Kabanata 1 5

University of Perpetual Help System Laguna
Brgy. Sto. Niño, City of Biñan, Laguna -4024
College of Education
1
Kabanata 1
ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO
Panimula
Angpagsulatangbumubuhay at humuhubogsakaganapanngatingpagigingtao
(William Strunk at E.B White, 2011)
Ayon kay Kellogg (Bernales, et al., 2011) angpag-iisip at pagsulat ay
kakambalnangutak, gayundinnaman, ang kalidad ng pagsulat ay hindi matatamo kung
walang kalidad ng pag-iisip. Sa depinisyong ito ni Kellogg, kalian man ay hindi
mapaghihiwalay ang pag-iisip at pagsusulat sapagkat bago tayo makasulat ng isang
pahayag ay atin muna itong pinag-iisipang mabuti.
Ang pagsulat ay kapwa isang pisikal at mental na aktibiti na ginagawa sa iba't
ibang layunin. Sinasabing ito ay isang pisikal na aktibiti sapagkat ating ginagamit ang
ating mga kamay sa pagsulat sa papel o sa pagpindot sa keyboard ng kompyuter. Ang
mata ay ginagamit din upang imonitor ang anyong writing output kahit ito pa ay hand
written lamang o rehistro sa monitor ng kompyuter o printout na (Bernales, et al.,
2011). Samantala, sinasabing ang pagsulat ay isa ring mental na aktibiti dahil ito ay
isang pagsasanay ng pagsasatitik ng mga ideya ayonsa isang tiyak na metodo.
Ito ay hindi lamang mabagal at eksaktong proseso, kundi ito ay isang
pamamaraan na nag-iiba-iba alin sunod sa sumulat. May tatlong bahag danang
prosesong pagsulat: Gawain bago sumulat o Pre-writing,
nakapaloodditoangpangangalap o pag-iimbakngideya, pag-iisip at ditto
pinapalnoangsusulatin, talakayan o brainstorming na maaaring isahan o maramihan.

2
Pagsulat ng burador (Draft o writing stage), ito ay ang aktwal at malayang paggawa ng
draft o burador.
Ang pagsasalita ay kakayahan at kasanayan ng isang tao na maipahayag ang
kanyang ideya, paniniwala o nadarama sa pamamagitan ng paggamit ng wikang
nauunawaan ng kanyang kausap.
Ayon kay Demosthenes (Bernales et al., 2011) ang pagsasalita sa harap ng
publiko ay hindi naiiba sa pakikipag-usap nang pribado sa isang tao. Ang paglinang sa
kasanayang ito ay malamang na magbunga ng mga positibong pagbabago hindi
lamang sa iyong personalidad kundi maging sa iyong buhay. Sa depinisyong ito ni
Demosthenes pinapakitang lubhang mahalaga ang pagsasalita sa madla sapagkat
magdudulot ito ng positibong pagbabago sa iyong buhay.
Ang mabisang komunikasyon ay nakasalalay nang malaki sa mga partsipant
nito kung gayon, malaki ang impluwensya ng mabisang pagsasalita sa epektibong
proseso ng komunikasyon. Tatlo pangangailangan sa mabisang pagsasalita: Kaalaman,
kinakailangan may sapat na kaalaman hinggil sa iba't ibang bagay o sa tinatalakay na
paksa. Dapat ay may katotohanan at wasto ang sinasabi. Ang mga impormasyon at
datos na binaggit ay may nakahandang patunay sa mga pinagkunan na hindi haka-haka
lamang. Kasanayan, dapat ay wasto ang binigkas sa mga salitang sasabihin at may
mayaman na talasalitaan upang mabigyan ng angkop na kahulugan ang mga termino
na kanyang gagamitin sa kanyang pagpapahayag o paglalahad. At panghuli ay ang
tiwala sa sarili, dapat ay huwag mabalisa o mag-alala at isipin na ang mga tagapakinig
ay handa at may pananabik sa iyong ibibigay na impormasyon.

3
Balangkas Operasyonal
Nilayon ng pag-aaral na ito na malaman ang antas ng kakayahan ng mga mag-
aaral sa pasalita at pasulat na paraan ng pagbibigay ng opinyon.
Ang malayang baryabol ay ang kasarian at ang istrand. Samantala, ang di-
malayang baryabol ay ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa pasulat at
pasalitang paraan.
Modelong Konseptual
Malayang Baryabol Di-malayang Baryabol
Pasulat
Antas ng kakay
pasulat na pa
Propayl
Kasarian
Strand
Pasalita
Antas ng kakayahan sa
pasalita na paraan
Figure1. Antas ng Kakayahan sa Pasulat at Pasalitang Paraan ng Pagpapahayag
ng Opinyon ng mga Mag-aaral sa Grade 11 ng UPHSL

4
Balangkas Teoritikal o Konseptual
Ikinonsider ang ilang theorya upang magsilbing batayan ng pag-aaral.
Sa Communication Accomodation Theory, na ipinahayag ni Holmes Giles
(2009) ay naniniwalang sa komunikasyon, ang mga tao ay nagtatangkang iakomodeyt
nang kanilang istilo kapag nakikipag-usap sa iba. Nagaganap kung saan mayroong
matinding pangangailangan para sa social approval. Nagaganap ito kung
nagkakasundo ang mga nag-uusap o kung ang nagsasalita ay may nais hinging pabor
sa kinakausap.
Ayon kay Holmes maraming kaparaanan para maakomodeyt ang pagsasalita ng iba:
paggaya sa bilis ng pagsasalita, sa haba o igsi ng pagbigkas, sa dalas ng paghinto, sa
paggamit ng mga rejister ng kausap, at sa intonasyon. Maaaring gamitin ito ng grupo
ng mga kabataan upang ihaylayt ang kanilang identidad.
Labis ang pagpapahalaga ng nagsasalita sa kanyang grupong kinabibilangan.
Tinataya sa teoryang ito na ang mahusay na diskurso ay laging bumabatay sa
kinalalagyang sitwasyon ng mga taong sangkot sa isang usapan. Pokus ng teoryang ito
sa kasangkapan ng gamit ng wika sa isang partikular na sitwasyon. Kinapapalooban
ito ng pagkakaiba sa tono, intonasyon, gamit ng salita gayon din ang estrakturang
panggramatika ng isang ispiker. Lumalaganap ang teoryang ito dahil sa unti-unting
pag-usbong ng mga ibat-ibang speech community na nagtataglay ng maraming
baryasyon sa wika.
5
Sa Teoryang Sosyo Kognitib, sa pananaw ni Ronel Ragmat (2014) ito ay isang
paraan ng pagtingin sa proseso ng pagsulat na may isang biswal na pakikipag-
ugnayan. Anuman ang maging layunin sa pagsulat, mahalagang maunawaan na ang
pagsulat ay isang multi-dimensyonal na proseso. Ito din ay binubuo ng ibat ibang
dimensyon tulad ng: a) Oral na Dimensyon- Kapag ang isang indibidwal ay nagbabasa
ng isang tekstong iyong isinulat, masasabing nakikinig narin siya sa iyo.
Samakatuwid, maaaring ang pagsulat ay isang pakikipag-usap ng mga mambabasa. b)
Biswal na Dimensyon- ang dimensyong ito ay mahigpit na nauugnay sa mga salita o
mga linggwaheng ginamit ng isang awtor sa kanyang teksto na inilalantad ng mga
nakalimbag na simbulo.
Sa dimensyong ito kailangang maisaalang-alang kung gayon ang mga kaugnay
na tuntunin sa pagsulat, upang ang mga simbulong nakalimbag, na siyang pinaka-
midyum ng pagsulat, ay maging epektib at makamit ang layunin ng manunulat. Ang
mga biswal na imahe ay mga istimulus sa mata ng mga mambabasa at magsisilbing
susi sa paggana ng kanilang komprehensyon sa ating isinusulat.
Paglalahad ng suliranin
Sa kabuuan, ang kasalukuyang pag-aaral na ito ay naglayong matukoy ang
antas ng kakayahan sa pasulat at pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon ng
mga mag-aaral sa Grade 11 ng UPHSL.
Inasahan na masasagot ang mga sumusunod na katanungan sa ikalilinaw ng
kasalukuyang pag-aaral.
6
1. Ano ang demograpikong propayl ng mga respondente ng mga mag-aaral sa Grade
11 ayon sa:
1.1 Kasarian
1.2 Strand
2. Ano ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng
opinyon sa pasulat na paraan?
3. Ano ang antas kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng
opinyon sa pasalitang paraan?
4. May makabuluhan bang pagkakaiba ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa
Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasulat na paraan kung papangkatin sila
batay sa kanilang propayl?
5. May makabuluhan bang pagkakaiba ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa
Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasalitang paraan batay sa kanilang propayl?
6. May makabuluhan bang kaugnayan ang antas ng kakayahan sa pasulat na paraan at
antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng mga mag-aaral sa pagpapahayag ng
opinyon?
Paglalahad ng Hipotesis
Ang mga sumusunod na paghayag ay ang hipotesis hinggil sa isinagawang
pag-aaral:
7
Ho 1. Walang makabuluhang pagkakaiba ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral
sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasulat na paraan batay sa kanilang
propayl.
Ho 2. Walang makabuluhang pagkakaiba ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral
sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasalitang paraan batay sa kanilang
propayl.
H1 3. May makabuluhang kaugnayan ang antas ng kakayahan sa pasulat na paraan at
antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng mga mag-aaral sa pagpapahayag ng
opinyon.
Hinuha ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay humantong sa mga sumusunod na hinuha:
1. May mga mag-aaral na hindi organisa ang kani-kanilang mga ideya sa pagsulat.
2. Mayroong mga mag-aaral na hindi handang magpahayag ng kanilang opinyon sa
pasalitang paraan.
3. May mga mag-aaral na takot magpahayag ng kanilang opinyon sa harap ng
tagapakinig o madla.
Saklaw at Limitasyon
Ang saklaw ng pag-aaral na ito ay ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral
sa Grade 11 ng UPHSL sa pasulat at pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon.

8
Ang mga mananaliksik ay naghanda ng teksto upang magkaroon ng kasagutan
ang suliranin sa pag-aaral na ito. Limitado lamang ang mga naging kalahok sa pag-
aaral na ito tanging mga mag-aaral sa Grade 11 ng UPHSL lamang.
Ang ginawang pag-aaral ay hindi naglayong sagutin ang lahat ng mga
katanungan o kakulangan sa paksang tinatalakay kundi maaaring magtulay pa sa
maraming kaalaman patungkol sa paksa kung kaya hinihikayat ng mga mananaliksik
ang anumang pagtatangkang ipagpatuloy ang kaugnay na pag-aaral na ito sa
hinaharap.
Kahalagahan ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay makakatulong sa mga sumusunod:
Mag-aaral sa Grade 11- Mauunawaan at mababatid ng mga mag-aaral kung alin ang
mas epektibong gamitin sa pagbibigay ng opinyon. Makatutulong ang pag-aaral na ito
dahil sila ay madalas na magbigay ng opinyon.
Mga Guro sa Grade 11 - Ang pag-aaral ay makatutulong sa mga guro upang
malaman ang antas ng kakayahan ng isang mag-aaral at upang malaman din ang dapat
pang linangin sa pagbibigay ng opinyon sa pasulat at pasalitang pamamaraan.
Magulang ng Grade 11- Sa bahay o tahanan unang natututo ang mga bata.
Magkakaroon ng oras na magbigay at magpalitan ng opinyon ang mga magulang at
kanilang anak hinggil sa paksa.
Departamento ng Senior High School - Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito ay
mabibigyan ng pansin ang mga namamahala sa paaralan ang bawat pangunahing
pangangailangan ng mga mag-aaral upang mas lalo pang mapalawak at mapaintig ang
9
kakayahan ng mga mag-aaral ukol sa pagpapahayag ng opinyon sa pasulat at
pasalitang paraan.
Sa mga susunod na mananaliksik - Sa pamamagitan ng pag-aaral na ito ang mga
susunod na mananaliksik ay magkakaroon ng batayan at matutulungang mapadali ang
kanilang pag-aaral.
Sa mananaliksik at mambabasa – mabibigyang karagdagang impormasyon o
kaalaman at siyang magiging batayan.
Katuturan ng Pag-aaral
Ang mga sumusunod na terminolohiya ay binigyang kahulugan sa
pamamaraan ayon sa gamit nito sa mga pahayag na kanilang kinabibilangan,
samantalang ang iba naman ay binibigyang kahulugan sa taglay nitong teknikal na
gamit ng pagtetermino.
Antas – ang ibig sabihin nito ay lebel o pagsukat. (Brainly.ph, 2016)
Kakayahan – ang kakayahan ay ang kalidad ng pagiging kayang gumawa, mag-isip,
magdisenyo, atbp., o estado ng pagpapakita ng mga bagay na kayang gawin ng isang
tao. (Imaherico, 2011)
Pasulat – ang pagsulat ay isang proseso ng pagtala ng karakter sa isang midyum na
may layuning makabuo ng mga salita. (My School Works, 2010)
Pasalita – pagbabahagi ng kaisipan o mensahe sa pamamagitan ng berbal na paraan
gamit ang wikang may wastong tunog, tamang gramatika upang malinaw na
maipaliwanag ang damdamin at kaisipan.(Bernales, et a., 2011)

10
Pagpapahayag – ito ay ang paghahatid ng mga saloobin o ng mga bagay na naiisip.
(Prezi.com 2016)
Opinyon – ang opinyon ay mga impormasyon na batay sa saloobin at damdamin ng
tao. (Blogspot.com, 2015)
Antas ng kakayahan – ito ay ang lebel ng abilidad gumawa, magsulat, magdisensyo
at iba pa. (Imaherico, 2011)
Kakayahan sa Pasulat – Mas nakatuon ang atensyon ng magsusulat sa kanyang
kakayahang pangwika upang matiyak na malinaw ang mensahe dahil maaaring
maging iba ang pagkaunawa ng tatanggap nito. (Diskurso, 2015)
Kakayahan sa Pasalita – isang intension o konsyus na paggamit ng anumang
simbolong tunog o anumang uri ng simbolo upang makapagpadala ng katotohanan,
ideya damdamin o emosyon mula sa isang indibidwal tungo sa iba (Development
Language Skills, 2011)

11
KABANATA 2
PAGSUSURI NG MGA KAUGNAY NA LITERATURA AT PAG-AARAL
Ang kabanatang ito ay naglalahd ng mga pagsusuri ng literatura at pag-aaral na
nagsisilbing basehan at pagmumulan ng mga datos sa pagsasagawa ng pananaliksik.
Dito din maipapakita ang sintesis ng nasuring mga kaugnay na literatura at mga
puwang na nagtatalakay sa kasalukuyan pag-aaral.
Estado ng Sining
Ang pag-aaral na ito ay isinagawa ng mga mananaliksik upang malaman at
maunawaan ang kahahalagahan ng antas ng kakayahan sa pagsulat at pasalitang
paraan ng pagpapahayag ng opinyon.
Kaugnay na Literatura
Ayon kay Yen Beho (2015) makakatulong sa mag aaral pati na rin sa guro
ng/sa Filipino ang sining ng komunikasyon at ng malikhaing pagsulat tungkol sa
kaalamang nagmula sa mga aklat o artikulong nababasa. Sa pamamagitan ng
makukulay, maanyo at pati na rin ang mga pandama (naamoy, nalalasahan, naririnig-
pananalita) naipapahayag ang mga kaisipan o opinyon tungkol sa isang bagay, tao,
hayop, lugar maging ang mga pangyayari. Layunin nito makapagpabatid sa isip ng
tagapakinig o mambabasa ng isang malinaw at buong larawan na ang katangi-
katanging kaibahan nito sa iba ay maihatid ng lubos ang nilalaman. Sa pamamagitan
ng paningin at pandama nagagawa nitong maipakita sa mga mambabasa/tagapakinig

12
ang daigdig. Ang damdamin at opinyon ng tagapaglarawan ay hindi dapat maibilang.
Nagbibigay lamang ng mga konkretong impormasyon ukol sa isang bagay sa
pamamagitan ng pisikal na anyo nito. Sa payak na paraan itinatala ang mga bagay o
ang mga partikular na detalye na ginagamitan lamang ng mga tiyak at mga salitang
paglalarawan ang mga salitang pandama ang ginagamit sa masining na paglalarawan,
bukod dito may iba pang mahahalagang kasangkapang pampanlalarawan, tulad ng
patambis at tayutay. Mga katotohanan din ang nga detalyeng inihahayag dito, sapagkat
ang mga ito ay nakulayan na ng imahinasyon, pananaw at opinyon ng
tagapagsalaysay.
Ayon kay Alex Andres et al. (2016) isang epektibong paraan ng
pakikipagdayalogo ang retorika sapagkat tinutukoy nito ang angking kakayahan na
tumutugon sa pagsusulat o pagsasalita ng isang tao na siya ring bumubuo sa mga
mahalagang kasanayan sa larangan ng komunikasyon. Salitang Latin na "rhetor" na
nangangahulugang "guro" o "mahusay" na mananalumpati ang pinagmulan ng salitang
"Retorika". Ang pagaaral ng retorika ang siyang naging daan tungo sa mabisang
pagpapahayag maging sa epektibong pagsasalita o pagsulat at siya ring pinagmulan ng
produktibong pagaaral upang makalikom ng mga mahalagang kaisipan sa
pamamagitan ng pagpili ng mga wastong salita/pangungusap na may naangkop na
layunin. Ang pagbibigay daan sa pagbuo ng karanasan sa komunikasyon,
pagpapalawak ng mga opinyon, pagbibigay-ngalan at pagbibigay-kapangyarihan ang
ilan sa mga gampanin ng retorika. Ayon sa tradisyong salit-saling sabi sa sining na ito,
kadalasang inuugnay ang retorika sa sining ng pagbigkas at sa madaling salita ay

13
kinakailangan maragdagan hindi lamang ng mga estilo sa pananalita kundi pati rin sa
paggamit ng mga kumpas o galaw para maging kaakit-akit o epektibo sa mga
tagapakinig. Maituturing na hindi sapat na wastong lamang ang mga salitang
nakapaloob sa pangungusap, kailangan masangkapan pa ang mga ito sa pamamagitan
ng maayos at magandang pagpapahayag na magagawa lamang ng isang dalubhasang
manunulat sapagkat siya ay may sapat na kaalaman sa paggamit ng mga salita. Kaya
hindi nakakapagtaka kung bakit ang mga taong nasa mass media ay mahuhusay
sapagkat sila ay may sapat na kaalaman ukol sa sangkap ng retorika na tumutulong
sakanila upang makuha ang isipan ng kanilang mga mambabasa o tagapakinig sa
pamamagitan lamang ng kanilang mga sinasambit na salita.
Ayon kay Carlo Panghulan et.al (2013) ang makalinang ng isang buo at ganap
na Pilipinong may makabuluhang literasi ang pangkalahatang hangarin ng kurikulum
ng K-12. Kaugnay nito, pakay ng pagtuturo ng Filipino na dalisayin ang kakayahang
kominikatibo, replektibo/mapanuring pag iisip, pagpapahalagang pampanitikan ng
mga mag-aaral sa tulong ng mga babasahin at teknolohiya ng ganon ay magkaroon ng
pambansang pagkakakilanlan, kultural na literasi at walang tigil na pagkatuto ng sa
gayon ay maging kaagapay sa mabilis na pagbabagong nagaganap sa daigdig. Sa
ikatatagumpay ng mithiin na ito, kinakailangan ng mga guro ng gamit pampagtuturo
bilang kaagapay sa pagtamo ng layunin ng kurikulum na magmumula sa iba't ibang
sektor ng lipunan. Tinitignan din sa pagbuo ng kurikulum ang pangangailangang
panlipunan, lokal at global na pamayanan maging ang pangangailangan ng mga mag-
aaral gayon din ang kalikasan. Pinagbasehan din ang mga legal na batas pang-
14
edukasyon at mga teoryang pilosopikal ng edukasyon at wika na tinugon ng ating
pambansang bayaning si Dr. Jose P. Rizal na nagwika ng "nasa kabataan ang pag-asa
ng bayan". Pinagbatayan din ang mga teorya sa kalikasan at pagkatuto ng wika, mga
teorya/simulain ukol sa pagsusuring panliterasi at mga tulong sa pagtuturo ng wika at
pagtuturo ng mga akdang pampanitikanat iba't ibang uri ng teksto.
Ayon kay Rubin Arrogante (2015) ang paglalahad ang isa sa mga
pinakamalimit na gamitin sa apat na uri ng pagpapahayag at isa rin ito sa mga
pangunahing sining ng komunikasyon na madalas ginagamit ng isang tao sa pang
araw-araw na buhay upang makipag-ugnayan sa kanyang kapwa. Sa pamamagitan ng
paglalahad naipapahayag niya ang kanyang mga saloobin. Ito rin ang ginagamit upang
isa-isahin ang estraktura ng pilosopiya at maging ang iba't ibang kaisipan. Panunuri,
artikulo, sa diaryo o magasin, komposisyon at programa sa radio o telebisyon ay
madalas ding ginagamit ang paglalahad. Ang paglalahad ay isang pagpapaliwanag na
walang kinikilingan na may sapat na detalye na siyang pampalawig ng kaalaman sa
paksang binibigyang-diin ng lubos upang mas maintindihan nang may interes.
Nalilinaw ang kahulugan ng isang ideya at ang kahalagahan ng isang salita gayundin
mas nakikilatis pa ng lubos ang isang bagay, tao o maging ang pangyayari sa tulong
ng bias na paglalahad. Ang paglalahad ay ginagamit sa pagpapalinaw ng pamamaraan
o proseso ng pag gawa ng isang bagay at ng pagpapatupad ng isang layunin o
simulain. Sa pamamagitan ng paglalahad natutugunan ang mga tanong tungkol sa
isang usapin.
15
Ayon kay Protacia Reyes (2011), ang bawat indibidwal ay may kakayahang
magpahayag ng sariling damdamin, pananaw, opinyon at maging ang personalidad o
pagbulalas ng damdamin na syang ginagamit sa mga talakayan, formal o informal man
ito. Sa pagsulat o pagbigkas ng mga akdang pampanitikan, ang wika ay lubos na
nagagamit. Ang mga akdang ito ay nagagamit sa tula, awit, kwento at iba pang
matalinhagang akda na karaniwang mapapansin sa mga gawang masining o estetiko.
Mahalaga ito sa pakikipagugnayang pampanitikan at sa pagpapanatili ng
relasyong panlipunan. Mas binibigyang halaga ang paggamit ng formal na wika, kung
kaya't nagagamit ang wika sa paglalahad ng mga impormasyon, datos at katotohanan
sa mundo.
Ayon kay Donald Murray (2011), ang pagsusulat ay isang pagtuklas sa mga
kahulugan at porma ng isang kasanayan na nagtutuon sa bawat panahon upang
matuklasan ng manunulat ang kanyang isusulat at kung paano maipapahayag ang mga
ito. Ang pagsasalita naman sa harap ng maraming tao ay hindi madali sa karamihan
kadalasan ay nagkakaroon ng kaba sa dibdib at pagkakakapos sa kasananyan, ang
tawag nito sa ingles at stage fright na kadalasang nararanasan ng mga baguhan.
Ayon kay Yra Menna (2012), layunin ng wika na maitala ang mga mensahe o
mabigyang kahulugan ang wikang ginamit at pagsusunod sa pag-eenkoda. Isa din
itong paraan sa pagsasalin ng mga salita na ginagamit sa proseso ng pag-aaral na
nakakaapekto sa pagkatatuto at pagpapahiwatig ng sariling damdamin. Mahalaga ang
pagsulat upang magamit ito sa pang araw araw natin katulad sa edukasyon at iba pa.
Ang pagsusulat din ay mahalaga sa pakikipagugnayan at pakikiisa sa iba't ibang lugar

16
at iba't ibang panahon. Ito ay isang aspeto ng ating kultura na nagpapanatili ng
pagkakaisa at pakikiisa sa mga kasanayan ng ibang lahi, paniniwala at kaisipan ng
mga ninuno at pagsusulong ng ating bansa.
Kaugnay Na Pag-Aaral
Ayon kay Edwin Ichiano (2007) ang pakikipagtalastasan ay isang paraan
upang maipahayag ang nais sabihin o saloobin ng bawat tao. Ito rin ay isang bahagi ng
kultura na siyang nagpapaunlad sa wika at nagpapalawak ng kaalaman upang tayo ay
higit na magkaunawaan. Si Ichiano ay nagsagawa ng pag-aaral at pagsusuri tungkol sa
pagsulat ng sulating pormal ng mga mag-aaral. Ang kaniyang konklusyon mula sa
kanyang pagsusuring isinagawa ay may malubhang kamalian sa pagsulat ng sulating
pormal sa Filipino sa kadahilang kulang ang kanilang kaalaman sa nilalaman, organisa
at mekaniks ng pagsulat ng isang sulatin. Sa pagsusuring isinagawang ito ay nakita ni
Ichiano na mayroong mga mag-aaral na may sapat na kaalaman sa paglikha ng sulatin
ngunit di-gaanong malinaw ang kanilang pagpapahayag ng ideya.
Ayon naman sa pag-aaral na isinagawa ni Jayson T. Taeza (2012) na
nakapokus sa pagtukoy ng mga suliranin at epektong kinakaharap ng mga Kalinga sa
pagsasalita sa wikang Filipino. Napag-alamanan sa pag-aaral na ito ang pangunahing
suliraning kinakaharap ng mga Kalinga sa paggsasalita ng wikang Filipino ay ang
pagpapalit ng mga ilan sa tunog at ponema, tono at diin na wala sa kanilang salita at
tanging nagagamit sa wikang Filipino. Ang nakitang epekto ay ang kanilang
pagkawalan ng interes sa kanilang pag-aaral ng asignaturang Filipino dahil sa kanilang

17
takot na magkamali at pagtawanan ng iba kung kaya't kanilang napili na tumahimik at
mahiya sa tuwing sila ay magsasalita ng wikang Filipino sa loob ng silid-aralan. Ang
tanging solusyon na naisip ni Taeza ay mas makabubuti sa mga mag-aaral na
magkaroon ng maagang pag-aaral ng asignaturang Filipino at patuloy na pagbibigay
motibasyon ng mga guro upang hindi tuluyang mawalan ng interes ang mga pag-
aaralan sa Filipino.
Sa isinagawang pag-aaral ni Myla Bruke (2011) ay kaniyang binigyang
pagpapakahulugan ang pag-aaral ng pagbasa at pagsulat ay isang uri ng pag-aaral
kung paano kilalanin ang mga titik, paano ito sasamahan at kung paano ito iugnay at
pahayag na siya nating binibigkas at naririnig. Ang mga titik o letra ay nakagrupo sa
bokabularyo, pagbaybay, gramatika at iba pang kaurian. Kung kaya't ang mga salita,
kahulugan, ideya at interes ay dapat na maayos na nakasulat o nakapahayag upang ito
ay pakinabangan at mgakaroon ng kabuluhan sa iba.
Ayon naman sa pag-aaral ni Allan Lazaro (2015), lahat ng wika ay sinasalita
bago ito sinulat at binasa. Sa kinalabasan ng kanyang pag-aaral at pagsusuri ay
kaniyang nakita na lubhang mahalaga ang wastong at mabisang pagsasalita dahil sa
patuloy na pagsulong ng kabihasnan ay lalong kinakailangan ang paggamit ng
pagsasalita upang matuto ang mga indibidwal at masanay sa mga gawaing pagsasalita.
Sa pamagitan nito ay nagkakaroon ng oportonidad ang mga tao makipagpalitan ng
mga kuro-kuro, maipahayag ang kanilang mga karanasan at makapagbigay kaalaman o
karunungan. Ito rin ay isang madali at magandang paraan upang makipagtalastasan.
Ayon din kay Lazaro ay makikita sa isang tao ang kaniyang kasanayan sa pagsasalita
18
kung ito ay nagpamalas ng matatag na damdamin, malawak na kaisipan, kasanayan sa
wika, retorika at balarila.
Ayon sa pag-aaral ni Armia Leonardo (2014), ang pagkakaroon ng wikang
pambansa ay nagdudulot ng pagkakaisa ng mamamayan at sa pag-unlad ng isang
bansa. Mahalaga ang sariling wika at kinakailangan ito ng isang bansa sapagkat ito
ang gamit sa pakikikipagtalastasan ng bawat mamamayan. Patuloy na umuunlad at
nagbabago ang Wikang Filipino. Gumagamit din tayo ng iba’t-ibang paraan upang
mapaikli ang pagbigkas kagaya ng akronim o paggamit ng letra na tumatayong kapalit
ng salita at ang paggamit ng arkayk o pagpapalit ng makabagong salita upang mas
madaling gamitin at magandang mapakinggan. Sa panahon ngayon, pinakauso ang
paggamit ng balbal na ginagamit ng mga kabataanat mga bakla. Sa urban, gumagamit
ng bokabularyo ang mga mag-aaral na nakakaapekto sa kanilang pamumuhay, sa
lipunan at ekonomiya.
Ayon sa pag-aaral na isinagawa ni Ramon M. Bernardo (2013), Ang pagsulat
na sistema ng araw-araw nating pamumuhay ay nababago dahil sa sumusulong na
teknolohiya. Ang sistema ng pagtatal papel ng anumang bagay na naiisip natin o
ginagawa ay matagal na nating nakagisnan. Isinusulat natin ang nais nating iparating
sa ibang tao o nagtatala tayo sa diary ng naganap sa atin sa buong araw. Maaari ding
sumusulat ka ng tula, kwento o nobelang iyong iniisip. Ang mga estudyante, sinusulat
nila ang kanilang aralin sa kwaderno. Sumusulat ka ng liham para sa mahal mo sa
buhay. Kahit uso na noon ang makinilya marami parin ang sumusulat gamit ang lapis
at ballpen. At dumating ang panahon ng computer na sinasabing kumitil ng industriya

19
ng makinilya. Ang mga estudyante ay ditto na gumagawa ng kanilang takdang- aralin.
Dito narin nila binubuo o ginagawa ang kanilang thesis. Idinadaan narin sa computer
ang anumang dukumento na ginagamit sa opisina. Ang mga manunulat at
mamamahayag ay gumagamit na rin ng computer sa pagsusulat. Tila ag konsepto ng
sulat- kamay ay binabago na rin ng computer. Hindi na kailangan ng lapis at ballpen
para sabihing ikaw ay nagsususlat. Ang pagsulat ng kwento at love letter ay ginagawa
na sa keyboard ng computer.
Ayon sa pag-aaral ni Jomar Linga (2014), mahalagang aspeto ng wika ang
pagbasa dahil ito ay pinangungunahan ng pakikinig at sinusundan ng pagsulat. Sa
pagpapaunlad ng salik ng pakikipagtalastasan, may mahalagang katungkulan ang mga
guro upang lubos na mabigyan ng pagpapahalaga ang ibang aspekto gaya ng
pakikinig, pagsasalita, at pagsulat. Lubos silang nagkakaisa sa paniniwalang mas
magiging mabilis at madali na maunawaan ng mga mag-aaral ang wastong paraan ng
pagbasa. Malaki ang kaugnayan ng pakikinig sa pagsasalita, pagbasa at sa pagsulat. Sa
pagsasalita ay gumagamit ng mga kakayahan sa pagbasa gaya ng pagbibigay
kahulugan sa mga salita, pag-iisip ng maayos at mabisang haka-haka. Sa pakikinig,
natatamo ng isang mag-aaral ang mga kaisipang kanyang nagagamit sa pag-unawa ng
iba’t ibang babasahin. Umaantig sa damdamin ang pagbasa, bumabago ng saloobin,
layunin sa buhay, at nagsisilbing lunas sa mga suliranin at sa kahinaan. Gintong susi
ang pagbasa na nagbubukas ng pintuan ng karunungan at kaalaman.

20
Sintesis ng Nasuring mga Kaugnay na Literatura at Pag-aaral
Ang rebyu ng literatura ay mahalagang bahagi sa proseso ng pananaliksik. Ito
ay ang nakapagpamalas sa isip ng tagapakinig o mambabasa ng isang malinaw at
buong larawan na ang katangi-tanging kaibahan nito sa mga kauri ay mapalutang, ay
lubos na maisasakatuparan. Nagagawa nitong maipakita sa mambabasa/tagapakinig
ang daigdig sa pamamagitan ng paningin at pandama. Hindi sapat ang maging wasto
lamang ang ayos ng mga salita sa loob ng isang pangungusap. Sa pasulat o pasalita
man, nagagamit ito sa mga tula, awit, kuwento at iba pang nangangailangan
ngtalinghaga.
Ang rebyu ng pag-aaral ay naglalahad ng mga mahahalagang impormasyon
mula sa mga lumang pananaliksik. Ang rebyu ng pag-aaral ay mahalagang bahagi ng
proseso ng pananaliksik, sapagkat ito ay magbibigay ng mga datos at impormasyong
kailangan upang matiyak ang ugnayan ng paksa sa pananaliksik. Ang pagbasa ay
umaantig ng damdamin, bumabago ng saloobin, layunin sa buhay at nagsisilbing lunas
sa mga suliranin at maging sa mga kahinaan. Ang pagbasa ay gintong susi na
magbubukas ng pinto sa daigdig ng karunungan at kaalaman.

21
Mga Puwang na nagtatalakay sa kasalukuyan Pag – aaral
Mula sa mga naitanong kaugnay na literature at pag – aaral ang mga sumusunod na
puwang ay natukoy;
1. Kahit na mayroon nang naisasagawang pag – aaral sa pagsulat at pagsasalita ito
naman ay hindi tumutukoy at binibigyang – diin ang antas ng kakayahan sa pasulat at
pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon.
2. Wala pang nagsasagawang pag – aaral sa kakayahan sa pasulat at pasalitang paraan
ng pagpapahayag ng opinyon ng mga mag – aaral sa Grade 11 sa UPHSL – Binan.
Sa palagay ng mga nalamang puwang, ang kasalukuyang pag – aaral ay tiyak sa
pagsisiyasat sa pasulat at pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon.

22
KABANATA 3
PARAAN NG PAG-AARAL
Ang nakasaad sa kabanatang ito ang mga ginamit na pamamaraan sa pag-aaral,
mga respondent at ang paraan ng pagpili, pangangalap ng datos, deskripsyon o
paglalarawan ng instrument at ng istatistikal na teknik na ginamit sa interpretasyon ng
mga nakalap na datos.
Ang mga mananaliksik ay gumamit ng deskriptibong korelasyon na disenyo ng
pananaliksik, ito ay nahahayag bilang isang pahayag na kaugnay sa pag-aaral ng
mananaliksik na hindi saklaw ang baryabol, ito ay nabibilang sa kung paano alamin at
ilarawan ang mga katangian ng napiling interes ng may katotohanan at tama (Navarro
at Santos, 2011)
Disenyo ng Pananaliksik
Ang mga mananaliksik ay gumamit ng deskriptong korelasyong metodolohiya
ng pananaliksik, ngunit napili ng mga mananaliksik na gamitin ang Descriptive
Correlation Survey Research Design na ginamitan ng teksto (artikulo) upang malikom
ang mga datos. Naniniwala ang mga mananaliksik na angkop ang disenyong ito na
mapapadali ang pangangalap ng datos mula sa mga respondent.

23
Pagkukunan ng Datos
Ang pangunahing instrumentong gumamit sa pag-aaral na ito ay ang mga
piling mag-aaral sa grade 11 ng University of Perpetual Help System-Biñan, Laguna
bilang mga respondent at bilang pangsuporta sa mga datos sa pag-aaral na ito.
Gagamit din ang mga mananaliksik ng mga teksto, artikulo at internet.
Populasyon ng Pag-aaral
Ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa grade 11 ng UPHSL ay 1935 at 10
bahagdan nito ay 190 na siyang tutugon. Upang makuha ang buong bilang ng mga
tutugon ay kukuha ang mga mananaliksik sa bawat strand ng 10 bahagdan.
Strand Bilang ng mag-aaral Tutugon
STEM 870 87
HUMSS 245 24
ABM 333 33
GAS 52 5
ICT 165 17
HE 190 19
IA 52 5
Kabuuan: 1935 190

24
Instrumentasyon at Balidasyon
Nagbigay ng teksto ang mga mananaliksik batay sa hinihinging tugon at
paglilinaw sa mga suliraning inilahad sa unang kabanata. Ang tekstong ibinigay ng
mga mananaliksik ay naglalaman ng napapanahong isyuat ang mga mag-aaral ay
magbibigay ng kanilang opinyon sa pamamagitan ng pasulat at pasalitang paraan.
Ang tekstong ginamit ay dumaan sa masusing pagsisiyasat ng mga
mananaliksik at ng tagapayo upang masinop na matugunan ang pangangailangang
angkop sa pag-unawa ng mga kalahok.
Ebalwasyon at Pagbibigay Puntos
Antas ng Kakayahan Pasulat at Pasalitang Pagpapahayag ng Opinyon
Itinakdang Puntos Saklaw Deskripsyon
Lubos naMataas ang antas

ng kakayahan sa
4 3.51 – 4.00 pagpapahayag ng opinyon
sa paraan ng pasulat o
pasalita
Mataas ang antas ng

kakayahan sa
pasalita
2 1.51 – 2.50 Mababa ang antas ng

kakayahan sa
25
pagpapahayag ng opinyon
pasalita
Lubos na mababa ang antas

ng kakayahan sa
pasalita
Paraan ng Pangangalap ng Datos
Upang magkaroon ng katiyakan sa pangangalap ng datos, gumawa ng liham
ang mga mananaliksik para sa Punong Guro ng Senior Highschool sa University of
Perpeual Help System Laguna upang humingi ng pahintulot upang maisagawa ang
pag-aaral at malaman kung sila ay papayag o hindi.
Bago isagawa ang pagkuha ng opinyon ng mga mag-aaral, nagbigay ang mga
mananaliksik ng kaunting impormasyon upang matiyak na mauunawaan ng
respondente ang paksa ng teksto. Matapos malikom ang mga datos ay itatala ito at
ipinatuos para sa istatistik ng mananaliksik.

26
Istatistikal na Tritment ng mga Datos
Ang mga mananaliksik ay gumamit ng mga sumusunod na istatistikal na
kagamitan upang masuri ang mga naitalang datos.
1. Frequency and percentage distribution, ang paraang ito ay tutukoy kung ano
ang kaugnay ng isang parte sa kabuuan. Ito ay tutukoy sa demograpikong
propyl ng mga respondente.
2. Gumamit ng Mean para mailahad ang iskor ng artikulong kanilang bibigyang
kasagutan.
3. Gumamit ng t-test upang maikumpara ang mean ng dalawang baryabol para
matukoy ito ay istatistikal na ebidensya na kaugnay sa populasyon ng mean ay
siguradong magkaiba.
4. Gumamit ng Pearson R upang matukoy ang kaugnayan ng dalawang baryabol.

27
KABANATA 4
PRESENTASYON, PAGSUSURI AT INTERPRETASYON NG MGA DATOS
Ipinapakita sa kabanatang ito ang mga natuklasang batay sa nakalap na datos
mula sa mga respondente sa piling mag-aaral ng Grade 11 sa University of Perpetual
Help System Laguna na siyang naging respondente sa isinagawang pag-aaral na Antas
ng Kakayahan sa Pasulat at Pasalitang Paraan ng Pagpapahayag ng Opinyon ng mga
Mag-aaral ng Grade 11 sa UPHSL.
Ang mga sumusunod ay ang mga kasagutan sa mga suliraning nais masagot ng
pag-aaral na ito na hinango mula sa mga datos na nakalap sa mga piling respondente
na sinuri at binigyang interpretasyon ng mga mananaliksik upang higit na maunawaan
ng mga babasa ng sulating pananaliksik na ito.
Propayl
Talahanayan Blg. 1
Ang Propayl ng mga Mag-aaral sa Grade 11 sa University of Perpetual Help
System Laguna
Talahanayan Blg. 1.1 Kasarian ng mga respondente
Kasarian Bilang Bahagdan
Babae 87 47.50
Lalaki 96 52.50
Kabuuan 183 100

28
Talahanayan Blg. 1.2 Strand ng mga respondente
Strand Bilang Bahagdan
STEM 79 43.20
HUMMS 25 13.70
GAS 5 2.70
IA 5 2.70
HE 19 10.4
ABM 33 18.0
ICT 17 9.3
Kabuuan 183 100
Ipinakita sa unang talahanayan ang propayl ng mga respondent ayon sa
kanilang kasarian at edad. Sa talahanayan blg. 1.1 ay ipinahayag ang kasarian ng mga
respondente na may kabuuang bilang na isang daan at walompu’t tatlo (183),
nakapagtala ang mga mananaliksik ng walompu’t pito (87) na bilang ng mga babae na
may bahagdan na 47.50 at siyamnapu’t anim na bilang ng mga lalaki na may bahagdan
na 52.50.
29
Batay naman sa bilang ng bawat strand ng mga respondente ang mga
mananaliksik ay nakakalap ng pitumpu’t siyam na bilang na nagmula sa strand ng
Science, Technology, Engineering and Mathematics (STEM) na may bahagdan na
43.20, dalawampu’t lima ang bilang mula sa Humanities and Social Sciences
(HUMMS) na may bahagdan na 13.70, lima ang bilang mula sa General Academic
Strand (GAS) na may bahagdan na 2.70 at gayundin sa Industrial Arts (IA),
labinsiyam na bilang mula sa Home Economics (HE) na may bahagdan na 10.4,
tatlumpu’t tatlo na bilang mula sa Accountancy, Business and Management (ABM) na
may bahagdan na 18, at labinpitong bilang mula sa Information and Communications
Technology
(ICT) na may bahagdan na 9.30.
Antas ng Kakayahan
Talahanayan Blg. 2 Pasulat
Antas ng kakayahan ng mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa
pasulat na paraan
Batayan Mean Interpretasyon Ranggo
Pagiging 3.36 Mataaas na antas ng kakayahan sa

malikhain at pagpapahayag ng opinyon 1
orihinal
Kaugnayan sa 2.93 Mataaas na antas ng kakayahan sa 3

30
tema pagpapahayag ng opinyon
Pagamit ng 3.13 Mataaas na antas ng kakayahan sa

angkop at pagpapahayag ng opinyon
2
wastong mga
salita
Kalidad ng 2.78 Mataaas na antas ng kakayahan sa

natapos na pagpapahayag ng opinyon 4
gawain
3.06 May mataas na antas ng kakayahan sa pasulat

Kabuuan
na paraan ng pagpapahayag ng opinyon.
Sa ikalawang talahayan ipinapakita ang Antas ng kakayahan ng mga piling
mag-aaral sa Grade 11 sa pasulat na paraan ng pagpapahayag ng opinyon.Ang antas
ng kakayahan ng mga piling mag-aaral sa Grade 11 ay sinukat batay sa pagbibigay ng
artikulo matapos nilang mabasa ang artikulo sa pasulat na paraan ay binigyang
interpretasyon ang mga iskor na kanilang nakuha.Sa kabuuang bilang na isangdaan
walumpu’t tatlong respondent na may kabuuang 3.06 na mean,sa unang batayan ay
mayroong 3.36 at naitang may antas na “Mataas”, sa ikalawang batayan ay mayroong
2.93 na mean at naitalang may antas na “Mataas”, sa ikatlong batayan ay mayroong
3.13 na mean at naitalang may antas na “Mataas”, at sa ika-apat na batayan ay
mayroong 2.78 na mean at naitalang may antas na “Mataas”.

31
Ang unang batayan ay naitala sa unang ranggo, ang ikalawang batayan ay nasa
ikatlong ranggo, Samantala ang ikatlong batayan ay naitala bilang ikalawang ranggo at
ang panghuling batayan naman ay naitala bilang huling ranggo.
Ayon kay Yen Beho (2015) makakatulong sa mag aaral pati na rin sa guro
ng/sa Filipino ang sining ng komunikasyon at ng malikhaing pagsulat tungkol sa
kaalamang nagmula sa mga aklat o artikulong nababasa.
Talahanayan Blg. 3 Pasalita
Antas ng kakayahan ng mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa
pasulat na paraan
Batayan Mean Interpretasyon Ranggo
Kaugnayan sa 3.07 Mataaas na antas ng kakayahan sa

2
tema pagpapahayag ng opinyon
Paggamit ng 3.71 Mataaas na antas ng kakayahan sa

angkop at pagpapahayag ng opinyon
1
wastong mga
salita
Kalinawan at 2.80 Mataaas na antas ng kakayahan sa

kalakasan ng pagpapahayag ng opinyon 3
pagsasaslita
Tuloy-tuloy ang 2.63 Mataaas na antas ng kakayahan sa

4
pagpapahayag pagpapahayag ng opinyon
32
ng opinyon
3.05 May mataas na antas ng kakayahan sa

Kabuuan pasalitang paraan ng pagpapahayag ng
opinyon
Sa ikatlong talahayan ipinapakita ang Antas ng kakayahan ng mga piling mag-
aaral sa Grade 11 sa pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon.Ang antas ng
kakayahan ng mga piling mag-aaral sa Grade 11 ay sinukat batay sa pagbibigay ng
artikulo matapos nilang mabasa ang artikulo sa pasalitang paraan ay binigyang
interpretasyon ang mga iskor na kanilang nakuha.Sa kabuuang bilang na isangdaan
walumpu’t tatlong respondent na may kabuuang 3.05 na mean,sa unang batayan ay
mayroong 3.07 at naitalang may antas na “Mataas”, sa ikalawang batayan ay
mayroong 3.71 na mean at naitalang may antas na “Mataas”, sa ikatlong batayan ay
mayroong 2.80 na mean at naitalang may antas na “Mataas”, at sa ika-apat na batayan
ay mayroong 2.63 na mean at naitalang may antas na “Mataas”.
Ang unang batayan ay naitala bilang pangalawang ranggo, ang ikalawang
batayan ay naitala sa unang ranggo, Samantala ang ikatlong batayan ay naitala bilang
ikatlong ranggo at ang panghuling batayan naman ay naitala bilang huling ranggo.
Ayon kay Protacia Reyes (2011), ang bawat indibidwal ay may kakayahang
magpahayag ng sariling damdamin, pananaw, opinyon at maging ang personalidad o
pagbulalas ng damdamin na syang ginagamit sa mga talakayan, formal o informal man
ito.
33
Pagkakaiba
Talahanayan Blg. 4
Pagkakaiba sa antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa
pagpapahayag ng opinyon sa pasulat na paraan kung papangkatin sila batay sa
kanilang propayl.
Kabuuan sa Pasulat Mean Signipikasyon Interpretasyon
Kasarian Pagitan ng Grupo 2.91 .322

Walang pagkakaiba
Loob ng Grupo 2.96
Strand Pagitan ng Grupo 3.21 .370

Walang pagkakaiba
Loob ng Grupo 2.95
Sa ikaapat na talahanayan ay ipinapakita ang pagkakaiba sa antas ng
kakayahan sa pasulat paraan ng pagpapahayag ng opinyon kung papangkatin ang mga
respondente batay sa kanilang propayl. Sa pasulat na paraan batay sa kasarian may
weighted mean na 2.91 sa pagitan ng grupo at 2.96 sa loob ng grupo na may kabuuang
.32 na signipikans. Samantala, batay naman sa strand sa pasulat na paraan ay
mayroong weighted mean na 3.21 sa pagitan ng grupo at 2.95 sa loob ng grupo na may
kabuuang .370 na signipikans.
Sa pasulat na paraan ay napag-alamanan na ito ay walang makabuluhang
pagkakaiba ang pagpapahayag ng opinyon batay sa kasarian ng mga respondente.
Walang pagkakaiba sa paraan ng pasulat batay sa kasarian sapagkat ito ay mas mataas
34
sa signipikans lebel na 0.05. Gayundin, ang kinalabasan batay sa strand ng mga
respondente na ito ay walang makabuluhang pagkakaiba sa kanilang antas ng
kakayahan sa pagpapahayag ng opinyon dahil ito rin ay mataas sa signipikasyong
lebel.
Ayon sa pag-aaral na isinagawa ni Ramon M. Bernardo (2013), Ang pagsulat
na sistema ng araw-araw nating pamumuhay ay nababago dahil sa sumusulong na
teknolohiya. Ang sistema ng pagtatal papel ng anumang bagay na naiisip natin o
ginagawa ay matagal na nating nakagisnan. Isinusulat natin ang nais nating iparating
sa ibang tao o nagtatala tayo sa diary ng naganap sa atin sa buong araw.
Talahanayan Blg. 5
Pagkakaiba sa antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa
pagpapahayag ng opinyon sa pasalita na paraan kung papangkatin sila batay sa
kanilang propayl
Kabuuan sa Pasalita Mean Signipikasyon Interpretasyon
Kasaria Pagitan ng
.004 .975
Grupo Walang pagkakaiba
4.469
Loob ng Grupo
Strand Pagitan ng Grupo 10.445 .026

May pagkakaiba
Loob ng Grupo 4.240
35
Sa talahanayan bilang 5 ay ipinapakita ang pagkakaiba ng pasalitang paraan ng
pagpapahayag ng opinyon kung sila ay papangkatin batay sa kanilang propayl. Sa
paraang pasalita batay sa kasarian ng respondente ay may weighted mean na .04 sa
pagitan ng grupo at 4.47 sa loob ng grupo na may kabuuang bilang na 0.98 na
signipikans. Samantala, batay naman sa strand ng respondent ay may weighted mean
na 10.45 sa pagitan ng grupo at 4.24 sa labas ng grupo na may kabuuang bilang na .03
na signipikans.
Sa pasulat na paraan ay napag-alamanan na ito ay walang pagkakaiba kung sila
ay papangkatin batay sa kasarian dahil ito ay higit na mataas sa lebel ng signipikans.
Samantala, batay sa strand ng reposndente sa pasalitang paraan ay nakitang mayroong
makabuluhang pagkakaiba sa kanilang antas ng pagpapahayag ng opinyon dahil ito ay
mas mababa sa lebel ng signipikans. Nagkaroon ng pagkakaiba sa strand na nagmula
sa ABM at HUMMS.
Ayon naman sa pag-aaral ni Allan Lazaro (2015), lahat ng wika ay sinasalita
bago ito sinulat at binasa. Sa kinalabasan ng kanyang pag-aaral at pagsusuri ay
kaniyang nakita na lubhang mahalaga ang wastong at mabisang pagsasalita dahil sa
patuloy na pagsulong ng kabihasnan ay lalong kinakailangan ang paggamit ng
pagsasalita upang matuto ang mga indibidwal at masanay sa mga gawaing pagsasalita.
Sa pamagitan nito ay nagkakaroon ng oportonidad ang mga tao makipagpalitan ng
mga kuro-kuro, maipahayag ang kanilang mga karanasan at makapagbigay kaalaman o
karunungan.
36
Kaugnayan
Talahanayan Blg. 6
Kaugnayan sa antas ng kakayahan sa pasulat na paraan at antas ng kakayahan
sa pasalitang paraan ng mga magaaral sa pagpapahayag ng opinyon
Indikator Pearson r p value Interpretasyon
Kakayahan sa pasulat na Significant/May
paraan at kakayahan sa .174* .019 makabuluhang
pasalitang paraan kaugnayan
*. Correlation is significant at the 0.05 level (2-tailed).
Sa ika-anim na talahanayan ay ipinakita na may kaugnayan ang antas ng
kakayahan sa pasulat na paraan at antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng
pagpapahayag ng opinyon na may .174 na Pearson R at P Value na .019. Ang antas ng
kakayahan sa pasulat at pasalitang paraan ay napag-alamanang may makabuluhang
kaugnayan sa pagpapahayag ng opinyon ng mga piling mag-aaral ng Grade 11 sa
UPHSL. Ito ay nagkaroon ng makabuluhang kaugnayan sapagkat ito ay mas mababa
sa lebel ng signipikans na 0.05. Kapag mataas ang antas ng kakayahan sa pasulat ay
tumataas din ang antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng pagpapahayag ng
opinyon.
37
Ayon kay Alex Andres et al. (2016) isang epektibong paraan ng
pakikipagdayalogo ang retorika sapagkat tinutukoy nito ang angking kakayahan na
tumutugon sa pagsusulat o pagsasalita ng isang tao na siya ring bumubuo sa mga
mahalagang kasanayan sa larangan ng komunikasyon. Ang pagaaral ng retorika ang
siyang naging daan tungo sa mabisang pagpapahayag maging sa epektibong
pagsasalita o pagsulat at siya ring pinagmulan ng produktibong pag-aaral upang
makalikom ng mga mahalagang kaisipan sa pamamagitan ng pagpili ng mga wastong
salita/pangungusap na may naangkop na layunin. Ang pagbibigay daan sa pagbuo ng
karanasan sa komunikasyon, pagpapalawak ng mga opinyon, pagbibigay-ngalan at
pagbibigay-kapangyarihan ang ilan sa mga gampanin ng retorika.

38
KABANATA 5
PAGBUBUOD NG NATUKLASAN, KONKLUSYON AT REKOMENDASYON
Inilahad sa kabanatang ito ang paglalagom, mga natuklasan, konklusyon at
rekomendasyon kaugnay sa pagsusuri ng antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa
pasulat at pasalitang paraan ng pagpapahayag ng kanilang opinyon.
Lagom ng Pag-aaral
Ang pag-aaral na ito ay isang pagsusuri na naglayong malaman ang antas ng
kakayahan ng mga mag-aaral sa pasalita at pasulat na paraan ng pagbibigay ng
opinyon. Ang pag-aaral na ito ay may layuning sagutin ang mga sumusunod na mga
katanungan: 1.) Ano ang demograpikong propayl ng mga respondente ng mga mag-
aaral sa Grade 11 ayon sa: (a) Kasarian (b) Strand 2.) Ano ang antas ng kakayahan ng
mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasulat na paraan? 3.)
Ano ang antas kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon
sa pasalitang paraan? 4.) May makabuluhan bang pagkakaiba ang antas ng kakayahan
ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon sa pasulat na paraan kung
papangkatin sila batay sa kanilang propayl? 5.) May makabuluhan bang pagkakaiba
ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pagpapahayag ng opinyon
sa pasalitang paraan batay sa kanilang propayl? 6.) May makabuluhan bang
kaugnayan ang antas ng kakayahan sa pasulat na paraan at antas ng kakayahan sa
pasalitang paraan ng mga mag-aaral sa pagpapahayag ng opinyon? Ang pag-aaral ay
isnagawa sa University of Perpetual Help System Laguna. Ang ginamit na

39
respondente sa pag-aaral na ito ay ang mga Grade 11 (ikalabing-isang taon ng mataas
na paaralan). Ang kabuuang bilang ng mga mag-aaral sa grade 11 ng UPHSL ay 1935
at 10 bahagdan nito ay 190 na siyang tutugon. Upang makuha ang buong bilang ng
mga tutugon ay kukuha ang mga mananaliksik sa bawat strand ng 10 bahagdan.
Ang mga mananaliksik ay nagbigay ng teksto batay sa hinihinging tugon at
paglilinaw sa mga suliraning inilahad sa unang kabanata. Ang tekstong ito ay
naglalaman ng napapanahong isyuat ang mga mag-aaral ay magbibigay ng kanilang
opinyon sa pamamagitan ng pasulat at pasalitang paraan. Ang tekstong gagamitin ay
dadaan sa masusing pagsisiyasat ng mga mananaliksik at ng tagapayo upang masinop
na matugunan ang pangangailangang angkop sa pag-unawa ng mga kalahok.
Ang ginawang pag-aaral ay magreresulta ng hindi naglayong sagutin ang lahat
ng mga katanungan o kakulangan sa paksang tinatalakay kundi maaaring magtulay pa
sa maraming kaalaman patungkol sa paksa kung kaya hinihikayat ng mga
mananaliksik ang anumang pagtatangkang ipagpatuloy ang kaugnay na pag-aaral na
ito sa hinaharap.
Mga Natuklasan:
Ang kapansin-pansing natuklasan sa pag-aaral ay nakatala sa ibaba:
1. Natuklasan na mas malaki ang bilang ng lalaki na tumugon na may
siyamnapu’t anim at 52.50 na bahagdan kumpara sa bilang ng babae na
walumpu’t pito at 47.50 na bahagdan. Sa ginagawang sarbey ng mga
mananaliksik, natuklasan ang mga propayl ng mag-aaral batay sa strand ay

40
nakapagtala ng may pinakamalaking bilang ng tumugon ay ang STEM strand
na may pitumpu’t siyam na bilang na may 43.20 na bahagdan, sinundan ng
ABM, HUMSS, HE, ICT at ang pinakamababang tumugon ay nagmula sa
GAS at IA strand.
2. Sa ginawang pag-aaral nalaman ng mga mananaliksik na ang mga mag-aaral sa
Grade 11 ay may mataas na antas ng kakayahan sa pasulat na paraan ng
pagpapahayag ng opinion at ang (Batayan Blg. 1) Pagiging malikhain at
orihinal ang nakakuha ng unang ranggo na mayroong 3.36 na mean na
sinundan ng (Batayan Blg. 3) Paggamit ng angkop at wastong salita bilang
pangalawang ranggo na may 3.13 na mean, napabilang naman sa ikatlong
ranggo ang (Batayan Blg. 2) Kaugnayan sa tema na mayroong 2.93 na mean at
ang pinakahuling ranggo ay ang (Batayan Blg.4) kalidad ng natapos na gawain
na may 2.78 na mean.
3. Sa ginawang pag-aaral nalaman ng mga mananaliksik na ang mga mag-aaral sa
Grade 11 ay may mataas na antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng
pagpapahayag ng opinion at ang (Batayan Blg. 2) Paggamit ng angkop at
wastong mga salita ng unang ranggo na mayroong 3.71 na mean na sinundan
ng (Batayan Blg. 1) Kaugnayan ng tema bilang pangalawang ranggo na may
3.07 na mean, napabilang naman sa ikatlong ranggo ang (Batayan Blg. 3)
Kalinawan at kalakasan ng pagsasalita na mayroong 2.80 na mean at ang
pinakahuling ranggo ay ang (Batayan Blg.4) Tuloy-tuloy ang pagpapahayag ng
opinyon na may 2.63 na mean.

41
4. Sa pasulat na paraan ng pagpapahayag ng opinyon napag-alaman ng mga
mananaliksik na walang pagkakaiba sa antas ng kakayahan ng mga mag-aaral
sa Grade 11 kung papangkatin sila batay sa propayl. Sa kasarian na may
signipikans na .322 at sa strand na may signipikans na .370
5. Natuklasan ng mga mananaliksik na walang pagkakaiba ang antas ng
kakayahan ng mga mag-aaral sa Grade 11 sa pasalitang paraan ng
pagpapahayag ng opinyon batay sa propayl na maroong .975 na signipikans at
may makabuluhang pagkakaiba naman batay sa strand na mayroong 0.26 na
lebel ng signiikasyon.
6. Natuklasan ng mga mananaliksik na ang kakayahan sa pasulat na paraan at
pasalitang paraan ay mayroong Pearson r na .174 at p value na .019
Konklusyon ng Pag-aaral
Sa tulong ng mga natuklasan sa ginawang pag-aaral, ang mga sumusunod na
konklusyon ay nabuo:
1. Batay sa nakalap na datos ng mga natukoy ng mga mananaliksik na mas
malaki ang bilang ng mga lalaking tumugon kaysa sa babae. Sapagkat mas
malaki ang bilang ng mga lalaki sa Grade 11. Napag-alamanan ding mas
maraming tumugon na respondente sa STEM dahil ang strand na nabanggit ay
siyang may pinamalaking nilang ng populasyon sa Grade 11.
2. Batay sa natuklasan may mataas na antas ang mga respondente ng Grade 11 sa
pasulat at pasalitang paraan sa pagpapahayag ng opinyon. Nangangahulugan

42
ito na sila ay gumanap na may kahusayan sa larangan ng pagbasa na may pag-
unawa upang maihayag ang kanilang mga opinyon patitik o sa gamit ng tinig
na pamamaraan.
3. Batay sa natuklasan walang pagkakaiba sa antas ng kakayahan sa pasulat na
paraan ng pagpapahayag ng opinyon batay sa propayl sapagkat ang kasarian at
strand ay mayroong mataas na lebel ng signipikans. Ang mga respondente ay
kapwa may kahusayan sa pagpapahayag ng kanilang mga opinyon sa pasulat
na pamamaraan ano man ang kanilang demograpikong propayl.
4. Mula sa nakalap na datos, natukoy na walang makabuluhang pagkakaiba ang
antas ng kakayahan sa pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinion ng mga
mag-aaral sa Grade 11 batay sa kanilang kasarian sapagkat mataas ang lebel ng
signipikans, ngunit may makabuluhang pagkakaiba ang antas ng kakayahan sa
pasalitang paraan ng pagpapahayag ng opinyon ng mga mag-aaral sa Grade 11
batay sa kanilang strand sapagkat lumabas na mayroong mababa na lebel ng
signipikans.
5. Natukoy ng mga mananaliksik batay sa natuklasan na may makabuluhang
kaugnayan ang antas ng kakayahan sa pasulat at pasalitang paraan ng
pagpapahayag ng opinyon ng mga mag-aaral sa Grade 11 sapagkat mayroon
itong mas mababa na signipikans kung ikukumpara sa correlation level na
0.05.
43
Rekomendasyon
1. Iminumungkahi ng mga mananaliksik sa guro na ipagpatuloy pa ang pagtutok
sa antas ng kakayahan sa pasulat na paraan ng pagpapahayag ng opinyon ng
mga mag-aaral ng Grade 11. Sa pamamagitan ng pagbibigay ng iba’t ibang
gawaing huhubog sa kanilang kasanayan sa pasulat tulad ng pagpapagawa ng
ilang sanaysay, pagbubuo ng pangungusap at pagsusulat ng kanilang opinyon
hingil sa iba’t ibang paksain.
2. Iminumungkahi ng mga mananaliksik sa guro na ipagpatuloy pa ang pagtutok
sa antas ng kakayahan sa pasalita na paraan ng pagpapahayag ng opinyon ng
mga mag-aaral ng Grade 11. Sa pamamagitan ng pagbuo ng ilang aktibidad na
hahasa sa kanilang kakayahan sa pagsasalita, halimbawa nito ay pagdedebate,
talumpati at iba pang bagay na may kaugnayan sa pagbibigay ng kanilang mga
opinyon.
3. Iminumungkahi ng mga mananaliksik sa tagapamuno sa paaralan na pagtuonan
pa ng pansin ang antas ng kakayahan sa pagpapahayag sa pagpapahayag ng
opinyon s pasulat na paraan ng mag-aaral upang matukoy kung ang mag-aaral
ay may sapat na kakayahan. Sa pamamagitan ng pagmomonitor ukol sa
pagsulat gamit ang ilang gawaing pampapel na tutulong sa paghubog ng
kanilang mga kakayahan sa paraan ng pasulat na pagpapahayag ng opinyon.
4. Iminumungkahi ng mga mananaliksik sa tagapamuno sa paaralan na pagtuonan
pa ng pansin ang antas ng kakayahan sa pagpapahayag sa pagpapahayag ng
opinyon sa pasalita na paraan ng mag-aaral upang matukoy kung ang mag-

44
aaral ay may sapat na kakayahan. Sa pamamagitan ng pagkakaroon ng
patimpalak na tutulong sap ag-unlad ng kanilang kakayahan sa pasalitang
paraan tulad ng taunang pagpapatula sa harap ng mga tao.
5. Iminumungkahi ng mga mananaliksik na ipagpatuloy o palawakin pa ang pag-
aaral na ito tungo sa pagtuklas ng marami at higit pang mahahalagang datos o
impormasyong maaaring makatulong sa pagpapalawak ng kaalaman hinggil sa
paraan ng pagpapahayag ng opinyon ng mga mag-aaral.

Kabanata 1 5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

You might also like

Kabanata 1 5

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Kabanata 1 5

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

University of Perpetual Help System Laguna

Brgy. Sto. Niño, City of Biñan, Laguna -4024

ANG SULIRANIN AT KALIGIRAN NITO

(William Strunk at E.B White, 2011)

Ayon kay Kellogg (Bernales, et al., 2011) angpag-iisip at pagsulat ay

kakambalnangutak, gayundinnaman, ang kalidad ng pagsulat ay hindi matatamo kung

walang kalidad ng pag-iisip. Sa depinisyong ito ni Kellogg, kalian man ay hindi

mapaghihiwalay ang pag-iisip at pagsusulat sapagkat bago tayo makasulat ng isang

pahayag ay atin muna itong pinag-iisipang mabuti.

Ang pagsulat ay kapwa isang pisikal at mental na aktibiti na ginagawa sa iba't

ating mga kamay sa pagsulat sa papel o sa pagpindot sa keyboard ng kompyuter. Ang

written lamang o rehistro sa monitor ng kompyuter o printout na (Bernales, et al.,

isang pagsasanay ng pagsasatitik ng mga ideya ayonsa isang tiyak na metodo.

Ito ay hindi lamang mabagal at eksaktong proseso, kundi ito ay isang

pamamaraan na nag-iiba-iba alin sunod sa sumulat. May tatlong bahag danang

prosesong pagsulat: Gawain bago sumulat o Pre-writing,

nakapaloodditoangpangangalap o pag-iimbakngideya, pag-iisip at ditto

pinapalnoangsusulatin, talakayan o brainstorming na maaaring isahan o maramihan.

Ang pagsasalita ay kakayahan at kasanayan ng isang tao na maipahayag ang

kanyang ideya, paniniwala o nadarama sa pamamagitan ng paggamit ng wikang

nauunawaan ng kanyang kausap.

Ayon kay Demosthenes (Bernales et al., 2011) ang pagsasalita sa harap ng

kasanayang ito ay malamang na magbunga ng mga positibong pagbabago hindi

lamang sa iyong personalidad kundi maging sa iyong buhay. Sa depinisyong ito ni

Demosthenes pinapakitang lubhang mahalaga ang pagsasalita sa madla sapagkat

magdudulot ito ng positibong pagbabago sa iyong buhay.

Ang mabisang komunikasyon ay nakasalalay nang malaki sa mga partsipant

nito kung gayon, malaki ang impluwensya ng mabisang pagsasalita sa epektibong

proseso ng komunikasyon. Tatlo pangangailangan sa mabisang pagsasalita: Kaalaman,

kinakailangan may sapat na kaalaman hinggil sa iba't ibang bagay o sa tinatalakay na

datos na binaggit ay may nakahandang patunay sa mga pinagkunan na hindi haka-haka

mayaman na talasalitaan upang mabigyan ng angkop na kahulugan ang mga termino

na kanyang gagamitin sa kanyang pagpapahayag o paglalahad. At panghuli ay ang

ay handa at may pananabik sa iyong ibibigay na impormasyon.

Nilayon ng pag-aaral na ito na malaman ang antas ng kakayahan ng mga mag-

aaral sa pasalita at pasulat na paraan ng pagbibigay ng opinyon.

malayang baryabol ay ang antas ng kakayahan ng mga mag-aaral sa pasulat at

Malayang Baryabol Di-malayang Baryabol

Figure1. Antas ng Kakayahan sa Pasulat at Pasalitang Paraan ng Pagpapahayag

ng Opinyon ng mga Mag-aaral sa Grade 11 ng UPHSL

Ikinonsider ang ilang theorya upang magsilbing batayan ng pag-aaral.

Sa Communication Accomodation Theory, na ipinahayag ni Holmes Giles

(2009) ay naniniwalang sa komunikasyon, ang mga tao ay nagtatangkang iakomodeyt

matinding pangangailangan para sa social approval. Nagaganap ito kung

paggaya sa bilis ng pagsasalita, sa haba o igsi ng pagbigkas, sa dalas ng paghinto, sa

paggamit ng mga rejister ng kausap, at sa intonasyon. Maaaring gamitin ito ng grupo

ng mga kabataan upang ihaylayt ang kanilang identidad.

Labis ang pagpapahalaga ng nagsasalita sa kanyang grupong kinabibilangan.

Tinataya sa teoryang ito na ang mahusay na diskurso ay laging bumabatay sa

sa kasangkapan ng gamit ng wika sa isang partikular na sitwasyon. Kinapapalooban

panggramatika ng isang ispiker. Lumalaganap ang teoryang ito dahil sa unti-unting

pag-usbong ng mga ibat-ibang speech community na nagtataglay ng maraming

paraan ng pagtingin sa proseso ng pagsulat na may isang biswal na pakikipag-

ugnayan. Anuman ang maging layunin sa pagsulat, mahalagang maunawaan na ang

pagsulat ay isang multi-dimensyonal na proseso. Ito din ay binubuo ng ibat ibang

ng isang tekstong iyong isinulat, masasabing nakikinig narin siya sa iyo.

Samakatuwid, maaaring ang pagsulat ay isang pakikipag-usap ng mga mambabasa. b)

Biswal na Dimensyon- ang dimensyong ito ay mahigpit na nauugnay sa mga salita o