Person en en Familierecht Samenvatting

You might also like

Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 42

Personen & Familierecht

Samenvatting 2019

Inhoud
Hoofdstuk 1 Wat is personen en familierecht? 5
Hoofdstuk 2 Personen 5
Afdeling 1. Waar gaat het over? 5
Afdeling 2. Het begrip persoon 5
Afdeling 3. Vanaf wanneer is iemand persoon? 5
Afdeling 4. Tot wanneer is iemand persoon? 6
§ 1. Tot aan zijn overlijden 6
§ 2. Tot aan de gerechtelijke verklaring van overlijden van vermisten 6
§ 3. Tot aan het ‘alsof-overlijden’ van de afwezige art. 112 -125 7
Hoofdstuk 3 Identiteit 8
Afdeling 1. De feitelijke identiteit: de persoonlijkheidsrechten 8
Afdeling 2. De juridische identiteit 8
§1. De staat van de personen 8
§2. De vorderingen van staat 8
§3. Het bezit van staat 8
Afdeling 3. De identificatie van de persoon 9
§1. Waar gaat het over? 9
§2. Namen 9
§3. Woonplaats en verblijfplaats 11
§4. Geslacht 12
Hoofdstuk 4: Belgen en vreemdelingen 12
Afdeling 1. Waar gaat het over? 12
Afdeling 2. De kenmerken van het Belgisch nationaliteitsrecht 12
Afdeling 3. De algemene bepalingen van het WBN 13
Afdeling 4. Verwerving van de Belgische nationaliteit 13
§ 1. Toekenning 13
§ 2. Verkrijging 14
Afdeling 5. Het verlies van de Belgische nationaliteit 15
§ 1. Vrijwillige afstand art. 22 eerste lid 15
§ 2. Automatisch 15
§ 3. Op grond van vervallenverklaring art. 23, 23/1 en 23/2 16

1
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Hoofdstuk 5 Onbekwamen en onder bewind gestelden 16
Afdeling 1. Waar gaat het over? 16
Afdeling 2. Onbekwaamheid 17
Afdeling 3. Bewind 18
Hoofdstuk 6: Minderjarigen 18
Afdeling 1. Inleiding 18
Afdeling 2. Niet-ontvoogde minderjarigen 19
§1. De onbekwaamheid 19
Afdeling 3. Ontvoogde minderjarigen 20
Hoofdstuk 7 Meerderjarige beschermde personen 21
Afdeling 1. Waar gaat het over? 21
Afdeling 2. Toepassingsgebied 21
§ 1. Meerderjarigen 21
§ 2. Gezondheidstoestand (art. 488/1 BW) 21
§ 3. Verkwisting (art. 488/2 BW) 21
Afdeling 3. Buitengerechtelijke bescherming 22
§ 1. (On)geldigheid van rechtshandelingen 22
§ 2. Informeel bewind 22
Afdeling 4. Rechterlijke bescherming 23
§ 1. De onbekwaamheid 23
§ 2. Het bewind 24
Hoofdstuk 9 Families 25
Afdeling 1. Partners: horizontaal familierecht 25
Afdeling 2. Ouders en kinderen: verticaal familierecht 25
Afdeling 3. Verwanten 26
Hoofdstuk 15 Verwanten 26
Afdeling 1. Wie zijn de verwanten? 26
Hoofdstuk 10 Echtgenoten 27
Afdeling 1. Waar gaat het over? 27
Afdeling 2. Aangaan 27
§1. Grondvoorwaarden 27
27
§3. Nietigheid van het huwelijk 28

2
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Afdeling 3. Inhoud 28
§1. Algemeen 28
§2. Persoonsrechtelijke inhoud van het huwelijk art. 213 28
§3. Vermogensrechtelijke inhoud van het huwelijk 29
§4. Dringende maatregelen 30
§5. De feitelijke scheiding 30
Afdeling 4. Ontbinding 31
§1. Ontbinding door overlijden §2. Ontbinding door echtscheiding. Inleiding 31
§3. De echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting van het huwelijk (EOO) 31
§4. De echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT) 33
Hoofdstuk 11 Wettelijke samenwoners 34
Afdeling 1. Waar gaat het over? 34
Afdeling 2. Aangaan 34
§ 1. Grondvoorwaarden (art. 1475 BW) 34
Afdeling 3. Inhoud 35
Afdeling 4. Ontbinding 35
§ 1. Gronden en procedure 35
§ 2. Gevolgen 35
Hoofdstuk 12 Feitelijke samenwoners 36
Afdeling 1. Waar gaat het over? 36
Afdeling 2. Aangaan 36
Afdeling 3. Inhoud 36
Afdeling 4. Ontbinding 36
Hoofdstuk 13 Ouders 36
Afdeling 1. Inkt, bloed, melk, water 36
§1. Inkt: Juridisch ouderschap 36
§2. Bloed: Biologisch ouderschap 37
Afdeling 2. De afstamming 37
§2. Uitgangspunten in het afstammingsrecht 37
§3. De afstamming van rechtswege 37
§4. De erkenning 38
§5. Gerechtelijke vestiging 40
Afdeling 3. De adoptie 41

3
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
§1. Waar gaat het over? 41
§3. Grondvoorwaarden voor de adoptie art. 344-1 41
§5. Einde van de adoptie Error! Bookmark not defined.

4
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Hoofdstuk 1 Wat is personen en familierecht?

Burgerlijke recht: verhoudingen tussen burgers onderling

Personen: rechtsregels die het statuut van een persoon in een samenleving

Algemeen: van toepassing op iedereen vb. voorwaarden om te trouwen

Bijzonder: van toepassing op specifieke categorie -> geesteszieken

Familie: rechtsregels op een persoon maar in een familiale verhouding.

Hoofdstuk 2 Personen
Afdeling 1. Waar gaat het over?
Afdeling 2. Het begrip persoon
Rechtssubject: personen - > rechtspersoonlijkheid (staat, vermogen,
bekwaamheid)

Rechtsobjecten -> voorwerpen geen rechtspersoonlijkheid

Natuurlijke personen: privaatrechterlijkeRP (vzw, stichting) en


publiekrechterlijkeRP(territorial – gewesten, openbare instellingen – nmbs,
de lijn, de post)

Afdeling 3. Vanaf wanneer is iemand persoon?


Rechtspersoonlijkheid vangt aan met biologisch leven van een persoon.

Vraagstelling: Vanaf wanneer vangt het biologisch leven van een persoon aan? Basisregel: Vanaf
geboorte als levend en levensvatbaar (noodzakelijke menselijke eigenschappen om een tijd in leven te
blijven) mens

Aangifteplicht – kennisgeven aan de gemeente

- Akte van geboorte (art. 42 e.v. BW)

- Akte van een levenloos kind (art. 58 e.v. BW)

5
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Rechtspersoonlijkheid vanaf de verwekking als het in zijn belang is, onder opschortende voorwaarde
van levend en levensvatbare geboorte. (Erfenis & schenking)

(Infans conceptus-regel)

• De voorwaarde van verwekking (art. 326 BW)

• De voorwaarde van levend en levensvatbare geboorte. => meestal niet gebruikt tenzij
gehandicapt kind of fout van artsen – Wrongful life – niet aanvaart in België HvC

*** +/- 10 maanden weerlegbaare vermoede van verwekking – prenatale erkenning alleen als
deze zwangerschap door een zwangerschapsattest wordt bewezen. => recht op afstamming dus
recht op erfenissen en anderen -> BASIS infans conceptus-regel

Afdeling 4. Tot wanneer is iemand persoon?


§ 1. Tot aan zijn overlijden
Rechtspersoonlijkheid eindigt met biologisch leven van een persoon.

• Vraagstelling: Wanneer eindigt het biologisch leven van een persoon? Basisregel: Ambtenaar
stelt overlijden vast o.b.v. overlijdensattest -> identificeerbare lijk

• Aangifteplicht (art. 55 BW e.v.):

– Akte van overlijden

UITZ. Nog rechten zoals bv. Auteursrechten, herkenning van een kind, failliet verklaard worden…

§ 2. Tot aan de gerechtelijke verklaring van overlijden van vermisten


• Situering: zekerheid omtrent overlijden, maar aangifte is onmogelijk bij gebrek aan
(identificeerbaar) lijk.

• Toepassingsvoorwaarden: art 126- 135 CUMULATIEF

– Geen akte van overlijden

– Levensbedreigende omstandigheden

– Geen (identificeerbaar) lijk

– Het overlijden als zeker wordt beschouwd => familierechtbank

• Gevolgen

– Beschikkend gedeelte vonnis = akte van overlijden

– Datum van overlijden

– Terugkeer van de betrokkene

– Verbetering akte van overlijden (BS, twee lokale dagbladen en één nationaal)

6
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
– Gevolgen: alles wat hij had, moet hij terug hebben, ook gevolgen ervan: erfenis,
huwelijk, samenwonen wordt en blijft ontbonden, maar alles inzake kinderen komt terug

§ 3. Tot aan het ‘alsof-overlijden’ van de afwezige art. 112 -125


• Situering: onzeker of iemand al dan niet in leven is

A. Vermoeden van afwezigheid

1. Toepassingsvoorwaarden cumulatief

- Meer dan 3 maanden niet meer verschenen

- Gedurende minstens 3 maanden geen nieuws –

- Onzekerheid

2. Gevolgen= Belangen behartigen

- goederen

- kinderen

- huwelijk/relatie – geen einde aan huwelijk

3. Einde

1) Terugkeer of nieuws

2) Overleden - Identificeerbaar lijk

3) Verklaring van afwezigheid

B. Verklaring van afwezigheid: het ‘alsof-overlijden’

• Toepassingsvoorwaarden (art. 118, § 1 BW)

– Vijf jaar sinds vermoeden van afwezigheid

OF

– Zeven jaar sinds laatste nieuws

– Gevolgen

– Beschikkende gedeelte = akte van overlijden

– Datum overlijden = datum overschrijving registers burgerlijke stand zelfde zoals


vermisten

– Bekendmaking (BS, twee lokale dagbladen en één nationaal)

7
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Terugkeer

– Verbetering akte van overlijden

Bekendmaking verbeterde vonnis (BS, twee lokale dagbladen en één nationaal

Hoofdstuk 3 Identiteit
Afdeling 1. De feitelijke identiteit: de persoonlijkheidsrechten
Individuen beschermen – vrijheid van mening, onderwijs, privacy

Afdeling 2. De juridische identiteit


§1. De staat van de personen
Deelnemen aan het rechtsverkeer
kan verschillen per individu maar meestal per categorie gedeeld

1) Iemand zijn nationaliteit en verblijfrecht


2) ‘Elementen van staat ‘persoonlijke eigenschappen
vb. minderjarigheid, geestesziektes -> beperking r en
p
3) Verhoudingen van staat vb. getrouwd,
vruchtgebruik, wettelijke samenwonen

§2. De vorderingen van staat


= rechtsvorderingen om een element of verhouding van staat te doen vastellen of
wijzigen

1) Tot inroeping van staat: iets nieuws inroepen


2) Betwisting van staat: betwisten met nieuwe informatie
Vb. nationaliteit, putatief huwelijk -> altijd voor kinderen bij schijnhuwelijk het
huwelijk wordt ontbonden maar voor de kinderen het huwelijk blijft in
principe nog bestaan zodat de kinderen nog kunnen genieten.

§3. Het bezit van staat


Waar gaat het over?

= uitoefening van rechten en uitvoering van plichten verbonden aan een bepaalde staat, ongeacht of
men werkelijk juridische titularis is

Voorwaarden:

Nomen (dezelfde naam), tractatus (eigen verhouding – ten opzichte van elkaar vader-zon) en fama (in de
samenleving ‘je papa is hier’)

Voortdurend (heel de periode), deugdelijk (grandioos gelogen over stam) en ondubbelzinnig (duidelijk
voor iedereen)

8
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 3. De identificatie van de persoon


§1. Waar gaat het over?
• Elk rechtssubject moet identificeerbaar zijn

• Middelen tot identificatie:

– Namen

– Woon- en verblijfplaats

– Geslacht

§2. Namen
1. Begrip: Persoon als lid van de familie

2. Eerste toekenning: Geboorte

3. Latere wijziging: Onveranderlijk, maar…

A. Betwisting afstamming

B. Vestiging van de afstamming

C. Adoptie

D. Verbetering

E. Naamsverandering

Bij dubbele naam, heb je een


maximum van 2 delen

Bij veto tegen wijziging als hij


dat niet wil, kan hij dat niet
doen

9
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Onmiddellijk na betwisting

Bij minderjarigen beiden ouders moeten willen veranderen

Vanaf 12 jaar moet het kind


toestemming geven.

Adm weg: in andere akte kan bewijzen


naar andere akte, vb. vergissing bij
achternaam

Ger weg: russische naam karanov -


karanova

10
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Voorwaarden zijn belangrijk is een
gunst

Voornaam is
geïndividualiseerd
eerste toekennen
art. 370/2

Latere wijzigingen

- Adoptie
- Naamsverbetering (art. 33, 34 & 35 BW)
- Naamsverandering (art. 370/3-370/4 e.v. BW)
- Transgender (art. 370/3, § 4 BW) – verklaring afleggen, dan moet ambtenaar de naamswijziging
aanvaarden tenzij schade lijdt aan jouw of anderen, mogelijk van 12 jaar.

§3. Woonplaats en verblijfplaats


Woonplaats

Gewone woonplaats verblijfplaats

- Materieel en intentioneel element


- Vrije keuze (uitz. Minderjarigen)
- Bewijs – vermoeden, facturen, getuigen
- Algemeen (iedereen heeft er een), enkelvoudig (op een plek), bestendig (meer dan een gewone
plaats )

Bijzondere woonplaats

- Bijzondere rechts- of proceshandelingen

11
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
- Bevolkingsregister

Verblijfplaats

- Gewone verblijfplaats vakantiehuis

Meer dan toevallig verblijf

Geen intentie – gewoon ontspanning

Niet algemeen, niet enkelvoudig, minder bestendig

- Bijzondere verblijfplaats

Bv. Echtelijke verblijfplaats

§4. Geslacht
Definitie

Gezamenlijke geslachtskenmerken

Twee verschillende geslachten

Juridische functie

Rechtsgevolgen

Hoofdstuk 4: Belgen en vreemdelingen


Afdeling 1. Waar gaat het over?
Nationaliteit = Juridische lidmaatschap van een Natiestaat -Staatsburgerschap

Art. 8 Gw.: De staat van Belg wordt verkregen, behouden en verloren volgens de regelen bij de
burgerlijke wet gesteld.

• Natiestaat: Soevereiniteit

Machtsuitoefening: Bevolking +Grondgebied (vreemdelingen in belgie)

Twee aanknopingspunten: Ius sanguinis (bloedband) en Ius soli (band met belgischgrondgebied en of
verblijf).

Grondrechtenbescheming: internationale bescherming

Afdeling 2. De kenmerken van het Belgisch nationaliteitsrecht


1. Openbare orde: staat van de persoon in de natie + soevereiniteit
2. Algemeen: staatsloosheid vermijden of apatridie
3. Meervoudig: meerdere nationaliteiten
4. Eenvormig: rechten en plichten voor iedereen
5. Veranderlijk: veel manieren om nationaliteit te verwerven of verliezen

12
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
6. Gebaseerd op integratie: taal, scholing, soort beloning voor integratie
7. Migratieneutraal: belg. Nat. Verliezen maar toch een verblijfrecht behouden.

Afdeling 3. De algemene bepalingen van het WBN


Toekenning, verkrijging, verlies en herkrijging nationaliteit -> gevolgen voor de toekomst. (art. 2 WBN)

Afstamming en nationaliteit -> automatisch gevolg bij niet-ontvoogde minderjarige (art. 3 WBN)

Afdeling 4. Verwerving van de Belgische nationaliteit


§ 1. Toekenning

Ius sanguinis

Afstamming (art. 8 WBN)

In België geboren En: (minstens) één Belgische ouder

In buitenland geboren EN

- Ofwel Belgische ouder in België geboren


- Ofwel Belgische ouder die niet in België is geboren, maar binnen de 5 jaar verzoekt om
toekenning van de Belgische nationaliteit

13
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
- Ofwel Belgische ouder en kind voor 18 jaar geen andere nationaliteit

Adoptie (art. 9 WBN)

Vergelijkbare regeling bij adoptie van niet-ontvoogd kind van minder dan achttien door een Belg

Gezamenlijk gevolg van een verkrijging door de ouder (art. 12 WBN)

- Niet-ontvoogde minderjarige
- Vrijwillige verkrijging
- Ouder of adoptie met ouderlijk gezag
- Hoofdverblijf

Ius soli

Staatloos (art. 10 WBN)

Apatridie vermijden

Derdegeneratievreemdelingen (art. 11, §1 WBN)

▪ Geboren in België

▪ Minst. Één ouder of adoptant in België geboren

▪ 5 jaar hoofdverblijf in de tien jaar voorafgaand aan geboorte of adoptie

Tweedegeneratievreemdeligen (art. 11bis, §1 WBN)

▪ Geboren in België, sindsdien hoofdverblijf

▪ Verklaring tot toekenning voor kind 12 jaar

▪ Beide ouders of adoptanten hoofdverblijf in België 10 jaar voorafgaand aan


verklaring

▪ Minst. Één van beide een verblijf van onbeperkte duur in België

§ 2. Verkrijging
A. Nationaliteitsverklaring

Toepassingsgebied

1/ Ius Soli (art. 12bis WBN)

– Meerderjarig

– Hoofdverblijf o.g.v. wettelijk


verblijf

– Intentieverklaring

– 3 categorieën

14
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
2/ Bezit van Staat ( art. 17 WBN)

– Meerderjarig

– Persoon TGT

– Onterecht Belg minst. 10 jaar

3/ Herkrijging (art. 24 WBN)

– Meerderjarig

– Minst. 12m wettelijk hoofdverblijf

– Minst. Verblijf van onbepaalde duur

B. De naturalisatie (art. 18-21 WBN)

Naturalisatie = federale wetgevende macht (art. 9 Gw.)

Gunst

Kamer van Volksvertegenwoordigers

Meerderjarig of voor die leeftijd ontvoogd

Wettelijk verblijf (hoofdverblijf)

Buitengewone verdiensten of Staatloosheid

Afdeling 5. Het verlies van de Belgische nationaliteit


§ 1. Vrijwillige afstand art. 22 eerste lid
Ambtenaar van de Burgerlijke Stand MAAR Apatridie vermijden

§ 2. Automatisch
1. Ius Soli (art. 22, § 1, 5° & art. 22, § 2 en §3 WBN)

– Buitenland geboren

– Ononderbroken hoofdverblijf 18-28jaar

– Niet tewerkgesteld door Belgische overheid, vereniging of vennootschap

Tenzij tijdige verklaring, aanvraag B. paspoort/identiteitskaart of apatridie

2. Staatloosheid (art. 10, laatste lid WBN)


3. Ius sanguinis

Enige Belgische ouder verliest of doet afstand van de B. nationaliteit & minderjarig niet-ontvoogd kind,
tenzij apatridie (art. 22, §1, 3° en 6° WBN & art. 22, §3 WBN)

OF Adoptie door een vreemdeling, tenzij apatridie (art. 22, §1, 4° WBN)

OF Afstammingsbetwisting (art. 11, §1, derde lid en art. 8, §4 WBN)

15
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Vangnetten: apatridie (art. 10, eerste lid WBN) & bezit van staat (art. 17 WBN)

§ 3. Op grond van vervallenverklaring art. 23, 23/1 en 23/2


Rechter

Burgerlijke straf

- Fraude
- Wangedrag

Gevolgen

- Verlies B. nationaliteit
- Enkel naturalisatie nadien mogelijk

Hoofdstuk 5 Onbekwamen en onder bewind gestelden


Afdeling 1. Waar gaat het over?
Rechtsbekwaam: ‘Hebben’ van rechten en plichten

Handelingsbekwaam: Zelf en zelfstandig kunnen uitoefenen van je rechten

Bewind: Tussenkomst van een derde

16
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 2. Onbekwaamheid

Wettelijke grondslag

Onbekwaamheid

● Uitzondering door of krachtens de wet (art. 1123 BW)


● Enkel voor rechtshandelingen

Doelstellingen

1) beschermende onbekwaamheid

2) derde beschermende onbekwaamheid

3) straf

Rechtsbekwaamheid

Juridische geschiktheid of mogelijkheid

● Niet algemeen rechtsonbekwaam


● Wel bijzonder rechtsonbekwaam
o Wettelijke rechtsonbekwaamheid
o Gerechtelijke rechtsonbekwaamheid

Handelingsbekwaamheid

17
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Zelf en zelfstandig uitoefenen

Afdeling 3. Bewind
Bewind = Bevoegdheid om vermogen geheel of gedeeltelijk beheren

o Volledig HOB: Vertegenwoordiging


o Gedeeltelijk HOB:

Vooraf: Bijstand, instemming of machtiging

Achteraf: homologatie of verzetrecht

Verhouding onbekwaamheid en bewind

Bewind zonder onbekwaamheid

Onbekwaamheid zonder bewind

Hoofdstuk 6: Minderjarigen
Afdeling 1. Inleiding

18
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 2. Niet-ontvoogde minderjarigen


§1. De onbekwaamheid
Regel: niet-ontvoogde minderjarige = absoluut, algemeen en volledig HO (art. 1124 & 1125 BW)

MAAR, TOCH:

Daden van bewaring: bekwaam

Daden van beheer: principieel bekwaam, tenzij eenvoudige benadeling (art. 1305 BW)

(Intrinsieke benadeling, Extrinsieke benadeling)

Daden van beschikking: machtiging (art. 410 en 1314 BW)

§2. Het bewind


A. Inleiding

- Volledig handelingsonbekwame: vertegenwoordiging

B. Ouderlijk bewind

Wie is bewindvoerder? (Art. 376 BW)

Ouders die het gezag uitoefenen

Gezamenlijk bewind

Exclusief bewind

Bevoegdhedenverdeling

Daden van bewaring: alleen

Daden van beheer: vermoeden van instemming (art. 376 BW)

Daden van beschikking: voorafgaande machtiging (art. 378, §1, eerste lid en art. 410 BW)

Belangenconflict (Art. 378 BW)

Tussen één ouder-bewindvoerder – kind

Tussen beide/enige ouder-bewindvoerder(s) – kind

Tussen ouder-bewindvoerders

Dubbele hoedanigheid

Goederen beheren waarover zij het genotsrecht hebben (art. 384 BW)

- In eigen hoedanigheid

Goederen beheren waarover ze geen genotsrecht hebben (art. 387 BW)

19
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
- Als wettelijke vertegenwoordiger

Waarborgen

Geld op geblokkeerde rekening en fondsen/waarden in nalatenschap (art. 379, tweede lid BW, art.
410,§1, 14° en 776 BW)

Alle beschikkingen ivm ouderlijk bewind opleggen of wijzigen (art. 387bis BW)

Eenmalige verantwoording op het einde van het bewind (art. 379, eerste lid BW)

C. Voogdij

1. Ontstaan en einde van de voogdij

- Ontstaan (art. 389 BW) = indien beide ouders ongeschikt of niet (meer) beschikbaar zijn om het
ouderlijk bewind (goed) te laten functioneren.

Overleden, wettelijk onbekend, wilsonbekwaam, voortdurende onmogelijkheid (onbekwaamverklaring,


vermoeden van afwezigheid, verklaring van afwezigheid, feitelijke vaststelling Famrb.)

Einde

Meerderjarigheid, ontvoogding, overlijden, juridische afstammingsband, onmogelijkheid


gezagsuitoefening bestaat niet meer

Afdeling 3. Ontvoogde minderjarigen

Onbekwaamheid

Persoonsrechtelijke aangelegenheden

Absoluut, algemeen en volledig HB (1 uitz.)

Vermogensrechtelijke aangelegenheden

Bekwaamheid in verschillende categorieën

Bekwaam (art. 481 en 484 BW niet vernietigbaar, maar bijzondere bescherming

20
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Zelf optreden maar bijstand nodig (art. 480, 482, 935 en 827 BW) vernietigbaar bij eenvoudige
benadeling

Machtiging Vrederechter (art. 483, 484, 410 BW)

Niet bekwaam rechtens vernietigbaar

Bewind (art. 480 BW)

Curator

Intrekking bij gerechtelijke ontvoogding (art. 485-486 BW)

Niet in staat zichzelf te leiden

Of

- Verbintenissen zijn verminderd

Hoofdstuk 7 Meerderjarige beschermde personen


Afdeling 1. Waar gaat het over?
Principe: meerderjarig = 18 jaar = bekwaam

Uitzondering: niet bekwaam => bescherming van meerderjarigen

- Buitengerechtelijke bescherming
- Rechterlijke bescherming

Afdeling 2. Toepassingsgebied
§ 1. Meerderjarigen
- Uitzondering m.b.t. gezondheidstoestand: 17de verjaardag

§ 2. Gezondheidstoestand (art. 488/1 BW)


Geen juridische definitie

Fysieke en geestelijke gezondheid

Onzelfstandigheid

§ 3. Verkwisting (art. 488/2 BW)


= kapitaalverspilling onder invloed van zijn ontregelde morele opvattingen

Voorwaarden:

1) ongerechtvaardigde uitgaven

2) uitgaven overtreffen de inkomsten

3) oorzakelijk verband

4) gewoonte

21
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 3. Buitengerechtelijke bescherming


§ 1. (On)geldigheid van rechtshandelingen
Geldige rechtshandeling vereist geldige toestemming

Gezondheidstoestand kan dit verhinderen => Relatieve nietigheid

A. Bij leven

Regel:

- Geldigheid toestemming wordt vermoed


- Vermoeden weerleggen: tegenbewijs
- Ongeldigheid bewezen => verplichte nietigverklaring

§ 2. Informeel bewind
Voorzorgsvolmacht (buitengerechtelijke bescherming sensu stricto)

22
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
1. Inleiding

Rechterlijk bescherming is ondergeschikt aan de buitengerechtelijke bescherming (s.s.)

2. Toepassingsgebied (art. 489 en 490 BW)

= geregistreerde lastgeving over de goederen met het oog op periode van onzelfstandigheid uitgaand
van een wils- en handelingsbekwame lastgever

3. Aanvang (art. 488/1, 488/2 en 490/1 BW)

Buitengerechtelijke bescherming vangt aan wanneer de LG in een gezondheidstoestand of een staat van
verkwisting verkeert die een beschermingsmaatregel zou rechtvaardigen.

• Beoordeling inwerkingtreding art. 490/1

4. Inhoud

A. Regel

- Voorzorgsvolmacht eindigt niet (art. 490/1, §1, eerste lid BW), maar wordt onderworpen aan
een automatische wettelijke controle en aan een deels verplichte en deels optionele gerechtelijke
controle. (= Informeel bewind)

B. Bekwaamheid

- Bekwaamheid vd LG blijft ongewijzigd

Afdeling 4. Rechterlijke bescherming


§ 1. De onbekwaamheid

Bepaling van de onbekwaamheid

2. Volledig of beperkt (art. 492/2 BW)

Enkel vertegenwoordiging als bijstand niet volstaat.

Aanvang (art. 492/3 en 495 BW)

1. Daden van beschikking mbt persoon & goederen: vanaf bekendmaking BS

2. Daden van beheer en RH niet vatbaar voor vertegenwoordiging: indiening verzoekschrift

23
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

§ 2. Het bewind
A. Situering

= Ondersteunende of positieve aspect

= bevoegdheid van een derde om handelingen in persoonlijke of vermogensrechtelijke aangelegenheden


over een ander te stellen of de geldigheid van dergelijke handelingen a priori of a posteriori te
vervolmaken.

B. Organisatie

De bewindvoerder (art. 494 BW)

= beschermeling bijstaat of vertegenwoordigt

= bewindvoerder over de persoon en/of over de goederen

Wie?

- Homologatie van voorafgaande wilsverklaring (art. 496 en 496/1, §1 BW)

- Keuze Vred. (art. 496/3 BW)

C. Werking

1. Algemene bepalingen

= doelgebonden bevoegdheid

! Geen hoogstpersoonlijke handelingen (art. 497/2 BW)

X-aantal hoogstpersoonlijke handelingen zijn NOOIT vatbaar voor bijstand of vertegenwoordiging

24
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
3. Vertegenwoordiging en beheer

B. Bijzondere machtigingen

= handelingen waarvoor voorafgaande vrederechterlijke machtiging vereist is

- Bewindvoerder over de persoon (art. 499/7, §1 BW)

- Bewindvoerder over de goederen (art. 499/7, §2 BW)

- Schenking in naam en voor rekening vd beschermeling (art. 499/7, §4 BW)

- Verkrijging door de bewindvoerder over de goederen (art. 499/10, 908 en 911 BW)

Hoofdstuk 9 Families
Afdeling 1. Partners: horizontaal familierecht

Afdeling 2. Ouders en kinderen: verticaal familierecht

25
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 3. Verwanten

Hoofdstuk 15 Verwanten
Afdeling 1. Wie zijn de verwanten?
• Bloedverwanten = Rechtstreekse afstamming of gemeenschappelijke voorouder

• Bloedverwantschap = Verhouding tussen generaties onderling of verhouding binnen één


generatie

• Grondslag bloedverwantschap = Afstamming

• Aanverwanten = Bloedverwanten van de echtgeno(o)t(e) of echtgeno(o)t(e) van de


bloedverwanten

• Aanverwantschap & Grondslag aanverwantschap = Combinatie bloedverwantschap en


huwelijk

≠wettelijke samenwoning, feitelijke samenwoning, ….

Verwantschapslijnen

Rechte lijn (direct van jouw afstammen)

Descendenten

Ascendenten

Zijlijn (zus, tante)

Collateralen

Verwantschapsgraden

Rechte lijn -> Generaties tellen

Zijlijn -> Generaties tellen over de gemeenschappelijke stamouder heen

26
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Hoofdstuk 10 Echtgenoten
Afdeling 1. Waar gaat het over?
Huwelijk (Levensgemeenschap, Plechtige overeenkomst, Instituut, Geen privéaangelegenheid)

Verloving -> Geen juridische verbintenis

Afdeling 2. Aangaan
§1. Grondvoorwaarden
1. Leven (noch prenataal nog post mortem)
2. Geslacht (homohuwelijk en heterohuwelijk art. 143)
3. Toestemming art. 146 Vrije en bewuste toestemming van de echtgenoten die wilsbekwaam zijn.

4. Bekwaamheid
Minderjarigen:

27
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

§3. Nietigheid van het huwelijk

-Verbiedende huwelijksvoorschriften : je moet aan de voorwaarde voldoen, anders wordt er verbied


maar niet nietig verklaard als die wel aanvaard wordt

- Vernietigde huwelijksvoorschriften : als ze niet worden nageleefd dan kan het huwelijk ook effectief
worden nietig verklaard.

Absoluut: art. 184! & Onverjaarbaar uitz. Art. 185. -> wanneer je geschikt bent om te trouwen 6
maanden na de 18de verjaardag MAAR ook

RELATIEF

-> Dwaling en meerderjarig beschermde personen -> identiteitsfraude

-> Verjaringstermijn van dwaling 10 jaar (art. 181) en meerderjarig beschermde personen 5 jaar.

DUS!!!! De absolute nietigheid omwille van de grondvoorwaarden kan ingeroepen worden door de
echtgenoten, elke belanghebbende en OM. De relatieve nietigheid door middel van dwaling kan
ingeroepen worden door de SO en voor meerderjarig beschermde persoon door de beschermde persoon
of door zijn/haar bewindvoerder.

NIETIGHEID (art. 201 en 202)– ontbinding ex tunc een uitzondering op deze regels maakt het putatief
huwelijk die ex nunc wordt verklaard. (voor de echtgenoot die te goede trouw was en kinderen werkt de
ontbinding vanaf dit moment) -> TKT: schijnhuwelijk en TGT putatief huwelijk ALTIJD voor kinderen
oefeningen zie ppt.

Afdeling 3. Inhoud
§1. Algemeen
Huwelijk – instituut -> geen contractsvrijheid & verhouding van staat

Primair en secundair huwelijksrecht

- Primair: wederzijdse rechten en plichten over de persoon en de goederen DWINGEND RECHT

-Secundair: vermogensrechtelijke regeling van het huwelijk AANVULLEND RECHT

§2. Persoonsrechtelijke inhoud van het huwelijk art. 213

PERSOON VERMOGEN
- Samenwoning - Bescherming gezinswoning
- Bijstand - Hulp en bijdrageplicht
- Getrouwheid - Hoofdelijke aansprakelijkheid

LEVENSGEMEENSCHAP

28
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Echtelijke verblijfplaats ->
verblijfplaats van de
echtgenoten => bescherming
van de gezinswoning

§3. Vermogensrechtelijke inhoud van het huwelijk


A De bescherming van de voornaamste gezinswoning en het huisraad (art. 215 & 224 BW)

-Beschikken zelfs wanneer enkel die echtgenoot zakelijk recht heeft, zonder instemming van de andere
echtgenoot -> nietigheid + ev. Schadevergoeding EN tenzij weigering zonder gewichtige reden
machtiging van de familie rechtbank (toch naar de rechter gaan om de woning te gaan verkopen
wanneer de echtgenoot weigert zonder een gewichtig reden)

B De hulp- en bijdrageplichten

- De hulpplicht (art. 213 BW) => solidariteit met de inkomsten tot een gelijke levensstandaard

Dat is rekening houdend met o.a. verhoudingsgewijze bijdrage in de lasten van het huwelijk en
beroepsinvesteringen.

- De bijdrageplicht (art. 221 BW) => naar zijn vermogen bijdragen in de lasten van het huwelijk

Dat is rekening houdend met o.a. (redelijkerwijze mogelijke) inkomsten uit arbeid of kapitaal en
bijdragen in natura door elk van de echtgenoten zoals: huis ter beschikking stellen, dienstencheques,
beroepsinvestering

Bijdrageplicht: vrijetijdsbesteding, aankopen van eten, meubilair en in natura zoals zorgen voor kinderen

Handhaving: in natura in de echtelijke verblijfplaats uitz. Vordering voor familierechtbank (in natura of
bij equivalent) => ONTVANGSTMACHTIGING ART. 221 : is een vordering om gelden bij de schuldenaar
van zijn echtgenoot op te eisen : geen fout bewijzen & niet schuldig aan [poging tot] fysiek geweld

C Hoofdelijke gehoudenheid ART. 222

* bij apart wonen is een einde hoofdelijkheid schulden ten behoeve van de huishouding. Uitz. DERDEN
TE GOEDER TROUW.

-> GEEN EINDE HOOFDELIJKHEID schulden ten behoeve van de opvoeding (kleren, school)

29
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

§4. Dringende maatregelen

A. Toepassingsvoorwaarden

1. Grof plichtsverzuim of ernstige verstoring van de verstandhouding art. 223BW

 Grof plichtsverzuim : grove tekortkoming aan plichten toerekenbaar aan de schuld van een
echtgenoot vb. tekortkoming van zijn getrouwenheidsplicht
 Ernstige verstoring van de verstandhouding : onderlinge betrekking tussen de echtgenoten is
zeer slecht !!!!GEEN SCHULDOORDEEL (uitz. Partnergeweld) * gewoon een periode waarin zeer
slecht gaat in het huwelijk

2. Dringende maatregelen : Verboden maatregelen (over persoon en goederen van derden, in strijd met
het recht, ongevraagde dringende maatregelen opleggen & verlengen of wijzigen) Mogelijke
maatregelen (opsomming art. 1253 ter/5 Ger.W NIET LIMITATIEF)

**** ALLEEN WAT AAN HEM GEVRAAGD WORDEN KAN HIJ GEVEN

§5. De feitelijke scheiding


MATERIEEL ELEMENT (zij wonen niet samen op meer dan toevallige wijze) + MOREEL ELEMENT (minstens
een van de 2 bewust willen)

SOORTEN

 Eenzijdige feitelijke scheiding : een van de partijen wil de feitelijke scheiding


 Conventionele feitelijke scheiding : ze willen allebij -> contractueel
 Gerechtelijke feitelijke scheiding : machtiging van een rechter via machtiging – DE EINIGE die
telt voor het voorkomen van de nadelige gevolgen
 Wettelijke feitelijke scheiding : vanaf indiening verzoekschrift tot echtscheiding -> schorsing van
wettelijke samenwoonst.

GEVOLGEN

Primair stelsel (dwingend


door het feit dat je trouwt)

Geen gemeenschappelijke
huishouding meer – geen

30
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
hoofdelijkheid gehoudenheid MAAR wel voor kinderen en voor derden te goeder trouw (die weet dat jij
getrouwd bent, en niet weet dat je feit. Gescheiden bent. VB. aankoop van een diepvries)

Echtscheiding: EOO: echt. Door onherstelbare ontwrichting feitelijk gescheiden van meer dan 6
maanden.

Afdeling 4. Ontbinding

§1. Ontbinding door overlijden


§2. Ontbinding door echtscheiding. Inleiding
Onbekwamen

 Minderjarigen : ontvoogd door huwelijk -> EOO & EOT vorderen


 Meerderjarig beschermde personen (art. 492/1, 231 & 497/2)
 Vrederechter controleert checklist
 Handelingsonbekwaam, machtiging mogelijk indien wilsonbekwaam
 Bewindvoerder enkel bijstand of vertegenwoordiging bij verweer tegen EOO

§3. De echtscheiding op grond van onherstelbare ontwrichting van het huwelijk (EOO)
A. De gronden

1. Algemene opmerkingen

Bewijsmiddelen : dadelijk EOO

2. Dadelijke EOO

31
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
3. De feitelijke scheiding en het herhaalde verzoek tot echtscheiding

 Beoordelingsmarge ‘onbestaande’
 Minimale wachttermijnen
1. te beraden over onherstelbare ontwrichting
2. te verwerken en te organiseren, termijnen nakijken
FEITELIJKE SCHEIDING (art. 229 2-3 lid BW en art. 1255 1-4 lid Ger.W)
> 6m op eerste
echtscheiding
zitting
Gezamenlijk of
aanvaard verzoek
Tweede zitting
<6m op eerste
ogenblik na 6m of
zitting
herhaald verzoek
Feitelijke
scheiding
>1j op eerste
Echtscheiding
zitting
Eenzijdig verzoek
<1j op eerste Tweede zitting
zitting ogenblik na 1j

HERHAALD VERZOEK (art. 229 2-3 lid BW en art. 1255 1-3 lid Ger.W)

FS<3m Tweede
zitting na Echtscheiding
reflectieperiode 3m
Gezamenlijk of Eerste zitting < 6m
aanvaard verzoek FS
FS>3m Tweede
Echtscheiding
zitting na 6mFS

Herhaald verzoek
Nog geen FS
Tweede zitting na Echtscheiding
reflectieperiode 1j
Eerste zitting <1j
Eenzijdig verzoek
FS
Enige tijd FS
Tweede zitting na Echtscheiding
1j FS

1) 1M – nog 3 m wachten -> 4 maanden

2) 4M -> 6m

B. Voorlopige maatregelen (art. 223 BW)

 Twee systemen
1/ Overeenstemming tussen echtgenoten homologeren in akkoordvonnis
2/ geen of geen volledig akkoord : zitting over voorlopige maatregelen
 Partneralimentatie
Hulpplicht : huwelijkse levensstandaard behouden, maar evoluties tijdens FS
 Geldingsduur
Wijzigingen, bepaalde periode uiterlijk beslissing ten gronde of afstand procedure (uitz.
kinderen)

32
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
C. De gevolgen van de EOO art. 301

§4. De echtscheiding door onderlinge toestemming (EOT)


A. Algemeen

B. Voorwaarden

1. Een voorafgaande overeenkomst

 Alle gevolgen in 2 onvereenkomsten (regelingsakte art. 1287 Ger.W en familierechtelijke


overeenkomst art. 1288 Ger.W)
 In de praktijk

 Regel : schriftelijke procedure (art. 1289 eerste lid Ger.W) UITZ. Verschijning art. 1289 2de lid
-> Ook bedenkingen, vermaningen en gevolgen bij art. 1290 eerste lid Ger.W
2. Wijzigingen aan de voorafgaande overeenkomsten tijdens de procedure
A. Op het initiatief van de rechtbank (art. 1290 Ger.W.)
 EOT= overeenkomst
 Famrb.: procedure niet schriftelijk:
1/ Minderjarige kinderen horen
2/ OK over de kinderen
3/ OK over de echtgenoten
B. Op het initiatief van de echtgenoten (art. 1293 Ger.W.)
• Eén mogelijkheid tot wijziging

33
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
1/ Nieuwe en onvoorzienbare omstandigheden
2/ Ingrijpende wijziging
3/ Beide echtgenoten
4/ Binnen de maand na indiening verzoekschrift
• Indien nodig verschijnen voor rechter en ev. kinderen horen

C. Gevolgen

Wijzigingen aan de voorafgaande overeenkomsten

• EOT = overeenkomst

• OK over de kinderen (art. 1288 Ger.W.)

• Echtgenoten zelf in onderling akkoord

• Eenzijdig verzoek familierechtbank

1/ Niet meer in staat om te zorgen voor het kind

2/ Gewijzigde omstandigheden en wijziging in belang vh kind

3/ Wijzigingsmogelijkheden id OK ruimer omschreven.

• OK over de echtgenoten (art. 1288 Ger.W.)

1. Echtgenoten zelf in onderling akkoord

2. Eenzijdig verzoek familierechtbank

1/ Onderhoudsbijdrage verhogen, verminderen of afschaffen bij nieuwe


omstandigheden, tenzij uitdrukkelijk tegenovergestelde overeengekomen

2/ Wijzigingsmogelijkheden id OK ruimer omschreven

Hoofdstuk 11 Wettelijke samenwoners


Afdeling 1. Waar gaat het over?
Art. 1475, eerste lid. :

Geïnstitutionaliseerde samenlevingsnorm : eens dat je dat doen, moet je de regels volgen

Afdeling 2. Aangaan
§ 1. Grondvoorwaarden (art. 1475 BW)
Schijnws : wettelijke
samenwonen om een
verblijfsrecht te krijgen

+ vW => gezins H + stabiele

partnersrelatie bewijzen

34
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Gedwongen ws : door druk, fysiek.

Willens bekwaam -> rechterlijke bekwaamheid, als die niet handelingsbekwaam is en ook willens
onbekwaam dan kan je niet gaan samenwonen.

Samenleven -> niet te vervaren met samenwonen

Tweerelatie : je mag niet samenwonen met iemand anders als je al samenwoont of getrouw bent met
iemand.

Afdeling 3. Inhoud
Situering:

1) Primair wettelijk samenwonigsrecht (art. 1477 BW)


- Persoonsrechtelijke inhoud : geen huwelijksplicht tot samenwoning, getrouwheid & bijstand.
- Vermogensrechtelijke inhoud (art. 1477, 2-4 lid BW) BESCHERMING voornaamste gezinswoning
& huisraad, bijdrageplicht en hoofdelijke gehoudenheid (ook voor de kinderen die met de 2
partners samenwonen)
2) Secundair wettelijk samenwoners(vermogens)recht (art. 1478 BW) !!!!! NOTARIELE AKTE IS
NOODZAKELIJK
- Samenlevingscontract/ samenwoningscontract (verdere organisatie van het samenwonen, niet
afwijken van dwingend recht, oo of gz)
- Notariële akte : bekendmaking in centraal register
- Gewijzigde omstandigheden: familierechtbank

Dringende maatregelen

- Ernstige verstoring verstandhouding art. 1479 en art. 1253ter/5

Afdeling 4. Ontbinding
§ 1. Gronden en procedure
Beëindiging: art. 1476, 2

Huwelijk, overlijden – van rechtswege

Onderlinge overeenstemming, eenzijdige beëindiging – schriftelijke verklaring voor ambtenaar


burgerlijke stand -> bij eenzijdige ook betekening aan andere samenwoner

Art. 1476 quinquies BW – nietigverklaring : schijnwettelijke samenwoning of gedwongen wettelijke


samenwoning.

§ 2. Gevolgen
Uitgangspunt : geen solidariteit

Dringende maatregelen : art. 1479 de dringende maatregelen eindigen samen met de wettelijke
samenwoning MAAR je kan die nog vragen na de beëindiging : niet langer dan 1 jaar

Andere maatregelen : kosten doen voor vb. verbouwing.

35
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
Partneralimentatie : GEEN standaard over partneralimentatie dus in principe geen recht maar soms
rechterlijke toekenning.

Hoofdstuk 12 Feitelijke samenwoners


Afdeling 1. Waar gaat het over?
Geen specifieke regelgeving

Afdeling 2. Aangaan
 Geen voorwaarden - > Bekwaam zijn of je verblijfplaats te kunnen bepalen
 Geen duidelijk aanknopingspunten

Afdeling 3. Inhoud
 Geen geïnstitutionaliseerde samenlevings-/relatievorm -> verspreide bepalingen, meestal
verbintenissenrecht en zakenrecht
 Geen persoonsrechtelijke inhoud
 Vermogensrechtelijke inhoud – contracten m.a.w. samenlevingscontract

Afdeling 4. Ontbinding
Uitgangspunt : overlijden, onderlinge overeenstemming of eenzijdige beslissing

Geen dringende maatregelen

Partneralimentatie: Geen recht, maar soms rechtelijke toekenning d.m.v.

 Aansprakelijkheidsrecht : op een foutieve manier – schade => schadevergoeding


 Natuurlijke verbintenis
 (stilzwijgende) samenlevingsovereenkomst – een soort opzegtermijn

Hoofdstuk 13 Ouders
Afdeling 1. Inkt, bloed, melk, water
§1. Inkt: Juridisch ouderschap
- Juridische ouders: ouders in het BW
- Juridische ouderschap

36
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

§2. Bloed: Biologisch ouderschap


- Biologische ouders : niet noodzakelijk juridische ouders
Juridische nut biologische ouders? ( Soms volstaat een biologische band [ recht op persoonlijk
contact & recht op levensonderhoud ])

Afdeling 2. De afstamming

§2. Uitgangspunten in het afstammingsrecht


- Doel : juridische afstamming doen aansluiten bij biologische waarheid
- Juridische afstamming : bewijs via een titel (akte van geboorte of akte van erkenning of
gerechtelijke beslissing)
- Declaratieve vorderingen (tot betwisting van staat of tot inroeping van staat)
- Bewijs van de afstamming : alle bewijsmiddelen

§3. De afstamming van rechtswege

B Betwisting

Ouderschap onterecht automatisch gevestigd ? => Vordering tot betwisting van staat

Heeft het kind bezit van staat ? = feitelijke uitoefening van rechten en plichten verbonden aan een
bepaalde staat, ongeacht of men van die staat ook juridisch titularis is.

37
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
BEZIT VAN STAAT : ART. 331NONIES BW

- Wetgeving: betwisting is onontvankelijk (art. 312, tweede lid; art. 318, eerste lid; art. 325/2,
eerste lid BW)
- GwH: absolute onontvankelijkheid is ongrondwettig
- Praktijk : Famrb. Moet in concreto beoordelen of billijk evenwicht wordt bereikt

Juridische moeder en
vader

Een medische koppel gaat vestigen alleen via MBV. Maar bij betwisting de man die de zaadcel
heeft gegeven om een MBV te gaan doen, doet afstand van zijn juridische vaderschap. Hier gaat
over bv. Een overspel va neen lesbisch koppel, met een man die een kind maken.

§4. De erkenning
A. Vestiging

Verklarind door erkenner voor ABS declaratief van staat => Weigering ABS om akte op te stellen bij
vermoede frauduleuze erkennig (art. 330/1 BW) => Nietigverklaring van frauduleuze erkenning (art.
330/3 BW )

38
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019
- Slechts twee
afstammingsbanden
tegelijkertijd (art. 329
BW)

 Toestemming en verzet (art. 329bis BW )


Geen 12jarige kind dan beslist de andere
ouder.

Incestueuze kind wanneer


de 2de afstammingsband wil
leggen met iemand die met
moeder een
huwelijksverbod heeft.

INCESTUEUS KIND

- Absoluut huwelijksbeletsel (art. 314, 325, 325/10 BW)


Famrb. : ontheffing is niet mogelijk, maar Famrb. Mag tweede afstammingsband vestigen indien
niet strijdig met belang van het kind.
- Relatief huwelijksbeletsel
Famrb. : ontheffing is mogelijk, waardoor tweezijdige vestiging vd afstamming mogelijk is

VERWEERMIDDEL VAN VERKRACHTING

 Minderjarig niet ontvoogd kind : geen erkenning of gerechtelijke vestiging als de betrokken man
schuldig is bevonden aan verkrachting vd moeder tijdens het wettelijke tijdsvak vd verwekking.
- Famrb. : in concreto bilijk evenwicht

B. Betwisting
Ouderschap onterecht via erkenning gevestigd? => Vordering tot betwisting van staat
1) Heeft het kind bezit van stat ?
2) Is er sprake van een wilsgebrek?

39
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

§5. Gerechtelijke vestiging


A. Vestiging

40
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

Afdeling 3. De adoptie
§1. Waar gaat het over?
Adoptie = verhouding van staat => constitutief van staat (vanaf de indiening van verzoekschrift aan de
rechtbank)

GA – oorspronkelijke band blijft bestaan

VA – volledige oorspronkelijke band


gebroken

*stiefouderadoptie : alleen een band gaat


onderbroken worden

§3. Grondvoorwaarden voor de adoptie art. 344-1


Berusten op wettige redenen (openbare orde, dwingend recht, afwending doelstelling : wij willen een
kind een adoptiefamilie geven)

Afweging van belangen (belang van het kind, andere belangen : erfenis van de kinderen )

Als twee personen


gaan adopteren,
moet het gaan vanuit
een partnerrelatie.

Voormalige partners :
art. 344-3 BW.

GEEN ADOPTIE TUSSEN (AAN)- VERWANTEN ART. 344-2

- Geen adoptie door een ouder


- Adoptie door andere verwanten
 (ex-)Stiefouder : toegestaan en bevoorrecht, mag niet uit als de WS of FS is.
 Voormalige partner : toegestaan
 Incestueuze adoptie : absoluut verbod ongrondwettig GwH – tenzij belang van kind!
 Andere (aan)- verwanten : bevestiging feitelijke opvoedingssituatie
- Geen adoptie tussen echtgenoten : huwelijksbeletselen

LEEFTIJD EN LEEFTIJDSVERSCHIL (ART. 345 EN 355 BW)

Gwh: zolang men een duurzame en affectieve band kan


bewijzen. Opengetrokken naar meer dan stiefouder.

41
Personen & Familierecht
Samenvatting 2019

TOESTEMMINGEN

- Wie moet toestemmen en wanneer? (art. 348-1 t.e.m. 348-5 BW)

42

You might also like