Beschrijving van Nederlandsche historie-penningen, ten vervolge van het werk van Mr. Gerard van Loon. 3e st. / uitg. door de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten

._-.,- _ _.....
,--

BESCHRIJVING

VAl'(

NEDERLANDSCHE

HISTORIE "'PENNINGEN,

TEN VERVOLGE OP HET WERK

VAN

Ma• G ERA R D v A N L 0 0 N.

UITGEGEVEN DOOR

DE TWEEDE KLASSE YAN BET K ONINKLIJK ... NEDERLAND_ SCHB INSTITUUT YAN WETENSCH-APPEN, LETTER-.

KUNDE EN 8CHOONE KUNSTEN.

D E R DES T U K.

TB .4.MSTERDAM, Blr PIE PER B NIP _E N B U U R,

DR,17XXBRS VAN BET INSTIT1717T.

1 8 ~ 7.

Digitized by Goog lYe

,

\. .

Digitized by Goog Ie

Op denzelfden voet als bij vorige Stillen foortgaande, breDgt de Tweede Klasee van bet Konink.lijk-Nedcrlandsche Instituut mite dezen bet Derde Stuk van baren arbeid ten vervolge van rAN LOONS Penningwerl: aan bet licht, Zij bad gewenscht dit eerder te kunnen doen; doch is daario. door verschillende omstandigbeden verhinder4-

De medewerking van hen, die bevorens reeds hunnen ijver te desen beteenden is niet verflaauwd. De Heer Mr. 1. c. DB IONGB, waardige bewaarder" van '8 Rijks Penning-kahinet , bevorens Korrespondent, no Lid der Klasse, heeft uit 's Rijks verzameling de belangrijkste bijdragen gedaan. De HeerenGEELH~D van Antwerpen hebben zich, onder de kundige verzameJaars uit de Zuidelijke deelen des Rijks bij uitsluiting onderecheidenj door nit hunne , meer en meer in belangrijkheid toenemende , Penningen het noodige ten dienste van de Klasse af te staan, en terdienen des te meer lof in dezen , naar 8&'" lange andere bezitters te dezen aanzien eene bekrompenheid getoond hebben,. welke bij de opene en bartelijke uitnoodiging der Klasse, en de aanmoediging van Zijne Majesteit dell Koning, Diet weinig afsteekt,

Veel heeft de Klaeee alhier Terloren door den dood van den ijverigen Beer A. v AN BUNKER8HOJl:K VAN HOOGSTRATEY, wiens belanarijke verzameling aIs 'foor haat ten allen tijde openstoad, en wiens edelaardigheid en krachtdadige medewetking zij nooit te vergee& vroeg, en nu mist. De PenningllefhebbetiJ, . waarvoor hi]' als leefde , betreurt met de Klasse diep zijn verlies.

De hoop der Klasse bij een Torig Stuk op eene goede beantwoording der ",raag van TEYL ERS Tweede Genootscbap om eene proeve der Geschiedenis van eDS Muntwezen, is niet vervuld geworden I en de Kias8e, haar leedwesen deswe-

Digitized by Google

wege mits dezen betuigende, noodigt gaame deskundigen uit , dit openstaand vak der Vaderlandsche Oudheden en Geschiedenis aan te vuIlen; gelijk zij deze gelegenheid waarneemt, om haren Korrespondent den Beer G. v AN ORDEN haren dank te betuigen voor de, door hem in den jare 1825 uitgegevene, Handleiding ooor verzamelaars van Nederlandsche Historiepenningen , bevattende eene beschrijving van veertien honderd en dertig Nederlandsche Legof Rekenpenningen, welke .in de werken van BIZOT , van MIERIS en VAN LOON niet vermeld worden. Deze en dergelijke hijdragen tot het groote doel der Klasse zijn haar welgevalIig, als bewijzen van den aanhoudenden ijver tot een vak, hetwelk te bevorderen en meer en meer te volmaken onder de vurigste wenschen der Klaese behoort,

. Wat de penningen, op de platen in dit Stuk afgebeeld, betreft, wij hebben Diets belangrijks hieromtrent medetedeelen, na hetgeen wij bij vorige Stukken. in bet algemeen, en mer en daar in dit Stuk bij de beschrijving der Penningen zelve in het bijzonder, hchhen aangemerkt.

Aan hun, die verdere inlichtingen verlangen , zullen wij die gaarne geven; gelijk wij bij dezen onzen dank hetuigen aan hun, die ons omtrent sommige penningen, in dit Stuk voorkomende, hunne helangrijke bijdragen zoo gedienstig hebhen medegedeeld.

Mogt algemeene lust tot dit yak der Vaderlandeche Kunsten en Letteren, met algemeene hulpvaardigheid en medewerking van allen daartoe in staat , ter dienste van de KIasse meer en meer doorstralen, en alzoo het edel voorbeeld worden gevolgd des Konings, die, gelijk in alles wat goed en loflelijk in zich zelven is, zoo ook in dezen toont, de weI willen de poging der Klasse met zigtbare belangneming te ondersteunen , en haar alzoo tot volharding aan tl moedigen.


•

BESCHRIJVING

V A N

NEDERLANDSCHE

HISTORIE .. PENNINGEN,

TEN VERVOLGE OP BET WERK

V A N

CXXXIIL Plaat XV. (1735).

Op het overlijden van Andries Schoemaker.

Yoor%ijde eveneens als Pl. I. n", III.

De Keerzyde heeft het volgende Opschrift:

OVERLEDEN

DEN 23STBN DECEMB.ER 1735• DUS WORD SCHOEMAKER AFGEBEELT,

IN WIENS GELAET DE WYSHEIT SPEELT, DIEN GRYZEN MAN, DIE ZOO VEEL HELDEN IN 'T FYN METAEL HERLEVEN DOET

ALS ZUILEN VAN 'S LANTS VRYEN HOEDT, DIEN MAN, WIENS LOF DE FAEM ZAL MELDEN SCHOON NU DE KUNST ZYN DOODT BEWEENT ZOO LANG DE HEMEL LICHT VERLEENT.

JACOBUS KORTEBRANT.

CXXXIV.


CXXXIV. Plaat XV. (1717)'

Op de i nhul d ig ing van K.eizer Karel VI. J als Graar van Vlaanderen.

Y oorzijde, Het Borstbeeld van Keizer Karel VI. van ter zijde te zien, Om den rand het j aarechr ift e

LA:TAlII TER INA U G URATUR COMES FLANDRIAl.

DE GJl/L1P rAN YLAANDERBN WORDT MET YRBUGD INGEHULDIGD.

Onder aan de naam des Makers:

PH.ILIPPB ROTT.IBRS JUN.IOB. F.BCIT.

- , ,

Keerzijde. Deetad Gend J .als eene vrouw toorgesteld, zit op eenen ver-

hevenen en prachtigen zetel. Zij houdt in hare Linkerhand een Krijgsbanier met den Leeuw, en wijst met de Regter op het Schild van VIaanderen, waar aehter een Leeuw staat ; in het verschiet de stad Gend.

Om den rand het ja ar e chr ift e DBDICAT VOVBTQUB GANDA CMB,AB.I.

GEND HEILIGT EN WIJDT DEZE AAN DEN KEIZER.

CXXXV. Plaat XV. (1718).

Op . den Vrede te Passarowitz en de overwinning van BeIgrado. '

Yoorzijde. Borstbeeld van Keizer Karel VI., van ter zijde te zien.

Om den rand:

CAROLUS VI. ROM.ANORUM IMP.ERATOR DUX BRABANTIJE

C.OMES FLAND.KIAE.

1

J{AREL DE ZESDE, ROOM8CH KEIZER, ElERTOG roAN BJUBAND, GJUJAP YAN YLAANDBREN.

Onder den arm de naam des Makers:

R.o TTl B Jl S.


135

-

Keerzijde, Eene Vrouw ~ zittende op verscheiden Wapentuig en houdende . eenen Lauriertak in de Linkerhand, die tevens op een Schild, met het Keizerlijk wapen, rust. V oor haar ligt het Turksche Rijk, als eene Vrouw, geknieId, die haar eenen Palmtak aanhiedt, en voor zich een Schild heeft , waarop de Halve Maan

. gezien wordt; in 't verschiet eene Stade

Om den rand het jaarschrft:

VICTORIA })ACEM TAURUN..£A DABIT.

DE OrER1YINNING rAN BELGJUDO ZAL DEN FREDE GErEN.

Onder aan ,

STREN A KALEND.ARuM IANU A.R.II.

NIEUIYJ.d.dR3 GE8CHENK.

CXXXVI. Plaat XV. (1719).

Op de rust in Nederland.

Yoor%fjde. Het Borstbeeld van Keizer Karel VI., van ter zijde te zien.

Om den rand:

CAROLUS VI. ROM.ANORUK IMP.ERAToR DUX BRABANTI& C.OMES FLAND,RIAE.

KAREL DE ZE8DE, ROOMSCH KEIZER, HERTOG rAN BJU~ BAND, GRAAP rAN YLAANDEREN.


R.OTTIBRS.

Keer%ijde. Een slapende Leeuw; hoven denzelven een vliegende Arend, omringd vaneenen Lauwerkrans; in 't verschiet eene Rots. .

Om den rand het jaarschrift:

BX TB DELICIUM BBLGIL

r. AN U ONTST AAT HET HOOGSTE GENOEGEN rAN BELGIB.


CXXXVII. PIaat xv. (1725).

Op den Vrede van Oostenrijk met Spa nj e te Weenen gesloten, waarbij de Ncderlanden aa.n den Keizer werden afgcstaan.

r oorr.ijde. De Pilaren van Hercules, met het gewone bijschrift PLUS U L T RA (NOG rERDER), benevens cenige zeilende Schepen; verder een Regenboog; in 't verschiet eene Stade

Om den rand:

PRO SIGNO FOEDERIS ARCUS.

DE BOOG TEN TEEKEN rAN I-IET rERBOND.

Keerr.ijde. Keizer Karel VI. met den Leeuw aan zijne voeten, en Philips V., met Wapen en Teekencn van het Spaansche Rijk, hebhen ieder eenen Palmtak. in de hand, welke zij kruislings houden; hoven aan ziet men den duhhclcn Arend met uitgespreide vlcugelen, houdende in elk.en poot eene Kroon boven het hoofd der V orstelijke personen.

Om den buitenrand:

CAROLUS VI. IMPERATOR GLADIOS NUNC PERMUTAVIT OLIV 15.

KEIZER KAREL DE ZE8DE HEEFl' NU DE ZTr AARDEN TEGEN OLIJrEN rERWI8SELD.

Om den binnenrand het jaarschrift:

PAX CONCORDAT UTR UMQUE.

DE rREDE rEREENIGT BEIDEN.

Onder aan:

PH.ILIPPE R.OTTIEBS.

-,

CXXXVIII. PIaat XV. (1731).

Op de inhuldiging van Prins Willem Karel Bendrik Friso, als Stadhouder van Vriesland.

Y ()()r%ijde. Bet geharnaste Borstbeeld van Willem IV., van ter zijde te zien.

Om


'37

-

Om den rand:

WILILBLMus CAR.OLUS HENR.lcus FRISO D.EI G.llA TIA PR.urcBPs A UR.IACUS ET N ASS.OVI us G UB.BllBA TOIL H..£R.BDITAIlIVS FRISI£

1fTILLEM KAREL HBNDRIK FRISO, DOOR GODS GENADB PRINS YAN OlUNJB EN NASSAU, ERFSTADHOUDER rAN YRIBSLAND.


ANDELES •.

Keer%ijtIJJ. Bet gekroonde Wapenschild van den Prins. De Wapens van

. de elf V riesche steden worden rondom den Penning gezien en zijn met een Strik verbonden, die onder eenen V rijheidshoed wordt vastgeatrengeld.

Binnenwaarts het randschrift:

INS.IGBIA PR.IBCIPIS AUR.IACI ET NASS.oVII URRIUJlQUB FRIS.I&.

DB 1fTAPBN8 rAN DEN PRINS YAN OlUNJE EN NASSAU EN DIB DBR YRIESCHE BTEDEN.

Verge1ijk hiermede den Penning N°. 77. op PI. VIll., op hetzelfde onderwerp.

CXXXIX. PIa at XV. (1734).

Op de Stichting van het Armenhuis te Brussel, door de Landvoogdesse der N ederlanden, Maria Elisabeth.

Y oor%ijtIJJ. Het Borstbeeld van Maria Elisabeth, Landvoogdesse der NederIanden , van ter zijde te zien.

Om den rand:

PIE TATE MARIA ELIZABETH ET ELEEMOSYNA. MARIA ELIZABETH, UIT BARMHARTIGIIEID EN GODSYRUCHT.

Onder den arm het jaartal:

MDCCXXXIIII.

Keer:.ijde. De staande Nederlandsche Leeuw , houdende met den Regterklaauw bet Wapenschild van Oostenrijk.

Om


_. 13:& -

Om: d-en rand:

CLAMAVIT LEO SUPER CUSTODIA·H· M£A'M EGO SUM.

ISAI.AB CAPITB 21. '\T.S., 8.

DE LBBUlY HEEFI! GEROEPEN:

IK BEN OP MIJN IF .ACHT •.

Benedene ROTTIERS F.BCIT.

Onder aan de gekroonde clubbele Arend.

CXL. Plaat XV. (1739).

Op de beide Paitsgraven 'fan den Rijn, de' Boogescbool te Leiden ve.rla f1en~

Y OOT%ijde. De Borstbeelden van Christiaan IV. en rredeciTt., broeders , Paltsgraven van den Rijn, Hertogen· 'fan Beijeren, enz., van ter zijde te zien,

Om den rand:

CHRISTIAN.us IV. & FRID.BR1Ctf8 FHA. ?]\.18 C'O~I.ITBS PAL.ATIlU AD RH.BNUM: DD.ucB's BAV.ARI& CC.OMITB8 VELDoBNTII SPONH.UMIl & RVP.IS RAB.eLDI- DOM.un DYN.ASTI"£ HOH.UNAC:CUNSIS.

CHRISTIAAN DE YIERDE EN FREDERIK, GBBROEDERS, PALT8GRAYEN YAN DEN RlJN, HERTOGEN YAN BEIJEREN, GRAYEN YAN YELDENZ, 8PONHEIM EN RJJPPOLTSTEIN, HEEREN YAN HET OEBIED HOHENAC.


VESTNERF.uc IT.

Keerzijde. De Hoogescbool van Leijden in de gedaante van Minerva, zit, met eene Stedekroon op bet boofd. Zijboudt in bare Rcgterband de V rijbeidspeer, en rust met den Linkerarm op een Schild, met bet boofd van Medusa, rondom hetwelke gelezcn wordt:

MINER V A LEIDENSIS (DE LEID8CHE PJdLLA8). Onder baren voet liggen eenige Boeken, en op den voorgrond verscheidene Meetkundige werktuigen verspreid , en de Globe van Copernicus, als zigtbare teekenen der bijzondere vorderingen van deze Vorsten, in de Wis- en Natuurktmde, en ter andere zijde het Wa~n der Vorsten. Op den achtetgrond ziet men een tempe) op eene hooge tots gebouwd,

Om


139

•

Om dm rand bet volgende vera van Virgilius, Aeneidos IX. v. 278.

NULLA MEIS SINE TE QVAERETVR GLORIA REBVS. rAN ONZBN ROBM IYORDT U IIBT AANDBBL TOBGBMBTBN.

. -' ~ T'

Onder aaa .

MDCCXXXIX. en lager:

V.BSTHBR.

Zie dezen Penning afgebeeld en beschreven bij J. H. Lochner, Sammlung Merkwurdiger Medaillen, op bet jaar 1141, hI. 1.

Vroedscbapspenning van 's Her togenbosch,

Y QJJKzijde... De stad '8 Hertogenhoscb zit ~ in de g~~~te. ~ )linerva, en houdt eene Spiets in de regterhand; met den linkerarm rust zij op bet Wapenschild der stad ; achter haar een Palmtak en v66r haar een Uil met uitgespreide vleugelen; in 't verscbiet de Stad. door de Zon beschenen.

Boven aan:

AGUNT IN PACE.

ZIJ LBYBN IN YRBDE.

Onder aan , in een versierden omtrek :

S.BNATU8 P.OPULU8 Q.UB S.ILV & nnc rs,

DB RAAD EN I113T YOLK rAN 'SHBRTOGENBOSCH.

Keerzijde. Het Stadhuis nevens eenige g~bouwQD.; VOQ' ~~~Y4J gewapende Voetknecbtcp en Ruiterije.

Boven aaa :

HANC TUEMUR.

HTIJ BE8CHBRMBN HBT.

Onder aan: 1739.

,~ lUI 11 a au .0

CXLII.


-

CXLII. PI:.:. t.· XVI. (1739).

Ter eere van de Landvoogdcsse der N ederlanden , Maria Elisabeth.

Yoorzijde. Het Borstheeld van Maria Elisabeth, Landvoogdesse der Nedcrlanden, van ter zijde te zien.

Om den rand het jaarschrift:

BBLGARUM GUBBRNATRIX PARTBBNII CULTUs STUDlosA.

DE LANDrOOGDES DBR NEDERLANDEN YEREERSTBR DBR HEILIGE MAAGD.


R.OTTIBRS.

Keerr.gde. Een boom tegen welken het beeld der Heilige Maagd is gesteld.

Een Engel in de hoogte boudt eene Lamp, in welker midden het Wapen van OOstenrijk, terwijl een andere Engel, in knielende bouding, deze1ve beneden vast heeft; in het verschiet eene Kopel.

Onder aan:

DIV.,£ LUCET ET ARDET.

, ~.

ZIJ LICHT BN BRANDT rOOR DB HBILIGB MAAGD ..

Lager:

R.OTTIBRS.

zijnde de naam des Makers.

Zie Kohlers Munzhelustigung, 15 Deel, bl. 260, waar deze Penning is beschreven en afgebeeld.

CXLIII. Plaat XVI. (1740).

Op het Derde Eeuwfeest van de Uitvinding der Boekdrukkunst te Haarlem, door Laurens J anszoon Koster.

Yoor%ijde. Het Borstbeeld van Laurens Janszoon Koster, van ter zijde te

.

sien,

LAUR.BNTIUS lANSZ. KOSTER HARLBMBNSIS. LAURENS JANSZOON KOSTBR rAN HAARLBM.


G.BRRIT M.ARSHOORN F.BCIT.

K(J(J"_.


-

-

KeerzYde. Eene Drukpers, waamevens men bet tegenzegel van Laurens Koster, (zijnde eene Duif) ziet hangen. Op den voorgrond staat ter eener zijde een opengeslagen Boek , zijnde de Spiegel der Behoudenisse , gelijk zulks daarop , tevens met het Jaartal 1440, te lezen is; en ter andere zijde het Wapen der stad Haarlem.

Boven aan in een gedeelte van den rand:

TYP.OGR.A.PHI.A. INV.BNT.A. 1428.

DB DRUKKUNST UITGBrONDEN 1428.

En onder aan de naam des Makers:

G.BRRIT MARSHOORN.

Onder aan bet jaartal:

1740.

Alles is omgeven door drie Slangen, met drie Ringen gekronkeld. Zie J. C. Seiz, het Derde J ubeljaar der uitgevondene Boekdrukkunst em. Haerl. 1740, alwaar deze Penning, onder N° 1, op hi. 106, afgebeeld en beschreven is.

CXLIV. Plaat XVI. (1740).

Op hetzelfde onderwerp. y oorzijde. Hetzelfde borstbeeld.

Om den rand:

LAUR.BNTIUS COSTERUS JANI F.ILIUS SEN • .A.TOR HARL-BMENSIS TYP.OGR.A.PHI.A.B INV.BNTOR.

LAURENS JANSZOON KOSTER, lUADSHEER TE HAAR.

LEM J UITrINDBR DBR DRUKKUNST,


G.BBARDUS MARSHOORN HARL BMENSIS FEC.iT.

Keerzijde. Eene .Drukpers; hoven aan het wapen der stad Haarlem, alsmede . bet tegenzegel van Laurens Koster; ter regter zijde staat een opengeslagen boek , waarop men leest: SPECULUM HUMANAE SALVATIONIS (SPIBGEL DBR MBNSCHELIJKB BBHOU· DBNI88B.)

Om


-

Om den rand en onder aan:

TYPOGRAPHIA HARLEMI INV.BNTA J428. PERVULG.ATA 1440.

III JUB.ILABUH 1740 •.

DB'.DRUKKUN8T,.TB HAARLBM UITGEJTONDEN 1428. ALGE.

MEEN GBMAAKT 1440. DERDE JUBBIJAAR 1740.

Lager:

G.BRARDUS M.ARSHOORN.

Zijnde de naam des Makers.

Zie 001 Seiz bl. 106 N". 2.

CXLV. Plaat·:XVI. (1740).

Op hetzelfde onderwerp.

Yoorzijde. De stad Haarlem, onder de gedaante van eene defbge vrouw, met eene muurkroon op bet hoofd. Zij ~it op eenen prachtigen zetel, en houdt in de linkerhand den hurgemeesterlijken hondel, waarvan drie gehogen slangen , het teeken van drie eeuwen, afbangen. Zij offert met de regterhand op een altaar, waartegen bet schip van Damiate is afgeheeld. Achter haar ziet men een palmboom, waaraan het wapenschild der stad in het midden, en ter wederzijden die van de toen regerende Burgemeesteren, P. 111: T 11: R V.AN D.ER CAMER, Mr. J.AN V.AN DY CK, Mr. A.NTHONIE V.AN STY RUM en Mr. C.ORNELIS A.SCANIUS V.AN S Y PES T E Y N. Op den voorgrond vertoonen· zich de zinneheelden der voomaamste zaken hinnen Haarlem en hare omstreken, als de linnen- en waschh1eekerijen, koophandel, linnengarens, weverij, hloemen, de jagt enz, waarbi] zich verscheidene genien , als gevleugelde kindertjes, hezig houden, Een derzetve zit voor een opengeslagen hoek, dat tegen het altaar rust, en waarop gdezen wordt, SPIEGEL ONSER BEHOUDENISSE. In 't versehiet .de 'stad Haarlem benevenshet Sparen,

Om den rand:

MEMORIlE SACR VM., TER GEDACHTBNI88B(;.EHTUD.

Ondeevaam HARLEMVM MDCCXL.·

HAARLEM 1740.


- 143

Hooger de naam des Makers:

M.ARTINUS HOLTZHEY FECIT.

Keerzijde. Bet Baarlemmer hout, waarin Laurens Janszoon 'Koster op den' voorgrond zit. Om den rand van zijn kIeed, leest men zijnen naam. In zijn regterhand houdt hij eene drukIetter, en schijnt te spreken met Minerva, die zich voor hem op de wolken vertoond, en hem met haar licht hestraald. Aan de andere zijde op den voorgrond is eene Drukpers, benevens de daartoe behoorende gereedschappen en verscheidene geniussen, hezig met de drukkunst,

Onder aan:

TYPOGRAPHIA

HIC PRIMVM INVENTA CIRCA ANN.UM MCCCCXL

HIEB IS DE DRUKKUNST EERST UITGEYONDEN OMSTREEKS DEN JARE 1440.

Hooger:

M.ARTINUS H.OLTZBBY.

Deze penning is afgeheeld en heschreven hij Seiz, onder N°.3, hI. 108, en desgelijks in den Europischen Mercurius van het jaar 1739 II." 258 en voIgg. Zie ook den Catalogus .der Medaillea van M. en 1. G. Holtzhey, hI. 20. N°. 25.

CXL VI. Plaa t XVI. (1740).


Yoorzijde. Het horstheeld van Laurens Janszoon Koster van voren te zien, houdende in de eene hand de hoekstaaf der eerste letter A.

Om den rand:

LAVRENTIVS COSTERVS HARLEMENSIS PRIMVS AR TIS TYPOGRAPHICAE INV.BNTOR CIRCA.

A.NNUlII MCCCCXL.

LAURENS KOSTBR Y AN HAARLEM r BBRBTE UITYINDBR DBB BOBKDRUKKUNST OMS'I'llBEKS HET JAAR 1440. os-

Digitized by G'oog Ie

-

144 -


M.ARTINUS HOLTZHEY. F.BCIT.

De Keer%ijde beeft de volgende dichtregelen:

DE DRUKKUNST NU DRIE EEUWEN OUDT, DOOR KOSTER VOOR TGETEELD

UIT BEUKESCHORS, IN 'T BAERLEMSCH BOUT, AENSCHOUDT HAAR'S VADERS BEELDT

OP DIT METAEL, EN ROEPT VERBLYDT,

DIT MANNELYK GELAET

ZY AEN DE ONSTERFLYKBEID GEWYDT, ZOO LANG DE WERELD STAET.

Boven dezelve dichtregels heeft men een opengeslagen hoek, waarop te lezen staat SPIEGEL ONS.ER BEHOUDEN.ISSB, omgeven van een Lauwerkrans met fallel en trompet. Beneden dezelve drie gekromde slangen, het zinneheeld van zoo vele eenwen. In de middelste slang is het wapen van Haarlem geplaatst ~ en ter wederzijde een Palm- en Lauwriertak.


M:.ART INUS H.OLTZBE Y.

Zie dezen Penning almede afgeheeid en heschreven hij Seiz, onder N°.4, bl, 108; alsmede in den Europischen Mercurius voor het jaar 1739 II. 258 en volgg. en vermeld in den Catalogus van M. en J. G. HoItzhey, hI. 22, N°. 26.

CXLVII. PIa at XVI. (1740).


y oorzijde. Hetzelfde horstheeid van voren te zien , staande op een voetstuk. waarop gelezen wordt ALTER CADMUS (TIYEEDE CADMU8). V oor hem liggen eenige hoeken, waarvan een opengeslagen, waarop men leest SP.IEGEL ONS.ER BEH.ouDENIS.sE 1440. Op deze hoeken staat eene hrandende lamp, en tegen dezeive eene gekromde slang; ter andere zijde en achter hem ziet men eenen lauwerkrans, eenen hloempot met de letter S. beteekenende bet kruid sempervivum , en eene Boekdrukpers.

Om


-. 145 _.

Om den rand:

LAUR.BNTIU8 J.ANI FILIU8 COSTERUS CONS.lr.IARIUI HARLEM.BN818 TYPOGR.APBIAB INVENT.oR AD AN.NuH MCCCCXL.

LAURENS JANSZOON KOSTER, RAAD TE HAARLEM, UITYINDER DER DRUKKUNST, OMTRENT HET JAAR 1440.

Keerzijde. Bet gekroonde Wapenschild der stad Haarlem, door twee Leeu ... wen vastgehouden, achter hetzelve de burgermeesterlijke pijlbon ... dels, henevens lauwer- en palmtakken, Boven zweeft de Faam, houdende in de regterhand een boek, en in de linkerhand eene Bazuin, waarop het woord F AM A. In 't verschiet de stad Haarlem en het Hout.

Om den. rand :

HINC TOTUM SPARGUNTUR IN ORBEM LITERlE. rAN HIER IYORDEN DE LETTEREN DOOR DE GEHEELB JlTERELD YERSPREID.

Onder aan :

PER TRIA SECULA MDCCXL.

GEDURENDE DRIE EEUWEN 1740.

lets hooger de naam des Makers:

N.ICOLAA8 V.AN S.WINDBRBN F.ECIT.

Zie dezen Penning bij Seiz , onder N°.5, bl. 112.

CXLVIIL Plaat XVI. (1740).


Y oorr.ijde. Betzelfde Borstbeeld, van voren te zien, Om den rand:

L.A.URBNTIU8 J.ANI F ILIU8 cos TER US CONS.I LIAR lUI HARL.EHBN8I8 TYP.OGRAPHIAB INV.ENl!l'oR AD AN.NUH 1440.

LAURENS JANSZOON KOSTER, JUAD TE HAARLEM, UITYINDER DER DR.UKKUNST, OMTRENT HET JAAR 1440.

Keer-


•

Keerz;jde. Eene vrouw houdt in hare regterhand J benevens eenen Lauwerkrans , zeven te zaam verbondenc Wapens, zijnde die van de vier toen regerende Burgemeesteren Pieter van der Camer, Mr. Jan van Dyk, Mr. Anthony van Styrum en Mr. Cornelius Ascanius van Sypesteyn, van de Pensionarissen Mr. Jacob Gilles en Mr. Cornelis Gerlings, en dat van den Sekretaris Mr. Dammas GuIdewagen. Zij rust met den linkerarm op het Wapenschild der Stad en houdt met deze hand eene strook , waarop de k.linkIetters A. E. I. O. U. Haar regtervoet vertreedt een hoek met de Iettera A. L B X AND RIG. ALL I G RAM II A TIC A, als het eerete hoek door Jan Guttenberg met de. aan Koster ontroofde letteren te Mentz gedrukt. Zij wordt door eene Zoo hoven beechenen,

Om den rand:

EX HIS TIBI NECTE CORONAM.

YLECHT U UIT DEZE JrAPENS EENE KROON.

Onder aan:

.

TYPOGR.APHIAE HAERLEM.BNS18

III. JUBIL.ABuM 1740.

HET DERDB JUBEIJAAR DER HAARLEM8CHE DRUKKUNST.


N.ICOLAA8 V.AN S.WINDERBN F.BCIT.

Zie Seiz, onder N°. 6 I bl, 112.

CXLIX. Plaat XVI.

Vroedschaps Penning der Stad Haarlem.

Yoorzfjde. Eene Vrouw zittende op eene Katoenbaal, en rustende met den linkerarm op een hoek met de woorden SENATUS CONS'ULTO (YOLGEN8 HET RAJD8BE8LUIT); hetzelve boek staat op een Altaar, tegen 't well het Wapen der Stad Haarlem gezien en daaronder het gewone. omschrift': VI~CIT VIM VIR TUS (DE DAPPERHBID HBEFT HET GEWELD OYERWONNEN) gelezen wordt. Zij heeft op haren schoot eene mand met Vroedschapa-penningen, van welke zij er een in hare regterhand houdt,

Om


-

Om den rand:

COMES CONSILIORUM. '.J4NlYEZZG BY DBN ll4.AD.

Onder aan:

HARLEM.uM. H4ARLEM.

Keerzijde.

De Stad Haarlem, onder het beeld van Minerva, zitttende. Zij rust met den regtervoet op eene Waterkruik, waarop het woord SPARE; zij houdt met de rcgterhand het Schild van Meduza, dat op hare knie rust, en heeft in de link.erband eenen Staf, een' Lauwerk:rans en het Schip van Damiate; uit eene kruik vallen Letterstaven in een vergaerkast van Letters; ter eener zijde staat eene Boekdrukpers , en ter andere zijde, in 't verschiet, is een gedeelte van een vernield Stads Bolwerk, waar een Vaandel geplant is.

Om den rand:

AR TE E T MARTE.

DOOR KUNST EN KRIJG.

Onder aan:

DAM.IATA CAPT.A. TYP.OGRAPHIA INV.BNTA.· URB.8 DEFEN.SA.

DAMIATE INGENOMEN, DE DRUKKUNST UITGErONDEN, DE STAD rERDEDIGD.

CL. Plaat XVII. (1740).

Op het toewijden van e e n e nieuw gebouwde Kerk aan de Heilige Maagd, door de Landvoogdesse der Nederlanden, Maria Elisabeth.

Y (}()rzijde_. Borstbeeld van Maria Elisabeth, Landvoogdesse der Nederlanden, van ter zijde te zien.

Om den rand bet j aarscbrift:

BLIs.ABBTRA BBLGARUM GUBBRNATRIX SACRATA AUGUSTAB VIRGINIa ARDE.

BLI8ABETH~ LA'NnrOOGDES8E DER NEDERLANDEN, BBNEN TEMPBL TOEGEJlTIJD'HEBBENDB AAN DB HEIL/GE MAAGD.

On-



R.OTTIEBS.

Keerzijde. De nieuw gebouwde Kerk te Marimont, en daarboven de MoederMaagd, in stralende wolken, van Engelen omgeven.·

Onder aan:

DIVIN~ MATRI COILO DEVOTA RECEPT~.

Y AN HARTE TOEGEDAAN AAN DE HEILIGE IN DEN HE.

MEL OPGENOMENB MAAGD.

Men vindt dezen Penning beschreven en afgebeeld in Kohlers Munzhelustigung, 15 Deel, hI. 261,

CLI. Plaat XVII.

Legpenning van Kortrijk.

Yoorzijde. Het gelauwerde borstbeeld van Keizer Karel VI, van ter zijde te

zien,

Om den rand:

,

CAROLUS VI ROM • .A.NOBUM IMP.EB.A.TOR COMES FLAND.RIAB

KAREL YI, ROOMSCH KEIZER, GRAAF YAN rLAANDEREN.


R.OTTIBRB.

Keerzijde. Het Wapen van Kortrijk.

Om den rand:

CASTELLANIA CORTRACENA. KASTELEINIJ rAN KORTRIJK.

Men beeft gemeend, dezen Legpenning , schoon zonder jaartal , hier voegzaam eene plaats te kunnen inruimen.

eLII. Plaat XVII. (1740).

Op bet overlijden van Keizer Karel VI.

Yoorzfjile. Het gelauwerde Borstheeld van Keizer Karel VI, van'ter zijde te

.

Zlen.

Om


-

-

Om den 'rand:

CAROLVS' VI D.BI G.RATIA ROM.ANoRnM IMP.BRATolL SEMP.ER AUG. USTUS.·

. KARBL YI., DOOR GODS GENADB ROOMSCH KBIZER, ALTIJD DOORLUCHTIG.

Onder den arm de n aam .desMakers:

VESTNER F.BCI T.

Keerr.ijde. Het Roomsche Hijk, onder de gedaante eener vrouwe, staat weenende bij den ledigen zetel des overleden Keizers en oogt den Keizerlijken Arend, die ten Hemel vliegt, na. Op den voorgrond een altaar , waarop de teekens der Keizerlijke waardigheid Jiggen.

Om den r and:

DESIDERIIS ICTA ,FIDELIBVS QVAERIT PAT~IA CAESAREM.

HORAT.IUS. CARM. LIB. IV. ODE V. VB. 15 BT 16.

GETROPPBN DOOR HET GBMI8 ZOEKT HET GBTROUJrB rADBRLAND TE YERGEEF8 NA4R ZIJNEl( ~BIZER.

Onder aan:

EVECTVS AD COELOS XIX OCTOBR.IS MDCCXL

TEN HBHEL OPGENOMBN DEN 19 OCTOBER 1740.


V.BSTNBR.

Zie de beschrijving en afbeelding v:an dezen Penning bij I. H. Lochner , Sammlung Merkwurdiger. Medaillen , op het jaar 1741, hi. 257.

eLIII. Pinat. XVII. (1740).

Op de Troonsbeklimming van Maria Theresia.

J7 oorr.ijde. Het Borstbeeld van Maria Theresia , van ter zijde te zien,


Om den rand:

M.ARJA THERESIA REGINA HUNG.ARIA 8 BOHEM.IABQUB ETC.BTBRORUM.

MARIA THBREBIA, KONINGINNB rAN HONG.ARIIBN BN BOHBMBN BNZ.


A. SELVI F.BCIT.

Keerzijde. Een Fenix, die herleeft op een AItaar, hetwelk bestraald wordt door de Zon; ter wederzijde verschillend Oorlogstuig, aIsmede het Wapenschild van Oostenrijk en onderscheiden gehoomte.

Boven aan den rand:

VNA EST QV lE REPARET.

zu ALLBBN IS HBT DIE HBRSTBLLBN UL.

Onder aan:

1140.

Zie de Medailles de Marie Therese page 11 N°. ',12.

CLIV. PIaat XVII. (1740).

Legpcnning van de Staten van N amen op dezelfde gelegenheid.

IT 'oorzijde. Het BorstheeId van de Keizerin Maria Theresia, van ter zijde te zien.

Om den rand:

MAR.JA THER.ESIA D.EI G.RATIA IMPERAT.RIX ET REG.INA HUNG.AR"IAB ET BOH.EMIA.E 1740.

MARIA THBRBSIA, DOOR GODS GENADE KEIZERIN EN KONINGIN rAN HONGARIJBN EN BOIlEMEN; 1740.


. .

R.OTTIERS.

Keerzijde •. Tot de Arke Noachs, op den Berg Ararath, vliegt, na den zondvIoed, met eenen tak tcrug de uitgezondene Duif .

Om


-

-

Om den rand:

AT ILLA VENIT AD EUM PORT.ANS RAMUM OLIVa:.

MAAR ZJI XlrAM TOT HBM DRAGBNDB BBNBN OLUP'l'AIl.

Onder aan:

VOVEBANT ORDINES NAMURE.1UIS. w.

DB B'l'.4TBN Y.4N NAMBN HBBBBN DBZB TOBGB"UD.

. .

eLY. Plaat XVII. (1740)..

, Bij bet aanstellen van den Bertog Frans van Loth ... ringen als Medebestuurder van het Rijl:.

Poorr.zjJe. Het Borstbeeld yan Maria Theresia, van ter mjde te zien.

Om den rand:

)LABIA THER..BSIA D.IVI CAR.OLI C.t£SoARI8 FIL.IA HU.NGABIAB & BOH.BMIAB REX Alt.CBIDUCIS-

SA AUS T.:aIA.B.

M.ARIA THERBSIA, DOCHTBR rAN DEN rBRHBBBLIJKTEN KEIZER KAREL, KONINGINNB rAN HONG}RIJEN BN BOHEMEN, AARTSHBRTOGINNB rAN OOSTENRIJK.

Onder den arm de naam des Mak.ers:

D. BECKER FoBc:!l'.

Keerz!Jde 0 Ret Borstbeeld van Frans Bertog van Lotharingen, haren Echt .. genoot, van ter zijde te zien,

Om den rand:

F RANC.I8cu8 III. LOT.HAlt INGICU8 & BAR.BN8IS DUX, M.AGNUS D.ux HETR.URIAB REX HflER.oSOLYMITA.!iUS R. BX H U.N GARIA B BO.BBMIA.B & PROVol!i-

CIA 8 A U.STRIACA8 CORREG.B "8.

FRANCISCUS III, HERTOG rAN LOTH.I1RINGEN EN BAR, GROOTHERTOG r..tlN TOSK..tINEN, KONING ru» JB.

RUSALEM, KONING rAN HONGARlJEN EN BOHBMEN EN MEDBRBGENT DEB OOSTENRIJKSCHB ST .ATBN.


-

IS'l -


D. BECKER F.BCIT.

Zie de Medailles de Marie Therese, page 20, "N°." 15.

CLVI. Plaat XVII. (1740).

Op hetzelfde onderwerp .

..;

Yoorzfjde. In alles ala de Keerzijde van den voorgaanden Penning .

...

Keer%ijde. Bet Wapen van het Buis van Lotharingen en Toscanen.

" ".

Boven om id e n rand:

TU DOMINE SPES MEA.

GIJ 0 HEBRB ZlJT MIJNHOOP.

Zie de MedaiZles de Marie Tkerese, page 21, x-, 16.

eLVII. Plaat XVII. (1741").

Op de geboorte van den Aartshertog Joseph:

Yoorzijde. Het Borstbeeld van Frans van Lotharingen en daartegen over het gekroonde beeld van Maria Theresia; tusschen beide bene-

denwaarts dezelve dat van den jonggeborenen vorst Joseph. "

Om den rand:

FRANC.ISCUS D.sI G.RATIA D.ux LOTH.ARINGIAB, M.AGNUS D.ux HETR.uRIAE MAR.IA THER.s8IA D.sI G.RATIAR.SGINA HVNG.ARIAE BOH.BKIAB

A. R CHI D. U CIS S A AU S T R. I A B.

PRANCISCUS DOOR GOD8 GENADE HERTOG rAN LOTHA.

R1NGEN, GROOT HERTOG PAN TOSKANEN. MARIA THERE81A DOOR GODS GENADE, KONINGINNE rAN I-IONGARIJEN EN BOHEMEN AART8HE& "TOGINNE rAN 008TENRIJK.

En


-

En onder het Borstbeeld van den jonggeboren Vorst:

JOSEPHVS

N.ATu8 XUI MARTII MDCCXLI.

JOSEPH, GEBORBN DEN 13deD MAART 1741.

Onder het Borstbeeld der Keizerin de naam des Makers:

P. P. WERNER.

Keerzijde. De stad Weenen met derzelver omstreeken en den' Kalenberg.

Boven de stad ziet men een vlugt naar den Hemel van drie vogels. In het midden staat de standaard van Konstantijn den Groote, met het naamteeken van Christus; en, ter linkerzijde is eene afgelegde Wapenrusting als aan den voet van Kalenberg.

Om den rand:

FELIX TEMPORUM REPARATIO. GELUKKIG HERSTEL DER TIJDEN~

Zie de Medai1les de Marie Therese , page 23, N". 18.

CLVIII. Plaat XVII. (1741).

Op den Watervloed.

Yoorzijde. Een Riviergod, met eenen scheepsriem in de hand, stort uit eene vaas, op welke hij leunt, het water in groote mate uit , waardoor de landen overstroomd worden, zoodat mensch en vee verdrin ken of toevlugt tot het geboomte moeten zoeken; in het verschiet ziet men den toren van eene overstroomde stad ; ter zijde een beeldje, in dankende houding, benevens eenige opgeslagen tenten.

Om den rand:

o DEVS A MVLTIS AQVJS NOS REDDE SECVROS. o GOD rERL08 ONS rAN DE rELE JIT ATEREN.

Keerzijde. Deze dichtregelen: .

GODS SLAANDE HAND BEZOEKT ONS NEDERLAND,

MET WATER VLOEDEN HOOG GESTEGEN; MET DUURE TYDEN BANG EN NAAR:

DE LYDERS WORDEN IN'T GEVAAR

V AN HONGERSNOOD OM BROOD VERLEGEN GEHULPEN DOOR 'SLANDS OPPERM.\G T, OP 'T HOOGST GEACHT.

BOo


-

Boven nan is het Wapen v a n Bolland en onder a a n dat van Gelderland; tusschen hetzelve het jaartal:

1741•

Ter zijde de naam des Makers:

N.ICOLAAS V.AN S.WINDEREN FEe.IT.

CLIX. Plaat XVII. (1741).

Vrocdschaps-penning van 'sHcrtogenhosch en op het maken van eenen nienwen weg,

r oorzijde. Eene zittende vrouw, de stad verhecldende, leunt op het Wapenschild van '8 Hertogenhosch. Voor haar liggen eenige koopgoederen en de hoom des overvloeds ; tegen over haar staat Mercurius met zijnen staf in de hand.

Om den rand:

PERFlCERE URGET.

HIJ DRIJrI' HAAR AAN Olr! 'T TE rOLBRENGEN.

Keerujde. De stad 'sHertogenhosch in 't verschict , met hare bclwerken en den nieuwen weg.

Boven de Stad:

SYLVA DUClS. ·s HER TOGENB OSCII.

Onder aan:

MERCATURlE COMMODO CIVIUM BONO lNCHOATA VIA MDCCXLI.

EEN WEG BEGONNEN TEN GERIEYE rAN DEN IIANDEL TEN BESTE DER JJCRGERS.

174 1.

CLX. Plaat XVIII. (1741.)

HetzeIfde ond erwerp.

Dcze penning, die grooter is dan de voorgaande, verschilt overigens van dcnzelven zeer weinig. Onder aan de P oorzijde heeft men de letters S.ENATUS C.ONSULTO (BIJ RAADSBESLUIT.)

CLXI.


155

-

CLXI. Plaat XVIII. (1741).

Op de weldadigheid van de Landvoogdesse der NederIand en Ma r i a Elisabeth.

Foorziide. Bet Borstheeld van Maria Elisaheth, Landvoogdesse der NederIanden, van ter zijde te zien,

Om den rand" bet jaarscbrift:

B LIs.ABETHA INDBFE88A CHARITATB I'A UPBR UM AUXILIATRIX.

ELISABETH ONrBRMOEIDE HELPSTER DBR ARMEN U1T LIEPDE.


R.OTTIERS.

Keerzijde. Mozes in de woestijne, nevens de Israeliten , die bet manna, dat van den Hemel valt, opzamelen.

Onder aan:

SUCCURRIT EGENIS.

ZIJ KOMT DEN NOODDRUFl'IGEN TE HULP.

Lager de naam des Makers:

R.OTTIERS.

Men vindt dezen Penning afgehceld en heschreven In Kohler! Munzhelustiging, 15de deel hI. 260.

CLXII. Plaat XVIII. (1741.)

Op het eeuwfeest van de Saaihal te Amsterdam. r oorzijde. In een gekromden Slang, met Lauwertakken omvlochten, ziet men bet Wapen van de Saaihal, zijnde een Schaap, houdende met eene poot een wimpel, waarop het woord PAX (rRBDE) gelezen wordt.

Om den rand:

AlIESTERDAMSE SAAIJIIAL OPGERECIIT DEN 8 JANUARIJ

1641.

Digitized by Google


M. ARTINUS HOLTZHEY FEC.IT.

De Keer%ijtie beeft tot opschrift:

TER GBDACHTENI8 rAN HET rOLTROKKE EEUJlTFEEST rAN DE SAAIJHAL. PLEGTIG GErIERD

DEN 8 JANUARIJ 1741.

Daarboven ziet men het Amsterdamsche Wapen zonder de Leeuwen, waaraan door een strik gehecht zijn de afhcelding der etempels van de Saaihal, hehhende ieder ter eener zijde het Wapen der Stad met de Leeuwen, en ter andere zijde het een eenen Arend, met het randschrift: A MSTERDAM.scHE VERWE; het ander alleen ten opschrift: AMSTERD.AM8cH SWART.

CLXIII. Plaat XVIII. (1741.)

Op de nieuw g eh ouwd e Lutherscbe Kerk te Middelburg.

Yoor%ijtie. De Godsdienst, zittende voor de nieuw gebouwde Kerk , hondt in hare linkerhand cen "r aterpas en in de regter een opengeslagen Boek, waarop de woorden PAVLVS AD EPHES.108 III. VS. 20, 21. Op den voorgrond eenige bouwkundige werk-

tuigen.

Om den rand:

STRVCTA SVPER LAPIDEM NON RVET ISTA DOMVS. DIT HUIS, OP EBNEN ROTSSTEEN GEBOUJYD, ZAL NIBT NEDER8TORTEN.

Onder aan:

MDCCXLI.

Hooger de naam des Makers:

M.ARTINUS HOLTZ HEY FEC.IT.

Buiten op den rand:

INGEWYD 20 MAY 1742 DOOR ZACHARIAS FELDMAN; HAGGAI 2 VS. 10; EN CHRI.sToFFEL MICHELS UYT NEHEM.IA 8 V8. 6.

Eeer-


-

157

-

Keerzijcle.. Eene vrouw, de Stad Middelhurg verheeldcnde, zittende op een verheven gestoelte, waar hoven een gekroonde Arend met bet Wapen der Stad, en aan welb zijden de Burgemeesterlijke bondelpijlen. Zij overreikt aan de Godsdienst een rol of open

, brief, waarop de schets van het nieuwe gebouw wordt gezien. Op den voorgrond liggen een Korenschoof en een Spade, verder . Meekrap . enz. Een Genius stort een hoorn van overvloed nit; terwijl de vlaggen der Oost- en W est- Indische Compagnie te kennen geven, dat dezelve hare kamers binnen Middelhurg hebben. In het verschiet een zeilcnd Schip en do lorena der Stade


MVNIFICENTIA S.ENATUS P.OPUJ,I Q.UB MEDIO· BVRG.ENSIS AVGVSTANAM CONFESSIONEM PROFESSIS AREA AD TEMPLVM AEDIFI· C.A.NDUlII CONCESSA.

DOOR DB JrBLDDADIGHEID rAN DEN RAAD BN HBT' YOLK rAN MIDDBLBURG IS AAN DB BELIJDBRB DBR AUGSBURG8CHB CONFBSSIB os GROND,

OM BBN KBRK TB BOUIYBN, GB8CHONKBN.

-Ho oger .

M.ARTINuS HOLTZHEY.

Men vindt. - dezen Penning beschreven in den Catalogue van M. en J. G. Holtzhey, bl, 23, onder Nil. 27, alsmede in den Europischen Mercurius, voor 1741, II. Deel bl, 69.

CLXIV. Plaat XVIII. (1742).

Op de krooningvan Ke iz e r Karel VII te . Frankfort.

Yoorr.ijde. Bet' gehamaste Borstbeeld van Keizer Karel VII, van ter zijde

te zien.

Om den rand:

CAROLUS VII D.BI G.B.ATIA ROM,ANORUII IMP.BRATOR, SEMP.BR AUG.UBTUS.

" K4RBL DB ZBYBNDB, DOOR GODS GBNADB ROOMSCH .

KBIZBR, ALTIJD DOORLUCHTIG.

Om


'58, -.


VESTNER F.BCIT.

Keerzijde. Eene vrollW, zittende tegen een' Palmboom , en hebbende~ de Bongaarsche Kroon op het hoofd , houdt in de eene hand een' Lauwertak en in de andere een' Boom des overrloeds, Nevens haar staat het Keizerlijk Wapenschild , en daar naast ziet men een' liggenden Leeuw, die gekroond is en een' wereldkloot met zijne voorste klaauwen vast houdt. Ter eener zijde in het verschiet eene opgaande Zon, en aan de andere zijde eenige Palmboomen.

Om den rand:

FELICITAS IMPERII RENASCENS.

HBT HBRLBYBND GBLUK DES RlJK&.

Onder aan:

CORONAT.u8 FRANCOF.uATI D.IB 12 FEBR. U ARII 1142.

TE FRANKFORT GEKROOND DEN 12den FEBRU..4RIJ 1142.

CLXV. Plaat XVIII. (1142).

Strooipenning op hetzelfde onderwerp.

Y oorzijde. Het gelaurierde Borstbeeld van Keizer Karel VII, van ter zijde

te zien,

Om den rand: .

CAR.OLUS VII R.OMARORUM IMP .. ER.A:ToR S.B.PER A.UGUSTU8 EL.BcTus FRANCOF.URTI D.IB

24 M.BR8.IS J AN.VARII 1742.

KAREL DE ZEYENDE, ROOMSCH KEIZER, ALTIJD DOORLUCHTIG, GBKROOND DEN 24aten DEB M.LIAND JANU.4RIJ 1742.

Keerzfide. De Arke des Verbonds met de twee tafelen der Wet, waarin gesehreven staat DECALOGUS (DE TIEN GBBODEN); ter zijde eene 8chtjnende Zon.

Om


- 159

Om den rand:

VNIONE ET OBSERVANTIA LEGUM.

DOOR BBNDR4GT EN OprOLGING DEB "ETTBN.

Zie de afheelding en beschrijving van dezen Penning in den Europischen Mercurius voor het jaar 1742, I deel hI. 138.

CLXVI. Plaat XVDI. (1742).

Strooipenning in de Oostenrijksche Neder landeu na de troonsbeklimming van Maria Theresia.

r oorzzJde. Het Borstbeeld van Maria Theresia van ter zijde te zien, Keerzgde. Bet gekroonde wapen der .K.eizerin.

Om den rand der heide zijden het jaarschrift: aBGINAB UUNGAllIAB FA VRANT SUPBRI sUBDITIQUB VOVBlCT BBLGAB ~BLICITA.TEM..

DAT DB HBMELLINGElV BEGUN8TIGEN DE KONINGIN rAN HONGARIJEN, EN ZIJ GELUKKIG ZIJN MOGE TPEN8CHEN DE BBLGEN, HARE ONDERDANBN.

Zie de Medailles de Marie Therese page 34 N°. 26.

CLXVII. PIttat. XVIII. (1742).

Op de Oorlogstoernstingen en de deswege ingevoerde be last ingen in Nederland.

r oorzijde. De Maagd van Holland, kenbaar aan de speer met den V rijheidshoed en het Wapenschild, zit op een prachtig gestoelte, en verzekert het Vaderland eenen duurzamen Vrede en bloeijenden Koophandel, aangewezen door een Olijftak en den Slangenstaf van Mercurius; terwijl dat Vaderland , verbeeld door eene Vronw, met de scheepskroon op het hoofd, haar met blijmoedigheid geld nit een' hoorn des overvloeds toereikt , om besteed te worden tot behoud van dien Vrede en Koophandel. N evens de Maagd van Holland, een hoek waarop BIBLJA SAC.llA.

Om


160

-

. Om . den rand:

NON PARVVM MAGNO REDDIT PRO MVNERE MVNVS.

ZIJ GBEFT GEEN KLEIN GE8CHENK rOOR EEN GROOT TERUG.

Onder aan:

CONCORDIA.

DOOR EENDJUGT.

En daar hoven de naam des Makers:

M.ARTUIUS HOLTZHEY FEC.IT.

Keerzijde. De Dapperheid zit op een voetstuk. Zij is gehelmd en houdt in bare regterhand eene spiets; in de linkerhand heeft zij eene opene rol , waarop de afteekening van Vestingwerken. Op den voorgrond liggen verscheideiie werktuigen, hehoorende tot den Vestinghouw alsmede tot den Krijg. In het verschiet een Dolwerk, Muren, Schepen en Werktuigen, om de getrouwe zorg te verheelden, waarmede de Staten van Holland alles tot eene wak~ kere verdediging deden gereed maken.

Om den rand:

ARMA PARAT PACEM PRAESTET VT BELLICA VIRTV~

DB KRIJG8DEUGD MAAKT WAPENEN GBREBD, OM rREDE 'lE HANDHAYEN.

Onder aan het jaartaI:

MDCCXLII.

Hooger:

M. ART I NUS H. 0 L T Z BEY.

Men vindt dezen Penning heschreven in den Catalogus van M.: & J. G. Holtzhey, bl. 24, onder N°. 28.

CLXVIII. Plaat XVIII. (1742).


Yoorzgde. Nederland, in de gedaante van eenen geharnasten Krijgsman met de


----~-=~-- .. --~-------------

-

de speer der vrijheid in de regterhand, hondt met de linker het gekroonde Wapen van den Staat I . waar achter velerlei Wapentuig, V oor den Krijgsman ligt geknield een Ingezeten, die uit een' Hoom geld stort , op welken Boom men de woorden leest:

SUMMUS ET IMUS (DE GROOT8TB BN DE KLBINBTB) ter zijde een Kanon en Kogels.

Om den rand:

mnc DEVOT A TUEND.£.

GBIYIID OM DBZEN TB JJB8CHBRMEN.

Onder aan op een hand:

SECURITAS REIPUBLIC£ DB rBILIGHBID rAN DBN STAAT.

Keer%ijde. Een PijIbundel en daar boven bet Alziend O'og, dienende al8 tot Standaard van twee Weegschalen, op een van welke een Olijf-i tak , en op de andere een Zwaard ligt. Daar hoven UTRUM (EEN rAN BEIDE), en lager EX lEQUO & BONO (NA AR BILLllKHEID BN GOBDHBID.) Daaronder 1742.

Op het veld van den penning.

OM BET OORLOGSVUUR TE WEEREN, DAT. ALS ANDREN, ONS MOGT DEEREN, ZORGD DE STAAT DOOR WIJS BELEID, VOOR 'SLANDS HElL EN VEILIGHEID, OM 'ER ZONDER VREES TE LEEVEN. WAT DEEZ' ZORGE KLEM KAN GEEVEN BRENGT DE WILLIGE ONDERDAAN TOT BEHOUD DER VRYHEID AAN.

Onder aan, in een Zeewagen, welke door twee Leeuwen getrokken wordt, zit een .dmor, waar nevens de woorden OMNIA VINCIT (DE LIEFDE) KOMT HET AL TE BOrEN.

Ter zijde de naam des Makers:

N.ICOLAAS V.A. S.WIl'fDBRBR F.BCIT.

CLXIx.

,,-


--

r6.2 -

'CLXIXe Plaat XIX. (1742).

Op, de aanatelling van den Baron van Imhoff, a ls Gouverneur-Generaal van' N e~rland8 Ooat e Iud ien •.

Y 007'%ijde. Het geharnaste Borstbeeld van den Baron van Imhoff, van ter zijde te zien,

Op het kleed:

AETA TII8 XXXVII.

OUD 31 JAAR.

Om den rand:

GVSTAVVS GVILELMVS S.ACKI R.OHANI I.MPBRII LIB.BIt BAR.o AB IMHOFF GVB.BKNATOR GEN.B~ ItALI8 IND.IAB ORIENT.ALIB FOED.saA'l'I , BELG.II.

GUSTAAF RTILLEM r: AN IMHOF, BARON DES' HE/LIGEN ROOMSCHBN RIIKS, GOUYERNEUR.GENElUAL rAN NE£RL.4NDS OOST-INDIEN-


HOLTZHEY F.BCIT.

Keerzi}de. De Nederlandscbe Oost- Indische Maatschappij " kenneJijk aan het teeken der Compagnie (¥) op hare borst, onder de gedaante eener Vorstinne, zit op haren zetel. Zij heeft op haar hoofd een Scheepskroon en in haren schoot de Hoofdsieraden der Indiaansche VOrsten, welke zij beschermt en koestert, Met haren regtervoet vertrapt zij eene Harpij; hare linkerhand houdt een gekroond Zwaard met eenen Lauwerkrans. ZIj geeft met' de regterhand den staf van gebied aan den Baron van Imhoff' , die in Romeinsch krijgsgewaad voor haar staat en met den Veldheers mantel omhangen is. Achter de Maatschappij ziet men den Nederlandschen Leeuw, met den bundel pijlen, haren zetel aIs omrattende , om dien te beschermen. Aan hare regterzijde staat de Geregtigheid met het Zw~ard en de Schalen, Een weinig verder ligt het Schip de HER8TELLER, welke nnam' in den Spiegel wordt gevonden, en dat tot de overtogt. van, den Baron was bestemd.

Om


o. cle~ r~nd:

FIDEM .RATAVVM PRISCAM VENERETVR VT INDVS.

OPDAT DB INDIAAN DB OUDB TROUJr DBB NBDBR.

LANDBRS B.BllBlBDIGB.

Ond.-e:r .. u:

G.VBERN .. ,A'roR GEN.BB. ALIS COREA. 'l'VS A·N •• a. MDQCJt_ EX INPROVISO IN PATRIAM DXLA..TVS MDOCXLI. DENV'O PROFICISCENS IN INDIAM. ~DCCXLII.

o GOUrBRNBUR GBNEl'J.AAL GB1I"OlWBN IN HET JAAR 1740.

ONrOORZIENS I,! RET 11" AD1WLANIJ AANGEKOMEN 1741.

EINDBL-!JK NAAR INDIB rBRTImKKENDB 1742.

Onder den ~e.te.1 de'X" Maa.t&~ha ppij :

M..Ar.llTIJl17S UOLTZHEY F.BCIT.

Zie den Catalogu« van M. & 1 .. G. Holtzhey, hI. 26, N°· 29; alwaar deze penning wordt be~clu-evw-, ell onder Nq. 30 gemeld, dat dezelve voor rekening van den Heer Baron Van Imhofl" werd geslagen, en aIleen gediend hCeft, om aan eenige voomame person en door dien Heer vereerd te worden.

Zie verder over, den Baron van Imhofl'hiema hij de Penning CLXXVIU.

CLXX- PIaat XVIII. {1742}.

Op bet. vertrek van den Baron Van Imhoff, als Gouvern eur van Ne~rlands Oost-Indien,

r t;1tfJrrJjde. Bet geharnaste Borstbeeld van den Baron yan Imhoff, van ter Jijde te sien,

Om den rand:

GVST. AVUS GVIL.ELMus LIB.ER BAR.o AB IMHOFF GVB.BRNATOR GEN.BRALIS IND.IAB OR.IBNTALIS FOED.BRATI BELG.II.

GU8TAAP JlTILLEM, rRIJHEBR rAN IMHOFF, GOUrE& NBUR.GBNBlU.JL rAN NBBRLANJl8 OOST./ND/EN.

On-


Onder den geknotten arm:

AET.A. TIS XXXV II.

OUD 37 JAAR.

LaKer de naam des Makers:

M.AB.TINU8 HOLTZHEY F.BCIT.

KeeT%fjde. Een Toor den wind zeilend Schip, wells naam, HERSTBLDER in den Spiegel gelezen wordt, en dat tot den overtogt des Barons. diende. Ben Genius gaat het Schip voor, met een' hoom des overvloeds, en hondt in de linker hand eene OfferschaaI, waarmede hij tevens den weg wijst. In het verschiet zeilende Schepen en de Stad Batavia.

Om den rand:

DEO DVCE ET AVSPICE.

ONDER GODS GELBIDB EN GUNST.

Onder aan:

MDCCXLII •.

Men vindt dezen Penning afgeheeld in Kohlers Muntz./Jelustigung 15de deel , tegen over het titelhlad, als ook heschrevcn in den Catalogus van M. & J. G. Holtzhey, bl. 'J7N°. 30.

CLXXI. Plaat XIX. (1742.)

Op het vaststelle n van de voorloopige voorwaarden van den vrede te Breslan.

Yoor%ijde. De Vrede, onder de gedaante van eene gekroonde Vrouw, wordt zittende voorgesteld met den V redepalm in den linker- en den hoom des overvloeds in de rcgterhand. Zij vertreedt onder haren voet een Schild, Helm en verscheidene Wapenen; hoven haar zweeft de Faam, op eene Bazuin blazende ,van welke het woord CAX (rREDB) afhangt.

Om den rand:

HAEC BEET ULTERIUS PACIS PRIMORDIA COELUM.

DAT DE HBMEL DIT BEGIN DBS rREDBS rERDBR rOLMAKE.

On-


- 165 -

Onder aan:

XI JUN.II 174!l.

Hooger:

N.ICOLAA8 V.AN S.WINDBRBN F.SCIT.

Keerz!Jde. Boven aan eene wassende Maan, benevens eenige Olijf - Boom~ jes , en rondom:

CRESCET ADHUC.

ZIJ ZAL NOG YERDER JlTASSEN.

Op het veld van den Penning:

ARl\fA CADUNT; SURGUNT OLE~; DUM MARTE REMOTO PORRIGIT HUNGARI~ DEXTRAM REGINA BORUSSO.

PAX UTINAM RELIQUO GERMANO AFFULGEAT ORBI.

DE WAPBNS rALLEN, DE OLIJrEN GROEIJEN; TERJlTIJ~, NA HET WIJKEN rAN DEN OORLOG, DB KONINGIN Y AN HONGARIJEN AAN DEN KONING

Y AN PRUIS8EN DE REGTERHAND TOEREIKT.

OCI-I DAT DE FREDE OOK DE OYER/GB DUIT8CHE STATEN MOGE BESCHIJNBN.

Lager ziet men een' Mannelijken en een'Vrouwelijken Arm, welke de Wapena van Bongarijen en Pruissen te zamen strengelen; tusschen welke deze woorden staan:

COEUNT DIVULSA.

r AN BEN GERUKT KONEN ZIJ !YEDER TE ZAMEN.

CLXXII. Plnat. XIX. (1742).

Op den Vrede van Breslau.

Y oorzijde. Het gekroonde Borstbeeld van Maria Theresia, van ter zijde te

.

zien,

Om den rand:

l\IARIA THERESIA D.EI G.RATIA REG.INA HVNG.ARIAB, BOHEM.IAB ET C.STERA.

MARIA THBRESIA, DOOR GODS GENADE KONINGINNB Y.4N HONGAR/JEN, BOHEMEN ENZ.

Onder 'den arm de naam des Make!'s:

M ARTINUS HOLTZHEY FEe.IT.


J66

K,erzfjde. Twec Helden , verbeeldende den Koning van Pruissen en den Prins van Lotharingen, houden de Godin des Oorlogs geketend, die met bare Toorts en Zwaard op den grond ligt. Ter regter zijde vertoont zich op de wolken de V rede , in de gedaante eener Vrouw, die beide Vorsten verwelkomen, Zij heeft in bare regterhand de Rijkswapenen der Konninginne van Hongarijen en des Konings van Pruissen , rustende op eenen Boom van Overvloed; in de linkerhand heeft zij een' V redetak en den Staf van Mercurius. Op den tweeden grond ziet men een' ploegenden Akkerman, en in 't verschiet de Stad Breslau.

Om den rand:

FAC TA FELIX GERMANIA PACE.

DUITSCHLAND GELUKKIG DOOR DEN GEMAAKTEN FREDE.

Onder aan:

BRESLAV. MDCCXLII.

Men vindt dezen Penning beschreven hij M. & J. G. Holtzhey,,' . op hI. 28, No. 31.

CLXXIII. Plaat XIX. (1742).

Op hetzeIfde onderwerp.

r oorzijde. Het gewapend en gelaurierd Borstbeeld van den Koning yan Pruissen , van ter zijde te zien.

Om den rand:

F RID E RIC V S D. E I G. RAT I ARE X B 0 R U S S. I A. EEL. E C TOR BRAND.ENBURGICUS DUX SILES.IAE ETC.ETERA

FREDERIK DOOR GOD8 GENADE KONING FAN PRUIS. 8E"V, KEURYOR8T Y AN BRANDENBURG, HERTOG YAN SILE8IEN ENZ.

Onder den arm den naam des Makers:


KeerziJde. In alles als de voorgaande.

Zie den Catalogus als voren hI. 29 N°. 32.

<LXXIV.


CLXXIV. Plaat XIX. (1742).

Op het vijf en twintig jarig bestaan van het Genootschap Sincere.

Yoor%!}de. Eene Vrouw in plegtgewaad offert Boomvruchten op een Altaar; achter hetwelk. de Tijd, gewapend met zijne Zeis , haar eenea Slangenring vertoont, waarin XXV gelezen wordt.

Om den rand:

·IN MEMORIAM SOCIE TA TIS ANNO VIG.BSIMO QUINTO CELEBRAT .tE.

TER GEDACHTEN18 rAN HET GENOOT8CHAP, BIJ DB rIERING rAN DE8ZELF8 YIJF EN TIYINTIG JARIG BE8TAAN.

Onder a an

Keer~ijde .. Op den voorgrond staat een Boom, versierd met Koren-aren; Wijnranken, Druiventrossen enz.; alles om een gekroD1den Slang zich in den staart bijtende In het midden SINCERE (OPREGT). In het verschiet eene Stade

Om d en rand:

GAVDIA CONSORTVM SINT SINE FINE.

DAT DE YREUGDE DER DEELGENOOTEN ZONDER EINDE ZIJN MOGE.

Onder aan ;

20 17-17 11


M..A.RTIl"US HOLTZHEY FEe. IT.

CLXXV ..

r:


.-

168

-

CLXXV. Plaat XIX. (1743).

Op den aanvang van dat J aar,

Y oorr.ijde. De gekroonde Hollandsche Maagd, met de Speer en Vrijheidahoed in de regter- en den Slangenstaf van Mercurius in de linkerhand, zit in den Hollandschen Tuin. N evens haar ligt de Leeuw, en aan de andere zijde op het Altaar een Boek, waarop het woord BIB L I A. Zij is achterwaarts van Pallen, Vaten, Kisten en Netten omringd.

Om den rand:

. SALVS PVBLICA LEX SVPREMA.

·SLAND8 TYELZIJN IS DE .lIOOGSTE WET.

Ke en.Yde. Eene stralende Zon in het midden van den Slangenring, welke met verscbillende Bloemen en V ruchten is omgeven.

Om den rand:

ACCEDANT NOSTRIS PLVRES FELICITER ANNL 1743.

DAT BIJ DE ONZE NOG rELE JARBN GELUKKlG

MOGEN WORDEN TOEGErOEGD. 1743.

Zie den Catalogus van M. & J. G. Holtzhey, alwaar deze Penning nader wordt omschreven op hI. 30 N°. 53. Men heeft er van onderscheidene grootte.

CLXXVI. Plaat XIX. (1743.)

Op de gehoorte van Carolina, Prinsesse van Oranje, Y oorzijde, De Borstbeelden van Prins Willem tv en zijne Gemalin, naar elkanderen gekeerd.

Om den rand:

W.ILHBLMUS C.AROLUS HENR.ICUS FR.ISO PR.INCBP8 NASS.AVICU8 ET AR.AUSIACUS ET ANNA ANGLIA.B PRo INC BPS HAER. BD ITARIA PR.I NC BPS N ASS. A.-

V I cAE TAR. A us I A C A.

IYILLBM KAREL HENDRIK FRISO, PRINS rAN NA8&lU BN ORANJE EN ANNA ERPPRINSES rAN ENGBL.JND, PRIN~B8 rAN NASSAU EN OlUNJB.

K"".


EeerzYde. Eene Vrouw, dragende het pasgeboren kind, hetwelk nit de Wolken bestraald wordt. In het verschiet de Stad Leeuwarden.'

Om den rand:

CARA DEUM SOBOLES ..

DE GELIEFDE TELG DER GODBN.

Onder aan:

LEOVARDIAE.

D.IB 28 FEBR.uARII 1743.

TE LEEUlYARDEN

DEN 28sten FEBRUARIJ 1743.


N.ICOLAA.S V.A.N S.WINDEREN F. E CIT.

CLXXVII. Plaat XIX. (1743).

Ter eere van Johannes Jacobus Vi triarius.

Yoorzijde. Het Borstbeeld van Johannes Jacobus Vitriarius, als Hoogleeraar met den tabbaard gekleed , van voren te zien.

Om den rand:

JOH.A NNES J AC.OBU8 VITRIARIVS JVR.IS PVB.LICI ET PRIV.ATI PROF.ESSOR.

JOHANNES JACOBUS YITRIARIU8, HOOGLEERAAR IN HET ALGEMEEN EN BIJZONDER REGT.

Op de Keerzijde leest men:

IN PIGNVS AMICITIAE ET GRATITVDINIS TESSER,AM J.URI8 C.ON8ULTI P.ROFE880RI D.ON AVER UNT LEI.DENSI.

MDCCXLII.

TOT BLIJKY AN YRIENDSCHAP BN ERKENTBNIS HBBBEN DB REGTSGELEERDEN DIT AAN DEN LEIJA SCHEN HOOGLEERAAR GBSCHONKEN.

1 7 4 2.

Vi~


·" V.it$ri118 "wasgcb~ .van Geneve, de Zoon van Philippus.

ReinhQ.rd . Vitria~u8:,. Hoogleeraar in de Regtcn te Leijden, en in 17 17 overleden, Hij zclf was eerst Hooglccraar te Heidelberg, daarna te utrecht, eindelijk- te Leijden. Hij hield in 1735 de Lijkrede te . Leijden op den vermaarden Antonius Schulting, en gar de regtsgeleerde werken van zijnen Vader nit. Hij was' gehoren in 1659, werd Hoogleeraar te Utrecht in 1708 en overleed te Leijden in 1745. Twee jaren voor zijn overlijden hegiftigden de : Leijdsche Rcgtsgeleerden hem met .dczLn Penning tot een bJij~ hnnner vriendschap en erkcntelijk.heid, hetgeen hewijst;. heezeer hij door. hen geacht en bemind was.

Men zie over hem Saxii Onomasticon Liter. Tom. rIo page 130 & -, 131 en Museum Mazzuchellianum, Tom. II. page 334 Tab. 182, waar deze Penning ,onder N°.5. is afgeheeld.

CLXXVIII. Plaat XIX. (1743).

Op de aankomst van den Baron van Imhoff aan de . Kaap de Goede Hoop.

Y oorzYde. Het gehamaste Borstbeeld van Gustaaf Wilhem Baron van 1mbo1f, van ter zijde te zien,

Om den rand:

GVST.AVUS GVIL.ELMUS LIB.ER BAR.o AB Il\fHOFF G V B. ERN A.TOR GEN.ERALIS IND. lAB OR.IENTA 1.18 F.OEDERA.TI B.ELGII.

GUSTAAFlYILLEM BA_RON YAN IMHOFF, GOUYERNEUR GENERAAL Y AN NEERLANDS OOSTINDIEN.

Onder aan de naam dee Ma.kers :

M.ARTI·NUS HOLTZHEY F.ECIT.

Keerz!Jde. De Oost-lndische Compagnie, in de gedaante eener Vrouw met de Scheepskroon op het hoofd, zit op een' vierkanten steen, waarop het gewone merk der Compagnie. Zij houdt eene Weegecbaal in hare regter- en. een gelauwerd Zwaard in de linkerhand. Op haren schoot liggen Hoofdsieraden van India ansch,e V01'$ten; nevens haar een Ankel\ Boven tegen over haar een opkomende Zan.

Om-


-

111 -

Om den rand!

SPES MELIORVM TEMPORVM.

, '

HOOP r: LIN BBTBRB TUDBN.

Onder aan:

MDCCXLIII.

Deze Penning werd aan de gasten uitgedeeld na den maaltijd, bij de plegtige inhuldiging aan de Kaap de Goede Hoop, op den 26steD van Louwmaand, dus vijf dagen na de aankomst aldaar. De . geheele plegtigheid is beschreveninhet naauwkeurig en belangrijk leven van dezen Gouverneur Generaal van Ne~rlands Indien , te vinden in het derde Deel van de Levens 11a1Z vermaarde Manrnen e~ Frouwen , bl, 274-284.

Zie dezen Penning beschreven in den Catalogus van M. & J. G_'

Holtzhey, hi. 31, N°· 34. '

CLXXIX. Plaat XIX. (1743) •.

Op het nazien van de Geldersche Munt.

Yoorzijde. De Stempelvan den Ducaton met den geharnasten Ruiter.

Om den rand:

TUTISSIMA MUTUA DEFENSIO.

DE ONDERLINGE J7ERDEDIGING IS HET YBILIG8T.

Keerzijde. Bet Wapen' van Gelderland, en daaronder:

EX AUCT.ORITATB CURLE ET CAMER.£ RAT.IONUM:

D.UCATU8 GELRI£ ET C.OM'ITATU8 ZUT.PHANIAB PER DELEGATQS ET REI MONET.ARIAB TRI· UMV.IR08 NEGOTIIS PRAEF.BcTURAB MONET.clE TERT.IA VICE FELIC.ITBR" EXAM.INATIS ORDINARIUM (HOC DOlfUM).

, HARDEROVICI

1743 •.

Op.


-

-

OP GEZAG rAN RET HOP EN DE RBKENKAMER rAN RET HERTOGDOM GELDERLAND EN GRAAF ..

SCRAP. ZUTPHEN DOOR DE GEMAGTIGDEN EN HET DRIEMANSCIIAP rOOR HET M·UNTWE.

ZEN. DE ZAKBN rAN HET BEHEEK(!orER DB MUNT TEN DERDE MALE ONDER· ZOCHT ZIJNDE, IS DIT HET GEIYO.

NE GESCHENK.

1743:'

Men vindt van dezen en dcrgelijken Mnntslag die vroegere en latere jaartallen dragen. Men vergelijke ook dit ons Werk Stuk II. N°. 981 hI. 99 en ook eenigzins Stuk I. N°. 43, hi. _ 49.

CLXXX. Plaat XX. (1743.)

.. ,

Op het overlijden van Cornelis van Bijnkershoek. Y(J()rr.ijde. Het Borstbeeid van Cornelia van Bijnkershoek, van voren te

.

Zlen.

Onder aan den ran d :

CORNELIUS VAN B YNKERSH OEK, PRAESES SENA.

TUS SUPREMI HOLL.ANDIAE, ZELANDIAE ET FRIS.IAE. NAT.us MEDIOB.URGI 29 MAJI 1673. DENAT.us HAG.AE COl\I.ITUM

16 APRIL.I s 1743.

CORNELIS rAN BIJNKERSHOEK t rOORZITTER r. AN D~N HOOGEN RAAD rAN HOLLAND, ZEELAND EN rRIESLAND, GBBOREN TE MIDDELBURG

DEN 29 MEf 1673; orERLEDEN IN 'SGRAYENHAGB DEN 16den APRIL

1743.

Ketrr.ijde. Het Wapen van Cornelis van Bijnkershoek.

Zie over hem onder anderen Saxii Onomast, Liter. Tom. Y. page 495 & 496. Kok, Yaderlandsch WoordenhoeJ.:, Deel VIII. bl, 1184 en 1185. Jo. Fr. Juglers Beiftr. sur Jurist. Biographie, Tom. I. Pare. 1. N°. 11 •. Rag. :J4-37.

CLXXXI.


-

\,

CLXXXI. Plaat xx. (1143).

Op bet vijftigjarig Huwelijk van den Raad8beer Cornelis Gerrit Fagel.

Y oor%ijde. De gekroonde Wapens van Cornelia Gerrit Fagel· en Elisabeth Dierquens. Onder het eerste 79, onder bet laatste 69, maschen heide AET.A.TI8. (OUD)

Om den rand:

CORN.BLIS GER.AaDu8 F A.GEL CONS.ILIAIlH18 CURIAE BOLL.A.lfDIAB ZEL.ANDIA B ET FRIS!IAB ET ~LIS.A~BTBA DIERQUENS.

CORNBLIS GBRRIT FAGBL', RAAD8HEER IN HET HOP Y AN HOLLAND, ZEELAND BN FRIESLAND, EN BLISABBTH DIERQUBRB.,

l!sIrdjde. Een opengeslagen hoek, rustende tegen een Zwaard en Weegechaal , waarop gelezen wordt CUIQUE SUUM (IBDBR HBT ZlJNB).

en daarhoven in den ~and:

,LVII A.l'l'I JUSTITIAE ET LEGIBUS :D.ATI D.ICATL ZBrBN BN YIJFI'IG JAREN AAN REGT EN JrE.TTEN TOEGB1YIJD.

Op bet veld van den penning.

FELICES

L ANNORUM CONCORDI CONJUGIO POSTERIS DIVINAE BENIGNITATIS HOC MONUMENTUM

F.x B R I

F.BCBRUNT.

GBLUKKIG DOOR BEN BENDRAGTIG HUlYELIJK r. AN rlJPTIG JAREN HBBBEN ZIJ DEZE LATEN MAKEN TOT EENE GEDACHTENIS rOOR EIUNNB NAKO.

JIIBLINGBN rAN GODS GUNST-HUN GBBLE ..

KEN.

OD~

, ,

....

\

•


-- 114

Onder in eene Slang, zich in . den staart hijtende, heeft men de jaar-, maand- en dagteekening

23

J7-43

3

Daar nevens:

N.ICOLAUS V.AN S.WINDER.I!!l'f F.ECIT.

Deze Comelis Gerrit Fagel, gehuwd aan Elizabeth Dierquens , was de Zoon van Hendrik, Griffier der AJgemel'ne Staten. Hij zelf was, hehalve Haadsheer in den Hove van Holland, Kommissaris Politick van de Staten van Holland op de Sijnodale Vergaderingen van Noord-Holland. H.ij wordt zeer geroemd ale Regter. Ook zijne uitmuntende kennis ala Regtsgelcerde wordt zeer geprezen. Hij liet een Zoon na, Hendrik Fagel, die in 1744- zgnen Oom Franeois , toen 85 [aren oud , als Griffier der Algemeene Staten opvolgde, nadat hij eerst Kommies en daama in 174:l ale tweede Grillier was aangesteld. Zie over dezen Fran~is ons IIde Stuk, ten vervolge van Van Loons Penningwerk, bij Penning XC. hI. 99-101.' Hendrik, in 1706 gebQr~ ell gehuwd aan Anna Catharina SIuijskens, hleef van -144 tot 1790, het jaar zijns overlijdens, in de hediening van GriJlier; de voornaamste zaken werden destijds door hem hehandeld. Hij was een bevorderaar van gelecrdheid en genoot eene algemeene aehtinge Hij was vader van een talrijk kroost, Zie over de Fagels verder Scheltema, Kok en anderen.

CLXXXII. Piaat XX. (1743).

Ter gedachtenis van Pieter van der Carner, voor de twintigste m a a l Burgemeester van Haarlem.

Yoorzi./de. HetWapen van Pieter van der Camer , en achter hetzelve twee

. gekruiste BurgemeesterJijk.e Bijlbondels,

Om den rand:

PETRUS VAN DER CAMER NAT.us VIII APRIL.u MDCLXVI. SENA TOR CIV.ITA-TIS HARLEM.BNsI8 XX JUL.II MDCXCIII. CO.NS.UL VICIES.

PIETER rAN DER CAMER, GEBOREN 8 .dPRIL 1666.

RAADSHEER DER STAD HAARLEM GEJYORDEN :lO JULIJ 1693. POOR DE TIYINTIG8TE MAAL BURGEMEE8TBR.


175

-

!CeenijJe. De Deugd, in eene Vrouwelijke gedaante, m. op een voetstttk, waartegen bet Wapen, der .Stad Haarlem gezien wordt. Zij rust met den regterarm op het Boer der RegeriDg, en houdt in de linkerhand een' Spiegel, waanIID zich eene Slang kron-kelt. Zij wordt uit de hoogte, waar men den D8.1l1Il JEHOV AD in het Hebreeuwsch leest, bestraald,

Om den rand staat:

IPSA SIBI VIRTUS SEMP:ER Pt1LCHEItRIMA. MERCES DE DEUGD IS ZICH ZELYp STEBDS DE SCHOONBTB BE.

LOONING.

Onderaan:

HOC NUMISMA MEM,ORI~B ERGO F.IERI FECI XX JULIl MDCCXLIII.

IX HEB DBZEN PENNING LATEN M.AKEN DBN

.1;

"

,

2OSteo JULIJ 1743.



Pieter van der Camer stamde af van een aanzienlijk 'geslacht, tet za'ke van den Godsdienst uit Frankrijk herwaarts verhuisd, en dat voormaals zich de Ia Chamhre noemde, Hij' was geboren den 8 ..... April 1666 en overleed den 3dea' September 1751, in den ouderdom van 85 jaren , zonder ooit gehuwd geweest te zijn. Zijn Vader was Mr. Johan van der Carner, Ridder 'fan St. Michiel, Raad en Schepen te Haarlem, overleden 1669. Zijne Moeder was Maria' Scbardinel. Zljn Grootvader , J ohan van der Camer, stierf in 1657, na meermalen de posten van Burgemeester, Gekommitteerde Raad enz, bekleed te hebben, Zijn Overgrootvader schreef zich Guillaume de la Chambre. Picter van der Camer moet een zeer werkzaam Dian gewecst zijn , en die een' geruimen tijd de Regering 'fan Haarlem voornamelijk in handen had. Zie bier de voomaamste posten , door Pieter van dcr Camer bekleed, met de jaren, waarin hij die waargenomen of aanvaard heeft :

Vroedachap geworden 20 J1Dlij 1693. Burgemeester in 1708 ~ 1709,1712,1713, 1716, 1717,1719,1720,1722,1723, 1725, J726, 1729, J730, J732, 1733, '1755,1756, 1759, 1740, J743, 1744, 1747· Schepen 1694, 16g5.

Bij zou, volgens deze berekening, in J 743 voor de 2111e maal Burgemeester geweest zijn, maar het jaar , waarin hij tusschentijds veor den overleden Burgemeester Mr, D. Dikx inviel, schijnt hij met berekend te hebhen,


Bij werd Commissari$ Ordinaria ter Dagvaart 16g6 ~.1704, 1719, 1721, 1724, 1727, 1731, 1734, J741. Opperfa-

. brijk 1711, 1732, 1739, 1743, 1745,' 1746. Houtveater en Kommissaris van het Haarlemmer Bosch 1724. Pluimgraaf 1714. Artilleriemeester 1718. Rentmeester van de geestelijke goederen .1728. Rentmeester van de Commanderijgoederen van St •. Jan 1727. Bewindhebher van de Westindische Compagnie ter Kamer Amsterdam 173' • Kommisearis tot de Superintendentie over de Zeedijken van de vier N oorder Koggen 1732. Raad en Rentmeester - gencraal van Kennemerland en Westvriesland (of Noord-Holland, Kenncmerland en Brederoode in 't Zuider Kwartier) van 1135 tot 1737. Officier van den Krijgsraad, eerst als Luitenant , vervolgens ala Kapitein van den Ouden Doelen 1693. Ala Kapitein van den Nieuwen Doelen 1699, 1705. Als Fiscaal van den St. Joris Doelen 1705• Ala Kolonel van den St. loris 1711" 1717, 1723, 1729, J735, 1741. Vele posten als W eesmeester , Kommissaris van de Bank van Leening, van de Rekenkamer J der kIeine Bank van Justitie , Trekvaarten en Kerkelijke hedieningen , -hehhen wij weg_gelaten. Zijn Familiewapen vertoont een rood Veld met geele Chevron, van hoven met twee Sterren en van onderen eene halve Maan. Ook verhaalt Schrevelius in zijne Harlemias of BeschrijlIing tier Stad Haarlem (hI. 619) dat , toen de Regering van Haarlem in 1747 besIoten had, Willem Karel Hendrik Frisc , voor zoo ver hare Stad aanging, te verklaren tot Stadhouder, AdtDiraai en Kapitein-Generaal van Holland, en de gemagtigden van Haarlcm daartoe den 2deD Mei in 's Gravenhage met twee Jagten aankwamen, en hij derzelver aankomst een groot gejuich onder het volk ontstond: "wanneer de Heer Burgemeester P. van " der Camer het eerst nit het Jagt stapte en door een ieder, die hem "naderen kon , met vreugde wierd verwelkomd, waarop hij, zich "tot de omstander~' k~erende, hen op eene deftige, hewegelijke "en zielroerende wijze met de volgende woorden aansprak : " " V rienden 1 ik ben een man van 81 jaren. It. heh eens be" " leefd , dat er een Stadhouder van Holland wierd gemaakr, " " en, geIijk zulks eerstdaags weder staat te geschieden, in "" hoop en~ verwachtiDg, dat God AImagtig zulks tot hell van " " 't VaderIai:J.d zal laten gedijen , zoo heh ik niet kunnen na" " Iaten , of schoon ik in vele jaren niet in den Haag ben ge" " weest, mij hier te laten vinden ale oudsten Regent der Stad

" " Haar-

Digitized by Goog le

177

-

» » Haarlem tot bet hijwoonen van die plegtigheid, alleenlijk bid» » dende , dat de goede gemeente zich sti1 en zedig gelieve te » » houden." "

» Dit wierd met algemeene Hoezees en het opgooijen der hoe" den door het yolk heantwoord,"

CLXXXIIL Plaa t XX. (1744).

Op den aanvang des Jaars.

Yoorr.ijde. De voortgaande Tijd, verbeeld als een oud man met vleugelen I en houdende in de linkerhand een Zeis en in de regterhand een U urglas , heeft om den arm. eene gekromde Slang met verscheiden loof omslingerd. Onder aan twee Hemelteekenen , de Stecnhok en de Watennan, op welker scheiding de tijd zijnen voet zet. Ter zijde eene opgaande Zone

Om den rand:

GODT DOE BY 'T NIEUWE JAARGETY STEEDS NIEUWE ZEGENINGEN BY.

Keerr.ijde. De Hollandsche Maagd, te kennen aan den Leeuw met de pijlen, die naast haar ligt , houdt zittende in de linkerhand eene in evenwigt hangende Schaal, en met de regterhand de Tafelen der

Tien Gehoden. .

Om den rand:

VREES GOD-T, DOET WEL, DENK OP HET EINDE.

Onder aan:

J 744.


HOLTZHEY FEe. IT.

Men vindt dezen Penning die in verschillende grootten voorkomt, beschreven in den Catalogus van M. & J. G. Holtzhey, hi. 52, N°. 35.

CLXXXIV.,


, 'CLXXXIV. Plaat XX. (1744).

Legpenning der Staten van N amen, op de inhu Idiging van Maria 'I'hcreaia,

YoortYcle. Het Borstheeld van Maria Theresia, van ter zijdc te zien.

Om den rand:

MA.R.IA' TH.EIlBSIA D.BI G.RATIA R.BGINA HUNG. ARIAS BOH-BMIAB COM.ES NAMUR.cENSIS IN.AUGURATA.

MARIA THERBSIA ~ BII DB GENADE GOD8 KONINGINNE YAN HONGARIJB EN BOHEME, AL,8 GRArINNE YAN NAMEN lNGEHULDIGD.

Onder den arm de naam des Makers!

R,o TT IE a s,

/{eer%fjde. Het Wapen van het Graafschap Namen.

Om den rand:

JET.oN DES ETATS, DE NAMUR 1744 ..

LBGPENNING PAN DB STATBN Y4N N.4MEN 1744.

CLXXXV. PInat XX. (1744).

Op de Inhuldiging van Maria Theresia In Brahand en V laanderen.

r oort.!ide. Bet Borstbeeld van Maria Theresia, van ter zijde te zien.

Om den rand:

MAR.IA THER.ESIA. D.EI G.RATIA R.SGINA HUNG.ARIAB BO.HEMIAE D.UCISSA BRAB.ANTIAE C.OMES FL.A.NDRIAB IN.A.uGURATA. 1744.

MARIA THERE3IA, BIJ DE GENADB GOD8 .KONINGINNE - Y AN HONGARlJEN EN BOHEMEN, AL8 HERTOGINNB Y AN BRABAND EN GRAYINNE PAN YLAANDEREN INGEHULDIGD 1744.

Keer-


-

Keerzfde, Een Altaar waarop een brandend vnur , hoven hetzelve twee gevouwen handen, welke den Staf des Koophandels en twee PaImtakken vasthouden.

Om den rand:

HAEC ARA TUEBITUR OMNES.

DIT ALTAAR ZAL ALLEN BESCHERMEN.

Onder aan:

FIDES PUBLICA.

DE ALGBMEBNE TROUIY.

Zic de MJdailles de Marie Therese ~ N°t 42. hladz. 56, en den Europischen Mercurius, van 't jaar 1744, Deel I. hI. 250, alwaar deze penning mede beschreren eI\ nfge beeld is. Men heeft er van onderscheidene grootten,

CLXXXVL PIa at XX. (1744).

Op het HuweIijk van Maria Anna, Aartshertoginne van Oostenrijk met Prins Karel van Lotharingen.

Yoorzfjde. De Borstbeelden der beide Vorstelijke personea nevens elkander, en van ter zijde te zien.

Om den rand:

M.ARIA ANNA ET CAROLUS.

MARIA ANNA EN KAREL.

Onder aan

SPONSI.

BRUID EN BRUIDEGQM.

Keerzfjde. Em Wapenschild, hebbende ter eene zijde het Wapen van 008- tenrijk, en ter andere zijde dat van Lotharingen, hoven ieder van "elk een hrandende FaUcI uitsteekt,

Om den rand:

NEXU ANT·IQUO.

DOOR EEN OUDEN BAND.

On-


-

180

-

Onder aan:

MDCCXLIV.

VII J AN.tTARII.

DEN 7den JANUARIJ 1744.

Zie de Medailles de Marie Therese, onder N Q. 40. hI. 53. Men vindt aldaar op hi. 55 onder NO. 41. nog eene andere niet vee! verschillende op dezelfde gelegenheid te Neurenherg geslagen , welk.e men vermeend heeft te kunnen weglaten,

CLXXXVII. Plaat XX. (1744.)

Op den gelukkig'en overtogt van Prins Karel van Lotharingen over den Rijn.

r oorr.gde. Het geharnaste Borstheeld van Prins Karel van Lotharingen , omhangen met de Orde van het Gulden Vlies, van ter zijde to

.

Zlen.

Om den rand:

CAR.OLtTS HENR.ICUS DVX LOTH.ARIlfGIAB S.ACRAB R.EGIAE MAJ.ESTATIS H.UNGARIAE ET B.OBBMIAB DUX BELL.I.

KAREL HENDRIK HERTOG rAN LOTHARINGEN, YEL.D.

HEER rAN lIARE GElIBILIGDE KONINKLIJKE M.A..

JE8TEIT, DE KONINGINNE rAN HONGARIJEN EN BOHEMEN.


M.ARTINUS HOLTZHEY F.EC.IT.

Keerzijde- Prins Karel, in de gedaante der Krijgsgodin Bellona, vliegende met den Bliksem in de regter-; en houdende in de linkerhand drie Schilden, waarop de namen der drie , na den overtogt veroverde, Steden HAGENAV, WEISENB.URG en LAUTERB.t1RG. In 't verschiet de vlugtende benden der vijanden, en eene Vesting met het Oostenrijksche Vaandel. Onder op den voorgrond ligt een vergramde en verschrikte Riviergod, rustende op zijQe Waterkruik , waarop RI)E_lWS (RHIJN).

Om

Digitized by Goog Ie -

Om den rand:

INVIA VIRTVTI NVLLA EST VIA.

GBEN IYBG IS ONTOBGANKELIJK POOR DB D.APPBR.

HBID.

Onder aan:

TRAIICIT IRATO SPVMANTEM VORTICE RHENVM MDCCXLIV.

JULII IL

HIJ TROKOYER DE YERBOLGBN EN SCHUIMBNDB KOLKEN Y AN DEN RJJN, DEN TWEBDBN JULIJ

1744.

Men vindt de beschrijving van dezen Penning in den CataloglU van M. & J. G. Holtzhey, bl, 33 ,N°· 36, en tevens in bet vervo]g op Wagenaars Beschrijlling9an .Amsterdain~ 14c1e Stuk

, bl, 283-285.

CLXXXVIIL Plaat XX. (1744).

Op bet overIijden van den Haagscben Kerkleeraar Henricus Velse.

Poorzi./de. Het Borstbeeld van Henrik Velse, van voren te zien,

Om den rand bet j a a rschrift:

HENR.ICVs VELsIVs VBRBI DIVlld MINIsTER NATUS VIII ID.us SEPT.EMBRIS.

HENRIK YELSE, DIEN.4dR DES GODDELIJKEN 1YOORDS GEBOREN DEN 6 SEPTEMBER (1683.)

Keerzijde. De Hervormde Kerk van's Gravenhage, in de gedaante eener weenende Vrouw, met bet Wapen der Stad nevens haar , zit ter eener zijde op eene Graftombe, ter andere zijde is de Tijd, in eene geknielde houding , met een U urglas in zijn linkerhandj aehter bem Iigt zijn Zeis. . Op de Graftomhe staat OB.IIT III ID.us JAN.UARII. OYBRLEDBN DBN ELFDEN J.4NUARIJ 1744.

Om


I8~ -

,0 JB. d~ n ran din j a a r s c h r i f t :

GAV·DaRT BXVVI.A.B· T,VMVLo ~p.I-RITV8 ARCE poLl.

ZIJN LIJK GENIBT DE RUBT Y AN IIBT GMF, ZIJN GEEST DB HEMBLSCHE YREUGDE. (1744.)

Onder aan:

LVX ET DECVS ECCLESIAE FVIT.

HIJ 18 HBT LICHT EN DB ROEM DER KBRKE GBTYEE8T.

N og lager de naam des Makers:

N.ICOLA.A.S V. A N S. WINnE RB N.

Henricus Velse was Leeraar der Hervormde Kerk te Lisse, Deventer, Delft, en laatstelijk te 's Gravenhage. Twintig jaren nam bij met veel lor den predikdieast ,t(>x laats1ler plaats waar ~ en verwierf sioh . aldasr zoo veel roem en vrienden, dat men zijne gedachtenis· niet alleen door het slaan van: dezen Penning, maar ook door de uitgave van een werkje onder den titel van Lyle- en Grafdichten op den Eerwaarden en Geleerden. Deere Henrik YeZse, Leeraer der Gereformeerde Gemeente in 'oS Graverzluzge , trachtte te vereeuwigen. De verzamelaar van dit laatste was C. Schaef. H. Velse gaf onderscheidene Werken in het licht , onder anderen: Kleine Concordantie of Register des Ouden en Nieuwen Testaments, 's Hage 1740, 4°., Leven van de» Grape' van Rochester, Leiden hij P. Delfos , 80• enz.

CLXXXIX. Pinat XXI. (1745).

Op den veldtogt des Konings van Frankrijk in Vlaa'nderen.

Yoor%yde. Bel Borstbeeld van Lodewijk den Vijftiende, van ter zijde te zien.

Om den rand:

LUD.oVICUS XV REX CHRISTIANISS.ulus.

DE ALLERCHRISTELIJKSTE XONINGLODBIJTIJX DB YIJFl'iBNDB.

XHnJde. De OverwinDing zit o~r een Palmboom, omgeven van de WapenschiIden. der steden Oudene.arde, Oosteade-, Nieupoort enz. Zij houdt een Stift in de regterhand J waarmede zij op een ander Schild schrijft DE ANGUS AUSTRlACIS ETc. (OP DB EN. GEL8CHB, OO~TBNRIJKSCHE ENZ.)

Om


Om den rand:

VlCTORIS CELERITAS ET CONSTANTIA..

DE 8POED EN 8TANDrA8TIGHBID rAN DEN orssJrINNAAR.

Onder aan

PRAECIPUA,E BELGlI. AUSTRIACI URBES SUBACTAE MDCCXLV.

DE rOORNAAM87'E 8'1'EDEN, DER 0087'ENRIJKBCHB NBDERLANDBN TB ONDER GBBJUGT.

1745.

Zie de MJtlailIe$ au BegM tk LouU XV, par G., R. Fleurimont, pl. 69-

cxc. Plaat XXI. (1744).

Op het innemen -van Meenen doo .. de Frau8chen. r oor%ij~. Borstbeeld en omschrift als van den voorga~nde.

I· • '.

. . ,

Keerztide. De Koning in de gedaante van den Krijgsgod, het gezigt keerende naar eene teraarde' Iiggende V rouw, de 'StadMeenenverbeelden. de, die ep het .Wa~child der. Stad . ~,i en de g~adedea Konings ~lJle,ekt,

Om den rand:

VIRTUS ET PRAESENTIA REGIS.

DB DAPPBRHBID BN DB TBGENJI"OORDIGHEID DBS KONING8.

Onder aan:

. l

MENINA INTRA DIES vn EXPUGNATA. IV .Jt)!tu MDCCXLIV.

MBBNBN IN ZBrBN DAGBN BBMAGTIGD DBN 4 JUNIJ 1744.

Ziede· MJdtiille& . dU Np de Louis ~Y, par G. R. FleurimoRS,,; pk 60 ..

CXCL


eXCI. Plant XXI. (1744.)

Op het innemen van IJperen door de Franscheil.

I' oorzijde. Borstbeeld en omschrift als van den voorgaande.

,

Keerzyde. De Stad IJperen, afgebeeld ala eene Vrouw, wordt door de Overwinning tot voor den zetel des Konings, in de gedaante van den Krijgsgod, geleidt; zij hiedt het Wapenschild der Stad met onderwerping hem aan.


IPRAE INTER DIES XII SUBACTAE XXVII JUN.II MDCCXLIV. IPEREN BINNEN TIfT AALP DAGEN TE ONDER GBBRAGT DEN 27 JUNIJ li44.

Zie de Medai1les du R.egne de Louis XI', par G. R. Fleurimont, pl. 61.

CXCII. Pl'aat XXI. (1744).

Op het innemen van Veurne door de Franschen. r oorzijde. Borstbeeld en omschrift ala van den voorgaande.

Keerzi}de. De Stad Veurne, in de gedaante van eene Vrouw met het Wapens child dier Stad, ligt op den voorgrond geketend aan een Standaard met Wapentuig en Vaandelen.


FURNA CAPTA X JUL II MDCCXLIV.

YBURNB INGBNOMEN DEN 10 JULIJ 1744.

Zie de Medailles du Regne de Louis xr, par G. R. Fleurimont, pl. 62.

CXCIII. P laat XXI. _ (1745.)

Op den veldsla g van Fontenoi.

I' oorrijde. Borstbeeld en omschrift als van den voorgaande.

Ke",-


Keerzijc1e. De Koning staande in een' ugewagen, met vier paarden bespannen , heeft den Dauphin, achter hem geplaatst, bij de hand. De vliegende Overwmning houdt een Lauwerkrans hoven het hoofd des Konings.

Om den rand:

DECUS IMPERII GALLICI.

ROEM Y AN HET PRAN8CHB RIJK.

onder aan:

HOSTES AB IPSOMET REGE FUSI AD FONTENOIUM XI MAIl MDCCXLV.

DB YIJANDBN DOOR DEN KONING ZELYEN PER8LAGEN EIJ PONTBNOI DEN 11 MEII745.

Zie de MJdai1les du Begne de Louis XJT, par G. R. Fleurimont, pL 67-

CXCIV. Plaat XXI. (1745).

Op het innemen van Doornik. door de Franschen. r oorzljde. Borstbeeld en omschrift ala voren.

Keerz!ide. Een Zegeteeken van Wapenen, waaraan de Overwinning het Wapenschild der Stad Doornik vasthecht. Op den voorgrond en ter zijde ligt een Stroomgod met zijne Kruik, waarop SCALDIS (DE 8CHELDB.)

Om den rand:

URBS ARXQUETORNACENSIS EXPUGNAT lEI

DE BT.AD EN HET K.48TBBL PAN DOORNIK PBROPBRD.

Onder aan:

XXII MAIl ET XIX JUNII MDCCXLV.

DEN 22 MBI EN 19 JUNIJ 1745.

Zie de MJdaillu duRegne de Louil XY, par G. R. F1eUJi.:mont, pl. 6.8.

cxcv.


-

186

cxcv.

Plattt. XXI. (1745).

o p den a a n van g des j a a r s 1145.

YoorZijde. In alles als van No. CLXXV, Plaat XIX. hl. 1'68.

Keen.ijde. In den tempcl van Janus ziet men den Krijgsgod, denzelven ontsluitende; terwijl een gewapende arm met zeven pijlen, het Gemeenehest der N ederlanden voorstellende, door het terog houden der deuren , den Oorlogsgod tracht te heletten, naar huiten te komen.

Om den rand de worden van Virgilius Acn. Lib.

I. VS. 297.

CLAVDANTUR BELLI PORTAE.

DAT DE POORTEN DES OORLOGS GB8LOTEN "ORDEN

Men vindt dezen Penning heschreven in den Ciunlog~ van M. & J. G. Holtzhey, hI. 35, N°. 38. Hij komt in verschillende grootten voor.

CXCVI. Plaat XXI. {1745.)

Op den zorgelgken en hagchelijken toestand der Nederlanden 'hij de aanbieding~n vall vrede 'of onzgdigheid door Frilnkrijk.

Yoorzijde. Een evenaar nit de lucht, waarop het woord TEKEL, hangende, heeft op eene der beide Schalen liggen een Palmtak, het zinnebeeld van den vrede door Frankrijk aangeboden , welk hand door eene Lelie wordt aangeduid, terwijl een Adder aan den Palmtak knaagt. Op de andere Schaal ligt een open Handvest, waarop de letters S.ALUS P.OPULI (HElL DES rOLKS), welke schaal het

. overwigt heeft. Onder den evenaar ziet men den hondel pijlen.

Ond-eraan de· naam des Makers:

N .. ICOLAAS V.AN S.WU1DERBN.

Keerzijde. De Nederlandsche Leeuw met het ~waard, etaaade voor een altaar , waarop de Bijbel, de hoed der V llijheid" 'benevens een Palmtak liggen. Boven ter zijde de Fr~nsche Lelie.

Om


Om den rand del' V eor .. en Keerzijde het J aarschrirt 2

NB'CBBSB COJl'sJD~RAa'B. ':rIBI

QV AB ShIT, QV AB PVBRhfT, QV.AB MoX VBffTVAA.

. _

HET IS rOOR U NOODZAKBLIJK TE OrERII"EGEN

TIT AT I8~ GEIYBB8T IS EN STR4KS STAAT TB GEBBURBN.

cxcvu. Pl.aat XXI. (1745) ..

Op hetzelfde Onderwerp

Dese Penning, kleiner dan de voorgaande, verschilt slechts daarin , dat onder de V oorzijde het jaartal 1745, en onder de Keerzijde. de vcorletters des _ vervaardigers N. v. S. gevonden worden, alsmede dat de talletters der randschriften niet aJs zGOdanig gesteld zijn.

Op het overlijden van Keizer Karel VII.

Foor%ijtle •. Het .gehal'Daste horstheeld van Kar.el den Zcltende, fran ter zijde te .zien; hij heeft een' lauwerkrana an .bet boola en de teekens der Orde van het gulden VIies om den hals.

Om de-nr«tul ~

CAROLVS VII D.EI G.,RATI.A. ROM.ANoauM IMP.ERATOR SEMP.ER AVG.USTUS.

KAREL DE ZErENDE, DOOR DE GENADE GODS ROOM8CH KEIZER, ALTIJD DOORLUCIITIG.

Onder den arm de na am des Maker.s:

. VE'STNER.

Keer:Yde. Eene 'graftombe, waarop a; -(CAROLUS); tegen dezelve rust het Keizerlijke wapenschild, 'Voor _dezclve ligt cen gekroonde Leeuw, die in den eenen klaauw een Anker' houdt •. In 't verschiet eenige Cypresse-boolJlcn, en eene Aegyptische begraafplaats,

Om


J88 -

.

. " .

Om den r and: '

o LV:X: TEVTONIAE! 'SPES 0 FIDISSIMAf

o LICHT rAN DUITSCHLAND! 0 ALL.8RGETROUJlTSTB TOEJTERLAAT!

Onder aan:

MORTALITATI EREPTVS D.IB XX JAN.UARII MDCCXXXXV.

DBR STERFBLIJKHBID ONTTOGEN D~N 20 JANUARIJ 1745.

r" •• ,

I •• I •

•

' .• I

r; .

.. 'J

CXCIX. -P.laatXXI.·, (1745.)

, J _.

. . ~J ~ , •

~., ,

Op de geboorte van den Adrt~hertog ~Karel, tweeden zoon van Keizer Frans en Maria Theresia.

r (J()rzgtle. .De borstbeelden van Frans en. Maria Theresia, tegen elkander gekeerd.

. ."\. - . )

Om den rand:

~ . ~ .'- .

FRANC.nctTs ROM.ANOR UM R BX ~MP. ERA~TOlt A.tTGtTSTtts

M.ARIA THER.sSIA AVG.US'TA HVNG.1RIAs B.OBBMIAa REGI'NA.

PRANS, ROOMSCH KONING, DOORLUCH1IG KEIZER, MARIA THERE8IA, DOORLUCHTIGE KONINGIN rAN HONGARYEN EN BOHEMEN".

Onder de armen de naam des Makers:

OTHO HAMERANI.

Keerqtle •. De borstbeelden van den longgeborenen Aartshertog Karel en van zijnen broeder Joseph.

Om den rand:

AETERNITAS IMPERIL

DB rBRBBUTrIGINGDE8 RIJK8

Zie de /4Jdailles de Marie 'I'hlrese pag • .58. N~. 43.


cc. Plaat XXI. (1745.)

Op de krooning van Franciscus I, tot Roomsch Keizer.

. \

r oorzqde, Het gekroonde en gcharnaste borstheeld van Franciscus den Eerste, van ter zijde te zien.

Om den rand:

FRANCISCVS STEPH.ANU8 ROM.ANOllUM IMPER.A.TOR SEMP.SR AVG.USTUS.

PJUNS 8TEJTEN, ROOMSCH KEIZER, ALTIJD DOORLVCHTIG.


M.ARTINUS HOLTZHEY F.BCIT.

Keer%Yde. De Keizer, in plegtgewaad op zijne wen liggende voor den Keurvorst van Ments, wordt door dezen de KeizerliJke Kroon op bet boofd gezet; ter wederzijden van den Keurvorst staan

~ ook die van Trier en Keulen, waarvan de een den RijksappeI en den Sehepter , de ander het Rijk.szwaard in de hand heeft. Achter deze drie Gee8telijken vertoont zich 'een altaar, en tegenover ben de vier Wereldlijke Keurvorsten. In het verschiet ziet men den Keizerlijken Troon en Z~tel, waarboven de dubhele Arend.

Om den rand:

RESPEXIT DEVS GERMANI AM ADFLICTAM. GOD IIEBFr GEZORGD JTOOR HET TER NEDER GESLAGENE DUITSCHL.dND.

Onder aan:

DIE IV OCTOBRlS MDCCXLV.

DEN 4a.1l OCTOBER 1745.

Zie den Catalogus der Medailles van M. & J. G. Holtzhey, hI. 57 onder N°. 40, en Med. de Marie TllereSe, page 75 N°. 57.

001.

• Digitized by Goog Ie

eel. ~ Plaat XXI. (1745.)

Op den Vrcdc van Dresden.

Yoorz!jde. De borstheelden van de Keizcrin Maria Theresia , van den Koning van Polen en dell Koning van Pruissen , ieder van tcr zijde te zien, en In cen afsondcrlqken lauwerkrans:

. Om dat van de Kczerin:

MAR. I.A THE R. E S I A R. E GIN A II. v N 0 A R I A E D. 0 JI EM rAE AVGVSTA.

MARIA TIJERESIA, nOORLUCIITIGE KONINGIN FAN HONG./JRlJEN EN BOI-lEMEN.

Om da t des Konings van Polen:

AVG.us TUB III R.EX POL.ONIAEEL.ECTOR SAX.Ol'UA E.

JiVGUSTU8 DB DERDE, KONING YAN POLBN, KBURYORS'r YAN SAXEN.

Om dat des Konings van Pruissen:

FRID.SRICUS R.BX PR~USSIAE EL.ECTOR BRAND.EN·BURGIAE.

:£tREDBR/X, KONING PAN PRllISSEN, KEl'RrORST J'~JN BRdNDENBURG.

Onder nan de naam des Makers:

WERNER.

Keer%fjde. De drie voomaamste Stroomcn van Duitschland , als : de Donau (DA.NVBIVS) de Elbe (ALBIS) en de Odcr (VIAD.Rus) onder de gedaante V3n 'Stroorngoden, hoven iedcr van welke een Adelaar, namelqk de Keizel'lijke, die van Polen en die van Pruissen,

Om den rand:

AMICE CONSPIRANT.

ZIJ KOMBN IN 'T YRIENDELIJKBOrBRBBN.

On-


-

-

Onder aan ,

GERM.A1UA. PACA,TA 1745.

DUIT8CHLAND BBPRBDIGD J745.

Zie de MJdailles de Marie Tlteres(J page 91, Nil. 'll.

cell. Plaat XXI. (1745.)

Op hetzelfde onderwerp:

Y OOT%fjcIe. Bet borstheeld van Maria 'I'heresia , van ter zij<le t.e, zien.

Om de n rand!' ..

MARIA. THERESIA ROM:. A5<\RUM:1r1pBll1'A)S'Ju,xoAVG VSTA REG.INA. HVNG . .A. R IAE BOH.EMIA B.

MARlA THERESI ... t, ROOMSCH KEIZERIN, DOORLUCHTIGB KONINGIN IT AN HONGARIJBN EN-BOH-BlIIEN.

Ondej' den arm de na a m de s Makers:

VESTNE'R.

/{eerzijde. De Vrede, in de gedaante eener Vrouw, houdende in de eene band eenen Olijftak, en met de andere den Fakkcl des Oorlogs uitdovende. Op den achtergrond ziet men eene ZOO, waaraan, door eene Hand uit de wolken, vier Wapenschilden worden opgehangen: zijnde die van OostClirijk, Polen, Pruissen en de Paltz; achter dezelve een hemelsch licht.

Om den rand:

NEXO'S FAVORE DIVINI NVMlNIS QVIS DISSOLVET.

WIE Z..4L LOSMAKBN HEN, DIE DOOR GODS GUNST YBRBENIGD ZlIN.

, /

..


-

.-. - -Onder aan:

A DOMINO FACT V M EST ISTVD. PS.ALMO CXIIX.

M.ENSE DEC.EMBRI 1745.

DIT I8DOOR DEN HEERE TOT STAND GEBlUJGT. PSALM 118.

• IN DE M .. dAND (25·le) DECEMBER 1745.

Zie de MJdailles - de Marie Tluirese pag.g3, NQ. 72.

cern. Plaat xxr, (1745.)

Op hetzelfde' onderwerp:

Y~r%gde. De borstbeelden van de Keizerin 'Maria Theresia , van voren te zien, ~~ den Koning van Polen en den Koning van Pruiesen, van ter zijde te zien , staande ieder op een voetstuk , met een a.&onderlijk opscluift, als:

op da t van de Keizerin:

MARIA THERES.IA, R.BGINA ILUKGARIAB B.OBBJrlIAB AVGVSTA.

MARI.A THERBSIA, DOORLUCHTIGE KONINGIN IT AN HONGARIJEN EN BOfIEMEN.

Op da t van den K.oning van Polen:

A VG. USTUS III R. EX POL.OKIAB ELECT.oR SAX.ON IAE •

.AUGU8TU~DB DBRDE, KONING YAN POLEN, KEUR.

ITOR8T Y AN SAXEN.

op da t van den Koning van Pruissen:

FRID.ERICUS R.BX PR.U88IAB ELECT.oR BRA N D. E N BUR o I AB.

FRBDBRIK, KONING rAN PRVI88BN, KEURPORST rAN BRANDENBURG.

Om


-

193

-

Om den rand:

PACIFICATORVM GERMANIAE TRIAS.

'BET DRIBTAL DER BEPREDIGERS r.AN DUITSCH LAND.

Onder aan:

NON SINE NVMINE.

NIET ZONDBR DE GODHEID.

lleerzgcle. De Vrede, met -den Olijftak, de Geregtigheid met de Weegschaal en de Overvloed met haren Room, elkanderen onderling de hand gerende,

Om den rand:

SPERATA TEMPORVM FELICl1'AS HBT GElrBN8CHT GELUK DER TIJDEN.

Onder aan:

PACIS FOEDERE INITO DRESDAE XXV DEC.BIrIBRI8 MDCCXXXXV.

HBT rREDE8 YERBOND TE DRB8DB GESLOTEN DEN 25 DECEMBER 1745.

Zie de MJdailles de Marie Therese page 94. N°. 73.

CCIV. Plaal XXI. (1745).


y oorzijde~ Het geharnaste en gelauwerde hortsbeeld van Fredrik den Tweede, Koning van Pruissen ,van ter zijde te zien,

Om den rand:

FREDERICUS U'BORUSSORUM REx..

FREDRIK DE TWEEDE, KONING PLIN PRUIS8EN.

Onder den arm, ter vermelding van den naam des makers:

MARME F.BCIT.


194

Eeer%fjde. Een gekroonde Adelaar met een' Olijftak in den bek, houdende in zijne klaauwen de afbeeldingen van vijf veldslagen hij MOLWlTZ, FRIEDBERG, SCHAZLAU, SORR, en WILSDORF geleverd; welke afbeeldingen door palmtillen aan een verbonden zijn. In 't verschieteeneStad, endaarboven: Dresda den XXV DEC,EMBER MDCCXLV.

Onder aan:

REGI FORTI INVICTO SAPIENTI MAGNANIMO PACIS PRINCIPI •

.

AAN DBN DAPPERBN, ONOYERIYONNBNEN, 'lrIJZEN EN

GROOTMOEDIGEN KONING, DEN rOORN...tMEN BEWERKBR DES YREDES.

Lager, om den naam des Makers aan te d uiden:

M.AllUE FECIT.

ccv. Plaat XXII. (1745).

Op het intrekken van het besluit tot hanning der J oden uit Bohemen, onder hemiddeling i nzonderheid van dezen StaaL

roor%!icle. De Keizerin Maria Theresia zit op haren Troon in eene opene prachtige zaal, hehhende ter wederzijde van zich de Liefde en de Geregtigheid. V oor haar staat een Krijgsman als ter voorspraak van eenen Hoogepriester aehter hem staan~e en zwerende. In het verschiet de stad Praag.

hoven in den rand:

EXILIO MINATO.

DE BALLINGSCHAP BEDREIGD Z/JNDB.

Onder h etzelve:

XIII THEBETH. XVIII DECEMB,RIS.

Onder aan in j aa r s ch r ift s

IfE sVspICJrTVa REGINA VERSVS SERVOS aVos itS!

UVIVSCE MoDI.

I REG!lH4 2.2 V.BRSUS 15.

DA7'


-

195 -

DAT DB KON1NGIN HARE GETROUII'"E ONDERDANBN NIET PERDENKE rAN zoo IETS OP ZULK BBNB IYIJZB. 1 KONINGEN XXII rER8 )5.

(Dat is" naar de tegenwoordige verdeeling , 1 Samuel XXII vera 15.)

8.eerzgile. De Tempel te Jerusalem van binnen, waar. men een dankolfer verrigt; rondom lnielende Priesters. De Wapens van Engeland, de Nederlanden, Zweden en Polen, aan de wanden des tempels opgehangen.

Boven aan in den rand het Hongarisch-Bohemiaehe wapen tusschen di t Omschri ft:

DECRETO ABOLITO.

HET BE8LULT APG-ESCHAPI' ZIJNDE.

XIII YYAR. XV MA.II. (MEL).

Onder aan in jaarschrift: (makende met het voorgaande 5505, naar de l00dsche tijdrekening)

ISTI SVNT DIES QVos NVLLA VMQVAM DELEBIT oBLIVIo ET PER sINGVLAS GENKRATIolfES CVNCTAE IN TOTO ORBE PRoVIlf-

CIAE CELEBRABVNT

ESTHER 9 V.ERSUS 28.

DBZE ZIJN DB DAGEN, J/TELKE NOOIT ZULLEN rER.

GBTEN WORDEN EN DOOR ALL.B GESLACHTEN HEEN.

IN DE GEHEELE WERELD~ .4LLE GBWE8TEN ZULLEN rLEREN.

De belangrijke geheurtenis, tel' gedachtenls waalTan deze Penning is geslagen, door WAGENAAR niet zijnde te hoek gesteld, wordt in den Europischen Mercurius van den jare J745. I. hI. 50, 89, 128, 19 1. II. 49, aldus opgegeven:

.De Joodsche Gemeenten van Amsterdam, Rotterdam en's Gravenhage hadden aan de Staten Generaalder Nederlanden een vertoog ingeleverd, hoe, door een hesluit van de Koningin van Hongarijen en Bohemen van 18 December 1744, de J oden met den laatsten Januarij des jaars 1745 uit Praag en het geheele Rijk van Bohemen verhannen waren, niettegeastaande zij aldaar sints elf a twaalf eeuwen een vast verhlijf genoten hadden, en deze verbanning ten grooten nadeele van de Israelitische Natie bier te Lande 1 mitsgaders van geheel het handeldrijvend Europa zoude uitloopen. De Staten GeneraaI besloten derzelver Minister aan het Hof van Wee-

nen ,

_ Digitized by Goog Ie .-

nen , den Beer Baron VAN BURMANIA, aan te schrijven , om 'lie goede diensten in het werk te stellen , ten einde het voorschreyen besluit mogte worden opgeheven; immers zoo de Bo-

o heemsche Joden , ingevalle zij beschuldigd mogten worden zich ergens in te hebben te buiten gegaan, voor eene kommissie zich verdedigden en van hunne onschuld deden blijken; met verderen last, om zoo er iets mogt zijn , waardoor zij de ongenade van Hare Majesteit hadden op zich geladen, met aIle voorzigtigheid, uit naam van Hun Hoog-Mogende, voor die ongelukkige menschen tusschen beide te komen. Engeland had deze zaak mede ter harte genomen, en deszelfs gemagtigde den Baron ROBINSON aangeschreven , om ten voormelde einde met den Heer Baron VAN BURMANIA in aIles overeenstemmend te handelen. Deze vereenigde pogingen werden eerst met geen ander gevolg bekroond , dan dat nog eenig uitstel gegeven en het vertrek der J oden uit Praag tot op den laatsten Maart des jaars 1745 verschoven werd. Achttien duizend Joden , hunne zieken , kraamvrouwen en derzelver oppassers aIleen achterIatende , verlieten die stad en onthielden zich ten platten lande , dewijl hun toegestaan was tot op den laatsten l' unij des genoemden jaars binnen het Rijk te mogen verblijven.

Den 7 Mei 1745, vertoonden de J oodsche Gemeenten der drie opgemelde Steden op nieuw den beklagelijken toestand hunner geloofsgenooten aan Hun Hoog-Mogende, welke den Beer VAN BURMANIA andermaal aanschreven , om met gemeen overleg van anderen aUes aan te wendcn , wat in het belang dezer zaak zoude kunnen strekken.

Deze Iaatste poging heeft vruchtbaarder gevolg gehad, dan de eerste ; immers den 25 Mei 1745 werd bepaald door Hare Majesteit, dat de J oden nog eenigen tijd en tot nader 0 bevel

hun verblijf in het Land zouden kunnen vestigen. .

Men vergelijke voorts de Resolutien van Hun Hoog-Mogende op dit jaar, bI. 146 en 364.

Zie de MJdailles de Marie Therese page 61, N°. 45.

CCVI. Plaat XXII. (1745).

Legpenning van Namen ter eere van Frans den Eerste , ale :M.edehestierder van bet Rijk.

r oor%ijde . Het borstbeeld van Frans den Eerste , van ter zijde te zien. Keer%Yde. Bet gekroonde wapen van het Graafschap Namen.

Om-


-

191

-

Om den rand der beide zijden:

FRA.NCISCO I, CORREGENTI IMP.BRII DEVOVEBANT ORDINES COMITATUS NAMURCENSIS. (1745.)

4AN FRANCISCUS DEN EERSTE, MEDEBESTIERDER YAN HET RIJK, HEBBEN DE STATEN rAN HBT GJUAFSCHAP NAMEN DEZB TOEGEIYIJD.

CCVII. Plaat XXII. (1746.)

Op den aanvang van dat jaar.

1'OOT%rjde. Nederland in de gedaante eener gehelmde en staande Vrouw j houdende met de regterhand de speer der V rijheid, en met de linkerhand het wapenschild der vereenigde N ederlanden,

Om den rand:

DELGIVM -FOEDERATVM'.

HBT rEREENIGD NEDERLAND.

X.err.ijde. Twee vaandels en een standaard, die te zamen kruisseIings ver .. honden zijn, en op drie waterkruiken staan , waarop de namen:

THAM.ESI (AAN DE TEEMS) RHEN.o (AAN DEN RIJN) en S CA LD.I (AAN DE 8CHELDE).

Om den rand:

FERT RE'GIBVS OPEM

ZIJ YERLEENT HULP AAN DE KONINGEN.

Onder aan:

MDCCXLVI.

Zie de heschrijving van dezen penning, welke in onderscheidene grootten voorkomt, in den Catalogue van M. en J. G. Holtzhey hI. 40 onder N°. 42.

CCVIIL


- 1,8 .....

. . CCVIII. Plaai XXII. (1746).

Op den vijl\igjarigen dienst van Cornelle van den Brande, Raadsheer in den Hove van VIaanderen te Middelburg.

r 601'f.ljde. Bet wapen Tan Comelis van den Brande, op welks midden het schildje van het Ridder-Baronetschap van Engeland is geplaatst, gedekt met eene Baronskroon, en gehouden door een staande Leeuw ter regter , en een Griffioen ter Jink.erzijde , ieder met een standaard, Onder het wapen staat het motto of de spreuk:

NON EST MORTALE QUOD OPTO.

HET 18 NIET 8TERPBLIJKS JY ur IX lYENSCHE.

Om den rand:

COltN.'BLIV8 VAN DEN BRANDE EQUES BARON.ETTt18 ANGL.ICUS DOM.INus DE CLEVERSKERK NAT. us XXII OCTOB.RIS MDCLXXIII. CURI~ FLANDRI~ PR£SES.

CORNBLI8 IT dN DEN BRANDE, RIDDER, ENGELSCH BARONET, HEER YdN KLEYERSKERK, GEBORBN DEN 22 OCTOBER 1673, YOORZITTER YdN

DEN RAdD 17 dN 17LAANDBREN.

Onder aan:

HO LTZHEY FEC.IT.

K~~r%ijde. Eene slang zich zelve in den staart bijtende, omslingerd door bloeijende olijven, met het volgende opschrift :

D. E 0 o. P T I H 0 1\1. A X I M O.

EXACTIS VIT..£ LXXII SENATORI£ DIGNITATIS FLANDRI£ L, PR£SIDIS, TAM EJUSDEM CURLE QUAM FEUDORUM, XXVI ANNIS HOC DIVIN~ GRA.

TI~ MONUMENTUM QUOTQUOT SUPERSUNT EJUS DIGNITATIS CONSORTIBUS, C£TERISQ.UB SANGUINE AUT AMICITIA JUNCTIS VIRIS AMPLISSIMIS IN REI MEMORIAM DICAT ET SAC RAM FAC! T. XXVI. JUNII MDCCXLVI.

44N


-

199 -

J/4N GOD DEN BB8f'8N, DEN GBOC'.l'STEN.

TTrBB EN ZBrZNTIG JARBN LBJ7BN8 PERYULD HEB.

BENDE, YAN DB RAADSHEERLIJKE WAARDIGHEID rAN YLAANDBREN YIJFTIG, AL8 YOORZITTER, zoo rAN DESZELF8 HOF, ALB DBR LBHNEN ZE8 BN TWINTIG JARBN, lPIJDT EN HEILIGT HIJ ALS EEN GEDENKTEBKBN DER GODDELIJKB GOEDERTIERENHEID AAN DE l1fEDEGENOO· TEN DEZER IYAARDIGHEID, AAN DB OYE· RIGE JPELEDELE HEEREN,AAN HEM DOOR BLOBDYER1' ANT8CHAP OF J7RIBNDSCHAP YERBONDEN, DIT TER GBDACll·

TENIS. DEN 26 JUNIJ 1746.

1 onkheer Cornelia van den Brande, Ridder, Baronet, Heer van Kleverskerke op het eiland Walcheren, werd geboren te Middelburg den 22 October 1613. Zijn vader, bij wien hij de functie van Edelman in Engeland waamam, was Johan Pieter van den Brande, Burgemeester van Middelburg en Gezant van den Staat bij den Koning van Engeland I door wien hij tot de waardigheid van Ridder Baronet verheven werd; zijne moeder Cornelia van der Graaf, dochter van Pieter Arentszoon van der Graaf en Margaretha Paauw, Hij huwde in den jare 1711 te Leiden met Johanna Sophia Trigland, bij welke hij drie kinderen verwekte, doch waarvan geen mannelijke nazaten meer overig zijn. Den 8 Februarij 1696 werd hij benoemd tot Ordinaris-Haad in den Hove van Vlaanderen te Middelburg; den 31 Januarij 1720 tot eersten Raad of President in gemelden Hove en tot Superintendent van deszelfs Leenen. Hij overleed te Middelburg den 29 Augustus 1750, en is in de Oude Kerk aldaar begraven.

CCIX. Plaat. XXII. (1746).

Op het innemen van Brussel door de Franschen, Foorziide, Borstbeeld en omschrift als die van N". CLXXXIX Plaat XXI. Keerzijde, Mars, het wapenschild en de muurkroon der stad Brussel met zijne voeten vertredende, plant de koninklijke Fransche vlag in de bres , door welke men de Stad zelve gewaar wordt. Op een gedeelte daarvan loest men:

BRU-


- ~oo -

:BRUXELL.tE CUM XVII CASTR.ORUM PRlEFECTIS, XVIII PEDITUM ET IX EQUITUM AGMINIBUS CAPT.£.

BRU88EL MET DAARIN ZICH BEYINDENDE ZEYENTIEN LEGBRHOOFDEN, ACHTTIBN BENDEN YOETrOLK BN NEGEN E8CADRONS RUITERIJ GBNOMEN.

Boven aan den rand:

MARS BYEMIS IMMEMOR.

MARS ONGEDACHTIG AAN DEN WINTER.

Onder aan:

XXI FEBR UARII MDCCXLVI.

DBN 21 FEBRUARIJ 1746.

Zie de Medailles au regne de Louis XY, par G. R. de FIR-

. N°

nmont, • 70.

ccx. Plaat XXII. (1746.)

Op den Veldtogt der Franschen in Vlaanderen.

Yoorzijde. Borstbeeld en omschrift als de voorgaande.

K~erztide. Drie krijgslieden, dragende ieder een standaard, waaraan twee schilden hangen, en op welke de namen der ingenomen steden , als: CAROLOREGIUM (CHARLEROI) NAMURCUM (NA. MEN) MONTES HANNONllE (BERGEN IN IIENEGOU. WBN) FANUM S.ANcTI GISLENI CSt. GHI8~AIN) BRU. XELL.£ (BRU8SEL) ANTVERPI.£ CANTIYERPBN).

.

Om den rand:

INDEFESSA GALLORUM VIR TUS.

DB ONYBRMOEIDE DAPPBRHEID DBR FRAN8CHEN.

0 ...


- taOI -

Onder aan:

RESIDUAE BELGII AUSTRIACI URBES EXPUGNATAE MDCCXLVI.

DB OrBRGBBLErENB lJTEDBN rAN DB 008f'BNR1JK~ SCHB NBDBRLANDBN INGENOMEN.

Zie de Medailles clu regne de Louis XTT, par G. R. de Flell~ rimont, pl. 71

CCXI. Plaat XXII. (1746).

Op de geboorte van de Aartshertogin Amalia.

r oor%ijde. Bet borstbeeld van Maria Theresia, van ter zijde te zien,

Om den rand:

MARIA THERESIA AUGUSTA ROMANORUM IMPERATRIX.

lJ'IARlA THERB8IA DOORLUCIiTIG ROOMSCH KBIZERlN.

Keer%yde. De jonggeborene Vorstin, met eene Kroon op het hoofd , wordt bij de hand geleid door Venus en Minerva.

Boven in den rand:

AMORIS ET PACIS PIGNVS.

HET ONDERPAND rAN LIEFDB EN rRBDB.

-.

Onder aan:

FECVNDITAS AVGVSTAE AD D.IEM 26 FEBR.UARII 1746.

FRUCHTBAARIiBID DER KEIZERIN DEN 26 JiEBRUARIJ 1746.

Zie de Medailles de Marie Therese, page 100. N°. 79.

CCXII.

Digitized by GO'bgle

: .CCXIL Plaat XXII. (1746.


P- ()(JT%gde. Bet borstheeld van Maria Theresia, . mede van ter zijde te zien.

Om den rand:

MARIA THERESIA ROM.ANORUM AVGVSTA REG.INA.

HVNG.ARIAE BOH.EMIAE.

MARIA THERE8IA ROOM8CH KEIZERIN, KONINGIN rAN HONGARIJEN EN BOHE.JfEN.


VESTNER.

/{eer%gde. De Keizerin, gezeten zijnde, houdt de jonggeborene V orstin op haren schoot. V oor haar ziet men een' bloeijenden wijngaard, . met vier druiventrossen, Een Genius komt aanvliegen en houdt een geschrlft in handen, waar op staat: DEL I C I AE G E N TIS, (DE IYBLLU8T DB8 YOLKS.)

Om den rand:

FOECVNDI T AS A VGVST AE.

YRUCHTBAARHEID DER KEIZERIN.

Onder aan:

MARIA AMALIA. JOSEPHA, ARCHI D.ux A VSTR.IAB NATA D.IE 26 FEBR.UARII 1746.

M.ARIA AMALIA J08EPHA. AARTSHERTOGINNE rAN 008TENRIJK, GEBOREN DEN 26 FEBRUARIJ 1746.

Zie de Medailles de Marie 'Iherese, page 99, N°. 78.

ccxnr,

. Digitized by Goog Ie

-

-

CCXIII.· Plant XXII. (1746).

Op hetzelfde Onderwerp.

•

roorzijde. HetzeIfde borstbeeld en omschrift als van den voorgaanden

.

pennmg.

Keerzqde. Eene gesluijerde vrouw, het zinnebeeld van Oostenrijk, met eene stift in de hand J schrijft het volgende jaarschrift op eene roI:

A VDIT IN EXCELs Is NVMEN pIA VOTA NOVOQVB pIG-NORE TE BEAT A VSTRIA L.rETA.

DB GODHEID IN DEN HOOGEN J7ERlJOORT 0 I'ERBLIJD OOSTENRIJK UWB J7ROOME WEN- 8CHEN, EN ZALIGT U MET EEN NIEUW PAND.

SIBYLLA CUMANA AUSTRIACA.

DE 008TBNRIJK8CI£E 8IBYLLE Y AN CUMAE.

Onder aan:

A VSTR.IACA B GENT.Is INCREM.ENTA.

DE YERMEERDERING rAN HET 008TENRIJK8CH GE8LACHT.

Zie de Medailles de ilfarie Therese page 101. N°. 80.

CCXIV. Plaat XXII. (1746).

Op den verleenden onderstand van den Staat aan EngcIand, tot de demping van den opstand in Schotland.

P oorz.ijde. Het Borstbeeid van den Hertog van Cumberland, Bevelhebber der Engelsche troepen in Schotland tegen den Pretendent en de opstandelingen. .

r.' ,

Om

r


-

-

GVLIELMVS DVX CVMBRI£

11"'ILLBM, H$RTOG YdN CUMBERLdND.

..

/I.eer%ijtle. Bet borstbeeld van Wille~ Karel BendrikFriso, van ter zijde te zien.

Om den rand:

GUL.IELMUS CAR.OJ,US HENR.ICUS FRISO PR.INCEPS AURAS.IACUS VII PROV.INCIARUH FOED.ERA· TAJlUM STRATEGUS &.

IYILLEM KdRBL HENDRIX FRIBO, PRINS PdN ORdNJB, KRIJGBBBYBLHEBBER DER ZEYEN YEREENIGDB NEDERLdNDBN, ENZ.

ccxv. Plaat XXII. (1745).

Op bet dempen van den opstand in Schotland.

r oor%ijde.. Borstheeld en omscbrift aIs van den voorgaanden penning.

I!eer%ijde. Een der Bergschotten, die in opstand geweest waren , ligt ootmoedig geknield voor een staande en gekroonde Leeuw , die hem weder oprigt.

Onder aan:

1746.

CCXVI. P laa t XXII. ("1746).

Op betzelfde Onderwerp •

. P tlDr%iJlu. Het ~eharna8te heretbeeld van den Bertog ft11 Cumberland, van ter zijde te zien.


Om den rand!

GVIL.IBLMtT8 CVMBERL • .A.NDI.A.B DVX EXERCIT.t7.

M..A.GN.A.B BRIT • .A.NNI.A.B IMP.BR.A.TOB..

iYILLEM, HERTOG rAN CUMBERLAND, HOOPDBBYBLHEBBER rAN HET LEGER rAN GROOT.BRIT4NNIBN.

Onder den arm de naam des Makera:

M..A.RTINUS HOLTZHEY FE C.IT.

Keerzijde. De Hertog, in krggsgewaad en met den veldheersstaf in de hand, wien de Overwinning eene lauwerkrans hoven het hoofd houdt J zet den voet op een der we~rspannelingen; terwgI twee andere,' die hunne wapens hebben afgelegd, hem om genade smeeken, In 't verschiet vlugtende vijanden.

Boven aaii den rand:

RESTITVTORI QVIETIS.

'A.4N DEN HER.8TELLER DER RUST.

ORder aaii:

llEBELL.IBU8 AD INNERNIVM DEVICT.u.

MDCCXLVI.

DB IYBBR8PANNBLINGEN BIJ INNERNES GE8LAGBN. 1746•

Zie den Catalogw der Medailles van M. en 1. G. Holtzhey bl, 41 J N°. 43. Vergelijk ook den Europischen Mercuriw TaD het jaar 1146, I deel J bl, 310.

CCXVll.


CCXVII~ Plaat. XXII. (174~).

Ter eere van Karel Linnaeus, den beroemden .K.ruidkundigell.

Yoorl.ijcle. Het borstbeeld van Karel Linnaeus , van ter zijde te zien,

Om den rand :

C.A.RO Lous. LINN AEUS 1\I.BDI C I If AB D.ocTOR BO T.A NICS.

PROF.BSSOR UPS.ALIBNSIS AET.ATIS 39.

KARBL rON LINNEN (LINNAEU8), GENEESIIBER, HOOGLEERAAR IN DE KRUIDKDNDB

TB UP8AL, OUD 3g JAARo

~: Kt,rr.ijd, he~ft hetvolgende opschrift:

CAROLO GUSTAVO TESSEN, ET 11\I1\IORTALITATI EFFIGIE1\I CAROLI LINNAEI

CLASEKEBLAD,ANnREASHbpKEN N.ICOLAUS VON PALMSTIERNA ET

CoAROLUS HARLEMAN DIC.A V~UNT MDCCXLVI.

(DB GRAAF) CLA8 EKEBLAD, (DE PRIJHEER) ANDREAS rON HOP KEN , (DB JTRIJHEER) NICOLAAS rAN PALMENSTIERNA EN (DE OPPER HOP.INTENDANT) KAREL, (PRIJHEBR) rAN HARLEMAN, HERREN DBZB BBELDTBNIS rAN CAROLD8 LINNAEUS .JAN (DEN GRAAF) KAREL GUSTAAP TESSEN

EN DB ON8TERFBLIJKHEID TOEGEJYIJD.

1746•

Men vindt de afbeelding en beschrijving van dezen penning in J. D, Koblers Munt-Belustigung voor het jaar 1746, of XVIII Deel , bl, :J5, als mede in de Beschreibung einer Berlinischen MedaillenSammlung vonl, C. W. Moechsen, I Theil, p. :J25. Vergelijk de Index Numismatum Medicorum et Physicorum van den Hoogleeraar Budolphi, 1825:, N\). 269. page 65.

CCXVlII.

•


-

CCXVIII. Plaat XXII. (1736).

Op het overlijden van Johannea Cleri~U8.

Yoor%fjde. Het borstbeeld van Johannes Clericus , van ter zijde ~e' zieD •. ",

Om den rand:

JOANNES CLERICUS~

•

JEAN LE CLERCQ •

De Keerzijde heeft, tussehen zaamgehonden palmtakken boven en onder, bet voIgencie opschrilt t

THEOLOGUS, PHILOSOPHUS, HISTORICUS., CRITI.

CUS INSIGNIS, DILIGENTIA ET CANDORE NULLI SECUNDUS. NATUS GENEVAE,

19 MAR T.tl 1657.

rOORNAAM GODGELEBRDB, WIJSGEBR, GESCHIED 8CHRIJJTER, UITLEGGER, iN JTLIJT EN OPRBGT.

IIEID rOOR NIEMAND WIJKENDB.

GEBOREN TE GENErEf 19 MAART 1651.

Hij was Hoogleeraar in de VVijsbegeeJ'te, Kerkelijk.e Geschiedenis en de Hehreeuwsche taal aan de Kweeksehool der Remonstran ... ten te A:tnstetdam, en heroemd door eene menigte van werken. lIij overleed .den 8 J arrnari] 1736.

Men zie over hem en de Schrijvers, die van hem gewagen, Sam Onomast. Litt. Tom. V, p~ 274' en 275. J. G. de Chaufepie, . Nouv. Diet. Tom. 11, p. 99-105.Paquot, Memoires Tom. XVII, p. 1-133. Nieeron, Memoires P.294-362. Men heeft van hem eene Levenshesehrijving in die van vooniame Mannen en Vrouwen, D. IV, bl. 137-161.

'Men vindt dezen Penning afgeheeld in het Museum MazzuchellianUID Tom. II, Tab. CXIt N°.3. page 55.

•

CCXIX.


-

~o8

-

CCXIX. Plaat XXII. (1741.)

Op het Eeuwfeest der Klassis van de Hervormde Gemeente in '8 Hertogenboech,

r otii'%ijde. Het afbeeldsel eener Kerk, waarhoven drie wapens en ter zijde Mozes en Aaron.

Om den rand:

DOMINUS DEUS NOSTER SIT NOBISCUM UTI FUIT CUM PATRIBUS NOSTRIS.

•

. . .

DAT DE HEERE ONZE GOD MET ON8 ZIJ, 9ELIJK HlJ AIET ONZE r: ADEREN GEWEE8T IS •

. Keer%tJde. De naam (JEHOV AD) van zonnestralen omringd en daaronder bet opschrift:

CLASSIS SILVADUCtNSIS PRIMA VIC~ CONGREGATA IX DECEMB.RIS 1641 SECUL,ARIA. SUA PRIMA CELEBRAVIT 1741.

DE KLA88E IN '8 HERTOGENB08CH HET 'EER8T rBRGADBRD DEN 9 DECEMBER 1641 HEEFT HAAR EERSTE EBUWFEE8T GErIERD IN 1741,

De Klasse van's Hertogenbosch vierde haar Eeuwfeest op lVoensdag den 2cien Augustus des jaars 1741. De Gelegenheidsrede werd door den Predikant Komelius de Witt gehouden in tegenwoordigheld van het Bestuur der Stade Des namiddags gaf de Klasse in den Ouden Schuts-Boomgaard een Maaltijd. Aan de gasten werd van de Redevoering die's morgens uitgesproken was een gedrukt Exemplaar en deze zilveren penning, op de gebeurtenis geslagen , tot eene blijvende gedachtenis , uitgedeeld,

Zie van Heurn, beschrijving van '8 Hertogenbosch IV Deel,' bl, 62 en 63.


-

L

IJ

s

T

DEIl

PEN N I N GEN.'

CXXXIII. Op het Overlijdeti wn ANDRIES SCHOEMAItER. •

. .

eXXXlV. Op de Inhuldiging van Keizer KAREL VI, aIs Graaf'

van Vlaandercn. • • • • • • •

exxxv. Op den Vrede te Passarowitz en de Overwinnlng van

Belgrade, • • • • • ; • •

Pl. XV. BL ISS.

• IS4-

CXXXVL Op de Rust in Nederland.

•

•

•

;

.-

cxsxvn. Op den Vrede van Oostenrijk met Spanje te Weenen gesloten , waarbij de Nederlanden aan den Keizer were den afgestaan. • •••••

CXXXVIll. Op de Inhuldiging vin Prins WlLLEM KAREL HENDRIE

FRlSO, als Stadhouder van Vriesland. _. • IS6-

CXXXIX. Op de srlehdng van het Armenhuis te Brussel ; door

de Landvoogdesse der Nederlanden MAllIA ELISABETH. • IS1.

CXL. Op de Paltsgraven van den Rijn, de Hooge-School

te Leyden verlatende. •••• • IS8.

eILJ. Vroedschapspenning van '8 Hettogenbosch. • • XVI.. 139.

cxcn, Ter eere van de Landvoogdesse der Nederlanden,

MARIA ELISABETH. • • •• • -. 140•

CXLIIl. Op het derde Eeuwfeese van de uitvinding der Boekdrukkunst te Haarlem, door LAURENS jANSZOONKoSTER.

eXLIY. Op hetzelfde onderwerp.; .;

- " 141•

eXLV. Op hetzelfde onderwerp. • • • •
eILVI. Op betzelfde onderwerp, • • • •
eXLVll. Op hetzelfde onderwerp. • • • •
ex LVIII. Op hetzelfde onderwerp. • • •
eXLIX. Vroedschapspenning der stad Haarlem. • • - 1451 •

- 14S·

• 144- - 145· • 146.

CL. Op her toewijden van eeoe nieuwgebouwde Kerk un de Heilige Maagd, door de Landvoogdesse der Ne.

derlanden MARIA ELISABITH. ••

•

XVII. ., 141.

eLl.

r


!l1Q -

CLI Legpenning- van Kortrijk.

'.

•

• I

CLII. Op her Overlijden van Keizer KA'RIL VI.

CLlII. Op de Troonsbeklimming van MARIA THEllESIA.

CLIV. Legpenning vande Staten van Namen op dezelfde

gelegenbeid. •• ••

CLV. Bij het Aansrellen van den Herrog FRANS VAN LOTHA-

RINGEN als Medebestuurder van bet Rijk. •

-

CLVI.' Op heezelfde onderwerp,

I •

CLVli.Op de Geboorre van den Aartsbertog JOSBPH.

•

•

CLVIII. Op den Watervloed.

•

•

CLJX. Vroedschapspenning van's Hereogenbosch , en op het

maken van een' nieuwen weg.. ••

CLX. Op hetzelfde onderwerp. • _

CUI. Op de Weldadigheid van de Landvoogdesse der Ne-

derlanden MARIA ELISABETH. _..

CLXIl. Op bet Eeuwfeest van de Saaihal ee Amsterdam.

CLXIII. Op de nieuwgebouwde Luehersche Kerk te Middelburg. CLXIV. Op de Krooning van Keizer KAREL VII te Frankfort.

CLXV. Strooipenning op betzelfde onderwerp,

•

•

CLXVI. Strooipenning in de' Oostenrljksche Nederlanden, na de

Troonsbeklimmlng van MARIA THERESIA. .

CLXVIL Op de Oorlogstoerustingen en de deswege ingevoerde Belastingen in Nederland.

CLXV11l. Op betzelfde onderwerp.

CLXlL Op de Aanstelling van den Baron v AN IMHOFF, als Gouvemeur-Generaal van Ne~r1ands Oose-Indlen.

CLXX. Op het Veruek van den Baron VAN' IMHOFF als Gou-

vemeur van Neerlands Oost-Indiell.. •

CLXXI. Op het vaststellen van de voorloopige voorwaarden

van den Vrede te Breslau, •

CLXXIJ. Op den Vrede van Breslau. CLXXIII. Op hetzelfde onderwerp.

•

•

CLUlV. Op bet vijfeDcwinrigjarig bestaan van bet Genoot-

schap Sinc~re. •• ••

CLXXV. Op den Aanvang des jaars (1743). ;

-

CLXXVI. Op de Geboorte VIUl CAROLINA, Prinsesse van Oranje.

CLUVII. Ter eere van den Hoogleeraar JOHANNES JACOBUS

VITRIARIUS. • • •

CLUVUI~ Op de Aankomst van den Baron VAN IMHOFF aan de Kaap

de Goede Hoop. • ••••

• I>l.XVII. Bl. 148 ..

-

* 148•
- 149·
- ~ IS°·
--- - 151.
- ~ ISS.
- - 151•
~ 153·
- - 154-
XVIII. • 154·
- .. ISS·
- ~ ISS-
- - 156•
- ~ IS7-
- ~ 158•
- .. '59·
- .. 159·
- ~ 160.
XIX. - 162.
XVIII. . 163 •
~
XIX. ~ 164-
- .. 165 •
- 166.
- " J67·
- - 168.
II 168.
- II 169.
~ 17°·
CLXXIX. •

-

•

•

Digitized by Goog le

- ~II -

•

N°. CLXXIX. Op het nazien van de Geldersche Murit. • PI. XIX. BI. 171.

CLXXX. Op her Overlijden van CORNELIS VAN BIJNJtERSHOEIt.

CLXXXl. Op her vijftigj:lrfg hnwelijk van den Raadsheer COR-

NELIS GERIlIT F AGEL. ••

CLXXXII. Ter gedachrenis van PIETER VAN DEI. CAMEl., 'voor de twintigste maal Burgemeescer van Haarlem.

CLXXXlII. Op den aanvang des jaars (1744). •

•

CLXXXIV. Legpenning der scad Namen, op de Inhuldiging van

MARIA TkEltESIA. •• •••

CLXXXV. Op 'de Inbuldiging van MARIA THBRE'SIA in Braband

en Vlaanderen. • _ '0 • •• •

CLXXXVI. Op her Huwelijk v~n 0 MARIA ANNA, Aartshertoginne van Oostenrljk , met Prins' KAREL- van Lotharingen.

CLXXXVII. Op den gelukklgen Overtogt van Prins KAREL van

Lotharingen over den Rhijn.. • • •

CLXXXVIII. Op hee Overlijden van den Haagschen Kerkleeraar

HENRICUS VELSE. •

CLXXXIX. Op den Veldtogt des Konings van Frankrijk in Vlaan-

deren. ••

CXC. Op bee innemen van Meenen door de Franschen. CXCI. Op bet innemen van Iperen door de Franschen.

CXCII. Op bet innemen van Veume door de Franschen.

CXCIII. Op den Veldslag van Fontenot, •

CXCIV. Op her innemen van Doornik door de Franschen. cxev. Op den aanvang des juars (1745). ••

CXCVI. Op den zorgelijken en hagcbelijken Toestand der Nederlanden, bij de aanbiedingen van vrede of onzijdigheid

door de Franschen. • •

CXCVII. Op hetzelfde onderwerp.

CXCVIII. Op het Overlijden van Karel VII.

•

CXCIX. Op de Geboorte van den Aartshertog KAREL, tweeden zoon van Keizer FRANS en MARIA TSERESIA.

CC. Op de Krooning van FRANCIscusI, totRoomschKeizer.

eer, Op den Vrede van Dresde, •

CCII. Op heezelfde onderwerp. eeur, Op beezelfde onderwerp. CCIV. Op hetzelfde onderwerp.

- .

•

•

•

•

•

•

•

xx. - 111.
- - 173·
- - 114-
- - 177-
- - 178•
- - 178•
- - 119·
- - 180.:
- - 181.
XXI. - I SA.
- - 18S·
- - 184·
- - 184·
- 184·
- - ,8S·
-- - 186. •

•

- - 186.
- - 187.
- - 187·
- - 188.
- - 189.
- - 190-
- - 1,1.
- - 1951•
- - 193· •

CCV. Op bet intrekken van her Besluit eoe banning der Joden ait Bohemen , onder bemiddeling inzonderheid van

den Staat. • ;.. • XXII. - 194.

CCYI.


•

-- ~I' -

'CC~I Legpenning. van Namen ter eere Medebestierder van ,het Rijk.

CCVII. Op den aanvang .des jaars (1746).

van FRANS I, als

• • • • Pl. XXII. Bi. 196.

· ." . . .

CCVIII. Op de vij,fdgjarige dienst van COI.NELIS VAN DEN BRANDE, Raadsheer in den .Hove van Vlaanderen

• I I •

en Middelburg, ••

•

•

•

CCIX. Op bee Innemen van Brnssel door de Franschen. ccx, Op den Veldtogt der Franscben in Vlaanderen~ CCD. Op de Geboorte van de Aartsbertogin AMALIA.

CCXII. Op betzelfde onderwerp. tCXIII. Op betzelfde onderwerp.

•

•

•

•

•

•

CCXIV. Op den verleenden Onderstand van den Staat aan En. geland, tot dedemping van den' Opstand in Schotland,

.

ccxv. Op bet dempen van den Opstand in Scbotland.

CCXVI. Op betzelfde onderwerp.

•

•

•

•

CCXVII. Ter eere van KAREL LINNAEUS, den beroemden Kruid-

. kundigen.. ••••••

CCXVIII. Op bet overlijden van JOHANNES CLZRICUS.· •

CCJIX. Op bet Eeuwfeest der Gereformeerde Klassis van de

Her\formde Gemeenre in ·8 Hertogenbosch. •

•

- • 197·

•

•

•

- -

see,

•

- - faOI.

•

- fI . !lOll.

•

-

•

•

- II 5106.

•

- .. 808.


/-

JPLXY.

133.


-'


lP'lxvt

, I.

,



PI. XVII.

.I


Diqitized by Goog Ie

-_

,

Plxvm.



Pl. XI '

\

IN IP[GNV8 AmC:n:'ll'lAE

E,], GRA'll'J[TVD1I1U s 'll'E.3§DKAM

. C. JED. ]])JL.

mnCCXLilll..


.,


rLxx.

I

,r

Digitized byGO gle

. ,

•


Digitized by Coogle

•


plxxIr.· .


•


Beschrijving van Nederlandsche historie-penningen, ten vervolge van het werk van Mr. Gerard van Loon. 3e st. / uitg. door de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Beschrijving van Nederlandsche historie-penningen, ten vervolge van het werk van Mr. Gerard van Loon. 3e st. / uitg. door de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

._-.,- _ _.....

You might also like

Beschrijving van Nederlandsche historie-penningen, ten vervolge van het werk van Mr. Gerard van Loon. 3e st. / uitg. door de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Beschrijving van Nederlandsche historie-penningen, ten vervolge van het werk van Mr. Gerard van Loon. 3e st. / uitg. door de Tweede Klasse van het Koninklijk Nederlandsche Instituut van Wetenschappen, Letterkunde en Schoone Kunsten

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

﻿._-.,- _ _.....

You might also like

._-.,- _ _.....