Als je wil weten hoe het echt zit, heb je de Volkskrant nodig.

WORD ABONNEE

POSTUUM ANNER BIJLSMA (1934 - 2019)

Cellist Anner Bijlsma (1934 - 2019) bewoog

zich moeiteloos tussen muziekwerelden
De Nederlandse cellist Anner Bijlsma is in de nacht van woensdag
op donderdag overleden. Hij was 85 jaar en overleed in
Amsterdam, maakte zijn familie bekend. Bijlsma was in de jaren
vijftig en zestig verbonden aan de Nederlandse Opera en als eerste
cellist bij het Koninklijk Concertgebouworkest.
Roland de Beer 25 juli 2019, 18:20

Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service

 Anner Bijlsma. Beeld Joost van den Broek

Van zelfoverschatting kon de wereldbefaamde Nederlandse cellist Anner

Bijlsma moeilijk worden beticht. ‘Meestercellist? Kletskoek. De cello is de
baas.’ Bijlsma, een vertolker en leraar die zich moeiteloos tussen
muziekwerelden bewoog die voor anderen strikt waren begrensd, was een
Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service
 podiumdier met een groot hart en, als de muziek het vereiste, een dijk van
een toon. Zijn visitekaartje: ‘Ik ben maar een buikspreker van de componist.’

In de nacht van woensdag op donderdag is Bijlsma, een van de gezichten van

de barokopleving in Nederland, overleden, 85 jaar oud. Optreden deed hij al
niet meer sinds 2006, toen bezoekers van de Amsterdamse Cello Biënnale
hem voor het laatst met zijn instrument zagen vergroeien in een suite van
Bach, zijn ‘enige echte meester’. Bijlsma’s credo: ‘Je moet hem wel blijven
studeren, anders geeft hij straf.’

Met Schubert en Boccherini voelde Bijlsma zich net zo bevriend als met het
werk van de twintigste-eeuwse avantgardist Bernd Alois Zimmermann en
Nederlander Matthijs Vermeulen. Geboren in 1934 als zoon van een Haagse
viooldocent, sloot Bijlsma op jonge leeftijd zijn conservatoriumstudie af met
een prix d’excellence. Vijfentwintig was hij, toen hij in Mexico een zwaar
bezet Pablo Casals-concours won. Daarna wist hij ‘niet meer wist welke
kant’ hij op moest. De oudemuziekspecialist Frans Brüggen redde hem: ‘Die
heeft me naar de barokcello toegepraat.’

Bijlsma werd een barokpionier zonder zich zo te willen noemen. Met de

moderne cello en
Start
zijn ‘oude Venetiaan’
Best gelezen
onderhield hij een
Nieuws
driehoeksrelatie. Service
Zoeken
 Een eervolle aanstelling in 1962 als eerste cellist in het Concertgebouworkest
hield Bijlsma na zes jaar weer voor gezien. Liever trad hij op in kleine
barokformaties rond Gustav Leonhardt, of met Reinbert de Leeuws
twintigste-eeuws georiënteerde Rondom Kwartet. Als Bijlsma tenminste niet
op wereldtournee was in de rol van ‘eigengereide solist’, of met het (vooral
in Amerika befaamde) darmsnaren-gezelschap Archibudelli, dat hij oprichtte
met zijn vrouw, de violist Vera Beths.

Een spieraandoening en een verwaarloosde whiplash wonnen het uiteindelijk

van zijn speeldrift. De whiplash dankte hij aan een auto-ongeluk dat hem in
1988 zware breuken opleverde, met op de koop toe een hersenschudding als
‘cadeautje van de cello’, die hem tegen het hoofd vloog. Twee maanden later
zat Bijlsma weer op het podium voor Messiaens Kwartet voor het Einde der
Tijden.

Even kenmerkend was Bijlsma’s gearticuleerde, ‘sprekende’ voordracht van

Bachs Cellosuites, waarover hij zijn opvatting steeds opnieuw bijstelde.
Bijlsma nam ze alle zes twee keer op, was met beide opnamen ontevreden,
maar zag er verkoopcijfers van terug die ver boven de 300 duizend uit
kwamen.

Leerlingen uit alle windstreken bleven aankloppen. Als ze ‘goed les namen’
boog hij voor ze. Tot zijn nabestaanden hoort de cineast Carine Bijlsma, zijn
dochter. De spirituele erfenis bestaat uit tweehonderd albums, drie boeken
over uitvoeringspraktijk, en gevleugelde woorden als: ‘Beethoven kun je niet
leren, je moet gewoon geluk hebben. De ene dag gaat het, de andere dag
niet.’

Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service

MEER OVER ANNER BIJLSMA KLASSIEKE MUZIEK MUZIEK KUNST EN ENTERTAINMENT MUZIEKGENRE
KUNST, CULTUUR EN ENTERTAINMENT VERA BETHS FRANS BRÜGGEN ROLAND DE BEER

Mensen

INTERVIEW NIEUWE COC-VOORZITTER

‘Het tijd dat

Nederland weer
in de kopgroep
gaat zitten’

Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service

 COLUMN
PETER BUWALDA

De dominee, de
loodgieter, er is zelfs een
Friese roodbont die
voorbij de kont Buwalda
blijkt te heten De dominee, de loodgieter, er is
zelfs een Friese roodbont die voorbij
de kont Buwalda blijkt te heten

COLUMN
SARAH SLUIMER

Mijn vriend liet geen

gelegenheid voorbijgaan
om Senseo te drinken
met de aannemer Mijn vriend liet geen gelegenheid
voorbijgaan om Senseo te drinken met
de aannemer

Nederlandse zangeres Anne Vanderlove (1943 - 2019) werd ‘Franse Joan Baez’
HET EEUWIGE LEVEN ANNE VANDERLOVE 1943 - 2019

N d l d g A V d l
Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service
Nederlandse zangeres Anne Vanderlove
(1943 - 2019) werd ‘Franse Joan Baez’
SANDER DONKERS
IN 150 WOORDEN

Laat het maar aan mij

over om een mooi
moment te verzieken Laat het maar aan mij over om een
mooi moment te verzieken

PAULIEN CORNELISSE
IN 150 WOORDEN

Waarom zou een knappe

man literatuur nodig
hebben? Waarom zou een knappe man
literatuur nodig hebben?

MEER MENSEN

Wilt u belangrijke informatie delen met de Volkskrant?

Tip hier onze journalisten

Algemeen

Contact met de Volkskrant

Privacystatement

Abonnementsvoorwaarden

Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service

Gebruiksvoorwaarden

Cookiebeleid

Colofon

Service

Klantenservice

Mijn profiel

Vakantieservice

Adverteren

Losse verkoop

Meer de Volkskrant

Abonneren

Nieuwsbrieven

Digitale krant

Webwinkel

Inclusief

RSS-feeds

Facebook

Twitter

Android apps

iOS apps

Navigeer

Columnisten

Recensies

De Volkskeuken

Archief

Op alle verhalen van de Volkskrant rust uiteraard copyright. Linken kan altijd, eventueel met de intro van het stuk erboven.
Wil je tekst overnemen of een video(fragment), foto of illustratie gebruiken, mail dan naar copyright @volkskrant.nl.
Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service
© 2019 de Persgroep Nederland B.V. - alle rechten voorbehouden

Start Best gelezen Nieuws Zoeken Service