VINCENT

VAN GOGH
BEURS VAN
BERLAGE
AMSTERDAM
VANGOGHEXHIBITION.COM

LES-
PA K K E T
VMBO
 VINCENT VAN GOGH, LESPAKKET VMBO

INLEIDING

Beleef de werken van

VINCENT Van Gogh
Deze lesbrief is te gebruiken ter voorbereiding op of verdieping van een bezoek aan
de tentoonstelling Van Gogh, My Dream Exhibition, die te zien is in de Beurs van
Berlage in Amsterdam.

Van Gogh, My Dream Exhibition is een vernieuwende tentoonstelling die de museum­

wereld op z’n kop zet. Voor de tentoonstelling is gebruik gemaakt van de nieuwste digitale
technieken, zoals stereoscopische 3D animaties. Dit maakt My Dream Exhibition bijzonder
interessant voor scholieren.

De tentoonstelling toont de 200 mooiste en belangrijkste werken van Vincent van Gogh.
De werken zijn digitaal hersteld en op kleur gebracht. Vervolgens zijn ze op hoge kwaliteit
fotografisch geprint en speciaal uitgelicht.

Een bijzonder onderdeel van de tentoonstelling zijn zeven 3D-animaties. Door de schilderijen
van 2D naar 3D én in beweging te brengen ontstaat een nieuwe belevingswereld.

My Dream Exhibition laat de schilderijen zien zoals Van Gogh ze zelf bedoeld heeft, met
de heldere kleuren zoals hij die wilde laten zien. De tentoonstelling laat bezoekers op een
nieuwe, frisse manier naar kunst en naar het oeuvre van Van Gogh kijken.

Deze les is ontwikkeld voor de bovenbouw van het VMBO. Met deze les kunt u verdieping
en reflectie bieden bij een bezoek aan de tentoonstelling en uw leerlingen meer vertellen
over Van Gogh en kunst in algemene zin.

Bijgaand vindt u de lesbrief voor de docent (met achtergrondinformatie en

lesaanwijzingen) en aansluitend het lesblad voor de leerling (met informatie en
opdrachten) en een apart vel met leerdoelen en beoordelingscriteria.

VAN GOGH - MY DREAM EXHIBITION

 VINCENT VAN GOGH, LESPAKKET VMBO

ALGEMENE INFORMATIE

VAN GOGH
MY DREAM EXHIBITION
Dit lespakket is ontwikkeld voor de bovenbouw van het VMBO, voor de vakken CKV en
Kunstvak. U vindt de leerdoelen en beoordelingscriteria op een aparte pagina. Wij hopen
dat deze les een waardevolle aanvulling is op het bezoek aan onze tentoonstelling.

Lesmaterialen en filmpjes waar in de lesbrief naar wordt verwezen

kunt u vinden op www.mydreamexhibition.com

Voor meer informatie en/of groepsreserveringen voor de tentoonstelling

kunt u contact op nemen met: 020 6625300 / info@vinvango.nl

VAN GOGH - MY DREAM EXHIBITION

 DE SCHILDER VINCENT VAN GOGH LESBRIEF

DOCENT
VMBO

SAMENVATTING
Vincent van Gogh
Vincent van Gogh wordt tegenwoordig gezien als één van
de grote schilders van de 19e eeuw. Deze erkenning kwam
echter pas laat. Tijdens zijn leven werd maar één van zijn
schilderijen verkocht.
Het leven van Vincent van Gogh wordt beschouwd als een
‘echt’ kunstenaarsleven. Zijn dramatische zoektocht binnen
de schilderkunst, zijn moeizame relaties met anderen en zijn
armoedig bestaan; je zou kunnen zeggen dat het beeld van
de lijdende kunstenaar mede door het leven van Van Gogh
een vaste vorm in onze samenleving heeft gekregen.
KLASSIKAAL
Belicht in een korte klassikale les Van Gogh in zijn cultuur­
historische context. Maak hiervoor gebruik van de informatie
hiernaast.
- Belicht zijn leven, zijn zoektocht binnen de kunst en leg uit dat
zijn brieven een waardevolle bron van informatie vormen.
- Laat de leerlingen een aantal schilderijen van Van Gogh zien.
Bespreek vervolgens wat typische kenmerken zijn van een
‘Van Gogh’ en leg het verschil uit tussen de waarde van een
kunstwerk in het museum en de waarde van de inhoud van
een kunstwerk.

Een leven vol brieven
We weten zo veel over het ploeteren van Vincent van Gogh
omdat hij, zoals iedereen waarschijnlijk weet, intensief
correspondeerde met verschillende mensen, voornamelijk
met zijn broer Theo.
Laatbloeier
Vincent van Gogh besloot op late leeftijd kunstschilder te
worden. Hij studeerde niet bij een leermeester of aan een
academie, zoals gebruikelijk was, maar was voornamelijk
autodidact. Over zijn zoektocht, ontdekkingen in de kunst
en zijn opvattingen schreef hij veel. Hierdoor hebben we een
rijk en levendig beeld van zijn karakter, zijn gedachten en
motieven.
- Onderzoek in een vraaggesprek met de klas hoe de leerlingen
denken over kunst, een tentoonstelling van reproducties en
3D-interpretaties.
- Bekijk op de website enkele 2D-versies van de 3D-animaties.
Bespreek wat de leerlingen hiervan vinden.
Individueel
Opdracht 1: Blind (in duo’s)
Leerlingen maken een vertaling van beeld naar tekst. Belangrijk
is om achteraf te bespreken waarom iets een goede of slechte
omschrijving is.

Van Gogh, het werk Opdracht 2: ‘Van Gogh’ jezelf

Een schilderij van Van Gogh herkennen we waarschijnlijk
allemaal direct. Vincent schilderde zijn werk met kracht,
passie en zeggingskracht, maar komen deze nog wel tot
hun recht als je in een museum naar één van zijn schilderijen
kijkt? Kun je méér terughalen van de oorspronkelijke
energie van de schilder? Kan ‘oude’ kunst tot leven worden
gebracht? Op deze vragen gaat de tentoonstelling Van Gogh,
My Dream Exhibition in.
Voorbereiding: A4-blow-ups van portretfoto’s van de leerlingen
(bijvoorbeeld uit het smoelenboek).
Laat ter inspiratie enkele zelfportretten van Vincent van Gogh
zien. De leerlingen treden in de voetsporen van Van Gogh.
Leerdoelen en beoordelingscriteria staan op een aparte pagina.

Nieuwe 3D-technieken maken het mogelijk om ín de werken

van Van Gogh te stappen en het werk op een andere manier
te beleven. Een manier die wellicht dichter staat bij de
dynamiek die Van Gogh had in de laatste jaren van de 19e
eeuw, en die misschien beter werkt dan het kijken naar het
werk aan de muur in een museumzaal. Het werk van Van
Gogh is bewegingsvol en spetterend! De tentoonstelling Van
Gogh, My Dream Exhibition probeert hieraan uitdrukking te
geven. De 3D-werken die op de tentoonstelling te beleven
zijn, zijn interpretaties van het werk van Van Gogh.
De tentoonstelling is een experiment, een zoektocht naar
nieuwe mogelijkheden binnen de beeldende kunst.

VAN GOGH - MY DREAM EXHIBITION

 DE SCHILDER VINCENT VAN GOGH opdrach
tEN
LEERLING
VMBO

Opdracht 1 Opdracht 2

Blind (in duo’s) ‘Van Gogh’ jezelf

Kies één van deze schilderijen uit en schrijf op welke je gekozen
hebt. Maak nu samen een beschrijving van het werk alsof je het
beschrijft aan iemand die niet kan zien. Probeer het zo duidelijk
mogelijk op de schrijven. Lees als je klaar bent je omschrijving
nog een keer na en lever je blad daarna in bij de docent.
Als iedereen klaar is, leest de docent een paar beschrijvingen
voor. De klas moet raden welk werk er omschreven wordt.
Benodigdheden:
- voorbeelden van portretten geschilderd door Vincent van Gogh
- 1 blow-up van een portretfoto van jezelf (A4 of groter)
- teken/schilderpapier
- potlood & gum
- verf & kwasten
Je gaat een zelfportret maken als Vincent van Gogh. Het is
belangrijk dat je goed weet hoe Van Gogh schilderde met zijn
grove penseelstreek en vaak complementaire kleurgebruik.
Complementaire kleuren zijn kleuren die elkaar aanvullen, zoals
geel en paars. Ze liggen tegenover elkaar in de kleurencirkel.
De foto van jezelf ga je verbouwen tot een ‘echte’ Van Gogh.

Schilderij 1 Schilderij 2 Complementaire

kleuren liggen
tegenover elkaar
in de kleurencirkel

Met potlood!
Schilderij 3 Schilderij 4
Stap 1: Gebruik de blow-up van je foto als ondergrond en plak
deze op een schilderpapier of trek je portret/foto over op een
teken/schilderpapier.
Stap 2: Ontwerp een achtergrond.

Met verf!
Stap 3: Schilder je foto/portret met een kleurenpalet zoals
Vincent van Gogh.
Stap 4: Wacht tot je portret droog is.
Stap 5: Schilder nu de achtergrond in een complementair
kleurenpalet.

Bekijk alle portretten van de klas als serie. Welk portret springt
Schilderij 5 eruit en waarom?

Schilderij 6

VAN GOGH - MY DREAM EXHIBITION

 DE SCHILDER VINCENT VAN GOGH BEOORDEL
ING
DOCENT
VMBO

LEERDOELEN BEOORDELING
Aan het eind van de les ... Opdracht 1: Blind (in duo’s)
... kent de leerling de kunstenaar Vincent van Gogh - Heeft de leerling woorden gebruikt om een beschrijving
... kan de leerling een werk van Van Gogh herkennen te maken?
... herkent de leerling de penseelvoering van Van Gogh - Heeft de leerling herkend en beschreven wat het uitgekozen
... herkent de leerling het kleurgebruik van Van Gogh werk uniek maakt?
... kan de leerling beargumenteren waarom iets mogelijk - Hebben de leerlingen een serieuze poging ondernomen om
een Van Gogh is een beschrijving te formuleren?
... is de leerling in staat een beeldende beschrijving te geven
... kan de leerling een eigen beeldende interpretatie geven
à la Van Gogh Opdracht 2: ‘Van Gogh’ jezelf
- Beoordeel het werk op de beeldende kwaliteit.
- Heeft de leerling gebruik gemaakt van een penseelstreek
à la Van Gogh?
- Heeft de leerling een kleurenpallet à la Van Gogh gebruikt?
- Heeft de leerling een complementair pallet gebruikt voor de
achtergrond?

AANTEKENINGEN AANTEKENINGEN
__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

__________________________________________________________ __________________________________________________________

VAN GOGH - MY DREAM EXHIBITION