15 ΑΠΡΙΛΙΟΣ

ΜΑΙΟΣ
ΙΟΥΝΙΟΣ
76 2019

ΑΝΑΣΤΑΣΙΣ ΧΡΙΣΤΟΥ
ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΣΧΟΛΙΑΣΜΟΥ
& ΣΥΝΤΑΞΕΩΣ ΥΛΗΣ:
Μοναχός Παχώμιος Στρατούρης
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
Περὶ τῆς εἰκόνος τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Κυρίου σελ.3
Μετὰ Θάνατον σελ.4
Παῦλος ὁ Ἀπόστολος τῶν Ἐθνῶν σελ.14
Νοερὰ Ἄθλησις σελ.22
Ἀντιαιρετικὴ στήλη (συζήτηση μὲ Ἰουδαῖο) σελ.26
Στήλη Πατρολογίας (Ἅγιος Εἰρηναῖος) σελ.32
Στήλη ἐνημερώσεως καὶ ἐπικοινωνίας σελ.34
Περὶ πλαστογραφημένης καταδίκης τοῦ Νέου
Ἡμερολογίου γ´ μέρος σελ.35
Κυριακὴ τῶν Νεομαρτύρων - Περὶ ὀρθοῦ βίου σελ.38
Περὶ τῶν νέων ταυτοτήτων σελ. 42
Ἡ νεομάρτυς τοῦ Χριστοῦ Αἰκατερίνη τῆς Μάνδρας σελ.46
Ὁ Δεκάλογος τῶν Ὀρθοδόξων συζύγων σελ.49
Ἐπικαιρότητα: Τὸ λαθρομεταναστευτικό σελ.50
Ἐρωταποκρίσεις σελ.58
Ἐκκλησιαστικὲς εἰδήσεις σελ. 60
2 3
ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΕΙΚΟΝΟΣ
ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ
Εἰς τὸν βίον τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυρος Ἀγαθαγγέλου (ἡ
μνήμη τοῦ ὁποίου ἑορτάζεται τὴν 19η Ἀπριλίου), διαβά-
ζουμε ὅτι ὁ Ἅγιος παρουσιάστηκε εἰς τὸν Τοῦρκο κριτὴ καὶ
ὁμολόγησε τὴν χριστιανικήν του πίστιν τοιουτοτρόπως: Ἐκ-
βαλὼν ἐκ τοῦ στήθους του ξύλινον ἁγιορείτικον Σταυρὸν
εἶπε μεγάλῃ τῇ φωνῇ εἰς τουρκικὴν διάλεκτον: «Τοῦτο εἶ-
ναι τὸ ὅπλον τοῦ Κυρίου μου Ἰησοῦ Χριστοῦ, τοῦ ἀληθινοῦ
Θεού∙ τοῦτο ἔχει νὰ σώσῃ καὶ ἐμὲ καὶ πάντας τοὺς Χριστια-
νοὺς καὶ ἐσᾶς θέλει νὰ καταδικάσει». Τότε οἱ προεστῶτες
τοῦ πονηροῦ ὀθωμανικοῦ συνεδρίου ἥρπασαν εὐθὺς τὸν
Σταυρὸν ἀπὸ τὰς χεῖρας τοῦ ἁγίου καὶ τὸν ἐπέπληττον κο-
λακευτικῶς μετὰ τοῦ κριτοῦ νὰ ἔλθῃ δῆθεν εἰς ἑαυτὸν καὶ νὰ
εἴπη τὴν ὁμολογίαν τῆς πίστεώς των.
Ὁ Ἅγιος ὅμως ἐκβαλλὼν καὶ παρουσιάσας καὶ τὴν εἰκόνα
τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως ὕψωσεν αὐτὴν εἰπὼν μὲ λα-
μπρὰν τὴν φωνήν∙ «Οὕτως ἀνέστη ὁ Κύριός μου Ἰησοῦς Χρι-
στός∙ και οὕτω θέλει ἀναστήσει καὶ ἐμὲ καὶ τοὺς πιστεύοντας
εἰς Αὐτόν∙ σᾶς δὲ καὶ τὸν προφήτην σας θέλει καταδικάσει εἰς
τὰ βάθη τῆς αἰωνίου κολάσεως.» (Βλέπε ΜΕΓΑ ΣΥΝΑΞΑΡΙ-
ΣΤΗ, Τόμος ΙΔ, ΜΗΝ ΑΠΡΙΛΙΟΣ, σελ.380).
Εἶναι βέβαιον, ὅτι ἡ χάρις τοῦ Παναγίου Πνεύματος ἐνέ-
πνευσε τὸν ὁσιομάρτυρα εἰς τὴν ἐν λόγῳ Ὁμολογία Πίστεως
ἐνώπιον τῶν ἀλλοθρήσκων. Αὐτὸ μᾶς τὸ ἐπιβεβαιώνει ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μέσω τοῦ Εὐαγ-
γελίου Του: «ὅταν δὲ παραδώσωσιν ὑμᾶς, μὴ μεριμνήσητε πῶς ἢ τί λαλήσετε· δοθήσεται
γὰρ ὑμῖν ἐν ἐκείνη τῇ ὥρᾳ τὶ λαλήσετε. Οὐ γὰρ ὑμεῖς ἐστε οἱ λαλοῦντες, ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα
τοῦ Πατρὸς ὑμῶν τὸ λαλοῦν ἐν ὑμῖν.» (Μετάφρασις: Ὅταν δὲ σᾶς παραδώσουν εἰς τὰ
δικαστήρια ἢ στοὺς ἄρχοντες, μὴ βασανίζετε τὸ πνεῦμα σας μὲ τὴν ἀγωνιώδη μέριμνα,
πῶς θὰ ἀπολογηθῆτε ἡ τὶ θὰ πεῖτε. Ἐκείνην ἀκριβῶς τὴν ὥραν θὰ σᾶς δοθῆ ἄνωθεν, τὶ
θὰ πεῖτε. Ἐπειδὴ δὲν θὰ εἶσθε ἐσεῖς, πού θὰ ὁμιλῆτε, ἀλλὰ τὸ Πνεῦμα τοῦ οὐρανίου Πα-
τρός σας, τὸ ὁποῖον θὰ ὁμιλῆ δία μέσου ὑμῶν) (Κατά Ματθ. Ι,19-20). Ἐπιπλέον εἰς τὴν
Α´ Ἰωάννου ἐπιστολὴ γράφει: «ἐν τούτῳ γινώσκετε τὸ πνεῦμα τοῦ Θεοῦ· πᾶν πνεῦμα ὃ
ὁμολογεῖ Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα, ἐκ τοῦ Θεοῦ ἔστι». (Μετάφρασις: Μπο-
ρεῖτε νὰ ξεχωρίζετε καὶ νὰ γνωρίζετε τὸ Πνεῦμα τοῦ Θεοῦ μὲ τοῦτο τὸ κριτήριο· κάθε
δηλαδὴ ἄνθρωπος ποὺ παρουσιάζεται ὅτι ἔχει Πνεῦμα Θεοῦ, ἐὰν ὀμολογῆ ἀδιστάκτως
καὶ πιστεύη, ὅτι ὁ Ἰησοῦς Χριστὸς ἔλαβε σάρκα καὶ ἦλθεν ὡς Θεάνθρωπος λυτρωτὴς εἰς
τὴν γῆν, εἶναι πράγματι ἐκ τοῦ Θεού) (Ά Ἰωάν. Δ´,2). Ὁ Ἅγιος Ἀγαθάγγελος ὁμολόγησε
τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐν σαρκὶ ἐληλυθότα καὶ ἀναστάντα. Ἡ Ὁμολογία του αὐτὴ ἦταν
ὀρθοδοξότατος καὶ τὸν ἐνδυνάμωσε εἰς τὸ μαρτύριον.
Ἡ φράσις «Οὕτως ἀνέστη», δὲν ἀφήνει περιθώρια παρερμηνείας γιὰ τὸ ποία εἶναι ἡ
εἰκόνα τῆς τοῦ Χριστοῦ Ἀναστάσεως∙ εἶναι αὐτὴ ποὺ κρατοῦσε ὁ Ἅγιος, δηλαδὴ ἡ εἰκό-
να τῆς ΕΚ ΤΟΥ ΤΑΦΟΥ ΑΝΑΣΤΑΣΕΩΣ τοῦ Χριστοῦ καὶ ὄχι τῆς Εἰς Ἅδου Καθόδου.
Αὐτὸ μαρτυρεῖ καὶ ἡ ἁγιογραφικὴ παράδοση τῆς Ἐκκλησίας μας, ὅπως φαίνεται καὶ εἰς
τὴν εἰκονογραφικὴ παράσταση τοῦ Ἁγίου. Ἡ ἐν λόγῳ Ὁμολογία τοῦ Ἁγίου Ὁσιομάρτυ-
ρος Ἀγαθαγγέλου λοιπόν, ἀποτελεῖ κόλαφον εἰς τὰ ὦτα τῶν αἱρετικῶν νεοεικονομάχων!

Φίλε ἀναγνῶστα: Ὁ καλὸς Θεός μας
ἀπὸ τότε ποὺ ἔπλασε τὸν ἄνθρωπο εἰς τὸν
ἐπίγειο παράδεισο, δὲν τὸν ἄφησε ἀπλη-
ροφόρητο. Τὰ πάντα προεῖπε ἀπὸ τό: «Ἧ
δ᾽ ἂν ἡμέρα φάγητε ἀπ᾽ αὐτοῦ, (τοῦ καρ-
ποῦ) θανάτῳ ἀποθανεῖσθε» (Γεν. 2,17),
ἕως τὰς προρρήσεις τῶν προφητῶν, τὴν
διδασκαλία τοῦ Χριστοῦ διὰ τὰ μέλλοντα
γενέσθαι, ἕως τὰς ἐσχάτας ἡμέρας καὶ τὴν
Δευτέραν Παρουσίαν. Ὅμως καὶ ἡ ἄπειρος
ἀγάπη του πρὸς τὸν ἄνθρωπο, ἀποκάλυ-
ψε διὰ τῶν ἁγίων του καὶ τὰ μετὰ θάνα-
τον, καὶ ἀκόμα περισσότερο ἀποκάλυψε
(τίς οἶδε κρίμασιν), τὰ τῆς ἄλλης ζωῆς,
διὰ τῶν νεκραναστάσεων ἀνθρώπων, ποὺ
ἐβίωσαν τὰ ἐπέκεινα. Τώρα πλέον, τὸ ἐὰν
θὰ πιστέψη ὁ ἄνθρωπος, ἐπαφίεται εἰς τὴν
πίστην του. Ἡ πίστις, λοιπόν, ἀποτελεῖ τὸ
θεμέλιον τῆς σωτηρίας του, βεβαίως ὅσο
εὑρισκόμεθα εἰς αὐτὴν τὴν ζωήν· μετὰ θά-
νατον ἡ πίστις θὰ ἀντικατασταθῆ πλέον
μὲ τὴν γνώση.
Καθίσταται, λοιπόν, ἐπιτακτικὴ ἀνά-
γκη, ἡ πίστις νὰ εἶναι ζέουσα καὶ νὰ ἀνα-
θερμαίνεται συνεχῶς, διότι μία ἐλαχίστη
πληροφόρηση μεταξὺ πολλῶν δὲν φέρνει
κανένα ἀποτέλεσμα. Διὰ τοῦτο ἡ πνευμα-
τικὴ ρήσις: «Μελετάτε τὰς γραφᾶς» προ-
διαθέτει τὸν ἄνθρωπο νὰ μελετᾶ συνεχῶς
καὶ ὄχι ἁπλῶς νὰ ἱκανοποιῇ τὴν ἔμφυτη
περιέργειά του. Μὲ ἀρωγό, λοιπόν, τὴν
ἔνθερμον πίστην τοῦ καλοῦ μας ἀναγνώ-
στου θὰ συνεχίσωμεν τὴν παρουσίασιν
τοῦ θέματος αὐτοῦ, ποὺ σχετίζεται μὲ τὴν
μετὰ θάνατον ὕπαρξιν τοῦ ἀνθρώπου,
σύμφωνα μὲ τὶς θέσεις τῆς Ἐκκλησίας.
Εἰς τὸ σημεῖον αὐτὸ θὰ παρουσιά-
σωμεν εἰς τὴν ἀγάπην σας καὶ μία ἄλλη
πνευματικὴ ἀποκάλυψη, σύγχρονον αὐτὴ
τὴν φορά, ὅπου ἐβίωσε ἕνας Σέρβος οἰκο-
γενειάρχης, ὀνόματι Ντούσαν, τὴν 11 Ἰου-
νίου 1976. Ὁ ἄνθρωπος αὐτὸς ἦταν ἕνας
τυπικὸς χριστιανός, χωρὶς πνευματικὴ
4 5
ζωή. Ὁδηγῶντας τὸ αὐτοκίνητό του εἰς
μίαν πόλιν, τοῦ ἔκαναν νόημα νὰ σταμα-
τήσῃ ἕνας σεβάσμιος γέρων μοναχὸς καὶ
μία μοναχή, (παραλείπομεν τὶς λεπτομέ-
ρειες) ἦταν ὁ Ἀπόστολος Πέτρος καὶ ἡ
Ἁγία Παρασκευή. Γενομένης συζητήσε-
ως μεταξύ των, ἀποκάλυψαν ὅτι γνωρί-
ζουν τὰ πάντα γι’ αὐτὸν ἀφήνοντάς τον
ἔκπληκτον. Ἔπειτα ἀπὸ ἀρκετὲς συμβου-
λές, ὅπου παραλείπομεν, τοῦ εἶπαν ὅτι
θὰ ὁδηγηθῇ εἰς τὴν ἄλλη ζωὴ καὶ θὰ τοῦ
ἀποκαλυφθοῦν ὅσα ὑπάρχουν ἐκεῖ. Μέ-
ρος τῆς φοβερὰς ὁπτασίας, ποὺ ἐβίωσε
ὁ ἄνθρωπος αὐτός, θὰ περιγράψωμεν εἰς
τὴν συνέχεια τοῦ θέματος.
Ἡ περιγραφὴ αὐτὴ θὰ ἀρχίσει μὲ τὴν
ἀναφορὰ εἰς τὸν χῶρο τοῦ παραδείσου μὲ
καθοδηγητὴ τὸν ἄγγελον συνοδόν του·
παραλείπομεν ἀρκετὰ καὶ φθάνομεν εἰς
τὸ σημεῖον ὅπου ὁ Ντούσαν μὲ τὸν συνο-
δό του ἄγγελον εὑρίσκονται εἰς τὸν Πα-
ράδεισο. Οἱ διάφορες ἐρωτήσεις πρὸς τὸν
ἄγγελον δὲν γίνονται ὄπως συμβαίνει εἰς
αὐτὴν τὴν ζωή, ἀλλὰ οἱ ἄγγελοι ἐπικοι-
νωνοῦν νοερῶς καὶ λαμβάνουν τὶς σκέ-
ψεις τῶν ἀνθρώπων δίδοντας τὴν σχετι-
κὴν ἀπάντησιν, προτοῦ κἂν ἐρωτήσει ὁ
ἄνθρωπος. Τοῦ λέγει ὁ ἄγγελος προτοῦ
τὸν ἐρωτήσει ὁ Ντούσαν: «Ἡ ψυχὴ ὅπου
βγαίνει ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, διαθέτει ὅρα-
ση, ὁμιλία, μνήμη, αἰσθήματα καὶ ὁρισμέ-
νες ἄλλες ἰδιότητες ὅπου εἶχε ὁ ἄνθρω-
πος, ὅταν ἦταν εἰς τὴν ζωὴ μὲ τὸ σῶμα
του. Μετὰ ἀπὸ 40 ἡμέρας, περνῶντας ἀπὸ
τὴν κρίσιν τῶν τελωνίων, πηγαίνει εἰς τὸ
καθορισμένο μέρος, σύμφωνα μὲ τὰ ἔργα
του». «Λύνοντάς μου αὐτὴν τὴν ἀπορία ὁ
ἄγγελος συνοδός μου», λέει ὁ Ντούσαν,
«ταξιδέψαμε εἰς τὸ διάστημα, ὅπου δὲν
εἶναι δυνατὸν νὰ περιγράψω πῶς φαίνε-
ται. Κατόπιν φτάσαμε σὲ ἕνα ὡραιότατο
μέρος ὅπου ὑπῆρχε, ἕνας τοῖχος ὑψηλὸς
καὶ ἡ πύλη αὐτοῦ εἶχε τὸ σχῆμα τοῦ σταυ-
ροῦ. Μέσα εἰς αὐτὸν τὸν χῶρο ὑπῆρχον
ἀμέτρητες ψυχές, ἄλλες φωτεινότερες
καὶ ἄλλες λιγότερο φωτεινές. Μοῦ εἶναι
ἀδύνατον νὰ περιγράψω τὴν ὀμορφιὰ τοῦ
παραδείσου. Ἀναρωτιόμουν συνεχῶς: Για-
τί αὐτό, γιατί ἐκείνο, ἀλλὰ ὁ συνοδός μου
ἄγγελος μοῦ ἀπαντᾶ: “Ντούσαν ἐὰν σοῦ
ἐλύνετο κάθε ἀπορία σου δὲν θὰ μποροῦ-
σες νὰ τὰ ὑπομείνης ὅλα”· εἰς τὸν χῶρον
αὐτὸν ὑπῆρχε τέτοιο ὑπέρλαμπρο φῶς
ὥστε συγκρινόμενο μὲ τὸ δικό μας ἐδῶ
στὴν γῆ, ἦταν ὅσο ἐκεῖνο τῆς πιὸ ἡλιό-
λουστης ἡμέρας, ἐν σχέσει μὲ τὸ ἀμυδρὸ
φῶς τῆς πιὸ σκοτεινῆς νύχτας. Προσπά-
θησα νὰ ἀναζητήσω τὴν πηγὴ αὐτοῦ τοῦ
ὑπέρλαμπρου φωτός, καὶ ἀμέσως ὁ ἄγγε-
λος μοῦ ἔλυσε αὐτὴν τὴν ἀπορία μου. “Τὸ
φῶς ἑτοῦτο Ντούσαν δὲν προέρχεται ἀπὸ
τὸν ἥλιο ὅπως συμβαίνει εἰς τὴν γῆ, ἀλλὰ
ἀκτινοβολεῖται ἀπὸ τὸ πρόσωπο τοῦ Κυ-
ρίου, καὶ δὲν ὑπάρχει ποτὲ νύχτα, ἀλλὰ
εἶναι συνεχῶς ἡμέρα”.
Ἀπὸ τὰ ὕψη τοῦ οὐρανίου θόλου κοί-
ταξα κάτω τὴν μεγαλοπρεπῆ εἰκόνα τῆς
ἀχανοῦς αὐτῆς πόλεως. Παρατήρησα
ὡραιότατα σπίτια, περικαλεστάτους να-
ούς, καὶ ἄλλες ἀναρίθμητες οὐράνιες
ὀμορφιές, πού ἀνθρωπίνη γλῶσσα δὲν
μπορεῖ νὰ τὰ περιγράψῃ. Τὴν προσοχή
μου εἵλκυσαν δύο τεράστια ποτάμια ὅπου
ἔρρεαν ἀργὰ μέσα εἰς αὐτὴν τὴν πόλιν. Ὁ
ἐνας ποταμὸς εἶχε ἕνα κιτρινωπὸ χρῶμα
καὶ εἰς τὸν ἄλλον ἔρρεε ἕνα λευκὸ ὑγρό.
Ἀντιλαμβανόμενος ὁ ἄγγελος ὁδηγός μου
αὐτήν μου τὴν ἀπορία μοῦ ἔδωσε ἀμέσως
τὴν ἀπάντηση: “Οἱ δύο ποταμοὶ αὐτοί,
ὅπου βλέπεις, ρέουν μέλι καὶ γάλα”. Ἡ ἐκ-
πληξίς μου καὶ ἡ χαρά μου δὲν εἶχε τέλος.
Δὲν ἤξερα τί νὰ πρωτοθαυμάσω· εὑρισκό-
μουν εἰς μίαν ζωὴ ὅπου κανεὶς δὲν μπορεῖ
νὰ διανοηθῇ. Τὸ ἔδαφος εἰς τὸν παράδει-
σον ἦταν ἀπὸ ἕνα καθαρὸ κρύσταλλο.
Γύρω μας ὑπῆρχον ὡραιότατα σπίτια δια-
φόρων μεγεθῶν, καὶ μορφῶν ὅπου τὸ κα-
θένα ἦταν περίτεχνα διακοσμημένο. Γύρω
τους ἁπλώνονταν ὡραιότατα δένδρα καὶ
λουλούδια καὶ ὅλα τους εἶχον ἕνα ὑπέ-
ροχο ἄρωμα. Μὲ θαυμασμὸ παρατηροῦ-
σα πῶς κάθε λουλούδι ἀπ’ αὐτὸ ἄνθιζε
ἀδιάκοπα, καὶ ἄλλαζε συνεχῶς χρώματα.
Ἐπίσης εἶδα καὶ διάφορα καρποφόρα δέν-
δρα ὅπου οἱ ὑπέροχοι καρποί τους ἦταν
ἀρκετὰ μεγάλοι, καὶ γεμάτοι χυμούς. Τότε
ὁ ἄγγελος μοῦ εἶπε: “ὅτι αὐτὰ τὰ οὐράνια
δένδρα καρποφοροῦσαν δώδεκα φορὲς
τὸν χρόνο”. Εἰς τὸ μέρος αὐτὸ ὅπου μὲ
ὁδήγησε ὁ ἄγγελος, εἶδα πολυάριθμο κό-
σμο, ὅλων τὴν ἡλικιῶν. Ἡ θέα τῶν γερο-
ντοτέρων ἦταν ἐξαιρετικὰ εὐχάριστη καὶ
θαυμαστῆ. Ἀπὸ τὰ γεροντικά τους χαρα-
κτηριστικὰ κρατήθηκαν μόνο τὰ λευκά
τους μαλλιὰ καὶ τὰ κυματιστά τους γέ-
νια, ἑνῶ τὰ πρόσωπά τους εἶχον νεανικὴ
ἡλικία. Ἀπὸ τὰ πρόσωπα τοῦ παραδείσου
ἐθαύμασα τὰ πρόσωπα τῶν παιδιῶν, ὅπου
ἀρκετὰ ἀπ’ αὐτὰ ἦταν ἐξομοιωμένα μὲ
τοὺς ἀγγέλους. Τὰ ἐνδύματά τους ἔλα-
μπαν καὶ ἦταν ἐναρμονισμένα πάνω τους,
καὶ γύρω ἀπὸ τὰ κεφάλια τους ὑπῆρχαν
μικρὰ φωτοστέφανα. Μαζὶ μὲ τοὺς κατοί-
κους τοῦ Παραδείσου ὑπῆρχον καὶ ἀνα-
ρίθμητοι ἄγγελοι, ποὺ ἡ τελειότητά τους
καὶ ἡ ὁμορφιά τους δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ
γίνῃ κατανοητή. Τὰ πρόσωπά τους ἔλα-
μπαν ὑπὲρ τὸν ἤλιον καὶ ἀπὸ τὰ ἐνδύματά
τους ἀκτινοβολοῦσε τὸ φῶς ὡς ἀστραπή,
καὶ ὅλοι ἀπὸ κοινοῦ ἐδόξαζον τὸν Κύριον.
Κατόπιν φτάσαμε σὲ ἕναν τόπον θαυ-
μαστῆς ὀμορφιᾶς. Αὐτὸ τὸ μέρος ξεπερ-
νοῦσε τὴν ὡραιότητα ὅλων ὅσα εἶχα δῆ
προηγουμένως εἰς τὸν παράδεισο. Ἀπὸ
τὴν δεξιὰν πλευρὰ ἦταν παρατεταγμένες
οἱ ἀνώτερες ἀγγελικὲς τάξεις χωρισμένες
σὲ ὁμάδες. Διὰ τὴν ὡραιότητα αὐτῶν καὶ
τὴν εὐταξίαν δὲν εἶναι δυνατὸν νὰ εὑρε-
θοῦν λέξεις ὥστε νὰ περιγράψουν ὅλα
αὐτά. Τότε ὁ ἄγγελος συνοδός μου ἄρχι-
σε νὰ μοῦ ἐξηγεῖ: “Αὐτοὶ εἶναι οἱ Ἄγγελοι.
Αὐτὸ εἶναι τὸ τάγμα τῶν Ἀρχαγγέλων.
Αὐτὲς οἱ Ἐξουσίες, αὐτὲς οἱ Κυριότητες
καὶ τὰ λοιπὰ ἀγγελικὰ τάγματα”. Κατόπιν
προσχωρήσαμε εἰς μίαν ἄλλην σύναξιν,
ἐκείνη τῶν Ἀποστόλων, ἀπὸ τὴν ὁποῖα
ξεχώριζε ὁ Ἀπόστολος Πέτρος, ὁ ὁποῖος
ἦλθε μπροστά μας. Ταυτόχρονα ἐμφανί-
στηκε καὶ ἡ Ἁγία Παρασκευή. Ἦταν οἱ δύο
ἄγνωστοι ὅπου μετέφερα μὲ τὸ αὐτοκίνη-
τό μου ἀπὸ τὸ Κράλισβο ὡς τὴ Ζίτσα. Εἰς
τὰ κεφάλια τους φοροῦσαν ἀκτινοβόλα
στέμματα, καὶ οἱ ἐνδυμασίες των λαμπο-
κοποῦσαν ἀπὸ ἀκατάληπτο διάκοσμο, καὶ
ἐπιβλητικὴ λαμπρότητα. Ἐγῶ τοὺς κοι-
τοῦσα μὲ μεγάλη ἔκπληξη χωρὶς νὰ παίρ-
νω τὰ μάτια μου ἀπὸ πάνω τους.
Ἀπ’ αὐτήν τὴν πνευματικήν ἀπόλαυ-
σιν, πού εἶχα, μὲ ἀπέσπασαν τὰ λόγια τοῦ
Ἀποστόλου Πέτρου: “Ξέρεις Ντούσαν
ποιούς μετέφερες σήμερα μὲ τὸ αὐτο-
κίνητό σου”; Ἐγὼ τότε χωρὶς νὰ κρύψω
τὴν χαρά μου τοὺς ἀπήντησα: “Γνωρίζω
Ἀπόστολε Πέτρε”. Τότε ὁ Ἀπόστολος μοῦ
εἶπε: (ἐδῶ ὁ Ἀπόστολος δίνει ὁρισμένες
συμβουλές, ὅπου χάριν συντομίας πα-
ραλείπουμε). Ἔπειτα ὁ συνοδὸς ἄγγελος
μοῦ εἶπε: Αὐτοὶ εἶναι οἱ προφήτες τοῦ
Θεοῦ, αὐτοὶ οἱ Μεγαλομάρτυρες. Αὐτὸς
εἶναι ὁ χορὸς τῶν ἁγίων γυναικῶν, καὶ
κατόπιν μοῦ ἔδειξε ὅλες τὶς τάξεις τῶν
Ἁγίων. Ξαφνικὰ ὁ ἄγγελος συνοδός μου
μὲ ὁδήγησε σὲ ἕνα σημεῖον ἀπὸ ὅπου σὲ
μεγάλη ἀπόσταση, εἰς ἕτερον ὑψηλὸ ση-
μεῖον, ἐφάνη ἕνας ὑπερμεγέθης σταυρός,
ὅπου ἐπάνω εἶδα τὸν ἐσταυρωμένο Κύ-
ριο, καὶ ἕνα ἐκτυφλωτικὸ φῶς νὰ ἀκτινο-
βολεῖται πρὸς ὅλες τὶς κατευθύνσεις. Εἰς
τὴν βάσιν τοῦ σταυροῦ αὐτοῦ ὑπῆρχον
πολυπτέρυγοι ἄγγελοι καὶ πλήθος ἁγίων
ἀνθρώπων νὰ δοξολογοῦν τὸν ἐσταυρω-
μένον Κύριον.
6 7
Φίλε ἀναγνῶστα: δὲν θὰ ἦταν σκόπι-
μο νὰ συνεχίσωμεν νὰ περιγράφωμεν τὴν
ὡραιότητα τοῦ Παραδείσου μὲ βάση τὶς
ὑπάρχουσες ἀναφορές, στὶς ὁποῖες φαίνεται
ὅτι ὁ Θεὸς ἐπέτρεψεν (τίς οἵδε κρίμασιν) νὰ
βιώσουν ὁρισμένοι ἄνθρωποι, γιὰ νὰ μετα-
φέρουν τὴν μαρτυρία τους εἰς τὸν κόσμο.
Συνεχίζομεν, λοιπόν, τὴν θεώρησιν
τοῦ θέματος μὲ τὴν ὁπτασίαν ποὺ ἐβίωσε
ὁ μοναχὸς Γρηγόριος εἰς τὸν 9ον αἰῶνα
καταγεγραμμένη εἰς παλαιοὺς κώδικας:
«…Μετὰ ἀπὸ τὴν προσκύνησιν τοῦ Χρι-
στοῦ, εἶπεν (ὁ Χριστός) εἰς τοὺς ἀγγέ-
λους: ὁδηγῆστε τὴν ψυχὴν αὐτὴν εἰς τὸν
Παράδεισον καὶ ἔπειτα εἰς τὰ καταχθόνια
τοῦ ἅδου καθὼς κάνετε σὲ ὅλες τὶς ψυχές.
Ἀφοῦ ἐπισκεφθήκαμε ὅλες τὶς κατοικίες
τῶν ἁγίων, τότε οἱ ἄγγελοι μὲ ἔφεραν εἰς
φοβερὰς κολάσεις τοῦ ἅδου, ποὺ εὑρίσκο-
νται οἱ ψυχὲς τῶν ἁμαρτωλῶν». (Ἐδῶ ἀνα-
γνῶστα μου ἡ περιήγησις τοῦ χώρου τοῦ
παραδείσου καὶ τῆς κολάσεως ἐπιτελεῖται
πρὸς γνώσιν τῆς ἐκάστοτε ψυχῆς. Ἀναφέ-
ρεται ὅτι καὶ ἡ Παναγία μετὰ τὴν κοίμησίν
της αὐτοβούλως ἐπεσκέφθη τὰ μέρη τοῦ
ἄδου μαζὶ μὲ τοὺς ἀγγέλους προκειμένου
νὰ λάβη ἰδίαν γνώσιν τοῦ χώρου αὐτοῦ).
Ἀλλὰ ἂς συνεχίσωμεν: Ἐκεῖ, λοιπόν, οἱ ψυ-
χὲς τῶν ἁμαρτωλῶν εἶναι ὡς ἡ ἅμμος τῆς
θαλάσσης καὶ σκεπάζονται ἀπὸ τὴν μαύρη
ὁμίχλη τοῦ θανάτου. Ἐκεῖ ἀκούγεται συνε-
χῶς τὸ «Οὐαί» (ἐπιφώνημα μεγάλης ἀπελ-
πισίας) καὶ τὸ “Ἀλλοίμονο”.
Παραλείποντας τὶς ἀκόλουθες περι-
γραφές, ἂς ἐπανέλθωμεν εἰς τὴν πρόσφα-
την μαρτυρίαν τοῦ προαναφερθέντος
Σέρβου Ντούσαν. Τὰ ὅσα εἶδε ὁ ἄνθρωπος
αὐτός, ὁ ὁποῖος ἦταν σχεδὸν ἀδιάφορος
γιὰ τὴν πίστην του, τὸν ἐσυγκλόνισαν
τόσο πολύ, ὥστε ἄφησε τὴν οἰκογένειά
του, ἐπῆγε εἰς τοὺς ἀπόκρημνους βρά-
χους τοῦ Ἁγίου ὅρους, τὰ φοβερὰ «Κα-
ρούλια» καὶ μετονομασθεῖς Στέφανος
μοναχὸς ἐβίωσε ἄκρα ἀσκητικὴ ζωὴ ἕως
τὸ τέλος τῆς ζωῆς του. Μᾶς ἀποκαλύπτει
σχετικά: «…Μετὰ ἀπὸ τὴν ξενάγησιν
εἰς τὸν χώρον τοῦ παραδείσου, ὁ ἄγγε-
λος ὁδηγός μου μὲ πῆρε καὶ μὲ ὁδήγησε
σὲ ἔνα σκοτεινὸ μέρος ποὺ ἦταν ὁ ἄδης.
Εἰς τὰ πρῶτα κιόλας βήματα τὸ σκοτάδι
ἔγινε ἀσυγκρίτως πυκνὸ καὶ μαῦρο. Ἀπὸ
αὐτὸ τὸ βάθος τοῦ ἐρέβους μᾶς χτύπη-
σε τρομερὴ βρῶμα, τέτοια ποὺ καὶ μόλις
ἀνέπνεα. Αἰσθανόμουν ὅτι εὑρισκόμουν
μπροστὰ σὲ κάτι φοβερό, ἀλλὰ δὲν ἤξε-
ρα τί θὰ μποροῦσε νὰ εἶναι αὐτό. Φόβος
καὶ τρόμος ἀπερίγραπτος μὲ κατέλαβον,
σὲ τόσο μεγάλο βαθμὸ ποὺ μὲ ἔκανε νὰ
κολλήσω πάνω εἰς τὸν ἄγγελο ὁδηγό μου
προκειμένου νὰ μὲ προστατέψει εἰς αὐτὸ
τὸ φοβερὸ ταξίδι. Οἱ ὑποψίες μου ὅμως
ἐπαληθεύθηκαν πολὺ γρήγορα, διότι στό
βάθος ἐφάνηκε μία ἀχανὴς θάλασσα ποὺ
καιγόταν μὲ φοβερὴ φλόγα. Σύντομα
φτάσαμε σὲ ἕνα μέρος ὅπου στεκόμα-
σταν πάνω σὲ ἕνα ψηλὸ καὶ ἀτελείωτο σὲ
μῆκος τοῖχο. Τὸ θέαμα ποὺ παρουσιάστη-
κε μπροστὰ στὰ μάτια μας μοῦ θόλωσε
ἀμέσως τὸ μυαλό, καὶ τὰ πόδια μου ἀπὸ
τὸ φόβο μου ἔτρεμαν τελείως. Τὰ μάτια
μου συστράφηκαν καὶ μιὰ κρύα ἀνατρι-
χίλα διεπέρασε τὸ παραλυμένο μου ἀπὸ
τὸν φόβο, σῶμα.
Ὅταν κοίταξα εἶδα μπροστά μου ὅπως
σὲ κρατήρα μανιασμένου ἡφαιστείου νὰ
κοχλάζη δύσοσμο θειούχο νερὸ καὶ νὰ
ξεπηδοῦν φοβερὲς φλόγες. Μέσα σ᾽ αὐτὸ
τὸ ἀδιανόητο δέος (φόβο) εἶδα ἀναρίθ-
μητα τρομερὰ ζῶα, ποὺ δημιουργήθηκαν
γιὰ νὰ εἶναι οἱ πιὸ ἀνατριχιαστικοὶ βασα-
νιστὲς τῶν ψυχῶν. Εἶδα τεράστια φίδια μὲ
ἕνα ἢ περισσότερα κεφάλια, νὰ συστρέ-
φονται, νὰ ὀρθώνονται καὶ νὰ περισφίγ-
γουν τοὺς ἁμαρτωλούς, τραβώντας τους
εἰς τὰ φοβερὰ βάθη αὐτῆς τῆς πύρινης
θάλασσας. Ἐκεῖ εἶδα καὶ ἄλλα ζῶα μὲ φο-
βερώτερη ὄψη ποὺ ἀπὸ τὸ στόμα τους
ἔβγαιναν γυμνωμένα χέρια, πόδια καὶ
ἄλλα μέλη ἀνθρωπίνων σωμάτων. Ἀνά-
μεσα σ᾽ αὐτὰ εἶδα, σὰν σὲ σφηκοφωλιά,
σκουλήκια σκορπιούς, καὶ ἄλλα σιχαμερὰ
ζωύφια ποὺ πηδοῦσαν ἀδιάκοπα σὰν
τρελὰ λυσσωδῶς καὶ ἐπιτίθονταν συνε-
χῶς στὶς ἁμαρτωλὲς ψυχές. Ἀκούγονταν
συνεχῶς κραυγές, ξεφωνητά, κλάματα
καὶ κοπετὸς πολλῶν ἀνθρωπίνων φωνῶν.
Εἰς αὐτὴν τὴν πύρινην θάλασσα οἱ ἀν-
θρώπινες ψυχὲς ἦταν τελείως ἀβοήθητες
καὶ τοὺς ἐπιτίθονταν ἀπ᾽ ὅλες τὶς πλευ-
ρὲς ἀναρίθμητα σμήνη θηρίων, ποὺ τὶς
δάγκωναν καὶ τὶς κατασπάραζαν ὡς τὸ
τελευταῖο κομμάτι. Αὐτὰ τὰ κατακομμα-
τιασμένα σώματα παίρνουν καὶ πάλι τὴν
ἀνθρωπίνην μορφή τους καὶ ὅλα μαζὶ θὰ
βράζουν θὰ ψήνονται ἀλλὰ ποτὲ δὲν θὰ
πεθαίνουν.
Τὸ θέαμα ἦταν ἀνυπόφορο καὶ πολ-
λὲς φορὲς ἔκλεινα τὰ μάτια μου νὰ μὴν
τὸ βλέπω. Κάποια στιγμὴ δὲν κρατήθηκα
καὶ ἔστρεψα τὸ κεφάλι μου πρὸς τὸ σκο-
τάδι, ἀλλὰ καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἀντίκρυσα μαῦρα
τέρατα μὲ πύρινα μάτια καὶ ἀνοιχτὰ στό-
ματα, οὐρλιάζοντας ἔτσι ποὺ ταραζόταν
ὅλη ἡ κόλαση σὰν τὸ πιὸ τρομερὸ ἀστρα-
πόβροντο. Βλέποντας τὴν κρίσιμη κατά-
σταση ὁ ἄγγελος ὁδηγός μου λέει: Μὴν
φοβᾶσαι αὐτοὶ εἶναι δαίμονες ποὺ τοὺς
ἐνοχλοῦμε μὲ τὴν παρουσία μας, ὅμως
δὲν τολμοῦν νὰ μᾶς πλησιάσουν (φέρω
ὑπ᾽ ὅψιν σου ἀναγνῶστα μου ὅτι τὸ συ-
ναίσθημα τοῦ φόβου εἰς τοὺς ἀγγέλους
δὲν ὑπάρχει τελείως).
Ἦταν φοβερὸ νὰ βλέπῃ κανεὶς πὼς
φαίνονταν οἱ μεγάλοι ἁμαρτωλοί: Τὰ σώ-
ματά τους ἦταν πρησμένα καὶ εἶχαν τρο-
μερὲς πληγὲς ποὺ ἔτρεχε ἀκάθαρτο ὑγρό,
καὶ ἀπὸ τὶς πληγὲς αὐτὲς σὰν σὲ φωλιές,
φίδια καὶ σκουλήκια δάγκωναν αὐτὰ τὰ
ἀκάθαρτα σώματα. Ἀπὸ τὰ ἀνοιχτά τους
8 9
στόματα κρέμονταν πρησμένες γλῶσσες
ποὺ δὲν μποροῦσαν πλέον νὰ τὶς τραβή-
ξουν μέσα. Ὅλοι αὐτοὶ κρατοῦσαν ἀπὸ
κάτι στὰ χέρια τους. Οἱ φουρνάρηδες
κρατοῦσαν ψωμί, οἱ χασάπηδες, χασα-
πομάχαιρα. Οἱ ληστὲς μαχαίρια καὶ πι-
στόλια, οἱ ἔμποροι πειραγμένες ζυγαριὲς
ποὺ διαστρέβλωναν τὸ ζύγι. Εἰς τὴν ὁμά-
δα τῶν ἁμαρτωλῶν, ὑπῆρχαν πόρνοι καὶ
πόρνες ποὺ εἰς τὰ ἀπόκρυφα μέλη τους
εἶχαν μεγάλες πληγές. Ἐκεῖ ὑπῆρχαν καὶ
οἱ αἱμομεῖκτες, ποὺ τὸ θέαμά τους ἦταν
φοβερὰ φρικιαστικό. Φίλε ἀναγνῶστα, ἡ
περιγραφὴ τῆς κολάσεως ἀπ᾽ αὐτὸν τὸν
ἄνθρωπο εἶναι πράγματι συγκλονιστική,
περιγράφοντας μὲ γλαφυρὸ τρόπο τὰ
ὅσα καὶ ὁ πιὸ εὐφάνταστος νοῦς ἀδυνα-
τεῖ νὰ ὑποψιαστῆ.
Οἱ περιγραφὲς αὐτὲς δὲν ἔχουν σκοπὸ
νὰ φοβήσουν τὸν ἄνθρωπο, ἀλλὰ ἀντιθέ-
τως νὰ τὸν προστατέψουν. Ὅμως ὅσο πι-
κρὸ καὶ ἐὰν εἶναι τὸ φάρμακο, ὁ ἀσθενὴς
θὰ πρέπει νὰ τὸ λαμβάνει, διότι εἰς αὐτὸ
ἐλπίζει τὴν θεραπεία του. Ὅμως ἂς ὑπο-
μείνωμεν ἀκόμα λίγο παρατείνοντας τὴν
πίκρα τῆς διηγήσεως μήπως ὁ φόβος ποὺ
θὰ προκληθῆ θὰ περιορίσει ὁλίγον τὶς
ἁμαρτίες μας.
Συνεχίζουμε, λοιπόν, παραθέτοντας
τὴν μαρτυρία τῆς Βασιλικῆς ἀπὸ τὴν πό-
λιν μας ποὺ εἶναι καταγεγραμμένες σὲ
ἕνα βιβλίον παλαιᾶς ἐκδόσεως ἀπὸ τὴν
Ἱ. Μονὴ Παναγίας Πευκοβουνοϊατρίσ-
σης Κερατέας. Μεταξὺ ἄλλων περιγρά-
φει μὲ γλαφυρότητα ἡ ἐν λόγῳ Βασιλική,
τὴν ἔκστασιν ποὺ ὑπέστη τὴν 28ην Δε-
κεμβρίου 1933 κατὰ τὴν ὥρα τῆς Θείας
Λειτουργίας. «…Ἔπειτα μὲ πήγαν εἰς ἕνα
σκοτεινὸν μέρος ποὺ ἦταν διάφορα κα-
ζάνια καὶ ἔβραζαν οἱ δαίμονες ἀνθρώπι-
νες σάρκες. Τότε, μόλις μὲ εἶδαν, ἔσυρον
μὲ ἕνα μεγάλο ρυπαρὸ περόνι ἕνα κομ-
μάτι σάρκα βρωμισμένη καὶ σκουληκια-
σμένη καὶ μοῦ τὴν ἔφεραν στὸ στόμα
καὶ μοῦ εἶπαν νὰ φάω, ὅμως ὁ ἄγγελος
ὁδηγός μου δὲν τοὺς ἄφησε, καὶ μοῦ τὸ
ἔκαναν αὐτό, διότι μοῦ ἔλεγαν ὅτι ἔτρω-
γα Τετάρτη καὶ Παρασκεύη πασχαλινά
(ἁρτήσιμα φαγητά). Ἔπειτα, ἐπειδὴ κά-
ποτε εἶχα μεθύσει δύο φορές, μοῦ ἔδιναν
κρασὶ βρωμισμένον μὲ σκώληκας, ἀλλὰ
καὶ αὐτὸ δὲν τὸ ἐπέτρεψε ὁ ἄγγελος.
Ἀπὸ ἐκεῖ μὲ ἔφερον οἱ δαίμονες, ἀκο-
λουθῶντας με καὶ οἱ δύο συνοδοί μου
ἄγγελοι, εἰς ἄλλην κόλασιν, πλέον φοβε-
ροτέρα, ποὺ ἠκούετο ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδό-
ντων καὶ ἔτρεχε ὁ πύρινος ποταμὸς κατε-
βάζοντας τὰς ψυχὰς τῶν κολασμένων μὲ
ἀπίστευτη ταχύτητα. Ἠκούετο συνεχῶς
ἡ φοβερὰ βοὴ τῶν πνιγομένων φωνῶν,
ἀλλὰ δὲν ἐφαίνοντο τὰ σώματά τους, εἰ
μὴ μόνον τὰ χέρια τους ἀπλωμένα ζητῶ-
ντας βοήθεια. Ἐἰς τὸν τόπον τῶν βρυγμῶν
τῶν ὀδόντων (εἶναι ὁ τόπος ποὺ ὑπάρχει
πολὺ ψύχος καὶ ἕνεκα τούτου τρίζουν τὰ
δόντια) ποὺ μὲ ἔφερον, ἐγνώρισα πολλὲς
ψυχὲς ἀπὸ τὴν περιοχὴ ποὺ ζοῦσα. Ἐγνώ-
ρισα τὴν μητέρα τοῦ “Κ” (Παραλείπωμεν
τὰ ὀνόματα καὶ τὰ ἐπίθετα ποὺ ἀναφέρο-
νται εἰς τὸ βιβλίον) ποὺ εἶχε κάνει μεγά-
λες ἁμαρτίες καὶ δὲν τὰς εἶχε ἐξομολογη-
θῆ· ὅσες φορὲς εἶχε κάνει τὴν ἁμαρτία,
τόσες φορὲς τὴν ὥρα ἐλάμβανε φρικτὰς
βασάνους ἀπὸ τοὺς δαίμονας. Ἐκεῖ ἐγνώ-
ρισα καὶ ἕναν νέο ἀπὸ τὰ μέρη μας ποὺ
ἐμαχαίρωσε τὸν ἀδελφό του καὶ ἀπέθανε·
οἱ δαίμονες τοῦ ἐκάρφωναν συνεχῶς μα-
χαίρια εἰς ὅλον του τὸ σῶμα, καὶ διαρκῶς
ἐφώναζε ἔλεος-ἔλεος. Τότε ἕνας ἐκ τῶν
κολασμένων εἶπε: “Τουλάχιστον μία ὥρα
τὴν ἡμέρα νὰ μᾶς δοθῇ τὸ ἔλεος”. Ἕνας
ἄλλος ἐφώναξε: “ὄχι μία ὥρα τὴν ἡμέρα,
ἀλλὰ μίαν ὥρα τὴν ἑβδομάδα. Τουλάχι-
στον, ἐσὺ εἶσαι εἰς τὴν ζωὴν ἀκόμα καὶ θὰ
μετανοήσης ὅσο ἔχεις καιρόν”. Διὰ τοὺς
ὀρθοδόξους ἁμαρτωλοὺς ὑπάρχει ἐλ-
πίδα συγχωρήσεως, ἀπὸ τὰ μνημόσυνα
τὶς λειτουργίες καὶ τὶς ἐλεημοσύνες τῶν
συγγενῶν, ὅμως γιὰ τοὺς κακοδόξους νε-
οημερολογίτας δὲν ὑπάρχει ἔλεος πιά. Εἰς
τὸν χῶρον αὐτὸν εἶδα καὶ πολλοὺς Ἱερεῖς
κουρεμένους καὶ ξουρισμένους, χωρὶς
νὰ ἔχουν τὰ ἱερὰ ἄμφια, καὶ στὰ στόμα-
τά τους ἀντὶ γιὰ τσιγάρο ποὺ ἐκάπνιζαν,
εἶχον σκώληκας καὶ φίδια. Ἐκεῖ ἐγνώρισα
καὶ τὸν Ἱερέα ἀπὸ τὸ χωριὸ Τάχι τῶν Θη-
βῶν ποὺ ἦταν κολασμένος καὶ μοῦ εἶπαν
οἱ ἄγγελοι ὁδηγοί μου, ὅτι ἔπεσε εἰς τὴν
πορνείαν καὶ ἐπειδὴ τὸν ἤλεγξαν αὐτο-
κτόνησε, καὶ ἐφώναζε συνεχῶς καὶ ἔλεγε:
Τί ἤθελα ἐγῶ, ἀφοῦ ἡμάρτησα, νὰ μὴν με-
τανοήσω, ἀλλὰ ἐπειδὴ μὲ ἤλεγξαν δὲν τὸ
ἀνέχθηκα, καὶ ἐφαρμακώθηκα διὰ μεγά-
λης ποσότητος κινίνης διὰ τοῦτο κολάζο-
μαι ὁ ἄθλιος;
Μετὰ μὲ πῆγαν σὲ ἕνα λάκκον ἀπὸ φω-
τιὰ ποὺ μέσα ὑπῆρχαν ἀναρίθμητες ψυχὲς
καὶ ἐγνώρισα ἀρκετὲς ἀπὸ αὐτές.
Ἕναν Ἱερέα τὸν παπὰ Νικήταν, ἂν καὶ
ἦταν ὀρθόδοξος, ἐκολάσθη διότι εἶχε
πέσει σὲ θανάσιμα ἁμαρτήματα, καὶ οἱ
δαίμονες τὸν ἐβασάνιζαν μυριοτρόπως.
Ἐκεῖ ἐγνώρισα τὸν Τάκην Ε. σὲ φοβερὰν
κόλασιν, τὸν Στάμον Κ., τὸν Τάκη Κ., τὸν
Ἰωάννην Π. καὶ μοῦ ἔδειξαν καὶ πολλοὺς
ἄλλους Θηβαίους κατακαιομένους ἐν τῷ
φοβερῷ τούτῳ λάκκῳ τοῦ πυρός, διότι
αὐτοὶ ἔδιδον χρήματα τὴν ἐποχὴν ποὺ
ὑπῆρχε πολὺ φτώχεια καὶ ἔπειτα ζητοῦ-
σαν μεγάλο τόκο, καὶ πολλοὺς πτωχοὺς
τοὺς εἶχον ἀφήσει εἰς τὸν δρόμον. Ἐγὼ
ὅμως δὲν τοὺς γνώρισα, διότι οἱ δαίμο-
νες τοὺς εἶχαν βάλει κέρατα καὶ οὐρὲς καὶ
ἦταν μαῦροι ὡς τὴν πίσσα, ἀλλὰ οἱ δαί-
μονες μοῦ εἶπαν ὅτι εἶναι πατριῶτες μου
ἀλλὰ καὶ ποῖοι εἶναι. Ἐκεῖ εἶδον δεμένον
καὶ τὸν παπποῦ μιᾶς μοναχῆς Ἀναστα-
σίας. Ἐπίσης εἶδα καὶ τὸν Λάμπρον τὸν
Κ. εἰς μεγάλας κολάσεις διότι ἦταν πολὺ
φιλάργυρος καὶ ἀνεξομολόγητος. Ἐπίσης
εἰς τὴν κόλασιν αὐτὴν ἦταν πολλοί, πόρ-
νοι, ψεύται, κλέπται, μοιχοί, ἀρσενοκοί-
ται τῶν ὁποίων τὰ πρόσωπα ἦταν ὥσπερ
τῶν κτηνῶν.
Κατόπιν οἱ συνοδοί μου ἄγγελοι μοῦ
λέγουν. Ἔλα τώρα νὰ σοῦ δείξω καὶ τὴν
κόλασιν τῶν μοναχῶν, καὶ μοῦ εἶπαν ὅτι
εἰς αὐτὴν τὴν κόλασιν θὰ ὑπάγω καὶ ἐγώ,
ἐὰν δὲν φυλάξω ταπείνωσιν, ὑπακοήν,
σωφροσύνη, καὶ ἀγάπη. Εἰς τὴν κόλασιν
αὐτή, εὑρίσκετο εἷς δαίμων, τοῦ ὁποῖου
τὸ στόμα ἦτο ἀνοιχτὸν ὡσὰν τρεῖς πήχες
καὶ ἡ γλῶσσα του στριμμένη ὡσὰν φίδι
καὶ ἐκ τοῦ στόματός του ἐξήρχοντο φλό-
γες πυρός. Ἐκεῖ ὑπῆρχε ἕνας σκοτεινὸς
λάκκος ποὺ ἑντός του ὑπῆρχε ὁ ἀκοίμη-
τος σκώληξ, καὶ μέσα εἰς αὐτὸν τὸν λά-
κον ἐχύνετο ὁ πύρινος ποταμὸς καὶ ἐκεῖ
οἱ δαίμονες ἐβασάνιζον ἀνελέητα τὶς ψυ-
χὲς ποὺ ἔκλαιον συνεχῶς καὶ ὠδύροντο.
Πολλούς ἀπ᾽ αὐτούς ἐκτυποῦσαν εἰς τὰ
γόνατα καὶ τοὺς ἐλόχευον εἰς τὴν κοι-
λίαν τους καὶ ἐχύνοντο τὰ ἔντερά των,
διότι, ὡς μοναχοὶ ποὺ ἦσαν, δὲν ἔκαμον
τὰς διατεταγμένας μετανοίας των καὶ τὸν
κανόνα, προφασιζόμενοι ἀδυναμίαν, καὶ
ἀπέθανον ἀνεξομολόγητοι, χωρὶς μετά-
νοιαν.
Μετὰ μὲ ἐπήγαν εἰς μίαν πεδιάδα σκο-
τεινὴν καὶ δυσώδη (βρωμερή) εἰς τὴν
ὁποίαν εὑρίσκοντο παμμεγέθη καζάνια,
ποὺ ἔβραζαν οἱ δαίμονες ἀνθρώπινες
σάρκες μὲ πίσσα. Ἐκεῖ ἦταν πολλὲς ψυ-
10
χὲς κολασμένων ἁμαρτωλῶν. Μέσα σ᾽
αὐτὰ τὰ καζάνια ἦταν αἱ ψυχαὶ αὐτῶν
ποὺ φτιασιδώνονται ὡς καὶ ἐκείνων ποὺ
κουρεύουν οἱ γυναῖκες τὰ μαλλιά τους
καὶ οἱ ἄνδρες τὰ μουστάκια τους. Τόσον
φοβερὰ ἦταν αὐτὴ ἡ κόλασις ποὺ καὶ οἱ
ἴδιοι οἱ δαίμονες τὴν ἐφοβοῦντο καὶ ἔστε-
καν ἔξωθεν. Ὅταν ἤθελαν νὰ σηκώσουν
μίαν ψυχὴν πρὸς ἐξέτασιν, ἔπαιρναν ἕνα
ξίφος φοβερὸν καὶ καρφώνοντας αὐτὴν
τὴν ψυχὴν τὴν ἐτραβοῦσαν ἔξω καὶ τῆς
ἔλεγον: Ἐσὺ εἶσαι ποὺ δὲν ἤκουες τοὺς
γονεῖς σου, καὶ τῆς ἐκάρφωναν τὶς σού-
βλες εἰς τὰ αὐτιά. Εἰς ἄλλην ψυχὴν τῆς
ἔλεγον: Ἐσὺ δὲν ἦσαν ποὺ ἔβλεπες αἰ-
σχρὰ καὶ ἀνήθικα θεάματα καὶ τῆς ἐκάρ-
φωναν ταῖς σούβλαις εἰς τὰ ὀμμάτια. Ἐπί-
σης κάρφωναν πεπυρωμένα καρφιὰ εἰς
τοὺς ὄνυχας τῶν γυναικῶν ποὺ ἔκαμαν
τὸ μανικιούρ. Εἰς τοὺς νέους καὶ τὶς νέες
ποὺ εἰς τὸν κόσμον φιλούσαν ἀλλήλους
ἐκτὸς γάμου καὶ ζοῦσαν μὲ αἰσχρότητα·
τοὺς ἔδιδον σκουληκιασμένες σάρκες νὰ
φιλοῦν. Εἰς ἐκείνας ποὺ ἔβαφον τὰ ὀφρύ-
δια, ἔπαιρναν οἱ δαίμονες βραστὴ πίσσα
καὶ βρωμισμένη καὶ τοὺς ἐφτιασίδωναν
ὡς καὶ ἐκείνας ποὺ ἔβαφον τοὺς ὄνυχας.
Διὰ τὰ κοκκινάδια καὶ ταῖς μπούντραις
τοὺς ἔβαζαν μὲ πινέλα σάπιες βραστὲς
σάρκες μὲ πίσσα καὶ τοὺς ἔφτιαχναν τὰ
πρόσωπα. Αὐτὲς ποὺ ἔβαφον τὰ χείλη
τους, τοὺς τὰ ἔβαφον μὲ καυτὴ πίσσα καὶ
ἐσήκωναν ψηλὰ πρὸς θεατρινισμὸν καὶ
πάλιν τοὺς κατεβίβαζον εἰς τὰ καζάνια,
ὅπου ἠκούοντο φοβεραὶ φωναὶ καὶ μου-
γκριτά, καὶ κλαίοντας ἐφώναζον: “Οὐαί!
οὐαί! Ἀλλοίμονο εἰς ἡμᾶς τί ἐπάθαμεν
διὰ τὸ μάταιον κάλλος καὶ τὴν ἡδονῆν
τῆς παναθλίας σαρκός μας, ὅταν εἴμεθα
εἰς τὴν ζωήν. Τώρα θὰ βασανιζόμεθα εἰς
τὸν αἰῶνα τὸν ἅπαντα, εἰς τὴν φοβερὰν
βάσανον. Δὲν εὑρέθη ὅμως κανεὶς νὰ μᾶς
εἰπῆ ὅτι αὐτὸ ποὺ ἐκάναμεν ἦτο αἰώνιος
κόλασις τῆς ψυχῆς μας προκειμένου νὰ
διορθωθῶμεν; Τώρα πλέον ἐλπὶς σωτηρί-
ας δὲν ὑπάρχει δι᾽ ἡμᾶς Ἀλλοίμονο”.
Φίλε ἀναγνῶστα οἱ ἀποκαλύψεις αὐτὲς
ἀριθμοῦν πολλὲς σελίδες καὶ ὁλίγα ἐκ τῶν
πολλῶν μεταφέραμε. Ὅπως ὅμως συμ-
βαίνει ὅταν κάποιος μὲ μία βαριά (μεγάλο
σφυρί) κτυπᾶ μία πέτρα ἀρκετὲς φορὲς κι
ἐκείνη δὲν θρυμματίζεται, ἀλλὰ κτυπῶ-
ντας καὶ ἄλλη μία φορὰ ἀμέσως γίνεται
κομμάτια (γιὰ ὅσους γνωρίζουν) τοιού-
τως, ἐὰν μὲ τὶς προκείμενες ἀναφορὲς δὲν
ἐθραύσθη ἡ σκληροκαρδία μας, θὰ ἐπιφέ-
ρωμεν καὶ ἕνα ἄλλο ἡχηρὸ κτύπημα μὲ
μία ἄλλη ἀποκάλυψη ἀπὸ τὸν χῶρο τῆς
κολάσεως, ποὺ ἴσως φέρει τὰ ἀναμενό-
μενα ἀποτελέσματα, κατανύτοντας τὴν
καρδία μας. Θὰ ἀναφερθῶμεν καὶ πάλιν
εἰς ἐκείνην τὴν ἐμπειρίαν τοῦ Ἀνδρέα ἀπὸ
τὴν Ρωσία ποὺ μὲ τὴν ψυχήν του διαπέ-
ρασε ἀπὸ τοὺς παραμύθητους αὐτοὺς τό-
πους τῆς κολάσεως καὶ μᾶς καταθέτει τὶς
μαρτυρίες του. Εὑρίσκεται πλέον εἰς τὸν
Ἅδη μαζὶ μὲ τοὺς προστάτες του δύο ἀγ-
γέλους καὶ μᾶς περιγράφει τὸν φοβερὸν
αὐτὸν χῶρον. (Τὴν περιγραφὴ τὴν κάνει
μετὰ παρέλευσιν ἀρκετῶν ἡμερῶν ἀπὸ
τὴν ἐν λόγῳ ἐμπειρία, εὑρισκόμενος σὲ
πλήρη πνευματικὴ διαύγεια). «…Ὅταν
πῆγα εἰς τὸν Ἅδη εἶδα ψυχὲς ποὺ ἦταν
δεμένες μὲ πολλὲς θηλιὲς σὲ τέτοιο ση-
μεῖο ποὺ δὲν μποροῦσαν νὰ σηκώσουν τὸ
κεφάλι τους· αὐτὸ συμβαίνει ὅταν εἰς τὴν
κηδεία τους προκειμένου νὰ τοὺς τιμή-
σουν ἔφερναν πολλὰ στεφάνια καὶ κάθε
στεφάνι ἐγένετο μία θηλιὰ γιὰ τὴν ψυχὴν
τοῦ ἀνθρώπου ἐκείνου.
- Πές μας, ποία ἄλλα βάσανα ὑπάρ-
χουν εἰς τὸν Ἅδη;
- (Ἀνδρέας) Εἰς τὸν Ἅδη ὅλα τὰ μέρη
εἶναι μέρη βασάνων, ἄλλα ὅμως διαφέ-
ρουν τὸ ἕνα ἀπὸ τὸ ἄλλο, ὡς πρὸς τὴν
ἔντασιν αὐτῶν. Σὲ ἕνα μέρος ποὺ μὲ πή-
γαν οἱ ἄγγελοι ἦταν ὁ ἀκοίμητος σκώλη-
κας. Εἰς τὸν χῶρο αὐτὸν τῆς βασάνου τὶς
ψυχὲς τὶς διαπερνοῦν συνεχῶς καὶ ἀκα-
ταπαύστως σκουλήκια, δηλαδὴ μπαίνουν
ἀπὸ τὸ στόμα καὶ βγαίνουν ἀπὸ τὰ μάτια,
μπαίνουν ἀπὸ τὴν μύτη καὶ βγαίνουν ἀπὸ τὰ
αὐτιὰ καὶ τοὺς κατατρώγουν συνεχῶς ἐπιφέ-
ροντας βαρυτάτην βάσανον.
- Καὶ γιὰ ποίον λόγον ὑποφέρουν αὐτὴν
τὴν βάσανον;
- (Ἀνδρέας) Αὐτὸ συμβαίνει εἰς τοὺς σαρ-
κολάτρες ποὺ ὅσο εὑρίσκοντο ἐδῶ εἰς τὴν
ζωὴ δὲν ἐτήρησαν τὴν ἐγκράτεια τοῦ σώμα-
τος σὲ ὅλες του τὶς αἰσθήσεις. Εἰς αὐτὸν τὸν
χώρον εἶδα καὶ ἀνθρώπους ποὺ ἐγνώριζα εἰς
αὐτὴν τὴν ζωὴν καὶ ἀπέθαναν. Τοὺς εἶδα εἰς
τὸν χώρον ποὺ εὑρίσκονται οἱ καπνιστές.
- Οἱ καπνιστὲς τί βάσανο ἔχουν;
- (Ἀνδρέας) Εὑρίσκονται εἰς ἕνα δωμάτιο
πάντοτε κλεισμένοι καὶ εἶναι τόσος πολὺς ὁ
καπνὸς ποὺ οἱ ψυχὲς πνίγονται συνεχῶς καὶ
αἰσθάνονται μεγάλη δύσπνοια καὶ ἀπὸ τὰ
μάτια τους τρέχουν ἀσταμάτητα τὰ δάκρυα.
Ἐκεῖ εὑρίσκεται ἕνας φοβερὸς δαίμονας καὶ
καπνίζει συνεχῶς ἕνα τεράστιο τσιγάρο πε-
ρίπου μισοῦ μέτρου καὶ μὲ τὸ ἀναμμένο αὐτὸ
τσιγάρο κατακαίει τὶς ψυχὲς αὐτὲς οἱ ὁποῖες
φωνάζουν ἀπὸ τοὺς πόνους τῶν ἐγκαυμάτων
καὶ πνίγονται ἀπὸ τὴν δύσπνια καὶ τὸ κάψι-
μο· αὐτὸ γίνεται συνεχῶς καὶ οἱ ψυχὲς αὐτὲς
εὑρίσκονται εἰς μεγάλην ἀπελπισία. Ὅταν οἱ
ἄγγελοι μὲ πῆγαν εἰς τὸν τόπον αὐτὸν εἶδα
τὸν ξάδελφό μου. Τότε εἶπαν οἱ ἄγγελοι εἰς
τοὺς δαίμονας νὰ ἀπομακρυνθοῦν ὥστε νὰ
μπορέσω νὰ τοῦ μιλήσω. Τότε ὅρμηξαν καὶ
ἄλλοι δαίμονες καὶ μὲ μεγαλύτερη μανία
ἄρχισαν νὰ κατακαίουν, τὸν ἐξάδελφό μου,
ὅμως ἐπενέβησαν ἀμέσως οἱ ἄγγελοι καὶ
ἐδίωκαν αὐτὸν τὸν συρφετὸ τῶν δαιμόνων
καὶ μ᾽ αὐτὸν τὸν τρόπον μπορέσαμε νὰ συ-
ζητήσουμε. Ἐκείνος μοῦ διηγήθηκε πὼς ὅταν
ἦλθε ὁ θάνατος, βρέθηκε εἰς αὐτὸν τὸν τό-
πον τῆς βασάνου καὶ τόσο πολὺ ὑποφέρει
καὶ μοῦ εἶπε: “Βλέπεις πόσο ἀπαίσιο μέρος
11
εἶναι αὐτὸ ποὺ βρίσκομαι; δὲν μπορῶ νὰ
ὑποφέρω”. Ὁ ξάδελφός μου πέθανε σὲ ἠλικία
63 ἐτῶν ἀλλὰ κάπνιζε συνεχῶς.
- Σοῦ ἔδειξαν τὰ βάσανα ἐκείνων ποὺ
αὐτοκτονοῦν;
- (Ἀνδρέας) Ναὶ μοῦ τὰ ἔδειξαν. Οἱ ψυχὲς
τῶν ἀνθρώπων αὐτῶν ποὺ αὐτοκτόνησαν
βασανίζονται μὲ τέτοιον τρόπο, ποὺ δὲν
μπορῶ νὰ στὸν περιγράψω. Εἶναι τόσο τρο-
μερὰ αὐτὰ τὰ βασανιστήρια ποὺ μοῦ προκα-
λοῦν τρόμο καὶ μόνο ὅταν τὰ θυμηθῶ· ἀλλὰ
οὔτε καὶ ἡ ἐκκλησία προσεύχεται γι᾽ αὐτούς·
εἶναι πραγματικὰ ἀπελπισμένοι. Ὅταν ἕνας
ἄνθρωπος σκοτώσει κάποιον ἄλλον, ὁ φο-
νιὰς φορτώνεται ὅλες τὶς ἁμαρτίες τοῦ θύ-
ματος. Οἱ ἄγγελοι, ποὺ μοῦ ἔδειξαν ὅλα αὐτὰ
μοῦ εἶπαν: “Αὐτὰ ποὺ εἶδες δὲν εἶναι τίποτα,
τώρα θὰ δεῖς καὶ τὰ παιδιά σου, αὐτὰ ποὺ
χάθηκαν μὲ τὶς ἐκτρώσεις ποὺ ἔκανες”. Ναί,
αὐτὰ τὰ παιδιὰ τῶν ἐκτρώσεων, ποὺ οἱ ψυχές
των μεγαλώνουν ὅπως γίνεται καὶ ἐδῶ στὴν
γῆ, καὶ φτάνουν στὴν ἡλικία τῶν 33 ἐτῶν.
Ἤλθαμε σὲ ἕνα χῶρο ποὺ ὑπάρχουν διάφο-
ρα δωμάτια καὶ ἐκεῖ εὑρίσκονται ἀνάλογα
μὲ τὴν ἡλικία τους οἱ ψυχὲς τῶν παιδιῶν ἀπὸ
τὶς ἐκτρώσεις. Ἐκεῖ εἶδα καὶ τὰ δικά μου, ποὺ
ὅλα τους σήκωναν ἕνα φορτίο. Εἶδα τὸν γιό
μου, ποὺ ἦταν περίπου 6 ἐτῶν καὶ τὸ κορι-
τσάκι μου 4 ἐτῶν. Ὅταν τὰ εἶδα ἀναγνώρισα
ἀμέσως τὸν ἑαυτό μου καὶ τὴν μητέρα τους·
ἐκεῖ ὅλα ἀναγνωρίζονται. Μόλις τὰ εἶδα
ἄρχισα ἀμέσως νὰ κλαίω καὶ παρακαλοῦ-
σα τοὺς ἀγγέλους νὰ παραμείνω ἐγὼ ἀντὶ
αὐτῶν στὸν τόπον αὐτὸ καὶ νὰ ὑποφέρω ἐγὼ
γι᾽ αὐτὰ καὶ ἐκείνα νὰ ἐλευθερωθοῦν. Ἐκεῖ
ὅμως δὲν ἐπιτρέπεται νὰ βάζης τὸν ἑαυτόν
σου στὴν θέση ἄλλου καὶ ἔτσι εἶναι μάταιη
κάθε προσπάθεια.
- Γιὰ τὴν μάστιγα τοῦ ἀλκοολισμοῦ καὶ
τῶν ναρκωτικῶν, τί ὑπάρχει γι᾽ αὐτὲς τὶς ψυ-
χές;
- (Ἀνδρέας) Ὅποιος ἔχει πέσει σ᾽ αὐτὰ τὰ
πάθη εὑρίσκεται ἡ ψυχή του σὲ εἰδικὸ μέρος
τῆς κολάσεως. Ἐκεῖ οἱ δαίμονες ποτίζουν μὲ
μεγάλη βία κάθε εἶδος ἀκαθαρσίας τὶς ψυχὲς
αὐτὲς καὶ ἐκείνες τὰ κάνουν ἐμετὸ καὶ ἀμέ-
σως οἱ δαίμονες μαζεύουν ὅσα ἐξέρχονται
καὶ πάλιν μὲ μεγάλη βία τοὺς ποτίζουν μέχρι
κορεσμοῦ, καὶ αὐτὸς ὁ τρόπος ἐπαναλαμβά-
νεται συνεχῶς.
12
- Μὲ τοὺς προδότες τί γίνεται;
- (Ἀνδρέας) Ἡ προδοσία εἶναι πολὺ βαρὺ
ἁμάρτημα. Οἱ προδότες ἔχουν γιὰ βασανι-
σμό τους τὸν αἰώνιο φόβο καὶ ἡ ψυχή τους
τρέμει ἀκατάπαυστα καὶ σπαρταράει συνε-
χῶς. Σὲ κάθε τόπο ποὺ μὲ ὁδηγοῦσαν οἱ
ἄγγελοι, ἀντιμετώπιζα καὶ ἐγὼ τὰ ἴδια
συναισθήματα μ᾽ ἐκεῖνες τὶς ψυχές, ἐκεῖ
συναισθάνθηκα ἕνα ἀπερίγραπτο φόβο.
Εἰς τὴν κόλαση ἀποκαλύπτονται οἱ κάθε
ἁμαρτίες σὲ ὅλο τους τὸ μέγεθος καὶ οἱ
ψυχὲς συναισθάνονται ἀκριβῶς τὸν λό-
γον ποὺ ὑποφέρουν. Αὐτὸ τοὺς κάνει νὰ
τρέμουν καὶ νὰ σπαράζουν ἀκόμα περισ-
σότερο, ἑνῶ ἐδῶ στὸν κόσμο ὁ ἄνθρω-
πος δὲν μπορεῖ νὰ κατανοήσει τὸ κόστος
κάθε ἁμαρτίας ποὺ κάνει. Εἰς τὸν Ἅδη,
ὅμως, ἐκλιπαροῦν προκειμένου νὰ βροῦν
ὁλίγη ἀνάπαυση, καὶ αὐτὸ ποὺ ἀναπαύ-
ει τὸν πόνο τους εἶναι οἱ προσευχὲς τῶν
ζώντων συγγενῶν τους, καὶ μ᾽ αὐτὴν τὴν
βοήθεια καὶ φυσικά, ἐὰν δὲν ἔχουν θα-
νάσιμα ἁμαρτήματα ἀνεξομολόγητα, πη-
γαίνουν σὲ καλυτέρα θέσιν.
Φίλε ἀναγνῶστα, οἱ διήγησεις ἀπὸ τὴν
ἄλλη ζωὴ ἔχουν σκοπὸ νὰ βοηθήσουν τὸν
ἀναγνώστη πρὸς μετάνοια, εἶναι ὅλες τους
συναρπαστικές, διότι προέρχονται ἀπὸ ἕναν
«ἄλλο κόσμο» ποὺ δὲν ἔχουν βιώσει οἱ ἄν-
θρωποι καὶ οἱ περισσότεροι τὶς ἀπορίπτουν ἢ
τὶς ἀντιμετωπίζουν μὲ σκεπτικισμό. Θὰ κλεί-
σωμεν τὴν ἀναφορά μας εἰς τὸν χῶρο αὐτὸ
τῆς κολάσεως παραθέτοντας ἀκόμα μία
σύντομον μαρτυρία ἀπὸ τὴν ζωὴ τοῦ Ἁγί-
ου Μακαρίου τοῦ Αἰγυπτίου (4ον αἰών). Ὁ
Ἅγιος περπατοῦσε εἰς τὴν ἕρημο μία ἡμέρα,
καὶ βρῆκε ἕνα κρανίο ἑνὸς ἀνθρώπου καθ᾽
ὁδὸν εἰς τὸ ἔδαφος, τὸ κούνισε μὲ τὴν ράβδο
του καὶ τοῦ μίλησε καὶ ὦ τοῦ θαύματος! τὸ
κρανίο ἀπάντησε! Λέγει του ὁ Ἅγιος: “Ποῖος
εἶσαι ἐσύ”.
- Ἐγώ, ὅταν εὑρισκόμουν εἰς τὴν ζωήν,
ἦμουν ἀρχιερέας τῶν εἰδώλων, ποὺ ὑπῆρχαν
εἰς αὐτὸν τὸν τόπον. Ἐσὺ εἶσαι ὁ Μακάριος,
ποὺ ὅταν εὐσπλαχνισθῆς τοὺς εὑρισκομέ-
νους εἰς τὴν κόλασιν καὶ προσευχηθῆς δι᾽
αὐτοὺς ἀμέσως ἀνακουφίζονται λίγο ἀπὸ τὰ
βάσανα;
- (Ἅγιος) Ποῖα εἶναι ἡ ἀνακούφιση καὶ
ποία ἡ τιμωρία ποὺ ὑποβάλεσθε εἰς τὸν
χῶρον αὐτό;
- Ἐνῶ στεκόμαστε μέσα εἰς τὸ πῦρ ἀπὸ
τὰ πόδια ἕως τὴν κεφαλὴν δὲν εἶναι δυνα-
τὸν νὰ δεῖ ὁ ἕνας τὸν ἄλλον εἰς τὸ πρόσωπο,
διότι τὸ πρόσωπο τοῦ ἑνὸς εἶναι κολλημένο
εἰς τὴν πλάτη τοῦ ἄλλου, ὅταν ὅμως εὔχεσαι
γιὰ ἐμᾶς, τότε ἀπελευθερωνόμεθα καὶ βλέ-
πει ὁ ἕνας τὸ πρόσωπο τοῦ ἄλλου καὶ αὐτὴ
εἶναι μεγάλη ἀνακούφιση γιὰ ἐμᾶς.
- (Ἅγιος) Ἀλλοίμονον εἰς τὴν ἡμέρα
ποὺ ἐγεννήθη ἐκείνος ὁ ἄνθρωπος! ἐὰν
ἐκείνη καὶ μόνον εἶναι ἡ ἀνακούφιση
ἀπὸ τὴν τιμωρία τῆς κολάσεως. Πές μου·
ὑπάρχουν εἰς τὴν κόλασιν καὶ ἄλλα χει-
ρότερα βάσανα ἀπ᾽ αὐτὸ ποὺ μοῦ περι-
έγραψες;
- Βεβαίως: Ἀπὸ κάτω μας εὑρίσκονται
οἱ χειρότερες κολάσεις.
- (Ἅγιος) Καὶ ποῖοι τιμωροῦνται εἰς
αὐτές;
- Ἐμεῖς ἐπιτέλους ἐλεούμεθα λίγο ἀπὸ
τὸν Θεό, διότι ἔχωμεν τὸ ἐλαφρυντικὸ ὅτι
δὲν γνωρίζαμε, ἐκεῖνοι ὅμως ποὺ ἐγνώρι-
σαν τὸν Θεό, οἱ χριστιανοὶ καὶ τὸν ἀρνή-
θηκαν μὲ τὰ ἔργα τους εὑρίσκονται κάτω
ἀπὸ ἐμᾶς καὶ κολάζονται πολὺ χειρότερα.
Ἀφοῦ τελείωσε ὁ διάλογος ἐπῆρε ὁ ἅγιος
τὸ κρανίο καὶ τὸ ἔθαψε εἰς τὸ χώμα.
Φίλε ἀναγνῶστα: Ὅλες αὐτὲς οἱ μαρ-
τυρίες ἀπὸ τὴν ἄλλη ζωὴ ποὺ ἐπιτρέπει
ὁ Θεὸς νὰ ἀποκαλύπτονται διαχρονικά,
στρέφονται εἰς τὸν ἴδιο ἄξονα τῆς παρα-
δοξότητος καὶ ἡμεῖς καλούμεθα νὰ τὶς
προσεγγίσωμεν μόνο διὰ τῆς πίστεως·
δὲν ἀρκεῖ καὶ μόνον νὰ τὶς πιστέψωμεν,
ἀλλὰ νὰ διαποτίσουν ὅλην τὴν πνευμα-
τική μας ὕπαρξιν καὶ νὰ ἀναθεωρήσωμεν
τὸν τρόπο ζωῆς μας διὰ τῆς μετανοίας,
ὅσο εὑρισκόμεθα εἰς αὐτὴν τὴν ζωήν.
Διότι, ἐὰν βιώσωμεν τὰ ὑπάρχοντα πέ-
ραν τοῦ τάφου, ποῖον τὸ ὤφελος; Εἰς τὸν
Ἅδη οὐκ ἔστιν μετάνοια, ὅπως λέγεται,
ὄχι φυσικὰ δὲν ὑπάρχει μετάνοια ἀλλὰ
ἡ μετάνοια αὐτὴ μένει ἀνενέργητος καὶ
δὲν ὠφελεῖ πλέον. Ἰδοῦ, λοιπόν, καιρὸς
εὐπρόσδεκτος καὶ μετανοίας, ὅσον εὑρι-
σκόμεθα εἰς αὐτὴν τὴν ζωήν· διὰ νὰ μὴν
εὑρεθῶμεν φεῦ! εἰς τὰ ἀνεπιθύμητα.
Εὔχεσθε ὑπὲρ τοῦ γράφοντος.
13

Φίλτατε ἀναγνῶστα: Ἂς ὑποθέσουμε ὅτι
εἰς τὴν ἐποχὴν ποὺ ὁ Παῦλος ἐπιτελοῦσε
τὸ ἱεραποστολικόν του ἔργο, καὶ περνοῦσε
ἀπὸ τὴν πόλιν ποὺ κατοικούσαμε, ὡς ἕνας
ἁπλὸς ἱεραπόστολος, μεταξὺ ὅλων τῶν
ἄλλων, ἐμεῖς εἴμεθα μεταξὺ ἐκείνων, ποὺ
τὸν ἤκουον εὐμενῶς. Ἐὰν μᾶς ἔκανε τὴν
τιμητικὴν πρότασιν νὰ τὸν ἀκολουθήσω-
μεν εἰς τὰς ἱεραποστολικάς του περιοδείας,
θὰ ἀποδεχόμεθα ἄραγε τὴν πρόσκλησιν
αὐτήν; Ἐπειδὴ τυγχάνομεν ὀρθολογιστὲς
καὶ ὄχι αὐθόρμητοι εἰς τὶς ἀποφάσεις μας
ἂς σκεφθῶμεν ὁλίγον, διότι τὸ ζήτημα εἶναι
σοβαρόν. Καλὸν εἶναι νὰ τὸν ἀκολουθήσω-
μεν, μὰ ἔχωμεν ἀνειλημμένας ὑποχρεώ-
σεις, ἔχωμεν τακτικὴν ἐργασίαν, οἰκογένεια,
ἔχωμεν ἐπίσης διάφορες ἐκκρεμότητες ποὺ
θὰ πρέπει νὰ τακτοποιήσωμεν. Ἐὰν ἀπο-
δεχθοῦμε τὴν πρόσκλησιν, βέβαιον εἶναι
ὅτι θὰ κοπιάσωμεν ὑπὲρ τοῦ μέτρου, θὰ
κινδυνεύσωμεν, θὰ ὑποστῶμεν παντὸς εἴ-
δους διωγμοὺς καὶ ἴσως ἀπολέσωμεν καὶ
τὴν ζωήν μας. “Ὄχι, ὄχι, δὲν δυνάμεθα, ἔχε
μας παρατημένους”. Ὦ ἀδελφέ, μὲ τοιαῦτες
ἀνυπόστατες δικαιολογίες διαγράφομεν τὴν
εὐκαιρία νὰ εἴμαστε συνεργάτες τοῦ Παῦλου
μαζὶ μὲ τὸν Λουκᾶ, τὸν Τιμόθεο, τὸν Σίλα,
τὸν Τίτο, τὸν Ἀκύλα καὶ τόσους ἄλλους! Ἂς
μὴ θορυβηθῶμεν ἀδελφοί, διότι οὐδέποτε
θὰ δεχθῶμεν τοιαύτην πρόσκλησιν, ὥστε
νὰ ὐποστῶμεν τὶς συνέπειες τοιαύτης ἀρ-
νήσεως. Τώρα καὶ μόνον ἐὰν προβάλλομεν
τὴν καλή μας διάθεσιν καὶ ἐνστερνισθῶμεν
τοὺς λόγους καὶ τὰς ἐντολὰς τοῦ Παῦλου
καὶ τὰς ἐφαρμόσωμεν, τὸν ἴδιο μισθὸν θὰ
λάβωμεν ἀπὸ τὸν μισθαποδότην τῆς ἐνδε-
κάτης ὥρας (Ματθ. Κ´,1-16) μαζὶ μὲ τοὺς
συνεργάτες του.
Ὁ ἴδιος ὁ Κύριος μᾶς διαβεβαιώνει, ὅτι
«ὁ δεχόμενος προφήτην εἰς ὅνομα προ-
φήτου μισθὸν προφήτου λήψεσθαι (θὰ
λάβη)» (Ματθ. Ι´,41). Μᾶς μένει, λοιπόν, νὰ
προσφέρωμεν κατὰ τὸ μέτρο τῶν δυνατο-
τήτων μας, ἔστω καὶ τὸ πενιχρὸν δίλεπτον
τῆς χήρας (Λουκᾶ Κ´,1-4). Ἂς ἀπωθήσω-
μεν πάσαν βιωτικὴν μέριμναν, καὶ ἂς μετα-
14
ντας νὰ ἐπιφέρουν πολὺν καρπόν. Ἀφοῦ ανατολικὰ τῆς Σάμου, σὲ εύθεία ἀπόστα-
ἑδραίωσε τὴν νεοσύστατον ἐκκλησίαν ση 35 χιλιόμετρα· τώρα πλέον εἶναι ἕνας
τῆς Κορίνθου μὲ πρεσβυτέρους, διακό- παρηκμασμένος ἀρχαιολογικὸς χῶρος,
νους, ὁμιλητὲς καὶ διατεταγμένους ὑπη- ἄσχημα διατηρημένος, τὸν ὁποῖον οἱ
φερθῶμεν νοερῶς εἰς ἐκείνην τὴν μακρινὴν ρέτας εἰς κάθε ἱεροπραξία ἦλθε ἠ ὥρα ἀπολίτιστοι Τούρκοι μόνον ὡς οἰκονομι-
ἐποχήν, ποὺ ἐκοπίαζε ὑπερβαλλόντως ὁ τοῦ ἀποχωρισμοῦ, ἀλλὰ ποτὲ δὲν ἔπαψε κὸν στοιχεῖον ἐκτιμοῦν. Ὅμως ἐπιτακτικὴ
μεγάλος ἀπόστολος εἰς τὰς ἱεραποστολι- νὰ καθοδηγεῖ τὴν ἐκκλησία διὰ τῶν πολυ- εἶναι ἡ ἀνάγκη νὰ περιγράψωμεν τὴν πε-
κὰς περιοδείας του, προκειμένου νὰ πα- τίμων ἐπιστολῶν του. ρίφημον αὐτὴν πόλιν τῆς ἐποχῆς ἐκείνης
ρακολουθήσωμεν τὸ θεάρεστον ἔργο του. Μὲ ἁρωγὸν τὴν φαντασία μας τὸν συ- ποὺ προσμετροῦσε πλέον τῶν τριακοσί-
Τὸν εὑρίσκομεν νὰ εἶναι εἰς τὴν πολύβου- ναντάμε εἰς τὸ ἐπίνειον τῆς Κορίνθου, τὰς ων χιλιάδων ψυχῶν.
ον πόλιν τῆς Κορίνθου, τὸ Κεχρεάς, μὲ τὴν ὀλιγάριθμον συνοδευτι- Ἡ Ἔφεσος ὑπῆρξε κατ᾽ ἐξοχὴν Ἑλλη-
φθινόπωρο τοῦ 52. Ὁ κήν του ὁμάδα, τὸν Σίλα, τὸν Τίτο, ἀλλὰ νικοτάτη πόλις, ἂν καὶ πολυπολιτισμική,
Λουκᾶς πάντοτε λα- καὶ τὸν Ἀκύλα καὶ τὴν Πρίσκιλλαν, προ- εἰς τὴν σύστασιν τῶν κατοίκων της. Ἦταν
κωνικὸς καὶ ἀπέριτ- κειμένου νὰ ἐπιβιβασθοῦν εἰς τὸ πλοῖον, ἕνα πλουσιότατο ἐμπορικὸ κέντρο, ποὺ
τος εἰς τὰς περιγρα- ποὺ θὰ τοὺς μεταφέρει εἰς τὴν Ἀνατολήν. συνέδεε τὴν Δύσιν μὲ τὴν Ἀνατολή. Ἐκεῖ
φάς του, γράφει εἰς Ποία λόγια ἀποχωρισμοῦ θὰ ἀντήλλαξεν ἤκμασε ἡ φιλοσοφικὴ σκέψη τῶν Ἑλλή-
τὰς πράξεις: «Ὁ δὲ ἡ πολυπληθέστατη ὁμάδα τῶν ἀδελφῶν νων φιλοσόφων, εἰς τὰ σοκάκια τῆς πό-
Παῦλος ἔτι προσμεί- τῆς Κορίνθου, ποὺ εἶχε συναχθῆ προκει- λεως αὐτῆς ὅπου ὁ πάλαι ποτὲ τυφλὸς
νας ἡμέρας ἱκανάς, τοῖς μένου νὰ ἀποχαιρετήση τὸν Παῦλο; Ποῖες γραφικὸς ποιητής, ὁ Ὅμηρος, τραγου-
ἀδελφοῖς ἀποταξάμε- εὐχές, ποῖες εὐχαριστίες, πόσα δάκρυα δοῦσε τὰς ραψωδίας του. Ἑδῶ ὁ Ἡρά-
νος ἐξέπλει εἰς Συρί- θὰ αὐλάκωναν τὰς παριὰς τῶν νεοφωτί- κλειτος φιλοσοφοῦσε διὰ τὴν ἀρχὴ τῶν
αν, καὶ σὺν αὐτῶν στων χριστιανῶν διὰ τὸν ἀποχωρισμὸν ὅντων. Ἑδῶ ὁ Πυθαγόρας ἵδρυσε τὴν
Πρίσκιλλα καὶ τοῦ διδασκάλου των; Τὰ παραλείπομεν περίφημον σχολήν του. Ἑδῶ ὁ Θαλῆς,
Ἀκύλας» (Πράξ. ἀφήνοντας τὸν καλὸν ἀναγνώστη νὰ τὰ ὡς ἀρχὴ ἐπρόβαλε τὴν σύστασιν τοῦ
ΙΗ´,18). Εἰς φανταστῆ. ὕδατος. Ὁ Ἡράκλειτος τὸ πῦρ, ὁ Ἀναξί-
καμμίαν πόλιν μανδρος τὸ Ἄπειρον, κάποιος ἄλλος τὸν
ἕως τότε ποὺ πόλεμον. Ἦλθε καὶ ὁ μέγιστος ὅλων ὁ
ἐπεσκέφθη ὁ Παῦλος, νὰ ἀναχαιτίσῃ ὅλους ἐκείνους
Παῦλος δὲν πα- τοὺς μυθοπλάστες καὶ νὰ προβάλη τὴν
ρέμεινε τόσον πραγματικὴ ἀλήθεια, ὅτι «ἐν ἀρχὴ ἦν ὁ
πολὺ χρονικὸν δι- Λόγος» (Ἰωαν. Α´,1). Τὴν πόλιν αὐτὴν
άστημα, ὅσο εἰς τὴν πλαισίωναν πολυτελῆ μέγαρα πλου-
τὴν πόλιν τῆς Κο- σίων, ὑπερμεγέθεις ἀγορὲς μὲ παντὸς εἴ-
ρίνθου. Τὸ «ἡμέ- δους προϊόντα ἀπὸ τὴν ἀνατολὴ καὶ τὴν
ρας ἱκανὰς» τοῦ δύση. Τὸ ἐμπόριο καὶ οἱ τέχνες ἤκμαζαν
Λουκᾶ προσδιο- εἰς αὐτὴν τὴν πόλιν. Ἕνα τεράστιο Ἑλ-
ρίζεται σὲ δέκα ληνικὸ θέατρο σκαλισμένο σὲ βραχώδες
ὀκτὼ ὁλοκλή- ἔδαφος ἀποτελοῦσε τὸ κέντρον πολιτι-
ρους μήνας. Εἰς σμοῦ τῆς πόλεως.
τὸ διάστημα αὐτὸ
ἠργάσθη ἀόκνως
διὰ τὴν διάδοσιν
τοῦ Εὐαγγελίου.
«Ὁ σπόρος» τοῦ Θεῖου
λόγου ἐσπάρη εἰς τὰς Τὸ ταξίδι εἰς τὰς ἀκτὰς τῆς Ἰωνίας δι-
ψυχὰς τῶν Κορινθίων ήρκεσε δέκα ἡμέρας, διότι τὴν ἐποχὴν
ἀδελφῶν καὶ εὑρῆκε γό- ἐκείνην ἐταξίδευον μόνον ἡμέρα καὶ μά-
νιμον τὸ ἔδαφος. Καὶ λιστα, ὅταν ὑπῆρχε εὐνοϊκὸς ὁ ἄνεμος.
ἰδοῦ τὰ νεόφυτα ἐβλά- Ἡ πόλις τοῦ προορισμοῦ των ἦταν ἡ πε-
στησαν εὐελπιστῶ- ρίφημος Ἔφεσος ποὺ εὑρίσκεται βορειο-
15

Τὸ περίφημον τεῖχος τοῦ Λυσιμάχου
περιχαράκωνε τὴν πόλιν ἐκείνην, τῆς
ὁποίας τὰ ἐρείπια διασώζονται ἕως σή-
μερα. Ὅμως ἡ φιλοσοφικὴ σκέψη καὶ ὁ
ἐπίπλαστος πολιτισμὸς δὲν ἦταν εἰς θέ-
σιν νὰ ἀναχαιτίσουν τὴν διαφθορά, ποὺ
ἐπικρατοῦσε εἰς τὴν Ἔφεσον.
Ἡ πόλις αὐτὴ ἀποτελοῦσε τὸ κέντρον
μαγείας καὶ παγανισμοῦ ὁλοκλήρου τῆς
περιοχῆς. Σημείον ἀναφορᾶς τῆς πόλε-
ως καὶ ὁλοκλήρου τῆς Ἱωνίας ὑπῆρξε
ὁ ὑπερμεγέθης ναὸς τῆς θεὰς Ἀρτέ-
μιδος. Ἐκεῖ δὲν ἐλατρεύετο ἡ γνωστὴ
θεὰ τῶν Ἑλλήνων, ἡ Ἄρτεμις, ἡ ὁποία
προστάτευε τοὺς κυνηγούς, ἀλλὰ ἐλα-
τρεύετο μιὰ συνώνυμη θεά, φοινικικῆς
προελεύσεως, ἡ Ἀστάρτη. Ὁ περίφη-
μος ναός της οἰκοδομήθη ἀπὸ τοὺς κα-
λυτέρους τεχνίτας καὶ ἀγαλματοποιοὺς
τῆς ἐποχῆς ἐκείνης καὶ εἶχε τοιαύτη λα-
μπρότητα, ὥστε ἀποτελοῦσε ἕνα ἀπὸ
τὰ ἑπτὰ θαύματα τοῦ ἀρχαίου κόσμου.
Ὁ ναὸς αὐτὸς εἶχε δικαιώματα ἀσύλου
διὰ παντὸς εἴδους παραβατικούς, ποὺ
16
εἰσερχόμενοι εἰς τὸν ναὸν διέφευγον
τὴν σύλληψιν καὶ ὡς ἐκ τούτου ἡ πόλις
ἦταν γεμάτη ἀπὸ ἐγκληματικὰ στοιχεῖα.
Εἰς τὴν λατρείαν τῆς θεὰς ἐγένοντο καὶ
ἀνθρωποθυσίες καὶ παντὸς εἴδους ὅρ-
για ἀπὸ ἐκδιδόμενες ἱέρειες.
Αὐτὴ λοιπὸν ἦταν ἡ περιρρέουσα
ἀτμόσφαιρα τῆς ἐποχῆς ἐκείνης εἰς
αὐτὴν τὴν πόλιν. Ὁ ἀπόστολος Παῦλος,
ἕνας μεσόκοπος ἄνδρας, ὀλίγον φαλα-
κρός, μικρὸς τῷ δέμας, ἀλλὰ τεράστι-
ος εἰς τὸ πνεῦμα, κατευθύνεται εἰς τὴν
διεφθαρμένην πόλιν, προκειμένου νὰ
ἀναχαιτίση τὴν διαφθοράν, νὰ φωτίση
τὰς ἐσκοτισμένας διανοίας, νὰ ἐκδιώξη
τὰ πονηρὰ πνεύματα καὶ νὰ ἐγκαθιδρύ-
ση τὴν Ἐκκλησία τῆς Ἐφέσου ὡς ἰσάξι-
ον μὲ ἐκείνη τῆς Κορίνθου.
Ὅμως ὁ Παῦλος δὲν παρέμεινε ἐπὶ
πολὺ εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν ἐπὶ τῆς πα-
ρούσης, διότι ὁ σκοπὸς του ἦταν νὰ
ὑπάγει εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα τὸ συντομό-
τερον, προκειμένου νὰ ἐνημερώση τοὺς
προϊσταμένους τῆς μητρὸς Ἐκκλησίας
διὰ τὴν ἐξέλιξιν τοῦ ἱεραποστολικοῦ του
ἔργου καὶ συνάμα νὰ ἐκπληρώση ἕνα
τάμα ποὺ εἶχε κάνει. Ὡστόσο, οἱ ὁλίγες
ἡμέρες ποὺ παρέμεινεν εἰς τὴν πόλιν
δὲν ἀπέβησαν ἄκαρπες. Καθημερινῶς
ἐπικοινωνοῦσε μὲ τοὺς Ἑβραίους ὁμο-
εθνεῖς του καὶ στήριζε τοὺς πιστοὺς εἰς
τὰς κατ᾽ ἰδίαν συζητήσεις. Ὅμως, πιε-
ζόμενος ἀπὸ τὴν ἀνάγκη νὰ ἐπισκεφθῇ
τὰ Ἱεροσόλυμα ἄφησε εἰς τὴν πόλιν τὸν
Ἀκύλα καὶ τὴν Πρίσκιλλα, ὥστε νὰ ἐνι-
σχύσουν τοὺς νεοφώτιστους χριστια-
νοὺς ἕως ὄτου νὰ ἐπιστρέψη. Μαζὶ μὲ
δύο ἄλλους συνεργάτες του ἀπέπλευσε
πρὸς τὴν Καισάρειαν τῆς Παλαιστίνης
καὶ ἀπὸ ἐκεῖ ἀνέβη εἰς τὰ Ἱεροσόλυμα.
Εὑρισκόμενος εἰς τὴν πόλιν προσῆλθε
εἰς τοὺς πρεσβυτέρους καὶ ἐνημέρωσε
τὸν ἀδελφόθεο Ἰάκωβο σχετικὰ μὲ τὴν
ἐξέλιξιν τοῦ ἱεραποστολικοῦ του ἔργου
καὶ χωρὶς ἀργοπορία ἀνεχώρησε. Ἄξιον
σχολιασμοῦ εἶναι ὅτι ὁ Λουκᾶς τὸ γεγο-
νὸς αὐτὸ τὸ ἀναφέρει μὲ πολὺ φειδώ.
«Ἀναβὰς (εἰς Ἱερουσαλὴμ) καὶ ἀσπασά-
μενος τὴν ἐκκλησίαν, κατέβη εἰς Ἀντιό-
χειαν.» (Πράξ. ΙΗ´,22).
Βέβαιον εἶναι ὅτι ἡ περιρέουσα ἀτμό-
σφαιρα διὰ τὸν Παῦλον ἦταν ἄκρως ἀρ-
νητική, ἀπὸ τοὺς Ἑβραίους χριστιανοὺς
ποὺ δὲν εἶχαν ἀποκολληθῆ ὁλοκληρω-
τικὰ ἀπὸ τὰς διατάξεις τοῦ Μωσαϊκοῦ
νόμου. Αὐτὴ ἡ κάστα τῶν Φαρισαίων
καὶ φανατικῶν νομοδιδασκάλων, ποὺ
ἀπροκάλυπτα ὁ Παῦλος τοὺς ἀποκαλεῖ
ψευδαδέλφους, εἶχον μίαν ἀντιδικίαν εἰς
τὸ παρελθόν, καθὼς ἐπέβαλον εἰς τοὺς
ἐξ ἐθνῶν χριστιανοὺς νὰ τηροὺν τὰ δυ-
σβάστακτα ἐντάλματα τοῦ νόμου, καὶ
τὴν περιτομή. Ὅμως ἐπειδὴ ἐπικράτησε
ἡ θέση τοῦ Παῦλου εἰς τὴν Σύνοδο, ποὺ
ἔγινε εἰς τὴν Ἱερουσαλήμ, ἐκείνοι, θεω-
ρῶντας νικημένους τοὺς ἑαυτούς των
τὸ ἔφερον βαρέως καὶ πάντοτε, ὅταν
ὁ Παῦλος ἵδρυε μία ἐκκλησία, ἀμέσως
ἐκείνοι πήγαιναν καὶ ἔσπερναν ζιζάνια
σκανδαλίζοντας τοὺς πιστούς.
Αὐτὴ ἡ προσωπικὴ ἀντιπαράθεσις
διήρκεσε ἐπὶ πολλὰ ἔτη ἀκόμα καὶ μετὰ
τὸν θάνατον τοῦ Παῦλου. Ἀναχωρήσα-
ντος ἐκτάκτως κατέφτασε εἰς τὴν Ἀντι-
όχεια, ποὺ ἠργάσθη εἰς τὸ Εὐαγγέλιον,
ἐπιφέροντας πλουσίους πνευματικοὺς
καρπούς. Ἐκεῖ οἱ ἀδελφοὶ τῆς Ἐκκλη-
σίας τοῦ ἐπιφύλαξαν ἐγκάρδια ὑπο-
δοχή, ὅμως, ὁ Παῦλος δὲν παρέμεινε
ἐπὶ πολύ· ἡ Γραφὴ τὸ προσμετρᾶ ὡς
«χρόνον τινά». Μέλημα τοῦ Παῦλου
ἦταν νὰ ἐπισκεφθῆ τὶς νεοσύστατες Ἐκ-
κλησίες τῆς Ἀσίας ποὺ ἵδρυσε καὶ νὰ
ξεριζώση τὰ ζιζάνια ποὺ ἐνέσπειραν οἱ
ψευδάδελφοι ὁμοεθνεῖς του. Καὶ συνε-
χίζει τὸ Ἱερὸν κείμενον: «Ἐξῆλθε διερ-
χόμενος καθεξῆς τὴν Γαλατικὴν χώραν
καὶ Φρυγίαν, ἐπιστηρίζων πάντας τοὺς
μαθητάς» (Πράξ. ΙΗ´,23). Πόσοι ἄραγε
κόποι καὶ μόχθοι, πεζοπορίαι, κίνδυνοι,
καὶ προσωπικὲς ἀντιπαραθέσεις κρύβο-
νται πίσω ἀπ᾽ αὐτὲς τὶς ἐλάχιστες λέξεις
τοῦ Λουκᾶ, ποὺ ἴσως δὲν μὰς διέσωσε,
ἐπειδὴ δὲν συμπεριελήφθη εἰς τὴν ὀλι-
γάριθμον ἱεραποστολικήν του ὁμάδα.
Ξεκίνησε ἀπὸ τὴν Ἀντιόχεια, ἐπεσκέφθη
τὴν πατρίδα του τὴν Ταρσό, διέβη μὲ
πολὺν κόπο τὰ στενὰ δύσβατα καὶ πά-
ντα χιονισμένα περάσματα τοῦ Ταύρου.
Κατέφθασε εἰς τὴν Δέρβη κατόπιν εἰς τὰ
Λύστρα, τὸ Ἰκόνιον, τὴν Ἀντιόχεια τῆς
Ἀσίας, διαπέρασε τὴν ὀρεινὴν Φρυγίαν,
ἐπεσκέφθη τὰς Ἐκκλησίας τῆς Ἰωνίας
καὶ τὶς προεκτάσεις τῶν ἐκάστοτε Ἐκ-
κλησιῶν, ὅπου κατοικοῦσαν χριστιανοί.
Εἰς ὅλα τὰ μέρη ποὺ ἐπήγαινε, ἐστήριζε
τοὺς ἀδελφοὺς τῶν Ἐκκλησιῶν, ἐπέλυε
τὰ διάφορα προκύπτοντα προβλήματα,
ἀναχαίτιζε τὴν διδασκαλία τῶν ψευδα-
δέλφων ὁμογενῶν του καὶ γενικά, ὡς
καλὸς πνευματικὸς πατέρας ἐφρόντιζε
διὰ τὰ πνευματικά του τέκνα.
Ἡ ἐξαντλητικὴ πορεία τοῦ Παῦλου
προκειμένου νὰ ἐπισκεφθῆ ὅλες αὐτὲς
τῆς Ἐκκλησίες τῆς Ἀσίας, σύμφωνα μὲ
τοὺς συγχρόνους ἐρευνητές, προσμε-
τρᾶται πλέον τῶν 1.700 χιλιομέτρων
ἐξαντλητικῆς πορείας μὲ τοὺς ἑκάστοτε
κινδύνους, ποὺ καιροφυλακτοῦσαν καθ᾽
ὁδόν. Ἀργότερα ὁ καλός μας Παῦλος
ἐνθυμούμενος αὐτὲς τὶς δοκιμασίες, θὰ
γράψη εἰς μίαν ἐπιστολή του πρὸς τοὺς
Κορινθίους «Ἑν κόποις περισσοτέρως,
ἑν πληγαῖς ὑπερβαλλόντως… Τρεῖς
ἐναυάγησα, ὁδοιπορίαις πολλάκις, κιν-
δύνοις ποταμῶν, κινδύνοις ληστῶν, κιν-
δύνοις ἐκ γένους (ἐννοεῖ τοὺς Ἑβραίους
ὁμοεθνεῖς του), κινδύνοις ἐθνῶν, κινδύ-
νοις ἐν ψευδαδέλφους (ἐννοεῖ ἐκείνους
ποὺ διέστρεφον τὴν διδασκαλία του), ἐν
κόπῳ καὶ μόχθῳ, ἐν ἀγρυπνίαις πολλά-
κις, ἐν λιμῷ (πείνα), ἐν δίψει, ἐν ψύχει καὶ
γυμνότητι» (Β´ Κορ. ΙΑ´,23-27). Δὲν πε-
ριαυτολογεῖ ὁ Παῦλος πρὸς ἴδιον ἔπαι-
νον, ἀλλὰ ἀναγκάζεται νὰ φανερώση
τὶς ταλαιπωρίες ποὺ ὑπέστει, ὥστε νὰ
γίνη παράδειγμα πρὸς μίμησιν διὰ τοὺς
Κορινθίους καὶ διαχρονικὰ διὰ ὅλους
τοὺς χριστιανούς. Μετὰ ἀπὸ αὐτὴν τὴν
χρονοβόρον καὶ ἐξαντλητικὴν περιοδία,
ἀνακουφισμένος πλέον κατέφθασε εἰς
τὴν Ἔφεσον προκειμένου νὰ συνεχίση
τὸ Ἱεραποστολικό του ἔργο· ἐκεῖ ἦταν ὁ
προορισμός του.
17
 Ὅταν ἔφτασε εἰς τὴν Ἔφεσον, τοῦ ἐπε-
φύλαξαν ἔνθερμον καὶ ἐγκάρδια ὑποδοχή.
Μὲ ἐνδιαφέρον ζητοῦσε νὰ μάθῃ τὰ τε-
κταινόμενα εἰς τὴν ὀλιγάριθμον Ἐκκλησία
τῆς Ἐφέσου. Ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ Πρίσκυλλα,
γνήσια πνευματικὰ τέκνα τοῦ Παῦλου, δὲν
σταμάτησαν νὰ ὁμιλοῦν καὶ νὰ κατηχοῦν
τὴν χριστιανικὴν κοινότητα τῆς Ἐφέσου.
Ἕνα ἀξιοσημείωτον γεγονὸς ποὺ μᾶς δι-
έσωσε ὁ Λουκᾶς εἶναι τὸ ἑξῆς: «Ἰουδαῖος
δέ τις Ἀπολλὼς ὀνόματι, Ἀλεξανδρεὺς τῷ
γένει, ἀνὴρ λόγιος, κατήντησεν (ἦλθε) εἰς
Ἔφεσον, δυνατὸς ὤν ταῖς Γραφαῖς. Οὗτος
ἦν κατηχημένος τὴν ὁδὸν τοῦ Κυρίου, καὶ
ζέων τῷ πνεύματι (μὲ ζήλον) ἐλάλει καὶ
ἐδίδασκεν ἀκριβῶς περὶ τοῦ Κυρίου, ἐπι-
στάμενος (γνωρίζοντας) μόνον τὸ βάπτι-
σμα Ἰωάννου» (Πρόξ. ΙΗ´,24-25).
Ξενίζεται ὁ ἀναγνώστης, ὅταν ὁ Λου-
κᾶς ἀφειδόλευτα περιγράφει ἔναν μετέ-
πειτα συνοδοιπόρο τοῦ Παῦλου εἰς τὸ
Ἱεραποστολικό του ἔργο. Ὁ Ἀπολλώνιος
ἢ Ἀπολλώ συγκεκριμένα, ὅπως ἀναφαί-
ρεται τὸ ὄνομά του, ἦταν Ἑβραίος ἀπὸ
τὴν Ἀλεξάνδρεια, σπουδαίος γνώστης τῆς
Γραφῆς καὶ φλογερὸς ὁμιλητής, ποὺ καθή-
λωνε μὲ τὸν ρητορικό του στόμφο καὶ τὸν
καλλωπισμὸ τῶν φράσεων· θὰ λέγαμε μὲ
18
τὰ σημερινὰ δεδομένα ὅτι ἦταν ἕνας χα-
ρισματικὸς ὁμιλητὴς ἄριστα κατηρτισμέ-
νος. Εἶχε φοιτήσει εἰς τὴν περίφημον σχο-
λὴ τοῦ Φίλωνος, ὀνομαστοῦ διδασκάλου
τῆς Ἀλεξάνδρειας, καὶ κατέχοντας ἄριστα
τὴν θύραθεν σοφία ὑπῆρξε καὶ ἔνθερμος
ὁπαδὸς τοῦ Χριστοῦ. Μὲ τὶς ἄρτιες γνώ-
σεις του στὴν Γραφὴ ἐξηγοῦσε ἐπακριβῶς
τοὺς προφήτας, ὅτι δηλαδὴ ὁ ἀναμενόμε-
νος Μεσσίας ἦταν ὁ Χριστός. Ὁ ἐν λόγῳ
Ἀπολλώς, εἶχε λάβει τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰω-
άννου, ὅμως δὲν εἶχε εἰσέλθει, θὰ λέγαμε,
εἰς τὰ ἐνδότερα τῆς χριστιανικῆς διδασκα-
λίας. Αὐτὸ προδιαθέτει τὸν ἀναγνώστη,
ὅταν ὁ Λουκᾶς λέει χαρακτηριστικά: «Ἦν
(ἦταν) κατηχημένος τὴν ὁδὸν Κυρίου». Ὁ
λόγος ἦταν, διότι δὲν εὑρέθη τὸ κατάλληλο
πρόσωπο, προκειμένου νὰ τὸν εἰσάγει εἰς
τὸν πυρήνα τῆς χριστιανικῆς διδασκαλί-
ας. Ὁ Ἀπολλώς, λοιπόν, κατηχοῦσε τοὺς
Ἑβραίους εἰς τὴν συναγωγὴ καὶ συνάρπα-
ζε τοὺς ἀκροατάς, μὲ τὸν λόγον του. Μία
ἐκ τῶν ἡμερῶν αὐτῶν εὑρέθησαν εἰς τὴν
συναγωγὴ ὁ Ἀκύλας μὲ τὴν Πρίσκιλλα. Ὁ
λόγος τοῦ Ἀπολλὼ ἠχοῦσε εὐχάριστα εἰς
τὰ ὦτα τῶν ἀκροατῶν, ὅμως ἀπουσίαζε
τὸ Ἅγιον Πνεῦμα ποὺ χάριζε εἰς τὸν λόγον
τοῦ Παῦλου διαφορετικὴ ἀπήχηση. Μετὰ
τὸ τέλος τῆς συνάξεως ὁ Ἀκύλας καὶ ἡ
Πρίσκιλλα κατενόησαν ὅτι εἶχαν ἀπέναντί
των ἕνα λόγιο καὶ ζηλωτὴ ἄνθρωπο, ποὺ
θὰ ἦταν πολὺ χρήσιμος εἰς τὸ ἱεραποστο-
λικὸν ἔργο, ἐὰν ἐμυσταγωγεῖτο εἰς τὰ ἐν-
δότερα τῆς χριστιανικῆς πίστεως. Χωρὶς
νὰ χρονοτριβήσουν, προσκάλεσαν τὸν
Ἀπολλὼ εἰς τὸ σπίτι τους καὶ ὅπως ἀνα-
φέρει ὁ Λουκᾶς: «Ἀκριβέστερον αὐτῷ ἐξέ-
θεντο τὴν ὁδὸν τοῦ Θεοῦ.» (Πράξ. ΙΗ´,26).
Αὐτὸ σημαίνει ὅτι τὸν ἐδίδαξαν μὲ ἀκρίβεια
τὴν χριστιανικὴν πίστη, ποὺ δὲν ἐγνώριζε
ἐπακριβῶς. Φαντάζεσαι τὴν εἰκόνα ποὺ
ἐξελίσσεται, ἀναγνῶστα μου, ὅταν δύο
ἐργατικοὶ σκηνορράφοι, σχεδὸν ἀγράμμα-
τοι, διδάσκουν ἕναν μορφωμένον λόγιον,
ὅπως ὁ Ἀπολλώ. Ὅμως ἡ ἀρετὴ τῆς τα-
πεινοφροσύνης τὸν ἔκανε μαθητὴ καὶ κα-
τεδέχθη νὰ διδάσκεται ἀπὸ μία γυναίκα.
Ἀφοῦ λοιπὸν κατηρτίσθη πνευματικῶς
ἔλαβε ἐκ μέρους των συστατικὰ γράμμα-
τα καὶ ἐπῆγε εἰς τὴν Κόρινθο προκειμένου
νὰ γνωρίση τὴν πνευματικὴ ζωὴ ἀπὸ τὴν
Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου. Ἐκεῖ βαπτίσθηκε
ἀπὸ κάποιον μαθητὴ τοῦ Παῦλου καὶ ἐγέ-
νετο δεκτὸς ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία. Ἡ παρου-
σία τοῦ Ἀπολλώ πραγματικὰ ἐντυπωσίασε
τοὺς ἀδελφούς τῆς Κορίνθου καὶ ἔλεγαν οἱ
φίλοι του περὶ αὐτοῦ: «Αὐτὸς ὁ ἄνθρωπος
εἶναι τῆς Κορίνθου». Ὅταν ὅμως οἱ ἔνθερ-
μοι ὁπαδοί του ἄρχισαν νὰ διαχωρίζονται
ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία τῆς Κορίνθου, τότε ὁ
Ἀπολλὼς ἔφυγε κρυφὰ προκειμένου νὰ
μὴν γίνη σχίσμα εἰς τὴν ἑνότητα τῆς Ἐκ-
κλησίας καὶ ἐγύρισε πάλιν εἰς τὴν Ἔφεσον.
Ἔκτοτε ἔγινε ἔνθερμος συνοδοιπόρος καὶ
βοηθὸς τοῦ Παῦλου εἰς το ἱεραποστολικό
του ἔργο.
Ἐνῶ εὑρίσκετο ὁ Παῦλος εἰς τὴν Ἔφε-
σον, συνάντησε δώδεκα ἄλλους εὐσεβεῖς
μαθητάς, ὅπως καὶ ὁ Ἀπολλώς, οἱ ὁποῖοι
κατεῖχαν τὸ βάπτισμα τοῦ Προδρόμου,
ὅμως δὲν ἐγνώριζαν κάτι περισσότερον.
Αὐτοὺς ἐρώτησεν ὁ Παῦλος: «ἐάν, ὅταν
ἐπιστεύσατε, ἐλάβατε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα;»
Ἐκείνοι τοῦ ἀπήντησαν: «Ἡμεῖς δὲν ἔχω-
μεν ἀκούσει οὔτε καὶ ἐὰν ὑπάρχει Πνεῦμα
Ἅγιον». Καὶ εἶπεν ὁ Παῦλος πρὸς αὐτούς:
«τότε εἰς ποίου τὸ ὅνομα ἐβαπτίσθητε;»
ἐκείνοι τοῦ εἶπαν: «ἐβαπτίσθημεν εἰς τὸ
Βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου». Ὁ Παῦλος: «Ὁ
Ἰωάννης σᾶς ἐβάπτισε μὲ τὸ Βάπτισμα
τῆς μετανοίας», λέγοντάς τους ὅτι θὰ πρέ-
πει νὰ πιστέψουν εἰς τὸν ἐρχόμενον Χρι-
στόν. Ὅταν ἐκείνοι ἄκουσαν τὰ λόγια τοῦ
Παῦλου ἐπίστεψαν εἰς τὸν Ἰησοῦν. Τότε ὁ
Παῦλος ἔθεσε τὰς χείρας του ἐπάνω εἰς
τὴν κεφαλήν των λέγοντας μίαν εὐχήν·
ἀμέσως τότε τὸ Ἅγιον Πνεῦμα κατῆλθε
πρὸς αὐτοὺς καὶ ἔλαβαν χαρίσματα, καὶ
ἀμέσως ἄρχισαν νὰ ὁμιλοῦν διάφορες ξέ-
νες γλῶσσες καὶ νὰ προφητεύουν.
Φίλε ἀναγνῶστα, τὸ ἱεραποστολικὸ ἔργο
τοῦ Παῦλου δὲν ἦταν ἀποδεκτὸ πάντα.
Ὁ μισόκαλος διάβολος μὲ τὰ ὅργανά του
πάντοτε παρεμπόδιζε τὸ ἔργο του· πόσο
μᾶλλον εἰς μίαν πόλιν ὅπου κυριαρχοῦσε
ὁ παγανισμὸς ἡ εἰδωλολατρία, ἡ διαφθορὰ
καὶ γενικὰ ὁ διάβολος εἶχε ἀπλώσει τὰ δί-
χτυα του συλλαμβάνοντας πολλὲς ψυχές.
Εἰς ἕνα τέτοιο περιβάλλον θὰ ἦταν πολὺ
δύσκολο τὸ ἔργο τοῦ Παῦλου. Ὅμως ἐκεῖ-
νος μὲ τὴν δύναμη τοῦ Θεοῦ ὑπερίσχυε
σὲ κάθε ἐμπόδιο, ποὺ ἐπρόβαλε μπροστά
του. Εἰς τὴν πόλιν αὐτὴν ὅπως καὶ ἀλλοῦ
ὁ Παῦλος ἄρχισε τὸ ἔργο του ἀπὸ τὴν μι-
κρὰν συναγωγὴν τῶν Ἑβραίων μὲ σκοπὸ
νὰ τοὺς διαφωτίση σχετικὰ μὲ τὸν ἀνα-
μενόμενον Μεσσία, ποὺ ἦταν ὁ Χριστός.
Κάθε Σάββατο λοιπὸν ἦταν ἕνας ἀπὸ τοὺς
ὁμιλητὲς τῆς συναγωγῆς. «Εἰσελθών δὲ εἰς
τὴν συναγωγή, ἐπαρουσιάζετο ἐπὶ μῆνας
τρεῖς, διαλεγόμενος καὶ πείθων τὰ περὶ
τῆς Βασιλείας τοῦ Θεοῦ» (Πράξ. ΙΘ´,8).
Ὁ λόγος τοῦ Παῦλου, ὄχι τόσο ἐπιτηδευ-
μένος ὅπως τοῦ Ἀπολλώ, ἀλλὰ ἁπλός,
κατανοητός, ἀποτελεσματικός, τομότερος
μαχαίρας διστόμου. Ὁ Παῦλος δὲν ἄργη-
σε νὰ γίνη κέντρον ἀναφορᾶς μεταξὺ τῶν
ὁμιλητῶν μὲ ἀποτέλεσμα νὰ προσελκύσῃ
διάφορα στρώματα πληθυσμοῦ, κυρίως δὲ
τοὺς προσηλύτους, ποὺ ἀποτελοῦσαν τὸ
κύριο μέρος τῆς συναγωγῆς.
Οἱ πρῶτοι τρεῖς μῆνες ὑπῆρξαν ἐξαι-
ρετικὰ πολύτιμοι μὲ πνευματικοὺς καρ-
πούς. Ὅμως τὸ γεγονὸς αὐτὸ προκάλεσε
τὴν δυσαρέσκεια ὁρισμένων φανατικῶν
Ἑβραίων, διότι κατάλαβαν ὅτι ἡ ἐπικράτη-
ση τῆς νέας θρησκείας τοῦ Χριστιανισμοῦ
σημαίνει τὸ τέλος τῆς πίστεως τοῦ Νόμου
τοῦ Ἰουδαϊσμοῦ. Ἄρχισαν λοιπὸν οἱ ἀντι-
δράσεις καὶ τὸ μένος τῶν ἀρχισυναγώγων
κατὰ τοῦ Παῦλου μὲ ἀποτέλεσμα νὰ τὸν
ἀποπέμψουν ἀπὸ τὴν συναγωγή. Ὅμως ἡ
δίωξις αὐτὴ τοῦ Παῦλου τοῦ βγῆκε σὲ καλό,
θὰ λέγαμε, διότι ἕνας φιλόσοφος διδάσκα-
λος, ὀνόματι Τύραννος, τοῦ προσέφερε
μίαν ἰδιόκτητον μεγαλυτέρα αἴθουσα ἀπὸ
ἐκείνη τῆς συναγωγῆς. Ἐκεῖ ἀπρόσκοπτα
ὁ Παῦλος ὁμιλοῦσε κάθε ἡμέρα καὶ συνω-
στίζοντο ὄχι μόνον Ἱουδαίοι, ἀλλὰ καὶ πολ-
λοὶ Ἕλληνες, Ἀσιάται καὶ γενικὰ ἀπὸ ὅλα
τὰ μέρη, οἱ ὁποῖοι ἔδειχναν ἐνδιαφέρον
διὰ τὴν νέαν θρησκείαν, ποὺ εὐαγγελίζετο
ὁ Παῦλος. Τὸ ἔργο τοῦ Παῦλου ἐπέφερε
πολλοὺς καρπούς. Χιλιάδες ἐπίστευσαν
εἰς τὸν Χριστό. Εἰς τὸν χῶρον αὐτὸν προ-
σειλκύσθη καὶ ἕνας συνοδοιπόρος καὶ βο-
ηθὸς τοῦ Παῦλου, ὁ Ἐπαφρᾶς, ὁ ὁποῖος
ἐπιτέλεσε σπουδαῖον πνευματικὸν ἔργον.
Διὰ τὴν ἀπρόσκοπτην ἔλευσιν τῶν ἀνθρώ-
πων εἰς τὴν χριστιανικὴν πίστην ἀργότερα
19
εἰς μίαν ἐπιστολήν του πρὸς τοὺς Κοριν-
θίους θὰ γράψει: «Θύρα γάρ μοι ἀνέω-
γε μεγάλη καὶ ἐνεργής, καὶ ἀντικείμενοι
(ἐνάντιοι) πολλοί» (Α´ Κορ. ΙΣΤ´,9). Εἰς
τὴν Ἔφεσον, ὅπως προείπαμε ἀναγνῶ-
στα μου, κυριαρχοῦσε ὁ ἀποκρυφισμός,
ἡ μαύρη μαγεία, ἡ σατανολατρεία καὶ ἡ
εἰδωλολατρεία. Τὰ κατ᾽ ἐπίφασιν «θαύ-
ματα» διαφόρων πνευματιστῶν μὲ τὴν
βοήθεια τοῦ διαβόλου προσείλκυον πλή-
θος ἀφελῶν ἀνθρώπων ἀπομυζῶντας
κάθε τους οἰκονομικὴ ἰκμάδα.
Ὅμως ἐπιτακτικὴ ἦταν ἡ ἀνάγκη ἐκτὸς
ἀπὸ τοὺς διαφωτιστικοὺς λόγους τοῦ
Παῦλου νὰ ἀντιμετωπιστῆ αὐτὴ ἡ ἐπικίν-
δυνη ἀλλοτρίωσις ποὺ εἶχε γίνη μάστι-
γα εἰς αὐτὴν τὴν πόλιν. «Δυνάμεις τε οὐ
τυχούσας ἐποίει ὁ Θεὸς διὰ τῶν χειρῶν
τοῦ Παῦλου, ὥστε καὶ ἐπὶ τοὺς ἀσθενοῦ-
ντας ἐπιφέρεσθαι ἀπὸ τοῦ χρωτὸς αὐτοῦ
σουδάρια ἢ σιμικίνθια ἀπαλλάσσεσθαι
ἀπ᾽ αὐτῶν» (Πράξ. ΙΘ´,12-13). Ἑπὶ τῷ
ἁπλούστερον: Ὁ Θεὸς χαρίζοντας θαυμα-
τουργικὴ δύναμιν στὸν Παῦλο ἐπιτέλεσε
μεγάλα θαύματα, ὥστε ἀκόμα καὶ τὰ μαν-
δήλια του, ποὺ ἐσκούπιζε τὸν ὑδρώτα τοῦ
προσώπου του, ὅταν τοποθετοῦσαν ἐπά-
νω τους οἱ ἄρρωστοι ἐθεραπεύοντο ἀμέ-
σως· τὰ δαιμόνια ἐδραπέτευον ἀμέσως
ἀπὸ ἕναν λόγο τοῦ Παῦλου ἐπικαλουμέ-
νου τὸ ὅνομα τοῦ Χριστοῦ. Ὅταν περνοῦ-
σε ὁ Παῦλος ἀπὸ τοὺς δρόμους πλῆθος
ξαπλωμένοι ἀνήμποροι ἄρρωστοι, λε-
προί, καταπληγωμένοι, δαιμονόπληκτοι,
τὸν προσφωνοῦσαν νὰ τοὺς θεραπεύσει
καὶ ἐκείνους. Μὲ τὴν ἐπίκλησιν τοῦ ὁνόμα-
τος τοῦ Ἰησοῦ ἐθεραπεύοντο ἄπαντες καὶ
ἐδόξαζαν τὸν Θεόν. Ἡ φήμη του, ὡς διδα-
σκάλου καὶ θαυματοποιοῦ, ὑπῆρξε τόσον
μεγάλη, ὥστε ἐγένετο γνωστὸς ὄχι μόνον
εἰς τὴν πόλιν τῆς Ἐφέσου, ἀλλὰ καὶ εἰς τὴν
εὐρυτέραν περιοχὴν τῆς Ἰωνίας.
Ἕνα περιστατικό, ποὺ καταγράφει ὁ
Λουκᾶς, δὲν θὰ πρέπει νὰ τὸ προσπε-
ράσωμεν ἀσχολίαστο: Ὁ ἐξορκισμὸς τῶν
χιλιάδων δαιμονόπληκτων ἀποτελοῦσε
ἕνα κερδοφόρο ἐπάγγελμα, ἀπὸ διαφό-
ρους ἀγύρτες ἐξορκιστές. Τὰ ἑπτὰ παιδιὰ
ἑνὸς Ἰουδαίου Ἀρχιερέως, ὁνόματι Σεβᾶ,
20
παρίσταναν τοὺς πλανοδίους ἐξορκιστάς·
θέλωντας λοιπὸν νὰ κερδίσουν ἰδίαν δό-
ξαν, ὁμοίαν τοῦ Παῦλου, ἔκαναν ἕναν
ἐξορκισμὸ ἐνώπιον πολλῶν ἀνθρώπων
εἰς τὴν ἀγορὰ τῆς πόλεως, καὶ ἐνῶ ἐκοπί-
αζον ματαίως προσπαθῶντας νὰ ἐκβάλ-
λουν τὸν δαίμονα ἀπὸ τὸν ἄνθρωπο, τὸ
δαιμόνιον ἐχλεύαζε τὶς προσπάθειές των,
προκαλῶντας τὰς εἰρωνείας τοῦ κόσμου.
Τότε πάνω εἰς τὴν ἀπελπισία τους χρη-
σιμοποίησαν τὰ ἴδια λόγια ποὺ ἔλεγε ὁ
Παῦλος: «Ὁρκίζομεν ὑμᾶς τὸν Ἰησοῦν, ὂν
ὁ Παῦλος κηρύσσει» (Πράξ. ΙΘ´,13). Τότε
ἀπήντησε τὸ δαιμόνιον μὲ τὴν φωνὴν τοῦ
ἀνθρώπου ποὺ ἦταν μέσα του: «Τὸν Ἰη-
σοῦν γινώσκω καὶ τὸν Παῦλον ἐπίσταμαι
(ξέρω καλά) ὑμεῖς δὲ τίνες ἕσται;» Τότε
ἐξαγριώθηκε ὁ δαίμονας καὶ τοὺς ἀρπά-
ζει καὶ τοὺς ἐπτὰ καὶ μὲ ἀπίστευτη δύναμη
τοὺς ξεσκίζει τὰ ρούχα τους καὶ τοὺς ξυ-
λοφορτώνει ἀγρίως. Ἑκείνοι δὲ καταντρο-
πιασμένοι καὶ ὑποφέροντες ἀπὸ τὰ ἰσχυ-
ρὰ κτυπήματα ἐτράπησαν εἰς φυγὴν γιὰ
νὰ θεραπεύσουν τὶς πληγές τους.
Πράγματι, ἀδελφὲ ἀναγνῶστα, ἀκόμα
καὶ εἰς τὰς ἡμέρες μας ὁρισμένοι μάγοι
χρησιμοποιοῦν διάφορα χριστιανικὰ σύμ-
βολα (σταυρούς, εἰκόνες, φυλακτά) καὶ
ἐπικαλοῦνται ὁνόματα ἁγίων καὶ αὐτοῦ
τοῦ Χριστοῦ μὲ σκοπὸ νὰ παραπλανή-
σουν τοὺς ἀφελεῖς. Ἐπειδὴ ὅμως, ἐκείνοι
εἶναι δοσμένοι ψυχή τε καὶ σώματι εἰς τὸν
σατανά, τὰ ἁγιωτικὰ αὐτὰ δὲν ὠφελοῦν.
Ὡστόσο μερικὲς φορὲς μετὰ ἀπὸ ἕναν
ἐξορκισμὸ τοῦ μάγου κρύπτεται τὸ δαι-
μόνιο καὶ μένει ἀνενεργὸ μὲ ἀποτέλεσμα
ὁ πάσχων νὰ νομίζει ὅτι ἐξέβαλε ὁ μάγος
τὸ δαιμόνιο. Ἔτσι τὸν διαφημίζει παντοῦ
προσελκύοντας καὶ ἄλλους ἀφελεῖς πελά-
τες· αὐτὴ λοιπὸν εἶναι ἡ λεγομένη «Λευκὴ
μαγεία»
Ἀλλὰ ἂς ἐπανέλθωμεν: Γιατί ὅμως ὁ
Θεὸς ἐπέτρεψε τὴν τιμωρία τῶν ἐξορ-
κιστῶν ἀπὸ τὸ ἄγριο ξυλοκόπημα τοῦ
δαίμονος; Κατὰ πρῶτον διὰ νὰ τιμωρη-
θοῦν διὰ τὸ παράτολμο ἔργο ποὺ ἐπιτε-
λοῦσαν, προσποιούμενοι θεοσέβεια καὶ
ἐκμεταλλευόμενοι τοὺς ἀνθρώπους πρὸς
ἴδιον ὄφελος. Ὅμως τὸ θλιβερὸ αὐτὸ πε-
ριστατικὸ ἄνοιξε τὰ μάτια τῶν ἀνθρώπων
ἐκείνων ποὺ παρευρέθησαν καὶ τοὺς ὁδή-
γησε εἰς μετάνοια. «Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἐγέ-
νετο γνωστὸ τοῖς πᾶσι εἰς τοὺς Ἰουδαίους
καὶ Ἕλληνας καὶ ὅσους κατοικοῦν εἰς τὴν
Ἔφεσον καὶ ἐνέσκηψε μεγάλος φόβος σὲ
ὅλους, καὶ ἐδοξάζετο τὸ ὅνομα τοῦ Χρι-
στοῦ» ὅπως ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς. Ὡστόσο
δὲν ἐσταμάτησαν ἕως ἐδῶ θαυμάζοντας
τὸ γεγονός, ἄλλα ὑπέδειξαν ἔργον μετα-
νοίας· ἔλαβον γνώσιν ὅτι εἰς τὸν Χριστὸν
καὶ μόνον εὑρίσκεται ἡ σωτηρία καὶ πολ-
λοὶ ἦταν ἐκεῖνοι ποὺ ἐπίστεψαν. «Πολλά
τε τῶν πεπιστευόντων ἤρχοντο ἐξομολο-
γούμενοι καὶ ἀναγγέλλοντες τὰς πράξεις
αὐτῶν.» (Πράξ. ΙΘ´,18). Ἀρκετοὶ ἐπίσης
ποὺ ἐπιδίδοντο εἰς μαγικὰς τελετάς, ἔφερ-
ναν τὰ διάφορα βιβλία μαγείας καὶ τὰ
συμπαρομαρτοῦντα (παρεπόμενα, συ-
νοδευτικά) καὶ τὰ κατέκαιον εἰς τὰς πλα-
τείας δημοσίως. Καὶ ἀναφέρει ὁ Λουκᾶς
ὅτι ἐκτιμήθηκε ἀπὸ ἁρμοδίους ἡ τιμὴ τῶν
καέντων βιβλίων καὶ ὑπολογίσθηκε εἰς τὸ
ποσὸν τῶν 50.000 ἀργυρῶν νομισμάτων.
Καίνε λοιπὸν δημοσίως τὰ ὅργανα τῆς
μαγείας καὶ ἡ φλόγα αὐτὴ κατέσβεσε τὸ
αἰώνιο πῦρ τῆς κολάσεως, καὶ ἡ μαύρη τέ-
φρα ἀπὸ τὰ ἀποκαΐδια καθάρισε τὴν μαυ-
ρισμένη ψυχή τους ἀπὸ τὴν ἁμαρτία διὰ
τῆς ἐπιδεικτικῆς μετανοίας ἀκολουθῶντας
τὴν πίστην εἰς τὸν Χριστόν, ποὺ εὐαγγελί-
ζετο ὁ Παῦλος.
Πράγματι ἀδελφέ: Εὐμετάβλητοι χα-
ρακτῆρες ἀκολουθοῦσαν κάτι ποὺ τὸ
ἐπέβαλε ἡ περιρέουσα ἀτμόσφαιρα τῆς
διαφθορᾶς, ποὺ ἐπικρατοῦσε εἰς τὴν
Ἔφεσον, χωρὶς ἡ κακία νὰ ὁρθώσει ἀδι-
απέραστα τὰ τείχη τῆς μεταμέλειας. Ἀντι-
θέτως εἰς τὸν χῶρον τῆς συναγωγῆς τῶν
Ἑβραίων, ἑνῶ εἶχον προετοιμασθῆ ἀπὸ
τὴν Γραφή, «οὐκ ἐβουλήθησαν συνιέναι
τοῦ ἀγαθῆναι» καὶ ἐξεδίωξαν τὸν Παῦλο
καὶ τὸν λόγον τοῦ Εὐαγγελίου· οὔτε κατε-
νόησαν τὰς ρήσεις τῶν προφητῶν. Τρία
χρόνια παρέμεινε ὁ καλός μας Παῦλος εἰς
τὴν Ἔφεσον διδάσκων, θαυματουργών,
ἐργαζόμενος ἀόκνως καὶ ἐπισκοπῶν διὰ
τῆς φυσικῆς του παρουσίας καὶ δι᾽ ἐπι-
στολῶν τὰς Ἐκκλησίας, ποὺ εἶχε καθι-
δρύσει. Ποῖος ἄραγε δύναται νὰ διηγηθῆ
ἐκεῖνο τὸ ἱεραποστολικό του ἔργο εἰς τὴν
Ἔφεσον, τὸ ὁποῖον ὁ συνοδοιπόρος του
Λουκᾶς κατασιωπᾶ; Ὅμως τὸ πνευματι-
κό του ἔργο στεντορείως βοᾶ. Μετέτρεψε
αὐτὴν τὴν διεφθαρμένην πόλιν εἰς μίαν
ἀκμάζουσα καὶ πρωτοπόρον Ἐκκλησία
τῆς Ἀσίας.
Φίλε ἀναγνῶστα, οὕτως ἠγίασεν ὁ
ἔξαρχος τῶν ἀποστόλων, προσφέροντας
τὸν ἑαυτόν του “λύτρον ἀντὶ πολλῶν”. Δὲν
μᾶς μένει, λοιπόν, παρὰ νὰ τιμήσωμεν τὸν
τετιμημένον ἀπὸ τὸν Θεόν, ἀπόστολον, μὲ
τὸ νὰ ἐφαρμόσωμεν τὰς ἐντολάς του.
Εὐχόμεθα τὰ ἄριστα.
21

184. Ἡ θεία ἐνέργεια εἶναι ἄϋλος: δὲν φαίνεται, δὲν ἀκούεται, εἶναι ἀφάνταστος, ἀνε-
ξήγητος δι’ οἱασδήποτε συγκρίσεως μετὰ τῶν πραγμάτων ἢ οὐσιῶν τοῦ κόσμου τού-
του, ἐνεργεῖ δὲ μυστηριωδῶς. Κατ’ ἀρχὴν φανερώνει εἰς τὸν ἄνθρωπον τὴν ἁμαρτίαν
αὐτοῦ, τοῦ δίδει αἴσθησιν νὰ ἐννοήσῃ βαθέως τὴν ἐνοχήν του διὰ τὴν ἁμαρτίαν, αὐξάνει
εἰς τὴν μνήμην του τὴν ἱκανότητα νὰ διατηρῇ ὡς βδελυκτὴν τὴν ἁμαρτίαν, παρουσιάζει
ἐνώπιόν του ὡς φοβερὰν τὴν ἁμαρτίαν, φέρει αὐτὸν εἰς κατάστασιν νὰ βδελύττεται
τὸν ἑαυτόν του διὰ τὴν ἀσχημίαν καὶ ἑνοχὴν ποὺ διέπραξε διὰ τῆς ἁμαρτίας. Κατα-
νοῶν λοιπὸν ὁ ἄνθρωπος τὴν κατάστασίν του, διὰ τοῦ δοθέντος ἄνωθεν πνεύματος
τῆς μετανοίας καὶ συντριβῆς, βλέπει τὴν ἀνάγκην νὰ προστρέξῃ εἰς τὴν ἐξομολόγησιν
καὶ προσευχήν. Κατόπιν, ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον, χαρίζει βαθυτέραν προσοχὴν καὶ συντρι-
βὴν καρδίας, κατὰ τὴν ἐκτέλεσιν τῆς προσευχῆς. Μετὰ τὴν προετοιμασίαν ταύτην τοῦ
«σκεύους», ἐξαίφνης καἰ ἀπροσδοκήτως, ἡ θεία ἐνέργεια ἀΰλως ἅπτεται τῶν συντε-
τριμμένων μερῶν τῆς ψυχῆς καὶ τὰ θεραπεύει καὶ ἑνώνει εἰς ἕν.
Ποῖος ἤγγιξε; Δὲν δύναμαι νὰ τὸ ἐξηγήσω. Οὐδὲν εἶδα, οὐδὲν ἤκουσα, ὅμως βλέ-
πω τὸν ἑαυτόν μου ἀλλαγέντα· θαυμασίως ἠσθάνθην τὸν ἑαυτόν μου μεταβαλλόμενον
ἀπὸ ἐνέργειαν αὐτοκυρίαρχον. Ὁ Δημιουργὸς ἐνήργησεν, ὅπως ἐνήργησε καὶ κατὰ
τὴν δημιουργίαν. Λέγε μου: τὸ σῶμα τοῦ Ἀδάμ, τὸ πλασθὲν ἐκ τῆς γῆς, ὅταν ἐκείτετο
ἀκόμη ἄψυχον ἐνώπιον τοῦ Δημιουργοῦ, ἦτο δυνατὸν νὰ εἶχεν ἀντίληψιν καὶ αἴσθησιν
περὶ ζωῆς; Πρίν, λοιπόν, ἑμψυχωθῇ τὸ σῶμά του ἦτο εἰς θέσιν νὰ κρίνῃ ἂν θὰ δεχθῇ
ἢ θὰ ἀπορρίψῃ τὴν ζωήν; Ὁ δημιουργηθεὶς Ἀδὰμ ἔξαφνα ἠσθάνθη τὸν ἑαυτόν του ζω-
ντανόν, σκεπτόμενον, ἐπιθυμοῦντα! Μὲ παρομοίαν περίπου ἐνέργειαν ἐκτελεῖται καὶ ἡ
ἀναδημιουργία μου διὰ τῆς μετανοίας. Ὁ Αὐτὸς Δημιουργός, ἦτο καὶ εἶναι ἀπεριόριστος
Δεσπότης, ἐνεργεῖ αὐτοκυριαρχικῶς, ὑπερφυσικῶς, ὑπεράνω πάσης σκέψεως, κάθε
νοήσεως, ἀπείρως, πνευματικῶς καὶ ἐντελῶς ἁΰλως καὶ ἀπεριγράπτως. Μὲ τὴν ἐπα-
φήν, λοιπόν, τῆς χειρὸς Αὐτοῦ εἰς τὴν ὕπαρξίν μου, ἐξ ὁλοκλήρου ὁ νοῦς, ἡ καρδία καὶ
τὸ σῶμα ἔχουν συνενωθῆ μεταξύ των καὶ ἀπετέλεσαν κάτι τὸ ἑνιαῖον καὶ ὁλοκληρω-
μένον. Μὲ τὴν διαφορὰν ὅτι ἐδῶ χρειάζεται καὶ ἡ αὐτεξούσιος θέλησίς μου. Μετὰ δὲ
τὴν ἕνωσιν παραμένουν ἐν τῷ Θεῷ, ἐφ’ ὅσον συγκρατεῖ καὶ διατηρεῖ αὐτὰ ἡ ἀόρατος,
ἀκατάληπτος καὶ παντοδύναμος χεὶρ Αὐτοῦ.
185. Ἂν ποτὲ κανείς, ἀφοῦ ἀκούσῃ ἀπὸ τὸ στόμα ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ πιστοῦ σημαντι-
κὸν λόγον διὰ τὰς ἐνεργείας τοῦ Ἀγ. Πνεύματος, ἀρχίζει νὰ ἀμφιβάλῃ ἐξ ἀπιστίας, νὰ
ταράσεται ἡ σκέψις του, ὑποθέτων ὅτι ὅσα ἀκούει ἀποτελοῦν ἐνεργείας τοῦ διαβόλου,
ἤτοι πλάνην, πρέπει ὁ τοιοῦτος νὰ ἀποβάλῃ ἀμέσως τοὺς βλασφήμους αὐτοὺς λογι-
22
σμούς του. Ὄχι, ὄχι! Δὲν ἀποτελοῦν αὐτὰ ἰδιότητας τῆς ἐπαράτου πλάνης. Λέγε μου:
εἶναι ἴδιον τοῦ διαβόλου, τοῦ ἐχθροῦ, τοῦ ἀνθρωποκτόνου, νὰ γίνῃ ἰατρὸς τῶν ψυχῶν;
Εἶναι ἴδιον τοῦ διαβόλου νὰ ἐπισυνάψῃ εἰς ἓν τὰ διασκορπισμένα διὰ τὰς ἁμαρτίας
μέρη (δυνάμεις) τῆς ψυχῆς, καὶ νὰ ἐξάγῃ αὐτὰ ἀπὸ τὴν ἁμαρτίαν εἰς τὴν ἐλευθερίαν,
καὶ νὰ φέρῃ τὸν ἄνθρωπον εἰς κατάστασιν ἁγιωτάτης ἐν Κυρίῳ εἰρήνης; Εἶναι ἴδιον
τοῦ διαβόλου νὰ ἐξάγῃ ἀπὸ τὴν ἄβυσσον τῆς ἀγνοίας τοῦ Θεοῦ καὶ νὰ προσφέρῃ
ζῶσαν ἐμπειρίαν Θεογνωσίας; Εἶναι ἴδιον τοῦ διαβόλου νὰ κηρύξῃ καὶ νὰ ὑψώσῃ τὸν
Σωτῆρα, νὰ κηρύττῃ τὸν τρόπον τῆς ἐπιστροφῆς πρὸς ἰλασμὸν τῶν ἁμαρτιῶν διὰ τῆς
μετανοίας; Εἶναι ἴδιον τοῦ διαβόλου νὰ ἀνάγεται εἰς ὕψη θεολογίας καὶ ἐνώπιον τοῦ
ἀπείρου μεγαλείου τοῦ Θεοῦ; Ὄχι καὶ πάλιν ὄχι! Ἀλλέως ἐνεργεῖ ἡ πλάνη καὶ διαφο-
ροτρόπως ὁ Θεός. Ἐκεῖνος, ὅστις ἐδημιούργησε τὰ πάντα, δὲν δύναται καὶ νὰ ἀναδη-
μιουργήσῃ τὰ πάντα; Δὲν ἐξακολουθεῖ νὰ εἶναι δημιουργός; Λοιπόν, ἄκουσε, ἀγαπητέ
μου ἀδελφέ, ἄκουε κατὰ τί διαφέρει ἡ ἐνέργεια τῆς πλάνης ἀπὸ τὴν θείαν. Ἡ πλάνη
ὅταν ἔρχεται κατὰ τοῦ ἀνθρώπου, εἴτε διὰ τῆς σκέψεως, εἴτε διὰ τῆς φαντασίας, εἴτε
διὰ τῆς ἐπιδεξίας γνώμης, εἴτε διὰ φαινομένου τινὸς δηλ. φανταστικῆς παραστάσεως,
προσιτοῦ εἰς τὴν φυσικήν μας ὅρασιν, εἴτε διὰ φωνῆς ἀπὸ τὰ οὐράνια ὕψη, δὲν ἔρχεται
ὡς σοβαρὴ καὶ εἰλικρινὴς «ἀρχόντισσα», ἀλλὰ ὡς ἀπατηλὴ σαγηνεύτρια, ἐπιζητοῦσα
ἀπὸ τὸν ἄνθρωπον τὴν παραπλάνησιν καὶ συγκατάθεσίν του νὰ παραδεχθῇ τὰ ψευδῆ
φαινόμενα αὐτῆς. Ἡ ἐνέργειά της, ὅπως καὶ ἂν κινεῖται, εἴτε ἔσωθεν, εἴτε ἔξωθεν, εἶναι
ἐξωτερική, ἀνάρμοστη διὰ τὴν φύσιν τῆς ψυχῆς, καὶ ἑπομένως, ὅταν προβάλλωνται
ὑπὸ τοῦ ἐχθροῦ αὐτά, ὁ ἄνθρωπος πρέπει νὰ τὰ ἀπορρίψῃ. Ἡ πλάνη, ὅταν ἔρχεται
ἀρχικῶς, διακρίνεται ἀπὸ τὴν ἀμφιβολίαν καὶ δισταγμὸν τῆς καρδίας. Δὲν διστάζουν
περὶ τῆς πλάνης μόνον ὅσοι ἔχουν ὁριστικῶς ἀποδεχθῇ καὶ κατακτηθῇ ὑπ᾽ αὐτῆς.
Οὐδέποτε ἡ πλάνη συνενώνει τὸν διχασμένον ἐξ αἰτίας τῆς ἁμαρτίας ἄνθρωπον,
δὲν νουθετεῖ τὸν ἀθλούμενον εἰς μετάνοιαν, δὲν ταπεινώνει αὐτὸν ἔμπροσθεν τοῦ
ἑαυτοῦ του, ἀλλ’ ἀντιθέτως διεγείρει εἰς αὐτὸν τὴν ἰδέαν νὰ ἔχῃ ὑπόληψιν τινὰ διὰ τὸν
ἑαυτόν του καὶ νὰ φαντάζεται ὀνειρώδη τοιαῦτα φαντάσματα, προσφέρει ἐνήδονον
ἁμαρτωλὴν ἀπόλαυσιν, κολακεύει ἐπιδεξίως αὐτόν, ἐμφυσᾶ τὴν ἔπαρσιν, καὶ ἂν δὲν
προσέξῃ ὁ ἄνθρωπος καὶ παραδεχθῆ αὐτά, καθιστᾶ αὐτὸν αὐτοείδωλον, διὰ τῆς ἐγω-
παθείας.
186. Ἡ οὐσία τῆς ὅλης ὑποθέσεως ἔγκειται εἰς τὸ νὰ συνενωθῇ ὁ νοῦς μετὰ τῆς
καρδίας κατὰ τὴν προσευχήν, ἀλλὰ τοῦτο κατορθοῦται μὲ τὴν συνεργασίαν τῆς Χά-
ριτος τοῦ Θεοῦ. Ὁ ἐν λόγῳ τρόπος φέρει εἰς πλήρη ἐπιτυχίαν διὰ τῆς βραδείας καὶ
ἠρέμου προφορᾶς τῆς προσευχῆς, διὰ τῆς ἠρέμου ἀναπνοῆς, διὰ τῆς κατανοήσεως
τῶν προφερομένων λέξεων τῆς προσευχῆς καὶ τηρήσεως τοῦ νοὸς εἰς τὴν δύναμιν
τῆς προσευχῆς. Διὰ τοῦ τρόπου τούτου δυνάμεθα ἀνέτως, μέχρι ἑνὸς βαθμοῦ, νὰ
ἀποκτήσωμεν τὴν προσευχήν. Διὰ τῆς προσευχῆς τοῦ νοὸς συντόμως θὰ ἀρχίσῃ νὰ
αἰσθάνεται ταύτην ἡ καρδία, τὸ δὲ αἴσθημα τῆς καρδίας ἀκολουθεῖ βαθμιαίως ἡ συνέ-
νωσις καρδίας καὶ νοός. Οἱ τρόποι αὐτοὶ κατὰ τὴν ἐμπειρικὴν μέθοδον καὶ ὑπόδειξιν
τῶν Πατέρων, εἶναι οὐσιαστικῶς ἀπαραίτητοι καὶ ἀπαρέγκλιτοι πρὸς ἀπόκτησιν τῆς
προσευχῆς.
187. Οὐσιαστικῶς ἀπαραίτητον γνώρισμα τῆς προσευχῆς εἶναι ἡ προσοχή. Ἄνευ
προσοχῆς δὲν ὑπάρχει προσευχὴ ἐντελής. Ἡ ἀληθινὴ καὶ εὐλογημένη προσευχὴ
προέρχεται ἀπὸ τὸν ἀποχωρισμὸν τῆς καρδίας ἐκ τοῦ κόσμου· τόσον ἐκ τῶν
αἰσθητῶν ἐξωτερικῶν πραγμάτων, ὅσον καὶ ἐκ τῶν ἐσωτερικῶν διαλογισμῶν
23
καὶ νοημάτων. Τοῦτο σημαίνει τὸ ἀποστολικὸν ἀπόφθεγμα: «σταυροῦσθε καὶ νε-
κροῦσθε τῷ κόσμῳ». Δηλαδή, παντελῆ λήθην τῶν πραγμάτων καὶ νοημάτων, καὶ
ἀποκατάστασιν τῆς ἀποκλειστικῆς μνήμης τοῦ Θεοῦ διὰ τῆς προσευχῆς.
Τότε καὶ μόνον γίνεται ἀληθινὴ προσκύνησις τῶν ἀληθινῶν προσκυνητῶν, «ἐν Πνεύ-
ματι καὶ ἀληθείᾳ». Τότε «θὰ ρεύσουν ἐκ τῆς κοιλίας (καρδίας) ὕδατα ζωῆς».
Ε´. ΠΩΣ ΔΙΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΟΧΗΣ Ο ΝΟΥΣ ΙΣΤΑΤΑΙ ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΚΑΡΔΙΑΣ
188. Κατὰ τὴν ἐπιστροφὴν τοῦ νοὸς ἀπὸ τὰ ἔξω πρὸς τὰ ἔνδον, πρὸς ἑνοποίησιν
τῶν ψυχικῶν μας δυνάμεων (κατὰ τὴν φυσικὴν τάξιν αὐτῶν), παρίσταται ὡς ἐμπόδι-
ον ἡ φαντασία. Διὰ τοῦτο πάσῃ δυνάμει πρέπει νὰ τὴν ἀντιπαρερχώμεθα, ἂν θέλω-
μεν νὰ παρασταθῶμεν μὲ καθαρότητα καὶ μὲ εὐτρεπισμένην προετοιμασίαν εἰς τὴν
ἔνδον θείαν παράστασιν.
Ἐξ ἀπροσεξίας, εἶναι δυνατὸν νὰ ἐπιπλακῇ τις εἰς τὴν φαντασίαν καὶ ἐνῷ θὰ
μένῃ εἰς αὐτήν, θὰ ἔχῃ τὴν ψευδαίσθησιν ὅτι εἰσῆλθεν εἰς τὰ ἔνδον τῆς καρδίας του
καὶ ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ, ἐνῷ κατ᾽ οὐσίαν εὑρίσκεται παγιδευμένος εἰς τὰ γοητευτικὰ
ψευδοθεωρήματα τῆς φαντασίας. Τοῦτο τὸ τρομερὸν καὶ ἐπικίνδυνον ὅπλον τοῦ Σα-
τανᾶ πολλοὶ δὲν τὸ γνωρίζουν καὶ συλλαμβάνονται ἀπὸ τὴν φαντασίαν, καὶ διὰ τῆς
φαντασίας εἰσέρχονται οἱ δαίμονες εἰς τὴν ψυχὴν καὶ πολλοὶ ἐν τῷ κόσμῳ ἀλλὰ καὶ ἐκ
τῶν ἀναχωρητῶν καταντοῦν νὰ ζοῦν εἰς τὸ ὀνειροπόλημα αὐτὸ τῆς φαντασίας. Περὶ
τούτου ὁ Ἅγιος Ἰσαὰκ ὁ Σῦρος λέγει: «Ἡ γέφυρα διὰ τῆς ὁποίας εἰσέρχονται οἱ
φονικοὶ δαίμονες εἰς τὴν ψυχὴν εἶναι ἡ φαντασία».
Ὁ ἐχθρὸς τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ἀνθρωπότητος διάβολος, μὲ τοὺς ἑξῆς δύο τρόπους πο-
λεμεῖ τὸν ἄνθρωπον: Ἂν ἰδῆ τινα νὰ θερμανθῇ ἡ καρδία του πρὸς τὰ θεῖα καὶ νὰ θέλῃ
νὰ προσευχηθῇ μὲ ἔνθερμον ζῆλον, τοῦ προβάλλει φόβον, τρόμον, προφάσεις, δυ-
σκολίας, καὶ πολλὰ τοιαῦτα, διὰ νὰ μὴ προσέλθῃ πρὸς τὸν Κύριον διὰ τῆς προσευχῆς.
Ἂν δὲ ἰδῆ ὅτι ὁ ἄνθρωπος ἀψηφᾶ τὰ τοιαῦτα, τότε ἀλλάζει τακτικὴν καὶ χωρὶς νὰ τὸ
ἀντιλαμβάνεται ὁ ἄνθρωπος ὑποβάλλει εἰς αὐτὸν τὴν φαντασίαν καὶ τοῦ ἀνάπτει πε-
ρισσότερον ψευδῆ ζῆλον καὶ τὸν κάμνει πολυφάνταστον, ὥστε νὰ φαντάζεται δῆθεν
τὸν Θεόν, νὰ σχηματίζῃ διαφόρους φανταστικὰς παραστάσεις τοῦ Παραδείσου κ.τ.λ..
Τότε ὁ δυστυχὴς αὐτὸς ἄνθρωπος τόσον πλανᾶται ὑπὸ τῆς φαντασίας, ὥστε πολὺ
δύσκολα νὰ ἐλευθερωθῇ ἀπὸ αὐτήν.
Ἡ δὲ ἀπλανὴς προσευχὴ εἶναι ἀπηλλαγμένη ἀπὸ τὴν φαντασίαν. Παρίσταται
ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ ἀφαντάστως καὶ καθαρῶς. Διότι εἶναι
δίδαγμα τῶν Πατέρων: ἡ προσευχὴ νὰ εἶναι ἀνίδεος, ἀσχημάτιστος καὶ ἀφά-
νταστος. Ὁ Ἅγιος Νεῖλος ὁ Σοφὸς περὶ τούτου λέγει: «μὴ σχηματίσῃς ἐν ὥρᾳ
προσευχῆς τὸ θεῖον».
Ὁ πλέον ἀσφαλὴς νόμος, διὰ τὴν προσευχήν, εἶναι νὰ μὴ φαντάζεσαι ἀπολύτως
τίποτε, ἀλλὰ ἀφοῦ συγκεντρώσης τὸν νοῦν εἰς τὴν καρδίαν, νὰ ἑδραιωθῇς μὲ τὴν
βεβαιότητα ὅτι ὁ Θεὸς εἶναι παρών, ὅτι σὲ βλέπει καὶ σὲ ἀκούει, καὶ μὲ τὴν πλη-
ροφορίαν αὐτὴν νὰ προσκυνῇς Αὐτόν. Αἱ φανταστικαὶ παραστάσεις τοῦ νοὸς
συγκρατοῦν καὶ ἀπασχολοῦν τὴν προσοχὴν εἰς τὰ ἔξω, καὶ ἐμποδίζουν αὐτὸν
νὰ ἑνωθῇ μὲ τὸν Θεὸν διὰ τῆς καρδίας. Ἡ συγκέντρωσις τῆς προσοχῆς τοῦ νοὸς
ἐντὸς τῆς καρδίας εἶναι τὸ σημεῖον τῆς ἐκδηλουμένης πραγματικῆς προσευχῆς.
Καὶ ἐφ᾽ ὅσον ἡ προσευχὴ ἀποτελεῖ τὸ μέσον τῆς ἀνόδου πρὸς τὸν Θεόν, πᾶσα ἀπό-
24
κλισις τῆς προσοχῆς ἀπὸ τὴν καρδίαν εἶναι ἀπόκλισις ἐκ τῆς ἁπλανοῦς προσευχῆς.
189. Ὁ πρῶτος ἐσφαλμένος τρόπος τῆς προσευχῆς γίνεται διὰ τῆς φαντασίας.
Αὐτὸς ἀποτελεῖ τὸν «πρῶτον σταθμὸν» καὶ ἐμπόδιον εἰς τὴν κίνησιν ἐκ τῶν ἔξω
πρὸς τὰ ἔσω, τὸν ὁποῖον πρέπει νὰ ἀντιπαρέρχεται ὁ προσευχόμενος καὶ νὰ μὴ
«σταθμεύσῃ» ἐκεῖ. Τὸν «δεύτερον σταθμὸν» εἰς τὴν κίνησιν πρὸς τὰ ἔσω, ἀποτελεῖ
τὸ λογιστικόν, ἡ νόησις, καὶ γενικῶς ἡ δύναμις τοῦ σκέπτεσθαι ἢ οἱ λογισμοί.
Πρέπει νὰ προσπεράσωμεν καὶ αὐτά, ὥστε ἐλεύθερος πλέον ὁ νοῦς ἀπὸ τὴν σύνθε-
σιν αὐτὴν νὰ εἰσέλθῃ εἰς τὴν καρδίαν. Ὅταν ὅμως «σταθμεύσῃ» εἰς αὐτά, γίνεται τὸ
δεύτερον σφάλμα εἰς τὸν τρόπον τῆς προσευχῆς, χαρακτηριστικὸν τοῦ ὁποίου εἶναι
ὅτι ὁ νοῦς, ἐνῷ μένει καὶ ἐνεργεῖ ἐκτὸς τῆς καρδίας, θέλει ἀφ᾽ ἑαυτοῦ νὰ ρυθμίζῃ
ὅλα γενικῶς τὰ τῆς ψυχῆς. Ἀλλ’ ἀπὸ τὰς προσπαθείας του αὐτὰς οὐδὲν ἐπιτυγχά-
νεται. Ἐπιδιώκει τὰ πάντα, ἀλλ᾽ οὐδενὸς δύναται νὰ γίνῃ κύριος καὶ ἡττᾶται παντοῦ.
Τὴν κατάστασιν αὐτὴν τοῦ ταλαιπώρου νοὸς παρουσιάζει πολὺ παραστατικῶς ὁ
Συμεὼν ὁ Νέος Θεολόγος, εἰς τὸ περὶ τῶν τριῶν τρόπον τῆς προσευχῆς ἔργον του.
Τὸν δεύτερον τρόπον τῆς προσευχῆς προσήκει νὰ τὸν ὀνομάσωμεν νοο-εγκεφαλι-
κόν, κατ᾿ ἀντίθεσιν πρὸς τὸν τρίτον τρόπον, τὸν νοο-καρδιακὸν ἢ καρδιο-νοητικόν.
Ἐν τῷ μεταξύ, κατὰ ποῖον τρόπον ἀναπτύσσεται ἐντὸς τῆς κεφαλῆς ἡ «στάθμευ-
σις», ὅπως ἐσημειώθη εἰς τὴν δευτέραν περίπτωσιν;
Ἡ καρδία, δηλαδή, ἀκολουθεῖ τὴν πορείαν της ἀπαρατήρητος. Οὐδεὶς τὴν προσέχει,
ὅταν ἐπ᾽ αὐτῆς ἐφορμοῦν οἱ λογισμοὶ, αἱ διάφοροι φανταστικαὶ προσβολαί, αἱ πολλαὶ
δυνάμεις τῶν δαιμόνων καὶ τῶν παθῶν. Ὁ δὲ νοῦς δραπετεύει καὶ πλανᾶται καὶ αὐτὸς
πρὸς τὰ πράγματα τῶν διαφόρων μεριμνῶν καὶ παθῶν. Τότε ὁ ἐχθρὸς ἀποδυναμώ-
νει τὴν ἀντίστασιν τῆς ψυχῆς, ἡ ὁποία ἠπατημένη βόσκει τοὺς «χοίρους» ἐντός της
καὶ γεύεται ἀπὸ τὰ «ξυλοκέρατα» τῆς ἁμαρτίας! Ἐδῷ ἐπισυνάπτω μερικοὺς λόγους,
σχετικῶς πρὸς τὸν δεύτερον τοῦτον τρόπον προσευχῆς, ἀπὸ τὸν πρόλογον εἰς τὸ
βιβλίον τοῦ Γρηγορίου τοῦ Σιναΐτου τοῦ Γέροντος Βασιλείου, µεγαλοσχήμου, συνη-
στευτοῦ καὶ φίλου τοῦ Παϊσίου Νιαμέτση. Ἀφοῦ ἀντέγραψε μίαν περικοπὴν ἀπὸ τὸν
Συμεὼν τὸν Νέον Θεολόγον, προσθέτει ὁ Βασίλειος: «πῶς εἶναι δυνατόν, διὰ τῆς
ἁπλῆς περιστολῆς τῶν ἐξωτερικῶν αἰσθήσεων, νὰ διατηρηθῇ ὁ νοῦς σῶος ἀπὸ τὴν
διαρπαγήν, ἀφοῦ οἱ διαλογισμοί του, ἀφ᾽ ἑαυτῶν διασκορπίζονται μετέωροι ἐπὶ τῶν
αἰσθητῶν πραγμάτων; Ἂν εἶναι δυνατὸν τοῦτο, τότε ἡ ἀνάγκη ὑποχρεώνει τὸν νοῦν,
κατὰ τὴν ὥραν τῆς προσευχῆς, νὰ καταφύγῃ εἰς τὸ ἐσωτερικὸν τῆς καρδίας καὶ νὰ
ἵσταται ἐκεῖ ἄλαλος καὶ κωφὸς εἰς ἅπαντας τοὺς διαλογισμούς. Ὅστις ἐξωτερικῶς
μόνον ἀπομακρύνεται ἀπὸ τὰ βλεπόμενα, ἀπὸ τὰ ἀκουόμενα καὶ ἀπὸ τὰ λεγόμενα,
ἐκεῖνος μικρὰν ὠφέλειαν λαμβάνει. Κλεῖσε τὸν νοῦν σου εἰς τὸ ἐσωτερικὸν ταμεῖον
τῆς καρδίας καὶ τότε θὰ ἀπολαύσῃς τὴν ἡσυχίαν ἀπὸ κάθε λογισμὸν καὶ θὰ γευθῇς
τὴν πνευματικὴν χαράν, τὴν ὁποίαν προσφέρει ἡ νοερὰ προσευχὴ καὶ ἡ προσοχὴ
τῆς καρδίας». Ἀλλὰ καὶ ὁ Ἅγιος Ἡσύχιος λέγει: «Δὲν δύναται ὁ νοῦς ἡμῶν ἀφ᾽ ἑαυ-
τοῦ, μόνος, νὰ ὑπερνικήσῃ τὴν φανταστικὴν δαιμονικὴν περιπλάνησίν του, οὔτε νὰ
ἐλπίζῃ ποτὲ τοῦτο. Διὰ τοῦτο πρόσεχε, νὰ μὴ ὑπερηφανεύεσαι κατὰ τὸ παράδειγµα
τοῦ ἀρχαίου Ἰσραήλ, διὰ νὰ μὴ παραδοθῇς εἰς τοὺς νοητοὺς ἐχθρούς σου. Ἐκεῖνος ὁ
Ἰσραήλ, ἐλευθερωθεὶς ἐκ παντοίων δεινῶν τῶν Αἰγυπτίων, ἐπροτίμησε νὰ ἀποκτή-
σῃ «χειροποίητα εἴδωλα». Ὡς «χειροποίητα εἴδωλα» νὰ ἐννοήσῃς τὸν ἀσθενῆ ἡμῶν
νοῦν· ὅστις καθ’ ὃν χρόνον ἐπικαλεῖται τὸν Ἰησοῦν Χριστὸν ἐναντίον τῶν πονηρῶν
πνευμάτων, εὐχερῶς ἀποδιώκει αὐτά, ἀλλ᾽ ὅταν βασίζεται ἀνοήτως μόνον εἰς τὴν
ἑαυτοῦ δύναμιν, πίπτει μὲ παράξενον πτῶσιν καὶ συντρίβεται».
25

ΣΥΖΗΤΗΣΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΥ ΜΕ ΙΟΥΔΑΙΟ
-ΙΟΥΔ. (Ἀπευθυνόμενος στὸν Μωαμεθανό): Καὶ πού νὰ ‘ξερες Μωαμεθανιστή,
ὅτι καὶ ὁ Ἰησοῦς, γιὰ τὸν ὁποῖο συζητᾶτε μὲ τὸν Ὀρθόδοξο, εἶναι κι αὐτὸς λαοπλάνος
καὶ ἔκανε τὸν ἑαυτό του ὡς Υἱὸ τοῦ Θεοῦ κι ὡς τὸν ἀναμενόμενο Μεσσία τῶν
Ἰουδαίων, καὶ τὸν ὁποῖο οἱ πατέρες μας τὸν σταύρωσαν μεταξὺ δύο κακούργων, οἱ
μαθητές Του κλέψανε τὸ νεκρὸ σῶμα Του καὶ εἶπαν κατόπιν ψευδῶς, ὅτι ἀναστήθηκε!
-ΟΡΘ.: Δὲν μοῦ λές, Ἰουδαίε, γιὰ ποιά μεγάλη ἀμαρτία τὸ Ἰουδαϊκὸ ἔθνος δύο
χιλιάδες ἔτη καὶ μέχρι σήμερα, εἶναι διασκορπισμένο καὶ καταδιωκόμενο σὲ ὅλα
τὰ ἔθνη; Γιατί πιὰ οὔτε προφῆτες στέλνει ὁ Θεὸς καὶ γιατί δὲν ἔχετε οὔτε κἂν
θυσιαστήριο;
-ΙΟΥΔ.: Ὁμολογῶ ὅτι δὲν γνωρίζω.
-ΟΡΘ.: Νὰ σοῦ τὸ πῶ ἐγῶ. Τὰ ἱερά σας βιβλία λένε: «Τάδε λέγει Κύριος· ἐπὶ ταῖς
τρισὶν ἀσεβείαις Ἰσραὴλ καὶ ἐπὶ ταῖς τέσσαρσιν οὐκ ἀποστραφήσομαι αὐτόν, ἀνθ᾿ ὧν
ἀπέδοντο ἀργυρίου δίκαιον καὶ πένητα ἕνεκεν ὑποδημάτων». (Μετάφρασις): «Αὐτὰ
λέει ὁ Κύριος· γιὰ τὶς τρεῖς ἀσέβειες τοῦ ἰσραηλιτικοῦ λαοῦ, καὶ μάλιστα τὴν τέταρτη,
δὲν θὰ ἀποσύρω τὴν ἐναντίον αὐτοῦ δίκαιη ἀπόφασή μου, διότι πούλησαν ἄνθρωπο
δίκαιο, ἐξ αἰτίας χρημάτων καὶ πτωχὸν γιὰ ἕνα ζευγάρι εὐτελῶν ὑποδημάτων»
(Ἀμώς Β΄,6).
Ὁ λαὸς τοῦ Ἰσραήλ τρεῖς μεγάλες ἁμαρτίες ἔκανε. Τὴν πώληση τοῦ Ἰωσὴφ στοὺς
Αἰγυπτίους, τὴν εἰδωλολατρία καὶ τὴν προφητοκτονία, γιὰ τὶς ὁποῖες τιμωρήθηκαν
πολύ. Ἡ μεγαλύτερη τιμωρία τους ἦταν ἡ αἰχμαλωσία ἑβδομήντα ἐτῶν στὴν
Βαβυλώνα, τὸ τέλος τῆς ὁποίας τὸ προανήγγειλαν οἱ προφῆτες. Κατὰ τὸ διάστημα
τῆς αἰχμαλωσίας αὐτῆς, ὁ Θεὸς δὲν δέχεται οὔτε τὶς νηστείες τους, οὔτε τὸ πένθος
τους: «ἐὰν νηστεύσητε ἢ κόψησθε ἐν ταῖς πέμπταις ἢ ἐν ταῖς ἑβδόμαις, καὶ ἰδοὺ
ἑβδομήκοντα ἔτη μὴ νηστείαν νενηστεύκατέ μοι; καὶ ἐὰν φάγητε ἢ πίητε, οὐχ ὑμεῖς
ἔσθετε καὶ πίνετε»;(Μετάφρασις): «ἐὰν νηστεύσετε, ἐὰν ἀρχίσετε καὶ συνεχίσετε
κοπετοὺς καὶ θρήνους κατὰ τὸν πέμπτον ἢ τὸν ἕβδομο μήνα, τί ἔχετε νὰ ὠφεληθῆτε;
Ἰδοὺ ἑβδομήκοντα ἔτη νηστεύσατε καὶ κόπτεσθε, ὄχι ὅμως γιὰ ἐμένα. Ὅταν πάλι
τρῶτε ἢ πίνετε, δὲν τρώτε καὶ δὲν πίνετε γιὰ τὸν ἑαυτό σας μόνο, λησμονῶντας
ἐμένα τὸν Θεό σας;» (Ζαχαρ. Ζ΄,5-6).
Ποιά, λοιπὸν, εἶναι ἡ τέταρτη ἁμαρτία, ἡ ὁποῖα εἶναι ἀνώτερη κι ἀπὸ τὴν
εἰδωλολατρία καὶ προφητοκτονία, καὶ ἡ ὁποῖα τιμωρεῖται δύο χιλιάδες ἔτη μέχρι
σήμερα, χωρὶς στὸ διάστημα αὐτὸ νὰ φανερωθεῖ προφήτης νὰ ἀναγγείλει τὸ τέλος
της, ἐνῶ οἱ σημερινοὶ Ἰουδαῖοι οὔτε προφῆτες σκότωσαν, οὔτε εἴδωλα προσκυνοῦν,
ἀλλὰ μᾶλλον εἶναι ζηλωτὲς μὲ τὶς πατρικές τους παραδόσεις; Εἶναι καὶ ἐπόμενο,
ὅπως τότε στὴν αἰχμαλωσία τῶν ἑβδομήντα ἐτῶν, δὲν δέχονταν ὁ Θεὸς τὶς νηστείες
αὐτῶν, ἔτσι καὶ κατὰ τὴν ἀτελείωτη αἰχμαλωσία τους δὲν δέχεται τὶς θυσίες καὶ
προσευχὲς τῶν Ἰουδαίων. «τί μοι πλῆθος τῶν θυσιῶν ὑμῶν; λέγει Κύριος· πλήρης εἰμὶ
26
ὁλοκαυτωμάτων κριῶν, καὶ στέαρ ἀρνῶν καὶ αἷμα ταύρων καὶ τράγων οὐ βούλομαι,
οὐδὲ ἂν ἔρχησθε ὀφθῆναι μοι. Τίς γὰρ ἐξεζήτησε ταῦτα ἐκ τῶν χειρῶν ὑμῶν; πατεῖν τὴν
αὐλήν μου οὐ προσθήσεσθαι· ἐὰν φέρητε σεμίδαλιν, μάταιον· θυμίαμα, βδέλυγμά μοί
ἐστι· τὰς νουμηνίας ὑμῶν καὶ τὰ σάββατα καὶ ἡμέραν μεγάλην οὐκ ἀνέχομαι· νηστείαν
καὶ ἀργίαν καὶ τὰς νουμηνίας ὑμῶν καὶ τὰς ἑορτὰς ὑμῶν μισεῖ ἡ ψυχή μου· ἐγενήθητέ
μοι εἰς πλησμονήν, οὐκέτι ἀνήσω τὰς ἁμαρτίας ὑμῶν. Ὅταν ἐκτείνητε τὰς χεῖρας
ὑμῶν πρός με, ἀποστρέψω τοὺς ὀφθαλμούς μου ἀφ᾿ ὑμῶν, καὶ ἐὰν πληθύνητε τὴν
δέησιν, οὐκ εἰσακούσομαι ὑμῶν· αἱ γὰρ χεῖρες ὑμῶν αἵματος πλήρεις». (Μετάφρασις):
«Τί νὰ τὸ κάνω ἐγὼ τὸ πλῆθος τῶν θυσιῶν σας; λέγει ὁ Κύριος· Εἶμαι γεμάτος καὶ
ἐχόρτασα ἀπὸ θυσίας ὁλοκαυτωμάτων κριῶν, ποὺ μοῦ προσφέρετε. Δὲν θέλω πλέον
οὔτε τὸ λίπος τῶν ἀμνῶν, οὔτε τὸ αἷμα τῶν ταύρων καὶ τῶν τράγων. Οὔτε θέλω νὰ
ἔρχεσθε κατὰ τὰς τρεῖς μεγάλας ἑορτὰς καὶ νὰ παρουσιάζεσθε ἐνώπιόν μου στὸν
ναὸν μὲ τὰς προσφορὰς καὶ τὰς θυσίας σας. Ποιός ἐζήτησεν αὐτὰ ἀπὸ τὰ χέρια
σας; Δὲν θὰ σᾶς ἐπιτρέψω, λοιπόν, νὰ πατήσετε τὴν αὐλὴν τοῦ ναοῦ μου. Ἐὰν μοῦ
προσφέρετε, διὰ τὸν τύπον μόνον, θυσίαν σιμιγδαλιοῦ, εἶναι ματαία καὶ ἄχρηστος
διὰ σᾶς αὐτὴ ἡ προσφορά. Καὶ αὐτὸ ἀκόμη τὸ εὐῶδες θυμίαμα εἶναι σιχαμερὸν εἰς
ἐμέ, ὅταν δὲν συνοδεύεται ἀπὸ καθαρότητα καρδίας. Δὲν θὰ ἀνεχθῶ πλέον τὴν
ἑορτὴν τῆς πρώτης ἑκάστου μηνός, οὐδὲ κἂν καὶ τὴν ἡμέραν τοῦ Σαββάτου, οὔτε
τὴν μεγάλην καὶ ἐπίσημον ἑορτὴν τοῦ Ἐξιλασμοῦ. Τὰς νηστείας σας καὶ τὰς ἀργίας
τῶν ἑορτῶν σας καὶ τὰς ἑορτὰς ἑκάστης πρώτης τοῦ μηνὸς καὶ τὰς ἄλλας ἑορτάς
σας ἀποστρέφεται ἡ ψυχή μου. Σᾶς ἐχόρτασα, μοῦ ἐκαθίσατε στὸ στομάχι, δὲν θὰ
ἀνεχθῶ πλέον τὰς ἁμαρτίας σας. Ὅταν ὑψώνετε ἱκετευτικὰ τὰς χείρας σας πρὸς
ἐμὲ καὶ ζητῆτε τὴν βοήθειάν μου, ἐγὼ θὰ γυρίζω ἀλλοῦ τὰ μάτια μου ἀπὸ σᾶς μὲ
ἀποστροφήν. Καὶ ἐὰν πολλαπλασιάσετε καὶ παρατείνετε τὰς δεήσεις σας, δὲν θὰ
σᾶς ἀκούσω, διότι τὰ χέρια σας εἶναι γεμάτα ἀπὸ αἵματα ἀθώων» (Ἡσ. Α΄,11-15).
-ΙΟΥΔ.: Καὶ ποιά εἶναι αὐτὴ ἡ ἁμαρτία μας, γιὰ τὴν ὁποῖα δὲν εἶναι δεκτὲς στὸν
Θεὸ οἱ θυσίες καὶ οἱ δεήσεις μας, ἡ πρωτομηνιὰ καὶ οἱ γιορτές μας;
-ΟΡΘ.: Ποιά ἄλλη ἀπὸ τὴν καταδίκη καὶ σταύρωση ἀπὸ τοὺς πατεράδες σας
τοῦ ἀναγγελομένου ἀπὸ τοὺς προφῆτες σας Μεσσία, ὁ ὁποῖος ἦταν ὁ Χριστός;
-ΙΟΥΔ.: Καὶ πῶς μπορεῖς νὰ μοῦ ἀποδείξεις, ὅτι ὁ Χριστὸς ἦταν ὁ προαγγελθεὶς
ἀπὸ τοὺς προφῆτας, Μεσσίας;
-ΟΡΘ.: Εὐκολότατα μέσα ἀπὸ τὰ ἱερὰ βιβλία σας. Ρώτα με κι ἐγὼ θὰ σοῦ
ἀπαντήσω.
-ΙΟΥΔ.: Εἴμαστε σύμφωνοι. Κι ἂς πάρουμε ὡς ἀρχὴ αὐτὸ ποὺ λένε τὰ βιβλία μας
γύρω ἀπὸ τὸν ἐρχομὸ τοῦ Μεσσία;
-ΟΡΘ.: Ἰδοῦ. «Καὶ ἔχθραν θήσω ἀνὰ μέσον σοῦ καὶ ἀνὰ μέσον τῆς γυναικὸς καὶ
ἀναμέσον τοῦ σπέρματός σου καὶ ἀναμέσον τοῦ σπέρματος αὐτῆς· αὐτός σου τηρήσει
κεφαλὴν καὶ σὺ τηρήσεις αὐτοῦ πτέρναν». (Μετάφρασις): «Θὰ θέσω δὲ ἄσβεστον
ἐχθρότητα μεταξὺ σοῦ καὶ τῆς γυναικός, μεταξὺ τῶν ἀπογόνων σου καὶ τῶν
ἀπογόνων αὐτῆς. Ἕνας δὲ ἀπόγονος τῆς γυναικὸς μόνης, αὐτὸς θὰ σοῦ συντρίψη
τὴν κεφαλὴν καὶ σὺ θὰ κεντήσης αὐτοῦ τὴν πτέρναν» (Γέν. γ´,15).
Ἐδῶ ὁ Θεὸς προαγγέλλει τὴν γέννηση τοῦ Μεσσία ἐκ τοῦ σπέρματος τῆς γυναικὸς
καὶ ὄχι ἀνδρός, προσημαίνοντας ἔτσι τὴν ὑπερφυσικὴ γέννησή του «ἐκ Πνεύματος
Ἁγίου καὶ τῆς Παρθένου ἄνευ ἀνδρός». Κι ἀλλοῦ λέει: «προφήτην ἀναστήσω αὐτοῖς
ἐκ τῶν ἀδελφῶν αὐτῶν, ὥσπερ σέ, καὶ δώσω τὰ ρήματα ἐν τῷ στόματι αὐτοῦ, καὶ
27
λαλήσει αὐτοῖς καθ᾿ ὅτι ἂν ἐντείλωμαι αὐτῷ· καὶ ὁ ἄνθρωπος, ὃς ἐὰν μὴ ἀκούσῃ
ὅσα ἂν λαλήσῃ ὁ προφήτης ἐκεῖνος ἐπὶ τῷ ὀνόματί μου, ἐγὼ ἐκδικήσω ἐξ αὐτοῦ».
(Μετάφρασις): «Διὰ τοῦτο θὰ ἀναδείξω ἕναν προφήτη ἐκ μέσου τῶν Ἰσραηλιτῶν
ὅμοιον μὲ σένα, θὰ βάλω τὰ λόγια μου στὸ στόμα του καὶ αὐτὸς θὰ ἀναγγέλλει σ᾽
εκείνους κάθε τι, τὸ ὁποῖο ἐγὼ θὰ δίνω σ᾽ αὐτὸν ὡς ἐντολή μου. Κάθε ἄνθρωπο, ὁ
ὁποῖος θὰ παρακούσει ὅσα θὰ πεῖ ὁ προφήτης ἐκεῖνος στὸ ὄνομά μου, ἐγὼ θὰ τὸν
τιμωρήσω» (Δευτ. ιη´,18-19).
Κι ἀλλοῦ λέει: «Ἰδοὺ ἡμέραι ἔρχονται, λέγει Κύριος, καὶ ἀναστήσω τῷ Δαυὶδ
ἀνατολὴν δικαίαν, καὶ βασιλεύσει βασιλεὺς καὶ συνήσει καὶ ποιήσει κρίμα καὶ
δικαιοσύνην ἐπὶ τῆς γῆς. Ἐν ταῖς ἡμέραις αὐτοῦ σωθήσεται Ἰούδας, καὶ Ἰσραὴλ
κατασκηνώσει πεποιθώς, καὶ τοῦτο τὸ ὄνομα αὐτοῦ, ὃ καλέσει αὐτὸν Κύριος
Ἰωσεδέκ». (Μετάφρασις): «Ἰδοὺ ἔρχονται μέρες, λέει ὁ Κύριος, κατὰ τὶς ὁποῖες ἐγὼ
θὰ φέρω καὶ θὰ ἀναδείξω στὴν οἰκογένεια τοῦ Δαβίδ βλαστὸν δίκαιον καὶ αὐτὸς θὰ
βασιλεύσει ὡς πραγματικὸς βασιλιάς. Θὰ γνωρίσει καὶ θὰ πραγματοποιήσει ὀρθὴ
κρίση καὶ δικαιοσύνη σὲ ὅλη τὴ γῆ. Κατὰ τὶς μέρες τοῦ βασιλιᾶ αὐτοῦ θὰ σωθοῦν
οἱ Ἰουδαίοι· καὶ ὁ Ἰσραηλιτικὸς λαὸς θὰ κατασκηνώσει ἀσφαλὴς καὶ ἥσυχος. Τοῦτο
εἶναι τὸ ὄνομα, τὸ ὁποῖο ὁ Κύριος θὰ δώσει σ᾽ αὐτόν· Ἰωσεδέκ, δηλαδὴ “Θεὸς
δικαιοσύνης”» (Ἱερεμ. κγ΄,5-6).
-ΙΟΥΔ.: Γράφουν τὰ βιβλία μας τὸν συγκεκριμένο καιρὸ ποὺ θὰ ἐρχόταν ὁ
Μεσσίας;
20. Ο ΧΡΟΝΟΣ ΤΗΣ ΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΟΥ ΜΕΣΣΙΑ
-ΟΡΘ.: Μάλιστα, λέει ὁ προφήτης Δανιήλ: «Σύ, βασιλεῦ, ἐθεώρεις, καὶ ἰδοὺ
εἰκὼν μία, μεγάλη ἡ εἰκὼν ἐκείνη, καὶ ἡ πρόσοψις αὐτῆς ὑπερφερής, ἑστῶσα πρὸ
προσώπου σου, καὶ ἡ ὅρασις αὐτῆς φοβερά· εἰκών, ἧς ἡ κεφαλὴ χρυσίου χρηστοῦ, αἱ
χεῖρες καὶ τὸ στῆθος καὶ οἱ βραχίονες αὐτῆς ἀργυροῖ, ἡ κοιλία καὶ οἱ μηροὶ χαλκοῖ,
αἱ κνῆμαι σιδηραῖ, οἱ πόδες μέρος τι σιδηροῦν καὶ μέρος τι ὀστράκινον· ἐθεώρεις
ἕως οὗ ἐτμήθη λίθος ἐξ ὄρους ἄνευ χειρῶν καὶ ἐπάταξε τὴν εἰκόνα ἐπὶ τοὺς πόδας
τοὺς σιδηροὺς καὶ ὀστρακίνους καὶ ἐλέπτυνεν αὐτοὺς εἰς τέλος. τότε ἐλεπτύνθησαν
εἰς ἅπαξ τὸ ὄστρακον, ὁ σίδηρος, ὁ χαλκός, ὁ ἄργυρος, ὁ χρυσός, καὶ ἐγένετο ὡσεὶ
κονιορτὸς ἀπὸ ἅλωνος θερινῆς· καὶ ἐξῇρεν αὐτὰ τὸ πλῆθος τοῦ πνεύματος, καὶ τόπος
οὐχ εὑρέθη αὐτοῖς· καὶ ὁ λίθος ὁ πατάξας τὴν εἰκόνα ἐγενήθη ὄρος μέγα καὶ ἐπλήρωσε
πᾶσαν τὴν γῆν. τοῦτό ἐστι τὸ ἐνύπνιον καὶ τὴν σύγκρισιν αὐτοῦ ἐροῦμεν ἐνώπιον τοῦ
βασιλέως. σύ, βασιλεῦ, βασιλεὺς βασιλέων, ᾧ ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ βασιλείαν ἰσχυρὰν
καὶ κραταιὰν καὶ ἔντιμον ἔδωκεν, ἐν παντὶ τόπῳ, ὅπου κατοικοῦσιν οἱ υἱοὶ τῶν
ἀνθρώπων, θηρία τε ἁγροῦ καὶ πετεινὰ οὐρανοῦ καὶ ἰχθύας τῆς θαλάσσης ἔδωκεν
ἐν τῇ χειρί σου καὶ κατέστησέ σε κύριον πάντων, σὺ εἶ ἡ κεφαλὴ ἡ χρυσῆ. καὶ ὀπίσω
σου ἀναστήσεται βασιλεία ἑτέρα ἥττων σου καὶ βασιλεία τρίτη, ἥτις ἐστὶν ὁ χαλκός,
ἣ κυριεύσει πάσης τῆς γῆς. καὶ βασιλεία τετάρτη, ἥτις ἔσται ἰσχυρὰ ὡς σίδηρος· ὃν
τρόπον ὁ σίδηρος λεπτύνει καὶ δαμάζει πάντα, οὕτως πάντα λεπτυνεῖ καὶ δαμάσει.
καὶ ὅτι εἶδες τοὺς πόδας καὶ τοὺς δακτύλους μέρος μέν τι ὀστράκινον μέρος δέ τι
σιδηροῦν, βασιλεία διῃρημένη ἔσται, καὶ ἀπὸ τῆς ῥίζης τῆς σιδηρᾶς ἔσται ἐν αὐτῇ, ὃν
τρόπον εἶδες τὸν σίδηρον ἀναμεμειγμένον τῷ ὀστράκῳ· καὶ οἱ δάκτυλοι τῶν ποδῶν
μέρος μέν τι σιδηροῦν μέρος δέ τι ὀστράκινον, μέρος τι τῆς βασιλείας ἔσται ἰσχυρὸν καὶ
ἀπ᾿ αὐτῆς ἔσται συντριβόμενον. ὅτι εἶδες τὸν σίδηρον ἀναμεμειγμένον τῷ ὀστράκῳ,
28
συμμειγεῖς ἔσονται ἐν σπέρματι ἀνθρώπων καὶ οὐκ ἔσονται προσκολλώμενοι οὗτος
μετὰ τούτου, καθὼς ὁ σίδηρος οὐκ ἀναμείγνυται μετὰ τοῦ ὀστράκου. καὶ ἐν ταῖς
ἡμέραις τῶν βασιλέων ἐκείνων ἀναστήσει ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ βασιλείαν, ἥτις εἰς
τοὺς αἰῶνας οὐ διαφθαρήσεται, καὶ ἡ βασιλεία αὐτοῦ λαῷ ἑτέρῳ οὐχ ὑπολειφθήσεται·
λεπτυνεῖ καὶ λικμήσει πάσας τὰς βασιλείας, καὶ αὐτὴ ἀναστήσεται εἰς τοὺς αἰῶνας.
ὃν τρόπον εἶδες ὅτι ἀπὸ ὄρους ἐτμήθη λίθος ἄνευ χειρῶν καὶ ἐλέπτυνε τὸ ὄστρακον,
τὸν σίδηρον, τὸν χαλκόν, τὸν ἄργυρον, τὸν χρυσόν, ὁ Θεὸς ὁ μέγας ἐγνώρισε τῷ
βασιλεῖ ἃ δεῖ γενέσθαι μετὰ ταῦτα, καὶ ἀληθινὸν τὸ ἐνύπνιον, καὶ πιστὴ ἡ σύγκρισις
αὐτοῦ». (Μετάφρασις): «Σύ, λοιπόν, βασιλεύ, ἔβλεπες καὶ ἰδοὺ μπροστά σου ἕνα
μεγάλο ἄγαλμα. Ἡ ὄψη αὐτοῦ ἦταν ἔξοχος καὶ ὑπερήφανος. Τὸ ἄγαλμα στέκονταν
ὄρθιο ἐνώπιόν σου καὶ ἡ ἐμφάνισή του προξενοῦσε φόβο. Τὸ κεφάλι αὐτοῦ τοῦ
ἀγάλματος ἦταν ἀπὸ καθαρὸ χρυσό, τὰ χέρια καὶ τὸ στήθος καὶ οἱ βραχίονές του
ἦταν ἀργυρά. Ἡ κοιλιὰ καὶ οἱ μηροὶ ἦταν χάλκινοι, οἱ κνήμες του ἦταν σιδερένιες.
Τὰ πόδια του ἦταν ἐν μέρει σιδερένια καὶ ἐν μέρει πήλινα. Ἔβλεπες κατάπληκτος,
βασιλιά, τὸ ἄγαλμα αὐτό, μέχρι ποὺ ἀποκόπηκε, χωρὶς τὴν ἐπέμβαση ἀνθρώπινου
χεριοῦ, ἕνας λίθος ἀπὸ ὄρος. Κτύπησε τὸ ἄγαλμα αὐτὸ στὰ πόδια τὰ σιδερένια καὶ
τὰ πήλινα καὶ τὸ συνέτριψε ἐξ ὁλοκλήρου. Τότε συντρίφτηκαν μὲ μία μαζὶ μὲ τὰ
σιδερένια καὶ πήλινα πόδια ὁ χαλκός, ὁ ἄργυρος καὶ ὁ χρυσὸς τοῦ ἀγάλματος καὶ
ἔγιναν κονιορτός, σὰν τὸν κονιορτὸ τοῦ ἀλωνιοῦ κατὰ τὸ θέρος. Ἰσχυρὸς ἄνεμος
διεσκόρπισε τὸν κονιορτό, χωρὶς ν᾽ ἀφήσει οὔτε ἴχνος ἀπὸ αὐτά. Ὁ λίθος ἐκείνος,
ποὺ κτύπησε τὸ ἄγαλμα, ἔγινε μεγάλο ὄρος καὶ γέμισε ὅλη τὴν γῆ.
Ἰδού, βασιλιά, ποίο ἦταν τὸ ὄνειρό σου. Θὰ ποῦμε τώρα ἐνώπιον τοῦ βασιλιᾶ
καὶ τὴν ἑρμηνεία του. Σύ, βασιλιά, ὁ βασιλιὰς τῶν βασιλέων, σὺ εἶσαι ἐκείνος,
στὸν ὁποῖο παρέδωσε ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ βασιλεία ἰσχυρή, κραταιή, ἔνδοξη καὶ
τιμημένη. Καὶ ἔτσι βασιλεύεις σὲ κάθε περιοχή, ὅπου κατοικοῦν ἄνθρωποι καὶ
θηρία τῆς ὑπαίθρου, πτηνὰ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἰχθύες τῆς θαλάσσης. Στὰ χέρια τὰ
δικά σου παρέδωσε αὐτὰ ὁ Θεὸς καὶ σὲ κατέστησε κύριο ὅλων αὐτῶν. Λοιπόν,
βασιλιά, σὺ εἶσαι ἡ χρυσὴ κεφαλὴ τοῦ ἀγάλματος.
Ἔπειτα ἀπὸ σένα θὰ φανεῖ μία βασιλεία μικρότερη ἀπὸ τὴν δική σου καὶ ἔπειτα
ἀπὸ αὐτὴν θὰ ἔλθει τρίτη βασιλεία, ἡ ὁποία συμβολίζεται μὲ τὸν χαλκὸν τοῦ
ἀγάλματος καὶ θὰ ἐπεκτείνει τὴν κυριαρχία της ἐπὶ ὅλης τῆς γῆς. Ἔπειτα ἀπὸ
αὐτὴν θὰ ἔλθει τέταρτη βασιλεία, ἡ ὁποία θὰ εἶναι ἰσχυρὴ ὅπως ὁ σίδηρος. Ὅπως
ὁ σίδηρος συντρίβει καὶ δαμάζει τὰ πάντα, ἔτσι καὶ ἡ βασιλεία αὐτὴ θὰ συντρίψει
καὶ θὰ ὑποτάξει τοὺς πάντες ὑπὸ τὴν κυριαρχία της. Εἶδες τὰ πόδια καὶ τὰ δάκτυλα
τοῦ ἀγάλματος, νὰ εἶναι ἐν μέρει πήλινα καὶ ἐν μέρει σιδερένια. Τοῦτο σημαίνει,
ὅτι ἡ βασιλεία αὐτὴ δὲν θὰ ἔχει ἑνότητα, ἀλλὰ θὰ εἶναι διαιρεμένη. Καὶ σ᾽ αὐτὴν
τὴν βάση της ὡς σίδηρος θὰ ὑπάρχει ἡ διαίρεση καὶ ὄχι ἡ συνοχή, ὅπως εἶδες τὸν
σίδηρο καὶ τὸν πηλὸ ὄχι συγκολλημένα σ᾽ ἕνα σῶμα, ἀλλὰ ἀναμεμιγμένα χωρὶς
συνοχὴ μεταξύ τους. Τὰ δάκτυλα τῶν ποδιῶν ἦταν ἐν μέρει σιδερένια καὶ ἐν μέρει
πήλινα. Αὐτὸ σημαίνει ὅτι τμήμα τι τῆς βασιλείας αὐτῆς θὰ εἶναι ἰσχυρό, ἐνῶ τὸ
ἄλλο τμῆμα θὰ εἶναι εὔθραυστο. Εἶδες τὸν σίδηρο ἀνακατωμένο μὲ τὸν πηλό.
Αὐτὸ σημαίνει, ὅτι ἀνακατεμένοι θὰ εἶναι οἱ λαοί, ποὺ θὰ ἀποτελοῦν αὐτὴν τὴν
βασιλεία. Δὲν θὰ ἔχουν στενὸ σύνδεσμο ὁ ἕνας μὲ τὸν ἄλλο, ὥστε νὰ ἀποτελοῦν
μία ἑνότητα. Θὰ εἶναι, ὅπως ὁ σίδηρος, ποὺ δὲν ἀναμιγνύεται μὲ τὸν πηλὸ καὶ
δὲν ἀποτελεῖ ἀδιάσπαστη ἑνότητα. Κατὰ τὴν ἐποχὴν τῶν βασιλέων τῆς τετάρτης
29
βασιλείας, ὁ Θεὸς τοῦ οὐρανοῦ θὰ ἀναδείξει μία ἄλλη βασιλεία, ἡ ὁποία στοὺς
αἰῶνες τῶν αἰώνων δὲν θὰ καταστραφεῖ. Καὶ ἔτσι ἡ βασιλεία αὐτὴ τοῦ Θεοῦ δὲν θὰ
λείψει, δὲν θὰ δώσει τόπο σὲ ἄλλη βασιλεία. Θὰ συντρίψει καὶ θὰ θρυμματίσει καὶ
θὰ λιχνίσει ὅλες τὶς ἄλλες βασιλείες· καὶ αὐτὴ θὰ ὑψωθεῖ, θὰ ἐκταθεῖ καὶ θὰ ὑπάρχει
στοὺς αἰῶνες τῶν αἰώνων. Ὅπως εἶδες, βασιλιά, ὅτι δηλαδὴ χωρὶς τὴν ἐπέμβαση
ἀνθρώπινου χεριοῦ κόπηκε ἕνας λίθος ἀπὸ ὄρος καὶ συνέτριψε τὸν πηλό, τὸν
σίδηρο, τὸν χαλκό, τὸν ἄργυρο καὶ τὸν χρυσό, ἔτσι ὁ μέγας Θεὸς ἀποκάλυψε στὸν
βασιλιὰ τὸν Ναβουχοδονόσορα, τί θὰ γίνει στὸ μέλλον σχετικὰ μὲ τὶς διάφορες
βασιλεῖες. Τὸ ὄνειρο εἶναι ἀληθινὸ καὶ ἡ ἑρμηνεία αὐτοῦ πιστὴ καὶ ἀκριβῆς» (Δαν.
β΄,31-45).
-ΙΟΥΔ.: Καὶ πραγματοποιήθηκε τὸ ἐνύπνιο, τὸ ὄνειρο δηλαδή, αὐτό;
-ΟΡΘ.: Μάλιστα. Ἀπὸ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη μέχρι σήμερα εἶναι δυόμιση χιλιάδες
χρόνια περίπου. Μποροῦμε λοιπὸν ἐμεῖς νὰ ἐξετάσουμε ἱστορικὰ ἐὰν ἐπαληθεύθηκε
καὶ ἰδοὺ πῶς!
Ἡ χρυσὴ κεφαλὴ ἦταν ἡ βασιλεία τῶν Βαβυλωνίων. Τὸν Ναβουχοδονόσορα τὸν
διαδέχθηκε ὁ γιός του Βαλτάσαρ, ὁ ὁποῖος δολοφονήθηκε νύχτα καὶ τὴν βασιλεία
ἀνέλαβε ὁ Δαρείος, Μῆδος ἢ Πέρσης, διότι τὴν βασιλεία τῶν Μήδων, παρέλαβαν
οἱ Πέρσες. Ἡ βασιλεία τῶν Περσῶν εἰκονίζεται στὸ ὄνειρο μὲ τὸ ἀργυρὸ στήθος
καὶ τὰ ἀργυρὰ χέρια, καὶ εἶναι ἡ δεύτερη βασιλεία. Ἡ τρίτη, ἀπὸ χαλκό, ποὺ θὰ
κυριεύσει ὅλη τὴν γή, εἶναι ἡ Ἑλληνικὴ μὲ τὸν Μέγα Ἀλέξανδρο, ὁ ὁποῖος νίκησε
τοὺς Πέρσες καὶ ὑπέτεξε τὴν Ἀσία, τὴν Ἑλλάδα στὴν Εὐρώπη καὶ τὴν βόρεια
Ἀφρικὴ. Ἡ τέταρτη βασιλεία, ἡ «σιδηρᾶ», εἶναι τῶν σιδηρόφρακτων Ρωμαίων, ἡ
ὁποία σύμφωνα μὲ τὴν ἱστορία ἦταν διαιρεμένη.
Ἐπὶ μοναρχίας τοῦ Αὐγούστου, γεννήθηκε ὁ Μεσσίας, ὅπως λέει τὸ «ἐνύπνιο»,
διότι σ’ ἐκείνες τὶς μέρες, θὰ ἀναστήσει ὁ Θεὸς τὴν βασιλεία τοῦ οὐρανοῦ, ἡ ὁποία
δὲν θὰ φθαρεῖ πλέον σ’ ὅλους τοὺς αἰῶνες, ἡ πνευματικὴ βασιλεία τοῦ Χριστοῦ,
ἡ ὁποία ἀποκόπηκε σὰν πέτρα χωρὶς χέρια, δηλαδὴ χωρὶς ἀνθρώπινη δύναμη, καὶ
κατασυνέτριψε ὅλες τὶς ἄλλες βασιλεῖες· κι αὐτὴ ἀπὸ μικρὴ πέτρα γίνεται μεγάλο
βουνὸ καὶ γέμισε ὅλη τὴν γῆ.
-ΙΟΥΔ.: Πόσο, Θεέ μου, φανερὴ εἶναι αὐτὴ ἡ προφητεία! Κι ὅμως ἐμεῖς οὐδέποτε
δώσαμε προσοχὴ σ’ αὐτήν.
-ΟΡΘ.: Ὑπομονὴ καὶ θὰ δεῖς κι ἄλλα πιὸ φανερά. Ἰδοῦ τὶ λέει ὁ Δανιήλ:
«Ἑβδομήκοντα ἑβδομάδες συνετμήθησαν ἐπὶ τὸν λαόν σου καὶ ἐπὶ τὴν πόλιν τὴν
ἁγίαν σου τοῦ συντελεσθῆναι ἁμαρτίαν καὶ τοῦ σφραγίσαι ἁμαρτίας καὶ ἀπαλεῖψαι
τὰς ἀνομίας καὶ τοῦ ἐξιλάσασθαι ἀδικίας καὶ τοῦ ἀγαγεῖν δικαιοσύνην αἰώνιον καὶ
τοῦ σφραγίσαι ὅρασιν καὶ προφήτην καὶ τοῦ χρῖσαι ἅγιον ἁγίων. καὶ γνώσῃ καὶ
συνήσεις· ἀπὸ ἐξόδου λόγου τοῦ ἀποκριθῆναι καὶ τοῦ οἰκοδομῆσαι Ἱερουσαλὴμ ἕως
χριστοῦ ἡγουμένου ἑβδομάδες ἑπτὰ καὶ ἑβδομάδες ἑξηκονταδύο· καὶ ἐπιστρέψει καὶ
οἰκοδομηθήσεται πλατεῖα καὶ τεῖχος, καὶ ἐκκενωθήσονται οἱ καιροί. Καὶ μετὰ τὰς
ἑβδομάδας τὰς ἑξηκονταδύο ἐξολοθρευθήσεται χρῖσμα, καὶ κρίμα οὐκ ἔστιν ἐν αὐτῷ·
καὶ τὴν πόλιν καὶ τὸ ἅγιον διαφθερεῖ σὺν τῷ ἡγουμένῳ τῷ ἐρχομένῳ καὶ ἐκκοπήσονται
ἐν κατακλυσμῷ, καὶ ἕως τέλους πολέμου συντετμημένου τάξει ἀφανισμοῖς.
Καὶ δυναμώσει διαθήκην πολλοῖς, ἑβδομὰς μία· καὶ ἐν τῷ ἡμίσει τῆς ἑβδομάδος
ἀρθήσεταί μου θυσία καὶ σπονδή, καὶ ἐπὶ τὸ ἱερὸν βδέλυγμα τῶν ἐρημώσεων, καὶ ἕως
τῆς συντελείας καιροῦ συντέλεια δοθήσεται ἐπὶ τὴν ἐρήμωσιν» (Μετάφρασις): «Εἰς
30
ἑβδομήκοντα ἑβδομάδες ἐτῶν περιορίστηκαν οἱ συμφορὲς καὶ οἱ θλίψεις τοῦ λαοῦ
σου καὶ τῆς ἁγίας σου πόλεως τῆς Ἱερουσαλήμ, γιὰ νὰ τεθεῖ τέρμα στὶς ἁμαρτίες
σας, γιὰ νὰ τεθεῖ σφραγίδα τέρματος στὴν ἁμαρτία, γιὰ νὰ ἐξαλειφθοῦν ὅλες οἱ
παρανομίες τῶν ἀνθρώπων, γιὰ νὰ ἐξιλεωθοῦν ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ οἱ ἀδικίες καὶ
νὰ ἀποκατασταθεῖ αἰώνια δικαιοσύνη, καὶ γιὰ νὰ τεθεῖ τέρμα καὶ σφραγίδα πλέον
σὲ κάθε χριστολογικὴ προφητεία, σὲ κάθε χριστολογικὸ προφήτη, διότι τότε θὰ
χρισθεῖ προφήτης ὁ ἁγιώτατος ἀπὸ ὅλους τοὺς προφῆτες.
Μάθε καὶ κατανόησε καλά, ὅτι ἀπὸ τὴν ἡμέρα ποὺ θὰ ἐκδοθεῖ διάταγμα γιὰ τὴν
ἀνοικοδόμηση τῆς Ἱερουσαλήμ, μέχρι τῆς ἡμέρας ποὺ θὰ ἐμφανισθεῖ ὁ ἄρχων, ὁ
ὁποῖος θὰ ἔχει χρισθεῖ ἀπὸ ἐμένα, θὰ περάσουν ἑπτὰ ἑβδομάδες ἐτὼν καὶ ἄλλες
ἐξήντα δύο ἑβδομάδες ἐτών. Μετὰ τὶς πρῶτες ἑπτὰ ἑβδομάδες θὰ ἐπιστρέψουν οἱ
Ἰουδαίοι αἰχμάλωτοι καὶ θὰ ἀνοικοδομηθεῖ ἡ πλατεία καὶ τὸ τείχος τῆς πόλεως καὶ
θὰ πραγματοποιηθοῦν ἔτσι οἱ πρῶτοι καιροί.
Μετὰ δὲ τὴν παρέλευση τῶν ἐξήντα δύο ἑβδομάδων ἐτών, θὰ θανατωθεῖ ὁ Χριστός
Κυρίου, ὁ Σωτήρ, χωρίς νὰ ὑπάρχη καμμία ἀπολύτως ἁμαρτία καὶ αἰτία θανάτου γι᾽
αὐτόν. Ἡ πόλη τῆς Ἱερουσαλὴμ καὶ ὁ ἅγιος ναὸς θὰ καταστραφοῦν μαζὶ μὲ τοὺς
ἡγουμένους, τοὺς ἄρχοντες τῆς ἐποχῆς ἐκείνης. Οἱ κάτοικοι θὰ κατακλυσθοῦν ἀπὸ
συμφορὲς καὶ ἕνας ξένος λαὸς θὰ ἀναλάβει πόλεμο κατὰ τοῦ Ἰσραήλ, μέχρι τέλους
τοῦ πολέμου θὰ ἐπιφέρει φοβερὲς καταστροφὲς καὶ τρομεροὺς ἀφανισμούς.
Κατὰ μία ἑβδομάδα ἐτῶν ὁ Χριστὸς θὰ συνάψει καὶ θὰ καταστήσει ἰσχυρὴ καὶ
ἔγκυρη μία νέα διαθήκη. Κατὰ τὸ μέσον τῆς ἑβδομάδας αὐτῆς, ποὺ θὰ προσφερθεῖ
ἡ μεγάλη θυσία τοῦ λυτρωτοῦ Χριστοῦ, θὰ τεθεῖ ὁριστικὸ πλέον τέρμα στὶς παλαιὲς
θυσίες καὶ σπονδές. Στὸν ναό μου καὶ τὸν λαὸ τοῦ Ἰσραήλ, θὰ εἰσέλθουν βδελυρὲς
δυνάμεις καταστροφῆς καὶ ἐρημώσεως. Τέρμα στὴν καταστροφὴ θὰ τεθεῖ ὅταν
συμπληρωθεῖ ὁ ὁρισμένος χρόνος» (Δαν. θ΄,24-27).
Πρόσεξε τώρα Ἰουδαῖε. Τὸ διάταγμα τῆς ἀνοικοδομήσεως τῶν τειχῶν τῆς
Ἱερουσαλήμ, ἐκδόθηκε τὸ 453 π.Χ. ὅταν στάλθηκε ὁ Νεεμίας ἐπὶ Ἀρταξέρξη τοῦ
μακρόχειρου καὶ ἀνοικοδόμησε τὰ τείχη. Ἀν στὰ 453 χρόνια προστεθοῦν καὶ
τὰ τριάντα ἔτη τοῦ Χριστοῦ, ἔχουμε 483 χρόνια· ἐὰν δὲ προσθέσουμε καὶ τὴν
ἐξαιρούμενη μία ἑβδομάδα στὸ μέσον τῆς ὁποίας θὰ πάψει κάθε θυσία καὶ προσφορὰ
διὰ τῆς θυσίας στὸν σταυρό, ἔχουμε συνολικὰ 490 χρόνια. Ἐὰν λάβουμε ὑπόψιν
ὅτι κατὰ τὴν Ἁγία Γραφὴ ἡ μία ἑβδομάδα ἀναλογεῖ σὲ ἑφτὰ χρόνια, τότε ἔχουμε
ἑβδομήντα ἑβδομάδες· πρὸς ἑφτά, μᾶς κάνουν 490 χρόνια ἀπὸ τὴν ἀνοικοδόμηση
τῶν τειχῶν τῆς Ἱερουσαλὴμ μετὰ τὰ ὁποία ἦρθε ὁ Μεσσίας ποὺ περιμέναμε.
Ἰδοὺ δὲ, κι ἄλλη πιὸ φανερὴ ἀπόδειξη. «Οὐκ ἐκλείψει ἄρχων ἐξ Ἰούδα, καὶ
ἡγούμενος ἐκ τῶν μηρῶν αὐτοῦ, ἕως ἂν ἔλθη ὧ ἀπόκειται καὶ αὐτὸς προσδοκία ἐθνῶν».
(Μετάφρασις): «Δὲν θὰ λείψει ἄρχοντας ἀπὸ τὴν φυλὴν Ἰούδα καὶ ἀρχηγὸς ἀπὸ
τοὺς ἀπογόνους του, μέχρις ὅτου ἔλθει ἐκεῖνος, στὰ χέρια τοῦ ὁποίου ἀπόκεινται
οἱ ἐξουσίες. Αὐτὸς θὰ εἶναι ἡ ἐλπίδα καὶ ἡ προσμονὴ τῶν λαῶν, ὁ Μεσσίας» (Γεν.
μθ΄,10).
Ἀπὸ τὴν ἱστορία μαθαίνουμε, ὅτι «ἐκλιπούσης τῆς δυναστείας ἐκ τῆς φυλῆς τοῦ
Ἰσραήλ» καὶ κατὰ τὴν ἡγεμονία τοῦ Ρωμαίου Ποντίου Πιλάτου, ἦρθε ὁ Χριστός.
-ΙΟΥΔ. (Ἔκπληκτος): Αὐτὲς οἱ προφητεῖες εἶναι αὐταπόδεικτες, ἀληθινὲς
ἀποδείξεις ἀπὸ μόνες τους δηλαδή. Γιατί ἐμεῖς τόσο πολὺ τυφλωθήκαμε καὶ δὲν τὶς
καταλαβαίνουμε; Κι ἀπὸ ποιά φυλὴ θὰ καταγόταν;
συνεχίζεται
31
 Ἅγιος Εἰρηναῖος Ἐπίσκοπος Λυώνος
Ὑπὸ Σπυρίδωνος Βλάντη, θεολόγου
Βιογραφικό
Πατρίδα τοῦ Ἁγίου Εἰρηναίου ἦταν μᾶλλον ἡ Σμύρνη τῆς Μικρᾶς Ἀσίας. Γεννήθηκε τὸ 140
καὶ ἦταν καὶ μαθητὴς τοῦ Ἁγίου Πολυκάρπου Ἐπισκόπου Σμύρνης. Ἡ πόλη Λυὼν τῆς Γαλλίας
ἦταν ἀποικία τῆς Σμύρνης καὶ ἡ Σμύρνη ἦταν Μητρόπολή της καὶ τὴν ἐποχὴ ἐκείνη πολλοὶ
ἔφευγαν ἀπὸ τὴν Μητρόπολη καὶ πήγαιναν στὴν ἀποικία.
Ἔτσι, λοιπόν, καὶ ὁ Ἅγιος Εἰρηναῖος ἔφυγε ἀπὸ τὴν Σμύρνη μὲ πολλοὺς ἄλλους Μικρασιάτες
καὶ πῆγε στὴν Λυὼν ὡς πρεσβύτερος. Τὸ 177 περίπου ἐμαρτύρησε ὁ Ἐπίσκοπος Λυώνος Ποθεινὸς
καὶ τότε ὁ Εἰρηναῖος ἀνέλαβε Ἐπίσκοπος τῆς πόλεως Λυώνος ἢ Λουγδούνων. Σὰν Ἐπίσκοπος
διακρίθηκε γιὰ τὴν προσπάθειά του γιὰ τὴν διάδοση τοῦ χριστιανισμοῦ στοὺς εἰδωλολάτρες
ἀλλὰ καὶ τὴν καταπολέμηση τῶν αἱρέσεων καὶ κυρίως τῆς αἱρέσεως τῶν Γνωστικῶν. Προσπαθεῖ
νὰ θεολογήσει χωρὶς τὴν βοήθεια τῆς Φιλοσοφίας ἀλλὰ μὲ βάση τὴν Ἱερὰ Παράδοση, τὴν ὁποία
γνωρίζει εἰς βάθος καὶ τονίζει συνέχεια τὴν σπουδαιότητά της γιὰ τὴν Ἐκκλησία. Ἐμαρτύρησε
τὸ 202 στοὺς διωγμοὺς τοῦ Σεβήρου καὶ ἡ Ἐκκλησία τιμᾶ τὴν μνήμη του στὶς 23 Αὐγούστου.
Συγγραφικὸ ἔργο
Δύο εἶναι τὰ ἔργα του ποὺ ἔχουν σωθεῖ μέχρι σήμερα καὶ αὐτὰ ὄχι στὰ Ἑλληνικά, λόγω τῶν
σφοδρῶν διωγμῶν.
1. «Ἔλεγχος καὶ ἀνατροπὴ τῆς ψευδωνύμου γνώσεως» στὰ Λατινικά.
2. «Ἐπίδειξις τοῦ ἀποστολικοῦ κηρύγματος» ποὺ σώζεται στὰ Ἀρμενικά.
Στὸ πρῶτο του ἔργο ἀναιρεῖ τὴν αἵρεση τῶν Γνωστικῶν, ἡ ὁποῖα τὰ χρόνια ἐκεῖνα εἶχε
32
πάρει τεράστιες διαστάσεις, καὶ ὑπονόμευε τὴν χριστιανικὴ πίστη. Ἀρχικὰ ὁ Ἅγιος ἐκδηλώνει
τὴν στενοχώρια του καὶ τὴν θλίψη του διότι οἱ Χριστιανοὶ παρασύρονται ἀπὸ τοὺς αἱρετικοὺς
ἀπὸ ἄγνοια. Ἀναιρεῖ μία-μία τὶς Γνωστικὲς κακοδοξίες καὶ ἐν συνεχείᾳ ἐκθέτει τὴν Χριστιανικὴ
διδασκαλία γιὰ νὰ μποροῦν νὰ διακρίνουν οἱ ἀναγνῶστες εὔκολα τὸ ὀρθόδοξο ἀπὸ τὸ αἱρετικό.
Στὸ δεύτερο ἔργο του ὁ Ἅγιος προβαίνει στὴν ἔκθεση τῆς Χριστιανικῆς Διδασκαλίας. Στὸ
ἔργο του αὐτὸ ὁμιλεῖ περὶ τῆς δημιουργίας, περὶ τῆς ἐνανθρωπήσεως, καὶ τοῦ λυτρωτικοῦ ἔργου
τῆς Ἐκκλησίας. Τὸ ἔργο αὐτὸ εἶναι ἡ πρώτη Δογματικὴ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας καὶ προσπαθεῖ
νὰ διατυπώσει τὴν Διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας μὲ βάση τὴν Ἁγία Γραφῆ καὶ τὴν Ἱερὰ Παράδοση.
Θεολογία Ἁγίου Εἰρηναίου
Περὶ Ἱερᾶς Παραδόσεως
Ὁ Ἅγιος Εἰρηναῖος πιστεύει καὶ διδάσκει ὅτι ὅλη ἡ ἀλήθεια τῆς θεολογίας καὶ τῆς
ἀποκαλύψεως ὑπάρχει στὴν Ἱερὰ Παράδοση. Ὑποτιμᾶ τὴν φιλοσοφία, ἡ ὁποία ὁδηγεῖ γι᾽ αὐτὸν
στὶς αἱρέσεις, γι᾽ αὐτὸ καὶ δὲν τὴν θεωρεῖ ἀναγκαία. Γιὰ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο ἡ Ἱερὰ Παράδοση
εἶναι πηγὴ τῆς πίστεως καὶ διασώζεται μόνο μέσα στὴν Ἐκκλησία. Παράδοση εἶναι τὸ σύνολο
τῆς Χριστιανικῆς Διδασκαλίας ἡ ὁποία διασώζεται εἴτε ἐγγράφως εἴτε ἀγράφως. Ἡ Ἱερὰ
Παράδοση ἀποτελεῖ τὸ θεμέλιον τῆς Ἐκκλησίας καὶ δόθηκε ἀπὸ τὸν Χριστὸ στοὺς Μαθητές
του καὶ ἀπὸ αὐτοὺς δόθηκε στὴν Ἐκκλησία, ἡ ὁποία τὴν φυλάττει πιστῶς.
Ἡ γραπτὴ Ἱερὰ Παράδοση ποὺ εἶναι ἡ Ἁγία Γραφή εἶναι ἰσόκυρη μὲ τὴν ἄγραφη. Ἡ
Παράδοση εἶναι κανόνας καὶ τὸ κριτήριο τῆς Ἐκκλησίας· εἶναι ζωντανὸς ὀργανισμός, εἶναι ὅλη
ἡ Ἀλήθεια καὶ μόνο ἡ Ἀλήθεια, εἶναι Μία καὶ δὲν μπορεῖ νὰ τεμαχιστεῖ. Ἀπὸ τὴν στιγμὴ ποὺ
παραμορφώνεται παύει νὰ εἶναι ἡ Ἀλήθεια. Χωρὶς τὸν Ἐπίσκοπο καὶ τὴν Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ
δὲν ὑπάρχει ἡ Παράδοση. Ἡ Ἀλήθεια διαφυλάσσεται μόνο μέσα στὴν Ἐκκλησία ἡ ὁποία εἶναι
μία καὶ τὰ μέλη της συνιστοῦν ἕνα Σῶμα. Ἡ Παράδοση περικλείει ὅλες τὶς θεολογικὲς ἀρχές, οἱ
ὁποῖες διέπουν τὴν Διδασκαλία τῆς Ἐκκλησίας.
Περὶ Ἁγίας Γραφῆς
Ὁ Ἅγιος Εἰρηναῖος ὑπερασπίζεται καὶ τὸ κῦρος τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης γιὰ τὸ περιεχόμενο
τῆς ὁποίας ἀμφέβαλαν οἱ αἱρετικοὶ Γνωστικοί. Ἡ Καινὴ Διαθήκη ἀποτελεῖ γιὰ τὸν Ἅγιο
Εἰρηναῖο συμπλήρωμα τῆς Παλαιᾶς Διαθήκης. Εἶναι κατ᾽ ἐξοχὴν βιβλικὸς θεολόγος καὶ στὰ
ἔργα του ὑπάρχουν πολλὲς ἀναφορὲς ἀπὸ τὴν Ἁγία Γραφή. Τὰ Εὐαγγέλια εἶναι τέσσερα, διότι
ἀποτελοῦν στήριγμα τῆς Ἐκκλησίας, ὅπως τὰ τέσσερα σημεῖα τοῦ ὁρίζοντος. Οἱ παραστάσεις
καὶ οἱ συμβολισμοὶ ποὺ ὑπάρχουν γιὰ τοὺς Εὐαγγελιστὲς ἀνάγονται στὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο.
Ἔτσι λοιπόν σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο, ὁ λέων ἀντιστοιχεῖ στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ἰωάννη, ὁ
μόσχος στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Λουκᾶ, ὁ ἄνθρωπος ἀντιστοιχεῖ στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Ματθαίου καὶ
τὸ τέταρτο, ὁ ἀετός, στὸ Εὐαγγέλιο τοῦ Μάρκου.
Βέβαια ἡ Ἐκκλησία στὸ πέρασμα τῶν χρόνων ἔκανε μιὰ διαφοροποίηση, ἀποδίδοντας τὸν
ἀετὸ στὸν Εὐαγ. Ἰωάννη καὶ τὸ λιοντάρι στὸν Μᾶρκο, ὅπως ταιριάζει καλύτερα.
Περὶ Θεοῦ
Ὁ Θεὸς τῆς Παλαιᾶς καὶ τῆς Καινῆς Διαθήκης εἶναι ὁ Ἕνας καὶ ὁ Αὐτὸς Θεός, σὲ ἀντίθεση
μὲ τοὺς Γνωστικοὺς ποὺ ἔλεγαν ὅτι ἄλλος εἶναι ὁ Θεὸς τῆς Παλαιᾶς καὶ ἄλλος τῆς Καινῆς
Διαθήκης.
Ὁ Θεὸς εἶναι ὁ δημιουργὸς τῆς ὕλης καὶ τοῦ κόσμου, γιὰ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο. Ὁ Θεὸς εἶναι
Τριαδικός, ὁ Λόγος καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα δὲν δημιουργοῦνται ἀλλὰ ὑπάρχουν προαιωνίως
καὶ ἀνάρχως μετὰ τοῦ Πατρός. Ὁ Πατήρ, ὁ Λόγος καὶ τὸ Ἅγιον Πνεῦμα συνεργάζονται ἀπὸ
κοινοῦ γιὰ τὴν δημιουργία τοῦ κόσμου, τὸν ὁποῖο ἔκαναν ἀπὸ ἀγάπη. Ὁ Πατήρ, ὁ Υἱὸς καὶ τὸ
Ἅγιον Πνεῦμα εἶναι πρόσωπα καὶ ὄχι ἄκτιστες ἐνέργειες. Ὁ Τριαδικὸς Θεὸς δημιουργεῖ διὰ τῶν
ἀκτίστων ἐνεργειῶν Του τὸν κόσμο καὶ τὰ πάντα.
33
 Ἀνθρωπολογία Ἁγίου Εἰρηναίου
Ὁ ἄνθρωπος γιὰ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο εἶναι δημιούργημα τοῦ Θεοῦ καὶ ὁ ἄνθρωπος εἶναι «κατ᾽ εἰκόνα
καὶ καθ᾽ ὁμοίωσιν τοῦ Θεοῦ» Ὁ ἄνθρωπος ἀποτελεῖται ἀπὸ δύο συστατικά, σῶμα καὶ ψυχή.
Ὑπάρχει καὶ ἕνα τρίτο συστατικό, τὸ πνεῦμα· τὸ ἔχουν μόνο αὐτοὶ ποὺ θέτουν τοὺς ἑαυτούς τους
ὑπὸ τὴν ἐπίδραση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος. Ὁ ἄνθρωπος μετέχει τῆς ζωῆς μὲ τὴν Χάριν τοῦ Θεοῦ. Ἡ Χάρις
τοῦ Θεοῦ χορηγεῖ στὴν ψυχὴ τὴν ζωὴ προσωρινῶς, ἡ δὲ κατοχὴ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος τῆς χορηγεῖ τὴν
αἰώνια ζωὴ καὶ τὸν καθιστᾶ ἀθάνατο. Γιὰ νὰ φθάσει ὁ ἄνθρωπος ἀπὸ τὸ κατ᾽ εἰκόνα στὸ καθ᾽ ὁμοίωσιν
χρειάζεται σκληρὸς ἀγώνας. Ὁ ἄνθρωπος σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο εἶναι ἐλεύθερο ὄν.
Θεωρία τῆς ἀνακεφαλαιώσεως.
Σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Εἰρηναῖο ὁ πρῶτος ἄνθρωπος, ὁ Ἀδάμ, δημιουργήθηκε γιὰ τὴν ζωή. Στὴν
πορεία του ὅμως διὰ τῆς ἁμαρτίας παρεξέκλινε καὶ ἔπεσε στὸν θάνατο, ἀφοῦ θάνατος σημαίνει
χωρισμὸς τοῦ ἀνθρώπου ἀπὸ τὸν Θεόν. Ὁ ἄνθρωπος δὲν θὰ μποροῦσε νὰ σωθεῖ, ἐὰν δὲν γινόταν
μιὰ δεύτερη γέννηση. Ὁ Θεός, λοιπόν, ἔστειλε τὸν Υἱόν Του, ὁ ὁποῖος γεννήθηκε ὡς δεύτερος
Ἀδὰμ καὶ ἀνακεφαλαίωσε τὰ πάντα, πῆρε πάνω Του τὸν ἄνθρωπο καὶ τοῦ ἔδωσε ὅτι ἔχασε ἀπὸ
τὸν πρῶτο Ἀδάμ.
Ἡ Παναγία ἀποτελεῖ τὴν νέα Εὔα. Ἡ Εὔα, διὰ τῆς παρακοῆς της ἔγινε αἰτία τῆς πτώσεως,
ἡ νέα Εὔα, ἡ Κυρία ἡμῶν Θεοτόκος, εἶναι αἰτία τῆς λυτρώσεως. Ὁ δεύτερος Ἀδάμ, ὁ Χριστός,
ἀνακεφαλαιώνει στὸ πρόσωπό του ὅλη τὴν ἀνθρωπότητα, ὅτι ἔχασε ὁ ἄνθρωπος ὡς ἄτομο μὲ τὴν
πτώση τοῦ Ἀδὰμ τὸ κερδίζει μὲ τὸν νέο Ἀδάμ, τὸν Χριστό, διὰ τῆς πίστεως καὶ τῶν Μυστηρίων.
Συμβολισμός τῶν τεσσάρων ζώων πού
παριστάνονται στοὺς Εὐαγγελιστές
Τὰ ζώα ποὺ ἀναφέραμε προηγουμένως ὡς σύμβολα τοῦ κάθε Εὐαγγελιστὴ συμβολίζουν τὰ
ἑξῆς: 1) ὁ λέων τὸ βασιλικὸ ἀξίωμα τοῦ Κυρίου, 2) ὁ μόσχος τὸ ἱερατικὸ ἀξίωμα, 3) ὁ ἄνθρωπος
συμβολίζει τὴν ἐνανθρώπηση καὶ 4) ὁ ἀετὸς συμβολίζει τὴν ὑψηλὴ θεολογία, ὅπως ὁ ἀετὸς ποὺ
ἀνεβαίνει ψηλά.
Τέλος ἀξίζει ν᾽ ἀναφερθεῖ ὅτι ὁ Ἅγιος Εἰρηναῖος εἶναι ἕνας ἀπὸ τοὺς πρώτους νηπτικούς-
μυστικοὺς Πατέρες. Σκοπὸς τοῦ ἀνθρώπου εἶναι νὰ δεῖ τὸν Θεό, νὰ μεθέξει τὸ Θεῖο καὶ νὰ θεωθεῖ.
Ἐπίλογος
Ἡ προσφορὰ τοῦ Ἁγίου Εἰρηναίου ἔγκειται κυρίως στὸν τονισμὸ τῆς ἀξίας τῆς Ἱερᾶς
Παραδόσεως γιὰ τὴν Ἐκκλησία. Γιὰ τὸν λόγο αὐτὸ εἶναι καὶ ὁ πρῶτος ποὺ συνέταξε
ἐπισκοπικοὺς καταλόγους γιὰ τὶς μεγάλες Μητροπόλεις τῆς ἐποχῆς του γιὰ νὰ δείξει τὴν ἀξία
καὶ τὴν σημασία τῆς Ἀποστολικῆς Διαδοχῆς καὶ πίστεως.
ΣΤΗΛΗ ENHMEΡΩΣΕΩΣ ΚΑΙ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ
Σᾶς ἐνημερώνουμε ὅτι διαπιστώθηκε (δυστυχῶς ὄχι ἐγκαίρως), ὅτι εἰς τὴν ἀρχὴ τῆς
σελίδας 22 τοῦ τεύχους 75, καὶ εἰς τὴ Στήλη Ἐρωτοαποκρίσεων ἐξαιτίας ἐνὸς λάθους κατὰ τὴ
στοιχειοθεσία τοῦ περιοδικοῦ μεταφέρθηκε ἡ πρόταση «…τους, τοὺς λόγους ὅμως αὐτῶν…
Πατέρες καὶ διδασκάλους μας» ἡ ὁποία ὑπῆρχε στὴ σελίδα 23 (4η σειρὰ ἀπὸ τὴν ἀρχὴ τῆς
σελίδας) καὶ κάλυψε τὸ πρωτότυπο κείμενο ποὺ ἔγραφε: «…Μαγδαληνῆς Μοναχῆς», τὸ
ὁποῖο ἐξεδόθη ὑπὸ τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Πειραιῶς – Νήσων τὸν Νοέμβριο τοῦ 1988, (δηλ.
πρὶν τὸ σχίσμα τοῦ 1995 καὶ τὴν καθαίρεσιν τοῦ Πρώην Πειραιώς…». Ἀπολογούμενοι σᾶς
γνωστοποιοῦμε ὅτι ἐπιδίωξή μας εἶναι κατὰ τὸ δυνατὸν ἡ ἔγκαιρη ἔκδοση καὶ ἀποστολὴ
ἑκάστου τεύχους εἰς τὸ τέλος κάθε τριμήνου· κατὰ συνέπειαν λόγω πιέσεως χρόνου καὶ
παραλλήλων ἀνειλημμένων ὑποχρεώσεων τῶν ἐμπλεκομένων, παρόμοια λάθη εἶναι
ἀναπόφευκτα. Ὡστόσο ἀποτελοῦν γνώμωνα πρὸς γνώσιν καὶ συμμόρφωσιν. Ζητοῦμε καὶ
πάλι συγνώμην ἀπὸ τοὺς ἀγαπητοὺς ἀναγνῶστες τοῦ περιοδικοῦ ἐπικαλούμενοι γιὰ ἄλλη
μία φορὰ τὴν ἐπιείκιάν των.
34
ΠΕΡΙ ΠΛΑΣΤΟΓΡΑΦΗΜΕΝΗΣ ΚΑΤΑΔΙΚΗΣ
ΤΟΥ ΝΕΟΥ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΥ 76
Μέρος 3ο (τελευταίο)
Διὰ ὅλους, λοιπόν, τοὺς ἀνωτέρῳ λόγους δὲν ἔπεισε ποτὲ ὁ καινοτόμος
Ἀρχιεπίσκοπος τὸν εὐσεβῆ Ἑλληνικὸν Λαόν.
Ἀδιάψευστος ἀπόδειξη, ὅτι δὲν ἔπεισε μὲ τὰ ψεύδη του, εἶναι ὁ Νερώνειος
διωγμός, ποὺ ἤσκησε ἀμέσως μετὰ τὴν ἥττα του εἰς βάρος ὅσων εἶπαν “ὄχι”
στὴν καινοτομίαν του.
Ἡ γλῶσσα τοῦ σπαθιοῦ καὶ τῆς βίας ἦταν ἡ πλέον «πειστικὴ» διάλεκτος
ποὺ χρησιμοποίησαν πολλὲς φορὲς στὸ παρελθὸν ὅλοι οἱ ἀσεβεῖς ἄπιστοι
εἰδωλολάτρες καὶ αίρετικοί, κυρίως οἱ Παπικοί, ὅταν ἔχαναν τὴν μάχη στὸ
πεδίον τοῦ διαλόγου. Αὐτοὺς μιμήθηκε καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Χρυσόστομος,
ὅταν ἡττήθηκε στὴ μάχη τοῦ διαλόγου μὲ τοὺς ζηλωτὲς τῶν Πατρικῶν
Παραδόσεων! Τὸ δένδρον γνωρίζεται ἀπὸ τοὺς καρπούς του!
Ἰδιαίτερα δὲ ἡ παραπομπή του αὐτὴ εἰς τὸν Δοσίθεον, διὰ τῆς ὁποίας
ἐπεχείρησε νὰ ἀποδείξῃ ὅτι δὲν ἐκδόθηκαν ποτὲ ἀναθέματα ἐναντίον τοῦ νέου
ἡμερολογίου, δὲν ἔπεισε οὔτε αὐτοὺς τοὺς συνηγόρους του, ποὺ κατέβαλαν
κατὰ καιροὺς μεγάλες προσπάθειες, ἂν ὄχι νὰ τὸν ἀθωώσουν, τουλάχιστον
νὰ μειώσουν τὴν ἐνοχήν του σὲ μὴ κολάσιμο βαθμό.
Ὁ ἀποθανὼν Ἀρχιμανδρίτης τῆς Ἐκκλησίας τοῦ νέου ἡμερολογίου Ἰωὴλ
Γιαννακόπουλος, ὁ ὁποῖος ἐρεύνησε ἱστορικὰ μὲ ἰδιαιτέραν προσοχὴν τὸ
ζήτημα τῆς καταδίκης τοῦ Γρηγοριανοῦ Ἡμερολογίου, δὲν ἀρνήθηκε τὰ εἰς
βάρος αὐτοῦ ἐκδοθέντα ἀναθέματα, οὔτε τὰ ἐχαρακτήρισε πλαστά. Διέπραξε
ὅμως καὶ αὐτὸς τὸ λάθος νὰ δεχθῇ τὸν ἕτερον ψευδῆ ἰσχυρισμὸν τοῦ
Ἀρχιεπισκόπου κατὰ τὸν ὁποῖον τὰ ἀναθέματα καταφέρονται μόνον ἐναντίον
ἐκείνων ποὺ καινοτομοῦν τὸ Πασχάλιον (ἑορτολόγιον).
Ἔτσι, πιστεύοντας σ᾿ αὐτὸ τὸ ψεῦδος γράφει εἰς τὸ βιβλίον του «παλαιὸν
καὶ νέον ἡμερολόγιον»: «Μόνη ἡ προώθησις τῶν 13 ἡμερῶν, ἐφόσον δὲν
ἔθιξε τὸ Πασχάλιον οὔτε τὸ Καλεντάριον τοῦ Πασχαλίου δὲν ὑπόκειται εἰς τὴν
καταδίκην τῶν Πανορθοδόξων Συνόδων τῶν ἐτῶν 1583, 1587, 1593, 1848».
(σελ. 38).
Ἀλλὰ καὶ ὁ ἀποθανῶν Ἀρχιεπίσκοπος τοῦ νέου ἡμερολογίου Χριστόδουλος
Παρασκευαΐδης, ἐνῶ ἀναφέρει λεπτομερῶς πάντα τὰ παρὰ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου
προβαλλόμενα περὶ νοθείας δῆθεν τῶν Πατριαρχικῶν κειμένων παρὰ τοῦ
Μοναχοῦ Ἰακώβου, ὁ ἴδιος δὲν τὰ υἱοθετεῖ ἀνεπιφύλακτα, ὅπως υἱοθετεῖ τὰ
ἄλλα ἐπιχειρήματά του! Διασκεδάζει προφανῶς καὶ αὐτός, τὸν φόβον του μὲ
τὸ ἴδιο λανθασμένο συμπέρασμα: «Καὶ γνησίου εἰσέτι ἐκλαμβανομένου τοῦ
κειμένου τούτου (σ.σ. μὲ τὰ ἀναθέματα) ἡ ἔννοια αὐτοῦ εἶναι ὅτι ἀπαγορεύεται
ἡ προσχώρησις εἰς τὸ Γρηγοριανὸν ἡμερολόγιον, πράγμα ὅπερ τηρεῖται
ὑπὸ τῆς ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μέχρι σήμερον». («Ἱστορικὴ καὶ Κανονικὴ
Θεώρησις τοῦ Παλαιοημερολογιτικοῦ Ζητήματος» Ἀθήναι 1982, σελ. 26).
35
 Παρόμοιον φόβον μαρτυρεῖ καὶ ἡ δήλωσις τῆς Χριστιανικῆς Ἐφημερίδος
«Ὀρθόδοξος Τύπος» διὰ τῆς ὁποίας οἱ ἀρθρογράφοι της ἐκφράζουν τὴν
ἐπιθυμίαν τῆς ἐπαναφορᾶς τοῦ Ἰουλιανοῦ ἡμερολογίου: «Εὐχαρίστως,
λέγουν, θὰ ἐβλέπομεν ἀποκαθιστάμενον εἰς τὴν Ἐκκλησίαν μας τὸ ἐπὶ
αἰῶνος ἰσχύσαν Ἰουλιανὸν ἡμερολόγιον» («Ο.Τ.» ἀριθ. φυλ. 252 τοῦ 1976).
Ἀνάλογες δηλώσεις γίνονται καὶ σήμερα, ἰδιαιτέρως μετὰ τὴν Σύνοδον τοῦ
Κολυμπαρίου!
Ἡ δήλωσίς των ὅμως αὐτή, ἐκτὸς ἀπὸ τὸν φόβον των γιὰ τὸ ἀνάθεμα
τοῦ νέου ἡμερολογίου, ἀποκαλύπτει παράλληλα καὶ τὴν πίστιν των ὅτι
ἀκολουθοῦν τὸ Γρηγοριανὸν ἡμερολόγιον. Εἶναι πολὺ εὐνόητον τὸ ὅτι
ἐὰν ἐπίστευον ὅτι καὶ σήμερα ἀκολουθοῦν τὸ Ἰουλιανὸν ἡμερολόγιον τῶν
Πατέρων δὲν θὰ νοσταλγοῦσαν τὴν ἐπαναφοράν του εἰς τὴν Ἐκκλησίαν
των!
Ἡ συγκεκριμένη νοσταλγία ἐκφράζεται μὲ ἔμμεσο ἢ ἄμεσο τρόπο εἰς
μαρτυρίας νεοημερολογιτῶν, καὶ μάλιστα καθηγητῶν Πανεπιστημίου.
Παραθέτουμε σχετικὸ ἀπόσπασμα τῆς ἀπὸ 26 Φεβ. 2018 ἐπιστολῆς τοῦ
κ. Χειλάκη Δημητρίου, μὲ τίτλον «Ἄλλο πράγμα εἶναι νὰ ἔχεις γνώσεις
… καὶ ἄλλο γνώση» ἡ ὁποία δημοσιεύτηκε εἰς τὸ ὑπ. ἀρ. 286 τεῦχος τοῦ
περιοδικοῦ «Ἅγιος Ἀγαθάγγελος Ἐσφιγμενίτης»:
«...ἐσεῖς οἱ Νεοημερολογῖτες ποὺ ἀποσχισθήκατε ἀπὸ τὸν κορμὸν τῆς
“Μίας Ἁγίας Καθολικῆς καὶ Ἀποστολικῆς Ἐκκλησίας” καὶ δημιουργήσατε
τὴν Νέαν Καινοτόμον Ἐκκλησία».
Ὁ Ἀρχιμανδρίτης σας π. Νεκτάριος Μουλατσιώτης στὸ περιοδικό του
«ΟΡΘΟΔΟΞΗ ΜΑΡΤΥΡΙΑ», Μάϊος 1989 τεῦχος 48 καὶ στὸ βιβλίο του,
«Πότε θὰ γίνει ἡ Δευτέρα Παρουσία τοῦ Κυρίου μας», σελ. 94 ὁμολογεῖ, ὅτι
ἡ αἰτία τοῦ σχίσματος εἶναι ἡ εἰσαγωγὴ τοῦ Νέου Ἡμερολογίου.
Ὁ Ἀρχιμανδρίτης π. Φιλόθεος ΖΕΡΒΑΚΟΣ στὸ βιβλίο του «ΝΕΟΝ
ΠΑΠΙΚΟΝ ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟΝ ΚΑΙ ΟΙ ΚΑΡΠΟΙ ΤΟΥ», ὁμολογεῖ τὴν
ἀντικανονικὴν εἰσαγωγὴν τοῦ Ν.Ἡ. καὶ συνιστᾶ στοὺς Ἀρχιερεῖς τῆς Δ.Ἱ.
Συνόδου τοῦ Ν.Ἡ. νὰ ἐπαναφέρουν τὸ πατροπαράδοτον ἡμερολόγιον, διὰ
νὰ ἀπαλλαγοῦν ἀπὸ τῶν ἀναθεμάτων, οἱ ἴδιοι καὶ τὰ ποίμνιά των.
Ὁ Ἀρχιγραμματεὺς τῆς Ἱερᾶς Συνόδου τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ἑλλάδος
(του Ν.Ἡ). κ. Δανιὴλ ΠΟΥΡΤΣΟΥΚΛΗΣ, ὁμολογεῖ ὅτι οἱ ἐν Ἑλλάδι
ἀκολουθοῦντες τὸ παλαιὸν ἡμερολόγιον, δὲν εἶναι οὔτε σχισματικοί,
οὔτε αἱρετικοί, ἀλλὰ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ ποὺ κρατοῦν τὰ Δόγματα καὶ
τὶς παραδόσεις, ὅπως παραλήφθηκαν ὑπὸ τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων καὶ
Πατέρων τῆς Ἐκκλησίας μας (ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΤΥΠΟΣ, φυλ. 1346 τῆς
17/12/1999).
Ὁ κοιμηθεῖς π. Θεόκλητος ΔΙΟΝΥΣΙΑΤΗΣ, Ἁγιορείτης μοναχός, τὸ
1962 γράφει στὰ “ΑΘΩΝΙΚΑ ΑΝΘΗ” (σελ. 203): «Ὅσοι ἀποδέχονται
τὴν παράδοσιν τῆς Ἐκκλησίας ὡς ἰσόκυρον μὲ τὰς Ἁγίας Γραφὰς καὶ
ἀγωνίζονται δι᾽ αὐτήν, εἶναι ΜΑΡΤΥΡΕΣ τῇ προαιρέσει. Διὰ τοῦτο
36
φρονοῦμεν, ὅτι οἱ καλούμενοι παλαιοημερολογῖτες προσέφεραν
ἀνυπολόγιστον ὑπηρεσίαν εἰς τὴν Ἐκκλησίαν διὰ τῆς ἐμμονῆς των εἰς
τὸ παλαιὸν ἡμερολόγιον. Ὥστε καὶ αὐτὴ ἡ Ἐκκλησία τῆς Ἑλλάδος οὖσα
ἀκάλυπτος κανονικῶς νὰ μὴ δικαιοῦται νὰ ἀξιῇ ὑπακοήν».
Ὁ Κανονολόγος καὶ Καθηγητὴς τοῦ Πανεπιστημίου Ἀθηνῶν -χρηματίσας
δὲ καὶ Βασιλικὸς Ἐπίτροπος εἰς τὴν Δ.Ἱ.Σ. τῆς Νεοημερολογίτικης
Ἱεραρχίας- Δ. ΠΕΤΡΟΚΑΚΟΣ δήλωσε ὅτι: «Οἱ ἀπανταχοῦ τῆς γῆς
Ὀρθόδοξοι Παλαιοημερολογῖται εἶναι τὰ γνησιώτερα τῆς Ὀρθοδοξίας
τέκνα, διότι ἐμμένουν σταθερῶς καὶ πιστῶς εἰς τὸ Κανονικὸν Δίκαιον τῆς
Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας».
Τὸ 1948, ὁ Μέγας ἐν Νεοημερολογῖταις Ἀρχιερεῦσι Κανονολόγος Λαρίσης
Δωρόθεος καὶ μετέπειτα Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν, ἐδήλωσε ἐνώπιον τῆς
Νεοημερολογίτικης Ἱεραρχίας ὅτι: «Ὁ Παλαιοημερολογιτισμὸς δὲν εἶναι
ἰδία (δηλαδὴ Ἰδιαίτερη) θρησκεία, οὔτε διάφορον δόγμα, οὔτε σχίσμα,
ΑΛΛ’ ΑΥΤΗ Η ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑ καὶ οἱ παλαιοημερολογῖται δὲν
εἶναι οὔτε ἑτερόδοξοι, οὔτε σχισματικοί, ἀλλὰ εἶναι Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ
καὶ μάλιστα γνήσιοι, ὡς ἐνασμενίζονται νὰ αὐτοτιτλοφοροῦνται».
Ὁ γνωστὸς πανεπιστημιακὸς καθηγητὴς καὶ Ἱερέας τοῦ Ν.Ἡ. π. Γεώργιος
ΜΕΤΑΛΛΗΝΟΣ δήλωσε γιὰ τοὺς ἀκολουθοῦντες τὸ πάτριον Ἑορτολόγιον:
«Ξέρετε αὐτοὺς ποὺ κοροϊδευτικὰ ἐμεῖς οἱ ἔξυπνοι τοὺς ὀνομάζουμε
Παλαιοημερολογῖτες καὶ ποὺ σήμερα ἀρχίζουμε νὰ κατανοοῦμε πόσο
τοὺς ἀδικήσαμε. Διότι ἐμεῖς δὲν κρατήσαμε Θερμοπύλες ὅπως αὐτοί, οἱ
τόσο λίγοι. Ἐμεῖς ὑποχωρήσαμε καὶ ὑποχωροῦμε συνέχεια. Ὁ διάβολος
μᾶς κλέβει σιγὰ σιγὰ καὶ μὲ μαστοριά. Ἔγιναν τόσα βήματα μὲ ξεκάθαρο
τὸ στόχο τῆς Ἕνωσης. Ἄρση ἀναθεμάτων, ἀναγνώριση μυστηρίων,
ἀποδοχὴ ἀρχιερωσύνης καὶ πρωτεῖο τῆς τιμῆς. Καὶ ὁρίστε σήμερα
ἐνώπιον τοῦ κοινοῦ ποτηρίου καὶ τοῦ Παπικοῦ πρωτείου… Τὸ πιὸ
λυπηρὸ εἶναι, ὅτι αὐτοὶ ποὺ ἐχθρεύονται τοὺς φιλότιμους καὶ εἰλικρινεῖς
Παλαιοημερολογῖτες νομίζουν ὅτι ἔτσι σαπουνίζουν τὴν σπιλωμένη καὶ
προδομένη πίστη τους».
Τέλος ὁ καθηγητὴς τῆς Πατρολογίας τοῦ Α.Π.Θ. καὶ πρωτοπρεσβύτερος
π. Θεόδωρος ΖΗΣΗΣ δήλωσε: «Δημιουργήσαμε σχίσματα στὴν
Ἐκκλησία. Δημιουργήσαμε τοὺς Παλαιοημερολογῖτες. Ἀπὸ τότε ἀρχίζει ὁ
Οἰκουμενισμός… Ἐγὼ θαυμάζω τὸν ζῆλον τῶν Παλαιοημερολογιτῶν…
Διεχώρισαν τὴν θέση των ἀπὸ τὴν ἐπίσημη Ἐκκλησία. Δὲν τοὺς
κατακρίνουμε, τοὺς σεβόμαστε»....»
Αὐτὸς ὁ ἄλλοτε περιούσιος λαὸς τοῦ Θεοῦ ἀνέχεται μὲν ἀκόμη τὴν
καινοτομίαν τοῦ νέου ἡμερολογίου, κακῶς βέβαια, ἀλλὰ δὲν ἀναπαύεται
σ᾿ αὐτήν. Νοσταλγεῖ ἐμφανῶς κάθε τι τὸ πατροπαράδοτο καὶ εἶναι βέβαιον
πώς αὐτὸς ὁ ἄσβεστος πόθος τῆς ψυχῆς του θὰ τὸν ὁδηγήσῃ, «πάλι μὲ
χρόνους μὲ καιρούς», πίσω στὸν οἶκον τοῦ Πατρός του ἐκ τοῦ ὁποίου
ἐξῆλθε μὲ ἀπάτη τὸ 1924.
37

Κυριακὴ τῶν Νεομαρτύρων - περὶ ὀρθοῦ βίου
Ἀπόσπασμα ἀπὸ τὸν Ἐγκωμιαστικὸ Λόγο
εἰς τοὺς Ἁγίους Νεομάρτυρας
τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου
«Δία νὰ ἔχετε ὅμως στερεότητα εἰς τὴν πίστιν, εἶναι ἀνάγκη νὰ ἔχετε καὶ ζωὴν
χριστιανικὴν ἀκόλουθον τῆς τοιαύτης πίστεως, ἤγουν συντροφευμένην μὲ καλὰ
ἔργα. Διατὶ καθὼς ἡ ὀρθὴ καὶ Ἁγία Πίστις γεννᾶ καὶ στερεώνει τὴν ὀρθὴν καὶ
ἁγίαν ζωήν, ἔτσι ἀντιστρόφως καὶ ἡ ἁγία ζωὴ γεννᾶ καὶ στερεώνει τὴν Ἁγίαν
Πίστιν. Καὶ ἕνα τοῦ ἄλλου εἶναι συστατικόν, κατὰ τὸν θείον Χρυσόστομον. Καὶ
βλέπομεν μὲ τὸ ἔργον, ὅτι ὅσοι ἀρνοῦνται τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ ἢ πίπτουν
σὲ δόγματα πονηρά, οὗτοι εἶναι πρότερον διεφθαρμένοι ἀπὸ μία ζωὴν
πονηράν, ἐμπαθὴ καὶ διεστραμμένην. Ἐὰν χριστιανικὴν ζωὴν ἔχετε, ὄχι μόνον
ἐσεῖς θέλετε φυλάξει τὴν ὀρθόδοξον πίστιν, ὄχι μόνον ἐσεῖς δὲν θέλετε γίνει αἴτιοι
νὰ βλασφημοῦν οἱ ἀσεβεῖς τὸ ἅγιον ὄνομα καὶ τὴν πίστιν τοῦ Χριστοῦ, διὰ τὸ ὁποῖον
παραπονούμενος ὁ Θεὸς λέγει: «δι ὑμᾶς διαπαντὸς τὸ ὄνομά μου βλασφημεῖται
ἐν τοῖς ἔθνεσι» (Ἡσ. νβ´,5), ἀλλὰ καὶ τοὺς ἀλλοπίστους θέλετε παρακινήσει νὰ
ἐπιστρέφωσιν εἰς αὐτήν, βλέποντες τὸ φῶς τῶν καλῶν ἔργων σας, ὡς εἶπεν ὁ
Κύριος: «οὕτω λαμψάτω τὸ φῶς ὑμῶν ἔμπροσθεν τῶν ἀνθρώπων, ὅπως ἴδωσιν
ὑμῶν τὰ καλὰ ἔργα καὶ δοξάσωσι τὸν πατέρα ὑμῶν τὸν ἐν τοῖς οὐρανοῖς». (Ματθ.
Ε´,16). Καὶ πρὸς τούτοις θέλετε τοὺς ἀναγκάζει νὰ σᾶς ἐπαινοῦν καὶ νὰ λέγουν:
ἀληθῶς ὁ λαὸς οὗτος τῶν Χριστιανῶν, εἶναι εὐλογημένος ἀπὸ τὸν Θεόν, «πᾶς ὁ
ὀρῶν αὐτοὺς ἐπιγνώσεται αὐτούς, ὅτι οὗτοι εἰσὶ σπέρμα ηὐλογημένον ὑπὸ Θεοῦ»
(Ἡσ. ξα´,9).
Σχόλιον «Θ.Φ.»: Δυστυχῶς σήμερα, οἱ περισσότεροι, στερούμαστε ἀπὸ καλὰ
ἔργα. Τὸ βεβαιώνει ἡ συνεχὴς συρρίκνωση τῆς Ἐκκλησίας σὲ ἀριθμὸ πιστῶν, διότι
κατὰ τὸ γραφικόν: «πᾶν δένδρον μὴ ποιοῦν καρπὸν καλὸν ἐκκόπτεται καὶ εἰς πῦρ
βάλλεται» (Ματθ. Ζ´,19). Δηλαδὴ ὅσοι ἔχουν φαῦλο βίο κινδυνεύουν νὰ βρεθοῦν
ἐκτὸς Ἐκκλησίας, καὶ νὰ κολαστοῦν στὴ μέλλουσα ζωή. Θὰ πρέπει νὰ ἀκούσουμε
τὸν Ἅγιον Ἰωάννη τὸν Θεολόγο ποὺ μᾶς λέει: «μὴν ἀγαπᾶτε τὸν κόσμον μηδὲ τὰ
ἐν τῷ κόσμῳ· ἐάν τις ἀγαπᾶ τὸν κόσμον, οὐκ ἔστιν ἡ ἀγάπη τοῦ πατρὸς ἐν αὐτῷ,
ὅτι πᾶν τὸ ἐν τῷ κόσμῳ, ἡ ἐπιθυμία τῆς σαρκὸς καὶ ἡ ἐπιθυμία τῶν ὀφθαλμῶν
καὶ ἡ ἀλαζονεία τοῦ βίου, οὐκ ἔστιν ἐκ τοῦ πατρός, ἀλλ᾽ ἐκ τοῦ κόσμου ἐστί· καὶ ὁ
κόσμος παράγεται καὶ ἡ ἐπιθυμία αὐτοῦ· ὁ δὲ ποιῶν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ μένει εἰς
τὸν αἰῶνα» (Α´ Ἰωάν. Β´,15-17).
Τὸ γεγονὸς αὐτὸ (δηλ. ἡ ἔλλειψη ἀρετῶν καὶ καλῶν ἔργων) ἔχει ἐπίπτωση στὴ
ζωὴν τῆς ἴδιας τῆς Ἐκκλησίας. Ἔχουμε φθάσει στὸ σημεῖο νὰ ἔχουμε ἐλάχιστους
σὲ ἀριθμὸ κληρικούς, ἱερεῖς καὶ ἀρχιερεῖς. Πολλοὶ ἀπὸ τοὺς πιστοὺς ἐνδιαφέρονται
περισσότερο νὰ διαδραματίζουν τὸ ρόλο τοῦ θεολόγου, ἀκριβολόγου,
δογματολόγου (μὲ σκοπὸ ἴσως καὶ τὴν αὐτοπροβολή τους) ἐπειδὴ νομίζουν ὅτι ἡ
Ἐκκλησία κινδυνεύει σὲ θέματα πίστεως (Δυστυχῶς αὐτὸ τὸ φαινόμενο ξεκίνησε
κυρίως μὲ τὸ σχίσμα τῆς νεοεικονομαχίας). Ἡ ἀκρίβεια πίστεως θὰ πρέπει νὰ
συνοδεύεται ἀπὸ ἀκρίβεια τηρήσεως τῶν ἐντολῶν γιὰ νὰ ὑπάρξει κατ᾿ ἐπίγνωσιν
ζῆλος. Ὅσοι ἐξ αὐτῶν, δὲν τηροῦν ἀκρίβειαν εἰς τὴν ζωήν των, προφανῶς «ζῆλον
38
Θεοῦ ἔχουσιν, ἀλλ᾽ οὐ κατ᾽ ἐπίγνωσιν». (Ρωμ. Ι´,2). Ὁρισμένοι προσυπογράφουν
τὶς ἐμπαθεὶς ἐπιστολές τους «μὲ ἀγάπη Χριστοῦ»! Τί εἰρωνεία! Eἶναι φοβερό!
Ἀγνοοῦν, καθὼς φαίνεται, ὅτι: «ἐν γὰρ Χριστῷ Ἰησοῦ» ἡ πίστις πρέπει νὰ εἶναι
«δι᾽ ἀγάπης ἐνεργουμένη» (Γαλ. Ε´,6). Θὰ πρέπει νὰ προβληματισθοῦν (ὅπως καὶ
ὅλοι μας) ἂν ἰσχύει γι’ αὐτοὺς (καὶ σὲ τὶ ποσοστό) τὸ ρητόν: «Θεὸν ὁμολογοῦσιν
εἰδέναι, τοῖς δὲ ἔργοις ἀρνοῦνται, βδελυκτοὶ ὄντες καὶ ἀπειθεῖς καὶ πρὸς πᾶν ἔργον
ἀγαθὸν ἀδόκιμοι» (Τιτ. Α´,16).
Σύμφωνα μὲ τὸν Ἅγιο Ἰγνάτιο Μπριαντσανίνωφ «σημάδι ὅλων τῶν Ἁγίων ἦταν: Ἡ
ὁμολογία τοῦ Κυρίου, ποὺ συνοδευόταν πάντοτε ἀπὸ τὴν ἀποφασιστικὴ καὶ πλήρη
ἀπάρνηση τοῦ ἁμαρτωλοῦ κόσμου, ἀφ’ ἑνός, καὶ τοῦ ἑαυτού τους, ἀφετέρου…
Ὀφείλουμε νὰ ὁμολογοῦμε ὄχι μόνο τὸν Κύριο,… ἀλλὰ καὶ τὴν διδασκαλία Του, τὶς
ἐντολές Του, μὲ τὴν τήρησίν των. Τὴν ὁμολογία μὲ τὸν λόγο πρέπει νὰ τὴν ἀκολουθεῖ
καὶ ἡ ὁμολογία μὲ τὰ ἔργα, μὲ τὴ διαγωγή. «…ὃς γὰρ ἐὰν ἐπαισχυνθῇ με καὶ τοὺς
ἐμοὺς λόγους ἐν τῇ γενεᾷ ταύτῃ τῇ μοιχαλίδι καὶ ἁμαρτωλῷ, καὶ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου
ἐπαισχυνθήσεται αὐτὸν ὅταν ἔλθῃ ἐν τῇ δόξῃ τοῦ πατρὸς αὐτοῦ μετὰ τῶν ἀγγέλων
τῶν ἁγίων» (Μαρκ. 8,38). Ἡ τήρησις τῶν ἐντολῶν τοῦ Χριστοῦ, οἱ ὁποῖες βρίσκονται
εἰς ἀντίθεσιν μὲ τὶς γενικὰ παραδεκτὲς συνήθειες τῆς ἀνθρώπινης κοινωνίας, εἶναι
ὁμολογία τοῦ Κυρίου καὶ τοῦ λόγου Του ἐμπρὸς τῶν ἀνθρώπων»! Οἱ ἀνθρωπάρεσκες
καρδιὲς μὲ ἀδύναμη πίστην, δυστυχῶς ὑποκύπτουν εἰς τὰ ἐντάλματα τῆς σύγχρονης
ἐποχῆς, ἀθετῶντας τὴν διδασκαλία τοῦ Κυρίου καὶ ζοῦν ὡς σαρκολάτρες.
Σήμερα, πολλοὶ δὲν ἐξετάζουν τὴν ὀρθότητα τοῦ δικοῦ τους βίου καὶ τῆς οἰκογενείας
των! Δὲν ἀποτελοῦν παράδειγμα πρὸς μίμηση γιὰ τὰ παιδιά τους σὲ ὅτι ἀφορᾶ τὸν
χριστιανικὸ βίο. Ἐνῶ ἐπικαλοῦνται ἀκρίβεια πίστεως, ζοῦν ὡς ἀγνοοῦντες τὸ Σύμβολο
τῆς Πίστεώς μας σύμφωνα μὲ τὸ ὁποῖο, προσδοκοῦν (ὑποτίθεται) Ἀνάστασιν
νεκρῶν. Ἀντιθέτως ζοῦν γιὰ τὴν παροῦσα ζωή, ὡς θνητόψυχοι, ἐπιδιώκοντας γι’
αὐτοὺς καὶ διὰ τὰ τέκνα τους τόν, κατὰ τὸ μέγιστο δυνατόν, χρονικὰ παρατεινόμενον,
«ἐπίγειον παράδεισον». Ὁ πραγματικὸς Χριστιανὸς προσδοκᾶ τὴν Ἀνάστασιν
νεκρῶν σύμφωνα μὲ τὸ Σύμβολο τῆς Πίστεώς μας γι᾽ αὐτὸ γνωρίζει ὅτι ἡ πραγματικὴ
ζωὴ δὲν εἶναι ἐδὼ στὸν ἐπίγειο κόσμο, ἀλλὰ μετὰ τὸν θάνατον. Ἔτσι, δὲν ἔχει ἀγωνία
γιὰ τὸν θάνατο. Τὸν περιμένει. Καὶ ὅταν ἔλθει, πεθαίνει ἤρεμος καὶ γαλήνιος. Ἡ κλήση
του εἶναι ἡ θέωση, καὶ ἀγωνίζεται γι’ αὐτὴν σηκώνοντας οἰκειοθελῶς τὸν σταυρόν
του σύμφωνα μὲ τὸ ρητόν: «Ἔλεγε (ὁ Ἰησοῦς) δὲ πρὸς πάντας· εἰ τὶς θέλει ὀπίσω
μοῦ ἔρχεσθαι, ἀπαρνησάσθω ἑαυτὸν καὶ ἀράτω τὸν σταυρὸν αὐτοῦ καθ᾽ ἡμέραν καὶ
ἀκολουθείτω μοι». (Λουκ. Θ´,23, ὁμοίως, Ματθ. Ι´,38 & ΙΣΤ´,24, Μαρκ. Η´,34, Λουκ.
ΙΔ´,26-27)
Δυστυχῶς τὴ σύγχρονη ἐποχὴ οἱ γονεῖς ἔχουν παθολογικὴ ἀγάπη εἰς τὰ τέκνα
αὐτῶν καὶ πασχίζουν νὰ τοὺς προσφέρουν «τὸν ἐπίγειον παράδεισον» παρέχοντάς
τους πάμπολλα ὑλικὰ ἀγαθά· ὁρισμένοι, ἂν εἶναι φτωχοί, ὠθοῦνται στὴν ὑπέρμετρη
ἐργασία διὰ νὰ ἀποκτήσουν αὐτὰ τὰ ἀγαθὰ καὶ ἐγκαταλείπουν τὴν πνευματικὴ
καθοδήγηση τῶν παιδιῶν τους. Δὲν τὰ προετοιμάζουν γιὰ τὴν ἄλλη ζωή! Ἀδιαφοροῦν
ὡς νὰ μὴν ἔχουν ἀκούσει γιὰ τὴν παραβολὴ τοῦ κολασμένου πλουσίου καὶ τοῦ
πτωχοῦ Λαζάρου:
● «καὶ αὐτὸς φωνήσας εἶπε πάτερ Ἀβραάμ, ἐλέησόν με καὶ πέμψον Λάζαρον ἶνα
βάψη τὸ ἄκρον τοῦ δακτύλου αὐτοῦ ὕδατος καὶ καταψύξη τὴν γλῶσσάν μου, ὅτι
ὀδυνῶμαι ἐν τῇ φλογὶ ταύτῃ· εἶπε δὲ Ἀβραὰμ τέκνον, μνήσθητι ὅτι ἀπέλαβες σὺ τὰ
ἀγαθά σου ἐν τῇ ζωῇ σου, καὶ Λάζαρος ὁμοίως τὰ κακά· νῦν δὲ ὧδε παρακαλεῖται, σὺ
δὲ ὀδυνᾶσαι» (Λουκ. ΙΣΤ´,24-25), καθὼς καὶ τὸ: ● «πλὴν οὐαὶ ὑμῖν τοῖς πλουσίοις, ὅτι
ἀπέχετε τὴν παράκλησιν ὑμῶν. Οὐαὶ ὑμῖν οἱ ἐμπεπλησμένοι, ὅτι πεινάσετε. Οὐαὶ ὑμῖν
οἱ γελῶντες νῦν, ὅτι πενθήσετε καὶ κλαύσετε» (Λουκ. ΣΤ´,24-25).
39
 Ὅσα ὑλικὰ ἀγαθὰ καὶ ἂν προσφέρουν εἰς τοὺς ἑαυτούς των καὶ τὰ τέκνα των
θὰ πρέπει νὰ λάβουν ὑπόψιν τὸ παρακάτω εὐαγγελικὸ χωρίον περὶ τοῦ ἄφρονος
πλουσίου:
● «καὶ ἐρῶ τῇ ψυχή μου· ψυχή, ἔχεις πολλὰ ἀγαθὰ κείμενα εἰς ἔτη πολλά,
ἀναπαύου, φάγε, πίε, εὐφραίνου. Εἶπε δὲ αὐτῷ ὁ Θεός· ἄφρων, ταύτῃ τῇ νυκτὶ τὴν
ψυχήν σου ἀπαιτοῦσιν ἀπὸ σοῦ ἃ δὲ ἡτοίμασας τίνι ἔσται; οὕτως ὁ θησαυρίζων
ἑαυτῷ, καὶ μὴ εἰς Θεὸν πλουτῶν. Εἶπε δὲ (ὁ Χριστός) πρὸς τοὺς μαθητὰς αὐτοῦ·
διὰ τοῦτο λέγω ὑμῖν, μὴ μεριμνᾶτε τῇ ψυχῇ ὑμῶν τὶ φάγητε, μηδὲ τῷ σώματι ὑμῶν
τὶ ἐνδύσησθε. Οὐχὶ ἡ ψυχὴ πλεῖον ἐστὶ τῆς τροφῆς καὶ τὸ σῶμα τοῦ ἐνδύματος; ...
τὶς δὲ ἐξ ὑμῶν μεριμνῶν δύναται προσθεῖναι ἐπὶ τὴν ἡλικίαν αὐτοῦ πῆχυν ἕνα; εἰ
οὖν οὔτε ἐλάχιστον δύνασθε, τί περὶ τῶν λοιπῶν μεριμνᾶτε; ... καὶ ὑμεῖς μὴ ζητεῖτε
τὶ φάγητε καὶ τὶ πίητε, καὶ μὴ μετεωρίζεσθε ταῦτα γὰρ πάντα τὰ ἔθνη τοῦ κόσμου
ἐπιζητεῖ, ὑμῶν δὲ ὁ πατὴρ οἶδεν ὅτι χρήζετε τούτων πλὴν ζητεῖτε τὴν βασιλείαν τοῦ
Θεοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν» (Kατὰ Λουκ. ΙΒ´,19-23, 25, 26, 29-31).
Πρὸς ἐπίρρωσιν τῶν παραπάνω παραθέτουμε ἀπόσπασμα ἀπὸ τoν Λόγον
Περὶ τῆς Δευτέρας τοῦ Χριστοῦ Παρουσίας ἐκ τῆς βίβλου “ΧΡΗΣΤΟΗΘΕΙΑ ΤΩΝ
ΧΡΙΣΤΙΑΝΩΝ” τοῦ Ἁγίου Νικοδήμου (περὶ γονέων καὶ τέκνων):
«Τότε θὰ καταρᾶται ἕνας τοῦ ἄλλου του, ὁ μὲν νὰ λέγη πρὸς τὰ παιδία του·
“κατηραμένον νὰ εἶσαι τέκνον καὶ σὺ ὦ θυγάτηρ, ὅτι διὰ τὴν ἄμετρον ἀγάπην ὅπου
σᾶς εἶχα, διὰ νὰ σᾶς ὑπανδρεύσω εὐγενικὰ καὶ νὰ σᾶς κάμω πλούσια, ἐμίσησα
τὴν ψυχήν μου καὶ δὲν ἐνθυμούμην τῶν ἐντολῶν τοῦ Κυρίου, ἀλλὰ ἥρπασα τὰ
ξένα καὶ ἀδίκευσα διὰ νὰ σᾶς πλουτίσω καὶ τώρα κολάζομαι διὰ λόγου σας.”
Καὶ αὐτὰ πάλιν νὰ λέγωσι πρὸς αὐτούς:
“Ἀνάθεμά σας γονεῖς μας ἀσεβεῖς καὶ παράνομοι, ὅπου δὲν μᾶς ἐδιδάξατε τὰς
ἐντολὰς τοῦ Κυρίου, οὔτε πρὸς σωτηρίαν μᾶς ὡδηγήσατε. Ποίαν ὠφέλειαν μᾶς
ἐκάμετε μὲ τὸν πλοῦτον σας; Αὐτὸς ἦτον αἰτία τῆς ἀπωλείας μας, διότι δὲν τὸν
ἀπεκτήσατε μὲ δικαιοσύνην, ἀλλὰ μὲ ἁρπαγὴν καὶ πλεονεξίαν. Καὶ πάλιν ἡμεῖς
διὰ νὰ ἔχωμεν πολλὰ χρήματα, ἐκάμναμεν τὰ σαρκικά μας θελήματα. Ἀμὴ ἐὰν
εἴμεθα πτωχότεροι, δὲν ἠθέλαμεν ἁμαρτάνει τοσοῦτον ἀναίσχυντα. Ἀνάθεμά σας
γοῦν ἀφρονέστατοι, ὅτι διὰ νὰ μᾶς πλουτίσετε καὶ νὰ μᾶς δώσετε πρόσκαιρον
γῆν καὶ φθειρομένην ἀπόλαυσιν, μᾶς ὑστερήσετε τῆς αἰωνίου μακαριότητος,
καὶ ἐχωρίσθημεν καὶ ἡμεῖς καὶ ἐσεῖς ἀπὸ τὸν Θεόν, καὶ κατεκρίθημεν εἰς πῦρ
ἀτελεύτητον.”
Αὐτὰ καὶ ἄλλα ὅμοια θέλουν λέγει ἕνας συγγενὴς πρὸς τὸν ἕτερον ἀνωφέλευτα,
ὅτι τότε δὲν χρήζει ποσῶς ἡ μετάνοια».
Οἱ σύγχρονοι πιστοὶ ἀδιαφοροῦν μερικῶς ἢ καὶ ὁλικῶς γιὰ νὰ προσφέρουν
τὰ παιδιά τους ὡς ἱερεῖς στὴ διακονία τῆς Ἐκκλησίας! Tὰ ἀφήνουν ἀσύδοτα νὰ
ἔχουν προγαμιαῖες σχέσεις μὲ ἀποτέλεσμα νὰ μὴν μποροῦν νὰ ἱερωθοῦν. Πολλὰ
ἀπ᾽ αὐτὰ στὴν πορεία τῆς ζωῆς τους καταλήγουν στὸ νὰ ἀκολουθήσουν τὸν
νεοημερολογιτισμὸ κάνοντας ταυτόχρονα μία ἀδιάφορη, πνευματικά, ζωή. Τὸ
ἐκκλησίασμα τῶν ἐνοριῶν μας ἀποτελεῖται ἀπὸ ὑπερήλικες, ἔχει «γεράσει». Ἡ
νεολαία ἀπέχει τοῦ ἐκκλησιασμοῦ. Εἶναι γραμμένο: «ὁ μὲν θερισμὸς πολύς, οἱ δὲ
ἐργάται ὀλίγοι· δεήθητε οὖν τοῦ Κυρίου τοῦ θερισμοῦ ὅπως ἐκβάλη ἐργάτας εἰς
τὸν θερισμὸν αὐτοῦ» (Ματθ. Θ´,37-38). Ποῖος προσεύχεται ἢ ἐνεργεῖ τὰ δέοντα
γιὰ νὰ ἀποκτήσει ἡ Ἐκκλησία ἱερεῖς; Ἐν τούτοις οἱ περισσότεροι ἀπαιτοῦν νὰ
ἔχουν τακτικὰ Θ. Λειτουργίες στὴν ἐνορία τους. Δυστυχῶς, ἐξαιτίας τῆς γενικῆς
πνευματικῆς ἀδιαφορίας, ἡ Ἐκκλησία ἔχει φθάσει εἰς τὸ σημείον νὰ στερεῖται ὄχι
μόνο κληρικῶν ἀλλὰ καὶ αὐτῶν τῶν ἱεροψαλτῶν.
40
Θὰ ἦταν ἄδικο νὰ μὴν ὑπογραμμίσουμε ὅτι ὑπάρχουν καὶ λιγοστὲς ἐξαιρέσεις
γονέων, οἱ ὁποῖοι παιδαγωγοῦν τὰ παιδιά τους μὲ νουθεσία Κυρίου καὶ οἱ ἴδιοι
ἀποτελοῦν ὑπόδειγμα χριστιανικοῦ βίου γι’ αὐτά. Ὡστόσο τὰ παιδιὰ ἴσως νὰ
μὴν ἀνταποκρίνονται σὲ ἀνάλογο βαθμό, διότι οἱ προκλήσεις τῆς ἐποχῆς καὶ ἡ
ἀνηθικότητα τοῦ εὐρύτερου κοινωνικοῦ τους περιβάλλοντος (ἐκτὸς οἰκογενείας) τὰ
ὠθοῦν σὲ λανθασμένες ἐπιλογές. Οἱ γονεῖς ὅμως δὲν πρέπει νὰ ἀποθαρρύνονται,
ἀλλὰ νὰ συνεχίσουν τὸν ἀγῶνα τους μὲ νουθεσίες καὶ προσευχή. Ἂς ἀναλογιστεῖ ὁ
καθένας κατὰ πόσο ἀνήκει σ’ αὐτὲς τὶς λιγοστὲς ἐξαιρέσεις ἀγωνιζομένων γονέων,
κάνοντας τὴν αὐτοκριτική του.
Ἅπαντες δηλώνουμε μὲ κομπασμὸ ὅτι εἴμαστε γνήσια τέκνα τοῦ Ἁγίου
Ἀρχιεπισκόπου καὶ Πατρὸς ἡμῶν Ματθαίου Καρπαθάκη. Ποῖος ἀπὸ ἐμᾶς ὅμως,
τὸν μιμῆται στὰ ἔργα του; Τὸ ἴδιο ἔκαναν καὶ οἱ Γραμματεῖς καὶ οἱ Φαρισαῖοι, οἱ
ὁποῖοι, καυχόμενοι γιὰ τοὺς προπάτορές τους, ἔλεγαν: «σπέρμα Ἀβραάμ ἐσμεν»
(Ἰω. Η´,33), καὶ: «ἡμεῖς δὲ τοῦ Μωϋσέως ἐσμὲν μαθηταί» (Ἰω. Θ´,28), καὶ: «ὁ πατὴρ
ἡμῶν Ἀβραὰμ ἐστί» (Ἰω. Η´,39). Στὴ συνέχεια ὅμως τοὺς ἀπαντοῦσε ὁ Κύριος: «...
εἰ τέκνα τοῦ Ἀβραὰμ ἦτε, τὰ ἔργα τοῦ Ἀβραὰμ ἐποιεῖτε» (Ἰω. Η´,39). Ἀλλὰ καὶ ὁ
ἔλεγχος τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου ἦταν καυστικὸς καὶ ἀποστομωτικός:
«Ἔλεγεν οὖν τοῖς ἐκπορευομένοις ὄχλοις βαπτισθῆναι ὑπ᾽ αὐτοῦ: γεννήματα
ἐχιδνῶν, τίς ὑπέδειξεν ὑμῖν φυγεῖν ἀπὸ τῆς μελλούσης ὀργῆς; ποιήσατε οὖν
καρποὺς ἀξίους τῆς μετανοίας, καὶ μὴ ἄρξησθε λέγειν ἐν ἑαυτοῖς, πατέρα ἔχομεν
τὸν Ἀβραάμ, λέγω γὰρ ὑμῖν ὅτι δύναται ὁ Θεὸς ἐκ τῶν λίθων τούτων ἐγεῖραι τέκνα
τῷ Ἀβραάμ» (Λουκ. Γ´,7-8).
Ἐξάλλου ἔχουμε ὡς ἀντιπαράδειγμα πολλοὺς πρώην ὑπερζηλωτὰς ἀδελφούς
μας, οἱ ὁποῖοι εἴτε λόγω ἀνάρμοστου βίου, εἴτε λόγω ὑπερηφανείας, ἡ ὁποία
εἶναι καὶ αὐτὴ ἀνάρμοστος βίος, βρέθηκαν ἐκτὸς Ἐκκλησίας. Ὁ φαῦλος βίος τίκτει
αἱρέσεις! Αὐτοὶ εἶχαν μὲν τὴν ὀρθὴ πίστη, ἀλλὰ δὲν τὴν καλλιέργησαν διὰ τῶν
ἔργων καὶ τὴν κατέστησαν νεκρή: «οὕτω καὶ ἡ πίστις, ἐὰν μὴ ἔργα ἔχη, νεκρὰ ἐστὶ
καθ᾽ ἑαυτήν», (Ἰακώβ. Β´,17). Ἡ πίστη αὐτὴ δὲν τοὺς ὠφέλησε σὲ τίποτα, διότι «τί
τὸ ὄφελος, ἀδελφοί μου, ἐὰν πίστιν λέγη τις ἔχειν, ἔργα δὲ μὴ ἔχη; μὴ δύναται ἡ
πίστις σῶσαι αὐτόν;» (Ἰακώβ. Β´,14). Ἔτσι, σήμερα ἀρκετὰ μέλη τῆς Ἐκκλησία μας
εἶναι πρώην νεοημερολογῖτες, οἱ ὁποῖοι δὲν εἶχαν ὀρθὴ ὁμολογία πίστεως, ἀλλὰ
ἦταν καλοπροαίρετοι καὶ ὁ Κύριος τοὺς κάλεσε στὸν «ἀμπελῶνα» Του. «Πολλοὶ δὲ
ἔσονται πρῶτοι ἔσχατοι καὶ ἔσχατοι πρῶτοι» (Ματθ. ΙΘ´,30). Εἶναι αὐτονόητο ὅτι
ἐκτὸς ἀπὸ Ὀρθοδοξία ἔχουμε ἀνάγκη καὶ ἀπὸ Ὀρθοπραξία.
Τὰ παραπάνω σχόλια στοχεύουν στὸ νὰ κρούσουν τὸν κώδωνα τοῦ κινδύνου
σχετικὰ μὲ τὴν ὑπάρχουσα κατάσταση κυρίως ἀπὸ πλευρᾶς ἔλλειψης κληρικῶν.
Στὸ μέλλον αὐτὴ ἡ κατάσταση μπορεῖ νὰ γίνει μὴ ἀναστρέψιμη, καὶ νὰ ἀποτελέσει
ἀπειλὴ γιὰ τὴν ἴδια τὴν Ἐκκλησία, ὁδηγῶντας σὲ ἀδιέξοδα. «Ἁρμόζει νὰ
ὑπομνήσωμεν τοῦ Ἁγίου Βασιλείου τὴν πικρίαν καὶ τῆς προφορικῆς, μέχρι τῆς
ἐποχῆς του, Ἀποστολικῆς παραδόσεως. “Προφορικὸς λόγος τῶν Ἀποστόλων,
-λέει ὁ Ἅγιος- ἄχρις ἡμῶν ἐξικνούμενος, παραινεῖ ἶνα, ὅταν τὰ ἐκκλησιαστικὰ
πράγματα βαίνουσιν ἐπὶ τῷ χείρω ἄνευ οὐδεμιᾶς ἐλπίδος διορθώσεως, τότε, λέγει,
ἑτοιμάζεσθε, ἐγγὺς τὸ τέλος”! (ΤΟ ΑΘΕΟΝ ΔΟΓΜΑ ΤΟΥ ΟΙΚΟΥΜΕΝΙΣΜΟΥ - Ἔκδ.
περιοδικοῦ «ΑΓ. ΑΓΑΘΑΓΓΕΛΟΣ 1998» σελ.87). Ἂς ἀναλάβουμε λοιπὸν ὅλοι τὶς
εὐθύνες μας ἀπέναντι στὴν Ἐκκλησία, ὡς ἐνεργὰ μέλη της, πολλαπλασιάζοντας
τὰ τάλαντα ποὺ μᾶς ἔδωσε ὁ Κύριος, γιὰ νὰ κληρονομήσουμε καὶ τὴν Οὐράνιο
Βασιλεία Του. Ἀμήν. Γένοιτο.
41
 ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ
Ἀγαπητοὶ ἀναγνῶστες.
Τὸ φλέγον ζήτημα τῆς ἐκδόσεως νέων ἠλεκτρονικῶν ταυτοτήτων ἔχει διαχρονικὰ ἀπα-
σχολήσει τὴν Ἐκκλησία μας ἀπὸ τὸ 1986 ἕως τὴν σήμερον. Ἡ Ἐκκλησία μας ἔχει λάβει ἀπο-
φάσεις ἐπὶ τοῦ θέματος, οἱ ὁποῖες, διὰ διαφόρους λόγους, ἀγνοοῦνται ἀπὸ πολλοὺς χριστια-
νούς. Πρὸς ἐνημέρωσίν σας, ἀναδημοσιεύουμε ἀποσπάσματα ἀπὸ τὸ περιοδικὸ «ΚΗΡΥΞ
ΓΝΗΣΙΩΝ ΟΡΘΟΔΟΞΩΝ» (Κ.Γ.Ο.) εἰς τὰ ὁποῖα περιέχονται οἱ ἀποφάσεις αὐτές.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΤΗΣ ΥΠ. 2236/12-6-1986 ΠΟΙΜΑΝΤΟΡΙΚΗΣ ΕΓΚΥΚΛΙΟΥ
ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ Γ.Ο.Χ. ΕΛΛΑΔΟΣ (ΠΕΡΙ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ)
(ἐμπεριέχεται εἰς τὸν «Κ.Γ.Ο.» τεύχος 103, Ἰούλιος 1986, σελ. 162, 168-171)
Ἐκκλησία Γ.Ο.Χ. τῆς Ἑλλάδος Ἱερὰ Σύνοδος
ΠΡΟΣ
ΤΑ ΑΠΑΝΤΑΧΟΥ ΠΙΣΤΑ ΤΕΚΝΑ ΤΗΣ ΕΚΚΛΗΣΙΑΣ ΚΛΗΡΟΝ ΚΑΙ ΛΑΟΝ
ΑΙ ΝΕΑΙ ΤΑΥΤΟΤΗΤΕΣ
Ὁ λόγος µας Πατέρες καὶ ἀδελφοὶ διὰ τὸν τελευταῖον νόμον τὸν ἀφορῶντα τὰς νέας ταυτό-
τητας. Ἴσως εἶναι ἐκ τῶν πλέον σοβαρῶν θεμάτων, τὰ ὁποῖα θὰ κληθοῦμε νὰ ἀντιμετωπίσουμε
ἀμέσως!
Περὶ τίνος πρόκειται;
Κατ᾽ ἀρχὴν καταργοῦνται αἱ μέχρι σήμερον ταυτότητες. Οὐδεὶς οὐσιαστικὸς λόγος δικαι-
ολογεῖ τὴν κατάργησιν τῶν ἤδη ὑπαρχουσῶν ταυτοτήτων καὶ τὴν ἀντικατάστασίν των μὲ τὸν
«Ἐνιαίο Κωδικὸ ᾿Αριθμὸ Μητρώου». Αἱ ἰδικαί µας ἐπιφυλάξεις καὶ ἀντιρρήσεις διὰ τὰς νέας
ταυτότητας, δὲν εἶναι βεθαίως εἰς τὸ κατὰ πόσον εἶναι τελειότεραι ἢ ὄχι τῶν προηγουμένων.
Αἱ ἀντιρρήσεις καὶ ἡ ἄρνησίς μας νὰ δεχθῶμεν τὰς νέας ταυτότητας εἶναι ὅτι αὗται θὰ φέρουν
ἐμφανῶς ἢ μὴ τὸν ἀριθμὸ 666. Τὸν ἀριθμὸ τοῦ Ἀντιχρίστου.
Πέραν δηλαδὴ ἀπὸ τὸν (Ἐνιαίο Κωδικὸ Ἀριθµὸ Μητρώου) θὰ ὑπάρχῃ ὁ ἄλλος ἀριθμὸς ὁ
666, ἐμφανῶς ἢ κρυπτογραφημένος, ὁ ὁποῖος ὡς σῆμα θὰ δίδῃ τὴν ἐντολὴν εἰς τὰ ἠλεκτρονικὰ
μηχανήματα νὰ καλῇ τὸν Ε.Κ.Α.Μ..
Ἡ νέα αὐτὴ ταυτότης θὰ εἶναι τὸ κλειδὶ διὰ πᾶν ὅ,τι ἔχει σχέσιν μὲ τὸ ἄτομον, τὴν ἐργασία,
περιουσιακὰ στοιχεῖα, πιστοποιητικά, ἀγοραπωλησία κ.λπ. Δὲν θὰ δύναται δὲ ἀπολύτως τίποτε
νὰ ἐνεργήσῃ τις ἄνευ αὐτοῦ.
Σημεῖον καὶ τοῦτο, ὅτι εὑρισκόμεθα εἰς τὴν ἐποχὴν τοῦ ἀντιχρίστου. Ἰδοὺ τὶ ἐπὶ τοῦ θέματος
αὐτοῦ ἀποκαλύπτει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον διὰ τοῦ Προφητικοῦ βιβλίου τῆς Ἀποκαλύψεως:
16. Καὶ ποιεῖ πάντας, τοὺς μικροὺς καὶ τοὺς μεγάλους, καὶ τοὺς πλουσίους καὶ τοὺς πτωχούς,
καὶ τοὺς ἐλευθέρους καὶ τοὺς δούλους, ἵνα δώσωσιν αὐτοῖς χάραγμα ἐπὶ τῆς χειρὸς αὐτῶν τῆς
δεξιᾶς ἢ ἐπὶ τῶν μετώπων αὐτῶν.
17. Καὶ ἵνα μή τις δύνηται ἀγοράσαι ἢ πωλῆσαι εἰ μὴ ὁ ἔχων τὸ χάραγμα, τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου
ἢ τὸν ἀριθμὸν τοῦ ὀνόματος αὐτοῦ.
18. Ὦδε ἡ σοφία ἐστίν· ὁ ἔχων νοῦν ψηφισάτω τὸν ἀριθμὸν τοῦ θηρίου· ἀριθμὸς γὰρ ἀνθρώπου
ἐστί· καὶ ὁ ἀριθμὸς αὐτοῦ χξα. (Αποκ. ΙΓ´)
Ἤτοι:
16. Καὶ ἐνεργεῖ ὅλοι, οἱ μεκροὶ καὶ οἱ μεγάλοι καὶ οἱ πλούσιοι καὶ οἱ πτωχοὶ καὶ οἱ ἐλεύθεροι
καὶ οἱ δοῦλοι, νὰ δηλώσουν τελείαν ὑποταγὴν εἰς τὸ θηρίον καὶ νὰ τοὺς δώσουν χάραγμα καὶ
σφραγῖδα ἀνεξάλειπτον εἰς τὸ δεξιόν τους χέρι ἢ εἰς τὸ μέτωπόν τους, ὥστε δι᾽ αὐτοῦ νὰ φαίνεται
δημοσία καὶ καθαρά, ὅτι εἶναι δοῦλοι τοῦ θηρίου.
17. Καὶ ἐνεργεῖ καὶ ἀποκλεισμὸν κατὰ τῶν χριστιανῶν, ὥστε κανεὶς νὰ μὴν ἠμπορῆ νὰ ἀγορά-
ση νὰ πωλήση παρὰ μόνον ἐκεῖνος, ποὺ ἔχει τὴν σφραγῖδα καὶ τὸ χάραγμα. Εἶναι δὲ ἡ σφραγῖδα
αὐτὴ τὸ ὄνομα τοῦ θηρίου ἢ ὁ ἀριθμός, ποὺ ἀποτελεῖται ἀπὸ τὸ ἄθροισμα τῆς ἀριθμητικῆς ἀξίας
42
ἑκάστου γράμματος τοῦ ὀνόματός του.
18. Ἐδῶ εἶναι ἡ θεία σοφία ἡ κρυμμένη ἀπὸ τοὺς μακρὰν τοῦ Θεοῦ ἀνθρώπους. Ὅποιος ἔχει
νοῦν φωτισμένον, ἂς ἀριθμήση τοὺς ἀριθμούς, ποὺ κάθε γράμμα τοῦ ὀνόματος τοῦ ἀντιχρίστου
σημαίνει, καὶ ἂς ἁθροίση τὸν ἀριθμὸν τοῦ θηρίου. Διότι δὲν εἶναι ἀριθμὸς ὀνόματος ὑπερανθρώπου
καὶ ὑπερφυσικοῦ προσώπου, ἀλλ᾽ ἀριθμὸς ὀνόματος ἀνθρώπου. Καὶ ὁ ἀριθμός, ποὺ βγαίνει ἀπὸ τὸ
ἄθροισμα τῆς ἀριθμητικῆς ἀξίας ἑνὸς ἑκάστου γράμματος τοῦ ὀνόματος τοῦ θηρίου, εἶναι ἑξακόσια
ἑξήκοντα ἕξ ἢ ΧΞS = ὄνομα ποὺ ἀντιτίθεται καὶ πλαστογραφεῖ καὶ διαλύει τὸ ὄνομα Χριστός.
Αὐτὰ λέγει τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον. Ἡμεῖς τί πρέπει νὰ κάνωμεν; Νὰ φοβηθῶμεν; Νὰ τρομοκρα-
τηθῶμεν; Νὰ ἀπελπισθῶμεν; Ὄχι ποτέ, διότι τότε ἐνικήθημεν ἤδη ὑπὸ τοῦ θηρίου.
Τί ποιήσωμεν λοιπόν, ἵνα σωθῶμεν;
Πάλιν τὸ Πνεῦμα τὸ Ἅγιον διὰ τοῦ Εὐαγγελιστοῦ ᾿Ιωάννου μᾶς λέγει:
Ἔξελθε ἐξ αὐτῆς ὁ λαός μου, ἵνα μὴ συγκοινωνήσητε ταῖς ἁμαρτίαις αὐτῆς, καὶ ἵνα ἐκ τῶν πλη-
γῶν αὐτῆς μὴ λάβητε·
5. Ὅτι ἐκολλήθησαν αὐτῆς αἱ ἁμαρτίαι ἄχρι τοῦ οὐρανοῦ, καὶ ἐμνημόνευσεν ὁ Θεὸς τοῦ ἀδική-
ματος αὐτῆς. (Ἀποκάλυψις ΙΓ΄)
Δηλαδὴ ἐβγᾶτε ἔξω ἀπὸ τὴν πόλιν αὐτὴν ὅσοι ἀποτελεῖτε τὸν λαὸν ἐμοῦ τοῦ θεοῦ, διὰ νὰ μὴ
γίνετε συμμέτοχοι καὶ συνυπεύθυνοι εἰς τὰς ἁμαρτίας της καὶ νὰ μὴ λάβετε καὶ σεῖς μέρος ἀπὸ τὰς
τιμωρίας καὶ τὰς πληγάς, μὲ τὰς ὁποίας θὰ κτυπηθῆ.
5. Διότι ἔφθασαν αἱ ἁμαρτίαι της μέχρι τοῦ οὐρανοῦ καὶ ἐνεθυμήθη ὁ Θεὸς τὰ ἀδικήματά, της.
Καὶ πάλιν:
«Διὸ ἐξέλθετε ἐκ μέσου αὐτῶν καὶ ἀφορίσθητε, λέγει Κύριος, καὶ ἀκαθάρτου μὴ ἅπτεσθε,
καγὼ εἰσδέξομαι ὑμᾶς καὶ ἔσεσθε ὑμῖν εἰς πατέρα καὶ ὑμεῖς ἔσθεσθέ μοι εἰς υἱοὺς καὶ θυγατέρας,
λέγει Κύριος Παντοκράτωρ», (Β´ Κορ. ΣΤ´,17-18) δηλ. «δι᾽ αὐτὸ ἐξέλθετε ἀπὸ μέσα ἀπὸ τοὺς
ἀπίστους καὶ ξεχωρισθῆτε ἁπὸ αὐτούς, λέγει ὁ Κύριος, καὶ μὴ ἐγγίζετε τίποτε ἀκάθαρτον. Καὶ
ἐγὼ θὰ σᾶς δεχθῶ μὲ στοργὴν πατρικὴν καὶ θὰ γίνω πατέρας σας καὶ σεῖς θὰ εἶσθε παιδιά µου
καὶ θυγατέρες μου, λέγει ὁ Κύριος ὁ παντοκράτωρ».
Πατέρες καὶ ἀδελφοὶ
Οὐδεὶς θὰ δυνηθῇ νὰ ἀρνηθῇ τὸ χάραγμα καὶ νὰ νικήση τὸ θηρίον, ἂν δὲν ἔχῃ ἐν ἑαυτῷ κα-
τοικοῦντα τὸν Κύριον. Καὶ οἱ πλέον μεγαλοσχήμονες χριστιανοὶ (Κληρικοὶ καὶ Λαϊκοί) θὰ νικη-
θοῦν ἀπὸ τὸ θηρίον, ἂν ἡ πίστις των δὲν εἶναι ζῶσα καὶ δὲν κατέστησαν διὰ τῆς Ὀρθοδοξίας, τῆς
ὀρθοδόξου ζωῆς, διὰ τῆς προσευχῆς, διὰ τῆς μετανοίας, τοῦ καθαροῦ βίου, τῆς μυστηριακῆς
ζωῆς, τὴν ὕπαρξίν των ναὸν τοῦ Θεοῦ.
Μόνον αὐτοὶ θὰ πολεμήσουν τὸν ἀντίχριστον ἢ καλύτερον δι᾽ αὐτῶν θὰ πολεμήσῃ ὁ Κύριος,
ὁ Ὁποῖος ὡς λέγει πάλιν ἡ Ἀποκάλυψις, δι᾽ ἐκτάκτου ἐπεμβάσεώς Του θὰ λυτρώσῃ τοὺς πιστοὺς
διὰ τῆς καταργήσεως τοῦ κράτους τοῦ ἀντιχρίστου.
19. Καὶ εἶδον τὸ θηρίον καὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ τὰ στρατεύματα αὐτῶν συνηγμένα ποιῆ-
σαι τὸν πόλεμον μετὰ τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου καὶ μετὰ τοῦ στρατεύματος αὐτοῦ.
20. Καὶ ἐπιάσθη τὸ θηρίον καὶ ὁ μετ᾽ αὐτοῦ ψευδοπροφήτης ὁ ποιήσας τὰ σημεῖα ἐνώπιον
αὐτοῦ, ἐν οἷς ἐπλάνησε τοὺς λαβόντας τὸ χάραγμα τοῦ θηρίου καὶ τοὺς προσκυνοῦντας τῇ εἰκόνι
αὐτοῦ· ζῶντες ἐβλήθησαν οἱ δύο εἰς τὴν λίμνην τοῦ πυρὸς τὴν καιομένην ἐν θείω.
21. Καὶ οἱ λοιποὶ ἀπεκτάνθησαν ἐν τῆ ρομφαία τοῦ καθημένου ἐπὶ τοῦ ἵππου, τῇ ἐξελθούσῃ ἐκ
τοῦ στόματος αὐτοῦ καὶ πάντα τὰ ὄρνεα ἐχορτάσθησαν ἐκ τῶν σαρκῶν αὐτῶν.
(Ἀποκάλυψις ΙΘ΄ 19-21)
19. Δηλαδή: Καὶ εἶδα τὸ θηρίον καὶ τοὺς βασιλεῖς τῆς γῆς καὶ τὰ στρατεύματά τους συναθροισμένα
διὰ νὰ κάμουν τὸν πόλεμον μὲ τὸν καθήμενον εἰς τὸ ἄσπρον ἄλογον Μεσσίαν καὶ µὲ τὸ οὐράνιον στρά-
τευμά του.
20. Καὶ ἐπιάσθη αἰχμάλωτος τὸ θηρίον ἀντίχριστος καὶ μαζὶ μὲ αὐτὸν καὶ ὁ ψευδοπροφήτης,
ποὺ ἔκαμε τὰ ἀγύρτικα θαύματα ἐμπρὸς εἰς αὐτόν, μὲ τὰ ὁποῖα ἐξηπάτησε καὶ ἐπλάνησεν αὐτούς,
ποὺ ἔλαβον τὴν ἀνεξάλειπτον σφραγῖδα τοῦ Θηρίου καὶ ποὺ προσκυνοῦν τὸ εἴδωλον καὶ τὴν εἰκό-
να αὐτοῦ. Ζωντανοὶ ἐρρίφθησαν καὶ οἱ δύο µέσα εἰς τὴν λίμνην τῆς φωτιᾶς, ποὺ καίεται μὲ θειάφι.
21. Καὶ οἱ ὑπόλοιποι ἐφονεύθησαν μὲ τὴν ρομφαίαν τοῦ Μεσσίου, ποὺ κάθηται ἐπάνω εἰς τὸ
43
ἄλογον, ἡ ὁποία ἐβγῆκεν ἀπὸ τὸ στόμα του. Καὶ ὅλα τὰ ὄρνεα ἐχορτάσθησαν ἀπὸ τὰς σάρκας
τῶν πτωμάτων των. Πνευματικὸν τὸ ὅπλον τοῦ Νικητοῦ, ὁ λόγος τῆς ἀληθείας ποὺ βγαίνει ἀπὸ
τὸ στόμα του. Πνευματικός κυρίως καὶ ὁ ὄλεθρος τῶν ἀντιπάλων, χωρὶς νὰ ἀποκλείεται καὶ ἡ ἐν
πολέμοις αἰσθητοῖς μετ᾽ ἀλλήλων σφαγὴ καὶ ἐξολόθρευσις πολλῶν.
Τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητὰ
Στῶμεν καλῶς, στῶμεν μετὰ φόβου. Ὡς ἀληθῶς οὐδεὶς Γνήσιος Ὀρθόδοξος Χρι-
στιανὸς ἔκαμε χρῆσιν τοῦ νόμου περὶ πολιτικοῦ γάμου, ὁ ποῖος εἶναι πορνεία καὶ
περιΰβρισις τοῦ μυστηρίου τοῦ Γάμου καὶ κατ᾽ ἐπέκτασιν τοῦ Χριστοῦ καὶ τῆς Ἐκ-
κλησίας, οὕτω καὶ σήμερον καὶ πάντοτε νὰ κρατηθοῦν μακρὰν οἱ ἀντιχριστιανικοὶ
νόμοι ἀπὸ τοὺς χριστιανοὺς καὶ νὰ ἀγωνισθῶμεν διὰ τὴν κατάργησιν αὐτῶν. Ἂν δὲ
ὑποχρεωτικῶς ἄνωθεν μᾶς ἐπιβάλλουν τὸ χάραγμα εἰς τὰς ταυτότητας τότε θὰ «πει-
θαρχήσουμε τῷ Θεῷ μᾶλλον ἢ τοῖς ἀνθρώποις».
Ταῦτα πρὸς ἐνημέρωσιν καὶ νουθεσίαν τέκνα ἐν Κυρίῳ ἀγαπητά, ἵνα προκόπτω-
ντες τῇ πίστει καὶ ἐν παντὶ ἔργῳ ἀγαθῷ, διὰ πρεσβειῶν τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, τοῦ
Τιμίου Προδρόμου, τῶν Ἁγίων Ἀποστόλων, τῶν Ὁσίων, Μαρτύρων καὶ Ὁμολογητῶν,
ἔλθη ἐπὶ πάντας ἡμᾶς ἡ Θεία Χάρις ἵνα μὴ παρασυρθῶμεν καὶ πλανηθῶμεν, ἀλλὰ καὶ
σήμερον καὶ ὅτε θὰ ἔλθουν πλέον δύσκολαι ἡμέραι, νὰ ὁμολογῶμεν καὶ νὰ δοξολο-
γῶμεν Πατέρα, Υἱὸν καὶ Ἅγιον Πνεῦμα, Τριάδα Ὁμοούσιον καὶ ἀχώριστον. ΑΜΗΝ.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ΤΑ ΜΕΛΗ
Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Ὁ Μεσσηνίας ΓΡΗΓΟΡΙΟΣ
Ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Ὁ Ἀττικῆς καὶ Μ/δος ΜΑΤΘΑΙΟΣ
Ὁ Ἀθηνῶν καὶ Πάσης Ἑλλάδος Ὁ Πειραιῶς καὶ Νήσων ΝΙΚΟΛΑΟΣ
ΑΝΔΡΕΑΣ Ὁ Βρεσθένης ΛΑΖΑΡΟΣ
Ὁ Ἀργολίδος ΠΑΧΩΜΙΟΣ
Διὰ τὴν Ἐκκλησίαν Γ.Ο.Χ. Κύπρου Ὁ Φθιώτιδος ΘΕΟΔΟΣΙΟΣ
Ὁ Κιτίου ΕΠΙΦΑΝΙΟΣ Ὁ Σερβίων καὶ Κοζάνης ΤΙΤΟΣ
Ο ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΥΣ ΤΗΣ ΙΕΡΑΣ ΣΥΝΟΔΟΥ
Ἱερομ. ΚΗΡΥΚΟΣ ΚΟΝΤΟΓΙΑΝΝΗΣ
ΣΥΝΕΚΛΗΘΗ Η ΙΕΡΑΡΧΙΑ
(6.1.86) ΚΑΙ ΕΞΗΤΑΣΕ ΤΟ ΘΕΜΑ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΤΑΥΤΟΤΗΤΩΝ
(ἐμπεριέχεται εἰς τὸν «Κ.Γ.Ο.» τεύχος 107, Νοέμβριος 1986, σελ. 291-2)
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος τῆς Ιεραρχίας κατὰ τὴν τελευταίαν τακτικὴν αὐτῆς συνεδρίασιν τοῦ
ἔτους 1986 ἑξήτασε καὶ πάλιν μετὰ προσοχῆς τὸ φλέγον θέμα, τὸ ὁποῖον ἔχει δημιουρ-
γηθῆ σχετικῶς μὲ τὴν καθιέρωσιν τοῦ ΕΚΑΜ εἰς τὰς νέας ταυτότητας καὶ τὴν φημολο-
γουμένην ὕπαρξιν τοῦ ἀριθμοῦ 666 εἰς αὐτάς.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος, ἀφοῦ ἤκουσε σχετικὴν εἰσήγησιν τῶν θεολόγων κ. Εὐσταθίου
Τουρλῆ καὶ Στυλιανοῦ Λιέπουρη, ἀναγνωσθεῖσαν ὑπὸ τοῦ Ἀρχιγραμματέως, καὶ µετὰ
ἐπισταμένην μελέτην τοῦ θέματος ἀπεφάσισεν, ὅπως ἀποστείλη εἰς τὸν ἁρμόδιον
ὑπουργὸν κ. Ἀγαμέµνονα Κουτσόγιωργα ἐπιστολήν, διὰ τῆς ὁποίας θὰ ἐκφράζεται ἡ
ἀπόφασις τοῦ πληρώματος τῆς Γνησίας Ὀρθοδόξου ᾿Εκκλησίας νὰ μὴ δεχθῆ διὰ λό-
γους καθαρῶς θρησκευτικῆς συνειδήσεως, τὴν τυχὸν ὕπαρξιν τοῦ ἀριθμοῦ 666 εἰς τὰς
νέας ταυτότητας, καθ᾿ οἱονδήποτε τρόπον καὶ ὑπὸ οἱανδήποτε μορφήν, οὔτε τὴν ἀπο-
κλειστικὴν χρῆσιν τῶν ταυτοτήτων διὰ τὴν συμμετοχὴν τῶν Ἑλλήνων πολιτῶν μελλο-
ντικῶς εἰς τὴν χρῆσιν τῶν ἀγαθῶν καὶ κοινωνικῶν ὑπηρεσιῶν, ἐὰν χρησιμοποιηθῆ ὁ
κωδικὸς μὲ τὸ 666.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος, ἐπειδὴ τὰς δοθείσας ἀπαντήσεις τοῦ κ. Ὑπουργοῦ τῶν Ἐσωτερικῶν
εἰς προηγούμενα ἐρωτήματα ἄλλων, δὲν θεωρεῖ ἱκανοποιητικάς, ἐξ οὗ καὶ ἡ ἀνησυχία
44
τοῦ λαοῦ παραμένει καὶ διογκοῦται, καὶ προκειμένου νὰ καθησυχάση τὸν λαὸν ἀπεφά-
σισε νὰ ζητήση παρὰ τοῦ κ. Ὑπουργοῦ ὑπεύθυνον καὶ συγκεκριμένην ἐνημέρωσιν ἐπὶ
τῶν ἀκολούθων θεμάτων:
1. Ὁ ΕΚΑΜ, ὁ ὁποῖος συμφώνως πρὸς τὸν νόμον «σχηματίζεται ἁπὸ δέκα τρία (13)
ψηφία καὶ σύμβολα», θὰ εἶναι σχηματικὴ παράστασις συνοδευομένη ἀπὸ ἀριθμοὺς καὶ
σύμβολα ἢ θὰ εἶναι ἕνας ἁπλὸς δεκατριψήφιος ἀριθμός, ὅπως εἶναι ὁ ἀριθμὸς τῆς ἰσχυ-
ούσης ταυτότητος ἢ ὁ ἀριθμὸς τοῦ φορολογικοῦ μητρώου;
2. Μὲ τὸν ΕΚΑΜ ὡς ἐδήλωσεν εἰς τὴν Βουλὴν ὁ κ. Ὑπουργός, προσδίδεται ταχύτητα,
ἀμεσότητα καὶ πληρότητα εἰς ὅλας τὰς διαδικασίας συναλλαγῆς τοῦ πολίτου, ἐπὶ τῷ
σκοπῷ νὰ γίνῃ ἀξιοποίησις τῶν παρεχομένων δυνατοτήτων τῆς συγχρόνου τεχνολογί-
ας τῆς πληροφορικῆς. Εἶναι ὅμως γνωστόν, ὅτι εἰς τὰ εὐρωπαϊκὰ πρότυπα συστήματα
ἀναγνωρίσεως τῶν ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν, εἶναι καθιερωμένον τὸ σύστημα ἀνα-
γνωρίσεως ΒΑR-CΟDΕ, τὸ ὁποῖον χρησιμοποιεῖ ὡς κωδικὸν ἀναγνωρίσεως τὸν ἀριθ-
μὸν 666, ἐμφανῶς ἢ ἀφανῶς. Διὰ νὰ ἐπιτευχθῇ ἑπομένως ὁ ἐπιδιωκόμενος σκοπὸς τῆς
ταχύτητος, ἀμεσότητος καὶ πληρότητος τῶν διαδικασιῶν μὲ τὴν ἀξιοποίησιν τῆς πλη-
ροφορικῆς, θὰ ἔχουν οἱ νέες ταυτότητες τὸν συνήθη κωδικὸν ἀριθμὸν ἀναγνωρίσεως
τῶν ἠλεκτρονικῶν ὑπολογιστῶν, δηλαδὴ τὸν ἀριθμὸν 666, ὥστε νὰ ἀναγνωρίζωνται
κατὰ τὸ εὐρωπαϊκὸν καθιερωμένον σύστημα ἢ ὄχι;
3. Τί προβλέπει ἡ ἀπόφασις τοῦ ἄρθρου 3 παρ. 3 τοῦ νόμου διὰ τὸν τύπον τῆς νέας
ταυτότητος;
᾿Επίσης ἀπεφασίσθη, ὅπως, µετὰ τὴν θετικὴν ἢ ἀρνητικὴν ἀπάντησιν ἐκ μέρους
τοῦ κ. Ὑπουργοῦ, ἐκδοθῆ σχετικὴ ἐνημερωτικὴ ᾿Εγκύκλιος πρὸς ἐνημέρωσιν τῶν Χρι-
στιανῶν.
᾿Ετονίσθη ὅμως, ὅτι οἱ χριστιανοὶ πρέπει νὰ συγκρατηθοῦν ἀπὸ ἄκριτους ἐσχατο-
λογικοὺς ἐνθουσιασμούς, ἀλλὰ προσέτι νὰ μὴ περιπέσουν εἰς ἀδιαφορίαν ἢ πνευμα-
τικὴν ὀλιγωρίαν, διότι καὶ αἱ δύο καταστάσεις ὁδηγοῦν εἰς ἀπώλειαν ψυχῶν.
Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοί, ἑτονίσθη, ὀφείλουν προπάντων εἰς τοὺς πονηροὺς αὐτοὺς
καιροὺς νὰ ἀγωνίζωνται διὰ νὰ διατηρήσουν τὴν σφραγίδα τοῦ Χριστοῦ εἰς τὴν ψυχήν
των, διότι ἔτσι μόνο θὰ δυνηθοῦμε νὰ ἀποφύγουμε τὴν προσκύνησιν τοῦ ἀντιχρίστου
ὑπὸ οἱανδήποτε μορφὴν καὶ ἂν ἐμφανισθῆ.
Οἱ ὀρθόδοξοι χριστιανοὶ πρέπει νὰ εὑρίσκωνται, εἰς συνεχῆν ἑτοιμότητα καὶ ἐγρή-
γορσιν, ὥστε νὰ διακρίνουν ἑκάστοτε τὰ «σημεῖα τῶν καιρῶν», καὶ ἔτσι ὄχι μόνον νὰ
ἀντιμετωπίζουν τὰς ὀργανωμένας δυνάμεις τοῦ ἀντιχρίστου, ἀλλὰ καὶ νὰ μὴ πλανη-
θοῦν ἀπὸ τὸν ἀντίχριστο ἢ τοὺς ψευδοπροφήτας του.
Ὁ Θεὸς δὲν θὰ ἀφήση αὐτούς, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐπικαλοῦνται μέσα ἀπὸ τὴν καρδιά
τους καὶ διατηροῦν τὴν σφραγίδα τοῦ Ἁγίου Πνεύματος «ἐν ἑαυτοῖς», ἀβοηθήτους εἰς
τὴν μανίαν τοῦ διαβόλου, οὔτε θὰ ἐπιτρέψη νὰ πλανηθοῦν καὶ νὰ παγιδευθοῦν ἀπὸ τὰς
παγίδας τοῦ διαβόλου. Τέλος ἐτονίσθη, ὅτι ἡ χρῆσις τοῦ ἀριθμοῦ 666 εἰς ἀντικείμενα
καὶ πολλὰ προϊόντα, θεωρεῖται ὡς προδρομικὸν φαινόμενον τῆς ἐλεύσεως τοῦ ἀντι-
χρίστου, τὸ ὁποῖον, ὅπως καὶ τόσα ἄλλα προδροµικὰ φαινόμενα, ἀποσκοπεῖ εἰς τὴν
ψυχολογικὴν προετοιμασίαν τῶν ἀνθρώπων διὰ νὰ δεχθοῦν ἀναντίρρητα καὶ τὸν ἴδιον
τὸν ἀντίχριστον.
Ἔφ᾽ ὅσον ὁ ἀριθμὸς 666 χρησιμοποιηθῆ καὶ εἰς τὰς ταυτότητας τοῦτο σημαίνει, ὅτι
τὰ προδροµικὰ φαινόμενα τῆς ἐλεύσεως τοῦ ἀντιχρίστου γίνονται περισσότερον ἐμ-
φανῆ καὶ περισφίγγουν οὐσιαστικὰ τοὺς ἀνθρώπους.
Ἡ Ἱερὰ Σύνοδος ἀπεφάσισε, ὅπως ἡ ᾿Εγκύκλιος ὑπ᾽ ἁριθ. 2236/ 12.6.86, ἡ ὁποία
ἐδημοσιεύθη εἰς τὸν «Κήρυκα» μηνὸς ᾿Ιουλίου 1986, καὶ ἀναφέρεται εἰς τὸ φλέγον
θέμα τῶν προδρομικῶν φαινομένων τοῦ ἀντιχρίστου, ἐκτυπωθῆ εἰς ἰδιαίτερον τεῦ-
χος καὶ κυκλοφορήση ἱεραποστολικῶς πρὸς ἐνημέρωσιν τῶν χριστιανῶν.
45

Η ΝΕΟΜΑΡΤΥΣ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ
Αικατερίνη της Μάνδρας
(Συνέχεια ἐκ τοῦ προηγουμένου)
Τὰ ἱερὰ λείψανα τοὺς ἀναπτέρωνε, καὶ ἀψηφοῦσαν κάθε
τῆς Νεομάρτυρος ἐπικρεμάμενον κίνδυνον. Τοὺς ἐνίσχυε τὸ
Αἰκατερίνης, μετὰ ἠθικὸν καὶ ὁ μεγάλως ὑπ᾽ αὐτῶν ἐκτιμώ-
τὴν ἀνακομιδή τους, ἀπετέθησαν στὴν μενος καὶ ἀγαπώμενος Πνευματικός των
Ἱερὰ Μονὴ Παναγίας Πευκοβουνογιατρίσ- Πατὴρ Ματθαῖος, ὅστις μὲ τὰς μελιρρύ-
σης ὡς μαρτυρικὰ λείψανα, καθὼς διαβε- τους διδαχάς του καὶ τοὺς ἐνθουσιώδεις
βαιώνει καὶ ἡ παρακάτω ἔγγραφος μαρτυ- λόγους του, τοὺς στερέωνε εἰς τὴν τήρησιν
ρία τῆς Μονῆς καὶ αὐτοπτῶν μαρτύρων. τῶν πατρίων. Ἦσαν ἕτοιμοι τὰ πάντα νὰ
Ἡ σπουδαία αὐτὴ μαρτυρία δημοσιεύτηκε ὑπομείνουν, καὶ αὐτὸν τὸν θάνατον ἀκόμη,
στὸ τεῦχος Ὀκτωβρίου 1979, τόμος 24ος, καὶ ὄχι νὰ ὑποχωρήσουν ἀπὸ τὴν τέλεσιν
σελ. 17-18, στὸ τότε ἐπίσημο περιοδικὸ τῶν θρησκευτικῶν καθηκόντων των κατὰ
τῆς Ἱερὰς Συνόδου “Κήρυξ Γνησίων Ὀρθο- τὸ Πάτριον Ὀρθόδοξον Ἑορτολόγιον. Καὶ
δόξων”: τοῦτο τὸ ἀπέδειξεν ἡ ἔκβασις τῶν πραγμά-
Ἡ Γερόντισσα Εὐφροσύνη βεβαιεῖ τὸ των.
γεγονὸς καὶ δηλοῖ τὰ ἑξῆς: “Ὁ Ἀείμνηστος Πρὸ τοῦ τέλους τῆς Θείας Λειτουργί-
κυρὸς Ματθαῖος μετέβη εἰς Μάνδραν πρὸς ας ὁ Ἱερ/χος Χριστόφορος δειλιάσας πρὸ
ἐπιτέλεσιν ὁλονυκτίου ἀγρυπνίας δία τὴν τῆς διαμορφωθείσης καταστάσεως ἠθέλη-
ἑορτὴν τῆς Συνάξεως τῶν Ἀρχαγγέλων. σε νὰ ἀποχωρήσῃ. Ἐξελθὼν ὅμως ἐκ τοῦ
Ἐπὶ τῷ ἀκούσματι τῆς ἀφίξεώς του, οἱ Γνή- Ναοῦ συνελήφθη ὑπὸ τῶν Χωροφυλάκων.
σιοι Ὀρθόδοξοι, ὡς τρέφοντες μεγάλον σε- Τρομερὰ συμπλοκὴ ἐπακολούθησε μετα-
βασμὸν καὶ εὐλάβειαν πρὸς αὐτόν, ἀθρόως ξὺ γυναικῶν καὶ χωροφυλάκων, οἱ ὁποῖοι
προσήρχοντο καὶ κατέκλυσαν ἀσφυκτικῶς ἀνηλεῶς τὰς ἐκτύπουν μὲ τοὺς ὑποκοπά-
τὸν Ἱ. Ναόν. Καὶ ἡ Κοινότης τῶν Γ.Ο.Χ. νους των. Πολλαὶ ἐτραυματίσθησαν, θα-
Ἀθηνῶν λόγῳ τοῦ ὅτι ἐπανηγύριζεν ὁ Ἱερὸς νατηφόρον δὲ πλῆγμα καταφέρθη ἐπὶ τῆς
Ναός, ἀπέστειλε τὸν Ἱερομόναχον Χριστό- κεφαλῆς τῆς Αἰκατερίνης Ρούττη, ἡ ὁποία,
φορον Ψαλλίδαν, γιὰ νὰ συμπαρασταθῇ μεταφερθεῖσα εἰς Ἀθήνας, ἀπεβίωσεν.
εἰς τὴν ἀγρυπνίαν καὶ νὰ συλλειτουργήσῃ Ὁ Ἱερ/χος Ματθαῖος, ἀποπερατώσας
μετὰ τοῦ Ἱερομονάχου Ματθαίου. τὴν Θεία Λειτουργίαν, ἐξῆλθε τοῦ Ναοῦ
Ἤρχισεν ἡ τέλεσις τῆς ἱερᾶς ὁλονυκτί- κατευθυνθεὶς σὲ παρακειμένην οἰκείαν
ας μὲ ἄμετρον ἔνθεον ζῆλον καὶ διάπυρον καί, παρ᾽ ὅλον τὸν γενόμενον σάλον, διέ-
ἐνθουσιασμόν. Πληροφορηθεῖσα ταῦτα ἡ λαθεν τῆς προσοχῆς τῶν ὀργάνων τῆς χω-
τοπικὴ Ἀστυνομικὴ Ἀρχὴ ἔστειλε δύναμιν ροφυλακῆς, οἱ ὁποῖοι ἤδη εἶχον περιέλθει
χωροφυλάκων πρὸς διάλυσιν τῶν πιστῶν εἰς μεγάλην σύγχυσιν μετὰ τὰ ἐκχυθέντα
καὶ πρὸς σύλληψιν τῶν Ἱερέων. Περιεκύ- αἵματα. Τοιοῦτον ζῆλον καὶ αὐταπάρνησιν
κλωσαν τὸν Ἱερὸν Ναὸν καὶ ἀπῄτουν νὰ ἐνέπνεε εἰς τοὺς εὐσεβεῖς πιστοὺς ἡ ἐπιθυ-
τοὺς παραδώσουν τοὺς Ἱερεῖς καὶ νὰ δια- μία των δία τὴν ἀκριβὴ τήρησιν τῶν Παρα-
λυθοῦν. Οἱ εὐσεβεῖς πιστοὶ οὐδόλως ἐπτο- δόσεων τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
ήθησαν. Ἔμειναν ἀκίνητοι καὶ ἀκλόνητοι Ἐπίσης διαβεβαιοῦται, ὅτι καὶ ἄλλο
εἰς τὰς θέσεις των. θῦμα ὑπῆρξεν εἰς τὸ τραγικὸν τοῦτο περι-
Ὁ διακαίων τὰς καρδίας των πόθος στατικόν. Ἦτο ἡ Χαρίκλεια Λούλη, ἡ ὁποία
πρὸς τήρησιν τῶν πατρώων Παραδόσεων ἐτραυματίσθη σοβαρῶς διὰ τῶν ὑποκοπά-
46
νων τῶν χωροφυλάκων,
ἐφυλακίσθη καὶ μετὰ
παρέλευσιν ἑνὸς περί-
που μηνὸς ἀπεβίωσεν ἐκ
τῶν τραυμάτων της καὶ
τῶν κακουχιῶν τῆς φυ-
λακίσεως.
Μετὰ τριετίαν, γενο-
μένης τῆς ἀνακομιδῆς
τῆς ἀξιομακαρίστου
Αἰκατερίνης Ρούττη, ἡ
κάρα της μετεφέρθη εἰς
τὴν Ἱερὰν Μονὴν Εἰ-
σοδίων τῆς Θεοτόκου
Πευκοβουνογιατρίσσης
Κερατέας καὶ φυλάσ-
σεται ὡς μαρτυρικὸν
Λείψανον. Καὶ ὄντως
Ὁμολογήτρια καὶ μάρτυς ὑπῆρξεν ἡ Ἀεί- σκηνὰς τῆς Μάνδρας” γράφει τὸ φύλλο
μνηστος, θυσιάσασα τὴν ζωήν της ὑπὲρ τῆς 25. 11. 1927.
τῶν Πατρώων Παραδόσεων”. Τραγικὸ ὑπῆρξε τὸ τέλος γιὰ τὸν ἠθικὸ
Ἡ δηλοῦσα Εὐφροσύνη Μενδρινού, Κα- αὐτουργὸ τῆς αἱματοχυσίας, γιὰ τὸν ὁποῖον
θηγουμένη Ἱερὰς Μονῆς Εισοδίων τῆς Θε- ὁ ἱστορικός, ἀρχιμανδρίτης Θεόκλητος
οτόκου Κερατέας- Ἀττικῆς. Στράγκας γράφει ὅτι «ἐχρησιμοποίησε τὸ
Αἵ Μοναχαὶ 1) Ἀντιγόνη ἢ Ἀθανασία ψεῦδος καὶ τὴν ἀπάτη, προκειμένου νὰ
Κριεκούκη 2) Εὐαγγελία ἢ Μελάνη Ρε- παραπλανήσῃ τοὺς λοιποὺς ἀρχιερεῖς καὶ
ντούμη 3) Ἑλένη ἢ Ἀγλαῒς Πλέστη 4) Ἑλέ- νὰ ἐπιβάλῃ τὴν ἀλλαγὴ τοῦ ἡμερολογίου»
νη ἢ Ἐλπὶς Κολοβέντζου (Βλ. Ἀρχιμ. Θεοκλήτου Στράγκα, Ἐκκλ.
Οἱ ἐν Μάνδρα ἐπιζῶντες αὐτόπται Ἑλλάδος Ἐκκλ. Ἱστορία, τόμ. Γ, σελ. 1533
μάρτυρες: 1) Σπύρου Ἰωάννης, 2) Πέππα -1534 καὶ 1646 -1647). Σύμφωνα μὲ μαρ-
Τριανταφυλλιά, 3) Πάλλη Σοφία, 4) Νέζη τυρία τοῦ Γέροντος Φιλοθέου Ζερβάκου
Αἰμιλία, 5) Κόλλια Χρυσάνθη, 6) Μαρίνη (βλ. “Τὸ νέον ἡμερολόγιον καὶ οἱ καρποὶ
Ἀνθούλα”. του” σελ. 34.) ὁ Χρυσόστομος Παπαδό-
Τὰ θλιβερὰ γεγονότα κάλυψαν ἀνα- πουλος σὲ στιγμὲς μεταμελείας χτυποῦσε
λυτικὰ πολλὲς Ἀθηναϊκὲς ἐφημερίδες.
Ἡ φιλορθόδοξη ἐφημερίδα «Σκρὶπ» τοῦ
ἀειμνήστου Γρηγορίου Εὐστρατιάδη, στὸ
φύλλο τῆς 29/11/1927, δημοσίευσε βαρυ-
σήμαντο ἄρθρο μὲ τὸν τίτλο «Τὸ αἷμα τῆς
Μάνδρας». Ἡ «Ἑσπερινὴ» τῆς ἴδιας ἡμερο-
μηνίας δημοσιεύει ἄρθρο μὲ τὸν τίτλο «Ἡ
ἐνοχὴ τοῦ Μητροπολίτου». Ἡ «Νέα Ἡμέ-
ρα» δημοσιεύει ἄρθρο μὲ τὸν τίτλο «Ὁ Μα-
τωμένος Ἀρχιεπίσκοπος Ἀθηνῶν - Εἰς τὴν
Μάνδραν ἐχύθη αἷμα Χριστιανικὸν ἐξ αἰτί-
ας του». Σύμφωνα μὲ δημοσιεύματα τῆς
«Ἑσπερινῆς», οἱ κακοποιημένοι Χριστιανοὶ
τῆς Μάνδρας βγῆκαν καὶ κατηγορούμε-
νοι! “Ἡ σχηματισθεῖσα δικογραφία διὰ τὰς
47
τὴν κεφαλή του μὲ τὰ δύο του χέρια,
ἐνῶ φώναζε: «Νὰ μὴ τὸ ἔσωνα, νὰ μὴ
τὸ ἔσωνα! Αὐτὸς ὁ διεστραμμένος ὁ
Μεταξάκης μὲ πῆρε στὸ λαιμὸ του.»
Ὁ ἕτερος διαβόητος Μεταρρυθμιστὴς
καὶ Μασόνος Πατριάρχης Μελέτιος
Μεταξάκης, ὅταν πέθαινε, φώναζε:
«βασανίζομαι, γιατὶ ἔσχισα τὴν Ἐκ-
κλησία», καθὼς παραδέχονται καὶ
κληρικοὶ τῆς Καινοτόμου Ἐκκλησίας.
“Τιμὴ Μάρτυρος, Μίμησις Μάρ-
τυρος”, βοᾶ ὁ Ἱερὸς Χρυσόστομος.
Γι᾽ αὐτὸ κι ἐμεῖς, σεπτὴ Ὁμολογήτρια
τῶν Πατρίων Αἰκατερίνη, δὲν ξεχνᾶ-
με τοὺς μέχρι αἵματος ἀγῶνες καὶ τὴν
προσφορὰ τῆς ἴδιας σου τῆς ἐπίγει-
ας ζωῆς, γιὰ νὰ κερδίσῃς τὴν αἰώνια
καὶ ἀληθινή. Ἀκόμα καὶ τὰ τέκνα της
ἀψήφισε, γιὰ νὰ ὑπερασπιστῇ
τὴν Ἀποστολικὴ Διαδοχὴ τῶν
λιγοστῶν Ὀρθοδόξων Ἱερέων.
Ἂς ἀναλογιστοῦμε κατὰ πόσο
ὁμοιάζουμε σὲ ἐκείνους τοὺς
ἁγνοὺς ἀγωνιστές, στὸν ζῆλο
τους γιὰ τὴν Ὀρθοδοξία, τὴν
ὁμοψυχία, τὴν μεταξύ τους
ἀγάπη. Μὲ αὐτὰ μεγαλούρ-
γησαν καὶ δημιούργησαν 800
φλογερὰ Παραρτήματα, ἐνο-
ριακὲς ἑστίες Ὀρθοδοξίας, ἐν
μέσῳ διωγμῶν, ἐθνικῶν κατα-
στροφῶν καὶ μεγάλης ὑλικῆς
φτώχειας. Ἂς ἔχουμε τὶς εὐχές
της καὶ τὶς μεσιτεῖες της ἅπα-
ντες!
Θ.Λ.
Πηγὲς καὶ Βοηθήματα:
1)“Ἐκκλησιολογικὰ Θέματα” τοῦ
Συνοδικοῦ περιοδικοῦ “Κήρυξ Γνησίων
Ὀρθοδόξων”.
2)Περιοδικὸ “Τὰ Πάτρια”, Τόμος Α´ τοῦ
1976. Ἱερομ. Καλλιόπιου
Γιαννακόπουλου.
3) Ἄρθρα τῶν ἐφημερίδων τῆς ἐποχῆς.
4)“Νεομάρτυς ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ
τῆς Μάνδρας (+ 1927)”. Ἄρθρο στὸ
διαδίκτυο, τοῦ κ. Ἀντωνίου Μάρκου.
48
Ὁ Δεκάλογος τῶν Ὀρθοδόξων συζύγων
1) Μὴν κάνετε τὸν δάσκαλο στὸ σύντροφό σας. Ὁ καλύτερος τρόπος νὰ τὸν διδά-
ξετε εἶναι νὰ τὸν ἀγαπᾶτε σὰν τὸν ἑαυτό σας, νὰ τὸν σέβεστε καὶ νὰ ζεῖτε βιωματικὰ
τὴν Ὀρθόδοξη πίστη.
2) Ὁ γάμος εἶναι μιὰ διαρκὴς ἀλλὰ ὡραία περιπέτεια, ποὺ βοηθάει νὰ ἀνακαλύ-
πτουμε τὸν ἀληθινὸ ἑαυτό μας, τὸν ψυχικὸ κόσμο τοῦ συντρόφου μας καὶ νὰ γνωρί-
ζουμε τὸ Θεὸ στὴν κατ᾽ οἶκον ἐκκλησία μας μὲ ταπείνωση.
3) Τὸν σύντροφό μας τὸν ἀποδεχόμαστε ὅπως εἶναι, μὲ τὶς ἀδυναμίες καὶ τὶς ἰδι-
οτροπίες του, καὶ ὄχι ὅπως ἐμεῖς θὰ θέλαμε νὰ εἶναι. Ἡ οἰκογένεια εἶναι παλαίστρα,
γυμναστήριο ψυχῶν καὶ προθάλαμος παραδείσου γιὰ τοὺς θεοφοβούμενους καὶ εὐ-
σεβεῖς.
4) Προσπαθῆστε νὰ καταλάβετε τὸ σύζυγό σας. Μὴν λησμονεῖτε ὅτι ὁ ἄνδρας
σκέφτεται μὲ τὴν στενὴ λογική, ἐνῶ ἡ γυναίκα μὲ τὴν καρδιὰ καὶ λειτουργεῖ μὲ τὸ
συναίσθημα.
5) Μὴν προσπαθεῖτε νὰ ἐπιβάλλετε τὴ γνώμη σας καὶ νὰ διορθώσετε τὸ σύντρο-
φό σας. Φροντίστε καλύτερα νὰ διορθώσετε τὸν ἑαυτό σας. «Ἡ ἀγάπη ζεῖ μὲ τὴν
ἁρμονία τῶν ἀντιθέσεων καὶ τὴ συγγνώμη». Μὴ θυμώνετε, μὴν ὀργίζεσθε, μὴ λογο-
μαχεῖτε καὶ δὲν μιλᾶτε μεταξύ σας.
6) Μὲ τὴν πίστη, τὴν ὑπομονὴ καὶ τὴν ἀγάπη ἀντιμετωπίζονται νικηφόρα ὅλες οἱ
δυσκολίες τῆς πρόσκαιρης ζωῆς.
7) Ὁ μεγαλύτερος ἐχθρὸς τῆς συζυγικῆς ζωῆς εἶναι ὁ ἐγωισμὸς καὶ ἡ ἁμαρτία. Δὲν
μᾶς σώζει ἡ ἑπίθεση κατὰ τοῦ συντρόφου μας, ἀλλὰ ἡ ἐπίθεση κατὰ τοῦ ἐγώ μας καὶ
τῆς ἄνομης ζωῆς μας.
8) Τὸ καλύτερο παράδειγμα γιὰ τὰ παιδιά μας εἶναι νὰ ἀγαπάει ὁ πατέρας τὴ μη-
τέρα τους καὶ ἡ μητέρα τὸν πατέρα τους καὶ νὰ τοὺς βλέπουν νὰ προσεύχονται καὶ
νὰ ἐκκλησιάζονται.
9) Τὸ μυστικὸ τῆς οἰκογενειακῆς γαλήνης εἶναι νὰ μπορεῖ κανεὶς νὰ συγχωρεῖ, νὰ
ἀγαπᾶ, νὰ σέβεται καὶ νὰ ἐξομολογεῖται σὲ πνευματικὸ ἱερέα καθαρά.
10) Ὁ Γάμος εἶναι «Μυστήριο μέγα», ποὺ ἀρχίζει μέσα στὴν Ἐκκλησία καὶ ἀνα-
νεώνεται μὲ τὴν Ἐξομολόγηση, τὴ Θεία Λειτουργία καὶ τὰ ὑπόλοιπα μυστήρια τῆς
ζωντανῆς Ὀρθοδόξου Πατροπαραδότου Πίστεώς μας.
«Μετανοεῖτε· ἤγγικε γὰρ ἡ Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν.» (Ματθ. γ´,2).
49
 ΤΟ ΛΑΘΡΟΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΟ ΖΗΤΗΜΑ
Ὑπὸ Παναγιώτου Βάλλιου ἁγιογράφου
Φίλε ἀναγνῶστα: Ὁσφραινόμενοι καθ᾽
ἡμέραν τὴν περιρρέουσαν ἀτμόσφαιραν
ποὺ ἐπικρατεῖ εἰς τὴν χώραν μας, καὶ βλέ-
ποντας τὰ γεγονότα νὰ ἐξελίσσονται δὲν
μένουμε ἀδιάφοροι. Ὁ καθένας ἐκφράζει
τὴν ἄποψίν του περὶ αὐτῶν. Ἂν ὅμως δὲν
λαμβάνει μέρος πρὸς τὴν ὁρθὴν ἐξέλιξίν
τους, ὁ πρωταρχικὸς λόγος εἶναι ὅτι ἔχει
ἐπικεντρωθεῖ εἰς τὸ πῶς θὰ ἐπιβιώση εἰς
τὴν δύσκολον συγκυρίαν, ὅπου ἔχει πε-
ριέλθει. Κάθε τι τὸ ἀρνητικὸ ποὺ τεκταί-
νεται εἰς τὴν πατρίδα μας, προβάλλεται
μὲ ἐπιτηδευμένη προπαγάνδα, ἀπὸ κάθε
μέσον, προκειμένου νὰ ἀμβλύνη τὶς ἠθι-
κὲς ἀναστολὲς καὶ νὰ γίνεται εὐρέως ἀπο-
δεκτό, ὡς χρήσιμο. Πλεῖστα ὅσα εἶναι τὰ
θέματα ποὺ μᾶς προδιαθέτουν νὰ σχολιά-
σωμεν. Ὡστόσο τὰ προσπερνοῦμε, ὄχι ὡς
ἀσήμαντα, ἀλλὰ ἐπικεντρώνουμε τὸ ἐνδι-
αφέρον μας εἰς ἕνα ἀπὸ τὰ πλέον φλέγο-
ντα θέματα: τὸ λεγόμενο «Λαθρομετανα-
στευτικό», τὸ ὁποῖο ἔχει ἐπιφέρει καίριον
πλῆγμα εἰς τὴν πατρίδα μας καὶ τὸ ἔθνος
γενικότερα. Τὸ θέμα αὐτὸ δὲν προέκυψε
ἐσχάτως πρὸ μερικῶν ἐτῶν, ἀλλὰ προσχε-
διάσθη καὶ ἐφαρμόζεται βάσει μακροχρο-
νίου σχεδίου πλέον τῶν ἐκατὸν ἐτῶν.
Ὁ περίφημος GOUDENHOVE
KALERGI11 θεωρεῖται πρωτεργάτης
αὐτοῦ τοῦ ἐπαίσχυντου σχεδίου, ἡ βάση
1. GOUDENHOVE KALERGI 1894-1972: Πρόκειται γιὰ ἕνα
σκοτεινὸ πρόσωπο ποὺ θεωρεῖται ὁ ἱδρυτὴς τῆς Εὐρωπαϊκῆς
Ἑνώσεως. Ὁ Πατέρας του ἦταν Αὐστριακὸς διπλωμάτης
μὲ ρίζες ἀπὸ τὴν Βυζαντινὴ οἰκογένεια τῶν Καλέργηδων
καὶ ἡ μητέρα του Ἰαπωνέζα. Εἶχε στενὲς ἐπαφὲς μὲ τὴν
ἀριστοκρατία καὶ τοὺς Εὐρωπαίους πολιτικούς. Τὰ σχέδιά
του γιὰ τὴν ἑνοποίηση τῆς Εὐρώπης κατάφερε νὰ τὰ περάση
εἰς τοὺς ἀρχηγοὺς τῶν Εὐρωπαϊκῶν κρατῶν, ἱδρύοντας τὸ
Κίνημα «Πανευρώπη». Εἰς τὸ βιβλίο του «Praktischer Idealis-
mus» δηλώνει ὅτι οἱ κάτοικοι τῶν μελλοντικῶν «Ἡνωμένων
Πολιτειῶν τῆς Εὐρώπης» δὲν θὰ εἶναι πλέον οἱ γηγενεῖς
λαοὶ τῆς Γηραιᾶς Ἡπείρου ἀλλὰ θὰ ἀποτελοῦνται ἀπὸ ἕνα
συνονθύλευμα λαῶν ὅπου θὰ προέρχονται ἀπὸ ἐπιμειξία
μὲ ἀσιατικὲς φυλὲς ὥστε νὰ ἀποτελέσουν ἕνα πολυεθνικὸ
«κοπάδι» ἀνθρώπων εὔκολα ἐλεγχόμενο ἀπὸ τὴν ἄρχουσα
τάξη. Τὸ σχέδιό του αὐτὸ ἐφαρμόζεται πλήρως εἰς τας
ἡμέρας μας μὲ τὴν ἀθρόα λαθρομετανάστευση εἰς τὰς χώρας
τῆς Εὐρώπης διὰ τὸν σκοπὸν αὐτό. χώρα μας, ἐλάτε νὰ λιαστῆτε
50
τοῦ ὁποίου εἶναι νὰ κατακλεισθοῦν οἱ
εὐρωπαϊκὲς χώρες μὲ ἑκατοντάδες ἑκα-
τομμύρια μετανάστες, κυρίως μουσουλ-
μάνους, μὲ σκοπὸ νὰ ἀλλοιωθῆ ἡ πληθυ-
σμιακὴ σύσταση τῶν κρατῶν αὐτῶν ποὺ
τοὺς ἀποδέχονται. Ἔτσι θὰ διαρραγεῖ ἡ
ἰδιαιτερότητά τους, ἡ αὐτοτέλεια, οἱ ἱστο-
ρικὲς καταβολές τους, ἡ ἰθαγένεια, ὁ θρη-
σκευτικὸς δεσμός τους, τὰ ἤθη καὶ τὰ ἔθι-
μα ποὺ συγκροτοῦν, ἡ πολιτισμική τους
κουλτούρα. Τὰ ἄλλα ἔθνη ποὺ εἰσβάλουν
ἀνεξέλεγκτα εἰς τὴν κάθε χώρα θὰ συμ-
βάλλουν εἰς τὴν διάσπασην τῆς ἑνότητας
ποὺ συγκροτεῖ τὸ κάθε ἔθνος. Βεβαίως εἰς
κάθε κράτος ὑπάρχει τὸ ξένο ἀλλοδαπὸ
στοιχεῖο, ὅμως περιορίζεται αὐστηρὰ ἀπὸ
τὸ ἀνεκτὸ ποσοστὸ ποὺ ἐπιβάλεται προ-
κειμένου νὰ μὴν ἀλλοιωθῆ ἡ πληθυσμι-
ακὴ σύσταση τοῦ ἔθνους αὐτοῦ. Ὡστόσο
γεννᾶται εὐλόγως τὸ ἑρώτημα: Γιατί συμ-
βαίνουν αὐτὰ εἰς τὴν χώρα μας; Ὅταν ἕνα
ἔθνος δὲν ἔχει τὴν πνευματική, ἱστορική,
θρησκευτικὴ καὶ πολιτισμικὴ συνοχὴ δὲν
ἔχει λόγο ὑπάρξεως, εὔκολα γίνεται εὐά-
λωτο καὶ χειραγωγήσιμο. Κατὰ τὴν εἴσοδο
ἑνὸς ξένου, ἐθνολογικά, πληθυσμιακοῦ
στοιχείου εἰς τὴν χώρα, τότε ἀλλοιώνεται
ἡ συνοχὴ τοῦ ἔθνους αὐτοῦ καὶ τὸ ξένο
ἐμφύτευμα τὸ ἀποβάλλει ὁ ἐθνικὸς ὀργα-
νισμὸς τῆς χώρας αὐτῆς ἢ τὸ προσαρτῆ
ὡς ἕνα Γκέτο μὴ ἀφομοιώσιμο μὲ τὴν ἰδι-
αιτερότητα ποὺ τὸ διακρίνει. Ὅμως προ-
Πῶς μποροῦν αὐτοὶ οἱ φανατικοὶ Μουσουλμάνοι
ν᾽ ἀφομοιωθοῦν μὲ τὸ ἑλληνικὸ στοιχείο;
τοῦ γίνει αὐτό, ἐξαπολύεται μία ἐπιτηδευ-
μένη προπαγάνδα προκειμένου νὰ γίνη
ἀποδεκτὸ αὐτὸ τὸ λαθρομεταναστευτικὸ
ἑτερόκλητο συνονθύλευμα λαῶν μαζὶ μὲ
τὸν αὐτόχθονα (αὐτὸς ποὺ κατοικεῖ ἐξ ἀρ-
χῆς εἰς τὴν γῆ τῶν προγόνων του) πληθυ-
σμὸ τῆς χώρας μας.
Οἱ ἐθνομηδενιστὲς-ἐθνοπροδότες
(αὐτοαποκαλούμενοι καὶ «Προοδευτι-
κοί») προπαγανδίζουν ὅτι: ἡ νεότερη
Ἑλλάδα ποὺ προέκυψε μετὰ ἀπὸ τὴν
ἐπανάσταση τοῦ 1821 δὲν εἶναι παρὰ μία
ἀνομοιογενὴς φυλετικὰ χώρα, ἀνάμει-
κτη μὲ Ἀλβανοὺς Σλάβους Τσιγκάνους,
τουρκόσπορους φραγγολεβαντίνους καὶ
ὅτι ἄλλο, λίγοι ὑπάρχουν οἱ πραγματικοὶ
Ἕλληνες οἱ συνεχιστὲς τῶν ἐνδόξων προ-
γόνων μας φυλετικά, καὶ πολλοὶ ἐκείνοι
οἱ ἐξελληνισμένοι λαοὶ ποὺ καμμία σχέση
δὲν ἔχουν μὲ τοὺς Ἰθαγενεῖς Ἕλληνες.
Περιτεύουν τά σχόλια
Ἡ ὑπερηφάνεια τὸ νὰ εἶναι κάποιος φυ-
λετικὰ νόθος πήρε τὰ πάνω της τὴν ἐπο-
χὴ μας καὶ προπαγανδίζουν τὸν Ἕλληνα
μιγά. Τὸ βορβορῶδες ρεύμα τῆς ἰδεοληψί-
ας αὐτῆς ἔγινε ποτάμι καὶ τὸ ποτάμι τῆς
ἀριστερᾶς αὐτῆς ἰδεολογίας ἐναπόθεσε τὰ
σαθρὰ αὐτὰ παράσιτα εἰς ὅλην τὴν ἐπικρά-
τειαν καὶ ἐμπόδισαν κάθε ἰκ-
μάδα ἑλληνικότητος σ᾽ αὐτὴν
τὴν χώραν. Μόλις ἀναρριχή-
θηκε «ὁ κισσός» εἰς τὴν ἐξου-
σία, ἐνίσχυσε τὴν ἀλλοίωσιν
εἰς τὴν πληθυσμιακὴ ὁμοιο-
γένεια τῆς χώρας. «Ἀνοίξα-
με καὶ σᾶς περιμένουμε, δὲν
ὑπάρχουν σύνορα εἰς τὴν
εἰς τὴν Ὁμόνοια, καὶ νὰ συνευρεθοῦμε εἰς
τὴν πλατεία Βικτωρίας». Τὸ ἴδιο συμβαί-
νει ὅταν καταστρέφεται ἕνα φράγμα ἀπὸ
τὴν πίεση τοῦ ὕδατος: τὸ ὑγρὸν στοιχεῖον
κατακλύζει ἀνεξέλεγκτα ὅτι θὰ βρεθῆ
μπροστά του. Τοιούτως ἐγένετο καὶ μὲ τὸ
λαθρομεταναστευτικὸ στοιχεῖο ποὺ κατέ-
κλυσε τὴν πατρίδα μας. Ἀρχῆς γενομένης
ἀπὸ τοὺς Ἀλβανοὺς τὸ 1992, τώρα πλέον
τὸ φράγμα τῶν συνόρων κατέρρευσε με
πρωτεργάτη τὸν πρωθυπουργεύοντα ὅτι
τάχα δὲν ὑπάρχουν θαλάσσια σύνορα,
ἀλλὰ καὶ εἰς τὰ χερσαία εἰς τὸν Ἕβρο, εἰ-
σέρχονται ὁρδὲς ἀλλοδαπῶν ἀνεξέλε-
γκτα, ὄχι φυσικὰ ἀπὸ τὴν ἀβλεψία τῶν
συνοριοφυλάκων, ἀλλὰ ἀπὸ τὶς ἐντολὲς
τῶν ἰθυνόντων (ὑπευθύνων). Εἰσέρχεται
ἀνεμποδίστως κάθε λαός, φυλὴ καὶ γλῶσ-
σα καὶ κατακλύζουν τὴν πάντοτε «Εὐημε-
ροῦσα» πατρίδα μας ὥστε νὰ ζήσουν καὶ
αὐτοὶ ὡς «ἄρχοντες.».
Πέρασε, ἀναγνῶστα μου,
ἀνεπιστρεπτὶ ἡ ἐποχὴ ποὺ
κοιμόμασταν μὲ ἀνοικτὰ τὰ
παράθυρα, ἐπειδὴ μόνον οἱ
Ἕλληνες κατοικοῦσαν εἰς τὴν
πατρίδα μας καὶ κρατούσα-
με ἐν γένει τὶς ἀρχέγονες πα-
ραδόσεις μας. Τώρα πλέον οἱ
καιροὶ ἄλλαξαν· ἀνοίγοντας τὴν πόρτα
δὲν συναντάμε τὸν γείτονα καὶ τὸν συγ-
γενή, δὲν καλημερί ζουμε τὸν φίλο, τὸν
συμπολίτη μας, ἀλλὰ συναντάμε τὸν ἀλ-
λοδαπὸ νὰ ὁμιλεῖ ἐπιδεικτικὰ τὴν «βαρ-
βαρικὴ» καὶ τὸν προσπερνᾶμε συγκατα-
βατικά. Δὲν συναντάμε τὸν Γιῶργο, τὸν
Γιάννη, τὸν Δημήτρη, ἀλλὰ τὸν Ἀλή, τὸν
51
Μαχμούτ, τὸν Ἀρτάν, τὸν Ζαμάν, τὸν
Γιουσούφ, καὶ ὅλοι αὐτοὶ οἱ λαθροεισβο-
λείς, κατὰ τοὺς πολιτικούς μας ἄρχοντες,
ἀποτελοῦν τὸν πολιτισμικό μας πλοῦτο.
Ὅπου καὶ ὡς πολύτεκνοι θὰ μᾶς ἐπιλύ-
σουν καὶ τὸ ὑπογεννητικό μας πρόβλη-
μα! Τί ἄλλο θὰ ἀκούσουμε! Τοιαύτη εἶναι
ἡ ἐπιτηδευμένη προπαγάνδα, ἀπὸ τὸν
«βομβαρδισμὸ» τῶν μέσων ἐνημερώσεως
ὥστε ὅποιος προβάλλει τὴν ἐθνολογική
του ταυτότητα ἐπικαλούμενος τὶς ἀρχέ-
γονες πατρολογικές του ρίζες τὸν χαρα-
κτηρίζουν ὡς ἀκραίο, ρατσιστή, φασίστα,
ναζὶ καὶ ὅτι ἄλλο τοὺς προσάπτει ἡ κού-
φια κεφαλή τους. Πράγματι, ἀναγνῶστα
μου, ἡ ἐθνοκτόνος νέα τάξις πραγμάτων,
ποὺ ἐπιβάλει δυναστικῶς τὶς ἀρχές της
στοχεύει νὰ διαλύσῃ κάθε ἐθνικὴ συνοχή.
Συμμειγνύει λαοὺς μὲ διαφορετικὲς κα-
ταβολὲς ἱστορίας, γλώσσης, πολιτισμοῦ,
θρησκείας, κουλτούρας, εἰς ἕνα οὐδέτερο
ἐθνολογικὰ «χυλό» ἀπὸ ἑτερόκλητους
λαούς, ποὺ δὲν ἔχουν κανένα λόγο καὶ
ἀξία νὰ ἀντιδράσουν εἰς ὅτι τοὺς ἐπιβάλ-
λεται.
Ὅμως, ἀναγνῶστα μου, ἂς ἑστιάσωμεν
τὸ φλέγον αὐτὸ θέμα εἰς τὴν βάσιν του.
Ἰσχυρίζονται ὅτι οἱ λαθρομετανάστες
προέρχονται ἀπὸ τὴν Συρία, ποὺ γίνεται
πόλεμος: Οὐδὲν ψευδέστερον τούτου.
Κατ᾽ ἀρχὴν εἶναι φυσικόν ἕνα ἐλάχιστο
ποσοστὸ νὰ προέρχεται ἀπ᾽ αὐτὴν τὴν
χώραν. Ὡστόσο, πότε ἠκούσθη ὅτι, ὅταν
γίνεται πόλεμος εἰς μίαν χώραν, οἱ νέοι
ποὺ ἔχουν στρατεύσιμη ἡλικία, ἐγκατα-
λείπουν τὴν χώρα καὶ τρέχουν εἰς ἄλλας
χώρας νὰ γλυτώσουν τὴν ζωήν τους; Ἂν
συμπεριφέρονται τοιούτως, χαρακτη-
ρίζονται ὡς λιποτάκτες. Μήπως εἰς τὴν
Σερβίαν ποὺ κατέστρεψαν τὴν χώραν
τους, εἰσῆλθεν εἰς τὴν χώραν μας κύμα
λαθρομεταναστῶν ποὺ εἴμεθα καὶ ὁμό-
θρησκοι; Νέοι γέροι καὶ παιδιὰ ἔκαναν
ἀλυσίδες προκειμένου νὰ μὴν βομβαρδι-
στοῦν οἱ γέφυρες καὶ τὰ καίρια σημεῖα τῆς
ὑποδομῆς τῆς χώρας τους. Οἱ πατριῶτες
52
χριστιανοὶ τῆς Συρίας παραμένουν εἰς τὸ
μεγαλύτερο μέρος τῆς χώρας τους, ὅπου
δὲν ὑφίστανται ἐχθροπραξίες. Ὅμως, ἐὰν
ἐκείνοι δὲν ἀγαποῦν τὴν χώρα τους, πῶς
θὰ ἀγαπήσουν μία ξένη χώρα, τὴν Ἑλλά-
δα, ποὺ τίποτα δὲν τοὺς συνδέει μὲ αὐτήν;
Ὅλοι οἱ εἰσερχόμενοι δηλώνουν Σύριοι ἢ
προερχόμενοι ἀπὸ ἐμπόλεμες περιοχές.
Ποῖος, ὅμως, ἔδωσε τὸ δικαίωμα εἰς ὅλους
αὐτοὺς νὰ πιστεύουν ὅτι εἴμεθα ὑποχρεω-
μένοι νὰ τοὺς δεχόμεθα; Κάθε χώρα ποὺ
σέβεται τὴν κρατική της ὑπόσταση, ὅπως
ἡ Βουλγαρία, ἡ Οὐγγαρία, ἡ Ἀλβανία,
ἀλλὰ καὶ αὐτὰ τὰ Σκόπια, περιχαράσσουν
τὰ σύνορά τους μὲ ἀπαραβίαστα ἐμπόδια
καὶ ἐὰν κάποιος εἰσέλθη ὁδηγεῖται ἀμέ-
σως εἰς τὴν φυλακή. Ἐδῶ ἰσχύει ἡ παροι-
μία ποὺ λέγει: «Μπάτε σκύλοι (η χίλιοι)
ἀλέστε κι᾽ ἀλεστικὰ μὴ δίνετε». Τόσοι
ὑπεράριθμοι λαθροεισβολεὶς εἰσέρχονται
εἰς τὴν δύστυχη πατρίδα μας, ὥστε σύμ-
φωνα μὲ τοὺς εἰδικοὺς σὲ λίγες δεκαετίες
θὰ ἀποτελοῦμε ἀριθμητικὴ μειονότητα εἰς
τὴν ἴδια μας τὴν πατρίδα ἢ ἐπὶ τῷ ἁπλού-
στερον: μία ἁπλὴ ψηφίδα ἑνὸς μωσαϊκοῦ
πληθυσμιακῆς πανσπερμίας διαφόρων
λαῶν τῆς ὑφηλίου, καὶ προϊόντως τοῦ
χρόνου ἡ Ἑλλάδα θὰ ἀποτελέση ἕνα ἱστο-
ρικὸ λῆμμα μιᾶς ἐγκυκλοπαιδείας!
Εἰς τὰ 400 χρόνια τῆς Τούρκικης σκλα-
βιᾶς κατανοῶντας οἱ πονηροὶ Μογγόλοι
ὅτι ὑπεραυξάνεται ὁ πληθυσμὸς τῶν Ἑλ-
λήνων σὲ διάφορες περιοχὲς ἐθέσπισαν τὸ
φρικτὸ παιδομάζωμα, ἀποσπῶντας μικρὰ
παιδιὰ ἀπὸ τὶς οἰκογένειές των καὶ μετα-
τρέποντάς τα εἰς φοβεροὺς Γενίτσαρους
πολεμῶντας τὸ ἴδιο τους τὸ γένος. Τὸ
ἴδιον σχέδιον ἐφαρμόσθη ὅταν τὸ Ἑλλη-
νικὸν στοιχεῖον ἐπληθύνετο εἰς τὴν Θεσ-
σαλονίκη. Τὸν ΙΕ´ αἰῶνα ὁ Σουλτάνος
ἐξέδωσε αὐστηρὸ διάταγμα νὰ ἐποικι-
σθοῦν οἱ Ἰσπανοεβραῖοι εἰς τὴν Θεσσαλο-
νίκη, καὶ εἰς ἄλλας περιοχάς, καὶ ὅσοι δὲν
τοὺς ἐδέχοντο νὰ τιμωροῦντο ἀκόμα καὶ
μὲ θάνατο. Γνωρίζει καλὰ ὁ ἄξεστος βάρ-
βαρος τὸ πόσο ἀποτελεσματικὸ στοιχεῖο
εἶναι διὰ μίαν περιοχὴ ὁ πληθυσμὸς νὰ εἶ-
ναι σύμμεικτος μὲ ἄλλους λαούς. Πάντα
ἐπίκαιρη εἶναι ἡ ρήση πρὸ ἐτῶν τοῦ Τούρ-
κου Πρωθυπουργοῦ Τουργκοὺτ Ὀζάλ,
ποὺ ἔλεγε: «Δὲν χρειάζεται νὰ κάνουμε
πόλεμο μὲ τοὺς «γκιαούρηρες» (ἐννοοῦ-
σε τοὺς Ἕλληνες) ἀρκεῖ νὰ στείλουμε με-
ρικὲς ἑκατοντάδες χιλιάδες δικούς μας».
Καὶ αὐτὸ ποὺ δυσκολεύτηκαν τότε νὰ
κάνουν ἐκείνοι, τὸ κάνουμε ἐμεῖς καταλύ-
οντας τὰ ἴδια σύνορά μας. Τόσοι πολλοὶ
ἔχουν εἰσέλθη εἰς τὴν πατρίδα μας ὥστε
τὸ κέντρον τῆς Ἀθήνας, ὅπου πάλαι ποτὲ
ἔσφυζε ἀπὸ τὸ Ἑλληνικὸ στοιχεῖο, τώρα
θυμίζει Καμπούλ, Ἰσλαμαμπάντ, Λαχώρη
ἢ κάποια ἄλλη τριτοκοσμικὴ πόλη. Οἱ
Ἕλληνες δὲν τολμοῦν νὰ εἰσέλθουν εἰς τὰ
γκέτο ποὺ ἔχουν δημιουργήσει οἱ λαθρο-
μετανάστες.
Δημόσια προσευχὴ στὰ ἔκπληκτα μάτια τῶν Ἑλλήνων
Ὥρα προσευχῆς εἰς τὸ Ὀλυμπιακὸ στάδιο κάτω ἀπὸ τὶς
ἀψίδες τοῦ Καλατράβα
Ὡστόσο, γεννᾶται αὐτομάτως τὸ ἑξῆς
ἑρώτημα: Ὅλοι αὐτοὶ οἱ ὁποῖοι εἶναι μου-
σουλμᾶνοι γιατί δὲν καταφεύγουν σὲ μία
ἀπὸ τὶς πλούσιες μουσουλμανικὲς χώρες,
ὅπου δὲν ὑφίσταται πόλεμος καὶ εἰσέρχο-
νται εἰς τὴν πατρίδα μας, ἀπολαμβάνο-
ντας ὅλα τὰ νόμιμα δικαιώματα, ἀκόμα
καὶ ἄδεια παραμονῆς; Καὶ ὄχι μόνον αὐτό,
ἀλλὰ τοὺς παραχωρεῖται, ὡς καὶ νὰ ὄφειλε,
φεῦ! ἡ ἰθαγένεια! Αὐτὸ εἶναι τὸ ἀνέλπιστο
κατάντημα. Ἱθαγένεια εἶναι σύνθετος λέξις,
ὅπου τὸ πρῶτο συνθετικὸ εἶναι τὸ ἑπίρρη-
μα ἰθύς, ποὺ σημαίνει κατ᾽ εὐθεῖαν καὶ τὸ
δεύτερο συνθετικὸ ἡ λέξις γένος· δηλαδὴ ἡ
φυλὴ ποὺ ἀνήκει πατροπαράδοτα. Ἑπομέ-
νως ἡ λέξις “ἰθαγένεια” προσδιορίζει ἐκεῖ-
νον, ποὺ προέρχεται κατ᾽ εὐθεῖαν ἀπὸ τοὺς
προγόνους τῆς χώρας ποὺ κατοικεῖ. Ἐὰν
κάποιος εὑρίσκεται εἰς μίαν ἀφρικανικὴν
χώραν ἐπὶ πολλὰ ἔτη, φυσικὰ τοῦ παραχω-
ρεῖται ἡ ὑπηκοότητα τῆς χώρας αὐτῆς ὄχι
ὅμως καὶ ἡ Ἱθαγένεια, διότι ἀνήκει εἰς τὴν
λευκὴν φυλὴν καὶ ὄχι εἰς τὴν μαύρη.
Ἐδῶ, αὐτοὶ ποὺ μᾶς κυβερνοῦν ἔχουν
ἀλλάξει τοὺς ὅρους καὶ αὐτῆς τῆς φύσε-
ως, ποὺ χαρακτηρίζει τὴν ἐμφάνιση τῶν
ἀνθρώπων. Στοὺς λαθρομετανάστες πα-
ρέχεται μὲ συνοπτικὲς διαδικασίες ἡ Ἱθα-
γένεια, καὶ φυσικὰ ἔχουν τὸ δικαίωμα καὶ
νὰ ψηφίζουν καὶ σιγὰ σιγὰ νὰ ἐκλέγουν
δικούς τους πολιτικοὺς ἄρχοντες. Ὅλες
αὐτὲς οἱ μεταναστευτικὲς ροὲς μειώνουν
αἰσθητὰ τὴν ἐθνικὴ συνοχὴ τῆς πατρίδος
μας. Διὰ ποῖον λόγον ἕνας μουσουλμᾶ-
νος λαθρομετανάστης νὰ πολεμήση μὲ
τὴν ὁμόθρησκό του Τουρκίαν; Ἐπειδὴ
53
τοὺς ἐδόθη ἀδιακρίτως ἡ Ἱθαγένεια πρὸς
ἄγραν ψήφων, ἐγένοντο καὶ ῞Ελληνες Πα-
τριῶτες;
Παραχαράσσονται, ὡς ἐπὶ τούτου καὶ
ἐξηγοῦνται κατὰ τὸ δοκοῦν οἱ ρήσεις τῶν
ἀρχαίων σοφῶν, ὅπως τοῦ Ἰσοκράτους,
ποὺ ἐξισώνει τάχα τοὺς ἀλλοδαποὺς μὲ
τοὺς Ἕλληνες, ἐπειδὴ μετέχουν τῆς Ἑλλη-
νικῆς παιδείας. Ὅλοι ἐκείνοι ἀποκαλοῦν,
ὡς τίτλον τιμῆς, τοὺς ἑαυτούς τους, «ὡς
Ἕλληνας», ἐπειδὴ μετέχουν τῆς ἡμετέρας
παιδείας. Ὅπως ὁρισμένοι κινέζοι ἀγα-
πῶντας τὸν Ὅμηρο ὀνομάζονται «Ὁμηρι-
σταί» κυκλοφορῶντας μὲ μία κονκάρδα
στὸ πέτο μὲ τὸ Ἑλληνικὸ γράμμα «Ο».
Ἐπειδὴ ἀγαπᾶ κάποιος τὴν Ἑλλάδα εὐλό-
γως δύναται νὰ ὀνομαστῆ φιλέλληνας,
Ἑλληνιστής, νὰ θυσιαστῆ γι᾽ αὐτήν, ὅπως
τὸ ἔκαναν πολλοὶ εἰς τὴν ἐπανάσταση
τοῦ 1821. Ὅμως κανένας ἀπ᾽ αὐτοὺς δὲν
ὑπῆρξε Ἰθαγενὴς Ἕλληνας, ἀλλὰ τοῦ ἐδό-
θη αὐτὸ ὡς τίτλος τιμῆς. Αὐτὸ τὸ διαχω-
ρίζει μὲ ἐνάργεια (εὐκρίνεια, σαφήνεια) ὁ
Ἡρόδοτος ποὺ ἔλεγε ὅτι ἡ φυλὴ τῶν Ἑλ-
λήνων ἑδράζεται σὲ τέσσαρες πυλώνες. Τὸ
ὅμαιμον (ἡ κοινὴ καταγωγή) τὸ ὁμόγλωσ-
σον, τὸ ὁμόθρησκον καὶ τὸ ὁμότροπον (τὰ
ἤθη, τὰ ἔθιμα οἱ παραδόσεις ὁ πολιτισμὸς
κ.λ.π.). Ποῖο στοιχεῖο ἔχουν ἀπὸ αὐτά,
ὅλοι ἐκεῖνοι ποὺ κατακλύζουν τὴν πατρί-
δα μας προκειμένου νὰ τοὺς δοθῆ ἡ Ἑλ-
ληνικὴ ἰθαγένεια; Εἰς τὴν Ἀρχαία Ἑλλάδα,
ἂν καὶ συνδέοντο μὲ τὰ ἴδια χαρακτηρι-
στικὰ τοῦ Ἡροδότου ποὺ προαναφέραμε,
κάθε πόλις ἀποτελοῦσε καὶ κράτος. Μὲ
ἐπίπονες διαδικασίες ἐδέχετο κάτοικο ἀπὸ
ἄλλην πόλιν καὶ ἐν ὅσῳ αὐτὸς κατοικοῦ-
σε εἰς τὴν πόλιν ἐπλήρωνε τὸ λεγόμενον
«Μετοίκιον» καὶ γιὰ κάθε του ἔκνομη
πράξη, ὑπεύθυνος, σύμφωνα μὲ τὸν νό-
μον, ἦταν ὁ λεγόμενος «Πρόξενος», προ-
κειμένου νὰ μὴν διασπαστῆ ἡ ὁμοιογένεια
τῶν κατοίκων ἐκάστης πόλεως.
Φίλε ἀναγνῶστα, τὸ πῶς εἰσέρχονται
εἰς τὴν χώρα μας ὅλοι αὐτοὶ οἱ λαθρομε-
τανάστες θὰ ἐπικαλεσθοῦμε τὴν ἔγκριτον
μαρτυρία τοῦ Λυκούργου Μαρκούδη, δι-
54
ευθυντὴ τοῦ ραδιοφωνικοῦ σταθμοῦ τῆς
“Πειραϊκῆς Ἐκκλησίας”, ὁ ὁποῖος εὑρέθη
εἰς τὸ σημεῖον ποὺ προσήρχοντο οἱ κα-
τάφορτες βάρκες τῶν λαθρομετανα-
στῶν καὶ ἔχει βιντεοσκοπήσει τὶς σκη-
νὲς ἀφίξεως εἰς τὴν νήσο τῆς Λέσβου.
Κατάφορτα τὰ σκάφη καταφτάνουν εἰς τὴν πα-
τρίδα μας.
(Ἡ προσωπική του μαρτυρία μεταφέρεται
συνοπτικῶς) «…..κατ᾽ ἀρχὴν ὅλα αὐτὰ
ποὺ μᾶς δείχνουν στὰ κανάλια εἶναι ὅλα
ψέματα, δὲν γίνονται ἔτσι ὅπως μᾶς τὰ
παρουσιάζουν. Ἔρχονται κατὰ χιλιάδες
ἄνθρωποι νέοι κάτω τῶν 30 ἐτῶν. Δὲν εἶ-
ναι Σύριοι σᾶς λέω, διότι τὰ ἔζησα εἰς τὴν
Μυτιλήνη γιὰ 10 ἡμέρες ποὺ εἰς τὸ σημεῖον
ποὺ ἔφταναν οἱ βάρκες ἡ μία μετὰ τὴν ἄλλη
δὲν ὑπῆρχε ποτὲ στρατὸς ἢ λιμενικὸ ἢ καὶ
Ἀστυνομία γιὰ νὰ τοὺς ἐλέγξει. Ὅταν ἔκα-
να καταγγελία εἰς τὶς ἁρμοδίες ἀρχὲς ὅτι
θὰ καταθέσω μήνυση γιὰ τὴν παραβίαση
ἐθνικῶν συνόρων, ἐκεῖνοι γελούσαν, λέγο-
ντας ὅτι ὁ Πρωθυπουργός, μᾶς ἔχει δέσει
τὰ χέρια καὶ μποροῦν νὰ εἰσέρχονται ἐλεύ-
θερα, πλέον. Τότε ποῖος ὁ λόγος νὰ ὑπάρχη
στρατός, Ἀστυνομία, καὶ Λιμενικὸ νὰ μᾶς
προστατέψουν ἀπὸ τί; Ἂν δὲν μποροῦν νὰ δριο ποὺ ἔγινε στὸ Μαρακὲς τοῦ Μαρόκο
προστατέψουν τὰ σύνορα τῆς πατρίδος πρόσφατα, ὅπου ὑπέγραψαν 150 χώρες νὰ
μας; Αὐτὰ ποὺ εἶδα, δὲν μπορεῖ κανένας δέχονται ἀπεριόριστον ἀριθμὸ λαθρομε-
νὰ μου τὰ βγάλει ἀπὸ τὸ μυαλό. Ἡ συ- ταναστῶν.
ντριπτικὴ πλειοψηφία ἀπ᾽
αὐτούς, δὲν εἶναι Σύριοι,
ἀλλὰ ἀπὸ ἄλλες ἐθνικό-
τητες. Μόλις πλησιάζουν
εἰς τὶς ἀκτές μας σχίζουν
τὰ διαβατήρια. Ἂς πάνε
οἱ ἀρχὲς νὰ ψάξουν. Οἱ
περισσότεροι ἀπ᾽ αὐτοὺς
δὲν μιλοῦν ἀραβικά. Ἦταν
ὅλοι τους περιποιημένοι.
Ἔβγαζαν ἀπὸ τὴν τσέπη
τους ἕνα πάκο χατρονο-
μίσματα, εἶχαν τὸ πιὸ σύγ-
χρονο κινητό, ποὺ πετά-
γανε τὴν κάρτα ποὺ εἶχαν
καὶ βάζανε τὴν Ἑλληνική,
ποὺ τοὺς εἶχαν δώσει οἱ
διακινητές, καὶ μετὰ μι-
λάγανε μὲ τὸν διακινητή,
ποὺ τοὺς ἔδινε ἐντολὲς
παίρνοντας πληροφορίες
γιὰ τὸ ποῦ θὰ πάνε. Μετὰ πήγαιναν στὸ Ὁ ἀριθμὸς μεταναστών που απεφασίσθη εἰς τὸ Μα-
κοντινότερο ἀσυνομικὸ τμῆμα δηλώνο- ρακὲς τοῦ Μαρόκου εἰς ἑκάστην Εὐρωπαϊκὴ χώρα.
ντας ὅτι θέλουν πολιτικὸ ἄσυλο καὶ ὅτι Μεταξὺ αὐτῶν ὑπέγραψε καὶ ὁ Πρω-
ὅλοι τους εἶναι ἀπὸ τὴν Συρία. Σὲ ὅλα θυπουργεύων χωρὶς κἂν τὴν ἔγκρισιν τῆς
τους τὰ χαρτιὰ ποὺ ἔπαιρναν δήλωναν, ὅτι Βουλῆς. Ἡ ὁροφὴ τοῦ ἀριθμοῦ τῶν μετανα-
ἐλέγοντο Μοχάμεντ! διότι ὅλοι ἔλεγαν ὅτι στῶν ποὺ ἀντιστοιχεῖ εἰς τὴν χώρα μας ὑπολό-
χάθηκαν τὰ χαρτιά τους στὰ δύο ναυτικὰ
γισαν τὸν ἀπίστευτο ἀριθμὸ τῶν 37.661.727
μίλια ποὺ ἔρχονταν ἀπὸ τὴν Τουρκία μὲ
λαθροεισβολέων! Περιττεύουν τὰ σχόλια!
ἀπόλυτον γαλήνη στὴν θάλασσα. Καὶ ποὺ
Ὑπῆρξαν καὶ μερικὲς χῶρες ποὺ ἐσέβοντο
καὶ ποὺ ἔφτανε καμιὰ βάρκα μὲ γυναῖκες
τοὺς πολίτες των καὶ δὲν ὑπέγραψαν.
καὶ παιδιὰ καὶ ἔτρεχαν τὰ κανάλια καὶ
Φίλτατε ἀναγνῶστα, ἐκ τῶν ἀνωτέρω
ἔπερναν εἰκόνες· ὅταν ὅμως ἔρχονταν δε- γεννᾶται τὸ ἐρώτημα: γιατί τόσο μένος ἀπὸ
κάδες βάρκες μὲ νέους κάτω τῶν 30 ἐτῶν τὸν γράφοντα καὶ μάλιστα εἰς ἕνα χριστια-
δὲν ὑπῆρχε κανένα κανάλι. Ἂν ὅμως ἦταν νικὸ περιοδικό; Δὲν θὰ πεῖ ὁ Χριστὸς εἰς τὴν
Σύριοι, ἕνας λαὸς μὲ πολιτισμό, ποτὲ δὲν Δευτέρα παρουσία εἰς τοὺς ἀμετανόητους
θὰ μπαίνανε σὲ ἐκκλησάκι γιὰ νὰ κάνουνε ἁμαρτωλοὺς «Ξένος ἤμουν καὶ οὐ συνα-
τὶς ἀνάγκες τους. Κάνανε ὅλα τὰ ἐκκλη- γάγετέ με; (Ματθ. ΚΕ´,43)». Ἡ φιλοξενία,
σάκια τῆς Μυτιλήνης «ἀποχωρητήρια». ἀγαπητοί μου, εἶναι μεγάλη ἀρετή. Ὅμως
Καὶ πολλὰ ἀναφέρει ὁ ἔγκριτος δημοσιο- ἀσυγκρίτως μεγαλυτέρα, κατὰ τὸν Ἅγιον
γράφος, τὰ ὁποῖα παραλείπομεν. Ἀντώνιον, εἶναι ἡ Διάκρισις. Ἡ ἀρετὴ ἐκεί-
Ὅμως ἐκεῖνο ποὺ πραξενεῖ κατάθλιψη νη ποὺ κατοχυρώνει ὅλες τὶς ἄλλες ἀρετές.
καὶ πόνο σὲ κάθε Ἕλληνα, καὶ τὸ ὁποῖο τὰ Κανένας δίνοντας φιλοξενία δὲν θὰ γεμίση
ἐλεγχόμενα μέσα παραπληροφορήσεως
τὸ σπίτι του ἀλλοδαπούς, κανένας δὲν θὰ
ἐσκεμμένως παρασιώπησαν, εἶναι τὸ συνέ-
ἀφήση τὰ παιδιά του νηστικὰ προκειμένου
55
νὰ θρέψη ἐκείνα τῶν προσφύγων. Καμία
σοβαρὴ χώρα δὲν θὰ ἀνοίξει τὰ σύνορά της
προκειμένου νὰ εἰσέλθη αὐτὴ ἡ “πλημμυρί-
δα” ψυχῶν ποὺ θὰ ἐπιβάλουν τὴν θρησκεία
τους, τὸν «πολιτισμό» τους, τὰ ἤθη καὶ τὰ
ἔθιμά τους, καὶ θὰ ψηφίζουν τοὺς ἰδίους ἄρ-
χοντες ἐπιβουλεύοντας τὰ συμφέροντα τῆς
πατρίδος μας.
Ἐπαίσχυντα θρησκευτικὰ ἔθιμα αὐτομαστι-
γώματος πρὸς ἐξιλασμόν τους
Ἂς προστρέξωμεν εἰς τὸν Ἀπόστολον
Παῦλον, ποὺ εὑρισκόμενος εἰς τὰς Ἀθήνας
ἐξεφώνησε ἐκεῖνον τὸ περίφημον λόγον εἰς
τὸν Ἄρειον Πάγον λέγοντας τὰ ἑξῆς μετα-
ξὺ ἄλλων «…Ἐποίησέ τε (ὁ Θεὸς) ἐξ ἑνὸς
αἵματος πᾶν ἔθνος ἀνθρώπων κατοικεῖν ἐπὶ
τὸ πρόσωπον τῆς γῆς ὡρίσας…. καὶ ὁροθε-
σίας (σύνορα) τῆς κατοικίας αὐτῶν» (Πράξ.
ΙΖ´,26). Τὰ σύνορα αὐτὰ τὰ τοποθέτησε ὁ
Θεὸς προκειμένου νὰ μὴν συμφύρονται
(ἀνακατεύονται) τὰ ἔθνη διατηρῶντας τὴν
αὐτοτέλειά τους.
Ὅμως, ἀναγνῶστα μου, ἴδιον τῆς νοο-
τροπίας αὐτῶν τῶν ἀνθρώπων εἶναι ὁ φανα-
τισμὸς τῆς μουσουλμανικῆς θρησκείας των,
μὲ σκοπὸ ὄχι μόνον νὰ τὴν διατηρήσουν γιὰ
τὸν ἐαυτόν τους ἀλλὰ νὰ τὴν ἐπιβάλουν καὶ
εἰς τοὺς ἄλλους λαούς.
Ὁ ἄκρατος φανατισμὸς τῶν Λαθρομεταναστῶν
56
Ἕνα χαρακτηριστικὸ γεγονὸς ποὺ δὲν θὰ
πρέπει νὰ διαφεύγει τῆς προσοχῆς μας εἶναι
τὸ ἐξῆς: Εἰς τὴν νήσο Λέσβο καὶ εἰς τὴν θέ-
σιν Ἀπελή, εἰς μίαν βραχώδη περιοχή, ὑπῆρ-
χε ἕνας τσιμεντένιος σταυρός, ὡς κέντρον
ἀναφορᾶς τοῦ σημείου ποὺ οἱ Γερμανοὶ
ἐδολοφόνησαν ἀρκετοὺς Ἕλληνες πατριώ-
τας. Ἕκτοτε τὸ θρησκευτικὸ αὐτὸ σύμβολο
σηματοδοτοῦσε τὸ σημείον ἐπὶ δεκαετίας.
Ὅμως εἰς τὰ μάτια τῶν λαθρομεταναστῶν
ποὺ ἐλούοντο εἰς τὴν ἀπέναντι παραλίαν
ἐφένετο ὡς κάρφος, καὶ μὴ ἀνεχόμενοι νὰ
τὸ βλέπουν, ξαφνικὰ τὴν 18 Σεπτεμβρίου
2018, γνωστοὶ ἄγνωστοι γκρέμισαν τὸν
σταυρό.
Τὸ θρησκευτικό μας σύμβολο ἦταν κάρφος
στὰ μάτια τῶν φανατικῶν Μουσουλμάνων
Γνωστὴ Μ.Κ.Ο. (Μὴ Κυβερνητικὴ Ὀρ-
γάνωση), σὲ σχετικὴ σελίδα της, εἶχε γρά-
ψει τὰ ἐξῆς: «Ὁ σταυρός, ἐπειδὴ εἶναι σύμ-
βολο ἀγάπης δὲν θὰ πρέπει νὰ ὑπάρχη εἰς
αὐτὸ τὸ σημεῖον διὰ νὰ μὴν προκαλεῖ τὴν
ὁργὴ τῶν μουσουλμάνων εἰς τὴν ἀπένα-
ντι παραλίαν» (Τὸ ἐπιχείρημα αὐτὸ θὰ τὸ
ζήλευε καὶ ὁ ἴδιος ὁ Γκαίμπελς! (Πάουλ.
Γιόζεφ Γκαίμπελς: Γερμανὸς πολιτικὸς καὶ
ὑπουργὸς προπαγάνδας τῆς Ναζιστικῆς
Γερμανίας)). Τὸ γεγονὸς αὐτὸ ἀποτέλεσε
ἀφορμὴ νὰ ξεσπάση μεγάλη ἔνταση εἰς τὴν
νήσο τῆς Λέσβου. Μὲ πρωτοβουλία ὁρι-
σμένων χριστιανῶν πατριωτῶν, ἐπιχειρήθη
ἡ ἀποκατάστασις τοῦ γκρεμισμένου σταυ-
ροῦ, ἀλλὰ ὅμως ἡ πάντοτε ἐνημερωμένη
ἀστυνομία τῆς νήσου, ἐκτελῶντας ἄνωθεν
διαταγές, παρεμπόδισε τὴν ἀποκατάστα-
σιν τοῦ γκρεμισμένου σταυροῦ, κατάσχο-
ντας τὸν μεταλλικὸν σταυρόν, ποὺ πῆγαν
νὰ στήσουν καὶ τὸν ἐφύλασσαν ἁρμοδίως.
Ὅμως τὸ φρόνημα τῶν χριστιανῶν πα-
τριωτῶν δὲν ἐκάμφθη, διότι ἦσαν ἀποφα-
σισμένοι νὰ ξαναστήσουν τὸ ἱερὸν αὐτὸ
σύμβολον. Κατασκεύασαν εἰς τὴν Χίο ὑπερ-
μεγέθη μεταλλικὸν σταυρὸν καὶ τὸν ἔφεραν
τμηματικὰ εἰς τὸ σημεῖον καὶ κατὰ τὴν δι-
άρκεια τῆς νυκτὸς τὸν ἔστησαν μὲ τὴν βο-
ήθεια γερανοῦ εἰς μίαν τσιμεντένια βάση.
Ὁ γκρεμισμένος καὶ ὁ ὑπερμεγέθης Σταυρὸς
ὅπου ἀπεκατεστάθη
Ὅταν οἱ ἀστυνομικοὶ ἔφτασαν εἰς τὸ ση-
μεῖον, οἱ ἐργασίες εἶχαν τελειώσει. Ἐκεῖ
συνέλαβον δύο ἀπὸ τοὺς εὑρισκομέ-
νους ἄνδρας, ὅμως καὶ οἱ ὑπόλοιποι 34
θέλησαν αὐτοβούλως νὰ εἰσαχθοῦν μὲ
αὐτοὺς ὡς ἔνδειξιν ἀλληλεγγύης. Ἔτσι
ὁ ἁρμόδιος εἰσαγγελεὺς προσδιόρισε
τακτικὴν δικάσιμον διὰ τοὺς παραβάτας
τοῦ νόμου.
Τὸ γεγονὸς ἔλαβε μεγάλες διαστά-
σεις καὶ ἐσχολιάσθη ἁρμοδίως ἀπὸ τὰ
Ἑλληνικὰ καὶ τὰ ξένα Μέσα Ἐνημερώσε-
ως! Φίλε ἀναγνῶστα, ἐδῶ περιττεύουν
τὰ σχόλια. Ὁ φανατισμὸς αὐτῶν τῶν ἀν-
θρώπων σχετικὰ μὲ τὴν πίστη τους σιγὰ
σιγὰ θὰ ἀποκτὰ δικαιώματα εἰς βάρος
τῆς πατροπαραδότου πίστεώς μας. Θὰ
ἐφαρμοστοῦν νόμοι, ὥστε προκειμένου
νὰ μὴν προκαλοῦμε τὴν πίστη τους, νὰ
μὴν ἐκδηλώνουμε ἀνεμποδίστως τὸ χρι-
στιανικό μας φρόνημα, νὰ μὴν κτυποῦν
οἱ καμπάνες, νὰ μὴν περιφέρεται ὁ ἐπι-
τάφιος εἰς συγκεκριμένα σημεῖα, ἀλλὰ
καὶ προϊόντος τοῦ χρόνου θὰ κτίζονται
τζαμιὰ καὶ θὰ ἀκούγεται ἀπὸ τὰ μεγάφω-
να ἡ φωνὴ τοῦ Μουεζίνη νὰ τοὺς προ-
σκαλεῖ εἰς τὴν προσευχή. Καὶ ὅλα αὐτὰ
χάριν τῆς ἀγαστῆς συμβιώσεως τῶν
Ἐκεῖ ὅπου ἐγένοντο τὰ θρησκευτικὰ συλλαλητή-
ρια εἰς τὴν Ἀκαδημία, τώρα συσωρεύεται τὸ μου-
σουλμανικὸ στοιχεῖο καθοδηγούμενο ἀπὸ φανατι-
κοὺς θρησκευτικοὺς ἡγέτες
Ἑλλήνων μὲ τὸ μουσουλμανικὸ στοιχεῖο, ὡς
νὰ τὸ ὀφείλαμε. Πρωτίστως τὰ δικαιώματα
αὐτῶν θὰ τὰ ὑπερασπίζει ὁ ἐπιβαλλόμενος
ἀπὸ τὴν Εὐρώπη, ἀπαράβατος νόμος. Ἐκεῖ,
λοιπόν, κατευθύνονται τὰ γεγονότα εἰς τὸ
μέλλον, διότι ὅσοι ἐγκαθίστανται εἰς τὴν
χώρα μας πολιτογραφοῦνται ἀφειδῶς ὡς
Ἕλληνες καὶ τοὺς δίδεται τὸ δικαίωμα τῆς
ψήφου. Ἔτσι σιγὰ σιγὰ θὰ διεκδικήσουν
πρωτόγνωρα δικαιώματα γιὰ αὐτοὺς ἀπὸ
τίς, πάντα πρόθυμες νὰ ξεπουλήσουν τὰ
πάντα, διαχρονικά, κυβερνήσεις τῆς χώρας
μας. Ὅμως ἴδιον τῶν λαῶν αὐτῶν εἶναι νὰ
γεννοβολοῦν συνεχῶς, ὥστε νὰ ὑπεραυξά-
νεται ὁ πληθυσμός τους καὶ ἡμεῖς θὰ ἀπο-
τελοῦμε σὲ ἐλάχιστες δεκαετίες μειονότητα
εἰς τὴν ἰδίαν μας τὴν χώρα.
Φίλε ἀναγνῶστα, ὅταν συσσωρεύονται
μαῦρα σύννεφα εἰς τὸν οὐρανὸν δὲν θὰ
ἀργήση ἡ καταιγίδα. Καὶ πάνω ἀπὸ τὴν πα-
τρίδα μας, ὁ πάλαι ποτὲ γαλανὸς οὐρανός,
ἐσκοτείνιασε. Ὅμως πίσω ἀπὸ τὰ σύννεφα
φεγγοβολᾶ, ὁ ἥλιος ποὺ φέρει τὴν ἐλπίδα
καὶ τὴν χαρὰ καὶ ὁ ἥλιος αὐτὸς εἶναι ὁ νο-
ητὸς ἥλιος, ὁ Κύριος καὶ Θεὸς μας, ποὺ δι-
ακτινίζει τὸ φῶς του καὶ φωτίζει τὰ ζοφερὰ
σκοτάδια τῆς ἀπελπισίας. Μόνος Αὐτὸς
μπορεῖ νὰ διασώση τὴν ταλαίπωρον πατρί-
δα μας, ἀρκεῖ νὰ ἐναποθέσουμε εἰς αὐτὸν
τὴν πίστην, τὴν ἐλπίδα, καὶ τὴν ἀγάπη, ποὺ
ἐκ βάθους καρδίας εὔχομαι.
57
 ΕΡΩΤΑΠΟΚΡΙΣΕΙΣ
ΕΡΩΤΗΣΙΣ:
Γιὰ ποιά αἰτία εὐδόκησε ὁ
Θεὸς νὰ ὑπάρξουν νέοι μάρτυρες
στὰ χρόνια τῆς τουρκοκρατίας;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ:
1. Γιὰ νὰ εἶναι ἀνακαινισμὸς
ὅλης τῆς Ὀρθοδόξου Πίστεως.
2. Γιὰ νὰ μένουν ἀναπολόγη-
τοι στὴν ἡμέρα τῆς Κρίσεως οἱ
ἀλλόπιστοι.
3. Γιὰ νὰ εἶναι δόξα μὲν καὶ
καύχημα τῆς Ἀνατολικῆς Ἐκκλη-
σίας, ἔλεγχος δὲ καὶ καταισχύνη
τῶν ἑτεροδόξων.
4. Γιὰ νὰ εἶναι παράδειγμα
ὑπομονῆς σὲ ὅλους τοὺς Ὀρθο-
δόξους Χριστιανοὺς ὅπου τυ-
ραννοῦνταν ὑποκάτω στὸν βαρὺ
ζυγὸ τῆς αἰχμαλωσίας.
5. Γιὰ νὰ ἀποτελοῦν ὑπόδειγ-
μα θάρρους καὶ παρακίνησης
στὸ νὰ μιμηθοῦν διὰ τοῦ ἔργου
τὸ μαρτυρικό τους τέλος καὶ
ὅλοι μὲν οἱ Χριστιανοὶ οἱ κατὰ
περίσταση στὸ νὰ μαρτυρήσουν ἀναγκαζόμενοι. Ἐξαιρέτως δὲ καὶ μάλιστα, ὅσοι ἔφθα-
σαν νὰ ἀρνηθοῦν πρότερον τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν. (Ἅγιος Νικόδημος)
ΕΡΩΤΗΣΙΣ:
Πῶς μποροῦμε νὰ ἀποκτήσουμε τὸ κατὰ Θεὸν πένθος;
ΑΠΟΚΡΙΣΙΣ:
Ἕνας ἀρχάριος Μοναχός, ποὺ ἐπιθυμοῦσε πολὺ νὰ κόψη τὰ ἐλαττώματά του, παρακά-
λεσε τὸ σοφώτατο Ἀββᾶ Βαρσανούφιο νὰ τὸν διδάξη πῶς νὰ συγκρατῆ τὴ γλῶσσα καὶ
ν᾿ ἀποφεύγη τὴν παρρησία.
- Πᾶρε σύντροφό σου τὸ πένθος, τέκνον, τοῦ ἀποκρίθηκε ὁ ἅγιος Γέροντας, κι᾿ αὐτό
θὰ σὲ διδάξη.
- Πῶς μπορῶ νὰ κρατήσω στὴν καρδιά μου τὸ πένθος, Ἀββᾶ ἀφοῦ εἶμαι ὑποχρεωμέ-
νος νὰ ἐξυπηρετῶ τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ συναναστρέφομαι μαζί τους; ἐρώτησε πάλι ὁ
νέος.
- Θυσίαζε κάθε μέρα τὸ δικό σου θέλημα στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τοῦ πλησίον σου
καὶ μὴ προσέχης ποτὲ τὰ σφάλματα τῶν ἄλλων παρὰ μόνον τὰ δικά σου καὶ θ᾽ ἀποκτή-
σης τὸ πένθος ζῶντας ἀνάμεσα στοὺς ἀνθρώπους.
- Ὑπάρχει πένθος χωρὶς δάκρυα; ζήτησε νὰ μάθη ὁ ἀδελφός.
- Δὲν προκαλοῦν τὰ δάκρυα πένθος, ἀλλὰ τὸ πένθος δάκρυα, εἶπε ὁ Ἀββᾶς. Ὅταν οἱ
λογισμοί σου εἶναι συμµαζεμένοι, ὅταν θυμᾶσαι πὼς μὲ τὶς ἁμαρτίες σου λύπησες τὸν
58
Θεόν, τότε ἔρχεται τὸ πένθος
στὴν καρδιά σου καὶ τὸ κα-
τανυκτικὸ δάκρυ στὰ μάτια
σου. (Ἐκ τοῦ Γεροντικοῦ)
ΕΡΩΤΗΣΗ 227η.
Γιατί σταυρώθηκε ὁ Χριστός;
(Πατριάρχου ΦΩΤΙΟΥ 3 ΤΑ
ΑΜΦΙΛΟΧΙΑ Γ´. Ἐκδ. Μερετά-
κη, σελ. 381, PG 101, 1052)
ΑΠΟΚΡΙΣΗ:
Ἀνεβαίνει στὸ σταυρὸ
ὅταν ἔλαβε τὴ σάρκα µας ὁ
Λόγος τοῦ Θεοῦ καὶ Θεός,
γιὰ νὰ ἐλέγξει περίτρανα τὴν
ἀδικία τοῦ διαβόλου καὶ γιὰ
νὰ δείξει τὴν ἀνυπέρβλητη
ἀγάπη Του πρὸς τοὺς ἀν-
θρώπους, καὶ γιὰ νὰ μὴ φα-
νεῖ εὔκολο τὸ νὰ λέγει τὸν
ἑαυτό Του Θεὸ καὶ ἀποτελέ-
σει ἀφορμὴ γιὰ πολλοὺς νὰ
θεοποιοῦν τὸν ἑαυτό τους
καὶ ἔτσι καταργῶντας μιὰ
πλάνη, βάλει στὴ θέση της
πλάνη θανάσιμη. Ἐπίσης,
προβάλλοντας τὸν ἑαυτό
Του παράδειγμα ὑπομονῆς
καὶ καρτερικότητας σὲ ὅσους
βασανίζονται μὲ προπηλακισμοὺς καὶ ἐπιβουλὲς καὶ κακώσεις ποὺ ὁδηγοῦν στὸ θάνατο,
νὰ τοὺς προετοιμάσει νὰ ὑπομένουν μὲ γενναιότητα καὶ καλὴ διάθεση τὰ δυσάρεστα συμ-
βάντα, καὶ βέβαια γιὰ νὰ φανερώσει καλύτερα τὴν ἀκαταμάχητη δύναμή Του. Γιατὶ τὸ νὰ
νικᾶ κανεὶς τὸν ἀντίπαλό του μὲ τὴ σωματικὴ ρώμη, τὴ δύναμη τῶν χεριῶν, τὰ ὅπλα καὶ
τὴ βοήθεια τῶν συμμάχων του εἶναι ἄξιο ἐπαίνου, εἶναι ὅμως μιὰ συνηθισμένη πράξη καὶ
δὲν περιέχει κανένα δεῖγμα ἐξαιρετικῆς θείας ἐνέργειας, ἐνῶ τὸ νὰ καταργήσει μὲ τὸ θάνα-
τό του τὸν ἴδιο τὸ θάνατο καὶ τὸν ἅδη καὶ τὸν διάβολο καὶ τὶς ἀρχὲς καὶ τὶς ἐξουσίες τοῦ
κόσμου διαπομπεύοντας αὐτὲς μὲ τὸν θρίαμβό του (Α´ Κορ. 15,24, Κολ. 2,10), αὐτὸ εἶναι
ἀληθινὰ δεῖγμα τῆς πάνω ἀπὸ νοῦ καὶ σκέψη παντοκρατορικῆς δύναμης τοῦ Θεοῦ. Καὶ τέ-
λος, σταυρώνεται μὲ σκοπό, παρουσιάζοντας τὴν ὑπερβολὴ τῶν ἀγαθῶν ποὺ μᾶς δόθηκαν,
νὰ μᾶς παραστήσει ὀφειλέτες τῆς καθαρῆς ἀγάπης μας πρὸς Αὐτὸν καὶ τοῦ, σύμφωνου μὲ
τοὺς νόμους Του, τρόπου ζωῆς μας, μὲ τὰ ὁποῖα τὸ κέρδος ἐπιστρέφει σ᾽ ἐμᾶς, καὶ ποὺ εἶναι
ἡ κληρονομία τῆς βασιλείας καὶ ἡ ζωὴ καὶ ἡ ἀπόλαυση σὲ κατάσταση ποὺ εἶναι ἀδύνατο νὰ
περιγραφεῖ.
59
ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ
23 ΑΠΡΙΛΙΟΥ ΜΝΗΜΗ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΜΕΓΑΛΟΜΑΡΤΥΡΟΣ
ΓΕΩΡΓΙΟΥ ΤΟΥ ΤΡΟΠΑΙΟΦΟΡΟΥ
60
Μὲ ἐκκλησιαστικὴ λαμπρότητα καὶ κατάνυξη πανηγύρισε ἡ γυναικεία Ἱερὰ
Μονὴ Ἁγίου Γεωργίου εἰς Μελισσοχώριον Θήβας. Τῆς πανηγύρεως προεξῆρχε ὁ
Σεβ/τος Μητροπολίτης Θηβῶν & Λεβαδείας κ. Χρυσόστομος συμπαραστατούμε-
νος ὑπὸ τοῦ Σεβ/του Ἀττικῆς κ. Κοσμᾶ. Ἀκολούθησε τράπεζα ἐπιγείων ἀγαθῶν εἰς
τοὺς προευφρανθέντας πνευματικῶς προσκυνητάς.
Στὴν Κεντρικὴ Μακεδονία, ἐπίκεντρο τῆς λατρευτικῆς συνάξεως κατέστη ἡ πα-
νήγυρις τοῦ Ἱεροῦ Ναοῦ τοῦ Ἁγίου Γεωργίου στὴν Ἀγκαθιὰ Ἠμαθίας. Συλλειτούρ-
γησαν ὁ Αἰδεσιμότατος Ἱερεὺς π. Νικόλαος Γουσιόπουλος, μαζὶ μὲ τὸν Ἱερ/χο π.
Εὐθύμιο.
Ἱ. Ν. Ἁγίου Γεωργίου στὸ χωριὸ Ἅγιοι Ἱ. Ν. Ἁγίου Γεωργίου στον Ἀλμυρὸ
Ἀνάργυροι Λαρίσης. Ἱερούργησε ὁ Σεβ/ Μεσσηνίας Τὴν Θ. Λειτουργία ἐτέλε-
τος Μητροπολίτης Φθιώτιδος κ. Ἰγνάτιος. σε ὁ Ἱερ/χος π. Ἀθανάσιος βοηθούμε-
Διακρίνεται μικρὸ μέρος τῶν πιστῶν. νος ὑπὸ τοῦ Ἱερ/νου π. Χριστοφόρου
.
61
 ΟΝΟΜΑΣΤΗΡΙΑ ΑΡΧΙΕΡΕΩΝ
Τὴν 30ὴ τοῦ μηνὸς Ἀπριλίου, μνήμη τοῦ Ἁγί-
ου ἐνδόξου Ἀποστόλου Ἰακώβου τοῦ Ζεβεδαίου,
ἑόρτασε τὰ ὀνομαστήριά του ὁ Σεβασμιώτατος
Μητροπολίτης Γ.Ο.Χ. Μεσσηνίας κ. Ἰάκωβος εἰς
τὴν Ἱερὰ Μονὴ Τιμίου Σταυροῦ Καλαμάτας.
Προσῆλθε πλῆθος πιστῶν ἐκ διαφόρων περι-
οχῶν διὰ νὰ τιμήσει τὸν ἑορτάζοντα Ἀρχιερέα.
Ἡ Ἀδελφότης τῆς Ἱερᾶς Μονῆς παρέθεσε πλου-
σιοπάροχον τράπεζαν εἰς ὅλους τοὺς πιστούς.
Τὴν 12ην Ἰουνίου μνήμη τοῦ Ὁσίου Ὀνουφρί-
ου ἑόρτασε καὶ ὁ Ἀρχιεπίσκοπος Μογκιλὲβ &
Λευκορωσίας κ.κ. Ὀνούφριος.
Ἡ Θηβαϊκὴ Φωνὴ εὔχεται εἰς τοὺς ἑορτά-
ζοντας Ἀρχιερεῖς ἔτη πολλά, καρποφόρα καὶ
εὐλογημένα.
Πάσχα εἰς τὴν Μολδαβία
62
ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΠΑΤΡΟΣ ΗΜΩΝ ΜΑΤΘΑΙΟΥ
Τὴν 14ην Μαΐου εἰς τὴν
Ἱερὰν Μονὴν Ἁγίας Παρα-
σκευῆς εἰς Μύτικα Χαλκίδος
ἡ Ἀδελφότητα τῆς Ἱερᾶς Μο-
νῆς Παναγίας Πευκοβου-
νογιατρίσσης Κερατέας (ἡ
ὁποία μετώκησε λόγῳ τῶν
γνωστῶν διωγμῶν ποὺ ὑπέ-
στησαν οἱ μοναχές), ἐτίμησε
καὶ πάλιν μὲ ἰδιαιτέραν λα-
μπρότηταν καὶ εὐλάβειαν,
ὅπως ἄλλωστε ἁρμόζει, τὴν
μνήμην τοῦ ἱδρυτοῦ Αὐτῆς
Ματθαίου Καρπαθάκη.
Ἐτελέσθη Ἀρχιερατικὴ
Θεία Λειτουργία ὑπὸ τοῦ Πα-
νιερωτάτου Πρωθιεράρχου
ἡμῶν κ.κ. ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ πλαισιουμένου ὑπὸ ἀρκετῶν κληρικῶν. Ὁ χορὸς τῶν
καλικελάδων μοναζουσῶν καὶ ἡ εὐωδία τῆς ἁγίας κάρας τοῦ ἑορταζομένου ἁγίου
Πατρὸς ἡμῶν Ματθαίου, τοῦ ὁποίου τὰς εὐχὰς ἐπικαλούμεθα ὑπὲρ εἰρήνης τῆς Ἐκ-
κλησίας ἡμῶν, ηὔφραναν ἐξόχως τὰς καρδίας τῶν πιστῶν, εἰς τοὺς ὁποίους μετὰ
τὸ πέρας καὶ τῆς λιτανίας παρετέθη δαψιλῆς, κατὰ τὴν μοναχικὴν τάξιν, τράπεζα.
ΜΝΗΜΗ ΑΓΙΟΥ ΝΙΚΟΛΑΟΥ ΤΟΥ ΝΕΟΥ
Μὲ σεμνότητα καὶ κατάνυξη ἑόρτασε ὁ προσκυνηματικὸς Ἱερὸς Ναὸς τοῦ Νέου
Ὁσιομάρτυρος Νικολάου τοῦ Θαυματουργοῦ εἰς τὰ Βούνεννα Λαρίσης στὶς 9 Μαΐου
(Ἐκ. ἡμ.). Πλῆθος πιστῶν, ποὺ εὐλαβοῦνται τὸν Ἅγιο, προστρέχουν νὰ προσκυνή-
σουν στὸν ἱστορικὸ τόπο τοῦ μαρτυρίου του, κατὰ τὸ Πάτριο ἑορτολόγιο, καθὼς τὴν
ἴδια ἡμέρα τελεῖται τὸ θαῦμα τῆς αἱματοβλυσίας τῶν δέντρων, πάνω στὰ ὁποῖα
μαρτύρησε διὰ τόξων ὁ πολύαθλος Ἅγιος διὰ τὴν ἀγάπη τοῦ Χριστοῦ. Ἀπὸ πολλὰ
σημεία τῆς Ἑλλάδας ἀλλὰ καὶ τὸ ἐξωτερικὸ προσῆλθαν μὲ εὐλάβεια στὴν ὁλονύ-
κτια ἀγρυπνία. Συλλειτούργησαν οἱ Παν/τοι Ἱερ/χοι Αὐγουστῖνος Βρακάτος καὶ
Χρυσόστομος Βαλτᾶς.
63
 ΙΕΡΑ ΑΝΔΡΩΑ ΚΟΙΝΟΒΙΑΚΗ ΜΟΝΗ ΟΣΙΩΝ
ΑΓΙΟΡΕΙΤΩΝ ΠΑΤΕΡΩΝ ΠΑΝΑΚΤΟΥ ΒΟΙΩΤΙΑΣ
Μὲ κάθε ἐπισημότη-
τα ἐπανηγύρισεν καὶ
ἐφέτος ἡ Ἰερὰ Ἄνδρώα
Κοινοβιακὴ Μονὴ Ὁσί-
ων Ἁγιορειτῶν Πατέ-
ρων, Πανάκτου Θηβῶν
Βοιωτίας, τὴν Β΄ Κυ-
ριακὴ τοῦ Ματθαίου
(17η Ἰουνίου) διὰ τῆς
καθιερωμένης ὁλονυ-
κτίου κατανυκτικῆς
ἀγρυπνίας, ἡ ὁποία
τελεῖται συμφώνως τῇ
ἁγιορειτικῇ τάξει καὶ
παραδόσει.
Προεξῆρχεν ὁ Μη-
τροπολίτης Θηβῶν
καὶ Λεβαδείας κ. Χρυ-
σόστομος, συμπαρα-
στατούμενος ὑπὸ τοῦ
Σεβ/του Ἀρχιερέως
Ἀττικῆς καὶ Μεγαρί-
δος κ. Κοσμᾶ, βοηθου-
μένων ὑπὸ τῶν Ἱερ/
χων π. Εὐθυμίου, π.
Χρυσοστόμου καὶ τοῦ
Διακόνου π. Ἀθανασί-
ου.
Προσῆλθεν πλῆθος
ἀνδρῶν (λόγῳ ἀβάτου
διὰ τὰς γυναῖκας) οἱ
ὁποῖοι ἐφιλοξενήθη-
σαν ἀβραμιαίως ὑπὸ
τῆς Ἀδελφότητος τῆς
Μονῆς καὶ παρεκάθη-
σαν εἰς τὴν παρατεθεῖ-
σαν ἑορταστικὴν τρά-
πεζαν.
Τὸν θεῖον λόγον
ἐκήρυξεν ὁ Σεβ/τος
κ. Κοσμᾶς κατὰ τὴν
ὥραν τοῦ Κοινωνικοῦ,
ὁμιλήσας ἱστορικῶς
περὶ τοῦ Ἁγιορειτικοῦ
Μοναχισμοῦ.

64 65
 Τὴν Παρασκευὴ τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς
ἑόρτασε τὸ Ἱερὸ Παρεκκλήσιο τῆς Ι. Μ.
Παναγουλάκη Καλαμάτας. Ἱερούργησε
ὁ Σεβ/τος Μεσσηνίας κ. Ιάκωβος

Εἰς τὴν Καλαμάτα ἑόρτασε ὁ Ἱερὸς
Ναὸς τῶν Ἁγίων Βασιλέων Κωνσταντί-
νου καὶ Ἐλένης. Τὴν Θ. Λειτουργία ἐτέ-
λεσε ὁ Ἱερ/χος π. Ἀθανάσιος βοηθούμε-
νος ὑπὸ τοῦ Ἱερ/νου π. Χριστοφόρου
Κατὰ τὴ Δεσποτικὴ ἑορτὴ τῆς Ἀνα-
λήψεως τοῦ Κυρίου ἑόρτασε ὁ ὁμώνυ-
μος ἱστορικὸς Ἱερὸς Ναὸς τῶν Γ.Ο.Χ.
Τυρνάβου. Ἱερούργησε ὁ Ἱερ/χος π.
Χρυσόστομος, 11 ΜΑΪΟΥ ΑΓ. ΚΥΡΙΛΛΟΣ & ΜΕΘΟΔΙΟΣ 27 ΜΑΪΟΥ ΑΓΙΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΡΩΣΣΟΣ

ΕΠΙΤΑΦΙΟΙ ΕΝΟΡΙΩΝ
ΠΑΤΡΑ ΘΗΒΑ ΝΑΞΟΣ

66 12 ΙΟΥΝΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΟΝΟΥΦΡΙΟΣ 9 ΙΟΥΝΙΟΥ ΑΓΙΟΣ ΚΥΡΙΛΛΟΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΑΣ

ΙΕΡΑ ΜΟΝΗ ΒΑΡΛΑΑΜ ΜΕΤΕΩΡΩΝ