REVIEWER FOR EsP 1ST PERIODICAL TEST Makakamit ng tao ang kanyang personal na kabutihan sa pagiging
bahagi niya si lipunan
ELLA VILLANUEVA D. Komunidad I. Layunin ng Lipunan: Kabutihang Panlahat Salitang Latin na communis ibig sabihin common o A. Sosyal magkakapareho Hindi kailangan magkaroon ng magagara at magagandang Binubuo ng mga indibidwal na may parehing interes, ugali at kagamitan para matawag na sosyal pagpapahalaga Ang tao ay likas na sosyal dahil tayo ay sumasalipunan, isa kang Nabibigyang pansin ang katangian ng bawat kasapi panlipunang nilalang E. Santo Tomas Aquinas Ang buhay ng TAO ay PANLIPUNAN “sa pamamagitan lamang ng lipunan makakamit ng ang B. Dr. Manuel Dy Jr. layunin ng kaniyang pagkakalikha” “walang sinumang tao ang maaring mabuhay para sa kaniyang Mayroong impluwensiya ang lipunan sa paraan ng pagkilos at pag- sarili lamang” iisip ng tao Ang buhay ng TAO ay PANLIPUNAN “ang tunguhin ng lipunan ay dapat pareho sa tunguhin ng “ang ating pagiging kasamang-kapwa ay isang pagpapahalaga bawat indibidwal” na nagbibigay ng tunay na kaganapan sa ating pagkatao” F. Kabutihang Panlahat Hindi gawa ng dalawang tao ang WIKA galing ito sa LIPUNAN Kabutihan ng bawat indibidwal sa lipunan “binubuo ang Tao ng Lipunan; binubuo ng Lipunan ang Tao” Tunguhin ng lipunan ang kabutihang panlahat hindi pansarili sapagkat pagkasilang palang nariyan na ang kapwa; matatagpuan lamang na kapakanan ang tao sa bawat bahagi ng lipunan Kabutihan ng LAHAT hindi ng NAKARARAMI C. Lipunan Hindi magkahiwalay ang pansariling kabutihan sa kabutihang Salitang ugat na lipon ibig sabihin ay pangkat panlahat Mayroong kanya-kanyang layunin ang tao na nasa pangkat Hindi Kalayaan o pagkakapantay-pantay ang nararapat na manaig Patungo sa iisang layunin ang isang pangkat ng lipunan kundi ang panlipunan at sibil na pagkakaibigan, na palaging nangangailangan ng katarungan Hindi makakamit ng tao ang kaniyang kaganapan kung hindi matutugunan ng lipunan ang kaniyang pangangailangan G. John Rawls II. Lipunang Pampolitika, Prinsipyo ng Subsidiarity at Prinsipiyo ng Pagkakaisa (Solidarity) “ang kabutihang panlahat ay ang pangkalahatang kondisyong pantay na ibinabahagi para sa kapakinabang ng lahat ng A. Pamayanan kasapi sa lipunan” Mahahalintulad sa barkadahan H. Mga Elemento ng Kabutihang Panlahat Kultura ang tawag sa mga nabuong gawi ng pamayanan 1. Ang paggalang sa indibidwal na tao a. Gawi 2. Ang tawag ng katarungan o kapakanang panlipunan ng pangkat b. Tradisyon 3. Ang kapayapaan (peace) c. Nakasanayang Pamamaraan I. John F. Kennedy Tungkulin na isatitik sa batas ang mga pagpapahalaga at adhikain “huwag mong itanong kung ano ang magagawa ng iyong bansa ng mga mamamayan para sa iyo, kundi itanong mo kung ano ang magagawa mo para B. Lipunang Pampolitika sa iyong bansa Paraan ng pagsasaayos ng lipunan upang masiguro na ang bawat J. Hadlang sa Pagkamit ng Kabutihang Panlahat isa ay malayang magkaroon ng maayos na pamumuhay at 1. Nakikinabang lamang sa benepisyong hatid ng kabutihang panlahat, makamit ang kabutihang panlahat subalit tinatanggihan ang bahaging dapat gampanan upang mag- C. Kaloob ng Tiwala ambag sa pagkamit nito Ang pamamahala ay usapin ng pagkakaloob ng tiwala 2. Ang indibidwalismo, ibig sabihin ang paggawa ng tao ng kaniyang personal na naisin Ang lipunan ay hindi pinapatakbo ng iilan 3. Ang pakiramdam na nalalamangan o mas malaki ang naiaambag hindi mula sa “itaas” patungo sa “baba” ang prinsipyo ng niya kaysa sa nagagawa ng iba mahusay na pamamahala. Kailangan ang pakikipagtalaban ng nasa “itaas” sa mga nasa “baba” K. Kondisyon sa Pagkamit ng Kabutihang Panlahat D. Prinsipyo ng Subsidiarity at Pagkakaisa (Solidarity) 1. Ang lahat ng tao ay dapat na mabigyan ng pagkakataong makakilos ng malaya gabay ng diyalogo, pagmamahal at katarungan 1. Subsidiarity 2. Ang pangunahing karapatang pantao ay nararapt na Tutulungan ng pamahalaan ang mga mamamayan na magawa mapangalagaan nila ang makapagpapaunlad sa kanila 3. Ang bawat indibidwal ay nararapat na mapaunlad patungo sa kaniyang kaganapan 2. Solidarity E. Lipunang Ekonomiya Tungkulin ng mamamayan ang magtulungan at ng Griyegong salita na oikonomia, oikos bahay, nomos pamahalaan ang magtayo ng mga akmang estruktura upang pamamahala makapagtulungan ang mga mamamayan May pagbubuget ng mga bagay E. “Boss” Pangasiwaan ang mga yaman ng bayan ayon sa kaangkupan Sa sinabi ni Nonoy Aquino na “kayo ang boss ko!” nito sa mga pangangailangan ng tao nangangahulugang ito na ang pangulo ang maglilingkod sa bayan Pagkilos para masiguro na ang bawat bahay ay magiging III. Lipunang Pang-Ekonomiya tahanan A. Prinsipyo ng Proporsyo IV. Lipunang Sibil Sto Tomas de Aquino “ang angkop na pagkakaloob ng naayon Kusang pag-oorganisa ng ating mga sarili tungo sa sama-samang sa pangangailangan ng tao” pagtuwang sa isa’t isa Hindi man pantay-pantay ang mga tao, may angkop para sakanila Hindi ito isinusulong ng mga pulitiko o ng mga negosyante na may pansariling interes DI – PANTAY + ANGKOP = PATAS Ito ay ibinubunsod ng pagnanais ng mga mamamayan na matugunan B. Hanapbuhay ang kanilang mga pangangailangan na bigong tugunan ng pamahalaan Nagtatrabaho ang tao para sa buhay na hinahanap niya kaya ito at kalakasan (business) tinawag na hanapbuhay C. Paggawa Nagsisikap ang tao na ipakilala ang kaniyang sarili STATE Ang tunay na mayaman ay ang taong nakikilala ang sarili sa bunga (PUBLIC AGENCI ng kaniyang paggawaa. ES) THIRD D. Hindi Pantay pero Patas SECTOR (VOLUNT Prinsipyong iniuugnay sa Lipunang Pang-ekonomiya ARY/NG O'S Nagsisikap na pangasiwaan ang mga yaman ng bayan ayon sa COMMUNIT Y MARKET kaangkupan nito sa mga pangangailangan at kakayahan ng tao… (HOUSEHOL (PRIVAT DS, E FIRMS PATAS FAMILLIES) A. Ang Media Nasa pagitan o namamagitan sa nagpadala at pinadalhan Salitang Latin medium Kung maramihan at sabay-sabay ang paghahatid ng ginagawa natin, matatawag itong mass media a. Diyaryo b. Radio c. Telebisyon d. Pelikula e. Internet Pagpapalutang ng mahahalagang impormasyon ay napapanatili mo ang ikabubuti ng iba pang kasapi ng lipunan B. Katangian ng iba’t ibang Anyo ng Lipunang Sibil Pagiging organisado May isinusulong na pagpapahalaga Pagkukusang-loob Bukas na pagtatalastasan Walang pang-uuri