslov za konvergenciju beskonačnog proizvoda je da njegov opšti
član teži ka 1.
∞
Y
Beskonačan proizvod pn sa pozitivnim članovima konvergira akko
n=1
∞
X
konvergira red ln pn . Ako red ima sumu S onda proizvod ima vrijednost
n=1
es .

Redovi 45/46
Beskonačni red Redovi sa nenegativnim članovima Redovi sa članovima proizvoljnog znaka Alternativni redovi Apsolutna konvergencija Zakoni asocijacije i

Beskonačni proizvod

∞
Y ∞
Y
pn = (1 + an )
n=1 n=1

∞
Y ∞
X
Proizvod (1 + an ) konvergira akko red an konvergira.
n=1 n=1
∞
Y
Ako proizvod (1 + |an |) konvergira, onda konvergira i proizvod
n=1
∞
Y
(1 + an ) .
n=1

Redovi 46/46