Grade 3 Arpan Detailed Lesson Plan Final

Aralin 1 – Pagbuo Ng Lalawigan Ayon Sa Batas
1.1.1.1(Rizal)
Takdang Panahon: 1 araw
I.Layunin:
1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng sariling

lalawigan ayon sa batas.
2. Naisasalaysay ang pagbuo ng sariling lalawigan
II.Paksang Aralin:
Paksa: Pagbuo ng Lalawigan Ayon sa Batas

Kagamitan: Factsheet, tsart, DLP/PPT,graphic organizer
Sanggunian: K to 12, AP 3KLR-IIa-1.1.1
III.Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Ituro ang awit
SA BISA NG BATAS
( Tono: I’ve Got Spirit in my Head that is Keeping
me Alive)
Sa bisa ng batas
Dito sa Pilipinas
Ang lalawigan ko
Legal na nabuo
Pinasa sa Kongreso
Nilagdaan ng Pangulo
Lalawigan ay nabuo
2. Talakayin ang mensahe ng awit

Ayon sa awit , paano nabubuo ang isang lalawigan?
Ano-ano ang mga proseso sa pagpapasa sa batas?
Sa anong bisa ng batas nabuo ang lalawigan?
1
Alam mo ba kung paano nabuo ang lalawigan o
lungsod sa pamamagitan ng batas?
B. Paglinang
1. Pagbasa ng teksto sa DLP/PPT.
Ang mga lalawigan/ lungsod ay nabuo sa

pamamagitan ng mga batas. Ayon sa Local
Government Code 1991, may mga hakbang na
kailangang gawin bago mabuo ang isang lalawigan
batay sa sinasabi ng batas. Narito ang mga hakbang:
1 May panukala sa kongreso na magkaroon ng bagong

lalawigan
2 Titingnan ng kongreso kung maaaring magkaroon ng

bagong lalawigan ayon sa ilang batayan
3 Kapag nakapasa sa mga batayan, magkakaroon ng

botohan o plebisito ng mga botante sa lalawigan
4 Magkakaroon ng bagong lalawigan kapag karamihan sa

mga tao ay bumoto para magkaroon ng bagong
lalawigan
5 Batay sa botohan ng mga tao, isasabatas ng kongreso

ang pagkakaroon ng bagong lalawigan
2
Papaano hindi naayunan ang panukalang magkaroon ng
bagong lalawigan o lungsod? Ito’y hindi nangyayari kapag
ang panukalang lalawigan ay hindi naging karapat-dapat
batay sa mga sumusunod na batayan.
Sapat ang Sapat ang dami Sapat ang laki ng

kinikita ng ng populasyon lugar upang
lugay upang sa nasabing mamuhay na
matustusan ang panukalang maaliwalas ang
mga kasapi nito lalawigan mga kasapi nito
2. Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

Bataysa inyong nabasa at narinig, anong batas ang
nagbuo sa lalawigan?
Sino ang may-akda ng batas na yaon?
Kailan naisasabatas ang isang lalawigan?
Sa kabuuan, paano nabubuo ang lalawigan batay sa
batas?
Kailan hindi naaaprubahan ng kongreso ang pagiging
isang lungsod?
Ano-ano ang mga batayan para pumasa sa batas
ang isang lalawigan o lungsod?
Maaari bang maging lalawigan kapag hindi ito
isinabatas ng kongreso? Bakit hindi?
Sa sariling salita, paano naisasabatas ang
pagkakaroon ng bagong lalawigan?
Pareho ba ang pagsasabatas ng nabasang sanaysay
at ang nangyari sa sariling lalawigan?
3
3. Pangkatin ang klase sa lima ( 5 )
Gawain A – Pagsagot sa Talahanayan
Panuto: Basahin ang factsheet na naging lungsod ang
Antipolo sa Rizal at isulat ang sagot sa talahanayan na
nakasulat sa cartolina.
Lungsod ng Antipolo sa Lalawigan ng Rizal
Sa ilalim ngBatas Republika Blg. 8508, naging

kabahaging lungsod ng Rizal ang Antipolo noong Abril
4, 1998 mula sa pagiging bayan ng naturang
lalawigan. Pinasinayaan ang bagong kapitolyo ng Rizal
sa lungsod noong Marso 2009, upang palitan ang
kapitolyo nito sa Pasig na matagal nang nasa labas ng
hurisdiksyon ng lalawigan mula pa noong 1975 nang
maging bahagi ng kalakhang Maynila ang Pasig. Sa
paglipat ng kapitolyo sa Antipolo, napipisil itong
hirangin bilang bagong kabisera ng lalawigan.
Ipinroklama bilang isang lungsod na mataas ang
urbanisasyon ni Pangulong Benigno Aquino III ang
Antipolo noong Marso 14, 2011, ngunit ipinagpaliban sa
di tiyak na panahon ang plebisito upang magkabisa
ang nasabing proklamasyon.
Ang lungsod ng Antipolo ay matatagpuan sa
lalawigan ngRizal, 25 kilometro sa silangan ng Maynila.
Ito ang pinakamataong lungsod sa Luzon sa labas ng
kalakhang Maynila at ika-pito naman sa buong bansa
sa populasyon nitong 633,971 noong 2007.
4
Lungsod Populasyon Laki/lawak ng lugar Kitang lungsod
Gawain B – Paggamit ng Graphic Organizer

Isulat sa loob ng kahon ang mga hakbang sa
pagkakaroon ng bagong lalawigan o lungsod.
Gawain C
Sagutin ang tanong.
Sa paanong paraan nakatutulong ang pamunuan
upang mapabuti ang pamumuhay sa lalawigan?
Piliin ang iyong talatang iyong bubuuin upang ipakita
ang iyong saloobin.
Sa palagay ko, nakabubuti ang pagkakaroon ng

bagong lalawigan ______________________________.
Sa palagay ko, hindi nakabubuti ang pagkakaroon ng

bagong lalawigan _______________________________.
4. Pagtalakay sa mga ipinakitang gawa ng mga bata

Nakamit ba ng lalawigan ng Antipolo ang mga
batayan?
Ano-ano ang mga hakbang sa pagpasa ng batas
upang maging lungsod o lalawigan?
Ano ang apat na hakbang sa pagkakaroon ng

bagong lalawigan o lungsod?
5. Isagawa ang paglalahat gamit ang graphic organizer

na off-the-wall.
Paano nabubuo ang lalawigan ayon sa bisa ng batas?
5
Ang isang lalawigan ay nabubuo sa bisa ng batas na
_______________ ng ____________ng Pilipinas.
IV. Pagtataya
Panuto: Pagsunud-sunurin ang mga hakbang sa pagbuo
ng bagong lalawigan ayon sa batas batay sa mga
sumusunod na pangungusap. Isulat angbilang1para sa
unang hakbang hanggang 4 para sa pinakahuling
hakbang.
Nagbotohan sa pamayanan at nanalo ang

mga gusto maging lungsod ang pamayanan.
Isinabatas ng kongreso ang panukala na
magkaroon ng bagong lalawigan.
Hiniling ng ibang sector ng lipunan na kung
maaari ay maging lungsod na ang pamayanan.
Pinag-usapan sa kongreso kung karapat-dapat
ang pamayanan maging lungsod o lalawigan
ayon sa batas.
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik tungkol sa mga pagbabago ng ating
lalawigan tulad ng: laki, pangalan, populasyon, istruktura.
6
Aralin 1 Pagbuo Ng Lalawigan Ayon Sa Batas
(1.1.1.2) Cavite
I.Layunin:

2. Naisasalaysay ang pagbuo ng lungsod sa lalawigan
ng Cavite.
II.Paksang Aralin:
Paksa: Pagbuo ng Lungsod saLalawigan ng Cavite Ayon

sa Batas
Kagamitan: Factsheet, tsart, DLP/PPT, larawan,graphic
organizer, LM
III.Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Magpapakita ang mga guro ng larawan. Tukuyin kung
anong batayan ang ipinahihiwatig sa bawat larawan.
7
2. Magbigay ng ilang tanong batay sa larawan.
Ano ang masasabi mo sa dami ng populasyon sa
larawan?Kauntio madami?
Ipinapakita ba sa larawan na ang mga nakatira sa lugar na

ito ay mayroong mga trabaho? Bakit mo nasabi na oo? Bakit
hindi?
Ano-ano ang mga proseso o hakbang sa pagbuo ng

lalawigan?
( Gagamit ang guro ng graphic organizer at doon ilalagay

ng bata ang kanilang sagot)
B. Paglinang
1. Ipakita ang larawan ng mga tao na nakapila para
bumoto.
2. Talakayin ang mga sumusunod na tanong:

Sa iyong palagay, ano kaya ang ginagawa ng mga
tao sa larawan?
Kailan ninyo ito nakikita?
Saan ito malimit makita?
3. Pangkatang Gawain
Gawain A - Factsheet
8
Hahatiin ang klase sa limang pangkat. Bibigyan ng
guro ang bawat grupo ng factsheet,activity sheet na
may talahanayan nakasulat sa cartolina na kailangan
nilang sagutan pagkatapos basahin ang factsheet.
Pangkat 1- Lungsod ng Trece Martires sa Lalawigan ng
Cavite
Ang Lungsod ng Trece Martires ay naging lungsod sa
bisa ng Republic Act no. 981 noong May24, 1954.
Ito ay matatagpuan sa hilaga ng bayan ng Tanza, sa
timog sa pamamagitan ng mga bayan ng Amadeo at
Indang, sa silangan ng bayan ng General Trias at sa
kanluran ng bayan ng Tanza at Naic. Ito ay may
layong 44 kilometro mula sa Maynila, 25 kilometro mula
sa lungsod ng Cavite, 23 kilometro mula sa lungsod ng
Tagaytay at 26.3 kilometro mula sa Puerto Azul.
Ito ay isang ikaapat na klaseng lungsod sa lalawigan
ng Cavite. Ito ang nagsilbing kabisera ng lungsod.
Ayon sa census noong 2010, mayroon itong 104,559 na
populasyon.
Ang ugnayan at transaksyong panlalawigan ay
ginagawa sa lungsod. Ito ay nahahati sa labintatlong
barangay.
Pangkat 2- Ang lungsod ng Imus sa Cavite

Ang lungsod ng Imus ay ang opisyal na itinalagang
lungsod ng lalawigan ng Cavite sa Pilipinas. Opisyal na
ginawang lungsod kasunod ng isang reperendum
noong Hunyo 30, 2012. Ayon sa kita ng local na
pamahalaan ng Imus noong 2010, ang dating bayan
ay nauri bilang isang first class city ng Cavite na may
populasyong 301,624 ayon sa senso noong 2010.
Matatagpuan sa tinatayang 19 km. mula sa kalakhang
Maynila. Matatagpuan din sa lungsod ng Imus ang
Diyosesis na may hawak sa lahat ng mga simbahan sa
lalawigan ng Cavite.
9
Pangkat 3 – Lungsod ng Cavite sa lalawigan ng Cavite
Ang lungsod ng Cavite ay naisabatas batay sa
Commonwealth Act no. 547. Isa itong itinuturing na
ikaapat na klaseng lungsod.
Matatagpuan ito sa layong 35 kilometro timog-kanluran
ng Maynila. Ang bayan ng Noveleta ay nasa timog ng
lungsod. Nasa isang hugis-kawit na tangway sa
bandang hilaga ng lalawigan, pinaliligiran ang lungsod
ng tatlong look, Look Maynila sa kanluran, Look ng
Bacoor sa timog-silangan at ang look Canacao sa
hilagang-silangan ay isa sa tatlong lungsod sa
lalawigan ng Cavite. Ang lungsod ng Cavite ay ang
kabisera ng lalawigan ng Cavite bago ito ilipat sa
lungsod ng Trece Martires noong 1954. Ayon sa talaang
bayan noong taong 2010, ang Lungsod ng Cavite ay
may bilang ng 101,120.Ang Base Militar ng Sangley
Point ay nasa lungsod at makikita sa pinakahilagang
bahagi ng tangway. Nagsilbi itong base military ng
Estados Unidos.
Pangkat 4 – Lungsod ng Tagaytay sa Lalawigan ng

Cavite
Naging lungsod ang Tagaytay sa kautusan ng
Commonwealth Act no. 338 noong Hunyo 21, 1938.
Ang lungsod Tagaytay ay isa sa tatlong lungsod ng
lalawigan ng Cavite., na may layong 55 kilometro mula
sa kalakhang Maynila kung daraan sa Emilio Aguinaldo
Highway. Ang Lungsod ng Tagaytay ay ikalawang klase
na lungsod sa lalawigan ng Cavite. Ayon sa sensus ng
2010, mayroon itong kabuuang populasyon na 62,030.
Makikita sa Tagaytay ng Bulkang Taal at ilang sikat na
pasyalan. Maipagmamalaki ng Tagaytay ang
10
pambihira nitong mga resort, kainan, tindahan, at
pasyalang pawang kahanga-hanga lalo’t nakaharap
sa Lawa ng Taal. Mahalumigmig ang hangin doon
mula Okt. Hanggang Abril, samantalang maulan
pagsapit ng Hunyo hanggang setyembre.
Pangkat 5 – Lungsod ng Dasmarinas sa lalawigan ng

Cavite
Naging lungsod ang Dasmarinas sa pamamagitan ng
Republic Act 9723 na pinagkaloob ng pangulo noong
Oktubre 15,2009 at pinagtibay sa naganap na
plebesito noong nakaraang Nobyembre 26, 2009.
Ang bayan ng Dasmarinas ay may sukat na 90.1
kilometrong parisukat. Matatagpuan ito sa layong 30
kilometro timog ng Maynila. Ito ay dating parte ng
ikalawang distrito ng Lalawigan ng Cavite ngunit, nang
maging isa itong ganap na lungsod ay nagging
ikaapat na Distrito ng Cavite. Ayon sa sensus noong
2010, may 575,817 katao ang naninirahan ditto kaya ito
ang bayan sa Cavite na may pinakamaraming tao.
Ang Lungsod ng Dasmarinas ay isang first class
municipality na nagging isang ganap na lungsod sa
Punan ng Datos ang Talahanayan at isalaysay sa klase

kung paano ito naging lungsod
Pangkat Lungsod Batas Petsa Bilang ng Sukat/
ng Kautusan Populasyon Lawak
cavite
1
2
3
4
5
11
4.Pag-uulat ng bawat pangkat at tatalakayin ang mga
sagot ng mga mag-aaral sa pamamagitan ng
pagtatanong ng mga sumusunod:
Base sa inyong nabasa sa factsheet at sinagutan ang

mga datos, anong batas ang nagbuo sa lalawigan?
Kailan naisabatas ang Lungsod ng Imus?Tagaytay?Trece

Martires, Dasmarinas at Cavite?
Anong lungsod sa Cavite ang tinaguriang first class city?
5.Ipabuod sa klase ang aralin sa pamamagitan ng

pagsagot sa tanong: ( Gagamit ng Concept Map )
Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang

bayan para maging isang lungsod?
IV. Pagtataya
Panuto: Isalaysay kung paano nabuo o naging lungsod
ang Imus, Trece Martires, Cavite ,Dasmarinas at Tagaytay
sa lalawigan ng Cavite sa bisa ng batas.Pumili ng isa at
isulat ang sagot sa sagutang papel.
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik tungkol sa pagbabago ng lalawigan ng Rizal
tulad ng : Laki, Populasyon, Pangalan, Istruktura
12
Aralin 1 Pagbuo Ng Lalawigan Ayon Sa Batas.
1.1.1.3(Batangas)
I.Layunin:
1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng lungsod/

ng Batangas.
II.Paksang Aralin:
Paksa: Pagbuo ng lungsod sa Lalawigan ng Batangas

Ayon sa Batas
Kagamitan: Factsheet, tsart, DLP/PPT
III.Pamamaraan:
A. Panimula- Let’s Vote In”

1. Magsasagawa ang mga mag-aaral na sila ay
bumoboto hanggang matapos at mabilang ang
kanilang boto upang ihayag kung ang isang bayan ay
maging lungsod.
2. Talakayin ang isinagawang botohan ng mga bata.
Ano ang inyong isinakilos? Tama ba ang inyong
ipinakitang kilos mula sa umpisa hanggang matapos
ang botohan?
Maayos ba o magulo kayo sa pila?
Bakit tayo nagsagawa nito?
Ano-ano ang mga batayan at hakbang sa pagbuo ng
bagong lungsod?
13
3. Magbalik-aral sa pagpapakita ng mapa ng Cavite at
hayaang ituro ng mga bata ang mga lungsod sa
Cavite.
Isalaysay sa klase kung paano naging lungsod ang:

Imus, Cavite, Trece Martires at Tagaytay
B. Paglinang
1. Ipakita ang mapa ng Batangas sa klase.
2. Talakayin ang mapa ng Batangas sa paglalahad ng

mga tanong:
Ilang bayan ang bumubuo sa lalawigan ng Batangas?
Masasabi mo ba kung ilan ng lungsod meron sa
Batangas?
Sa iyong munting isipan, naiisip mo ba kung paano
nagkakaroon ng bagong lungsod ayon sa batas?
Gawain A- Paggamit ng Factsheet
14
Hahatiin ang klase sa tatlong pangkat.Bibigyan ng guro
ang bawat pangkat ng factsheet na kung saan doon
nakasulat kung paano naging lungsod ang Batangas,
Lipa, Tayabas at Tanauan sa lalawigan ng Batangas.
Pangkat 1- Lungsod ng Batangas sa Lalawigan ng

Batangas
Ang Lungsod ng Batangas ay binuo ayon sa Republic
Act 5495 noong Hunyo 21, 1969. Ito ay may kabuuang
sukat na 283.30 kilometrong parisukat.
Ang lungsod ay isang baybay na hugis paikot sa timog-
silangang bahagi ng lalawigan ng Batangas at
napapaligiran sa hilagang-kanluran ng bayan ng san
Pascual, hilaga ng bayan ng san Jose, silangan ng
bayan ng Ibaan, Taysan at Lobo at timog ng baybayin
ng Batangas.
Ang lungsod ay isang First Class municipality sa
lalawigan ng Batangas. Ayon sa sensus ng 2010,
mayroon itong kabuuang populasyon na 305,607.
Kilala bilang Industrial Port City of cALABARZON ang
lungsod ng Batangas dahil sa Malaki nitong pier at
ngayon ay sentro ng kalakalan sa buong lalawigan ng
Batangas at CALABARZON.
Pangkat 2–Lungsod ng Lipa sa lalawigan ng Batangas

Ang Lungsod ng Lipa ay binuo ayon sa Republic Act
no. 162 noong Hunyo 20,1947. Matatagpuan ang Lipa
sa hangganan ng Santo Tomas sa hilagang-silangan,
Lungsod San Pablo ng lalawigan ng Laguna at San
Antonio ng lalawigan ng Quezon sa silangan,
munisipalidad ng Padre Garcia at Rosario sa timog-
silangan, munisipalidad ng Ibaan at San Jose sa timog-
kanluran, munisipalidad ng Cuenca at Mataas na
Kahoy at lawa ng Taal sa kanluran, munisipalidad ng
Balete at malvar sa hilagang-kanlurang bahagi.
15
Ang Lipa ay isang primera klaseng lungsod sa
lalawigan ng Batangas. Ayon sa sensus noong 2010, ito
ay may populasyon na 283,468 katao sa 41,962 na
kabahayan.
Pangkat 3 – Lungsod ng Tanauan sa Lalawigan ng

Batangas
Isinabatas ang pagiging lungsod ng Tanauan ayon sa

Republic Act No. 9005 noong Pebrero 2, 2001.
Matatagpuan ito sa hilagang-silangang bahagi ng
batangas. Nasa kanluran ng tanauan ang Talisay, ang
kapwa Malvar at Balete sa timog, ang Sto.Tomas sa
silangan at ang Calamba ,Laguna sa hilaga.
Ang lungsod ng Tanauan ay isang ikatlong klaseng
lungsod sa lalawgan ng Batangas. Ayon sa sensus
noong 2010 , ito ay may populasyon na 15,393 katao sa
21,912 na kabahayan.
Malapit ang lungsod Tanauan sa dalawang
mahalagang bukal ng likas-yaman: ang lawa ngTaal
na nagsusuplay ng mga isda at ang Bundok makiling
na nagdudulot naman ng mga prutas, kahoy,hayop at
iba pang mahahalagang yamang-lupa.
Talahanayan ng datos ng mga lungsod sa Quezon

Lungsod Batas Petsa Populasyon Laki
Kautusan Lawak
4. Pag-uulat ng bawat pangkat at tatalakayin ang mga

16
Kailan naisabatas ang Lungsod ng Batangas?Lipa?at

Tanauan?
Anong lungsod sa Batangas ang tinaguriang first class

municipality?

Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang

bayan para maging isang lungsod?
IV. Pagtataya
ang Batangas, Lipa,at Tanauansa lalawigan ng Batangas
sa bisa ng batas.Pumili ng isa at isulat ang sagot sa
sagutang papel.
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik tungkol sa pagbabago ng lalawigan ng
Cavite tulad ng : Laki, Populasyon, Pangalan, Istruktura
17
1.1.1.4 (Laguna)
I.Layunin:

ng Laguna.
II.Paksang Aralin:
Paksa: Pagbuo ng Lungsod sa Lalawigan ng Laguna Ayon

sa Batas
organizer, LM
III.Pamamaraan:
A. Panimula- “Pick a Boo”

1. Pagpapakita ng mapa ng Laguna. Bubunot sa loob ng
kahon ng colored paper na may nakasulat na
pangalan ng bayan sa Laguna at ididikit/hahanapin
nila ang tamang lokasyon nito sa mapa.
18
2. Pagkadikit tutukuyin ng bata kung ito ay lungsod na o
hindi pa lungsod.
3. Magbigay ng ilang mga tanong batay sa ginawang
laro:
Ilang bayan mayroon ang Laguna?
Sa iyong palagay, ilan na ang lungsod dito?
Paano nagiging lungsod ang isang bayan?
Ano-ano ang mga proseso sa pagpasa ng batas?
Ano-ano ang mahahalagang batayan bago
magkaroon ng botohan para sa pagkakaroon ng
bagong lungsod?
B. Paglinang:
1. Ipakitang muli ang mapa ng Laguna.Hayaang pag-
aralang mabuti ito ng mga bata.
2. Ilahad ang mga katanungan ukol sa mapa at
malayang sasagutin ng mga bata ang mga tanong.
3. Pasagutan ang mga sumusunod na Gawain.
Gawain A
Pangkatin ang klase sa tatlong pangkat.Hayaang
basahing mabuti ang factsheet nang masagutan ang
datos sa loob ng kahon at isasalaysay nila kung bakit
nabuo ang lungsod sa bisa ng batas.
Factsheet #1
Lungsod ng Calamba sa Lalawigan ng Laguna

Sa pamamagitan ng Republic Act No. 9024 noong Abril 7,2001
at sa pagpapatibay ng mga residente sa isang plebisito noong
Abril 21, ang Calamba ay naisulong mula sa isang munisipalidad
sa ikalawang bahagi ng Laguna na naging Lungsod
pagkatapos ng San Pablo. Ito ay nasa layong 54 kilometro sa
timog ng Maynila, at isang oras ang layo kung sasakay ng bus.
Ayon sa sensus noong 2000, ang populasyon ng lungsod ay
281,146. Noong Abril 7, 2001, ang Lungsod ng Calamba ay
nakilala bilang isang pangunahing sentro ng pagsulong. Sa bisa
ng Executive order No. 246 noong oktubre 28, 2003, ang
Lungsod ng Calamba ay hinirang bilang panrehiyong sentro ng
Rgion IV-A CALABARZON dahil sa pagkakaroon nito ng hindi
kukulangin sa limang pambansang 19 bayani: Dr.Jose Rizal,
General Paciano Rizal, Teodora Alonzo, General Vicente Lim at
Lt. Geronimo Aclan.
Factsheet # 2 Lungsod ng San Pablo sa Lalawigan ng
Laguna
Ayon sa Commonwealth Act No. 520, kinilala ang San Pablo

bilang isa sa mga lungsod sa Laguna. Noong 1756, nilipat ito
sa Batangas ngunit isinauli ito sa Laguna noong 1883. Ayon
sa sensus noong 2010, may populasyon ito ng 248,890 katao.
Ang Lungsod ng San Pablo ay isang unang klaseng lungsod
sa Laguna. Ito ay tinatawag rin na “Lungsod ng Pitong
Lawa”, dahil sa pitong mga lawing makikita rito, ang
Sampalok, Palakpakin, Yambo, Bunot, Pandin, Muhikap, at
Calibato. Ito ay isa sa mga pinakamatandang lungsod sa
Pilipinas. Ang Lungsod ng San Pablo ay naging bahagi ng
Bay.
Factsheet # 3
Lungsod ng Sta. Rosa sa Lalawigan ng Laguna
Ang Sta. Rosa ay nagging lungsod sa bisa ng Republic Act No.
9264 na oinagtibay ng mga mamamayan ng Sta. Rosa noong
Hulyo 10, 2004. Ito ay matatagpuan 38 kilometro sa timog na
Maynila, sa pamamagitan ng South Luzon expressway, kaya
ang lungsod ay naging pammayanang suburban residensiyal
ng kalakhang Maynila. Ayon sa sensus noong 2000, ang
Lungsod ng Sta. Rosa ay may populasyong 185,633 ngunit
noong 2005, nalampasan nito ang lungsod ng San Pablo kung
pagbabatayan ang populasyon at naging pang-apat na
pinakamalaking lungsod sunod sa Calamba, San Pedro at ng
Binan.
Ang Sta. Rosa ay isang primera klaseng lungsod sa lalawigan ng
Laguna. Nagsisilbi rin itong daan ng mga manlalakbay na
magtutungo sa Tagaytay sa pamamagitan ng South Luzon
expressway. 20
Lungsod Batas/Kautusan Petsa Populasyon Laki/Lawak
Gawain B- Isalaysay kung paano nabuo o naging lungsod

ang Sta.Rosa, Calamba, at San Pablosa lalawigan ng
Laguna sa bisa ng batas.
Gawain C
Iguhit ang mga hakbang sa pagkakaroon ng bagong
lalawigan o lungsod. Punan ang graphic organizer upang
ipakita ang hakbang.
4. Pag-uulat ng bawat pangkat at tatalakayin ang mga

Kailan naisabatas ang Lungsod ng San Pablo?Sta.

Rosa?at calamba?
Anong lungsod sa Laguna ang tinaguriang lungsod ng

pitong lawa?

21
Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang bayan
para maging isang lungsod?
IV. Pagtataya
ang Calamba, Sta. Rosa, at San Pablo sa lalawigan ng
Laguna sa bisa ng batas.Pumili ng isa at isulat ang sagot
sa sagutang papel.
V. Takdang Aralin:
Batangas tulad ng : Laki, Populasyon, Pangalan, Istruktura
22
1.1.1.4 (Quezon)
I.Layunin:

ng Quezon.
II.Paksang Aralin:
Paksa: Pagbuo ng Lungsod sa Lalawigan ng Quezon Ayon

sa Batas
organizer, LM
III.Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Magbalik-aral sa araling tinalakay kahapon.Gagamit
ng semantic web at doon ilalagay ang mga sagot sa
loob.
Ano-ano ang mga hakbang sa pagbuo ayon sa

batas?
Tumawag ng bata upang magsalaysay kung paano
nabuo ang lungsod ng sta.Rosa, San Pablo at
Calamba.
23
2. Puzzle - Mapa ng Quezon
Papangkatin ang klase sa lima at pagdikit-dikitin ang
puzzle upang mabuo ang mapa at sagutin ang mga
tanong, isulat ang mga sagot sa ibaba ng mapa.
Anong mapa ang inyong nabuo? Anong lalawigan?
Ilang bayan ang bumubuo sa lalawigan ng Quezon?
Sa inyong palagay, ilan ang lungsod sa lalawigan ng
Quezon? Ano-ano angmga ito?
B. Paglinang:
1. Basahin ang sanaysay sa factsheet kung paano nabuo
ang mga lungsod sa Quezon.
Lungsod ng Tayabas sa Lalawigan ng Quezon
Ang Lungsod ng Tayabas ay matatagpuan sa

lalawigan ng Quezon. Ito ay dating kapitolyo ng
lalawigan ng Tayabas na ngayon ay nahati sa
dalawang probinsiya, ang Quezon at aurora.
Noong Marso 18,2007, ang Batas ng republika bilang
9398, Batas na nagtatakda sa bayan ng Tayabas sa
Lalawigan ng Quezon bilang isang bahaging lungsod
na tatawaging lungsod ng Tayabas, ay naipasa.
Noong Hulyo 14, 2007, nagkaroon ng plebesito sa
bayan ng Tayabas para suportahan ang nasabing
batas at naaprubahan ito sa pagboto ng karamihan
bilang sang-ayon sa nasabing batas. Ayon sa sensus
noong 2010, may 91,428 na katao ang naninirahan
dito.
Lungsod ng Lucena sa Lungsod ng Quezon
24
Ang Lungsod ng Quezon ay sentrong lungsod sa
lalawigan ng Quezon. Ito ay binuo batay sa Republic
Act No. 3271 noong Hunyo 17, 1961 at opisyal na
isinagawa noong Agosto 19,1962. Ito ay may kabuuang
sukat na 80.21 kilometrong parisukat. Batay sa 2010
senso, ang lungsod ay may populasyong 246,392.
Ang lungsod ay matatagpuan sa pagitan ng
dalawang ilog.,ang Dumacaa sa silangan at Iyam sa
kanluran. Ito ay mayroon ding daungan sa Tayabas
Bay kung saan ang mga Bangka at barko ay
nagtutungo mula sa lungsod patungo sa iba’t ibang
lugar sa rehiyon at Visayas. Ito ay binubuo ng 33
barangay.
2. Pangkatang Gawain:
Gawain A
Punan ang talahanayan ng tamang datos sa binasang
factsheet.
Lungsod Batas/Kautusan Petsa Populasyon Lawak/Laki
Gawain B- Show and Tell
Ayusin sa pagkakasunud-sunod ang mga larawan at

isalaysay mula sa una at ikaapat na hakbang sa
pagbuo ng lungsod ayon sa batas.
25
3. Pag-uulat ng mga bata sa ginawang Gawain at
maglalahad ng ilang tanong ang guro ukol dito.
4. Pagkatapos talakayin ay ipabubuod ang aralin.
Ipabuod sa klase ang aralin sa pamamagitan ng
pagsagot sa tanong:( Gagamit ng Concept Map )
Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang bayan

para maging isang lungsod?
IV. Pagtataya
ang Tayabas at lucena sa lalawigan ng Laguna sa bisa
ng batas.Isulat ang sagot sa sagutang papel.
V. Takdang Aralin:
Batangas tulad ng : Laki, Populasyon, Pangalan, Istruktura
26
Aralin 2 Mga Pagbabago Sa Aking Lalawigan At
Mga Karatig Na Lalawigan Sa Rehiyon 1.1.2.1 (Rizal)
I. Layunin
Naisasalaysay ang mga pagbabago ng sariling lalawigan at
mga karatig lalawigan sa rehiyon tulad ng laki nito, pangalan,
lokasyon, populasyon, mga istruktura at iba pa.
II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Pagbabago sa Aking Lalawigan at mga Karatig
na Lalawigan sa Rehiyon
Kagamitan: larawan ng lalawigan noon at ngayon,
Sanggunian: K to 12, AP3KLR-IIa-1.1.2
Integrasyon: Pagmamahal sa bayan
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa pagbuo
ng lalawigan ayon sa batas. Hayaang sumagot ang mga
bata batay sa kanilang natutunan.
2. Maagpakita ng pares ng larawan ng lalawigan ng Rizal
noon at ngayon.
NOON NGAYON
Itanong: Ano-ano ang napapansin ninyo sa bawat pares

ng larawan?
27
3. Magkaroon ng brainstorming sa salitang “pagbabago”.
Gumamit ng semantic web para dito.
Pagbabago
B. Paglinang
1. Ilahad ang aralin gamit ang mga sumusunod na susing
tanong:
 Ano kaya ang itsura ng ating lalawigan noon?
 Ano-ano
Mga ang naging pagbabago
Pagbabago sa Lalawigannito sa ngayon?
ng Rizal
2. Ipabasa sa mga mag-aaral ang isang seleksyon tungkol
sa mga pagbabago
Ang lalawigan sa
nglalawigan ng Rizal.
Rizal ay matatagpuan sa silangang bahagi
ng Maynila. Ito ay unang binuo ng 27 bayan kabilang na ang mga
bayan ng Caloocan, Las Piñas, Malabon, Makati, Parañaque,
Mandaluyong, San Juan, Navotas, Muntinlupa, Taguig, Pateros,
Pasig, Marikina, San Mateo, and Montalban. Ngunit noong
Nobyembre 7, 1975, ang mga bayan ng Las Piñas, Parañaque,
Muntinlupa, Taguig, Pateros, Makati, Mandaluyong, San Juan,
Malabon, Navotas, Pasig, Marikina,kabilang na ang mga lungsod
ng Caloocan, Pasay at Quezon ay sumapi sa bagong tatag na
Metro Manila Region, sa gayon ang 14 na naiwang mga bayan
ang bumubo sa lalawigan ng Rizal. Ang pangalan nito ay hango sa
ating pambansang bayani, Dr. Jose Rizal bilang pagbibigay-pugay.
Narito ang ilan sa mga larawan ng lalawigan noon at ngayon.
NOON NGAYON
28
Itanong: May nakikita ba kayong pagbabago sa mga
imprastraktura ng lalawigan ng Rizal? Ano-ano ang mga ito?
Subukin nating tukuyin isa isa.
Tingnan ang pagbabago ng populasyon ng lalawigan ng Rizal.
Population census of Rizal
Year Pop.
1990 977,448
1995 1,312,489
2000 1,707,218
2007 2,284,046
2010 2,484,840
Source: National Statistics Office[2]
29
3. Pag- usapan ang pagbabago sa lalawigan ng Rizal sa
pamamagitan ng mga sumusunod na tanong:
 Ano-ano ang mga pagbabago na napansin mo sa ating
lalawigan?
 Ano sa tingin ninyo ang mga dahilan ng mga pagbabago

sa ating lalawigan?
 Bakit kaya ang isang lalawigan o rehiyon ay nagbabago
paglipas ng mga taon?
 May kabutihan bang naidudulot ang pagbabago sa isang
lalawigan? Ano o ano-ano?
 May kinalama ba ang kaunlaran sa pagbabago ng isang
lalawigan o rehiyon? Patunayan.
Gawain A
Hatiin sa apat na pangkat ang mga mag-aaral.
Pumili ng pagbabago sa ating lalawigan na sa palagay ninyo ay
nakabubuti o nakatutulong sa kaunlaran. Isadula ang mga
pagbabagong ito.
Gawain B
Isalaysay sa pamamagitan ng maikling talata ang mga
pagbabagong naganap sa ating lalawigan. Isulat ang talata
ayon sa pagbabago ng kalsada, tirahan, populasyon, at iba pa.
IV. Pagtataya
Basahin ang mga sumusunod na pangungusap. Isulat ang tama
kung wasto ang ipinahahayag ng pangungusap at mali kung
hindi.
1. Marami ang pagbabagong naganap sa lalawigan ng Rizal

noon at ngayon.
2. Ang lalawigan ng Rizal ay matatagpuan sa kanlurang bahagi
ng Maynila.
3. Bumaba ang populasyon sa lalawigan ng Rizal mula noong
1990 hanggang sa kasalukuyan.
4. Ang pangalan ng ating lalawigan ay hango sa pangalan ng
ating pambansang bayaning si Dr. Jose Rizal.
5. Malaking pagbabago ang nangyari sa mga istruktura sa ating
lalawigan.
30
V. Takdang Gawain
Magsaliksik tungkol sa mga pagbabagong naganap sa
lalawigan ng Laguna.
Inihanda ni:
Carrie Ann D. Bautista

MCSJES / Cardona
31
Aralin 1.1.2.2 Mga Pagbabago sa Lalawigan ng
Laguna 1.1.2.2
I. Layunin
Naisasalaysay ang mga pagbabago sa sariling lalawigan at
mga karatig na lalawigan sa rehiyon tulad ng laki nito, pangalan,
II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Laguna
malaking dice, manila paper at pentel pen
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa mga
pagbabago sa lalawigan ng Rizal sa pamamagitan ng
pagkumpleto sa talaan.
Noon Ngayon
Laki
Pangalan
Lokasyon
Populasyon
Istruktura
2. Maagpakita ng pares ng larawan ng lalawigan ng Rizal
noon at ngayon.
NOON NGAYON
32
ng larawan?
3. Sabihin: Ang pagbabago ay nakabubuti lalo na kung ito
ay para sa ikauunlad ng isang lalawigan tulad ng sa Rizal.
Ngayon ay ating alamin kung may mabuti rin bang
naidulot ang pagbabago sa lalawigan ng Laguna.
B. Paglinang
tanong:
 Ano-ano ang naging pagbabago nito sa ngayon?
sa mga pagbabago sa lalawigan ng Laguna.
Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Laguna

Ang lalawigan ng Laguna ay matatagpuan sa south-
east ng Manila, Timog ng Rizal, west ng Quezon, hilaga ng
Batangas, at east ng Cavite. Ang pangalang Laguna ay hango
sa salitang Espanyol na “lago” na ang ibig sabihin ay lawa. Ang
Laguna de Bay, pinakamalaking lawa sa bansa, ay halos
napapalibutan ng buong lalawigan ng Laguna.
Narito ang ilan sa mga larawan ng lalawigan ng

Laguna noon at ngayon.
NOON NGAYON
33
imprastraktura ng lalawigan ng Laguna? Ano-ano ang mga ito?
Tingnan ang pagbabago ng populasyon ng lalawigan ng

Laguna.
Population census of Laguna
Year Pop.
1990 1,370,232
1995 1,631,082
2000 1,965,872
2007 2,473,530
2010 2,669,847
3. Pag- usapan ang pagbabago sa lalawigan ng Laguna sa

 Ano-ano ang mga pagbabago na napansin mo sa
lalawigan ng Laguna?
sa lalawigan ng Laguna?
 May kinalaman ba ang kaunlaran sa pagbabago ng isang
 Paano mo maihahambing ang mga pagbabago sa mga
lalawigan ng Rizal at Laguna? Halimbawa, anong
pagbabago ang naganap sa Laguna? Kaiba ba ito sa
Rizal?
34
Gawain A - “Roll the Dice”
Maghanda ng isang malaking dice na kung saan nakasulat
sa bawat bahagi nito ang mga salitang laki, pangalan, lokasyon,
populasyon, istruktura, at Laguna. Tatawag ang guro ng isang
bata na magpapagulong ng dice at ilalarawan niya ang
pagbabagong naganap sa lalawigan ng Laguna sa kung saan
ito tumapat.
Gawain B
Hatiin sa apat na pangkat ang klase.Isalaysay sa
pamamagitan ng malayang pagguhit ang mga pagbabagong
naganap sa lalawigan ng Laguna noon at ngayon. Iguhit ito sa
manila paper.
IV. Pagtataya
Kumpletuhin ang talaan sa pamamagitan ng paglalarawan
ng mga pagbabagong naganap sa lalawigan ng Laguna noon
at ngayon.
Noon Ngayon
Laki
Pangalan
Lokasyon
Populasyon
Istruktura
V. Takdang Gawain
lalawigan ng Batangas.
Inihanda ni:

MCSJES / Cardona
35
Batangas 1.1.2.3
I. Layunin
II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Batangas
malaking dice, manila paper at dice
III. Pamamaraan
A. Panimula
1.Magbalik tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa
pamamagitan ng dugtungan. Magsisimula ang guro sa
pamamagitan ng pagsasabi ng “Ang lalawigan ng Cavite
ay ________”. Dudugtungan ito ng mga bata batay sa
kung ano ang natutunan nila sa nakaraang aralin.
2. Magpakita ng pares ng larawan ng lalawigan ng
Batangasnoon at ngayon.
NOON NGAYON
36
ng larawan?
ay para sa ikauunlad ng isang lalawigan tulad ng sa Rizal.
Ngayon ay ating alamin kung may mabuti rin bang
naidulot ang pagbabago sa lalawigan ng Batangas.
B. Paglinang
tanong:
sa mga pagbabago sa lalawigan ng Batangas.
Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Batangas

Matatagpuan sa hilagang bahagi ng Batangas
ang mga lalawigan ng Cavite at Laguna, sa timog ang Verde
Island Passage, sa silangan ang mga lalawigan ng Quezon at
Laguna, at sa kanluran ang South China Sea. Ito ay binubuo ng
316,850 ektaryang lupain. Ang unang natalang pangalan ng
lalawigan ay Kumintang. Ang kasalukuyan niyong pangalan ay
hango sa salitang Batangan na ang kahulugan ay balsa, na
siyang gamit ng mga mamamayan sa pangingisda sa Taal Lake.
Narito ang ilan sa mga larawan ng lalawigan ng Laguna
noon at ngayon.
NOON NGAYON
37
imprastraktura ng lalawigan ng Laguna? Ano-ano ang mga ito?
Batangas.
Population census of Batangas
Year Pop.
1990 1,476,783
1995 1,658,567
2000 1,905,348
2007 2,245,869
2010 2,377,395
3. Pag- usapan ang pagbabago sa lalawigan ng Batangas sa

lalawigan ng Batangas?
sa lalawigan ng Batangas?
lalawigan ng Rizal at Batangas? Halimbawa, anong
pagbabago ang naganap sa Batangas? Kaiba ba ito sa
Rizal?
38
 Maghanda ng isang malaking dice na kung saan
nakasulat sa bawat bahagi nito ang mga salitang laki,
pangalan, lokasyon, populasyon, istruktura, at Batangas.
Tatawag ang guro ng isang bata na magpapagulong ng
dice at ilalarawan niya ang pagbabagong naganap sa
lalawigan ng Batangas sa kung saan ito tumapat.
Gawain B
pamamagitan ng malayang pagguhit ang mga
pagbabagong naganap sa lalawigan ng Batangas noon at
ngayon. Iguhit ito sa manila paper.
IV. Pagtataya
ng mga pagbabagong naganap sa lalawigan ng Batangas
noon at ngayon.
Noon Ngayon
Laki
Pangalan
Lokasyon
Populasyon
Istruktura
V. Takdang Gawain
Inihanda ni:
MCSJES / Cardona
39
Cavite 1.1.2.4
I. Layunin
II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Cavite
III. Pamamaraan
B. Panimula
1.Magbalik tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa mga
pagbabago sa lalawigan ng Batangas. Hayaang sumagot
ang mga bata batay sa kanilang natutunan.
2. Maagpakita ng pares ng larawan ng lalawigan ng Cavite
noon at ngayon.
NOON NGAYON

ng larawan?
40
ay para sa ikauunlad ng isang lalawigan tulad ng sa
Batangas. Ngayon ay ating alamin kung may mabuti rin
bang naidulot ang pagbabago sa lalawigan ng Cavite.
B. Paglinang
tanong:
sa mga pagbabago sa lalawigan ng Cavite.
Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Cavite

Isa sa mga lalawigang mabilis ang pag-unlad ay ang
Cavite dahil sa malapit ito sa Maynila, sa katimugang baybayin
ng Manila Bay. Nasa silangang bahagi ng Cavite ang lalawigan
ng Laguna, hilagang-silangan ang Metro Manila, timog ang
Batangas at sa kanluran ang West Philippine Sea.
Narito ang ilan sa mga larawan ng lalawigan ng Cavite
noon at ngayon.
NOON NGAYON

imprastraktura ng lalawigan ng Laguna? Ano-ano ang mga
ito? Subukin nating tukuyin isa isa.
41
Tingnan ang pagbabago ng populasyon ng lalawigan ng Cavite.
Population census of Cavite
Year Pop.
1990 1,152,534
1995 1,610,324
2000 2,063,161
2007 2,856,765
2010 3,090,691
3. Pag- usapan ang pagbabago sa lalawigan ng Cavite sa

lalawigan ng Cavite?
sa lalawigan ng Cavite?
lalawigan ng Rizal at Cavite? Halimbawa, anong
pagbabago ang naganap sa Cavite? Kaiba ba ito sa Rizal?

pangalan, lokasyon, populasyon, istruktura, at Cavite.
lalawigan ng Cavite sa kung saan ito tumapat.
Gawain B
42
pagbabagong naganap sa lalawigan ng Cavite noon at
IV. Pagtataya
ng mga pagbabagong naganap sa lalawigan ng Cavite
noon at ngayon.
Noon Ngayon
Laki
Pangalan
Lokasyon
Populasyon
Istruktura
V. Takdang Gawain
lalawigan ng Quezon.
Inihanda ni:

MCSJES / Cardona
43
Quezon 1.1.2.5
Takdang Araw: 1 araw
I. Layunin
II. Paksang Aralin

Paksa: Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Quezon
III. Pamamaraan
C. Panimula
1.Magbalik tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa
pamamagitan ng dugtungan. Magsisimula ang guro sa
pamamagitan ng pagsasabi ng “Ang lalawigan ng Cavite
ay ________”. Dudugtungan ito ng mga bata batay sa
kung ano ang natutunan nila sa nakaraang aralin.
2. Maagpakita ng pares ng larawan ng lalawigan ng
Quezon noon at ngayon.
NOON NGAYON

ng larawan?
44
ay para sa ikauunlad ng isang lalawigan tulad ng sa
Cavite. Ngayon ay ating alamin kung may mabuti rin
bang naidulot ang pagbabago sa lalawigan ng Quezon.
B. Paglinang
tanong:
sa mga pagbabago sa lalawigan ng Quezon.
Mga Pagbabago sa Lalawigan ng Quezon

Noong 1591, ang lalawigan ay tinawag na Kaliraya na
kalaunan ay pinalitan ng Tayabas. Ngunit noong Setyembre 7,
1946, pinalitan ito ng noo’y pangulo na si Manuel A. Roxas ng
Quezon bilang paggalang kay Manuel L. Quezon. Nasa timog-
silangan ng lalawigan ng Quezon ang Metro Manila, hilaga ang
Aurora, kanluran ang mga lalawigan ng Bulacan, Rizal, Laguna at
Batangas, at silangan ang Camarines Norte at Camarines Sur.
Narito ang ilan sa mga larawan ng lalawigan ng Quezon
noon at ngayon.
NOON NGAYON
45
imprastraktura ng lalawigan ng Quezon? Ano-ano ang mga
ito? Subukin nating tukuyin isa isa.

Quezon.
Population census of Quezon
Year Pop.
1990 1,221,831
1995 1,359,992
2000 1,482,955
2007 1,646,510
2010 1,740,638
3. Pag- usapan ang pagbabago sa lalawigan ng Quezon sa

lalawigan ng Quezon?
sa lalawigan ng Quezon?
lalawigan ng Rizal at Quezon? Halimbawa, anong
pagbabago ang naganap sa Quezon? Kaiba ba ito sa
Rizal?

pangalan, lokasyon, populasyon, istruktura, at Quezon.
46
lalawigan ng Quezon sa kung saan ito tumapat.
Gawain B
pagbabagong naganap sa lalawigan ng Quezon noon at
IV. Pagtataya
ng mga pagbabagong naganap sa lalawigan ng Quezon
noon at ngayon.
Noon Ngayon
Laki
Pangalan
Lokasyon
Populasyon
Istruktura
V. Takdang Gawain
Magsaliksik tungkol sa mga makasaysayang
pangyayari sa ating rehiyon.
Inihanda ni:
MCSJES / Cardona
47
Aralin 1.2: Timeline Ng Makasaysayang Pangyayari
Sa Lalawigan Ng Laguna 1.2.1
Bilang ng Araw -1 araw
I. Layunin: Nakabubuo ng timeline ng mga makasaysayang

pangyayari sa Lalawigan ng Laguna
II. Paksang Aralin:

Paksa: Timeline ng Makasaysayang Pangyayari sa
Lalawigan ng Laguna
Kagamitan : Chart ng Timeline,cd player,tsart,larawan ng
paro-paro,
Sanggunian:K to 12, AP3KLR-IIa-b-1
III.Pamamaraan
A.Panimula
1. Pakikinig ng awit ni Sampaguita? Laguna.
 Ano ang naramdaman ng umawit ng siya ay
makarating sa Laguna? Bakit kaya?
 Nakarating na ba kayo sa Laguna?
 Ilarawan mo ang Laguna ayon sa awit.
2. Tingnan mo ang timelinena nagpapakita ng paglaki ng
isang paruparo
 Anu-anong pagbabago ang naganap sa

paruparo mula itlog hanggang maging
ganap na paruparo?
48
3. Gumuhit ng timeline tungkol sa mga ginagawa mo
mula paggising hanggang sa pagtulog.
4. Ipaskil ang Timeline na ginawa ng mga bata sa

pisara
a. Itanong:
 Anu-ano ang mga ipinakita sa timeline ?

 Paano nakatutulong ang timeline sa
pagpapakita ng mahahalagang pangyayari sa
buhay ninyo?
 Mas madali bang magkwento ng mga
pangyayari kung gagamitan ninyo ng Timeline?
 Ano pa kaya ang pangyayaring maaring
gamitan ng timeline?
B. Panlinang na Gawain
1. Paglalakbay-isip o Imaginary Travelogue
Kasaysayan ng Lalawigan ng Laguna
Ang pangalan ng lalawigan ng Laguna ay
isinunod sa Laguna de Bay,isang bahagi ng
katubigan na bumubuo sa hilagang hangganan
ng lalawigan.Ang lalawigan ng Laguna ay
isinunod sa pangalan ng bayan ng Bay.
Si Kapitan Juan de Salcedo,kasama ng
pulutong ng isang daang sundalong Kastilang-
Mehikano at ilang bilang ng mga kakamping
Bisaya ay sinakop ang lalawigan at ang mga
nakapalibot na bahagi para sa Espanya noong
1578,sinimulang magturo ng dalawang
Pransiskanong mga pari ang mga tao roon.
Taong 1580 nang itatag ang mga bayan ng
Bay,Caliraya,Majayjay,Nagcarlan,Liliw,Pila,Sta.Cr
uz,Lumban,Pangil at Siniloan.Sa pamamagitan
ng paring si Hernando Cabrera ay naitatag din
ang San Pablo de Montes(ngayon ay San Pablo
City) noong 1670 at nagtayo ng simbahang yari
49
sa kahoy at kumbento na itinuturing na
pinakamaganda at pinakapulido sa buong
probinsya.Taong 1754 naman nang lalawigan ng
Laguna at Tayabas ay nahahati sa
pamamagitan ng Ilog ng Malinao na
naghihiwalay sa bayan ng Majayjay at Lucban.
Naging madugo ang labanan sa pagitan ng
mga Intsik at Espanyol noon. Kung kayat noong
1840 ay naghimagsik o lumaban ang mga
Pilipino laban sa mga Espanyol.Ipinanganak
naman si Dr.Jose Rizal noong taong 1861 sa
Calamba ,Laguna .Ang pang –aalipusta kay
Rizal ang naging daan upang maghimagsik at
sumapi sa Katipunan ang libo-libong kababayan
ni Rizal mula sa ibat-ibang lugar sa lalawigan ng
Laguna noong 1896.
2. Pagsagot sa tanong:
 Kailan sinakop ni Kapitan Juan de Salcedo ang
isandaang sundalong Kastila?
 Anong taon tinuruan ng dalawang Franciscanong
pari ang mga tao sa Laguna?
 Kailan itinatag ang bayan ng Bay Caliraya,
Mahayhay, Liliw?
 Sinong pari ang nagtatag ng San Pablo de
Montes?
 Kailan nagkaroon ng himagsikan ang mga Pilipino
laban sa Espanyol?
 Ano ang naging daan upang maghimagsik at
sumapi sa katipunan ang libu-libong kababayan ni
Rizal?
50
Gawain A
Kasama ang iyong pangkat, ilagay ang mga sumusunod
na makasaysayang pangyayari sa timeline:
1. 1571 - sinakop ni Kapitan Juan de Salcedo ang
isandaang sundalong Kastila
2. 1578 - tinuruan ng dalawang Franciscanong pari ang
mga tao sa Laguna
3. 1580 - itinatag ang bayan ng Bay Caliraya, Mahayhay,
Liliw
4. 1670 – itinatag ni Fr. Hernando Cabrera ang San Pablo
de Montes
5. 1840 - nagkaroon ng himagsikan ang mga Pilipino
laban sa Espanyol
6. 1896 - Naghimagsik at sumapi sa katipunan ang libu-
libong kababayan ni Rizal dahil sa pang-aalipusta ng
mga Espanyol.
Gawain B
Kasama ang inyong pangkat, pag-aralan ang timeline ng
Laguna. Mula sa binasang Kasaysayan.Isulat ang mga
mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Laguna
Kopyahin ang tsart sa sariling papel

Mahahalagang taon Makasaysayang
o petsa Pangyayari
1571
1578
1580
1670
1840
1861
1896
Markahan kung saang banda sa timeline ang mga sagot sa
talahanayan.
51
Gawain C
( horizontal timeline)
Ilagay ang mga sumusunod na makasaysayang pangyayari sa
timeline
1571 - sinakop ni Kapitan Juan de Salcedo ang

isandaang sundalong Kastila
1578 - tinuruan ng dalawang Franciscanong pari ang
mga tao sa Laguna
1580 - itinatag ang bayan ng Bay Caliraya, Mahayhay,
Liliw
1670 – itinatag ni Fr. Hernando Cabrera ang San Pablo
de Montes
1840 - nagkaroon ng himagsikan ang mga Pilipino
laban sa Espanyol
1896 - Naghimagsik at sumapi sa katipunan ang libu-
libong kababayan ni Rizal dahil sa pang-aalipusta ng
mga Espanyol.
IV. Pagtataya
Panuto:Gumawa ng timeline mula sa binasang Kasaysayan

ng Laguna.Isulat ang mga mahahalagang pangyayari sa
kasaysayan ng Laguna. Kopyahin ang tsart sa sariling
papel. Ilagay sa bilog ang mga taon at mahahalagang
pangyayari.
o petsa Pangyayari
1571
1578
52
1580
1670
1840
1861
1896
V. Takdang Gawain
Pag-aralan ang kasaysayan ng Cavite.
Inihanda ni:
GNG. GINA SD. FERRERA

Guro, Baras ES
53
Aralin 3: Timeline Ng Makasaysayang Pangyayari
Sa Lalawigan Ng Cavite 1.2.2
II. Layunin: Nakabubuo ng timeline ng mga

makasaysayang pangyayari sa Lalawigan ng Cavite
II. Paksang Aralin:

Lalawigan ng Cavite
Kagamitan : Chart ng Timeline,power point ,
III. Pamamaraan:
A. Panimula
1. Inside and Out
 Hatiin ang klase sa dalawang pangkat.
 Gumawa ng dalawang bilog sa gitna ng klase
gamit ang dalawang pangkat. May isang
pangkat na nasa loob at isang pangkat na nasa
labas.
 Nagmamasid lamang ang nasa labas ng bilog.
Ang pangkat na nasa loob ang magtatalakayan.
Tanong:
 Ano ang iba’t ibang uri ng timeline?
 Ano ang ipinakikita sa timeline?
1. Pagbasa ng Talata sa powerpoint
Mga Kuwento ng Makasaysayang Pook O
Pangyayari sa Lalawigan ng Cavite
Bago sumiklab ang himagsikan ng 1896, ang mga

taga lalawigan ng Cavite ay aktibo sa pag oorganiza ng
katipunan.Ang malawak na kilusan ay nahahati sa
dalawang pangkat sa Cavite ,ang pangkat ng mga
magdalo sa Cavite at palipaligid na pinamumunuan ni
54
Don Baldomero Aguinaldo at isa pang pangkat ang mga
Magdiwang sa bandang Noveleta na pinamumunuan ni
Mariano Alvarez.
Sa Noveleta , ang mga naghimagsik na

pinamunuan ni Artemio Ricarte ay nakakuha ng mga
sandata mula sa mga Espanyol. Ito ang ginamit upang
talunin ang mga sandatahan ni General
2.Mula sa binasang Kasaysayan .Isulat ang mga

mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Cavite

o petsa Pangyayari
Nov .9,1896
Nov.11,1986
March 12,1987
Markahan kung saang banda sa timeline ang mga

sagot sa talahanayan
55
Gawain A
Horizontal timeline
Ilagay ang mga sumusunod na makasaysayang
pangyayari sa timeline:
Nobyembre 9,1986 – himagsikan sa pamumuno ni

Artemio Ricarte
March 12, 1897- nagpulong ang mga katipunero sa
pamumuno ni Andres Bonifacio
Hunyo12,1989-kalayaan ng Pilipinas sa Kawit Cavite
Gawain B
Vertical Timeline
Kasama ang inyong pangkat pag aralan ang
timeline ng mga pangyayari sa Cavite
Sagutin ang mga sumusunod :
a.Batay sa Timeline Kailan sumiklab ang himagsikan sa
Cavite?
b. Gaano katagal nabawi ng mga Sundalong Espanyol
ang imbakan ng pulbura ng Binakayan?
c. kailan nagpulong ang pangunahing pinuno ng
katipunan
d Sino ang nanguna sa halalan?pangalawa?Pangatlo?
Bakit?
e.Kailan ipinahayag ang kalayaan ng pilipinas?
56
Gawain C
Sumulat ng 1-2 talata tungkol sa iyong saloobin sa
paggamit ng timeline.Naging madali ba ang pag-aaral n
gating kasaysayan kung mat timeline? Paano
nakakatulong ang timeline sa pag-unawa ng mga
pangyayari sa sariling lalawigan?
IV Pagtataya
Panuto : Alamin ang mahalagang pangyayari sa taong
1896 ng lalawigan ng Cavite. Ipakita sa timeline.
V. Takdang Gawain
Magsaliksik ng Kasaysayan ng Rizal. Gumawa ng Timeline.
57
Sa Lalawigan Ng Rizal 1.2.3
IV. Layunin: Nakabubuo ng timeline ng mga

makasaysayang pangyayari sa Lalawigan ng Rizal
II. Paksang Aralin:

Lalawigan ng Rizal
Kagamitan : Chart ng Timeline,puzzle
III. Pamamaraan:
A. Panimula
1. Pagbuo ng Puzzle
Bigyan ang mag-aaral ng picture puzzle na nasa
envelope. Ginupit gupit na larawan ng lalawigan ng
Rizal. Buuin at idikit ito sa Manila Paper.
 Anong lalawigan ang nabuo?
 Anong alam ninyo tungkol sa lalawigan ng
Rizal?
1. Joint Story Telling
Kasaysayan ng Lalawigan ng Rizal – Kaunlaran pp. 65 –
66
Lalawigan ng Rizal
Noong Hunyo 11,1901,ang lalawigan ng Rizal ay
opisyal at legal na nilikha sa pamamagitan ng Act No.
137 ng First Phillippine Commission nang ang tumatayo
bilang unicameral body ay ang pambatasan sa isla ng
Luzon.
Ito ay may 20 kilometro ang layo sa Maynila. Ang
Rizal ay hango sa pangalan ni Jose Rizal .Lungsod ng
Antipolo ang kabisera ng lalawigan kahit na ang
kapitolyo ay matatagpuan sa Kalakhang Maynila.
58
Nasa Kalakhang Maynila ang lalawigan ng
Rizal.Mabundok ang lupain ng lalawigan, at karamihan
sa mga bayan sa katimugang bahagi ay
nahahanggan sa Lawa ng Laguna.
Noong bago dumating ang mga Espanol, ang
pakikipag-ayos sa kahabaan ng lakeshore ng Laguna
de Bay at sa timog baybayin ng Ilog Pasig ay
pinasiyahan sa pamamagitan ni Raha Soliman,
pamangkin ni Raha Lakandula, ang mga namumuno
sa Tondo.
Napabagsak ni Miguel Lopez de Legazpi ang
puwersa ng mga raha dahil sa kataasan ng uri ng
kanilang armas, at kahit na ang katapangan,
kabayanihan at pakikipaglaban ng mga lokal na
mandirigma ay ipinadala ng unang Espanyol
Gobernador General ang kanyang pamangking lalaki,
ang batang kapitang si Juan de Salcedo, upang
lupigin at mapatahimik ang mga bayan sa katimugang
distrito ng Luzon.
Noong 1571, natalo ni Salcedo ang bawat bayan,
sa pamamagitan ng magandang pakikitungo,
pakikipagkaibigan at pagtitiwala ng katutubo.
Ang mga bayan ay isinaayos sa mga munisipal na
mga yunit ng pamahalaan sa Maynila. Pagkatapos,
ang mga misyonerong Espanyol, Pransiskano at
Heswita, ay ipinadala upang bumuo ng mga simbahan
o kapilya sa mga bagong isinasaayos na bayan,
upang palaganapin ang tenets ng relihiyong Katoliko,
upang maging kristiyano at mabinyag ang mga tao,
upang maikalat kasama ng mga ito ang kultura ng
Espanyol.
Bago maging isang lalawigan ang Rizal, ang
lalawigan ng Tondo at Laguna ang nasasakupan nito
sa panahon ng Espanyol. Gayunpaman, ang ilan sa
mga bayan nito tulad ng Pasig, ngayon ang Provincial
59
Capital, Paranaque, Taytay at Cainta, ay bahagi na ng
Tagalog at nakikibahagi sa kalakalan ng mga Tsino at
iba pang taga-Asyang bansa bago pa dumating ang
mga Espanyol sa Pilipinas noong 1521. Noong 1853,
ang mga bayan ay nagsimulang pangalanang Distrito
Politico-Militar de los Montes de San Mateo. Pagkalipas
ng apat na taon, ito ay binago bilang Distrito-Militar de
Morong, upang maiwasan ang mga maling akala na
ang San Mateo ang kabisera sa halip na ang Morong.
Ang pagbabagong ito ang naging simula ng
pagbubuo sa lalawigan ng Rizal. Taong 1860, nang ang
Tondo ay naging bahagi ng Maynila at lahat ng lugar
dito ay napasailalim ng gobernador ng Maynila.
Ang Rizal ang tinatawag na “Duyan ng
Pambansang Sining”. Ang mga Pambansang Alagad
ng Sining na sina Carlos “Botong” Francisco, Vicente
Manansala, Maestro Lucio San Pedro ay pawang
galing sa Rizal.
Sa ngayon, ang pangunahing ikinabubuhay ng
mga naninirahan sa Rizal ay ang pagbababuyan,
pagsasaka at pakikipagkalakalan. Maraming taga-
Maynila ang nagpapaalaga ng baboy sa mga taga-
Rizal habang ang pagsasaka ang ikinabubuhay ng
mga taga-gawing hilaga at ang mga nakatira sa
katimugang bahagi ng lalawigan ay pangingisda ang
ikinabubuhay.

 Anong batas ang opisyal na lumikha at
kumilala sa Lalawigan ng Rizal?
 Kailan naging opisyal na lalawigan ang Rizal?
 Kaninong bayani naipangalan ang ating
lalawigan?
 Ano ang kabisera ng lalawigan ng Rizal?
60
 Bakit napapagsak ni Miguel Lopez de Legazpi
ang pwersa ng mga rajah?
 Kailan natalo ni Salcedo ang bawat bayan sa
katimugang distrito ng Luzon?
 Bago, naging lalawigan ang Rizal, ano ang

nasasakupan nito noong panahon ng
Espanyol?
 Anong taon nagsimulang pangalanan ang

Rizal ng Distrito Politoco-Militar de los Montes de
San Mateo?
 Ano ang isa pang bansag o tawag sa Rizal?
 Sino sinong mga Pambansang Alagad ng
Sining ang kilala sa Rizal?
 Ano ang pangunahing ikinabubuhay ng mga
tao sa Rizal?
Gawain A
Think – Pair – Share
 Pangkatin ang klase sa dalawa.
 Bigyan ng mga tanong at suliranin ang bawat pangkat.
 Mag-isip sandali
 Sa hudyat ng guro, ibabahagi sa klase ang nagawang
timeline sa kasaysayan ng lalawigan Rizal.
Gawain B
Mock Meeting
 Hatiin ang klase sa tatlong pangkat.

 Magpulong ang mga kasapi sa pangkat
 Gumawa ng timeline tungkol sa Kasaysayan ng
lalawigan ng Rizal
61
Gawain C
Joint Storytelling
 Hatiin ang klase sa tatlong pangkat

 Ipakita ang mga pangyayaring naganap sa Rizal sa
pamamagitan ng timeline na ilalahad gamit ang
pagkwekwento.
IV. Pagtataya
Panuto : Mula sa binasang Kasaysayan .Isulat ang mga

mahahalagang pangyayari sa kasaysayan ng Rizal

o petsa Pangyayari
1521
1571
1853
1901

V. Takdang Gawain
Magsaliksik tungkol sa kasaysayan ng Batangas.
62
Sa Lalawigan Ng Batangas 1.2.4
VI. Layunin: Nakabubuo ng timeline ng mga

makasaysayang pangyayari sa Lalawigan ng Batangas
II. Paksang Aralin:

Lalawigan ng Batangas
Kagamitan :
III. Pamamaraan:
C. Panimula
2. Laro Family Feud
Bumuo ng 2 pangkat Pamilya Maganda at Pamilya
Makisig
Makinig ;Mag –uunahan ang bawat miyembro sa
pagsagot sa mga tanong
Quiz Master-Ayon sa Survey,anu-ano ang
magandang tanawin sa Batangas ang
madalas puntahan ng mga turista?
Bulkang Taal----50 puntos
Mabini Shrine—40 puntos
Anilao Beach—30 puntos
Malvar Museum ---20 puntos
D. Panlinang na Gawain
3. Pagpapakita ng ibat-ibang tanawin sa Batangas
4. Pagbasa sa kwento
63
BATANGAS
Alam mo bang sentro ng negosyo at pahahakot ng

mga kargo ang Batangas noon? May ebidensya na
maglalahadng impormasyong ito.Ito ay ayon sa
nahukay na ebidensya rito.Nangyari ito noong ika-13
hanggang ika-15 siglo.
1570-1572-Dalawang dayuhang Kastila ang nanirahan
sa baybayin ng ilog Taal,Nagtayo sila ng kauna-
unahang simbahang bato rito.
1581-Itinatag ang lungsod ng Batangas ,sumunod dito
ang Lipa at Balayan
1754-Naging kapital ang Lungsod ng Batangas
hanggang ngayon
1896- Isa sa mga naghimagsik laban sa mga Kastila
ang lalawigan ng Batangas
1900- Digmaan ng mga Kastila at Amerikano.Dito
tumanyag ang kabayanihan nina Mabini at Malvar.
Nakilala rito ang Batangas bilang kanlungan
(cradle)
Ng mga bayani at makabagong Pilipino

 Bakit naging sentro ng negosyo at paghakot ng
kargo ang Batangas?
 Kailan dumating ang dayuhang Kastila?
 Anong taon ng naging kapital ang lungsod ng
Batangas?
 Bakit naging tanyag sina Mabini at Malvar?
64
Gawain A
Sequence Organizer
 Pangkatin ang klase sa dalawa.

 Bigyan ng mga tanong at suliranin ang bawat pangkat.
 Mag-isip sandali
 Sa hudyat ng guro, ibabahagi sa klase ang nagawang
timeline sa kasaysayan ng Batangas
 Sagutin ang mga sumusunod
 Batay sa timeline,sino ang nanirahan sa baybayin ng
Ilog Taal?
 Kailan itinatag ang Lungsod ng Batangas?
 Kailan naging Kapital ang Lungsod ng Batangas?
 Anong lugar ang naghimagsik laban sa mga Kastila?
 Sino sino ang mga bayaning naging tanyag noong
Digmaang Kastila at Amerikano?
Gawain B
Pagtalunton sa Bakas ng Kahapon
Maggugupit ang mga bata ng papel na sukat sa

kanilang paa.Isusulat dito ang mga pangyayari sa bayan ng
Batangas.Ipapaayos ang mga paa sa Manila Paper ayon sa
tamang pagkakasunod-sunod.Saka ito lagyan ng petsa.
Gawain C
Event Tableu
 Hatiin ang klase sa tatlong pangkat

 Ipakita ang mga pangyayaring naganap sa Batangas
sa pamamagitan ng Event Tableu
65
IV. Pagtataya
Panuto : Saan dapat ilagay ang mga sumusunod na

pangyayari ?Gamitin ang Timeline sa pagtatala ng mga
sumusunod na pangyayari.
1570-1572- 1581-Itinatag ang

Dalawang lungsod ng
dayuhang Kastila Batangas ,sumunod
ang nanirahan sa dito ang Lipa at
baybayin ng ilog Balayan
Taal,Nagtayo sila ng
kauna-unahang
simbahang bato
rito.
1754-Naging kapital 1896- Isa sa mga
ang Lungsod ng naghimagsik laban
Batangas sa mga Kastila ang
hanggang ngayon lalawigan ng
Batangas
1900- Digmaan ng Nakilala rito
mga Kastila at ang Batangas
Amerikano.Dito bilang kanlungan
tumanyag ang (cradle)
kabayanihan nina
Mabini at Malvar.
Ng mga bayani at
makabagong
Pilipino

66
VII. Takdang Gawain
Magsaliksik tungkol sa kasaysayan ng Quezon
67
Sa Lalawigan ng Quezon 1.2.5
VIII. Layunin: Nakabubuo ng timeline ng mga

makasaysayang pangyayari sa Lalawigan ng Quezon
II. Paksang Aralin:

Lalawigan ng Quezon
Kagamitan : Mahiwagang Kahon,Puppet,time line,
III. Pamamaraan:
E. Panimula
3. Mahiwagang Kahon
Sagutin ang sumusunod na tanong
Makinig ;Mag –uunahan ang bawat miyembro sa
pagsagot sa mga tanong
1.Sino ang p angalawang pangulo ng Rebublika ng
Pilipinas?
2.Anong pinakatanyag na pagdiriwang sa Quezon
kung saan makikita mo ang mga bahay ay
pinupuno ng palamuting kiping?
F. Panlinang na Gawain
1. Travel Dream
Ipikit ang mga mata. Hayaan ninyong maglakbay ang
inyong diwa…kung saang bayan ninyo gustong
makarating.
2.Paglalahad
Puppet Show
Pagsasalaysay ng guro sa mahalagang pangyayari sa
kasaysayan ng Quezon gamit ang puppet
68
Quezon
Ang Quezon ay nasa Rehiyon ng CALABARZON .
Hango sa pangalan ng Pangulong Manuel L. Quezon
,ang ikalawang pangulo ng Republika ng Pilipinas.Ang
Bundok Banahaw ang pangunahing atraksyon sa
quezon. Sinasabing ang kabundukang ito ay
napapalibutan ng espiritu at hiwaga. Maraming kulto
at deboto ang pumupunta at nanatili sa banal na
lugar na ito tuwing sasapit ang Mahal na Araw.
1571-1572-Naging pamamahala noon ang Quezon ng

ibat-ibang lalawigan
- Nasa kapangyarihan noon ng Batangas
ang Quezon
- Nahati ang Laguna at Nueva Ecija sa
hilagang bahagi ng Quezon
- Nahati ang mga lalawigan ng
Mindoro,Marinduque at Camarines
1591- Nakilala ang Tayabas bilang isang lalawigan

Kaliyaan ang ngalan nito noon
1901-1902- Naitatag ang Pamahalaang Sibil .Naging
kabisera ang Quezon at Lucena
- Nadagdag ang distrito ng Principe sa
Nueva Ecija at Infanta at Pollilio sa Tayabas
1946-Binago ang ngalan ng Tayabas at naging
Quezon
Ito
1951- Nilikha ang bayan ng Aurora bilang lalawigan ng

Quezon, kalaunan nailipat ito sa rehiyon III Central Luzon
69
Gawain A
Pangkatang Gawain

2. Gumawa ng Accordion ipakita ang pagkakasunod –
sunod ng mga pangyayari sa kasaysayan ng Quezon.
a.Batay sa timeline,anong taon naging pamamahala ng
Quezon ang ibat-ibang lalawigan?
b.Kailan naging lalawigan ang Tayabas?
c.Ano ang dating pangalan ng Tayabas?
d.Kailan naging kabisera ang Quezon at Lucena?
e. Anu-ano ang nadagdag na distrito noong 1901-1902 ?
f. Kailan binago ang pangalan ng Tayabas at naging

Quezon ito?
g.Anong bayan ang napabilang sa lalawigan ng Quezon?
h. Sa ngayon , saan napuntang rehiyon ang Bayan ng

Aurora?
Gawain B
Mock TV Patrol
Kunyari ay may Anchor Personality na tatangap ng balita sa

paligid ng lalawigan ng Quezon.Ipapakita ng Anchor ang
timeline ng kasaysayan ng Quezon habang nagbibigay ng
opinyon ang mga manonood.
70
Gawain C
Collage Making
Hatiin ang mga mag-aaral sa 4 na pangkat. Hayaan gumawa ng

katulad ng mga naganap na pangyayari sa kasaysayan ng
Quezon.
Pagtataya
Panuto:Ilagay ang mga makasaysayang pangyayari sa timeline
1571-1572-Naging pamamahala noon ang Quezon ng ibat-

ibang lalawigan
- Nasa kapangyarihan noon ng Batangas ang Quezon
- Nahati ang Laguna at Nueva Ecija sa hilagang bahagi
ng Quezon
- Nahati ang mga lalawigan ng Mindoro,Marinduque at
Camarines
1591- Nakilala ang Tayabas bilang isang lalawigan Kaliyaan
ang ngalan nito noon
1901-1902- Naitatag ang Pamahalaang Sibil .Naging kabisera
ang Quezon at Lucena
- Nadagdag ang distrito ng Principe sa Nueva Ecija at
Infanta at Pollilio sa Tayabas
1946-Binago ang ngalan ng Tayabas at naging Quezon
1951- Nilikha ang bayan ng Aurora bilang lalawigan ng

Quezon, kalaunan nailipat ito sa rehiyon III Central
Luzon
Takdang Aralin
Magsaliksik tungkol sa mga produkto,industriya ,hanapbuhay at

likas na yaman sa rehiyon ng CALABARZON.
71
Aralin 4 Paraan Ng Pakikipagtulungan Ng Mga Lalawigan Sa
Kinabibilangang Rehiyon
Takdang Panahon : 1 araw
I. Layunin:
1. Makapagsasabi ng mga paraan ng pakikipagtulungan ng
mga lalawigan sa rehiyon noon at sa kasalukuyan
2. Makapagsasabi ang kahalagahan ng pakikipagtulungan ng
mga lalawigan .
II. Paksang Aralin:

Paksa: Paraan ng Pagtutulungan
Kagamitan: factsheet, larawan, tsart
Sanggunian: K to 12, AP3KLR-IIb-1.3
Integrasyon: Kahalagahan ng Pag-aasahan
III. Pamamaraan:
A. Panimula: Paggamit ng graphic organizer

1. Magpakita ng mga larawan ng pinagkukunang-yaman ng
mga lalawigan sa ating rehiyon.
2. Papangkatin ang klase sa limang ( 5 ) pangkat. Bibigyan
ang bawat pangkat ng mga larawan at ididikit nila ito sa
graphic organizer.
3. Pagkatapos isagawa ang pagdidikit ng larawan itanong

ang mga sumusunod na tanong:
72
Mga Yaman sa ( Lalawigan )
Pangunahing Produkto Natatanging Atraksiyon
Hanapbuhay Industriya
Mga Likas na Yaman
Batay sa graphic organizer , ano ang mga inambag ng

bawat lalawigan isa’t isa?
Ano-ano ang maaaring iangkat ng lalawigan ng Quezon
sa Laguna na wala sa kanilang lugar?
Ano-ano ang mga likas na yaman na makikita sa sariling
lalawigan at sa karatig na lalawigan? Isa-isahin nga natin.
Ano naman ang mga produkto na hindi nakikita sa bawat
lalawigan?
Bakit hindi lahat ng produkto ay nakikita sa bawat
lalawigan?
Ano ang katangian ng bawat lalawigan na angkop sa
kanilang produkto?
4. Magpakita ng mga produkto galing sa grocery gaya ng
sardinas na delata at hayaan ang mga bata tukuyin kung
saang lalawigan ito nagmula o ginawa.
B. Paglinang:
73
1. Ilahad ang aralin sa paggamit ng datus na grap. ( Tingnan
sa Kagamitan ng Mag-aaral )
2. Ilahad ang mga katanungan at hayaan ang mga bata na
sagutin ang mga tanong:
Batay sa datus, aling lalawigan ang may pinakamalaking

produksiyon ng palay?
Anong mangyayari kapag mas Malaki ang
pangangailangan ng palay kaysa nagagawa nito?
Saan siya mag-aangkat ng palay?
Aling mga lalawigan ang sapat ang kanilang produksiyon
ng palay sa kanilang pangangailangan?
Alin naman ang nangangailangan pa ng palay?
Bakit sa Quezon nag-aangkat ang mga ibang lalawigan
ng rehiyon?
Sa palagay mo, mas tataas baa ng presyo ng palay kung
nag-aangkat ang mga lalawigan sa ibang rehiyon? Bakit
mo nasabi ito?
Ano ang ambag ng lalawigan ng Quezon sa buong
rehiyon ng IV-A CALABARZON? Bakit mo ito nasabi?
Gawain A- Paggamit ng Venn Diagram
Ang bawat lalawigan sa rehiyon ay may mga sariling

pangangailangan. Minsan, hindi lahat ng
pangangailangan ay natutugunan sa loob ng lalawigan
kung hindi sa pakikipag-ugnayan sa ibang karatig na
lalawigan. Batay sa mga napag-aralan na mga produkto
ng ibat-ibang lalawigan ng rehiyon. Magbigay ng 1-3
mungkahi kung paano matutugunan ng bawat lalawigan
ang kanialng pangangailangan sa pamamagitan ng
pakikipagtulungan sa karatig na lalawigan. Saa-saan sila
makikipag-ugnayan?
Pangkat !- Kakulangan sa Prutas

74
Pangkat 2- Kakulangan sa yamang dagat
Pangkat 3- Kakulangan sa gulay
Pangkat 4 – Kakulangan sa bigas
Gawain B- Brainstorming
Pag-uusapan ng bawat pangkat ang kakulangan sa isang
lalawigan at tatalakayin nila kung saan ito aangkatin
upang matustusan ang pangangailangan ng mga tao sa
kanilang lugar.
Pangkat !- Lalawigan ng Rizal

Pangkat 2- Lalawigan ng Cavite
Pangkat 3- Lalawigan ng Batangas
Pangkat 4- Lalawigan ng Quezon
Pangkat 5- Lalawigan ng Laguna
4. Pag-uulat/ Pagtalakay sa mga ipinakitang gawa ng bawat

pangkat. Kung may maling kasagutan, ipaliwanag at
iwasto ito.
5. Ipabuod ang aralin sa pamamagitan ng pagsagot sa

tanong:
Paano nagkakatulungan ang bawat lalawigan sa kani-
kanilang pangangailangan noon hanggang sa
kasalukuyan.
IV. Pagtataya:
Magbigay ng mga paraan kung paano nagkakatulungan ang
mga bawat lalawigan sa ating rehiyon upang matugunan ang
pangangailangan ng bawat lalawigan sa isang rehiyon.
V. Takdang Aralin:
75
Sagutin ang mga tanong:
Ano ang maaaring maangkat ng Lalawigan ng Quezon sa
Laguna?ng Lalawigan ng Cavite sa Batangas?
76
Aralin 4 Paraan Ng Pakikipagtulungan Ng Mga Lalawigan Sa
Kinabibilangang Rehiyon
Takdang Panahon : 1 araw
I. Layunin:
1. Makapagsasabi ng mga paraan ng pakikipagtulungan ng

mga lalawigan sa rehiyon noon at sa kasalukuyan
2. Makapagsasabi ang kahalagahan ng pakikipagtulungan
ng mga lalawigan .
II. Paksang Aralin:

Paksa: Paraan ng Pagtutulungan
Kagamitan: factsheet, larawan, tsart
Sanggunian: K to 12, AP3KLR-IIb-1.3
Integrasyon: Kahalagahan ng Pag-aasahan
III. Pamamaraan:
A. Panimula: Show and Tell!

1. Magpakita ng isang kahon at maglagay ng mga
larawan ng yaman sa bawat lalawigan sa ating
rehiyon.
2. Tumawag ng ilang bata upang kumuha ng larawan
sa kahon at tukuyin kung saang lalawigan ito
matatagpuan.
Halimbawa:
Karne- Cavite
Niyog- Laguna
Bindok Makiling- Laguna
Saging- Cavite
3. Sabihin kung ang mga nasa larawan ay
pangunahing produkto, natatanging atraksyon,
hanapbuhay, industriya o likas na yaman ng isang
lalawigan.
4. Magbigay ng ilang mga tanong sa ginawang laro:
77
Kung sakaling gusto ng mga tao ang isang produkto
na hindi nakikita sa kanilang lalawigan, ano kaya
ang maaaring gawin nila?
Sa ating lalawigan, ano ang produkto na hindi natin
ginagawa ngunit binibili natin sa ibang lalawigan?
B. Paglinang:
1. Sa paggamit ng jumbled letter, ayusin ang mga titik

ng mabuo ang salitang consumer at producer sa
pamamagitan ng pagbibigay ng clue ng guro.
2. Pagbasa ng teksto- paggamit ng factsheet
Pakikipagtulungan sa Pangangalakal
( pakitingnan ang teksto sa kagamitan ng mag-aaral
aralin 1.3 )
3. Pagtatalakayan ukol sa binasang teksto. Ilahad ang

mga tanong at hayaang malayang sagutin ng mga
bata ang mga tanong.
Paano ipinapakita ng bawat lalawigan ang

pagtutulungan ukol sa kanilang kalakal?
Magkakapareho ba ng kalakal ang mga lalawigan
sa ating rehiyon?
Ano ang kahalagahan ng pagtutulungan ng isang
lalawigan o rehiyon?
Ano ang paraan ng pagtutulungan noon at ngayon
sa ating lalawigan o rehiyon?
Paano natutugunan ng isang lalawigan ang kanilang
pangangailangan?
Ano ang kanilang pamamaraan uoang matugunan
ang pangangailangan ng mga tao?
78
Gawain A- Malikhaing Pagsasalaysay

Papangkatin ang klase sa apat. Basahin ang
sitwasyon, bigyan ng paliwanag kung paano
umaasa ang mga bayan sa mga lalawigan sa
rehiyon. Isulat ang sagot sa cartolina.
Sitwasyon:
Sa lalawigan ng Batangas, ang bayan ng Anilao ay naging

puntahan ng maraming turista dahil sa ganda ng ”diving spots” nito.
Dahil sa pagdagsa ng turista, dumami ang mga nanirahan dito.
Nagkaroon ng hanapbuhay ang mga naninirahan sa paglikha ng mga
ibat ibnag produkto na kilala sa kniang lugar upang mahalina ang mga
turista. Ang pagdagsa ng mga tao ay pagdami ng pangangailangan. Una
na dito ang pagkain na mabibili sa lugar dahil wala namang gaanong
taniman sa lugar. Nakikipagkalakalan pa ang mga taga doon sa ibang
bayan o sa sentro upang bumili ng mga pangangailangan. Sa karatig
bayan naman ng _____________, ang pangunahing pangkabuhayan ay
ang agrikultura. Anong pakikipag-ugnayan ang dapat gawin ng taga
Anilao at karatig bayan nito?
Gawain B- Paggamit ng factsheet
Nagmungkahi ang Pamahalaang Nasyonal na pag-ibayuhin ang

mga natatanging produkto ng lahat ng lalawigan ng bansa. Bukod pa
dito, ang layunin ng proyekto ay upang bigyan ng sapat na kita ang mga
lalawigan sa bawat produkto. Inatasan nito ang Department of Trade
and Industry (DTI) na ilunsad ang ”One Town, One Product” Project. Sa
proyektong ito, hinihikyat ang bawat lalawigan na ipakita (advertise) ang
kanilang produkto sa mga ”trade and expo shows” o sa mga piling lugar
ng bansa. Magagawa lamang ito kapag hindi magdodoble ang mga
produktong ginawa ng bawat lalawigan. Kapag magkakaiba ang mga
produkto, hindi magkakaroon ng kompetisyon ang mga lalawigan sa
gagamit ng kanilang produkto, kaya mas magiging malaki ang kita ng
mga lalawigan. Isa pang dahilan sa pagkakaroon nito ay upang
mahimok ang mga lalawigan na makipag-ugnayan sa isa’t isa sa
pamamagitan ng kalakal. Kung tutuusin hindi lahat ng kapaligiran ay
79
pare pareho. May mga produkto na angkop sa klase ng kapaligiran.
Kaya ninanais ng pamahalaan na mapadali ang produksyon ng mga tao
sa pamamagitan ng pagpili ng produktong madaling pagyabungin sa
kapaligiran. Dahil nagkaroon ng mga sari-sariling produkto,
nangangailangan na ang mga lalawigan ay mas makikipag-ugnay sa iba
sa pagtugon ng pangangailangan nito.
Sagutin ang mga tanong tungkol sa talata.

1. Ano ang paraan ng pakikipagtutulungang ipinakita sa
sanaysay?
2. Ano ang ginagampanan ng pamahalaan upang matulungan
ang mga lalawigan?
5. Pag-uulat/ Pagtalakay sa mga ipinakitang gawa ng
bawat pangkat. Kung may maling kasagutan,
ipaliwanag at iwasto ito.
tanong:
Paano nagkakatulungan ang bawat lalawigan sa
kani-kanilang pangangailangan noon hanggang sa
kasalukuyan?
Malaki ang maitutulong ng mga iba’t ibang yaman

ng isang lugar sa paraan ng pag-aasahan, ang pag-
aasahan mula sa karatig lugar ay may malaking
maitutulong upang maging matatag ang isang
bayan o lalawigan.
IV. Pagtataya:
Magbigay ng mga paraan kung paano
nagkakatulungan ang mga bawat lalawigan sa ating
rehiyon upang matugunan ang pangangailangan ng
bawat lalawigan sa isang rehiyon.
V. Takdang Aralin:
Sagutin ang mga tanong:
Ano ang maaaring maangkat ng Lalawigan ng
Quezon sa Laguna?ng Lalawigan ng Cavite sa
Batangas?ng Rizal sa Laguna? ng Batangas sa
Quezon?
80
Aralin 5: Mga Pagbabago At Nagpapatuloy Sa Aking Lalawigan
2.1 (Rizal)
BilangngAraw : 1 araw
I. Layunin:
1.Natatalakayangmgapagbabago at nagpapatuloysa
sarilinglalawigan at kinabibilangangrehiyon
II. PaksangAralin:
Paksa: MgaPagbabago at Nagpapatuloy SaSariling

Lalawigan
Kagamitan :Mgalarawanng Rizal noon at ngayon, A_NNA

Chart,cd player,
Sanggunian : K to 12 AP3KLR-IIc-2
III. Pamamaraan:
A. Panimula
1. Pag-awitng Rizal Mabuhay
2. Pagsagotsamgatanong
 Anoangmensahengawit?
 Bakitmapaladangtaga-Rizal?
 Sapaanongparaanmomaipapakitaangpagma
mahalsaatinglalawigan?
1.Pagsagotsa A-NNA Chart
Alam NaisMalaman Natutunan
81
Anoangalamninyotungkolsalalawiganng Rizal?
B.Panlinang
1.Pagbasasa Tula
AngLalawiganng Rizal Noon at Ngayon
Ang Rizal angitinuturingnaPangunahingLalawigan
Sapagkatito ay sentrongkalakalan
Matataasnagusali at pagawaan
Ditoynakatayo at pinagkakakitaan.
Itoybinubuongdalawampu’tanimnabayan
Na nagtutulungansakanilangkaunlaran
At lalongumuunladhabangtao’ynagdadaan
Kaya’tnabansagangpinakamayamayamanglalawigan.
Ngunitisangarawang Rizal ay nabawasan
PagkatsiPangulong Marcos ay may kahilingan
Na ilipatangibangbayansaKamaynilaan
Angmasakit pa nito ,lahatitoymayayaman
Kaya ngangayo’ylabing-apatnalamang
Angbayangbumubuosaatinglalawigan
Ngunitganun pa man,lahatito ‘y nagtutulungan
82
Na maibalikang dating karangalanng Rizal.
Ipinagmamalakikoangmahalkonglalawigan
Dito’ylahatngtao ay may angkingkakayahan
Samaayosnapaggamitnitongkalikasan
Kaya’tkaunlara’ymadalingmakamtan
Angmganamumuno ay talagangmaaasahan
Pagkatlahatngorassila’ylagingnandiyan
Paglulusadngproyekto’ywalangwalangkatapusan
Sapagkathangadnila’yatingkabutihan.
Masmaramingdayuhangditoýnamumuhunan
Masmalalakinggusali at mgapagawaan
Angditoýitatatag at ilalaan
Para samgakabataanngPilipinas 2000
Di naakomagtataka kung maging capital ngPilipinas
Anglalawiganng Rizal napatuloysapaghataw
At angpag-unladnito’y di namapigilan
Basta’tkailanganlamangangpagtutulungan
2. Pagsagotsamgatanong
 May mgabagayka bang

napansinsaatinglalawigan?
83
 May nakitaka bang
pagbabagosaatinglalawiganngayon?
 Ano-anoangmgaito?
 Angpisikalnakapaligiranbangatinglalawigan ay
nagbago?
 Pareparehobaangmgahanapbuhayngmgatao?
 Ano-anongnagbagosaatinglalawigan?
 Ano-anonamanangnagpapatuloy at
nakikitaparinhanggangngayon?
 Anongmabuti at di
mabutingepektonitosaatingpamumuhay?
 Bilangisang mag-aaral may
magagawakabaupangmabagoangatinglalawig
an?
 Sapaanongparaankamakakatulongsabayan?
Gawain A
Pangkat 1
Pagsagotsa graphic organizer
Bagaynanabagosa Rizal Bagaynanagpapatuloysa

Rizal
Gawain B
Magbrain storming kasamaanginyongpangkat at

punanangtalahanayantungkolsamgabagaynanagbago at
nanatilisalalawiganng Rizal
84
AngLalawiganng Rizal
Lalawigan Mganagbago MgaNanatili
Gawain C
Sumulatng 1-2 talatatungkolsamgabagaynanagbago

salalawigan
IV.Pagtataya
Gumawang scrap book tungkolsapagbabagong

sarilinglalawigan.Sabihinkunganoangmabuti at hindi
mabutingnaidudulotngmgapagbabagongitosa
pamumuhayngmgataosalalawigan.
V. TakdangAralin
MagsaliksiktungkolsalalawiganngCavite
85
Aralin 5 : Mga Pagbabago At Nagpapatuloy Sa Aking Lalawigan
2.2 (Laguna)
BilangngAraw : 1araw
I.Layunin:
1.Natatalakayangmgapagbabago at nagpapatuloysa
sarilinglalawigan at kinabibilangangrehiyon
II. PaksangAralin:
Paksa: MgaPagbabago at Nagpapatuloy SaSariling

Lalawigan
Kagamitan :Mgalarawanng Laguna noon at ngayon ,bubble

map
Sanggunian : K to 12 AP3KLR-IIc-2
III. Pamamaraan :
A.Panimula
1. Pakikinig sa awit
Himno ng Laguna
Laguna,o Laguna
Lalawigang marangal
Tanging Pinagpala
Ng butihing Bathala
Supling mo ang napili
86
Na bayani ng lahi
Kapurihan at dangal
Ng liping kayumanggi
Laguna ang iyong pangalan
Sagisag ng kagitingan
Sa lawa mo’t kaparangan
Mga bayani’y nahihimlay
Kadluan ng minimithing pangarap
Sa bukirin,bundok mo’t gubat
Ikaw,Laguna ang buhay
At tanging patnubay
2. Itanong
Ano ang sinasabi tungkol sa lalawigan ng Laguna?
Bakit kaya sinabi na ang Laguna ay lalawigang marangal?
Sino ang tinutukoy na supling na napili?
Bakit nabanggit na ang Laguna ay sagisag ng kagitingan?
Ano-ano ang likas na yamang nabanggit sa awit?
Kung ikaw ang gumawa ng awit ano pa ang

idadagtag mo upang maipagmalaki ang sariling lalawigan?
87
4. Isulatangsagotsa Bubble Map
Nagpapatuloy Pagbabago
3.Sabihinnaangtatalakayinngayon ay tungkolsa
pagbabagonglalawiganng Laguna
4. Hikayatinangmga mag –aaralnabumuongsuliraninmula

sapaksa.
Mgasuliraningmaaringmabuo:
 Ano-anoangmgapagbabagosalalawiganng
Laguna?
 Paanoitonakatulongsapag-unlad
atpagsulongnglalawiganng Laguna?
B. Panlinangna Gawain
1. Pagbasasatalata (Power point)Kaunlaran pp. 60-63
2. Itanong:
 Anongpagbabagoangnapansinmosamgasumusunod?
Pangalan Gusali Populasyon Tirahan
Bakit kaya nagbabagoangisanglalawigan o rehiyon?
 May kinalamanbaangpag-
unladsapagbabagongisanglalawigan o rehiyon?
88
Gawain A
1. Gumawang TV Commercial o
Patalastasnanagpapakitangmgabagaynanagbagosalalawi
gan at bagaynanagpapatuloy pa salalawiganng Cavite.
Gawain B
Gumawangawitnanagpapakitangmgabagaynanagbago
at bagaynanagpapatuloy pa salalawiganng Cavite.
Gawain C
Dance Interpretation
Sapamamagitanngisangsayaw, ipakitaangmgaNabago at
nagpapatuloy pang pagbabagosalalawiganng Cavite
IV. Pagtataya
Panuto:Igawang timeline angmgapangyayarisa
lalawiganng Cavite
1896-himagsikan saNovelata
1897-Nahalalnapangulosi Emilio Aguinaldo
1954-kabisera nglalawigan
V. TakdangAralin
Magtanongsamagulang o kamag-
anakngmgakwentotungkolsalalawiganngBatangas.
89
Aralin 6: Mga Kwento Ng Kasaysayan At Mga Makasaysayang Pook o
Pangyayari Sa Lalawigan Ng Cavite (3.1)
I.Layunin:
Naisasalaysay o naisasadula ang kwento ng mga

makasaysayang pook o pangyayaring nagpapakilala sa
II.Paksang Aralin:
Paksa: Makasaysayang Pangyayari saLalawigan ng Cavite

Kagamitan: Mapa ng Cavite, teksto ng Kasaysayan ng
Lalawigan ng Cavite,DLP/PPT, CD
Sanggunian: K to 12, AP 3KLR-IId-3
III.Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Paggamit ng Video Presentation - Pelikula na “Emilio
Aguinaldo”
Pagpapakita ng larawan ng bayaning sina Andres
Bonifacio at Emilio Aguinaldo.
Ilarawan ang dalawang bayani.

Sa napanood ninyong pelikula, sino sa dalawa ang
bantog na katipunero?
Kailan ipinahayag ang kalayaan ng Pilipinas?
90
Ano ang makasaysayang lugar at pangyayari ang
nakita ninyo sa video?
2. Pagsasadula ng kapana-panabik na pangyayari sa
napanood na video
B.Paglinang:
1.Pagbasa ng teksto ( DLP/PPT)
Mga Kwento ng Makasaysayang Pook o Pangyayari sa

Lalawigan ng Cavite.
Bago sumiklab ang himagsikan ng 1896, ang mga taga-

lalawigan ng Cavite ay aktibo sa pag-oorganisa ng
Katipunan. Ang malawak na kilusan ay nahati sa dalawang
pangkat sa Cavite, ang pangkat ng mga Magdalo sa Kawit
at pali-paligid na pinamunuan ni Don Baldomero Aguinaldo
at ang isa pang pangkat, ang mga Magdiwang sa
bandang Noveleta na pinamumunuan ni Mariano Alvarez.
Sa Noveleta, ang mga naghihimagsik na pinamumunuan ni

Artemio Ricarte ay nakakuha ng mga sandata mula sa mga
Espanyol,ito ang ginamit upang talunin ang mga
sandatahan ni General Ramon Blanco noong Nobyembre 9,
1896.
Sa Kawit naman, nabawi ng mga sundalong Espanyol ang

imbakan ng pulbura ng Binakayan ngunit pagkaraan ng
ilang araw, nilusob muli at nagapi sila ng mga katipunero
noong Nobyembre 11, 1896 sa pamumuno ni Candido
Tirona, na napatay sa labanan at ni Emilio Aguinaldo, ang
alcalde ng kabayanan ng Kawit.
91
Nagpulong ang mga pangunahing pinuno ng Katipunan sa
hacienda ng Tejeros noong Marso 12, 1897. Nanguna si
Andres Bonifacio. Si Emilio Aguinaldo ang nahalal na
pangulo at si Mariano Trias ang nagwaging pangalawang
pangulo. Si Andres Bonifaio ang pangatlong pinuno at
director ng kagawarang panloob ngunit nilibak siya ng ilang
kasapi sa pulong dahil wala siyang pinag-aralan.
Noong Hunyo 12,1898 ioinahayag ni Aguinaldo ang

Kalayaan ng Pilipinas sa Kawit Cavite at nagtatag ng
UnangRepublika ng Pilipinas sa ilalim ng unang
Demokratikong Konstitusyon ng Asya.
Ilan lamang ito sa mga makasaysayang pook at pangyayari

na naganap sa lalawigang ito.
2.Pagsagawa ng timeline mula sa binasang kasaysayan.
3. Pag-uulat ng mga bata sa ginawang timeline ng

kasaysayan
4. Pag-uusapan ang binasang teksto sa pamamagitan ng
pagtatanong ng guro.
Anong pangyayari ang naganap noong taong 1896?
Bakit nahati ang pangkat?
Saan nila ginamit ang nakuhang sandata?
Nagtagumpay ba sila sa labanan?
Nabawi ba ng mga Espanyol ang imbakan ng pulbura?
Sino-sino ang mga pangunahing pinuno ng Katipunan?
Bakit nilibak sa pulong si Andres Bonifacio?
92
Gawain A
Hahatiin ang klase sa lima (5). Isadula ang
makasaysayang pangyayaring nafganap sa lalawigan
Cavite.
Pangkat I
Ang pagkakahati ng Katipunan sa dalawang

pangkat
Pangkat 2
Paghihimagsik na pinamumunuan ni Artemio

Ricarte
Pangkat 3
Pagkakabawi ng mga sundalong Espanyol sa

imbakan ng pulbura ng Binakayan
Pangkat 4
Pagpupulong ng mga pangunahing pinuno ng

Katipunan sa hacienda ng Tejeros noong Marso 12,
1897
Pangkat 5
Pagpapahayag ni Aguinaldo saKalayaan ng

Pilipinas sa Kawit
93
Gawain B- “Story Board”
Magbrainstorm ng mga ideya tulad ng mga pangyayari
sakasaysayan at isulat ang ideya sa index card at idikit sa
posterboard at ito’y pagsunud-sunurin ayon sa wastong
pagkakasunud-sunod sa pangyayari.
Gawain C- “Lights, Camera ,Action”
Bawat pangkat ay pipili kung isasalaysa o isasadula ang buong
makasaysayang pangyayari sa Lalawigan ng Cavite.
6. Pag-uulat ng bawat pangkat at talakayin ang ipinakitang

dula-dulaan.
tanong :
Paano maipapakita ang mahahalagang pangyayari sa
kasaysayan ng isang lalawigan?
IV. Pagtataya
Panuto: Gumawa ng isang piping palabas tungkol sa mga kwento

ng mga makasaysayang pangyayari sa Cavite.
V.Takdang –Aralin:
Magsaliksik ng makasaysayang pangyayari sa lalawigan ng Laguna.
94
Aralin 6- Mga Kwento Ng Kasaysayan At Mga
Makasaysayang Pook o Pangyayari Sa Lalawigan
Ng Laguna (3.2)
I.Layunin:

II.Paksang Aralin:
Paksa: Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng Laguna

Kagamitan: Mapa ng Cavite, teksto ng Kasaysayan ng
Lalawigan ng Cavite ,DLP/PPT, cassette,larawan, mapa
III.Pamamaraan:
1. Panimula:
A. Panimula – Pakikinig sa awiting “Laguna”
1. Hayaang makinig ang mga bata sa awit.
2. Pagtalakay ukol sa awit
Sino ang kumanta ng awiting ito?
Ano sa tingin ninyo ang pakiramdam ng umawit noong
makarating siya sa Laguna?
Pagsasakilos ng bata sa awit.
3. Pagpapakita ng Mapa ng Laguna
95
Anong lawa ang nakapaligid sa ating bayan at karatig
pook ?
Ilang bayan ang bumubuo sa Lalawigan ng Laguna?
Sinong bayani ang ipinganak salalawigan ng Laguna?
May alam ba kayong makasaysayang pangyayari o
pook sa lalawigan ng Laguna?
2. Panlinang
1.Magpapakita ang guro ng mga larawan ng magagandang

tanawin o makasaysayang pook sa Laguna.
Alin sa dalawang larawan ang maynaganap na

pangyayari sa kasaysayan ng Laguna o sa ating bansa?
Bakit mo nasabing ito’y mahalagang pangyayari?
Paano lumaban ang ating pambansang bayani sa

mga Kastila?
Isakilos o ipakita sa klase kung paano pinatay si Dr. Jose

Rizal sa Luneta?
2.Pagbasa ng teksto sa pamamagitan ng DLP/PPT
96
Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng Laguna
Ang pangalan ng lalawigan ng Lagunaay isinunod sa
Laguna de Bay, isang bahagi ng katubigan na bumubuo sa
hilagang hangganan ng lalawigan. Ang Laguna de Bay
naman ay isinunod sa pangalan ng bayan ng Bay.
Si Kapitan Juan de Salcedo kasama ng pulutong ng isang

daang sundalong Kastilang-Mehikano at ilang bilang ng
mga kakamping Bisaya ay sinakop ang lalawigan at ang
mga nakapalibot na bahagi para sa Espanya noong 1571.
Noong taon 1578, sinimulang magturo ng dalawang
Pransiskanong mga Paris ang mga tao roon.
Taong 1580 nang itatag ang mga bayan ng Bay, Caliraya,

Majayjay, Nagcarlan, Liliw, Pila, Sta. Cruz, Lumban, Pangil at
Siniloan. Sa pamamagitan ng paring si Hernando Cabrera
ay naitatag din ang San Pablo de Montes( ngayon ay San
Pablo) noong 1670 at nagtayo ng simbahang yari sa kahoy
at kumbento na itinuturing na pinakamaanda at
pinakapulido sa buong probinsya. Taong 1754 naman nang
ang lalawigan ng Laguna at Tayabas ay nahati sa
pamamagitan ng ilog Malinao na naghihiwalay sa bayan
ng Majayjay at Lucban. Naging madugo ang labanan sa
pagitan ng mga Intsik atEspanol noon. Kung kaya’t noong
1840 ay naghimagsik o lumaban ang mga Pilipino laban sa
mga Espanol. Ipinanganak naman si Dr Jose Rizal at samga
magulang nitoay naging daan upang maghimagsik at
sumapi sa Katipunan ang libo-libong kababayan ni Rizal
mula sa ibat’ibang lugar sa lalawigan ng Laguna noong
1896.
97
3.Talakayin ang mga sumusunod na tanong:
Ilang sundalong Kastilang – Mehikano ang sumakop sa
Anong taon nagturo ang dalawang Pransiskanong mga
Paris sa mga tao sa Laguna?
Ano-anong bayan ang itinatag noong taong 1580?
Kailan naghimagsik ang mga Pilipino laban sa mga
Espanol?
Ano ang pinakamasaysayang pangyayari sa lalawigan
ng Laguna?Bakit nila itinuturing na makasaysayan ito?
Kung isasalaysay mo ang kuwento ng pag-alipusta kay Rizal
at sa mga magulang nito, paano mo ito gagawin?
4.Pasagutan ang mga sumusunod na Gawain
Gawain A- Role Playing

Hahatiin ang klase sa limang pangkat at kanilang isasakilos
ang mahahalagang pangyayari .
I- Pagsakop ni Kapitan Salcedo sa lalawigan ng Laguna
II- Pagtuturo ng 2 Pransiskano
III- Labanan ng Intsik at Espanol
IV- Pag-alipusta kay Rizal at sa pamilya nito
V- Paghihimagsik ng mga Pilipino sa espanol
Gawain B- “Kaya Mo Ito”
Bubunot ang ilang bata sa loob ng kahon na kanila itong

bibigyang buhay o isasakilos ayon sa mga tauhan sa
binasang teksto.
Dr. Jose Pransiskanong Kap.Juan de Paring Hernando
Rizal guro Salcedo Cabrera
98
5.Pagkatapos magpakitang kilos o pagsadula ng bawat
pangkat, ipabuod ang aralin sa pamamagitan ng
pagtatanong:
I. Pagtataya
Panuto: Gumawa ng isang piping palabas tungkol sa mga
kwento ng mga makasaysayang pook o pangyayari sa
II. Takdang Aralin:

Magsaliksik ng makasaysayang pangyayari sa lalawigan ng
Batangas.
99
Aralin 6 – Mga Kwento Ng Kasaysayan At Mga Makasaysayang
Pook o Pangyayari Sa Lalawigan Ng Batangas(3.3)
I.Layunin:

II.Paksang Aralin:
Paksa: Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng

Batangas
Kagamitan: Mapa ng Batangas, teksto ng Kasaysayan ng
Lalawigan ng Batangas ,DLP/PPT,larawan, watawat
III.Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Magbalik-tanaw sa nakaraang aralin tungkol sa mga
makasaysayang pangyayari.
Magpapakita ang guro ng larawan ng mga
makasaysayang pook at tukuyin kung saan ito makikitang
lalawigan at hayaang isakilos nang mga bata ang
kaganapang nangyari.
100
2. Ang guro ay magpapakita ng bandila ng Pilipinas at
tatanungin ang mga bata ukol sa kasaysayan ng ating
watawat.
Ano ang isinasagisag ng araw sa ating watawat?ng

walong bituin?
Sa iyong palagay, sino kaya ang unang gumawa ng
ating watawat?
Saan kaya ito unang iwinagayway?
Ipapakita ng mga piling mag-aaral ang
pagwawagayway ng watawat sa klase.
B. Paglinang
1. Basahin ang makasaysayang pangyayari sa lalawigan
gamit ang DLP/PPT.
Ang Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng Batangas
Ang kasaysayan ng Batangas bilang isang lalawigan ay hindi

maaaring ihiwalay mula sa kasaysayan ng mga Kristiyanismo. Sa
taong 1570,si Heneral Martin de Goiti at Juan de Salcedo ay
ginalugad ang baybayin ng Batangas. Sa taong 1572, ang mga
Augustinians, itinatag sa lugar ng Wawa, ngayon San Nicolas, at
mula doon ay nagsimula ang pangangaral sa Balayan at sa lahat
ng mga malaking pamayanan sa paligid ng lawa ng Bombon
(Taal)ng Kristiyanismo. Ang Batangas ang pangalawang pinaka-
mahalagang sentro ng relihiyon ng Archipelago, Sa katunayan,
hanggang sa ngayon, ang Batangas ay nananatiling isa sa mga
pinaka 'Christianised' at pinaka 'Catholic' Province sa Pilipinas.
101
Ang unang misyonero ay ang mga Augustinians. At sa panahon ng
mga unang sampung taon, ang buong rehiyon sa paligid ng Lawa
ng Bombon(ngayon ay Taal) ay ganap na bininyagan. Ito ay
ginawa sa pamamagitan ng pangangaral ng mga tao na may
natutunan - ang unang abakada ng wika ng mga tao. Kasabay
nito, sila ay nagsimula sa pagsulat ng manual ng debosyon sa
Tagalog, tulad ng novenas.
Ang lalawigan ng Batangas ay kabilang sa mga unang walong

lalawigan upang mag-alsa laban sa Espanya.
Si Marcela Agoncillo,angunang gumawa ng bandila ng Pilipinas. Sa

katunayan, ang mga opisyal na bandila ng Pilipinas ay may isang
araw na may walong sinag na kumakatawan sa mga walong
lalawigan na naghimagsik sa mga Espanyol.
2. Ilahad ang mga katanungan at hayaang malayang

sagutin ng mga bata ang mga tanong.
Bakit sinabi na ang lalawigan ng Batangas ay isa sa

pinaka-Christianized na lugar sa ating bansa?
Anong relihiyon ang lumawig sa lalawigan?
Sa iyong palagay, bakit naggawa ng banila si Marcela
Agoncillo?
Sino at saan kaya unang iwinagayway ang ating
bandila? At Bakit?
3. Isalaysay/ isadula ang mga Gawain .
Gawain A - “Teach Me How”

Pagsasadula ng pagtuturong ginawa ng mga misyonerong
Augustinians sa mga taga- Batangueno.
102
Gawain B – “ TV Patrol News”
Pagwawagayway ng bandila ni Heneral Aguinaldo sa
kanyang mansion habang may ilang news reporter na
kinakapanayam ang mga nakasaksi sa kaganapan ng Araw
ng Kalayaan.
4. Pagsasadula o pagpapakitang kilos ng bawat pangkat.

5. Talakayin ang nasaksihang dula-dulaan
Maganda ba ang epekto nito sa atin sa pagtuturo nila ng
abakada at ng relihiyong Kristiyanismo? Bakit?
Ano naman ang kasamaan ng paglagi nila sa ating
bansa?
Tama ba na tumahi o gumawa ng unang bandila?
Sa iyong palagay bakit ito iwinagayway ni Heneral Emilio
Aguinaldo?
6. Pagkatapos magsagot, ipabuod ang aralin sa
pamamagitan ng pagtatanong:
sa kasaysayan ng isang lalawigan?

IV. Pagtataya
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik ng makasaysayang pangyayari sa lalawigan ng
Quezon.
103
Aralin 6 –Mga Kwento Ng Kasaysayan At Makasaysayang
Pook o Pangyayari Sa Lalawigan Ng Quezon(3.4)
Sa lalawigan
Takdang ng1Quezon
Panahon: araw
I.Layunin:

II.Paksang Aralin:
Paksa: Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng Quezon

Kagamitan: Mapa ng Quezon , teksto ng Kasaysayan ng
Lalawigan ng Quezon ,DLP/PPT,larawan, puzzle
III.Pamamaraan:
A. Panimula –“ Picture Puzzle”

1. Pangkatin ang klase sa tatlo at bubuuin ang picture
puzzle ni Manuel L. Quezon, Heneral Malvar at Apolinario
dela Cruz (Paule) sa manila paper.
2. Magbigay ng ilang tanong batay sa ginawang puzzle.

Kilala ba ninyo ang nasa larawan?
Sino sa tatlo ang Ama ng Wika Pambansa? Ang
rebolusyonaryong Pilipino?
104
Sa iyong palagay, anong lalawigan sa ating rehiyon
isinunod ang pangalan ng lalawigan sa kanyang
pangalan?
3. Panonod ng movie clips ni Apolinario dela Cruz at
hayaan ang mga bata na magbigay ng kuru-kuro ukol sa
napanood na talambuhay ni Hermano Paule.
B. Paglinang
1. Basahin ang makasaysayang pangyayari sa lalawigan ng
Quezon gamit ang DLP/PPT.
Ang Makasaysayang Pangyayari sa Lalawigan ng Quezon
Taong 1591, ang mga lalawigan ay nilikha at tinawag na Kaliraya o

Kalilayan,ang kabisera ng bayan kung saan naging Unisan. Sa
kalagitnaan ng taong 1700( ika-18 siglo), ang kabisera ay nailipat sa
bayan ng Tayabas,
Ang panloloob at pandarambong ng mga Moro ay laganap sa

panahon ng rehimeng Espanyol, dahil tutol sila sa pananakop nito,
lalo na sa pagsisikap ng mga Espanyol na maikalat ang Kristiyanismo
sa lalawigan.
Ang pinaka-mahalagang kaganapan sa kasaysayan ng lalawigan

ay ang Confradia de San jose na umalsa sa taong 1841, ng sikatna
Lucbano, si Apolinario dela Cruz, kilala bilang Hermano Pule. Itinatag
niya ito para lamang sa mga Katutubo o mestizo na walang
Espanyol na kasapi sa samahan.
Ang lalawigan, sa ilalim ni Gen. Miguel Malvar, ay kabilang sa mga

pinakamaagang sumali sa Rebolusyong Pilipino laban sa mga
Espanyol.
Dumating ang mga Amerikano at gustong isanib ang Pilipinas sa

Estados Unidos. Ang pamahalaan sibil ay itinatag sa lalawigan
noong Marso 2, 1901, sa Lucena bilang kabisera nito.
105
Ang Ikalawang Digmaang Pandaigdig ay nagsimula noong
Disyembre 23, 1941, ang mga Japanese Imperial Army landed sa
Atimonan laban sa Estados Unidos.
Pagkatapos ng digmaan, noong Setyembre 7, 1946, binago ng

Republic Act No. 14 ang pangalang Tayabas sa Quezon, sa
karangalan ni Manuel L. Quezon, ang Commonwealth presidente
na nagmula sa Baler, na kung saan ay isa sa mga bayan ng
lalawigan.
2. Talakayin ang mga sumusunod na tanong ukol sa

binasang teksto.
Kailan dumating ang mga Hapones sa ating bansa?
Anong klaseng pamahalaan ang itinatag ng mga
Amerikano sa Quezon?
Paano at bakit binago ang pangalang Tayabas na
naging Quezon?
Ano ang pinakamasaysayang pangyayari sa lalawigan
ng Quezon? Bakit nila ito itinuturing na makasaysayan?
Gawain A
Isalaysay ang kwento o naganap na pangyayari sa
pagpapalit ng pangalan ng lalawigan. Isulat ang inyong
sagot sa index card.
Gawain B
Pumili ng isang pangyayari sa binasang teksto at isadula
106
Gawain C
Dramatic Skit
Pag-aaralan ng mga mag-aaral ang bahaging
gagampanan at mga sasabihin na ipinakikita ng
mahahalagang pangyayari sa lalawigan.
4.Pag-uulat ng bawat pangkat sa pamamagitan

ng dula-dulaan at pagsasalaysay.
5.Talakayin ang ipinakita ng bawat pangkat sa
Paano mo mapahahalagahan ang mga

makasaysayang pangyayari sa isang lugar o
lalawigan?
Dapat ba itong ipagmalaki? Bakit?
Sa iyong palagay, kung buhay pa si Manuel L.
Quezon, pumayag kaya siya na gawing Quezon
isunod sa kanyang apelyido ang dating lalawigan
na Tayabas?Bakit oo? Bakit hindi?
IV. Pagtataya
kwento ng mga makasaysayang pook o pangyayari sa lalawigan
ng Quezon.
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik ng iba pang makasaysayang pangyayari sa
107
Aralin 6: Mga Kwento Ng Kasaysayan At Mga Makasaysayang Pook o
Pangyayari Sa Aking Lalawigan (Rizal) 3.5
M
Takdang
a Panahon: 1 araw
i
i
i
III. Layunin:
sariling lalawigan.
IV. Paksang Aralin:
Paksa: Makasaysayang Pangyayari sa Aking Lalawigan

Kagamitan: Mapa ng Rizal, teksto ng Kasaysayan ng
Lalawigan ng Rizal, DLP/PPT
V. Pamamaraan:
A. Panimula:
1. Pangkatin ang klase at isagawa gamit ang “timeline” sa
pagbabalik-tanaw ng mga mahahalagang pangyayari sa
kanilang buhay.
•Pag-uulat ng bawat pangkat maaaring ito’y isalaysay o
isadula.
•Pagtalakay ukol sa ginawang timeline ng bawat grupo.
Ano-ano ang mahahalagang pangyayari sa iyong buhay?

Bakit mo nasabing ito’y mahalagang pangyayari sa iyong
buhay?
Sa iyong palagay, maiuugnay mo ba ang mga
mahahalagang pangyayari sa iyong buhay sa mga
mahahalagang pangyayari sa ating lalawigan?
May alam ba kayong kwento o pangyayari ukol sa
makasaysayang pangyayari sa ating lalawigan?
108
Isalaysay mo nga ang kwento ng isang makasaysayang
pook o pangyayari sa ating lalawigan?
B. Panlinang:
1. Pagbasa ng kwento ukol sa makasaysayang pook o

pangyayari sa Lalawigan ng Rizal gamit ang DLP/PPT.
Mga Kwento ng Makasaysayang Pook o Pangyayari sa

Lalawigan ng Rizal
Ayon sa kasaysayan noong taong 1582 hanggang 1583
naitala na ang mga Encomiendas ng Moron ay nasa
pamamahala ng Franciscan Order sa Probinsya ng La Laguna
samantalang ang mga Encomiendas ng Passi,Taitay at Tagui
ay sa pamamahala ng Tondo.
Taong 1853 ng magsimula ang pampulitikang paghihiwalay at

pagbubuo – Probinsya ng Tondo ay ang bayan ng Antipolo,
Bosoboso, Cainta at Taytay at mga bayan ng Morong, Baras,
Tanay, Pililla Angono, Binangonan at Jalajala mula naman sa
probinsya ng La Laguna.
Noong Agosto 23,1896 Unang Sigaw sa PugadLawin sa lugar

ng Kalookan na noo’y sakop pa ng Lalawiganng Rizal ay dito
naganap ang unang paghihimagsik ng mga Fipilino laban sa
mga Espanya.
Taong Pebrero 4, 1899 sumiklab ang digmaang Filipino laban

sa mga Amerikano sa tulay ng San Juan.
109
Noong Pebrero 6, 1901, matapos ang sigalot sa pagitan ng
Filipino-Espanol at Filipino-Amerikano tinangkang itatag ang
gobyerno-sibil sa bansa.
2. Pagtatalakayan ukol sa binasang teksto. Ilahad ang mga

katanungan at hayaang malayang sagutin ng mga bata
ang mga tanong.
•Anong bantayog ang itinayo ngayon sa paggunita ng
makasaysayang pangyayari sa Kalookan na dati ay sakop
pa ng Rizal?
•Bakit mahalaga ang mga ito sa paggunita ng kasaysayan
ng isang pook?
•Mahalaga bang magkaroon ng bantayog upang gunitain
ang mga mahahalagang pangyayari? Bakit?
•Paano mo mapapahalagahan ang mga mahahalagang
pangyayari sa inyong lugar?
Gawain A - “Lights Camera Action!”
Hahatiin ang klase sa limang pangkat upang isadula o
isalaysay ang makasaysayang pangyayaring naganap sa
lalawigan ng Rizal.
Gawain B- Slogan
Paano mo maipapakita ang pagpapahalaga sa mga
makasaysayang pook / pangyayari sa ating lalawigan?
Iguhit o isalaysay ito sa sagutang papel.
Gawain C - Mock Meeting
Magkakaroon ng kunwang pagpupulong at tatalakayin ang
pagkakahati-hati ng mga bayan sa lalawigan ng Rizal.
110
4. Pag- uulat/ Pagtalakay sa mga ipinakita ng bawat pangkat.
Anong bayan ang kabilang sa La Laguna?sa probinsya ng
Tondo?
Sa iyong palagay sino ang namuno sa unang Sigaw sa
PugadLawin? Sino sa palagay mong bayani ang namuno sa
labanan?
Sa iyong palagay, sino ang nanalo sa labanang Filipino at
Amerikano? Ipakita nga sa buong klase ang mahahlgang
pangyayaring iyon?

tanong :
IV.Pagtataya:

ating lalawigan.
V. Takdang Aralin:
Magsaliksik ng isang pangyayaring naganap sa lalawigan ng

Cavite.
111
Aralin 7 : Kahulugan Ng Mga Simbolo At Sagisag
Ng Aking Lalawigan(4.1 Cavite)
Bilang ng Araw : 1 araw
I. Layunin :
Natatalakay ang kahulugan ng ilang simbolo at sagisag ng

II. Paksang Aralin :
Paksa : Mga Simbolo at Sagisag ng

Lalawigan ng Cavite
Kagamitan : Mga larawan ng mga simbolo , picture
puzzle , logo ng lalawigan ng Cavite
Sanggunian : K to 12 , AP3KLR – IIe-4
III. Pamamaraan :
Panimula - “ Buuin Mo… “

Papupunan ng guro sa mga bata ang nawawalang titik
upang mabuo ang salita sa pamamagitan ng pagbibigay ng
kahulugan nito.
S B L
Ito ay tanda o tatak ng isang lugar.
A I A
Pagkakakinlan o tatak ng anumang bagay na
may kinalaman sa isang lugar.
Itatanong ng guro kung saan- saan nila nakikita ang mga
simbolo o sagisag na ito .
112
B. Paglinang
1. Itatanong ng guro sa mga bata kung sila ay

nakarating na sa lalawigan ng Cavite . Hayaang
magkuwento ang bata ng mga nakita nila sa

lalawigang ito.
2. Sasabihin ng guro na may mahalagang bagay na

sa isang lugar na dapat nilang malaman ang simbolo
o sagisag ng lalawigan.
Ipakikita ng guro ang logo ng lalawigan ng Cavite. Hayaang

pag-aralan ito ng mga bata.
4.Talakayin ang mga sumusunod na tanong:

Ano-anong mga larawan ang makikita sa logo ng lalawigan
ng Cavite ?
Nakakita na ba kayo ng ganitong uri ng logo?
5.Ipabasa ang maikling kuwento tungkol sa kung paano

binuo ang logo ng lalawigan ng Cavite at ang
kahulugan ng mga sagisag.
113
Ang Kabite ay isang sa katimugang baybayin ng Look ng
Maynila sa rehiyon ng CALABARZON ng Luzon, 30 kilometro sa
timog ng Maynila. Trece Martires ang kabisera nito at ang
nanatiling sentro ng pamahalaang panlalawigan kung saan
matatagpuan ang kapitolyo. Pinalilubutan ang Kabite ng
mga lalawigan ng Laguna sa silangan at Batangas sa Timog .
Sa kanluran matataguan ang dagat Timog Tsina.
Nagmula ang pangalang "Cavite" sa kinastilang salitang

tagalog na kawit na pinaikling kalawit, bilang pantukoy sa
kalupaan sa tangway ng Kabite na nakausli sa Look ng
Maynila.Ang Kabite ay isa sa mga lalawigan mabilis ang pag-
angat ng ekonomiya sa Pilipinas dahil sa kalapitan nito sa
Metro Manila. Apat na SM Malls at tatlong Robinsons malls
ang matatagpuan sa lalawigan ng Kabite.
Ang dating pagsasaka ay nalahukan na ng mga industriya at

mga kompanya na gumagawa ng ibat ibang produkto na
gamit di lang sa bansa kundi para pangangailangan ng
technologia sa ibang panig ng daigdig.
Ang lalawigan ng Cavite ang isa sa pinaka mayaman sa

tradisyon sa ating bansa. Maraming kapistahan ang
ipinagdiriwang sa bawat barrio at bayan nito. Ilan din dito ay
ang kapistahan ni San Agustin sa Tanza, Sto Nino sa Ternate,
Sta Maria Magdalena ng Kawit, Sto Rosario de Caracol ng
Salinas, Birhen ng Candelaria sa Silang at ang Nuestra Señora
de la Soledad de Porta Vaga na tinatawag din na Reina de
Cavite at "La Excelsa y La Celestial Guardiana y Protectora
dela Provincia de Cavite".
114
Ang kalakhan ng lalawigan ay patag at tumataas lamang
patunong katimugan patunong Tagaytay, kung saan ay
matatanaw ang Lawa ng Taal sa Batangas. Sa Lungsod ng
Tagaytay makikita ang pinakamagandang tanaw ng Bulkan
Taal. Ang Lungsod ng Tagaytay ay ang pinakamataas na
bahagi ng lalawigan .Nahahati ang lalawigan ng limang
pangunahing ilog: Ang Maragondon, Labac, Cañas, Ilang-Ilang
at ang ilog ng Imus, lahat ay patungo sa Lawa ng Bay. Ang
Kabite ay may dalawang uri ng Klima, ang panahon ng Tag-
tuyot,
Dahil sa makasaysayan at maituturing na isa sa mauunlad

na lalawigan , nakasaad sa logo nito ang sinasalamin ng
laalwigan. Ang dalawang taong nakalarawan ay naglalarawan
ng kung anong uri ng mamamayan mayroon ang lalawigan.
Sinisimbolo ng dalawang taong ito ang kasipagan , tiyaga ,
may pagmamahal sa paggawa , at may pagsisikap anumang
uri ng hanapbuhay mayroon sila. Ang watawat ng Pilipinas ay
sumisimbolo sa pagmamahal sa lalawigan , pagpapahalaga sa
dangal at kalayaang tinatamasa ng isang lalawigan.
6. Talakayin ang mga sumusunod na tanong :
* Anong rehiyon nabibilang ang lalawigan ng Cavite

* Gaano ang layo ng lalawigan sa lungsod ng Maynila ?
* Mayaman rin ba sa mga likas na yaman ang lalawigan ?
* Ano ang masasabi ninyo sa uri ng klima sa Cavite ?
* Ano ang masasabi ninyo sa logo ng Cavite ?
kaugnayan ba ito sa kasaysayan ng lalawigan ? Paano ?
* Ano – ano ang makikita sa logo ng lalawigan ?
* Ano kaya ang sinasagisag ng bawat larawan ?
* Ano ang nagpapakilala sa isang lugar o lalawigan ?
115
* Ano-ano ang pangunahing hanapbuhay sa lalawigan ?
* May kaugnayan ba ang mga hanapbuhay na ito sa
larawang makikita sa simbolo ? Ipaliwanag .
* Mahalaga ba ang simbolo sa isang lalawigan ? Bakit ?
* Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na bumuo o
gumuhit ng simbolo ng inyong lugar o lalawigan , ganoon
din ba ang iguguhit mo ? Bakit ?
GAWAIN A “ Bihisan Mo … “
Lilikha ang mga bata ng sarili niyang logo o simbolo batay sa
isinasaad ng kasaysayan ng lalawigan ng Cavite.
GAWAIN B “ Buuin Mo… “

Aayusin ng mga bata ang ginupit –gupit na logo ng lalawigan .
Ihanda ang sarili sa pag-uulat ng sinasagisag ng simbolo o logo.
GAWAIN C “ Talino Mo , Gamitin Mo “

Sasagutin ng mga bata ang tanong upang mabuo ang diwa ng
pangungusap.
* Anong L ang tawag sa simbolo ng isang lugar ?
* Anong C ang lalawigang kabilang sa CALABARZON na
116
tinalakay natin ngayon ?
* Anong T ANG sumasagisag sa anumang uri ng hanapbuhay
ng mga Caviteno ?
* Anong K ang sumisimbolo sa tinatamasang buhay ng mga
Caviteno ?
* Anong W ang kinikilala bilang pagmamahal sa bansa o
lalawigan ?
7. Talakayin ang mga ginawa ng mga bata sa bawat gawain.

8. Bigyang diin ang natutuhan ng mga bata sa aralin.
IV . Pagtataya
Lagyan ng tamang salita ang patlang upang mabuo ang

isinasaad ng talata . Piliin sa ibaba ang wastong
sagot.
Ang dalawang taong nakalarawan sa logo ng lalawigan

ng __________ ay kumakatawan sa anumang uri ng
hanapbuhay mayroon sa lalawigan na sinasagisag ang
_____________, _____________ at ______________ . Ang watawat
ng Pilipinas ay sumisimbolo sa pagmamahal sa ___________ at
pagpapahalaga sa _______ at sa _________.
117
dangal kasipagan Kalayaan
Cavite Rizal
tiyaga pagmamahal sa paggawa lalawigan
barangay batas
V.Takdang Gawain
Magsaliksik ng mga logo ng mga bayan sa lalawigan ng
Cavite. Idikit sa kuwaderno.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III – TES
118
Ng Aking Lalawigan(4.2 Laguna)
I. Layunin :
1. Natatalakay ang kahulugan ng ilang simbolo at sagisag

ng lalawigan ng Laguna .
Paksa : Mga Simbolo at Sagisag ng Lalawigan ng

Laguna
Kagamitan : Mga larawan ng mga simbolo ,
logo ng lalawigan ng Laguna
III. Pamamaraan :
Panimula - “ Awitin Mo at Isasayaw Ko “

Itatanong ng guro sa mga bata kung nakarating na sila sa
Laguna . Hayaang magkuwento ang bata ng kanilang
karanasan.
Iparirinig ng guro ang awit sa mga bata gamit ang DVD / CD.
Hayaang sumabay ang mga bata sa awit.
Sasabihin ng guro na tumayo at sabay-sabay na await
kasabay ng paggalaw ng katawan .
119
Laguna : by Sampaguita
Ah hah hah hah hah hah hah hah hah 4x

Halika ka na sa kabukiran, at ang paligid ay masdan
Sari-saring mga tanawin , ang makikita sa daan
Sariwang hangin sa tabing baybayin
Parang pangarap na tanawin
Bundok na kagubatan , gintong palayan
malawak na karagatan
Mga ibong nagliliparan At pagdapo’y nag-aawitan

Mga punong nagtataasan para-paraisong tingnan
Ibang paningin ang mapapansin
Na gigising sa iyong damdamin
Malalagim ka sa iyong makikita
Pagkat walang kasing ganda
( Laguna ) ng ito ay marating

( Laguna ) Para bang ako’y nagbago
( Laguna ) Kakaibang damdamin
Kung iisipin mo.
Laguna ay isang larawan , ng tunay na kaligayahan

Ito ay Ina ng Kalikasan , na nasa puso ninuman
Kahit nasaan ay nasa isipan at nararamdaman
120
Sa paglalakbay ay lagging kasama ko ang magandang
karanasan
( Laguna ) ng ito ay marating ko
( Laguna ) kakaibang damdamin
Kung iisipin ko
Ah hah hah hah hah hah hah hah hah
Tatalakayin ang nilalaman ng awit.

* Anong lalawigan ang tinutukoy na larawan ng
kaligayahan ?
* Mahal ba ng mga taga Laguna ang kanilang
lalawigan ? Bakit ?
* Ipaliwanag kung paanong nagbago ang
pakiramdam ng marating ang lugar na ito ?
* Ano-anong likas na yaman ang binanggit sa awit ?
* Kaya mo bang ipagmalaki sa iba na may roong
magagandang lalawigan na bumabalot sa
rehiyon katulad ng sa Laguna ?
* Nais mo rin bang marating at masilayan ang
kagandahan ng lalawigan ? Bakit ?
B. Paglinang
1. Itatanong ng guro kung nakita na nila ang tatak o
pagkakakilanlan ng lalawigan ng Laguna .
Ipakikita ng guro ang logo o simbolo ng lalawigan ng

Laguna .
121
Hayaang pag-aralan ng mga bata ang logo ng lalawigan.
Itanong :
Ano ang nakikita ninyo sa logo ?
Ano kaya ang sinasagisag ng bawat larawan sa
logo o simbolo ?
Ipababasa ng guro ang ilang impormasyong pagkakakilanlan

sa lalawigan ng Laguna.
122
Ang Laguna ay isang lalawigan ng
Pilipinas na matatagpuan sa
bahagingCALABARZON sa Luzon.
Santa Cruz ang luklukan ng
pamahalaan nito at matatagpuan sa
timog-silangan ng Kalakhang Maynila,
timog ng lalawigan ng Rizal, kanluran
ng Quezon, hilaga ng Batangas at
silangan ng Cavite. Halos pinapaligiran
ng Laguna ang Laguna de Bay, ang
pinakamalaking lawa sa bansa.
Nakuha ng lalawigan ang pangalan
nito mula sa Kastilang salita na lago,
na nangangahulugang lawa.
Kilala ang Laguna bilang pook ng

kapanganakan ni José Rizal, ang
pambansang bayani ng Pilipinas.
Kilala din sa mga dayuhang
namamasyal ang Talon ng
Pagsanjan, Liwasang Bayan ng
Pila, Laguna, ang mga inukit na
kahoy na nilikha na mga tao sa
Paete at Pakil, ang mga maiinit
na bukal sa Los Baños sa gulod
ng Bundok Makiling at ang
Hidden Valley Springssa Calauan.
123
Ang pangalan ng lalawigan ng Laguna ay
isinunod sa Laguna de Bay, isang bahagi ng
katubigan na bumubuo sa hilagang
hangganan ng lalawigan. Ang Laguna de
Bay naman, ay isinunod sa pangalan ng
bayan ng Bay (Ang salitang Laguna de Bay
ay hango sa salitang Kastila na
nangangahulugang "Lawa ng Bay"), ang
pinakaunang punong bayan ng lalawigan.
Makikita sa simbolo o logo ang Malaki at

malawak na katubigan na nakapaligid sa
lalawigan . Ito ay sumasagisag sa pinagkukunan
ng ikabubuhay ng mga taga Laguna . Ang
lahat ng yaman na nakukuha sa dagat ang
isang dahilan ng maunlad at masaganang
lalawigan, Ang mga puno na siyang nagbibigay
ng pagkakakitaan ng mga tao. Mayaman ang
lalawigan sa likas na yaman . Kaya’t gayon na
lamang ang kanilang pagmamahal at
pangagalaga sa kalikasan.
124
5. Talakayin ang nilalaman ng talata.
Itanong :
* Saan matatagpuan ang lalawigan ng Laguna ?
* Ano ang nakapaligid sa Laguna de Bay na
pinakamalaking lawa sa bansa ?
* Ano-anong magagandang pook sa Laguna ang
binanggit sa talata?
* Ano –ano ang makikita sa logo ng lalawigan ?
* Angkop ba ang logo sa isinasaad ng talata ?
* Ano kaya ang sinasagisag ng malaking katubigan ?
* Ano ang pakahulugan ng mga puno na nasa logo ?
* Mahalaga ba para sa isang lalawigan ang magkaroon
ng sariling simbolo o logo ? Bakit ?
GAWAIN A - “ Hanapin Mo “
Ipahahanap ng guro ang mga salita sa loob ng puzzle na may
kinalaman sa mga bagay na makikita sa lalawigan ng Laguna.
L D Y E H U K P
I A R M U Y Z U
V G W B G D L N
D A F A H S A O
E T A L O N G M
125
O M N J A L U T
B U K A L P N O
T S O G U B A T
GAWAIN B - “ Hulaan Mo”

Pagbibigayin ang mga bata ng mga sagot upang mabuo ang diwa
ng talata.
Mayaman sa _______K_______ ang lalawigan ng Laguna. Ito

ang pangunahin nilang ______P_________ ng ikabubuhay.
Napaliligiran ng Laguna ang _____LB_______. Sariwa at malinis na
____ H____ Maraming tao ang pumapasyal sa lalawigan dahil
maraming _______MP _________ ang matatagpuan dito.
GAWAIN C - “ Paganahin Mo ” ( Pangkatang Gawain )

Iguguhit ng mga bata ang kalikasan sa lalawigan ng
Laguna.Pagaganahin nila ang kanilang imahinasyon upang
makalikha ng magandang larawan ng lalawigan. Bigyang buhay
ang larawan.
6.Talakayin ang natapos na gawain ng mga bata.

126
IV. Pagtataya
Piliin ang titik na nagsasaad ng tungkol sa nilalaman ng logo ng

Ang malaking katubigan ay sumasagisag sa Laguna de Bay .
Iba’-ibang klase ng puno ang makikita sa lalawigan ng
Laguna.
Mayaman ang lalawigan sa mga likas na yaman.
Pawang mga malalaking gusali lamang ang pinagkakakitaan
sa lalawigan ng Cavite.
Malayo sa polusyon ang mga nakatira sa lalawigan.
Malinis na kapaligiran ang maaasahan mo sa ganitong uri ng
kapaligiran.
Walang pag-unlad sa lalawigan ng Laguna dahil kalikasan
lamang ang pinagkukunan ng ikabubuhay.
V. Takdang Gawain
Magtipon ng mga larawan ng magaganda at

makasaysayang pook sa lalawigan ng Laguna.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III -TES
127
Ng Aking Lalawigan(4.3 Batangas)
I. Layunin :

ng lalawigan ng Batangas .

Batangas
logo ng lalawigan ng Batangas
III. Pamamaraan :
Panimula - “ Awitrap
Aawitin ng mga bata na sasaliwan ng rap sa tono ng “ Mga
Kababayan Ko “
Mga kababayan ko, halina’t pasyalan ako
Batangas lang naman ito , na maipagmamalaki ninyo
Kalikasan ay number I , na siya naming pinagkukunan
Maraming pook na pasyalan , na inyong matutuklasan
Ang lahat magnanais , na dito’y manirahan
Kaya’t ang hamon ko sa inyo , subukan ninyo naman ako

128
BATANGAS ang pangalan , na kailangang puntahan
2. Tatalakayin ang awit rap
Itanong :
Anong lugar ang nag-aanyaya na siya ay puntahan?

Bakit niya inaanyayahan ang kanyang mga kababayan ?
Anong mayroon sa Batangas ?
Nais mo pa rin bang puntahan ang lugar na ito kahit
napuntahan mo na ? Bakit ?
B. Paglinang
1. Itatanong ng guro sa mga bata kung nasiyahan sila sa likhang

awit rap .
2. Sasabihin na ang inawit ay may kinalaman sa bagong aralin.
3. Ipakita ang logo ng Lalawigan ng Batangas.
Itanong :
* Ano-ano ang makikita sa logo
* Alam ba ninyo kung ano ang sinasagisag ng kabayo ?
karagatan ? barko ? ng prutas ?
129
4. Pag-aaralan ng mga bata ang nilalaman ng talat
Ang lalawigan ng Batangas ay matatagpuan sa timog-

kanlurang parte ng Luzon at kabilang sa rehiyon ng
CALABARZON. Ang kabisera nito ay ang lungsod ng Batangas
at napapalibutan ng mga lalawigan ng Cavite, Laguna at Quezon.
Kilala ang Batangas bilang isa sa mga pinakamagandang
destinasyon para magbakasyon dahil sa mga resort at diving spots
na makikita rito. Ilan sa mga pinakakilalang mga resort ay ang
Anilao na matatagpuan sa bayan ng Mabini, Matabungkay at
Punta Fuego sa bayan ng Nasugbu, Calatagan, at Laiya.
Matatagpuan din ang Bulkan ng Taal, na kilala bialng isa sa mga
Decade Volcanoes sa Batangas. Kilala rin ang lalawigan bilang
“Puso ng Katagalugan”.
Ang mga salitang “Batangueño” o “Batangueña” ay ginagamit

bilang paglalarawan sa mga tao o bagay na nagmula sa Batangas.
130
Ang mga pangunahing hanapbuhay ng mga Batangueño ay ang
pagsasaka at pangingisda, dahil na rin sa lokasyon ng lalawigan.
Kilala rin ang mga ito bilang malakas sa pag-inom ng alak at
pagkain ng matatamis. Isa sa mga itinuturong dahilan nito ang
Central Azucarera Don Pedro, na itinuturing na pinakamalaking
tagagawa ng asukal sa buong bansa. Isa naman sa pinakakilalang
produkto ng lalawigan ang kapeng barako, gayon din ang
balisong.
Sa simbolo o logo ng lalawigan ng Batangas makikita rito ang

larawan ng isang kabayo na sumasagisag sa pagiging maliksing
kumilos ng mga mamamayan ng Batangas. Ang karagatan na
sumasagisag sa hanapbuhay ng mga tao . may larawan ng barko
na sumisimbolo sa kanilang kalakal o paninda. Isa rin sa mga
larawan sa bahaging ibaba ng logo ang prutas na sumasagisag sa
ani ng mga taga Batangas.
Batangas … lalawigang pinagpala.

* Ano ang pangunahing produktong pinagkakakitaan
sa lalawigan ng Batangas ?
* Ano pa ang pangunahing hanapbuhay o
pinagkakakitan sa lalawigang ito ?
* Ano kaya ang sinasagisag ng kabayo sa logo ng
lalawigan ? ng karagatan ? ng barko ? ng prutas ?
* May kinalaman ba ang mga larawan sa logo sa
hanapbuhay ng mga tao ?
* Ano ang bahaging ginagampanan ng simbolo o ng
logo at kailangang mayroon nito sa bawat lugar ?
131
GAWAIN A “ Itala Mo ‘
Gamit ang graphic organizer itatala ang mga bata ang mga
makasaysayang pook , hanapbuhay at mga produkto ng lalawigan.
Makasysayang Pook Hanapbuhay Produkto
GAWAIN B “ Pasyalan Mo “( Indibiduwal na Gawain )

Papipiliin ang mga bata ng isa sa mga magagandang pook –
pasyalan na nais nilang mapuntahan sa lalawigan . Ipapaliliwanag
kung bakit nais nila itong puntahan.
GAWAIN C “ Tulain Mo “ ( Indibiduwal na Gawain )

Ipababasa sa mga bata ang maikling tula ng may damdamin.
Gawin ito sa harap ng klase.
132
Mahilig ako sa kalikasan ,
Kaya’t anumang layo ito’y aking pupuntahan
Dadamhin ko ang kaligayahan
Ng medyo maiba naman ang karanasan
Pasyal dito , ligo doon
Simba syempre sa Poon
Huwag palalampasin
Pagkakataon ay damhin
Sagot sa iyong isipin
Batangas po lamang kung nanaisin
IV . Pagtataya.
Punan nang wastong sagot ang bawat patlang . Piliin sa ibaba
ang tamang sagot.
Ang lalawigan ng Batangas ay may sariling ______.
May __________ ang bawat larawan na makikita sa logo.
Ang ___________ ay sumasagisag sa liksi ng mga Batangueno.
Samantalang ang ___________ ay sumisimbolo sa hanapbuhay
ng mga tao sa lalawigan.
Ang logo o simbolo ang siyang ___________ ng lalawigan.
Batas pagkakakilanlan pera
Logo karagatan kabayo
kahulugan
133
V. Takdang Gawain
Magsaliksik ng mga logo o simbolo ng bawat bayan sa

laalwigan ng Batangas.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III – TES
134
Ng Aking Lalawigan(4.4 Quezon)
I. Layunin :

ng lalawigan ng Quezon .

Quezon
logo ng lalawigan ng Quezon
III. Pamamaraan :
Panimula - “ Tulain Mo “
Pakikinggan ng mga bata ang likhang tula ng guro.
Kahit saan , kahit kaylan ,

QUEZON ang pangalan
Mapa daan , mapa bayan
Pati na rin sa lalawigan
Maging sa pangkat sa eskwelahan
Ginagamit na katawagan
Kilalang kilala lalo na sa pangalan
135
Anim na letra po lamang
Inyong tatandaan
Maraming nagawang di malilimutan
At tunay na maitatanim sa ating isipan.
Tatalakayin ang tula

Itanong :
Ano raw ang malimit na marinig na pangalan?
Saan – saan daw ito matatagpuan ?
San ito ginagamit ?
Sino ang kilala ninyong Quezon na may
nagawang kabayanihan ?
Paglinang
Sasabihin ng guro na ang pag-aaralan ay may kaugnayan sa
tulang binasa kanina.
Pagmamasdan ng mga bata ang opisyal na logo ng
lalawigan ng Quezon
Talakayin ang larawan sa logo.
Itanong :
* Ano ang nakikita ninyo sa opisyal na logo ?
* Ano ang kaya ang sinasagisag ng mga larawang ito ?
136
4. Babasahin ng mga bata ang talata tungkol sa lalawigan
ng Quezon.
Ang Quezón ay isang lalawigan sa Pilipinas.

Pinalilibutan ito ng mga lalawigan ng Camarines Sur,
Camarines Norte, Aurora , Laguna,at Batangas. Kabilang
din sa lalawigang ito ang mga Isla ng Polilio na nasa
Dagat ng Pilipinas
Pangunahing pinagkukunan ng produktong niyog ang

lalawigang ito na ginagamit sa mga produkto tulad ng
langis ng niyog at copra. Maraming mga planta ng niyog
ang matatagpuan sa malaking bahagi ng lalawigan. Isa
ring pangunahing bahagi ng ekonomiya ng Quezon ang
pangingisda.
137
Makikita sa simbolo na siyang pinagkakakilanlan ng
isang lalawigan ang larawan ng karagatan na
sumisimbolo sa iba’t-ibang yamang dagat na makukuha
dito. Ang puno na sumisimbolo sa mga niyog na naaani
ng mga taong ang hanapbuhay ay pagtatanim. Ang
kabundukan ay sumasagisag sa lahat ng pananim na
siyang pinagkakakitaan ng mga mamamayan sa
lalawigan. Ang larawan ng tao na siyang namumuno at
nagpapatakbo para sa ikakaganda ng isang lalawigan.
Ang araw ay sumisimbolo sa liwanag na tanda ng
maaliwalas na lalawigan. Ang bahaghari na nagbibigay
kulay sa ganda ng buhay sa lalawigan.

* Ano ang pangunahing produktong pinagkakakitaan
sa lalawigan ng Quezon ?
* Ano pa ang pangunahing hanapbuhay o
pinagkakakitan sa lalawigang ito ?
* Ano kaya ang sinasagisag ng karagatan sa logo ng
lalawigan ? ng puno ? ng bahaghari ? ng araw ? ng
kabundukan ?
* May kinalaman ba ang mga larawan sa logo sa
hanapbuhay ng mga tao ?
* Ano ang bahaging ginagampanan ng simbolo o ng
logo at kailangang mayroon nito sa bawat lugar ?
138
GAWAIN A - “ AKROSTIK “ ( Pangkatang Gawain )
Bubuo ng Akrostik ang mga bata mula sa pangalang
Quezon na ang isinasaad ay ang lahat ng mga bagay na
makikita sa lalawigan.
GAWAIN B - “ Ipagmalaki Mo “
Pupunta sa unahan ang mga bata at isa –isa nilang
ipapahayag sa harap ng klase ang ganda ng buhay sa
Halimbawa : Nais kong manirahan sa lalawigan ng Quezon
dahil…
GAWAIN C - “ Dugtungan Mo “
Dudugtungan ng mga bata ang pangungusap upang
mabuo ang diwa ng pangungusap.
Matagal ko ng pangarap ang makarating sa lalawigan ng
___________ . Maliligo agad ako sa _________ dahil nais kong
madama ang lamig ng ______. Kakain ako ng sariwang _______
Papasyalan ko ang buong __________. Susulitin ko ang _____ sa
______________ dito.
6. Talakayin Ang natapos na gawain ng mga bata.

7. Bigyang diin ang natutuhang aralin.
139
IV. Pagtataya
Pag-aralan ang logo ng lalawigan at ilagay sa tapat ng larawan
ang sinasagisag nito.
1. ________
2.________
3. _______
5. __________
4. _________
140
Takdang Gawain
Magsaliksik ng mga logo ng mga bayan sa lalawigan
ng Quezon. Idikit sa kuwaderno.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III –TES
141
Ng Aking Lalawigan(4.5 Rizal)
Layunin :
Natatalakay ang kahulugan ng ilang simbolo at sagisag ng
sariling lalawigan at rehiyon.
Paksang Aralin :
Paksa : Mga Simbolo at Sagisag ng
Lalawigan ng Rizal
Kagamitan : Mga larawan ng mga simbolo , picture
puzzle , logo ng lalawigan ng Rizal
Pamamaraan :
Panimula -“ Show and Tell”
Magpakita ng isang kahon. Sa loob ng kahon ay maglagay
ng mga larawan tulad ng isda, palayan, kalapati, teknolohiya
at larawan ng ating pambansang bayani.
Tumawag ng ilang bata upang bumunot ng larawan mula sa
kahon. Hayaang ibigay ng mga bata ang ngalan ng larawan
at ipasabi ang katangian nito.
Halimbawa:
isda- masarap
palayan - malawak
kalapati - malaya
teknolohiya - maunlad
larawan ni Rizal - pambansang bayani
142
Magbigay ng ilang mga tanong batay sa ginawang laro:
* Ano-anong mga larawan ang nasa loob ng
kahon?
* Ang mga larawan ba sa loob ng kahon ay

nakikita ninyo sa inyong lugar?
* Ano-anong mga katangian ang ibinigay

ninyo sa mga larawan?
* Kapag nakakita ka ng isda, ano ang

sinisimbolo nito? (Ipaliwanag ang salitang
simbolo)
* Ano ang sinisimbolo ng palayan?

teknolohiya?Dr. Jose Rizal? kalapati? at krus?
( Isulat ang sagot ng mga bata sa pisara)
Paglinang
Ipakita ang logo ng lalawigan ng Rizal. Hayaang pag-aralan

ito ng mga bata.
143
Talakayin ang mga sumusunod na tanong:
Ano-anong mga larawan ang makikita sa logo ng lalawigan
ng Rizal?
Nakakita na ba kayo ng ganitong uri ng logo?
Ipabasa ang maikling kuwento sa pinagmulan na nagbibigay
kahulugan na sumisimbolo sa logo ng lalawigan ng Rizal.
Nakarating ka na ba sa lalawigan ng Rizal ?
Ang lalawigan ng Rizal ay matatagpuan sa rehiyon ng

CALABARZON sa Luzon . Nasa hanggahan ng Kalakhang Maynila sa
kanluran ang lalawigang ito , Bulacan sa hilaga , Quezon sa silangan
at Laguna ng timog.Nakahimlay sa hilagang baybayin ng Lawa ng
Laguna . May layo itong 20 kilometro sa Maynila. Binubuo ang
lalawigan ng 13 munisipalidad , ang Angono , Binangonan , Cainta ,
Cardona , Jalajala , Morong , Pililia , Rodriguez, San Mateo , Tanay ,
Taytay at Teresa at isang lungsod ng Antipolo na siyang kabesera .
Hango sa pangalan ng ating Pambansang Bayani na si Dr. Jose Rizal
ang lalawigan.
Bawat lalawigan ay may sari-sariling simbolo na siyang

nagpapakilala sa lalawigan . Sa katunayan hinati sa limang bahagi
ang simbolong ito . Sa bahaging itaas , mapapansin ang larawan ng
kalapati na sumasagisag sa pagiging malaya ng lalawigan , sa kanang
bahagi naman ay larawan ng korona , aklat at krus na nagpapakilala
na pagiging matagumpay , matalino at Makadiyos ng mga taong
naninirahan dito . Sa gitnang bahagi ay ang larawan n gating
pambansang bayani na si Dr. Jose Rizal na sumasagisag sa pagiging
matapang ng mga Rizalenos. Makikita sa kaliwang bahagi sa ibaba
ang larawan ng iba’t –ibang teknolohiya na sumasagisag sa pagiging
maunlad ng lalawigan. Larawan naman ng palayan at isda ang nasa
gawing ibaba sa kanan na nagpapakita mayaman sa ang lalawigang
ito sa mga likas na yaman. Pangunahin nilang hanapbuhayang
pagsasaka , pagbababuyan , pangingisda at pakikipagkalakalan.
144
Ang simbolo ay tunay na nagpapakilala kung ano ang mayroon
sa isang lalawigan . Mahalaga ang ginagampanan ng simbolong ito
upang lubos na makilala at matandaan ang lalawigan ng Rizal .
May simbolo rin ba ang lalawigan ninyo ? May pagkakahawig ba

ito sa simbolo ng lalawigan ng Rizal ?
Anong rehiyon nabibilang ang lalawigan ng
Rizal ?
Ano-anong munisipalidad ang bumubuo sa
ka na ba sa Narito ang opisyaldrado na simbolo ng lalawigan ng Rizal . Makikita ang mahahalagang
kasaysayanlalawigan ngAno
ng lalawigang ito. Rizal
kaya?ang pinapakita ng sagisag ng lalawigan ?
Gaano ang layo ng lalawigan sa lungsod ng
Maynila ?
Ano ang nagpapakilala sa isang lugar o
lalawigan ?
Sa ilang bahagi hinati ang mga larawan sa
simbolo ?
Anong larawan ang makikita sa kanang
bahagi sa itaas ng simbolo ? Ano ang
sinasagisag nito ? sa kaliwang bahagi sa
itaas ? sa gitnang bahagi ? sa kaliwang
bahagi sa ibaba ? sa kanang bahagi sa
ibaba?
Ano-ano ang pangunahing hanapbuhay sa
lalawigan ?
May kaugnayan ba ang mga hanapbuhay
na ito sa larawang makikita sa simbolo ?
Ipaliwanag ?
Mahalaga ba ang simbolo sa isang
lalawigan ? Bakit ?
Kung ikaw ay bibigyan ng pagkakataon na
bumuo o gumuhit ng simbolo ng inyong
145
lugar o lalawigan , ganoon din ba ang
gagawin mo ? Bakit ?
Gawain A “Pagbuo ng puzzle”

Bigyan ang mga mag-aaral ng picture puzzle
na nasa envelop ( ginupit – gupit na larawan ng
logo). Ipadikit ang nabuong puzzle sa manila
paper. Ipabuo ang puzzle sa loob ng dalawang
minuto .
Gawain B“ Kaya Mo Yan”

Isulat ang simbolo ng mga sumusunod na larawan.
(ilagay ang mga larawan)
Gawain C
Isulat ang tamang sagot ayon sa hinihingi ng pangungusap.
Ang palayan ay sumisimbolo ng ______________.
b. Ang isda ay sumisimbolo ng _____________.
c. Sinasagisag ng teknolohiya ang _________.
d. Ang krus , bibliya at korona ay sumisimbolo ng ____.
e. Si Dr. Jose Rizal ang ating _____________.
146
Pagtataya
Panuto : Punan ng sagot ang bawat patlang sa

talata.
Ito ang opisyal na simbolo ng

lalawigan ng Rizal. Makikita ang
mahahalagang sagisag ng lalawigan .
May limang bahagi ang simbolo, ang
unang bahagi ay ang kalapati na
ipinahihiwatig ay ________ . Ang ikalawang
larawan ay ang krus, bibliya at korona na sumisimbolo ng
__________. Ang teknolohiya naman ay sumasagisag ng
_____________. Ang nasa gitna ay ang larawan ni ________ na
ating pambansang bayani. Sa bahaging ibaba naman ay
ang palayan at isda na ipinahihiwatig ang __________.
Takdang Gawain
Magsaliksik sa mga simbolo o sagisag ng inyong
pook o bayan o karatig lalawigan. Ihambing ito sa

aralin ngayon.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III, Teresa ES
147
Aralin 8: Ilang Simbolo At Sagisag Ng
Nagpapakilala Sa Iba’t ibang Lalawigan Sa
Rehiyon (5.1)
I. Layunin
1. Nasusuri ang mga simbolo at sagisag ng lalawigan ng
Laguna;
2. Naihahambing ng ilang simbolo at sagisag na
nagpapakilala ng iba’t ibang lalawigan sa sariling rehiyon.
II. Paksang Aralin

Paksa: Pagpapahalaga sa mga Sagisag ng Kinabibilangang
Lalawigan at Rehiyon
Kagamitan: larawan ng sagisag at simbolo ng lalawigan ng
Laguna
Sanggunian: K to 12, AP3KLR-IIf-5
Integrasyon: Sining , Filipino
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik-aral sa pamamagitan ng pagtukoy sa mga
kahulugan ng ilang simbolo at sagisag ng lalawigan ng
Rizal. ( Maghahanda ang guro ng mga larawan ng
simbolo at ididikit ito sa pisara). Kukuha ang isang mag-
aaral ng larawan ng simbolo at sasabihin nito kung ano
ang kahulugan nito.
2. Itanong: Nakapunta na ba kayo sa lalawigan ng Laguna?
Magkaroon ng talakayan tungkol sa kanilang karanasan
sa pagpunta sa lalawigan ng Laguna. Hayaang maibigay
ng mga bata ang mga produkto at likas yaman sa
lalawigan.
B. Paglinang
1. Ipakita ang larawan ng logo ng lalawigan ng Laguna.
Hayaang pag-aralan ito ng mga mag-aaral.
148
a. Ano-anong mga larawan ang makikita sa logo ng
Laguna?
b. Ano kaya ang kahulugan ng mga larawang ito?
3. Ipabasa ang maikling sanaysay tungkol sa kahulugan ng
mga larawang sumisimbolo sa logo ng lalawigan ng
Laguna.
Tulad ng lalawigan ng Rizal, ang lalawigan ng
Laguna ay mayroon ding sariling logo o seal na
nagpapakilala sa lalawigan.
Ang mga puno ng niyog at sumisimbolo sa

mayamang industriya nila ng bukuhan. Maraming
mga produkto mula sa buko ang kilala sa probinsya.
Ilan sa mga ito ay ang buko pie at lambanog. Ang
talon ay kumakatawan sa maraming anyong tubig
na matatagpuan sa lalawigan. At ang mangingisda
ay nagpapakilala sa pangunahing hanapbuhay ng
lalawigan.

 Ano-ano ang mga larawan na makikita sa seal ng Cavite?
 Ano ang kahulugan ng bawat larawan sa seal ng Cavite?
 May kaugnayan ba ang mga larawan sa mga katangian
ng mga tao sa lalawigan ng Cavite?
 Ano ang pagkakatulad ng simbolo sa logo ng lalawigan ng
Rizal at Cavite?
 Paano naman naiiiba ang simbolo ng lalawigan ng Rizal sa
 Paano ipinapakita sa seal ang kanilang natatanging
pagkakakilanlan bilang mga lalawigan?
149
Gawain A “Pagbuo ng Puzzle”
Bigyan ang mga mag-aaral ng picture puzzle na nasa
envelop ( ginupit-gupit na larawan ng logo ng mga lalawigan ng
Rizal at Laguna). Ipadikit ang nabuong puzzle sa manila paper.
Gawain B Pangkatang Gawain

Paghambingin ang mga simbolo ng mga lalawigan ngn
Rizal at Laguna gamit ang Venn Diagram. Ano-ano ang
pagkakaiba at ano-ano ang pagkakapareho nito?
Rizal Laguna
IV. Pagtataya
Alin sa dalawang lalawigan ang tinitukoy ng mga katangian
na ito batay sa kanilang opisyal na simbolo? Maaaring ilagay ang
lalawgan sa marami o lahat ng kolum.
Katapangan Kasipagan Pagpapahalaga sa

Kalikasan
Pagpapahalaga sa Pagpapahalaga sa
Hanapbuhay Diyos
V. Takdang Gawain
Magsaliksik ng karagdagang impormasyon tungkol sa sagisag
ng lalawigan ng Laguna.
Inihanda ni:

MCSJES / Cardona
150
Nagpapakilala Sa Iba’t ibang
Lalawigan Sa Rehiyon(5.2)
I. Layunin
Cavite;
II. Paksang Aralin

Cavite, roleta
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Maghahanda ang guro ng isang roleta na kung
saan nakadikit ang mga simbolo sa sagisag ng Cavite tulad
ng araw, magsasaka,mangingisda, kalasag, kulay pula,
asul,puti, dilaw.
2. Paiikutin ng isang mag- aaral ang roleta at kung saang
larawan ito tumigil ay sasabihin nito kung ano ang
katangian nito.
3. Magbigay ng ilang mga tanong tungkol sa ginawang laro.

 Ano-anong mga larawan ang nasa roleta?
 Ang mga larawan ba sa loob ng kahon nakikita ninyo
sa inyong lugar?
 Ano-anong mga katangian ang ibinigay ninyo sa mga
larawan?
 Kapag nakakita ka ng kulay pula, ano ang
 sinisimbolo nito?
151
II. Paglinang
(Bago pa magsimula ang aralin ay magtakda na ng anim na
mag-aaral na magsisilbing mga “reporters” tungkol sa
mga sagisag at simbolo ng lalawigan ng Laguna. Bigyan
ang mga mag-aaral ng kopya ng balita at larawan ng
sagisag bago magsimula
ang klase upang kanilang mapag-aralan.)
1. Sabihin: Nakapanood na ba kayo ng TV Patrol o 24 Oras?
Sino-sino ang mga mapapanood natin doon?
Ano ang ginagawa nila? Bakit kailangan nating
malaman ang mga balita?
Ngayon, ay makakapanood tayo ng isang balita
tungkol sa sagisag ng lalawigan ng Cavite.
2. Tawagin sa harap ng klase ang mga “reporters” upang
mag-ulat sa klase.
Ang magsasaka at mangingisda ay sumisimbolo sa

hanapbuhay at pangunahing ikinabubuhay ng mga
mamamayan sa Cavite.
Ang hugis kalasag ay sumisimbolo sa katapangan

ng mga Caviteno. Ang mga kulay nito na pula, puti, asul
at dilaw ay sumisimbolo sa katapatan ng mga
mamamayan sa kanilang pamahalaan.
Ang walong sinag ay kumakatawan sa walong

lalawigang lumaban sa mga Espanyol noong 1896
kabilang na rito ang Cavite.
Ang “obelisk” naman ay alaala ng 13 martir ng Cavite

na pinatay ng mga Espanyol noong Setyembre 12, 1896.
Ang watawat ay sumisimbolo sa pagiging

Makabansa ng mga Kabitenyo at ang piyesa ng
152
musika ay sumisimbolo kay Julian Felipe,
kompositor ng ating Pambansang Awit.
3. Pagkatapos mag-ulat ay ididikit ng mga mag-aaral ang

mga bahagi ng sagisag sa isang malaking larawan ng sagisag
upang mabuo ito.

Rizal at Cavite?
Gawain A
Pangkatin ang mga mag-aaral sa apat. Bawat pangkat ay
bibigyan ng envelop na naglalaman ng mga piraso ng puzzle na
bubuo sa logo ng Rizal at Cavite.
Gawain B
Pangkatang Gawain
Paghambingin ang mga simbolo ng mga lalawigan ng Rizal at
Cavite gamit ang Venn Diagram. Ano-ano ang pagkakaiba at ano-
ano ang pagkakapareho nito?
Rizal Cavite
153
IV. Pagtataya

Kalikasan
Hanapbuhay Diyos
V. Takdang Gawain
ng lalawigan ng Cavite.
Iihanda ni:

MCSJES / Cardona
154
I. Layunin
Batangas;
II. Paksang Aralin

Batangas, malaking dice
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik-aral sa pamamagitan ng pagpapagulong ng
dice na kung saan nakasulat sa bawat bahagi nito ang
mga larawan sa seal ng Cavite. Sasabihin ng mag-aaral
ang kahulugan ng larawan.
2. Itanong: Nakapunta na ba kayo sa lalawigan ng
Batangas? Magkaroon ng talakayan tungkol sa kanilang
karanasan sa pagpunta sa lalawigan ng Laguna.
Hayaang maibigay ng mga bata ang mga produkto at
likas yaman sa lalawigan.
B. Paglinang
1. Ipakita ang larawan ng logo ng lalawigan ng Laguna.
155
Batangas?
Batangas.
Mayaman sa kultura ang lalawigan ng Batangas.

Makikilala natin ito sa sa kanilang logo o seal. Ang
hugis kalasag ay sumisimbolo sa katapangan ng mga
Batanggenyo. Ang taong 1581 ay ang taon ng
pagkakatatag nito. Ang balisong na humahati sa gitna
ng kalasag ay ang pangunahing kilalang produkto
mula sa lalawigang ito. Ang larawan naman ng
barkong nasa dagat ang siyang nagpapakilala sa
kanilang mga pantalan. Taal Volcano naman ang
ipinapakita sa larawan ng bulkas dahil ito ay kilala
bilang pinakamaliit ng bulkan sa ating bansa.

 Ano-ano ang mga larawan na makikita sa seal ng
Batangas?
 Ano ang kahulugan ng bawat larawan sa seal ng
Batangas?
ng mga tao sa lalawigan ng Batangas?
Rizal at Batangas?
lalawigan ng Batangas?
156
Gawain A
bubuo sa logo ng Rizal at Batangas.
Gawain B
Pangkatang Gawain
Cavite gamit ang Venn Diagram. Ano-ano ang pagkakaiba at ano-
ano ang pagkakapareho nito?
Rizal Cavite
IV. Pagtataya

Kalikasan
157
V. Pagpapahalaga sa Pagpapahalaga sa
Hanapbuhay Diyos
Takdang Gawain
ng lalawigan ng Cavite.
Inihanda ni:

MCSJES / Cardona
158
I. Layunin
Quezon;
II. Paksang Aralin

Quezon, roleta
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Maghahanda ang guro ng isang roleta na kung
saan nakadikit ang mga simbolo sa sagisag ng Quezon
tulad ng araw, dagat, isda, puno ng buko, at bundok.
2. Paiikutin ng isang mag- aaral ang roleta at kung saang
larawan ito tumigil ay sasabihin nito kung ano ang
katangian nito.
3. Magbigay ng ilang mga tanong tungkol sa ginawang laro.

 Ano-anong mga larawan ang nasa roleta?
 Ang mga larawan ba sa loob ng kahon nakikita ninyo
sa inyong lugar?
 Ano-anong mga katangian ang ibinigay ninyo sa mga
larawan?
 Kapag nakakita ka ng kulay pula, ano ang
 sinisimbolo nito?
159
II. Paglinang
(Bago pa magsimula ang aralin ay magtakda na ng anim
na mag-aaral na magsisilbing mga “reporters” tungkol sa
mga sagisag at simbolo ng lalawigan ng Quezon. Bigyan
ang mga mag-aaral ng kopya ng balita at larawan ng
sagisag bago magsimula ang klase upang kanilang
mapag-aralan.)
1. Sabihin: Ngayon, ay makakapanood tayo ng isang balita
tungkol sa sagisag ng lalawigan ng Quezon.
2. Tawagin sa harap ng klase ang mga “reporters” upang
mag-ulat sa klase.
Ang puno ng buko ay sumasalamin sa

katangian ng mga taga-Quezon. Pag-asa sa
kinabukasan naman ang ipinapakita ng larawan
ng araw.
Isda ang pangunahing pinagkakakitaan

sa lalawigan ng Quezon dahil malaking bahagi
nito ang nasa baybaying dagat.
Matatagpuan sa Quezon
ang ilang bahagi ng Sierra Madre na
nagsisilbi nitong pananggalang sa mga bagyo na nagmumula sa
kanlurang bahagi ng bansa.
Karagatan naman ang sumasalamin

Sa malaking bahagi ng hanapbuhay ng mga taga-
Quezon, ang pangingisda.
3. Pagkatapos mag-ulat ay ididikit ng mga mag-aaral ang

mga bahagi ng sagisag sa isang malaking larawan ng sagisag
upang mabuo ito.
160
Rizal at Cavite?
Gawain A
bubuo sa logo ng Rizal at Quezon.
Gawain B
Pangkatang Gawain
Quezon gamit ang Venn Diagram. Ano-ano ang pagkakaiba at
ano-ano ang pagkakapareho nito?
Rizal Quezon
IV. Pagtataya

Kalikasan
161
Hanapbuhay Diyos
V. Takdang Gawain
ng lalawigan ng Quezon.
Inihanda ni:
162
I. Layunin
Rizal;
II. Paksang Aralin

Rizal
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Magbalik-aral sa pamamagitan ng pagtukoy sa mga
kahulugan ng ilang simbolo at sagisag ng lalawigan ng
Laguna . ( Maghahanda ang guro ng mga larawan ng
simbolo at ididikit ito sa pisara). Kukuha ang isang mag-
aaral ng larawan ng simbolo at sasabihin nito kung ano
ang kahulugan nito.
B. Paglinang
1. Ipakita ang larawan ng logo ng lalawigan ng Rizal.
163
Rizal?
Laguna.
Tulad ng lalawigan ng Laguna, ang lalawigan
ng Rizal ay mayroon ding sariling logo o seal na
nagpapakilala sa lalawigan.
Sa bahaging itaas ng logo ay mapapansin

ang larawan ng kalapati na sumasagisag sa
pagiging malaya ng lalawigan , sa kanang bahagi
naman ay larawan ng korona , aklat at krus na
nagpapakilala na pagiging matagumpay ,
matalino at Makadiyos ng mga taong naninirahan
dito . Sa gitnang bahagi ay ang larawan ngating
pambansang bayani na si Dr. Jose Rizal na
sumasagisag sa pagiging matapang ng mga
Rizalenos. Makikita sa kaliwang bahagi sa ibaba
ang larawan ng iba’t –ibang teknolohiya na
sumasagisag sa pagiging maunlad ng lalawigan.
Larawan naman ng palayan at isda ang nasa
gawing ibaba sa kanan na nagpapakita ng likas na
yaman ng lalawigan. Pangunahing hanapbuhay
rito ang pagsasaka , pagbababuyan , pangingisda
at pakikipagkalakalan.

 Ano-ano ang mga larawan na makikita sa seal ng Rizal?
 Ano ang kahulugan ng bawat larawan sa seal ng Rizal?
164
ng mga tao sa lalawigan ng Rizal?
Rizal at Laguna?
Gawain A “Pagbuo ng Puzzle”

Bigyan ang mga mag-aaral ng picture puzzle na nasa
envelop ( ginupit-gupit na larawan ng logo ng mga lalawigan ng
Rizal at Laguna). Ipadikit ang nabuong puzzle sa manila paper.
Gawain B
Pangkatang Gawain
Laguna gamit ang Venn Diagram. Ano-ano ang pagkakaiba at
ano-ano ang pagkakapareho nito?
Rizal Laguna
IV. Pagtataya

Kalikasan
165
Hanapbuhay Diyos
V. Takdang Gawain
ng lalawigan ng Batangas.
Inihanda ni:

MCSJES / Cardona
166
Aralin 9 : Kahulugan Ng “ Official Hymn “
Nagpapakilala Ng Sariling Lalawigan
At Rehiyon (6.1)
Layunin :
Natatalakay ang kahulugan ng “ official hymn “ ng lalawigan
ng Cavite .
Paksang Aralin :
Paksa : “ Official Hymn “ ng Lalawigan ng Cavite
Kagamitan : sipi ng awit , DVD Player , strip ng kartolina ,
pangkulay
Sanggunian : K to 12 , AP3KLR- IIg-6
Pamamaraan :
Panimula - “ Awitin Mo “
Awitin ang likhang awit sa himig ng “ Leron leron Sinta “
Kaming Caviteno’y likas na matapang

Sa mga labanan di paiiwan
Huwag na huwag ninyo kaming susubukan
Magsisisi kayo pag kami’y kinalaban
Matapang mang tunay mababait naman

Handang tumulong kahit kaninuman
Walang pinipili na paglilingkuran
167
Patas kaming tunay anumang usapan
Talakayin ang nilalaman ng awitin.
Tungkol saan ang awitin ?
Anong sinasabi sa mga taga Caviteno ?
Patas ba ang Caviteno sa anumang bagay ?
Paano ?
Katulad din ba kayo ng mga taga Cavite ?
Sa paanong paran kayo nagkakatulad ?
Panlinang na Gawain
Ano ang kahalagahan ng isang awit ? Nakapagbibigay saya
ba ito sa mga taong umaawit at nakapakikinig sa awit ?
Ipakita ang sipi ng awit ng “ Himno ng Cavite “ na
nakasulat sa manila paper.
Bayang Cavite aking mahal

laging patnubay ng maykapal
sa yakap mo ay langit ang buhay
at laging makulay
may isang siglo nang nagdaan
bayan mong kawit ang kung saan
ay isinilang ng kalayaan ang lahat ay nagdiwang
Cavite Cavite
lagi ka sa puso ko
Cavite Cavite
buhay koy hnadog sayo
kung maapi lakas ko'y laan
ang maglingkod sayo ay kaygaan
Cavite Cavite
ang lalawigan kong mahal
mahal kita Cavite
tangi lang sa may kapal
168
Bigyan ng konting panahon ang mga bata na pag-aralan ito .
Iparinig ang awit, gamit ang DVD . Hayang pakinggan nila
itong mabuti.
Talakayin ang mga sumusunod na tanong .
Ayon sa awit saan daw isinilang ang kalayaan ?
Ano ang buhay ayon sa sinasabi sa awit ?
Kailan handang ilaan ang buhay para sa bayan ng mga
Caviteno ?
* Isinaad ba sa awit kung gaano kahalaga para sa Caviteno ang
kanilang lalawigan ?
* Ano ang tawag natin sa awit ng lalawigan ?
* Mahalaga ba ito para sa mga mamamayan ng
lalawigan ? Bakit ?
Ano ang ibig ipakahulugan ng salitang himno ?
Mahalaga ba ang pagkakaroon ng opisyal na himno ng
lalawigan ? Bakit ?
* Ano kaya ang nadarama ng mga taga- Cavite
habang ito ay inaawit ?
* Babaguhin panandali ang buhay mo , ikaw ay taga Cavite , kaya
mo bang ipagmalaki ang himno ng iyong lalawigan ?
Gawain A “ Sabay - Sabay Tayo “

Patugtugin ang awit o himno at sabayan ang awit
habang ito ay tumutugtog.
169
Gawain B “ Lumikha ka… “
Sa isang manila paper , gumawa ng collage tungkol sa
sinasabi ng himno ng lalawigan . Idisplay sa harap ng klase.
Gawain C “ Ihayag mo… “
Iulat saharap ng klase ang nilalaman ng awit o himno ng

lalawigan. Gawin ito sa pamamagitan ng tatlo hanggang
limang pangungusap.
Talakayin ang mga naging sagot ng mga bata sa mga

gawain.
Muling sabayan ang awitin o himno ng lalawigan ng Cavite
gamit ang DVD.
Bigyang diin ang natutuhan ng mga bata sa aralin.
Pagtataya
Basahin at unawaing mabuti ang nilalaman ng
pangungusap. Piliin ang titik na nagpapaliwanag ng tungkol sa
himno ng lalawigan.
Ang himno ay ang pagkakakilanlan sa ati ng lalawigan.

May kinalaman ang kasaysayan ng lalawigan sa nilalaman
ng himno.
170
Walang kaugnayan ang himno sa lalawigan.
Masarap awitin ang himno kung ito ay isasapuso lamang.
Nararapat na ipagmalaki ng mga taga lalawigan ang
kanilang sariling awit o himno.
Malaking sagabal pagkakaron ng panahon sa himno ng
lalawigan.
Ang lahat ng mamamayan ngbisang lalawigan ay may
karapatang malaman ang sariling himno.
Takdang Aralin
Pakinggang mabuti ang kaibahan ng himno ng lalawigan ng

Rizal sa lalawigan ng Cavite. Itala ang pagkakaiba ng
dalawang lalawigan.
Inihanda ni :
171
At Rehiyon (6.2)
I. Layunin
ng Quezon .
Paksang Aralin :
Paksa : “ Official Hymn “ ng Lalawigan ng Quezon
pangkulay
Pamamaraan :
Panimula
Ipakita sa mga bata ang mapa.
Itanong kung ano anong lugar ang nakikita sa mapa.
172
Itanong sa mga bata
Nakapunta na ba kayo sa lalawigan ng Quezon ?
Anong rehiyon ito nabibilang ?
Anong masasabi ninyo sa lalawigang ito ?
Ipaawit sa mga bata sa tono ng “ Bahay Kubo “
Dugong Quezon sa ugat namin

May mabuting asal at taglay na hinhin
Maawain sa kapwa, mabait matiyaga
Masipag , matulungin at mapagkumbaba.
Sa likas na yaman sagana ang lalawigan

Mata ninyo’y bubusugin ng kagandahan
Huwag na huwag ninyong di kami pagbigyan
173
Pook namin inyong pasyalan …
Talakayin ang awit

Anong sinasabi sa awit ?
Ano-anong ugali mayroon ang mga taga Quezon
na binanggit sa awit ?
Saan sila masagana?
Ano kaya ang madarama ng mga taong
papasyal sa lalawigan ng Quezon ?
Pauunlakan mob a ang kanilang paanyaya na
pasyalan ang lugar nila ?
B. Paglinang
1. Pag-usapan kung ano ang nadama nila ng inawit nila ang awit ?
2. Ipakita sipi ng awit ng Himno ng Lalawigan ng Quezon .
Hayaang pag- aralan at basahin ito nang tahimik ng mga
bata.
3. Iparinig ang Himno ng Lalawigan ng Quezon sa mga bata
gamit ang DVD / CD . Hayaang pakinggan nila itong
mabuti.
Lalawigan ng Quezon
Lalawigan…lalawigan ng Quezon
Ang bayan kong sinilangan ay tunay kong minamahal
Ang bayan kong tinubuan dapat nating ikarangal
Tahimik at maligaya , mahirap man o dukha
174
Sagana sa lahat ng bagay , sa dagat at kabundukan
Ito an gaming lalawigan, pinagpala ng Maykapal
Ang buhay ay mapayapa , sa lahat ng dako
Sa lahat ng nayon , lalawigan ng Quezon
Lalawigan ng Quezon ay aming tinatanghal
Lalawigan ng Quezon ay aming minamahal
4. Talakayin ang mga sumusunod na tanong :

* Ano ang pamagat ng awit ?
* Anong lalawigan ang tinutukoy sa awit ?
* Ano ano ang mga katangian ng lalawigan ayon sa
awit ?
* Bakit dapat na mahalin at ikarangal ang iyong
lalawigan ?
* Bakit sinabing pinagpala ang iyong lalawigan ?
Naniniwala k aba ditto ? Bakit ?
* Anong pagpapahalaga sa lalawigan ang nais
ipabatid ng himno ?
GAWAIN A “ Iguhit Mo “ ( Indibiduwal na Gawain )

Iguguhit sa papel ng mga bata ang larawan ng lalawigan
ng Quezon ayon sa isinasaad ng awit o himno . Bigyang kulay ang
lawaran.
175
GAWAIN B “ Punuin Mo “ ( Indibiduwal na Gawain )
Punan ang mga patlang nang nawawalang salita upang mabuo
ang opisyal na awit ng lalawigan .
I
Lalawigan…lalawigan ng Quezon
Ang bayan kong ___________ ay tunay kong minamahal
Ang bayan kong tinubuan dapat nating __________
_____________ at maligaya , mahirap man o dukha
Sagana sa lahat ng bagay , sa ______ at kabundukan
Ito ang aming lalawigan, pinagpala ng Maykapal
Ang buhay ay __________ , sa lahat ng dako
Sa lahat ng nayon , lalawigan ng Quezon
Lalawigan ng Quezon ay aming tinatanghal
Lalawigan ng Quezon ay aming minamahal
GAWAIN C “ Lumikha Ka “
Lilikha ang mga bata ng interpretasyon o galaw batay sa
isinasaad ng himno. Ipakikita sa harap ng klase ang nabuong
interpretasyon o galaw .
5. Talakayin ang mga naging sagot ng mga bata sa bawat gawain.

6. Muling ipaawit sa mga bata ang opisyal na himno ng lalawigan
sa tulong ng DVD /CD .
7.Bigyahng diin ang natutuhan ng mga bata sa aralin.
176
IV. Pagtataya
Piliin ang titik na naglalaman ng wastong paliwanag ng
tungkol sa opisyal na himno ng lalawigan.
Himno ang tawag sa opisyal na awit ng isang lalawigan.
Kahit anong awit ay matatawag na himno ng isang lalawigan.
Isang matibay na pagkakakilanlan ang opisyal na himno.
Walang pagkakaiba ang may himno at walang himno.
Ang himno ay maaaring isang sukatan upang malaman kung
ang isang lalawigan ay maunlad.
Batid ng lahat na mahalaga ang ginagampanan ng opisyal
na himno ng isang lalawigan.
Ang lahat ay may karapatang malaman at awitin ang sariling
himno .
V. Takdang Gawain
Sumulat ng talata ng iyong sariling saloobin sa himno.
Inihanda ni :
177
At Rehiyon (6.3)
I. Layunin
ng Batangas .

Paksa : “ Official Hymn “ ng Lalawigan ng Batangas
pangkulay
III. Pamamaraan :
A. Panimula - “ HALO LETRA “
Magpapakita ang guro ng mga titik . Aayusin ng mga bata
ang titik upang makabuo ng salita na tinutukoy ng guro .
Halimbawa : A B S A G A T A N
Ito ay isang lugar sa rehiyon IV– A CALABARZON
Mayaman ito sa kalikasan at dinarayo ito ng mga
turista.
Ipapabasa ng guro ang nabuong salita BATANGAS
Itanong :
Sino sa inyo ang nakarating na sa lugar na ito ?
Nais ba ninyong makarating / muling makarating
dito? Bakit /
178
Ipapikit ang mga mata ng mga bata at sabihing
maglalakbay sila patungo sa Batangas. Habang tumatakbo
ang sasakyan pakikinggan nila ang isang awit . Aawitin ito sa
himig ng “ Ako ay may Lobo “
Kami ay papasyal
Sa paboritong lugar
Excited ang lahat
Sa’ming pupuntahan
May ngiti sa labi, at masisilayan
BATANGAS lang naman na ubod ng param
Ang sariwang hangin

aming malalanghap
Luntiang paligid kaysarap pagmasdan
179
Limot ang problema kahit sandali lang
BATANGAS lang pala ang katapat niyan
4. Talakayin ang awit

Itanong :
Ano ang nadama nila habang naglalakbay ?
Saan sila nakarating ?
Ano ang makikita sa Batangas ?
Bakit nalilimot ang problema kahit panandalian lamang ?
B.Paglinang
1. Itanong :
* Masaya ba kayo habang umaawit kanina ?

* Napangingiti rin ba kayo kapag sumasabay kayo sa
isang awit ? Bakit
2. Sabihin sa mga bata na may ipakikita ang guro na isang
sipi ng awit na may kinalaman sa lalawigan ng Batangas
3. Ipaliwanag sa mga bata na ang awit na tinutukoy ay ang
Himno ng lalawigan.
HIMNO NG BATANGAS
Batangas, bukal ng kadakilaan
Ang pinakapuso ay Bulkang Taal
Kaygandang malasin, payapa’t marangal
Ngunit nagngangalit kapag nilapastangan
Batangas, hiyas sa katagalugan

May barong tagalog at bayaning tunay
180
Mabini, Laurel, Recto, Diokno, Kalaw
Agoncillo, Malvar sa bayan ay dangal.
Batangas, mutya sa dulong silangan
Bantayog ng sipag at kagandahan
Sulo sa dambana nitong Inang Bayan
Batangas, Batangas, ngayon at kailanman
Batangas, bukal ng kadakilaan
Ang pinakapuso ay Bulkang Taal
Kaygandang malasin, payapa’t marangal
Ngunit nagngangalit kapag nilapastangan
Batangas, hiyas sa katagalugan
May barong tagalog at bayaning tunay
Mabini, Laurel, Recto, Diokno, Kalaw
Agoncillo, Malvar sa bayan ay dangal.
(Batangas kong mahal, ngayon at kailanman)
4.Ipakita ang sipi ng awit at iparinig ang “ Himno ng Batangas
sa mga bata sa tulong ng DVD / CD
5. Talakayin ang awit . Sagutin ang mga sumusunod na tanong ;
* Ano ang pamagat ng awit ?
* Anong lalawigan ang tinutukoy sa awit?
* Bakit tinawag na bukal ng kadakilaan ang lalawigan ng
Batangas ? hiyas sa katagalugan ?
* Ano lamang ang kailangang gawin sa
ipinagmamalaking bulkan ?
* Sino-sino ang mga bayaning tinutukoy sa awit ?
* Ano-anong katangian mayroon ang Batangas ?
* May pagkakatulad ba ang nilalaman ng himno ng
181
Batangas sa mga unang lalawigang napag-aralan ?
* Bakit kaya lumikha ng himno ang mga Batangueno ?
Ano ang naidudulot nito sa lalawigan ?
GAWAIN A “ Ako’y isang makata …“

Ipatutula ng guro ang isang saknong sa mga bata. Sabihing
tulain ito ng may damdamin.
Ala ey … Batanguenong naturingan
Hindi kami mayabang , bagkus ay matapang
Hindi umuurong sa anumang labanan
Handang isugal ang aming buhay , lalo na’t ito ay
para sa lalawigan.
GAWAIN B “ Ako’y isang manunulat … “
Pasusulatin ang mga bata ng ilang pangungusap na

nagpapaliwanag sa nilalaman ng opisyal na himno ng lalawigan ng
Batangas. Ito ay sa paraang patalata.
GAWAIN C “ Ako’y isang Rapper … “

Ipagagawa ng guro sa mga bata ang pag rarap ng ilang linya
tunkol sa opisyal na himno ng lalawigan.
182
Oh … oh…Batangueno , may sariling himno
Nagpapakilala sa amin bilang tao
Responsable at pawang totoo
Patutunayan namin sa inyo
Maunlad na lalawigan , kung inyong mamasdan

Dito mga tao ay nagtutulungan
Parang magkakapatid ang turingan
Kung kaya’y kami ay hinahangaan.
Oh , oh … break it down …
6. Talakayin ang mga ginawa at ang mga sagot ng mga bata sa

bawat Gawain
7. Muling iparinig ang opisyal na himno ng lalawigan .
Pagtataya
Basahing mabuti ang mga pangungusap at piliin ang titik nang
tamang sagot
Anong makasaysayang pook o magandang tanawin ang
binanggit sa himno ng lalawigan ?
Bulkang Taal C. Bulkang Mayon
Bulkang Apo D. Bulkang Pinatubo
183
Anong lalawigan ang tinutukoy sa himno na “ hiyas sa
katagalugan “ ?
Rizal C. Batangas
Cavite D. Laguna
Ano ang iba pang katawagan sa awit ng lalawigan ?
Tula C. slogan’
Himno D. linya
Bakit kailangang magkaroon ng isang himno ang isang
lalawigan ?
Upang maging sikat
Upang maglaban-laban
Upang may kumita
Upang mapagkakilanlan
Paano natin pahahalagahan ang himno ng ating lalawigan ?
sa pamamagitan ng pag-awit at paggalang sa
himno.
sa pamamagitan ng pagwawalang bahala sa himno.
Sa pamamagitan ng pakikipagtalo sa himno ng ibang
lalawigan .
Lahat ay tama
Takdang Gawain
Gumawa ng album ng mga himno ng ibat-ibang lalawigan sa
Rehiyon IV – A CALABARZON.
Inihanda ni :
184
At Rehiyon (6.4)
I. Layunin

ng Laguna .
Paksa : “ Official Hymn “ ng Lalawigan ng Laguna
pangkulay
III. Pamamaraan :
A. Panimula - “ Sumabay , Sumayaw “

1. Iparirinig ng guro ang awit sa mga bata sa tulong ng
DVD/ CD at sipi ng awit.
Laguna : by Sampaguita
Ah hah hah hah hah hah hah hah hah 4x

Halika ka na sa kabukiran, at ang paligid ay masdan
Sari-saring mga tanawin , ang makikita sa daan
Sariwang hangin sa tabing baybayin
Parang pangarap na tanawin
185
Bundok na kagubatan , gintong palayan
malawak na karagatan
Mga ibong nagliliparan At pagdapo’y nag-aawitan

Mga punong nagtataasan para-paraisong tingnan
Ibang paningin ang mapapansin
Na gigising sa iyong damdamin

Malalagim ka sa iyong makikita
Pagkat walang kasing ganda
( Laguna ) ng ito ay marating
( Laguna ) Kakaibang damdamin

Kung iisipin mo.
Laguna ay isang larawan , ng tunay na kaligayahan

Ito ay Ina ng Kalikasan , na nasa puso ninuman
Kahit nasaan ay nasa isipan at nararamdaman
Sa paglalakbay ay lagging kasama ko ang magandang
karanasan
( Laguna ) ng ito ay marating ko

( Laguna ) kakaibang damdamin
Kung iisipin ko
Ah hah hah hah hah hah hah hah hah
186
Tatalakayin ng guro ang nilalaman ng awit .
Itanong :
Anong lalawigan ang tinutukoy na larawan ng
kaligayahan ?
Mahal ba ng mga taga Laguna ang kanilang
lalawigan ? Bakit ?
Ipaliwanag kung paanong nagbago ang pakiramdam
ng marating ang lugar na ito ?
Ano-anong likas na yaman ang binanggit sa awit ?
Kaya mo bang ipagmalaki sa iba na may roong
magagandang lalawigan na bumabalot sa
rehiyon katulad ng sa Laguna ?
Nais mo rin bang marating at masilayan ang
kagandahan ng lalawigan ? Bakit ?
B.Paglinang
1. Itatanong ng guro sa mga bata kung ano ang kanilang
pakiramdam matapos marinig at sumabay sa awit na
“ LAGUNA “ .
2. Sasabihin sa mga bata na may isa pang awit siya na iparirinig
sa kanila na may kinalaman rin sa lalawigan ng Laguna .
3. Ipakikita ng guro ang sipi ng awit ng Himno ng Laguna na
nakasulat sa manila paper o makikita sa monitor . Hayaang
basahin ng guro habang sinusundan ng tingin ng mga bata.
4. Iparirinig ng guro ang Himno ng Laguna gamit ang DVD/ CD.
Hayaang pakinggan itong mabuti.
187
LAGUNA HYMN
Laguna , O laguna
Lalawigang Marangal
Tanging Pinagpala
Ng Butihing Bathala
Supling mo ang pinili
Ng bayani ng lahi
Kapurihan at dangal
Ng Liping Kayumanggi
Laguna ang iyong pangalan
Sagisag ng kagitingan
Sa lawa mo’t kaparangalan
Mga bayaning nahimlay
Kadluan mithi’t pangarap
Sa bukirin , bundok mo’t gubat
Ikaw Laguna ang buhay
At tanging patnubay
188
5. Talakayin ang nilalaman ng opisyal na himno ng lalawigan.
Itanong :
Ano ang pamagat ng awit ?

Anong lalawigan ang tinutukoy sa awit?
Magbigay ng ilang magagandang katangian ng lalawigan .
Saan mayaman ang lalawigan ng Laguna.
Maganda ba ang nilalaman ng himno ?
Kung ikaw ay tatanungin uulit-ulitin mo rin ba ang pagpunta sa
Laguna ? Bakit ?
Ano ang sinisimbolo ng himno ng lalawigan ?
Mahalaga ba ang himno para sa isang lalawigan ? Bakit ?
GAWAIN A “ Katha Mo Ipakita Mo “

Gagawa ng slogan tungkol sa likas na yaman na matatagpuan
sa lalawigan. Ipakita at ipaliwanag ito sa harap ng klse.
GAWAIN B “ Mangako ka “
Itataas ang kanang kamay at bibigkasin ang pangako ng isang
munting mamamayan ng lalawigan
Ako’y nangangako na mamahalin ko ang aking lalawigan
Na ibibigay ko ang buong makakaya na alagaan ang lahat na
likha ng Dakilang Maykapal.
Na poprotektahan ko sa lahat ng may masamang hangarin at
balakin .
Na magkakaroon ng panahon na pagyamanin ang mga
kaloob na ito ng Poong mahal

189
GAWAIN C “ Tanungan Tayo “
Saan karaniwang naririnig ang pag-awit ng himno?
Kailan ito inaawit ?
Ano ang kahalagahan ng himno ?
Ano ang pakiramdam ng isang tao kapag inaawit ang himno ?
IV. Pagtataya
Ayusin ang mga titik upang mabuo ang tamang salita na

tinutukoy sa bawat bilang.
I M O H N - Awit na pagkakakilanlan ng isang lugar

Y A P U B A H H A N - pinagkakakitaan ng tao
N A S A K I L A K - nakapalibot ito sa isang lalawigan
A Y N M A A M A M- bumubuo ng populasyon sa
isang lugar
A Y I N A B - may nagawang kabutihan sa kapwa ,
bayan lalawigan o bansa
V.Takdang Gawain
Pumili ng isang lalawigan na natalakay na . Ihambing ito sa himno

ng lalawigan ng Laguna. Itala ang pagkakatulad at pagkakaiba
nito.
Inihanda ni:
Guro III - TES
190
At Rehiyon (6.5)
Layunin :
Natatalakay ang kahulugan ng “ official hymn “ at iba pang
sining na nagpapakilala ng sariling lalawigan at rehiyon .
Paksang Aralin :
Paksa : “ Official Hymn “ at Iba Pang Sining na Nagpapakilala
ng Sariling Lalawigan at Rehiyon
pangkulay
Pamamaraan :
Panimula - “ Awitin Mo “
Ihanda ang mga strip ng cartolina . nakasulat dito ang iba’t –
ibang awitin na kilala sa ating bansa tulad ng
“ Bahay Kubo “ , “ Leron –Leron Sinta “ , “ Lupang Hinirang “ , “
Ako ay May Lobo “ at iba pang awitin .
Tumawag ng ilang bata upang kumuha ng isang awit . Bigyan
sila ng pagkakataong awitin ito at ipasabi kung anong
nilalaman ng awit.
Halimbawa : Bahay –Kubo - Isinasaad sa awitin ang
iba’t –ibang halamang matatagpuan sa
Pilipinas.
Magbigay ng ilang tanong mula sa nilalaman ng awitin .
191
Ano-ano ang mga awit na ating narinig ?
Ibat- iba ba ang nilalaman ng mga awitin ?
Ano- ano ang nilalaman ng mga awitin ?
May kinalaman ba ang mga awiting ito sa ating bansa ?
Bakit napapaawit ang mga tao kapag narinig nilang
tinutugtog ito ?
Magbigay ng ilang katangian ng mga Rizalenos na binanggit
sa awitin ?
May iba pa bang awit na maririnig sa inyong sariling lugar ?
Paglinang
Pag-usapan kung ano ang kahalagahan ng isang awit.

Itatanong ng guro kung ano ang nagagawa ng isang awit sa
isang tao.
Ipakita ang sipi ng awit ng Rizal Mabuhay “ na nakasulat sa
manila paper .
Hayaang basahin at pag-aralan ito nang tahimik ng mga bata
.
Iparinig ang “ Rizal Mabuhay” , gamit ang CD . Hayaang
pakinggan nila itong mabuti
Talakayin ang mga sumusunod na tanong
Anong lalawigan ang tinutukoy sa awit ?
Saan nangunguna ang lalawigan ng Rizal ?
Sino ang nakalaang maglingkod sa Inang Bayan ?
Bakit sinabi sa awitin na mahal ng mga Rizalenos ang kanilang
lalawigan ?
Anong uri ng mga tao ang namumuno sa lalawigan ng Rizal ?
Bakit kaya sinabing mapapalad ang mga taga- Rizal ?
Alam mo ba kung ano-anong bayan ang nabibilang sa
lalawigan ng Rizal
192
Ano ang iba pang katawagan sa awit ng lalawigan ?
Mahalaga ba ang pagkakaroon ng opisyal na himno ng
lalawigan ? Bakit ?
Ano ang kaya ang nadarama ng mga taga- Rizal habang ito
ay kanilang inaawit ?
Bilang isang Rizalenos , kaya mo ba ipagmalaki ang himno ng
lalawigan sa ibang tao ? Paano ?
Dahil ikaw ay isang Rizalenos, kaya mo rin bang lumikha ng
isang himno ukol sa ating lalawigan ?
Ano ang pagkaunawa mo sa kahulugan ng himno ?
Gawain A “Ayusin Mo “
Bubunot ng isang linya ng awit ng himno ng
lalawigan ang bawat bata at hayaang
ayusin ang pagkakasunod –sunod nito Idikit sa
pisara ang bawat linya . Ibigay ang kahulugan ng
ng awit .
Gawain B. “ Iguhit Mo “
Iguguhit sa papel ng bata ang larawan ng inyong
lalawigan ayon sa sinasabi sa awit. Kulayan upang
193
mas maganda sa paningin ng lahat. Ipaskil sa
pisara at talakayin ang mga sumusunod na
tanong:
Ano – ano ang mga bagay na iginuhit ayon sa nilalaman ng

awit ?
Ano ang nilalaman ng himno o awit ng inyong lalawigan ?
Sa iyong palagay , kasiya- siya ba para sa mga Rizalenos ang
mensahe ng awit ?
Gawain C “ Igalaw Mo”
Ihahanda ng mga bata ang awit sa tulong ng DVD
Player at hayaang sabayan nila ang awit na may
indayog ng kanilang katawan.Markahan ang
galaw ng mga bata.
Talakayin ang mga sagot ng bata sa mga Gawain .

Ipaawit sa mga bata ang opisyal na himno ng lalawigan.
Bigyang diin ang natutuhan ng mga bata sa aralin.
Pagtataya
Pasagutan ang pagsasanay sa LM p. ___
Piliin sa kahon sa ibaba ang angkop na salita sa bawat

patlang upang mabuo ang isinasaad ng pangungusap.
194
Ang ________ ay nagpapakilala kung ano ang isang lalawigan
.
Nagiging ________ ng isang lalawigan ang pagkakaroon ng
himno dahil sa paulit –ulit na pag-awit nito.
Bata man o matanda , mahirap o mayaman , may trabaho
man o wala , lahat ay may __________ na malaman ang opisyal
na himno ng lalawigan.
Ibinabatay ang nilalaman ng himno sa kung ano ang makikita
sa isang ____________.
Kahanga – hanga para sa mga taga _________ ang mabantog
ang opisyal na himno.
Rizal karapatan himno
Lalawigan tao malikhain
tatak
Takdang Gawain
Ihanda ang sarili para sa pagpapakita ng galaw o kilos ayon

sa saliw ng himno ng lalawigan. Ipakita ito sa harap ng klase.
Inihanda ni :
MYRNA E. FRANCISCO
Guro III, Teresa ES
195
Aralin 10: Iba Pang Sining Na Nagpapakilala Ng
Sariling Lalawigan At Rehiyon (7.1)
I. Layunin :
Natatalakay ang kahulugan ng iba pang sining na

nagpapakilala ng sariling lalawigan at rehiyon .
Paksang Aralin :
Paksa : Iba Pang Sining na Nagpapakilal ng Sariling
Kagamitan : larawan ng sining , manila paper n pandikit ,
gunting
Pamamaraan :
Panimula
Iparinig sa mga bata ang opisyal na awit ng sariling lalawigan .
Hayaang awitin ito ng mga bata .
Talakayin ang awit.
Ano ang nilalaman ng awit ?
Ibigay ang iba pang katawagan sa awit ng
Lalawigan.
Mahalaga ba ang pagkakaroon ng opisyal
na himno ? Bakit?
Itanong sa mga bata ang kahulugan ng salitang
196
sining ?
Pagbigayin sila ng mga halimbawa ng sining
Halimbawa :
Sayaw
Awit
Paggguhit
Paglinang
Itanong sa mga bata kung may alam silang sining na makikita

sa kanilang lalawigan ?
Ipakita ang ilang sining sa pamamagitan ng larawan
Larawan A
Larawan B
197
Talakayin ang nilalaman ng mga larawan
Ano ang makikita sa unang larawan ? ikalawang larawan ?
Ano ang nais ipabatid ng gumuhit ng larawan?
Maayos ba ang pagkakaguhit nito ?
Bakit kaya naisipan na iguhit ang larawang ito ?
Alam ba ninyo kung anong bayan ang tinutukoy sa unang
larawan ? ikalawang larawan ?
Ano ang tawag natin sa mga larawang ito ?
Ipabasa sa mga bata ang talata ukol sa sining na

matatagpuan sa lalawigan ng Rizal .
Maraming bagay ang ating malalaman sa

lalawigan ng Rizal. Ang lalawigan ay mayaman sa
kalikasan, tanawin, pasyalan, kainan, at marami pang
iba na makapagdudulot sa atin ng kasiyahan at
malaking kapakinabangan. Tulad sa larangan ng
sining, Kilala ang bayan ng Angono bilang Kabisera ng
Sining ng Pilipinas.
Tahanan ito ng dalawang Pambansang Artista ng
Pilipinas, na sina Carlos V. Francisco para sa Pagpipinta
(1973) at Lucio D. San Pedro para sa musika (1991).
Kilala rin ang bayan dahil sa pinakamatandang gawa
ng sining sa Pilipinas, ang Angono Petroglyphs subalit ito
ay nasa hangganan ngAngono, Binangonan at Antipolo
sa lalawigan ng Rizal.May mangilan-ngilang na
198
tanghalan ng sining at estudyo sa Angono tulad ng
Blanco Family Museum, Nemiranda Arthouse &
GalleryTiamson , Art Gallery Lalawigan ng Rizal, Ang
Nuno Artists Foundation Gallery, Village Artist Gallery,
Juban Studio, Vicente Reyes Art Studio, The Second
Gallery at ang The Angono Atelier Gallery.
Dinadayo ng mga turista ang Higantes Festival

sa Angono tuwing fiesta ... yari sa kawayang patpat
ang katawan na dinamitan ng katutubong kulay at
disenyo.
Marahil ang ilan sa inyo ay
nakakakilala kay Dionisio Pagalunan
bilang isa sa matandang Pintor sa
Bayan ng Tanay. ngunit alam nyo ba
na, isa pala siya sa limang orihinal na
founders ng Tanay Artist
Group? Kinabibilangan nila Mart
Catolos, Nestor Villarosa, Tam Austria at Cris Agno at syempre si
Mang Dionisio. Sila ang nagbigay ng pangalan at nagsimula ng
Grupong Sining Visual sa Bayan ng Tanay, Base ito sa kwento at mga
lumang larawan na pinakita nya sa amin . Kakaiba ang kanyang
199
pagguhit dahil pati ang ilang kwento mula sa Biblia ay nagawan
nya ng Obra.
Tunay ngang matatawag na “ Duyan ng Pambansang

Sining ang lalawigan ng Rizal dahil sa maraming makikitang
kahanga- hanga at makukulay na sining sa lalawigang ito.
Halina,t sama-sama nating tuklasin ang iba pang bayan

sa lalawigan ng Rizal upang mapagyaman natin ang ating
sariling kultura bilang mga Pilipino .
Hayaang sagutin ng mga bata ang mga tanong.

Saan mayaman ang lalawigan ng Rizal ayon sa talata ?
Ano ang naidudulot nito sa mga naninirahan sa lalawigan ?
Anong bayan ang kilala bilang kabisera ng Sining ng Pilipinas ?
Sino ang dalawang pambansang artista ng
Pilipinas sa larangan ng pagpipinta at
musika ?
Ano ang tinutukoy na pinakamatandang gawa ng Sining sa
Pilipinas ?
Magbigay ng ilang tanghalan ng sining o estudyo sa bayan ng
Angono ?
200
Sa inyong palagay bakit kaya dinadayo ang Higantes Festival
sa Angono ?
Sino naman si Dionisio Pagalunan . Ano ang masasabi ninyo sa
kanya ?
Paano ang istilo niya ng pagguhit ?
Karapat-dapat bang tawagin na “ Duyan ng Pambansang
Sining ang lalawiga ng
Rizal ? Bakit ?
Kung ikaw ay may angking kakayahan sa sining , ano ang
gagawin mo ? Bakit ?
Kaya mo bang bigyan ng karangalan ang iyong lalawigan sa
pamamagitan ng pagpapakita ng iyong talento ? Bakit ?
Gawain A “ Data Retrieval Chart “

Mangangalap ang mga bata ng impormasyon at
pupunan nila ng datos ang tsart.
Mga Bayan sa Uri ng Sining Kahulugan Sining

Lalawigan ng Rizal
201
Gawain B. “ Lakbay Diwa “
Ipagpapalagay ng mga bata na sila ay nakarating na
sa iba’t – ibang bayan sa lalawigan ng Rizal . Pumili ng

isang uri ng sining na nasaksihan mo at ipaliwanag ito sa
harap ng klase.
Halimbawa :
Saang bayan ka nakarating ?

Anong uri ng sining ang nasaksihan mo ?
Ano ang nais ipakahulugan ng sining na ito
sa iyo ?
Gawain C. “ Disenyo mo , Ipakita mo “

Maghahanda ang mga bata ng mga larawan ng ibat-
ibang uri ng sining mula sa magazine.
Gupitin ang mgalarawan , idikit at iayos ito sa manila paper
ayon sa disenyong nais mo .
Markahan ang bata ayon sa kanyang ginawang disenyo.
5.Talakayin ang sagot at mga ginawa ng mga bata sa Gawain
A–C
6. Bigyang diin sa mga bata ang natutuhang aralin
IV . Pagtataya
Basahing mabuti ang talata at piliin sa loob ng panaklong
ang angkop na kasagutan sa bawat patlang.
202
Ang Pilipinas ay binubuo ng iba’t-ibang rehiyon, sa
bawat rehiyon ay mayroon itong lalawigan na may sari-
sariling bayan . Anuman ang ating kinalalagyang lugar ang (
sining , pera , lupa ) ay bahagi na ng ating kultura. Kulturang
dapat ( pagyamanin , pagbawalan , pabayaan ) ng
sinuman dahil isa ito sa ( pinagkakakilanlan , mali, bisyo ) ng
isang lalawigan o rehiyon.
Upang lubos na masabing matagumpay ang isang

lalawigan kailangan ang lubos na ( pagkalimot ,
pagsasanay , pagtitiis ) upang patuloy na manatiling buhay
ang ating kulturang kinamulatan. Nangangahulugan lamang
na malaki ang bahaging ginagampanan ng mga
( mayayaman, may hanapbuhay , tao ) na nakatira sa isang
lalawigan upang ang mga sining na ito ay patuloy na
hangaan at umani ng tagumpay.
Takdang Gawain
Magpasaliksik sa mga bata ng iba’t-ibang sining na
nagpapakilala sa sariling lalawigan.
Inihanda ni :
203
Aralin 11: Mga Bayani Ng Sariling Lalawigan At
Rehiyon (7.2)
I. Layunin :
Nakikilala ang mga bayani ng sariling lalawigan at rehiyon .
Paksang Aralin :
Paksa : Mga Bayani ng Sariling Lalawigan at
Rehiyon
Kagamitan : larawan ng mga bayani , tsart
Sanggunian : K to 12 , AP3KLR- IIh1-7
Pamamaraan :
Panimula
Magpakita ng mga larawan ng mga kilalang bayani ng ating
bansa.
Ipaskil sa harap ng klase at talakayin :
Sino-sino ang nasa larawan ?
Ano- ano ang nagawa nila sa ating bansa ?
Paano sila natawag na isang bayani ?
Mayroon ba kayong kilala sa inyong lugar na may nagawang
katangi-tangi na nakatulong sa ating bansa ?
Itanong sa mga bata ang kahulugan ng salitang
bayani . “ semantic web “
Bayani
B
204
Isusulat ng guro ang mga sagot ng bata.
Paglinang
Ilahad ang aralin gamit ang mga susing tanong
Sino-sino ang mga naging bayani ng lalawigan ng Rizal ?
Anu-ano ang kanilang nagawa para sa kanilang lalawigan ?
Ipabasa ang talata tungkol sa mga bayani ng lalawigan ng
Rizal.
Sa pagdiriwang ng National Heroes’ Day

tuwing huling Linggo ng Agosto, laging
lumulutang ang mga pangalan nina Dr. Jose
Rizal, Andres Bonifacio at marami pang iba.
Nakaliligtaan ang pagbibigaypugay sa iba
na itinuturing na “maliliit“ na bayani na ang
kanilang mga nagawa, alaala at gunita ay
nalibing sa limot.
San Mateo , Rizal
Mababanggit na halimbawa ang lalawigan ng

Rizal na noong Himagsikan ay kilala sa tawag na
Distrito Politico Militar de Morong. Nariyan ang
matapang na si Gen. Licerio Geronimo na mula sa
San Mateo , Rizal, Pio del Pilar,Vicente Leyva na
lalong kilala sa tawag na Heneral Kalentong,
Guillermo Masangcay, Gen. Edilberto Evanghelista,
Gregorio Mendez, Pedro Tanjuatco , Aurelio
205
Tolentino at Faustino Mañalac at marami pang
magiting na rebolusyonaryong kasama sila ni
Andres Bonifacio nang gawin ang mga plano ng
Himagsikan sa loob ng kuweba ng PAMITINAN sa
Montalban (Rodriguez na ngayon). Sa madugong
sagupaan sa “Battle of San Mateo“ noong
Disyembre 19, 1899, ipinamalas ang tapang at
kagitingan nina Geronimo nang mapatay nila si
Gen. Henry Lawton noong panahon ng
pananakop ng ga Amerikano.
Cainta, Rizal
Isa ring bayaning rebolusyonaryo si Atilano Sta.

Ana na dating municipal captain. Siya ang
namuno sa madugong bakbakan sa Morong
noong umaga ng Oktubre 7, 1896. Sinalakay niya,
kasama ang may 200 manghihimagsik, ang
commandancia o munispyo ng Morong. Napatay
at nabihag ang mga Kastila at nakakuha sila ng
maraming baril at bala Tumagal nang dalawang
oras ang madugong labanan.
Tulad ng ating mga pambansang bayani, sila’y

matapat at maalab ang pag-ibig sa ating bayan.
Napapanahon na ang kanilang pagibig sa bayan
at pagka-makabayan ay maging halimbawa at
inspirasyon ng bawat Pilipinong nagmamahal sa
ating Inang Bayan. Tahimik man silang
manghihimagsik noon na magbubukid,
206
magsasaka, manggawa at mangingisda. Silang
lahat ay dapat na patuloy na idambana rin sa
altar ng Kalayaan ng Pilipinas.
San Guillermo , Morong , Rizal
Bago pa man dumating ang mapanakop na

kastila sa pilipinas ay may mangila-ngilan nang
naninirahang pangkat ng mga tao sa rakong
silangan sa paanan ng isang bundok na kung
tawagin ay kay Maputi,may iba naman sa may
hilaga ng ilog Morong na kung tawagin ay
Kalumpang (dahil sa malaking puno nito sa gitna
ng nayon).Malalayo ang mga pagitan ng kanilang
mga bahay gayundin ang layo nila sa mga lupain
ng kanilang sinasaka.
Pagkalipas ng maraming taon dumating ang
mga kastila at nagtayo sila ng Pamahalaan at
tuluyang sinakop ang Kalumpang. Mahigpit na
pinag utos ng Pamahalaang Kastila sa mga Pilipino
na sundin ang kanilang batas.Ang sinumang
lumabag ay may karampatang kaparusahan na
naghihintay. Maraming buhay ang nasawi sa
Kalumpang,subalit wala silang nagawa upang
mapigilan ang kalupitan ng mga Espanyol.Kaya't
nagpasyang lisanin ng mga naninirahan dito ang
lugar na iyon na pinamunuan nina Leon Bernardo
at Eduardo Aporillo pinakiusapan nilang lumipat na
lang sa hilaga sa paanan ng Bulubunduking
207
Matabuak sa Morong.
Gayun man marami ang nabahala sa
kalagayan sa katahimikan at kapayapaan ng
lugar ng Kalumpang hanggang sa lumaban at
tuluyang nag aklas ang mga tao laban sa mga
kastila sa pamumuno at tubong Kalumpang na si
Heneral Guillermo na hanggang sa ikinasawi
hanggang sa lumisan na ang mga dayuhan.
Kaya't mula noon ang Kalumpang ay pinalitan ng
San Guillermo bilang pagkilala sa Heneral.
Talakayin ang seleksyon / talata. Itanong :

Sino- sino ang matatapang na bayani ng San Mateo , Rizal ?
Ano- ano ang kanilang nagawa para sa kanilang bayan?
Sino ang kanilang kasama nang gawin nila ang plano ng
Himagsikan ?
Saan naganap ang pagpupulong ?
Kailan naganap ang “ Battle of San Mateo ?
Sino ang kanilang napatay nang ipamalas nila ang kanilang
kagitingan at katapangan ?
Sino si Atilano Sta. Ana ?
Sino ang napatay at nabihag ng pangkat ni Atilano Sta. Ana ?
Ano-anong katangian mayroon ang kanilang pangkat at
napabilang sila sa mga bayani ng Cainta ?
Sino naman ang maituturing bayani ng Morong , Rizal ?
Sino ang dayuhang dumating at nagtatag ng kanilang
pamahalaan sa Kalumpang
Naibigan ba ng mga naninirahan dito ang mga batas na
ipinatutupad ng mga Kastila ? Bakit/
208
Ano ang dahilan at napilitan silang lumipat ng tirahan ?
Ano ang nag-udyok at napilitang labanan ng pangkat ni
Heneral Guillermo ang mga
kastila ?
Bilang pagkilala sa katapangan ni Heneral Guiilermo , ano ang
naging kapalit nito ?
Paano natin pahahalagahan ang mga nagawang ito ng ating
mga bayani ?
Kaya mo rin bang gawin ang hirap at sakripisyo ng ating mga
bayani ? Ipaliwanag.
Maituturing bang isang kabayanihan ang paggawa ng kahit
na maliit na bagay na nakatulong sa iyong kapwa ? Bakit
Gawain A. “ Graphic Organizer “

Punan ang tsart ng datos tungkol sa mga naging
bayani ng lalawigan ng Rizal.
Mga Bayani ng Lalawigan ng Rizal

San Mateo Cainta Morong
Gawain B. “ Ako’y Isang Bayani “

Punan ang bawat bahagi ng larawan ng mga
katangiang dapat taglayin ng isang bayani.
209
Gawain C . “ Missing Letters “
Ayusin ang mga pangalan ng mga naging bayani sa
lalawigan ng Rizal
Matapang na heneral ng San Mateo

GEN. L I __ ERIOGER _ NIMO
Kilala sa tawag na Heneral Kalentong
V_CENTE LE_VA
210
Namuno Sa madugong labanan sa Morong , bayani ng
Cainta.
A T I L _ NO S T A . M A R _ A
Tubong Kalumpang na ngayon ay tinawag na San
Guillermo na nakipaglaban sa mapang –aping
kastila
H E N E RAL G U I _ L E _ M
4.Talakayin ang mga naging sagot sa Gawain A-C
5.Bigyang –diin ang natapos na aralin .
IV. Pagtataya
Pasagutan ang pagsasanay sa LM p. __
Panuto : Hanapin sa Hanay B ang tinutukoy sa Hanay
A.
Hanay A Hanay B
Ang Kalumpang ay pinalitan A. Vicente Leyva

ng pangalang ____ mula sa B. Licerio Geronimo
matapang na heneral C. Heneral Guillermo
Bayani ng Cainta D. Rizal
Kilala sa tawag na Heneral E. Licerio Geronimo
Kalentong F. Andres Bonifacio
Matapang na heneral ng San
Mateo
Ang mga bayaning ito ay kilala
Sa lalawigan ng ____.
211
V. Takdang Gawain
Mangalap ng impormasyon tungkol sa mga naging
bayani sa iba pang bayan sa lalawigan ng Rizal.
Inihanda ni :
Aralin 12 : Pagpapahalaga Sa Mga Bayani

Ng Lalawigan At Rehiyon(7.3)
212
Bilang ng Araw : 1 Araw
I. Layunin:
1. Napapahalagahan ang pagpupunyagi ng mga bayani
ng sariling lalawigan at rehiyon sa malikhaing
pamamaraan
II. Paksan Aralin:
Paksa:Pagpapahalaga sa mga Bayani ng Lalawigan at
Rehiyon
Kagamitan : Larawan ng bantayog na bayan o landmarks
o estraktura sa sariling lalawigan at rehiyon ,mga
kagamitan sa Paggawa ng Poster,video
clips,flashcards
Sanggunian : K to 12 AP3KLR-IIh-1-7
III.Pamamaraan
A. Panimula
1. Pagsali sa Game na Fact or Bluff
Pagpapakita ng mga larawan ng mga bantayog ng
mga kilalang tao sa sariling lalawigan o landmarks o
estrakturang pagkakakilanlan ng bayani sa lalawigan
213
2. Itanong sa bata.
 Saang lugar makikita ito?
 Bakit kaya sila ipinaggawa ng bantayog o
monumento?
 Bakit nagdaraos ng ganitong uri ng programa o
pagdiriwang?
B. Panlinang
1. Panonood ng video Clips
2.Pagsagot sa tanong
 Sino-sino ang mga bayaning nabanggit sa video
clips?
 Bakit siya naging tanyag?
 Anu-ano ang naging kontribusyon o nagawa nila
para sa bayan?
 Maituturing ba itong kabayanihan? Bakit?
 Ano-ano ang katangian ng mga bayaning
nabanggit sa video clips?
214
 Ano pa sa palagay mo ang iba pang katangian ng
isang bayani?
 Sino ang kilala mong bayani sa inyong lugar?
 Ano sa palagay mo ang naging kontribusyon nila sa
lalawigan/rehiyon upang ituring silang bayani?
 Paano pinahalagahan ng inyong lalawigan ang
nagawa nila sa bayan?
 Bakit kailangang gunitain natin ang kamatayan at
kabayanihan nilang nagawa?
 Bilang isang mag-aaral paano mo maipapakita ang
pagpapahalaga at pagmamalaki sa mga bayani
ng sariling lalawigan?
 Sa inyong palagay ,ang simpleng pag-aalay ng
bulaklak at pagbalik aral sa mga nagawa nilang
kabayanihan ay maipapakita mo ang
pagpapahalaga sa kanilang nagawa ? Ipaliwang
ang iyong sagot.
Gawain A
Team Accelerated Instruction
1. Hahatiin ang mga bata sa 4 na pangkat.bibigyan ng
kanikanilang kagamitan at tanong
2. Isusulat ng mga mag-aaral ang sagot flashcard.
3. Magpapalitan ng sagot ang mga magkakapangkat at
itsetsek ang kanilang sagot,
4. Ang score ng pangkat ay batay sa kabuuanng bilang
ng tamang sagot
1.Bayani.
2.Mga katangian
3.Mga nagawa sa lalawigan
215
4.Pagpapahalaga sa bayani
Gawain B
Rap Jingle
Lumikha ng isang awit na nagpapakita ng
pagpapahalaga sa mga bayani.
Gawain C
Sabayang Pagbigkas
Gumawa ng tula na naglalarawan ng pagpapahalaga

sa mga kontribusyon ng isang bayani ng lalawigan o
rehiyon.
IV. Pagtataya
Panuto:Ilagay sa patlang ang
Kung ang pahayag ay nagpapakita ng pagpapahalaga
at pagmamalaki sa pagpupunyagi at kabayanihan ng
mga kilalang tao sa lalawigan at rehiyon.Ilagay naman
ang kung hindi.
______1. Nagdaraos ng isang maikling programa tuwing

araw ng kamatayan o pagsilang
Ng isang bayani sa lalawigan at rehiyon.
_____2. Isinusunod sa pangalan ng bayani ng lalawigan at
rehiyon ang mga gusaling pampubliko at daan na may
malaking kaugnayan sa kanya
______3.Binibigyang pansin ang mga espesyal na balita sa
radio at telebisyon tungkol sa bayani ng lalawigan at
rehiyon.
216
______4. Nakikiisa sa pag –aalay ng bulaklak sa
bantayog ng bayani.
______5. Ninanais nagawing idolo ang mga artista kaysa
bayani ng lalawigan at rehiyon.
V. Takdang Aralin
Gumawa ng Scap Book na naglalarawan ng

pagpapahalaga sa mga kontribusyon ng mga bayani sa
ating lalawigan
Inihanda ni:
Aralin 13 : Paglikha ng Anumang Sining Tungkol Sa

Bayani Ng Lalawigan O Rehiyon Na
Nais Tularan
Bilang ng Araw : 1-2 araw
217
I. Layunin :
Nakalilikha ng anumang sining tungkol sa bayani ng lalawigan

o rehiyon na nais tularan.
Paksang Aralin :
Paksa : Paglikha ng Anumang Sining Tungkol Sa
Bayani Ng Lalawigan o Rehiyon Na Nais
Tularan
Kagamitan : mga larawan ng sining , tsart, papel
Sanggunian : K to 12 , AP3KLR- IIh1-7
III. Pamamaraan :
Panimula
Magsasagawa ng laro ang mga bata
“ Grupo Tayo Hane ! “
Magsasama – sama ang mga bata na may hilig sa pagguhit
sa unahan sa kanang bahagi ng silid aralan , sa kaliwang
bahagi sa unahan naman ang may hilig sa pag-awit, sa
hulihan sa gawing kanan ang mahilig tumula, at sa kaliwa sa
hulihan ang may hilig sa pag-arte.
Isasagawa ng bawat pangkat ang kanilang gawain sa loob ng
limang minuto.
Pumili ng isang larawan na kaya ninyong
iguhit . Ipaliwanag kung bakit ito ang inyong napili.
Aawit ang pangkat ng isang awit na nais nila.
218
Iparinig ang inyong husay sa pagtula. Bigyan ito ng damdamin
Ipakita ang inyong hilig sa pag-arte . Pumili ng inyong
pinakagustong bahagi sa palabas na napanood.
Talakayin ang isinagawa ng mga bata.
Itanong :
Ano ang inyong iginuhit ?
Bakit ninyo ito napiling iguhit ?
Ano ang inyong naramdaman habang kayo ay umaawit ?
Bakit ?
Bakit kailangang ipakita ang inyong damdamin habang
tumutula ?
Maganda ba ang mensahe ng inyong
ginawang tula?
Nasiyahan ba kayo habang isinasagawa ninyo ang pag-arte
?
Paglinang
Ilahad ang aralin gamit ang susing tanong .
Ano- anong sining ang maaari nating gawin upang maipakita
natin ang pagpapahalaga sa mga bayaning nais nating
tularan ?
Ipabasa sa mga bata ang talata.
Mga Bayani , Bakit nga ba kailangang kang

tularan ?
Gumawa ka ng kabutihan sa iyong kapwa ,

bayani ka nang maituturing. Napakahalagang
pag-aralan lalo na ng mga kabataan ang mga
219
bayani ng ating bansa upang matanim sa kanilang
isipan ang hirap at pagpapakasakit na kanilang
dinanas alang-alang sa ating Inang Bayan. Malaki
ang nagagawa nito sa ating sistemang
ginagalawan dahil nagbibigay inspirasyon ito sa
maraming kabataan na ipagpatuloy ang kanilang
ginagawa hanggang makamit na nila ang
minimithing pangarap. Sana katulad ni Rizal
malinang sana sa atin ang kagandahang asal,
pagmamahal sa bayan, disiplinang pansarili at
tupdin ang tungkuling makabayan.
Sana ikaw mismo ay may pagmamahal sa

ating wika, sa ating bayan at maging sa ating mga
kapwa.
Kagaya ng winika ni Rizal “ ANG KABATAAN

ANG PAG-ASA NG ATING BAYAN”
Sa iyo ito dapat magsimula , kaya’t hindi man si

Rizal maging ang mga bayani ng ating lalawigan
ay ating matularan.
Pasagutan sa mga bata ang mga tanong:
Paano nga ba maituturing bayani ang isang tao?
Ano ba ang kahalagahan ng pag-aaral sa mga buhay nila?
Ano-ano na ang nagawang pagbabago nila sa ating sistema?
Bakit marami sa atin ang nagnanais na matularan ang kanilang

mga nagawang kabayanihan ?
Ano – ano ang dapat malinang na ugali sa isang kabataan upang

madali niyang matularan ang ninanais niyang bayani ?
220
Talakayin ang mga sagot sa bawat bilang.
Hatiin ang klase ayon sa kanilang hilig at isagawa ang gawain.
Gawain A. “ Buhayin mo ako“

Bigyang buhay ang larawan ng isang tagpo kung
paano nakipaglaban ang mga bayani sa ating
lalawigan sa pamamagitan ng pagkukulay sa mga
larawan.
Gawain B. “ Awitin mo at isasayaw ko “

Lumikha ng isang awit sa himig ng “Paru-parong
Bukid “ na may mensahe ng kabayanihan. Sabayan
ang pag- awit ng indayog ng katawan.
Gawain C. “ Tagisan sa pagtula “

Bumuo ng isang maikling tula na nagsasaad ng mga
katangian ng mga bayani na nakipaglaban para sa
ating lalawigan.
Talakayin ang mga ipinakita ng bawat pangkat.

Itanong:
Ano-anong likhang sining ang inyong nakita at narinig sa
bawat pangkat ?
221
Naisagawa ba ang sining ng may kawastuan ?
Ano ang iyong batayan para pumili ng nais na tularan na
bayani ng lalawigan ?
Magpagawa ng isang likhang sining na naglalarawan sa

bayani ng lalawigan o rehiyon na nais tularan. Bigyan ito ng
interpretasyon
Gamitin ang rubric sa pagbibigay ng kaukulang marka.
Pagtataya
Sagutan ang pagsasanay sa LM.p. __
Maaari ba akong makalikha ng sining ayon sa bayaning nais

kong tularan?
Kaya ko bang makalikha ng isang awit na nagbibigay ng
magandang mensahe tungkol sa mga bayani ?
Kaya ko bang sundan ang yapak ng mga bayani nating
maituturing?
May kakayahan ba akong tularan di man mapantayan ang
mga bayani sa lalawigan ng Rizal ?
Takdang Gawain
Paano nga ba ang maging bayani ?
Malaki o maliit man ang nagawa mo sa iyong kapwa
basta ito ay pawang kabutihan ay sapat na upang ikaw ay
matawag na bayani.
222
Bilang pagpapaabot mo ng pasasalamat gumawa ka ng
isang simpleng kard na may nakasulat na mensahe para sa
mga taong nakagawa sa iyo ngkabutihan.
Inihanda ni :
Aralin 14: Ako At AngKwento Ng MgaLalawigan
Bilang ng Araw: 1 araw
I. Layunin :
223
1. Nakasusulat ng payak na kwento/ 1-2 talata sa lalawigan sa
kinabibilangang rehiyon na naging katangi -tangi para sa
sarili.
II. Paksang Aralin:
Paksa: Pagpapahalaga sa kinabibilangang lalawigan o

rehiyon
Kagamitan: Lahat ng impormasyon sa kinabibilangang

lalawigan o rehiyon ,produkto ,likas na yaman
hanapbuhay ,pagdiriwang at iba pa mapa , video
ng pagdiriwang o sayaw
Sanggunian:K to 12 AP3KLR-IIj-8
III. Pamamaraan
A. Panimula
1. Laro Team Charade
2.Magpapakita ng Pantomine ang unang 3 pangkat sa

klase na nauukol sa mga pangyayaring sa naganap na
sa kwento na natalakay na.Huhulaan ng pangalawa at
pangatlong pangkat ang ipinakitang Pantomime at kung
sino ang pinakamaraming hula na tumama ang panalo.
3. Maghanda ng playing cards na may nakasulat na

mga sumusunod:
 natatanging bayani
 kasaysayan ng lalawigan
 makasaysayang pook
 natatanging pagdiriwang
224
B. Paglinang
1. Pagsagot sa tanong
a. Sa mga nabasang kasaysayan ng mga lalawigan, alin

ang naging katangi-tangi sa iyo? Bakit mo nasabi ito?
b. Anu-ano ang maaari nating ipagmalaki tungkol sa

mga lalawigan ng ating rehiyon ? Paano natin
maipararating ang mga magagandang katangian ng
mga lalawigan sa ibang tao?
c. Kaya mo ba itong ilarawan sa pamamagitan ng

pagsulat ng kwento o talata?
2.Talakayan
a. Paano natin uumpisahan ang ating kwento?
b. Maaring isulat ang 2 mahalagang pangyayari tungkol

sa pinagmulan?
c. Paano nabuo ang lalawigan ayon sa batas?
d. Ano ang napansin mong pagbabago sa lalawigan?
3. Mga Nagbago sa lalawigan
Mga Gusali Lansangan Ginagawa Iba pang bagay
 Sino-sino ang mga taong nagbigay ng ambag upang

maging maunlad ito?
 Anu-ano ang kanyang katangian?
 Anu-ano ang mga produkto/pagkain/pagdiriwang /anyong
lupa/tubig/sayaw /awit/
4. Pangkatin ang mga bata
5. Pagbuod
225
a. Pagsagot sa mga tanong
 Bakit ninyo napili ang lalawigang ito?
 Paano maipararating ang mga magagandang
katangian ng ng lalawigan sa ibang tao?
 Paano mo mailalarawan ang mga lalawigan sa
kinabibilangang rehiyon na naging katangi tangi sa
iyo?
Gawain A
Pangkatang Gawain
Pumili ng lalawigan.Maghanda ng isang pagtatanghal

upang ipakilala ang napiling rehiyon
Panuto:
1. Ang bawat mag-aaral ay pipili ng lalawigan na naging
katangi tangi sa kanila. Magpapangkat –pangkat ang mag-
aral na pumili ng parehong lalawigan.
2. Pangkat 1- Iguhit ang mga katangian ng lalawigan
natatanging anyong lupa /anyong tubig ng lalawigan
3. Pangkat 2- Natatanging tao sa lalawigan at ang
maipagmamalaking katangian
4. Pangkat 3- Natatanging produkto ,sining at pagdiriwang
Gawain B
Paano naipakikita na pinahalagahan mo ang ambag sa
inyong kinabibilangang rehiyon?
Sa parehong pangkat gumawa ng awit na ipinakikilala
ang katangi-tanging lalawigan sa kinabibilangang rehiyon
Gawain C
226
Sumulat ng payak na kwento o 1-2 talata tungkol sa
napiling lalawigan.Ibahagi sa klase ang kwento tungkol sa
lalawigan na naging katangi tangi para sa iyo.
IV. Pagtataya
Panuto: Sumulat ng payak na kwento o isa hanggang
dalawang talata tungkol sa lalawigan na naging
katangi-tangi para sa sarili. Gamitin ang pamagat
“ Ako at Ang Aking lalawigan”. Ipakita ang sariling
saloobin at pagpapahalaga tungkol sa
kinabibilangang lalawigan.
V. Takdang Gawain
Panuto : Pumili ng isang kwento sa kasaysayan at
lumikha ng Imaginary History na kakaiba sa nangyari.
Itanong Ano ang mangyayari kung sakali?
Inihanda ni:
227

Grade 3 Arpan Detailed Lesson Plan Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Grade 3 Arpan Detailed Lesson Plan Final

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Grade 3 Arpan Detailed Lesson Plan Final

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Aralin 1 – Pagbuo Ng Lalawigan Ayon Sa Batas

Takdang Panahon: 1 araw

1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng sariling

Paksa: Pagbuo ng Lalawigan Ayon sa Batas

2. Talakayin ang mensahe ng awit

Ang mga lalawigan/ lungsod ay nabuo sa

1 May panukala sa kongreso na magkaroon ng bagong

2 Titingnan ng kongreso kung maaaring magkaroon ng

3 Kapag nakapasa sa mga batayan, magkakaroon ng

4 Magkakaroon ng bagong lalawigan kapag karamihan sa

5 Batay sa botohan ng mga tao, isasabatas ng kongreso

Sapat ang Sapat ang dami Sapat ang laki ng

2. Sagutin ang mga sumusunod na tanong:

Lungsod ng Antipolo sa Lalawigan ng Rizal

Sa ilalim ngBatas Republika Blg. 8508, naging

Gawain B – Paggamit ng Graphic Organizer

Sa palagay ko, nakabubuti ang pagkakaroon ng

Sa palagay ko, hindi nakabubuti ang pagkakaroon ng

4. Pagtalakay sa mga ipinakitang gawa ng mga bata

Ano ang apat na hakbang sa pagkakaroon ng

5. Isagawa ang paglalahat gamit ang graphic organizer

Nagbotohan sa pamayanan at nanalo ang

Takdang Panahon: 1 araw

1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng sariling

Paksa: Pagbuo ng Lungsod saLalawigan ng Cavite Ayon

Ipinapakita ba sa larawan na ang mga nakatira sa lugar na

Ano-ano ang mga proseso o hakbang sa pagbuo ng

( Gagamit ang guro ng graphic organizer at doon ilalagay

2. Talakayin ang mga sumusunod na tanong:

Pangkat 2- Ang lungsod ng Imus sa Cavite

Pangkat 4 – Lungsod ng Tagaytay sa Lalawigan ng

Pangkat 5 – Lungsod ng Dasmarinas sa lalawigan ng

Punan ng Datos ang Talahanayan at isalaysay sa klase

Base sa inyong nabasa sa factsheet at sinagutan ang

Kailan naisabatas ang Lungsod ng Imus?Tagaytay?Trece

Anong lungsod sa Cavite ang tinaguriang first class city?

5.Ipabuod sa klase ang aralin sa pamamagitan ng

Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang

Takdang Panahon: 1 araw

1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng lungsod/

Paksa: Pagbuo ng lungsod sa Lalawigan ng Batangas

A. Panimula- Let’s Vote In”

Isalaysay sa klase kung paano naging lungsod ang:

2. Talakayin ang mapa ng Batangas sa paglalahad ng

Pangkat 1- Lungsod ng Batangas sa Lalawigan ng

Pangkat 2–Lungsod ng Lipa sa lalawigan ng Batangas

Pangkat 3 – Lungsod ng Tanauan sa Lalawigan ng

Isinabatas ang pagiging lungsod ng Tanauan ayon sa

Talahanayan ng datos ng mga lungsod sa Quezon

4. Pag-uulat ng bawat pangkat at tatalakayin ang mga

Kailan naisabatas ang Lungsod ng Batangas?Lipa?at

Anong lungsod sa Batangas ang tinaguriang first class

5.Ipabuod sa klase ang aralin sa pamamagitan ng

Ano-ano ang mga batayan para pumasa ang isang

Takdang Panahon: 1 araw

1.Natutukoy ang kasaysayan ng pagbuo ng sariling

Paksa: Pagbuo ng Lungsod sa Lalawigan ng Laguna Ayon

A. Panimula- “Pick a Boo”