at pagsulat ng iba’t ibang disiplina o AKADEMIKONG PAGSULAT larang. Binibigyan diin dito ang impormasyong gustong ibigay at ang AKADEMIKONG PAGSULAT: Isang argumento sa mga ideya na masinop at sistematikong pagsulat ukol sumusuporta sa paksa. sa isang karanasang panlipunan na maaaring maging batayan ng marami MAY PANINIDIGAN: Dapat idinudulog pang pag-aaral na magagamit sa at dinedepensahan, ipinaliliwanag at ikatataguyod ng lipunan. binibigyang katwiran ang mahahalagang layunin, at inilalahad ang kahalagahan Ito ay isinasagawa sa isang ng pag-aaral. akademikong institusyon. Layunin nitong makapagbigay ng MAY PANANAGUTAN: Ang makabuluhang impormasyon pangongopya ng impormasyon o sa halip na manilbang lamang. plagiarism ay isang kasalanang may Mayroon itong isang pagksa na takdang kaparusahan. may magkakaugnay na mensahe. MAY KALINAWAN: Dapat na maging malinaw ang pagsulat ng mga Maayos na inihahanay ang mga impormasyon at ito’y dapat direktibo at pangungusap, talata, at seksiyon systematic. upang maging malinaw ang pagkakabuo ng mga ideya. Karaniwang estruktura: LAYUNIN SA PAGSASANAY SA (Panimula: Introduksyon, AKADEMIKONG PAGSULAT: Gitna: Paliwanag, Wakas: Resolusyon, Kongklusyon, at 1. Makapagpasagawa ng wastong Rekomendasyon). pangangalap ng mga Halimbawa ng akademikong impormasyon at malikhaing pagsulat: abstrak, bionote, pagsasagawa ng ulat: Ang talumpati, panukalang proyekto, wastong pangangalap ng ng mga sintesis, atbp. impormasyon ay Gumagamit ng piling salita at nangangailangan ng kasanayan isinasaalang-alang ang target na sa pagbabasa at pagsusuri ng mambabasa. Mahigpit sa iba’t ibang sanggunian. paggamit ng tamang bantas at 2. Nagagamit ang mga kasanayan baybay ng salita. sa pagbasa sa pagsusuri ng iba’t ibang uri ng teksto na KATANGIAN NG AKADEMIKONG magagamit sa mga Gawain ng PAGSULAT: akademikong pagsulat: Ang mga mag-aaral ay nararapat na PORMAL: Hindi ginagamitan ng mga nagtataglay ng tatlong antas ng impormal o balbal na pananalita. pagunawa sa pagbasa. Una, ang mga mambabasa ay dapat nakakaunawa ng mga salita na wikang ginamit. Pangalawa, ang inobatibo ng mag-aaral sa mag-aaral ay nakapagbibigay ng pagkakaroon ng mataas na pagpakahulugan gamit ang pagkilala sa edukasyon: paghihinuha at komprehensiyon Malilinang ang pagiging inobatibo sa ipinapahayag na mensahe ng ng mag-aaral sa kanyang awtor. Pangatlo, pagbasa ng mga pagsulat tulad ng pagiging aplikasyon. malikhain para sa kanyang mambabasa. 3. Natatalakay ang paksa ng mga naisagawang pag-aaral ayon sa 7. Napapahalagahan at naiingatan pananaw ng may-akda kasabay ang mga nagawang sulatin sa rin ang pag-unawa ng mga mag- pamamagitan ng paggawa ng aaral bilang mambabasa: portfolio: Ang portfolio ay Inaasahang marunong magsuri ng kalipunan ng mga sulating ibang akda na makakatulong sa naisulat para sa pangangailangan kanyang pag-aaral- kritikal sa ng kursong Akademikong pagiisip, obhetibo sa pagtatalakay Pagsulat. sapaksa, organisado ang mga ideya at kaisipan, atbp. PROSESO NG PAGSULAT 4. Nakapagsusuri at nakabubuo ng wastong konsepto mula sa - Pagsulat: isang dokumento na tinalakay na paksa ng mga ang naliliha na nagpapatunay naisagawang pag-aaral: ng kaalaman, opinion, at Kailangang makapagsagawa ng kahusayan o ‘di kahusayan sa pagsusuri sa mga naisagawa paggamit ng wika ng nang pag-aaral upang maging manunulat. batayan ang mga ito sa pagbuo ng - Nalilinang nito ang damdamin sariling konsepto na magiging at isipan ng manunulat. daan sa pagpapalawak ng - Ang pagsulat ay umiinog sa pagsasanay at pagbuo ng sariling mga paksa, tema, o mga tanong papel pananaliksik. na binibigyang kasagutan ng mag-aaral sa kanyang sulatin 5. Malinang ang kasanayan ang depende sa kanyang kaligiran, mga mag-aaral para makasulat interes at pananawa. ng iba’t ibang anyo ng - Ang pagbasa at ang pagsulat ay akademikong sulatin: resiprokal na proseso sa Inaasahang mapahusay pa ang pagbuo ng kahulugan, pag- kasanayan ng mag-aaral upang aanalisa, pagbibigay- makasusulat ng iba’t ibang sulatin interpretasyon, at sa larangan ng akademikong pagtatalastasan ng mga ideya. pagsulat. - Ginagamit ng tao ang kanyang sariling kaalaman at karanasan 6. Matukoy na ang Akademikong upang maunawaan ang mga Pagsulat ay isang kurso na bagay sa kanyang paligid at lumilinang sa pagiging maipaliwanag ito sa iba. - Ang pagsulat ay isang Sistema ng mambabasa na maaring magbigay ng komunikasyong buod sa paksang tinalakay. interpersonal na gumagamit ng simbolo at isinasalin gamit ang PAGSULAT NG ABSTRAK papel at panulat. ABSTRAK: BAGO SUMULAT: Mula sa salitang Latin na (Brainstorming) Malaya silang mag-isip abstractus at magtala ng kanilang mga kaalaman at Drawn away o extract karanasan na may kinalaman sa paksa. Ginagamit ito bilad buod ng mga (ANO ANG SULATIN, ANO ANG akademikong sulatin na LAYUNIN, ESTILONG KANYANG kadalasang makikita sa panimula GAGAMITIN) o introduksyon ng pag-aaral. Kaligiran ng pag-aaral, saklaw, HABANG SUMUSULAT: pamamaraang ginamit, resulta, at Naisusulat ang unang burador. konklusyon. Tatalakayin ang mga mungkahing Deskriptibo o Impormatibo pagbabago o mga puna. (HALAGA NG PAKSA, KABULUHAN NG PAG-AARAL, DESKRITIBO: Pangunahing ideya ng AT LOHIKA SA LOOB NG SULATIN) teksto. Binibigyang pansin ang kaligiran, layunin, at paksa ng papel. PAGKATAPOS SUMULAT: Kuwalitatibong pananaliksik at Ginagawa ang mga pagbabago sa karaniwang ginagamit sa mga disiplinang pamamagitan ng pagdaragdag, agham sa panlipunan. pagkakaltas, ar paglilipat lipat ng mga salita, pangungusap, o talata. IMPORMATIBO: Mahalagang punto ng (MEKANIKS NG SULATIN) teksto. Nilalagom dito ang kaligiran, layunin, paksa, metodolohiya, resulta at PANIMULA: Nararapat na maging kongklusyon ng papel. Nauukol ito sa kawiliwili upang sa simula pa lamang ay kuwantitabong pananaliksik. mahikayat ang mambabasa na tapusing basahin ang teksto. HAKBANG SA PAGSULAT NG ABSTRAK: KATAWAN: Wastong paglalahad ng mga detalye at kaisipang nais ipahayag Magtungo sa silid aklatan o dili sa akda. Mahalagang magkaroon ng kaya’y manaliksik sa internet. ugnayan. Basahin nang lubos may lubos na Pagpili ng organisasyon pag-unawa ang buong papel. Pagbabalangkas ng nilalaman Siyasatin kung ang lahat ng Paghahanda sa transisyon ng mgabahaging binanggit ay talataan nakaugnay sa tema ng paksa. Siyasatin kung ang nakalagay na WAKAS: Dapat isinasaalang alang ng pangalan sa bibliyograpiya ay manunulat ang bahaging ito upang nagamit sa pagpapatibay ng mga makapagiwan ng isang kakintalan sa isip pahayag. Mahalagang lagumin lamang ang Bio (GRIYEGO), (BUHAY) pinakapaksa nito. Graphia (GRIYEGO), (TALA) 200-500 salita. Biography: Mahabang salaysay Isunod sa proseso ng pagsulat. ng buhay ng isang tao. Talatang naglalaman ng maikling PAGSULAT NG SINTESIS deskripsyon tungkol sa may-akda. 2 hanggang 3 pangungusap o SINTESIS: isang talata lamang. Nagmula sa salitang Griyego na Madaling matandaan ang tala ng Syntithenai. buhay ng isang tao. Put together o combine Isang maikling pagkakakilanlan sa pinamakamahalagang katangian Pagsama-sama ng mga ng isang tao batay sa kanyang impormasyon, mahahalagang mga nagawa. punto, at ideya upang mabuod ang napakahabang libro. Nabibigyang idea ang mga tagapakinig. Mabuo ang isang bagong kaalaman. Paglalathala ng journal, magazine, antolohiya. HAKBANG NA DAPAT SUNDIN: Siniksik ang mga impormasyon sa pagsylat ng maikling paglalahad. 1. Basahing mabuti ang kabuuang HIGHLIGHTS anyo at nilalaman ng teksto. Curriculum Vitae: Naglalaman ng 2. Isangkot ang lahat ng pandama mga personal na impormasyon na dahil naisasapuso at mailalagay ginagamit sa paghahanap ng nang wasto sa isipan ang trabaho. mahalagang diwa ng teksto. 3. SEKWENSIYAL: Pagsusunod- DAPAT TANDAAN: sunod ng mga pangyayari na ginagamitan ng panandang 1. Maikli lamang hudyat ng pagkakasunod-sunod 2. Ikatlong panauhan tulad ng una, pangalawa, 3. Kinikilala dapat ang mambabasa pangatlo, atbpa. 4. Pyramid Style (Natamong karangalan hanggang sa maliit ng KRONOLOHIKAL: Pagsusunod- detalye ng kanyang buhay) sunod ng mga impormasyon. 5. Bigyang-halaga lamang ang angkop na kasanayan. PROSIDYURAL: Pagsusunod- 6. Maging tapat sunod ng mga hakbang o proseso. PAGSULAT NG TALUMPATI
4. Una, gitna, at wakas. TALUMPATI:
Sining ng pagsasalita PAGSULAT NG BIONOTE Nanghihikayat, nangangatwiran Nagtatalakay ng isang paksa para BIONOTE: sa mga tagapakinig. Dapat makapagbibigay- kahusayan sap ag- impormasyon, nakakapgunawa, oorganisa, paglilinaw at nakakapagturo. pagtatampok. Kaaya-aya ang wikang gamit Gumawa ng balangkas 2. Extempore: Paggamit ng mga angkop PAGHAHANDA: na salita sa loob ng Talumpating maisusulat pa: sandaling panahon Ihanda ang sarili na makapag-isip Maaring maghanda ng nang mabuti sa paksa. Isipin na kaunting marka o mahalagang mapukaw ang palatandaan upang hindi interes ng mga makikinig o paligoy-ligoy manonood sa talumpati. Inoorasan Talumpating hindi maisusulat: Question & Answer portion Linawang ang pag-iisip, huwag magbanggit ng maliliit na detalye 3. Isinaulong Talumpati: bagkus ay lagumin ang nasa isip, Isinusulat muna. mhalagang magsalita nang may Isinasaulo kabagalan. Husay sa pagbabalangkas ng manunulat PAGPAPANATILI NG KAWILIHAN NG Valedictory Speech. TAGAPAKINIG: Magisip ng mga Teknik sa pagsulat pa lamang o paghahanda sa 4. Pagbasa ng papel sa pagbigkas nitp. kumprensya: Lubusang nabigyan ng PAGPAPANATILI NG KASUKDULAN: oras ang paghahanda Maihatid ng mananalumpati ang kanyang Ganap na naisulat nang tagapakinig sa pinakamatinding mahusay ang mga emosyon. argumento Bisa ng tinig at bigat ng PAGBIBIGAY NG KONGKLUSYON SA pagbanggit TAGAPAKINIG: Sa pamamagitan ng pagbubuod, magagawa mong mag-iwan PAGSULAT NG PANUKALANG ng mahalagang mensahe o diwa sa mga PROYEKTO tagapakinig sa iyong pagtatapos. PANUKALANG PROYEKTO: IBA’T IBANG URI NG TALUMPATI: Gawain ng mga taong nanunungkulan sa gobyerno o 1. Impromptu: pribadong kumpanya Biglaan at walang ganap Naghahain ng bagong programa na paghahanda. Layuning magbigay ng dagdag na Karaniwang makikita sa job kita, trabaho, kaayusan sa interview, question and komunidad, atbp. answer, atbp. Mahigpit ang KAILANGANG BIGYAN PANSIN ANG pangangailangan dito ng MGA SUMUSUNOD: 1. Ano ang nais mong maging proyekto? 2. Ano ang mga layunin mo sa panukalang proyekto? 3. Kailan at saan mo ito dapat isagawa? 4. Paano mo ito isasagawa? 5. Gaano katagal mo itong gagawin? 6. May sapat bang puhunan o kapital para sa proyekto?
Maging katotohanan dapat ang
panukalang proyekto dahil kung ang panustos mo ay hindi umaayon sa kinakailangang salaping igugugol para sa proyekto ay hindi ito maaaring payagan o sang-ayunan. Para dapat ito sa kabutihan ng lahat. Hindi dapat maligoy. Naisasagawa ito sa direktang detalye. Nahahati sa tatlong bahagi Unang bahagi: Panimula: Isinasaad dito ang rasyonal- ang katwiran hinggil sa suliranin at layunin ng proyekto. Ikalawang bahagi: Katawan: Isa- isang pinapaliwanag ang mga kailangang gawin at imumungkahing badyet. Ikatlong bahagi: Kongklusyon: Naglalahad ng mga benepisyong maaaring idulot ng proyekto. REKOMENDASYON. Huwag kakalimutan na nararapat na maglakip ng liham na humihiling ng pangsang-ayon.