1

FEBREIRO SECCIÓN
DE 2008

BAIONA : GONDOMAR : NIGRÁN

PUBLICACIÓN MENSUAL - 1€ Nº 14 - ABRIL 2009

Baiona Nigrán Gondomar

Os centros educativos abrirán fóra do horario Benestar Social de Nigrán informa das prazas de Gondomar participou na campaña
lectivo para realizar actividades Turismo Termal ‘Hora da Terra’
Páxina3 Páxina 5 Páxina 6

Gondomar BAIONA
Páxina 3
Seis xogadores de
Gondomar participan
no IV Torneo
Intercontinental de
Bolos
A fase final do torneo está previs-
ta do día 10 ao 12 de abril. O campio-
nato intercontinental conta co apoio
da Fundación Deporte Galego da
Xunta, o Consello Superior de Depor-
tes e as federacións española e galega
de bolos.

Páxina 6

Nigrán

Nigrán acollerá do 9 ao
12 de abril a III Edición
de Expomoda
A Terceira Edición de Expomoda
concentrará a oferta e a demanda de
máis de 50 tendas exclusivas. As ten-
das atoparán en Expomoda o ámbito
propicio para exhibir as súas ofertas e
os seus remanentes de stock doutras
tempadas e/ou coleccións. Proporcio-
nará numerosas vantaxes tanto a expo-
sitores como a visitantes, a posibilida-
de de liquidar excedentes.
Páxina 6

Entrevista: Gondomar
Juani Alonso, Asociación de Axuda ao Mundo Necesitado de Baiona
Valverde Alonso
‘Regalamos libros a cambio de recibe o VI
alimentos’ Premio Nano
Os veciños de Baiona poderán
colaborar coa Asociación Axuda ao
Mundo Necesitado e levarse un dos
Cambeiro por
libros procedentes do fondo
municipal. Isto será posible a través
dunha feira solidaria que se enmarca
‘Cruceiro de
dentro da campaña “Cámbioche un
libro por…” e que ten como fin paliar San Campio’
as necesidades de familias con
Páxina 7
escasos recursos económicos.
Páxina 4
 ABRIL
2 OPINIÓN DE2009

Editorial

Tempos de resaca

D
i o refrán galego que pasado o
día pasada a romaría, pero neste
caso o día si pasou pero a roma-
ría continúa.
Continúa porque os dous partidos
que o pasado día 1-M foron apeados do
Poder continúan o seu calvario cara a
un día de gloria que non saben ben co-
mo vai ser.
Os socialistas foron sorprendidos
pola súa inxenuidade. Pensaron que
era suficiente facer cousas, aínda que
os cidadáns, os votantes do 1-M non se
decatasen ben de que fixeran, ou o
que resulta máis patético, se decata-
sen pola oposición que, evidentemen-
te, ía presentar, de feito así presen-
tou, todo o feito polo goberno como un
auténtico despilfarro. En política non
se debe ser agresivo, malintenciona-
do, pero tampouco se pode ser tan in-
xenuo e pensar que o adversario se vai
andar con florituras cando de quitarlle
a cadeira se trate. Así foi. O PP utilizou
toda a artillería pesada sen escrúpu-
los; tivo de man a medios que lle am-
plificaron a súa voz; e con esa voz a
seu favor conseguiron , seguindo a te-
oría gobleliana, presentar o bipartito
como unha paréntese política na so-
ciedade galega que había que pechar
xa.
Os nacionalistas cometeron outros
pecados. Pensar que os medios ían po-
ñerse de xeonllos con tal que lles unta-
ran as bisagras. Craso erro! A prensa
españolista galega, que controla o 90%
da audiencia, está acostumada a mu-
xir os gobernos sucesivos; así o ven fa-
cendo dende que o mundo é mundo e
dende que Galicia conta cun goberno
autónomo? Non foron quen de poten-
ciar, que non tutelar, outros medios al-
ternativos que en tres anos e medio de
goberno puideran facer chegar ós
electores nacionalistas e non naciona-
listas o que de verdade se estaba fa-
cendo que, queiran ou non, foi sufi-
ciente como para entender que por
ese camiño Galicia sería outra en pou-
co tempo. Non o fixeron así. Por nova-
tos deixáronse querer e foron vítimas
do abrazo do oso. Cando reaccionaron
xa era demasiado tarde; precisamente
cando non deberan acosar o lobo na
tobeira ocórreselles desafialo. O re-
sultado está á vista.
Esperemos que tanto socialistas
como nacionalistas teñan aprendido a
lección e a partires desta nova xeira
que estes días comeza fagan as cousas
pensando nunha maioría dos cidadáns;
esquezan que as árbores que naceron
para ambientar os xardíns do señores
non se prestan para dar sombra ós ne-
cesitados do mundo.

Linces e dereitos
Manuel Miragaia Doldán

O
s proxectos gubernamentais de
reforma da lei do aborto encon-
traron, como era de esperar, unha
reacción adversa por parte da Conferen-
cia Episcopal Española e doutros secto-
res integristas católicos. Os bispos espa-
ñois quéixanse, con bastante demago-
xia, de que se coida máis a algunhas es-
pecies da fauna en perigo de extinción,
como pode ser o lince, que aos non na-
dos, e reclaman para os embrións huma-
nos a mesma protección.
Neste tema, como noutros de tipo
biomédico, enfróntanse dúas perspecti-
vas contrapostas: a laica ou humanista,
a das mulleres que reclaman o dereito a
poderen dispor voluntariamente do seu
corpo e a decidiren sobre o nacemento
ou non dun fillo; e a relixiosa tradiciona-
lista da xerarquía católica e dos seus se-
guidores, que consideran a interrupción
da gravidez nas primeiras semanas como
un crime ou “holocausto silencioso”, en
palabras do bispo Reig. A Igrexa Católica
non renuncia a exercer a súa antiga po-
testade sobre toda a sociedade a través
da política, malia que na democracia,
máis que nunca, se necesita respectar as
distintas perspectivas éticas e ideolóxi-
cas existentes entre os cidadáns. E non
querer impoñer unha determinada, co-
mo se veu facendo, sobre todo o ámbito
civil. Por suposto que a muller madura
que non quixese exercer o dereito de
abortar estaría no seu dereito de non fa-
celo, como tamén da mesma forma non
obrigar ás demais a renunciar a el.
O voceiro da Conferencia, o bispo au-
xiliar de Madrid, Martínez Camino, afir-
mou que o embrión é unha persoa con to-
dos os dereitos. Porén, antes de que al-
guén defendese esta postura radical-
mente antiabortista tería que apoiarse
en sólidos fundamentos científicos
que demostrasen de maneira fidedigna,
parafraseando ao filósofo Javier Sáda-
ba, que a árbore está contida na semen-
te.
Malia a radical oposición eclesiástica
que houbo no seu momento, a lei do
aborto vixente, cos seus tres supostos de
perigo para a vida da nai, malformación
do naipelo e violación, supuxo un avance
notábel, e foi ben asumida pola maioría
da poboación. Agora, coa evolución da
sociedade, cómpre darmos un paso máis
na mesma dirección, para salvaguardar-
mos a dignidade e a seguridade da mu-
ller. Conseguirmos achegarnos á maioría
dos estados europeus que, menos Ando-
rra, Malta, Irlanda e Polonia, xa contan
con leis a prazos de aborto, entre as 12 e
16 semanas, que só serían ampliadas no
caso de aborto euxenésico.
Necesítase rematar coas ambigüida-
des e coas limitacións da lei do aborto de
1985, que afectan negativamente aos
profesionais da medicina e ás mulleres.
Aos médicos que practiquen o aborto
hailles que garantir unha maior seguri-
dade xurídica. E posibilitar dunha vez o
dereito do aborto en hospitais públicos.
A ver se o goberno socialista, que agás na
cuestión do matrimonio homosexual, foi
en todo moi timorato coa Igrexa Católi-
ca, deixa de anuncios e promesas sobre
este tema co obxectivo de observar as
reaccións da sociedade, e o leva adiante
por medio dunha lei que o regule con ra-
cionalidade, no canto de deixalo na si-
tuación actual, na que xa se practican
miles de abortos en clínica privadas.
Paga a pena conservarmos o lince,
evitarmos no posíbel ter que recurrir ao
aborto e coidarmos á infancia, porén,
debemos ante todo garantir ás
mulleres o seu dereito a abortar, co que
poden eludir unha situación tan traumá-
tica como a dunha gravidez non desexa-
da.

Director: Guillermo Rodríguez Fdez. Edita: A Peneira Condado S.A. Enderezo: Sarmiento Rivera, 17- Tel e Fax: 986 66 09 86 // 36.860 PONTEAREAS (Galiza)
Publicidade: Fran, Modesto e Departamento propio - Montaxe e deseño: Obradoiro A Peneira Impresión: Tameiga Publicacións /Mos - Tlf: 986 48 74 80 - Depósito Legal: OR/57/84
 ABRIL
DE2009
O concello solicita reforzo á Garda Civil despois do aumento de baixas médicas
Baiona queda sen policía local
pola noite
A.F./ BAIONA
Hai uns días saltou a voz de
alarma: Baiona quedaba sen po-
licía local polas noites. En de-
claracións a varios medios de
comunicación o alcalde, Jesús
Vázquez Almuíña, aseguraba
que o incremento no número de
baixas médicas obrigábao a to-
mar esa medida drástica. As ci-
fras son bastante elocuentes: oi-
to dos trece policías locais de
Baiona solicitaron a baixa na fin
de semana. Aínda que estas ve-
ñen asinadas por facultativos e
son totalmente legais Vázquez
Almuíña comentou aos mesmos
medios que días antes os funcio-
narios de seguridade solicitaran
A s cifras son
bastante
elocuentes: oito dos
trece policias locais de
Baiona solicitaron a
baixa na fin de semana.
un aumento de soldo. Non só iso
senón que aireou que a petición
de aumento rondaba os 700 eu-
Os centros educativos abrirán fóra do Lorenzo Pousa presenta o seu
horario lectivo para realizar actividades libro sobre alimentación
REDACCIÓN/ BAIONA
Coa intención de desenvolver
actividades que proporcionen un-
ha formación integral ao alumna-
do e fomenten a conciliación da
vida laboral, persoal e familiar a
concellería de Educación, do
Concello de Baiona dirixida por
Rosa Ana Marcote, decidiu abrir
os centros de ensino fóra do hora-
rio lectivo.
Actividades variadas
Os días que estén abertos os
centros de ensino realizarán acti-
vidades moi variadas para o que
xa se programaron varias aulas.
Delas, dúas estarán dedicadas ao
acompañamento e reforzo educa-
tivo nos colexios de Fontes e Sa-
barís. Neles ocasión os receptores
serán escolares de 5º. 6º de prima-
Un dos carteis indicativos para acceder ás dependencias da Policia Local de Baiona.
ros ao mes cando na actualidade
están a cobrar entre 1.650 e
1.700 euros mensuais.
Apoio da Garda Civil
O alcalde de Baiona conta
O s días que estén abertos os centros de ensino
realizarán actividades moi variadas para o que xa
se programaron varias aulas.
ria e 1º da ESO que presenten ca-
rencia de motivación, baixo ren-
demento escolar, baixas expecta-
tivas académicas, ausencia de há-
bitos de traballo e para aqueles
que non pode recibir o apoio e re-
forzo que precisa no seo da súa fa-
milia.
Outras dúas van destinadas ao
alumnado do 3º ciclo de educa-
ción primaria e primeiro da ESO
que presenta dificultades relacio-
nadas coa ausencia de hábitos de
traballo. Estas preséntanse baixo
o título "aprender a aprender" e
impártense nos colexios de Cova-
cos servizos da Garda Civil para
suplir os ocos deixados pola Po-
licía Local. Tamén en declara-
cións a varios medios de comu-
nicación Vázquez Almuíña afir-
mou que grazas a este corpo a se-
terreña e Belesar. Neste caso os
obxectivos son: potenciar a apren-
dizaxe e o rendemento escolar do
alumnado; fomentar o alento polo
estudo, propondo formas de tra-
ballo eficaces; aumentar a adqui-
sición de hábitos de organizacion
e constancia, así como mellorar a
integración social no grupo e no
centro. O programa divídese en
dúas fases a desenvolver, esta pri-
meira durante os meses de abril e
maio e a segunda, pendente de ul-
timar, comprendería os meses de
verán e as actividades terían un
carácter máis lúdico.
FOTO: R. PRADA.
guridade deste municipio polas
noites non corre ningún perigo.
Asimesmo anunciou unha in-
vestigación para descubrir a que
se debe este alto número de bai-
xas médicas en tan pouco tempo.
REDACCIÓN/ BAIONA
O médico de Baiona, Loren-
zo Pousa Estévez, presentou hai
uns días na Librería Garabatos
un traballo sobre nutrición e bo-
as prácticas alimentarias. Esta
obra aparece simultáneamente
en catro edicións: galego, espa-
ñol, inglés e portugués; e estará
distribuída por diferentes paí-
ses de Europa e América nos
seus respectivos idiomas. As
cubertas en tapa dura e as ilus-
tracións a base de gráficas e fo-
tografías a cor completan, nesta
obra, o bon facer deste reputado
profesional da medicina.
A obra, que en galego leva o
título de “Alimentación Sá”,
ofrece unha ampla información
sobre a necesidade de comer, en
qué consiste a nutrición, de qué
BAIONA 3
Mocidade organiza
en abril un
obradoiro de
Breakdance
REDACCIÓN/ BAIONA
A Concellería de Moci-
dade do Concello de Baio-
na, que dirixe María Igle-
sias Fernández, organiza
en colaboración coa Con-
cellería de Deportes e Ac-
tividades Marítimas, a
cargo de María Jesús Mar-
tíns Pasos, un obradoiro
de iniciación ao Break pa-
ra os mozos do municipio.
O Breakdance (tamén
coñecido por B-boying), é
un estilo de baile urbano
que forma parte do move-
mento da cultura Hip Hop
xurdido nas comunidades
afroamericanas nalgúns
barrios de Nova York a co-
mezos dos anos 1970, sen-
do o estilo de baile máis
coñecido dentro do Hip
Hop.
Estas clases gratuítas
terán lugar todos os sába-
dos do mes de abril, no pa-
villón municipal de De-
portes de Baiona, en hora-
rio de 12 a 13:30 horas.
Os mozos e mozas que
queiran participar nesta
interesante actividade po-
derán inscribirse na Ofici-
na Municipal de Informa-
ción Xuvenil, ben persoal-
mente, ou por teléfono
chamando ao 986 38 59
25.
A obra, que en
galego leva o título
de “Alimentación Sá”,
ofrece unha ampla
información sobre a
necesidade de comer, en
qué consiste a nutrición,
de qué partes se
compón un alimento...
partes se compón un alimento,
que son as graxas, proteínas, hi-
dratos, vitaminas e minerais, a
dieta equilibrada, o exercicio fí-
sico. Na presentación participa-
ron, ademais do autor, os edito-
res, Carlos del Pulgar e Antón
Mascato.
 ABRIL
4 BAIONA DE2009

Juani Alonso, Asociación de Axuda ao Mundo

Necesitado de Baiona

‘Regalamos libros a
cambio de alimentos’
Os veciños de Baiona poderán colaborar coa Asociación Axuda ao
Mundo Necesitado e levarse un dos libros procedentes do fondo
municipal. Isto será posible a través dunha feira solidario que se
enmarca dentro da campaña “Cámbioche un libro por…” e que ten
como fin paliar as necesidades de familias con escasos recursos
económicos. Para participar no intercambio o único requisito que se
esixe é que os alimentos que se acheguen estean dentro dos
denominados non perecedoiros.A ONG leva moitos anos traballando na
zona, contando na actualidade cun pequeno local nos baixos da praza de
abastos. A súa presidenta coméntanos como é o seu traballo solidario.

ANTÓN F. ESCUREDO/ BAIONA ONG?

-Como naceu esta ONG?
-Comezou a funcionar cando a
guerra de Bosnia. Decatámonos
de que había moitas necesidades e
neste lugar a xente é moi solidaria.
Había xente que tiña roupa en casa
e falamos co párroco, co concello,
daquela estaba de alcalde Manolo
Vilar, e tivo confianza no que lle
dixemos e nos prestou un baixo.
Fixemos a primeira campaña des-
tino a Bosnia o 24 de xaneiro de
1994. Chamámoslle "Calor e cari-
ño" porque nos dixeran que preci-
saban roupa de abrigo. Mandóu-
selle moitas mantas, botas de go-
ma, calcetíns de lá, alimentos, cal-
zado.
-Desde entón que outras
campañas realizaron?
-Ao longo de todo este tempo
traballamos nesta vila e arredores,
envíos a Bosnia, Sahara, Perú, Cu-
ba e África. ACuba bastante posto
que tiñan barcos que viñan a Vigo.
Agora xa non os teñen polo que ti-
vemos que deixar de mandar xa
que nos valía cada contedor 3.000
euros e nós non traballamos con
diñeiro. Pídenos cousas pero non
podemos pagar o flete.
-Canta xente colabora nesta
-Neste momento somos 5 aquí
todos os mércores e detrás están os
voluntarios que teñen coche e aos
que lle pedimos que participe can-
do alguén enfermo, ou que non
pode vir, levarlle a comida a ca-
sa.En Reis, cando facemos a cam-
paña, levámoslle a cea a dúas fa-
milias con nenos.
-Cal é o ámbito de actuación
da ONG?
-Baiona, arredores e cando
nos piden dende Vigo, dende Gon-
domar, dende todas partes. Ata
que non se encamiñe esta xente
cara as asistentas sociais de cada
parroquia, ou cara ós párrocos
aqui ninguén marcha sen a súa
bolsa de comida.
-Nos últimos tempos nótase
algún incremento de xente nece-
sitada?
-Moitísima máis dende o ano
pasado. Acrise que hai é moi gran-
de e saben onde teñen que vir para
recoller o que podemos darlle.
Non é moita cousa pero ben...Va-
leiranse os estantes de comida.
Grazas á idea que tiveron os da Bi-
blioteca que sabían da labor que
estamos facendo unha vez me pre-
guntaron e lles dixen que os nece-
sitados aumentaban pero que ali-
mentos tíñamos poucos. Mesmo
o que recibíamos da UE, os exce-
dentes, tiñan que ter chegado entre
xaneiro e febreiro e seguimos sen
eles. Estamos vivindo grazas á
xentes anónimas que doan ali-
mentos.
-En que consiste a campaña
de un libro por alimentos?
-Regalamos libros a cambio
de alimentos. Consiste en ache-
garse á Biblioteca de Baiona e alí
Anxo que foi o que tivo a iniciati-
va ten alí uns libros e a xente pode
coller un a cambio dos alimentos
que eles queiran. Nós sempre pe-
dimos que non sexan perecedeiros
pero se o son entón serán os pri-
meiros que repartiríamos. Arriba: grupo de voluntarios da Asociación de Axuda ao Mundo Necesitado de
-A campaña durará todo o Baiona. Abaixo: a súa presidenta Juani Alonso.
mes de abril?
-Ogallá se extenda. Se a inicia- mén á que ven de tránsito. Teño non contributivas, inmigrantes
tiva ten moito éxito dixeron que a que dicir que o propio párroco en- que teñen que pagar casa. Agora
extenderían a maio tamén. gade un polo ás familias, sobreto- se lle está rematando o paro a moi-
-Axente que queira traer ali- do con nenos. Aquí temos unha es- tísima xente. Se atopan traballo se
mentos aquí tamén pode facelo? treita colaboración coa asistenta lle corta a xuda que se volve a reto-
-Pode. Os mércores de 9:30 social, non lle damos a calquera. mar se volven a quedar sen traba-
horas a 12 horas. Non só axuda- Escollemos a xente que teña ne- llo. Tentamos facelo o mellor po-
mos ás familias de aqui senón ta- nos, persoas maiores con pagas sible.
 ABRIL
DE2009
PSOE e BNG aproban no Pleno a recuperación do
río Muiños e a construción do Auditorio Municipal
REDACCIÓN/ NIGRÁN
O Pleno Ordinario do mes de
marzo celebrado o día 25 apro-
bou cos votos a favor do PSOE e
o BNG e os votos en contra de
PP e UCN a asignación de recur-
sos procedentes do desenvolve-
mento urbanístico do SAU 9
(Porto do Molle) a o investimen-
to de tres actuacións que, segun-
do palabras do alcalde Efrén
Juanes, “son de gran importan-
cia para Nigrán”.
Inversión
En cifras serían
4.595.883,20 euros en concepto
do 50% do 10% do aproveita-
mento municipal estipulado no
convenio subscrito entre o con-
sorcio da Zona Franca de Vigo e
o Concello. Deste importe total,
segundo fontes municipais,
3.595.883,20 euros faranse
efectivos no prazo dun mes den-
de a data de formalización do
documento e cando fose ratifica-
do polos órganos plenarios sina-
lados.
Actuacións prioritarias
“Para o goberno municipal
hai certas actuacións que son
a imaxe
PP e UCN rexeitan as iniciativas de inversión
fundamentais para o futuro de
este municipio”, sinala Efrén
Juanes, alcalde de Nigrán. O re-
xidor non entende como a oposi-
ción rexeita obras como a do no-
vo Concello e o Auditorio, a re-
cuperación completa do río Mu-
íños e a minimización dos riscos
Río Muíños
de inundabilidade ou a urbaniza-
ción da Rúa San Roque de Ca-
mos. “A oposición non pensa
nos veciños”, apunta Juanes, “e
Chega o bo tempo e as
vacacións de Semana Santa.
É previsible que a costa do Val
Miñor conte cunha importante
afluenza de visitantes e os
municipios xa se preparan. É o
caso de Baiona e Nigrán onde
están a poñer a punto as praias.
Na fotografía podemos ver a
maquinaria funcionando a
escasos metros do Parador de
Baiona.
NIGRÁN 5
si en querer para calquera actua-
ción do goberno de Nigrán”.
As obras consisten en pri-
meiro lugar na recuperación
Ambiental das marxes do río
Muíños entre o Parque Empresa-
rial e Praia América e contan cun
orzamento de 535.585,73 €.
Constinuarán a actuación levada
a cabo o mes pasado e prevee o
control das canalizacións de au-
gas superficiais, recuperación
completa dos marxes do río e a
súa estabilización.
En segundo lugar o concello
investirá 1.671.972,34€ na
construción do edificio cultural
e administrativo destinado a am-
pliación do edificio do concello
e a construción de Auditorio
Municipal que únese a subven-
ción de 900.000€ de concesión
por parte da Xunta de Galicia.
A terceira das inversións é a
Urbanización completa da Rúa
San Roque de Camos cunha in-
versión total de 1.096.357,60 €.
Trátase dunha aposta clara e
contundente de este goberno por
rematar definitivamente este
vial interior de Nigrán que foi
totalmente abandonado durante
os anteriores gobernos.
breves
Benestar Social de Nigrán
informa das prazas de
Turismo Termal
A Concellería de Benes-
tar Social e Igualdade do
Concello de Nigrán, xestio-
nada por Xosé Lois Gutiérrez
Soto, informa publicamente
acerca do Programa de Turis-
mo Social para o ano 2009 pa-
ra pensionistas que organiza a
Vicepresidencia. As modali-
dades de programa ás que se
pode optar son dúas: Termal
(en lugares como Baños de
Molgás, Caldelas de Tui, Car-
balliño, Cuntis, Lugo entre
outros) e cunha duración de
12 días e de intercambio (Por-
tugal e O Carballiño) cunha
duración de 8 días.As solici-
tudes para participar neste
programa deberán dirixirse
ao Departamento de Servizos
Sociais do Concello de Ni-
grán antes do día 13 de abril.

6 NIGRÁN/GONDOMAR
Convocado o II Premio de
Poesía Victoriano Taibo
REDACCIÓN/ GONDOMAR
O Instituto de Estudos Miño-
ranos e a Entidade Local de Mor-
gadáns convocan o II Premio de
Poesía Victoriano Taibo - Enti-
dade Local de Morgadáns ao que
poderá concorrer calquera per-
soa que envíe, antes do 25 de xu-
llo próximo, ao enderezo: Aula
de Cultura Ponte de Rosas, avda.
da feira, 10, baixo, Apartado 30,
36380, Gondomar, un libro de
poemas inéditos e escritos en ga-
lego cunha extensión mínima de
300 versos.
O premio está dotado
con 3.000 €, unha
escultura creada por
Fino Lorenzo para este
certame e a publicación
da obra premiada, e será
entregado nun acto
cultural
O premio está dotado con
3.000 €, unha escultura creada
por Fino Lorenzo para este certa-
me e a publicación da obra pre-
miada, e será entregado nun acto
cultural que se celebrará no edi-
ficio das Escolas de Guillufe
(Morgadáns) na 2ª semana de
novembro. Pódense consultar as
bases no documento adxunto.
Éxito na primeira edición
A primeira edición tivo un
Nigrán acollerá do 9 ao 12 de abril a
III Edición de Expomoda
REDACCIÓN/ NIGRÁN
DMS Comunicación e o
Concello de Nigrán presentaron
aos medios de comunicación da
comarca a III Edición, o primei-
ro evento de toda Galiza dedi-
cado exclusivamente ao textil.
Na presentación participa-
ron Efrén Juanes Rodríguez, al-
calde de Nigrán; Estela Pérez
Pérez, concelleira de turismo e
educación; e Daniela Vivanco,
directora de Expomoda e repre-
sentante de DMS Comunica-
ción.
Expomoda terá lugar os días
9, 10, 11 e 12 de abril no Pavi-
llón do CPI de Panxón (Ni-
grande éxito de participación e
de calidade. Entre un total de 45
participantes, 9 mereceron ser fi-
nalistas e, finalmente, Carlos
Negro foi o gañador co poemario
Cultivos Transxénicos que foi
moi ben acollido pola crítica.
Victoriano Taibo
Este premio quere lembrar a
memoria de Victoriano Taibo
grán). Neste evento o público
poderá adquirir primeiras mar-
cas internacionais a prezos in-
críbles.
Éxito das primeiras edicións
O éxito das primeiras edi-
cións de Expomoda, o primeiro
outlet de liquidación de stocks
dirixido unicamente ao comer-
cio de téxtil e complementos,
abre importantes expectativas
de cara á organización desta ter-
ceira edición.
A Terceira Edición de Expo-
moda concentrará a oferta e a
demanda de máis de 50 tendas
exclusivas. As tendas atoparán
Victoriano Taibo
(Compostela, 1885-Vigo, 1966 )
membro das Irmandades da Fala,
colaborador habitual da publica-
ción “O Tío Marcos da Portela” e
membro da Real Academia Ga-
lega. Taibo exerceu a súa profe-
sión de mestre en Ortigueira,
Cambre, Xinzo da Limia, Mor-
gadáns (co interludio de catro
anos en Villalar de los Comune-
ros) e finalmente a Vigo.
en Expomoda o ámbito propi-
cio para exhibir as súas ofertas e
os seus remanentes de stock
doutras tempadas e/ou colec-
cións. Proporcionará numero-
sas vantaxes tanto a expositores
como a visitantes, a posibilida-
de de liquidar eses excedentes
de campañas anteriores, atopar
toda a oferta en máis de 1.500
m2 e a boa e bonita localización
dun lugar como Panxon (Ni-
grán).
A última edición celebrada
en Vigo tivo máis de 15.000
persoas que xeraron un volume
de operacións de 350.000 eu-
ros.
Viaxarán a Bos Aires e Montevideo
Seis xogadores de Gondomar
participan no IV Torneo
Intercontinental de Bolos
REDACCIÓN/ GONDOMAR
É de todos coñecido a im-
portante tradición do xogo dos
Bolos na comarca. Na actuali-
dade unhas 500 persoas do Val
Miñor están hoxe federadas. Ao
outro lado do Atlántico tamén
se trasladou este interese e den-
de hai anos funcionan varios
equipos que periodicamente
compiten entre si. Para a IV
Edición do Torneo Interconti-
nental está prevista a participa-
ción dos clubs de bolos Xun-
queira, Mañufe e San Cibrán
de Gondomar. A sede do cam-
pionato será o Centro Val Mi-
ñor da capital uruguaia.
A fase final do torneo está
prevista do día 10 ao 12 de
abril. O campionato interconti-
nental conta co apoio da Funda-
ción Deporte Galego da Xunta,
o Consello Superior de Depor-
tes e as federacións española e
galega de bolos.
Gondomar participou na
campaña ‘Hora da Terra’ xunto
con máis de 1.600 cidades de
todo o mundo
REDACCIÓN/ GONDOMAR
Máis de 1.600 cidades de 80
países de todo o mundo compro-
metéronse a apagar as súas luces
o pasado sábado, 28 de marzo.
En Galiza foi entre as 20,30 e
21,30 da noite. A campaña, a ter-
ceira das chamadas "Hora da Te-
rra" é continuación da do 2007
que foi seguida por 2,2, millóns
de fogares e empresas, e a de
2008 na que participaron 50 mi-
llóns de persoas.
Chamamento municipal
Desde a concelleria de Me-
dio Ambiente de Gondomar que
dirixe o nacionalista Antón Gar-
cía Fernández fíxose un chama-
mento días antes para que a po-
boación participara. “Co anceio
de que estas iniciativas deixen
de ser patrimonio exclusivo das
grandes cidades, o goberno mu-
nicipal de Gondomar súmase a
esta campaña”, sinalou García
Fernández. Para o rexidor de
ABRIL
DE2009
A sede do
campionato será o
Centro Val Miñor da
capital uruguaia. A fase
final do torneo está
prevista do día 10 ao
12 de abril.
Selección galega
Como noutros deportes o
xogo dos Bolos conta tamén
cunha selección do país. Nesta
competición participará a Se-
lección Galega de Bolos que
estará formada por Alberto Ro-
dríguez Rodríguez, José Igle-
sias González, Pedro Lago
Martínez e Roberto Paz Misa.
Terá que competir coa selec-
ción española na que xogan
Inocencio Valverde González e
José Rodríguez Domínguez.
D esde a concelleria
de Medio
Ambiente fíxose un
chamamneto días antes
para que a poboación
participara
Medio Ambiente estas iniciati-
vas non son tanto de aforro de
enerxía como de posibilitar unha
reflexión para persoas e empre-
sas sobre os hábitos de consumo
de enerxía, e sobre o que pode-
mos facer cada un de nos para
contribuir á conservación da Te-
rra. “Cada luz que se apague re-
presente un voto que se poida
presentar diante dos líderes dos
cento noventa e dous países que
se reunirán en Copenhague en
decembro deste ano para discutir
o que se deberá facer para conti-
nuar cos compromisos de Kyo-
to”, asegurou García Fernández.
 ABRIL
DE2009
Valverde Alonso recibe o VI Premio Nano
Cambeiro por ‘Cruceiro de San Campio’
A.F.E./ GONDOMAR
O Premio de Xornalismo
Nano Cambeiro instituído po-
lo Instituto de Estudos Miño-
ranos (IEM) para lembrar ao
xornalista e ao amigo foi nesta
sexta edición para Antonio
Valverde Alonso. Foron múlti-
ples os argumentos que leva-
ron á Xunta de Goberno do
IEM a tomar esta decisión por
unanimidade, entre outras, o
caracter de lembranza, de me-
moria das xentes e das paisa-
xes dun Val Miñor.
Relatos costumistas
Trátase dun conxunto de
relatos costumistas, de lem-
branzas de xentes do Val Mi-
ñor que o autor coñeceu direc-
ta ou indirectamente e que fo-
Antonio Valverde, gañador do Premio Nano Cambeiro
‘Non me gustaría que se esqueceran
nunca os personaxes que viviron
aquí’
A.FERNANDEZ
-Que sentíu ao recibir este
premio?
-Ben, sentinme moi alagado
porque non contaba con que os
contos que eu fixen acadaran
nunca un premio, nin menos un
como o Cambeiro. Funos pendu-
rando na páxina de Valminor.in-
fo e atopeime con que os do IEM
fixáronse neles e déronme o pre-
mio.
-Falando dos seus relatos
breves cóntenos de onde saca a
idea para construilos?
-Son personaxes auténticos
que viviron aqui na bisbarra, que
eu coñezo. Todo o que conto son
lembranzas. Eu teño boa memo-
ria. Dende sempre tiven a idea
de plasmalos para que non se
perderan. Moitas veces falas de-
les…Acordas. Agora que teño
tempo púxenme a escribilos.
Agora teño 25 pero hai moitos
máis.
-Cal é a pretensión destes
relatos?
-Sempre me gustou escribir
ron publicados, e seguen a ser
publicados, baixo o rotulo de
“Cruceiro de San Campio” na
web www.valminor.info, diri-
xida por Pedro Telmo Rodrí-
guez Castro, que merecera, no
seu momento, o mesmo reco-
ñecemento do premio Nano
Cambeiro.
Familia gondomareña
Antonio Valverde Alonso
naceu en Vigo, 1935, no seo
dunha familia gondomareña,
pasou a súa infancia a cabalo
entre a cidade da oliveira e o
Val Miñor, para logo asentar a
súa vida profesional en Madrid
pero sen perder de vista o seu
querido Val Miñor. Neto de
Manuel Alonso Pérez, o que
fóra secretario do concello de
moito pero sempre foi por cues-
tións de traballo. Agora si come-
cei a escribir. De feito estou cun-
has lembranzas do meu pai que
H ai algúns que si son coñecidos, como Vitoriano
Taibo, persoa que coñecín e co que compartía
faladoiro en Vigo. Outros están totalmente esquecidos e
son xente moi merecente de ser recordados.
son un pouco as memorias da
miña vida. Pero aínda estou po-
los doce anos e teño moito por
contar.
-Ten entón máis persona-
xes en carteira?
-Si, hai algúns que xa están
perfilados e recollidos cos ca-
racteres máis importantes.
-É importante para voste-
de recuperar a memoria local?
-É o que máis me gusta a
min. Non me gustaría que se es-
queceran nunca os personaxes
que viviron aqui. Hai algúns que
si son coñecidos, como Vitoria-
T rátase dun conxunto
de relatos
costumistas, de
lembranzas de xentes
do Val Miñor que o
autor coñeceu directa
ou indirectamente e que
foron publicados, e
seguen a ser publicados,
baixo o rotulo de
“Cruceiro de San
Campio” na web
www.valminor.info.
Gondomar e un dos artífices
administrativos das Escolas
no Taibo, persoa que coñecín e
co que compartía faladoiro en
Vigo. Outros están totalmente
esquecidos e son xente moi me-
recente de ser recordados. Por
exemplo temos ao dominico
Manuel María Martínez que é de
Baiona un completo descoñeci-
do nese municipio. Foi un perso-
eiro importantísimo xa que foi o
máis erudito sobre o tamén do-
minico Bartolomé das Casas.
Escribiu moitísimo sobre el e
participou en coloquios en todo
o mundo. Fálase moito da Arri-
bada pero non o vinculan nin sa-
ben quen é. Outro personaxe ta-
mén pouco coñecido é Germán
Lago, grande músico que conta
con varias formacións que levan
Proval. Neto tamén do mestre
de obras Ángel Valverde Sai-
nes, da Cabreira, ao que lle de-
bemos o legado de casas tan
singulares como a casa onde
está a farmacia da Ramallosa.
Premio
O premio, sen dotación
económica, consiste nunha
peza de bronce obra do escul-
tor e membro do Instituto de
Estudos Miñoranos Fernando
Casás, que se funde para en-
tregar en cada convocatoria.
o seu nome. Entre as súas obras
figura un pasodobre a Gondo-
mar. Estivo becado polo conce-
llo de Vigo para estudar no Con-
servatorio de Madrid e alí aca-
dou a praza de profesor de vio-
lín. Despois creou a orquestra
Ibérica con 50 mestres de instru-
mentos de corda. Tivo unhas crí-
ticas moi positivas, quedaban
pasmados co seu traballo.
-A que se debe este esquece-
mento?
-Non se esquece de todo. Te-
ño falado con xente de aqui e
GONDOMAR 7
A obra escultórica será entre-
gada ao premiado nun acto
público a realizar nos meses
vindeiros.
Nas edicións anteriores o
premio recaeu en Xosé Luís
Méndez Ferrín, Francisco Fer-
nández del Riego, David Rei-
nero González, na web
www.valminor.info, dirixida
por Pedro Telmo Rodríguez
Castro, e na web www. Salve-
mosmonteferro.org, realizada
polos irmáns Xosé e Anxo Rei-
gosa Solleiro.
aínda algúns deles apuntáronme
anécdotas dos personaxes.
-Coa súa publicación en
papel chegará a outro tipo de
xente…
-O libro sempre vai ter im-
portancia. Moita xente que vive
nesta bisbarra e é maior non se
move ben con internet. A xuven-
tude si pero busca outras cousas.
Eu son moi amante dos libros.
Grazas a internet puiden publi-
car, léronme e recibín este pre-
mio. A dificultade ás veces está
en poder publicar.

Publicidade: Departamento propio - Montaxe e deseño: Obradoiro A Peneira - Impresión: Tameiga Publicacións /Mos - Tlf: 986 48 74 80 - Depósito Legal: OR/57/84
Este Xornal faise con papel reciclado
H
ai algún tempo escribimos
nesta Chan de Val Verde so-
bre Telmo Freitas Lima, can-
teiro natural de Paredes de Coura,
no Portugal veciño, e residente en
Panxón, encartado na causa
918/36 xunto con Manuel Miranda
González, Delfín Coscas Soliño, Jo-
sé Millán Alonso, Manuel Narciso Pi-
no, Argentino Valverde Lago, Ma-
nuel Rial e Ángel Leal. Daquela xa
informabamos de que estaban to-
dos eles acusados de formar parte
dun grupo de individuos armados
que practicaron rexistros en casas
de persoas de orde, segundo o ins-
trutor, apoderándose de armas que
nelas acharon e que despois repar-
tiron no local do Sindicato de San
Pedro da Ramallosa aos afiliados do
mesmo e a outros suxeitos, dándo-
lles a orde de resistirse ao exército
cando este chegase e de que o 24
de xullo atacaron, no Alto de Ma-
llón, un automóbil no que viaxaba,
con outros, o Comandante Militar
de Baiona, disparándolle varios ti-
ros e botándolle bombas de man,
fuxindo cando o Comandante repe-
leu a agresión.
Dos encartados, catro foron
condenados a morte, executados o
29 de decembro de 1936 e soterra-
do no cemiterio de Pereiró. Imos
hoxe deitar algunha información
sobre os tres compañeiros de infor-
tunio de Telmo Freitas.
Director: Guillermo Rodríguez Fdez.. Edita: EDICIÓNS A PENEIRA CONDADO S.A.
Enderezo: Sarmiento Rivera, 17- Tel e Fax: 986 66 09 86 // 36 860 PONTEAREAS (Galiza) Coordinadora: María Díaz
Os compañeiros de infortunio
Das actas de defunción incor-
poradas á causa militar dedúcese
que foron asasinados ás 11 da mañá
do 29 de decembro de 1936.
•Gregorio Manuel Miranda
González, de 22 anos, natural do
Porriño, fillo de Gregorio e de Ra-
mona, domiciliado en San Pedro da
Ramallosa, de profesión mariñeiro
e solteiro.
de Telmo Freitas
•Delfín Coscas Soliño, tiña ta-
mén 22 anos, era natural de San Pe-
dro da Ramallosa e residía no ba-
rrio da Cabreira. Estaba solteiro,
de profesión labrego e fillo de José
e Pura.
•José Millán Alonso. Era natu-
ral de Tui e residía en Nigrán. Este
canteiro de profesión estaba casa-
do e tiña 27 anos e era fillo de Pere-
grina e Jesús.
O alférez médico de comple-
mento do Rexemento de infantería
Mérida 36 foi designado polo Co-
mandante Militar de Vigo para asis-
tir ao cumprimento da sentencia e
recoñecer os cadáveres. O xuíz en-
cargado do rexistro e o secretario
asinan a acta na que se recolle co-
mo causa da morte “profunda he-
morragia interna” e segundo “co-
municación recibida” foron sote-
rrados no cemiterio de Pereiró, así
como que a inscrición practicase
por carta-orde do Comandante Mi-
litar que instrúe a causa que non é
outro que o Comandante de Infan-
tería retirado, Benito Otero Brage.
Os outros encartados na causa
tiveron máis fortuna:
•Manuel Narciso Pino de 27
anos, solteiro, albanel, natural de
Mallón e veciño da Cabreira, San
Pedro da Ramallosa; fillo de Ramo-
na e Antonio, foi condenado a re-
clusión perpetua.
•Argentino Valverde Lago de 22
anos, solteiro, fillo de Carmen e
Francisco, natural e veciño do ba-
rrio da Igrexa en San Pedro da Ra-
mallosa e de profesión labrego foi
condenado a 15 anos de reclusión.
Para os dous fillos de Dolores,
Manuel e Ángel, a causa foi sobresi-
da. O primeiro tiña 25 anos, estaba
solteiro e era mariñeiro. O segun-
A Peneira
na Rede
valminhor@apeneira.com
www.apeneira.com
Carlos Méixome
do, máis novo, tiña 22 anos, era la-
brego e estaba tamén solteiro. Am-
bos eran naturais e veciños do Sou-
to de San Pedro da Ramallosa.
Resumimos de xeito telegráfi-
co os informes do sempre presente
Cabo Pena sobre algúns dos encar-
tados. De José Millán Alonso di que
é de mala conducta e anteceden-
tes e que xa estaba vixiado pola
forza pública e que o seu ideal era
“comunista de acción”. De delfín
Coscas Soliño, informa o Pena que
era de mala conduta e anteceden-
tes e de filiación socialista. De Ar-
gentino Valverde Lago, di que era
socialista e de conduta e antece-
dentes regulares. O mesmo afirma
de Manuel Narciso Pino, aínda que
aclara que non era perigoso. Men-
tres, dos irmáns Leal, di que obser-
varon boa conduta ata que toma-
ron parte no movemento subversi-
vo contra o exército, aínda que po-
de considerarse que actuaron co-
accionados. Finalmente de Grego-
rio Manuel Miranda González di
que era de regular conduta e que
tomou parte activa no movemento
contra o exército, aínda que non é
dirixente pero si voluntario para
executar os feitos.
Noutra ocasión volveremos so-
bre esta causa polo interese das
declaracións dalgunhas das teste-
muñas, persoeiros de relevo na vi-
da social daquel momento.