Professional Documents
Culture Documents
API580 Tłumaczenie PL
API580 Tłumaczenie PL
Spis treści
1 Cel 1
1.1 Wprowadzenie...............................................................................................1
1.2 Korzyści i ograniczenia RBI........................................................................2
1.3 Stosowanie RBI jako narzędzia stałego doskonalenia.............................2
1.4 RBI jako narzędzie zarządzania zintegrowanego......................................3
2 Zakres.............................................................................................................3
2.1 Zakres przemysłowy.....................................................................................3
2.2 Elastyczność stosowania............................................................................3
2.3 Skupienie na integralności mechanicznej.................................................3
2.4 Urządzenia, których dotyczą wytyczne......................................................4
2.5 Urządzenia, których nie dotyczą wytyczne................................................4
2.6 Docelowi adresaci.........................................................................................4
3 Referencje normatywne...............................................................................4
4 Terminy i definicje. Akronimy i skróty........................................................5
4.1 Terminy i definicje.........................................................................................5
4.2 Akronimy i skróty .......................................................................................11
5 Zasadnicze pojęcia oceny ryzyka………………………………….…….…12
5.1 Co to jest ryzyko?........................................................................................12
5.2 Zarządzanie ryzykiem i redukcja ryzyka...................................................12
5.3 Ewolucja okresów międzykontrolnych/terminów kontroli......................13
5.4 Przegląd analizy ryzyka..............................................................................13
5.5 Optymalizacja kontroli................................................................................14
5.6 Ryzyko względne vs ryzyko bezwzględne................................................15
6....Wprowadzenie do kontroli w oparciu o ocenę ryzyka……………………16
6.1 Kluczowe elementy programu RBI............................................................16
6.2 Skutek i prawdopodobieństwo dla RBI.....................................................16
6.3 Rodzaje ocen RBI........................................................................................17
6.4 Precyzja vs dokładność..............................................................................20
6.5 Jak RBI może pomóc w zarządzaniu ryzykami operacyjnymi................21
6.6 Zarządzanie ryzykami..................................................................................22
6.7 Powiązanie RBI z innymi przedsięwzięciami na ryzyku dotyczącym
bezpieczeństwa 23
6.8 Aspekty prawne...........................................................................................24
7....Planowanie oceny RBI…………………………………………………………25
7.1 Początek.......................................................................................................25
7.2 Ustalanie celów oceny RBI.........................................................................26
7.3 Klasyfikacja wstępna .................................................................................28
7.4 Ustalanie granic operacyjnych..................................................................31
7.5 Wybór rodzaju oceny RBI...........................................................................32
7.6 Szacowanie wymaganych zasobów i czasu.............................................32
8 Gromadzenie danych i informacji do oceny RBI…………………………33
8.1 Wprowadzenie.............................................................................................33
8.2 Zapotrzebowanie na dane do RBI..............................................................34
8.3 Jakość danych.............................................................................................35
8.4 Przepisy i normy - krajowe oraz międzynarodowe..................................36
8.5 Lokalne źródła specyficznych danych oraz informacji...........................36
9....Mechanizmy uszkodzeń i rodzaje awarii…….………………………….38
9.1 Wprowadzenie.............................................................................................38
9.2 Mechanizmy uszkodzeń..............................................................................39
9.3 Rodzaje awarii..............................................................................................39
9.4 Uszkodzenia skumulowane........................................................................40
9.5 Tabelaryzacja wyników...............................................................................40
10. .Ocena prawdopodobieństwa POF…………………………………………40
10.1Wprowadzenie do analizy prawdopodobieństwa...................................40
10.2Jednostki miary w analizie POF...............................................................41
10.3Rodzaje analizy prawdopodobieństwa....................................................41
10.4Określanie POF..........................................................................................42
11 Ocena skutków awarii………………………………………………………..46
11.1Wprowadzenie do analizy skutków..........................................................46
11.2Rodzaje analizy skutków...........................................................................47
11.3Jednostki miary w analizie skutków.........................................................48
11.4Objętość płynu w wycieku........................................................................51
11.5Kategorie skutków.....................................................................................51
11.6Określanie COF..........................................................................................55
12. .Określanie, ocena i zarządzanie ryzykiem…………………………………57
12.1Cel................................................................................................................57
12.2Określanie ryzyka.......................................................................................58
12.3Decyzje w zakresie zarządzania ryzykiem oraz dopuszczalnego poziomu
ryzyka.................................................................................................................60
12.4Analiza wrażliwości....................................................................................60
12.5Założenia.....................................................................................................61
12.6Prezentacja ryzyka.....................................................................................61
12.7Ustalanie dopuszczalnego progu ryzyka................................................62
12.8Zarządzanie ryzykiem................................................................................63
13. .Zarządzanie ryzykiem i czynności kontrolne……………………………64
13.1Zarządzanie ryzykiem przez zmniejszanie niepewności za pomocą kontroli
64
13.2Identyfikowanie możliwości zarządzanie ryzykiem na podstawie wyników
RBI 64
13.3Ustalanie strategii kontroli opartej na ocenie ryzyka.............................65
13.4Zarządzanie ryzykiem poprzez działania kontrolne................................66
13.5Zarządzanie kosztami kontroli poprzez wykorzystanie RBI..................67
13.6Ocena wyników kontroli i określanie działań naprawczych..................67
13.7Uzyskiwanie najniższych kosztów żywotności poprzez korzystanie z RBI
67
14. .Inne działania łagodzące ryzyko………..………………………………….68
14.1Wprowadzenie............................................................................................68
14.2Wymiana i naprawa urządzeń...................................................................68
14.3Ocena wad w zdolności do pracy.............................................................68
14.4Modyfikacja urządzeń, przeprojektowanie i ocena urządzeń................68
14.5Odcięcie awaryjne......................................................................................69
14.6Rozprężanie/wycieki awaryjne..................................................................69
14.7Modyfikacja procesu..................................................................................69
14.8Ustalanie IOW.............................................................................................69
14.9Zmniejszanie zapasów...............................................................................70
14.10....................................................................................................................Natrys
k wodny/zalanie.................................................................................................70
14.11....................................................................................................................Kurtyn
a wodna..............................................................................................................70
14.12....................................................................................................................Konstr
ukcja odporna na eksplozję ............................................................................70
14.13....................................................................................................................Inne
70
15 Ponowna ocena i aktualizacja oceny RBI...............................................71
15.1Ponowna ocena RBI.................................................................................71
15.2Dlaczego należy przeprowadzić ponowną ocenę RBI?.......................71
15.3Kiedy należy przeprowadzić ponowną ocenę RBI................................73
16 Funkcje, obowiązki, szkolenie i kwalifikacje..........................................73
16.1Podejście zespołowe...............................................................................73
16.2Członkowie zespołu, funkcje i obowiązki..............................................73
16.3Szkolenie i kwalifikacje do stosowania RBI..........................................76
17 Dokumentacja i przechowywanie dokumentacji RBI ...........................76
17.1Wprowadzenie..........................................................................................76
17.2Metodologia RBI.......................................................................................77
17.3Personel RBI.............................................................................................77
17.4Ramy czasowe..........................................................................................77
17.5Podstawa do przypisania ryzyka............................................................77
17.6Założenia przyjęte do oceny ryzyka.......................................................78
17.7Wyniki oceny ryzyka................................................................................78
17.8Redukcja i kontynuacja...........................................................................78
17.9Obowiązujące kodeksy, normy i przepisy krajowe...............................78
18 Pułapki RBI.................................................................................................78
18.1Wprowadzenie..........................................................................................78
18.2Planowanie................................................................................................78
18.3Zbieranie danych i informacji.................................................................79
18.4Mechanizmy uszkodzeń i rodzaje awarii...............................................79
18.5Ocena POF................................................................................................79
18.6Ocena COF................................................................................................79
18.7Określanie ryzyka, ocena i zarządzanie.................................................80
18.8Zarządzanie ryzykiem i działania kontrolne..........................................81
18.9Inne działania dotyczące zarządzania ryzykiem...................................81
18.10..................................................................................................................Ponown
a ocena i aktualizacja oceny RBI...................................................................81
18.11..................................................................................................................Role,
obowiązki, szkolenie i kwalifikacje członków zespołu RBI........................81
18.12..................................................................................................................Dokum
entacja i przechowywanie dokumentacji RBI………………82
Rysunki
1 Stosowanie RBI w zarządzaniu ryzykiem...............................................15
2 Wykres ryzyka............................................................................................17
3 Continuum podejść RBI............................................................................18
4 Plan procesu kontroli w oparciu o ocenę ryzyka..................................20
5 Określanie skutków awarii.......................................................................56
6 Przykład obliczenia prawdopodobieństwa specyficznego skutku......59
7 Przykład macierzy ryzyk do pokazania rankingu ryzyk poprzez
zastosowanie kategorii prawdopodobieństwa i skutków...........................62
8 Wykres ryzyka z zastosowaniem ilościowych lub numerycznych wartości
ryzyka................................................................................................................63
Tabele
1 Trzy poziomy POF.....................................................................................41
2 Sześć poziomów POF...............................................................................42
3 Tabela sześciu poziomów ........................................................................50
4 Trzy poziomy bezpieczeństwa, kategorie skutków dla zdrowia i środowiska
51
5 Sześć poziomów bezpieczeństwa, kategorie skutków dla zdrowia i
środowiska.......................................................................................................51
Bibliografia.......................................................................................................83
Wprowadzenie
2 Zakres
2.1 Zakres przemysłowy
Chociaż zasady zarządzania ryzykiem i pojęcia, na których zbudowana jest RBI są
stosowane powszechnie, niniejsze RP są specjalnie ukierunkowane na stosowanie
RBI w przetwórstwie węglowodorów i przemyśle chemicznym.
3 Referencje normatywne
W przypadku datowanych referencyjnych dokumentów normatywnych ma
zastosowanie tylko edycja cytowana. W przypadku dokumentów nie datowanych,
zastosowanie ma ostatnia edycja (z wliczeniem wszelkich poprawek).
4.1.3 ALARP - tak niskie jak jest to rozsądnie praktyczne (As Low As Rasonably
Practical)
Pojęcie minimalizacji, które postuluje, że cechy (takie jak ryzyko) może być jedynie
zredukowane do pewnego minimum, biorąc pod uwagę obecne technologie i
rozsądny koszt.
4.1.4 Komponenty
Części, z których składają się urządzenia lub ich elementy. Na przykład granica
ciśnień może składać się z komponentów (rury, kolanka, złączki, głowice, płaszcze,
dysze, pierścienie usztywniające, obrzeża, wsporniki itd.), które są połączone
śrubami lub przyspawane do podzespołów, aby utworzyć element urządzenia.
4.1.5 Skutek
Rezultat zdarzenia. Zdarzenie może mieć jeden lub więcej skutków. Skutki mogą
mieć zakres od pozytywnych do negatywnych. Jednak w aspekcie bezpieczeństwa
skutki są zawsze negatywne. Mogą być wyrażane jakościowo lub ilościowo.
4.1.13 Urządzenie
Indywidualny element, który jest częścią systemu. Przykłady: zbiorniki ciśnieniowe,
urządzenia nadmiarowe, armatura, bojlery, grzejniki.
4.1.14 Zdarzenie
Pojawienie się indywidualnego zbioru okoliczności. Zdarzenie może być pewne lub
niepewne. Może być pojedyncze lub wielokrotne. Można oszacować
prawdopodobieństwo wystąpienia zdarzenia w danym okresie.
4.1.17 Obiekty
Wszelkie lokalizacje zawierające urządzenia i/lub komponenty, do których odnoszą
się niniejsze RP.
4.1.18 Awaria
Ustanie zdolności systemu, struktury, urządzenia lub komponentu do wykonywania
wymaganej funkcji bezpieczeństwa płynu (tj. utrata bezpieczeństwa). O awariach
można nie wiedzieć i nie wykryć ich natychmiast po ich wystąpieniu (awarie
niewykrywalne). Np. powolny wyciek spod izolacji może nie być wykryty zanim na
ziemi pojawi się kałuża płynu lub ktoś zauważy skropliny lub opary. Mały wyciek
może nie być zauważony do czasu następnej kontroli (awaria niewykrywalna), np.
powolny wyciek z podziemnej armatury lub mały wyciek z rury wymiennika ciepła; lub
mogą być wykrywalne i wykryte za pomocą metod działających natychmiast po ich
wystąpieniu (awaria wykrywalna), np. pęknięcie rury czy nagły spadek ciśnienia w
układzie.
4.1.21 Zagrożenie
Stan fizyczny lub emisja z materiału niebezpiecznego, która mogłaby mieć źródło w
awarii komponentu i spowodować obrażenia lub śmierć ludzi, straty lub szkody czy
degradację środowiska. Zagrożenie jest źródłem szkody. Źródłem zagrożenia mogą
być komponenty stosowane w transporcie, magazynowaniu lub przetwarzane
materiały niebezpieczne. Także ludzki błąd i zewnętrzne zdarzenia mogą
spowodować zagrożenie.
4.1.25 Możliwość
Prawdopodobieństwo.
4.1.27 Łagodzenie
Ograniczenie jakiegokolwiek negatywnego skutku lub redukcja prawdopodobieństwa
poszczególnego zdarzenia.
4.1.28 Prawdopodobieństwo
Zakres, w którym możliwe jest wystąpienie zdarzenia w ramach określonego czasu.
Matematyczna definicja prawdopodobieństwa brzmi: "liczba rzeczywista w skali od 0
do 1 powiązana ze zdarzeniem losowym". Prawdopodobieństwo może dotyczyć
częstotliwości występowania zdarzenia w procesie masowym lub stopnia pewności,
że zdarzenie wystąpi. W przypadku wysokiego stopnia pewności,
prawdopodobieństwo jest bliskie jedności (1). W opisie ryzyka raczej stosuje się
częstotliwość niż prawdopodobieństwo. Stopnie pewności co do
prawdopodobieństwa dobiera się z klas lub zakresów, takich jak
“żaden/nieprawdopodobny/średni/możliwy/prawie pewny" lub "niewiarygodny/
nieprawdopodobny/rzadki/sporadyczny/prawdopodobny/częsty."
4.1.35 Ryzyko
Kombinacja prawdopodobieństwa zdarzenia i jego skutku. W niektórych sytuacjach
ryzyko jest odchyleniem od oczekiwania. Gdy prawdopodobieństwo i skutek są
wyrażone numerycznie, wynikiem jest ryzyko.
4.1.51 Źródło
Przedmiot lub działanie mające potencjalny skutek. Źródło w kontekście
bezpieczeństwa jest zagrożeniem.
4.1.52 Uczestnik
Każda osoba, grupa lub organizacja, która może mieć wpływ, być dotknięta ryzykiem,
lub postrzega siebie samą jako narażoną na ryzyko.
4.1.53 System
Zbiór urządzeń połączonych ze sobą w celu realizacji specyficznej funkcji w module
procesu. Przykłady systemów: system wody technologicznej, system destylacyjny,
systemy separacji.
6.7.2PHA
PHA stosuje systematyczne podejście do identyfikacji i analizy zagrożeń w module
procesu. Studium RBI może zawierać przegląd wyników każdej PHA, która została
przeprowadzona w ocenianym module. Zagrożenia związane z potencjalnymi
awariami urządzeń ze względu na ich degradację zidentyfikowane w PHA mogą być
szczególnym przedmiotem analizy RBI.
Potencjalne zagrożenia zidentyfikowane w PHA będą często miały wpływ na
równanie ryzyka po stronie POF. Zagrożenie może być wynikiem serii zdarzeń, które
mogłyby spowodować zakłócenie procesu lub wynikać z planu procesu czy
niedoboru oprzyrządowania. W każdym przypadku zagrożenie może zwiększyć POF,
w którym to przypadku ocena RBI mogłaby wykazać to samo.
Niektóre zidentyfikowane zagrożenia mają wpływ na równanie ryzyka po stronie
skutku. Na przykład potencjalna awaria zaworu odcinającego mogłaby zwiększyć
ilość materiału, który mógłby wydostać się w zdarzeniu wycieku. Obliczenie skutku w
procedurze RBI mogłoby być zmodyfikowane, aby odzwierciedliło to dodatkowe
zagrożenie.
Podobnie, wyniki oceny RBI mogą znacznie zwiększyć ogólną wartość PHA i pomóc
uniknąć podwójnej pracy dwóch oddzielnych zespołów badających ryzyko awarii.
6.7.3 PSM
Efektywny system PSM może znacznie zredukować poziomy ryzyka w zakładzie
przetwórczym (patrz OSHA 29 CFR 1910.119 i API 750). RBI może obejmować
metodologię do oceny skuteczności systemów zarządzania w zachowaniu
integralności mechanicznej. Wyniki takiej oceny systemów zarządzania stanowią
czynnik w określaniu ryzyk.
Niektóre elementy efektywnego programu PSM stanowią dane wejściowe do studium
RBI. W analizie RBI wymaga się obszernych danych o urządzeniu i procesie, a
informacje wyjściowe z PHA i raporty badań incydentów zwiększają wiarygodność
studium. W tym, program RBI może wpływać na udoskonalenie aspektu integralności
mechanicznej programu PSM. Efektywny program PSM zawiera dobrze
ustrukturyzowany i efektywny program kontroli urządzeń pracujących pod ciśnieniem.
System RBI będzie doskonalić koncentrację planu kontroli, co da wynik w postaci
bardziej efektywnego programu PSM.
Operacyjny, kompleksowy program kontroli powinien zredukować ryzyka wycieków z
obiektów i powinien zapewniać korzyści w zastosowaniu go w przedsięwzięciach
związanych z bezpieczeństwem.
7.2.2Zrozumienie ryzyka
Celem oceny RBI może być lepsze zrozumienie ryzyka istniejącego w działalności
zakładu lub pracy modułu procesu i zrozumienie, jaki skutek na ryzyko mają kontrole,
konserwacja i działania redukujące.
Począwszy od zrozumienia ryzyk, można projektować program kontroli, który
zoptymalizuje użycie zasobów zakładu przeznaczonych na kontrole i konserwację.
7.2.4Zarządzanie ryzykami
Po zidentyfikowaniu ryzyk można podjąć działania kontrolne i/lub inne, mające
pozytywny skutek na redukcję ryzyka do akceptowanego poziomu. Działania te mogą
znacznie różnić się od działań kontrolnych podjętych przy wdrażaniu programu
ustawowego lub do celów certyfikacji. Wyniki zarządzania i redukcji ryzyka pozwalają
podnieść poziom bezpieczeństwa, uniknąć jego utraty czy strat o charakterze
komercyjnym.
7.2.5Redukcja kosztów
Kontrola redukcji kosztów nie jest zazwyczaj głównym celem oceny RBI, lecz jest
często ubocznym skutkiem optymalizacji. Gdy program kontroli zostanie
zoptymalizowany w oparciu o zrozumienie ryzyka, można uzyskać jedną lub więcej z
następujących korzyści dotyczących redukcji kosztów:
a) nieefektywne, niepotrzebne lub nieodpowiednie działania kontrolne mogą zostać
wyeliminowane,
b) kontrola elementów o niskim ryzyku może być wyeliminowana lub zredukowana,
c) metody kontroli on-line lub nieinwazyjne mogą zastąpić metody inwazyjne, które
wymagają przestoju urządzeń,
d) bardziej efektywne rzadkie kontrole mogą zastąpić mniej efektywne kontrole
częste.
7.4.2Rozruch i przestój
Warunki procesu podczas rozruchu i przestoju mogą mieć znaczny wpływ na
zwiększenie ryzyka w zakładzie, szczególnie, gdy są bardziej groźne (możliwość
spowodowania przyspieszonego pogorszenia się stanu urządzenia) niż w warunkach
normalnych, i jako takie powinny być brane pod uwagę w stosunku do wszystkich
urządzeń, których dotyczy ocena RBI. Dobrym przykładem jest tu pękanie od korozji
naprężeniowej spowodowanej działaniem kwasu politionowego (PTASCC). W celu
uniknięcia PTASCC, POF dla podatnego urządzenia jest modyfikowane za pomocą
środków łagodzących stosowanych podczas procedur postojowych. W obrębie
armatury technologicznej należy brać pod uwagę występujące często linie
rozruchowe i warunki pracy podczas rozruchu i kolejnych operacji.
11.3.2 Bezpieczeństwo
Skutki dla bezpieczeństwa często podaje się jako wartość numeryczną lub
scharakteryzowaną przez kategorię skutku związaną z powagą potencjalnych
obrażeń, które mogą nastąpić wskutek niepożądanych zdarzeń.
Na przykład skutki dla bezpieczeństwa mogłyby być wyrażone w oparciu o powagę
obrażenia (np. uraz śmiertelny, poważne obrażenie, pomoc medyczna, pierwsza
pomoc) lub wyrażone jako kategoria połączona z powagą obrażenia (np. jako E).
Przyporządkowanie wartości monetarnych do skutków dla bezpieczeństwa i zdrowia
jest zawarte w normie API 581. Jednak FAA opublikowała własny materiał na ten
temat. Jeśli istnieje potrzeba konwersji skutków dla bezpieczeństwa i zdrowia na
jednostki monetarne w celu dokonania rankingu analizy kolejnego ryzyka, analityk
powinien udokumentować podstawę dla wyznaczanych wartości.
11.3.3 Koszt
Koszt jest powszechnie stosowany jako wskaźnik potencjalnych skutków. Skutki
mogą być wyrażone we względnych jednostkach monetarnych (np. dolarach) w
zakresie maksymalnym, aby w praktyce zrozumieć, że liczby zwykle nie są
absolutne. Na przykład kategoriom: niska, średnia i wysoka można by przydzielić
odpowiednio wartości: 100.000$, 1.000.000$ i 10.000.000$. Pozwoli to na
zsumowanie różnych skutków pojedynczego zdarzenia i ułatwienie porównań ryzyk
jednego modułu procesu z innym. Potencjalne obrażenia i wypadki śmiertelne można
rozpatrywać oddzielnie, wyznaczywszy maksymalne akceptowane
prawdopodobieństwo wystąpienia.
Jest możliwe, chociaż nie zawsze w sposób do końca wiarygodny, przypisanie
kosztów do prawie każdego rodzaju skutku. Typowe skutki, które można wyrazić jako
"koszt" obejmują:
a) straty produkcyjne ze względu na stopień ograniczenia lub przestój,
b) rozbudowa wyposażenia i personelu odpowiedzialnego w zakresie awarii,
c) straty produktów z powodu ich przedostania się na zewnątrz,
d) obniżenie jakości produktu,
e) wymiana lub naprawa uszkodzonych urządzeń,
f) naprawa uszkodzeń na zewnątrz,
g) sprzątanie wycieku wewnątrz lub na zewnątrz,
h) koszty przerwy w działalności (utracone zyski),
i) strata udziału w rynku,
j) obrażenia lub wypadki śmiertelne,
k) regeneracja gruntów,
l) spory sądowe,
m)grzywny,
n) wartość firmy.
Powyższa lista jest dość kompleksowa, lecz w praktyce niektóre z tych kosztów mają
charakter bardziej praktyczny niż potrzebny do stosowania w ocenie RBI.
Kwestie kosztowe ogólnie wymagają rzetelnej i szczegółowej informacji do pełnej
oceny. Jest możliwe, chociaż nie zawsze praktyczne, przypisanie wartości
monetarnej do prawie każdego rodzaju skutku. Koszty związane z większością
skutków wymienionych powyżej można obliczyć stosując metody standardowe.
Informacje takie jak wartość produktów, wydajność, koszt urządzeń, koszty napraw,
zasoby ludzkie czy szkody dla środowiska mogą być trudne do uzyskania, a kadra
potrzebna do przeprowadzenia analizy skutków pod kątem finansowym może być
ograniczona, w zależności od złożoności powiązań awarii z kosztami utraconych
okazji. Jednak wyrażanie skutków w jednostkach monetarnych ma tę zaletę, że
pozwala na bezpośrednie porównywanie skutków różnych kategorii na wspólnej
podstawie. Dlatego często jest lepiej posługiwać się przybliżeniami lub "najlepszymi
szacunkami" niż stosować jedynie opisy słowne (patrz rozdział 11.2.2).
Zamiast określać wartości punktowe lub zakresy strat ekonomicznych dla każdego
scenariusza skutków, skutki można poukładać w kategorie, które mają wstępnie
określone zakresy. Tabela 3 przedstawia ten przykład. Zakresy mogą być dobrane do
modułu lub można rozpatrywać cały zakład. Na przykład 10.000.000 $ może być
katastrofalną stratą dla małej firmy, lecz firma duża może uznać za katastrofalne
dopiero kwoty przekraczające 1.000.000.000 $.
11.5.1 Wprowadzenie
Awaria na granicy ciśnień, a następnie wyciek płynów może szkodzić
bezpieczeństwu, zdrowiu, środowisku, urządzeniom i przedsiębiorstwu. Analityk RBI
powinien brać pod uwagę rodzaj zagrożeń i zagwarantować, że brane są pod uwagę
czynniki odpowiednie dla ocenianych urządzeń, systemu, jednostki, czy zakładu.
Niezależnie od tego, czy wykorzystywana jest analiza bardziej jakościowa czy
ilościowa, główne czynniki, które należy uwzględnić w ocenie skutków awarii
obejmują:
a) zdarzenia łatwopalne (pożar i eksplozja),
b) uwolnienie substancji toksycznej,
c) uwolnienie innych płynów niebezpiecznych,
d) skutki dla środowiska,
e) skutki produkcyjne (przerwa w działalności),
f) skutki utrzymania ruchu i odbudowy.
11.6.1 Wprowadzenie
Skutki wycieków niebezpiecznych materiałów można oszacować w sześciu krokach
(patrz rysunek 5), z każdym krokiem przeprowadzonym przy założeniu określonego
scenariusza i kroki należy powtórzyć dla każdego wiarygodnego scenariusza. Są one
następujące:
a) oszacowanie szybkości wycieku,
b) oszacowanie całkowitej objętości płynu, który może wyciec,
c) określenie czy płyn jest rozpraszany w krótkim czasie (momentalnie) lub wolno (w
sposób ciągły),
d) określenie czy płyn rozprasza się w powietrzu jako płyn czy gaz,
e) oszacowanie wpływu każdego istniejącego systemu łagodzeni skutków,
f) oszacowanie konsekwencji.
12.1 Cel
Ten rozdział opisuje proces określania ryzyka poprzez połączenie wyników pracy
wykonanej w sposób opisany w poprzednich dwóch rozdziałach. Zapewnia on
również wytyczne dotyczące priorytetów i oceny dopuszczalności ryzyka w
odniesieniu do kryteriów oceny ryzyka. Ten proces prowadzi do tworzenia i
wdrażania planu zarządzania ryzykiem.
Ryzyko powinno być określone przez połączenie POF (wyniki pracy wykonanej jak
opisano w rozdziale 10) i COF (wyniki pracy wykonanej jak opisano w rozdziale 11).
Ogólna forma równania dla ryzyka powinna być następująca:
PRZYKŁAD
Oceniany jest element urządzenia zawierający łatwopalny płyn.
Prawdopodobieństwo określonego skutku powinno być wynikiem
prawdopodobieństwa każdego zdarzenia, które mogłoby doprowadzić do
konkretnego wyniku. W tym przykładzie, specyficznym ocenianym skutkiem jest
ogień (przykładowe drzewo zdarzeń rozpoczynając od rozszczelnienia pokazane jest
poniżej). Prawdopodobieństwo wystąpienia ognia wyniosłoby:
Teraz możliwe jest obliczenie ryzyka dla określonego skutku. Równanie ryzyka
można teraz przedstawić jako:
Całkowite ryzyko jest sumą poszczególnych ryzyk dla określonego skutku. Często
jedna para prawdopodobieństwo/skutek będzie dominująca i całkowite ryzyko może
zostać przybliżone przez ryzyko dominującego scenariusza.
Dla przykładu wymienionego w 12.2.1, jeśli skutek ognia zostały ocenione na $1 х
107 wtedy wynikające ryzyko wyniosłoby:
12.5 Założenia
Założenia lub szacunki wartości wejściowych są często używane, gdy nie są
dostępne skutki i/lub dane POF. Nawet wtedy gdy wiadomo, że istnieją dane,
zachowawcze szacunki można wykorzystać w początkowej analizie do czasu
wprowadzania przyszłego procesu lub inżynieryjnie wymodelowanych informacji,
takich jak analiza wrażliwości. Zaleca się ostrożność w zbyt zachowawczym
podejściu, jako że przeszacowanie skutków i/lub wartości POF niepotrzebnie zawyży
wyliczone wartości ryzyka. Prezentacja zawyżonych wartości ryzyka może
wprowadzać w błąd planistów kontroli, zarząd i ubezpieczycieli oraz może prowadzić
do braku wiarygodności użytkownika i procesu RBI. Odpowiedni członkowie zespołu
RBI, jak opisano w rozdziale 16 powinni uzgodnić założenia poczynione dla analizy
RBI i potencjalny wpływu na wyniki ryzyka.
12.6.1 Wprowadzenie
Kiedy opracowane zostaną wartości ryzyka, mogą one być następnie prezentowane
na różne sposoby, aby przedstawić wyniki analizy decydentom i planistom kontroli.
Jednym z celów analizy ryzyka jest przekazanie wyników w jednolitym formacie,
który wiele osób może zrozumieć. Wykorzystanie macierzy ryzyka lub wykresu jest
pomocne w realizacji tego celu.
14.13 Inne
a) detektor wycieku;
b) kurtyny powietrzne lub parowe;
c) ognioodporność;
d) oprzyrządowanie (blokady, systemy zamykania, alarmy, itp.);
e) zobojętnianie/ tłumienie gazu;
f) wentylacja budynków i obiektów zamkniętych;
g) przeprojektowanie rurociągów;
h) mechaniczne ograniczenie przepływu;
i) kontrola źródła zapłonu;
j) poprawa standardów projektowania, montażu i instalacji;
k) poprawa programu PSM;
I) ewakuacji w sytuacjach awaryjnych;
m) schrony (schronienia);
n) płuczki substancji toksycznych w odpowietrznikach budynków;
o) detektory wycieku oraz powstrzymywanie;
p) lokalizacja i/lub układ obiektu;
q) monitorowanie stanu;
r) ulepszone szkolenia i procedury;
s) awaryjne odcięcie podawania materiału;
t) ulepszone systemy tłumienia ognia.
16.2.7 Zarząd
Rolą zarządu jest patronat i zapewnienie zasobów (kadry i finansowanie)
potrzebnych do oceny RBI. Jest on odpowiedzialny za podejmowanie decyzji w
zakresie zarządzania ryzykiem, ustalanie kryteriów akceptacji ryzyka i/lub
zapewnienie ram/mechanizmów dla innych, aby podejmowali te decyzje na
podstawie wyników oceny RBI. Wreszcie, zarząd jest odpowiedzialny za
zapewnienie zasobów i kontynuację systemu do wdrożenia decyzji łagodzących
ryzyko.
18 Pułapki RBI
18.1 Wprowadzenie
Poniżej znajduje się zwięzła skrócona lista potencjalnych pułapek, omówionych w
poprzednich rozdziałach niniejszych wytycznych, które mogą prowadzić do mniej niż
odpowiednich wyników zarządzania ryzykiem poprzez stosowanie RBI. Może być
stosowana jako lista kontrolna do analizy procesu pracy nad RBI lub do badania
skuteczności programu RBI.
18.2 Planowanie
Nieokreślenie jasnych celów i zadań dla procesu RBI.
Niesklasyfikowanie modułów wielokrotnych, by wiedzieć gdzie zastosować RBI w
pierwszej kolejności.
Nieokreślenie dokładnie fizycznych i operacyjnych granic.
Nieokreślenie okresu działania dla oceny ryzyka.
Niewłaściwie określenie czasu potrzebnego i środków niezbędnych do realizacji
projektu.
Nieposiadanie pełnego wsparcia zarządu w kwestii zasobów niezbędnych dla
RBI.
Nierealistyczne oczekiwania co do wyników RB.