Download as docx, pdf, or txt
Download as docx, pdf, or txt
You are on page 1of 5

GLOBO PRIME MERIDIAN

GLOBO - Ang globo ay isang bagay na hugis pabilog na


ginagamit upang gawing modelo na ating mundo. Samantalang Ang kahulugan ng Prime Meridian ay ang
ang mapa ay patag na larawan na ginagamit upang isalarawan pinakagitnang guhit na patayo na humahati sa
ang isang bansa, kontinente, o ng kahit anong lugar sa isang globo sa silangan at kanlurang hating-globo. Ito ay
pinaliit na sukat ayon sa paglalarawan ng nasabing lugar.press
ctrl+w to see the globe and map
bumabagtas sa Greenwich, England at nasa zero
degree longhitud. Mula sa Prime Meridian, ang
Mailalarawan ang daigdig sa dalawang paraan: ang paggamit layo ng isang lugar ay 0 degree hanggang 180
ng globo o maging ang paggamit ng mapa. degree pasilangan o pakanluran.
Ang Mapa ay isang patag na paglalarawan sa daigdig. Gawa ito
sa papel at sa kaitaasan ay matatagpuan ang isang Compass
Rose na nagtatala o tumutukoy ng mga direksyon samantalang
ang Globo naman any isang bilog na replika sa daigdig.
makikita rito ang bawat kontinente sa tamang ayos na makikita International Date Line
sa mundo. Katatagpuan din ito ng iba't ibang guhit pahalang at
patayo na kung tawagin ay Longhitud at latitude.

Meridian

Ang Pandaigdigang Guhit ng


Petsa (Ingles: International Date Line, IDL) ay
kung saan malalaman ang tamang oras mula sa
Ang meridian ay mga imahinaryo o mga kathang- magkaibang lugar na tawag ay sona ng oras. Ito ay
isip na paikot na guhit sa paligid ng mundong isang kathang-isip na guhit sa globo o mapa. Ang
dumaraan sa polong hilaga at timog. Ang linyang ito ay mula polong hilaga at polong timog.
meridian line ay makikita sa representasyon ng May 180○ ang layo nito sa guhit Greenwich
daigdig gaya ng mga mapa at globo
Parallel Tropiko ng Kanser at Kaprikonyo

Ang Tropiko ng Kanser, o Hilagang Tropiko, ay


Ang Latitud ay ang isang distansyang angular na
isa sa limang pangunahing panukat ng digri o
natutukoy sa pamamagitan ng dalawang parallel
pangunahing mga bilog ng latitud na
patungo sa hilaga at timog ekwador
minamarkahan ang mga mapa ng Daigdig. Ito ang
pinakahilagang latitud kung saan maaaring
magpakita ang Araw ng diretso sa ibabaw sa
tanghali.
EKWADOR
Ang Tropiko ng Kaprikorn o Katimugang
tropiko ay isa sa limang pangunahing mga bilog ng
latitud na nagmamarka sa mga mapa ng Daigdig.
Kasalukuyan (Epoka 2010) itong nakahimlay sa
23º 26′ 17″ timog ngekuwador. Kasalukuyan itong
umaanod pasilangan sa tulin ng halos kalahati ng
isang segundo (0.47) ng latitud, na nasa bandang
15 mga metro, bawat taon (dati itong tumpak na
nasa 23º 27' timog noong taong
1917).Minamarkahan nito ang pinakatimog na
latitud kung saan maaaring tuwirang lumitaw
ang araw sa dagat o sa lupa (soil) tuwing gabi.
Nangyayari ang kaganapang ito tuwing solstisyo
ng Disyembre, kapag ang katimugang hemispero
Ang ekwador (Ingles: equator, bigkas: /ek-wey-
ay nakapatahilig patungo sa araw hanggang sa
tor/) ay isang kathang-isip na linya na gumuguhit
pinakamataas nitong maaabot.
sa palibot ng isang planeta sa layong kalahati sa
pagitan ng mga polo ng mundo (pole sa Ingles).
Hinahati ng ekwador ang planeta sa Hilagang
Hemispero at Katimugang Hemispero.
Ang latitud ng ekwador ay, sa kahulugan, 0°. Nasa
40,075 km, o 24,901 milya ang haba ng ekwador
ng daigdig.
Ang kahulugan ng LONGHITUD ay mga pababang
Artiko
linya sa mapa o globo. Ito ang nagbibigay
Sa heograpiya, ang Bilog ng Artiko ay isa sa mga direksyon sa silangan o kanluran. Ang Linyang ito
bilog ng latitud sa mundo.Nakapalibot ito sa artiko ang gamit upang matukoy ang oras sa bawat
na kung saan ay nasa hilaga ng ating globo. bahagi ng mundo. Ang bawat 1 digri ang layo na
longhitud ay may distansiyang 111.32 km. Sa mga
ANTARTIKO polo nagtatagpo ang mga meridian. Bawat digri ng
longhitud ay nahahati sa 60 minuto.
Ang Antarctica (mula Griyego: Ανταρκτική,
salungat ng Artiko; Kastila: Antártida) ay Ang kahulugan naman ng LATITUD ay mga
isang kontinente na pinapalibutan pahalang na linya sa mapa o globo. Ang latitud ang
ng Katimugang Dulo ng Daigdig. Ito nagbibigay ng lokasyong hilaga o timog ng
ang pinakamalamig na lugar sa daigdig at halos ekwador. Ito rin ang mga linyang ginagamit upang
natatakluban ng yelo ang kabuuan nito. Hindi
tukuyin ang klima sa isang bahagi ng mundo.
dapat ipagkamali sa Artiko, na matatagpuan sa
salungat na bahagi ng planeta na malapit
sa Hilagang Dulo ng Mundo. INSULAR

Bagaman mababakas noong unang panahon Ang maritime o insular ay tumutukoy sa mga
ang mga alamat at hinala tungkol sa isang Terra katubigang nakapaligid sa isang bansa. Ang
Australis ("Katimugang Lupain"), naganap
Pilipinas bilang isang kapuluan ay inaasahang
noong 1820 ang unang karaniwang tinatanggap
na pagkita ng kontinente at noong 1821 ang pinapalibutan ng mga dagat at karagatan kung
unang napatunayang paglapag ng isang Rusong kaya't ito ay nakahiwalay sa ibang mga bansa sa
ekspedisyon nina Mikhail Lazarev at Fabian Asya ayon sa lokasyong insular nito.
Gottlieb von Bellingshausen. Gayon man, isang
mapa ni Admiral Piri Reisnoong 1513 ang BISINAL
naglalaman ng isang katimugang kontinente na
mayroong posibleng pagkahawig sa pampang Ang kahulugan ng lokasyong bisinal ay naitutukoy
ng Antarctica. (Tingnan din Kasaysayan ng ang kinaroroonan ng isang lugar sa pamamagitan
Antarctica.) ng pag-alam sa mga bansang katabi o nasa
hangganan nito. Maaari ding sabihin na ang
lokasyong bisinal ay ang kaugnayan ng bansa sa
mga karatig bansa nito. Isa ang lokasyong bisinal
sa paraan ng pagtukoy ng Relatibong lokasyon.
KLIMA at PANAHON NG PILIPINAS topograpiya
Klima- ang kabuuang kalagayan ng panahon. Ito ng topograpiya ay ang pag-aaral ng hugis at
ang paglalagom ng araw-araw na kondisyon ng katangian ng ibabaw ng Daigdig at ibang
panahong nakukuha sa loob ng mahabang namamasid na bagay pang-
panahon. astronomiya kabilang ang
Binubuo ng 5 elemento: mga planeta, buwan at asteroyd. Maaring
temperature tumukoy ang topograpiya ng isang lugar sa mga
hugis at katangian ng ibabaw nito o isang
humidity
paglalarawan (lalo na ang kanilang
precipitation
paglalarawan sa mapa).
pressure
hangin. Ang larangan ito ng heosiyensya at agham
pamplaneta ay nakatuon sa lokal na detalye sa
Panahon-ang kondisyon ng atmospera sa isang pangkalahatan, kabilang ang relief (ang
lugar at panahon. pagkakaiba ng taas ng palibot na lupain) pati na
ang likas at di-likas na katangian nito, at kahit pa
Nauuri sa tatlong panahon: ang lokal na kasaysayan at kalinangan. Hindi
1. Tuyo at mainit na panahon (hot dry season) gaanong karaniwan ang ganitong kahulugan sa
mula Marso hanggang Mayo Estados Unidos, na kung saan ang mga
2. Tag-ulan (rainy season) mula Hunyo hanngang topograpikong mapa na may pagtaas ang mga
Nobyembre tabas ay nagdulot sa "topograpiya" na maging
3. Malamig na tuyong panahon (cool dry season) kasingkahulugan sa relief.
mula Disyembre hanggang Pebrero. Sa isang makitid na kahulugan,
*Kasama ang bansang Pilipinas sa mga bansang kinakasangkutan ng topograpiya ang pagtala ng
Pasipiko na dinaraanan ng taun-taon ng anyo ng lupain o relief, ang tatlong-dimensyon
monsoon winds, trade winds, hanging habagat na kalidad ng ibabaw, at ang pagkilala sa
(southwest monsoon) at hanging amihan partikular na anyong lupa. Kilala din ito bilang
(northeast monsoon). heomorpometriya. Sa makabagong gamit,
kinakasangkutan ito ng paglikha ng mga datos
*Matatagpuan ang Pilipinas sa rehiyong ng pagtaas sa anyong digital (o digital form o
ekwatoryal. DEM). Kadalasan itong tinuturing na
*Sa rehiyong ito, nangyayari ang pagtatagpo ng kinabibilangan ng grapikong representasyon ng
hangin sa ibabaw ng mundo kaya’t tinatawag din isang anyong lupa sa mapa sa pamamagitan ng
itong iba't ibang kapamaraanan.
intertropical convergence zone.

*Dito rin nagtatagpo sa rehiyon ang hanging


habagat at hanging amihan depende sa panahon TEMPERATURA
sa isang taon.
Ang temperatura o kaintan ay ang sukat ng
*Sa pagbagtas ng intertropical convergence zone kasidhian ng kainitan o kalamigan ng isang
sa Pasipiko ang bansa, nagdudulot ito ng bagay, katulad ng mula sa katawan ng
pagkabuo ng mga bagyo (typhoon track) na isang tao[1] at sa lagay ng panahon.[2] Sa
nagmumula sa rehiyon ng Marianas at Caroline kahulugang makaagham, ang temperatura ay
Islands sa karagatang Pasipiko ang bansa. ang pisikal na dami o kantidad na
naglalarawan kung gaano kabilis gumagalaw
*Karaniwang umaabot sa 19 bagyo taun-taon ang ang mga molekula sa loob ng isang materyal
nakapasok sa bansa na ang kadalasang tinatamaan o bagay.
ay ang mga rehiyon sa Visayas at sa Luzon

ALTITUDE
Ang kataasan o altitud ay ang taas ng isang bagay
mula sa lupa o "pantay ng dagat".
Halumigmig BILIS NG HANGIN
Ang bilis ng hangin ay dahil sa paggalaw nito mula
Ang humidity o halumigmig ay ang dami ng sa mataas hanggang sa mababang pressure dulot
singaw ng tubig (water vapor) sa hangin. Ang ng pagbabago ng temperature.
kakaunting humidity o napakataas na halumigmig
ay delikado sa buhay ng isang tao. Ang GALAW AT URI NG HANGIN
halumigmig ay gumaganap ng mahalagang
gampanin sa ating araw araw na nararanasang
panahon. Kung walang singaw ng tubig, ang ating
panahon ay matutulad sa panahon sa planetang
Mars, walang ulap, ulan, snow, kidlat at mga
kulog.

PRESIPITASYON
Ang tubig ay sumasailalim sa singaw Ang Amihan o Hanging Amihan (North East
(evaporation), paglapot (condensation), at ulan Monsoon) ay isang malamig na temperatura
(precipitation), bumabalik muli ito sa mundo. o cool breeze na hangin. umiihip ang hangin na
nanggagaling sa hilagang silangan sa mga
Ito ay, ayon sa agham pandaigdig, ang siklong bansang Hapon at Timog Korea. Dumarating ang
biyoheokimikal o ang pagpalit ng substansya o ang hanging amihan sa pagitan buwan nang
siklo ng substansya na isang daan kung saan ang Nobyembre at lumalakas ang ihip ni ito sa buwan
sustansyang kemikal ay dumaraan sa parehong nang Disyembre at aabot pa ito sa Pebrero
buhay (biosphere) at hindi buhay (litospera, hanggang Marso.
atmospera, at hidrospera) na bahagi ng mundo.
Ang ulan ay isang klase ng presipitasyon, na isang
produkto ng kondensasyon ng tubig na
atmosperika na natitipon sa lupa.
Ito ay nabubuo kapag ang mga patak ng tubig ay
nalalaglag sa lupa galing sa mga ulap.
Hindi lahat ng ulan ay nakakaabot sa lupa; ang iba
ay sumisingaw habang dumaraan sa hangin.
Kapag walang nakakaabot sa lupa, ito ay
tinatawag na virga, isang pangyayari na
kadalasang nangyayari sa mga maiinit at tuyong
lupain, ang mga disyerto. Ang Habagat o Hanging Habagat (South West
Monsoon) ay isang mainit na temperatura nang
DAMI NG ULAN panahon na nagdadala nang mga matitindi at
Ang ulan ay isang klase ng presipitasyon, na isang mabibigat na ulan ang hanging habagat ay umiihip
produkto ng kondensasyon ng tubig na atmosperika na nang gagaling sa timog-kanluran na bahagi
na natitipon sa lupa. Ito ay nabubuo kapag ang mga nang Asia ito ay nang gagaling sa mga
patak ng tubig ay nalalaglag sa lupa galing sa bansang India, Indonesia, Malaysia, Thailand at Si
mga ulap. Hindi lahat ng ulan ay nakakaabot sa lupa; ngapore. Ang habagat ay dumarating simula sa
ang iba ay sumisingaw habang dumadaan sa hangin. buwan nang Hunyo hanggang sa Setyembre o
Kapag walang nakakaabot sa lupa, ito ay tinatawag Oktubre. Ang hanging Habagat ay lumalakas kapag
na virga, isang pangyayari na kadalasang nangyayari may roong Bagyo sa karagatan bahaging pasipiko
sa mga maiinit at tuyong lupain, ang mga disyerto.
Ang sayantipikong eksplanasyon kung saan ang ulan
sa karagatan nang Pilipinas .
ay namumuo at nalalaglag ay tinatawag na prosesong
Bergeron.

You might also like