Download as pdf or txt
Download as pdf or txt
You are on page 1of 4

AwlU dI KyqI: au`nq iksmW Aqy kwSq dy FMg

fw. blivMdr isMG iF`loN

gurU kWSI XUnIvristI, qlvMfI swbo, biTMfw

ie`k k`cy AwlU iv`c 79% pwxI, 17% kwrbohweIfryt (88% stwrc), 2% pRotIn Aqy
bhuq hI G`t mwqrw iv`c crbI huMdI hY[ 100 gRwm k`cw AwlU 77 iklo kYlorI aUrjw pRdwn krdw hY
Aqy rozwnw 23% ivtwimn bI 6 Aqy 24% ivtwimn sI swnUM AwlUAW qoN hI pRwpq huMdy hn[k`cw
AwlU bhuq G`t hI Kwdw jwˆdw hY ikauˆik k`cy AwlU iv`c mOjUd stwrc nUM AsIN hzm nhIN kr skdy
hW[ pMjwb iv`c AwlU mu`K PslW iv`coN ie`k hY[ ies Psl dI cMgI pYdwvwr leI idn dw qwpmwn
30 ifgrI sYNtIgRyf Aqy rwq dw qwpmwn 20 ifgrI sYNtIgRyf qoN qoN G``t hoxw cwhIdw hY[ AwlU dI
KyqI BwvyN v`K-v`K qrHW dI zmIn iv`c kIqI jw skdI hY pr cMgy jl inkws vwlI polI, BurBurI qy
k`lr rihq mYrw qy ryqlI mYrw zmIn ies leI vDyry Fu`kvIN zmIn hY[ pMjwb iv`c ipCly vrHy
dOrwn AwlU dI kwSq 96.6 hzwr hYktyAr rkby iv`c kIqI geI Aqy ies dw ku`l auqpwdn
2494.84 hzwr tn hoieAw[ iesdI AOsq pYdwvwr 258.35 kuieMtl/hYktyAr hY[

AwlU dIAW au`nq iksmW:

AgyqIAW iksmW: ku&rI sUrIXw, ku&rI cMdrmuKI, ku&rI ASokw Aqy ku&rI puKrwj[

drimAwny smyN dIAW iksmW: ku&rI puSkr, ku&rI jXoqI Aqy ku&rI bhwr[

pCyqIAW iksmW: ku&rI sMDUrI Aqy ku&rI bwdSwh[

pRosYisMg vwlIAW iksmW: ku&rI icpsonw-1, ku&rI icpsonw-3 Aqy ku&rI PrweIsonw[

AwlU dI kwSq dy FMg:

hrI Kwd: 20 iklo sx jW jMqr jUn dy AwKrI h&qy qoN julweI dy pihly h&qy iv`c bIjo[ jdoN
ieh &sl 40-45 idnW dI ho jwvy qW aus nUM zmIn iv`c vwh idau[ Aijhw krn nwl AwlU bIjx
qoN pihlW-pihlW ieh cMgI qrHW gl-sVH jWdI hY[

zmIn dI iqAwrI: ibjweI qoN pihlW aultwvyN hl nwl ie`k vwrI vwhux qoN bwAd, qvIAW nwl jW
swDwrn hl nwl zmIn nUM vwho[ hlkIAW ryqlIAW zmInW iv`c kyvl qvIAW nwl vhweI hI kw&I
hY[ zmIn iqAwr hox auprMq ibjweI qoN pihlW rUVI dI Kwd pw dyxI cwhIdI hY[ Aijhw krnw
rUVI dI Kwd nUM vwhI smyN Kyq iv`c imlwaux nwloN vDyry PwiedymMd hY[ jy ndIn jW pihlI &sl dy
mu`FW dI koeI Kws sm`isAw nw hovy qW AwlU dI &sl mwmUlI vhweI nwl vI lweI jw skdI hY qy
ies qrHW krn nwl JwV iv`c koeI kmI nhIN AwauNdI hY[

bIj dI mwqrw: 40-50 gRwm Bwr dy AwlU 12-18 kuieMtl pRqI eykV dy ihswb nwl vrqxy cwhIdy
hn[ vDIAw kuAwltI dw rog rihq bIj hI vrqxw cwhIdw hY[

bIj AwlU nUM rog rihq krnw qy ibjweI qoN pihlW iqAwrI: AwlUAW dy KrINF rog dI rokQwm leI
monsrn 2.5 imlIiltr pRqI iltr pwxI dy Gol iv`c gudwm qoN k`Fx auprMq 10 imMtW leI fubo ky
r`Ko[ bIj nUM stor iv`coN k`F ky is`Dw hI nhIN bIijAw jwxw cwhIdw hY[ ienHW nUM pihly p`Ky dI hvw
nwl sukw lvo Aqy iPr iksy TMFI jgHw au`qy iKlwr idau ijQy qyz rOSnI nw pYNdI hov[
y 8-10 idn
leI AwlUAW nUM ipAw rihx idE[ Aijhw krn nwl Putwrw SurU ho jWdw hY qy Pot vI nroeI huMdI
hY[

ibjweI dw smW: mYdwnI ielwikAW iv`c ibjweI dw sB qoN Fu`kvW smW p`qJV &sl leI AKIr
sqMbr qoN A`D AkqUbr qy bhwr ru`q leI jnvrI dw pihlw pMdrHvwVw hY[ sqMbr iv`c ibjweI
krn leI mOky muqwbk cl rhy qwpmwn nUM iDAwn iv`c r`Kx dI loV hY[

ibjweI dw qrIkw: jdoN zmIn pUrI qrHW iqAwr ho jwvy qW v`tW dy inSwn lgwauxy cwhIdy hn[
ibjweI h`QIN krnI hovy qW v`tW bxwaux vwly hl dI vrqoN krnI cwhIdI hY[ trYktr nwl ibjweI
krnI hovy qW ArD svY-cwlk mSInW dI is&wrS kIqI jwdI hY[ v`tW ivckwr &wslw 60
sYNtImItr Aqy AwlU qoN AwlU ivckwr &wslw 20 sYNtImItr hoxw cwhIdw hY[ d`Kx p`CmI izilHAW
iv`c ibjweI 50-55 sYNtImItr cOVy bY~fW auqy do kqwrW iv`c krn nwl v`D JwV imldw hY Aqy
Aijhw krn nwl pwxI dI b`cq vI huMdI hY[

jYivk Kwd: AwlU bIjx smyN knSorSIAm jIvwxU Kwd 4 iklo pRqI eykV nUM im`tI iv`c rlw ky
pwaux nwl AwlU dw JwV v`Ddw hY Aqy nwl hI zmIn dI ishq iv`c vI suDwr huMdw hY[
knSorSIAm dw tIkw pMjwb AYgrIklcrl XUnIvristI dy mweIkRobwieAwlojI ivBwg qoN imldw
hY[

Kwd pRbMD: 20 tn rUVI dI Kwd jW hrI Kwd dy nwl 75 iklo nweItRojn (165 iklo XUrIAw), 25
iklo &ws&ors (155 iklo supr&ws&yt) Aqy 25 iklo potwS q`q (40 iklo imaUryt AwP potwS)
pRqI eykV dy ihswb nwl zmIn nUM dyxy cwhIdy hn[ Kyq iv`c 25 kuieMtl pRqI eykV dy ihswb nwl
prwlI ivCwaux qy 18 iklo pRqI eykV G`t nweItRojn vrqxI cwhIdI hY[ swrI &ws&ors, potwS qy
A`DI nweItRojn ibjweI vyly pw idau[ bwkI dI nweItRojn im`tI cwVHx smyN pw idau[ jy im`tI prK
irport iv`c KurwkI q`qW dI Gwt d`sI geI hovy qW KwdW dI mwqrw vDweI jw skdI hY[

im`tI cwVHxw: duv`ly PwilAW vwlw im`tI pltwaU hl jW v`tW bxwaux vwly hl dI shwieqw nwl
ibjweI qoN 25-30 idnW bwAd im`tI cwVH dyxI cwhIdI hY[

ndInW dI rokQwm: ibjweI qoN qurMq bwAd Kyq iv`c 25 kuieMtl Jony dI prwlI pRqI eykV dy
ihswb ivCwaux nwl ndInW dI cMgI rokQwm kIqI jw skdI hY jW ndInW dI rokQwm leI hyT
iliKAW iv`coN iksy vI ndInnwSk dI vrqoN kIqI jw skdI hY:

stONp 30 qwkq (pYNfImYQwiln) ie`k iltr jW AYrIlon 75 qwkq (AweIsopRotXUrwn) 500


gRwm jW sYnkor 70 qwkq (mYtrIibaUizn) 200 gRwm jW lwso 50 qwkq (AYlklor) 2 iltr jW
AYtrwtw&* 50 qwkq (AYtrwzIn) 200 gRwm jW lwso 50 qwkq (AYlklor) 2 iltr jW lwso 50
qwkq (AYlklor) 1 iltr + AYtrwtw& 50 qwkq (AYtrwzIn) 100 gRwm pRqI eykV dy ihswb
nwl ndInW dy jMm qoN pihlw Aqy pihly pwxI qoN bwAd iCVkwA kro[ jdoN AwlUAW dw jMm 5-10
pRqISq ho jwvy qW grYmYkson 24 qwkq (pYrwkUAYt) 500-750 imlIiltr pRqI eykV dy ihswb
nwl iCVkwA kro[

swvDwnIAW: AYtrwtw& auhnW KyqW iv`c nw vrqo ijQy AwlUAW qoN bwAd k`dU jwqI dIAW
sbzIAW dI ibjweI krnI hovy[

isMcweI pRbMD: pihlW pwxI ibjweI qoN qurMq bwAd lwau ijs nwl &sl TIk au~gdI hY[ jykr
hlkI isMcweI bwr-bwr kIqI jwvy qW AwlUAW dI &sl vDIAw huMdI hY[ isMcweI smyN iKAwl r`Ko
ik pwxI v`tW dy au~pr dI nw vgy ikauNik ies qrHW v`tW dI im`tI su`k ky s^q ho jWdI hY Aqy
AwlUAW dy au~gx Aqy vwDy qy mwVw Asr pYNdw hY[ AwlU dI &sl leI ku`l 7 qoN 8 isMcweIAW
kw&I huMdIAW hn[ ryqlIAW hlkIAW zmInW iv`c itaUbvYl dy lUxy-Kwry pwxI nUM cMgy nihrI pwxI
nwl Adl-bdl ky isMcweI dy nwl 25 kuieMtl pRqI eykV Jony dI prwlI ivCwau Aijhw krn nwl
do pwxIAW dI b`cq huMdI hY[ ies nwl vDyry JwV vI imldw hY qy zmIn dI ishq vI brkrwr
rihMdI hY[

putweI: AwlUAW dI putweI trYktr nwl c`lx vwlI mSIn nwl kro[ putweI smyN zmIn ivc TIk
v`qr hoxw cwhIdw hY[ FImW mSInW c`lx iv`c ivGn pwauNdIAW hn[ AwlUAW nUM pu`tx qoN bwAd
10-15 idn Kyq iv`c pey rihx idau[
AwlUAW dI drzwbMdI: pu`tx qoN bwAd AwlUAW dy 4 drzy bxwauxy cwhIdy hn:
 Cotw Awkwr (25 gRwm qoN G`t)

 drimAwnw Awkwr (25-50 gRwm)


 v`fw Awkwr (50-75 gRwm)

 bhuq v`fw Awkwr (75 gRwm qoN v`D)

AwlUAW nMU stor krnw: bIj r`Kx leI, AwlUAW nUM aus kolf stor iv`c r`Ko ijs dw qwpmwn 2-4
ifgrI sYNtIgRyf qy nmIN 75-80% hovy[

fw. blivMdr isMG iF`loN


+919465420097
balwinderdhillon.pau@gmail.com

You might also like