‫پـيـش آزمــون‬

‫‪1 -1‬براي جابه‌جا كردن آيكن‌ها از عمل ‪ ......................‬استفاده مي‌شود‪.‬‬

‫ب‪ -‬كليك راست‬ ‫ ‬ ‫الف‪ -‬كليك‬
‫د‪ -‬دابل‌كليك‬ ‫ج‪ -‬كشيدن و رها كردن ‬
‫‪ Cascade Windows2 -2‬براي مرتب‌كردن پنجره‌ها به صورت‪ .................‬استفاده مي‌شود‪.‬‬
‫د‪ -‬آبشاري ‬ ‫ج‪ -‬خطي ‬ ‫ب‪ -‬عمودي ‬ ‫الف‪ -‬افقي ‬
‫‪3 -3‬منظور از منوي ‪ Smart‬چيست؟‬
‫الف‪ -‬نام ديگر منوي ‪ Start‬است‪.‬‬
‫ب‪ -‬بخشي از نوار وظيفه است كه شامل اسامي برنامه‌هاي باز است‪.‬‬
‫ج‪ -‬قسمتي از منوي ‪ Start‬است كه شامل آيكن‌هاي مربوط به جديدترين برنامه‌هاي باز شده‬
‫در ويندوز است‪.‬‬
‫د‪ -‬بخشي از نوار وظيفه است كه براي دسترسي سريع به برنامه‌ها استفاده مي‌شود‪.‬‬
‫‪4‬براي قراردادن برنامه‌هاي مشابه در يك گروه كدام گزينه را بايد انتخاب كرد؟‬ ‫‪-4‬‬
‫ب‪Lock the taskbar-‬‬ ‫الف‪ Hide inactive icons -‬‬
‫د‪Group similar taskbar buttons -‬‬ ‫ج‪ Show Quick Launch -‬‬
‫‪5‬كدام‌يك از روش‌هاي نمايش محتويات پنجره ‪ ،My Computer‬فهرست پوشه‌ها و‬ ‫‪-5‬‬
‫فايل‌ها را به‌صورت تصاوير كوچك نمايش مي‌دهد؟‬
‫د‪List -‬‬ ‫ج‪ Icons -‬‬ ‫‪ Th‬ب‪ iles -‬‬
‫‪T‬‬ ‫الف‪ umbnails -‬‬
‫‪6‬براي مرتب بودن هميشگي آيكن‌ها از كدام گزينه استفاده مي‌شود؟‬ ‫‪-6‬‬
‫د‪Name -‬‬ ‫ج‪ Arrange icon -‬‬ ‫الف‪ Auto Arrange -‬ب‪ Align to grid -‬‬
‫‪7‬براي تنظيم برق مصرفي از كدام برنامه استفاده مي‌شود؟‬ ‫‪-7‬‬
‫ب‪Add or Remove Programs -‬‬ ‫ ‬ ‫الف‪Power Options -‬‬
‫د‪Folder Options -‬‬ ‫ج‪ egional and Language Options -‬‬
‫‪R‬‬
‫‪8‬براي نصب سرويس فكس از كدام برنامه ‪ Control Panel‬استفاده مي‌شود؟‬ ‫‪-8‬‬
‫ب‪Windows Firewall -‬‬ ‫الف‪ dd or Remove Programs -‬‬
‫‪A‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪14‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫د‪Power Options -‬‬ ‫ ‬‫ج‪Folder Options -‬‬

‫‪9 -9‬از برنامه ‪ Scheduled Tasks‬براي ‪ ......................‬استفاده مي‌شود‪.‬‬
‫ب‪ -‬اجراي فرمان‌هاي سيستم‌عامل ‪DOS‬‬ ‫الف‪ -‬اضافه كردن به منوي ‪S tart‬‬
‫د‪ -‬ساختن ميانبر‬ ‫ج‪ -‬زمانبندي برنامه‌ها‬
‫ ‬
‫‪1 010‬در كادر ‪ Date and Time‬براي مشخص كردن ناحيه جغرافيايي از كدام زبانه استفاده‬
‫مي‌شود؟‬
‫د‪Internet time -‬‬ ‫ج‪ Properties -‬‬ ‫الف‪ Date & Time -‬ب‪ Time Zone -‬‬
‫‪1 111‬دستگاه ‪ UPS‬چيست؟‬
‫الف‪ -‬دستگاه تقويت حافظه ‪ RAM‬است‪ .‬‬
‫ب‪ -‬دستگاهي براي افزايش كارايي ‪ CPU‬است‪.‬‬
‫ج‪ -‬دستگاه برق‌رساني در هنگام قطع شدن برق است‪.‬‬
‫د‪ -‬دستگاه تقويت‌كننده جريان برق است‪.‬‬
‫‪1212‬براي نصب قلم جديد‪ ،‬از كدام برنامه ‪ Control Panel‬استفاده مي‌شود؟‬
‫ج‪ User Accounts -‬د‪Display -‬‬ ‫ب‪ System -‬‬ ‫الف‪ Fonts -‬‬
‫‪1313‬در برنامه ‪ Paint‬از كدام گزينه منوي ‪ Image‬براي چرخش تصوير استفاده مي‌شود؟‬
‫د‪Stretch/Skew -‬‬ ‫ج‪ Flip/Rotate -‬‬ ‫الف‪ Invert Colors -‬ب‪ lear Image -‬‬
‫‪C‬‬
‫‪1414‬براي خواندن داده‌اي كه در حافظه ماشين‌حساب ذخيره شده است‪ ،‬از چه دكمه‌اي‬
‫استفاده مي‌شود؟‬
‫د‪CE -‬‬ ‫ج‪ MC -‬‬ ‫ب‪ MR -‬‬ ‫الف‪ M+ -‬‬
‫‪1515‬در برنامه ‪ WordPad‬براي تنظيم صفحه كاغذ از كدام گزينه استفاده مي‌شود؟‬
‫ب‪Page Setup -‬‬ ‫الف‪ rint Preview -‬‬
‫‪ P‬‬
‫د‪Send -‬‬ ‫ ‬ ‫ج‪Print -‬‬
‫‪1616‬برنامه ‪ Disk Defragmenter‬به چه منظوري به كار مي‌رود؟‬
‫الف‪ -‬تمام نرم‌افزارهاي نصب شده را به ما نشان مي‌دهد‪.‬‬
‫ب‪ -‬براي مديريت حساب كاربري به كار مي‌رود‪.‬‬
‫ج‪ -‬با استفاده از اين برنامه مي‌توان عمل يكپارچه‌سازي فضاي ديسك‌سخت را انجام داد‪.‬‬
‫د‪ -‬براي انجام تنظيمات صوتي به‌كارمي‌رود‪.‬‬
‫‪1717‬برنامه ‪ Task Manager‬را به كمك كدام كليد تركيبي مي‌توان اجرا كرد؟ ‬
‫ب‪Alt+Enter -‬‬ ‫‪ A‬‬‫الف‪ lt+Shift+Del -‬‬
‫د‪Alt+Ctrl+Del -‬‬ ‫ج‪Ctrl+Shift+Enter -‬‬
‫ ‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪15‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫واحد كار اول‬

‫توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫هدف‌هاي رفتاري‬

‫پس از مطالعه اين واحد كار از فراگير انتظار مي‌رود كه‪:‬‬

‫‪ -1‬روش‌هاي نصب سيستم‌عامل ويندوز را توضيح دهد‪.‬‬
‫‪ -2‬ويندوز ‪ XP‬را نصب كند‪.‬‬
‫‪ -3‬بتواند نسخه‌هاي قديمي ‪ Windows‬را به ‪ Windows XP‬ارتقا دهد‪.‬‬

‫زمان (ساعت)‬

‫عملي‬ ‫نظري‬

‫‪6‬‬ ‫‪3‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪16‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫كليات‬
‫پس از آشنايي با مفاهيم اصلي ويندوز و چگونگي انجام تنظيمات دستگاه‌هاي جانبي‪ ،‬زمان آن‬
‫رسيده است كه بتوانيد ويندوز ‪ XP‬را نصب كنيد‪ .‬در اين واحد كار با امكانات مورد نياز براي نصب‬
‫ويندوز ‪ ،XP‬روش‌هاي نصب ويندوز‪ ،‬مراحل نصب و ‪ ...‬آشنا مي‌شويد‪.‬‬

‫‪ 1-1‬امكانات مورد نياز ويندوز ‪XP‬‬

‫حداقل امكانات مورد نياز براي نصب ويندوز در جدول ‪ 1-1‬نمايش داده شده است‪.‬‬

‫جدول ‪ 1-1‬حداقل امكانات نصب ويندوز‬

‫مشخصات‬ ‫وسيله‬

‫‪233 MHz‬‬ ‫پردازنده‬

‫‪64 MB‬‬ ‫حافظه )‪(RAM‬‬

‫(‪Super VGA )800 × 600‬‬ ‫كارت گرافيك‬

‫‪1/5 GB‬‬ ‫فضاي خالي ديسك سخت‬

‫درايو ‪CD-ROM‬‬

‫هر اندازه قدرت پردازنده بيشتر و ظرفيت حافظه اصلي باالتر باشد‪ ،‬عمليات نصب سريع‌تر انجام‬
‫مي‌گيرد‪.‬‬

‫‪ 1-2‬روش‌هاي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫به سه روش مي‌توان ويندوز را نصب كرد‪:‬‬
‫‪ CD1‬راه‌انداز )‪ :(Bootable‬اين نوع ‪ CD‬عالوه بر فايل‌هاي نصب ويندوز‪ ،‬حاوي تعدادي‬ ‫‪-1‬‬
‫از فايل‌هاي سيستمي است كه موجب راه‌اندازي كامپيوتر و اجراي خودكار فايلي به نام‬
‫‪ winnt32.exe‬واقع در پوشه ‪ I386‬درايو ‪ CD‬ويندوز مي‌شوند‪ .‬با اجراي اين فايل‪ ،‬عمليات‬
‫نصب ويندوز شروع مي‌شود‪ .‬در اين واحدكار مراحل نصب ويندوز به كمك ‪ CD‬راه‌انداز‬
‫به طور كامل بيان مي‌شود‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪17‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪ 1-1‬نمايش فايل ‪ WINNT32.EXE‬در پوشه ‪ I386‬درايو ‪ CD‬ويندوز ‪XP‬‬

‫‪2‬شبكه‪ :‬در اين روش همه فايل‌هاي نصب ويندوز موجود در كامپيوتر سرويس‌دهنده‬ ‫‪-2‬‬
‫)‪ (Server‬از طريق شبكه به اشتراك گذاشته مي‌شود‪ .‬كامپيوترهاي سرويس‌گيرنده‬
‫)‪ (Client‬با اتصال به اين كامپيوتر مي‌توانند فايل ‪ Setup.exe‬را اجرا كنند‪ .‬اين فايل خود‬
‫باعث اجراي فايل ‪ winnt32.exe‬مي‌شود‪.‬‬
‫‪3‬ديسك سخت‪ :‬اگر فايل‌هاي نصب‪ ،‬روي ديسك سخت ذخيره شده باشند و سيستم‌عامل‬ ‫‪-3‬‬
‫ديگري نظير ويندوز ‪ 98‬يا ‪ 2000‬روي كامپيوتر نصب شده باشد به آساني و در محيط‬
‫آن مي‌توان ويندوز را نصب كرد‪.‬‬
‫در اين حالت بايد وارد شاخه نصب ويندوز شده و برنامه ‪ Setup.exe‬را اجرا نمود‪ .‬پس از‬
‫اجراي اين فايل‪ ،‬شكل ‪ 1-2‬ظاهر مي‌شود‪ .‬با كليك روي گزينه ‪ Install Windows XP‬فايل‬
‫‪ WINNT32.EXE‬اجرا شده و سپس وارد مراحل نصب ويندوز خواهيد شد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪18‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شكل ‪ 1-2‬صفحه ابتدايي نصب ويندوز‬

‫‪ 1-3‬طريقه نصب ويندوز از روي ‪CD‬‬

‫‪ CD1‬راه‌انداز نصب ويندوز را در درايو ‪ CD‬قرار دهيد و سيستم را ‪ Restart‬كنيد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫‪2‬كليد ‪ Del‬صفحه كليد را فشار دهيد تا صفحه ‪ Setup‬تنظيمات ‪ BIOS‬سيستم ظاهر‬ ‫‪-2‬‬
‫شود‪ ،‬سپس در قسمت ‪ Boot‬به ترتيب ‪ ،CD-ROM‬ديسك‌سخت و فالپي‌ديسك را براي‬
‫راه‌اندازي كامپيوتر انتخاب كنيد‪ .‬با استفاده از كليد ‪ F10‬بعد از ذخيره تغييرات‪ ،‬از ‪Setup‬‬
‫سيستم خارج مي‌شويد و سيستم به‌طور خودكار ‪ Restart‬مي‌شود‪ .‬با راه‌اندازي مجددي‬
‫كه پس از تنظيم ‪ Setup‬اتفاق مي‌افتد‪ ،‬پيغام "‪ "Press any key to Boot from CD...‬به‬
‫معني " براي راه‌اندازي از راه ‪ CD‬يك كليد دلخواه را فشار دهيد" ظاهر مي‌شود‪ .‬كليد‬
‫دلخواه را فشار دهيد تا فايل ‪ Setup‬اجرا شود‪ .‬اگر كليدي را فشار ندهيد وسيله بعدي كه‬
‫براي راه‌اندازي كامپيوتر در قسمت ‪ Boot‬صفحه ‪ Setup‬تنظيم شده بود به‌طور خودكار‬
‫انتخاب مي‌شود‪.‬‬
‫‪3‬پس از مدتي صفحه‌اي به شكل ‪ 1-3‬ظاهر مي‌شود‪ .‬براي نصب ويندوز كليد ‪ Enter‬را‬ ‫‪-3‬‬
‫فشار دهيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪19‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪1-3‬‬

‫توجه‪ :‬در پايين صفحات اوليه نصب‪ ،‬نوار طوسي رنگي مشاهده مي‌شود كه در آن‬
‫راهنمايي‌هاي الزم براي اجراي فرمان‌ها به وسيله صفحه كليد نوشته شده است‪.‬‬

‫‪4‬در اين مرحله‪ ،‬صفحه قانون كپي رايت ويندوز به نمايش درمي‌آيد‪ .‬براي موافقت با اين‬ ‫‪-4‬‬
‫قانون كليد ‪ F8‬را فشار دهيد‪.‬‬
‫‪5‬در صفحه ظاهر شده (شكل ‪ )1-4‬به كمك كليدهاي مكان‌نما درايو مورد نظر براي نصب‬ ‫‪-5‬‬
‫را انتخاب كنيد و سپس كليد ‪ Enter‬از صفحه كليد را فشار دهيد‪ .‬در صورت تمايل‬
‫مي‌توانيد قبل از نصب ويندوز ديسك‌سخت خود را پارتيشن‌بندي كنيد‪.‬‬
‫سؤال‪ :‬اگر ديسك‌سختي به ظرفيت ‪ 80 GB‬داشته باشيم و بخواهيم سه پارتيشن به ترتيب‬
‫با ظرفيت‌هاي ‪ 30GB ،20GB‬و ‪ 30GB‬ايجاد كنيم چه كاري بايد انجام داد‪.‬‬
‫جواب‪ :‬براي اين كار مراحل زير را دنبال كنيد‪:‬‬
‫‪1‬الف‪ -‬ابتدا به كمك كليد ‪ D‬صفحه كليد‪ ،‬همه پارتيشن‌هاي موجود را حذف كنيد تا در صفحه‬
‫‪ Windows XP Professional Setup‬فضاي ديسك‌سخت به صورت ‪ UnPartitioned Space‬نمايش‬
‫داده شود‪.‬‬
‫ب‪ -‬براي ايجاد اولين پارتيشن كليد ‪ C‬را فشار دهيد تا شكل ‪ 1-5‬ظاهر شود‪ .‬در قسمت‬
‫مشخص شده اندازه پارتيشن را برحسب ‪ MB‬يعني ‪ 20000‬وارد كرده و سپس كليد ‪ Enter‬را براي‬
‫ايجاد پارتيشن فشار دهيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪20‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫ج‪ -‬مجددا ً به صفحه شكل ‪ 1-4‬برمي‌گرديد‪ .‬به كمك كليدهاي مكان‌نما روي‬ ‫‪1‬‬
‫‪ Unpartitioned space‬رفته و براي ايجاد يك پارتيشن ديگر كليد ‪ C‬را فشار دهيد و در صفحه‬
‫انتخاب اندازه پارتيشن ‪ 30000‬را وارد كنيد‪.‬‬
‫د‪ -‬مرحله ‪ 3‬را مجددا ً تكرار كنيد‪ .‬توجه داشته باشيد كه در ساخت پارتيشن آخر نيازي به وارد‬
‫كردن اندازه پارتيشن نيست زيرا حداكثر فضاي باقيمانده در قسمت مربوطه نوشته شده است‪.‬‬

‫شكل ‪1-4‬‬

‫شكل ‪ 1-5‬صفحه تعيين اندازه پارتيشن انتخاب شده‬

 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪21‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫توجه‪ :‬با انجام پارتيشن‌بندي‪ ،‬محتويات همه درايوها پاك مي‌شود‪ .‬در صورت تمايل‪ ،‬قبل‬
‫از اقدام‪ ،‬از فايل‌ها و پوشه‌هاي مهم‪ ،‬نسخه پشتيبان تهيه كنيد‪.‬‬

‫هـ‪ -‬پس از ايجاد پارتيشن‌ها‪ ،‬درايو نصب ويندوز را انتخاب كرده و كليد ‪ Enter‬را فشار دهيد‬
‫تا صفحه مطابق شكل ‪ 1-6‬ظاهر شود‪ .‬در اين قسمت مشخص كنيد كه فرمت‌بندي درايو براساس‬
‫كدام فايل سيستم و چگونه صورت گيرد‪ .‬شركت مايكروسافت استفاده از فايل سيستم ‪ NTFS‬را‬
‫براي ويندوز ‪ XP‬به خاطر عواملي چون حفظ امنيت باال در شبكه‪ ،‬سرعت باالتر هنگام جستجو‪،‬‬
‫رمزگذاري فايل‌ها و غيره پيشنهاد مي‌كند‪ .‬در بعضي از گزينه‌هاي شكل ‪ 1-6‬عبارت >‪<Quick‬‬
‫نوشته شده است؛ اين بدان معني است كه از روش قالب‌بندي سريع براي عمليات قالب‌بندي استفاده‬
‫مي‌شود‪ .‬در روش‌هاي قالب‌بندي همه فايل‌ها و پوشه‌هاي درايو پاك مي‌شود‪ .‬روش قالب‌بندي نرمال‬
‫به دليل جستجو و ذخيره آدرس سكتورهاي خراب سرعت كمتري نسبت به فرمت‌بندي سريع دارد‪.‬‬
‫اگر از سالم بودن ديسك خود اطمينان داريد نوع ‪ Quick‬را انتخاب كنيد‪.‬‬

‫توجه‪ :‬براي فرمت‌بندي درايوهاي يك ديسك‌سخت خام كه براي اولين بار پارتيشن‌بندي‬
‫مي‌شود از روش نرمال استفاده كنيد‪.‬‬

‫پس از انجام قالب‌بندي‪ ،‬فايل‌هاي الزم از ‪ CD‬به ديسك سخت كپي مي‌شوند‪.‬‬

‫شكل ‪1-6‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪22‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫يادداشت‬
‫به ساختار نام‌گذاري‪ ،‬ذخيره‌سازي و سازماندهي فايل‌ها‪ ،‬فايل سيستم گفته مي‌شود‪ .‬شركت‬
‫مايكروسافت تاكنون سه نوع فايل سيستم به نام‌هاي ‪ FAT32 ،FAT16‬و ‪ NTFS‬ارائه كرده‌اند‪.‬‬
‫فايل سيستم‌هاي نوع ‪ FAT‬داراي جدولي به نام ‪( 1 FAT‬جدول تخصيص فضا) هستند‪ .‬اين جدول‬
‫در ابتداي سيستم‌عامل ذخيره مي‌شود‪ .‬در اين جدول آدرس همه كالسترهاي فايل‌هايي كه فايل‬
‫سيستم آن‌ها ‪ FAT‬است و نيز آدرس كالسترهاي خالي و خراب قرار دارد‪ .‬سيستم‌عامل براي‬
‫خواندن كل فايل يا ذخيره يك فايل جديد به سراغ ‪ FAT‬رفته و در آنجا آدرس همه كالسترهاي‬
‫فايل مربوطه يا آدرس كالسترهاي خالي را پيدا مي‌كند‪ .‬به كمك آدرس‌هاي به دست آمده‪ ،‬مي‌توان‬
‫در ديسك‌سخت فايل‌هاي الزم را بازيابي يا ذخيره كرد‪ .‬در ‪ FAT16‬آدرس كالسترها ‪ 16‬بيت طول‬
‫و در ‪ 32 ،FAT32‬بيت طول دارد‪ .‬در ‪ NTFS‬از جدولي به نام ‪ MFT‬براي جستجو و ذخيره‌سازي‬
‫فايل‌ها استفاده مي‌شود‪ .‬ساختار ‪ MFT‬بسيار پيچيده‌تر از ‪ FAT‬است‪.‬‬

‫توجه‪ :‬اگر ويندوز ‪ 98‬يا ‪ ME‬روي كامپيوتر شما نصب است و تمايل به حفظ آن‌ها داريد‪،‬‬
‫فايل سيستم ‪ FAT‬را انتخاب كنيد‪ .‬در غير اين‌صورت‪ ،‬ويندوزهاي قبلي شما غيرقابل‬
‫استفاده خواهند بود‪.‬‬

‫‪6‬پس از كپي‪ ،‬سيستم به طور خودكار مجددا ً راه‌اندازي )‪ (Reset‬مي‌شود‪ .‬اين بار به پيغام‬ ‫‪-6‬‬
‫"‪ "Press any key to Boot from CD...‬پاسخي ندهيد تا سيستم به كمك ديسك سخت‬
‫(دومين گزينه منتخب براي راه‌اندازي در قسمت ‪ )Setup‬راه‌اندازي شود‪ .‬البته بهتر است‬
‫پس از ‪ Reset‬شدن سيستم‪ ،‬تنظيمات راه‌اندازي در ‪ Setup‬به حالت اوليه برگردانده‬
‫شود‪.‬‬
‫‪7‬پس از راه‌اندازي‪ ،‬صفحه‌اي مطابق شكل ‪ 1-7‬ظاهر مي‌شود كه پيشرفت نصب و زمان‬ ‫‪-7‬‬
‫باقيمانده را به‌طور تقريبي برحسب دقيقه نمايش مي‌دهد‪.‬‬

‫‪1- File Allocation Table‬‬

 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪23‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪ 1-7‬نمايش مراحل انجام و پيشرفت نصب‬

‫‪8‬پس از چند دقيقه‪ ،‬صفحه تنظيم زبان و منطقه جغرافيايي نمايش داده مي‌شود؛ با‬ ‫‪-8‬‬
‫كليك روي دكمه ‪ Customize‬و انتخاب زبانه ‪ ،Languages‬زبان فارسي را نصب كنيد‬
‫(شكل ‪.)1-8‬‬

‫شكل ‪ 1-8‬كادرمحاوره‌ انتخاب زبان‬

 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪24‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫‪9‬پس از نصب زبان‪ ،‬روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬ ‫‪-9‬‬

‫‪ 1‬در صفحه بعد نام خود و شركت يا سازماني را كه در آن كار مي‌كنيد‪ ،‬وارد كرده و روي‬ ‫‪010‬‬
‫دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬
‫‪ 1‬در اين مرحله صفحه‌اي با پنج كادر متني براي وارد كردن شماره سريال ويندوز ظاهر‬ ‫‪111‬‬
‫مي‌شود‪ ،‬شماره سريال را وارد كرده و روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬

‫شكل ‪ 1-9‬صفحه وارد كردن شماره سريال ويندوز‬

‫توجه‪ :‬شماره سريال را مي‌توانيد از روي جعبه ‪ CD‬يا فايل متني با يكي از عنوان‌هاي‬
‫‪ Read me ،Product key ،S/N ،Serial Number‬يا مشابه آن‪ ،‬قبل از نصب در ‪ CD‬پيدا‬
‫كنيد‪.‬‬

‫‪ 1‬مطابق شكل ‪ 1-10‬براي كامپيوتر نامي را در كادرمتني ‪ Computer name‬وارد كرده‬ ‫‪212‬‬
‫و در صورت عالقه‪ ،‬كلمه عبوري را در قسمت ‪ Administrator password‬براي ورود به‬
‫ويندوز انتخاب كنيد‪ .‬در قسمت ‪ Confirm password‬رمز عبور را دوباره وارد كرده و روي‬
‫دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪25‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪ 1-10‬كادرمحاوره‌ مربوط به تعيين نام و رمز عبور‬

‫‪ 1‬در اين مرحله تنظيمات تاريخ و زمان را انجام داده و روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬ ‫‪313‬‬
‫‪ 1‬صفحه بعد مربوط به تنظيمات شبكه در ويندوز است (شكل ‪ .)1-11‬اگر در انجام‬ ‫‪414‬‬
‫تنظيمات شبكه مبتدي هستيد يا كامپيوتر شما خارج از شبكه است‪ ،‬گزينه ‪Typical‬‬
‫‪ settings‬را انتخاب و روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪26‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شكل ‪ 1-11‬كادرمحاوره مربوط به تنظيمات شبكه در ويندوز‬

‫‪1‬در قسمت بعد در كادر ‪ Workgroup or Computer Domain‬گزينه ‪ Workgroup‬را‬ ‫‪515‬‬

‫انتخاب كرده و دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
‫‪1‬تا اينجا مراحل اصلي نصب ويندوز به پايان رسيده است‪ ،‬پس از نمايش صفحه اوليه‬ ‫‪616‬‬
‫ويندوز ‪ ،XP‬ويندوز پيشنهاد تنظيم خودكار وضوح صفحه نمايش را مي‌دهد؛ با كليك‬
‫روي دكمه ‪ ،OK‬كادرمحاوره‌ ديگري براي تنظيم وضوح صفحه نمايش ظاهر مي‌شود‪ .‬در‬
‫صورتي‌كه متن كادرمحاوره‌ براي شما خواناست‪ ،‬دكمه ‪ OK‬را كليك كنيد‪.‬‬
‫‪1‬صفحه آبي رنگ ‪ Welcome to Microsoft Windows‬مانند شكل ‪ 1-12‬براي خوشامدگويي‬ ‫‪717‬‬
‫ظاهر مي‌شود‪ .‬براي ادامه مراحل‪ ،‬روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬
‫‪ 1‬در مرحله بعد‪ ،‬صفحه‌اي درباره تنظيمات برنامه ‪ Automatic updates‬ظاهر مي‌شود‪ .‬با‬ ‫‪818‬‬
‫انتخاب گزينه اول عمليات به روزرساني فايل‌هاي ويندوز و نصب فايل‌هاي به‌روز شده پس‬
‫از هربار اتصال به اينترنت به‌طور خودكار صورت مي‌گيرد‪ .‬گزينه دوم به روزرساني خودكار‬
‫را غيرفعال مي‌كند‪ .‬توصيه مي‌شود براي باال بردن كارايي و امنيت ويندوز گزينه اول را‬
‫انتخاب كنيد‪ .‬پس از انتخاب گزينه مناسب دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪27‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪ 1-12‬صفحه خوشامدگويي ويندوز‬

‫‪1‬در كادر ‪ Ready to Register with Microsoft‬گزينه ‪ no, not at this time‬را انتخاب كرده‬ ‫‪919‬‬
‫و ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
‫‪2020‬در صفحه ?‪ Who will use this computer‬مي‌توان نام پنج كاربري را كه از سيستم‬
‫استفاده مي‌كنند‪ ،‬وارد كرد (شكل ‪ .)1-13‬البته وارد كردن تمام اين فيلدها ضروري‬
‫نيست و مي‌توانيد در قسمت ‪ Your name‬تنها نام خود را وارد كرده و بقيه را خالي‬
‫بگذاريد‪ ،‬سپس دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪28‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شكل ‪ 1-13‬صفحه مربوط به ورود نام كاربران‬

‫‪2121‬در مرحله آخر در صفحه ‪ Thank you‬براي ورود به ويندوز دكمه ‪ Finish‬را كليك كنيد‪.‬‬

‫توجه‪ :‬ويندوز ‪ XP‬اكثر سخت‌افزارها را شناسايي كرده و نيازي به نصب درايور آن‌ها نيست‪.‬‬
‫اگر درايور به‌طور خودكار شناسايي نشده باشد‪ ،‬مي‌توانيد به كمك برنامه ‪Add new hardware‬‬
‫و ‪ CD‬مربوطه آن را نصب كنيد‪.‬‬

‫‪ 1-3-1‬ارتقاي سيستم‌عامل ويندوز‬

‫در صورتي‌كه بخواهيد نسخه‌هاي قبلي ‪ Windows‬مانند ‪ 98‬يا ‪ 2000‬را به ‪ XP‬ارتقا دهيد‪ ،‬نيازي به‬
‫فرمت كردن درايو ويندوز نيست‪ .‬براي اين كار راه‌حل بهتري نيز وجود دارد كه سرعت كار را باالتر‬
‫مي‌برد و به اين شرح است‪:‬‬

‫مزيت اصلي اين روش اين است كه با ارتقاي ويندوز برنامه‌هاي نصب شده حذف‬
‫ن‬
‫نمي‌شود‪.‬‬ ‫کته‪:‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪29‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫‪1‬در پنجره ‪ My Computer‬وارد درايو ‪ CD‬شده و روي فايل ‪ Setup‬كليك كنيد تا يك‬ ‫‪-1‬‬
‫كادرمحاوره‌ با عنوان ‪ Welcome to Microsoft Windows XP‬ظاهر شود‪ .‬روي گزينه‬
‫‪ Install Windows XP‬كليك‌كنيد‪.‬‬
‫‪2‬يك كادرمحاوره‌ ظاهر مي‌شود؛ از ليست بازشوي ‪ Installation Type‬گزينه ‪ Upgrade‬را‬ ‫‪-2‬‬
‫انتخاب كرده سپس روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد (شكل ‪.)1-14‬‬

‫شكل ‪ 1-14‬كادرمحاور ‌ه ‪Windows Setup‬‬

‫‪3‬در اين مرحله مانند شكل ‪ 1-15‬توافق‌نامه‌اي بين شما و شركت مايكروسافت نوشته شده‬ ‫‪-3‬‬
‫است‪ .‬براي موافقت با اين توافق‌نامه گزينه ‪ I accept this agreement‬را انتخاب كرده و‬
‫دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪ .‬در صورت انتخاب گزينه دوم دكمه ‪ Next‬براي انجام بقيه‬
‫مراحل فعال نمي‌شود‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪30‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شكل ‪ 1-15‬صفحه توافق‌نامه بين كاربرد شركت مايكروسافت‬

‫‪4‬در اين صفحه مانند شكل ‪ 1-9‬صفحه ورود شماره سريال ويندوز ظاهر مي‌شود‪ .‬پس از‬ ‫‪-4‬‬
‫وارد كردن شماره سريال دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
‫‪5‬در اين مرحله مي‌توان فايل‌هاي نصب ويندوز را به روزرساني كرد‪ .‬در كادر مربوط به اين‬ ‫‪-5‬‬
‫مرحله دو گزينه انتخابي وجود دارد‪.‬‬
‫· )‪ :Yes, download the updated setup files (Recommended‬با انتخاب اين‬
‫گزينه‪ ،‬فايل‌هاي جديد با اتصال به سايت اينترنتي مايكروسافت دانلود و سپس نصب‬
‫مي‌شوند‪.‬‬
‫‪ :No, skip this step and continue installing windows‬با انتخاب اين گزينه‬ ‫ ·‬
‫فايل‌هاي نصب به‌روزرساني نشده و نصب ويندوز ادامه مي‌يابد‪.‬‬
‫در صورتي‌كه گزينه اول را انتخاب كرده و دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪ ،‬به سايت مايكروسافت وصل‬
‫شده و فايل‌ها به روزرساني مي‌شود‪ .‬اگر پس از كليك روي دكمه ‪ Next‬به سايت مايكروسافت وصل‬
‫نشويد صفحه شكل ‪ 1-16‬براي سعي مجدد به منظور برقراري با سايت يا انصراف از اتصال به سايت‬
‫ظاهر مي‌شود‪ .‬گزينه مناسب را انتخاب كرده و سپس دكمه ‪ Next‬را كليك كنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪31‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫شكل ‪ 1-61‬كادرمحاوره ‪)Getting Updated Files( Windows Setup‬‬

‫‪6‬پس از طي مراحل باال مرحله هجدهم تا آخرين مرحله ويندوز تكرار مي‌شود‪.‬‬ ‫‪-6‬‬

‫مطالعه آزاد‬
‫آشنايی با نرم‌افزار‪Microsoft Virtual PC‬‬
‫به کمک اين نرم‌افزار به‌راحتی مي‌توانيد يک کامپيوتر مجازی ايجاد کنيد‪ .‬پس از نصب اين برنامه‬
‫ال سرعت ‪ CPU‬بر‬‫مي‌توانيد به کمک دکمه ‪ New‬مشخصات يک کامپيوتر مجازی را تعريف کنيد‪ ،‬مث ً‬
‫اساس ‪ ،MHz‬اندازه‪ RAM‬برحسب ‪ MB‬يا ظرفيت ديسک‌سخت برحسب ‪ GB‬را تعريف کنيد‪ .‬پس‬
‫از تعريف قطعات به راحتی می‌توانيد آن را پارتيشن‌بندی کرده‪ ،‬سپس روی آن سيستم‌عامل نصب‬
‫كنيد‪ .‬با استفاده از اين نرم‌افزار به آسانی مي‌توانيد در هر مکانی که انجام عمليات پارتيشن‌بندی به‬
‫ال به خاطر به هم خوردن تنظيمات شبکه يا زياد بودن نرم‌افزارهای کاربردی نصب‬ ‫صالح نيست (مث ً‬
‫شده روی سيستم) بدون صدمه زدن به سيستم‌عامل‪ ،‬پارتيشن‌بندی کرده و ويندوز نصب کنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬
‫ سازمان فني و حرفه‌اي‬- ‫وزارت كار و امور اجتماعي‬
‫ رايانه كار پيشرفته‬:‫نام استاندارد‬ ‫ كاربر رايانه‬:‫نام استاندارد‬ 32
‫ هـ‬-‫ ف‬-15/1/2:‫شماره‬ 3-42/24/1/0/3 :‫شماره‬

Virtual PC 2007 ‫ نمايش محيط‬1-17 ‫شکل‬

Learn in English
You install Windows XP when:

1- There is no operating system on the computer hard disk.

2- Windows 98 or 2000 have already bean installed on the computer

but you want to update it to windows XP.

3- Windows 2000 or 98 have been installed on the computer but you

also want to have windows XP.
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪33‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫واژه‌نامه‬

‫‪Accept‬‬ ‫ثبت‌كردن‬
‫‪Agreement‬‬ ‫توافق‬
‫‪Boot‬‬ ‫راه‌اندازي‬
‫‪Confirm‬‬ ‫تأكيدكردن‬
‫‪Installation‬‬ ‫نصب‬
‫‪Operating System‬‬ ‫سيستم عامل‬
‫‪Partition‬‬ ‫تقسيم‌بندي‬
‫‪Quick‬‬ ‫سريع‬
‫‪Repair‬‬ ‫تعمير‪ ،‬رفع نقص‬
‫‪Settings‬‬ ‫تنظيمات‬
‫‪Register‬‬ ‫پذيرفتن‬
‫‪Unpartitioned‬‬ ‫تقسيم‌بندي نشده‬
‫‪Update‬‬ ‫به‌روزرساني‬
‫‪Upgrade‬‬ ‫ارتقا دادن‬
‫‪Workgroup‬‬ ‫گروه‌كاري‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪34‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫خالصه مطالب‬

‫ •ويندوز ‪ XP‬را مي‌توان به سه روش استفاده از ‪ ،CD‬ديسك سخت و شبكه نصب كرد‪.‬‬
‫ •براي نصب ويندوز به كمك ‪ CD‬راه‌انداز‪ ،‬ابتدا بايد در قسمت ‪ Setup‬كامپيوتر اولين وسيله‬
‫راه‌اندازي را ‪ CD‬انتخاب كرد‪.‬‬
‫ •فايل اصلي نصب ويندوز ‪ XP‬فايل ‪ WINNT32.EXE‬است‪.‬‬
‫ •براي ارتقاي نسخه‌هاي قبلي ويندوز به ‪ ،XP‬بايد از ليست بازشوي ‪ Installation Type‬در‬
‫كادرمحاوره ‪ Windows Setup‬گزينه ‪ Upgrade‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫ •ويندوز ‪ XP‬پس از نصب‪ ،‬مي‌تواند اكثر قطعات سخت‌افزاري را شناسايي كند و از طريق‬
‫برنامه ‪ Add Hardware‬در قسمت ‪ Control Panel‬مي‌توان آن سخت‌افزارها را نصب يا‬
‫حذف كرد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪35‬‬
‫واحدكار اول‪ :‬توانايي نصب سيستم‌عامل ويندوز‬

‫آزمون نظري‬

‫‪1‬كدام فايل سيستم امنيت بيشتري دارد؟‬ ‫‪-1‬‬

‫د‪FAT32 -‬‬ ‫ج‪ AT -‬‬
‫‪F‬‬ ‫ب‪ FAT16 -‬‬ ‫الف‪ TFS -‬‬
‫‪N‬‬ ‫ ‬
‫‪2‬اگر ويندوز ‪ 98‬روي كامپيوتري نصب شده باشد و بخواهيم ويندوز ‪ XP‬را به عنوان‬ ‫‪-2‬‬
‫سيستم‌عامل دوم نصب كنيم‪ ،‬انتخاب كدام فايل سيستم موجب پنهان شدن ويندوز‬
‫‪ 98‬مي‌شود؟‬
‫د‪FAT32 -‬‬ ‫ج‪ AT -‬‬
‫‪F‬‬ ‫ب‪ FAT16 -‬‬ ‫الف‪ TFS -‬‬
‫‪N‬‬ ‫ ‬
‫‪3‬براي ارتقا ويندوز ‪ 98‬به ‪ XP‬بايد ‪....................‬‬ ‫‪-3‬‬
‫الف‪ -‬درايو نصب را فرمت كرده و ‪ XP‬را نصب كنيم‪.‬‬ ‫ ‬
‫ب‪ -‬در ليست بازشوي ‪ ،Installation Type‬گزينه ‪ New Installation‬را انتخاب كنيم‪.‬‬ ‫ ‬
‫ج‪ -‬در ليست بازشوي ‪ ،Installation Type‬گزينه ‪ Upgrade‬را انتخاب كنيم‪.‬‬ ‫ ‬
‫د‪ -‬درايو نصب را فرمت كرده و ويندوز ‪ 98‬را ‪ Upgrade‬كنيم‪.‬‬ ‫ ‬
‫‪4‬براي ظاهر شدن صفحه ‪( Setup‬تنظيمات قسمت ‪ ،)BIOS‬پس از روشن شدن كامپيوتر‬ ‫‪-4‬‬
‫چه كليدي را بايد فشار داد؟‬
‫د‪Delete -‬‬ ‫ج‪ ause -‬‬
‫‪P‬‬ ‫ب‪ Backspace -‬‬ ‫الف‪ Fl -‬‬ ‫ ‬
‫‪5‬براي ذخيره و خروج از صفحه ‪ Setup‬چه كليدي را بايد فشار داد؟‬ ‫‪-5‬‬
‫د‪F6 -‬‬ ‫ج‪ F8 -‬‬ ‫ب‪ F10 -‬‬ ‫الف‪ 1 -‬‬
‫‪F‬‬ ‫ ‬
‫‪6‬فايل اجرايي نصب ويندوز چه فايلي است؟‬ ‫‪-6‬‬
‫د‪XP.exe -‬‬ ‫الف‪ Startup.exe -‬ب‪ Winnt32.exe -‬ج‪ inxp.exe -‬‬
‫‪W‬‬ ‫ ‬
‫‪7- You install Windows XP when:‬‬
‫‪a- There is no operating system on the computer.‬‬
‫‪b- Windows 98 or 2000 are the same.‬‬
‫‪c- Windows 98 is deleted from the computer.‬‬
‫‪d- Windows 2000 doesn't work well.‬‬
‫‪ Upgrade -8‬در چه موردي استفاده مي‌شود؟‬
‫‪ -9‬حداقل امكانات نصب ويندوز را بنويسيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪36‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫آزمون عملي‬

‫‪ -1‬سيستم خود را پارتيشن‌بندي كرده‪ ،‬درايو ‪ C‬را فرمت كنيد و سپس ‪ Windows XP‬را روي‬
‫آن نصب كنيد‪.‬‬
‫‪ -2‬در صورت وجود يكي از نسخه‌هاي قبلي ويندوز‪ ،‬آن را به ويندوز ‪ XP‬ارتقا دهيد‪.‬‬
‫‪ Setup -3‬سيستم خود را طوري تغيير دهيد كه ابتدا به كمك ‪ CD‬و سپس به وسيله ديسك‬
‫سخت راه‌اندازي شود‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪37‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫واحد كار دوم‬

‫توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫هدف‌هاي رفتاري‬

‫پس از مطالعه اين واحد كار از فراگير انتظار مي‌رود كه‪:‬‬

‫‪ -1‬فايل‌هاي سيستمي مهم در ويندوز را بشناسد‪.‬‬
‫‪ -2‬اجزاي ‪ System32‬را بشناسد‪.‬‬
‫‪ -3‬بتواند فايل‌هاي سيستمي با پسوند ‪ ini‬را ويرايش كند‪.‬‬
‫‪ -4‬بتواند با برنامه پيكربندي ويندوز (‪ )msconfig‬كار كند‪.‬‬
‫‪ -5‬مفهوم سازگاري با سيستم‌عامل را شناخته و بتواند يك برنامه ناسازگار را در ويندوز ‪XP‬‬
‫سازگار كند‪.‬‬

‫زمان (ساعت)‬

‫عملي‬ ‫نظري‬

‫‪8‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪38‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫كليات‬
‫از زماني‌كه كامپيوتر روشن مي‌شود تا هنگام خروج از ويندوز چندين فايل بدون دخالت كاربر اجرا‬
‫مي‌شوند‪ .‬اين فايل‌ها‪ ،‬فايل‌هاي اساسي (سيستمي) ويندوز هستند كه در صورت خرابي‪ ،‬ويندوز در‬
‫اجرا با مشكل مواجه مي‌شود‪ .‬در اين واحد كار با فايل‌هاي سيستمي ويندوز بيشتر آشنا مي‌شويم‪.‬‬

‫‪ 2-1‬آشنايي با فايل‌هاي سيستمي ويندوز‬

‫ابتدا بهتر است با دو واژه زير آشنا شويد‪:‬‬
‫ · فايل‌هاي سيستمي‪ :‬فايل‌هايي هستند كه در تشكيل سيستم‌عامل شركت دارند‪ .‬اگر به‬
‫اين فايل‌ها آسيبي برسد‪ ،‬ويندوز نمي‌تواند به خوبي كار كند و مكررا ً پيغام‌هاي خطا از سوي‬
‫سيستم‌عامل توليد مي‌شود و سرعت سيستم كاهش مي‌يابد‪ .‬حتي در بعضي از موارد‪ ،‬ويندوز‬
‫قادر به راه‌اندازي نخواهد بود‪.‬‬
‫ · سرويس‌ها‪ :‬دسته‌اي از برنامه‌ها هستند كه در پشت زمينه (بدون آنكه متوجه اجراي‬
‫ال سرويس ‪ Automatic Updates‬در‬ ‫آن‌ها باشيم) اجرا مي‌شوند و خدماتي ارائه مي‌دهند‪ ،‬مث ً‬
‫صورت اتصال به اينترنت موجب به روزرساني فايل‌هاي ويندوز به‌طور خودكار مي‌شود‪.‬‬

‫‪ 2-1-1‬آشنايي با فايل‌هاي ‪.ini‬‬

‫فايل‌هايي كه پسوند ‪ .ini‬دارند‪ ،‬فايل‌هايي با محتواي متني مي‌باشند كه توسط يك برنامه متني‬
‫ساده مانند ‪ Notepad‬قابل ويرايش هستند‪.‬‬
‫مهم‌ترين فايل‌هاي ‪ .ini‬به شرح زير هستند‪:‬‬
‫‪ :boot.ini‬در صورتي‌كه در كامپيوتر بيش از يك سيستم‌عامل وجود داشته باشد (مث ً‬
‫ال‬ ‫· ‬
‫ويندوز ‪ 98‬و ‪ )XP‬آنگاه هنگام راه‌اندازي‪ ،‬يك ليست انتخابي ظاهر شده و مدت زماني را‬
‫(پيش‌فرض ‪ 30‬ثانيه است) منتظر مي‌ماند تا يكي از سيستم‌عامل‌ها براي راه‌اندازي انتخاب‬
‫شود‪ .‬چنانچه كاربر در مدت زمان پيش‌فرض‪ ،‬انتخاب خود را انجام ندهد‪ ،‬سيستم‌عامل‬
‫پيش‌فرض‪ ،‬به‌طور اتوماتيك انتخاب شده و راه‌اندازي مي‌شود‪ .‬اطالعاتي مانند سيستم‌عامل‬
‫پيش‌فرض و مكان قرارگيري آن و مدت زمان انتظار در فايل ‪ boot.ini‬ذخيره مي‌شود تا هنگام‬
‫ظاهر شدن ليست انتخاب‪ ،‬از اطالعات اين فايل استفاده شود‪ .‬اين فايل در ريشه درايو ويندوز‬
‫‪ XP‬قرار دارد‪( .‬اگر درايو ‪ ،C‬درايو ويندوز باشد‪ ،‬مسير آن ‪ C:\boot.ini‬است‪).‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪39‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫براي باز كردن فايل ‪ boot.ini‬مراحل زير را طي كنيد‪:‬‬

‫‪1‬روي ‪‌My Computer‬كليك راست كرده و روي گزينه ‪ Properties‬كليك كنيد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬

‫‪2‬در زبانه ‪ Advanced‬در قسمت ‪ Startup and Recovery‬روي دكمه ‪ Settings‬كليك‬ ‫‪-2‬‬
‫كنيد‪.‬‬
‫‪3‬در كادر ‪ Startup and Recovery‬روي دكمه ‪ Edit‬كليك كنيد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫‪ :system.ini‬تمام اطالعات سخت‌افزارهاي نصب شده در كامپيوتر در اين فايل ذخيره‬ ‫ ·‬

‫مي‌شود‪ .‬اين فايل در پوشه ‪ Windows‬درايو ويندوز قرار دارد‪.‬‬
‫‪ :win.ini‬در اين فايل تنظيمات نرم‌افزاري ويندوز مانند ‪ ،fonts ،screensaver‬تنظيمات‬ ‫ ·‬
‫زبان و غيره انجام مي‌گيرد‪ .‬اين فايل در پوشه ‪ Windows‬درايو ويندوز قرار دارد‪.‬‬

‫فايل‌هاي ‪ win.ini‬و ‪ system.ini‬در ويندوز ‪ 98‬و ويندوز ‪ 3/1‬كاربرد داشتند‪ .‬در ويندوز ‪XP‬‬
‫ن‬
‫تنظيمات ذخيره شده در اين دو فايل در قسمت رجيستري ويندوز (دفتر ثبت وقايع ويندوز)‬ ‫کته‪:‬‬
‫انجام مي‌گيرد‪.‬‬

‫درباره رجيستري و تنظيمات آن در واحدكار "بهينه‌سازي و رفع عيوب اجراي ويندوز" به‌طور كامل‬
‫توضيح داده خواهد شد‪.‬‬

‫براي مشاهده محتواي فايل‌هاي ‪ system.ini‬و ‪ win.ini‬مي‌توانيد از فرمان ‪ sysedit‬در‬ ‫ن‬

‫کته‪:‬‬
‫برنامه ‪ Run‬استفاده كنيد‪.‬‬

‫تمرين‪ :‬سه فايل ‪ system.ini ،boot.ini‬و ‪ win.ini‬را باز كرده و ساختار آن‌ها را مشاهده‬
‫كنيد‪.‬‬

‫‪ 2-1-2‬فايل‌هاي راه‌اندازي ويندوز ‪XP‬‬

‫پس از روشن شدن كامپيوتر‪ CPU ،‬برنامه ‪ Bios‬را از حافظه ‪ ROM‬مي‌خواند‪ Bios( .‬يك برنامه‬
‫كوچك در حافظه ‪ ROM‬است) ‪ Bios‬به بررسي ابتدايي و حصول اطمينان از سالم بودن و اتصال‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪40‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫سخت‌افزارهاي ضروري سيستم مي‌پردازد‪ .‬از جمله تست‌هاي مهمي كه در اين مرحله انجام مي‌شود‬
‫عبارتند از‪:‬‬
‫تست قطعاتي چون ‪ ،RAM‬كارت گرافيك‪ ،‬صفحه‌كليد و سالمت اين قطعات‬ ‫ ·‬

‫ · تست قابليت دسترسي به ‪( CMOS‬باطري كه روي مادربورد قرار دارد و براي ذخيره‬
‫اطالعاتي مانند تاريخ و ساعت استفاده مي‌شود‪).‬‬
‫قابل دسترس بودن گذرگاه‌ها بخصوص گذرگاه ‪ I/O‬براي ارتباط با كارت‌گرافيك‬ ‫· ‬
‫بروز اشكال در هر يك از موارد باال باعث ايجاد صدايي به صورت بوق )‪ (Beep‬يا صدايي ديگر مي‌شود‪.‬‬
‫پس از انجام تست اوليه‪ Bios ،‬مقدار تاريخ و ساعت را از ‪ CMOS‬مي‌خواند همچنين درگاه‌ها (مانند‬
‫‪ ،USB‬سريال و موازي) را شناسايي مي‌كند‪ .‬حال ‪ Bios‬فايل ‪ NTLDR‬را فراخواني مي‌كند؛ با اجراي‬
‫فايل ‪ NTLDR‬وظايف ‪ Bios‬در راه‌اندازي ويندوز به پايان مي‌رسد‪.‬‬
‫در ويندوز ‪ XP‬سه فايل مهم به نام‌هاي ‪ Boot.ini ،NTLDR‬و ‪ NTdetect.com‬مراحل اوليه راه‌اندازي‬
‫‪ XP‬را پس از اتمام كار ‪ Bios‬انجام مي‌دهند‪.‬‬
‫‪1‬‬
‫فايل ‪NTLDR‬‬ ‫ ·‬

‫اين فايل بدون پسوند‪ ،‬اولين بار در ويندوز ‪ 2000‬براي راه‌اندازي مورد استفاده قرار گرفت‪ .‬اين فايل‬
‫به جستجوي فايل ‪ boot.ini‬در ريشه پارتيشن ويندوز مي‌پردازد‪ .‬همان‌طور‌كه گفته شد در اين فايل‬
‫اطالعاتي مانند مسير سيستم‌عامل‌هاي نصب شده و مدت زمان براي انتخاب سيستم‌عامل ذخيره‬
‫شده است‪ NTLDR .‬پس از خواندن محتويات ‪ ،boot.ini‬منوي انتخاب سيستم‌عامل را نمايش‬
‫مي‌دهد‪.‬‬

‫شكل ‪ 2-1‬نمايش منوي انتخاب سيستم‌عامل‬

‫‪NT Loader‬‬ ‫‪ -1‬مخفف كلمه‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪41‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫پس از انتخاب سيستم‌عامل توسط شما‪ NTLDR ،‬فايل ‪ NTdetect.com‬را اجرا مي‌كند‪.‬‬
‫فايل ‪NTdetect.com‬‬ ‫ ·‬

‫وظيفه اين فايل جمع‌آوري اطالعات سخت‌افزارهاي متصل شده به كامپيوتر مي‌باشد‪ .‬پس از‬
‫جمع‌آوري اين اطالعات‪ NTdetect.com ،‬اين اطالعات را در اختيار ‪ NTLDR‬قرار خواهد داد‪.‬‬
‫سپس ‪ NTLDR‬فايل هسته ويندوز‪ 1‬به نام ‪ NToskrnl.exe‬را اجرا كرده و تمام اطالعات سخت‌افزاري‬
‫متصل شده به كامپيوتر كه از ‪ NTdetect.com‬جمع‌آوري شده بود در اختيار اين فايل قرار مي‌دهد‪.‬‬
‫در اين مرحله وظايف ‪ Boot.ini ،NTLDR‬و ‪ NTdetect.com‬به پايان مي‌رسد‪.‬‬
‫برخي از اين اطالعات به شرح زير هستند‪:‬‬
‫· تعيين نوع گذرگاه‌ها (مانند ‪ PCI ،ISA‬و ‪ )...‬و معرفي آن‌ها به وسايل متصل به اين‬
‫گذرگاه‌ها‬
‫تعداد‪ ،‬اندازه و نوع درايوهاي ديسك سخت در كامپيوتر‬ ‫· ‬

‫‪ 2-2‬آشنايي با اجزاي ‪System32‬‬

‫يكي از مهم‌ترين اجزاي ويندوز‪ ،‬پوشه ‪ System32‬است‪ .‬اين پوشه در مسير ‪ C:\Windows‬قرار دارد‬
‫و شامل تعداد زيادي زيرپوشه است‪ .‬در جدول ‪ 2-1‬به برخي از آن‌ها اشاره شده است‪:‬‬
‫جدول ‪ 2-1‬اجزاي ‪System32‬‬

‫مشخصات‬ ‫عنوان‬

‫شامل فايل‌هاي سيستمي مورد نياز براي ايجاد خاصيت ‪( Plug & Play‬شناسايي‬
‫‪icsxml‬‬
‫خودكار سخت‌افزارها) است‪.‬‬

‫فايل زبان‌هاي نصب شده در سيستم در اين قسمت قرار دارد‪.‬‬ ‫‪IME‬‬

‫همه درايوهاي نصب شده در اين قسمت ذخيره مي‌شوند‪.‬‬ ‫‪Drivers‬‬

‫برنامه ‪ ،System Restore‬براي بازيابي اطالعات گذشته و برگشت به حالت‌هاي‬

‫قبلي ويندوز احتياج به يكسري فايل‌هاي كمكي درباره وضعيت‌هاي قبلي ويندوز‬
‫‪Restore‬‬
‫دارد كه اين فايل‌ها در پوشه ‪ Restore‬ذخيره مي‌شوند‪ .‬همچنين فايل اجرايي‬
‫برنامه ‪ System Restore‬را مي‌توان در اين قسمت پيدا كرد‪.‬‬

‫‪ -1‬به مهم‌ترين قسمت ويندوز‪ ،‬هسته ويندوز گفته مي‌شود‪ .‬‬

 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪42‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫مشخصات‬ ‫عنوان‬

‫اگر فرمان چاپ براي چند فايل اجرا شود‪ ،‬ويندوز يك صف چاپ تشكيل مي‌دهد‪،‬‬
‫به‌طوري كه فايل‌هاي جلوتر در صف‪ ،‬زودتر چاپ شوند‪ ،‬به اين عمل صف‌بندي‬
‫‪spool‬‬
‫)‪ (Spooling‬گفته مي‌شود‪ .‬فايل‌هاي منتظر براي چاپ در پوشه ‪ Spool‬قرار‬
‫مي‌گيرند‪.‬‬

‫فايل‌هاي موردنياز براي اجراي خاصيت ‪ Multi Tasking‬يا چند برنامگي است‪.‬‬
‫(به كمك اين خاصيت مي‌توان چندين برنامه را همزمان در ويندوز اجرا كرد‪،‬‬ ‫‪mui‬‬
‫مث ً‬
‫ال همزمان با تايپ‪ ،‬موسيقي نيز گوش داد)‪.‬‬

‫فايل‌هاي سرويس ‪ IIS‬را شامل مي‌شود (براي برنامه‌نويسي تحت وب مانند‬

‫‪inetsrv‬‬
‫طراحي سايت‌هاي پيشرفته بايد حتماً اين سرويس را فعال كرد)‪.‬‬

‫‪ 2-3‬ويرايش فايل‌هاي سيستمي‬

‫براي تغيير فايل‌هاي سيستمي با پسوند ‪ .ini‬دو راه وجود دارد‪:‬‬
‫‪1 -1‬به كمك برنامه ‪ Search‬آن‌ها را پيدا كنيد و با استفاده از ‪ Notepad‬آن‌ها را ويرايش و‬
‫تغييرات را ذخيره كنيد‪.‬‬
‫‪2 -2‬در منوي ‪ Start‬روي ‪ Run‬كليك كنيد و سپس نام فايل را در كادر متني ظاهر شده نوشته‬
‫و كليد ‪ Enter‬را فشار دهيد‪.‬‬

‫هنگام كار با ويندوز‪ ،‬اگر بخواهيد به دستورات و برنامه‌هاي سيستمي دسترسي داشته‬
‫ن‬
‫باشيد‪ ،‬بايد توسط كاربري از نوع ‪ Administrator‬وارد سيستم شده باشيد‪ ،‬در غير اين‬ ‫کته‪:‬‬
‫صورت بسياري از دستورات و برنامه‌ها اجرا نخواهند شد‪.‬‬

‫‪ 2-3-1‬تغيير زمان انتظار در فايل ‪Boot.ini‬‬

‫فايل‌هاي ‪ .ini‬شامل يك يا چند بخش هستند‪ .‬هر بخش با عنوان بخش آغاز شده و در زير آن نام و‬
‫مقدار ورودي‌هاي هر بخش نوشته شده است‪.‬‬
‫]نام بخش[‬
‫مقدار= نام كليد‬
‫همان‌طور كه در شكل ‪ 2-2‬مشاهده مي‌كنيد فايل ‪ Boot.ini‬داراي دو بخش ‪ boot loader‬و‬
‫‪ operating systems‬است‪ .‬در فايل ‪ Boot.ini‬مانند ديگر فايل‌هاي ‪ .ini‬قرار دادن عالمت سمي‌كالن‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪43‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫);( در كنار هر كليد موجب عدم اجراي آن خط مي‌شود‪ .‬در بخش ]‪ [boot loader‬مقداري به نام‬
‫‪ timeout‬وجود دارد‪.‬‬
‫عدد بعد از عالمت "=" در ‪ timeout‬معادل تعداد ثانيه‌هاي مدت زمان انتظار است‪ .‬مقدار آن را با‬
‫توجه به اين گزينه‌ها مي‌توان تغيير داد‪:‬‬

‫شكل ‪ 2-2‬پنجره ‪boot-Notepad‬‬

‫مقدار ‪ 1‬تا ‪ 999‬به طور دلخواه (مث ً‬

‫ال ‪)timeout=10‬‬
‫چنانچه بخواهيد عمل ‪ Boot‬بالفاصله و بدون هيچ انتظاري صورت گيرد‪ ،‬عدد مربوطه را‬ ‫· ‬
‫صفر قرار دهيد‪.‬‬
‫چنانچه بخواهيد ويندوز به طور دايمي در انتظار باشد عدد مربوطه را ‪ -1‬قرار دهيد‬ ‫ · ‬
‫)‪.(timeout= -1‬‬

‫‪ 2-3-2‬تغيير سيستم‌عامل پيش‌فرض در فايل ‪Boot.ini‬‬

‫ال نيز اشاره شد در صورتي‌كه در كامپيوتر بيش از يك سيستم‌عامل نصب شده‬ ‫همانطوركه قب ً‬
‫باشد با گذشت زمان انتظار‪ ،‬سيستم‌عامل پيش‌فرض براي راه‌اندازي انتخاب مي‌شود‪ .‬براي تغيير‬
‫سيستم‌عامل پيش‌فرض اين مراحل را دنبال كنيد‪:‬‬
‫‪1‬فايل ‪ Boot.ini‬را باز كرده و در بخش ]‪ [boot loader‬مقدار ‪ default‬را برابر با يكي از‬ ‫‪-1‬‬
‫سيستم‌عامل‌هاي ليست شده در بخش ]‪ [Operating Systems‬قرار دهيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪44‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫‪2‬فايل را ذخيره و سپس كامپيوتر را ‪ Restart‬كنيد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪ 2-4‬كار با برنامه ‪Msconfig.exe‬‬

‫ويندوز ‪ XP‬برنامه‌اي به نام ‪ Msconfig‬را براي پيكربندي سيستم ايجاد كرده است‪ .‬براي اجراي اين‬
‫برنامه در قسمت ‪ Run‬عبارت ‪ Msconfig‬را تايپ كرده و روي دكمه ‪ OK‬كليك كنيد‪ .‬كادرمحاوره‬
‫‪ System Configuration Utility‬ظاهر مي‌شود (شكل ‪ .)2-3‬در اين كادرمحاوره زبانه‌هاي مختلفي‬
‫به شرح زير وجود دارد‪:‬‬

‫شكل ‪ 2-3‬كادرمحاوره ‪System Configuration Utility‬‬

‫‪ 2-4-1‬زبانه ‪General‬‬
‫در اين زبانه در قسمت ‪ Startup Selection‬گزينه‌هايي براي تعيين نحوه راه‌اندازي ويندوز وجود‬
‫دارد‪:‬‬
‫‪ :Normal Startup - load all device drivers and services‬در اين حالت راه‌اندازي‬ ‫ ·‬
‫ويندوز به صورت عادي‪ ،‬با شناخت و راه‌اندازي تمام سخت‌افزارها صورت مي‌گيرد‪ .‬همچنين‬
‫همه سرويس‌هاي ويندوز اجرا مي‌شوند‪.‬‬
‫‪ :Diagnostic Startup - load basic devices and services only‬با انتخاب اين گزينه‬
‫· ‬
‫تنها سخت‌افزارهاي اصلي مانند ماوس‪ ،‬كي‌بورد‪ ،‬كارت‌گرافيكي و ديسك‌سخت شناسايي شده‬
‫و فقط سرويس‌هاي مهم ويندوز اجرا مي‌شوند‪.‬‬
‫· ‪ :Selective Startup‬با انتخاب اين گزينه مي‌توان تعيين كرد كه چه قسمت‌هايي‬
‫براي راه‌اندازي انتخاب شوند؛ همچنين در پايين گزينه ‪ Selective Startup‬با انتخاب دكمه‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪45‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫‪ Use Original BOOT.INI‬يا ‪ ،Use Modified BOOT.INI‬مي‌توان مشخص كرد كه ويندوز‬

‫براي راه‌اندازي‪ ،‬از فايل ‪ Boot.ini‬تغيير داده شده استفاده كند يا فايل اصلي ‪.Boot.ini‬‬

‫‪ 2-4-2‬زبانه‌‌هاي ‪ SYSTEM.INI‬و ‪WIN.INI‬‬

‫اين دو زبانه براي ويرايش دو فايل ‪ System.ini‬و ‪ Win.ini‬به‌كار مي‌رود‪( .‬در شكل ‪ 2-4‬زبانه‬
‫‪ SYSTEM.INI‬نشان داده شده است‪).‬‬
‫· با انتخاب هر قسمت و كليك روي دكمه ‪ ،Disable‬آن قسمت غيرفعال شده و ديگر اجرا‬
‫نمي‌شود‪.‬‬
‫با انتخاب هر قسمت و كليك روي دكمه ‪ ،Edit‬مي‌توان آن قسمت را ويرايش كرد‪.‬‬ ‫· ‬
‫ · گزينه‌هاي ‪ Disable All‬و ‪ Enable All‬به ترتيب براي غيرفعال كردن و فعال كردن همه‬
‫قسمت‌ها استفاده مي‌شوند‪.‬‬

‫شكل ‪2-4‬‬

‫‪ 2-4-3‬زبانه ‪BOOT.INI‬‬
‫در اين زبانه مي‌توان محتويات فايل ‪ Boot.ini‬را مشاهده و تنظيم كرد‪ .‬زير عبارت‬
‫]‪ [operating systems‬نام سيستم‌عامل‌هاي نصب شده‪ ،‬نوشته شده است‪.‬‬
‫‪Set as‬‬ ‫· براي تغيير سيستم‌عامل پيش‌فرض‪ ،‬پس از انتخاب سيستم‌عامل‪ ،‬روي دكمه‬
‫‪ Default‬كليك كنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪46‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫براي تغيير مدت زمان انتظار در كادر متني ‪ ،Timeout‬زمان را برحسب ثانيه وارد كنيد‪.‬‬ ‫· ‬

‫شكل ‪ 2-5‬نمايش زبانه ‪BOOT.INI‬‬

‫‪ :Check All Boot Paths‬وظيفه اين دكمه اين است كه مسير و اعتبار همه سيستم‌عامل‌هاي نوشته‬
‫شده در فايل ‪ Boot.ini‬را بررسي كند و سپس براي اعالم نتيجه‪ ،‬گزارشي را ارائه دهد‪.‬‬
‫در نتيجه اگر فايل ‪ Boot.ini‬را در ‪ Notepad‬به صورت دستي تغيير دهيد و عنوان يك سيستم‌عامل‬
‫فرضي (سيستم‌عاملي كه وجود ندارد) را به مجموعه اضافه كنيد توسط اين دكمه پيغام خطا ظاهر‬
‫مي‌شود‪.‬‬
‫در زبانه ‪ BOOT.INI‬قسمتي به نام ‪ Boot Options‬وجود دارد‪ .‬در اين قسمت مي‌توان تنظيماتي را‬
‫در نحوه راه‌اندازي سيستم انجام داد‪.‬‬
‫‪ :/SAFEBOOT‬براي راه‌اندازي ويندوز‪ ،‬به صورت ‪ Safe mode‬استفاده مي‌شود‪.‬‬

‫در ‪ Safemode‬فقط درايورهاي مورد نياز براي اجراي ويندوز (مانند ماوس‪ ،‬صفحه‌كليد‪،‬‬
‫ديسك‌سخت و كارت گرافيكي) و سرويس‌هاي مهم پيش‌فرض اجرا مي‌شود‪ .‬اگر ويندوز‬ ‫کته‪:‬‬
‫ن‬
‫شما به صورت عادي باال نيايد مي‌توانيد از طريق اين مد تنظيمات نرم‌افزار و سخت‌افزاري‬
‫را انجام دهيد‪.‬‬

‫‪ :/NOGUIBOOT‬با انتخاب اين گزينه ويندوز بدون رابط گرافيكي راه‌اندازي مي‌شود‪ .‬در اين حالت‬
‫تنها برنامه ‪ Command prompt‬براي نوشتن فرمان در صفحه ظاهر مي‌شود‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪47‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫‪ :/BOOTLOG‬با انتخاب اين گزينه به هنگام راه‌اندازي ويندوز فايل ثبت وقايع راه‌اندازي ساخته‬
‫مي‌شود‪.‬‬
‫‪ :/BASEVIDEO‬در اين حالت ويندوز به صورت ‪ Safe mode‬با پشتيباني از امكانات كارت گرافيكي‬
‫راه‌اندازي مي‌شود‪.‬‬
‫‪ :/SOS‬هنگام راه‌اندازي ويندوز تصوير و آرم ويندوز نمايش داده مي‌شود و در زير آن چگونگي‬
‫پيشرفت كار به صورت يك تصوير متحرك نمايانگر مي‌شود‪ .‬با انتخاب اين گزينه به جاي نمايش‬
‫اين تصاوير مي‌توان عملياتي را كه هنگام بارگذاري صورت مي‌گيرد‪ ،‬مشاهده كرد‪.‬‬

‫‪ 2-4-4‬زبانه ‪Services‬‬
‫اين زبانه براي فعال و غيرفعال كردن سرويس‌هاي موجود به كار مي‌رود‪.‬‬

‫شكل ‪ 2-6‬نمايش زبانه ‪Services‬‬

‫براي فعال كردن يك سرويس پس از انتخاب آن‪ ،‬كادر كوچك مربعي را عالمت بزنيد و براي‬
‫غيرفعال كردن سرويس انتخاب شده‪ ،‬عالمت كادر كوچك مربعي را برداريد‪.‬‬

‫‪ 2-4-5‬زبانه ‪Startup‬‬
‫برنامه‌هايي كه در ليست ‪ Startup‬قرار مي‌گيرند با راه‌اندازي ويندوز به صورت خودكار اجرا مي‌شوند‪.‬‬
‫براي افزودن يك برنامه به ليست ‪ Startup‬راه‌هاي مختلفي وجود دارد‪ .‬ساده‌ترين‌ روش به اين شرح‬
‫است‪:‬‬
‫‪1‬فايل اجرايي برنامه را پيدا كرده و آن را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪48‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫‪2‬اين فايل را در منوي ‪ Start‬قسمت ‪ All Programs‬در پوشه ‪ Startup‬درگ و سپس ماوس‬ ‫‪-2‬‬
‫را رها كنيد تا اين برنامه به ليست ‪ Startup‬اضافه شود (شكل ‪.)2-7‬‬

‫شكل ‪ 2-7‬افزودن فايل اجرايي به منوي ‪Startup‬‬

‫‪3‬براي حذف برنامه از ليست ‪ Startup‬كافي است در پوشه ‪ Startup‬روي برنامه ‌كليك‬ ‫‪-3‬‬
‫راست كرده و سپس روي گزينه ‪ Delete‬كليك كنيد‪.‬‬
‫براي حذف برنامه‌هايي كه از ليست ‪ Startup‬حذف شده‌اند اما هنوز با راه‌اندازي مجدد به طور‬
‫خودكار اجرا مي‌شوند‪ ،‬بايد آن‌ها را از زبانه ‪ Startup‬در كادرمحاوره ‪System Configuration Utility‬‬
‫انتخاب كرده‪ ،‬عالمت كادر كوچك مربعي مربوطه را برداشته و سپس روي دكمه ‪ OK‬كليك كنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪49‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫شكل ‪ 2-8‬نمايش زبانه ‪Startup‬‬

‫‪ 2-4-6‬زبانه ‪Tools‬‬
‫در اين زبانه ابزارهاي ويندوز نشان داده مي‌شوند‪ .‬در قسمت ‪ Selected Command‬مي‌توانيد مسير‬
‫فايل اجرايي متناظر با ابزار انتخاب شده را ببينيد‪ .‬همچنين با نوشتن اسم فايل اجرايي متناظر هر‬
‫ابزار در برنامه ‪ Run‬مي‌توانيد آن برنامه را مستقيماً اجرا كنيد‪.‬‬

‫شکل ‪ 2-9‬نمايش زبانه ‪Tools‬‬

 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪50‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫‪ 2-5‬اصول سازگاري برنامه‌هاي كاربردي‬

‫به برنامه‌اي که به راحتي در ‪ XP‬قابل اجراست و تمام اجزاي آن به درستي کار مي‌کند‪ ،‬برنامه سازگار‬
‫گفته مي‌شود‪ .‬اما اگر برنامه‌اي در ‪ MsDOS‬يا نسخه‌هاي قديمي ويندوز (نسخه‌هاي قبل از ويندوز‬
‫‪ )XP‬قابل اجرا بوده است ولي نتوان آن را در ‪ XP‬اجرا کرد برنامه ناسازگار مي‌باشد‪.‬‬
‫براي حل مشکل ناسازگاري برنامه‌ها روش‌هاي زير را دنبال کنيد‪:‬‬

‫اجراي برنامه ‪Compatibility Wizard‬‬

‫براي اجراي اين برنامه مراحل زير را دنبال کنيد‪:‬‬

‫‪1‬از منوي ‪ Start‬گزينه ‪ All Programs‬را انتخاب كنيد‪.‬‬ ‫‪-1‬‬
‫‪2‬از قسمت ‪ ،Accessories‬برنامه ‪ Program Compatibility Wizard‬را انتخاب کنيد‪.‬‬ ‫‪-2‬‬

‫‪3‬در پنجره ظاهر شده (شکل ‪ )2-10‬روي دکمه ‪ Next‬کليک کنيد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫شکل ‪2-10‬‬

‫‪4‬در اين پنجره بر اساس شکل ‪ 2-11‬از شما خواسته مي‌شود تا نحوه يافتن مکان برنامه‌اي‬ ‫‪-4‬‬
‫را که مي‌خواهيد سازگار کنيد مشخص کنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪51‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫گزينه‌هاي اين قسمت به شرح زير هستند‪:‬‬

‫· ‪ :I want to choose from a list of programs‬انتخاب برنامه موردنظر از ليست‬
‫برنامه‌ها‬
‫‪ :I want to use the program in the CD-ROM drive‬استفاده از برنامه موجود در‬ ‫· ‬
‫سي‌دي درايو‬
‫‪ :I want to locate the program manually‬تعيين مسير برنامه به صورت دستي‬ ‫· ‬
‫پس از انتخاب گزينه موردنظر روي دكمه ‪ Next‬كليك كنيد‪.‬‬

‫شکل ‪2-11‬‬

‫‪5‬اگر گزينه اول را انتخاب کرده‌ايد‪ ،‬حال بايد بر اساس شکل ‪ 2-12‬نام برنامه ناسازگار را‬ ‫‪-5‬‬
‫تعيين کرده و روي دكمه ‪ Next‬کليک کنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪52‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شکل ‪2-12‬‬

‫‪6‬در اين مرحله بر اساس شکل ‪ 2-13‬بايد نام سيستم‌عاملي را که اين برنامه در آن‌جا به‬ ‫‪-6‬‬
‫درستي کار مي‌کرد‪ ،‬مشخص نماييد و براي ادامه دکمه ‪ Next‬را کليک کنيد‪.‬‬

‫شکل ‪2-13‬‬

‫‪7‬در اين مرحله مانند شکل ‪ 2-14‬از شما خواسته مي‌شود تا تنظيمات صفحه نمايش‬ ‫‪-7‬‬
‫محيطي را که برنامه مي‌تواند به درستي کار كند‪ ،‬تعيين کنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪53‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫شکل ‪2-14‬‬

‫تنظيمات از اين قرارند‪:‬‬

‫‪ :256 colors‬مد ‪ 256‬رنگ‬ ‫· ‬
‫‪ :640 × 480 screen resolution‬وضوح ‪ 640 × 480‬براي صفحه نمايش‬ ‫· ‬
‫· ‪ :Disable visual themes‬غير فعال کردن خاصيت طرح‌هاي ديداري‪ ،‬اين خاصيت به‬
‫طور پيش‌فرض در ‪ XP‬استفاده مي‌شود و ممکن است در ظاهر يا رفتار بعضي از برنامه‌ها تأثير‬
‫بگذارد‪.‬‬
‫در پايين پنجره مزبور نکته‌اي گفته شده مبني بر اين‌که همه تنظيمات گفته شده در اين کادر‪،‬‬
‫اغلب براي نرم‌افزارهاي آموزشي و بازي‌ها کاربرد دارد و در غير اين صورت نيازي نيست که گزينه‌اي‬
‫انتخاب شود‪.‬‬
‫‪8‬در اين مرحله همه تنظيمات شما در نظر گرفته مي‌شود‪ .‬پس از بررسي تنظيمات دکمه‬ ‫‪-8‬‬
‫‪ Next‬را کليک کنيد‪.‬‬
‫‪9‬با وارد شدن به اين مرحله‪ ،‬برنامه تنظيم شده اجرا مي‌شود‪ .‬اگر توانستيد به درستي با‬ ‫‪-9‬‬
‫آن کار کنيد‪ ،‬مانند شکل ‪ 2-15‬گزينه اول را انتخاب کنيد‪ .‬در صورت تمايل به تغيير‬
‫تنظيمات‪ ،‬گزينه دوم را انتخاب کنيد و اگر از انجام تنظيمات منصرف شده‌ايد گزينه آخر‬
‫را انتخاب کنيد‪ .‬پس از انتخاب روي دکمه ‪ Next‬کليک کنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪54‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫شکل ‪ 2-15‬تنظيم دستي سازگاري يک برنامه ناسازگار‬

‫‪1‬در صورت انتخاب گزينه اول در مرحله ‪ 9‬پيامي ظاهر مي‌شود مبني بر اين‌که مايکروسافت‬ ‫‪010‬‬
‫از تنظيمات شما يک فايل موقتي ساخته است‪ ،‬آيا مايليد اين فايل به سايت مايکروسافت‬
‫براي کمک به شما در بهبود اجراي برنامه ارسال شود‪.‬‬
‫در صورت تمايل ‪ Yes‬را انتخاب کرده و ‪ Next‬را کليک کنيد‪.‬‬
‫‪1‬براي پايان دکمه ‪ Finish‬را کليک کنيد‪.‬‬ ‫‪111‬‬

‫تنظيم دستي سازگاري‬

‫‪1‬روي فايل اجرايي برنامه قديمي و ناسازگار کليک راست کرده و پس از انتخاب‪Properties‬‬ ‫‪-1‬‬
‫وارد زبانه ‪ Compatibility‬شويد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪55‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫شکل ‪ 2-16‬نحوه اجرای فرمان ‪sfc‬‬

‫‪2‬در اين قسمت نام سيستم‌عامل و تنظيمات صفحه نمايش مناسب براي اجراي درست‬ ‫‪-2‬‬
‫برنامه را انتخاب کنيد (مانند تنظيمات برنامه ‪.)Compatibility Wizard‬‬
‫‪3‬سپس دکمه ‪ OK‬را کليک کنيد‪.‬‬ ‫‪-3‬‬

‫تمرين‪ :‬يك برنامه ناسازگار در ويندوز را به كمك تنظيمات زبانه ‪ Compatibility‬سازگار‬

‫كنيد‪.‬‬

‫به روزرساني درايور يا نرم‌افزار‬

‫اگر تنظيمات گفته شده نتوانست مشکل سازگاري را حل کند بايد روش‌هاي زير را امتحان کرد‪:‬‬
‫به سايت سازنده نرم‌افزار رفته و نرم‌افزار را در صورت امكان به روزرساني کنيد‪.‬‬ ‫· ‬
‫· اگر نرم‌افزار شما يک بازي است‪ ،‬حتماً وارد سايت کارخانه سازنده کارت صدا و کارت‬
‫گرافيک سيستم خود شويد و در صورت امکان درايور آن‌ها را به روزرساني کنيد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪56‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫مطالعه آزاد‬
‫يکي از فرمان‌هاي جالب ‪ XP‬فرمان ‪ sfc‬است‪ .‬به کمک اين فرمان مي‌توان فايل‌هاي آسيب ديده‬
‫سيستمي را اصالح کرد‪ .‬براي اين کار مراحل زير را دنبال کنيد‪:‬‬
‫‪1 -1‬در قسمت ‪ Run‬فرمان ‪ cmd‬را تايپ کنيد و كليد ‪ Enter‬را فشار دهيد تا وارد محيط‬
‫‪ Command Prompt‬شويد‪.‬‬
‫‪2 -2‬سپس فرمان‌هاي زير را به ترتيب تايپ کنيد‪ .‬پس از انجام هر خط فرمان‪ ،‬کليد ‪ Enter‬را‬
‫بفشاريد‪.‬‬
‫\‪cd‬‬
‫‪Cd c:\windows\system32‬‬
‫‪sfc /scannow‬‬
‫‪3 -3‬در اين لحظه از شما درخواست مي‌شود که ‪ CD‬ويندوز ‪ XP‬را درون درايو قرار دهيد‪ ،‬پس‬
‫از قرار دادن ‪ CD‬در درايو ‪ CD‬روي دکمه ‪ Retry‬كليك كنيد‪ .‬حال ويندوز تمام فايل‌هاي‬
‫سيستمي شما را چک مي‌کند و به‌طور اتوماتيک فايل‌هاي معيوب را تعويض مي‌کند‪.‬‬

‫‪Learn in English‬‬
‫‪File Management System or file system is a system that an operating‬‬
‫‪system or program uses to organize and keep track of files. For example,‬‬
‫‪a hierarchical file system is one that uses directories to organize files into‬‬
‫‪a tree structure.‬‬

‫‪Although the operating system provides its own file management system,‬‬
‫‪you can buy separate file management systems. These systems interact‬‬
‫‪with the operating system but provide more features, such as improved‬‬
‫‪backup procedures and file protection.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪57‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫واژه‌نامه‬

‫‪Although‬‬ ‫اگرچه‬

‫‪Backup‬‬ ‫پشتيباني‬
‫‪Boot‬‬ ‫راه‌اندازي‬
‫‪Configuration‬‬ ‫پيكربندي‬
‫‪Contain‬‬ ‫شامل بودن‬
‫‪Corrupt‬‬ ‫خراب‬
‫‪Directory‬‬ ‫فهرست‬
‫‪Essential‬‬ ‫اساسي‬
‫‪Feature‬‬ ‫خصوصيت‬
‫‪Hierarchical‬‬ ‫طبقاتي‬
‫‪Improved‬‬ ‫بهبوديافته‬
‫‪Interact‬‬ ‫تأثير متقابل‬
‫‪Keep track‬‬ ‫رديابي‬
‫‪Organize‬‬ ‫سازماندهي كردن‬
‫‪Procedure‬‬ ‫روند‬
‫‪Protection‬‬ ‫حفاظت‬
‫‪Provide‬‬ ‫تهيه كردن‬
‫‪Safe mode‬‬ ‫حالت امن‬
‫‪Separate‬‬ ‫جداگانه‬
‫‪Startup‬‬ ‫راه‌انداز‬
‫‪Tree structure‬‬ ‫ساختار درختي‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪58‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫خالصه مطالب‬

‫به فايل‌هايي كه در تشكيل سيستم عامل شركت دارند‪ ،‬فايل‌هاي سيستمي گفته مي‌شود‪.‬‬
‫ · فايل‌هاي ‪ .ini‬فايل‌هاي متني ساده هستند كه با برنامه ‪ Notepad‬اجرا مي‌شوند‪.‬‬
‫ · مهم‌ترين فايل‌هاي ‪ .ini‬سه فايل ‪ win.ini ،boot.ini‬و ‪ system.ini‬هستند‪.‬‬
‫ · در پوشه ‪ System32‬فايل‌هاي مهم سيستمي بسياري وجود دارد‪.‬‬
‫ · فايل‌هاي ‪ ntldr ،boot.ini‬و ‪ ntdetect.com‬از فايل‌هاي راه‌انداز ويندوز ‪ XP‬هستند‪.‬‬
‫ · در فايل‌هاي ‪ boot.ini‬مي‌توان زمان انتظار و نام سيستم عامل پيش‌فرض را در صفحه‬
‫انتخاب سيستم عامل تعيين كرد‪.‬‬
‫ · برنامه ‪ msconfig‬براي تنظيم پيكربندي ويندوز به‌كار مي‌رود‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪59‬‬
‫واحدكار دوم‪ :‬توانايي پيكربندي ‪Windows‬‬

‫آزمون نظري‬

‫‪1 -1‬كدام فايل‪ ،‬جزء مجموعه فايل‌هاي راه‌انداز نيست؟‬

‫د‪win.ini -‬‬ ‫ب‪ n tdetect.com -‬ج‪ oot.ini -‬‬
‫‪b‬‬ ‫ الف‪ tldr -‬‬
‫‪n‬‬
‫‪2 -2‬كدام فايل‪ ،‬محتويات ‪ boot.ini‬را خوانده و باعث نمايش منوي سيستم عامل‬
‫مي‌شود؟‬
‫د‪system.ini -‬‬ ‫ب‪ n tdetect.com -‬ج‪ win.ini -‬‬ ‫ الف‪ tldr -‬‬
‫‪n‬‬
‫‪3 -3‬در قسمت ‪ Boot Options‬زبانه ‪ Boot.ini‬كدام گزينه موجب راه‌اندازي ويندوز بدون‬
‫رابط گرافيكي مي‌شود؟‬
‫ب‪/NOGUIBOOT -‬‬ ‫ ‬‫ الف‪/SAFEBOOT -‬‬
‫د‪/BASEVIDEO -‬‬ ‫ ج‪ /BOOTLOG -‬‬
‫‪4 -4‬اگر بخواهيم عمل راه‌اندازي بدون هيچ انتظاري صورت گيرد‪ ،‬مقدار ‪ timeout‬را چه‬
‫عددي قرار دهيم؟‬
‫د‪1 -‬‬ ‫ج‪ 999 -‬‬ ‫ب‪ -1 -‬‬ ‫ الف‪ -‬صفر ‬
‫‪5 -5‬در كدام زبانه كادرمحاوره ‪ ،System Configuration Utility‬مي‌توان تنظيم كرد كه‬
‫ويندوز از فايل ‪ boot.ini‬تغيير داده شده براي راه‌اندازي استفاده كند؟‬
‫د‪Startup -‬‬ ‫ج‪ oot.ini -‬‬
‫‪B‬‬ ‫ب‪S ervices -‬‬ ‫ الف‪ General -‬‬
‫‪6 -6‬كدام پوشه از اجزاي ‪ System32‬نمي‌باشد؟‬
‫د‪Spool -‬‬ ‫ج‪ estore -‬‬
‫‪R‬‬ ‫ب‪ Cursor -‬‬ ‫ الف‪ rive -‬‬
‫‪D‬‬
‫‪7 -7‬در کادر مشخصات براي تبديل برنامه‌هاي ناسازگار به سازگار از چه زبانه‌اي استفاده‬
‫مي‌شود؟‬
‫د‪Security-‬‬ ‫ب‪ Compatibility -‬ج‪ Custom -‬‬ ‫ الف‪ General -‬‬
‫‪8- According to the text, File Management System:‬‬
‫‪a- scans and detects computer viruses.‬‬
‫‪b- provides more space in RAM.‬‬
‫‪c- organizes and keeps track of files.‬‬
‫‪d- hides unimportant files.‬‬
‫‪9 -9‬سه فايل راه‌انداز در ‪ XP‬را نام برده و وظايف آن‌ها را شرح دهيد‪.‬‬
‫‪1 010‬مهم‌ترين فايل‌ها با پسوند ‪ .ini‬را نام ببريد‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪60‬‬
‫شماره‪ -15/1/1:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫‪1 111‬چگونه برنامه ‪ Msconfig.exe‬را مي‌توان اجرا كرد؟‬

‫‪1 212‬درايوهاي نصب شده در ويندوز در چه مسيري ذخيره مي‌شوند؟‬
‫‪1 313‬در ‪ XP‬به چه برنامه‌اي سازگار گفته مي شود؟‬

‫آزمون عملي‬

‫‪ -1‬در صفحه انتخاب سيستم عامل‪ ،‬زمان انتظار را به ‪ 10‬ثانيه تغيير دهيد‪.‬‬
‫‪ -2‬در فايل ‪ boot.ini‬تغييري انجام دهيد كه ويندوز همواره در حالت ‪ Safe mode‬راه‌اندازي‬
‫شود‪.‬‬
‫‪ -3‬برنامه پيكربندي ويندوز را اجرا كرده و يكي از سرويس‌هاي غيرضروري را غيرفعال كنيد‪.‬‬
‫‪ -4‬يک برنامه ناسازگار را سازگار کنيد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪61‬‬
‫واحدكار سوم‪ :‬توانايي تنظيم امكانات ابزارهاي اجرايي‬

‫واحد كار سوم‬

‫توانايي تنظيم امكانات ابزارهاي اجرايي‬

‫هدف‌هاي رفتاري‬

‫پس از مطالعه اين واحد كار از فراگير انتظار مي‌رود كه‪:‬‬

‫‪ -1‬با ابزار ‪ Event Viewer‬و نحوه كار با آن آشنا شود‪.‬‬
‫‪ -2‬با شماري از سرويس‌هاي پر كاربرد‪ ،‬طريقه اجرا و توقف آن‌ها آشنا شود‪.‬‬
‫‪ -3‬اصول كاربرد ‪ System Information‬و مزيت آن را شرح دهد‪.‬‬
‫‪ -4‬بتواند از ابزار ‪ Disk Management‬براي مديريت درايوها و ديسك سخت استفاده‬
‫كند‪.‬‬

‫زمان (ساعت)‬

‫عملي‬ ‫نظري‬

‫‪8‬‬ ‫‪4‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪62‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫(قسمت ‪ 3-1‬فقط مربوط به استاندارد وزارت كار است)‬

‫‪ 3-1‬ابزار ‪Event Viewer‬‬

‫اغلب هنگام كار با ويندوز يا بعضي از برنامه‌هاي كاربردي ممكن است با پيغام‌هاي خطا و رويدادهاي‬
‫هشداردهنده‌اي برخورد كنيم اما علت ايجاد آن‌ها را ندانيم‪ .‬تنها در صورت شناخت علت خطاها‬
‫مي‌توان آن‌ها را از بين برده يا از نمايش مجددشان جلوگيري كرد‪.‬‬
‫در سيستم عامل ويندوز ‪ XP‬رويدادهاي سيستم )‪ ،(System‬خطاهاي برنامه‌ها )‪،(Application‬‬
‫هشدارهاي امنيتي )‪ (Security‬و ‪ ...‬در فايل‌هاي مخصوصي به‌نام ‪ Log file‬ذخيره مي‌شوند‪.‬‬
‫‪ Log‬فايل يك فايل متني است كه وقايع و رخدادهاي سيستم از جمله خطاها و هشدارها را در‬
‫خود نگهداري مي‌كند‪ .‬پسوند اين فايل‌ها ‪ .txt‬يا ‪ .log‬است و اغلب در درايو نصب ويندوز‪ ،‬شاخه‬
‫‪ Windows/system32‬ذخيره مي‌شوند‪.‬‬
‫مطابق شكل ‪ ،3-1‬در سمت چپ پنجره ‪ ،Event Viewer‬سه دسته رويداد با نام‌هاي ‪،Application‬‬
‫‪ Security‬و ‪ System‬مشاهده مي‌شوند و هركدام يك ‪ Log‬فايل هستند كه رويدادهاي مربوط به‬
‫دسته‌بندي‌هاي مختلف را نشان مي‌دهند؛ با انتخاب هر كدام از اين گزينه‌ها‪ ،‬سمت راست شكل‬
‫‪ ،3-1‬فهرست وقايع آن دسته را نشان خواهد داد‪ .‬مشاهده اين رويدادها مي‌تواند به كاربران براي‬
‫شناسايي علت‪ ،‬زمان و منبع ايجادكننده خطا و به‌دست آوردن ساير اطالعات الزم كمك قابل‬
‫توجهي باشد‪.‬‬
‫ابزار ‪ Event Viewer‬براي مشاهده اين‌گونه خطاها و هشدارها طراحي شده است‪ .‬براي باز كردن‬
‫اين ابزار از ‪ Control Panel‬گزينه ‪ Administrator Tools‬و سپس ‪ Event Viewer‬را انتخاب كنيد‪.‬‬
‫پنجره‌اي مطابق شكل ‪ 3-1‬ظاهر مي‌شود‪ .‬اين ابزار سه نوع رويداد را با سه عالمت مجزا كه در‬
‫قسمت ‪ Type‬قرار دارند به‌صورت زير نشان مي‌دهد‪:‬‬
‫ · رويدادهاي خطا ‪ :‬شامل وقايع بحراني هستند كه بايد هرچه زودتر به آن‌ها رسيدگي‬
‫شده و آن‌ها را برطرف كرد‪.‬‬

‫مثال‪ :‬پاك شدن يكي از فايل‌هاي سيستمي حساس‬

 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪63‬‬
‫واحدكار سوم‪ :‬توانايي تنظيم امكانات ابزارهاي اجرايي‬

‫· رويدادهاي هشداردهنده ‪ :‬شامل وقايعي هستند كه خيلي جدي نيستند‪ ،‬اما اگر به‬
‫آن‌ها رسيدگي شود بهتر است‪.‬‬

‫مثال‪ :‬موفقيت‌آميز نبودن عمل نصب يك برنامه‬

‫‪ :‬شامل وقايع عادي هستند و تهديدي براي سيستم محسوب‬ ‫· رويدادهاي خبري‬
‫نمي‌شوند‪.‬‬

‫مثال‪ :‬آغاز اجراي يك برنامه‬

‫شكل ‪ 3-1‬پنجره ‪Event Viewer‬‬

‫‪ :Success Audit‬شامل دسترسي‌هاي كاربران غيرمجاز به سطوح داراي امنيت است‪.‬‬

‫مثال‪ :‬كاربري كه توانسته بدون داشتن مجوز به بخشي از اطالعات كاربران ديگر‬
‫دسترسي پيدا كند‪.‬‬

‫‪ :Failure Audit‬شامل تالش‌هايي مي‌شود كه به منظور دسترسي‌هاي غيرمجاز صورت گرفته‪ ،‬اما‬
‫با شكست روبه‌رو شده است‪.‬‬
 ‫وزارت فرهنگ و ارشاد اسالمي‬ ‫ ‬
‫وزارت كار و امور اجتماعي ‪ -‬سازمان فني و حرفه‌اي‬
‫نام استاندارد‪ :‬رايانه كار پيشرفته‬ ‫ ‬ ‫نام استاندارد‪ :‬كاربر رايانه‬ ‫‪64‬‬
‫شماره‪ -15/1/2:‬ف‪ -‬هـ‬ ‫ ‬ ‫شماره‪3-42/24/1/0/3 :‬‬

‫مثال‪ :‬تالش يك كاربر براي دسترسي به درايورها و فايل‌هاي موجود در شبكه كه به‬
‫نتيجه نرسيده باشد‪.‬‬

‫براي هر رويداد مشخصاتي از قبيل نوع‪ ،‬تاريخ و ساعت وقوع‪ ،‬منبع ايجاد‌كننده‪ ،‬كاربر و ‪ ...‬ثبت‬
‫مي‌شود‪ .‬براي ديدن مشخصات دقيق هركدام به همراه توضيحات‪ ،‬كافي است روي رويداد موردنظر‬
‫دابل‌كليك كنيد تا كادرمحاوره ‪ Event Properties‬ظاهر شود (شكل ‪.)3-2‬‬

‫شكل ‪ 3-2‬كادرمحاوره ‪Event Properties‬‬

‫در اين كادر مشخصات دقيق هر رويداد نشان داده مي‌شود‪.‬‬

‫‪ 3-2‬سرويس‌ها )‪(Services‬‬
‫در واحدكار قبل به مفهوم سرويس‌هاي ويندوز اشاره شد‪ .‬در سيستم‌عامل ويندوز ابزاري با عنوان‬
‫‪ Services‬براي مديريت سرويس‌ها در نظر گرفته شده است‪.‬‬
‫با استفاده از ابزار ‪ Services‬مي‌توان اين سرويس‌ها را شروع‪ ،‬متوقف‪ ،‬راه‌اندازي مجدد‪ ،‬ازسرگيري يا‬
‫به‌طور موقت متوقف كرد‪.‬‬
 ‫پيمانه مهارتي‪ :‬سیستم عامل پیشرفته‬
‫‪65‬‬
‫واحدكار سوم‪ :‬توانايي تنظيم امكانات ابزارهاي اجرايي‬

‫توجه‪ :‬زماني‌كه در تنظيمات پيش‌فرض سيستمي تغييراتي را اعمال مي‌كنيد نهايت‬

‫احتياط را رعايت كنيد‪.‬‬

‫‪Administrator‬‬ ‫به منظور اجراي برنامه ‪ Services‬از منوي شروع گزينه ‪ ،Control Panel‬سپس‬
‫‪ Tools‬را انتخاب كرده و روي گزينه ‪ Services‬دابل‌كليك كنيد‪.‬‬
‫اعمالي كه روي سرويس‌ها قابل انجام است عبارتند از‪:‬‬
‫‪ :Start‬شروع به كار‬
‫‪ :Stop‬توقف‬
‫‪ :Pause‬توقف موقت‬
‫‪ :Resume‬ادامه كار سرويس متوقف شده‬
‫‪ :Restart‬راه‌اندازي مجدد‬

‫شكل ‪ 3-3‬پنجره ‪Services‬‬

‫براي انجام عمليات توقف‪ ،‬شروع به كار‪ ،‬راه‌اندازي مجدد و ‪ ...‬از دكمه‌هاي روي نوار ابزار كمك گرفته‬
‫مي‌شود يا اينكه روي نام سرويس مورد نظر كليك‌راست كرده‪ ،‬سپس از منوي باز شده عمليات مورد‬
‫نظر را انتخاب كنيد‪ .‬به عنوان مثال براي توقف سرويس موردنظر روي گزينه ‪ Stop‬و براي راه‌اندازي‬