ANG AWIT NI MARÍA CLARA

José Rizal

salin ni Virgilio S. Almario

Kay tamis mabuhay sa sariling bayan

Lahat kaibigan sa silong ng araw,

Buhay kahit simoy na buhat sa parang,

Aliw ang mamatay, umibig ay banal.

May sarili ka bang bayan?

Dahil ako’y nalulumbay,

Huwag akong hahanapan

Ng bayan kong akin lamang!

Maalab na halik sa labi’y kasaliw

Magmula sa dibdib ng na paggising;

Ang hanap ng bisig siya ay yapusin,

At napapangiti ang mata pagtingin.

May ina ka bang nagmahal?

Dahil ako’y nalulumbay,

Huwag akong hahanapan

Ng ina kong akin lamang!

Kay tamis mamatay kung dahil sa bayan,

Lahat kaibigan sa silong ng araw;

Lason kahit simoy para sa sinumang

Walang bayan, walang ina’t minamahal.

Ref:https://bangkanixiao.files.wordpress.com/2012/10/rizal-poems-1.pdf

https://www.youtube.com/watch?v=VoksagM54D4
 AWIT NI MARIA CLARA

Dr. Jose P. Rizal

(1887)

Tamis mabuhay sa sariling bayan

Magiliw ang lahat sa halik ng araw

Ang hangin may samyo na nagbibigay buhay

Kamataya'y langit pag-ibig ay banal.

Magiliw na halik sa tuwing umaga

Sa bunso'y pamukol ng irog na ina

Ang bisig ng bunsong mayroong ngiti sa mata

Sa leeg ng ina'y ikakapit niya.

Tamis ng mamatay ng dahil sa bayan

Magiliw ang lahat sa halik ng araw

Ang hangin may samyo ng kamatayan

Sa wala ng bayan, ina at kasintahan

Ref: http://laonlaan.blogspot.com/2007/06/awit-ni-maria-clara.html

https://www.youtube.com/watch?v=lNAHl2V7qZE
 ANG AWIT NI MARÍA CLARA

José Rizal

Walang kasintamis ang mga sandali sa sariling bayan,

Doon sa ang lahat ay pinagpapala ng halik ng araw,

May buhay na dulot ang mahinhing simoy na galing sa parang.

Pagsinta'y matimyas, at napakatamis ng kamatayan man.

Maapoy na halik, ang idinarampi ng labi ng ina

Paggising ng sanggol sa kanyang kandungan na walang balisa,

Pagkawit sa leeg ng bisig na sabik pa-uumaga na,

Matang manininging ay nangakangiti't pupos ng ligaya.

Mamatay ay langit kung dahil sa ating lupang tinubuan,

Doon sa ang lahat ay pinagpapala ng halik ng araw,

Ang mahinhing simoy na galing sa bukid ay lubhang mapanglaw

Sa wala nang ina, wala nang tahana't walang nagmamahal.

Ref: https://bangkanixiao.files.wordpress.com/2012/10/rizal-poems-1.pdf

Panaginip kang lumulutang

Hindi mahagip kahit sundan

Sinta bakit ako iniwanan

Para sa ligalig ng bayan

Sumulong ng sintang katapatan

Abot tanaw na lang pagmasdan

Ang kay layo at lugmok na bayan

Ang anino mong mag-isa sa larangan

Pinagdikit kang ligaya at lupit

Sanlibong langit sa isang saglit

Sanlibong sakit sa bawat halik

Pinagbigkis kang ligaya at lupit

 Pinagbigkis kang ligaya at lupit

Ref: https://kstorylife.wordpress.com/2015/10/06/awit-ni-maria-clara-mula-sa-tula-ni-dr-jose-rizal/

Mga gintong kaisipan ni Rizal

PAMAHALAAN

Tungkol sa pamahalaang sunud-sunuran/

puppet/

kolonyal o neokolonyal na gobyerno

(Pilosopong Tasio sa Kab. 25 ng NMT):

The Government! The Government you say!..the Government itself sees nothing, hears nothing except what the parish priest or
the head of a religious Order makes it see, hear and decide...The government does not plan a better future; it is only an
arm...Because of the inertia with which it allows itself to be dragged from failure to failure, it becomes a shadow, loses its
identity, and, weak and incapable, entrusts everything to selfish interests...” (

“Ang gobyerno! Ang gobyerno!...ang gobyerno mismo’y walang nakikita o naririnig...Ang gobyerno’y hindi nagpaplano para sa
magandang

kinabukasa

n; ito’y bisig lamang...

Dahil sa pwersa na humihigop dito tungo sa sunud-sunod na kapalpakan, nagiging anino na lamang ito, nawawala ang kanyang
kakanyahan/identidad, at,

dahil siya’y mahina at walang kakayahan, ipinauubaya na niya ang lahat sa mga makasariling

interes.

).

“So long as the government does not deal directl

y with the people it will not cease to be a ward, and it will live like those idiots who tremble at the sound of their

keeper’s voice and curry his favor...”

(“Habang hindi direktang nakikipag

-ugnayan sa taumbayan ang pamahalaan, mananatili itong alipin, at mabubuhay ito na gaya ng mga tunggak na nanginginig
kapag narinig ang tinig ng kanilang amo at nagmamadali sa pagsunod sa gusto

nito...”)

Tungkol sa kawalan ng suporta ng gobyerno sa mga Pilipinong industriya at pagpapaunlad ng agrikultura

(mula sa “

Sobre La Indolencia de los Filipinos

”):
 “There is no

encouragement at all either for the manufacturer or the farmer; the government gives no aid either when the harvest, is poor,
when the locusts lay waste in the field, or when a typhoon destroys in its path the wealth of the land; nor does it bother to seek
a market for the products of its colonies

[Pilipinas]

.”

(“Hindi binibigyan ng suporta ang mga may

-ari ng indus

triya at ang mga magsasaka; ang gobyerno’y hindi rin tumutulong kapag ang ani ay

kakaunti, kapag ang mga balang

[locust]

ay naminsala sa mga bukid, o kapag sinira ng isang bagyo ang kayamanan ng bayan na kanyang dinaanan; hindi rin ito
naghahanap ng pamilihan para sa produkto ng Pilipinas.

”)

Tungkol sa superyoridad ng tao sa gobyerno/

superiority of the people over the government

(Isagani sa Kab. 15 ng EF)

: “Ang pamahalaan ay itinayo para tumugon sa kapakanan ng mga tao…dapat muna silang sumunod sa manipestasyon
(sinasabi) ng mga

mamamayan na mas nakaaalam ng kanilang mga pangangailangan…sila’y may mga pagkakamali rin at di dapat balewalain ang
opinyon ng iba.”

Tungkol sa tamang “paggamot” sa sakit ng bayan: puntiryahin ang ugat ng sakit

[kahirapan] at hindi ang sintomas [rebelyon/rebolusyon]

(Elias sa Kab. 49 ng NMT):

“It’s

a bad doctor, sir, who only seeks to correct and suppress symptoms without trying to

determine the cause of the illness, or knowing it, fears to go after it...”

(“Masama siyang
 doktor [ang gobyerno], ginoo, kung gusto niyang gamutin at supilin lamang ang sintomas nang hindi pinagtatangkaang alamin
ang pinanggalingan ng sakit, at kung, sa pagkakataong malaman na niya ang pinanggalingan ay natatakot naman siyang gamutin
iyon...

”)

Tungkol sa red tape at katiwalian o corruption bilang [as] mga dahilan ng paghihirap ng Pilipinas

(mula

sa “Sobre la i

ndolencia de los Filipinos

):

“The great difficulty that every enterprise

encountered in dealing with the administration contributed not a little to kill off all commercial and industrial movement. All
the Filipinos, as well as all those who have tried to do business in the Philippine know how many documents...how much
patience is needed to secure from the government a permit for any commercial enterprise. One must count on the good will of
this official, on the influence of that one, on a heavy bribe to a third in order that the application should not be pigeon-holed, a
valuable present to a fourth so that he will pass it on to his superior...

Tungkol sa gampanin/papel ng babae sa buhay-mag-asawa

[married life]

(Mula sa

Liham/Sulat “Sa Mga Kababayang Dalaga sa Malolos”; orihinal sa Tagalog):

Kung maging asawa na, ay dapat tumulong sa lahat ng hírap, palakasin ang loob ng lalaki, humati sa pañganib

[share the dangers]

, aliwin ang dusa

[bring consolation amidst misery]

, at aglahiin ang hinagpis

[relieve/soothe the sorrow]

, at alalahaning lagi na walang hirap na di mababata [matitiis] ñg bayaning puso, at walang papait pang pamana, sa pamanang
kaalipustaan

[pagiging lubhang kaawa-awa]

 at kaalipinan. Imulat ang mata ñg anak sa pag-iiñgat at pagmamahal sa puri

[honor]

, pag-ibig sa kapwa sa tinubuang bayan

[motherland]

, at sa pagtupad ñg ukol [katungkulan/

responsibility

]. Ulit-uliting matamisin ang mapuring kamatayan sa alipustang buhay

[to teach that an honorable death is more desirable than enslavement]

Tungkol sa lalaking dapat ibigin ng babae

(Mula sa Liham

/Sulat “Sa Mga Kababayang Dalaga sa Malolos”; orihinal sa Tagalog):

Bakit kaya baga di humiling ang dalaga sa iibigín, ñg isang marañgal at mapuring ñgalan, isang pusong lalaking makapag-aampon
[care for] sa kahinaan ng babae, isang marangal na loob na di papayag magka-anak ng alipin? Pukawin [awaken] sa loob [in the
consciousness/heart] ang sigla at sipag, maginoong asal, mahal na pakiramdam, at huwag isuko ang pagkadalaga sa isang
mahina at kuyuming puso [tao na may pusong madaling sumuko]

.”

Additional:

Mensahe ni Rizal sa kanyang pamilya

https://books.google.com.ph/books?id=SsKyXjyv7CIC&pg=PA56&lpg=PA56&dq=mga+minamahal+na+m
agulang,+kapatid+na+lalaki+at+mga+kapatid+na+babae+at+mga+kaibigan+ni+jose+rizal&source=bl&ots
=3goLYHfsNx&sig=ACfU3U052JfqMlWi2Ak8DkjIMku_GstgQw&hl=en&sa=X&ved=2ahUKEwi77OWW6Zjj
AhVdyYsBHd74DzcQ6AEwC3oECAkQAQ#v=onepage&q=mga%20minamahal%20na%20magulang%2C%2
0kapatid%20na%20lalaki%20at%20mga%20kapatid%20na%20babae%20at%20mga%20kaibigan%20ni%
20jose%20rizal&f=false